Cumhuriyet - Ocak 1933

Gazete içeriği aşağıdadır.





Kaynak: Ankara Üniversitesi
Ayrıca bkz. Cumhuriyet Arşivi

12 aylık mazinin Tarihi ve hülâsası Siyasî icmal Bir sene içinde geçen bütün hadiseleri silsile halinde 7 inci sahifede bulacaksınız Cumhuriyet \BÜJH iyük tarihî efrjkamız başladı! Dokuzuncu sene: No 3110 İSTANBUL — CAGALOĞLU Telgraf ve mekirjp adresi: Cumbariyet, İstanbul — Potta kntnro! İstanbul Fo S48 Telefon: Başmuharrir: 33308 Tahrir mOflörÖ: 23236 tdare müdürü: 2236$, Matbaa: 20472 Pazar 1 Kânunusani 933 tı'm sahlfelerimhı herkes* acıktır— Cumbariyette neşrettirilecek tttntar Içü» doğranan doğruya İdarehanemize dahi müracaat olunabilir M Turhan Beyin çok meraklı ve heyecanlı eseri bugün 4 üncü sahifede Yeni Sene Hepimize Hayırlı Olsun! nuiinrimmnmiTiinutmmmııiMiıımıııımmntıııııııııııııırıiHimııııııuiiıııınıııııımııtııııııiKımMmNMiMiımıı»''"™*'" ımımıııınuıvmHimınnnıırowımiflW^ımnıımmımtııniHiııııımimimirnımtııi!iıınitrıtnihiımuııııınıtm»ıntınım mimimmmııı ııınuttıımııtııııııtııımımıı-ıtiHi'» öedî zaman içinde Yeni bir yıl daha! Zamanro ebediliği içinde saat gün ¦y w ti! taksimlerinin manası ancak müddeti mahdut olan ömürlerim um m* tıascbcoi noktasından bir dereceye kadar var ve ¡ant aayılabilir Yok »a kâinat gibi raman da eaasen oca bacağı ol mı • yan bir Oky an ottur Dünyanın dörtte üçünü kaplıyaa denizleri kepçe öe ölçmek ne »e hakikatte zamanı ayla re yılla saymak ta daha ziyade onun gibi bir şeydir Ne vakit ve nasıl başladı? Meçhul Ne vakit ve nasıl biter? Meçhul Muhiti hangi sınırlarla çevrilmiştir? Akü sır erme» Bütün bu sonsuz karanlıklar içinde gene ne saadettir beşeriyet için ki biz bu kocaman meçhul -erden kendimize göre kendimizi avutacak ve harta eğlendirecek malûmlar cı-karabılmişizdir Dünden beri köre güneşin etrafında biraz daha mesafe alırken kendi mihveri üzerinde bîr daha döndü: Sabahleyin benimiz bir yaş daha kazandık diye ve yeni bir yıla daha girdik diye garip bir sevinç deygusile yek-diğerimizi tebrik etmek ihtiyaçtan önünde sanki bambaşka ve yepyeni insanları» Bütan beni j"kl erim ize yeni yılın koklu bir hayat getirmesi temennileri hâ -kimdir, tste insanlığın hakikî bayatı böyle hayal ve arzuların tahakkuk ve irkî-garlan arasında yuvarlanır gider Her yeni yıl m başmda bayram yerlerinde cml d aşmağa giden çocuklardan pek büyük bir farkımız yok gibidir Bununla beraber büyük perdeyi kaldırmağa çalışmaktan ziyade biz insanlara nİsbetl e beşeriyetin çocuk oyanca • ğma benziyen bu bilgilerinde hakikat bölündüğünü itiraf etmek lazımdır Eski yıllar insanlığın sevinçlerini ve kederlerini •melerine nakşederek zamanın ebediliğinde sıralanmağa gitmiş takvimlerdir Şimdi yeni takvfmin yeni yap • ','nrtm mümkünse ve mümkün olduğu fcsd» !*• »evlerle doMuV^brırv-k u -ııııueri benliğimize hâkrm, yeni bir yolculuğa ve adeta yeni bir hayata banr-lan'vor gibiyiz Hepimize uğurlar olsun Şair; însanlann tayip dökmekle bit-rniyecek bînbir istekleri mahşere bağlıdır, dünya biter tükenir de bo istekler ve onların uğrundaki çalışıp çarpışmalar gene nihayet bulmamış olur derken büyük bir hakikate tercüman olmuştur İnsanlığın varlığı gibi saadeti de işte bu bitip tükenmez didinmededir Hakikatin acı ve tatlı şekilleri işte küreiarz üzerinde insani arın hislerini ve fikirlerini dalgalandıran ve onlarm boylarile Ölçü'en bir buçuk metre irtffalı beşeri bir havaî nesiminin bu faaliyetinde &ö-rülür, ve bunun da kendi âleminde ocu bucağı olmıyan bir temadisi vardır İnsan dünya üzerinde ne zaman vücut bulmuştur? Bunu bize doğru dürüst •öylîvebilen yoktur Simdi elimizdeki takvim muayyen bir başlangıçtan saya-rak bugün 1933 ü kaydediyor Halbuki son senelerin hafriyat'V bes arh bm seneye çıkan medeniyetler tesblt ediliyor Bunu lâakal 10 ile darbede»ek ilk in -san numuneleri için 60 bin seneye çık -makta bata yoktur Geçmiş senelerin yıkılıp yok olmuş medeniyetlerinden fb -ret alarak İnsanlarda bundan sonran için devamlı dayat tesisi gayreti her gün daha ziyade kök salmakta olan bir İhtiras oluyor Bu ihtira »m beynelmilel bir idrak seviyesine çıkmasına in? İra ren rnffli »okülerdeki varlıkların kendilerini mcrhafaıa ve takviyeye gayretleri aşa -kâr süreri' görülen cereyan halinde brr hakikattir O halde yeni bir yıla daha girerken cibUlî bir mecburiyetle dünya içinde her şeyden evvel kendi milli varlığımıza bakacağız demek olur Bu noktai nazardan Türk'lüğün minimi hep istiklâline âşık, medenî kabiliyetlerin en yüksek derecelerine sahip büyük bir ırk olarak görürü» Bu büyük mazi elbet büyük ve sağlam bir istikbalin kuvvetli temelini teşkil eder Ot -tnanh imparatorluğunun -arım tasfiyesi Türk'e kendi varlığını, istiklâlini ve is -trkbr'ini kurtarmak irin sadece yem bir gayret vesilesi oldu Ortadaki ideal Cumhuriyet idaresi Türk'lüğün yalnız halini gösteren bir vaziyet değil, belki istikbalin' narlatan bîr yıldızdır Dünyanın içinde yüzdüğü buhranı unutuyor ve İhmal ediyor değiliz Ondan bizzat bîz Türk'lerin dahi bittabi hisselerimiz vardır Havatlarrrraz ondan dolayı az çok zordur Bununla beraber kalplerimizde her zorluğu yenerek her gün daha rahat, daha sağlam ve daha yüksek bir yarın hazırlamak için bitip tükenmez bir azim imara ve çok ateşli aşk heyecanı vardır 1932 yî iste bu düşünceler içinde bırakıyor ve 1933 e de bu dileklerle giriyoruz, YUNUS NADİ Tarih, hayat takviminden Mr sahtfe daha kopardı «Cumhuriyet», bütün okuyucularına yeni yılı tebrik eder oe W ri için, ayrı ayrı, »unları diler: Sağlık, zenginlik, dirlik, düzeni e Reisicumhur Hz Bir memleket seyahatine çıkacaklar Reisi cam har Hz nin yakında bir memleket seyahatine çıkacakları, Konya, izmir oe cenup vilâyetlerini tefrit edecekleri Ankara'dan haber verilmekte' d ir IstanbuTa uğrayıp uğra -mıyacaklan henüz malûm değildir «Cumhuriyet*, Türk yarda ve Türk miîletüe beraber yeni ylı kutlular re bütün Türkiye için, hep bir arada, fanları diler r M em ^ ketin İktisadî tetkikat Maruf Prof Falge geldi ve Ankara'ya gitti İktisat Vekâleli meşhur Alman iktisatçılarından protvir «Faİge» yi ' müşavir olarak m- mleketimize davet etmiştir Murrruleyh şehrimize «İmiş ve burada İktisat Vekâleli »ub» müdürlerinden Şevket Bey tarafından istikbal edilmiştir P-ofosur Falğe şehirde ban mü-eese at ve makamları ziyaret etmiş, vo ihaaî malûmat aldıktan sonra d n Ankara'ya gitmiştir Profesör Falge tetkîkatta bulun-r'jktan sonra İktisat Vekâletine bir r * par verecektir çilerimiz Atina'da maddî oe manevi gücünün artmam Yeni yda daha taze, daha tiri oe '»ı ı ,1 j Şnhn - ¦ 1 " ^ ' '•-Aaz' ' ¦ jUcrıretie karalandı »adî, siyasî, malt muvazene, han oe irfan sahasında geçen yûdakin -den çok fazla ve sok hızlı kir yükseiis «Cumhuriyet», bütün dünya, bütün insanlar için yeni yıl boyunca fanları diler: Korkusu, emniyetli bir sulh içinde, her türlü buhran -dan kurtulmuş olarak, gönül ferahlığile yasamak oe çalınmak imkânı 500 bin lirayı Üsküdar'da bir itfaiye grupu kazandı Büyük ikramiye 29202 numaraya çıktı m_ - ; '-*» -\ Yılbaşı piyangosu ta inlilerinin dün gece muharririmize anlattıkları» Atina 3| Husufı — Buraya galen Türk*rj|kfleri Pire'ye rnfcye*,1 allarında Pire belediyesi ve gençliğe mensup "müstakbelin heyetleri'ta rafından çok hararetli bir surette karşılanmışlardır, •a İzciler dön Atina'nın şayanı temaşa yerlerini gezmişlerdir Ziya • retleri her yerde Hararetli tezahü -rata vesile olmuştjr Dün gece Yılbaşı piyangosu eekilirk Tayyare piyankosunun yılbaşı için tertip eylediği büyük keşide dün gece saat at 'ckızde Darülfünun konferans salo -nunda çekilmiştir Bu sene ikramiyelerin daha zengin olması ve bilhassa yılbaşı gecesinin ramazana tesadüf etmesi yüzünden salon; mutat saatten çok evvel dolmağa başlamış ve biraz geç kalan kerİf bir kalabalık dışarda kalarak neticeyi büyük bir sabırsızlıkla beklemiştir Bu keşidede altı yüz numara ikramiye ve on bin numara da amorti kazanmıştır Bir milyon liralık mükâfat ta keşideden sonra dolaptan çıkarılan yüz numara a-rasmda tak'îm edilmiştir Her numara on bin lira alacaktır Beş yüz bin liralık büyük ikramiye 29202 numaraya isabet etmiştir Binaenaleyh biletlerinin numarası »2» île nihayet bulanlar yüzer lira amorti alacaklardır, ikinci İkramiye olan İki yüz bin lira da 37571 no • mor ay a çıkmıştır Biletlerinin numarası m dolap Caşmda talih beklîyenler «İs ile nihayet bulanlar da ellişer lira1 amorti kazanmışlardır Diğer ikramiyeleri kazanan numaralar sıra tertibüe aşağıdadır Beş yüz bin lira kazanan 29202 İki yüz bîn lira kazanan 37571 Yüz bîn lira kazanan 24339 Elli bin lira kazanan 24479 Otuz Sin lira kazanan 2556 UHobadt S sahtfedsi r KENDİ KENDİMİZ! TENKİT t Bu kadarı da fazla Afyonculuğun takas eşyaları araına Iconulmas» ve «İmliye kadar İhraç ma -halTi olmıyan Japonya gibi bîr memleket İçin mukaveleye bağlanman esasen fyİ bir şey iken baza kimselerin vo bazı matbuatın bu variyeti de güya fena bir şey ütuş gibi grstermeğe çalışmalarını doftnura hiç mırvafık görmedik Bazı tacirleriı afyon istihsal ve ticaret mıntak atarınızda Battan düşürmek için Avrupa'ya ucuz mal teklif etmek yolundaki marevralanndan vakitle Cumhuriyet te okâyet ermişti O başka bir iş, şimdi Jrponya'ya ihraç edilmek Üzere takasa dthîl ve mukaveleye merbut muamele laçka iş Şimdi mala mahreç burmuş oluyoruz ve hatta bo yizden Hatların biraz art -trğını ve biraz canlandığını görüyoruz Ban varan«aflann şahsî hesaplarına oymuyor diye bundan da mı şikâyet?-Yoo bu kadarı fazlaf •a anıtımııımiıımının™ııınn«nııınTiınnımıiimıı«nı»nınn Sop mağlûbiyetlerden sonra ¦ Yeni seneye girerken Türk-Yunan dostluğu bir kere daha teyit edildi! Gazi Hz ile Yunan Cumhur Reisinin ve iki taraf başvekillerinin beyanatları Türk ve Yunan dostltı&vn* Kendi gitti, ismi kaldı yadigâr' Nedir bil bakayım? — Galatasaray! OazL Hz ' t Ankara 31 AA — Anadolu a -iaiHinm vaki talebi üzerine Yunan Re -isi cumhuru M Alezandre Zaimis, Başvekil M Tsaldaris ve Haricîye Nazın M Jean Rallys Hazerab yılbaşı münasebet ile aşağıdaki beyanatı vermek tûtfunda bu-lunmuşlarda-: Yunan Reisicumhuru M Zaimis Hazretlerinin beyanatı — İyi anlaşılmış müşterek men -i- - tv va bütün balkan milletten aracında münasebetlerin tabu olarak inkj -safına hadim olmak hususundaki bey -nelrnİlcl lüzuma istinat eden Türk-Yu -nan dostluk ve anlaşmasını yeni senenin feyff oe 0W mBfet hakkında mütekabil temennilerde bulunan ita Reisicumhur M Zaimis Hz mümkün mertebe daha ziyade kuvvetlendirmesini temenni ederini Mîlletleri-rrriz amam d ak i mukarenetin yeni bîr siyasetin ilk merhalesi olduğuna ve iyi komşuluk ve muslihane teşriki mesai endişenle hareket eden bütün milletlere takip edilecek bir misal teşkil ettiğine kani olarak, Şark Akdeniz'inde bir rri -zam ve terakki unsuru olan asil Türk mili et mm saadet ve refahı içm saıramt t-mennîlerdV ninSzâl'rim Yanan Başvekili M Tsaldaris Hazretlerinin beyanatı « — Ankara'da açılan, Atina'da te-iMabadl 4 üncü soM/ede» İzmir Kraliçesi cuma günü İstanbul'a geliyor Dünya Güzeli Keriman H dün Ankara'da pariak bir surette karşılandı İzmir Güzellik Kraliçesi Nerimsn Numan Hanım, gelecek hafta per -setnbe günü İzmir-den İstanbul'a hareket edecek ve cuma günü şehrimize gelecektir izmir musaba • kasında üçüncü çıkan Fikret Hanım da buraya gelerek müsabakaya girecek ve şansını bir daha deneyecektir İzmir'den Ege Kraliçesi Neriman Numan Hanımın resmini der-cediyoruz İzmir musaba -kası haklanda muhabiri mahsusu -muzdan aldığımız mektubu bervechi ¦ti dercediyoruz: İzmir 28 Hususi — 1932 senesi Türkiye Güzellik Kraliçesinin cihan dilberlerine karşı elde ettiği muzsdferiyetten sonra bir kaç seneden beri yalnız makta olan bu müsabakaların Tür -kiye'nm diğer mmtakalanna da teş • mili arzulan belirmeğe başladı Dünya piyasalarında cihanşümul şöhreti haiz meyvalan yetiştiren Ege mmta -kasında üzüm ve şıra ile beslenen güzel kızların mevcudiyetini İsbat için bu müsabakalar cn mükemmel bir fırsat şek -ünde telâkki olunmağa başlandı Esa • Iznur OuzeUlk KratlçMi İstanbul'da yapıl- Foto Sedat ian Numan Hanım sen cihan güzeli de geçenlerde İzmir'i ziyaret ettiği esnada, Ege mıntakasında nazarı dikkati calip güzellerin mebzu len bulunduğunu söylİycrek buradaki kızkardeşlerüıin de müsabakaya girmelerine dair gazetelere beyanatta bulun -muştu Bu suretle Ege mıntakası güzelini seçmek üzere Anadolu gazetesinin aç lığı güzellik müsabakasına dün akşam Lütfen ınaj/cyi çevtrtnts Meşhur Casuslar "Cumhuriyet' 1 Kinimus«ni |'» - J— Şehir ve memleket haberleri Yazan: ABIDÎN D AVER t_ 49 — Mata-Han, artık bütün dünyaca meşhur bir dansöz olmuştu Bu tiyatroların mödÜrleri on» verdik • lerl paralan riyadesile çıkertyorlardı Çünkü Muta - Harî Paris'te moda nlmu-iH Halk omın oynadığı tiyatroya hücum ©diyordu Mata - Har!, ¦amanın en gözde rakkasesi idî O înrihte Güz*! Otero Ida Rublnstein Popinn Badet v* teadora Dunean rî-fci mcohur ve Hakîkaten aan'atkar dansözlerin meydana çıkmış olme-aına rağmen, o, kazandığı mevkii mııhnfaza ediyordu Pariste kazandığı bu harîlta kabilinden muvaffakiyete, Avrupa pnyıtohlanne »e diğer büyük tehirlere yaptığı turne -1 erdeki muvaffakiyetlerini d* ilâve etmek lâzımdır Paris onu kendiline hasretmekle beraber Mata - Harî, Monte Carlo*-dan ve Viyana'dan bajlıvamk bîr «ok şehirlerde de dansetti, oraların halkı da kıvrak vücudunun tenasü -hüne, aek ve İhtira* çağlıyenı ha -ündeki rakslarına hayran olmuş -lardı Vİvana'da da kadım bflvöh bir merak ve sabırsızlıkla bekliyorlardı Avmtury» payitahtına evvelce yayılmış olan şohretî, yapılan gayet baydı reklamlarla bir kat daha artmıştı Viyana halkı, güzelliği, tan'a-tı poklere çıkarılan, esrar dola ma ¦ Tisi herkesi meraklandıran bu artie-ti görmeğe ean atlı Kumaş Mata -Harî evvela Viyana ressamlar e* mîvetînde şehrin kibarlarına ve gü-ride'erine hvrsusî bir mÜsamere verdi Sonra da Apollo tiyatrosunda halka ovnadı Journal Tart isimli bîr Vryanv gazetesi, kadının kazandığı büyük muvaffakiyeti şöyle anlatıyordu: «Harikulade bir kadrn: O kadar cazibeli, o kadar girin kî hayran olmamak kabil değil Hakîkî bîr Hint raJdtaaeaİ olduğu Brahman damla -rmda gösterdiği yük i ek aan'attan bem lamet île îhtiram mücadelesini gösteren dansı bîr harika îdi Kıvranan vücudu ve çırpman tülleri île ismetin korkusunu ve kaçınm astım keder ve ıstırabını pek R-üzel ifade etti Evvela ismetin korkum, muraf-fer oluyor Fakat nîhayet temsil ettiği bakh-enln ruhunda aşk denilen ilâhî kuvvet uyanıyor ve »on zaferi o kazanıyor Bu kadar tehyve edici bir dana görülmemiştir Kadının vücudu ideal batları ile ne kadar güzelse hulyalı ve melul çehresi de o kadar hoştu Bu trüzel vücudun tath bir ahenkle oynayışı halkı çıldırttım 190* da, Mata - HarTyi Mısır'a gitmiş buluyoruz Bu seyahatin maksadı hayli esrarengiz ve şüpheli kaldı Çünkü, ne İskenderiye'de, ne de Kahfre'de dans etmedi Onunla aynî vapurda seyahat etmiş olan Temps gazetesi muhabiri M Rene Puan diyor İd: Mata - Harî, artık Siva'dan ve on on dininden vaz geçmiş görünüyor O, artık, Berlİnlî olmuştur Hiç te şarklı te- laffvrvna benzemiyen bir sree ile al • manca konuşuyor ve Alman payİleh -tmdan geçen Spree nehri sahillerinde ¦kamet etmeği düşünüyor» Brl sene sararna;iz bir şekilde orta -dan kaybolduktan sonra 1*08 de ona ansızın geac Seine nehri sahillerinde bölüyoruz 1906 dan 190* • kadar nerede erıırdSığu, ne yaptığı meçhuldür Paris'te, brr akşam, bir gala mBameretnde dans ediyor Ondan sonra, senelerce gene muhtelif b* -yatrolardn oynuyor 1912 de Annaleı seloeusnda har zamankinden d «ha as -la kapalı, yani daha as çıplak olarak dans ettiğini lorüyorus Çünkü salon -da, bir çok genç kızlarda vardır ve mO-dire ona açık saçık bîr kıyafetle dans etmemesini tavsiye etmiştir Bu tarihten sonra, dansözün şöhreti zevale başlar Bsj tevalin en büyült sebebi, artık, herkesin Önünde oynamak-ta olmasıdır Seyircileri münevver in -sanlar olmayınca, tabiî badının onların Gserindekl şarklı casibesi azalıyordu Çünkü şarkı hilmiyen halk, onun Buda mabatlarında putlarm, îlâhlann ÖnÜndr dans eden mukaddes bir rakkase olduğuna filan da bilmedikleri için dans -lana* fasla bîr tesir altında kalmadan leyredİyorlardı Sonra müruru samanla, ebada şarklı ve ruhani denilen bu dansöz ile danslarının oydurma olduğu da anlaşılmağa başlamıştı 1905 te kocası binbaşı Mae Leod emin ve hatta resmî bir membadan Madam Mae Leod'un Mata • Han ssnsi altında, Guimet raüıesİnde, çırçıplak dans ettiğini ve randevu evlerine gittiğini öğre -nine a, karın aleyhine cürmü meşhut halinde, fuhuş yapıyor dîye talâk davası aça ise de cürmü meşhudu teshile muvaffak olamadı Fakat çak geçmeden Mata - Han, farkında bile olmaksızın, kocasına, o samana kadar aralarında aürtüklenip geden izdivaç rabıtasını kırmak için lâzım gelen ilâhı verdi Kadın, bendi mahremiyetine dahîl o-lan bası doıtlarma çıplak resimlerini celcbrrnifti Bu resimleri yapan fotoğraf -«s, kadmm müsaadesini almadan beaı -¦ardan barılarım sattı Mata - Heri, be hareketi Iradmlık İsmet ve hieabme bar tecavüz telâkki ederek fotoğrafçıyı dava etti Böyle bîr dava açabilmesi için Fransız kanunları mucibince, kocasının nisamı almak lazımdı Bu müsaadeyi resmen istedi Paris'ten vaki olan resmî müracaat Omerine, binbaşı Mac Leod kenemin ikametgâhım öğrendi ve o resimlerden de tedarik ederek bir talâk davası açtı ve 1900 senesi nisanında ayrılma hükmünü aldı Mata - Harf, çocuğunu almak ümidine de kolayca veda etmişti Paris'te buldoğu muvaffakiyet, şöhret ve sefahet, onun ihtiraçlanm tatmin ediyordu Yalan Mata - Hari, mahkemenin verdiği kat'i karan, herkesten gizliyor ve talâk davasının devam ettiğini îsae ediyordu -vj'-m par Türk'lere Hasredilen işler Kanunun kısmen tatbi -kına bile başlandı Küçük san'utlar kanununun tehir edileceğine dair haberlerin bat'iyyen doğru olmadığı Vilâyetten yaptığımız tahkikat neticesinde anlaşıl -mışür Esasen bu kanun bir müddet-tenberi kısmen tatbik edilmektedir Kanunun tarihi neşri olan 14 haziran 1932 den sonra ecnobl tabiiyetini haiz her hangi bîr kimse küçük: san'atlar kanununda münderîç ¦an'atlan icra edemîyeceğİnden Vilâyet bu hükme tevfikan Avrupa'dan gelen artistlerin çalışmalarına müsaade etmediği gibi ecnebi tabiiyetini haiı kimselere da bu tarihten itibaren dükkan açmak veyahut bu gibi işlerde çalışmak içîn ruhsatiye vermemektedir Gene kanuna tevfikan neşir ta -rihînde filen bu işi yapanlar da hazirana kadar işlerini tasfiye etmîş bulunacaklardır Kanunun bir sene zarfında tatbik edileceği hakkındaki haberler doğru değildir Kanun 14 haziran 932 de neşredildlği için 14 haziran 933 te tamamîle tatbik edilmiş olacaktır Son zamanlarda ecnebî tabiiyetini harz bu gibi eşhaem tebdili tabiiyet için vilâyete müracaatleri çoğalmış ve miktarı beş yüzü bulmuştur Vilâyet bunların buradaki mua -metelerini yapmakta ise de vekâlet şimdilik kabul muamelesini tehir etmektedir Diğer taraftan bir çok kimseler muvazaa yolunu tutmak istemektedirler ki bu kendi aleyhle -rina olacaktır Vilâyet şimdilik bunlara ses çıkarmamaktadır, fakat zamanında tatbîka geçecektir üzeri saat on yedi bocukta tzrnrrpslas salonlarmda haşlanma» ve güreli seçme vaziyeti saat yirmiye kadar devam et -miılir lımir'm güride şahsiyetlerinden mürekkep hakem heyeti, müsabakaya dahil olan İzmir'den oo altı ve Manİsa-dan bir hanım arasından tefrik edeceği Ege mmtakası güzelinî bu'mel için eok djtaatfi ve hası s devranrnak met bu • ı i jetinde kabnsstj' Cher«cr an evvel banar birer salona sırmp orun naad ve terki edildikten «onra tekrar grup halinde gözden geçir İdi Hakem h*yeH taraf nd an verilen ilk not'ım göre be» numaralı Neriman Hanım 49, altı numaralı Yılda Hanım 40, on yedi no-rısssalı Fikret Haram 36, dokuz numaran Pfuofer Hnrm 29 rey aldılar Heyeti umumiye be hanımlar Özerinde, daha iyi tetkikarta bulanmak üzere ikinci seçme ameliyesinin çaydan aonra yapılmasını muvafık gördü Izmirpaln»'ın alt katında şakrak mu-¦İk teraneleri arasmda çaylar İçilirken bütün gözler bu dört güzelin Üzerinde te-mervfı ediyordu Bu esnada güze 11 erin dansederken aldıkları vaziyetler de 1 rabıt edîlivordo Bâr arslsV on yedi no -maralı Fikret Hammen diğerlerine galebe çalacağı fısıltılan etrafta dönmeğe başladı Filhakika bu hanımda çehre ve endam İlfbarile nazan dikkati celbeden nicelik ve cazibe vardı Fakat henüz rnek*^ı Ij'eheei denilecek bir çağda bulunduğu için irk defa olmak üzere yük • sek topuklu ve dar bir İskarpin giydiğinden dolayı yürüyüşünde ve duruşunda bir noksanlık görünüyordu Bundan maada izhar ettiği farla bîr asabiyet o masum, güzel rimasını bir derece ihlâl ediyordu Altı aumarah Yıldız Ha m m da müstesna bir cazibe müşebed olunuyordu , fiaıifiu dilberlerimizden olan baAZBt kız sevimli bir çehreye ve tenasübü endama malik bulunuyordu Tavırlarında ve yürüyüşünde bir caliye! yoktu ve variyete hakim görunüyordo Dansı müteakip Ege mmlakasmm mutana bir surette yetiştirdiği bu dil -borlar hakkmda kat'i karar vermek zamanı gelmişti Dört güzel tekrar salona alınarak İnceden İnceye tetkik edildi ve her b ı r il e oıunuzadıya görüşüldü, badehu reisin ksrarile salona terkettiler Ba anda hakem heyeti, hanım kızlar ve etrafta bulunan ziyaretçiler heyecan içinde bulunuyorlardı Ege msntakasmın güzellik tacım acaba hangisi alacaktı? Artık reyler birer birer kutuya atılı -yordu Bu ameliye de bitlikten sonra reyler tasnif eden zat tarafından ceh -ren okunuyordu: Beş beş, altı, on yedi, beş, dokuz, beş, on yedî Bu rakamlar söylenirken tesadüfen güreller pek ya -kındaki masalara oturmuşlar, notedilen rakamların kendilerine aft olduklarım işittikçe hissettikleri yüksek heyecan saklamağa muvaffak olamıyorlar ve a-deta ÇD-p iniyorlardı Nihayet bu iş te bitti ve hakem heyeti reisi, tsmfr'ln genç Belediye Reisi Doktor Behçet Salih Bey güzellerin salona alınmışım söyledi Belediye Reisi Bey: Be numaralı Neriman Hanımm 20 reyle birinci, altı numaralı Yıl^ıı Hanımm 16 reyle ikinci ve on yedi numarab Fikret Hanımm 11 reyle Üçüncü geldiğini tebliğ etti Va o~ rada fıarzr bulunanlar Ege mmtakası güzellik ta emi kazanan Neriman Hanımı ve diğer İki güzelimizi alkışladılar Bana mütsabıp salondaki orkestranın çaldığı neşeli mÜJÜc biraz evvel güıelİ seçme müsabaka undan asabiyet duyan, heyecanlanan kalpleri leakİne çalışıyordu Bu itibarla şirin manzaralara, güzel Terkos ta gitti! Bugün şehre Suyu Belediye Vermeğe başlıyor Sular için Viyana'dan mütehassıs getirilecek Son yapılan itilaf nameye gore Terkos şirketi bugünden itibaren Belediyenin nezareti altında idare edilmeğe başlanacaktır Verilen karar mucibince kadroda hiç bir tebeddül yoktur Yalnız Belediye yeniden bir kaç murakıp tayin e-decektir Murakıplar bugün, yarın tesbit edilerek işe başlıyacak • lardır Bîr taraftan da Terkosla şehir Bularının tevhidi hususunda lebdirler alınmağa başlanmıştır Bunlar da zamanı geldikçe tatbik edilecektir M' Fenles getiriliyor Haber verildiğine gore Belediye el y ev m Vîyana'da bulunan ve Viyana ile dünyanın bir çok şehirlerinde su tesisatı viicude getir ¦ mlş olan maruf Avusturyalı mühendis Fenles'î İstanbul'a davet elmij r Mumaileyh şehrimize gcldîılen sonra İstanbul'un sn tesisatı raziyetinl tetkik edecek vo Beledv/eye bir plan verecektir Belediye Terkos kumpanyası tara ¦ fındnT vücude getirilmiş olan plânı kâfi görmemektedir Avssturya'lı su mütehassrsımn verecsği rapor üzerine su tesisatı için br proje hazırlanacaktır DarOlfOnunda Japon Hukuk cemiyeti heyeti istifa elti Hukuk Fakültesi talebe cemiyetinin geçenlerde toplanan kongre -sinde intihap edilen yeni heyeti İdare»; istifa rtmitı Tekrar İntihap yapılacaktır Rasim Ali Beyin mDracaati Trp Fakültesi muallimkarlna*en Rasim Ali Bey hakkında Şûrayı Der-^| ketçe vazifesine İade karan veril ¦ m esi üzerine mumaileyh, Darülfü -mm emanetine müracaat etmiş ise de henüz Maarif Vekâletinden Darülfünun emanetine ba hususta resmi bir tebliğ yapılmadığından ken * dizine müsait bîr cevap verilmemiştir EcnebArnchafiicfle Efganistan Sı'arctinin bir tavzihi sefiri Dün geldi M 0{ida tekrar Cenev -re'ye giderek çalışacak Japot sefiri M Oşida dünkü sera a plon ekspresile Avrupa'dan şehriznhe gelmiştir M Oşida, hükümeti tarnfm-l-^ Gazetemizin 25/12/932 tarihli nüshasında Hindistan gazetelerin ¦ den iktibas suretile EfganistaA'da yeniden bazı kabaİlîn Uyan hare -ketlerine geçtiklerini yazmış ve bu isyan hareketinde son zamanlarda hükümetin gösterdiği fazla şiddetin âmil olduğunu kaydetmiştik, Efganistan'm Türkiye Büyük Elçiliğinden bu haber üzerine bir mektup aldık Bu mektupta, Hindistan'da çıkarı gazetelerin siyaset cereyanlarına ve hükûmetçilİk sırrına hak -kile vakıf olmadıkları İçin Efganls -tan'da zuhur eden İsyanların sürat ve şiddetle tenkil edildiğini muva -fık bulmadıkları ve «Zeminda» gazetesi muharririnin 'enkidatı, geçmiş vak'alara aît olduğu bildiri! -dikten sonra şunlar ilâve olunmak -tadır «Merkezi hükümetinizden gelan malûmata nazaran Derîbil vak'ası -nın başlın imasından sonra m emi e -ketin her tarafında emsi yet ve asayiş berkemaldîr, MançorTde Çin - Japon IhtİlaPle Man • çurPnin variyeti hakkında tahkikat yapan Layten komisyonuna iştirake memur edildiği için bundan bîr kaç ay evvel Tokyo'ya gitmişti Japon seferi Türkiye'den Ma nemf ye giderek Japon murahhası sıfatile bu komisyonda çabşrmf va bilâhare vazifesini Sanal eden ko -misyon azalarfle birinde Cenevre'ye gitmiştir Layten komisyonu MançorTde yaptığı terkikat ve tahkikata ait raporuna hazırlamış ve Milletler Cemiyetine tevdi etmîrtir Bununla beraber Japon sefiri Cemiyeti Akvam'm Çin - Japon mes'elesİkal'i bîr karar verinciye kadar Cenevre'de kalması mukarrer bolun -duğundan kendisi yılbaşı tatillerinden İstifade ederek şehrimize gelmk^tsr Oşida yarm akşam Ankara'ya gide -cek ve on gün sonra tekrar Cenevre'ye avdet edecektir memba sularına malik Istsnbul geçen se* ne cihan güzellik müsabakasına bir «Kerimans mı yollamıştı Ege mıntakası da ba sene İstanbul müıab»kasına Özüm ve şıra ile yetişen bir aNerrnans ası gön-deriyor ZEKİ DOtANOCLV Kerim-in Halis fanım Ankara'da Ankara 31 Telefonla l— Dünya Güzeli Kerimen Halis Hanırı bu sabahki trenle buraya vâsıl olda Hnalîahmer Cemiyeti tarafından karşılandı Kendisine bir bUka takdim e-dildi ve beyanı boşâmedi oundu İstasyon ve elvan müthiş kalabalıktı Dünya Güzeli çok alkışlandı Kerimen Halis Hanım otomobile binerek Ankara Pal as'ta kendisine tahsis edilen daireye yerleşti Dünya Gazeli öğleden tonrs şehri gezdi Bu aksam Ankara Palu'ia ve Evkaf apartımanlanndaki HuaJâhmer balosuna iştirak edecektir Kerimen Hanım, Ankara'ö» bir İki ffün kalacak ve tekrar lstanbele avdet edecektir Şehir işleri Belediye Muhasebe Müdür muavinliği Belediye muhasebeciliğine tayin edile» Kemal Beyden inhllâl eden Muhasebe müdür muavinliğine Varidat müdürü Naİl Bey tayin olunmuştur Telefon tarifesi tetkik edilecek Telefon işlerini tesbit eden ko -misyon bugünlerde toplanarak yeni tarifeyi tanzim edecek, bu müna -sebetle kambiyo farkı ve şimdiye kadar fazla ücret alınmış olup ol -madiği cihetleri de araştzrtlacakto Otomobillerin muayenesi bitti Bîr kaç gündenberi yapılmakta olan otomobillerin boya muayene -sine dün de Kadıköy ve Üsküdar cihetlerinde devam edilmiş ve muayene müddeti bitmiştir Muayeneye gelmiyen bazı otomobiller bugün -den İtibaren seferden menedilecek-lerdir Tek renk usulünün tatbikinin tehir edilip edîlmiyecegi hakkında bugünlerde bir karar verilecektir Mtiteferrlft Saraçoğlu ŞukrO Bey rahatsız Evvelki gün şehrimize gelen eski maliye vekili Saraçoğlu Şrtkril Bey, rahatsızlığı geçmediğinden dUn de Ankara'ya gidememiştir İyileşebildiği takdirde ba akşam Ankara'ya gidecektir Yegâne vakıf Olmıyan toprak! Topkapı'da bulunan mezarın sirri anlaşıldı Topkapı sarayın m bahçennd- ve Askeri mUaenln keratama tesadüf eden yerde mevcut bir kabrin kime aît olduğu münakaşaları bir tarih -çinin vardığı netice ile nihayet bulmuştur Ba sat lâbtin Yavuz zamanında yaıamış Abdullah Efendi isminde bir hocaya ait olduğunu işba t etmiştir Gene bu »atın tetkikatınJi gore bu Abdullah Efendi kendini Padişahın bJarnrlIne vakfetmiş, buna mukabil de öldüğü saman cesedinin vakıf olmıyan bir y-re gornülmesini vasiyet etmiştir O devirde Istan -bul'un her yeri vakıf olduğu kem nihayet Topkapı sarayının dış bahçesinin yegane vakıf olmıyan yer oldu* ğu anlaşılarak Abdullah Efendi buraya defnedllmişth- Abdullah Efendi bir rivayete gore de Yıra'BB şirpençeini nefes ettiği için gSzüne girmiş ve bu s* -beple kendisini Padişaha vakfetmiştir Siyasî icmal Adliyede va Mahkemelerde Floş kaçakçıları mahkûm oldular Fabrikatör İsmail Hasan, Süleyman Sim, SükrÜ, Hilmi ve Boton Efendiler bir kaç ay evvel, floş vo aalr mevaddı iptidaiye kaçakçılığile maznun olarak sekizinci ihtisas mah kemesine veril mi» 1 erdi Muhakemeleri neticesinde maznunlardan Boton, Hilmi, Süleyman Sırrı Efendi -ler beraat etmiş Şükrü Efendi 4 aya, İsmail rjasan Efendi de 6 aya mahkum olmuştu Her ikisi de müddet -Ierini ikmal ettiklerinden bir müd -det evvel tahliye olundular Mahkemeni** bu kararını temyiz bozduğundan yeniden muhakeme -leri yapılmış, evvelce beraat karan almış olan Boton, Hilmi ve Süleyman Sim Efendiler de altışar ay hapse vo ayrıca para cezasına mahkum e-dîlmİşlerdİr Ayni suçlardan dolayı İsmail Hasan Efendi de altı aya mahkûm olmuştur Mahkeme yakalanan kaaak i»vaddı iptidarvaejo zoâisaderesine do karar verrni*tir Yenilenen bir cinayet muhakemesi Geçenlerde Üsküdar'da Dîlftver Efendinin evinde misafir olarak bulunan Makbule Hana», kardeşi tütün amelesinden Yaşar tarafından öldürülmüş ve muhakeme neticesinde Yaaar 12 buçuk seneye mahkûm edilmişti Temyiz bu karan bozdu -ğundan dün Yaşar'kn tekrar muha -kemesine başlanmıştır Maznun bir takan şahitler dinlet-m iş ve suçunda tahrik ve esbabı mu-baffefe olduğunu iddia etmiştir Bu iddiaya nazaran Yaşar hemşiresini işret masası bulunan odada görmüş, ihtarına fena şekilde bîr cevap al -mıştrr hatta Makbule Hanım, Yaşa-r'ın kafasına güğümle de vurmuştur Makbule Hanımın zevci Vefik Ef bu iddia üzerine şahit olarak din • lendi Kendisi zevcesinin salibeti ahlak iyesinden emin olduğunu soy -ledL Bundan başka Nasibe Hanım teminde 80 lîk bir ihtiyar da dinlendi ve muhakeme bazı huauslann tahkiki için başka bir güne bırakıldı- Komünistlerin grevi Haklarındaki mahkeme karan üzerine nümayiş yapan komünistlerin açlık grevine başladıklarını yasmıştık Komünistler hiç bir şey ya -m emek t s ısrar ettiklerinden, kendilerine zorla gıda verilmeğe devam olunmaktadır icra daires:nde tatil Yeni sen» dolayuüe tasfiye icra edileceğinden 933 kânunusani-inin I, 2, 3 üncü günleri icra dairelerine müstacel hususlar müstesna olmak üzere ¦«¦*¦ eaat kabul edümiyecektir Maarifte ve mekteplerde Haydar B Ankara'ya gidiyor Maarif Müdürü Haydar B, Vekâletin daveti üzerine yarın Ankara'ya gidecek ve üç dört gün kadar kalarak Maarif işleri hakkında Vekâletle temasta bulunacaktır mektepler tatil Bilûmum mektepler dünden îti -baren senebaşı mOnasebetile bir hafta müddetle tatil yapmışlardır iler vo * Imuştur, gf sin beis r ik 1932 I Imuştur V almağa hin, - X 1933 1933 senesine bütün cihan dert*, ıstıraplar ve endişeler içinde girdi Lâkin hiç bir memlekette fütur vo nevmidi yoktur Çünkü ufku karartan buhranların siyah bulutlan arasında İnsanlara kuvvetli ümitler ve -ren devamlı şuleler peyda olmuştuı Denilebilir ki harbi umuminin olduğu umumî muvazenesizlik seneılnde had devrini bulmuştur Şimdi cihan kendini denk başladı ve sağlam adımlara hazır landı 1932 senesine girdiğimiz va ı kit ne siyasi ne de İktisadî ofukt insana en küçük teselli verecek hsf yırh bîr alâmet ve aydınlık gözük müyordu Şimdi ise bir çok nazik ve müşkül mee'elelerin dostane hal ve faslı için ilk tedbirler alınmış bulunuyor Bütün dünyanın beynelmilel mübadele vasıtan olan altınlan ve ecnebi paralan yutan ve bunlan işle-temîyecek ellere ve yerlere bağlı -yan tamirat ve harp borçlan mes'e-lelari Amerika hariç olarak bütün dünya devletleri arasmda halledilmiş bulunuyor Amerika efkân u • mumiyesİnin dahi 1933 senesinde hakikati anlıyacağt ve âdilâne bir surette mes'elenîn nihaî bir surette halline razı olacağı hakkında çok kuvvetli ümitler vardır Yeni Reisicumhur MLster Roosevelt'in ve etrafına topladığı Miıter Ovren Young gîbi dünyayı iyi öğrenmiş müşavir ¦ lerin iktidar ve nüfuzlan ba ümit -terin başlıca istinatgahıdır Bütün dünyada emniyet ve îtîmaf yerine aksini yaratan ve fazla ola -rak devletlerin bütçelerinde pak a-ğır yük teşkil ederek büyük ve küçük bütün milletleri ezmekte bulu • nan silâhlanma rekabetinin ve bahusus milletlerden bir la aminin her türlü müdafaa vasıta ve silâhından mahrum edildiği halde diğer bir kısmının serbestçe tepeden tırnağa kadar silâhlı bulunması gibi gayrî-tabii bir h!In bîr gün volkan gibi înfîlâk ederek patlak vereceği hakikati nihayet büyük milletler tarafından takdir ve tasdik edilmiştir Bunun en parlak delili Cenevre'deki beş büyük cihan devletinin itilâfıdır Diğer bir delîl dahi silâhlanma İşinde en ziyade hassasiyet gösteren Fransa'da, efkârı umum i yenin sollara teveccüh etmiş olmasıdır 1933 senesinde burada sol fırka -larnı mevkilerin! bir kat daha takviye edeceklerdir Binaenaleyh si • mil, bııaüııı* »ÛMUımın«ı- — neye tesadüf edecek ikinci safha -sından bütün beşeriyet mü »bet neticeler bekliyor Bir iki aenedenberl bütün devletler paralarım ve dahilî menfaatlerin! korumak İçîn yekdiğerine karşı ticaret ve mübadele ka-pılannı kontenjan ve kambiyo tahdidatı ve yüksek tarifelerle kapamış» lardı Her mîlletin kendi yağile kav-' rulman usulü taammum ettiği takdirde cihan iktisadiyatının mahvolat cağı ve Avrupa medeniyetinin inkıraz bulacağı muhakkak olduğu artık her tarafta takdir edilmiştir Cihan iktisadî konferansı samimî arzular ve c'ıddî düşüncelerle bu sene toplanacaktır Bu saydığımız alâ -metler o kadar göze çarpmıyan ve lâkin her birinin kendisine mahsus ehemmiyeti olan diğer âmiller île birleşerek 1933 senesinin beşeriyet için yeni bir saadet başlangıcı ola -cağını gösteriyor MUHARREM FEYZİ T Maaş veriliyor Defterdarlık dünden itibaren memurinin kânunusani maaşlarının f^vziine basmamıştır Âlî iktisat meclîsinin ruznamesi Gelecek hafta Ankara'da topla ¦ nacak olan Ali İktisat eneclislnhs müzakere edeceği cmilll gelir» mevzuuna dair geçen sene hazırlanan rapor yakında neşredilecektir Meo-liste ba sene sanayiin teessüs vo inkişaf ı, madenlerimizden İstifada çareleri de görüşülecektir Meclis ruz-namesinde 931 tediye muvazeneli de »ardır Geçen senelsrİn tetkîkah neticelerini ihtiva eden raporlarda, memleket sanayi, ticaret ve ziraatı hakkında müsmir olacak tedbirler göze çarpmaktadır Ankara'da resmi geçit sahası yapılıyor Ankara 31 Telefonla — Millet Meclisinin altındaki boş meydanlığa 1000 metre uzunluğunda, 500 metre genişliğinde bir resmi geçit sahası ve bb- Reisicumhur trlbünlle halk tribünü yapılacaktır Yol 40 metro genişliğinde asfalt olacaktır Itesyon tarafında da aynca bir slsdyom İnşası mutasavverdir Karşı saha ise orman haline getirilecek, ve içîne büyük bir yüzme havuza yapılacaktır ı -- Evkat cetveli 4 Ramazan Pazar I kânunsanl 1933 msak Tulü Oğte İkindi M-ggırj Ezani l ',48 947 : Vasati «¦•»İMİ 5,38 7,?* \%U 14,37 l€\SlJ A$+? r Japonya ile bir takas mukavelesi yapılması için müzakereye başlanıyor C u m h u rîyet İstanbul — cAftAiofttti İstanbul — cagaloglu Telgraf ve mektup adresi: Cumhuriyet İstanbul — Posta kutusu: İstanbul No 2*6 PazSTİCSİ 2 KânUMJSSnİ £33 Telefon: Başmuharrir: 323M Tahrir mndBrö: 33233 İdare müdürü: 223fl5 Matbaa: 20472 İlim sabitelerindi herkese acıktır— Cumharljet'le neşrettirilerek RânUr lln doğrudan doğruya İdarehanemize dahi müracaat olunabilir CoJîuzuncu sene: No 3111 izmir'den sonra Bursa da güzelini seçiyor; müsabaka bugün yapılacak Sanayi Kredi Bankası mes'elesi lyî nfyetlerle tertip edilmiş oldu • ğunda şüphe olmıyan Sanayi Kredi Bankası kanununun bn sene tathikma geçi -lip geçil memesinin mühim bir mes'ele olarak ciddiyetle tetkik ve mütaleava değeri bulunduğunu zannediyoruz, Türkiye'de sanayie kredi temin etmenin hayatî ehemmiyeti üzerinde kimse ih -tilâf edemez Gerçi sanayi kredi bankası kanunu bu büyük ihtiyaçtan ilham ve kuvvet alarak vücut bulmusıa da bü -tün dünyayı şarta' şimdiki buhran her gün daha ziyade şiddetlenerek devam ettiği için kanunda derpiş edilen hükümleri yerine getirmekte müşkülat çekip çcknuVec eğimiz» ve o hükümleri tat-bîka çalışırken hayrına hizmet etmek kastında bulunduğumuz sanayie şimdiki ahval ve şerait içinde iyüik mi yoksa fenalık mı edeceğimizi bir kere gözden geçirmekte bizce yalnız menfaat değil, hatta zaruret vardrr Sanayi Kredi B-nkasi şimdi mevcut olan Sanayi ve Maadin Bankasından kalben tesis edilecektir Şimdiki Sanayi ve Maadin Bankasının devlete ait bîr takım fabrikaları sermayesi m ey anın a ithal ederek onlan idare çimekte de olan bir banka olduğu malûmdur Yeni kanunla bu fabrikalar bir kalemde bankadan tefrik ediliyor Bu muamele yapı -lamaz bîr şev değilse de simdîki Sanayi ve Maadin Bankan bu fabrikalarla ve fabrikalar banka ile çok girift bir halde bulunduklarından tefrik ameliyesinin bıçakla keser gibi sert bir şekille tat -bikmden iki tarafın da fazla müteessû-o'ması ihtimali yok değildir Bu türlü vaziyetlerde tefrik ameliyesini tatbik edebilmek üzere usul ve şeraiti tayin o-I un muş bir intikal devresi kabul etmekte elbet hayır ve isabet vardrr Gerek banka ve gerek fabrikalar millete ait mallardır Fabrikaların banka idare -¦inde bir hayli tekâmül göstermiş olduklarından da haberdar bulunuyoruz Bu müesseselerin her hangi bir sarsıntıya aı*— *vUk4m*Uri ihtimali b^ri fazla ^¦«üıvtrrrvnetı \***m r—r Kan«»rmdevır U üzerinde alelade bir ortaklığın tasfiyesi hile az çok ¦ aman istivclil ir Bilim bildiğimize güre Sanayi Bankasile mevcut fabrikaların mecmuu bir kül teşkil edecek veçhile yekdiğere tedahül etmiş bulunuyorlar Bu vaiyette yapıta -Çak bir tebrik biraz d«ha fazla dikkat ve ezcümle müddet talep etse gerektir Sonra kanunun tedvin olunduğu tarihten bugünlere kadar geçen müddet Sarfında bîzİm de az çok müteessir olduğumuz dünya buhranı eksilmiyerek devam etmiş ve onun sadece devamı hile vasiyetin müşkülâtını artırmıştır Bu şerait içinde yeni bankanın sermavesi tein tasavvur olunan şekillerin tatbika • ta geçirilmesi sanayi hayatımız nokta -•mdan pek kolay olmryacağmı düşünmek te pek yersiz görünmez Yeni bankanın sermayesi için fahrik alarm tefri -kinden sonra geri kalacak mevcudu île eğer varsa uhdesindeki gavrîmenkuller Hazan dikkate almmış ve bunlara ez -cümle şunlar ilâve ol um ustur: I 1 — tkhsat Vekâletince bütçeye konulacak tahsisat, 2 — Teşviki sanayi kanunu mucibince muaf tutulan vümrük rrsim'erile muamele vergilerinden yapılacak tahrilât, 3 — Devlete ait fabrikaların kârla -frinJ"n ayrılacak kısımlar I Buhran hasebile LÜtçe vaziyetimiz geniş olmadığı için bankanın sermavesine Üâve o'ımmak üzere bütçeye tahsisat koymakta kolaylıklara mazhar olmıya-cağımızı tahmin etmek mü'kül değildir Teşviki sanayi kanununun bazı aksamını, bilâhare sanayie!'"* hizmet etm-k maksadile de r'' " 'hal nevama tadil etmekuğmizin şîm 'İki vezİyette sanayi erbabımıza az çok ağr Beleçev'ni dahi tahmin edebiliri* Kaldı ki lc«viki sanayi kanunüe te;is ettiğimiz teshilkâr vazi -yetin İdamesi bir nevi manevî taahhüdü lazammun etmek itiberile iktisadi hayatta istikrar hesabına bu hususla gös -tereceğİmİz ihtiyat ve teenni asla fazla görülemez Şu halde kredi bankasının faaliyete geçirilmesi ve bu m-ksatla fabrikaların tefriki neticesinde Ak merhale olarak •İde gavrimenkulleri ile ve mevcudu ile şimdiki banka kalacak demektir Bu mevcudun kanunda tasavvur olunan büyük İs'eri görm*ğe kifayet etmekten çok nzak kalacağı da şüphem «ayılmak lâzımdır Bu zorlukların hepsine e*re bulu • nurdu, eğer buhran eskî siddetile de -vam etmiverek sıkışık vazivt'eri kolay-La*trr*rak genis'"klere malik bulunsa y-dık Maatteessüf hal öyle değildir Banka kanununda kredi vaziyetleri çok aemahalli tutulmuştur Bu mecburiyetleri şimdiki ahval ve şerait içinde hatta Yeni takas mukaveleleri Japonya ile müzakere icrasına başlanıyor Evvelki gün Cenevre'den gelen Japon Sefiri dün akşam Ankara'ya gitti Evvelki gün Cenevre'den şehrimize gelen Japon sefiri M Osida dün akşamki trenle Ankara'ya gitnüştir M Osi • da'nın Çin - Japon ihtilâfını halle çab-şan Milletler Cemiyeti Meclisindeki vazifesi nihayet bulmadan memleketimize gelişi alâka ile karşılanmıştır Bizim aldığımız malûmata göre sefir bu seyahati iki memleket iktisadiyatım alâkadar e-den bazı mes'eleler üzerinde hükümetimizle temaslarda bulunmak maksadile ihtiyar etmiştir Memleketimize her sene milyonlarca lira kıymetinde Japon mah ithal edildiği halde, memleketi - mizden Japonya'ya hemen hiç bir şey ihraç olunma maktadır Bu vaziyeti dikkati calip bulan hükümetimiz ahiren verdiği bir kararla Japon mallan için pek haklı olarak bazı tahdidat vazet - mîş, takas vesikalarının Japon mallan hakkında muteber ohnıyacağını bildirmiştir Japon sefiri, siyasi münasebatı pek dostane olan iki milletin iktisadî vaziyette de bîribîrine yakınlaşması ve a -radaki pürüzlerin temizlenmesi İçin Ankara'da alâkadar m aka matla temaslarda bulunacaktır Alâkadarlar, bu münsebetle Japon -ya île aramızda yeni bir ticaret muahedesi aklinin veya takas esası üzerine müstenit bir mukavele tanziminin mevzuu bahsolduğunu söylemektedirler Japon sefiri M Orida M Oşida Ankara'da bo mes'eleler üzerinde temaslarda bulunduktan sonra Cenevre'ye avdet edecektir Japon sefirinin Ankara'da kaldığı müddet zar -fm d a ikmal edilemediği takdirde, bu mes'elenm müzakeresine bilâhare İktisat Vekâleti ile Japon ticaret mümessilleri arasında devam edecektir Aldığımız mütemmim malûmata göre Japon ticaret sergisi heyeti Türkiye'den Japonya'ya İhraç edüebüeceki mahsulat ve mamulât için tetkİkat yapma ktadn" Bursa güzeli bugün intihap ediliyor Güzellerin resimlerini saklayınız! Evvelki sabah Ankara istasyonunda beklıyen Bugün, İzmir müsabakasında Üçüncülüğü kazanmış olan Fikret Hanımın bir resmini dercediyoruz Fikret Hanım, fiğe güzelile beraber müsabakamıza iştirak etmek üzere İstanbul'a gelecektir Bursa müsabakası Bursa 1 Hususî —Borsa'd a Halkın Seri gazetesi tarafından tertip edi -len güzellik müsabakası yann yapılacaktır Lütfen resimleri saklayınız! Güzellik müsabakamıza rey vermek surctile iştirak etmek isti yen muhterem karilerimizden gazetemizde intişar eden resimleri kesip saklamalarını rica ederiz Büyük müsabakada kraliçe intihap edilecek olan hanıma rey veren kari -lerimize 200, 100,50 liralık Üç mükafat İle bir çok hediyeler takdim edece - Eklik resimleri havi nüahalan idarehanemizden tedarik edebilirsiniz 1933 Kraliçesine hediye verenlerin listesi 1933 Güzellik Kraliçesine hediye vermeği taahhüt eden müesseselerin listesini derce devam ediyoruz 1 — Osmanbey'de Afitap sokağında terzi Muazzez Hanım, 1933 kra - Hilımımıııımıııııuımıtmımmınııııııımıııılıııımıııt bütçeden ilâve olunacak sermaye talisi-satlarile de karşılamakta müşkülât çekeceğimiz zannolunur Bu mütalealara binaen yeni kanunun tatbikini bîr müddet lehir etmek ve bu müddet zarfında bir taraftan kanun son vaziyetlerin icaplarına göre yeniden tet- Dünya Güzeli Kerimen Halis HaVu binlercş Ankaralı Foto Rantta RQs izmir'in üçüncü güzeli Fikret Hanım ¦içerine Paris'ten getirdiği modellerden en son moda bir tuvalet ile bir kostüm Afaöadi « mcı saftı/ede ıtıııiHivııınııiiiMiıııııııııııııııtiMiiMiıııııııııııııuMiıııııııımııııııiMiı kik edilmekle beraber diğer taraftan fabrikaların müstakbel idarelerini şimdiden düşünmek ve bilâhare icra edi -lecek teh-İk ameliyesi için bfr mtikal devresi temin eylemek en muvafık ha -reket Olacaktır YUNUS NADl Maarif Vekilinin Gazi Reise Yılbaşı hediyesi Ankara Hüâliahmer balosu mühim bir hâdiseye sahne oldu Ankara 1 AA — Reisicumhur Hz dün gece yılbaşı münasebetile Hilâliahmerîn Ankara Palas'ta tertip etliği şenliği huzurlarile şereflcndir-mişlerdir Şenlikte B M Meclisi Reisi Kâ -zon Başvekil tsmet Paşalar, Vekil -ler, ordumuzun büyükleri, ecnebi devletlerin elçileri, bir çok meVuslar aüelerile hazır bulunuyorlardı Dünya güzeli Kcrinun Halis Ece de bu toplanmada bulunmak İçin Hilâli ¦ ahmerin davetlisi olarak İstanbul'dan gelmişti Gece yansından biraz sonra Maarif Vekili Dr Reşit Galip Bey söz alarak: ¦Hanımlar, beyler, dedi, bir saat bir çeyrektenberi yeni yıla girmiş bulunuyoruz Bu dakikada herkes sevdiklerini memnun etmek, onlara en kıymetli hediyelerini vermekle meşguldür Ben de müsaadenizle Büyük Reisimize naçiz olmakla beraber, kendilerini çok sevindireceğini bildiğim bîr hediyeyi takdim ediyorum Bu armağan, geçen yıl içinde Ankara'da toplanan tarih kurultayının basılan zabıtlarile istanbul'da toplanan dil kurultayının kararlan ve dîl İşlerinde derleme klağuzundan İbarettir Gazî Reise Türk irfan ailesi namına, bu naçiz armağanı vermekle bir frrt için mümkün olan en büyük bahtiyarlığı hissediyorum Ve hepinizle bûUkte huzurlarında saygı ile iğüi • i m Sidd-rtî alkular Reisicumhur Hz armağanı alırken: Mabedi t üncü sahifede* Geceleri bizi kimler bekliyor: 8 Gece saat 1 de Telefon şirketinin merkezi Telefon salı günleri niçin az kullanılır? - Bir saat süran mükâlemeler - Tah takale'deki sanatoryom Merhum Necati nin 4 üncü ölüm yılı Dün Ankara'da h d\\ bir ihtifal yapıldı Ankara AA — Bugün saat 14 te eski Maarif Vekili Mustafa Necati Beyin ölümünün 4 üncü yıldönümü münasebetile merhumun Ce -beci'deki me -zarında hazin bir ihtifal yapılmış, hatırası tariz edilmiş -tir Büyük Millet Meclisi Reisi Kâzım Pş- Merhum Necati Hz île Maa - müeahede yıUsnı rif Vekili Reşit Galip Bey, bir çok meb'uzlar, Maarif Vekâleti erkânı, Mabadi 8 tncı sahifede Telefon rirketînîn — Hararet derecesi 26 dan aşağı düşmiyecek! Pencereleri açamazsınız, rüzgâr girmiyeeek! Yerleri süpürmek memnu, toz kalkmıyacak! Bir sanatoryomda mıyız? Hayır, Telefon şirketinin otomatik telefon tesisatı dairesinde Gece saat bir Yerden tavana kadar uzanan makineler binlerce kişinin istediği numaralan buluyor ve binlerce kişiyi, binlerce kişi ile görüştürüyorlar Ses olarak yalnız mütemadi bir tıkırtı var Salonun nihayetinde, ta uçta nöbetçi mühendis çalışıyor, önüne kırmızı, be- bece nöbetçileri yaz, yeşil renkte yüzlerce lâmba 3e kaph bir levha konmuş İşte bir müşteri kadranı yanlış çeviriyor Bakın bir müşteri konuşmasını bitirdi, fakat makineyi açık bıraktı Gördünüz mü, hattın biri sakatlandı Kırmızı, beyaz, yeşil lâmbalar mütemadiyen yanıp sönüyor ve nöbetçi mühendis bu kırmızı, beyaz, yeşil lâmbalara bakarak telefon şebekesine kumanda ediyor Otomatik tesisat salonunun yanındaki oda telefonunuzda 01, 03, 05 Mabadi 2 İnci sahifede Pirinçlerimiz kâfidir! Kontenjana pirinç konmadığından fiatlann arttığı yalandır Ticaret Müdürü Muhsin Beyin izahati Dün bir muharririmiz Ticaret müdürü Muhsin Beyle görüşmüştür Mumaileyh pirinç fiatlarmın artıp artmadığı hakında şu izahatı ver -mistir: — Bir gazetede bazı pirinç tacirlerinin kontenjanda pirinç az olduğundan fiatları artırdıkları ya -ztlmıştı Böyle bir şey vaki değildir Bugün mer'iyete giren kontenjan listesinin ihzanndan evvel memleket pirinç mahsulü miktan İktisat Vekâletince tesbit edilerek hemen he -men memleket ihtiyacına tekabül edecek derecede olduğu görülmesi üzerine kontenjana az miktar pî ¦ rinç konulmuştu Yerli pirinçlerin evsafı memleketin muhtelif mahal- lerinde tesis olunan asri vesait ile mücehhez çeltik fabrikaları sayesinde ıslah edilmiş olduğundan kalite iti-barile dahi ecnebi pirinçlerinden müstağni bir halde bulunuyoruz Dahilî istihlâk yerli malına in -hisar edince, bu malların fiatları -nın tereffü edip etmediğine gelin -ce; piyasadan yaptığım ettkikat neticesinde bugünkü pirinç fiatları -nın kontenjanda en çok pirinç bu -lunduğu zamanlardan daha dun fiatta satılmakta olduğunu tesbit ettim Geçen sene pirinç fiatları 29-3S kuruş olduğu halde bu sene 23 - 28 kuruştur En İyi mal Hakikat böyle olduğu halde yerli Afabfldi 4 üncü sahifede Piyango talihlileri Alacaklıları üşüştürme -mek için paraları heme?: almıyorlar Türk - Fransız dostluğu «Suriye hududunda birbirine zıt sanılan menfaat -ler müşterek menfaatler halini almıştır» Fransız Sefirinin Mühim bir nutku Talihlilerden Hıristo, Yani ve eczacı İsmail Bey Yılbaşı piyangosundan 600 numara ikramiye kazanmışta- 10,000 numara da amorti almıştır Sonu 2 numara ile bİ ten biletler verdikleri parayı, sonu 1 mı-, mara ile biten biletler de verdikleri paranın yansını alacaklardır 100 bilet arasında taksim edilen 1 milyon lira da bîr çok kimseleri se -vİndîrmiştir 1 milyon lira kazanan 100 Mabaül 9 ihci sahifede Yılbaşı münasebetile dün Fransız sefarethanesinde bir resmi kabul icra edilmiştir Fransız kolonisi namına tebrik nutkunu irat eden İs -tanbul gazetesi Başmuharriri M Pierre Le Goff Türkiye - Fransa mü-nascbatından dahi bahsederek sefire hitaben demiştir ki: t— Şimdi nihayet bulan sene zarfında sâyü gayretiniz bilhassa mesut neticeler doğurmakta velût olmuştur Müdİranı nezdinde daima en samimi hüsnü teveccüh gördüğünüzü daima hazla derhatır edeceğiniz Tür kiye ile cereyan eden gayet nazik ve müşkül müzakeratm neticesi o-larak hem Türkiye hem de Fransa için nafİ olacak itilâflar aktine ve bu suretle iki memleket arasında a-sırlardanberi devam eden dostluğu teyide muvaffak oldunuz» Fransa Sefiri teşekkür etmiş ve şöyle cevap vermiştir: c— Mazinin bıraktığı işleri üze - Fransız sefiri Kont Dö Şambrön Cenapları rîmize alırken bir çok vazifeleri deruhde etmiş oluyoruz Bunlardan birincisi, müessesatını ve telâkklya-tını yenileştiren ve demokrasi prensipleri bizimkilerle hemâhenk bulunan dost bir milletle daha iyi teşriki mesai edebilmek İçin ahval ve şeraite uymaktır Bu suretle asırtar-danberi birbirimizi bağlıvan rabıtaları aradaki bazı müşkülâtı müteka-iMabadl 9 mcı »ant/ede — Siyasî icmalj 'Cumhuriyet - r Şehir ve memleket haberleri Yazan: AB İDİN DAV ER 50 — Zengin bir fabrikatör, Mata - Hari için bütün servetini sarfettikten sonra sahtekârlık etmişti! Bundan maksadı, kendisine etrafın dahilerin merhametini celbeden bîr yalan* dan istifada etmek emeli idi Koca -¦ındao gördüğü haşin ve kaba muamelelerle kendisine maılum ve betbaht bir kadın süsü vermeğe pek alışmıştı, işte bu yalanı temadi ettirmek için 1913 senesinde, goıyeşlan içinde, tanıdıkla -nndan Malin gazetesi muharriri M Paul Olivier ismindeki aata müracaat ederek talak davaınm bir an evvel neticelen -mesi İçin ricaya gelmiş, mutat yalanını tekrarlıyarak kocasından fena halde dayak yediğini söylemişti Filvaki, vücudu, çürük içinde idi Dayak yedivine bundan iyi delil ve nişane mi olur, diyeceksiniz Evet, dayak yemişti ama kim bilir, kimden? Çünkü kocası Paris'te değildi Asd garip olan cihet, bu gibi uy -durmaların, kendisine hiç bir fayda temin etmediği idi Fakat bu kadında romanesk bir hayat geçirmek arzusu, mÜb-rem bîr ihtiyaç teşkil ediyordu O, bu ihtiyacı tatmin İçin, zsvk için yalan söylüyordu Mata - Hari, Odeon tiyatrosunun meşhur müdürü Antoine'a karşı açtığı bir dava yüzünden bir defa daha dillere düştü Antoine bu macerayı şöyle anlatıyor: «Şükrü Ganem Ermindeki Surye'-lînin AnRar piyesini oynıyacaktık Bu eeer için bîr Hint'li dansöze ihtiyaç vardı Mata - Hari'yî tuttuk İstediğimiz o olmamakla beraber o kadar güzeldi kî dayanamadık Bir kaç gün beraber çalıştık Hayatım -da bu kadar belâlı artist görmedim Kadın, şöhretine rağmen, Hint danslarını bilmiyordu, öğrenmek te istemiyordu Vaktimiz olmadığı için değiştiremedik İlk temsili Monte-Car-lo'da verdik Oradan dönüşte Mel Nopicrkovska'yı onun yerine İkame ettik Bunun üzerine o da benim a-lohîme dava açtı ve davayı da'kazanarak 4000 frank tazminat aldı Monte-Carlo'da iken bir Alman casusu olan, Saracco ismindeki bale heyeti reisi île senli benli görüştü -ğu de nazarı dikkatimi celbetmiıti» Bu tarihlerde Mata - Hari, diğer d- -«-iı artık e«kî şöh- retini kaybetmeğe başlamıştı Mata - Harî'nin alelade ve sathî bir dostu olduğunu sÖyliyen Fransız muharriri diyor ki i 'iyi2 senesinde, Mata - HarPden hiç bir haber alamamıştım Ne olduğundan da kat'iyyen haberim yoktu Paris'teki meşhur randevu evlerine gidip geldiğini de bilmiyordum Bunu ancak neden sonra, doktor Bizard'ın, «bir Paris hapîsaneleri doktorunun hatıratı» isimli kitabı çıktıktan sonra öğrenebildim Mata-Hari, bu randevu evlerinde kendisine sözde bin frank veren adamlar buluyormuş Bu senenin temmuzu iptidalarında ondan ana izm bir mektup olarak hayrette kaldım Dansöz, mektubunda, büyük sıkıntı ve müşkülât içinde bulunduğumu soy -lîyerek evine gelmemi rica ediyor ve NeuİIly'de VVindsor sokağında 11 numarada oturuyordu» Fransız muharririnin kadını ziya- | retlne ait intibalarıni yazmadan evvel, 1912 senesinde neden ortadan kaybolduğunu izah edelim Çünkü iki-! birbirinin mütemmimidir Adı fahişelikten sanatkârlığa ve kibar fahişeliğe terfi etlikten sonra Mata-Hari'nln peşinde koşan erkeklerin haddü hesabı yoktu Şöhret, bul M imi r sokağındaki umumhaneye düşmeden evvel onun yüzüne bak -mıyantar, şimdi ona bayılıyorlar, bir aözünü ikİ etmiyorlardı Bir gün Mata - Harî'yi Paris'te Neuilly denilen semtte hususi bir eve yangel -miş görüyoruz Simdi kıymetli mobilyaları, muhteşem tuvaletleri, iki yağız at ko -şulu arabası vardı Zengin fakat yaşlı bir fabrikatör bir gün Bolonya ormanında ona tesadüf ederek abayı yakmış, kendini dirhem dirhem satan Greta, bu kart zamparayı çile -den çıkarmıştı Herif karısını, ço -cılklarını terkederek onu, bir prenses gibi lüks İçinde yaşatmağa başlamıştı Yukarıda saydığımız deb -debe ve darat onun yayesinde idi Fabrikatör, Greta'yı Cöte d'Arur'e yani Fransa'nm cenup sahillerindeki güzel küçük plajlara götürmüştü Zevk İçinde yaşıyorlardı Fransa'nın Akdeniz sahillerinden Paris'e avdet ettikten bir müddet sonra, bir sabah Neuilly'dekl evinde uykudan uyanmış, hem yatağında kahvaltı ediyor, hem de gazetelere göz gezdiriyordu Paris gazetelerinde feci bir haber gözüne ilişti: Aşıkı tevkif edilmişti Fabrikatör sahte çekler tanzim etmekle maznundu Çünkü servetini onun uğurunda yiyip bitirmiş »e nihayet iflâs etmişti Bu sahte çekleri de ona para yetiştirmek için yapmış, onun yüzünden kendini mahvetmişti Simdi gelm, Fransız muharririle beraber, Mala - Hari'nin davetine icabet ederek Neuilly'deki evine gidelim Muharrir diyor kıt «Neuilly'deki evine gidince, beni, lüks namına hîç bir şeyi olmıyan, duvarları çıplak, halıları, kâğıtları, mobilyaları eskimiş bfr salona aldılar Burada her şey, ev sahibinin sıkıntı içinde olduğunu gösteriyordu Mata * Harî ya mm a geldi ve hemen bana drn yanmağa başladı Çok zengin bir â«ıkı, onu terketmîşti, bütün mevcudunu yemiş bitirmiş, artık beş parasız kalmıştı Merhametsiz alacaklılar, har taraftan kendisin! tazyik ediyorlardı, bütün kalan eş -yasına da haciz koy duracak lardı Başta evi olmak Üzere, elinde kalan ne var ne yok hepsini satmağa karar vermişti Bunlardan eline biraz para geçeceğini ümit ediyordu Kendisinden başka kİmseyî bindirmiyen Cacotoes ismindeki temiz kan atını, kristal takımlarını, birinci imparatorluk tarzındaki kahve takımını hep birer birer bana göstererek para edip etmiyeceklerİni sordu Bunların çoğu zevksiz şeyler olduğu için alınırken para etse bile satılırken kıymetleri yoktu Bu mülakatımızda, hiç lüzumu ve münasebeti olmadığı halde, kendi * sine sorulmıyan şeylerden bahsetmek ve durup dururken yalan söylemek hususundaki ebedi Iptilâsına kapılarak hayasızca bana şu sözleri söyledi ı Mabadl var Geceleri bizi kimler bekliyor? Yılbaşı gecesi Nasıl geçti? Buhran eğlence yerlerinde tesirini gösterdi İstanbul 933 senesini oldukça neş'eli bir şekilde karşılamıştır Yılbaşı münasebctile Beyoğlu'nda-ki bütün büyük oteller, barlar, dansing ve gazinolar tarafından eğlenceler tertip edilmişti Mağazalar da eski sene ila yeni senenin birleştiği bu gece şerefine tenvirat yapmış -lardı Beyoğlu'nda sokaklnr, her köşeyi dolduran çiçek sergileri İle adeta birer bahçe halini almıştı Saat ondan itibaren eğlence yerleri dolmağa başlamış ve halk şafak sö-k üncü ye kadar buralarda eğlenerek yeni seneyi tes'It etmiştir 333 senesinin ilk rutubetli ve bulutlu sabahı Beyağlu caddelerinde başlarında kâğıttan külahlar, ellerinde oyuncaklar dolu çiftleri bulmuştur İstanbul tarafına giden ilk tramvaylar eğlenceden donen halkı taşımıştır Zabıta bu gece için, sükûn ve intizamı muhafaza maksadile tertibat almış, sokaklara devriyeler konul -muştur Evvelki gece senenin en çok içki içilen gecesi olduğu halde mühim ve müessif bir vak'a zuhur et -memîştir Yılbaşı gecesi eğlence yerlerinde nazari dikkate Çarpan bir nokta da iktisadi buhranın tesiri olmuştur Büyük veya lüks bar ve lokantalara gidenler bile gayet az masraf etmeğe İtina etmişlerdir Şampanya açtıranlar parmakla gösterilecek kadar az olmuştur İkinci derecedeki eğlence yerlerinin sahipleri bunu düşünerek fiatlara bir kaç misli zam yapmak suretile kâr teminini tercih ermişlerdir O kadar kî buralarda küçük bîr kadeh yerli likör 250 kuruşa, 60 kuruşa olan yerli bir şişe şarap 600 kuruşa, bir portakal, bir mandalina, üç elmadan ibaret bir tabak yemiş 700 kuruşa satılmıştır Eğlence yerlerindeki bu ihtikâr yılbaşını neş'e İçinde geçir -mek Isiyenlere bittabi pek tuzluya tnalolmuştur Yılbaşı münasebet İl e şehrfmİzdekİ ecnebi bankaları, müesseseleri ve mektepleri üç gün tatil yapmışlardır Dogırıs c8«*ŞiBD mi ? Haseki Nisa hastahanesinde inanılmıyacak bir hâdise Fransızca nüshamızın heyeti tahririye müdUrU Fuat AbdÜsselâm Beyin ref'kan şirpençe çıkarmış ve görülen lürıtm üaerine geçen perşembe günü Hateki Nİsa hastaneline yatı -nlmışl r Hartaya orada derhal kap eden ameÜyei eerr'hîve yapılmış ve ertesi sabhlan itibaren de yarasının pansımanına Ha t artmıştır Son pansumanda tanı pek yanan basta, ertesi günü fdîin kendisini muayeneye gelen hastane doktoruna gene dünkü kadar ıstırap verecekse pan-sıman yaptırmıyacnğını söylemiştir Hastanın haleti ruhiyesîni bümeıi ve ona ¦ötÜnİ dürüsti ile değil, hîlmü miilâyemetle dinletmesi cümlei vesaitinden nlan doktor bey «mademki öyledir: karşı yataktaki hastaya pan* sıman yapacağım Siz dışan çıkınızla emrin vermu, iki gün evvel ameliyat olan haate koridora çıkmış ve orada kendiline içeri girm-k müsaadesi ver-rilmesine Intİzaren iki saatten farla a-yakta beklemiş, nihayet bayılarak yere düşmüştür Simdi vaziyet rodurı Bir harta, haklı, haksız, panrtman yaptırmadı -ğından dolay od a undan dışan ahimi »tır ve yaran vüzüatü bırakılmış -tır Bir hastanm bîr şehir hastanesinde hu muameleye maruz kalması, bizi, bihakkın, derin derin düşündürecek mahîvettedir Bir doktorun bir haatava ne 'ekilde muamele edilmesi lâzım geldiğini herkesten iyi bilmesi Urandır Biz burada bunu değil, bîr şehir müessesesinde bir kadın hartaya kam yapılan hu hareketi marılmıyaeak kadar garip, ağır ve yersiz bulduğumuzu söylemek ieHvonzs Haseki Nisa hastanesinin doktorları hsitalarına daha iyi muam'-ls ermelidirler Hoeosi hastaneye verec-k paras bulunmıyan bir hasta bu ikl'darsızlığı yüsünden itilip kakılmıya hık kazanma olmaz Şehir halkı kendisine umumi hastanelerde de hu*uî hastanelerde olduğu kadar iyi bakılman, nazik ve şefkatli davranılma-ı Idn bo müesseselere para veriyor, diyoruz Doğru değil mî ? hi berlotrl Bir batında 3 çocuk Konya doğum evinde var'ı hamleden bir hanım ikisi kız, biri erkek olmak üzere Üç çocuk doğısrmuştur Çocukla -nn üçü de sıhhattedir Bursa'da sebze hali Bursa'da Deveciler mezarlığında Belediye tarafından yaptırılan asri sebze hali bilmiştir Buraya halden başka bir de hangar yapılmıştır Hahn ve hangarın resmî küşadı bu hafta »cinde yapılacakta* Bundan sonra sebze ve meyva artık başka yerde toptan satıl mıy a çaktır İstanbul'u Avrupa şehirleri ile konuştu Birinci »ahi/iden mnbalt numaralarını çevirdİğinîa vakit karımı-aa çıkan matmazellerin odan tld genç kız makine başında nöbet bekliyorlar Her saniye yani bir talep, her saniye yeni bir şikâyet, her saniya yeni bi» sual — Aradı firarı numara, rehberin 177 inci sshifesindedir, efendim Ankara İle mi Uonutaraksınıı? Numaranız kaç? Kapa'ın his sizi aranı Uç da-kike battı, devam edecek nuauıû ? Kalın, kısık sesli bir zil hemen hemen biç durma marnıma ötüyor İstedikleri numarayı bulamıyanlar, şehir harici yerleri istiyenlcr, telef onlarının bozukluğundan şikâyet edenler konuşuyorlar, konuşuyorlar, konuşuyorlar, — Gece saat birden sonra muhabere memuresi olarak yalnız İki kişi kab-ru Gündüzleri tam kadro çalışır Dokuzdan bİrc kadar da dört ki-i bekler Bu dokuzdan bire kadar bekliyen dört kişi ile biz birden sabaha kadar kalanlar saat altıda buraya geliriz Bizim yukarıda yatakhanemiz, yemekhanemiz, istirahat salonumuz vardır Bire kadar bekliyecek dört kişi çalışırken biz İkİ arkadaş oturur, yemek yer, uyuruz Biz çakşırken de onlar o-tururlar, yemek yerler veya uyurlar Alıı haftada bir hafta yalnız geceleri nöbet bekleriz Beş hafta işimiz gündü ileridir Perşembe, cumartesi, pazartesi günleri çok mübâlemc olur Telefonun en az kullanıldığı gün salı günleridir Fakat bu tasnif tabii »manlar içindir Bİr yarujın, bir cinavet, mühim bir kaza vaziyeti değiştirebilir Geceleri kimler mı konuauyor? Bunu biz bilemeyiz Burada şimdi her şeyi makine İdare ediyor Eskiden, yani otomatik tesisattan evvel böyle bir sual sormuş olsaydınız, size gazetecilerle, doktorlar ve polis mrmurlan derdim Tabii bir mükâleme 1 - 2 dakTıa sürer Fakat bunun yanm saat, üç çeyrek ve halta bir saat sürdüğü de vakîdir Bu kadar uzun konuşan kimler, diyorsunuz? Kimler olacak, âşıklar ve ¦aboşlar — Matmazel bo otomatik le«îıat telefonculuğun, telefon muhabere mermimi "İmanın zevkini karrrmadı mı? — Bis eskidenberi mü'terilerin mü-kâlemelerini dinlemekten memnııuzdur Maamafih bu söze doenıdur desek bile otomatik telefonun büyük faydasını gene inkar edemeviz — Nedir, bu fayda? — Tclrfon memurelerini gaselecilerin dilinden kurtardı İçeriden makinelerin sesi geliyor Otomatik makineler binlerce ki-İnin istediği numaralan bulovor ve binlerce kişiyi pmlarot kİai île görü'l'irüyorlar — Bi'irdinı m? Bu numara muvakklen kapalıdır Merkeûn saati İkİyi iki geçiyor efendim CEVAT FEHMİ Terkosu Belediye idare ediyor Bugün şirket merkezinde bir ziyafet verilecek Terkos sirkeli dünden itibaren Belediyenin nezareti allında idare edilmeğe başlanmıştır Gerek devir muamelesi ve gerekse senebaşı münasebetile dün şirket hesabatmın riivet ve tasfîveslle i* -bgal edilmiştir Belediye Fen İşleri Müdürü Ziya Bey de dün şirketin Beyoğ-lu'ndakl merkezîne giderek meşgul olmuştur Be'edi»e |gezftzn*Cssj tayin edilecek murakıplar bir iki güne kadar teıbİt olunarak işlerine başlıyacaklar -dsr Şirketin Be'edîveye geçmesi vesilenle bosrün saat dörtte Belediye tara-fındao şirket merkezînde bir çay zfva -feti verilecektir Bu ziyafette Şehir Meclisi azalan, Belediye ve matbuat erki -nı haza* bulunacaklardır Şebekenin tevsi ve ıslahı hususunda hamlanan pro -jelerin de bir an evvel tatbİkına başlan- m-a rtr, I*-M-Ir fdmm»k*adfr Maaş verildi Defterdarlık dün memurların kano -nuıani maaşlarını vermiştir Z'raat müdiriyeti fidan istiyor Vîlâvet Ziraat müdmîycti gelecek seneden itibaren balcılık ve saire ile daha fasla meşgul olmak üzere fazla fidan celbi için alâkadar makamata müracaat etmiılir iskân suiistimali likan suiistimali hakkındaki tahki -kat Devlet ŞCraımm karan veçhile ikmal olunmuş Şuraya İade edilmiştir ihtikârı tetkik komisyonu İhtikarı tetkik komisyonu yarın Vİ • lâyet Mektupçusu Osman Beyin riyasetinde toplanacaktır Ad Uy»? 61© ve İMİ b Ihı k © m e ı e r d! e Umumî hapisane mektebi Umumi hapîsanede başhekim doktor ft-ı -l'm Zatî Beyin himmetîle açılan mahkûmlar dershanesi muvaffakiyetle çal ırmağa devam ediyor Bu hamiyetli doktorumuz mahpuslara okuma, yaz -ma öğretip as da olsa İrfan aaıhyabil -mek İçîn hakikaten yüksek bir gayret ve fazilet göstermekte, derslere de -vam eden mahkûmlara venİ ya-ı, kıraat, hesap Öğretilmektedir Mübadele Komisyonu iki hükümet altı aylık daha tahsisat veriyor Yılbaşı münasebetile bîr kaç gün tabi yapan Muhtelit MUb"dç'e !,,, na yarından itibaren tekrar meaaİaine devam edecektir Bir ay evvel komisyona alt fala* hakkında hüVümete izahat vermek ve yeniden tahıiaat emin etmek üzere An -kara'ya giden başmurahhasımız Şev -ki Bey çarşamba günü şehrimize dönecektir Alâkadarlara gelen malumata göre Türk ve Yunan hükümetleri, komisyon için yeniden altı aylık t*htitat verilmesini kabul etmişlerdir Tahaiıet teşrini -•ani nîhayetînrte bitti* i rihetle mUbadele komisyonundaki murahhas ve memurlar kânunueval maaşını almışlardır Yeni tah sisatın ilası geciktiği içîn kanunusani ma a «ı hrniîı verilememi'tir Maamafih, başmurahhasımızm avdetinden sonra tahaiıat emrinin geleceei ve maaşların verileceği «evlenmektedir Muhtelit Mübadele komîavonunun perşembe günü umumî bir îçtima yapması ve bu İçtimada tahıiaat mes'elesî-nîn ve tmkeme havale edilen muhtelif ihiı'ıflı îı'erin mevzuu hah «o İman pek muhtemeldir Teknik bürodan sonra tıt*nbol"d-kî altıncı tâli komisyonun da tasfiyesi bitmek üzere olduğundan koımavonon bundan aonrabi mesaili yalnız iki hevet a-ratında mevcut bazı emlâk mes'rle -erinin halline İnhisar edecektir Sahipleri ve hukuki vaziyetleri üzerinde İh • tîlâf gsasa olan bu z^»i emvsl ve em'â-kin hakiki vaziyetlerinin ve mutasarrıf-larmm tesbiti ilinin daha üç dört ay kadar süreceği tahmin edilmektedir Türk ve Yunan murahhadarı bitarafların hakemliğine havale edümls olan bu ihtilâflar üzerinde kendi nokta! nazarla -mu ihtiva eden müdafaanameleri ko -nvıvon riyasetine tevdi etmişlerdir Belediye memurlarına yapılan ikrazat Belediye memurlarına Esnaf Ban -kası tarafından bîr, ve Teavün sandığı tarafından da Od maaş nisbetinde İk -razat yapılmaktsdır Bu müesseseler -den bîrinden par* al*n memurun "bor - diğerinden borç pa-alâkadarlara bu d iril - co Ödenmeden m verilmemesi mistir Belediyede yeni tayinler Belediye muhasebe müdür muavin -ligine tayin edilen Naü Beyden -nhHâl eden varidat müdürlüğüne Beyoğlu muhasebecisi Gani, Beyoğlu muhasebeci • ligine masraf şubesi müdürü Arif vo masraf şubesi müdürlüğüne de mırea -«ene şubesi müdür vekili Cemal Beylerin tayinleri takarrür etmiştir Ceza zabıtları hakkında bir karar Belediye cezalan için tutu'makta olan zabıt varakaları ekseriya noktan tan • sim edilmekte olduğundan mahkeme -terce iptal olunmaktadır Zabıtların tam olarak tutulman hususunda alâkadarlara emir verilmiştir Sıhhat cflzdanı almayan garsonlar Bü kısım garsonların elân sıhhat cüzdanı almadıkları ani aşıl mıştır Bue'ann sıkı bir teftişe tâbi tutularak tecziyeleri için zabıtai be'ediye memurlarına leb -ligat yapılmışta- Müteferrik Yerli mahsulâtımız ve hastanelerle mektepler Hastane ve leylî mektepler gibi mü -essesatı resmîyede üzüm incir, fındık, zeytinyağı kabilinden yerli mah«ulâb -mırın kullanılman hususu alâkadarlara tebliğ edilmiştir Kadınlar b rüğinin konseri Bugün Kadınlar birliği* tarafından Hal- kevînde bir konser verilecektir Kon -serden rvvel doktor Kâzım Refik Bey kanser hakkında bir konferans vere -çektir Adana'nın kurtuluş gününde Önümüzdeki perşembe günü Ada • na'nın kurtuluşunun yıldönümüne te -»aduf etmektedir Bu münasebetle To- ros Gençler birliği tarafından Halke- vinde bir içtima yapılacakta* Şehirde kaç bina var? Kfanbul'da 40,000 arsa ve 140,000 bina mevcut olduğu anlaşılmıştır o© rûifünııncfa Frzurum'lu gençler birlik yapıyorlar Darülfünun mezun ve müdavimi Frzurum'lu gençler tarafmdan bir birlik tesisine karar verilmiştir Bu münasebetle cuma günü HaTkevInde bîr içtima yapılacak, birliğin esasatı tesbit edilecektir Hindistan Müslümanları Hindiaten'ın müstakbel İdaresi hakkında Hindistan'ın muhtelif millet ve unsurlara ve sınıflara men -sup maruf ricali İle istişarede bulunmak üzere davet olunan üçüncü ve sonuncu Yuvarlak Masa konferan • sı Londra'da senenin sonuna doğru toplanmıştı Bu konferansın azaları 1931 de toplanan iki konferansın azalarından daha az ve seçme al -duğu halde bir türlü ittifaka gele " medi Müstakbel Hindistan müttehit hükümetlerinin malî vaziyeti kon • feransın en mühim mevzuu idi Fa" kat konferansa iştirak eden na İn -giliz Hindistanı eyaletlerine, na do yerli hükümetlerin mümessilleri bu nazik mes'elede Inziltere hükümeti ile uyuşamadılar Bundan sonraki nihaî ve kat'i mahiyeti haiz olacak kararlar Londra'deki İngiliz İmparatorluğu parlâmentosuna İngiltere hükümeti tarafından bırakılmıştır Hindistan'a verilecek vâsi mîk -yastaki muhtariyet yahut nim i» -tiki âl için yapılan hazırlıkların ve istişare konferanslarının hâsıl ettiği en mühim netice bir çok mezhep, ırk, sınıf farklarından dolayı şimdiye kadar kendilerini toplıyamıyan ve aralarında ittifak edemîyen müs -1 umanların siyasi cihetten ittifak etmeleridir Bîr asır ervel HindU -tan'dakl Turan'dan gelen büyük TUrk Fatih'lerin kurmuş oldukları muazzam imparatorluk İngiliz'ler tarafından yıkıldıktan sonra Müslümanlar bîr taraftan hariçten gelen ecnebi imi st evi il erin hücum ve sav -¦etleri ve diğer taraftan asırlarca mahkûm olan ve maahaza Türk'le -rin ulÛvvOcenabı sayesinde müsavi hukuku haiz bulunan Hindo'lann garez ve intikamları karşısında şa -şırmış kalmışlardı Müslümanlardan mürekkep oıdunun kırım muharebeı esnasında isyan eylemesinden son -ra Hint Müslümanları umum ve müş terek bir harekette bulunamamış -lardı Bundan sonra tefrika halinde yaşı yan müslümanlar ilk defa şimdi siyasî cihetten ittifak etliler Müs ¦ umanların tabî bulundukları u * mum Hint m üsi umanları it tah at cemiyeti ve umum Hint müslümanlan konferansı gibi teşkilât simdi müt -tef ikan çalışıyorlar Hindu milli kongresi İle teşriki meaai »H*-n küçük bir müalû'man hiz bî geçenlerde Hindu'larla bfr siyasî" ıtilâfname yapmışlardı Bu Hilafı büyük Hint müslüman teşkilâtı reddettiği gibi Bengile ve Pençap Hindu'ları dahi kabul etmemiıtir Çünkü bu itilâfnamede bu İki eyalette müslümanlarm ekseriyeti tasdik e * di İra işti • 1931 şnbatmda Hindistan'da yapılan umumi tahrîri nüfusun kati neticelerine göre Hindistan'ın umura nüfusu 353 milyondur Bu hesaba gore on senede Hindistan'ın nüfu " su 34 milyon yani yüzde 10,6 nis -betinde atmışfar Müslümanların nüfusu Hindu'lara nisbetle daha çok artmıştır Yani Müslüman'lar yüz -de 13 ve Mecusİ'ler îse yüzde 10,4 nisbetinde artmıştır Sim lı bin nü -fostan 222 kişi Müslüman ve 682 kişi Mecuei'dır Hindistan'da bulu -nan İngiliz'lerin ve diğer Avrupa' -lılanu miktarı İngiliz askerleri ve memurları İle birlikte ancak 168,000 kişidir Bu bir avuç adam 353 milyon adamı idare ediyor Şimdiki İngiliz İdaresinin en zayıf nok • tası tabii bu nisbetsizlîktir MUHARREM FEYZİ Osmanlı Bankasına Dair bir rivayet MütUcttn 20 sene ter 1i-di mi teklif edildi ? Dün karsı mefaîlde, Paris'te, sabık Maliye Vekilimiz Saraçoğlu Şükrü Beyle hâmiller vekilleri arasmda Osmanh borçlan miİzakere'd cereyan ederken O m udi Bankasının 935 senesinde ni -hayet hn'açak mti*'*-''nîn yirmi sene temdidi için bazı teklifler yapı'mış olduğu hakkında bir rivayet deveran et -ma *e ba»lemt»hT Bu mes'elede en salShîvettar rat olmak ilibarile Saraçoğlu Şükrü Bcve müracaat et'îkse de, rahatsız olduğu içîn kr-'*velin fahtrVıe i—'-in bu'amad-k Ssracoğlu Şükrü B?y rahatsızlığı devam etoM»*'"*ıdan Anksra'va harekelin! bir îkî gün daha tehir etmİftir Evkat cetveli 5 Ramazan Pazartesi i '2 kânunsani 1933 ¦ Imcal TolÛ Oüle Ihlnd ; Rganj 1 4' : Vasati 5,39 7,'/6 I21f j I4;9 Afcj "i 16,51 ; Lan Yeni gayrimübadil bonoları çıkacağı hakkındaki haber tekzip edilmektedir C um h üfw et İSTANBUL — CACALOGLU Telgraf re m ekin p adresi: Cumburiyet İstanbul — Post» ruhim: lrtanbal No î« Telefon: Bajmuhurrlr: 223«fl, Tahrir mudOrû: 33236 idare müdürü: W3fl» Matbaa: 20412 Han sahMeJerimi* berkeae arıktır— Comharlyetle ne—ettirilecek MAnlır Ifin do£radan doğruya İdarehanemize dahi müracaat olunabilir Dokuzuncu sene: No 3112 Sah 3 Kânunusani 933 Bursa'da müsabaka yapıldı, Güzellik kraliçeliğine Leman Sadullah H seçildi Heyeti Vekile kuponlar itilâfını tetkike başladı —nnıınnınnınm-ıraı«ımıı—im»'-ı-ı ımmntımnu- •nuıntfmr„,M,„-,„,„nn»ımmmnııuımaıınıımNMNM-ıınııtıanuımmantı11tihu lllllll II HM"lniltll|llll""llM"IH'«f Müdafaa ve Maliye Vekilleri Refik Şevket B in sualine cevap verdiler İlk mekteplerde Diş bakımı Gerenlerde ttanhul'd» bîr kongre toplandı Di» tabipleri kongresi Bütün kongreler gibi ba kongre de bâr çok te-anaaaafrat yaptıktan aoera dağıldı Biz kongre tefneemiyatmnı ail olduklan makamlarda, teşekküllerde en iyi tetirler brrafchgından »e mü »be t niyet ve karar Ura yol açacağından »üphe etmİyornı Daha kat'i olarak bıldıgımu bâr ev var-aa o da bo dişçiler koeıgreemde cidden «ok rnöharn *e rteoGmû ipa ha yari her met'elenın mevt av bah*olmua ¦'düğüdür Kongrenin büyük bir baeiret götte -rerek battırıp dağıttığı bfr rapor bılhaı-aa bo bayat! rnea'elemhü çok güıel an-tatmaktad» Rapor: f'k mekteplerde diş bak—ı te-kilâhndan bahsediyor Ve ev-»ela, dâş hatalıkla—m çocuklukta alınmış itiyatlardan nasıl meydana geldiğini, ve çocok Urdaki dit htala'ıkla—nın çoeui*«n sıhhatini ne derecede rahim bar tekilde Sormakta o'durunu göete -rrror!~ Raporda diş doktorlat—ım daha iyi anlı ya cağı bîr Utan île daha ilen gidilerek verem tedaviıinin rvvrlâ ağırdan başlaması lâum geldiği »öylem • Mecliste hararetli bîr cel*e Muhtelit Mahkemedeki davayı niçin kaybettik? Seyrisefain istikraz lâyihası İktisat Vekilinin huzurile müzakere edilecek Dişlerin ted avî ed3 memesin den meydana gelen hastalıkların ne kadar çok olduğunu göstermek için raporda lalıı-lât »ardır Ta romatirrnaya kadar bir çok haıtahklann diş bakımaıılığından lûiKiu»- «ar—Yaylıkla «*-rene'-hirlı Raporu v»_arr Doktor Kâ -»im Eaat Bey, «memleketimizde yapıl -matını istediği teşkilâtm tahakkuku için Çocuklarımız* verilmeli icap eden şahtı »e aFevf terbiyenin ehemmiyet »e lüzumundan, da acık bâr İnanla bahaediyor »e diyor İri: «Saham tekâmülünde terbiyenin İb -gal ettiği mühim mevkii hepimi, bİliris Şu halde, çocuğa küçük yaşından iti -beren tahıİ diş hıfnuıhhatına alıştırmak bu İnhitatın en mühim vazifelerinden -dir Fırçanın kullarulmatı, ağzın muntazam muayene lüsurno, tam bir temetıül t em m eden iyi bir çiğnemenin ehemmiyeti bo bahtı tetkİl eder» Paris'te dişçilik, Lozan'da da doktorluk tahsil ettikten sonra orada senelerce mesleğinde çalışıp ecnebi memleketinde de hayatını karanmağa muvaffak olmuş olan bu muktedir ve çok ehliyetli vatandatımızın çocuk dit bakımı hakkın-da beaka memleketlerdeki teakPâttan bahis izahatı raporunun en mühim bâr kısmını işgcl etmektedir İman, bu yazdan okuduktan sonra bir Türk olarak memleketi mi ide Bengin ve müreffeh yaşıyabîlen kimselerin böyle heyir müettetelerine yardım etmesini temenni ve teşvik için ne aÖvIİyeceğinİ bilmiyor Zira, rapordan öğreniyoruz ki, bir çok memleketlerde çocuk dia bakımı için umumi ve resmi tetküât ka -dar hususi şahıtlar ve teşekküller de çalışmaktadır Meselâ, bilhassa Amerika'da ba çocuk dit bakımı Bensin Ame-rika'lılann kurdukları müesseseler iaresinde başlamış ve sonra belediye re hükümetin yardımını tahrik etmiştir Busun, bu vüzden Amerika'da 300 den famla şehrin her birinde bir çok çocuk diş dispanserleri mi'vonlarc* çocukları tedavi etmektedir İngiltere'de beledi-ym'ift t***Müıfle 1907 de baahvan hareket 1919 senesine kadar 43? kliniğin açılmasile neticelenmiştir Almanya'da ana »e İlk mekteplerinde basit bir diş muayenehanesi mevcuttur ki buraya ancak haftada iki defa gelen bir diş tabibi çocukları muayene ederek ağıı ve dillerinde buldukları arnalan hutusi fişler oaerİnde tetbİt eder ve tedavi edilmek üıere merkezî dispanserlere »ev -keder isviçre'de bu teşkilât içtimai sigortalar vatrtaaile idare edilmekledir ve çocuk dişlerinin korunması mecburidir Çocuk, mektebe girerken diş raooru ge • rirrneğe ve içtimai sigortaya kaydedil • rneğe mecburdur Japonya'da 65 ha-»r cemiyeti tarafından idare olunan dıs Bakım evleri bu mühim sıhhi muaveneti on küçük ana mektebinden lise talehram*, muallim, fabrika emeleti, maden amelesi -umrelerine kadar tetmil etmiştir Fransa'da böyle 5,000 klinik vardır Simdi, bütün bu misalle/ karsısında Maliye Vekili Abdülhalik Bey Ankara 2 Telefonla — Millet Meclisi bugün saat 2 de Bursa meb'utu Eaat Eleyin riyasetinde toplandı Millî Müdafaa Vckîli Donanma Cemiyeti hesap-i arına dair Refik Şevket Beyin sual ine' eevap verdi Zr-hiı Bey, Donanma cemiyetinin bü- - Ferit Celâl Beyin krokileri -JVanİM metfun MUIİ Müdafaa VekUt Refik Şevket B-t Zekâİ Bey tün hukukunun Tayyare cerruyetîne intikal ettiğini ve sipariş edilen destro -yerlerin birinci taksiti olan 90 bin küsur İngiliz lîratı hakkmda mühlet» mahkemede davanın kaybedildiğinin do^nı olduğunu söylİyerek Tayyare Cemiye -ıJVaoadf 3 inci MU/ede» Bursa güzeli seçildi Müsabaka Belediye Reisinin idaresile yapıldı - Bursa Güzeli ile mülakat Foto Süreyya - İffet Hanım Bugün Güzellik muta bekamıza işti rak edenlerden iffet Hanımm resimlerini dercediyoruı Bursa güzeli dün intihap edildi Bursa 2 Telefonla — -Hakkın Se- Fofo JnajrrefMn 3 — İffet Hanımın boy resmi »i» gazetesi tarafından tertip edilen Güzellik mutabakatı bugün yapıldı Müsabakaya akşamüstü Belediye binasının büyük salonunda başlandı Be -ledİye Reisi Muhittin Beyin riyatet et -ı Mabadı fl inci lahilede t ııııılıinıılIHiııımimiııııııııuımııııııııııııııııııiMlIMHiılıUilıınuıtıııaaıııııııııuııııııııııı«ııımıııııııiHMiımt rak ta: Her mektepte küçük bir bizde ne yapılmak İstenildiğini löyliye- Iİm: Doktor Kazım Eaat Bey raporunda temenniyatını şu suretle hulâsa ediyor: 1 — Mekteplerde tevzi edilmek ürere diş ve ağiB hıfzıatıhaıından bâhit resimli neşriyat tab't, 2 — Diş ve ağız hıfıııııhhatının talebe arasında tamimi için muallim hanım ve beylerin yardımı 3 — Umumî hıfzısııhha kitaplarına bir de ağıt ve diş hıfzusıhhası bahsinin ilâvesi, 4 —* Diş ve ağız hıfız bilgileri, hâmile kadınlardan başlıyarak tüt çocuğu, büyük çocuk ve mektep çocuğu ve nihayet büyüklere kadar cemiyetin her ferdine teşmil edilmeai; Ve bütün bu tedbirlerin üstünde ola- Yeni bonolar Çıkarılmıyacak Maliye Müsteşarı şayia -lan tekzip ediyor Ankara 2 Telefonla — Yeni -den gayrimübadil bonoıu çıkanla -rağma dair ortada dolaşan aşyîalar ürerine Maliye müsteşarı Ali Rıza Beye müracaat ettim Bana dedi ki: e — Gayrrtnübad t M er için yeni -den bono çıkarılma»! hakkında »t dîlık hiç bir tasavvur yoktur Bu şayia çıkarılacak olan haşine tahvil • I erin d en galet olaa gerektir» 150 sene Yasamak kabildir! Paris'li bir âlimin iddiası ve şartları Paris 2 AA— Le Uberte gazetesinin mühim bir haberinin sernarnesı şudor: ¦ 150 tene yaşayacak bir adama Ba haberde mevzuu bahsolan adam Dr Fausl gibi iskeletler, kafataslan ve karniler arasmda yaşıyan Paris'li âlim insan hüceyreleri ilrerindeki teıirattır George» Knap'dır Fakat bu tat, cüs -•eti, simatı enerjik ve taçlan siyah ve bol olan bâr adamdır Tedavisinin esası, radyo akli »itenin Bu tedavi, muma ley hm gerlettirme prorrammm hir kısmanı teşkil etmektedir Krsap 70 vaşlamdadır Sit-ara İç • mer, içki kunanma», nrhata* H» *a«y-yüş eder Yediği Şeyler meyveler, sebzeler ve yoğurttur Mumaileyh, 150 rene yeaıvacağme kani olduğunu boyan etmektedir Kuponlar itilâfı Heyeti Vekile içtimai dün beş saat sürdü, itilâfname tetkik edildi Ankara 2 Telefonla — Heyeti Vekile bugün naat 4 te ismet Paşanın riyasetinde mühim hir içtima aktetmin ve içtima î naat kadar sürmüştür Toplantıda Paris'te Saraçoğlu Şükrü Reyle dayinler ve • killeri tarafından parafe edilen borçlar itilâf namesinin tetkik edildiği anlaşılmaktadır Ihından başka paramızı koruma kararnameni üzerinde bazı mühim tadilât yapılmanı da muhtemel dir Belediyemizin zaferi yene o- daıı meydana letirilerek borada evvelâ müstacel müdahalelerin yapılman »e her çocuğun dış »e ağız vasiyetini gösterir Beler tansım edilerek icap eden tedavinin yapılman için dispanserlere sevk edilmesi Şüphesiı belediye ve idarei huıutî-¦rlrnn ehemmiyetle alâkadar olması lâzım gelen be mes'elede ötuyak olma -taat maarifımısra çok kıj atılli ve ester-İîk Vrkilİ elan ve ayni zamanda da bo illeri diğer bir ihtisası il» de pak ryi »n-lıyan muhterem doktoru»—ın Reşit Galip Beyden bekliyoruB İstanbul mr-b'uıu ALA ETTİN CEMİL Haricî tayinler Fethi Bey dün aksam Ankara'ya gitti Asıkara'daaı ve -rilen malûmata göre Vaşrrurton bü • yük -lı m,t Midiler Beyin tekaüt ı Mğünü talep ettiğ vo yerine aabsh P-riı büyk elçi» Ali Fethi Beyin tayin edileceği rivayet olunmakta -da* Mtrsr orta elciliğine de Kahire maılahatgüza r ı mat AIİ Şevki Pa -sanan tayini takarrür etmiş ve keyfiyet Mum- hükümetinden ralmzaç edilmiş-tir Fethi Bey dün aktamfcİ trenle An -kara'ya hareket etmiştir "--^ Bulgar Sobranyasında müthiş bir celsenin hikâyesi Keton- ALİ NACİ Fethi Bey — Her akşam «buhran, buhran» diyip duruyor — Hangi »inemada imi*? Ben bu filmi görmedim! Su şirketi merkezinde dünkü mes'ut toplantı Belediye büyük tesisat yaparak Terkos-la bentleri birleştirmek fikrindedir Terkoı şirke -tinin Belediye -ye devri müna -seberile dün şirket binatmda merasim yapıl • ve bir çay «iya-fall »erümittir Hâdiseyi tea'i-den Beyoğlu'n -daki şirket binasının dun ve içi Türk bayraklari-le donatılmıştı Şirket müdürü M Kastelno »e diğer memurlar, aaat dörtten itibaren gelmeğe başlıyan davet lileri karşılıya -rak îıaı etmişlerdi' Davetliler arasında, bası meb' -lar Vilâyet Belediye re Halk Fırkası erkânı, bu mryanda Beledi -ye reisi muavini Hâmİt Bey, Vali muavini Ali Rıza lî Emniyet müdürü ¦ anınmu»ıııınııııınıııımı Ttrkm Mrlutl mer'fTtnde dtn terfl#n çay ngaf#ma« be/en fardan Bir frap Fefcmİ 0 Belediye fen işleri müdörift Ziya B Vilâyet meclîsi ataları ve İstanbul'daki muhtelif milli müet * setat müdürleri vardı Vali ve Belediye reisi Muhittin Bey saat dört bu-'Vabadl itnet taifede* mat-ııııttıııııııta¦sst-aws-sss»eas»sms»»»—a»»as»»»»~asa»aaa»ja ? Cem Sultandı takip ediyor musunuz Derin tarihi vukufu ile maruf g-üaide ve edip arkadaşımla M Turhan Beyİn «Cumhuriyet* için hasırladığı harikulade meraklı tarihi tefrika İki gündür başladı Çıkan kısmın hu lâsasile beraber 4 üncü »ahifemiıde bulacaktınız 9 Meşhur Casuslar Cumhuriyet ™ Yazan: ABtDlN D AVER Mata -- M — Hari'nîn ayaklarına bir demet çiçek döken mağrur ve cür'etkâr genç kimdi? — Az tıka, bilirsiniz k ben, bin franklık bîr kâğıda muitbil her Ö-nüne elen erkeğe kendini utan kadınlardan değilim O gün Mala * Hari, son derece telâ* »e heyecan içinde îdi Her nedense çok perişan re ümitsiz görü -nü yordu Kendİımİ elimden geldiği kadar teskin eltim: — Sİıin gibi cazibeli ve aihirk&r bir kadın, sizin gibi yüksek istidat ve aan'al sahibi bir artist, istikbalden Ümidini kesmemelidir bu gelip geçici fena bîr devirden ibarettir, dedim MUmlnln olduğu kadar bir yardımda bulundum Kendisini, tanıdığım bîr at cambazı ve antika -cı ile görüştürdüm Evini, «yasım sattıktan sonra, eline ne geçtiğini bilmiyorum Çünkü ondan sonra, hayat ** mematı hakkında hiç bir haber almadım» Bir rivayete güre Mata - han nin Neuilly'deki köşkünden başka, vak-tfle meşhur Madam Pompadour'a ait olan bîr şatosu da vardı Bu şatoyu da, sonradan yapılan mükem -mel asri tesisatile beraber satarak birdenbire Paris'ten kayboldu Ka -dinin 1913 senesinde vaki olan bo ani gaybubetinden sonra nereye git-fiğini anlatmadan evvel, onun Paris'teki hayatının en parlak zama -nında vuku bulan bîr hâdiseyi kaydedelim; çünkü ileride bu hâdisenin bize lüzumu olacaktır Mata - Hari, bîr aksam Foliea -Bergrrea tiyatrosunda dan -seçmiş ve harikulade bir muvaf -fakiyet kazanmıştı Soyunup giyin • raek üzere kabinesine döndüğü za * man kapının önünde zarif, ozon boyla, sansın bir delikanlı gördü Kendisini bekliyen bu gencin gayet cür'etkâr ve hâkim bir hal ve tavn vardı Koltuğunun altında çok kıymetli orkide çiçeklerinden yapılmış bir buket bulunan bu yakışıklı ve şık Adam, o, şimdiye kadar hiç görmemişti Delikanlı £ayrt güzel dikilmiş bir frak giymişti Çok cazibeli bir tebes -sömle kendisine gülüyordu Yanma yaklaştı, zarafetle îğildi Hiç bir kadsn tarafından reddedilmiyeceğînden emin, mîs'i görülmemiş bir sokulganlık ve n -cakk ani ılıkla, insanın zıddına değil, bilâkis hoşuna giden tuhaf bir gurur île batta kendini takdim bile etmeden: — Mat a-Hari dedi, sizi çok begeniyo-rom Bu hayranlığımı söylemek için geldim Su güzel çiçekleri size gelirdim; fakat şimdi sîzin yanrrnza gelmee Al • lahza yarattığı ba en güzel şark çiçeğinin yanmda onları çok sönük ve solgun buluyorum Sonra, o kıymettar orkideleri Mata-Hari'aun bir sandal giymiş çıplak ayaklarına attı Çok yaşamış, çok eğlenmiş, çok gezmiş ve çok erkek görmüş olan Mata -Hari bu »arıtın erkeğe hayretle baktı Halİndr öyle bir serbaslık ve cür*et, öyle bir nüfuz ve kudret vardı ki Nefritte »on derece itimat ettiği ve kadın - Ura karşı muvaff akıya İmden tamamen emin olduğu görÜlGyordo O zamanlarda, kendisim* pek pahalıya satmağa ve her gece ayağına kapanan bir kaç erkeği reddetmeğe alışmış olan işve bas ve fettan Mala-Harî, gözleri -nin daha ilk nrusad emerinde mağlûbi -yeli kabul etmİstî Bu adamda, galiba şeytantüyü vardı ki bu yaman kadını, ilk hamlede matetmİşti Kadm, onun yeşil gözlerinin acayip panltısı ka«tsmda bülün iradesini ve şeytanetini kaybetmiş, hemen »İlâhlarını teslim etmişti Bu cerbezeli kadının adeta dili tutulmuştu, hiç bir şey söyliyeme-dî yalnız: —— Mersi Mösyö, dedi, sonra, iğildi onun ayaklanna allığı çiçekleri yerden alarak kokladı, göğsüne bastırdı, adeta sesi titriyerek tekrar, bir mektepli genç kız gibi kekeledi: — Meraİ Mösyö, dedi! Mala-Hari ertesi sabah uykudan u-yandığı zaman, yeıil gözlü, sanşm adamı, geniş ve muhteşem yatağında, yanında oyuyor bulmuştu Bu adam, Marki Pİerre de Montessac İdİ Gene ve srüzel marki Paris gecelerinin bulutlu, buluttur sisli, yarrnurlu ve karlı havalarda da daima görünen parlak bir yddın idi O; zarafet ve moda âleminde her sözü dinlenen, her hali taklit edilen, her girdiği beğenilen bir şıklık hakemi îdi Paris'teki bütün zengin, kibar ve güzide Fransız zabitlerinin en aziz dostu, arkadaşı ve sırdaşı idi Mata-Hui muahharen tevkif edildiği zaman Transit casuslukla mücadele memur -lan, onun evrakı arasında bir kaç mektup buldular ki bunlar Marki de P isminde birine yazılmış, fakat gönderilmemişti Mata - Hari muhakeme edilir-kert, herkes bu Marki de P nin İrim olduğunu, nereden gelip nereye gittiğini ve ne is gördüğünü merak etmişti Fakt, Mata-Heri ile Markİ Pİerre de Mon -lessac isimli saram delikanlının birbir -lerme tasadüf ettrhlrri zamanlarda kimse bu sualleri sormağı aklına bile getirmiyordu Genç ve yahuuklı Marki Pİerre de Montessac, Paris'te yaşıyordu, gayet kibar ve mümtaz bir adamdı, çok şık ve sevimli İdi, zengindi, mühim miktarda kumar borçlumu günü gününe ö-dövordo Paris'in zengin gençliği onun ¦özlerine ili mat ve şahsına hürmet ediyordu Mademki bu meziyetleri haiz ve bilhassa hol paraya sahip bir adamdı, artık, kim o'doğunu orun uzadrya araş -t ırmağa lüzum var mıydı ? Onun için bu kibar gencin hakiki hüviyeti uzun müddet meçhul kaldı Evet orun müddet, ta 1927 senesinde, Netley Lucas isminde bir adam, namuılu bir insan olmağa karar verinciye kadar bu deüknnlmm asıl hüviyetini kimse öğrenemedi Mösyö Netley Lucas, senelerce müddet Paris'in caniler muhitinde meşhur bir adam olarak yaşamıştır Bu adamın muhtelif san'atlan arasında çeklerde tahrifat yapmak, en sağlam kasalan peynir keser gibi parçalamak, otellerde esrarengiz sirkatler yapmak gibi marifetler vardı Mabadı rwr Mecliste hararetli bîr celse ı BnHnrl MftlMosn ımıbaıt ı tinden meVelenin safhalan hakkında gelan malAmal İla Maliyenin yazdığı t»¦ «kereyi aynan okudu Bunlardan anlaşıldığına göre e zaman meı'rle içtn bh nı^ «vale akleditmiş ve birinci taksit elan 90 bin Ingîllt lirasrmn aktedîleırk îkinri işlihreıdan mahsa -bu hararlaılınlmıı, fakat bilâhare o istikraz yapılmadığından bu para da tediye edilmemiştir Tadîyeye dan- makbuzda im««u bulunduğunu soyliyen satan snszaiıınıiiı kaşka turlu ifade ver • d'iûu v, gerek bankalarda, gerek deva* ve maliyede yapılan Istkikal neti-r'ttnde böyle bir paranın verilmediği anlaşıldığım soyÜven Milli Müdafaa Vekilinden »an» Maliye Vekili Mustafa Abdülhatik Ray tül almış ve avnl mas'-eleala /aksi Reyi layil ederek bu naranın tediye edilmem^ nldugunun anlaşıldığım sKylrmîılir Müteakiben Refik Şevfcal Bey **¦ almış ve mes'eleyl iıah rdarnV beyle mUhim bir mes'elenİn gazetelerde ini'ısn Uiarine lâka vıt kalmanın doğru alamıyaragından dolavı bu »uall sorduğunu, beyle neşriyat vaki ol-duğaj saman hükemelin erkân urnurniye tizaemde tok fena levar yapacak olan va nv«ıl rsak «İmasi icap ettiğini söyle • mı» ve maamanh dosyada 90 bin küsur rrransn raffldi|ın# dair bir kaydin bsj -'anması va müracaat adan »atın, aba parana* anakbınMadaki Imse benimdir» de metana* şayanı beyit bulunduğunu, er-veleB Ankara'ya gelen Normın imlet aoseai direktörünün oğlunun da ajşle earvvtce biz* atpariş vaki olmuştu, halta hsVmei takaltl de o vakîlki hükümet varmişti Eger yenî siparişler vaki olur-aa eski hesabı da mahaup etmiş oluruz» s-anzmd» a*aUr Uyl~ri, cdduğusn ve buna halen hariciyede memur olan iki salın sahil bulunduğunu Milli MUda -faa Vekilinin bu ih-İten de mes'elrvî limil almeslnİ söyledi, cevap kâfi görüldü MOteka İler ikramiyesi Bundan sonra bası devair bürolarında mttnaksle irrasma dair lâyihalar mü-¦abere olundu Refik Şevket Bey mü - I ek »•* m ikramı »'"finin »enehaaını b'*k lenmiyerek şimdiden verilmesini isledi Ha*an Fehmî Bey Gümüşene • ¦ sal olmadığı için münakale yapmanın imkânı olmadığım söyledi Neticede encümen mazbatası aynen kabul edildi Seyrfsefa'nrn istikran Müteakiben Seyrİsefalnİn yapacağı ııtikreıa Malîye Vekilinin kefil olması hakkındaki lâyiha müıakere edilmiş Refik Şevket Bey bu işin M, ı isal Vekilinin huzurilc müzakere edİlmeaini iate-mlştir Bu hususla diler azanın fikri soruldu İsmet Bey Çorum istikram bâr miklar varidat karşılık gösteriliyor, demek kİ bu kabili harladır fikrinde bulunmuş Maliye Vekili filhakika br mik-lar varidatın hamılsk göelerileceğmi teyit edince ismet Bey bu lahdiıd* aeyriî-seferîn muntazaman devam edip elmi-yeceğınî sormuştur Refik Şevket Bey de amme hismetlerini gören bir mü • eeseseye aynî cinsten diter bir müeı -sesenin kefil olmasına* doğru olemıya-cağım •¦¦ l işt ¦ Bunun üzerine Relst ¦ — O halde mes'eleyi tklıaat Vekilinin hurimle müıakere için perşembeye talik ediyorum» demiştir Meclü perşembe günü 2 de toplana- ve memle 3 Kânunusani l9^3* haberleri Eczacı ve dişçi Mekteplerinde Çıkarılan asistanlar mes'-elesinin aslı nedir? Tıp Fakültesi Eczacı ve Dİsçi mekteplerinde İdari bazı değişiklikler yapıldığı hakkındaki şayia'ar için Eczacı ve Dişçi mektepleri müdürü Mahir Bey kendisile görüşen bir muharririmize demiştir kil — Eczacı ve Dişçi mekteplerinde 193"* senesi başından itibaren mühim değişiklikler yapıldığına dair çıkan şayialar doğru değildir Profesör Mals'm raporu henüz tetkik edîlmemislir Ve -knletten de bu hususa dair gelmiş bir e-mir mevcut bulunmadığına göre çıkan şayialar için bîr temenni ve arzudan ibarettir diyebiliriz Çıkarılan asistanlar mes'elesine ge -tince mekteplerimizde İkİ senelik staj -larınt bitirmiş olan asistan efendilere yerlerine diğer namzel efendiler alın -mak üzere mezuniyet verilmiştir Bu vaziyet daima tekerrür etmektedir Mekteplerimizde yalnız birinci sınıf asistanlık mevcuttur ve müddelî iki senedir Bu müddeti İkmal eden asistanlar muvakkat memurlarımızdan oldukları İçin daima çıkarılır ve yerlerine venîleri alınır» Dişçi ve Eczacı mekteplerinden çıka-nlan asistan efendiler bu kararın gayri-kanunî olduğu iddiasıüe Maarif Vekâ -¦etine müracaat etmişlerdir M © o remele Bir mahkeme başkâtibinin muhakemesi Gebze mahkemesi sabık Başkâtibi Fahrettin Beyîn dün Ağırcezada muhakemesine devam olunmuştur Fahrettin Bey bîr icra muamelesinde, alacaklının hakkını, onun imzasını atan dîğer bir şahsa vermekle maznundur İddiaya nazaran, Bebze'de avukat Vedat Beyîn kâtibi ibrahim Bey hiç bhr vekâleti kanuniyeye müstenit olmadan icra dairesinden bir kısım para tahsil etmiştir ki bu zat ta mahkemede suçlu olarak muhakeme edilmekledir Fahrettin Bey, alacaklı Kâmil Beyin, yenî türkçe ile imza atmayı bilmediğinden bu İbrahim Efendiyi vekil bıraktığını kendisine söylediğini ifade ederek şahitler göstermiştir Dün bu şahitlerden ikisi dinlenmiştir Şahitler, Kâmil Beyîn, ibrahim Beye imza atmak salâhiyetini verdiği sırada Fahrellln Beyin yanında bulunduklannı söylemişlerdir Kâmil Beye gelince; vaktile tahkikat esnasında alınan ifadesinde hiç kimseye parasının tahsil! için vekâlet vermediğin! söylemiştir Dün mahkeme, alacaklı Kâmil E-fendinin celbine vc İcra dosyasının da getîrtilmesme karar vermiş ve muhakemenin devamını başka bîr güne bırakmıştır Beraet etliler Hileli İflâs maddesinden Ağırcc-zaya verilen tacir Misel ve Izador Efendilerin muhakemeler! dün bitmiş ve karar tefhim olunmuştur Gerek dinlenen şahitler, gerek vaziyetin tetkiki her ikisinin de iflâslann-da hîle bulunduğu kanaatini vermemiş olduğundan, kabili temyiz olmak üzere beraetlerîne karar verilmiştir Solhlhet Aışllerl Kızıl çok azaldı Kızıl hastalığının artması üzerine, Sıhhiye Müdiriyetİnce alınan tedbirler tesirini göstermiş, hastalık şiddetini kaybetmiştir Maamafih aşı istasyonlan da faaliyetlerine devam edecektir Sıhhiye Müdürü Ali Rıza Bey, dün bu münasebetle bize demiştir ki: — Alınan tedbirler iyi neticeler verdî Kızıl hastalımı hemen hemen bitmek üzeredir Şehirde hastalık vak'alan tamamen azalmıştır, ilk mektep talebeleri tamamen aşılan -dı Sömestr tatilinden sonra orta mektep talebeleri de aşılanacakır» ispanya Sefiri gitti İspanya sefiri M Aristİgni me-zunen memleketine gitmiştir M Jean Lepkomski'ye nişan verildi Şehrimizdeki Polonya ocağı ismindeki kulübün reisi bulunan M Jean Lepkomski'ye, ecnebi memleketlerde Lehistan'ı tanıtmak için sarfettiği gayreti lakdİren Pour Ic Merîte nişanı verilmiştir Bu münasebetle Lehistan konsoloshanesinde bir çay ziyafeti verilmiş ve nişan, konsolos VVagneromskİ arafından M Jean Lepkomski'ye meralimle tevdi ol urun ustur Halkın e— Dilekleri Kadıköy vapurları Kadıköy'den yazılıyor: Buradan sabahlan saat 8,30 da KÖp-rü'ye bir vapur var Bu posta eskiden 8,40 ta kalkıyordu, fakat memurlar işlerine dokuzda yeti " şemedîkleri için 8,30 oldu Bun -dan sonra bir de 9,10 da vapur var ki 9,30 da iş başında bulun -maga mecbur olan müeasesat memurları İçin ook geç Sabahın an lüzumlu zamanında vapurların arası 40 dakîka iken 9,10 dan sonra 9,40 ta ve 10 da olmak üzere yani 20 ve 30 dakika fasıla Üa iki vapur kalkıyor Binaenaleyh 9,10 vapurunun 9 yapılması lâ -zımdır Seyriaefain idareainin nazarı dikkatin! crlbederİz, Yeni icra kanunu Emniyet Sandığı kanunun tadilini istiyor Yenİ İcra kanununun tatbîkından aon-ra Emniyet Sandığı muamelâtının satışa ait kısmı bir takım müşküMer İle karşı -laşmııtır Bunun için Sandık müdiriyeti hükümete müracaat ederek kanunun Sandığa taallûk eden maddelerinde tadilât yapılmasını istemiştir Dün kendisile görüşen bir mubar -ririmize Emniyet Sandığı Müdürü Tev-fîk Bey bu hususta şu İzahatı vermiştir: a— Evvelce salış muameleli doğ -nidan doğruya Sandık tarafından ya -pılırdı Fakat yenî kanunla bu iş icra dairelerine venlmiştfr Halbuki biz icra muamelâtını takio eltİrmek üzere umuru hukukîye teşkilâtı yapmak mecburiyetinde kalıyoruz Ayni zamanda işlerin çokluğu yüzünden muamelât uzuyor Binaenaleyh, kanunda tadilât yapılması için makamı aidi nezdûıde te -mennîde bulunduk» Tayyare balosu Tayyare Cemiyeti istanbul şube-sî tarafından her sene tertip edilen balo bu sene şubatm dokuzuncu perşembe akşamı Perapalas salonlarında verilecektir Balonun pek mükemmel olman için şimdiden ibzarata başlanmıştır Halkevi temsilleri Halkevi temsil şubesi dün saat 6 buçukta Alayköşkündc bir müsamere vermiştir Programa M Kemal Beyîn konferansı ve Şükûfe Nihal Hanımın şiir-lerile başlanmış «Hem acı, hem gülünç» isimli bir piyes temsil edilmiş ve muh -telif musiki parçalan çalınmıştır Adana'nın kurtuluş günü S kânunusani perşembe günü Adana ve havalisinin kurtuluş günüdür Bu münasebetle o gün için «Toros Genç • ler Birliği» Halk evin d e ve saat 2 bu -çukta bir tes'it merasimi hazırlamıştır Her alâka gösteren vatandaş davetli o-larak çağrılmaktadır O gün muhtelif hitabeler irat edilecek, memleket koşma ve manileri söylenecek, müzik yapılacaktır Yılbaşı ikramiyeleri Yılbaşı Tayyare piyangosunda ka zananlar dün sabahtan itibaren keşide listesi hazırlandığı için mensup olduktan bayilerden ikramiyelerini almağa başlamışlardır Saraçoğlu ŞOkrO Bey Gecen gün Paris'ten şehrimize ge -len eski Maliye Vekili Saraçoğlu Şükrü Bey rahatsızlığından dolayı dün de Ankara'ya gidememiştir Hem soymuş Hem dövmüş! Ağırcezada garip bir gelin - kaynana davası Dün Ağırceza mahkemelinde, 41 yaşında bir hanımın gelinini dövmek, dövdükten sonra da kulak'annrtaki güne -lerini, yüzüğünü ve beşibiryerdesini zorla almakla suçlu olarak muhakeme • ¦ine başlanmıştır Davacı gelin hanım, kendisinin, davak'a bu müc*vhrr'eri a-fındıktan sonra bir vapura blndirile -rek Karadeniz sahülerindeki memle -ketlerden birinde olan ebeveyninin va-nına z ön'¦eril d iğini dr iddialanna İlâve etmektedir Maznun hanım, isticvabında demiş -lîr ki: «— Zevcim kaptandır, evde ma -kinelerimiz çalışıyor, bu davacının o zaman kocası olan üveyoflumun dükkânı vardır, bana riinde bir Ura verir Bundan ba«ka sandık'anm tıklım tkl'm doludur Elbiselerimi on sene giysem giyebilirim, ömrümün sonuna kadar da kimseye muhtaç o'madan eeeinecek vaziyetteyim Sİmdî, hal böyle olunca, ben bu eelinm nesini alayım? Sonra 6 günhjk bir gelini insan nasıl döver? Efenı5'm kendisi bir büyü m-s'elesî yapmış, üveyoğlum da görmüş Bz onu memleketine yollama^-k O yaptığı büyülerden utandı da gilli» Hsa-mm üvevoğlu, samîler arasında bulunduûundan mafık*m»ve çağn -larak şahit olarak dinlendi 27 yasında oMuğunn söyliyen bu zat, davacının İddiası d o örn olmadığını, üveyanne-sinîn kendi'ine bîr besi birlüVle, k"ne ve vuruk taktığını söylemiş, üveyvalî -desi de: «— Evet hatta bu vüriîğü lakmırt'm, perşembe günü sabahleyin laktım, ak -şama aldım» diyerek parm»ğ"J»ki yüzüklerden birisin' »östermi*tir Davacıyı muayene ed*n Vilâyet doM^runun raporu okunduktan sonra rcuhnk»m" bu-kuku rımumiye şahitlerinin celbi içîn başka bir güne bırakılmıştır Şehir işleri Şeh'r arması Belediye istatistik şubesi mütereîmî Muhtar Bey tarafından lıtenbol için bir |- şehir »•-- tvi* »etedir ™ - ' *"m,lm seline verilmişlir Bu hususla tetkîkal yapdmaktadır Arma muvafık görül • düğü takdirde kabul edilecektir Zabıfai belediye talimatnamesinde yeni bir madda Un, kireç, çimento, alçı ve saire gibî şeyler araba ve kamyonlarla taşınırken geçirildikleri yollara kerif bir toz tabakası saçmaktadırlar Halkın bundan rahatsız olduğu nazan dikkate alınarak zabıtai belediye talimatnamesine yeni bir madde ilâve edilmiştir Badema bu kabil maddeler taşınırken üzerleri ka -tm bir örtü ile kapanarak bağlanacak -br Bunu yapmıyanlar tecziye olunacaklardır Unkapanı köprOsOndeki tamirat Belediyeye ait bazı işleri takip etmek Üzere Ankara'da bulunan İktisat müdürü Asım Süreyya Bey bir iki güne kadar avdet edecektir, A sim Süreyya Bey bilhassa Unkapanı köprüsünün tamiri için bütçede yapılması zaruri olan münakale mes'e~ lesile alâkadar olmaktadır Köprünün fazla harap olan duhalanndan dördünün tamiri yapılmış, tehlikenin önüne geçilmiştir Bir haftaya kadar esaslı tamirata başlanması mukarrerdir Bu takdirde bir ay sonra köprünün açılması kabil olacaktır Yeni Bulgar kabinesi Yeni Bulgar kabinesini tekrar M Muşa no f teşkil elli Fakat yeni kabineye liberal ve radikal fırkatan İştirak etmedi Yeni kabineyi yalnız demokratlar İle zürra fırkası teşkil elti Bu auretle son intihapta 'millî blok namı allında birleşerek ekseriyeti kazanan va şimdiye kadar kabinede evvelce kararlaştırılmış ve tayın edİlmîş nisbetle mümessil bulunduran fırkaların arasında şimdilik birlik kalmamış otuyor Filvaki kabineye iştirak elmiyen fırkalar küçük olup Bulvar parlâmentosu Sobranyada takriben yirmi meb'ue bulunduruyorlar ise de bunların hükümet grupunda ve kabinede bulunmalan manen büvük ehemmiyeti haizdi Bu hal efkarı umumiye üzerinde ve sağ muhalif fırka-lann evza ve harekâtında büyük tesir ve nüfuz icra ediyordu Bundan başka bu küçük fırkalar millî blobun meb'ualarının adedi itibarile en büyük fırkası olan zürra ile demokratlar arasmda nâzımlik vazifesini İfa ediyordu Zürra fırkasının 80 meb'usu vardır Demokratlar ancak küçük fırkalerm Işlira-kîle muvazeneyi muhafaza edebiliyordu, intihap zamanında zürra fırkası kabinede yüzde 43 niabe-tinde hîase istemişi Sonradan küçük fırkalann zoru ile yüzde otuza razı olmuştu Adliye Nazırı M Varbenorun istifası üzerine zürra fırkası kendi nazarında mühim olan bazı nezaretlerin mübadele edilmesinde ısrar etmİşli Meselâ bendî ellerinde bulunan Maarif Nezaretini, ya Demir-yollar yahut Ticaret Nezareti ile ir ği'mek istemişlerdi Fakat bu nezaretleri elinde bulunduran radikaller İle liberaller zürra fırkasının mübadele teklifine şiddetle muhalefet etmişlerdi Bu muhalefet karşısında zürra fırkası nazırları kabineden «--kilere! komünistler ve diğer müfrit anasır ile birleşmekle tehditte bulunmuşlardı Böyle bîr hal Bulrariıtan'ı sonu meçhul bir akibete sürükliyeceğin-den ve komşulan ve Avrupa devlet* leri nazanndaki mevkiini sarsacağından M Muşanof ehven! şer olmak üzere zürra fırka¦ mı memnun elmeği tercih etmiştir Maahara muma ileyh küçük fırkalar ile uzla-ma ~'i ve »"»rbive Ne-zarelTTle diğer bîr iki neravârl gv çıkta bırakmıştur Y-ni hUktrmetin mevkii eskisi kadar m:ıs»akar değildir Maahaza bugünkü ahval ve şeraite göre M Muşanof en uygun çareye baş vurmııılur MUH A»»*** FFY7I Ziraat Bankasının yenî binası acildi Nüfus U IVDdCrO çe'di Nüfus Müdiri Umumisi Ali Galip Bey Adana'dan şehrimize gelmiş, dün İstanbul İskân müdiriyctİne giderek teftişe başlamıştır Ali Galip Bey burada bir müddet meşgul olduktan sonra diğer bazı vilâvetlen* teftişe gidecektir İskân işleri istanbul'da bilmiş gibidir Yalnız ban emlâk vardır ki vaziyetleri tamami-le tesbit edilmediği için tapuya rap-tedilmistir, Bunlann kal'! şekilleri ancak Mübadele komisyonunun tas fiyesile taayyün dec*4ıtir Bir ayda ne kadar içki yapıldı' 1932 senesi teşrinievvel ayında inhisar İdaresi fabrikalarile hususi İmalâthanelerde 637,632 kilo rakı, 27,072 kilo konyak, 301,886 kilo soma, 19,540 kilo likör imal edilmiştir Bu ay içinde yapılan votka nühtan ise 233 kilodan ibarettir Cbaot Bankan Manbul subeslntn yenf Wn on ve omonın fcfl-at resmtnaen oır mi Ziraat Bankasının İstanbul şubesi için Galata'da köprü başında aldığı yeni binanın reamİ küsadı dün saat 17 de merasimle yapılmıştır Merasimde istanbul Valisi Muhittin, Halk Fırkası Vilâyet idare heyeti reîsi Cevdet Kerim, Vali muavini Ali Rıza, Belediye reis aratta-vîni Ham i t, Beyoğlu kaymakamı Sedat Beylerle matbuat erkânı, tüccarlar ve millî ve ecnebi banka ve şirketler müdürleri bulunmuşlardır Yeni bir sDr'at rekoru Bu rekoru Anadolu Ajansı kır * mıfır Kendi İdarehanesnle ıda -rehanemiz arasında ve takriben dört yüz melroluk bir mesafe dahilinde yapılan sür'at müsabakasını, Anadolu Ajansı bir saat kırk dakikada katclmek suretile yeni bîr rekor kırmıştır Her akşam saat altı buçukta neşredilen - bu saat Ajans Müdîri Uma miliğî tarafından lesbîl edilmiştir -üçüncü bülteni getirmek için ba ¦ zan yanm saat, bazan elli dakikada bazan da br buçuk saatte kaledüen bu mesafede dün akşam tesîs edilen yeni rekoru, ayni zamanda eski bir aporcu olan ve halen Ankara mm -takasının riyaaetînde bulunan Ajans Müdiri Umumisi Muvaffak Beye • fendİye müjdelemekle bahtiyanz Evkat cetveli 6 Ramazan Salı 3 kânunsani 1933 dürü Ahsen Bey Bankanın her tarafını gezdirerek izahat vermiştir Banka gezildikten sonra davetliler hazırlaztaa büfede izaz edilmişlerdir İmsak 1 »10 Oele Iklnri' ikfan KsaaJ 1 4" 79S «47 13 Vzssu 7V6 19\9 1440 16 W Gazi Hz nin icra Edecekleri seyahate Büyük ehemmiyet Verilmektedir Cumhuriyet İSTANBUL — CAGALOGLU Kılavuz Yaptılar \£e*aletin Dokuzuncu sene: No 3113 Emri ile kısmen İSTANBUL — CAGALOGLU f 1 1 I 1 Telgraf re mektup adresi: Cumhuriyet İstanbul - Pasta kutusu: îrtanbul No Mö Çarşamba 4 KânUtlUSanİ 933 Del S lâU I IclT l"!rl", II ı ı il tlıt rrtr ¦ 'flflA Tahri* 11 Tl* llıı-o nılırlln T""', »i ,1lı ı ı 71li 71 Telefon: Başmuharrir: 323M Tahrir mOdûrO: 2S238 İdare müdürü: 223» Matbaa: 30473 lUn sbl/elertmh herkese açıktır— rumhnrlyetle neşrettirilecek İlânlar İt İn doğrudan doğruya İdarehanemi *e dahi müracaat olnnablUr Başvekil İsmet Pş Bugün İstanbul'a Geliyor "¦-™""*l*-*»»"IH»1|,l„«»„»,l,BW„B| inıııııııııııiHntmııııııımmdiBMumıımmıııııııımtı "I'lı" ¦ 111 ı " nnmmmmmmmmmmvmımmmm ııı ı ıtnmı mm" ıııtı imim muti i'inrınınıııınıın Ankara'nın Yüksek derecede insanî bir kararı ŞimaTi Amerika Cumhuriyet -feri İttihadının Türkiye Cumhuriyeti nezdindeki bSyük «/çim pek muhterem Jeneral Scherilt cenaplarına ithaf olunmuştur Ankara: 2 ikincîkânun Başmuharririmizden — Uyuşturucu mnd-delere kartı Reisicumhur Gaıi Hı nin yüksek alâka ve İltizamlarüe ve bizzat riyaset buyurduklar» bİr Icra VekUIeri Heyeti İçtimainde mea'elenin uzun uzadıya tetkik ve tamikİIe adeta bîr program halinde alınan karar insanlık ve medeniyet nokta i nazarından en yüksek ehemmiyet derecesini haiz bulunuyor Biraz uzaktan da olaa büyük kıyme -tine gene intikal etmi» olduğumuz bu kararın burada yakından tah -kikile tafsilâtına ıttıla bâaıl ettikten sonra onun medeniyet ve insanlık âleminde velvelelİ akislerle karşılanacak hakîkaten büyük bir hâdise olduğunu görmüş ve anlamı» bulunuyoruz Uyuşturucu maddelere karşı Türkiye Cumhuriyeti hükümetince ittihaz olunarak Cumhuriyet Halk Fırkasının tasvibine iktiran e-den kararın Avrupa ile beraber bilhassa Amerika'da büyük memnun! yellerle mukabele görece -gini muhakkak addetmek ve onun esasen yukaek insanlık hislerinden ilham almış olması iti-barile büyük Gazi'nin işaret »e ir-sadüe bin nefis kendi millet ve memleketimize temîn edeceği şereften i t „ j; v«-«s—•w:|r **U-snek lâzımdır Bu yolda millet ve m em I ek etimi i e gelecek şeref birme-fia kendi memleketimizde uyuşturucu maddelerin menşei erinden biri cilan afyon ziraat ve ticaretinin öte-denberİ müesses ve carî olmasile burun bütün artmakta olacaktır Bmnefİs afyon yetiştiren bîr mem -leket, yani memleketimiz, bu mah -sulun ticaretini bütün bîr serbest î-likle yaptırabilir ve bunu maddi menfaatleri noktasından belki daha müreccah görebilirken İşte biz dahi Büyük Reia ve Rehberimizin çok yerinde bîr h-şadile uyuşturucu mad -delere karsı diğer medenî memle -ketlerin en ilerisinde giden en radikal ve en aail bir kararı iaabetli ve salim düşünceler neticesinde memnuniyetle almıı bulunmaktayız BİI-haaaa bu cihetin ehemmiyeti çok büyüktür Maamafîh kararm yüksek medenî kıymeti ile beraber memleketi -ınîzde afyon zh-aatinİn bu tedbirden mümkün olduğu kadar az teeaaür duyması sebeplerinin islİkmaline de büyük ehemmiyet atfolunmuştur Afyon mahsulünden yalnız keyif için kullanılan zehirler çıkarılmaz Bu mahsulün beşeri ıstırapları teskin huausunda ifa ettiği hizmetler İtİ-barile hekimlikte büyük mevkii var dır, ve Türkiye afyonları - Yugoa -lav afyonlarile beraber - bilhassa bu işte kullanılmağa en salih olan afyonlardır Son kararda Türkiye'de afyon ziraati menedİlecek değildir Yalnız bundan sonra Türk afyon -lan insanlığın şerrine âlet olarak değil, belki bayır ve selâmetine hizmel etmek üzere bilhassa tababette kullanılacak ve buna, bilhassa dikkat olunacaktır Hîç olmazsa büküme -timizin güzel niyeti bütün bir ciddi* yet ve samimiyetle bu merbrrdedh- Uyuşturucu maddelerin Türkiye-ele fabrikasyonu tamamen hükûme -tin elinde olacağına göre bizde imal edilmiş olacak afyon müştakkatın-dan bir aantigranunın kaçağa git -mesi ihtimali olmıyacaktır Afyon ziraat vc ticareti dahi hükümetin şiddetli alâka ve kontrolü altında cereyan edeceği için bu rihetten de endi*eye mahal yoktur Fazla olarak hükümetimiz uyuşturucu maddelere karşı tedbîrler almakla meşgul medenî memleketlere afyon imalâtının bütün dünya için yalnız sıhhî İhtiyaçlara mahsus ve münhasır olmak üzere bîr tek - tabu ona göre büyük - fabrikada toplanmasını da avnea teklif etmeği kararlaştırmıştır Avrupa'nın muhtriif memleke! lerînde afyon müstakkatı İmal eden fabrikalar vardır Acaba bu fabrikalardan ve hîç olmazsa bunların Dahilî bir istikraz yapılıyor Fırka Grupu, hükümetin Ergani hattı için dahilî bir istikraz yapmasını kabul etti, istikraz 12 milyonluk olacak Paramızı korumak için yeni bir kararname Bankalar, bankerler eşhasa ait dövizleri Merkez bankasına tevdi edecekler Fırka crrupu Hasan Fehmi B Gümüşane Ankara 3 AA — C H Fırkan grupu idare heyeti riyasetinden: Bugün 3-1-933 Cumhuriyet Halk Fırkası meclis grupu Tekirdağı meb'usu Cemil Beyin riyasetinde içtima etmiştir İsmet Paşa Hz, Ergani bakır madenine giden şimendifer batbnm ikmali için hükümetin bir dahilî istikraz akline imkân gördüğünü beyan ederek bu bu- nun dünkü ıçtrmamda söz aoyfiyenlerfen Raaih B Antalya susta fırka arkadaşlarının hükümeti bir kanun layihası takdim etmek tea -vike mütemayil olup olmadıklarını is -tifsar etmiştir Başvekil dünya buhranının bugünkü halinde dahi bakırın iyi ve emin müs • teri bulunduğu göı Önüne alınırsa si • mendiferin ikmalinin çok faydalı ve mas rafının emniyetle karşılanması memul ' öç meb'oa Süleyman 3rm B Yozgat olduğunu tasrih etmiştir Dahili istikrasın miktarı, kaç tertipte çıkarılacağı, faizi ve diğer şeraiti lenüs kat'i olarak kararlaş-hnlmamıştu- Fakat, takriben 12 mil • yon ve iki tertip, yüzde beş faii ve ayrıca yüzde bi* buçuk ikramiye ve sar -folunacağı mıhnllin kanunda tesbiti bir fikir verecek umumi noktalar olarak '«atadı 5 İnci sal/ed« Kılavuzlar grev yaptı Mes'ele Vekâlete aksetti, 48 saatte işe başlamıyanlar azledilecek! Seyrisefain kılavuzları idareye müracaat ederek tah-¦ ı ıMj• mm arttırıl* masını istemişler vı buna şimdiki halde imkân bulunma dığını öğrenince istifalarını ver -mislerdir Limanda kıla • vuıluk dolayısile umumun menfaa-tini alâkadar eden bîr iş otdueu î':-h&diıevr Müddei- Küçük bir umumilik vazıyet etmiştir Müddeiumumiliğin yaptığı Gazi Hz nin Tetkik seyahati Memlekette büyük bir alâka ile karşılandı Reisicumhur Hazretlerinin pek yakında yapacakları tetkik seyahati her tarafta büyük bir alâka ve e -hernmiyetle karşılanmıştır Gazi Hazretlerin- İktisat Vekili Celâl Beyin refakat edecek olması da seyahatin IBiabadt 3 Üncü lallfedr Ankara 3 Telefonla — Hükümet paramızı korumak Üzere yeniden bir kararname neşretmek üzeredir Bu kararnameye göre kararnamenin neşri tarihinden itibaren bankalar ve bangerler ellerinde mevcut üçüncü şahıslara ait alelû-mum dövizleri Merkez Bankasına veya şubelerine tevdi etmeğe mecburdurlar Ancak bankaların birinci fıkrada gösterilen döviz mevduatı haricinde olmak üzere diğer bankalardan buldukları döviz kredileri bu hükümden hariçtir işbu tevdiatın ashabı tarafından istimal hakkı 1 numaralı kararnamenin 28 inci maddesi hükümlerine tâbidir Hükümet bu kart -o «esile paramızın daha faıla istikrarına doğru mühim bir adım atmrş olmaktadır Bu kabil kararlar şimdiye kadar bir çok devletlerde tatbik olunmuştur Türk vatandaşla -rınm da bu kararı ehemmiyet ve memnuniyetle k arş ılıyacakları muhakkaktır Bu gibi kararlar ittihaz edilen memleketler meyanında Almanya, hudutları dahilinde sakin âdi ve hükmi şahıslar ellerinde bulunan ve ellerine geçecek olan dövizleri Rayışhanka bildirmeğe ve talep vukuunda satmağa mecbur tutmaktadır Danimarka'da oturan âdi ve hükmi şahıslara ait döviz alacaklar derhal memleket dahiline getirilecek ve millî bankaya veya o-nun muhabirlerine Kopenhag borsası fiatlan ile satılacaktır Letonya'da millî bankanın talebi Özerine bütün kredi müesseseleri ellerindeki dövizleri ona sarmağa mecburdurlar Avusturya'da memleket dahilin -deki Adî ve hükmi şahıslar gerek memleket dahilinde ve gerek memleket haricînde malik oldukları ecnebi tediye vasıtalarını milli bankaya ihbar etmeğe ve bu miktar 1000 şilini tecavüz ettiği takdirde satmağa mecbur tutulmuşlardır Macaristan, Çekoslovakya ve diğer memleketlerde de banlara mümasil tedbirler alınmıştır tahkikat, hep birden işten çekilen kılavuzların bu hareketini grev mahiyetin-de tebarüz ettirmiştir Buna göre adb'ye tarafından tatili işgal kanununa göre alâkadarlar hakkında takibat yapıla • çaktır Diğer taraftan is İktisat Vekâletine de aksetmiş, Vekâletten dün Ticareti Bahriye Müdürlüğüne gelen bir telgrafta kılavuzların 48 saat zarfında işlerine avdet etmedikleri takdirde azledilmeleri bildİrilmi«tir Bunun üzerine Ticareti Bahriye Müdürü Zeki Bey ile Sey-ris-lin MÜdni Ummvi Sadullah Bey Um inlini keyfiyeti tebliğ etmişlerdir Sadullah Bey, bu mes'ele hakkında bir muharririmize su izahatı vermiştir: ¦— Kılavuzlar idareye müracaat e-derek UhmM'srmm arttırılmasını istediler Bugünkü şerait dahilinde buna imkân olmadığım söyledik Bunun öterine hen birden U terkettiler İktisat Vekâleti de Ticareti Bahriye MüdüHüğÜne icap eden talimatı vermiş ve Ticareti Rhrive Müdürü de ke-fivetİ alâka -darlara tebliğ ermiştir Vekâletin bu emrine »öre kılavuzlar kendilerine vu« kılavuz gemisi, büyük bîr seyyah vapuruna yol göstermeğe giderken kubulan tebligattan itibaren kırk seans, saat sarfında İşe başlamazlarsa vazife- Ierine nihayet verilecektir Bunun üzerine bir İnamı aşa başlamıştır Persem- beye kadar vazifelerine avdet etmi yenlerin alakalan tamamen kesilecektir» Vapurculuk inhisarı ve Seyıisefain istikrazı Ankara'dan gelen Seyrisefain ¦ mum müdürü Sadullah Bey bir muharririmize muhtetif mea'eleleT etrafında şu beyanatta bulunmuştur: «— Vapurculuk inhisarı mes'ele-sinde yeni bir safha yoktur Ancak bildiğiniz gibi Vekâletin tebligatı üzerine vaziyet dört ay kadar bugünkü şeklini muhafaza edecektir Vapurculuk şirketi île seyrisefer ve nakliyatı bahrîye işleri hakkında Vekâletçe hazırlanmakta olan proje Vekâlette tamamlanmış gibidir İdarenin aktedeceği 300 bin liar-hk istikrara Maliye Vekâletince kefalette bulunulmasın* dair olaa lâyi-hanın perşembe günkü Mecliste intaç edi'eceğini Ümît ediyorum» "'*¦ııııııim»»•mm«"tu'11"i'"iiHnııınınnnr bazılarından kaçağa mal sızmıyor mu? Bundan ne suretle emin olabiliriz? Hükümetlerin bütün hüsnü niyetlerine rağmen bu ihtimali bükül-liye selbetmek maatteessüf mümkün değildir Bu ihtimali daha bükül-liye bertaraf etmek ve her tUrlü şüpheleri ortadan kaldırmak hesa -binadır ki hükümetimiz işte bu «yegâne imalâthane teklifini ileriye sürmeği kararlaştırmış bulunmaktadır Bu takdirde kaçağı takîn etmenin daha kolay ve daha kat'İ ola -cağı şüphesizdir Bazı hükümetlerin müesses fabrikaları ortadan kaldırmakta müşkülât göreceklerini ve çünkü alâkadar fabrikatörlerin işlerini elinden kaçırmamak üzere şiddetli gürültüler yapacaklarını tahmin etmek gllç değildir Fakat maksadın insani cephesi o kadar yüksektir ki bu fabrikaları kapatmak için sahiplerini faılaslle tazmin ederek memnun etmek İmkânları asla çok gö-YUNUS NADİ Uabadl 2 inci eahifede Başvekil bugün istanbul'a geliyor İsmet Ps Hz hasta olan Saraçoğlu Şükrü Bey ile görüşecekler Ankara 3 Telefonla — Başvekil ismet Paşa Hz hasta bulunan Saraçoğlu Şükrü Beyle görüşmek üzere bu akşamki trenle İstanbul'a gitmişlerdir Kendilerine hususi kalem müdürleri refakat ermektedir İsmet Paşa Hazretlerinin İstanbul'da bîr gün kalarak avdet buyurmaları muh fflieldhr KENDİ KENDİMİZİ TENKİT: Köy ne halde? Yeni Türkiye'nin anlayışlı vaTİığını küçük görmek ve göstermek istiyen bazı bizi sevmez yabancılar Türkiye Cumhuriyetinin on beş milyonluk bir köylü ve çiftçi cumhuriyeti olduğunu aöy -hlyorlar Eğer bu bir hakikatte yeni Türkiye'nin en aağlam bir temele da -yandığını isbat eder Halkının ekseri -yeti -adeta ekmeğini çekip çıkarırcasına- toprak Üzerinde İstİhsalci olan bir mîlletin bünyesi her cihetle muhakkak en aağlam olan bir bünyedir, ve yeni Türkiye'nin filhakika böyle bir asla istinat etliği bizzat bizlerce dahi sevinilerek tasdik olunan bir keyfiyettir Şu tek farkla ki köylerimize ve köylülerimize henüz kâfi alâka ile baka -madik ve bakamıyoruz Eğer yeni Türkiye İdarecilik noktasından ehemmiyet gözünü ko-e çevirirse o zaman şimdi bizi aevmiye nlerin alay yerinde söyledikleri derhal dünyanın gözlerini ka -maştıracak bambaşka ve dipdiri bir hakikat olacaktır * • 933 Güzellik müsabakası Bursa Güzelinin sayam dikkat bir mektubu İttifakla seçilen Leman H Türkiye müsabakası için İstanbul'a gçlecek Bursa 3 Hu Mu— Dün Be -' lediyenin büyük sa lonu yüzlerce elektrik ampulü altında gündüz gibiydi Salonun orta -sına hakem heyetine mahsus bir masa konulma», masanın önü ayrıca projektörlerle aydınlanmıştı Müsabaka saat 19 da yapılacakken iki güzelin ve hakem hevetinden dört kişinin gelmemesi bunu geciktirdi-' Güzellerin heye -candan sabırları tükenmiş gibiydi Salona heyetten ve gazetecilerden başka kimse alınmamıştı Güzeller salonun yanındak odadan Hakkm Sesi muharriri tarafından birer birer heyetin önüne getiriliyor, ve hüviyetleri teshil edüiyordu Bilâhare hepsi birden salona getirilerek aralarında umumi bir mukayese yapıldı Güzeller aşağıdaki bir odaya almdı ve heyet müzakereye başladı Hayli münakaşalardan sonra kafi olarak rey toplandı Reylerin 7 nomrah güzel üzerinde toplandığı görüldü Şimdi de neticenin güzellere tebliği bîr mesele olmuştu Evvelâ Cumhuriyet muharriri sıfa-tile neticeyi benim tebliğim istendi İtizar ettim Heyetten bir kısmı bu tebligatın heyel reisi olan Belediye Reisi tarafından yapılmasını rica ediyordu Nihayet bu müskUl vazifeyi de Muhittin Bey yapb Kazanamıyan güzeller birer ikişer Belediye binasından ayrıldılar Kraliçe Leman Sadullah Hanım tekrar salona davet olunarak alkışlarla karşılandı Ve netice bildirildi Leman Hanımın tipinde müstesna bîr hususiyet vardı Bursa çiçeklerinden renk almış kadar çiçeğe bensiven saç- ,i 933 Bursa Güzellik Kraliçeliğine İttifakla seçilen Leman Sadullah Hanım | larmm rengile gözlerinin rengi | da tatlı bir imtizaç bulunduktan başka bedeninin umumî hatları da tam bir \ nisbet dahilinde idi- Neticeden memnuniyetini belB et -mek istemiyorsa da heyecanını gözleri : saklamaktan icizdİ Uman Sadullah Hanım istanbul'da yapılacak Türkiye Güzellik Kraliçesi müsabakasına iştirak etmek üzere müsabakanın icrasından bîr müddet ev sal İstanbul'a gidecek, kendisine anne»ile dayısı avukat Asaf Bey refakat edecektir Leman Hanımın bir mektubu Laman Hanımın müsabakaya İştirak etmek üzere «Hakkın Sesİ» gazetesine yolladığı mektup müsabakanın mfllı mahiyeti itibarile çok şayanı dikkattir Bursa güzeli bunda diyor kı: €— Şimdiye kadar yapılan mösa -bekaların seyircisi ve karananlara birer Türk km olmalarıdolayısila yalnza takdirkİrlan olarakegj^m Bugün doğrudan doğruyjsftuennaSBsıık' ve ohrl Meşhur Casuslar 'Cumhuriyet 4 tanunuMiu Jİ- _r— -— - Şehir ve memleket haberleri Yazan: ABIDtN DAV ER -- 52 — Bazan güzel bir kolonya kokusu, insanı nasıl yakalatır? t»ir bu Mösyö' I m -i- namuılu bîr adam olm»*» karar verdiği i» -man, herkes «ihi namttıkârane çalışarak yaşamak ve tik iş olarak t*, yap • tığı marifet'eri »!¦eden bir kitap ya-np neşretti Muharrir, tafsilâtı polisçe da malum ve muasddak olan I-¦««'«¦¦ !ch itimada lâvık bulunan bu kitabm-da bir Kont Pierre'den bshsediycr ki bu adam Marki Pierre de Montessac'tan başka kimse ,l, , l,ı- Mösyö Lueas'ın ciddi bir tetkik* tâbi tutularak aıhhnti tahakkuk eden iddialarına nazaran, fcim-aertm nereden eridiğini bilmediri Marki Piarre de Montessae ismindeki bu a-asilzade rrsn«ı»cadan baıka rusra almanca ve inailizcevî ana lisanı gibi konuşuyordu: fakat kimse bu Utanlardan hangisinin onun asıl ana dili olduğunu hılmiYordu Marki, tahlilini Almanya'nın Bonn darülfünununda rapmıstı Bu arada, baban Fransız Rivierasındakı şehir-larindan birinde ölmüş ve oğluna mu -anam bir atı «et bırakmıştı Darülfü -nono kenüı bitiren rV'ikanlt bu alim serveti Monte-Carto'da kolayca eritmek-!• gecikmedi Fakat alıştığı bu lüks sefa-bet hayatından bir tUrlO kurtulamıyor* da Milyonları bittikten aonra da gene milronrr bir prens gibi yanıyordu t fa* kat »imdi artık, oturduğu her ©teld*n bir hahra götürmeden çıkmıyordu O, gittikten sonra, mutlaka, otelde oturan Fanfinlerden bir kaçınm mücevherleri veya para dolu cüdın1an ur oluvordu Bu kibar hırsı», hiı bir unun yakalan -mama o'ms«n* r**men nîhavet bir rfm bu hayattan bıkmak mecburiyetinde kal-rruflı «Bıkmak mecburiyetl tabirini garip buldunuz, değil mi? Bu mecburiyeti sİıe hîkaye edelim Marki Pierre da Monteaaae, bir gün İsviçre La usa rm e Lozan şehrinde büyük bir otelde oturuyordu Oda komşum olan zengin bir Al -man'ın dolgun cüzdanı, ona pak yade tahrik ediyordu Bu eti «d anı vurmak istiyor, fakat bir türlü bi-Q tan ine ajattârvurdu Çünkü, Al man, tıklım tıklım para dolu çan -taamı daima üstünde gezdiriyordu Beraber gittikleri Terlerde para vermek lâzım geldikçe Alman çantasını çıkardı mı, Mnrkî cenaplarının İçi gidiyordu Bir gün Alman'a dedi ki: ^— Azizim yankesicilerden korkmuyor musunuz ki bu kadar parayı yanınızda taşıyorsunuz Görüyo -nım, paranızı bankalara yatırmaktan çekmiyorsunuz Öyle olmasa bütün servetinizi cebinizde taşımanın manan yoktur Ya otelin kasa -una tealim edinil, yahut ta en iyisi kira ile bir kasa tutup paranızı odanızda saklayınız Günün birinde yankesicinin biri paranızı vuracak Alman basını salladı — Marki, dedi Paramı yanımdan bir yer* ayırmam Daima Üstümde dolaştırırım Yankesiciler de yeleği- min iç cebine kadar el uzatamazlar Herif, bunu söylerken elile de ceketinin üstünden cebini yoklıya -rak para cüzdanının yerinde olup olmadığını muayene ediyordu — Sİı bİlirsintı azizim Bi rikİ gece sonra, Marki'nin komşusu olan Alman'ın odasına, kendisi odada bulunmadığı bir zamanda maskeli bir adam girerek, karyo -lanın altına saklandı Bir müddet sonra Alman odasına geldi, ve soyunup yattı Çok geçmeden karyo -lanın içinde bir horultudur yükseliyor, karyolanın altından da, kıvrık bîr baston sapı uzanarak yatağın bas tarafındaki koltuğun üzerine konulmuş olan yele^İ çekiyordu Yelek sinema filimlerindeki bazı eşya gîbi kendi kendine yavaş ya -Taş yerini değiştirerek koltuktan a-şağı indi, yatağın önündeki halının üstünden kayarak karyolaya doğru yürüdU Karyolanın altındaki ada -mın eli, tam dışarı uzanıp ta yele -ğin cebindeki cüzdanı yakaladığı zaman karyolanın üstündeki adamın eli de uzanarak öteki eli bileğinden yakaladı Karyolanın üstündeki a-dam, hemen yatağın somyası ile karyolanın yan tahtası arasından tabancasını aşağı uzattı — Lütfen yatağımın altından çıkımı, size mühim bir sözüm var Mar ki cenapları, dedi Yatağın altındaki adam, bu davete evvela, hiç cevap vermedi, O saman Alman, — Size bir dakika müsaade, çık-mazsanız zile basıp garsonu Çağı -ra cağım, dedi Bu tehdit tesirini gösterdi Yatağın altındaki maskeli adam, yeleği bırakarak karyolanın altından çıktı Alman, tabancasını hedeften ayır -madan gülerek dedi kî: — Atİıİrn Marki, maske takmağa ne lüzum var Biz, birbirimizi pek iyi tanını Markinin de elinde bir tabanca olduğunu I ilâve arttlı — Bu İşi silahla halletmeğe kalkışmak ikimizin de aleyhin* olur Şuraya oturun Dostça konusalım ve mes'eleyî dostça halledelim Mera -nun olacağınıza asla şüphe etmeyin Maskeli adam, hiç bir şey söyle -m eden dinliyordu Alman devam etti: — Maskenizi çıkarın, kullandığı -nıx güzel kokulu kolonya varken on mask* taksanız gene sîzi tanınırı Marki Hem emin olun ki gayet iyi anlaşacak ve daha samimi dost olacağız Maskeli adam, maskesini yüzün-den attı Alman'ın dediği gibi bu maskeli hırsız Marki Pierre de Mon-tessac'tn ta kendisi idi — Her şeyden evvel, odanııa girdiğimi nereden anladınız? Mabadı var\ r I ^ Terkosun Yeni idaresi M Fenner yakında gele rek tetkikat yapacak Belediyece terkos işleri hakkın -daki tensikatta devam edilmektedir Su işleri müdürü İhsan Bey M Kas-telno'nun muavinliğine tavîn edil -mistir Şebekenin ıslahı için celbe -dilecek mütehassıs M Fenner ya -kında gelecek, bîr ay kadar burada letkikat yaptıkan sonra Viyana'ya giderek bir ay zarfında projelerini hazırlıyacaktır Bunun için kendi -sine üç bin beş yüz lira harcİrah verilecektir Bu işler bitince Profesör Fenner fenni müşavir olarak istihdam edİ" Iccektir Terkosun idaresi için Belediye tarafından yeni bîr kanun projesi teklif edilmiştir Buna nazaran terkos; resmi devairİn tâbi olduğu usuller haricînde ve ticarî bir müessese şeklinde idare edilecektir Bu maksatla fennî, idari ve iktisadi işlerle meşgul olmak üzere bir murakabe heyeti teşekkül edecektir Murakabe heyetinin fen isleri müdürü Zİya; mühendis mektebi sular mü -derrisi Bürhanettİn; nafıa komiseri mühendis Mustafa Arif ve Tahİr Kevkep Beylerden ibaret olması muhtemeldir Şebekenin İyi İşlemesi ve bilhassa yangınlarda daima su bulunması İçin icap eden tedbirler alınmıştır Ankara'nın yüksek derecede insanî bir kararı Başmakaleden mabatt rülmez Buna rağmen mutlaka afyon müştekkatı fabrikasyonunda ¦arar edilmek istenildiği takdirde bundan tevellüt edebilecek mahzurların mes'uüyeti artık bizim değil, başkalarının omuzlarına binmek lâzım gelecektir Her halde buna şüphe yoktur ki afyon müştekkatı İmalâtını meselâ Milletler Cemiyetinin kontrolü altında bir tek büyük müesseseye irca etmek hususundaki Türk teklifinin bugünden hail olduğu ehemmiyet zamanla daha ziyade teeyyüt edecek ve yükselecektir Uyuşturucu maddeler bahsinde bîı şimdiye kadar muhtelif sebeplerle dİger devletlerin ittihat v* iştirak ettikleri kararlara iltihak e-deznemiştik Bu variyetimiz, uyuşturucu maddelerin ne serbestliklerini İltizam etmemizden, ne de hu ba- gayeya iştirake karar verdim Bunu bir rak lam mes'elcsı değil, bir memleket vassfaei telâkki ederek müsabakanıza giriyorum» Muta Ankara'da UOnya güzeline verilen ziyafetler Ankara 2— Keriman Hanımın şe-pefme dün Meclîs Reisi Kâzım Paşanın refîkalen Hanımefendi bir çay, bugün da muallırr Afet Hanımefendi bir çay afyafeti vermişlerdir Ziyafetten sonra DOnva rOseline Cari çiftliği geidiril-aaislİr Hüzün İsmet Pasa Hazretlerinin refikaları Hanımken d i da bir lîyatet v*rnvssü^p9nrm0*tü Beyin r*f ikaları Hanım-rroakjBF**!'- vünü sefaret ¦¦retk zivafele Ke-risnan ttssanaaanV AaLt etmiştir histe hususi fikirlere ve maksatlara sahîp olmaklığımızdan ileri geliyor değildi Beynelmilel mukarrerata iştirak etmemiş olduğumuz zaman" larda dahi biz uyuşturucu maddeleri şiddetle takip etmekte idik Şimdİ beynelmilel teşkilâta iltihak ederken dahi uyuşturucu maddelere karşı alınacak tedbirler hususunda bütün memleketlerin en ilerisine geçmiş bulunuyoruz Bu kararları-mızdaki hulûs ve ciddiyetimizin en bUyük teminatını ise teşebbUsc bizzat Gazi Reisicumhurumuzun öna-yak olmuş olmasında gösterebiliriz Uyuşturucu maddeler gafil ve zavallı İnsanlara felâket vermekte hakikaten haklarında bu kadar radikal tedbirler alınacak kadar müthiş bir musibettir Biz Türk'lerin asıl hassamız insaniyet ve medeniyete hakikaten merbutİyetimizde mütecelli olduğu içindir ki beşeriyet için emsalsiı ve feci bîr afet olan bu musibete karşı koymak lâzım geldiği laman işte her türlü intifa fikirlerini ihmal eden bir fedakârlıkla bütün milletlerin en ilerisine geç mekte en küçük tereddüde düşmemiş bulunmaktayız Bundan dolayı hiç kimseden alkış beklemiyor, ve yalnıs bu hareketimizden dolayı kendi kendimize iftihar etmek için olsun yerden göğe kadar hak kazanmış oluyoruı Beşeriyet* muzır olan ban zehirlere karşı cezri ve kat'î kararlar almış olmaktan dolayı her şeyden evvel kendi vicdanlarımıza karşı memnun ve müsterihi! Bize yalnıı böyle iyi bir iş yapmış olmanın cihan değer zevki bile yeter, öyle değil mi? YUNUS NADİ Gemi kurtarma İnhisarı şirketi Yeni şirket bu ay içinde 'eşekkül ediyor şehir işleri Belediye Mektupçusu mezun Belediye Mektupçuso Halûk Beye mazeretine binaen bir ay müddetle mezuniyet verilmiştir Telefon tarifesinin tesbiti Telefon ücretlerinin Önümüzdeki altı aylık yeni tarifesini tesbit edecek olan komisyon gelecek haftadaa itibaren tetkik a ta baslıyacakrv Komsyon; mesa -İsi sırat roda şimdiye kadsr fazla ücret alınıp alınmadığı noktanı da araştıracaktır Şûra yi Devlet te telefan ücretlerine dair l i- «i un bu persembs günü vera -çektir iktisat Müdörö geliyor Ankara'da bulunan t* t ısa t müdürü Asım Bey Belediyeye ait işler hakkındaki temaslarını bitirmiştir Yann şehri • mize avdet edecektir Haseki Nisa'daki hâd'se Bir İki gün evvel Haseki Nisa hastanesinde inantlmıyacak bir hâdise den bahsetmiştik, Dün İstanbul Belediyesinden bu hâdiseyi izah eden bir mektup aldık Bu mektupla aynen deniliyor kİt «Arkasında çıkan bfr çıbandan ','¦¦ kendisine ameliyat yapılmış olan hanı-^ mın ayni odada kendisine pansrman yapılacak diğer bir hastanın ırtırabından müteaair olmasın diye kendisi tarafın -dan izhar olunan arzuya binaen odadan dışan çıkman telkif edildiği doirru ise de ayakta kaldığı ve bayıldığı doğru de- ftfldJr Hasta yatağından kafkamıyacak ve kalkması tehlike teşkil edecek bit hastalığa müptelâ değildir Ateşi yoktur, gezip yürüyebilir bir hartadır, ve tek -rar odaya girmesi menedîlmiş te değildir Nitekim fontken dairesinde otur -muştur, s Ecnebnmehaflldle ingiliz sefirinin tahvili İngiliz sefiri Sir Corç Klârk cenap -Umun İngiltere'nin Berlin sefiri Sır; Hora» Rumboldü istİhlâf edeceği şayia* lafını geçenlerde kaydetmiştik Bu tahvilin, bir sefirin ayni memlekette beş seneden fazla memuriyet yapmamaları kaidesinden ileri geldiği, maahaza Sir Corç K'ârk'ın yerine kimin tayin edileceği malûm olmadığı haber verilmektedir Kahire Kongresine giden Japon heyeti Hahire'de önümüzdeki ay içinde beynelmilel bir şimendifer kongresi toplanacağı yazılmıştı Muhtelif memleketler namına bu kongreye iştirak etmek üzere mütehassıs heyetler ayrılmıştır Japonya da bu beynelmilel kongreye iştirake ka -rar vermiştir Bunun için, Japon devlet demiryolları mühendislerin * den Fukama Tahashira, M Sura • hiko Oshima M Koşiro M Hideo Mitani'den mürekkep bir heyet dün Tokyo'dan şehrimize gelmiştir Japon şimendİfercîleri bir kac güne kadar Kahİre'ye gideceklerdir Yeni Avusturya Sefiri geliyor Geçenlerde hükümeti tarafından tekaüde sevkedilen Avusturya sefiri M OgUst Kral in yerine Ankara sefaretine, Avusturya'nın Mısır sefiri olan Baron Wersboch tayin * -dilmîştir Yenî sefir bu cuma tzmrr vapurile Isbenderiyeden şehrimize gelecek ve doğru Ankara'ya gide • rek itimatnamesini Reisicumhur Hazretlerine takdim edecektir KaputaJ kanonuna rağmen mümasil teşkilât olmaması dolayuİle Türk sularında ecnebi tahlisiye kumpanyalarına muvakkat bîr müsaade verilmiş, fakat, Türk gemi kuratrma şirketi faaliyete başladıktan sonra bu muvakkat müsaade de kaldırılmıştı Türk Cemi Kurtamra Limitet Şirketinin hissesinin yüzde kırk beşine Seyri-sefain idaresi sahiptir Mütebaki sermaye de Amiral Vasıf Pasa ile İstanbul meb'uso Hamdı Beye aittir Bu müessese teessüsünden itibaren faal ve muvaffakiyetli bir mevcudiyet gösterd'gî irin ileride muzır her hangi bir rekabete meydan vermemesi ve hazine hissesi daha faydalı bir şekilde nemalandırtmaa ve bu şirketin devlet için daha İyi bir varidat membaı haline konulması mksadîle hükümet tarafın -dan, şirketteki hissesinin vüzde yetmişe iblâğı takarrür etmiştir Bu karar üze -rine Gemi Kurtarma şirketinin malı o-lan La Nina, La Valet, Sezar ve Kteo-patra tahlisiye vapurlar ile Seyrise/eiıt irlar«inin A'^m^ar taM»"ive vaouru ve Kalkavansade İbrahim Beyla Lefteriya-dis Efendinin müştereken sahip bulunduktan Adalet Kablo vapurunun krmet-leri takdir etmiş ve hükümet , bunlarm bedelleri mukrbilind* sahiplerine hisse senedi vermiş ve mütebaki kalan kendi hissesini de vüzde yetmisa iblâğ edebilmek içîn naklen tedivatta bulunarak 500 bin liralık sermayeli bir anonim sirkelin esaslarını kurmuştur Eski Limitet SÎrketintn yasine fcaıtn o*«n* ¦ Türk Gem! Kurtarma Anonim şirketi bu av İçinde teessüs ederek faaliyete geçecektir Şirketin mukavelesi kanıma mahsus mucibince bo ayın on vedİsinde hükümete tevdi edilecektir Kanuni yapıldıktan ve Şirket resmen teessüs ettikten sonra İstanbul ve Çanakkale boğazlarına ait saha dahilinde bilû • mum gemi kurtarma isleri hükümetin inhîsan altına alınmış olacaktır İnhisarın iş* başlamasını müteakip kazaya nğn ¦ yan her «emi kendi vesaitle knrtolabilir-a* kurtulacak, aksi takdirde inhisar şirketi gemiyi kurtaracaktır Şirketin Bç kisîllc idare meclîsi ola • cak, hUkümetİn şirketteki hiss*aini Scy-risefain idaresi temsil edecektir, Şîrket mlldirî umrrmPiii, eski Limitet şirketin umumi müdürü İstanbul meb'u-su Hamdi Beyin uhdesinde hırakı'mak-tadır Limitet şirketin diğer teknik ve İdari unsurları kamilen ipka edilmektedir Bu münasebetle gemi kurtarma isleri üzerinde yaptığımız tahkikatta alâkadarların son zamanlarda bu sahada da buhrandan müşteki olduklnnı öğren - dik Kurtarma islerinde, bütün deniz işlerinde teamül olduğu gibi İngiliz liran üzerinden muamele yapılmaktadır Kurtarma ücretleri, kazazede geminin aslî kıymeti, derunündeki hamulenin kıy -meti ile yaptığı seferin navlun ücretinin yekûnları üzerinden hesap edilerek yüzdelO ve yüzde 20 arannda tesbit e-dİlir Halbuki, İngiliz lirasının son «a - Yavrularımızın Hıfzıssıhhası Takayyüt çoğaldıkça vefat azalıyor Mf-mleketimİzde çocuk vefivatının ann»'cr tarafından tatbik edi'en ilmî u-suller sayesinde azaldığı söyleniyordu Dün bu hususta kendisile görüntülümüz çocuk hastalıkları mütehassısı doktor Ali Şükrü Bey şu izahatı vermiştir: «— Çocuk vefivatı hakkında tam malûmat verecek kadar etüt yapamadım Yirmi senedenberi çncuk hast«lıklorile meşgul oluyorum, yalnız hastalan gördüğümden sıhhat'i çocuklara dair ma -lûmatım yoktur Yalnız ötedenberi e • dîndiğim kanaate göre srhrimizdeki co-oıfc annelerinin çocuklarile her sene dana fazla ve ilmî surette alâkadar olduk-arını ve bu bilgilerinin artmakta oldu • ğunu gÖrmektevim Bugün halk o dereceye gelmiştir ki nere'erde çocuk bakımı için açılmış müesseseler varsa oralara koşmakta ve çocuklarını tedavi ve sıhhatlerine takayyüt etmektedirler Is -tanbul'da eskiden valnız Şİşli'de noksan teşkilâtlı bîr çocuk hastanesinden başka hiç bir yer yokken buırUn hükûme -Umizin himmetile Şişli'de Beşiktaş'ta, Üsküdar'da, Edirnekapı'da çocuk dis -panser'eri açılmıştır Buralarda b'n'erce çocuğa bakılmaktadır ve birisi Şişli'de diğeri Haseki hastanesinde olmak üze -re iki çocuk hastanesi de vardır İstanbul'a henüz kâfi olmıvan bu te*kîlâttn tekemmülü İçin çalışıldığına bittabi memnunuz ve bu teşkilât ve çocuk ölümlerüe mücadele de pek tabiidir ki bîr hükû -met mes'e'esidir» MaarDlfte v© mekteplleır^e Mûfeit'şlerin içtimai İlk tedrisat müfettişleri yann bir iç -ti ma aktederek ilk mekteplerin son üç aylık faaliyetleri hakkmda tetkikat yapacaklardır ilk beden terbiyesi kongresi Önümüzdeki mart içinde Ankara'da ilk defa olarak bir beden terbiyesi kongresi toplanmasına karar verilmiştir Ma arif Vekili Beyin riyasetinde toplanacak olan kongreye beden terbiyesi müfet • fişleri; muallimleri ve mütehassıslar iştirak edecektir Şimdiden hazırlıklara b»|Ianmııtn\ _ Mütehassıs geliyor Ankara yüksek beden terbiye m»kteb; İçin Almanya'dan davet edilen mütehassıs yann şehrimize gelecektir Muma -ileyh bir iki gün burada kaldıktan sonra Ankara'ya gidecektir Ecnebi mekteplerinde teftiş Bir asım ecnebi ve ekalliyet mek -teplerinde türkçesi zayıf talebenin bu noksanı nazarı itibara alınmıyarak smıf geçirilmekte olduğu anlaşıldığından maarif idaresince bu hususta tctkrkata baş -lan mistir Müteferrik Irak'a Taşdelen suyu gönderilecek Bağdat sefirimiz Tabir Lûtfi Bey Belediyeye müracaatle Taşdelen suyunun Irak'a şevki kabil olup olmadığını sor -muştur Bu hususta tetkikat yapılmaktadır İmkân görüldüğü takdirde Bağ -dad'a Taşdelen suyu gönderilecek ve bu suretle Bağdat sarayı ve Irak zen -ginlerî sudan istifade edebilecek tir mani arda sukutu, iktisadi buhran do -layuîle Boğazlardan eskisine nisbetle az vapur geçmesi, navlun kıymetlerinin de iktisadi zaruretler neticesi olarak duş -m esi bu sahadaki iş randmanını ve kazancı çok azalmıştır Türk Gemi Kurtarma Şirketi şimdiye kadar 38 büyük vapur kurtarmış -ttr Bu gemilerin tonajı takriben 200,000 tonu bulmaktadır Talebe Birliğinde dünkü içtima Millî Türk Talebe Birliği kong • resinin altıncı celsesi dün birlik binasında Hasan Hulusi Beyİn riyasetinde toplanmıştır Nizamname encümeninin hazır • ladığı nizamname -nin 16 inci maddesi üzerinde çok hararetli münaka -salar olmuştur Kabul edilen yeni şekle nazaran heyeti idarede her Dün müesseseden birer murahhas bulunacaktır Ve kongre tarafından heyeti idare İntihap edilirken vazife taksimi de ya-pılnrnktır Heyeti idare on beş azadan teşekkül edecek, haricîye ve dahiliye bürolarında beser kişi çalışacaktır İçtima geç vakte kadar devam etmiş ve ancak bir madde münakaşa edilebilmiştir Gelecek salıya tekrar toplanarak toplanan Biıük Keyetl mütebaki maddelerin süVatle ikmali kararlaştırılmış ve celse tatil edilmiştir Milli Türk Talebe Bitliği kongre re-isliğinden ı 10/1/933 sah günü saat 15 te bİrtik binasında kongremizin yedinci celsesi aktedilecektİr Murahhasların teşriileri rica v* Hân olunuz Siyasî icmal Romanya - Yugoslavya Küçük İtilâf devletleri bulunan Ro -manya ve Yugoslavya ile Çekoslovakya nın hariciye nazırları tarafından geçen ayın yirmisinde Belgrat'ta aktolunaa fevkalade konferans, bundan «wetki içtimalara hiç benzemedi Evvelki içtİma-larda bu üç devlet mümessili alâkadar bulundukları her hangi muayyen bir mes'eleyî görüşürler ve mUslerek bir hattı hareket tayin ederlerdi Bu defaki içtimada ise muayyen bir mes'eleden ziyade küçük itilâf zümresinin siyaset âleminde bîr kül ve müttehit bir kütle halinde faaliyet ve tesir icra eylemesi gibi mühim bir esası görüşmüşler ve bir karara gelmişlerdir Her sene hiç olmszsa Üç d»'a top -lsnsck daimi bir meclis teşkil edil -mistir Bu meclisin azalan U; devletin haricîye nazırları yahut bu derece a» -lâhiyeti haiz ricali olacakhr Avnca da uç devletin müşterek ve daimi bir kâ -tîbİumumİligi teşkil edilmiştir Merkezî Cenevre'de bulunacak bu müessese üç devletin müşterek menafiine taal6k e-den mes'eleler hakkında vesaik ve de-lâil toplıyacak ve Avrupa efkârı umu-mİyesîni küçük itilâf zümresinin noktai nazarları hakkında tenvir edecektir, Uç devlet arasındaki bu sıkı I-şrîki mesaî, Fransa'nın siyasetindeki tebeddülden ileri gelmiştir Fransa'nın küçük itilâfa danışmaksızın Lozan'da tamirat mes'e-I" nı ve Cenevre'de Almanva'nın ve diğer mağlûp devletlerin silâb'anma ve emniyet sahasında müsavat esasım diğer büyük devletler ile halletmiş olması üzerin* küçük itilâf devleterİ kendilerini zah*r*iı ve yardımsız addediyorlar Uç devlet birleşerek siyaset âleminde bir devleti muazzama rolünü o ma ma k ve bu suretle Avrupa mes'elelennin hallinde "îr sahibi olmak istiyorlar İste Belgrat'la bu maksatla fevka'âde bir içtima yapılmış ve dsİmî teşkilât vü -cude getirilmiştir Küçük itilâf İttifakı Trianon muahedesile taksime ağrıyan ve kolu kanadı budanan Macaristan'ı bİr daha baş kalduamaz bir halde tutmaktı Şimdi ise om «m mes'elelerde yekvü-cut olarak hareket etmek istiyorlar Fakat bunun için evvelâ kendi aralannd-ki ihtilâfları halletmek lâzım geliyor Bu mes'elelerin başında ekalliyetler, tica • ret mukavelesi Tuna köprüsü gibi mühim mes'eleler vardır Romanva Yu • goslavya'daki Romen ekalliyetine ya -pılan muameleden hiç memnun değil- Jî *e-»--*—— s_ os sisaa- ekalliyetine reva görülen muameleler • den mnirldr Bu İki devlet 1927 de bu ekalliyet mes'eleleri hakkında bâr mukavele yapmışlardır Fakat her ik la raf dahi elleri altındaki ekalliyetlere vâsi mikyasta müsaade göstermek istemediklerinden mukavelenin tatbikim ge ¦ crktirmişlardİ Belgrat'ta fevkalâde kort feranstan sonra Romanya ve Yugoslavya hariciye nazulan mezkûr mukaveleyi tadJen tatbika karar vermişlerdir Diğer mes'elelerin dahi halledilmesi esas itibar ila kararlaştırılmıştır Şüphesiz küçük itilâf devletleri ancak kendi ara -lanndaki ihtilâfları hallettikten sonra harice karşı müttehit görünebileceklerdir MUHARREM FEYZİ Belediyede Vezne teşkilâtı ihdası tetkik edilecek Kemal ve Nail Beyler Belediye muhasebe mOdürlüğüne tayin edilen Kemal Beyle muavin -ligine tayin edilen belediye varidat şubesi müdürü Nail Beyler yeni vazifelerine başlamışlardır Belediye varidatı şîmdîye kadar doğrudan doğruya bankalara yatırılmakta ve bu yüzden bİr hayli fail almakta idi Alacaklılara ise bankalara çek verilmek suretile tediyat yapılıyordu Bu şeklin degiştîrile -rek vezne teşkilatı yapılması faidell olup olmıyacağı tetkik edilecektir Evkat cetveli 7 Ramazan Çarşamba 4 kânunsani 1933 : İmsak Tulü Oj-le İkindi |*kşnn : Knnj 1 ,4- -Vi ?as 9*i7 19 i : Vasil' 1419 Ağaoğlu Ahmet Bn Üçüncü makalesi Bugün üçüncü Sah i f e m izdedir Cumhuriyet İSTANBUL — CAGALOCLU Dokuzuncu sene; No 3114 Tpl*r" *• m*ktup Bdr—: î*«»" - pottamtaro: istanbul, »o Perşembe 5 Kânunusani 933 Telefon: Başmuharrir 22364 Tahrir mndûro: 33236 idare mûdûrü 223W Matbaa: 30472 lUn «hiMfrimb herkese açıktır— Cumhuriyette aesretlirllecess Hanlar Ifln eegrudaa aogruya İdarehanemize dahi müracaat olun a otur Japon'lar Çin'de bir şehir zaptettiler 1700 Çin'li öldü, şehir enkaz halinde Bugün Fırkada Borçlar İtilâfı Görüşülecek! ı ın mana 11 an in» ıınnıtmaııı m n 11111 ıı ın n m n ıı ıım 11 ıı ı u o, ı1 » 11 im ir——----—------ ııııııımı* Ninıımıım„n,,,,,,,,,^,,,^,„„„„,„,„„ Başvekil dün geldi, Sa Şükrü Beyle görüştü, akşam Ankara'ya döndü rıııııyuumıııiHimııııııııııııı ununun I Her türlü istihsallerimizde İstikamet ve ahenk Ankara 3 ikİncikânun Başmu -harr irimizden — Dikkatle oku -muş olan okuyucularımı» hatırlar -lar ki bil evlerde kolayca yapıla -cak islerden bahsederken senede yalnız bir, bir buçuk aylık bir meşgale olmak üzere ipek böcekçiliği -ne dahİ ehemmiyet verilebileceğini ileri a ur mujiuk Tıpkı bizim gibi düşünen bir vatandaş kendi mınta-kasında bu isin yapılmasını teşvik ederek geçen sene bir hayli miktar ipekbocegi tohumu açtırmış ve bundan da ona göre koza ve ipek hasılan atınznıtttr Ancak bu ipekleri satmağa imkân bulunamamış Arkadaş bize: — Yaptık ama sonu pot geldi! Dedi Acaba neden pot geldi? Galiba şundan dolayı ki ipekli mensucat memleketimizde bir hayli terakki yolu takip etmekle olduğu halde bu sahada iptidai madde o -larak kendi İpeklerimizi kolaylık -la kullanabilecek merhaleye henüz germiş değiliz O halde şu mes'ele kıı ı indi ıı demek olur: Türki -ye'de kozacılık san'atı kolay ev işleri halinde tatbik olunabİlmek için bu yolda elde edeceğimiz mahsulât ve mumulâtı nasıl kıymetlen -dirmeliyiı? AfUsarnrr Mı sanayi hesabın¦ kendi imalatımızda kendi iptidai maddelerimizin kullanılması her şey -den evvel birinci ehemmiyet dere -cesini haiz bir mes'eledir Gerçi sanayiin, hatta İptidai maddesi hariçten dahi gelse, bir memleket dahilinde teessüsü büyük bîr mes'eledir Fakat ayni sanayiin ehemmiyeti daha büyük olur, ne zaman ki onda kullanılan iptidai maddeleri memleketin kendi İstihsalinden tedarik etmek esbap ve şeraitini hazırlarsak Faraza memlekette pa -muklu mensucat sanayiini tesis etmek istiyoruz Bu sanayii bir kere tesis etmiş olmanın büyük bir kıymeti vardır Çünkü bütün dünyada hemen hemen müşterek ve müsavi tekniklerle yapılan bu mensucatın maliyet fİatındakİ amele ücreti kısmını memlekete mal etmiş oluruz Ayni zamanda pamuklu mensucatın pamuklarını dahi memleket mahsulünden kullanırsak o zaman kazan -cımtz çok yüksek ve çok ileri olur Çünkü bu takdirde ziraatçileriroi -zin el emeklerini dahi her yerden evvel kendi memleketimiz içinde kıymetlendirmiş oluyoruz demek o -lur Bu mülahazalara istinaden hükmetmek Uzongalir ki Türkiye için en mükemmel sanayi hayatı ancak iptidai maddelerin dahi Türkiye dahilinden temini tarikİlc tahakkuk etmiş olacaktır Bu sahada bir tek noktaya çok büyük dikkat atfetmek lâzım gel -d islini söylemeğe mecburuz: Mümasil, yani dünyanın başka taraflarında dahi ayinleri yapılan mallar için dünya maliyet fiatını gözden kaçırmamak Hiç olmazsa esas itibarile bu fevkalâde mühim, adeta işin can damarı noktayı asla ihmal etmemeğe mecburuz, bilhassa şu sebepten dolayı t Dünya maliyet fiatından aleyhe olarak farklı, bilhassa çok farklı sanayi hayatı memleketin umumi hayatını sıkmaktan hâli kalamaz, v* böyle sanayi hayatının devamlı bir vaziyete sahip olabileceğine hükmetmek güç olur Buğdayın okkasını beş kuruşa satan çiftçi satın almak mecburiyetinde olduğu mensucatın yerli olmasını elbet tercih etmek ister, eğer dahili fiatlar, hariçten gelecek fiatlara müsavi ise veya hiç olmazsa fazla farklı değilse Eğer fİatlar fazla farklı İse ve bilhassa haricin matahı daha ucuz-aa kendi çiftçimiz muhtaç olduğu mensucata fazla para vermiş olmaktan hem mutazarrır olur, hem de müteessir Bugün için bu bahsin üzerinde Sa Şükrü Bey Başvekile etraflı izahat verdi İsmet Pş dün bütün gün Sa Şükrü B le borçlar itilâfı hakkında görüştü Başvekil ismet Pş Hz, dün sa -bahkı trenle An -kara'dan şehrimize gelmişler ve Haydarpaşa garında şehrimizin mülkî »e askeri bütün erkân ve rikssass ile şehrimizde bulu • nan meb*uslar tarafından karşılan • mıı lir dır ismet Pş Hz, istikbale gelenlerin ayrı ayn ellerini sıkmışlar ve Valİ Beye Saraçoğlu Şükrü Beyin sıh -hatini sormuşlar -dır Başvekilimiz Kartal römorkörü* Topane rıhtımına çıkarak oradan otomobille Pera - Uınet Pş fil palas otelin* gitmişlerdir Haydarpaşa I yedikte ganndan çıkarlarken sonra tekrar Sarecoğia Sükrt İrme* rş rl», rer s palas otelinde, eski Maliye Vekil, Saraçoğlu Şükrü Beyin dairesine çıkarak saat on ikiye kadar kendisİle görüşmüşlerdir Saraçoğlu Şükrü Bey Paris'te Osmanlı borçlarına ait müzakeratı ikmal ederek geçen gün şehrimize avdet ettiği zaman yolda soğuk aldığından hastalanmış ve Ankara'ya gidememişti Borçlar için Paris müzakerelerinde varılan itilâfa ait esasların per -sembe gününden evvel Fırka Grupunda müzakeresi mukarrer bulunuyordu Saraçoğlu Şükrü Beyin hastalığı devam ettiği İçin borçlar mes'elesİ hakkında Ankara'da vaktinde hükümete ve fırkaya izahat verebilmesi imkânı kalmamı» o-luyordu Bunun üzerine »/-K-im're gelen Başvekilimize dün Şükrü Bey tarafın -fından bu esaslar hakkında icap eden izahat verilmiştir İsmet P» Hz, saat yarımda yemek Beyin yanma çıkarak saat üçe kadar gene ayni mevzu özerinde görüşmüşlerdir Başvekilimiz saat üçte Pera palas otelinden çıkarak şehir dahilinde bir ge -cinti yapmışlar, saat dörtte tekrar Pera-palasa dönerek Saraçoğlu Şükrü Beyle bir saat kadar daha görüştükten sonra beşle ayrılmışlardır, ismet Pasa Hz, Perapalas otelinden otomobille Topane'ye inmişler ve refakatinde Seyrisefain müdürü Sadullah Bey İle Kalemi mahsus müdürü olduğu halde Haydarpaşa'ya geçerek dün akşamki trenle Ankara'ya avdet buyurmuşlar ve hararetle teşyi olunmuşlarda' Fırkada izahat Ankara 4 Telefonla — Başvekil İsmet Pş Hz, yana bugün sabah buraya dönecekler ve aglebi ihtimal borçlar müıakeratı hakkında Fırka azasma malûmat vereceklerdir Gazi Hz nin Tetkik seyahati Gelecek hafta ortalarına doğru bağlıyacak Reisicumhur Hazretlerinin mu -karrer memleket seyahatlerine, gelecek hafta ortalarına doğru başlıya-cağı anlaşılmıştır İktisat Vekilimiz Mahmut Celâl Beyin de Reisicumhur Hazretlerinin refakatlerinde bulunması, tetkik seyahatinin iktisadî olacağı hakkında şüphe bırakmıyor, Tetkikat sahaları Eskişehir, Bursa, Balıkesir, İzmir, Konya ve bazı cenup vilâyetlerimiz olacaktır İktisat Vekâleti şeflerinden Avni ve Mümtaz Beylerle İş Bankası başmüfettişi Sami ve mühendis Kâzım Beyler Vekil Mahmut Celâl Beyin refakatinde bulunacaklardır Hitit kabilesi ııımııııııııııııtmııııııııııımıiııııınıııııııııımı lllllllllllllllıllllllılllllllinıl IİMİlİlim,Ill'ın llllIHIHHItlIllllll Nüfusumuz 17 Milyon! Son nüfus kayitleri bu miktara baliğ oluyor, nüfusa kaydedilmemiş 2 milyona yakın çocuk var! Earos un i lu'da, nea- ' M Meszaros'un keşfinde tarihi isabet var mı? Etnografya mütehassısı M € Meazaros Anadol li münkariz ol -mak üzere buln -nan, bîr kabile keşfettiğini yazmıştık Dim ken-disile görüşen bir muharririmize Profesör Köprülü zad e Fnat B 1 hlıisusln şr izahatı vermiş tirı c — Hitit âbidelerirsdeki kitabeler muhtelif zamanlarda muhtelif kimseler tarafından halledilmiştir M «Meazaroı» un yeniden bir keşifte bulunduğunu henüz bilmiyorum Kendisi uzun zamanlardanberi memleketimizde bulunmuştur Harbi U-mumİde İstanbul'da uzun müddet Etnografya hocalığı yapmış, iki sene evveline kadar Ankara Etnoğ - Maöodi 7 "ın sahlfed* ı Şehrimizde bulunan Nüfus Müdiri Umumîsi Ali Galip Bey üç güne kadar Edirne'ye giderek orada da UkAn ve nüfus muamelâtını tetkik ettikten sonra şehrimize avdet edecektir Ali Galip Bey dün de iskân idaresine gelerek muamelâtı leftİş ve tetkik etmiştir İskânı adi muamelelerinin İkmatile meşgul olan mumaileyh bîr kaç gün zarfında memleketin her tarafında iskânı adi muamelesine nihayet verilecek tedabiri tetkik ve ittihaz etmektedir Verilen malûmata nazaran nüfus keyfilerine göre mevcut nüfusumuz el7300000» e baliğ olmuştur Bu miktann içinde henüz nüfusa kaydedilmemiş iki milyona yakın ço- cuk ta dahildir ki Büvük Millet Meclisine sevkedilen yeni kanun lâyihasüe bunların kısa bir zamanda nüfusa haydi ve hüviyet cüzdanı verilmedi mecburi tutulmaktadırlar Bu kanun Bu -yük Mîllet Meclisine- kabul edildik -ten sonra sırf bu kabil çocuklara mahsus olmak üzere »nüfusu umumıyeye kayitsiz çocukların tahriri» namı al ¦ tında Vilâyetlerde umumî bir tahrir yapılacaktır Evvelce memleket dabilmde ya -puması düsünu'en umumi tahriri nüfus benüz kararlastınlmamısbr Büt -cenin tetkikinde imkân hâsıl ohırsa bu sene yapılacak, olmadifi takdirde 1935 senesine bırakılacakt r Avrupa müsabakası bu sene Madrirte yapılacak Müsabakamızın resim neşri müddetini kısa bir nan için temdit ediyoruz ülıl-fldr FuC Osmanlı Bankası ile müzakere yapılıyor İmtiyazı temdit için şartlara bağlı kredi teklifini kabul etmiyoruz Osmanlı Bankası imtiyaz müddetinin uzatılması için Pa -ris'te yapılan müzakereler müsait tallkki olunacak bir safhada bulunduğu için son gün lerde Osmanlı Bankası eshamı na da tesir ot ¦ mistir Verilen haberlere gör* banka imtiyazı - ı aiıye Vefcui Mustafa Abdulhaltk B nın 1946 senesine kadar temdidi muhtemeldir Bu takdirde yeni bir mukavelename yapılacak ve banka hükümete üç milyon ingiliz liralık döviz kredisi açacaktır Bu haberler, Paris borr««ınd~ki Osmanlı Bankası »hamını yükseltmiş ve Paris'ten gelen telgraflar Ü-zerine istanbul borsasında da Os -manii Bankası aksiyonlarına ayni şekilde tesir etmiştir Borsada bir iki hafta ewel 508 frank olan Osmnalı bankası aksiyonları 548 franga çıkmıştır Bittabi şehrimiz borsasındaki Osmanlı bankası eshamı fiatı da Paris borsasından gelen fiat tel -grafları üzerine tesbit edildiğinden, borsamızda da fiatları yükselmiştir Osmanlı Bankasında malûmat Dün bu mes'ele hakkında şehri -mirdeki Osmanlı bankası nezdinde yaptığımız tahkikat neticesinde bu haberi teyit edecek resmi hiç bir malûmat mevcut olmadığını, öğrendik Banka müdürü M Rit te mes'e-¦¦'¦:¦,¦'! 4 firtrfl ıhtfttte C H Fırkasında Bazı vilâyetlerin teşkilât vaziyetleri görüşüldü Ankara 4 AA — C H Fırkası Umumi idare Heyeti bugün mutat toplanışını yapmıştır: Manisa, Tokat, Samsun vilâyetleri teşkilâtının vaziyetlerine ait müzake -relerden sonra Aksaray vilâyeti idare heyeti ile vilâyet ve merkez kaza reislerinin yeni intihabatını taıdİk etmiş -tir Umumi idare heveti bu tonlanışta halk hatipleri teşkilâtınm hazırlıklarına dair vilâyetlerden şimdiye kadar ge -lİp toplanan malûmata muttali olmuş, vilâyet ve kaza merkezlerinde 1300 den fazla halk hatibi adı kevdedîtdİrini, tee-kPâtın yakında faaliyete geçecek su -retle ilerledirini görmüştür Umumi i-dare heveti halk hatiolerinm merkezdeki t •', l ı, hazıriıklannda çalışacak arkadaşlarla gelecek çarşamba yeniden toolanacaktır ınıııııııııı«#ıum maniiiminim mit Asri mazereti meşrua sa muhabirimiz -star «aç vakit Bursa müsabaka -sına ait müteaddit resimlerle müsa -baka hakkında bazı tafsilât aldık Bu resimlerden bir tanesini yukanya der cediyoruz Yarın da diğer resimlerle müsabaka hakkın -daki tafsilâtı der • cedeceğîs Müsabaka Mad* rit'te olacak Güzellik müsa -bak alarmın müret-tibi ve yari heyeti reİSİ M Mmıree de VValeffe'ten bir mektup aldık Bu mektuba nazarn, her sene Fransa' -nın Nİce şehrinde yapılan Avrupa gü zellik müsabakasının, bu sene Mad -rid'te yapdması takarrür etmiştir Bu seneki müsabakayı İspanya'nın en büyük gazetesi olan Ahora gazetesi tertip etmiştir GUnde 250000 nüsha basan ispanyol refikimiz, bü -tün Avrupa güzellerini Madrit'a davet etmektedir Madrit'İn baharı çok güzel olduğu için müsabakanın nisan sonunda yapılması takarrür etmiştir Binaenaleyh bu »ene güzeller Paris'ten Foto: Mümtaz Bursa GUzellIı Kraliçesi Leman Hanım geçerek Nice'a değil, Nice'ten geçerek Madrit şehrine gidecekltrdir Yaz mevsiminde yapılan dünya güzellik müsabakalarından tamamen ayn filan Avrupa güzellik müsabakasının Mad-rit'te ve nisan sonlarında yapılmasın- karar verilmiş olması üzerine, biz de bu a-ym 12 sinde yapmağa karar verdiğimiz müsabakayı bâr müddet daha sonra yapmağı münasip gördük Bu suretle daha 'Mabedi 4 lacd saAl'ra» BSBazaaaâaââââszaBBBBݦaaasassl ¦nıımıııt«ıııılnıııi"iiHH*mnıtBiıımnıii»Mn "itmeı Nazariyat «Zsbıtai Belediye talimatnamesinin» 12 inci msddesl: «Sahipiz, ağıı-lıkaiı « markMiz geze-ı köpekler Belediye memur lan tarafından itlaf «dilir to bunlardan cin» olanlar dahilinde bulun-dtıkUrı dairei belediyeye t«im olunur» ISII»MII'»«tlıımıımmıtMmmııiMiiHi"iıınımuMUilllllııllıttnı ı-ı nıımııınııı mımilimıııııuuııınınımmm fazla tafsilâta girişmeğe lüzum veya imkân görmüyoruz Hulâsası şudur ki maliyet Hatlarında dünya cereyanlarını Özününde tutmağa ve mallarımızı pahalıya maletmeme -ğe ve mümkün olduğu kadar ucuz istihsal etmeğe ve ona göre de ucuz satmağa mecburuz Bilhassa iptidai maddelerin memleket dahilinden te- dariki birinci ehemmiyet derecesini haiz bir noktadır O halde sanayi mes'elesî, sadece sanayiin gel i i güzel tutulması de -mek değildir İptidai madde itiba -rile bu hayat şubesinin çok karışık ve çok ehemmiyetli başka fasılları YUNUS NADİ Mabadı S met lahlftdt — Niçin oruç tutmuyorsun? — Seferiyim! — Ya Ne tarafa? — Sinemaya I Ve tatbikatı "Cumhuriyet1 5 Kânunusani iS'ji"- ı ı Şehir ve memleket haberleri yazan- ABIDİN DAV ER - 5J — İki düşman, bir anda dost oluverdiler — Gayet basit, evvelâ, bir türlü gözlerini*! üzerinden ayırmadığınız cüzdanımı almak için mutlaka böyle bir şey yapacağının her gün bekliyordum Sonra da »izden başka hiç kimsede bulunmıyan gürel kolon -yanızın kokusundan Odama gi " tince kokunuzu duydum, zaten de teşrifinize muntazır olduğum için yalandan uyur gİbİ yaptım Sil, faaliyete başlayınca malûm şekilde yakaladım — Odanıza gireceğimi nereden biliyordunuz? — Olel odalarını ziyaret etmek ve kıymetli eşyayı götürmek adeti -nİz olduğunu biliyorum da ondan Marki, sustu, içinden belâlı bir herife çattık, diyordu Alman dedi ki: — Bu âdetinizi nereden öğr-""1i-ğimi elbette merak edersiniz — Tabîi değil mi? — Müsaadenizle anlatayım Uzun müddettenberi sizi takip ve taraş -sut ediyorum Hayatınızın her saf -hası bence ve bizce malûmdur — Benim hayatımla neden bu kadar alâkadarsınız? Bizce diyorsu -nuz Bu sözle kimi kastediyorsunuz? Yoksa zabıta memuru musunuz? — Hayır, zabıta memuru değilim Alman casusluk teşkilâtının memurlarından bîriyim Bizce dediğim de bu teşkilâttı — Pckİ, Alman casusluk teşkilâtı neden benimle bu kadar meşgul o-luyor! — Sizi, kendisile beraber çalışacak derecede yüksek zoka ve kabiliyette bulduğu İçİn — Ya ben teşkilâtınızla çalışmak istemezsem ne olacak? Alman, elinde tuttuğu elektrik zilinin düğmesini göstererek dedi ki: — Şu zili basıp garsonu çağıra -cağım ve sizi otel hırsızı diye tevkif ettireceğim Bütün esrarınızı zabıtaya söyliyeceğİm Fakat, siz akıllı bir gençsiniz Hapishaneye tıkılmaktan-sa bizimle beaber çalışmağı ve şu elinizden aldığım cüzdanın İçindekileri rahatça ele geçirmeği ve bu suremle zevkü sa'fa''dolu hayatınıza devam etmeği tercih edersiniz Marki gUldü, — Yaman adamsınız, sizinle be -raber çalışmak hoş bir şey olacak Anlaşalım, dedi Birer puro yaktılar ve yanm saat geçmeden anlaştılar Biraz evvel, tabancalarını çekmiş, birbirinin canına kıymağa hazırlanan iki adam, biraz sonra, iki azız dost olmuşlardı Bir iki gün sonra Marki de Mon-teeaac, cebi para dolu olarak Paris'e geliyor ve işet Fransız payitahtını bu ziyarrtindedir ki en ziyade, kibar, zengin ve güzide Fransız zabİtlerile düşüp kalkıyor, onların en samimi dostu ve arkadaşı oluyordu Mata -Hari İle de bu gelişinde görüşmüş, onun âşıkı olmuştu Marki, Bulonya ormanında muhteşem bîr araba İle gerdikçe bu gibi işlerden anlıyan -larlar, onun zarafetine hayran olu -yorlardı Bu çok sık delikanlı, dünyanın zarafet merkezi olan Paris'te âdeta heyecan uyandırmakta idi Marki bütün tayyarecilik bayram -la rina ve tayyare uçuşlarına îşirak ediyordu O tarihte,, henüz yeni inkişafa başlamış olan tayyareciliğe karşı Fransa'da halk arasında, büyük bir merak ve iptilâ vardı Her-ko» tayyarecileri seyre koştuğu için mUteaaadyien tayyarecilik eğlence -lori, bayramları yapılır, tayyareciler uçar, halk seyrederdi Markİ de tayyareciliğe merak ederek uçmağı ve tayyare sevk ve idaresini Öğrendi Dostları, delikanlının tayyareciliği, uçmak merakile değil, ton moda bir şey olduğa kin yaptığına emin idiler Marki de Monteaaac tayyareci -liğl öğrendikten sonra, artık daimî surette Paris'te oturmaz oldu Av -rupa'nın bütün büyük şehirlerinde gösteriş uçuşları yapıyordu Bu şe -hirterin banlarında Marki de Montesine, bazılarında ise Rus yüzbaşısı Malzoff Mazerav* ismile meydana çıkıyordu İşte, delikanlının ba çeşit aeya -hallerinden birinden donüsUnü mü -takıntı ki mata - Hari bUtUn malını, mülkünü sattıktan sonra, 1914 senesi temmuzunda birdenbire Paris'ten tagayyup etti 1914 senesi ağustosunun ilk günlerinde, yani Umumî Harp denilen belft, Avrupa'va musnllat olduğu sırada Mata _ Hari'yi Berlin'in en büyük gazinosunda görüyoruz Acaba Mata - Harî parasızlık yüzünden Alman casusa olmak için mi Berlin'e gitmişti? Ona bu yola sev-keden âşıkı Markî de Monteaaac mı idi? Mata - Hari, muahharen Fransa'da bilvÜk bir mes'ele halini aldığı için, Fransız'lar ba kadının hayatı hakkında bir havli tetkİkatta bulundular Bu tetkikat göstermiştir ki Mata - Hari, Almanya'nın hizmetine 1914 değil, daha çok evvel, 1905 senesinde girmiştir Mata ¦ Harİ'nİn numarası H 21 dir Alman'lar 1914 senesi ağustosunun birinci günü Rusya'ya ilânı harp edincİye kadar, yani sulh zamanında casuslarına H 1 den İtibaren sıra île numara ver -mislerdi Almam teşkilâtı bîr çok ca-sua kullandığına nazaran, numara* sının H 21 olması Mata - Harİ'nin hayli eski bir casus olduğuna delâlet eder Umumî Harp başlar başlamaz Alman'lar artık casuslarına H harfile başlıyan numaralar vermişlerdir Bu suretle parolaları H ile baş-Iryan casusların kamilen harpten ovvelki casuslar olduğa tahakkuk etmiştir Sonra Mata Harİ'nin daha 1912 de Fransa'nın askeri ve siyasi faaliyetlerine dair esaslı malûmat toplamağa çalıştığı da bazı kimse -terin nazarı dikkatini celbetraiştL Matin gazeteai muharrirlerinden M Paul Oliver, İlk dansa başladığı tarihte tanıştığı, Mata - Hari'nin sık sık Matln idarehanesine gelerek kendisini ziyaret ettiğini ve âşikane tösleri arasında öyle garip ve münasebetsiz sualler sormağa kalkıştığım ve nihayet kadını kabul etmekten imtina eylediğini yazmı-tır Mata - Harİ'nin 1905 ten itibaren casus olduğu muhakkaktır Kaıile -rimiı, onun Paris'te Hanore soka * ğındaki umumhaneden nasıl çıktığını hatırlarla Kendisine gelen erkek -lerden birinin karşısında dansetmiş, bu adam da ona densöz olmasını tavsiye etmişti, Creta'ya fazla para v© bir de adres veren bu adam, umum-haneden çıktıktan sonra, kadını Paris'in sefahet yerlerinden birinde, başka bir adama takdim etmişti Bu meçhul adamla Greka, o geceyi bir otelde geçirdiler Ba adam, kadınla on gün kadar beraber yaşadı Kabarelerde eğlendiler, adam, kadına tuvaletler hediye etti Bu safa ve eğlence içinde geçen on gün, Greta'nın pek hoşuna gitmişti Bu, tam onun istediği hayattı On gün bittikten aonra meçhul adam, Greta'yat — Ben gidiyorum Greta, artık ayrılıyoruz, dedi IMabaıİi nar! Her türlü îstihsaUeıimizde istikamet ve ahenk t Batmakaleatn mabattı vardır Yünlü mensucat mı yapacağız, bu işte kendi yünlerimizi kul -lenmak çarelerini bulmağa çalışa -cağız demek olur Pamuklu menau -cet mı yapacağız, memleketin pa -muk istihsalini bu işe salih bir va -«iyete geçirmeğe mecburuz demek olur Ve bunlar gibi ipekli meosu -cat için de memlekette kozacılık ean'atını çok ileri götüreceğimizi kabul etmek lâzımdır Yalnız sanayi ince işlerdir de ziraat iatihsalâtı rasgele kaba sabo olabilir ve öyle de yürür demek imkanı yoktur Bilhassa sanayi haya -tma temas olunduğu zaman ziraat şubelerinin dahi en mütekâmil şe -killere girmesi zarurî olur Ziraatın hemen hiç bir şubesi yoktur kî bugünkü sanayile hemahenk olarak en yUluek ilim ve teknik ihtiyaçlarından vareste iannolunabİUin Eski Düyunu umum i yen in şurada burada açtığı harir darüttalİmlcri beyhude şeyler değildi İlmin ve tekniğin şimdiki terakkilerine nia - betle o darirttalimler hâlen oyun -cak şeyler menzilesinde görülebilir Fakat sade ipek böcekçiliği için bile yeni yeni tekâmüller şöyle dursun biz bugün o mahut harir darütta -timlerinden bile mahrum bulunu -yoruz Her istihsal maddemiz kendisine mahsus bir marifetin mevzuudur Hiç beğenmediğimiz ve hiç bir zaman adam akıllı benimsemediğimiz buğdayda bile çok derin marifet ihtiyaçları İçinde puyan bulunduğumuzu kabul etmek mecbur i yet indeyiz, istihsal maddelerimizin sanayi hayatımızla alâkadar olanlarile ise daha ziyade meşgul olmak ıştıra -rında bulunduğumuza seksiz ve şüphesiz olarak bilmeliyiz Türkiye'de dahili sanayie ehemmiyet vermek demek, memleketi -mizde bu sanayiin muhtaç olduğu iptidai maddelere ehemm'yet ve kıymet vermek demek olur Bu İş başka tUrlü ne tasavvur olunabilir, ne de yürütülebilir YUNUS NADİ İngiliz sefiri Değişiyor mu? Sefirin değişeceğine dair malûmat yok» Noel yortularını geçirmek üzere geçenlerde memleketine gitmiş olan İngiliz Sefiri Corj Klark Cenapları dllnkU Semplon ekspresüe şehrimize ge'ftişlerdir Sefir hazretleri önü -müzdekı hafta içinde Ankara'ya gidecektir İngiliz sefirinin Berlin sefaretine tayini hakkında şehrimizdeki sefaret mehafilindc ademi malûmat beyan edilmektedir Sefarethanedeki alâkadar ve salâhiyettar zevat, sefire Londra'da bulunduğu zaman hükümeti tarafından böyle bir tayin ve tahvilden bahsedilmediğini bir muharririmize temin etmişlerdir İngiliz Sefiri Sir Cori Klark Cenapları Sofya'dan kendisile beraber şehrimize gelen Lord Malehert ile Mısır'dan İstanbul'a gelen ingiliz meb'uslanndan Mister Hambury şerefine dün sefarethanede bir ziyafet vermiştir Bu ziyafette sefaretin diğer erkânı da hazır bulunmuşlardır Sefılr 19leri Konservafuvar Beyoğluna naklediliyor Kontervatuvar mütehassısı M Markı raporunda Knserv etüv arın şimdiki bu -lunduğu Sekzadebasmdakİ hinanm tedrisata müsait olmadığı bildirildiğinden yeni bina yapılıncıya kadar Beyoğlu cihetinde muvakkaten diğer bir yere nakline karar verilmiştir Bunun için mü-a-rt bir bina aranmaktadır Benzin arabaları dışarı çıkanlmıyacak Bazı benzin dükkânlarında otomobillere benzin vermek İçîn bulundurulan motopomplu arabaların ekseriya dük-kânlann önünde ve vollar Ürerine çıkarılmakta olduğu görübnü-tür Bu hal hem gelip geçenlere mâni olduğu, hem de boruların dışan çıkanlması tehlike teşkil ettiği için bu kabil arabaların dükkân içerilerinde bulundurulman ve buna riayet etmivenler hakkında takibat yapd-ması alâkadarlara bildirilmiştir Av sahaları ayrılıyor Avrıtrm her istedikleri yerde av -lanmalan mahzurlu görüldüğünden avcılığa müsait mm l akaların trsbitine karar verilmiştir Ba hususta alâkadar makam tetkikat yapmaktadır Kadıköy'e gece seferleri Haftada üç gün Kadıköy hattına gece saat birde işi iyen vapur on her aksam kaldırılman hususunda Kadıköy ahalisinin müracaat! üzerine Belediye Riyaseti tarafından Seyriıefaİn idaresi nerdinde teşebbüste bulunulmuştu Seyriaefam müdiriyeti verdiği cevapta ramazan münasebetile bîr vapurunun her gece işle -mekte olduğunu ve fakat bayram ertesi kâfi yolcu olmadıkından buna imkân bulunmadığını bildirmiıtir Yeni ekmek narhı İstanbul Belediyesinden: Kânunusaninin dördüncü çarşamba gününden iti -bar en ekmek sekiz kuruş on para vat francala on üç buçuk kuruştur Belediye vezne teşkilâtı Bel'dıve, yeni vezne teşkilâtı ihdası için tetkikat yapılmakta olduğu haberini tekzip etmektedir fcvı^teferrlk Salih Murat Peye ameliyat yapıldı yüksek mühendis mektebi ve Ro-bert Kotlej müderrislerinden Hayat Ansiklopedisi tahrir erkânından profesör Salih Murat Beye Sağlıkyur-du'nda doktor Eşref Bey tarafından muvaffakiyetli bir ameliyat yapıl -mıştır Salih Murat Beyin böbreklerin -de taş olduğu İçin bunun önüne ancak ameliyat yapmak suretile geçilebileceği anlaşılmış ve muhterem profesörün böbreklerinden ceviz büyüklüğünde bir taş alınmıştır Salih Murat Bey, ameliyattan sonra tamamİle iadeî afiyet etmiştir Bugün Sağlıkyurdu'ndan çıkacaktır Kıymetli fen adamımıza geçmiş olsun der ve sıhhatler dileriz MOrettipler Cemiyetinde İstanbul Türk mürettipler cemiye • tinden: 1933 aenrlîk kongresi aktedüerek icra kılınan intihabatta birinci re -İsliğe Cemal ve 2 incî reirliğe llamit ve kâtipliğe Faik ve kasadarlığa Mustafa Beyleri nasp ve intihap eyledikleri ve heyeti umumiyece Türk mürettipler cemiyeti unvanının değiştirilerek badema Türk mürettipler ve matbaa işçiler birliği ismile çağırılmasına ve nizamnamenin takbihine karar verilmiştir Kılavuzlar grevi Tamamen bitti Kaptanlar dün sabah tekrar işe başladılar Dün tekrar faaliyete geçen KıMmi gemileri Limanımızdaki kılavuzların tahsisatlarını arttırmak için vuku bulan müracaaİlerine Seyrisefaln İdaresi tarafından şimdilik buna İmkân bulunamadığı şeklinde cevap almaları üzerine evvelki gün işlerini müştereken terkettiklerini yazmıştık Hâdise, İktisat Vekâletine aksetmiş vo Vekâletten gelen emir Uza * m- Ticareti Bahriye Müdürü Zeki Bey tarafından evvelki gün kılavuzlara, kırk sekiz saat zarfında İşlerine avdet etmedikleri takdirde e ile d it e çekleri efc'iğ edilmişi Seyriaefain kılavuzları Vekâletin bu kat'i tebliği Üzerine dün sabah tekrar hep birlikte vazifelerine başlamışlardır Bu suretle grev mahiyetinde olan bu hâdise 24 saat devam etmeden mllsbet bir şekilde halledilmiş bulunmaktadır Kılavuzlar, vazifelerini terketme-diklerini yalnız pek müşkül şeraiti ihtiva eden vazifelerine rağmen üc -retlerinin pek az olduğunu, haklarını da vakit ve zamanile alamadıkları cihetle müştereken istifa zaruretinde kaldıklarım bu hareketlerinin grev mahiyetinde telâkki edilmesi doğru olamıyacağını söylemektedirler Ticareti Bahriye Müdürü Zeki Bey, kılavuzlar işe başladıklarından mrs'elenin kapandığını söylemiştir Komünistler Evvelki akşam Ankara'ya sevkedildiler Geçenlerde haklarındaki kararm o-Inreduğu celseyi müteakip adlive ko -ridorundn taskmhk yapan komÜ -nîsller hakkındaki adlî takibata rirî -silmi* ve bu hareketi protesto mahire-tinde olmak üzere mahkûmlar tarafından da açl-k rr*vine bağlanmıştı İstanbul Müddiıımumîliğine e Hn dertlen emir özerine komünist mahkumları evvelki ak-am Hevdarpasa'ya nakledil-neftler ve trenle Ankara'ya gönderil -mislerdir Mahkûm olan VomOnistler Ayn bir takibat neticesi tevkif edi • len 6 maznunun muhakemesi Ağ»ree -zada bitmiş ve bunlardan »efor Emin dört sene ü- av Mehmet LPtfi ve Süreyya Bevlerle Sıd ka Hanm dörder ag neve mahkum OİlUllJag, Nevrat ve Muhsin Efendiler de beraet etmişlerdir Tetkiki İhtılar komisyonunun karan Tetkiki ihtikar komisyonu dün Mektupça Osman Beyin riyasetinde topla • nar ak gaz ve benzin İhtikârı mes'eleıinl tetkik etmiş ve bu işte ihtikâr olmadı -gına karar vermiştir Komisyon kararının esbabı mucibe mazbatasında gaz ve benzinin 932 se-nesindenberi kontenjana dahil olmadığını, halbuki komisyonun kontenjana dahil İhtikârı tetkike salâhiyettar oldu -ğunu, ve gaz şirketlerile Ticaret Odasının vesaik ve noktai nazarlarının da ba İşte ihtikâr olmadığı kanaatim verdiğini kaydetmektedir Görülen cüz'i tereffü-ün İse yeni muamele vergisile bevnel -milel buhranı iktisadiden İleri geldiğine İşaret edilmektedir ve iskân Şevki B dOn geldi Bir müddettenberi Ankara'da bulunan Mübadele başmurahhasımız Şevki Bev dUn şehrimize dönmüştür Şevki Bey bir muharrİmize bu mes'ele hakkında şu izahatı vermiştin — Ankara'da alâkadar makarna-ta komisyonun vaziyetini, elimizde bulunan işlerin mahiyetini ve vazi-bulunan işlerin mahiyetin arı ve izah etlim Hükümet tarafından komisyona hazirana kadar olmak ü-zere yeniden bir tahsilat itası ka -bul edilmiştir O vakte kadar mev -cut mesaili hal ve tasfiyeye gayret edilecektir» Balkan Ticaret Odası Yakında bilfiil faaliyete geçecektir Geçenlerde toplanan Balkan Ticaret Odası kongresinde Oda İçin altı kişiden mürekkep bir icra ko -miteıl teşkil edilmişti Odanın icra komitesi faaliyete başlamıştır Şimdiki halde ilk iş için müsait bir bina aramaktadırlar Yakında toplanarak müzakerelere başlıyacaklardır Balkan Ticaret Odası icra komitesine her Balkan milleti namına birer komiserin de iştiraki takarrür etmişti Bunlardan Türk ve Yunan ko * miserlerl tayin edilmişlerdir Komitedeki Yunan komiseri olan M Simiriyotİs bir muharririmize şu eözleri söylemiştir: «— Mevcut nizamname mucibince Balkan Ticaret Odası Balkan memleketleri arasında ticarî ve sınaî münasebetin inkişafı; Balkan mahsullerinin satılması; banun Icin İcap eden vesait ve malûmatın hazırlanması, Balkan mahsulâtının tanıtılması, seyyar panayır ve sergiler açılması gibi işlerle meşgul olacaktır Bu seyyar sergiler hem deniz, hem de kara îcin ayrı ayn olacaktır Geçen sene Yunanistan Yugoslavya'da böyle bir seyyar sergi yapmıştı Balkan Ticaret Odası da böyle sergiler hasırlı -yacaktır Balkan ticaret ve sanayi mehafi -linin yekdiğerile temasını teshil müstahsillerle ticaret ve sanayi erbabı arasında çıkacak İhtilâfları ara bulmak suretile halletmek Odama vazifelerin d endir Balkan Ticaret Odası, Balkan millî gruplarının verdiği tahsisatla yaşamaktadır Fakat Balkan Ticaret Odası daha ziyade altı memleketin tüccarına İstinat etmektedir Her Balkan memleketi tüccarının ve sanayicisinin Odaya yarılması kendi menafii icabıdır Odanın azası, ne kadar çok olursa teşkilât o kadar iyi İş görecektir Odava iştirak için bîr İngiliz lirası duhuliye konulmuştur» Llmmsıncfla Bir Yunan vapuru kayalıklara oturdu NovroaİtkTden Pire limanına git -mekte olan Yunan bandıratı Alma vapuru Bozcaada'da Gaydaro feneri ci-vannkadi kayalıklara çarpmıştır 2600 ton hububat yüklü olan kazazede ve -purun ambarlan rahnedar olmuş ve kısmen su ile dolmuştur Vapurun İmdadına Türk gemi kurtarma şirketinin Çanakkale istasyonundan La »al et tahli • sîve »»nuru yahni sitap eylemiş ve yalnız tahlis ameliyesine başlamıştır Kazazede vapurun bahnamesini temin İçin Lav o! el tahliliye vapuru motorlu pompalarım işletmeğe başlamış -hr Vapurun vaziyeti oldukça tehlike -İldir Vapurculara verilen mühlet temdit ed İdi Ikısat Vekâleti meclisin tatil yapacağını nazarı İtibara alarak milli vapurculara verilen müddetin daha dört ay devam edeceğini Ticareti Bahriye müdürlüğüne tebliğ etmiştir Alâkadardan aldığımız malû -mata göre, İktisat Vekâleti, Mecli -sin tatil müddeti zarfında vapurculuk kanun projesini ikmal edecek ve kanun Heyeti Vekilece tetkik ve tasvip edilerek Meclise sevkedilecek-tir Yeni tarifeler Ticareti Bahriye müdürlüğündeki tarife komisyonu bîr haftaya kadar tekrar teşekkül ederek faaliyete geçecektir Tarife komisyonu bu İçti-malarında Seyrisefain, Şirketİbay-riye, Haliç şirketi ve Liman şirketinin tarifelerini mart - eylül ayla -rina ait tarifeleri tesbit edecektir iEcn eoc ınrT£ B-ı«avt««2ie Eski ve yeni Yunan Setirleri Hükümeti tarafından Moskova sefaretine tayin edilen Yunan sefiri M Polihronyadis cumartesi günü şehrlmise gelecek vo burada bir gün kaldıktan sonra itimatnamesini al -mak Üaere Atina'ya gidecektir M Polihronyadis'in yerine Ankara sefaretine tayin edilen M Saka-larapulos da önümüzdeki pazartesi p unu Atina'dan şehrimize gelecek • tir Da rüDff omunda Oarülfununda şayanı dikkat bir konferans Amiral Büd ile beraber Kutba cenubi seyahatine iştirak eden Amerika'lı Mr Paul Sypal bugün saat dörtle Darül ¦ fünun konferans salonunda Kutbu ce • nubl seyahatine ait bir konferans verecektir Siyası icmal İran - İngiltere Cenubi Iran petrollerini işletmekte bulunan İngiliz kumpanyasının imtiyaz mukavelesinin feshinden dolayı İngiltere ve Iran hükümetleri arasında zuhur eden ihtilâf Ingil -tere'nin talebi üzerine Cemiyeti Akvama havale edilmişti Cemiyeti Akvam meclisi geçen İçtimaında bu mes'eleyl müzakere etmiş ve İran murahhasları gelinelye kadar tehirine karar vermişti İran murahhasları bir kaç güne kadar Paris'te toplanacaklar ve oradan Londra sefiri ile birlikte Cenevre'ye gideceklerdir Binaenaley Iran - İngiltere ihtilâfına bu ayın sonunda Cemiyet! Akvam meclisinde bakılacaktır tran hükümeti mrs'elenin halime kadar mevcut vaziyete dokun mı ya-cağına daîr söz verdiğinden İngiliz şirketi eski yolda faaliyetine devam ediyor Londra hükümetinin talebi üzerine İngiliz şirketi Cemiyeti Akvam bir karar verinciye kadar Iran hükümeti ile resmi muzakeratta bulunmamaktadır Binaenaleyh şimdilik Tahran hükümeti ile İngiliz şirketinin kendi aralarında uyuşma'a-rına ihtimal görünmemektedir Ih -timal bunun için İran Hariciye Nazın Furuği Han ticari bir şirket ile tran hükümeti arasında zuhur ed-n bir mes'eleye İngiltere hükümetinin müdahale etmesinden ihtilâfın buket daha vahamet kesbettiğlni be -yan ederek Londra hükümetinin müdahalesini tenkit etmiştir İngiltere ile Iran Cemiyeti Akvam azası bulunduklarından ihtilâfın bu müesseseye havalesi ile hal ve tes -viyesİ tabiî bir yola girmiş görünü • yor Fakat bu esnada Tahran'da zuhur eden bazı hâdiseler İngiliz - Ira İhtilâfına ve Iran devletinin umumî siyasetine ziyadesile nazarı dikkati celbetti Saray Nazın ve Iran Şahının baş müşaviri Mirza Hüseyin Timurtaş birdenbire azledilerek bütün vazifelerine nihayet verilmiştir Diğer taraftan Iran Şahının bir emir nameıilc tran ordusu erkânının ve devletin büyük memurlarının ecnebi kadınlar ile görüşmeleri ve ecnebiler tarafından verilen ziyafet ve eğlencelere iştirak etmeleri şiddetle menedİlmiştir Saray Nazın Timurtaş Iran Şahının sağ kolu makamında idi Haricî ve dahilî her hangi mes'elede muma ileyhin tesir ve tavassutu müşahede ediliyordu Bu zatın birdenbire men-küp olması ve esbabının izah edil -memesi bir çok Iınminlt-re vc fam -zıyelere yol açmıştır İngua Fuat -buatırun kanaatine göre Timurtaş Çarlık zamanında Petersburğ'ta saray erkânının çocuklarına raahsue Paj'lar mektebinde tahsil gördüğün den Rub harsi nüfuzu altında bulunuyordu Bu sebepten daima İngiliz politikasının ayağını çelmeğe çalışmış imiş Gene İngiliz'lerin iddiasına göre son zamanlarda Timurtaş Sovyet'lerin iktisadî sisteminin tesiri altında kalarak bir çok inhisarların vücude gelmesine vc haricî ticaretin devlet inhisarı altına konulmasına sebep olmuş imiş İngiliz'lerin nazarında mumaileyhin menkûp olması İran'da Sovyet nüfuzunun ve sisteminin sukuta demektir Sovyet'lerin İran ile olan ticarî muameleleri hakkında Iran tacir ve müstahsilleri tarafın -dan son günlerde yapılan şikâyetlerin dahi bu işte tesiri olduğu tahmin olunuyor Iran Şahınm zabit ve mernurlann ecnebilerle sıkıfıkı münasebette bulunmalarını meneden emirnamesi dahilî bir inzibat tedbirinden ibaret ise de şu sırada neşredilmiş olması fevkalâde bir tedbir olarak telâkki edilmesine sebep olmuştur Her halde mes'ele Cemiyeti Akvamda hallolunacaktır İki taraf ta ihtilâfı teşdit edecek vesileler vermekten çekini -yorlar İngiliz - Iran petrol şirketi -nin merkezi Abadan Umanına gelen İngiliz amiral gemîsî tran memurları tarafından dostane akrşı -lanmıştır İngiliz'ler İran hükümetinin ve memurlarının muamelesini takdir ediyorlar MUHARREM FEYZİ Hitit kabilesi Birinci* tatil/eden mabatt\ rafya müzesinde müdürlük etmiş -tîr Memleket dahilinde cok do'aş-tığı M Measaros Anadolu'nun her her hangi bir köşesinde Hitit âbide-lerindeki kitabelerin lisanına müşabih lisan kullanan bir kabileye ree-gelmis olabilir» M Meszarof elyevm Macaristan'a avdet etmiştir ve memleketimiz dahilinde yapmış bulunduğu tetkiklerini, intibalarıni Budapeşte'de neş -retmektedir Evkat cetveli 8 Ramazan Perşembe 5 kfinunsani 1933 Imsal Tulü Öğle Ihındı Akçar i Kganj 1 45 2J2 ?,24 IS f Vistrl T,' r 19 1 14 4 r«jj4j Seyrisefain'in istikrazına Maliye kefil oluyor, lâyiha dün kabul edileli Cumhuriyet İSTANBUL — CAGALOGLU Tslgraf " mertnp adres: Cumhuriyet İstanbul — Posta tutuşa: İstanbul No 24fl Telefon: Başmuharrir: 223M Tahrir mödOrO: 23238 İdare müdürü: 22365 Matbaa: 20472 tlin ambirelerlmh herkese açıktır,— Cumhuriyette neşrettirilecek İlânlar lln do|nıdan doftrnya Idarebanemlıe dahi müracaat olunabilir Dokuzuncu sene: No 3115 Cuma 6 Kânunusani 933 Kubilây abidesinin inşaatı başlıyor, abide ile C H F meşgul olacak ıınıtıın minimi ı m mrnmmmmmmmommmr Devlet Şûrası Telefon Ücretlerinin Tenziline Karar Verdi mimininmuit» ıııııııııiıinnıııııımBnıım"ıımııtıın»ımı,mumııtuııiHivıımtımiiiiiiiihi Geceleri bizi kimler bekliyor: 9 Gazetecilerin gecesi nasıl başlar, nasıl biter? Görmeği ve Beklemeği bilmeliyiz Türkiye'yi anlamak için Ankara'yı anlamak lazımdır Ankara, 23 nisan 1920 da Türk hükümetinin, tslik'âl sarsımın kazanılmasından sonra da Türk devletinin merkezi oldu Bununla tantaze yeni bir devlet doğmuş de -İfldi; onunla beraber, yeni bir zihnivet te dolmuşta Bu Ankara zihniyetidir Bunu anlamak için Ankara'ya gözU, yüreği acık olarak gitmek, orada içte fesat saklı olmadan, temiz bîr niyette olurun görmek, dinlemek vr dü*ün -mek lârımdtr Bugün bütün Türkiye Ankara'nm kaiasOe düşünüyor Ankara'nın vürevile duyuyor Oran bülbülün başka bir dünyadır Oradan fışkıran her e*reramn yeni bir manası »ardır Ankara'yı görmiyenlerden Ankara'da oturup kulaklarını aça aça her şeyi dîn-lemiyenlerden çoğumuz, o yeni manayı anhvamıvonrz, hatta sezemiyoruı Bizde bazı gözler var İri kendi yurdumuzu da, gam'i1 erin gözlüklerle görmekten ilerfre gidemnrorlar Bu şaşırtan »e yanıltan gözlük, hakikatleri, dürbünün ters tarafmdan bakıldın vakftki en küeük şekülerile bDe görmeğe müsait delildir; bir tuhaf ve aemacak dalto -n:»m yapan bozuk ve fena bir göz -lûktür Akıl irin yol birdir, derler; ilim, akla davsndıjrı i'in, âlim gözleri hakikatleri en ivi görür, sandır; düşünülmez ki â'imler de yandan insanlardandır va hele çok defa fikirlerinden ziyade duygularına esirdirler İlmin bitaraflığı, nihayet bir hadde kadardır; bet usul, mutlak sürerle, her yerde ayni neti -ce'eri vermiyebilir Bİz, Avrupa ilmine o kadar inanıyoruz ki her hakikati ya'nız o doğurabilir, itikadındayız Uma itikat bâr fazilettir; «serlerini gördüğüm* bu zekâ isin» bize çok t ı *»¦»ı«««t»r»»t» meiıyis; lâkin ilmin, her halde, her zamanda, ber hakikati izah edeceğine kıt'iyetle hüküm veremevız l-te Türklere, Türkiye'ye ait fikirler de, ilmin mihenirinden ne kadar geçerse geçsin, bir mîl'etîn hayat kaynağındaki hari -ka'»n ifade edememek mevkiindedir Bilmem demek İstediklerimi kâfi derecede aeıkbkla anlatabiliyor muyum? Haydi, bîr misal olmak üzere, Anka • ra'nrn t ir »si cepheline bir söz »ezdireyim: Bir saman İstanbul'da Türk'ün kurtuluş imkânım nihayet bir manda tem*nmde arryanlar varken, ve bu, en büyük bir vatanperverlik sayılırken Ankara, Türk'ün kayıtsız, şartsız istik-lâ'ini istiyor, ve bunu elde edeceğine bütün kafasile ve yüreğe inanıyordu O zündenberi Ankara, bu imanım kuvvetlendiren i«lerden başka bir sey yanmadı Türkive borun, en mutlak bir istiklâl İt müstakildir Halbnkİ bu mutlak İstiklâlde Avrupa devletlerinin va-zi'etmdeki kararsızlığın, muvazenesizliğin tesiri olduğuna düşünebilenlerimiz vardır Hasta Adamm, Ölüm yalağında dahi bir hayli zaman yasıyabilmeşini devletler rekabetine hamledenler, bugün, başka türlü düıünmezler Akideler da İtiyat olduktan sonra, sökülüp atıla • mazlar Csnlı bir mîMet kaynağından ne kudret harika'an f»lnracağmı onlar nasıl tahmin edebilirler? Yalnız bu bir cenhelİ küeük misalimiz bile, Ankara zihniyetinin kolayca anlaşı'amıyaeak kadar yaralın olda -ganu kafi arıklık'* »Östermez mî? Ankara'da inkılâp fikirlerinden bahsedildi' vakit, burada dudak büküldüğünü ? - Bu d»d«k büküfte her şeyi bPdifine İnanan bir f-v'e»of tasleğmın gururunu serivoruz Mem'eketin her fsanvet sahasmda Ankara'nm artı*, çok temkin'! adımlar, her gün al her yem" adımm da gizli bir hayat kayna -gından kuvvet aldığını gösterivor Dün muvaffakiyetinde süohe etliğimiz bir teşebbüsün, bugün itiyatlarımıza girmiş bir hakikat olduğuna şahidiz Ankara-da tereddüt vok; kuvvetli bir azmin temkini var Gene meselâ Darülfünu • nun Mİahmda Ankara, yapaea*mdan b'ze bir sev sesdirmîvor; ona, belki gene bîr tereddüt atfedenler bulunur; fakat yapılan İslerin heosİnde bize kararsızlık görünen seym kudretli bir yordamdan ba-ka bir sey olmadığını görme -dik mi? Tekrar edeyim: Türkiye'yi anlamak İçin Ankara'yı anlamak lâzımdır BİI -me'İTİ» ki oradan çıkacak her eser, geçici bir ihtivaca karşılık ¦ İn - -L belki milletin bülUn atisîle alâkalı bu -lunaoktır Onun İrin rörme*î, din -temeği ve beklemeği bilmeli viı KÂZIM NAMI iktisadî mes'etelerimiz Âli İktisat Meclisi dün içtimalarına başladı Meclisi İktisat Vekili açtı, Celâl B in nutkundan sonra üç encümen seçildi Ankara 5 Telefonla — Ali İktisat Meclisi bugün saat üçte İktisat Vekili Celâl Bey tarafından açılmıştır Celâl Bey kısa bir nulıak sbyliyerek meclisin uğraşacağı sa -nayi, maadin ve tediye muvazenesi mes'el elerinden her birinin çok mühim olduğunu, bu İşlerin inkişafı için meclîsin isabetli kararlarını beklediğini söylemi», azaya mesailerinde muvaffakiyetler emenni etmi» -tir Bundan sonra meclîse Hasan B riyaset etmİs, Celâl Beyden münhal bulunan İkinci reisliğe Merkez Bankası müdürü Salâhattin Bey seçil -mî; ıh- Meclis 931 tediye muvazenesi için bir, sınai mevzu için bîr, madenlere müteallik meeail içîn de bir ki ceman üç encümen ayırmıştır Encümenler bu mes'eleleri tetkik edecekler, tel-kikatın hitamında heyeti umumiye tekrar toplanacaktır Ce âl Beyin nutku İktisat Vekili Celal Bey bu münasebetle su nutku söylemiştir: «— Arkadaşlarım: Size arkadaş - ¦Ytıtaı Vekilimiz Mahmut Celâl FTgy lanm dîye bîtap etmekten şeref duyuyorum Vaktile aranızda bulunmaktan Mabadı 2 Inrt sanı f ede» Kubilây için abide «Cumhuriyeti in teşebbüsü neticeleniyor, inşaata başlanması kararlaştı ¦krbfldv*m şeMf edildiği meydanda yapılan tezahürattan birinde toJda İnkılâp şehidi mevhum Kubilây Ankara 5 Telefonla— Şehit Ka • bilny tein Viyana'da tahsilde bulunan Nadir Nadi Bey arkadaşımızın teklifi ile Menemen'de hâdise mahallinde bir abîde yükseltmek üıere Türkiye Bü -yük Millet Meclisi Reisi Kâzım Pş Hz nin riyasetlerinde Recep, Mahmut Celâl Vasıf ve Yunus Nadİ Beylerden mürekkep bir komite teşekkül etmîş, bu maksatla vaki olacak teberruatın İş Bankasında toplanması karargir olmuş- Mabadı 5 inci tahlfetei Adana'nın kurtuluş günü Dün Toros gençleri Halkevinde büyük tezahürat ve merasim yaptılar Telefon ücretleri Tenzil edilecek Devlet Şûrası dün bu şekilde karar verdi Ankara 5 Telefonla — Sûra yi Devlet heyeti umumiyesî bugün toplanarak telefon ücretlerinin tenzili mes'elesine dair evrakı tetkik ve müzakere etmiştir Şirket Ingîlîz lirası icm mukavelede altın esasının yanlı olduğunu, altın slerÜngte iae tenezzül olmadığı ebetle Katların inmemesi lâzım geldiğini iddia ediyordu Sûrayi Devlet mukaveleyi Irtkik ¦tmİş ve allın Ingilİı lirası kaydînin mevcut bulunmayıp yalnız İngiliz lirası denildiği görüldüğünden o za -atan sabît bîr vaziyette olan İngiliz ti-ssıının lereffu veya tenezzülünde fİat-hu-da zam veya tenzilât yapılman İcap edeceğine nazaran bugün İngiliz lirası düşmüş olduğu için fiallarda da tenzilât vanılntası lâzım geldiğine vermiştir I fa tenzili 1 lar*r veı Osmanlı Bankası Gece muharrirleri - Gecenin haberleri toplanırken - Kasa basın sabah _ Alo Alo Sofya »İzi bekliyor Kalem beyaz kâğıl tabakaları üstünde mütemadiyen koşu -yor Dolan kâ -gitlar yerlerini başkalarına ter-kediyorlar Kâğıt destesi git -tikçe inceliyor Arada bir kapı açılıyor; sizce içeri »uzü-ien bi- telgraf Müzakereler müsait bir safhaya girdi Ankara S Telefonla— Oımanh Barkasının imtiyazını temdit etrafında basryan mürakerat devam etmektedir Ger* vaziyet bir itilâfa yaklaşmış ol-marrakla beraber müzakerelerin mü »ait bîr sAada ilerlediği de görülmekledir 3Sn Pari'tan gelen telgraflarda Oa-menh Bankası aksiyonlan 527 frank o-larak gösterilmiştir Anadolu tahvilleri ve hisse senetle -rire gelince dün borsada ilk açılışta bir mktar yükselmiş, fakat akşam üslü yanın lira kadar tenezzülle kananmı*lır Heyeti Vekilede Ankara 5 Telefonla — Başvekil Unet Pş Ha bu sabah buraya geldi • ler Heyeti Vekile saat beşte toplandı-Bu içtimada Ismcl Pş Hz nin borçlar itüâfnamesî etrafında Vekillere izahat verdikleri tahmin olunmakladır Gee-sı on birinde yazı masaları ile dolu bir odada bir adam tek başına oturuyor, önün -de bir kâğıt destesi, bir kalem ve bîr telefon makinesi var Eli her dakika telefon da — Polİ Irnl, n-ı? Itfeb» ratı verin Yeni bir vsk'a var mı? — Liman nöbetçi kaptanı ile görüşeceğim Nöbetçi kaptan siz misiniz? Karadenîı'deki fırtına ne vaziyette? — İtfaiye mî orası? Fatih'teki yangın 'öndü mü? Telefon makinesi bir dakika ka -palı durmuyor O konuşmasını bitirince onu anyanlar başlıyorlar: — Ankara'dan sizi istiyorlar! — Burası Bursa Musa Bey sizinle görüşecek gece muharriri, müıethph* «im ettirirken, aşağıda telefonla gec* topluyor mUvezzîi Samsun'dan Konya'dan Berlin'den, Nevyork'tan galen bir yığın telgrafı uzatıyor —Kadıköy iskelesi, sis nasıl, son vapur kalkabilecek mi? — Tokatlıyan oteli mi? Baloda kimler var? — Alo alo, Fatih merkez memurunu arıyorum Sizin orada bu ak -şam bir kaza olmuş {Mabadı « met •oli/cdei 933 Güzellik müsabakası Bursa Kraliçesinin intihabına ait tafsilât ve şayanı dikkat intibalar Dün Halkevinde yapılan Adana'nın kurtuluş bayramı müna-sebetile Toros Gençler Birliği tarafından dün Halkevinde parlak tezahürat yapılmıştır Merasime istiklâl marşile başlanmış Birlik reisi Hilmİ, Hukuk fakültesinden Taba, Tıbbiye talebesin -den İlham ve Kemal Havyam B-vlerle mücadele esnasında Adana'da bizıal merasimden bir intiba bulunan -Sinan Pasa* lâkabile marul Alı Ratip Beyler tarafmdan Adana'nın kurtuluşu tarihîne kadar hatıralar söylenmiştir Bunu müteakip milli sazlarla memleket mani ve koşmalar» söylen -miş ve davetlilere Adana pamuğundan yapılmış ruletler tevsi olunarak me - âtabadi • met lahiftdt Buna nüTflllk rf-a'fçetl Leman SaonnVi/, /: hakem heyeti retti te-ıae s Bursa Belediye reisi ManUtm Bey Bu sene, Avrupa gütellİk müsabakasının Nice yerine Madrid'le yapılması takarrür elliğini vs bu müsabakanın şu -bal orlslormda değil, nisan sonlarında yapılacağını yazmıştık Binaenaleyh ffoee*- Heyeti r%nrw ndn 1933 Türkiye güzel, r Avrupa m usa -baka im a yetiştirmek için iılİcale lüzum kalmadığından biz de müsabakamııın resim neşri müddetini kısa bir zamana münhaıır olmak üıere uzattık Msbadl 7 inci BaMtede 'Cumhuriyet Meşhur Casusla Şehir ve memleket haberleri Yazan: ABIDİH DAV ER -- 54 Mata-Hari, Alman casusu nasıl olmuştu? Greta, bu zengin ve kendisine çok para yediren, kibar fahişe hayalı sürdüren adamın elinden kaçmasına canı sıkılmıştı Adamı kaçırmamak İçin numara yapmağa başladı — Gitme sevgilim, seni pek çok seviyorum, »en gidersen ben çok bedbsht olurum, dedi Aşıkı cevap verdi: — Greta, sen, beni değil, sana sürdürdüğüm şavk ve safa hayatını seviyorsun Hakikati söyle — Doğrusunu söyliyeyhn mi, o hayatı da seviyorum, seni de Seni, bana hu kadar iyi muamele ettiğin, bana böyle günler yaşattığın için seviyorum Zevkİ eğlenceyi sevmek fena bîr şe mi T Hayat, anten bundan ibaret değil midir? — Madem bİ hem bu hayata, hem beni seviyorsun O halde bu hayattan ayrılmamak ve arasıra beni de görmek istersin elbet — Tabiî — O halde benim her dediğimi yapacaksın — Yaparım ama yapılacak şey -lernenlacak? — Onları bir müddet sonra, öğrenirsin Bir müddet, dediklerimi yaparak sadakatini isbat edeceksin — Peki Bîr iki gün sonra, umumhane -de iken tanıştığı adam, kendisine 5-teki meçhul adamın şu emrini tebliğ ediyordu: — Bir müddet Parla'ln hUcra bir köşesine çekilerek, herkesten uıak yasıyacak ve Buda danslarına çalışa* çaksın Sonra, kadına bir adrea »erdi — Oturacağın yer burasıdır, dedi, buraya giderken, yanında bavul-lar bulunacak ve Felemenk tarikile Cava'dan gelen bir Hİnt'li dansöz olduğunu söylİyec eksin Greta, adamın dediğini yaptı Böylece bîr kae ay geçti Bir gün, adam geldi, ona barı tenbihatta bulun -duktan sonra beraberce bir Fran -sız'ın yanma gittiler Bu Fransıs da kadını, Guknet müzsîne götürerek müdür M Cuimet'e takdim etti — Size bahnelci*im Cava'dan galen mukaddes dansöz Mata - Hari Sark ve uzak şark muhiplerlnin toplandığı bir yer olan Guimet müzesi İçin, böyle hakiki bir Buda dansözü bııliMiaı bîr nimetti Müdür, ona, hemen, müzede bir dans mll-sameresi teklif etti Mata - Hari bu danı müsamerıin-den İki gün sonra, evinde, şahsı, güzelliği ve san'atı için sütunlar dolusu methiyeler yazmış olan FransiB gazetelerini okuyarak şöhret düşkünü mağrur ruhunu tatmin ederken kendisini bu şöhrete kavuşturan İki adam geldiler Bunlardan kendisine bir sürü para harcamış olanı, dedi kil — Greta, pardon Mata - Hari, kaşandığınız muvaffakiyetten ve şöhretten memnum muıunuz? — Çok Teşekkür ederim Hep sizin sayenizde — Bu şöhret ve bu havatın «ittikçe daha parlak bir şekilde devamını istersiniz değil mİ? — Flbette İsterim — öyle İse dinleyiniz; ben Al -manya'nm sizin memleketiniz olan Hollanda'deki casus teşkilâtının reisiyim Bugünden itibaren sizi de Alman casus teşkilâtına kavded'vnruz Parolanız ve numaranız H 21 dlr Bi-ze sadakatle çalışırsanız nara şöh- ret, tuvalet, mücevher Har şeye nail olursunuz İhanet ederseniz Elin! cebine sokarak siyah bir tabanca çıkardı Namlının küçük gözü Mata Hari'nin kara gözlerine korkunç bir bakışla dikildi Adam, tabancayı tekrar cebine koyduktan sonra devam etti: — Fakat aiz akıllı bir kadın -smıı Kendi memleketiniz olmıyan Fransa aleyhinde yapacağınız ea -sustuğa mukabil servet ve zevk ve aafa içinde yasamağı reddetmezsi -¦İl- Mata Harİ, Fransız gazetelerinden birinde çıkan resmine ve kendisini göklere çıkaran büyük serlevhalara hakb Fransız gazetesinin başlığı şöyle idiı ilflhl bir dansöz Mata - Hari, Şafak Kızı tan'at âlemine, şafakla doğan bir yddızdır Kadın tereddüt bile etmedi: — Kabul ediyorum Ne isterseniz yaparım, yaşasın Almanya, diye bağırdı İşte Mata - Hari, bu suretle casus olmuştu ve 13 mart 1905 te ilk dan-aettiği akşam, Alman sefiri Promo Radolin ile zevcesi de, İstikbalde Almanya'ya mühim hizmetler ifa e-decek olan kadını alkışlamışlardı Mata - Hari'nİn dansöz olduktan sonra huşu* î hayatını tetkik edersek görürüz kİ kadın, geçici Işıklarını hep diplomatlar, gazeteciler, askerler, hatta nazırlar arasından seçmeğe başlamıştır Harbin ilk iki senesinde Fransa'da dahiliye nazırlığı eden M Malvy'nin metresi olduğu da söylenmemiş miydi? Bu sahte Hlnt'Iİ kadın, pençesine düşmek felâketine uğnyan avlara karşı, öyle tatlı diller döker, onlara «ebedî ve yegâne askından- o kadar hararetle bahsederdi ki bu yalancı sözlere al-danmıyan erkek pek azdı Bir de hapiaanede yazdığı hatıratından şu sözleri okuyunuz: e— Simdi artık ben bh* kraliçe, bir Hint melİkejivim Sarayım, kölelerim, cariyelerim, nedimlrim, nedimeleri**, mtğfn Sırttan lu*unlu hilekâr kumarbaz suratlı G, ce -hennemde bile olsam, bir gün mut -laka beni görmeğe gelir Milyoner C benim kara gözlerim için Allahı bile satar Ya o Lort C zahiren, gayet ağırbaşlı, vakur ve mağrur göründüğü halde odamda yapma -dığı kepazelik kalmtyan o İngiliz'e ne isterim de yaptırmam Güzellikte mel'un ve meş'um bir hassa var Erkekler, çok bayağı ve canarar mahlûklardır Bana perestîş edenler, bir tebeasüm için birbirini par -çalamağa hazırdırlar Sarhoş olduğu zaman bir Neron kesilen Grandük X ne İğrenç heriftir Ya Almanya İmparatorunun samimi dostu ve hassa ordusunda Jeoeral olan Kont von GI Onun ne mal olduğunu anlamak için ye -mek yerken beş dakika seyretmek kâfidir Ah, canavarlar ahi Ettik -lerİ iltifatlardan, verdikleri koltuklardan hasta oluyorum, ok sadık lan zaman vücudum buz kesiliyor, İğrencimden titriyorum! Garİp değil midir ki onun bu söz-lerini okuyan bir İspanyol muhar -rıri - ki bu badını göklere çıkaran bir kitap yazmıştır - divor ki: iMabndt nar İktisadî meselelerimiz Btrtnd lahUeitn mabeHı mütevellit güzel hatıralarım vardrr Bunları daima zevkle saklıyacagım Ali İktisat Meclisinin 9 uncu içtima dev -resini açıyorum Hepinizi hürmetle ve muhabbetle selâmlarım Bu içtima devresine ait müzakere! ruzname*inde tediye muvazenesinden başka iki mühim mevzu vardır: 1 — Türkiye'de sanayi nasd teessüs ve inkişaf edebilir 2 — Madenlerimizde en İyi istifade sekli nadir Müsaadenizle bu iki mevzu etrafında bâraz tafsilât vereceğim Sanayi hare • keti memleketimizde iptidailikten ken • diainİ kurtararak salim bir cereyan al • mağa başlamışta' Şuphe*iı kontenjan va saire gibi muvakkat tedbirlerin te -lirleri vardır Fakat istediğimiz anzl tedbirler değil esaslı ve devamlı tsdbir • lerdir Memlekette günün hâdisesi olarak sanayi hareketleri mevzuu bahsolmak-la, muhtelif mUtyaleat dermeyan edil • mek İrdir Bu mütaleatın İsabeti olan -laruıı almak bîrim için bir vazifedir Fakat aaıl İsabetini röatereeek olan, he-yetimisin ciddi tetkik atı vs mukarre -rets İntizar ediyoruz Kararlarımızı a • br a'mak filiyata geçeceğîı Sanayi İn • kişafı memleketin İktisadi bünyelinde vasıyaa tablll ve maddî kuvvetlere İstinat etmekle beraber bunlann yanın- da manevi kıymet ve kuvvetler de vardır Bu İkinciye kanun kuvveti diyebiliriz Teşviki sanayi kanunu muafiyet mes'-eleleri son diğer kanunlar gibi münevver tetk ika tinizin bu noktalara da teşmilini rica edeceğim Madenlere gelince: Aıırlardanberi lisanımızda darbı mesel hükmünü almış bir söz vardır: Memleketimizde madenler çoktur ve feyyazdır Madenler bize maddî men -faal temin etmedikçe bu feyyaz kıymetlerin alelade taş ve topraktan ne farkı kalır Şu halde mevcut madenlerden İstifade yolunu bulmak azimdir Görü -yorsun uz kî mUmasil senelere malik o -lan diğer memleketlerin bîr çoğunda maliyet fîatı bize nazaran daha dun -dür Burada bakim olacak esas yalnız teknik ve kanun mes'elesi değil ayni zamanda bizimkilere mümasil olan maddelerin maliyet fiatlarınuı mutla • ka dununa inmek icap etmektedir A -lınacak tedbirler bize bu neticeyi te • min etmektedir Hükümet muhterem heyetinizin kararlan üzerinde tevakkuf e-decek ve bunları kanun ve prensip halinde nazan dikkate alarak tatbik ea -relerini arıyacaktır Bu vadi yaparken vazifenizde muvaffakiyet diler ve riyaseti Hasan Beyefendiye bırakırım Mübadelenin Son devresi 6 ay içinde bütün işlerin intacına çalışılacak Muhtelit mübadele komisyonuna ait muhtelif işler hakkında hükû -metle temas ettikten sonra şehrimize avdet eden Mübadele Başmurah-hasımıs Şevki Bey, dün bir muhar -ririmize su beyanatta bulunmuştun c — Hükümet tarafından muhtelif devair için yapılan bir milyon küsur liralık münakale arasında komisyon için de 65 bin lira tahsisat îfraı ve Meclisçe kabul edilmiştir Tahsisat gelmediğinden henüz kâ -nunusnnİ maaşları verilememiştir Emir bugünlerde beklenilmektedir Yunan hükümeti de komisyon tahsisatına ait hissesini göndermektedir Ankara'da bulunduğum efrada komisyona ait işler ve mesainin biran evvel tasfiyesi işi de mevzuu bah -solmuştur Bu hususta alâkadar ms* kamata icap eden izahatı verdİsn iki heyet arasında mevcut malûm bir takım mesaili ihtisar edecek bir yol bulmak İçin iki hükümet arasında yeni bir mutabakat hasıl oldufu takdirde tabîatile komisyonun taı -fİyesİ tacil edilmiş olur Fakat her halde hazirana kadar bu illeri tc ¦ numen halletmeğe gayret edeceğiz İstanbul'daki tâli mübadele kc- -misyonunun elinde etablilere att 100 evraktan 400 adedi de son günlere kadar İkmal edilmiştir Geri ka'ın-ların muamelelerinin bitirilmesi i *n de gayretle çalışılmaktadır, Fı -kat hâlâ yeni yeni müracaatler kırcısında da kalıyoruz Gazetelerle ilânımıza rağmen alftkadarlartan bir coğu henüz müracaat et metris -tir Bu vaziyette işlerin sonunu sl -mak pek müşkül olacağından nü -racaatler İçin kat'i bir mühlet tayin etmeği düşünüyoruz» Diğer taraftan aldığımız malî -mata nazaran Başmuharririmiz îev-ki Bey, komisyonun henüz hailede -mediği muhtelif mes'eleleri iki tarafın müştereken en kısa bir zammda halli için Ankara'da Yunan stfiri ile de hususi surette tesri a a! ar dr bulunmuştur Defterdar Bey Ankara'dan geldi Yunan emlâki toptan münakaşaya konacak Maliye Vekâleti ile tema» etmek üzere Ankara'ya gitmiş olan Def -terdar Mustafa Bey dün şehrimize avdet etmiştir Haber aldığımıza nazaran Mustafa *ey Ankara'da malî işler hakkında Vekil Beyle görüş -müs ve talimat almıştır Bundan sonra bilhassa raütera ¦ kim vergilerin tahsiline İtina ve ehemmiyet verilecektir Ankara'da Defterdar Mustafa Beyin riyasetin -de müteşekkil komisyon tarafından gayrimUbadîllerin ellerindeki bonolarla iştiraklerini temin için açılan münakaşaya vazedilen emlâk mik -tarının azlığı da mevzuu bahsoLmuş küçük bono sahiplerinin de iştiraklerini temin için bu emlâkin mühim miktarda ve toptan münakaşaya çıkarılması kararlaşmıştır Bundan başka metruk emlâkten henüz vazıyet muamelesi ikmal edilmemiş o -tanların bu muamelelerinin İkmaline ait hususat neticelendirilmiştir, Defterdarlık binasının her hangi bir yangın tehlikesi karşısındaki vaziyeti düşünülmüş ve bunun da bir şekle raptına karar verilmiştir Binanın Defterdarlığa tahsisi düşü -nülmektedir Vilâyetteki içtima Dün vilâyette Vali Muhittin, muavini Ali Rıza, Defterdar Mustafa Beyler toplanmışlardır Bu İçtima -da Mustafa Bey Ankara seyahat! ve Maliye Vekâleti ile olan temaslarına dair îzahat vermiştir Vilâyet kongresine hazırlık Halk Fırkası vilâyet kongrenne aİt hazırlıklar ikmal edilmiştir Kongre; önümüzdeki cuma günü tos -I anacaktır Ordu valisi geldi Ordu Valisi Nazif Bey şehrinize gelmiş ve dün Vali Muhittin Bfyi ziyaret etmiştir Dört vali toplanıyor Turİng kulübün gösterdiği lüzım ürerine Edirne ile İstanbul arasında asfalt şose inşası İçİn İstanbul'da dört valinin içtima edeceği yazıl -mıştı Aldığımız malûmata nazaran bu lüzumu Turing kulüp değil istanbul Valisi Muhittin Bey göstermiş ve keyfiyeti Dahiliye Vckâlc • tine arzetmiştir Vekâlet tasvip ettiğinden yakında bu içtimain akti mukarrer bulunmuştur Turing kulüp bu teşebbüsünden dolayı Muhittin Beye teşekkür et -mistir Mishkemei' Dumlupınar vapurundaki cinayet davası Geçen sene Dumlupınar vapurile Karadeniz'den gelirken kamarot Süleyman'ı mavzerle öldürmek ve bilâhare denize atmakla maznun ve mevkuf kumanyacı Süleyman ve delâili cürmiyeyi imha etmekle maznun ve gayrimevkuf bulunan Osman kaptanla Meto Süleyman'ın muha -kemelerine dün Ağırceza mahkemesinde devam edilmiştir Tarafeyn iddia ve müdafaatını serdetmişı makamı iddia kumanyacı mevkuf SU -leyman'ın tecziyesini ve diğerlerinin beraetlerinî istemiştir Mahkemenin bu husustaki kararı Önümüzdeki perşembe günü tefhim edilecektir Fransız sefaret müsteşarı geldi Bir müddettenbcrİ mezunen Pa -ris'te bulunmakta olan Fransız sefareti müsteşarı M Barbicr dünkü Semplon ekspresile şehrimize gel -mistir Antakya gazetesi kapandı Antakya'da Fransız efkârını İsken -deron veyıavaüsi Türk'lerine aşılamak mnksadile, ve Fransız paresi ile çıkmakta olan türkçe ve arapça Antakya gazetesi, tatili neşriyat etmiştir MaaırDfta ve mekteplerde Tasarruf haftası tahrir müsabakalarının neticesi Tasarruf haftası münasebetile ilk ve orla mekteplerde tasarruf mev -zuu üzerine tahriri müsabakalar yapılmıştı Müsabakalara ait neticeler Maarif idaresine gönderilmeğe baş -lamıştır Bir kaç güne kadar bu neticeler tamamile alınmış olacak birinci ve ikincilere üzüm, ineîr, fin -dik ve saîre gibi vertl m»b-uisiın-dan hediyeler tevzi edilmeğe başlanacaktır ilk mekteplerin 3 aylık mesaileri İlk tedriıat müfettişleri dün Ma -arif müdür muavini Hıfzurrahman Beyin riyasetinde toplanarak ilk mekteplerin son Uç aylık meaaileri hakkında tetkikat yapmışlardır Bu husustaki tetkikat ikmal edilemediği için önümüzdeki perşembe günü bir içtima daha yapılmasına karar re -rİl raİştİr, Kütüphanelerin teftişi Maarif Vekâleti kütOpaneler müfettişi urm-misi Tevfik Bey Istan -bul'daki kütüpaneteri teftişe baş -lamıştır Bunlardan dördü evkafa, diğerleri de Maarif Vekâletine merbuttur Evkaf İdaresine merbut kü -tüpanelerin de Maarif Vekâletine devri düşünülmektedir Yalova'ya dair bir teklif haberi Bir akşam gazetesi mühim bir Fransız grupunun Dahiliye Vekâletine Yalova kaplıcalarının Avrupa'deki maşhur su şehirleri haline İfrağ edilerek işletilmesi, asfalt yollar, oteller, yen! gazinolar yapıl -ması, İstanbul ile Yalova arasında asgari yirmi mil »ür'atinde mükemmel vapurlar İşletilmesi ve Yalova'da umuma mahsus eğlence yerleri tesis edilmesi hakkında bîr teklifte bulunduğunu ve hükümete de mühim menafi vadinde bulunduğunu yazmıştı Seyrİsefain Müdiri Umumisi Sa -dullah Bey böyle bir şeyden malû -matı olmadığını söylemiştir Nüfus U Müdürü Teftiş için yarın Trakya'ya hareket ediyor Şehrimin' nüfus ve İska muamelelerini teftiş etmekt olan Nüfus u mum müdür! Ali Calip Bc yarın Trakya -yaya gidecektir Kendisine Mü! kiye müfettiş -lerinden bh* za tın da refakat muhtemeldir Mumaİlcvh Trak- «Uf Cailp Bnı ya totkikatını ikmalden sonra garp vilâyetlerine hareket edecektir Ankara-istanbul Hava postalan Yeni tayyareler uçuş tecrübeleri yapacaklar Ankara il- İstanbul arasında leeriibe nuhiystiade olarak ilk bava postasın yanan tav*»* tvan,n r-na'tı yfl -sünden İndiği Eıkİaehİr'den salı |ü -m'indenberi şehrimize gelememekte - dir Ye«İtküy hava rasat İstasyonu hava vaziyetine alt günlük raporlan etlmle-•inden dün de Ankara'ya ve Esklşe -bir'e malûmat vermiş, fakat havanın muhalrfetinden dolavı dün de ne Ankara'dan, ne F'kîçehir'den tayyare hareket edememiştir Bu bava hatta İrin Amerika'dan getirilen iki tayyare tamamen kurulmuştur Hava sedir açılmaz İstanbul ü-zer'-'te tee-î,**e ocudan vneeaVtır Hava nakliyata ve şehirlerimiz arası—'ki t«w«- halkın »alıl lâyiha projesi Büvük MiHet M^rlisnvn bo tatil devmmde hazırlanacak ve önü -mllrdeki İctîma devrelinde müzak-re edilecektir Fakat, bu kanunun mer"İ -yelinden evvel elde mevrut tayyare -lerle birlikte bu iki Amerikan tayyaresi de hükümete mensup tef k İlâ t tarafın -dan işletilecektir Memleketimiz dahilinde tavyare se* fe**erini tanzim ve hava işlerine müteallik di?rr hu*ı,*atı tetkike mınur olan hava müşaviri Amerikalı Mi-ter Hab Amerikan tayvarel'rinİ te'kik etmiş, tekrar Ankera'ya dönmüştür İstanbul île Ankara arasındaki hava seferleri hakkında hükümet tarafından muvakkat bîr ta'îmatname hazırlan -maktadır Bu talimatname mucibince hava seferleri ana on beşinden aonra eeealı bir sakilde İcraya başlanacaktır Hava nostalannda çalışmak örere Amerika'dan gelmiş olan Amerika' pilot ve makinistler Yen-tknv'd'di'ler MülbacSeOe ve İskân Gayrimübadiller longres'ne hazırlık Gayriraübed iller cemiyeti W a re heyeti dün toplanarak gayrİmüba • dillerden bazılarının şahsi müracaat ve metalİbstı üzerinde tetkikat yapmış ve sonra da iwrl»-wk de mevzuu bahsedilmesi icap eden mesail üzerinde mÜzakeratta bulunmuştur Ayın on beşinde Kalkerinde toplanacak olan gayrimübadiller kon -gresi İçİn hazırlıklara başlanmıştır Alâkadarların tahminine göre 8-nümüzdeki gayrimübadiller kongresi pek hararetli olacak ve bilhassa istihkak «e bono İşleri üzerinde aralarında ihtilâf bulunan azalar arasında ehemmiyetli münakaşalar ce -reyan edecektir Kongrede yeni İdare heyeti de İntihap edilecektir Memleket haberleri Torbalı'da itkısadl vaziyet Torbalı «Hususi» — Torbalı'nın maarifi oldukça ilerlemiştir Mer -kezi kazada beş sınıflı bir mektep vardır Kazanın yedi köyünde mektep ve muallim vardır Diğer köylerinin ekserisinde mektep yapıl -maktadır Bu mektepler bu kış zarfında ikmal edilecektir Kazanın iktisadi ve ticari işlerinden birisi de zeytinciliktir, üzüm ve diğer mnhsullerİ banka tarafından haczedilen köylüler bütün kuvvet -lerİle zeytine sarılmaktadırlar Fakat zeytin de her »enekİ fiatı bulmamıştır, üç kurusa satılan bu man -suldcn köylüye çok az bir şey kalmaktadır Kazada mevcut yağhaneler durmadan işlediği gibi an ziya -de İzmir'e sevk edilmektedir Her sene külliyetli miktarda pamuk ve tütün çıkaran karanın bu mıhıuün bu sene çok azalmıştır Az ekildiği halde gene para etme -diğini ve bundan en ziyade tüccarların Utİfado ettiğini gören çiftçiler çok müteessirdirler K Gül t,kin Ramazanlarda top yerine düdük Afyonkarahiaar Belediyesi her sene ramazanda 300 3S0 lira top masarifi yaptığını nazari dikkate alarak bu işi muktasidane bir surette ifa etmek için büyük bir elektrik düdüğü sipariş etmiştir Bu suretle her »ene 300 350 lira tasarruf edilmiş olacaktır Düdük elektrik cereyanile öttürü-rilleccktir Düdük 4 kilometre ileriye kadar devamlı ses verecektir Düdükten öğle zamanlarında saat 12 yi bildirmek İçİn de istifade edilecektir Adana'nın kurtuluş günü Bugün Adana'nın kurtuluş günüdür Bu münasebetle Toros gençler birliği tarafından Halbevinde bir toplantı yapılarak konferanslar verilecek, musiki parçalan çalınacaktır Siyasî icmal Seddiçin'de muharebe Cemiyeti Akvam büyük meclisi Mançuri mes'clesİ hakkında kat'i bil kanar veremîyerek geçen ayın ao -nunda dağılmış ve daimî komisyonu bulunan Ondokuzlar heyetini Ja -ponya ile Çin'i uzlaştırmağa memur etmişti Bu heyet dahi daha amelî çalışmek üzere beş azalı bir komite teşkil etmişti Bu uzlaştırma teşebbüsünden hiç bir taraf müsbet bir netice beklemiyor Herkes biliyor ki Cemiyeti Akvam vakit kazanmak için bu ümitsiz yola girmiştir Çünkü bu müessese ahval ve şeraiti Avrupa devletlerine benzemiyen Aksayr şark devletleri arasına hakem değil hâkim bir tavır ile girmiş olmakla büyük bir hata yaptığını artık İyico anlamıştır Biraz daha ileri gidecek olursa dünyanın en büyük askeri vo bahrî devletlerinden biri bulunan Japonya'nın Cemiyeti Akvamdan çıktıktan başka bu müesseseye meydan okuyacağını ve nihayet bu müessesenin Avrupa'daki itibarının dahi sukut edeceğini düşünmüştür Çin hükümeti Cemiyeti Akvam -dan ümidini kestikten sonra bir taraftan eski düşmanı Sovyet Rusya -sına dostluk elin! uzatarak Moskovi ile siyasî münasebeti iade etmiş ve diğer taraftan Amerika'nın müda • halesine vesile aramağa başlamıştır Sovyet Rusya'sından müzaheret ve Amerika'dan muavenet göreceğin -den ümide düşen Çin hükümeti ahiren Japonya'ya karşı askeri cihet -ten tehditkâr bir vaziyet takınmıştır Mançuri'nin cenup hududu sahili takip ederek Seddiçin'e kadar dayanmaktadır Fakat burada Mançuri arazisi sahilde ancak dar bir şerit gibi uzamakla ve bu arazînin arkasını Jehol denilen bir eyalet teşkil etmektedir Asıl Mançuri ile Moğolistan ve Seddiçİn arasında bulanan bu eyalet vaktile Manço İmpa -ratorlarının avlanmağa ve yazı geçirmeğe mahsus bir malikânesi idi Burada Man;o İmparatoru ile prenslerinin mezarları, kâşaneleri ve av mahalleri bulunuyordu Çin'lilerin burava girmesi kat/iyen memnu idi Bunun için hakanlık sukut ede -rek Mançuri'de muhtariyeti haiz bir hükümet teşekkül ettigindenberi Jehol eyaleti münazaalı bir mıntaka olmuştu Mançuri hükümeti burasını Mançuri'nin eczasından ve bu kıt'a-yı teşkil eden dört eyaletten biri addediyordu Çin hükümeti ise öteden beri burasını asıl Çin'in eczasından biri bulunduğunu iddia ediyordu SevkÜlceyiş cihetinden bu eyalet hem Mançuri hem de Çin içîn gayet büyük ve hayatî ehemmiyeti haizdir Çünkü Jehol Çin'lilerin işgali altında bulunduğu zaman asıl Man -çuri'nİn garp cenahı daima açıkta ve tehdit karşısında bulunacaktır Burası Japon'ların işgali altına gir -dijri zaman Japon'lar denizden Çin'i pek içerilerine kadar uzanan Seddiçin'e kadar dayanmış olacaklar ve yüz kilometre cenupta bulunan ve iki milyon nüfusu ihtiva eden sabık payitaht Pekı'n şehri ile bütün şimalî Çin'i daima tehdit edecek -lerdir Çîn hükümeti Japonya'dan daha evvel davranmak İstediğinden Japan'Iar tarafından iskat olunan Mançuri'nin eski diktatörü Jeneral Çang Suen Ling'in merkezi Pekin'de bulunan ordusunu Jehol'© doğru sevk e Kirdi Japon'lar dah! Sedd'çİn'I sahil cihetinden geçerek şeddin cenubunda bulunan Şanhay-Kvan şehrini har hen zaptetm işi erdir Jehol'e doğru İlerlemeğe hazırlanan Çin ordusunu şimdi Japon'lar yandan ve arkadan tehdit ediyorlar Bu suretle Seddiçİn etrafında gayet kanlı muharebeler başlamıştır Çin'Iiler ile Rus'ların sıkıfıkı olması Japon'ları Man -çuri'nin hududunu Çin'in eski kalp-gâhı Pekin'e doğru uzatmağa »ev -ketmiş bulunuvor MUHARREM FEYZİ Soma'da feci bir cinayet Soma'nın Kozanlı köyünden Ha -tice isminde bir kadınla 14 yaşında Hüseyin isminde bir çoban köy civarındaki mer'ada koyun otlatmak-talar iken boğazlarından kesilmek suretile feci bir şekilde öldürülmüşlerdir Hatice Hanımın ve çoban Hü-seyn'in mer'ada Öldürüldüklerini evvelâ bekçi Hüseyin görmüş, jandarmaya haber vermiş ve yapılan tahkikat neticesinde bu zavallıla - rın bekçi Hüseyin ve maktul Hatice Hanımn damadı Mehmet tarafından, yapıldığı anlaşılarak İkisi de tevkif edilmiştir Evkat cetveli 9 Ramazan Cuma 6 kflnunsani 1933 m ¦ '• TolÛ Ogle İkindi : Rıanl I 44 2,31 7,24 9,4? 12 j j Vasat i ,552, 7' fi I2V0 \4AJ 16M; Hayat Ansiklopedisi üncü cüzü çıktı Türk şimendiferine Türk sermayesi AniBr«: 4 ikincîkânun Bssmuharri-rînvrden — Tasarruf mahtu'ü olan millî sermayelerin hem kendi hesap -larına kârlı, hem memleket için hayırlı faaliyet sahalarında harekete getirilmesi iktisadi ve içtimaî hayatımııda çok e-hemmiyetli yepyeni bir merhalenin başlangıcını ilân eden bir fikir halinde ortaya çkrmıı bultmuyor Tasarruf haftası İçinde Radyo ile yapılan hasbıhaller arasında İktisat Vekili Mahnvt Celal Bey bu merhaleye adamakıllı işaret etmişti Mrm'eketİn iyilik ve kâr temin edeceği muhakkak olan bir takım iş -terinin millet par »sile yapılmışı pekâlâ mümkün olduğunu ve tasarruf hayatında nihayet bu safhaya geçmenin samanı gelmî» sayılabileceğini İzah eden İktisat Vekili tasarrufun asıl bu tekâmülünden en büyük netice'er çıkabileceği noktası üıerinde kuvvetle ve kanaatle ısrar eylemişti Bu fikir «z zamanda alıp yürüyerek evvelki gün Başvekil lisanından Fırka Grupunuo istimzacı seklinde müsbet bir teklif mahiyetine İntikal eylemiştir Ta/silâh Fırka Grununun tebliğinde görü'müs olacağı üre»e Cumhuriyet Halk Fırkasının Umumİ Reîs Vekili olan Başvekil Hazretleri mîllî sermayenin büyük İşlerde kullanılmasındaki ilk tecrübe İçin en kârlı bir mevzuu seçmeğe itina ederek Ergani bakır made • nine müntehi o'acak ve dünyanın en zengin madeni olan bu servet ocağımızın cevherlerini taşıyacak şimendifer hattı üzerinde tevakkuf eylemiştir Hükümet milli ve mali hayatımızda fev -kalâde büyük ehemmiyeti olacak olan bu adımın vüzde yüz emniyetine en büyük kıymeti atfetmiş bulunmaktadır Fazla olarak bu maksatla yapılacak dahili İstikraza iştirak husus onda hiç bir kimseye hiç bir şekil ve surette mecburiyet tarh ve tahmili mevzuu bahsol -raıyarak herkesin bu teşebbüse İştirak edip etmemesi laınamen kendi takdni-— ssekedilmek ylj Tı':v; olunmuştur Hükümet yalnız bu iş içn çıkarılacak kanunda ona iştirak edeceklere 'emin edec-Kİ emniyet ve menfaat s ¦-Harını tesbit i'c iktifa edecektir Bu emniyet ve menfaat şartlarının teşebbüse iştirak etmek hususunda bir takım vatandaşları kendiliğinden ikna edeceği tahmin olunur, ve teşebbüsün tasavvur olu -nan mîllî bir iktisat merhalesi olmak yolundaki muvaffakiyeti de aklı selim sahibi sağlam cevherli halkımızın bu milli adımı teyit ve takviyedeki hareketine batlı o'maıı oek tabiidir Hulâsa olarak hükümet diyecek ki: Ben münhasıran filân hattı Ergani madenî hattını yapmak işinde kullanmak üzere kendi memleket ve balkı -mızdan on iki milyon liralık bir dahili istikraz kaydi muamelesi açıyorum Bu parayı her sene şu kadarı olmak üzere faraza yirmi senede tamamen ödemiş o-lacağım Parayı ödeyinceye kadar her sene öedenmemİş kısmına *', S faiz vereceğim, ve her sene iki defa kur'a çekilmek suretîle bir taraftan sermayenin bir kısmını tediyede devam etmekle beraber diğer taraftan bu iki kur'a keşidesinde birer ikramiye de tahsis etmiş ola çatım işin şimdilik malûm olan umumi hatlarına göre her sene borcun resülmal -den bir kısmı ödenmekle beraber fazla olarak hâmillere ait baht işi bir de ikramiye ihtimali tesis ve verilen paraya ise % S faîz temin edilmiş oluyor Tahmin eden» ki bu ilk milli teşebbüs, ilerideki vaziyetler ne olursa olsun, her gûna vergi kavillerinden muaf tutulmuş olacaktır Eğer bu şart ta bu suretle tesbit e-dilmİş olursa dahili istikraza yatırılacak paranın yalnız % S faizi bile her halde ve muhakkak surette meselâ s parti -¦nan yaptırmaktan daha emîn bir Pılas-man teşkil edecektir Bu bir besas İşidir ki parası olanlar onu kolaylıkla muvazene edebilirler Mes'elenin mühim olan noktası em -niyet noktasıdır Hükümetin bu maksatla Meclisten geçirmiş olacağı kanun ilâ-nihaya aynen tatbik olunmakta devam eder mi, etmez mi mes'elesi Bu nokta için evvelâ kanunu göreceğiz Zanne -diyoruz ki her şeyden evvel kanun evvelâ bu ciheti temin edici esasa t ve şeraiti bütün tafsilâtile lesbît etmiş olacaktır Ondan sonra da biz şu mülâ -hazaları derpiş edeceğizi 1 — Cumhuriyet hükümeti ilk defa olarak nazik olduğu kadar mühim bir teşebbüse girişiyor Bu işin muvaffakiyet sırrı ha'kın itimat ve emniyetinden ibaret olacsğına göre hükümet elbet bu Ok teşebbüste bu ilk şartın behemehal lahtkkuk etmesi için ne yapmak lazımsa hepsini yapacaktu Bunda zerre Cumhuriyet İSTANBUL — CAGALOCLU DokllZUnCU Sene* NO 111R Telgraf t* mektup nJml: Cumhuriyet İstanbul - Poıta aTitusu: IrUntruL No S4fl CUlTl&neSI 7 KânUflUSani 833 nu ÜIIU Telefon: Başmuharrir: 22366 Tahrir mûdOra: 2323"- İdare mOâtlrû: 223CY Matbaa: 20473 IIAn sablfelerimb herkese açıktır Comhoriyet'te neşrettirilecek İlânlar İçin doğrudan doğruya ldareh»nemJ*e dahi müracaat olunabilir Hayat Ansiklopedisi Büyük bir kütüphaneyi bir arada evinize • g*Eiren en faydalı eserdir Her evde bir İane bulanmak lâzımdır Durmuş kalbi harekete getirmek! Tıp Fakültesinde nasıl bir tecrübe yapılacak? Dr Kenal Cenap Bey mes'lede bîr fevkalâdelik olmadığını söylüyor Dün akşamki gazetelerde Tıp Fa-Fakültcsi fiziyoloji profesörü Kemal Cenap Beyin, yarın fakültede yapacağı bir tecrübeden bahsediliyor, bu tecrübeye tıp mehafilinde büyük bir ehemmiyet verildiği ilâve olunuyor •Bir ölünün durmuş kalbi harekete gelecek» deniyordu Bu haber üzerine, dün akşam Kemal Cenap Beyle görüştük Bize bu tarzda bir fıkranın intişarından çok müteessir olduğunu ve yazan gazeteye neşredilmesi ricasile bir de mektup gönderdiğini söyledi Kemal Cenap Beyin bize verdiği izahata nazaran gerçi ölmüş bir tavşan üzerinde tecrübe yapılacak ve kalbi harekete getirilecektir; fakat bu ameliyede hiç bir fevkalâdelik bulunmamakadır Her zaman yapı -lan v« bu defa da talebeye ders esnasında tekrar edilecek olan basit bir tecrübeden ibarettir ki tababet âlemini ve mehafilini ehemmiyete alâkadar edecek bİr tarafı yoktur Bu şkilde tecrübelere sade Kemal Cenap Bey değil Akil Muhtar Bey de, diğer profesörlerle de dersleri icabı yapmaktadırlar ve tavşanın kalbini harekete getirmek güç ve şaşılacak bir şey değildir Kemal Cenap Bey izahatına de - Profesörlerimizden Kemal Cenap Bey vamla demiştir ki: «— Ne icat edilmiş bir alet, ne de tecrübe île İsbat edilmek üzere ortaya atılmış yeni bİr iddia vardır Lüzumundan fazla izam edilen ve adeta bir sürpriz şeklinde gösterilen şey, talebeye dersleri icabı gösterilecek basit bir tecrübedir ki bu da ilk defa yapılacak dğildir Her sene dershanelerde tekrar olunur ve bu pazar da ayni ders verilecektir» Doktorların kongresi Etibba Odası için yirmi bin liraya bir bina satın alınmasına karar verildi Etıbba odası dün öğleden evvel saat 10 da Halkevinde se -nelik içtimaını «ktetti İçtimai Tevfik Salim Pş idare etti Kâtipliklere operatör Murat İbrahim ve Sadullah Beyler seçildiler Evvelâ Oda -rrra bir senelik faaliyet raporu okundu Yeni ve eski bütçeler ü - zerinde konuşuldu Söz alan azadan bir kısmı aidatın tenzilini, haysiyet divanına verilen paranın fazla olduğunu söylediler 20 bm liraya satın alınacak yeni bina mes'eleeî de görüşüldü Niyazi İsmet Bey bu parayı fazla buldu ve binanın satın alınmasından evvel, İstanbul cihetinde mi, yoksa Beyoğlu tarafında mı olması hakkında bir karar verilmesi lâzsmgeld'ğini söyledi Neticede Düyunuumumiye karşısındaki binanın merkez İttihaz e ¦ dilmek üzere 20 bin liraya satm a- 11' 1111 m 111111111111111ıı11w11! 111111ııııııuıııııhııı m» kadar şüpheye mahal yoktur 2 — Zaten Türkiye Cumhuriyeti hükümeti dahile ve harice karsı taahhütlerini İmkânın azamî hallerinde dürüstlükle yatmak şiarında olan bir hükümettir Türkiye Cumhuriyeti hükümeti devlete ait borç'an çok esaslı itinalarla sıraya koyarak tediye etmiş bir hükümettir Türkiye Cumhuriyeti hükümeti bu yoldaki dürüstlüğünü lâfla değil, onlarca milyonlarla Ödenmiş borçların fİliyatını gösteren müthiş rakamlarla isbat ede -bilecek bir hükümettir Bundan başka yalnız istikrazı dahili mes'elesİnİ ele alsak Cumhuriyet bü -kümelinin mali ve İktisadî düşüncelerdeki hatb hareketinin mahiyetini çok açık görmüş oluruz; Yeni rejim istik • razı dahiliyi 9 kuruşa inmiş bulduktan sonra ona kıymet vere vere az zamanda bu tahvilâtı yüzde yüze çıkarmıştır Bugün istikrazı dahilinin kıymeti yüzde yürdür Bunun sebebi malûmdur Çünkü hükümet devlete ait taahhütlerin barfİyyen icrasına âzım bir hükümettir Ve bunun böyle olduğu halk tarafından görülüp takdir edilmiştir Bir Öyle aileler biliyoruz ki istikrazı dahiliyi evlerinin geçimi için • elbette uunkü kongreye lıffrafc dene doktorlardan bir grup tınmasına, tamirat ve tadilât için de 5 bin lira sarfedilmeaine karar verildi Heyeti İdarenin Ankara'deki teşebbüslerinin verdJği neticeler etrafındaki izahat dinlendi Farmakoloklar cemiyeti reisi bir takrir vererek bir kısım reçetelerin okunmadığını bildirdi ve bazı taklit aspirinler hakkında da bir karar ittihazını istedi İdare heyeti bu hususlar hakkında bir karar verecektir "mmıııııııııııııııııuıınımımıMı apartimanlardan daha İyi ve daha sağlam - bîr nevi irat membaı yapmışlar -dır, ve bİr gün gelip te bu tahvilâtın ortadan kalkacağını bile şimdiden hüzün ve elemle düşünüyorlar İstikrazı dahilinin % S faizini biz altınla değil, kâğıt para olarak ödüyoruz Böyle iken is -tikrazı dahili o kadar büyük rağbete mazhar olmuştur Sebebi basittir Harp sonu hayatında altın vermek bittabi mevıuu bahis değildir, fakat % S i kâğıt olarak mutlaka öd iveceğiz dedik, ve ödüyoruz Mukannen itfaları da mun -tazaman ve harfiyyen yapıyoruz İşte yeni rejim bize imnaratorluk devrinden müdevver olduğu halde istikrazı dahî -liyi bu kıymet ve itibara yükseltmiş o-luyor Rejimin milli iktisatta binneRs kendisinin açacağı yeni bir merhalenin mazhar olacağı itina ve dikkati pek kolay tasavvur ve tahmin edebiliriz Biz çok büyük bir emniyet ve kal'İyet-le diyorua ki Cumhuriyet hükümeti milli teşebbüsleri mİDî sermayelere melet -mek üzere atacağı 3k adımda baDcıo büyük itimat ve emniyetine mazhariyet itibsri'e şimdiden müemmen ve mÜ-besşeı bulunuyor YUNUS NADİ Yeni Avusturya Elçisi geldi Baron Vesboh doğru Ankara'ya gitti Avusturya 'nı n yeni Ankara sefiri Baron Ves -boh cenapları dün İzmir vapu-rile İskenderiye-den şehrimize gelmiş ve eJrsam-ki trenle Ankara'yı gitmiştir Sefir cenap -larını rıhtımda sefaret erkânı ve bir çok Avu furya kolonisi istikbal etmiştir Yent Avusturya elç'ti Baron Vesboh Baron Vesboh cenapları Ankara'da Gazi Hz ne itimatnamesini takdim ettikten sonra yeni vazifesine bas -lı ya çaktır Sefir oenapları dün bendisrile görüşen bir muharririmize şu be ya -natta bulunmuştur: « — Kahire'deki Avusturya sefaretinin lâğvi üzerine Ankara'ya sefir tayin edildim İstanbul'a ilk defa olarak üç ay evvel seyahat mak-sadîle gelmiştim, o vakit memleketinizde çok kalamamakla beraber oldukça güzel yerlerini görmüştüm Bu kere çok beğendiğim ve hatta hayran kaldığım memleketinizde artık varifeten bulunuyorum Görmediğim yerleri İyice temaşa ede -rim v« bundan dolayı de bu yeni vazifemden son derece memnunum Türkiye'nin terakkiyatını ve Gazi Hz nin yarattığı yenilikleri uzak» tan takip ediyordum Şimdi bütün bu terakkjyat ve inkisafatı yakın " dan takip edebileceğim Gazi Hz memleket dahilinde yapacakları seyahate çıkmadan evvel itimatnamemi takdim etmek istiyorum Türkiye ile Avusturya arasındaki dostane münasebah burada bulun -duğum müddetçe azami derecesine çıkarmak başlıca emelimdir» KENDİ KENDİMİZİ TENKİT t Büyük kağnılar! Anadolu topraklarının altından bin -lerce sene evveline ait olarak meydana çıkarılan eski medeniyet eserleri ara - sındı görülen araba numuneleri gene A-nadolu topraklarının üstünde ve pek çok yerlerinde bugün dahî kullanılmakta olan kağnı arabalarının aynidir Bu bile Anadolu halkının bu kıt'ada binlerce ve binlerce senedenberi haşir ve neaîr olmakta bulunan pek eski bir halk olduğunu isbat eder bir delildir Ancak bu kağnı malûmdur ki şoselerin düşmanıdır Üzerindeki ağırlıkla keskin bıçak haline gelen yekpare tekerlekler yollan çizgiler halinde adeta kese kese parçalarlar, bozarlar ve harap ederler Umumî harptenberi Türkiye'de ayni suretle ve belki daha fazla muzır tahribat yapan büyük cüsseli modem araba harabeleri peyda oldu: Üç dört, hatta ba-zan dört beş tonluk büyük kamyonlar Bunların tekerlek ve lâstik tertibatları da gelişi güzeldir Her gün memleketin yol - larını altüst ediyorlar da kimsenin dikkat ettiği yok Yollarımızın kilometrosu on bin liraya çıkıyor Bunların tahribine kolay kolay nasıl muvafakat edebiliriz? uniiiiiiimihiiiiiiiiiISISI e* ıııııımıııııı Kıymet farkı* İl , — Baba oh lira çok para mıdır, az para mıdır ı — Ben kazanırken çok Annen- harcarken nzl Cad Hz Türk Dili Tetkik Cemiye tinin içtimaına riyaset buyururlarkert" Türk Dili Tetkik Cemiyetinin çarşamba günkü içtimaına Gazi Hazretlerinin riyaset buyurduklarını telgraf haberi olarak yazmıştık Bu içti mada, Gazi Hazretlerinin huzurile lügat ve ıstılah programı mü • zakere edilmiş ve 16 bölüğe ayrılan ıstılah heyetinin ve ayrıca lû -gat merkezinin çalışma usulleri ve müracaat edecekleri kaynaklar da kararlaştırılmıştır Cemiyetin şimdiye kadar devam eden mesaisi hakkında da Hami reîs Gazi Hazretlerine de izahat verilmiştir 933 Türkiye Kraliçeliği Güzeller, İspanya'yı ve tarihî şehirleri görmek gezn\ek istemez misiniz? Foto SÜreyyo S5 — Madde Hanım Bugün İstanbul'dan müsabakaya iştirak edenlerden Macide Hanımın resimlerini dere ediyoruz 3 kânunusani nüshamızda resimleri İntişar eden İffet Hanımın numarası sehven, yalnız 3 yazılmıştır 34 olacaktır Son temditten istifade ediniz Avrupa güzellik müsabakasının bu sene nisan sonunda Madrid'de yapılmasına karar verilmesi üzerine resim neşri müddetini kısa bir zaman için temdit Foto Süreyya II — Madde Hanımın boy resmi ettik Müsabakaya girmekte tereddüt eden-ler, bu son fırsattan istifade etmelidirler Tekrar edelim ki birinciye 1000, ikinciye 400 üçüncüye 200 lira mükafat verilecektir 1933 kraliçesi nisanda, Nice't e-n geçerek Madrid'e gidecek, Madrid'le Avrupa güzellik müsabakası yapıldıktan sonra, İspanya'nın bazı meşhur ve tarihi şehirlerini gezecek, sonra Paris Manad! 3 inrt sahtfedeı ,umimıımınıııımıınmın maaıaaaıııımmıımıııı-ıHiııııııııııımııııııııııııtıılarm Ankara'da güzel bir resim sergisi açıldı Ketim Beyin eserlerinden: Soldan sağa B- R ı sefiri Suriç volda Ankara 5 kânunusani Hususi — Muallim ressam Kerim E dun Halkevi salonlarında bir resim sergisi açtı Kerim Beyin sergide teşhir ettiği 60 kadar tablonun ekseri» aîni tanınmış zevatın pastel por t releri t-k-l ediyor 'ettam Kerim B" Sergi, sen el er d enberi mUtevaz bir hoca hayatı yayvan san'atkârın fırçasında ve elinde ne büyük bir san'at ve maharetin gîzli olduğunu İlk bakışta anlatmakladır Tablo -ları gören ve resimden anlıyan bir çok zevat Kerim Beyin portre ressamı olarak kusursuz ve cidden yük" doğru Recep B Ankara Valisi Nevzat Tamburacı Osman Pehlivan sek bir san'atkâr olduğunu ifade etmişlerdir Hakikaten san'atkâr portrelerinde büyük bir muvaffakiyet göstermiştir Kerim Beyin sergide teşhir ettiği tablolar arasında Maarif Vekili Dr Reşit Calip, Halk Fırkası umumî kâtibi Recep, sabık vekillerden Esat ve Cemil, meb'uslardan Necip Alı, Hilmi, İzzet Ulvi, Nuri Ankara valisi Nevzat, müderris Neşet Ömer, Aka Gündüz, emniyeti umumiye müdürü Tevfik Hsdi, posta müdiri u-mumisi Fahri Beylerle Rus sefiri Suriç, Rus sefareti müsteşarı Asta-hof yoldaşların, tamburacı Osman pehlivanla Ankara'nın hamiyeti ila tanınmış köylülerinden Türkoğlu Ali Ağanın çok muvaffakiyetli portreleri bulunmakladır Kerim Beyin leshİr ettiği diğer tablolar da Milli Mücadeleye ait he-W ll U 1 İnci ıa\"U 'Cumhuriyet ntnunuıanı J^'J' Meşhur Casusla Yazan: ABIPlN DAV ER - 55 — Mata-Hari, âşıklarını en ziyade zabitler arasından seçerdi «— Mata - Hari'nin bu feryatlarında ne büyük bir hakikat vardır O hiç şüphesîs, tu adamlardan nefret ediyordu; fakat herkese haki -katı söyliyemîyecek kadar mağrur bir kadındı Ötekini berikini çekiştireceğine hissiyatını saklıyordu Para ile elde edilir bir fahişe mevkiine düşmemek, bilakis bîr ilâh fibı yükselmek içm de kendisine kutsi bir kadın sUsU vermişti O samanının öteki meşhur rakkaseleri ve artistleri gibi fakir ve 7-n 'iı gece kuşlarından hoşlanmazdı O kendisine mülâzemet edenlerin nazır, prens, sefir, jeneral, akademi azası olmasına ehemmiyet verirdi Küçük aalonunda, Hint İlâhlarının heykelleri arasında Avrupa'nın iki hükümdarının kendi el yasılarile va ha salar ile Mata - Hari'ye verdikleri resimler vardı Fotoğraflarının al -tındaki yatılarda bu tacidarlar, büyük artistin en ateşli takdirkârlan olduklarını soylu yo Hardı, s Mata - Hari'yi pek iyi tanıyan doktor Bisard, o kadar föklere çı -karılan bu kadının kendi gizli san'a-rına faydası olacağını sezdiği asıklarının içtimaî mevkilerine hiç ehemmiyet vermediğini bakınız nasıl anlatıyor: «Mata * Hari denilen meşhur dansözü tevkif edip Saint - Lazare hapi-sanesine getirdikleri zaman, ben bu hastanenin sertabibi idim Dansözü o vakte kadar görmemiştim Tevkif edildiğinin ertesi aabah, mevkuf bulunduğu hücreye girdiğim saman, onu yakmdan aydınlıkta tetkik ettim Kendisine büyük ve asil bn- hanımefendi süsü veren bu müteassrm kadını görünce, onu dana evvel bir yerde gördüğümü hatırladım ve hayret ettim Hafısmaı sorlayınca Mata-Harî'yi belediye doktoru iken Etoile mahallesindeki kibar randevu ev • terinden birinde gördüğüm ve muayene ettiğim aklıma geldi Hatta bu evi işleten Mm H *ın bu kadın ıakk*ndaban» söylediklerini de hatırlamıştım Umumhanenin müdiresi o saman bana demişti ki t — Azizim doktor, âşıklarından bin frank Ücret alan bu kadındrn tıbbî muayeneye tâbi olması isti • yemem Zaten, benim evimden başka bir yere de gitmez Ben de onu en ciddi ve en emin müşterilerime çıkarırım Hakikati halde Mata - Hari bir çok randevu evlerine gidiyor ve bunların müdireleri, kadının yalnız kendi evlerine geldiğini iddia ediyorlardı Bu hakikati, kısa bir müddet sar -fında sırasile bu evleri muayene ettiğim saman öğrenmiştim Bazı erkeklere pek kısa ve geçici bir aşk hulası veren bu evlerin en meohur ve en çok ziyaretçi kabul edenler -den bîrinin sahibesi bana demişti ki: — Mata - Hari'yi iatîyen bir müşteri geldi mi, hemen koşar Neuîlly Nöyyî deki evine giderdim O zaman dansöz, burada otururdu, kendisine bakan dostunun, Alman ordo-au erkanından yüksek rütbeli bîr a-dam olduğu söylenirdi Bu Alman da müetear bîr isimle Neuİllv'de otu -rurdu Hakiki hüviyetini doğru olarak kimıe öğrenemedi Fvîne gidince Mata - Harİ benî nezaketle huıu -nma kabul ederdi Onu ekseriya Recamîer tarzında bir şezlonga u-zanmış bulurdum Yan çıplak bh-vasîyette ve sahnede rol yapıyor -muş gîbİ oturur ve Öyle konuşurdu, ücret mes'elesine hiç ehemmiyet vermez gibi görünürdü ı fakat kendi -aîni istiyen mü*teri hakkında bir sürü sual sorardı i — Güzel bir delikanlı mı? Mühim bir mevki sahibi mi? Hangi meslek ve mulvittendir7 Fransız mı, ecnebi mî?» Bu suallerine cevap aldıktan sonra, nihayet lakayt ve dalgın sorardı: — Ne kadar para vermek istiyor? Mata Hari ücret hususunda, çok mütehavvildi Bazı günler, ehemmiyetsiz bir paraya razı olurdu Bazı günler, o kadar yüksek bir fiyat isterdi ki, onunla yan yarıya ortak o-larak namuskârane çalıştığımdan İşi bozmamnk İçin kendi kumuayo -numdan fedakârlık etmek lâzım gelirdi Sonraları, sorduğu suallerin hakîkî maksat ve manasını ve bazan çok, bazan az para istemesindeki hikmeti «nlndım Müracat edenler, zabit, büyük memur, yahut politi -kaçı oldu mu, hemen fiatlarda azami tenzilât yapıyordu Çünkü baş -başa kaldıkları anların tatlı aami -mîyetî içinde onlardan sevgili Al -man'ları için, haber ve malûmat almak imkânım buluyordu Halbuki, o sıralarda Mata - Hari-nin paraya çok ihtiyacı vardı Çünkü bütün serveti, borçlarından îba -retti Fakat hayatında intizam ve iktisadın ne olduğunu bilmiyen bu kadın, eline geçen parayı saymadan harcıyor ve Neuilly'dekl evinde daima ziyafetler, süvareler veriyordu Onun eğlenceleri, ekseriyetle cosm-polite kozmoplit olur, her mil -tetten bir sürü insanlar bulunurdu Cömert ve kibar hane sahibi, nefis yemekler ve şaraplarla misafirlerini doyurduktan sonra, bahçesinin gölgeli bîr köşesinde çimenlerin üstünde çıplak danseder, onlar da, midelerine ve gözlerine çekilen bu çifte ziyafette, tabii, kadını çılgınca alkışlarlardı Mata - Hari bu eğlencelerde dansederken, yalnız san'at iti-barile takdir hisleri uyandırmağı düşünmez, eline geçirmek istediği erkekler kimlerse onlardan gözlerini ayırmaz, onları avlamak içîn elin -den geleni yapardı Böylece bir çok adamları iflâsa sürükledi Bunların arasında zengin bir banger vardı kî bütün servetini onun uğruna yiyip bitirdikten sonra, sahtekârlık yap -mis, yakalanıp on sene hapse mahkûm olmuştur Gene bu bedbaht â-şıklann arasında akademi azasın -dan biri vardı ki o da, bütün para -sını ve sıhhatini harcadıktan sonra, çıldırmış ve tımarhanede can ver -mistir» Mata - Hari'yi yalnız ask için yası-yan sevdalı bir kadın mevkiine yükseltmek istîyenler, ya aldanmışlar, yahut ta yalan söylemişlerdir O, meşhur Roma tmparatoriçesi Messa-lme'den aşağı bîr mahlûktu Bu Roma melikesi, hiç olmazsa en bayağı adamların kucağına atılırken yalnız hasta ruhunu, adi zevkini düsüntl-yor, menfaat peşinde koşmuyordu Mata - Harİ'nin ise vücudu gibi vicdanı da satılmıştı Mata - Hari'nîn harp esnasındaki hayatını anlatmağa başlamadan evvel küçük bir macerasını daha kaydedelim Kadının nihayet yakalan -masına sebebiyet veren yüksek görünmek ve yüksekten atmak iptilâsı bundan daha iyi anlaşılır Neuilly'deki eşyasını satarken bunlar arasında mevcut eskî Saksonya mnmulâtından bir fayans takımını mîllî müzelerden birine satmak istemiş ve kıymet takdirine gelen memuru, yan çıplak bir kıyafette kabul ederek, adamcağıza tatlı tatlı süzgün süzgün bakmaca bağlamıştı Mabadı narı 933 Kraliçeliği ı Birinci tatil t e ten mnbett 1 tarikHr gene şehrimite avdet edecektir Temmuzda dUnya güzellik müıaba-kan hangi memleketle yapılırsa güse-limir tekrar oraya da gidecektir Bütün bu seyahatlerde yanında ab -rabasından bir zal bulunacak ve her iki «İnin en küçük maıraflanna varına-ya kadar bütün seyahat masarifi tes • viye edilecektir Avrupa, hatta dünya karşuında Keri-man Hanım gibi Türk ırkının gUselli* temsil etmek, sonra da ilkbaharda va varm emsalsiz seyahatler yaparak Avrupa'nın en güzel memleketlerini g&rmek, kaçınlacak bir fırsat deyildir Bu fırsatı kaçırmamak İrin ise müsabakaya kaydedilmek kafidir GCrel Türk kulan İdare müdürümüz, cumadan maada, bav gttn saat ondan altıya kadar idarehanemizde »iri bekliyor Müsabakaya yazılını» ve hazırlanınızL Ankara resim sergisi IBtrtnci tahliften mabaffl liraları ve Ankara'nın muhtelif hususiyetlerini lesbit etmektedir Bun lardan bilhassa Alagöz karargâhı İsimli tabloda san'atkâr çok muvaffak olmuştur, Gazi'nin Sakarya har-bîndekî karargâhını gösteren bu tablo, TUrk milletinin o zaman ge -çirdiği karanlık ve sıkıntı dolu günleri, kasvetli bir gecede iki katlı bîr köy evinin Ust kat odalarından birinin pencerelerinden sızan belK belirsiz bîr ışıkla pek manalı bir su -rette ifade ediyor Filhakika o karanlık günlerde lek ışık ve tek ümit, o köy odasında günlerce hasta yatan, kırık kemik -leri iğreti sargılarla sarılı, fakat bula rağmen çelik iradesi asla sanı 1-mıyan büyük Türk'ün, Ba-kuman -dan'ıa kudretli şahsiyetinde temerküz etmişti Kerim Beyin sergisi bir çok ziyaretçiler tarafından ziyaret ve tak -dir edilmektedir — AS Şehir ve memSeket haberleri Yerli pirinçler İhtiyaca kâfidir Pirinç fabrikatorları da bahse karıştılar Kânunusani, şubat ve mart aylan kontenjanına beşer vagondnn on beş vagon ecnebî pirinci konulması, ni-rinç ithalât tacirleri arasında telaş ııvandırmıs, yerli pirinçlerimizin dahili istihlâke kâfi gelemîyeceği, bunların nefaset itibarile de hariç pirinçlere tefevvuk edemtyeceği id-dîalan ortaya atılmıştı İstanbul Ticaret müdürü Muhsin Bey, resmî bir lisnnla bu İddtaları ret ve tekzip ederek yerli pîriçlerîn ihtiyacımıza kâfi olduğu gibi nefaset itibarile de hariç pirinçlere muadil bulunduğunu, pirinç ithalâtının tahdidî dolayısile fîatların yüksel -meşine de imkân olmadığını bildir -mîştİ Dün matbaamıza İzmit pirine fabrikası sahiplerinden Ali Vasfî ve Şerif Bey ismînde iki zat gelerek bu mes'ele hakkında bize şayanı dik -kat İzahat ve malûmat vermişlerdir Bu zevatın söylediklerine göre memleketimizde senede 35 milyon kilo pirinç istihlâk edilmekted'r Buna mukabîl de 30 milyon kîlodan fazla pirinç İstihsalâb vardır Bu isbihsa'ât, bilhassa son seneler sarfında fennî bîr surette vUcude getirilen fabrikalarda yapılmakta ve memleketin pirinç ihtiyacı tama -men temîn edilmektedir Yerli pi -riçler, 15 kuruttan başlıyarak 29 kuruşa kadar satılmaktadır 29 - 30 ktıru*a satılan lüks pirinç İtalya'nın Viyolonya tohumundan yetiştiril -mektedîr ve Bombay pirinçleri nefn-setindedir Bu fiata satılan en lüks pirinç varken her hane! bir ecnebi mahsulü pirincin yerli pirinçlerle rekabet edece e ine de ihtimal verilmemektedir Memlekette, ihtiyaç -tan fazla îstok yerli pirinç mevcut olduğundan fîatların artacağı endişesi de ciddî olarak telâkki edilme -mektedîr Pirinç müstahsilleri, erkama müsteniden verdikleri bu malûmatla Ticaret müdürü Muhsin Bevîn beyanatını teyit ve takviye etmiş olmaktadırlar Bu itibarla, bazı kimseler tarafından ortaya atılan iddialann tamamen asılsız olduğu anlaşılmaktadır Zekât ve Fitre Her tene olduğu pîr-i h-î de zekât ve litre Tayyare Cemiyeti tef hilâli vatttatile toplanacak ve hatıtatı Tayyare Hi-lâliahmer ve Hİmayeİetfal Cemiyetleri aratın d a taktım edilecektir Hava kuvvetlerimizin tahviyetine ve hayır itlerine vardım içîn zekât ve litreyi Tayyare Cemiyetine vermek ayni zamanda bir vatan borcudur Karacabey şeker Fabrikası kuruluyor Fabrika on sene sonra hükümetin malı olacak jEvkaf neler yaptı, Neler yapacak? Zeytinliklerden bu sene 1000 çuval mahsul alınd Evkaf idaresi İzmir'de büyük bir hal yaptırmak User* İzmir belediye-sile müsakereye girişmiştir Ayrıca İzmir'de İsmet Paşa bulvarında bir kaç bina ve Alsancak'ta bîr cami yaptırılacaktır Garbi Anadolu'dan Bergama'ya kadar uzanan evkafa ait zeytinliklerden bu sene bîn çuvala yakın mahsul alınmıştır Evkaf İdaresi bu scytSnliklcrdo 600 kadar amele çalıştırmıştır Evkaf, bıı sene Kastamonu, An -takya, Eskişehir, Sivas, Manisa'da bası înşaat yaptırmak tasavvurun -dadır Balıkesir'de de alt katı ma -gaza olmak üzere bir evkaf dairesi ya ptırılacaktır Uç sene evvel fırtına neticesinde mühim tahribata uğrıyan Edirne'deki iık eserlerin tamiratı bitmiş -tır Manisa'deki Muradiye Babaeski'de Alinasa eamisî minaresi, Kon-ya'daki Selçuk eserleri, Aksaray ve Çankın'daki camiler önümüzdeki sene İçinde tamir olunacaktır Evkaf idaresi 1933 senesinde, 1932 de tahmin edilen varidatı elde edeceğini ümit etmrktedSr Cıkeımıeıercile Vafi Bey İki sene hapse mahkûm oldu Bîr müddet evvel Ankara caddesinde feci bir otomobil kazası olmu-tu O sırada oradan geçenlerden bir kaçağız, duvarla otomobil aralında kalarak, ezilmiş, bİrat sonra ölmüş, bir kadınla bir erkek te yakalanmışlardı Bu vak'aden dolayı İstanbul Ağırceza mahkemesinde muhakeme edilen Emin Vafi Bey hakkındaki karar, bildirilmiştir Karada Emin Vafi Beyin tedbirsizlik ve dikkatsizlikle hareket ettiği, nenede ölüme ve yaralanmıya sebep ol'luğu sabît olmuş, mernun İki sene hapse mahkum edilmiştir Rumeli Hanı cinayeti Rumeli Hanı cinayeti faillerinden Kosti altına müttantık tarafından is - tİcvap edilmektedir Ko»ti'nîn kardeşi Yani, cinayetten sonra Atina'ya kaç -mitti Katil maznunu Yani'nin Yunan zabıtası tara'ından yakalandığı haberi şehrimize ge'mi'»e de, alâkadar ma -kamlara henüz bu 1 ı ı resmi malûmat gelmemiştir Katillerden Yani Yunan tebeası oldttîrundan Yunanistan'da yakalandığı takdirde muhakemesi orada cereyan edecektir İstanbul Müddeiumumiliği tahkikat evrnklanmn suret -lerini hüzırla makta dır, Bu evrak Yunan hükümetine gönderilecektir Memleketimizde yakalanmış olan katil Kosti İle bunlara yataklık etmekle maznun berber Todori'nin muhakemeleri bittabi burada yapılacaktır Sahte diş tabipleri yakalandı Biri Galata'da, birisi Sirkecî'de biri de Zeyrek civarında olmak üzere bir hafta içinde üç sahte diş ta -bîbi yakalanarak Adliyeye veril -mistir Saraçoğlu ŞükrO Pev Rahatsız bulunan Saraçoğlu Şükrü Bey dün biraz iyileşmiştir Şükrü Bey dün oteldcr çıkmış ve bazı ziyaretlerde bulunmuştur Şükrü Bey bir iki güne kadar Ankara'ya gidecektir r^cieaTeırff ix Ta'ehe lokenfası açılıyor Halkevi içtimaî muavenet kısmı tarafından, muhtelit hâkem mah • kemesi binası altında açılacak olan talebe lokantası, bir haftaya kadar faaliyete geçecektir Halkevi, fakir Çocuklar için açtığı bu lokantada talebeye verilecek yemek Ilsternl tertip ederken Sıhhiye Müdiriye -tinin de noktai nazarını almıştır Müdlriyetin kalori ve vi tamun roîk-tan üzerindeki mUtalealarına göre yemek listeleri hazırlanacaktır Elektrikli yas'tk Balıkesir'de elektrikçilik ve kuyumculukla meşgul olan Hafız Ah -met Efendi yerli bir termofer yapma, ğa muvaffak olmuş ve ihtira beratı almak üzere teşebbüste bulunmuş -tur Bu etrmofer yastık şeklindedir Yastık bir prize raptedilince asm -makta ve vücutta ağn, sızı hîsedi -len yerlere konmaktadır Çekeslovakya'lı bir grup tarafından Karacabey'de bir şeker fabrikası tesis edilmek Üzeredir Grup mümessili M Alfred Şvars'ın Ankara'da hükümetle ve İktisat Vekâletile yaptığı temaslar neticelenmiş, imzalanmak üzere bir de mukavele hazır -lanmıştır Mukavele Vekiller Heyetinin tasdikına nrzcdilmİştir M Şuvars şeker fabrikasının hangi esaslarla kurulacağı hakkında şu malûmatı vermiştir: c— Fabrikanın bina ve makine -leri ve sairesi gibi tesis ve işletme maeraflan da bize aittir Grup şe -kert hükümete maliyet fiatı üzerinden verecektir, Grupun fabrika içîn koyduğu sermaye 10 sene içinde bu maliyet fiatına İthal edilen itfa pa-rasile doldurulacak ve fabrika ta -mam ve mükemmel bîr halde mecca-nen hükümete geçecektir Bir kilo şekerin, hükümete teklif edilen ma-liyet fintı fevkalâde ucuzdur Teklif ettiğimiz fiat üzerinden hükümet senede bîr buçuk milyon lira kazanabilecektir Fabrika ilk seneleri 50 bin ton pancar işliyerek 8 bîn ton şeker istihsal edecektir Bir buçuk milyon liralık kazanç ta bu istihsal üzerinden hesap edilmiştir Grupun hükû -metten istediği de fabrikaya pancar ve kömürü temîn etmesi, mukabi -linde şeker almasıdır Hükümet bu işte temin edeceği İntîfaın yansile grupun mensup ol-duğuErste BrUnner makine fabrikasından, Türkiye'de tesis edeceği başka sınaî fabrikalar için lâzım olan makîne ve malzemeyi rakiplerin fİ-atına satın alacaktır Bu suretle hükümet hiç bir kayıt altına gh-meden memlekette bir kaç sene içinde bir çok fabrikalar ve sınaî müesseseler tesisine muvaffak olacaktır Karacabey'de kuracağımız fabrika son sistem ve mükemmel bir halde olacaktır Bu ay içinde işe başlamak mümkün olacağını kuvvetle tahmin ediyoruz» Oaatasaray mezunlarının kongresi Galatasaray ticaret ve bankacılık kı un mezunları birliği umumi heyeti dün Beyoğlu'ndaki merkez binasında senelik kangresini ektetmiştir Tonlan-tıda birliğin işleri mevzuu bahsolmuş ve idare heyetinin teklifleri İttifakla kabul olunmuştur Heyeti umumiye eskî idare her etini aynen ipka etmiş ve yardım sandığı pro-jrn'e meşgul olacak bir hevei île BfcH mesai île uğraşacak bir komisyon teşkil etmiştir Bundan sonra her perşembe günü saat 18 de birlik merkezinde umumi bir toplantı yapılması kararlaştırılmıştır Edirne lisesi mezunları cemiyeti Edirne lisesi merim lan, aralarında bîr cemiyet kurmak içîn bu hafta içinde Halkevinde toplanarak bu İşi müzakere edeceklerdir Galatasaray'Iı izcilerin Atina sey^^ii Dört Atina'dan avdet eden Oatataıay Atina'ya giden Galatasaray izcileri 9 gnülük bir seyahatten sonra dün timiz vapurHe şehrimize gelmişlerdir, izcilerimiz Yunanistan'da fevkalâde bir surette karşılanmışlardır İzci kafilesine riyaset eden Refet B bu seyahat hakkında şunları söyle -mistir: c— Cuma günü Pire'de kalabalık bîr kütle ve Yunan izcilik riyaseti kâtibi umumisi M Pkaramanko tarafından karşılandık Buradan trenle Atina' ya gittik Orada da askerî ve mülkî bîr çok kimseler ve Atina izcileri tarafından büyük tezahüratla karşılandık Evangelûmos muallim mektebine misafir edildik Ertesi gün meşhur Akro • h IzeOerîn Atina'da alınmıt retlmlerl | pol harabeleri gezdirildi, paıar sabahı eski Kral sarayı önünde muazzam bir geçit resmi yapıldı Meçhul askerin mezarına çelenkler kondu Paıartesİ günü müzeler gezildi ve Yunan İzcilik reîsî M Benatin tarafından mektepte izcilere bir resmi kabul yapıldı ve daha sonra da Akrapolpalasta bir öğle ziyafeti verildi Ziyafet çok samîmi oldu, Türk ve Yunan dostluğunun artık tamamen büyüklerimiz tarafından tesis edildi -ğme dair sözler löylendî ve daima dost kal-narasına dair de sözler verildi» Refet Bey Yunan topraklarında Galatasaray izcilerinin gördüğü bOyük dostluk tezahüratını hiç bâr saman unuta-niK'acaklannı da izahatına ilâve etmektedir Siyasî icmal Arap kongresi Tarihte ilk defa bir Arap kongre»1 içîn ciddi bîr hazırlık yapılıyor Kongrenin maksadı Arap memleketleri arasında bara v» İktisat ve siyaset İşlerinde muayyen bir program Üzer* teşriki mesaîyi temin etmektir Bir takım Arap memleketleri yekdiğerini müteakip istiklâle doğru Ilerli -yorlar Bîr kısmı dahi şimdiden muhtariyeti haiz bulunmakladır Manha za arapça konuşan memleketlerin mühim bîr kısmı dahi Avrupa dev -teflerinden basılan taraf m d an bir daha terkedilmemek avmile müs -temleke haline getirilmiştir Faa, Trablusgarp Bingasl Cezayir ve Tunus bu cümledendir Arap memleketlerinin cümlesinde milliyet hUsi son samanlarda kuv -vetlenmeğe başlamıştır Bu diyarla-nn en hücra köşesi sayılan İspanya'nın idaresindeki Şimali Fas'ta daha bir İki gün evvel mühim bir kıyam hareketi suhûr ederek İspanya ve Fransa hükümetlerini fevkalâde te* ¦ •¦s düşürdü Çünkü bu hareketin arkasında Arap milliyetperverliği olduğu anlaşılmıştır Arap kongrrzi fikri tabi! bu uzak memleketlerde değil Sarkıkarip'te peyda oldu ve pek çabuk tanmmüm etti Böyle bîr kongrenin akti lüzumunda münevver Arap'ların cümle» ittifak etmiştir Bu fikrin ilerleme -sine çalışanların basında Yasinihn • simi Pasa Şehbendersade Adil Aslan gibi Irak ve Suriye'nin meşhur ricali vardır Bunlar son günlerde Irak, Filistin, Suriye ve Mısır ara -sında mekik dokumuşlardı Kongrenin hazırlığı kolay bir iş olmadığından bu ve em»ali zevat şUphesîs bir çok müşkülât karşısında kalmışlardır Meselâ kongrenin toplanacağı mahallin tayin! bir hayli münakaşayı baîa olu Her Arap memleketi ilk Arap konareslnin top lanacağı mahallîn şerefini kasan -mak istiyordu Bu t«te Mekke, Sam, Pağdat, Kudüs ve Kahire adeta yek diğerile rekabet etti Fakat nîha -yet konıcrenin Bağdat'la toplanması hakkında ittifak hâsıl olmuştur Suriye ile Filistin'in manda ve Mısır'ın itgal altında bulunduğundan bura -larda toplanacak kongrenin as çok ecnebi nüfus ve tesiri altında ka'a-cağına ihtimal verilmiş ve müstakil Irak'ın payitahtı tercih edilmiştir Vehâbi'levin dini telkinlerinden dolayı kongrenin Mekke'de tonlan-ması muvafık görülmemiştir Şimdi kongrenin îçtima tarihini tayin içîn Arap memleketleri arasında müzakereler cereyan «diyor Arap kon -gresinin toplanması fikri Avrupa devletlerinden basılarını telâşa dü -sürmüştür Bilhassa Fransıs'lar A * rap milliyetperverliğini ve ittihadını kuvvetlendirecek bu hareketten çok endişe ediyorlar Lâkin bu devlet -lerİn konerenin aktine manî olabil melerine l'mdilik imkân gÖrllrunü yor MVHAPP'M FFY7J Bir gaz gemisi Kayalığa çarptı! Kaza Bozcaada önl^rmde oldu, gemi tehlikededir N-Tveç" bandıralı F"1'-« v*z azaaîrt, dun Bozcaada civarında Mermer burnunda Mansel mevkiinde kayalıklara otormu», baş taraf sarnıçlarından yaralanmıştır iki sene evvel İnşa a^ml» 9000 küsur tonluk birinci sınıf bir gas gemisi olan Egîna, Köstence'den ben-în «jiklemi »ti ve sularmıtJan transit olar*k geçerek Fransa'da Ruen Iim"«*na gi-divordu Kaza*a uğrayınca Tü*k Gemi Kurtarma şirketinin Lanina îtmîn • deki tahlisire ermişi d-rhal Bo»ea«da-ya gitmiş ve Egina'yı kurtarmak ürere ameliyata halamı*tır; fakat geminin yaralan mühim oldi'^undan vaziyeti tehlikeli »örülmektedir Gene Bnzcaada önünde karaya nrnr-muş olan Yunan grm!»inin de yü'dö • inilmesine çalışılmaktadır Vapur batmak tehlikesini atlatmıştır Ahmet Cevat Bey Çanakkale meb'usu oldu Biga 6 Hususi — Samih Rifat Beyden inhilâl eden Çanakkale meb'usluğuna burada İttifakla H F namzedi Ahmet Cevat Bey Intİ -hap o'unmuşur N A Evkat cetveli 10 Ramazan Cumartesi 7 ksnunsani 1033 KzsM ;Waıl I 41 TulÛ 2W 7/A Oele ıs-'i Iklnd KX%m\ I? lr,56: Hayat Ansiklopedisi Cumhuriyet İSTANBUL — CAĞALOGLU Telgraf n mektup iaresi: Cumhuriyet Iıtanou — Posta kutusu: IstanbuL No 24* Telefon: Başmuharrir: 2îfci6o Tahrir mOöOro 23238 idare müdürü: 223» Matbaa: 20412 İTAd aablfclerlmlı berhese açıktır— Cumhuriyette neşrettirilecek lanlar lln doğrudan doğruya İdarehanemi/e dahi mü racan t olunabilir Dokuzuncu sene: No 3117 Pazar 8 Kânunusani 933 Hayat Ansiklopedisi Büyük bir kütüphaneyi bir arada evinize getiren en faydalı eserdir Her evde bir tane bulunmak lâzımdır mmıHİNİııı HIK 1111II"!IIIIMlıllllllimilllHlı Şehit Kubilây'a Menemen'de abide Ankara 5 ikjncikânun Basma-harrİrimİzden — Güzel iş, temiz '» 'yİ if bazan zahirde biraz yavaş yürüyor gibi görünse bile hakikatle esaslı ve yüksek olur Menemen'de ağza köpüren irticaın yakasın -dan yakalıyarak tartaklarken şehit düşen Kubilây'ın büyük hâdisesi gecen gün üçüncü yıldönümünü dolanarak tarihin sinesinde adeta bir efsane gibi biraz daha eskimiş ol -inakla beraber onun hatırası kalp -lerde taptaze yaşıyor, ve nihayet işte Kubilây namına Menemen'de ve hâdisenin cereyan ettiği yerde yükseltilecek abideyi kuvveden file çıkarmak hareketi de başlamrş bulunuyor Bu abide Türk gençliğinin azminden bir timsal olacaktır Nasıl oldu idi hatırlarsınız: Me -nemen'de irtica ile inkılâp çarpıştığı zaman bu faciada muallim Kubilây'ın kurban gitmiş olmasını bütün vatan ve millet teessürlerle karşı -larken Viyana'da tahsilde bulunan bir Türk çocuğundan bir nida yükselmişti: Şehit Kubilây'a Menemen'de ve kanlı hâdisenin cereyan ettiği yerde bir abide yükseltelim diye Ve bu teklifi yapan Türk çocuğu Kubilây abidesi teşebbüsüne bilhassa gençliğin ve gençliğe doğru iler-üyen Türk yavrularının azına çoğuna bakılmıyarak verebilecekleri her miktarla, hatta birer kuruşla, hatta onar para ile ijtİrak etmelerini çok aziz bir maksat gibi tebarüz ettiriyordu Bu ayni zamanda yüksek kıymetli bir terbiye isi olacak, belki Türk gençliğinin inkılâpçı terbiyesini tebarüz ettirmiş bulunacaktı Teklif yerinde idi Derhal Tür -kiye B M Meclisi Reisinin Başbuğ-luğu altında bîr komite teşekkül etti, ve beyannamesini millete ilân ıjfcııılı M,eııe VbuKm- h-l -mıştı Komite dahi beyannamesin -de bu işte bilhassa Türk çocuklarının alâkadarlığmı istiyor ve onların verecekleri mini mini beş veya bir kuronların milyonlar değerinde kıymeti olacağını açık ve yüksek soy -lü yordu \ Hakikat te işte hemen tamamen vo aynen denilecek veçhile böyle cereyan etli Bu işle daha ziyade Türk çocukları, yarının büyükleri olan »bugünün küçükleri alâkadar oldu -Jar Komite ahiren paralan toplı -yan millî bankanın bu iş için verdiği hesabı tetkik ederek damlıya damlıya husule gelmiş olan gölü ördü Toplanan para miktarı tam 19919 Uraya baüğ olmuştu, ve daha teberruat ta devam ediyordu Ko -mite mevcut miktarı fîliyat saha -aırsda faaliyete geçmeğe, yani Menemen'de dikilecek abideyi hazırla • mağa kâfi buldu, ve bu işin ehliyet vo liyakatle başarılmasını Cumhuriyet H Fırkasından ricaya karar verdi Artık Menemen'de Kubilây abidesi yükselecek ve Kubilây mes'elesi yalnız maziye intikal etmiş bir hâdise olmaktan kurtarılarak mütemadiyen istikbale hitap eden ebedî bir hürriyet ve inkılâp heykeli olacaktır Mevcut para Menemen'in mütevazı hükümet konağı meyda -»ma dikilecek Kubilây abidesini ikmale kâfi germezse Türk çocuk -sarının onun noksanını tamamla • maktan âciz kalmıyacaklarına şüphe yoktur Bu eser muhakkak ola -rak hepsi inkılâpçı Türk çocukları-nra eseri olmak meziyeti ile de kat kat yüksek kıymeti olacaktır, inkılâp fedakârı muallim Kubilây'ı böyle bîr âbide ile ebedileştiren Türk çocuğu vatanın istikbal emniyetine bugünden hâkim olmağa başlamış olan kahramandır KubMây için Menemen'de bir âbide dikilmesini Viyana'dan gönderdiği mektupla teklif etmiş olan Türk çocuğu orada kendi müfekkire ve hatırasına çok müessir olmuş bir hâdiseden bahsediyordu O bir Avrupa memleketinde ecnebi kuvvet -1 erin in hakaretini şamarlıyarak memleketinin şeref ve selâmetini kurtarmış bir çocuk namma dikil -mî» bir abideden bahsediyordu ve bu hikâyeyi anlatırken ayni zamanda Türk çocuklarının Kubilây na * mına yükseltecekleri abidenin kıy -rnetİ çok yüksek olacağını da anlatmış bylunuyordu İşte simdi o teklifin sahibi TÜrk çocuğunun dedi • »Ji oluyor, yani Türk çocuklarının ufak ufak himmet ve gayretlerile inkılâp fikrinin ebedî zaferine hev-YUNUS NADİ Mabadı 2 inci sahifede umumumi¦ m nınnmııııııihiıııııııımımimiminılııııumııııııtıllııiMiıııııııııııiMiımıııııııınhıııııımııııııııııııııııi'iıııııııııııtıııııııııııııımııııııiKU Gazi Hz Bu Hafta Sonlarında Seyahate Çıkıyorlar USmSMtmmmmSMmmsSSsmWSSmsşmssmmmM"'mmmmninumntnnmmmmn^mıımmuM^mııannııın,ıUlııını,ıııınıı Ergani dağlarındaki hazine! 200,000 ton saf bakır olduğu tesbit edildi Ergani'de 1935 te faaliyete geçilecek ve senede 20,000 ton istihsalât yapılacak Ergani br*"i Hükümet Er gani bakır ma deninî faaliye te geçirebilme! içm Malatya Ergani şimendİ fer hattını biraı evvel inşa ettir m ek üzere II milyon lirald dahili bir İ raz yapmağa rar vermiştir Ergeni bale madeni firkeu trgani sfrkelt murdtu murahhas azası has azası Mahmut Mahmut Nedim Nedim B Bey bu mes'ele hakkında bir muharririmize şu izahatı vermiştir: « — Şirketin faaliyete geçerek istihsal âta baslıyabilmesi ancak si -mendifer hattının yapılmasına bağlıdır Hükümetle mukavelesi bulunan isveç grupu Feyzipaşa - Malatya •n ad enlerin in bulunduğu sahayı gösterir Kir panorama etmektedir Halim Ergani madeni -ne varması için daha 85 kilometre ray ferşİ lâzımdır Bunun için de 12 milyon liraya ihtiyaç vardır Bu inşaat tedricen yapılmak su-retile bir hayli uzun zaman sonra bitirilecekti Halbuki madenin biran evvel faaliyete geçebilmesi inşaatın taciline bağlıdır ve bunda zaruret vardır Hükümet bunu nazari İtiba-re alarak 12 milyon liralık bîr i» -tikraz yapmağa karar vermiştir Bu takdirde hat iki sene zarfında ta -mam en ikmal edilecek ve bu şimendifer 1935 senesi haziranında Ergani'ye vâsıl olacaktır İstikraz tama-mile hükümete ait olacak, faizi ve mukabili gene hükümet tarafından ödenecektir Buna mukabil şirket her sene 20 bîn ton sahife halinde bakır ve külliyetli miktarda kok ve mazot nakli için hükümete senede bir milyon lira verecektir Şirket senede 20 bin ton musaffa Dünya Güzeli dün geldi Keriman H Ankara'da gösterilen alâka ve teveccühe teşekkür ediyor Bursa güzeline verilecek hediyeler Bu sene Madrid'de yapılacak olan Avrupa güzellik müsabaka • sına asgari on beş mîllet iştirak ede * çektir Müsabakayı tertip eden Ahora gazetesi, musaba -kanın mükemme bir şekilde icrası içm M Maurice de VValeffe'nin emrine mühim bir meblâğ tahsis et -mistir Dün, M Maurice de VValeffe -den aldırımız yeni bir mektun'a Türkive güzellik kraliçesinin, Mad -rid'de hü^ük bir alâka He beklen -di^ni bildirmek -tedîr Müsabaka pek kısa bir zaman için temdit e-dilmişt'r Müsabakanın re zamana kadar temdit edildiğini soran hanımlara bugünlük şu kadar söy- liyelim ki, müsabakamızın resim neşri müddeti pek kısa bir zaman için temdit edilmiştir Bu müddetin ne vakit biteceğini ve müsabakanın ne vakit ya- Bursa Güzellik Kraliçesi Lcman Sadullah Hanımın başka bir portresi pılacağını bir iki güne kadar yazacağız O vakte kadar kayit muamelesi devam edecektir fdabadl 4 ü'icu sahifede Reisicumhur Hz Çarşamba veya per -şembeye hareket ediyorlar Ankara 7 Telefonla — Reis! -cumhur Hazretlerinin bu çarşamba veya perşembe günü tetkik seyahatine başlamak üzere buradan hareket buyurmaları muhtemeldir Gazİ Hazretlerinin muhtelif yer -lerde dil mes'eleleri İle meşgul o -lacaklan tahmin edilmektedir İran - İngiltere ihtilâfı İran hükümeti ısrar etmeğe karar verdi Yola çıkan heyetin reisi Mes'ele dahilî mes'eledir, kimse karışamaz!» diyor Saraçoğlu Şükrü B İyileşti ve dün Ankara'ya | hareket etti Saraçoğlu Şükrt Bey Bir kaç gündenberi rahatsız bu -lunan eski maliye vekili Saraçoğlu Şükrü Bey dün tamamen iyileşmiş ve akışam trenile Ankara'ya gitmiştir Saraçoğlu Şükrü Bey Ankara'da, borçlar mes'elesi üzerinde cereyan eden müzakerat etrafında hükümetle temaslarda bulunacak ve kat'î itİlâfnamenin tanzim ve imzası için yeniden salâhiyet alarak on beş gün sonra tekrar Paris'e gidecektir Alâkadar menabiden alınan malûmata göre Saraçoğlu Şükrü Bey, Paris'te eski Osmanlı borçları mes'e-lesînîn haricinde kalan diğer malı işelrin halli ile de meşgul buluna -çaktır Bu arada Osmanlı Bankasının üç milyon İngiliz liralık döviz kredisi vermek mukabilinde îmtî -yazının 11 sene temdidi işinin de müzakere edileceği tahmin edilmektedir Başvekil Fırka Grupunda İzahat verecek Ankara 7 Telefonla — Bu salı günü toplanacak olan fırka grupunda Başvekil ismet Paşanın kupon -lar mes'elesi hakkında azaya malû -mat vermesi muhtemeldir Bir Türk masonu Beynelmilel icra heyetine reis intihap edildi İki senede bh* toplanan beynelmilel Mason konvanı 8 inci içtimaını bu yas şehrimizde aktetmİşti Bu defa beynelmilel Mason Cemiyeti icra heyetinin tebdili icap etmiş ve Paris'te yapılan toplantıda Türkiye Masonluğunu temsil eden sabık maliye sermüfettişlerin-den Türkiye Ustadıazam muavini Reşit Bey beynelmilel icra heyeti riyasetine intihap edilmiştir Bu intihap Türkiye'ye ve Türk Masonluğuna karşı gösterilen itimat ve takdirden dolayı pek ziyade memnum -yeti mucip olmuştur -s «Sokağı yıkayınız!» rozan; ALİ NACİ Sofya'da son günlerde cereyan eden müthiş bir sokak muharebesinin hikâyesi 3 üncü sahi/ede Tahran 7 AA— Cenevre'ye gitmekte olan Iran heyeti reisi ve İran Adliye Nazın, hareketinden evvel heya -natta bulunarak heyetin Cenevre'de İcra edilecek müzakerelerin Arey imtiyazının feshi etrafında toplanmasına müsaade etmîveceğini söylemiştir Mumailevh ilâveten demi*tir ki: •— Fesih keyfiyeti, dahilî bir mes'eledir, Milletler Cemiyeti de dahil ol • duğu halde ecnebiliğin bu meseleyi münakaşa etmeğe haklan yokturs Yenî bîr İmtiyaz İçİn müzakerat açılmasına karar verildiği takdirde, İran hükümet! bu müzakeratm Tahran'da yapılması için ısrar edecektir Bir İngiliz gazetesinin neşriyatı London 7 AA— Amele fırkasının naşiri efkârı olan Daily Herald, Mançuri ve Iran mes'elelerinin Milletler Cemiyetinin, teşkilinden maksut olan vazifeyi ifaya dahil olup olmadığının Mabadl 5 inci sahifede trsn gam Rıza Pehlevt Hazretleri Sanayiimizin zaferi «Ipekiş» millî mallara teşne olan İstanbul taraf mda da bir mağaza açtı 1 pekisin d On Sultanhamamı'nda açtığı yen mağaza re kuşat resminde bulunanlardan bir grup ricî şekli itibarile İstanbul'un en şık Mabadı & İnci sahlfeie ıı inİti III İlli II İHINI İlli III HUMmı ;l ¦ HH ıl'HIII» ' TpeEiş» in Sultahaznamı'ndaki mağazası dün saat dört buçukla merasimle kuşat edilmiştir Kuşat merasiminde İstanbul vilâyetinin bil -yük memurları, İş Bankası erkânı İktisadî müesseseler müdürleri, gazeteciler, ve bir çok davetliler ha -zır bulunmuşlardır Davetliler mağazayı gezdikten sonra hazırlanan büfede izaz edilmişlerdir «Ipekiş* in Sultanhamamı'ndaki mağazası gerek dahilî, gerekse ha-uiıııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııtıııııııııııııııııııııııııllııııııınıııııııııııııııı Nazariyat / l'iiıı Belediye nizamnamesi* nin 02 inci maddesi: Tramvay arabalarına daima hareket istikametinin sağ cihetinden ve arka kapısından binilip ön kapısından inilir Hareket esnasında inip binmek, atlamak, basamaklarda veya arabanın aksamı hariciye-sinde durmak, arabalar dahilinde sigara içmek, halkı îz'aç, ızrar ve elbisesini telvis edecek eşya ile arabalara binmek, pencereden ba* ve kolunu çıkarmak, arabalar dahiline ve arabalardan harice tükürmek, sümkürmek veya ahar suretle telvis etmek, vatmanla konuşmak, farkı **vlemek, ıslık çalmak memnudur, r_^r- -1 Ve tatbikatı 23 üncü cüzü çıktı Siyasî icmal 'Cumhuriyet Şehir ve memleket haberleri Türk - Rus Yazan: AB1DİN DAV ER 5b — Mata-Harı, harp başlar başlamaz hemen faaliyete geçti Makamdı, memura büyÜlüyerek ma -tına fazla fiet koydurmaktı Bo nao-mura bütün eşyasını paraya tahvil ettiğini söylerken demişti kiı •Yalnız, sevgili atım Vfşnu'yu satmak istemedim Onun, benden bas -ka bir sahi bl olmasına tahammül edemrdijSfim İçİn, bu sabah, kalbine allın bir hançer sokarak sevgili hayvanımı bendi elimle öldürdüm* Ru eşyaları satmaıındaki saik, a-caha, paraııılık mı idi, yoksa harp çıkacağını biliyordu da onan İçin mi alelacele gidiyordu T Sebebi her ne olursa olsun 1914 senesinde Fran -mız'lann milli bayramına müsadif 14 teenmua r/ünü, Mata - Hari, Fransa'dan ayrılmıştı Harp esnasında Mata-Hari 1914 seaeel ağustosunda harp başlarken Mata - Hari, Berlin'de VVin-trrgarten |aılnosunda oynuyor ve alkışlanıyordu Harbin Un edildiği tarihi günün akşamında, bu gazino-da Berlin polis müdUrile beraber yemek yemişti Sokaklarda halk coş-muşı — Nach Parts Parlsel Diye bağuryor, caddelerden e * ellemiyordu Berlin polis müdürü, kadını, resmi otomobiline aldı ve onunla beraber caddelerde dolaştı Bu da, göeteriyor ki bu tabsta amiri, kadına yalnıl gönül ve arıu alâkalarından başka rabıtalarla da m er • buttu Mala - Hari Berlin'de çok kal -madı 1914 senesi teşrinievvelinin son tünlerine doğru ona Berlin'den trene binerken görüyoruz Yanında oda hizmetçisi kıyafetinde hir adam var ki bavullarını taşıyor Fakat trende yalnız kaldıkları zaman, bir-birlerüe senli benli konuşuyorlar Bu oda hizmetçisi, sarışın ve yeşil gözlü bir delikanlıdır Hollanda'ya geldikleri zaman kadını Amster ¦ dam'da Victoria otelinde, bektiyen bir adama teslim ettikten sonra kon-disl ortadan kayboluyor Victoria otelindeki adam, kadını *•» «v-vel Almanya'nın hiavnati- ne almış olan Felamenk'teki Arman casus teşkilâtının âmiridir Bu mülakatta ikİ eski doat, bîr hayli gizil şeyler konuştular Kadın busele* verdi, talimat ve para aldı Bir kaç gün sonra Mata • HarTyl Hollanda payitahtında danseder, görüyoruz Nihayet 1915 senesi yaklaşırken, Victoria otelindeki adamla Mata Hari'yi tekrar haşhaşa görüyoruz Casus, kadına 30000 mark ile mühim bir de vazife veriyor Bir kaç gün sonra Mata • Hari'yi Ams-terdam'dan İngiltere'ye giden bir vapurda görüyoruz Kadm, tnşjilll toprağına ayak basıp U Londra'ya gitmek için daha trene binerken, İngiliz'lerin Intelligence Service teşkilatı, kendisinden şüphelenerek hemen faaliyete başladı Mata - Hari'yi Londra'da gayet mahirane bir su -rette takip ettilerse de casusluk yaptığına dair en küçük şüpheyi di bir hareketini bile göremediler O, zaten, İngiliz'ler vasıtaslle Fransız'ları atlatmak için gelmişti ve bu sebeple İngiltere'de hakikaten biç bir şey yapmadı ve bir iki günden fazla kal- Dcnsdi Mata - Han madv Mata Hari, İngiltere'den Paris'e gelince, IngUiz Uekİletı, kadından şüphe edildiğini, tarassut altına alındığını, fakat şüpheyi calip hiç bir hareketi görülmediğini, borayı malûmat Franaıs casuslukla mücadele teşkilâtına bildirdi Ma " ta Hari Paris'e gelince tekrar e*aJ hayatına başladı Zevku safa, sefa-het, aşk ve ihtiras hayatı Adetleri her gün artan İşıklan arasına Fransa hariciye nezaretinde mühim rol oynıyan büyük bir şahsiyet te iltihak etmişti Bu kadında oyla mî-hlrll bir cazibe vardı İri kim gÖrae ona hayran ve esir oluyordu Dansöz Paris'e geldikten sonra, ilk işi* o tarihte henüz bir tayyare karargâhında çalışan ve mezunen Paris'te bulunan sevgilisi Marki Pierre de Monteasac ile görüş -mek olmuştu Diyeceksiniz ki bu hovarda casusun Fransız ta yy a -re karargâhında na isi var? Anla -talim Mata - Hari, Berlin'den Fe -lemeng'e gittikten sonra, oda hiz -metçiai kıyafetinde kendisine refa -kat eden Marki de Montesaac'ın ortadan kaybolduğunu yazmıştık Mır hî'yİ bir kaç gün sonra Paris'te görüyorum- Doetlen bu kibar ve zengin delikanlıyı büyük bir sevinçle k arş d armalardı O, bütün tanıdıklarını ziyaret ediyor, kendisinin babası Rus olduğu için, böyle bir zaman-daFrarua'nın hizmetin* girmek, ikinci fakat hakiki vatanı addettiği Fraaaa İçin çalışmak istediğini ve bunu bîr borç, bir vazı'fe bildiğini söylüyor, Almanların şiddetle aleyhinde bulunuyordu Esasen, harbin ilk aylarında, Fran sa'ya arzı hizmet eden bir çok ecnebiler vardı Fransa'da oturan ve memleketlerine şridemİyen Rum'lar, Lehlî'lerden başka, bir çok Çek'ler, Yugoslav'lar, İtalyan'lar, Amerika'-lılar, gönüllü olarak Fransız orduluna girmişlerdi Marki de Monteaaac, pek çok olan dostlarına başvurmak auretile maksadına çabucak nail oldu Mabadı nar Şehit Kubilây'a Menemen'de abide {Başmakaleden mabetti kel dikilmeğe geçilmiş bulunuyor Bu neticeden çok müstesna bir saadet duymamak ihtimali yoktur Güzel ve yüksek eserlerini şimdiden bütün Türk çocuklarına kutlularız Bu manzara karşısında Kubilây öl " raedi demek te hata olmaz O bîn -ler ve binlerle, ne diyoruz binlerin lâfı mı olur, bütün istikbale mUmtet milyonlar ve milyonlarla Türk ço -cuğunda ebedi bir hayat İle yaşa • makta devam edecektir Menemen'de olan iş ne İdi, onu da hatırlıyalım bari Kara taasaup kâbusları içinde insanlık mahiyet -¦erini kaybetmiş uç dört bedbaht, terakki yolunda geniş adımlarla yürüyen Türk cemiyetinin yükselişine akıllarınca mâni olmak İstedikleri zaman karşılarında onların yakalarına yapışan Kubilây'ı bulmuşlardı Kubİlây1! onlar en feci surette senit etmişlerdi ama diğer Ku-bilây'lann pençelerinden yakaları* su kurtaramamışlardı Bu vahşet lâyık olduğu cezayı buldu ama biz Türkiye'de artık bu türlü geriliklerin tekerrürünü görmek istemîyo • DJI İnkılâp Türkiye'si kimsenin vicdanına tahakküm etmek daiyesİn de değildir Burada herkes aklının veya an'anesİnin muvafık bulduğu itikada sahip olabilir Ancak bu hürriyet başkalarına ve bilhassa cemiyete tahakküm etmek için kiınsva- ye hak veremez, Menemen'de bu hesaba bir facia cereyan etti Bu mücadelede inkılâbın tabiî olan galibiyeti işte Türk çocuklarının Ku -bil&y'ı ebedİleştlren eıerlerile ala -bildiğine yükseltilmiş oluyor Menemen'in Kubilây abidesi bütün millet için ve hatta insanlık hesabına hakikat yolunu gösteren bir ibret heykeli olmuş olacaktır Türk çocukları bu yüksek kıymetli eserlerlle pek haklı olarak İftihar edebilirler O hakikaten onların bütün tarihteki millî an'aneleri itibarile de çok yüksek olan şan ve haysiyeti er i no yakışır bir eaer olacaktır, San'atk&rın Kubilây abidesine şekil vermek İçin hangi ilhamda karar kılacağını bilmiyoruz Bİze eo-rulsa fikir olarak biz onun elinden İnkılâp ve terakki bayrağını düşür-mîyen bir Türk çocuğu halinde tasvir edilmesini İsterdik Hakikaten, karşımızdaki manzarada biz! heyecana düşüren cihet yalnız bîr tek Kubilây'ın fedakârane ölümünden İbaret olmıyarak bilâkis onun me -matına ebedi hayat veren diğer Ku-bilây'ların ortaya çıkmakta gösterdikleri heyecanlı varlıktaki ulviyettir Bir Kubilây ölmüş ama onun yerini tutan bin bir Kubilây ortalığı hemen kaplamıştır Bu m eve e çok yüksektir Yajayın siz ey Türk çocukları, ve ebediyen, emi? YUNUS NADİ Beden terbiyesi Hocası dün geldi Mütehassıs, Selim Sırrı Beyle Ankara'ya gitti Ankara'da tesis edilen Yüksek Beden Terbiyesi Spor şubesi muallimliğine ta*in edilen Berim Darü'rununu* Beden Terbiyesi muallimi M De mas dün İstanbul'a gelmiş ve ayni ründe Maarif BaarrrinVttişf Selim Sim Beyin refaka tinde Ankara'ya hareket etmİ'tîr tataavonda profesör Dainas île görüşen muharririmi! kendisinden şu malûmatı almıştır: ¦-— 1*96 da Marunburg şehrinde dnrdum tik orta lah*flîmİ ve muall-m mektebini orada bitirdikten sonra vük-aek beden terbiyesinde ikmali tahsil ettim Sark! Prusya'da Elbing şehri pe-dagoît akademisinde Uç sene nararf ve emeli beden terblvesl hocalığında bulundum Oradan Prutva Maarif Nezareti beni Berlin Darülfünuna fllolofi şubesi be-ten terhîvesl muallimliğine ta-vm etti Uç senedir orada muallim bu-lımoyororn Ankara'da acılan YUksek Beden Terbireal Spor sobesi muallimliğine beni İntihap ettikleri ismin ba yeni memıırîvetl memnunivelle kabul ettim ve Tflrkiye Cumhuriyeti genç muallimlerine faydalı olmayı bir gaye bilerek veldim Bütün Almanya'da itk mekteplerden D-rÜ'fttnun'-ra ksd-r beden terbiyesi gösterilir Bilhassa bütün yüksek mekteplerde beden terbiyesi mecburi olduğa vîbl ı-hademema alabilmek cin beden larblyesinln muhtelif şubelerinden İmtihan vermek ve tam numara olan besten nrihril kaşanmak şarttır P-ml'ünırnUnn bflvüktüğünc gore müteaddit beden terblvesl mOderria va muavinleri vardır Barlln Darülfünununun beş huVük flmnastlh salonu, dokuz tenis mahalli ve bOyÜk bir oyun ve spor mevdam vardır Prusya Darillrununonun muhtmllf sobelerinde on İki bin, on Dç bm mü da-rim vardır Bu mlktann öçte biri kadındır Bütün bo eençler Jânmastîk va spor dersleri görürler AdDiyedaft va Mahkemelerde Komünistlerin açlık grevi bitti Mevkuf bulunan komünistlerden bîr kısmı açlık grevi yapmağa başlamış -lardı Komünistler greve nihayet var * mislerdir Katil maznunu Cevdetin muhakemesi Yenipoatane Önünde gramofonca Ki-mil'i öldürmekle maznun Cevdet'in A-ğıreemada muhakemesi dün bitmiştir Dünkü muhakemede müddeiumumi suçlunun ceza kanunun 448 inci maddesi mucibince ce sal s ndınl matını istedi Maznun müdafaasında katil olmadığını söy-lİyerek beraatîni talep etti Kararın tefhimi başka bir güne kaldı Refik Ahmet B beraet etti Vakit gazetesi aleyhine müddeiumo -mİlik tarafından açılıp bir müddettenberi lıtanhnl ikînri ceza mahkemesinde rüret edilmekte olan iki dava, dün bitmiştir Vakit gaıelesi neşriyat müdürlerinden Refik Ahmet Bey iki nokta -dan mahkemeye verilmişti Bunlardan biri Türkiye hudutları haricînde olmuş bîr intihar vak'asmı zabıtadan İrin almadan gazetesine dereetmfl olman idi İkinci dava da Vakit gateteılnde Inti -şar eden bir şiirle bu sirl çerçeveleyen resmin müddeiumumîlikçe müstehcen sayılmasından dolayı açıfmuh Mahkemede romancı Hüseyin Rıh -mî, gürel san'etlar akademisi müdürü ressam Namık l*maİl Darülfünun mü -dem'slarinden Muta/a Sekip, SeMr Meclis! arasından avukat Avni, mat -bual cemiyeti reîsİ Hakkı Tarık Bey -ler şahit olarak dinlenmişler, davaya sebep tesbîl eden sür ve resmin bir san'-at eseri olduğuna, mflstehcen sayı'smı -yaratını, esasen Refik Ahmet Beyin müstehcen ve havasızca bir yası ve resmi ıimkân olmadıkını söylemişlerdi Muhakemenin dünkü cet • sesinde müddeiumumîlik makamının mü-taleeaından sonra müdafaa vekili İr -fan Fm!n B*v matbuat kanununun Büyük Millet Meclisinde verenlerde uğ • radığı tadile göre bu tadilden evvel va-pılmı* olan ba kehfl neşriyatın cürüm savda m»aceğmı söylemiştir , İrfan Emin Bev ikinci dava hakkın -da da temyiz mahkemesinin - m İm s -sîl bîr davadaki kararını okuvarak bir yan ve r*«mîn mti'tehren ve havasız -ca sayılabİlmesi için umumun iffetme taarruı • maksadını muhtevi olması lâzım i-, u ¦ ,; bu !•¦¦ kararına iati - naden söylemiş Vakit garetesînde cı -kan »İir ve ve resimde ve bunların neşrinde bövle bir mık,at olman*nı bunların san'at eseri nldı»-t«rmı ileri sfl -rerek beraet îstemisllr İkinci cesa mahkemeli heveti, möıak*'e neticesinde Refik Ahmet Berin her ikİ devada da cürmü nü uıbit görmmiş ve beraetine karar vermiştir Huda göstermesin asarı izmihlal bir yerde Galatasaray kulübü, biraz sendeler, sendelemez, her taraftan hücuma uğradı Bu suretle •düşenin dostu olmasa aösünün hakikat olda -ğu bir defa daha anlaşıldı Tevekkeli, Anutta şıcrt yağmada mephul eyler âdâyı Huda göstermelin bir ymrd* aearı izmihlal Dememişler Fakat ban kimseler ve müesse -aeler vardır kî bitaraflıklarını muha -faza etmeleri ve hakikatte bitaraf olmasalar bile bitaraf görünmeleri vaziyetleri ve vazifeleri İcabıdır Cuma günü yapılan maçların tafsilâtı Radyo ve Anadolu Ajansı leb -ligleri ile bermutat her tarafa bildi -rİldi Bütün maçların tafsilâtı sütun autun vantıık n her fırsat düştük -çe Galatasaray'ı mağlûp eden filân kulüp filânla maç yaptı diye Gala -tasar ay'uı mağlûbiyetleri Userinde Imütemadiyen ısrardan bir zevk da -yulduğa ve ba falan falan kulüplerden bîri de Galatasaray'a mağlûp olduğu halde onun sadece isminin sik-rile iktifa edilmektedir Mes'ele yalnız bundan İbaret olsa iyi Gazetemizin genç takımları yetiştirmek İçin tertip ettiği Iskte küçük Galatasaraylıların, küçük Be -şiktaş'Idarla Kadıköy'ünde yaptık • lan ve 3 - 2 kazandıkları maça dair Radyoda tek bir söz söylenmedi ve akını tebliğlerinde tek bir satır yasılmadı Radyo ile ajans ve ban gaıete • ler, acaba Galatasaray'ın yalnız mağlûbiyetlerini yazmağa mı memurdurlar, diye Sonıvorırz? Müşterek filmi Tarife komisyonu Telefon ücretleri için yeni bir karar verecek Telefon Bere Mermin tenzili haklrm -da Devlet Suraımca verilen karar he-nUı Belediyeye tebliğ edilmemiştir Maamafih; alâkadarların verdikleri malumata nazaran bugün Uttuk elil mekte olan tarife geçen kânunusanide tamim edilmiş ve o zaman da Inpiliı lirası dokuz yüz kuruştan muamele görmekte olmuş bulunmasına nazaran tarifenin o tarihle tenziline imkân görülmemiştir Bilâhare temmuzda tarifenin tekrar tebdili icap ederken komisyona İçtimaa davete aalâhivettar olan Potta ve Telgraf MUdiriyetJ Umumiyeti komiserinin davet etmemiş olması yürün-den toplanılamamıştır Son variyet Ü-T eri ne Vatİ ve Belediye Reisi Muhittin Bey Posta ve Telgraf Müdlriveti Umumiyetine bir tezkere yazarak komıs -yonon içtimaa davetini istemiştir Rene-«aleyh bugünlerde içtima yapılarak yeni tarife tanzim edilecek ve temmuz-danberi alınan fazla ücret te şirketten geri İstenecektir M Zarhi Anadolu'da tet-kikatını bitirdi, geldi Memleketi mi ile, komşumu» Sovyet Rusya'nın son inktlârdannı müştereken temsil edecek bîr filim çevirmek ıcm tetkikatta bulunmak Uıeee bir müddet evvel şehrîmi-e gelen ve bir aydanberi Anadolu dahilinde seyahat etmekte bulunan Rus senaryo muharriri M Zarhi dün Ankara'dan şehrimize gelmiştir Rus sinemacısına hu seyahatinde refakat edan Maarif Vekâleti Umummî müfettişlerinden Reşat Nuri Bey de İstanbul'a dönmüştür Verilen malûmata gore, M Zarhi Re Re-at Nuri Bev buradan evvelâ Burmaya gitmişler, bir kaç gün kalarak Bursa'n m tarihi abldah ve diğer savanı dikkat yerlerinde telklkat yaprm*1ar, o-radan otomoh-"»e Balıkesir'e v- izm" e gitmişlerdi Rus sinemacısı, İzmir'de bes gün kalmış, oradan tekrar otomobille hareket edilerek İzmir'le EskNehlr araamdaki ham mtntakalan gezilmiş ve buralarda müll mücadelemizin şerefli ve heyecanlı bir cok hatıraları mahallen tesbit edilmiştir M Zarhi uğradığı bu şehldermıMe ham cereyan eden menahk üreH«-*-ki tcfklkatmı ikmal ettikten sonra Ankara'ya dönmüştür Ankara'da Maarif Vekâleti tarafından le*kn ohman hevel toplanmış, ve M Zarhi'nln filmin Türkiye İnkılâbına ait safahatı fle memleketimizde bnlrm-duğu müddet varfında yaptı*! tetldkat etrafında verdiği fıahatı dinlemiştir Bo heyet tarafından filmin senaryoma ihzar edilmektedir Rus senaryo muharriri, bîr kac güne kadar Moskova'ya giderek orada bir ay kadar kalacak ve Pmin ırmuml esaslarını hasırlı varak tır M Zarhi bir ay sonra operatörlerle birlikte tekrar şehrimize gelerek Ue buradan ba*h«ar*b ve sonra Anadolu'ya geeerek tesbit edilen yerlerde ftlmkı har-V! manzaralarım çekecektir M Zarhi île birlikte şehrimize Rum sinema artiıilerinden bir grup ta gelecektir SOreyya Opereti izmir'de Salı günü İzmir Elhamra sinemasında 40 kişilik tekmil kadrosi'e ilk temsillerini vermek üzere Süreyya opereti bugün Bursa vapurila hareket etmiş -ler d ir 50 kişilik larih heyetinin içtimaları Darülfünunda içtima ederek Türk tarihinin medeniyet kısmını hazırla -makta olan elli kişilik heyet mesai -sini biran evvel bilirm-ğe ve bu mnk • satla badema her hafta perşembe gUn -İcri toplanmağa karar vermiştir Piyangonun son keş:desi Ayın on birinde on Üçüncü tertip Tayyare piyangosunun altıncı keşidesi Çekilecektir Bu keşidede en büvük ikramiye İki yüz bin liradır Bundan başka aynca elli bin, otuz bin, vİrmî bin, on bin liralık bÜvUk ikramiyeler ve yüı bin liralık bir mükâfat vardır Bu ke • şide de tekmil numaralara onda bîr he-sabİle amorti İsabet edecektir irtihal Dahiliye müsteşarı Hilmi Beyi" bir müddettenberi rahatsız bu'unsn validesi tedavi edilmekte o'duğu haalaha -nede vefat etmiştir Keyfiyet evvelki gün kendisine bildirilmiş ve Hilmi Bey dün Ankara'dan şehrimi re gelerek cenaze merasiminde hazır bulunmuştur Cenaze Edirnekapı haricînde sühe-da mavarlıoina defnedilmiş, merasimde Vali Muhillin, muavini A'i Rıza, Po -üs müdürü Hasan Fehmİ Bevlerle mülkîye müfeltiılerl vilâyet ve Belediye erkânı, jandarma ve polis müfrezesi bulunmuştur Hilmi Beye bu elim ziyadan do'avı beyanı taziye t ve kederlerine iştirak e» deriz sMaarfleML^ va Maarit mOdOrfl geldi Maarif işleri bıkkında Vekaletle temasta bulunmak Ötere geçenlerde An -kara'ya gitmiş olan Maarif müdürü Haydar Bey dün avdet etmiştir Mekteplerde tedrisata başlanıldı BPûmtntı mektepler eenrhaei ran* • linİ bitirdiklerinden burnundan itibaren tedrisata beılıyaeaklardır vıiâvetta Jandarma kumandanı Yalova'ya gitti Vilâyet jandarma kumandam bin -başı Ziya Bey teftiş için dün Yalova'ya gitmiştir Emlâki metruke İdaresindeki yolsuzluk Emlâki metruke idaresindeki yol -•uzluklardan dolayı iki memura üten el Çektirîldİğİni yazmıştık Mezkûr idare -deki teftiş ve tetkikat neticesinde mGhhn ban yo'ıukluklara daha temadüf edil -mistir Bu sebebe binaen teftiş sahan tevsi edilmiş ve bu iıe Uç Maliye mü -fmttîsi memur editmİıtâr OerüDiTOnyn€!a Hu'uk talebesinin Viyana seyahati Hukuk Fakültesi talebesinden kırkf kişilik bir grup bu ayın on beşinde VI -yana'ya bir seyehat yapacaktır Sa -yahat on gön devam edecek Viyana Darülfünunu ve daha sair ban müessese! gezilerek tetkikat yapılacakhr î?elhlr Dşlerl Hal münakaşaya konuyor Asri bir hal inşa edilİnciye kadar ma-vakkat bir hal yaptırılması hakkındaki Belediye riyaseti teklifi Dahiliye Vekaletince tasvip edilmiştir Buna alt projeler hazırlanmağa başlamıştır Ya • kında şartnamen' de tanzim edilerek mil nakasaaı ilân olunacaktır, Ca af hSprütü inşaatı Gazı köprüsü şartnameslndekİ ta -kas muamelâtına aît bususat ta halle -düdİğinden köprünün İnşan mûnaka • san pek yalanda ilân edilecektir Ma -ahara bu İnşaat hir ili sene devam edeceği İçin bir taraftan Unknpanı böprO -sünün tamirine de devam olunacak -ar \ Fransa - İtalya Avrupa'deki gerginliğin bşelîca âmilleri Fransa İle Almanya va Rusya ve İtalya arenadaki zıddiyet vo münaferettir Fransa'da son intihap* ta sol fırkalar ekseriyet kazandığın-danberi Franaa hükümeti mezkûr üç devlet ile gerg inlİğİn bütün şlddetüe devam etmesine mümkün mertebe mâni olmağa çalışıyor Çünkü Fransa'deki sol fırkalar yalnıa cebir ve şiddete ve süngüye dayanan bir siyasetin lletebet devam edemlyeceğlne ve tedricen tabii vaziyetin ve uzlaşmanın avdet eylemesine ötedenberî kanaat hâsıl etmiştir Tamirat mes'e-sinde ve emniyet ve silâh İşlerinde müsavat hakkının asam itibarile tanınmasında Fransa'nın Almanya'ya karşı gösterdiği müsaadekârlık bu siyasetin bîr neticesidir Sollar İktidar mevkiine geldikten sonra Fransa hükümeti İtalya ile dahi gerginliği tahfife çok ehemmiyet verdi Bîr çok defa uzlaşma ve dostluk elini uzattı LAkin bu teşebbüsler ya bîr tarafı yahut öteki tarafı sinirlendiren hâdiselere tesadüf etmesinden beklenilen müsbet neti' çeleri vermedi Sabık Fransa Başvekili vo şimdiki hükümet fırkan lideri M Herriot Toulouse şehrinde meşkûr fırkanın kongresinde İtalya hakkında gayet samimî sözler aarfetmiş ve Harbi U mumidm İtalya'nın yaptığı fedakârlıkları minnetle yadeyleroiş ve İtalya'ya dostluk elini uzatmıştı Hal -buki bu sözlerin söylendiği vakit bir gün evvel mumaileyh İspanya'da bulunuyordu M Herrîot'nun ba seyahati, İtalya'nın aleyhine bir Fransız ı İspanyol îttifakıauı başlangıcı şek ' linde Roma'da telâkki edilmiş ve Fransız'lara karşı husumet hisleri kuvvetlenmiş bulunuyordu Binaenaleyh Toulouse'de söylenmiş sözler bîr derece havaya gitmişti Sonradan Franaa ayan meclisi ba ricî İşler encümeni reisi M Berenger M Musolİnl hükümetinin İdari mu vaffaklyatının neticelerini samimi -yetle aelâmlıyarak İtalya'ya karşı cemile göstermişti Lâkin Dalmaç-ya'daki heykel hâdisesi ve bunu takip eden ltalya'daki ve Yugoslav -ya'daki hasmane nümayişler Fransa'nın ayan meclisinde söylenen dostane sözlerinin tesirini izale etmiştir Slmdî de Fransa hükümeti münhal bulunan Roma sefirliğine M Do Jouvenml'i tayin ederek İtalya'yı l-«uı yenide» I— »UalluV ılhlsstt Tam manaaîle gazetecilik mesleğinden yetişen ve sırf iki memleket arasında itilâf husule getirmek İçin bu diplomasi vazifeyi kabul eden sabık Suriye Fevkalâde Komiseri M De Jouvenel Lâtin ırkına mensup iki millet arasında hakik! birlik vücuda getirmeği kendisine en mühim hedef ittihaz etmiş olmakla maruf bir siyaıidir Tam ba sırada Arnavutluk île İtalya arasında gümrük ittihadı akıl mea'clesinin ortaya çıkmış olman Yugoslavya - İtalya zıddiyetini ve dolayısile Fransa İla italya arasın -daki mUnafereti bütün şiddetila a-levlendı'rmiştir Bu hal İngiltere'de dahİ derin endişeler tevlit etmiştir İtalya ile Arnavutluk arasında mevcut bir muahede mucibince italya lüzumu halinde Arnavutluğ'a asker göndermek ve sıkı iktisadi rabıtalar tesis etmek hakkını haisdfr Almanya Ue Avusturya arasında gümrük İttihadı teşebbüsü Avrupa'yı aon derece heyecana düşürmüştü- Ama -vutluk - İtalya gümrük ittihadı ihtimal bütün Avrupa'yı daha ziyada sarsmıştır İtalya hükümeti böyle bir tasavvurda bulunmadığını roa -men İlân ederek İngiltere'deki heyecanlan teskin etmiş İse de evvelce bunun aksini bildiren haberler Fransa'da ve müttefikleri nardinde fena tesirler yapmış bulunuyordu Bunun İçin Roma'ya yeni Frannz sefirinin tayini matlûp derecede naıan dikkati celbe demem iştir Maahaza Fran sa doıtlukesiyaıetinde gayet samimi olduğu takdirde İtalya'da İyi akisler uyandırabilecek yeni vesileler bulacaktır MUHARREM FEYZİ Teri os idaresi için bir murakabe heyeti teşkil ediliyor Terkosun idaresi İçin Belediye tarafından yeni bir kanun projesi tenzrm edi'io keshi kanuniyet edîncîye kadar tatbik edilmek üzere Dahiliye Vekâ -letînce bir talimatname yapı'mış ve Belediye riyasetine gönderilmiştir Bu talimatname evvelemirde beş kişilik bîr murakabe heyetinin intihabını emret -fiğinden bu heyet bugünlerde intihap e-dîlerek vazifeye baslıvaeaklır Evkat cetveli 11 Ramazan Pazar 8 kânunsanl 1933 : Imssk Tulü Öğle İkindi : Kgaol 1 42 721 94' n j '•MM J4+4 Hayat Ansiklopedisi Cumhuriyet Dokuzuncu sene: No 3118 Hân İSTANBUL — CACALOGUJ Trtgraf Tt mektup tdresi: Cumhuriyet İstanbul — Poata kutusu* istanbul «3 M« FoZSTİCSÎ 9 KânURUSBIlİ 933 Telefon Başmuharrir: rtiM farırlt m^'ıM »İM idare müdürü: SOM Mstbıa 204T2 Ifelerimhı herkese açtfctır — Camhuriret'te nrşrell İrilecek İlânlar itin dotrudan dofcrora IdarehanemJıe dahi mûrarast atanabilir Hayat Ansiklopedisi Büyük bir kütüphaneyi bir arada evinize getiren en faydalı eserdir Her evde bir tane bulunmak lâzımdır Kunonlar Mes'elesi Yarın Fırka Grupunda Görüşülecek lııııınımTmmııımıınmiMimmımıımtMiın,rtıııniDMitm« ımımmnımm»ınm-a ııııımHinınnnnıtınıııttnııııniMrııiHimııımifnınıı nnmı Dahilî İstikraz lâyihası Muhtelit Encümenden Meclise gitti IHtlHMIlllllllltlIlllllllltlHimHIIltUllIllll ""t"««¦ ^ReisirumhurHz^Cenevreye giden İran heyeti İstanbul'dan geçti Kardeş Mısır Ve Türk milletleri Ankara: 6 ikincikânun Başıeu -fcarrîrzmîzden — Her ikisi Akdeniz'de iki memleket ve millet olan Mısır İle Türkiye'nin bizim samimî telâkki ve itikadımıza göre dun olduğu gibi bugün de, yarın da yalnıı barde-slifte istinat edebilecek niias-•e-betleri son günlerde şiddetli bir imtihan geçirdi, ve onu biıim ma-zaf feri yet saymakta bfr nevî ıevk duyduğumuz muvafrakiyetle de atlattı Uç bes gün için fes mee'elosİ adı altında Vraz dedikodu mevzuu ol m u« olan hâdise akli selimin hakimiyeti ile ortadan kalkıp gitti Zaten aslı faslı ohmıyan o dedikodu mevzuu şimdi artık bir efsane bîle değildir, o kadar yok olmır-tur O-nun yerine ise iki kardea znHİetin dostlukları tekrar bütün berraklı-gİle yükselip parlamış bulunmaktadır Bu mes'ut neticeden dolayı iki tarafın da mütekabil dostluklannda-k yüksek kıymet ve ehemmiyeti takdir edenlere göre memnuniyet »« iftiharlarını ilân etmek artık hakkedilmiş en tabii vaziyet sayılmalıdır Mes'elenin nezaketi gayr'tabiî ve hakikaten de İleriye iüialdüğÜ tekilde gayrivaki bir havsîyet ve izzeti nefis işinîn harici bazı tertiplerle alevlendİrilme«:na çalışılıyor görünmesinde idi Bu mevzu üze-rind- her hangi bir suİtefehhüm Mle her âkı taraf, kolaylıkla içinden c- lir di Biz hakikati iz*h edebilmek için yalnız kuvvetli d*o*t1u$ıznvızun tsbii mant'-ma dayand'k Teşekkür ¦ ı:r ki Mısır Kralı Hz nin akıllı ve ha»*a* hükümeti dahi hadiseyi nihavet aynî zaviyeden tetkik ve m ; »h-dr altına alarak zaten ihtimali olmıyan mes'eleyi keenl om yekim saymak ba*îret ve kiyasetini gn*termı oldu Bu netice ikî kardeş m'Hete de ayni müıavi serefİ veren bir zaferdir: Hakkm zaferidir, ha-k-kılin zaferidir, M*»ır ve Türkive hatrlannm mütekabil ve çok samimi dostluklarının zaferidir Bu çapraşık tecrübeyi böyle zafere benzîyen bir muvaffakiyetle ge-ıi""'' olduktan sonra bizim samimî telâkki ve İtikadımıza göre Jün ol- ¦ ¦¦! g^bi 'm- n d*, varm da hep nütekabil kardeş hissıvatüe vatıya-cak olan iki mîlletin dostlfklan ü-Bee'nde t-"krar ve artık rahat rahat, belki eekîftînden deha kuvvetli hîr kanaatle konu*makta devam edebiliriz Gözlerimizin Önünde mazi olmuş koca bir tarîh var ki bize bin bir dasitan söyler ve mazî olacak koca bir istikbal var kî sinesinde dün-yava yeni dolacak çok en t er er an hakikatler saV'ar B-»ün o koca mazi İle ietikbalîo haddî fasıl md a İki millet her halde hep bize akıp gelen yarınları emniyette karsılıyabîl-menîn bü*iin e-*bap ve şeraitine mı-Itktirler Her iki taraf İcîn i»tîysSile-c eğimiz yegâne dikkat akıllı, azimli ve softuk kanlı olmalarından ve bir de bJrİm kerde-lihle İfade etmeği •evdi t imiz dost'akla rmm krvmet ve rh-mnvvrfne lâyık İK* vakıf olarak onu muhafazaya eok İtina etmelerinden İbarettir 0»t tarafını hayat ve hadisat kendiliğinden temin ve tekmil edecektir Bevbude kehunetler'e mı»Saâ*ılı havailerden zevk alabilir kimseler değiliz Bugün millrtlorn sade~e saadet ve selâmHİerinın temini faraza knoaraborhıklar kurmaktan daha büyük mes'eleter olduğu"* kanaat getirmiş realist İnsanlarız Bu eaad-H ve selâmetin basında mllî refah ve •'stiklâl bulunduğunu en hü-yük hakikat biliyor ve ona aşıkane sarılmış bulunuyoruz- Mıır*ın İçinde olduğu merhaleye gelinciye kadar katarmış bulundufıı mesafeyi hürmet ve muhabbetle karşılıyor ve kardea milletin yükseliş yolundaki hamlelerim m«-mnunİvetle ve en samimi temennilerimizle takıp ediyoruz Mısır'ın manzarası gözümüzün Önünde olan bir hakikattir: Babında muhterem bîr hükümdarın bulundu- Dahilî istikraz yirmi senede itfa olunacak Tahvilâta % 7 faiz verilecek ve resmî muamelâtta basabas kabul edilecek Ankara S Telefonla — Dahili iatikraz kanun lâyihasını Bütçe encümeninden sonra tetkik eden Muhtelit encümen bazı tadiller yaparak projeyi kabul etmiştir Lâyiha Meclîs heyeti um ilmiyesine sevk edilmiştir Lâyiha esasları aynen şudur: 1 — Senelik faiz va İkramiye yekûnu yüzde 7 olmak ve itibari kıymeti 12 milyon lirayı geçmemek ve 20 senede itfa edilmek şartile azami üç tertipte hâmiline muharrer tahvil ihracı suretile dahilî istikraz aletine Maliye Vekili mezundur 2 — Bu istikraz tahvillerinin itibari kıymetleri ile ihraç fîatlan arasındaki fark ve Daraç muamelesi İrin yapılacak her türlü masraflar yekûnu istikrazın itibarî miktar baliğinin yüzde sekizin! geçemez 3 — Bu İstikrazın ihraç şartlan tediye servisleri ve itfa plânlan Maliye Vekâleti De Türkiye Cısmhurf-yet Merkez Bankası eratında akto-lunaeak bir mukavele İle tayin ve teah»* oh'nur 4 — İtfa plânı mırcıh-nce bu istikraz tahrirleri kur' ile ba-sanaı Bre ve rtoamfv-a'evl d km-* « ile tavm va tevzi edilir Kur'a neticeleri Maliye Vekâleti ile Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından ilân Bütçe Encümeni Reisi Hasan Fehmi B olunur 5 — Bu kanuna nüat-miden çıka-nlaoak tahviller İhraç tarihinden itibaren ancak beş sene geçtikten sonra itibari kıymetleri başabaş tediye ezdi İm ek suretile tedavülden kaldırılabilir 6 — Ru istikrazın ilıracma müteallik her nevi ilâmlar muvakkat va kat'I tahviller ve bunlann kuponlan İle tediyelere müteallik evrak ve so- Mabadı 8 met lahlfede 1 Son Paris itiİâfnamesi Saraçoğlu Şükrü Bey salı günü Fırka Grupunda itilâfa dair izahat verecek Şükrü B dün Ankara'da ismet Paşayı ziyaret etti Ankara 8 Telefonla — Saraçoğlu Şükrü Bey bu sabah buraya muva -salat eHİ ve Başvekil lmet Pş ile Malîye Vekili Ahdii'halîk Beyİ riraret • -d er ek görüştü Bir aralık Meclise de ağrıyarak meb'uslarla temas etti Salı günkü Fırka İçtimaında kuponlar mes'elesi hakkmda izahat vereceği anlaşılmaktadır Şükrü Bey üç dört gün kadar burada kalacaktu- Borç taksitleri oe Osmanlı Ban-, kası ile muza her al Seraeothı Şükrü Beyin verdiği malumata göre 107 milyon alttn liradan 8 milyona inen borcum urun tediyesine önümüzdeki mali senenia ilk a -ymda başlanacaktır Taksitler 700 bin lira üzerinden ve Fransız frangı ile 3 -denecektir Mukavete elli sene için yapılmaktadır Taksitlerde bütün mas -raflar da dahüdîr İki aya kadar kal'î mukavele imzalandıktan sonra eski tahviller yeni bir tahvil 0c değiştirilecek -aıllıımımiıHiııııııHaHaıaıııiHiU-au„,anu„nm,,„uim„,„,„„,„„„ rini tartaklamak istiyen son imtihan ifte bu kahır hakikatlerin önünde eridî esildi ve yok olup gitti Şimdi geriye kalan yalnız iki kardeş milletin dostluğundan ve daha doğrusu kardeşliğinden ibarettir Bu müsöet neticeyi temin ettiklerinden dolayı başında Büvük Gazı"mis olan kendi hükümetimizle basında muhterem Kralı olan Mısır hükümeti ve Mısır Sefiri Abdülmellk Humza Bev-fendi ile bîzİm Kahire elçîmîz Mehmet Ali Sevka Paşayı hasseten tebrik etmek lâzrmdır Nihayet dünya sulhu içm de memnuniyetle telâkki edilecek olan bu mes'ut neticeyi böyle zevk ve sürür ile kaydederken -esmi İngiliz mahfillerinin dürüstlüklerinden ve İki taraf dostluklarından şüpheye hakkımız olmadığının zikri dahi bir vazife tenkil etmekte olduğunu ilâve edebiliriz YUNUS NADİ Fırka Cnıpu Reislerinden Afyon meb'uau Ali Bey bir Faizli olacak olan bu tahvillere Nou-velles oblİgation de la delte Turque adı verilecektir Şükrü Bey Osmanlı Bankası İr o -lan müzakeratın iyi bir safhada bulunduğunu İmtiyaz müddeti hakkında henüz karar verilmediğini Cumhuriyet Merkez Bankasmm mevcudiyeti ve hak-larüe kabili telif olmıyacab her hangi bir kayıt ve Ulebin müzakere mevzuu olamıyacağını söylemiştir ğu bu levha bizim olduğu gibi kabul ve hüsnü telâkki etmokte hiç bir müşkül görmediğimiz bir realitedir Hiç bir milletin İdare sekli bisi alâkadar edebilecek bir mes'ele teşkil etmez O her milletin elbet bin bir icap ila ihtiyar ettiği kendisine göre mühim ve mukaddes bir keyfiyettir Aaıl ehemmiyeti balz olmak lâzım gelen cihat ise milletlerin mevcudiyetleri v« mümkünse mütekabil dostluklarıdır Bİz Türk'lerin Mısır'da gördüğümüz ve aradığımız hakikat bundan ibaret olarak Nil vadisini sUaliyen o muhterem helkı İşte bu mülâhazalar altında sadece seviyoruz Mısır Kralı Hz nin bUyük bir Türk ailesine mensup elbet yüksek kıymetli muhterem bir şahsiyet olduğunu da söyllyelim mi7 Mısır bizden kendisine karşı muhabbetten baka ne bekliyebilir? İki kardea'milletin münasebetle- İki gün sonra Bursa'ya hareket buyuruyorlar Ankara 8 Telefonla — Re-iticumhur Hz nin ıkı «ün sonra buradan hareket edecekleri anta-ttlmaktadtr Cazİ H* ağfebi ihtimal bir miktar Eahiaehir'de tevakkuftan tonra Buna'ya geçeceklerdir Bursa'da hazırlık Bursa 8 Telefonla — Burada Cazi Hz nin teşriflerine ınbır-ıızltkla İntizar edilmektedir Köşklerinde hazırlık İkmal edilmiştir Heyet Milletler Cemiyetine ingiltere -İran ihtilâfı için izahat verecek İbrahim Tali Bey Kahire'ye gitti Dost Mısır'la bazı iktisadî anlaşmalar yapılacağı söyleniliyor M n«r Sett firi Abdülmelsk Hamza B bugün Ankara'dan şehrimize gelecek v© ya-rrn mezunen memleketine gidecektir Dİğor Uraftan alınan malûmata naarran •evelce brrinet müfettişi umu ml olup Istan- istanbul meb'uıu fhrahlrt bul meb'usluğtt Tali Bey na intihap edilen ibrahim Talİ Bey bir kaç gün evvel lehrimize gelerek Mısır'a hareket etmiştir Mabadi 6 mn tahtfede ıngiltere-Iran İhtilâfına sebep iran'ın Londra sefiri Tahran'a çağırıldı «İngiltere - Iran petrol kumpan • yası» mes'cleairden dolayı İngiltere ile Iran arasmda çıkan ihtilâf için Milletler Cemiyetine izahat verecek olan Iran heyeti murahhasası şehri - olan petrol kuyulari mizden geçerek Cenevre'ye gitmiştir Heyet Iran Adlıya Nazm Ali Ek- ber Daver Han İle sabık Paris safin Hüseyin Han Alâ ve katibi Naarul-lah Han'dan mürekkeptir Heyet a- zalan Toros ekspres3e şehrimize gelmişler ve konvansiyona! treni ile Cenevreye gitmişlerdir Mabadi 3 İnci saMfede Edirne asfalt şosesi- Dört Vali yalanda toplanarak inşaat esaslarını tanzim edeceklerdir Türk - Yunan Dostluğu Atina Sefirimiz mühim beyanatta bulundu Atina 8 A A— El ef t eros Anthcpos gaze-teaİ Türkiye elçisi Enis Be -yîn beyanatını neşretmektedir Mumaileyh, Türkiye ile Yunanistan arasındaki münase -batın her noktada müzem -mel olduğunu Çünkü Türkiye ~ Elctmb Knlı Hey Yunan İtilâfının muallâk hiç bir mes'ele bırakmamı* bulunduğunu sövlemİatir Enis Bey ilâveten diyor ki: «— Garbı Trakya'da Yunan ka-M abadi e met w M'eda t İnşaata şubat içinde başlanacak Şehrimizde Avrupa'dan ve Balkan'lardan gelecek olan seyyahların kolaylıkla ve rahatça seyahat edebilmeleri t-çin Edime ile Ittanbul arasındaki volun tamamen asfalt olarak inşasının takar -rür «¦!ti*İnİ yazmıştık Bu teşebbüsle meşgul olmakta bulunan Vali ve Belediye Reisi Muhittin Bey bugünlerde Edime, Kırklareli ve Tekir-dağı valilerini şehrimize davet edecek ve yolun yeniden tanzim ve inşası mes e •i dört vilâyet valisi arasında müzakere olunarak bunun için İcap eden esas va tedbirler kararlaşbnlacakhr İstanbul -Edime şosesinin asfalt olarak yapılması hususunda Dahiliye ve Nafıa Vekâletlerinin de müzahereti temin edilmiştir Edirne ile İstanbul arasında 236 kilo- Mabedi 8 inci sant/ea» Edirne şosesi mes'elesile meşgul oînuık ta olan Valimiz Muhittin Bey Ankara meb'usu Ali B dün vefat etti Ankara 8 Telefonal — Ankara meb'uau Ali Bey bugün vefat et • mî tir Merhumun cenazesi çok kalabalık olmuş, Cebeci'-ve defnedilmiş-tîr Meralimde RivasetİcomhuBi Kâtİbİ Uznu misi Hikmet, Merhum Ati Be* Fırka Umumi Kâtibi Recep Beyi h bîr çok mcb'uslar Fırka teşkilâtı va AnVara'lılar hazır bulunmuşlardır Aİİ Bey, Ankara'da sevilmiş bir zattı İhtiyar ve son zamanlarda has ta İdî 933 Avrupa Güzeli Madrit'te yapılacak müsabakaya en az on beş millet iştirak edecektir r-*r M 36 — Fitdevs Hanını Bugün güreltik müsabakamıza iştirak edenlerden Firdev» Hanımın resimle • rîni dercedİyoruz Hanımlar lütfen istical ediniz Elimizde mevcut resimlerin neşri biler bilmez, müsabakanın resîm neşri müddetini ikmal edilmiş addedecezi ¦ milden müsabakaya girmek iıtiyen ha- goto SÜreyva 6 — Flfifev» Hanımın bny reami nımlardan ütical etmelerini irca ederû Utten tahl/eyt ceri^alı 23 üncü cüzü çıktı "^Camhariyet ¦ - Meşhur Casusla Yazan: ABI DİN DAV ER 57 — Mata-Hari, artık «Yüzsurath» Alman casusunun sağ kolu olmuştu Şehir ve memleket haberleri j ^_ Kalp üzerinde Uzvî tetkikler, Dün Kemal Cenap B in Fakültede verdiği bir ders Harpten evvel ı-»"'~'l^ ©»mis olduğu için, Franıı havacıhk teşkilatına gönüllü olarak girdi Tayya -re karargahlarından hirind- kısa hır müddet talîm re terbiye gördükten sonra, evvelâ küçük tabii, sonra da miılârım olarak tayyara filoların -dan birinde çalışmağa başladı Marki, önceleri resıtlıh sonra da pilotluk yapıyordu Bir müddrt sonra, gittikçe büyüyen Fratun* tayyare teşkilâtında, idarî bir vazifeye geçti Artsh uçmuyor; fakat, yukarıda ismİ geçen M Netley Loca» IM7 de intişar eden kitabında yanlığına göre, «Almanya'nın isine yaraması muhtemel olan yenilikleri, İcatları kaydetmekle İktifa ediyordu» Fransız zabıtası, İngiltere'den aldığı İhbar üzerine kadmı bir mil d -det tarassut art ise de şüpheyi calip hîç bîr hareketi görülmediği içİn peşini bıraktı İlk zamanlarda dana ta etmediği için çabuk unutuldu O tene İtti defa olarak Duaca E'nin e-vinde Fransız salibİahsrıerİ meeıfa-atine verilen büyük bir m usa m c rede dantettİ Bu mUsamere, en bürük şahsiyetlerin himaye re idaresi al -tında olduğu İçin adeta resen! bir mahiyet almıştı Diplomatlar, meb*-tular, ayan, nasırlar, muharrirler, edipler, şairler, ressamlar, tiyatro san'atkâları zengin tacirler, büyük bankerler, muhtelif enstitü asaları, hulâsa Fransa'nın en mühim simaları ile Parİate'ki müttefik vs bila -raf ecnebilerin en yüksek şahsiyetleri orada idi Fransa'nın kara, deniz ve hava kuvvetlerine mensup bir çok zabıtan, müttefikin müstemleke ordular m m rengârenk sabit -leri, İngiliz ve Bslçîka zahitleri bu geniş salonları dolduruyordu Fvvrlâ Fransız tiyatrosu artist -leri bir Sketoh ovnadılar Arkasından New-York Metropolitan ope -rastnda çalışan bir İtalyan mugsn -niye Rus sarkılan söyledi Onun arkasından programa bir göz atanlar SU satın gördüler «Mala - Heri: Hlnt'li prensesle büyülü çiçeğin masalı» Çoktanberi sahnede görünmiyen ve esasen mUsamerede bulunanla -m» yüzde doksanı tarafından evvelce seyredilmemiş olan Mata - Harİ, muazzam salonun bîr köşesine Ira -rubnuş olan küçük sahnede görün -dli Sahne, kırmızı vs loş bîr aydın Ut içende İdî Çevik, ahenktar yılan gibi krv-rsvk, yan çıplak vücudu, kırmışı ziyalardan pembe bir esmerlik almıştı Basına, koli anne, göğsüne tak'ığı rorskJi taşlann parıltısı beyaz tülden esarpınm içinde, bulutlarla sanlmış yıldıslan andırıyordu Mata - Hari bu dansta, saf bir genç kızı temsil ednyordu Genç kız, sarayının bahçesinde dolaşırken, harikulade güzel bir çiçek buruyordu Bu çiçeğin ismi «aşk» tı Genç prenses bu çiçeği hayatında ilk defa görmüştü Bu fÜstınkâr çrçefİ, koparmağa ce-saret edebnVceât mfvdl? Cenç kıran ruhunda bîr mücadele baslıyordu Çiçeği hem koparmak İstiyor, hem de irinde esrarlı bir koku duyuyordu Omurlarının üstünde, eHerrnİn arasmda çırpınan beyaz tül, kendisini levreoVnter n rörterîle rakkasenin n-hn arasında bir rabıta t«*ki| «- derek genç kız m tereddütlerini, endişelerini, arzulannı temsil ve ifade ediyordu Hintli prense*, afif ve sokulgan görünmez adımlarla kayarak, sürülerek koklamak vs koprmak istediği çiçeğe yaklaşıyor, sonra birden bira; korkarak kaçıyor, tekrar feliyor, tekrar kaçıyordu Bütün meveudi -yeti titriyordu Ebedi bîr dalga ile mevcelenen oynak vUcudU tatlı he-yecenmı bin bİr hareketle ifad? e-derfcen, omuzlarının titreyişi, koîla-rtnm sallanışı ve nîhayet ellertle par-malrtarmm kıvranışı o mvstîqu mistik tül* mukaddes bîr tehey-vüç veriyor, v* bu trh«ry-yttc gene kıtın bakır ve asil ruhunu, İlâhî bir zevkle altüst ediyordu Sonra, rekkase birdenbire dönmeğe başlıyor, elindeki bevat tül, kasırgaya tutulmuş bİr bulut gibi bir giril'baı gibi donuyor, hayal, çılgın ve baş döndürücü bir hakikat oluyor, musikinin coşkun ve argın bîr seli andıran nağmeleri arasmda genç kıs çiçeği koparıyor, sonra askın kollan arasına düşüyordu Ve Koca salon bh- alkış tufanı, hayır, bir alkrş tayfuna ile in'ivor Mata - Hari bu garip ve esrarlı kadın, o gece hayatının en büyük zaferlerinden birini kazanmıştı Bİr sala sarılıp ta sahneden salona geldiği zaman, ekseriyetini Fransız'lar tekil eden bir genç zabitler kafilesi tarafından İhata ve muhasara e-dildi Bu zabitler, hayrat ve takdirlerini ifade İçin birbirlerile yarış e-diyorlardı Mata - Hari, tuhaf bîr Hint'li ve Hol'anda'lı şiveslle, «r» lerİ gargara ederek cevap veriyordu: — Merrreil Meırr ei! Votu ete* tous trrrer genlil Trrrea gala nt, merrr ei — Teşekkür ederim, teşekkür ederim, çok naziksiniz, çok zarifsiniz, teşekkür ederim Ve bu sözleri söylerken sivri kırmızı tırnaklı uzun parmaklarını ağ-zma götürerek etrafına öpücükler dağıt lyordu- Mata - Hari, o gece kazandığı bu parlak muvaffakiyetten sonra, tabii, bu genç zabitlerin ve bir çok ümera ve erkânın hemen hapsİle ahbap oldu Bu sayede, yalnız siyasî değil, bîr çok askeri malûmat ta elde ederek Alman istihbarat şefine göndermeğe başlamıştı Mata - Hari, şimdi, artık, kendisine, muhtelif seyahatlerinde bin bir şekle girdiği için Fransız'lann «yüz suratlı adamı dedikleri Almanya'nın casuslar kralı meşhur Von Hİntzen'İn sağ kotu olmuştu o gece tesis ettiği dostluklar sayesinde Mata - Hari, ordular mınta-kasında dolaşmak için lâzım gelen vesikaları kolayca tedarik etmek İmkânını bulmuştu Nitekim, üç dört gün sonra, zabitanı eğlendirmek i-çin dans efamek behaneeile cepheye hareket ederek bir müddet kaldı Muhtelif sınıflara mensup zabitan ve bilhassa tayyarecilerle çok dOrüp fcauVıyordu Çünkü variyetleri itiba-riTe en çok havadis bunlarda vardı ve her an Ölüme mahkûm olduklan için, en çok safa süren de onlardı ı vn'ı - d narı Müsabakaya yazılmak ve resim vesikası almak istiven hanımları idare mü-dt-»"müw cumadan maada her gön saat ondan altıya kadar idarshanemisde kay-detmktedir Müsabakanın Madrit'te yapılması memnuniyetle karşılandı Avrupa güzellik mOsabakasının bu sene ilkbaharın ilk günlerinde Madrid'le ysvoılmasma karar verilmiş elman, müsabakaya İştirak eden bütün metni e • ketlerde memnuniyetle karşılanmıştır Dün de yazdığımız gibi bu sene Mad • rM'deki müsabakaya gecen sene Nice ousahakaıtna olduğu gibi asgari IS Avrupa milletinin güzelleri iştirak edecektir Nisan sonlarında Madrid'in havan pek güzel olduğu için, İspanyol pay -tahtında o tarihle bir rok ziyaretçiler bo'ımmaktadrr Güzellik m'--' «L-tı Ensîruuebetile bu baharda Madrid'le bîr çok eğlenceler tertip olunacaktır leriman Halis Hanım Berlin'e davet ediliyor Berlin Türk kulübü, her sene verdiği baloya Kerimen Halis Hanım ile pe -derini davet etmî«Iİr Keriman Hanım, imkan bulduğu takdirle, kulübün da • velin, icabet ederek Berlin'e gidecek • ¦V Orsdt r-krbeai Al=as çEsrTV dt stysaut edsosMr İran heyeti ! Birinci lahlftden manan"\ Iran, Londra tetirini Tahran'a çağırdı Londra 8 AA — Reuter'e göre Londra'deki Iran elçisi, Tahran'a çağırılmış olup,bu hafta bidayetinde Londra'yı terkedecektir Bu davetin sebebi meçhuldür Başkâtip, Berlin'e nakledilmiş olduğundan maslahatgüzarlık vazifesini ikinci kâtip deruhte edecektir Bir ingiliz gazetecinin netriyatt Londra 8 f AA — Dun Daily Herald tarafından neşrolunan makale dolayısile resmi mehafil, İngiltere Harcıya Nezaretinin Anglo-Persan-Oil kumpanyasını Tahran hükümeti ile dostane bîr surette mUzakerata girişmekten menermiş olduğu haberini teksip etmektedir Kumpana ile temasa giren Iran hükümeti, biç bir zaman müsake -rat içİn esas teşkil edecek bir tek -lifte bulunmamıştır Bu mes'ele, Cenevre'de tenevvür edecektir Zira mUzakerata devam hususundaki İmkânsızlık Büyük Britanya'nın mes'elenin Cenevre'de görülşül-Saıvi a ususunâ« ısrar ey lenaasiaden neş'et otmşîtİr Vlyana'da ve Amerika'da iki dok • torun, bir kara neticesinde ölen insanların kainlerini bir alet sayesinde harekete Belirmek suretile canlandırmağa muvaffak olduğundan bahsedilerek Tıp Fakültesi müderrisi Kemal Cenap Beyin bÖ»le bir sevin müsleb'ıt olmad'ffı ve hatla ' ¦ "¦ "M" bıı vadide yanılmış bazı tecrübeleri olduğunu söylediği yazıl • mı*h Bilâhare Kemal Cenan Beye biz de müracat etti rimiı saman kıvmetli mü ¦ I-" ı m kendisine izafe edilen bu tarzdaki neşriyattan pek mütrssıir olduiı-nu ve hic bir saman ölüleri diriltmek iddiasında hultmmadıemı örrenmsştik Kemal Cenap Bey dün bîr muharririmize su sövleri söylemiştir: av Tın Fakültesinde den esnasında bir ik kerrier ö'müf hayvanlann halp leri ürerinde tetkikat yaptık »e den re meslek irabı bazı fennî vesaitle ölü kalp lerde hareketi temin ederek tecrübeler yaptık Fakat hu tecrübeler hic bir zaman ölüyü diriltmek manasını ifade et mez Malûmdur ki ölü bir intartm vuru • dünün muhtrlif azalarmda faa*1-»* ve hayat bîr rnÜdd»! devam eder ölünün tırnaklan uzar Runlar Pml tecrübeler mahivetindedir Bu tanda vanılan neşri»-! b—»i çok müteessir etmMira Dün de saat onda Tıo Fakfl'»*s*nde Kemal Cenan Bev tarafından ölü bir tavsan özerinde böyle bir tecrübe ra-oılrm^r Tecrübede f-HHs talebeleri hazır bulunmuşlardır Müderris, hu*o -«î bîr alet vasıiatil" l»v«anm k«tbtnl harekete getirmiş ve kain uzun bîr mGd -det daraban ehnlstlr Fakat övle zan ve iddia edildiği gibi tavşan canlanıp ye -rlnden fırlamış knsım kaçmıştır Şehir DsBeırl Belediye kooperatifinin hazırlıkları Belediye tarafından eski maarif nezareti binası altında açılacak olan lokantanın hazırlıkları bitmek üzeredir Kooperatif tevzi merkezi o-larak da gene bu bina altındaki dükkânlar İntihap olunmuştur İzmir İncir müstahsiller koope -ratifi belediye kooperatifine numunelik incirler göndermiştir Kooperatifin satacağı şeylerin yerli mahsu -l&tı olmasına azamî dikkat edilecek, her şey daima piyasa f lalından ucuz olacaktır Elektrik saatlerini kontrol Baz elektrik saatlerinin bozuk olduğu hakkında abüneler tarafın -dan Şirkete yapılan şikâyetlerin na -zarı dikkate alınmadığı iddia edil -diğinden alâkadar makamatça bu hususta teşebbüste bulunulmasına ve saatlerin kontrol ettirilmesine karar verilmiştir Belediye Bankası Yeni belediye konunu mucibince açılması lâzım gelen Belediye Bankası hakkındaki tetkikat Dahiliye Vekâletince İkmal edilmek üzeredir Bu hususta tebligat yapılır yapılmaz derhal faaliyete geçilecektir Terkos murakabe heyeti Terkosun şekli idaresi hakkında Dahiliye Vekâleti tarafından tan -zim edilen talimatname mevkii tat -bika konmuş, murakabe heyeti de intihap olunarak vazifeye başlamıştır Murakabe heyeti Belediye Fen işleri müdürü Ziya, hükümet komiseri Mustafa Arif, Tahir Kevkep ve mühendis mektebi muallimlerinden Bürhajıettin Beylerden müteşekkildir Yeni telefon tarifesi Bir haftaya kadar Posta telefon ya telgraf mUdiriyetî komiserliğinin riyaseti altında içtima edecek ko -misyonda telefon şirketinin yeni ücret tarifesi tanzim edilecek ve evvelce halktan alınan fazla ücret tesbit edilip şirketten geri istenecektir Yani tesbit edilecek tarifenin eskisinden yüzde 35-40 eksik olacağı tahmin edilmektedir Fuat Beyin ziyareti Cömülcine tâli mübadele komisyonunda Türk murahhası Fuat Bey dün Valİ Muavini Ali Rıza Beyi ziyaret etmiştir Mumaileyh bir haftaya kadar GÖmülcine'ye gidecektir NOfus U Müdürü gitti Nüfus Müdlri umumisi Ali Galip Bey dün Edirne'ye gitmiştir inhisarlarda Bütçeler hazırlanıyor İnhisarlar İdaresinde yeni sene i • çin bütçe hazırlıklarına başlanılmış -Ur 933 senesi bütçesi için tütün, tuz ve müskirat kısımlarının bilanço ve hesaplan ayrı ayn İhzar o lun ma k ta d ır Teşekkür cdcHa Posta ve Telgraf idaresi şikâ yellerle alâkadar oluyor Gazetemizin 12/7/932 tarihli nüshasında bir kariımiıin gönderdiği bir mektup üzerine asker mektuplarına Urfa postanesinde adi mektup gibi pul yaptştırıldığından şikâyet ea"'' * miş ve Posta ve Telgraf Umum müdüriyetinin nazarı dikkati celbolun -muştu Posta ve Telgraf umum müdür -lüğünden dün aldığımız bir tezkerede: «Bahri gecen mektup hakkında tahkikat yaptırılmış ve böyle bir mektubun Urfa pnsfaneain* veril -medîği anlaşılması Üzerine keyfiyet şikâyetçiden sorularak neticede mektubun Urfa'yn J-il Urla postane -sine verildiği tahakkuk etmiştir Bunun üzerine tahkikat Uıla'ya tevcih edilerek tasdikli olarak postaya tevdi edilen mektuplardan ücret alın -madiği ve mezkûr mektuba memur tarafından ve kendi zararına olarak aehven pul yapıştırılmış olduğu an - taşıtmış ve mürselin ifadesi de bunu teyit eylemiştir, efendim» Denilmektedir Posta ve Telgraf İdaresinin, hal-km şikâyetlerine karşı göstermiş olduğu bu nlâkaya Teşekkür ederiz Yeni Yunan Sefiri M Sokalloropulos yarın şehrimize geliyor Atma 8 Hususi — Yunanistan'ın yeni Türkiye sefiri M Sakallaropulos mahalli memuriyetine azimeti dolayı • sile Başvekil M Çaldaris tarafından kabul edilmişi t îr Yeni sefir bugün öğle -den sonra Pire'den hareket edecek o -lan Adirva vapurüe hareket edecek -tir •a» Hükümeti tarafından Moskova se -fareline tayin edilen Yunanistan'ın eski Ankara sefiri M Polİhronyadis bugün Ankara'dan şehrimize gelecektir M Polİhronyadis buradan Atina'ya gittikten sonra yeni sefir M S«l»«llo-ropulos şehrimize gelecektir Yeni Yunan sefiri Reisicumhur Hazretleri A -nadolu dahilinde yapacakları seya -hatten avdet ettikten sonra Ankara'1 -giderek itimatnamesini takdim edecek -tir Bitaraf ı Azanın kararlan Hakeme havale edilecek işler çoğaldı Muhtelit mübadele komisyonun • dakl Türk ve Yunan heyetler ara -sında muhtelif metruk emlâk ve emval hakkında çıkan ihtilâflar üze * rindeki hakem kararlan hasırlan -mıştır Bitaraf araların, iki aydan -beri dtvam eden mt al neticesinde bu gibi emval ve emlâkin tasarruf ve kıymet mes'elelerİ üzerinde iki tarafın iddia va müdafaalannı tetkik ederek vermiş oldukları bu kararlar bu hafta İçinde toplanacak olan komisyon heyeti umumiyesİnde alâ • kadarlara tebliğ edilecektir Aldığımız malûmata göre, bitaraf azalann elinde hakeme havale edilmiş bulunan mÜnazaunfib işlere ait dosyalarm adedi elllvi mütecavizdir Bitaraflar bu ihtilaflı dosyalardan şimdiye kadar on betini tetkik ederek karara raptetmlşlerdir Diğer taraftan Türk ve Yunan heyetleri aasında umumi kıymetleri mühim bir yekûna baliğ olan bu gibi emvalin sahiplerinin firari olup olmadığı m e*'el esi Üzerinde her gün yeni yeni nokta» nazar ihtilâflarına tesadüf olunmaktadır Alâkadar büroda bu emlâke ait dosyalarm tetkikinde çıkan İhtilâftan Ikî heyet halletmeğe maddi hnkân kalmadığı cihetle bu dosyalar birer birer bitaraf azalara havale edllmektedri Bu İtibarla hakeme havale edilmesi zaruri daha bir çok mes'eleler mevcut bulunmaktadır M b Ihı h e m e n © r «fl © Muhakeme edilen posta memurları Dün birinci ceza mahkemesinde Kasımpaşa posta ve telgraf müdürü Hasan, muavini Nihat va müvetzi Hüsamettin Efendilerin muhakeme-lerme devam edilmiştir Hüsamettin Efendi, Kasımpaşa posta şubesine verilen bir mektubu yırtmak ve İçinde bulunan dört İngiliz lirasını al -makla maznundur Hasan ve Nihat Efendiler de murakabe vazifesini yapmamakla İtham edilmektedirler Dünkü celsede şahit sıfatile murakıp Cevat Bey dinlenmiştir Bası husu-satın tetkiki için dava talik olun • muştur Kaçakçılık maznunu bir eczacı Bugün ihtisas mahkemesinde 32,800 kaçak çakmak taşını sat mı -ya teşebbüs cünnünden maznun Be-şiktaş'lı eczacı mütekaidi Osman E-fendinin muhakemesine devam edî • lecektir Bugünkü celsede maznun hakkında Tıbbı adlinin göndereceği rapor okunacaktır Bir hırsız muhakeme ediliyor Muhtelif semtlerde altı, yedi kadar av soymakla maznun Osman'ın muhakemesine dün birinci ceza mahkemesinde devam edilmiştir Müddeiumumi, maznunun tecziyesini istemiştir Karar tefhim edilmek üzere dava baskı bir güne bırakılmıştır ihıtsas mahkemesine bir ihbar Gümrük ihtisas mahkemesi müddeiumumiliğine, İstanbul'da yapıl -makta olan mühim bir kaçakçılık ihbar edilmiş ve bazı isimler de bil -dirilmlştİr Bu hususta tahkikat yapılmaktadır a Fevzipaşa ocağı açıldı Dün gece Şehzadebaşı'nda Halk Fırka Fevzipaşa semti ocağının resmi küşadı icra olunmuştur Merasimde fırka erkânı hazır bulun -muşlardır Samimi haıhıhslles ya -pı İm ıştır ıvnaac-DaVe ve Hususî mektepler iç'n verilen karar Maarif Vekâleti tarafından hu -sıısi mekteplerden kazanç vergisi alınmamasına dair verilen karar bu mekteplerce büyük bir memnuniyetle karşılanmıştır Bu suretle hususi mekteplerin vaziyeti daha fazla düzelmiş olacaktır Maart müdürleri arasında tebeddülat olacak Haber verildiğine göre Maarif Vekâleti Anadolu Maarif Müdürleri a-rasında bazı değişiklikler yapacak • tır Otuz, kırk kadar maarif müdürünün becayiş, nakil ve tahvil edilmeleri tasavvuru vardır Müteferrik Çıir Kralı, Avukatlar Kralı oluyor! Meşhur Şür Kralı FilorinaTl Naran Bey avukatlık yapmağa karar vermiş ve staj müddetini geçirmek üzere Ad -bye Vekâletine müracaat etmiştir Nazmı Bey: «— Naçiz şöhretimiz; belki bu sahada da bir takım muvaffakiyetler kazanmamıza sebep olscaktır» diyor Münir Nurettin Beyin konseri Güzide mUgannîmİz Münir Nu -rettin Bey, 11 kânunusani çarşamba günü akşamı, Glorya sinemasında yeni yılın ilk konserini verecektir Bu defa program geçen yılın son kon serinden daha zengin ve daha güzel bir seçme mahsutüdUrı H Faik Bey merhumun dügâh kân ve Dede E* fendinin sultani yegâh yürük semaisi, ayrıca eski va yeni bir çok şar • kılar, halk türküleri programa her seferkinden fazla bir olgunluk ve dolgunluk veriyor hangi kelimeler yeni lügate alınıyor? Türk Dili Tetkik Cemiyeti öz türk-çe kelimeleri toplarken hangi kelimelerin yeni lûgata girebileceği esas-lanna dikkat etmektedir, Cemiyet garp Türk'leri arasında kullanılan, halâ ysşıyan ve okuma yarma bil -miyen halk kütlelerine kadar ya • yılmış olan kelimeleri lûğate ka -bul etmektedir Bu esaslara uymı * yan kelimeler lûğata gîrmİveceklîr Yalnız Türkçe mukabili bulunmıyan yabancı kelimeler bası İlâvelerle lûğate alınacaktır Sıhhat 19leri Sıhhatleri bozuk çocuklar Bazı mekteplerdeki sıhhatleri bozuk çocukların derslerini takip edemedikleri, bu yUzden sınıf geceme -dikleri Kadınlar Birliğinin nazarı dikkatini celbetmiş, Birlik Sıhhîye ve Maarif Vekâletleri nesdİnde te-şebbüsto bulunmağa karar vermiş -tir Kadınlar Birliği bu kabil çocukların mUtehassıı doktorlar tarafın -dan dalma muayene olunmalarını ve ayrı bir usul dairesinde okutturul -malarını istemektedir Siyasî icmal İrlanda'da yeni intihap İngiliz İmparatorluğunun en nazik noktatanndan biri ve ihtimal birincisi irlanda serbest hükümeti namını taşıyan cenubi İrlanda dominyonudur Irkan ve mezheben İngiliz'ler ile aralarında büyük fark olduğundan İngiliz hakimiyetine bif türlü tahammül edemİyen Irlânda'-lılar asırlarca müddet İnzIliz'Urle harp ve mücadele etmişlerdi, lngi -liz'lerio kahir kuvveti karşısında serferu etmeğe mecbur kalan İrlandalıların mühim bir kısmı Ameri -ka'ya hicret etmişler ve burada büyük nüfuz ve ku dret temin ettikle ¦ rinden Amerika'da kuvvetli bir İn -giliz düşmanlığı yaratmışlardı Bu unsur IngUİz Amerika münaseba -tında daima tesir ve nüfuzunu gös -teregclmiştİr Ve hürriyetlerini al -mak için her fırsattan istifade eylemişlerdir Hatta Harbi Umumide A man'lar ile birleşmeğe ve bir safta harp etmeğe kadar ileri gitmişlerdi Harbi Umumiden sonra zayıf c;ü" »en İngiltere devleti bir taraftan İmparatorluk dahilînde cebir ve şd-det yerine uzlaşma siyasetini takip etmek, diğer taraftan siyasi ve mali ve iktisadı cihetten muavenete muhtaç olduğu Amerika efkân umumi -yesin memnun etmek Içm İrlanda'nın cenup ve orta taraflarına Kanada ve Avusturalya gibi dominyon yani tam muhtariyet hakkı vermişti Fakat Şimali İrlanda'yı ahalisinin pn testan olmasından dolayı serbest İrlanda hükümetine ilhak etmeyip İngiltere'ye merbut bırakmış idî Mes-ter namın» haiz bulunan şimalî Ir -lânda'nın dahi idari muhtariyeti var İse de doğrudan doğruya İngll -tere ye tâbi ve bunun mütemmim eczasından madut bulunuyor İngiltere hükümeti bundan on bh* sene mukaddem İrlanda'ya dominyon hakkı verirken meb'uslann İn -«illere Kralına sadakat yemini vermesi ve köylülere dağıtılan beylik arazînin bedeline mahsoben ingiltere'ye her sene üç milyon ingiliz lirası tediye eylemesi gibi sğır kayit ve şartlar koymuş ve bunu bir muahede İle tesbît etmişti Serbest İrlanda hükümetini on sene Misler Cos-grave idare etti Mumaileyh İngiltere İle mevcut muahedenin muhafazası taraftrı olduğundan bu müddet zarfında îkî arada bir ihtilâf çıkma- , I misti Maahaza bu müddet içinde İstiklâl taraftan Cumhuriyet fırkası ve bunun gizi! mUsell&b teşkilâtı hiç bir zaman faaliyetten geri durmamış ve vakit vakit ellerinde silâh olduğu halde baskın ve nümayiş yapmaktan geri durmamıştı Bundan on ay mukaddem yapılan umum: inti * hapta Cumhuriyet fırkası büyük mır "affakiyot kazandığından bu fırkacın lideri Jeneral De Valera yeni hükümeti teşkil etmişti Fakat bu fırks parlcmentoda ekseriyeti mutlakayı haiz değildi Ancak amele fırkası vo müstakiller ile bu mutlak ekseriyeti temin ediyordu Cumhuriyetçi fırka île amele fırkası ve müstakiller 81 meb'us çıkarmışlardı Bunlardan on beşî amele v« müstakildi Mister Cosgrave fırkası 63 meb'us çıkarmıştı Binaenaleyh Jeneral Do Velara 13 fazla rey Ue on ay memleketi idare etmîştl Amele fırkası bîr avuç bh- şey ol -makta beraber hükümete ekeeriyetî teminde mühim rol oynuyordu Bunun için hükümete ağır tekliflerde bulunuyordu Bütçeyi tevzin için küçük memurların dahî maaşlannı a-zaltmağa teşebbüs eden hükümet a-mele fırkasının şiddetli muhalefeti karşısında kaldığından efkân umumiye İle istişarede bulunmağa lüzum görmüş ve meclisi fesh ey lemistir Yeni intihap bu ayın sonunda icra e d ilecektir Şurası dikkate şayandır ki Cura -huriyetçi ve amele fırkası intihap mücadelesinde şimdiden İngiltere'yi karşı müttehit bir cephe almışlardır Bu defaki intihapta Cumhuriyet fırkası yalnız başına yahut amele ile birlikte ekseriyeti kazandığı takdirde İrlanda'nın tam istiklâlini İlân etmekte ve şimali irlanda'yı ilbat etmeğe teşebbüste asla tereddüt etml-yecektîr Böyle bir hareket imparatorluğun ingiltere'den ayrılmak İs-tîyen eczasını ve bahusus H'ndis -tan'daki istiklâl taraftarlarını teşci edecektir Binaenaleyh bu ayın sonunda yapılacak İntihapta yalnız Ir lânda'nın değil bütün İngiliz imparatorluğunun akıbeti alâkadar bu -lunuyor MUHARREM FEYZİ Evkat cetveli 12 Ramazan Pazarfesi 9 kdnuns&nl 1033 l İmsak Tulü Ojrle İkindi Mtssnj : Kan ' Vs*atı 1 41 228 722 947 12 \ 1 lOifl! -V0 7,''fi !»«! 144* Hayat Ansiklopedisi Cumhuriyet İSTANBUL — CACALOGLU Telgraf ve Bsfctop adresi: Cumhuriyet, istanbul — Posta tutusu- t »Un bal No »M Telefon: Başmuinrrlr 223M Tahrir mQdOrQ: 232M idare muduni: 7236b Matbaa: 2M72 lUn zahlfrlertmh herkese acıktır— Cnmhurlyet'te neşrettirilecek İlin Ur leln dagradan doğruya Idarebanemlıe dahi müracaat olunabilir Dokuzuncu sene: No 3119 Salı 10 Kânunusani 933 Hayat Ansiklopedisi Büyük bir kütüphaneyi bir arada evinize getiren en faydalı eserdir Her evde bir tane bulunmak lâzımdır Saraçoğlu Şükrü Bey Fırkada Bugün İzahat Verecek mwmmmmwmmmwm Çocuklarımıza Alâkamızın Bilançosu Başvekil tsmet Pş Hz ne ithaf Ankara ûcîncikânun Başmuharrir un i iden — Kendini bilen her olgun adamın memleket meselelerinden mesela çocuklara kar^ı vazifesi ve meselâ vatan yavrularının hepsini tıpkı kendi öz çocukları imiş gibi sayması içtimai hayatın garip olduğu kadar iyi ve yüksek bir tecellisini trşkıl eder Vatanı ve milleti bihakkm ve kelimenin bütün şümul ve rhatasile şahsında temsil eden Cazi'nin Gazİ'ye ve onun mesleğine âşık en yakın arkadaşı ve diyebiliriz ki en salâhiyeti ar mu -mesaili İsmet Paşa yalnız oğullan Ömer ile Erdal'm değil, bütün ve-tan çocuklarının babasıdır Onun içindir ki bir kaç gün evvel Hima -yeİetfal cemiyetinde çocuk bakıcı * Iık mektebi ilk mezunlarına şeha -drtnamclenni tevzi eden merasim ve tezahürattan mülhem sözleri söylemeğe memur olan bu satırlar müşarünileyh Hz nİn yüksek namla -rina ithaf olunuyor Çok guıel ve çok yükeek hislere tercüman olan ogünkü temiz, derin ve büyük toplantıya ait tahassüslerimiz! hulâsa etmek üzere biz cemiyet reisi Kırklareli meb'uau Dr Fuat Beyin nutkundan aynen şu bilançoyu almakla söze başlıyacağız Fuat Bey dedi ki: , — Büyük hamisi Gazi Hz ,«r e revt'z «fası ~ •«••"i" yerinde mo»mrf*eı gaye — ¦r— • Hİmayeietlal Cemiyeti on sene içinde tl£03 çocuğu himayesine a İmi*, 72475 çocuğa sut, 174,149 çocuğa ayakkabı, 7385 çocuğa kasket, 15,674 gocuğa çorap, 14J03 çocuğa mektep levazımı vermiş, 149,137 çocuk muayene ve tedavi o/unmuş, 507/ çocuğu nakitn yardım yapıl -mif, 34,503 çoeu* banyolardan inti-fade etmı'ş, 263 çocuk sünnet ef»İ -rİlmİş, ebelerim,* lSl2 doğumda bulunma* 5456 çocuk mÜesesafa oe mekteplere yerleştirilmiş, muhtelif şekil ve suretlerle kendilerine yardım yapılan 52622 çocukla beraber ceman 600,580 çocuğa faydalı olmuştur* Reisi dilinden cemiyet bu son rakamı ihtiyaca nisbetle büyük bir şey ifade etmez görüyor, ancak cemiyetin yalnız on senelik bayatı İçİn gene memnuniyeti mucip gor -mekten de hâli kalmıyor Acaba rakam büyük müdür, yoksa küçük müdür, yahut küçük olduğu halde doktor Fuat B biraderimizin dediği gibi cemiyetin heeriiz çok yeni genç hayatına nisbetle gene memnuniyeti mucip mi sayılmak lâzımdır? Bu suallere cevap verebilmek için evvelâ - çapraşık, arapça ve klişe adını beğenmemekte ısrar ettiği ¦ eniz! - cemiyetin ne olduğunu ve ondan sonra da Türk cemiyetinin, yani millet ve devletinin vaziyetlerini mütalea e4mek lâzımdır Eğer " adını behemehal beğen • mediğ'uniz - Himayeietfal eeeniye -tini devlet teehilâtından bh- şube gibi telakki etmek hatasında bulunursak önümüze konulan rakamın çok küçük olduğuna hükümde hep beraber hiç tereddüt etmeyiz Ancak cemiyet, büyük şeflerin cok hi-mave ve muhabbetlerine mazhar olmakla berab-r hususi bir millet teşebbüsüdür BÖvle hususi hayır İslerinin idaresi milli bâr fazilet oVsk-la beraber Türk'ün ırkında sne-eııt ve mfltemerkİz olan an'aner mae -I esef »imdi yeniden İhva ve te-İs et mek meeburiyetir-le bulur »uiumuz dahi unutulmamak t* »imdir Binaenaleyh doktor Fuat Beyin verdisi Iriiçük rakamın kıymetini anlıyahil-menîz için bizzat siz okuyucular kendi hayatmırda insani bir vazife olarak meselâ kac kimsesiz ¦-neııeun devdine çresaz olabilmiş olduğunuzu dûVünsmenlz lâzımdır Bir adam bu yolda kaç kişiye yardım etmiş olabilir? Bir kişiye, beş kişiye Mazhar olduğu bütün teveccühlere rağmen mahiyeti itibarîle o hususi adama benzemekten kurtu- Reisicumhur Hz nin seyahati Gazi Hz nin İktisat Vekili ile birlikte yapacakları seyahat mühim olacaktır Seyahat gelecek hafta içinde başlayacaktır, ilk merhale Bursa olacak, garp ve cenup vilâyetleri gezilecektir Hükümetin bu sene Yapacağı işler sssasssssassssas Ankara 9 Telefonla — Cazı Hazretlerinin seyahatleri hakkında gün geçtikçe daha vazih malûmat alınmaktadır Bu malûmata göre Gazi Hz av,n on beşinde seyahate çıkacak, ili-m-rhalr olarak Burs;-'ya, oradan Balıkesir'e gideceklerdir Babke -sir'dem sonra yeni hattı görmek U -»rtr trenle Kütahya'ya gideckler, bilâhare Afyon, Konya, Adana, Mersin ve Silifke'yi teşrif buyuracak -lardr Reisicumhur Hz bundan sonra Antalya, Burdur ve Aydın'a gidecekler, şubatın ortalarına doğru da İzmir'e uğnyacaklardır Bu seyahatte Gazi Hz ne İktisat Vekili Celâl Bey de refakat ede -çektir Seyahatin İktisadi mea'»lolerî tet-kSk maksadına matuf olduğu hakkındaki tahminlerde ısrar edilmekte -d ir H*,kM İktisadi deıtler ni dînle • vs***** Gazi Hazretlerinm vermek itibarîle bu seyahat ayrıca nazarı d'kkati celbetmektedir Bursa'da hazırlık Bursa 9 Telefonla — Gazi Hazretlerinin köşklerinde bütün hazır -hklar ikmal edilmiştir Belediye reisi Muhittin Bey bu hazırlıklara bizzat nezaret etmektedir Bursa şeh- t? m mi limmm atisi ¦«?¦ •-- - Bursa'daki ikametgâhtan riflerine sabırsızlıkla intizar etmek -tedir Hükümetin bu sene yapacağı işler Ankara 9 — Hükümetin bu sehe derpiş ettiği mühim işler arasında Ergani demiryolunun dahili bir İstikraz ile İkmali, Sivas ¦ Erzurum f"-- - 's/bMaı z tıtct iâhifeOtı Tren - otobüs rekabeti Şimendiferciler kongresinde dün son içtima yapıldı, bu mes'ele de görüşüldü Gümrüklere Gelip kalmış Olan mallar İktisat Vekâleti takasa tâbi tutmayı düşünüyor Ankara 9 Telefonla — Aldığım malûmaa göre İktisat Vekili 1 ey -lûl tarihine kadar gümrüklere ge -lip kalmış olan külliyetli miktarda malların takas esasına müsteniden tasfiyesi için bazı tedbirler düşün -mektedir Bu suretle gümrüklerde birikmiş olan yüz binlerce liralık mallann piyasaya çıkarılması kabil nlaM'ecektir Şimendifer kongre Şark şimendiferleri idaresinde muh-mes'eleleri göıden geçiren heyet dün telif şimendifer hatları» alâkadar eden son içtimaını yapmıştır tçtimada dahili hatlarımifin Avrupa hatlarına nazaran vaziyetleri tetkik edıTmişür Bundan başka otobüs rekabeti mes'elesi imııuatınnatiMMiMmaııııımıaıass* lamıyan cemiyetin bize verdiği yardım yekûnu 600 bind ladır Bu yekûn, mukayeselerden niz het hangi faz • şahıslarınızdakİ çıkarabileceği -bir yekûnun hiç olmazsa bir kaç yüz bin zajaU kadar fazladır O halde yapılan hizmetin derecesi büyükmüş de- ı olabilir, ki Öyledir, ve bu İtiraz kabul etmez bir hakikattir Ancak miktar, yardıma muhtaç mevcut çocuk nisbeti ile gayri • mütenasiptir, ve sarahatle diyeceğiz ki kafiyyen nakâfidir Bu da bütün an'anesile sabit diğer bir hakikat ¦ tir ki, saten bizce daha mühim olarak tebarüz etmek lâzımgeleo asıl hakikat te işte bu hakikatten ibarettir Efendim, çocuk mes'eleai, mevzuun küçük hacmile makûsen mütenasip olan büyük, ama pek büyük, azami derecede büyük bir mes'eledir Millet hayatı demek olan cemiyette biz bundan daha büyük mes'ele olduğunu bilmiyoruz O halde nizam haline gelmiş millet demek olan devletin tn büyük vazifeni aaasen bu olmak lâzım gelir demek olur Bu satırların muharriri doktor Fuat Beyin mesaisini hulâsa ettiği cemiyetin m ües s İsi er in den ve o -nun içinde bilfiil çalışanlardan biri- içtima batinde, görüşülmüş, bu rekabetin Serde şimendiferler için ne gibi bir vaziyet hâsıl e-deceği hakkında müzakereler olmuştur, tçtimada Şark şimendiferleri ile Mersin - Tarsus, Adana - Nusaybin, Izmir-Kasaba, Bandırma - Soma hatlarının murahhasları bulunmuştur ıifiı«mımmmımımıumı»mı''«*' dir Hayatımızda insana bunun kadar devamlı heyecan verebilecek başka hiç bir mes'ele görmemiş olduğumuzu işte sarahatle ifade ve ilân ediyoruz, *e bilhassa Başvekil Hz nin nazarı dikkatlerini celbet " mış obmak makaadile şu hakikati arzediyoruz ki biz çocukları koru -ma cemiyetindeki mesaimiz içinde bu işin en yüksek derecesinde bir devlet İşi olduğu kanaatine vâsıl olmuşuzdur Bu sahada herkes elinden geleni yapmalıdır ama mes'ele esasen devletin meselâ behemehal şimendiferler inşasından daha ehemmiyetli olmak üzere dikkat nazarına alacağı bir mes'ele olduğu için bu işte en büyük himmeti mutlaka ve binnefia devlet ibraz etmek mecburiyetindedir Himayeietfal gibi bir cemiyet olsa olsa bu hakikati tebarüz ettirebilir, ve zaten onun şahsen bize tebarüz ettirmiş olduğu hakikat te İate bundan ibaret nlmus ve - diyebiliriz ki bundan ibaret kahmıatrr Bir hakikat ki son bilanço ile beraber İste onu bugün bütün sevgi ve saygılarımızla Türkiye C um huri -yeti hükümetinin başı olan muhle -rem babanın önüne kovuyoruz YUNUS NADİ Kuponlar itilâfı bugün Fırkada görüşülecek Ankara 9 Telefonla — Uarın-ki Fırka Grupu içtimainde Saraç -oğlu Şükrü Bey kuponlar itilâfna -mesi hakkında izahat verecektir Dilenciler Darülacezeye gönderiliyor — Gılıba bu oenr zenginler arasında Darülaceze modal _ ,----S Eksik ve yırtık paralar Nasıl değiştirilecek? Heyeti Vekile yeni talünatna meyi tasdik etti Talimatnamenin esaslarını İktisat haberleri kısmı mzda bulacaksınız Sivas-Erzurum hattı Nafıa Vekâleti ile ecnebi bir grup tarafından müzakere cereyan ediyor Ankara 9 AA— Sivas -Erzurum demiryolunun inşaatına ait proje Nafıa Vekâletinde tanzim edilmek üzeredir Haber aldığımıza nazaran bu proje, iş için para konmak ve bunu uzun vadelerle atmak, inşaatı mum-I hım olduğu kadar kısa zaman-^^^^^apma^^^ödenecekpm^un bonolarla ve mutedil bir faizle kapatılması esaslarını ihtiva e-decektir Sivas - Erzurum haltı münasip bir noktadan ayrılacak bir şube ile Malataya'da Feyzipaşa - Di-yarbekir hattı ile birleşecektir Bir ecnebi grupla yukarıdaki esaslar dahilinde görüşülmektedir Geceleri bizi kimler bekliyor: 10 Nöbetçi kaptanla liman -da bir gece teftişi Osmaniye telsizinden verilen haber-Bir yangın hikâyesi - Limanın sabahı t iman nöbetçi kaptanı Uman m em ur lan vs mıuuvrirtmis geceleyin liman motorinde — Liman nöbetçi kaptanlığı, burası Osmaniye telsizi Bir S O s işareti — Yazın I 41 derece, 25 dakika am şimali, 30 derece, 30 dakika tulü şarkî — Geminin ismi Corciyo ingiliz bandıralı! — Alo alo Geenİ Kurtarma Şir - 'Stabadl Start salfsdeı Bir hafta daha kaldı Güzellik müsabakasının resim neşri müddeti ayın 16 sında bitiyor J\ Bugün Güzellik müsabakasına Adana'dan iştirak eden Zerrin Golot Hanımın resmini dereediyomz Zerrin H, baş resmi göndermemiş old"*u için yalnız boy resmini neşrettik Bir hafta kaldı Müsabakamızın resim neşri müddeti nihayet bir hafta sonra, yani kânunusaninin on atrıncı pazartesi günü bitecektir; o vakte ka -dar müracaat eden hanımların ra -simleri de neşredilecektir, gelecek pazartesi gününden sonra, resim nearedilmiyecekHr Fotoğrafçıların çektikleri resimleri yapabilecek ka * dar vakit bulmaları için şu bir iki gün sarfında gerek kaydolunmak, gerr-k resim çektirmek üzere müracaat edilmesini rica ederiz İzmir'de Bornuva'da Mektep sokağında Füruzan Raif H a Resimleriniz çok fena çekilmiş olduğu için gazetede iyi çıkma* Biran evvel yeni resimlerinizi çektirip müstacelen göndermenizi rİea ederiz Ruhsar Sıtkı Hanıma Sarih edresinİz olmadıkça resminizi noşredemeyiz Adresinizi bil -dirmek ve bizim fotoğrafçılarımıza 37 — Zerrin Oolot Hanım matlûba muvafık resim çektirmek Üzere bizzat matbaamıza tearİfini-LÛtfen lahlfeyi çasstrlas» 23 üncü cüzü çıktı 'Cumhuriyet 1 O rvdıı ^nıı-oıı Meşhur Casusla r yazan-- ABIDİN DAV ER -- 58 — Mata-Hari Fransız casuslukla mücadele teşkilâtının reisile karşı karşıya Şehir ve memleket haberleri 'Yeni Yunar Sefiri geldi Fazla alınan Telefon paraları Casus, bütün cazibe »e fütununu sarfederek, bu fedakar delikanlıların arzularını tahrik ediyor ve tayanı hayret brr meharette »e zerre ha -dar şüphelerini ceabrtrrsiyordu O-nunla görüşen tabirler, daima lehinde şehadct ettikleri İçin küme, bu şüpheli kadının casusluk ettiği hakkında bir delil bulamıyordu Mata Hari, bu suretle Fransız ordusunun 1916 senesi için hatırladığı büyük taarruzun ist İh tareti hakkında pek çok malûmat almıştı Bu malûmat arasmda en gizli planlar, en mühim esrar vardı Sonra divanı harpta muhakeme edilirken Müddeiumumi : Bu kadın, taarruz planımızın bütün esrarını bğren:p dii-mann bİ'dir-mak euretile 50000 Frantıt as4«-rİnüs luınına girmiştir» diye bağır-mısti- Bh- müddet sonra, İngiliz'lerin Intelliaence teşkilâtı Mata • Hari hakkında, bazı müphem ip uçları daha ¦ I' geçirerek Fransıt erkânı harbiyesınin istihbarat İşlerile meşgul ikinci şubesinin leirrar »azan dikkatini celbettİ O sırada ikinci şubenin casuslukla mücadele şube -si şefliğine tayin edilen yüzbaşı 1 * doua ta kadından şüphelenerek ono gizlice tarassut ettirmeğe başladı Fakat o, bu işlerdeki mehareti, pişkinliği, takası, faraseti ve «ur'ali intikali sayesinde Fransız emniyeti umumiye memurlarını kolayca atlatıyor, aleyhinde en kilçük bir delil bile bulunamıyordu Delilsiz ve is-batsız sadece şüphe üzerine kadım yakalanmaktan da hiç bir fayda yoktu İste böylece tarassut va takip altında bulunduğu bir sırada, bir gün Mata - Hari'yi Boulevard Saint -Gertnain'de 280 numaralı binada çalışan Fransız Erkini Harbiyesi I-kmci İstihbarat şubesinin casuslukla mücadele dairesine müracaat ettiğini görüyoruz Kadın yüzbaşı Ladoua'dan h«m ktendı Ivû a vâsini ettirmek, hem de yani sevgilisi tayyare yüzbaşın Malzoff ismindeki Rus'u görmek için Vittel kaplıcalarına gitmek üzere müsaade istiyor Kadının ifadesine nazaran Malzoff başından yaralıdır, gözlerini kay • betmiş gibidir ve onun müşfik tedavisine muhtaçtır Halbuki yüzbaşı LadouVun yaptırdığı gizli tahkikat yüzbaşı Malzoff'un gerçi mezunca Vittel'de bulunduğunu gösteriyorsa da tayyarecinin kat'iyyen yaralı ve hatta hasta olmadığını da meydana çıkarıyor Hakikatte Mata - Hari Alman casusluk teşkilâtından Alman fabrikalarını bombardıman etmeğe memur tayyareler için Vittel civarında yapılmakta olan tayyare karargâhı hakkında malûmat toplamak için emir almıştı Mata Hari, bu seyahatinde de o kadar kurnazca dav -randı ki yüzbaşı Ladoux'un kendi -aine kurduğu tuzağa düşmedi Fa -kat yüzbaşı Ladoux biraz sonra bendi hatıratında da görüleceği üzere, kadından şüphe ediyordu Onu Vit-tel'den evd-tmde hudut haricine atmak istedi Kadın, lâyık olmadığı hu karakuşi hareket karşısında şikâyet etti: — Beni tanıyanların, hepsine bilhassa zabit arkadaşlarınıza soru - nuz Bunların hepsi bana kefil o • lurlar Mata - Hari daha dan g-d* ek yüzbaşıya isimler zikretti Bunlar, hep birbirinden yüksek şahsiyetler idL Aralarında hatta sabık bir na • zınn ismi bile vardı Fakat bu adam sonra iddia edildiği gibi Dahiliye Nazın M Malvy dahildi, sabık Harbiye Nazırı Maginot idi Yedi Usan konuşan kadın o garip ve gaygaylı şivenle yüzbaşı Ladoua'u iknaa çalışıyordu : — Evet, bütün bu adamlar, bana kefü olurlar Buna yüzde yüz eminim Ben Fransa'yı bütün ruhumla severim Fransa, benim İkinci vata-nımdır Ben, san'at alemindeki yüksek muvaffakiyetimi Fransa'ya medyunum Bunu asla unutamam Ben Fransa'ya ve Fransız'lara minnet -tanm Alman'lardan nefret ederim Yüzbaşı Ladou* kendisine, Al -manya'da da bir hayli zaman oturduğunu, Alman'Iar arasında bir çok dostları olduğunu hatırlatınca şu müskit cevabı aldı: — Tabii yüzbaşsm, gayet tabii Çünkü orada da pek çok alkışlan -dım, pek çok rağbet gördüm Şere -fime eğlenceler tertip edildi Bu kadar iyi muamele ve takdir gördüğüm bir mrmleketİa halkına karşı, içimdeki hakiki hissiyatı elbette, alenen izhar edemezdim Ben yalnız Al -manya'da değil, her memlekette böyle hareket ettim Ve böyle harekete mecburdum, çünkü artist idim Beni alkışlıyan, bana avuç dolusu para veren adamlara, sizden nefret ediyorum mu demeli idim Böyle şey olur mu hİc yüzbaşım? Nereye git -tünse İyi muamele gördüm Avın -turya'da, İspanya'da, Romanya'da Her yerde Her yerde de ayni su -retle mukabelede bulundum Ben beynelmilel bir san'atkârım ve her san'atkâr gibi bütün memleketler ve milletler hakkında sadece muhabbetimden bahsetmeğe mecburum Hakiki hislerim, yüreğimin içinde kalmağa mahkûmdur Fakat, şimdi size tekrar •diyorum kî, en çok Fransa'yı, Fransız'ları severim Çünkü san'at âlemine Fransa'da doğdum Yüzbaşı Ladou» bu onun sollerine inanmadı mecburiyetinde kaldı — Size inanıyorum Mata - Hari dedi; fakat bo sözlerinizin doğruluğunu isbat edecek bh- delil daha isterim Mata Hari, ciddi bh tavır takındı, bh- an sustu, sonra, yüzbaşıya, o herkesi teshir ermeği bilen tılı - simli bakışile uzun uzun baktı ve kelimeleri uzata ur at» ¦ — Sİzİn hizmetinize girmek, Fransa için çalışmak İstersem başka diyeceğiniz kalrr mı? Yüzbsşı LadouVun kadına itima-dı yoktu — Ne demek îstîyosunuz diye sordu O zaman Mata Harİ en zeki hî zabıta memurunu bile İkna edecek kadar samimiyet ve hararetle cevap verdi: — Elbette sizin de haberiniz vardrr Almanya'da çok büyük kimse -lerle münasebetim vardır Bunlar a-rasmda, veliaht ile Dük dö Brunswı bana karsı, çok büyük bîr alâka gösterdiler Maha^l tor» zi rica ederiz Borsa Kraliçesini dünya güzel tebrik ediyor Bursa 9 Telefonla — Güzeli miza her taraftan hatta ecnebiler -dan bile yağan tebrik telgraf ve mektuplarından sonra bugün de Dünya Güzeli Kerİman Hanımdan şu telgraf gelmiştir: «Muvaffakiyetinizi temenni eder sizi sansîmiyetle kucaklarsm* Güzelimiz de kendisine cevap vermiş ve imzalı bir resmini gönder-mistir Gripten rahatsız olan Leman H bugün iyileşmiştir Gelecek hafta şerefine verilecek olan baloda bulunacaktır SOrpagop mezarlığı davası Sürpagop mezarlığının ciheti aidiyeti yüzünden Belediye ile Patrikhane arasmda çıkan ihtilâf üzerine İstanbul asliye mahkemesinde cereyanı muhakemr neticesinde iki bucuk milyon lira değerinde olan bu mezarlığın Belediye malı olduğuna karar verümişti Ermeni Pal-ikhenesi dsvsyı temyiz ettiğinden evvelki gün Mahkemei Temyizde iki tarafın vekilleri hazır olduğu halde murafaa yspılmısbr Temyiz mahkemesi bu mühim dava hakkındaki kararım martın dördünde tebliğ edecektir Gazi Hz nin seyahati lairmet sabiteden maboff hattına başlanması, Rus heyeti fen-niyesi tarafından icra edilen tetki • kat neticesi Anadolu'nun bazı yer -lerinde mensucat fabrikaları tesisi, knntenıan usulünün daha fazla tah fiki Mersin limanının İnşası, ÜÇ, dört milyon lira gümüş para basılması, memleketin iktisadi vaziyetinin tetkiki ile lâzım gelen esaslı tedbirle • rm tesbiti için en büyük İktisat mü • tehassiBİanndan müteşekkil bh* heyet celbi, tayyareciliğimizin daha fazla inkişafı yolunda tedbirler a -lınması »e hava taarruzlarına karşı diğer memleketlerde alınan tedbir -lerin ikmali gİbİ mes'eleler mev -cultur Bu sene bütçemizde, hatta A -meriha ve Fransa gibi memleket -lerde bîle görülen açıklar mevcut olmadığı gibi, gelecek sene hUtçe -sinin dahi bu seneki miktarda ve mütevazİn olarak hatırlanması muhakkak addolunmaktadır İktisat Vekilimiz Celâl Bey ıktı -sadi vaziyetin ıslahı için alınacak yeni tedbirler hakkında esaslı su -rette çalışmaktadır Vekil Beyin Gazi Hazretlerine yapacakları ı*va • hatle refakat etmesi, muhtelif İh -tlyarlan vakmdan görüp tetkik et -mesİ içindir Hem fiatlar inecek, hem de fazlalar iade edilecek Telefon ücretleri hakkında tetkikat yapacak olan komisyonun ne rÖn irti-malanna baslıyacaet henüz tesbit edilmemiştir Maamafîh komisyon yakında ImIr,, 1,1 Alikadarlann verdikleri malûmata »Bre İngiliz lirası sekiz yüz elli ile bin yÜz kuruş srasında muamele «-Ördükçe mukavelename hükmünce bugünkü tarifenin tatbiki lâzım delmekledir Bİn yüz kuruştan yukan çıktığı takdirde fi-atlarda yüzde beş tam icrası icap etmekledir Sterlin sekiz yür elli kuruştan aşağı dü*tüğü taman da yüzde beş tenzilat yanılması mecburiyeti vardır Bu nishet Inoîliz Tiran vedi yüz doksan dokuz ile sekiz vüs elli kuruş arşım -da temevvüç r" l ¦ • muhafaıa edile -çektir Şayet vedi yüz doksan dokuzdan da aşağı düşerse tarifedeki tenzilâtın vüzde ona iblâğ edilmesi zarureti vardır Son tarife gecen senenin kânunosa-nişinde le«bit edUmis ve o taman komisyon daha evvelki altı aylık kambi-vo fi a t tarım nazan dikkat* almıştır Halbuki bu tarife lanıİm edildikten biraz sonra İngiliz lirası düşmeğe başlamıştır Temmuzda da komisyon ieti -mamı yanamadığından tarife şimdiye kadar tatbik olunmuştur Gene alâka-darlann verdin malûmata nazaran! tarifenin tanzimini müteakip Ingil-t lirasının dü«mekte olduğunu gören Telefon şirketi Hatlarda tenzilât yapılman ihtimalini düşünerek bundan evvel Devlet Şûrasına müracaat etmiştir Devlet Şûrasının telefon fîatlannda tenzilât yapılması yolunda verdiği son karar şirketin hu müracaat! Üzerine İttihaz olunmuştur Sûre-i De«'-»İn k«r-n »»enüı Belediyeye teblie edümemİştir Bununla beraber bugünlerde toplanmağa başlıyacak olan komisyon her noktayı nazan dikkate alacak, mukavelenameyi tetkik e-decek ve bh- taraftan yeni tarifeyi tesbit etmekle beraber bir taraftan da geçmiş taman zarfında fazla alman paralar hakkındaki kararını verecektir Mukavelenameye göre hatların tenzili icap ettiti gibi simdive kadar fasla ¦!¦-nan paraların da ladesi tazım gelmektedir aYeni Türkiye Hayret veriyor» Yeni ekmek narhı Belediye tarafından önümüzdeki haftanın ekmek narhı dün tesbit edilmiş, ekmek sekiz kuruş on parada, fırancala on üç buçuk kuruşta ipka olunmuştur Cemal Beyin ailesine ikramiye verilecek Geçenlerde vafat eden sabık Belediye muhasebecisi Cemal Beyin otuz uç senelik bir memur olduğu nazan dikkate alınarak ailesine ikramiye tertibinden muavenette bulunulması hususunda Şehir Meclisi nezdinde teşebbüs yapılmasına karar verilmiştir Esnaf Bankası ve Belediye mütekaitleri Muvazene! umumi yed en maaş alan mütekaidin, eytam ve eramilin üç aylık maaşları Özerinde Eytam Bankan tarafından avans muamelesi yapılmağa başlanmış, bu suretle bu sınıf halk bir takım tefecilerin elinden kurtarılmıştı Ahiren Esnaf Bankası da Belediyeden maaş alan mütekaidin ve eytamın cüzdanları üzerinde ayni şekilde muamele yapmağa karar vermiş, kararını bu aydan itibaren tatbİka başlamıştır Fakir hastalara verilen ilâçlar Belediye doktorları tarafından muayene edilen fakir hastalara ait reçetelerin meccanen yaptırılması içm heyeti ihtiyari yelerden ilmühaber alınmak lâzım gelmektedir Fakat bu tarzda bazan çok vakit kaybedildiği nazari dikkate a-lındığından badema fakirlerin reçetelerine doktorlar tarafından işaret verilmesi kararlatmış ve bu hususta alâkadarlara tebligat yapılmıştır m e Ute p II e refi e Mektep kitapları fiatları Şehrimizde mektep kitaplarının pahalılığı hakkında tetkikat yap -mak üzere teşekkül eden tâli ko -misyon mesaisini bitirmiş ve rapo -nmu Maarif Vekâletine göndermiş -ti Bu mes'ele üzerindeki kat'i ka -ran vermek maksadile Maarif Ve -kili Beyin riyasetinde teşekkül e -den komisyon Ankara'da faaliyete başlamıştır Tâli komisyonun ver -diğİ raporun bazı noktalan muh -tacı tavzih görüldüğünden bu hu -susta İzahat alınmak üzere komİa -yon reisi Devlet matbaası müdürü Hamdİ Emin Bey Ankara'ya davet o-lunmuştur Hamdi Emin Bey Ankara'ya gitmiştir Maruf bir Avrupa gaze tecisinîn intihaları Bi' müddettf-"-beri şehrimi? • bulunan Avrupg'lı gazeteci M Rc^-nati Ankara'da Od hafta kaldıktan sonra, şehrimize dönmüştü- Bir çok ecn't'i gazetelerinin C--nevre tahdidi I—• lihat konferan -sın d a mümessili olan M Rceauati M Reeauati bir muharririmize Ankara seyahati intibalarıni sÖvie anlatmıştır; «— Türkiye Cumhuriyetini tanıva -bilmek İeİn, İstanbul'da durmadan doğrudan doöruya Ankara'ya gitmelidir Çünkü Ankara'da Türk milletinin ruhu vardır Genç Türkive'nİn nasıl İlerlediği ancak ancak orada görülebilir Başvekil İsmet Ps ile ve Vekillerle görüştüm Gördüm ki bu büvük vatanperverler bir çok defalar günde yirmi saat çalışıyorlar Uykusuzluk ve yorgunluk onları memleketleri için çalışmaktan, seri bırakmıvor Ziraat mektebini, Hukuk mektebini, İsmet Ps Kız enstitüsünü gezdim ve havrette k»Mım Bu mö»se-seler Avrupa'da dahi kolay kolay bulunamaz Türk kadmlan simdi yurtlarda, şirketlerde çalışıyorlar Avrupa'nın bun -dan hâlâ haberi yok Onlar Türk kadınını esir zannediyorlar Büyük Millet Meclisinin bir içtimaın-da hazır bulundum Diğer mem'eket • lerin meclislerinde meb'uslar kendilerini taraftarlanna göstermek ve göze girmek için söz söylerler Türk meclisinde böyle bİr gavret yoktur Onlar yalnız vatandaştık hissile hareket ediyorlar, çalışıyorlar Kısaca, Türkiye'nin terakkisine çalışılıyor Bu Gazi'nin Türk milletine verdiği yenî ruh sayesindedir Gazi, İsmet Pş- ve diğer mümtaz şahsiyetler Türkiye'yi, hürriyet, terakki ve medeniyet yolunda çok İleriye götürüyorlar» M n-ı: lUUAbUÖ Wta zarfında Cenevre'ye dönecek ve Cemiyeti Akvam İçtimalanndald faaliyetine devam edecektir Sefir akşam trenile Ankara'ya gitti Yeni Yunan sefiri M Snkalarapu'us dün Ita'van vapurile Pire'den şehrimize gelmiş Yunan ¦ --,ı erkânı tarafından karşılanmıştır Yunan sefiri akşama kadar Yunan konsoloshanesinde muhtelif ziyaretleri kabul etmiş ve aksam trenile Ankara'ya gitmiştir M Sakalara pul us Ankara'da Reisi-nımhıır Hz ne itime tna m esini takdim edecek ve bir kaç gün kaldıktan sonra tekrar şehrimize gelecektir Yenİ Yunan sefiri bir muharririmize dün şu beyanatta bulunmuştur: «— Yîrmİ senedenheri tanıdığım Türkiye'ye tekrar geldiğimden ve burada mem'eketimi temsil vazifesini ü-zceime aldığımdan dolayı pek memnunum İtimatnamem! vermek Üzere Ankara'ya gidiyorum Reisicımıhur Hz seyahate çıkacakları cihetle istical edi -yorum Türkiye ile Yunanistan arasmda tamimi ve dostane münasebet o kadar bariz ve kuvvetlidir ki bunu tevit edecek sözler söylemeğe lüzum yoktur» Melhfkemeiercfle iki belediye memuru mahkûm oldu Adalar Belediye amban üstüne memur Mehmet Efendi ile çöpçü onbaşın Ali Galip Efendi, çöpçü kay-dettirecekleri vadile ve yahut işle -rinden çıkarmak bahanesile muhtelif kimselerden muhtelif tarihlerde 63 lira almışlardır Suçluların A -ğıreezada yapılan muhakemeleri dün bitmiş ve her ikisi de 6 şar ay hapse ve 50 şer lira ağır para cezasına mahkûm olmuşlardır Bir koyun hırsızlığı davası Eyüp pehlivan isminde birinin sürüsünden 15 koyun çalınmış, son -radan bu koyunlardan on tanesi Üsküdar'da kasap Yorgi Efendinin sürüsünde bulunmuştur, Bu sebeple Yorgi Efendi aleyhine hırsızlık malı bilerek satm almak suçu ile dava açılmıştır Dün muhakemede dinlenen şa -bit, kasap Yorgi'nûı, Eyüp pehliva-hın oğluna bu işi mahkemelerde u-zatmamak için koyunlara mukabil 100 lira vermeği teklif ettiğini söyle • mistir Suçlu, bu teklifte bulundu -ğunu tasdik etmekle beraber, bahsedilen koyunları Üsküdar'da celep Mehmet Efendiden aldığını söylemiş ve mahkemeye pazarda verilen ih -tisap kâğıdını da ibraz etmiştir Müddeiumumi, mesruk malı bi -lerek aldığı hakkında kanaat veri -ci delil olmadığından suçlunun be -raetini istemiş; fakat davacı vekili bir şahit daha göstermiştir Mahke -me müzakereden sonra bu şahidin dinlenmesine, celep Mehmet Efen -dinin de şahit olarak celbine karar vermiştir Muhakeme şubatın 27 tine talik olunmuştur Nakzedilen bir hüküm Refikası Iclâl Hanımı katilden 12 küsur seneye mahkûm olan Şevket Bey hakkında verilen karar temyiz mahkemesince nakzedilmİştir Ali Şevket Bey 5 şubatta tekrar muha -keme edilecektir Bir beraet kararı Bİr Rum kızına zorla tasallut etmekle suçlu Acem Mehmed'İn A -ğıreezada yapılan muhakemesi bitmiştir Acem Mehmed'İn suçu mahkemece sabit görülemediğinden dün beraetine karar verilmiştir Bir isveç mektep gemisi geliyor Fı'ikya isminde bit İsveç m*ktep gemisi bugün limanımıza gelecektir Gemi süvarisi mutat merasim ile Valiyi ve Kolordu kumandanını zİvaret edecektir Bahriye binhaşdanndan Nahit Bey gemi sûVarisinin mihmandarlığına tayin e-d il mistir Rus'ların yapacafiı filim Türk ve Rus İnkılâpları İçin müşterek bh- filim mevzuu hazırlıya -cağını haber verdiğimiz Rus Sena -ritisi M Zarhi iki gündenberi M -min İstanbul'a ait senaryosu hakkında tetkikat İcrası ile meşgul olmaktadır M Zarhi cuma günü Moskova'ya avd't edecektir Rus sinemacısı Moskova'deki stüdyoda esere ait ha • zrrlaMannı bitirdikten sonra opera-•Hr — âatat—ı klrlikr» l-krar **h-rûnize gelecek ve filmin Türk mkı -lâbına ve milli mücadelemize ait kısımlarının harici manzaralarını sinemaya alacaktır M Troçki has'a Avrupa seyahatinden avdetinden sonra Büyükada'dakİ ikametgâhı -na yerleşen sabık Sovyet Harbiye Komiseri M Troçki'nin bir haftadan-beri rahatsız bulunduğu haber ve -rilmektcdir M Troçki'nin kâtibi husımlaİ M Jak Fransjal Avnma'ya gitmiştir Kâtibin M Troçki'nin te • darisi için Avrupa'dan bir doktor getireceği söylemektedir Balıkçılar Cemijetnin yeni idare hey'eti Dün balıkçılar cemiyetinin yeni i-dare heyeti intihabatı Balıkpazarı'n-da Yeni handahi cemiyet binasında yapılmıştır İntihabat neticesinde asli aralığa Hamdi, Ahmet Muhtar İsmail Hakkı, Yusuf, Kâmil İsmail Remzi Mol la Mehm-trad-Om-r MŞevler, yedek azalığa da İzzet Ağazade Ömer, Yavaşoğlu Hasan reis, Ka -vak'lı Ali, Kilyos'lu Tahir, Izmit'li Mehmet, Sanyar'lı Cemil, Kireç bumu'ndan Halil Reİs, Ali Ağa'nın Yakup, Kavak'Iı Bekir, Rumeli Fe-ner'li İsmail Bey ve Efendiler se -çilmislerdir inhisarların yeni bütçesi İnhisarlar idaresinde yeni sene bütçesi etrafındaki hazırlıklar bit -inek üzeredir İdarenin tütün, müskirat, tuz kısımlarına ait yeni bütçeler hazırlanmıştır Müdiri umumi Hüsnü Bey, bunları Ankara'ya götürecektir ^cneidi meh&vlltfo ispanya Sef:ri dcg'şiyor İspanya'nın Türkiye orta elcisi M Aristogui, Norveç orta elçiliğine nakü ve tayia edDmiştir İspanya'nın Milano konsolosu M Palcncia Ankara orta elediğine tayin olunmuştur italya sefareti baş' âtibi İtalyan sefareti Bsşkâtîbi Sinyor Bova Scopps hükümeti tarafından İtalya'nın Cemiyeti Akvam nezdİndehi heyetinde mühim bir vazifeye tayin edilmiştir Sinyor Bova Scoppa yeni vazifesine başlamak üzere dün akşam Cenevre'ye hareket etmiş, sefaret mensubinİ tarafından lesvi edilmiştir Sinyor Bova Scoppa, İstanbul hakkın da resimli güzel bir eser neşretmiş ve memleketimizde çok sevilmiş bİr diplomattı Siyasî icmal Almanya şimdi ne istiyor? Harbi Umumİve adilane bh sııHı île nihayet verileceği ve Amerika Reisicumhuru Vilson'un ilân eylediği umdelerin sulha esas olacağı hakkında yapılan propagandalar Alman ordu ve donanmasının ve efkân umumiyesinin muksvemelini lâfa uğratmış ve nihayet Almanya'yı mütarekeye sevketmİş idi Lâkin adilane sulh yerine Almanya'ya zorla kabul ettirilen Ver say muahedesi Almanya'yı parçalamış ve alinden müstemlekelerini almış ve en ufak müdafaa silâhından ve milli müdafaa teşkilâtından mahrum bırakmış ve fazla olarak tamirat namı altında Alman millerine bİr daha malî ve iktisadî rihetten belini doğrultmasına mevdan vermivecek gayet ağır tazminatı harbiye yükletmişti Fakat inkisarı hayale uğnyan Alman mîlleti hiç bh- zaman yeis ve fütura kapılmadı ve Varsay muahedesi İle vü-cGdöne sarılan zincirlerin halkalanm birer birer sökmeğe girişti Cemiyeti Akvama girerek Fransa'nın ve mOtte -fİklerînm askeri kontrolünden kurtuldu İşgal altındaki Ren eyaletlerini kurtardı Tamirat yükünü tedricen azaltarak nib-vet Gç milyarlık bi meblâğa indirdi Bunun tediyesi içm dahî urun bir moraloryom ve vade aldı İlerideki tedîvat için iktisadı ve ticarî kudret ve kabiliyetini şart koydu Nihayet Cenevre itilafı île silâh ve emniyet mes'-lesinJe diğer büyük devletler ile müsavi hakkı haiz olduermo dört büyük devlete tanıttı Filvaki tamirata ait itilâfın kat'iyet kesbetmesi i-çin Amerika i*e harp borçlanma men/art bir surette halledilmesi şart bonu'muş ve Cenevre'de hâsıl olan Hilafın tatbik cihetinin tayini terki lesllhat konferansına bırakılmış ise de Almanya'nın bu müsaadeleri taş çatlasa elinden bh* daha bırakmıyacağı muhakkanr Şimdi Almanya hükümetinin ve efkârı umumiyesinin yeni senenin iptida -undan beri yegâne düşündüğü cihet mevcut sulh muahedelerinin tadilidir Filvaki Lozan ve Cenevre itilafları İle -s*s#n sulh m,'*hede,eri tadil edümîstİr Şimdiki tadil talebinden maksat sırf araziye aittir Yani Almanva şimdiki hudutlarını değiştirmek ve daha doğrun komsıdannm hesao ve zarsına tevsi etmek istiyor En büyük emeli Leh koridorunu ortadan kaldırarak Şarkî Prus-va'yı Jjamlen e"-cl olduğu gibi - dan asıı Aim^nva'ya rapteunefctuf A'manya hükümeti ve nuBeti eTnt-diye kadar attığı adımlarda daima *h-perverane yollara ve vasıtalara müra -caat etmişti Arazîye ait tadil taî-Mni dahi bo yolda istihsal etmek istiyor Her milletin esrmivet ve selâme'înm sevvanen tenvn ve tekeffül edîtmet' va-yesîni güden Fransa'nın malûm Dİ*ru terki t esi iha t konferansında ve daha evvel toplanacak ihzari komisyonunda müzakere edildiği zaman A'manve ken di emnü selâmetinin temini îçüı hudutların tadilini Oeri sürecektir Bundan sonra Almanya bu cihette da bi Versay muahedesini t »dil ettirmek için her çareye baş vuracak ve her vesileden istifade edecek ve beynelmilel haiz bulunduğu ehemmiyeti daima tartıya koyacaktır Almanya Başvekili Ce-neral Şlâyber yeni senedeki ilk nutkunda: Diğer milletlerin nail olduğu emnü selâmetin Almanya'ya dahi bahse -dilmesi için silâhlan bırakma bonfe -ransma tekrar giriyoruz» demiştir Fakat bu defa Almanya cok çetin bzr yola girmiştir Çünkü ba defa mevzuu bahis mes'ele kâğıt özerinde yazılı hukuktan ibaret değil, dünyanın en kuvvetli askeri devletlerinden biri bulanan Lehistan'ın ve komşularının bilfnl askeri İşgali ve idaresi altında bulunan topraklardır Binaenaleyh Almanya bo defa bir çok tehlikeleri tazammün eden muazzam bir işe girmi- oluyor MUHARREM FEYZİ italya Me^emiliterin'n bir çocuğu oldu İtalyan şetareti atesemîliteri Ko'ooal Mannerİni'nin bir erkek çocuğu dünyaya gelmiş, sehrimîzdeki Papa vekiC Monsenyör Margoli tarafından vaftiz e diterek fA'frcdo ismi konu'muştur Başvekil İsmet Paşa Hz Kolonal M»nnerini'yi bir mektupla tebrik ederek çocuğa kıymetli bir hah hediye etmiştir Kısır sefiri jehr"m!zde Mısır sefiri Abdü'melik Hamsa Beyefendi dün Ankara'dan şehrimize gelmiştir " Sefir Hs bu hafta içinde m e ı un en Kahİre'ye gidecektir Evkat cetveli 13 Ramazan Salı 10 kdnunsanl 1933 I 'msal Tulü Ofrle htlnd \kaasri : Kzanj 1 41' ZS6 722 94? -: 12 | EVautl 5,39 S 1?"1 ||44hı IAS9: Hayat Ansiklopedisi 23 üncü cüzü çıktı Cumhur İSTANBUL — CAGALOGLU Telgraf »• mtmtav ıdrtei: ComhurtTet istanbul - Posta rötara- İstanbul Ho W afSdfTlba 11 KânUnUSatlİ 933 Telefon: BıjmunsrrU: 22304 Tahrir madara: 232M idare mUdûrt J23«3 Matbaa: 20472 Dokuzuncu sene: No 3120 fUa aablfrlsrhnnı berk ese seıklcr— Cam hart-ret 1e nesre lUrllecek Lanlar Kİ a dotradan doğruya idarehanemize «ah olunıhlUr Hayat Ansiklopedisi Büyük bir kütüphaneyi bir arada evinize getiren en faydalı eserdir Her evde bir tane bulunmak lâzımdır Fırka Grupunda Dün Borçlar Mes'elesi Görüşüldü ımmenmıımıııiiimiPmıııımımiTiııımmmımnmııtmmııı ımıııımını HMinnııııımııtıtııınmımrımıırııııtııtmııimmıHiııımımııııntıııımııııııııııaııumııııııi'iıııımum İsmet Pş son vaziyetin esaslı ilk izahını yaptıktan sonra Sa Şükrü Bey üç saat beyanatta bulundu Borcumuz 8 milyona indi Her sene hem faiz, hem de resülmal olarak 700,000 altın lira ödeyeceğiz Fırka Grupu, bu müsbet neticeyi şiddetle alkışladı, Başvekil ve Sa Şükrü B müteaddit takrirlerle tebrik edildiler Başmuharririmiz, Grup müzakeratmın tafsilâtını veriyor Ankara 10 B a şmtrh emrimizden, telefonla — Bugün Fuke Grupunun ehemmiyetle sarılır içtima lamdan birinde bulunmuş olduk Seneler d enberi kendisi re aylardanbcrl Paris'te müzakereleri devam eden Osmanlı borçlarının son tekillerini tafsil ve mukakeme eden bir içtima Bu, sal en ehemmiyeti bili -nerek beklenilen bir dİdîse idi ama, onun tasavvura il» tahakkuka arasında tahakkuku lebine olarak fevkalâde buruk Invmetler kaybetm*k la um feldL Mes'e'evi zaten Kep biliyoruz: Lotan'danberi önüm üre büyük bir engel olarak e»kan Osmanlı borclarnu n ibaret alacaklıların kendilerîle halle-debilmek Gsrre talik etmiştik Konuşa konuaa 928 de nibavet bir nrticeye var-Ağımın zannetmiştik Fakat aradan bir bir bocuk sene geçer geçmez bu sanda ranı'mıs olduğumUl anlasılmıa ve o gün bugün meı'elenin gürültülü ikide bir kulakları tırmalıvan fervatlı dedikodu* lar devam «vleyip gelmişti Dünkü İçtimain mevsuu ille nibavet LaPİ ve İnşallah artık nihai bir bal ve tesviyeye iktiran etmek üıere o'un bu meselenin son eekiHeri rdi Murahhas Uracoğto Şükrü B hükümetinden en son tal'mab almak üıere memleketİmiıe •e'raiş bulunuvor ve rreümle mes'eleyi Fu-ka Gnrpunda kendisinin iaah at -m«*i bek'enivordu Başvekil Pasa, Fırkaya burun arzo-lunan mesVenin kısa ve eıatlı İlk iıa-faını evvela kendili yaptı Ve bugün cereyan edecek müzakerenin ehemmİvati üzerine Fırkanın nazari dikkatini ce'be-der*k bir kaç «ün sonra baslıyacak kıs tahini takiben tekrar Mee'i* açıld ¦ nd» millet vekillerinin yeni bâr Osmanlı borç lan mukavelesi karanında kalacaklardı söyledi O kaide herkes dikkat etmeli ve ne di -yeee&i varsa !•¦-m-'-n demeli îdi Herkes dltkat kesildi Bavekİl nrensîp itilafını bütün maddelerile ve ehemmiyetlileri üzerinde bilhassa tevakkuf ederek İzah ettikten sonra bir çok katip* lar söz aldılar Ve hakikaten mevzuun ehemmiyetÜe mütenaılp aözler söylediler Dünyada en kuvvetli ve en zengin hükümetler «borç vermiyrtîm* dedikleri bir sırada bizim velevki, onlara nis-betle pek az olsa «nİçm borç vere -miyeckrr diyenleri pek ardı Onda doka bÜlün hstip'er imkânla mukayyet olmak sartOe borç edatının Türk ijû» r*ret*li bir vaıİfe ve mrnfaa'li bir haysiyet îti olduğu n-LUnnde hem tevakkuf hem ssrar ediyorlardı Nihayet akıncı celsede sÖs »resi borçlar mea'elasİnia «nurehhası Saraçoğlu Şükrü Beye eldi O, bo işte pek urun müddet me*rul olmua olmanın k*nd-i Bıerina yırım» malflmal hamulesini mümkün olduğu kadar hülasa esnafta ca-lıştığı h-lde üc saat srrotamadİyen İzahat v-rdi Bîr taraftan ÖC be* kuru, fazla koparabilmek İrin bîn dereden ta getiren elaeekMarla borelanmm edası k-bil h=r tekle İfâ* e*»*i*melı ieİn bin bir tedbire bes vuran Türk murahhatının mücadeleleri hakikaten yer yer en mB-hevyir ımema mantaralarmı tanzİr edecek »eki"erd- eerevan elmi Bun'ar dün bizlerin de »örterimiz önünde resmi »e-çfl yaot-ler Do*ruao İkİ taraf ta pekâlâ ç*l-ım*1ar ve nibavet imkânm müıart olahilecevi son helVrde bazı müıbet neticelere vâtıl olarak bunları prensip kararlarına bağlamışlar ve İmıelamıtlar ?:mdİ ya*»'eeak nn'l-vel* bu nrenıip i-ilâfınm mukavele sekline knnulmuıundan b*«ka bir ser olmıyaeeğı irin art'k mes'-eleve »mididen olup bilmi, naıarile bak-makta hata yoktur Sırası geldiğinde bu mes'clenin Lo • tırka Onrpu-ıua dünkü tçtlmaındu borçlar mt t" tirsini tzah ¦I n m şiddetli atkılanan Bo'tehıl İsmet Pata Hz zan'dan itibaren bugüne kadar takıp ettiği safha lan etrafîle yasacağımız için bugün tafıîlâta girişmiyerek yalnız neticeleri kayitle iktifa edeceğiz: Osmanlı İmparatorluğundan mü • devver borrlann mecmuu 161,500,000 alim liradır Bu borçların İmparatorluktan ayrılan diğer memleketlere ail kısımları tefrik edildikten sonra Cumhuriyete teveccüh eden kurm 107,500,000 Altm lira olarak tesbit edılm«hr 1928 mokavelesine nazaran biz bu borca hatta esasinde büyük bir fark olmaksızın ya'na aâhiri kn'ayhk tekille -rile alrrnıt dört senede »diyecektik: Senede bîr buruk milvon alt-n liradan baş-byarak ü m il v on altm liraya kadar varacak taksitlerle Soa anlaşmalara «Öre simdi borcu-muriTTi mermuu yalnız 8,000,000 Altm liradır Ve bunu Her sene fail ve resülmal olarak yalnız 700,000 Altm lira olarak »diyeceğiz Sizlerin anlıyacsğınız İmparatorluktan mütevellit borçlarım'! onda birden çok aşağıya in^Vm'ıtir Tedîve kabiliyetimizle niı-beti derecesi ne olursa olsun bu netice-Mabadı 2 tnei tahifedei Borçlar Mes'elesinin Son şekli Saraçoğlu Şükrü Beyin verdiği izahatın hulâsası Osmanlı imparatorluğunun mi -ras bıraktığı borçların yekûnu 161,500,000 atındı Bu miktardan yeni Türk devirlinin histerine düsen 107,500,000 altın lira idi 1929 Paris mukavelesinde 64 sene müddetle »diyeceğimiz bu borç içâı her sene bir buçuk mil -yondan başlryarak üç milyon altına kadir çıkacak tediyatta bulunmak mecburiyetinde idik Son itilâfname ile borç miktarı 8 mllyoa altına, yani bizim hisse -miıe düşen borcun onda birinden çok aşapya indir i İm «t ir Her sene fail re resülmal olarak Ödiyeceği-miz miktar 700000 altından iba -rettir lu suretle yakın zamanda Iraparlorluiun bıraktığı bu fena miras büsbütün kalkmış olacak ve esasça be* para borç yapmamı» olan Cumhuriyet Türkiye'si tamamen borçsuz kalacaktır Sara*oğlu Şükrü Bey hükümet • ten son talimatı aldıktan sonra Pa-ris'e ffUecak va yani eeattar dahi-lrr-de fıarafe edilmiş bulunan mukavelenameyi imzalıya'aktır Mecli* bir koç gün sonra yapacağı deve tatilini müteakip yani -den açıllığı saman yeni borçlar mukaveltain! ünıalanmıe va tas -dik için lenditine arsedilmûj bulacaktır Cemil Paşanın bir konferansı Kanser irsî değil saridir, kendini güç belli eder! Bu müthiş afetin küçük bir sivilce ile başlayıp 25-30 sene sonra meydana çıktığı vakidir Operatör Cemil Pasa evvelki aksam Fetanbul radyotunda bir kon-erattı verdi Kamer henüz tıbbın sebeplerini bulamadığı müthiş bir illettir, hele bilgisizlik ve ihmal de karıttıktan sonra tedavisi yüzde doksan beş imkânsız hale gelir Beteri' yet her sene bu gizli afete yüzlerce ve binlerce kurban veriyor Paşanın konferansı, kanserin re -hepleri, araz, korunma ve tedavi çareleri hakkında çok etraflı ve kıy -metli izahatla doludur Bu İtibarla aynen neşrini karilerimizi tenvir yolunda bir vazife addettik- ¦— İçinizde kamer hastalığını bilmi-yen, Umini i»ilmİyen hiç kimse yoktur zannederim Sebebinin hâlâ bîr türlü anlaşılmadığı ve korunmak ta kabil olmadığı İtİkadındaııms Halbuki İ» böyle değildir Bugün kamerden korunmak az çok mümkün oldutu gibî kanserli hastalara vektü zeznanile bakılırsa yüı- Operatör Cemil Pasa dokamnn kurtulması da kabldir ıjfaoodl S met saM/edcı Bayramın ikinci günü 933 Türkiye güzellik kraliçeliği müsabakasının ilk seçmesi yapılacaktır Itmlr flçflncürfl Meret H Müıabakarnızın ilk seçmesi, hayra • rain ikmd günü yapılacaktır Nerede va saat kaçta yapılacağını da bir iki güne kadar ilân edecegİs MUtabaka gününü bu taretle iki hafta evvel bildirmekten maksadımız müıabakaya giren hanımların vaktile hazırlanma -lanm temin etmektir İlk seçme, evvelce da ilân ettiğimiz Üzere halk tarafından yapılacaktır, ilk seçmede en fazla rey alan hanımlar, hakem heyetine gösterilecek ve hakem hevetİ 1933 Türkiye Güzellik Kraliyetini bu hanımlar arasından seçecektir Müsabaka, bayramm ikinci günÖ ya-pılacağına göre, müsabakaya giren hanımlardan şimdiden ona aü-e hazırlan-malarını hastalan rica ederiz hmlr ikinci ti tımlr OüteH Ntrlman Yıldız H Suman H Resim neşri müddeti ayın 16 sında bitiyor Resim ne»ri müddeti, dün de yazdığımız üzere, kânunusaninin 16 tında bilecek, ondan sonra retim netrrdilmiye-çektir Şimdiye kadar vetîka alıp ta resim çıkertmtyen veya kaydolunup resim çektirmekle geç kalan hammlarm nazan dikkatini celp, bu ton mühlet ve hrsettan btifade etmelerini rica edem f—^edilmek için idaremize müracaat kâfidir Neriman Muttata Hanıma Gönderdiğiniz resim çok fena çekilmiştir Hemen Folo Süreyya'ya müra -caat ederek birim hetabımııa rerimlerinizi çektirmenizi rica aderiı Kontenjan işleri Basitleştiriliyor Bütün kararlar bir kararnamede toplanacak Ankara 10 Telefonla— İktisat Vekili Celâl Bey konlenûın ijerini basit bir şekle tokmak gayeıile bir komisyon teşkil etmişti' Bu komisyon timdiye kadar çıkan kararnameleri, zeyilleri ve lİıleleri tetkik edecek, lüzumıuılannı çıkaracak, lüsumlo olanlarında İcap eden ladilâh yapacak ve bir tek konlenüm kararna-meai hanrlıvaraktır Çıkacak kararname tacirler için bir çok yeni hükümleri de İhtiva edecektir 1 eylül tarihine kadar gümrüklere gel-miş ve birikmiş malların takas usulüne tevfikan tasfiyesi mes'eletine ait kararın da bu kararnameye ithal olunacağı anlaşılmaktadır Benzinlere %10 İspirto katılacak Hazırlanan lâyiha Heyeti Vekileye sevkedilivor Ankara 10 Telefonla — Ziraat Vekâleti bensin ve İspirto kanun lâyi -haıının hazırlıklarını bitirmi» gibidir Takında Hayali Vekileye sevkedilecek olan bo lâyihanın etaılanna g»re ben -¦inle beraber kan»lınlacak ispirtoların mükemmel neticeler verdiği lahora lu -varlarda yapılan tecrübelerden anla -şılnvstır Benzinlere % 40 a kadar ispirto karvstmlmatı caiz görülmektedir Ancak memleketimizde halen çok fazla istihsal olmadığı ton benzinlere »imdi -hk 10 nitbetinde iıpirto kar-tnl -ması suretile bu mahsulümüzün tıma ¦ men İstİhUk edilmesi temin edfl-Krektir Lâyihada, alelumum otomobil ve motörlerde yakılacak benzini-re - tayyare benzinleri hariç - % 10 nisbetinde ispirto kanştınlacağı aikredilmektedir Tekrar tazelenen bahis! Prens Seyfettin, hukukunu zıyaa uğratanlar aleyhine dava açacak Prens Seyfettin hâdiseti henüı hatırlardadır İngiltere'de deli ol ¦ duğu bahanesile, bir tımarhane höce-resinde geçirdiği yirmî bes senelik ıstıraplı ve tehammültüz hayattan burada bulunan validesi Prenses Nevcivan Hanımefendi Ue üvey pederi Feridun Paşanın teaebfcüıat ve tertibatı sayesinde kurtarılmış ve 92S senesinde tayyare ile İstanbul'a kaçırılmıştı Prens Seyfettin'in İn ¦ giltere'dekî tımarhanede gardiyan -lığını yapan Mitler Vİlyam isminde bir İngiliz de Prensle beraber İstanbul'a gelmişti O zamandanberi Prensin maiyetinde hizmet gören Miater Vilyam, geçen ay, İngiltere'ye avdet ederek tevkif edilince bu hâdise tekrar tazelendi Ingilİs gazeteleri Prens Seyfettin hâdİıetini tekrarlıyarak işin yeni safahatından, prensin Mısır'daki servetmden, deliliğinden ve saireden bahsetmeğe başladılar Bu neşriyatı kısmen gaıetelermîı de iktibas etti Bir arkadafimız, o zamandanberi şehrimizde ikamet eden prens Seyfettin'i dün ziyaret etmiş, prensin kendisile ve üvey pederi Feridun Pasa ile ortaya atılan bu yeni şayia IIIHIIIIIllllliI»II"WSMMIİUİMMIIIIIIIIlllılllllll1»İlli»lmnilIllUHUllIBM İsveç mektep gemisi Kumandan dün Valiyi ziyaret etti, bugün Taksim abidesine çelenk koyacaklar Prens Seyfettin'in yeni btr resmi dedikodular etrafında bir mülâ-ıt yapmıştır Arkadaşımız bu mülakatını şöyle Lütfen tahlfevt çevirirdi Kumandan B-ırv Dûn limanımıza gelen İsveç gemisi Tllgla 1'ylgİa ismindeki İsveç mektep gemisi dün sabah limanımıza gelmiş ve şehri topla selâmlamıştır Hafif tırhlı kruvazörü olan Tylgİa 1915 senesinde İnşa edilmiştir 5000 tonluktur İçinde tekiz tane 15 tanti -metroluk top, 14 tana hafif lop ve 2 torpito kovanı vardır Zırhlıda 300 mürettrbatİle 27 zabit namzedi bulunmaktadır Tyl -gia zırhlın limanımızda ayın on altıncı pazartesi günün* kadar kalacak ve buradan Akdeniz'e gidecektir Gemi süvarisi kumandan Burman dün sabah Vali Muhittin Beyİ ve Mabadı 'f ıneı •ahUedel Cummırıyef Meşhur Casusla r Şehir ve memleket haberleri Yatan: AB İDİN D AV ER 59 - Alman casusu Mata-Hari, şimdi de Fransız casusu olmak istiyor Sonra, Alman ordusu kumandanlarından da bîr çoğunu tanırım Harbin ilân edildiği gün kiminle bara -ber olduğumu biliyor muaunua? — Berlin polis mUdlrile — Bravo, yüzbaşım, saten tizin her şeyi bildiğinizi bana söylemiş -lerdi Hakikaten yamansınız Kulağınızın ne kadar delik olduğunu görüyorum Yalnız sattığım bir nokta var kî o da benim hakkımdaki fİkîr-lerinizdir Beni neden hudut bari -cins atmalı iıtiyorıunuz? Gerçi, bu kararınıza hayret ediyorum ama sebebini anlıyamıyecak kadar da budala değilim Ya, öteden beriden aldırınız yalancı raporlarla Fransa'da v- başka memleketlerdeki düıman -lan mın iğrenç iftiralarına aldandınız; yahut ta Alman'larla olan mü -nasebetlerim sisi, şüpheye düşürü -yor, korkutuyor Fakat, yüzbaşım, ben sise bu münasebetlerimden istifade etmenizi teklif ediyorum O halde korkacak ne var? iste istediğiniz delil Bundan daha kat'I delil mi olur? Yüzbaşı, kadının iki yüzlü bir casus olmak istediğini anlamıştı, fakat bu fırsattan İstifade ederek onun mahiyetini meydana çıkarmağa ka -rar verdi Yalnız, bu müthiş kadının teklifini hemen kabul etmiş gibi görünmek istemedi, — Son kararımı vermeden evvel d üşün inik isterim Sis de düşünün, dedi Mata Hari, İşveli va ricakfcr bir tavırla sordu: — Hudut haricine çıkmak üzere hazırlanayım mı? Yüzbaşı Ladouz'un cevap vermediğini görünce, mahzun bİr hal takındı, boynunu bükerek: — Bana inanmıyorsunuz, itimat etmiyorsunuz M Ladouz bunu nesa ketinize yaraştı ramı yorum Yrabbİ, sizi ikna ve temin etmek için bilmem ki na yapmalı? Sîze hizmet edeceğim bir zamanda tekliflerimi red -detmek suretİte ne kadar yanlış hare*»*! ettiğinizi size nasıl isbat edeyim? Yüzbaşı Ladouz, bu fırsatı da kaçı rm a d ı: — Bize nasıl hizmet edebileceği-nize dair tafsilât vererek Mata Hari, bir an düşündü, zih- ninde hemen bir plân hazırlamıştı — Pekâlâ, dedi Son defa La Ha-ye'de iken Kraemer isminde bir Hol-landa'lı İle tanışmıştım Bu adam Almanya'da patates tacirliği ve müteahhitliği eder Gider, onu bulurum, beraberce Alman karargâhlarına gideriz* İstediğiniz malûmatı top -lanm Hem öyle âdi ve ehemmiyet -siz haberler değil, en mühim ve en doğru haberleri öğrenirim Sİzİn vereceğiniz gizli bir mürekkeple ya -zıp yollarım İkinci şabe müdürü bu teklifi kabul etti ve ertesi günü İçİn kadına randevu verdL Ertesi sabah Mata -Hari ile yüzbaşı gene karşı karşıya oturuyorlardı YUrbaşı Ladouz sordu: — tyica düşündünüz mü? — Evet, düşündüm vs memleke -tinize hizmet için kat'i kararımı verdim — Eğer, Fransa'ya ihanet ederseniz sisi bilâmerhamet kurşuna dîs -direeeğimi şimdiden haber vermek vazifemdir madam Mata - Harİ kadife gözlerini bu koca sakallı yüzbaşının gözlerine dikti, azametli ve merasimperver bir eda ile: — Yüzbaşım, Fransa için her fedakârlığı yanacağım, dedi Yüzbaşı Ladoux ne diyor? Yüzbaşı Ladouz, son zamanlarda «Mata Hari'yİ nasıl tevkif ettim* isimli bİr kitap yazmıştır Bu kİta -bında, Mata Hari ile ilk mülakatlarını şöyle anlatıyor: «Ben, Mata Hari'yİ İlk defa 1916 senesi ağustosunda gördüm Şimdi bu satırları yazarken bile, onu, sanki dün görmüş gibi hatırlıyorum Mevsimin yas olmasına rağmen, koyu renkli bir tayyör giymişti Başında geniş kenarlı bir hasır şapka vardı ve şapkasının sol tarafında uzun gümüşi bir tüy sallanıyordu Odama, sahnede yürümeğe alış * mış olan artistlere has, rahat ve teklifsiz bir yürüyüşle girdi Fakat fazla olarak onun yürüyüşünde dansözlere mahsus hafif bir katça oynatış ta vardı Eski tabirile bu reftan hı-raman, Endülüs çingenelerinin insanı tahrik «den işveli yürüyüşüne ben -zİyordu Mabedi rar» anlatıyor: «Hayalının an güzel mevsimini, gençliğinin yirmi beş senesini, dünyadan tamamen uzak mezar gibi karanlık bir tımarhane odasında kaybettikten sonra kurtarılan prens Seyfettin, bu kışı valrdesile birlikte Şîşlİ'deki ikametgâhında geçirmektedir Kapıyı açan ihtiyar bir uşak beni, siyahlar giymiş genç bir gar -sona teslim etti, o da şık, rahat, sıcak bîr salona götürdü Çok geçmeden kırmızıya çalar san saçları muntazam taranmış, boyunbağında kıymetli bir yakut parlıyan orta boylu, tıknazca, bir zatla karşı karşı -yayım Feridun Paşa Nazİk ve samimi bâr tavırla Özür diledi: — Prens sinemadalar Biraz bek-liyeceksinlzl Buyrunuz; konuşalım Feridun Paşa ile karşılıklı otur -duk- Paşa, prensin macerasını bÜ -tün tafsilatİle anlatıyor Prensin simdi senevi 160 bin kusur İngiliz lirası varidatı varmış Son kriz bu miktarı da çok dü-ürmüş Prens Seyfettin tarafından varidatının tam tahsili ve bazı hukukunun temini jçin dava açılacakmış Feridun Paşa, Mister Vilyam'm Londra'ya avdetinden sonra çıkan şayialar için diyor ki t — Mister Vllyam'ın memleketi -ne avdeti dolayısile İngiliz gazete • lersnde ve onlara atfen bizim gazetelerimizde çıkan yazılar hayretimi mucip oldu Vilyam, Prensin bir Vale do şambr inden başka bir şey değildir 92S senesinde prensi İn -gilterr'deki azaplı bayatından kurtararak pek sevdiği vatanına, Cumhuriyet hükümetinin himayesine sığınarak İstanbul'a getirmiştik Vilyam da beraber grlmişti O zaman-danberi bizimle beraber bulunuyordu Bir kaç kere oğlu ile karısını da buraya getirdik, usun müddet kal -dılar Vilyam'm yaşı çok İlerlemişti Bir gözlinU Transuval muharebesinde kaybettiği için retîrahate muhtaçtı Bunun için prensten müsaade istedi: memleketine döndü Kendi -sine ikramiye verildi Olünciye kadar müreffehen yalamasını temin ede -cek bir maaş ta bağlandı — Prens simdi nasıldır? — Mükemmel Sıhhati yerinde; nes'eli Her gün geziyor Sinemaya, tiyatroya çok dÜfkÜndür Prens deli değildir Hepimiz gibi aklı ba- şındadır Kim yirmi beş sene bir odaya kapatılır ve dünyadan tamamen bihaber yaşatılırsa sersemle -mez, hafızasını kaybetmez, hatta deli olmaz? Prensin bugünkü tabi! faali bir mucizedir — Şimdi kaç yakındadırlar? — E1İİ bir, elli Uci — İzdivacı için bir şey düşünülmüyor mu? Tayyare Şehitleri ihtifali Bayramın birinci günü yapılacak Her sene olduğu gibi bu sene da kânunusaninin yirmi yedisinde tayyare şehitleri İhtifali yapılacaktır Yalnız bu sene 27 kânunusani bayramın birinci gününe tesadüf ettiği ve sabahleyin halk bayramlaşma ile meşgul olduğu için merasim bu seneye mahsus olmak üzere Öğleden sonra saat üçte icra edilecektir Merasim programı Tayyare Cemiyeti ile Kolordu kumandanlığı arasında ihzar edilmekle beraber geçen senekti erinin ayni olacaktır öğleden sonra saat üçte Fatih'te Tayyare parkında içtima edilecek, tayyareciler, halk, mektep talebesi, askerî müfreze hasır bulunacak, Tayyare Cemiyeti müdürü Hasan Fehmi Beyle tayyareciler ve C H Fırkası namına nutuklar îradîle merasime nihayet verilecektir Feridun Paşa, cevap vermeden, bh* zil sesi Kapının önünde duran bİr otomobil gürültüsü Prens sinemadan dönüyor Beş dakika geçmeden Feridun Paşa, zekî bakışlı, uzun boylu, güzel giyinmiş, matruş bir zatla salona girdi Prens Seyfettin, gülerek elini uzattı Gazetelerde resmi çıkan sakallı, şaşkın ba -kışlı adam nerede, bu zinde zat nerede? Prens bir koltuğa oturdu Elinde kıymettar bir teşbih var Güzel' türkçe konuşuyor Zaten tahsilini Galatasaray lisesinde yapmış Bahsimiz, İngiltere'deki tımarhanenin kalın taş duvarlarına gömülmüş yirmi beş senenin macerasına intikal edince prensin gözleri donuklaşıyor, ıstırabı, yüzünün çizgilerinde oku -nacak derecede bariz bir ha alıyor, kelimeler! ezerek anlatıyor: — O günleri bana hatırlatmayı -nıı Ben yeniden dünyaya gelmiş bîr insan gibiyim On sekiz yaşında ölmüştüm Kırk üç yaşında vatanımda tekrar dirildim Orada Tayİe Ho-es'te, bir dağ basında tamamİle her şeyden tecervüt etmiş bir halde yaşadım Odamla, küçük bir avludan başka hiç bir şey göremiyor, dünya ahvalinden hiç haberdar olamıyor-dunv Bu 25 sene sarfmda neler olmuş Dünya ne inkılâplar geçirmiş Harp olmuş, bitmiş, saltanatlar yıkılmış Biraderim, amcam, halam vefat etmijler Vatanım Türkiye'de büyük inkılâplar olmuş, parlak bir Cumhuriyet İdaresi teessüs etmiş Halbuki benim bunlardan hiç haberim yoktu İstanbul'a dönünce kar -d es imden, halamdan, amcamdan bahsediyor, selâmlık resmini soru -yordum — Şimdi tamamile iyisiniz değil mi? — Tabiî I İngiltere'de 52 kilo idim, şimdi 81 kiloyum Validemin yanında rahatım Burada, vata -nımda yatıyacağım Bir yere gitmek ST©ihıir İsleri Kadıköy mezarlığına dair karar kat'iyet aldı Kadıköy Rum mezarlığının belediyeye alt olduğu hakkında hukuk mahkemesi tarafından verilen karar mahkemci temyizce de tasdik edi -lerek kesbî kat'iyet eylemiştir Yeni bütçe hazırlanıyor Belediye ve idarei hususiye-nin 933 senesi varidat ve masraf bütçe-Icrİ hazırlanmağa başlamıştır Yeni bütçe şehir meclisinin şubat İçtima-mda müzakere olunacaktır Taksilerin boyanma mlddeti 1 sene uzatıldı Taksi otomobillerinin ayni renge boyanmaları hakkındaki middetin bir kânunusanide tamam olnası ve otomobil sahiplerinin buna iti-az eylemesi üzerine bütün otomobiller muayeneye tabı tutulmuştu Yapılan muayenede henüz boyaları yeni o -lan arabaların ekseriyeti teşlîl ey -lemekte bulunduğu neticesine varıldığından müddetin bir sene daha temdidine karar verilmiş ve bu busene zarfında arabaların takşj bo -yası ile boyanacağına dair otomobil sahiplerinden birer taahhütname a-1 inmiştir MI a h ke m e ı er cB e Yenibahçe cinayetinin muhakemesi Ycnibahçe'de Kahal bap bitişiğindeki bostanda bir düğüs eğlencesinde Ramazan isminde biri öldürülmüştü Ağırcesa mahkemesinde dün bu davaya bakıltı Mahkeme salonunda maznunlarız yerinde 18 kişi vardı Bunlardan Hüdai Ramazan'ı öldürmekle, Karsnfîl de katle teşvik etmekle, diğer İslâm, Davut, Bayram, Abdurrahman, Süleyman, Zeynel, Fethi, llyaa Emin, Haydar, Kerim, Sabri, Nasip, Galip ve Haydar da bildiklerini söylememekle maznundular Dün 7 şahit daha dinlendi Maznunların vekili, mevkuf bulunan Hüdai'nin tahliye -sinî isledi va kendisinin katil olmadığında ısrar ederek maktul Rama-za'nın kendi kardeşi Rifat tarafından öldürüldüğü mevsuu bahis olduğunu ileri sürdü Müddeiumumi tahliye talebinin reddini istedi, mahkeme de talebi reddetti ve gelmiyeo şahitlerin celbi için muhakemeyi başka bir güne bıraktı Muharrir - Aktör Davası Birinci ceza mahkemesi Ahmet Hidayet ve Ertuğrul muhsİn Beyler davasındaki kararını dün tefhim etmiştir Mahkeme, her ikisinin de ü-çer gün hapse ve üçer Ura para cezasına mahkûmiyetine, fakat svçtarın karşılıklı olması hasebıle hükmolu-nan bu cezaların 485 İnci maddenin 2 inci fıkrası mucibince iskatına ve Ahmet Hidayet Beyin Ertuğrul Beyi gazete ile tahkir ettiği iddiasına gelince, yazılan makalenin ekil ve mahiyetine göre hakareti lazanımun etmediğinden Hidayet Beyin bu cihetten beraetine karar vermiştir Zekât ve fitrenizi Tayyare Cemiyetine verinizi Vatan müdafaasının en büyük mesnedi bava kuvvetidir Bizde ordunun bu ehemmiyetli silâhını tamamlıyan Tayyare Cemiyeti bize şimdiye kadar yüzlerce tayyare verdi Türk semasını bekli • yen ve yarın düşmandan koruya * cak olan filolar sizin cemiyete verdiğiniz beşer onar kuruştan biriken servetle yapılmıştır Ramazan, nihayetine yaklaşı -yor Zekât ve fitrenizi Tayyara Cemiyetine vermek vazifesini vatanın selâmeti noktasından İhmal etmeyiniz Bu paralardan ayni zamanda Hilâliahmer ve Himaye* ietfal cemiyetleri do hisse alırlar O cemiyetler kİ harp ve felâket zamanlarında bizi korurlar ve yarını yaşatacak bugünkü yavruları ölümden kurtarıp yetiştirmeğe çalışırlar Unutmıyalım vatandaşlar, zekât ve fitreyi Tayyare Cemiyetine vermek; Borcumuzdur! Talebe Birliği Kongreleri Dünkü içtimada nizam -name kabul edildi istemiyorum — Eğlenceleriniz? — Sinemayı, tiyatroyu severim Fakat opera ve opereti tercih ede -rîm Boğaziçi'nde bana bir yalı alınması için Mısır'daki vasime müra -eaat ettim Daha bir semere vermedi Fakat yalı alınınca balıkçılık ta yapacağım* Prens Seyfettin biraz durdu ve elindeki teşbihi şakırdatarak ilâve etti: — Ha satrancı da çok severim Bu akşam* bir parti yapacağız Meraklı iseniz sis de kaimiz beyefendi İHSAN ARİF MİMİ Türk Talebe Birliği kongresinin sekizinci celsesi dûn Birlik binasında saat 15 te Hasan Hulusi Beyin riyasetinde akit, nizamnamenin mütebaki maddeleri münakaşa ve kabul edildi Bilâhare kongrenin kabul ettiği federasyon esasına müstenit yeni nizamnamenin ahkâmına göre: Fakülte ve yüksek mektepler -dek! birlik asit azalan arasından bir sene müddetle beser kişilik murahhas heyetlerini intihap ettirmek va senelik kongrenin yakın bir za -manda ekti için hazırlıklarda bulunmak üzere be» kişilik bir komisyon seçildi Birlik İdare heyeti de yakında eski murahhaslardan teşekkül ede -cek olan kongreye senelik faaliyet raporunu takdim edecektir Bunu müteakip senelik kongre aktedîle -cek va yeni idare heyeti intihabı yapılacaktır İçtima geç vakte kadar devam etmiş va çok hararetli olmuştur Bü -tün İşler halledildiğinden içtimaa nihayet verilmiştir Oarü Romanya kralı bir müderris muavinini n'şanla taltif etti Eylül içinde Romanya'da toplanan tarih bp kongresinde Darülfünunumuzu temsil eden heyetten Tıp Fakültesi müderris muavinlerinden dektor Ahmet Süheyl Beyin yaptığı ilmi teb'igat ve ip— raz ettiği vesaik kongrece takdir edil -misti Mumaileyh, bilâhare kongre intihalarına muttali olan Romanya Kralı tarafından Merit Saniter nişanının birinci riitbesile taltif olunmuştur Hu: uk talebesinin Viyana seyahati Hukuk Fakültesi talebesinin Vİ -yana'ya tertip eylediği seyahat programı hazırlanmıştır Seyahate iştirak edecek olan otuz be» talebe a-yın on sekizinde İstanbul'dan hareketle Köstence tarîkile Bükreş'a gidecektir Bükreş'te İki gün kalındıktan sonra Peşte'ye geçilecek ve burada da İki gün kalınarak Viyana'ya gidilecektir Kafile Viyana'da üç gün kalacaktır Seyahat masrafı altmış beş liradır Gezilecek şehirlerde darülfünunlar ve sair müessesat gezilecektir Maarflfta va mekteplere'© Söz der'eme heyeti faaliyete geçiyor Söz derleme merkezi umumisi geçenlerde bu işe ait bulunan talimatnameyi maarif idaresine göndermişti Dün de «Söz derleme kılavuzus gelmiştir Kılavuzda toplanacak türkçe sözlerin nasıl ve ne şekilde olacağı hakkında izahat vardır Bu meyanda meselâ; yer ve gök keli -melerile yer ve gökte görülen bütün şeylerden bahsedilmektedir Maarif müdürü Haydar Bey dün Vali ve Belediye Reisi Muhittin Beyi ziya • retle bu hususta görülmüştür Bir kaç güne kadar söz derleme İstanbul heyeti de faaliyete geçecektir Müfett'şi umumilerin mesa'si Muhtelif ? ikaları teftişe çıkmış olan Maarif Vekâleti müfettişi umumileri mesailerini bitirmişlerdir Bir haftaya kadar İstanbul'a avdet edeceklerdir Bu meyanda Ali Ca -nip ve Reşat Şemsettin Beyler dün gelmişlerdir 3 Büyükçekmece'de Yeni bir teşekkül İthalât ve ihracat şirketi tesis olunuyor Pazartesi aksamı Büyükç akmaca nahiye merkezinde bir iftar ziyafeti tertip edilmiş ve vilâyet erkânı İle gazeteciler da * vet edilmişti-Ziyafette Çatal -ca mevkii mös • tahkem kuman - dam Fuat Paja, »»r-*c«*-n*c* nshtys kaza kaymaka - «Mira Kenan B mı Cevdet Salih Bey, gazeteciler ve diğer bir Çok zevat hazır bulunmuştur Davetliler nahiye halkı tarafından çok samimi surette karşı -lanmış, izaz ve ikram olunmuştur Yemekten sonra bütün koy ağalarının ve halkının Iştirakİle Halk Frrkası binasında büyük bir içtima yapılmış, nahiye müdürü Kenan B köyde yapılan aıtma mücadelesin -den tahsilin inkişafından ve imar faaliyetinden bahsetmiştir Kenan Beyden sonra Çatalca kaymakamı Cevdet Salih Bey soza başlamıştır Halkın çok sevdiği bu çalışkan hükümet adamının muhitte pek iyi bir intiba bıraktığı daha nutkuna başlamadan alkışlanmasından anlaşılmakta idi Cevdet Bey hulasaten şunları söylemiştin « — Çalrfkan Büyükç ekmece köylüsü her sene olduğu gibi bu sene de her tarafta şöhreti malûm olan nefis kavun ve karpuzunu mebzul miktarda ihraç etti Fakat buna mukabil eline geçen para her senekinden çok daha az oldu Hatta ne yazık ki bir çokları İstanbul piyasasına borçlanarak döndü Çünkü nakliye va kabzımal ücreti malın kıymetinden daha fazla tutuyordu Buna mani olmak İçin bİr İhracat ve İthalât şirketi teşkilini dünündük BurünUl içti -maımuın hedefini de bu teşkil er1* yor İhracat şirketi mallarımızı bir elden nakledecek va köylünün ha -r içten alacağı mallan bir elden alacaktır Bu suretle hem malımızı bize daha fazla kâr getirir bir hale sokmuş, ve hem de hariçten alacağımızı daha ucuz almış olacağız» Köylü, Kaymakam Beyin bu teklifini büyük bir sevinçle kabul etti Orada hasırlanan bir nizamnameye göre köylü bu şirkete parasile iştirak ederek hissedar olacak ve malının bedelinden başka toplanan paradan da hissesine göre pay alacaktır BiryuhçeJemeoe fevkalâde güzel muhit ve manzarasile, balıkçılık ve meyvacılsk gibi çok zengin servet menbalarile hakikaten asri bir ticaret merkezi olmağa namzet bulunmaktadır Önümüzdeki yazda Cekmece'nin denîı sahili olan koyunda büvük ve asri bir plâj yanılacağını alâkadarlar söylemektedir Biryuk çekmece ilim ve İrfan teşkilâtının da bu çalışkan köye lâyık olacak şekilde va fer a zati nefisle çalıştıkları görülmektedir İçtimain »onunda bir de mü»amere verilmiş, ilk mektep talebesinden Maİde H milli wvt*—k r-kıslan ile şiddetli alkışlar toplamıştır Rüntü Brhir istanbul isian muamelatı tas'ive ediliyor Nüfus ve iskân müdlri umumisi G*"p Beyİn, Trakva'ya arimetinden evvel İskân muamelâtı hakkında mülkîye mü-fettislerile vapbsı müzakere neticesinde İstanbul i*k*n idaresindeki dosya va evrakın tetkik ve tasnifine ve bunlardan İskân mevzuatına muvafık mecrada bo-bınan'ann muam-lelerinm ikmal etti • ritrrrk İntaç ettirilmesine karar seril -mistir Ut dnrt gün-t-nberİ iskîn memurları bu evrakın tetkik ve tasnifüe istitrat etmekte ve mülkiye müfettişi Tevfik Talât Bey bu işlere nezaret etmektedir Kaç Hüsnü ve Terviş Hüsnü Peyler Mü'bİye başmüfettişi Hacı Hü-nü B dünkü trenle Ankara'dan İstanbul'a gelmiştir Mülkiye müfettişlerinden Derviş Hüsnü Berin bugün teftiş m-ntaka-sı olan Adana'ya hareket edeceği haber alınmıştır Yeni Urfa Valisi Bir kaç gündenberi meran en şehrimizde bu'unan ve Elâzhı vilâyetinden Urfa'ya tahvili memuriyet eden Niza-mettin Bey yalanda yeni memuriyeti başına gidecektir Lehistan ve büyük devletler Lozan konferansında dört büyük Avrupa devleti yani İngiltere, Fransa, İtalya ve Almanya tamirat mes'e-leai hakkında kendi aralarında uyuşarak Avrupa'nın bu mes'sleda alâkadar olan ikinci ve üçüncü dera -cedeki devletleri bir emri vaki karşısında bıraktıkları gibi Cenevre içtimainde dahi be büyük davlet yani İngiltere, Fransa, İtalya, Almanya ile Amerika kendi aralarında görüşerek silâh ve emniyet mes'eleıin-de hukuk müsavatı mes'elesinİ esas İtlbarile halletmişlerdi Büyük devletler tarafından büyük mes'elelerde ihmal edilen dev -letler bu halden cek teessür ve infial duydular Küçük itilâf sDmresinl • - k I eden Çekoslovakya, Roman -ya ve Yugoslavya devletleri mOn -feriden söı anlatamadıkları yerlerde yekvücut olarak büyük bir dev -let ehemmiyetini almak için Beleret içtimaında mühim kararlar verdiler Bunun için daimî bir meclis ve merkezi Cenevre'de olmak üzere bir ısın um i kâtiplik teşkil ettiler Tamirat ve hukuk müsavatı m-»'e— İçlerinde büyük devletlerin kendi e-ralannda uyuşarak diğer devletleri ihmal etmelerinden infial hisseden devletlerin biri de Lehistan'dır Lehistan düveli muazzamadan sayıl -mamakta ise de maddi ve manevi o-hemmîyetİ itibarile bilkuvve bir devleti muazzamadır Fransa'dan sonra Avrupa'nın en kuvvetli askeri devleti Lehistan'dır Nüfusu kırk milyona yakınlaşıyor İktisadi cihetten Avrupa'nın en mühim amillerinden biridir Bu devlet büyük devletlerin nazarında hesaba katılmamasına razı c-lamıyacağını Cenevre İtilâfından sonra büyük devletlere ve bahusus askeri ve siyasî müttefiki Fransa'ya bildirmiştir İhtimal Lehistan Hari-ciya Nezaret indeki son tebeddül dahi bundaa İleri gelmiştir CenevTa itilâfından sonra beş büyük devle* ayn bir İçtima yaparak Avrupa'ya ve cihana ait diğer muazzam mes'eleler hakkında görüşmeği va esas itibarile uyuşmağı kararlaştırmışlar idi Bu İçtima Londra'da aktedile-CaktL Lâkin Lehistan'ın şiddetli te» şebbOslerİ Üzerine bu klimadan şimdi sarfı nazar edilmiştir Bundan sonraki mes'eleler silâhlan bırakma konferansı gibi umumi içtimalarda müzakere edilecek ve karara rapto- Japon sefiri geldi Ankara'da başlıyan mü zakere iyi bir safhada Bir kaç gflnıt-nheri Ankara'da bölünen Japon sefiri M Osida şehrimize rel« miştir Sefir akşama kadar sefarethanede m-sınıl olmuş v»*sk-m Sem—*o eksnresile Ce«evre*ve harek-t etmiştir Japon sefiri Ankara'da hükümetle, takas asasına m»'tenrt veni bir tiee-et mnkave'esi ¦**; jçin rmrzaberata basla-m"tT M Orida, a**' zamanda Cenevre'de Cm • Jao«a flStiU**ns tetkike me-bt™* ke-nisyonda »»a ba'r/»'-j-, va bo komisye-— d* *v"vn~'—k-Umsn mukarrer olduğu İçin mG»»kerat, yarıda braltar-k harekete mecbur kalmış 4 br Ankara'deki mü'akerata Japon maslahatgüzarı M M arak emi devam edecektir Bir İki «üne kadar Anfcara'va rî-te-cek olan Japon maıUhatgüıan M Ma-rakarni bir muharririmiz*, müzakeremi iyi bİr m-era takip etmekte olduğunu söylemiştir Bayram ayın 27 inci Fırka Grupunda BMnrl ınhlfeden mabattı ¦fa büyüklüğünde tereddüde mahal yoktur Bu İHİviiL netir-nin bsnlsi İsmet Paşadır Her isinde dalma Carinin durbin ve se!*m aklına davan-n ismet Paşa, Bunu Saraçoğlu Şükrü Ber, netice o-larak kü-üden sarahat-n ifade etmesi üzerine Fukada pek haklı aHculara haddO nayan olmadı, ve şifahi, tahriri muhte'if takrirlerle biııat Saraçoğlu da Ctımhurivet h&kometi de Cumhuriyet Halk Fırkası da afi IS» ab ve n,"„„ şL _YUNUS NADt Cuma günüdür tstonhal Miıltiıli'ıçÜ Ve Pata • tane Şeker bayramının 27 kâna-tani cama pün~ne tesadüf ettiğini hesaplamışlardır t"*v Evkat cetveli 14 Ramazan Çarşamba 11 kânunsonl 1033 s 'm sal Tulü Oğlc Tir Ikİnd Ihtan = Kzanl 1 X 2,25 y46 12 l :Vı«atl \3Q *«S as 17 : Hayat Ansiklopedisi 23 üncü cüzü çıkti Cumhu et İSTANBUL — CAĞALOCLU Dokuzuncu sene: No 3121 TcT*r9f TC melrtnp BdreBI: Cun,nurt*el tuan™ - PosEa kDtu'n: ,rtanb* No 248 Perşembe 12 Kânunusani 933 Telefon: Basmunarrlr: 22368 Tahrir mödurû- 23238 idare müduru: 22366 Matbaa: 20472 ¥ nin «ahlffleTtirfi herkese açıktır— Cumhuriyette neşrettirilecek İlanlar !»? doğrudan dotrnra İdarehanemize dabl müracaat olnnablllr Hayat Ansiklopedisi Büyük bir kütüphaneyi bir arada evinize getiren en faydalı eserdir Her evde bir İane bulunmak lâzımdır Servet mefhumunda Avurupai bir şekil Ankara kânunusani B**mıtr7arriri-hıîzden— Bu servet «ekli Türkiye için bütün bütün meçhul değilse de şimdiye kadar bmnisbe hep mahdut kalmakta devam etmiştir: Borsalarda tedavül eden esham ve tahvilâtın tebarüz ettirdi 4i servet bugün medenî dünyanın belli başlı bir servet şubesini teşkil eder Halkın tasarrufları ve bu tasarrufların az çok zenginlik savılacak şekilleri sahiplerine faydalı olabilmek İrin her sene muayyen kâr temin eden birer kıymet olabilmelidirler Tıpkı bir akarın, bir dükkânın, bir hanın ve bir apartımanın kira getirmesi gîbi bh- şey Paranın esham ve tahvilât şekilleri muhtelif memleketlerde cok kere gavrimenkulden daha kıymetli, daha kolav ve daha emin servet şekilleri erzetmilerdir İki KirlÜ kıymet şekli böyle karşılaş-tın'mca vaziyet daha ack surette meydana çıkmış oldu: Filhakika paranın akar ve arazi gibi gayrimenkule yatırılan kısmına mukabil onun esham ve tahvilâta yatınlan kısmı menkul serveti te-kîl eder, ve Avurpa'da servetin bu şekli pek alışılmış bir şelol olarak nek zi'nde taammSm etmiş bulunurken bz-de henüz bu surete geniş bir surette alışılmış değPdir Bu ise hakikatte içtimai inkişaf ve terakkinin bîr merhalesi de-m»knr Er geç bizde dahi teessüs edecek olan bo servet şeklinin en savlam temellere istinat eylemesi de bittabi en zivade dikkat olunacak bir istir En gelirli kıifük bir şimendiferin inşasına tahriş olunmak özere hükümetimizin bendi mem'eket ve halkımıza arzım düşündüğü dahilî istikraz işte bu cümleye dahD servet şekillerinden biridir Bİr servet şekli kî her şeyden evvel kendî servet mahiyetini muhafaza eder, sonr» bir im«r İrini kuvved-n Pe çıkararak memlekete ve millete hayırh olur, ö-nmeû olarak ta binnefis kendisi emin bir kâr ile faydalanmakta devam e-"-ek sah^-İne muayyen ve mütemadi bir irat verîr- r şekil ıi -a de&ildir Son ve narlak misallerinden bîri olarak umumi harp zamanında ak-totıman dahilî istikrazın Cumhuriyet h^knmetİ zamanmda mazhar edilmiş olduğu yüksek kıymeti zikredebiliriz Ist'k'"' cidalini idame eden Türkîve Büyük Millet M- ''-i hükümeti o eski da-hilî İstikrazı 8-9 kuruşta bulmuştu Cumhuriyet idaresi umumî bir kaide olarak paramızın kıvmetini tutmak esasım ta o zamandan kurmuş ve bunu teyit edecek âmillerden olmak üzere devlet taahhütlerinin icras-na sadakati ilân etmişti E'ki dahfî istikraz devlet siya-¦etimi»in hu kaidesinden müstefit oldu Hüknm-t helcm »'"ka ve İsrirakile mevdana çıkan bu istikrazın link olduğu kıymeti bu'mast ve muhafaza etmesi lâzım geldiğini sarahatle ilân fiti ve bunu temin edecek tedbirleri aldı Netiremn ne olduğunu hilîvorsunmt; O 8-9 kurusa dü«müs oaln dahnî istikraz kâğıttan 98-99, haHa 100 kuruta çıktı, ve o kadar kıvmet h»Mo ki bugün piyasadan bin tane dahili İstikraz h»*ıdı tedarik etmek î«»»»enis ko'av kolay bulamBZB*nrz Çünkü o kâvıdl alan sıkı sıln saklıyor ÇünHi handan hamamdan daha sağlam iratlı bir kâğıt Hr İşte bu makalenin î"tidssm',*nberi an'atmağa çalııtığıırvz Avnmal tarz -daki veni servet sekli bu şekildir, ve işte hükunu-tin binbir itma İle veni bir tecrübCTİni hatlnn gö»Q Snüne kovmak İstediği yenî dahilî İstikraz da o kabilden - ve sfi-dıesiz daha parlak - yeni servet seklidir Yeni istikrazın sağlam esasları şunlardır» 11 Bu IslîVraz münhasıran nvavven b" şimendiferin inşasında kullanılmakla beraber bu şimendiferin Hare ve iş-letmesîle alâkadar değildir Bu İşlehne alâkası hususu* bu şimendiferde daha zivade kirli bİr ihtimal an-edme de hükümet halka sağ'«m ve sait irat teminatı vermnH tercih eylemiştir 2: Bu tağ'am irat evvelâ % 5 faiz Te %2 ikramiye olarak ceman °fd dir 3: Bu istikrazın kâğıtlan dahî eski dahilî istikraz için yanıldığı gibi hükümet dairelerinde teminat ve saire olarak başabaş kabul edilecektir 4ı Bu veni dahilî is'îkraz tahv"1»Hnm atiyen dahi varol un ab ilecek vergilerden muafiyeti şimdiden temin olunmuş olacaktır 5: NüSavet bütün bu iyilik'er bir ikramiye cazîbesİle de terviç edilmiştir İçinde bulunduğumuz ahval ve şerait irinde hangi han veya hamam üzerinde bu kadar menfaatleri tonlamak mümkün olur? üstelik bize bu kadar favda getirecek olan kendi paramız gidip memleketimizin en hayırlı şimendiferlerinden birin! de vapmış olacaktır Bunu düşünmekten de ayrıca memnun Mançuri den gelen miralay Japon ataşemiliteri son vekayii izah ediyor «Şan Hay Kvan 33 senedir işgalimizde-dir, son müsademeye Çin sebep oldu» Japon sefiri Cenevre'ye hareket etti Japonya sefaretine tyain olunan yeni ateşemüiter Miralay Kon d a vazifesine başlaması münasebetile Türk gazetecileri ile tanışmak üzere dUn Tokatliyan otelnde bir öğle yemeği vermiştir Ziyafetten sonra gazeteciler Uzak Şarktaki son vaziyet hakkında Miralaydan malûmat rica etmişlerdir Mançuri sahnei harbinden yeni gelen erkânı harbiye zabiti gazetecilerin kendisinden rica edilen malûmatı esirgememiş ve gayet karışık görünen son hâdise -leri büyük mikyastaki harekâtı harp haritası üzerinde şöyle izah etmiştir; «— Şankhay Kovan şehrinde Ja-pan'lann taamız eylediği ve har -ben zaptettiği hakkında neşrolunan haberler yanlıştır Seddiçİn'in cenu -bunda bulunan bu şehir otuz üç se-nedenberi Japon'ların işgali altında bulunuyor 1900 senesinde Boksör isyanı üzerine Japonya da dahil ol-duğ ubalde büyük devletler Çin'e ordular sevkederek Pekin'e kadar olan demiryollarını işgal etmişlerdi Bu münasebetle büyük devletler ile Çin hükümeti arasında aktolunan bir muahede mucTjinee Şanhaykva'dan Pekin'e kadar imtidat eden demiryolu ecnebi askerî kıtaatının nezareti altına konulmuştu Demir yolu bir çok kısımlara ayrılarak her biri bir â*W eti itiş» ««t« -' * îtg-al v o ncıan! altına konulmuş, Japon'lara da Şan-haykon kıt'ası isabet etmişti Son günlerde Şanhaykvan'da Japon karargâhına bombalar atılmıştır Ya-pdan tahkikatta bombaların Çm askerlerinin işgali altında bulunan Seddiçm'den geldiği anlaşıldığın -dan şehrin ve derniryolun iki tara -fındaki dörder kilometrelik arazi -nin tahliye edilmesi Japon kuman -dam tarafından taler edilmi;th\ 1900 muahedesi mucibince her dev- Dün Cenevre'ye hareket eden Japon selin M Yuşlda let gîbi Japonya da tehlike zama mnda hattın iki tarafında dörder kilometrelik araziyi işgal hakkına maliktir Japon kuvvetleri Çin'Iiler tarafından tahliye edildiği zannolunan dört kilometrelik araziyi ve Seddir-çin'in methalini işgal ederken bİr -demblre ateş karşısında kalmışlar ve bir zabit ve bir miktar asker maktul vermişlerdir Bunun üzerine Japon'lar da silâh kullanmağa mecbur olmuşlar ve eski muahede mucibince işgal etmek hakkını haiz bulunduk -lan araz rytzaptetm işlerdir Binaenaleyh Şanhaykvan hâdisesi Man -çuri harekâtı vc vakayii ile kat'iyyen alâkadar değildir Jehel eyaletine gelince buranın ahalisi Moğol olup Çin'Iiler ile bİr alâkası olmıyan ve şimdiye kadar bitaraf bh- vali tarafından idare o -lunan bu eyalette sabık Mançuri'ye diktatörü Mareşal Cong su Liang Pc kin'edn bîr kaç fırka Çin askeri sev-keytediğinden Japon'lar da Mnncu-iMabadt 2 İnci sahifede Suriç Yoldaş geliyor ¦ H ı Rus sefiri geldikten sonra fabrikalar için Rusya'ya bir heyet gidecek Elyevm m erimen memleketinde bulunan Rus sefiri Soriç Yoldaşın 20 kânunusanide Moskova'dan şehrimize avdet edeceği haber alınmıştır Kendisinin başka bir sefarete tayin edileceği hakkındaki haberler doğru değildir Rus sefiri gelirken geçenlerde memleketimize gelerek Anado'u'da tetki-katta bulunan Rus heyetinin tesbit rttik-leri mahallerde tesis olunacak fabrikalar hakkında bazı malûmat ta getirecektir Ondan sonra inşaat ve sanayi mütehassıslarımızdan mürekkeo bir heyet Moskova'ya giderek orada Rus mütehassısları ile müştereken bu fabrika-lann inşaat projelerini tetkik ve icap e» den noktalan tesbit ettikten sonra av-det edeceklerdir Avni zamanda fabrika alât ve edevatının da şevkine başlanacaktır Bu fabrikaların inşaat plânlan hâlen iktisat Vekâleti tarafından hazırlanmak tadır Fabrika binalarının fafagnM müteakip Rusya'dan gelecek mühendisler motor, alât ve edevatı mahallerine kovacaklardır Yeni sene bütçesine bu fabrikalar i-cin tahsisat konulacağı ve bütçenin tasdikim müteakip hemen inşa ata geçileceği haber alınmıştır Bu takdirde haziran ayı zarfında İnşaat başlıyacak ve ağustos ayına doğru molörler mahalline vazedilmiş ve nihayet eylül ayı zarfında Rus sefiri Suriç Yoldaş da •,brikalar faaliyete geçmiş buluna- olacağız Kısa vadeli harici sermayelerle yaptırmakta olduğumuz şimendiferlerin bize yüzü İkİ yüze malolmaktadır Bundan dolayı kİmıeve itiraz etmiyoruz Hİç kimse burada bizim kar» gözlerimiz İçin çalışmağa gelemez Fakat arada devletçe ihtiyar-nda zaruret bulunan bu milyonlar ve müvon'arca menfaatin kısmen olsun dahilde kalmasını temin etmekte isabet bulunacağını herke* kolayca anlamaz ve kabul etmez mi? çaktır Zarhi Yoldaş yarin gidiyor Bir müddettenberi memleketimizde bulunan Sovyet sinema mütehassısı Zarhi Yoldaş müşterek filme dair senaryoyu hazırlamak ve bilâhare tekrar gelmek üzere yarın şehrimizden Rusya'ya hareket edecektir mııııııımıı MiıııııiHiııııııııııııımııııtıııımm»ananııımıınınıımıııı Ahrini tutan ve sözünü harfi yy en icra eden bir hükümet karşısında vız O bizim kendi hükûmetimizdir Bu hükümet memlekete ait bir işi yapmak için dahilî istikraza müracaat ediyor, ve bu istikraza İştirak edeceklere cok esaslı menfaatler temin evlivor O halk biziz, ve o memleket bizim memleketimizdir Bİz zanne^ivonre kİ devletin çıkaracağı yeni dahilî istikraz kaoışılacaktır YUNUS NADİ Kubilây abidesini San 'atkâr lar imiz Yapacaklar Fırka Umumî İdare Heyeti dün abide işi ile meşgul oldu Ankara 11 AA — C H F umumi îdare heyeti bugünkü top • lan tısında Samsun ve Balıkesir fırka vazivetlerile meşgul olmuş ve irticaın Menemen'de* : şehît ettiği Ku -büây'ın adına orada yapılacak abidenin inşasını gelecek ylıdonümüne yetiştirmeğe ehemmiyet vermiştir Abide için şimdiye kadar komisyonca toplanıp bankalara yatırılmış olan para 20 bin liraya yakın bir miktara varmıştır Abideyi yaptır -mak üzere komisyon bu parayı Fırkanın emrine vermiştir Bundan sonra komisyon emrine gelecek yardımlar da bu yekûna katılacaktır Umumi idare heyeti bu abidenin mil If san'atkârlarrmızm eseri olmasını İltizam etmektedir Fırka abidenin esası hakkında kısa bİr zaman içinde yapılacak neş-rivat ve yahut umumî kâtipliğe yazılacak mektuplarla bildirilecek fikir -lerden projeyi hazırlamak yolunda is -•ifade arzusundadır Abidenin Mene -men'in hangi noktasında yapılması münasip olacağı hakkında vak'anın heyecanını ruhunda duymuş ve icabında yerine gidip gelecek san'atkârlar -dan alınacak noktaİ nazarların he -men bildk'ilmesi izmir'den istenil -mistir Bundan sonra mütalcalarından İstifade edilmek üzere çağrılan arkadaşların huzuru ile halk hatipleri merkez teşkilâtının vücutlarıma sı mevzuu üzerinde müzakereler ya -pılmıştn- Merkez heyetinin terkibi ve işe başlaması tarzı tesbit olun -mu'tur Demtryoffar Um'ıJİh Müdürü Rtfat Dey Ankara - İstanbul Tren seyahati Haziranda 15-20 drkika daha kısalacak Ankara 11 Telefonla — Demiryolları U-mum\ Müdürü Rifat Bey bana şu beyanatta bulundu: — İstanbul, Ankara arasında hattın takviye -sine yardım e " dilmektedir Bey-likköprü - Ankara kısmında V ameliye epiyce i -lerilemiştir Haydarpaşa ile Ariciye atasında da ça -I »sumaktadır Haziranda yeni seyrüsefer cetveli yapıldığı zaman şimdikine nisbeten İstanbul - Ankara hattında 15 - 20 dakika kazanılması muhtemeldir İdaremiz 600 kilometreden fazla olan insan ve eşya nakliyatında ten-zilâtlı bir tarife hazırlamaktadır İstanbul'la Ankara arasında bilet ücretlerinin tenzili mevzuu bahis değildir» Sivas - Erzurum haltı için müzakerat Ankara 11 Telefonla — Sisav -Erzurum hattının inşası hususuna talip olan Alman grupu mümessil -leri yakında müzakereye devam etmek üzere Ankara'ya geleceklerini Nafıa Vekâletine bildirmelerdir Vekâlet mukavele esaslarım tesbit ettiği için müzakeratın kolayca yürüyeceği tahmin edjjmektedir İstikraz lâyihası bugün Müzakere edilecek Ankara 11 Telefonla — Yar-ın Mecliste bazı münakale lâyihalarile Seyrisefain idaresinin istikrazı ve ikramîyeli dahili istikraz aktine dair lâyihalar müzakere edilecektir atayı olan transit eşyası Ankara 11 Telefonla — Transit eşyasında yolda sirkat ve ziya suretile mahvolanların gümrük resmi hakkında yapdacak muameleye dair kanun lâ -yihası Gümrük ve Inhİsarlnr Encüme -menince tetkik vo ikmal edilmiştir Gazi Hz nin seyahati Eskişehir ve Bursa bir bayram sevinci içinde kendilerini bekliyor! Eskişehir 10 AA — Reisi -cumhur Gazi Hazretlerinin Eskişehir'i şereflendireceklerini duyan halkımız bir bayram bekler gibi sevinç içindedir Büyük misaf'rimiz için çok parlak tezahürat yapıla • çaktır BursaJda yapılan hazırlıklar Bursall Hususî—Gazi Hazretlerinin şehrimizi teşr'fleri mü -nasebetile Halkevinde yapılan hazırlıklar hummalı bir safhaya girmiştir Reisicumhur Hazretleri Bur-sa'da muazzam tezahürat İle karşılanacaktır Halk Gazi Hazretlerinin tesrf- lermi büyük bir şevk ve heyecan içinde beklemektedir Kâzım Paşa da Balıkesir'e gidecek Ankara 10 — Reisicumhur Hz Balıkesir'i teşrif ettikler! zaman, Meclis Reisi Kâzım Paşanın da trenle Bal'kesir'e gHmcsi muhtemeldir İzmir tüccart rapor hazırlıyor İzmir 11 — İktisat Vekili Celâl Bey Gazİ Hazretlerinin refakatinde buraya geldiği vakit kendisine verilmek üzere izmir tacirleri bir rapor hazırlamaktadırlar Buna izmir Ticaret Odası da mutaleasını İlâve edecektir Müsabaka nasıl olacak? İlk seçmenin Bayramın ikinci günü bir danslı çayda yapılması kararlaştı Bursa Güzeli Lerrum Güzellik müsabakamızın ilk seçmesinin bayramın İkinci günü yapılacağını dün yazmıştık Bu seçmenin, bir danslı çayda yapılması takarrür etmiştir Danslı çaya iştirak eden zevat müsabakaya giren güzeller arasından en beğendiklerine rey vermek suretile, ilk seçmeyi yapacaklardır Bu seçmede en fazla rey alanlar, hakem heyetine karsı çıkacaklardır 1933 Türkiye Güzellik Kraliçesini hakem heyeti intihap edecektir Müsabakanın ve danslı çayın nerede ve saat kaçta yapılacağını da bir iki güne kadar ilân edeceğiz Müsabakaya giren hanmlar Bavramın ikinci günü için şimdiden hazırlanınız Resim neşri müddeti beş gün sonra bitiyor Müsabakamızın resim neşri müddeti beş gün sonra, 16 kânunusani pazartesi günü bitiyor O günden sonra re -sim gönderenlerin veya çıkartanların Foto Yıldız - Bursa Iı* anneıile beraber resimleri neşredümiyecektİr Onun içm müsabakaya girmekte tereddüt eden ve en sona kalmak arzusunu beşli yen hanımlardan resimlerini bir an evvel çektirmelerini rica ederiz Her sene olduğu gibi bu sene de müsabaka bittikten sonra vukubulan müteaddit müra-caat'erin reddine mecbur o'm-mamız i-çİn, beş günlük fırsattan ist'fade edilmesini hatırlatırız Nitekim Anadolu refikimizin tertip ettiği İzmir müsabakasında da öyle olmuş, müsabakanın kayit müddeti bittikten sonra, müracaat eden müteaddit hanından maalesef reddet -mek mecburiyeti hâsıl olmuştur Son müracaatleri kaydetmek ürere idare müdürümüz, cumadan maada her gun, idarehanemizde emrinize amade -dİr Bursa'da bir balo veriliyor Bursa 11 Hususî — Bursa güreli Leman Hanım, vaki olan davet ürerine Lütfen sahifevi çevirini* ımıınmmmuininimimunumıımıınımtıııiMiımmnmmrmııııııııımmıııııtııııııııııımıııııtııea İsveç bahriyelileri Taksim abidesinde* Misafir bahriyeliler abld Evvelki sabah limanımıza gelen Tylgia ismindeki İsveç mektep gemisi mürettebatı ve zabit namzetleri kumandan Bur-man'Ia beraber dün sabah Taksim'e giderek abideye bîr çelenk koymuşlardır Bundan sonra bahriyeliler ve talebe grup halinde şehrin muhtelif yerlerini ziyaret ye çelenk koyarlarken etmişlerdir Pazar günü Tylgîa'da İstanbul halkına bir resmi kabul apıla-rak gemi ziyaretçilere gezdirilecektir Bu aksam İsveç sefarethanesinde semi mensubİni şerefine bir resmi kabul verilecektir İsveç'Ü zabit namıetteri cuma günü Heybeliada'da Bahriye mektebini ziyaret edecektir •Cumhuriyet Mfeşhıir Casuslar Şehir ve memleket haberleri Çapraşık bir Yazan: ABIDlN DAV ER - 60 — jfüzbaşı Ladoux, Mata - Hari'yi tuzağa üşürmek için cephe gerisine gönderiyor 1 Kendisinden olurrnairnı ri -lada biraz ««S kaldığım İçin bir san-lalya alarak yan masama yaklaş\m ¦ard ve »anki pak «ski bir tanıdık, \ehut ta dair* halkından imiş gibi brklifsİıcc oturdu Göslerbıt bana kerek sordu: — Benden ne İstiyorsunuz, kurum T I Fransızeayı, kendi şarklı lîpino e* « «- tuhaf bir şive Ue konuşu • ş/ordu — Benim sîzden bir şey istediğim fok, »İzm de, benim de müşterek dostumuz olan bir zat »izin borayı Uedavi Vittel'e f itmek niyetinde oU dulunuzu aöyledi Fakat bu kaplı -¦ ca, ordular mıntakasında bulun-Iduvundan oraya g-idebİlmek için, mutlaka, müsaade va İkamet tez -keresi almak lâzımdır Bu tezkereleri de ben veriyorum ve sîze de İstediğiniz vesikayı vermeğe hazırım — O halde, bana daha evvel bir İyilik etmek ister misinizT Ben daha ne gibi diye sormağa Vll kİt bulamadan o devam etti: — Aşağıda beni bekllyen ve gölge fİbî peşimden ayrılraıyan sivil po -Üslere emrediniz de şu sıcak havada, karşıkı kahvede, benim sıhhatime birer soğuk bira içsinler — Mata - Hari, istediğinizi yap -an*ta salâhiyetim yokl Demek kl sili takip ediyorlar, öyle mi? — Evet, hem de çok budalaca -rina Aylardanberl, s;ece gündüz, peşimdeler Nereye gitsem geliyorlar İşi o kadar azıttılar ki otelde bulunmadığım zamanlar, fırsattan istifade ederek eşyalarımı da an -yortar Otele gelince, bütün bavul • 1 arımı, dolapları altüst edilmiş bu -lu yorum Ondan sonra, işin yok • aa, ortalık yerleştir, çamaşırları dü-zrclt Biliyorsunuz ki ben bir oda hizmetçisi tutacak kadar zengin değilim Aramızdaki İlk soğukluk geçmişti, fcadm o kendine mahsus esrarlı cazibesi I e konuşuyordu Mata Hari'nİn bu son derece sakin ve emin halini, nefsine olan kat'i hakimiyetini hayretle müşahede ediyordum, Tam bir aenedenberİ, bana tezkere üzerine tezkere gönderen İngiliz hafi teşkil-lâtı aldanmıyorsa, şimdi karşımda teklifsizce oturan, pervasızca konuşan, hatta bir hayli da alay eden bu kadın, bir Alman casusu idî Acaba hakikaten öyle mî idi? İn-gilİs'ler bana, bu şüphelerinin hiç bir delile istinat etmediğini de bildiriyorlardı Belki de aldatıyorlardı O konuşurken, ben bunları düşünüyordum İşin kısası, mes'eley! açıkça kendisine sormaktı Kararımı ver -dim — Evet, Mata - Hari, dedim, sizi takip ve tarassut ettikleri doğrudur Görüyorum ki bunun farkına var -missiniz Şüphesiz sizi buraya getirmek için de her çareye baş vurdu -ğumıın da farkına varmışsınızdır — Demek ki mtilâzlm H da sizin memurlarınızdan bîri, öyle mf? — Hem öyle hem değil 1 siz, nasıl İsterseniz öyle telâkki ediniz Mü-lânm H bu İşte amatörce çalışı -yor Onun harp malûlü olduğunu biliyorsunuz Dudaklarmda beliren bir tebes -eümü bastırarak, sizden iyi ve daha yakından biliyorum, demek ister gibi: — Evet, malûl olduğunu bili yo -mm, cevabını verdi — Tamam Mülâzım H İle eıb sık sizden bahsederiz, hem emin olun kİ daima lehinizde bul uzrurus H Inrİlir dostlarımızın sizin hak- bugÜn annesi ile birlikte olpeklş» in Bursa'daki satış mağazasına gitmiş ve kendisine vadedîlen tüvaletligi almıştır İntihap günündenberi ilk defa olarak sokağa çıkan Bursa güreli caddelerde biriken halk tarafından alkışUnmıştır Gelecek perşembe günü Belediye salonunda «Hakin» Sesi gazetesi tarafından gÜzelirrûsin şerefine bir balo verilecektir Belediye Reisi Muhittin Bey baloyu himayesine almıştır Bu balo için elpekişa bir sürpriz hazırlamıştır Dit tabibi Ruhi Vamık Bey Beyoğlu'nda, İstiklal caddesinde diş tabibi Ruhi Vamık Bey, 1933 Türkiye Guzellk Kraliçesi inthap edilecek ha-mrnsn bili ücret dişlerini temizlemeği v« tedavi etmeği deruhte etmiştir İplik ve sicimlerin gümrüğü Ankara 11 Telefonla — Keten, kenevirden mamul ipliklerle sicimlerin tasVskİnde bunlarm sureti mahsusa d a perdah edilerek pürüzsüz bir hale getirilmiş olup olmadığının tetkuVİlr per -ilanların sicime, diğerlerinin iplik kınızda verdikleri haberlere kat'İy • yen inanmıyor — İngiliz'ler benim hakkımda ne diyorlar ? — ?ey Diyorlar İd Sözümü şiddetle kesti — Casus, diyorlar, değil mi? Peki ama neye İstinaden böyle bîr iddo-da bulunuyorlar Bir delile İstinat ilmiyen bu gibi iddialara iftira derler Yüzbaşı efendi, Paris'e geldigimden-berl, sizin adamlarıma da peşimi bırakmıyorlar Casus olduğuma dair bir delil buldular mı? Buldunuzsa söyleyin — Hayır, hiç bir şey bulamadı -lar İşte onun İçin, ben de sizin Vittel'e gitmenize müsaade ediyorum ya — Bu budalaca oyun nihayet bulmalıdır Yetişir artıkI Ya, ben tehlikeli bir kadınım o halde beni kolumdan tutar hudut haricine atanımı Yahutta ben, hayatını kazanmak için bütün kış dansettİkten sonra, yal gelince biraı istirahat etmek istiyen zavallı bir kadınım, bu takdirde do beni rahat bırakırsınız Öyle değil mi? — İşin benim salâhiyetim dak-o-ainde olan kısmı yapılmıştır Madam Lütfen isminizi, lâkabınızı, adresini-lî söyler misiniz? Pasaportunuz yanınızda mı, fotoğrafınız var mı? — Bir tane değJ iki tane resmim var Hoşunuza giderse bir tanesini de sîı alabilirsiniz — Teşekkür ederim Ben, hah -ramdaki hayalinizi tercih eder m Mata - Hari'nİn Vittel'e gitmesine ve orada oturmasına müsaade ©den ikamet teskeresini imzaladım — Tekrar görüşelim yüzbaşım Avdette siıe teşekkürcg elirim, tabİİ müsaade edersem» ve tabiî o zamana kadar tevkif edîlmezsem — Ben, bir şeyden korkuyorum Mata Hari İri kara gözleri, neden demek istiyorsunuz der gibi yüzüme baktı — Cephedeki arkadaşların ai -ad alıkoymak kt eme ler inden korkuyorum Onlardan sakınınız! Viltel'in yanıbaşında Contreıeville'de bir tayyare karargâhı vardır Tayyareciler yaman ve yaramaz adamlardır Onlarla düşüp kalkınca insanın basma ne geleceği malûm olmaz — Ne gelirse kendi başlarına gelir Gönlümü kapan çoktan kaptı — Malzoff, değil mi? — Ya, demek onu da biliyorsunuz O halde eşyalarımı kanştırtan, kâ -ğıtlanmı okuyan sizs'-niz — Bİr daha böyle bîr muameleye maruz kalmıyacaksınız Mata - Hari Evrakınızın yolunda olduğu anla -şildi arlık Garip mahlûk, odama geldiğin -den daha oynak ve cilveli bir yü -rüyüşle salına salına çıkıp gitti O, daha kapıyı kaparken ben katibi -me bağırdım: — Çabuk, Mata - Hari'nİn doaya-smı getirin Oturduğum odaya bitişik banyo dairesinde saklanarak muhavere • mizi stenografi De kaydetmiş olan sadık kâtibim, bana kocaman bîr doaya getirdi İngiliz ve Fransız zabıtasının bir türü mahrem, fakat İşe yaramaz raporlarını ihtiva eden hu koca paketi açtım Avlardanberi toplanmış olan ingiliz IntrMİgence Service teşkilâtının tezkerelerini ve Franaız zabıta! hafiyesinin jurnal -lanru önüme yaydım tMahadl fer Gayrimübadiller Kongresi Yeni bonolar mes'elesi pazar günü görüşülecek Gyrimübadillerİn altı aylık fev ' kalâde kongresi İS kânunusani pazar i'iinu toplanacaktır, tetlmaın hararetti olacağı tahmin edilmektedir Bu hususta kendisile gorÜ«en bir mu harr'rimise Gayrimübadiller Cemi -yeti Reisi İsmail Müştak Bey şu izahatı vermiştir; t— Kons-rede hazirandan bugü -ne kadar idare heyetinin faaliyeti ve elde ettiği neticelerle halen üzerinde çalışmakta bulunduğu işlesr ntah olunacaktır Mevzuların en mühimini yeni bono tevziatı mes'ele -sidir, hatta diyebilirim ki kongre yalnız bu İşle meşgul olacaktır Bütün gayrimübadiller ikinci bir tev-/ at m icrası lüzumunda ve bunu hükümeti merkez i yed eeı İstemek hu -susunda müttefiktirler Esasen bu bizim hakkı saribimiıdir do- Elimizdeki İstihkak mazbataları mucibince hükümet 35 küsur m İyon liralık bîr alacağımız olduğunu tasdik vo kabul ermiştir Gayrimübadiller arasmda İhtilaflı gibi görünen mes'ele bu İkinci tevziatın Maliye Vekâle -tince düşünüldüğü gibi eldeki bo -nolar tamamen itfa olunduktan sonra mı, yoksa hemen şimdiden mi tevzii keyfiyetidir Geçenlerde bu iki noktai nazarın lehinde ve aley -binde bulunulduğu İçime hiç bir resmi mahiyeti haîz değildi ve bittabi bir karar verilmedi, toplanan gayrimübadillerin salâhiyeti olmadığından karar verilemezdi Mes'e -leyi halledecek merci kongredir Heyeti idare kongre mÜzaJceratmda kendi noktai nazarını izah edecektir Müzaheret ve mukarrerat neticesi Maliye Vekâletine arz ve tetkik edildikten sonra lâzım gelen ma -amele taayyün edecektir Maliye Vekili Bey yeni bononun şekli ve tara tevzii gayr i mübadili erce kararlaşb-ntdıktan sonra bunların Ankara'ya gönderecekleri murahhasla mes'ele-yî her safhasında tetktk etmeğe harir oldufunu beyan etlîeinden hu * kümelin bu hüsnü niyeti ile gayr "mübadillerin ihtiyaç ve zarureti muvafık bir surette telif edileceğine şah -san kaniim» Maliye Vekâletinin nazarı l Cinayet davası dikkatine deh tarfesine dahi! edilme* tebliğ olunmuştur gümrüklere Japon ateşemiliteri iBIrtnet tahUeden mabattı ri'de tehlikeye maruz kalan mevkilerini muhafaza için bu eyalete karşı harekâtta bulunmağa hazırlanıyorlar Japonlar'da Türk ırkıdır Japon'ların Türk ırkından olması mes'ele» İn e gelince bu mes'ele hayli zamandanberi Japonya'da dahi münakaşa ediliyor idî- Son hâsıl olan neticeye göre Japon milletinin büyük ekseriyetinin Manço'lar ve Moğol'lar gibi Türk ırkından olduğu an-laşümışttr Zaten Japon ve Türk ve Moğol lisanları nahiv ve tert'p itibarile birdir» Gazeteciler bu İzahattan dolayı miralaya teşekkür ederek Tokatlı yan otelinden ayrılmışlardır Japon sefiri Cenevreye gitti Japonya'nın Türkiye büyük elçisi M Isaburo Yoshida, Cenevre'ye gitmiştir M Isaburo Yoshida'nın TUrk'ye'de bulunmadığı esnada Japon sefaretine ait işleri sefaret raüstean M Murakani maslahatgüzar sıfatile âdarc edecektir İskân tahkikatına yeniden bakılacak lakân suiistimali tahkikatına kısmen yeniden bakılması zarureti hâsıl olmuştur Bu sebeple gönderil ¦ mek üzere olan evrakı tahkikiyenin şevki tehir edilmiş vo dün de bazı kimselerin ifadeleri alınmıştır Üsküdar malûlleri ayrı bir cemiyet kuruyorlar Malûl gaziler cemiyetinden bir heyet vilâyete müracaat ederek Oa-küdar malûllerinin ayn bir cemiyet teşkil etmekte olduklarından şikâyetle buna müsaade edilmemesi -ni istemişlerdir Maahaza alelûsul beyanname ile müracaat ve kanunî hareket edildiği takd'-J- buna mâni olmak kabil olamıyacaktır SetftDı? şlerft Moda teşçir edilecek İstanbul teşçirine ehemmiyetle çalışılmaktadır Dikilecek ağaçları hazırlamak üzere Kâğıthane'de elli dönümlük bir arazî satın alınmıştır Burada fidan yetiştlcitecektİr Şimdiden Modanın tamamüe teş-çiri takarrür etmiştir Yakında bir kaç bin fidan buralardaki çıplak araziye dikilecektir e va Temyiz mahkemesi Ankara'ya naklediliyor Ankara'dan verilen bir habere göre, Temyiz mahkemesinin Anka -ra'ya nakline dair lâyiha bütçe encümeninde kabul edilerek Meclis heyeti umumiyesine sevkolunmuş -tur Temyizin nakli diğer encümen-|*vce de muvafık görülmüştür Gümrük ihtisas mahkemesi hâkimliği Gümrükteki 8 înci İhtisas mah -kemesi hâkimi Hasan Fevzi Bey Temyiz aralığına tayin edilmiş ve dün telgrafla yeni vazifesine davet edilmiştir Gümrükteki ihtisas mahkemesi hâkimliğine vekâleten İs -tanbul birinci ceza mahkemesi reisi Vâsıf Bey tayin olunmuştur Eyüpsultan'da Islâmbey mahallesinde Mehmetaliağa sol ¦• ' ı 27 numaralı hanede oturan Safîye Hanımdan şu mektubu aldık ve hayret ettik: «Zevcim Sadettin Ef büyük harpte şehit oldu İki yetimle kaldık Mahallemizde, memlekr vazıyette ka-lanlann terfihi rihetine gidilmedik kimae kalmadı Ren 18 senedir on para alamadım Harpten üç sene sonra ben de milraraat eltim Zevcimin aehit kaydi gelmiş İki üç dolaştım, bir neticeye varmadım Dört sene sonra beni aradılar Evrakım İrı koca bir tomar olmuş Nihayet bir sene evvel paranı alarakaın dediler _ Evrakım Eminönü ve Fatih Malmü-f düdüklerine gîtli Her İş bitmişti Fakat hueüne kadar, yani 10 senedir on para alamadım On sekîr senedir bir aehit ai'eai iki yrtîm'le n'ırOnüvor» Bravo Halkevine! Fakir talebelerin iaşesine başlanıyor tatanbıd Hal -kevi içtimai y« -dun şubesi Is -tanbul'da orta ve âli tahsil görmekte olan talebeden muhtacı muavenet olanları iaşeye karar vermiş ve bu -nun için hususi bîr lokanta açl ması takarrür etmiştir Ancak bu lokantanın af ıl ması zamana şen lokanta tahlbl mütevelli Mehmet B muhtaç olduğundan, Halkevi Sîrke-cî'deki lokantacıları davet ederek kendüerile görürjinüa ve talebenin iaşesini temin hususunda mu a ve -nette bulunmalarını rica etmiştir Sirkecİ'd^ki Şen lokanta eahîbi mütevelli Mehmet Bey, bu hayırlı teşebbüse ilk defa olarak ona yak olmuş ve 60 talebenin iaşesini deruhte etmiştir Bunun üzerine diğer* lokantalardan Alî Ef lokantası sahibi Vâsıf Boy de 40 talebenin iaşesini kabul etmiştir Bu lokantalarda yemek yiyecek talebelere Halkevi tarafından birer karne verilecektir Talebelerin önü -müzdekî parnrtesîden itibaren iaşesine başlanacak tır Hatice H maktulün mü karısı, katilin mi? Bir müddet evvel Yemiş'te suis -k-l-si'ne hamal Bekir Çavuş hamal Yakup tarafından öldürülmüştü Yakup İsticvap edildiği vakit karısının Bekir tarafından kaçırıldı -ğını va Bekir'in her yerde kendisile bu münasebetle alay ettiğini söylemişti Bu davanın rüyetİne dün Ağır -cezada devam olunmuş v« ilk ola -rak Yakub'un kansı Ilı1 ı- Hanım dİnlenilmistir Hatice Hanım hâdiseyi şu şekilde anlatmıştın e— Bİz Kuledibi'nde bir apartı -manda oturuyorduk Kocam Bekir'in arkadaşı olan Yakup bir gün bizim eve geldi ve bana t «— Bekir »eni öldürecek ve yahut ta boşayacak Ben seni alıp kendime nikâh edeceğim, benim karım olacaksın ve şimdi seni otomobille götüreceğim» dedi Ben bocamdan memnun olduğumu ve böyle bir şeye de ihtimal vermediğimi söyledim Yakup sonra benî alıp İstanbul tarafında halasının kızının evine götürmüş» Bu sırada hâkim sordu: — Niçin müf diyorsun Hâdîae -den haberin yok mu? Diye sordu Hatice Hanım — Ben bayılmışım Hiç bir şeyden haber on yok Burada 9 gün kaldım Yakup bıçakla baş u-cumda bekledi Kocamın evine dönemedim Nihayet 9 gün sonra onun evde bulunmamasından İstifade ederek kocamın yanına döndüm Bu tarihten gene 9 gün sonrada kocam Bekir'i öldürdü Hatice Hanımdan sonra şahitlerden hamal Mehmet ve a parti man kapıcısı Ömer dinlenilmiştİr Kapıcı Ömer Efendi Hatice Hanımı kaçırma badiresinden dört güz* evvel hamal Bekir'i çalıştığı mağa -ladan çıkarken gördüğünü ve bîr gün sonra da Bekir'in kendiline ben bu kadını kaçıracağım dediğini söylemiştir HeyeJİ hâkime bundan sonra maznun Yakub'u İsticvap ederek Hatice Hanımın hâlâ kansı olup olmadığım ve kendisine boşanma davan acın açmadığını sormuştur Yakun heyeti hâk i m en in bu sualine gg n karısından ayrılmak İçüt boanma davan açmadığını vc hâlâ da kansı bulunduğunu söyle -mistir Muhakeme, karar verilmek üzere 1 marta talik olunmuştur Liman d 9 Karaya oturan iki vapur kurtarıldı Bozcaada'da kaya'ıklara çaroar-lc ambarlan paralanan Alman vapunıTürk gemi kurtrma şirketi tnrıfından kurta -nlarak Çanakkale'de Nara limanına getirilmiştir Gene Bozcaada'da karaya oturan ve müteaddit yerlerinden yaralanarak su sumakta oln 9000 tonluk benzin ha -muidi Erina vapuru kurtarılmış ve Nara limanına getirilmiştir IMI ûtef eririm "Haber,, refikimiz «Haber» refikimiz İkİ yaşına girmiştir Refikimize uzun ömürler ve yeni muvaf'akiyetler temenni ed İz Şimendifercüer Kahireye gidiyorlar Kahire'de toplanacak olan beyne -mlel şimendifere İlik kongresine işti -rak etmek üzere bir kaç gündenberi şehrimizde bulunan Fransız, İtalyan, Is -panyol murahhasları dünkü Toros eks-presîle şehrimizden Kahire'ye harekat etmişlerdir Kongreye iştirak eden murahhaslardan Fransa'yı beynelmilel şimendiferler İttihadı reisi M Mange, şimal şimendiferleri kumpanyası mü -dürü M Chaperon, Şark ve Paris - Lı-yon • Marsilya şimendiferleri müdürü M, Bloch ve şimal şimendiferleri mü -essîsi M Tettelin vc Belçika şimendifer mühendislerinden M Spyrlct, tıpan -panya'yı İspanyol devlet dcmryollan mühendU'erin'lrn M Bravo - Repazot temsil edeceklerdir licrsöOı gvic teafllttfe Fransız Sefiri Pars'e gidiyor Fransız sefiri Comte de Chambrun cenapları bir haftaya kadar mezun en Paris'e gidecek, iki ay kalacak, mart or -talannda tekrar şehrimize avdet ede -çektir Bu seyahatinde Sefir Cenapla -rının Türkiye ile Fransa arasında ce -reyan etmiş olan müzakerelere dair hükûmetile yakından temasta buluna • cağı tabiî addedilmekledir inhisarlarda mütehassıs heyet İnhisarlar işlerinde esaslı ıslahat yapmak üzere bir mütehassıs heyetin ça -lamasına lüzum görülmüştür Heyete verilecek ücret için Tütün İnhisarlar bütçesinden 35 bin liralık bir münakale yapılacaktır Siyasî icmal tran • Rusya Cenubi İran'daki n-fı madenl-rrrd İsletmekte olan Inviliz sirkr':ne ait imtiyaz mukavelesinin Iran hükümeti tarafından feshedi'r*»-ri İn »illere Ü* Iran arasındaki saten hrl olmrvan müne«e-hatı nrvadavile »eremlevtirmistir Bo İhtilaf Moskova'da büyük rr^tımeniyet »jsstaedkvaot% «-tvsl ¦aaT*Vs«aeV«âal peazaj naşiri efkârı b^'tman ts^estİve tnhiUle yüz tutan İngiliz İmparatorluğuna baraj Sovyet'lerin en kuvvetli btr darbesi olduğunu üân etmişti Bu nearivat olmasa bile İngiliz'ler bo işin irinde Rua eli oldu*o— Ü«W eteni vaceh'erdi «~ok geçmeden Iran Sahana ba»mü»ariri ve saray n»ım Timurtaş Miras HBaa-riaı Hsnaı hîrd—»-İre »ried^meel İngiliz'er «rafından Tabran'da Rus nO'™»-nun sukut ettîâune bir delil olarak ulâkki e « dildi Garip bir tesadüf eseri olarak şimdi de Iran üe Sovyet hüküznati • ¦!« şiddetli bir ıh'ilaf c-kh İran tacirleri ve müesseseleri Bolşevik emli »»ma kana umumi boykot üân ettiler, tran taneleri w müstahsilleri Sovyet Rusya'sı İle Iran araa-nda mDnakit t'• »rri muahede-I sinin Rus'lar tarafından Iran'llann zararına tefsir ve iıtimal edildîŞınde" n'e-denberi şikâyet ediyorlardı Ahiren Tahran ticaret odan hükümete rrdrraea-at ederek mezkûr maahedeoin f eahedil-me*'nl iltimas etmîıtL Şimdi de Iran ticaret âlemi ya ıı ula* hederi zorla feshettirmek, yahut Rus-lan tîearl mnsm-'-l»™»! ı»rî^ ettirmeğe sevfce*m»k maksadile bovkot ter"îp-etmîslerdîr İren Azerbaycan'ı ve «Mumum şimalî Iran evelerleri ürerinde son senelerde Rusya Iktısaden hikim olmuş ve bilVuvve hîr İnhisar va-'yetî İhdas etmişti Şimalî ve vasati Iran değil fŞiraz gîbl c-nuTttakl yerlerde bile Sovyet emtian Ineıuz ve Avnma ve alelûmom yerE eerrriaya r' -•¦yı külliyen bırakmağa icbar efm'-ti I Şimdi bütün İran'ın Rus emS*-*nui karsı boykot Hân eylemesi tabiî Irart-dakı Sovyri'lerin iktisadî mevkiini tehuV keve d6-0rmÜştür Bunun İrin Sovyet hükümeti Tahran'da şiddetli aîyasî te-şebbüaatta bulunmuştur İngiliz İran ihtilâf mm ne netice vereceği malurn olmadığı gibi Ros - Iran ihtilâfının sonu ne olacağı da şimdiden kestirilemez, Yalntı şurası muhakkaktır kİ 1-an'j terakki ve teceddüde sevketmekta büyük gayret v« muvaffakiyet gösteren Iran Sahi şimalden ve cenup la a nüfus — aaaeVoeal ¦uı- ,^,ıtt»« i,_ arifi, aktssadivah sanarii ve muvasala vesaitini millileştirmek hedefine doğm mütemadiyen îlerlivee-ktir Iran'm en mühim mes'elesi ekalliyetlerdir, tran -da ekalliyetler beş milyona yakındır Bilhassa şİmaldekiler iktisadi teşebbüsleri ve muhariplikleri ûe meşhurdur İran'da vücode getirilecek huuk fla* hatta ek«Ju'yetlerin hani ve ırki Ihti • yaçlan n»z«n itibara alnarak bu mühim ve canlı unsurlar tatmin edildiği takdirde şüphesiz yeni iran'ın bütün cihan karsısında mevkîî rok kuvvet bulacaktır Can ve gönülden müttehit bîr İran hukuk ve menafî-ni şüphesiz daha kuvvetli müdafaa edebilir MUHARREM FEYZİ hatbeırDeır Susifiirlık esnafının isleri bozuldu Sosıgırlık «Hususi» — Kasabamız, Balıkesir Bandırma, Balıkesir - Bursa yolu üzerinde bulunduğu için otomobil ve kamyonlann uğrak yeridir Burada yediden fazla otel olduğu halde gerek otelcile ve gerek diğer esnaf, bu yolcu akınından istifade edememektedir Çünkü kamyon ve otomobiller, burada ancak on beş dakika kalmakta ve yollarına devam etmektedirler Halbuki eskiden arabaların îşle -diğİ ve otamobillerİn rağbet bulmadığı sıralarda her gün bu otellerde yüzlerce misafir kalır ve memlekete bir çok para bırakırdı Otomobillerin rağbet bulması bir taraftan iyi ol -makla beraber diğer taraftan bura esnafının isini bozmuş vc iktisadî vaziyeti eskisine nazaran daha ziyade daralmıştır — Hatan izmir'deki define hiîâyesi İzmir'de birisi emlâki mİl'iyeye gi -derek Altındflğı'nda define bulduğunu İhbar etmiş, fakat alacağı hisse mes'e -elesinde arada İhtilâf çıkmıştı Gerçi sonradan bir mukavele yapılmış ise de bu zatın gizlice tahrrvat yapmasın -dan süpheteni1 erek definenin bulundu-ğu kiliseye anî baskın varılmış ve ta -harriyata gelen üç meçhul şahıs kaç -mıatır Burada faalivete başlandıncıya kadar daimî bîr nöbetçi konulmasına karar verilmirtir İzmiTMer birinci mevki araba':' islemiyorlar İzmir halkı ne trenlerde, ne tram -vaylarda birinci mevki vagon'ara rağ -bet etmemektedir Hali ve vakti ye -rinde olanlar bile ikinciye binmekte ve birinci mevkî arabalar boş gidip gel • mektedir Halk nakliyat şirketlerine mü-racaat ¦ ¦ 1 bunların kaldırıl ma tını ûtemlşlcrdir 10,000 muallim Memurlar gibi tekaüt maaşı alacalı Ankara 11 Telefonla — Mec • liste Maarif ve Dahiliye encümen -leri toplanarak hususi idarelerden maaş alan ilk tedrisat muallimlerine diğer devlet memurlan gibi tekaüt maaşı verilmesi hakkkındaki lâyihayı müzakere ve tasvip etmiştir Bu lâyiha münasebetile encümenlere muallimlerden çok müracaat vaki ol muştur Lâyiha meclisin tatilinden evvel çıkacaktır 10,000 den fazla ITk tedrisat hocasının istikbalini bn suretle teminat altına alan lâyiha mual -llmlerimlzî çok sevindirecektir Yeni vekâlet binaları Ankara 11 — Bütçe Encümeni Nafıa, Adliye, Ikbsat, Ziraat Vekâletlerile temyiz mahkemesi binası yapılmak ü -zere 2 milyon lira tahsisat ver^mesmi kehu e'mi-or Bu V-kâlelte-m h»m sobeleri, binalarının kifayetsizliği yüzünden müteferrik bina'arda balunuvor -du Encümen bundan başka 932 Maa • rif bütçesine 20 muallimlik ilâvesine dair lâyihayı da kabul etmiştir X Evkat cetveli 15 Ramazan Perşemba 12 kânunsenl 1933 i İmsak Tulft Ofle lklnd Mrıan: : fotanl ı M SVS4 721 yvn Vasatı 7/ S ıjırt 17 l l Hayat Ansiklopedisi 23 üncü cüzü çıktı Cumhuriyet Dokuzuncu sene: No 3122 lUn sahihlerimiz berkese İstanbul — cağaloglu Telgraf v© melrtup adresi: Cumhuriyet, istanbul — Posta kutusu: istanbul No 246 Telefon: Başmuharrir: 22368 Tahrir mOdOrû: 23236, tdare mûdüru: 22365, Matbaa: 20472 acıktır— Cumhuriyette neşrettirilecek Ulalar leln doğrudan doğruya İdarehanemize dahi müracaat olunabilir Cuma 13 Kânunusani 933 Hayat Ansiklopedisi Büyük bir kütüphaneyi bir arada evinize getiren en faydalı eserdir Her evde bir tane bulunmak lâzımdır Dahilî Isiikraz Kanunu Dün Mecliste Kabul Edildi aııımıııtıııiMiıifiııııııınııııııııııııııııııııııııııiiııımınrııııııııııiHııııriMii|iıınMmııtHiiınıınmıııın, '™rall"»''llmıııınıııuııırınnıımıuıınıınımmııiMiırtııı«ııııııınııııııımnnnnmmımıummrmiMiııımmııırııı Osmanlı borçları Mecliste hararetli bîr celse Mes'elesi Fırkada Ankara: 11 Ikincikânun Başmuharririmizden — Osmanlı borçlan mes'elesi bir daha Türk milleti mümessillerinin önüne geldi Bu meselenin Fırka Grupundaki İzah ve müzakerelerine ait intihalarımızı evvelki gün kaydetmiştik Bu mcs'elenin asıl hakikî mahiyetine ait mütalea-larımızın tafsilini biraz daha sonra gelecek olan merhun vaktine bırakıyoruz Ş-mdi borçlu Türk ile başlıca alacaklı Fransız'ın mütekabil vaziyetleri hakkındaki fikirlerimizi tebarüz ettirmek istiyoruz bir Bir de Osmanlı Bankasının bu meyanda tecdidi talep olunan imtiyaz mukavelenamesine dair bir İki söz söylemek istiyoruz Ve bugün ilk kısmı ele alıyoruz Demek ki Lozan'da bu mes'ele-de dahi İsmet Paşa haklı imiş Müşarünileyh orada Osmanlı borçla -rından bahsolundukça ve bunların Türkiye'ye ait kısmının aynen ve tamamen tediyesi lüzumu musırrane ileri sürüldükçe bu işin bizim tedVye kabiliyetimizi fersah fersah geçen bir iş olduğunu bütün ciddiyet ve kat'İyetİ ile beyan ederek bilhassa ilk anlarında hemen hemen kat'i hir imtina ile mukabele etmekten usanmıyordu O zamnnk? rayİcile Fran * sız frangının tediye parası olması bile bizim havsalamıza sığmamakta ¦diHalbuki alacaklı taraf böyle bîr kompromiye dahi gelmemekte idi Lozan'da bu mes'ele ilk bir inkıtaa sebep olmuştu, ve İkinci defa ise onun aynca tetkik, müzakere ve hallolunmak üzere tefrikiledir ki sulh maksadım selâmetle yürütmeğe ve neticelendirmede imkân bulunmuştu Bu mutavassıt çareye nazaran borçlar mes'elesizü Türkiye Cumhuriyeti devleti kendi «lacaklılarile karsı karşıya müzakere ve halledecekti Bu taahhüt diğer alâkadar devlet -lerin nevama murakabe ve takipleri altında cereyan edecekti Lozan'dan sonra ilk iş olarak eski Osmanlı borçlarının Osmanlı imparatorluğundan ayrılmış devletler a-raunda taksim ve tefriki ameliyesi yapıldı Bu borçların mecmuu 161 milyon altın liradan fazla idi ve Türkiye Cumhuriyeti hissesine düşen miktar da 107 milyon altın liradan fazla idi Alacaklılara göre Türkiye bu borcu behemehal, tamamen ve altın o-lerak ödemeli idi Borçlu olan Türkiye ise borcu ödemek hissinden asla tecerrüt etmemiş olduğu halde acaba onun uhdesinden gelebilecek mî endişelerine zebun bulunuyor, ve bu şerait İçinde borcun ödenmesi" kabîl bir şekle ifrağım istiyordu, Türkiye'nin borcu ödemek hİssİ tu esaslara istinat ediyordu: 1 : Bu borç Cumhuriyetten evvelki zamanlara ait olmakla beraber nihayet kendisinin tevarüs ettiği topraklara taallûk ediyordu Bu İtibarla mes'elede bizim için yüksek bir haysiyet mes'elesi yok değildi 2 : Türkiye esasen kendi tabia-line h:ç uymryan borç inkârı yolile harici kredisini kendi elile yıkmaktan uzak kalmanın lüzum ve ehemmiyetini de pek iyi takdir ediyordu Bu mutalebe ve muhakemeler İçinde Paris'te bir itilâf aktetmeğe gittik BÖyle bir itilâf akline imkân o-lursa memlekete akın edecek harici kredilerin vaziyetimizi pek ziyade kolaylaştıracağı da temin olunmakta İdi Paris'te vur aşağı tut yukarı haziran 1928 itilâfı neticesine vardık 100 mil yon altın liradan fazla borcu faiz ve amortİsmanile bize 250 milyon al-bn liradan fazla bir tediye 3e öde -lecek olan bu İtilâf 30 sene zarfmr 'da gittikçe yükselen ve ikinci bir 3P sene zarfında ise tenezzül ederek giden pa!ierl«-rlr aldatın zevahirden terekküp ediyordu İlk tediyeler en kolayı olduğu halde onları yapmağa çalışırken bu yükün altında ezileceğimizi bütün ağırlığile ve bütün dehşetile derhal anlamıştık Nihayet iki tarafın da hüsnü niyetleri kadar emellerine ve hayallerine de dayanmış olan Paris itilâfı herkese bir tek hakikat öğretti: Bu borcun bu şekil ve surette edasına imkân olmadığı hakikat nü I Vaziyeti tetkik için gelen mütehassıslar dahî bu hakikati müşahede ve İlân ermekten başka bîr şey yapa -madılar Bunun üzerine yeni esaslar bulmak :htiyacile yeni müzakerelere girişilmesine mtizaren tediyat ÜÇte bire tenzil aurelile tadil edil - iHiıınnNiıııııııırmMnntiTimııııımıııiTiiHmınmımırıııtıiMirıııııııırı"ıı ııııııı 0"-rn"iı "¦ıni'ı'i'H-ı rrını"Mı İstikraz kararı umumi memnuniyetle karşılandı Muhtelif hatipler söz söyledi ve neticede kanun ittifakla kabul edildi Reisicumhur Hz Dahili istikraz kanunu münasebetile s5z Tahsin ve Büyük Millet Meclisi bugün Reis vekili Hasan Beyin riyasetinde toplanmıştır Radyo kanujıu lâvihasırrn geri verilmesi hakkındaki Başvekâlet tezkeresi okunmuş ve 1932 senesi muvazenei u-mumiyesine dahil bütçelerin muhtelif fasd ve maddeleri arasmda 125 bin küsur liralık münakale yapılmasına ait kanun kabul edilmiştir Hudut ve Sahiller Sıhhat Umum Müdürlüğünün 1932 senesi bÜlçesine 1000 liralık munzam tahsisat konulması ve Tütün İnhisar idaresinin 1932 senesi bütçesinde 35 bin liralık münakale yapılması hakkındaki kanunlar müzakere ve tasvip edilmiştir beyriacfein idaresinin 1932 senesi zarfında yapacağı istikrara Maliye Vekâletince kefalette lulunulmaaına dair kanunun ikinci müzakeresi yapılarak kabul edilmiş ve bunu müteakip ikram i ye- söyrîyen meb'uslardan RefTk Şevket Emin Beyler li dahili İstikraz Ttkkınlakİ kanunun müzakeresine g» ^mistir Bu münasebetle söz alan Refik Şevket Bey Manisa teklif edilen kanu -mm devletin millc'e ve milletin devlete karşı zaten mevcut oîan karşılıklı itimadının teyidine yan yo cağı cihetle Çok sayam dikkat olduğunu işaret ederek demiştir kî ı e— Daima miTlcfîn hayatına, terakkisine taallûk eden en cezıî ve en makul ve en Omi tedbirlerini tatbik eden devlet, hem sİyaseMnm ana hatlarından biri olmak itibarîle geniş Türkiye'mizin garbini farka, şimalini cenuba raptetmek hususunda feJakâriğını her za -man sor t ermiş, ve i unun 'çin icap ueu tahsisatı vermekten geri Lalmamıştır işte ayni siyasete ve maksadın mutat yolar haricinde kanunların ihbar ve Mabadl 5 inci sof/ede 933 Türkiye Kraliçeliği İlk seçme müsabakası bayramın ikinci d ünü verilecek danslı çayda yanılacaktır Foto Süreyya'} ¦ M — OOler Hanım Bugün Güzellik müsabakamıza iştirak edenlerden Güler Hanımın müstear i-sim resmini dercediyoruz Seçme müsabakamız bayramın ikinci gönü Seçme müsabakamız, bayramın ikinci günü verilecek bir danslı çayda icra edilecektir O gün, danslı caya iştirak e-den zevat, müsabakaya giren hanımlara rey vereceklerdir Bu seçmede en fazla rey alanlar, hakem heyeti karsısına çıkarılacaklar - Foto JOrevj 38 — OOler Hanım m boy resmi Danslı çay taat dört buçuktan yedi buçuğa kadar devam edecektir Müsabakaya giren hanımlar, akrabalarından bir hanım veya bİr beyle çaya Mabadı S inci sabitede ''"''•"KiıııııımııımııııımııiıiMinıııımıiHmııınmıımımııınınııııııııt »muininim misti Şimdi elde edilen neticede senevi 700 bin liralık altın taksitlerle 8 milyon altın liralık itibarî resülma-linde bir borcun edası mevzuu bah-solunuyor Netice pek mühim, büyük ve şükrana hakikaten lâyık olmakla beraber Fransa'deki alâka -darların güya çok ziyan görmüş oldukları iddiasile çok yerinmelerine gene mahal yoktur Çünkü şimdiki iktisadi ve malî şerait ile Türkiye borcun bu şekle ifrağ olunmuş raik- "-ı"muininin tarım dahi azami gayret ve himmet sarfederek ancak ödemekte devam edebilecektir Bu netice ile ayni zamanda istihsal olunan Türk - Fransız dostluğunun pürüzlerden temizlenmesi ne -ticesi de başlıbaşına büyük diğer bir neticedir iki tarafın daha kıymetli olan bu asıl büyük neticeyi lâyık ve lâzım olduğu veçhile inkişaf ettir -meğe çatışacaklarım ümit etmek lâzımdır YUNUSNADİ Pazar günü Ankaradan, hareket ediyorlar Ankara 12 Telefonla — Reisicumhur Hazretlerinin pazar günü memleket dahilinde yapacakları seyahate çıkmaları mukarrerdir Gazi Hazretleri Balıkesir'i şereflendirdikleri vakit Kultur kö- Iyüne giderek tetkikatta buluna -caklardır Cihan İktisat Konferansına İştirak ediyoruz Dün Hariciye Vekâletinde bir komisyon toplandı Ankara \ _ Telefonla — Londra'da top -lanacak cihan iktisat konfe -ransı için bu -rada hazırlıklar yapılmağa bas -lanmış tır Dünya 3c -tssadî buhra -oma karsa a~ lınacak tedbir -leri mü z akdedecek odan bu konferansta hükümetimizin de kuv Mabadi 6 met sahifede istanbul'un su mes'elesi Terkos şirketi ile yeni idarenin farkı nedir? Yeni idare kendisini halka sözle degiî, yapacağı işle göstermek istiyor ''«-•-aSBIHaaiB Terfcosu Belediyeye maletmekle İstanbul*, rjnutulmîyaeafc bir hizmet görmÜ» olan Muhittin Bey ve Terkos Suyu İdaresinin eski şirket kâğıtları üzerine bastığı damga nelerce kale kesilen bu binayı ben bâr Tevflk ROstö Bey U Müfettişlik Eski İktisat Vekili Saki' Bey tayin edilecek Ankara 11 İbrahim Ta -K Beyden in -hilâl eden bi " rinci umumî müfettişliğe, daha vâsi salâhi -yellerle Mec -Ks iktisat Encümeni Reisi Edirne meb' -usu Şakir Beyîn tayin edile -ceği söylenil -m ektedir • $aKfr Bey Esbak İktisat Vekilinin aarkt sanayi hayatı uyandırılmasın a ça lışıldığı şu sırada müsmir faaliyet lerde bulunacağı ümit edilmekte dir Aka Gündüz Ankara meb'usu oluyor Ankara 11 Telefonla — Göçenlerde ve -fat eden Ali Beyden mim -hal Anakra meb'usluğuna muharrir Aka Gündüz Beyin namzet göa -terilmesi ta -karrüe etmiştir Romanları ile millî edebiye! numunelerinin GundOz Bc en güzellerini veren, makale ve fık-ralarîle Türk inkılâbının en canlı, en şuurlu ve en müessir fikriyatını yapan Aka Gündüz'ün meb'us intİ -habı kendisine millet vekilliği tevci-hilc hizmetlerinin mükâfatlandırıl -ması şeklinde telâkki edilmiş ve herkesi memnun ermiştir --" , 697 numaraya 200,000 lira çıktı Piyango numaralan 3 üncü sahil ede Terkos şirketi 3e İstanbul Belediyesi Ter • kos suyu ida -resi arasmda ne fark var? 1 Terkos tesisatı Belediye malı ol duktan on gi sonra bir akşaı üstü bu farkı tesbit etmek özere eski şirket binasına gi im istanbul halkı • nın ıstırabına se- Belediye terkos suyu idaresi müdür mua vint ihsan B taş yıgmı farzediyordum Meğer Terkos tesisab kadar eski ve harap bir virana İmiş Fotoğrafçı Namık ile beraber dar, fena aydınlatılmış, bir kapıdan İçeri girdik İki taraflı ahşap bir merdiven yu-kan doğru yükseliyor Solda bir kenara tahta çerçeveli bh- yığın tabelâ yığmışlar «Nedir?* dîye sordum Esiri şirket zamanında merkez binası ile şubelerin kapılarında asılı duran levhalar* mış Kaldırmışlar Yenileri yapılıyor • muş Memurlarla hademelerin yakalarra-dakİ pirinç rozetler büe sökülmüş De-Lütfen sahifevi ç«"frı»ıts Hava seferleri başlıyor Dün tecrübe uçuşları yapıldı - Bir Hava Yolları idaresi ihdas olunacak İstanbul He Ankara ara " sında hava seferlerini yap * m ak üzere A-merika'dan ge -len, rvİ t a yy a -renin kurulma " lan tamamen bittiği İçin dün Yeşilköy'de ba -zı tecrübe u -çuşlan yapd -mistir Dün, tay - , Mn tecrübe uçuşları yapan tayyarelerden biri verelerden yalnız bİr tanesi uç - | köy "den havalanmış ve şehir üzer muştur Tayyare saat on birde Yeşîl- I Mabadl 6 mcı sahifede ırııiMiııııııııımıuıııııninninilininimiıınııımıımmıııııııırııınııııııııııııııııımıııınıııtıımıııııımıııtnımııınıımiM Vilâyet kongresi bugün toplanıyor istanbul'a ayrılan Kontenjan listesi 4 üncü sahi/emizde Halk Fırkası İstanbul Vilâyet merkezinde kongre için hatırlanan talan as vOdyat idare heyeti telsi Cevdet Kerim Bey Halk Fırkası Vilâyet kongresi bugün fırka merkezinde toplanacaktır Kongrede; ocaklardan itibaren tesbit edilerek kazalara ve nihayet vilâyet kongresine kadar gelen dilekler etrafında müzakere cereyan edecek ve icap eden kararlar verilecektir Meşhur Casusla V_ •Camhuriyel -13 Kânunusani l9'*3- Şehir ve memleket haberleri ,ı A&iMN DAV ER -- 61 — Ekrem Kaybettik Reşad': Yüzbaşı Ladoux, Mata-Hari'yi gene Üstat evvelki gece öldü ve dun defnedildi tuzağa düşürmeğe muvaffak olamadı da Zekât ve fitre Nasıl toplanacak? Hazırlanan zarflar Bütün bu evrakı bir defa daha trlkik ettim KeJının yazdığı ve ya aldığı mektupların suretlerini birer birer okudum Bu mektupların çoğu, cephedeki Rus tayyara yüzbaşısına ¦ • ' 11»ı Maltoff İla taali ettiği aşk mektupları idi Bu mektupların hepsi ııkı bir sansür ve tetkikten geç -unu Gizli mürekkeple bir şeyler yazdı olup olmadığını anlamak için sansür dairesinin labora*ırvarIarm * da m üstat kimyagerlerimi» tara " fından muhtelif mahlûllere batini -mitti Hiç, ama hiç bir sey yoktu Bütün bu mektuplardan ve evraktan veh -ham ve vesveseli bir insan ban müphem şüphelere düşebilirdi; o kedar, Mata - Hari Fransa'da sade hatta fakirane bir hayat heç iriyordu İlk önce indiği otelin hesabını taa -viya edemediği için oradan çıkmağa, daha ucuz bîr otalde oturmağı mecbur o amuttu Burada kendi» ni pek as adam ziyaret ediyordu Bunlar da, harpten evvelki eski dostları idi Sonra, kadın tevkif edilip te divanı herbe verildiği zaman, bu adamca" ğızlann da bazı belâya uğradı, hepsi, haksız yere, şüpheli adamlar olarak divanı harbe sürüklendiler, sorguya çakild'ler Kadının 1916 senesindeki haya -tında yegâne şüpheye ve muahezeye lâyık hareket, bazı ecnebiler ve mezun zabitlerle dUşÜp kalkması idi Bütün bu ecnebiler va bilhaısa sabitlerin hepıî tarafımızdan zorguya çekilmişti Zabitlerkadınla pek kısa sllren temaılannda şüpheli hiç bîr hâdiıe cereyan etmediğini, hatta en, aamimî anlarda bile kendilerinden askerliğe dair en küçük ve en ehem-mivettiz bîr şey sormadığım temin ettiler Bu kadın hakkında nazil bir karar vermeliydik? Casus mu idi, değil mi İdİ? Eğer, casus İse; böyle daimî bir şüphe ve tarassut altında, aramızda yaşamaktan ne fayda umuyordu Eğer casus İse, kendisin! takip edenlerin hepimi atlatmışı kendisine hazırladığımız bütün tuzakların farkına vararak yanma bile yanaşma -rmştı Hatta, bizzat banim, hatırladığım en son tuzağa bile düşmemişti Harpten evvel tanıdığı âşıklarından bir! olan mÜIâzim H gibi zeki, kurnaz bir adam, rolünü harikulade bir meharetle oynadığı halde kadını aldatamamış, ondan hiç bir sır alamamıştı ve nihayet mülâzim Ht Mata - Hari'nin cama olmadığına kanaat getrmi*ti, bu hususta adeta ona, tekeffül ediyordu Kendi kan -dine: — Şİmdi yapacak bor şey yok, dedim, beki i yelim bakalım, yaşıyan görür Doıyayı kapattım Sonra, başkumandanlık karargâhına telefon ederek Mata - Hari'nin VirtePe gelmekte olduğunu ve kendîsİle yaptığım mülakatı anlattım — Muhterem miıafirimiz, tetik -tedrr, dedim; gözünüzü açm, sis de tetikte bulunun! Çünkü ortada M bfr delil, hatta esaslı bir şüphe bile mevcut olma ¦ masına rağmen Mata - Hari'nin, böbreklerini tedavi ettirmek için birdenbire Vasges'lere gitmek istemesinde mide bulandıran bîr nokta vardı kî o da, karargâhı umumilin, Alınan fabrikalarını bombardıman etmek Üıere, Vittel civarında yeni bir tayyare karargâhı tesisine karar verdikten bir kaç gün sonra, kadının böyle bir tedaviye ihtiyaç göstermiş olması idi Aradan İki hafta ya geçmiş ya geçmemişti ki karargâhı umumi dansözün avdetini telefonla bana bil -d iılı Vittel'da bulunduğu müddetçe, hastaların en sakin ve en söz dîn-liyeni olmuştu O kadar kî otelde, birdenbire payda olan va kendisine hizmet eden bir oda hizmetçisi ile ömründe hiç uçmamış olan gayet yakışıklı bir tayyareci mülâzimin kendisine neden bu kadar mülâze -mette bulunduğunun farkına varamamıştı Bu tayyare zabiti vazife -sini pek iyi ifa etmiş dans semasının o parlak yıldızına başka tayyareci -lerin yaklaşma tını m en eden bîr hü -cum tayyarecisi olmuştu Ne tayyarecinin, ne de oda hizmetçisinin bana gelen raporlarında calibi şüphe hîç bir şey yoktu Artık tereddüde mahal yoktu Mata - Hari ile uğraşmak suretile, başka işler için çok lüzumlu olan vaktimiz! beyhude israf ediyorduk Mata - Hari'nin bizzat bana verdiği nasihati tutmak va kemali nezaketle kendilini hudut haricîne atmak en muvafık hareketti VîttePden avdet*nden İki gün sonra, evvelce vadettİği gibi ziyareti -me geldiği zaman, onu hudut haricine çıkarmağa karar vermiş bulu* nurordum Gene, ilk görüştüğümüz günkü elbiseyi giymişti; fakat güzel esmer yüzü biraz daha solmuş, çizgileri biraz daha lüzülmüştü Bu haline kapalı bir şekilde nazarı dikkatini cel-betmek istedim — Yorgun frörünuyorsunuz, Ma -ta - Hari; galiba Vrttel'deki tedavî usulü size biraz ağır geldî; belki de oranın havası yaramamıştır — Ne tedavî, ne de hava! SVıIr-liyim Sevgilimi çok göreceğim geldi — Demek kî onn bu kadar çok seviyorsunuz — Bu aşk, belki de hayatımın yegâne aşkıdır — O halde Malzoff ile evlenİnir — Benimle evlenmek ittemea O, büyük ve asil bir ailedendi va büyük baban olan amiral Malzoff Ma-razoff izdivacımıza müsaade etmez İçini çekti, susta, bir müddet dalgın düşündü, sonra, şu sözleri söy -ledlt — Ah, param olsaydı Onun bu sözü üzerine kendi kendime: «Meı'elenin anahtarını bulduk galîbat diye düşündüm — Ne kadar paraya ihtiyacınız var? Mabadı rarl ğiftirilmİyen yalnız şirket kâğıtları imiş Belediye tasarruf olivin diye Terkos Şirketi başlıklı kâğıtların Üzerine Belediye Terkoı Suyu İdaresi damgasını vurmuş Onlar kullanılıyormuş Merdivenleri tırmanmağa başladık Her katta bir sahanlık, her sahanlıkta yerden tavana kadar yükselen eski zaman İşi birer saat ile birer yangın musluğu var Bize yol gösteren hademeye sordum: — Terkoı şirketi binası olmadan evvel ne îmiş burası7 -s- Otel! Namık atıldı: — Demek şirketin »ağırlığında hikmet varmış Merdivenler o kadar karanlıktı kî yürümekte adeta müşkülât çekiyorduk Üçüncü kata güçbelâ çıkabildik — Şu odalar kalem odaları — Buran etkiden tercümanın oturduğu yerdi Malûm ya M Kaıtelno türk-çe bilmez Şimdî müdür muavini ihsan Bey çalışıyor — işte, Iıtanbııl Belediyesi Terkoı suyu İdaresinin müdürlük makamı Yani müdür M Kastelno'nun odası Saat alfa idi Bu saatte şirket binasında bulsam bulsam siyasetimizden evvelce haberdar Htiğimîı müdür mua • vmİni bulabilirim, diyordum Halbuki tahminim hiç te tahakkuk etmedi Müdürün odasında murakabe heyeti içti -ma halinde İçeride Vali Bey de varmış İçtima beş saattir devam ediyormuş Beri tarafla Belediye Sular Müdürü ve Taraşta asar* adan ainaa yeni tnüdür muavini İbran Bey evrak tetkiki İla meşgul Kalem odalarında çalışan memurlar da var Ziller işliyor Hade ¦¦ meler oradan oraya koşup duruyorlar — M Kaıtelno nerede? — Murakabe heyeti içtimainde — Peki ama kendili türkçe bilmezmiş Müzakere franıııca rra yapılıyor? —Ne münasebet, türkçe 1 ihsan Beyin odasına girdik Belediye terkos tesisatını aldıktan sonra şirket memurlarından hiç birini değiştirmemiş Yalnız bîr müdür muavinliği ihdas olunmuş Belediye Sular Müdürü Ihtan Bey vazifesine ilâveten Terkos suyu idaresine de müdür muavini yapılmış Terkos şirketi ile lıtanbul Belediyesi terkoı suru idaresi arasında ne fark olduğunu tesbit İçin biraz acele ettiğimi biliyordum İhsan Bey de bara buna anlatmakla söze girişti İşe yeni ballandığını, her şeyin henüz tasavvur halinde olduğunu, İstanbul Beledîyeti Terkos suyu idaresinin kendilini halka sözle değil, yapacağı işle göıtermek istediğini söyledi Tabii halkın tu ihtiyacını tam manasüe tatmin için her şey yapılacaktı Kulaklar halkın şikâyetlerine kapalı olrmyacakfa Şikâyetlere karşı bilhassa hassaı davranılıyordu Kapıdan çıkarken arkadaşıma sordum: — Terkos Şirketi İle lıtanbul Belediyesi Terkoı suyu idaresi arasında nc fark var? Namık tereddütsüz cevap verdi: — ilimlere dikkat etsene! BırinHe an var, »tekinde yok t Matbuat a -ilesi en eaki ve kıymetli u -zuvlarından bi -rinİ daha kay ¦ betti: Muhar -rlr Ekrem Re -şat evvelki gece saat 2,5 ta hayata göz -lerinî yumdu Ekrem Re J şat; bizdeki ilk gazeteciler * den bütün m es- Merhum Kkrem Ttetat B İrk hayatı temiz geçmiş bîri İdî Ta «Malûmatı zamanında yazıcılık â\-lemîne giren merhum bilhasaa met -rutiyotten sonra cevval, ateşin, bir tahrir ve mücadele faaliyetilo bu yolda yürümeğe devam etmiş, bir çok gazetelerde muharrirlik, tahrir müdürlüğü yapmış, aynca eser -ler çıkarmış, hocalıklarda bulunmuştur Son mesai »enderi cCumhuri -yet» e meşkûr hizmetlerle geçmişti Mahmut Sadık ve Ahmet Raaim'-den sonra gazetecilerin piri sayılan bu muhterem ihtiyar, yaşına rağmen dinç, nes'eli idi, kemalinden ve tec -rübesinden daha uzun seneler isti -fade edebilmesi düşünülürken fl " fulü, zıyaın ehemmiyetini arttırmaktadır Merhum üstadın vefatı gazeteler tarafından hemen hemen; dün saat üçte yapılan cenaze merasimi an -lannda haber alınabilmiş olduğu i -çin maalesef matbuat müntesibinin-den pek çoğu bulunamamış, son hürmet vazifeleri tamamen yapılama ¦ mistir Merhumun güzide oğlu tarihçi ve Tarih enstitüsü asistanı Reşat Ekrem Beyle diğer kederli aile efradına beyanı taziyet eder ve teselliler dile -riz Matbuat Cemiyetinin teessürleri istanbul Matbuat Cemiyetinden: Cemiyetimiz azasından ve mat -buahmmn emektar muharrirlerin -den Ekrem Reşat Beyin dün gece saat iki buçukta vefat ettiğini kemali teessürle haber aldık Bu elim hnber bütün matbuat müntesiplerini derin bi teessüre düşürmüştür Merhumun ce nazesi dün öğleden sonra Göztepe* -deki hanesinden kaldırılarak mak -beri mahsusuna defned'ilmiştir Matbuatın en eaki emektarlarından biri olan Ekrem Reşat Bey merhumun kederdide ailesine ve bütün matbuat mUnteeİpIecine en kalbi ve samimî teessür ve taziyetlerimiri beyan ederiz ¥11 3,000 ecnebi kOçOk esnaf çalışamıyacak istanbul Vilâyeti küçük san'atlar kanunu mucibince bundan sonra İstanbul'da çalışamıyacak küçUk esnaf m bir listesini çıkartmaktadır Miktarı üç bini geçen bu esnafın 40 kadarı şofördür Mütebakisini İşçiler, kahvecler, tütüncüler, piyazcılar, garsonlar teşkil etmektedir iskân işinin tasfiyesi İskân adi dosyalan mülkiye mü -fettlşleri tarafından tetkik edilmektedir Bundan maksat henüt intaç edilmemiş olan 150 dosyanın mua -melesinin de ikmalile iskân tyne şehrimizde sureti kat'İyede nihayet ver • mektlr • Adliyede va İMİ a h fcs e m © d a r d a Katil Yani Atina'da ediliyor Geçenlerde Rumeli hanında rengin bir kadını öldürerek Yunanistan'a kaçan ve Atina'da tevkif edilen katıl Yani müıtantik tarafından İsticvap edilmektedir Israr edilen bir hO'-öm Catalca'dn bir köyde kavra ettiği Oıman İsminde bir şahıı öldUren Ahmet evvelce 15 tene hapıe mahkûm olmuş ve Temyiz, bu ka-an nakzelnvıu Ağırceza mahkemeli bu davaya nakzen tekrar bakmış va eski hükmünde ıırar edi1me»ine karar vermi-Hr isticvap Vatandaş! sey Şeker Bayramı geliyor, bayram için alacağın her yerli malı olmalıdır Millî iktisat ve Tasarruf Cemiyeti evlere dağıtılıyor FiTREVEZEKAT YARENİNDİR 0 Fitre ve zeklt tayyarenindir I , Dün Tayyare Cemiyeti Vilâyet şubelinde müdür Hasan Fehmi Beyin reisliği altında kasa ve nahiye şubeleri relilerinin iştirakile umumi bir içtima aktedîlnüş ve zekâtla fitrenin nasıl toplanacağı gorüıülmüılür Tayyare Cemiyeti taraflıdan bas -trnlmış olan zekât ve fitre zarfların m Tayyare Cemiyeti teşkilâtı vasıtasile şimdiden evlere dağıtılması ve ramazanın son günlerine doğru tekrar toplanılması kararla emiştir Bu zarflara evlerde zekât, fitre konacak ve üzerine miktarı yazılıp imzalanacak ve zarf kapanacaktır Zarflar kanalı olarak toplanacak ve ma ha!! e teşkilâtında çalışmıyarak na -biye ve kaza şubeleri merkezi erinde idare heyetleri muvacehesinde açılacak ve hususi matbu cetvellere miktarları ve isimleri yazılıp hesap cetvellerile ve zabıt varakalarile birlikte hasılatı Vilâyet subeıîne teslim ednecelcbr Umum hasılat bilâhare Ankara'da Tayyare, Hİlâliahmer ve Himayeîetfal Cemiyetlerinin umumî merkezleri arasında, taksim olunacaktır Bu üç hayır eemİvetİnin çok havırlı İşlerine ve hava müdafaasına earfedîle-cek olan zekat ve fitreyi herkeıtn Tayyare Cemiyetine vermek rcretile ayni zamanda mühim bir vatan borcunu ifa etmiş olaeağma ıUnhe ynktor Yüksek Mühend s mektebi talebe cemiyetinin fconqresi Yüksek Mühendİı mektebi Talebe Cemiyeti senelik kongresini dün saat ikide Beyoğlu Cumhuriyet Halk Fırkasında ak t etmiştir Kongre rirstet d iv anma Osman Bay seçilmiştir, idare heyeti raporunda talebeye lüzumunda ikraz re yardımda bulunmak, lüzumu olan eşyayı ocuz temin etmek ve yerli malını korumak gaye ula bir sandık açıldığını, geçen tene mesai programına ithal edilen kitap tab'ı işinin yapılamadığı bildiriliyordu idare heyeti raporu alkışlarla karşı-lanmış, müteakiben teftiş heyeti rapora okumuştur Celse saat 6 buçuğa kadar devam etmiş, şiddetli tenkitler yapılmıştır Vaktin gecikmesine binaen ruınamenîn ancak birine! maddesi tetkik edilebilmiştir Kongre başka bir güne tehir edilmiştir Baytar mektebinin nakil Şehrimizde bulunan Yüksek Baytar mektebinin gelecek sene kat'î surette Ankara'ya nakli takarrür etmiştir 1 j 72000 Ruma etabli Vesikası verildi Tâli Komisyonda işler bitmek, üzere İstanbul Tâli Mübadele Ko -misyonu vazifesini İkmal etmiş gibidir istanbul'da 72,000 Rum'a etabli vesikası veril -mistir Ankara itilâfnamesi yapılmamış olsaydı istanbul'da etabli olarak ancak bfr kaç Murahhasıma Müşfik bin Rum kala - Selam! Bey bilecekti Hükümetimizin Rum va -tandaşlar hakkında gösterdiği bu hüsnü niyetin takdir edileceğini şüphesiz addetmek lâzımdır Dön bir muharririmiz İstanbul Tâlİ Mübadele Komisyonu Türk heyeti murahhasaaı reisi Müşfik Selâmı Beyle görüşmüş ve kendisinden U izahatı almıştır: «— Hal ve tesviyesi doğrudan doğruya altıncı komisyona ait işler hemen tamamile taıfiye edilmiş gibi * dir Tâli komisyonda Türk ve Yunan azaları arasında münaziünfih olan bazı mes'eleler muhtelit komisyona arzedilmiştir Bunlar hakkındaki muhtelit komisyonun vereceği ka -rarlan tâli komîıyon tatbik edecektir Şimdiye kadar altıncı tâli komisyon tarafından yetmiş iki bin etabli vesikası tevzi edilmiştir Etabli vesikası vermek demek bir Rum Ortodoks şahıma Türk vatandaşı hukukunu tanımak demek olduğun -dan burun da bilâ tetkik yapılamı-cağı tabiidir Bunlardan mühim bir kısmı nüfuslarımızda mukayyet olmadığından haklarında usulü daire-sizıde tetkîkat yapılması zaruri ve elzemdir Bu tetkîkat azamî itina ile yapılmıştır Bugün altına tâli ko -misyonun elinde ancak dört yüz kadar intaç edilecek dosya kalmıştır Maahaza el'an etabli vesikan talep etmek İçin müracaat devam etmektedir Tâli komisyonda olan etabli mallarının !adesi hakkındaki dosyalar tasfiye edilmiş ve bunların taalluk ettiği mes'eleler hemen tamamile hallolunmuştur Elde ancak bir kaç dosya vardır Binaenaleyh iade edilmek üzere yeniden mal istirdadı mevzuu bahis değildir» My^eif-erırlK Tapu, kadastro tayinleri Sabık Kadastro müfetb'slarinden Suat Bey Kadastro Meslek mektebi topografya muallimliğine, İstanbul Kadastro fen memurlarından Ziya El hem Bey Tapa Beşlen memurluğuna Tapu Baı-fenmemuru Hüseyin Avni Bey Kadastro fen memurluğuna tayin edilmişlerdir Fıkaraperver cemiyetinin meşkûr yardımları 22 kânunuevvelde Süreyya sme -maunda tertip edilmiş olan Kadıköy Fıkaraperver Cemiyeti balosu hasılatından Erenköy'üne kadar olan kısımdaki fakirlere 4000 küsur okka kışlık kömür tevzi edilmiştir Bun • dan başka Gene ayni civar mekteplerinde bulunan 30 kadar fakir talebeye birer çift ayakkabı ile birer kazak dağıtılmıştır, Cemiyeti lakdr ve tebrik ederiz Tatlı müsabakasını kazananlar 15 kânunuevvel Millî iktisat ve Tasarruf haftası münaae -bet le Halkevin -dc yerli mahsulâttan yapılmış tatlılar musaba -kan tertip olun -muştu Bu mü -tabakayı kaza -nanlara dun Halkevinde Millî İktisat ve Tasar -ruf Cemiyeti tarafından mükâfatlar tevzi a * d'imistir Sana -yiciler eratında birinci gelen Selçuk hatun kız tan'at mektebine ve ikinci gelen Liyon çikolata fabrikasına birer diploma ve madalya veri mistir Amatörler eratında Zühtü Paşa hafidi ve Kadınlar Birliği azasından Emine Saffet Hanımın yapmış olduğu tatlı yerli malından imal edilmiş ol -halde diğer tatlılara nİıbeten daha gıdalı ve lezzetli olduğu ka - Dür mükafatlar verilirken bul ed'lerek birinciliği kazanmış ve kendiline cemiyet tarafından kıymetli bîr yün ceket hediye edilmiştir Merhum İsmail Paşa kerimesi Seher İsmail Hanımın yaptığı ütümden mamul kekler ikaıclliği katan-mış va kendisine yerli malı zarif bîr tuvaletlik kumaş hediye edil -mistir Siyasî icmal Fransa - Rusya Senelerce devam adası müzakerelerden sonra Frenaa Ua Sovyet Rusya'sı arasında ademi tecavüz misakı aktedilmiştî Bu mîıakın ehemmiyeti muhtevi olduğu maddelerden siya -da iki büyük memleketin yekdiğerine karşı olan natar ve telâkkisine goro takdir edileceğinden misakın im ta sındanberi İki taraf matbuatı -nin birbirine karşı kullandığı lisan va ileri sürdüğü fikir va mütalaalar bütün cihan tarafından ehemmiyeti* takip olunuyor Rusya komünist fırkası naşiri efkârı Pravda gazetesi harici siyaset* ait son başmakalesinde ademi tecavüz mitaklanmn akli üzerine serma" yedarlık rejimine tâbi memleketlerde Sovyet'lere karşı devam eden coşkun hasmane neşriyata artık bir nihayet verileceği ümidini izhar at -mistir Kıtılordunun naşîri efkin Krat" nava Zvezda dahi Belgrat'ta K ık İtilâf devletleri erkânı harbi tunu -mileri tarafından aktolunan içtİma* lann va hazırlanan plânların arkalında hep Fransa'nın gölgesi bulunduğunu ve çünkü bu devletlerin ordularını idare eden ani merkezin Fransa'nın büyük arkam harbi umumili olduğunu yazıyor Lâkin Kı -tılordu gazetesi bo içtimalardaki aa-ran araştırmağa Rusva'dan başka devletlerin ve bahusus italya'nın lüzum hissedeceğin* İşaret ediyor Sovyet gazeteleri tarafından Fraaf aa'ya karşı bu mUlâyfm kelimeler sarf edildiği bîr samanda Fransıl matbuatı Üçüncü yani komünist enternasyonalinin on Iknci um¦ emi meclisinde İttihaz edilen ve cihazı amelelini elde efmafc maksadına ma~ lu* bulunan kararlar münasebetile Sovyetlere karşı derin itimatsıtlık eseri gösteriyor Hatta Fransa Hariciye Nezaret nin nlm retmî na*brl efkân olduğundan daha dün kendi -ille ademi tecavüz misakı aktolunan bir devlete karşı nazikâne neşriyatta bulunması lârsm gelen Tan gazetesi Sovyet'lerin temeli çürümüş ol" dığu ve yıkılmak üzere bulunduğu yolunda başmakale neşrediyor Mezkûr gazete diyor kiı «Bütün dünyada otuz milyon issiz olduğu ve bunun neticesi olarak ma nevi ıstırap va sfyaal karışıklık ek* ¦İW olmadığı hald* Sovyet Rusya'sı kadar hiç bir memleket feci bir sefalette değildir Sovyet menabllnden verilen malûmat İle bîtarafane yapılan tetkîkat kotntmiat rejfmmV 1917 senet inden beri şimdiki kadar buhraa geçirmediğ'nl İsbata kâfidir Buhranı- başlıca âmili Sovyet Rusya'sı nüfusunun kahir ekseriyetin! teşkil e-deTı köylülerin sanayi ve ticaret gibi zlraati dahi komünist usulü İla idare etmek maksadile tesis olunan Kolhoz usulüne karşı göstermekte olduğu mukavemettir Bunun neticesi olarak Rusya'da 1931 senesi buğday mahsulü 1930 ¦enesine niabetl* 120 m İyon kental noksan olmuştu 1932 senesi mahsulü isa 1931 senesi frnahsulünün Üçt* bîri niibetirde ekrk olmuştur Artık Rusya'nın mahsulü Rutya'da büyük ¦anayi merkezlerinin iaşesine kİfa -yet etmiyor Koylular aylardanberi silâhlı sîlâhsıı mücadele ve muha -rebe ediyor Muassara bir sanayi cihazı kurulmuş ise de İstihsal ya pat al iptidai mera t tan ve malî vesaitten mahrum bulunuyor Muazzam k3yl0 hareketi karşısında komünist rejimi ya mahvolacak yahut zamaneye göre cezri tadile uğnyacaktır On milyonlarca intan sefaletin ton derecesinde sürüklendiği va açlığı duyduğu bir zamanda cebir ve şiddet ve polis kuvveti rejimi her ihtimale karsı muhafazaya kâfi gelmez Sovyet'lerin sulh için götler -diğl arzu re aktettiği ademi tecavtta mlıaklan ve Mançuri'de ilerllyets Japon'lara karşı cemİlekâr davranması hep dahilî vaziyetisin! fecaatinden ileri gelmiştir Bu yazılardan sonra Tan gazetesi üçüncü enternasyonalin faaliyetin -den şikâyet ediyor Sovyetlere karşı hasmane olup mevcut ademi tecavüz misakı il kabili telif değil -dir Bunlar demek istiyorlar ki Sovyet Ruıya'tının bugünkü sulhperve-rane siyaseti dahil! vaziyetinin sarından neş'et eylediğinden Sovyet Rusya'sını devirmek zamanı gelmiştir Ademi tecavüz misakı gibi kâğıt Üzerindeki riyakârane taahhütlerini sulhu temine kifayet etmediğine bar delil dahi budur MUHARRFM FEYZİ *S Evkat cetveli 16 Ramazan Cuma 13 kânurtseni 1933 ! m sal Tu'û Ogle İkindi MiSSIT; : Ktanl 1 :3~ 2,2-2 720 0,46 12 : jVsutl ?£?, r94 IMS lluJ Hayat Ansiklopedisi Cumhuriyet İSTANBUL — CAGALOGLU Telgraf ve mektup adresi: Cumb ariyet İftaobal — Potta rntnrar İstan bal t*o 3te CUm 3T t6S 14 KâllUnUSSnİ 933İ Telefon: Bapnunarrlr 2336e Tahrir mQiJOru: 2323a İdare mûduri: 22366 Matbaa: 20472 nia tanlfelerlnuı brrkese 1 çık tır— Camhaıiyerie neşrettirilecek Hinlar iln dogradan dotruya Idarebanetalıe dahi müracaat olunabilir Dokuzuncu sene: No 3123 Hayat Ansiklopedisi Büyük bîr kütüphaneyi bir arada evinize getiren en faydalı eserdir Her evde bir tane bulunmak lâzımdır IIIIFIL-lll'lIII Halk Fırkası İstanbul'da İki Senede Meler Yaptı ? = ırırtın iııırı nmııımnm """TmiınnıntııriMi-jti'iıiMfi i"imıi"iiıııımrrıir,ılmlınıııııııııııınıııınırııınıııııııııııııııımıııınıııı-aımırııtıııııııımıtımınıııımımıiHiınıınııııı i"""mı«im Fırka vilâyet kongresi dün elli sekiz murahhasın iştirakile aktedildi Tasarruf Cemiyetinin Güzel bir düşüncesi MîTlî tasarruf cemiyet mut m Ankara'da muvakkat veya daimî, yalnız memlekete veya diter mîlletlere de mahsus olmak Özere, İstasyon civarmde büyük ve modern bîr sergi evi yapmak için çareler aradığını sevinçlerle doydum Bu millf cemiyetin, doğduğu ve kurulduğu gündenberİ yurda ve yurttaşlara yapmış olduğu değerli talerin, çok büyük olduğunu gördüğümü! canlı eserlerinden anlamaktayız Bu defa da, hükümet merkezinde milli varlığımıza, uygun sergi eri yapmak hususundaki düzünce ve araştırma larmı takdirle anma -¦nah ve bu güzel düşünceleri sük -ranla kararlamamak elden gelmez Büyük harpten sonra Avrupa'da, hemen bütün hükümet ve mîlletler arasında sergiler açmak düşüncesi, çok ileri gitmiş hatta Orta Avrupa'da birbirine kanlı düşman olan devlet ve milletler aralarındaki antikanı duygularını unutmağa çalışarak Şikelerinde, senenin 1-gişîk ayların -da sergiler açmak için çok güzel anlaşmışlardır Sergi tarihi dünyada çok etkidir Hâlâ zamanımıza kadar yaşıyan ve bîr çok yarlerde devam eden panayırlar, seyyar pazarlar, etki aşiret ve milletleri* iktisadi hayatlarında o zamanlara uygun, sergilerin ilk -rtfcvılJL rınr* w» pazarlar, kî zamanlarda bile milletler ara • smda alış verişi düzeltmiş, aradaki intikam duygu ve düşüncelerini a " za İrmiş, har millette bulunan san'al kabi'iyetini birbirine tanıttırmış ve aşılamış, dünya İnsan kütlelerini el-ele vermeğe v« biç olmazsa aradaki fena durguları azaltmağa ve düzeltmeğe sebep olmuşlar Eski ve hatta orta talihlerde, milletler yaşayışında, güzel eserlerini göstermiş olan panayır ve pazarlar, büvük harpten aonra yerlerini, iktı-aadî sergilere bırakmışlardır Bu vazıyeti iyice anlamış olan, hükümet ve milletler, aralarındaki intikam duygularına bakmıyarak, hükümet merkezlerinde veya memleketi ecinnin variyetlerine en uygun yerlerinde millî veya komşu devletlerle bütün dünya milletlerine ait olmak ü -zere umumi sergiler açmaktadırlar Sergiler, İster yalnız bir m emle -kele veya bir hükümete mahsus olsun, isterıe bUlUn dünyaya şamil bulunsun, nasıl olursa olsun, bunların mîlletlerin yaşayışları, görüşleri, düşünüşleri, iktisadî varlıkları üzerinde yapmış olduğu gOzrl görünü*!er öl-çülemîyteek derecede büyüktür Cırmhım'vet Türkiyesi, raptı gı büyük İnkılâplardan sonra, İsmet Paşa hükümet nîn başladığı bfnbir İş arasında, ser r İl er melesi de dü * şünmemis değildir İki sene evvel Ankara'da açmış olduğu Bevnelmt -lel ziraat ve ısnıvi sergisinin güzel ve ınımı'mtı hatıralarını sönlü -mi"de hala saklamaktayız Her sene İstanbul'da Milli Tasarruf Cemiyet imi-in Galatasaray lisesinde açtığı milî sergiler ve Ankar a'tmrda gene h*m her sene anlan memleket servileri »n»flnerW«i sevmelerle do'dtrracak derecede mühim ve gü-ıcMfrlar Hüknm*t namına Milli Tasarruf Cem'velimirİn geçen sene beş martta LavİoıVde açılan B'vnetmİM dünya büyük sergisinde Türk mü -leti namma, kazanımı olduğu yük -»eh /lif-»" nrada bubınnrus br şahidiyim Milli Tasarruf Cemiyetinin, şimdiye b-dar her hasladı-S İşte gb-rPlen vüzel eserlerime, meşher ve sergiler humsunda teknive dayanan yüks*k bilgisi, cemiyetin borftnhG s Hz» ' dnflnre ve teaebbQ*l*rVıde de mnvaffak olacağına en büyük bir de^dîr Mîllî Tasarruf Cemiyetini kuran Ve İlk rflndenl-eri yüksek reîsi bulunan BUvflk Millet Meelİsİ Reİsİ Kâzım Pasa Hazretleri, mîllî tasarruf husuaımda arlıl'an millî L-azanç •«¦ muvaffak olacaklarının en büyük m" Mee Herin d en biri de, Ankara'da daimi, büyük sergDer sara- Dünkü Fırka kongresi Vilâyet idare heyetinin 2 senelik mesai raporu Raporun kıraatinden sonra müzakere açıldı* takdirler ve tenkitler yapıldı murahhaslar İçtima hallnda f!yasete İntihap edi- rfclnel reisliğe lnt-I Hüsamettin Ps hap edilen Naklye Bl ve Kadri Beyler in':lıap olunduktan son- Mabaat linet talfedı ' Vilâyet kongresine İştirak; eden Carahuriyat Halk Fırkan Vİfegel I-—iir,,", dün saat M te F-rkanın Islan bul merkezinde, üst kattaki salonda a-çddı, Adalar, BaLrrkÖy, Beşiktaş, Beykoz, Beyoğlu, Çalaca, EmİninÜ, Fatih, Kadıköy, Kartal, Sarıyer, Silivri, Sile, Üsküdar ve Yalova kazalan mümessillerinden 58 kişi gelmişti Grtemiyenler 7 kişi olduğundan büyük bir ekseriyet vardı Bundan barka mümessillerin bulunduğu kısma acılan yanlardaki salonlar Fırka, Vilâyet Halkevi Belediye ve matbuat erkânı ile bir çok samİlerle dolmuştu Vilâyet idare heyetinin değerli Reîsi Cevdet Kerim Bet büyûklrrimizı ve kongreyi selamlı 'arak açtı Kngre reisliğine Hüsamettin Pasa, ikinci reisliğe Nahiye Hanım, katipliklere de Fanila m de bir lurk zengini Tiyen-Çin şehrinde milyoner bir Türk muhitine milliyet ruhu aşılıyor Çin'e giden mütekait Türk miralayı Evvelce İstanbul'da FatıVte nttıran tuvarİ miralaylığından mütekait Abdullah Bey 1927 de, Cİn'e kadar bir seyahat yapmak üzere İstanbul'dan ayrılmış* tı Abdullah Bey buradan Mısır'a gidecek, oradan Hindistan - Türküstanı Çî-nî tarikile Çİn'e varacak ve Cava'ya ug-nyarak tekrar rnernl eh etimize dönecekti; yanına Mısır'dan Tevfİk Bey irminde bir de arkadaş abraştı Bu zahmetti ve tehlikeli yolcu'uta çdcan Abdullah Beyden uzun müddet haber gelm-mİs olması, bir kazaya va yahut bir tehlikeye kurban r itmesi ih -tİnulİni kuvvetlendirmişti Nihsyet dün Başmuharririmize gelen bir mektup, altı senedir ana vatandan nsak olan Ab -dullth Bevİn simdi Tİven Çin'de bulunduûunu bildirmiştir Maamafih, bu mütekait asker, çok büvük vartalar atlat -ansa arkadaşları öldürülmüş, kendisi da iyi kaoG bir ırhdaşımıztn yardırnile perişanlıktan kurtulmuştur Abdullah Bey mektubmda TSefci -ye'den itibaren f-r-r*hatini kısara anlat-Irktan sonra diyor ki: • — Geıdiaim havalide bîr cek yerler şo»t3m TırrkTt--»n'da ırk d a »lan mu •alıra TÛrklerile dü-ün kalktım, onların delslerilr de ilmen meçhul kalmış olan bir çok yerleri görüp tesbit ettim Not* larrr-ı dnrt ciltlik bir Iritao te-kH ed-bi-auıiNmıııiH»ııı IdneisCam Çini etrafından TÛrK mffyo-«eri AzU Sabtr Bey teeek kadardı Memleketime bu sahada aayiz de olsa bâr hizmet yapabücca -ğîme seviniyordum Kanto vilâyetinde ilerlerken Liho şehrine vardık Orada Sansu İsnûndeki ne-hİrd- sallara bindik Veço me* kimde firari Çin askerleri yolumun krtiler, Arksdnşrm MchışVat Tevfik Efsndile sal Uyfajartndaa 4 Unü öldürdüler, İMObadi S And iffftl/«dr Fethi Bey geldi Vaşington'a tayini haberini tekzip ediyor Ankara'ya giden sabık Pa -ris sefiri A1İ Fet-ba Bey şehrimi -ze avdet etmiş -tir Fethi Beyin, takaüde sevka -d ilecek olan Muhtar Beyin yerine Vaştngton büyük elçiliğine tayin edileceği yazılmıştı Fethi Bey bu mee'ele hnkkm- AH Fethi Bey da dün kendisile görüşen bİr mu -barririmiıe demiştir ki: « — Bu haberin nasıl şayi oldu -ğuna bilmiyorum Benim Vaşîngton büyük elçiliğin* tayin edileceğim hakkındaki haberi kat'iyetle tekzip edebilirsiniz Bu şayia tamamen a -ıılstzdır» Pasaportsuz Giden ErmenFler Bir diplomatımızın Pa -ris'te verdiği beyanat Paris'te çıkan ermenîee Garroş ga -»etesi mııbarriri Pariı'ten geçmiş o • lan bir Türk dİplomahna ErmenTler nakkmda ne düşündüğünü sormuş ve r -mi mahiyette olmamak üzere ver -dipî revanla**! kuvdermNtîr ftn cevap-itjı şehrimizde çıkan ermenİce Jama -ttak gazetesi de Gavroş'tan alarak neş-retmiitir Şayanı dikkat gördüğümüz parçala rmı naklediyoruz: «— Biz sizin Ermeni davan dedi -ğmiz tayin aleyhindeyiz Böyle bir dava Toktur, olma«ns da ihtimal yoktur Bİac* sadece Türk tabiiyetini haiz ErmenTler vardır ki muhtelif siyasî ah • val ve şerait trıİrile pasaportsuz olarak vatanlarından ozakl aşmışlardır Bunlar vatanlarına döndükleri zaman bittabi bıraktıktan emlâke tekrar sahİo ota -raklar, yahut bedellerini alacaklardır I Sizin en büyük hatanız Lozan'a ge • Irp bizlore tekliflerde bulunmana ot -muştur Türkiye kİ bütün düşman la rrna ga ¦ lebe çalmıştı Teklifler ve şartlar din -Icmek için değil, ancak kendi şart va tekliflerini kabul ettirmek içİn Lozan'a gelmişti Ermeni mümessillerinin Lozan-da ne dediği hatırlar mısınız?«Ya bize sizin toprağımızda bir ocak verirsiniz; yoksa biz de davamın Avrupa devletlerine brrakını* Bunun da cevabı kı • saca ve mantıkî olarak şu oldu: ¦İstediniz yere müracaat ediniz» -iiiuiliiiiiiiIMinim "¦1'MHıimıınmııııılımınım" yının yapılması hususundaki yüksek düşünceleridir Cemiyeti bu teşeb -bu* vc düşünceden dolayı tekrar Öz gönülden kutlularım tlllinIKH-ıIKIMIIMIIII monu mrb*msj-TAHSİN istiklâl harbi Filmi hazırlanıyor M Zarhi dün akşam Rusya'ya gitti Türk İnkılâbı baklanda yapılacak bîr filmin senaryosunu hasırlamak ürere memleketimize gelerek tetkikat vapsn maruf Rus senaristi M Z*rhi yolda» dür memleketin* gitmiştir M Zarhi hareketinden evvel kendiıile görüşen bir muharririmize film hakkında şu izahatı veımiştir: *— Seyahatimden maksat memleketi, insanları görmek ve yazacağımız e -ser İçin ilk malumatı hazırlamaktı Tetkİkatım İnkılâp ve İstiklâl mü -¦ •'l-lrı hakkında muhtelif noktai na -"-tara göre pek çok filimler çevirmek imkânım bahşedecek kadar zengindir Fakat ben şu dakikada filmin ne •"fcîtde nhtcaguıı anl«ı«-»*m Elimde o kadar çok mevzu var k! hım'ara nazaran yapılacak fîlm içîn muhtelif fikir ve tasavvurlarım mevcuttur Ancak timdi hni-'J*- birini lercih edecek va -riyette değilim Büroda bu it için bir iki ay değil, hatta bir se-a* tctkikalta bulunmak l$«ım *-lrl Bütün bunlara rağmen bu fil -mm senaryosunu Türkiye'de bulunduğum muddrtçe bana Türk rical, san' -stkâr ve edîn'eei tarafından gösteril -tMabadl v inci :aftiedc_ M Çaldaris düştü Yunanistan'da yeniden kabine buhranı başladı Sabaha kadar devam eden meclis içtimai kabinenin sukutu ile bitti M Venizelos millî bir Kabine teşkilini istiyor Atina 13 Hususî — Hususi bîr iç * tima ahirden muhalefet partileri Bah • riye ve Hariciye Nazırlarının bazı şüpheli harekâtını Harbiye Nazırın m dik -tatörlük hakkındaki" beyanatı ve Çalda* ris hükümetinin İcraatım tetkik ettik -ten sonra bu iki nazarm kabineden çe -kilme»uü talep etmeğe, aksi takdirde kabineye verdikleri itimat reyim* geri almağa karar vermişlerdi Başvekil M Çaldarrs'in muhalefet parlılerinin bu müşterek talebini kabul etmediği cihetle Meclîsin dün geceki iç-timaında en evvel söz ahuı M Venizr-los kabinenin icraatını tenkit etmiş ve bu icraatın kendi fırkasının programı'-tetabuk etmediğini teessüfle beyan et ¦ tikten sonra kabineye vermiş olduğu i- 9 i reye karsı s rcyıe ademi İtimat reyi alan ye istifa eden M Çaldaris Ümat reyini geri almağa mecbur kal - Lütfen santfeyt çevirtnu Uç gününüz daha kaldı! Pazartesiye kadar müracaat edecek güzellerin resimleri derce dile cek tir Foto Süreyya İt — Plrders Hanım Bugün, güzellik müsabakamıza İştirak edenlerden evvelce yaloıs baş resmi 17 numara ile neşredilmiş olan Firdevı Hanımm boy ve baş iki resmini dercediyoruz Foto Süreyya 17 — Flrdeva Banımın boy resmi Bayramın ikinci gününe hazırlanınız Müsabakamızın ilk seçmesi, hayra* tldabadl 2 fıtri santttdeı IIl»IIIMm«lll"llllllllllll»lliaillllllllllllllllltllllllllintlllllllMllllllll«llIIIMI«ll»IHIIIIlH*a IftaF sofrasında! fışkırır 'fuordfi battıkça abı hutgûvar //asılı bir baıffa nimettir tulumba tattın 23 üncü cüzü çıktı 'Cumhuriyet |4 Kanunusani i ? „- Meşhur Casuslar Yazan: AB İDİN DAV ER Şehir ve memleket haberleri -- 62 - Mata - Hari, kendisinin Alman Velîah dinin metresi olduğunu ileri sürüyor r Üzüm üzüme Baka baka kararır - Bozdoğan'da hayır cemiyetleri nasıl çoğaldı? — Yüzbaşım, tırmm istediğim p» rayı • ı asla veremezsiniz Bir milyon franga ihtiyacım tu* — Aman «İme Mata - Hari, Fransız casus teşkilâtı, bu kadar zengin değil I Bu parayı site ancak Alman'lar verebilir Ama onlara pek mühim h TmrllcT ifa rm«k şartile — Ne gibi hizmetler mcaclâ — Ne bileyim ben? Bir milyon frank! Bu, muatzam bir aervcltir Alman'lann bu kadar mühim bir parayı »örebilmeleri için, meselâ, ¦itin bizim karargâhı umumim i re girmenis lâzımdır? — Karargâhı umumiye girmem ve başkumandanınızla görüşmem lâ -zimdi», değil mî? — Hayır açanım, o kadar yükseğe çıkmağa hacet yok Maiyetindeki erkânı harp zabiilerinden biri de kâfi, fakat, bu zabitin bütün esrara vâkıf biri olman şart — Yüzbaşım, Alman veliahtımn metresi olursam, bu bir milyon frangı ait, bana verir misiniz? — Gene veremem doğrusu Hem, metresi olursanız, bu parayı, onun acze vermesi Utun gelir Veliaht teki çok tengin, diyorlar Sonra, doğru -su siz de bir milyon frank değersiniz MaU - Hari ¦'kimiı de sustuk ve bu rizkût, bana hiç brtmiyecekzniş gibi geldi Na düünüyordu? Bana ne soyli-yecekti? Şu anda samimi mi idi? Hakikaten para istiyor muydu? Yüzbaşı Malzoffu cidden seviyor muydu? Yoksa rol mü yapıyordu? Ben zihnmrde bu suaH-ti sorar ve onlara cevap bulmağa çalışırken o kararmı vermişti ve hu kararını bana şu sözlerle biMİrcF: — Ben, Alman veliahtımn çok -tan metresi oldum Simdi ne zaman İstersem kendisini tekrar görebil! -rim Yürbaşım, sözlerimi dikkatle dinleyin ve ne demek istediğimi anlamağa çalışrn Alman'lar hastabe yıldılar ve taptılar Almanya'da, bir kraliçe muamelesi got ıınn ıi-, r*ıansa'da, bazı kimselerin meselâ, siz-ln İndinizde ise bir fahişeden baaka bir şey değilim Halbuki ben Fransa'yı ne kadar severim bilemezsiniz Ah, Berlin'deki işinus âlemleri -mizde bir bulunsa İdiniz yüzbaşıml Ben dansedrrken onlar, çıplak ayaklarıma kapanırlardı Elime bir kamçı alır, döve döve onlan, hay -van gibi, ayaklandırdım Hislerini, arzularını coştururdum Hepsi bana itaat ederler, benden kc—harlardı Onlara Öyle hâkim, Övie hâkimdim ki Bu hâkimiyetimi hâlâ muhafaza ettiğime kat'İyyen kaniim Müsaade ederseniz bîr tecrübe edeyim de görün I Bu sözleri söylerken ayağa kalkmıştı Sesi, bütün vücudu titriyordu Mükemmel ve enfes artist, rolünü hem yaratıyor, hem de fikirler aklına geldikçe bu rolü oynuyordu İcat ve âbda kuvveti cidden yüksekti; temsil kudreti de yüksekti Söı söy-lerken hal ve tavrını, hatta sesinin ahengini bîle fikirlerine uyduruyordu Yıldızsız geceler eİbî karanlık, fakat ayni zamanda aydınlık güzlerini, bütün dikkahl- benim güzlerime dikmiş, öyle bir mt iratla bakı - yordu ki ben artık nazarlarımı ne -reye atfedeceğimi, gözlerimi nere -ye saklıyacagımı bilemiyordum O anda, bu kadından adeta korkuyordum Ağımdan kaçıracağı bir kelime ile benim, evet onun değil ben im hissiyat ve esrarı mı ifşaya sebep olmasından korkuyordum Kadın, yavaş yavaş variyete halcim olmağa, farkına varmadan beni ric'ate mecbur etmeğe başlamıştı Elindeki biricik silâhı muvaffakiyetle kullanı -yordu Benî tam kalbimden vuracağını bildiği bu biricik silâh, vatanıma karsı beslediğim muhabbet ve mesleğime karsı duyduğum aşktı Nihayet bu kelime onun ağsından kaçtı Fakat ben, bir defa daha merakımı muvakkaten yenerek oyunumu sükûnetle ve sonuna kadar mu -vaifakiyetle oynadım — Mata - Hari, Almanya'ya gi -derseniz Fransa'dan geldiğiniz için, hiç kimse, sizi veliahtm karargâhı -na kabul ettiremez — Bir kişi var İti benî veliahtm karargâhına kabul ettirebilir? — Bu adam kimdir? Nereden tanıyorsunuz ? — O da benim âşıkım olmuştu Alman ordusunun en büyük müteahhitlerinden biridir ve İstediği zaman her yere Alman karargâhı n -mumîsine kadar girer — Pek yüksekten atıyorsunuz? Peki bu adamın ismi ne? — Kraemerl Bu İlim onun ağzından hir kur -şun gibi çıktı ve bedbaht kadını, işte bu kendi ağrından frrlıyan kur -şun Öldürdü Filvaki Kreamer, Alman imparatorunun bas casusu «Matmazel Doktor» ün Hollanda'da casus tedarikine memur ettiği belli başlı vasıta -lardan biri idî Hiç beklemediğim bh- anda Mata-Hari'nin mahiyetini meydana çıka -ran bu ismi duyunca, yukarıda söylediğim gibi az kalsın, ben de gayri-ıhılyarl ıı ¦ ¦¦, m:t * edecektim, fakat kendimi toı'adım Sakin bİr tobeasümle sordum: — — Peki ama, bu adam, Alman büyük erkânı harbiyesinin bu kadar emniyet ve itimadını kazanabilmek için no satryor ? İleri gittiğim anlryarak faka basmadı, müstehzi cevap verdi: — Patates, yüzbaşım patatesi Arkamda efeld grau» 11 zarif tayyörüm, şartımda bir çanta, yanımda göbekti i patates tüccarım olduğu halde, karargâhın bulunduğu kasaba -ya İnip te sanki tesadüfen veliahtla burun buruna gelmiş olamaz mıyım? — Tabii, veliaht bfr 42 lik mermi İle burun buruna gelmektense sizin gibi güzel bfr kadmla karşılaşmayı tercih eder Mata - Hari, alayı bırakalım da, ciddî Irorraşalrm Hakikaten Fransa» casus teekİlâtma girmek istiyor musunuz? Yalnız dikakt edin Bu meslek çok tehlikelidir, — öyle olduğunu bilmez değilim Afabodl nar Bozdoğan HUallıhmer cemiyetinin çalışkan azalan Bozdoğan «Hususî» — Bura -da son zamanlarda cemiyet -ler İçinde en ziyade göze çarpan ve faaliyette bulunan Hilâlialuner Ce -miyetidİr Bunu, son İntihabatta idare heyetine seçilen atalarla idare heyeti reisi Hâkim Sabrİ Beyin şahsî teşebbüslerinde aramak icabeder Bun -dan evvel cemiyetin bellİbaşlı bir çalışma bürosu bulunmadığı halde bugün cemiyetin katanm en güzel ve merkezi bir mahallinde müsrtakil bir bina i»*:car euN ren iştir Bu cemiyetin faaliyetinden İtham alan diğer cemiyetlerde ezcümle tayyare, kooperatif, spor kuhjbü bu cemiyet binası etrafında toplanarak bir sıraya gelmişler ve o caddenin ismini her cemiyet kendine izafe ettirmek isterken cadde kendiliğinden Cemiyetler caddesi nammi almrş -tor Hİlâliahmcrîn sayılı faaliyetlerinden bîri de on fakir çocuğun bayram için elbise, ayakkabı, çamaşır gibi levazımatmı temin etmesidir Bu hayırlı faaliyet mektepte okuyan fakir talebeye de bir vardım cemiyeti teşekkülüne vesile olmuş Fakİr Talebeyi Himaye cemiyetin de otun fakir at!ebeye yiyecek ve giyecel tedarikj İle meşgul bulunmaktadır FUAT Rikkatimizi, merhametimizi uyan-dırmak için yalnız şu iki sözün yen-yana gelmesi kâfidir: Aç talebe: Tahsil çağında olup ta zayıf bir mİde ile, bos bir kursakla zihni mesai sarfetraeğe mecbur olan aç tele -be, nudcteplerimizde hazin, göz yaşartıcı birer ka-*île teşkil ederleri Icla -rinde öyleleri vardır ki yemek na -mına Öğleyin, bir dilim ekmekle midelerini bastırırlar; öyleleri vardır ki biraz helva, biraz peynir veya so -ğandan baaka hİç bir katık yüzü görmezler ve bunlar körpe çocuklardır, gençlerdir, tahsil ve tetebbu çağında-drrlar, gıdaya herkesten fazla muh -taçtırlar Geçen gün haber verdiğimiz gibi Sirkeci'nİn bazı lokantaları altmışar, kırkar fakir çocuğun ve gencin ia -şderini deruhde etmekle insanlığın en yüksek mertebesinde bir fazilet eseri göstermişlerdir Fakat, biz bu ulvî hayır isinin bir kaç lokantaya kalmamasmı, bütün lokantaların bu mürveti göstermelerini dileriz Hatta, lokantalarda fakir yavruları besle -mek için müşterilerden birer kuruş gibi cüz'î bir ianenin tahsiline bile taraftarız Tek benizleri solgun, kansız ve gıdasız yavrularımıza en ip -tidai yasamak hakkından mahrum kalmasınlar; tek onların mahzun yüzleri gülsün, deriz: Doğru değil mi ? Kral Faysal'ın jTürkiyedeki emlâki Deftardarhk 20,000 Ura veraset vergisi istiyor m Feld grâu Alman askeri Ünlforma-smın rengidir ' dığını söylemiştir Evveli M Çaldaris, müteakiben Bahrîye ve Harbiye Nazırları söı alarak kendi icraatlarım müdafaa etmişlerdir Başvekil kabinenin mîllete karşı vazifesini yapmakta olduğunu Meclisin bunu iyi veya fena telâkki etmesine ehemmiyet bîle vermediğini ifade etmiştir Bu beyanattan »onre diğer muhalefet partileri reisleri M Caldaris ve M Papanastasiu töz alarak M Venitelos'-uzı beyanatına iştirak ettiklerini, kendi tokaları namına da kabinrye vermiş oldukları itimat reyini geri aldıklarını söy* lemislerdir Bunun üzerine hükümet itimat reyi talep etmİs ve ara neticesinde 91 müdafaaya karşı 109 reyle hükümete ademi ihmal beyan olunmuştur Bu suretle ekalliyette kalan hükümet istifa etmiştir Iılifaname bu sabah Reisicumhura tevdi edilecektir Atina 13 AA — Çaldaris ka -büıei Meb'usan Meclisinde 109 reye karsı, 91 rey almak suretile ekalliyette bırakılmış, düşürülmüıtür Meclisin içtimai sabaha karsı saat S te nihayet bulmuştur Relııcumhurun istişareleri Atina 13 AA — M Zaimiı, is-Usarelerine başlamıştır M Veniıclos, M Csfandaris'în ri -reseli altında geniş bir temerküz kabi -bineri teşkili mümkün nlmadığı tak -dirde M Tsaldar'ı'fn riyasetinde oü-miIK birlik kabinesi teşkili teklifinde bulunmuştur M Tsaldaris, kendisini deviren fır -kalann istı'rakİle hir 'ikalar kabinesi teşkil edilmevnİ teklif eylemiştir Atma 13 Hususi — Yeni hükümetin nasıl teşkil edileceği henüz ma''im değildir Mevcut üç noktai nazardan hangisinin galebe edeceği şimdiden kestirilememektedir Bu noktai nazarlardan biri bir temerküz kabinesi teşkili, di -geri, ki M Venise'os'un nok'e» naza -ndtr, Harbive ve Bahrîye Ns'-rlıklan, venizelistlrr tarafından alınmak s art ile gene M Çald'iis'îrt riyasetinde bir kabine teşkilidir Üçüncü noktai nazar M Kafandar"s'İn riyasetinde Sİ Papanas -tasîu ve M1I11 »ko n'1 ¦• un da İştİrakîle müttahit bir kahine leşhiVdlr Askeri bir hareket mi? Atina 13 fHınosil — Asker tara -finden bir hareket yapılacağı hakkımla Selanik'te bir takım heyecanlı şayialar devran ettiği haber verilmektedir Bu sa-yialara •nan'mtmskla beraber Jenral KondilVİn hükümet lehine yapmak ia -tedigi harekıria Çal tarir alryhine bir istikam** alacai-ııı TÖrerek akım kal -dığı tahmin olunmaktadır Vatandaş! Şeker bayramı geliyor Bu bayramda vereceğin hediyeler, memleketimizin parasını dışarı -ya akıtmamalıdtr MLU1 İktisat ve Tasarruf Cemiyeti Bozuk Terkos saatleri de değiştirilecek Terkos murakabe heyeti vazife -sine başlanmıştır Bu heyet Terkos idaresini tanzim edecektir, öteden beri Terkos saatlerinden şikâyet edilmekte, bn saatlerin bozuk olduğu, fazla yaz • dığı iddia olunmakta idi Heyet, ilk iş olarak bu saat mes'elesîni halledecek, badehu şehrin muhtelif mıntakalanna seyyanen su verilmesini temin eylİyecck-tir Şehir Meclisi şubata toplanıyor Şehir Meclisi Daimî Encümeni Mu -bittin Beyin riyasetinde aktettiği içti -mada idarei hususryertm 933 senesinde İnşa edeceği yeni mektepler hakkında müzakerede bulunmuştur Bu Içtimada Belediye fevkalâde masraf bütçesinin müzakeresine de başlanmıştır Bütçe bir kaç güne kadar ikmal edilerek matbaaya verilecek ve şubatın birinci günü açılacak olan Şehir Meclisine yetiştirilmiş olacakta* Belediye niza matına riayet etmiyen fabrikalar Yeni makine getiren fabrikalarla ye -niden tesis edilen fabrikaların faaliyete geçmeden evvel Belediye fen heyetinden alınacak müsaadeden sonra faali-yte geçmeleri mehuriyeti vardır Son zamanlarda bîr çok yeni fabrikaların Belediye fen heyetinden mü -saade almadan çalıştıkları görülmüştür Belediye bunlar hakkında kanunî takibat yapacaktır Şirketihayriye ücretleri indiriyor Şirketi Hayriye'nin vapur tarifesi, diğer vapur tarifelerine nazaran yüksek olduğu, Boğaziçi'nde oturanlar gitgide azalmakta ve buralara rağbet edil -memekte bulunduğunu ve bunun İçİn vapur ücretlerinin indirilmesi lâzım geldiğine dair Belediye tarafından Şirketi Hayriye nezdinde teşebbüsatta bula ¦ nu! m ustur Şirket, bu seneki açığın çok olduğunu ileri sürerek Hatlarda tenzilât yapacağını bildirmiştir Murabahacılarla Mücadele! Aydın Ziraat Bankası büyük bir mücadele açtı Aydın Hu -sual s — Aydın Ziraat Bankası doymak bilml -yen aç bir kurt igbi köylünün temiz kanını e -m en murabaha -çalarla mucade* seve girişen İş ve kısa bir zam da köylüyü b a larm erlerinden kurtarmıştır Kooperatiflerin vazıyeti Mıntakada olyevm teşekkül etmiş ve faaliyette bulunan 28 tirai kredi kooperatifi vardır Bu kooperatiflere dahil 238 köy 3233 kooperator mevcuttur Kooperatiflerin teahhüt edilmiş adi sermayesi 457667 lira olup halen tahsil edilen sermayesi 156730 liradır Bunların ayrıca 29027 lira üStiyat sermayeleri varda* Kooperatiflerin 932 senesinde 7 avlık ikra -zatı 652706 lirayı bulmuştur Bu sene içinde muhteİİf mmtaka-larda daha 10 kooperatif açılacaktır Kooperatifler birliği Bundan başka bu sene Aydın mmtakası zirai kredi kooperatifleri ara * sanda bir birlik yapılacaktır Bundan baaka köylülerimizin istihlâk madde lerini temin etmeleri içbı de bir zs -tihlâk kooperatifi vücude getirile -«ektir Tfyd ın Ziraat Ban lensi muhasebecisi Doğan Bey Irak Kralı Faysal Hz nîn memleketimizde' ve Yunanistan'da, külliyetli miktar da emlâki bulunmaktadır Faysal Hz nİn umumî vekilleri Aziz Mahnnrt Bey bundan bir müddet evvel Atina'ya giderek bu eır/eke mukabil 15 milyon drahm1 almıştır Kral Hz- nin «ehrİmizde Gala-ta'da 4 dükkânı, Büyukdere'de 6 köşkü, Maltep*, tstinye ve Çatal-ca'da bazı çiftlikleri bulunmaktadır Fakat bunlardan bir kısmî vergileri verilmediği için Defterdarlık tarafından evvelce haczedil rr istir Diğer taraftan Defterdarlık ba emlâkin Faysal Hz ne pederi Kral Şerif Hüseyin'den intikal ettiğini nazarı itibara alarak kendisinden 20 tin liralık veraset vergisi istemektedir Kral Hz nin vekili Mahmut B buna itiraz etmiştir, Mes'ele tetkik edilmektedir muallimler talebeye konferans verecek İstanbul ilk tedrisat müfettişleri ev -velki gün bir içtima yaparak her ma -silimin muhtelif mevzular üzerinde senede bir kaç defa talebeye konferans vermesini kararlaştırmışlardır Müteferrik Şimendifer kongresine giden murahhaslar Ba ay İçinde KaJure'dc toplanacak olan şimendifer konferansına iştirak e- decek olan muhtelif memleketlerin murahhasları evvelki gün şehrimize gel -¦nişler ve Toros eksprcaîU KsJûre'ye hareket etmişler tür Anadolu gazetelerinin kötek -siyonlarını arıyorlar Memleketimizde bulunan bîr kaç Alman, Konya'da çıkan Babalık refiki • mîıİn Ok çıktığı gün d en beri 23 senelik koleksiyonunu satın almak için 1000 ura teklif etmişlerdir Almanlar diğer Anadolu gazetelerinin de koleksiyonlarını aramaktadırlar Bu koleksiyonlar millî Alman kütüphanesine konacaktır Arabistan'da şehit olan kah -ramanlara abide yapılıyor Verilen malûmata g8re hükümeti • miz Harbİ umumide Arabistan'da şe • bit olan askerlerimiz için Mezze'de her abide yaptırmağa karar vermiştir Bu maksatla Mezze'de büyük bir meydan satın alınmıştır Bu abide yalanda ikmal edilerek Şam'a gönderilecek ve Türk şehitlerinden İsimleri malûm o -larm isimleri bu abideye hakkedilecek-tir Büyök ikramiyenin talihlileri Tayyare piyangosun un son keşide • sinde 200 bin liralık büyük ikramiye | 55 inci ilk mektep basmuallimi Sait Edip Beyle 2 iaci mektep be»muallimi Mehmet Cevat Beylerin müştereken aldıkları bilete çıkmıştır Bu numaranın bir parçası da Pangaltı'da Bîlezikci sokağında Matmazel Anna'dadır Galatasaray mezunlarının kongresi Mezunlar Kongresinde bulananlar grup halinde Galatasaray Lisesi mezunları cemi -yeti Beyoğlu'nda Liiksenburg a parti • manın d a ki lokalinde dün senelik kon • gresini aktetmiştir Galatasaray'ı dar cemiyetinin dünkü kongresinde heyeti İdare raporu okunmuş ve binanın tefrişi ve diğer busu sat hakkında İzahat verilmiş ve heyet takdir edil m \f tir Azadan bazdan lokalde münasip zamanlarda konferanslar ve konserler verilmesini istemişlerdir Heyeti İdare bu temenniyi büyük bit memnuniyetle kabul etmiştir Siyasî icmal Mısır'da bazı nazırlar neden değişti? Mıarr Başvekili İsmail Sıtkı Paşa bakaç gön -»»rl kabinesinin iatifsam vermişti Kabineyi tebrsr teşkile memur e-¦ !iMi*İ zsmar evvelki ksfcmr sinin en lühim uzuvla mı yenisine almadı Hariçte barak lan'arın arasmda Adlive Na-zzn AH Mahzr P-şa *e Harîcİve Nazın Vahva Pasa • ardır Hariciye Nezaretine Mısır'h fca 1'istivan g;lirlmİtlr-l-ı senrdanberi yani son intihapla ekseriyeti kazendta-ındanberi demir elli bir siyaset ile Mısır'ı idare eden Sıtkı Pasa kabinesinde şimdi birdenbire lef-rika rkm-n hariçte ve dahilde ** İta • iade na»»n ¦'-¦' e,|p Pus ZaglÛl Paşanın hslefi Mustafa Nuhas Paşanın riyaseS altndaki fVeft yani Milliyetoerverler Frrkass île mfl -cadele etmek Üzere te-kil etliği F'-u-ap fırkası ve bonon ile birlesen 'İttihat fırkası sayesinde ekse-iyeü kazanmıştı Sıtkı Paaa hüküm-1 i günden rü-ne mevkiini tahkim ederek idarede bir istikrar temin evledisVnden İngiliz'le -rin dahi teveccühünü kazanmsh Bu -nun için Avam Kamarasında Mısır m es' elesîne dair irat olunan hir suale cevaz» veren İngiliz Hariciye Müsteşarı 1922 de Mısır'a istiklâl verildiği esnada mu * a'lâkta bırakdan mes'elelerm haîlİ i -cin İngiltere ile rnösakereye giri«m-fo Sıtkı Paaa hOklzrnsrtznin Uran gelen evsafı haiz oldogono aövlemisti Be be -yana t İngiltere'nin Mısır mes'elesini k"** surette halletmeğe artık hanrlanmif ol duğuna delil addedilmişti Tam bu sırada Mısır kahm-amm 1 -cinden zâfa uğraması ve söyle mir edilmeğe tnerhssTrvef hlsse-t^mesi tabiatile Inrl'—e hülrûmeSİm dusün -dûrecekbr Kabineden istifa eden na -sırtardan biri Ehman fırkasının ikinci reisi ve difteri dahi hükümet fırka sı-nm müttefiki İttihat frrkaamm lideri idî Bu İki tat muhalif frrka olan Veft in lideri Mustafa Nuhas Pa;a 1e bfa- -leştîgi takdirde muhalefet çok Irovvet bulma* o Is es k ve hükümet fakslan zâfa uftnyaeaktv Kabinedeki ihtilâf, vukari Mısır'da Bedri nahiyesi müdürünün katli hadisesi münasebetile Mısır'daki idari tep kilitteki bazı ¦niistimaPerin meydana Çıkmasından nes'et etmişti Nahiye müdürünün katilleri d«v»s* temyiz mahkemesinde rflyet rd'l i- zar man maktul müdürün eherrrmlvetsrz bir cürümden dotavt evvelce t evli it etrn -mis olduğu katillere, işkence ysn'gi mahkeme! asliye tarafından nazarı dikkate alrnmadıgını meydana çıkarmış -br Bunun ürerine bir çok da*ek ve İs -kence hadiseleri baklanda ihbar vuku bul muştur Sabık Adlîye Nazili Ali Mahir Paşsl hükümet memurlarının davak ve îşhen* ce yapmak suretile vazife! memuriyetlerini suiistimal ermelerine mani olmak için memurlarm Adliye mahkemelerinde muhakeme edilmeleri yolunda ban ıslahat yapılman husımmda ısrar elmiş ve Hariciye Nazm dahi bo içtihada muza ha ret eylem-ftlr Bu mes'eleden dolayı Başvekil île iki nazır arasında şiddetti İhtilaf çıktığından kabinede tebeddül vuko bulmuştur Sıtkı Pasa kendisine daha muti nazırları alarak kabineyi dahîlen kuvvetlendirmiş ise de di -ger taraftan muhalefete cesaret ve kuvvet vermiştir Bandan baaka ecnebilerin Mısır idaresine karşı itimat ve em • niyeti yeniden sarsılmıştır MUHARRFM FFY71 Üç gününüz kaldı! {Birinci satıl/eden mtbatn mm ikinci günü, bir danslı çayda yapt-Lacakbr Bu danslı çay saat dört buçuktan yediye kadar devam edecek ve müsabakaya giren bütün güzeller, n güt bu çayda bezir bulunacaklardır Çaya iştirak edenler, en cob beğendikleri güzellere rey vereceklerdir Fn fazla rey alan güzeller, hakem heyetine arz edileceklerdir Güzeller, bayramın ikinci günü İçin şimdiden hazırlanınız Uç gGnOnOz kaldı MGsabaltamızın resim neşri müddeti üç gün sonra, 16 kânunusani pazartesi günü aksamı bitiyor O güne kadar müracaat edenlerin resimleri basılacak, ondan sonra gönderilen resimler neşredil* miyecek ve resim de çekilmİyecektir İdare müdürümüz, pazartesi gününe kadar, saat ondan altıya kadar müracaat edenleri kaydetmektedir Son füzen kacırmannız R r• 'm çektirmek içîn vesika alan bâr kaç hanımdan da, fotoğrafçılarımıza hemen müracaat etmelerini rica ederiz Pazartesiden sonra, resim çıkartmak haklarım zayi etmiş olacaklardır Evkat cetveli 17 Ramazan Cumartesi 14 kânunsanl 1933 j InjstV Tulü Ofje İkindi *k?am: : K/3"i 1 »,33 7,19 9,46 '» i i Vasati Sise ¦M&SM 1X98 I4J0 sie' V Hayat Ansiklopedisi 23 üncü cüzü çıktı Cumhurı Dokuzuncu sene: No 3124 İSTANBUL — CACALOGLU Telgraf »e mektup adresi Cumöurlyet İstanbul — Posta kotam: İstanbul No 2« Telefon: Başmunarrlr: 2'ZSM Tahrir müdür»- 23236 idare müdürü: 22365 Matbaa: 20473 İtin sahlfrterlmis herkese acıktır— Cumhuriyetle nesrettirilecek İlânlar İrin doğrudan dnrniti İdareli anemi le dahi müracaat olnnablUr Pazar 15 Kânunusani 833i Hayat Ansiklopedisi Büyük bir kütüphaneyi bir arada evinize getiren en faydalı eserdir Her evde bir İane bulunmak lâzımdır Gazi Hz nin Büyük Tetkik Seyahatleri nmmmmtajwınamnavnnıııınııw»mtu asaı umumilim uııa naaınınmıaumınıa Osmanlı Bankası Mukavelesinin Uzatılması Ankara: 14 Ikincikânun Başmuharririmizden—Eski Osmanlı borçlarının yeni Türk borçlan haline kalbedilmeai için cereyan etmiş olan müzakerelerin tabiî bir neticesi gibi Osmanlı Bankası imtiyaz mukavelenamesi dahi mevzuu bahsolmuştur Osmanlı Bankasının Türkiye'de haiz olmuş olduğu mevkiin bir tarihini yazmak esaslı malûmat istiyen bir salâhiyet işi olmak hasebîle hatta bu malûmatın bizim ihatamıza da bil olanlarına istinat ederek dahi bu bahse temas etmeği muvafık bulmayız, ve zaten bunun bugün için büyük bir faid esi de yoktur Son çeyrek asrın süratle değişen hâdi -¦eleri bugün yirmi beş otuz sene evveline nisbetle inanılması müşkül filî vaziyetler vücude getirmiştir Malûmdur ki hayatın eşkâl ve şeraiti daima fUî vaziyetlere uygun bir cereyan içinde tekâmül eder Osmanlı Bankası bu tabiî kaidenin kat'î hükümlerinde bir istisna teşkil ede -mezdi Bankanın yedi sekiz sene evvel temdit olunan imtiyaz mukavelenamesi eskisine nisbetle biraz farklı olmuştu Şimdi yeni bîr müddet için hazırlanacak yeni mukavelenamenin de bundan evvelkine nisbetle biraz farklı olacağı tahmin edilebilir Her halde borçlar işindeki esaslı anlaşmağa zeyil olarak Osmanlı Bankası isinde tfahi bh- anlaşma husulü bütün bu anlaşmalardan tevellüt edecek dostlukları teyit edecek bir iş sayılmalıdır Onun İçin biz Osmanlı Bankası mukavelesini uzatmağa aît müzakerelerin dahi müsbet ve muvaffak bir neticeye varmasını temenni ederiz Bu temennimizin sebebi ise sadece uVvıiuk mülahazalarına istinat e-dİyor değildir Osmanlı Bankası gibi kuvvetli malî bir müessesenin memleketimizde yaşamakta ve çalışmakta devam etmesini esasen memleketimiz İçİn faydalı bulur ve faydalı bİIHz Bu bankanın Paris'teki malî gnrpu en kuvvetli erkândan mürekkep olduğu gibi Londra'deki mevkii de ona göredir Sonra her hangi bir piyasada malî müesseselerin ta* addüdü o piyasa için elbet menfaat ve kuvvettir Bu mülâhazalar, millî nokta! nazardan bizi Osmanlı Bankasının memleketimizde çalışmakta devam etmesini faydalı saydıracak sebeplerdir Tek ufak bh- şart İle: Elverir ki çah'ma tarzları millî ha-yatımızm yeni ful vazıyetine tevafuk etsin Osmanlı Bankası mukavelenamesinin uzatılması müzakerelerinde bu noktaların büyük müşkülât teşkil edeceğine ihtimal vermiyoruz Çün-kü muhataplarımızın Türkiye'deki hakikî ve hukuki vaziyetleri pek iyi bildiklerine ve bu bahisteki muza -kerelerden çıkabilecek neticelerin ancak imkân ile mukayyet olacağında şüpheleri bulunmadığına kanaatimiz vardır Bİz ifadelerimizle şunu anlatmak İstiyoruz ki bittabi yenî mukaveleye ait müzakerelerde an -laşma husule geldikten aonra bankanın Türkİve'de çalınmakta devam etmesi memleketimizde fena nazarla görülecek bir hâdise değil, belki daha ziyade hüsnü telâkki edilecek bir hâdise olacaktır O halde denilebilir ki esası bu kanar basit olduktan sonra bu iş bir mes'ele dîye mevzuu bahsolmağa bile değmez Orası doğrudur ve en doğrusu da zaten budur ama bu bankanın vaziyetinde ilk teşebkü -lün d en itibaren haia olmuş olduğu mahiyet ve ona göre de takip etmiş bulunduğu hattı hareket itibarile bazı hususiyetler vardır kî son çeyrek asır zarfında tarihin takip etmiş olduğu hercümerc cereyanı içinde İstinat noktalarını kaybetmiş bulu -auvorlar Yeni icaplara göre olsa da eski bir vaziyetin tasfiyesi bendi kendine bh* mes'ele olur da onun için bîz de bu basit işi bir mes'ele diye mevzuu bahsetmekte bulunuyoruz Malûmdur ki daha düne kadar Türkiye'de Devlet Bankası yoktu Bu yoldaki hizmetlerin bazıları Osmanlı Bankasına gördürülüyordu Cumhuriyet devleti nihayet Cırmhu-s-iyr-t Merkez Bankasını tesis ederek Ondan memleketin malî hayatına milli bir destek çıkardı O halde Osmanlı Bankasının memleketimizde «alışma müddetini uzatacak olan yetti mukavelenamesi tanzim olunur- mmımıııi"IUMiııııı»ıırımıııııııııııııııı"ııııuııııııııııırınıiiiıııliFiTTiııınmııiMıııııınııınııııııııııımııııııııııııııtımıııııııııııııııııııııı biıiıııılııınillıllııııllıılıııııuıınıııuıııııııııııııııırıtnmıııinılııiMiMHiııılılıınııııııınniılıııınıılııııııımıııımmıımilimimin ıaa Meclis dün tatil edildi Dün birçok mühim lâyihalar kabul olundu, içtima 1 marta talik edildi Yeni vekâlet ve hapisane binaları inşası, hususî idare mu -allimlerinin tekaütlüğü ve paramızı koruma kanununun iki sene müddetle temdidi kabul edildi Ankara 14 Telefonla — Meclis saat ikide Kâzım Paşa Hz nin riyase -tinde toplandı Paris'te İmzala -nan otomobil seyrüseferi beynel -milel mukavele -sinin tasdiki lâ -, yihası, Türkiye-Belçîka ikamet mukavelesinin , Türkiye - İtalya adalar itilâfının tasdiki lâyihaları, Konya ovası sulama idaresi kanununun 6 inci maddesinin tadili lâyihası kabul olunda Yeni vekâlet ve kapitone binaları Bundan sonra Adliye, İktisat, Nafıa, Ziraat Vekâletleri île Tem -yi* mahkemesi ve hapisane binalarının inşası için Maliye Vekâletine U milr- K-ay *J*jar taabhüdat îc- Büyûk MÜlet Meclisi tcttma halinde rasına mezuniyet veren lâyihanın müzakeresine geçildi Refik Şevket Bey bu paranın mühim bir kısmının hftpisanelere tahsisinin çok muvafık olduğunu söyledi AdMye Vekilinden bîr tane mî, bir kaç fınt ini Lapisene yapıla • Bir İran gazeteci mebusu dün şehrimize geldi Zeynelâbidin Han petrol ihtilâfının nasıl başladığını anlatıyor «Türkiye ve İran daima Dost kalacaktır!» cağım, bir tane ise nerede ya -pılacağım sordu Adliye Vekİlİ Yusuf Kemal B beyanatta bulunarak hapisane binasının nerede yapılacağının henüz k arar aştırılmadı ğmı, ma amafih şeraiti ik-tısadiyesi en muvafık olan bîr mıntakada ya -pılmasınm dîi -sunulduğunu, bunun bir nü -m un e hapisane-si olacağını, i " ler'ıde başka yerlerde yapılacak hapisane binala -rı için bu hapîsanenin model olarak alınacağını, yeni hapisane binası ile hapisanclerdeki izdihamın azalacağını bildirdi Temyiz mahke -meşinin yeni binası yapılmadan An-iMabadİ 4 üncü sahlfedet Rus Komünist Fırkasında tasfiye 2 kişi tardedildi, Rikofa ihtarda bulunuldu Iran meb'us ve gazetecilerinden Zeynelâbidin Han dün Tabran'dan şehrimize gelmiş ve dün akşamki ekijpreslc Cenevre'ye hareket etmiştir Zeynelâbidin Han hareketinden evvel kendisile görüşen bir muhar -ririmize şu beyanatta bulunmuştur: « — Sırf bir gazete müdürü sıfa-tile seyahat ediyorum İstanbul'a ilk defa olarak geldim, Ankara'ya gidemediğime çok müteesaİfim Türkiye'yi fevkalâde güzel buldum Buradan Cenevre ve Paris'e gidoce • ğim Iran gazetecileri daima Türkiye lehine makaleler yazmışlardır Pekleri Hz nin saltanatı v« Gazi Hazretlerinin Reisicumburluğu za -manında İki millet daima hemfikir olacak çalışmıştır, ve çalışacaktır Her iki devlet bİribirile yakından münasebet t ardır Binaenaleyh biri -birlerinin ahvalinden daima haber -dar olmak isterler iran ingiltere ihtilâfı Iran petrolleri mes'eleai hakkın -daki sualinize - bir matbuat kardeşi sıfatile cevap veriyorum - Bu mea'o-le; sırf Iran'm lebine yüzde yüz halli icap eden bir keyfiyettir Sizi '4 mıij r^aSBBBBBBBİ tran meb'us ve gazetecrierlnden Zeynelâbidin Han tenvir maksadile kısaca şunu söyli-yeeeğim: Vaktile verilen bu kabil İmtiyazat saray mehafüinin gaflo -tinden korku, tama ve tazyik altında verilmiştir O vakiin hükümeti ile millet arasında temas yoktu Bu imtiyaz da milletin rızası hilâfına verilmiş bir imiyazdır Fakat Peh -levi rejiminden sonra bütün mua -hede ve mukaveleler değişmiştir Kapitülâsyonlar kalkmıştı Iranı harice gösterdiği şerefli kudretin akabinde İngiltere'ye de Habodl S inci sahlfedet »tIUIIIlHIIII1llll1UUJIIIIlllUIIIIIIIUIIIIIIIlllllllllllllMlllllllllinllllllllll"tl"llllllinillllllllllllllllllllllllllllIUUIIIII1İ ken şimdi Devlet Bankası tarafından deruhde olunan vazifelerin artık bu yeni mukavelenamede yer bulamamaları lâzımdır Müzakerelerin bu hususlara taallûk eden kısımla -nnın hatta üzerlerinde tevakkuf s dilmiyereke geçilecek şeyler oldu -gunu biz biliriz, ve alâkadarlarınca da bunun böyle bilindiğinde ve böyle kabul edildiğinde şüphemiz yoktur Fakat zahirde tumturaklı bir mazi hayatından basit sanılacak bir devre geçiliyor gibi bir his ver-mesi tabii görülen bu manzarada hatta yeni devrin yeni şeraiti itibarile bile söz söylenecek bir çok mevzular bulunacağı da ayni suretle Şüphesizdir Bizce bunların hepsinden en mühimini yeni mukavele ile açılacak yem hayatta Osmanlı Bankasının Türkiye iktisadi sahasında daha faal bh- rol almakla ifa edeceği hiz -mettedir, ve bankanın bundan sonraki daha serbest vaziyetinde eskisinden daha müfit olarak çalışabileceğini biz muhakkak sayarız De -mek olur ki bu sahada bankanın müstakbel hayatı hesabına filiyatın mukaveleden daha ehemmiyetli bîr mevkii vardır Evet, bizim tahmin ettiğimize göre mukavele tecdit ve temdit olunacaktır, fakat tatbikat ve filiyatın manaları mukaveleden daha müessir olacakhr YUNUS NADİ Rlkc? re Stalln Yoldaşların bir arada çekilmiş bir resimleri Moskova 14 Hususî muhabirimiz -den — Rus komünist fırkası umumî meclîsinde 933 bütçesüe ikinci beş senelik plân tasdik edilmiştir Yeni plâ -na nazaran sanayide yüzde 16 fazla İstihsal yapılacaktır Meclis Talamntşof, Smyrofun fırkadan tardına dair Polit-bura siyasi büro nun verdiği kara -n da tasdik etmiştir Rikof, Tomskİ ve Simde de, bu adamlarla münasebette bulunduktan hakkında Dıbarat vaki olduğu için bu münasebet ileride de de • vam ederse aleyhlerinde tedbir alınacağı tebliğ edilmiştir 933 esnasında komünist fırkasında tasfiye yapılması da kararlaşmtşhr Borçlar mes'elesi Osmanlı Bankasına bir milyon400000 lira yatırıldı Ankara 14 Telefonla — Maliye Vekâleti borçlar için Osmanlı Bankasına İki defada yedişer yüz bin ¦ İradan 1,400,000 lira yatırmıştır Saraçoğlu $ükrü Bey bir kaç güne kadar tekrar Paris'e dönecektir Reisicumhur Hz bugün seyahate çıkıyorlar Kendilerine İktisat Vekili Celâl Bey ve mütehassıslar refakat edecek Ankara 14 Telefonla — Reisİ -cumhur Hz nin mukarrer seyahat -terine yann ba*la -malan çok muhte -meldir Evvelce de ya -zıldığı gibi kendi -lerine İktisat Vekî-L" Celâl Beyle ban mütehassıslar re -fakat edecek ve a^lebi İhtimal Ok merhale Bursa olacaktır Ua£* Hazrttierinİ Mudanya'ya götürmek Üzere dün Derince'yt » • * hareket eden GÜlccmal vapuru GOlCemal DerİnCe'ye gİttİ I e™™*»» buradan Bursa'yi teşrif e- decekler, müteakiben gene Gülcemal'le Seyrisefain idaresinin «Gülcemal» vapuru her türlü hazırlıklarını ikmal ede -rek dün akşam limanımızdan Derince'ye hareket etmiştir Ertuğrul yatı süvarisi Tahsin kaptan Gülcemal'İn süvariliğini deruhde ettioi gibi Ert"Srul*un memurlarından bİr kısmı da Gülcemal'e verilmişlerdir Seyehat hakkında tahminler Reisicumhur Hz nin bugün Anka -ra'dan hareketle bîr müddet Eskişehir'de kaldıktan sonra trenle Derinee'yi teşrif etmeleri ve oradan Gülcemal vapu -runa rakip olmaları kuvvetle muhtemeldir Gülcemal doğruca Mudanya'ya gidecektir Tahmin edildiğine göre Reisi - Bandırma ve Balıkesir'e gideceklerdir Balıkesir'de tetkikat ta bulunduktan sonra Mersin'i şerefi endir ece klerd ir Ken -dilerinin «Mersin» den Cenup vilâyet -lerine hareketleri esnasında Gülcemal Mersin Umanında kalacaktır Bilâhare gene ayni gemi De avdet buyuracaklardır Avdette İzmir'i teş -lifleri muhtemeldir Sevrîsefeîn MüHİri LbnvnHBJ S»dul -lah Beyle kamara müdürü Muzaffer B Gülcemal ile birlikte seyahat edecek -terdir İstanbul Valİsİ Muhittin Beyle Vilâyet erkânından mürekkep hır huyrt Reisicumhur Hazretlerini Derince'de istikbal edeceklerdir İstanbul'da dil faaliyeti Heyet yarın Valinin riyasetinde ilk içtimaını yaparak çalışmağa başlıyor Yeni kelimeler Nasıl toplanacak? Vali ve Belediye Reisi Muhittin Beyin riyasetinde bulunan söz derleme İstanbul heyeti yann saat on dörtte Belediye merkezinde umumî meclis salonunda ilk içtimaını aktedecektir Heyet yetmiş kişiden terekküp etmektedir Kolordu kumandanı Şükrü Naili Paşa ile Maarif ve Sıhhîye müdürleri, lise, orta, muallim, ticaret, san'at ve ziraat mektepleri müdürleri heyet azasmdandır Halkevi Dil şubesi idare heyetinden KÖprülüzade Fuat, Muzaffer ve Hâmit Mabadı 2 sahlfedet Dun Maarif Mudlrlyetlnde toplanan azadan müderris Köprûlûzade Fuat ve Muzaffer Beyler mumunnımıımııııMimimi»umımmıımıııımıımmıamımıınımımmıııuımm 933 Türkiye kraliçeliği Bayramın ikinci günü seçilecek güzeller kraliç müsabakasına girecekler Bugün Güzellik müsabakamıza iştirak edenlerden ve resmi 3 kânunusani tarihli nüshamızda neşrolunan iffet Hanımın yeni bir bas resmini dercediyoruz iffet Hanımın asıl numarası 34 oldu -ğu halde, İlk resmindo sehven 3 çık ¦ mıştır Bu noktaya dikkat edilmesi rica olunur ilk seçme bayramın ikinci günü Müsabakamızın ilk seçmesi bayramın ikinci günü saat dört buçuktan yedi buçuğa kadar verilen danslı bir çayda yapılacaktır Müsabakaya iştirak eden bası ba -nımlar, çaya hangi kıyafetle iştirak e • deeeklerîni soruyorlar Müsabakaya giren hnıml&r, tuvaletle müsabakaya gireceklerdir Maamafih çay veya şehir elbisesile müsabakaya girmek İstiyen -ler olursa, onların da girmesin* mü -maneat edilecek değildir Yalnız, müsabakaya giren hanımların tuvaletle gelmeleri kendi menfaatleri icabıdır Müsabakayı seyretmek ve güzellere rey vor- St - İffet Hanım mek üzere gelenler için tabn hiç bV kıya-IMabadt 1 inci #aAi/r4eı Meşhur Casuslar Cumhuriyet memlekethaberleri yazanı abı din dav er - 63 — Yüzbaşı, Mata-Hari'ye sizin bir Alman casusu olduğunuza eminim, dedi — Durun, daha bitmedi Farte-delim bi Almanya'ya gîtitnlı «a ¦»İrdiğiniz yerlere girdiniz ve bazı earan Öğrendiniz, aldığınız bu ma -lûmatı ne yapacaksınız? Bunları »nin ıirrfnmcn'» kafi dcftU, bİle de bildurmenlı lâzım — O, kolay is a canım! Elbette •izin bir dalavereniz vardır M ese -kî Amaterdam'da Bîr casus filin — Maalesef, Hollanda'da kimsemiz yok Memleketinizde casusu -mu i oknadığı için, sizden çok isti -fade edebiliriz, sanıyorum Gİlıi nü* rekkepler kullanmağı brimiyor mu ¦ sunu ? Bu kendini beğenmiş, bilgiç va ukala ruhlu kadına bir tehlikeli a -dun daha attıracaktım Fakat gene kendini topladı — Hayır bilmiyorum, fakat öğ " ren îr im Siz Fransız'lar bu mürekkeplere çok güzel bir İsim takmış-sınıt Fransa'da bu nevi m Ur ek -keplere enerce sympathiquee derler ki lûğat manası aenpatİk, yani «irin merkepler demektir — Evet, Öyle ama bu şirin mürekkepleri kullanırken yakayı ele verdiniz mi, kursuna dirilmek muhak -lüks ar —Mata - Hari yakayı ele vermez Kendini müdafaa ermeği bilir — Cidden öyle olduğunu gÖrÜyo-m i — Cette mi bu çirkin va adi rop- Onun bu sörlerlne İyi bîr cevap vermek lazımdı Bir insan ve bir asker arfatile vazifemin icap ettirdiği •akilde, kemali ciddiyetle bu cevabı verdim Bu defa da ban ayağa kalktım Büromun üzerindeki uzun cetveli aldım Yazı masamın arkaımda duvarı kaplıyan büyük haritaya yüzümü döndüm Haritada Alman va Fransız cephelerini gösteren hattı cetvelle kadına gösterdim ve bu defa ban taarruza göçerek gözlerimi o-nun iri sîyah gözlerine diktim, adeta •art bir sesle dedim ki: — Mata - Hari, O ir az da, tiz bani dinleyin simdi! Mücadeleyi kabule hazırlandı Kara gözlerinin ve kırmızı ağrının erkekleri daima matettiğİni bilen kendinden, salâhlarından emin bir kadaı tavrile bana dimdik bakıyordu I ndckİ earan asla fa şetmi yen gece gibi karanlık götleri uyuttu -rueu bir bakımla gözlerime dikilmişti Karrmzı ağzı, öpmeğe hazır, ihtiraslı bir tebessümle açılmış, fakat bembeyaz dişleri da ı»ırmağa hatır bir halde duruyordu Öpmek mi, yokta ısırmak mı istediği anlasılamıyan bu fevkalbeşer mahlûkun kâh yumuşak bir kedi, kâh yırtıcı bir kaplan olduğunu bildiğim için, bütün İrade kur ret» mi topbyarak, onun bûytjle -yicl tesir ve nüfuz-ma düşmeden sö-eüme devam ertbn — Mala Mart eminim, ifitiyor mutunuz, lama man ve kat'lyyen eminim ki sİt brr Arman easutuıunut Fakat su anda henüz bilmediğim bir nokta var ki b da biraz mel vaki o-lan teklifinizin esbabıdır Çünkü bu teklifinizi kabul ettiğim takdirde öyle bir vasiyete dÖîecekıinİz ki ya Ahnan'lara, yahut ta hiza İhanet etmeğe mecbur olacaksınız Mata - Hari sizin bir kumarbaz olduğunuzu biliyorum Hatta, evvelki gece, gizli bir kumarhanede sabahladınız Şimdi, tu anda, karsımda, gena bir kumar oynuyorsunuz Fakat iyi birin ki bo defa hayatınızla oynuyorsunuz Siyah mı, kırmızı mı? Kırmızı Fransa'dır; siyah Almanya 9u haritada gördüğünUz Çizgi cephedir, tkl tarafında, gece gürfÜz İki senedir sel gibi ban akan bu çizginin altında bİı ranı Çizginin Üst tarafında dostlarımı Alman'-lar vardır Site haber veriyorum Mata - Hari kırmızı kazanacak, siyah kaybedecektir Bu oyunda talihinizi va hayatınızı mı anda kırmzı île siyahtan birine koymak üzere bulunuyorsunuz, tyİ düşününüz Yarın iş İşten geçmiş olur Bu hayat ve memat kararanı vermen-z İçin site bir gece müsaade ediyorum — Dü:ündüm, kararımı verdim Kırmızıya oynuyorum Ben kumarbazım ; aynî zamanda uğura İnanırım Dün yanınıza gelirken, kat'iy-yen emindim ki sizden bana, uğur gelecektir — Bu uğurun sebebini öğrenmek ister misiniz? — Madam ki söylemek istiyor -•unuz — örre İse, dinleyin, en büyük sırrımı size söyliyeceğlm Ben yılan bürcünde doğmuşum Avcuma bakınız Yaklaşınız biraz canım O kadar uzaktan avcurnun çizgileri görüs-rür mü hiç? Yoksa korkuyor musunuz yüzbaşım? Haydi efendim, ben o kadar korkulacak bir kadın değilim! Ha söylet Simdi böyle yakından hakınca iyice görürsünüz, değil mi? Krmla kıvrıla gîden bu mavi çizgiyi görüyorsunuz ya, işte bu bettim rumuz omdur Uyuşmuş yılanlar, ben yanlarına ynklaştığım zaman baılannı kaldırırlar Eıkiden NeuiHy'de oturduğum zaman, yanı-başrmızdaki Jardİn d'Acclinatatîon'-dan küçük bir hayvanat bahçesidir ne vakit hayvanla geçsecn, bütün yılanlar, kafeslerinde oynamağa başlarlardı Bu tabah, kumardan çıktıktan sonra, gene bahçeye giderek yılanları ziyaret ettim, tnanm bana yüzbaşım Bu defa yerlerinden bile krmddama-dder Gayri ihtiyari: — Belki de c-müşlerdir, dedim IMabadl nar Güzellik müsabakamız ı Birinci tahlfdcn mabatt fet mecburiyet! yoktur Bir bugün, bir de yarın! Güzellik müsabakamızın resim neşri için kayıt müddeti yarın akşam bitiyor Yerm akşamdan sonra müracaat eden güsellerin resimleri neşredilmİyeccktir Yann akşam saat sekize kadar vaki o • lan tnâVacaatlee kabul edilecektir Evvelce re»im çektirmek için vesika almış olup ta pazartesi akşamına kadar fo -tografhanelere müracaat etmiyenler de resim çıkartmak haklarını kaybedeceklerdir Resimlere rey vermek îstiyen karilerimize Gazetemizde intişar eden resimlere ray vermek suretile kariler »raunda-ki müsabakaya iştirak etmek iıtiyen ka-rilerimîıden bazıları, yalnız, en beğen -dikleri hanımın resmini şimdiden gön -d eriyor lar Evvelce yazdığımız üzere mü tabakamızın tartlarından biri, gazetemizde çıkan bütün resimleri tamam olarak göndermek ve bo resimlerden hangisini en çok beğeniyor lar ta onun ismini ve numarasını b|"r kâğıda yatıp aarih adrasüe beraber bildirmektir Resim'er in na vakit gönderilmeli lâıım geldiğini ayrıca ilân edeceğiz Henüz ra • simlerin neşri bitmediği için istical edi -tip şimdiden gönderilmemesini rica ederiz Eksik resimleri hari gazeteleri beş kuruş mukabilinde idarehanemizden tedarik etmek kabildir 1933 güzeline Zingal Şirketinin hediyesi Zingal orman şirketinin 1933 Tür • İriye Güzellik kraliçesine İki masa lâm- istanbul'da dil faaliyeti iBlrtnet tahlfeden mabattı Beyler dün Maarif rnödiriretmde Ma • arif müdürü Haydar ve muavini Htfzur-rah man Beylerin istirakile toplanıp va-nnkî içtima hakkında görü, mü iler d îr Maarif Vekaleti tarafından gönderilen söz derleme talimamamerile söz derle -me kılavuzu 6zerinde tetkîkat yapmışlardır Söz der'eme defterleri de dün gelmiştir Bu defterler iki bin yedi yüz tane olup her biri ikişer yut sahiledir Her kelimeye bir safirle tahlil edilnvş-tir Ke''me*ee irin her »hîfrde on m«d -de vardır Bunlara ait izahat varile -eelrtir Defterler ilk ve orta mekteoler'e lise muallimlerine fevri edilecektir Dil iş* terinde îhtısaı sahibi olun heyetle bir -likte çalışmak iıtîyen'erden müracaat edenlere de verilecektir Heyet, meta-iımi sür ette ilerletmek makıadite en at haftada bir defa top1 «nacaktır Maarif Vekaleti bu hususta Vilâyete yeni ve mühim bir tamim gondermi-tir, Tamimde: abı derleme İşinde bil'ün vatan • daılara vazife terettüp ettirme iıaret edilmekte ve fazla meıaîfî görülenlerin taltif edilecekleri b'Mirlmektedİr Bu huturla çok çalışan Maarif mödürlerîle moallimlee kanun'arra mü*a»deıi nİ» -betinde mükâ'at görecek: '»''¦ m zamrm alacak'ardrr Diğer vekaletlere m*nrao zevatın terfi ve taltifleri irin de Maarif Vekâleti tarafından ait oldutu vekâ • tetler netdinde teıebbüı yapılacaktır 14 üncü tertip Tayyare piyangosu Hk ve «on keşide aylarile amorti şekli değişti 14 Üncü tertip büyük tayyare piyangom biletleri satılmağa baılanmııhr I Tayyara Cemiyeti piyango müdürü Fikri Bey bu tertip hakkında şu izahatı vermiştir: e — Bundan evvelki tertiplerin Tk keşidesi şubat va ağustos aylan İdi Bu tarihleri değııtirmek fikrite 3 kesİdelik bir ara piyangom tertip ettik Çünkü şubat ayında arzu edildiği kadar bilet tatııı olamıyor Piyangolara iştirak et -mek İıtiyen bîr çok kimseler kum so -ğuktan, havanm fenalığından bayilere gidip bilet alamıyorlar Ağustosta ise piyangolara İıtErak etmek istiyen köylülerimiz ve diğer İsçiler mahıullerini ha -nüz satamadıkları için kısmetlerinden mahrum olmaktadırlar, trte bo üç ke -şİdelik piyangodan sonra keşide mebdei olarak mayii vs teşrinisani avlarım İn • Ifhap ettik Ümit ederiı ki bu tekilde bütün halkımızın büyük bir arzusunu yerine getirmiş oluyoruz Yeni tertip 3 keşidedir Biletler gena eskisi gibi onda bir ve beste bîr olmak üzere S ve on lira, aydan aya vermek •art il e bfr bucuk ve üç liradu* Son ka -aide biletleri 3 ve 4 liradır İkramiyeler, birinci ke»'de de vani on bir şubatta 30,000, 15,000 10,000, iki adet 5000, 3 adet 2300 ve İlâh liradır Bb- de 20 bin liralık mükâfat varda* Bu keşidede 4000 adet numara kazanmaktadır İkinci keşidede yani 11 martta ikramiyeler 35,000, 15000, 10000 iki adet 5000, 5 ¦ ¦' 1 2*00 ve ilâh Uradır Bir de gena 20,000 liralık mükâfat vardır Üçüncü keşidede yani 11 nİıanda ikramiyeler 100,000, 60,000, 40,000, 30,000 İlâh liradır Bu keşidede 27,000 numara kara nacaktır Amortiler şu suretle tevsi edHeeektir: Keşidelerde ikramiyeler çekildikten sonra birden yüze kadar olan rakamlar ikramiye dolabına konacakta* Birinci keıidede bu 100 rakamdan 6 tanesi çekilecek ve bu 6 rakamın son ikinî neden ibaret İsa o numaralı biletler ikişer lira amorti kazanacaklardır Me * telâ bu rakamlar 05, 16, 23, 57, 86, 99 olursa bunlarla nihayetlenen na • ma rai ar amorti alacaklardır, ikinci keşidede birinci keşidede çekilen 6 rakam hariç 94 rakamdan gene 6 rakam ve 3 üncü keşidede de 2 inci keşidede çe -kilen 6 rakam hariç 88 rakamdan 50 rakam çekilecek vs bu rakamlarla nihayetlenen numaralar birinci kasidede olduğu gibi ikişer lira amorti alacakta* Elti numaralık plânda ra halde 6ç keşidede 31,000 numara amorti kazanmış o-le çaktır» Sadakai fıtır AlA vasat edna ban De bir tavan abajuru hediye ettiğini yatmıştık Zingal şirketi, kraliçe İçin ayrıca bir de ıon moda koltuk yaptır • mistir Zingal ormanlarının en mutena ağaçlarından imal edilen bu koltuk cidden çok zariftir Tefekkür ederiz •Şâhlr flşBer Bütçe hazırlığı Belediye daimî encümeni 933 bütçesini umum! meclisin şubat içtimaine yetiştirmek üzere mesaisine davam etmektedir Encümen dün de Valİ ra Valediye Reisi Muhittin Beyin İşlirakîle toplanarak bütçeyi tetkik etmiştir Taşradan boyuna dilenci geliyor Son zamanlarda şehrin muhtelif semtlerinde dilencilerin gene çoğal -dıftı görülmektedir Maamafiht yapılan tetkîkat neticesinde bunlardan ancak yüzde on, on beş kadarının Istanbut'lu olduğu ve geri kalan mühim bir ekseriyetin durmadan taşradan gelmekte bulunduğu anlaşıl -mıştır Yerli dilenciler esaıen şıkı bir takip neticesinde toplanarak kısmen Darülacezeye gönderildiği ve kısmen mahkemeye verildiği İçin bundan sonra tesadüf edileceklerin de aynî takibata tâbi tutulması ve taşradan gelenlerin derhal geldikleri yerlere İadesi hususunda zabıtai belediye m em urlarına emir verilmiştir Belediye memurları tekaüt nizamnamesi Belediye memurları hakkında hazırlanmakta olan yeni tekaüt nizamnamesi ikmal edilmiştir Komisyon bugün bîr kere daha toplanarak nizamnameyi son olarak gözden geçirecek, bir iki güne kadar Zat işleri müdürü Samih Bey nizamnameyi a-lıp Ankara'ya götürerek Dahilîye Vekâletine verecektir Nübadele 6ayrimQbadiler Kongresi bugOn toplanıyor Gayrimübadiller kongresi bugün sa -at 2 de Halkevinde toplanacaktır Kongrede İkinci tertip bonolar mes'elesi müzakere edilecektir B-jMıVın Arpadan Örfimden 13 10 la 14 130 02 istanbul Müftiliğİnden: Hava kuvvetlerimizin itilâ ve terakkiai İçin har türlü muavenetin ifası vatani vaıîfelerimiın en mühimlerinden bulunduğu cihetle bu bapta Diyanet İşleri Riyasetinden sadir olan fetva mucibince »a d ak a i fıtır ve tekât ile mükel -lef bulunanların Tayyare Cemiyetine yardamda bulunmaları arı ve ilân olunur tskân işleri İstanbul'da tasfiye dün akşam bitti Nüfus raüdiri umumisî Galip Bey teftiş için gittiği Trakya'dan dün şehrimize dönmüştür Alı Galip B kendiıİle görüşen bir muharririmize demiştir kiı — Trakya'da adi iakân muame -lâfını tetkik ettim Buralardaki İt -kân muamelâtı kamilen tasfiye edilmi jt îr Yalnız mahkemelere ve Devlet Şûrasına intikal etmiş bazı dos -yalar vardır İstanbul'da iskân İşlerinin taafi -yesi bu akşam ikmal ediliyor İki gün kadar burada kaldıktan sonra Garp vilâyetlerine gİrmeklİğlra muhtemeldir Bu hususta istanbul'da bulunan Dahiliye müsteşarı Hilmi Beyefendi İla görüşeceğim Gittiğim yerlerde İskân muamelelerinin tasfiye ve ikmelile uğraş -tığım için nüfus muamelâtına hak * mak imkânı bağı olamad» ve mektep İler d1 e Muallim mektebi talebelerinin izmir seyahati Yüksek muallim mektebi talebe -sinden otuz kişilik bir grup bayram tatilinden istifade ederek İzmir'e gidecektir Kafileye üç te muallim İştirak edecektir Seyahat bir hafta devam edecek ve izmir'in tarihi hakkında tetkikatta bulunulacaktır Vapur ücretleri îndirilecek mi? Tarife komisyonunda lehte cereyan var Liman şirketi ile Şirketınayrİye, Haliç şirketi ve Seyrisefain idarelinin mart - eylül 933 aylarına alt tarifelerini tesbît etmek üzere deniz ticaret şubesi müdürü Zeki Beyin riyasetinde tekrar teşekkül eden komisyon bu hulusta trtkİkata başla -mıştır Tarife komisyonu, ilk içtimainde yeni tanzim edilecek tarifelerde nazari dikkate alınması arzu edilen maddeler etrafında Liman şirketi İle vapur şirket müdür ve mümes -sillerinin izahatını dinlemiş ve bunları da tesbit etmiştir Komisyon şirketlerin bu dilekleri üzerinde bir hafta kadar tetkîkat yapacak ve ta -rifeiere ait hesapları yaptıktan sonra îkincî içtimaını aktedecektir Tarife komisyonu, İlk olarak Li -man şirketine ait tarifeleri tesbıt edecektir Liman şirketi tarafından komisyonun karar ve tetkîkatmdâ nazari İtibara alınmak üzere bir proje hazırlanmaktadır Bundan sonra Şirketihayrİye, Haliç şirketi ve Seyrisefain tarifelerini tesbît edecektir Komisyon azaları arasında, kö -mür fîatlannın son zamanlarda nît-betaız bir şekilde sukutu, amele ücretlerinin tenezzülü ve son iktisadi buhran yüzünden halkm malî kabiliyetinin fevkalâde azalması gibi sebepler teslrİle bilet ücretlerinde kabil olan tenzilâtın icra edilmesi lüzumunda umumî bîr kanaat mevcut bulunmaktadır Şirketihayrİye idaresinin komisyona verdiği bir raporda biletlerde tenzilât icrası kabil olamıyacağı, karnelere de birer miktar zam İcrasında zaruret bulunduğu iddia olunmaktadır Komisyon en sonra lîman dahilinde çalışan motor, sandal ve aairenin ücretlerini tesbît edecek ve mesa " isini şubat nihayetine kadar ikmal edecektir M b Ih te e mm e o e r d e iki kaçakçılık muhakemesi neticelendi Yapılan taharriye tta erinde kaçak rakı ve şarap bulunan bir şirket tahsildarı Petro Efendi hakkındaki dava dün adliyedeki ihtisas maiıko-tneıİnde intaç edilmiştir, Petro Efendinin evinde yapılan taharri yat esnasında 83 kilo şarap ve 900 gram rakı bulunmuştu Maznun mahkemede bunları satmak için değil içmek İçin yaptığını va bunun yatak olduğunu bilmediğini söyle -mittir Müddeiumumi hâdiseyi kaçakçılık mahiyetinde görerek Petro'nun tecziyesini istemiştir Bu içkiler kendisi için yapılmış bile olsa hadisenin kaçakçılık teşkil edeceğine ve Petro Efendiden rakı için 383 ve şarap içîn de 2175 Ura ceza alınmasına karar verilmiştir bir başka petro da mahkûm olda Evinde kaçak sigara kağıdı bulunan Petro İsmindeki şahım muha -kemesi dün adlîye ihtisas mahkemelinde neticelenmiş ve Petro beş ay hapse mahkûm olmuMur Ecnali me a t710 d e isveç bahriyelileri Deniz mek lebimizi ziyaret edecekler Bir kaç gündenberi limanımııda bulunan Fiylagia ismindeki İsveç mektep gemisi lüvarisi kurnandan Burman ile diğer i»* tan şerefine, şehrimi» d eki İsveç vapur acenta«ı tarafından dün ak -•ara aaat beşte Perapalas otelinde bir çay ziyafeti verilmiştir Ziyafette İsveç sefareti maılabatgü -zan ile diğer erkânı ve İsveç kolonisi hazır bulunmuşlardır Bu lıveç krova -sÖründe staj görmekte olaa mülazımlar bugün grup halinde Heybebada'ya gi -d erek Deniz Litemizi ziyaret edeceklerdir Filfia krovazörü yann limanımız -dan Akdeniz'e müteveccihen hareket a-decektir Kazanç vergisi tahsilatı sOr'atle yapılacak Defterdar Mustafa Bey dün Maliye şubelerini teftiş etmiş va tahsilatın sür*-allı yapılması İçin tetkikatta bulunmuştur Utan bul Defterdarlığı yani kazanç kanununun mevkii mer'iyele vaz'ına kadar bakaya vergileri tophyacaktır Şubattan itibaren yirmi komisyon teşkil edilerek beyanname île kazanç vergisi verecek olanların beyannamelerini tetkik edecektir , -t-s- ¦ - *•-/ Müteferrik 6-7 vapur seyyah gefecek Seyahat acenteleri; bugünlerde şehrimi e gelecek olan seyyah vapurlarının Üstesini belediye seyyahın şubesi müdiriyetine vermeğe başlamışlardır Şimdiye kadar altı, yadı vapur ismi bU d irilmiş tir M Troçki'nin kızı M Troçkrnin km olup lirlerinden ağır surette hasta olduğundan Berlin'de tedavi edilmekte bulunan Madam Vol-kof vefat etmiştir M Troçki'nin bâr oğlu Berlin'de Po-hteknâk mektebinde müh endi» olmak i-çin tahtil etmektedir Matbuat balosu Matbuat Cemiyeti heyeti idaresi dün de toplanmış, 28 kânunusani hayra -mm İkinci günü verilecek muazzam balonun hazırlıklarını İkmal Aa ota* -gul olmuştur hel&eırDerl Bir komedi: Bir hoca diğer hoca için kaçırılan kadını alıp sıvıştı Mersin'in Yada köyünden bir boca, gözüne kestirdiği bir dul kadınla evlenmek istemiş, kadın reddetmiş Hoca d-, diğer bîr hoca arkadaşile beraber kendilini kaçırmış İki sa -nklı ve bir kadın Menin civarından geçerlerken hoca efendi «aman, demiş, ben pek yoruldum, durun bîrai yatıp uyuyayım» va o uykuya dalınca diğer boca kadını alıp sırra kadem batmıştır Urfa'da inhisarlar binası yandı Urfa'da pazar akşamı inhisarlar binasından yangın çıkmış, çok çatışılmasına rağmen evrak va İspirto İnhisarı kısmen yanmıştır Nüfusça sayiat yoksa da zarar va ziyan büyüktür Konya'da hayırperver bir TOrk kadını Konya Belediye kabilesi Athne Hanımın bir müddet evvel otuz fakir ve kiminiz çocuğa fotin yaptırmış, bu defa da 80 çocuğa daha clli»e va fotin yaptırmağı taahhüt etmiştir Siyasî icmal Suriye'nin istiklâli Irak islik 1 âlini atıp Cemiyeti Akvama giıdigindenbevi Suriye'nin dahi müstakil olması günün mes'elesi oldu Himayesi altında bulunan yerlere va m Üstem Irk el era hiç bîr suretle muhtariyet va tam medeni hukuk vermekten da ana imtina at" m iş olan Fransa Suriye'de bu siyasetin artık abktnlyecegini anlamıştır Bunun için Fransa Suriye'ye Irak'taki vaziyetine benzlyen bir idare şekli vermek iıtiyor Geçenlerde ilk defa resmi bir ağızdan şimdiki Suriya hükümetinin kanunu eeeslye ait mesuliyetleri deruhte edebilecek sıfat ve kabiliyeti hait bulunduğu beyan edilerek temin hazırlanmışta Suriye'deki Fransız fevkalâde komiseri M Ponaot şubat iptidala -rrada Şam'a avdet ettikten sonra Suriye'nin müstakbel İdaresi hakkında mumaileyh ile Sam hUkumeti arasında resmen müzakere başlıya-cağı bekleniyor Lakin Suriye hükümeti ile Fransa'nın mümessili ara -tında cereyan edecek bu müzakerelerin müspet netice vereceği çok şüphelidir ÇÜnkU Frenea'nrn Suriye'ye vermek istediği astütiâl için oyla kayit ve şartlar koymak istiyor ki müfrit milliyetperver olan Vataniler söyle dursun mutedillerin bile bunları kabul etmesine imkân görülmemektedir Fransa'nın ileri sürmek tşted'ğl şartlardan Suriye'litere en ziyada ağır duyulanı Suriye'nin vahdeti Fransız'lar tarafından tanınmama -sidir Franıız'ların nazırında Suriye Şam'dan Haleb'e kadar imtidat eden bîr yayladan ibarettir Bu yayla ile sahil arasında Lübnan cum ¦ hurİyeti va Alevi'ler hükümeti Is -kenderon muhatr mıntakası varda* Yaylanan cenubu şarkîsi dahi Suriye'ye ait olmayıp Havran Dürzi} hükümetini teşkil etmektedir Bu itibarla Fransız'ların Suriye dcdğl yer kollan, bacakları ve başı olmı -yan bir gövdeye benziyor Müstakil Suriye'nin bir limanı olmıyacaktır İhtimal yalnız takenderon limanın -dan istifada edebilecektir Vatani' -lar yani milliyetperverler Lübnan va Aleviler hükümeti İla CcbeJidfl -rüz'ün dab birleşerek müstakil Suriye'nin teşekkül etmesin ve dahili Suriye'nin Berut ve Trablus liman -Iarından istifada eylemesini istiyor ¦ lar *, Mutediller Harpten evvelki Lübnan mutasarrıflığının harîç bırakıl a matına ihtimal razı olacaklardır Lâkın bunlar dahili Suriye'nin Trablus ve Sayda limanlarına sahip olmasında sonuna kadar ısrar edeceklerdir Velhaıı! Fransa Suriye'yi par -çalamak ve sevahili kendi el;nda bulundurmakla avsr ettikçe Suri -ye'nin müstakbel idaresi hakkında başlıyacak müıekeratta Suriye'deki siyaıî fırkalar ila uyuşmasına Ihtı a mal yoktur Irak'a İstiklâl verilmezden mukaddem Şimali Irak'taki yaran milyon Kürt De Süryani'lere ve Yezıdi'lere ayrı birer İdare verilmesi dUşünülmÜş idi Lâkin Irak milliyetperverlerinin iaren karşısında Irak parçalanmaktan kurtulmuş va istutlâlkne kavuşmuştur Suriye'deki ¦İyasI fırkaların Irak'ı numune ittihaz ederek o yolda Fransa ile sövüşecekleri anlaşılıyor, MUHARREM FEYZİ Otobüs Regülâtörleri Belediye yerli marka bir aleti kabul etti Otobüsler konacak rtküUtSrfer Içkt bundan evvel Belediyers muhte'if numuneler verilmiş ve otob0ı şahinleri ekt muhtelif numuneler üserins rvkülâtör koymuşlardı Halbuki Belediyece yapılan tetkîkat neticesinde bunlardan Rant asta namında bir zahn vantırS regülâtörün muvafık oldutu göıülmü'tür otobüs sahiplerine ds bo rekülâtörttn kullanıtmau bildirilmiştir Otobüs sa • hipleri ise evvelce kırk, etli lira bir masraf ihtivarilc koydukları aletlerin tebdili zararlarını mucip olacağını ileri sür - inektedirler Maamafih; Belediye behemehal Rasİl usta tarafından yapılan a-letin kullanılması mecburi O1 madiğini, ya'nıt âmili kim olursa olıun aletin ayni sistem bulunması lâzım f tleceğini soy -lemektedör \ Evkat cetveli 18 Ramazan Pazar 15 kânunsanl 1933 f Hayat Ansiklopedisi Cumhuriyet Dokuzuncu sene: No 3125 «»hifel-rimh berk İSTANBUL — CAĞALOCLU Telgraf ve mektup adreal: Commjrjyat, istanbul - Posla kutusu: İstanbul No 246 paıarlpçİ Ifi KfillIlMIÇanİ 8331 Teleloa: Başmuharrir: 233« Tahrir maööru' 232M İdare rnUdurU: ^ Matbaa: 2072 maneSI 10 nan"nU8ani Ssltfl ese açıkta-— CumhurİTefte nrşTettlrtleeek llinlar leln doğrudan dogrura İdare baremi ır dahi müracaat olunabilir Hayat Ansiklopedisi Büyük bir kütüphaneyi bir arada evinize getiren en faydalı eserdir Her evde bir iane bulunmak lâzımdır Gazi Hz Dün Akşam Ankara'dan Hareket EtSIBe Büyük Reis tezahüratla teşyi olundu Büyük Reiûn dün akşam başlıyan memleket Meyahatterine sahne atacak ilk kıtımdan bazıları Ekalliyetler mes'elesinde İnanılmaz bîr vaziyet Ankara: 15 t kinci kânun Başmuharririmizden — Bo ekalliyetler me»'elesinden dolayı Balkan'larda vuku bulmakta olup bizzat bizi mir tresair eden kir vaziyetten şikayet edeceğiz Malûmdur ki bu mes'ele Palkan'Iara bas bîr keyfiyet değil -dir Umumi Harpten evvel de şurada burada ekalliyetler vardı amma o zaman bu mes'ele yer yer ba-ka unvan İbtiras ve iddialarla "idolunu-yordu Umumî Harbi' tasfiye eden sulhlar hakka ve insaniyete hizmet kaygısüe her tarafta ortaya ekalliyetler çıkardılar, ve bu ekalliyetlere hayat teinin edecek haklar tesis ettiler Almanya'nın bazı kenar par ~ çalan şuraya buraya peske» çekildi, Avusturya İmparatorluğu bir Viyana devleti hacmine indirilirken A-vuf'urya'Iı Adnan'lar yakmaca başka hakimiyetlere tevdi olundular Macaristan'a burnu kulağı, bolu ve bacağı kesilerek dört tarafa dağıtıldı va saire ve saire Sonra herke -sin sulh muahedesine ekalliyet hu • kuku diye birer parça ilave olunarak: — Bunlara dikkat olunacak hal Denildi ve böyle denilmekle is bitti sanıldı Bu cümleden olarak Balkan'larda da yer yer ekalliyetler mes'elesi bulunduğu malumdur Hatta Bal -kan'lılar arasında dünyaya numune olacak mavziî bir anlaşma gayesini takip eden Balkan konferanslarının bİIe ekalliyetlere ait kavgalarla inkıta tehlikeleri geçirdiğini hepimiz hatırlarız Ezelimle komşul arımı z Bulgar'lar İstanbul konferansında as kalsın sahneyi terkedİp gidiyorlar, Bükreş konferansına ise az kalsın bütün bütün iştirak etmiyorlardı Sutbu temin etmenin birinci ehemmiyet derecesini haiz çarelerden biri de şüphesiz bu ekalliyetler mes'e-lesinİn hallidir: İmkan olan yerler -de ekalliyetleri asıl büyük milliyet kütleşme iade ederek, imkân ol -mıyan yerlerde ise bu ekalliyetlere hakikaten insanca muamele etmeğe bilhasaa dikkat eyliyerek Gsrİp değil mi, bugün biz de bu ekalliyetler mes'cleinden dolayı şikâyet etmek mevkiinde bulunuyo -ruz Hem de Balkan memleketlerinin birinden Hangisinden olduğunu tahmin edemezsiniz: Bulgaristan' ¦ dan, şu ekallîyeterim, aman ekallî -yetlerîm diye cıyak cıvak bağıran komşumuz Bulgaristan'dan Hem s'kâyet mevzuu m ü i medenî olmak iddiasında bulunan imanlar kın çok ayıp sayılacak bir hareketi YUNUS NADİ Mabadı 2 İnci taht/ede Hususî tren saat 8 de Ankara'dan ayrıldı Gazi Hz bu sabah saat ona doğru Eskişehir'e muvasalat buyuracaklar Ankara 15 Telefonla — Reisicumhur Hazretleri mukarrer memleket seyabetlerine bugün çıkmış -¦ardır Reisicumhur Hz akşam saat 8 de hususi bîr trenle Ankara'dan hare -ket etmişlerdir Kendilerine seyahatlerinde Iktı -aat Vekili Celâl, Riyaseticumhur Kâtibi Umumisi Hikmet Erzincan meb'usu Saffet, Afyon meb'usu Ali, Gazi Antep meb'usu Kılıç AIİ, Yozgat meb'usu Salih, Rize meb'usu Hasan Cavit, Başyaverleri Celâl Bey - Ict refakat et m ektedir'er Reisicumhur Hazretlerinin hususî kalem müdürü Hasan Rıza Beyle yaverleri, hususî kalem memurları ve ayrıca İktisat Vekâletinden ticaret ve iktisat mukaveleleri tetkik müdürü Avni mühendis Şahap, İş Bankası umum müfettişlerinden Sa-im, mühendis Kâzım ve Mümtaz Beyler de heyete dahildirler Gazi Hazretleri İrenin hareketinden beş dakika evvel istasyonu teşrif etmişler ve garı dolduran halk iMabadt 3 üncü aahltede Gemi Kurtarma İnhisarı Tahlisiye işi yarından itibaren hükümet inhisarına geçiyor Madencilere Müjde! Resim nisbeti % bire, me-vadclı müştaile maliyet fiatına indirildi _— —* Alemdar Gemi kurtarm İşi yarından itibaren hükümet inhisarına geçmektedir İnhisarı eline alacak şirkette hü -kûmetîn yüzde yetmiş hissesi var -dır Mütebaki hisseler Boğazlar komisyonu reisi Vâsıf Paşa'nın, İstanbul meb'usu Hamdi Beyle şerikinin ve Katkavanzade'lerindir Maama -fih hükümet hisse senedi çıkaracak, talip olanlar bu hisselerden satın alabileceklerdir Gemi kurtarma İsİ kaoutajla birlikte Türk tebaasına intikal etmişti O zamana kadar bu İs, burada icrayı faaliyet eden bir İngiliz kumnanyası ile icabında etraftan gelr-ı Fransız, İtalyan ve Yunan cemileri tarafın -dan yapılmakta idi vapuru Bk- iş Türk tebaasına intikal etti • ği zaman hariçteki kumpanyalar memleketimizde çatışmak İmkân'nı bulamadıkları gibi buradaki İngiliz kumpanyası da tesisat ve vesaitini Vâsıf Pasa ve Hamdi Beyden mü -rekkep bir şirkete devretmek mec -buriyetinde kalmıştı S'rket İngiliz kumnanvastnın dört tahlisiye gemisini 25000 İngiliz liran mukabilinde ve is yaptıkça para tediye edilmek sartile almi'tı Bu suretle faaliyete gecen Vâsrf Pasa - Hamdi Bev şirketi »eren sene rarfınd* bir cok büyük pemİlerin sularımızda karaya oturması yürün* den iyi iş yavan a, ka vandığı para -Mabadı 3 üncü janl/euc Ankara 15 Telefonla — Heyeti Vekile dünkü İçtimainde madencile -ri sevindirecek çok mühim kararlar vermiş -tir Ezcümle maden resmi nisbeti yüzde bire, mcvaddı infilâkiye maddeleri fiatı maliyet fiatına in - ûrtrut tnhlsan Vildu t dirilmijtir L&tfi Bey Balya * Karaaydın hattına ay -rica süspansiyon verilmektedir Madenciler kazanç vergisinden de mu -af tutulmaktadırlar Inhitar Müdürünün izahatı Barut ve Meveddı Infilâkiya İn -hisarı Müdürü Lütfü B bu mes'ele hakkında bir muharririmize şu îza -hati vermiştir: *— İdaremizde mevaddı infüâ -kıyenin maliyet hesapları, f lalları ve sairesi üzerinde tetkikat icra olun -muş, netice bir raporla Vekâlete ar zedilmİşti İnfilâk maddelerine ait fiatların indirilmesi hazine lehine olmasa bile ortada imkân mevcut ol -I Mabadı 2 inci »ahltedeA İnhisarlar için üç Mütehassıs gelecek Eski tütün mütehassısı tekrar celbediliyor Hükümetin, gümrüklerden başka İn-\ r idarelerine ait işlerin de esaslı surette ıslahı irin Avrupa'dan bası müte-bassıs'ar celbetmeğe karar verdisini, bu mütehassısların ücret ve masrafları ic'n tütün inhisarına ait bü'cede 33 bin liralık münakale yapıldığını haber vermiştik İnhisarlar Vekâleti, tütün, müskirat ve tuz İslerini daha asri "*ullerle isler bir h*'» Uo-'m«k ir'n »imHil-k memVket* üç "m'J'-Srssıs re'S'ne ka-ar v*rmi» bolun-msl*—'-r Bu mütehassıslar iaile Vasing-lon Berlin v- Paris sefareti er İmi s de \Mabadl 3 Üncü tahlledet Büyük bir muvaffakiyet Brezilya ile bir takas mukavelesi yapıldı Kahve ithalâtını münhasıran Brezilya yapacak ve mukabilinde doğrudan doğruya Brezilyaya Türk malı ihr edilecektir Ankara 15 Telefonla — Dünkü Heyeti Vekİlede kahveyi bir elden idare kanununa tevfikan yapılan mil -nakasada kazanan Brezilya kahve milli meclisinin teklifi müzakere ve kabul edilmiştir Bu teklife nazaran Brezilya kahve milli meclisi 3 sene müddetle Türki -ye'ye kahve ithali inhisarını haiz ola -cak ve buna mukabil doğrudan doğ -raya Brezilya'ya Türk mallan takas suretile ithal edilecekti» Brezilya kahve mİDî meclisi Bre -zilya hükümetlerinin ittihadüe tesek -kül etmiştir ve bUtün Brezilya kahvesinin ihracında nftzrm vazifesini gör -mektedir Brezilya her sene dünyaya 7,000,000 çuval kahve satıyor Bizim ihtiyacımız senevi 80 bin çuvaldır Meclis bir taraftan ihtiyacı temin ederken, diğer taraftan da Türk mallarının Brezilya'da satılması teşkilâtını hazırlamış ve ayni kıymette mîllî takarını deruhde Son mukavelenin rın apreni 1 • - iktisat V Celâl Bey etmiştir Kahve meclîsi hükümetin tek-Ufabadl S met tahlfede* Devlet-Fert münakaşası Ağaoğlu Ahmet Bey dün tenkitli bir konferans verdi, tezini bir daha izah etti Ahmet Beyin konferansında Hatibe yapılan Muhtelif itirazlar Ağaoğlu Ahmet Bey Türk İktisatçıları Cemiyetinin devlet ve fert mevzuu etrafında kendisinden İstediği konfe • ransı dün Ticaret Odası içtima salonunda vermiştir Bir çok Darülfünun müderrislerile Türk iktisatçıları Birliği azalan ve diğer zevat hazır bulunmuştur "bulunanlardan bir kısmı Konferanstan evvel Darülfünun müderrislerinden Fazıl Bey reis seçilmiş, cemiyet umumî kâtibi konferans mü -nasebeble Şevket Süreyya Beyden gelen bir mektubu okumuştur Şevket Süreyya Bey mektubunda bu konferansın kendi neşriyatını tenkit mahiyetinde ise bunun bizzat İstanbul'da bulunabileceği bir zamana tehir edilmesini rica etmekte idi Reisin talebi Üzerine Ağaoğlu Ahmet {Mabadl 2 net tahlfede Müsabaka bayramda Seçme bayramın ikinci günü Maksim'de yapılacak Resim çektirme jnüd deti bu akşam bitiyor 39 — İffet Hanım Bugün Güzellik müsabakamıza İştirak edenlerden Iffel Hanımın resimlerini dercediyoruı Bu resimleri, gazete Foto Stem 39 — İffet Hanımın boy reımi foto muhabiri iken ahiren Ankara caddesinde Cağaloğlu yokuşunda güzel bir tMabadl A ıteı aanUede} 24 uncu cüzü bugün çıktı Siyasî icmal Cumhuriyet ¦ '¦ Devlet-Fert münakaşası Ağaoğlu Ahmet Bey dün tenkitli bir konferans verdi, tezini bir daha izah etti f Şehir ve memleket haberleri Beş memur j Gayrimübadiller Millî bir dava: Muhakeme ediliyor Toplanamadılar Tayyareciliğimiz t Btrinci laMfeaen mabatt ı Bey İzahat vererek konferansın Şevket Sfliayja Beyi tenkit mahiyetinde olmıye- • cağını, ancak Cumhuriyet gazetesinde yazdığı mevzulara temaa edeceğini ve konferansına bağlıyarak sanları »öyle -mistir: a— iktisat mütehassısı değilim Binaenaleyh benim burada îktııadİyattan bahsetmekliğim abee olur Iktuada yalnız tarihi ve içtimai noktadan emaı e-deceğim Benim telâkkime göre mücerret olarak ne iktisat ve ne de içtimaiyat vardır Ba gibi mevzular tetkik edilirken daima zaman ve mekân da nazan iti -bara alınarak hüküm verilmelidir Bugün yan yana yası yan milletler arasında o kadar azim farklar görüyoruz ki, her cemaati içtimai ve iktisadi mee'elelerda bulunduğu vaziyete göre tefrik vetakip etmek lâzımdır Tezim iki kısımdan ibarettir Cemaat yeknesaklıktır Tenevvüe doğru yani basitlikten mürekkebe doğru gider İlk İçtimai birlik adeta bir tek hücreden yapılmış bir teşekküldür Bu cemiyet iştirakçi ve müsavatçıdır Müştereken çakşır, müştereken bereket eder ve yer Bu cemiyet renksizdir Henüz ozvileşmemi ıt ir, sürü halindedir Binaenaleyh ne devlet ve ne da fert yoktur Devletin ilk şekli cemaatin, 1 — İdare edenler, 2 —- İdare edilenlerin bölünmenle başlar Bu iddiada devlet ve fert mefhumu yoktur Fakat bir müddet sonra görüyoruz ki bu iptidaî cemaat ziraat yapmağa başlamıştır Avdan ziraata doğru bir intikal vardır Tam bu sırada kabileler teşekkül etmeğe başlamış, bu suretle mülkiyet, fart ve devletin nüvvesi meydana çık -mışbr Kabile devrinde ilk olarak aileler teşekkül etmiştir Bu ferdiyete doğru ilk adımdır Bilâhare maişet membaı büsbütün toprağa intikal ettiğinden hayat seklinde de derin bir tebeddül husule gelmiştir Sürücülükte inkişaf başladıkça toprak üzerindeki mesaide ve mahsul almada ferdiyetçiliğe doğru gidiliyor Sonra toprak muayyen kısımlarda inkısama uğnyor ve aileler arasında paylaşılıyor Tsm rcıoiyvu ıraae eden nw ¦aide ve istihlâkte ayrılık başlıyor Burada ferdiyete doğru derin bİr gidiş görülüyor Ferdiyetin üçüncü bir emaresi de iş bölümü olmuştur Buna ilk zamanlarda değil, kabile devrinde tesadüfe başlıyoruz İşte bu devirde ük hükümet şekli • nin kurulduğu görülmektedir Arazi bir maişet membaı olduğu için bir kabile öteki kabilenin arazisini almağa çalışıyor Bu kabile diğer bh- kabile ile mücadeleye giriştiği günden sonra idarenin ayrılması İhtiyacı hissediliyor Bir ka -büe mensupları cidalde muvaffak olmak için nizam ve intizama bağlanmak lâ -zrm olduğunu anlıyor Binaenaleyh bir şefe ihtiyaç olduğu meydana çıkıyor O zamana kadar tamamen müsavatı muhafaza eden bu cemiyet bu müsavatı ihlâl ederek kendi arasından bîrini şef c— larak İntihap ediyor O devirlerde ba şef yalnız harpte hekim vaziyetini muhafaza ediyor ve sulhte eski mevkiine iniyor Fakat müşterek gaye cidalinde şef olarak çalışıp ta muvaffak olan şef bilâhare de kabilenin teveccühünü kazanıp başka sahalarda da hemcinsine tefevvuk ediyor Fert doğuneca devletin nüvvesi baş-Bundan sonra konfederasyon şekli başlıyor Daha kuvvetli olmak için bir kaç kabile birleşiyor ve bir şefin haki -miyetini kabul ediyor Bu suretle sınıf farkı başlıyor Galip kabile mağlupları köle olarak kullanıyor Cemaatler arasmda İş bölümü de böyle başlıyor Galipler kendilerine iktisadî tefevvuklar temin ediyorlar Bu »üretir cemaatte sengin diye Üçüncü bir sınıf hasıl oluyor Ve nihayet site devri başlıyor Panayırlar ve şehirler teşekkül ediyor Halk arasında san'at ve ticaret ilerliyor Bu suretle ortaya yeni bîr sınıf çıkıyor Muhtelif sınıflar arasında mü -cadele başlıyor Bunu nen büvük mi -salı Fransa büyük İnkılâbıdır İnkılâptan sonra lika yal ve zekâ cidali has -lıyor Gene İkılântan sonra fert hur olu • yor Müteakiben 29 uncu asrm akıllara hayret veren inkişafı başlıyor İlim, fen, edebiyat »Oratle ilerliyor, refah başlıyor Fakat makine icat ediliyor Makine kolun, hayvanın yerini alıyor ve büyük sarsıntılar yapıyor Ortaya ka -pitalizm çıkıyor Amele ile kapitalist farkı ve münafnreti başlıyor Bu hürriyetin snîivtimal edi'mesinden ileri geliver Mücadele büyüyor Ve ferdin el-ele yürüdüğü devlet |sa müdahale adi -yor Nihayet fert iderindeki mücade -lelerde devirtin müdahalesine kat'İ 13-sum hasıl oluyor 19 oncu asırda devle*'er mahdut is -leri e meşgul oluvor Meselâ maarif, posta ve telvraf gibi İ«ler hmust is erha-bmm elinde kalıyor Fakat bilâhare bunlar hükümetin asıl vesaif» mevanma giriyor Devlet müdahalesi gittikçe tevessü edivor Ben muanılartmm söyledi*! gibi devletçi değilim Devlet cemaatin içindeki tezatları hal va nizamı temin eder Bu tezatlar ne kadar çok olursa müdahale de o kadar çok olur Aksi halde der -letin müdahalesine lüzum yoktur Devletçilik o memleketin inkişafına göre genişler Devletrİlikte azamî inkişaf mutlak i vet tir Misal olarak Rusya'yı gösterebilirim» Ahmet Bevden sonra söz istiyen cemiyet azasından Suphi Nuri Bey: m — Konferansçı bize mektepte o -kutluğu kıymet'! derslerini bir kere daha öğret»; Zaten biliyorduk Bundan başka ferdin ve devletin inkişafından bahsederken başka milletlerden bahsetti Türkiye hakkında hiç bir şey söyleme -dî» demîstl' Suobi Nuri Bey müdafaa edilen teze de itiraz ederek hulasaten şunları sSy -lemistir: — Ahmet Bey devletçiliğin ve fertçiliğin inkıpah için rliğer devletlerin geçirdikleri safahatı beklememiz lâzım olduğuna İddia ediyor Halbuki bir bo işte diğer milletlerin tecrübelerinden istifade edebiliriz, Bugün fertçilik ve devletç'ik yoktur Zürmecilik vardır Zümreyi inkâr edecek İlim adamı ta -savvnr edemiyorum» Bundan sonra Zahire Borsası Umumî kâtibi Cevat Nizuni Bey dr demiştir ki: « — Ben konferansçıyı bize göre devlet ve fertçilikten bahsedecek zannet • im Halbuki maalesef çok başka şeyler anlattı Devlet ve fert arasmda niçin tezat vardır? Bunları anlıyamadsk» Bu ıırada bir çok zevat ta kısa ten -Iritler ser d etmişlerdir Bunun Üzerine reis Fazıl Bey ten -killeri haksız bulduğunu ve Ahmet Beyin mes'elevi bir içtimaiyatçı sıfatîle gayet güzel bir şekilde tahlil ettiğin! söylemiştir Müteakiben Ağaoğlu Ahmet Bey fert mefhumunda tümre mes'elesînin de mevcut olduğuna söylemiş ve uzan İzahat vermiştir Uman Şirket imüdârü Ahmet Hamdi Bey de bazı itirazlar serdederek 13 -zumsuz teferruata girisildiğinî söyle -misse de reîs kendiline burada rlml tezlere cevap verilebileeeğmİ ve bÖyte mB -nakaşalara lüzum olmadığını, İstiyen -lerin başka bir aaman konferans ver -melermi sÖvlemİş ve Ağaoğlu Ahmet Beye teşekkür ettikten sonra bilâhare kendisinin de bu mes'elevi bir iktisatçı g&zİlc müdafaa eder tarzda bir konfe -rans vereceğini bildirmiştir Celse 7 de dağılmıştır Kaçak aramakta kanun -Buzluk davası başladı Kaçak arama işlerinde kanuna muhalif hareketle maznun, inhisar idaresi takip memurlarından Niyazi, Cemal, Hulusi, Ömer ve Abbas Efendilerin mu • hakemelerİne dün İhtisas mahkemesinde başlanmıştır Bu memurlreın bundan bir müddet evvel Kurtuluş'la oturan Angelos Efendinin evini ararlarken An- gelos Efendiyi doğdükleri, evde bulunan bazı şeylerin kırılmasına sebebiyet verdiklerinden va arama sırasında heyeti ihtiyariveyl ve heveti ihlivariveden hiç kimseyi bulamadıkları takdirde ahaliden en az iki kişiyi bulundurmaları lâzım-gelirken kanunun bu noktasına da ria -yet etmedikleri iddia olunmaktadır Dünkü celsede mevkufen muhakemelerine başlanan maznunların hüviyetleri tesbit edilmiş ve ilk İsticvapları yapıl -mışbr Maznunlar verdikleri ifadelerde heyeti İhtiyari? »d-n hîç kimsevİ bula -ma dik arını, arama esnasında bir bekçi hazır bulunmuş ise de zabıt varakan tanzim edilirken sritmis olduğundan imzasının alınmadığını, kınlan bazı şeylerin memurlar eve girmeden daha er -ve! evdekiler tarafından kırıldığını söylemişler, dayak hâdisesinden adamı malûmat beyan etmişlerdir Bası hususatm tetkiki için dava başka bir güne talik edilmiştir Ekalliyetler mes'elesinde inanılmaz bîr vaziyet ISorm a kaleden mabatt istihdaf ve itham ediyor t Dine taarruz, vicdanlara tahakküm! Bu işitikmemiş iddia karşısında muhterem Gospodin Muşanof'un ve riyaset ettiği hükümetin pek Zİyade taaccüp edeceğini tahmin ederiz Böyle bir hareketi resmî Bulgar hükümetinin iltizam ve hatta himaye etmiyeceğine biz de inanmak isteriz Fakat dediğimiz hâdise, hiç şüphesiz resmi Bulgar hükümetinin malûmatı haricinde olarak, aynen ifade ettiğimiz şekilde vaki ve caridir Bası Bulgar şovenlerine göre Rodop Balkan'lanndaki Pomak Türk'leri güya aslan Bulgar imişler de bundan dolayı kendilerinin hıris-tiyan olmaları daha muvafık görü -lüyormuş Bu yüzden halk içtimaî va dini hayatlarında tazyik ve tazip ediliyorlar Bundan dolayı Rodop silsilesinde kalan Türk müslümanlar, mustariptirler, hem de pek çok Bu medeniyet asrında tazyik ve tazi-bin bu şeklinin yalnız bİr tek adı vardır: Vahşeti Rodop Pomak Türk'leri aslan hatta Bulgar olmak bile lâzım gelse onların neden müslüman kalma -yıp ta cebren hıristiyan edilecek -lerİne akıl sır erer mi? Bulgar'lar da ırkan pekâlâ Türk'türler Onların ekseriyetlerinin hıristİ yanlık la alâkalan binnisbe muahhar bir hâdisedir Her halde aslan Türk olan Bulgar'ların dinen hırîstİyan da olacaklarına dair daha evvel tabiî veya semavi bir kanun ve kaide mevcut değildi Nitekim bugün müslüman bulunan halkın dinlerinden dolayı da kendilerine her ne olursa olsun bir şey söylemeğe ne aklen, ne de vicdanen kimsenin en ufak bir hak ve salâhiyeti bile olamıyacağı ayni suretle aşikâr ve kuvvetli diğer bîr hakikattir Başka bir memleketin idaresinde kalmış bir ekalliyet böyle muame -lelere maruz kalınca bundan müte-meddin beşeriyetin vicdanı cidden eza ve nefret duyar Bu çirkin mua- Maarifte ve Kütüphanelerde temizlik Maarif Vekâleti şehrimİzdeki resmî kütüphanelerin bazılarında cok kıymetli kitapların kurtlar v« gü -veler tarafından mahvedıld iğini haber almış, bütün eserlerin etüv makinelerinden 'irilmesini ve te -mizlenmesini bildirmiştir Verilen emir üzerine kütüphanelerde kitapların temizlenmesine başlanılmıştır |Vûüfceirerrlx Tayyare balosu Şubatın 9 uncu perşembe günü akşamı Perapalas salonlannda verilecek Tayyare balosunun mükemmeliyetini temin İçin balo ı - bugün »aal 16 da Perapalaıta bir içtima aktedecektir Otomobil parkı Turing kulüp tarafından azası -nın otomobillerini gündüzleri em -niyetle bırakabilmek üzere şehrin muhtelif semtlerinde otomobil parkları yaptırılacağını haber vermiş -tik Polis altıncı şube müdürlüğü İle Türing kulüpten Ekrem Rüştü Bey tarafından otomobil parkı yapıla -cak yerlerin teabitine başlanmıştır Bu yerler ayrıldıktan sonra otomobil parkları için icap eden tesîıat derhal yaptırılacaktır % Turing kulüp Şikago'ya seyaha-tertip etti Türkiye Türing kulübü, Beynel -milel Şibago sergisinin Türk seyyahları tarafından kafile halinde ziyareti için hazırlıklara başlamıştır Türİng kulübün hazırladığı vâsi seyyahat programına göre, Şikago sergisine gidecek kafilenin seyahiti iki buçuk ay kadar sürecek, bu müddet zarfında Amerika'nın ve Avru -pa'nın büyük şehirleri kamilen zi -yare* edilecektir Türing kulüp bu seyahat için alelade Hatların yüzde altmış eksiğini alacaktır Kongre bir hafta sonraya talik olundu ' Gayrimübadiller kongresi dün Öğleden sonra Halkevinde toplanacaktı Mukayyet azanın ekseriyeti İştirak etmemiş olduğundan nııamname mucibince gelecek içtimain önümüzdeki pazar günü ekseriyet olmasa dahi akline karar va -rilerek celse tatil edilmiştir Mübadillere bono yerine para verilecek Ankara 15 — Maliye Vekaletince malları ellerinden geri alınan mübadillere, üç yüz bin lira tutan bonoları yerine nakit verilmesi karar altına alın -mistir Mes'ele Nakit taleri Müdiriyetinde tetkik edilmektedir Nakİt işleri müdürü Sim Bey: e—Yeni bir İçtima yapacağız Divanı muhasebatla aramızda mutabakat olmuştur Bu içtimada tediye usulü takarrür edecek ve malî sene Zarfında mutlaka tevziat yapılacaktır» Demiştir mele Rodop Pomak'larına yapılmayıp ta bizimle hiç bir alâkası olmıyan başka bir halka reva görülse idi biz gene ayni suretle protesto ederdik Karmakarışık bir dünya içinde insanların çektiği ıstırap ve mihnet kâfi değil mi ki üç beş ko -miteci cahil gidip bir takım biçare mahlûkların vicdanlarına taarruza kadar ileri varmakta beis görmü -yorlar? Bu nasıl İştir, bu nasıl dü -şüncedh-, bu ne fena harekettir? Bu satırları okuyacak olan Gospodin Muşanof hükümetinden hemen tekzibe müsaraat etmek siya -setini ihtiyar etmemesini rica ederiz İtham ağrrdır amma hareket maalesef vakidİr Bunda resmi Bulgar hükümetinin her hangi derecede bİr dahil ve alâkası olmadığını söyle " dik ve söylüyoruz Hatta yukarıda belki haberi bile yoktur dedik ve bunda samimiyiz Ancak şimdi onlar da bizim gibi hâdiseyi öğrenince gidip baksınlar ve orada bu türlü çirkin hareketler vukuunu menedici kat'İ tedbirler almak suretile vicdanları titreyen mustarip halka emniyet ve sükûn ver -sinler Kendilerinden beklediğimiz işte bundan ibarettir, ve bunun böyle yapılacağını adeta şüphesiz ad ¦ dederek neticenin müsbet fİlİyatını rahat ve huzurla bekliyoruz YUNUS NADİ Fakir yavrular HUâliahmerlbOOO liralık yemek tevzi etti Hüâliahmer Cemiyeti tarafından fakir çocuklara verilen gıda miktarı ce -miyetin nakti ve kudreti genişledikçe tez»yut etmektedir Bugüne kadar haftada dört defa verilen «emeğin kırvvei gıdaİyesı itibarite bir çocuk bünyesinin ihtiyaç gösterdiği nisbette nevileri de nazarı itibara alınmaktadır Vücudu be -serde husule gelen bünyevi teşekkülâun neşvüneması küçük yaşta alınmağa başlanan nidanın kuvvetle kaim olduğunu takdir eden Hilâliahmer Cemiyeti, ba hayırlı t e »e bb usa Una esrvelâ Ok mek -teplerdeki gıdasını alamıyan fakir ço -cuklardan başladı Cemiyet bilûmum vatandaşların yavrularını gıda»ız bırak -mamah içîn elinden geleni esirgemiyor Yalnız Hüâliahmer cemiyeti İstanbul dahilindeki yavruların iaşesi için bu sene yetmiş küsur bin lira sarfetmiştir Bunun için bazı Rum mektepleri müdür -leri cemiyetin hayırperverliğinİ kendi ga-zctderOc nef reitikleri uzun teşekkürlerle yadetmek ted i rler Malûller Cemiyeti cevap veriyor Harp Malûlleri Cemiyeti, vâki muhtelif şikâyetere su cevapan vermekte - dir: 1— Merkezi umumimiz harp malûllerinin arazi ve inhisarlar beyiye ıkra-miyelerile çok yakından alâkadar ve »-salarına son derece müfit olmuştur Sayılan pek az olan bazı arkadaşlarımız şimdiye kadar haklarını alamamıştarsa da bunun esbabı muhteliftir Merkezi umumimize e malûm olan bu sebepler kısmen toptan ve kümen de teker teker halledilmektedir » 2— On seneliklerini alan malûl gazilere tekrar maaş bağlanmak hususunda bilhassa merkezi umumimizin fOî çok büyük hizmetleri vardır Kendileri, Üsküdar mahkemesinde açtıkları davayı kaybetmişlerdir Bu arkadaşlarımızın hemen kâffeainİn istidalan daktilomuzda ayni numune üzerine yazdırılmış olup bunlar bilûmum defterdar ve malmü -dürlüklerinin dosyalarında mahfuzdur 3— Merkezi umumimiz harp malûllerine Darülacezeyi değil, henüz idare heyeti intihap edilmeden evvel ihzar ve tabettirdiği metfuf 5 senelik mesai prağramımııın 5 inci maddesi mucibince saraylan lâyık görmekte ve bu maksat için daha çok evvelden teşebbüsler yapmış bulunmaktadır 4— Beş senelik mesai programımızın 46 "m maddesi mucibince noterlikten musaddak muhasebe ve karar defterlerimizle bilûmum vesaik, kuyudat ve muhaberat değil meslektaş!anmıza, bütün vatandaşlara açıktır, idare heyetimiz yakında senelik blânçoyu neşretmeğe karar vermiş olmakla beraber İstanbul Vilâyeti murakabesinde yapılan tom -bala hesabını aynen berveçhi zir arze-deriz: Umumi basıla! Sıhhi ve İçtimai muaıene* ve tombalada filen çalışanlara ücret Suni ata Imallyesl Kırtasiye Müstahdemin ücuratı vt arasa İşlerini taUp masrafları Barclrsh Otomobil tamiri bensin, şoför, reklam, sandık, çadır, fiş ve saire buliımum masraflar 4587 S— Merkezi umumimizden tahriren veya şifahen ve yahut gazeteler vasıta* sile izahat İstiyen ve istiyecek olan bulû-mum meslektaş ve vatandaşlarımıza arzı teşekkür ve her türlü suallere her vakit snemnuniyetle cevap vermeğe olduğumuzu beyan eyleriz» Başvekilin memurlara hitap eden bir telgrafı Başvekil İsmet Pş Ilı dün Vilâyete »u telgrafı göndermişlerdir: ¦Tayyara Cenuvetinin beşinci kon • gresinde bütün mîlletlerin tayyareciliği ileri götürmek ve hava tehlikesinden korunmak için ne büyük ledakârlık'ara katlanarak çalışmakta oldukları anla -• ildikten sonra Türk milletine bu yolda düsen Tarifeler çok ehemmiyet almışlar Mıl'ı uyynreciliği korumak içm nasıl çabsılacağını millete rehberlik ederek öğretmek vazifelini Üzerine almış olan Türk Tayyara Cemiyetine en az kazanan fertten başlıyarak bütün devlet teşkilâtına kadar har sahi» v* • esi e« es inin yardım g «ut ermeği milli düşünceler arasmda yer tutan bâr borç telâkki etmesi lâzımdır Tayyare Cemiyetinin gelirini çoğarusnak tçsss her vatan • daşrn ve her devlet memurunon ha rıuıtî davaya zahir olarak gücB yettiği kadar halkı teşvik etme*îni rica ederim» Nahkemevorde Bir kaçakçı mahkûm oldu Dün İhtisas mahkemesinde ka -cak Çakmaktaşı satmakla maznun Ömer'in muhakemesine bakılmıştır Ömer Haydarpaşa'da sivil memurla -ra kaçak çakmaktaşı »atarken cllrmU meşhut halinde yakalanmıştır Kendisi de cürmünü itiraf etmiştir Mahkeme maznunu altı ay hapse v* İkİ yüz elli kuru» para cezasına aaah -küm etmiş, fakat henüz İS yaşını ikmal ermediğinden hapis cezasının nısfının ve para cezasının da üçte birinin tenziline karar verilmiştir ölçüler kanunu Ölçüler kanununun tehirine ait kanun dün Vilâyete tebliğ edilmiş -tir haberleri Diyarbekir'de Süleyman Nazif günü Dİyarbekir Hususî — Büyük şair ve edip Süleyman NazİFin ölümünün yıldönümü olan ikinci kân un un 5 inci günü şehrimiz Halkevi tarafından bîr ihtifal tertip edildi Halkevi salonu yüzlerce münevver ve merhumu sevenlerle dolmuşta Muallim Osman Bey, merhum NazİFin hayatından bahsettikten sonra Faruk Bey de merhumun Son nefesim şirini okudu Bunu müteakip genç hukukçularımızdan Kemal Bey, üstadm edebiyata ve lisanımıza olan hizmetlerinden ve vatanına olan büyük askından bahsetti Tahsin Cahit Bey de Fazıl Ahmet Beyin Nazif e gönderdiği bîr mektubunu okudu Bundan sonra Halkerimizin musiki şubesi tarafından büyük edibin bir şarkısı çalındı ve Celâl Bey de bir gazelini okuduktan sonra İhtifale nihayet verildi Pa FüDf ununda Rasim Ali B meselesinin sonu Darülfünun Tıp Fakültesi muallim muavinliğinden çıkandan doktor Rasim Ah* Beyin orta mektep muallimliğine tayini âli tasdika İktiran etmiştir gelhflr II«jfierl imdadı sıhhî heyetleri Ani vukuat ve kazalara yetişmek üzere Belediye tarafından imdadı sıhhi heyetleri teşkiline karar verilmişti Bu iş için lâzım olan otomo -biller sipariş edilmiş vc heyetin kadrosu tesbit olunmağa başlanmıştır Belediye tekaüt nizamnamesi Belediye memurlarına ait tekaüt nizamnamesini hazırlıyan komis -yon dün de toplanmıştır Nizamna -mede bir iki noktanın daha tetkikine lüzum görüldüğünden bîr kaç gün sonra bİr içtima daha yapılmasına karar verilmiştir Bundan sonra nizamname Dahilîye Vekâletine gönderilecektir, L flmertda isveç gemisi bugün gidiyor Bir kaç gündenberi şehrimizde bu ¦unan İsveç bahriyelileri, dün abah motörlerle Heybeliada'ya giderek Deniz Lisemizi ziyaret etrniçlerdir Misafirler, mektep idare erkânı ve talebeleri tarafından karalan * , mış, kendilerine mektebin bütün müştemilâtı gezdirilmiş, şerefleri - i ne bîr Öğle yemeği verilmiştir İstanbul halkından istİyenler dün | Fylria krovazÖrünü ziyaret etmiş -lerd isveç mektep gemisi bugffn Ak deniz'e gidecektir İspanya'da anarşistler Ve komünistler İspanya Cumhuriyet rejimi flarl edildiğinden beri bir çok tehlikeler at * tattı Yeni rejimden menfaatleri müt- -essir olan a»ılzad*gân île papslar vet büyük zabitler defaatla münferiden yahut müttehiden kıyamlar ve İsyanlar çıkardılar Krallığın yeniden tesisi için muhtelif tesebbüder yapıldı Fakat currv huriyet hükümeti yeni re Emin aleyhin -deki ba har-k-,,-ri raktH «amanı!, teskin etti ve krallık bayrağı altında toplanabilecek unsurların maddi ve manevi istinattaki an m silerinden alarak bunları bİr daha baskaldrrmıyaeak bir hala getirdi Bu cümleden zadegan île napas cemiyetlerinin emlâk ve arazisi ellerinden alındı HCkûmetin bh- muv«W-kIveti htkm büyük ekseriyetinin inkılâpçı olma -sından İleri gelmiştir Sosyalist, sendi -kalist, anarşist ve komünist ve diğer u-mum inkılâpçı unsurlar hükümdarlık vsj papaslık aleyhinde müttefikn çalıştıklarından inkılâp aleyhtarı hareketler esasından baılınl mıstar Fakat yasal senenin İlk günlerinden beri İspanya'da* Çok vahim veni hâdiseler cereyan edî • yor Memleketin her tarafında gizÜ fesat hareketleri kesfedHdi Sonradan bir çok verlerde bomba deoolan bulunduğu gîbi bir eok şehirlerde bombalar nalladı Halk kışlalara bucum etti va hükümeti İskata calısb Ha'l !spanva'«ın her tarafında hükümet kuvvetler! ile hr'k arasmda müsademeler oluyor Bu defaki İhtilal ve kıvam hareket -lerinde hükümdarlık taraftarlarının parmağı yoktur Bilâkis »imdi inkıleneı unsurlar yekdîveri ile camıeıvor HBkü -met ve parlâmentodaki ekseriyet sos • yalistlerin elinde olduğundan simdik! idarenin belkemiğini bunlar teşkil e -diyor Sosyal!«ilerin Unîon namı altında muazzam bİr amele teşkilâtı vardır Sosyalistlere karsı şimdi komünistler He anarşistler şiddetli bir mücadele açmışlardır Anarşistler île komünistlerin dahi Konfedere siy on namı altında gayet bü"0k amele teşkilâtı vardır İrticaa karsı sosva'istler Oe bırtiht» ça~* lisan anarşistler İle komünistler şimdi sosyalistleri hükümetten ve amele idaresinin başından İskata çalışıyorlar va her tarafta ihtilâl yangınları çıkarıyor -lar tsponyol'lar Rus'ların hilâfına olarak ferdiyetçi olduğundan komünizmi bolşeviklerin anladığı manada telâkki imiynrlır Bunım irin anarşistler ile komünistler burada birleşehilı»orlar İspanya'deki komünizm ve anarşizm hl reketi eski Ru» IhtPA'çilerinden Baku-nin'in içtimaî mezhebine benziyor ' Anarşizm ötedenberi İspanya'da kökleşmiş ise de komünizm daha yenidir Komünizm'in kuvvet bulmasında vs» tfpanya'yı altüst etmekte olmasında harici yardımların tesiri olduğa dahi tahmin edilmektedir, tspanya'dald bu hareketlerden komşuları ve bahusus Fransa endişeler izhar ediyor İspanya'deki sosyalist hükümeti sol müfritleri tatmin için bir çok müsaadelerde bulunmuş «t tu Hatta şimdiki hükümetin kanunu e-aasl ile tayin olunan re»m! isminin Is -panyol İşçi cumhuriyeti olmasını kabul etmişti Fakat anarşistler İle komünist -ler Katalonya'dakf sanayi amelesinin ve Endülüs'teki ziraat amelesinin memnuniyetsizliğinden istifade ederek hü -kûmetİ ele geçirmeğe ve bir anarşist • komünist rejimi kurmağa çalışıyorlar Hükümet şimdiye kadar vaziyete hâ « kim olabilmiş İse de yenî ihtilâl hareketinin ne kadar zaman devam edeceği ve neticesi ne olacağı şimdilik belli değildir MUHARREM FEYZİ Madencilere müjde Btrtnei sah tftdın mabatt duKca yapılacaktır Diğar taraftan, gen* madenciler* bîr kolaylık olmak üzera fabrika ¦ larımızda yani bir tertip utul dina ¦ mit amali da takarrür etmlşb- Av * rupa memleketlerinde çok istihlak e dilen ba aruz d'namîtin bizim asa -denlr'imi* İçin de faydalı olacağı -nı sann edi yorum Yenİ nevi ucuz dinamitin hullanılmaılle maden ocaklarında kasma, kürekle yapılmakta, olan işler hemen hemen bertaraf e * dilmîş olacaktır Buna hasırladığımız projeyi Ve • balete gönderdik İdaremiz, memleket avcılığını teıvik İçin mamulâtı -mızın fiatlarını birer miktar indir * meği düşünmektedir Ba sene saç -tna fiat'arında biraz tenzilât sap -mistik Belbİ bu tenzilâtı toamil ede- Evkat cetveli 19 Ramazan Pazartesi İn kânunsani 1933 m sal* Fıjle jlklnd- Mtşam, Kzam ı A M» TM 94* ~âİ Vssaıi Hayat Ansiklopedisi Cumhuriyet İCT A KI Dİ M r * f- \ 1 ı-A i i ı İSTANBUL — CAGALOGLU Telgraf re mektup adresi: Cumhuriyet, İstanbul — Posta Kutusu: İstanbul No 24fl yj KâPU11US3F1İ 933l Telefon: BaşmuiıarTlr: 22166 Tahrir mudûrı: 232% İdare mOdilru: 22365 Matbaa: 20472 ilân sanifelerlmiı herkese açıktır^- Cumburtyet'te neşrettirilecek İlânlar İrin doğrudan doğruya İdarehanemize dahi müracaat ohmabitlr Dokuzuncu sene: No 3126 Hayat Ansiklopedisi Büyük bir kütüphaneyi bir arada evinize getiren en faydalı eserdir Her evde bir tane bulanmak lâzımdır Reisicumhur Hz Eskişehir'den Bursa ya Hareket Ettiler aımHmaıannnnammmm-ımmmMmnıaınımumınnmnıımınnmımnmmır,«mimim»;m Ziraat enstitülerimiz Hakiki ilim ocakları Oluyor! Ankara: Ikîncîkânun Başmuharriri, mı zden — Ankara'da tesis olun -makta bulunan, daha doğrusu temalı peyderpey ikmal edilmekte ve edilecek olan Ziraat enstitülerimizi yakından gördükten sonra xap lokmamı yan bir heyecanla bir kaç makale yazmış olduğumuz hatırlarda olsa gerektir Bu enstitülerde bizi heyecana düşüren şey, orada ilme ve fenne at/olunan ehemmiyetin yüksek derecesi idi, ve bunun için Avrupa'nın bu yolda vâsd olduğu en son terakki merhaleleri en kestirme bir tarik ile aynen bvraya naklolunarak onlar üzerin -de cahımak ve onlar üzerinde yürümek rmlü esas ittihaz kılınmış olması idi l'im ile ve fen ile bilhassa bunların her günlük hayata alâkası noktasından kucak kucağa karsı gelince insanın heye -can'anmaması İhtimali olmazdı O makalelerimizde bu enstitülerimizi Türkiye'de belki ilk defa olarak bü-ük ilim ocakları halinde inkişaf etmek istidatlarına bilhassa işaret etmiştik Bizde darülfünun yok değildir ama mevcudundan pek memnun olmadığı-irızdan olmalı ki îkİde bîr hepimiz onun ıslah ve ikmali lüzum ve çareleri etra -fında konuşup duruyoruz Hk görüşte b'z hükmetmiştik ki eğer başladığı tutumla ileri götürü'ebılrrse hiç ıslaha ih-tjvacı olrrayaeak bir darülfünun şube -rnîz Ankara'da ve bu Ziraat emli talerinde teşekkül etmiş olabilecektir Hİç te kesif ve keramet kabilinden olmıyan bu İfademizin şimdi taoakkuk etmekte olduğuna memnuniyetle haber vere -cek bir halde bulunuşumuzdan o kuyu -cularunızın dahi bizim kadar ve belki daha ziyade memnun olacaklarım şüphesi s sayarız Dafaa ilk makalelerde işaret etmiştim U enatİtiiUrzmİ»;- 1 —a™—ler halin :'e baı-ayıp Heri i y eb il meler i içîn Ziraat Vekâleti bu sahalarda temayüz etmiş A'mnn alimlerinden istifade etmeğe karar vermiştir Böyle yüksek ilim müesseselerini hususile metot noktasından tamamen Avrupai bir halde flerletebil-m-nin îBc çaresi bu yolda bize nisbetle çok ileri gitmiş olan Avrupa İlminden ve ulemasından istifadeye karar vere -bilmekken ibarettir Usul, Üİm kadar ve be'ki de daha ziyade mühim ve müessir bir medeniyet ve terakki unsurudur O kadar ki insanın ilim demek ve medeniyet demek mu! demektir demeğe kadar ileri gideceği gelir Kitabın ilmi vardır ama âlimin de görüsü ve yapısı vardır, timi bilmek fena bir şey değildir ama onu hayata tatbik ederek insaniyetin istifadesine arzedebilmek lüp -hesiz daha iyi bir şendir Kaldı kİ biz bunun her ikisini de en iyi olarak ancak Avrupa'dan alabileceğimizi neden itiraf rtmiyelrra? Ziraat enstitülerimizin daha îlk bakışta bize büyük ve parlak bir İstikbal va d etmeleri nin sn* ve hikmeti işte bu mütevazı olduğu kadar cesur ve azimkar itirafta mündemiç idi: Ziraat ve şubeleri ilim ve fenlerini dahi Avru -pa'dan almağa, hem de dikkatle öğrenerek hakkîle alrmğa mecburuz! Bin kere söyledik ki zavallı memle -ketimizin adı ziraat memleketidir, ve İptidaî derecelerinde olsa da bilhassa «İrsal memleketi olduğu içindir ki iDem-lekelimizde bilhassa zirai terakkiler noktasından ve en ziyade bu sahada Avrupa'nın ilimlerinden ve fenlerinden istifade etmeğe muhtaç bir vaziyette bu -lunuyoruz Ziraat Vekâletimizin irk muvaffakiyeti Ankara Ziraat enstitülerimizin takip edeceği İstikameti tayin hususunda Almanya'nın en benam üstatlarından bi sinin gelip memleketimizde çalışmağa muvafakatini teminde görülmüştür Filhakika bizzat Ziraat Vekilimizin par -inağını üzerine koyarak musırran buraya getirebilmeğe çalıştığı profesör Fal-ke nihayet memleketimize gelerek enstitülerimizde çalışmağa muvafakat et -m iş ve bizzat buraya gelerek enstitüleri mizi gördükten ve bizim çalışarak bu yolda bir an evvel Avruna'ya yetişmek azmimize yakin basd ettikten sonra bütün bütün kararını vererek cami gönülden kendisini memleketimize ve enstitülerimize mal et m iştir Profesör Falke'nin nasıl bir şahsiyet olduğuna «Cumhuriyet» ayrı bîr makalesinde müstakilleri izah edecektir İlmin ve fennin kıymetini bilhassa milli m*-erdeki tatbiki İçellilerinde görmek ir -n nev'i şahsına münhasır denîVbİ-!ı müstesna bir âlîm En vüksek ilim en ücra kÖvdeki zavallı çiftçinin isine yarıyabilm-didİr: İtte Profesör Falke'nin düsturu! Bu adam Almanya'da bilhas- ımıımnımıııımnmıimlininimminiminimnammııımm-ınıtımımnmnnımuımımınııııııuımımmnnımııınıımımııın Gazi Hz nin seyahatleri Büyük Reis Eskişehir'de tetkikatta bulundu ve Bursaya hareket buyurdu Eskişehir 16 Hususî — Reisicumhur Hz bu sabah 10 u 8 geçe hususi trenle Eskişehir'i teşrif ettiler Halk daha akomdan istasyonda ve yollarda Büyük Reisi bekliyordu Köyler -den yüzlerce atlı gelmişti Gar binlerce kişi ile dolup taşıyordu Trenin durması! müthiş bir alkış tufanının kop -ması bir oldu Karşılayıcılar içinde sevincinden ağlıyanlar bile vardı Halkın bu çok samimi tezahüratı Gazı Hz ni pek mütehassis etmişti İstasyondan itibaren yaya yürüyerek ve halkı selâmhyarak Vilâyeti, Kolorduyu, Belediye ve liseyi ziyaret ettikten ve burada tarih ve türkee derslerinde bulunduktan sonra Halk Fırkası salonunda verilen öğle ziyafetinde bulundular Halkın gösterdiği büyük muhabbet ve tezahürata Belediye Reisi vasıtasile teşekkürlerini bildirdiler Reisicumhur Hz müteakiben Hal-kevıni gezdiler, mesaiden menuniyet-lirini bildirdiler Şeker fabrikası ye -rini Tayyare meydanını gördüler Gazi Hz nin refakatlerinde bulunan İktisat Vekili Celâl Bey tüccarlarımızla temasta bulundu, iktisadî vaziyeti tetkik etti Erzincan meb'usu Saffet Bey Fırka ve Halkevi îşlerile meşgul oldu Gazi Hz, refakatlerin d eki zevatla beraber saat 6 da Bursa 'ya hareket buyurdular ve gene büyük tezahüratla teşyi olundular Adana'da Meclis Reisi için hazırlık Adana 16 AA — Meclis Reisi Kâzım Pasa Hz nîn perşembe günü şehrimizi teşrif edeceği haberi, burada büyük bir memnuniyet ve sevinç- le karşılanmıştır Müşarünileyhi karşılamak için hazırlıklara başlanılmıştır istanbul'dan giden heyet Vali ve Belediye Reîsi Muhittin, Bolu meb'usu Cevat Abbas, H F İstanbul Vilâyeti İdare heyeti reisi Cevdet Kerim, Seyrisefain Müdiri Umumisi SaduHah, Doktor Neşet Ömer, sabık Ardahan meb'usu Tahsin, Seyrisefain idaresi Başdoktoru Şerafettin, Ka • raara Şubesi müdürü Muzaffer Bey -ler Gazi Hz ni istikbal ve kendilerine arzı tazimat etmek üzere Derince'ye gitmişlerdir Bursa da hazırlık Bursa 16 Telefonla — Burada Gazi Hz lerni istikbal için hazırlıklar ikmal edilmiştir Vali ve hükümet er-kânile halktan büyük bir grup yarın kendilerini istikbal etmek üzere alessabah Mudanya'ya gidecektir İstanbul Söz Derleme heyeti İlk içtimaını yaparak mesaisini tesbit etti Dün seçilen dört muhtelif tetkik ko mitesi derhal faaliyete geçiyor İlk seçme müsabakası Bayramın ikinci günü Maksim'de verilecek danslı çayda yapılacak 40 — «H Hanım Bug*m güzellik müsabakamıza Ankara'dan iştirak eden «N» Hanımın resimlerini dercediyoruz «N» Hanıma: Sorduğumuz suallerin cevabını size posta İle bildiriyo • ruz efendim Seçme müsabakası bayramın ikinci günü, saat dört buçuktan yedi buçuğa 40 — «N Hanımm ooy r«mı kadar Maksim'de verilecek bir danslı çayda yapılacaktır Resimlerini neşrettiğimiz hanımlar arasında o gün danslı çaya iştirak eden zevat tarafından bir seçme yapılacak -tır Hazinin, en çok beğendikleri ha -nımlara rey verecekler ve en fazla rey Mabadl S inci sahi/ede ıııııııııımmmımımı'iıı,,ıı,u „ı-mmiiiimmıninniminumMiıııınınınmmırm sa zirai iktisadiyat âlimidir Galiba onun için olacak kİ kendisi ilmi hayatta mustarip beşeriyetin refahına ifa edebildiği hizmet verimi İle ölçmeğe ve bilhassa ilmi bu yola sevketmeğe alışmış ve bir nice sahada ise buna muvaffak olmakla şöhret almıştır Her Ceheimrath Falke'nin şahsında memleketimiz çok işimize yanyacak büyük bir âlim kazanmış oluyor Ken -dişini, bizzat kendisinin delâlet ve himmeti de İnzimam etmek suretile seçilecek diğer on iki âlim daha takip edecektir Bunların hepsi kendi memleketlerinde esasen profesör unvanını haiz olan zevattan seçileceklerdir İste Ankara Ziraat enstitülerimizde teşkil edilecek olan dört fakülteyi bu Avrupa'lı âlimlerle onlarla emek birliği edecek olan Türk ilim asıldan kuracaklar ve yürüteceklerdir Bu dört fakülte şun -lardır: Tabiî iL'mler, Ziraat, Baytar, Ziraat san'atlan Fakültelerin kanunu hazırlanmaktadır Bunda asistan, başasistan, muallim ve profesör dereceleri bütün vasıflan ve şartlarile tesbit olunmakla, dereceden dereceye geçmek için beynelmilel bin-bir tecrübenin mahsulü olarak müesses bulunan kaideler esas ittihaz edilmiş bulunmaktadır İlimde sinişe mahal yoktur Kürsüler tayin edİleceklûr: Hangilerinde profesörlerin, hangilerinde muallimlerin okutacaktan tasrih olunarak Profesör Falke'nin terciimefhalinde göreceğiniz veçhile modern ilmin ve bilhassa modern ziraat ilrm'nİn tatbikat sahaları olan tarlalar, çiftlikler, dağlar, ormanlar ve hayvanlar tedrisat yeri cilan kürsüler kadar ve belki biraz daha fazla ehemmiyetlidir Onun için bizde de bilhassa bu ikinci kısma çok ziyade ehemmiyet verilecektir Alman mütehassıslarile beraber çalışacak ve yetişecek Türk gençliğinin bocalan derecelerine yükselmeleri ni-hayetünnihaye bir nesil mes'elesidir Bizim en ziyade ehemmiyel vererek a-deta şimdiden olmusçasına sevindiğimiz en parlak istikbal ise onların eller:-«',-bntunuyor Kendilerine mümkün olan kıymet ve itinanın azamisi verileceğm-den emin olarak ona göre çalışmalarını bütün ehemmiyetile tavsiye ederiz, ve öyle çalısar*klarından emin bulun -duğumuzu da şimdiden bevan ederiz YUNUS NADİ Umumî Müfettişlik Dahiliye Müsteşarı Hilmi Bey tayin edildi Dahilîye müs, , - — ¦ ¦¦ ,—¦ ^ teşarı Hilmi Beyin birinci umu- uıt cıUfettîsl'ft* tayin edildiği Ankara'dan haber verilmekte * dir Şehrimizden evvelki gün An • kara'ya avdet e -den Hilmi Bey* yeni vazifeei tebliğ edilmiştir Kendisinden in -hilâl eden Dahi - »"mi Bey liye müsteşarlığına en kuvvetli namzetler, brincİ umumî müfettişlik baş-müşaviri, sabık valî muavinimiz Fazlı Beyle, Ziraat müsteşarı Atıf, Kon-ya valisi Vehpî, Dahiliye heyeti tef-tişiye reîsi Sabri Beylerdir istanbul İDrk fJîu fetfcrfc Türk Dili Tetkik Cemiyeti İstanbul heyeti dün Öğleden sonra Belediye binasında Umumî Meclis salonunda ilk içtimaını aktetmistir Vali ve Belediye Reisi Muhittin Bey; Gazi Hz nin istikballeri münasebetile İstanbul'da bulunmadığı için içtimaa Valî muavini Alî Rıza Bey riyaset etmiştir heyetinin aTlnkO tık içtimai İçtimai açan Ah' Rıza Bey, kısa bir nutuk söylemiş, bundan sonra Maarif Vekâletinin yolladığı bir tamim okunmuştur Bunda kelimelerin ne şekilde derleneceğine dair defterlerde izahat bulunduğu ve işin ehemmiyeti zikredilmekle; gayretleri görülecek zevatın tal- Mabadl a racı tahttede 1 Bekir Sami Bey Esbak Hariciye Vekili dün vefat etti Esbak Hari cİye Vekili Musa Paşazade Bekir Sami Bey vefat-etrniatir Bek İr Sami Bey Müca-deleî Milliye senelerinde Sivas meb'usu olarak B M Meclisinde bulunmuş, bilâhare Hariciye Vekâletine getirilmiş, Mîllî hü -kûmet zamanın- Merhum Bekir Samı B da Avrupa'ya giden ilk heyeti mu-rahhaaaya riyaset etmiştir Merhum ayni zamanda Rusya ile aktedilen itilâfnamenin müzakeresi için Moskova'ya da gîtmîştî Cenazesi bugün Kurtuluş caddesinde 155 numaralı Kominiyan a -partrmanından kaldırılarak makbe-ri mahsusuna defnedilecektir Allah rahmet eylesin Piyasa çok memnun Brezilya ile yapılan mukavele milyonlarca liralık dövizimizi kurtardı! Gümrüklerdeki Kahveler çıkarılıyor Brezilya mîllî kahve meclisi ile yapılan takas mukavelenamesi, piyasa ve alakadarlar tarafından ehemmiyetle karşılanmıştır Bilhassa Brezily'nm ihracat mallarımız için yenİ bir pazar olması ve bu sebeple ithal etmekte olduğumuz kahvenin tutan nisbetinde dövizin ha -kîkaten memleketimizde kalacağı zikredilmektedir 1925 senesinden itibaren, on beş gün evveline kadar, yani tam 6 sene zarfında, memleketimizden yalnız kahve i-çin 33 milyon lira çıkmış, buna mukabil Brezİlva'ya doğrudan doğruya 1000 liralık bir mal bîle satılamamıştı İktisat Vekâletinin bu muvaffakiyeti, artık Önümüzdeki seneler İçinde mîl -yon'arca dövizimizin memleketten çıkmasına imkân bırakmamaktadu Her yıl kahve için ne kadar para verdiğimize gelince, bu miktar 1929 dan itibaren azalmışsa da, eene senevi üç »ıİyona yaklaşmaktadır Geçen sene memleketimize giren kahveye mukabil rki buçuk milyon liraya ya- LOtfen »ahlteyi çeviriniz M Venizelos Yeni kabinenin teşkilini kabul etti Atina 16 AA Müstaceldir — M ' iri 'm kabine teşkilinden sar -fınazar etmesi üzerine MZ4iims buna M Venizelos'u memur etmiş ve mumai -leybte kabul etmiştir Yeni kabineye M Mibalakopulos, M Paparuutaaİu ve M Kafanda-is dahil olacaklardır Meclisin dağılması muhtemeldir — Uzun eimc, kışı rahat geçireceğiz! 24 üncü cüzü bugün çıktı Meşhur Casuslar * tumnıi'iyel / Kanunu ta ın Yazan: ABIDİN DAV ER - - M — Mata-Hari Fransız casusu olurken mühim bir sırrını ifsa etmişti Ve birdenbire, ağzımdan çıkan bu ¦özü kulaklarım işitince tepemden mutuna kadar titredim- Göaleri-min önüne bh- an içinde, harpten biraz evves Almanya'da yaptığım bir seyahatten sonra İsviçre'ye döndüğüm zaman, dağda Öldürdüğüm iri yılan geldİı dilini çskarıp kıv -rıla kıvrıl a üzerim* hacıma eden bu r«-h rlı hayvan çözlerimin önüne geldi Elimdeki kaim bastonla müthiş bir ski darbe İndirerek bu yılanı öldürmüştüm, öldükten sonra bile, ayaklanman dibinde kıvranıp duran parçalarım hatırladım Dansözün a ve unun içinden koluna doğru kırınla krvrda usanan mavi damar, öldürdüğüm yılana ne kadar benzi -yordu Kendimi toplıyarak gözlerimin ö' nünden o korkunç levhayı »'İdim ve kadına dedim ki: — Samimi söylüyorum Mata -Hari, yarın buraya geldiğiniz aa -man, çek rica ederim aliden, pasa* portunusu istemek için geliniz — Kat'iyven yüzbaşım Milyonumu almak İçin geleceğim Sonra, salına salma çıkıp gitti Yanıbaşrmızdabi banyo dairesinde muhavereyi dinleyip stenografi ile rapteden katibimin kapışım açtığım zaman arkadaşımı az kalsın tanıyamayacaktsm Yüıü gözü o kadar bozulmuş betibenzi o kadar atmıştı Bana gelince, bir belana bile sÖyliyecek halim kalmadı Çünkü onbaşımın duvardaki teçhizatı -nm Üstünde bir Lebel yani Fransız piyade tüfeği asılıydı ve bu silah, bana o anda, bilmem neden, büyük bir elem vermişti Ertesi sabah, odamda, erkenden gene Mata - Hari île karsı karşıya İdik Her İkimiz de taarruz plânı -mızı İyİce hazırlamış, pişirmİş, si -ahlarımın güzelce bilemiştik Mata - Hari, İsviçre tarik i la Almanya'ya gitmek istiyerdu Ben İspanya'dan Hollanda'ya ve oradan Almanya'ya geçmesini münasip gördüm Çünkü İsviçre'den Almanya'ya gitmek için o kadar ksaa bir zaman aarfediIİyordu ki bu takdirde tertibat alıp onu Almanya dahilinde takip va tarassut ettirmek İçin kâfi vakit bulamazdım Buna mukabil İspanya'deki ve Hollanda'deki ca -suslukla mUcadele teşkilâtımla, çok ryi işliyordu ve dansözü bu memleketleri nher ikisinde de mUkemme -len tarassut ettirebilirdim Cöoterdiğim delillerin mantığı, nihayet benim fikrimi ona kabul ettirdi, Bu suretle Adnan'ların kendisinden daha az şüphe edeceklerini ve onlara, kendisine Paris'ten doğ -ı*uea Alman hududuna gitmek Üzere pasa post vermediğimizi hikâye edeceğini söyledim Çünkü, o anda, henüz Mata - Ha-rı'nin hakiki niyet ve maksattan ne olduğunu kat'iyyen bilmiyordum Kadından ayrılırken kendisinin son bîr defa daha mühim bh- nok -tayı ihtar ederek dedim U — Mata - Hari şu dakikadan İtibaren, artık benim d aireİ salÂhive - time giriyorsunuz Benim idaremde çalışacaksınız En küçük bir hare -ketinize varıncıya kadar, her ne yaparsam! benim haberdar olacağım* zerre kadar şUphenîs olmasın Mata - Harİ, şayet bize İhanet e derseniz, bunu bizim bildiğimizi, ancak divanı harbin huzurunda öğreneceksiniz Mata - Harİ, hiç bîr şey aoylemİ-yor, beni dinliyordu Bu sonuncu ihtarıma da bittikten sonra, dedi kî: — Yüzbaşım, bana talimat ver -miyecek misiniz? — İstediğiniz talimat, Hollanda'ya gittiğiniz zaman, evinizde, ayağınıza kadar gelecektir Siz daha o-raya varmadan evvel bizim bir adamımız Hollanda'ya gidecektir ^— Vapura nereden bineceğim? — İspanya'nın Vigo limanından Daha bu ahşamdan sisin için Holtan-dia vapurunda bh* kamara tutula -çaktır Yann İspanya'ya hareket e-debüirsinis Mata - Hari'yi odamın kapışma kadar götürdüm Eşiğin üstünden geçmeden evvel, bir daha döndü, benim için son derece mühim, kendisi için son derece tehlikeli ve tamamen lüzumsuz bİr gevezelik etti* ¦aaa Hollanda'ya mUteveccihan Fransa'dan hareket ettiğimi Paris'teki sefhrimis vasi ta aile evime bildirebilir miyim? — Nasıl İsterseniz öyle yapmakta serbestsiniz Mata - Hari Dansöz, beni manyatizme etmek İster gibi esrarlı bara gözlerile bakarak: — Allaha ısmarladık yüzbaşım, dedi — Gene görüşelim Mata - Hari cevabım verdim Daha kapıyı arkasından kapamadan, kendi kendime düşünüyordumı Hollanda sefiri vasıtasıe memleketine haber göndermek istiyor Demek ki Hollanda sefaretinin posta çantasile muhabere ediyor İçimden «bu malûmata merai Mata - Haris dedimkadın, hiç lüzumu yokken sırf caka satmak ve yUksekten atmak maksadile, bana şimdiye kadar bir türlü anlıyamadığımız büyük bir sımnı faşetmişti Şimdi anlaşı -lryordu ki, bütün diğer bitaraf m illetler in sefirleri gibi, Hollanda'nın Fransa'deki mümessili de, hiç farkına varmadan casuslann muhaberesine alet oluyordu Kendisine açık olarak verilen, zahiren alelade ve ehemmiyetsiz bir mektubu, sefaretin posta çantasile Hollanda'ya gönderiyordu Zahiren hrç zararsız olan bu mektubun hakikatte Mata - Hari'nİn dediği gibi o pek güzel isimli» mürekkeplerle yazılmış çok tehlikeli gizli cümleleri ihtiva ettiğini, tabii, hatırına bile getirmiyordu Yerime oturur oturmaz hemen Mata - Harİ'nin dosyasını getirttim Peşindeki hafiyelerin verdikleri raporlarda, kadının, sık sık Hollanda sefarethanesine uğradığını gördüm Haklı veya haksız, artık Mata -Harİ'nin Alman casusu olduğuna kanaat getirmiştim INabaâi var kın para verildiği tesbit edilmiştir 1931 de 5373065 lolo miktannda 2474340 liralık kahve ithalâtı yapmışızdır 1930 da kahve için memleketten çıkan para 3369043 lirayı bulmuş, 1929 da ite bu miktar 5154068 liraya baliğ olmuştur 1928 va 1927 de -bo âki sene zarfında 10 milyon İkaya yakm paramn kahve uğranda harice çıkmış -tsr iktisat Vekâletinin, bu işteki muvaf -fakiyatinİn büyüklüğü kaydettiğimi» şu sstatiıtikten de acık ¦uretta anlaşıl -maktadır Artık kahve için biç bir döviz verilmİyeceği gibi, ihracat mallarının yeni bir müşteriye »atılmış ve yeni bîr pazar da tanıtılmış olacaktır Brezilya konsolosunun beyanatı Sebruniıdeki Brezilya bonsoloıu M Marten Torre» Ankara'da ak I edil en yeni mukavelename ile iki memleketin tüccar! mUnasebatı hakkında bir muharririmize şu beyanatta bulunmuştur: « — BrezryU sefiri M Bhnentcl Bran-dso bu mukavelenin aitti için bir buçuk aene çalışmıştır Bu müddet zarfında da-hna, Brezilya'da'ki kahve komisyonile muhaberede idi Bu mukavelenin akti özerine iki hükümet aralında doğrudan doğruya tüccarı münasebet inkişaf etmiş olacaktır Bu mukavelenin akü sefir içİn de bir muvaffakiyettir Bugüne kadar, iki memleket ihracatı mutavassıtlar marifetile yapılıyordu Çünkü Türk mahsulâtı, meselâ bu meyanda sert in yağlan İtalya'ya gidiyor, orada tasfiye edildikten sonra İtalyea malıdır diye Brezilya'ya gönderilerek satılıyor Kahve de Brezilya'dan Hamburg ve Trryeate tarîk il e Türkiye'ye geliyor Bittabi pahalıya ma'oluyordo Şimdi, yeni mukavele ile tesbit edilen esaslar dahilinde her iki memleketin mahsulâtı daha ucuza »atılacaktır Brezilya kahve komisyonu, kahvelerin Türkiye'de kanıhnlmıyarak satıl -muini istemektedir Türkiye'den de Bre zîlya'ya İhraç edilecek olan mallar için ayni şeyin İstenilmiş olman kuvvetle melhuzdur Türkive'de, Brezilya kahve -sinin senevi istihlekâh 80 hin çuvala baliğ olmaktadır Bımun, 225 bin çuvala kadar çıkabileceğini Ümit ediyo • ruz İstanbul ile Brezilya arasmda doğru vapur postalan tesisi İçin çalışıyorum Şimdiys kadar Brezilya vapurları Atla» drnİsine kadar geliyorlar, Akdrnİı'e geçmiyorlardı Vaour'anmız, İstanbul'a gelirse bu vesile ile Akdeniz seferi de yapılmış ve Marıilva, Tiryeste ve Pire gibi iakele'ere de uğranılmış olacaktır Avdette de Cezayir, Fas sahillerine uğ-ny ar aklardır Fakat bu buruşta henüs kal'î olarak takarrür etmiş bir sev yoktur Bir proje harırlanmış ve hükümetime gönde -r itmiştir» Gümrükteki kahve'er Ankara 16 Telefonla —İstanbul'da kahve, seker Limitet sirkelinin İktisat Vekâletİle güm-üklerdeki kahve ve sekerleri ç-ksnnnk üzere yeot'*ı moka-vele riimriîk umum müdürlüğünden gümrüklrre tamim edllmî«tir Şehir ve memleket haberleri Ali Ticaret Mektebinde Müessesenin 50 inci yıldönümü dün parlak merasimle tes'it edildi Yunus Emre Nerede yatıyor ? Altı muhtelif rivayet birbirini nakzediyor Meşhur şairimiz Yunus Emre'nin mezarının nerede bulunduğu bâlâ kat'iyet-le tesbit edilememiş ve bu hususta memleketimiz tarihçilerinin müteaddit münakaşaları da olmuştur Millî zevkin pek nadir mümessille -tinden sayılan Emre'nin mezan profesör Köprülüzade Mehmet Fuat Beyin tetkiklerinde dört yerde olması mubte -mel şeklinde olarak tesbit edilmiştir: 1— Bursa'da Çelebi Sultan Mehmet ile Emir Sultan arasındaki «Ştbli» mahallesinde tarik at i sad iyeden Abdür-rezak dergâhında Bu dergâhta Yunus Emre, Aşık Yunus ile AbdUrrezak namına 3 mezar ve bir de kitabe mev • cuttur 2— Kula ve Salihli kazaları arasında «Emre» atlı yetmiş küsur haneli bİr köyde kagir bir türbede Burada Ya • nus Taptuk Emre ile evlât va ahfadı kapı eşiği önünde yatmaktadır Mezar taşının Üzerinde kitabe yoktur Yalnız ufak bİr balta resmi mahküktür 3—Erzurum'a bir buçuk saat mesafede kâin aPalandövens sOsileıi eteğinde şarktan Erzurum ovasına nazır «Dutçua karyesinde «Taptuk Emret ile «Yunus Emre* nin türbeleri vardır Buraları duvarlarla mahfuz ve kalın odun parmaklıkla mücehhezdir Bu türbelerin arazîsi Alibaba dergâhına vakfedil mistir ve Dutçu karîyesînde her zamandan sonra Emre'nin ruhuna fatiha ithaf e-dilmektedir 4— Bursa'b Şeyh İsmail Hakkı'nm rivayetine göre Yunus Emre Ut Taptuk Emre'nin ve şeyhi Sinan Efendinin kabirleri bir kubbe altında Keçibumu kasabası ynkininde bulunmaktadır Bu dört muhtelif mahal tesbit edil -dikten sonra bundan bir müddet evvel İstanbul Vilâyeti mektupçusu Osman Bey de Yunus Emre'nin mezarının Eskişehir ile Ankara arasında Sanköy istasyonu civarında bulunduğunu bildirmişti Şimdi de İstanbul Liman şirketi meclisi idare azasından sabık Kara -man mahkeme ve belediye reîsi Os -man Necati Bey Yunus Emre'nin mezarının Karaman kasabasında olduğunu, hatta kendisi orada memuriyette i-ken 1916 senesinde Aka Gündüz ve refiki merhum Hüseyin Beylerle birlikte yapılan tahkikat neticesinde Emre'nin kabrinin orada olduğunu tesbit ettiğini söylemektedir Beraet eden odacı İstanbul postanesi odacılarından Murtaza Efendi muhabere evrakını imha etmekle suçlu olarak mahkemeye verilmişti Muhakeme dün neticelenmiş ve Murtaza Efendiye isnat edilen bu cürüm tahakkuk etmedi -ğinden heyeti hâkime beraetîne karar vermiştir iskambil kaçakçılarının muhakemesi Sahte damgalı iskambil kâğıdı ve kaçak çakmaktaşı satarken cürmU meşhut halinde yakalanan kolonyacı Abdullah Efendi ve arkadaştan Ar-tm ve Mustafa Efendiler dün Ad -üyedeki İhtisas mahkemesinde mev-kufen muhakeme edilmişler ve bazı şahitler din'enmîşth* Şahitlerden birisi dilsiz ve okuma yazma bilmediği için bir tercüman vastasile ifadesine müracaat edilmiştir Dilsizler Cemiyeti reîsi Süleyman Sim Bey bu şahitle dilsizce konuşup söylediklerini kâğıda yazarak reise vermiştir Tahkikat esnasında Artin Efendi ile arkadaşlannın bundan bh- müddet evvel de kokain ve kaçak iskambil kâğıdı satmak cürmUnden mahkûm olduklan anlaşıldığından bu husustaki mahkeme İlâmının celbi için muhakeme başka bir güne talik olunmuştur Maarif Vekili Vali ile Maarif Müdürüne takdirname yolladı Maarif Vekili Reşit Galip Bey İstanbul Valisi Muhittin ve Maarif Müdürü Haydar Beylere birer takdirname göndermiş ve İstanbul maarifinin hüsnü idare, neşir ve tamimi ile bir çok yeni mektep inşasına muvaffakiyetlerinden dolayı kendilerine teşekkür etmiştir Vatandaş! Şeker bayramı geliyor Ba bayram için istediğin her malın yerlisi vardır Milli İktisat ve Tasarruf Cemiyeti Dün İstanbul İktisat ve Ticaret mektebinin 60 inci seneî devriyesi tes'it edil -mistir Merasimde mektebin eski mezunları Vilâyet, Fırka, Belediye, Ticaret Odası, Halkevi erkânı ve bir çok Darülfünun müderrisleri hazır bulunmuşlardır Mektep müdürü Hüsnü Bey bu ilim yuva sınır* 50 inci yılını idrak ettikleri için Dfinfcfl mezunları ve talebeleri tebrik etmiş ve mektebin en kıdemli muallimi Zühtü Bey de yüksek İktisat ve Ticaret mektebinin memleketle şimdiye kadar yaptığı hizmetlerden bâ-hİs bir nutuk söylemiştir Hukuk müderrislerinden Mekkİ Hikmet Bey de mektebin taeîhçosini yaparak 50 senelik faaliyetinden ve yetiştirdiği mühim simalardan bah -seçmiştir İktisatçı muallim Muhlis Etem Bey iktisat ve tasarruf hak -kında bir konferans vermiş ve mektebin bu sabideki rolünü anlatmıştır Son sınıf talebesinden Faİze H merasimde bulunanlar bir hitabe ile talebe namına davetlilere teşekkür etmiı, mektep talebe cemiyeti reisi Şevket Bey de mektebin inkılâp müesseseleri arasındaki ehemmiyetli mevkiine İşaret edip «Türkiye va Türk'tük için yetişiyoruz» diyerek aozüne nihayet vermiştir Bu münasebetle gece de Maksimde bir balo verilmiş, eski meauolar, profesörler Vilâyet, Fırka, Belediye, Ticaret Odası, Halkevi erkânı bulunmuştur Balo çok eğlenceli ve neşeli olmuştur Beylikköprü Kazası mes'ulleri Davanın rüyetine Ankara'da devam ediliyor Geçen celsesinde kaza şahitleri dinlenen Beylikköprü tren kazası mes'ub lerinin muhakemesine dün Ankara Ağır-ceza mahkemesinde devam edilmiştir Davada makinist Faik Ef ile tren şefi ve cer memuru maznun olarak bulunmaktadırlar Müddeiumumi hâdisenin a-dam öldürmek gibi ağır bir cinayet hâdisesi olmamakla beraber âmme üze -rinde bıraktığı tesir ve heyecan sebe -bile mühim ve ehemmiyetli telâkki e-düerek tetkik edilmesini ileri sürmüş ve evvelâ raporların istinat ettiği vesikaların mahkemece aynen görülmesini ve kaza esnasında trenin sür*atim gösteren bandın getirtilmesite her vagonun fren vaziyetlerinin ayn ayn teabitini iste • mistir Maznun vekilleri de raporları yazanların mahkeme huzurunda şahitlik ettiklerini, ve bu mes'elenin istanbul'da toplanan şimendiferle kongresinde de mevzuu bahsolduğunu ileri sürmüşlerdir Mahkeme bazı vesikaların celbine ve şimendifer kongresinde ittihaz olunan karar ve cereyan eden müzakere suretlerinin g eti itilmesin e karar vermiştir Gemi Kurtarma İşleri muallâkta! Ankara'da bir nişanlanma ' Ankara 16 Telefonla — Ziraat Müsteşan Atıf Beyin kızı Atıfe Ha -nımla Dahiliye Kalemi mahsusunda Hulusi Beyin bugün nişan merasimi yapılmıştır Edirne asfalt şosesi alâka uyandırıyor Edirne ile İstanbul arasındaki yolun asfalt olarak inşası karan Avrupa'deki turizm merkezinde alâka ile karşılanmıştır İngiltere, Almanya ve İtalya Turİng kulüpleri Türkiye Tu-ring kulübüne müracaat ederek, şehrimizde otomobillerle kafileler halinde seyahatler tertip etmek üzere yola ait inşaatın ne zaman ikmal gr dileceğini sormuşlardır Türk-Yunan Turizm komitesi Geçen sene, Turing kulübün mesaî şubelemden biri olmak üzere bir Türk - İtalyan turizm komitesi ku-nılmuıtu Bu sene de Belediye reisi Muhittin ve gazetemizin sahibi Yunus Nadi Beylerin fahrî riyasetlerinde, esbak Şehremin Yusuf Razi Beyin riyasetinde bh- Türk - Yunan turizm komitesi teşekkül etmiştir Bu komite derhal faaliyete geçerek iki memleket arasındaki samimi mü* nasebatın turizm sahasında tatbiki çın tedbirler almağa başlamıştır Evlenme meras mi Tıbbıadlî kimyahane müdürü doktor Fehmi Rıza Beyin kerimeleri Fe-riha Hanımla İnhisarlar idaresi Ci-balİ merkez tütün depo ve imalâthaneleri memurlarından Edip Paşa zade Vecihi Ruhi Beyin evlenme merasimi akraba ve chibbasının huzurile Ayazpaşa'da Park oteli salonların -da icra edilmiştir Tarafeyne saadetler dileriz İnhisar idaresi dün faali -yete geçemedi Türk Gemİ Kurtarma Şirketinin kanunen bugünden İtibaren anonim şirket haline inkılâp ederek hükümetin İdaresine geçmesi İcap ediyordu Fakat müessifler tarafından hazırlanan ve geçen cuma günü Ankara'ya giden b -tanbul meb'usu v# şirket müdürü Hamdi Bey tarafından iktisat Vekaletine verilen nizamnameı asliyeye ait muamele ikmal edilmediği için şirket henüs filen teşekkül edememiştir Bu suretle ortada gayrivezih bir vaziyet hâsıl olmuş bulunmaktadır Bir taraftan kanunu mahsus mucibince şirketin buğundan itibaren anonim bir halde işe başlaması va tahlisiye işlerine resen vazıyet etmesi icap etmektedir Fakat diğer taraftan bu hususta hükümetten resmt bir iş'ar vaki olmamış bulunması kanuni muaemelelerin ikmal edOme -mesi yzünden şirket yeni «Ur intikal edememektedir Bu vaziyete göre tahlisiye işleri inhisarında olması lâzım gelen şirket, her hangi bir kasa vukuunda kazazede gemiyi başka vesait veya teşkilâtın kurtarmağa kalkışmasına müdahale edebilecek midir, edvmiyecek midir? Bu nokta bugün için müphem kalmaktadır Deniz Ticaret Şubesi Müdürü Zeki Bey, bu mes'ele hakkında bir muharririmle «unlun söylemiştir! «— Gemi Kurtarma Şirketi lâf a î o-larak yanndan bugün İtibaren anonim şirket haline girmektedir Fakat şirket filen henüz teşekkül etmemiştir Bunun için alâkadar makamattan talimat ve emre intizar ediyoruz* Siyasî icmal Devletler ve mesai saati mes'elesi Umumi Harbin meydana çıkar " dığı iktisadi buhran bütün kıymetleri kıymetten düşürdü Altın, sermaye, makine, teşkilât, mesai açtık eski kıymetini kaybetmiş bulunuyor Bu kıymetlere İstinat eden şimdiki nisamı âlem ve hatta bir yenilik yapacağı aannolunan komünizm ve emsali rejimler bunu ta esasından değiştirmek zarureti karşısında bulunuyor Bunun için devletler arasın' daki mücadeleler ve didİrmeler siya set sahasına münhasır katmamakta ve iktisadî ve mali ve batta mesai sahalarında bile devletler arasında muazzam bîr mücadele cereyan etmektedir Gariptir ki siyasî sahada menfaatleri yekdiğerine zıt olan devletler diğer sahalarda birleşebiliyorlar ve bunun için aîyasl mücadelede dahî pek ileri gidemiyorlar Meselâ Fransa harp borçlannı yeniden tetkik ve tanzim edil inci -ye kadar tediyeden vaz geçmeğe karar verdiği zaman bu karar A-merika'da müthiş bir fırtana koparacaktı Halbuki Amerika ile Fransa attın mikyasını İngiliz'lere karşı birlikte müdafaa etmek mecburiyetinde bulımduklanm bildiklerinden Amerîka Ayan ve Meb'usan meclisi Fransa'ya karşı hücum yanamadı Siyasette Fransa devleti tnzîltere ¦te beraber hareket ettiği halde para İşlerinde Amerika ile müttefik bulunuyor Devletler şfmdi yeni bir saba U-zerinde yani hafta mesaisi saatleri mes'elesinde büyük bir mübarezeye giri*miş bulunuyorlar Şimdiye kadar ' ijyük mütemeddh memleketlerde sanayi amelesinîa haftalık mesai saatî kırk sekiz saat olmak üzere tekarrür etmiş bulunuyordu Günden güne İşsizliğin artmasına karşı iane parası yetiştirmekten ve çare bulmaktan aciz kalan bazı devletler haftalık '• saatlerini kırk sekizden kırka İndirerek fazla amele kullandırmağı dü -sunuyorlar Bu devletlerin basında Almanya, İtalya ve Belçika bulunuyor Bu mes'ele gelecek haziranda toplanacak beynelmilel mesai konferansında görüşülecekti Lâkin i-şin sürüncemde kalmağa tahara -mUlU olmadığından İtalya hükûme-tİMÛs »—il Hılıl'fl f ı—İşın i «sasıt milel mesai ofisi tarafından Cenev -re'de avn bir konferans içtimaa davet edildi Bu koferansın isi beynelmilel mesai konferansına hafta faallerin in kırk olması için bir mukavele projesi hazırlamak olacaktır Konferansa otuz dört devlet iştirak etmiş ise de hakikatte konferans üç sınıfın mümessillerinden yani a-mele, patron ve hükümet adamlarından mürekkeptir Bunun için teklifler, fikirler ve maksatlar çok doğılmıştır En zİyad mUcadele iş saatlerinin azalması ile mesai ücretlerinin dahi azalması lâzım gelip gelmiyeceği noktası etrafında yapılıyor Velhasıl beynelmilel yeni bir sahada muazzam bir mübarezeye şahit bulunuyoruz MUHARREM FEYZİ iMJaarltlfce ve mm © Ikifc© p I e r^ © Ecnebi eserlere telif hakkı vereceğiz Şimdiye kadar ecnebi eserleri tercüme için telif hakkı vermemekte i-dik Fakat Almanya ve Fransa ila yapılan ticaret muahedelerinde bu seneden itibaren telif hakkı vermek kabul edildiğinden Maarif Vekâleti kitapçıları ve İlim hayatını müşkülâta maruz bırakmamak için teşebbüslerde bulunmağa başlamıştır Maarif ıslahatı Maarif ıslahatı için bir program hazırlanmak üzere Vekil Reşit Galip Beyin riyasetinde bir komisyon teşkil edilmiştir 933 bütçesi hazırlanacak ıslahat projesine göre tesbit edile -çektir Evkat cetveli 20 Ramazan Salı 1' kânunsani 1933 Elim bir zıya Güzide riyaziyeci kaymakam Halit Bey vefat etti Kuleli Aakerl lİseaî riyaziye muallimi kıy -metli muallim -erimizden Kaymakam Halit B evvelki akşam çok sevdiği mektebinde sevgili arkadaştan va talebeleri ara * sında tekmili en-fas etti 13/1/933 cuma günü güzİ Merhum ürtat HaM B de dostları, meslek taşlan ve kıy -metH talebelerinin parmaklan üzerinde Feneryolu'ndaki köşkünden alınarak EyüpauItan'dakİ aile raak-beresinde habegâhı ebedisine tevdi kılındı Merhum kırk seneye yak -lafan muallimlik hayatında denebilir ki ideal bir tipti Yüksek ilmî ve secıyesİle, herkese karşı tükenmez bir muhabbet ve sa'kat yatağı olan temiz kalbile bütün meslektaşları arasında temayüz etmişti Talebe -lerine azamî istifadeyi verebilmek için ileritemiş yaşında, hasta kalbile hayatım istihkar edercesine çırpınır, çalışırdı En nihayet geçen akşam o kalp te bu yolda, vazife başında durdu Memlekete faydalı yüz binlerce gencin yıllarca kafasını aydınlatan, nurlandıran muktedir ve ilim âşıkı muallimin bu şerefli ölümüne acırken grpta ediyoruz Gaybubeti ordu ve Maarif bayatımızda büvük bir boşluk açmıştır Kederdİde ailesine ve kendisini tanıyanlara beyanı taziyet ederİa, Hayat Ansiklopedisi 24 üncü cüzü bugün çıktı Cumhuriyet Dokuzuncu sene: No 3127 İlin ¦ «hMrlm; herk» İSTANBUL — CAGALOCLU Telgraf ve m»Wop »dren Cumftarlyet IttanooJ — Posta katara: istanbul Ho 3se Ç3rSafTlb3 1B KâflUllUSariİ 933İ Telefon: Başmuharrir TZ3M Tahrir mddOrû 3TI3« İdare mOdurt: 2236», Uatbaa: 20473 ıçı*iır— Cumhurl-et'le neşrettirilecek ilânlar İtin dogradan dotrura İdarehanemde dibi müracaat olunabilir Hayat Ansiklopedisi Büyük bir kütüphaneyi bir arada evinize getiren en faydalı eserdir Her evde bir İane bulunmak lâzımdır Gaziye Kavuşan Bursa Halkı Şenlik Yapıyor Gazi Hz bugün Bursa'da hükümet konağını ve fırkayı ziyaret edecekler Tabüyet değil Vatandaşlık hakkı ! Hikâyenin mabedini tahkike vakti - aniı olmadan Ankara'dan anıldık: tik ifadelere nazaran Çorum VİUyesimizin bir kasasında kkân edilmiş »ekıı «rede elli aatfiNİuk muhacirin nüfua muameleleri yolunda olmadığı sorulmuş olmak »ebebi ilB ha • dut harici edilme leri oe teşebbûa edilerek kendileri Kastamonu'ya kadar forârûlmoş olduktan sonra her hangi bir müdahale ile oradan bunlara, yollan Ankara'ya çevrilmiş Bisûn Ankara'yı terk edeceğimiz gün bo sekiz ailenin iane İhtiyar, çoluk çocuk bütün efra • dinin - yollarda ölüp balan ikilinin noksanla - Ankara'ya gelmiş oldukları «e Samanpaıan'ndaki hanlara yeri eştiril e-refc rahat ettirildikleri anlaşuayordo Traste binmeden errel hükümetçe da muamelede yanlı»«lığın »abel olduğu re vekhle o şiddetli muameleye girişilmiş olmak için bunların Çingene zannedilmiş bulunduktun söyleniyordu Demek bu insanlar Çingene olıalarmış, muamele doğru olacakmış O halde tabiiyet veya vatandaşlık baklarrm tetkik etmeden işin evveli msanhk tarafına bakmak lâzm geliyor Bisde de adlarına Çingene denilen re memleketin şurasına burasına dağılmış olan bir cemaat vardır ki bazı yerlerde yerleşmişlerdir, re ban yerlerde göçebe halinde çadırlarda yaşarlar, haya* tav külfetli taraflarını omuzlarnryarak ¦ıııl Iılıt kolay aaa'atlarU vakMerini OjaanfS gaçsrnaeCf terem ederler, tlan • buPda "kara maşa Uvantaçiçeği ve saire satarlar, Anadolu'da testi veya sepet yaparlar, davul zuma çalarlar, her yerde fala bakarlar: İyice hatırladı* ro değil mi? O halde sosu uzetrmys • famı İmparatorluk samanmdaa devren gelen bir zihniyetle bizim bu insanlar hakkında pek te hürmetli bîr nazanmu yoktur Ot eden beri nüfus defterlerinde kendileri Kıptı tayfası diye kaydedüe» gelmİşlerdir Acaba bu insanların insan olarak vaziyetlerini mütalaa ve teebİl etmek bumo Cumba -fiyat dr- n içm bir vazife değil midir? Oyle yapacağnraza bizim ds kolay tarafını alarak Çingene'yi hiçe saymakta devam ettiğimize hükmet -sneb bizim geb'yor Adlarına Çingene denilen ve ma i »et tanları aa çok birbirine benziyen bir takım insanlar Avrupa memlekHİerinin hemen kaparoda az çok vardır Garip bir kâdisa olarak Çingene'ler oralarda da aa çok kafir* bfr nazarla görülürler ama hiç bir yerde insanlık harici mahlûklar sayıldıkları vaki değildir, ve hela Çingene imişler diye hudut harici •dilmelerine teşebbûa edildiğinin miseline zaaaaederiz ki hiç bir yerde tesadüf edlmemittir ve edilmez Çorum'un Mea'odiye kazasmda iskân edilmiıler-ksas Satfos nsaameleleri yolsoz imiş diye hudut harici edilmelerine teşebbûa olunan kimseler eğer hakikaten Çingene oktaydılar haklarında bu şekilde muameleye gene cevaz olmazdı Kaldı ki muamele yanlışmış, bu intanlar halis muhlis Türk muhacirleri imişler Eğer haklarında Türk vatanı hudutlarından dasanya atılmak muamelesi tatbik edilen bu insanlar Çorum'un Mas'udiye kazasına - denildiği gibi -on sene kadar evvel gelip yerleşmiş kar ve on senedenberi orada ikamet «diyor bul un mu »larva son muamelenin garabetine denilecek sos bulanma» O kaide biç bîr vatandaş memlekette re • batça oturmak hakkmra selâmetinden emin olamayacak demek olur Nüfus muameleai yolunda olmıyacak bar adam kapı dışan mı edilmek lâzım gelir? Yalan hakka va hakikate değil, akla ve snantıka da mohalif böyle br kanun veya kaide yoktur ve olamaz Hadisede ya reacn hareket ederek, yahsat yalan yanla izaha t üe mensup olduğa Veki • keti yanlış yola levkederek bu garip faciaya veya ba feci garibeye meydan vermiş olan Mes'udiye kaymakamının hareketi sadece bir cinayettir İnsanlık va vatandaşlık mefhurnlan üzerindeki telakkileri ba kadar kıl olan bİr adama bir hazanın İdaresi degD, bir keçi sürfi-aünüa çobanlığı bile verilemez Bu * «aile ile memlekete hariçten gelecek unsurlarla yeniden Türk vatandaşlığı hukukunu kaşanmak istiyen insanlara karşı takip olunacak battı ha- Gazi Hazretlerinin seyahatleri Gazi Hz Derince'den Mudanya'ya geçtiler İstikbal çok parlak olmuş, halk, Gazi Hazretlerini şiddetle alkışlamıştır i"i Hı Ankara'dan hareket ederlerim İstasyonda kendüertnl tesri edenler enamdı Memleket dahilinde büyük bir telkih meyohatine çıkan Reisic^m-hur Hz evvelki akşam aoot 6 da hususî trenle Eskişehir'den Derince'ye hareket buyurmuşlardır Gali Hs Derince'de trenden iner rek kendilerini Mudanya'ya götürecek olan Cûlcemal vapuruna geç -Aırfın, Halk Fırkam İstanbul idare mislerdir Derince'de Cosa Hx ni İstanbul Valisi ve Belediye Reici Mahareti reisi Cevdet Kerim ve Seyri-sefain Umumî Müdürü Sadullah Beylerle diğer zevat istikbal etmişlerdir Tren güzergâhındaki halk, Gasİ Hz ni büyük bir sevine İçinde karşılamış ve teşyi etmiştir Gülcemal vapuru, Dtrince'dcn hareket ederek saat 6 da Mudanya açıklarına vâsıl olmuştur Bursa 17 ¦Hususi muhabirimizden OsJj Hz rıfa evvelce Bursa "yi etartflerln den Ur İntiba telefonla* — Gazi Hz ni hâmil olan M abadl 3 ı- -= - i- sahil ede M Venizelos Başvekil! M Venizelos, tekrar iktidar mevkiine geçti ve kabinesini yaptı, buhran bitti M Mihalakopulos Haricîye Nazın oldu Atina 17 Hususi —Kabine buhranı dün birdenbire beklerdim i yan bh* şekil almıştır M Kafandaris kabinesine M Mihalakopulos He M Papaanastasyu'nuB girmek istememeleri üzerine Reisicumhura kabine »'•kilinden sarfı nazar ettiğini bil dirmiştir Reisicumhur M Venize -los'u davet ederek memleketin ka -bine buhranından bir an evvel kur-tuhnaaı için bu İşin kendisi tarafından kabulünden başka çare olma ¦ dığmı »öylemiş, M, Veniıeloa ta Başvekilliği der uhde ey lemis t iv Kabine teşekkül etli Atina 17 Hususi — Yeniden kabine teşkiline memur edilen M Venizelos istişarelerine başlamış, M Kafandaris, M Mihalokopulos ve M PapaanasUsyu Ha görüşerek hu zevatın kabineye İştiraklerini te-mm etmiştir rrkel uennd-k, duuncrlrnmırin ıla-ha ve tevsie muhtaç cihetleri bulunduğuna aöylemek isteris Türkiye gibi he-aüs büyük bir İmparatorluğun tasfiyesinden çıkarıl mı» millî bir camiada tıpkı •enin ve benim gibi ana vatanın koca • ğmds yar bulmak hakkına malik insanlar, yani milli hudutlar haricinde kal -mış halis ve muhlîr Türk'le» bul un d o-ğuna asla unutmamak lâzımdır Ona göre muabet tedb rli bulunmak her Türk'ün ve bilba* s Türkiye Cumhuri- i % M Venlzelos'un İstanbul'da almftuj bir reaml Yeni kabine şu raretle eylemiştir: OV abadı 2 mel ¦kkul Buğday siloları Ziraat Vekilinin riya -setinde bir komisyon toplandı Ankara 17 AA— Mem -leketimizin muhtelif yerlerinde bu sene yaptırılmağa başlanılması takarrür eden buğday siloları için Ziraat Bankası İdare Meclisi Reisi Sabit, Devlet Demiryolları Umum Müdürü Rıfat ve Ziraat Vekâleti Müsteşarı Atıf Beylerden müteşekkil komisyon Ziraat Vekili Muhlis Beyin reisliği altında toplanmıştır Beşeriyeti tehdit eden müthiş afet! Her sene kanserden 1,000,000 kişi ölüyor Dr Hamdi Suat B hastalığın sari olup urlardan meydana geldiğini söylüyor Meclis Reisimiz Kâzım Paşa Hz bugün Adana'ya gidiyor Ankara 17 Telefonla — Mîllet Mec-Iİm Reîsi Kâzım Pasa yarın sabah 9 da Adana'ya hareket edecek, orada bir ay kadar kalacaktır Kemal Zaim Bey Ziraat Bankası Umumî Müdürlüğüne getirildi Ankara 17 Telefonla — Ziraat Bankası meclisi idaresi bugün toplana -rak müdiriyeti umumiyeye, istifa eden Şükrü Beyin yerine Konya meb'usu Kemal Zam Beyi intihap etmiş ve bu İntihap Maliyece de tasvip edilerek âlİ tasdike arsol urun uştw Kemal Zaim Bey bir kaç güne kadar işe başhyarak meb'usluktan istifa edecektir Geçenlerde operatör Cemil Paşanın kansere dair mühim bîr konferansım neşretmîstih Maruf doktor bu müthiş hastalığın irsi değil sari olduğunu, küçük sivilcelerle başlayıp 25-30 sene sonra tahribatını meydana koyduğunu, binaenaleyh bütün uzuvlarımızda en küçük bir taharrüşe, yaraya büyük ehemmiyet verilmesi lâzım olduğuna, maalesef kafi tedavisi bulunamıyan kanserin en kestirme tedavi olarak ameliyat ile tedavi edilebileceğini ileri sürüyordu Dün, Tıp Fakültesi müderrislerinden kan -ser lâboratuvan müdürü doktor Hamdi Suat Beyden de ayni mevzu hakkında bir mektup aldık Bu kıymetli hocaya teşekkür ederek yazıyı aynen neşrediyoruz: ğiuderrls Hamdi 8Qat Bey Vücudumuz hücre denilen bir kaç iMabadi 5 met saht/sdai Gazi Hz ile İran Şahı Haziranda görüşecekler Ankara 17 — Gazi Hz- ile Iran Şahının Van şehrinde mülakatları tarihi haziran olarak tesbit edilmiştir Tuna dondu, 25 gemi Buzlarla mahsur Bükreş 7 Huauet — Tuna nehri donmuş ve 25 gemi buzlar içinde kalmıştır Romanya'da müthiş soğuklar hüküm sürüyor Nazariyat «Zabrtai belediye tarrmatnamevi» nin 21 1 inci maddesi: Meydan, cadde ve sokaklar ü-zerlerinde bulunan inşaat mahal* lerinin tahtaperde ile setrolunma-lan lâzımdır Bin» yıkmak için dahi tahta perde yapılacaktır Bu tahtaperdeler haricine moloz dökmek memnudur 933 güzellik müsabakası Henüz resim çektirmemiş olan güzeller Henüz resim çektirmemiş olan güzeller 'İri i I IJan Foto Sfrey%*T 41 — Neriman Mustafa Hanım Bugün Güıellîk müsbakamıza iştirak edenlerden Neriman Mustafa Hanımın rejimlerini dercediyorus Foto Süreyya 41 — Neriman Mustafa Hanımın boy resul Elimizde bulunan bir kaç resmin neşrini müteakip resimlerin neşri nihayet *aoadi 3 inci sahifede yeti hükümetinin ilk vazifelerinden biridir Bu o kadar kahir bir vazifedir ki ¦İya-İ değil, hana her na kadar müşkül olursa oban hiç bir mali düşünce bOe onun kayitsiz ve şartsıs ifasına müma-neat edemez Bilhassa Türk'lere teal • lök eden kummda bu nokta t-mun bunun yanlış anlryacağı »eya hiç anlamayacağı her kanunun v« her nisamın üstünde bir icap ve bir zarurettir YUNUS NADİ i Mabadl 3 İnci sahtfcds — Dünya tersine dündü be yahu! Doktotlar şimdiye kadar ifliyen kalbi durdurmağa uğraşıyorlardı, »imdi de durmuş kalbi imletecek tatbikatı! lermıs: | — Desene dünya apartımanla dolacak! Meşhur Casuslar ¦Cumhuriyet Yatan: ABtDİN DAV ER - 65 — L___ Dil mesaisi I Genişliyor! Şehir ve memleket haberleri ^|Tren yolcularına Via ta-Hari, Almanlara da ihanet ede-| Her ilk mektep bir der - leme ocağı olacak cek kadar Lir Rus zabitini sevmişti TakrVben scfcia r*ln »one», ingiliz'lerin Intelligence Service teşkilât inden aldıgun bir telgrafta Mata -Hari'nin, bir ln,l- barp gearsiıi tarafından Ht-llnsıeİsa rapuı asada tevkif edildiği ve kaçlının Fransız teşkilâtına dahil bul«ıahajuaw rddia ettiği bildirilerek benden talimat la-t emli yordu Doğru ve »anlı» dansözün casus o'duı-une İcaası ettiğim i-çindir ki latİU* etkaonalaramraa şu soğuk cevabı g8nda*ıdim: »Bîr şey anlı yamadım Marta - Ha-rTyi İspanya'ya pvdete icbar safı -nİz« Laaour Mata • Hari Almanlara ihanet ediyor Simdi, bir müddet için niıb-n Ladoua'un hataratını lıırakalam da, MaU - Harı ile beraber dolaşalım Mat* - Hari'nin FriJBSa'auaı ki«-metine girmeği kabul rttigi sıralarda Fransız casus teskilıVtı, kadından şüphelenmekle beraber, hasraz onun Alman İatihbsratma hiı met ettiğini ve yakalanması müşkül »«sılalarla Alman'lara haberler uçurduğunu, ayni zamanda kadının sevgilisi olan Marki de Monteeaac'rn da u«un müd-dettenberi, Almanya'nın hesabına casusluk ettiğini bilmiyordu Fransız'lar, bilhassa Marki da Mortes-aac'in casusluğunu, harpten senelerce sonra, namuskârane yasamak İıtiyen ve bayatım tanzim etmek için Fransız polisine bası âtirafatta bulanan M Lucas'm kitabından öğren • mislerdir Yüzbaşı Ladoua'un hatıratında ya kastan, yahut ta unutkanlıkla yazmadığı bir nokta var kl o da, Mata -Hari'yi İspanya'ya va oradan da Hollandia vapuruna bindirmeden evvel kadının bazı esrarengiz seyahatler daha yapmasına müsaade etmesidir Ladoua'un hata-a tına bakılırsa Mata - Hari evfuJ bidayatbada doğru ispanya'ya hareket eaMİsttr Halbn-ki daha evvel bazı itler gördüğü anlaşılıyor Elimizdeki diğer vesikalardan bi-i diyor ki Mata - Hari, yüzbaşı Ladouz ile görüşüp anlaştıktan sonra, Paris'ten Fransa'nın meçhul bîr yerine hareket etti Bu meçhul yerde Marki'ye mülâki olduktan sonra, Amaterdam'a gitti, orada, birdenbire gözden kayboldu, sonra, birdenbire gene Paris'e geldi va sabahleyin erkenden yüzbaşı Ladouz ila görüştü Biraz sonra yüzbaşı Ladouz kâtibinin makine ile yazdığı bir çok kâğıtları imzalıyordu Kara ve deniz erkanı harblyeJerİne giden bu kâğıtlar, bilhassa deniz erkânı harbiye * ainde büyük ve müstacel bir faaliyet uyandırdı Akdeniz'de Alman de " nîsaltı gemilerini takibe memur Fraosıa gemilerinden bazıları, telsizle aldıkları emirler Üzerine yollarını değiştirdiler, bunlara bazı Höyük Fransız deniaaltı gemileri da iltihak etti O ak|am Fas sahillerinde demirlemiş elan iki Alman denizaltı t em iti bu Fransız filotillasın» baskınına uğradı Alman gemileri torpillenerek »«tırıldı Bu vak'a ile Mata - Hari arasında ne münasebet vardı? O, bir Alman casusu olduğu halde, nasıl olup ta Alman denizaltı gemilerini Fransız'lara haber ver yordu Mata Hari'nin munakemesi esnasında, bu İhanetinden dolayı a-zim miktarda para aldığı anlasıhnış-tzr Acaba kadını, boyla bir harekete sevk eden şey yalnız para hırsı mıydı? O her ne pahatma olursa olsun Fransa'dan kovulmak istemiyordu ve Fransa'da oturmak arzusudur ki ©• nu, Alman denizaltı gemilerini Fransız'lara haber vermeğe aevketmişti Onu Fransa'ya bu kadar bağlıyan hususi bir sebep vardı İri, o da Rus tayyarecisi yüzbaşı Malzoff'tu Dansözün bu zabiti sevdiği mu -hakkaktir Mata - Hari, ilk defa o-larak ruhunda hakikî ve ateşli bir aşk duymuştu O, bu zabiti, kendisi İçin seviyordu Fıtratı itibarile maddi ve manevî hiç bir mama tanımıyan hu kadının, mÜahharen VitteTden Paris'e gönderilmiş olan sevgilisinden ayrılmamak için her şeyi yapmağa karar vermiş olmastdar, ki onu Alman'lara karsı bu ihaneti yapmağa sevketraİş-tk* Sevgilinsinden ayrılmamak imkânını rldr ederken üstelik para da almışsa, bunun ne zaran vardı Mata - Hari, etrafında cereyan eden facialara aldsracak kadın değildi O-nun sürdüğü hayat itibarile paraya da ihtiyacı vardı O halde iki taraftan da para alırsa her halde zararlı değil, kârlı bir iş görmüş olurdu Zaten, ne Almanya, ne de Fransa o-nuu vatan, değildi Bu İki yüzlü casusluğun kendisi ve hayatı içîn ne kadar tehlikeli bir şey olacağını da düşünmüyordu Daha doğruıu, böyle bir tehlikeye inanmıyordu ÇUnkü, Mata - Hari, dünya yüzünde kendisine fenalık edebilecek bir erkek bulunduğunu tasavvur edemiyordu O, erkekleri daima mağlûp atmağa, onları daima ayaklarına kapanmış görmeğe alışmış bir kadındı Nazırlar, sefirler, meb'uslsr prensler, j en ersiler, ona kul köle olmuşlardı IMahadl par M Venizelos Başvekil IBîrind »ahU'den mabattı M Venizelos: Başvekil va Jeneral Katehakis'İn avdetine kadar Har -biye Nazırı vekili M Kafandaris: Maliye Nazın M Mihalokopuloaı Hariciye Nazın M Papaanattasyu: Millî İktisat Nazın ve M Bakalbaşı'nın Istan -bul'dan avdetine kadar Ziraat Nazır vekili M Papa Andreo: Münakalât ve Maarif Narın M Maria 1 E t bek Maliye Nazın Dahiliye Nazın M Venİzeloa kabinenin listesini akşam geç vakit Reisicumhura tak -dam etmiş va natırlar tahlif olun -muştur Efkârı umumîye memnun Atina 17 Hususi — M Veniıe-loa'un bir gün içinde dört sabık Başvekilden ve diğer tanınmış şahsi -yellerden mürekkep bir kabine teşkiline muvaffak olması böyle buh -renlı zamanlarda misline ender tesadüf edilen muvaffakiyetlerden sayılmaktadır Efkân umumiye kabi -nenin sureti teşekkülünden fevka -lâde memnundur ilk içtima Atina 17 — Kabine bugün İlk İçtimaını yaparak meclisi meb'usan ile olan vaziyetini tetkik edecektir Kabine meclisi mrb'usanın icraatına mâni olacağı kanaatine varırsa hemen meclisin feehile yeni İntihabat serasına teşebbUs edecektir Yeni İntihabatta M Venlzelos'un riyaseti altında Çalışacak olan bü -tün eski cumhuriyetçi fırkalann yedi yüı bin ray alacaktan Halk fırkasının alacağı reylerin dört yüz bini geçmiyeceği zennolunmaktadır Bu takdirde bugUnkU hükümetin büyük bir kuvvet kazanacağı temin edil -mek t ed ir /;* i, Atina 17 Hususi — Tem nUatu- Güzellik müsabakamız bulacaktır Vesika alıpta res m çehtirmeyenlere Reıim vesikası alıp ta şimdiye kadar resimlerini çektimüyen hanımlar, bugün aksama kadar fotoğrafhanelere müracaat etmedikleri takdirde, resim çıkartmak haklarmı kaybetmiş olacak -lardır Binaenaleyh fotoğraf çıkartmamı» olanlardan, bo sonuncu günü kaçırmamalarım rica ederiz Seçme müsabakası Tekrar ediyorut: Seçme müsabakan bayramın ikinci günüdür Bu müsabaka Takılm'dekl Maksim salonlarında saat dört buçuktan yedi buçuğa kadar de -vam edecek olan bir danslı çsyda yapılacaktır Şimdiye kadar müsabakamıza iştirak va gazetentizde mimleri intişar eden hanımlar, o gün halka takdim edilecek ve danslı çaya gelenler, bu hanımlardan en fazla beğendiklerine rey verecekler, seçmede en «ok rey alanlar, hakem heyeti huzuruna çıkarılacaklardır İzmir vs Buru güzelleri de müsabakanın bu kısmında hazır bulunacak, fakat seçmeye dahil olmadan doğrudan doğruya hakem heyet! huzuruna çıka -caklardır Kraliçeye hediyeler Bahçekapı'da, «Yün - İpeka mağazası da 1933 kraliçesine, intihap edeceği mevcut her hangi nefis bir kumaştan bir elbiselik vermeği taahhüt etmiştir Foto Süreyya'nın Beyoğlu şubelin • deki berber salonu, bir sene müddetle 1933 kraliçesinin baş tuvaletini yapmağı deruhde etmiştir Bu slitun 1933 kraliçesine hediye vermek iıtiyenler için açıktır Bİr mektıınla müracaat kâfidir met dün ilk iş olarak Atina ve Pİre polis müdürlerini degUtîmûslir Talimatname mucibince vilâyet -lerds olduğu gibi kaza nahiye ve köylerde de töz derleme teşkilâtı yapılması icap eylediğinden maarfı idaresi tarafından bu hususta şehir dahİlî ve mülhak kazalarla nahiye ve koylara tebligat yapılmıştır İlk tedrisat müfettişleri yarm maarif Wtrrinlr ıslanarak her ilk mektep bir derleme ocağı olduğuna na-¦aran İttihaz edilecek hattı hareket etrafında görüşeceklerdir Vilâyet söz derleme heyeti namı na komitelerin mesailini takip et mek üzere teşekkül edan altı kişilik komisyon da ilk içtimaını cumartesi günü yapacaktır Komiteler de pazartesi gününden itibaren tahsis e-dilen maarif İdaresi binasının Üst katındaki salonunda faaliyete başlıya-caklardır Halk bilgisi kelimelerine mahsus olan fişler de tabedilmeğe başlanmıştır Bir kaç güne kadar bunlar da tevzi edilecektir__ îra-nlr İsleri UnVapanı VöprOsOnOn tamiri Unkapam köprüsünün ismin etrafındaki hazırlıklar devam etmektedir Yal-nu; dahilden mubayaa edilecek eşya da takasa tâbi olduğundan ait olduğu makamdan bu huıusta müsaade istenmiştir Tramvay-tOnel ücretleri Tramvay, Tünel ve Havagazi şirketleri geçen senaya ait hesapların Belediyeye vermişlerdir Bu şirketlere ait yeni tarifeleri tanzim edecek olan komiıyon bo ay içinde toplanarak tetkîkat yapacaklar Yeni bir otomobil plâkası teklifi Otomobil plâkaları hakkında bir ecnebi tarafından dün Belediyeye yem bir teklif yapılmış vs numuneler veril -mistir Teklif edilen plâkalar biri ön, diğeri arkaya mahsus olmak üeere iki tanedir İçlerinde elektrik tertibatı vardır Numaralar geceleri de okunacak Unda genrtenlmektedir Bundan başka gene plâkalar üzerinde otomobillerin gideceği İstikameti gösteren oklar var -drr Daimi encümen bu hususta tetiri • kat yapmaktadır Yalnız; bunlar istanbul'da yapılmış olmakla beraber yhrnİ altı liraya maloldugundan kabul edOİp e-dilmiyeceği şüphelidir Yeni dinî kisve Ankara'dan verilen haberler; Türkiye dahilindeki mescit ve camilerin tasnifine karar verildiğini; imam, meysin va vaizler için muayyen bir kisve tas • bit edldğım bildirmektedir Fakat be huıuttaki kanun henüz tebliğ edilmemiştir Bekir Sami B defnedildi Vukuu vefatım yazdığımız esbak Hariciye Vekili Bekir Sami Beyİn cenaze namazı dun Teşvikiye camisinde kılındıktan sonra Maçka'daki makberi ma Mutasına defnedİ İmi» lir Cenaze merasiminde Hariciye Va • kili Tevfik Rüştü Bey namına Vali muavini Ali Rıza Bey hazır bulunmuştur Cenabı Hak rahmet eylesin Resmi da relere ecnebi malı alınmıyacak Gerek memleket dahilinden ve ge -rek ecnebi memleketlerden ithal edilen eşya takas muamelesine tâbi olduğundan bunun hilâfında bir muameleye mahal kalmamak üzere devaire lüzumu olan eşyaya ait defterlerin her ay o dairenin levazım kalemince teshiri ve hiç^bir dairenin ecnebi malı satın almaması alâkadarlara tebliğ olunmuştur Abdulhak Hakkı B geldi Sinop Vdıliğine tayin eduen Ankara Vali muavini kıymetli idare erkânımızdan Abdulhak Hakkı Bey dün Anka • ra'dan şehrimize gelmiştir, iki güne kadar yeni vazifesine gidecektir Gençler Birliği temsilleri Muhtelif temsilleri, m öt ama re va konserlerile cemiyet hayatında büyük bir varlık gösteren Cumhuriyet Gençler mahfeli temasa şubesi bu perşembe akşamı Beyoğlu Halk Fırkası salonunda merhum şair Tahsin Nahid'ia meşhur Rakibe piyesini temsil sdeeektir Genç-lerimisi tebrik eder vs muvaffakı t etler dileni Darüşşafaka müsameresi Darüssafaka talebesi cumartesi ak -samı için parlak bir m üt amere hazır • lamıştır Müıamerede muhtelif monolog vs musiki parçalarındın başka Bir kavuk devrildi komedisi de temsil edilecektir DoftrU «iı £ •'} DI nrv D 7 Darül ünün kapısının feci hali, Darülfünun meydanına girilen büyük, süslü ve yüksek tarihi kıymetli kapının iki la-Inrl- eskiminarıye göre yapılmış mihraba benzer oymalar vardır, fakat na yazık kl gena bizim memlekette güya böbreklerini boşaltacak boş, harap, tenha yer yokmuş gibi gI* dip te bir takı zafer kadar gUtel olan bu kapının altlarını girleten, bilmem nere halâlarına döndüren ler de vardır O kadar ki Darül -f ünün kapıamdan bumunuıu batla gözlerinizi kapamadan geçenek imkânındır Mantara bu kadar feci ve kerih hal almıştır Haydi, ismini, seviyesini, cinsini bilmediğimiz bu densizlerin hareketine mâni olmağa hâlen ım -kân yok, diyelim, fakat halâya çevrilen bu yarlere kısa bir ar demir parmaklık koymak suretils bazı münasebetsizlerin buralara girip o marifetleri yapmalanna mahal bırakmamak pekâlâ ka -bildir Bu himmeti şehrin neıafeti va sıhhati namına Belediye mî yanacak, yoksa Darülfünunun yüksek mevkii nam ve hesabına o müessese mi gösterecek, kim yapacaksa bİr an evvel harekete geçsin * ler de bu temiz İlim yurdunun kapısını o müstekreh tecavüzden ve ııanzaradan kurtarsınlar Doğru değil mi ? Kolaylıklar Turing Kulübün iştirakile aktedilen içtima» Türk sigaraları Romanya'da satış için bir mukavele yapıldı İnhisarlar Umum Müdürlüğü tara • fin d an, Romanya'da mamul sigara satışı için bîr Türk - Romen grupila yani bîr mukavele akte d İtmiştir Bir kaç gü -ne kadar imza edilecek olan bu mukaveleye nazaran inhisar idaresi mamul sigaralarının fİatına bir miktar zam yaparak grup* verecek, şirket te, Türk sigaralarını, Romanya'da satılan mBma -sil sigaralarla rekabet edebilecek bir fî-atla satacaktır Grup, sigaralarımız için Romanya dahilinde her türlü reklâm va propagandayı yapacaktır Mukavelede, şirketin Türk tütün va sigaralarından başka tütün satamıyaca-ğına dair bir madde konulmuş, bu İş İçin da kendilerinden mühim miktarda bir teminat alınmışta- Bu mukavele beş sene İçin yapılmıştır Teatiıinden İtibaren öç ay zarfında grup işe başlı yacaktır Vilâyette Büyükçekmece'deki bataklıklar kurutulacak Büyükçekmece gölünün etrafındaki setlerin bataklıklar vücude gelmesine ve bu suretle sıtma hastalığının çoğal • masına sebebiyet verdiğini, vasiyeti tetkik için sıhhiye müfettişi umumilerin • den Tank Beyle Sıhhya Vekâleti Su işleri mütehaıııımm mahalline gittiklerini yazmıştık Heyet dün şeruinuae avdet etmiş vaziyeti Valî muavini Ah' Rus Beye anlatmıştır Ayni zamanda Sıhhiye Vekâletine de keyfiyet budanlscsh-nV Bataklığa oradaki dalyanm sebebiyet verdiği anlaşılmaktadır Bataklıkların kurutulmasına teşebbUı ad ilecektir DerûDf umumda Fen FakOltesi talebesinin çayı Bu seneki mezunlar şerefin* Fen Fakültesi talebe cemiyeti tarafından dün Halkevinde bir çay ziyafeti venunişür Geçen hafta şehrimi «de, memleket deJuUade işlemekte bulunan şsmsadifar kumpanyaları mümesıİlterinden mürekkep bir kongre toplanarak bütün şimendifer idarelerini müştereken alâkadar eden ban huıusat etrafında müıakere-lerda bulunmuşlardı Bu kongreye iştirak eden şimendifer kumpsayvalan direktör ve mümessiliari Türing Kulüp idare heyetinin de işti -rakile b* içtima aktetsrtitsardır Be İç-timada bölün bu kumpanyalara ait ilân prossMaavda, reklâm gibi idari, kar si- | ^ den idaresi takarrür etmiş bu ise de devlet detniryoDan aeerirat müdürü Ferit Bey memur edilmiştir Mumaileyh, bu husuıta Turing Kulüple temas ederek bir rapor hazırlıyacakrtr İçti ma d s bu İşten başka, memleket dahilînde trenle grep halinde seyahat edeceklere bazı koUybkıar gcsatarilmesİ mevzuu b ah solan aş, ica asada kafile halindeki seyyahlar İçin hususî trenler tahriki takarrür etmiştir Ankara seyahatleri Türkiye Turing Kulübünün m emi e ket hslkma hükümet merkezini tanıt • mek Ürere Ankara'ya grup hahnde seyahatler tertibi için bir program hatır -lamakta olduğuna yazmıştık Turing Kulübün bu teşebbüsü Örerine Ankara Valisi Nevzat Beyin riyasetin -de bir heyet teşekkül etmiştir Bu heyet memleketin her tarafından Ankara'ya tertip edilecek seyahatlere alt prog -randan bazırlıyacak va Ankara saya • batinde halka göslenlrneai tabii olan teahilât ve tenzilâta tüt tedbirleri teabst adecaktsr Belediye yardım edecek Son iktisadi buhran yüzünden Turing Kulübün varidatı da çok azalmıştır Bana rağmen Kulübün üzerine aldığı vazifeler günden güne çoğalmakta olduğundan İstanbul Belediyesince, be sene bütçesine Turing Kulübe yardım idn batak si sat konulması takarrür etmiştir Birinci ıSmestr yarın bitliyor; Darülfünun 1932-33 birinci sörnaatr 1 tatili yarından iti baran başlıya çaktır Tatil yirnu gün devam edecek, şuba • tın onunda tekrar derslere başlanacak - ttr Bu müddet zarfmda Devlet Demiryolları ve bilûmum Seyrisefain İdareleri talebelere tenzilâtlı tarife tatbik a-deceklcrdir Bunun için şimdiden bir çok taşralı talebeler memleketlerine git-mak üzere hazırlanmaktadırlar Ccneb'rrtGhavil-rlai Mısır Sefiri memleketine gitti Mısır sefiri Abdütmelik Hımış Bey dün Ege vapurile mezunen memleketine gitmiştir Yugoslav Elçisi Ankara'da Yugoslavya sefiri M Yankoriç dün akşamki trenle Ankara'ya gitmiştir Yugoslavya sefarethanesi de bu aydan itibaren tamamen Ankara'ya nakledilmiş olduğundan sefir, simden sonra Ankara'da ikamet edecektir e va M&hkemeiBrdle Adliye koridorlarına tükürenlere ceza Adlîye binasında koridorlara tükürenler hakkında hemen takibat yapılarak bir zabıt varaknsile birlikte ceıa alınrnak üıere Belediyeye teslim edilmeğe başlanmıştır Kaza kurşununu atanın muhakemesi Ahmet İsminde bir şahıs K Ocuk çek -mece'de Yasar'ın kahvesinde tabanca -uru karurbnrken ateş almaş ve çıkan mermiden kahveci Yaşar yaralanarak ölmüştü Dün cereyan eden muhakemede müddeiumumi, Ahmed'in tseriyasini ısta -mis, reis kararm tefhimi içm mu hake -meyi 14 şubata talik et atış tir Yeniden görülen dava Bundan bir müddet evvel Galata'da Karabaş mahallesinde kahvecilik yapan Küçük Ali arkadaşı Sskir'i tabanca ile Öldürmüş ve Ali hakkında yapılan muhakemede tehevvttren kani cürmBnden dolayı yedi buçuk sene hapsine karar verilmiş ve bu karar Temyiz tarafından nakıedÜ misti Nakit baran öterine Ali hakkındaki muhakemeye dün yeniden Agucaza mahkemesinde devam olunmuş va şahitlerden yalnız Fatma Hanen galdİ -ğinden diğer şahitlerin de celbi için muhakeme 6 şubat pazartesi gününe talik olunmuştur DOn tevkif edilen kaçakçı Evinde kaçak tütün bulunan Silivri'nin Kdıçh köyünde çiftçi M yayında Ali Rıza hakkındaki muhakemeye dûn mahkemesinde başlan -mis Rıza tütünlerin, haberi yokken bir torbaya konarak bahçesine atıldığım söylemiş ve bundan sonra hakkındaki zabıt varakası okunmuştur Zabıt varakasında yazıldığına göre mamurlar Rize'nin evinde taharriyat yapmak iste -dikleri zaman karısı «kocam avda yok, çocuklarım hastadır Ben siza kapıyı a-çaznama demiş vs neticede kapı kın • larak içeriye ginlmiştir Memurlar Rı • ts'yı kspı açılmasın diye arkasına dayanır bâr vaziyette görmüşler va evin ocağında da tütünlerin yak il makta olduğuna tesbît etmişlerdir Rtza korktuğu içîn kapıyı açmak rı -t em ediğini söylemiştir İnhisar idare -tinden mahkemeye gelen evrakta Rıta'-nm evinde bulunan tütünün 12 kilo olduğu bildirilmekte id Yapılan tahkikatta ise 11 kilo tütün çıktığı teıbit edildiğinden reis tütüı ı"idamım iyice an-laşıtmatı için müdd-iumumilİğs bİr mü-sskkere yas d ma una ve Rızanın da tav-kfinc karar vermiştir Siyasî icmal Romanya'da yeni kabine tki ay zecsnarloa Rotnanys'da kahine tekrar drirâjtt tki ay moka İdem 'irifa eden M Vayda Vnrvnde şfrndİ yeni -dan Başvekil olda B Mania bir kaç sene evvel olduğu gibi tekrar hOkomettee çekildi Roman vs harbi ormrmlden evvel kflri* bir Balkan hObftmati olduğal halde Balksn harpleri ve harbi emurnl neticesi olarak mütemadiyen büyüyerek huyun on sekli \-n nüfusla koca bir devlet o'maatm Fakat «unun vüz-de yirmi besi Tü-b, Macar A'rnan, Bulgar va Musevi gibi yabancı ırklara men-¦uptırr Ru«va'nın en ısngin bir evaletl olan Beıarebvn'n vs Avusturya Maca rlttan'm en re*"»--m aksarmm teakfl ede* Trantihr-nva Banet ve Buknvina eva-I,'-- r r v seg p ¦ ' -Bhak ada -rek bflyük b*r dev'st h-'mi alan P m-n-A mm a'da aivatf iktisadi co*r-f1 askeri cihetten mühim mevki sahi-bî «'muştur Bunun irin bu rl-vMİn ahvali ve b-hv ¦ut kahrnslerin tık «A d«aiamesı gerek komulan ve gerek MlvOh Avrupa devletleri tas tİmim bflvük bir ehemmiyet va alâka ila takip olunuyor Rornanya'da Irtlkrara mâni olan h-s-lıce se*»-e yani Rnmanvs'mn an bfl-dıb sivsl fırkan raim kö-'l Mı m m huku -matı tarafından mem'A-'e davet edb 1-eek tahta cıtortolan şimdiki Kral Kare» 1- hnkflmet amamda hfAürradaH-rm salâhiyeti tnes'el-rin-t-e dolan ekı-k ot-mryan rtdd'vettV M Manin Knshn kanım t esart fevkmdekl «s'lhlvetfm ka • bul etmed:*mden valnlle hrTt*m#**n hacından çekilmiıtı Sonra Kral ım? kendi İtimadına İstinat eden tarih mud^rrlal h*" YorvVnm riyaseti allında teşekkül eden fırk-Iar haricindeki bh hCkfimef İle memleketi İdes etmek lıtem'ıtl Fakat yevtî ve eski Romanva'da halk a raim d a kökleşmit olan sivaıf fırkaların daimi mümanaat ve ırmha'efrline maraz kaldığmdan tekrar foka hÜkum^İnl müracaat etmeğe merhor olmuatu Serbest yapılan son mtikspU mTO köylg takan büyük akaerivet kazandıktan sonra kabinenin teshili bu fırkama Reiai M Maniu'ya teklif ohmmtrıtu Fakat mumaileyh Kral ile trkrar çekişmek mecburiyetinde kalacağını his -setrİğînden bu tek'İfi kabul etmemiş va hükümeti gene mavkur fırk-nın başlaruk dan bulunan M Vayda Voyvoda teşkil etmrştL tki ay evvel Besarabye mas'* elcinden dolsyi bu Başvekil ret d »ya mecbur olmuatu O saman Londra sa -fîei l*dummm M Tîl tı sat --¦••'iB Basar ab vs tnestlevai mua Hak ta bırakarak Ruavs Üa ademi teesvös misa -kara akt-vlem*- -r muhalefet etmişti Bunun üzerine M Mania hükümetin askeri ve anüskl aorıum memurlan tabdS ve nasbetmekte şerbeti kalman tartüa va M Titelasco ila kabineyi tsşkil et -miştL M Fıtnlseeo memleketin harid lİyazetne ait mühim teşebbüslerde bo -Ianmak İtere Garbi Avrupa'da bulunduğu bir anada umum Jandarma kuma» dam île Bükreş polis müdürünün asli meı'eletinden dolayı Kral ila M Menİtl arasında ihtilâf çtktL M Trtulesco alelacele nupmlekstsns dönmüş va mevcut âVblâfı kaile eaJasmsş Ua da makta ' oa BBsrraffak o la ma m» re Bvmun ftserine tekrar M Vayda Voyvoda yeni hükümeti teşkil etti M Tnulssee hariciye nezaretinde kalmıştır Başvekil devitmiş be de hür:fim im bavmda gene miTlI boy lü fırkan kaldı Romanya'nın harid siya setinde bir değitiklik olmıeaeaktar ' MUHARKFM FEYZİ ~ ¦¦ ""J Tabiiyet değil, Vatandaşlık hakkı! tBaraıatalrdra laıaNrffT ürerinde mOn-kaıa değil, hafta ân küçük düşünce bile caiz o İmi yan bt nokta geçildikten sonra ırk va dîn fada olmsksızm Türk camiasının sinesinde kendilerine bir vatan bulmak iıtiyenlere karşı hattı hareketimiz dahi bu adamların saranız olanlan İçin makul bir müsamaha İle muamele etmebllğünita cevaz verecek mahiyette olmalıdır Bu bahisteki düğümü çÖıccek nokta dar düşünceli kanunların Har tatbiklerinde değil, milli haram inkişaf ra bak imi ye-tindedir, va be da behemehal olacaktır Irkan Türk olanların gayr3ertnl dahi kendi tesir ve hakimiyeti altına alacak olan rrüTTİ fcall3rüdür O zaten yok değildir, ve bütün bütün İnkişafına inb-zaren ırzin Türk vatandaşhğı hakkma mazhar edeceğiniz üç buçuk kişi büyük camianın keıafetine nisbatla bir nokta, bile teşkil edemez Hem Türk camlatma İltihak etmek m es 'elesi tabiiyet sözü ila yanlış ifada olunmaktadır Türkiye Cumhuriyeti camlatma tâbi olarak değil, ancak vatandaş olarak giriîebilr BU de tabüyet yoktur, vatandaşlık »ardır YUNUS NADİ 21 Evkat cetveli Ramazan Çarşamba 18 kânunsanl 1933 Cumhuriyet üncü cüzü bugün çıktı Dokuzuncu sene: No 3128 lUa aehlfrlertrnrs bert, İSTANBUL — CACALOCLU Telgraf re mektup adresi: Cumburtyet taUnbal — Pcsıa Kutun: İstanbul Na W Pgrc6mbe 19 KânunUS3nİ 933İ Telefon 8»|mun»niı: 2BM Tsortr madara: 232M idare müdürü 22 JW Matbaa 30473 acıMır — Cnmhorljrtl* neşret Uruecck İlin Ur »fin dafradao dotmıı İdarehanrmlır dabl müracaat olunabilir Hayat Ansiklopedisi Büyük bir kütüphaneyi bir arada evinize getiren en faydalı eserdir Her evde bir İane bulunmak lâzımdır İş Bankasının Yeni teşkilâtı Dresden: tklnelkinun 1933 Kurulduğu yıldan bugünedek arkaamda çok dikkate değer bir eerpilif yolu bırakan Türkiye !« Bankası, temelli bir dünya bankasının rolünü oynamak olgunluğuna kavuşmuştur Bıldır geçen sene Ham -burg'da, İskenderiye'de birer ıube açıldı Bu, Türkeli'nin iktisat tari -hinde başlı başına bir hadisedir Bi» bunu, en karanlık istibdat devrinde kendisini yurdu uğ-unda düşünmemi' Celâl Beyin disiplinli ve yüksek çalışmasına borçluyuz Geçici brr insan varlığı İçin yurduna böyle bir armağan bırakmak ne büyük bir bahtiyarlıktır Türk bankacılığının çok kısa yıllar içinde dünya pazarlarına yerle -şecek kadar yükselişi Türk istihsali rçrn son derecede eh evrim i yerlidir Bankanın Hamburg subeeindeki disiplinli ve yemiş veren faaliyeti bunun en temelli bir delilid"«- Ba şube, henüı çok genç olduğu halde, Hamburg paıannda kendini saydıracak bir Türk varlığı haline ge'me-eini bilmiştir Şubenin çok çalı-kan ve Vfyana'da tahsil görmÜ* müdürü Şerif sade Sadullah Bey, Hamburg'-takj faaliyetini aı görerek banka -¦ ın ticaret teşkilâtı için yeni yerler bulmakta gecikmemiştir Sadullah Bey bu maksatla Dreeden'e gelmiş ve ia adamları ile görüşmek üzere burada bir hafta kalmıştır Türkiye İş Bankası, Dresden'de bir satış te-kilâh vücude getirmeğe karar vermiştir Bu teşkilâtın idaresi için tutun tüccarı Henry W içler seçilmiş gibidir Bundan da anlaşıldığına göre, tş Bankası Avrupa'da geniş mikyasta tütün alışverişine g-r rklr Dr evden, Avrupa'nın en eski va en büyük bir tütün paıandır Bundan beş yıl önceye kadar Dreeden pasarı, küt Un Avrupa p»za*larT"11n çok deke uu uT-s- ballı îdi Bir zamanlar Hamburg; Dresden pazarına karşı rekabet etmeğe çalışan aş sn da bu parlayış uzun saman sürmemi t sr Büyült tütün ve »gara fabrikalarının, tutun alışverieî yapanların hemen burada bulunması Hamburg'un muvaffak olamamasına sebep olmuştur, tş Bankası İle onun alâkalı olduğu şirketlerin, faaliyet sahası olarak, Dresden'i seçence!, bu İtibarla, çok iyi düşünül -¦eüş ve bulunmuş bir şevdir Tütün dış alnrvaras mahsullerimizin en ehesnmiyetlilerinden bîridir Avrupa pazarlarını, Avrupa fabrikalarının arzularını bilmemek yüzünden tütün alış verişimizin son yıllarda geçirdiği sıkıntıları burada orun boylu tekrar edecek değiliz Pek çok işlerimizde olduğu gîbi tütün işlerinde de biz uzak ve temel -leri çökmüş bilgilerin kurbanı nl -znuşuzdur Her iş hayatının olduğu gfbi tütüncülüğün de cemanın inkişafı ile çok büyük ve devin münasebetleri vardır Biı, bunu burada açık soy üyelim, buna metelik brle vermemişizdir Tütüncülükteki bilgileri • mis, hâlâ, dededen kalma bilgilerdir Halbuki bugünkü Avrupa'nın •İrtişa di ve teknik vaziyeti temelinden değişmiştir Bugün tütün usta -başdennın bilgileri İle artık, tütün alışveriş! yapılamaı Tütünden yal* süz anlamak değil, onun istihlâk eefhasma kadar geçirdiği alışveriş yollarını bilmek lâzımdır Meseli Almanya'da,' Norveç'te, Hollanda'da, v a çıkan yeni bir verginin tütün paıannda nasıl bir tesis- yaptığını, nasıl bir imalât tarzına dönmek lâıım olduğunu kaç İtişi düıünsnüs ve ona göre hareket etmiştir? Bulgar tütünlerinin Türk tütünlerine niçin rekabet edebildi -ğini bizde böyle tütünler yetişip yetişmediğini hiç olmazsa ana çiıgİ-leri Ue araştırmış sayılabilir miyu? Tütün mahsulümü/ün talihi Uterine sarf »dilen münakaşalar, bütün neşriyat buna şahittir, eski dedelik bil-gderns dışarısına çıkabilmiş midir? Avrupa pasarlannı Avrupa pa -zan gözü ile görmek lâzzsmdır Eski bilgilere saplanmak yüzünden »0 -ettn alıeveriş inden ne kadar kaybet-tiğirniıi, bugün, herkes gayet iyi bilecek bir vasiyettedir Avrupa pazarlarının Ihtiyaçlarmı iyi bildikleri için muvaffakiyetle iş yapan bir kaç Turk tütün firması ile bütün tütün işini çevirmek mümkün değildir Halbuki rüttmün istihsal haya -tam izde tuttuğu yer, çok büyük vs kuvvetli teşkilâta İhtiyaç göstermektedir Dreeden'd ek i yeni teşkilâtı ile, öyL- anlaşılıyor ki, Türkiye İş Ban- Gazi Hz nin dünkü tetkikleri Reisicumhur Hz dün Bursa'da Belediyeyi ve Fırka merkezini ziyaret ettiler İktisat Vekili Celâl Bey Gemliğ'e giderek tetkikat yaptı Retilcnrao ur Bursa IS Telefonla — Gazi Hz dün gece kendilerini karşılıyan Bursa meb'ueları ile kumandan Paşaları, Valî ve Halk Fırkası reisini köşklerinde yemeğe alıkoymuşlar -dır Reisicumhur Hr bugün saat 15 te Belediyeyi teşrif buyurmuşlardır Belediye binannda Belediyede Belediye Reisi Muhittin Beyle meclis azalan tarafından karşılanan Gazi Hs büyük salona alınmışlar Belediye Reİaî Muhittin Beyden şehrin umumi vaziyeti İle k-nlsralar b*lrVm*t« izahat İşlemişlerdir Muhittin Bey asri kaplıcalara ait sermayenin tesyidine artık lüzum kalmamış olduğunu, suyun da temin edilmiş bulunduğunu söyliye -rek asri otelin biran evvel açılması ve bu otele mütenasır olarak 2 inci sınıf asri bfr otelin daha inşası lü -zumunu arzetmiıtir Hazretlertnin HU »ehlrû*ki aTyareaerrrıe Muhittin Bey bazı ecnebi nakliyat ve seyahat şirketleri murahhasları -nin Belediyeye roüracaatte bulunarak Avrupa ve Amerika seyyahla -nron Avrupa'deki büyük şehirleri gore göre artık bıkmış olduklarını, kendilerine yeni sahalar ve yenî eğlence yerleri aradıklarını, bu yerlerin İstanbul, Yalova, Bursa olarak intihap edildiğini söylediklerini, fakat Bursa'daki vesaitin kâfi derecede olmaması dolayısüe murahhaslara m üs bet cevap verilemediğini maruzatına ilâve eylemiştir Reisi Bursa o w da kaplıca ve plaj mmtakası olmak itibarile bir çok seyyah celbine imkân bulunduğunu, bu vaziyetin şehrin umumi hayatı ve iktisadiyatı üzerinde çok müessir olacağını bildirmiş, müteakiben şehir halkınm Gasİ Hs ne karşı olan tazimlerine tercüman ol -mu | tur Fırka vilâyet kongresi Dün aidat vermiyen azanın vaziyeti konuşuldu, kongre bugün dağılacak Halk Fırkan Ve lâyet kongresinin ikinci cebesi dün öğleden sonra Fırka Vilâyet mer -kesinde Hüsamettin Paşanın riya ¦ setinde toplanmış* hr Kongre mü -nasebetıle Gasİ Hs ne; Başvekil Pş Hz ne: Büyük Millet Meclisi Riyasetine ve Fır • ka Kâtibi Umumiliğine çekilen tazimat tekrrafla - nna gelen cevaplarla hesap bakm» encümeninin raporu okunmuştur Raporda; varidat ve masrafa ait hesaplar gösterilmekte ve kay illerin gayet muntazam bulunduğu ilâve edilmekte idi, rapor, heyeti umomi-yece kabul edilerek bütçe encümeni rapo-runım okunmasına geçilmiştir Bundan da kasalar ve vilâyet teşkilât n« bütçe • ¦erine ait hesaplar gc* t eril mekte ve bütçenin hazirandan hazirana tanzimi ban müşkülât gösterdiğinden Vilâyet kong-reainin toplanma tarihine tesadüf eden kânunusaniden kânunusaniye tanzim e-dilmeai muvafık olacağı hususunda bir temenni yapılmaktadır Rapor münasebetile bazı mütalaalar ileri mrulrmittür Bu meranda; vari -dab noksan olan ban kazalara muavenet için çareler aranması temenni e-dilmiş; aidatını vermiyen asanm vasiyeti münakaşa olunmuştar Aidatmı vermemekte inat ve ısrar edenlerin Fır- Foto- af BahatUn - r--w inen btr tntlba Hiihâmet binasında Cazİ Hs Bu samimi hissiyata teşekkürle mukabelede bulunarak Belediyeden ayrılmışlar, hükümet binasını teşrif buyurmuşlarda- Yol -larda ve hükümet meydanında toplanan binlerce halk Gazi Hz ni büyük tesahürat ile selâmlamış!ardır Reisicumhur Hs ni hükümet binasında Vali Fatin Bey ile memur -lar istikbal etmişlerdir Gazi Hz hükümet binasında bir müddet kaldıktan sonra gene halkın coşkun tezahüratı arasında yaya olarak Halk FarİMil hinaaına gilmi--dir Fırka binannda Fırka kapısında vilâyet heyrti reisî Hulûsİ Bay Fırka arkadaşlarını Gazi Hz ne takdim etmiş, ve buradan Fa-kanın salonuna çıkılmış -tır Salonda Gasi Hz Hulusi Beye: Afobödf 2 İnci tahttede Kâzım Ps Hz » Meclis Reisi dün Adana'-ya hareket etti Ankara IS Telefonla— Meclis Reisi Kâzım Paşa Hz bugün 9,40 da aileleri ile birlikte Adana'ya hareket etmişlerdir Meclis Reisimiz istasyonda Başvekil İsmet P Hs Fevsi Pş Hz Fırka Kâtibi Umumîsi Recep Bey, Heyeti Vekile erkânı ve bir çok meb'uslar tarafından İryi olunmuştur Bir polis müfrezesi Kâzım Pş Hs ni selâ-lamıştır Kongrenin dunVfl IfTfmaından Br İntiba ka arkadaşı olarak kabulü doğru olmadığı hakkında bir fikir müdafaa edil -mistir Bu mütalaaya veıilrn cevapta da, aidatmı veremiyen ve fakat Fırka prensiplerine bütün kuvvelile bağlı bulunan bü çok kimselerin mevcut olduğu bildirilmiştir Nihayet: Halk Fırkasının para île asa tophyan bir Fırka olmadığı; yalnıa vasiyeti maliyesi müsait olduğu halde aidatını vermemekte ısrar edenlerin Fırkada yeri olamıya -cağı noktasında birleşitmiştir Aynı raporda; tahsil çağında bulunan fıkare çocuklara yardım faslının gösterdiği tekâmül şükranla kaydedilmektedir Bu rapor da heyeti ınnıırniye-cs tasvip edilmiş ve rurnamede baıka müzakere edilecek bir aey bulunma -dıgmdan »on içtimain bugün Öğleden sonra saat 14 ta yapılmasına karar vsrilerek celse kapanmıştır, »ıummih»ııınıımumumumunııııııııı"iıı'"'1,11 kası, -rdk tütün İşinde de faal bîr rol oynamağa karar vermiştir Türkiye İŞ Bankasının Dreeden pasa * nnda muvaffak olmaması içîn hiç bâr sebep yoktur Türk mahsulü ecn-disine ne kadar geniş hır sürüm yeri bulursa yurt içîn o kadar hayır • lıdır Şimdiye kadar muhtelif işlerinde pek çok muvaffakiyetler göstermiş olan Türkiye İş Bankasının bu işte de muvaffak olmasını yürekten dile -rîs Avrupa"dakİ tütün ii, büyük sermaye ve kombinezon işi olmuş -tur Onun İçin Türkiye İş Banka -sında muvaffakiyetin İstediği bütün imkânlar vardır M NERVİ Terkos itilâfnamesi Musaddak metin Paris'ten buraya geldi Terkos ku penyesinin Be lediyeye devrine1 dair Ankara'da hashrlanan iti -lâfnamenın esas-rtibarile şirketin Par ¦ merkezi tarafından kabul edilerek gönderildiği yasılmış -tı Itilâfname • nin metni Paris-ten gelmiş ve M Kastelno ı M KasMno rafından Belediye Reisi Mulıt, Beye tevdi olunmuştur Şu suretle Terkos artık bilâİtiraz Belediyeye geçmiş bulunmakladır Terkos işlerini tanzim etmek üzere teşekkül eden murakabe heyeti mesaisine devam etmektedir Şehrin her tarafında muntazaman su bulundurulması ve bilhassa yangınlar esnasında yangın mıntakasındaki su borulanndaki tazyikin arttınlma sı için tertibat alınmıştır Bundan başka Terkos tesisatına uzak olan sahalarda da yeniden altı büyük mahzen tamir edilerek bunlar da su ile doldurulmuştur rm-----------"--------------\ Yeni takas kararnamesi İhracat komisyonlarına 18 eylüle kadar verilen beyannameler ne olacak ? Ankara 18 Telefonla— Takas vaziyeti hakkında tasdîka iktiran eden 13774 numaralı kararnamenin esasları tunlardır: 1— İlga edilen tesbiti ihracat komisyonlarına 18 eylül aksa -mına kadar verilip te 26 eylül akşamına kadar muameleleri ik-mat edilen beyannamelerle gene 18 eylül akşamına kadar verilip evrakı müsbitesi maddi imkânsızlık yüzünden komisyona ibraz edilememek dotayısile reddedilen beyannameler merkez- deki Takas komisyonunca tetkik edilecek, muvaftkt usul görülen-lerden kabul edilenler % 50 takas hakkından istifade edeceklerdir 2— Takasa dahil bir madde her hangi bir sebebe mebni takasa tâbi olmaktan çıkarılırsa keyfiyet 3 ay evvel ilân edile -çektir 3— İhracat mukabili ithalât ihraç tarihinden itibaren 6 ay zarfında icra edilmek lâzım gelir Güzellerin İlk seçmesi Resimleri neşredilmeden müsabakaya gireceklerin isimleri hafi tutulacaktır Bugün Güzellik müsabakamıza iştirak edenlerden Hediye Hanımm resmini dercediyoruz Hediye Hanım son günde bu resmini göndermiş ve yeniden resim çektirmek için vakit kalmadığın -dan yalnız boy resmnin neşrile iktifa etmek mecburiyeti hasıl olmuştur Baş resmî var da hemen gönderirse onu da ayrıca neşrederiz Müsabakamıza resim neşrettirmeden girmek istiyenler Müsabakamızın başladığı Ok günden-beri, şifahi ve tahriri müteaddit müracaatla karşısında kalıyoruz: « — Reüm neşret! irmeden m usa • bakaya girrbbr miyiz? Belki muvaffak olamayız Resim neşrile kendimizi teshir etmek İstemiyoruz Geçen seneki gibi resimsiz ola/ak müsabakaya girmeğe hazırız» Nihayet bu müracaatlerbı taaddüdü karşısında, resimlerini neşrettirmeden müsabakaya girmek istiyenlerin taleplerini de kabule karar verdik Binaenaleyh Gazetede resimleri intişar etmeden müsabakaya gîrmek istiyen hanımların da arzuları yerine gelecektir Resim bastırmadan girmek istiyen hanım larm ya bizzat, ya bilvasıta yahut ta bir mektupla idarehanemize müracaat ve müsabakaya kaydolunmalan lâzımdır Mektupla müracaat edenlerin, kendilerine müsabaka günü İçin davetiye gönderilmek üzere sarih isim ve adreslerini yazmalarını rica ederiz Tabîî re-simleri neşredilmedi*i gibi isimleri de neşredilmeyecek, hafi tutulacakta- Bizzat veya bilvasıta müracaat!erin, cumadan maada günlerde, saat ondan skşam altıya kadar, idare müdürürnüze yapılması lâzımdır Müsabaka hakkında malûmat ve tafsilât Müsabakaya giren veya girmek istiyen hanımlardan ve aileleri efradından her gün müsabaka hakkında telefon - la, şifahen ve tahriren malûmat isteniliyor Mürabekaya dair sorulan tafsÜâb tekrar arzedryoruı: 1 — l'k seçme müsabakası hayra -mın ikinci cumartesi günü Makaim'dc verilecek bîr danalı çayda yapılacaktır mıııııııııııımiMiıııınııııııiiiiiiiiiiimiiii roro yenf Dnnva İl — Hadlye Hanım 2 — Rrıimleri gsretede intişar eden veya resmini neşrelt irmeden müsabakaya girecek olan hanım'ar, bu danslı çaya geleceklerdir 3 — Danslı çayda hazır bulunan zeval, güzellere rey vereceklerdir Bn seçmede en fazla rey alarlar hakem heyeti huzuruna çıkacaklardır 4 — Danslı çay serbest yani davetiye-sizdİr, istîyen iştirak edebilir 5 — Müsabakaya giren hanımlar için kıyafet, tuvalettir: frkat şehir kıya-letile gelenler de ksbu! edilecektir 6 _ Müsabakaya giren hanımlar, yanlarında ailelerinden bir tek zat geti-rebilirler 7 — Müsabakay- giren hanımların Msbodl 3 UncU tahtfeĞei mmmııııııın»ımııımıuımim — Vay gözüne yandığımın mal ama Balıkancyc girecek! 5* tulmatak kendi ba- 24 Meşhur Casuslar Yazan: ABI DİN DAV ER — 66 Mata-Hari, Madrit'te de Alman teş-kilâtile muhabere ediyor Marki d« MonlfUtc, kadının Almanya'ya karşı vaki olan bu İhanetinin önce farkına varamamış, onu ancak muhakeme esnasında Öğrene-bi İm işti Mala - Hari kendisinden »üphelenmiyen Marki ile müştereken Almanya'nın hesabına çalışmakta devam ediyor, onun İstediği mühim haberleri topluyor, bilhassa Fransız tayyareciliği hakkında malûmat a-lıyordu Ayni zamanda Fransa'nın dahilî siyaseti ve bu memlekette mevcut sulh lehindeki hareket ile de meşgul oluyordu 1916 senesinde, Fransız istihbarat dairesi, Paris'te Almanya hesabına fevkalâde bh- muvaffakiyetle casusluk yapan bîr kadının mevcudiye * tinden haberdar olmuştu Bu kadın kim olabilirdi? Fransız'ların aklına evvelâ, beynelmilel casusluk âleminde Matmazel Doktor ismile meşhur olan badın geldi Fakat yapılan tahkikat neticesinde, o tarihte Matmazel Doktor'ün Berlin'de olduğu anlasa İdi Halbuki Berlin'deki Fransız casusları, bir kadının Paris'ten Almanya'ya mühim haberler gönder -mokie olduğunu ısrarla bildiriyor -lardı Şüpheler, gene Mata - Harİ'nin üstüne toplandı ve Fransız erkânı har biyesi, artık, bu kadınla kat'î bâr hesap görmeğe karar verdi Mata-Hari'yİ imtihan Yüzbaşı Ladous, dansözü imtı -han etmek stedi Ona, büyük bir sğıasiuniyeti haiz olmamakla bara -ber samimiyetini tayine yenyacak bİr vazife verdi Bu vazife sundan sWrııHlı Belçİka'nm Alman işgali altında bulunan kısmında, sivil ahali ara -aında yaşryan beş kişi vardı ki hepsi de sözde Fransız casusu idî; fakat hakikatte bunların beşi de Almanya'nın hizmetinde bulunan a -damlardı Çünkü Fransa'ya gönderdikleri haberlerin hepsi ya yanlış yahut ta kamilen uydurma îdi Yüzbaşı Laden*; dansöze bu bes Akman casusunun, brr de başka bir - darnra adr*«lerini verdi Altıncı a dam, hem Almanya'ya, hem de Fransa'ya hizmet eden üa yüzlü bir casustu Mata - Hari, evvela İspanya'ya gidecek, orada Vigo limanından İngiltere'ye, İngiltere'den Hollan -da'ya gidecek, oradan da Belçika' -tam Alman işgali altında bulunan aksamma geçecekti Belçika'da, bu aha casusu görüp onlara, yüzbaşı Ladouz tarafından verilen emirleri tebliğ edecekti Mala - Hari, yüzbaşı île görüşüp anlaştığının ertesi günü Madrîfe gitti Orada, ber ise yarıyan adam -larla görüştü Bunların hepsinr harbin fecayünden kaçmak için İspanya payitahtına geldiğini söylüyor — Fransa'da, nişanlımı bıraktım, diyordu Nişanlım, Fransız karargâhı umumisinde bir zabittir, kendisile daima muhabere ediyorum Sonra İlâve ediyordu: — Evimi satmak Uaere tekrar Paris'e döneceğim ve nişanlım ila bâr kaç hafta ymşıyacağıra Fakat, evvel emirde nşanlımın izin alıp karargâhı umumiden Paris'e gelmesi lâzımdır O, mezuniyet alır almaz, bana bildirecek Ben de o vakte kadar Madrit'te oturacağım Mata - Hari'nİn İspanya payitahtında pek çok hayranları vardı O nun için çok geçmedrn etrafında bir âşıklar halesi payda oldu Fakat Mata - Hari, çok ciddi bir hayat geçiriyor, İspanya ayan meclisi aza -imdin Don EmİIion Junoy'dan başka biç kimse ile samimi münasebetler teaİa etmiyordu Çok büyük bâr azim ve irade sahibi olan bu kadın, k «od is ini çeken her türlü bevoaata mukavemet ediyor ve en cazip fırsatları büe lakeydi ve istihfafla kar -•ılıyordu İspanya ricalinden Dota Ue Romanonia müteaddit defalar Mata - Hari'ye takdim edilmek istemişlerdi, fakat kadm bu sabık başvekillere ehemmiyet bile varmemş-tL O, bütün samimiyet ve hususiyetini, bütün tebeesüm ve buselerini ayandan olan âşıkına hasrediyordu Bu esnada, Alman casuslukla mücadele teşkilâtının reisi île muhabere etmekte di Fransız erkânı har~ biyeai ikinci şubesi, çok geçmeden, bu hususta bir delÖ elde etti Filvaki, Mata - Harİ'nin hareketinden on beş gün sonra, Fransız erkânı har -bîyeei âk inci şube rebrl tarafından ısım ve adresi Mata - Hari'ye veril miı olan Belçika'deki İki yüzlü casus kurşuna dizilmiş Öteki beş şüpheli adama dokunulmamıştı Bir kaç gün sonra, İngiliz'lerin InteJligence Service teşkilâtı Fransız'ların ikinci şubesine Mata Hari İsimli bir Alman casusunun, Belçika'deki ma -halli Ingİlİs casuslarından brrmi AI-man'lara ihbar ettiğine dair bir şayia deveran ettiğini bildirdi Bu defa Mata - Harİ'nin miirrİmiyeti yüzbaşı Ladouz İçin münakaşa kabul etmez bir şekilde tahakkuk etmişti Bu esnada Mata - Hari, İspanya'nın Vigo limanından Hollandia vapuruna bindi Bu vapur, onu Hollanda'ya götürecekti Fakat yolda bazı hâdiseler oldu lüabadl var c Esnafın Odaya kayitleri 932 de kaydolmıyanlar-dan ceza alınıyor Ticaret Odası kanunu mucibince bilûmum eanaf, küçük lach- ı - san'-atkârlann mensup oldukları cemiyetleri vasıtasile Ticaret Odasına kaydedilmeleri mecburi olduğundan 932 senesinde 35 bin kadar eanaf küçük tacir ve san'atkârlr Odaya kaydolmuşlardır Yeni sene dolayv-sile kayitli olanların cemiyetler tarafından yoklamalarına başlanmış ve bu husus sene başında Ticaret O-dası tarafından gazetelerle ilân e-dilmiştir Buna nazaran kayitli olanlar ee-mivet'erİne yoklamalarını vaotrra -caklar ve kayıtti olmıyanlar da kay-dolacaklardır Verilen mühletin hitamında baydolunmıyanlara ve yoklamasını yaptırmış olanlara Ticaret Odası tarafından cesayı nakdi terhe-dilip icra vasıtasile tahsil edilecektir Bu cümleden olarak 932 sene -sinde bayftlerini yaptırmamış bir çok eanaf ve küçük saa'atkârlara O da tarafından cezayı nakdî tarhe * dîlmİş ve tahsil edilmekte buluru»ustur Bu vaziyet karşısında mensuplarının cezaya maruz kalmamaları için cemiyetler mensuplarına tamimler neşretmektedirler Bu münasebetle dün marangozlar cemiyeti umum kâtibi Fuat Bey bir muharririmize bu vasiyeti izah ederek demiştir ki - e— Cemiyetimiz vasıtasile Ti -car et Odası vesikasını hâmil olanlara cemiyetçe u menafi temin edilmiştir İşsiz balan zümremiz meyanına dahil işçilere iş temin edilecektir, hasta olanların muayeneleri cevniyet doktoru tarafından meccanen yapılmaktadır, ilaçlan da keza meccanen veriknektedir, gerek her iki esnaf beyninde ve gerek son a famızın harici İhtilâfları muslihane bir şekilde cemiyetin tavaeautile halledil • mektedtr Eanafımtzm her türlü davaları ve adlî işler! avukatımız tarafından meccanen takip ve İntaç edilmektedir 'Cumhuriyet Gazi Hz nin dünkü tetkikleri {birinci sohtteden mabatt — Halk eri ne halk ve bilhassa gençlik rağbet ediyor mu? Sualini sormalardır Hulusi Bey de cevaben demiştir Uı — Ha Be ev i büyük bir samimiyetle rağbet görüyor Çünkü milli ve ma feri dehanın en yükselt timsali olan zatı devletleri akıllan durduran harikalar, büyük inkılâplar yaptıktan ve memleketin dahili, harici vazıyetini en kuvvetli esaslara istinat et -•irdikten sonra topladığınız büyük kongrede vücude getirilen fırka programı ilmin kıymet ve kuvvetine •ssemanryet vermiş ve bu irşadınız bundan sonra ilâm ihtiyacı arkasında butun balkın koşması lüzumunu tevlit ve telkin etmişti İşte bu ihtiyaçtan doğan Halkevi memlekette bütün ilim erbabını kucağında toplam aştır Bugüne kadar mekanikman çalışmakta olan C H F nin bundan sonra ilim, fen ve şuur ile daha büyük hamleler yapacağına herkes «mm olarak Halkevme candan bağlan-msstır Heykeltıraş Nejat Beyi takdir Cazı Hz Fırkadan çıkarlarken heykellerini görmüşler va o sırada Halk Fırkasında bulanan heykeltıraş Nejat B Vali Bey tarafından kendilerine takdim edümıştir Cari Hs Nsjal Beye: ¦ — Eseriniz muvaffakiyetli ve manidardır Sıri tebrik ederimi» buyurmuşlardır Gazi Hz müteakiben askeri fırka merkezini ziyaret etmişler, oradan da Cumhuriyet köşküne giderek bir müddet istirahat etmişlerdir Reisicumhur Mı gece Çesnrge'deki köşklerine avdet Duyulmuşlardır Cari Hz bu gece köslerinde maiyeti erkânı île mütehassısları, Vali ve Belediye Reisi Beyleri yemeğe alıkoymuş • lardır Gazi Hz nin 8ç dört zün daha burada kalmaları çok muhle mel görülmek- tedir Gazi Hz yann öğleden sonra Halt evinİ ziyaret edeceklerdir Şehir baştanbaşa bayraklarla donanmıştır Mînarrlerdeki mahyalarda «Bur-sa GazTsîni selâmlar* yazdan okun -maktadır iktisat Vakili Gemliğe gitti Gemlik 18 Hususi— Gülcemal vapurunun Reaaieumhur Hz nin avdetlerini beklemek üzere bu sabah Mo -daaya'dan limanımıza gelmesi Üe müşarünileyh Hs nin burayı da teşrif buyuracakları anlaşıldı Halk Büyük Halaskarı göreceği için sevinmekte ve hazırlanmaktadır İktisat Vekili Celâl Bey, refakatin -deki mütebassılarla beraber bugün kasabamıza gelerek tetkikat yaptı Celâl Bey Fırka Reisi Dr Ziya Beyi refakatine alarak Bursa'ya döndü REŞİT SÜLEYMAN Oazi'ye Mersin'de intizar Mersin Hususi — Ulu Gerilerini bir daha görmekle göğüsleri kabara -cak olan Mersin halkı o günü heyecan ve ubııtıhkla beklemektedir Hezır-bklar şimdiden ikmal edilmiştir Gazi Hz Bulgar Kralına bir tebrik telgrafı çektiler Ankara 18 A V — Reisicum bur Hazretlerde Bulgar Kralı Bo • ris Hazretleri arasında âtideki telgraflar teati edilmiştin Bulgaristan Kralı Haımetlû üçüncü bor • Hazretlerin* Sofya Müfahham aîlei Kralilerile bütün dost Bulgar milletini sevindiren mea'ut hâdiseyi çok büyük bir sc -vinçle öğrendim En samimi teb -riklerfmle birlikte zatı haşmetane -1 erinin ve Kraliçe ve genç prenses Hasretlerinin sıhhat ve sonusuz saadetleri hakkındaki temennilerimi takdime musaraat ederim CAZI MUSTAFA KEMAL Bir rakı kaçakçısı mahkûm oldu Bekir Efendi isminde bir şahıs bun • dan bir müddet evvel Çarşıkapı'da tramvaydan inerken elinde bulunan höyükçe bir çanta memurların şüphesini davet etmiş ve aranma neticesinde çanta içinde rakı dolu dört yassı teneke bulunmuştur Bekh- Efendi ifadesi alınırken bunların inhisar idaresi rakısı olduğunu ve meyhaneci Yorgi Efendiye satmak üzere birisinden ucuzca aldığını »eylemiş, fakat tahlil neticesinde bun -larm kaçak olduğu anlaşJmıstsr Dava dün Adliye'dekİ İhtisas mahkemesinde neticelenmiş ve Bekir ahi ay hapis ve 4500 kuruş para cezasına mahkûm olmuştur iki soygun davası Üsküdar'da Kısıklı'da Hıfzı Paşanın köşkünü soymakla maznun Vey-si, Feyzi, Ahmet, Fazıl, Ethem, hakkındaki dava dün ikinci ceza mahkemesinde rilyet edilmiş ve maz • nunlar cürümlerini inkâr ettiklerinden muhakeme şahit celbi için başka bhr güne talik olunmuştur Şişlİ'de Bedros Kasapyen Efen -dirin dükkânını soymekl amaznızn Todori ve Landro'nun habkındaki muhakemeye dün ikinci ceza mahkemelinde başlanmış ve muhakeme şahitlerin relbi için başka bâr güne kaimi-tır Gazi Mustafa Kemal Hazretlerine Ankara Zatı devletlerinin lûtüfkâr söz -lerıle temenni ve tebriklerinden derin bir surette mütehassıs olarak ayni zamanda Kraliçe namına en hâr ve en samimî teşekkürlerimi takdim ederim flOrTf* Başvekil Paşa da seyahate tıkacak Ankara'dan verilen bir habere göre Başvekil İsmet Pş Hz gelecek hafta Mersin'e hareket edeceklerdir İsmet Pş Hs nin cenup vilâyetlerinde de bir tetkik seyahati yapmaları muhtemel • dir Diğer bir habere göre Başvekil bir kaç güne kadar şehrimize gelerek Meclis tatilinden bilistifade bir müddet istirahat edecektir Gaziye Vali ve Fırka Resi Reisicumhur Hazretlerini D erin -ce'de istikbal ve Mudanya'ya ka • dar seyahatine iştirak eden Vali Muhittin ve Fırka İdare Heyeti Reisi Cevdet Kerim Beyler dün akşam Yalova taruriie şehrimize avdet et -mislerdir Şehir ve memleket haberleri 1 Entrikalı bir Kaçakçılık Başkasının evine tütün «oyup ihbai' etmiş! Dün Adliyedeki İhtisas mehke -meşinde şayanı dikkat bir kaçakçılık muhakemesi görülmüştür Bundan bir müddet evvel İzmit - varında Kaymazlı köyünde Mustafa Efendi isminde bir şahsın evinde, vaki elan ihbar Üzerine taharriyat yapılmış ve mühim miktarda kaçak tütün bulunmuştur Evi aranılan Mustafa Efendi bundan kendisinin hiç beheri olmadığını ve bir düş • manlık eseri olduğunu söylemiştir Diğer taraftan evde taharriyat ya -pan takip memuru Ömer Efendi de mahkemeye gönderdiği raporunda bazı şayanı dikkat izahat vermiştir Ömer Efendi raporunda şunları söylemektedir ı -— Hâdiseyi haber veren Ahmet Efendi de tahkikat esnasında be • nimle beraber bulunmak istedi Ahmet Efendinin bu talebi şüphemi davet ettiği için usuldan olmamakla beraber kabul ettim Gideceğimiz köy bir hayli uzaktı Jandarmadan muavenet islemek ligim iri söyledim Ahmet Efendi «orası başka jandarma mıntakasıdır Buna lüzum yok» dedL Ve benim ya evinde taharriyat yapacağımız adam bize fena muamele yapmağa kalkarsa ne yapa -rız ? diye vaki olan sualime de öyle bîr şey olursa onu tabancamla vururum» cevabını verdi Nihayet Ahmet Efendıle birlikte uma m un Mustafa efendinin evine gittik ve Ahmet evin bahçesinde ve muhtelif yerlerinden elile koymuş gibi bir çok tütün çıkardı Eğer buraları bilmeden kaçak eşya aramak lâzım gelseydi bulmak irruuinı yoktu Şüphem büsbütün arttı ve keyfiyeti alâkadar makamlara haber verdim» Bilâhare yapılan tahkikat neticesinde öğrenildiğine göre evi aranılan Mustafa Efendinin yanında vakti! e gene Mustafa isminde bir ço -ban bulunmakta imiş Eev sahibi Mustafa , Efendi bh- müddet sonra çoban Mustafa'ya yol vermiştir Çoban Mustafa da intikam almak için Ahmed'i para ile kandırarak Mustafa Efendini» muhtelif v**- lerine kaçak tulün koydurmuştur Ahmet isticvap edilirken bu cür -m ünü itiraf etmiştir Hâkim Kay -mazb nahiye müdürünün de şahit sıfatile dinlenilmesi için muhake -mevi ba*ka bir »Üne talik etmiştir Doflru doğlD mü? Çamlıca ezharici memleket mi ? Çomlıca'da oturan bir çok karilerimizden mektuplar alıyoruz: Şehrin hakikaten cennet olan bu kısmının bakımsızlığından şikâyet ediyorlar Şehir namı verilen medenî topluluk ve memurluk namına mabetle Çam-lıcanın noksanları cidden şikâyet e-dilecek kadar mühim ve o kadar da hayati Karilerimiz diyorlar kı: «Elektrik yalnız Bağtarbaşı'na kadar gelmiş -tir, su ayni yerden ileri geçememiş -tir, gene bu kısımda telefon yoktur Çamlıca bir tepenin basıdır, diya beşeriyetin ve medeniyetin bütün nİ -metleri de bizim için aşılmaz zirvelere çıkarıldı, erişemiyoruz Çamlıca bu manzara ve halile köy mü, şehir mî bilmeyiz, bildiğimiz bir şey varsa o da bu eksiklerin acısını çektiğimiz-dir, derdimizin dinlenümediğidir» Karilerimizi haklı bulmamak İmkânsız Beyoğlu'nun burununun dibinde; Anadolu yaylalarının tenha, mücerret, vesaitsiz hayatını yasamağa tahammül edilemez, aksi takdirde şehir kelimesinin manası yoktur Oralarda binlerce halk yaşadığına göre bir an evvel medeni İhtiyaçlarının teminine çalışılmalıdır Çamlıca harici ezmemleket midir, diyoruz; Doğru değil mi ? 19 Kânunusani |95sbEB Siyasî icmal Venizelos hükümeti Telefon ücretleri Tarif komisyonu dün tetkikatına başladı Telefon ücretlerine ait yeni tarifeyi tanzim edecek olan ve posta ve telgraf müdiı-iyeti uvnumiyesi ko -miserî Fuat, Belediye şirketler komiseri Muzaffer Beylerle Telefon şirketi muhasebecisinden ibaret bulunan komisyon dün ilk içtimaını aktederek tetkikata başlamıştır Borsadan kambiyo temevvüçatına ait cetveller alındığı gibi Şirket hesabatına ait dosyalar da komisyona verilmiş olduğundan bu husustaki masat bâr kaç İctimanJ- ¦"tıceleaıc -çektir Geçen seneki tarifeden sonra İngiliz lirasının sukutuna rağmen tarifede tenzilât yapılmamış olduğu hakkındaki iddialardan dolayı mukavelename üzerinde de tetkikat yapılacağı gibi kambiyonun bugünkü vaziyetine nazaran yen» tarifenin de her halde tenzilâtlı olacağı kanaati kuvvetlidir VBIIfîıvoltfte Nüfus U Müdürü izmir'e gidiyor Nüfus «nam müdürü AL Calip Bey rahatıızlığı dolayı ı3e bir iki gündenben VPâyete gelerek meşgul olamamakta -drr Mumaileyh aVi gün sonra izmir'e hareket ve yolda Bursa'ya da ugnyarak tetkikat icra ed et ektir AG Galip Bey İzmir'de edi iskân mes'eieleri 3e maş -gvl olacaktır Adi iskân muamelesi ikmal edilmiştir Dosyalar birer birer görülerek ek -sikleri tesbit edilmiş, muameleleri kapatılmıştır iskân suiistimal: evrakının tetkiki iskân mı ı "'imalı hakkında yapdan tahkikat bitmiş, memurların İfadeleri lamamer alurmıs ve evrakı tahkikiyenin dün vilâyet İdare heyetince tetkikine başlanmıştır Gelecek içtİmada alâkadar memurin ve eşhas hakkında lâzım gelen kararlar verilerek evrak Devlet Şûrasına iade edilecektir Ecza ihtikârı tahkikatı Vilâyet Mektupçusu Osman Beyin riyasetindeki tetkfkî ihtikâr kemisyonu a-biren sıhhiye müfettişliği tarafından ihtikârı yaptıkları iddiasile verilen Bu ecza depon- sahibi hakkındaki evrakı tetkik etmiş ve tu İşi tetkik ve takibe komisyonun selâhiye*ı bulunup bulunmadı - ğmı Datiliye Vekâletinden sormuştur Defterdarın teft steri Defterdar Mustafa Bey dün Beyoğlu cihHindeki maliye şubelerinin teftişi ile ¦ meşgıJ olmuştur Şubeler müterakim vergileri süratle tahad etmektedirler "S ncfleşl Şeker fabrikalarımız mem -leketin seker ihtiyacım temin edinci ye kadar Şeker bayram -lan; üzüm, incir, fındık Gazi Antep fıstığı bayramları olmalıdırlar Millî İktisat ve Tasarruf Cemiyeti j Şehir İsleri Ayasofya parkı ve tuvalet salonları Belediye tarafından Sultanahmet'le Ayasofya cami' arasında yaptırılacak parkın yakında tanzimine başlanacaktır Bundan başka park m arka tarafında tahtezzemin bir de umumî ve asri tuvalet salonu yap tini ması karar!aşmı;tır Bilâhare bu kabil tahtezzemin tuvalet salonlarından şehrin bh* kaç nok -tasında daha yaptırıl «çaktır MOtefferrllc Fakir çocuklara yardım Bayram münasebeti!e muhtelif bayır müesseseleri fakir çocukları sevindirmek Üzere faaliyete geçmişlerdir Bu ma -yanda; Himayeietfal; Hilâlİahmer, Top kapı Fıkaraperver cemiyeti erile Kadın -lar bitliği muayyen çocuğa elbise ve a-yakkabı verecektir Bundan başka Kadıköy Fıkaraperver cemiyeti elli ve Seti remin i Halk Fırkası nahiyesi de elli beş çocuğu giydirecektir Ankara Halkevi Reisliği Çanakkale meb'usu Ziya Gevher B Ankara Halkevi riyasetinden İstifa et -mistir Yerire Fırka umumi heyeti tarafından Enimin meb'usu Nafi A t uf Beyin intihabı mukarrerdir Paşabahçe fıkaraya yardım cemiyetinin senelik kongresi Pasabehçe fıkarays yardım cemiyetinin senelik kongresi yarın aktolunacak-tır Geçen senelerde ve bu sene her gün elli fakire ekmek, erzak, kömür vermek, bilhassa hasta ve verem olanların tedavisine koşmak sor etil a şayanı tak -dir bir faaliyet ibraz eden bo kere de ramazan dolayısile şeker, yağ peynir, zeytin, nohut, un, börülce, üsüm, sabun, patates ve birer çuval kömür tevzi eden cem* yet heyeti idaresinin muhitinde çok ¦yi tesirler bıraktığı bildirilmektedir Paşabahçe gibi nisbeten küçük bir muhitte bu hayir ırtuessesesîni bu derece faydalı bâr şekle getiren kıymetli heyeti idarelini takdir ederken yeni intihap olacak heyetin daha ehemmiyetli bir varlık göstermelini temenni eyleriz Ras m Ali Beyin yeni vazifesi Orta tedrisat muallimliğine tayinine karar verilen Rasim Ali Bey; Ankara Cari Terbiye Enstitüsü kimya muallimliğine tayin edilmiatr Yunan m eh'usan meclisinde M Çaldaris kabinesi harici borçların yüsde olusunun tediyesi hakkında evvelce verilen bir bararra tatbiki mea'elesinde ekalliyette kaldığından istifa etmişti Mumaileyh 109 mahalli reye karşı 93 rey aldığından ekllliyette kalmıştı M Çaldaris ka-binesİ saten bh* ekalliyet hükümeti idi Ancak rakibi M Venlselos'uss ve fırkası liberallerin v« küçük ati -ğer cumhuriyetçi fırkaların cevaz ve müsaadesi sayesinde yarıyordu I ı ber a 11 er ile küçük fırkalar kendi a-ralarında ittihat edemediklerinden ve Yunanistan mali ve İktisadi d ¦ hetteeı gayet vahim bir buhran lemd* bulunduğundan M Çaldaris fca fırkası halkçıların İktidar mevkiine gelmesine müsaade etmişti Hektka-ten mumaileyh Yunanistan'ın mail ve iktisadi müşkülâtım izale va tee-kka «direk ber riyaset tütme» idi Bütçedeki brr milvar Ari yttz milvosa drahmilHı açığı yalnız yeni vergiler ile kapatmağa imkân olmadığından esasb tasarruf tedbirleri almıı Idi-Haricl borçların teerlveel Içm Ytma-nistan'm bugunhO tediye kabil ive • tfne trysrun bir itilâf elde etmek içti» bizzat Londra'ya Dilmeğe hasırlan-rnışh Fakat şimdilik mevrut İtilâf üzere tediyede bulunmak k*temleri M Çaldaris kabmael bu nvee'eteden dolayı dUşmüş İm de hakikati haldt muhaliflerim husumet Isbarma eev keden mes'ele büsbütün baV-dır M Çaldaris devletin butçe»l-de aslan payı olan müdafaa! miltiy tahsisatında vâsi mikyasta tasarruf yanmalı kararlastırrms idi Bu m ak aatla Harbiye NeaaretJrm bir emri ile orduda tensikat yapılmış ve bb" kolordu Ura ve diğeri fırka haline kaihedilmiş ve bir çok fırkalar VIv« •ehline aokulmssş ve askeri müf et t işe lrVler azalmıştır Bn tedbirler ve ber husns Harbiye Navm Cenere! Koo-dills île Bahriye Nazrrı Amiral HacJ Kiryakoe'un cezri hareket ve teşeb* büsleri liberal fırkası üe diğer cumhuriyetçi ftrkalarm derin şüphe * 1 erim uyandu*mıştzr Ordu ve donanmanın büsbütün halk fırkasının nüfuz ve İdaresi altına gireceği tahmin edilmişti Ihtti mal lensli re tasarruf t od a biri ords ve donanma mensupları arasında da hi itiraz ve İnfial ııvandırmııtır Bunun iı m muhalifler M Çaldaris'I H„ ¦ L, «-e Bahriye Namlarım ek* ı''i"n'' ¦, ;_ • '" • r*» » kal mumaileyh buna razı olmadı • ğmdan muhalifler hükümete vazıyet etmeğe lüzum görmüşlerdir Bu suretle M Venizelos tekrar iş başına geçmiştir Terakkiperver-ler va amele gibi küçük cumhuri -yetçi fırkalar mumaileyhe zehir r lı-n yeni kabineye girmeşler kas de M Çaldaris'm ftrkasa çok kuvvetli olduğundan va küçük fırkaların •«-yaselbun ileride değismiyeeeğl te -min edilemediğinden yeni hükümetin dahi İstikrar bulacağı şüphelidir Bunun içm meb'uaan meclisiırkı fesr hed ilerek tekrar milletin reyine müracaat edileceği anlaşılıyor YunaV nistan'ın harici aivaeetJ ve bahusus büyük komşusu Türkiye Be samimi dostluk politik an şahıs ve fırka siyaseti olmayın milli bîr politika olduğundan hükümetin değişmesi ile bu siyaset müteessir olmıyacaktır Bilâkis bu siyaseti ilk defa yola koyan M Venizelos'un va Mihalohu -polos'ım tekrar iktidar mevkiine gelmesi Türkiye ile dostluğu bar kal daha sağlamlaştrracaktrr MUHARREM FEYZİ Darülfünunda SOmestr tatili bag'ıyor Darülfünun Fakülteleri ve yüksek mekteple* bugünden rtiberea yirmi gün müddetle sömestr tatili yapaoaklardv Ecoctormetıaıf Blcfo Sabık Yunan sefiri gitti Ahiren Moekova sefa»asine tay» *• dilen Yunanistan'ın sabık Tarkfye sefiri M Polhronvadıs dûn akaamtıl ekspresle Atina'ya harekat etmiştir M Polihron-yadis Atina'da hüküm**ila temastan sonra Moskova'ya hareket edecektir Kont dö Şambrön bugOn Paris'* hareket ediyor Fransıı sefiri Kont dö Şambren Cenapları dün Ankara'dan f'lm*tir, iı aylık mnunu rt,ni geçirmek Özere yama Şehrimizden Paris'e hareket edecektir Koni dö ŞamhrÖe'ön hük ûmetinuzle Fransa arasında bas hususi mesailin ha'li içia bükûmetile temas edeceği da anlaşılmaktadır Evkat cetveli 22 Ramazan Perşembe 19 kflnunsanl 1933 1 'miık Tolö Ofiie İkindi \kfsm; 1 hza-İ 1 2e 212 71-1 94S j 12 i İVşsııl M !\V I4^jt 179 j Hayat Ansiklopedisi Cumhuriyet İSTANBUL — CAĞALOGLU Telgraf vs mektup adresi: Cumhuriyet İstanbul — Posta kutusu: İstanbul No 2te CUIHa 20 KânUJ1US3nİ 933İ Telefon: Başmuharrir: 33306 Tabrtr mOdOrfl: 23238 tdare mOdûrü: 22303, Matbaa: 20472 Hân aınt'clerrnüı herkese açıktır— Cumhurlyet'le neşrettirilecek fUnUr le'n doğrudan doğruya İdarehanemize dahi müracaat olunabilir Dokuzuncu sene: No 3129 Hayat Ansiklopedisi Büyük bir kütüphaneyi bir arada evinize gelire», en faydalı eserdir Her evde bir tane balonmak lâzımdır Reisicumhur Hz nin Dünkü Tetkikatları """'•"""*"""""I,™,,,,,™,,,,,,,,, BssesaMHBaBMntJMssBi aaeaszsaaeaaeaeaaeauBa***»"™"'1i'iıı«MiFi"tıııııiFBiHifiıııtıtımiMiıııımtıııiiiwnnınıınınMinınıııııını»Hiım miMMIIIMU »"»I" l"l'"¦!•""i"'ııiHiırHinnıoıııııııııımumı ¦ Gazi Hz Çekirgece asrı kaplıcayı ve İpekiş fabrikasını gezdiler Ecnebiye böyle mi Muamele olunur? Sual bİıim değil, Fransız Ayan mecTîsi ezasından Mr Antoine Borel'indir es bitap ettiği içtimaî heyet te Fransız'lardan ibarettir Bu zat ahiren Paris'te çıkan Le Joor-rsal gazetesinde bâr makale neşrederek ecnebi sevyahlanntn Fransa'ya temin ettikleri büyük servetlere nazaran ken -d Peri nin ba n i» bert e hüsnü muamele görüp görmediklerini tetkik ediyor Zaten buhran hasebîle bu ecnebi şevvalden İsi Fransa'da dahi azabnıshr Eğer bu azalış bir de ecnebi seyyah!arma hüsnü muamele etmemekle artarsa vaziyet tabiî daha çok fena olacaktır Mr Antoine Borel'e göre Fransa'ya mil • yarlarla ecnebi parası getiren ecnebi eeyyaMarnım azalman değil, ancak prtutan lâzımda-, Fransa'nın ecnebi seyyahlarına karsı mu a mel eri, busosile bunları daha ilk srtialermde kanu'amast tam nasıldır? tste Mr Antoine Borel biraz yukarda zikrettiğimiz makalrsin-de bu mes'elevi tetkik ediyor Vâsıl olduğu netice hiç te FraruızTarm hoşlarına gidecek şekilde değildir Meğer Fransa'da ecnebiler mücavir ve mümasil memleketlere nisbetle fena Mr An-tc-ne Borel*e göre gayet fena ahval ve eerail icinda karstlarurlarrnzş Evvelâ Fremnz gümrük binaları kc-hl sevlermiş Yıllarca badana rörmemiş, itinadan mahrum binalar Merru-aatlan d» Svlesme Yolcularm oturabi -leceklerî rahu Ln«prirr rviera urlara Ezerinde çalıştıktan kaba saba, tos toprak içinde masalar Bir Sa kmk çarpık sandalye Hele memarlara kıyafetleri fcrc yerinde değîhnis Arkaya doğru ba-askltğı için ön tarafı havaya kalkmış bâr keni, bir kaç düğmesi yanın yamalak flâVTi diğerleri kapılıp koyuverilmiş bir setre, De beş gündenberi un ut olma* tır- sis cehennemi bir çehre ' İfa olunan vazifeye gelince mermerin yolcuyu abus bir suratla karşılıyarak ve fcezan tersliyerek karşılaman »eklinde yapuan bu varife Mr Antoine BoreTe göre bar ecnebiyi Fransa'ya geldiğin -elen ve geleceğinden ne«im*n edecek eehilde ifa olımmaktader Özerlerinde rengi uçmuş belki on yılhk bâr Fransız bayrağı sallanan gümrük ve polis da • nelerini bu suretle izah ederken Mr Antoine Borel sanki hep re her satırda Serlevha ittihaz ettiğimiz soaE bal ve tekrar ediyor gibidir Buna mukabil Fransız Âysn azan Ital-a/anlatın, tarifelilerin ve Almanların gümrük re poh* muamelelerini de gözden geçirerek ecnebilerin bu memleketlerde nasıl karşılandıklarını anlatıyor t Bo 5c memleketin her üçünde gümrük ve polis daireleri tertemizdir, hepsinin Ezerlerinde mensup olduktan memle -ketin pür»! v* yepyeni berrak lan sallanır Daireler vüze gülen bir m tir-m-la her yolcuyu hüsnü kabul eder Me -¦nurlar muntazam givinmisler ve herkese nezaketle m—İm bir ciddiyetle muamele etmeği kendilerine hareket düsturu ittihaz erlem«'erdrr, »e saire re saire Bilhassa ba mukayeseden sonra Mr Borel'fn makalesinden yok arık i sual Fran ta'ra tevcih olunmuş bir hitap veya Hap seklinde kuvvetle adeta hstrrrryor Mr Borel bu ihmalden dolavı Fransız memurlarını değil, onlara çeki düzen vermiven hükümetleri mes'ıd tut oto», ve netice olarak bütün bu "rslerfn biraz himmetle dazelebîleceğmi ifade eytive* refc nezaretlerin ehemmiyetle nazan dikkatlerini eelbediyor Fransa'da çdcan bir gazetede Fran -ee'ra ait olarak yazılan bâr mes'eleyt Türk okuyucularına bu kadar tafsilâtla anlatma *• çalışmaktaki hikmete gehnee O birim Fransa için bir Fransız Ayan mee'in acaıı tarafından ortaya ba kadar şiddetle bir tenkit konulmuş olmasına aıi hayretimizden ileri gelmektedir Bil defalarla Fransa'ya gidip geldik Mr Antoine Bo relin şikâyet ettiği islerden belki binaya ve kılık kıyafete ait ba -sı hakikatler vardır ama ecnebiye muamele hususunda Fransız'ları hassaten fena h«ebet eder imanlar halinde göçmedik Bsakalan belki daha nazik olabilirler, fakat Fransızlardan da bizde daha ziyade babacan olmak hatıran kalmıştır Gazi Hz İpekişin faaliyetinden memnun kaldılar Büyük Reis askerî hastanede yeni bir atom modeli kâşifinin izahatını dinledi Celâl B mühim Temaslarda bulundu Bursa 19 Telefonla — Bursa bayram günlerini yaşamakta devam edi -yor Şehir sevinç içindedir, halk bil -hassa gençler Büyük Gazi* yi görmek 6-sere köşklerinin etrafım, ziyarete çık -taklan zaman sokaktan doldurmaktadır Reisicumhur Hs bugün saat 13 bu -çuata dairelerinden aynlarak Bursa-Çekirge yola üzerinde yeni yapılmış ve henüz suyu gelmemiş olan modem kaplıcayı gezmişler, binanın bütün aksamını banyo ve istirahat yerlerini görerek izahat re malûmat almışlardır Tesisat çok yeni ve güzeldir ipekiş fabrikasında Sonra otomobille İpekiş dokuma fab-rikeama gittiler, burada fabrikama hemen bütün dairelerini dolaşarak nasıl çalışıldığını yalandan gördüler Fab -rikamn müdürü ve mütehasMSİan, ta -rafından verilen izahatı alâka ue dm -l«dü*r Müdürlük j!-¦:- biı «ntidaal döllendiler ve bn arada gerek refakat -lorinde bulunan İktisat Vekili Celâl Beyefendi, gerek fabrika müdürü Reşat Beyler fabrikanın kuruluşundanberi yaptığı işler, geçirdiği tekâmüller, sa -taş teşkilâtı, amele vaziyeti üzerinde görüştüler Başlangıçta ecnebi mütehassıslar da çalıştıran fabrika bugün hepsi Türk olan genç ve çok değerli mütehassıslara elindedir, işçiler, Bursa'lıdır -lar Ve daha iş kanunu çıkmamış ol -masına rağmen günde sekiz saat çalışmaktadırlar, ipekiş kumaşları ağırIaş - 2 tifüs vak'ası A*efs7ctrmhuT ff x i7e başvekil paşanın bir arada alınmış bîr resimleri bnp güzelleştiren modern tesisata Balkan memleketlerinde eşi bulunmıyan ve Avrupa'nın belli başlı dokuma merkezlerinden pek arada hv'unan İsleri va mükememl bir derecededir Büyük Reisin ipekiş'e iltifatları Reisicumhur Hazretleri ayrılırken fabrikama anket defterine şu cümleyi yazdılar: «— İpekiş fabrikasında gördükle -rimden çok sevinç duydum¦ Gazi Has-re t! erin in fabrikayı ziyaretleri füme a • bnmıştır Gaxİ Hazretleri lpekiş*ten sonra Çe-kırge'de askeri hastaneyi ziyaret etti • ler Hastahanenin muhtelif dairelerini tafabodf 5 inci ta-\lfeds\ Başvekilin bayram tatili! İsmet Pşnîn Bayram tatilini Antalya/ ve havalisinde geçireceği anlaşılıyor Başvekilimizin azimet veya avdette ve Afyonka-rahi&ar'da Gazi Hz ile mülakatı muhtemeldir Ankara: 19 Telefonla — Başvekilimizin bayram tallilini Antalya istikametinde bir seyahatle geçireceği anlaşılıyor Müşarünileyh Afyonkarahisarı'n -\ dan sonra Bardar ve İsparta'yı i ziyaret edecek ve Antalya'ya 1 inecek ve orada kıta bir ikamet-iten sonra Ankara'ya avdet eyli-1 yecehtir Başvekil bu suretle bayram günlerini aynî zamanda memleketin bir kısmına ait ehemmiyetli tetkiklerle mahmul bir seyahatle geçirmiş olacaktır Ba seyahatte İsmet Pş Hz, nin ya azimet, ya avdette Gazi Hazretlerine mülâki olması, ve bu mülakatın Afyonkarahitar'da vuku bulması ihtimal dahilin • dedir Limandaki bütün gemiler dezenfekte edilecek Evvelki gün şehrimize gelen Konya vapurundan çıkan iki yolcudan şüphelenilmiş ve Topane belediye tababeti tarafından Cerrahpaşa hastanesine sev • kedİlmiştir Dün Ccnahpaşa'da yapılan muayenede yolcuların lekeli hummaya tutulmuş oldukları anlaşılmıştır Hastaların İsimleri Ali ve Hüseyin'dir, İkisi de hastanede tedavi altındadır Sıhhat Müdürlüğü derhal mes'eleye vazıyet etmiştir V ak'ad an Vekâlet haberdar edilmiş re Konya vapurunun d ez enfeksiyonu için emh- verilmiştir Hastalığın bulaşmasına meydan ver -memrk için limanımızda bulunan bilûmum vapurların temizlenmesine karar verilmiştir Hastalardan AIİ dün ölmüştür, Hüseyn'fn de hayatından Ümit kesilmiştir Kırtasiyecilik Teşkil edilen tâli ko -misyon dün toplandı Ankara 19 Telefonla — Dairelerde muamelâtı sadeleştirmek ve kırtasiyeciliği kaldırmak için teşkil olunan tâli komisyon Vilâyetler Umum Müdürü Sabri Beyin riyaseti altında toplanarak evrakın nasıl gidip geleceğine, dosya * lam nasıl tutulacağına, evrakın masalarda ne kadar müddet kalacağına dair hszırlanan projeyi tetkik etmiştir İçtimalara devam olunacaktır Hariciye Vekili Cenevre'ye gidiyor Ankara 19 Telefonla — Hariciye Veârili Tevfrk Rüştü Bey önü -müzdcki hafta zarfında tahdidi tes-hhat konferansına iştirak etmek ü-zere Cenevre'ye gidecektir «Kâfir ve Bolşevik» Şevket Süreyya Beyin Ağa -oğla Ahmet Beyin Cevaba cevap! sernameli makalelerine mukabil yazdığı cevaplan yarın neşre başlıyoruz Şevket Süreyya Beyin ilk yazısının serlevhası Kâfir ve Bolşevik tir ııınMuinihmııı»ıııummmımımıriııiHiııintannııonmim öyle de olsa gene bize ne ? Diyebilir siniz Hayır, orası Öyle değil de, Fransa gibi ecnebi seyyahından boğulacak halde bulanan bîr memleketin bunları kendi -rine daha ziyade celbedebihnek rçm gösterdiği bu telâsı sis de bizim gibi şaşılacak bir derecede bulmaz muiniz? Acaba bu hususta bizim düşüncelerimiz ve endişelerimiz yok mudur, ve olmamalı mıdır? Biz memleketimize gelen ecnebilerin tâbi tutuldukları muamele -lerle asla mukayyet ve meşgul değiliz Buna ihtiyacımız ma yok, yoksa o hususta her şeyimiz tamam denilecek kadar d ört başı mamur muyuz? AranıUa ecnebilere karşı hüsnü muamele hususunda bizim de hiç olmazsa Fransa kadar ıslaha muhtaç taraflarımız bulunabilir Fakat bizim için daha ev -vel bilinecek bîr esas vardır ki o da hariçten memlekete mümkün olduğu kadar fazla ecnebi seyyahı gelmesinin millî iktisatta büyük bir rolü olacağı hakikatinden ibarettir, ve bûmiyorus kaçmet defa olarak bir daha tekrar edelim ki biz biraz himmetle Türkiye'mi» sin şimdiki harici ticaretine muadil bâr parayı yalnız memlrk etimize gelecek ecnebi seyyahlarından çıkarabiliriz Bugün Akdeniz'de üç yüz bu kadar Transatlantik insan ecnebi seyyahı yüklü olarak muhtelif memleketlerin mütraddit limanlanna uğramakla meşguldür Bunlara içinden İstanbul'a ancak bç dört kabadayısının uğnyabilece-ğ'ı anlaşılıyor: Liman masarirunıs ta -hammül olunamıyacak kadar çok, pasaport ve saire müşkülâtımız ise hadden aşgın da on on içini Fransa'da belki fena muamele görülüyor ama bizim semtimize uğranılamı-yor* YUNUS NADİ Nazariyat »¦ •Zabıtai Belediye islim» t namesi» nin 222 inci madden: Fıkra 1— Çimenler üzerinde yürümek, çiçek tarhlarına oe o-ğaçlıklar arasına girmek, yol hudutlarını tecavüz etmek, du -varlardan, parmaklıklardan, çitlerden atlamak, yol haricinde gezmek Fıkra 3— Birinci fıkrada gös- terilen mahallerde köpek veya hayvanatı ehliye ve beyti ye bulundurmak ve bu mahallere hayvanlar tarafından hasar verdir -mek meranadar Borçlar mes 'elesi İkinci Hoover - Roosvelt mülakatı bugün olacak! İki Reisicumhur tahdidi teslihat ve Çin-Japon işlerim de görüşecekler Nev-York 1 A A — M Roosevelt yannkİ cuma sabahı saat 11 de Beyaz Saray'da M Hoover'e mülâki olacaktır M Roosevel-t'İn bugün Waa-hİngton'a gelmesi bekleniliyor Müşarünileyh o-rada demokrat liderlerle görü -şecefctzr Neler görürüfe ce*? Waeh ington, 19 A A — En ziyade salâhiyettar m ıh a -filin istihbara -tına göre M, Hoover, M Roosc - Mr Hoover Ur RooteveR velt ile yapacağı mülakat esmasın -da yalnız Harp Borçlan, teali hat v« cihanı alâkadar eden iktisat meıV lelerini dejil ayni zamanda Çin-Ja-pon ihtilâfını da müzakere etmek tasavvurum! ad ir Mülakatın sebebi ve mukadder neticesi Nevz-York 19 AA — Herald Tribün gazetesine nazaran M Hoover İle M Roosevelt Harp Borçlan mes'elesinin acilen ve vakit kaybedilmeksizin halledilmesi lüzumun -da mutabık kalmışlardır, liri reis 15 kânunuevvel taksitini ödemiş olan medyunların acilen borçlarından tenzilât yapılmasını istemelerine miAaade bah«olacak bir esas bulabileceklerini Ümit etmektedirler Müşarünileyh ima bu »asına 3e cihan iktisat konferansının inikadını tesri edeceklerini ümit ediyorlar Aynî gae f Ia, ,W aaasi|lS ¦ ¦ m^atinm Washington hükümetince dinlenilmesi kabul edildiği takdirde İngiltere'nin mütalebahnı serde hazır olduğunu beyan etmekte bulundu * ğunu ilâve ediyor M Hoover'e göre cihanda iktısa-uiabadt 1 set lehtjede Resim neşrettirmeden de müsabakaya girilebilir Seçme müsabakası hakkında tafsilât Ve tatbikatı! ¦ Foto yjyf*nhera 43 — Melda Hanım Bugün güzellik müsabakamıza iştirak | edenlerden Melda Hanımm resimlerini dere ediyoruz- Resim neşrettirmeden de müsabakaya girebilirsiniz Dün de yazdığımız üzere, vuku bu • lan müteaddit müracaatler karşısında, güzellik müsabakamıza resim neşrettirmeden girebilmek esasını kabul ettik Binaenaleyh resimlerinin ve isimlerinin nesrim isternîyen hanımlar da müsabakaya girebilirler Bunun için yalnıs, p daremrze muracaetle kaydedilmek lâ -zzmdır idare müdürümüz, cumadan maada, her gün saat ondan altıya kadar r m neşrettirmeden müsabakaya girmek istiven hanımları kaydetmektedir s foto yırronöero 43 — Melda Hanımm boy resmi Fotoğrafîleriiü bastırmadan müsabaka y* girmek istiyen hanımlar, tahriren müracaat ettikleri takdirde, adreslerini de yazmalıdırlar ki kendilerine seçme müsabakası için davetiye göndermek imkânını bulalım Ba münasebetle müsabaka şeraitim biı daha yazıyoruz: Türkiye tebaası, hiç evlenmemiş, 16 Oa 25 ysşmda ve namuslu olmak nişanlılar müsabakaya girebilirler Seçme müsabakası hakkında tafsil» Müsabakaya giren veya girmek bth yen hanımlardan re aileleri efradından lütfen sa M/ey cestrlniı 24 üncü cüzü bugün çıktı •Camhariyet V lw M, Meşhur Casuslar Şehir ve memleket haberleri Yazan: ABIDİJV DAV ER 'L 5 inhisar memuru Tahliye olundu -- 67 — öayrimübadil bonoları j yerine para Mata-Hari, İngiltere Emniyet müdirile karşı karşıya jİkişer aylık hapis cezalan ,& Gayrimübadil Ahmet Nuri imza-aile aldığımı- bir mektupta denili- tecil edildi Bir gece, vapur, tngillt nılannda üten dansöz, kamarasında derin bir uykuya dalmıştı Bîr İngiliz muhribi, tara yolla vapura y aklaftl Mumribin direğinin tepesinde fleein denilen «i-ya İke işaret veren lâmba, bir çok dola açılıp kapandı Nihayet, Ingi -liz muhribi, vapurun rüzgâr altına •okuldu, sonra bir filika indirdi İn-giliz bahriye aabîtİ bu filika İle vapura yanaşarak atılan ip merdiven* den güverteye tn-mandı Doğru sü -varinin yanına giderek i — Kumandan, dedi, vapurunuzda Mata - Hari isminde bir dansöz var Bu kadının, seyahatine bh- harp ge- misite devam etmesi daha müna - ¦iptir Hollandia vapurunun süvarisi baş kamarotu çağırarak Mata - Hari'nin kamarasını zabite göstermelini emretti Kamaranın önünde biraz gü -rüHü oldu Dansöz, kamarasından çıkmak istemedi; fakat zabite refakat eden İngiliz bahriye neferleri, kadının bavullarım re nihayet ken -daini yan cebren, filikaya bindire -rek İngiliz muhribine naklettiler Mata - Hari, muhripte son derece asabiyet ve hiddet t Sat er * di Ağzına geleni söyledi Fakat İngiliz bahriye zabitleri gayet ter -biyeli, gayet nazik davrandılar Gemi yoluna devam ederek sabahleyin Mata - Hari'yi bir İngiliz limanına çıkardı Burası Falmauth limanı idi Karaya çıkınca dansözü bâr otomo • bDe bindirerek doğru Londra'ya götürdüler Mata Hari ingiliz'i nasıl atlattı ? Mata - Hari Seotland Jrad'a, ingiliz casuslukla mücadele teşkılâ -tın m müdürü Sır Basil Thompaon'un karşısına çıkarıldı Kadının bütün eşya*ı, İngiliz polisine has, harikulade bir şekilde arandı, çamaşırları bile kimyevi mahlûUerle yıkandı Hiç bir şey bulunamadı O, zaten ter şeyi emsalsiz hafızasında sak -Urdı Slr Basil Thompson kadını sıkı bh- imtihana çelrti Fakat Mata-Hari yaman bh- kadındı, İngiliz'le mücadelesi müthiş oldu Saatler süren bu mücadele esnasında İngiliz sabıtai hafiyesinin âmiri, dansöze bir sürü sualler zordu Kadınm casus oldu -ğundan şüphe ediyordu, fakat bu eAhpbeeini rahat edecek kat'İ hiç bİr delile malik değildi Bunu, kadına hfaaeetirmeden onu söyletmek rate-«R Mata - Hari kendini şiddet ve maharetle müdafaa etti Başın m tehlikede olduğunu anlamıştı Onun ioin İngiliz'in tuzağına dusmedl Nihayet Sir Basil Thompson, cepheden taarruza karar verdi Birden -bira sesine azamî kat'İyyet ve şiddet vererek; — Madam, dedi, iz bir Alman Mata - Hari, İngiliz'i o simsiyah har gün müsabaka hakkında telefon* la, şifahen ve tahriren malûmat İsteniliyor Müsabakaya dair sorulan tafsilâta tekrar an ediyoruz: 1— ilk seçme müsabakası bayra -mm ikinci cumartesi günü Maksim'de varOecek bir damlı çayda yapılacaktır 2— Re»im!eri gazetede intişar eden veya resmini neşrettirmeden müsabakaya girecek olan hanımlar, bo danslı çaya geleceklerdir 3— Damlı çayda hazır bulunan zevat, güzellere rey vereceklerdir Bu seçmede en fazla rey alanlar hakem heyeti buluruna çıkacaklardır 4— Danslı çay serbest yani davetiye-sfatdir, istiyen İştirak edebilir 5— Müsabakaya giren hanımlar için kıyafet, tuvalettir; fakat şehir laya-fatale gelenler de kabul edilecektir 6 Müsabakaya giren hanımlar, yanlarında ailelerinden bir tek zat getirebilirler 7 — Müsabakaya giren hanımların saat dörtte Maksİm'e gelmeleri ve geç kalmamaları rica olunur Geçen -meler, müsabık hanımların bir kısmı, izdihamdan içeri giremiyerek dönmeğe mecbur olmuşlardı Bu ciheti hatırdan çı-kamnyarak berbere sabahleyin gitmelerini kendilerinden şimdiden rica ederiz 8— Seçmede hanımlara birer numara verilecek ve o numara ile müsabakaya gireceklerdir •— Hanımların seçmede aldıklan reyler miktarı neşredümiyecek, en fazla rey alanların yalnız numaralan neşredilmek suretile kendileri asıl müıabaka-ya davet olunacaklardır 10— !»«¦'• ve Bursa Güzellik Kraliçeleri de seçmede hazır bulunacak, fakat seçmeye dahil olmadan, asıl mü -¦abakaya gireceklerdir 11— Müsabakaya giren hanımların adreslerine bayramm İkinci günü için ayrıca davetiye gönderilecektir töslerinin an fuaUnkftr bakışile utun uzun süzdükten sonra: — Size bir şey söyliyeceğim Fakatı aÖzüan gayet hususidir Lütfen, bu efendileri dışarı çıkarınız Sir Basil Thompson, yanındaki katip va stenografları dışarı çıkardı Yalnız bir arkadaşını alıkoydu O dada başka kimse kalmayınca Mata - Harİ yarinden kalkts, gözlerini İngiliz zabıtai hafiye âmirinin gözlerine dikerek onun masasına yak -taştı, yaklaştı Saçları, İngiliz'in yüzüne sürünüyor, nefesinin sıcaklığı adamcağızı gıcıklıyordu Adeta Sİr Basil Thompson'u öpecekmiı kadar yakına sokulduktan sonra, onun kulağına tatlı, heyecanlı ve mühey-yîç bir sesle şu sözleri fısıldadı: — Evet, ben casusum; fakat yüz bin defa yemin ederim ki Boş'lann hesabına değil, Fransa için çalışıyorum Bos, fransızcadaki hnltsİle Boche makamı tahkirde Alman demektir Sir Basil Thompson bu baş döndürücü kadının sİhirk&r gözleri, bayıltıcı kokusu, sıcak nefesi, adeta kulağına sürünen âteşin ağzı karşısında, itidalini ve muhakeme -sini bir hayli kaybetmişti Onun bu sözlerini İster istemez yuttu ve kadına dedi kİ: — Mata - Hari, bu işlerde büyük tecrübeler görmüş geçirmiş bh* adamın sözünü dinleyiniz Tuttuğunuz yoldan vazgeçiniz Akıbetiniz fena olacaktır Mata - Hari en tatlı tebessümile İngiliz'in burnuna gülerek yanın -dan çıktı İngiliz'i adamakıllı atlatmış*! Sir Basil Thompson, o f ün Mata -Hari'yi sorguya çekişini şu suretle hikâye ediyor: 1916 senesi bidayetinde, Scot -lendyard'daki yazıhaneme bir aa -din girdi Bu kadın bilâhare bütün dünyanın tanıdığı en mahir casus -tardan kızıl dansöz Mata Hari idi Hatlarının inceliği, vücudunun leventliği, hulâsa kendisinden taşan esrarengiz bsr cazibe insanı teces -sik* ve hayrete duçurüyordu- Gccirdiği hayat, güzelliğini yıp -ratmış olmakla beraber, gözleri siyah ve parlaktı Derhal bu kadının erkekleri kolaylıkla baştan çıkarabileceğine İnandım Mata - Hari «süpheliı, hess de çok şüpheli kadınlardandı Altı ay kadar evvel, kendisinin Madrit'te dansözlük ettiği zannedilirken, hakikatte Almanya hesabına cesurluk eden tehlikeli bir kadın olduğu öğrenilmişti Fransa, o zamanlar Alman casus la nadan hayli zararlar görmüştü Bunlardan bir çoğu nokta i hareket olarak İspanya'yı intihap etmişlerdi Mata - Hari de öyle Ben kendisinden bahsedildiğini çok rşİrmİstim İlk zamanlar bizi dc kafese koyacağını zannediyordum Bundan bir mUddet evvel İnhisar idaresi takip âmiri Nlyast ve memur Abbaa, Cemali Yusuf v# örn er Beyler Kııetulus'ta Ancelos'un evinde taharrîyat yaparak kaçak rakı ya -kalamışlardı Ancelos ta memurla -rın usul hıtnfma esine zorla girdiklerini ve kendisini dövdüklerini idd*i-a ederek mahkemeye müracaat et ¦ miştİ Bu muhakeme dün Adliyedeki dokuzuncu ılı' ¦ mahkemesinde neticelenmiştir Takip memurlarının arama emrini aldıktan sonra Ancelos'un evne girmeleri için kanun mucibince yalarına mahalle ihtiyar heyetinden bir veya halktan en az iki kişi almaları icap ettiği halde buna lüıum görmeden Ancelos'un evine girdiklerinden dolayİ Uçe-r ay hapislerine karar verilmiştir Fakat memurla -rın Ancelos'u kaçak malı imha ederken gördükleri için delâill cürmlyeyi derhal tesbit gayeaile vakit kaybetmeden eve girmek mecburiyetinde kalmaları cezayı azaltıcı mahiyette görüldüğünden bu mahkûmiyetin üç te birinin tenzilite ikişer ay hapis -lerine ve şimdiye kadar hiç mahkûmiyetleri olmadığı, vaziyet ve ah -lâklarının bundan sonra da bir cürüm işlemeğe müsait bulunmadığına mahkemece kanaat hasıl olduğun -dan memurların bu cezalarının teciline karar verilmiştir Memurların Ancelos'a dayak at -tıkları ve küfür ettikleri m e»'e leşinin tahkiki de ihtisas mahkemesinin salâhiyeti haricinde görüldüğünden bu husustaki evrakın Müddeiumu -miliğe iadesine karar verilmiştir Şimdiye kadar mevkuf bulunan inhisar takip memurları dün akşamdan itibaren tahliye edilmişlerdir Borçlar mes'elesi Birinci sahi/eden mabait di muvazenenin yeniden tesisi mak-asdile yapılacak umumî teşebbüsün esası İngiltere'nin altın mikyasına dönmesi olmalıdır, New-York Times, M Hoover ile M Roosevelt'in itilâf etmiş olmalarından emin değildir Bu gazete diyor ki: «M Hoover'in muayyen ve ihtimam ile vücude getirilmiş hususi bir plânı vardır Her ne kadar plânın mükemmli -yetinin M Roosevelt'in bunu kabul etmesine mâni olduğunu söylemek doğru olamazsa da iki reisicumhur arasındaki son konferansın neticesi, M Roosevelt'in kendisinin hususî plânını vücude getîe-meği tercih et -ligini göstermek olmuştur Nevyork Times'e göre M Hoover ile M Roosevelt arasındaki ikinci mülakatı istiyen, son derece mühim mesai İd e M, Hoover ile teşriki me -saiden kaçınmakta olduğu suretin -deki İntibaı izale etmek arzusunda bulunan M Roosevelt olmuştur Maarif Müsteşarlığı Maarif Müsteşarı Salih Zeki Beyin rahatsızlığı dolayısile Maarif Umum müfettişliğine nakledilerek yerine Avru -pa'da talebe müfettişi bulunan sabık tedrisatı talîye müdürü Cevat Beyin tayini takarrür ettiği haber verilmektedir Cevat Bey evvelki gün Almanya'dan şehrimize gelmiş vs hemen Ankara'ya hareket etmiştir Belediye memurları tekaüt nizamnamesi Belediye memurlarmm tekaütlüğü hakkında tanzim edilmekte ola» nizamname etrafında ait olduğu vekâletlerle temas etmek üzere memurin müdürü Samİh Bey dün Ankara'ya gitmiştir Belediye kooperatifi elbise dağıtıyor Belediye memurları kooperatifi bü -tün teşkilâtını ikmal etmiş ve bayram münasebetile ortaklarına ve yeniden ortak olacak memurlara elbise ve ayak -kabı vermeğe karar vermiştir Eski Maarif nezareti binası altındaki lokanta da bayram ertesi açılacaktır Telefon tarifesinin tesbiti Telefon ücretlerine ait yem tarifeyi tanzim etmek üzere teşekkül eden komisyon evvelki günkü içtimaında hesaplan tetkike başlamıştır Yann tekrar içtima edilerek tetkîkata devam olunacaktır Yeni Belediye istatistiği Belediye tarafından yenî seneye mahsus olmak üzere tanzim edilecek ista -tistik etrafında hazırlıklar yapılmağa başlamıştır Bu hususta muhtelif dairelerden malûmat istenilmiştir Düyunu Umumiye binası Vilâyete veriliyor Maliye Vekâleti Düyunu Umumîye binasının vaziyeti hakkında kararını vermek üzeredir Alâkadarlar bu binanın vilâyetle defterdarlığa tahsisinin çok faideli olacağı kanaa -tindedirler Bu takdirde Polis mİi -dÜrlüğÜ ile Eminönü malmüdürlü * ğü ve Eminönü polis merkez memurluğunun şimdiki vilâyet binasına yerleştirilmesi kabil olacaktır Çiçek Sergisine hazırlık Çiçek sergisi bu sene de mayıs a-yında Vilâyet bahçesinde açılacaktır İstanbul Ziraat müdiriyetî serginin mükemmeliyeti için şimdiden istihzarata başlamıştır v@ iskân OayrimObadiller kongresi Geçen hafta ekseriyet bulunamadığı için aktedilemİyen gayrimübadiller kongresi pazar günü saat 2 de Halkevinde toplanacak, nizamname mucibince ekseriyet olmasa bile müıakerata başlıya* çaktır Foırkatila Kongre bugün toplanıyor Halk Fırkası Vilâyet kongresinin ü-çüncü içtimai bugün saat 2 de Şehir tnec-b'ii salonunda akte d ilecektir yor ki: Gayrimübadillere matlarına mu -kabil mal venlecsk olursa bundan ancak farla mal alanlar latıfsde ede bilir Müzayakada bulunan bit g*y-rimUbadil, emlâk almak için mas • raf ihtiyar ederek taşraya gidemez Gitmiş olsa bile matlubuna mukobil mal alemar muamele senelerce sürer ve ecdattan ecdada intikal eder Umumiyetle kimsenin mağdur olmaması hükümetin gayrlmübadil -lere mallarına mukabil para vermenle kabil olur Bunun İçin de satılacak emlâki bir müessese deruhde etmeli vs ftayrirniibadillsre para vermelidir Bu uğurda her gnyrimübadil seve seve alacağından %I0 15 terkedrbiltr Hükümetin tevzi e-deceği bonoların piyasada kıymeti "r 80 den aşağıya düşmemelidîr Bunun için de satılacak emlâkin, listesi çıkarılıp ilân edilmeli ve herkes bono mukabili matı olduğunu öğren -n I"İr Kariimizin fikri hiç te yabana a-tılacak bîr mütalea değil Ancak gayrimüba d illerin bono işleri o kadar dağınık hale gelmiştir ki onlara mukabil emlâk alıp alâkadarlara tevzii deruhde edecek müessese resmi veya yerire»mî olursa mü ıbet faaliyet gösterebilir Hâlâ sarih bir neticeye bağlana -mı yan gayrimübadiller mes'elesi İçin bu veya buna benzer bir karar ve şekil bulmak lâzımdır, diyoruz; /I 7^ Otomatik büfeler Son mm- r j| Tesîs ediliyor! ^Himayeietfal bir kum -panya ile mukavele yaptı Doğru değil mi? | Kuleliburgaz-Edirne hattında Hükümet tarafından, memleket dahilinde otomatik makineler inhisarı HtmayeUtfal cemiyetine va -rilmlş, cemiyet, hükümet tarafından kendisine gösterilen bu yardım Üçerine Avrupa'dan bir çok otomatik tartma makineleri getirtmişti Haber aldığımıza göre, Himeyeİ-etfal cemiyeti bu tartı makinele -rinden başka büyük fakirlerimizde otomatik büfeler tesisine de karar venniş ve bu husus için Viyana'daki Butzig kumpanyası İle bir mukavele aktetmiştir Mukavele mucibince şirket şimdiki halde İstanbul ve Ankara'da birer otomatik büfe tesis •d ec ektir Bu şirket, Himayeietfal cemiye -tine diğer İşler hakkında da otomatik makineler tedarik etmeğe de deruhde etmiştir Himayeietfal cemiyetinin İstanbul ve Ankara'da tesis edeceği asri büfelerin bir kısmı otomatik olacak, diğer kısmı otomatik olmıyacaktır Otomatik büfrlerde sandüviç, yemiş ve meşrubat satıla -çaktır Otomatik olmıyan kısımda sıcak yemek satışına tahsis edilecektir Himayeietfal cemiyetinin asri büfesinde azamî 25 kuruşa ka -dar kann doyurmak mümkün ola -raklır hkemeıeırdle istinaf teşkilatı kanunu İstinat mahkemeleri teşkilâtı kanun lâyihası Adliye Vekâletince ikmal edilmiştir Başvekâlete takdim edilmek üze- Yunan şirketinin fiatı indirmesi bekleniyor Edirne'de çıkan bir refikimiz Şark jîmenJifre şirketinin Trakya'da fi -atlarını arttırdığını yazmıSrt Bu mes'ele hakkında şirket muamelât daireai reisi M Antomaris bir mu -harririmize şu izahatı vermiştir: € — Takya'da inli«sr eden bir gazete Şark şimendiferleri kumpan -yasının Trakya'daki tarifelerine zam vaptığtna dair teşriyatta bulunmaktadır Sark şimendiferleri Türk topraklan dahilinde şimendifer ücretlerine hiç bir zam yapmamıştır Kuleli bu rga z ile Edirne arasında 35 kilometrelik Yunan topraklarında işi iyen kısım Yunan Demiryolları idaresine aittir, varidatı altın mikyası Özerine hesap edilen bu idare; drahminin fevkalâde tenezzülü sebebi le bütçesinde husule gelen açığı korumak İçin böyle bir zam yapmıştır Biz müşterilerimizin menfaatlerini nazari İtibara alarak Yunan hattı üzerindeki bu fiat yüksekliğinin tenzili için o idareye müracaat ettik Bu talebimizin nazari dikkate alınacağına eminim Bir kaç gündür Trakya'da İdim, bu işlerle bizzat meşgul oldum, Edirne Ticaret oda-sile diğer resmi makamlara da vaziyeti böylece anlattım Bugünlerde Yunan şimendifer idaresinden cevap bekliyorum, tüccarlarımız yakında memnuniyetbahş bir netîce alacağımıza emin olabilirler» redir Bir beraet Postaneden bir mektubun sirkati me»' elesinden birinci cezada muhakeme edil-m ekte olan Kasımpaşa posta müdürü Hasan Beyin beraetine karar verilmiştir Hamal Hasan tevkif edildi Bundan bir müddet evvel Düz -ce'de Hacimbey kariyeainde bir çuvalla 9,5 kilo kaçak tutun taşırken yakalanan Hasan düa +*\'y*Aalâ ihtisas mahkemesinde isticvap edilmiştir Hasan hamallık yaptığını, bu maksatla da Akyazı'ya gittiğini, o-mda Uya» Efendi isminde b;r şahıs ta • rafından başka bir yere götürmek, üzere sırtına bir çuval verildiğini, çuvalın İçinde ne bulunduğundan haberi olmadığını söylemiştir Hâkim bu husustaki tahkikatın tamikine ve Hasan'ın tevkifine karar vermiştir Arnavut Konanın muhakemesi Şehremrni*nde LSlezar bostanmda Arnavut Murad'ı öldüren Arnavut Kenan'ın muhakemesine dün Ağır-ceza mahkemesinde baştarrmış, şahit celbi İçin muhakeme 16 şubata bırakılmıştır ¦MjutelTerır İlk Maarifimize dair sitayişkâr bir makale Fransız Ek* kız muallim mektebi talebesinden bir grup geçen yas seyahat maksadİle şehrimize gelmişti Paris yüksek muallim mektebinin çıkardığı bir mecmuada bu seyahat münasebetile altı sahifelsh büyük bir makale yarılmıştır Bu makalede memleketimizdeki talim ve terbiye sistemleri sitayişkâr bh* Iİ -sanla tahlil edilmektedir Siyasî icmal Harp borçlan Fransa sneb'usaa meclisi harp borç* lan yeniden tetkik edilerek umumi huşur ette tadil edilmedikçe Amerika'ya lediyat yapılmamasına dair kafi bir karar verdiğind enberi harp borçlan mes'elesi bir çıkmaza girmiş bulunu -yor Fransa gîbİ diğer bir çok hükümetler dahi tediyeden imtina ettiler İngiltere bDe eski itilâfnama asasına müstenit son tediye olmak kaydile 15 kânunuevvel taksitini albn olarak ödemişti Binaenaleyh vadesi hazirana tesadüf edecek olan ikinci yarım senelik taksiti Amerika'ya biç bâr devlet öde -mi yet ek t ir Meğer ki daha evvel harp borçlarının miktar vs tarzı tesviyesi hakkında yeni bir itilaf yap ılım Lâkin o zamana kadar esaslı bir Hilaf yapılacağı çok şüphelidir Çünkü* yeni Reisicumhur Misler Roosevelt ancak martın dördünde vazifesini deruhte edeceğinden o zamana kadar Amerika* ds hükümet fitretİ devam edecektir Mu vakkaten şimdi Riyaseticumhur vazi -fesinde bulunan Mister Hoover alâka d al devletler ile esaslı müzakere ve hatta temasta bulunacak salâhiyet ve iktidarı haiz bulunmuyor Bilâkis vaktile harp borçlan İle tamiratın bir sene tecili için ysphğı tekliften va Vaşİngton'a gelen Fransız Başvekili M Lava! ile konuştuğ* tözlerden üzerine terettüp eden mesuliyetten sıyrılmağa çalışıyor Gerek Mister Hoover, gerek Hariciye Nazın Mister Stirnson, tamirat mes'elesi hakkında Avrupa devletleri kendi anlarında o-yuştuklan takdirde Amerika'nın dahi kendisine olan harp borçlarının tadiline yanaşacağı yolda işarette bulunma -dıklannı iddia ediyorlar Buna karsı Fransızlar ve batta bh* derece İngiliz'ler sırf Amerika Reisi -cumhurunun işaret ve teşviki üzerine Lozan konferansında kendi aralannda* ki harp borçlan ve tamirat mes'elelerinî hallettiklerini tasrih ediyorlar ve M Hoover'in tecil teklifi örerine tamirat ve harp borçlarına ait tediye sistemi ¦ nin va mekanizmasının bozulduğuna iddia ediyorlar Harp borçlan mes'ele* inin bir an evvel hallini yalnız haziran taksiti icap etmiyor Nisanda toplanacak cihan iktisat va para işleri konferansınm muvaffakiyetle İşe başlaması dahi harp borçlan raes'elesinin halline bağb bölünüyor Harp borçlan gibi ticari karşılığı olmıyan azim naktİ tedryat zarureti mevcut oldukça dünyanın ne İktisadî, ne de para işlerini düzeltmeğe imkân görülmemektedir İngilizler diyorlar IrJ Amerika'ya olan harp borç'»" n-ea r» larak alınmış değildir, /vmeriba tarafından yiyecek, giyecek ve mühimmat bedelleri ve nakliyat ücretleri olarak verilmiştir Avrupa bu borçlan Amerika'ya mal vermek ve nakliyat yapmak suretile elde edeceği dolarlar ile Ödİye-büir Halbuki Amerika Avrupa emtiasına vs ticareti bahriyesine karsı kapılarını sıla sıkıya kapatmıştır Binaenaleyh harp borçlarının tediyesine Amerika'nın kendisi imkân bırakmamıştır Velhasıl Amerika'nın ya harp borçlarım asgari miktara indirmesinden, yahut kapılarını Avrupa ticaretine aç s masından başka çare yoktur Aksi takdirde cihan iktisadi konferansı iflâs e-decek vs hiç bir devlet Amerika'ya tedryat yapamıyscaktır Simdi bütün dünyanın ümidi Mister Roosevelt'in kiyasetine ve Amerika efkân umumiye»ini ikna d ski göstereceği muvaffakiyete bağb bulunuyor MUHARREM FEYZİ Erenköy Kız Lisesi mezunlarının çavı Lrenköy Kız lisesi mezunları tarafından dün akçam Tokatlıyan otelinde bir çay ziyafeti verilmiştir Ziyafete mezunlarla, hocaları, velileri ve arkadaşları iştirak etmiş, geç vakte kadar nezih bir tarzda, eğleoilmi-tir Resim çayda bulu -nanlan gösteriyor E c n e t n m e t% a 111 oı o 12 vapur seyyah gelecek Muhtelif seyahat acentalaruım Bela diys seyyahın şubesine verdikleri malûmata nazaran yakında şehrimize gsbne ğe bastıracak olan büyük seyyah vapurlarının adedi on ikiye baliğ obnaktadır Bu vapurlar ilk defa limanımıza gelmiş bulun-cak tır Bundan başka Toros tart-küe de mühim miktarda seyyah gelmesine intizar edilmektedir Suriç Yo'daş yarın geliyor Bir müddettenberi mezun en memlrksV tînde bulunmakta olan Rus sefiri Suriç Yoldaş yarm şehrimize gelecektir Alâkadar makam-Man aldığımız malûmata göre, Suriç Yoldaş Moskova'da! kaldığı müddetçe, memleketimizde yapılacak üç fabrika ile diğer imal sahalarda Sovİyet sansyi müesseselerinin memleketimizde yapacağı İşler uzarında temaslarda bulunmuştur Suriç Yo'daş şehrimizde bir kaç gam kalarak Ankara'ya gidecek ve Anadolu'da, Rusya'nın vereceği makinelerle tesisi mâfcesvef »e faVn'k* mes'elesi H -¦erinde hükümetimizle görüşecektir Ba f*brik-lar*n inşaatı île "tirat »d-cek olan Rus rrrâtehaasu vs mühendisleri ds şubat içinde sehrimi-e »eleeefc'erdir " Evkat cetveli 23 Ramazan Cuma 20 kanunsanl 1933 imsak Tutu Öğle llclnd Akşam: EzanJ I \2i 2,11 714 945 ,2 f Vasati 536 7?! 3BL ! ** B2B Hayat Ansiklopedisi Cumhuriyet _ İSTANBUL — CAGALOCLU Dokuzuncu sene: No 3130 Te,wat w mettup adfM1; CDmöur1y^ - PMta kutuaar Wıbul- No Cumartesi 21 Kânunusani 933i tf Telefon: Başmuharrir: 23366 Tahrir mOdOrt: 23^ İdare mOdüru: 2»» Matba»: 20473 WM,"U' * İlan eahlfelerfınit hprkese açıktır— Cnmhuriyct'tc ne^eUlrileeek UAnlar İçin doğrudan doğruya İdarehanemi"- dahi müracaat olnnablUr Hayat Ansiklopedisi Büyük bir kütüphaneyi bir arada evinize getiren en faydalı eserdir Her evde bir tane bulunmak lâzımdır Gazi Hz Dün Bursa'dan Balıkesir'e Hareket EtüSer «HimıımııiHimıııııtmiınırmmMm»ıHmıııımliMmmMinırm,m"»ıtmıılıııınnmn-ııM„llllmhNilınmnmımım Bilinmiyen kıymetler: Aktör Naşit Bey Bîlînmiyen kıymetler demekte hakkımız var mı bilmiyoruz Biz bilmiyoruz ama halk pekâlâ biliyor Aktör Naşit Bey bugün halkın pek yerinde olarak pek ziyade sevdiği bir san'atkâr-dır Ve kelimeyi enine boyuna tartarak mübalâğasız söylüyoruz: Pek kuvvetli bir sanatkâr Hiç elinden tutan olmadığı İçİn kendi hayat kuvvetile her düştü-ğü - balta gayrimüsait - sahalarda te • nebbüt edip kendi bayat kuvvetile rasgele dalbudak salan Özlü bir ağaç gibi bîr mahlûk Hani hiç bir ihtimama mazhar olmadıkları halde üzerinde bittikleri toprağa sarılarak asırlarca yan-yan çınar ağaçlan vardır, hani yalçın kayaların aralıklanndan fışkırarak yelpaze dallarını ufkun bokluklarına geren çam ağaçlan vardır, ki nereden gıda aldıktan ve nasd yaşadıktan bilinmez de tabıatle boy ölçüşmeğe kalkışmış hayatiyetleri hayretimizi mucip olur, iste onlar gibi hüdayî nabit ve en büyük kuvveti de bunda olan bir sanatkâr Geçen gece onu biribîrinden güzel olmak ürere sırtısıra temsil ettiği İki piyeste birden gördük Piyesler ikişer perdelik küçük şeyler olduğu için Naşit Bey heyeti onları iki saatte temsil etmiş oldular Birincisinde Naşİt Bey Yenîkapı taraflarında pansiyoncu Haçik Ağanın kansı Sürpik idi ikincisinde Rize eşrafından Tufan Ağa Haçik Ağa rolünü oynuyan kuvvetli komik Fahri Bey de şüphesiz mesleğinde pürüzsüz denilecek marifet ve meharet sahibi bir sanatkârdır Fakat Naşit Bey bu yolda bizim bildiğimiz sanatkârların şüphesiz en kuvvetlisi ve en yükseği idi Kumkapı-3an Yedikule'ye kadar bütan Ermeniler bir araya toplansalar o havali Ermeni ağzının en tabiî şekillen!? bile bilmeyiz ki Nofid'in topuklarına erişebilirler mi? Naşit san'atmda tabiiliği geçen bir son'stkûıjıı Z-u{n -ün'at t* kıamcn bu demek değil mı? Rize eşrafından Tufan Ağada Naşit Bey o havalinin hakikaten güzide sayılmak lâzım gelen bir timsalidir Naşit Beyi bu oyununda doğrudan doğruya bütün Rize halkının takdir ve tenkidine arzedebiliriz Alacağımız neticeyi şimdiden ve tereddütsüz olarak biliyoruz Muhterem Rizeli'ler Naşİt Beye bakarak: — Bu bizim tarafın hakikaten yüksek bir ağası Diyecekler ve bu sözlerde Naşid'în san'atının kendi tabiiliklerinden yüksek olduğunu ifade ve itiraf etmiş olacak' -lardır Kumkapı ve Samatya havalisi İçîn öyle ve Rize tarafı için böyle neticeleri hiç sıkılmaksızın, adeta gelişi güzel temin ediveren bîr adamın sanatında çok yüksek bir şahsiyet olduğunu testim etmemeğe imkân yoktur Madam Sürpİk rolünde Naşîd'e dikkatte bakarken onun çok kolay bir Na-polyon Bonapart, bir Neron, hele hele mükemmel bir Abdülhamit ola -bÜeceğinî ve kendisinin bu rollerinde dahi ayni muvaffa -kiyetî göstereceğini ayan beyan görüp duruyorduk İkinci piyesle Naşit Bey damadına hediye olarak bir elinde yumurta sepeti, diğerinde tereyağı bakracı İle sahneye çıkagelmce sanatkârın tahminimizi geçen kudretine şaşakaldık Rize eşrafından Tufan Ağanın bir tek hareketinde ve bir tek kelimesinde hata yoktu Bu adamın vücudu sanki bîr san'at hamurudur, ve bu hamurun yoğurucusu da bizzat kendisidir İste -diği kalıba - fakat en güzel şeklinde -girip ortaya çıkıveriyor Gördüğümüz yüksek kabiliyet ve marifet başka türlü ifade olunamaz Bu yüksek kabiliyetten Türk sahne -sinde büyük, maksatlı vc umumi terbiye noktasından gayeli temsillerin muvaffakiyetli tecellilerini bekliyebilirdik ve bunu biraz kendimize iş edinmeği fcilsek şüphesiz görebilirdik te Bilinmiyen kıymetler dİyişımizin asd sebebi budur Yoksa Naşit sanatkârdır ve halk onu biliyor ve buluyor Ancak Naşid'İn şimdiki halde halkla muarefesi memlekette henüz zinciri kı-nlmıyan bir an'aneye İstinat ediyor: Orta oyunundan tiyatroya geçerek Ab-dürrezak'larda, K Hakan'larda yaşa -im s taklitçilik an'anesıne Darülbeda -yün operetleri bile bundan hayat ve neş'e alıyor Bİz diyoruz kİ seleflerde halefleri de dahil olduğu halde bu tarzın en yüksek ve en muvaffak şahsiyetini bugün Naşit Bey temsil ediyor Bu kudret ve kabiliyet takdir edilerek artık ne olsa eskimiş sayılmaması İmkânı olmıyan bu tarz modem temsil* terle tazclendîrîfse Türkiye'de sahne bir tek Dariilbcdayİe münhasır kalmaktan kurtularak canlanırdı Acaba Halkcv ¦ ""¦ '¦11,1'11111 ıiwııııırımıııııı:ı-ıınınmmıniMiıımııııımımımmı»ıımııımıııınııımınıifiııııtııııııiNiımııumımımmııımmMimııımmmımıımrmmıııımrıımmtmııımııııınııi'mımmınarıııııımıımııımımmııınnın Reisicumhur Hz nin seyahatleri Gazi Hz dün saat 12 de Bursa'dan ayrıldılar Reisicumhur Hz Gülcemal ile Gemlik'ten Bandırma'ya hareket ettiler Aka Gündüz Bey Ankara meb'usu Dün intihap yapıldı, Recep B bir nutuk söyledi Darülfünunun ıslahı Pr Malş'ın raporunda şayanı dikkat noktalar, Profesör yaînız J^rülfununu değil, liseleri de ıslaha muhtaç görüyor Bana 20 Telefonla — Gazi Hz nin askeri hastaneyi ziyaretleri esnasında kaplıca sulannrn radyo aktivi-t el eri mevzuu b ah solmuş, bu sırada Belediye Reisimiz Muhittin Bey, Karamus-tafa kaplıcasının en yüksek radyo akti-vfieyi haiz olduğunu arz etmiştir Reisicumhur Hs mezkûr hamama gitmeyi arzu buyurduklarından bu sabah Belediye Reuimiz tarafından Ka-ramıutafa h*mamı sür'atla ihzar etti -rilmîş ve Gazi Hz burada bir banyo almak lûtfunda bulunmuşlar ve memnun kalmışlardır Hamamdan çıktıktan sonra otomobillerine Belediye Reisimiz Muhittin Beyi alarak Çekirge köşkünü teşrif buyurmuşlar, fakat köşke girmi -yerek kendilerini teşyie gelen Alî Hikmet Pş ue Bursa meb'uslanmn, Vali ve Halk Fırkası Resinin birer birer ellerini sıkarak veda etmişlerdir Teşyie gelen zevata: — Rahatsız olmayınız, buyurmuş -lar ve otomobillerine Ali Hikmet Pş yi alarak saat on ikide Gemliğ'e hareket etmişlerdir Gazi Hz nin Bursa seyahatlerinden vc bilhassa Belediye Reisimizin faaliyetinden pek memnun kalmışlardır-Musa Reisicumhur Hr nin pek z' ade Ufkdir ettikleri İpekiş fabrikasının gece gündüz duman fışkıran muazzam bacası ve fabrikanın apre dairesinden bir manzara Bursa 20 AA— Reisicumhur Hz refakat ve maiyetlerin d eki zevat ile bugün Gemliğ'e hareket buyurdular Orada kendilerini bekhyen Gülcemal vapuruna binerek Bandırma'ya ve trenle Balıkesir'e gideceklerdir Gazi Hz Gemlik'ten geçerlerken Gemlik 20 Hususî— Reisicumhur Hz refakatlerin d ek i zevat ile beraber öğleye doğru kasabamızı teşrif buyurdular Gazi Hz Fırka, Belediye ve tüccar lardan mürekkep bir heyet tarafından Tepederbcnt'te karşılanmıştır Bu sırada Fırka Reisi Beyin kerimesi tarafından Gazi Hz ne buket batinde bir zeylin dalı takdim edilmiş ve bir manzume okunmuştur Bundan ve batkın tezahüratından pek mütehassis olan Gazi Hz istikbale gelenlerin bîrer birer ellerini sıkmışlar ve hatırlarım sormuşlardır, iskelede ken -dilerini alkışlamak için toplanan halkın yaşa, varol sesleri arasında Maltepe vapuruna binerek Gülcemal vapuruna geçtiler Gülcemal, saat üçte Bandırma'ya müteveccihen hareket etmiştir n*efîf Süleyman Gazi Hz Balıkesir yolunda Bandırma 20 AA — Reisicum- Mabadi 3 üncü sahifede Fırka Kongresi dağıldı Yeni idare heyeti intihap edildi, Vali Bey dilekler hakkında izahat verdi Fırka Umumî Kâtibi Recep Beyin kongreye gönderdiği sayam dikkat bir mektup Cumhuriyet Halk Fırkası İstanbul Vilâyet kongresi, dün üçüncü içtimaını aktederek mesaisini bitirdi Kongre, Nakiye Hanımın rİyase -tinde saat 14 te açıldı Geçen celseye ait zabıt hulâsası kabul edildikten sonra Fırka Umumi Kâtibi, Kütahya meb'usu Recep Beyin Istan bul Vilâyeti kongresine gönderdiği mektup okundu: Recep Beyin mektuba Kongrenin toplanmasını bana bildiren iş'annız üzerine arkadaşlarım hakkındaki samimî sevgi hislerimi ve muvaffakiyet dileklerimi ifade eden cevabımı arz etmiştim Kongrenin daha başlangıç gününde u-zaktnn takdirimi celbedecek alâkalı ve hararetli bir çahşmıya sahne olması beni tekrar sîzinle meşgul olmağa şevketti C H Fırkası, büyük ve derin bir İ-nanma, sıcak bir sevgiye dayanan canlı ıııııııııııııımiıimııılımıiMimıııııuıiMiımıımıııiMimmıııııınııımıı İtrinin san'at şubeleri bu mevzu üzerinde biraz meşgul olamazlar mı? Hatta şehir ve hükümet bu cihete matuf olacak mesaiyi teşvik ve takviye edemezler mi? ıkteden Fırka Vilâyet kongresinden bir İntiba bîr çalışma ocağıdır Bu ocağın bugünkü hayatiyeti müstakbel kudretli ve şevketli Türkiye'nin temellerini ısıtır Is - tanbul bunu her ;smsn anlıyordu Fa-kat yeni kongrenizin çalışması, bu hakikatin bugün daha ileri bir anlayışla kavrandığını gösterdiği İçin kongre hakkında yemden takdir hislerimi yazmanın bir vazife olacağım hissediyorum Bu çalışma günlerinizde aranızda bu • lunmadığıma üzülüyorum Fakat bu sene hemen bütün başka vilâyetlerimizde Mflpgdj 4 üncü sahifede ııııııııııııınıııııııııııiKiııiMiımıııımıııımmımıııımiDmmmııııııı Her halde yapılacak bir şeyler var: Biz bugün bu makale ile yalnız bu ka-dannı anlatmış olmakla iktifa edelim YUNUS NADİ f 'eril Ankara meVuro rSrka Katibi amu-AJca Gündüz Bey misi Recep Bey Ankara 20 Telefonla — Münhal bulunan Ankara meb'usuno intihap etmek üzere bugün müntahîbrsanîter saat 9 da Belediye salonunda toplandılar Salonda Smhrye Vekili Refik, Nafıa Vekili Hilmi, Fırka Uumumi Kâtibi Re -cep Beylerle Ankara meb'uslan, mün-tahihisanİler vardı Neticede Aka Gündüz Bey ittifakla Ankara meb'usu intihap edildi Bu münasebetle Recep Bey mühim bir nutuk irat ederek dedi ki: «Azîz arkadaşlar, Biz bugün burada Ankara vilâyetinde münhal katmış olan bir meb'usluk yerini, yeni bir meb'us arkadaş seç -mek suretile doldurmak İçin toplandık / rkadaslarım, bugün seçmek vazifesi vatandasın bir taraftan hakkı, bîr ta -rr tan da vazifesidir Bir çok vatandaşlar t*rarmdan bııınmıs olmakla beraber aziz ve yüksek vazifeleri görmek mak-sadîte olan bu toplantılarımızda bunu bilmiyen bazı vatandaşları da bilinen şeyleri tekrar île tenvir eylemek fırsa -tını bulmak, bizim fırka çalışmamızda yavaş yavaş e «ulaşmalıdır Seçmek vazifesinin bir taraftan hak, bir taraftan vazife olması noktası üzerinde kısa -ca durmak isterim» Recep Bey seçmek vazifesinin bir hak olduğunu söylemiş, müteakiben vefat eden Ali Beyin mezayasından bahse • derek arkadaştan arasında temayüz etmiş bir zat olduğunu ilâve etmiştir Recep Bey, badehu, umumi reislik divanı tarafından müntahibisanİlere takdim edilen Aka Gündüz Beyin şahsı üzerinde de kısa bir duruş yapılman faydalı bulunduğunu ve Aka'nın yeni devletin kuruluşu mevzuu bahsoldu -ğu günden İtibaren maruz kaldığı müşkülâtı, millî mücadele içîn bütün kuv -vetile çalışan mümtaz birisi olduğunu ve Ankara'Idann Ako'yt çok iyi tanı -dığını söylemiştir Recep Bey badehu tek dereceli m -tihabın bizde kabili tatbik olmadığını söylemiş ve «ileride bunu temin etmek için gayretimizle çalışacağız» diyerek nutkunu bitirmiş ve bu nutuk şiddetle alkışlanmıştır Profesör Darülfünun için neler istiyor? Darülfünunun rslahı hakkında t et -tikatta bulunmuş ve bir proje ihzar et -miş olan İsviçreli profesör «Malş» m "poru Maarif ve Sıhhiye Vekâletle -rince Umarnile tercüme edilmiştir Profesör Malş'm raporuna göre hazırlanan kanun lâyihası Büyük Mîllet Meclisinin mart devrei içtim a i yesin d e Meclise arzedflecek ve Büyük Mîllet Meclisinde teşekkül edecek hususî bîr komisyon tarafından tetkik edildikten sonra Heyeti Umumîyeye arz edilecektir Profesör Malş dört senelik Hr mu -kavele ile hükümet hizmetine alınarak raporunun tatbikma memur edilecek -tir Kendisi şimdiden buna muvafakat etmiştir Alman malûmata nazaran profesör Malş kendisinin İsviçre'ye hare • ketinden sonra raporunun neşrini ve bunun etrafında salâhiyettar zevat tarafından mütalea ve münakaşa İcrasını işlemiştir Profesör Malş'ın raporundaki mü -hira noktalar hakkında alâkadar ze - Profesör Malt vat, profesörün tetkikatmı çok esaslı yapmış olduğu ve Darülfünunu çok iyi anlamış bulunduğu mütaleasındadrr -lar M Malş'm raporu yalnız darülfünunu istihdaf etmemektedir Darülfünuna mense olan lise tahsili profesörü u -zun uzadıya meşgul etmiştir Profe • Mabedi 2 inci sahifede Bir kaç hin senelik küpe Kraliçeye fevkalâde kıymettar antika bir küpe hediye edilecek Bir heyet Rusya'ya gidiyor Makine mubayaatı Ue meşgul olacak Rus sefiri Sor Yoldaş bugün Moskova'dan şehrimize gelecek ve burada durmadan Ankara'ya gidecektir Rus sefirinin seyahati Rusya'dan mubayaası karar -tattırılan mensu -cat makineleri hakkında Rus heyeti fenniyesinİn yaptığı tetlokalL alâkadardır Ha -ber aldığımıza göre bu makineleri mubayaa ve inşaat plânlan etrafında müzekeratta bulunmak ve bu plânlan tesbit etmek üzere sabık sanayi müdürü Şefik Beyin riyasetinde bir heyet bugünlerde Moskova'ya gidecektir Son günlerde çıkarılmış olan bir iki fotoğrafı, henüz ikmal edilmemiş ol -duğundan bugün resim dercetnüyo -ruz Bu son resimleri fotoğrafhaneler -den alıp bastıktan sonra resim neşri, nihayet bir iki gün sonra bitmiş ola -cakhr 1933 kraliçesine verilecek tarihi küpe 1933 Kraliçesine İstanbul'da Maksu-diye Hanında, Güneşi» müessesesi tarafından, bir kaç bin senelik antika bir küpe hediye edildiğini yazmıştık Mezkûr müessenin sahibi olan sabık meb'uslardan Necmi Güneş Bey, bize gönderdiği bîr mektupta, bu kıymettar antika küpe hakkında şu malûmatı veriyor: a— 1933 Kraliçesine takdimini taahhüt ettiğim antika küpe hakkında mü • teaddit mektuplar aldım Bu mektup -lar, küpe hakkında benden malûmat İstiyorlar Bu malûmatı gazetenizle 933 Kraliçesine hediye edilecek tarihi kOpr rerek merakiden tatmin etmek rstiyo - rum Bu küpeler beher teki, birer bos kurt Ufabadl 2 inci sahifede Miniminiııııııııııııııımııııımıumim«uıııııımiNMiııınnmıımıııımıım* ün saat üçte tünelde çok feci bir kaza oldu! Bir gardöfren vagonların altında kalarak paramparça oldu! ztâffÜn tehrtmUe gelecek olan Rus aerirl-Svriç Yoldaş Tüneldeki feci Dün, saat çüte, tünelden bir gar -döfirenin vagonların altında kalarak paıçalanmasile neticelenen bir kaza olmuştur Bu yüzden tünel seferleri kazadan sonra akşam geç vakte kadar yapılama -mistir Yaptığımız tahkikata göre, bu iMabadl i inci sahifede 24 üncü cüzü bugün çıktı 'Cumhuriyet 21 Kânunusani 19 * ? ¦ Meşhur Casusla k Şehir ve memleket haberleri Yazan: ABI DİN DAV ER \ -- 68 — Mata - Hari, ingiliz'lerin elinden de kolayca yakasını kurtardı Bir dört erkektik Kafamızın :çinl karıyor, hakikati İğrenmeğe ÇallŞI" yorduk Aldanmışım Mata - Hari bir iş kadını olmak hudutlarından dıaarı çıkmadı Filvaki Mata - Hari biıi görmeğe gelmiş değildi Madrİt'teu hare-ketindenberi ne fenalık yapacak diye, mütemadiyen lakİp ve tarassut altında idi MadrH'te gördüklerimiz ve ışrt-tiklerimiıe naıaran Mata - Hari Alman caaua teşkilâtı labİtlerile g'6 -rüsraek va İspanya'da öğrendiklerini bildirmek Üzere Hollanda'ya gidiyordu Menaelnln şarklı olduğu inkar edilemezdi Pars gibi mevzun bir yürüyüşü vardı Kemali neıakatle: — Oturunuz Madam, dedim Basile hafifçe selâmladı ve oturdu Ciddi bir imtihana hazırlandığı anlaşılıyordu Kendisini Hollanda'ya götürecek vapurdan kaçırıldığı dakikadanken bu imtihana hazırlan -misti Sormağa başladım — Bazı suallere cevap almak için buraya kadar «a hm e tini s i rica et -tİk Fransızca olarak t — Evet, ben de öyle düşündüm, dedi — Evveli Madrit'de neler yap -mak istediğinizi anlamak istiyorduk — Efendim, bunu herkes biliyor Bütün Dünyanın malûmudur ki ben bir dansözüm — Evet, onu da biliyoruz Fakat siz dansözden başka da bİr şey değil misiniz? Mata - Harİ gülümsedi: — Hayır, hayır efendim, dedi, böyle bîr rivayet var Çünkü benim perestşkfirlarım çoktur Bazan bunlar birbirlerini kıskanırlar — Madrit'te Von Kaile isminde birini tanımıyor musunuz? Bir iki saniye düşUnUr gîbi oldu, sonra cevap verdi: — Ah, evet! Zannedersem Al • man sefarethanesi mcnsuplanndan-dır Fakat ben kendisine ancak gece yemeklerinde tesadüf ederdim — Von Kroon isminde birini de tanımıyor musunuz? — Evet, öetki ile beraber gör -mü • tüm Bidayette Mata - Hari'nin Al -man'Iara İştirak cUrraü hakkında şüphe ettimse da, harikulade soğuk kanlılığı ve nefsine hâkimiyeti kar -şısında bu şüphelerim adeta zail oldu Halbuki kendisine söylemediğim daha bir çok şeyler biliyordum Fakat kadın gayet mahir davranıyordu Hatta hilelerinden birini İstimal e-decek vaktin geldiğine de hükmet -misti Gülerek t — Ben mes'eleyİ şöyle anlıyorum, dedİ, siz beni bir Alman casusu zannediyorsunuz Onun için sizinle haşhaşa konuşmak isterim Bu nevi teşebbUsler benim yatı -hanemde sık sık vaki olmuştur Bilhassa kadınlar karışık İfade vere -çekleri zaman böyle yaparlar Bu talep üzerine odadakileri çıkarttım Sadece Mata - Hari ile benim kadar alâkadar olan bir bahriye zabitini bıraktım Mata - Hari bu zabite şüpheli bir nazarla baktı — Ben sizinle ylanız konuşmak İstiyorum, dedi — Madam, bu vaziyette meslek -daşım ve ben resmen bir tek şahıs -tan başka bîr şey değiliz, dedim Kadın bir kere daha güzel omuzlarını silkti Bİr müddet sesini çı -karmadı ve sonra anlattı: — Size bir itirafta bulunacağım Evet, ben, bh- casusum Fakat Al -manya hesabına değil Ben Fransa için çalışıyorum ve vazifem de pek tabiî olarak Alman cemiyetlerine karışmaktır Onlar kendilerine mu-habbetkâr olduğumu zannediyorlar Onun için bir çok şeyleri benden sak-lamıyorlsr Yoksa ben bir şey öğre • nemezdim Bu mülakat dostane bh- şekilde nihayet buldu Fakat Mata - Hari'yi bittabi uzaklaştırma dik Londra'da alakoyduk Maksadımız noksan ka ¦ lan malûmatımızı tamamlamaktı Böyle olunca da şüphelerimiz büs -bütün kuvvet buldu Bu kadar mahir bîr kadının bütün harekâtını tarassut etmek cidden müşküldü Dansöz olduğu ve bitaraf bir memleket tebaasından bulunduğu İçin, bütün Avrupa'yı dolaşmakta müşkülât çekmiyordu Meselâ, Harp başladığı zaman kendisini Berlin'de zannederken Mata - Hari Paris'e geliyordu ve orada ikinci şubenin memurları tarafından sıkı bir tarassut altına alını -yordu Mabadl vart Güzellik müsabakamız oi'Met tahtfeden mabait* başa 3e, birer zümrüdü va ikişer tane de eski kıymetli va nadide taşa ihtiva etmektedir Bu taşlarm arasmda def -na tohırmlarmdan müteşekkil dörder tane sulh çelengi vardır Küpelerin taslardan sonra kulağa geçen yerlerine kadar olan kısrmlan libelül denilen tay -yare böceği sekide müzeyyendir Kü • pelerin madeni kısımları saf altından ya-pdmıshr Küpenin tarihî kıymeti çok büyüktür, eski Türklerin son devir -1 erine aidiyetine ihtimal verdiğim için, maddî kıymeti nazarımda bu ıuretle daha rivads artmaktadv Eski Türk'ler, yüzük ve küpe gibi müzeyyenatı bos-kurt Roma'lılar yılan, Yunsn'lılar aslan, Bizans'tılar da kartal başlarile tezyin ederlerdi Bu kUoe-Ierm hiç bir müzede emssli yoktur Kraliçemiz, Avrupa'da bu küpe ile eski Türk san'abna da propaganda yapmış olacaktır Müstakbel Cü -»eflak Kraliçemize, yahut bir ricada bulunmak isterim Bu tarihi ve antika küpeye Avrupa'da bir çok talipler çı -kaçak ve hayli mühim paralar teklif edeceklerdir Eski Türk san'atının bu bulunmaz numunesini sarmaktan îcti -nap etmelerini ve güreli rkierine karşı daha görmeden ve bilmeden duyduğum derin hürmetin naçiz bîr hatıratı ol -mak üzere daima güle güle takmalarını rica ederim» Resim neşretirmeden müsa -bakaya girebilirler Son kararımı» mucibince resim neşrettirmeden de müsabakaya girmek mümkündür Resimlerinin ve İsimleri -nin neşredil memesi şartile müsabakaya girmek ittîyenler, cumadan maada her gün saat ondan altıya kadar idare müdarftmoıs müracaat ederek isimlerini ksydettirmelidirler Mektupla kay -dolananlar, kendilerine seçme müsa • bakan içm davetiye gönderilmek üıere, şartı adreslerini bildirmelidirler Bir kaç gün sonra, bu son fırsat ta elinizden gidecektir Lütfen istical e -dîniz Resimler Özerine rey verecek karilerimize Ban kariler resimleri ne vakit gön-dereceklsrbu soruyorlar, banları da a • Darülfünunun ıslah "frtrifi tabi f eden mabetti sÖr neticede bugünkü lise tahsilinin darülfünun için faydah unsurlar yetiştirmediği kanaatini vermiştir Profesör, birdeki liselerin on bir sınıflı olduğu halde on ikİ sınıflı Fran -ırz liselerinin programı aynen tabİk et -m ekte olduğunu, bu itibarla darülfü -ntma gelen İrse talebesinin kâfi derecede yetişmediğini, bilhassa Avruna li -sanlarından hiç bîrini Öğrenmediğini i-leri sürmüş ve liselerin daha iyi bîr su • retle ıslahmı talep etmekle beraber darülfünun tahsili gövde addedilerek muhtelif darülfünun şubelerine mense olacak ayn, ayn program 'ekio eden li' •elere lüzum gösterilmektedir Bu ta -lep kabul edildiği takdirde bunun haricindeki liseler darülfünuna münse ol-mryacak, yalnız lise tahsilini verecektir Profesör Mais'm darülfünun iem is -tediği husutat taayyün etmiştir Müder* rislerin 500, muavinlerin 300 lira maaşla ve daimi surette ve başka meşguliyetler aramaksızın darülfünunda kalmaları, yeni kütüphane ve lâboratuvar teşkilâtı Edebiyat Feültesinde Lâtin ve saire gibi kürsüler ihdası Hukuk Fa* kültesi tahsilinin nazari sahadan kur -lartlarak daha amelî şekillerde İcrası, Fen Fakültesinde daha vâsi teşkilât ve bilhassa lâboratuvarlar vücude geti -rilmesİ, eczan, dişçi talebelerinin bir kısım tedrisatı Tın talebesi ile birlikte yapman Mühendis mektebinin kısmen Fen Fakültesi ile tevhidi, kezatih MÜl -kİye mektebinin hukukun bir şubesi olması Ticaret mektebinin de buna raptı muallimlerin daimi surette talebe ile birlikte tetkikatla meşgul olman gibi mssaîl İrriçre'li profesörün gösterdiği lüzumlu isler mey anındadır Sıhhiye müsteşarı Şehrimizde Hüsamettin Bin muhtelif mes'elelere dair izahatı Sıhhiye MUstesan Hüsamettin Bey evvelki gün şehrimise gelmiş ve dün Heybeliada'ye gîd-rek orada yeniden tevri edilmekte eten tan^tı-rorrıı tet -kik etmiştir Hüsamettin Bey bh* mı-haır^mite muhtelif mes'eleler etrafında şu izahatta bulunmuştur: Heybeli ganatoryomu '— Vekâletçe Heybeliada'da tesis edilen sanstorvomun tesvii takarür etmiştir Bu maksatla san fi tor yoma bü • vük bir paviyon daha İlâve edilmiştir Bu pavivonun inşaatı hitam bulmuştur Bu suretle şimdiye kadar 60 yatak -tan İbaret olan sanatoryom 12B yataklı olmuştur Bu müessesede bir çok yenilikler yanılmış, bir takım lüzum -lu vesait ta ilâve edilmiştir Dün sa -natoryomu gezdim, tetkikat icra ettim Yeni paviyon yakında açılacaktır' Lekeli humma haftalığı Lekeli humma hastalığı bütün memlekette sari ve şamil bir vaziyette de -ğildİr Konya vapuru mürettebatından İki kişide bu hastalık müşahede edil -mis, kendileri hastahaneya kaldırılmıştır Bu iki vak'a özerine icar» eden nhht tedbirler alınmıştır Vekâletçe icap e -den mahallere tebligat icra edPmis -tir Memlekette lekeli humma hasta -lığı üzerinde başka vak'a haber alın -mamı» tır Memleketin sı/t M vaziyeti Kışa ve son hava şeraitine rağmen memleketin sıhhî vaziyeti pek mükem -meldir Her taraftan aldığımız sıhhî raporlar bunu sarahatle ifade etmekte • dirler Trahom mücadelesi Sıtma mücadelesine lüzum görülen mıntakalarda mUstemîrreo devam ediliyor Bu mücadeleyi yapan teşkilâtımız mütemadiyen takviye olunmaktadır Vekâletçe, trahom mücadelesine de lâyık olduğu ehemmiyet atfedilmekte -dir Trahom mücadelesi için mevcut teşkilâtın genişletilmesine karar veril -mistir Urfa vilâyetinde, Siverek'te, Maraş'ta yeni teşkilât yapılacağı gibi, elyevm mücadelenin devam etmekte olduğu Kilis, Gaziantep ve Nisbi'de, Malatya'da yeni dispanserler açılacak- »¦v w^fc__* I Ayrıca trahom mücadelesi için seyyar teşkilât ta yapılmaktadır Bu te* -kîlâtın memurları peyderpey tayin e -olan mektepli sıhhiye memurlan için dilmektedir Mücadeleye dahil olacak olan mektepli sıhhîye memurlan için yalanda Adana'da bir trahom kursu a-çılacaktır Memurlar bu kursta okuyacaklar, ondan sonra faaliyete geçecek -lerdir» Sıhhîye müsteşarı bugün Ankara'ya dönecektir lelâcels en beğendikleri hanımın ret -mini bir zarfa koyup gönderiyorlar Karilere mahsus olan bu müsabaksya iştirsk edecek olanlara bir iki gün daha aabr etme lerin i rica ederiz Müsabakanın bu kısmı hakhmda lânm gelen tafıi -lâtı vereceğiz Yalnız, ektik resİmleriniı varsa, idarehane mi iden o nüıhalan bee kuruş mukabilinde tedarik etme -niıi rica ederiz Çünkü eksik resimler gönderenler müsabakaya girmemiş ad-dedleeklrdir Toros gençler birliğinin kongresi Toros Gençler Birliği senelik kon -«relerini dün alrtetmişlerdrr Kongrede bir senelik rapor okunmuş ve nizam -name tadil edilmiştir Yeni idr^e he -yetine Ferit, Suari, Tahir, Mehmet, İsmail Kemal, Bedri, Fahri, Mithat Beyler seçilmişlerdir Tayyare şehitleri ihtifali Türk tayyare şehitlerinin hahrala -nnı tebcil etmek İçin her sene yapıl -makta olan tayyare ihtifali bu sene de önümüzdeki cuma günü icra edilecektir Merasim saat 15 te Fatih parkında tayyare abidesi meydanında yapılacak -tu Sivas - Erzurum hattı Srvas - Erzurum demiryolunun m -şasi için Nafıa Vekâletile Foks Brudcr grupu arasında cereyan etmekte olan müzakerat bitmiş ve mukavele parafe edilmiştir Şirket yapacağı işe mukabil peşin para almıyacakhr Yapacağı işe mukabil şirkete a» faizli bonolar veri -lecektir Tsdiyata dört sene sonra baş anacaktır Himaye! Etfal Cemiyeti Tebrik telgratnameleri Bayramlarda, doğumlarda, sevinç va saadet haberlerinizi, tebriklerinizi; dost-Iarınız ve büyükleriniz Himayeietfal Cemıyetnm «Lüks telgraf kâğıttan 8-ıerinde okusunlar Hem telgrafının çektiğiniz zat ve aileye karşı fazla itina göstermiş, hem da kimsesiz fakir ço -cuklann bakımına yardım etmiş olur -sunuz Bu kâğıtlar en süslü mektup kâğıtlarından daha zarif ve daha se • rindidir Bunun İçin telgraf mütved -denirin üzerine «Lüks» kelimesini yaz-manız kâfidir ---^ Zekât ve Fitrenizi Tayyare Cemiyetine veriniz v___!_ Haklara varı $ Yarısı yapılan ve yarısı yapılmıyan cadde Beyoğlu'nda ömerhayyam mahallesinde bir Şer be t ha na sokağı var • dır 6-10 metre genişliğinde va iki tarafındaki mükemmel apartıman ve mağasalarla adamakıllı mükemmel bh- cadde olan bu sokak devamlı bir ıhm-ıl içinde patika yollarına dönmüştür Çakıl ve adî taşlarla döşelidir, hayır döşeli de değil sil yatağı halindedir İsin fecii ayni sokağın İngİhs sefaretine çıkan kısmı bir kaç hafta evvel mUkemmelen vs yeniden yapılmıştır, alt tarafma da aldıran olmamıştır Mahalle halkı bu harap sokağın geçilir hale getmlsbîuneeİ için 26 kânunuevvel 932 de Beyoğlu kay -makamlığma bir arzuhal vermişler İstida 8234 numara île mevkii mu -ameleye konulmuş Fakat iki aydır ne bir netice alınmış, ne bir hare -bet görülmüş Bir defa aynî cadde -nin üstünü parke ile doşeyip alt kısmını köstebek yuvası halinde bırakmak manıksıılığın âlâııdrr Sonra bu kadar mamur bîr mahalleyi a -deta yolsuz bırakmak doğru değildir Pek çok iyi işlerini gördüğümüz ve bildiğimiz Beyoğlu Belediye daire -linin bu lüzumlu mes'elevi sür'atle makul neticeye bağlıyacağını şüphesiz sayıyoruz Çünkü ihtiyaç mut -lak ve zaruridir, m-hslellilerin Hakkı var! Hastabakıcılaı Hilâliahmer'in çok güzel ve yerinde bir kararı Hilaliehmcr Merkezi umumisi sokiz sene evvel, mesleğe âşinâ hastabakıcı hemşire yetiştirmek üzere bir mektep açmıştı Bu mektep se -kiz sene zarfında 113 hemşire ye -tistirmiştir Bunlar Erzurum'dan Edirne'ye kadar memleketin her tarafında çalışmaktadır Bu fazileti! semere üzerİno Merkezi umumî bu hemşirelerin meslekî teavünlerinİ ve menafilerini muhafaza kaydİle bfr büro teşkilne karar vermiştir Bu büro «tababet ve şuabatı san'atla-rının tarzı icrasına dair» kanunun 66 inci maddesi hükmüne tevfikan tesis olunmuştur Hükmî şahsiyeti haiz olup bir idare heyeti tarafından idare olunacaktır Heyeti idare azaları Tevfik Salim Pasa, Ziya Nuri Paşa* Merkezi umumiden Hüseyin Hakkı Bey, Sebri Bey, doktor Ömer Lûtfi, doktor Rifat Hamdi Beylerdir Büronun başlıca vazifesi mektepten çıkan hemşirelere '%% bulmak, hasta ve mezun oldukları zaman iskân ve ibatelerin! temin etmek, ileride çalışamıyacak hale gelince bunlara daimî olarak bakmaktır Bu itibarla bu teşkilât çok hayırlı işler görecektir Çatalca'nın Ziraat isleri T Halkın çalışkanlığı iyi bir istikbal vadediyor Çatalca kânunusani Hususi — Bu yaz mahsulatı ziraiye geçen seneden daha iyi olmuştur Fakat gerek fiatların düşkünlüğü ve gerekse ithalât eşyasının pahalılığı, köylü -nün bu vaziyetten lüzumu veçhile istifadesine man! olmuştur Ziraat idaresinin geçen sene tevzi etmiş olduğu Ligorn cinsi tavuklarla horozlardan iyi neticeler alınmakta ve bîr acı sene içinde şayanı kayit miktarda yumurta ihraç edileceği ümit olunmaktadır Gerek şehirde ve gerek kazada asayiş pek güzel -dir Geçenlerde resmi kuşadı yapılan orta mektebin bu muhite pek ziyade nafi olacağında şüphe yoktur Ahalinin çalışkanlığı sayesinde kazanın güzel bîr istikbale nail olmasına hiç bir mani yoktur Ziraat gibi ticaret te gittikçe İnkişaf eylemektedir İstasyonun yakın olmaması ve nakliye tarifeleri sebebile yolcu ve eşyayı ticariye nakliyatında otobüsler tercih edilmektedir Çatalca'da elektrikli yor, yalnız İstasyon civarındaki Ali Haydar Beyi11 değirmenidir Bir İki aenedenbe-ri mezkûr değirmeni tahtı tasamı -funda bulunduran mumaileyh memlekete müfit olabilecek müterakki bir müessese vücude getirmek İçin bîr hayli himmet sarf etmiş, değir -meni çeviren bendî asri bİr şekle ifrağ eylemiştir Bu suretle harice paramıza götüren mazotun İstimaline lüzum kalmamıştır Yakında mezkûr değirmenin, elektriğinden istasyonun da istifade ederek tenvir edilebileceği zanne -dilmektedir Maalesef şehir biraz uzak olduğundan, elektriğin bura -dan oraya kadar gidemiyeceği tah -rain olunuyor Kaza ayçiçeği yetiştirmeğe çok müsaittir Ahali bu cihetten teşvik edilirse güzel bâr zerlyat yapılınca yağ çıkaracak bir müessese kurmak ta kolaylaşır Yukarıda bahsettiğim değirmeni ziyaretimde orada bul -duğum sahibine bu fikrimden bahset tim TUrk inkılâbın m istediği grbi münevver vo müteşebbis gençler -den biri olan Ali Haydar Bey bu fikri derhal teşvik etti Kendisini bu yolda çalışmağa teşvik ettim A NACİ ırüDt'Onuıntdla DarOlfOnunda sömestr tatili Darülfünun bugünden şubatın onuna kadar devam etmek üzere kıs sö -mertli yapacaktır Sokak köpekleri Geçen sene Paris'te bir doktora tezi hasırlıyan baytar Hikmet Şakir Bey, sokak köpeklerinin belediyeler tara -fından imha edilmiyerek cinslerinin ıslah edilmesi ve bunların polis h nam «t inde kullanılmasını ileri sürmüş vs bu fikir Fransa ilim âleminde büyük bir alâka uyandırmıştır Şelft&ır flslerl Asri mezarlık Şişlî'de Balmumucu çiftliğinin arkasın daki arazide asri bir mezarlık yaptırılması Belediyece takarrür etmişti Ba arazi hazineye ait olduğu için Belediye bu araziyi Maliye Vekâletinden mecca-nen istemiş, fakat Vekâlet, borada likör fabrikası bulunduğuna ve şehrin istikbalde buralara doğru uzanmak istidadını gösterdiğini ileri sürerek ba teküfİ kabul etmemiştir Şehir sokakları Belediye, şehrimizde yeniden yapılması lâzım gelen sokaktan tesbite başlamıştır Bunlar sıraya konulacak ve en harap ve en işlek sokaklardan başlanarak bütün sokakların kısa bİr zamanda inşası için mali bir müessese İle ani saçaktır Kesilen cam dalaln Bu sene yılbaşında çam dallarının kesilmemesi için gayet sıla tedabir ittihaz edilmiş, bu hususta kat'i emirler verilmişti Buna rağmen bazı kimseler fırsat bularak çam dallan kesmeğe muvaffak olmuşlardır Kesilen çam dallan müsadere edilmiştir Bunların nükten 3000 kadardır Çam dallarını kesenler baklanda kanunî takibat yapı -Uçaktır Hukukçular ekseriyet yapamadılar Siyasî icmal İran ve Musul perollari Cenubi İran'daki patronan İşletmekle olan ingiliz şsrbstİns ait imtiyaz mukavelesinin Iran hükümeti tarafından feshedilmesinden dolayı İngiltere île I -ran arasmda zuhur rden çetin ihtilâf, Musul petroltan üzerine dahî rihanra nazan dikkatini eelbetmlstir tngîlts -re'nîn Musul petrollerim elinde ve murakabesi allında tutmak İfihı sarfettiğl gayretlerin asıl manası şimdi anlaşıh -yor Baku, Cenubi İran ve Musul ma -denleri Asya'nın ve ihtimal bütün dünyanın en lenfin petrol mernbalarmı tep kil etmektedir Yan hissesi İngiltere devletine ait olup İngiliz donanması -nm neft İhtiyacını temin edan mezkûr İngiliz şirketi adeta Invİltere devletinin mühim bir müesteeeatdir Cenubi İran petrollanm istihsal va İran dahilinde sarf hususunda inhisar temin eden bu şirket daha doğrusu İn -gihere hükümeti, Irak petrollan ile rekabet edememesi için her türlfl fedakll lığı yaparak Musul petrollannm mü -hhn bir kısmını idare cihetinden kendi murakabesi altına almıştır Bundan başka Musul petmüannın bulunduğu a -rssiyi vaktÜe bendi mandan altmda be lunup ta şimdi müttefiki olan İrak hükümetinin elinde kalması için har tür-Ifi vasıtaya baş vurmaktan çekinme -misti İngiltere'nin Musul petrollerini ele geçirmeğe çatışmasının diğer bh saba -bi da Cenubi İran'daki petroPsn d a yasl ve askeri sebeplerden dolayı e -finden kaçırdığı takdirde İngiliz do -nanmasmm neft Ihtİyacmı temin ede -e ek diğer bfr emin membaı elinde fhtiya bulundurmak dü'ünresidn* Cenubi t • ran petrollan boru hatları ile Basra körfezine getirilmektedir Bu körfez ve Umman denizi vs Hint Okyanos'u tehlikede kaldığı zaman Musul petrollerinin mahreci* dahi tehlikede kalmaması İçin bunları boru hatlan ile Akdeniz' Belirmeği kararlaştırmıştır Musul pst -rollannın isletme imtiyazını va boru haranı almak İngiltere İçin kolay ol -mamıstır Bu İste en ziyada Fransa hükümeti ve Amerikan sermayedarları U la mücadelede bulunmağs mecbur olmuşta Imtiyarı alan şirk etin ısını Türk sahibi İngiliz ve sermayesi Amerikandı İngiltere en ziyade mukavemet gördüğü Fransa ve Amerika'dan başka Molanda ve Almanys'daa dahî old"L şiddetli tazyik ve ısrara tesadüf etmişti İngiltere bunlardan her bunu ayn ay -n memnun etmek mecburiyetinde kalmış ve Irak hükümeti ûe kati itilâf ancak 1931 senesi nurunda imzalana-bilmişti Fransa hükümeti debi donan -masının ve kendi memleketinin petrol İhtiyacını bendi iştiraki bulunan bo* membadan temin etmeğe fevkalâde e» hemmİyet verdiğinden boru hattınm iki kol İle Akdeniz'e inmesinde va bir kolun Suriye'den geçmesinde sonuna kadar ısrar etmiş ve nihsyet maksa -dına muvaffak olmuştur Bu kol Trab-lususam'da denize müntehi olacakta* Diğer kol İngiliz mandası altmda ba -lonan Filistin'in H*yfa limanma gele * çektir Bu koflardan en siyada tngilis kolonun büvük ehemmiyeti vardrr Çünkü Hayta Çark Abdenizi'nin en mükemmel ve mahfuz ve asri bir limanı olup ayni zamanda İngiliz donanma -sının bir essülharekesİdİr Ticaret ge -milerinin en ziyade uğrağı bu liman -dır İngiliz boru hattına muvazi olarak' Tibriz'e kadar Orta Asya'ya bir de -mîryolu hattı yapıyorlar, hatun arazi üzerinde keyfiyeti şimdiden ikmal ol -muş bulunuyor Şimdi dünyanın bütün demir fabrikaları aslan payı ingiltere'ye aft olmak üzere boru demiryolu ballan için malzeme yetiştirmektedir Yakında Musul ve civan cihan siyasetinin en mühim sahalanndan biri olacaktır MUHARREM FEYZİ OftnkU kongreye gelen Hukuk Talebe Cemiyet* azasından bir grup Hukuk Talebe cemiyeti dün fevkalâde bîr kongre aktedeceklerdi Fakat ekseriyet temin edilemediği için kongre toplanamamış ve 5-nünıüzdeki müteakip cumanın bayram olması, bundan sonrada sömestr tatilinin başhyacağı için kongrenin toplanması Fakültenin a-çılmaaına intizaren talik edilmiştir Teşekkür Kuleli Askerî Lisesi riyaziye mual -limİ kaymakam Halit Beyin cenaze merasimine iştirak etmek lûtfunda bulunan zevab kirama ve merhuma son vazifei kadirsinasiyi ifa ile bizleri müteselli kılan mektep müdürü beyefendi, kry -metli arkadaştan ve talebelerine, bizzat gelerek matemimize iştirak ve m ek -tup, telgraf ve suveri saire île tesüyet vs taziye* lütuf ve nezaketinde bulu -nan dostlarımıza ayn ayn teşekküre henüz hiç sükûn bulamıyan acunu mâni olduğundan gazeteniz vasıtası!e minnet ve şükran hislerin-1-; beyan eyleriz Merhumun Kızı Oğlu refikası Aliye Halit Lâmia Halİt Naşit Halit ı""**"''simsssşbsş, Evkat cetveli 24 Ramazan Cumartesi 21 kânunsani 1933 | 'm sak Tulü öğle İkindi AVssmj : Ezani 1 ,25 29 714 445 12 :' i Vasati ¦••¦••••• ,536 i'rvil 1457 IMtİ M4F4 Hayat Ansiklopedisi 24 Cumhu üncü cüzü bugün çıktî Dokuzuncu sene: No 3131 İSTANBUL — CAGALOGLU Telgraf « mektup adresi: Cumhuriyet, latanbnl — post* kutusu: İstanbul No 2« P3Z3T 22 KânUflUSanİ 933 Telefon: Başmuharrir: 32366 Tahrir müdûrû: 33236, İdare müdürü: 22365 Matbaa: 20472 îiân sahlfeJertmJa herkese açıktır— Corabartyet'te nr^rettirilecek İlanlar İçin doğrudan doğruya idârehanenü*e dahi müracaat olunabilir Hayat Ansiklopedisi Büyük bir kütüphaneyi bir arada evinize getiren en faydalı eserdir Her evde bir tane bulunmak lâzımdır Gazi Hz nin Balıkesir'deki Tetkikatları Kredi Bankası ve Sanayi Ofisi teşekkül ediyor! Sanayi ve Maadin Bankasının bu yeni teşekküllere devri için faaliyete geçildi Devir muamelesi 14 şubatta bitecek Kanunu mahsura mucibince Sanayi va Maadin Bankasmı Sanayi Kredi mües -sesesîle Sanayi Ofisine devredecek olan heyet: dünden itibaren, Ssnayi ve Maadin Bankası merkezinde mesaisine başlamıştır Devir heyeti Ticaret Müdirî umumisi Naki, yeni teşekkül eden Sanayi Kredi müessesesi Umumî müdürlüğüne ve Sanayi Ofisi Umum mSdür vekâletine tayin edilen Sanayi ve Maadin Bankası Müdürü Sadettin ve Maliye Vekâleti narama da Umum Muhasebe müdürü Faik Beylerden teşekkül etmektedir Bu heyete devir veren ve devir alan kısımlar müdürleri de iştirak ermektedirler Maliye Vekâleti umum muhasebe müdürü Faik Bey, bazı mali isler için evvelki gün Paris'e gittiği irin, dün, telefonla Mahye Vekâletine müracaat edilerek devir heveti başka bir murahhas gönderilmesi rica edilmiştir Sanayi Bankası Umum müdürü Sa -detlin Bey dün bu mes'eleler baklanda bir mımarrirİTnize sn İzahatı verrnistirı c — Sanayi ve Maadin Bankasının Kredi Bank asma ve Sanayi Onama devir muamelesi yapılmak üzeredir Devir iri kanun mucibince 14 şubata ka - Kredi Bankasma müdür t Sanayi Oflal-ne müdür vekili tayin edilen Sadettin B dar ikmal edilmiş olacaktır Maamafih devir muamelesinin bu tarihten evvel bitirilmesi de pek muhtemeldir Devir biter bitmez tatbik ve icra faaliyeti başlıya çaktır Maamafih, şurasmı kaydetmek ikti -as eder ki bu iş bir tasfiye mahiyetinde değildir Sanayi ve Maadin Bankasının bütün mevcudat ve vesaiti yeniden te • şekkül etmekte olan Sanayi Kredi mü -•ssesesüe Sanayi Ofisine devir ve taksim edilecektir Bu mevcudat ikiye bo- Mabedi e ncı sahtfede ¦ ¦ ¦ 11 1 ¦ ı ¦ ¦ 11 ¦ ¦ ı ¦ ¦ ı ı¦ 11 nn1111"ııım11umıennıı111 İlâç fiatları Çok pahalı Hasta olmağa gehniyecek çünkü tedavi müşkül, çünkü ecza fisi t an hav -sala lan yakacak kadar pahalı Kendi dairemize ait ufak tefek reçeteler yapıldıkça eczaneye ödenen parayı memleketin ve halkın iktisadi seviye-aile karşılaştırarak somuz teessür hisle- rOa müteessir oluyoruz İnsan hali başınız ağrıyor, mideniz bulanıyor, bar-saldarmız bozulmuş bulunuyor Doktora gidiyorsunuz: Muayene, reçete ve rejim Bunların hepsi iyi de işin ilâca taallûk eden kısmı feri Reçetelere va-*a*f 200 kuruş ödenmek lâzım geldiğini •öyüyebiliriz Eğer hasta ya reçetesini 6ç dört defa tekrarlamak veya beş altı defa değiştirmek lâzım gelse başka bİr felaketle karşı karşıyadır: Eczanelere Sdenmek icap eden para doğrusu bu Kamanda ber ailenin harcı değildir Şimdiki ahval ve şerait içinde bir çok İnsanları hastalıklardan ziyade reçeteler va eczaneler korkutsa yeridir Dedik a, hasta olmağa gelnuyecek, aman bilhassa buna dikkat etmeli Çünkü arkasında reçete ile eczane var! Şaka bertaraf, malûmdur ki, esasen kimse harta olmak istemez Hastalık İn »anların farkında olrmyarak uğradıkları belâlardandır Bu belâya ağrıyan Ensanlann kiminin gözüne dünya zmdan olur, karnininse ölüp yok olmak ihtimali gözlerini korkutur O zaman aman sloktor, aman Oâç, tabii bir feryat olur Ancak iş reçetenin yaptırılması safhasına intikal ettiği zamandır ki bir çok aileler irin çok acı bir şafak atmış bulunur: Şu İlâç, bu ilâç, ilk masraf yekûnu 37S kuruş O kadar değil kî Hastalık geçini -yor, ağrılar yeni şekiller arz ediyor A man doktor, aman ilâç Yeni reçeteler: Bu defa da hesap 450 kuruş! Lu, k«— «ati gİM •ma gözü kör olsun bir de arka yanlarında ağrılar peyda oldu Aman doktor, aman ilâç Bu def ab i yekûn 260 kuruş Allah etmesin de evle eczane arasmda daimi bir gidiş geliş mecburiyeti basıl olmasın Çünkü vasati tediye mecburiyeti en aşağı 200 kuruştur! Bunun uhdesinden nasıl gelinebilir? Kendi muhitimize ait her reçete yapılışının neticesinden haberdar oldukça herkesin bu yükü nasıl kaldırabileceğini hayretle düşünür ve cidden müteessir oluruz Onun için en kestirme çare e-ğer mümkünse • hasta olmamağa çalışmaktan ibaret olacaktır Bunu tatbike imkân bulunsaydı kapı kapı bütün memleket halkını dolaşarak onlara bu yolda talimat vermek cidden fazla bîr külfet sayılmazdı Bunun tatbiki tamamen mümkün olmadığına ve olmıya-cağma göre gördüğümüz vaziyet ve manzara ile şu hakikati kabul etmek lüzumuna kani bulunuyoruz: Bizde şimdi insanları hastalıklar kadar ecza pahalılıktan da öldürmekte olacaktır Yaptırabildiğiniz reçetenin fazla pahalılığı öldürücüdür Reçetelerini yaptırmaktan âciz kalanların halini ise tarife hacet yok, onu hepimiz bütün acılıkları! e ve bütün acı netİcelerile tasavvur edebiliriz Bereket versin hayat kendi varlığını müdafaada hekimden ve ilâçtan daha kuvvetli ve hakikatte en kuvvetli unsurdur! Ancak hekimle ilâç bir taraftan bir teselli, bİr taraftan ıstırapları azaltmağa ve kısaltmağa hadim ve nihayet üçüncü bir taraf olarak ta hayatın vaktinden evvel -zevahne mâni olmak rollerini üzerlerine almış unsurlardır Hayatın en feri felsefesi ölümden korkuda olduğu iyin başı ağrıyan Iıer insanın etrafında tutunacak bir şey araması tabiidir Fakirin bu en yüksek tabii İhtiyacından mahrum kalabİlmesindekİ fecaat hakikaten düşünülmeğe değer bir felâkettir İlâçlar niçin bu kadar pahalıdır? Biz eşya hatlan arasındaki mantıki ve zaruri teselsülü bilmekle beraber 3âç nallan nin şimdikinden daha aşağı indirilmesinin bütün bütün gaynmüm-kün olduğuna kani olanlardan da değiliz Eczaneleri tahdit el inekliğimizin maksadı elbette ortada kalacak mahdut eczaneler lehine bir nevi inhisar tesis etmek değ fidir, ilk iş olarak vazi -yelten bu suretle istifade edenler olup olmadığının mütemadi kontrolü la-«imdir, öyleleri varsa yapılacak muameleler yok değildir Dahilde eczacılık sanayiini himaye etmek herimizin bunda az çok dahli varsa fakir halkın en mübrim ihtiyaçtan lehine olarak bu himayede müba- mumumııırıı ııııımııııııııMııııılımımiıııJiIHIHHHiIlıtıl ı mımmıımmıınıminin ll I I "II I I II I , Maarifte yeni Tebeddülat mı? 933 güzellik kraliçeliği Bayramın ikinci günü yapılacak seçme ırüsabakesina bütün güzeller girecek Toto Vafftmbero «4 — Melâhat Hanım Bugün güzellik müsabakamıza iştirak edenlerden Melâhat Hanımın resimlerini dere ediyoruz Seçme müsabakası Bayramın ikinci gOnO Seçme müsabakası bayramm İkinci günü yapılacak ve buna müsabakamıza giren ve daha girecek olan bütün güzeller iştirak edecektir Seçme müsabakasının yapılacağı danslı çayda bulunmak istiyenler İçin davetiyeye ihtiyaç yoktur Arzu edenler gelebilir Davetiye yalnız müsabakaya giren güzellere gönderilecektir Müsabakaya resim neşrettirmeden girmek mümkündür Müsabakaya resim neşrettirmeden IIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIHIIIIIIIIIIIMMIIMIIIMIIIIIII"IIIIM1IIIIMIIIM1IIIIIIII""I lâgaya düşmemekte tereddüt edecek kimse bulunamaz Ecza pahalılığı ithalâtın tahdidi ile alâkadar rru ? Eğer bu tedbirin bu iş üzerinde dahi her hangi derecede bir tesiri varsa ilâçlara ait tahdidatı bil-kül'İye refetmekte tereddüde elbette mahal görmeyiz Çünkü ilâç memlekete ancak sarfolunacağt kadar gelir, ve o kadarının gelmesi ise hayati bir zarurettir Foto Vaytmberç 44 — Melâhat Hanımın boy resmi girmek istiyen hanımlar, her gün saat ondan altıya kadar idarehanemize mümessile kaydolunabİlirler Bilvasıta ve telefonla ve tahriren kaydedilmek te mümkündür Telefon numarası 22365 tir Bu suretle müsabakaya girmek isti-yenlerin kendilerine davetiye gönderilmek üzere adreslerini sarahaten yazma-lan ve yazdırmaları rica olunur Seçme müsabakasının tafsilâtı 1— ille seçme müsabakası bayra - mın ikinci cumartesi günü Maksim'de verilecek bir danslı çayda yapılacaktır 2— Resimleri gazetede İntişar eden veya resmini neşrettirmeden müsabakaya girecek olan hanımlar, bu danslı çaya geleceklerdir 3— Danslı çayda hazır bulunan ze- IMabadt 5 net satl/edrt ııııııtııııiHiııaıııııımiHUiıiMHiıııııı mı mı m mı m mı mı mı• Hulâsa ilâç pahalılığına karşı koymak için şimdilik iki çare var: 1: Hasta olmamağa çalışmak, 2: Haçtan pahalı kılan âmilleri ortadan kaldırmak! Biz bir taraftan hasta olmamak için dişimizi sıkalım, fakat diğer taraftan da şu ilâçların müthiş' pahalılığını giderecek tedbirler üzerinde var kuvvetimizle çalışalım YUNUS NADt talih Zeki Bep-' i-sinden dolayı Müsteşarlığa Cevat Beyin getirileceği söyleniyor, Maarif Müsteşarı Salih ZekP Bey bayram ta -filini geçirmek üzere Ankara* -dan şehrimize gelmiştir Bugünlerde, Maarif erkânı arasmda ban tebeddüller olacağından bahse -dilmektedir Bu* meyanda Müsteşar Salih 2 eki Beyin, ahvali s-ha istifa edeceği ve yerine Almanya' -dairi talebe müfettişi Cevat Bey m tayin olunacağı haber verilmekte -dir Bundan başka Galatasaray lise" si müdürü Fethi Beyin de muallimlikte bırakılarak Galatasaray lise • sine orta tedrisat umum müdürü Fuat va orta tedrisat umum müdürlüğüne da müfettişi umumilerden Tevfi veya Ankara Gazi Enstitüsü müdürü Hasan Ali Beylerden biri -nin tayini mevzuu bahsilmaktadtr Lenin'in ölüm günü Dün Rus Kosoloshane -sinde ihtifal yapıldı Dün, meşhur Rus ihtilâlcisi ve Bol-fCVİzm re,lininin vazil Lenin'in ölümünün yıldönümüne tesadüf ediyordu 1924 senesinde ölen Lenin'i Sovyet Rusya'nın kaybettiğinin dokuzuncu yılı bütün Rusya'da matemli hatıralarla geçirilmiştir Bu münasebetle şehrimizde bulunan Rus kolonisi dün Sovyet konsoloshanesinde toplanmışlardır Bu toplantıda başkonsolos tarafından Lenİn hakkında bir konferans verilmiştir Suriç Yoldaş bugün geliyor Bir rnüddett enberi mezunen m em -leketinde bulunmakta olan Rus sefiri Suriç Yoldaş bugün şehrimize gelecek ve buradan Ankara'ya gidecektir Sıhhiye Vekili teftiş Seyahatine çıkıyor Ankara 21 Telefonla — Sıh -hiye Vekili hafta içinde Garp vilâyetlerinde bir teftiş seyahatine çı -kaçaktır Vekil bey Manisa, Balıke -sir ve İzmir'e de uğnyacakttr Tifüs yok! Balıkesirliler Gazi'yi heyecanla karşıladılar Gazi Hz harsî ehemmiyeti olan Kültür köyü hakkında tetkikat yaptılar Lvvelki gün Konya vapurile gelen Ari lekelihumma musabı meydana çıkarılmıştır Cerrahpaşa hastanesine yatırılan hastalardan Ali ölmüştür Dün bu hususta kendisinden izahat istiyen bir muharririmize Sıh -hiye müdürü Ali Rıza Bey demiş -tir ki: « — Ikİ hummalıdan birisi ölmüştür, diğeri Cerrahpaşa'da tedavi ediliyor Lâzımgelen tertibat alın -mış, vapur da temizlenmişti'- Şehirde hiç bir hastalık yoktur» tarih Cemiyetinde Ankara 21 Telefonla — Gazi Terbiye Enistitüsü muallimlerinden Saffet Bey Türk Tarihi Tetkik Cemiyeti aza -lığına seçilmiştir Dahiliye Vekâleti Müsteşarlığı Ankara 21 Telefonla — Vilâ -yetler idaresi umum müdürü Sabri Beyin müsteşarlığa tayin olunacağı kuvvetle tahmin edilmektedir istiklâl mahkemesi mahkûmlarına maaş Ankara 20— Divanı âli ve istiklâl maunemesi rnahkûmlanndan maaş tahsis edilmek üzere henüz müracaat eden yoktur Bunlardan maaş istihkakı olanlar evvelâ ait olduklan Vekaletlere müracaatle muamele lerini ikmal ettirip Muhassasatı Zatiyeye müracaat eda -çeklerdir Balıkesir 21 Hususî— Reisicumhur Hz geceyi Yeniköy istasyonunda trende geçirdiler Saat 5 te kadın, erkek binlerce halkın alkışlan arasında Balıkcsr'e geldiler İstasyon civan ve yollar halk ile dolu idi Gazi Hz yaya olarak ve «Yasa, hoş geldin» diye bağıran halkı selâm-lıyarak oturmalarına tahsis edilen Vali konağına geldiler Yollarda «merhaba, nasılsınız» diye halkın hatırını soruyor, sürekli alkışlarla ve «sağ ol» seslerile karşılanıyorlardı Gazi Hz konakta biraz dinlendikten sonra Vilâyet ve Belediye, Kolordu ve Halk Fırkasını ziyarete gitti- ler Her yer bayraklarla süslü geçeceği yollar kendini görmek için yağmur allında bekliyen halkla hıncahınç doludur Gazi Hz nin Balıkesir'de ziyaret ve tetkikatları Balıkesir 21 A A—Reisicumhur Hz sırasüe Vilâyeti, Kolordu Kumandanlığını C H F nı Belediyeyi ziyaret ettiler Vilâyetin umumi vaziyeti hakkında Vali Beyden izahat aldılar Bu izahata nazaran bu sene mahsul çok iyidir Ziraat Bankasının buğday satın almasından çiftçilerimizin istifadesi büyük olmuştur Mabadı 2 İnci sehifede Kanser sarimi, irsimi? Dr Kenan B irsiyetin başta geldiğini, hastalığın sari olamıyacağını söylüyor «Müessesemi Kanser Mücadele Teşkilâtına Amade tutuyorum» Kanser hakkında operatör Cemil Paşanın bîr konferansını ve müderris Hamdi Suat Beyin de bir yazısını nes-retmişfik Cemil Paşa bu müthiş âfetin irsi değil, sari olduğunu, kestirme tedavisinin daima ameliyat olacağını söylüyor, Hamdi Suat Bey İse sari olmadığını, urlann hastalanmasile meydana geldiğini yazıyordu Dün de lontgen ve radyum mütehassısı Dr Kenan Hasan Beyden bir mektup aldık Mütehassısın yazısı şayanı dikkat olduğu için aynen derecdiyoruz: ¦Kanserin sebeplerini üç noktadan mütalea edebiliriz: 1— Kanserin teşekkülünde irsiyet en başta gelir Profsör Weinberg ve Oeleman'in bir çok istatistiklerile kanser vekayiİne ekseriyetle familir tesa -düf olunduğu anlaşılmıştır Siye, Maud, Leo Loeb ve Opitz beyaz sıçanlar üzerinde yaptıkları binlerce tecrübelerle irsiyeti İsbat etmişlerdir Bu zevatı muhtereme bunu insanlarda da görmüşlerdir 2— Harici tesir kanserin teşekkü -lünde mühim esbaptandır Bir çok a- horttıren ve radyom mütehassısı Doktor Kenan Hasan Bey melelerde müşahede olunduğu veçhile bazı san'atlar kanserin meydan bulmasına âmil oluyor Volkmann zamanın -d an beri malûm ve en son Alexandre Seotte'in istatistiği, parafin ile uğraşan amelelerde kanser vekayü zuhur ettiğini göstermiştir Opitz ve bir çok müellifler fare, sıçan ve kobaylar üzerinde Mabadı 4 üncü sahifede — Soy adın ne bc? — Soysuz! — Desene akraba imİsiz! Meşhur Casuslar 'Cumhuriyet1 Şehir ve memleket haberleri Yazan: ABIÜIN O AV ER -- 69 — İngiltere ve İspanya'dan dönerken Mata - Hari'nin başına gelenler Haklı veya hakan Fransız'lar Mala Hari'nin, müttefik orduları sağ cenahına ait mühim harekât plân -larmı ele gecârmiş olduğuna kani âdiler Fakat Mata - Hari hakkında bir karar verilmek Üzere İken gene dansöz Fransa'yı terketti Madrid'e gittiği Öğrenildi Orada biri Alman sefarethanesinin ateşe navalı, fite -İrisi ateşe mîliterî olan Von Kaile ve Von Kroon İle sık sık bulunduğu görüldü O lamana kadar hakkındaki şüpheler hep tahmini idi, Skontland Yarda ikinci defa geldiği saman kendisini daha sıkı bir İsticvaba tâbi tuttuk Bagajlarını aradık Hiç bir şüpheli vesika bulamadık Gizli mürekkeple yazılar yazılması ihtimalini düşünerek çamaşırlarım tahlil ettirdik Hayır, hiç bîr şeyler yok! Onun için kendilini muvakkaten serbest bırakmağa mecbur olduk Dedim ki: — Sİzi serbest bırakıyoruz Fa -zat Hollanda'ya gitmek içm değil İspanya'ya döneceksiniz Ve size yaptığınız işlerden vaz geçmenizi halisane tavsiye ederim Beni dinlemezseniz, artık Ölümü beklemek te sizin hakkınız olur Mata - Hari ciddî bir tavır aldı Menhus kadının tam manasile artist olduğuna şüphe yok — Size bUtün kalbimle teşekkür ederim, dedi, söylediğiniz gibi yapacağım Eğer tehlikeli münasebet -lerde bulundumsa, bu münasebet -leri keseceğim Sîze namusum üzerine söz veriyorum Bu sefer da yakayı kurtarmıştı Kendisini İspanya'ya götürecek vapura bindi Mata- Hari ispanya'ya dönüyor Mata - Harı, Hollanda'ya gitmeğe muvaffak otamadan tekrar İspanya'ya iade ediliyordu Karilerimiz katarlarlar ki onun bu suretle İspanya'ya dönmesinde en mUhİm âmil yüzbaşı La do uz olmuştu İngiliz teşkilâtı, yüzbaşıya, kadının Franıız casusu olduğunu söylediğini bildirerek ne yapmak lâzım geldiğini sormuş, o da, böyle bir şeyden hiç haberi olmadığım, Mata ¦ Hari'nin İspanya'ya iadesi lüzumunu bildirmişti Mata - Harİ, vapurda bir Fransız ve bir de İngiliz hafiyesinin nezareti al t roda İspanya'ya müteveccihen İngiltere'den hareket etti Kadın, vapurda, nezaret altında olduğunun farkına varmamıştı O, bîr gün güvertede hava alırken aşağıda, kamarasında esrarengiz fakat usta bir el bütün bavullarını, eşyalarını karıştırdı, karıştırdıktan sonra da, her şeyi olduğu gibi yerli yerine koydu Mata - Hari bunun da farkına varamadı O aksam yemekten sonra, sigara salonunda sigara içerken birdenbire büyük bir fenalık hissetti ve bayıldı Salonda bir köşede gazete okuyan İnsaniyetli bir efendi kadını kucağına alarak kamarasına indirdi Vapurda seyahat eden bir İngilla hasta bakıcı kadın Mata - Hari'yi tepeden tırnağa soyarak yatağına yatırdı Arkasından çakan elbiseleri, kamaranın dışarısında beklİyen o insaniyetli efendiye vardı Oda, esasen, dansözün kamaran na bitişik bir kamarada yatıyordu Orada kadının elbiselerini santimetresine varıncıya kadar dikkatle muayene etti Bu esnada, hasta bakıcı da kadının çıplak vücudunu sıkı bir tetkikten geçirmişti Efendi elbiseleri iade ederken, hasta bakıcı da Mata - Hari'nin vücudUnde hiç bîr şey saklı olmadığını ona bildirdi Dansözün üzerinde hiç bir kâğıt, vesika çıkmamıştı Mata - Hari, kendisi gibi sağlam ve sıhhatli bir kadının birdenbire fenalık ve baygınlık geçirmesinin de sigara salonunda içtiği kahveden ileri geldiğini anlıyamadı Bunu ağır yamaklar yemiş olmasına ve denir, tutmasına atfetti Dansöz, ertesi aksam, iyileşmiş, güvertede otururken vapurun tal -sizi, Paris'e bir haber uçuruyordu Bu şifreli telsisi Eiffel kulesi istasyonu alarak hemen yüzbaşı Ladouz'a gönderdi Şiire halledilince şu satırlar meydana çıktı: Mala - Hari'nin üzerinde hiç 6ir kâğıt yoktur» Yüzbaşının, Alman İşgali altında bulunan Belçika arazisindeki altı caıusa teslim edilmek Üzere Mata -Hari'ye verdiği mektuplar, kadın Belçika'ya gidemediği halde dansözün yanında değildi Şu halde Mata - Hari bu mektupları Belçika'deki casuslara değil, daha evvel İspanya'deki Alman memurlarına teslim etmişti Mata - Hari, bir gün kendi mu -kadderatını tayin «dacek -olan bu müşahede ve delillerden tamamen habersiz İspanya'ya vâsıl oldu Fakat, o daha, ispanya'ya ayak bas -madan yüzbaşı Ladouz, Eiffel kulesindeki telsiz istasyonuna şu emri vermiştir ¦ Madrit'ten Almanya'ya çekilen bütan diplomatik teleizleri zapt e -diniz* Fransız istihbarat teşkilâtı Mata -Hari muadelesini, kendi usulünce halletmeğe karar vermişti Bu usul, dansözü, tapanya'daki Alman istihbarat teşkilâtı ile temasa getirmek re onun bütün faaliyetlerini telsiz vastasîle öğrenmekti Franıız istihbarat teşkilâtı Alman'ların telsizle yaptıkları muhaberatın şifrelerini elde etmiş olduğu için meVetrnin halli pek basitti Yüzbaşı Ladous, aynı zamanda, tapanya'daki Fransız istihbarat teşkilâtına mensup iki casusu, İspanya toprağında kadını karşılamağa memur etmişti Mata - Hari bu adamların hakiki hüviyetlerini bilmiyor -du Memurlar, kadına karşı son derece nazik davrandılar ve hatta âşık bile oldular IMabadı var Ekmek fiatları Fırıncılar yükseklik olmadığını söylüyorlar Bir çok vesait ve malzeme ucuz-ladığı halde fırıncıların halktan fazla para aldıkları mevzuu hah solmak tadır Ucuz vesait olarak isçiler ücretlerinin son samanlarda çok rnrniş olduğu va fırınların yeni usul elek -trikle müteharrik makinelerle iş görüp bir çok işçilerine yol verdiği iddia edilmektedir Fırıncılar cemiyeti kâtibi umumisi Rıza Bey dün bîr muharririmize demiştir kî: «— Bu mes'ele hakkındaki neş -rİyatm sebebini enlıyamedık He -saplarımızı gösterir defterimizi İktisat Vekâletine takdim ettik Ve -kâlet bu husus üzerinde çoktanberi tetkikatta bulunmaktadır Bugünkü ekmek narhları da zaten bu tetki -kat üzerine İıtinat etmektedir Sonra o neşriyattaki rakamlarda hatalar vardır Meıelâ bir fırın günde 9 ağız ekmek çıkaramaz, azami olarak ancak altı ağız çıkarabilir İşçi ücretleri ve adetle, ayni nisbette -dir, makine ücretleri de çok yük -sektir Meselâ en ufak bir makine günde bîr buçuk liralık elektrik tar-fetmektedfr Maahaza fırıncılar her şeyi nazarı İtibara alarak İktisat Vekâletinin emri mucibince ekmek fiatlarını çoktan indirmişlerdir» •S&falır fl&IerB Telefon ücretleri Telefon ücretlerine art yeni tarifeyi yapmak Uzara teşekkül eden komisyon dün da toplanmıştır Kambiyo temevvücatı hakkındaki Borsa cetvellerile şirket hesabatı tetkik olunmaktadır Komisyonun bu hu -sustaki mesaisi henüz başlangıçta -dır Maamaflh; bayram ertesi yenî tarifenin tenzilâtlı olarak tanzimi -ne intizar olunmaktadır Gazi Hz nin Balıkesir'de tetkikatları Birinci »ahtjedtn mabaltt Gazi Hz Balıkes're bağlı Dursun-bay civarındaki Kültür mevkiine dair vali beyden izahat İstediler ve bilhassa Kolordu dairesinde harita üzerinde bu mevzuun tetkikine devam buyurdular Kültür bir tepe • dir va etrafında ekilen tarla -lann varidat kaydİnde bu kelime mevcuttur Dikkate değen bir huıu-eiyet bu mıntakanın kamilen Türk halkı İle meskûn olması ve köy isimlerinin hap türkçe ve manaları herkes tarafından anlaşılacak derecede açık bulunmasıdır Gene yalnız bu mı n tak ada değil Balıkesir vilâyeti va havalisinde ziraatla alâkadar bir nevi olacak mana ima kullanılan Keller kelimeleri vardır Yol olmadığından Gazi Ha bu köye gitmiye-cekler, belki Kütahya'ya giderken o civar köylülerile konulacaklardır Fırkada oe Belediyede Reisicumhur Hz C H, Fırkasında kendilerini bakliyen asalar tarafından heyecanlı tezahürlerle karşı -landı Farka salonunda Dil derleme işlerini sordular Sonra Ankara Halkevi tarafından çıkarılacak mecmuanın adı üzerinde fikir müdavsle-sİnds bulundular Fırka binası önünde birikmiş yüzlerce halkın alkışla-rile buradan ayrıldılar Belediyede •ehrin intihalarına getirilmiş olan suya va şehirde Talebe pansiyonuna dair asa İle görüşüp malûmat aldılar Belediyeden çıkarken Belediye reisi Naci Beye dönerek: «Balıkesir halkının hakkımda gösterdiği samimi hislerden fevkalâde mütehassis va memnun oldum, bilhassa teşekkürlerini bildirmenizi rica ederim* d ed iri et Gazi Hı hususi olarak öğle yeme -ğinı dairelerinde yedikten sonra Lise ve Muallim mektebini çatısı altında birleştiren yeni mektebi ziyaret bu -yurdular, derslere girerek takrirleri dinlediler ve talebeyi sorgularla dinledi -ler Mektebin bütün lalonJarmı, yemek ve yatak yerlerini gezdiler, bina çok mükemmeldir, ayrılmadan müdürlük o-dannda bazı kelimeler üzerinde araştırmalar yaparak ve Türk tarihînin muhtelif kısımlarında durarak uzun müd -det kıymetli izahlarla muallim beyleri aydınlattılar Saat on yedi buçukta mektepten talebenin coşkun alkışlan, sevgileri arasında çıktılar, askeri meha-Rlde çay içtikten sonra Vali konağına döndüler Başvekilin seyahati Ankara 21 Telefonla — Barve -kil ismet Paşa Hazretleri yapacakları seyahat için pazartesi veya sah günü Ankara'dan avrılarakalrdır Gazi Hz ne Konya'da intizar Konya 21 Huıuıi — Gazi Hınin Konya'yı teşrif edeceklerini haber alan halk, günlerdeberi sÜrur İçinde büyük misafirlerini sabırsızlıkla beklemekte -dır Har tarafta pek büyük iıtikbal hazırlıklar, ikmal edilmiştir Halk, bir an evvel Büyük Gasi'ye kavuşarak taıi -matlrınm arzuıa intizar etmektedir Esnaf cemiyetleri memleketin hakikî ihtiyaçlarını tesbît için Halk Fırkasında içtima aktetmektedir, Müteahhitlerde amelenin hakkı bırakılmıyacak Dahiliye Vekâleti Vilâyetlere gön -derdiği bir tamimde ban taahhütlerin ameleyi pek fazla çalıştırdıkları halde onlara günlük iaşelerini temine bile kâfi gelmiyecek miktarda para verdikle ¦ rinden, hatta bazan hîç para vermediklerinden bu İnsafsızca muameleye meydan verilmemesini bildirmiştir ihtikar komisyonu gene toplanıyor Tetkik ihtikâr komisyonunda Belediye asan olaa Sadi Bey Suriye'ye git -liginden dokuzuncu defa olmak üzere bu komisyondaki Belediye azalığı inhİ -lâl etmiştir Vilâyet Belediyeye müra -caatle münhal azalığa yenisinin tayinini h t emiştir Yeni aza tayin edildiği takdirde komi t yon toplanarak elde mtv -cut bir şeker ihtikâr işini va sorulan salâhiyet kararına cevap geldiği takdirde ecza İhtikârı isini tetkik edecektir Bina tahririne yapılan itirazlar İstanbul'da son bina tahririne edilen itirazlar mühim bir yekûna baliğ olmuş, bunlardan muamele safaha -tını ikmal eden Fatih şubesi evraka bina vergisi temyiz komisyonuna * verilmiştir Komisyon bunların kısmı azamim haklı görerek nakzet ¦ miş, bir kısmını da gayrivarît gördüğünden evrak kesbi kat'iyet etmiştir Nakzedilenler usulen yeniden tahrire tâbi tutulacaklardır Da rü Iffü n u m efl a Hukuk Talebe Cemiyeti kongresi Geçen cuma günü aktedilecek Hukuk talebe cemiyeti kongresinin ekseriyet olmadığından toplanamadığı yazılmıştı Haber yanlıştır Hukukçular o gün toplanmış, bîr hafta evvelinden kalan içtimalarını nizamnamelerinin sarahatine bina * en ekıeriyet aramadan aklederek eski kongre heyetini iskat ve yeni bir kongre heyeti İntihap etmişler -dir Yeni kongre heyetinin riyaseti altında kongre geç vakte kadar devam etmiş, nizamnamenin mühim bir maddesi tadil edilmiştir Uç ay evvel seçilen nizamname tadil komisyonun uzun zamandanberi vazife -¦ini ifa etmediğinden mefsuh addedilerek, yeni bir beş kişilik nizam -name tadil komisyonu seçilmiştir İçtima, 17 şubat cuma günü bu kongrenin devamı suretinde tekrar bütün Hukukluların iştiraklle toplanılmasına karar verilerek nihayet bulmuştur f Zekât ve Fitrenizi Tayyare Cemiyetine veriniz Doftru **« ftll ml "t Garip bir karar Hukuk Fskültesi talebesinden bir karümiz bize şu malûmatı veriyor: «Sömestr tatilinden bilistifade memleketime gitmek istedim De-mİryollar idaresinin latll müdde-tince talebe için tenzilâtlı tarife tatabîk ettiğini duymuş ve bu tenzilâttan istifadeyi kurmuştum Fakat müracaatim menfi cevap Qe karşılandı Sebebini sordum «Yaşınız yirmi beşlen yukarıdır, ve -remeyis* dediler Harp ve aair sebeplerle yaşım ilerledi ve tahsilim biraz geç kaldı ise bu vaziyet benim talebeye verilen hah ve imtiyazlardan istifade etmeme nasıl mâni olur, anlamıyorum! Demiryollar müdİriyeti umu -miyesuıce talebeye sömestr tatilinde memleketlerine gitmeleri İçin verilen bir müsaadenin yaş De ni -Çin takyit edildiğini bîr de anlı-yamadık Darülfünun yaşı yirmi beşten yukan olan bir vatandaşın Hukuk Fakültesine talebe olmaaını ka -bul eder de Demiryollar idaresi bu hakkı nîçîn kabul etmez? • Yirmi beş yaşından yukan olan talebe şimendifer tenzilâtından istifade edemez* demek akla '80 kilodan fazla ağırlıkta olan yolcu trene binemez» tarzında verile -cek bîr emir kadar arkın gelmez mî? Bu suallere kendi kendimize cevap veremiyor ve kariimizin hakkı var diyoruz Doğru değil mi ? Tünel faciası Tahkikatı Gardfrenîn yerini ter-kettiği anlaşılıyor Evvelki gün Tünel'de t ar d fren AH Rum Ef nin raylar özerinde parçalan -ma t il e neticelenen feci kaza tahkikatına adliye ve poli» tarafından devam edilmektedir Tünel şirketi komiseri Nazim Bey de hâdise Özerine tahkikata başkana, kazanın sureti cereyanı etrafında keşif yaptırmıştır Komiser Nazım Bey bu mes'ele hakkında bİr muharririmize »unlan söylemiştir! «— Bİz de kendimize taallûk eden noktadan tetkîkat yapıyoruz Gar d frenler daima her âki katarın kablolarının bağlı olduğu vagonun baş tarafındaki mahallerinde bulunurlar Vazifeleri, kablonun kopması gibi bir kaza vukuunda katarlardı yokuş aşağı düşerek parçalanmamaları ı'çln frenleri tıkmaktır Bunun vaktile tecrübelerini yapar • mıştım Tekerleklerin altında bulunan demirden bazı baskılar frenlerle ray -lara yapışmakta ve vagonlar azami dört metro kadar lürüklendikten lonra durmaktadır Tünel arabaları Beyoğlu tarafında I-ken «ardfrenler katarların baş tarafında bulunurlar Katar Galata'ya inince pardfernlerin yari en sonra, Tünel dehlizinin hemen bir metro kadar içeririnde kalır Arabalar Beyoğlu'nda iken orada makinist ve memurlar gard-fr enleri görürler Galata tarafında iken görülmezler Kazaya gelince anlaşıldığına göre Tünelin Galata tarafından hat üzerinde işlîyen vagonlar saat üçte galata'ya İnmişler Bu hareket esnasında Ali Rıza Efendiyi, makinist ve memurlar yerinde görmüşler Katar, mukabil ıcferi yaparak Bayoğlu'na çıktığı zaman ustabaşı ve makini*! gard -freni yerinde görememişler Halbuki gardfrenlerin yarlerinden ayrılması memnudur Bunun üzerine mes'ele telefonla Galata tarafına haber verilmiştir Ali Rıza Ef orada da görülmeyince Beyoğlu merkezîne telefon edilmiş, le-ferier durdurulmuş ve mamurlar, fener-lerle Tünel dahiline girerek araştırmağa bağlamışlar ve Galata tarafından itibaren on dördüncü metrede facia île karşılaşmışlardır Kazanın luretl cereyanı hakkındaki en kuvvetli ihtimal, gardfrenin bir lü -zum üzerine yerini t erk ede'ek karanlık dehliz içeririne girmeli ve katarın hareketi üzerine yerine geçmeğe çalışması, fakat gerek duvar ile vagonlar arasındaki mesafenin darlığından, gerekse şaşkınlık yüzünden muvazenesini kaybederek rayların üzerine düşüp parçalanmış olmalından ibarettir Hâdisede şirket ve memurların bir mes'uliyetİ olup olmadığı alakadarlarca bittabi tahkik edilecektir» Mr Seril Ankara'dan geldi Amerikan sefiri Mr Şarl Seril dün Ankara'dan şehr mire gelmiş - Hileli inşaat İnşaat daha sıkı şekilde kontrol edilecek Son zamanlarda betonarme m -şaatta bazı yolsuzluklara tesadüf e-dilmîş ve bu buıusta icap eden tedbirler al'ntnıştır Bu meynnde Tek-aim'de yaptırılacak bir apartımanın projesi Belediye fen heyetine tas -dik ettirilerek işe başlandıktan sonra bu proje ortadan kaldırılmış ve yarine başka bir proje konmuştur Halbuki bilâhare inşaatın bu İkinci projeye de tevafuk etmediği anla ştlmış ve inşaat tatil edilmiştir Bu tarzda hareket edenler hak -kında takibat yapılmakta olduğu gibi badema inşaatı İdare edecek kimişler in da askı bir kontrol altında bulundurulması kararla it mlmııtır Fırkada istanbul Fırka Riyaseti H Fırkası yenî idare heyeti dün vazifeline başlamış ve ilk içtimaını aktederek riyasete ittifakla Cevdet Kerim Beyi intihap etmiştir Cevdet Kerim Bey Halk Fırkası vilâyet kongresinde verilen kararlar etrafında mrrkezi umumi ile temas etmek üzere vilâ -yet idare heyeti reisi Cevdet Kerim Bey bugün Ankara'ya gidecektir Me Ih kem eerdi© Katif Cevdet 7,5 seneye mahkûm oldu Dün Ağırcesa mahkemesinde Yeni postane karşısında gramofonca Kâmil'i öldüren Cevdet'in muhakemesi neticelenmiştir Vak'ada tsh -rifc görüldüğünden Cevdet 7,5 sene hapse mahkûm olmuştur Mahkûm oldu ve tahliye edildi Göztepe'de canbaz çadırlarından bazı eşyalar çalan ve çadır sahibi Osman'ı başından yaralıyan Musa oğlu Ahmet hakkındaki muhakeme dün Ağırceza mahkemesinde neti * eelenmiş ve Ahmet 3 ayhapse mahkûm olmuştur Fakat Ahmed'in yaşının küçüklüğü cezayı azaltıcı aa -heplerden görüldüğünden mabkü -miyet iki buçuk aya İndirilmiştir Ahmet esasen iki buçuk aydanbe-ri mevkuf bulunduğu için de dün tahliye edilmiştir MUbadela ve BskSrt BayrimObadiller kongresi bugün toplanıyor Geçen pazar günü ekseriyet olmamasından dolayı toplanamıyan gayrimübadiller kongresi bugün öğleden sonra saat skide Halkevinde inikat edecektir Kongrede gayrimübadillere ait bono tevziatı işi görüşülecektir Gayrimübadiller arasında, İçtimain bono işinin müzakeratına taallûk eden kısmının çok hararetli olacağı tahmin edilmektedir Bono ile emlak satışı Gayrimübadillere bono muka -bilinde emlâk satışı yapan komiı -yon dün de Defterdar Mustafa Beyin riyasetinde toplanmıştır Ko -misyon şimdiye kadar 800 parça emlâki müzayedeye çıkarmıştır Bun -lan ellerindeki bonolarla tamamen gayrimübadiller satın almaktadır -lar Lflmanda Gemi kurtarma inhisar şirketi Yenİ teşekkül etmekte bulunan gemi kurtarma anonim şirketi umum müdürü İstanbul meb'uıu Hamdı Bay şirketin nizamnamesini 12 kânunusanide Iktuat Vekâletine tevdi etmiştir Vekâlet mukaveleyi taıvip ederek ayni derecede alâkadar olan Maliye Vekâletine borayı tetkik gönderrniştir Formalitenin ikmalinden ve resmen anonim şirketin teşekkülü kat'iıİnden lonra hükümet bir kararname ile Boğarlar mıntakaıın-da inhisar sahasını tayin edecek vs in-hı-M filen bağlıyacaktır O vakte kadar şirketin nizamname-line ait muamelât ta ikmal olunacak ve on baş gün sonra yeni şirket faaliyete geçecektir Hükümet bu inhisara yüzde yetmiş niıbetinde hissedar olarak İştirak etmektedir Şirketin kat'I teşekkü -lünden tonra Alemdar eemiıi tamir s-d ilecektir memleket haberleri Bursa Ticaret odası reisliği Buna Hu— Intihabatı yapılan Ticaret odamızın ri ^ı-tine labık mebuslardan fabrikatör Osman Nuri Bay seçilmiştir — Musa - i'i Kân un o? anı j93~~ Siyasî icmal Beynelmilel silâh ticaret/ Bu aym sonlarına doğru toplanacak* ¦ilâhları bırakma konferansında müzakere edilecek nazik mea'elelerden biri ds silâh imal vs ticaretinin beynelmilel kontrol altına konulman meşeleridir Bu meVelenin nezaketi silâh sanayii ilerlememiş olan İkinci derecedeki devletlerin emniyet ve leJiznetİne taallûk eylemesinden İleri geliyor Asri silâhlan ve bahusus bunların ağırlarını vs çok ihtisas ve sermayeye bagh olanlarını her devlet yapamıyor Bu gibi silâhla -nn imali İngiltere, Fransa, Amerika gibi bir kaç devlete inhisar etmiş bulunu -yor İkinci derecedeki devletler kara, deniz ve hava silâhlarının çoğuna ve hatta hepsini bu memleketlerden tedarik ediyorlar Binaenalevh silâh ticaretinin kontrolü yahut men'i ikinci derecedeki devletleri asri eslehadan va müdafaa vasıtanndan mahrum ve büyük devletlerin merhametine muhtaç bırakmak dernek olacaktır Fakat diğer taraftan dahi silâh imal eden memleketlerin silahlarını sürmek için yapraklan rekabet bİr çok memleketlerde sona gelmiyen harplere yol açmıştır Meselâ Çin'de yînrü senedenberi dahilî harbîn devammda en bövflk âmil devletlerin Çin'e silâh satmakta göı -erdikleri rekabettir Çin C carın ariyet hükümeti orduları asi kuvvetleri asri silâhlarla mücehhez olduğundan bîr türlü1 esaslı surette tenkil edemiyor Cenubi Amerika'deki devletlerin arasında kanlı harplerin eksik olmaması ve hatta bugün dahî bir kaç yerde şiddetle devam eylemesi silâh imal eden memleketlerir yardımı neticesidir Filvaki 1925 senesinde beynelmilel lilâh ticaretinin kontrole tâbi tutulmsti için Cenevre'de devletler arasmda bir mukavele imzalanmıştı Lâkin bo mn -kavele ancak İngiltere, Fransa ve diver bîr kaç hükümet tarafından tasdik edildiğinden tatbik mevkiine konulamamıştı Çünkü Amerika, ltalva, Janonya va Çekoslovakya devletlerile birlikte bir çok hükümetler bu mukavelen* taıdik etmemişlerdi 929 senesinde daha şfi • muDü bir mukavele sureti hazırlanmıştı Fakat bu mukavele dahi iımalanm» mışb Şimdi Amerika R ersi cumhuru MMer" Hoover ya 1925 mukavelesinin tasdik' edilmesini yahot kendisine diğer devirli t in iıtirakîle silâh îhracmı men et ~ mek salâhiyeti verilmesini ayan meclisine teklif ederek beynelmilel rilâK ticaretinin kontrolü ve men'İ hakkında yeni bir adım daha atı'mıshT Âvari meclİıİ mezkur teklifin ikinci şıkkını kabul etmiştir Amerika beynelnülel silâh ticareti -nin kontrolü altına vaz'ı esasım kati surette kabul etmekle konferansta bu meı'elenin büyük devletler lebine hanı şimdiden kolaylaşmış oluyor Fakat ikinci derecedeki devletlerin şiddetle itiraz edecekleri ve bahusus büyük devletlerin asri silâhlarla teçhiz İş™ «*» * dilerine inhisar etmeleri teşebbüsün* karşı ihtimal müttehiden cephe alacakları tahmin olunabilir- MUHARREM FEYZİ Maarifte ve mekteplere'e Söz derleme komitelerinin fa aliyet esasları teşbit edildi Söz Derleme komitelerinin faa -liyetini; vilâyet heyeti namına ta -kip etmek üzere teşekkül eden alb kişilik komisyon Maarif idaresinde Köprülüzade Fuat Beyin riyasetin -de ilk içtimaını yapmış ve komite -¦erin takip edecekleri yolların programını tesbit etmiştir Bu esaslar bugün komitelere tebliğ edilecek -tir Yarından itibaren de komitelet faaliyete başlıyacaklardır Bir balında 6 çocuk! Kudüs'te Füiıtîn rnosevilcrİnden dol» tor Resit'İn ksnn bîr betmda 6 çocuk doğurmuştur Fakat çocukların hrpaf ölü doğmuştur Srdakai fitîr Ala Orta Aşağj Buğdaydan 13 10 9 Arpadan 16 14 13 Uzumdan 139 92 «5 lıtanbul Müftülüşjünden: 23 kânunusani pazartesi günü akşamı salı gecesi Ramazanı ş arifin 27 inci gecesi olmakla -Leylei Kadir- vs 27 kânunusani 933 cuma günü d* Bayram olduğu ilân olunur Bayram namazı Ezani saatle 2 34 Vasati saatle 7 62 ¦% Evkat cetveli 25 Ramazan Pazar 2 ' kânunsani 1933 ! ImsaV TulÛ Ogle -i-: İkindi I*kşın-: İ Kggn ı 'JU 2,7 7,13 941 j 18 l ! Vasati 5,3fi 7,90 1286 \i$8\ 17I3J Haya7 Ansiklopedisi Cumhuriyet t*vr«hinin r-*»*- a*r\*ı i i İSTANBUL — CAĞALOC ıU Telgraf ve mektup adresi: Cnmiıartyet, istanbul — Fosta kutusu: İstanbul No 24fl Pazartesi 23 KâllIinUSanİ 933 Telefon: Başmuharrir: 233«fl, Tahrir mOdarO: 23238 İdare müdürü: 2236S Matbaa; 20472 Dokuzuncu sene: No 3132 _ *Un »hilelerimiz herkese açıktır— Cumhurijefte neşrettirilecek ilanlar sin doğrudan doğrara idarehanemle dahi mı Hayat Amiklopecıisi Büyük bir kütüphaneyi bir arada evinize getiren en faydalı eserdir Her evde bir tane bulunmak lâzımdır Reisicumhur Hz Balıkesir'den Kütahya'ya Hareket Ettiler —ımm,kiaananaass-aamı»,„„,« Reisicumhur Hznin seyahatleri smınıımnnmnı ı-:,- „¦,ııııiMMnılliNiıiM»"iııcmmıınmmtmıınaımımmıı Sanayi Kredi Bankası ve Ofisi Sanayi ve Maadin Bankasının Sanayi Kredi Bankasına devri ve Sanayi Ofisi kanununun tatbikata konulması için iktiza eden muamelelere tevessül edildiği anlaşılıyor Bu mes'elenm ilk kısmı hakkındaki mü-ralealarımızı bundan evvel hu sü -tunlarda neşretmiştik Yeni kanun -lan tanzim ederken şüphesiz iyi maksatla ince eleyip sık dokuyan bir sürü yeni teşkilât tasavvur et -inişiz Çimdi dikkat olunacak şey yeni tatbikatın hiç olmazsa eski hay -ratı bozmaması olacağını pekâla Fark etmiş bulunuyorduk Yeni ka -fr» unlan sanki bugüne kadar ortada hiç bir şey yokmuş gibi taibika kalkışırsak bundan fayda yerine bir çok zararlar çıkabilirdi Hakikatte or -tada bir banka vardır, fabrikalar rvardır ve memlekette de az çok sarı a yi vardrr Bu iste ancak hayalden Kiyade hakikate yer vermekledir ki en ameli ve en hakiki yolda yürü -im üş olurduk Gene teşekkür etmek lâzım ge -İh- kl İktisat Vekâleti yeni kanun -Sarın tabikında hakiki vaziyetleri Shmal veya ihlâl etmemeğe kma e ¦ Uen bîr hattı hareket tutmtusur Eski bankanın yenî ismine devroluna-cağı anlaşılıyor Fakat bundan do -layı bankanın mevcudiyetine halel Igcimİyeceği gibi fabrikalann bu banka ile rabıtaları da bittabi m -lııta etmiyeceğine hükmedilmek mümkün oluyor Bizi acemi bir tatbik ile fena akıbetlere sürükliyebil-knek İhtimalinin korkularından kurtaran bu pişkin marifeti memnuni -yetle kaydetmek lâzımdır Fena bir tatbik bankayı bir heyula haline kalbedebilİr ve fabrikaları ise temelinden baltalayıp götürebilirdi Tabii kanunların maksadı bu değil-rli, ve bu olamazdı Onun irindir ki her şeyden evvel mevcuttan hiç bir ney kaybetmemeği istihdaf ettiği anlaşılan tatbikat pek makuldür, ve o nishette de teşekküre lâyıktır Bakılsa insanın sanayie kredi te-fnln etmek için mevcut bankanın bitaraftan sermayesini arttırmak ve diğer taraftan kendisine yeni baz? •vazifeler tahmil etmek kâfi gelir -miş diyeceği gelir Bu işin ruhunu da sermayenin arttırılması teşkil e -der Eğer kanunun dediği gibi bankanın sermayesini arttırmak için bütçeye tahsisat koymak imkânımız varsa mes'elenîn en mühim kısmı bu suretle halledilmiş olacağı şüphe -»izdir Ortada sermaye olunca onun kredide İstimaline bin bîr şekil bulmak için müşkülât çekilmez Hatta teknik itibarîle kredinin istimal tarzında bankaya kanuni mecburiyetler tahmil etmekte isabet yoktur bi -le denebilir İşin doğrusu kredinin tevziini banka idaresinin kendi takdir ve kendi mes'uliyctİne terket -meklir Yoksa kredi vermekte takip edeceği usul bir kanun ile tayin e -dilmiş olacak olan banka, yarın bu Usule göre yapılan muamelelerin fena neticelerinden kanunu mes'ul tutmağa kalkışabilir Hakikatte kredinin mebzulen ve rasgele verilmesi değil, mahalline masruf olarak verilmesidir ki fay * dalıdır Ziyan olacak kredilerin za* ran yalnız alana ve verene mün -hasır olmaz, memlekete şamil olur Adı banka olan bir müessesenin kredisinde en birinci esas her şeyden evvel sermayenin ziyana uğramamasından ibarettir, ve memleket kre -dişinde en sağlam temel de budur Bunlar o kadar bedihİ kakikatler -dir ki onlan bir kanuna koymağa hacet olmadığı gibİ gene bi- kanun ile meselâ makineler kıymetinin % SU kadarına kredi veya gene o demek olan kefalet verilir demekte de isabet yoktur Ya verilir, ya verilmez, ya daha azı verilir, hatta ya daha çoğu Bunu sağlam bir i -darenin kendi takdir ve mes'uli -yetine terketmekten başka yel yoktur Hatta ortada sarih maddelİ kanun dahi olsa bir banka idaresi gene başka türlü yapamaz Çünkü hiç b:r kanun şahsa veya millete ait bir sermayenin heder edilmesine cevaz vermeği kabul etmiş olamaz ilk bakışta yeni Kredi Bankası kanunu ile Ofis kanununun vaziyeti karıştıracağından cidden ve bihak -kın korkutabilirdi, ve bu kanunların uluorta tatbikına geçilse idi bu korkunun cidden varit olduğu da görülürdü Tatbikat bizİ bu korkudan kurtardığı için memnunuz Kanun - lll'lll'lHllllllllllllimilllllllllllllllllllllllllllllllllllMIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIImilimimin Gazi Hz dün Balıkesir'de mektepleri ziyaret ettiler Sınıflara girerek ders dinlediler, muallimlerle görüştüler Sanayiimiz için/'S Verilecek yeni Ve esaslı kararlar Gürültülü bir îetimadan sonra Gazı Hznfn r3ursa"3an mûtârakatîen*n den rneb'uelannm a İlerini Eh* infibâ":Reîricumhux sıkıyorlar Hı Balıkesir 22 AA — Reisicumhur Hazretleri bugün öğleden son • ra dairelerinden çıkarak kız ve er -kek orta mekteplerini ziyaret ettiler Şehrin etrafında bîr otomobil gezintisi yaptıktan sonra misafir kaldıkları eve döndüler Gazi Hazretleri mekteplerde sı- nıflara girerek dersleri dinlediler, talebeye darı sordular Erkek orta mektebinde müdürlük odasında muallimleri kabul buyurarak bilhassa tarih, yurt bilgisi tedrisatı ve müf -redat programları üzerinde muallimlerle bir müddet konuşmuşlardır Mabadl 4 üncü safılfeâct Resim neşri müddeti bitti Fakat güzeller resim neşrettirme, den de müsabakaya girebilirler 45 — Birsen Muvaffak Hanımın Bugün müsabakamıza giren hanım -lardan Birsen Muvaffak Hanımın re -simlerini neşrediyoruz idmııııımınıııııııınıııııııııımnnıııııtıımıııııımıııııııınıı ¦arın metinleri ne olursa olsun bunlar mevcuttan hiç bir şeyin az çok zarara uğramasını istihdaf etmiş olamıyacağı şüphesiz olduğu için tatbikatta bu esas göz önünde tutulmuştur, ve öyle yapılınca da hem kanunlar tatbik mevkiine konul -muş, hem de korkulan zararlar ve tehlikeler bertaraf edilmiştir De -mek ki vaziyetlerin hakikatlerine mutabık surette hareketle de bir çok müşkülü birden halletmek müm -kün oluyormuş Hayatta yürüyecek şey yürür ve her madde ancak yü -rüyebileceği kadar yürür Geri kalıyor banka sermayesinin teşviki sanayi kanunu muafiyet -leri üzerinde yapılacak tasarruflarla arttırılacak kısmı Kanunun yapıldığı günden bu zamana kadar geçen müddet zarfında ahval ve şeraitin buna müsait olup olmadığı tet " kİke muhtaç bir mes'eledir Bu ve -sile ile bir noktaya daha dikkat et -mek fırsatını buluyoruz ki o da ik -ısadi hayatta bilhassa kanunlarla Foto Vaylnberg bas ve boy resmi Bu resim, sonuncudur Bundan sonra, I resim neşret miyeceğiz I Mabadl 4 Uncü sahifede ıı milimininmim ıııımııııııııııııııtmnııııııımıııınnıımıtı I temin olunan vaziyetlerin istikrar ve iıtimrarındaki ehemmiyettir Kanun ile temin olunan haklarda devam kabiliyeti olmalı ve bilhassa bu ci -het pek büyük dikkat ve itinaları -miza mazhar bulunmalıdır Teşvİ -kî sanayi kanunu ile tekabbül et -tİğimiz taahhüdü unutmamağa ve bozmamağa mecburuz Denilecek ki son kanunda mua -fiyetler üzerinden kısmen tahsil o -lunacak para neticede gene onu vermiş olanlara mal edilecektir Kanu -nun bu maddeleri bu noktai nazardan tetkike muhtaç gömülmekle beraber öyle de olsa bizi alâkadarla -rın haklı şikâyetlerinden gene kur -taramaz Bugün verene yarın iade olunacak ta olsa böyle yapılacak diye herkesten gelişi güzel para a-lamayız Kaldı kl kanunun tanzi-mindenberi iktisadî ahvalin İnkişaf tarzı bu vaziyetin tekrar tetki -kini bizce zaruri kılmış görünmek -tedir YUNUS NADİ İktisat Vekilinin Bursada söylediği mühim nutuk Balıkesir 21 AA — Bugün İktisat Vaki* Celâl Bey C H Fırkası salonunda ticaret ve sanayi erbabı ve çiftçilerle hasbıhalde bulunmuştur Vila • yetin ticaret ve iktisat mıntakaıından sureti mahsusada gelen heyetler bura da hazır bulunarak dileklerini anlatmışlardır Uzun müddet süren bu toplan -mada vİfâyetin bütün iktisadı ihtiva -çatı ve bilâhare zeytin ve afyon ve kredi işleri etrafında fikir müdavelesi yapılmış ve çok istifadeli neticeler ver - miştîr Haber aldığımıza göre Vekil Beye -fendi Bursa ve Gemlik'te da zeytinlerimizle meşgul olmuş ve mütehassısları zeytin standardı için en kısa bir zamanda tetkikat icrasına memur etmiştir Balıkesir 22 AA — İktisat Vekili Mahmut Celâl Beyefendi Edremit ve Ayvalık'tan gelen heyetleri bugün tekrar kabul ederek kendilerime zeytinlerimiz hakkında konuş -muşlardır Yapılan fikir mudavele-sinde bîr zeytinyağı tasfiye fabrika-smra yapılmasında menfaat olacağı mütaleaatna varılmıştır Marmara mmtakası zeytinleri gibi Akdeniz mıntakası zeytin müstahsilleri de İktisat Vekili vasıtasile hükümetten bir zeytin enistirüsü vücude getirilme -sini rica etmişlerdir Böyle bir müessesenin kurulması zeytin istihsa-lâtının artmasına mahsulün nefaset ve güzelliğin*, dolayı»1'* bu mühim ihracat maddemizin sürümüne ço, faydalı olacaktır Bu temenni yerin • de görülmüştür Zeytinyağlarımızı is- tandardize etmek için bundan başka *re görülmemektedir Diğer taraf - ¦n Balıkesirli müstahsil ve tüccar- ar gerek bir keyif maddeaİ bulunan kahvenin ithali mukabilinde İhracat maddelerimize dış piyasalarda sürüm emin edecek olan mukaveleden ve gerek ayni maksada matuf ola * rak İktisat Vekâletince alınıp el'an ve şimdiden çok iyi neticeleri görü -len tedbirlerden dolayı hükümete izafeten İktisat Vekilimize teşek • kürlerini bildirmişlerdir iktisat Vekilinin Bursa Ticortt Odasındaki nutku Balıkesir 22 AA — 19/1/933 perşembe günü saat 15,30 da İktisat Vekili Mahmut Celâl Beyefendi Bur sa Ticaret odasını ziyaret ettiler Oda reisi ve azalarile memleketi alâka -dar eden bütün iktisadi mes'eleler mütekabil emniyt ve samimiyet havası içinde görüşüldü Oda reisi Os -man Nuri Bey odanın dileklerini şu suretle telhis etti: «Muamele vergisi bugünkü ciba -yet ve tahakkuk tarzlarİle mrmV - ket sanayiinin inkişafına manidir On bin liraca kadar musm-lr vananln- nn muafiyeti tabii rekabeti imkânsız bir hale sokmaktadır Faaliyetleri - nin hacmi bu miktarı tecavüz eden f ler ayrı ayrı mahallerde tesisatlarını taksimle muvaz;* yapmaktadırlar Mabodl 4 üncü sahifede* Benzine 'İspirto karışacak | Kanun lâyihası son şeklini aldı Gayrimübadiller kongresi dün kararlarını verdi Yeni bonolar tevzi edilecek, istanbul'daki emlâk müzayedesi durdurulacak Ankara 22 Telef onla — Benzine iıpirto karıştırma lâyihası ikmal edilmiştir Buna nazaran şimdilik benzine yüzde on nisbetinde ispirto kanştınlacaktır Çünkü ispirtolanmız ancak bu nîsbctte istihlâke kâfi gelmektedir Halbuki nisbetîn fennen yüzde kırka kadsr tahammülü vardır, ispirto istihsalâtımız ilerledikçe bu nisbet yüzde kırka kadar çıkarılacaktır Lâyiha maddelerine nazaran İspirtonun benzine karıştırılması keyfiyeti mecburi olacaktır Bu mecburiyet bazı mıntakalara inhisar etmeyip memleketin her yerine şamil olacaktır Ceza tatbikatında kaçakçılık kanunu mevaddı tatbik nacaktır ¦ şami fi kaç | olun Geçen pazar günü ekseriyet hâsıl olamadı - gı içm Gayrî -mübadiller Ce * mİyeti 6 aylık kongresini ffıİ zamname mucibince aza ekseriyeti nazan Ltibara alınma -dan aktedilmek üzere dünkü pazar gününe talik etmişti Bu kongre dün nihayet saat 14 te Halkevin ¦ de aktedilrniştir Celse açılmadan evvel münakaşaların hararetli olacağı tahmin edi - Dünkü kongerede bulunanTar3an fti kısım | iiyordu Bir kaç gündenberi rahat -sız bulunan gayrimübadiller heyeti Mabadl 2 inci sahifede Keriman H ın seyahati Dünya Güzeli salı günü Berlin'e gidecek, bilâhare Mısır'a geçecek Mm\\\W- m HaB ' V mi -IHHHBL -« ! ¦j^^ssm^^kmmw:' *wms% mmmmm Heykeltıraş Kenan Bey 1932 senesi Türkiye ve Dünya Güzellik Kraliçesi Keriman Halis Hanımın bir büstünü yapmaktadır Heykel, yakında itmam edilerek, Güzellik müsabakası vs müsameresi esnasında teşhir edilecektir Yukarıkı resim heykel ile modeli yanyana göstermektedir Dünya Güzeli Keriman Hanım ha -zırlıklarını bitirebildiği takdirde önü -müzdeki salı günü mukarrer olan Av -rupa seyahatine başlıyacakhr Keriman Hanım, pederde birlikle buradan doğru Berlin'e gidecektir Dün- ya güzeli Almanya'da on beş gün kalacak, şubatın dokuzuncu günü Alman -ya'daki Türk kulübü tarafından Berlin'de verilecek olan baloda hazır bulunacaktır Mabadl 4 üncü sahifede' Suriç Yoldaş dün geldi Fabrikaların projeleri hazırlanıyor, mütehassıslar şubatta gelecekler Uzun müd • dettenbee-i me - /uncu mem leketînde bu - lunmakta olan Sovyet Sefiri Surİç Yoldaş, dün Çiçerİn va-purile Odesa' -dan şehrimize gelmiştir Suriç Yol -daş şehrimizde bir kaç gün kaldıktan son -ra Ankara'ya gidecektir Rus Sefiri, mezunen memleketinde bu -lunduğu müd -det zarfında gerek kredi mes'elesi, gerekse bu krediye mütekabil memleketimizde kurulac ak üç fabrikaya ait hususat ye yakında şehrimize gelecek olan Rus Sefiri Suriç Yoldaş Rus mütehassıs heyetinin mesaisi etrafında hükûmetile temaslarda bu -lunmuştur Suriç Yoldaş, Ankara'da Mabadl \ üncü sahlfedcı üncü cu^^ıl^^çıktî 'Cumhuriyet Meşhur Casusla Şehir ve memleket haberleri Yazan: ABI 11 N DAV ER 70 — Mata - Hari'nİn felâketine sebebiyet veren Alman telsizlerini Fransız'lar nasıl yakaladılar ? Denaoae Atla* Ok ya ne* sahil • terinden Madrid'e kadar refakat •etiler Kadın Madril'le, Ostendc şehrindeki kumarhane ile Avrupa' nin bir çek şe+ıırerindeki büyük o telleri isleten meşhur Belçika'lı M Marquet'in idaresindr bulunan Pa~ lace - HoirU İndi Mata - Hari bİİKın zekâsına ve •etanatına rağmen, bu defa kapana girmişti O İngiliz'lerin Intelli gence Service teşkilâtını da, Fransız'ların ikinci şubesini de atlattığından emin ve bu muvaffakiyetinden memnun ve mağrur, artık ihtiras derecesini bulan bir zevkle Almanya lehine, biperva, casusluk ediyordu İspanya'nın meclisi ayanı azasından, âşıkı M Uınm sevgilisinin İspanya'ya avdetinden son derece memnundu Aşk, bu adamı deli ve kör etmişti Ateşli İspanyol Mata -Hari'yi bir ilah telikik ediyor, bu -tün hayatını onun ayaklarının dibinde geçirmeği en büyük saadet bili -yordu Fakat onun bu fedakârlığı dansözü, MadrH'teki Alman ateae-militeri binbaşı Von Kaile ile tanışmaktan ve bir kaç gün sonra onun da metresi olmaktan menedememiş-ti Mata - Hari binbaşı Von Kalle'-den sonra, Alman ateeenavalİ korvet kaptanı deniz binbaşısı Von Kroon ile de tanıştı 1 Mata Hari, Fran»a'da elde ettiği bütün malûmatı, bu iki Alman sabitine bildiriyordu Alman'lar, badından daha fazla istifade etmek için, Macb-it'tekı Fransız ateşenavalîni tabiri kadhnİle onun damı iğfaline düşürmek istediler Mata - Hari, Fransız bahriye zabitinin kalbini fethetmek İçin taarruza geçti; ne lazımsa yaptı, fakat bu Fransız, diğer vatandaşlarına nazaran bir istisna teşkil ediyordu Mata - Harı'ye karşı gayet nazik ; lâkin son derece hissiz davranıyordu Kadının casus ol-duğu Fransız bahriye zabitine haber verilerek gözünü dört açması ihtar edilmişti Onun için dartsoaün bütün işvebazlıkları tamamen akim kaldı Maamafib, ispanya'da Almanya hesabına sarfettığj djğrr mesai, bu dr rece akim kalmadı Çünkü orada bulunduğu müddetçe müttefikin vapurlar ile bitaraf şileplerden Alman denizaltı gemilerinin torpillerine kurban gidenlerin adedi çoğaldı Bu müddet zarfında, İspanya â-yan azasından Fmilio Junoy, sevgili dansözünden hiç ayrılmıyordu Ka-dm brr taraftan bu ateşli ve kıskanç İspanyol'u dİger taraftan Alman a-t aş em il it eri ile a teşena valini İnatçı ve hissiz Fransız a t esen a valini, diğer bir takım İspanyol ricalini ordu do- 111 Oeçen yaz Cumhuriyette te frisa ettiğim Fransız casusu Marta Rlchard'ın maceralarında bu zatların lkUl de mer -ruu baheetmuş takat İsimleri, kasten baaka şekilde yazılmıştı AD nıntnı ve h-nii zabitlerini İdare etmek mecburiyetinde kalmış, dimağı ve vücudu bu yorgunluğa tahammül edememişti Onun içîn endişe ve a -sabiyet içinde idi- M Junoy, sevgilisinin bu halini görerek, onu Bar- ceaona'ya götürmek, orada deniz kenarında bir köşkte, başbaşa mes'ut ve sakin bh- hayat geçirmek, Mata -Hari'yi yalnız ve tamamen kendisine hasretmek istiyordu — Orada, sıhhatiniz düzelir, neş'-eniz gelir, diyordu Mata ' Hari nihayet buna razı oldu — Pekâlâ, beraber Barcelona'ya gideriz, dedi Fakat buna imkân bulamadı Çünkü Alman istihbarat ve casusluk teşkilâtının memuru idi ve âmirleri müsaade etmedikçe bir yere gidemezdi Alman'lar ise onun, en mUhim istihbarat merkezi olan Madrît'ten başka bir yere gitmesine müsaade etmediler Aşıkının ricalarını reddederek o yıpratıcı hayatına devam etmek mecburiyetinde kaldı Her akşam, başka bir kulüpte veya otelde ye -mek yiyİyor kendisine faydalı haberler vereceğini zannettiği adam -lara sokulmağa uğraşıyor, her milliyetten bh- çok kimselerle düşüp kalkıyordu Bilhassa bahriye zabitleri, vapur süvarileri ve seyrisefain şîr ¦ ketleri erkânİle temas ediyordu Bu sayede Fas'a asker ve mühimmat taşıyan bir hayli vapuru Alman denizaltı gemilerine batırtmağa muvaf -fak oldu Hatta bazan yanlışlıkla İspanyol gemilerini ve diğer bitaraf devletlerin vapurlarını da batırttığı oldu Mata Hari'yi yakalatan telsizler Bir müddet geçtikten sonra, Mata - Harî herkesin şüphesini celbet-tiği için, artık İspanya'da Adnan'ların pek işine yaramaz olmuştu Mata - Hari hakkında okuduğum bazı Fransız eserleri, onun sebebi felâketi Madrît'tekİ Alman ateşemi-literi ile Alman ateşenavalı olduğunu iddia ediyorlar Sıhhatini tahkik imkânı olmıyan bu İddiaya göre, dansözün İşe yaramaz bir hale geldiğini ve başlarına belâ olduğunu gören bu iki Alman, onu Paris'e göndermişler ve kendisine Paris'te para verilmesini telsizle iş'ar ederek Fransız'lara yakalatmışlardır Alman'larm, Mata - Hari'yi kasten Fransız'ların eline düşürmek istediklerini bir Fransız masalı telâkki ederek bu işin nasıl cereyan etti -ğini hikâye edelim Bir sabah, binbaşı Kaile, dansöze Alman karargâhı umumisinin bir telsizini gösterdi Bu telsizde, kadının hemen Paris'e gitmesi, orada kendisinin rücudüne büyük lüzum olduğu bildiriliyordu iMabadi var r l \ Kömür İstihsalâtımız Bu sene bir buçuk milyon tonu bulacak Yapılan istalisliklerdtn anlaşıldığına göre Zonguldak'la kömür istihsalâtı har sene biraz daha artmaktadır 931 senesinde elde edilen 1115,000 ton kömür iıtihsalâtına mukabil teşrinisani 932 nihayetine kadar 1292394 ton istihsali! yapılmıştır 932 senesine ait tam istatistikler ikmal edilmek üzeredir Geçen seneki 12 aylık islihıalâtımızın 1,500,000 tonu bulacağı tahmin edilmektedir Bunda kömürlerimizi himaye eden gümrük tarifelerinin çok büyük yardı -mı olmuştur, tstihsalâtımızın artması Zonguldak'ta çatışan amelenin de mlk -1 tarım çoğaltmıştır 926 senesinde Hav- zada 6700 amele çalışırken bugünkü iş-ı cinin miktarı on bini bulmuştur I j Gürültülü bir içtimadan sonra Birinci nahlltden mabatt idare reisi İsmail Müştak Beyin ye -rrne Hüseyin Bey kongreye riyaset etmişti Evvelâ idare heyetinin cemiyetin idaresini ele aldığı gündenbe -ri geçen altı aylık müddet zarfında gayrimübadiller lehine ne gibi te -şebbuslerde bulunduğu ve bu teşebbüslerden alınabilen neticeler İazh edildikten sonra bono vaziyetine geçilerek şimdiye kadar gerek Ziraat Bankası, gerek ma İmtid urlukları tarafından ne kadar emlâk satılmış ve bunlarla ne kadar bono itfa e -dİlmİş olduğu rakamlarla gösterilmiştir Rakamlara istinaden verilen malûmata nazaran gayrimübadillere tevzi edilmiş olan bonoların miktarı yedi milyon liralığa yakın olduğu halde bugün mütedavil vaziyette ancak bir kaç yüz bin liralık bono kalmış -tır Bunlar da pek az bir zamanda itfa edilecektir Binaenaleyh ikinci bono tevziatını derpiş etmek zamanı gelmiştir İdare heyeti bu yeni tev -ziatın ne suretle yapılması muvafık olacağı hakkında kongreden direktif is 11 maştır Raporun okunmasından sonra azalar rapor hakkındaki kanaat ve iti-ralzarinı birer birer serdetmişlerdir Yeni bono tevziatı mes'elesinde bir çok mübadillerin kanaatleri ayrı ayrı idi Bunlardan bir çoğu eldeki bo -nolarm tamamen sarf edildikten sonra ikinci tertip bonoların tevziin! İstiyorlar Ancak bu sayede eldeki bonoların kıymetinin daha fazla düş-miyeceğini söylüyorlardı Diğr* bir kısım gayrimübadiller de bono alalım mı almıyalım mı? Suali karşısında mütereddit bulunuyorlardı Ekseriyetin mütaleasından çıkan netice şu oluyordu: «Yeni bono alın aın, yalnıa faizli veya vadeli olsun Eldeki mevcut mazbata ile müzayedelere iştirak edilebilsin Bu suretle bir çok bonoları ellerinde bulunduran sarraflarla karşılaşılmaz »r ifatİkâr da olmaz Müzayede açık olmamalı; çünkü bin liralık mal on bin liraya tıkıyor Eğer hükümet mutlaka bono verecekse yeni bonolar hükümet tarafından kıymetlendirilme!! ve bu bonolar umum devlet borçlarına kabul edilmelidir Hükümetin teminatlarını hariçte düşürmemek için bu eldeki bonolar aharr hiç bir su -retle satılmasın Hükümete eldrki bonoları alarak yerine yarı yarıya para vermesi rica edilsin» Münakaşalar çok hararetli ve gürültülü olmuş, bir çok aza arasındaki fikir karışıklığı o dereceyi bul -muştur ki bîr aralık vaziyete zabıta memurları müdahale etmişlerdir Gürültü yeni bono tevziatına kadar müzayedenin durdurulması mı yoksa devam eylemesi mi etrafında kopmuştur Nihayet yeni bono tev -ziinc, emlâk müzayedesinin Istan -bul'da durdurularak Anadolu'da devamına ve eski idare heyetinin faa -liyetlerinde bir kusur olmadığına dair cemiyet azası beyninde dilek ve temenni birliği hasıl olabilmiştir Bundan sonra reis Hüseyin Beyin makamatı âliyeye tazimat telgrafları çekilmesi teklifi kabul rdilmiş kongredeki mukarreratı alâkadar ma -kamat nezdinde takip edecek heyeti intihap hakkı kongre riyasetine verilerek saat altıda içtimaa nihayet verilmiştir Bazı gayrimübadilrr dün akte • dilen kongrenin ilk kanuni içtima tarihinin daha sekizinci günü içinde akti dolayısile içtimain gayri nizamî olduğunu ileri sürerek vilâyete müracaat etmişlerdir Vilâyet bu mü-racat hakkında tetkikatla bulunmak-dır Cibalide bir infilâk Tütün fabrikasında bir köza oldu, iki kişi muhtelif yerlerinden yaralandı ifahlr isleri Kooperatif elbise dağıtıyor Belediye koooerabfi tarafından hu-«-daran memurlara bayram m ima »ebe-lıle elbiae va ayakkabı var ibnesi için yerli mallar paıarına mensup Gç fabrika ile anlaşılmış ve müracaat edenlere tevziat yapılmağa başlanmıştır Kooperatiften memurlar ve aileleri istifade e* debilmektedir Yoğurt yapılan yerler ıslah edilecek Sıhhiye müfettişlari tarafından yapılan teftişat neticesinde kâse yoğurtları -nin yapılmakta olduğu yerlerin şeraiti sıhhiyeyi haiz o'ma dığı görülmüş, bu hususta Belediye daimi encümeni tarafından kat'i bir talimatname hanrlan • mağa başlanmıştır Dün TUtiin İnhisar ida resinin Ciba • li'deki fabrikasında tecrübe edilmekte olan bir makinedeki eterin ates almasile müthîs biı infilak olmuş ve iki kişi yaralanmıştır Kaza şu suretle olmuştur : Tütün Inhiıar idaresi,, kimyagerle -rinden Sabri Bry nikolınıis tütün yap-mağa mahsus bir makine vUrude getir -mektedir Bu makinedeki kasana konulan tutunun nikotini eter ve sair vasıta ve usullerle alınmaktadır Dün Cibali fab-ikasında bu makine -nin tecrübesi vapılrcaktı Kimyager Sabri Bey amele Laz Mehmed'tn yardımite hazırlığını yaparken kazanda bulunan eter birdenbire şiddetli bir infilâk ha -linde parlamıı ve makinenin başında bulunan Sabri Bey ile amele Mehmet, birdenbire bütün odayı kaphyan alev -ler içerisinde kalmışlardır Amele Meh -met üzerine fışkırarak parlıvan alevler arasından kendini kurtaramıyarak düşmüş ve bayılmış ve vücudunun dörtte üçü yandığı halde güç halle kurlarda -bilmiştir Kimyager Sabri Bey ise yüzünden, ellerinden ve ayaklarından hafifçe yaralanmıştır İnfilâk akabinde çıkan yangın fabrika amelesi ve vesaiti marifetİlc »öndurulmuştur Yaralı'ar da hastanevr kaldırılmışlardır Amele Lâz Mehmed'in hayatı tehlikede bulunmaktadır İnfilak hâdisesi fabrikada çalı -san binlerce amele arasında heyecanı mucip olmuş, amele kadın ve çocuklar ç'ğlıkiar kopararak kendilerini sokağa atmışlarda- Neden sonra mes'ele anla-şılmıs, ameleler yerlerine avdet etmiş -tir Hâdiseden bir müddet sonra İstanbul itfaiyesi de vak'a mahalline gebniş ise de yangın söndürüldüğü cihetle avdet etmiştir Polis nSbetleri Polis nöbetleri altı saatten dörde indirilmiştir Mezun polislerin tabanca tanımaları mencdilmıştir Muhtelif suçlardan dolayı attı komiser muavini polis divanına verilmiştir inhisarlar müdürü Ankara'ya gitti ' "trthîısrlat Müdürü HUsnü Bey An -kara'ya gitmiştir HUsnü Bey, idareye ait 933 bilanço ve hesaplarını da beraberinde götürmüştür Ankara'da İnhi - »arlar Vekâletile bütçe îsî Üzerinde temaslarda bulunacak Vekâlete, tamamen ikmal edilen tevhit mesaili ve yeni kadrolar hakkında izahat verecektir Hüsnü B- Ankara'da, İrhİsarlara getirilecek olan mütehassıslar işite de meşgul olacak, bir kaç güne kadar şehrimize dönecektir Semi kurtarma işleri Türk Gemi Kurtarma şirketi hissedarları dün toplanarak yeni vasi -yet etrafında görüşmüşlerdir Yeni anonim şirkete ait asli nizamnameyi Ankara'ya götürmüş ve İktisat Vekâletine takdim etmiş o-lan Amiral Vasıf Paşa İte İstanbul meb'usu Hamdi Bey şehrimize dönmüşlerdir Sirk ,'ın nizamnamesi bugünler -de Vekâlet tarafından Ticareti Bahriye müdürlüğile şirket merkezine tebliğ olunacak, bundan sonra Gemi Kurtarma şirketi filen teessüs e-derek faaliyete başlıyacaktır Şirket tarafından elde mevcut tahlisiye vesaitinin ıslahı için sim -diden bazı tedbirler alınmaktadır Tahsin Paşa vefat etti Esbak Mabeyin başkâtibi Tahsin Paşa dün Erenkoy'ündeki köşkünde vefat etmiştr Cenazesi bugün Erenköy'ünden kaldırılacak ve Eyüb'e nakledilecek aile makbereıine def -noHınacahtır Allak rahmet eylesin Bofazlar komisyonu toplanıyor Ydbaşındanberi toplanmamı» olan Bo- iâz'ar komisyonu bu çarşamba günü içtima ederek senelik raoor üzerinde tetkikatla bulunacaktır Boğazlar komis -yonuna merbut büro tarafından 933 senesine ait icraaat raporu hazırlanmağa başlanmıştır Komisyon şubatın beşine kadar bu raporun hazırlanan kısımlarını tetkikle meşgul olacaktır Bundan sonra rapor tabedilecek ve mart ayında Milletler Cemiyeti ile Boğazlar komisyonuna dahil olan hükûmetlers gönderilecek tu f- , Vatandaş! Bayramlıkların Yerli mallarımızdan; ikramların Yerli mahsullerimizden olsun! Milli İktisat at Tuınnui Ctmtyati mi? sokaklarımızın hali Belediyemiz halkın huzurunu, îs-lirahatini, sıhhi yaşayışını temin etmek hususlarında cidden vazife sever zihniyetle çalışıyordur, bunu inkâr veya tevile ne imkân var, ne insaf müsaittir Terkosun kendi elimize geçmesi, sebze hali inşası, köprülerin tamiri, yeni bir köprü inşasınm tatbik sahasına konulmak üzere olması, asri mezarlık teşebbüsleri ve saîre ve saire misaller çoktur, hepsinde de i-sabel, muvaffakiyet olduğu muhakkak Fakat bunların hiç birisi şehrin u-mumî isleri hesabına iyi görül m i yen bir hakikati söylememize mâni de -flildir, bizde belediye vezaifi denince ilk habra ve göz önüne gelen sokaklardır Halbuki sokaklarımızın ne görülecek yüzleri, ne yürünülecek üstleri olmadığını elbirlİğilc tasdik et -memiz lazımdır Şehrin bel kemikleri olan Divanyolu ve Beyoğlu İstiklâl caddelerini bir hatırlayınız - Haydi diz boyu denüyetim - topuk boyu çamur içinde ne yürümeğe, ne otomobillerin, bizim İstanbul'a has bir konfeti gibi serptikleri sifozlardan doğru dürüst dolaşmağa imkân vardır Biz diyoruz ki: Sokaklar, şehirlerin aynasıdır, onlar bakılmadıkça, ana caddeler böyle pis bırakıldıkça, tamir ve tanzim edilmedikçe, hele Avrupa'lı seyyahlara değil, halkımıza bile; asri hal ve kabristanlarımız olduğunu, operetler oynıyan bir Belediye tiyatromuz bulunduğunu, hela kendi suyumuzu kendimizin idare ettiğimizi anlatmak, anlatsak ta ikna etmek kabil olmaz Doğru değil mi ? LR oı sı indi a Liman ve vapur ücretleri Liman Sirkati ile Seyrisefain Haliç şirketi ve Sirketihayriye idaresi tarafından tarife komisyonuna gönderilen rapor ve hesapların tetki -kine ticaret müdürlüğünce devam edilmektedir Tetkikat bir kaç güne kadar nihayet bulacaktır Tarife komis -yonu, bayra mert esi toplanarak va -pur şirketlerine ait yeni tarifeleri tesbite başlıyacaktır Komisyona merbut diğer bir heyet tarafından da amele ve k*mür ücretleri üzerinde ayrıca tetkikat yapılmaktadır Maarif ıslahatı Ve Malş raporu Müsteşar, tebeddülat haberlerini tekzip ediyor Şehrimizde bulunan Maarif Müsteşarı Salih Zeki Bey kendisile gö -rüşen bir muharrirîmise şu beyanatta bulunmuştur: *— Maarifte mevzuu bahis tebeddülat şayialarının esası yoktur, t -simleri geçen bütün arkadaşlar ve ben yerli yerimİzdcyiz Maarif ma kanisraası normal bir şekilde işli -yor Buraya bayramı geçirmek için geldim Bayramertesİ vazifeme döneceğim Maarifle toplanan ıslahat komisyonu vekil beyin riyasetinde içtimalarına devam etmektedir Ma -arfimize ait bütün mes'eleler yeni -den tetkik olunmakta ve bası yeni esaalar hasırlanmaktadır Lise ve or-ta mekteplerin müfredat programı bilhassa tetkik edilmektedir Fakat söylendiği gibi liseler on bâr sınıftan on ikî sınıfa çıkarılacak değildir Mütehassıs M Malş'ın raporunda da on iki sınıfa çıkarılması hakkında bir kayıt yoktur Komisyonun yaptığı ve intaç etliği en mühim mese'lelerden biri, ilk tedrisat muallimlerinin te -kaütlüğü işidir Kanun hazirandan itibaren tatbik edilecektir M Malş'm raporu Vekâletçe tetkik edilmiş ve hükümete verilmiştir, önümüzdeki sene bu da tatbik o -lunacaktrr Huausl mektepler İçin yapılmakta olan talimatname talim ve terbiye dairesinde tetkik edilmektedir Önümüzdeki ders senesinden itibaren bu da mevkii tatbike konacaktır Mektep kitaplarının fiatını tetkik etmekte olan komisyon henüz mesaisini bitirmemiştir» Mahkeme üç tünel memuru adliyeye verildi Evvelki gün feci bar basa neticesinde Tünelde vefat eden gardfren Ali Rıza Efendinin sureti vefalı hakkındaki tahkikata devam edilmektedir Tünel şef- erinden bir kişi ite memurlardan iki kişi bu kazadan dolayı adliyeye verilmiş- terdir Kendilerinin ifadelerine müracaat edilecektir Muğla'da bir hayır cemiyeti 'jf-i' Jı Kanunusani tJ-*- Siyasî icmal İngiltere - Amerika Harp borçlan nifs'eleei bir çık -maza girmişti Amerika'ya borçlu olan devletlerden bir çoğu başta F-ansa olduğu halde İS kânunuev -vel taksitini edememişler ve yeni bî itilâfname yapılıncıya kadar hiç bir suretle tediyede bulunmıyacakları " nı bildirmişlerdi İngiltere dahi Hoo v«r moratoryomunden evvelki ât * -lâfneme mucibince sen taksit olmak şartile mezkûr taksiti tediye etmiş -ti Binaenaleyh gelecek haziranın on beşine lesadüf eden ikinci yarım senelik taksitin vadesi hulul ettiği zaman Ingllere'nin dahi tediyede bu -lunmıyacağı muhakkaktır Diğer taraftan harp borçları mes' eleaİ halledilmedikçe cihan iktisadî konferansının toplanmasından bîr fayda melhuz değildir Çünkü buh * vanın en trüyUk âmili olan bu mes'ele mevcut oldukça ikinci d-recedrk âmillerin iialesi ile buhranın orta " dan kalkmasına İmkân yoktur Bu hakikatler nihayet Amerika efkârı umumiyesi ve ricali tarafından an * laşıldı Cihan iktisadı ve para İşleri konferansına harp borçları ve güm rük tarifeleri mevzuu bahsedilme -mek şartile iştirake razn olan Ame -rrka'nın ihzari komisyondaki mu -rahhası bu iki mes'elenm konferansta müzakere «dlleSsİleceğine ahiren işaret etti Bu işaret tilerine ihzarı komisyon bir hayli samandanberi devam eden mesaisin* nihayet ve -ren raporda buhranın izalesi içm harp borçlarının yeniden tetkik ve tadili lüzumunu kaydetti Harp borçları mes'aloainin halli daha ziyade tehir edilemîyeceği Amerika'nın yeni Reisicumhuru e ¦ lup ancak martın dördünde işe baş-lıyacak olan Mister Rootevelt tara -fından dahi takdir edilmiştir Mumaileyh bir kaç gün evvel Vaşing-ton'a gelerek muvakkaten vazife başında bulunan şimdiki Reisicum -hur ile goru»muştı Bu mülakatta harp borçtan hakkında şimdiden İngiltere ile temasa girişilmeni ve martta bu iki devlet arasında bir kon ferana aktedilmeei sabık ve lâhik Reisicumhur beyninde kararlaştırıldı Amerika Hariciye Nasırına İngiltere ile temasa girişmek içîn talimat ve -rildi Her ne kadar müzakere şimdi yalnız iki devlete münhasır kalacak ite de gene bu hareket gayet mü -hİmdir Çünkü harp borçları mes'elesi artık tahrik edilmiş olduğu çıkmazdan çıkmış bulunuyor Amerika kendİaine borçlu olan devletler île ayn ayrı müıakere etmeği Ö -t ©d enberi siyasetine brr düstur ittihat eylediğinden bunlarla hep birlikte ve bahusus iktisadı konferansta u -mumî bîr surette bu maa'elayi mü -zekere edemezdi Bundan başka İS kinunuevval taksitini ödemiyen devletler ile müzakerede bulunaraı -yacağım dahi ahiren İlin ve beyan etmişti Bunun için yalnız İngiltere ile müzakere kapısı açılmıştır Maa -haza bu müzakerelerde İngiltere hü kûmetı harp borçlarının ilgası ya " hut tamirat gibi son bir bakiye ol ¦ mak üzere maktu ve muayyen bir meblâğa indirilmesi lüzumunu yalnız kendainin tediye kabiliyeti noktasından değil butun cihanın sala * hı ve Avrupa'nın selâmeti noktai na zarından müdafaa edeceği şüphe -sizdir Her halde Amerika'nın yeni Reisicumhuru tarafından harp borç lan mes'elesinin harekete getirilmesi bütün cihanı parlak ümitlere düşürecek gayet mühim siyasi ve ik * tısadi bir teşebbüstür Suratı da kayde şayandır ki Amerika'yı tn -giiterr ile harp borçları mes'elesinde birlikte çalışmağa sevkeden düşünce yalnız iktisadi ve mali değildir Son zamanlarda siyaset âleminde oldukça yalnız kalmış olan Amerika ci -han siaysetıne ait mes'elelerde ve bahusus uzak şarktaki mes'elelerde İngiltere'den müıaharet beklemek -te ve bunun için ingiltere'ye karşı cemılekâr davranmaktadır MUHARREM FEYZl laacOfte ve Söz derleme faaliyeti Vilâyet Söz derleme heyetinden se • çilen dört komite bugünden itibaren faaliyete geçecektir Söz derleme defterlerinin d* bir iki güne kadar tevziina başlanacaktır EemeteP mehaffülcf o Japon sefiri geldi Japon sefiri M Isaburo Yoshida, dün şehrimize gelmiş ve aksam tre-nilc Ankara'ya hareket etmiştir "*¦— •* Evkat cetveli 26 Ramazan Pazartesi 23 kânunsani 1933 Muğla Valisi Ömer Cevat Beyin himayesi allında Muğla'da bir koruma ve yardım heyeti teşekkül etmiş ve fakir talebenin iaşesini denıhde eylemiştir Yukarıdaki resim mektep talebeleri»» bu heyet tarafından verilen öğle yemeğini göstermektedir İmsak Trjlû Ofile İkindi I Aksan i j Eıan! IA2J 95 7,12 945 j 1? :: : Vasati j 7,19 ılamS 17143 Hayat Ansiklopedisi Cumhuriyet n , İSTANBUL — CAGALOCLU UOKUZUnCÜ Seiie: NO 3133 n mektup adresi: am-bortyet İstanbul - Poeta ta tun: İstanbul Ito 249 Telefon: Baamorıarrtr: 223M Tahrir mOdorO: 23236 İdare mÛdOrO: 2238a Uatbaa: 20472 «hlfclerimb herkese açıktır- Cnmh ariyeti* neşrettirilecek İlânlar len doğrudan dotraja İdarehanemize dabl müracaat olunabilir Salı 24 Kânunusani 933 Hin Hayat Ansiklopedisi Büyük bir kütüphaneyi bîr arada evinize getiren en faydalı eserdir Her evde bir tane bulunmak lâzımdır Reisicumhur Hz Kütahya'ya Vâsıl Oldular •ıııınn»ınıınııMmrmıınnnnnpnııiTi1ımımiBmııırt,n Yeni bîr dünya harbinin Önü nasıl alınabilir? Mösyö Lort Corç geçen gün Japonya'nın Çin üzerindeki tasallutuna karşı henüz bir çare bulunamamış olduğunu nazarı dikkate alarak: — Hâlâ dünyanın üzerinden yeni bir harp tehlikesi kalkmadı, hâlâ ufukları tehlikeli surette karanlık görüyorum Diyordu Çin - Japon mes'elesi Cenevre'de sürüklenip dururken Uzak Şark'ta üân edilmemi» bir harbin filiyan devam etmektedir Bu gidişle Japonya Çin'in Mançuri kadar ve belki daha fazla miktarlarda diğer aksamını da İş* gal edecek Alâkadar devletlerin zahiri aczi Japon i »t anasını arttırıyor görünüyor Ba ne kadar böyle devam edebilir? Bunun üânihaye böyle devam ede-miyeceğinc şüphe yoktur Fakat işler şimdiki emri vakiler halinde yürüyüp gidecek olursa günün birinde onu ancak harp ile durdurmak mümkün olabfle • çektir Uzak Şark'ta güya harbe mâni olmak için gevşek hareket eden devletler bir gün • münhasıran şimdiki bu gevşek hareketlerinin neticesi olarak -binnefu artık önüne geçilemez olmuş bir harbe «ürüklen ereklerdir Dünyanın bozuk olan tarafı yalnıa Asya'nın şarkından fbaret değildir Büyük devletlerden bir kaçının karışacağı Uzak Şark muharebesinin başka ve yeni Kc bir sebep «e vesile aramaksızın kolaylıkla yem bir dünya harbine intikal ve inkılâp edebileceğini anlamak için hiç bir kejit ve keramete ihtiyaç yoktur Mösyö Lort Corc'un hakla vardır Şimdi dünya işte böyle yeni ve daha büyük bh- yengin tehlikesile karşı karşıya bilemiyor Dünyaya yeni bir umumî harp lâzım m7 Buna dünyanın Japonya'dan gayri bil yerinde o kadar kolaylıkla taraftarlık edebilecek insan yoktur sanırız Bir harbin, hatta galipler için bile ne büyük bir felâket old-jğunu yalnız Japonya bılnııjm -"Tjtrin eeşvaruyu umumî harbe ancak nazari olarak iştirak etmiştir Şimdi onun nazarında bütün diğer büyük milletlerin keşlimi, olan takatleri iktisat buhranîle bütün bütün mefluç bir halde bulunuyor Binnefia kendisi bu buhranın en şiddetli bir şekline maruz olduğu için fırsat bu fırsattır diyerek Çin'in Fransa'dan büyük bir kısmına tasalüt eylemiştir Zavahir bu görüşe hak verecek şekilde cereyan ediyor Diğer devletler bu fevkalâde vaziyete karşı şimdiye kadar hakkın, adaletin ve sulhun icap ettirdiği hareketi ihtiyar edemediler ve edemiyorlar Japonya bu vaziyetten cesaret alarak hakla çiğnemekte daha mubalâtsız yürümekte beta görmemeğe başladı İşte dünyayı yakacak olan yeni umumi harp çıksa çıksa bu îki tarafı da suçlu vaziyetten çıkacak Ma tarafı da suçlu divoruz: Japonya •uçlu, çünkü haksız Diğer devletler suçlu, çünkü âciz Bayılacak kadar hareketsiz Japonya'nın aşikâr olan haksızlığına karşı diğer milletlerin âciz ol- " duklannı kabule imkân var mıdır? Hususîle hakkı İltizam edecek bir davada hiç âciz devlet ve millet olur mu? Japonya'nın haksız hareketini nihayet »e fakat zamanla Çin bile İşkal edebilir Diğer milletlere gelince Japonya gibi hakka karşı taarruz etmi» bîr devleti durdurmak için onların yalnız biraz yüksek sesle: — Veto! Demeleri kâfidir Beşeriyet âleminin umumi vetosuna karşı koyacak devlet yoktur ve olamaz Japonya'nın kendi baksız davasına kazandığı devletler bulunabileceğinden bahsediliyor Onların tarafta rlıklan bir dereceye kadar gidebilir, ve nihayet İcap ederse kendilerini yakabilir Eğer dünyanın ekseriyeti karar verirse • onu iltizam edecekler başta olmak üzere -Japonya derhal süngüyü indirecek ve soldan geri edecektir Çünkü bu dünyada cihan efkârının kuvvetini karşılayacak kuvvet yoktur Japonya'nın Çin'e tasallutu mes'elesi bugün Milletler Cemiyetinin elinde bulunuyor, ve esaslı bir karar verememek halinden dolayı da bo Cemiyetin en sayaf tarafını teşkil ediyor Halbuki Milletler Cemiyeti bu vesilede kendisi içîn en büyük kuvvet membaını bulabilir Japonya'ya sadece: — Haksızsın, çekil oradan! Demekle Böyle bîr ihtimale karşı laponya Milletler Cemiyetini kendisinin Cemiyetten çekileceği dadede tehdit ediyor Bu tehdidin manası yoktur Japonya'nın şimdaVi vaz ve tavrile Milletler Cemiyetinde bulunmam bile zaten manasızdır Onun Mîlletler Cemiyetinden çekilip çekilmiyeceğini düşünmeğe lüzum büe görraeksîzİn kendisine Mançu rf den çekilmesini ihtar etmek lazım- IMHIIIIiniMIIMIIMIIIII --------------¦- ¦ — ¦ 1ı * ıı \ ı ıı f 1111111 ütahya bayram yapıyor! Gazi Hz hatboyunda ve Kütahya'da halkın sonsuz tezahüratille karşılandı nmaılIHilıııırıııiHiııtiMiıı«aııiımrınmıiHnnrnınıııııı»'rıımıııııuınınıtıınıııunıııtıııııwrınwııılHiııiiııınıtı*ııııu»ıınıı-nrıını-«itı«nuııııiHii'iniMiııuıııuıı«ırııııuıiTııııılııaıımrımnnlımmıiKmnı* Millî sanayi için mutlaka programa ihtiyaç var! Alî İktisat Meclisi bu esasa ve tatbikatın* dair bir rapor hazırladı Ç-, Hz nin tetkik seyahatlerine sahne olan Kütahya - Balıkesir hattınm aene yapılan açılış merasiminde Ok tren halk tarafından alkışlanırken Kütahya 23 A A — Reisicumhur Hazretleri, Değİrmisaz istasyonunda vali Saip Beyin riyasetindeki Kütahya heyeti tarafından karşılandı Değirmisaz'da civar köyler halkı ve kömür madeni amelesi davul zurnalarla ve kurbanlar keserek Büyük Reisi aelâmladdar Gazi Hazretleri trenden inerek sevgi ve saygılarmı gösteren halka iltifatta bulundular Köylüler, zeybek oyunlarile sevinçlerin! anlatıyorlar, bir hÖylfi nazlı davranan bâr arkadaşını oyuna çağırır • ken «bu bayram gününde oynamayıp ne zaman ovnıyacaksuıa diyordu Tren yoluna devam etti Reisicumhur Harretleri, trende Kütabyalı'lan kabul buyurarak kend il erile uzun müddet vî -lâyeti işleri üzerinde konuştular Saat 14 te Taşvanlı'ya varıldı, trtaı - yonda kadın erkek, büyük bîr kalabalık içten gelen bir coşkunlukla Gazi Hazretlerini karsdaddar Halk, «yaşasın Gazi* diye bağırıyordu Trenden indikleri vakit İki üç kurban kesilmek üzere oldu -ğunu gördüler Emir ve isaretlerile buna mâm oldular İstasyonda aralanan Belediye ve C H Fırkası azalanla hükÛ -met memurlarının ve muallimlerin ellerini sıkıp hatırlarını sordular Trenin durduğu müddetçe vagonlarında kaymakamdan ve Belediye reisinden kaza İşleri hakkında malûmat alddar Bir çeyrek sonra Kütahya'ya doğru yola de -vam edildi Saat 15 te Gazî Hazretleri Kütah • ya'ya geldiler İstasyon ve civarını kaplı- k,azi Hz nin büyOk tezahürat İle tea olundukları Balıkesir istasyonu yan binlerce halkın alkışlan, heyecanlı tezahürlerde karşılandılar Şehir baştan-başa bayraklarla donatılmıştır Konya'da istikbal hazırlığı Konya 23 Hususi — Reisicumhur Hazretlerinin şehrimizi teşrif edecekleri haberi büyük meserret tevlit etmiştir Vali, Fırk- **-lediye reisleri, meb'ın -lirimiz, k' du ve fırka kumandanla -rila ileri gelen zevat kendilerini istikbal etmek üzere bugün Akşehir'e hareket : rbler Mün'im Gülcemal geldi Reisicumhur Hazretlerini Mudan • ya ve Bandırma'ya götürmüş olan Seyraefaİnin Gülcemal vapur-ı dün '«fabadt 2 inci sahifede Bursa Kraliçesi geliyor Leman Sadullah H bu hafta sonlarında gelecek ve müsabakaya girecek Güzellik müsabakamızın resîm nesri müddeti dünden itibaren bitti Artık yeni resim netretmi-yeceğiz Bursa güzeli geliyor Bursa Husus! Muhabirimizden— Bursa Güzellik Kraliçesi Leman Sadullah Hanım bu hafta •onlarında İstanbul'a gidecektir Güzelimize annesile amcası avukat Asaf Bey refakat edecekti- Leman Sadullah Hanıma şimdi/e kadar hediye verenleri bildirmiştim Bugün de kendisine elbise dikenleri yazıyorum: Güzelimizin mantosunu şehrimizin lüks bir terzihanesi olan Şehap Terzihanesi dikmiştir Zarif bir tuvaletini de Bur-sa'nın mümtaz terzilerinden Fatma Fikret Hanım dikmekledir Musa Resimsiz müsabakaya girebilirsiniz Müsabakamızın resim neşri müddetinin bittiğini yazmış -tik Fakat resim neşret -tirmeden müsabakaya gire - bilirsiniz Bunun için, idare müdürümüze bizzat, bilvasıta, telefonla ve tahriren müracaat edebilirsiniz Yalnız bayramdaki seçmeye iştirak edebilmeniz için davetiye gönderilmek üzere, sarih adresinizi bildirmeniz lâzımdır Güzellerin davetiyeleri foto: Yıldız - Bursa Bursa Güzellik Kraliçeni Leman Sad ullah Hanımın yeni bir resmi hanımların davetiyeleri dün postaya verümiştir Arife gününe kadar davetiyelerini almıyenlar arife günü idarehanemize müracaatla davetiye alabilirler Şimdiye kadar müsabakaya giren ' Mabadı 2 met tahltede l m*»«•mıımııııııtııuiHJBM tuınınnıııııiHnıııııııI ut ııııııınıiMiaıııııııııımınııııııınınıııın ııııı mimimi dünyayı bir daha yakıp yıkacak yeni bir harbin çıkmaması ihtimali azdır Japonya Şark'a harp tohumunu attı Henüz intaş rtmemiş vaziyette İken banları bin nefis Japonya'ya toplatma -lıdr- Şimdiki Milletler Cemiyeti böyle kurtulabrbr, ve düny» «ulhü böyle tesis olunabilir YUNUS NADİ dır Eger milletlerin bu sözünü tutr bütün milletlerin kcndiaile münasebetlerini katedeccklcri İhtan Japonya'nın aklını başına getirmeğe kâfidir Binnefia Japonya'nın menfaati bundadır Çünkü haksız hareketlerden çakacak harbin Japonya'yı daha büyük belâlara sokacağı u şüphe yoktur, ve eğer Akaeyı Şark'ta adalet muktazası ifa edilmezse binn'tiçe bundan bulun Brezilya Hariciye Nazırı Kahve itilâfına teşek -kür için dün aksan? Ankara'ya telefon ettf 1 Ankara 23 Telefonla — Bre - # zilya hükümeti Hariciye Nazır» 1 kzye İle aralarında yapılan kahve # itilâfından dolayı hükümetinin memnuniyet ve teşekkürünü İblâğ etmek üzere bu akşam aaal 8,5 da Riyo -dÖjaneyro'dan Ankara'yı aramış ve Ankara île hatların bozuk olmasın -dan dolayı ancak bir kaç kelime konu *a bilmiştir Nazır; daha fazla muhabere im -kânı olmadığı için salı akşamı konuşmak üzere tekrar ariyaca*mı söyle -mistir Brezilya hükümetinin Ankara'deki mümessiline kahve itilafındaki gayret ve muvaffakiyetinden dolayı ay- I nca teşekkür edildiği haber alm - ^^mıştır Ankara 21 Hususi — Hükümetin bu aene için mühim bir faaliyet programı hazırladığı ve bu proğ " ramla tatbik sahasına konulabilmesi için tetkikatta bulunulduğu ma -Iumdur Bu tetkikat devlet reisinin v« ona refakat eden hükümet erkânının seyahatleri mevzuunu teşkil ettiği gibi bir çok mütehassın heyetler de bu uğurda ayrıca çalışmak -fadırlar Diğer taraftan yapılacak işler başlanmış ve başlanması lâzımgelen büyük milli işlerin birer cüz'U olduğundan bu işlerin esaslı ve devamlı bir programa istinat ettirilmesi İhtiyacı bugün dünden fazla kendisini hissettirmiş bulunmaktadır Bu iti -barla yalnız bir senelik p*"ogr amin tatbik mevkiine konulması değil, ayni zamanda İktisadi sahada takip edilecek siyasetin de tayini mevzuu bahaolduğundan millî aanayi politikamızın daha faydalı ve daha müstakar bir şekle konulması ve yeraltı servetlerinin işletilmesi gibi mes'e ¦ İslerin esaslı kararlara bağlanması için tetkikata başlandığı gibi memleketin muhtelif istihsal «umreleri -nin mümessillerinden terekküp eden âli iktisat meclisinin de bu mes'ele-ler hakındak mutaleası aorulmuştu On beş gün evvel toplanan âli iktisat meclisi ruznameaindeki mes'e leleri ve bu meyanda yukarıda bah-settiğigimiz iki mühün mevzuu tetkik ederek neticelerini birer rapav'a Sn esaslı gayelerinden biri m OH sşmsojU pMniajfıma olan İktisat Vekülmis Mahmut Celâl Bey tesbit ettikten sonra dağıldı Raporlar bir kaç güne kadar tebyiz edilerek hükümete verilecektir Biz, aanayi erbabımızı şiddetle alâkadar eden sanayi siyaseti bak -kında meclisin noktai nazarını et -raflı bir surette izah etmeği bu hu- Yeni bir tedavi usulü Elektrikle yapılan basur memeleri ameliyatı, gayet basit bir seldi aldı Çekirge hastanesinde Tatbik edilen usul Bursa Hususi —Gazi Hazret -terinin Çekirge hasta hanesini ziya-retleri sırasında kendilerine operatör Naki Bey tarafından basur meme • leri ve fUtüllerin ağrısız ve kansız olarak tedavi edildiği izah edilmiştir Bu tedavi usulü hakkında doktor Naki Beyden alınan malûmata nazaran: Hiç bh* hasta ameliyat olduğunun farkında değil; hepei yalnız bir elektrik makinesinin işledi -ğini; operatör Naki Beyân de bu makine başında çalıştığını söylüyorlar Ameliyatların malûm acıları, ızb -rapları namına hiç kimse bîr şey duymuyormuş Hatta hiç bir hasta basur memesi bilhassa fîstül gibi kanlı ameliyat ile bir kaç defa tek -rar edilmek suretile yapılan esne -liyatlara benzer bh* şey hissetin i -yorlarmıs Bilâkis elektrik çere yanı - Operatör Maki Bey nm vücutlcrinden geçtiğini bile hissetmeden makinenin yalnız işledi - JVabadf 4 üncü sahifede ııııınnııııııımıiMinıiMiııiHiıiMiıııııuıııtıınıııııııiMilıınıııaıılıliMilllımiHmııı Timurtaş Han Eski Saray Nazırı muhakeme edilecek Tahran 23 ' A — Gazel, ler, evinde göz hapsinde tutulmakta olan sabık saray nazın Timurtar Han'ın yakında muhakeme edile • ceğini haber vermekledirler Iran Londra'va maslahatgüzar günderecek Tahran 23 A A— Londra se- T" ««" firf Mirza Ali Han' yerine Harir' Nezareti paaeperi daİreef nvhdürü I l hullah Nuri Esfrndiyari maşlahaîgüıar layin edilmiştir Fitreyi âlâ dalciklcn mi yoksa âlâ hurmadan mı vereceksin? Âlâ palamut balığından 24 üncü cüzü bugün çıktı ¦Cumhuriyet 1 r»ammuın Meşhur Casusla Yazan: ABIÜIN UAVER -- 71 — Eyfel telsizinin aldığı şifreler Mata - Harİ'nin Almanya'ya casusluk ettiğini isbat etmişti r Mezbaha Mahcuz! Şehir ve memleket haberleri Ezca fiatları Bu telsizde, Paris'e vasıl olur ol* naz, bitaraf bir devlet kançılarlığı vasıtasile kendisine Comptoir National d'Escompte bankasından 15,000 peçeta verileceği de yazılı idi Daha o gün İspanyol asıkının ¦¦•-yastan arasında Mata • Hari, Bar • celona yerme Paris*e giden trene bindi Betbaht kadın, kendisini bek-liyen feci akıbete, kendi ayağile gidiyordu Paris'te yüzbaşı Ladourt, ber gun Eiffel kulesinin zaptettiği Alman telsizlerinin halledilmiş şifrelerini okuyarak Mata - Hari'den haber bek lİyordu Bir gün Madril'lekİ ispanya sefaretinin Alman ka- argâhı umu -misine çektiği su telsizi okudu: H 21 numaralı casus Madrid'e geldi H 21, Fransız istihbarat hız -metine girinti* muvaffak olmuş • ta da Hollanda tarikti* Belçika'ya gitmek özer* iken denizde İngiliz'ler tarafından yabalanarak lapan ¦ ya'ya iade *dilmiştir Şimdi y*ni talimat ve para istiyor H 21 bana atideki malûmatı vermekledir: Alman telsizi, burada, cephe -d*ki müteaddit Fransız alaylarının işgal ettikleri mevkileri tasrih edi -yordu Bunların bir kısmı doğru, bir hışmı yanlı»lı Bandan bat ha H 21, Frarunz ri -e-ali siyasiyeimden X m bir ecnebi prensesil* gayet sıkı v* samimî müna-tebat tesit ettiğini de bildirmekte -dir Kırk sekiz saat sonra, yüzbaşı Ladouz'un önüne Alman karargâ -hı umumisinin şu telgrafını koydu -lar: «IY 21 « Fransa'ya avdet ederek vazifesine devam etmesini »öyleyi -niz Kraemrr tarafından Comptoir National dEscompte bankan üzerine çekilmiş BO00 franklık çeki Paris'te altın' Kraemer, Mata ¦ Harİ'nin daha seyahate çıkmadan evvel yüzbaşı Ladouz ile konuşurken iamini ağzından kaçırdığı Felernenk'li patates müteahhidi, daha doğrusu Alman'-lann Felemenk'feki casus nrüteah-*»!-ti İdi Alman casusu H 21'in Mata - Hari olduğuna ve yüzbaşı La • douH'rm tehditlerine ve İngiliz'lerin baş hafiye»İ Sor Bazil Tompson'un nasihatlerine rağmen, Alman'lann hesabına çalışmakta devam ettiğine şüphe kalmamışta Ban eserlerde MaU - Harİ'nin İspanyol Fransız hududunu geçer geçmez yakalandığı hikâye edilir Halbuki Fransız Casuslukla Mücadele Teşkilatı, her neden**, kadının Fransa'ya girmesine müsaade etti ve 3 kânunusani 1917 günü Mata - Harİ Paris'e vardı MaU - Hari 13 şubat - mes'um 13 değil miT - 1917 günü, yani İki ay sonra tevkif edildi Casusluğu tahakkuk eden kadına bu iki ay mühletin neden verildiğini anlamak kabil değildir Bu, hakikaten esra -rengiz bh* şeydir, ki yüzbaşı Ladous dahi kitabında bu sırrın anahtarını vermiyor Fransız casusu bir Alman kızı Mata - Harİ'nin tevkif edildiği güne kadar Paris'te neler yaptığını ve nasıl tevkif edildiğini hikâye etmeden evvel, Brendorff'un kitabından, şayanı dikkat bir parçayı nakletmek istiyorum Bİraz geriye ı*U * cu edelim Mata - Hari henüz İspanya'ya gitmemiştir ve Fransa'da bulunmak • tadır Bu esnada, pervasız bir adam olan Marki de Montessac ile beraber Almanya hesabına çalışmakta, onun mühim gördüğü şeyler hakkında malûmat toplamaktadır Dansöz bilhassa Fransız tayyarecilerinin müstakbel mesaisi ile meşgul oluyor, Fransa'nın dahili siyasetile de iştigal ederek bu memlekette sulh le -hindeki cereyanlaı hakkında da malûmat veriyordu 1916 senesinde Fransız İstihbarat Teşkilâtı, Paris'te bir kadının Al -manya hesabına harikulade bir muvaffakiyetle casusluk ettiğini haber almıştı Bu kadının ilk önce meşhur Malma/el Doktor olduğu zannedil-dise de, çok geçmeden o olmadığı tahakkuk etti Fransız'lar o tarihte Matmazel Doktör'ün Berlin'de olduğunu öğrenmişlerdi Berlindeki Fransız casusları, bunu bildirmekle be -raber Alman istihbaratına bir ka -din vasıtasile Paris'ten mütemadiyen mühim haberler gelmekte oldu ¦ ğunu da tekrar etmişlerdi Bunun ü-z er in e, şüpheler, tekrar Mata - Ha -rı'nın üzerinde toplandı ve Fransız erkânı harbİyesİ, bu İşİ kat'i surette halle karar verdL Yüzbaşı Ledou* kadını çağırdı, onunla görüştü, kendisine, Belçika'nın Alman işgali altında bulunan kısımlarında oturan ve Alman casusu olan beş kişiye hitaben beş mektup verdi Mektuplar kapalı ve üzerlerinde de bu adam -ların hakîki adresleri yazılı idi Yüzbaşı, kadına, ancak Fransız hesabına çalıştığı takdirde Fransa'da kalabileceğini söyledi Bu meklup -Un yarlerine bizzat teslim etmek 1-çın, Belçika'deki Almanlar ürerinde mevcut nüfuzundan istifade etme -sini tenbih etti Dansöze, bu hisme -tine mukabil büyük hîr para vade • dildi ve mahsuben de mühimce h • avans verildi Mata - Hari, yüzbaşı Ladouı'un odasından çıkmıştı ki î • çeri bir Fransız sabiti girdi Mabattı POr Güzellik müsabakamız Birinci sahifeden mabatt Müsabakada rey vermek istiyenler Seçme müsabakasında bulunmak ve güzellere rey vermek istiyenler, bayramın ikinci günü saat dört buçukta Mak-* im'd eki danslı çaya gelebilirler Dü • hufiye ve davetiye yoktur Evvelden yer tutmak istiyenler, Maksim mÜdİnyetine müracaat edebilirler, ilân tahifesİnde fazla tafsilât vardır Resimleri gönderiniz Kariler arasındaki müsabakaya iştirak etmek istiyen karilerden atideki tafsi -lâtı dikkati- okumalarım rica ederiz 1 — Resimleri bugünden İtibaren kabul ediyoruz Elden ve posta ile gÖnde-rebilir-inİr 9 — Şimdiye kadar neşrettiğimiz resimlerin tam olarak gönderilmesi şart -tar Eksik resim gönderen'er, mü ta bakaya girmemiş addolunurlar Eksik numaraları beş kuruş mukabilinde İda -reh a nemizden tedarik ed-hüirsİniı 3 — Bursa vt İzmir güzelleri de dahî olduğu halde en beğendiğiniz güıele ray verebilirsiniz 4 — Gazetemizde çıkan resimlerden en beğendiğinizin ismini ve mtmaratm- ' numarası yoksa yalnız ismini t bir kâğıda yazacak, iıim ve adre-iniri de ilâve ederek resimleri hari zarfın içine koyacaksınız 5 —— Resimler, şubatın yedine! günü aksanıma kadar kabul edilecektir 6 — Müsabakaya resim neşrettirmeden da giren hanımlar olduğu için, gazetede çıkan resimler arasında en eok rey alan hanım kimse, mükâfat ve hediyeler ona rey verenlere takdim edilecektir 7 — Bu mükâfatlar, 200 100 ve SO Hrakk üç mükâfat İle muhtelif hediye • terdir Neslihan Baban Hanıma Bayramın ikinci günü Maksim'de yapılacak ilk seçmeye gelmeniz için yatılan davetiye adresini* malûm Gazi Hz nin seyahatleri tBtrlnct tahifeden mabetti limanımııa avdet etmiştir Cülcemal bir kaç gün burada kaldıktan sonra bilâhare Reisicumhur Hazretlerini ahmak üzere Mersin'e gidecektir Süreyya Operetinin mOsameresinde Balıkeır 23 Hususî — Cari Hazretleri Balıkerir'de şereflerine verilen mUsamereyi teşrif ve bu meyanda Süreyya operetinin temsil ettiği Emîr operetini seyretmişlerdir Temsilden sonra operetten Üç san' -atkân kabul ederek takdirlerini İzhar buyurmuşlardır Heyet san'at -lannın âli takdire mazhar olmasından bilhassa minnettardırlar Süreyya opereti buradan Ankara'ya gi -derek temsil verecektir Uç polis komiseri Tevkif edildi Dün polis ikinci şube memurla -rından birinci komiser Muzaffer, ikinci komiser Lûtfi ve Zühtü Beyler birer rüşvet hâdisesinden maz-nunen Müddeiumumiliğin emrile tevkif edilmişlerdir OayrimObadiller kongresine i itiraz GayrimÜbed illerden dört kişinin evvelki günkü İçtimain gayrikanunl olduğu iddiasİle Vilâyete müracaat ettiklerini yazmıştık Bu itiraz varit görül -memckle beraber Vilâyet keyfiyetin bir kere de tetkikini Emniyet Müdrriyetine havle etmiştir olmadığından gönderilcmedi 1da -rehanemizden aldırmanız rica olunur efendim Evkaf, Belediye varidatını icraya verdi Belediyeye ait emlâkin mukataa ver i g ilerin d en dolayı Evkaf İdare -sile Belediye arasında çıkan İhtilâf üzerine Evkaf İdaresi tarafından Belediye iratlarından bazılarının kira larile mezbaha varidatı haczedil -mistir İstenen para miktarı seksen ban lira kadar tutmaktadır Bilhassa mezbaha varidatının haczi Belediye işlerin! sekteye uğratacak mahiyetle bulunduğundan Belediye hu -kuk mahkemesine müracaat ederek tehiri icra karan istemiştir Hukuk mahkemesince bugün bu davaya bakılacak; icranın devam veya tehiri hakkında bir karar verilecektir İcraya devam karan verildiği takdirde mezbaha varidatını Evkaf idaresi alacaktır Oto İse sfla IB xG im 33II ırü Fakir yavrulan^giyindirelimlö¦ Niçin pahalı? Sahrayicedit mezarlığı Erenköy'deki Sahrayicedit mezarlığının, zaten bir buçuk iki dönüm genişliğinde olduğu ve pek çok ta cenaze gömüldüğü için hali işba a geldiğinden va yeniden gömülen -lerin metfun ce-setleri çıkarıp yer açmak surelile defnedilebil " diğinden şikâyet edilmektedir Be -lediyenin burası için başka bir me -zarlık yeri tayin etmesi İstenilmektedir içerenkOy'e otobüs Belediye Içereköy ve Sahrayicedit ile Kadıköy arasında otobüs işletmek üzere alâkadarlara müsa - ade vermiştir Kimsesizler yurdu doldu Belediyeye ait bulunan Ayasof -ya'daki kimsesizler yurduna son günlerde müracaatlar çoğalmıştır Yurdun mevcudu yüz kırk kişiye kadar çıkmıştır Bir taraftan da rnüracaat-ler devam etmektedir Binaenaleyh şimdiye kadar kapalı bulunan bir kaç odanın daha açılarak müracaat edenlere taksi- edilmesine karar verilmiştir Bir yolsuzluğun tahkikatı bitti Bundan bir müddet evvel Kadı -köy rıhtımında tesîs edilmek itte 1 nen fidanlık mes'elesînde yolsuz hareketleri görüldüğünden dolayı Vilâyet idare heyetince haklannda tahkikat yapılmakta olan memurlara ait tahkikat bitmiştir Bunlardan sabık Cadıköy Belediye memuru Nazif, muhasibi mes'ul Şakh- va ser -mühendis Fuat Beyler hakkında men'i muhakeme ve başkâtip Ke -mal; muavin Sadullah, tahakkuk memuru Bürhanettin, fen memuru Kâmil ve mutemet Bedrettin Beyler hakkında da lüzumu muhakeme ka -ran verilmiştir Haklannda lÜzu -mu muhakeme kararı verilenlere ait evrak Adliyeye tevdi edilecek -tir Cami kahvecileri dava açtılar Belediyece Ayasofya ve saire gi -bi büyük cami avlulannın temiz tu -tutmasına ve buralardaki kahvehanelerin kaldırılmasına karar verilmiş ve bu karar tatbik edilmiştir Fakat bundan menfaatleri haleldar o-lan kahvehane sahipleri serbestli ticaretlerine mâni olunduğu iddiasile Belediye aleyhine mahkemeye mü -racaat etmişlerdir Kadıköy mezarlığı pazaryeri Kadıköy Rum mezarlığının Be -ledİyeye ait olduğuna mahkemece karar verildikten sonra Belediye buraya vazıyet etmiş ve pazar yeri o-larak kullanılmasına karar vermiştir Haftanın muayyen bir gününde bu sahada pazar kurulacaktır Bir salıncak kazasının muhakemesi Bayram yerlerinde salıncakçıhk yapan Hasan isminde bir şahıs bir bayram günü salıncakların m başından ayrılmış bir çok çocuklar da sahipsiz salıncağa binerek sallanmışlar ve içlerinden Osman isminde 10 yaşında bir çocuk yere düşmüş, salıncak basma çarpmış, küçük Osman bu sadmenin tesİrile Ölmüştür Salın erk çı Haasn'ın muhakemesine dün ikinci ceza mahkemesinde başlanmıştır Hasan salıncaklarını bağlayıp gitti -ğini ve çocukların kendisinin orada bulunmadığı sırada bağlan çözerek bin -diklerini söylemiştir Bundan sonra şahit 9 yaşında Sürpik d inlenil mistir Sürpik salıncağa bindikleri saman Hasan Ef nin orada olmadığını söylemiştir Diğer şahitlerin de dinlenilmesi için muhakeme 27 şubata talik olunmuştur Kadirga'da Kâtip-İnan cad de* İn -a de 41 numarada oturan Saİme Hanım isminde bir hanımdan aldığımız bİr mektupta denilmektedir ki: «Hayır sahihi bîr hanımın 100 İane fnkir çocuğu bsyıam müna -aebeiile sevindirdiğini gazetede o-kudüm, benim de en büyüğü yedi yaşında olmak Ürere Uç çocuğum vardu Bu minimini yavruların üstlerinde başlarında bir şey yoktur Variyetleri pek sefildir Bu memlekette hayır sahipleri çok olduğundnn bu yavrulara da yardım edecek sevindirecek bir salın nazan dikkatini celbediniz Bayrama üç gün kaldı, zengin veya ham" vakitli aileler çocuklarını giyindirmek, süslemek ve sevindirmek için hasırlanıyorlar Bu, va -tandaşlann en mukaddes hakkıdsr Fakat mali vaziyeti müsait olanlarımız, bu fakir memlekette binlerce yoksul, bakımsız, kimsezis yavru olduğunu unutmamalı ve yardımlarını e-inremesraadtrler Mımkirnrzdeki, mahallelerimiıdeki fakir çocukları düşünelim ve mübarek bayram gü-nü onları boynu bükük brrakmıya -lrm çünkü Onlar da bizimdir ! Cibali'deki Yangın ve arbede İtfaiye ve amele birbirlerini yaraladılar Evvelki gün Cibali'de tütün fab -rOcasında vukua gelen infilâk hâdisesinde yaralanan Lâz Zeki'nin ha -yatı tehlikeli bir haldedir İnfilâk münasebetile Cibali'de garip bir vak'a da tahaddüs etmiştir İtfaiye ile amele arasmda bir ar -bede olmuş, her iki taraf yekdi -gerini adam akıllı dövmüşlerdir Hatta bu yüzden yaralananlar da vardır Polis müdiriyeti dün alâka -darları celbederek ifadelerini almıştır Dayak yiyen amele dün Beledî • yeyeveMüdrf rnumîlİğe müracaat etmişlerdir a !min iddiasına nazaran fabrikanın esas kapısı açık olduğu halde itfaiye arka kapıdan gelmiş ve kilitli bulunan bu kapı -yı zorla kırarak içeriye girmiş ve kapıyı açmadığından dolayı ameleyi dövmüştür itfaiyenin iddiasına nazaran ise her iki kapı da açılmamış, ve itfaiyeye içeri sokulmak istenmemiş olduğundan kapının cebren açılmasına zarueet hasıl olmuştur Bizim yaptığımız tahkikat ta şu neticeyi vermiştir: Fabrika nizamnamesine göre böyle bir yangm zuhur ettiği zaman yangını amele söndürÜTse fabrika i-daresi ameleye naktl mükâfat verirmiş Bu sebebe binaen amele yangını başlı basma söndürmek, ıtfai -ye yi içeri sokmamak istemiştir Arbedede ameleden »e itfaiye -den yedi, sekîz kişi hafifçe yaralanmışlardır Tevkif edilenler yoktur Yalnız İsticvap yapılmaktadır Fazla çalışan muallimlere yevmiye Fazla mesai yapan İlk mektep muallimlerine beher saat için yarım lira verilmesi kararlaşmıştır Söz derleme komiteleri ilk içtimalannı yaptılar Söz derleme Vilâyet heyetinden ayrılan dört komite dün Maarif idaresinde kendilerine tahsis edilen kısımla ilk ıchmiannı yapmışlardır Bu Klimalarda her komite ayn ayn kendine ait mesai programını tesbit ctriştir Söz İtr-feme defterlerinin de bugünden itibaren tevziine başlanacaktır Komitelerin İşgal eylediği dairede her komite için kırkar gözlü birer dolap yaptnlmakladır Kelimelere ait fişler tasnif edilmiş bir halde bu dolaplarda muhbfaza edilecektir Devletten 120 lira Aylık alan ahçıbaşı Yazan: Cevat Fehmi 33 sene evvel bir şeyhülislâm konağının mutfağı - Dünyada yemekten en çok anlıyan prena kimdir? ¦ Nis'le yaaıyan bir Türk ahçun - Irak Kralının sarayında Bu kısa fakat meraklı yazı serîsini kir iki güne kadar neşre başltyacağız V-j Doktorlar Avrupa malini tercih ediyorlarmış' öledenberi umumi şikâyeti mu -cip olan ecza fiatlan hakîkaten tetkike şayan olan yüksekliğini mu -hafazada devam etmektedir Başmuharririmizin 22 tarihli nüshamırda-ki mütaleasından da anlaşılacağı veç ¦ hile ilâçlar bugünkü hayata nisbe -ten pek fahiştir Eczacılar ve doktorlarımız arasında bu mes'eleye dair yaptığımız tetkikler şu neticeyi verdi: Müstahzar ilâç imal eden ec -zadlarımız, Türkiye'de ecza fi ' atlarının diğer memleketlere nazaran daha çok ucuz olduğunu, me -vaddı iptidaiyesi hariçten tedarik edilip burada hazırlanan ilâçların Avrupa Special it elerini ara tanıya -cak derecede mükemmel olmasına rağmen dok tor lan mı zın bun lan kâfi miktarda tavsiye etmediklerin d en satılan ilâç ekseriyetinin gene Avm -pa müstahzaratına münhasır kaldı -ğmı, bu ilâçların ise gümrük aidat -lan çok yüksek olduğu için pahalı satıldığını söylüyorlar Dİğer eczacılar da ezcümle demişlerdir ki: — Eczaneler tahdit edildi Bîr eczane lâzım gelen resmî muamele ifa edilmeden yer değiştiremiyor Halbuki bu yüzden dükkân sahip -leri kiralara fevkalâde zamlar ya -parak bîzi zarurî vaziyette bırakı • yor lar Yer değiştirmediğimiz için istenilen yüksek kiralan vermek mecburiyetinde kalıyoruz Bursunla beraber biz meselâ İsviçre'de yüz yirmi kuruşa yapılan bir reçeteyi bu -rada yirmi beş kuruşa yapıyoruz» Etıbba Muhadenet Cemiyeti de doktorlarımıza 25 teşrinievvel 1932 tarihinde yaptığı bir tamimde meslektaşlarından mümkün olduğu kadar memleketimiz mahsullerini terviç etmelerini, ayni tesiri haiz ol -duğu takdirde daima ucuz ve yeril ilaçlan kullanraalannı, reçete ya -zarken hastanın mukaddes menfaa-tile birlikte memleketin hayati xa -ruretimn de göz önünde tutulma -sim rica etmiştir 13213 numaralı kontenjan kararnamesi memlekete üç ay zarfında ancak mahdut miktarda eczayı tıbbîye, malzeme ve tıbbî müstahzarlar ithaline müsaade ettiği için Etıbba Odasının meslektaşlara yaptığı bu tamimin tesiri görülmüş, bir çok dok» torlanmi» yeril müstahzaratını tercihe başlamışlardır Sıhhiye Müdürü Alî Rıza Bey dün bu hususta bir muharririrnize de -mistir kî: e— Sıhhiye Vekâleti ecza satışlarında ihtikâra mâni olmak üzere kanuni a nn a sarahat koymuştur Ec* zaneler bilhassa umumi menfaatler nazan itibara alınarak tahdit edilmiştir Bu İste halkımız müteyakkız olmalıdır Yapılan ilâçların para -sı eczacı tarafından kaydedilmekledir Fazla fiat alındığından şüphe e-dilir edilmez derhal Sıhhiye Müdi-riyetme reçete ile beraber müracaat edilmelidir Müdiriyat müfettişleri vasıtasile tahkikat yantanr ve hâ -diseyi muamele mevkiine koyarMÜ-diriyete müracaat telefonla yapıl -mamalıdır Yalnız fiatile reçetenin ve sarih adresin bize bildirilmesi kifavet eder* Siyasî icmal D^rûOffünuncSa Hukuk Talebe Cemiyetinin b:r tavzihi Hukuk Talebe Cemiyeti kongre divanı ve cemiye» idare heyeti reisleri iro-zalarile aldığımız mektuptur: «20/1/933 cuma günü Hafkevînde aktetmek istediğimiz fevkalâde kongreyi nisap olmadığından yapamadığımızı yazdığınız halde; 22/1/933 pazar günkü nüshanızda kongrenin toplandığı, eski divanı riyaset yerine yenisinin seçildiği ve nizamname encümeninin iskatüe yerine başka bir encomenm intihap olunduğu yasıldı Size verilen bu son haber tamamen yanlıştır Çünkü, kongre toplanamadığı gibi; divanı riyaset ve nizamname encümeni için yeniden intihabata geçilmesine lüzum ve İmkân da görülememiştir Ban kimselerin hâdiseyi efkân umumiyeye yanlış bildirmek istediklerini anladığımızdan mektubumuzun neşri suretile keyfiyetin izahını ve düzeltilmesini rica ederim e-f endim» Cumhuriyet— Cumartesi nüshamızda, bo kongrenin filhakika toplanama -dığııu yazmıştık Ertesi günü «Hukuk Talebe Cemiyeti kongre komitesi» im-zasîle aldığımız mektupta ise kongrenin içtima ve ban mııkarrerat ittihaz ettiği yazıldığından bu imzaya itibar ederek havadisi neşrettik Dün de yukanki tavzihi aldık Cemiyet azalan arasında çıkan bir İhtilafın bu yanlış hareketlere vesile olduğunu gördüğümüzden badema Cemiyetin resmî kâğıt ve mührile tasdik edilmemiş tebliğ ve mukarrerab neşretnvemeğe karar verdik Cemiyeti Akvam Ve Japonya Japon milleti 1894 senesinde Ctrt devleti ve 1904 senesinde Rusya Çarlığı ile harbederek milyonlarca maktul vs} mecruh zayiat vermiş ve milyarlarca masraf akma girmişti Bu kadar azird fedakârlık mukabilinde Mançurya'nrn cenubunda ahdi ban hukuk ve menafi elde etmişti Bunlardan istifade için buraya yeniden bir kaç milyar sermaye yatırmıştı Çİn'dekİ dahilî harp Mançuryal ya sirayet ederek ortalığı anara! istila ettikten sonra Japonların ahdi hukuk ve menfaatleri bir çok tecavüze uğra • mis ve bir eok Japon tebaası katli t ma uğramıştı Bunun için Mancurİ'deki Japon kuvvetleri bo havalideki a nar-i ya nihayet vermek üzere çetelere karsı askeri harekât yapm~ga mecbur kalmış -ta Bu harekât gittikçe büyüdf} ve nihayet Rus mmtakası olan Şimali Mançuri*-ye teşmil edildi ve burası dahi isral edildikten sonra harekâtı askeriye Man-curi'yi teşkil eden dört evaletten dÖr -d üncüsü ve sonuncusu Yehol eyaletine tevcih edildi Şimdi burası dahi Japonlar tarafından işgal edilmek üzere bula -nuyor MançurTde harekât baslar başlama* yani bundan bîr buçuk sene evvel Çin hükümeti Cemiyeti Akvama müracaat ederek Japonların bu hareketini bir gün resmi harbe sebep olacak bir tecavüz olduğunu iddia etmiş ve bu müessesenin müdahalesini İstemişti- Cemiyeti Akvam dahi Uzak Şarktaki ahvalin h ivin yet ini ve şimdiki Cin hükümetinin 18 evalette ancak üçünde hükmünü İcra edebÜdifrint ve diğer eyaletlerin anarşi içinde ve bir çoğun on komün ia t idaresi aranda bn ¦« lunduğonu nazan itibara almryarak müdahalede bulunmuştu Bidayette misa-km on dördüncü maddesi mucibince Ce» miyeti Akvam yalmz fld tarafı nzlaş-tn-ma tesebbfl-ile iktifa etmek İstemişti Fakat daha sonra Amerika'nın tesiri ve ikinci derecedeki devletlerin zoru ne mİsskm on beşinci maddesi mucibince müdahalede bulundu Bu maddenin dördüncü fıkrası Cemiyeti Akvamın ihtilâf halinde bulunan ski tarafın nza va muvafakati!* daimi komisyonun bîr karar suretini kabul etmesine lüzum gösteriyor Buna imkân hasıl olmadığı takdirde mezkur madde* nin beşinci fıkran mucibince Cemiyeti Akvamm daimi komisyonu ondokuzlar heyetinin iki tarafın muvafakatini is -unsal etmeksizin raporunu halzrrlamad ve ihtilâfı vakıa karşı rrtınaz edilecek tedbirleri bu raporda beyan eylemesi iktiza ediyor Şimdiye kadar mezkûr heyet İki tarafın nra ve muvafakati öe bir karar sureti meydana getirmeğe çalış -rmştı Fakat ne Janonya'yı, ne de Çin'i bir söze getiremedi MançurTnm Japonlar tarafın «lan lafı'in d en sonra burada teessüs eden Mançukuo na-nmdeki müstakil hükû -metin tasdik edilip edilmemesi mes'elesl iki tarafı r-rlashrmağa başlıca engel teşkil etmişin" Şimdî ondokuzlar heyeti müstakîlen hareket etmeğe karar var -mekle beraber iki taraftan yapılacak teklifleri tetkik etmeğe hazır bulunuyor Binaenaleyh uzlaşma ve uzlaştırma kapı» henüz büsbütün kapanmamıştır Mal ahaza vaziyet gayet nazik bulunuyor Japonya'nm Cemiyeti Akvamdan ayrılman ve bu müessesenin cihanşümul e -he-rrm i yetinin kaybolması uStttnaÜ Çok kuvvet bulmuştur MUHARREM FEYZİ Kaldırım masrafı Belediye halktan tahsilata devam ediyor Belediye tarafından yaptırılan lâğım ve kaldırım masraflarından yansının inşaat yapılan sahanm güzergâhına tesadüf eden emlâk sahiplerinden alınman hakkındaki karar tatbik «dilmekte, bu variyette olan kimselere usulen tebligat yapılarak borçlan İstenmektedir Ma -amafih; bazıları bu karara itiraz et -mektedİr Bu cümleden olarak Kısıklıdan Altuniazde'ye kadar ysptınlan bîr buçuk kilometroluk lâğım maırafının yansı bu sahanın güıergâhındaki emlâk sahiplerinden tahsil edilmek istendiği zaman Şerif Ali Haydar Paşa, ibrahim Efendi, Hacı Arif Bey ve hemşiresi Şükriye Hanımla Peyveste Hanım mahkemeye müracaat ederek bu talebin gayrikanunİ olduğuna iddâs etmişlerdir Fakat Üsküdar ınabke-nesı'nde cereyan eden bu muhakeme Belediye lehine neticelenerek yan masrafın alınması lâzım geleceğine karar verilmiştir \ Evkat cetveli 27 Ramazan Salı 24 kânunsani 1933 İmsak TolO öde İkindi ¦ksan: : Ktanl 1 20 2,3 711 945 12 j j Vasati 5 15 ?!8 1256 11 rrısS Hayat Ansiklopedisi Cumhuriyet Dokuzuncu sene: No 3133 İSTANBUL — CAGALOGLU Telgraf re mektup adresi: Cumnurtyet latsnbui _ Posta kutmır istanbul Ho «e Çarşamba 25 KânUnUSanİ 933 Telefon: Basmunarrlr: Z23M Tahrir mOdârO: 2333* idare mûdûru: 22MS Matbu 20473 ın ünitelerimiz berkrıe açıktır— Cumbarljrt te nerrrltirilerek lUnlar ttln dOftradsn doğruT» idarehanemle dabl müracaat olunabilir Hayat Ansiklopedisi Büyük bir kütüphaneyi bir arada evinize getiren en faydalı eserdir Her evde bir tane bulunmak lâzımdır Ermeni Komiteleri TUrkiyeye Girmek İçin Fırsat Bekliyor mııaı mpntmmmmmmmmmmmmm ı ıı urun ımımm11 nı,, m»,mm,„m„nn ınn1n1lı-ıt,,IMnnımı«Hmm»tm mmm ımııııııııııımıııımımııııı tıııiHinımıııımırn mnmm ıınn1 lllll İFİİ1İIİMII"! m 11111" 11 mın 1 1MI 'IIIM| 11111 "11 ¦ ımıın ¦ ııılllllllllllll'tl Spor hayatımızın Gelişi güzel inkişafı Spor havacımızda bil ya»ıyarıl:»nn l i! kdaha dünkü geç rnişe nûbetle ortada büyük farklı bir varlık bulunduğunu kabul etmemek mümkün değildir Futbolun Türkiye'deki tarihçe»! otuı seneye ya çakar, ya çıkmaz On • dan evvel mekleplerimude çocukları-mua cimnaıtîk yaptırmağı beden terbiyeni için kâfi bir den »ayardık Bunda da en büyük marifet direğe tırmanmak, barfiks ürerinde dönmek, yani bacak va kol kuvvetini arttırmaktı İtiraf etmeli ki bu da her babayiğrtin kân değildi Bütün dünyada olduğu gibi bizde de yavaş yavaş aporun, hususîle gençlik İçin, her yiğitin kân olmak lâzım gelen umumi bİr terbiye meı'elesi olduğu sezilmeğe başladı Halktan hükümete vanncıya kadar hepimiz spora as çok alâka göstermeği bu »ezinti, bo uzaktan urağa görüş İcabt bildik Gençlikte bil-baısa futbol meydan almağa yüz tuttu Atletizmin muhtelif şekillerine merak edenler görüldü Alınan neticelerin dünkü geçmişe niıbetle büyük olduğunu açık söylemek lâzımdır Bununla beraber spor sahasında da henüz sezıntİ devrinde bulunduğumura, bu h»vatın birde henüz bütün und ra erkânı kat'İ kaideler haline gelmiş v-mumi bir kanaat olamamış olduğuna dahî itiraf etmek mecburi yetmdeyis-Maarif Vekâleti genç mekteplilerin spor luılüplerile alâkasını kesti Elbet Vekâletin bunda muayyen bir noktai nazara göre hakkı yok değildir Millî Müdafaam rz re Erkim Harbiyerniı bâlâ sporun büyük ehemmiyetine büyük alâka göstermiyor vaziyette bulunuyorlar Hükümet saman saman mevcut sporculuğu elinden tutuyor gibi görünüyor, sonra da bunu bir tarafa bırakıp on*n aosklaştıgı manzaran m gösteriyor Bu vaziyet içinde kandı talikinin tayini te- 1 1---r~ amaıurterınla 1™ tsaİHnş olan spor bizde de inkişaf etmiyor değil ama az çok orsa boca halinde ve bar balda biraz gelişi güzel inkişaf ediyor Geçen sene spor teşkilâtımızın mm-taka ve federasyon vaziyetlerini anlamak için nizamnamelerini okumuş ve İşin içinden çıkamıyarak bir bilene izah ettirmek 1 uzam unu hissetmiştik Bu arkadaş bo teşkilâtı bize bütün vuzuh re belâgatile anlatmağa çalıştığı halde neticede gene çok bir şey anlıyamaımş olduğumuza re anlamadığımız kadarım Ese çarçabuk unutmuş bulunduğum uza sıran gelmişken işte burada itiraf ve Hân ederiz Anlaşılması bu kadar zor olan bej tnküâtın tetbikstte vereceği neticeler elbet karışıklıklardan kurtulamazdı Dünyanın en iade olmak lâzım gelen bir işi biz de bilmiyoruz hangi mentıkçılann hİmmetile içinden çıkılmaz bir muamma haline konulmuştur Teşkilât böyle karışık olunca evvela nnn vücude getirmek dolambaçlı yollardan yürümeğe cevaz veren bir keyfiyet olmak pek tabiidir Sonra da bu karmk ve sun'î teşkilâtın BabD İndesin! andırması zaruri bir netice olursa nihayet bunu da tabiî bulmak lazımdır O nun içindir ki biıde kulüpten kulübe Bitana'ın Mavibler ve Sanlıları etraftnd» halka kadar sirayet etmiş rekabet kav-galan görülebüdİ, ve gene bunun içindir ki kulüplerin içinde bir takım asanın yek diğerin ayağına karpuz kabuğu koymak gayretine düştükleri be* gün işitilip duruyor Umumî ıpor hayatının nâzımı muhterem ve bilhassa kulilrJerce muhterem bir heyet olmak lâzım gelen Federasyon teşkilâtına gelince bo kadar gürültü içinde çok kere onu kale almağa vakit bulunamazsa hiç şaşmazsınız tabii Sponru nihayet hayat mücadelesinin eğlenceli olduğu kadar çetin bir sahada tatbikatçısı demektir Çok dikkat, çeviklik ve fedakarlık istiyen bo mücadelenin şahıs üzerindeki terbiyevi tesiri ağırlık, itidal ve vakardır Hayatm hiç te oyuncak sayılacak bir şey olmadığı onun çok çetin olan mücadelesİndego-rülür Sporcu düşe kalka, yani ne müşkülleri yenerek bin belâ ile galip geldiği saman, ne kadar emek «arlrttiğı halde gena beceremiyerek mağlûp düştüğü saman, galip iken mağlûp olmamak ve mağlûp vaziyetinden galibiyete geçe -bilmek için tepeden tırnağa dikkat ve gayret kesilmek mecburiyetini hisseden bir mahlûktur Bütün bu çetin zorluklar ona bendi yakininden, meslektaşlann • dan başlıyarak imanlara karşı hakikaten aaygılı olmağı öğretir Sportmen dedikleri işte bu adamdır ki ahlâkta kemal derecesini bulmuş centümen demekle müsavidir Türk an'anesinde daha evvel güreş sporu vardı, ki hâlâ aı çok gene vardır Bu ıporda parmakla göıtcrilen başpeh- Gazi Hz nin seyahatleri Gazi Hz Kütahya'dan Afyon'a hareket ettiler Gazi Hz trende Afyon Valisini, Kolordu Kumandanını kabul buyurmuşlardır Kütahya 24 A A — Reisicumhur Hz bugün öğleden sonra Vilâyeti, Be -lediyeyi, C H Fırkasını ziyaret ettiler Vali bey -den vilâyet İsleri ve bilhassa mahsul ve arpa zira' atile Kütahya'ya hâ- olan san'atların bugünkü vaziyeti hakkında malûmat al - dlar Belediyeyi alâkadar eden İşler üzerinde görüştüler ve millî mücadelede Kütahya etrafında yapt-lar mücadelelere dair o zaman şehirde bulunanların hatırlarını yokladılar C H Fırkası vilâyet kaza heyefe terini kabul ettikten ve Fırka binasını gezdikten sonra asalarla uzun zaman Halkevinin başardığı isler hakkında konuştular Memleketi -misde Halkevlerinin umumiyetle çok esaslı bir ihtiyaca cevap oldukları ve şimdiden verimli bir yol üstünde bulundukları kanaatini açığa vurdular Kütahya evinin derlediği sözleri birer bire* gözden getirerek bun -lamı kaynaklarım ve kullanışlarını araştırdılar Akşam Fırka salonunda azalarla beraber konuşa konuşa çay içti -lar, ayrıbrken memnuniyetlerini söylediler Oradakilerin ellerini sıkarak doğru trene bindiler ve saat yon'a gelmişler vaktin ge olmasına rağmen istasyonda kendilerini bekliye» büyük bir halk kalabah - Küt ah va'ntn ırmnnı! manzaran gı bulmuşlardır Vali, Belediye, Fırka reisleri, Afyon meb'uslan Gazi Hazretlerini Kütahya'dan karşıladılar 16 de Afyonkarahisar'a hareket edildi Afyonkarahisar 24 AA — Reisicumhur Hz refakatlerindeki zevat ile bu gece saat 22/30 da Af-Aryonkarahisar 24 AA — Rai -sicumhor Hazretleri trende Afyon va -li-ı Fevzi Beyin riyasetindeki heyeti ve kolordu kumandanı Mustafa Paşayı kabul buyurarak vilâyet işleri hskkında konuşmuşlardır Gaıi Hazretleri Af -yon'da bir saat kadar kalarak yollarına devam etmişlerdir Kiremit fabrikasında Kütahya 23 AA — Reisicumhur Hazretleri Kütahya istasyonunda karşıcıların hatırını sorduktan sonra İstasyon civarındaki kiremit fabrikasını ziyaret ettiler Fabrikanın her tarafını gezerek nasıl işlediğini gördüler, fabrika müdürü tarafından verilen izahatı dinlediler Fabrika 4 üncü iahlfedc İlk intihabı halk yapacak! Berlin'de bulunan bir Türk hanımı müsabakaya girmek için İstanbul'a geliyor Evvelki teneki müsabakaya Güzellik müsabakamı rın Ok seçmesi bayramın ikinci günü Maksim'de verilse ek danslı çayda halk tarafından yapılacaktır Bu danslı çayda İzmir va Bursa güzelleri da hazır bulunacaktır Damlı çay serbesttir Yani davetiye yoktur Islîyenler iştirak edebilirler Fazla UfHâl İçin ilân »ahıfelerimize BBı BSUMtııııımıını n ım¦ıııııııı" lı anların en ağır başlı insanlar oldu -ğuna dikkat edilmiştir Sebebi adamın bir nevi fili ve lun'î hayat mücadelesi demek olan pehlivanlıkla kazandığı ahlâktır S-mrun bu basit ve fakat esaı kaideleri göz önünde tutularak bakıldığı za-ma sporcularımız arasında bazan kulüpten kulübe ve hatta bazan da kulüpler içinde görülen partizanlık mücade-I' I inini doğru yoldan ne yaman inhiraflar olduğunu ve olacağını aa acı teslim etmemek elde olmaz Her kulübün idareıi kendilinin Eğer bir yerde müteaddit kulüpler varsa bunlann biribirlmlr münaıebetlerinin ve mecmuanı ait işlerin idaresi ber b ıtüpten tayin edilmiş birer azadan n ürekkep delegaıyon heyetinin Bütün of ren aHtenerden bfr antp müracaat edilmesi » Berlin'den müsabakaya bir hanım geliyor Dün akşam Berlin'den idarehanemize telefon edildi Şimdi Berlin'de bulunan hû banım, müsabakaya iştirak etmek Habadl 5 İnci sall/ed» ımıııuımı Milimimi Türkiye kulüplerinin milli ve beynelmilel işleri ise kongrece tayin edilmiş bir umumi riyaset veya kitabet heyetinin Acaba Türkiye'de ıpor hayatı teşkilât olarak şu kolay ve tabii lİlıilcye irca olunamaz mı? Ondan sonradır ki Türkiye'de spor bayatına inkişaf vermek içîn her tarafta ber çeşit sahaların en guletlerini vücude getirmek kolaylaşır ve bu sayede ala kadarlarının ve giderek bütün halkın yalnız yüksek ahlâklı ıpor hayatını be-nimsiyerek yükseldikleri görülebilir diye düşünüyoruz Her halde ıpor hayatının bizde dahi adamakıllı tanzimi işİle halktan hükümete kadar hepimi -zİn ciddiyetle meşgul olacağımız zs -man gelmiştir kanaatinde bulunuyoruz YUNUS NADİ Kütahya, toprak Sanayii için Merkez olacak İktisat Vekilinin Kü -tahya'Iılarla hasbıhali Kütahya 23 AA — iktisat Vekili Mahmut Celâl Bey, bugün Kü -tabya Cumhuriyet Halk Fırkası binasında Vali ve Fırka reisi ve ticaret o-dası müdürü ile memleketin iktisadi illeri etrafında hasbıhal yaptı Kütahyalılar, şeker fabrikasının Kütahya'da kurulması için temennide bulundular Valul Bey, Eskişehir'deki fabrika -nm pancar ihtiyacını kısmen bu muhit tatmin edeceği için Kütahya'nın istifadesinin büyük olacağını, son sistem makinelerin amele adedini azaltmış olduğunu anlattı Fikir müdaveleıindc Türkiye'nin ihtiyacı olan toprak mamulâtı yapacak sanayie Kütahya'nın daha elverişli olduğu tebarüz etti 'Mabadı 4 üncü lahiftde Amerika eşyası Serbestçe gelecek Yeni mukavele Heyeti Vekilece kabul edildi Ankara 24 Hususi — Türkiye ve Amerika arasındaki umumî mübadele hareketi Türkiye lehine olduğu ve A-nerka Müttehit Cumhuriyetlerinde Tür-k,^ İthtlâtına hara, tahdidat beâoaana-dığı cihetle Amerika'ya karsı umumi muvazene esası tarafımızdan kabul edilmiş ve Amerika'ya vakî İhracatımız esmanı azami had olmak üzere Amerika'nın memleketimizde tayın edilecek bir üste dahilinde serbestçe ve kontenjan harici olarak mal İthal etmesi Hariciye va İktisat Vekillerinin teklifleri üzerine Heyeti Vekilece kabul edürniştir /Tasan Bey" Bükreş'e gide Balkan Konseyi Hasan ve Eşref Beyler Bükreş'e gidiyorlar Büyük Mil let Meclisi ikinci reisi ve Türk Balkan Birliği e*hi Trabzon meb'usu Hasan Bey dün Ankara'dan şehrimize gelmiştir Hasan Bey, Birlik kâtibi u-mumisî Ruşen Eşref Bey ve diğer konsey a-zalarile birlikte bir iki güne kada çektir Murahhaslarımız Bükreş'te gelecek hafta içinde toplanacak olan Balkan konferansı konsey içtima -ma iştirak edeceklerdir Bu İçtimada gelecek sene Belgrat'ta toplanacak olan dördüncü Balkan konferansına ait rurname hazırlanacaktır Sivas - Erzurum Hattı inşaatı Şirket, Emlâk Bankasile bono işini görüşüyor Ankara 24 Huıuat — Sivas - Erzurum hattının inşası hakkında Foka biraderlerin Nafıa Vekâleti ile müzakeresi devam etmektedir Vekâlet onlara kafî teklifini bndiımİstir Ancak tedi-yalın 1936 dan sonra olman cihet ile şirketin kat'i cevabı vermesi Emlâk Bankası ile olan müzakeresine bağhdu Banka, geçen sene diğer demiryollar inşaatı için şirketin alacağı bİr milyon dolarlık hükümet bonolarını kırmıştı Bu sene de ayni muameleyi yaptığı takdirde müzakere ve bitmiş natarile bakılabilir Banka diğer taraftan müzakereyi müdür Hakkı Saffet Bevle Fuat Bey idare etmektedir Şirketle banka arasında is-konlo miktan henüz halledilmemiştir Kanser münakaşası Üç maruf doktor, kanser sari değildir diyorlar! Akil Muhtar, M Kemal ve Neşet Ömer B lere göre irsiyetle intikal varit değildir Kanser hastalığı hakkında memleketimizin maruf doktorları muhte • lif kanaatler ileri ¦ürmüşlerdi Kanserin ir siy eti, mik-robiyet ve yahut sirayeti, rantken veya radyomla tedavisi imkânı olup olmadığı etrafında efkârı umumiyeyi tenvir etmek üzere dün de profesör Akil Muhtar ve Operatör M Kema Beylere müracaat ettik Akil Muhtar bey diyor kil s— Kanser mes'elesi bütün memleketlerde büyük bir ehemmiyette mütalaa edilmektedir Bu münasebetle bir çok kanser müesseseleri yapılmıştır Buna rağmen bo sorduğunuz suallere fen henüz kat'i ha- cevap verecek mevkide değildir Kanserin maherobu olabileceğini gösteren bir tecrübe varsa aksini iddia eden leri haklı gösterecek te bir çok tecrü -beler vardır Bu ana kadar yalnız ta • vuktınn bir nevi sarkomunu ezerek por- Doktor Ak!l Muhtar B Doktor Neart Ömer Bey selen süzgeçlerden geçirildikten sonra sürün tüyü diğer tavuklara şırınga at -mek suretile ayni hastalığı onlara da sirayet ettirmek mümkün olmuştur Bo tecrübe tavuk »ark om on un porselen süz geçten geçebilen bir Virüz tarafından tevlit edilebileceğini gösterir Lâkin bat tavuk sarkomu hakiki bir kamer midir? Bu nokta sayanı tetkiktir Bilhassa diğer hayvanlarda bulunan kanserlerle ayni tecrübeler bir çok defalar yapılmış, hiç bir zaman müsbet bir netice alınma - »faoadl fl mcı tahiteds Yunan Meclisi feshedildi Muhalifler Reisicumhurun mahkemeye şevki için bir tahrir hazırladılar! Atina 24 Hususi — Ayan mee • Ksi Rei» i cumhurun meclisi meb'usanm feshi hakkındaki tezkerelini müzakere etmek üzere dün saat beşte fevkalade olarak toplanmıştır Içitmada İlk snrü alan Başvekil M Vennelos mes*elenin mü ita c e'en müzakeresini istemiş, mee • Etin feshile yeni İntihabat icraıınm, bin-netîce devamlı ve kuvvetli bîr hükû -metin işbasına gelmesinin zaruri olduğunu söyledikten sonra bu hususta Cum-hurreisine gönderdiği mektubun suretini okumuştur Başvekilin bu beyanatı halk fırkasına mensup âysn azasının şiddetli muhalefetine maruz kalmış, bir müddet mee -liste müzakere icrası imkân haricine çıkmıştır Caldaris tanaftarlan bilâhare söz alarak Cumhurrei«inin ve M Vcnize» los'un bu hareketlerini kanunu esasiye muhalif olarak tavsif eylemider ve har îkİıİni de kanunu esasiye muhalif hareketle ithama kal kısmışlar d sr Tekrar söz alan M Venizelos Çal -deri» taraftarlarının gerek hükümeti ve gerekse Cumhurretımi itham için söyledikleri sözlerin ciddiyetten feri esassız şevler oldueunu an'atmı», kendisinin mı»»mıııı»ı»¦umumilim Yunan KetrleumJıuri af Zatmti Kral Kostantİn samanında mecliste ı Lütfen sahifeyt çepfrinla kömürcünün keyfi var!, 24 üncü cüzü bugün çıktı 'Cumhuriyet Meşhur Casuslar Şehir ve memleket haberleri 1 Yazan: ABIDIR UAVER -- 72 — Casusluğun tehlikelerinde o da heyecan duyduğu için yüzbaşıyı teşvik ediyordu Bu, 1915 ««netinde ağnr suretle Turalandıktan sonra Alman'lar tarafından e»ir edilen Kont Chilly 9İIIİ •aminde bir yüzbaşı idiYUrba-şmın, bir daha harp edem i re* ek kadar malûl olduğu anlaşıldığından isviçre'ye gönder İl erek orada, Fransa'ya esh- dusmüş olan malûl bir Alman sabitile mübadele edildi- Kont CİMİN Almanya'da Lken ken diline bb- baytarın kın olan Hanna YVtttig iamînde güzel bir Alman hastabakıcı kıs bakmıştı Bu kıı, tıp tnbıılmın ilk kısımlarını İsviçre'de yapmıştı İki genç bh-bkİBİ ae-rdl • 1er Oıilly, mübadele edilmek Uzara Lauaanna Lozan şehrine gönderildiği saman Hanna YVittig da onunla beraber gitti O zaman Lausanne Fransa ile Almanya arazında, bir is-tihbarat va casusluk merkezi idi Orada bu İki devletin büyük iıtih -barat şubeleri tesis edilmişti En mühim casuslar, vazifeye gidip gelirken oradan geçerlerdi Maluliyeti, cephede bb- vazife almasına mini olan Kont Chilly çok vatanperver bir gençti Fransa'ya bu suretle olsun hizmet etmek mak»adile oa -susluk yapmağa karar vermişti Sevgilisi olan Alman lan, Hanna VVittig hayalperest, romantik tabi - atli, aklına, geleni yapan bir kadındı Casusluğun tehlikolerinde tatlı bir heyecan burduğu içm, o da yüzbaşıyı mütemadiyen teşrik ediyordu Kont Chilly, âmirlerinin m ura * «deıini almadan amatörce casusluğa, başlamısh Hnnna bu hususta İlk adımı atarak arkasındaki hasta ba * ktca elbisesini çıkardı İtina İla slla -lendi- Zaten güzel bir kad-ndı Da* ba güzelletti Hayalperestliği, ken -dişine bir garabet, bir başkalık ta veriyordu Geceleri Lauıanne'deki barları ve eğlence yerlerini gezmeğe başladı Bir gece, talih ve tesadüfün büyük bir yardımile bir muhavere İşiterek dinledi Büyük bir otelin lokantasında, almanca, konuşan İki ark ekten brrf eff 2T» rumuzunu birdenbire ağrından Inçmaııl Hanna dikkat va kulak kesildi Meçhul a -damlar, elde ettikler* bazı lıtîhba -rah bna ederek Alman'ların bu ma -lûmatı almasındaki ehemmiyetten bahsettiler Amatör casus, hemen otelden çıkarak yüzbaşıyı buldu İşittiklerin! ona anlattı Kont Chîlly, sevgilİımln naklettiği muhavereyi dikkatle dinlemişti Hanna'n-n, almanca konuşan ak| adamın ağzından biraz evvel duyduğu haber, husuıî bîr mahiyet ve ehemmiyeti haizdi Yüzbaşı, gene tesadUflln yardımile bu hnbrrin Almanlara bildirildiğini de Öğren " d! MUhim miktarda Franıız kıtaatının mevzi değiştirdiklerine dair o~ Lan ve Fransız'lar tarafından son derece gİılİ tutulan bu harekâtın Alman'ların malûmu olduğu Alman karargâhının merkezi olan Charlc-ville'deki Franıız casuıları tarafından haber verilmişti Kont Chilly, düşUne düşüne bu işin sırrını bul -mağa çalıştı Ahıal, *u şekilde cereyan etmîf olsa gerekti H 21 numaralı casus, bu malûmatı Fransa'dan alarak Alman'lara bildirmişti Bu H 21 numaralı casusun kim olduğunu ve nerede çalıştığını öğrenmenin pek mühim bir şey oldr*una karar verdi Metresİle beraber trene binerek Paris'e gitti ve do£ru yüzbaşı Ladoun'u ziyaret etti Biraz evvel Mata - Hari yüzbaşı La do u*'un yanından çıkmışU İkinci şube reisi ChilIy'İn kendisine anlattıklarından çok memnun oldu H 21 in, mühim Fransız kıtaatının mevki değiştir -diklerini haber veren casus olduğuna şüphe yoktu Fransa'da faaliyet gösteren bu esrarengiz casusu bulmak husuıunda bir adım atılmış, hİç olmazsa numarası öğrenilmişti Bu numaranın lüzumu ve onu öğrenmenin ehemmiyeti vardı Her muharip memleketin istihbarat dairelerine gelen telgrafnamelerde casusların, isimleri değil, mimara lan zikredilir Numaralan, meselâ bir ticaret malının markası imiş gibi, alelade telgrafların masum lisanı arasına sokuşturmak kabildi Telgrafı alan va numaranın hakiki manasını bilen istihbarat âmiri, telgrafnamenin altında kat'iyyen kendisinden şUphe edilmİven bir adamın va muteber, namuslu bir ticaret evinin imzası da olta, derakap İŞİ anladı Casus numara ve remizlerinin zayıf tarafı, casusların çokluğu yü -zÜnden, hepsini hatırda tutmak imkânı olmaması ve her numara va remzin kİme ait olduğunu gösteren bİr on il defterî tutmak mecburiyeti idî Son derece gizli kalması lâzım gelen bu gibi malûmatı, bir deftere kaydetmek ise, her zaman, son derece tehlikeli bîr şeydi Yüzbaşı Ladous, bu haberi Öğrenince hemen Berlin'deki Fransız casuslarına, her na pahasına olursa olsun, H 21 in kîm olduğunu öğrenmelerini âmir mektuplar yazdırdı Sonra, Kont CbİlIy'nin kendasi İle meşgul oldu Malûl yüzbaşı, arkadaşına casusluk etmek istediğim löyle-di iMabaâl x-ar kallrrette kalan hükümetlerin meclîsi feshetme!erine hiç bir vakit itiraz at -medigini büdirmİsor Başvekil meclis huzuruna çıksa büe 121 muhalif raya karşı 124 muvafık rey alacağının mu -hakkak olduğunu, buna rağmen meclis huzuruna çıkmayı doğru bulmadığını söylemiştir Başvekilin bu beyanatından sonra müzakere kâfi görülmüş, reye müracaat a-düİnce 20 muhalif reye karşı 72 reyle meclîsi meb'utanın feshinin kabul edildiği anlaşılmıştır Atma 24 Hususi — Ayan meclisince, meclisi meb'usanın feshine karar verilmesi üzerine Cumhurreiıi mecli -sin feshile martın beşinde yeni intihabat icran hakkındaki emirnameyi imıala -mu emirname hükümetin resmi gaze-tesile ve diğer gazetelerle İlân olunmuş -tor Atma 24 Hususi — Çaldariı ta -raftarlan Cumhurreisnün hükümetçe meclisin feshi hnkkmda verilen karan kabul ettiğini öğrenince meclisteki denelerinde içtima ederek Curnhurreisİnin kanunu esasiye muhalif hareketi dola-ruüt husuıî mahkemeye tevki hakkında 89 imzalı bir takrir tanzim etmişlerdir Fakat meclis feshedilmiş olduğundan bu 89 meb'uaon verdiği takririn kanuni bir mahiyeti yoktur Bu takrire Çaldaris, Kondilis ve Me -taksaa ta imza atmışlardır «Sümsüklerde 22,5 mark tazminat isteniyor Almanya'da bİr firma İstanbul'da bir müşterisine küçük 5 paket şerit göndermiş, bu şeritler gümrükleri -m izce memnudur damgasile ia -de olunmuştur Firma bu iade keyfiyeti uzarına İstanbul Ticaret O -da sına bir mektup göndermiş ve demiştir klı «— Şeritler ipekten değil, pamuktandı Binaenaleyh sizin gümrük eksperleriniz yanılmışlardır Onla -rm kalasım ben na diye çekeyim Bunları göndermek İçin sarfettİğim 22 buçuk markı gümrükten alarak liri rica ederim» Meclis Reisi Kâzım Paça Hz bııçrün Adana'ya dönecekler Meram 24 f AA — Meclis Reisi Kftstm Paşa Hı, dün Öğle treni ile şehrimize teşrif etmişlerdir Mersin'den, meb'uılanmız Hamdi ve Fİkri Beylerle Valİ, Belediye ve Fırka reisleri alay ve jandarma kumandanı, Kazam Paaa Hazretlerini Yenice'de Vi t hududunda karşılamışlardır Paşa Hazretlerine refikaları Hanımefendi İle fırka kumandanı Keramettin Paşa ve Adana meb'uıu Zamir Bpy refakat etmektedir Treni Tarsus'ta polis, jandarma, mektepliler ve büyük bîr halk kütlesi karşılamış ve Paşa Hazretleri, İstasyonda trenden inerek halk île temas etmişlerdir Tren, M er -sin'e geldiğinde askeri kıt'a ve bando ile daha büyük bb- kalabalık Meclis Reisimizi alkışlarla karşıladılar Paşa Hazretleri, kendilerini oe -lâmlıyan asker ve mekteplilerin hatırlarını sormuşlar ve zabitlerimi - zin ayn, ayrı ellerini sıkarak illi -fatta bulunmuşlardır İki mektepli hanım tarafından Reis Paşaya bU -ketler verilmiş va otomobillerle o-turmalartna ayrılan tüccardan Sait Arif Beyin yalısını tesrİf ederek öğle yemeğini orada yemişlerdir Paşa Hazretleri, öğleden sonra askerî alayı, Vilâyet makamını ve Belediye ve C H Firkatini ziyaret buyurmuşlardır Bu akşam, tüccar kulübünde Belediye tarafından şereflerine 40 kişilik bir ziyafet verilecektir Meclis Reni Paşa, bugünü de Mersin'de geçirdikten sonra yann Tarsus'a uğrıyarak Adana'ya döneceklerdir Şehrimİzdcki bütün bina ve dükkânlar, şereflerine bugün bayraklarla donat ılmışttr Tünel faciasının Verdiği dersler Alâkadar memurların da ihmali olduğu anlaşıldı Tünel faciası etrsfındaki tahkikata bir taraftan adliye, diğer taraftan şirket komiserliği ehemmiyetle devam etmekledir Komiser raagzaa "kav hadise hakkm -da hazırladığı mufassal raporu Nafıa Vekâletine gönde-miıtlr Bundan baş -ka, gene komiserlik tarafından, evvelce Tüne' arabalarının tahrikinde fevkalâde teyakkuz ve dikkatle hareket edilmesi Ve emniyet le tbirVr'nin asla ihmal e -d ü meme»i hakkında Tünel şirketine yapılmış olan teb'ıVat bu hadîse Üzerine ehemmiyetle ve şiddetle tekrar edilmiş -tir Facia tahkikatı, İnkişaf ettikçe kaza hadisesinde başka memurların ihmal ve lâkavdiıînln de âmîl olduğu anlaşılmaktadır Son facia, hareketten evvel icap edan kontrolün yanılmadiği va gardfren yarinde olmadığı halde katarın tahrik edildiğini meydana çıkarmıştır Alâkadar mehafilde halkın hayat va mematını a-lâkadar eden bu ihmal sarih bir cürüm olarak telâkki edilmektedir Dün bu hususu tetkik edan bir mn -beTİrim's T0"»l anketi hüknmet ko -m iteri Nârım Beyle görüşmüş ve kandilinden şu izahatı almıştır i e — Gexdfrenlerin vazifesi arabaların merbut bulunduğu kabloru kontrol ermektir Bîr kaza vukuunda hemen Önlerindeki frenî kuManarok katan durdurmaları lazımdır Başka hîç bir işleri yoktur Card freni erin iş emasmda mevkiler inden ayrılmaları kat'iyyen yatak olduğu gibi gardrrerrsrz bir araba da ha -reket ettirilemez Diğer memurların da hae hareket esnasında gardfrenin yerinde «lur nlmadıeım kontrol etmeleri vazifeleridir Çünkü yalnız başına mev -künde olan bir adamın birdenbire öIQ-vermesi pekâlâ kabildir Bu takdirde katar gardfren sİı hareket etmiş olur Bu suretle fren memuru ohruyan katarın kablosu kop arsa ne olur Bu, yüzlerce halkın hayatİle alâkadar bİr ıstır • Diğer taraftan gardfren Ali Rzzs E -fendinin faciaya takaddüm eden dakikalar rinasında yerinden tünelin içe • risine indiği sabit olmuştur Bedbaht memur bir İhtiyaç dolayıaile hemen dört" baş metre ileriye gitmiş fakat hareket İşareti verilince geri dönerek yerine at -lamak İstemiştir Fakat katarın hareketi va duvarm yüksekliği buna imkân bırakmamı» Öndeki vagon zavallıyı oa metre kadar sürükledikten sonra çiğnemiştir ' 1 : r'*' I Kalkın şikâyetine karşı I ttt ıı Boğaziçi'nde elektrik cereyanı kesildi Evvelki gece elektrik kablolarından birine arız olan sakatlık yüzünden Ruraclİhisan'ndan itibaren Yenimahalle'ye kadar Boğaz'ın Rumeli kısmındaki cereyan kesilmiştir Tamirat uzun sürmüş ve Uç saat sonra tekrar cereyan vermek kabil ola -bilmiştir Yeni bir otomobil plâkası Bîr ecnebi tarafından Belediyeye elektickle tenvir edilen bir plâka numunesi teklif edilmişti Taneai yîrmî altı liraya malolduğundan bütün o~ tomobil sahiplerine bu plâkalann kullanılması mecburiyetinin tahmili muvafık görülmemiıtîr Yalnız bo hususta heyet! fenniyeee tetkibat yapılmakta olup plâkaların bir örnekliği noktasından bîr mahzur görülmezse ihtiyari şekilde kullanıl • masına müsaade ed;lecektir Telefon tarifesi bugün tesbit ediliyor Telefon Ücretlerinin yeni tarifesini tesbit etmek Uıere teşekkül eden komisyon mesaisine devam etmektedir Bugün son içtima aktedilerek bu husustaki kat'i karar verilecektir Her halde kambiyoya nazaran ücretle şimdikine nisbetle tenzil e-dilmis olacaklar Otello temsil edilecek Yunanistan'ın en büyük trajedi artistlerinden M CavTİlîdİs'le Ertuğrul Sadettin va T A T aa i'şikarları tarafından hazırlanan Otello temsilinin porvalan bitmiştir Türk va Yunan artistlerinin bo ilk müşterek temsili »alı günü akşamı Kadıköy Hale sinemasında verilecektir Bayoğlu'oda ve istanbul-da tekrarlanacak olan Otello tam -sillerİ mühim bir alâka uyandırmaktadır Vatandaş! Bayramlıkların Yerli mallarımızdan; ikramların Yerli mahsullerimizden olsun! UÜU tktuat ve Tasamı Cemtyett gösterilen alâka Gasettmizin 12/1/933 tarihli nu haıınla, Maliye Vekâletinin na- \i tan dikkatine arzedİlen bir şikâyet şt mektubu vardı Bunda, Eyüp'te Is- \\ lâmbey mahallesinde Mehmet Ab w sokağında 27 numaralı hanede otu- I ran Safiye Hanımın, şehit zevcesin- *j den bağlanacak maaşın on sekiz sa- y nedenberi ikmal edilmediğinden şi- a kâyet ediliyordu M Dün Fatih Malmüdürlüğündtn bu husuıta bir cavtp aldık Bunda deni- , liyor ki: «Müşteki Safiye Hanım davet edİ-lerek keyfiyet ialifaar edilmiş, 18 sene evvel şehit olan başçavuş zevci Sadettin Efendiden iki yetimle kendisine bağlanacak maaşın 18 sene -denbeıi henüz bağlanmadığı ve bu husustaki muameleli evrakının 21/7/ 932 tarihinde 3190 numara ile Eminönü Askerlik şubeai tarafından Milli Müdafaa Vekâleti Tekaüt şubesine gönderildiğini ifade eylemiştir Meselede memuriyetimizi alâkadar eden bir husus olmaması dolayısile keyfiyetin tashih buyrulmasını rica ederim, s Fatih MalmüdUrlüğünÜn halkm şikâyetlerine karşı göstermiş olduğu bu alâkadan dolayı ı Teşekkür ederiz Vali Dey Yalova'ya gidiyor Vali ve Belediye Reiai Muhittin B bayram tatilinden istifada ederek Yalova'deki inşaatı teftiş edecek ve üç gün bayramı Yalova'da geçire -cekİtr Tevkif edilen komiserler tahliye olundu Bir rüşvet hâdisesi dolayııile tevkif edildiklerini yazdığımız polis ikinci şube komiserlerinden Muzaffer, Rifat vs llıifi Beyler dün tahliye edilmiılerdîr DÜnkÜ nüshamızda tevkif edilen komiserlerden Rifat Beyin iıml ser-t m Iutfı diye çıkmıştır Tavzih ederiz İkinci şube komiserlerinden Ali Rıza Beye ban yolsuzluklanndan do'ayı işten el çektirilmiştir iskân suiistimali evrakı tetkik edildi Vilâyet idare heyeti iskân suüstİmalî İle maznun olanların istintak tvrakmı Devlet Sarasının lüzum gösterdiği şekilde ikmal ve tetkik etmiştir Hak -lanndaki itham maznunlara tebliğ edilerek müdafaalarını hazırlamaları bil -d İril mistir Kadıköy'e Tramvay hattı Şirket İsveç grupile bir mukavele yapıyor Mrvuk bîr habere göre, Üsküdar Halk tramvaylarının Kadıköy'üne kadar uzanması ve hattın bu kısmına alt inşaatın yapılması İçin şirket mü met • sillenle şehrimizdeki lıveç grupu arasında ton günlerde cereyan eden mü • sakara! tsmamen müıbet şekilde neticelenmiştir lıveç grupu mUmrtıİlItri, husule galen itilâf eıaılannı merkezlerine bil • direnişlerdir Bu esaılar tasdik edüdiği takdirde bir mukavele hasırlanacak va bundan sonra yani hal üzerinde inşaata başlanacaktır Aldığımız malûmata göre, İsveç grupu Haydarpaşa'deki tren köprOıUnt kadar inen tramvay hattını, Haydarpaşa kavsindeki bıfrutıba enstitüsünün yanından Ibrshimağa çaymna in d irecek oradan Yeldeğirmeni'ne kadar osata -çaktır Tramvay, Ytldeğirmsni'nden, köprünün altından geçmek suretile Mı-ııriıoğlu'na geçecek va SöğütlÜçeşme tarikİle Kadıköy'deki Altıyol ağıma getirilecektir Albyol ağzında ikiye ayrılan hatan biri Moda'ye, diğeri ds Kı-zıltoprağ'a gidecektir Haydarpaşa'deki köprünün Inşaab için Devlet Demiryollan ile Üsküdar tramvayları şirketi araıında bir itilâf hasd olarak bu köprü da yapıldığı takdirde grup buradan da rıhtım boyunu takiben Kadıköyü'ne gitmek üzere ayrıca bir lüks hat inşa edecektir ve m e wteja D ©r £ e Muallimler Biri ği kongresi Muallimler Birliğinin senelik kongresi bayramerteti toplanacaktır Bu husustaki hazırlıklar yapılmağa başlamıştır Söz derleme defterleri dağıtılıyor Söz Derleme komiteleri tarafından defterlerin tevziine ra bu hususta lise va orta mekteplerle söz derleme ocağı olan ilk mekteplere tebligat yapılmağa başlamıştır Bsy~ ramertesi komiteler esaslı bir tarzda faaliyete geçmiş bulunacaklardır Galatasaray'da teftişat bitti İki aydanberi Maarif müfettişi umumilerinden Bedri Bey tarafından Galatasaray lisesinde yapılmakta cilan teftişat ikmal edilmiştir Bu husustaki rapor yakında Vekâlete gönderilecektir Karakış bastırdı! Evvelki gece kopan fırtınadan sonra tipi halinde kar başladı Bu sena k - şın hafif ve karsız göçeceğini tahmin edenler, dün sabah yatakla nnd an kalkınca şehrin bem -beyaz manzaran karşısında bal -mt şiardır Evvelki aksam saat 21 dan sonra başlı yan şiddetli karayel fırtınası, bîr kaç günd enberi lo -doılamış olan havayı birdenbire keskin bir ayaza çevirmiştir Bütün gece gittikçe şiddetlenen fırtına île devam etmekte olan yağmur sabaha karşı kara çevirmiştir Fırtına, dün de bilfasıla devam ct -mistir Rüzgârın tesîrile kar serpinti halinde mütemadi bir surette yağmıştır Fırtma evvelki gece şehir dahi -tinde ufak tefek bİr çok zararları mucip olmuştur Muhtelif semtler -deki dükkân levhaları, saç duvar -lar kopmuş, bir çok yerlerde kire -mitler uçmuştur Şehir haricinde de bir çok ağaçlar yıkılmıştır Denizde Fırtına yüzünden Karadeniz hattında seferler tamamen inkıtaa uğramıştır Evvelki gün limanımızdan Karadeniz'e hareket eden beş va -pur fırtınanın dinmesini beklemek Üzere BUyükdere önünde demirle -mislerdir Dün Karadeniz'den hiç bir vapur gelmediği gibi limanımızdan da vapur hareket etmemiştir Zonguldak limanından gelen haberlere göre Karadeniz'de fırtına bü -tün dehşetîle devam etmektedir Bu denizde seferde bulunan Türk ve ecnebi vapurlarından hiç biz- haber a-I mama rai ştır Sokakta bfr tnstantan$ Akdeniz'de fırflna Karadan tı/dekl kadar şiddetli değildir Bu hat özerinde vapurlar seyrüsefere devam etmektedirler İskenderiye postasını yapan Karadeniz vapuru dün sabah limanımızdan İzmir'e hareket et -mistir Memnuniyetle kaydedelim kl şiddetli fırtına ve kar tipisine rağmen dün akşam geç vakte kadar hiç bîr kaza haberi alınmamıştır Kar tipiaî Umanımızda pek o kadar şiddetli olmadığı için Şirketihayrİye ve Seyrisefain vapurları dün muntazaman seferlerine devam et -mislerdir Rasatanenın verdiği malûmıt" göre yıldız istikametinden başlıyan fırtınanın sür'atî saniyede 27 metreye çıkmıştır Bu lür'at, dün aksam azalmış 16 metreye kadar düş -müştür Fırtınanın bugün tamamen kesileceği ümit edilmektedir Fakat kar, bir kaç gün yakmağa devam e-decektir Şehir haricînde kar on santimetre îrtifauıı bulmuştur Bakırköy civa-nnda ve Kâtane sırtlarında kurtlar görülmüştür , Dün fırtına ¦ehehite şehre pek as , balık getİrÜmiştir Balık iiatlan yükselmiştir Siyasî icmal İktisadî terki teslihat BÜtun cihanı bugünkü felâketli buhrana stvkadea emiÛerdaa biri aüâh ummak rekabeti ve diğeri hükümetler arasında şiddetle devam eden iktisadî harptir Mev, ut ar* ati gerginliği va iktisadi «ıkıntıyı kökünden bertaraf at • mak ıım her ski tahtda dahi silâhlan bırakmak zaruridir Harp aletlerini ve kuvvetlerini her memlsketin aavari emniyet va selâm-tİ ne te'if edebilecek bir de*ece»e indirmek içi" hazırlanan vı sonradan f«1es uğrrvan Terki Testihaf konferansı Almanva'nm tekrar iştirak etr»*-*île eanl"nra-k hveet h"haııuvot Diğer taraftan İsviçre'de Bâl şehrinde toplanan mail ve *»**adl mut eh as -iMİarm lüzum gort*rdvi ve Lozan ta -rnîrat konferansında devletler ara «m da kal'I surette kara-laş+m'-n cihan itti -sadl konferanaı ietn gn-tîlmlş olan ha • nrhklar çok rV*ledi Cenevre'de havil zamandanberi featrvette bulman bu knnferanaın ihzari komisyonu ahiren va zifttin! BernaI ve raooruno tanzim etti Bu hevet iktssadl cihan konferansı için şerhli bir ruzname hazrrlamıatrr Komisyonun raporu bir mukaddeme île âehsadî konfrrenam utnuıııt prog • rama, sevi ev hasanı İhtiva eden bir fa ad ile şerhli bir rumameden mürekktetir Komııvon raporunda üç seneden beri rinan ertzsad i yatının bir çnk devletlerin birbirine karsı vazetmiş oMaklan tah -didat ve kavuttan do'an karmakarırtk bulunduğunu va sanayi va ticaret teşeb-büslarini ve ferdi gayretleri boğmuş oldurun a va esasen tedı'i' fikirle va milü sanayi ve ticaret va iktisadı korumak mak »adile alman bu tedbirlerin devletler amamda ahrtdİ bi'kovvt arasa d i harp seklini aldıgnu izah sttâk'en sonra bu harbe nihayet vermek Mn Lozan tamirat konfeeanamda raütaraks ak-tedıldiğini vs Londra'da toplanacak cihan ikhtadl konferanamm vazife*i d'hl iktisadî sahada terki tealihat muahede -sînia akti olacaânu baran evlemiıtir Knmitvemun kat'i kanaatine göre bu -günkü ictrsadl buhran ttbiatin mukavemete imk'n olmrvan afeUerinden *-'ri olmayıp b-'kl miTletlerrn şuur va hüsnü niyetle birlikte calışraalarîle bertaraf olarak bk hadisedir Devletler ılrtrsadl la-fct jsj«lza| k«n-feran«mda UM»»m«H klan takdirde bölün cihan memleketleri nzOnhaazraa kene* yağiîe kavrulmak yoluna tutma »t mecbur kalacak ve neticedn iktisadi İnkiıa-fwı bağlan kesilecek ve beyn-'mrlel mail sistem temelinde^ earn*aeak ve Be-et ve maadar ton derecede tenezzül ederek va bütün dfmvsmn içtimai nizam vs intizamı altflrt olacsktv Dünyanın an zrvade İtimada savan mütehassısları ve devlet mümevsîlleH tarahndan varılan ba kati neticelerin büyük ve küçük orman d evi et'eri ve bütün beşeriyeti ciddî surette dusBndfl -receğinden Cenevre'de tekrar toplsna -cak olan harp aMlermİ bırakmağa mahsus konferans gîhı Londra'da toplanarsi olan iktisadi silâhlan bırakma Sa mah -sus konferans çok buvük ümitler ovan-dırmıstv Fakat her İki aahada drhi milli menfaatler vekdİg-rile şiddetle car -pıta cağından bütün beşeriyet için ha -yuh olacak mir»bet netİce'erin meydana gelmesi çok nWalchr MVHARRFM FFY7İ Borçlar itilâfı Türk heyeti imza için Paris'e hareket ediyor Osmanlı borçlannin yeni İtilâf o-saslan Özerine hazırlanmış muka -vcle projesi alacaklılann m Um es -aitlerine verilmiştir Yeni îtilâfna a menin teferruatına alt hazırlıktan ikmal etmek Uıere bugün Ankara'dan şehrimize gelecek olan Maliye Nakit İşleri MüdÜrÜ Sun vs Hari -ciya Vekâleti umura müdürlerin -den Cevat Beyler bir iki güne kadar Parİs'a gideceklerdir Saracofln Şükrü Bey de bayramrrteıi Paris'e hareket edecektir Borçlar itilâfna-m et an in şubatta imzası ve mart içinde Büyük Mîllet Meclisinde müzakere ve tasdik olunması muhle -ra eldir Osmanlı Bankan imtiyaz müddetinin temdidine dair müzakereler netîca vermemiştir Şubat maaşı veriliyor Şubat peşin maaşı gelecek çarşamba günü tevzi edilecektir ^BPtavtSZaaı Muammer Bey 9e!dl İş Bsnkan Umumî Müdür Vekili Muammer Bey dün Ankara'dan şehrimize gelmijîır Muammer Bey bayram tatilini şehrimizde geçirecektir s Evkat cetveli 28 Ramazan Çarşamba 25 kânunsanl 1933 i imsak Tulü Oeie | İkindi \kfnn : KztM ı 2- M İ «43 18 : Vş«ti M8 JfcM j Jf t I7I Hayat Ansiklopedisi Cumhuriyet _ İSTANBUL — CAĞALOGLU Dokuzuncu sene: Ho 3134 Trtf™f n mrttap aare-,; Camnurt**-- *»* utun: istanbul, u» Perşembe 26 Kânunusani 933 Telefon: Başmuharrir: 323M Tahrir mlöOrû: 23230 tdare mûduru: 22365 Matbaa: 20412 ilin -ablfelerlmb herkese açıktır— Cnmhnriret'te neşrettirilecek Din Ur İçin doğrudan do£roya Idarebanemlre dahi müracaat olunabilir Hayat Ansiklopedisi Büyük bir kütüphaneyi bir arada evinize getiren an faydalı eserdir Her evde bir İane bulunmak lâzımdır Gazi Hz Konya ve Adana'dan Geçerek Gazianteb'e Gittiler UzakŞark'ta Japonya'nın Açtığı mes'ele Biz biitün milletlerin millî hür -rfryet ve istiklâlleri taraftarıyız Vaktile ferdi esaretin ilgası büyük insani bir iş gibi ilân edilmişti, hâlâ bugün o prrns'be itina Ha riayet edilmeğe çalışılıyor Cumhuriyet Türk iye-i milletlerin esaretlerini bertaraf etmek prensibini hal ve mevkie hâkim kılmak ister Biz bu davanın kendiliğinden kuvvetli ol -duğuna kanüz Az zamanda Avrupa medeniyetine intibak etmiş olan Japonya Asya milletleri aleyhinde olarak bu asil davaya zıt bir hattı hareketi binnefis kendisi iltizam etmeğe bağlamıştır Bundan insanla -ra ancak felâket çıkabilir, ve eğer tarar ederse brnnefU Japonya'nın bu felâketten nasibini alacağına şüphe yoktur Geçen gün Mançuri mes'elesi mü-nasebetile yazdığımız makalede tehlikeye düşmüş sulh lehine beyan ermiş olduğumuz mütalealan mil -¦etlerin milli hürriyet ve istahıâllsr rine hürmet lüzumu etrafında daha geniş bir kadro ile ilânihaye tevsi etmek mümkündür Bundan anlatılır ki bizim Japonya'ya karşı busu-ai bir husumet hissimiz yoktur Biz Uzak Şark'ın imanlara yeni buhranlar harırlıyan bir yanardağ manza-ra-ı arsrtmeğe başlamış olduğunu görüyoruz Mançuri'nin Japonya tarafından hakiki mahiyeti parlak zevahirle saklanmış bh- şekilde işgali evvelâ menfaatlerin tezadı se -bebİ ile milletleri biribirlerine dü -sürebilir bhr mes'ele oduğuna şüphe yoktur Japonya bu noktada bu işe alâka gösterebilecek milletlerin şu sırada bir harbi göze alamıyaeak d-recelerde kendi ^ertlerile meşgul olduğuna kani olabilir Fakat au * hayat chın sulbü mes'elesi ciddi -7etla derpiş edildiği saman Japon düşüncesi kuvvetini ook kaybetmekten kurtulamaz Millİ hürriyet ve istiklâle vurulan darbelerin bertaraf edilmesi mevzuu bahsolduğu za* manaa Japonya tamamen havada ve açıkta kalacaktır Japonya adı üstünde Uzak Sark'ı bur ünler için diğer milletlere nis -betle hakikaten uzak bir saha saymakla sadece hata eder Medeniyetin vâsıl olduğu dereceye göre kü -rei arzın uzak veya yakın yeri kalmamıştır Medeniyet kürei arn küçülttü Modem Japonya pek âlâ bhir ki kendisi şimdi kürenin her tarafında bütün insaniyetle kucak kucağadır Eğer karar verirse in -sanlık Japonya'yı kürei arzın üzerinde sdrm basına her yerde yaka-Iıyabilİr, sıkabilir ve eğer isterse hatta boğabilir Japonya haksız bir dava İle adalarına çekilerek kendi basına yaşıyabileeek bir millet değildir Yeni Rusya'nın evvelâ başkaları tarafından tahmil olunan, bilâhare kendisinin iltiıam ettiği infiradi vasiyeti ancak hakka istinat ettiği için müessir oldu Çarlığın boyun -duruğundan silkinip çıkan Rus milletinin elinde ihtilâl bayrağı vardı, ve nihayet kendisine yeni bir rejim yapan bu ihtilâl bütün diğer milletlere hürriyet ve istiklâl temenni ediyordu İnsanlığın yandan çok fazla bİr nisbeti Rusya'ya karşı: — Böyle bir milletin işine karış -m ak ve illerini karıştırmak neden caiz olsun? Mütalaasında bulundu Fasla olarak kürenin altıda biri genişli -ğindeki Rurya kendi istihsal ve is-tİhlftkilc ha»ır ve nefir olabilecek vasıtalara ve membalara malik bir memleketti Başkalarına tecavüz etmedikçe ve tecavüs etmed;ği gö -rillüp gittikçe Rusya'nın beynelmi -lel vaziyeti pek haklı olarak her gün daha normal olmakta devam el ti Japonya için büyük kuvvetler membaı bu İki istinatgahın ikıi de yoktur: Ne hacet, Japonya evvelâ haksızdır, çünkü yalnız kaba kuvvete istinaden müteamzdır Münakaşanın bu noktasında bize Japon'lar tarafından: — Canım biz Mançuri'yi işgal etmedik, orada müstakil bir devlet teşekkül etti, halta bize büyük elçi gönderdi, biz de ona gönderdik Diyemea Bu mugalâta hatta bir oyuncak kadar bile nazara alınmak kıymetini haiz değildir Japonya, Çin'in büyük bir parçasını devlet kıyafetli bİr vilâyet halinde kendi -sine bağlamak İçin askeri ve siyasi Gazi Hz Gaziantep'de Reisicumhur Hz dün sabah Konya dan, akşam da Adana'dan geçtiler Gazi Hz nin Maarif Vekili ile Tarih Cemiyeti tarafından çekilen telgraflara verdikleri cevaplar Konya 25 AA — Reisicumhur Hi- nin trenleri, bu ısbah saat 6,5 ta Konya'dan geçmiştir Cari Hz Gazi Anteb'i teşrif edeceklerdir Ulukrş'a ve Bozantı'da Bozantı 25 AA — Reisicumhur Hz saat 15 te Ulukışla'dan ve 16 da Bozanb'dan geçtiler Her iki istasyonda halk izciler ve hükümet memurları bü misafiri selâmlamak ifâ bekliyorlardı, tstansşon binalan ve kasabalar bayraklarla ıûslenmı«ti Urukışla'da Abdürrahman Nafiz Pş île Valinin riyaset ettiği Niğde heyeti Gazi Hz ni karşıladı ve heyet Adana hududuna kadar kendilerine refakst etti Adana'da Adana 25 AA — Reisicumhur Hz Yenice istasyonunda Vali Mümtaz Beyle Keramettin Paşa Adana ve Mersin meb'nslan ve Halk Fırkan raisi ve azalan Ticaret Odası ve diğer tesckküOer mümessilleri matbuat er -kânı tarafından karşılanmışlardır Gazi Hs, 18,45 le Adana iatas -yonuna varmışlardır Soğuk ve karanlığa rağmen "stasyonda kadın ve er -kek genç ve îhtivar büyük bir halk kütleıi Kurtarıcı Reisi sevgi ve heye -can'a karşılamıştır Mersin'de bulunan B M Meclisi Reisi Kâzım Pasa Hezretleri bugün Gazi Hz ne mülâki olmak üzere Adana'ya daha evvel gelmiş ve Adana istasyonunda Reisicumhur Hazretlerini kar -şılamıslardır Reisicumhur Hz istasyonda trenden İnerek «Nasılsımı arkadaşlar, iyi mİsinİz?» diye hatkm ha -mm sormuşlar ve Kâzım Pasa Ha, île konuşmuşlarda* Gazi Hs, kendisini şiddetle alkışhyan halka iltifatta bu -lunarak tekrar vagonlarına avdet et -mislerdir Tren yanm saat sonra yoluna devam etmiştir Trenin durduğu müddetçe Gazi Hz, vagonda Reis Pasa ve Adana Valisi ve Belediye Reisi ile görüşmüşlerdir İktisat Vekile tinden Avni Bey, harada kalacak ve Gazi Hz nin Antep'-ten avdetlerine kadar Adana ve Mersin'de tetkikatta bulunacaktır Mabadl A üncü tahtfede Meclis Reisinin beyanatı Kâzım Paşa Hz Adana'da, bilhassa müstahsilin vaziyetile alâkadar oldu Kâzım Pasa Gazi Hz ne Mülâki olacak Adana 24 AA — A-»ana'dan Mersin'e «İden Rüvirk MİHet Meclisi Reisi Kâzım Pş Hs Türk Sözü muharrîr-lennİn sorduğu muhtelif suallere cevap vererek aşağıdaki beyanatta bulunmuşlardır: a— Hamlen sonra bir kac defa A-dana'va gelmek istedim Bu defa Meclisin kıs tatilinden i'tifade ederek gel -dim Adana'yı gördüğümden dolayı çok rnernnt-num Onu tasavvur ve tahnvnîn fevkinde her cihetten iyi buldum Cok mükemmel bir havan vardır Bu mevsimde bu derece güıel bİr yer ender bulunur Ru -linki, halüe bile kıs mevsiminde ivı vak't geçirmek ve iştirak*! ermek İrin mükemmel bir memlekettir İstirahat ve iyi vakit geçirmek istivenler A-dana'dan çok kolaylıkla istifade edebilirler Deniz ve kara vesaiti vardır Bu noktai nazardan kasabada bazı tesisat vficude getinlir ve tedbirler alınırsa da-ha mükemmel olur ununummımımımıııııı,,„„mm,, „,„„„„ İsmet Paşa Hz Başvekil bugün Antalya'ya hareket ediyor Ankara 25 Telefonla— İsmet Pş Hz bugün dairelerine gelerek bir müddet çahttılar Paşa Hz yann saat 12 de hususi bir trenle ve Afyon tarikile Antalya'ya hareket buyuracaklardır İsmet Pş Hs nin refakatlerinde Sıhhiye Vekili Dr Refik Bey, Kırklareli meb'usu Fuat Bey ve Antalya mcb'ırslan bulunacaklardır Sıhhiye Vekilinin Afyondan ayrılarak doğruca Manisa'ya git -mesi muhtemeldir Eski Bulgar Kralı Mısır'dan Romanya veya Bulgaristan'a gidecek Kahire 24 — Sabık Bulgar Kralı Ferdînat 1 sk en d er iye'd en buraya gelmiş -tir Kont Mara-ni müstaar kunî-le seyahat et -m eki e olan eski Kral burada bir müddet kalacak ve Mısır'a gala • cek olan İtalyan Kralı ve Krali e görüştük - Sdbdc Kral Ferdlnant ten sonra Bulgaı ialan'a hareket a -decektir Ferdinand'ın Bulgarîstan-da alelade bir vatandaş gibi oturması için hükümetin müsaadenamesl ni eenaral Çotşİf getirip kendisine vermiştir Kralın küçük oğlu ile İtalya Kralının küçük kısmın izdivaçlar, d- i-,t edilmektedir Fersîi-nant ağlebi İhtimal İstanbul tarikile Bulgaristan'a gidecek ve bir müddet te İstanbul'da oturacaktır İstanbul'daki Bulgar konsoloshanesinden öğrendiğimize göre Kral Ferdinant Mısır'da iki ay kalacak -trr Ondan sonra İstanbul'a gelip gelmiyeceği malûm değildir Şayet İstanbul'a gelse bile buradan Sofya -ya değil Romanya'ya gidecektir Bürhanettin B kanserin sirayetine kani değil! «Kanserde bulaşma mevzuu bahsola-maz ve hastalık irsen intikal etmez ! Meclis Reisimiz Kâzım Pş Hz Adana'da bir çok zevatla görüştüm Memlekette kıymeti haİı münevver e-hemmiyctli bir tabaka mevcuttur Bu münevver tabaka milli ve vatani işlerle bütün mevcudiyetlerile alâkadardır Bundan dolayı Adana çok bahtiyardır Memleketimizde yeHİ münevver sınıfı bu kadar çok olan kasabalar yoktur tMabadl t '¦¦¦i- »ahltede büyük bir manevraya girişmiştir Japonya tarafından mes'ele başka suretle vazolunabilİr Avrupa medeniyetine intibak eden Japonya sanayi itibarile kabına sığamıyacak veçhile terakki etmiştir Japonya kendi mamulâtını emin mahreçlere gönderemezse kendi adalarında adeta açlıktan ölecektir Bunun için iyi ama bunun için mutlaka komşuların milli istiklâllerini parçala -mağa teşebbüs etmrk lâzım gel -mez Japonya diyebilir kî: — Bütün dünya gördü, Çin, Japon mamulât ve ithalâtına ve hatta bizzat Japon'lara karşı boykotaj lân etti tate Japonya'nın yegâne haklı görünebileceği nokta Ancak buna Japonya'nın sebebiyet vermiş olup olmadığı tahkika muhtaç bir mes'ele olmakla beraber boykotajdan tutturarak Mançuri'yi malûm olan şekillerde işgale gitmenin de hiç bir münasebet ve makuliyeti yoktur Eğer Çin boykotajı hakiki bir sebepse Japonya davasını açık olarak yalnız bu sebebe istinat İle yürüt -meğe kalkışabilir ve şüphesiz çok ta isabet ederdi Nihayrt insanlık sebepsiz bir boykotajı da tasvip et- mezdi Anlaşılan hakiki sebep bu değildir ki Japonya ona istinat edememiştir, ve çünkü nihayet Çin'in Japonya'ya karşı haksız ve sebep -siz bîr boykotaj hareketi varsa onu behemehal bertaraf ettirmek imkânı bulunurdu Şimdi ne olacak? Bizce Japonya'nın Uzak Şark'ta sulhu tehdit eden hareketi ayni zamanda bir milletin hürriyet ve istiklâline açık tecavüz mahiyetini de hais olduğu içİn bilhassa bu maksat ve mahiyeti ile va şimdiki şekil ve kıy af etile ilânihaye yürüyebilir bir bereket olamamağa mahkûmdur Japonya Asya karesinde kendisine bir m üs -temleke değil, bir belâ satın almağa gitmiştir Başka devletlerin müdahalesi olmasa yalnız Çİn hatta yalnıs atalet kuvvetile bile bu hareketi gUnün birinde eskitip paçav -raya çevirmeğe kâfidir Bütün m -sanlığın bu işte Çin tarafında ol -ması ise Japonya'ya içinden sor çıkacağı sürprizler hazırlamaktan hâli kalacak değildir Biz mİllİ hürriyet ve istiklâllere vukubulacak taarruzların hatta fikir halinde bile kafalardan silinmesini isliyoruz YUNUS NADİ Maruf Operatör Bürhanettin Bey kanser hakkında kanaatlerini şöyle hulâsa etmiştir: -— Kanserin sirayeti etrafında eskİ-denberi bir çok fikirler ortaya atılmıştır Bunlar da ekseriyetle Ser m müşahedelere istinat etmiştir Hatta on yedinci ve on sekizinci a urda bile kanserin verem e*ih» sari bh- hastalık olduğu hükmü veriliyordu Yalnız direkt sirayet kabul olunuyordu Hatta 1891 tarihinde Fransız hekimi GueİUot şöyle diyordu: »Une maison ou eanıereuu a succom-be, est contamİne* el doil el re desinfec-tee- Yani kanserli bir hastanm vefat ettiği yer bulaşmış demektir, temizlemek icap eder O samanlar mdireet sirayeti kabul edenler de vardı Meselâ ayni pipoyu kollanan muhtelif şahısların du-IMabadl 2 İnci sahifede Maruf operatÖrlerhrdrden Bürhanettin R İzmir Kraliçesi geliyor Cumartesi yapılacak ilk seçmede İzmir ve Bursa tüzelleri de hazır bulunacak Rana ve Recep Beyler Bugün İstanbul'a geliyor Ankara 25 Telefonla — Gümrük ve İnhisarlar Vekili R Bey İle C H F Umumi kâtibi Receo Bey bayram tatilini geçirmek üzere bugün İstanbul'a gittiler BOĞAZİÇİ I ıi I-1 ıtıı - ruşen eşref Güzelliği e dünyada eşsiz bir yer tutan Boğaziçi asır -lardanberi yerli ve ecnebi bir çok müellifle -rin duygulu ve düşünceli eserlerine mevzu olmuştur Boğa -ziçi'ndeki aey-ranlarile edebiyatınızda ona dair en güzel -»Ruj** Fr»*' Bey sahifelori yazmış edibimiz olan Ruşen Eşref Bey bu defa eserlerini tetkik ettiği bu eski muharrirlerle birlikte bîr daha Boğaziçi seyahatine çıkmış oluyor Bu yeni eseri -nin edebi kıymeti her parçasında göze çarpmaktadır Bazıları Evliya Çelebi gibî hülya ve edebiyata, basılan ÇûSaçef gibi siyasiyata re ibne götüren bu muharrirlerin yanlarında mazi içinde otuz asır gerisine, Boğaziçi'nin en eski azmanlarına, tarihin masala karıştığı zamanlara varan bu gezintileri icmal eden sahifelerin bazen birer şiir ve hikâye kadar lezzetle, hazan da tarih ve coğrafya sabifeleri kadar İstifade ile okunacağından ve her biri ayn bir kUl teşkil «den bu tetkiklere karilerimizin ber defa yenî bh- alâka duyacaklarından eminiz Bayramertesi neşre başlıyoruz GüzellRc müsa -bakamızın Ok seçmesi bayramın ikinci gGnÖ Maksim'de saat dört bucuktan yedi bucuğa kadar verilecek olan bir dansh çayda vaoılaeaktrr Aşağıdaki tafsilatı dikkatle okumala -nnı müsabakaya giren ve girmek hlivenlerden rica ederiz 0 nün dörde kadar müracaat kabul edilir Müsabakaya resimsiz olarak girmek isliyenlerin müracaatleri o gün seçme başla ym -cava kadar kabul edilecektir Bayramın biri günü İdarehane -miz kapalıdır Binaenaleyh bugün müracaat edemi • nler, bayramın İkinb günü müsabaka başlamadan evvel Maksim'deki musaba- foto Sedat Cuma günü şehrtmlse gelecek re İlk seçme müsabakasında hazır bulunacak olan izmir Ouiell Neriman N umarı Hanım müracaat etmelidirler Litren fahifeyt çevirmiş —'Bİr otomobil bulamadık, — İyi ki bulamadık, boş yere masrafa girecektik, bu havada bili kim görecek? 24 üncü cüzü çıktı 'Cumhuriyet Burhanettin B de kanserin sirayetine kani değil! «Kanserde bulaşma mevzuu bahsola-maz ve hastalık irsen intikal etmez! r Şehir ve memteket haberleri t Birinci lahtfrden mabatt daklarmde kanser görüldüğü ileri aO -röJörordtı Gene gacon een-da kocadan kanya ve rahat kandan kocaya ka—o-rin geçtiğina hokmedÜmisn\ Buna kanser a dem dhrorlardı Bir çok müellifi-' bu tandaki sirayet hakkında müsahedeleri-nİ bildirmişlerdir Fakat sonradan İlmi tetkikat derinleş-Aç* siravet hakkında hakikî deliler mardana konamamışta- Hartalarda fö-HBan müşahedeler» İstinatla kanaar hücrelerini mflauter etmeğe teşebbüs olunda Bu husustaki hnplaotionlardan da bir natfee mardana çdcmamtsrır Zara bn tecrübeler adeta Md iğimiz bfr transflan-tatkmdan ibarettir İnsanlardan alman kanaar parçalarila hayranlarda kanser vücuda getirilmesine dair bh çok tecrit -beler vaprumş re ba hususta ban mfls-bet re menfi neticelere ranhnsrnr En riyade ortada bokum süren naaariye Parnsilalri n aşariye sidir Geçen asrm ortasmdanberi tecrübeler ve müşahedelere devam edilmiştir Mesela parasit -erden Zoophiti gibi âmiller va ilk defa olmak ürere Ktrtou tararından bildi -rumİs ve kanserin bakterilerden ileri talan bir hastalık olduğuna dair ilk neşriyatı yapan müellif ta 1077 Nevpeu ölmüştür Bu hususta bh çok zevat bfr takım iddialarda bulunmuşlarda- Hatta Oıensrfagi bar basu buldoğunu bîldrrmif-rfr Sofsnadan aıılasılııılıı ki bunlar Sap-ronhitelerden başka her şey değildir E'haaıl parasiter bakteri nazariyesi mevki tutamamış Protosoen ve Spartozeon gibi amillerin retinaye uğnvan hücre -lerden ibaret bulunduğu isbat edilmiştir Her halde bu ribi tecrübeler» degA srarotion hasılatı muhtelif paraıitlerm mevcudiyeti zannmı vermiştir Ayni zamanda kandaki hıtıun ve beyas kür • reciklerin hasılatı da arayıcı lan ayni balara sevkettiği muhakkak eöVükmüvtur Har halde şzmdrra kadar Brologir* va Morpholojrie nokta i nazarmdan kanserin parazitlerden ileri geldiği kat'f olarak hbat edilememirtir Bİr de VTruz meı'eleal vardır Bu da kanser hücre -terinden tecrit edilen v* süzgeçten red-rilen maddeler' hayvanlarda va bu -hassa tavuklarda bh nevi tomarlar ta-r-rtf em tekten ibarettir Bu mes'ele geçen sene ortalığı velveleye veren ve kanserin âmili olduğu İddia dilen Viruz'on biç bh zaman kanser İçin hakiki Im0 olduğu hbat erişememiştir Bo husus -talri ihnl noktai nazarlan daha riyade izahtan sarfınazar ediyorum va neticede Kroake'nm bir sAzünu ha tır Utmak atJ ¦ VVİr Vessen nlcht mehr ah onsere grossvater von den Krebaa Yani «biz buyuk bebalarnrazdan kanser hakkmda daha fasla bir şey bilmİ - Tatbikatta biri alâkadar eden cihet kanserli hastalarla temas edildiği zaman bize bo hastalığın sirayet edi o etmiyece-ği mes'elesldir? Bugünkü malûmatımıza İstinaden diyebiliriz kl böyle bir korku hiç bir vakit mevzuu behsolrnaz Yani, doğrudan doğruya ve yahut bilvasıta bir VMsabakava piren hanımların davetiyeleri Müsabakaya giren hanımlardan onguna kadar davetiye almryanlann, burun da-vetivsleriıü idarehanemizden aldırma -larrm rica ederiz Bu hanımlardan da -vetirelerini boğun de aldıramıyanlar, bavramm ikinci gunO saat Bç buçukta Maksim'deki müsabaka memurumuza müracaat edebilirler Maamafîh Mak-sfan'e girmek serbest olduğu ve davetiyeye lüzum olmadığı için gürellerin da-v eti »es i» gelmelerine de hiç bir mâni yoktur MOsabakava piren pOzellerln nazan dikkatine Hanımefendiler, bavramm ikinci günü, kalabalıktan duanda kalmak iste-mediğfniz takdirde, Makıim'e erkan gelmenizi rica ederiz Berberde fazla vakit kaybedildiği I-çm saçlanrazı vaktOe yaptırmağı unutma vınız Müsabakaya giden güzeller için elbise tuvalettir Maamafîh çay ve şehir kryafetile giremk te mümkündür Fakat tuvalet giymek güzellerin lehine olur İzmir ve Bursa güzelleri geliyorlar Cumartesi günü yapılacak musaba* kada İzmir ve Bursa güzelleri de bulunacaktır Fakat kendileri doğrudan doğ rüya son seçmeye girecekleri için bittabi Mskıhn'de yapılacak İntihaba gir -mryec eklerdir Müsabakada rey vermek İstiyenlere Seçme müsabakasını görmek ve gü-aeJleri intihap etmek isti »enler içm davetiye almak ve saire gibi hiç bir kül- hastadan diğer insanlara sirayet kabul edilemezi çünkü ilmen isbat edileme • mistir İrsiyet her hastalıkta olduğu gibi kanserde dahi bir rol İcra ediyor Tabii kanser irsen İntikal etmez Fakat bugün bedendeki tekmil ehemmiyetli uzuvla -nn ayn ayn tetkiklerinde elde edilen neticelere bakılırsa zminin ehmmiyeb hartahklarm husulünde pek büyüktür Kanserin humtfi de tabuda- ki umumi Biolonou* kaideve tâbidir Kanserin tedavisinde elde edilecek netice erken teşhis ve erken tedavide aranmalıdır Bu -gün elİmiade mevcut vasıtalar malûm -dur Ameliyat röntgen, mdvüm ve bir de son zamanlarda çok tetkik edilen Chermo - Coagulation usulüdür Sav -dığımız bu tedavi tarılrrırın her birinin avn ayn tatbik zamanı ve yeri vardır Ekseriyetle yeni teşhis edilen bir hastalıkta amelİvah tercih ediyoruz Uma -nüyetle dahili uvuzlardakİ kanserlerin meme kanserlerinde ameliyat bahusus ilk devrinde zaruridir Benim müşahedelerime nasaran cilt kamerleri radyum va röntgen ve bahusus Diathermie ile daha mınraffekiyetli olarak tedavi edilebiliyor Bazı uzuvlardaki kanserler muhakkak bcakl* izale edilebiliyor Meseli mide, barsak kanserleri ve saire maalesef bunlarm teehisİ çok gecikiyor Hastalar hiaeettikleri ehemmiyetsiz berim teşevvüşlerinde hritimlere müracaat etmezler, h-1 salık ilerledikten sonra ni-havet cerrahların ellerine düşerler Tabî! bu şerait dahilinde de ameliyattan fazla ümit beklenemez Bîrim yanaca -ğırmz mücadele hastalan her HirlU van-talarla tenvir etmek, meselâ kadınların memelerinde görülen küçük bir ar İrin nazan dikkatlerini eelbetmekten ibaret olmak lânmdır Burun ronteen ve rad-yumden da Dek ziyade istifade edil • mektedV Fakat her r»«erimen kastara bo usulleri tatbaV etmek caiz değîîdir Dediğim gibi tedavinin tarzı bîr cok ¦* zuvlara göre derişmektedir Ameliyat -lardan sonra vaki olmak ürere röntgen ve radyOmden îtt'fade edildiği gibi a -meÜyatlan mümkün olmıvan hastalara da gene bu vasıtalar saveıinde bazı şifa morafrakivetleri mümkündür Kanser tedavisi bahri göründüğü kadar basit bh- şey değildir Kanser evhamına düşmek doğru olmaz, fakat tedbirli olmak vidir, eünkU hastalık erken teşhis edi -'irse elde mevcut olan vasıtalarla afetin İzalesi cofc mümkündür Geçen sene Almanya'da seyahatim etnannda Berlin'de Bir kanser halk meşherini uya ret «t -mistir Burada kanserden ölenlerin adedim» na kadar zfvade'estiği umuma hildirilmekte olduğu gibi kanserli has • talarm fotoğraf ve saİreleri de teshir e-dîlmisti Bunlara göre kanserden te • valdd için alma cak başlıca tedbirler de şanlarda-: Yemekle ve yasamakta iti -dalden hiç avrdmrvarak ifrat ve tefrite düşmemek Bundan başka hastalığı erken anlamak ve erken hekimlere mü -racaat için haBıa ufak broşürler tevzi e-diliyordu Buna nazaran bizce yanıta • cak şey bu noktalan herkese tafsilâtile anlatmaktan İbaret olacaktır» fet yoktur İstiyen, o gün Maksim'deki danslı cavda hanr bulunarak güzellere rey verebilir 'Daha fazla tafsilât İrin ilân sühm'anmıra müracaat edilmesi Maksim dolduğu gibi kapılar kapanacağından müsabakada hanr bulun -mak istiyenlerin erken eelmeleri vs yerlerini tutmaları muvafık olur Damlı eavda yer tutmak İçin gazetemize decil, Makıim'e müracaat edil • malidir Çünkü Maksim'deki masalar ve servis île gazetemiz değil, Maksim mü-diriveti meşguldür 6fİ7ellerrn baş tuvaletleri Elhaınra sineması karsnmdaki büvük ıtriyat mağazası, seçmede fssla rey alıp ta hakem heyetinin huiruna çıkacak o-lan bütün güzellerin müıabaka günü bas tuvaletlerini yanmağı deruhde et -mistir, İstiklâl caddesi 319 numara Necip Dey ıtriyat fabrikası Emînönü'nde Necin Bey ıtriyat fabrikan 1933 Güzellik Kraliçesi için kendi nefis mamulâtmdan güzel bİr koleksiyon hediye etmiştir Teşekkür ederiz Bakaya vergiler Tasfiye için kat'î bir usul bulunacak Maliye Vekâletinin bakaya vergileri tasfiye etmek için bir lâyiha hazırladığı yazılmıştı Tahkikatımıza gore bu vergiler emlâk, nrazİ, temettü, harp kazançtan gibi vergilerin mükelleflerden tahsil olunamıyan kısımlandır Mühim bir kısmı seh -rimizde tahakkuk ettirilen bu ba -kaya vergilerin yekûnu milyonlara baliğ olmaktadır Arazi, arsa, harp kazançları gİ bî müruru zamana tâbi olmıyan vergilerden muhtelif mâniler dolayı ¦ sile hemen, hemen elli senedir tahsili mümkün olamamış vergiler de vardır Vekâletin hazırlıyacağı lâyihada bu bakayadan bir kısmının affı di • ğer kısımlar iein bono kabulü ve taksit usulü gibi bazı kolaylıklar s-ö»terlieee*î tahmin «l»n«vnr Belediye lokantası açılıyor Belediye tarafından eski Maarif nezareti binası altında açılacak olan lokantanın bütün nevakısı ikmal e- dİlmiştir Şubatın birinde resmi kü- şadı yapılacaktır Tehiri icra kararı bugün tebliğ edilecek Belediyeye ait bazı binaların kî ¦ ralarile mezbaha varidatına evkaf idaresi tarafından hacİa konması üzerine belediyece hukuk mahkemesine müracaat edilerek tehiri icra kararı istenmişti Bu hususta beşinci hukuk mahkemesince yapılmakta olan tetkikat henüz ikmal edileme -diğinden icraya devam veya tehir hakkındaki karar ancak bugün tebliğ edilebilecektir Hal inşaatı başlıyor Belediye tarafından Kerestecilerde yaptırılacak olan muvakkat hal binasına ait projeler ikmal edilmek Üzeredir Bir taraftan hal yerinde sondaj ameliyesi yapılmağa başlanmıştır İnşaatın önümüzdeki yaz içinde ikmaline çalışılacaktır Tenzilatlı telefon tarifesi hazırlandı Telefon ücretlerinin yeni tarife ¦ sini tesbit etmekte olan komisyon mesaisini ikmal etmiştir Tarife bugün kat'i şeklini alacak ve bu hu -sostaki rapor Belediye riyasetine verilecektir Yeni tarifede hissedilecek nîsbette tenzilât yapılmıştır vııç voltta Satılıra çıkarılan emlakin kıymeti Gyrimübadillor kongresinde sa -hşa çıkarılan emlâke beş misli fazla kıymet takdir edildiği söylenmişti Defterdarlık bu İddiayı gayri varit telâkki etmektedir Satışa çıkanlan emlâke bir heyet vantasile kıymet takdir olunmaktadır ücretlilerin maaşları veriliyor Bayram münasebetile ücreti mak-tua İle çalışanlardan bir kısmının maaşlarının tediyesine başlanmıştır Hasan ve Ruşen Eşref Beyler bugün BOkreş'e gidiyorlar Bükreş'te toplanacak olan Balkan konsey içtimaine İştirak etmek ü-zere Büyük Millet Meclisi İkinci reisi Hasan Beyle Afyon mrb'usu Ruşen Eşref Bey bu akşamki trenle Bükreş'e hareket edeceklerdir Heyeti murahhasamızdan maada Yunan, Bulgar, Yugoslavya ve Ar -navut heyeti murahhasalan reis ve kâtibi umumileri de bu içtimaa iştirak edecekler ve orada bu sene teşrinisani ayında Belgrat'ta toplana • cak olan dördüncü Balkan konferansına ait ruznameyi ihzarla geçen içtimain devir ve tesellüm muamelesini yapacaklardır Bayram için incir OzGm alanlar çoğalıyor Bu sone bayramda üzüm, incir ve saire gibi yerli mahsulâtımızın istihlâkine doğru büyük bir cereyan vardır Bu maksatla Belediye koopera -tîfİ de İzmİr kooperatifinden Incİr getirterek satmağa başlamıştır Henüz kooperatifin satış yeri açılma -dığı için İktisat müdirİyetİ binasrmn altında satılmakta olan bu incirler İstiyenlere okkası 22 kuruştan ve -ri m ektedir Tütün işçileri Cemiyetindeki suiistimal Tütün işçileri teavün cemiyetinde yapılan suiistimale ait tahkikat evrakı alâkası dolayısile İstanbul Ticaret Müdürlüğüne gönderilmiştir, r*--* Avrupa'da yaşıyan Bolulu ahçı Arkadaşımız Cevat Fehmi Bey bîr kaç güne kadar «Cumhuriyet» te elyevm devlet bütçesinden 120 lira aylık alan ve bir çok seneler Avrupa'da yasamı?, Krallara, Padişahlara, Prenslere, sultanlara hizmet etmiş o-lan Bolu'lu bir ahçının hayatını anlatmağa baslıyacaktır Bu kısa yazı serisini merak ve alâka île okuyacağınıza eminiz j cfl@§}fll mı? il Boğaziçi postalarına biraz I itina lâzım Şirketihayriyenin Çenkelköy'Un-1 den sabahları dokuzda kalkıp do- a kuz buçukta Üsküdar'a vâsıl olan I postası çok kalabalık olur â Evvelce bu postanın yolcularını I biri Çengelköy'ünden, diğeri Bey- I lerbeyi'nden hareket eden İki va- | pur Köprü'ye getiriyordu Bir kaç gün evvel Şirket bu iki vapurun yerine büyük bîr vapur koymuş, fakat her nedense dün bu vapur değiştirilerek yerine C4 numaralı İstanbul vapuru işletilmeğe başlanmıştır Çok küçük olan bu vapur Çengelköy, Beylerbeyi ve Kuzguncuğ'a geldiği 'imin haddi ist:abisinl bulmuş, nihayet Üsküdar'da içindekilerin bîr misli daha halk binince ayakta bile duracak yer kalmadığı gibi adeta vapurun devrilme ve batma tehli " keleri bile kendini göstermiştir Haklı olarak endişeye düşen halk bunun için şikâyette bulunmuştur \ Boğaziçi sakinlerinin şirket se -ferlerinden istikada çok haklan vardır Vapurun daimi izdihamı tehlikesinden başka bazı pencerelerinin mazbut olmayışı, kaloriferlerinin yanmaması ve emsali de buna ilâve edilirse vaziyeti kavramak kolaylaşır Boğaziçi eski rağbetini kaybetti Bunda uzaklığın, nakil vasıtalarının seri ve bazan şayanı itimat olmamasının büyük tesirleri inkâr edilemez Şirketİhayriycnin son senelerde gösterdiği nisbî kolay -tıklar, hatta feragatler bu cennet sahilleri mamurl aştırmağa bir yol tutulduğu manasını veriyordu Fakat maalesef şu yukanda yazdığımız gibi hâdiseler, seyrüse ¦ ferin intizamsızlık ve emniyetsizliği Boğaz'a başlıyan rağbeti öldürecek ve o semtleri harabeye çevirecektir Sirketihayriye, se -ferleri üzerinde biraz daha itinalı olmalıdır Doğru değil mi? Yeni bir teşekkül Üroloji Cemiyeti kuruldu ve faaliyete geçti Memleketimizin bilumum böbrek, mesane ve idrar yollan hastalıhla-n mütehassısları Reyoğlu'nda Saka çıkmazında Tıp cemiyeti marka • zinde mühim bİr İçtima abtehniş " ler ve Türkiye Üroloji cemiyetini teşkile ittfakla karar vermşlerdlr Müteakiben evvelce hazırlanan nizamname müzakere ve kabul e-dİlmİştir Nizamnamenin cemiyetin gaye ve mesaisini bildiren maddeleri üzerinde çok hararetli münakaleler yapılmıştır Memleketimizde Ü5 se-nedenberi idrar yollan hastalıkla * ¦ inin bilhassa ameliyat icap eden kısımlarını daha dakîk ve kendisine has icraatile tedavisin! yapan ürologlar kurdukları cemiyetleri »a yerin d e İlmi mesailerim ve İstişarelerini takviye edeceklerdir Cemiyetin mesaisini neşredecek bir mecmua eıkantmaaı da kararlastınlmıştır tçtimada idare heyeti İntihabı yapılmış Birinci reisliğe Tıp Fakültesi umumi kâtip ve ürolog kılinİği muallimi doktor Behçet Sabit, ikinci reisliğe GUlbane hastanesi ürologu muallimi Fuat Kâmil, kâtibi umumiliğe doktor Eşref, veznedarlığa Baha Lûtfi, kâtipliğe Fuat Hâmil Beyler seçilmişlerdir Etabli tevziatı bitiyor Şehrimizde henür vesikasını almamış 1700 etabli Rum vardır E~ tabii vesikası tevziatile meşgul olan altıncı tâli mübadele komisyonuna günde ancak bir veya iki müracaat vaki olmaktadır Talî komisyonun işi bitmek üzeredir Yakında altıncı tâli mübadele komisyona lağvedilecektir Ni © h ka m e n e irdi e Kaçakçılık davaları Üsküdar'daki evinde doksan iki defterde on iki bin yaprak sigara kâğıdı müsadere edilen Servet Hanımın muhakamesine dün ihtisas mahkemesinde mevkufen devam e-dilmiş ve şahitler dinlenmiştir Müddeiumumi maznunun tecziyesini istemiştir İnhisarlar avukatı da Müddeiumuminin mütaleasına iştirak e -derek ayrıca on ikİ bin kuruşun tahtı hükme alınmasını talep eylemiş -tir Servet Hanım ifadeden^ âciz olduğundan vekil tutacağını söyle -diğinden dava talik olunmuştur Geyve istasyonunda trenden inerken iki bavul tütün kaçırmakla maznun Huriye Hanımla Ahmed'in mu-hstkemderine ihtlsa» ımtıkcıntıincr devam edilmiş, Huriye Hanım hüsnühal ashabından olduğuna dair mahkemeye bir limühaber ibraz etmiştir Geyve'de ifadelerine müra -caat edilen sabitlerin ifadelerinde mübayenet görüldüğünden ifade suretlerinin celbine karar verilerek dava talik olunmuştur Sevindirilen yavrular! Muhtelif müesseselerde yüzlerce fakir çocuğa bayramlık dağıtıldı Şeker bayramı münasebetile bayır müesseseleri -misde büyük bir faaliyet başlamıştır Yetim va fakir yavrulara bayramlık elbise ve çamaşır ve şeker dağıtılarak miniminiler sevin • diril mistir Hmsayetetfaha hayırperver azalan hanımlar bo husustaki faaliyetlerine çok evvelden başlamışlar, şehrimizin büyük ticarethaneleri ve fabrikalarının hediye ettikleri eşyayı toplamışlardır Dün saat yarımda C H Fırkası SUruri semt ocağı; mıntakası dnhİ!indeki fabrika torların hediyesi olan elbiselerle çarşı esnafının verdiği ayakkabılan, diğer ocak -lardan da gönderilen ceman R0 mek -tepli ve muhtaç çocuklarla yirmi sayam muavenet yaşlı kadın ve erkeğe tevzi etmiştir Saat birde Tonkapı Fıkaraperver Cemiyeti de tevziat yanmış, topladığı elbise ve çamaşırlarla cfvar fakir, yetim çocuklarından bir çoblannı «evindir -mistir Saat iki burukla Himavrirtfa! Ce -miyvti Süt Damlasında 700 den fazla, ilk mektep çocuğuna elbise, ayakkabı, çorao çamaşır, «eker, palto dağıtılmıştır Bu meyan d s Besler çikolata, Altın-mekik mensucat tahrik"*»rwn *-«-*'«¦ e-Jeri, manifataraalardan Fathiye'li Mustafa Beyin 78 metroluk dokuması, tri- Y ukanda Topitapı r^vaperrer müesses esinde sevindirilen çocuklar, aşağıda SOt damlasında Himaye! etfalln giydirdiği yavrular kotaj fabrikan sahibi İbrahim Fevri Beyin yüıden fazla kazağı Star kundura fabrikasının Karamürsel kundura fabrikasının külliyetli miktardaki ayakkabılan vardır Bunlardan başka Hasene Hüınli Ha-mrnefendinin yavrulara cemiyet vası-lasile hediye ettiği elbiseler, diğer ailelerin gönderdikleri çamaşırlar ve sair eaya ile avnca yüzlerce yetim yavru ss-y indirilmiştir Himareietfal Cemiyeti asalan bu münasebetle fabrikatör ve tüccarlanmı-no bayırpervediklerine, alicenaplıkla, ma gazetemiz vasıta*Û"e teşekkür et -mektedirler Bugün saat İkide Veznecİler'de 6 inci Zflrklepte 30 kim-e^z yavruya bayramlık tevzi edilecektir Siyasî icmal Almanya'da dahilî vaziyet Almanya'da dahili vaziyet tekrar 6a-ri|h Gecen •enenin sonunda Başvekil Jeneral Şlâvher yeni Ravhiıtagta yani devlet parlâmentosunda hükümete taraf" tar yahut müsaadekâr bir ekseriyet bulabilmiş ve meclisi hükümete ve rahatça çalışmağa fırsat vermesi İçm kâna • nusaninm üçüncü haftasına kadar tatil etmeğe örn s etmişti Meclîs açıldığı zaman hükümete tekrar İtimat beyan edeceği ve veni bütreri beklemek İçin tek -rar tatil edeceği bekleniyordu Lâkin bu tahminler isabet etmedi ,'eneral Şlayher'fn dahili siyaseti bası fırkrian ve teşkilâtı memnun etmiş ise de diğeıleı iıım hoşuna ritmemlvH Almanya'da fırkalar adeta muhtelif içtimai sınıflan temril ettiğinden menf-nt ve gareleri refcdi&erme zıttır Bım'un triif »hmek ve bîr srWe rr+trmek cok vfiç-tür Brmun içindir kî Almanva'da ka -bıneler devam edemiyor ve devlet parlamentosunda ve hatta muhtelif Alman hirkı'ıme»'—infn m"b«'rî per'Smentole -nnda sabît ve müstakar ekseriyet bir türlü temm edilemiyor B"ndan evvelki devlet kabmesîni yani M Von Panen'i a*sr sanayi patron -lannı temsil eden mfflivetperverierte f-rnJ larm nüfuz» altında bulunan Çelik Miğferliler gibi askerî teşkilât tutuyordu Prusya'nm büvük arazi aahm'erinrn nüfuzu altında bulunan zürra ittihadı dahi sahık banvekîlin hükümetinden himaye ve sahabet »örüyordu Jeneral Şlayher âse Almanya'da en çok rey sahibi smrf bulunan ameleri eline almak irin bunların derklerini öerenmeğe ve mümkün mertebe tatmin etmeğe cah -şıyordn Başvekil Jeneralm bo hareketi narronlann sünhelermi nvandırınıstaT Diğer taraftan Jeneral Şlayher büyük arı zi ashabına yandan muavenetler* • isletilen ve mem'-kete faide getîren çif* ¦ liklere hasrettirerek bunların husume -tînî kendi ürerine rjetbetmrştir Bidayette Jeneral Slavher'e karaı müsaadekâr davranan M Hitler'in Faşistleri ise Liphe hükümeti intihaba tında kazandıkları muvaffakiyetin pek parlak olmamasına rağmen bu intihaptan sonra devlet kabinesine karsı mütereddit bir vaziyet almışlardır Şfmdi faşistler milliyetperverlerle uyuşarak hükümete karşı müttehit bir cephe almağa çalısı - vorlar Bu busunla M, Hitler île M Von Panen sık sık görfisûvorlar Fakat bu iki frrka tam ekseriyeti haiz olmadıklarından hükümeti devirebilmek için mer -kez katolik frrkasİle uyuşmak mecba -nyetinde bulunuyorlar Mekez fırkası Isı henüz bSyle bîr ittihada girmeğe taraftar görünmüyor Bu hareketlere karşı Jeneral Şlayher dahi faşistlerin bendi a-ra lannda zuhur eden tefrikadan isti -fade ederek bu fırkadan ayruanlann lideri M Ştraser Oe sık sık temasta bu -lunuyor Buna karsı M Hitler kendisinden avnlanlan tekrar etrafına toplamağa çalışıyor M Hitler kendi fırkası içinde ve diğer fırkalarla girişmiş ol -doğu teşebbüse tın arkasraı alamadığın -dan vakit kazanmak istiyor Bunun içm devlet parlâmentosunun bütçe müzakeresine kadar uzun müddet tatil edil -merine taraftardır Fakat Jeneral Şlayher muhaliflerine kendüerînî toplamağa vakit ve fırsat bırakmamak için Ray-hîştagın bu ayın son gününde toplan -masında esrar eylemiştir Binaenaleyh Rayhîştag o gün toplanacakta- M Hitler kendi mevkii ve fırkası zayıf bulunduğu bir sırada yeni intihabat yapılmasına taraftar olmadığından Ray • histag toplandığı vakit muhalefete geçmeğe cesaret edemiyecektir MUHARREM FEYZİ Süt fabrikası Kars'taki fabrika 4 ay sonra faaliyete geçecek Kars'ta süt konservesi ve süt tozu yapmak üzere bir fabrika tesis edileceği vaiılmıiı Bu fabrikayı Alim zade Halim Hacı Recep zade Vahit Beylerle şerikleri kurmaktadırlar 60,000 lir» sermaye ile tesis edü -m ek t e olan fabrikanın makineleri Almanya'ya tımarlanmış, makine -lerin imaline başlanmıştır Alim sade Halim, llaeı Recep zade Vahit B ler bayram ertesi süt fabrikaları hakkında tetkikat yap -mak üzere Almanyay'a gidecekler, oradan Holânda ve İsviçre'ye geçeceklerdir Kars aüt fabrikası dört ay zarfında faaliveta verecektir Evkat cetveli 29 Ramazan Perşembe 26 kânunsenl 1933 E Imsol Tulü Offle İkindi Aksaır: : Kzanl * Mİ »i î Vtfff $& ,'•!,?„ '?;''fi !?:!, 1716: \ Hayat Ansiklopedisi 24 üncü cüzü çıktı Cumhuriyet İSTANBUL — CAĞALOGLU Telgraf et mektup, adresi: Cumhuriyet Irtanbnl - Post» tntıınr İstanbul No U* CU1T13 27 KârtUFiUS3İ1İ 933 Telefon- Bsıntunsrrlr: 2236* Tahrir madara: 23138 İdare mMunl 37315 Mattan 30477 ftân sablfelertmlz berke** açıktır— CamaarIyetle nerrrtthrllecrk İlanlar tctn dnçrurlan dotrurs tdsrehsneaılıe dahi mârarsat olunabilir Dokuzuncu sene: No 3135 Hayat Ansiklopedisi Büyük bir kütüphaneyi bir arada evinize getiren en faydalı eserdir Her evde bfr tane bulunmak lâzımdır Güzellik Müsabakasının İlk Seçmesi Yarın! ¦aVsâaaâamaBMaalalBV Hinanniııaııınnanııı»ninni*miniminimin«ııımııtııımmıımmımtım ımıınMimiminaııımıın»""insimi«uııııııımmmnm«nınunıımıııııımımıınıı» Devlete yakışır Kıymetli kararlar lanî Prusya Tı îhtivar değirmendi — Büyük Fredrik kuvvetli bir ha -kümdar olabilir, fakat benim içinde Prusya'nın adaletli mabkemeai vardır 1 Demîa HnVâyeyi bilfrıinis değil mi T Büvük Fredrik malikânesinin kenarma düsen harap ve neknSrde bir değir -menden kurtarmak iem emo bir aurvtl» elde etmek htemiı Sahihi olan ihtivar hiç bir ımete ran olmadığından nihayet mes'e'e değirmenin istimlâkine nak-leJîlmia Brrnun ürerine değirmenin sahibi yukanki «özleri »S vl İverek mahkemeye ri'mis BüVök Fredrik mahkeme-ve gethîlmia hir gürel de aleyhine hii-küm verilmiş Bre sörmedlk sma Prusva adaletine tfmsal olarak bu devirmenin ffKha Potsdam'da hâla muhafaza edil-diemi söylerler Bir devleti devlet ya • pan en savlam temellerden biri onda ad-letîn bu kadar müsavatperver, bu k»'tar hatır ve gönül tanımas surette Mkrnı olmamdır Türk iv* Cumhuriyeti devletinde Prusya mahkemesinin ka- re-'arou andu-an hareketlere sahil olduk'-* rVb^slİmİ*m emniyetine ait ka-n--tlerfmnrm alabildiğine artması" d an d-Iav? «ek zh-ade memnnn ve o n «bette de m,~'tebir oln»omv Bu makalede bonon h't kae mî»İmi" zikreeleeearİı ı 1: Dahilde imal veya istihsal ohman r* -- n muamele verg-Uine eaas tntnt m-k lâmn gelen kısmetleri ne olabîtirT M'lk arasmda perakende almrp satılan ki »-m et mi vok«a hakflıl hnal veya istihsal kısmeti mî? Malûm a mal mrmtınlan ekserfva hazîne men'aatî leh-n* ha* reket etmevi va»:'r'eri iktizası h1erek en ağır taraf-m Otisam edeler Bü»-ük hir orman müe«ıe*e*inin İstiklalin irfa İ'lîhsal merkezindeki ma'müdilru ba b—met için mahalli bclsdİvesînin verdi ci kıvmete kani obnıvarak kendîin-d-n bh- havtl ov-kıa olan daha ı,, • -,ı bir şehrin be'edİye*İnden kereste Hah STmus Oradan gelen eevanta kereste Pah o şehirde % v kadar faslasıle aa kadara denilmiş oldueımdan malmüdürü muamele vervismi bu esastan hte-mîs ve almıştır Müessese hakra p "¦* ¦ bu harekete karat derees demce Ma'ive Vekî'etme bad-r müracaat ederek derdini dinletemedikten sonra Devlet Sîra'*na rrrmî» ve halini oraya ar-sermiş Tahkik, tetkik, nvhekeme Netice malm Invmeti mahallindeki ma Evet krvroeti obnak ve muamele vr-'i ancak bonon -** - '-n alınmak va binaenaleyh yüksek bir krvmetle fazla alman paralar iade olunmak Usvm »eh-dİği hakkmda ittifakta verilmiş hakîkaten âdil bh- karar Zahirde devlet aleyhine verilmiş olan ba karann hakikatte fena görü'müs bir vazifeye ve bir mal müdürünün haksnr hareketine karsı verilm!» bir karar olduğuna söylemeğe hacet hile yoktur 2: Buna benzer bfr Is ondan daha evvel bizzat bizim basımızdan geçmiali TemettB vergisi yerine kaşane venrisl konulduktan sonra hlr gün bizden filin senenhı kazancı diye yekûna old"kra yüksek bh meblâğ talep olundu Hal-bukî o sene içm biz temettü vergisi vermiş bul onuyorduk Bir sene sarfında avni mevru üzerinden ne iki defa na de avni mahiyette iki türlü vergi alına* mudi İti-*» ettik olmadı, daha vuha-rama gittik olmadı Nihayet tahlili m ral kanunu m-eibme* icra tarikine müracaat edeceklerini anlavmra İstenilen parayı vermekle mart ar kaldık ama derhal Devlet Şûrasına da müracaat ettik İnce ele-rio sık drknan bir muhakeme neticesinde Devlet Şûrası naran m ikinci defa haksnr olarak ahndığına vs ladesi lâmn reMîüne hüküm verdi, U doğrum bu idi Bo dnrruvu yerine getiren Devlet Şûrasının kararındık! kıvmete hakikaten aon yoktur desek pek yerince bir söz OİOT 3: Bu üçüncü son misalde »ene Der-let Sûra sim goracetis ama devlete büyük hir şeref olmak üzere onun inİıİva-tivi bİnnefis hükümetten gelmiştir Or-manlar Ozerİpde hükümetle mukavele ya-arak gerek münferiden, gerek sirke* batinde çalışmakta olan vutandadar dünya buhranmm aldığı sıkıcı aebfller dolaymle her vfln daha fazla olmak B-zere mütemadiyen zorluk Ur içinde «dizerek cidden bonaltan safhalara aÜrilk-lenmİslerdL Bo hali gören alâkadar hu-kûroet dairevi genİs raman'ann şartlan ona »öre yandmsş mukavelelerinde müteahhitler lehine olarak • ¦ 'iri yapıt -man et» emir etin* Vani nida, ve vasiyeti tetkik ederek ona röre tediHt va* pıhnan luTirmuuu bendi vekâleti vMr İcra VekTIeri Hevetine arı etti ter» V-interi han; Devlet BaanşapM g*V" 'erat Devlet Şûrası teşekküre lâyık bh Gazi Hz ile ismet Pş nın seyahatleri Büyük Reis dün Gazianteb'e muvasalat buyurdu Başvekil Pş Antalya'ya hareket etti -Hariciye Vekili İstanbul'a geliyor Umot Pasa Hz nin bit seyahatlerinde Fevzİpasa 25- Ankara'dan ayrılırken alınnua resiml 26 AA si treni gece yarısından sonra Fevzipaga'ya geldi Yarın Narlı istasyonundan otomobillerle Ga-lianteb'e gidi -I ece k t ir Fevzİpasa 26 AA —Reisicumhur Hasretlerinin hususî trenleri 12 de Narh istasyonuna hareket et -mistir Vali A» kİf Beyle Belediye Reisi ve C H F Reisinden mürekkep Gaziantep heyeti Reisicumhur Hazretlerini Fevzipasa'da karşılamışlardır LMn^Reisıcumhuf Hz nin teşrifini emsal «İz tezahürat ile tea'it eden Gaziantep larla milli oyunlarla halkın sevinç, tezahüratı devam ediyor C H F Mıthudl 2 laet sahifede '-- Antep'te tezahürat Gaziantep 26 AA — Bu gece bulun Gaziantep halkı sokaklarda büyük Gazî'nin gelişini kutluladı C H F binası önünde davul rurna- 11 ¦ ıı 11" 11111111111111111nı ıı m ıı ıı m mm ıım ıı ıı m m ıı Istiea ile vaziyeti tetkik ederek dairesinin gösterdiği lüzumun adaletine kani oldo ve ona göre verdiği tesvip kararını hükümete gönderdi Şüphe yok ki bu misalleri taaddüt ettirmek mümkündür Bunlar yalnız bizim ırhtaımtza dahil olanlardır Şüphe yok ki Devlet Şûrasının Türkiye Cumhurire-bnde meşhur Prusya mahkemesi gibi adalet tİmsalliğİm temsil eden kararlan daha çok ve pek çoktur Yamıs arvet-HsVmiz miıaıler bile göstermeğe kâfidir kİ Devlet Şûramız çok yüksek olduğa kadar elzem bir müessesemiz d îr de Onu İhya etmek ve onun tevsi ve tekmiline çalışmakla muhakkak en iyi hareket - Devlet adamlarının en büyüğü ve en demokratı; Gaz Miroir du Monde'un şayanı dikkat l_tir vasisi S inci *ahf*de lerden birini yapmış ve yapmakta bu-lunuyorus Böylelikledir ki devlet gay-rişahaİ bir hak ve adalet müesaesesi olmak yolunda kendisine mukadder olan kemal hedefine gidecektir Devlet nedir sualine verilebilecek binbir cevap içinde 'bu'ün harekât ve sekenab hakkı yürütmek ve adaleti yükseltmekte tecelli eden mücerret ve mııarsam bir İdare makinesidir» ifadesi belki en dnğnı ve en manalı tariflerden biri olur Bu tarifi yukanki misallerden daha hri anlarsmra Hakikaten onlar ve emsali en vükaek devlet mefhumuna yaraşır kararlar ve hareketlerdir YUNUS NADİ Kırık kanatlar! Bugün tayyare şehitleri ihtifali var {iehit tayyare— cimrimizin namlarını tebcil İçİn her sene olduğu gibi bugün de bir îht fal yapıla -çaktır Merasim sa t 15 te Fatih Ta/yare parkın da icra edilecek, hükümet, askeri erkân ile Tayyare cemiyeti men-subini hazır bu • 1unacak ve nu -tuklar söylenecektir Ankara Jaki merasim Ankara 26 Telefonla — Yarın saat üçte burada Tayyare fehitleri ihtifali yapılacak, hava orduauna mensup bir sabit Tayyare cemiyeti namına Ankaea meb'uau Aka Gündüz ve Hakimiyeti Mİlliye'den Nasİt Hakkı Beyler birer nutuk söyliye -çeklerdir Elektrik saatleri Nafıa Vekâleti saat kiralarını indirmeğe karar verdi Anlara 26 T«J lef onla — İstanbul Dektrîk sir -keti saat ücretlerinin f*dalığı hak -kında Utancın meb'uau Alâettİn Cemil Bey geçen yaz Nfıa Vekâ • terine nüracaat etmiş ve Vekâletçe yapılan tetkikat neb'cesnde ba ücretin yirmi be kornetin yirmi Hu- «Mdr»! II* defa m msa hdirilmesine taya aran tttanb ti karar rerümitir mrb'vsK Aldat tin Fakat anket Ve- CemU B-y kâleth bu kararını kabul etmemiş olduğundan hakeme müracaat edilidiği zan-nolunnaktadff Şirket komiseri de Vekâlete saat ücretlerinin fazla o'duğunu bildimislîr Bu ücretlerin her üç ayda bir tatdrri mukavele ılımdadır Vekâlet kararını kabul ettirdiği takdirde İstanbul'un 90,000 abonesi ayda 4 - 6 bin lira ta»;-ruf etmiş olacaktır Bayram hazırbğı Dön geç vakte kadar alış veriç devam etti, Bir sekerci dükkânında alırveria Ba nene bayramın ay sonuna gelmesi esnafın ve dükkânların kânna bir hayli kesat verdi Fakat buna rağmen son bir hafta içinde Mahmutpaıa, Kapalı-t Mabadı S inci tahltcde Recep, Rana BIer Fırka U Kâtibi ve Güm -Kikler Vekili dün geldiler Halk Fırkası Kâtibi Umumisi Recep Bey bayram tatilini geçirmek üzere dün Ankara'dan »ebrmisr gelmiştir Bir kaç gün evvel Ankara'ya giden Fırka vilâyet idare heyeti reisi Cevdet Kerim Bey de dün avdet etmiştir Gümrük ve İnhisarlar Vekili Rana Bey, dün Ankara'dan sehrimiıe gelmiş, öğleden sonra İnhisarlar idaresinde muhtelif islerle meşgul ol-mu| öğleden sonra da gümrükleri ziyaret etmiştir izmir ve Bursa 'Güzelleri geliyorlar Neriman ve Leman H 1ar merasimle karşılanacak Müsabakanın ilk seçmesi yarın Mak-sim'de halk tarafından yapılacak İzmir Güreli Neriman Numan Hanım Güzellik rnüsa bak armam ilk seçmesi, bayramın ikinci günü yani yarm Mak-sim'de saat dört buçuktan yedi bocuğa kadar verilecek olan daash çayda yapılacaktır Yarın seçme ballaymcaya kadar müsabakaya girmek istiyenlerin müracaat-leri kabul edilir Binaenaleyh müsabakaya resimlerini ve isimlerini neşrettir- Bıina GflıeTi Leman Sadulîah Manim m eden girmek arzu edenler yarm Maksim'd-ki müsabaka memurumuza müracaat edebilirler Mak »im'e girmek için davetiyeye loşum ve ihtiyaç yoktar Gönderdiğimiz davetiyelerden, resmi gustsrnizde 6 numara ile çıkan va adres olarak Erenköy'ünde, Bağdat caddesinde Mehmet Beyin köşkünü ve-Lûtfen saMleyi çeviriniz 6,000 parça mektum emlâk meydana çıkarıldı Maliyeye devrine başlanan bu emlâkin kıymeti 12,000,000 lirayı geçmektedir İstanbul'daki emlâki metruke müteaddit zamanlarda tetkik edilmiş, araştırmalar yapılmış, ötekinin berikinin fuzuli İdaresi altında emlâk kalmadığına kanaat hasıl ol -muştu Fakat arada sırada gene bası İhbarlar vaki olması emlâki metrukenin tamamile tesbît edilmiş olduğunda şüphe ve tereddüt husule getiriyordu Hatta hükümet yeniden emlâki metruke bulunur ümi-dile muhbirlerine İkramiyeler de vadetmiş, buna rağmen gene matlûp hasıl olamamıştı Son günlerde yapılan yeni bir tetkik şayanı dikkat bir vaziyet meydana çıkarmış-tsr Bir kaç kişilik komisyon maliye tahsil şubelerinde tetkik yaparak etabli vesikası almış olanların em -lâk ve akarlarının mevcudunu te» bit etmiş bir iki ay gibi kısa bir İçinde yapılan bu muamele dükkân, emlâk obnak üzere 6,000 e yakın metruk emlâki meydana çıkarmış ve bunların maliyeye devrine başlanmıştır Maliye bunları da bono mukabilinde ırayrimü -bediilere satacaktır Bu 6000 parça malın kıymeti on milyon lirayı mütecavizdir İşin garip tarafı bu emvalin şimdiye kadar nasıl Ötekinin, berikinin elinde kalıp hasineye haber veril -memiş olmasıdır Eğer bunların icar bedelleri hükümet tarafından ara -nılacak oluraa bu da mühim bir yekûna baliğ olacaktır Bu husuata Muhtelit Mübadele komisyonu Türk mura hhası Müşfik Selâmi Beyin mühim mesaileri gö-rülmUştUr •mnııınııniTiııım•ı«miilllinunimniiiinniimiMnauhnnnıımımınmınımmnııı-BinmııımıiTmııimHMiıan Giydirilen fakir çocuklar Dün Vezneeiler'de 6 ıncı ilk mektepte 30 kimsesiz yavrayı bayramlık elbise dağıt ılmtşbr Bayram münase • betile şehrimizde 8rj fakir çocuk ve annyr elbise, kundura vr çamaşır dağıtılırın -br Bunlardan S0 ¦ fakir anne ve 20 yaslı kadın olup dikerlerini de fakir mektepli çocuklar teşkil etmektedir Yardım Hitna-yeietfal ve havız çemivetleri ile C H Fırkan İçtimai yardım şubeleri tarafından yapılmıştır Büyükrekme -ct'de Himayeietfal Cemiyeti Büyükçek- meee nahiyesi su- Yukırala Veznecilerde 6 ıncı mektepte, aşağıda Büyüler* besi de Büvük - mece'de girdlrllan yavru Lar çekmece'de köylerde 30 kadar fakâr çocuğa bayram münasebetile elbise, şapka ve ayakkabı dağıtmıştır 'Cumhuriyet Meşhur Casusla Yazan: ABlDlN DAV ER 73 - Fransız casusu Alman kızı, Mata-Hari'yi nasıl söyletmiş! lıvnrrV" İVi yaban- erkeğin Muhaverelini dinlemek aurellle H 21 mea'eleaînî öğrenen iş olan sevgiliin-den tekrar bahsetti Yüzbaşı Ladoua, malûl zabite, erteal günü »evgilİsile beraber gelmesini söyledi Hanna YVfctig, ikinci şube reisinin çok boruna gitti Gene kız, şek »• şemailini değiştirmeği hilen aala sert-lik Utemİyen bu meslekte muvaffakiyetle çalışmağa mâni kusurlardan arı mebaretli bir kadındı Geç vakte kadar beraberce oturup kontta tular, bir çok Dies'elelerden bahsettiler Nihayet bir karar verdiler Daha, o gece bir posta nefer! bir emri hamilen Mata - Hari'nİn evine boştu Bu emirde, dansöze Belçika'ya gitme -mrı ve seyahatin altı hafta sonraya tehir edildiği bildiriliyordu Ba ala hafta zarfında Hanna VVittig, casusluk itibarile çok mühim hir iş görecekti, Paris'te bulunan Mata - Hari seyahatinin tehirinden müteheyyîr olduvsada mecburen aldığı emre İtaat etti Bir ikİ gün sonra, yağmurlu bir günde, akşam üatü geç vakit, kendilini bfr gene kadının ziyaret et -mek istediği Mata ¦ Hari'ye haber verildi Dansözün şimdi artık hususi bir evi yoktu Bir otelde, bîr kaç o-dalı bir dairede oturuyordu O sırada, can sıkıntısından bunalmış olan dansöz, bu tanımadığı misafiri ka -bul etti Gelen kadın, kendisini Hanna VVittig iaminde bh* isviçre'n genç kız diye takdim etli Misafir, sade kostüm tayyörünün İçinde çok cazibeli ve güzel bir kadındı Kendi hakkında verdiği malûmata nazaran, leyli bh- mektepten yeni çıkmıştı Çok saf ve tecrübe -sizdi Yakında Kont Chilly İsminde kibar ve güzide bir adamla evlenecekti Mata - Harî, bu genç kızı şevkle seyrediyor ve dinliyordu Hakikaten çok sevimli, o nîsbette de sıkılgan olan bu güzel kızın kendisinden ne istediğini, bîr türlü ket-f odemi yordu Genç kıs, mütemadi-kandilinden, hayatından, nişanlısından İzdivacından bahsetmekte idi Fakat bu sözlerin sonu gelmiyor, kızın maksadı anlaşılamıyordu Nihayet Mata - Hari dayanamıyarak •ordu: — Benden ne İstiyorsunuz? — Şey Genç kır, büsbütün sıkılmış, İn -varmıştı ı tatlı bir hicap İçinde ne eSyliyeceğini şaşırarak kekeledi: — Affedersiniz, sîzi rahatsız et-tün İstediğim şey tatediği seyi aöylîyemedl, sostu Mata - Harİ, yerinden kalkarak genç kızın yanına gtti, onu teklifsizce kolundan tutup kaldırdı Geniş bir divanın üstüne oturttu, kendisi de yarrma oturdu İkisi, omuz omn- ¦ a vedladlıe oturduktan sonra, genç kııın saçlarını okşadı ve kedlf* güllerini onun mavi gÖılerina dikti: — Sıkılma yavrum, söyle, dedi ne istiyorsun bakayıml Bu samîmi muamele Üzerine genç kız, güzel dansözden islediği şeyi anlattı — Nasihat istiyorum madam, diye başladı ve devam etti Sö söylerken öyle kelimeler buluyor, öyle tatlı konuşuyordu kî her an biraz daha Mata - Hari'nİn ru ¦ huna nüfus ediyor, adeta onu büyli-|| yordu — Madam, müstakbel zevcim Kont de Chilly, pek kibar ve mitm -tai bir adamdır Çok görmüş geçirmiş, çok yaşamıştır Hayatında, ta-bîatila bir çok güzel kadınlarla ta ¦ nışmıştır Halbuki ben, küçük bir ev kızıyım Nişanlım, sık sık bana siz* den bahsediyor Vaktile, bilmem ne ismin, silinle tanışmış İkide birde dünyada sisin kadar güzel, sİsîn kadar cazibeli bir kadın görmedi -ğİnİ söyler, hiç bir kadın onunla kıyas edîlemez, der Sonra, madam, ben de ekseriya sizden bahsedildi -ğini duymuştum Sizinle tanışmak şerefine nail olup ta güzelliğinizi, zarafetinizi, hal ve tavrınızı metet -m iyen erkek görmedim Madam, şimdi, bana yardım etmenizi ricaya geldim Zevcimin beni ebediyen sevmesi, sisin gibi daima cazibeli bulması için ne yapayım? Mata - Hari, memnuniyet ve hayretle genç kua baktı Hanna VVitlig atdanmamıştı Bu sözler, aşk hususundaki muvaffakiyetleri kadar hiç bİr şey, gururunu okşamıyan danıö* rtân pek hoşuna gitmiş, onun kadınlık ruhunu okşamıştı Genç kızı kucaklayıp öptü Dışarıda şiddetli bir yağmur pencere camlarını mütemadiyen yıkarken onlar, içeride uaun uzun konuştular Karanlık basmıştı; fakat lâmbaları yakmağı hatırlamadılar İki kadın, artık dnst olmuşlardı Hanna VVittig, ertesi gün dansözün oteline nakletti Bir gün Kont de Chilly de Mata - Hari'yi ziyaret etti Büyük Üniformasını giymişti, gayet vakur, gayet kibar, biraz da çekingen bir hali vardı Nişanlııîle meşgul olduğu İçîn kadına teşek -kür ettİ Ayol akşam, malûl yüzbaşı, Han-na'ya su sözleri söylüyordu: — Bu kadının casusluk ettiğini zannetmiyorum O kadar güzel, o kadar iarîf, o kadar şirin kİ casusluk yapmağa ne htiyacı var Hayır, hayır Mata - Hari'nİn casus oldu -ğuna hiç İhtimal vermiyorum IMabadt vari Şehir ve memleket haberleri ren Gülsüm Hanımm davetiyesi île Aksaray'da Sofular'da 91 numaralı hanede Kemal Beyin kerimesi Hanımm davetiyesi posta idaresi tarafından şahinleri bulunamadığı için iade edilmiştir Bu hanımlardan da yann müsabakaya gelmelerini rica ederiz Bunlardan başka davetiyelerini almamış olan hanımlar varsa onların da yarın saat üç buçukta Maksim'e gelerek müsabaka memurumuza müracaat etmelerini rica e-deriz Mrsabakava gren hanımlar fûtfeıı dikkatle okuyunuz Yann geçen senelerde olduğu gibi, kalabalıktan dışarıda kalmak istemezseniz saat üç buçukta Maksîm'de bulunmanız lâzım ge'ir Ekseriya berberde nöbet beklemek yüzünden geç kalındığı İçîn, saçlarınızı erkenden yaohrmanızı rica ederiz Kapıda fazla İzdiham olduğu takdirde daveti yelerdeki izahat dairesinde hareket etmenizi tekrar hatırla tmz zmir ve Bursa pözelleri bugün geliyorlar İzmir güzeli Neriman Numen ve Bursa gürel Leman Sadullah Hanımlar bugün şehrimize geliyorlar, izmir güzeli Seyrisefain'in Ege vapurite saat birde limanımıza gelecektir Bursa güzeli de Yalova Inrikile ve Seyrisefain vapurile saat 7,75 köprüye vâsıl olacaktır Her iki güzel de İstanbul'daki hem-şerileri ve muharrirlerimiz tarafından istikbal edilerek kendilerine buketler takdim olunacaktır Güzeller ve refakat -¦erindeki zatlar, İstanbul'da kaldıkları müddetçe gazetemizin misafiri olarak Tokatliyan otelinde oturacaklardır Izmîr güzeline agabeyısi, Buna güzeline de valdesi İle amcası refakat etmektedir Bursa gffzeü geliyor Bursa 26 Hususî— Bursa i; cuma sabahı Yalova lariki İle istanbul'a gidecektir Kraliçe belediye d varın da tezahürat ile teşyi olunacaktır Güzelimiz evvelki gece evinde arkadaşlarına bir veda ziyafeti vermiştir MUSA Müsabakada bulunmak ve rey vermek istîyenlere Seçme müsabakasını görmek ve güzelleri İntihap etmek istivenlcr İçîn davetiye almak ve saire gibi hiç bîr külfet yoktur İstiyen yann Maksim'dekl danslı çavda hazır bulunarak dizellere rey verebilir Daha fazla tafrilftt için ilân aÜtunlanmıza müracaat edilme*! Maksim salonlan dolunca kapılar kapanacağından müsabakada hazır bo -lunmak istiven'erin erken gelmeleri ve yerlerini tutmalan muvafık olur Damlı rayda ver tutmak İçin gazetemize değil, Makrim'e müracaat edilmelidir Çünkü Maksîm'deki masalar ve servis ile gazetemiz değil, Maksim mudi ri yet i meşguldür Bir nokta Yarm müsabakaya girecek ri3renrrin, halk tarafından alacaklan reylerin miktarı neşredîlmivccek, yalnız en fazla rey alanlar müsabakada taşıvacaklan numaralar gazetemizde neşredilmek suretile asıl müsabakaya davet ol' ¦ caklardır Resimleri "önderiniz Kariler arasındaki müsabakaya iştirak etmek istiven karilerden atîdeki tafıl -lâtı dikkatle okumalarını rica ederiz, 1 — R erimi »ri bugünden itibaren kabul edivoruz Elden ve posta ue gönderebilirsiniz 2 — Şimdiye kadar nesretHÖimız resimlerin tam olarak gönderilızseat ağrıtır Eksik resim pönderenVr, aaYonak»-kaya girmemiş addolunur! e" Cftfs numaralan beş kuruş midi-'ffed"* lüa: -rehanem'zden tedarik ed-' ishvfciaO 3 — Bursa ve Izmİr pii- r#n* dSa AVw hil olduğu halde cn bf^end Janta" ftkmsam rey verebilirsiniz 4 — Gazetemizde çıkan rearWordaa «Kanser saridir Vesselam!» Cemi! Pş ilk iddialarında ısrar edîvor Kanser âfetinin sari oldu ğunu bir konfe ransile İlin e-den Cemil Paşaya muhtelif maruf doktor -lar cevap ver mis ve ekseri -yelle bu hastalığın sirayetle intikalini kabu1 etmemişlerdi Cemil Pasa bu operatör CemU fiuja mes'ele hakkında dün bîr muh» rirîmize tekrar şu izahatı vermiştir: t— Geçenlerde Radyo vasıtanla verdiğim konferansı meslektaşla -nm arasında hbhî bir münakaşa kapısı açmak ve fikir ihtilâflarım meydana çıkarmak için yapmadığımı evvelce bir gazetede söylemiştim Ben bu konferansla ancak kan -serle malûl kimselerin hastalıkları-Oi gecfktirmeytp hastalığın bidayetinde derhal tedavi olunmak üzere doktorlara mtlraenat etmelerini ve hastalımın îrsî olmayıp sari olmak ihtimaline mehnl halkımızın kan -serden korunmalarını ve bunun için de memleketimizin her tarafında kanserle mücadele cemiyetlerinin teşkil olunmasını ve Sıhhiye Vekaletinin dahi bu hastalıkla alâkadar olmasını temin etmrk İstedim Halbuki muhterem arkadaşlarım bu mevzuun mühîm kısmını bırakarak yalnıa kanserin sirayetini ele aldılar Uzun uzadıya mütalealarda bulundular Kısmı aramı benimle beraber İrsi olmadığını kabul ettiler, tkt meslrktaşımdan maadası da kanserin rh-ayetînl reddetti Bugün Avrupa ve Amerika'da dahî kanserin sari veya gayrisarl olduğu hak -kında etibha hemfikir bulunmuyorlar Ben sari olduûuna tamamîle kaniim Er geç bİr gün belki yirmi otu» sene aonra kanserin a mi bir hastalık olduğu meydana çıkaca -ğında şüphe etmiyorum Ban arkadaşlarım kanserle sari olmayıp İstidadı olan kîmarierde taharrüş neticesi husule gıldîğini söylüyorlar ve latemîyerek ılraveti marazı kabul ediyorlar Çünkü fikrimce hastalığa istidat kanan- mikrop veya parazit ve yahut lücre -lerinîn her nasılsa alrayet Birik il e İnsanların vücutlerinde bulunmasile baslar ve kansere istidadı olaı kimseler demek yerme, kanser yara -zillerini taşıyan kimseler «emek daha münasip olma* mı? Ve m eşhasa kanser oarazit veva hücreleri kanserli hir klma»den İntikal re aî-ravet edemez mi? Kıymetli m ti d errl ilerim ir der Ham-di Suat Bey hücrelerin kendi ken -dilerine çoğalarak kUcUk l il yük denildiğini ve zararsın oldııkla-ını ve bazan bu urlan yapan hücreler rahat durmayıp etraflarında bulunan tabiî höcrelere hücum ederek onları fahrin ediyorlar ve kanser husule geliyor, diyor, Işta hücreleri ra * hat durdırrmıyan âmil nedir? Fİk -rimce bunlar henüz keşfolunraıyan kanaer para t İti eridir Netice kanser İrsi bir hnıtalık olmayıp saridir ve halkımız hu hastalıktan korunmalıdır vesselam» Muhittin B Yalova'ya gidiyor Vali Muhittin Bey bayram tatilini eeclrmek Hiera dün -V mı Yalova'ya gitmiştir Yalova'da İnşaat ve sair işleri de tetkik edecektir Bayram dolavısile yarın ve pazar STİÎnil devalr tatildir en begendieinirin ismini ve nıımnrtsmı numarası yoksa yalnıı İsmini bir kâğıda yazacak, isim va adreriniri de ilave ederek resimleri havi zarfın îçine koyacaksınız 5 —— Reıimler, tuhafın vedinri ginü aksamma kadar kabul edilecektir 6 — Mlıahakava rea-m nesr»ftîıme-den de giren hanımlar olduğu için, gazetede çıkan resimler arasmda en eok rey alan hanım khnse müks'at ve hediyeler ona rey verenlere takdim edi-ler-ktir