AKŞAM
Bu nefis romanın
--------------—---------k
A. J. Oronln - REZZAN A E. YALMAN I CEMHETÎH
çıktığını haber veriyoruz. Yoksa eser hiç bir reklâma İhtiyacı olmıyan edebi bir âbidedir. 300 kuruş.
ARİF BOLAT KİTABEYİ
J
Sene 27 — No. 9481 — Flatl her yerde 10 kurugtur.
PAZARTESİ İS Mart 10(»
Sahibi: Meomeddta Badak — Nejrtyat müdürü: Hikmet Feridun Es — AKŞAM Matbaası
Stettin yanıyor
Müttefikler, Rhinin doğu
Rus topçusu şehri döğmeğe devam ediyor Danzig iç müdafaalarında gedikler açıldı
Kızılordu tanktan, zaptetilen Alman şehirlerinden geçiyorlar
12 CA.A.) — Moskova radyosu, ordularının Stettin şehrini
Paris
Sovyet görmtye başladıkları bildirilmiştir.
Sovyet bataryaları şehri durmadan dbvmcktedirer. Stettin alevler İçindedir.
Danzig şehri de tehdit altındadır, a Sovyet ordusu bu mühim Uman istikametinde seri İlerlemeler Icaydet-mlşlrdir.
Danzig iç müdafaasında gedikler
Brüksel 12 (AA.) — Alman haberler ajansı Transocean, Sovyet kuvvetlerinin dün gece Danzig'İn iç müdafaa hatlarında gedikler açmış olduğunu bildirmiştir.
Datızig radyosu, geceki yayımlanırdan birinde söyle demiştir:
«Yatanda gaz ve elektrik kesilecektir. Onu göre halk tertibatını alsın»
Londra 12 (A,A.) — Sovyet orduları 3 İstikametten Danzig üzerine yürüme! itedir. Sovyet bataryaları dünden beri bu limanı şiddetle bombardıman etmektedir. Danzig Golay-terl bütün Danzlgllierl müdafaaya çağırmıştır.
Sovyet tebliği, Sovyet kuvvetlerinin Danzlg cephesinde 200 den fazla mas-kûn yeri İşgal etmiş olduklarını bildirmektedir. Rakosor.'ski birlikleri bu kesimde 2500 Almanı Öldürmüşler v(» 51 lokomotifi ele geçirmişlerdir.
Danzlg’ln şimal batısında Sovyet birlikleri bir kaç noktada daha Battık kıyalarına varmışlardır. Leba 11 mani İşgal edilmiştir.
Sovyet orduları şimdi Pomeranya kıyılarını 200 kilometrelik- bir oepha üzerinden ellerinde tutmaktadırlar.
Colberg şehri kesiminde şiddeti! çarpışmalar cereyan etmektedir. Şe-
hlrdekl Almanlar temizlenmek üzeredir. 1000 esir daha alınmıştır,
Macarlstanda, Bolaton gölü ile Tuna kavsi arasında Almanlar mühim, tank ve piyade kuvvetleri ile tararruz etmektedirler. Düşmanın Savyet hatlarında gedik açmak İçin girişmiş olduğu teşebbüsler akamete uğramıştır. Düşman 2000 esir kaybetmiştir.
Paris 12 (AA.) — Alman Haberler ajansı, Konlev kuvvetlerinin Moravs* ka Ostrava geçidi istikametinde yeni bir taarruza geçmiş olduklarını bildirmektedir
Bu yeni Sovyet taarruzu Bielsko kesiminde Ratlbor’un cenup doğusunda vtıkua gelmiştir.
Alman ajansı, bu kesimde 5 Sovyet piyade tümeni ile 500 tankı taarruz etmekte olduğunu İlâve etmiştir.
sunda 8 şehir aldılar
Rhin bütün batı yakası Müttefiklere geçti, Essene 5 bin ton bomba atıldı
Londra 12 (Radyo) — Baü cephesinde Rhln nehrinin doğusunda Müttefik köprübaşi3inın genişliği 15 ve en geniş yerinde de derinliği 5 kilometredir. Müttefikler, Almanların yaptıkları iki hafif mukabil taarruza rağmen Remagen’ln şimal ve cenubunda köprübaşıyı genişletmeğe muvaffak olmuşlar ve düşmanın Rhln’ln doğusunda gözetleme noktalan bulundurmasına mâni olmuşlardır. Müttefik topçusu, Rhln’ln doğu kıyılarına geçirilmiştir. Rhln’ln doğusunda sekiz yer zaptedllmlştlr. Bunlar arasında Llng de vardır. Bu, Re-magen’ln biraz yukarısında önemli bir yerdir. Unckol ve Raysbroşbach da zaptedllmlştlr.
Köprünün şimal ucunda Honeff’te çarpışılmaktadır. Bu kasabada Alman mukavemet! aona ermiştir.
Müttefik köprûbaşısının en cenup noktasını Almanlar bildiriyorlar. Almanların bildirdiklerine göre, A’man zırhlı kuvvetleri ânl bir hamle ile Llnz’ln altı kilometre cenubunda bir noktaya varmışlardır. Hava kuvvetleri. İlerllyen Müttefik kuvvetlerini desteklemektedir. Almanlar, köprü-başıyı topa tutmuşlarsa da, Alman tayarelerl dfın müdahale teşebbüsünde bulunmamışlardır. Cumartesi günü köprübaşı üzerinde uçmağa teşebbüs eden 07 Alman tayyaresinden
23 ü düşürülmüştür. Beş tanesinin daha düşürülmüş olması muhtemeldir.
Almalılardan büyük miktarda esirler alınmaktadır. Dûn 1820 Alman dalıa esir edilmiştir. Taarruzun başın dan beri birinci ve dokuzuncu Amerikan orduları 63.173 esir alınışlardır.
Daha cenuptan general Patton'un birlikleri Goblence dolaylarına ve bu şehrin 27 kilometre cenup batısında Rhln kıyılarına varmışlardır.
Cephenin şimal ucunda bulunan İngiliz ve KanadalI kuvvetlere gelince. Alm anlara göre bu kuvvetler Wes-sel İle Emerlh arasında Rhln nehrini geçmeğe hazırlanıyorlar,
Dün Essen şehrine en büyük gündüz hava akını yapılmış, binden fazla ağır Müttefik bomba uçağı Krupp fabrîkalarlle Essen ayırma garlarına ve petrol tasfiyehaııaîerine 5000 ton bomba atmışlardır, taglllz uçaktan Skajerak ve Kategat boğazlarına. Alman gemilerine müteaddit hücumlarda bulunmuşlardır.
Alman kayıpları 175,000 kişi
Londra 12 (AA.) — B. B. C.
cephedeki muhabiri Frank Gulllard bildiriyor:

Rhln nehrinin batısındaki muharebe Alman ordularına 175.000 kişiye malolmuştur.
Müttefik orduları Rhln istikametindeki taarruzları esnasında 110,000 esir almışlardır.
Ruhr sanayi merkezleri tahribedildi
Londra 12 (AA.) — 1000 kilometre murabbalık Ruhr havzasında bir tek fabrika, bit tek sanayi şehri yoktur kl İşe yarar bir haldi! kalmış olsun. Müttefik hava kuvvetlerinin devamlı ve şiddetli taarruzları Alman sanayi merkezlerini tahrlbetmlştlr.
Hava eksperleri şunları bildirmektedirler :
Dusseldorf’un üçte İkisi, Dort-mund'un yarısı. Bochum'un beşte dördü ve Kolonyanın büyük bir tasını tahrlbedllmlştlr. Almanyanm başka 65 şehri de bu taarruzda İşe yaramaz bir hale getirilmiştir.
Hamburg ile Bremen en fazla bom-: balanmış olan şehirlerdir.
Hamburg’un dörtte üçü harabe halindedir.
Berlin şehri 1800 hektarlık bir saha üzerinde yayılmaktadır. Bunun 1600 hektarı şimdi bir harabeden başka bir şey değildir.
Created by free version of 2PDF
Rusya ve
MİHDAHAODAKi ÇIKARMA
Almanyaya Şimalden de taarruz edilecek
Londra’daki
Amerikan Donanma mecmuasına göre Müttefik kuvvetlerine Montgomery Kumanda edecek
Türk - Ingiliz müzakereleri
Sovyet yürümcÜBÜne göre İranda tehlikeli kuvvetler faaliyetlerini arttırmışlar
Amerikalılar, adaya iki gün evvel çıkmışlar ve bir çok yerleri almışlar
Londra’da çıkan Observerin bir makalesi
Londra 12 (A.A.)— Brltanova ajansının askeri muharriri yazıyor.
Müttefiklerin kuzey kesimlerinde Alamnyaya karşı yeni bir taarruza girişebilecekleri hakkında ortaya atılan fikir burada birçok tefsirlere yol açmakladır.
Kırım konferansı, şimdi batıdan, doğudan ve güneyden Alman.vaya karşı yapılan taarruzların, kuzeyden bir taarruzla desteklenebileceği halkındaki tahminlere meydan vermiştir.
Vaşingtonda çıkan ve İyi haber almakla tanınmış olan «Arm and navy lournab gazetesinin bir makalesi, burada büyük yankılar uyandımuş-İir. Bu makalede şöyle denilmektedir: ( Kuzeyde karadan ve ednizdtn fiıüşterek vapılan harekât Churchill {fin dalma «bir dereceye kadar cazip* görilnmüştür.»
Gazete, bu harekâta girişebilecek Müttefik orduları gurupunun Mont-ftomery kumandası altında bulunaca-
ğını zannetmektedir.
Amerikan gazetesi tarafından İler! sürülen bıı fikirle birlikte şöyle bir haber de alıyoruz:
Alman başkomutanlığı Norveçtekl hava meydanlarında derhal harekete germek İçin hazır bulunulması İçin emir vermiştir. Şimdiye kadar Ballıktan nakilleri yapılmış olan deniz birlikleri de Oslo flyorunda toplanmışlardır.
BalLik donanmasına bağlı büyük tonajdaki gemilerin de Klel yolu İle Stavenger'e geçmeğe çalışacakları sanılmaktadır.
Norveçtekl Alman kara kuvvetlerinin miktarı 12 tümen kadar tahmin edilmektedir. Bunlardan birkaçı muharebe görmüş tümenlerdir.
Almanlar, İngiliz ve Amerikalıların Kuzey Norveçte ilerllyen Rus kuvvetleriyle birleşmek üzere Skandlnavya ve Kuzey Alamnyaya bir taarruza geçmeleri İhtimalini dalma göz önünde tutmuşlardır.
Rusyanın Fransaya teminatı
Rus - Fransız paktı Fransada bazı kimselerin hoşuna gitmemiş
Londra 11 (AA.) — Times gazetesinin muhabirine göre, Sovyetlerln Paris elçisi M. Bagonolov, cuma günü, Fransız - Sovyet paktına müteallik Rus niyetleri hakkında teminat vermek üzere Fransız Hariciye Bakanlığına gitmiştir.
Sovyet eçlsl. bazı Fransız gazetelerinin ve hattâ resmi mahfillerin, kendini bağlıya» söz bahsinde tttıs-yanın dürüstlüğünden niçin şuplıe etmeğe mütemayil görünfiiğünü sormuştur
Muhabirin İlâve ett'glnc Rvre.l Frar.: iz hükümeti şimdilik Rus ( iı-rüstlü »nclen şüphelenmediği için böyle bir teminat istememiş olmakla
beraber evvelâ bu teminata teşekkür etmektedir, ikinci nokta hakkında da muhabir şöyle demektedir:
Fransız - Sovyet paktının Fransada bv -i kimselerin hoşuna gitmediğine şüphe yoktur. Bu kimselerin Fransız -Sovyet paktını gözden düşürmek ve Amerikalılarla İngİllzlerin bu pakta muarız olduğunu telkin e’mek İçin hiç bir fırsatı kaçırmadıklarından da1 şüphe edilemez. Fakat bunların, Fransızların çoğunluğunu teşkil Ct-| 'ıncdlği de muhakkaktır Frana. bıı] Ipalhı, devam ettiği müddetçe, Avru-| pa barışını sağlamağa muktedir realist bir vasıta olarak telâkki etmek-' todlr. .
Londra 12 (AA.) — Observer gazetesinin siyasi muharriri, Türk heyetinin Londrada bulunuşunu tefsir ederek şöyle diyor:
Türk heyetinin Londrayı ziyareti, 1040 senesinde beş yıl İçin imzalanmış olaıı plânın yerine kaim olacak yen! bir anlaşmayı İngiliz Maliye ve Hariciye Bakanlıklarile müzakere etmek maksadına matuftur. Bu ay sona erecek eski anlaşma, Almanya ile İnglltercnln Türkiye mahsullerine çok istekli bulundukları bir sırada imzalanmıştı. Tabii olarak flütlerde bir yükseklik bahis mevzuu bulunuyordu ve İngiliz tcdlyatının bir kısmı da altın olarak yapılmak lâzımgellyordu. Türkiye İçin imkânları çok kolaylaştıran şartlar bugün artık mevcut değildir. Ve hattâ aksine olarak Türkiye, dış ticaretinin Islkametlerlnl de-değlştlrmefie mecbur eden meselelerle karşılaşmış bulunuyor. Tiirklyeye başka pazarlar bulmak hususunda yardım etmek İngllterenln vazifesidir. Zira iktisadi güçlüklere maruz kalan bir Türkiye Doğu Akdenizde bir muvazenesizlik unsuru olabilir.
Türk - İngiliz ticaret görüşmeleri
Londra 11 (A.A.) — Anadolu ajansının özel muhabiri bildiriyor: İngiltere hükûmetile Türkiye arasındaki ticaret müzakereleri memnunluk verici şekilde devam etmektedir.
Heyet reisi büyük elçi Cevat Açıkahn, Tüıkiyenin Londra büyük elçisile birlikte İngiliz Hariciye Bakünı M. Eden’i ziyaret ederek görüşmüştür.
Moskova 11 (AA.) — Sovyet yorumcusu M. Belinkov, Moskova radyosunun yayınladığı Acemce bir konuşmasında, İranda Rusyanın iyi bir gözle görmediği tehlikeli kuvvetlerin faaliyetlerini arttırdıklarını söyledikten sonra demiştir ki:
«Geçen harbde olduğu gibi bu harb-de de. Alman genelkurmayının plânlarında İrana özel bir rol ayrılmıştır. İranda olduğu gibi. Romanyada da giziltıc-n gizliye faaliyette bulunan Alman ajanları ve casusları, İranın ve Romanyânın terakkisine engel olmak İçin mahalli irtica unsurlariie sıkı bir işbirliği yapacaktan çalışmaktadır
—oeoaai 1 f j j j j jsykd ılıktan r t
M. Belinkov'un ilâve ettiğine göre, Tahrandaki tezahürat sırasında talebeler üzerine ahş açılması keyfiyeti bu talebelerin Almanyanm gizil ajanları olarak faalivette bulunduğunu göstermektedir. Bu, İranın istikbali için büyük bir tehlikedir.,
New-Ybrk 12 (AA) — Japonlar bundan bir kaç gün evvel Amerikan kuvvetlerinin Mlndanao adasına çıkmış olduklarını bildirmişlerdi, Bu haber dün gece general Mac Arthur tarafından teyidedilmlştlr.
Amerikan sllâhendazları Mlnda-nao'nuıı cenup batı ucunda Zamba-go'ya çıkmışlardır. İstilâ İki günden beri devam etmektedir. Düşman gafil avlanmıştır. Amerikan kuvvetleri ilerlemişler ve dört kasabayı İşgal etmişlerdir.
Amerikan kuvvetleri şimdi Fil ipin -lerin 1200 kilometrelik batı kıyllarl-
nı ellerinde tutmaktadırlar.
Londra 12 (AA.) — Dün 300 süper uçan kale Japonyanın üçüncü btiyûk şehri olan Nagoya’ya karşı şiddetli bir hava akını yapmışlardır. Şehirde yangınlar çıkmıştır.
Bu uçak teşkili Nagoya'daKI hedeflere 2000 ton bomba atmışlardır.
Londra 12 (A A.) — Amiral Nlmltz-in tebliği: lwojlma adasında çarpışmakta olan Amerikan kuvvetlerinin bu adanın doğu kıyılarının büyük bir kısmını ele geçirmiş olduklarını bildirmektedir.

Günler Geçerken
Ahlâksızlığın son haddi
Filipin takım adaları
Yazan: A. MACİT ARDA
Yarınki Ak.şam’da
Çekoslovak Bakanları Kahire’de
Kahire 11 (A. A.) — Memleketlerine dönen Çekoslovak hükümetinin üyeleri Kahireye varmışlardır.
Londra 11 (A.A.) — Altı senedir msnfâda bulunan Çekoslovakya Cumhurbaşkanı M. Be-nes. beraberinde bayan Beneş ile hükümeti erkânından 12 kişi ve bu arada Haricîye Bakam Jean Masaryk olduğu halde bugün tngütereden memleketine dönmek iizeıe ayrılmıştır. Beneş ve maiyeti çok samimî bir surette uğurianmışlai'dır.
dikkatler
Bekçilik bir ihtisastır
Bekçiler, bazı ilçelerde, bir vazifeden alınarak öteki mahalleye gönderiliyor. Halbuki yeni gittikleri yerde ne sokakları, ne de , şahıslan tanıyorlar. Bıı mevzua dair şikâyetler alıyoruz.
! Bekçiliğin bir ihtisas, yani ça-ihşılan yere ait etraflı bilgi sa-■ yılması; böyle gelişi güze! tâyin-(İçrİn yapılmaması hayırlı olur.
Ulus’un Dünyada olup bitenler sütununda gözüme ilişen bir haber bana vicdanları dehşet içinde bırakacak ve Nazi rejimine lanet okutacak kadar tüyler ürpertici bir tesir yaptı: Almanyada «halk hücum kıtaları» kurulmuş: anavatan topraklan Müttefikler tarafından işgal edildiği zaman o görünüşte sivil kıtaların yapacakları İşler hakkında verilen emirlerin birinde deııiliyor-muş ki: « Ellerinizdeki silâhlan Alman dâvasına hiyanet edenlerin evlerine gizlice yerleştiriniz; bunların isimlerini de şüphe uyandırmayacak tarzda Müttefik makamlarına bildiriniz, İhbar ettiğiniz şahıs hakkında sizden sebep ve delil sorarlarsa o kimsenin mücadele yapmaksızın işgali kabul ctıniyeceğini söylediğini kulaklarınızla işitmiş olduğunuzu anlatınız. Fakat evinde araştırma yapılırken bulunmanız teklifini Alman şerefine uymıya-cağrnı bildirerek reddediniz!»
Dünya harb. nifak, fesat, ihtilâl tarihinde ve gene bu dünyanın en fazla zulüm, rezalet, ahlâksızlık içinde yüzdüğü her hangi devrinde bir hükümet, bir parti, bir çete kendi memurlarına, yahut ajanlarile efradına böyle bir emir vermek alçaklığını göze almamış, vatandaşını düşman elile cezalandıracak vasıtaları Öğretmek, o yolları gösterip vatandaş kanma en sefil- iftira ve tezvir silâhile girmek öğüdünü vermemiştir. Asıl feci nokta aynı emirnamede bir de Alman şerefinden bahsedilmesi, şeref gibi yüksek hnr mefhumun bu — anlatmak İçin tahkir kelimesi bulamadığımız — rezalet vesikasında yer almasıdır. Düşünmeli kl hücum kıtasına bağlı bir alçak, belki de pek dürüst vatansever bir vatandaşının evine — aralarındaki âdi bir geldi geçtlden kırgın olduğundan dolayı — izini belli etmeden silâhlar sakhyacak, sonra koşup işgal makamına jurnalini .dayıyacak, yalandan şahitlikte de bulunacak, belki de kurşuna dizilmesine sebep olacak... Fakat «araştırmada sen de bulun!» denilince gayet namuslu bir insan tavrı takınarak; «hayır, diyecek, onu yapamam. Alman şerefine mugayirdir!»
Tını bu şerefe! Lânet öyle bir rejime! Nazilik gerçekten İnsanlığın yüz karasıdır. Pek yakında verin dibine sokulacak olan Nazi haydutlarının hikayelerini ise yarın değme azılı haydutların bile yüzleri kızarmadan okuyamıyaeaklan muhakkaktır. Nauzi billahi
Refik Halid Karay
Sahife 2
A K 3 A M
12 Mart 1915
SÖZÜN GELİŞİ-----------------------------------------
Güzel olmak için
Arkadaşlarımdan bîri garip bir ölüm sebebi anlattı, ölüm sebeplerinin hepsi gariptir ya! Daima insanın ölmemesi 1 âıını gelir gibi görünür. Yaşamak isteyen, bunun için icabeden her şeyi olan adamın başı ağrıdıktan biraz sonra ölmesi garip değildir de bedir? Ama bunda yine bir baş ağrısı var. Arkadaşımın anlattığı ölüm sebebi, içinde ölümlük hiç bir şey yok gibi göründüğü için garipten de biraz daha gariptir. .
Bir kucağız varmış; derdi gücü saçlarını kıvırmakmış. Yaradan sanki ona bu saçlan oynasın, başka bir iş görmeğe vakit bulamasın inkısarile vermiş gibi gece gündür, saçlarile uğraşır, bağlar bağlar çözer, kıvırır kıvırır diizleştirirmiş. Bir akşam banyodan çıktıktan sonra yine saçlarım önüne dökmüş, Tutam tutam ayırıp her birine bigudiler dolamış kafasını en mükemmel bir kırılır eşya paketi haline getirerek yatağına girip uyumuş. Bir daha da uyanmamış. Sanki insanlar katiyen ölmezlermiş gibi, bu kızcağızın neden öldüğünü anlamak merakına düşen hekimler aramışlar taramışlar, nihayet ilim bizzat kendi saçlarına musallat olan bu masum kızın bigudiden öldüğünü meydana çıkarmış. Şöyle ki: Eskiden bigudiler alüminyumdan yapılmış; harb onların da çinkodan yapılmasına sebep olmuş. Yeni yıkanmış kız çinkodan yapılma bu güzellik âletlerini başına doldurmuş uyurken çinkonun zehiri cildin açık deliklerinden tâ karaciğere kadar akmış, ve ertesi günü kıvır kıvır saçlarla oynıyaca-ğını sanan «avallı kızın ömrünü oracıkta bitirivermiş.
Bütün kadmların seve sevo kapıştıkları bir bigudinin hiç ol-m azsa makineli tüfek cinsinden bir ölüm fileti olacağını kim tahmin eder?
ölümün sudan ucuz olduğu bir devirde yaşadığımız için bu öliim olgusuna şaş a mayız, üstelik bu kızcağız güzel olmak uğrunda ölmüş ilk kadın da değildir. Bir zehir olan güzel avret otunun suyunu kadınlar, gözleri parlasın diye, kaç yüz yıl önce içmişler, bir düşünelim! Şevket Rado
Hitlerin Alman ordusuna beyannamesi
Tek parolamız, her tehlikeye meydan okumak ve her talihsizliğe göğüs germek hususundaki kesin kararımızda sebat etmektir
Müttefikler İsviçre ile anlaştılar lsviçreye günde 2200 ton mal gönderilebilecek, Fransaya 250 milyon franklık bir kredi açıldı
Londra 11 (AA.) — Alman Haberler ajansa bugûıı, «Kahramanlar günü» münasebetile Adolphe Hltler'ln bir beyanameslnl yayınlamıştır. Alman ordusunu hitabeden Hitler diyor ki:
«Bugün Avrupayı titreten kapitalizm ve bolşevtzm arasındaki Yahudi İttifakı, Rusyanın. kıtamızı tahrip yolundaki muazzam Silâhlanmasını bütün dünyanın gözünden saklıyım örtüyü şimdi kaldırmıştır.
Almanya, müttefiklerinden çoğunun çirkin İhanetine uğramı? olmakla beraber, altı yıldan fazladır kİ eşsiz askeri bir mukavemet göstermiş ve zaferler kazanmıştır.
Şayet şimdi talih bize yüz çevirmiş görünüyorsa, bu talihsizliklerin, bundan önce birçok defalar olduğu gibi, sebat, tahammül ve taassup sayesinde yenileceğinden hiç şüphe edilmemelidir. Tarihimizin en kötü misalin! gelecek nesillere bir daha vermemek
benim şaşmaz karanındır ve bu hepimizin şaşmaz karan olmalıdır: 1918 yılı asla tekerrür etmiyecektir.
Almanyanın akıbeti ne olacağını hepimiz biliyoruz. Zaferlerile sarhoş olun düşmanlarımız. Alman milletinin İmha edileceğini alçakla İlân etmişlerdir.
Bugün, mecburi askerlik hizmeti İhdasının onuncu yıldönümünde bir tek parola vardır: Her tehlikeye meydan okumak Ve her talihsizliğe göğüs germek hususundaki kesin kararımızda sebat etmpfc. Bu emre karşı geleceklerin cümlesini yoketmek yolundaki kararımız da ayni katiyette olmalıdır.
Ne yapmamız İcabeltlği her Alman için aşikârdır:
Dayanmak ve düşmanı, sonunda takatten düşünceye, ve mağl û bolun-caya kadar vurmakj
Berne il lAA.) — m. Stuckl, Mut-! Lağı olmak istemediği gibi, meşru ₺a-tefiklerle yapılan anlaşmaları basın hlplerl zararlarını çıkarabilsinler dl-konferanmndn izah etmiştir. M. ye Alman alacaklarının bilançosunu Stuckl. bilhassa, günde 2200 ton ta- yy—___________________________________ _
yoması için Cebere - Cenevre ve
yapmaktadır. İsviçre Ue Almanya
Avusturyanın istiklâli
Suriye ve Lübnan
Toulon - Cenevre hatmi İsvlçrenln emrine tahsis eden F Yamanın barış ve İşbirliği zihniyetine hayranlığını bildirmiştir. Kömür ve demiryolu malzemesi İsviçre tarafından temin edilmek partiyle, münakalenin birkaç gün İçinde baş Uyacağı ümldedilmek-tedlr. Bundan başka, Fransa 2.50 milyon franklık «İsvşlçre frangı» bir krediden faydalandığı gibi, karşılık olarak kâfi miktarda kömür verml-yen Aimanyaya artık yollanmıyan elektrik kuvvetinden de faydalanacaktır.
M. Stuckl’nln İlâve ettiğine göre, İsviçre, Al anın ya hesabına hırsız ya-
arasmdakl iktisadi anlaşma tecdide-dllmemiştlr. Fakat bazı maddeler de-nlzleraşın memleketlerden olduğu gibi, diğer memleketlerden de tedarik edilebilecektir. ,
M. Stuckl, İsviçre ile İtalya arasındaki ticari muameleler hakkında da izahat vermiş ve İsvlçrenln kendi topraklarından transit geçen demirden ve kömürden bir kısmını alacağını söylemiştir.
İsveç'e gelince, İsviçre He İsveç a sındakl görüşmeler martta sona mlşttr. şimdi İsveç, İsvlçrenln iki derecedeki bayileri ve müşteri arasına katılmaktadır.
Poîonya Başkomutanı
Birikmiş ihra mallarımız
Fırtına durdu
Karadenize çıkacak vapurlar bugün hareket edecekler
Evvelki gece başlıyan lodos fırtınası dûn de devam etmiş, öğleden sonra fırtına İle karışık yağmur yağmıştır. Fırtına ve yağmur akşam üzeri durmuş ve hava açlmış İse de gece kar yağmıştır. Bu sabah soğuk sıfırın altında 3 dertte idi.
Fırtına bilhassa denizde çok şid-(ictll olmuş, Kadıköy vapurları İlk seferlerinden sonra İşleyememişler ve bu hal saat 16 ya kadar devam etmiştir. Yenlkapı, Ahırkapı, Kum kapı gibi yerlerde dalgalar tren yoluna kakaçlar yaklaşmıştır. Kuruçeşme vapur İskelesi yerinden koparak Tarabya önlerine kadar sürüklenmiştir. Rasathanenin verdiği malûmata göre bugün rüzgârın şiddetli saniyede 11 metre idi.
Kalamış koyunda bir şilep fırtınadan dc-mlr tarayarak Kalamış önle-• rinde karaya oturmuş İse de kurtarılmıştır. Paşabahçe İle Çubuklu arasında demirli bulunan benzin yüklü bir duba da demir tarayarak sahile giderken kurtarılmıştır.
Dün sabah Mudanya seferini yapacak olan Marakaz vapuru Hayırsız ada açıklarına geldiği sırada hava tehlikeli görüldüğünden Galata rıhtımına döndürülerek yolcusu çıkarılmıştır. Bu vapur yarın hareket edecektir.
İzmittciı 88 ton buğdayla Umanımıza gelmekte olan Toprak ofisine alt dört motor batmak tehlikesi İle karşılaşnuşlar ve bunlardan Selâmet motoru direklerini kırıp denize atmak Küretil e tehlikeyi atlatmıştır. Diğer motörler de alman tedbirler sayesinde batmaktan kurtarılmıştır.
Fırtına durduğundan Karadenize çıkacak gemilerden bazıları bugün Boğazdan çıkacaklardır. Karadenlz-den gelmesi beklenen Tan şilebi bugün limanımıza gelecektir.
Yağ hilekarlan
Ankara 11 — Ankara Belediyesi, sade yağını paketlere koyarak tuz-■uz tereyağı diye satanları takibedfire k MUİ korunma mahkemesine yermiştir.
Bozuk tramvaylar
Bu sabah ikinci bir Şişhane faciası olacaktı
Bu sabah, Şişhane yokuşunda bir facia ile nihayet bulması İhtimali olan bir tramvaj hâdisesi olmuştur. Maçkadan saat yediyi altı geçe hareket eden 171 numaralı birinci mevki Baye21t - Maçka arabası. Beyoğlu Belediye dairesi önündeki kavsi geçmeğe başlarken, frenindeki ârızadan Şişhane yokuşunu bazan ağır, bazan da daha süratli olarak İntizamsız bir şekilde yoluna devam etmiştir. Fakat araba tam Şişhane ile Bankalar arasındaki Okçumusa camisi önüne geldiği sırada, tramvayın sürati, daha büyük bir tehlike gösterecek derecede hızlanmış, bu sırada vatman kontrol-larından biri arabanın İdaresini eline almış ve cidden büyük bir meharetle bu treni bozuk arabayı güçlükle Ka-raköye getirmeğe muvaffak olmuştur.
Arabanın bundan sonra seferine devam edemJyeceği anlaşılmış, burada yolcular indirilerek arkadan gelen arabalara bindirilmiştir.
Dünyanın her tarafında bütün taşıt vasıtalarında bu gibi & rızalar olabilir. Fakat 171 numaralı arabadaki ânza, tramvay henüz Şişhane yokuşunu inmeden anlaşılmıştı. Bu takdirde, arabanın tehlikeli mın tak adan geçirilmlyerek, yolcuların daha burada indirilmeleri lâzımdı. Tramvay umum müdürlüğünün bu hususta daha titiz ve dikkatli davranacağını umuyoruz.
Rusya ile Birleşik Amerika arasında müzakereler oluyor
Vaşington 11 (A.A.) — Avusturya-nın Hitler tarafından Alamnyaya İlhakının yedinci yıldönümü dolayıslle bir nutuk söyllyen Birleşik Amerika Hariciye müsteşarı M. Grew demiştir ki:
« Avusturyanın tekrar İstiklâl kazandığını görmek Amerikanın candan arzusudur. O zaman Avusturya diğer milletler gibi mukadderatına kendisi hâkim olacakta.»
Vaşington 11 (A.A.ı — Burada dolaşan söylentilere göre. Birleşik Amerika İle Sovyet Rusya arasında Avus-turyttda Rus nüfuzu meselesi hakkında görüşmeler yapılmaktadır. Müşahitlerin zannettiğine göre. Birleşik Amerika kuvvetli ve bağımsız bir Avusturya İstemekte, hattâ Avusturya arazisini genişletmek imkânını bile düşünmekte, fakat Sovyet Rusya-nın hâkimiyeti altında olacak siyasi bir rejime muhalefet etmektedir.
Basın balosu 24 martta
Türk Basm Birliği İstanbul bölgesi başkanlığından;
24 mart 1946 de Taksim Belediye gazinosunda verilecek olan bu yılkl balomuzun daha başarılı olması İçin sakanda yer İntizamını Bağlamak İstiyoruz.
Bu sebeple balomuza her yıl şeref vermekte olan sayın davetlilerimizden davetnamelerini 13 mart 1945 sah gününden Itamren Birliğin Lâle sineması karşısındaki merkezinde Balo tertip heyeti kâtipliğinden aldırmalarını dileriz.
Yine Makedonya meselesi
Sofya 11 (A.A.) — Anadolu ajansının özel muhabiri bildiriyor:
Makedonya kurulu başkam Dimiler Vrahov, Sof yada yapılan MakedonyalIlar toplantısında, Makedonya tarihini gözden geçirdikten sonra demiştir ki:
(1878 de Var dar Makedonyası. Prl-ne Makedonyası ve Ege denizi Make-donyası, müstakil bir kül teşkil ettiklerini anladılar. Bu üç Makedonyanm hepsi bir tek millet olup birleşmek İsti yen bir milyon sekiz yüz bin kişilik nüfusu vardı. Bu İstek meşrudıır ve büyük müttefiklerimiz tarafından da teslim edilmektedir. Diğer Güney Slav memlekctlerile kardeşlik ve dostluk bu devletin temel! olacaktır.»
İtalyan cephesinde
Londra 12 (A.A.) — İtalya
cephesinden gelen bir habere göre, Amerikan dağ tümeni Castel Nuovo kesiminde Bolonya istikametinde iki kilometre İlerlemiştir. Monteblveder ve Monte Kestel işgal edllmşitir.
KUTUP KIZI 1
AŞK VE MACERE ROMANI
Yazan: Stanley Shaw Çeviren: (Vâ ■ Nû)
V » Tefrika No, 22
— E, Baby'clğlml -dedi.- önümüzde gene pek İyi bildiğimiz güç günlerden biri var. Ne dersin bu işe? Hürriyetimize sahip olamıyacağıa. Öyle düşünmüyor musun?
Köpek, boşluğu ısırır gibi çene-slnl Böyle bir kapayıverdi. Bu hareketiyle havanın fenalığının kendisine vız geldiğini bildirmiş oldu. Kayışını ileri doğru çekti: yürüme hareketi yaptı.
— Pekâlâ, pekâlâ, Babyl Ne demek te t ediğini anlıyorum. Fakat aeal akşam üstü gece göreceğim. Bakalım aynı fikri besUyecek misin, yavrum?
Kerry Mallable, neşeliymiş gtbl bir tavır takınarak:
.— Cesaretiniz kırılmasın, Plerre! -dedL- Bu mevsimde tatmalar pek uzun zaman sürmez.
Kanadaiı bu fikirde değildi.
Kızak köpeklerini idare öderken:
— Bugün berbat bir duruma düşeceğiz. -dedi.
Jensen, kendini, dün akşamkinden İyi hissediyordu. Aldığı kuvvetli İlâçlar onu epeyce dlrtltmlşti amma, gene de znıf duyuyordu. Kolunun şişi
şüphesiz azalıyor. Eli tabii bir renge giriyor. Lâkin şimdi de büyük hüm-malardan sonraki zafiyeti duyuyor.
Diğer cihetten, Kerry Mallahle de yorgun görünüyordu. Sendeliyordu, Muhaverelere ancak tok kelimelerle İştirak ediyordu. Bir müddet sonra, bütün gece, hattâ ateşin yanında bile titremeler hissettiğini itiraf etti. Kızın bu halsizliği, Jensen’ln de çok geçmeden dikkatini çekti. Delikanlı bütün kuvvetini tcplıyaTak Plerre Ouint'e dedi ki:
— Ben bugün biraz yürümek tecrübelinde htılnnar-ağtm Oldukça İyileştim. Öyle U, kızakların en önünde bile yürüyebilirim. Mlss Mallahle pek yorgun görünüyor. Kızağa benim yerime mutlaka o blnmell.
Kız. bu fikre şiddetle ltlra2 etti.
— Hayır, hayır! — diye bağırdı. — Siz adım atacak halde değilsiniz, dostum. Eğer yürümeğe kalkarsanız delilik olur. Bugünkü seyahatimi?, zahmetlidir. Hattâ en tecrübeli avcılar bile böyleşine dayanamazlar. Şimdi bulunduğunuz durumda imkânı
San Fransisko konferansına ça kırılmalarında ısrar ediyorlar
Lcndra 11 (A.A.) — RcuterTn siyasi muhabiri bildiriyor:
Öğrendiğime göre, Londra’daki Lübnan ve Suriye elçileri, memleketlerinin San Fransisco konferansına dahil edilmemesi hakkında İngiltere Hariciye Bakanlığına noktal nazarlarını bildirmişlerdir.
İki elçi bu husustaki kararın yeniden gözden geçirilmesi. Suriye ve 'Lûbnanm şimdi dahi konferansa çağ-| rılacağtnı Ümit ettiklerini Mldlrmlş-lerdlr.
I Moskova ve Vaşlngton'a da aynı şekilde müracaat-'edildin! tahmin 1 edlyonan.
Sanıldığına göre, İngiliz, Amerikan ve Sovyet Rusya hükümetleri bu hususta istişarede bulunacaklardır.
Yunan komünist gazetesinin hükümete hücumları
Atina 11 fA.A.) _ Anadolu ajansının özel muhabiri bildiriyor:
Yunan komünist partisi gazetesi olan «Rlzospastls» (Sovyetler ve Yunanistan) başlıklı yazısında Sovyet ve milliyetçilik aleyhtarı ve caniyane bir siyaset takibederek, Yunanlstanı tabiî bir müttefikten uzaklaştıran ve onu demokrat Balkanlardan ve bilhassa büyük Tlto Yugoslavya-andan ayıran Fapandren hükümet İle şimdiki Plastlras hükümetine şiddetle hücum etmekte ve Rus - Yunan münasebetleri meselesinin derhal halline müsait ve »tahripkâr» tareslf ettiği Sovyet aleyhtarı faaliyete nihayet veren bir diş siyasetin sağlanmasını tstiverek yazısına nihayet vermektedir.
Sovyet Rusya Vatikan anlaşması
Roma 11 (A.A.) — Vatikan
mahfillerinde söylenildiğine göre. Birleşik Amerika hükümeti, Ingilterenin tam müzaheret il e. Sovyetler Birliğile Papa arasında bir anlaşmanın müzakere * edilmesine teşebbüs edecektir.
yok gidemezsiniz.
Jensen, vücudunu saran kürk örtülerden silkinip çıktı. Karan katiydi.
— İmkânı olsa da. olmasa da dediğimi yapacağım. — dedi — Şayet hemen kızağa binip benim yerime yatmazsanız, ben de protesto makamında kara yatar donarım. Hem sizi temin ederim ki biraz vücut hareketine ihtiyacım var. Böylelikle daha çabuk İyileşeceğim.
Kerry Mallable, delikanlıya hayretle baktı.
— Bu sefer de akıl krizi mİ geçiriyorsunuz? — dedi. — Bacaklarınızın üzerinde durmağa mecaliniz yok.
Jensen, kızaktan at Uyarak-
— Şimdi görürsünüz. — dedi. — Duruyor muyum, durmuyor muyum? Bakınız nasıl duruyorum.
Kızın yanına dikildi ve gülerek İlâve etti:
Saatlerce böyle kayışlarla bağh kalmak hoş bir şey mİ kİ. bana teklif ediyorsunuz. Biraz da siz tecrübe edin, ne olduğunu göreceksiniz. Kayışlan bugün ben sizin üzerinize bağlı yayım da İntikamımı alayım.
Mlss Mallable, hakikaten bitkin vaziyette olduğu İçin kendine fazla yal-vartanyarak hemen kızağa uzandı. Pek yorulduğu vakit haber vereceğine dair Jensen'den söz aldı.
Yola çıktılar. Bir gün evvelin yürüyüş nizamı tersine döndü. Plerra ÇulnVle Baby, erzak dolu kızağın yü-
rütülmesini üzerlerine aldılar. Kana-dalı'nın kızağma binen genç kızsa arkadan geliyordu.
Köpekleri. Plerre Qulnt*in boyuna teşvik ettiği duyuluyordu.
— Yürüyelim, haydi yürüyelim)
İlk hızdan sonra yürüyüş tavsadı. Rüzgâra karşı ilerliyorlardı. Kar geçtikleri izi tam amile kapatıyordu, istikameti bulmakta güçlük çekiyorlardı. Birçok seferler, Plerre Qulnt, küçük kervanı durdurup Baby ile daha İleri gitmek, hangi tarafa yöneleceklerini kestirmek zorunda kaldı. Şayet köpeğin yardımı olmasa, beyaz sahrada kaybolacakları muhakkaktı Bereket Bab/de zekâ kadar insiyak da vardı. Sağa sola gidiyor, kokluyor, meçhul hislerini harekete getiriyor, alıştıkları o neşeli feryatları kopararak doğru yolu buluyordu.
Jenesn’ln takat ten düşmesi İçin çok zaman lâzım gelmedi. Şayet, istikameti kestirmek için böyle ak sık durmasalardı, nekahet halindeki zavallı hasta, artık tlerllyemez hale gelecekti. Lâkin, olanca İrade kuvvetini sartetti; kolunun ağrısına rağmen yürüdü, yürüdü.
öğleye doğru, Kerry Mallable, ona kızaktaki yeri tekrar verdi. Plerre Qulnt de bir duraklama «ırasında kahve pişirdi; süt hulâsası ve şeker kullan matomn İçtik-.
»Arkam var) :
Polonya hava kuvvetlerine bir demeçte bulundu
Londra 11 (AA.) — Pat ajansı bildiriyor;
Polonya ordusunun başkumandanı general Andera dün bir Polonya uçak filosunun bulunduğu mevkii ve hava medanını ziyatret etmiştir. Bu filo, Torun, Radom ve Lvov teşkillerinden İbaret olup Mustang uçaklarıyle Alman arazisi üzerinde harekâtta bulunmaktadır. Generalin bu ziyaretinde resmi mahiyet yoktu. General Arı ders, pilotlara hitaben verdiği bir söylevde bilhassa demiştir kİ;
«Daima savaşın İlk hattında olan pilotlarımızın kahramanlıkları yeter derecede bilinmektedir. Bazı kimseler Polonyanin Müttefiklerden gördüğü yardım m muhtelif safhalarım sayıp dökmekten hoşlanıyorlar. Polonyanın aldığından fazla vermiş olduğunu müşahede etmek zorundayım. Polonya, İnglltereiiln büyük hasarlara uğ-ıâmamasında ona yardım ettiği gibi, malik olduğu en kıymetli şeyi, evlâtlarının kanını İngiltereye vermiştir. Ve vermeğe devem etmektedir. Al-manyaya karşı girişilen harpde dalma ilk haftayız. Biz dövüşmeğe devam ettikçe. İd eonuna kadar devam edeceğiz, Polonya mahvolmuş sayılmaz.» ______________
Tokyo gazeteleri çıkmamış
Moskova 11 (A.A.) — Tass
ajansı, bugün Tokyoda sabah gazetelerinin çıkmadığını bildirmekte ve bunu, Amerikan uçan kaleleri tarafından Japon başkentinde yapılan tahribata atfetmektedir.
Yeşi sayın 25 nci yıldönümü
Yeşlly kurum unun 25 İnci yıldönümü dün kutlanmıştır. Saat on buçukta Eminönü Halkcvlnde toplanılmış, törene İstiklâl marşlie başlanmış, bundan sonra Kurumun başkanı ordinaryüs profesör B. Fahreddln Kerim Gökav kürsüye gelerek, Kurumun tarihçesini yapmıştır. Ölen Yeşllycı-larin ruhlarını tâzlzen ayakta susulmuş, profesörden sonra Dr. İbrahim Zati Öğet, mimar B. Sedat Çetlntaş, talebeden Bürb&n Güngör konuşmuş, en son söz alan Dr. B. Lûtfl Kır dar, Yeşilay dâvasının bütün memleket dâvası olduğunu belirtmiştir.
Yeşlly Kurumu, öğleden sonra To-kathyanda saat 15 ten 20 ye kadar süren bir çay ziyafeti vermiştir. Çayda, İstanbul Vali ve Belediye reisi Dr. B. Lûtfl Kırdar, bayan Kırdar ve kalabalık bir davetli topluluğu bulunmuş, geç vakte kadar eğlenilmiş, davetlilere büfede çay. limonata, portakal şurubu ve muhtelif cins pastalar İkram edilmiştir.
Ed ir nede hububat fiatleri
Edirne (Akşam) — Son günlerde hububat ve bakliyat üzerinde hararetli satış olmaktadır. Bugün muamele gören bu mahsullerin fiatleri şöyledlr
Buğday 26,5 - 27,50, kızılca 25 - 26,5; karışık 23, 23,40, arpa 17,60, çavdar 14 - 15,60, mısır 16; fasulya 45.30 - 55; göndöndii 36, süpürge tohumu 13, süprüge teli 70 - 87 kuruştur.
—• Takvim •—-
Rcblülevvol 27 — Kasım 12B I imsak Güneş öğle tkindi Ak Yatsı I B. 10.28 12.05 8.11 9-30 12.00 130İ
V. 6.S3 7.17 İS.24 18.43 10.12 20.42İl
200 milyon lira kıym tinde tahmin ediliyor
Ankara 12 (Telefonla) — 1 bit edildiğine göre birikmiş raç mallarımızın tutan 200 t yon liraya yaklaşmıştır. Tüt üzüm ve incir bu yekûna de değildir. Müsterislzlik ve na yat zorluğu yüzünden beklemekte olan bu mallardan bir kısmının çürümesinden korkulmaktadır. Bunu önlemek maksadile ihracatçı tacirler birliklerde bir toplantı yaparak bu mallar için bir teklif hazırlıyacaklardır. T k-iîfte. bekleyen bu malların ofisler ve diğer vasıtalarla hükümet tarafından mubayaası ve hıracı imkânlannın •flitle temini istenecektir.
Sıhhat Bakanlığı müsteşar muavinliği Ankara 12 (Telefonla) — Sıhhat Bakanlığı müsteşau muavinliğine Dr. Zeki Nasır Berker, aynı Bakanlık sağlık propagandası ve tıbbi istatsitik umum müdürlüğüne de Dr. Muhiddin Celâl Duru tâyin edilmişlerdir.
Bîr senelik çay ve kahve ihtiyacımız
Ankara 12 (Telefonla) — Tür-kiyenin bir yıllık çay ihtiyacının 1 milyon kilo, kahve ihtiyacının da 6 milyon kilo olduğu tesbit edilmiştir. Kahve stokumuz yeter miktardadır ve boldur. Hin-distana yeniden 800 bin kilo çay sipariş edilmiştir. Ay sonuna kadar da 800 bin kilo cay geleceği öğrenilmiştir.
Ticaret odaları kongresi
Ankara 11 — İstanbu'da toplanacak olan Tlcart odaları kongre! İne İştirak edecek olan Ankarara Tica-rtt odasından B. Vehbi Koç'un bış-kanhguıdakl beş kh'llg heyet -alı günü İstanbula hareket edecöctT
Kâğıthane cinayeti tahkikatı devam ediyor
Bir hafta evvel Kâğıthane köyü ila Allbey köyü arsanda Dikilitaş mevkiinde, ağzına bez utanmak ve boğazından İple boğulmak surcUle öldürülen* helvacı îlyas Ketenin kaatill olmak sanıklığıyla yakalanmış olan Süleyman hakkındaki soruşturmalar devam etmektedir.
Süleyman, üzerinde bulunan paraların memleketinden geldiğini iddia etmesi üzerine, bn cihet elt olduğu şehir savcılığından aorulmuştur. Buradan cevap geldikten sonra Süleyman ın müdafaa yollu söylediği bazı cihetlerin hakikat olup olmadığı anlaşılacaktır.
İşe el koyan savcılaraan B. D mir bu vaka etrafında kırktan fazla kimsenin malûmatına müracaat etmiş ve bu husustaki luuultk tahkikatı evrakını tekemmül ettirmlşür. Süleyman hakkında, memleketinden yapılan İstilâma cevap gelir gelmez aorgu hâkimliğine verilecektir
Develi memurin klübii açıldı
Develi (Akşam) — îlcemlzd® bir memurin kooperatifi kurulduğunu ve faaliyete geçtlğint evvelce yazmıştım. Bugün-de kazaya yeni gelen genç kaymakam Ziya Eroğlunun yakın alâka ve teşebbüsü İle bir de memurin kulübünün açılışı yapılmıştır.
Created by free version of 2PDF

12 Mart 1945
A E 8 A M
AKŞAMDAN AKŞAMA I
Şairi Kelâmlarız, okulunu taşlarız!
Tanmınış genç şairlerden Orhan Veli yeni bastırdığı aVnz-geçemediğim» İsimli küçük ve resimli dergisinden bana da bir tane göndermek nezaketini göstermiş. fthafiyede, imzasının üzerine nne genç, ne şair» diyor.
Halbuki kendisini garplıların ■kinse» dedikleri yüksek evsaftı şairler arasına koyuyorlar. Daha yeniler arasında göz kamaştıranlar olmadığı İçin onu da ne-sildaşlaıa arasında «genç» .diye tasnif ediyoriır. Netekim, bizim hececilere, kırkını aştıkları halde, daha son zamanlara kadar genç denirdi.
Şimdi on dokuz, yirmi, yirmi bir çağındakiler arasında elbette şair var. Fakat edebiyatçılar muhitinde dikkati çekerek «klâ-se» olanlar yok. ister istemez, Orhan Veli’nin bu kitabım bir ■edebiyat hâdisesi» saymağa mecburuz.
Orhan Veli’nin saksından dc-«fl. mensup bulunduğu şiir oku-] kından yanıp yakılacağım. Kendisine, benî hatırladığı İçin, ancak teşekkür borçluyum. Fakat bu müteşekkirlik yüzünden de o tenha kalası okulunda bir kaç tas atmaktan geçemiyeceğim.
Dikkatli bir göz, Orhan Veli’de elbette şair ruhunun pırıltılarını görür. Fakat okulu onu, cam kırıklan halinde, dünya ve ma-fîha’ya yaramaz bir duruma getirmiştir. Birincisinden sonuncusuna kadar ibretle okuduğum manzumelerinden, — hayır, gayri manzumelerinden — en başta bulunanım şuraya aynen geçireyim:
BİR ROMAN KAHRAMANI
Çadırımın üstüne yağmur yağıyor, finros körfezinden rüzgâr esiyordu, Ve ben, bir roman kahramanı. Ot yatağın İçinde, İkinci dünya harbinde,
Başucumda zeytinyağı yanarak Mevzuıımu yasamağa çalışıyorum: Bir şehirde başlayıp Kim bilir nerede,
Kim bilir ne günde bitecek mevzuumu.
Ezeli itirazımız: .Bu satırları yanvana yazımz. Gelişi güzel bir hikâyenin bir kaç cümlesidir kİ. mevzu meraklısı okuyucular belki de hikâyenin o taraflarım atlarlar.
İnsan ruhunun öyle sesleri, tnsan muhayyilesinin öyle hareket ve şekilleri var kİ, Türkçe-mte, şairleri sayesinde, bunlardan nasiplerini almalıdır; alamıyor.
Şiirleri ortasında. Rumelihlsa-nndakl vazih adresini bize veren savın vatandaş Orhan Veli’vi hürmetle selâmlarız: mensun bııhmduğu okulu, bize bu nasibimizi vermediği irin taslarız.
(Vâ. - Nû)
Mahrukat ofisi kömür satışına haşladı
Mahrukat ofisi, bir müddet evvel kendi depolarındaki mangal kömürlerinin satışını durdurmuştu. Ofis satışlara tekrar başlamıştır. Eski flat-Icr üzerinden temin edilen bu kömürler, reni getirilen kömürlerden dalın ucuza satılmaktadır. Bundan başka şehre gerek Bulgari itandan gerek civar iskele ve İstasyonlardan bol miktarda kömür getirilmesine devam olunuyor.
CASUSLAR
Dört perdelik piyes
YAZANLAK:
Vâlâ Nureddin Vâ ■ Nû
VE
Nihal Karamağaralı
Bu salı günü Şehir Tiyatrosu Dram kısmında başlıyor.
[ŞEHİR HABERLERi|
RADYO
Bugünkü program
18.00 Dans orkestrası. 18.30 Konuşma, 18.45 Dans orkestrasının devamı, 19.00 Haberler, 19.20 Geçmişte bugün, 19.25 Karışık, şarkılar, 10.50 Konuşma. 20,(Ki Müzik, 20-15 Radyo Gazetesi, 20 45 Yurttan sesler, 21.15 Konuşma,
21.30 Sfnfonl orkestrası, 22.45 Haberler.
Yarın .uıbahki program
740 Müzik (Pİ->, 7 45 Haberler, 8,00 Müzik (pi->. 8.23 Spor saati (Vücudumuzu çalıştıralım), 12.30 Karışık şarkılar, 12.45 Haberler, 13.00 Salon orkestrası.
ŞEHİR fİYATKOSL
Saat 2040 da
Romem lqsmiDda MİLYONER DAMAT
Yola çıkarılan ısmarlama mallar
Bunlar arasında kalay, teneke ve kumaşlar var
İthalâtın azalması üzerine harekete geen Ticaret Bakanlığı, memlekete fazla mal getirilmesi İçin bir takım imkânlara başvurmuş, ilgili devlet temsllcllerlle temas etmişti. Gösterilen faaliyetin neticeleri alınmağa başlamış, ısmarlanan malların yola çıkarılması temin prlllmİştir
Yola çıkarılan mallardan bir lasını hakkında Ticaret birlikleri genel sekreterliğine yeni malûmat gelmiştir. Yakında memleketimize gelmesi beklenilen mallar arasında 1940 - 1941 senesinde ısmarlanmış olanlar varsa da birçoğu yeni Ismarlananlardandır,
Ismarlanan malların ve yola çıkarılanların başında kalay vardır. Son senelerde kalay getirilmesi güçleştiğinden, mallar kara borsaya İntikal etmiş, kalaycılar flütleri alabildiğine yükseltmişlerdir. Getirilen bir kısım kalaylar dağıtmaya tabi tutulmuştur. Kalay sıkıntısı henüz ortadan kalkmamıştır. Verilen malûmata göre yakında memleketimize çok tutarda kalay getirilmiş olacakta.
Teneke sıkıntısı birçok maddelerdeki darlıktan çoktur. Sulu maddelerin nakilleri de güçleşmiş, kullanılmış bir teneke üç liraya satılmağa başlamıştır. Ismarlanan mallar arasında tenekenin de bulunuşu İlgilileri sevin dir eceldir.
Pamuklu mensucat ve pamuk ipliği İthali Hiudlstandan yapılmaktadır, Hindistan menşeli mallar da dağıtmaya tabidir. Yapılan temaslar sonunda ŞlmaH Amerlkaya pamuklu mensucat ısmarlaması mllmkiin kılınmıştır. Yakında piyasamıza Amerika dokuması bezler çıkmış olacaktır.
1940 - 1941 senesinde ısmarlanıp da yolların kapanması üzerine getlrlle-mlyen İngiliz malı yünlü kumaşlar yola çıkarılmıştır. Tutan ne kadar olduğu bllinemlyen yünlü kumaşlar yakında getirilebilecektir.
Beden terbiyesi futbol federasyonu tarafından tertiplenen Maarif mükâfatı maçlarına dün şehrimizde başlanmış ve Fenerbahçe İle Beykoz, Beşiktaşla Galatasaray takımları karşılaşmışta.
Havanın çok soğuk ve zaman zaman yağışlı olmasına rağmen, maçların yapıldığı Şeref stadına gene biiyük bir kalabalık toplanmış ve 7500 Mra hasılat elde edilmiştir. Fenerbahçe 4 - Beykoz 0 Günün ilk karşılaşması Fenerbahçe îe Beykoz takımları arasında yapıldı. Takımlar sahaya çıktığı zaman Beykozluların İki gün evvel toprağa verdiğimiz kıymetli sporcumuz Hüs-nü'nün hâtırasına hürmeten düz siyah forma giydiği görüldü. Hakem Feridunun idaresinde takımlaT şu şekilde dirildiler:
Fenerbahçe: Cihat - Şevket, Murat - Salâh addln, Halil, Rıfkı - Fikret, İbrahim, Adnan, Naci, Halil.
Beykoz: Orhan - Bahadır, Melımet-Necdet, Kemal. Hasân - Fikret, Ali, Şahap, Memduh, Bülent.
“Merhum Hüsnü İçin bir dakikalık sükûttan sonra oyuna Beykozlular başladılar. İlk dakikaları mütevazin geçen oyun onuncu dakikadan İtibaren Fenerin baskısı altına girdi. Bilhassa soldan yapılan hücumlar Beykoz kalesini tehdldedlyordu. Üst üste tekrarlanan bu akınları durdurmakta müşkülâta uğnyan Beykoz müda-fllerl nihayet 16 ncı dakikada Fenerin yeni merkez muhacimi Adnanın ustalıklı bir şekilde yaptığı gole mâ-1 nl olamadılar. Bu sırada Fenerden Halil sakatlanarak oyundan çıktı. Maçın bundan sonraki kısmında Beykozlular çok güzel bir tempo İle ve seyircilerin takdirini uyandıracak şekilde hücumlarda bulunanlarsa da sayı çıkaramadılar ve devre 1 - 0 nihayettendi.
ikinci devreye Fenerliler on kişi olarak başlamalarına rağmen canlı hamlelerle üstünlük kurdular. Bu devrede her nedense Beykozun oyunu bozulmuştu. Bundan faydalanan Fenerliler I1k anlarda Hallt vasıtasile üst üste İki gol daha yaptılar; bunu Narinin vole bir şütle çıkardığı dördüncü sayı taklbettl. Ve maç bu netice değişmeden 4-0 Fenerin galebe-sile nihayettendi.
Galatasaray 1 —
Beşiktaş 0
Günün son maçı Be.şlktaşla Galatasaray arasında yapıldı. Oyuna hakem bulmak yüzünden, ilân edilen saatten kırk beş dakika sonra başlandı. üzün münakaşalardan sonra hakem Sulhl'nln İdaresinde takımların şu şeldlde dizildikleri görüldü:
Yünlü kumaşlar
Fîatlerde henüz bir de ğişiklik • görülmüyor
Bir gazete sahte fatura ile yapılan ' yünlü kumaş satışının yakalanması üzerine, ellerinde saklı mal bulunanların bunları piyasaya çıkardıklarını ve fîatlerde bir miktar düşüklük görüldüğünü İleri sürmektedir. Büyiik sahtekârlığın yakalanmış olması, piyasayı ve bilhassa bulanık suda avlananları ürkütmüşse de yünlü kumaşların satış flütlerinde henüz bir değişikliğe rasl anmamıştır. İngiliz malı kumaşlar bir zamandanberl ortadan kalkmıştı. Yokluk, bugün de aynı şeklidedir. Yeril malı kumaşların satışları İse fatura karşılığıdır Yerli Mallar Pazarları müessesesl müdürlüğü bir metre yünlü kumaştan yüzde elli kâr ettiği ve metresinin flatl 14 lira 60 kuruştan fazlaya çıkarılmadığı halde, dışarıda aynı kumaşların faturalı olarak metresinin 35 - 40 liraya verildiğini yazmıştık. Elinde fatura' bulunduranlar yeril kumaşları saklamadıklarından, saklı kumaş yoktu.1 Yakında Yeril Mallar tarafından beş yüz bin kişiye yakın istihkak sahiplerine üçer metre yünlü kumaş verileceği haberi duyulduğundan, piyasa bu bakımdan durgundur.
Bir takım fabrikalar kara borsaya mal çıkardıklarından dolayı sanık durumundadır. Diğer fabrikalar, du fabrikalara bakarak dizginlerini çekmek zaruretini duymuşlardır, Piyasadaki durum bundan ibarettir. Yakında fatura İle metresi 35 - 40 liraya satılan yerli yünlü kumaşllarm bu fliate nasıl satıldıklarının İncelenmesine geçildiği anda yeni bir ihtikâr konusu çorap söküğü gibi meydana çıkacaktır. ______________
İkinci küme maçları
îklncl küme grup birincileri arasındaki maçlara dün devam edilmiş ve Şeref stadında Elektik Lle Demlrsopr sıkı bir karşılaşmadan «mra 0-0 bera bere kalmışlardır. Galatasaray stadın da Rami gelmediğinden Anadolu hükmen galip sayılmış, Sarıyer - Taş-kızak maçı da sahanın çizgileri olmadığından hakem tarafından oynatıl-mamıştır.
İnhisarlar kır koşusu
İnhisarlar t dar esi gençlik kulüpleri arasında tcrtlbedllc-n kır koçusu dün sabah şişlide yapılmış ve 73 atletin İştirak etliği bu koçuda Paşabahçe fabrikasından İbrahim birinci, Depolar grupundan Mehmet İkinci, takım tasnifinde Bira fabrikası birinci. Depolar grupu ikinci olmuştur.
Derece alanlara mükâfatlar verilmiştir. ______________
Fatih Halkevi koşusu
Fatih Halkevi taralından hazırlanan sokak koşusu dün Fatihte 3500 metre Üzerinden yapılmış v(? neticede Zekâl 12.00 İle birinci, Ralf ikinci, Kâzım üçüncü olmuştur.
Müzeler müdürü «acele tamiri lâzımdır» diyor
Kapalıçarşı'nm tamirinin mevzuu-bahls olduğu bugünlerde tamiratın Müzeler idaresinden alınacak teknik bilgilere bağlı bulunması dolayıstle, bir muharririmize Arkeoloji müzeleri müdürü, B. Aziz Oğan’la görüşmüştür. B. Aziz demiştir ki:
«Kapalıçarşı dünya yüzünde cesamet ve terkip ttlbarlle örneği bıılun-mıyan bir eserdir. İnşası 15 İne! asırda başlamış, zaman zaman İlâvelerle 18 İnci asır sonlarına kadar devam etmiştir. En yeni kısmı lâakal bir buçuk asırlıktır. Bu binanın İçinde dükkân, han, hususi bu yollan, yeraltı mağaraları, çeşme, cami, sebil, hayrat su hazneleri, esnafa mahsus (Esnaf mahkeme salonları) bulunmaktadır. Mücevher bedesteni ve civardaki 4 çarşı en eski binadır. Sandal bedesteni daha sonra yapılmıştır.
Bu çarşı tarihten çok İktisadi devirleri yaşamıştır. Bedestenlerin meşhur nizamları var îdi. Kapalı çarşının 1310 zelzelesllc Mr kısmi yıkılmıştı. O zaman hükümet tamiratın yapılmasında mütevassıt bir rol oynıya-rak Ziraat bankasından, Çarşıda dükkânı bulunan mal sahipleri namına para İstikraz edilmişti. Sonra bir Esnaf cemiyeti kurularak daimi bir mimarın bulundurulması kararlaştırılmış ve bu şekil yakın senelere kadar devam etmişti.
Çarşının bugünkü hali derhal tamirini icabeti İrmektedir. Hakikat halde bu tamiratın on beş sene-denberl yapılması İcabedlyordu: İhmal ve bakımsızlık yüzünden gün geçtikçe tamir İşi maddi bakımdan güçleşmektedir. İdaremiz, tamirat yapılması kararlaştırıldığı zaman ciddi ve teknik surette restorasyon tisu'-lerlne uygun tarzda yapılmasına taraftardır.
Bu sayede dünyanın en mühim âbidelerinden ve tstanbulun şöhret sebeplerinden biri olan bu muazzam ve emsalsiz tarihi eserin kurtulacağımı ümldedlyorum.»
Maarif mükâfatı maçları
Galatasaray, Beşiktaşı 1-0 Fenerbahçe, Beykozu 4 ■ 0 yendi
Beşiktaş: Mehmet Ali - Yavuz,
Hristo - Yata, Ömer, Hüseyin - Vecdi, Hakkı, Kemal, Şeref, Faruk.
Galatasaray: Erdoğan - Salim, Faruk - Mustafa, Arif, Namık - Reha, Bülent. Şahap. Muzaffer, Orlıan.
Beşiktaşlılar, Hüsnünün beklenml-yen ölümü yüzünden sahaya tamamen siyahlara bürünmüş bir şekilde çıkmışlardı. Oyun çok süratli başladı. Bilhassa Beşiktaşlılar uzun paslı bir tempo İle İlk anlarda Galatasaray kalesini bir hayli tehdldettller. Fakat bugün olağanüstü bir oyun çıkaran Farukun yerinde müdahaleleri ve kalede Erdoğan’ın mükemmel yer tutuşları yüzünden. Beşlktaşm bu tik anlardaki hamlesi neticesiz kaldı. 25 İnci dakikadan itibaren Sartkır-mızılıların da açılmağa ve Beşiktaş kalesine akmağa başladıkları görüldü. Fakat bu hücumlar daha (azla şahsi olduğundan, semere vermiyordu. Bu sırada kazandıkları iki korner de bir netice vermedi.
Ve devrenin son dakikaları karşılıklı şekilde yapılan akınlar arasında geçerek golsüz nihayettendi.
İkinci devreye Galatasarayın hücu-mile başlandı. İlk anlarda iki takım da İsteksiz, oynuyor ve top gelişigüzel ayaktan ayağa gidip geliyordu. Oyuncuların bu gevşek çalışmaları yüzünden, maçın kalitesi cok düşü,k oluyor ve birinci sınıf kulüplerimize yakış-mıyacak şekilde cereyan ediyordu.
20 nel dakikadan itibaren Beşiktaş takımında âni bir parlama görüldü. Ve bu sırada iki korner kazançlılarsa da Erdoğan bu kornerleri muvaffakiyetli bir şekilde kurtardı. Beşlktaşm bu parlamasını tehlikesiz atlatan Sa-nknmızılılar, sağdan Reha vasıtasile serî bir hücumda bulundular; ortalanan top Beşiktaş kalesini karıştırdı. Mehmet Alinin ileri fırlamasından istifade eden Muzaffer güzel bir vuruşla topu boş kaleye atarak takımının galibiyetini temin etti.
Beşiktaşlıların beklemedikleri bu gol karşısında bozuldukları ve Galatasaray muhacimlerinin bundan faydalanarak üst üste akın yaptıkları görüldü. _u sırada Şahap'ln Muzaffer İki defa gol pozisyonuna girdilerse de Mehmet Ali fedakâr kurtarışlarla bunları önledi.
Oyunun sonuna doğru Beşiktaşlılar tekrar hücumlarını sıklaştırdılarsa da galip vaziyete geçen GalatasaraylIların, bilhassa Faruk İle Erdoğanın muvaffakiyetli oyunu karşısında beraberliği temin edemediler ve maç bu suretle 1-0 Galatasarayın galibiyeti ve Beşlktaşm mevsimin İlk mağlûbiyetini tatmasile nihayet buldu.
Şasi Teacan
Kapalıçarşı
Zeytinyağı
Dağıtım işi ağır gidiyor
Zeytinyağı dağıtımı işi ağır gidiyor. Dağıtma başlıyalı bir haftaya yakın zaman olduğu ve zeytinyağına piyasanın çok fazla istek gösterdiği halde hergün yağcılara vilâyet yolu Ue baş vurup malını alanların sayısı 5-0 yı geçmiyor. Yağlar, depolarda, bakkalları beklemek üzere olduğu gibi durmaktadır. Bakkallara verilmek llzere bekletilen malların İçinde çok İyi yağlar da vardır.
Tacirlerin ellerindeki yağlar vakti geçtiği halde henüz bakkallar tarafından alınıp götürülmediğinden yeni mallarm getirilmesi geciktiriliyor. Halk, zeytinyağı almak üzere bakkallarda sıra beklemekte ve yağlar da tacirlerin depolarında durmaktadır.
Zeytinyağı satacak bakallardan bir kısmının varille mal alıp litre litre satabilecek teşkilâtı yoktur. Mallan kaldırmak ve satış şeklini düzenlemek için vakit geçtiğinden bu dükkânlarda satışlara bir türlü başlanamıyor.
★ Toprak mahsuller! ofisi müdür muavinliğine tâyin edilen B. Şaklr Ankara’dan gelmiş ve vazifesine başlamıştır.

ELHAMRA ve ŞARK Sinemalarında
Bugün matinelerden İtibaren seyredenlerin göğsünü kabartacak tarihlere şan olan büyük kahramanlık filmi.
MİM Bir Şahlanmanın Şahane bir âbidesi
Muazzam Türk Filmi_______________________________________
Reji: Şadan Kâmil Baş rollerde; Sami Ayanoğlu — Fatma Andaç — Talât Artemel. Diğer rollerde: Müfit Klper — Cablt İrgat — Sadi Slnny — Tevhit Bilge — Hamdi Şarllğll — Hulûs! Kentmen — Necml Oy.
•!
yo: Ragıp
| Fevkalâde 1 1 Büyiik | 1 Yüzlerce 1
| Dekorlar İMizansrn^J H Figüran r.
İstiklâlleri için ddğüşcn; mefkûrekri İçin savaşan, Vatanları için canlarını veren kahraman ecdadımızın sanlı destanı
PRODUKStYON: Hail! Kâmil Film Stüdyosu
Sahile 3
KARAR ZAMANI"
SUMHEB WELLS
BİRİNCİ KISIM BEŞİNCİ BAHİS
İhtilâf sahaları
1 — TÜRKİYE
Yakın Şark'ta, Şarki Akdenlzde, ve Şarki Avrupada İnkişaf eden her hangi bir meselenin tetkUanda Türkiye -nln müstakbel rolü, mantıkî bir hareket noktasıdır.
Bu yeni dinamik Türklyenln, geçen asır içinde «Avrupanın hasta adamı» diye anılan ve tereddi ettiği iddia edilen memleket olduğunu tasavvur etmek güçtür. Keza 1914 te biten bir asırlık Avrupa tarihinde Türkiye meselesinin yaptığı derki tesiri takdir müşküldür. Kırallçe Viktorya devrinde Türkiye meselesi, İngiliz dış siyasetinin ana meselelerinden biri idi. İngilterenin en canlı Başvekili lord Blconsfleld'ln uzun mşlek hayatında Türkiye meselesi onun İçin en büyjik , muvaffakiyet zemini olmuştu Gene Türkiye meselesi, inzivaya çekilen1 lord Gladeston'un İhtiyar yaşında tekrar siyaset hayatına dönmesine sebebolmuştu. James Bıke'ln dediği gibi:
(Lord Gladeston İçin Şarktaki hris-tlyanları himaye kadar mukaddes Düşey yoktu. Hristlyanlara karşı duyduğu mesuliyet duygusu, kısmen Kırım muharebesinden sonra Türk hâkimi-' yetinin devam etmesinden geliyordu. Çünkü bu vaziyet Kırını muharebesine sürüklenen lord Aberden'in kabinesi Azasına ve İngiltereye hususi bir mesuliyet yokluyordu»
Bugünkü genç nesil ilahi, medeniyet dünyasının büyük bir kısmının Türklyeye korkunç bir gözle baktığını unutmamıştır. Fakat Türk iyenin bu suretle telâkkiye uğraması da. daha ziyade İngiliz liberal şeflerinin ona karşı fırlattıkları küfürlerin ne-ticesiydl. Çocukluğumda 1890 senelerine doğru Bulgar ve Ermeni katliâmından sonra çıkan karikatürlere titrlyerek baktığımı hatâ hatırlarım.
Türklyenln zahiren hasta göründüğü devirlerdeki ehemmiyeti şundan geliyordu: O vakit Rusya Boğazlara hâkim olmak ve bir Akdeniz devleti haline gelmek İstiyordu. İngiltere dalma, ve Fransa zamaıı zaman siyasilerini böyle bir halin vukuunu menedecek şekilde İdare ediyorlardı. Rus-yanın Şarki Akdenlzde hâkimiyeti, İngilterenin Mısırdaki ve Şarktaki hayat! menfaatlerini tehdidecektl, Rusyanın Türkiyede hâkim mevkide bulunması da, Fransanm Anadoluda-kl ananevi menfaatlerini bozabilirdi. Bu sebeplerle ve OsmanlI İmparatorluğunun son senelerde bozulması ve kudretini kaybetmesi yüzünden, Türkiye Avrupa milletlerinin gittikçe artan taziykma maruz bulunuyordu. Hasta farzedllen Türklyenln mirasına konmak arzusu, mirasa okumak lstlyen devletlerden her birinin hangi parçayı alacağı etrafında aralarında bir anlaşma mevcudolmaması yüzünden tahakkuk' edememişti.
Alman İmparatoru İklııcl Wllhelm tahta çıktığı zaman. Alman ricali Türklyeyl, Almanyanın c şarka doğru* siyaset zincirinin en mühim halkası telâkki ediyorlardı. Berlin - Bağdat demiryolu hayalinin bir hakikat olması ve Almanyanın BasT.a körfezine kadar İnebilmesi İçin Almnnya-nın Türklyeye hâkim olması şarttı.
Bismark'tan sonraki Alman siyaseti. ekseriya ve haklı olarak, kısa görüşlü. fena İdare edilmiş ve tabii neticesiz diye tarif edilmiştir. Fakat yirminci asrın ilk yıllarında Tıirklye-ye karşı taklbettlği siyasetin bilhassa muvaffakiyetli olduğunu kabul etmek lâzımdır.
İstanbuldakl Alman sefirleri bu girift vazifeleri için İyi teçhiz edildikler gibi, Türkiye İle yapılan ticarî vt malî muameleler de fevkalâde iyi tanzim edilmişti. Eğer bir diplomasinin kıymeti, elde ettiği muvaffakiyetlerle ölçülürse. Almanyanın 191-4 ten evvel Türkiyeye karşı taklbettlği siyasetin, diğer Avrupa devletlerinin-kine nispetle çok daha muvaffak olduğu söylenebilir.
1841 den 1914 e kadar. Boğazların statüsü, Türk hükümetine, sulh Için-1 de bulunduğu müddetçe, her hangi bir ecnebi harb gemisinin Boğazlardan geçmesine mâni olmak salâhiyetini veriyordu. Bu statü, Kırım muharebesi ve Avrupa devletlerinin maruz kaldıkları ciddî buhranlar yüzünden bozulmuştu. Birinci cihan harbinin ilk senelerinde İngiliz /e Fransız Hü-. kûmetleri. Çarlık Rusyasmıa taahhû-LL dünü ifa edemiyecek variyete dusme-Q sİ ihtimali karşısında kalmışlar v«Q_ askerî vaziyetlerinin fevkalâde fenaru olması yüzünden, Rusya İle gizli bir, anlaşma yapmağa mecbur olmuşlar- Q dL Bu anlaşma mucibince, Avustkir-ya ve Almanya mağlûbolduğu takdir- je de, Rusya Boğazların Avrupa sahilini ,2 ve İstanbulu alabilecckn Fakat 1$17 CD Rus ihtilâli, ve yeni Sov.eı rejiminin Jg «İlhak ve tazminat yok* pıens’pi sa- JJ’ yesînde Moskova bu grzh anlaşaıayı ifşa etmekle kalmıyorak avnı zaman- (D da resmen reddetti.
Bu hareketin Türk efkarındaki te-'l— 'slri âni ve büyük oldu. Türk milleti, 5>* yeni Rus rejimine karşı derin birjQ sempati duydu ve bu sempati 1921 de-^ bir Rus - Türk ittifakile kökleşti. Bu- q na karşılık Türk efkân Garp devlet--g lerine karşı haklı ve derin bir şüphe CO göstermeğe başladı. Bu şüphe itinb-g) den. sonra Türklyc-de nıülri' milliyet-** çUlğin yayılmasına ve •rııvvetli'nııiftsl-'** ne sebeboldu
Şunu bilhassa Kayaeımek lazımdır kİ. Atatürk'ün dehâsı eseri olarak ve Türklyenln yeniden kalkınması pa-nlslâmlk değil, tamamen millî bir mahiyeti haizdi. Bu İnkılâbın esaslı neticesi, Türk milletinin bin senelik Hlllâfet ve panlsl&mlk umdelerden uzaklaşması oldu. Yeni Türktveyi İdare edelner. memleketlerini Şarktan Garba çevirmeğe azmetmişlerdi. Atatürk, Cumhuriyeti ve halk idaresini kabul etmek, fesi ve peçeyi kaldırmak gibi İnkılâp hareketlerde ınîl-letinUŞarfca arkasını cevtrmr2e mecbur etmişti
Yeni Türkiyede n bahsederken onu yaratan büyük dehâya hürmet duymamak mümkün değildir Gençliğinde asekr terbiyesi almış ve Abdülha-mlt devrinde İşkenceye maruz kalmış olan Atatürk, birinci umumî harbde Alman kumandanı general von Sşn-ders'le çalışmıştı. Fakat sonraları. İngiltere ve Fran$ay3 olduğu gibi. Al-manyaya da düşman kesilmişti. Hepsinden mühlmml. Atatürk'ün memleketinin kalan kısmında hürriyet ve tamamlyetl temin hususunda önüne çıkan fırsatlardan İyi istifade etmesini bllmeslydl. O. tam Varsay muahedesinin İmzalanacağı anda tam muvaffakiyetle harekete geçmişti. O vakit hareket etmemiş, ve muzaffer müttefiklerin birçoklarınca ezici bir üstünlüğe sahlbolduğu zannedildiği anda bununla karşılaşmak cesaretini göstermemiş olsaydı, Türkiye bugünkü İstiklâlini elde etmece asla muvaffak ofamıvncaklt.
■Arkası var)
■■■■■■■■^■Yann matinelerden başhyarak
TAKSİM Sinemasında
Uzun zamandan beri beklenen büyük bir şal.eser
ŞERBETÇİ DÜZELİ
Mevsimin en meraklı en eğlenceli ve ibret alınacak filmi. Para ve zenginlik ihtirasının bir aileyi ne büyük felâkete düştüğünü gösterir düşündürücü bir eser.
Türkçe sözlii ve Şark musiki li.
Baş rollerde: TABİYE MUHAMMED ve BİŞARE VAKİM.
.Milzlk: Şefik Gürmeriç, Şarkılar Yeni Sea Yıldızı AKİLE A.
18 kişilik Saz — 14 kişilik orkestra
Kadın ve erkek koroları — şark dansları, düğün havalan ve muhtelif oyunlar. ——
Türk Film Tekniğinin en son Harikası

13 KAHRAMAN


Sahi fe 4
AKŞAM
12 Mart 1949
YENİ YAYIN
İKTİSADİ YÜRUTÜŞ
Mecmuasının 125 inci sayısı çıktı. Bu sayıda Milli Şef İnöııünün Orman Fakültesini ziyaret intibaları anlatılmakta. Cumhur Bakanınızın ormanı! gençlere verdiği yeni direktifler kaydedilmektedir.
HOLİVUT DÜNYASI.
Holivut Dünyasının 70 inci »ayısı Dusty Anderstn Ve Betty Orabla he Oeorge Montgomerynln üçer renkli kapaklariyle süslü olarak çıkmıştır.
Muayenehane nakli Dr. Nevzat YeğinsU
Birinci sınıf dahiliye mütehassısı (Amerikan hastanesi»
Muayenehanesini Ş’şll Tokaioğlu •okfik 34/2 No. ya nakletmiştik.
Saat 0 - 7
iŞişil Şifa Yurdu Karşısı)
Telefon: 34517
“Gömlekiş“
BİRİNCİ SINIP ÇÖMLEKÇİ — Tel: 20000 Blrltfcl —
Lokman Hekim (Dr. HAFIZ CEMAL) Dahiliye mütehassısı Divanyolu 104 Muayene saatleri Pazar hariç
DOKTOR «MM
Fethi Erden
LABORATUVARI
Kan, idrar, balgam, mevaddı gaita tahlilleri ve (idrar vasıta-sile gebelerin tik pttnlerindeM fcatl teıhfrt) yapılır.
Beyoğlu, Taksime giderken Meşelik sokağı Ferah apartı-manı Tel, 40534
İnhisarlar U. Müdürlüğünden:
Cinsi________________Miktarı Eb'adı_____________________________
Rulman 381 adet Muhtelif
Balar boru 2375 adet »
1 — Yukarda cins ve miktarı /azılı malzeme pazarlıkla satın alınacaktır.
2 — Pazarlık 3. 4. 945 salı günü saat 10 da Kabataşta levazım şubesindeki alım komisyonunda yapılacaktır.
3 _ Eb'atları gösterir liste her gün adı geçen şubeden alınabilir.
4 — İsteklilerin belirli giln ve saatte % 15 güvenme paralarlyle mezkûr komisyona müracaatları lifin olunur.
5 — İdare kısmen veya tamamen İhalede serbesttir. (2869'
İstanbul sıtma mücadele başkanlığı Satmalına Komisyonundan
İhalesi 20. 3. 945 salı günü saat 10 da yapılmak üzera kapalı zarf üstlüyle mıntaka İhtiyacı için 55 adet «M.8.» tipi pülverlzatör alınacaktır. Şartlaşma kâğıdı her gün başkanlık kaleminden alınabilir.
İsteklilerin gününde (825» Ura tutarı teminat ve mektuplarlle Kadıköy Moda caddesi 91 numaradaki İstanbul sıtma mücadele başkanlığında bulunmaları lifin olunur. (2882)
İstanbul sıtma mücadele başkanlığı Satınalma Komisyonundan
İhalesi 20. 3. 945 salı günü saat II de yapılmak üzere açık eksiltme ile bölge İhtiyacı lçlû (00 »det kauçuğu ayrıca verilmek kaydlle beheri 130 santim tulünde telli ve İki ucu rekorlu lâstik boru yaptırılacaktır. Nflmu-ne vş şartlaşma kâğıdı her gün başkanlık kaleminde görülebülr.
İsteklilerin gününde «56» Ura « 10» kuruş tutan temlnatlarlle Kadıköy Moda caddesi 91 numaradaki İstanbul sıtma mücadele başkanlığında bulunmaları İlân olunur. (2881)
Zile Belediye riyasetinden:
Samsunda bulunan belediyeye alt bir aded otobüs karoser yaptırılacaktır. Talip olanların ve şeraiti anlamak İsteyenlerin 20. 3. 1945 gününe kadar belediye encümenine müracaatları Hân olunur. *2918)
— Hurda çinko alıyoruz —>■
Elinde hurda çinkoları olanların, Galata Tünel caddesi Kardeşim sokak 6 numarada maden! eşya kooperatifine müracaatları. Telefon: 43001
I
■ı ■■ Büyük Fırsat m
Rönesans İtalyan güzel yemek odası takımı, Acem halıları, biblolar, büyük üstadlarin tabloları, konsollar, dolaplar, krlstofl gümüş takımları satılıktır. Ayazpaşada Kamarot sokağında İzmir Palas ikinci kapı No. 1 saat 10-13 ve 15-18 arasında müracaat
PAl4AJ-GDGQ
Senede 28.800 lira ikramiye
Ziraat Bankasında Kumnaraiı ve ihbaraz tasarruf hesaplarında 12 Mart. ıı Haziran, n Eylül ve il Blrınctkftnun keşide tarihlerinden bir ay evvelki matlûp bakiyeleri 50 liradan az olmamakla beraber kaside tarihine kadar da matlûp bakiyeleri bu murdardan aşsftı dılsml-
yenler arasında senede 4 def'a çekilen kıır'a ila aşağıdaki plâna gö-
re İkramiye dağıtılacaktır.
4 Adet 1000 liralık 4000 Ura
4 * 500 > 2000 »
4 ■ ' 2M a 1000 »
49 • 100 a 4000 a
100 . 50 a 5000 a
120 a 40 a 4800 a
160 * W s 3200 «
DİKKAT
Hesaplarında kİ paralar bir sene İçinde 50 liradan aşağı dûşmlyen-ıere ikramiye çıktığı takdirde % lo fazlasile verilecektir._______________________
«»■■MirarniSMB ıg âyar altın bir
PATEK, PHiLsPPE & Co
Cep saati yarınki 13 Maıt Sah günü Sandal Bedesteninde
MMMIVavrçnmm SatİlaCaktif. KVBIBKflMEİBfi
Pamuk ihracı hakkında
İthalâttı ve İhracatçı Birlikleri Umumi Kâtipliğinden!
Dış ilik öle ra serbes dövizle veya takas sureti le ihraç edilecek pamuklar hakkında bilgilenmek üzere ilgililerin Tiftik va Yapağı İhracatçıları Birliği Bürosuna baş vurmaları rica olunur. . (3071)
Devlet Deniz Yolları ve Limanları tfletme Umum Müdürlünü İlânları
13/3/945 — 19/3/945 (dahil) tarihleri zarfında aşağıda yazılı hatlarımıza kalkacak vapurların isimlerde kalkış gün ve saatleri ve yanaşacakları Rıhtımlar
Karadeniz battı
Bartın haltı
— Salı 5.00 de (OÜNEYSUı. Çarşamba 5.00 de iTLRHAN» ve Cuma 5.00 de (İZMİR). Galata rıhtımından kalkar-
— Pazar 5 00 de iÜLGEN' Sirkeci rıhtımından
Mudanya hattı
Bandırma hattı
kalkar
— Salı Perşembe. Cumartesi ve Pazar 9.00 da ($US> Galata rıhtımından kalkar.
— Cuma 8.15 de (SUS'. Pazartesi 8 16 de (MARA-KAZ), Çarşamba. Cumartesi ve Pazartesi 2000
Karalıiga hattı
İmroz hattı
Ayvalık battı
İzmir hattı
de (ÇANAKKALE» Galata rıhtımından kalkar.
— Perşembe ve Pazartesi 19.00 da (SEYYAR). Tophane rıhtımından kalkar.
— Cuma 20.00 de (KEMAL). Tophane rıhtımından kalkar.
— Çarşamba 17.00 de (MERSİN), Pazartesi 17.00 de ISAADET». Sirkeci rıhtımından kalkar.
de
— pazar 11.00 de (EGE). Perşembe 11.00 «KADEŞı. Galata rıhtımından kalkar.
TELEFONLAR:
Deniz Hatlan İşletmesi Müdürlüğü 144878) San t ra! dan (81) İstanbul Başacepteliği: 42362 ( 3048)
Bileck Vilâyeti Nafia müdürlüsünden
1 — Eksiltmeye konulan iş: Bilecik - Vezirfran - Göipazarı yolunun 25 + 006 — 41 + 100 >. cü Kim. lerl arasındaki şose esaslı tamirat işi olup keşif bedeli 29153 Ura 93 kuruştan ibarettir
2 — Bu İşin muvakkat teminatı 2186 lira 55 kuruştur.
3 — Eksiltme 26/3/945 pazartesi günü saat 15 de Bilecik Vilâyeti Encümeni daimisinde kapalı zari usııüle yapılacaktır
4 — Eksiltme şartnamesi ve buna müteferrl evrak 148 kuruş bedel mukabilinde Bilecik Nafia Müdürlüğünden alınabülr.
5 _ İsteklilerin eksiltme tarihinden en az üç gün evvel bir İstida İle
Bilecik Vilâyetine müracaatla bu gibi esaslı tamiratı yapabileceklerine dair bir ehliyet vesikası almaları lâzımdır.
6 — Eksiltmeye lştir&k edeceklerin 5 İnci maddede yazılı vesika üe 944 mail yılına alt Ticaret Odası vesikası ve muvakkat temin atlarını havi 2490 sayılı kanunun tarlfatı dairesinde hazırlayacakları kapalı zarflarını 3 üncü maddede yazılı vakitten bir saat evveline kadar Daimi Encümen Riyasetine makbuz mukabilinde vermeleri lâzmdır.
Postada vuku bulacak gecikmeler kabul edilmez. «2793*
I İstanbul Belediyesi İlânları |
Tahmin bedeli tik teminatı
2019,30 151.45 Sıhhat İşleri Müdürlüğü için
alınacak masa, dolap ve san-dalya. .
900.00 67,50 Yıldız parkı ve fidanlığındaki
yük arabasına koşulmak üzere alınacak bir adet beygir.
Tahmin bedellerde İlk teminat miktarları yukarıda yazılı işler ayrı ayrı açık eksiltmeye konulmuştur. Şartnameleri zabıt ve muamelât müdürlüğü, kaleminde görülebilir. İhaleleri 23/3/1945 Cuma günü saat 14 te Daimî Encümende yapılacaktır. Taliplerin İlk teminat makbuz veya mektupları ve kanunen ibrazı lâzım gelen diğer vesikalarile birlikte İhale günü muayyen saatte Daimî Encümende bulunma'an, (2879)
Emlâk Bank Yapı Limitet Şirketinden:
250000 kiremit 15000 Mahya alınacaktır
Ankarada Bakanlıklar civarında şükrü Saraçoğlu mahallesinde yaptırılmakta olan memur evleri inşaatında kullanılmak ve 15 Mayıs 1945 tarihinden 1 Ağustos 1945 tarihine kadar tes-.im olunmak üzere 250000 kiremit ile 15000 Malıya alınacaktır. Taliplerin 31/3/945 tarihine kadar Ankarada Emlâk ve Eytam Bankasındaki Şirket Merkezine veya Emlâk ve Eytam Bankası İstanbul Şubesine müracaat ederek bu husustaki şartnameyi görmeleri ve yazı ile flat teklif etmeleri ilân olunur. (3034)
> ■ ■ (
Türkiye iş Bankası
Küçük cari hesaplar
1945 ikramiye plânı
ÇEKİLİŞLER: 29 ocak, 2 Mayıs, 24 ağustos, 1 kasım
tarihlerinde yapılır.
1945 İKRAMİYELERİ ____________
1 adet ARSA (İstanbul’da Büyük Yalfda Ada: 164, parsel No, 4, 923 M2.)
1 Adet 2000 Liralık sa 2000.— Lira
s • 1000 * 3000.— •
4 a 500 • — 2000.— e
10 » 200 ■ — 2000.— >
23 a 100 » 2500.— a
100 > 40 » — 4000.— a
150 ■ 20 a — 3000.— a
300 • 10 a 3000.— a
Türkiye îç Bankasına para yatırmakla yalnız para biriktirmiş ve faiz almış olmaz, aynı zamanda tallinlzl de denemiş olursunuz.
MUKAVVA
Bir çoiı zamandan.beri beklediğiniz FIKLÂNDİYA menşeli birinci hamur BEYAZ MU K V VA L A R I M I Z gelmiştir.
9atq yeri: Asmaalti 40 numarada FERİDUN Y E OÂNÎ Taşradan sipariş kabul olunur. Telgraf adresi: SEVERİŞ — İstanbul
Tell 81BÎS
GRİPİN
Baş, Diş, Grip, Romatizma, Nevralji, Kırıklık ve blitün ağrıları derhal keser icabında günde 3 kaşe alınabilir Heryerde ısrarla GRİPİN İsteyiniz
Aslan ve Esk hisar müttehit çimento ve su kireci fabrikaları anonim şirketi Hissedarlarına İlân
Ticaret kanununun 381 İnci maddesi ve şirket mukavelenamesi ahkâmına tevfikan Aslan ve Esklhlsar Müttehit çimento ve Su Kireci fabrikaları Anonim şirketi hissedarları. 29 Mart 1945 tarihine r&stliyan perşembe günü, saat 10 da, Beyoğlunda, Pera Palas salonlarında İnikat edecek adi hissedarlar umumi heyeti toplantısına davet olunurlar.
GÖRÜŞÜLECEK İŞLER:
1 — İdare meclisi raporu İle denetçi raporunun okunması,
2 — 1944 senesi muamelâtına alt hesabatın kabulü ve İdare meclisi üyelerinin ibrası ve mezkûr sene İşleri sonuçlarına dair İdare meclisinin teklifi,
3 — İdare meclisi üyelerine verilecek ücreti huzurun tayini 11e beraber şirket umurunun İdaresine mahsus surette memur edilecek üye aidatının tesbltl,
4 — İdare meclisinden çıkan üyelerin yerine yenilerinin seçilmesi,
5 — 1945 senesi için bir denetçi seçilmesi İle aidatının tesbltl ve denetçinin mazereti halinde vazife ifa eylemek üzere, yedek denetçi-
Lâakal 25 hisse senedine malik olup ta bu toplantıda hazır bulunmak isteyen zevat, ticaret kanununun 371 inci maddesine tevfikan toplantı tarihinden bir hafta evvel hisselerini şirket merkezine tevdi etmelidirler.
Bankalara tevdi edilecek hisse senetleri mukabilinde alınacak mektuplar, şirket merkezine tevdiat mahiyetinde olarak kabul edilecektir.
İstanbul, 8 Mart 1945 İDARE MECLİSİ
lenezziih Motörii Satışı
Türkiye iş Bankası A. Ş. İstanbul şubesinden:
Halıcıoğlunda kâin Tel ve Çıv! Fabrikasında karaya çekilmiş bulunan 941 plâka numarasında kay.tlı ENGİN adh tenezzüh motorü, şartnamesi mucibince ve şimdiki haille ve açık arttırma suretUe satışa çıkarılmıştır. Açık arttırması 10 Mart 1945 tarihine rastlayan cuma günü saat 10 buçukta, İstanbulda Türkiye İş Ban kas İstanbul şubesinde ve bir defada yapılacaktır.
I Açık arttırmaya girmek isteyenlerin 500_Ura teminat parasını
arttırma gününden evvel, Bankamız veznesine nakden yatırarak makbuzunu hukuk servisine vermeleri icabeder. Motor her gün yerinde görülebilir. Satış peşin para ile olup dellâllye resmi ve İhale damga pulu alıcıya aittir. Açık arttırma sonunda arttırma bedeli Bankaca haddi lâyıkında görülmediği takdirde, İhaleyi yapıp yapmamakta Banka serbesttir.
Created by free version of 2PDF
Bilecik Nafia Müdürlüğünden:
1 — Eksiltmeye konulan İş: BUecikte inşa edilecek muhasebe! hususiye binasının a2998in lira t02( kur ış keşif bedeli İnşaatıdır.
2 — Bu işin muvakkat teminatı n224în lira «30» kuruştur
3 — Eksiltme 21. 3 945 ci çarşamba günü saat 15 de hükümet konağı binasında toplanan daimi encümence kapalı zarf usuliyle yapılacaktır.
4 — Eksiltmeye girecekler bu İşe alt şartname ve buna müteferri evrakı nafln müdürlüğünde görebilirler veya ISO kuruş bedel mukabilinde nafia müdürlüğünden alabilirler
5 — 10 bin liralık yapı İşlerini yapmış isteklilerin eksiltme tarihînden en az üç gün evvel bir istida He Bilecik vilâyetine müracaatla bu gibi işleri yapabileceklerin^ dair ehliyet vesikası aluıalan lâzımdır.
6 - Eksiltmeye İştirak edeceklerin beşinci tradd-de yazılı vesaik ile 94î malî yılma alt ticaret odası vesikası ve muvakkat teminatlarını havi olarak 2490 sayılı kanunun tarlfatı dairesinde"' hazırlı yarakları kapalı zarflarını 3 üncil mad-tede vazıh vakitten bir saat evveline kadar dalmt encümen reisliğine makbuz mukabilinde vermeleri lâzımdır
Postada vuku bulacak gecikmeler kabul edilmez. (2503)
BELSAMiTOL
Had ve müzmin Belsogukluğu. İdrar zorluğu. Mesane, Prostat ve bllû-mum İdrar yolları iltihabı ve hastalıklarında Betsamitol tesiri kati bir müstahzardır.
COMEMTAL
En İyi NEZLE İlâcıdır. Nezleyi geçirir ve sirayetin* mâni olur.
Fİ: 50 Kr
inhisarlar umum müdürlüğü İstanbul Bira Fabrikası Müdürlüğünden Pazarlık günü
25 adet Motor 13/3/945
71) ton saman 14/3/840
1 —) Yukarıda cins ve mlkdarlan yazılı motor ve samanlar pazarlık suretlie satılacaktır.
2 —) Pazarlık hizalarında yazılı tarihlerde saat 10 da İnhisarlar İstanbul Bira Fabrikası Müdürlük binasında mubayaa komisyonunca yapılacaktır.
3 —) Şartname motörler ve arpalı samanlar her gün adı geçen Fabrikada görülebilir.
4 —) Güvenme parası % 15 dlr. .,2827»
Satılık kavak tomruğu
Devlet Orman İşletmesi Karasu Revir âmirliğinden:
1 — Revirimize bağlı Kocaeli bölgesinin Kuyumcullu, Kocaeli ve Karapınar sahi) deposunda İstifte mevcut 434 adede muadil 129 metre 434 desimetreküp kavak tomruğu açık arttırma suretlle satılığa çıkarılmıştır.
3 — Beher metre mikâbının muhammen bedeli 62 lira 30 kuruştur.
3 — Arttırma 28. 3. 945 tarihine rastlıyan pazartesi günü saat 15 da revir binasında yapılacaktır.
4 — Muvakkat teminat 604 Ura 84 kuruştur.
B — Şartname orman umum müdürlüğünde, Adapazarı, Geyve, İzmit, İstanbul, Düze a ve Karasu revir âmlrllklerlnde görülebilir.
0 — isteklilerin muayyen gün ve saatte revir merkezindeki komlsyo-na müracaatları.( 28(j4>
DERMOJEN
Yanık Çatlak. Eksama ve Clld yaralarına fevkalâde iyi gelir Derinin tazelenmesine ve yenilenmesine hizmet eder.
FRENGİ ve
BELSOÖUKLUÖUNA I Tutulmama* için L PROTEJİN
■ı Kullanmalıdır
AKŞAM
Bu nefis romanın
--------------—---------k
A. J. Oronln - REZZAN A E. YALMAN I CEMHETÎH
çıktığını haber veriyoruz. Yoksa eser hiç bir reklâma İhtiyacı olmıyan edebi bir âbidedir. 300 kuruş.
ARİF BOLAT KİTABEYİ
J
Sene 27 — No. 9481 — Flatl her yerde 10 kurugtur.
PAZARTESİ İS Mart 10(»
Sahibi: Meomeddta Badak — Nejrtyat müdürü: Hikmet Feridun Es — AKŞAM Matbaası
Stettin yanıyor
Müttefikler, Rhinin doğu
Rus topçusu şehri döğmeğe devam ediyor Danzig iç müdafaalarında gedikler açıldı
Kızılordu tanktan, zaptetilen Alman şehirlerinden geçiyorlar
12 CA.A.) — Moskova radyosu, ordularının Stettin şehrini
Paris
Sovyet görmtye başladıkları bildirilmiştir.
Sovyet bataryaları şehri durmadan dbvmcktedirer. Stettin alevler İçindedir.
Danzig şehri de tehdit altındadır, a Sovyet ordusu bu mühim Uman istikametinde seri İlerlemeler Icaydet-mlşlrdir.
Danzig iç müdafaasında gedikler
Brüksel 12 (AA.) — Alman haberler ajansı Transocean, Sovyet kuvvetlerinin dün gece Danzig'İn iç müdafaa hatlarında gedikler açmış olduğunu bildirmiştir.
Datızig radyosu, geceki yayımlanırdan birinde söyle demiştir:
«Yatanda gaz ve elektrik kesilecektir. Onu göre halk tertibatını alsın»
Londra 12 (A,A.) — Sovyet orduları 3 İstikametten Danzig üzerine yürüme! itedir. Sovyet bataryaları dünden beri bu limanı şiddetle bombardıman etmektedir. Danzig Golay-terl bütün Danzlgllierl müdafaaya çağırmıştır.
Sovyet tebliği, Sovyet kuvvetlerinin Danzlg cephesinde 200 den fazla mas-kûn yeri İşgal etmiş olduklarını bildirmektedir. Rakosor.'ski birlikleri bu kesimde 2500 Almanı Öldürmüşler v(» 51 lokomotifi ele geçirmişlerdir.
Danzlg’ln şimal batısında Sovyet birlikleri bir kaç noktada daha Battık kıyalarına varmışlardır. Leba 11 mani İşgal edilmiştir.
Sovyet orduları şimdi Pomeranya kıyılarını 200 kilometrelik- bir oepha üzerinden ellerinde tutmaktadırlar.
Colberg şehri kesiminde şiddeti! çarpışmalar cereyan etmektedir. Şe-
hlrdekl Almanlar temizlenmek üzeredir. 1000 esir daha alınmıştır,
Macarlstanda, Bolaton gölü ile Tuna kavsi arasında Almanlar mühim, tank ve piyade kuvvetleri ile tararruz etmektedirler. Düşmanın Savyet hatlarında gedik açmak İçin girişmiş olduğu teşebbüsler akamete uğramıştır. Düşman 2000 esir kaybetmiştir.
Paris 12 (AA.) — Alman Haberler ajansı, Konlev kuvvetlerinin Moravs* ka Ostrava geçidi istikametinde yeni bir taarruza geçmiş olduklarını bildirmektedir
Bu yeni Sovyet taarruzu Bielsko kesiminde Ratlbor’un cenup doğusunda vtıkua gelmiştir.
Alman ajansı, bu kesimde 5 Sovyet piyade tümeni ile 500 tankı taarruz etmekte olduğunu İlâve etmiştir.
sunda 8 şehir aldılar
Rhin bütün batı yakası Müttefiklere geçti, Essene 5 bin ton bomba atıldı
Londra 12 (Radyo) — Baü cephesinde Rhln nehrinin doğusunda Müttefik köprübaşi3inın genişliği 15 ve en geniş yerinde de derinliği 5 kilometredir. Müttefikler, Almanların yaptıkları iki hafif mukabil taarruza rağmen Remagen’ln şimal ve cenubunda köprübaşıyı genişletmeğe muvaffak olmuşlar ve düşmanın Rhln’ln doğusunda gözetleme noktalan bulundurmasına mâni olmuşlardır. Müttefik topçusu, Rhln’ln doğu kıyılarına geçirilmiştir. Rhln’ln doğusunda sekiz yer zaptedllmlştlr. Bunlar arasında Llng de vardır. Bu, Re-magen’ln biraz yukarısında önemli bir yerdir. Unckol ve Raysbroşbach da zaptedllmlştlr.
Köprünün şimal ucunda Honeff’te çarpışılmaktadır. Bu kasabada Alman mukavemet! aona ermiştir.
Müttefik köprûbaşısının en cenup noktasını Almanlar bildiriyorlar. Almanların bildirdiklerine göre, A’man zırhlı kuvvetleri ânl bir hamle ile Llnz’ln altı kilometre cenubunda bir noktaya varmışlardır. Hava kuvvetleri. İlerllyen Müttefik kuvvetlerini desteklemektedir. Almanlar, köprü-başıyı topa tutmuşlarsa da, Alman tayarelerl dfın müdahale teşebbüsünde bulunmamışlardır. Cumartesi günü köprübaşı üzerinde uçmağa teşebbüs eden 07 Alman tayyaresinden
23 ü düşürülmüştür. Beş tanesinin daha düşürülmüş olması muhtemeldir.
Almalılardan büyük miktarda esirler alınmaktadır. Dûn 1820 Alman dalıa esir edilmiştir. Taarruzun başın dan beri birinci ve dokuzuncu Amerikan orduları 63.173 esir alınışlardır.
Daha cenuptan general Patton'un birlikleri Goblence dolaylarına ve bu şehrin 27 kilometre cenup batısında Rhln kıyılarına varmışlardır.
Cephenin şimal ucunda bulunan İngiliz ve KanadalI kuvvetlere gelince. Alm anlara göre bu kuvvetler Wes-sel İle Emerlh arasında Rhln nehrini geçmeğe hazırlanıyorlar,
Dün Essen şehrine en büyük gündüz hava akını yapılmış, binden fazla ağır Müttefik bomba uçağı Krupp fabrîkalarlle Essen ayırma garlarına ve petrol tasfiyehaııaîerine 5000 ton bomba atmışlardır, taglllz uçaktan Skajerak ve Kategat boğazlarına. Alman gemilerine müteaddit hücumlarda bulunmuşlardır.
Alman kayıpları 175,000 kişi
Londra 12 (AA.) — B. B. C.
cephedeki muhabiri Frank Gulllard bildiriyor:

Rhln nehrinin batısındaki muharebe Alman ordularına 175.000 kişiye malolmuştur.
Müttefik orduları Rhln istikametindeki taarruzları esnasında 110,000 esir almışlardır.
Ruhr sanayi merkezleri tahribedildi
Londra 12 (AA.) — 1000 kilometre murabbalık Ruhr havzasında bir tek fabrika, bit tek sanayi şehri yoktur kl İşe yarar bir haldi! kalmış olsun. Müttefik hava kuvvetlerinin devamlı ve şiddetli taarruzları Alman sanayi merkezlerini tahrlbetmlştlr.
Hava eksperleri şunları bildirmektedirler :
Dusseldorf’un üçte İkisi, Dort-mund'un yarısı. Bochum'un beşte dördü ve Kolonyanın büyük bir tasını tahrlbedllmlştlr. Almanyanm başka 65 şehri de bu taarruzda İşe yaramaz bir hale getirilmiştir.
Hamburg ile Bremen en fazla bom-: balanmış olan şehirlerdir.
Hamburg’un dörtte üçü harabe halindedir.
Berlin şehri 1800 hektarlık bir saha üzerinde yayılmaktadır. Bunun 1600 hektarı şimdi bir harabeden başka bir şey değildir.
Created by free version of 2PDF
Rusya ve
MİHDAHAODAKi ÇIKARMA
Almanyaya Şimalden de taarruz edilecek
Londra’daki
Amerikan Donanma mecmuasına göre Müttefik kuvvetlerine Montgomery Kumanda edecek
Türk - Ingiliz müzakereleri
Sovyet yürümcÜBÜne göre İranda tehlikeli kuvvetler faaliyetlerini arttırmışlar
Amerikalılar, adaya iki gün evvel çıkmışlar ve bir çok yerleri almışlar
Londra’da çıkan Observerin bir makalesi
Londra 12 (A.A.)— Brltanova ajansının askeri muharriri yazıyor.
Müttefiklerin kuzey kesimlerinde Alamnyaya karşı yeni bir taarruza girişebilecekleri hakkında ortaya atılan fikir burada birçok tefsirlere yol açmakladır.
Kırım konferansı, şimdi batıdan, doğudan ve güneyden Alman.vaya karşı yapılan taarruzların, kuzeyden bir taarruzla desteklenebileceği halkındaki tahminlere meydan vermiştir.
Vaşingtonda çıkan ve İyi haber almakla tanınmış olan «Arm and navy lournab gazetesinin bir makalesi, burada büyük yankılar uyandımuş-İir. Bu makalede şöyle denilmektedir: ( Kuzeyde karadan ve ednizdtn fiıüşterek vapılan harekât Churchill {fin dalma «bir dereceye kadar cazip* görilnmüştür.»
Gazete, bu harekâta girişebilecek Müttefik orduları gurupunun Mont-ftomery kumandası altında bulunaca-
ğını zannetmektedir.
Amerikan gazetesi tarafından İler! sürülen bıı fikirle birlikte şöyle bir haber de alıyoruz:
Alman başkomutanlığı Norveçtekl hava meydanlarında derhal harekete germek İçin hazır bulunulması İçin emir vermiştir. Şimdiye kadar Ballıktan nakilleri yapılmış olan deniz birlikleri de Oslo flyorunda toplanmışlardır.
BalLik donanmasına bağlı büyük tonajdaki gemilerin de Klel yolu İle Stavenger'e geçmeğe çalışacakları sanılmaktadır.
Norveçtekl Alman kara kuvvetlerinin miktarı 12 tümen kadar tahmin edilmektedir. Bunlardan birkaçı muharebe görmüş tümenlerdir.
Almanlar, İngiliz ve Amerikalıların Kuzey Norveçte ilerllyen Rus kuvvetleriyle birleşmek üzere Skandlnavya ve Kuzey Alamnyaya bir taarruza geçmeleri İhtimalini dalma göz önünde tutmuşlardır.
Rusyanın Fransaya teminatı
Rus - Fransız paktı Fransada bazı kimselerin hoşuna gitmemiş
Londra 11 (AA.) — Times gazetesinin muhabirine göre, Sovyetlerln Paris elçisi M. Bagonolov, cuma günü, Fransız - Sovyet paktına müteallik Rus niyetleri hakkında teminat vermek üzere Fransız Hariciye Bakanlığına gitmiştir.
Sovyet eçlsl. bazı Fransız gazetelerinin ve hattâ resmi mahfillerin, kendini bağlıya» söz bahsinde tttıs-yanın dürüstlüğünden niçin şuplıe etmeğe mütemayil görünfiiğünü sormuştur
Muhabirin İlâve ett'glnc Rvre.l Frar.: iz hükümeti şimdilik Rus ( iı-rüstlü »nclen şüphelenmediği için böyle bir teminat istememiş olmakla
beraber evvelâ bu teminata teşekkür etmektedir, ikinci nokta hakkında da muhabir şöyle demektedir:
Fransız - Sovyet paktının Fransada bv -i kimselerin hoşuna gitmediğine şüphe yoktur. Bu kimselerin Fransız -Sovyet paktını gözden düşürmek ve Amerikalılarla İngİllzlerin bu pakta muarız olduğunu telkin e’mek İçin hiç bir fırsatı kaçırmadıklarından da1 şüphe edilemez. Fakat bunların, Fransızların çoğunluğunu teşkil Ct-| 'ıncdlği de muhakkaktır Frana. bıı] Ipalhı, devam ettiği müddetçe, Avru-| pa barışını sağlamağa muktedir realist bir vasıta olarak telâkki etmek-' todlr. .
Londra 12 (AA.) — Observer gazetesinin siyasi muharriri, Türk heyetinin Londrada bulunuşunu tefsir ederek şöyle diyor:
Türk heyetinin Londrayı ziyareti, 1040 senesinde beş yıl İçin imzalanmış olaıı plânın yerine kaim olacak yen! bir anlaşmayı İngiliz Maliye ve Hariciye Bakanlıklarile müzakere etmek maksadına matuftur. Bu ay sona erecek eski anlaşma, Almanya ile İnglltercnln Türkiye mahsullerine çok istekli bulundukları bir sırada imzalanmıştı. Tabii olarak flütlerde bir yükseklik bahis mevzuu bulunuyordu ve İngiliz tcdlyatının bir kısmı da altın olarak yapılmak lâzımgellyordu. Türkiye İçin imkânları çok kolaylaştıran şartlar bugün artık mevcut değildir. Ve hattâ aksine olarak Türkiye, dış ticaretinin Islkametlerlnl de-değlştlrmefie mecbur eden meselelerle karşılaşmış bulunuyor. Tiirklyeye başka pazarlar bulmak hususunda yardım etmek İngllterenln vazifesidir. Zira iktisadi güçlüklere maruz kalan bir Türkiye Doğu Akdenizde bir muvazenesizlik unsuru olabilir.
Türk - İngiliz ticaret görüşmeleri
Londra 11 (A.A.) — Anadolu ajansının özel muhabiri bildiriyor: İngiltere hükûmetile Türkiye arasındaki ticaret müzakereleri memnunluk verici şekilde devam etmektedir.
Heyet reisi büyük elçi Cevat Açıkahn, Tüıkiyenin Londra büyük elçisile birlikte İngiliz Hariciye Bakünı M. Eden’i ziyaret ederek görüşmüştür.
Moskova 11 (AA.) — Sovyet yorumcusu M. Belinkov, Moskova radyosunun yayınladığı Acemce bir konuşmasında, İranda Rusyanın iyi bir gözle görmediği tehlikeli kuvvetlerin faaliyetlerini arttırdıklarını söyledikten sonra demiştir ki:
«Geçen harbde olduğu gibi bu harb-de de. Alman genelkurmayının plânlarında İrana özel bir rol ayrılmıştır. İranda olduğu gibi. Romanyada da giziltıc-n gizliye faaliyette bulunan Alman ajanları ve casusları, İranın ve Romanyânın terakkisine engel olmak İçin mahalli irtica unsurlariie sıkı bir işbirliği yapacaktan çalışmaktadır
—oeoaai 1 f j j j j jsykd ılıktan r t
M. Belinkov'un ilâve ettiğine göre, Tahrandaki tezahürat sırasında talebeler üzerine ahş açılması keyfiyeti bu talebelerin Almanyanm gizil ajanları olarak faalivette bulunduğunu göstermektedir. Bu, İranın istikbali için büyük bir tehlikedir.,
New-Ybrk 12 (AA) — Japonlar bundan bir kaç gün evvel Amerikan kuvvetlerinin Mlndanao adasına çıkmış olduklarını bildirmişlerdi, Bu haber dün gece general Mac Arthur tarafından teyidedilmlştlr.
Amerikan sllâhendazları Mlnda-nao'nuıı cenup batı ucunda Zamba-go'ya çıkmışlardır. İstilâ İki günden beri devam etmektedir. Düşman gafil avlanmıştır. Amerikan kuvvetleri ilerlemişler ve dört kasabayı İşgal etmişlerdir.
Amerikan kuvvetleri şimdi Fil ipin -lerin 1200 kilometrelik batı kıyllarl-
nı ellerinde tutmaktadırlar.
Londra 12 (AA.) — Dün 300 süper uçan kale Japonyanın üçüncü btiyûk şehri olan Nagoya’ya karşı şiddetli bir hava akını yapmışlardır. Şehirde yangınlar çıkmıştır.
Bu uçak teşkili Nagoya'daKI hedeflere 2000 ton bomba atmışlardır.
Londra 12 (A A.) — Amiral Nlmltz-in tebliği: lwojlma adasında çarpışmakta olan Amerikan kuvvetlerinin bu adanın doğu kıyılarının büyük bir kısmını ele geçirmiş olduklarını bildirmektedir.

Günler Geçerken
Ahlâksızlığın son haddi
Filipin takım adaları
Yazan: A. MACİT ARDA
Yarınki Ak.şam’da
Çekoslovak Bakanları Kahire’de
Kahire 11 (A. A.) — Memleketlerine dönen Çekoslovak hükümetinin üyeleri Kahireye varmışlardır.
Londra 11 (A.A.) — Altı senedir msnfâda bulunan Çekoslovakya Cumhurbaşkanı M. Be-nes. beraberinde bayan Beneş ile hükümeti erkânından 12 kişi ve bu arada Haricîye Bakam Jean Masaryk olduğu halde bugün tngütereden memleketine dönmek iizeıe ayrılmıştır. Beneş ve maiyeti çok samimî bir surette uğurianmışlai'dır.
dikkatler
Bekçilik bir ihtisastır
Bekçiler, bazı ilçelerde, bir vazifeden alınarak öteki mahalleye gönderiliyor. Halbuki yeni gittikleri yerde ne sokakları, ne de , şahıslan tanıyorlar. Bıı mevzua dair şikâyetler alıyoruz.
! Bekçiliğin bir ihtisas, yani ça-ihşılan yere ait etraflı bilgi sa-■ yılması; böyle gelişi güze! tâyin-(İçrİn yapılmaması hayırlı olur.
Ulus’un Dünyada olup bitenler sütununda gözüme ilişen bir haber bana vicdanları dehşet içinde bırakacak ve Nazi rejimine lanet okutacak kadar tüyler ürpertici bir tesir yaptı: Almanyada «halk hücum kıtaları» kurulmuş: anavatan topraklan Müttefikler tarafından işgal edildiği zaman o görünüşte sivil kıtaların yapacakları İşler hakkında verilen emirlerin birinde deııiliyor-muş ki: « Ellerinizdeki silâhlan Alman dâvasına hiyanet edenlerin evlerine gizlice yerleştiriniz; bunların isimlerini de şüphe uyandırmayacak tarzda Müttefik makamlarına bildiriniz, İhbar ettiğiniz şahıs hakkında sizden sebep ve delil sorarlarsa o kimsenin mücadele yapmaksızın işgali kabul ctıniyeceğini söylediğini kulaklarınızla işitmiş olduğunuzu anlatınız. Fakat evinde araştırma yapılırken bulunmanız teklifini Alman şerefine uymıya-cağrnı bildirerek reddediniz!»
Dünya harb. nifak, fesat, ihtilâl tarihinde ve gene bu dünyanın en fazla zulüm, rezalet, ahlâksızlık içinde yüzdüğü her hangi devrinde bir hükümet, bir parti, bir çete kendi memurlarına, yahut ajanlarile efradına böyle bir emir vermek alçaklığını göze almamış, vatandaşını düşman elile cezalandıracak vasıtaları Öğretmek, o yolları gösterip vatandaş kanma en sefil- iftira ve tezvir silâhile girmek öğüdünü vermemiştir. Asıl feci nokta aynı emirnamede bir de Alman şerefinden bahsedilmesi, şeref gibi yüksek hnr mefhumun bu — anlatmak İçin tahkir kelimesi bulamadığımız — rezalet vesikasında yer almasıdır. Düşünmeli kl hücum kıtasına bağlı bir alçak, belki de pek dürüst vatansever bir vatandaşının evine — aralarındaki âdi bir geldi geçtlden kırgın olduğundan dolayı — izini belli etmeden silâhlar sakhyacak, sonra koşup işgal makamına jurnalini .dayıyacak, yalandan şahitlikte de bulunacak, belki de kurşuna dizilmesine sebep olacak... Fakat «araştırmada sen de bulun!» denilince gayet namuslu bir insan tavrı takınarak; «hayır, diyecek, onu yapamam. Alman şerefine mugayirdir!»
Tını bu şerefe! Lânet öyle bir rejime! Nazilik gerçekten İnsanlığın yüz karasıdır. Pek yakında verin dibine sokulacak olan Nazi haydutlarının hikayelerini ise yarın değme azılı haydutların bile yüzleri kızarmadan okuyamıyaeaklan muhakkaktır. Nauzi billahi
Refik Halid Karay
Sahife 2
A K 3 A M
12 Mart 1915
SÖZÜN GELİŞİ-----------------------------------------
Güzel olmak için
Arkadaşlarımdan bîri garip bir ölüm sebebi anlattı, ölüm sebeplerinin hepsi gariptir ya! Daima insanın ölmemesi 1 âıını gelir gibi görünür. Yaşamak isteyen, bunun için icabeden her şeyi olan adamın başı ağrıdıktan biraz sonra ölmesi garip değildir de bedir? Ama bunda yine bir baş ağrısı var. Arkadaşımın anlattığı ölüm sebebi, içinde ölümlük hiç bir şey yok gibi göründüğü için garipten de biraz daha gariptir. .
Bir kucağız varmış; derdi gücü saçlarını kıvırmakmış. Yaradan sanki ona bu saçlan oynasın, başka bir iş görmeğe vakit bulamasın inkısarile vermiş gibi gece gündür, saçlarile uğraşır, bağlar bağlar çözer, kıvırır kıvırır diizleştirirmiş. Bir akşam banyodan çıktıktan sonra yine saçlarım önüne dökmüş, Tutam tutam ayırıp her birine bigudiler dolamış kafasını en mükemmel bir kırılır eşya paketi haline getirerek yatağına girip uyumuş. Bir daha da uyanmamış. Sanki insanlar katiyen ölmezlermiş gibi, bu kızcağızın neden öldüğünü anlamak merakına düşen hekimler aramışlar taramışlar, nihayet ilim bizzat kendi saçlarına musallat olan bu masum kızın bigudiden öldüğünü meydana çıkarmış. Şöyle ki: Eskiden bigudiler alüminyumdan yapılmış; harb onların da çinkodan yapılmasına sebep olmuş. Yeni yıkanmış kız çinkodan yapılma bu güzellik âletlerini başına doldurmuş uyurken çinkonun zehiri cildin açık deliklerinden tâ karaciğere kadar akmış, ve ertesi günü kıvır kıvır saçlarla oynıyaca-ğını sanan «avallı kızın ömrünü oracıkta bitirivermiş.
Bütün kadmların seve sevo kapıştıkları bir bigudinin hiç ol-m azsa makineli tüfek cinsinden bir ölüm fileti olacağını kim tahmin eder?
ölümün sudan ucuz olduğu bir devirde yaşadığımız için bu öliim olgusuna şaş a mayız, üstelik bu kızcağız güzel olmak uğrunda ölmüş ilk kadın da değildir. Bir zehir olan güzel avret otunun suyunu kadınlar, gözleri parlasın diye, kaç yüz yıl önce içmişler, bir düşünelim! Şevket Rado
Hitlerin Alman ordusuna beyannamesi
Tek parolamız, her tehlikeye meydan okumak ve her talihsizliğe göğüs germek hususundaki kesin kararımızda sebat etmektir
Müttefikler İsviçre ile anlaştılar lsviçreye günde 2200 ton mal gönderilebilecek, Fransaya 250 milyon franklık bir kredi açıldı
Londra 11 (AA.) — Alman Haberler ajansa bugûıı, «Kahramanlar günü» münasebetile Adolphe Hltler'ln bir beyanameslnl yayınlamıştır. Alman ordusunu hitabeden Hitler diyor ki:
«Bugün Avrupayı titreten kapitalizm ve bolşevtzm arasındaki Yahudi İttifakı, Rusyanın. kıtamızı tahrip yolundaki muazzam Silâhlanmasını bütün dünyanın gözünden saklıyım örtüyü şimdi kaldırmıştır.
Almanya, müttefiklerinden çoğunun çirkin İhanetine uğramı? olmakla beraber, altı yıldan fazladır kİ eşsiz askeri bir mukavemet göstermiş ve zaferler kazanmıştır.
Şayet şimdi talih bize yüz çevirmiş görünüyorsa, bu talihsizliklerin, bundan önce birçok defalar olduğu gibi, sebat, tahammül ve taassup sayesinde yenileceğinden hiç şüphe edilmemelidir. Tarihimizin en kötü misalin! gelecek nesillere bir daha vermemek
benim şaşmaz karanındır ve bu hepimizin şaşmaz karan olmalıdır: 1918 yılı asla tekerrür etmiyecektir.
Almanyanın akıbeti ne olacağını hepimiz biliyoruz. Zaferlerile sarhoş olun düşmanlarımız. Alman milletinin İmha edileceğini alçakla İlân etmişlerdir.
Bugün, mecburi askerlik hizmeti İhdasının onuncu yıldönümünde bir tek parola vardır: Her tehlikeye meydan okumak Ve her talihsizliğe göğüs germek hususundaki kesin kararımızda sebat etmpfc. Bu emre karşı geleceklerin cümlesini yoketmek yolundaki kararımız da ayni katiyette olmalıdır.
Ne yapmamız İcabeltlği her Alman için aşikârdır:
Dayanmak ve düşmanı, sonunda takatten düşünceye, ve mağl û bolun-caya kadar vurmakj
Berne il lAA.) — m. Stuckl, Mut-! Lağı olmak istemediği gibi, meşru ₺a-tefiklerle yapılan anlaşmaları basın hlplerl zararlarını çıkarabilsinler dl-konferanmndn izah etmiştir. M. ye Alman alacaklarının bilançosunu Stuckl. bilhassa, günde 2200 ton ta- yy—___________________________________ _
yoması için Cebere - Cenevre ve
yapmaktadır. İsviçre Ue Almanya
Avusturyanın istiklâli
Suriye ve Lübnan
Toulon - Cenevre hatmi İsvlçrenln emrine tahsis eden F Yamanın barış ve İşbirliği zihniyetine hayranlığını bildirmiştir. Kömür ve demiryolu malzemesi İsviçre tarafından temin edilmek partiyle, münakalenin birkaç gün İçinde baş Uyacağı ümldedilmek-tedlr. Bundan başka, Fransa 2.50 milyon franklık «İsvşlçre frangı» bir krediden faydalandığı gibi, karşılık olarak kâfi miktarda kömür verml-yen Aimanyaya artık yollanmıyan elektrik kuvvetinden de faydalanacaktır.
M. Stuckl’nln İlâve ettiğine göre, İsviçre, Al anın ya hesabına hırsız ya-
arasmdakl iktisadi anlaşma tecdide-dllmemiştlr. Fakat bazı maddeler de-nlzleraşın memleketlerden olduğu gibi, diğer memleketlerden de tedarik edilebilecektir. ,
M. Stuckl, İsviçre ile İtalya arasındaki ticari muameleler hakkında da izahat vermiş ve İsvlçrenln kendi topraklarından transit geçen demirden ve kömürden bir kısmını alacağını söylemiştir.
İsveç'e gelince, İsviçre He İsveç a sındakl görüşmeler martta sona mlşttr. şimdi İsveç, İsvlçrenln iki derecedeki bayileri ve müşteri arasına katılmaktadır.
Poîonya Başkomutanı
Birikmiş ihra mallarımız
Fırtına durdu
Karadenize çıkacak vapurlar bugün hareket edecekler
Evvelki gece başlıyan lodos fırtınası dûn de devam etmiş, öğleden sonra fırtına İle karışık yağmur yağmıştır. Fırtına ve yağmur akşam üzeri durmuş ve hava açlmış İse de gece kar yağmıştır. Bu sabah soğuk sıfırın altında 3 dertte idi.
Fırtına bilhassa denizde çok şid-(ictll olmuş, Kadıköy vapurları İlk seferlerinden sonra İşleyememişler ve bu hal saat 16 ya kadar devam etmiştir. Yenlkapı, Ahırkapı, Kum kapı gibi yerlerde dalgalar tren yoluna kakaçlar yaklaşmıştır. Kuruçeşme vapur İskelesi yerinden koparak Tarabya önlerine kadar sürüklenmiştir. Rasathanenin verdiği malûmata göre bugün rüzgârın şiddetli saniyede 11 metre idi.
Kalamış koyunda bir şilep fırtınadan dc-mlr tarayarak Kalamış önle-• rinde karaya oturmuş İse de kurtarılmıştır. Paşabahçe İle Çubuklu arasında demirli bulunan benzin yüklü bir duba da demir tarayarak sahile giderken kurtarılmıştır.
Dün sabah Mudanya seferini yapacak olan Marakaz vapuru Hayırsız ada açıklarına geldiği sırada hava tehlikeli görüldüğünden Galata rıhtımına döndürülerek yolcusu çıkarılmıştır. Bu vapur yarın hareket edecektir.
İzmittciı 88 ton buğdayla Umanımıza gelmekte olan Toprak ofisine alt dört motor batmak tehlikesi İle karşılaşnuşlar ve bunlardan Selâmet motoru direklerini kırıp denize atmak Küretil e tehlikeyi atlatmıştır. Diğer motörler de alman tedbirler sayesinde batmaktan kurtarılmıştır.
Fırtına durduğundan Karadenize çıkacak gemilerden bazıları bugün Boğazdan çıkacaklardır. Karadenlz-den gelmesi beklenen Tan şilebi bugün limanımıza gelecektir.
Yağ hilekarlan
Ankara 11 — Ankara Belediyesi, sade yağını paketlere koyarak tuz-■uz tereyağı diye satanları takibedfire k MUİ korunma mahkemesine yermiştir.
Bozuk tramvaylar
Bu sabah ikinci bir Şişhane faciası olacaktı
Bu sabah, Şişhane yokuşunda bir facia ile nihayet bulması İhtimali olan bir tramvaj hâdisesi olmuştur. Maçkadan saat yediyi altı geçe hareket eden 171 numaralı birinci mevki Baye21t - Maçka arabası. Beyoğlu Belediye dairesi önündeki kavsi geçmeğe başlarken, frenindeki ârızadan Şişhane yokuşunu bazan ağır, bazan da daha süratli olarak İntizamsız bir şekilde yoluna devam etmiştir. Fakat araba tam Şişhane ile Bankalar arasındaki Okçumusa camisi önüne geldiği sırada, tramvayın sürati, daha büyük bir tehlike gösterecek derecede hızlanmış, bu sırada vatman kontrol-larından biri arabanın İdaresini eline almış ve cidden büyük bir meharetle bu treni bozuk arabayı güçlükle Ka-raköye getirmeğe muvaffak olmuştur.
Arabanın bundan sonra seferine devam edemJyeceği anlaşılmış, burada yolcular indirilerek arkadan gelen arabalara bindirilmiştir.
Dünyanın her tarafında bütün taşıt vasıtalarında bu gibi & rızalar olabilir. Fakat 171 numaralı arabadaki ânza, tramvay henüz Şişhane yokuşunu inmeden anlaşılmıştı. Bu takdirde, arabanın tehlikeli mın tak adan geçirilmlyerek, yolcuların daha burada indirilmeleri lâzımdı. Tramvay umum müdürlüğünün bu hususta daha titiz ve dikkatli davranacağını umuyoruz.
Rusya ile Birleşik Amerika arasında müzakereler oluyor
Vaşington 11 (A.A.) — Avusturya-nın Hitler tarafından Alamnyaya İlhakının yedinci yıldönümü dolayıslle bir nutuk söyllyen Birleşik Amerika Hariciye müsteşarı M. Grew demiştir ki:
« Avusturyanın tekrar İstiklâl kazandığını görmek Amerikanın candan arzusudur. O zaman Avusturya diğer milletler gibi mukadderatına kendisi hâkim olacakta.»
Vaşington 11 (A.A.ı — Burada dolaşan söylentilere göre. Birleşik Amerika İle Sovyet Rusya arasında Avus-turyttda Rus nüfuzu meselesi hakkında görüşmeler yapılmaktadır. Müşahitlerin zannettiğine göre. Birleşik Amerika kuvvetli ve bağımsız bir Avusturya İstemekte, hattâ Avusturya arazisini genişletmek imkânını bile düşünmekte, fakat Sovyet Rusya-nın hâkimiyeti altında olacak siyasi bir rejime muhalefet etmektedir.
Basın balosu 24 martta
Türk Basm Birliği İstanbul bölgesi başkanlığından;
24 mart 1946 de Taksim Belediye gazinosunda verilecek olan bu yılkl balomuzun daha başarılı olması İçin sakanda yer İntizamını Bağlamak İstiyoruz.
Bu sebeple balomuza her yıl şeref vermekte olan sayın davetlilerimizden davetnamelerini 13 mart 1945 sah gününden Itamren Birliğin Lâle sineması karşısındaki merkezinde Balo tertip heyeti kâtipliğinden aldırmalarını dileriz.
Yine Makedonya meselesi
Sofya 11 (A.A.) — Anadolu ajansının özel muhabiri bildiriyor:
Makedonya kurulu başkam Dimiler Vrahov, Sof yada yapılan MakedonyalIlar toplantısında, Makedonya tarihini gözden geçirdikten sonra demiştir ki:
(1878 de Var dar Makedonyası. Prl-ne Makedonyası ve Ege denizi Make-donyası, müstakil bir kül teşkil ettiklerini anladılar. Bu üç Makedonyanm hepsi bir tek millet olup birleşmek İsti yen bir milyon sekiz yüz bin kişilik nüfusu vardı. Bu İstek meşrudıır ve büyük müttefiklerimiz tarafından da teslim edilmektedir. Diğer Güney Slav memlekctlerile kardeşlik ve dostluk bu devletin temel! olacaktır.»
İtalyan cephesinde
Londra 12 (A.A.) — İtalya
cephesinden gelen bir habere göre, Amerikan dağ tümeni Castel Nuovo kesiminde Bolonya istikametinde iki kilometre İlerlemiştir. Monteblveder ve Monte Kestel işgal edllmşitir.
KUTUP KIZI 1
AŞK VE MACERE ROMANI
Yazan: Stanley Shaw Çeviren: (Vâ ■ Nû)
V » Tefrika No, 22
— E, Baby'clğlml -dedi.- önümüzde gene pek İyi bildiğimiz güç günlerden biri var. Ne dersin bu işe? Hürriyetimize sahip olamıyacağıa. Öyle düşünmüyor musun?
Köpek, boşluğu ısırır gibi çene-slnl Böyle bir kapayıverdi. Bu hareketiyle havanın fenalığının kendisine vız geldiğini bildirmiş oldu. Kayışını ileri doğru çekti: yürüme hareketi yaptı.
— Pekâlâ, pekâlâ, Babyl Ne demek te t ediğini anlıyorum. Fakat aeal akşam üstü gece göreceğim. Bakalım aynı fikri besUyecek misin, yavrum?
Kerry Mallable, neşeliymiş gtbl bir tavır takınarak:
.— Cesaretiniz kırılmasın, Plerre! -dedL- Bu mevsimde tatmalar pek uzun zaman sürmez.
Kanadaiı bu fikirde değildi.
Kızak köpeklerini idare öderken:
— Bugün berbat bir duruma düşeceğiz. -dedi.
Jensen, kendini, dün akşamkinden İyi hissediyordu. Aldığı kuvvetli İlâçlar onu epeyce dlrtltmlşti amma, gene de znıf duyuyordu. Kolunun şişi
şüphesiz azalıyor. Eli tabii bir renge giriyor. Lâkin şimdi de büyük hüm-malardan sonraki zafiyeti duyuyor.
Diğer cihetten, Kerry Mallahle de yorgun görünüyordu. Sendeliyordu, Muhaverelere ancak tok kelimelerle İştirak ediyordu. Bir müddet sonra, bütün gece, hattâ ateşin yanında bile titremeler hissettiğini itiraf etti. Kızın bu halsizliği, Jensen’ln de çok geçmeden dikkatini çekti. Delikanlı bütün kuvvetini tcplıyaTak Plerre Ouint'e dedi ki:
— Ben bugün biraz yürümek tecrübelinde htılnnar-ağtm Oldukça İyileştim. Öyle U, kızakların en önünde bile yürüyebilirim. Mlss Mallahle pek yorgun görünüyor. Kızağa benim yerime mutlaka o blnmell.
Kız. bu fikre şiddetle ltlra2 etti.
— Hayır, hayır! — diye bağırdı. — Siz adım atacak halde değilsiniz, dostum. Eğer yürümeğe kalkarsanız delilik olur. Bugünkü seyahatimi?, zahmetlidir. Hattâ en tecrübeli avcılar bile böyleşine dayanamazlar. Şimdi bulunduğunuz durumda imkânı
San Fransisko konferansına ça kırılmalarında ısrar ediyorlar
Lcndra 11 (A.A.) — RcuterTn siyasi muhabiri bildiriyor:
Öğrendiğime göre, Londra’daki Lübnan ve Suriye elçileri, memleketlerinin San Fransisco konferansına dahil edilmemesi hakkında İngiltere Hariciye Bakanlığına noktal nazarlarını bildirmişlerdir.
İki elçi bu husustaki kararın yeniden gözden geçirilmesi. Suriye ve 'Lûbnanm şimdi dahi konferansa çağ-| rılacağtnı Ümit ettiklerini Mldlrmlş-lerdlr.
I Moskova ve Vaşlngton'a da aynı şekilde müracaat-'edildin! tahmin 1 edlyonan.
Sanıldığına göre, İngiliz, Amerikan ve Sovyet Rusya hükümetleri bu hususta istişarede bulunacaklardır.
Yunan komünist gazetesinin hükümete hücumları
Atina 11 fA.A.) _ Anadolu ajansının özel muhabiri bildiriyor:
Yunan komünist partisi gazetesi olan «Rlzospastls» (Sovyetler ve Yunanistan) başlıklı yazısında Sovyet ve milliyetçilik aleyhtarı ve caniyane bir siyaset takibederek, Yunanlstanı tabiî bir müttefikten uzaklaştıran ve onu demokrat Balkanlardan ve bilhassa büyük Tlto Yugoslavya-andan ayıran Fapandren hükümet İle şimdiki Plastlras hükümetine şiddetle hücum etmekte ve Rus - Yunan münasebetleri meselesinin derhal halline müsait ve »tahripkâr» tareslf ettiği Sovyet aleyhtarı faaliyete nihayet veren bir diş siyasetin sağlanmasını tstiverek yazısına nihayet vermektedir.
Sovyet Rusya Vatikan anlaşması
Roma 11 (A.A.) — Vatikan
mahfillerinde söylenildiğine göre. Birleşik Amerika hükümeti, Ingilterenin tam müzaheret il e. Sovyetler Birliğile Papa arasında bir anlaşmanın müzakere * edilmesine teşebbüs edecektir.
yok gidemezsiniz.
Jensen, vücudunu saran kürk örtülerden silkinip çıktı. Karan katiydi.
— İmkânı olsa da. olmasa da dediğimi yapacağım. — dedi — Şayet hemen kızağa binip benim yerime yatmazsanız, ben de protesto makamında kara yatar donarım. Hem sizi temin ederim ki biraz vücut hareketine ihtiyacım var. Böylelikle daha çabuk İyileşeceğim.
Kerry Mallable, delikanlıya hayretle baktı.
— Bu sefer de akıl krizi mİ geçiriyorsunuz? — dedi. — Bacaklarınızın üzerinde durmağa mecaliniz yok.
Jensen, kızaktan at Uyarak-
— Şimdi görürsünüz. — dedi. — Duruyor muyum, durmuyor muyum? Bakınız nasıl duruyorum.
Kızın yanına dikildi ve gülerek İlâve etti:
Saatlerce böyle kayışlarla bağh kalmak hoş bir şey mİ kİ. bana teklif ediyorsunuz. Biraz da siz tecrübe edin, ne olduğunu göreceksiniz. Kayışlan bugün ben sizin üzerinize bağlı yayım da İntikamımı alayım.
Mlss Mallable, hakikaten bitkin vaziyette olduğu İçin kendine fazla yal-vartanyarak hemen kızağa uzandı. Pek yorulduğu vakit haber vereceğine dair Jensen'den söz aldı.
Yola çıktılar. Bir gün evvelin yürüyüş nizamı tersine döndü. Plerra ÇulnVle Baby, erzak dolu kızağın yü-
rütülmesini üzerlerine aldılar. Kana-dalı'nın kızağma binen genç kızsa arkadan geliyordu.
Köpekleri. Plerre Qulnt*in boyuna teşvik ettiği duyuluyordu.
— Yürüyelim, haydi yürüyelim)
İlk hızdan sonra yürüyüş tavsadı. Rüzgâra karşı ilerliyorlardı. Kar geçtikleri izi tam amile kapatıyordu, istikameti bulmakta güçlük çekiyorlardı. Birçok seferler, Plerre Qulnt, küçük kervanı durdurup Baby ile daha İleri gitmek, hangi tarafa yöneleceklerini kestirmek zorunda kaldı. Şayet köpeğin yardımı olmasa, beyaz sahrada kaybolacakları muhakkaktı Bereket Bab/de zekâ kadar insiyak da vardı. Sağa sola gidiyor, kokluyor, meçhul hislerini harekete getiriyor, alıştıkları o neşeli feryatları kopararak doğru yolu buluyordu.
Jenesn’ln takat ten düşmesi İçin çok zaman lâzım gelmedi. Şayet, istikameti kestirmek için böyle ak sık durmasalardı, nekahet halindeki zavallı hasta, artık tlerllyemez hale gelecekti. Lâkin, olanca İrade kuvvetini sartetti; kolunun ağrısına rağmen yürüdü, yürüdü.
öğleye doğru, Kerry Mallable, ona kızaktaki yeri tekrar verdi. Plerre Qulnt de bir duraklama «ırasında kahve pişirdi; süt hulâsası ve şeker kullan matomn İçtik-.
»Arkam var) :
Polonya hava kuvvetlerine bir demeçte bulundu
Londra 11 (AA.) — Pat ajansı bildiriyor;
Polonya ordusunun başkumandanı general Andera dün bir Polonya uçak filosunun bulunduğu mevkii ve hava medanını ziyatret etmiştir. Bu filo, Torun, Radom ve Lvov teşkillerinden İbaret olup Mustang uçaklarıyle Alman arazisi üzerinde harekâtta bulunmaktadır. Generalin bu ziyaretinde resmi mahiyet yoktu. General Arı ders, pilotlara hitaben verdiği bir söylevde bilhassa demiştir kİ;
«Daima savaşın İlk hattında olan pilotlarımızın kahramanlıkları yeter derecede bilinmektedir. Bazı kimseler Polonyanin Müttefiklerden gördüğü yardım m muhtelif safhalarım sayıp dökmekten hoşlanıyorlar. Polonyanın aldığından fazla vermiş olduğunu müşahede etmek zorundayım. Polonya, İnglltereiiln büyük hasarlara uğ-ıâmamasında ona yardım ettiği gibi, malik olduğu en kıymetli şeyi, evlâtlarının kanını İngiltereye vermiştir. Ve vermeğe devem etmektedir. Al-manyaya karşı girişilen harpde dalma ilk haftayız. Biz dövüşmeğe devam ettikçe. İd eonuna kadar devam edeceğiz, Polonya mahvolmuş sayılmaz.» ______________
Tokyo gazeteleri çıkmamış
Moskova 11 (A.A.) — Tass
ajansı, bugün Tokyoda sabah gazetelerinin çıkmadığını bildirmekte ve bunu, Amerikan uçan kaleleri tarafından Japon başkentinde yapılan tahribata atfetmektedir.
Yeşi sayın 25 nci yıldönümü
Yeşlly kurum unun 25 İnci yıldönümü dün kutlanmıştır. Saat on buçukta Eminönü Halkcvlnde toplanılmış, törene İstiklâl marşlie başlanmış, bundan sonra Kurumun başkanı ordinaryüs profesör B. Fahreddln Kerim Gökav kürsüye gelerek, Kurumun tarihçesini yapmıştır. Ölen Yeşllycı-larin ruhlarını tâzlzen ayakta susulmuş, profesörden sonra Dr. İbrahim Zati Öğet, mimar B. Sedat Çetlntaş, talebeden Bürb&n Güngör konuşmuş, en son söz alan Dr. B. Lûtfl Kır dar, Yeşilay dâvasının bütün memleket dâvası olduğunu belirtmiştir.
Yeşlly Kurumu, öğleden sonra To-kathyanda saat 15 ten 20 ye kadar süren bir çay ziyafeti vermiştir. Çayda, İstanbul Vali ve Belediye reisi Dr. B. Lûtfl Kırdar, bayan Kırdar ve kalabalık bir davetli topluluğu bulunmuş, geç vakte kadar eğlenilmiş, davetlilere büfede çay. limonata, portakal şurubu ve muhtelif cins pastalar İkram edilmiştir.
Ed ir nede hububat fiatleri
Edirne (Akşam) — Son günlerde hububat ve bakliyat üzerinde hararetli satış olmaktadır. Bugün muamele gören bu mahsullerin fiatleri şöyledlr
Buğday 26,5 - 27,50, kızılca 25 - 26,5; karışık 23, 23,40, arpa 17,60, çavdar 14 - 15,60, mısır 16; fasulya 45.30 - 55; göndöndii 36, süpürge tohumu 13, süprüge teli 70 - 87 kuruştur.
—• Takvim •—-
Rcblülevvol 27 — Kasım 12B I imsak Güneş öğle tkindi Ak Yatsı I B. 10.28 12.05 8.11 9-30 12.00 130İ
V. 6.S3 7.17 İS.24 18.43 10.12 20.42İl
200 milyon lira kıym tinde tahmin ediliyor
Ankara 12 (Telefonla) — 1 bit edildiğine göre birikmiş raç mallarımızın tutan 200 t yon liraya yaklaşmıştır. Tüt üzüm ve incir bu yekûna de değildir. Müsterislzlik ve na yat zorluğu yüzünden beklemekte olan bu mallardan bir kısmının çürümesinden korkulmaktadır. Bunu önlemek maksadile ihracatçı tacirler birliklerde bir toplantı yaparak bu mallar için bir teklif hazırlıyacaklardır. T k-iîfte. bekleyen bu malların ofisler ve diğer vasıtalarla hükümet tarafından mubayaası ve hıracı imkânlannın •flitle temini istenecektir.
Sıhhat Bakanlığı müsteşar muavinliği Ankara 12 (Telefonla) — Sıhhat Bakanlığı müsteşau muavinliğine Dr. Zeki Nasır Berker, aynı Bakanlık sağlık propagandası ve tıbbi istatsitik umum müdürlüğüne de Dr. Muhiddin Celâl Duru tâyin edilmişlerdir.
Bîr senelik çay ve kahve ihtiyacımız
Ankara 12 (Telefonla) — Tür-kiyenin bir yıllık çay ihtiyacının 1 milyon kilo, kahve ihtiyacının da 6 milyon kilo olduğu tesbit edilmiştir. Kahve stokumuz yeter miktardadır ve boldur. Hin-distana yeniden 800 bin kilo çay sipariş edilmiştir. Ay sonuna kadar da 800 bin kilo cay geleceği öğrenilmiştir.
Ticaret odaları kongresi
Ankara 11 — İstanbu'da toplanacak olan Tlcart odaları kongre! İne İştirak edecek olan Ankarara Tica-rtt odasından B. Vehbi Koç'un bış-kanhguıdakl beş kh'llg heyet -alı günü İstanbula hareket edecöctT
Kâğıthane cinayeti tahkikatı devam ediyor
Bir hafta evvel Kâğıthane köyü ila Allbey köyü arsanda Dikilitaş mevkiinde, ağzına bez utanmak ve boğazından İple boğulmak surcUle öldürülen* helvacı îlyas Ketenin kaatill olmak sanıklığıyla yakalanmış olan Süleyman hakkındaki soruşturmalar devam etmektedir.
Süleyman, üzerinde bulunan paraların memleketinden geldiğini iddia etmesi üzerine, bn cihet elt olduğu şehir savcılığından aorulmuştur. Buradan cevap geldikten sonra Süleyman ın müdafaa yollu söylediği bazı cihetlerin hakikat olup olmadığı anlaşılacaktır.
İşe el koyan savcılaraan B. D mir bu vaka etrafında kırktan fazla kimsenin malûmatına müracaat etmiş ve bu husustaki luuultk tahkikatı evrakını tekemmül ettirmlşür. Süleyman hakkında, memleketinden yapılan İstilâma cevap gelir gelmez aorgu hâkimliğine verilecektir
Develi memurin klübii açıldı
Develi (Akşam) — îlcemlzd® bir memurin kooperatifi kurulduğunu ve faaliyete geçtlğint evvelce yazmıştım. Bugün-de kazaya yeni gelen genç kaymakam Ziya Eroğlunun yakın alâka ve teşebbüsü İle bir de memurin kulübünün açılışı yapılmıştır.
Created by free version of 2PDF

12 Mart 1945
A E 8 A M
AKŞAMDAN AKŞAMA I
Şairi Kelâmlarız, okulunu taşlarız!
Tanmınış genç şairlerden Orhan Veli yeni bastırdığı aVnz-geçemediğim» İsimli küçük ve resimli dergisinden bana da bir tane göndermek nezaketini göstermiş. fthafiyede, imzasının üzerine nne genç, ne şair» diyor.
Halbuki kendisini garplıların ■kinse» dedikleri yüksek evsaftı şairler arasına koyuyorlar. Daha yeniler arasında göz kamaştıranlar olmadığı İçin onu da ne-sildaşlaıa arasında «genç» .diye tasnif ediyoriır. Netekim, bizim hececilere, kırkını aştıkları halde, daha son zamanlara kadar genç denirdi.
Şimdi on dokuz, yirmi, yirmi bir çağındakiler arasında elbette şair var. Fakat edebiyatçılar muhitinde dikkati çekerek «klâ-se» olanlar yok. ister istemez, Orhan Veli’nin bu kitabım bir ■edebiyat hâdisesi» saymağa mecburuz.
Orhan Veli’nin saksından dc-«fl. mensup bulunduğu şiir oku-] kından yanıp yakılacağım. Kendisine, benî hatırladığı İçin, ancak teşekkür borçluyum. Fakat bu müteşekkirlik yüzünden de o tenha kalası okulunda bir kaç tas atmaktan geçemiyeceğim.
Dikkatli bir göz, Orhan Veli’de elbette şair ruhunun pırıltılarını görür. Fakat okulu onu, cam kırıklan halinde, dünya ve ma-fîha’ya yaramaz bir duruma getirmiştir. Birincisinden sonuncusuna kadar ibretle okuduğum manzumelerinden, — hayır, gayri manzumelerinden — en başta bulunanım şuraya aynen geçireyim:
BİR ROMAN KAHRAMANI
Çadırımın üstüne yağmur yağıyor, finros körfezinden rüzgâr esiyordu, Ve ben, bir roman kahramanı. Ot yatağın İçinde, İkinci dünya harbinde,
Başucumda zeytinyağı yanarak Mevzuıımu yasamağa çalışıyorum: Bir şehirde başlayıp Kim bilir nerede,
Kim bilir ne günde bitecek mevzuumu.
Ezeli itirazımız: .Bu satırları yanvana yazımz. Gelişi güzel bir hikâyenin bir kaç cümlesidir kİ. mevzu meraklısı okuyucular belki de hikâyenin o taraflarım atlarlar.
İnsan ruhunun öyle sesleri, tnsan muhayyilesinin öyle hareket ve şekilleri var kİ, Türkçe-mte, şairleri sayesinde, bunlardan nasiplerini almalıdır; alamıyor.
Şiirleri ortasında. Rumelihlsa-nndakl vazih adresini bize veren savın vatandaş Orhan Veli’vi hürmetle selâmlarız: mensun bııhmduğu okulu, bize bu nasibimizi vermediği irin taslarız.
(Vâ. - Nû)
Mahrukat ofisi kömür satışına haşladı
Mahrukat ofisi, bir müddet evvel kendi depolarındaki mangal kömürlerinin satışını durdurmuştu. Ofis satışlara tekrar başlamıştır. Eski flat-Icr üzerinden temin edilen bu kömürler, reni getirilen kömürlerden dalın ucuza satılmaktadır. Bundan başka şehre gerek Bulgari itandan gerek civar iskele ve İstasyonlardan bol miktarda kömür getirilmesine devam olunuyor.
CASUSLAR
Dört perdelik piyes
YAZANLAK:
Vâlâ Nureddin Vâ ■ Nû
VE
Nihal Karamağaralı
Bu salı günü Şehir Tiyatrosu Dram kısmında başlıyor.
[ŞEHİR HABERLERi|
RADYO
Bugünkü program
18.00 Dans orkestrası. 18.30 Konuşma, 18.45 Dans orkestrasının devamı, 19.00 Haberler, 19.20 Geçmişte bugün, 19.25 Karışık, şarkılar, 10.50 Konuşma. 20,(Ki Müzik, 20-15 Radyo Gazetesi, 20 45 Yurttan sesler, 21.15 Konuşma,
21.30 Sfnfonl orkestrası, 22.45 Haberler.
Yarın .uıbahki program
740 Müzik (Pİ->, 7 45 Haberler, 8,00 Müzik (pi->. 8.23 Spor saati (Vücudumuzu çalıştıralım), 12.30 Karışık şarkılar, 12.45 Haberler, 13.00 Salon orkestrası.
ŞEHİR fİYATKOSL
Saat 2040 da
Romem lqsmiDda MİLYONER DAMAT
Yola çıkarılan ısmarlama mallar
Bunlar arasında kalay, teneke ve kumaşlar var
İthalâtın azalması üzerine harekete geen Ticaret Bakanlığı, memlekete fazla mal getirilmesi İçin bir takım imkânlara başvurmuş, ilgili devlet temsllcllerlle temas etmişti. Gösterilen faaliyetin neticeleri alınmağa başlamış, ısmarlanan malların yola çıkarılması temin prlllmİştir
Yola çıkarılan mallardan bir lasını hakkında Ticaret birlikleri genel sekreterliğine yeni malûmat gelmiştir. Yakında memleketimize gelmesi beklenilen mallar arasında 1940 - 1941 senesinde ısmarlanmış olanlar varsa da birçoğu yeni Ismarlananlardandır,
Ismarlanan malların ve yola çıkarılanların başında kalay vardır. Son senelerde kalay getirilmesi güçleştiğinden, mallar kara borsaya İntikal etmiş, kalaycılar flütleri alabildiğine yükseltmişlerdir. Getirilen bir kısım kalaylar dağıtmaya tabi tutulmuştur. Kalay sıkıntısı henüz ortadan kalkmamıştır. Verilen malûmata göre yakında memleketimize çok tutarda kalay getirilmiş olacakta.
Teneke sıkıntısı birçok maddelerdeki darlıktan çoktur. Sulu maddelerin nakilleri de güçleşmiş, kullanılmış bir teneke üç liraya satılmağa başlamıştır. Ismarlanan mallar arasında tenekenin de bulunuşu İlgilileri sevin dir eceldir.
Pamuklu mensucat ve pamuk ipliği İthali Hiudlstandan yapılmaktadır, Hindistan menşeli mallar da dağıtmaya tabidir. Yapılan temaslar sonunda ŞlmaH Amerlkaya pamuklu mensucat ısmarlaması mllmkiin kılınmıştır. Yakında piyasamıza Amerika dokuması bezler çıkmış olacaktır.
1940 - 1941 senesinde ısmarlanıp da yolların kapanması üzerine getlrlle-mlyen İngiliz malı yünlü kumaşlar yola çıkarılmıştır. Tutan ne kadar olduğu bllinemlyen yünlü kumaşlar yakında getirilebilecektir.
Beden terbiyesi futbol federasyonu tarafından tertiplenen Maarif mükâfatı maçlarına dün şehrimizde başlanmış ve Fenerbahçe İle Beykoz, Beşiktaşla Galatasaray takımları karşılaşmışta.
Havanın çok soğuk ve zaman zaman yağışlı olmasına rağmen, maçların yapıldığı Şeref stadına gene biiyük bir kalabalık toplanmış ve 7500 Mra hasılat elde edilmiştir. Fenerbahçe 4 - Beykoz 0 Günün ilk karşılaşması Fenerbahçe îe Beykoz takımları arasında yapıldı. Takımlar sahaya çıktığı zaman Beykozluların İki gün evvel toprağa verdiğimiz kıymetli sporcumuz Hüs-nü'nün hâtırasına hürmeten düz siyah forma giydiği görüldü. Hakem Feridunun idaresinde takımlaT şu şekilde dirildiler:
Fenerbahçe: Cihat - Şevket, Murat - Salâh addln, Halil, Rıfkı - Fikret, İbrahim, Adnan, Naci, Halil.
Beykoz: Orhan - Bahadır, Melımet-Necdet, Kemal. Hasân - Fikret, Ali, Şahap, Memduh, Bülent.
“Merhum Hüsnü İçin bir dakikalık sükûttan sonra oyuna Beykozlular başladılar. İlk dakikaları mütevazin geçen oyun onuncu dakikadan İtibaren Fenerin baskısı altına girdi. Bilhassa soldan yapılan hücumlar Beykoz kalesini tehdldedlyordu. Üst üste tekrarlanan bu akınları durdurmakta müşkülâta uğnyan Beykoz müda-fllerl nihayet 16 ncı dakikada Fenerin yeni merkez muhacimi Adnanın ustalıklı bir şekilde yaptığı gole mâ-1 nl olamadılar. Bu sırada Fenerden Halil sakatlanarak oyundan çıktı. Maçın bundan sonraki kısmında Beykozlular çok güzel bir tempo İle ve seyircilerin takdirini uyandıracak şekilde hücumlarda bulunanlarsa da sayı çıkaramadılar ve devre 1 - 0 nihayettendi.
ikinci devreye Fenerliler on kişi olarak başlamalarına rağmen canlı hamlelerle üstünlük kurdular. Bu devrede her nedense Beykozun oyunu bozulmuştu. Bundan faydalanan Fenerliler I1k anlarda Hallt vasıtasile üst üste İki gol daha yaptılar; bunu Narinin vole bir şütle çıkardığı dördüncü sayı taklbettl. Ve maç bu netice değişmeden 4-0 Fenerin galebe-sile nihayettendi.
Galatasaray 1 —
Beşiktaş 0
Günün son maçı Be.şlktaşla Galatasaray arasında yapıldı. Oyuna hakem bulmak yüzünden, ilân edilen saatten kırk beş dakika sonra başlandı. üzün münakaşalardan sonra hakem Sulhl'nln İdaresinde takımların şu şeldlde dizildikleri görüldü:
Yünlü kumaşlar
Fîatlerde henüz bir de ğişiklik • görülmüyor
Bir gazete sahte fatura ile yapılan ' yünlü kumaş satışının yakalanması üzerine, ellerinde saklı mal bulunanların bunları piyasaya çıkardıklarını ve fîatlerde bir miktar düşüklük görüldüğünü İleri sürmektedir. Büyiik sahtekârlığın yakalanmış olması, piyasayı ve bilhassa bulanık suda avlananları ürkütmüşse de yünlü kumaşların satış flütlerinde henüz bir değişikliğe rasl anmamıştır. İngiliz malı kumaşlar bir zamandanberl ortadan kalkmıştı. Yokluk, bugün de aynı şeklidedir. Yeril malı kumaşların satışları İse fatura karşılığıdır Yerli Mallar Pazarları müessesesl müdürlüğü bir metre yünlü kumaştan yüzde elli kâr ettiği ve metresinin flatl 14 lira 60 kuruştan fazlaya çıkarılmadığı halde, dışarıda aynı kumaşların faturalı olarak metresinin 35 - 40 liraya verildiğini yazmıştık. Elinde fatura' bulunduranlar yeril kumaşları saklamadıklarından, saklı kumaş yoktu.1 Yakında Yeril Mallar tarafından beş yüz bin kişiye yakın istihkak sahiplerine üçer metre yünlü kumaş verileceği haberi duyulduğundan, piyasa bu bakımdan durgundur.
Bir takım fabrikalar kara borsaya mal çıkardıklarından dolayı sanık durumundadır. Diğer fabrikalar, du fabrikalara bakarak dizginlerini çekmek zaruretini duymuşlardır, Piyasadaki durum bundan ibarettir. Yakında fatura İle metresi 35 - 40 liraya satılan yerli yünlü kumaşllarm bu fliate nasıl satıldıklarının İncelenmesine geçildiği anda yeni bir ihtikâr konusu çorap söküğü gibi meydana çıkacaktır. ______________
İkinci küme maçları
îklncl küme grup birincileri arasındaki maçlara dün devam edilmiş ve Şeref stadında Elektik Lle Demlrsopr sıkı bir karşılaşmadan «mra 0-0 bera bere kalmışlardır. Galatasaray stadın da Rami gelmediğinden Anadolu hükmen galip sayılmış, Sarıyer - Taş-kızak maçı da sahanın çizgileri olmadığından hakem tarafından oynatıl-mamıştır.
İnhisarlar kır koşusu
İnhisarlar t dar esi gençlik kulüpleri arasında tcrtlbedllc-n kır koçusu dün sabah şişlide yapılmış ve 73 atletin İştirak etliği bu koçuda Paşabahçe fabrikasından İbrahim birinci, Depolar grupundan Mehmet İkinci, takım tasnifinde Bira fabrikası birinci. Depolar grupu ikinci olmuştur.
Derece alanlara mükâfatlar verilmiştir. ______________
Fatih Halkevi koşusu
Fatih Halkevi taralından hazırlanan sokak koşusu dün Fatihte 3500 metre Üzerinden yapılmış v(? neticede Zekâl 12.00 İle birinci, Ralf ikinci, Kâzım üçüncü olmuştur.
Müzeler müdürü «acele tamiri lâzımdır» diyor
Kapalıçarşı'nm tamirinin mevzuu-bahls olduğu bugünlerde tamiratın Müzeler idaresinden alınacak teknik bilgilere bağlı bulunması dolayıstle, bir muharririmize Arkeoloji müzeleri müdürü, B. Aziz Oğan’la görüşmüştür. B. Aziz demiştir ki:
«Kapalıçarşı dünya yüzünde cesamet ve terkip ttlbarlle örneği bıılun-mıyan bir eserdir. İnşası 15 İne! asırda başlamış, zaman zaman İlâvelerle 18 İnci asır sonlarına kadar devam etmiştir. En yeni kısmı lâakal bir buçuk asırlıktır. Bu binanın İçinde dükkân, han, hususi bu yollan, yeraltı mağaraları, çeşme, cami, sebil, hayrat su hazneleri, esnafa mahsus (Esnaf mahkeme salonları) bulunmaktadır. Mücevher bedesteni ve civardaki 4 çarşı en eski binadır. Sandal bedesteni daha sonra yapılmıştır.
Bu çarşı tarihten çok İktisadi devirleri yaşamıştır. Bedestenlerin meşhur nizamları var îdi. Kapalı çarşının 1310 zelzelesllc Mr kısmi yıkılmıştı. O zaman hükümet tamiratın yapılmasında mütevassıt bir rol oynıya-rak Ziraat bankasından, Çarşıda dükkânı bulunan mal sahipleri namına para İstikraz edilmişti. Sonra bir Esnaf cemiyeti kurularak daimi bir mimarın bulundurulması kararlaştırılmış ve bu şekil yakın senelere kadar devam etmişti.
Çarşının bugünkü hali derhal tamirini icabeti İrmektedir. Hakikat halde bu tamiratın on beş sene-denberl yapılması İcabedlyordu: İhmal ve bakımsızlık yüzünden gün geçtikçe tamir İşi maddi bakımdan güçleşmektedir. İdaremiz, tamirat yapılması kararlaştırıldığı zaman ciddi ve teknik surette restorasyon tisu'-lerlne uygun tarzda yapılmasına taraftardır.
Bu sayede dünyanın en mühim âbidelerinden ve tstanbulun şöhret sebeplerinden biri olan bu muazzam ve emsalsiz tarihi eserin kurtulacağımı ümldedlyorum.»
Maarif mükâfatı maçları
Galatasaray, Beşiktaşı 1-0 Fenerbahçe, Beykozu 4 ■ 0 yendi
Beşiktaş: Mehmet Ali - Yavuz,
Hristo - Yata, Ömer, Hüseyin - Vecdi, Hakkı, Kemal, Şeref, Faruk.
Galatasaray: Erdoğan - Salim, Faruk - Mustafa, Arif, Namık - Reha, Bülent. Şahap. Muzaffer, Orlıan.
Beşiktaşlılar, Hüsnünün beklenml-yen ölümü yüzünden sahaya tamamen siyahlara bürünmüş bir şekilde çıkmışlardı. Oyun çok süratli başladı. Bilhassa Beşiktaşlılar uzun paslı bir tempo İle İlk anlarda Galatasaray kalesini bir hayli tehdldettller. Fakat bugün olağanüstü bir oyun çıkaran Farukun yerinde müdahaleleri ve kalede Erdoğan’ın mükemmel yer tutuşları yüzünden. Beşlktaşm bu tik anlardaki hamlesi neticesiz kaldı. 25 İnci dakikadan itibaren Sartkır-mızılıların da açılmağa ve Beşiktaş kalesine akmağa başladıkları görüldü. Fakat bu hücumlar daha (azla şahsi olduğundan, semere vermiyordu. Bu sırada kazandıkları iki korner de bir netice vermedi.
Ve devrenin son dakikaları karşılıklı şekilde yapılan akınlar arasında geçerek golsüz nihayettendi.
İkinci devreye Galatasarayın hücu-mile başlandı. İlk anlarda iki takım da İsteksiz, oynuyor ve top gelişigüzel ayaktan ayağa gidip geliyordu. Oyuncuların bu gevşek çalışmaları yüzünden, maçın kalitesi cok düşü,k oluyor ve birinci sınıf kulüplerimize yakış-mıyacak şekilde cereyan ediyordu.
20 nel dakikadan itibaren Beşiktaş takımında âni bir parlama görüldü. Ve bu sırada iki korner kazançlılarsa da Erdoğan bu kornerleri muvaffakiyetli bir şekilde kurtardı. Beşlktaşm bu parlamasını tehlikesiz atlatan Sa-nknmızılılar, sağdan Reha vasıtasile serî bir hücumda bulundular; ortalanan top Beşiktaş kalesini karıştırdı. Mehmet Alinin ileri fırlamasından istifade eden Muzaffer güzel bir vuruşla topu boş kaleye atarak takımının galibiyetini temin etti.
Beşiktaşlıların beklemedikleri bu gol karşısında bozuldukları ve Galatasaray muhacimlerinin bundan faydalanarak üst üste akın yaptıkları görüldü. _u sırada Şahap'ln Muzaffer İki defa gol pozisyonuna girdilerse de Mehmet Ali fedakâr kurtarışlarla bunları önledi.
Oyunun sonuna doğru Beşiktaşlılar tekrar hücumlarını sıklaştırdılarsa da galip vaziyete geçen GalatasaraylIların, bilhassa Faruk İle Erdoğanın muvaffakiyetli oyunu karşısında beraberliği temin edemediler ve maç bu suretle 1-0 Galatasarayın galibiyeti ve Beşlktaşm mevsimin İlk mağlûbiyetini tatmasile nihayet buldu.
Şasi Teacan
Kapalıçarşı
Zeytinyağı
Dağıtım işi ağır gidiyor
Zeytinyağı dağıtımı işi ağır gidiyor. Dağıtma başlıyalı bir haftaya yakın zaman olduğu ve zeytinyağına piyasanın çok fazla istek gösterdiği halde hergün yağcılara vilâyet yolu Ue baş vurup malını alanların sayısı 5-0 yı geçmiyor. Yağlar, depolarda, bakkalları beklemek üzere olduğu gibi durmaktadır. Bakkallara verilmek llzere bekletilen malların İçinde çok İyi yağlar da vardır.
Tacirlerin ellerindeki yağlar vakti geçtiği halde henüz bakkallar tarafından alınıp götürülmediğinden yeni mallarm getirilmesi geciktiriliyor. Halk, zeytinyağı almak üzere bakkallarda sıra beklemekte ve yağlar da tacirlerin depolarında durmaktadır.
Zeytinyağı satacak bakallardan bir kısmının varille mal alıp litre litre satabilecek teşkilâtı yoktur. Mallan kaldırmak ve satış şeklini düzenlemek için vakit geçtiğinden bu dükkânlarda satışlara bir türlü başlanamıyor.
★ Toprak mahsuller! ofisi müdür muavinliğine tâyin edilen B. Şaklr Ankara’dan gelmiş ve vazifesine başlamıştır.

ELHAMRA ve ŞARK Sinemalarında
Bugün matinelerden İtibaren seyredenlerin göğsünü kabartacak tarihlere şan olan büyük kahramanlık filmi.
MİM Bir Şahlanmanın Şahane bir âbidesi
Muazzam Türk Filmi_______________________________________
Reji: Şadan Kâmil Baş rollerde; Sami Ayanoğlu — Fatma Andaç — Talât Artemel. Diğer rollerde: Müfit Klper — Cablt İrgat — Sadi Slnny — Tevhit Bilge — Hamdi Şarllğll — Hulûs! Kentmen — Necml Oy.
•!
yo: Ragıp
| Fevkalâde 1 1 Büyiik | 1 Yüzlerce 1
| Dekorlar İMizansrn^J H Figüran r.
İstiklâlleri için ddğüşcn; mefkûrekri İçin savaşan, Vatanları için canlarını veren kahraman ecdadımızın sanlı destanı
PRODUKStYON: Hail! Kâmil Film Stüdyosu
Sahile 3
KARAR ZAMANI"
SUMHEB WELLS
BİRİNCİ KISIM BEŞİNCİ BAHİS
İhtilâf sahaları
1 — TÜRKİYE
Yakın Şark'ta, Şarki Akdenlzde, ve Şarki Avrupada İnkişaf eden her hangi bir meselenin tetkUanda Türkiye -nln müstakbel rolü, mantıkî bir hareket noktasıdır.
Bu yeni dinamik Türklyenln, geçen asır içinde «Avrupanın hasta adamı» diye anılan ve tereddi ettiği iddia edilen memleket olduğunu tasavvur etmek güçtür. Keza 1914 te biten bir asırlık Avrupa tarihinde Türkiye meselesinin yaptığı derki tesiri takdir müşküldür. Kırallçe Viktorya devrinde Türkiye meselesi, İngiliz dış siyasetinin ana meselelerinden biri idi. İngilterenin en canlı Başvekili lord Blconsfleld'ln uzun mşlek hayatında Türkiye meselesi onun İçin en büyjik , muvaffakiyet zemini olmuştu Gene Türkiye meselesi, inzivaya çekilen1 lord Gladeston'un İhtiyar yaşında tekrar siyaset hayatına dönmesine sebebolmuştu. James Bıke'ln dediği gibi:
(Lord Gladeston İçin Şarktaki hris-tlyanları himaye kadar mukaddes Düşey yoktu. Hristlyanlara karşı duyduğu mesuliyet duygusu, kısmen Kırım muharebesinden sonra Türk hâkimi-' yetinin devam etmesinden geliyordu. Çünkü bu vaziyet Kırını muharebesine sürüklenen lord Aberden'in kabinesi Azasına ve İngiltereye hususi bir mesuliyet yokluyordu»
Bugünkü genç nesil ilahi, medeniyet dünyasının büyük bir kısmının Türklyeye korkunç bir gözle baktığını unutmamıştır. Fakat Türk iyenin bu suretle telâkkiye uğraması da. daha ziyade İngiliz liberal şeflerinin ona karşı fırlattıkları küfürlerin ne-ticesiydl. Çocukluğumda 1890 senelerine doğru Bulgar ve Ermeni katliâmından sonra çıkan karikatürlere titrlyerek baktığımı hatâ hatırlarım.
Türklyenln zahiren hasta göründüğü devirlerdeki ehemmiyeti şundan geliyordu: O vakit Rusya Boğazlara hâkim olmak ve bir Akdeniz devleti haline gelmek İstiyordu. İngiltere dalma, ve Fransa zamaıı zaman siyasilerini böyle bir halin vukuunu menedecek şekilde İdare ediyorlardı. Rus-yanın Şarki Akdenlzde hâkimiyeti, İngilterenin Mısırdaki ve Şarktaki hayat! menfaatlerini tehdidecektl, Rusyanın Türkiyede hâkim mevkide bulunması da, Fransanm Anadoluda-kl ananevi menfaatlerini bozabilirdi. Bu sebeplerle ve OsmanlI İmparatorluğunun son senelerde bozulması ve kudretini kaybetmesi yüzünden, Türkiye Avrupa milletlerinin gittikçe artan taziykma maruz bulunuyordu. Hasta farzedllen Türklyenln mirasına konmak arzusu, mirasa okumak lstlyen devletlerden her birinin hangi parçayı alacağı etrafında aralarında bir anlaşma mevcudolmaması yüzünden tahakkuk' edememişti.
Alman İmparatoru İklııcl Wllhelm tahta çıktığı zaman. Alman ricali Türklyeyl, Almanyanın c şarka doğru* siyaset zincirinin en mühim halkası telâkki ediyorlardı. Berlin - Bağdat demiryolu hayalinin bir hakikat olması ve Almanyanın BasT.a körfezine kadar İnebilmesi İçin Almnnya-nın Türklyeye hâkim olması şarttı.
Bismark'tan sonraki Alman siyaseti. ekseriya ve haklı olarak, kısa görüşlü. fena İdare edilmiş ve tabii neticesiz diye tarif edilmiştir. Fakat yirminci asrın ilk yıllarında Tıirklye-ye karşı taklbettlği siyasetin bilhassa muvaffakiyetli olduğunu kabul etmek lâzımdır.
İstanbuldakl Alman sefirleri bu girift vazifeleri için İyi teçhiz edildikler gibi, Türkiye İle yapılan ticarî vt malî muameleler de fevkalâde iyi tanzim edilmişti. Eğer bir diplomasinin kıymeti, elde ettiği muvaffakiyetlerle ölçülürse. Almanyanın 191-4 ten evvel Türkiyeye karşı taklbettlği siyasetin, diğer Avrupa devletlerinin-kine nispetle çok daha muvaffak olduğu söylenebilir.
1841 den 1914 e kadar. Boğazların statüsü, Türk hükümetine, sulh Için-1 de bulunduğu müddetçe, her hangi bir ecnebi harb gemisinin Boğazlardan geçmesine mâni olmak salâhiyetini veriyordu. Bu statü, Kırım muharebesi ve Avrupa devletlerinin maruz kaldıkları ciddî buhranlar yüzünden bozulmuştu. Birinci cihan harbinin ilk senelerinde İngiliz /e Fransız Hü-. kûmetleri. Çarlık Rusyasmıa taahhû-LL dünü ifa edemiyecek variyete dusme-Q sİ ihtimali karşısında kalmışlar v«Q_ askerî vaziyetlerinin fevkalâde fenaru olması yüzünden, Rusya İle gizli bir, anlaşma yapmağa mecbur olmuşlar- Q dL Bu anlaşma mucibince, Avustkir-ya ve Almanya mağlûbolduğu takdir- je de, Rusya Boğazların Avrupa sahilini ,2 ve İstanbulu alabilecckn Fakat 1$17 CD Rus ihtilâli, ve yeni Sov.eı rejiminin Jg «İlhak ve tazminat yok* pıens’pi sa- JJ’ yesînde Moskova bu grzh anlaşaıayı ifşa etmekle kalmıyorak avnı zaman- (D da resmen reddetti.
Bu hareketin Türk efkarındaki te-'l— 'slri âni ve büyük oldu. Türk milleti, 5>* yeni Rus rejimine karşı derin birjQ sempati duydu ve bu sempati 1921 de-^ bir Rus - Türk ittifakile kökleşti. Bu- q na karşılık Türk efkân Garp devlet--g lerine karşı haklı ve derin bir şüphe CO göstermeğe başladı. Bu şüphe itinb-g) den. sonra Türklyc-de nıülri' milliyet-** çUlğin yayılmasına ve •rııvvetli'nııiftsl-'** ne sebeboldu
Şunu bilhassa Kayaeımek lazımdır kİ. Atatürk'ün dehâsı eseri olarak ve Türklyenln yeniden kalkınması pa-nlslâmlk değil, tamamen millî bir mahiyeti haizdi. Bu İnkılâbın esaslı neticesi, Türk milletinin bin senelik Hlllâfet ve panlsl&mlk umdelerden uzaklaşması oldu. Yeni Türktveyi İdare edelner. memleketlerini Şarktan Garba çevirmeğe azmetmişlerdi. Atatürk, Cumhuriyeti ve halk idaresini kabul etmek, fesi ve peçeyi kaldırmak gibi İnkılâp hareketlerde ınîl-letinUŞarfca arkasını cevtrmr2e mecbur etmişti
Yeni Türkiyede n bahsederken onu yaratan büyük dehâya hürmet duymamak mümkün değildir Gençliğinde asekr terbiyesi almış ve Abdülha-mlt devrinde İşkenceye maruz kalmış olan Atatürk, birinci umumî harbde Alman kumandanı general von Sşn-ders'le çalışmıştı. Fakat sonraları. İngiltere ve Fran$ay3 olduğu gibi. Al-manyaya da düşman kesilmişti. Hepsinden mühlmml. Atatürk'ün memleketinin kalan kısmında hürriyet ve tamamlyetl temin hususunda önüne çıkan fırsatlardan İyi istifade etmesini bllmeslydl. O. tam Varsay muahedesinin İmzalanacağı anda tam muvaffakiyetle harekete geçmişti. O vakit hareket etmemiş, ve muzaffer müttefiklerin birçoklarınca ezici bir üstünlüğe sahlbolduğu zannedildiği anda bununla karşılaşmak cesaretini göstermemiş olsaydı, Türkiye bugünkü İstiklâlini elde etmece asla muvaffak ofamıvncaklt.
■Arkası var)
■■■■■■■■^■Yann matinelerden başhyarak
TAKSİM Sinemasında
Uzun zamandan beri beklenen büyük bir şal.eser
ŞERBETÇİ DÜZELİ
Mevsimin en meraklı en eğlenceli ve ibret alınacak filmi. Para ve zenginlik ihtirasının bir aileyi ne büyük felâkete düştüğünü gösterir düşündürücü bir eser.
Türkçe sözlii ve Şark musiki li.
Baş rollerde: TABİYE MUHAMMED ve BİŞARE VAKİM.
.Milzlk: Şefik Gürmeriç, Şarkılar Yeni Sea Yıldızı AKİLE A.
18 kişilik Saz — 14 kişilik orkestra
Kadın ve erkek koroları — şark dansları, düğün havalan ve muhtelif oyunlar. ——
Türk Film Tekniğinin en son Harikası

13 KAHRAMAN


Sahi fe 4
AKŞAM
12 Mart 1949
YENİ YAYIN
İKTİSADİ YÜRUTÜŞ
Mecmuasının 125 inci sayısı çıktı. Bu sayıda Milli Şef İnöııünün Orman Fakültesini ziyaret intibaları anlatılmakta. Cumhur Bakanınızın ormanı! gençlere verdiği yeni direktifler kaydedilmektedir.
HOLİVUT DÜNYASI.
Holivut Dünyasının 70 inci »ayısı Dusty Anderstn Ve Betty Orabla he Oeorge Montgomerynln üçer renkli kapaklariyle süslü olarak çıkmıştır.
Muayenehane nakli Dr. Nevzat YeğinsU
Birinci sınıf dahiliye mütehassısı (Amerikan hastanesi»
Muayenehanesini Ş’şll Tokaioğlu •okfik 34/2 No. ya nakletmiştik.
Saat 0 - 7
iŞişil Şifa Yurdu Karşısı)
Telefon: 34517
“Gömlekiş“
BİRİNCİ SINIP ÇÖMLEKÇİ — Tel: 20000 Blrltfcl —
Lokman Hekim (Dr. HAFIZ CEMAL) Dahiliye mütehassısı Divanyolu 104 Muayene saatleri Pazar hariç
DOKTOR «MM
Fethi Erden
LABORATUVARI
Kan, idrar, balgam, mevaddı gaita tahlilleri ve (idrar vasıta-sile gebelerin tik pttnlerindeM fcatl teıhfrt) yapılır.
Beyoğlu, Taksime giderken Meşelik sokağı Ferah apartı-manı Tel, 40534
İnhisarlar U. Müdürlüğünden:
Cinsi________________Miktarı Eb'adı_____________________________
Rulman 381 adet Muhtelif
Balar boru 2375 adet »
1 — Yukarda cins ve miktarı /azılı malzeme pazarlıkla satın alınacaktır.
2 — Pazarlık 3. 4. 945 salı günü saat 10 da Kabataşta levazım şubesindeki alım komisyonunda yapılacaktır.
3 _ Eb'atları gösterir liste her gün adı geçen şubeden alınabilir.
4 — İsteklilerin belirli giln ve saatte % 15 güvenme paralarlyle mezkûr komisyona müracaatları lifin olunur.
5 — İdare kısmen veya tamamen İhalede serbesttir. (2869'
İstanbul sıtma mücadele başkanlığı Satmalına Komisyonundan
İhalesi 20. 3. 945 salı günü saat 10 da yapılmak üzera kapalı zarf üstlüyle mıntaka İhtiyacı için 55 adet «M.8.» tipi pülverlzatör alınacaktır. Şartlaşma kâğıdı her gün başkanlık kaleminden alınabilir.
İsteklilerin gününde (825» Ura tutarı teminat ve mektuplarlle Kadıköy Moda caddesi 91 numaradaki İstanbul sıtma mücadele başkanlığında bulunmaları lifin olunur. (2882)
İstanbul sıtma mücadele başkanlığı Satınalma Komisyonundan
İhalesi 20. 3. 945 salı günü saat II de yapılmak üzere açık eksiltme ile bölge İhtiyacı lçlû (00 »det kauçuğu ayrıca verilmek kaydlle beheri 130 santim tulünde telli ve İki ucu rekorlu lâstik boru yaptırılacaktır. Nflmu-ne vş şartlaşma kâğıdı her gün başkanlık kaleminde görülebülr.
İsteklilerin gününde «56» Ura « 10» kuruş tutan temlnatlarlle Kadıköy Moda caddesi 91 numaradaki İstanbul sıtma mücadele başkanlığında bulunmaları İlân olunur. (2881)
Zile Belediye riyasetinden:
Samsunda bulunan belediyeye alt bir aded otobüs karoser yaptırılacaktır. Talip olanların ve şeraiti anlamak İsteyenlerin 20. 3. 1945 gününe kadar belediye encümenine müracaatları Hân olunur. *2918)
— Hurda çinko alıyoruz —>■
Elinde hurda çinkoları olanların, Galata Tünel caddesi Kardeşim sokak 6 numarada maden! eşya kooperatifine müracaatları. Telefon: 43001
I
■ı ■■ Büyük Fırsat m
Rönesans İtalyan güzel yemek odası takımı, Acem halıları, biblolar, büyük üstadlarin tabloları, konsollar, dolaplar, krlstofl gümüş takımları satılıktır. Ayazpaşada Kamarot sokağında İzmir Palas ikinci kapı No. 1 saat 10-13 ve 15-18 arasında müracaat
PAl4AJ-GDGQ
Senede 28.800 lira ikramiye
Ziraat Bankasında Kumnaraiı ve ihbaraz tasarruf hesaplarında 12 Mart. ıı Haziran, n Eylül ve il Blrınctkftnun keşide tarihlerinden bir ay evvelki matlûp bakiyeleri 50 liradan az olmamakla beraber kaside tarihine kadar da matlûp bakiyeleri bu murdardan aşsftı dılsml-
yenler arasında senede 4 def'a çekilen kıır'a ila aşağıdaki plâna gö-
re İkramiye dağıtılacaktır.
4 Adet 1000 liralık 4000 Ura
4 * 500 > 2000 »
4 ■ ' 2M a 1000 »
49 • 100 a 4000 a
100 . 50 a 5000 a
120 a 40 a 4800 a
160 * W s 3200 «
DİKKAT
Hesaplarında kİ paralar bir sene İçinde 50 liradan aşağı dûşmlyen-ıere ikramiye çıktığı takdirde % lo fazlasile verilecektir._______________________
«»■■MirarniSMB ıg âyar altın bir
PATEK, PHiLsPPE & Co
Cep saati yarınki 13 Maıt Sah günü Sandal Bedesteninde
MMMIVavrçnmm SatİlaCaktif. KVBIBKflMEİBfi
Pamuk ihracı hakkında
İthalâttı ve İhracatçı Birlikleri Umumi Kâtipliğinden!
Dış ilik öle ra serbes dövizle veya takas sureti le ihraç edilecek pamuklar hakkında bilgilenmek üzere ilgililerin Tiftik va Yapağı İhracatçıları Birliği Bürosuna baş vurmaları rica olunur. . (3071)
Devlet Deniz Yolları ve Limanları tfletme Umum Müdürlünü İlânları
13/3/945 — 19/3/945 (dahil) tarihleri zarfında aşağıda yazılı hatlarımıza kalkacak vapurların isimlerde kalkış gün ve saatleri ve yanaşacakları Rıhtımlar
Karadeniz battı
Bartın haltı
— Salı 5.00 de (OÜNEYSUı. Çarşamba 5.00 de iTLRHAN» ve Cuma 5.00 de (İZMİR). Galata rıhtımından kalkar-
— Pazar 5 00 de iÜLGEN' Sirkeci rıhtımından
Mudanya hattı
Bandırma hattı
kalkar
— Salı Perşembe. Cumartesi ve Pazar 9.00 da ($US> Galata rıhtımından kalkar.
— Cuma 8.15 de (SUS'. Pazartesi 8 16 de (MARA-KAZ), Çarşamba. Cumartesi ve Pazartesi 2000
Karalıiga hattı
İmroz hattı
Ayvalık battı
İzmir hattı
de (ÇANAKKALE» Galata rıhtımından kalkar.
— Perşembe ve Pazartesi 19.00 da (SEYYAR). Tophane rıhtımından kalkar.
— Cuma 20.00 de (KEMAL). Tophane rıhtımından kalkar.
— Çarşamba 17.00 de (MERSİN), Pazartesi 17.00 de ISAADET». Sirkeci rıhtımından kalkar.
de
— pazar 11.00 de (EGE). Perşembe 11.00 «KADEŞı. Galata rıhtımından kalkar.
TELEFONLAR:
Deniz Hatlan İşletmesi Müdürlüğü 144878) San t ra! dan (81) İstanbul Başacepteliği: 42362 ( 3048)
Bileck Vilâyeti Nafia müdürlüsünden
1 — Eksiltmeye konulan iş: Bilecik - Vezirfran - Göipazarı yolunun 25 + 006 — 41 + 100 >. cü Kim. lerl arasındaki şose esaslı tamirat işi olup keşif bedeli 29153 Ura 93 kuruştan ibarettir
2 — Bu İşin muvakkat teminatı 2186 lira 55 kuruştur.
3 — Eksiltme 26/3/945 pazartesi günü saat 15 de Bilecik Vilâyeti Encümeni daimisinde kapalı zari usııüle yapılacaktır
4 — Eksiltme şartnamesi ve buna müteferrl evrak 148 kuruş bedel mukabilinde Bilecik Nafia Müdürlüğünden alınabülr.
5 _ İsteklilerin eksiltme tarihinden en az üç gün evvel bir İstida İle
Bilecik Vilâyetine müracaatla bu gibi esaslı tamiratı yapabileceklerine dair bir ehliyet vesikası almaları lâzımdır.
6 — Eksiltmeye lştir&k edeceklerin 5 İnci maddede yazılı vesika üe 944 mail yılına alt Ticaret Odası vesikası ve muvakkat temin atlarını havi 2490 sayılı kanunun tarlfatı dairesinde hazırlayacakları kapalı zarflarını 3 üncü maddede yazılı vakitten bir saat evveline kadar Daimi Encümen Riyasetine makbuz mukabilinde vermeleri lâzmdır.
Postada vuku bulacak gecikmeler kabul edilmez. «2793*
I İstanbul Belediyesi İlânları |
Tahmin bedeli tik teminatı
2019,30 151.45 Sıhhat İşleri Müdürlüğü için
alınacak masa, dolap ve san-dalya. .
900.00 67,50 Yıldız parkı ve fidanlığındaki
yük arabasına koşulmak üzere alınacak bir adet beygir.
Tahmin bedellerde İlk teminat miktarları yukarıda yazılı işler ayrı ayrı açık eksiltmeye konulmuştur. Şartnameleri zabıt ve muamelât müdürlüğü, kaleminde görülebilir. İhaleleri 23/3/1945 Cuma günü saat 14 te Daimî Encümende yapılacaktır. Taliplerin İlk teminat makbuz veya mektupları ve kanunen ibrazı lâzım gelen diğer vesikalarile birlikte İhale günü muayyen saatte Daimî Encümende bulunma'an, (2879)
Emlâk Bank Yapı Limitet Şirketinden:
250000 kiremit 15000 Mahya alınacaktır
Ankarada Bakanlıklar civarında şükrü Saraçoğlu mahallesinde yaptırılmakta olan memur evleri inşaatında kullanılmak ve 15 Mayıs 1945 tarihinden 1 Ağustos 1945 tarihine kadar tes-.im olunmak üzere 250000 kiremit ile 15000 Malıya alınacaktır. Taliplerin 31/3/945 tarihine kadar Ankarada Emlâk ve Eytam Bankasındaki Şirket Merkezine veya Emlâk ve Eytam Bankası İstanbul Şubesine müracaat ederek bu husustaki şartnameyi görmeleri ve yazı ile flat teklif etmeleri ilân olunur. (3034)
> ■ ■ (
Türkiye iş Bankası
Küçük cari hesaplar
1945 ikramiye plânı
ÇEKİLİŞLER: 29 ocak, 2 Mayıs, 24 ağustos, 1 kasım
tarihlerinde yapılır.
1945 İKRAMİYELERİ ____________
1 adet ARSA (İstanbul’da Büyük Yalfda Ada: 164, parsel No, 4, 923 M2.)
1 Adet 2000 Liralık sa 2000.— Lira
s • 1000 * 3000.— •
4 a 500 • — 2000.— e
10 » 200 ■ — 2000.— >
23 a 100 » 2500.— a
100 > 40 » — 4000.— a
150 ■ 20 a — 3000.— a
300 • 10 a 3000.— a
Türkiye îç Bankasına para yatırmakla yalnız para biriktirmiş ve faiz almış olmaz, aynı zamanda tallinlzl de denemiş olursunuz.
MUKAVVA
Bir çoiı zamandan.beri beklediğiniz FIKLÂNDİYA menşeli birinci hamur BEYAZ MU K V VA L A R I M I Z gelmiştir.
9atq yeri: Asmaalti 40 numarada FERİDUN Y E OÂNÎ Taşradan sipariş kabul olunur. Telgraf adresi: SEVERİŞ — İstanbul
Tell 81BÎS
GRİPİN
Baş, Diş, Grip, Romatizma, Nevralji, Kırıklık ve blitün ağrıları derhal keser icabında günde 3 kaşe alınabilir Heryerde ısrarla GRİPİN İsteyiniz
Aslan ve Esk hisar müttehit çimento ve su kireci fabrikaları anonim şirketi Hissedarlarına İlân
Ticaret kanununun 381 İnci maddesi ve şirket mukavelenamesi ahkâmına tevfikan Aslan ve Esklhlsar Müttehit çimento ve Su Kireci fabrikaları Anonim şirketi hissedarları. 29 Mart 1945 tarihine r&stliyan perşembe günü, saat 10 da, Beyoğlunda, Pera Palas salonlarında İnikat edecek adi hissedarlar umumi heyeti toplantısına davet olunurlar.
GÖRÜŞÜLECEK İŞLER:
1 — İdare meclisi raporu İle denetçi raporunun okunması,
2 — 1944 senesi muamelâtına alt hesabatın kabulü ve İdare meclisi üyelerinin ibrası ve mezkûr sene İşleri sonuçlarına dair İdare meclisinin teklifi,
3 — İdare meclisi üyelerine verilecek ücreti huzurun tayini 11e beraber şirket umurunun İdaresine mahsus surette memur edilecek üye aidatının tesbltl,
4 — İdare meclisinden çıkan üyelerin yerine yenilerinin seçilmesi,
5 — 1945 senesi için bir denetçi seçilmesi İle aidatının tesbltl ve denetçinin mazereti halinde vazife ifa eylemek üzere, yedek denetçi-
Lâakal 25 hisse senedine malik olup ta bu toplantıda hazır bulunmak isteyen zevat, ticaret kanununun 371 inci maddesine tevfikan toplantı tarihinden bir hafta evvel hisselerini şirket merkezine tevdi etmelidirler.
Bankalara tevdi edilecek hisse senetleri mukabilinde alınacak mektuplar, şirket merkezine tevdiat mahiyetinde olarak kabul edilecektir.
İstanbul, 8 Mart 1945 İDARE MECLİSİ
lenezziih Motörii Satışı
Türkiye iş Bankası A. Ş. İstanbul şubesinden:
Halıcıoğlunda kâin Tel ve Çıv! Fabrikasında karaya çekilmiş bulunan 941 plâka numarasında kay.tlı ENGİN adh tenezzüh motorü, şartnamesi mucibince ve şimdiki haille ve açık arttırma suretUe satışa çıkarılmıştır. Açık arttırması 10 Mart 1945 tarihine rastlayan cuma günü saat 10 buçukta, İstanbulda Türkiye İş Ban kas İstanbul şubesinde ve bir defada yapılacaktır.
I Açık arttırmaya girmek isteyenlerin 500_Ura teminat parasını
arttırma gününden evvel, Bankamız veznesine nakden yatırarak makbuzunu hukuk servisine vermeleri icabeder. Motor her gün yerinde görülebilir. Satış peşin para ile olup dellâllye resmi ve İhale damga pulu alıcıya aittir. Açık arttırma sonunda arttırma bedeli Bankaca haddi lâyıkında görülmediği takdirde, İhaleyi yapıp yapmamakta Banka serbesttir.
Created by free version of 2PDF
Bilecik Nafia Müdürlüğünden:
1 — Eksiltmeye konulan İş: BUecikte inşa edilecek muhasebe! hususiye binasının a2998in lira t02( kur ış keşif bedeli İnşaatıdır.
2 — Bu işin muvakkat teminatı n224în lira «30» kuruştur
3 — Eksiltme 21. 3 945 ci çarşamba günü saat 15 de hükümet konağı binasında toplanan daimi encümence kapalı zarf usuliyle yapılacaktır.
4 — Eksiltmeye girecekler bu İşe alt şartname ve buna müteferri evrakı nafln müdürlüğünde görebilirler veya ISO kuruş bedel mukabilinde nafia müdürlüğünden alabilirler
5 — 10 bin liralık yapı İşlerini yapmış isteklilerin eksiltme tarihînden en az üç gün evvel bir istida He Bilecik vilâyetine müracaatla bu gibi işleri yapabileceklerin^ dair ehliyet vesikası aluıalan lâzımdır.
6 - Eksiltmeye İştirak edeceklerin beşinci tradd-de yazılı vesaik ile 94î malî yılma alt ticaret odası vesikası ve muvakkat teminatlarını havi olarak 2490 sayılı kanunun tarlfatı dairesinde"' hazırlı yarakları kapalı zarflarını 3 üncil mad-tede vazıh vakitten bir saat evveline kadar dalmt encümen reisliğine makbuz mukabilinde vermeleri lâzımdır
Postada vuku bulacak gecikmeler kabul edilmez. (2503)
BELSAMiTOL
Had ve müzmin Belsogukluğu. İdrar zorluğu. Mesane, Prostat ve bllû-mum İdrar yolları iltihabı ve hastalıklarında Betsamitol tesiri kati bir müstahzardır.
COMEMTAL
En İyi NEZLE İlâcıdır. Nezleyi geçirir ve sirayetin* mâni olur.
Fİ: 50 Kr
inhisarlar umum müdürlüğü İstanbul Bira Fabrikası Müdürlüğünden Pazarlık günü
25 adet Motor 13/3/945
71) ton saman 14/3/840
1 —) Yukarıda cins ve mlkdarlan yazılı motor ve samanlar pazarlık suretlie satılacaktır.
2 —) Pazarlık hizalarında yazılı tarihlerde saat 10 da İnhisarlar İstanbul Bira Fabrikası Müdürlük binasında mubayaa komisyonunca yapılacaktır.
3 —) Şartname motörler ve arpalı samanlar her gün adı geçen Fabrikada görülebilir.
4 —) Güvenme parası % 15 dlr. .,2827»
Satılık kavak tomruğu
Devlet Orman İşletmesi Karasu Revir âmirliğinden:
1 — Revirimize bağlı Kocaeli bölgesinin Kuyumcullu, Kocaeli ve Karapınar sahi) deposunda İstifte mevcut 434 adede muadil 129 metre 434 desimetreküp kavak tomruğu açık arttırma suretlle satılığa çıkarılmıştır.
3 — Beher metre mikâbının muhammen bedeli 62 lira 30 kuruştur.
3 — Arttırma 28. 3. 945 tarihine rastlıyan pazartesi günü saat 15 da revir binasında yapılacaktır.
4 — Muvakkat teminat 604 Ura 84 kuruştur.
B — Şartname orman umum müdürlüğünde, Adapazarı, Geyve, İzmit, İstanbul, Düze a ve Karasu revir âmlrllklerlnde görülebilir.
0 — isteklilerin muayyen gün ve saatte revir merkezindeki komlsyo-na müracaatları.( 28(j4>
DERMOJEN
Yanık Çatlak. Eksama ve Clld yaralarına fevkalâde iyi gelir Derinin tazelenmesine ve yenilenmesine hizmet eder.
FRENGİ ve
BELSOÖUKLUÖUNA I Tutulmama* için L PROTEJİN
■ı Kullanmalıdır