r AKŞAM
H e r g ü n
8 S®höfe
AKŞAM
L
Sene 32 — No. 11394 — Fiatl: her çerde 10 kuruştur.
İki siyasetin farkı
Göze çarpan büyük hâdise. tecavüz karşısında hür dünyanın birleşmesidir. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin kararından sonra Koreye Amerikanın yardımları başladı. Başkan Tru-manın azimli tavrını, öbür parti, hattâ M. Taft gibi infiratçılar desteklediler. İngiltere hükümeti, donanmasını Amerikan filosuna katmak suretiyle bilfiil işbirliğini gösterdi. İngiliz hükümetinin bu siyasetini muhalif parti de uygun buldu. Bu suretle, girişilen yolda hareket beraberliği ve bu hareketin neticelerine şimdiden katlanmak kararı Batı cephesinde kendini göstermiştir Bu da büyük bir kazançtır.
Korede başlıyan harb ve bu harbe Amerikanın hava ve deniz kuvvetleriyle müdahale etmesi hakkında Sovyet Rusyanın tepkisi henüz bilinmiyor. Şimal Kore Komünist hükümetini kuran, idare eden, bu harbe hazırlı-yan, harekete sevkeden Sovyet Rusya olduğu için, Amerikanın müdahalesi karsısında Moskovamn seyirci kalması beklenemez. Milliyetçi Çinin hâlâ GüvenLik Konseyinde bulunması do-laytsiyle Birleşmiş Milletler toplantılarına gelmiyen Sovyet Rusya, kendi yokken verilecek karartan da yok sayacağını önceden bildirmişti. Esasen Konseyde bulunsa eveto» hakkını kullanır ve Kereye yardım edilcmezdî. Bu bakımdan Konsey kararma itiraz etmesi ve Kore-nin iç durumuna müdahale edilmemesini istemesi ve -kendisinin bu işe hiç karışmadığını ileri sürmesi beklenebilir. Çünkü, komünist kuvvetleri Amerikan uçakları tarafından bombardıman edilmektedir. Sovyet Rusyanın işe karışmaması, yalnız Şimal Korede değil, bütün komünist memleketlerde kötü tesirler yapar diye de düşünmek mümkündür’. Komünist idarelerin kuntçu ve koruyucusu sıfatı vü?, kapitalist devletlerin müdahalesini karşılıksız bırakmak Sovyet Rusya için bir nüfuz ve itibar meselesi de olabilir. Amerikanın, işe k.Ti rsmasiyle Şimal Kore komünist orduları yenilirse, komünist âleminde maneviyat sarsılır ve Moskovaya güven azalır dîye de akla gelir.
Bunun içindir ki Sovyet Rusyanın hâdiseye seyirci ika lamıyac ağını hesaba ’ katanlar yeni bir dünya harbinin patlamasından korkuyorlar. Avrupadan acele memleketlerine dönen Amerikalılar pek çokmuş ve uçaklarda yer bulunmuyor’ muş.
Nazari olarak, yeni bir harb her an bavlıyabilir. Harb kararı ancak Sovyet Rusvadan çıkacağı için, Kore meselesinin Sovyet Rusya ile Amerika arasında harbe vesile olsun diye Moskova tarafından hazırlanmış olması lâzımdır. O halde Sovyet Rusya böyle bir harbe karar vermiş, cünkii hazırlıklarını bitirmiş, zaferden emindir, bu macerayı göze atmıştır.
Böyle ise, bir dünya harbi çıkmaması için Koredeki ihtilâfı yatıştırmak hiçbir işe yaramaz. Yarın başka yerde başka bir bahane bulunur. Yani dünya harbinin Kore ile alâkası olamaz. Harb ol-mıyacaktı, Kore yüzünden dünya harbi oluverir, denilemez. Böyle bir iddia safdillik olur. Eğer Sovyet Rusya şartlan ve zamanı elverişli görerek harbe karar ver diyse Kore veya her hangi başka bir hâdise buna sebep
Necmeddin SADAK (Arkası sahife 2; sütun 1 de)
CUMA 30 Haziran 1950
Sahibi: Necmeddln Sadak — Yazı İşlerin! fiilen idare eden C. Bildik — Aksam Matbaası.
C.H.P. Kurultayında İnönü'nün nutku
Mutedil bir devletçilik poli tıkası takip edilmeden yurdumuz imar edilemez
C. H. P. Cumhuriyet devrindenberi yaptığı işlerin hesabını vermek istiyor. Devlet dairelerinde yapılan geniş tebeddüller siyasî bir huzursuzluğun
mukaddimesidir
Anlcara 29 — C H. P. kurultayında başkanlık divanı seçimlerinden sonra başkanlık makamına geçen Jihaml Sancar. Genel Başkan İsmet önönüye söz vermiştir:
İnönü’nün nutku
İsmet İnönü sözlerine başlarken Atatürkün kutsal adını rahmet ve minnetle anar, bütün arkadaşları tâzim sükûtuna davet ederim, demiş ve bunun özerine delegeler bir dakika Atatürkün aziz ruhuna saygı duruşunda bulunmuşlardır.
Bundan sonra sözlerine devanı eden İnönü, Sivas kongre-sindenberl parti kurultayının memleketin büyük meseleler içinde bulunduğu devirlere Taslamış olduğuna işaret ederek kurultayın bugün memlekette tahakkuk ettirilmeye çalışılan (Arkası sahife 2 sütun 1 de’
İnönü Kurultayda nutuk söylerken
Kurultayın dünkü açılışından intibalar
Ankara 29 (Akşam) — C. II. Partisi Kurultayı bu sahalı Halkevinde toplanarak çalışmalarına başladı. Partinin kuruluşundan beri yapılan sekizinci Kurultay.. Asıl hususiyeti muhalefet vazifesini deruhte ettikten sonraki ilk kurultayı olmasında.
Parti Heri gelenleri erken saatlerde Halkcvine gelmişler; Barutçu, Sılay, Dursunoğlu grup grup gelen delegeleri karşılıyorlar. idare heyeti ve divan üyeleri koridorlarda hasbıhaller yapıyorlar. Saat tam 10 da şiddetli bir alkış başlıyor. «Yaşa! Varol» sesleri salonları çınlatırken Genel Başkan İnönü ve Hilmi Uran selâm vererek ön sıralardaki yerlerini alıyorlar. Bütün salon hıncahınç do-
Valilerde değişiklik
Güney Kore savaşı Rusya, Amerikanın notasını reddetti
Güney Kore ordusu, Amerikanın yardımı sayesinde hava üstünlüğünü sağladı
Ankara 30 (Akşam) — İçişleri Bakanlığı son aldığı bir kararla 15 valinin değiştirilmesini Bakanlar Kuruluna bildirmiştir. Değiştirilmesi istenen valliar şunlardır;
Tekirdağ valisi Ralf Tek Ça-nakkaleye. Kocaeli valisi Şefik ı Yurdakul Muş valiliğine, Muş valisi Suphi Aktan Tokat vali-' llğltıe, Mardin valisi Fevzi Tugay Kars valiliğine, Mülkiye müfettişi Emin Ergüven Van valiliğine, zat İşleri genel müdürü Yahya Eryetkln Afyon valiliğine. Erzurum valisi merkezde bir umum müdüriilıje. Elâzığ valisi Hikmet Kumb?f-lioğlu Hatay valiliğine, Safaed* din Karanlıkçı Zonguldak valiliğine, Zonguldak valisi Da-niş Yurdakul merkeze, Yozgat valisi İhsan Sabri Çağlayan "11 Muğla valiliğine. Muğla valisi Cavit Kınayı Antalya valiliğine, mülkiye müfettişi Sadeddin Ertürk Niğde vaJtl iğine, emekli tuğbay Emin. Akıncı Edirne valiliğine.
lu. 400 den fazla delege hazır bulunuyordu.
Eski Bakanlar ve milletvekilleri locaları
SamlIn locaları daha cazlo seçimi kaybeden milletvekilleri, eski Bakanlar hep buralardalar Şeref locası olarak kullanılan loca gazetecilere tahsis edilmiş. Hemen solunda da eski Bakanların ekseriyeti. Cavit Ora). İsmail Rüştü, Cemil Sait Bar)as. Kemali Beyazıt, Mahmut Nedim Gündüzalp. Vedat Dicleli, Kasım Gölek hepsi burada oturuyorlar.
İsmet İnönü yanında Faik Ahmet Barutçu var. Cevat Dur-
(Arkası Sabite 2, sütun 6 dal
T
Fransız buhranı
Yeni kabineyi M. Queille kuruyor
Parts 30 (Radyo) — Yeni Fransız kabinesini Radikallerden M. Queltle kurmağı kabul etmiştir. Bugün Milli Mecliste I programını okuyacak ve itimat isleyecektir. Sosyalistler, kabine 1 lehine oy. vermeği vâdetmlşler-dir.
Arkadaşımız Şevket Rado Amerikadan döndü
Arkadaşımız Şevket Rado da Tarsus vapurile Amerikndan. dönmüştür. Arkadaşımız bir kaç güne kadar Amerlkaya dair röportaj yazılarım gazetemizde neşre bağlıyacaktır.
Tarsıısun bu seferinde getirdiği 168 yolcu arasında Amerl-kada bulunan 9 eski vatandaşımız da bulunmaktadır.
Esrarlı ormanlar, vahşî hayvanlar, yerlilerin garip adetleri
Bu heyecanlı eserin neşrine yarından İtibaren başlıyoruz.
Vaşlngton 30 (Radyo) — General Mc. Arthur Kore cephesinde yaptığı teftişten Tokyoya dönmüştür. General Mc. Arthu-run tefti? ve müşahedelerinin neticesi pek yakında bir raporla Başkan Truman a bildirmesi beklenmektedir.
Amerikan askeri sözcüsüne göre Mc. Arthurun Koreye gitmesi güney Kore askerlerinin Amerikan yardımlyle komünist tecavüzüne karşı koyup koymı-yacaklarını ve Korede Amerikan askerlerine ihtiyaç bulunup bulunmadığını yerinde tetkik etmeğe muvaffak oldu Başkan Truman siyasi ve askeri müşavirleri!e dün gece bir konferans akdetmiştir. Bu konferansta JJzak Doğudan Senatör Dulles de bulunmuştur. Başkan Truman. Koreye Amerikan askerlerinin yollanacağı haklındaki söylentileri yorumlamaktan imtina etmiştir.
Kore cephesinde son askerî vaziyet yaşington 30 (Radyo) — Küreden gelen son haberlere göre, Amerikan uçakları Seul şehri etrafındaki askerî hedefleri bombalamışlar ve büyük zararlar ika etmişlerdir. Amerikan deniz kuvvetler! komünistlerin sahil boyundaki köprü başlarını ve üslerini bombardıman etmişlerdir. Güney Kore kuvvetleri Han şehrinin cenup kıyılarında birleşmişlerdir. General Mec. Arthur o tarafları gezerken kuzey Kore kuvvetlerinin Han şehrini geçtiklerini görmemiştir.
Amerikan yardımının şimdi-
İngiliz takımı yenildi
Ispanyol takımı, Şjli takımını mağlûp etti
Londra 30 (Radyo) — Dünya futbol kupası için dün Rlo’da yapılan maçla Amerika milli takımı, İngiliz milli takımını 1-0 yenmiştir. Bu netice hayretle karşılanmıştır, tspanyol-lor da şut takımını mağlup etmişlerdir.
Ingiliz takımının pazar günü yapılacak final müsabakalarına İştirak edecek dört takıma katılabilmek için İspanyol takımını yenmesi lâzımdır.
VĞBı^lSSSS
«Hatadan dönmek cesareti»
Bir sabah gazetesinde böyle bir başlık vardı. «Hükümet ilânlar hakkında verdiği hatalı bir karardan dönmüş ve bu suretle hatadan dönmek cesaretini göstermiştir» deniliyordu. Ne tuhaf şey, siyasette hatadan dönmek cesaret değildir. Çünkü hatada ısrar etmenin neticesi felâkettir. Demokraside felâketi girae alan bir hükümet tasavvur edilse bile, o hükümeti felâkete varmadan ikaz edecek Meclis ve matbuat vardır. Esasen hatadan dönmek hükümetin de, ferdin de kendi menfaati irabıdır. Hatadan dönerken kimden korkar ki bu cesaret olsun. O halde «hatadan dönmek cesareti» tabiri sadece bir «nazarî mantık» oyunu olarak kalmıyor mu?
den tesirleri görülmeğe başla-1 m ıştır. Güney Kore kuvvetleri I Seulun cenubunda mukabil taarruzlara başlamışlardır. Ame-1 rlkan sözcüsü, Amerikan uçaklarının kuzey Kore başşehri Pi-yangı bombaladıklarını yalanlamıştır.
Rusya Amerikan notasını reddetti
Vaşington 30 (Radyo) — Sovyet Rusya, Kore harbini durdurması İçin nüfuzunu kullanması hakkında Amerika tarafından verilen notaya dün cevap vermiştir. Cevabi notanın metni henüz resmen açık-lanmamakla beraber Rusya cevabında Koredeki hâdiselerin güney Korelilerle taraftarları tarafından tahrik edilmiş olduğunu ve vaki talebi şayanı kabul gördüğünü bildirmektedir,
Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri üye devletlerden Güney Koreye ne gibi yardımda bu luııablleceklerini sormuştur. Güvenlik Konseyi bu sabah toplanacak ve Hindistan hükû-metl, Güvenlik Konseyince verilen karan destekliycceğlrıl
bildirmiştir. Bu suretle Göven-ilk Konseyinin kararı oyla ’as-vip edilmiş bulunmaktn ve Rtıa iddialar) da nisap ekseriyet bulunmadığı hususundaki iddian da çürütülmüş olmaktadır.
Kore harbi başka yere yayılmıyacak Londra 29 (AA.) — (AFFI: Harbin Koreden başka bir yere yayılmıyacağı h-ikkındakl kanaat, bugün Londra çevrelerinde fevkalâde kuvvetlenmiştir.
Mac Arthur’un uçağı Rus uçaklar ile karşılaştı
Toky3 29 (AA.) (United Press) t General Mac Arthur’un uçağı. Kore yolunda Rus Yak uçakları ile karşılaşmış, fakat bu uçaklar, Mac Arthur’un uçağını himaye eden av uçaktan perdesini delememiştlr. Mac Arthur bu sahneyi uçağın penceresinden seyretmiş ve sonra Suvon’daki toplantı esnasında bir Amerika^ av uçağının bir Yak uçağını düşürdüğünü görmüştür.
Muzafferin öiiim hâdiseni
Savcılığa tahkikata başlamak emri verildi
Ankara 29 (A,A.) — 10/10/945 tarihinde Taksimde cereyan fide n ve ölümle neticelenen hâdise hakkında Meclise verilmiş olan sual takriri ve bu takrir sahibinin Meclis kürsüsünde vaki beyanatı ve hâdise kurbanının karısı ve babasının gazetelerde İntişar eden beyanları üzerine meseleye adalet cihazımızın el-koyınası zaruri görülmüş ve İstanbul cumhuriyet savcılığına lâzım gelen tebligat yapılmıştır.
Eski vali ne diyor?
İstanbul eski Valisi Dr. Lûtfl
Kırdar. hâdise tahkikatından daha o zamanlar haberi bulunduğuna dair iddialar karşısında demiştir kİ:
c— Geçen seneydi zannederim. Merhum Muzafferin babasının. İnönüne bir mektup yaza rak para istediğini bir vesileyle duymuştum. İşte hâdise hakkında bildiğim de bundan ibarettir.
Zaten bu gibi hâdiseler valilikten geçmez. Doğrudan doğruya Emmiyetten savcılığa verilir.»
Ingiliz usulü bıyık altından gülüşler
[Vâ - Nû nun Londra'dan gönderdiği mektup 3 ııcü sahtfedal
Bahöe S
. .1
C. H. P. Kurultayı
Sabah GazâteferiNe Diyor?
Kurultayın dünkü açılışından intibalar
(Boş tarafı 1 toci sahHMr ' i Mr sebep görülmediğine Işaret-demokratlk rejimin obcmmı- ( ten sonra «Ancak ana yasada ycül bir tekâmül merhalesinde yapacağımız değişiklik İçin ku-açıldığmı söylemiş ve 11)50 se- 1 'çimlerini kaydederek İktidardan çekilmiş olan CHF. nin buğun muhale İri vazifesini üzerini aldığını İlâve etmiştir. C. H. p Genel Başkam bundan sonra İkinci dünya savaşını takibi den devreden bahsederek «Alman harbi bittikten sonra soğuk harb propagandaları bûnycmisi zehir!', meğe çahgîjcırdn. Biz bir taraftan sinir harbine unmle-ketimizin dayanmasını temin etmeye çalışırken diğer taraftan siyasi mücadnlemizâeki huzuru bozmama» ı(-.n gayretler ■atfetmekten de geri durmadık demiştir.»
Dış emniyet
Huzur ve sükûn içinde İktidarın yer değiştirmiş olmasını nrt5n1el:rt lehi yeni bir ilerleme olarak vasıflandıran İnönü, memleketimizin içinde bul onduğu büyük siyasa meselelerden en ehemmiyetlisinin dış siyasetteki emniyet konusu olduğuna işaret ederek demiştir İd:
IMS d en beri çok ciddi bir dış siyaset meselesiyle karşı karşı-Stayız. Toprak bütünlüğümüz ve bağunstzIıL'iınız, bütün vatandaşların hatırda tutmaları lâzım gelen bîr mevzudur.
Birleşik Amerikaylk dosGuğn-anıısun İlerlemiş olduğunu takat, dünyanın umumi vaziyetinin sulha doğru yönelmiş olaıa sı şöyle dursun tarafların askeri hazırlıklara devam etmekte bulunduklarım belirten hatip «Dış politikada arzu edilen neticelere varmak çabuk ve kolay bir iş değildir. Sabırla sebatla iyi tâyin edilmiş gayeleri takip etmek meehurtyeti vardır» sözlerini ilâve etmiştir.
■C. H. P. genel başkanı ecelerine devamda İç politika üzerindeki eöriiştertoe işaret ve partinin cumhuriyet devrinden.be-rt yaptığı işlerin hesabını vermek istediğtai kaydetmiştir.
Devletçilik konusu
İnönü daha sonra C. H. P. nin tür murakabe cihazı olarak memlekete karşı ciddî vazifeleri bulundnğttmı hatırlafimş. partinin devletçilik konusundaki göriteünü şöyle İfade etmiştir:
«Bize göre devletçilik bu m em lekeli İmar etmiştir. Biz o kanaatteyiz ki mutedil bir devletçilik politikanı takip olunmadan yurdumuz imar olunamaz. Ekonomideki devletçilik sistemi nin ruhu bizce s er be s teşebbüs Ue devlet teşebbüsünün hudut larınm tayinidir.» Partinin uzun vadeli
çalışmaları
Bundan sonraki parti çnhg-maJarın istikametini kaydeden İnönü bu çalışmanın uzun vadeli bir çalışma olacağını belirttikten sonra parti programına temas etmiş ve bu toplan tada programda değişiklik için
rultaydan bir prensip kararı almaya ihtiyaç gördük. 1951 senesinde etraflı tetkikler İçin bîr kunullay toplanacaktır.» demiştir.
İnönü, muhaht parti olarak çalışmalarda karşılanan güçlükleri de şöyle anlattı:
«— Bu güçlükler esas Itlbarlle memleketin serbes münakaşa hayalına alışmamış otoıasmda ve tahammülsüz bLr iktidarın her vesile He muhalefetten kurtulmak hevesinde İfadesini bulur. Henüz daha bir aylık bir zaman içinde şikâyet edecek Mbepler ölnmra anlaşılmaz bir şey görünür. Fakat bu bir aylık hâdiseler İyi işaretler değildir. Hükümet programı, yapacağı îş leoden ziyade seçim propagandası gibi bizi İtham ile meşgul oldu, mutedil cevaplarımız Mec lls kürsüsünden haksız lsnad ve İftiralarla karşıhk gördü. Ve bize Meclis kürsüsünde mütevazı şekilde müdafaa imkânı bile verllmedf. iktidarın resmi temsilcileri kendilerine tevcih I olunan tenkidi eri hücum telâkki ediyorlar ve bunlun milletin reyine tevcih edilmiş hücumlar diye vasıflandırıyorlar.»
Dairelerdeki tebeddülat
İnönü zikrettiği hâdiseleri memleketin siyasi hayatında bir muhalefetin lâzım bir müessese olduğuna inanmış bir zihniyetin İşaretleri olmadığını kay Hederken, devlet dairelerindeki geniş ve derin tebeddülatı siyasî bir huzursuzluğun mukadde-mesi olarak vasıflandırdı: «Askerde, idarede, her türlü ihtisas ve kizmetlerde bu kadar geniş yet değiştirmeyi icâb ettirecek hiç bir sebep tasavvur olunamaz. Bunlar öyle bir ruh haletinin icraatıdır kİ. neticeler! takib olunan gayelerin tam zıd-ül olacaktır. Endişe ederiz ki, hakikat tecrübe ile meydana çıktığı vakit, telâşların tamirine pek güç imkân bulunacaktır. Bütün yüreğimizle temenni edelim ki. bir ay zarfındaki hâdiseler, iîstüste meydana gelen bir takım kazalar olarak iyi niyetin ve mesuliyet hissinin galebesi karşısında süratle selâmet yollarım buîsun.»
İnönü bu umumî mütalâala-rile vaziyet hakkında kurultaya bir fikir vermeye çalıştığını beyanla sözlerine son verirken sekizinci Büyük Kurultayın hayır h olmaam dilemiş ve hep birlikte Ata türkün habrtni ziyaret etmeyi teklif etmiştir.
Bu teklif üzerine bütün delegeler Atstürkûn geçici kabrin! ziyaret ederek bir çelenk koymuşlar ve saygı duruşunda bu-lımmuşlardiT.
Kurultay saat 15 de tekrar toplanarak genel idare kurulu raporunu dinlemiş ve komisyon seçimlerini yapmıştır.
C. H. P. Kurultayı
Selim Ragıp Emeç. SON POSTA'da yazdığı başmakalede İnönü'nün C. H. P. Kurultayındaki nutkuna yorunalıyarak diyor ki:
«Partlnir. seçimleri hangi mucip sebeplerle kaybetmiş olduğuna asla dokunmam ıştır. İnönü'nün sözleri arasında taslanan bir nokta da. parti program ve tüzüğünde, şimdilik her hangi bir tadilin yapıl-Buyacağına İşaret edilmesidir, demiştim. Bunun; parti İçinde bir neotaşizm yaratmak Istl-yenlere karşı İnönü ve grupu. nun, sarih bir vaziyet almalarından başka bir mânası yoktur. Buna mukabil bu grup; evvelce de İşaret edildiği gibi. Anayasada yapılmasına taraftar oldaklan tadîlât hakkında bazı telkinlerde bulunmak isteğinde görünüyorlar. Bu fikirleri henüz sarih surette belli değilse de. Kurultay çalışmaları sırasmda açıklanacağı ve bu arada, İnönü'nün şahsi vaziyetinin de meydana konulacağı «eziliyor. İnönü partinin ba.şmda kalsın mı. kalmasın mı? Suali. açık konuşulmamakla beraber bütün C. H P. Merin fikirlerini İşgal eden günün, kendilerine alt, en mühim mevzuudur,»
★
Halk Partisi ve Kurultayı
M. Nemi, YENİ İSTANBÜL-da yazdığı başmakalede CJU. Kurultayından bahisle diyor ki:
•Türk milleti, vatan cephesi
Ancak ondan sonra hakikaten ve cidden demokratik bir parti kurulup kurulamıyacağı düşünülebilir. Hattâ o partinin adı yine Halk Partisi mi olur?
Askerî
tatbikat
Zırhlı birlikleri okulu tatbikatında Cumhurbaşkanı da bulundu
İki siyasetin farkı
(Başta ra fi l inci mhifede)
gösterilir. Bunun aksı doğru ise, Sovyet Rusya harbe tutuşmaya karar vermemiş İse ne Kore, ne de başka bîr yer için harb olmaz. Üçüncü Dünya Harbi, «ski hârbler gibi, tesadüfe ve hâdiselere bağlı bir macera, değildir. Hazırlık, hesap ve karar meselesidir. Harbe karar vermemiş bir Rusya- her hâdisenin içinden sulh ile çakmanın yolunu bilir ve bulur. Gerekirse Şimal Kore komünistlerini haksız çıkara rnk tekdir bile eder.
Netice şudur ki Kore yüzünden harb çıkmaz. Sovyet Rusvarun harbe karar verip vermediğini düşünmek daha doğru olur. Bn işleri bilenlere güre Sovyet Rusya-nm hazırlanması için fld sene daha lâzımmış. Vakıa aynı uzmanlar atom bombacında vanıldılar, Ruslar filom silâhını, tahminlerden İki yıl evvel keyfetmiş oldular.' Şimdiki tahminler de İki sene geri kalmış olabilir.
Fakat şu var ki Sovyet Rusyacın, korkunç bir dün-yn harbi macerasına atılmaya şimdilik hic ihtiyaca yoktur, O istediğini yavaş yavaş elde etmektedir. Gelecekte ümitleri daha büyük-tur, nihayet iıuRiınM İMİ-
tipinde bir politika cephesi yaratmak lüzumunu duymıış ve zümre menfaatlerine bağlan-mıyarak Demokrat Partiyi İş başına geçtnnlşlır. Bu suretle prestiji iyi kullanmasını biline-[Yoksa başka bir nara mı alır, yen eski vatan cephesi yeni bir vatan cephesüe tasfiye edilmiştir. Demek oluyor ki, Türk milleti. bir Türk partisinin dört yüzden fazla mebus çıkarmasından şikâyetçi değildir. Biz şimdi, geniş ölçüde, kalkınmalara muhtacız. Yaratıcı hamlemizi dağıtan minimini partilerden ziyade kuvvetli partilerle iş görmek, birim İçin, çok daha elverişlidir. Zaten halkımız da tam bir İsabetle bu yolu seçmiştir. Fakat bu yolun derin mânasını anlamak, mantığını keşfetmek her politikacının başlıca vazifesi olmalıdır. Çünkü. politika tecrübelerimiz ancak bu suretle artar ve Türk Devrimi. Türk dış politikası gibi milletin malı haline gelebilir. işte Halk Partisi Kurultayım da İlgilendirmesi gereken büyük bir konu. Biz, gözlerimizi politika yapılanınızın temellerine çevirmeliyiz. Çatının süsünü gelecek nerillere bırakabiliriz.»
o dit o vakit düşünülür. Kurultayda cereyan edecek hâdiseler bu bakımdan İlgi uyandırabilir.»
★
Hakikî parti olabilecek mi?
YFNİ SABAH, başmakalesinde Halk Partisi Kurultayına, temasla diyor ki:
• Kodamanlan ve eski toptancılık zihniyetinin müdafile-rl. ilk hamlede, silip siipüriil-meli ve saha temizlcnnıelldlr.
Tasarruf ve kırtasiyecilik
Barem harici ücretle çalışan memur ve emekliler
*
Kurultay «on kabineden hesap sormalıdır
Cemil Sait Badas. SON TEL. GRARta yazdığı başmakalede diyor ki:
•Bugün gerek Meclis içinde gerek Meclis dışında bllhasi» son Halk Partisi hükümetinin bütçeyi kâfi derecede tasarrufla yapmadığı, hayatı pahalılan-dırmağa sebep olduğu, bir takım suiistimallere vesile olduğu yolunda ithamlara uğramaktadır. Son hükümet bütün icraatının hesabım vermeğe âmrı-dedir. Bu fırsat da ancak bu kurultayla gelmiştir. Binaenaleyh ya kurultay heyeti umu-mlyesl vereceği bir kararla veyahut da eski hükümetin Raş-bakanının talebi ile eski kabinenin bütün azalan kurultay karşısında yaptıklarınin bilançosunu dökmendirler. Bu hem parti bakımın dan ve hem de girdiğimiz demokratik rejim noktasından zaruridir.
Onun İçin şahsı kanaatime göre bu kurultaya düşen ilk vazife, son kabineden hesap sormasıdır.*
İstanbul
Sergisi
Yunan Kızılhaç temsilcisinin beyanatı
Ankara 29 (AA.) _ Bugün saat 16 da ayaş sırtlarında zırh h birlikler okulunun bir harb tatbikatı yapılmıştır.
Tatbikatta cumhurbaşkanı Ce lill Bayar, Büyük Millet Meclisi başkanı Refik Koraltan, Başbakan Adnan Menderes, Milli Savunma Baknnı Refik Şevket İn-ee, genelkurmay birinci ve ikinci başkanl an, kara ve hava kuv vetleri komutanları, genelkurmay ve millî savunma bakanlığı Deri gelenleri. Amerikan ve Pâklstan büyük elçileri. Amerikan askeri yaTdım kurulu başkanı general Mc. Brlde, şehrimizde misafir bulunan Pakistan tümgenerali Nevab Zade ağa Mehmet Roza. ysbancı devletlerin ataşeminterleri ve basın •mensuplan hazır bulunmaktaydılar.
Af tasarısı
lâf Kore etrafında değil mi? Birleşmiş Milletlerin karan-na, Amerikanın yardımlarına rağmen, Cenup Kore’si de komünistlerin eline düşecekse. Sovyet Rusya neden işe karışsın ve niçin başına belâ arasın? Sovyet Rusya-nın siyaseti odur ki plân gereğince hazırlanıp yüzde yüz başarısı temin edil miyarı işlere girişmez. Cenup Koreline Birlenmiş Mîlletler komisyon göndermekle iktifa ederken Sovyet Rusya Şimal Kore komünistlerini iyice bu harbe hazırlamıştı. Cenubi Kore Cumhuriyeti ile Amerika gafil avlandılar. Belki de istilânın önüne geçilemiye-cektir. Komünistler, bütün bu gürültüye rağmen. Cenubî Koreyi işgal ederlerse ne olacak?
Sovyet Rusya buna emin görünüyor, bunu bekliyor, ihtimal ki onun için telâşa lüzum görmüyor, sesini çı-kannıyor.
İki siyaset arasında yazık ki bu mühim fark var; Biri yıllarca hazırlanıp h .o rakete geçiyor, öbür taraf ise yumurta kapıya gelince kımıldanıyor!
Necmiüidin RA HAK M»,
Affa 14 mayıs 1950 nin başlangıç olacağı anlaşılıyor
Ankara 29 — Bakanlar Kurulunca tetkiki biten al kanunu Büyük Millet Meclisine sunui-m uçtur. Bakanlar kurulunun tetkiki sırasında şıımülü biraz daha genişletilmiş olan tasarının mahalli komisyonlarda da. Meclis heyeti umumtyesince mü zakeresl sırasında tadillere uğraması İhtimali çok kuvvetlidir. Çünkü çoğunluk mahfillerindeki hava, affı daraltmaktan ziyade teşmil etmek lehlndedlr. Bu bakımdan afta başlangıç tarihinin 14 mayıs 1850 olarak alınacağı anlaşılıyor.
Bununla beraber devlet mallarına karp İşlenmiş suçların aftan istisnasında ısrar edileceği muhakkak gibidir. Adam öldürme suçlarından mahkûm (ilanların vaziyeti de bu şekildedir. Bilhassa bu gibi cürümlerden henüz takibe uğramamış veya hüküm giymemiş olanlara gelince, affın tamamen dışında bırakalacakları sanılıyor.
Meclis 15 temmuzda yaz tatili yapacak Ankara 29 — Büyük Millet
Meclisinin temmuıun 15 İne doğru yu tatili yapacağı öğrenilmiştir. Basın ve belediye seçimleri kanunlarının t.-ii.il» tadar çıkarılarak Imt anJo^ılmalt-
Ankara 29 — Hükümet, memleketimizde pek fazla memur bulunmasını, kırtasiyeciliğin artmasına re bu yüzden masrafın da ziyadeleşmesine sebep saymaktadır.
Bir taraftan kırtasiyeciliği Önlemek, diğer taraftan da tasarruf temin etmek gayeslle, e-mekll olduktan sonra barem harici ücretle çalışan memurlar behemehal İşten çıkarılacaklar ve badema emeklilere İş veril-miyecektlr.
Diğer taraftan Ankara ve İstanbul şehirlerinde tekasüf etmiş olan memurların diğer illerimize dağıtılması düşünülmektedir.
Bunların memleketin diğer yerlerine nakil karşısında istifa edeceklerine muhakkak na-zarile bakılmaktadır.
Harcırah faslından da tasarrufa çalışılacaktır.
Dışişleri Bakanlığında tasfiye
Ankara 29 — Mevsuk bir kaynaktan öğrenildiğine göre, Dışişleri Bakanlığında kadro üzerinde incelemeler yapılmaktadır.
15 temmuza doğru neşredilecek bir kararname İle bir kısım büyiik ve orta elçiler tekaüde sevkedilecek veya merkeze alınacaktır.
Bundan başka konsoloslar ve sefaret müsteşar ve memurları arasında da geniş bir değişiklik esas Itlbarlle karşılaşmıştır.
TEŞEKKÜR
Aziz ve kıymetli aile büyüğümüz Afitap Mağazası sahibi ffehmet Sadık Kâğıtçı run vefatı dolayıslyle derin teessürümüze gerek şifahen, gerek mektup ve telgrafla, gerekse cenaze merasimine iştirakle yakınlık ve sevgi gösteren; merhumun, müessese sine veda etmek üzere Ankara caddesinden geçirildiği esnada kütüphane vc mağazalarını kapatmak lûtfunda bulunan çok muhterem meslekdaş ve dosüa-nmısa bütün kalbimizle teşekkürlerimizi arz. minnet ve şükranları hiimp kabulünü rica ederiz.
Oğlu Mürteza Sadık Kâğıtçı Damadı Alâaddin Ar. Kayınbiraderleri Naci Kasım ve Hüseyin Tutya
İstanbul sergisi, yarın saat de açılacaktır.
Sergi Sarayında 37 memleketin İştirakiyle açılacak olan memleketlerarası bebek sergisinde Yunan paviyonunıı temsil ve takdim etmek maksadiyle evvelki gün şehrimize gelen Yunanistan Kızılhaç neşriyat müdürü M. Şeyditsaş dün saat 15 de Konak otelinde bir basın top lan tısı yapmıştır. Kızılay Emin önü Uçe veznedarı Nedim Ak-çerin de hazır bulunduğu toplantıda konuşan M. Seydilsas ezcümle şunları söylemiştir:
«— 29 yıl önce İlk defa geldiğim Tûrkiyeye bu defa ikinci defa gelişim benim için büyük bahtiyarlıktır. Yunanistanda bebek meselesi ehemmiyetle ele alınmış bir mevzu olup kıraliçe nin en büyük meşgalelerinden biri küçük bebeklerle meşgul ol maktır. Bugün Yunanistan Kızılhaç teşkilâtı ortalama 300 bin bebeğe bakıp onları yetiştiriyor. Kırahçenln üç çocuğu, ve liaht da dahil olmak üzere bu yavluların yetiştirildikleri okullarda tedris ve terbiye görüyorlar.»
Sergi münasebetile şehir hatları tarifesinde tadilât
1 temmuz cumartesi günü a-çilacak olan İstanbul Sergisi münasebetile D. Denizyollarının şehir hatları programında bazı değişiklikler yapılmıştır:
Bu arada köprü İle Boğaziçi iskeleleri arasında sefer yapan vapurlar Kaba taşa da uğrayacaklar ve ayrıca Kadıköy İle Kabataş arasında vapur seferleri yapılacaktır. Bu seferler pa zar günleri sıklaştırılacak Ur.
17
(Baş tarafı 1 inci sahifede) sunoglu, Şemseddin Günaltay, Tevfik Fikret. Sılay da biraz . illerdeki İdare heyetine ayrılan ’ masanın etrafındalar— Seçimi kaybedip te delege ulamıyım eski nuiletvekUlerlnden bazdan salonda dolaşıyortar, şuyorlar. Bu hareketleri kodular» mucip oluyor.
•— Propaganda yapıyor» diyenler bulunuyor.
delegelerin ekseriyeti yeni «imalardan mürekkep
Delegelerin hemen eksertye-ti Ankara siyasi muhiti için yabancı simalar... Umumiyetle orta yaşlı, içtimai durumları yüksek görünüşlü kimseler... Umumi sohbet ve yüksek sesli Hasbıhaller de yok. Sessiz yerlerinde oturuyorlar. Dışarda ellerine tutuşturulan (Kurultay münOsebeUle çıkarılan) taşra gazetelerine göz atıyorlar.
Hilmi Oran Kurultayı açıyor: «— Arkadaşlarıma hoş geldiniz derim. Hepinizi selâmlarım» diyor.
Kurultay başkanlık divanı seçmeleri başlayıncaya kadar salonun manzarası şudur; Kurultay çalışmalarının ve neticesinin ne olacağı henüz belli de' ğildir. Fakat kısa bir zaman sonra, bir kac gündenberl dolaşan söylentilerin hakikî mahl-yeti anlaşılmaya başlıyor.
Başkan seçimi
, Başkanlık İçin bir delege İlk açık teklifi yapıyor:
«— Hüseyin Cnhlt'l teklif e-dlyorum.» diyor.
İtiraz sesleri, «Olmaz» diyorlar. «Yok burada». Cevdet Kerimi, Feridun Fikriyi akabinde teklif ediyorlar. Salonun sol tarafından yapılan bu tekliflere sağdan cevap veriyorlar.
İnönü ve idare heyeti üyeleri yakınında bulunan bir delege cHhami Sancar. Nazif Çağatay» diye bağırıyor. Hilmi Uran münakaşa çıkmasını ünliyerek:
( Tüzüğü müze göre seçimler gizli oyla yapılacaktır. Her arkadaş istediği ismi hazıp, oyunu ' kullanır» diyor. Münakaşalar kesiliyor.
■ Bir delege de «Düşünmek İçin ı on dakika tâdil yapalım» tekll-
■ finde bulunuyor. Teklif 5-10 I kişinin lehte oyu ile ekseriyetle : reddediliyor-
İşte bu sırada matbu olarak . basılmış oy pusulaların m dağı-i tıldığı görülüyor. Fakat isimle-ı rin alâka toplamadığı bir çok-ı kırının yırtıp atılmasından belU.
İnönü şiddetle alkışlanıyor
, Seçim başlıyor, İnönü oy kul-tanırken müthiş bir alkış kopuyor. Bütün delegeler ayakta alkışlıyorlar. İki saat süren oy
Hükümet sözcülüğü
Ankara 29 — Hükümet basınla daha sıkı münasebet tesis etmek üzere bir basın sözcülüğü ihdas etmek fikrindedir. Sözcülüğe Samet Ağaoğlunun getirileceği söylenmektedir.
Haber verildiğine göre hükümet. Ankarada her on beş günde bir basın toplantısı tertip edecek, memleketin her tarafından gelecek gazetedir İn bütün sualleri bu toplantıda cevaplandırılacaktır. Başbakan da bu toplantılarda, hükümetin icraatı hakkında İzahat verecektir. Başbakan Adnan Menderesin İstanbul sergisini açtıktan sonra bir basın toplantısı tertip etmesi de kuvvetli bir ihtimal dahi i indedir.
konu-dedl-
toplama ve tasnif muamelesinden sonra 491 iştirakten 333 oyla Ilhami Sancar'ın başkanlığa. 273 oyla Nazif Çağatay'ın ikinci başkanlığa seçiidiğL İlân ediliyor.
Ilhami Sane-ar başkanlık mevkiini işgal ettikten sonra kurultay çalışmalarına başladı. Nutkunu söylemek üzere Genel Başkan İnönüyü kürsüye davet etli. İnönü ağır ağır kuraüye gelirken salonda şiddetli bir alkış koptu. Delegeler, misafirler ayakta dakikalarca alkışladılar. İnönü konuşmaya başlayınca alkışlar kesildi. Derin bir sessizlik ve dikkat solona hâkim oldu. İnönü (Buyuk Ataiurkuıı hâtırasını anmak için sükûta davet ediyorum» dedi. Bulun salon derin sessizlik içinde Ata-lurkün h*taraşını hürmetle andı. İnönü nutkunu okumaya . başladL Sık sık alkışlarla keşi- “ len nutukta 1945 denberi çere- LJ yan eden hadiseler veciz bir D-surette ifade ediliyordu. Her C\l türlü işin hesabının açık okluğu söylenirken «Hattâ karşıta-kilerin yaptıklarının da hesabı- C nı vereceğiz» cümlesi büyük te- _O zahiiüere vesile oldu. Nutuk bittikten sonra İnönü yine dakikalarca ayakta alkışlandı. Kürsüden inerken başkana dönerek :
«— Tekli! herkesçe tasvip e-dilmhjClr. öğleden sonra 15 de tekrar toplanmak üzere Ata-türkün kabrini ziyarete gidiyoruz» dedi.
2 0 >
0 p
u
Kurultayın ilk oturumu böy-Jece sona erdi.
Şeker satışı
Satışa bu sabahı au itibaren başlandı
Yeni Hallerle şeker satıhlarına bu sabahtan İtibaren başlanmıştır. Belediye daimî encümeninin karariyle perakende olarak kesme şeker 175, toz şeker 141 kuruşa satılmaktadır.
Diğer taraftan devlet demiryolları genel müdürlüğü toz ve kesme şeker nakliyatındaki tarifede tenzilât yapmağı kararlaştırmıştır. Karar yarın sabahtan İtibaren yürürlüğe girecek ve nakliyata esns tarifesinden üçte bir nisbette tenri-lât yapılacaktır.
i»l»nbul Bort»»"»n 51«ıl«rJ
c C K L B •
L»p»nu
uondra 1 Sterlin 7 91
rar» i» Dolar »0 —
Paris inOFranSttV 0 8ü
Stokholm 100 !?«»•« Kr 54 IZ50
Cer ev?» ir» Uvjci* » M 03
Amr'-trraım 10C florin 13M4C
BrtlJcsel 100 Belçika F. ıw
Lbhon ıoo Csicuaef 9 1330
CSHAM VE rAHVII.Ar
% T FAİZLİ TAHVOLEP
Sivas - Erzurum 1 «1 -
Sivas - Enturum >-Ş » 10
1IM1 Demlrvolu i 21 «0
1941 Demiryolu O 21 A8
1941 Demiryolu QJ 21J»
Milli MOdaiaa 21 4u
Milli MUdataa D 20 d»
MIHI Müdafaa III 20 90
MIHI M i dala» IV 2110
% » FKIZL! TAHVlLLEB
Kalkınma l 07 50
Kalkmına £1 «50
Kalkınma trj «30
948 tstueraaj l JW>-
948 İstikran n «jü
İMİ Demiryolu «15
19t9 tatlkrn» L 98 -
% «.S FAİZLİ rAPVtLLEB
19-IJ canvill
1b i FAİZLİ 7‘uvlLLEB
ISD Ercan) 22 50
İflM tkramıreU W W
MIH! Müdafaa »35
Demiryolu IV
DamırveHo v •9S0
ANADOLU OLMinYOLO GRUP O
Tan vık er I-» U2J0
Hbso Si celi eri w 23 X'
MUmerrlI şenel •a-
BİftK.L'1 nlSSELEBİ
Merlta» B:ınnıı;> 1Î3 —
Ali lan Çimento İSZi
T. Ticaret tuna a»
b Bamıan. tâ-
8 Afin ATLAIItDA ALTIM
Samlar
Culduı M -
Tnr» liram 5230
Sterlin 43 Ti
Rerar 1
Küka_ *.b!'
FinlandiyalI güreşçiler
Dün grece uçakla şehrimize geldiler
Fiıı güreş takımı dûn gece saat 22,50 de Skandlnav hava yollan uçağı ile şehrimize gelmiş, Yeşilköy'deki Dentepaias oteline misafir edilmiştir.
Biri dünya greko romen şampiyonu olmak üzere Finlandiya takımında 5 milli güreşçi bulunmaktadır, Gelen güreşçiler şunlardır:
52: Hakkola. 57: Johanson. 62: Tolosela, 67: Haapasnlml, 73: Sitnanninen, 79: Kaisela, 87: Sepponen. ağır: Rlihlıııekl.
Misafir güreşçilerle İstanbul Güreş Kulübü arasındaki ilk karşılaşma greko romen olarak cumartesi gecesi saat 21,30 da şeref stadındaki havuzlu Anfl-de yapılacaktır.
İstanbul - Bandırma seferleri
Bandırma ve Uludağ vapurlarının gelmesinden sonra devlet denizyolları, İstanbul - Bandırma seferleri için yeni tıir program yapmaya karar vermiş tir. Bu suretle İstanbul ile Bandırma arasında haftada 5 gün vapur seferleri ynpıfabliec -klir.
Yeşilköy havâ limanı pistinin temeli stildi Yeşllköyde inşa edilen yeni hava limanı pistinin beton dök. me aınriiyejtnc dün toren.r baş laı.:1' ■ ■ ı «_ .
30 Haziran Î950
AKSAM
Sahile 3
Seyahat Mektupları:
İngiliz usulü bıyık altından gülüşler...
tngilizlerln kendilerine mahsus bir mizahları olduğu meşhurdur. Zaman geçtikçe, münasebetlerimiz artıyor, bu dost milletin usul ve adetlerini daha iyi anlıyoruz. Müsamahakârlık, demokrasinin şartlarından olduğu için, mizah da demokrat terbiye için elzemdir.
Gördüklerim arasında şunları söyliyeyim:
İngiliz mahkemelerinin koridorlarında, epey alaycı karikatürler asılıydı. Bu resimlerde.hâkimler vesair mahkeme mensuplan temsil edilmekteydi-
Dün gece de. bütün şehri İlgilendiren bir temsil vardı: İngiltere Kıral lığının türlü tarihi devirlerde ordu ve donanmasının ne şekillerde çalıştığını, tâlim ettiğini, müzika çaldığını vesaireyi temsil edip gösteriler yapılıyordu. Kapalı salonda on bin kişi birikmiş: seyirciler a-rastnda hanedan ve hükümet âzası da bulunmaktaydı. Kara, deniz, hava subaylarının iştirakiyle. son tip tngJHa ordusunun mümessilleri de hazır bulundular
Sosyalistler dahil, kualiyet hanedanına hürmetkar olduklarından. her numaranın sonunda. hanedanın bulunduğu kısım önünde, selâm veriliyor, bayraklar indiriliyor, tören yapılıyordu. Sirklerde olduğu gibi. Klavnvari numaralar da ciddîleri takip etti. Hanedanın karşısında sahte atlar, - başkalarının belki de tezyifkâr sayabileceği gülünç selâmlar vererek -kıç kırarak vesaire, ahaliyi katıntılar.
Başka bir zihniyette olsalar, tngilizler. her iki misalde de küplere Dinmeliydiler:
— Vay, yargıçtan tahkir’ Vay orduyu tahkir! Vay, hanedanı tahkir! Vay, îııgiiizliği tahkir! Buyurun kodese.
Demokrat usulleri bizden evvel tatbik etmiş milletlerin misallerine bakıyoruz: kanunlarımızdan (Vay şunu tahkir, vay bunu tahkir!) maddelerini ya büsbütün kaldırmalı, bunları umumi ahkâm adlısına almalıyız: yahut da. hiç değilse. Iş’a-n âhire değin hafifletmellyiz.
Milletlerarası temaslardan hayırlı neticeler çıkarmak şart olduğuna göre, bu noktayı belirtmekten kendimi alamadım.
Reuter ajansını ziyaretim sırasında meslekdaşlarimla hasbıhal ederken, bir aralık, lâfın geJ'ji, dedim ki:
— Haberlerinizin çeşidini ten. /d etmeme müsaade eder misiniz? Meselâ sizin ajansta kadınlan gençleri ilgilendiren haberler yok gibidir. Haberlerin yüzde doksanı ağırbaşlı ve yaşı ilerlemiş erkek ekalliyeti İçin gibidir İngilizce gazetelerin takip etlikleri yolu siz de takip ederek ajansçılığın ruhunu yenilemez misiniz Zaten dünya harf siyasetiyle uğraşsa, sinir harbinin buhıanma büsbütün yakalanacak, ingiiizlerin bıyık altı gülüşü nereden başlayıp nerede bitiyor, pek belli değil.
Ajansın mümessilleri, bu dediklerimle bir çok bakımdan alâkalanmış göründüler. Bu sabah İngiliz dostlarım ajanstaki şu mevzular üzerine dikkatimi çektiler:
1 — Mahkûmun biri, müddetinin dolmasına hayli müddet varken kör olmuş. Doktorlarla hâkimler blrleşip. cezanın artık tatbik edilmemesi kararını vermişler. mahkûm kör atfa nail olmuş. Çıktıktan bir kaç gün sonra, artık hangi hislerin te-slriyledir, bilinemiyor. körün gözleri açılmış, saadetine pâyan olamamış. Fakat bu sefer de yeni bir mesele: Acaba yeniden hapse atmalı mı?
2 — Bir Alman polisi, bir tn-giliz işgal eri tarafından öldürülmüş. İngiliz: «Ben usul gereğince yaklaşmamasını söylemiştim. Yaklaştığından vurdum!.. demişse de İdama mahkûm olmuş, tdam edilmesine I-ki gün kala affa ve hüriryete kavuşmuş. Almanın karısı bile: cBen bu 22 yaşındaki delikanlının ölmesini istemiyorum. Zira, vazifesini öyle anlamış. Kasdı yok!» diyormuş.
İngiliz usulü bıyık altından gülüşe hedef olmaktan çekinmeyerek, bütün dünya matbuatında. bütün dünya ajanslarından aynı şeyleri rica etmekte kendimi haklı buluyorum: Sinir harislerinde en müessir mücadele bu olsa gerektir.
Mamafih, İngin? meslekclaglar şunu da belirttiler:
Denizcilik bayramı
Yarın yapılacak merasimin programı hazırlandı
Yarın kutlanacak olan 1 Temmuz denizcilik bayramı gündüz ve gece devam edecektir. Saat,
9.30 da Taksim mütaakıben de Beşiktaş Barbaros abidelerinde yapılacak merasimlerden sonra hususi vapurlar davetlilerle halkı Moda'da yapılacak deniz yarışlarına götürecektir. Bu vapurların İsimleri tesblt edilmiştir. Buna göre Ordu vapuru Galata yolcu salonu önünden saat 14 de. Bandırma vapuru Galata rıhtımının İki numaralı hareket yerinden saat 13.15 de, Bursa vapuru ayni rıhtımın beş numaralı yerinden 3uat
13.30 da, Anadolu vapuru Galata rıhtımının dört numaralı yerinden saat 13.45 de. Burnaz vapuru rıhtım İskelesinden saat 13.15 de, Bağdat vapuru Koprii Üsküdar İskelesinden saat 13.30 da, Sütlüce vapuru Köprü adalar İskelesinden saat 13.45 de hareket edeceklerdir.
Yarışların sonunda Köprüye dönecek olan mutad seferleri yapan vapurlar Kadıköy ve Haydarpaşa İskelelerine de uft-nyarulc isteyenleri çıkaracaklardır. Büyük vapurlar doğruca rıhtıma döneceklerdir. Geceleyin de resmi ve hususi mftOS-seselerle vapurlar elektriklerle donanacak, Beyazıt ve Galatı kuleleriyle kız kulesi ışıklan-lr-rılacaktır.
Moda koyundaki yarışlar saat 15 de başiıyacak ve saat 18.30 da nihayetlenecektlr,
Annesinin ilâcını yanlışlıkla içen bir kız öldü
İzmir 29 (Akşam) — Dört yaşında Donna adında bir kız, annesine alt İlâcı İçerek zehirlenmiş ve hastaneyi* kaldırılmış ise de kurtarılamıyarak ölmüştür.
Ankarada yanmaz boya tecrübeleri
Ankara hipodromunda yapılan yanmaz boya tecrübeleri başarı İle neticelenmiştir Bu yeni boya bir Türk kimyageri olan Mehmet Ali Sallıkalp tarafından lcad edilmiştir
Hipodromdaki tecrübeleri müteakip mucit ve arkadaşları Çankayada Cumhurbaşkanı Celâl Bayar tarafından kabul edilmiştir.
Belediyeye bağla işletmelerin ıslahı
Elektrik, tramvay, tüne!, otobüs ve havagazı işletmelerde sular idaresinin ıslahı için tetkikler yapmak üzere şehrimize gelen îsvlçreli mütehassıslarla, onların gelmesinden evvel çalışmalara başlayan mütehassıs doktor Cihat İrem’in harcırah ve diğer masrafları 60 bin liraya baliğ olmuştur.
Bu paranın on bin lirası sular idaresinden, 50 bin lirası da elektrik, tramvay işletmelerinden temin edilecektir.
Muallimler birliği kampı
Her sene açılan muallimler birliği kampı, bıı sene de Göztepe -yatılı İliç okulunda açılacaktır. Kamp müdürü İhsan Kontlar, her türlü hazırlıkları İkmal etmiştir. Anadoludan çok müracaat vaki olmaktadır. Kayıtların ay sonuna kadar devamına karar verilmiştir. Fazla talep olduğu takdirde bir ikinci kamp kurulup kurulmıyacagına ayrıca karar verilecektir.
— Bizim bültenlerde «insanı alâkayı» çeken ajanslar olunca da, ekseriya sizin ajans almaz.
Bu sefer de Anadolu ajansına şahsen aynı noktalan tekrarlar ve ondan aynı dilekte bulunurum.
Tehlikenin en civcivli zamanında bile barınaklarda, sığı-, naklarda, siperlerde gülmesini, eğlenmesini bilen bir milletin başşehrinde bulunduğum için bu hava ortasında’.böyle düşünceler insana gayet norma] geliyor.
Hayatı hafiften de almasını bilmeli.»
(Vâ - Nü)
GüneyKorede vaziyet
Güney Kore ekonomik bakımdan zor durumdadır, ziraat istihsali gerilemiştir
10 mayıs 1948 günü Cenubi Korede Anayasa tanzim ve Devlet Reisini lntlhab edecek ilk parlâmento için seçimler yapılmıştı. Bu tarihe kadar, 38 İnci arz dairesi boyunca çizilmiş olup gittikçe memleketi iki kısma ayırmakta olan gayri tabi i hududun kalkmasına boş yere İntizar olunmuştu. Birleşik Milletler teşkilâtınca seçimleri hazırlamak ve murakabe etmek maksadtyle Koreye izam edilmiş komisyonu Ruslar, işgalleri altında bulunan Şimali -Kore eyaletlerinde halkın beğenmekte olduğu bir hükümet mevcut bulunmakta olduğunu söyllye-rek buralara sokmamışlardı Bu sebeplen seçimler sadece Cenubi Koreye münhasır kalmış, 042 saylav namzedinden (198) i parlâmentoya girmiş Dr. Syngman Rhee Devlet Boşganlığına seçilmiş ve Sin Sııng Mo kabine teşkiline memur edilmişti.
Yapılan Anayasada birinci parlâmento için iki senelik bir ömür kabul ve tâyin edilmiş olduğundan. 1950 senesi mayısında seçimlerin yenilenmesi lcab ediyordu. Yaşının ilerlemiş olmasına rağmen, devlet işlerini şayanı hayret bir enerji ile tedvir eden ve zaman zaman kendisine dlktatörvari temayüller lsnad olunan Cumhurbaşkanı Syngman Rhee. iktidar partisinin durumunu zayıf hissettiğinden, seçimleri sonbahar sonuna tâllk etmişti. Bu tasavvur va-şington hükümetince haber alınınca Dışişleri Bakanı Acheson, 4 nisan 950 tarihinde Seoul hükümetine bir yazı gönderdi. A-merlkan Dışişleri Bakanının gönderdiği İkaz mektubunda Cenubi Korenln İktisadi durumu. Cenubi Kore parasının enflâsyona doğru gitmekte olduğu ve hükümetin muallâkla kalan işleri kavrama hususundaki beceriksizliği hakkında endişeler İzhar edildikten sonra hükümetin kendi yapmış olduğu An ay asayı ihlâli takdirinde yapılmakta olan Amerikan yardımının kesileceğine işaret ediliyordu.
Bu baskı karşısında parlâmento seçimleri 30 mayi3 1950 ye alındı. 210 saylavlık İçin — 100 bin seçmen bir saylav çıkarabilmektedir — iki bin İki yüz otuz beş Korelinin namzetliğini koyması halkla hükümet işlerinde söz sahibi olma arzusunun kuvvetlenmiş olduğunu gösteriyordu. Cenubi Korede saylavlara maaş ve tazminat namı altında verilmekte olan paranın pek cüzî bir şey olduğu düşünülürse, bu hareket milli şuurun gelişmekte olmasından maada şekilde tefsir olunamaz.
Seçimler neticesi de bir başka bakımdan dikkate şayan vaziyet göstermiştir: Halk, reyini siyasi partilerin gösterdiği namzetlere değil de daha ziyade kendisinin tanımakta olduğu müstakil olarak namzetliğini koymuş zevata verdi. Parlâmentonun bu şekilde çok sayıda müstakillerden terekküb etmesinin hükümetin teşkili işinde nasıl bir tesir yapacağı merakla beklenmektedir. Parlâmentoda muhalefet partiliği yapmış olan (Kore Nasyonalist Partisi) müa.
takti saylavlardan mühim b! çoğunluğu kendi programı için kazanmağa muvaffak olursa Syngman Rhee'nin (Demokrat Nasyonalist Parti) sİ iktidarı terketmek mecburiyetinde kalacaktır. Bu takdirde Anayasada tadilât yapılması ihtimali de mevcuttur. İki sene sonraya gelecek parlâmento seçimlerine kadar komünistlerin Cenubi Koredeki kuvvetlerini tahmin etmek mümkün değildir, çünkü hükümet komünist partisini hâlen kanun dışı addetmekte olduğu gibi, hükümeti devirmek temayülünde bulunan saylaviı-ğa namzetliğini koymuş bazı komünistleri tevkif ettirmiştir Bugünkü kabinede bulunmakla olan zevatın ekserisi vaktiyle ecnebi memleketlerde yaşamış ve Kore istiklâlini ele aldıktan sonra vatana dönmüş şahsiyetlerdir.
Bugün yetmiş beş yaşında bulunmakta olan Devlet Başkanı hayatının mühim bir kısmını Çlnde geçirmiş, 1 mart 1919 da şanghayda mülteci Kore hükümetini teşkil etmiş ve Cemiyeti Akvam ve Vaşington çevrelerine milletinin dâvasını kabul ve tasdik ettirmek için senelerce çalışmış bir vatanseverdir. Kabinede Başbakan ve Milli Savunma Bakanı olan Sin Sung Mo İngiliz gemilerinde süvari olarak Hint ve Pasifik Okyanuslarını dolaşmış bir denizeldir. Gayret ve başarısını takdir fiden tngilizler mumaileyhi İkinci Dünya Savaşı esnasında ticaret filosuna komodor yapmışlardı Kabinede Dışişleri Bakanlığını deruhte etmiş olan Albay Ben C. Limz 23 sene Amc-rlkada bulunmuş olduğu gibi, kabinenin diğer Bakanları da Çin ordusunda subay olarak Jüponlara karşı senelerce harbet-miş Korelilerdir. Japonlar Kürede 35 sene süren hâkimiyetleri esnasında burada tesis ettikleri hükiınıet teşkilâtında, ticaret. sanayi ve bankacılık sahalarında Korelilerden adam kullanmadıklarından, Korede bugün bir şahsiyet denilebilecek pek az insan yetişmiş bulunmaktadır. Yeni parlâmentoya halk içinden seçilmiş olan saylavlardan İstidatlılarının parlâmento dahilinde İki senede yet tlşerek memleketin mühim mev kilerini İşgal edecekleri tahmin olunmaktadır.
Güney Kore ekonomik bakımdan zor bir durumdadır. Kore-nln endüstri tesisleriyle kuvvet istihsal merkezlerinin hemen hemen kâffesl Şimali Korede bulunmakta olup burada İdareyi elinde bulunduran komünistler Cenubi Kore ile ticari münasebetlere yanaşmadıkları gibi. epey zamandan beri cenuba giden elektrik cereyanlarını da kesmişlerdir. Komünistler şimalden cenuba akmakta ve cenubun pirinç tarlalarını sulamakta olan nehir ve çayların mecralarını da çevirmişlerdir. Şlmalll komünistlerin bu boykotları ve Cenubi Koreye şimalden sunî gübre gönderilmemesi dolayısiyle harbeleri sonraki devrede cenupta ziraat istlhsa-lâtl gerilemiş ve Cenubi Kore, her sene hariçten yarım milyon
Kabataş
Bu semtin imâr plânı kabul edildi
Şehrin en miihlm semtlerinden olan Tophane - Fındıklı ve Kabataş m m takası imâr plânı kabul edilmiştir. Plân tetkik ve tasdik İçin Bayındırlık Bakanlığına gönderilmek üzeredir.
Boğaz seyrüseferinin en mühim geçidini teşkil eden Tophane - Kabataş yolu 30 metreye çıkarılacaktır. Tophanedeki Kılıç Ali camisini meydana çıkarmak ve yolun darlığını gidermek İçin Sanat Okulunun üst katları yıktırılacak ve bu surelle beş kapılı tarihî camiin görünme?! temin edilecektir.
Kılıç Ali camii De Nusretiye camii arası park haline getirilecektir. Rıhtım bölgesinden Edebiyat fakültesine kadar olan bölgede hususi inşaata müsaade edilmiyerek vapurların yanaşmasına elverişli rıhtım ve liman tesisleri yapılacaktır.
Kılıç Ali medresesile türbesinin arka cihetinde bir otomobil
parkı olacaktır.
Fındıktı camünkn 90 metre garbında bir iskele yapılacak ve camiin etrafı yeşil saha haline getirilecektir.
Tekel umum müdürlüğü bi-
ton erzak ithaline mecbur kalmıştır. Yapılan Amerikan yardımı tesirlerini son aylarda göstermeğe başlamış ve bu sene 1-çlnde Cenubi Koreden Japonya-ya 100 bin ton pirinç İhracı mümkün olmuştur.
Cenubi Korede büyük denilebilecek bir endüstri mevcud olmadığından, Şimali Koreden, Çınden ve Japonyadan Cenubî Koreye gelmiş bulunan 4 milyon İşsize İş temini mümkün olamamaktadır. Zor durumda bulunan devlet masraflarını karşılıyabllmek İçin para basmak mecburiyetinde kalmıştır. Bu vaziyet Seoul hükümetinin Vaşlngtondan bir ikaz mektubu' almasına sebebiyet vermiştir. Nisandan sonra iktisadi durumda salâh eseri görülünce, hükümet piyasada bulunmakta olan kâğıt paranın bir kısmını çektiğinden, tedavüldeki 75 milyar Won bugün 58 milyara düşmüş bulunmaktadır.
Bu hareket ihtiyaç maddeleri flatl üzerinde derhal müspet tesirini göstermiştir. Amerika hükümeti mevcut müşkülâtı karşılaması için Cenubi Kore hükümetine 1949 dan 195L e kadar devam etmek üzere her sene 100 milyon dolar yardım yapmak-ı tadır. Bu miktar Sovyet Rusya-nm her sene Şimalî Koreden çekmekte olduğu miktara müsavidir! Amerikan yardımı Cenubi Koreyl bir İflâstan kurtarmışsa da yardım parasının | sureti sarfını kontrol eden teş- • kilât kâfi olmadığından. Koreli bazı memurlar bu paralardan gayrimeşru şekilde faydalanarak şahsı servet temin etmektedirler.
Cenubi Korede memleketin başında bulunan dâvaların halLl için evvel emirde şimali Koreye hücum edilerek zaptından başka çare olmadığı mütalâasında bulunan insanlar vardır.
Cenubi Korede Amerikalılar tarafından teçhiz ve tâlim edilmiş 100 bin kişilik bir ordu vardır. Bu orduya 50 bin mevcutlu polis kuvvet! İlâve edilirse Şimalî Kore ordusuna faik bir i kuvvet meydana gelmektedir. | Yalnız şu cihet herkesin malû-ı mudur kİ, şimali Kore oîdusu-nun arkasında Sovyet Rusya vardır.
Cenubî Korede demokrasi henüz derin kök salmamış ise de elde edilen neticeler halka ümit vermektedir.
Çeviren: K. AKSEL
Koyun otlatma yüzünden cinayet
Balıkesir — Evvelki gece merkez kaza Yeniköy bucağına bağlı Ynylabayır köyünde feci bir cinayet işlenmiştir.
İddia edildiğine göre, bu köyden Emin oğlu Mehmet ve arkadaşları İsmail sahur zamanı hayvan otlatma yüzünden çıkan kavga neticesi birbirlerine girmişlerdir.
Bu arada çoban îsmai! tabanca ile yaralanarak Ölmüş, 5 kişi de yaralanmıştır.
Sanıklardan Mehmet Kapan da yaralılar arasındadır. Diğer sanık Emin yakalanarak adalete teslim edilmiştir.
nası İleri çıkmış
beş metresi yola
olduğundan kesilecektir.
Cihangir camisi etrafındaki yollar ıslah edilecektir.
Bu mıntakadaki hususi inşaat hem ayrık hem de bitişik nizamda olabilecektir. Ayrık nizama tabi yerlerdeki mesken-
lerin uzunluğu 30 metreyi geçmemek üzere dörtlü bloklar
halinde İnşa edilecektir.
Ayrıca Tophane meydanı vc fabrikaların önündeki rıhtımla Edebiyat fakültesine kadar olan kısım, denizin doldurulması suretiyle genişletilmesi ve fakülte binasının cenubunda bir mendirek tesisiyle ufak gemilerin barınmasına imkân vere-
cek şekilde bir liman tesisi kararlaştırılmıştır.
RADYO
ISTANBÜl RaDYOSü
öğle ve aksam prosramlan
12.57 Açılış ve programlar.
13.00 Haberler. #
13.15 Orkeatra serleri «Fİ ».
13.4S Şarkı ve türküler. Okuyan MUBİ13 Yakar. Çalanlar: Sadi Isılay. Izzeddln ökte. Yoıgo Bacano*.
14.20 Scrbes m«|.
14.30 Şarkılar ve türküler «PI*.
USB Jlmtny Hoficra'den şarkılar •P1-»,
15.00 Programlar ve kapanı*. 1757 Acılı* ve programlar.
18.00 Dans müzlfil (P1 •
10.30 Vurdun her kölesinden deyljler ve aöyleyl*ler.
lO.t» Haberler.
10.15 İstanbul haberleri
192» Radyo sntoni orkestram konseri. 20.00 Santurla saz eserleri. Çalan • Hüsnü Tüzüner.
70.15 Karilik Hafif müzik «P1-».
20.30 Şarkı vc türküler. Okuyan : Hamiyet Yücese» Çatanlar : Hakkı Derman. şerif içli, bt-maıl Tezcltl
21.10 Serbes »nal ıKonujma veya mü-
21.3) Fasıl hevell konileri «Karcığar» 22,00 izahlı opera.
23.15 Haberler.
33,00 Çe*ıt!i hafif müzik «Pl.a,
23.30 Programlar ve kapanı*. ANKARA RADYOSU
öğle ve aksam OMgramlan
i 2 23 Açılış ve program.
13.30 M. S. ayan ve Şarkılar. Okuyanlar Berrin Kurt. Mefharet Ataltıy. Behlyc Tctlker. Çalanlar. Ru(en Kam. Cevdet Kozan-ojlu, Rogtp Tanju.
13J0 Haberler
13.15 Müzik: «PI »
13.30 Öfile Gazetesi
13.15 Dağ havaları «PI.».
ıı.M Hava raporu, nk-am programı vc kapanı*,
17.58 Açılı* «e program.
18,00 M. S. ayarı vc inccsor «Ussak faslı» Okuyanlar: Melalini Pars. Müzehhep Güyer. Sabite Tur. Çalanlar : Vedia Tunççeklç. Fahri Kopuz. Naci Tcktcl. O*nıan Güvenli. Salih Orak. Zültlü Bar-dakoglu.
38.30 Konuşma.
18.15 Müzik. »PI.».
19,00 M S. ayarı ve Haberler.
18.15 Geçmişte Bugün
19.20 Tarihi Türk müziği.
20,00 Müzik: «PI.», 2(ı 15 Radyo Gazetesi.
2(),30 Scrbs saat.
20 35 Salon orkestrası çalıyor «PI». 2100 Konujnıa «Trkiye’de Marja!
21.15 Dans ınürlğl «PI...
23,00 Konuşma.
22.15 Müzik.
22.15 M. S. ayarı ve Haberler.
23.00 Program vc kapama-
Yarın sabahki program
7.28 Açılıj ve program.
7.30 M. S. ayarı.
7.31 Müzik: «PI,*.
7.45 Haberler
8.00 Saz eserleri .Pl.
8.15 Piyano sololar! (PI».
8.25 Günün programı ve hava raporu.
3.30 Çeşitli hafif parçalat «Pl.n-9,00 Kapanı*.
Okul binaları
Haberin hakikate yakınlık derecesini bilmiyorum; bir gazetenin yazdığına göre. Is-tanbulda yapılmasına karar verilen otuz ilkokul binasının inşaatı işinde Belediye ile Bayındırlık Müdürlüğü arasında ihtilâf çıkmış.
Verilen izahata nazaran, Belediye bu iş için bütçesine dört bucuk milyon lira tahsisat koymuş. Fakat inşaatın keşfini yapan vilâyet bayındırlık müdürlüğü, bu para ile otuz ilkokul binasının yapılamıvacağım, elde mevcut bina projelerine göre beher binanın anek dokuz yüz bin liraya çıkabileceğini, bu vaziyette otuz bina için yirmi yedi milyon lira lâzım olduğunu bildirmiş.
Aradaki fark o kadar büyük ki, Belediyenin altı bina yaptırabileceği parayı. Bayındırlık müdürlüğü bir tek binaya harcıyor. Böyle bol keseden para savurmanın istinat ettirildiği mucip sebep de, elde mevcut bina projeleri.
Birer irfan ocağı olan mektep binalarından para esirgemek kimsenin hatırından geçmez. Keşke elimizden gelse de her binaya dört buçuk milyon lira harcayabilsek. Fakat bugün için buna imkân olmadığı gibi lüzum da yok.
İnşaat malzemesi mütemadiyen ucuzluyor. Şehirde ev kiraları bile düşmeğe yüz tuttu. Belediye de bu cihetleri nazarı dikkate alarak binaların yüz ellişer bin liraya maledilebileceğini hesaplamış ve otuz bina için dört buçuk milyon lira tahsis etmiş. Güdülen gaye mektep namı altında saraylar kurmak değil, mümkün mertebe ucuz binalar yaparak şehrin ilkokul ihtiyacını karşılamaktır.
Vaktiyle gösteriş uğruna avuçlar dolusu paralar dökerek yapılan binalar gözümüzün önünde. Şehrin bazı semtlerinde şeddadî ilkokul binalarının bir kısmı bomboş dururken, bazı semtlerde okullar eski medrese köşelerinde. harap evlerde barınmağa çalışıyor. Bayındırlık müdürlüğünün bu hakikatlere göz yumarak hâlâ gösteriş, şatafat peşinde koşması, dokuz yüz bin liralık lüks ilkmektep binaları yapmağa kalkışması insanı acl acı güldüren garip bir zihniyet tecellisidir.
Elde mevcut lüks bina projelerinin tatbikinde mutlak bir mecburiyet mi var’ Bunlar kanunla tesbit edilmiş vesikalar olsa bile yeni bir kanunla tâdil edilerek veya tamamen değiştirilerek günün ihtiyaç ve icaplarına uygun şekillere sokmak mümkün değil midir?
Bir çok işlerde idarei maslahatçılığı kitaba uydurmanın kolayını buluyoruz amma, bazı ahvalde kitâbilî-ği, şekilperestliği elden bırakamıyoruz. Bu işlerin düzenlenebilmesi için her şeyden evvel zihniyetin değişmesi lâzım.
Cemal Refik
Sabahaddın bey toplantısı bugün . yapılıyor
Ölümünün İkinci senesi münasebetiyle bugün İstanbul muallimler birliği terbiye encümeni tarafından tanınmış terbiyeci ve İçtimaiyatçı Prens Sabahattin bey İçin bir toplantı tertip edilmiştir.
Toplantı Sağlık Bakanı Prof. Nihat Reşat Belger'in himayesi altında yapılacak vc Prof. Hilmi Ziya Ülken. Nezahat Nurettin Ege, Ahmet Bedevi ve Hüseyin Slrct taraflarından konuşmalar yapılacaktır. Saat 17.80 da Beyazıt üniversite merkez binası arkasındaki hukuk fakültesi büyük ders salonunda yapılacak olan bu toplantıya her arzu edenin iştirak edeceği öğrenilmiştir.
Bebek sergisi
Kızılay derneği Eminönü merkezinin teşebbüslyle ve kızilhaçların yardımiyle tertiplenen milletlerarası bebek sergisi yarın saat 18 de Spor ve Sergi Sarayında törenle açı-I ataktır.
Bebek sergisi 31 Temmuza I kadar açık kalacaktır.
Sahlff «
AKSAM
30 Haziran 1950
Zeytinyağı ihraç edilmek isteniyor
İzmirde fabrikatörler bu hususta bir rapor hazırladılar, rapor sanayi birliğinde incelenecek
tamirden bil diriliyor:
Ege bölgesinin beillbaşh oey-ttnyağı fabrikatörleri dûn komite başkanı Osman Kibar'm başkanlığında bölge sanayi birliğinde toplanarak idrâk edilen rekoltenin kati miktarını teabtt etmişler ve zeytinyağının İhracı İçin ekonomi ve ticaret bakanlığı nezdinde birlikçe teşbbûse geçilmesini kararlMt>nn>«i»T-dır.
Yurdun zeytinyağı rekoltesi (1549 - 1950) 50 bin ton olarak tesblt erlim iştir, Rekolte nispetimin pirina fabrikalarında İşlen en pirina miktarı da nazan itibara alındığından elde edilen rakam katiyet ifade etmektedir.
Toplantıda aynca stok vaziyeti de gözden geçirilmiş, hâlen memleketimizde 24000 ton zeytinyağı stokunun mevcud olduğu görülmüştür.
Zeytinyağı ihracı için fabrikatörler raporlarında bilhassa şıı hususları Heri sürmektedirler: «Bugün mevcut stokla yeni kampanyaya kadar olacak sarfiyat nazan itibara alındığı takdirde mahsul İdrâkinde elde fazla miktarda zeytinyağı kalacaktır Bu sebepten böyle büyük bir stokla yeni kampanyaya gimenln müstahsilin ne kadar aleyhine neticeler doğuracağı takdir buyurulur Hal ve bilhassa istikbal bakımından yurdumuzun mühim blT döviz kaynağı olan zeytin yağının bugünkü durumu büyük bir kütleyi cidden endişeye scvkctmektedlr.
Müstahsilin ağaçlarına itinalı bakımı dolayısiyle Tekoltemtz her sene biraz daha artmaktadır. Bu bakımdan seneye stok devretmenin faydası değil, bilâkis zararları belirmektedir. Kaldı ki son yıllarda pamuk yağı İstihsalimizin çok yükselmesi dolayısiyle yurtta bir ihracat vukuunda yağ buhranı mevzuu-bahis olmıyaçak bir durum olmuştur. Bu senekl stok vaziyeti ve gelecek senelerin rekoltelerini göz önünde tutarak zeytinyağı ihracının memleket hayrına olduğuna kaniiz. Bilhassa Amerikanın Akdeniz çevresi zeytinyağlarından aldığı gümrük resmini indirmeği kararlaştırdığı şu günlerde bu hususu bir zaruret gibi görmekteyiz.
İhracın dahili istihlâk flat! üzerindeki muhtemel tesirlerini de ehemmiyetle Incellyen komisyonumuz şu mutabakata varmıştır:
İhraç mallarımıza dünya piyasasına göre ayarlamak şarttır. Eğer dünya yağ flatlerl yüksek ise zeytinyağının da yurdumuzda satış Tiritlerinin buna muvazi olması lâzımdır. Bu gün dünya zeytinyağı piyasası 400 - 450 dolar arasındadır. Bu Hat İse yapılacak ihracatta dahili bir yükselme kaydetmez. Fakat diğer bütün İhraç mallarımız gibi zeytinyağının da dünya piyasasının temevvüçle-rine uyması kadaT tabii bir şey düşünmemeliyiz. 8abun sanayiinde israf edilen zeytlnyağla-
rnniR İhracat vukuunda bu sanayiden çekilecektir. Bunun yerine her gün miktarı artmakta olan pirina yağları kaim olacaktır kİ böylece de yılda takriben 10 bin tonluk bir tasarruf yapılmış olacaktır.
Bu hafta içinde toplanacak olan Sanayi Birliği İdare kurulu fabrikatörlerin raporunu ince llyeeekttr.
Hint Millî Eğitim Bakanının anyaretı geri kaldı
Ankara 28 — Öğrendiğimi» göre 17 temmuzda memleketimize bir dostluk ziyareti yapacak olan Hindistan Millî Eğitim Bakanı Mevlâna Ebulkelâm A-zad Delhi'de geçimi!? olduğu bir kaza yüzünden bu ziyaretini tehir etmiştir.
Mevl&na Ebulkelâm Azad seyahatini muhtemel olarak eylül ayına tehir etmiştir.
Müzeler ve eski eserler umum müdürlüğü
Ankara 29 (Akşam) — Milli Eğitim Bakanlığı Müzeler ve Eski Eserler umum müdürlüğüne. Talim Terbiye heyeti âzasından Hayrullah özer tâyin edilmiştir.
Mevlûd
Babamız merhum Beşiktaşlı Hoca Hüseyin efendi oğlu Kaptan - Armatör
HAŞAN BASRİ TUMANBAY’m ölümünün 40 inci gününe tesadüf eden 1 Temmuz cumartesi günü ikindi namazını müteakip Beşiktaş Sinanpaşa camii şerifinde aziz ruhuna İthaf edilmek üzere mevlûdu şerif kıraat olunacaktır. Arzu edenlerin, dost ve akrabaların teşrifleri rica olunur.
Evlâtları Mckki Tumanbay, Metin Tumanbay
DEVLET TİYATBOSU T.m*lll»rl Bu aksam PES TİYATROSUN'd » Saat SI 30 4a
YALANCI Yazan: Cario Goldtml Yazan: Carol GolJonk' TUrkçcN: Tarık Levendofilu
Biletler her pnın saat 9 don itibaren SES Tlyjıtroau filelerinde satılmaktadır.
Fiatler: 4 — 3 — Z — 1 liradır.
Öğrencilere her mevkiden 1 Ura tenzilât yapılmıştır. Telefon: 49385
DEVLET TİYATROSU
OPERA BBlOmO Temsilleri Bu akşam saat 21W SON TEMSİL
MADAME BVTTERFLY Opera 3 perde
Bas rolde: ZOİ VT.AHOPOlTl.Otl
jCT-j. RAŞİT RIZA
©IO TİYATROSU
*T* TEMSlIAERt
Çarşamba: Arnavutköy çiçek Sinemasında
Pcmcm.bc: BUyükdere Beyaz Parkta Cuma Kadıköy Süreyya Sinemasında Pazartesi: Yejllkfly Röne Park'ta
İş adamının gözîle
Tütün kongresinden ilhamlar
Geçen hafta Ankara da wn* eren Tülün kongresine İştirak veyahut kongrenin mesaisini yakından takip edenler Türkiye iktisat âleminde büsbütün yeni bir bava, esmeğe başladığını elbette farketmlş bulunuyorlar. Bu kongrede en ziyade göze çarpan olay iş adamlarının şuurlanması, organlaşması ve dile gelmesidir. Ankaraya İstanbııldnn. İzmir den, Samsundan. Safradan. BuTsad&n, Kocaelinden gelen tütün dernekleri. birlikleri mümessilleri Ankaraya eskiden olduğu veçhile sadece dert yanmak, imdat istemek, yalvarmak, yakarmak gibi mutat hareketlerde bulunmadılar. Onlar hükümetin karşısına dört başı mam ir yapıcı bir plân ve programla çıktılar.
On gün masa başında iktidarın mütnesslllerlle baş başa vererek tütün ziraat ve ticaretinin kalkınması hakkında bilgilerinden. ihtisaslarından ve tecrübelerinden mülhem 30 sa-hifelik mükemmel bir rapor tanzim edip hükümete sundular. Başbakan Ticaret ve Ekonomi Bakam ve diğer alâkadar Bakanlar raporu tetk(k edip noktal nazarlarını açıklamak İçin 24 saat vâde İstediler. 24 saat sonra sayın Bakanlar kendileri bizzat kongreye gelip raporun umumi hatlarını tasvip ettilderi.nl ve raporda tavsiye edilen tedbirlerle teşebbüsleri hükümetin görüşlerine uygun bulduklarını açıkladılar.
D»mek oluoyr ki İş ve iktisat âlemi artık kendilerini vesayet altında saymıyorlar. Diğer demokratik memleketlerde olduğu gibi bizde dahi iş adamlan ne istediklerini biliyorlar, ve kendi sahalarında yapılması liam gelen işler için hükümet zimnmdarlarile işbirliği yapmak vaziyetine gelmiş bulunuyorlar Eskiden zannolund'i-ğu veçlrBe, iş adamlarının ferde mahsus dar ve menfaatperest zihniyetle değil her şeyden evvel cemiyet ve memleket kaygusunu göz önünde bulundurdukları sabit olmuş, hükümet bu realiteyi takdir ederek ve memleketsever iş adamlarının deruhte ettikleri mesuliyete dayanarak yeni ve ihtisara müteallik husnsatta kendilerl-le işbirliği yapmağa hazır olduğunu açıklamıştır.
Tütün kongresinde hükümet mümessinerile iş adamlarının işbirliği sayesinde vücuda gelen yapıcı plân ve programı kuş bakışı bir nazar atfedilirse bu neticeden sevinmemek müstakbel gelişmeler hakkında îı-mit beslememek mümkün değildir.
Raporda pek veciz ve beliğ bir surette belirtildiği veçhile memleketimizin normal tütün İstihsali senede 60 milyondan lbart iken son senelerde İstihsal senede 100 milyon kiloya iblâğ edilmiştir. Bu fazla istihsal alâkadar iş adamlarilc mesul makamların işbirliği sa-
yesinde memnuniyet şekilde İhraç edilmiş bulunmaktadır. 1950 - 1951 ihracat mevsimi İçin elde bulunacak olan 36,000,000 kilo tutun için şimdiden 53,000.000 kilonun m üş terbi mevcuttur. Mütebaki 33 milyon tütünün sürümünü sağlamak İçin başvurulması lâzım gelen tedbirler raporda uzun uzadıya izah olunmşutur. Raporda Türk tütününün muhtelif memleketlerde maruz bulunduğu tehlikeler hiç bir tarafını saklamamak suretile açıklamakla beraber bu tehlikeleri önlemek Lçin müessir çareler gösterilmiştir.
Raporun mütalâasından anlaşıldığı veçhile Türk tütününü tehdit eden en vahim tehlikeler Almanyada belirmiştir. Senede memleketimizden 10 -15 milyon kilo tütün alan bu npühlm müşterimizi anormal , bazı ahvâl ve şeraitin teshile büsbütün kaybetmek tehlikesine maruz bulunuyoruz. Bugün işgal altında bulunan Alman müstehliklerine Virjinya tütünü çeşnisi aşılanmak tadır. Vaziyeti hazıra dolayısile ou memlekete ayda 500 bin kiloluk Amerika sigarası kaçak surelile sokulmaktadır. Almanya müstehlikleri pek uciız fiat-lerlc tedarik olunan bu kaçak sigaralara alıştırılırsa İstikbalde Almanyaya bîr yaprak tülün satmak mümkün olmıyacaktır. Fakat raporda gösterilen tedbirler tatbik olunursa tehlike önlenebilir ve bu eski müşterimiz eskiden olduğu veçhile senede 10-15 milyon kilo tütünümüzü almağa devam edecektir.
Raporda İngiltere, Amerika gibi diğer 20 mahreç memleketlerde dahi Türk tütününü tehdit eden daha başka tehlikeler vardır. Ve bütün bu tehlikeleri ortadan kaldırmak için çareler gösterilmiştir.
Raporda gösterilen çareler muvaffakiyetle tatbik olunursa Türk müstahsili ziraatı tahdit etmek mecburiyetinde buîun-mıyacak. senede 100 milyon kiloluk istihsal devam edecek ve bütün bu tütünler için müşteri bulunacaktır. Hükümet erkânı raporun münderecatını kendilerine mal ettiklerinden bu hususta muvaffakiyet sağlanabileceğini ümit etmek hayâl telâkki olunamaz.
İktisadi demokrasi sahasında görülen bu memnuniyet verici ■ gelişmelerden dolayı sevinclmi-zi glzlememekle beraber bu hususta şurada burada duyulan çatlak seslere teessüf etmemek elden gelmiyor. Bu çat-1 lak seslerden anlaşılıyor ki tüccara sömürücü bir menfaatperest nazarile bakan mahut zlh-nlvet henüz ortadan kalkma' mıştır. İşte bu zihniyetin henüz yaşadığını belirten tipik bir misal:
1 Kongrenin kapanışından iki
Yazan: TEKİN ALP
verici bir gün sonra bir Ankara gozete-sinde maruf bir yazıcının lm-zaslle şu satırlar maruf tâbirl-le beyaz üstünde siyah olarak
çıkmıştır;
•Zaten muayyen bir ticari kaygunun gayri resmi uzlaşma zihniyeti İçinde çalışmağı İtiyat edinip, piyasa zamanlarında müşterek hat, kaimesi kullanarak. ham tütünün lâyıklle değerlenmesine mâni olmayı başlıca kazanç metodu haline getiren yerli firmalar artık bir federasyon şeklinde birleşmeğe karar vermişlerdir. Fakat bu el ve sermaye ittifakının dahili piyasalarda tecellisi, maalesef müstahsile baskı, ve kıymetlere tahakküm tarzında olacaktır. Çünkü daha fazla ve daha garantili kâr temini prenslpinin tabii seyri bundan başka bir istikamete gidemez. Tüccarın hükümetten işlenmemiş tütün ihracına müsaade edilmemesini istemelerindeki mkusat da bu kayıtla tütün alış verişine, a-nahtan kendi ellerinde yeni bir kilit daha lakabdmek-tlr.» [1]
Muhterem yazıcı federasyonu «Müttefik tröst» diye vasıflandırdıktan, federasyonunun «sarahaten de hâkim bir rolle ticarî inhisara gittiği» iddiasını ileri sürdükten sonra şu neticeye varıyor: «Yaprak tütün ihracatını tesadüflere ve mesuliyetsin ellere bırakmaktansa devletin idare etmesi bile çlfçl hesabına savunulması haklı bir dâva mahiyetini kazanmıştır. Zira bu yapılmazsa «Tüccar Tekeli» muhakkak gibi görünüyor.»
Serbes ticaret erbabının memleket iktisadının manzumesine dahil olan zümrelerinin hukuk ve menâfLini korumak maksadile şuurlanmasını dile gelmesini teşkilâtlanmasını «Tekel» mânasına telâkki etmek, türcar Tekeli yerine Devlet Tekelinin ikame olunmasını istemek elbette sayın, yazıcının hakkıdır. Bu gibi kanaatlere hürmet etmek medeni terbiye İcabıdır. Bütün dünyada, ve en medeni memleketlerde onun gibi düşünen milyonlarca insan vardır. Bu insanlara her yerde sosyalist derler. Sosyalizm bayrağı altında yazı yazarlar, teşkilât kurarlar ve bu uğurda hattâ İnkılâp hamlelerine başvururlar,
Fakat biz bu satırları sosyalist olmıyan ve 27 senelik İktidar hayatında sosyalizme karşı en ufak bir müsamahayı göstermemiş olan partinin yayın organında okuyoruz. Ben aynı partiye mensup olduğum ve partinin devletçilik hakkındaki görüşlerini yakından bildiğim için sayın yazıcının yukarıdaki fikirlerini şahsi telâkki ederek kendisinin bu husustaki (Araası 1 nci «ahifedei
II] Ülus gazetesi 26/6'950 Feridun Osman Menteşeoğla.
(tatille Fransız Kabinesini kurabilecek mi?
Queuii!e bu işte en müsait vaziyette addediliyor
M. Quruiiie
Paristen gelen telgraflar. Fransız Cumhurbaşkanı Auri-ol'ün yeni kabineyi kurmak vazifesini eski Başbakan Queullle'e tevdi ettiğini, Çueuüle'un bunu kabul ederek bir milli birlik kabinesi teşkil için görüşmelere haşladığını bildiriyor. Cumhurbaşkanı bundan birkaç gün evvel de esld Başbakanı davet ederek yeni kabineyi kurmağa memur etmişti. Fakat Qneullle yaptığı temaslar neticesinde buna imkân olmadığını anladığından, verAen vazifeyi kabul edtmiyeeeğlni bildirmişti. Bu defa muvafık cevap vermesi ii-mltll olduğunu gösteriyor.
Filhakika bugün Fransada bir birlik kabinesi kurmak İçin Queullle'den daha müsait vaziyette kimse yoktur. Queuille, Radikal Partisine mensuptur. Bu partinin Mecliste 60 kadar mebusu vardır. Halbuki kabineye girecek Cumhuriyetçi Halk Hareketi, Sosyalist partilerinin kuvveti çok fazladır. Bu sebeple mantıkan yeni kabinenin bu iki partiden birinin lideri tarafından kurulması lâzımdır. Fakat bir millî birlik kabinesi kurmak hususunda ne Cumhuriyetçi Halk Hareketi, ne de Sosyalistler Radikal Partisi, bilhassa CJueuilie kadar müsait vaziyette değildirler.
Çueullle, Fransada sevilmiş bir adamdır, şimdiye kadar gürültülü işlere karışmamış, dalma dürüst hareket etmiştir. 1885 senesinde CoiTöze departunanı-nın Neuvic kasabasında doğan Queuille doktordur. Fakat kırk seneden beri doktorluğu bırakarak siyasî işlerle meşgul olmaktadır. Kırk sene evvel Umumî Meclis âzası ve Neuvic Belediye Reisi olan Queullle 914 senesinde mebus seçilmiştir. O zamandan beri her seçimde seçmenler büyük çoğunlukla ken- ,
dişine rey vermişlerdir.
Queullîe 1920 senesinde Ziraat müsteşarı olarak kabineye girmiştir. Bir sene sonra yeni kabinede Ziraat Nazın oldu ve uzun müddet İş başına gelen, kabinelerde bu mevkii muhafaza etti. 1930 da Sağlık. 1S31 de Posta, Telgraf Bakanı, bundan sûnra yine Ziraat Bakanı oldu.
tki sene evvel bir kabine buhranı baş gösterince Cumhurbaşkanı kendisini yeni kabineyi kurmağa memur «m işli. QueuUle*ün muvaffakiyetinin, sim hür fikirli, dürüst bir İnsan olması, mevki hırsı beslememesi. gösterişten kaçınması, sade bir hayat yaşamasıdır. Hususi hayatında muktesit davranması da halkın muhabbetini kazanmasını temin etmiştir.
Queuille'iin bütün hayatı eviyle işi arasında taksim edilmiştir. Çalışmadığı zamanlar muhakkak evinde, ailesi arasındadır. Başbakanın karısı, kızı ve bir oğlu vardır. Kızı evlidir, damadı avukattır. Evlerinde sık ak hitabet münakaşa:an olur.
Ouriıille. kırk seneden beri Neuvic Belediye Reisliğini muhafaza etmektedir. En çok sevdiği şey. doğduğu kasabada belediye işleriyle uğraşmak, va-tandaşlarlyle görüşmektir Neu-vic'e geldiği zamanlar herkes kendisini istikbale koşar, derdini döker. Başbakan bunları dinledikten sonra akşam üzeri va-tandaşlarlyle bir gazinoda oturur, birlikte şarap İçer.
Queuille'ün bir mazhariyeti de de Gaulle ile arasının pek iyi olmasıdır. De Gaulle hareketi başlayınca yanma ilk koşan Queuiile olmuştur. Bu sebeple birbirlerinin hatırım sayarlar. Bu defa tekrar İş başına gelirse de Gaulle’cülerden müzaheret görmesi çok muhtemeldir.
SARI DİVAN
Aşk ve macera romanı
Yazan: Valentin VVilliams Tercüme eden: Vâ-Nû t- Tefrika. Nî. 33 ■
Manderton. sözünün kesilişine ehemmiyet vermeksizin devam etti:
— Esasen bu ziyaretiniz ük sefer değildir.
Bunun üzerine, genç kız, yerinden sıçradı. Ayağım yere vu rarak:
— Yalan! — dedi. — Ben, oraya asla yalnız gitmedim. Port remin ne vaziyette olduğunu görmek için biraz uğramıştım. Fakat, ressam Quayre. çay İçmemizi teklif etti.
— Yatak odasında mı. bayan Dolores?
Manderton'un sükûnla sar-fettiğl bu sözleri duyunca, Do-Jores, ellerini yeisle kavuşturdu:
— Vallahi, insanı isyan ettireceksiniz. İleri sürdüğünüz fikirler pek müthiş.
Detektif:
— Ben, sadece olup bitenleri tesbit ediyorum, fikir söylemiyorum. — dedi.
— Yatak odasına girişimizin sebebi, su ısıtma tertibatının çırada bulunuşudur. Ressam Quayre'ın ayrıca mutfağı yok. Sabahlan kalkmak mecburiyetinde kalmaksızın çayını hazırlamak İstediğinden, tertibatım ona göre yaptırmış. Tabloya baktığımız sırada, su taştı, temiz birlikte bitişik odaya girerek çaydanı aldı.
Sustu. Küskün ve yaşla dolu gözleriyle detektifin asıl suratına baktı.
Polis âmiri, sert bir ifadeyle devam etti:
*— Sonra?... Sonrasını anlatın!
4 Kız, cevap verdi:
— Daha fazla soyliyecek bir şeyim yok!
Boulot, içeri girdiği andan beri kapının yanında sessiz bir şahit gibi duruyordu. Tatlı sesini, ilk defa olarak yükseltti:
— Sonra, siz, ikiniz yatak odasında İken atölyede bir gürültü işittinlzdl, değil mi? Ayak sesi miydi, İnsan sesi miydi, neydi acaba?
«Bunun üzerine ressam Qua-yre dedi ki:
«— Aman bizi burada görürlerse, kim bilir ne söylerler. Sizi benim yatak odamda görmesinler. Çabuk gidiniz. Burada kalmanız olamıyacak. Kapıdan çıkmanız imkânsız olduğuna göre, pencereden çıkınız.»
«Aşağı yukarı bu tarzda bir şeyler söyledi. Pencereden kendi atladı; sizin de atlamanıza yardım etti. İşte görüyorsunuz ya. küçük hanım? Polisler, hakikatler! nasıl öğreniyorlar.
Doleres, ağzı yan açık, dehşet İçinde Fransıza bakıyordu.
Manderton, yazıhanenin üzerinde duran zile basmak için lğildi.
Boulot, devam elti:
— Şimdi artık hakikatin bü-
tün levhası aydınlanmış bulunuyor. Ressam Qııayre, sizi bahçeden çıkardı. Küçük bulvara kadar götürdü. Orada İkiniz de durdunuz. Derken, randevunuz aklınıza geldi. Polo sahasına gittiniz. Ressam da geri döndü.
Kız, gözlerinin önünde beliren korkunç bir hayali silmek İster gibi, kollarını salladı:
— Hayır! — diye haykırdı. — Hayır, hnyır! Ressam Quayre, geri dönmedi, Doğru değil, doğra değil!
O sırada .kapıda bir gürültü oldu. Ressam Quayre, İki polisin arasında eşikte belirdi. Sevimli ve gürel yüzü pek ciddi, pek gergindi. îrl resmedilmiş kaşları, Dolores'! görünce çatıldılar.
Fakat, Dolores, onu görür görmez, kendini iskemlenin ü-zerlne bıraktı ve yüzünü elleriyle örttü:
— Aman Allahım! — diye haykırdı. — Ben ne söyledim! Ben ne söyledim!
XVI MAHUT SUAL
Genç kız, hıçkırıklarla sarsıla dursun. Manderton'un sert sesi duyuldu:
— Ressam bay Ou&yrel Ba-
yan Dolores İtiraf etti. Dün öğ- ( lcden sonra, saat dörtle altı arası, sizin atölyenizde imiş. Buna karşılık ne cevap vereceksiniz?
Detektif, artisti ciddi ciddi süzüyordu. Odadaki herkes gibi, ressamın ne diyeceğini o da merakla bekliyordu.
Dolores, birdenbire ağlamağı, kesti. Meyus bakışlarını Quay-re'oya çevirdi.
Kederi yüzünden pek soğuklaşmış ve herkesten uzaklaşmış bulunan Jlm bile o anda yeisini unuttu; delikanlının ne diyeceğini merakla bekledi. Yüzü kâh kızarıyor, kâh solgunlaşıyordu. Bariz bir ıstırap Içlndeyldk. Manderton'un yazı masası arkasında. poliste klmbillr hangi muvaffakiyetler göstermiş olan favorili, abus suratlı bir memurun resmi asılıydı.
Ouayre’ın nazarları, bir an, bu tabloyn takıldı; sonra, Man-derton'a ve Boulofya döndü. Bütün bu adamların kanunu temsil ettiklerini düşünüyordu. Ne suratsız, ne insafsız herifler. Yazıklar olsun!
Gayet donuk bir sesle;
— Büyüyecek hiç bir şeyim
.yok, hiç bir şeyim yok — dedi.
Manderton, lâkayt. yakasını gevşetti:
— Fevkalâde nazik bir durumda bulunduğunuzu düşünmüyor musunuz, efendim? Cürüm hakkında bildiklerinizi söylemeniz menfaatiniz iktizasıdır. Bunu, size hatırlatmak isterim.
Delikanlı elini alnında gezdirdi:
— Düşünmeme müsaade ediniz. Yediğim darbe pek ağır. Kendimi toplamam İcabediyor.
Manderton, avukat Oeorge'a bir işaret yaptı: yavaş sesle:
— Kardeşinizi ve bayanı götürünüz, mukayyed olunuz. — dedi. — Bilhassa kardeşinize dikkat ediniz. Çok muh taralı bir hâletirahlye İçindedir Kendisini evde yalnız bırakmayın.
Jlm, George’un arkasından 1 inatla yürüdü. Tıpkı âmâ gibi gidiyordu. Dolores, tam Quayre’ ın önünden geçmekteydi kİ. ileriye doğru bir* hamle yaptı; zarif ellerini uzattı. Fakat, kaba eller onun hareketini tamamlamasına mâni oldular. Genç kız, tek söz söyleyemedi Bir saniye süren bu hareketiyle, karşı tarafa cesaret ve aşk tel-
kin etmiş oldu.
Kapı kapanmıştı.
Quayre, ıstıraplı bir setle:
— Allahım, bana İmdat et!
— dedi. — Kendini iskemlenin üzerine tekrar koyuverdi.
Bir baş işaretiyle, Manderton, nöbetçi komiseri savdı. O sırada, Boulot, masaya yaklaşarak meslektaşının kulağına bir *ey fısıldadı:
— Ricamı unutmayınız dostum. Mektubu ona veriniz K.n-nuşncağmı göreceksiniz Eğer, arzu ediyorsanız, zarfın İçinde-kine evvelâ bir göz atın. Fakat, mektubu şu anda vermeh iniz. An. mühimdir.
Manderton. İstemeye istemeye ceketinin İç cebinde. Boulot* nun kendine vermiş olduğu zarfı çıkardı: açınca, parlak bir jnnm kâğıt üzerine yazjjnuf satırlara göz gezdirdi ve yurü-nü istihfafla buruşturdu.
Mektubu, bir İki saniye parmaklarında evirdi. çevirdi; Boulot‘ya şüpheli, şüpheli kaklı. Sonra, yazıhanesinden ayrılarak OMayreln yanına yaklaştı. Elini onun omuzuna koydu: ve kâğıdı uzattı
(Arkası var)
S&esimli l&ikâye
Havadan elektrik cereyanı istihsaline çalışılıyor
bir yamacın tepesinde, rüzgâr süratinin, dar bir geçitteki rüzgâra kıyasen daha üstün olduğu tecrübe ile sabit olmuştur.
Kulaklarıma inan sınıyordum. Bir müddet evvel bozuşmuş o». rfngnın Betty beni telefonla a-nyordu. ÂhlzeyL açarak kendiline sordum:
____ Btı numarayı aradı ( imadan emin misiniz? Betty. siv inisiniz?
Telefonun öbür ucundan şakrak bir kahkaha aksetti;
— Evet ben. Bettyynn. T* kendisi!
.— Bu. mucizedir, doğrusu dedim!
— Mucize olan nedir? diye •ordu.
— Hakikati sona söy üyeyim mİ Betty? Sesim duyar duy-
Derken birdenbire aklım başıma geldi. Kendisine beni aradığından dolayı duyduğum sevinci söylemek üzere İdim. Fakat bu fettan kadın kendisini sevdiğimi ve ona hâlâ zaafım bulunduğunu anlarsa halim harap t.
Betty mukâlemesine devamla:
— Ne diyorsun Peter? Sözüne devam etsene ayol.
— Ben mi? Bir şey söylemiyordum, yani bugün taşın ortacında bulunmamıza rağmen havanın güzel olduğunu soyliye-ecktîm.
Telefonun öbür ucunda sabır-«zhk ifade den bir ses aksetti. Fakat ben bir aptallık yapmadığıma seviniyordum, Kısa bir fasıladan sonra Bettynln sesi işitildi:
— Bırak bir tarafa bunları Peter. Beni dinle. Sen bn sabah bana bir kart göndermiş mlstn?
— Ben mİ? Böyle bir şeyden hiç haberim yok.
İçimden bir bu, eksikti, diye •öylendim.
Betty devam etti:
— Biri bu sabah bana bir kart göndermiş de...
— Sana kart göndermek ak tamdan bile geçmedi, cevabını verdim
— Niçin? Yoksa bana hiç b-hemmiyet vermiyor musun?
Besime ciddi bir ton vermeğe çalışarak:
— Hayır, böyle bir ite uöyle-mek istemedim, BettyI Kartpostal göndermek hiç hoşuma gitmez de...
— Fakat kartlar, benim hoşuma gidiyor Peter! Bana gönderilen kartpostal da barikulâde bir şeydir. Beraber çay İçersek kartı sana gösteririm!
Kartı görmeğe hiç hevesim yoktu Fakat anlayacağınız veçhile. Bettynln teklin işime yarıyordu. Çünkü onu seviyor ve barışmak İstiyordum,
Bir pastanede buluşmak lç'n ■telestik. Orada bütün arkadaşlar toplanıyorduk. İçeriye girdiğim zaman Betiye kart göndermesi muhtemel arkadaşlardan birinin bulunup bulunmadığım anlamak için etrafıma bakındım. Orada arkadaşlardan Joe, Bazıl ve Jak bir masada otamıyorlardı.
Evveli Joe'yi iskandil ettim ve lakayt bir tavırla »on günlerde birine kart gönderip göndermediğini sordum;
Joe
— Karpoctal göndermek Lçto vereceğim para He bir eln içmeği tercih ederim. Ben paralarımı havaya atmam dostum cevabını verdi.
Aynı suali Bazile de sordum: Basil gayet ciddî btr sesle:
— Beni dinle donum dedi! Ben bir badına vuruldum mu İdi? Onu bir köşeye çeker, kolumu beline dalayarak kendime doğru çeker vr kendisine ne ■öylıyec»k-em doğruca kulağına fısıldanın. Böyle İşler için kartı vasıta olarak kutlanmak Adetim değil.
Jak da kendisine sorduğum ■uaie şu menfi cevabı verdi:
— Bana bak urkadaş! Ben ÇöktanbCri. bu gibi ahda Ilıktan bıraktım. KacLnlaria, hiç bir alâkam kalmadı. Eski maceralara da yeniden atılmağa, rahat ve huzurumu kaçırmağa hiç niyetim yoktur Ben çocuk değil, aklı başında bir erkeğlmdir. Böyle şeyleri, yeni heveslilere' aor.
Jakıan da bu cevabı aldık-
Ingiltere’de yel değirmenleri vasıtasile elektrik kuvveti elde edilmesi için tecrübeler yapılıyor
tan sonra masasından kalkarak pastahane kapısının yan köşesindeki masaya oturdum ve Betty'yl bekelmeğe başladım.
Kapı açıldıkça, kalbim topluyor, Bett/nln gelip gelmediğini »ninnini İçin başımı çevirip bakıyordum. Saniyeler, bana saat gibi uzun görünüyordu Bekliye bekliye hal oldum.
Nihayet Betty çıkageldi. Vücut hatlarının güzelliğini bütün haşmetiyle gösteren gayet şık ve zarif bir elbise giymişti. Göğsüne kırmızı bir gül takmıştı. İri yeşil gözleri, kendisini beklediğimi görmekten doğan sevincin aleviyle parlıyordu.
Nezaket İcabı derhal yerimden fırlıyarak kendisini karşılamağa koştum. Gûlümslyerek bana elini uzattı.
Köşedeki masaya giderek karşı karşıya oturduk.
Evine kendisini ziyarete gelmiş olan bir arkadaşı yüzünden beni fazlaca beklettiğinden dolayı özür diledikten ve mutat ■özleri teati ettikten sonra el çantasını açtı ve o sabah almış olduğu kartpostalı çıkarıp bana azatta.
Kartın üzerinde kucaklaşmış İM gencin başları üzerinde elinde ok tutan ve aşk fiâhını temdi eden bir çocuk resmi vardı. Resim, meşhur bir ressamın tablosundan kopye edilmişti
Kartpostala Mr göz attıktan sonra boş tarafına yazılmış ■özleri okumadan Betty*ye İade ettim ve sesime tstihfaf-k*r bir eda vermeğe çalışarak:
— Bahsettiğin barikulâde kart bu mu? Bu, basit bir aşk sahnesini gfctermekten başta bir mâna ifade etmiyor, dedim
Betty, inkisara uğramış bir eda Ue cevap verdi:
— Galiba ağzından çıkam kulağın işitmiyor Peter! Bu, aşkın harikulade btr temsilidir. Sen aşk Tanriçesl Afroditin oğlundan bahsedildiğini Wç duymadın mı?
Bu suale aynı alaycı eda ile cevap verdim:
— Ben aşk ilâhını tanmm, hem de çok iyi tanırını. Bu romantik gençlerin hayal mah-[ sütüdür.
| — Sahi mi?
' — Tabii sahi* Artık yaşadığımız asırda böyle hayal mahsullerine kimsenin kıymet ve
i ehemmiyet verdiği yok Betty!
— Bugün «kim başında değil Peter! Sen aşkı inkâr edebilir misin? Yoksa beni kızdırmak için bunları söylüyorsan lş değişir!
Betty'nin kasden söylediğim bu sözlerden üzüldüğünü, sevimli çehresinin renkten renge girmesinden alıyordum. Üzüldüğünü görmekten elem duymakla beraber, oyunumu sonuna kadar oynamağa ve ona karşı beslediğim hisleri açığa vurmamağa, onu kendlma râm etmeğe karar verdim.
Betty, fikrimden geçenleri sezmiş olacak kİ beni uzun uzun süzdükten sonra:
— Görüyorum kİ Peter dedi, seni görmlyelldenberi, hislerinde ve anlayışında toanıJmıya-cak değişiklikler vuku buldu,
— Bu görüşün hiç de doğru değil, değişen ben değil, sensLn Betty!
— Bu münakaşayı bir tarafa bırakalım Peter! Bak kartpostalı gönderen meçhul adanı bana neler yazıyor, okuyayım mı sana!
— Oku da bakalım ne cevherler yumurtlamış!
Betty kartın arkasını çevirerek okumağa başladı:
«Meleğim, ebediyen seni seveceğim. Kalbim dalma senin olacak ve yalnız senin için çarpacak».
Betty. bu satiri an okuduktan sonra yüzüme bakarak sordu:
— Bu güzel sözlere ne dersin Peter?
— Borjuvalann okuduğu romanlardan kopye edilmiş hurcı âlem sözler! Bunlan mı beğendin Betty?
— Ne ulvi hisler, insanın kalbini titreten n« güzel »bateri
Genç kadın, bu cevabı verdikten sonra ısrarla gözlerimin içine bakarak sordu:
— Peter. bu kartı bana göndermediğinden anin misin?
Nç cevap vereceğimi bilmiyordum. Onu üşmemek İç in dolambaçlı btr cevap verdim:
— Şayet bu kartı ben göndermişsem üzülecek misin?
Betty güzel başını sallıyarak ve tatlı tatlı gûlümslyerek:
— Bayır, flzûlmlyeccğlm. Bilâkis sevineceğim, dedi
— O halde hakikati itiraf elleyim, kartı ben sana gönderdim!
Betty geniş bir nefes alarak:
— Sana çok teşekkür ederim Peter! Yanık gönlüme su serptin. İstediğin oldu, mukabelesinde bulundu.
Ondan sonra ne olduğunu bilmiyorum. Yalnız İkimizin de barışmaktan sonsuz btr sevinç! ve saadet duyduğumuzu hatır-lıyorıun. Sanki pastalıanenln )
kvv-
Bundan bir asır kadar evvel yeldeğimenleri, İngilterenin doğusu, Hollanda ve Danimarka gibi bu tesislere uygun memleketlerin manzara bakımından tipik bir hususiyetini teşkil etmekteydi. Kömür ve buhann İstimali, hububatın övütülmesi-nl modem bir endüstri haline soktuğu zaman .evvelce bilhassa bu lş İçin kullanılan yelde-ğlnnenlerinln modası geçmiştir. Bununla beraber son zamanlarda yeldcğirmenlerine karşı ilgi yeniden canlanmıştır, takat modern bir şekilde... Bir çok memleketlerde yeldeğir-menlerlnln bir muharrik kuvvet kaynağı olarak kullanılmasına çalışıl maktadır. Rüzgârın kuvvetinden elektrik İstihsali İçin pratik bir şekilde faydalanmak ve bu suretle ücra kesimlere elektriğin sağladığı modern konfor vc İstimalleri teşmil etmek mümkün olacak mıdır? Girişilen tecrübelerin muvaffakiyetle neticelenmesi halinde, muhtemel olarak şimdi esasen mevcut elektrik şebekelerinin de takviyesi imkân dahiline girecektir.
Büyük Britanyada yapılan denemelerde elektrik cereyanı İstihsali İçin rüzgârın kuvvetinden pratik şekilde faydalanmanın mümkün olduğu tesbit edilmiştir Rüzgârın sağladığı kuvvetle, yılda 3 milyon ton kömürle elde edilen elektrik kudreti istihsal edilebileceği tahmin olunuyor. Bununla beraber, geniş ölçüde tesisler kurmadan evvel bu yolda en esaslı araştırmalar yapılması lüzumu aşikârdır. Bir çok meteorolojik ve diğer faktörler hakkında yapı-
yanan ampulleri, bin misil
vetlendlrilmlş... Her tarafı aydınlık görüyordu i:.
Kıraathaneden barışmış olarak çıkarken Betty ye dönerek: I — Her halde bu kart işini
gördü, dedim,
Betty, sevinçle başını sallıya-rak:
— Evet. Bizi barıştırdı, mukabelesinde bulundu.
— Bu kartı sana göndermekliğim harikulade btr buluş değil mİ?
Genç kız, bu sözlerim üzerine kahkahaları koyuverdi:
— Bu kart meselesinde istuc etmene lüzum yok. Sevgili Peter'clfilm, Bu kartı ben yazdım ve kendime ben gönderdim.
Betty'nin bu cevabından dona kaldım. Demek o. benimle barışmak İçin bu kartpostal oyununu lertlbetmlşti.
Genç kadının evine varıp, merdivenleri tırmanırrken tahteşşuur bir kuvvetin şevkiyle I birbirimizin kucağına alıldık. Bu lan etüde dayanan rapor, bu sıcak buseler, barıştığımızın bir yolda kaydedilen terakkilere teyit nişanesi İdi. esaslı surette yardım etmiş ve
Çeviren: A. HİLÂLİ yapılması gerekli daha etraflı
araştırmaların nelerden ibaret elde edilebileceği anlaşıtmakta-olcfuğunu belirtmiştir. dır. Kayıtların tahliline göre.
Rüzgârdan faydalanmaktaki İngilterede bu bakımdan en başlıca güçlük, esiş İstikamet ve müsait kesim balı sahili ûze-kuvveiinln sık sık değişmesidir. rLndeki bölgelerdir.
Bu İtibarla kurulacak tesisler Aynı tarzda, bir yeldeeirme-için rüzgârın muntazaman es- : ninin kurulacağı mahalli en Uği mahaller bulmak esastır. büyük İhtimamla seçmek su-
Rüzgâr kudretini kullanmak reliyle munzam kudret elde e-meselelerl ilk nazarda görün-1 dilebileceği müşahedelerle an* düğünden çok daha müşküldür, laşılmıştır. Muntazam iıihinait Aynı zamanda, asli kuvvetin ve ya rüzgârın tabiatiyle bedava olmasına mukabil, tesis ve teçhiz masrafları bu cins muharrik kudret kaynaklarının olağanüstü derecede ağır olacağı, ücra ve münferid kesimler hariç, diğer mahallerde ancak gayet vâsi tesislerin İktisadî olabileceği neticesine varılmıştır. Büyük vc küçük tesisler arasındaki tasarruf farkı dikkate şayandır.
Meselâ, yılda takriben 1,000 kilovat cereyan temin eden küçük bir yeldeğlrmenl bir kilovatı 4 pensten ucuza istihsal edemezken, 5000 kilovat kapasitesindeki bir tesiste, kilovatın maliyeti çok daha ucuza mal olmaktadır.
Büyük Brltpnyada rüzgârın kuvvetinden faydalanmak imkânları hakkında girişilen İncelemelerin en esaslı bir kısmını, memleketin muhtelif kısımlarında 8 istasyonda birden yapılan meteorolojik bir elüd teşkil etmektedir. Bu etüd yıllardan-beri tutulan kayıtlara dayanmakladır. Fizik kaidelerine göre, rüzgârın kudreti, süratinin mikâbına bağlı bulunmaktadır. Meselâ saatte 20 mil süratle esen bir rüzgâr 10 mil süratindeki bir rüzgârdan 8 misli daha kuvvetlidir. Bu bakımdan, en iyi neticelerin, rüzgârın süratinin vasat olduğu mahallerde |
Tetkikler neticesinde, tanzim edilen raporda, yeniden yelde ğlrmenlerl kullanılmasının, dünyanın hâlen maruz bulunduğu muharrik kuvvet darlığını gidermekte önem» bir rol oynıyscağı belirtilmiştir.
İngilterede bu gibi tesislerin büyük tutulması lâzım edecektir- Aynı zamanda raporda, bu tesisler için en uygun bölgenin batı sahili civan olduğu kaydedilmiştir. Diğer memleketlerde de, ekonomik işletme bakımından durum tabıatlyle aynıdır. Tesislerin, iktisadi o-laeok kadar geniş tutulmam ve tesis mahallerinin tesis şartlarına göre seçilmesi lâzım gelecek tir.
Böylece. yakın bir gelecekte yeldeğlrmenlerinln yeniden bazı memleketlerin manzara bakımından hususiyetini teşkil etmeleri mümkündür, Fakat bu tesisler, gözün alıştığı tahla yeldeğtrmenlerine benzımiye-cektlr. Modern yeldeâinnt-nleri çelik ve madenden yapılacak ve çarklar, rüzgârın tesiriyle pat pat vuıan yelken beziyle kaplı olmıyacakhr Bunlar daha ziyade dev bir uçağtn pervanelerini andıracaktır.
Paris’ten Baygun’a giderken kazaya uğrayan uçağın yolcularından 1 k*şi kurtulmuş, bunlar Paris'e gelmişlerdir. Yu-ı kanda ikinci pilot bendtenu kargUayuS* alteta erkanı orasında görülüyor.
Amerikada atom casusluğu tahkikatı İlerliyor Son ..inler sarfında David Greenglasş adında eski bir çavuş tevkil edilmiştir. Bu adam Yeni Mekstkada Los Alam.ı- atom lâboratuvur. lannda çalışıyordu. Yukarıda tevkif edile ıd polis muhafazasında mahkemeye ga'.urulurken görülüyor.
ŞÇİ A-RAVANLAR
MUREBBIYE ARANIYOR — 6 ve 3 »aslarında UU çocug» bakına* Üzere. Alma uçabilenler tercil» edilir. Taksim CmuhurlyM C. Beter Ap. No. 8.
9«
REKLÂM EKİBİ BAYANLAR ARANIYOR - - Reklâm islerinden bilil «W Anlayan bayanlara çok acele İhtiyaç Vardır. Lütfen Cagologlu Nuru asma-niye ead No 9 kal l de Kredili Yapı İnşaata müracaat. 994
YAZISI DÜZGÜN — Hesabı kuvvetli. ambar defterini tutmasını bilen UboratuvArde çalınacak, bayan bir isçiye Ilı Uy aç vardır İsteyenlerin Pangnltı İsmet eczanesine müracaatları. »fü
BUZ DOLABI — Kasap ve lökAb-iocılara. General Elektrik ntaTka 175 boyunda. 130 eninde, as em derinliğinde hali taslı jette buz dolabı 1200 liraya ncela satılıktır. Adrc*: Beyoğlu KalycncukuHuk Cad. No. 133 Hayrattln’e müracaat. OM
VAUXOLL MARKA — Çok iyi vaziyette bir taksi acele satılıktır. Her gün saat 13 ten 18 ya kadar 83988 de bay Pat'a müracaat 11 — 5
SATILIK PİYANO — Yarım çapraz İyi bir Fransız piyanosu ehven rintle satılacaktır. Ca^ulııflu Arifi Pa;a sokalı 1 No. ya müracaat. 10 — 1
SATILIK JEEP — BC}ikUS Sair Nedim Cad. 63 Tel: 84135. 8 —
SATILIK KÖŞKLER — KOçOksu çayın kar5’Bln*,a piâj iskaUlne Uci dakika. AnadoluhU.ırı iskelesine beş dakika mesafede T7, 79 No. lı Ahmet paşa köşkleri bej dönüm bahçeleriyle satılıktır. İsteklilerin her pır ar günleri on dörtten yirmiye kadar 77 numarada sahiplerine müracaatları.
14 —
SATILIK UCUZ ARSALAR — Ko-camustafapaşada leritoz elektrik ve vesaite çok yakın ’müfrez birer evlik arsalar acele satılıktır. Sirkeci üçdl-rektl han No. 10. Müracaat: Her gün saat 14-18. telefon: 23SCS. 998-3
HASTALIK DOLAY18IYLE ACELE SATILJK DÜKKÂN — Kadıköy Alti-yol ağzında tuhafiye, kırtasiye, pul ve Tekel maddeleri satan l« No. B dükkân, içindekilere müracaat.
SİS
AYAKLI MAKİNEDE DİKİŞ BİLEN BİH KIZ ARIYORUM — Müracaat: Beyoğlu istiklal caddesi 354 Ayhan kat 2. No 9. Korseci Sara Ptıez
BAYAN ARANIYOR — Bürosu da otluna bnkabilmeb. dâimi kalabll-metldlr. Fransızca, eski Türkçe bilen.
Unl. Beyoğlu. P. X. 2257 bildirmesi
9 - t
DIKKAT - İpotek isteyenlere ta vassııt eder. Emlâk, arazi alım satımı İle vekâlet İslerini kabul eden her kesin İtimadını kazanmış olan Suhulet Emlâk Zarif Özalp Beyoğlu 00-yükparmakkspı kösebas' No t Telefon: 42306 4113—3
LİSE MEZUNU DAKTİLO BAYAN ARANIYOR - Referans verir bir daktiloya ihtiyacımız vardır. Dr. Halil Sezer Karyola ve Madeni Eşya fabrikası Sirkeci Salkımsöiüt Dcmirkapı Cad. No T. 13 —
SATILIK ATÖLYE — İçinde yeni
Avrupa presleriyle teferruatı, her !*-»İsalı Lamam atölye devren seyahat dolavıslvle satılıktır. Akjamda De-mlrls rümuzuna. 918 - I
ACELE SATILIK — Kozyatagında fevkalâde manzaralı 1 oda içi tamamen yağlı boya bir villâ ayrıca bir bahçıvan odası İle ahır binası 8350 metre kare baj Ve m illi telif yemiş ağaçları. Müracaat: Kozyatalh Kaya-sultan sokak No. 23. IS —
ABSA FİATİNE SATILIK YENİ KÂCTR BOS EV — Beyoğlu Yenişehir Vljneel sokak 0. Bir katlıdır Bir oda, mutfak, hamam, vesaire. Elektriklidir. Müracaat aahlbine: Lûtfl Güzel. Mey-va hâlinde D numarada. Telefon: 23314
993 - I
MEMUR ARANIYOR — Muamele takibi ve tahsilat İşlerinde günde 3-4 saat çalışmak ve 3000 lira nakdi teminat vermek sortiyle 150 şer lira dnr 4W6 ve 11 den sonra Sirkeci Yalı köşkü Cad. No. 76 han, kat ve No. 2
SATILIK KÖŞK - KOçükSuda mi. elektrik, fevkalâde manzara, iki katta bej oda. Bir kat boj teslim. Numarada köfteci Sabri'ye müracaat.
925
KİRALIK YAZIHANE - Bir, İki Ve üç odalı İçice ve 25» metrelik bir salon Müracaat Galata Veli Alemdar hanında 318 numaraya
183 - 26
HASTABAKICI v« HADEME BAYANLAR ARANIYOR-Caüaloâlu Sıhhat Yurduna müracaattan. 35 —
SEYYAR SATICILIK YAPABİLECEK FAAL GENÇLER ARANIYOR — Kira ortak edileceklerdir. Kefil vermeleri şarttır. Taliplerin Galata -Poşu kutusu 1885 e acele yazmaları.
3- Al^l/VU sati vk(e;ya)|
İNŞAATÇILARA MÜJDE - Harbiye Valikonağı Süleyman Nazif sokanındaki konak yıkılmaktadır. Binana demir akşamı. Marsilya kiremidi, çıralı doğrama kapılar, çerçeveler, bur-lu camekfln. banyo takımıyle her türlü kereste Satılıktır
98K
KELEPİR SATILIK DOKUMA MA-
KİNESİ — Çok az kullanılmış Tafsilât için Yenıposlane arkası Baker han 39/1 e müracaat. 981 — M
BOĞAZ İÇİNDE TAKSITLL! ARSALAR - Kanlıcada iskeleye dört dakikadan İtibaren mülrez arsalarımızın dönümü (iç yüz lira peşin ve İki bağlanmıştır Peyin dönümü bin II-fadır. Saat î - 14 Galata Yemljçl Haşan sokağı fKaraköy fırını sırasında birinci sokak! 11 No. Iı majarava müracaat telefon 42270. Geçen sene satmadığımız kıyımlar da dönümü üç bin liradan satışa çıkarılmıştır Akşam 20 - 22 telefon 80159
856 —
BOĞAZIÇINDE SATILIK APARTL MAN — Büyilkderenln havadar verinde cephesi Piyasa caddesi asfaltında arkasında cam manolya ağaçlı bahçesi olan dört daireli her dairesinde düt - bej büyük odası bulunan yeni muntazam mutfak banyo tesisatını havi aparlıman tamamen ve dört kt$i beraber olarak her dairesi Ayrı ayrı satılıktır. 44969 telefon numarasından pazardan maada Schanın
GAYET İYİ KULLANILMIŞ - Bir adet Amerikan rUNDERVVOOD- mar ka Türkçe UblStörlü büro yazı makinesi satılıktır. Müracaat: Sullau-hnmam Kalırcıoglu han kat S. No. 14 45 — 2
FHIGIDAİRE SOĞUTMA HAVU ZU - LÎO ve 230 voltla çalışır yepn ni vaziyette satılık Suadiye Saçkîn-bakkal Herşcy Pazar, 47 - 2 |
948 LÜKS PAKARD — Yem v.-ı:l-yelle, radyolu. 23.M>6 Km. yapmış. Pang.ıln Tepeiistü Varol Garajı.
13 - 3
18 KİŞİLİK KAPTIKAÇTI - 937
model Commer. Ayrıca Harley Da-vidnotı saytknrlı. üsten süpap moto-sikici satılıktır. Müracaat: Taksi-n Billurcu sokak LOlcs garaj. Tel: 44352
Mİ
aranması. 974 - s
SATILIK ARSA — Beyoğlu, Tarla-bajı Gölbaşı Elma sokak 15 No. 4,30 yüz, 14.50 derinlik Üç kala müsaadeli Müracaat telefon: 43337. Boyacı: Yosif. Z7 ____ $
SATILIK ARSA — Nişanlan, Teşvikiye caddesinde Boğaz ve Marm.ı-raya fevkalâde tnanzasah Büyük opartımana elverişli 374 m?. Müracaat: Beşiktaş Nüzlıetlye caddesi No. 51 e. 33 — î
CİHANGİRDE SATILIK ARSA — Cephesi 9.10 metıe. derinliği Jıj.ıO metıe deniz görür dört kata müsaadeli. Müracaat Yeni postahane karşısında Velorn han kahvecisi karabet e
37 — 2
KELEPİR ACELE SATILIK APAR-TIMAN - Beşiktaş Çırafian caddenn-de kargır beş katlı 2 katı bo; tealim, Beşiktaş: Kılıcall Mescit sokak 3 No. Sükrüye müracaat. 41—2
' SATILIK BETONARME EV —
SATILIK OTOBÜS - 1946 model 6 oda. su. fşnz. eleUHilt havuz. ■ır.ı-Sevrole marka 30 kişilik cok iyi va- çalı bahçeli deniz görür üç katlı r.lyetle uır otobüs ut,İlkin 24732 Fallh Halıcılar caddesi 22 Aynı yere No. ya telefon. 909 - a müracaat- 39 —
■lllllllllllllll in lııılıııtımıııımııııııınıı mı limiti ınıııııııııııııııtıııııııııııııııııtıııııııııııııııııııııııııııııııiiiıı
Amerikan otelciler kiralının oğlu Conrad Hllton ile evlenen tamumu; sinema yıldızı Elizabeth Taylor kocaslyle bir-■‘Ücte Paris’e gelmiştir, Yukarıda karı koca otellerinin balko-"vuadan Paris’i seyrederken görülüyorlar.
BOŞ TESLİM SATILIK EV — Dört oda aparlıman tgzrııula. büyük bahçeli. terkoslu. elektrikli. Nişantaşı. Mc-ruUyet, AkklrmapH sokak No 10. içindekilere ötlcdcn sonraları müracaat. 17 — 1
SATILIK ARSA — Kumkapıda tam istasyonda, köşe bası, küçük, fakat külfetsiz büyültmeye müsait çok yerinde bir aı*sa pazarlıksız isoo liraya satılıktır. Kum kapı. postane karşısında tütüncü Nersese müracaat.
ACELE SATILIK EV - Üç Oda, bir döulim güzel bahçe, terkos. elektrik, havagazı. Göztepe istasyonuna bir da-klka mesafede. Göztepe İstasyonunda İsmail Çaglıyana müracaat.
ACELE SATILIK EV — Sultanahmet civarında Dizdarlycde 1 kat. İS oda. bahçeli, havuzlu. elektrik, terkos. havagazı, ve fevkalâde nezareti olan ev satılıktır. 24732 No, telefon, oıo — ş
SATILIK AHSA — BUyükdere Sarıyer asfaltında deniz kenarında fevkalâde manzaralı iki villâ veya iki aparlıman İnşasına elverişli arsa 25000 liraya acele satılıktır. Beyoğlu istiklâl caddesi 153/1 Kemal Işgüden'e (Alacam! tramvay durağı karşısında) 988-1
HAZIR TEZGÂH — işlek mevkide üstünda bir odası bulunan tuhaflya dükkânımız azimet dolay ısıyla ehven şartlarla devren aat ılık tır Müracaat: Üsküdar Hâkimiyeti Milliye caddo-«I 107. 49 — 3
DEVREN SATILIK BÖREKÇİ FIRINI — Bej5r.1t Yeniçeriler eadde-ainde 194 No. lı gayet İşlek fırın mazeret dolaymlyln bütün tefcmıatlyle Milliktir. Aynı adrese müraraat.
SATILIK ARSA — Bir tarafı deniz, bir tarafı demiryolu He hudutlu denize 700 metre cephesi olan 44,MO mctremurabbaı mühim bir anu satılıktır. btekHIerirL Gal,itada Karnköy Palas üçüncü katta 13 No. da avukat Baki Tan a mürjcuaUari- 44 — S
KtRALlK DAİRE — Nlşanl«5U>da Cüzclbahçede Hacıefendl sokağında kullanışlı üç odalık bir daire kiralıktır. Ayni Sokak l.-ı «40* No. ya mU-racaat edilmesi. Telefon- «83350.
ACELE SATILIK EV 6 oda. iki ayrı bölük çarşıya iki dakika Müracaat yeri: Üsküdar Top t aşı caddesi 137 sayılı Söğütlü Kahvesi İle Ut sa-
KİRALIK ODA — Kibar ve sessiz bir aile yanında kiralık mvble oda. Şişli Bamontl Sagdlç sokak No. 14.
25 —
CİHANGİRDE — Denize nazır 9 metre cepheli 172 metre karelik iki ayrı »ısa makul flatle satılıktır. Saat 11 ilen 14 e kadar 25743 telefon nu-
BÜYÜKADADA — Karanfilde İmardan müsaadeli arsalar satılıktır. Galata Sermct han No 5 Tel: 44541 Bü-yukada Yeni Ankara PastalıanCSl. Tel:
ARNAVUTKÖY — Ceviz sokakla dört numaralı deniz gören manzaralı iskeleye, tramvaya ıkı dalcitka beş odalı konforlu ev bos teslim acele satılıktır. İçindekilere müracaat.
959 - 7
BEYOĞLUNDA — İngiliz Sarayı civarında. 7 odalı ufak bahçesiyle kârgir *v Satılıktır. Her gün cumartesi ve pazardan maada akşamlar1 saat 7 "i - 8 arası Beyoglunda Hava sokak Kartal Apt. No. 17 2 Müllere müracaat. Mutavassıt kabul olunmaz.
KİRALIK APARTIMAN KATI —
4 odalı, banyo, sıcak su, kalorifer, um konfor açık teras Spor sarayı karşısında manazrası Kırkulesl. de-nlz. Telefon: 21792 Nâzım. 990
SATILIK RADYO, ELEKTRİK DÜKKÂNI - Takım ve mallarUe birlikte kapital kabul edilir. Akaamy Ordu caddesi No. 292 Müracaat aynı yere,
23 - 1
TUTUN. PUL ve MİLLİ PİYANCO -Ijlek köşe bir dükkân devren satılıktır. Müracaat: O umarı bey Halâskârgazl cad. 243/11. 989
SATILIK ECZAHANE BİNASI — Beykoz Fevzlpaşa caddesi 43'2 yeni ecıahane olarak kullan ila ti bina Üe yanındaki etrafı çevrili arsa »anlıktır. Müracaat: 24111. 20 —1
KİRALIK apartiman — Ankara caddesinde muşamba döşeli, banyolu vc telefonlu uç odalık bir apartiman dairesi kiralıktır, Cataloglu yokuju No, (o u Hakkı Sunala müracaat.
sı —
KİRALIK BODRUM KATİ — An kara caddesinde her işe elverifll İki katlı bir bodrumla bir bahçe kiralıktır. Cagaloglu yokuşu No. 40 fa Hakkı Suna la müracaat. 52 —
BEYOĞLU — Ingiliz sefarethanesi arkasındaki asfaltın üstünde taksimatlı ve aparbmana çevirmeye elverişli kirglr ev satılıktır. Talip olanların 42396 ya telefonları. 31—4
3- KRRİKj
ALMANCA DERSLER - Üniversite, orta, lise talebelerine, mühendislere, doktorlara ve ticaret adamlarına Alman hoca tarafından verilmektedir İkmale kalanları muvaffakiyetle yetiştirir. Mektupla Taksim, Hocaza-de sokakta No il kat jde öiıetmene 1770
KİRALIK DAİRE - Sultanahmet Yüksek Ticaret okulu arkasında Marmara ve Adalara fevkalade manzara ve havalı 3 odalı bir daire senelik peşin kiralıktır. Nakhbent Çavırotlu sok. No. 14 de müracaat 9R7
BOSTANCI — Içcrcnköy asfaltı Cınırdıbl mevkiinde 12 parça müfrez ayrı parça halinde satılıktır. Müracaat : Galata Gümrük sokak Yeni han 2». Telefon: 42291. 22 - I
SATILIK — Fcnerbahçcde vapur is-takil üç kat. İçi dışı y»81ı boya vc muşamba döşeli dokuz odalı (170) mî. bahçeli boj teslim. Kalamış İskelesi sokak No « içindekilere müracaat.
956
KİRALIK YALI — Kin.altad.ida Thobilyelt müstakil aparlıman katı. Telefon: 411S9. 999 —
KÖŞEBAŞt KARGIR EV - 1 oda altında dükkânı ile 12 bin liraya acele satılıktır. Cihangir Susam sokak 39/41 Müracaat Kapalıçarşı Kalpakçı-larbaşı No. 46. 3—1
SATILIK EV — Emirgan Koru karşısı, manzaralı, havadar 6 oda. 2 sora, 2 uşbk. bit dönüm bahçe, elek-ilik, terkos. kuyu, Emirgân asfaltında. boş teslim Her gün görülebilir Dogıu Muvakkit Cad No 84
KİRALIK KÖŞK - Bebekte Küçük Bebek Caddesinde 28 numara dört bahçe, içindekilere müracaat ' 985
KADIKÖY — Yasa caddesinde pa-tac İçinde cephesi geniş, altında bir kıraathane, üstü dört od* kâglr ev
9B2
CAMLICA - Altunizadc Yusufpaşa köşkü arkasında tramvaya İki dakika
SATILIK EV — Sumatyada dört lım yarı ahşap 8000 liraya satılıktır. Gazetemizde (M D.» rümuzuna mura-caat. 992
KİRALIK KAT — Suadıyedc tren İstasyonuna iki dakika çok kullanışlı ve konforlu üç oda. banyo senelik verilecektir isL-uyonda makasçı bay Ismailc müracaat. 969
ÇİFTEHAVUZLAR DENİZ KENARI KİRALIK KATLAR — Beşer Malı lam konforlu pIJJ ve manzara, Öğleden sonra telefon- 69196 962 -
BOĞAZİÇfNDE YENİKÖYDE ACE LE SATILIK ARSA - En iyi mevkide İskeleye yakın bir tarafı deniz, diğer larafı cadde. Müracaat Deleon Galata Astkurazlone han. Tel 80528.
İ6T
Devlet Tiyatrosu sanatkârları
Şeltrmize Selen Devlet Tiyatrosu sanatkârları
Meşhur komik Lüurel bir kaç gün evvel Paris’e gelmiştir Kendisini karşılıyanlar arasında arkadaşı Hardy'de vardı. Laurel trenden inerken yüzüne bir maske takmıştır. Yanında bulunan diğer sekiz on kişi de aynı maskeleri taktığından Laııre] arkadaşının kendisini tanıyıp tanımıyacağmı anlamak İstemiştir.
Hardy, trenden inenlere bir bakmış, sonra Laurel’i tanıyarak, yukarıda görüldüğü gibi, derhal arkadaşının maskesini kaldırmıştır.
KtRALlK — Elektrik tevki», gar. kalorifer, tekmil konforu cami bahçe ortasında Marmüraya hâkim nezaretli 5 odalı kat kiralıktır. Sultanahmet Yenllorun sokak No. 17, 32—4
BULUNMAZ FIRSAT — Be> oğlunda bin liralık sermaye ile ayda 3t» -400 lira kaaancı olan ınagoza acele devredıletektir. Murac.at- Eminönü Osmanek-ndi han 15. Sanı 12 - 1$ ard-*1nda.___________________________4Q - 2
SİSLİ CAMİSİNE YAKIN — Havadar vc güzel yerde üç daireli. 5,806 Hra senlik Iraılı aparlıman bir katı boj teslim satılıktır. 43306 ya telefon___________________________42 - 5
ÇOK ACELE SATILIK YALI GAZİNO v« DÜKKÂNLAR — Beşiktaş Ortahuhçe caddesi 13. 15 17 sayıl»
mağaza ve iki kârgır ev ve Çengel köyü İskele meydanı 2. 4, 6. 8 sayılı gazino ve ayrıca iki dükkânı olan lebiderya yalının lamamı acele olarak mal sahibi eliyle satılıkm Telefon 49511. Not: Bayramdan evvel alıcı olmıyanların müracaat etmeme-Jcrl. 48 —2
İNGİLİZCE ÖĞRENMEK IST1YEN. LERE — Tecrübeli bir diretmen 4
inektedir. Galata posta kutusu 1K5 e yazılması 30 — I
ÜNİVERSİTE MEZUNU — Tecrübeli bir İngilizce Öğretmeni modern mctodla cn kısa bir zamanda İngilizce Öğretir, ikmale kalanları imtfhaıı-lara hazırlar V. S. rümuzuna mü-
İNGILİZCE DERS - Kolej mezunu tecrübe)! buyan ikmali olanları yüzde yüz muvaffakiyetle hazırlar- Ücret 3 lira- Evlere gider. Akşamda (Ko-lejll* rumuzuna yazılması 36 — 1
TICARETLI İŞLEK MANİFATURA DÜKKÂNIMIZA - Elli bm liralık or-gazetesi «Esmer» rihnurana yaunala-
MEKTUPLARlNtZl ALDIRINIZ-
Gazcıcmu idaresini serer ııaraa Söstermlı olan nrılenmıtneo
Bakım — T.l — M D— Çalışkan — D S —
Nemıarın» ş»i»d meınuoıaz u» renanamiTdar aldırmalar ne»
NiıiııitıııiıııniHnııuıuııııııııııııııımııııımııtuaMiuiinu«auaaımwiHmıımawuH>>i4>ıiKilMMMM
Bismilde Silo inşaatı Yaptırılacak
Toprak h a stilleri Ofisi Gen I Müdür lüğünden
1 — T M, Ofisinin Bismil de yaptıracağı. 433800.12 lira keşif tutarlı inşaatı kapalı zarf usulile eksiltmeye çıkarılmıştır.
2 — Eksiltme 12 7/1950 çarşamba günü, saal 15 de Ankara'da Genel Müdürlük binası içinde toplanacak komisyonda yapılacaktır.
3 — Eksiltmeye girecekli-rin. tatil günleri hariç olmak üzere, eksiltme gününden üç gün evvehne kadar Genel Müdürlüğe yazı ile müracaat ederek yeterlik belgesi almaları lâzımdır. Bu tarihten sonraki müracaatlar nazara almraı-yacaktır
4 — Eksiltmeye gireceklerin. 939 yılından evvel KKi.000 liralık ve ou tarihten sonra da 4O0.UÜ0 liralık bu ayarda betonarme bir inşaatı yapmış ve Katı kabulünü yaptırmış olduklarına dair belge göstermeleri - lâzımdır. Yeterlik belgesi verip vermemekte Ofis yetkilidir.
5 — Geçici güvenlik akçesi 22.00ü liradır.
6 — Eksiltme evrakı 20 lira karşılığında. Ankara da Genel Müdürlük Malzeme Müdürlüğünden. İstanbul’da Beşik-taştaki Afyon ve Malzeme İşletmemizden. Diyernakır’da Bölge Müdürlüsünden alınaoıllr.
7 — Bu ihaleden doğacak dellâllık resmi, puı mastarı ve sair harçlar müteahhide ait olacaktır.
8 — Ofis 2490 sayılı kanuna tabi olmadığnıdan bu ihaleyi dilediğine yapıp yapmamakta serbesttir. 111565)
İngiltere kiralının doğum günü münasebetiyle Londrada. büyük bir geçit resmi yapılciiıtır. Yukarıda kıraJ geçit resmine İştirak edecek kılalan te tuş ederken görülüyor.
AKSAM
Mahkeme Koridorlarında
Hilallin gönderdiği kısmet
İkisinin de üstleri başlan toza toprağa bulanmış, ellerindeki yaraların üzerinde çamurlu kan bulaşıkları pıhtılaşmış. Koridorun iki köşesinde biri çömelmiş, öbürü ayakta duruyor. Çene kemiklerini oyna ta oyn a ta diş gıcırdatarak hışunlı bakışlarla birbirlerini süzüşlerin-den belli ki henüz öfkelerini yenememişler, çöplükte boyun tüylerini kabartıp toprağı eagalıyark birbirlerine saldırmağa hazırlanan horoz lardan farkları yok. Ayaktaki, tırnaklarını avuçlarına saplamasına bir asabiyetle yumruklarını sıkıp kollarını bükerek hazırlarını şişiriyor. Karşısındaki omuzlarını kaldırıp derin derin içini çekerek homurdanıyor:
Bizim kasketli delikanlı karşıdan ikisini de uzun u-zun tetkik ettikten sonra, ayakta duran kabadayıyı gözüne kestirdi. Ona yaklaştı, biz de takip ettik. Adamın göğsü kalaycı körüğü gibi şişip iniyor. Lâf söyliye-ni tersliveceği besbelli. Bizim kasketli delikanlı böy-lelerin mizacını iyi bilir. Cebinden paketini çıkarıp u-zattı:
— Bir sigara yakmaz mı-sm ahbap? Oruçlu musun yoksa?
Şüpheli nazarlarla paketi ve bizim delikanlıyı süzdükten sonra mırıldandı:
— Oruç nerede, ben nerede? Gece bir tencere pilâv yiyip bir tas ayran içmeden oruç tutulur mu?
Paketten bir sigara aldı. Bizim delikanlı kibrit çıkarmağa hazırlanırken eliyle işaret etti;
— Zahmet etme bey kardeşim. Çakmak var. kibrit ziyan olmasın.
Çakmağın inadı tuttu. Çıt çıt. cıt... Kıvılcımlar saçılıyor. fakat fitil tutuşmuyor. Adamın öfkesi katmerleni-yor.
— Dinine yandığımın me-redine yüz etli kuruş verdim. adam gibi kullanamıyorum..
Bizim kasketli delikanlı kibriti çaktı, öbürü çakmağı uzatıp fitilini tutuşturdu ve sigrasını onunla yaldı. Ciğerlere sindirilen bir kaç nefes duman sinirleri yatıştırır gibi oldu. Kabadayının dişleri gıcırdamıyor artık. Sohbetin zamanı geldi;
— Ellerine, yüzüne ne oldu, ahbap. Düştün mü yoksa?
Şimşeklenen gözleri karşı köşedekine dikildi:
— Şu serseri Be hırlaştık. Boyunun ölçüsünü verdim amma ben de biraz zedelendim.
— Neden kavga ettiniz?
Yüzünü buruşturup ensesini kaşıdı;
— Kısmet meselesi bey kardeşim. Sen Allahın kuvvetine inanır mısın?
— Ne demek? Biz de Müslüman ız.
— Eyvallah. Cenabı Allah her kuluhtin kısmetini ayrı ayn yaratmış. Kimine cok vermiş, kimine az vermiş, Herkes kendi kısmetine razı olmazsa dünyanın kazığı kopar. Ben gelip de senin kısmetini elinden almağa kalkarsam razı olur musun? Olmazsın tabiî. Enayi değilsin va. Ben önüme gelen kısmeti sana kaptırırsam ne derler’ Vay enayi eloğlu vay, demezler mi?
— O adam senin kısmeti-
ni mi aldı?
— Sokak ortasında eşkıyalığa kalktı, beyabt Cenabı Hakim bana gönderdiği kısmeti kendi elimle başkasına verir miyim?
— Ne imiş o kısmet?
— Bilmiyordum kİ. Kâğıdın içinde sarih şeyi ne bileyim ben? Yolda giderken bir paket gördüm, adımlarımı hızlandırıp yanma gittim. O sırada arkamdan a-yak sesleri duydum, tam ben eğilip paketi alacağım sırada geriden bir el daha uzanıp paketin ucundan tuttu. Başımı çevirdim ki şu herif de eğilmiş paketi almak fişliyor. (Numarayı bırak, arkadaş. bu paket benim kıs-metimdir. Boşuna sulanma, diyerek elini geriye itip paketi kaptım, «Bu kısmet benimdir. Senden evvel gördüm. Almak için koşuyordum. Bırak paketi» diye u-kalâlığa kalktı. Baktım ki hır cıkacak! «Gürültü etme arkadaş. Evvelâ buradan savuşalım, Elbette bunu biri düşürmüştür. Malını aramağa gelirse elimizden alır, sen de açıkta kalırsın- ben de. Bir kenara çekilelim de paketi açalım, bakalım içinde ne var? Ondan sonra ben sana da bir pay veririm* dedim. Laf anlamıyor ki serseri. «Öyle şey olmaz. Paketi evvelâ ben gördüm. Senin hiç hakkın yok. Ver benim mahraifl diye yakama yapıştı. «Bırak yakamı ulan! Zaten sırtımda eski bir elbise var. bayram üzeri o da yırtı-lırsa canım yakarım» dedim. Ne söylesem nafile. Serseri bir eliyle yakama asılıyor, öbür eliyle de paketi çekiyor. Bir yandan da küfür savuruyor, Ben çektim, o çekti, nihayet paket yere düştü. Bu sefer bana saldırdı. Çeneme bîr yumruk çaktı, sersemledim. Ben de o-nun burnunun üstüne bir bay ram paşa salladım. So-
kağın ortasında kapıştık, 1-kimiz de yere yuvarlandık. Baksana şu üstümün başımın haline. Hem elbisem berbat oldu, hem de her tarafım kanlara bulandı. Amma velâkin. ben de onun pas turnasını çıkardım ha.Polis-ler yetismeseydi hastane kâğıdını eline verecektim e-nayinin. Görüyorsun ya, boğuşurken pantalonum da ceketim de yırtıldı. Serserinin , yüzünden bayramı bunlarla geçireceğim,
— Peki, paket ne oldu?
— Onu polisler aldılar, karakolda açtılar. İçinden ne çıktı biliyor musun?
— Para mı?
Sigara dumanlarını eliyle yelpazeleyerek gülümsedi:
— Alay mı geçiyorsun, be-, yabi? Para olsa gelir de benim ayağıma dolaşır mı? Ce nabı Allah kısmetimi o kadar açsaydı şimdi ben böyle mi gezerdim?
— Paketten ne çıktı ya?
— Ne olacak, yüzleri yamalı. topuklan çarpılmış bir çift kadın terliği. Hem de meşin terlik. Satayım desen vanm lira bile vermezler. İşte bunun için birbirimizi yedik. Teinde böyle bir şev olduğunu bilseydim paketi kafasına vurup savunurdum. Amma velâkin, kapalı kısmetin ne olduğu bilinir mi?
Mahkeme acildi, yine diş gıcırdatıp birbirlerini süzerek salona girdiler.
Ce. Re.
İş adamının gözü ile
(Başta rafı 4 üncü sahifede) yanlış telâkkilerini tashih etmekle iktifa edeceğim:
1 — Toplantı neticesinde hükümete sunulan 27 sahifellk raporda tüccar hükümetten işlenmemiş tütünün İhracının menini talep etmemiştir. Rapordu sadece tüccarın vt toplantıda tüccarla beraber işbirliği yapmış olan hükümet mümessillerinin görüşleri belirtilim.1}. meselenin Beride zürra murahhaslarının iştirakiyle toplanacak olan kongrenin gündemine alınmasını temenni etmiştir.
Bu münasebetle sayın yazıcıya şunu hatırlatayım; Bu hususta ne bir kanun; ne bir nizam ne bir toplantı veya bir kongre karan mevcut olmadığı halde bundan altı ay evvel İşlenmemiş tütünün ihracı kendisinin de mensup olduğu partinin hükümeti tarafından ldareten men olunmuştur.
2 — Federasyon muhtelif mesleki teşekküllerin bir araya gelmesinden İbarettir. Dünyanın her tarafında yüzlerce federasyon faaliyette bulunuyor, ve hiç bir yerde hiç bir federasyonda tröste delâlet edecek bir tezahür veya hareket görülmemiştir.
3—35 senedenberl ticaret âleminde bulunmak İtibariyle şunu sayın yazıcıya temin ederim ki «Muayyen bir ticari kaygunun ayni resmî uzlaşma zihniyeti İçinde çalışmağı İtiyat edinip, zamanlarında müşterek Mat kaimesi kullanmak» gibi bir hareket memleketimizde hiç bir zaman tütün piyasasında gönüm ediği gibi diğer toprak mahsullerimizin hiç birinde vaki olmamıştır. Sayın yazıcıya bunu kim ihbar ettiyse çirkin bir İftiraya cesaret etmiştir. Türk tüccarı kendi menfaatini düşünürken memleketin menfaatini hiç bir zaman göz önünden uzak bulundurul amış-tir. Türk tüccarının Atatiirkiin tüccar hakkındakl tarifine masadnk olacak derece memleket severdir. Aleyhindeki İsnatlar iftiradan başka bir mâna İfade edemez.
BULMAC
«iri. î — Âza - Tersi n6.-Unü aç, 3 — Çagırıeı 4 — Bir elns
pamuk - Bir edat. 5 — Tersi İCtndc tane var. e — Neti edatı -Doğum. 1 ■— Tersi bir yanardağ -Beki Türk «W darlarından. B — Birahane • Tersi ticari lehllke.9 — A,naı Mvlerck. 10 — Geçinme parası.
Yukarıdan aşağıya: 1 — Tohumu ekilmeden bilen ot. 2 — lııyan edan.
3 — Yola düşme - Demiryolu kalori.
4 — Kalburdan geçirme - Eski Mısır mabutlarından. 5 — Bulaşıcı hastalık - Bîr elns köpük, fl — Martlar edatı - Amerikanın Asyaya en yakın memleketi, 0 — Otunnamı, olan, ti — Bir erkek adı - Hububat ekilen
GEÇEN BULMACANIN HALLİ
Soldan sağa: 1 — Ha.vnKurı. î — Azaiamas, ş — yaramaz., 4 — İmalat, b- — Ünde. Ala. 0 — N-aal, Bam. T — Nlt. Cari. 8 — Irldnk. D — Setlin. Ve. 10 — Ascrehat.
Yukarıdan .ıçapıya: 1 — HayrCInnl-•a. 2 — Âza. Nalres. 3 — Vnrjdntlle. 4 — Alâmet. Dlr. 5 — Cnmn. Cnme. o — Amatafâlç, ı — z.malar, Va. 8 — fa. Tamirat.
İstanbul Akşam Erkek Sanat Okulu Müdürlüğünden:
1 Erkel( Teknik ogreum okulları yatılı Öğrencileri İçin beherine 7 lira tasarlanan «at üzerinden 2500 tane Otoman ve poplin frenk gömlekleri «en geç bir ay zarfında teslim kaydiyle> kapalı zarfla eksiltmeye konulmuştur.
2 Bu İşe ait şartname ve tutulan numuneler Tophanede 347 numaradaki okujun bürosunda görülebilir.
3 — Muvakkat teminat parası 1313 liradır,
4 — İhale 19 Temmuz 950 çarşamba günü sual 15 de 2 el maddede yazık büroda yapılacaktır.
6 — İsteklilerin 1050 yılma alt ticaret odası bölgesiyle ve mlasandıkluruıın her hangi birine yatırılacak teminat parasının makbuzu veya banka teminat mektubu İle birlikte usulü dalrealpde hqzırUyacat:Jarı kapalı teklif «artlarını en geç 19 Temmuz OâO çarşamba günü saat- 14 e kadar belirtilen büroda toplanacak komisyona vermeleri.
fi - Postada vaki olacak gecikmelerden komleyua sorumlu (lehlidir. 18105)
Sap samanı satın alınacak
Sümerbank Sellüloz Sanayii Müessesesi Müdürlüğünden
İZMİT
Mûessesemlz İhtiyacı için 3öoo ton sap samanı satın alınacaktır.
Bu işe alt şartname Ankara da Sümerbank Genel Müdürlüğünden, îstanbulda Kilcük Kınacıyan Handaki büromuzdan ve îzmltte naüessesemlz ticaret şubesinden parasız tedarik olunabilir.
Taliplerin her 1000 tonluk parti İçin 3750,— «üç bin yedi yüz e)ll> liralık geçici teminatlarını müessesemlz veznesine yatırarak flat tekliflerini havi mektuplarını 10.7,050 pazartesi günü saat 12 ye kadar müessesemlz muhaberat servisine tevdi eteneleri ilân olunur.
Müessosemiz Arttırma ve Eksiltme Kanununa tabi olmadığı gibi İhaleyi yapıp yapmamakta de tamamen serbesttir. (3520)
Ankara Belediye Başkanlığından:
1 — Ankara - şehir dahili yollarda ve eski Ankara sokaklarında Yahşi han parke taşile kaldırım, âdi kaldırım ve mecra inşaatı kapalı zarf usulü ile eksiltmeye konulmuştur.
2 — Muhammen keşir bedeli (243554) liradır.
3 — Teminatı (13427) lira (70) kuruştur.
4 — Teminat Belediye veznesine yatırılacaktır.
5 — Şartname, keşif cetveli ve sair evrak her gün Belediye Tutanak Müdürlüğü kaleminde görülebilir.
6 — İhalesi 14/7/050 cuma günü saat 16 da Belcdiye'de toplanan Komisyonda yapılacaktır.
7 — Bu işe girmek İsteyenlerin ticaret odaama kayıtlı bulunmaları, Y. mühendis, mühendis olmaları veya böyle bir fen adamı ile İş birliği yaparak sözleşmeyi birlikte imza etmeleri ve bir defada 150,000 liralık parke kaldırım İşi yapmış olduğuna dair vesika İbraz ederek ihaleden üç gün ewel( tatil günleri hariç) Belediye başkanlığına müracaatla Fen Müdürlüğünden yeterlik belgesi alarak teklif mektubuna eklemesi şarttır.
8 —İsteklilerin 2490 sayılı kanunun 32 nci maddesi ge-
reğince hazırlayacakları teklif mektuplarını belli günde saat on beşe kadar Komisyon Başkanlığına makbuz karşılığında vermeleri ve İhalede hazır bulunmaları lâzımdır. (3522
Safiffe’.
Deniz Gedikli Erbaş orta okulu Komutanlığından
1 — Türk Donanmasının gedikli erbaş kaynağı olan «Deniz Gedikli Erbaş Ortaokulu» vc «Deniz Gd. Erbaş Sınıl Okuluna» öğrenci yazımına 1 Haziran 950 den 1 Eylül 950 gününe kadar devam edecektir.
2 — Birinci sınıfa bu yıl ilkokulu bitirenler O. sır.ıfa ortaokullarda ikinci sınıfa geçenler, üçüncü sınıfa da ortaokulda HL cü sınıfa geçmiş bulunanlar ve gedikli erLiğe de ortaokulu bitirerek diploma alanlar kabul edUirler.
3 — Birinci sınıfa 13 - 18, İkinci sınıfa 14 - 17 ve üçüncü sınıfa 15 - 18 yaşlan İçinde olanlar kabul edilirler.
4 — Gedikli er olacakların 16 yaşından küçük olmamaları şarttır.
5 — İsteklilerden îstanbulda bulunanlar Kaampaşadaki
okul müdürlüğüne başka yerlerde bulunanların Duinndukları yerin askerlik şubesi başkanlığına aşağıdaki yazılı vesikalarla müracaatlarL (6316)
A — Dilekçe,
B — Nüfus cüzdana - Fotoğraflı -
C — Bir seneyi geçmemiş aşı kâğıdı,
D — Ailesinin ve kendisinin İyi ahlâk sahibi olduğuna» dair İyi hal kâğıdı.
E — Okul tastlknamesl veya diploma,
F — 12 adet vesikalık fotoğraf.
Ankara Belediye Başkanlığından:
1 — Muhasebece bastırılmasına lüzum gösterilen (60001) cilt sinema biletleri kapalı zarf usulü İle eksiltmeye konulmuştur,
2 — Muhammen bedeli (18.000) on sekiz bin lira (30) otuz kuruştur.
3 — Teminatı (1350) bin üç yüz elli liradır.
4 — Teminat Belediye veznesine yatırılacaktır.
5 — Şartname ve numunesi her gün Belediye Tutanak ve Muamelât Müdürlüğü kaleminde görülebilir.
6 — İhalesi 14.7.950 cuma günü saat 16 da Belediyede toplanan komisyonda yapılacaktır.
7 — İsteklilerin 2490 sayılı kanunun 32 nel maddesi sara-
hati veçhile hazırlıyacaklan teklif mektuplarını belli günde saat on beşe kadar komisyon başkanlığına makbuz karşılığında vermeleri ve İhalede hazır bulunmaları lâzımdır. (8455)
Deniz Kolejine öğrenci alınacaktır
Deniz Harp Okulu ve Koleji Komutanlığından
1 — Deniz Kolejinin yalnız birinci sınıfına öğrenci alınacaktır.
2 — Kayıtlar 1 Haziran 950den 10 Ağustos 950 ye kadar devam edecektir.
3 — Alınacak öğrencilerin 14 yaşından küçük ve 17 yaşından gün almamış olmaları lâzımdır.
4 — isteklilerin Ortaokulu bitirme ve Devlet Sınavında muvaffak olmuş bulunmaları şarttır.
5 — Kayıt ve bakul İçin îstanbulda olanlar Heybelladada Deniz Harp Okula ve Koleji Komutanlığına, taşrada bulunanlar ise askerlik şubelerine birer dilekçe İle baş vurmakla beraber, dilekçelerinin bir eşini de Okul Komutanlığına göndereceklerdir.
6 — Fazla bilgi edinmek istlyenlerln Heybelladada Deniz Harp Okulu ve Koleji komutanlığna başvurmaları. 16611)
DİLEKÇELER:
A — Diploma veya okulu bitirdiğine dair belge,
B — Nüfus kâğıdı aslı veya Noterlikçe musaddak örneği,
C — Bir yılı geçmemiş aşı kâğıdı,
D — 12 adet vesikalık fotoğraf.
E — İyi hal kâğıdı. Bağlanacaktır.
Seçme sınavları 15-20 Ağustos 950 arasında yapılacaktır. '
Şehir suyu tesisatı yaptırılacaktır İller Bankasından
1 — Aşağıda İsimleri keşifbedelleri ve geçici teminat mik-
Created bv free version of 2PDF
Teklif isteme ilânı
Adale ve Damara kabili zerk 10. CC. İlk Kalsyum ampullerinden on bin adet ve 2, ce. ilk Anıpul Kampolon muadili müstahzardan beş bin adet satın alınacaktır. Ellerinde mevcut firmalar flat ve ambalaj cinslerini gösterir tanzim edecekleri teklif mektuplarını numuneleriyle birlikte en geç 6 temmuz 3950 günü akşamına kadar İstanbul levazım Amirliğine göndermeleri. (8557 — 2800)
Bir operatör alınacaktır
Etibank İstanbul Şubesinden:
3650 sayılı kanunun 10 uncu maddesine tabi olmak kay-diyle bankamız işletmelerinden birinde çalıştırılmak üzere bir operatör alınacaktır.
TaJlb olanların mütemmim malûmat almak ve lüzumlu belgeleri tevdi etmek İçin en geç 20.7.950 perşembe günü akşamın» kadar Şubemiz müdürlüğüne müracaattan. (8619)
Yeni Foça Bucağı Muhtarlığından:
Eksiltmeye konulan iş
22, 6/950 perşembe günü saat 15 de yapılan açık ekşitmesine talip çıkmayan Yeni Foça bucak merkezi içme suyu eksiltmesi 2490 sayılı kanunun 43 maddesi gereğince 24/6/950 tarihinden İtibaren on gün müddet İle uzatılmıştır. Eksiltme 5/7/950 çarşamba günü saat 11 de İzmir hükümet konağı Bayındırlık Müdürlüğünde eksiltme konısiyonu marlfetile açık eksiltme usııllle yapılacaktır,
1 — İzmir İlinin Foça ilçesinin Yeni Foça bucağına İçme i suyu getirilmesi İşine alt olup tahmin edilen keşif bedeli fiyat birimleri esası üzerinden 19992 lira 77 kuruştur.
2 ı— isteklilerin bu İşe alt proje şartname ve diğer evrakı bir Hra mukabilinde Fora kaynmkamlıgndan ManJsa su işleri üçüncü şube müdürlüğünde görebilirler.
3 — Eksiltmeye girebilmek iç|n İsteklilerin 1949 Hra 46 kuruşluk geçici teminat vermeleri ve bu işi teknik ehemmiyette bulunan diğer bir fşl başardığını veya İdare ve denetlediğini lsbata yarar belgelerde birlikte eksiltmenin yapılacağı günden en az «tatil günleri hariç» üç gün evvel yftaı İşleri İle Manisa su işleri üçüncü şube müdürlüğüne baş vurarak bu işin eksiltmesine girmek için yeterlik belgesi almaları ve bu belgeyi göstermeleri şarttır.
4 ■— isteklilerin belirli gün ve saatte 2400 sayılı kanunda
yazılı belgeleriyle birlikte belirtilen yerde bulunmaları İlân olunur- (85801
Streptomyc nJthal edecek firmalara
Sallılı ve S. Y. Bakanlığından:
Gramı 34 nent üzerinden Strepıomycln İthal edeceklerin talepleri iptal «lilmlşllr.
Fob 30 .vnt’e ithali knbııl edenler mevcut olup bu ve yahut «inha iği flnt üzerinden sirrptomycin nrtlrnıeğl arzu eden firmaların 3 gun şartında doğruca Sağlık Bakanlığına müracaattım. . (8725)
darlan gösterilen kasabaların içme suyu çaktır: inşaatı yaptırıla-
Kasaba adı Keşif bedel) Geçici teminat
Bafra 253.231.02 13.879.2-1
Kozan 104.(574.91 6.483.75
Maçka 48.045,38 3.453 44
Osmancık 45.000.00 3.375.00
Soma 46.141.90 3.460.64
Sürmene 53.176.58 3.908.83
Şavşat 35.724.97 2.679.37
Yenik öy 35.478.40 2.660.83
2 — Bu keşif tutarlarından font boru hususi aksam ve armatür bedelleri hariç olup bunlar Bankanın istanbuldaki deposunda müteahhide teslim edilecektir.
3 — Iîer kasaba için ayn teklif mektubu verilecektir.
4 — İhale 30 Haziran 1950 cuma günü saat 15 de toplanacak olan bankamız ihale komisyonunun İnceleme sonucunun İdare meclisince tasdikini müteakip kesinleşecektir.
5 — Teklif mektuplarının en geç 30 Haziran 1950 cuma günü saat 12 ye kadar bankonuza makbuz mukabilinde teslimi şarttır.
6 — Her bir İşin eksiltme evrakı 5.— lira bedel mukabilinde bankamızdan alınabilir. Projeler bankamızda göıiilebilir
7 — Eksiltmeye gireceklerin Bayındırlık Bakanlığına İhale gününden en az iiç gün evvel yaptıkları İşleri gösterir belg-'-lcrlle müracaat ederek bu işi yapabilecek kabiliyette olduklarına dair yeterlik belgesi almaları İcab eder.
8 — Banka ihaleyi yapıp yapmamakta ve Lşl dilediğine vermekte serbesttir. (8000)
Ankara Belediye Başkanlığından:
1 — Belediye hastahanesl İçin alınacak cerrahi ve lâbo-ratuvnr malzemesi kapalı zarf usulü İle eksiltmeye konulmuştur.
2 — Muhammen bedeli (İH02) Hradır.
3 — Teminatı (832) lira (65) kuruştur.
4 — Teminat Belediye veznesine yatırılacaktır.
5 — Şartname ve malzeme listesi her gün Belediye tutanak Müdürlüğü kaleminde görülebilir.
0 — İhalesi 12/7/1950 çarşamba günü saat 16 da Belediyede toplanan komisyonda yapılacaktır.
7 — İsteklilerin 2490 sayılı kanun gereğince hazırlayacakları teklif mektuplarının belli günde saat 15 e kadar makbuz karşılığında komisyon başkanlığına vermeleri. (8317) ,
Top kapı Sarayı Müzesi Müdürlüğünden:
1 — Mevcut şartnamesi mucibince 44 takım hademe. 4 takım İtfaiye elbisesi açık eksiltme ile yaptırılacaktır.
2 — Eksiltme ıl Temmuz 1950 salı gilnö saat 14.50 de Topkn.pi Sarayı müzesinde satıiıalma komisyonunda yapılacaktır.
3 — Muhammen bedeli 2300 lira olup İlk teminatı 172 lira 50 -kuruştur.
4 — Şartname çalışma gönlerinde sözü geçen müdüriyetle görülebilir.
5 — Geçici teminat İstanbul yüksek okullar saymanlığı
veznesine yatırılarak alınacak makbuzla birlikte bu gibi işleri bnşan İle bitirdiğine dair belgeleri komisyona getireceklerdir. (8459) ‘
Frdılfe 8
AKSAM
30 Haziran 1950
nafaM&m % ûMuku
Istanbu'da teslim Şoför mahalli ve Avrupa yapısı karoserîli fiatı : T. L.
DERHAL TESLİM
Beyoğlu UHM&t cad. 392 f 394, İstanbul Tel.; 49244-49245. Telgraf: Törkmatâr
K A N Z U K
1 C Z A N E S İ Beyoğlu İstiklâl caddesi
AÇILMIŞTIR
Emirgân korusu halka açılıyor
Emirgân korusunun cumartesi günleri saat 13 den 20 ye kadar sayın halkın gezisine açık bulundurulacağı ilân olunur.
İstanbul Belediyesi t®117)
MAZON - ' KABIZLIK, HAZIMSIZLIK
sebcpierİ:
FİATI UCUZ - SARFİYATI Al - SÜRATİ FAZLA SAĞLAM ÛLÜl/ĞU İÇİN TAMİR MASRAFI m
ÖNEMLİ VASIFLARI :
1 - FABRİKA TONAJI : I V, Ton
2 ■ M O 1 ö R Benzin • 4 «ilindir 55 beygir.
3-DİNGİL MESAFESİ: 2 metre 90 jantım.
4 - ŞASİ UZUNLUĞU ı 2 metre 80 Kinlim.
5 • LÂSTİK ADEDİ ve EB ADI: Arko çift, bir yedek, ceman
7 adet 600/18.
6-MAKASLAR • Arko mokoılar takviyeli, önle* altlı üstlü ç«tf.
7 - S a R F I Y A T ı Bîr teneke benzinle İ00 kilomet
8 - ŞASİ ve ŞOFÖR MAHALLÎ'. En sağlam ve kalın çelikten imâl edilmipîr.
9- VİTESLER . 4 ileri, bir fleti.
10-KAROSERİ : Avrupa fabrika yapım
, uzunluk ; 2.80 metro
flenijlik ı 1,80 metre
kanallar : 0,50 metre
11 - Y E D E K t E R . Kamyonla birlikte, kriko, rengin
takım fantası ve diğer ıtandard
malzeme testim odilir.
6650.-
BOL YEDEK PARÇA MEVCUTTUR
Bu GILLETTE Trot mokmesındo Mayi GILLETTE bıçağını kullondığmııdo, dunyûıiın en mükemmel şölenimden istiladır eimıj olununuz. GUI El 1E Traj makıno ve bıçakları, biri diğer, için yapı'lm.j,tıt Değeri brrac yüksek alabilir, foLaı doho uzun mvddeı —
Gillette
g|l Sayın Çiftçi ve Tarım Aletleri Mütehassislan Dikkat Nazarına
Dünyaca tanınırım Mc. CORMİCK INTERNATIONAL I-IARVESTER traktör ve araçlarının tecrübeleri Halkalı Ta-r.-m Okulunda mü teh assın elemanlar tarafından 24/8/950 perşembe günü saat 14 te yapılacaktır.
Ellerinde ziraat âlet ve makineleri bulunanlar İçin çoki Faydalı olacak bu tecrübeye teşriflerinizi saygılarımızla rica ■ ederiz,____ j
'TÜRK İNTER MAKİNELERİ A. O.
1C1İRAAT BHNKASI
MStl!llliHII!SIWlKlX/z//^
7 Temmuz 1950 akşamına kadar 150 liralık bir hesap açtırmak ve bu parayı 29 Ağustos 1950 akşamına kadar çekmemek lâzımdır. Her 150 lira için kur'aya ayrı bir iştirak hakkı verilecektir.
YEMYAYIN^g
TÜRK FOLKLOR ARAŞTIRMALARI
Bu İsimdeki aylık halkiyat ve har-siyal dergisinin 11 İnci haziran LP5U sayısı clrı çıkınlatır. İçinde Flrıdıkog-lu. Bayın, AUW>n, imnaıofliu, Yalgın. Kmıoglu. Dlzdaraglu. Çaylı ve Kııın'un yazıları vardır Türle Folkloru ve Etnografyası İçin tur kazanç olan dergiyi okuyucularımıza tavsiye ederi--. Sayısı 25 Kurunun ___ O
Çocuk nenimi doktoı 1.
Ahmet Akhoyunlu I lalesini - l'allntiıane ■ Palas, relelotı: »2627 |
Zayi — 226 No. bisiklet plâkasını ziyan uğrattım. hükmü olmadığım İlan ederim.
Necati
rolculukta. gebelikte, afra toplan -malarında tnılşniıyı süratle geçirir.
FEVKALADE MANZARALI
Soğuksu Otel ve Gazinosunda Kiralık Daireler
Mobilyalı 2 büyük oda, 1 hol, m>ıtbak, ba. yo, haftanın iki günü gazinonun cazından ve tatlı su havuzlarından İstifâde... Bu fevkalâde manzaralı ve konforlu daireler mevsimi 700 liraya kiralıktır. Fazla İzahat İçin SOĞÜKSfJ GAZİNOSU MÜDÜRLÜĞÜNE müracaat ediniz.
Sayın Millet Vekillerine İstanbul Sergisinden
1 Temmuz 1950 cumartesi günü saat on yedide yapılactuc
açılış törenine İstanbulda bulunan Sayın Millet Vekillerinin teşrifleri rica olunur. (8707*
İstanbul Belediyesinden:
5237 sayılı Belediye Gelirleri Kanununun 12 nel maddeıd gerekince balıkhanelerden ücret alınması İcabettlglnden. balıkhane dahilinde yapılacak baht satışlarında açık arttırma ile yapılacak olanlardan % S nlsbetiinde; alıcı ile satıcı arasında pazarlık suretiyle yapılacak satışlardan 600 İiraya kadar oîîth kalemlerden % 4 ve 500 liradan yukarı olan kalemlerin bu mikdnnn üstünde olan kısımlarından % 3 balıkhane ücreti alınması ve bu tarifenin tatbiki tarihinden İtibaren de; halen alınmakta otan tellâllık ve kantar reslınlerile 5116 sayılı kanuna müsteniden bunlara yapılmış olan zamların alınma-masına Genel Meclisin 23/6/950 tarihli toplantısında 378 950 No. ile kurar verilmiştir.
Keyfiyet İlgililere tebliğ olunur. (8713)
MİDE EKŞİLİK ve yanmalarına karşı fnxl» veya içkili bir yemekten sonra hissedilen ayrılara rfl şişkinliklere karşı urunu ve faydalıdır.
H O R 0 S Markasına dikkat
