Yeni Sabah - Agustos 1940 ~ Tam Metin

Yeni Sabah - Agustos 1940

Gazete içeriği aşağıdadır.

1 AĞUSTOS 1940
Perşembe
Üçüncü Yıl  No 809
GÜNLÜK SİYASI HALK GAZETESİ
İdare
Yeri
to 84
TELEFON: BTOB
Her Yerde 5 Kuruş
Felâket
Doğuracak
Fikirler
Içtabh    Mı    ı Uıhıpı
Avlılır     h,'iw"(;iK ı»ykır ı
tİHÜrrl rnraııieUeth kaoaaUnt ut)fenvveunt naraarak Mumn etaus mili siy—eti taatahve A manlar tu*kk 0» hTvevk surette iM*»rty»tti» twkmmı taltanarıaU w stoku* ^yb      , 
HIMeyhı Oulıfcl ¥ AİTTİN
Ur,mj ¦ibkaienıiadc arkadununu Nadir Nntuıtn bugünkü :ıiıt¦, ıı taouuun*u uı n,tuı,  dair Cumuıırlyet ga» aFtemude öeri sürdüğü mtttalea
İMi lı    ıly'TMl/ıii1  lırmll »'ttl^ı  Kil 1
baı irıi;11mu ve bumm makaledeki ıııui'ıııiv'iıı iten gelen muvakkat Hr tesir obuanı Üuodmı İzhar ederek arkadaşı mı ı»dao maktuıduu nalı «tütenini n «a eylemiştik
Gene dun ' u nhuıNadir NadİDio tek devlet hegemonyasının bir hülyadan ibaret olduğuna dan bir makak» trrtı9ar etti la bizini tereddUtlermıım doğrudan doğruya eevab Olmak üzere yazdnuuuM} buiun nutkLı beraber arada temenni ettiğimi? veçhile bir yanba ankunrıa değil, demi ve esaslı bu•ekil ayrıbğj nteveud olduğunu bit 1 etti
Öulhinnni otaaydı, mııt
bnil rtutunlanndıı lıultâ liinn atyaaeto akl müntehi fikir kırın müdafaası tabu addedıfehün ve Bsertnde ısrara İni uıaiıal gorulnryeoıurdı Fakat bugün rihan atyanetmdekı unıimıl ve mudhıç batıran henüz ,n»  hj • gibi u*Ükbalin karanlığı vr türlü türlü İhtimalleri de azalmamıştır bu buhranın bir harlı seli Ünde mem lekelimize kadar ouınul peyda etmlyeceğt bic kimse tarufuulm temin edilemez Bu kadar nazik İm Kamanda vatan müdafaam için belki bir harbi, girmemiz mukadder günlerü yakın veya arif e* inde en büyük kovdahildekı birlik ve teeanüiur uJa«ağınılx mulıakkaktır Almanların şimdiyi* kadar tatbik ettikkn en nıiMlhır) tabiyenin istila etmı , uttedihkrı memleketlerde vatandaşlar uranııuı nıfak sokarak dahili igtnjıujbu ihtiras ve kinler yanılmaktan, kaleyi içeriden almaktan ıbarel olduğuna müteaddıd numunelerde gürmüs bulunuyoruz Onun um bir neneden fazla bir muddettenberi Türk devkt) muayyen nurih ve kat"* btr siyaset tesbıt tderek azım ve metanetkı bu yolu taktb rtmnj ve bul ün nulkrli aynı siyaset Üzerindi; buiestrrmi* yanı Kabında vutarun müdafaası huMimıntLı lngılo yardımından istifade etmeyi bır muahedename ik, kararlasürnııt} \ bulunma ktadıı İçlnıısde bir arkadasın bütün hu siyasete aykırı ıjela İlerle memleketin kanaatim, manevi kuvvetini sarsacak, tekarrür etmaj mılG siyaseti balah   ve   Almanları haklı
gûsl    sureti*    neşriyatta
bulmrmasına taitaramUl ve hükni edemeyiz Çünkü dediğimiz gibi Kinde yascdıgıınıy buhran ve tehlike dakik alanınla «ekil vu kanaat hürriyeti namına rantgelo diBjutml'n vı vatanın resmi ve mukarrer styanetme mugayir' *" bulanan mOtaloalarla öklr ve vlcdonlariL bulandı rıhnasuıua çok zarar ve tehlike görürüz , İste bu tehlike kuntumda yapılan    I!       '  m ÜMUkl 1 
İzah etmeyi bir vartf»    bffiyo no • • •
Arkadaşımız   Nadir   N adinin
Zelzele devam ediyor
Bazı yerlerde yeni sarsıntılar] oldu, mühim haşarat yapmadı
Felâket her tarafta teessür uyandırdı Başvekil hâdise ile bizzat meşgul oluyor
m*
boy» acavak) feaUetl rımmımini yıkıları Hr oy
Habeş
Hududunda
Hazırlıklar
o
Harbdenberi düşürülen Alman tayyareleri üç bine yakın
Londra 14 (aa) — Renler:
Re U Uf    UjUIt  II        ¦     J^KCTİ     imi ıı;   ,t'll I 
mn yı*dıgına tora, 1, 1 ¦; Kenya hududuiMİ Mayola PBBtsfca—1d buyUk luıl^atı IruvvcUcnnın lopl^ndığı rSSı»m bildirllmokleUır bununla bura
bcr m  mıv tm Hıı ¦ 1  llal
junLırı» Kcnyajı 1M1I3 ctıntJ* niyetinde  obnaüut  roublerDel   dvgıuUr
ltılııl il m   ırıııi/ı  ,' 'rlkıd^ııı HelCQ
«e MayoU zopiedtld4İı *—'"ı vaziyeti şimdiden de£gtrrmuj bulunan mu İn m ku\vetlerte gelmesinden eorbse ıü'ıı, oknulan daha nHibtemel
dtr
lusllıı 11     bfttttn il    
Somallc hududu boyunca Um «dBmıjtır UaUS MArlobl de bıW rmllıim bir ordu yoldu Sond) vasiyet tumamüo detivmlstlı Cenubi Afrika kıtaatı  l ılıı  bUyUk   1   ordunun  pij
darlnrıı     ve |arkl  Atnka  r    1
İhtiyaçlarını karplomrık Üzere sureti raah*u':dn yetirurllmuderdir   llofU V» at» irchluıUarı da bu İhtiyaçlara goc* (iiıuım edıbnifin Sıhhatleri ıa (8onw 3 Urvotl saytada)
Ankara 81 iHuaıud) — Evvelki geee vııhııbulaıı zehıele felaket) yurdun her Uıin/ııxla teessüı ııymııünnıatır Kızılay felaket iiimIuUİUi* derhil leob edua ilk yardımı yiı|wniftrr Başvekil badın» U« yakından meşgul olmaiıtaıhr Olu ve yandı olarak ilk tesbn edll«n rakamların b*nı daha faata olmasından korkulmaktartıı
AsaaMyada AmıcnyK 31 (ajL) — Bu sabah 1 13 oV Amaay ue Akdağ nnlıtyeaıiıu* "rta aiddetu ut saniye sUren btr yor sanunlıaı olmuştur Vra nıınuntihindan AmiiKyiı kıdeıuııin tı*| iuikİ bu yük brr haya parr^uu oytıamuj ve teiülheyı  önlemek ım bele
diye ı»ıdi'ıdan koab eden tedbir aluınuytır
Kum »1 (aa) — Bugün saat IH37 ıl   lıeıj Haniye sUren orta
i :hi İlli' ZCİze'e  Iııııı   ¦
KrOuaiu
Krhaa, 31 (aa) — Biri dün gece yana ve diğeri bugün saat 1037 de olmak liavre buradn glddetU (kı yer sarmııtun olmus^ tur Halk geceyi dısarda geçirmiştir Btr çok binaları! ıı yeni çatlaklıkla!    vııkuageim İstir
finin, zayiat yoktur Zllek,
Zile 31 (aa) — ZUede 36 naattenherı   fasılasız yer   sar
SUrtMI M       • "ı! im'1! i ılrı      BugÜIi
de saat 1340 da 10 saniye sü
ren (jicMııii bir sarsmtı otmus tor Hasar tabit edilenemistir şııiııınıı/i «Izelerıin yeniden böyle rak sık devamı balkın hu aıınmu bozı ¦ ıkta ve bir çok kim
HPkT  VUkl'tC mı    ItÇIıı    yi
ge•,¦lrınektedr^'e»•
Dahiliye Vekili Istanbula geldi
Şehrimizde üç dört gün kalacak olan vekilin beyanatı
Vekil, Millî Şef tarafından kabul edildi
Fransadaki Talebelerimiz
Aııhur», 31 (ita) — Maarif VekStetimlcn letıUfi ¦ ¦ l•ip
Framn ve tlılıli 1 hükümetle rıvınl wc hu*unl ınue&aeüder tarafın 1 dan okutukın vc kendi   beanbUırına
:lr dönecek ol nı
Suriysde vaziyet
Suriye  Fflhtln hududu II fa a) — Surlyeılon otomobille eremlf olan Reuter aj^ıuuBuı bir muhabiri bu memlekette ılıklıklar husule YeldICı hakkıındiKı c*vwl;rı kati Ulrette leksıb elroeJcu ve Pransanın UMİlrundenberl hu Sı hAdbe vukua' gelınıııı? olduğunu beyan eylemek1 irdir
Maum&nh vazıyetin pek muğlak' •ıiuıv  da knbui itmektedir Bir •tth   t i" »¦*¦*¦ ve nctv'lafV
hududr recerıl InJ II' ordumuı UU ı hak etnıı;Icr«e de hır r1*^' yerlerinde i kalarak normal lDr*f(a vmltelertiM! devam HmeklMİı Verlj efrad ile rlvar araziden ültnmı* ılı askerler lerhL» edilmiştir
)tarİmd,Aki ıkf matl vnılyel, mıiılıktiııı iktı»ndıyAtına tetir etmekle ve bir enflaryOB hunıle gel mrınıi dm 1)15 etUrıiıtlılcdU'
Sansıirıin şıdıkt, ve yabaneı ga/ell •• 1 iiiuıiılı ¦ * variyeti ¦¦* ¦ karıştırmakta lw de alınan intiba, Frnnnjflarm eknettyetle fîlen olmfi*a dahi kdben oktOfl ı*kî müUefıUlrrile beiül*r oidukİMn merkezİDdedir
A Faik Oatrak
Dahiliye vkıllmu Paik Vtr fc dOn ubehkı Ankara ekvpreınle 5^hrtmbar getmlgtir Vekl llaydarpaja garında Vah ve Baiedıye Krln Doktor lı" Kııdaı Voli Muavinleri l*o11» MtidurU Muzatfrr Akalın tarafından  i» ıii'u 11 1 i t Vekil Haydarpnj1 garmdan vapurla köprüye geçmiş ve vilayeti* Vali w Belediye furlvUe r İl Mu«aıııır, kfUraVlIc yapılnn bir toplantıya ılyaaat •farufUr Vfkjl kı mlı'iıu gören brr mu~ lıtiırinı/r yu fıjJ—ıatBı buhıuutuataır;
« Mıiı niıi hır kot eni kahv »alı dûnccegıın Dua aksam
Aı  1 yem I ¦ • letaket haberim aldım Bu ı • u  11 ¦ ¦ ut (S00) s ıp i  11,,pı Okluğunu rendim Zelzele ,1  derhal yardım heyetleri gönderildi Alakadarlar Vah ve k»makamlar da feJâkat nunlaknauvt hareket etli
BUyUk Millet Uecllaınr vermek Uaere ruımlaaı,t""" bekçiler kanununun  tehir  ıı 11     •! m  çkn/dan
rivayetler uımauıen aeıhudrr Kanun proieal alakadar daireler lan 111dan tetkik ohrnrnuktadır Yakntda n*rbt~  aevkohınaeaktır
Vali vekilleri
Dlger larafdan Vah vekili otabVeek kimseler hakkında bir kanun layihası haaırhyoruz Bu layihada Vekaletçe gfîrulerck HLuıın uaerlne idare heyeti azalarının da Vali Muavini yaydabllmeoi BalAhlyrUm UdemkledlrJ
Erzincan  cehrinin yeniden inşası
Eron  !¦¦ um yıludvn nisa otiı'  "'il''  1 ' ıııiı, olmak 11m yeni bir iKtimUk kanunu ha'iriı117 bu kanun favamlâk ,ılV bıyctım belediyelere verecektir Belediye yaptığı istimlak Bahaaında her Errinranh ve felaketaede vaUıodaaa bir ev lıv otunavak kadnr ar*a verecektir
Millî sel vekili kabul elli
Mili 8af tamet tnonu dün tksam uaen Florya denb: kdakUnde Duhitiye Ve*ih Vtnk Oatrakı kabul buyarmugtur
Akdeniz ve Köstence sigorta primleri
Maarif anketimiz
Liseler neden iyi randıman vermiyor?
Muharrir Ercümend Ekrem Talû diyor ki: "İmlihanlardakı muvaffafcryeUizlİğin sebebleri basında ben, henüz vasiye muhtaç olacak yaştaki mekleb çocuğunun, mekleb dışında Inzbal allında bulundurulmamalım görüyorum,, Hararet derecesi ^'''ijede kaçlar, gttaeate kaç, hıinu m amma, kava o kadar ncak kı maan dç be» adırn yunlmekl' kıbımetreler 1 nur gibi buram '   ¦  1
terliyor ve adeta talkın düşüyor
Bir kini,arru için anket açmak, bu saeak yaz rtinlermde, d*«Krumı eekıltr sen deıhl leab •den mülk kal lan yapabıbnek ı^ın batta, istanbul kı* Imtık dolaşmak Uzun! Ne ı^ue hasat gnloo   yekilır
Maamaflh, laudınkü ısımı kısa ve   İMavttrrns     brtrnvererc 
Ankara,  SıyaaaJ   Bılmler Okulu ve Cazı Terbiyi  KnetrrtMü
Askerlik kanununda bir değişiklik
Cumhurtyel ^azetesındi'ln makaleMindo Tek devlet h«TnoQyası brr forynldir rHıvbn«ıru okurken birdeıılrtr Almanl&na böyle brr hegımmnya uneltne dliıunekTi muaheze olunuyor Htkaayın OahM VAİZİN
(Sono Z ılncd aajfada)
r
Pârtaıuıeml Kkrran Talû
I " '  ¦ 1    1 1 I Iı ı I I 11 ! 1  i, inil lıl ¦•!¦(¦ Jl)
rnealıi; tasuuu Krrlnnend Ekjem rJûyıı görmek için beroIBonu t inal atyl»**)
HHHafaffaffaVafJal
ı ' iı    olunmuştur
 Kendi h'ablnrına okuyan her talebeye verlletek 200 liralık dövizi Pranandakl teleba için Vkltyde buluHaV IMiyUk elcimin? Belçıkodakl UUebe tein de Bertin boyllk elçlll(£ıı»,ıf KÖndermek u*ere, I1 ıe «elklermoi ııhı Olınhunyel Met kez Bnnka*ıno 11ıı     1 ıi etmeleri 1     ¦ 1 ¦
Yeni bir kanun lâyihası
Ankara, 31 (flıuuud muhabmmtzden) Bulu ınobusu Lutf) Gdrerin teklif etliği kanun lâyihuHi met'lis ruzıınnıuHİne alınmıştır Bu (ayılında lekaud ıa% dıgı teskilAtı ulmıyan mülhak bütçeli dairelerle huauai idarelerden mUhra şehremaneti, rı Lrlanbul merimi ularuaı Ankara beledıyi'lrr nlamunden maaş alan memur v mualtimlerden, umumi muvazeneye duhd hizmet tere nakli memuriyet etmıs vc etkrekUrın evvelce geçen bismet i nın hifha katılmam ıatenrra rtıdır
ParsçülcUltır Denizlide
Denıalı II (•*) Hava "urumu Uryyan vr parasul Icn bu kabah lienı/lıve gelmişin vı ımımn, De
l'IT   
balkı nualt, bıılıv
An kura, 31 fHiryuM mııh:ıhlnıııı ¦¦¦¦ ¦ ' — Askerlik kanununda yapılan yem   tadilâta ^ura, terht" ıılıinanlann mazereti oim»lnmm Üç ay umde teskere1 lenm  vuheye  kaydr'f'nneyetv I kn U 1  • •    lira eeaa aünmaaı ve yanıuuı ilân üaerme yoklamalannı \ 111'tırmıyarılan lan da gene b lira «eza   ahrunası kabul e dılmuflir
ISABAHTAN SABAHA
TürkiyenİD şark hududuna  asker yığdığı yalan
Ankara St lava) — TÜrkiyeoın yark vüayetkrtne askeri sevkıyatta bulunduğu hakkmda bir ecnebi muhabımı Ldanbuklan vmlıgı ve bazı alana ve radytHarın n f •• haber lertn aaü ve esaRtan küllryeaı ân ıiduğu¦u beyana Anadolu ajansı meaundur
V___/
POLONYA
Rumanya
o
Bir ameliyat daha geçirmek  üzere !
Sovyet
Son vaziyetlerden sonra indirildi
AkdenU ve Kösteneese aefer yapacak   Kvi" l     1  ¦ ı ( 1mı
kabul eden Türk aıgorta im'  yapılan U'ttCbbiHİcr Uıerlne gemi ve barb 1 t ı,ıtıuıi bir mikdar tenzUAt yapmujtır Yeni rdgorUı brılelleri 1 ıı'ııi  lakenderun ınul uıerınde, yUTde Sden yUzde li bucuğa, istanbul  izmir de yUzde I den yttıde yarıma, feml •ia'orlanı urtanbu  lakenderun yüzde 4 den «filde tK '
tvtanbul  lunlr yUate 1M den yuade 079 11I 1  lıruuıbot ve ımirle KActenee arnaındakl Irk ne yUlıl, 3 lonlrk hı mal yUzde 2 urtanbul Köstente yuade IA olarak t   I¦ • t ,IiIm ,),,
Komam Mitıı lUatyıı tarafından i«nıl edlkn !'ıMİ;,ıfı ım l:ırfnıdjııı Istneu nmrlıııaı
«laeavriatanU
rir harita
ur ve Türk «r?r Ancak 1Ö1A u t imi «a/raSaj
Ecnebiler hakkında bir   karar
Ankara 31 (Hususi muhabtnmlzdcn* — rVnebılrTîn Turke yede İkametlerine akl kanunu uda yapılan bir tadıl İle ikamet, ınİBiftHt ve yahud kertıangı bir ınaknadla yanlarına bar ecnebi kabul edenlerin y:rmi drVt aaat içinde klan makarnlanna haber vemıekrı nıeebunyotl kabul ¦ iIujiiiim:,! m
LOZAN ve
İSMET PAŞA
Bu ıııııhlrn yaıııurun dokuzuncusunu le»kıl «den
"Büyük, ana Meseleler,
 imim 3 u'«ı asv/oınudo
Sayfa ı I
VKNİ  8AIIAII
1   Ağmto* 1940
Maarif anketimiz
Liseler neden iyi randıman vermiyor?
f Şehir ve Memleket Haberleri   )
(Bat taca'» 1 mı aeyfada)
ket versin Ankaraya kadar gitmeğe hacet yok; matbaadan çıkıp btr kaç adan yuTtlmok vo "Sem Posta, nm naordivctılenni çıkmak kâfi
işle, tahnr oıLısıoda vc Üatadın karşısındayım ktasaKinm basında "Sorun Kısası, cı yazmakla meç gol
Gazctecilerm yazı yazarken, "perii ilham,, la hiç bir vakit aUf  verişleri olmadığını büroeseydim Ustad yazısını Ditirtnciye kadar yanına yaklaşmamak ihtiyat karlığını (yahud nezaketini!) gdaaerirdirn Fakat, o nasıl; ve narm "peri,, yı ürkütmekten endişesi olan tek gazeteci tanımıyorum'
Beni görünce, henüz on be*, yirmi satır yazılmış olan önündeki kâğıdı masanın bir kenarına itti Elmn sıkarken "mesele,, yi kısaca anlattım
— Hay hay Kamışa hm , Dedi
Yalnız değiliz Yaıumızda, gazetenin tahrir ailesinden bir çok raaslekdaslar da var Mevzua girmek için bir girizgâh yapar gibi öteden benden konuşurken, yanı basımda duran Nusret 3afa, gözlerimin üstadın m anasının üzerine takılıp kaklığım görerek goldü ve:
— Yazında, bilhassa, üstadın kalem menlundau bahaeL dedi
Bay Ercömend Ekremin "inci gibi yazısı var "Güzel yaa yazmak, onda bir de kalem merakı uyandırmış olacak: Uasa nm üzerinde bir kalem mahfaza¦ var ki  saymadım amma ' içinde on taneden fazla kalem var Renk renk çeşid çceid Bir kaç tanesi yazı kalemi Üstadın, yanında taşıdığı "pelikan, müı relrkebine batırtıp bu uçlu yazı kalemleriyle yazı yazdığına be  kıhrsa atilo kullanmaktan hoşlanmadığı anlaşılıyor Fakat, bayıldım bu rengârenk kalemler le dolu mahfazaya ve, bu "kalem merakına, doğni6u
Kısa bir sohbetten »onra nihayet mevzua geldik Eski bir gazeteci olduğu gibi kıdemli bir muallim de olan Bay Ercümend Ekrem Talunun "Maarif davama,, hakkında iste amallerime verdiği cevablar:
— Bugünkü maarif aistemi mizi I tatbik kabiliyeti ve alınan
neticeler bakımından! nanıl buluyorsunnz? Akaak tarafları var mıdır' Nelerdir? Sebeb ve «mHlenf
— Bugünkü maarif «istemimiz, bazı cihetlerden çok haksız yere hücuma uğramıştır Onun tankıd edilecek tarafları hiç yok i İln Lâkin unutmamalıyız ki on yıl bnce başlamış olan inkılâbımız henüz tamam olmamıştır  hâlâ devam ediyor Böyle ahvalde, yapılan bir çok şeylerin tecrübe mahiyetinde olduğunu kabul etmeli ve neticeyi
beklemeliyiz insaf bunu böyle emreder
Bununla beraber yapılan bzr çok tecrübelerin maarifçilik bakımından iyi neticeler verdiğini
 de görüyoruz
Yeni Sabah
• EHILIK
• avlık I aylık 1   AYLIK
A Ut) m   BEDELİ
Tflrklye Consbl
14o0 Kes «700 Kr,
7*0 a 1460 •ioo a eoo 160         aoo
1 AÖU6TOS 1»40   PERÇEM BE
16 Cemsrllâkır 1*69 İS Rumi T m mu  1366 OUn 314 Ay: 7 1*40 — Mısır ftfl
OUnf Odla İt İndi 
9» 444 84S Cu*l
&M 13» WJ* Vasll
Ak«ar Yauv Imenk 
a ,oo İd» 7 a Esasi
»M zrrs «a* Vssel
Türkiye tMmhnriyeti nıaanfinin ne derecelerde ileri gitmiş, olduğunu, ancak, bundan on bea yıl evvelki maarif vaziyet Imnn bilen vo hatıriıyanlar takdir eder Bugün bir "maarif, imiz v,ırdn ve onunla iftihar ediyoruz
— İmtihanlarda istenilen ve beklenilea neticelerin alın* m amasındaki sebepler nclordır?
— Irntfhanlarrla İstenilen ve beklenilen neticelerin almama mastırdaki sebeblerin bosmda ben, henüz vasiye muhtaç olacak y&sdaki mekteb çocuğunun, mekteb dışında k&fi inzibat altında bulundurulmamasını görüyorum Modem ana • baba evlâdına fasla yüz veriyor, sıkmıyor, çahatrnrııyor ve ça4ı«maarm kontrol etmiyor Talebe ile m ek teb arasındaki her davada mekteb haksız, çocuk haklı çıkardıyor Hocanın otoritesi böylece evde ebeveyn tarafından baltalanıyor Tembel talebe bir şey öğrenmeyince, bu, ocun tembelliğine değü de, muallimin sezine atfediliyor Bir yıL bir mek tebde dönen veya ikmale kabın çocuğunu, ekseriya, anası, babası o mrktebden, alıp başka mektebe veriyorlar Hah bu bahsettiğiniz rmıvaffakıyctshv üğin sunoı siz maarif arstemimizin bozukluğunda değil, aile nızammm ailevî terbiye tarzı nm gevşekliğinde araymız
— Sizce umumi bir ıslahata ihtiyaç var mıdır? Varsa bu nasıl yapümabdn?
— Umumi ısrahata elbette ihtiyaç vardır Zira dünyada "Mükemmel,, hiç bir şey yoktur Ancak, bu umumi atlahata aile hanmindea başlanmak bence daha münaalb olur
— Şimdiye kadar tatbik edümış olan maaıif sistemlerinde, bugün için alınacak iyi Örnekler bulunabilir 111 ¦
— Şimdiye kadar tatbik edumiş sistemler diyorsunuz: Bunlar hangileri   olabilir? Osmanlı
devrinde düzgün nemiz vardı ki, onları örnek alalım? On yedi yıllık Cumhuriyet maarifimiz ise arzettiğim gibi mütemadiyen inkılâb ve tekamül Daimdedir
— Talebeienmiz niçin ecnebi Iıl Öğreneraryorlar ? öğretmenin çaresi nedir?
— Ecnebi dil bahsine gelince, bu bahis acıklıdır Yabancı bir ıhlı başkalarına okutacak kadar bîhnek bir meeekîdir Tabancı dil bilgisi her m man, her yerde insana bir imtiyaz verir1 Barem kanunu bile yabancı dil bilen bir memura bir derece Üs, tün maaş almak hakkım bağış, hyor Yabancı dü bilen  huşu, siyle, ons, tedris edecek kadar! vukufu bulunan  bir adam elbette aç kalmaz, kendine kötü*  olsa bir İs bulabilir Birşey vapamassa, belediye turizm şubesine bas vurup bir seyyah tercemam olur ve günde üç beş Ura çıkarır Yahud ki terceme işleri yapar Hasılı fazla yorulmasına ihtiyaç kalmadan maişetini temm eder
işte böyle bir adama biz: "kalk! diyoruz; şarkta bilmem hangi vilâyet lisesine, orta mektebine git,  eğer yüksek tahsürn varsa  35 lira asil maaşta Fran sızca Ingiusce, Aİmanea muailimliği et!
35 beş lira aslî maaşın safi tutan, 70 Ura raddesmdedir Bu para Da, öyle uzak bir yere yabancı bir düe bihakkın vâkıf hangi kabadayı gider? Gitmez, gitmiyor tabu
Bunun iki türlü çaresi vardır: Ya dÜ hocalığını bir ihtisas adde dip o hocaya kendisini ıtma edebilecek yüksek bir ücret ver • mek, yahud maarifin diğer branşlarında olduğu gibi, mmUbnı nıekteblerüıde ve Gaz| Ter
biye enstitüsünde mül«II* 1 lisan hocaları yetiştirerek mcnıle k» içerisinde unları mecburen hizmet oHınnek Bu iki şıklan biri ihtiyar edilmeılikçe uzak vilâ yi'Ucnmızdekı orta mekleb vo lise taJebck ı imkân yok yabancı dil (;¦!ı trnırjı çünkü, duimf vo muntazam ders vere otk muktedir koca bulamayız 
— Muhtelit tednsata taraftar mnunnt ? Bunun pıdıgojı ve nılıhrsakl çaiunraa kabüıyeU üaav nnde basarları var m alır * Kaydah ve zararlı tarafları dir?
— MnbtcUt tedrisatın bugüne kadar zararı değil, belki de faydası görüldüğuntt «artıyorum  Kendim, böyle muhtelıl tedrisat yapan bir yüksek mek tebde muallimim Kız, erkek bir arada okı imanın bunlar arasındn meşkur bir reknbet uyandırdığını ve tedrtaabo bu rekabetinden faydalandığını müşahede ettim Sonra, bu muhtelit UtdrvsaUn ha husus erkek talebernn içtimai terbiyesi terinde de müessar olduğuna kaniim Berimi tema • sim yalnız yüksek mekteb talebesi iledir
Kim nederse desin, ben, krz erkek bugünkü gençliğin, gerek umumi terbiye, gerek okunul ve öğıetme hevesi bakunlanndan glindca güne tekâmül etmekte ol dıığunu şuurlu vtedanh muktedir ve vatansever bir gençliğm, Ataturkten aldığı emaneti her suretle korumağa hazırlandığını görüyorum Bu gençlik, bu durumunu şübhcsıs ki Cumhuriyet rjıualUmlennın yüksek meslek aşkına, feragatine ve fazıkv Lme borçludur Ve ben öğret men kadrosunda nâçiz bir yer işgal ettiğimden ve o gençlikle karşı karşıya bulunduğumdan dolayı sonsuz bir iftihar duy maktayım
fBe  Ka
YARIN
gah Sim Leven
flldrlnrtnt okuyornl
Rumanyaya satılan mallar
Ziraat bankası tüccarların 1,5 milyon lirnsını el 'an vermedi
r^aV^a^sWWa*MM»
Manifatura fiyatları nihayet tesbit edildi
Se  Sa)
N
venuln
ıksuus _a
Birlik ar„l ıı    tarafından    Ziraat
D»nk;ıaı vaMlımLe bundan 1& «un evvel Kuınuıvay« ntUSB Utlık vc yalı ¦ |      [,,  tMlllk  !¦(¦¦¦
lr*'/l nlılımmııtır Uu pnrufiıo IvHaı IS milyon lira drjrrlradcdlr Tucearlar bir Ur»(dan ıhrac «terhee dısrr tarafdan da tnutM/aatta buluıtduklarandan banka lauauan kvU at"iı/ı takdtrrlv İkinci partlrl bararbop teslim rlrtnlyecrkkrlni bıldır¦ ıir • ¦ ı" I ıı' ı  ¦ m Zırnal l'¦¦likanı rapak vr liftik ihnaal buhj|nıden İkinci partinin hazırlulıp tr*lım •S'lıotUna dair ikinci bu uarantl latrnıatrr
Halbuki barllrl Icfkll eden asalar fUtnıanjrajra (rmdaıkcck butun parUfcm vrnaetı laaMıud etnualar va bankaya Uuınt (rlen InnııuU vcnnu kardır Bu «tfavfalc bankaya ikinci btr Caı ıntı vvrlInMşa bıruaı oimadutı blktınlmıvUr
Dlflcr Urnrdaıı RumaDyaya aavkadıl ¦ ¦  ikinci purtı 1000 ton brütte
tev,M,nda r«uan dıiıiaf çu»^ tahkikat yapılıyor
nı; vr barudin brabll rlUfı nu, ııbara fiyatları IrUıik adıl Hştb Yapıları mıauıkanamka avnra brrtırjo ne rakende rr lntıdan aTaVal fatura aatı*Iti Kin k«Mt ¦ ıw, fiyat vc lifti niabetlcrııun jyınıı kılıul edılnıcslna karar vrrtiiniattr v ilmi evveke leştir! —İH r fıyırllırr  rnn »cipI ırkçılara htç bu* kar niaİNb buakılnuuoif oldu£uııJjın btnnıı tllınn ikinci ciLıv btr kar hıaaraı ayuaua
aauvafık rorul'milur tUnfipoıj a_ bn lırtclcr bu kac «Una kadar üin cdü»ch va fartat ycrtrrv«*p ımn nb yarlere ialacaktır M^urfkar alacak lan manifatura cayajan* bu Uıtclcr u iıılın IUat vereıek aldAaouyacok Lirdir
ve tevriatta bazı defti «I klikler yapılma» kaıarlagünlmujlır
Bu trvOat udnde takılın hakkı oinuvın klınvlrre de ibracal hakla verildiği hakkmda bata şayialar dolaaınsküKİrr
Demir şilebi bugün geiiyor
Bundan attı ay evvel FranaırJara UraİHnarak AkdtMuıılı kalmış olan san ınltpUruz Darur bupun Iımaruroıu dönecektir Vapur llalyanlar lıırafıııduı Sıcllyada tevkif edilerek bir müddet alıkonulmuş bilahare yandan leşe bbujiler üzerlae serbest bırakılmıştır Bu semi de Frnnsanrn cenub f^ıhillcrl tehlikeye dusluU ve Italyanın da barbe iştirak ettiâl zaman Totondan hareket oderek üaraclıuı çıkmı gemiler arasındadır
Geminin bunun saat 15 de Umanınuıda bulunması b»H en m ektedir Bu suretle Akdenirde ecnebi suları uda biç bir vapurunuz KalıruımfSır
Balıkçılık enstitüsü 1   erkânı hakkında
Bilecikta Lozan günü
BiİMak m , 'ı — M Temmuz Louo «önü BılecüUl* de o gunOn anırukkaanna r«ı| ,lıaarak kuUaasuntıı I talk evi atnenaa b masında aalaralık btr dsalayho hunarunda vuayeZunu oaaa l'umı MacaMddın ';ır!" ¦ , tu baranndau Sevr vr Lozan aıuabedrurl Osennda n»u«ıvıj yapuznak suretaU bir kootoıaru würms re konta*ana (Naad kl her ümidin fartmiı olatofu rannedilen bir anda, IS Hava UZ5 Uuüunda san aacb Hr salar trene annbul saaulanncaBa ru kiri arat buOln bar TDrk as alettaln inan va ananını kud rattı panorlarlnde taşıyarak Aı yurdda kanaUaranı çırparak Tflvaa Crmruın konervten mıaakı mtlfl IcDimI aalıbtyaa ve ıdiıayat Akdemi* uoarsanına kavuşan eviadam UtanbuU sahih olmayı dılııiıı nlarln krndı etlarlnde tvttufu ve tanla dalzatanas bavraftma aelam ıııadanııtt ısa bOyuk " " yfimn lınJdı yıldonUrnOnd kuUıSnJaiaa— Laaaa ¦¦ahıaıaue be ¦ lıJlınuı bar lurtS UUdp ve hvKakkımadec tıadr manı bu bol müdafaa vasıtaları mevaud bur re yeni bu vataa caan TUrklyeyl badtye etmlsUr Ve Inünll evladlaniıj buyuk sair Naanü KemaTt karaı «Yazasın s*o0 kabrlnıde vataa maunun, beni memnun» cevabım vermece hak ka'•aırnmto) surrUnda bacbıdntı notuk duıleyıcUer Uufndrn 'lk*abraaaaı «a ftnrılaalıy» ramayat iMkaas av
Edimede   Maarif leltlsleri
Edirrat (Busual) — Maurıf mltıkını Yuauf Cemil Öner İlk t drajel mıfertislaTtlr İNrhkte amlhakats
¦ aVLUudU
Galkondan dllşlU
Beyortunda Han II— ıı ıruhaua A nrde baytk yokUrds IX ?umsrsstal oturaaı Bammaa İhı yanmea Kırma* «vm balkırnıuda oyun ken aofcaka dUsnaıa alnındım buuıi't Sisli Ç«uk haslatuın«s«nz| k ldınlack »edavı aUsna aruınMyUr
Almanyaya   mühim miktarda afyon satıldı
Türk  Alman tloret aniapsuji mıralajmkmtad aonra ,kı Un sarfında A Un unlara «10 bin liralık afyon «atıunuAU Dıjer Urıfduı AlmıınyadaB da hhrbded evvelki sıuurulerden bazılarının onıltııürdekı liHr ıı;ınd* fohrurusr s'ctuıvı bakbnunektedu
MUnakalâl   Vekilinin ledkiklerl
Şekrnsarsda buksnan Mıınasala Ve
küı Alı Çrttnkaya dlın I ansın Baaatktusa rrlesek bar mdddnt mca«ul olmuştur Vakst «ar kas, «un daha anhrlmada kalanfc Aukansaa dûıaL«knr
( Radyo ProgramıJ
ı/e/imo eınseMsc
TJW  Procrans  va  ıııaınlefc*t    saat
ayan
I es MtsrZkı Socılnus opaaal parçaları (PL)
8 00 Akına hadaartarı • 10 E* kndanı  Yamak lıstam 8 20/dJ0 MVadk Bum   Otnstoyrdn pUkUiL
11J0 rVaayvai v« ¦amarkal saat ayarı
12T5 MUak
CaUnlar: Bu«ea Kaan Cevdet Ko/an Vcclk*
1350 Ajana haberleri
13 as Maalk  Okuyan: Asrs Senaas
1320/ I4Ü0 ailunk Kırnak peotram (PL)
18 00 Program va mcnuVkn* saat ayarı
lSJtt atuash  Udn muaskaaı (PL)
ISJ0 Uuuk Badyu M oraasUaas (lbiolüm OZUr ular esinde I
1010 kusuk Faad heyeti
IB4S MemkkH aaal ayan ve ajans habarUn
2Uia atuısk
Çabudar Kskira borsan, Vccıhö, Rafık rersan
Okuyan  Meetaı Rım Abıakim 2030 K»ııuama
tO45 Müzik Dinleyici dueklari 2113 koamanta Kdıba« aaab) 21J0 lUuıanıa ItUdyo — laSeal)
II 48 aukdk BUyUk baaZekertar aartat  No 1   Hoaart
23*0 MtsalraTat aaal aysarı Anma hataları   Zaraan  Tılrv
Karnbryo  aTnarut Baranaa (TTn*
BLa» Cavanaad (PU
nJS/oaıe Yamkl praarsm eaj kavavavj
BaltalısuMinda mutaa balıkoldc ansLtusU modanı Nedb idre amiri Scrnf ambar memuru Şemaeddıa ve in memuru Arifin vnnfelerinde ihmalleri gOrUlduteinden haklarında tahkikat acslmuj keyfiyet devlet şurasına arsedılmiatt Devlet Şuraaı, bunlar hakkmda vaafeyı ıhaaalden Iurumu muhakame karan rerraıa, odaya aavKkknumumsUCe «On
drılr     lf
Muddiumund4k hihl«nas*a haanisk tahkikatı açılmak ürere evsakl sara» hakımlıZıne aavkatmısUr
Bira sarfiyatı mühim mikta Ja   arttı
Mrrnkketlmrsde taknben senede 15 mdyon Utra raddeasnde olan bira aatıshırı flyaUann ucuzlsm'U use— rmc artan i* savaknadan ıtıbaıen ve Seçen bir sene earhnda 6100 000 litreye akmıştır llalknauun hafif feV kollU İtkileri en IkJU içkilere tercih eltlgi laenınuıııyeUa* coıUlmek
k*
ROUSDE
Florya plajı hakkındaki rivayetler
Vali ve belediye reisi plajların  daima açık olacağını söylüyor
halkın denişe «vnn™ina mOsnadr Olımnaryaı adı ve burada belediye lanafmdan ınaa olunan ı»l')m «¦ Latodjyar] çmanumun lalrUlınıycaBgkaa dsdr bas taytaJar lılaanıakladar Ba aayt abır hf"~* VaM va Baaedcye BaSst
«— Dkansaa bu aayt akara» karryee
aslı yoktur Belediye anarnoau vr yapı hm plM'ır halka dalma açık bahsnacaklır Ploryanuı imar ve ne harnratto  lv ,m edarekta^
1 BELEDİYEDE
Fazla  para İstiyen laksi şoförleri
Takatler «m kataH edüen % U avaranı as bükte aosYkan buhrbaa nufaı para sama*, k» pnaarUk etmektedırter Bu rurdea beardıyeye bsr çak sıkayetw ya»ahs ak tadar Beledkye nyaaetı kanlar ıı Iht taansm rdnderrrek lan tabii hareketler yapan taksi fofbrlen hakkında derhal rabıt tutularak orsalandın İmaları at İstem udrr
Kaçak ot satılıyormuş
Detedvyt1 tarafından yspılan birçok trftıslrr «wnı»lı bacı kssablaraa kaçak et bataktan garulmUftur   Btra
kar arananda »ark at vr kepek etanol fasılundıanj snlaaıbnsktaSıı Bu fcassuada betedrye saaa kayma kamlannuı ertem •myetle nazarı dikkatim oalbetpıııbr
Milli bir toplantı
Şehir uinh ı Urıfelerin uibkıatt tamın Oııek ıı/ece belediye tarafından yapılın bfUılerin iyi bir orfnrukasyona laalanmatı vr müsmir 0kmslaansı için kın Belediye Kem nvamn Ldtft Akaoyun nyaaetı altında 4 taat'uren jst loplaılı yanıhnijUr
Taksim gazinosu açılıyor
Belediyen vı yem Miaa ettub Taksim garıaamınu uieimek ıcut tutanlar tarafından ,u»ı suıaı saat J de açInctıktU*
SABAHTAN  SABAHA
ADLİYEDE
Bir motor bir kayığı parçaladı
Don sabah saat besde Metunad knntan adaresuvde ¦ ¦ Şile lımanana   i!! 41  t on hak Araiam Bahri mo
lorü Habcten dışarıya Ah
ıııedııı  ¦ııdılıııj (arpırsk uarcıiLıiı ıı, derhal yetıaen liman ı  m kontrol motoru bsrnfından denire düneo sandaki M  ıl sandakta bu luoan I nımituaU Iraasvay kontroktrU alefamed  Kyup kurUnk^uatu
Mehmed kaptan ya kaşanarak lahklkala baatarrmıatar
Bir mUvezzie ctomobil çarptı
Nisa ıı t jjı uda otur:ııı faıele iuUvm [ sn Recebe, Oıauuıbefda Arçıçm ıdsı ısmdekı aturnoMI ıaroarak yaralaasal yarahnsn IsdavuU ynnslmıa JaTçsk yakalanarak tahkikata baslanmVjkr
Yankesici Osman tevkil edildi
Saba kah yankraalardan Osman Aa kara kı losyonunda   iren   kalkmadan
İsmail rLuüu adında birısıuuı Sa S— resini calmıs brtanbula gebıacr yakalannna, dun SuKansnaıed bmneı sulh ceza m ahkamı ¦his vrrllnuallr Osaaanıo sorgunu yapıldıktan sonra, tevkif edilerek Ankaraya fonılı nhnaamı karar vrrunatatH
Neden  zehirlendirdi anlaşılamadı
Beyoalıınds Kacsbabsk sokıısjnda o* aran MelrgZo evuv m us fır onarak (eten Fjlma adında bu kadıa nsecM bir aebekden rrrnrkssme abunu fMloms hastahdneye kaldsnlarefc tedavi  altına alırını ıstır
MotörU çalıştırırken
Knbalasta Iıas4|injı    anhatınds t
numarada oturan ve ı un aao
ııı m l di,m İsmail motoru çnuarınrkcn motorun kolu firhyarak yurunden yaraUMuZMa Cerrahpaşa hasUUssnesıne adnaWlbıılatrr
Bir amale yaralandı
Sovyet ban «kralı Clvanetya «aessruaa yanaaaan) °kuı mavnada çalssan tahmil ve tahliye araeloımden Darairtn sag rlına Mipumn mavdıven kapak] dOserek yaralan m t», hrdavtst yapıbnt^Ur
Otomobil çarptı
Ormık ofka Sorklam ıdareaındekll et* nurıuarah manisi ohmsobd GabHa
rm dokus yemdeki kısa Sunana çarparak akamdan* yarı Ilım as tcdaaaaf yanshata, markla
Sandıkburnunda bir arbede
Sirkecide Dnıurkapıda Orhaniye cııddmnde vrıırsn Salih Hasan Osman ve Mersm otek ııhıhs ktehmed Yenıkspadıt Melsatad Baıua aaiınosuaa zjdeıek natU kuii»İ addsaya flDre, çaktı nrye lasın bu hasa (akmasından motril'a laleı çalzictUrul üzerine nueuan etmıatar masıüar et sandal«bt Savu İn us, caaaauar kaciftuatiar yabus j«ağıllardan ktek med ctlerme sevuıU) va Mı ha narh dovıuı yarala m ıslardır
Salih Hasan ıl'nn vr Mchıued dun sdUyevr venmılslrr SuKn hmed dçdnca sulh cxa mahkeıneaımkt mulıakemeleıme nI muıı^ln
ataınuıımr dttrt kay İM gnam rakı ıçtıklerm Isıla sarhea olmadıklaaım re katiyen böyle tm taarruz ve tecavüzde bulunmadıklarını aayUmm kardır
Mahkeme knnaaıım kadar gelen aalndlerm bire blmr srvısarak kayboldu k Ur ı noııılmu* dillini ıhznrrn retbleaınv kıear arUıu^Ur
İzmire kaçarken
(Cunıkspıda nişanlısı Abdullahaa evinde onman Fatma admda bir kıacatul AbduUshııı usuma btr seyahate cUCraaaı eserme aaakdrj AbduJlıma aad eşyayı akar ak evden uvınnss AbdulLabsn araneaı tuaasnu aikayaal urenae lınalı ı flUnra akere  spusa binerken eşya ile btrttkk» yasta ha misli Patana dıın llııllaıaatıaııal usrmci sattı •r«a ıruıhkasnasaiıe vanB mis mahkemede
— Paaman oktum Kayayı tada odaoefikm ve eve dnneonelm dnmanzr Müstakbel kayanvalıdusı Hasrbe dal Fatmayı allebnas mulıakesne dusnrOlmOa vr FıUna serbest bsrakılraıa
vst,
Trakyada Ziraat seferberliği
Edirne (Hususi Hükümetiniıun rlral seferbeıkk hatanda IsubctÖ alaka ve yanbnnnıj Trakya koylUsU hahlskı ks^yıkumat ve naaaTİnen rrnsaUn verlrol ra sarattl intmuıUı azap ha^r*rH t^T** *nJ bnaaıına İsine dhrl eUe sVamOkVj behimnikltdir
Trakyarım Oç vılûyeUne İti orak maklneat daı*ıntmı# «Mııglırvtan ba yerlerde kOyUmSz buaurt yunmağa vn mansılûru dratle dırmafa devam etmektedıT
Trakya ınuılaJuuu slsaal btasksustıj (um llâvcı rnmıurlyet asarak tayın, ,hlrı Trakya Unıaml Mml :ı £l| strast mûcrDirl Şevket Arı rıırUaka dmYflh»nWI WUsWtıw kenara etrmdw| mdtr
ni mm
rs   karsjı
Rumanya
Bir omeiıyat daho geçirmek   üzere I
**# ' 4 naa BBJtmaa|
fettanı de âmfafl oktagğ'uıuM prub ııı'uftBb nlıuaıa ICunıaru/ısruaayauan Ueıaarnöyayı Avutaterya  M a *m' u« lan Bakurvrraı
ve Traaıdlranyayı Bulajaruttanp dan Crnubi Lsatyrtcrjyı «kk [{& yürek bir hukıtnuA ılüı Nuro se M tiOÜJMO mi unu uazrnas •S0Û00 avaferde       •„  uz
fazla idi
Bcearahya auu demce zeagka piaftboklıu bu Uıursk, Trenaanrınya İtaları ve raua bznyte oımslıur bar """"bady vt daha çok Mauartarbt rnoah ur*
der
¦Yanmunn yıkı unaaıra hm ana» ra R ıı manyanın ırtık inalız ve Pranau traranfaains ^uveııeıttiyeceği tahakkuk Aİınc* aenelerdenin urk'ttıkl^n ( \ı \ n mteyen Kıuut Jıuen harr+rle geçtiler Brızraby ler Kumanys !( ses çık aramadı
Fakat, lertıal rWerber etiujt ordu ile Maarluj ve Bulbj*lara nveydan jkudu Bu Lkı nurndeket harta ^izlenru Aİaznadık! trt gibi Almaııyadau la oeaarl gjâ rctTiedıler
Son defa I' i ;ar Macar ve Rumen nasırlan âl Hİ'Jer tara fısdın dsvet "dıkldr Bu davette m konuşulduğu beUı lınamakla beran't îtıurıanyaam Trmnsilvaflyadaa da vızg nıek n»4w*rrı;n,einıde kalacağı, yazan Dobrne isinin har+ım smminda hadledıbceğı u\    L r
B«ıİcarların isteklerim narhta sonunda rMl Kmelen teVlifine karşı bir de Yunan Tr,biy^ıadan ve Yu^ »lav M ıkokn; ı_ın dan hası kuntu Ur ıçm vid ıldıkv lan hıber venlıı'ktodır
Bu hâdisrler ıcmde iki atıkta muinindir
1 — Rrzatzr fV^antbya ûe birlikle Bukovnuayı da ı**rd tiler Bukovına 1018 de Avusturya  Uacanstsvaa aiddL AV manya bu isçuV s rık un ıdı Aolasılıyur ki Rusya ile ımdi bir mesele çıkınutk ıst«ınıyır
'2 — A iman yanın Salkınuurde aılih patlaauamarırz »'«manianı Buna da sebeb bnyiık dava halledilnıeak'n bu tırtfta mesele çdtarmıuiaktrr Bu Tieeete ona tıtzret yoHaru la, Rum yanın petrol koyulanrt da kapatacaktır Iîılk ı ti n *n zahrrmını ve Rumen uetı ılVnni A km an yaya götünün ue yıllın bu Unvu Bukımaa da RusUr tarafından kemlınisti
ikincisi Bükreş  Viyana jrotndur: b*r de Tuna kalıyor Bu iki yol Balkanlarda çıkacak küçük bir silâhlı ıhtiLifta kesileceği »çın Almanya her çareye bas vurup Balkanların sufcûnndii muhafaza etmek ur dir Belıret   HAVA
Tavzih
Keoduuyle normal münasebetler idame etmekte bulıınduguınuz btr memleketin ;iji harekatı bakkuıda evvelki guııku nıkthanuada bu siiunluda (komik harb aahnelaınj baslujı ,|buda çıkan bur yazımın, o memkdietin askeri kuvvetiTine «oraı gayrı dostane olarak telâkki edilmesi ihtinıaiuıe buıoen bir zühul caan oiaıak ııkjıı bu yasadan dolayı ha; bir nuıksad ve rnıioıyot takib etznedıpinu UıvzUj ederim tVkoeJ    SAi V
İzmir fuarına hazırlık
hası 11 (awa m Buyuk Britanya hükümeti bu sanefcı fuara ouk emnj bar ınOcysata rsthsk etmektndrr Seret aaraoMoaa amna) p— junlarındın biri fos4b devir* pasryunn oharafc hasubutnıakladM Uu pavyonda la»tdr edDesek osya ve ınalanmonau çoğu Lamı» acurutruaek I "4V1 devlet ^ I I da gecem eeoekklerden çek anupn btr naklim* kanslm ohjnaokCar Ytae ba aaa Kutaken çruilart kçm hunk ayva har pavyon yapdfraaktada Olfav navyonlardakı Canstta faastyeO de bOyUk bB harareUe
2 AĞUSTOS 1940
CUMA
Ocünci Yıl  No 810
Yeni Sab
(TONLUK SİYASI HALK GAZETESİ1
Idarajforl
KlB/um MM
Her Yerde 5 Kuruş
Ayni Ses
IMInyada yamaı Atam re «Html değil bir de TOrkiye mltal vardır Ve bfaim atta bu lı» *in Mİ««W»WMKt Bu rroilte tae   bugün vahdeü
tsâuitfcsıhaı I İta l Mineyi MThs ıı ¦ mulMı telkinler at taada vlrdanlardatnredcflıds
iı I'mkIiVliı ırkrıdaaımıy Selim Ragıb, Nadir Nadinin ¦ 1 nctU' çıkan vt su atltıınlardA mevzuu bahsedı km Uk makaleaamiekl ooktai naaan dün bentnunyerek bbu ha tab aMRV w DaalkftD« bu Oh Cavda bulunarak herkesin kanaati muhterem  oedtagunu soylu 
Muhterem Nadir Nadhun ma kataaı mUnuacbrtiyte yardığım ¦lütalenyı Solu» Ragıbm dıkkatala okunma olduğunu görü yorun Çünkü Nadir Nadlnin kanaatinden dolayı bir İtirazda
tnıir   değilim   Makaleeiruo
mObİHıııtıpm ve bu mUbhemlik
Tıb fakültesi bu yıl ! derslerine bir ay evvel başlıyacak
üniversite kampındaki noksanlar biran evvel tamamlanacak
Şehrimize gelen Maarif Vekilinin gazetemize beyanatı
ruziliMİuc zihinlerde husule geieaak tereddud ve fena tesiri laar«t ederek makaadını nah etmesini nen ediyordum Ancak bundan sonradır ki aneselenin esnaı taertnde haaothal edilebilirdi Dün Nadir Nadlnin intişar eden m»k  ve buna ilâve ettiği küçük fıkr eakl makalesini "hiç •fcnaınuj hükmüıte soktuğu için banın kapanmıg sayılabilir Fakat Nnlıı Nadlnin yerini «iradı ¦¦Mı n^maamayvB nall"gy Bin mch'uUyeOnl kabul ettiği fcüı onunlu bira* konuşmak aaeeburtyeUndeylra
Evveli oahal kanaatlerin ¦»nhietemtlğı kkthuu fizermde âazrmak arterim Tefekkür ve Kade hürriyeti adi varBeo bu kmk medeni sosyetelerin temel «regldir Rutikı hayatım bu hakkın ni''iukHttthnlzde do esa» ¦ surette tealim edildiğini gör¦•Ji ı;ny«ıiylr eUraden geldiği kadar çahsmn içinde geçtiği kn bu habisler Üzerinde den vermı  kdkanlaruı da hiç olmama asan bir tecrübeden muvaf fakıvatlr K";ınuı olduklarını görmek taterün
Tefekkür ve tfade hümy ( Sin normal umanlarda hüküm ¦trecc# ve bujrünkü gibi mü» taana ve çok nazik buhran dev ratnindr h*r aeyden evvel vatan menfaatine ve vatandaşlar araatnda te»anüd keyfiyetine ¦ ksmmtyet verirmrsi lâaımgeleee4*1 anutu hna malıdır Bugünkü Avrupa harbi Afryanm bh kopeel'ıI¦ 'tr\ n •¦'( V" J" pon harbidegtkiu Bütün Avrupa üV beruher buda ralnnu da mevzunutatb* Şah »d v« etyaal hümycün beafcjfl ve takas okuı ingiltere bile bu^ttrt basılırı, Hıfclft fcüdttln etrt^ılız nl" ai'jjıır canüuTiyk ve Budlaıiyk* tamamen hükümetin emrine vererek kadar her hakka tu" ıtiıf ediyor Hattâ, («tık taJ nıiNhı ıı, irn kuruyor Habeaf Oorpuf memleketine iatınaal n ;,, mii'knn ne demek olduğunu btr kere dVajunlmÜa' N ı sm böyle oluyor• Çünkü ortada İngiltere çüı hayat ve memat mesetaai vardır BU harbde doglnı Fakat Alman ve italyan (¦ »İri ikalarının Balkanlarda a*acerrne£e başladıkları beW asaon faaayettar kamumda mkadar hassa* ve nyamk bulunmak kmb " uin, kimse mamıudı^n gelmek hak İma ham değildir Hükümet bütün gayretiyle harb haricinde kalmag Catanyor Bir «enedenben taklb Hu   in ı »mi VALÇTN ¦taaal
Maarif Vekuı Hasan Âlı Yüoei dün tehrtntfre plraisör Vaki) Ankaradac gebrkea Arifiye kttaayımıın ü» inerek oradaki kdy Ki i i imli Kuıvıımm faanyeChri tedkık etmkf ve »lakadar
f
R   IIu,  vıı yüod
Vekri tekrar yoluna devamla Pcndige fhnhj n UnıvenibB kampun nyaret etnuatır Kamp ta tajfjaataj tarafından hara ı retle kar«üanan vekil, tatebemn fcUyaçlHn ve miüjkUlfttJartyle mefjKul o Unu» w kendilerinden tnüuıt alın ıiftır
Vekil ujınnni untversıte me aelelrrlyk» alâkada/   ohnuKtur
kanapa fetan önıverCemll Büsel de vekfle UDİvsrstU) meseleleri ve yeni tedrtaai âolaysriylf Ünrver umumi Uıtıyaçlan hak 
Japonyanın yeni siyaseti
Amerika Japonyaya petrol satmıyacak
Vaaûurton, 1 (a — Garbi yarım küre menıUkeUerindcn bütün diğer memleketlere tay ya re benzini İhraç etmek memnuryetlnı vnaeden kararnameden bahHoderek, Rooseveltin sekreteri Stepnen Early matbuata bu beyanatta bulunmuatur:
— thrut at kontrol servisi müdürü MaxweH1n bu tedbiri tavsiye rt nuı üzerine, Roosevelt kabul etmıotlr
Early diğer hır suale eevab vererek,   barlesik   Amerikanın
Hükümet ramını
yeni progilân etti
ghrünlaft
Totoo, 1 aa ¦ — Japonyanm yeni aıyaartınl izah İçin bugün evvelâ uzun bir hükümet beyannamesi nesredibnıa, sonra da baavekU prens Konoye bu beyanname hakkında tefahatta bulunmuştur
Hariciye nazın Matauaka harici aiyonet hakkıniU beyanatta bulunduğu gibi bugün öğleden sonra bir beyanat daha yapmıştır
Yeni hükümet taraf mdao nesredUerı beyanname "hükümetle (•*«• I DmO m y ta da)
Maarif anketimiz "1
Liseler neden iyi randıman vermiyor?
J^j^^Aydın mebusu A Sırrı Levend diyor kl:
Bizde orta tahsil, yantrş hareketlerle talebeyi şUbhecı, kararsız   ve mUtereddid yapmaktadır
Aydın mebusu Agâh Sam Levendi sahibi bulunduğu ve senrlerdcnben idare etmü) okluğu (istiklâl Itaeai) nde ziyaret ettim
Yıllardır maarif huyatı içinde dtdınmıi}, o hayaUn tecrübe ve gorgülerıyk* yuğrulmuş olan ettki maarıfçuzüa, elimdeki sual sateaim anjde btr güzden geçimee gülümsedi;
— Bu bar kttab mevzun dedi vs ttâvsetti:
— Bu suaHara kan kasa sapa* vermeklecB», ah» Emince nü Halkevi dil ve edebiyat enbesı taralından aearedilon non yazdığım (Mıarlflmbı ve mıUl terbıyemu) atili kitabımı vereyim  Onda, maıırifimlze aid rıklrlonmı bulalııllr ve latedigüıız   kı
ankotlnnvr anüıbUlnunu •  urf*«a)
1
a\*l
Azan Hım la^vcssl
İngilizler bir Yunan gemisini Satırdılar
Oemı Otılkı adalara benzin va   t'i(j|   pÖ'Orllvc ıiu
iloskınru j (sa) — Tas* aaJatiHUuit i midi tuüu figruutujlne gün Inglüa matbuatı AJmanyanu lıunUereye taarrua K"üı bun harır'ıklarnu fknıal et mekto olduğunu yazmaktadır
Vertüı nıalûmata gor» Almanya In^Üterey» taarrua ederken Franko da ı« uIüttanlo Baptetrnek nlyetinekdıj Bir Çok tspanyoj kıtaatı ve topça mQf hvi'iiTı hatac Tslmeada tshşid ediüııltfüh
OelıeinUnnk   aye   zamaiKü 8srd#«ynd* »«hltfVdlieD İWyan hava Inıvveflcrı tarafuıdıuı de bombardıman «üa tektir Btr Lucllla destroyeri battı
Londra 1 (a_a) — Amirallik tsrafındar bstmnj oktugu bi diriler Dehght destroyeri 1030 bahriye pnıgram meyamnaa tnaa edihıılıjUı Mezkûr gemi 1375 ton hhcmmd olup 4 adet 47 Uk ı adet daha küçük çap ta top ve 21 tik «okıa torpil tüypüyic nı'l'ehhe* hnlımmakta İdi Sünıb 30 mil ve halihazırda mürettebatı Hf nefer ve su baydan ıbıınl bulunuyordu Atta» de**rindrı hb Alman korsan gemadyk car|ısma
Londra, 1 (aaj — Cenub atv lasında bulunan bir Alman korsan gemin' lngllterenın Alcantara adındaki rtlAhl taaret genuuyk ımıharebt ı ¦ n„iıhasara ugnyarak kaçmıstif Aieantara 22181 tondur ve harb den evvel cenub Amerikaaj seferlerini yapmakta İdi
(Sonu S Oncu •aylada1
İş Bankasında kumbara ikmiyelerin kazananlar
Ankara I (a* )  "lln |t Bankaauıın    huntimiralı vr     huınbarasa kbcuk Uuarruf    Imv,Ii„       ,ı,ı;, U»rüb »i ı     IkTamlyr plbıııım A'¦¦ i    İmi,»,, umumi
nj rh7iıııl    vı ¦    ı¦ ,11I      yj,
pıtnuglu llu k»jdl ki'iülllrrinr İkramiye Lill» I ptiml tıtı(l1ı mı Uun Itrlnı     I     ,1     d»!! ı    i r un
vr brasb numaralarını bl Minyonu
2000 İDalıh İkramıyr ı • t a T20 braab numarab Dıyu, Yrfhnr'jr arabel «tnustu MM i BTS kaaananraı Fahri nW97 (Ankara) Huha 7890 (Bura ISt frr Ura karananlar Ndan 4119 (Rutm), İlhan SBM (»«nur) Ahmert TStTB ,!„,! 100 «a ora k1,, HOanıı M5M (Ankara) Sam, IBM (Balık,, N**m«''« (Edim  Nrdbn 1148 (Malatya), 9rad «se (Trabaou) Cemllr I9B0 (KaMtlkOy) AIU TIİUO (Irtanbul), taiapan 3ITOT (lıy «ı rıı 4S*3 (tnnlı), Sonlya IIMTT*) (Iımlr)
Dondan bnlka mıhüiri (iıl^VardVkJ un bw UBMarar haasbı aalııbınr 50 aor ttra vr allmujına da 23 ın liralık ıkr mit»l ı   anim rtmı«tır
Naiıa Veki Trakyadakı Teftişleri
Edirne, l (sa) — Trskyada nafii iulexıni teftin etmek İçin buraya gclmüj olıu, Nalla Vekil mı general An Fuad Cebeaoy bu nabaâ Edirne Zdraal bah oeauu gezmujtiT Vaki! burada yarım saat kaldıktan ı» ¦ ; a re/a ( katındı Umumi ktUletUt Gene| rai Kâzım Dirik vaiı ve nafıa Vekâleti «cavlar ruisı olduğu halde Havsa  Gelibolu uslkamrtinö tef üslerine devam etmek ü are Edimeden aynlmıatu
Dahilîye Vekilinin tetkikleri
îmirımınk bulunıı nahlny* VaktU Faik Ostrak d Un da faalıyıana devan! rtmiaftu Veku sabahiryln ruarrOe DKsavJ onnut Vali n Baardrya Reau Dokba LOUı F ınloıU j bazı aacsnhaa* fcakhında oahl abnıjtır VekO1 0,"   mi'in ,l   ııılıkl» yolru
BİonuraL yruua t» Oflrdoı aorara pat b makeaim frlm* nırairul otoıu(Uu* Vekil huındn Parti Mlıffltljı va Konyn mebıiKu Tnvflk tı',,\ SıLaylu Pütt ıdıır* hcpü axanrwlnn Cevdet Krrlm tnredayiyi kabul aOırk kandUerllc KörtbjrnUıtur
Molotof un Türkiyeye dair sözleri
Sovyetler
nisan başında bizi
protesto et m i çler
Topraklarımız dar gelen bir tayyare Batum petrol tasfiyehaneleri üzerinde uçmuş
Sovyet Yüksek Şûrası dün toplandı
Moskova, 1 (jul)  Bagfln öğleden sonra aaat 14 de Sovyet Yüksek şûrası büyük Kremlin aarayındA açümitftır Yüksek Buranın evvelâ birinci meclisi teplanmıgtu Aşağıda yazılı meseleleri ihtiva etmekte olan ruaname okunmuştur;
1 — Harici politika haaJonda rapor
3 — Moldavya müstakil eümburiyetnun teşkili, ^uaıil Buko
TİLaCB     flO     IfalTra^Fyaaall'lrt 9 kâaattaaSaaDdO
buhman Cnntio eyskstlle eennı tin Ismal vs Akkermaıı
 ı 'kranya federal eümhu
riyı m   ıtkbak adaeektlT
o Bsltrk dovleUsnnln iltihak ta!önlerinin nıM^uVcresl
Bo mOgni'f betle tnmı btr nutuk adyUyen Sovyet Hariciye Nazın Molotof TUrkryeye aid okuah pı sözleri söytembjtlr
— lûrklye üe otan mttnaso M'nm'W eaasb bir teceddlB vukua gcinumbjtlr Yatma Al man beyaz kitabiyle ahuen nesredilmia olan dokÜnıanLu TTlrkıyede yapılmakta olan f şaliye 
¦kesatln baz» nevi tezahüratım nAhos bar şekilde tenvir etmektedn*
Buahara ve Tur kıyadaki rnus ¦a büyük eiç&u Manıuglı tara • ftnrl^n verümuj olan izahat dcV kfrmapiariiı bu mümeyyuı vaan* Ur ffihan      biç btr de^miklık
Bu müııasebetk buktıu^tm gnyrikabdı kabul aaidetLur) btr vslrs doLayanyle daha gteesı runan badayetinde Türkiye nesdind' (¦; iır i bulıuunus okluğumuzu sovamnok nuvburayvündeyırn
Vaka su «ir
Geçer» nisan aarfnds Türk arazkundnı gelen bir tayyare bor çok petrol taafîyehanelerinı muk t»v bunman Baturr mmtakıos ürermde uçmuştu Türkiye evvela meseleyi kendi arazım uaerlnden güya hiç Ur tayyaresin dunun çıkmamıç olduğu * kine de gostermsj ve fakat bıUVhıra hn nevi nçoalnr hakinndı iıtikbalen tedbrrler alnıağım dı vV
DoMhuuuanı Aunany;1iı ıı thSafaUdaiı sonr ı aı! blı tayyarenin mevzuu baliKoktupı pırüimekte ve bmnetice Türkiye hükümeti DesdlndV yaptığımu taseooüatm tamarolyk muhik olduğu tebarüz etmek tedıt
LOZAN ve
İSMET PAŞA
Bu (ok mutum fmıuamm onumunum koekU «daa)
Konferans bir ayda ne kadar iş gördü?
M'vmunu bıırım (»UncU aayfıımıada okuyunur
Ziraat /ekilinin mühim beyanat»
Konya mıntakasında zi raf faaliyet tamamen makineleştirilccek
Konya 1 (»a) — bhr1mlrd« hupmmakU ı,Ut\ Kırsal Vekili Krekun t    ¦« gu 1   ¦ ¦ ılt» lıuluıuuUflıır
«Konjuda y ıji'f,  oryalıallen d emre memnunum KOylUlerlr tnn»ı beni UUw««   •evlndlrdl   v burada alınacak sıral tedbUUıruı cebuk seBtere  n ¦' OoudUU Vaol
saaaaaBBBM
SABAHTAN SABAHA:
Akdenizde kafile
İhracatımız İngilizlerin temin ettikleri Akdeniz nakliyatından yakında istifade edecektir
hrarat mevaımuu giriyoruz Ru mevKimdr btr çok ihratal nııllanmıc Avrupadakı harb halı yıuundeıı porobıllr Hele Akıienıx yolunun kapab buhınıııjıı bıxı ıııhfjkülftta uğrulaLlır Htrtkl kı bu yolun yakııdu açıku'uınnu aid tahminlerimiz, doğru çıkmujUr Uç ~       2 imi aayfada)
İtalyan iıknmın ve luhlınuın araaındoı   lugihJrriaı
etlik! tkıuvt   kaille yolu
fnOnlm urnaı makin, iiit,i Kuroa vıUyrUiıdı* »1 ramında ycı luUna|uu ve ynyıLııutuıdu •«* fUpbl rlınu yıırum Tohum ve hayvuıı biniti h:ıkkıııl  kuıdu bu cwk ndlıirloı nUaSâ« Bıllı«vw l"i BaSh ılnuyonil vımılu Bundan bujka kunl»nalaıiB Idareaı Kn irakllâl v 1mi*i rttCUSS getirerı^U Konyuda ya^Mejtunal m il utahıl araaında hayvan yem UrBBBI de yer verUecekllı IUmUfc isi useraade caluKufunu Mı nıevnıdur Yaraoa lUkmvraiDde kdyluleıUt yapUfa kanuyııaUrdaı enlatı» BS kadar yüksek kanay*«b deıı atgl olduk, lanın ent dilin fetasâmSk m, t ayda lanı, ne kadar vntU ulaıık !¦ Iıudı Bu İslerle bernl"ı Kmıynda nnel1nar1k nUn tohum hayvan laUhı İtlerinin kıymetli vılıntclıı lıımaye vı* ıdiirelrrı nltıiHİ» ıımlehıimia arkaıUujlınmıiı hlnınırllerı İle ,11 /«¦nond1 baaarılaı\ı|ından «ininim»
Bir avukat hakkında kanuni takibat yapıldı
s
Türk adliyesinin çerefinl haleldar eden avukat işinden menedîldi
irtanbul baronu dUduUn ıneeliıl, GalattHİa Vlul lıtnmda yııcıhancal bulunan latanhul 1 ıc«u avukıUarından :••,, Nl'jııı lııkkında tahkikat ¦çmuüt   Kim   Rj mu     hakkmdiikl
tahkikaUn aebebı ^ 1 kklUcnna Bav
(S«mu J »m» uladal
6748
8ayfn : t
TKNİ   SABAH
Maarif anketimiz
Liseler neden iyi randıman vermiyor?
f«a# Mi" I Mal aay*adal
Dun in »ire bu kıtabdan btr On
hedlyo edeyim
— 7ka*kLnr ederun a • ¦
tste A+âh fi«n levendin (Mı ıivım  ve Milli Tertnyntaul  Ilı yakında basılmış otan
men önlünde 106 sayfada tophnnıis nıaariCuuız, terbıy» stetenıımız tahsil çagındukı   qo cukloraurz ve gençtanmıc kmdu kıymetli btr ettid olan bn) kitabın yalın» orta, lise ve yflkirk t:tbniü (yum ynranın    nail ¦eyerlenmeğe ihtiyacı olan lamı lir   t alakalandıran kısmından bazı parkalar aayorum: Orta   tahsil "Orta tahsilin, umumi kültür bakımındım gencin   hayatı üzerindeki tesiri v°k böyöktiir Bu itibarla, orta tahsil macssrseh* nııııı iç faabyetuu program ve ıi" 1; m noktasmdan gnrdrn geçirmeğe çahşmak faydasız ol¦uyacaktır
Orta mekteble liseyi kucak lıyan orta tahsil, binnci cWırd«, gence dilini, tarihmi ve yurdunu Öğretmek, bir vııtand»|j?ı lâzım dılağa kadar vatan* ve medeni bilgiler vermek, etrnf ımtn gördüğü hâdİBOİer hakkında kendılerinde alâka uyandırmak, o hâdketann bofamy' olan münasebetlerini tanıuuajt, uohvet onu doğru dihıitun«£e şn güzel du yanağa abstırtuak gayounı taktb eder
İkinci otovrnde me bu gayesiru dan* janunlrterek hayat ve kâmat hakkındaki telakkisini olgunlaştırmak hjkdUteter ve on larla meşgul rdoa ılnuler arasındaki bağlıh£ı daha yakından tanıtarak kanun ve naziinyelenni öğretmek ve bu suretle vereceği ıururmi kültürle, genci Üniversite tahsiline hazırlamak biter Fakat bununla, her iki devrede genci fcsjl oıanaalylc hayata huırhunak vaziiıanm ili rine ahnaa
Halbuki bizde orta tahsil, hususiyle Urisci devreda talebeyi bu gayeye hacri oyamadı j*ı gibi yanhı 'mk» il do
a— ŞÜbheci, kuramız ve mûtereıldid yapmakta
b — Hâdineler vs onlarla ma) pil olan ilimler arasındaki baghlığı   LUH'J i
C — Nazari kalan olUnlerle : ı k ı r ve baden dhatmden yor makta
ç — Alâka ¦yıuuhrm&Baakta, d — Bazı demlen aevdinp batı derttlardeo nefrut etUrnwıkta
dir
"muin sebebleri aramnda programın, muallimin, mektebin, imtihan eekiiDin, orta tahsil hak kındaki telkinin ayn ayrı hiaaı lori vardır:
a — Programlar ytJkrodOr
b — Her dara ayn birer bilgi atarak okutulmakta w arakmnndakı alaka goa*tuWraekfeadkr
c  Mevzular bakımından birbiriyle m ki alâkanı olan deralenn muallimim aajamamfc i urum vo ihtiyacım duymamaktadır Halbuki Bntett, edebiyat, tanh, sosyoloji «s yabancı dil mo
Yeni Sabah
•inçlik
• AVLIK
• aylik 1   avlık
TUrklya Eanabl
14O0 Kra £700 Km
ı Adueros imo cuma
rr Cwulllr U&t IV Auml T«»«ıu 13M
Otm CM Ay;  7 1046 — Hıor B«
Otta*  '!'] 
Ut ut İSB Er* al
»Af İXM ma VıMl
*fcfma Vataı  
1100 1 « 1J1 tuM
MM ZL14 ESn VtnD
allıııılorının, doru verdikleri sınıfm talebeni, prograamn muvazi olarak ilerlemesi, barinln ders İcabı kam kantafU oburunun biiiıınüamaHi vj bakımmdıırı birbirine anlatacağı ne kadar çok şuyter vardır
ç — ¦fuallan kraaü denunın öte ki deralerUen Oat&n olduğuna inanmakla ve i"«ırmı talcbeaine de telkuı gayratmuB dlümektadir
d — ktnallim lh»mfaı «on sınıf Kuına doğru, deruınl bar ılıtma» olanak okutmağa çalıe maktadır
e — kfnailim uıftiTjbbı oMuğıınu UDntmakta ve kendi dend dıaında talebesiyle ıneegul olaıaıııaktadır Halbuki hsede de m nIlım oabayet htr aofirebbı dır
f — Remil müfredat programı dıaında talebeyi serbest ça~ lisnmğa sevkvoooak terbryevî faaliyete vs bu taailyeam mihveri olnıaaı lâaımgelen tasabt teskuaiıua icabetti^ kadar «hatunuyut vırunaemekte vs çok defa bu ıs nl ıremn nıurakshcasnakaa uzak k d inak tadır
g — T^bVbenoı «Ihadeki ders kitablarmm çoğa di ve pedagoji baknntndnn mekandı tamn»ııyi" temin etmekten uzak otduğu gibi, bazı dersler de k taevu buhmrr^k tadar
But On bu sıydıgmam şeylere, terbiye ve disiplin İmkanından mektebin eksikleri da eklenecek olurca, orta vorımmia
liği    ¦(,¦  koaysm anlatılır
Bir noktayı daha aatve etmek Btaınıtlu" Bu baba, kendi :rıie kabiliyet gOrmedifl çocukunu yuknek tahsil ysrjtırmak mtmeybihr Yalm orta tahsili kâîı görerek onu bayata atmağı ınlır Kkal, aat yazık kl bu çocuğa baedan aaeka "ı tahnilı verecek maeaaeat beocn yok rıhıdır Çocuk altar Etemez hseye girer zeka v« kabiliyetimn taayamıyacafj) darecede ağır "lan derslerin yflkfl altında ezibr; nihayet döner ICrtesi \ i d&naaas« mektob den 'ik;tnbr Or U taJasflm btr çok talebe için ımlmaiı oaraun da bu yurılendir
Vukaek taksal
Lase tahsili, ancak Bntverntte ^ tahsilim hazırlık teşkil ettiği takdird* naâAnhdar fcanan Üseyı diğer orta tabaat mekteblcrindea ayman fark, banların ayrı gaye »e daha pratik programİH genci bor an evval hayata ha j r r11 m ı—ı M"I"J\ Ikarıın mut laka lamam taam— sarurf olan! bu tahsil dareceaam «eskil etmesidir
Liseyi bitiren gaaa, eduıdığl bilgi ile kanaat edeaaaa O lise tıiımlmj yaparken temas ettil ğı meselelerin nakfld mahiyetini, bu nkeselelerm Pal ve eemıyetls olan ııInhn—m vo ehern riti  um araeUrmak İhtiyacın dadır tata ona bu kokanı hazırlayacak yüksek tahsili yaptığı mmandu ki gem, «ntetlektüei vasfını kazanma} olacak, ilmi de bu araçUnuaaarta «İde ede oakür
Yalnız, gon«;lerd» uyanan bu ytrknck tabau arzusunun sadece '¦¦»¦ a^iyakındaa doğduğunu zannetroetnehdir
Bugüfe Üseyı Mttoen her gene yükmk tahaıh tak Ih «bmek istiyor Buıuarm a^nden yüksek teknik ınekttrjlortoe gfrezttori ayıracnk oluraak, oogansıı uzun bir kararsızhktan sonra, kendilanm İbae gotuvenak eetin vaj yorucu yom değil, belki dıploma teman edecek kolay ve kestirme yon uıttnklan forulUr  I [aha doğru olarak bu kısım, gençler, bir meslek enemekten' fasla, kendîlerml bar en evvel | havaca atacak kasa v» öyuntti 1
Şehir ve Memleket Haberleri 1
süs hır yüksek tahsil ihtiyar etmi| uluyorlar
Sebcb basit rc acıktn* fJenç, yüksek vo rahat bir hayat hnkanının, ancak yüksek tahaahn u mıa edeceği dneoma Or elde o
baaka bayat aurpraaarM doludur Gana, ahag difaozna ile tatili dini aagurta etmeği dO suauyor Bu vesika ona bankadaki savadan daha «eoauyrth geliyor lunktırıuulf para, bir giın herhangi bar Mndattla harcanabiadigi balda 4*nHm her aaman btr bak iddia etmek kam dayanacak bir kuvvet oluyor
Genci mazur gorsuak belki raUmküudirr Ancak yüksek tahsilin yalnız yüksek mokteb demek olmadığı Unlvervltonm her şeyden evvel ilim «• kültür M ugrafsaa mü saosa oidugu düşünülecek otursa, Ond gaye dem uzak Han bu tahaahn boalogu derhal mu yi lana çakar
Gcnd kolay ve kestirme yola sürükleyen sebebierho btn de geçim zorluğudur Laaeyi ailesinin yardımıyla guclfikk* tamamlayan genç, bir yandan yüksek Utnffi takib ederken, btr yandan da bayatım kazanmak sorunda bulunuyor O ana kadnr kı ndlns para yetiştirmek ıçbı bir çok fedaknrlı ;a katlanan ailesini zahmetten kurtarmak, ya bud gördu#ü yurdınn kmdısmden sonra tahall sırası gelen kar | i | tm narakınık düsün^:, auı bu bankete aüı uıekteuV
Bu aefeeb de ne kadar kuvvet B ve oa derece nanarf otuma otsun, kendim kayakam va aartan okamıda va aıastıamaga var sscgı lemb rtlıren aauvenuta Uhsihnaa 1 U sarannadar Geno asal hrmaU bansumden sonra baslayucak okaa Hm hayatı ama lazım san araştırma u Min'tannı \nrak bo devrede elde «decngtnden, vaktini d mühim btr kaımau başka içe yırmssa ona v*k pahalıya aaaiolasadajBf
Bu,   gençte Mıııılftk atla   Oundaa   goreongl sarar Ma daha   bityuktfc i arada «tde  ednvjoak   diploma, '"^LtjRiak    (bttyacanda   ohmyan bir reratter Içtn betti unvan vara hV atta oMbfBr   Fakat mınla   Ibnl  a^athryetl «=ah vtt ren odana) Mtaytnce la
de^tatr nam b^tı yakandan dod mıyan an aorta va gayeshı tahsil, cam çok kere bÜbtm İddiasında bulutlan bir yan münevver yapar; kulak misafiri olmakla, gııaete ve ——sn tunlarına aAya teman ediver nıakla «dtodİjÇl basit bilgiye dayanarak aavnoe ıııfHıkelıı yttrutan rnr*«Ui btr adam hahne kor kfte nıııalıantte govneagl ¦arar da bu hJumdaodu 
Fakat, aeaba hakiki htr ılhn ?«iıyakiyM Bini ataluUJ* i»un ter, aradıklarını orada bnlablUrlor mif aacgun hıkAıt tbı ı lıııı Uvnnın ymkaek tahaal mneanıaaa • tenmızde eksik ornıadıgmı aOylemok bar haksea^rnkUr Ancuk memleketin muhtaç olduğu hakiki htr Lmn ve İt (İli ur kaynağı olabilmek ırm imıverarternızm çnk daha eahtfmaga muhtaç oidut'unu aOyVıimk  doğru ulur
Blldka ha*yatını itme ve ünrver sıteya haaoalon ncntaabrlerm alinde, talebeyi takrir dinlemekten fasla ocayınraege ve aramtya ahataran zsrıgm antuphnsfl ve bol v—ıtah htr üniversite, ¦lenuaaaatjn Ihn bayatı »Aiy^J dört atesa baatenan bar Ok* dür
Bo naatateakardan Un netice*1 çıkıyor: Btn, okuma a» aı antu ¦ bu ihtiyaaa rars^arde btr İhtiras hafine gebt avflkee v« orsan ilme goU)nuvllkç« teııvcraste tahstb yi'  u:ı Otekl de, «aıvaradtanas ur an evvel btkıIV
r
L
Zehir
kaçakçılarına aman verilmiyor
i» ır    Uudut lut,a   aacaktılık
!¦ MMMnaan ronıdcvı on aadar
urufluraMB r,, ı ,,„„),,, rakalamaJaTı
AhIiiiIIi UkaUlo maruf Abmrdln Galtıldukl evinde raptlan     arauıada
U  ı İn 1 M Mr ınUılr «¦ PBast VS
pümuaai Ma LalMda arata Mdunmu*
Mr
KH,ni,ı ııi «apavlııılı  «evrl
Irn AL Paink Arat —o
aerkvlnda IS pmkM arata Mkaaaator
KuaakpHU rekatanao w laarlVMma aasMI MınMfaıteaıa «laaaMraa» aM ¦rea Toral Aaoa, fiattaa, Mabaaad, Avaate *•   MusndaeaaM   M paket
Mr
Bı MBBBaaaaaB Mnal adirr tTi^
MAARİTDE
Çift tedrisat sistemi kaldırılıyor
nwVv—rdg oji ıırtııslnaııaı ı ya umden aafaa   anyal kanCBı eteni «• (d UatrUartao llcaaaa Mraıjar
Cart todruoıi ¦narainlD ti raclucaerac ¦lıu«*ulı tedMrlu tetkik ohjmnırtrtdn Bu tnektcpMrta 4varmda ranl teaa ¦ ıraintılr* aaaaaaai Bnıtatrmeldtr
Şehrimizde yapılacak
yeni üknıokletlarT
Seter 4atuM*e   janaarah 11   Ok' aafaaanaa bbbi ıMaıratl anaateraa uttmaVk oteaaMot «avam edıkaeato«Br     Bo vıalar almdıkc* aM uıyaaUıu Uujljiıuoaktu
OKUYUCU
DİYOR Kİ:
Bîr malûlün haklı dileği
Halen, Galntadn, Tramvay r*ddrsfııdi' Koruonıml Kocaeli oarll • numarada Oterouıkta olan Vuku( Kemal ICudar* adındaki kırllııun aldığımı* bayanı dikkat btr otvklubu oynan dortcdlyoru*
cbu mmılrts» altnuc aeue Basateti Olan Korzuıoral ı Birinci Parlk ıııulcvcrl* Hasan Baarl Patanın» aCaryum Uılll yellinu Vuca lemel InonOnOn, mahlyot va iktMannı pek ly| tamdısı bbyln hır adaaun evladı teuJM anar Üd rao »rden 111U1 bu barüdıjı da rınul beı aenadca beri zuJİ tUli onun htyjtUm MMBinncklcalr Bu Kıatuk ackllde ve tedricen yuinmekte olan Mmlaügı aflarla hboaaııelereV ıııüU addld aeCatar Mdavı tçM aarfaMlun lıalda arUk uahaaua kail bir İmkanı fenni iri martı )i m MlUbrulınyeU «üdauat aapurlarua blona deeeceds oa* malûl olarak ur udu burada   sOrflntael*   oıahkOın kul
M
Sırrı Bollicğlunun muhakemesi
8ırn Brlllo£lu hakkında aaabkonvor acılan um tahkikat nuOcaacndllt&ean, lıtanbal aenyealnce aCiliil adil tanklkaUı deraaa edünvrav
alu fiım SalliotM, lüanao   eOral«n»r mauya»j   ~eM,„ (m, bAklmlutnoa ı'U edılmcklo!r
(Radyo Programî^
Z/8/1640 CUMA PnauaB) w mcmlakt
"Tünk Buuaıdaa    paaaater
7m ayarı TJ» (PU
HOD Am»m kaaaaiaat
8 İÜ Ev kadaoı   Yraack Maral '   uMuın   PıMunU (Pl) İt N »ınsaıaa «a aaamleaaS   •
ayarı
ila* MM ıl Cataatar «at Kgaaav
Okuyaav   MOıayyra :i 'J AMna MkbarMrl
lza»
•anal ı^u prasrauuB
:i ı 14J» Unda Uvtstteter ra aaaatntr opera aryatan fPlj
ayan
18 06 MUÖk MıOlı— jnSfcaiB lir ı BMbUUK kıOtaMı     ı*U
18İ0 aNhdat  aaıaıMM aate ba»a
1*85 numaralı h,n bazardıkl ktllyat v« tokaud knaanunun aaıcu ıııımuı aı» Uunamtıı UfSjua oMn bu maluliyet İste nıUUrvvUa Catıaral pedenmdeu inUkal vlea yUtoı maafunn lafaaüa t çın banlna «fenne tearuz» adan «akılda rapor bdmdi' Bunu boa aa bUknı t aaavu haneni* Uncenl Uaauu oUuu Men
hatana an aaaanaay bir unnıt mu
aasuavM olan $ısl] Çocuk 11 " n ı!| nesinin u/un ummılar trdavı va mıifiıhıdelerl nutlrcai btstnol lata Mazım huw iı rotı »ıluıır* ıı—¦ iiJı mahllıyeCın fauddro 'laujtınztcı 1333 actittU jlarak apk bir tabirle tcaMt adıldUl halde MIHI Mkıdafa* Vakaletı ÂıMuye rr ı ^ı (pedan maaereZla Oenoral Hasan Saan UM dc vanu inu»Br    O aarihda da ayol   maluliyeti
rder   hryoll     «ılılıiy ¦; ¦    ı
olnut'hkea ma*| bıfaua 4t1ik* dryorl Te bu ygattakl eevatanı 9ayvskalrt makamı 'lelAletüa ¦ ı ı caıc UblMl ediyor' MuaeveUa Alanııkıln yaraltup Cumhuriyet re|ln, yi İm» l'nmıv curtarmakM katmajıp *l'»l İnaanrrau ıa a— «arınana maloRuri Ne yank kl H'mloklbıı ılUlıar cdece4 bir ıJımuı har İki eifiertndea ııatai btr avttdına kab—maı ¦¦  t ı ou nafakan Ule bağlanmak »tenmıyoTİ Çok eberamıyetle marvılartatn nanm dtkaatiııı aeibetmeom ov mmm Kara uuvamnMll adroek bar aatan da lâııaııi|iıır
vtni SABAH — aUa»aanı derdini yakanda aa acat bir tm aakl , ı ,\ı BM boaa rtave edecek bn nokla soraBuyoruz Alakadar nakunlanmuun bu raurtara karsı faraiM ımıj m taran dikkate aUoagsaa aaajn buturonakMyn
Güzel sanatlar birliği resim sergisi açıldı
CaaaJ allar MrU«t 'ata san«aMaa S4 Uavu — m «171 dan Cte4
kauaaray Mlo»Unada *çıkm«Ur Ba ıton nakeıla rapaMa meraatnala MtaaaMnaaaM aaateaMaaMa «¦¦Mı Oaaaat an atlar Aaadeanaa erbaaa aa C—
/dr l»r 1—Uı kunral laarar bukmmıışur
»eratyl uaaıoul maMaaa «maral Bnkkı Şınaaı acnua btoraı mOteakrb terfik ram Srvkrt Akdaf btr htUbedr buhaaark *a*«a1uera aaaab4 1 l Ilı l taa*ar ¦ a—l jrvAkdat bu aıUbeaanda bnDMa aıaaruiırateı damınla 'MaaM aara hıno^nİMri yaaatıBı v« nmdQW kadar W aarfi lı^n» İşaret etıııM »a Clhn bunyM htiMJouuha paruuaa romum lartaaara kargı awue aatka 'a yar lımları raBBHolar aaanuaa t ık 1 anki aaarak aaaarraaı "ea'ı *mı— Ufl »et» a*B« Uafaıhlrlarılr   aanvnaaar
^6*Ug aKrm»lıı»ııd«ı mu —ura U'nabuJ Vali va Belodıye llatai Ddk
ifsajfna |)f0 SAÖAHjAİv S Al AHA
Akdentzde kafile
(araSı f arM aay'aoa»
6*n evvel gebm bar telçnaf ha bert lntührfn CobolDttarJİ; a tan SAvra/ao, hadar afrtfhı AkV deruzl boydan boya kaine baJb
axik re bnteı idare •tt ytm* labrık   » ur
—    15      M cdu al'iblaau*    rea«aralaım»nr Lahloau teaSMr   adıhTKklrdk dllaa aacrkr araaıoda aaaaa
dun çok Maaaaatel
BELEDİYEDE
Belediye İkbsad Müdürlüğünde bir toplantı
featuM uuuuauı auıı :»trjv« ,Wlua tııiuatru Saffn v^n'ı n ya ret etmjttr Bunu muleaküı ıktuaat mudur lOCıande (kUaad ¦  lıntoao rrjmmM artında bn lupL r *dpUıuıjbr TapMnOya belediye tert:» heyeti reiat Sam ıh de •    eOnajUr   9u uınlan
lıdu yem UırlfeJrıu dtblkl çuı twledıye Mrateıdan yapılan teftıa re konrılln   aamın  huhjnLlııutOr
Dtaer Uırafdan Oır ok lokanta, saniMi va ıtkılı yaı utılblar: beledlya t» jı'raca at ederek daralıierı ıcaa tJİI olBuıııın mim «umunu 'l"!!f
•irılmraını taleb eümıWrlır Bu 'leb terilen banları aoıkul sOf'Jierek *~ bul odılııu» ve d*ım! rnrUmeua sevk
«eUkl 1  tu   'lırıynlu
ttaJyaura laarba gfc aaattalaa Ziyade rVasaas lucıarsanaanıan ar rarten ıkmara (nı^lrrrnjn AJa donu kuvt/ütım asla i*£' •1 ""a*v Inahraya kar* AknVnıaaa haa sartonda baan enrtaaaaa kaUaa* har tevali uk lAnundı uBcUlcaaj Aa ay ıclnds unak Wıızunlekl kaıvvrilorıuı huraıla ilhu an tefevvuku ftu* 11 anın 'tu Bn Ma t 11 ınsnl ederken Fraiba* 3ornu\nıı«*ının dilem anlaruu ılbV halana manı ıfalu^u ^ıhı anavatan İtinan ihnnaikhı îl*J) |ına franıız harb ^ımuuod n j(ifade mı kanını la lama Uı Bunm Ingıftsr* fjsakjjarkt 1 : a* «aya karnı çok zarrflamny «V oıakb hrıhrr çv»»k Rntanyn fedaları r*rafvnJa çevk Akdented* ratraa kadar hrvka 1 «bal fek kuvvetlidir
İtalya harbe gn*amden cwe|, bası dyın'iMn ıjrtnılfrıııı Kınl denı/de Rabes tim uılwına aoteanatafu fhı Vnuaarrıtaı Tn^ılıs* karın HınİLıLanla muvasala yolkanaı Mnnra nalrtrjrarı Şırtd Akdcnıaden ve Afnkanın "enubnralan InpitTrreye •rzaruıı nak ¦jralı aektryr «ğratw*ıkrı Bn derür^l»ılarr| ın bazit ır* ba t »nl¦U& hır teman dr tealim Tununun Kinimden çHrı •••Içrai" artak KızdnVnunnlr vrbest Mumunu nıklıı ıııektrTdTr
td nbumFb a «d ad aaueaı Bu «urette İnd tere kaf'M halindeki taaret ^milrröie butun M:diTuy tıraret yolunu K oldenızlr Hmd yolunu ıriı«î»tnr Gerek bu v*»klan gerek Ruam korte*, v »'•ındsjı tararetin'r* 1« pek yakımla latıfadn ederktır Bazı tuı^arlaruney Bntnı körfezi ynhı için rn^tereyr Amenkay» njttrrder hde vrrTııreVrTW*v^fTVw _" e"ra
¦   iMnua   va banla*, aaı   mal ıhanı
muatur
Eminönü meydanı tamamlanıyor
aoy mil ¦ aaaaa ansa*] adıunafe teaaaaar «AprazaM Mırtaaaan Mnaaasj aaaa BaaMl atada al okvaaa ttafl* Sarart bamaayUu ba fan «aaZan aay— aadacektrı Maaudii« aanskaaaadaM kıaıaı  ınsaaU  da
ıç ticaret umum müdürü Ankaraya döndü
atakassnsılrnhaı pahranuaM Bebek  Ifitİnye İbdlİfl MaaaaJBn oMa al ocarot      un aaa|
eOrO Cahad dun Ankaraya dooınUs httllolundu
a»   iç Ucaeet tunum   rndtkbrO   dftn
Hso aftafle Radya (t Örge* va Aba» BOcaaaarl)
1111   kfOUk
Ohuuar    Patoı    Knpaa Caflla Haaao 9Qx
Okuyan kMaiata Çatta*, khrfharet
Yddınaa
1141 tana haberleri, uoo aratne
3930 RUaıuama  rBJhnyoftr ya l
10 30 HOzlk
Çalantar: Cavdat Cafoı raaad kopav, Hdaan Cth
Okuyan Kadife Erten
11 (« Kmıanııı  • flctrcad aaaU)
¦ 1J0 K ¦ (Kıdyo lazeteall
riaft Mûrlk Radyo *xlwı orkoatraaı MM  Memleket  «aat  ayarı,  atana
haberleri: Mraat  Tabvttftt,
Kambiyo  frokot Bornan (Ttyat) 11 4» MOök   Caateovl (P1 Zt '"ı/t*SO    Yarınki   program   ra kapanaa
beı kıplıntKU üulunarak ıııuıttaiura ByaaMruıda vartMa aoa karan aa; atb atananr ICcaPMyocam taaMt etO£1 yOılsroa kaiaoı umıufaUıra BataVal hır 1 Kı gAne kadar ıaıılaUa ta dfttı •
Oanmh şilebi bugün geliyor
Afcdaauada batan aoa rdahunu Da
aur don bir mttddot Çanakkaleda kaldığı icra Ibnamuııaa £eleuıemlsor VapuruB baarua sahableyuı lıoıa**~~*~'~  bukuuman  0e4Jrnawkvdlr ,
Latmyv vata lasaatıııı ı aohhura utrgmuı rUrOndarn ııUtrabHınV beJedrya aronnda ;ı*n ıiıUİAl taanecMmifUr BVaadıyr aatbaatbıduı I nokbMla taphıoJD MMhataMI wıVık rUuaea muva/akal efemı«ar rh;ı mıleablud de en /aka ¦ııılalu tekrar naaaata baa Beledlyr    haklı     Duhteftta lo
nıOteahnlda Mr tununa* varacaktın, Mateabntd batadtyadan anedtta M Mr, lü ¦aa «acımtUı
dıı    AjicaaT kArfeo ınua  normal btr İLnbı «eyri ile iki ay  trrrmaktadnr
îtalyan harb cemilerine ve ttsJyanifi Akdenizın ortnsıradaki Pantalerya Sırtb/a »İnlin eiht Mıltdme nu^rnen iiigılız donanmasının açtığı yol biraz nmskul ve mewe*fcıtk da «*V»« !np'tem Almanyanın aaral etthjı Nırvec, Hollanda vo Belçfkaniıı ve kilon on mılvon tutan ^rnıleonı nk eorırdu*ı n?fr bu muıdrıllânı Iktiham ederekOr Aaıl meAck* aajrtrtervnın ve Amenkaıım Aıernpa «W«ıkaaznı aktastımıık 1'sere ispanya ve Japon ya ya ihracatı takvSd eteMİartrtnVıhr Artık, italya ve Almıınya kaçak olarak petrol vn antre tnJjnlt adnııı\''a   nlır
BafaM
HALKEVLERİ
ki brr (Hm ve ktHtflr kaymışı haline gnbneudtr
lirınnsmıu gönçler taruluıdan bn hakikat olarak telâkki edlleoeğUıe inanıyoruz Drtncitinı de, üTuverstteuı Izl 11 Tedris unsurlarından ta'kltyorıız
fnMSn)
* Yarın ^
Peyami Safa'ııın   |
I vmUgl esvabı okuyacaluuuz, I \__)
Nal mıhı buhranı
Mal mıhı imaline yınym iptidai maddelerin mm samanlarda glttlkcr nabıuıaı pıyaaada bir darlık iibIiiki kandlnı ı ımv baflamıatar     Ci
varda buhanan bayvaa aahıhten bu yurdnı m 1 ¦ 1 •  ¦    kaldıkla
rından bao nalbandlarla berabar  a  MiİnskdlcH
İS kadar ¦ı bu,
lunııujlar re buhranın   ııılııır zıslt¦ara için tedbtrler ılııanaaını  inle mİn   Mantaka Ticaret m d m nal mıhı imakmr yunyan bu mddelar 1 hıııçteu cetetaark ıvlu      •' lora cırlamıyor
ilhracat artmağa başladı
Balkanlar va aterkcal Avrupa dc UcBrplimiı rdnden rOna İnkişaf «1maklodlr Dttn bu metnlrkeUrrr 110 btn imlik danaral muamateaı kaydadrtungUr Satüaa DMİMr *ı ında Ma ¦ 1 nü İM baa UraUk MUUn, b400 urabk koyun aarui Çrkyaya 30 000 nra kıyaagUnda auılıUhf ınaddrinr ba ¦  11   Atananı n  rapılau af
rüi raUaları «avam attttrkiedır Almaayndan da Uk parti luallonn hafta amma doCra ıprltur baavaaaaaklaalır
İstanbul atletizm birlikleri
Evi;ııııde Uae »an iftarı ıçrn ııyaıya ürik katıya va Almanca Kursları a1 V'latakUr Kaydoloıak lanyenlrtm ita! veaıka fotogran ila muıaraaUarı
Vekil* Sil»vrrJ de tetkikler yaptı
Rir '»i'iı ü'hii fehnmrade bolunmaku olan MUoakaMt Vcklh Ak dan Slhvııye eıdorek m beınan hanen bttmbj alan bayuk inendir ak ve hnaaeda aM*edclar de  ¦¦ ld (tiü I
da bıldırdufuu tûM iı«ıbul aüetıtan    tmıuallfc     ki mıuUr
'—' dun aaal 18 dr Feucrbuhce ds
darıda yspıtmayla Muma mdabaka atarak rapalan on bu ooacredr Ke¦erbbhceden Hıi^eyın hırıncı Ualataaaraydan Oanaan ikinci H*)darıuoa M canı ide 11 Halil uçunctı oMaajMl 1ıC MOaabakanıa derecmı tl lım *ff aaıuyedh Hnanın çc* rta/ı:*'» naonı   ralman   Hu*nn  C»»   cuzat
brloraolı W" *"*   ,,k  »»"rn 1 tataaaray bınnct    vanyeUr   kıeoııuf tar da FenarlUann   ıvuncu  rr dOrdbaaaı adamlar* uloıı Kıau re UcIM tarat iyi Mrer koav N«
aradr T I dakika  57 anıya
Dr Bono  Gatatan ay 1 dakika   *t aanayr ila t Htm Cartubaf OoUfKv U•ner takınu Adrım a R*aa  ktaBh  Oalalatay lakıZare,  Iskoa  Unru  Sakt   Faik
İstanbul BeMipsffltajj
rvluhterem Mabmlarımıza Oavel
ltanhıd   Vnli va Brkdlr Reant Ov lAtfl Krr«W Tnkaam Itaiı kak] yeni »azhsonnn muuud »¦ ika» aeıanaan aananaaraanttİS 4 H l»10 |izar RterO anat Tt da aansMadm veriu^oak   oaya la
lanrmldn bahuauı nmhtavaaa aataaılımm   aenaf vaamtetartnl
Hoa «der •#»«,
3 AĞUSTOS 1940
Cumartesi
Üçüncü YılNo 811
GÜNLÜK SİYASI HALK GAZETES
İdareleri
Nuruo*mnuJye, No M istanbul Telgraf: YKNl S ABA II llınlul TEIKF0N: 2079"
Her Yerde 5 Kuruş
Molotof un Nutku
Fakat görülüyor kl bütün lahriklcre, İfsadlara ve ralırifk*rv rağmen iki nıemlekrtin münasebetlerinde esaslı derişiklik husule grlnıetniş olduğunu nıüsihededo iki hükümet şefi müttefik bulanmaktadır •*
Yazan: Hü«e)İn Cahid VAI İN
Sovyetler Yüksek Şûra ¦mın açılması münasebetiyle Mototof tarafından harici siyasete dair mühim bir ıutıık ıra1 edilmiştir Bu nutuktı bizim dikkatimizi herşeyden evvel Sovyetlerle Türkiye munise * betlerine taallûk eden kısımla • nn celbe*mesi tabiidir
Türkiye Cumhuriyeti ile Sovyetler Baliğinin arasını açmak ve iki memleket münasebetlerinde karşılıklı bir emniyeUulik ve sübhe havası yaratmhk un ne kadar gayretler sarf edildiğini görüyoruz Hattâ bu uğra?maların veaıka tahrifine tfcV racak derecede şiddetlendiğini de miujahcdo ettik Fakat hor iki komşunun da dürüst ve ihtiyatlı hareketleri vekaynn başka türlü inkişafında fayda arayanların ümidierıni kıracak neticeler verdi Maaraafih gene esefle müşahede etmek mecburiyetindeyiz ki bu defa da resmî Alman ajansı Molotofun nutkunu kısmen tahrif etmek suretiyle neşretmekten kendini mm edememiştir Anadolu ajansı memleketimizi alâkadar eden bu tahrifi her tarafa bildirdiği i;İn burada uzun uzadıya izahına lüzum görmüyoruz Türkiye ile Rusyayı dürÜNt bîr vaziyet içinde yaşamıya sevk edecek başka hiç bir sebeb mev
cud olmana bUe bir takım e ne, 'I',,    , V
_„_   ,        istekleri ilen surm^tur
bı mahfellrnn muttasıl Turk ve
Ştaliıı YoIdAbı Molotof Yoldaş
Molotof un nutkunun sonu
Sovyetler harbin aldığı yeni seyri nasıl tefsir ediyorlar
Moskova, 2 (aa) — Molotofun nutkunun devamı hulasaten şudur:
Şimdi Litvanya, Lctunya vc Estonya ile olan münasebetlerimize geçiyorum Balük memleketleri ile münasebet meselesi son zamanlarda yeni bir chrc almıştır
Zira üç memleketle yapıian karşılıklı yarebm paktları beklenen neticeyi   vermemiştir
Bnltrk memltkellcıi Sovyet • ler Birliği hakkında hasmane olan faaliyetlerini gittikçe şiddetlendirmekte idiler Bu hale daha fazla müsamaha etmek imkânsızdı Buna binaen Sovyet hükümeti malûmunuz olan
Alman tayyareleri ingiltereye risale attılar
2 — Alman tav
yareleıi, tik defa elarak, evvelki gece Btiyuk Bntitnyflyn risaleler at mı;lıdif Bu risale, tüllerin son nutkundan ba:ı parçaları ihtiva etçikledir Biıharû *B Millerin ak
t:«Jüz «Gladı^toı te^i rurui
Dobricenîn Bulgaristana terki
O \»JS
Müzakereler yakında Sofyada başhyacak
Sofya, 2 (aaj — Reuter  a
jansı bildiriyor:
Bükreşten avdet etmiş olan Buîgaristundaki Rumen sefiri Filoıli, bugün Bulgar hariciye ¦¦¦  ıı ı ziyaret edecektirUmumi yetle mevcud olan kanaata nazaran Filotti, Kumanya İle Bul gam tan arasında  cenubi Pob
(Sonu 3 üneu Myfada)
Sovyet siyasetleri üzerinde müessir olmağa uğraşmaları ve bunu yaparken ahlâk bakımından en çirkin hareketlere tereddütsüzce başvurmaları iki komşuyu daha uyanık bulundurmıya ve birbirlerine meyletmeye sevkedecek bir âmil hizmetini görüyor Çünkü bizleri ayırmağa çalışanların lâflarına düşersek başkaJarırun menfaatine hizmet etmiş olacağımızı açıkça müşahede etmiş bulunuyonız
Resmi Alınan telgraf acentasının en büyük hatası Türkiye] ile Sovyet Ruayaya bütün harici siyasetlerinde rehber hizmetini gören İ3tiklâl ruhunu1 takdir etmekten âciz bulunmasmdadır Filhakika her iki komşu da harici vc dahilî siyasetlerini her türlü tesir ve nüfuzdan azade bir surette kendi kendiliklerinden tayin hususunda son dcn?ce titiz ve kıskanç Urlar Bankalarının doğrudan doğruya veya dolambaçlı bir surette müdahale teşebbüsleri beklenen neticelerin bütün bütün akiini levlid eder Hole bu gibi btccrksizlikler vc taşkınlıklar dikkatli bulunmak hususunda bizim için ayrı bir sebeb teşkil ediyorlar
Molotof Türk  Sovyet münasebetlerinde esaslı hiç bir tebeddül vukua gelmediğini beyan ediyor ki geçenlerde Başvekilimiz Doktor Refik Saydamın Büyük Millet Meclisindeki beyanatına tamamen uygundur Bizim noktai nazarımıza göre bunun zaten başka türlü olmasına mahal yoktu Sovyetler Birliği de; Türkiye Cumhuriyeti de cBaalı surette sulha taraftar vc dahili faaliyetlerle memleketi İnkişaf ettirmeğe çalışır iki devlettir Emperyalizmin en şidIlüseyln Cahid YALÇFN (Sonu 3 Uncü tayfada)
Molotof bundan sonra Kızıl ordunun Baltık memleketlerine girdiğini vc Sovyetler Birliğine dost olan hükümetlerin teşekkül ettiğini ve bu hükümetlerin aldığı tedbirler sayesinde Lilvanya,Letonya ve Estonya parlâmentoları için serbest seçim yapıldığını, ve üç milletin Sovyet rejiminin tesis ve Sovyetler bir ligine ilhakı müttcfil:an istemiş olduklarını hatırlatmış ve söz (Sonu 3 üncü tayfada)
Piyasadaki yapağıları hange eller toplamış
Tiftik yapağı birliğinde hususî menfaati için çalışan eller mi var?
Rumanyaya satılan tiftik ve yapağı partilerinde salâhiyettar bazı U iradelerin yolsuz surette hareket ettiklerine dairpiyasadaki şayialar devam etmekledir Birlik idare heyetinde bulunan bazı eşhasın Rumanyaya satılacak tipleıdek: tiftikleri mukavelenin imzalanmalından evvel piyasadan toplamış bulunmalan bu şayiaları teyıd edecek mahiyette görülmektedir
Dün alâkadarlardan yaptığı mız tahkikatta birlik idare hey
etinde bulunanlardan bazılarına 100  120 ton ıhruc hakkı aynK dığı halde senclerdcvbcri bu lifle meşgul olan tiftik ve yapağı tüc carlarına ancak 10  J5 ton ihraç hakkı verilmiştir
Bu işle hiç meşgul olmıyan bazı firmalara da Kumanyaya mal salmak hakkı venldiği müşahede edilmiştir
Yapağı için de vaziyet aynidir Rumanyaya teslim edilecek ikin ci parti mal zamanı yaklaştığı
(Sonu 2 ıntl a,fada)
flâr tahrif şaheseri daha
Alman ajansı Molotofun nutkunu tahrif ederek yaymış
Sovyet başvekilinin TUrl kıye hakkındaki nözlel rinin hakikî metni
Ankara, 2 aa  — Sovyet başvekili ve hariciye komiseri Molotof tarafından harici siyaset hakkında Sovyet Şûrası birliği âlî konseyinin 7idii içtimaında irad e«lılmiş olan nutku TUrkiyeye taallûk eder kısımları da dahü olmak üzere, dünkü bültenlerimizde neşret mistik
Bu son kısmı, Sovyet resmî u jantı Tass tarafından Fransızca olarak bize gönderilmiş olan metinden aynen İktibas etmek suretiyle tekrar aşağıya dereediyoruz:
"Türkiye İle olan münase betlerimizde cfa*u hiçbir tebeddül vukua gelmemiştir  Yalnız Alman beyaz kitabı ile ahiren neşredilmiş olan do küm sı: Kır Türkiycde yapıl makta olan faaliyetin bazı ne vi tezahüratını nahoş bir şekilde tenvir etmektedir
Bilâhare vc Tüi kiyedeki Fransa büyük ¦  ¦ Mssig]i tarafından verilmiş olan izahat dokümanlunn bu mümeyyiz vasıfları itibariyle hiç bir değişiklik husule getirmemiştir
Bu münaccebtlr co"yr? hi kiuııetinın gayri kabili kuboi addettiği brr vaka İolavvıy;: daha geçen nisan bidayetinde Türkiye nc idinde teşeb • büsatla bulunmuş olduğumuzu söylemek mecburiyetinde viitv (Sonu 3 ıımüdt
Varşovada günde bin kişi açlıktan ölüyormuş
Avrupada kıtlık ve açlık şimdiden kendisini gösterdi
Nevjork, 2 \p ü ) —   «Reuter A
Jansmdan»
Nc\yorfc ¦ Sun g^/rleı yazıyor: Varjova mııUkııında her sun bir
kader insan açlıktan' içlef olmak ¦
tadır
Nevre*k  Tr+t   dıvor ki:
Başvekil bugün geliyor
Ankara, 2 (Hususi) — Ba^ekll Dr Refik Saydam refaktlrrbAa kalemi m^haus mUriOriı nldugu h1de eksprese bjıfclanan vagettla bu akpm Islûnbulı h*reket ctmijtir
Başvekil, Kt; yo'i'la, meclis reîll
Iklısad Vekili de
geliyor
—  İktuad
Dahiliye Vekilinin tetkikleri
ya va tasma
e Veli yet
ien sonra e ve Karilim ıstır
ger AJıMTihı ıti'iniPKeuciımn ou mürara;ıltarı reddetmeleri icab eder ta?c maddeler» ivı! ahaliye «öcderUse dall harb levaumındon adilelunn«k lazımdır PoUtın hükümeti açlıktan ön çocuklr ve kadiı'l^r İCin erzAk ı' ¦ uman onun inr'' ¦¦¦!»' ¦¦ " IpraHmutl i£totli){lnî anlamamın itab eder
iBontı 3 üncü ¦
Maarif Vekili
Valiyi ziyaret elti
Şebrimîıdc bulunan Maarif Vekili Ilaıaıı Alı Yürcl dıİB feh'r dahilinde ban U'dk:kIfT yapınıj ve Maarif mCdilrîaj^e a1Unl(i'r Vekil ca bahleyln Vali ve fcıari'e Ketol doktor Lfılfi Kırılan ziya el cimlatr
Demir şilebi de Akdenizden geldi
Bu suretle Akdenizde hiçbir Türk şilebi kalmadı
Maarif anketimiz
Liseler neden iyi randıman vermiyor?
PEYAMİ SAFA DİYOR Ki
"Mektebler olmasaydı, çocuklar hususi çalışsalardı, muvaffakiyet yllzdesi bundan aşağı dllşmezdi
Pcyami Safa
Onunla "maarif (lavnmız,, üzchndv kon'igmok ve fikirlerini almak üzere "Cıınıhuriyei,, gazetesi merdivenlerini çıkarken düşünüyordum:
Muhterem nv alekdıuımm bu dava üzerende yazmadığı, söylemediği ne kaldı? Zaman zaman, yenıd'n ortaya rık:n de şünıCKe mihta; bir yara halini alan bu davanın • kendi fıkır, gö riu kanaat OKu ve hükümlerine dayanarak  her ıcab eden yerine neşterini dokundurmuş bir muharrir
Ne Horsam, cevabını mensııb olduğu gaseUniıı hülunlurında bir tez Mİuruk nOdafta etmis oldu:m muhakkak;
— Bugünkil maarif totemi •     J/V^pai» miz nx'»ıl gidiyor?
tUnv 2      »,fada) Pejami Kafa
Anadolu zelzelesi ve Yunanistan
2 (aa) — AUna Ajansı
İsveç kralının nutku
Stokholm 2 (aa ) — Rıks • dag'ın fevkalâde içtimai mü nasebctiylc bırgün söyUmiç olduğu bir nutukta kral Gustav, İşvelin bîtaraflık politikasını tekrar teyıd ctmigiir Kral ez cümle şu sözleri roylcrrUîtir:
Bütün memleketlerle dostane münasebet muhafaza etmeğe kafiyen azmetmiş bıdu nuyonını işvelin hUjTİyet vc (lonu 3 Uncü tayUda) I
İki JCÜD e\wl Akdenizden dönen Mete şilebimiz
" Akdenizde kalan vapurları  lim&mna sığınmış vc mızdan sonuç usu
olan Demir şilebi dün saat 37,30 da limanımıza gelerek Ortaköy açıklarında demukmiştir İtalyanın h^rbe guriaİDdan evvel buradan Marvılyaya harek t eıicn gemi Akdeniz vaziyetleruun karrj ması üzerine Pr^nız limanlarında kalamıyarak bitaraf br memleket olan bpanyamn   Barselon
SABAHTAN SABAHA:
Petrolün kıymeti
Yer yüzünde senede 250 milyon ton petrol
İstihsal OİUllUyOr; Avrupada yalnIZ 8 milyon   Biz Mareilyaya giderken harb
ı bütün ıiddctiylc bağlamış ve li
gindeki
hamuleyi buradaki transit depoların;*, boşalttıktan sonra dönmüş ve deniz harb mıntnkalannda heyecanlı bir seyahatten sonra umanımıza gelmiştir
Dün vapurda geminin süvarisi Salâhaddin Sarıoğlu, kendisiyle görüden bir mubumrimize seyahat intibalarıni çöylc anlat mışür:
"— 31 mayısta istanbul ve Izmirden aldığımı İacü* üzüm, fındık, krom gibi ihracat maddelerimizi Marsilyuya nakletmek üzere hareket ettik Bu seyahatimizde diğer vapurlar gibi ınüt tel'iklere mukavele ile bağlan •' mı; değildik vc i'yahatimiz bir tek   sefere   bahistir   edecekti
Liılnın Türk milSMyeüna tama ıteür
Fransız büyük  elcisi memleketimizden ayrılıyor
Ankara, 2 (aa) — Ankaradnn ayrılmak üzere bulunan Frunja büyük elcisi Masrigli çc refine bu aksam Marmara köşkündc Hariciye Vekaleti umumi kâtibi büyük clci Numan Mcnemcncioğltı tarafından bir dine verilmiştir
Dİnede Aıskorıda bulunan vekiller, mebuslar Fransa büyük cl'iliği vc hariciye vekâleti erkniylc bazı güzide misa firler  hazır  bulunmuçtur
tahmil vc tahliye g bcbiylc yükümtuıü (İlk (Sonu;
rızdan bir n tayj'arcleri
f! )     ııİ 11 il •
•b dolayısiylo birikmiş o•iııin fazlalığı Üslükleri seboşaltanıa İnci Myfuda)
Jttelif nıenıkhctlerdı    bîr senede Ltihsul olunan   petrol ımlilannı Kfiaterir kroki
LOZAN ve İSMET PAŞA
Bu çok mühim jranıuillll sonuncu
Sulhun imzasından sonra
Mevzuun) Iıusun iKiıncU ¦]¦     'i ı okuyunuz
Sayfa : t
Ma^iff aj^t? m az
Liseler neden iyi randıman vermiyor?
/"      IBı tarafı 1 İnci aayfada)
— Neticeleri?
— Islâhata ihtiyaç  w mı*
— Ecnebi dil meselesi ? ¦— Gramer meselesi?
— Istılahlar meselesi?
Hh
Hep ayn ayrı birer büyük me rele halinde üzennde durduğu Vt sütunlarca yazı yazmış olduğu bahisler Hattâ, üniversitenin şu meşhur Rize rayı ziyafetlerine vorınrıya kadar! 
Fakat bu senekı uuUhsnlaruı neticesinden belki yeni bir fikir cdınmts vc yeni bir kanaala Varmıştır   Hülâsa, beni   cevabsız
bırakmıyacoğı kanaatiyle   odasına rirdim Netice düşündüğün» gibi çık
U
— (Yeni Sabah) için btr konuşma yapmağa geldim
— Ne baJckında?
— Bir anket—
— Bir anket mi? Neye dair?
— Maarife
— Gene mi o dava üzerinde konuşacağız?
Diye gülümsedi ve İlâve etti:
— Maarif bakmadaki fikirlerim: seri halindeki makalelerimde ve gazetenizin hurdan evvelki
f Şehir ve Memleket Haberleri   )
Yurdda Sabah
izmitte Telefon işleri
İzmit, (Hususi) — Şehrimiz pasta ve telefon bat nvidUrlügit kadiu»unun darlifiina vc ton aannmlnrdı bazı ı ıı cm ur kırının vatani vazifeli' ııi ilaya davet cdibun; olmaların men butun şubelerinde muamelât ruıdtııı11 ıh ve munliiacı bir seklide^ görü Imck tcrUr
»er sun Ankara vc İstanbul istikametlerinden gelen trenlerin w mücavir kamların pasta ı;lcıı surallegMulııcku vo tneklablar sahiblcrnl en kısa ıa miada bulmakladır Havale ve telgraf servisleri de halkın işlerini kolaylattı maktadırlar
Um illiler Kocaeli posta vc telgraf başmüdürlüğünün bu ciddi vazife hareketinden ödden mcııJiundurlT Son Bamanlan'ı yeui ve acemi memurlar uıvsilc bir müddet aksar gibi görünen telefon kısmı da simdi dUzclmıj vc mukjlcmc kolay bir mahiyet almıştır
Buzun ı ıt posta merkezi için bulanan yeğine noksan bina vaziyetidir Bugünkü posta binası koca bir vilayetin llıüj ın ¦ cevab vere cek nBiaftll değildir Bunun temni de karartıcını; vc burada büyük bir postane yaptırılması isi fiil sahasına çıkmıştır
Harb sonunda burada yeni ve güzel bir posta binası yapılacaktır
limitteki Gazinolar:
Buradaki gazinolardan bir takım şikayetler vardır Bilhassa belediye Gazinosu bu arada geni; bir yer işgal etmektedir
Mesela bu gazinoda çatılan maddelerin fahuj derecede pahalı olduğu görülmektedir 
Bir iki misal:
Çarşıda tanesi nihayet 40 para oİ3D salatalık bur:da 15 kuruştur Dört bej tane patlıcan kızartması 20 SİS kebabı 30, bir domates 13 kuruştur 24 adedi 55 kurusa şahlan yerli gazoz 75 kuruytur Bahçenin bir kısmında dondurma 10, diğer tarafın da 165 kuruştur Kahve, çay, meşrubat bir tarafta 5, diger tarafta 16 kuru atur
Elhmil akıl ve wr almaz bir ihtikâr mevcuddur İzmit belediyesin • den bu gibi İhtikar yapan esnafın Şiddetle tecziyesi vc fiyat kontrolü çok istenilmektedir
Boks müsabakası
Beden terbiyeci genel direktörlüğü tarafından neşredilen senelik proz ramda Ankara  İstanbul şehirleri arasında birinci teşrin ayı zarfında temsili boks maçları yapılacağı zikredilmektedir
İstanbul takımının seçmesilo ajanlık 17/8/9*0 Ur hine müsadif cu martesi gılnu akmamı bir muvabaka tcrtıb cbmjtır Resmi mahiyeti haiz olan bu maçlar yeni elemanla rın meydana çıkmasına sebeb lej • , kıl cdcccgl Bibi İstanbul ekibinin kuvveti hakkında da bir fikir ve— rcccktr
Yeni Sabar?
AMOS BfcDElJ
Türkiye Ecnabl
SENELİK      1400 Kra 2700 Kra
• AVLIK      7M   a      1450   a
• AYLIK 400 a 800 » 1   AVLIK       İSO   a       800   *
3  Ajuatos  1940  Cumartesi 23 Ccmazllahır 1359 20 Huml Temmuz 1358 Gün 216 Ay: 7 1940 — Hızır 1
Glinea 0fll8 İkindi 
921 458 8S1 Ezant
558 1320 1715 Vasati
*ktam VıUı Imaak 
1200 148 732 Ezani
2023 2213 2J7 Vasati
İzmir (Yeni Sabah) — 20 aiustosta bujfUk mera_ mic açılacak nuncu lanlr Enternasyonal Fuarı, nıuiucJif eğlencelerle 31 gun devam kdoveklır Bu seneki fuara halkın BlgaVk rağbet ve alâka göstereceği tahmin olunuyor Devlet Demiryolları ve Devlet Denizyolları vasıla laluscbettle mubm tenzilat yapılmıştır Izmİrdckl otel lokaula ve gazinolarda fuarın açılması yaklaştı£ı için belediyece sıkı kontrol tedbirleri alınmıştır
fuarda yapılacak muhle lif eğlenceler İçin zengin ır program lanmıstır Bu programa göre fuar mevsiminde muhtelif günler Aydın, Bergama, Menemen Ödemi;, Tire Bayındır vc Kuşadası zeybeklerine tahsis edilmiştir Kendilerine ayrılan gunk'rde efe ve zeybekler mahalli, milli kıyafetlerle fuara gelecek, mıltl oyunlar oynıyacakl ardır Bunlar için fuar gazinosu önUndeki meydan tahsis edilmiştir
Ber^amamn Kozak yaylasında olu 1 ran efe ve zeybeklerden 30 kişi fuata getirilecektir Zeybekler tek vej grup halinde zeybek, harmandalı, güvende, Arpazlı ve Dağlı oyunları1 oynı y ocakla rd n*
30 ağustos zafer bayramile 9 eylül İzm İrin kurtuluş bayramı geceleri, fuar sahasında muazzam tezahürat yapılacak, binlerce hava fısegi yakılacak iun'I golde sandal ve gondol alemleri yapılıcakur Fuar saha tındaki açık hava tiyatrosunda muhtelif lcı:llcr verilecektir İstanbul şehir tiyatrosu, halk opereti ve Rastd Rıza trupu ile bu temsiller için mukaveleler akdedilmiştir
Bu seneki fuara «Ucan ördek adlı bir eğlence vasıtası daha İlave edilmiştir Elektrikle bjliyen uçan ör dekler, fuar ziy ıretcılcrind:n isliyenleri uçuracakur
Seyyar kadın kursu
Adana (Hususi) — Adana köy kadınlarının biçki  dikiş gibi İhtiyaçlarına uygun İsler üzerinde tedrisatta bulunmak Üzere 1040  1911 ders yılı basından İtibaren köyleri mizde seyyar «Koy kadın kursu» açılmosına Maarif Vekaletince karar verilmiştir
Bu kurs, bir köyde tedrisatı İkmal ettikten sonra diger bir köye geçecek vc böylece, seyyar olarak Adana Vilayeti dahilindeki köylerde faaliyetine devam edecektir Kurs tesbıt edılecîk İki köyden her birinde dört ay tedrisat yapacak ve bu suretle her ders yılında ild devre faaliyette bulunacaktır
Her 'ı genç kız ve kadınlar kursa alınacaktır Ancak, ilk mek tebleri bulunan köylerde tahsil ça ğındaki kızlar bu kursa kabul cdilmıyeceklerdir Kursun tedrisat cs yosı 1 Eylüle kadar Adana Maarif Müdürlüğüne funderiloıis olacaktır Bu karardan köylülerimiz büyük memnuniyet duymaktadırlar
maarif anketine verdiği uzun cevnbda izaha çalıştım Bunlara ilâve edebileceğim tek şey bütün fikirlerimde beni haklı çıkaran hazin vakıadır: Bu seneki uriıh :n neticelerinin berbadhğı! Artık ne söyleyebilirim? Türk maarifinin umumî seviyesi için bundan daha mutlak ulçü olamaz Ne ckdikse onu biçeriz Bu seneki imtihan neticelen gösterdi ki hemen hiç bir şey ekmemişiz; çünkü mekteblcr olmasaydı, çocuklar hususi çalış aiard muvaffakiyet yüzdesi bıuıdan aşağıya düşmezdi Gelecek sene daha berbad bir rekolte nlmıyacağunızı temin eden hiç bir salah işareti görünmü yor; bilâkis, sistemsizlik, istikrıreızhk, tereddüd kırtasiyeci ük alıbab kayırma gayreti, nümayiş iptilası, yapılan samimi tenkidlere öfkelerime vc bunlara mâni olmak için her türlü idari j tedbire başvurma telâsı, gelecek seneye aid ümicUerimizİ azaltan fena İşaretler
Bizde her samimi tenkidin reaksiyonu öfke vc inattır Tenkit halada ısrara sevkediyor ve doğ roitucu, düzeltici bir sosyal âmil olmaktan çıkıyor Benim ten kidlcrimin de görünür neticesi bu oldu Yazılarımı resmi ağızlar tekzibe çalışırken vakıalar her gün teyid ediyor Maarif davasında realiteden başka dostum ve müttefikim yok imtihan fiyaskosunda olduğu gibi, o, yani realite, bütün bclâğatiyle konuşurken ben ne söyliyeyim? Bana artık ellerimi göğe açıp dua etmek düşüyor: Aliil ı  ! etsin! (Re  Sa)
Manisa mebusu
Kâzım Nami Durunun
cevabını ok intaksınız
BELEDİYEDE
Rumanyadon   gelecek vapur
Rumanyaya satılan tiftik vc yapağıların ikinci partisini olmak Üzere bugünlerde Rumanyadan İkinci bir vapurun gelmedi bcklcnmektedir
Lokantacıların   itirazları
Lokantacılardan bazıları belediyeye
lar 17 dır Bunlar ledkik olunmakladır Belediye bu seklide müraıa^ılu için daha 10 günlük bir müddet k bul etmiştir
Çığırtkan esnafla mücadele
Mahmudpasa ve Kapabçarrtda bazı esnafın rjya almak üzere dolaman kanclerı dukkaobuına çağırmak »ak sadılc batırdıktan batta eUerile tutarak zorla kendi dtJüranlarına almak İstedikleri funiUnckledır Duzı kadınlar bu sebrble çirkin vaziyetlere maruz kal maktadır lir Eskıdcnberi sılâyrl mevruu olan bu garib vaziyetin önlenmesi için vah ve be
lin emir dün butun esnafa tebliğ olunmuştur Bundan sonra bu seklide hareket ettikleri görülen esnaf hakkımla zabıta tarafından derhal ceza 'abıtüm kesilecektir
Hidivin bahçeleri halka açılıyor
Belediye Çubukladkl Hıdivin kû|unu e »V«un ıc« ccni) Lı'a: ımdıye kadar muhafaza etmekte İdi Belediye köjkıııı bahçesini halka açmağa karar vermiştir Bahçe tanzim olunmaktadır Ayrıca su ve tenvrat tesisaU da yapılacaktır Muhicmel yangınlara karsı da Icdbuler alın mistir,
Lkmek tecrübeleri neticelendi
istanbul bclcdıyoıl ıktuad müdürlüğü yeni ekmek numunesi İçin ynplıgı ikinci tecrübeden elde ettiği numuneleri tcdklk etmeğe baslamısur ita ikinci tecrübede br çuval un dan 97 ekmek elde edümlstır Halbuki Ticaret Vckiktının istediği bir çuval undan M ekmek elde etmekti Alınan numune belediye iktısad müdürlüsünün ekmek hakkındaki nokta! nazar ile birlikte Ticaret V  Jetine föndcriunj}tır
Çöp müleahhidlerinin bir itirazı
Dahiliye VckalcUnden gelen bir lamlm ürerine belediyenin I ur umu kabnıyan kigıdları lophyarak Sümer Bunlıa Icvdı ctnıeie karar verdıiMnl
Piyasadaki yapağıları hangi eller toplamış?
(0a| tarafı 1 İnci tayfada) h'ildo birüğe dahil bulunup da mal taahhüdünde bulunan bir çok tüccarlar piyasada mal bulamamakta ve kilo başına bakaç kuru; fazla vererek temine çalışmaktadır Anlatıldığına göıe Rumanyaya satılacak yapağı tinlerinin mühim bir kısmı biı i iğe mensub bir kaç kişi tarafından Kumanya anlaşma sındım evvel mubayaa edilerek kapatılmıştır Bu şahıslar ellerindeki mallan saklıyanık piyasayı yükseltmeye çalışmaktadırlar Tiftik ve yapağı birliğinde bu kabil işler sık sık teker rür etmektedir Bundan bir müddet evvel Sovyetlere vekâletin taahhüdü hilâfına mal tek üf etmeğe kadar kalkışan bazı kimseler elân birliğin idare heyetinde bulunmaktadır Vekâletin bu işi kat'i olarak halledecek bir karar vermesi muhtemeldir Diğer taraftan Vekaletin herkesin elinde bulunan yapağı miktarına aid birer beyan name talebinde bulunulması için alâkadar makamlara emir vereceği tahmin edilmektedir   
İKTİSAP       | İhracat artıyor
Son günlerde İhracat piyasaları mızdaki faaliyet gitgide artmakta dır Dün yeniden muhtelif m emle ketlere 150 bin liralık İhracat muamele:! kaydedilmiştir Hindi Çiniye 107 bin liralık afyon Yugoslavynya 7200 liralık balmumu, tsviçreyo barsak gönderilmiştir
aı ı«
tnhilâl eden temyiz âzalıklan için
ret mahkemesi reisi Faiz, üçüncü ticaret mahkemesi reis İrfan Hdncİ hukuk reisi Zeki ikinci ticaret mahkemesi reisi Münir ve 12 nci hukuk hakimi Hıiminin tayin edilecekleri mevzuu bahsolmaktadır
Birinci ağır ceza reisi Refik temyiz aralığına gittiği takdirde de yerine, asliye birinci ceza mahkemesi reisi Cemil, asliye ikinci ceza hakimi Kemal ve asliye yedinci ceza hakimi ismail Hakkıdan birisinin tayini muhtemel görülmektedir
f Radyo Program?)
3/8/1040 CUMARTESİ
730 Program vc memleket saat ayan
73ü Müzik; Orkestra parçaları (Pl)
800 Ajans haberleri
810 Ev kadını  Yemek Üstesi
820/830 Müzik: Paul Unckc'dea parçalar (Pl)
1330 Program ve memleket saat ayan
1335 Müzik: Muhtelif şarkılar (Pl)
1350 Ajans haberleri
1405 Müzik: Plaklarla muhtelif şarkılar programının devamı
1420 Müzik: Operet Sclcksyon lan (Pl)
1450/1530 Muzİk: Cazband (Pl) 
1300 Program vo memleket saat oyan
1805 Müzik: afif uvertürler (Pl) 1830 Müzik: Radyo caz orkestrası] (İbrahim Özgür İdaresinde)  1915 Müzik
Çalanlar: Fahirc Fcrsan Refik Fcr«an Şerif içil
Okuyanlar: Melek Tokgöz, Nccmi Rıza Ahi ikan
1D45 Memleket saat oyan ve ajans haberleri
2000 Müzik: Müşterek şarkılar ve türküler
2030 Konuşma (Günün meseleleri)
Mühim bir suiistimal
Eski umum müdür ile meclisi idare azası hakkında tahkikat yapılıyor
Mülga afyon ve uyuşturucu maddeler inhisarında bir müddet evvel yapılan bir suiistimalden dolayı m Od deiumumilıkçe lahkikatı geçtlmij tır Bu t$n mahiyeti sudur:
Bir mUddrt evvel, Neıim Taranto İle İnhisar İdaresi arasında bir mukavele yapılmış, Neıım Taranto, teminat olarak GOOOO hra yabrmifttr Bilahare, mukaveleye riayet etme dlgi için bu paranın hazineye irad kaydcdılmc&İ lâzımgelirken, ba*ka bir muamele esnasında, Nesım Ta ranto, bu parayı gen alrrijtır Dundan dolayı, vazifet memur iyelerini suiistimal cünek noktamdan, mülga inhisarın umum müdürü Ali Sami,] İdare meclisi reisi Ziya Tjner, idare meclisi masından Hüsnü Zavil ;ef, Şefik Feyzi ve muakkib Ilaci Hus) nü hakkında ilk talıkikaun açılmasına müddeiumumilikçe lüzum gorülraüf, bu husustaki do:ya, dördüncü sorgu hakimliğine havale olunmuş tur
Bu zevattan bir Ikjinln vefat ettiği söylenmektedir Bunlar hakkındaki tahkikatın da durdurulmadı icab emektedir
POL/S DE
Lokum yerken zehirlendi
Kurtuluşta oturan 66 yağında Marn ! dün Kurtuluı caddesinde batı çell Gazinoda lokum yedikten biraz sonra şiddetli zehirlenme alametleri göstermiş, ifade veretniyecek bir halde Şişli çocuk hastıhanfcine kaldırılmıştır
Hadisenin tahkikatı yapılmaktadır
Bir eroin satıcısı yakalandı
Sabıkalı Yamalı Hüseyin Emniyet memurları tarafından yakalanacağını hissederek elinde bulunan üç paket
eroini yOtmuj, derhal Cerrahpaşa haslahancsuıe gönderilerek mldrri yıkattırılmış; ve mide ınuhteviy^tı boşalttırılmıştır, rniseylnin uzornde dc üç paket eroin bulunmuş, hazırlanan evrakile blrukte asliye bejinci ceza mahkemesine verilmiştir
İki kadının marifeti
Ayse ve pamuk Fatma adında iki kadının Sinoba götürmek üzere yon lanna aldıkları bir kilo eroinle vapura bindikleri vc Sinoba hareket etUklerı haber alınmış, Siroba telgraf çekilerek bunların orada yakalanıp aranılmaları lUzmnu bildirilmiştir Aygeylc Fatmamn bugünlerde yakalanarak sihrimize sel ir il ti el eri beklenmekledir,
Makasla yaralama
Yenipoîtahsne karsısında Sloıa hanında avukat Nehabct oğlu Asadorla Hamidiye caddesinde 21 ııu m ar ad a lokantacı Agop arasında kavga çıkmış, Asodor Agobu makas İn sag kolundan yaralamısltr Yaralının tedavisi yaptbı ı A jduı yakalanmıştır
ŞUbheli bir ölüm
Dün aluam   Suleymaniye   camii
Otomobil çarptı
Şoför   Mutitanın   idareaındeki
da Ramazana larpırak attr surette yaralı mastır Vji1i CVrrannaaa n—i tabanesant kalduüm^ softr yakalanmıştır
Eli ozldi
Dün sabah Kınalında vapuru Ya
Demir şilebi de Akdenizden geldi
(Bas tarafı 1 İnci tayfada) Mnraİlyada bulunduğumuz zaman İtalyanin harbe sinliğini duyduk Vaziyet te günden güne nezaket k^bcttıgı için cmıo \*e bıtaraf bir lUnana sığınmak :'!:ı biasettim Ve hamuh*yı bııjaJtmadan Ispnnyanın BarJi ton limanına sektik Yükümüzü buradaki transit depolarına boşalttık ve 20 günlük bir tevakkuftan sonra İsıtan bul a dönmek üzere yola çıktık Avdette seyahatimiz normal ıjortlar altında geçti Yalnız Italyada bazı formalitelerin ikmali için M«miada    dört gün bekledik
Akdcoizın en barız huau»iyctî audur:
Knmelondan buraya kadar kat'ettı^ımız btnleree mılhk mesafede yalnız sükûn ve tenhalık hılküm KÜrmektedir
Marwlondan hareket ettikten sonra Yunan sahilleri do dahil olmak üzere ancak Çanakkale boğazına girerken bir vapura rastgeldik Keşif yapan harb tayyarelerine sık aık tcaatluf cttıksc de gemiye resraedilen Türk b:ıTaklaıını görerek uzaklas, mıtjlnnhr ,
Doınir çilebİ İle Panama bandıralı 1300 tonluk Florida vapurunda tayfalık ed,rkc:ı gemileri batan Asım Hüseyin, Sahan Ali isminde dört Türk gemicisi de gelmiştir Bu gemiciler lüTianuııızdan ingilizlerin Hnrpat vapuruna tayfa yazılmış
evvei rvazaDiankadan Hareket el tikten sonra Tanger sahiilerindc denizin şiddetinden    batmıştır
Gemiciler 12 gün yan yarıya su içinde batık bulunan vajm run küpeştesinde bekledikten sonra Cebeiüttanktan gelen bir İngiliz tahliliye genıisi Ltrafından î:i! ;nlniî;iJi m Bılahora Barselona gelen bu gemiciler Demir şilebi tarafından abua rak limanımıza getirilmiştir
Bundan başka gene Panama vapurunda ikinci süvarilik eden Ali kaptan isminde bir Türk kaptanı da Demir şilebiyle gelmiştir Bu kaptan îtalyanın lınrbe girmesi üzerine Panama vapurundan ayrılarak Marsüyada k;0mış vc Demirin ikine: kaptanı olarak limumraıza gel mistir
Demir şilebinde bulunan 36 tayfanın hepsi sıhhattedirler
Gemi bu uzun seyahatini tamamen arızasız olarak gelirmiş tir Bu suretle Akdenizde ecnebi sularında artık hiç bir Türk vapuru kalmamıştır
SABAHİAN SABAHA
Fecî bir yanma
Kuduz ha la han esi ıırlc kalorifer valfının aık kalması ncticeınde fışkıran kaynar su ve buhurdan, hastahanoüo çalıdan NUnctullah vc Ruhiye adındaki ıkı İcadın muhtelif yer lcrinden ağır lurctte yanmışlar, Bey oğlu belediye hasUıhaııoUıc kaldı rümıslordır Hastahnnc de yapılan bulun tedavilere rağmen ilasi de kurtarılamamışlar vc dün oünusler! dır Hâdise hakkında Ulüukat yapıl1 maktadır
Pencereden düştü
Beyoglunda BotııonUdc Fransız fahırhaneîindc ynlan Karabet oğlu 76 yasında Klrkor koridordaki zeminden sekiz metro yıutscklıkte pencereden bahçeye bakar' n muvazenesini j kaybederek duvnuj sag ayağından yaralanmıştır
Denize düştü
Çubukluda Bugyoluııda 6 numara
Petrolün kıymeti
(Bat tarafı I İnci sayfada)
Meselâ Runya butun sanayiini raotorleatırmBBdt Çünkü Baku petrolleri cbnde bol bol vardı Buradan nenede 20  25 milyon ton petrol alırken son sene bu istihsal daha dıı arlın içti
Harb petrol istihlâkini iki rnis le çdcanrastır Tayyareler, tanklardan başka ordu ve donanmaların her hareketi gayet büyük miktarda petrol astüılakıne sebeb oluyor Bu petrol nereden geliyor Avrupa toprağı, petrol için pek hasistir Bılb baalı petrol veren memleket bir Romanyadır Senede 8 milyon ton petrol verdiği heauıb olunmaktadır Ondan başka Ruayanın Kafkas petrolleri vardır Fakat dünyanın en büyük petrol kaynağı Birleşik Amenkadır kı bütün dünya istihsalinin (yani senede 250 milyon ton petrolün) yarısından fazla petrol vermektedir
Yeni karar
Dün gelen haberler Birleşik Amerikanın petrol ihracına aaabargo koyduğunu bildiriyordu  Bu ambargo Japonyayı doğrudan doğruya sarsmıştır Çünkü Japonya yabıız Aıncrıkadun pet rol alabiliyordu Felemenk Hİndistanı sencJe 8 milyon ton petrol vermekle beraber bu çoktan İngilizlerin eline geçmiştir
Birleşik Amerikanın petrol ihracını yasak etmesi İspanyayı da müteessir edecektir Çünkü ispanya için de petrol satıcısı kalmamış demektir Bu yoldan İtalya iyi kötü İstifade ediyordu Artık Ispsnya yoluyla kaçak petrol almak İtalya için de kabil olmıyacaktır
ingiltere Irak Iran vc Felemenk Hindbtanı petrollerinin doğrudan doğruya müşterisi ve sahibi olduğu gibi Amerikanın Kanadaya satacağı petrolleri Kan adadan alarak vc petrol sıkıntısı   çetoniyecektir
Almanya ve halyaya gelince petrolün en çok harcandığı bu iki memleket şimdilik stoklarile idare e*riynr vc bu stoklan tarnamlamıya çalışıyorlar Bunlara bir Rumen petrolü bir do Rus petrolü satılabilir Rumanya 8 milyonluk petrolünden Tuna ve demiryolları vasıtasiyle ancak bir buçuk milyon tonunu Almanya ya vermeğe muktedir dır Bundan fazlasına yollar mü said değildir, imkân yoktur Rusya ise evvelki tene 27 milyon tona çıkan petrol istihsalinin ancak bir milyonunu ecnebi memleketlere satmıştı Bunu iki misline çıkardığını firzetmek b'le güçtür Çünkü bunların Bakûdan borularla Kara denize indiği malûmdur; Fakat o¦adan kolayca Al manya ya geccbıJcfpüi mıılûm dccildJr NjJiiI
evvel deniz yoluyla 55 milyon ton pttrol idlıal etmişti Bu miktara sulh zamanında muhtaçtı Şimdiki ihtiyacı hesaba katılırsa böyle bir İki tonla bu ihtiyacı ne zamana kadar kaışlayacağrna akıl erdirilemez vc bu hesablarda İtalya hiç yoktur
Behict SAFA
Bulunamıyan talihli
ur Belediyı
çektir
aziyeli tcdkik ede 
7325/2330 Vırınki   progıam ve
kapını*
babına icabet eüıııj, Kâ;ım ağır surelcl yaralanmış, Etyoglıı belediye' hastalı anemine     ¦ ı ¦ l ¦ j  ı   
mek üzere Cııi'cba hoşt ananesine] kaldırılmıjlardır Şoför Nubar ya kal anmış tır
büyük ikramiyesi (Yegane) isimli bir kızcağızın tepesinde dolaşıyor ve hakikaten yegane denecek kadar az ıııılgaılllîİr bir garabcUe konacağı bası arıyor
4 AĞUSTOS 1940
PAZAR
Üçüncü Yıl  No 812
Yeni
IdareYeri
NoTneemanrye, No 84 İstanbul Wptf: YENİ SABAH Istanbal
TELEFON: 20796     
GÜNLÜK SİYASI HALK GAZETESİ
Her Yerde 5 Kuruş
TürkYunan Dostluğu
YıiMuiftlao bugün büyük hariri meseleler karcısında deyildir Valnıı Bulgaxİ*ta run kflf I"xk*e»r re koridor dava*, «ardır kl şimdiki hal dr İtin» hafifi* mı j*ürülmrfcIc urraİKT '  i¦ bir ¦ un tekrar hlr\l nirse Balkan İttifakının mukaddeıatı ne şekil almıv olursa oban Vunaar*tan ıloto ta müttrllki Tür kirciİ krndi  anında gürecekÜr
ingiliz
tayyarelerinin yeni uçuşları
Habeşistanda harekâta ancak eylülde başlanacakmış
Yunan miiil bayramı
o
Bugün bütün Yunanis tan bayram yapıyor
Yasan: Hüseyin Cahid YALÇİN
Bugün komşu, dost ve müttefik Yunan milleti için memnu niyet re iftihar ile karşılanacak mesud bir senci devriyedir Yunar, istmda yeni bir intizam, mesai ve terakki devresi açan Metaksas rejiminin dördüncü senesini idrâk eden Yunan milleti göllerini arkasına çevirdiği zaman kut etliği merhaleyi büyük bir gururla seyredebilir
Elde ettiği neticeler ona daha yüksek bir istikbale erişmek için yeni yeni hamleler; ve gayretler sarfetmek hususunda kuvvetli bir müşevvik rolünü, görecektir
Dost ve müttefikimiz Yunalüstacın bu mesud gününde duy duğu meserret kar^ısmdaTüıkiyenin hissettiği sevinci İfade ede rek tebriklerimizi bildirmek bizim için de çok tatlı bir vazife teşkil ediyor
General Mctaksas müstesna meziyetlerle mücehhez Yunan milletinin neticemiz münakaşalar ve heyecanlar içinde ziyan olan parlak kabiliyet ve istidadlarını ahenkli bir elbirliği içinde birleştirerek ve bütün dahili İhtilâfları susturarak tekmil mesaiyi vatanın kuvvetlenmedi vc teşkilatlanması gayesine tevcih etmek programına mustenid bîr hükümetin başına geldiği dakikadanberi Yunanistan çok ilerlemiş Balkanlarda vc Şarkî" Akdenizde hakkı olan metkii tutmuştur Gc n*ral Met^J'^as bütün Yunan mil letinin Türk komşu ve müttefiklerine karşı beslediği sempatiyi ve bağlılığı bir kat daha sıkı tir şekle sokacak bir poütika ile Balkanlarda devamlı bir sulh teminine hizmet etmiş kudretli, mahir ve uzak görüşlü bir devlet adamıdır Türk ve Yunan dostluğu bütün sun'! siyaset oyum vc kcmbûıozonlannın fevkinde, ] iki milletin en tabi! temayüllerin ¦ den ve şevki tabiilerinden fışkır ¦ mış bir halde gittikçe kuvvetlenmekte vc gün geçtikçe samimiyetini artırmaktadır Yunan milleti her vesile ile Türk dostlarına karşı halıa vc muhabbetli hissiyatını bildirmek İçin tered düd etmemi;, ve Türk milletinin kalbine nüfuz hususunda hiçbir vesileyi kaçırmamişiır Türkiyede son günlerde tekerrür eden yer sarsıntıları fauaknnm biz • lerdc hasıl ettiği teessürün derhal komşu Yunanislanda muhab betlı bir makas bulduğunu görüyoruz
Uzun ayrılıklardan ve beyhude mücadelelerden sonra hakiki muvazenelerini ve çok esaslı dostane münasebetlerinin sağlam temellerini bulmuş olan Yunan ve Türk milletleri için bu çok sıkı dostluk Yunan vc Türk vatanlarının en büyük kuvvetini teşkil ettiği buhran dakikalarında bilhassa ehemmiyetle takdir olunmaktadır
Bir senedenberi beynelmilel siyaset sahasında hüküm süren şiddetli buhran vc tevali eden gayn melhuz vc mühim hâdiseler Türk  Yunan münascbctlcUüHrylnCahld YALÇIN 6onu İ mjicD Myfadı)
İngilizlerden iadece Sudanlı e tiır Itsban layyarcleıi yuzlrrce bom ba almış fakal )''¦ müdafüorı arasında bir tek uyiaUı dahi srbefc olmamışlardır
Petrol Tasfİyeluuıelerme Hücum
LondiD, 3 (aa ) — Bu akjam ncırccülcn tobliü r:ı!knda hava nezarc
B Metaksas
Duguıı 4 ağustos Yunan milli bayramı butun Yunonİdluanda kutlulanmaktadıı ¦ Vı ı , Sabah» dost Yunan mUlcünin bayramını hararetle tebrik ve kısa bir zaman zarfında çok mükemmel neticeler elde eden Metakiu rejimine yeni    mu valf akyeller
Türk  Yugoslav ticaret anlaşması
Aııkarada imzalanan yeni anlaşmaların   esasları
Ankara 3 aa — Türkiye'
ile Yugoslavya arasındaki 2Ş ilktesrüı 1D36 tarihli ticaret ve
Mezkûr protokolde, Türkiye menşeli pamuğun Yugos • lavya menşeli etler ve een* mz ile mebudvKi edilebileceği vc ayrıca rrotokola bpğhlptcier de yazılı Türkiye vc Yugoslavya menseli emicinin huşur İ taka: mevzuu olabileceği te*bı* edil • mekledir
Husıuıî takas olabilecek Türkiye menşeli emtea:
Tiftik, keten tohumu, pıısam tohumu, pıılıunul, somak ağacı
palamut hulâsası, mazı, zeytinyağı, zeytin küsbesi yağıdıı*
(Sonu 3 Dssp      'c ¦
ingiltereye karşı yıldırım harbinden vaz geçilmiş
Gayda mihverdevietlerinm yeni bir plânından bahsediyor
Londra, 3 (aa) — B Gayda Giornale d'ltalia gazetesinde intişar eden btr makalesinde rmr o ıııı ı in ıı ingiltereye kırat yduının harbinden vazgeçerek dij?er usuîlerin kullanılmasına karar verdiklerini bildirmek tedir Gerek mesul mnhfillerdc gerekse ef kân umumiyedekî aksülamele kaydı alâkaya değer yegâne nokta nereden vc ne se kilde vuku bulurca bulsun ingilterenin taarruza mukavemet içtn daim! surette intizar vaziyetinde beklemesi ve düşman tarafından söylenen adilere tam bir alâkasızlık goaU nnesidır İngil re filosunun müessiriydi saye sinde düşman hücumunu kar şılamaga hazırdır ve bu husus birkaç gün evvel deniz ticaret nazın Ronaldd Croa tarafından radyoda verilen izahatla pek güzel tebarüz etmektedir
Nazır bu nutukta şimdiye kadar İfşa edılmiycn izahat ver raiatir İmparatorluk kuvvetleri harbin bidayet i ndenberi bir noktadan öbür noktaya bir tek gemi ı »ıi: ve bir tek kişi kaybolmadan nakiadılnuştir Bu nakliyatta İSOO tonluk Lüks yol cu vapurlarına varmaya kadar her nevi vapur kullanılmış Kant dadan, Terre Newc'den Antılle adalarından ingiltereye kadar her sına kıtaat lUuVcdilnuştiı
Avustralya vc Yeni Zelanda or ¦    3 lineti      'o
t*
Cumhurreİsimizin ^_ gezintileri
İstanbul, 3 (aa) — Reisi cumhur İsmet InunU, bu akşam Parkotelo teşrif buyurmuşlar ve akşam yemrçini Parkotelde Başvekil Dr Refik Saydamla birlikte yemişlerdir
Ru manyada
Yahudi
Aleyhtarlığı
Umum? harbden sonra Rumen milliyetini alan yahudiler vatandaşlıkdan  çıkarılacaklar
Bükreş, 3 'aa) — Reuter: Rumen Yahudilerinin milliyet ve statülerini kat'i suretle tesbit eden tedbirlerin ilân edilmek üzere olduğu bildiriliyor Dünkü kabine toplantısında Yahudi meselesi vc ekalliyetler meseleleri görüşülmüştür
Zannedildiğine göre, yalnız omunu harbden evvel Ronıanyab olan Yahudiler Rumen milli yetini muhafaza edebilecekler dır Rumen roüliyetindcn mah (6enu 3 uncu sayfada)
RumenBulgar ve RumenMacar görüşmeleri
Üç taraflı müsbet bîr anlaşmaya güç varılacağı anlaşılıyor
Başvekil dün sabah Istanbula geldi
Refik Saydam Haydarpaşadan Reisicumhura mülâki olmak üzere Filoryaya gitti
Başvekil Dr Refik Saydam dün sabah, eksprese bağlanan hususi bir vagcula Ankaradrn şehrimize fejmlgtir Başvekil Pendikle, şehrim uuh bulunan da biliye Vekili Faik Oztral; tarafından karçtliurrc: ve Dahiliye Vekili Istanbula k*üa Bâstekilimizc refakat etır'ştir Başve kil Haydarpaşa çtnnda Reisi cumhur nrjnuu heryaver Celâl, şehrimizde bulunan Mıliyc vo Maarif VekillerIe Parti rnüfettiçi Te\'fık Plkret Pılıy vr,!i vc belediye reisi Dr Lütfı Kırc'ar
Başvekili o dün   sahah karşılamşı
ÜniveiTİte rektörü Cemil BÜscl,
¦:r v
Başvekilimiz Haydarpaşa ganndrn yanında Dahilîye Vekili ve vali ve belediye reisi oîduğu hakle Acar motörü)ic binerek PHaryî deniz köşküne gitmişlerdir Bış\'ekUimiz derhal İfİUl Şef Lunet İnönü larAİindan kabul cdiiıni'derdir Başvekilimiz Dr Rciik Saydamın bu akşam Ankaraya dönmeleri mulıtemeldir
umanyaya satılacak tiftik için ihtilâf
Tiftik ve yapağıların tevziine birçok azalar itiraz etti
Romanyaya satılacak İkinci leblen birlik idare heyeti taraparti tiftik vc yapağı tev  fındaıı kabul edilmiş ve listelerziauna birçok azalar iliıaz etmiş de derişiklikler yapılmıştır, idare tir Bu azalardın bazılunnın ta1 heyetinin bu hareketi tüccarlar
ararınd1 bıi:biitiin aksi bir tc
vzhldü kıskançlık yüzünden cinayet
iki kadın ağır surette yaralandı
rab Cavid Firdevse bü kaç defa fena bir kadın olduğu tüylenen
(Sonu 3 uncu tayfada)
Maarif anketimiz
Liseler neden iyi randıman vermiyor?
¦ ¦         —'       —
Kâzım Nami Duru diyor ki:
"Bence imtihan birşey ifade etmez; imtihanlarda nice muvaffak olamıyanlar var kî hayatta pek güzel muvaffak oluyorlar,,
tevziat görümle
cevaomnıırmasını mektubla rica etmiştim Ricamı kabul ve is af ettiklerinden dolayı kendilerine alenen IcevkkÜr ederim
Bay Kâz&n Nâm i Duru, gönderdiği cevabi mektupta suallerime şu cevablnn veriyor;
1 — Bugünkü maarf NUtteraınüzi, tatbik kabiliyeti vc ahnun neticeler bakımından nasıl buluyorsunuz ?
I — Tek okul nunVmidır Tatbik kabıbyctı vardır: neticeler ögrelıneulerc göre deysır
II — Aksak taraf lan var mıdır? Nelerdir? Sebeb vc âmilleri?
(8«ns I uncu »)'aU)
sir husule getirmiş ve listeleriniu isabetli bîr tanzim edilmediği hakkı naatleri takviye etmişi heyetine mensub yedi
men hemen yansı derecesinde 1 dir Pİyasaıla eükidenberi bu iş üzerinde caüşan tütcarlara5  10 ton ihraç hakkı verilmesi uygunsuz görülmektedir Birlik kararlatma göre tevziat son üç sene
tıHalbuki birlik idare heyeti azalan arasında son seneler zarfında bir tek balya ihracat yapim; ıı tüccarlar bulunduğu gö rillraektedir Yine bu tüccarlar ihraç edüecek libleri e\Telce bildikleri içm plpasadan mülıın miktarda mal kapatarak rtok vücude getirmişlerdir Bazılarının 00 ton İhraç hakkı atacak ka dar tioku da mevcud olduğu söylenmektedir
(Bonu 3 l,r:   ,
Von Papen Bugün geliyor
Ur
tırmıştir ve Nimet rlrdevsİ baştan çıkarmağa (alışmaktadır Bu vaziyetten haberdar ulan A
SABAHTAN SABAHA:
İNGİLTERE
ingiltereye arkadan hücum mümkün mü?
=f*ANŞ denizi^*
FRANSA
H£r\hfP,
Bir istilâya müdafaa
karşı nasıl idilmelidir
YAZAN:
ııiroun nxAZ İkinci sahifede okuyunu2
UgUtereye Erianda yoUle yapılacak    bir taarnı/un İKtikanırtİnl ¦¦'¦¦ hıırila
müstaljldir, İngiltere ile birlikte harbe girmediği için bitaraftır Yalnız bu adanın şimal kısmı, yjı ı '  ¦¦; i İngılizdir
Kâzım N'ıuııî Dut
¦ rlandı İngiliz  adalarındım1 |   biri olduğu halde öteden* beri istiklâl islediği İçin Cihan llarbüıdc emeline nail oklu \c bu adanın ecnub kısmı   simdi
l&cnu 2 İnci t»yf*d*)
Clcrm^ııd Ferrand, (an) — Jurnal gazetesine yupuıış olduğu bir beyanatta ziraat nızırı B CazM'l, muhtelif hayvanat sürülerini yemden vücuJe getire bılnıvk için etsiz günîori çoğaltmak lâzım releccğuıi söylemiş tir
Benzinin nedreti dolayıtıtlc kâfi miktarda odun kömürü ilo müteharrik gazojeııli vcaaiLİ nak iye tedarik cdihnciye kadar :ut ve tereyağı sarfiyatı hakkında da şiddetli takyidat tatbik edilecektir,
Zeytinyağı mcsele:;iııc gelince; vaziyet daha müşkül bir şekil dedir Zira, bu maddenin lumen kâffrai müstemlekelerden gel mekledir Müstemlekelerle ise nakliyat büyük inkıtalara ma rıız bulunmaktadır
Şekere gelince, istihlâkin yüzde seksenini harbden cıı ziyada müteessir olmuş bulunan mın takalar vermekte klt Mustem • lekelerden gelen şekerler İse yukarıda bahsedilen müşkülâta ma ruz bulunmaktadır
Nazır, ziraî âletleri modern lcıttrmcğc lüzum olduğundan bahse ilikten sonra, büyük ştLar nterkcdrrının izdihamuu azalt m ak ıı m köylerde kalmak imkânın bulabilen herkesin, bu kış şehirlere gelmemelerini tavsiye • : :m' t ir
Sayfa ı s
YENİ  SABAH
4   Aja*toı İMO
ASK£R
•y" \_
İNGİLTERE
a^sBssssss»sssssss»s»sss»MsssMs«^^
Bir istilâya karşı nasıl müdafaa edilmelidir?
Fransanın mağlûbiyeti Hollanda ve Betçikonm işgali Ingillerenin sevkulceyşi vaziyetinde mühim değişiklikler yapmıştır M ister ÇoreU bu tebeddülü şu kelimelerle izah etti:
"Harbin en kritik zamanım yaşıyoruz,,
Filvaki ahval ve şerait bitaraf bir gözle tcdkik olunursa İngilterenin bundan üç dört ay evvelki vaziyete nazaran daha gayri n   mi bir duruma girdiği neticesine vardır Fakat bu durum ümidsiz ve pek tehlikeli bir safhaya da girmemiş olacak ki ingilizler Her Hitlerin sulh teklifine iltifat etmediler
Garb ccbheei taarruzu başladığı zaman Alman devlet reisi irad ettiği bir nutukta bu hareketin AJ man yanın âtisini bin sene için temin edeceğini söylemişti Harekât AlmaoİJi m arzusuna muvafık bir çekilce neticelendiği halde Almanyauın ûtisi henüz karanhk oünal;la devam etmektedir Şu da gösterir ki Cihan Harbinde bu devlet beş sene busuna dovüşm üçtür Üzerinde pek çok mütalaa yürütülmüş olan ŞÜiııgin plânı o zaman da muvaffakiyetle tatbik edilip Fransa mağlûb edilse imiş gene harb bitmiyecek ve bugünkü vaziyet hasıl olacakmış
Bugün artık tngill erenin mağlûbiyeti İçin denizaşırı bir sefer yaparak Britanya adala, nnın işgali icabedeceği hakikati meydana çıkmıştır Bu dünya1 imparatorluğunu uzak denizler ( deki menfaatlerinden tecrid ederek mağlûb etmek çareleri tarihde bir kaç defa tecrübe cJİl miş, fakat muvaffak olmamıştır
Bu aebeble hayali kuvvetli bazı zevatın öne sürdükleri gibi,' Almanyanın Büyük I 'enderin yolundan Hm J irfana hücumu,' Tank bin Zeyy?dın yolundan Afrikaya geçUi İngiltereye a* nıan dedirtecek tedbirler ol, m alılan uzaktır Çünkü na3Ü kolunu, ayağını kaybetmiş bir a, dam gene yaşamalı iktidarım gösterebilirse İngUterc de böyle bir vaziyet karşısında ayni mukavemeti bedeniyeyi izhar cdecektir Yalnız imparatorluğun kalbi ve dimağı demek olan Bri tanya Adatan tehlikeye gire cek olursa bu zaman İngütere için vahim bir vaziyet hasd olur
Fransa, Belçika vc Hollanda hürriyetini muhafaza ettiği günlerde böyle bir istilâyı düşünmek teknik noktadan biraz garib olurdu Bu devletler Almanyanın hâkimiyetine geçtikten sonra istüânın kabiLyeti tatbikiye j si münakaşa edilecek bir hal almıştır Çünkü Alınanlar "Kale,, ve "Bulon,, üzerinden  lngilte
r——V
eni
SENELİK 6 AYLIK « AYLIK I   AYLIK
ABONK BrJİlXf
TOrklys Ecntbl
1400 Ura, 2700 Knj
760
•'0')
ISO
4 Aftuttoa 1940 Pjur 29 Cemazllahır 1369 20 Rumi Tem m u s 1356
Gun 217 Ay  1940 — H av 9i
CUn«| Oûlo İkindi 
taş 45T e5i Ezani
8M 1320 1714 Vasati
«kaam Vata Imıtk 
1200 148 7J« Eıanl
2022 2211 230 Vasati
İngiltere İle Fransa ve Belçika sahilini    gösteren    harita
YAZAN :
Hikmet İlgaz
reye kırk lülometreye kadar yaklaşmış '¦ ulunuyorlar Bu mesafe ağır çapb topların tesiri içindedir Orta sür*atli bur gemi ayni mesafeyi bir saat zarfında kat'od er
Birinci vc ıkına kânun aylarında bu coğrafî arzda günün karanhk müddeti oa dört saati bulur, sonbahar ve kaş mevsiminde Golfsılrim'in cenubun dan sürükleyip getirdiği sıcak sularla adaiunn harareti arasındaki fark İngiltere civarında bazın günlerce devam eden kesif sislerin zuhuruna eebeb olur M arış denizi vc Dover kanalı mayn silâhının muvaffakiyetle kullandahüeceği bir derinliğe maliktir ve nihayet bir harb tayyaresi bu mesafeyi allı dakikadan az bir zamanda kat'eder Bütün bunlar İngiltereyi istilâ etmek istiyen bir hasmın baskınlar yapmasına imkân verebilir
Eğer kati' bir deniz hakimiyeti karşısında böyle bir seferin icrasına imkân bulunmadığı zehabına düşülerek lüzumlu tedbirler alınmazsa Norveçde olduğu gibi netice aleyhe olmak üzere tecelli eder Çünkü Dover kanalı Skajcrnk boğazının ancak üçte biri gcnişbğindcdir Almanlar İngiliz donanmas:ıun gözü Önünde mezkûr boğazla devamlı bir seyrüsefer temin etmek suretiyle Norveç harekâtını muvaffakiyetle bitirmişlerdir
Muhakkak olan bir Bey varsa İngiliz donanmasının büyük tefevvuku karşısında İngütercyİ İstilâ teşebbüsü gayri tabu bir harekettir Bir gayri tabii hareketin muvaffakiyeti için ahval ve şeraitinde gayri tabii bir zamanım intıhab etmek kaidedir İşte Mana denizinde ve Dover kanalında sis, pus, karanhk müddetinin ur aması ve saire gibi gayri tabu hâdiaat sonbaharda başlar Eğer Almanlar böyle bir tecrübeye girişecekler ise muhtemelen bu mevsimi bekliyeeeklerdir
Noktai nazarıma göre istilâ teşebbüsünde en mühim rolü Dover kanalı oynayacaktır Almanlar Dunkcrk, Kale vc Bu lon'a getirecekleri ağır toplar ve kanala dökecekleri mayınlar ile boğazı bir tarafından diğer tarafına geçilmez surette soddedeceklerdir Denizaltı gemileri ve hava kuvvetleri de bu silâhlann mukavemet veya mü
m an a a tini arttıracaktır, ingiliz donanması Şimal Denizinde yani Dover  Kale hattının şimalinde ise Almanlar cenubdaa, donanma İrlanda denizinde ve ya cenubi Ingdtrredekı irslerde ise şimalden taarruza girişeceklerdir Böyle bir vazıyet karşısında İngiliz d inanması taarruz mevkiine yetişmek için ya Dover kanalından geçmek veya bütün Ingütcreyi dolaşmak mecburiyetinde kalacaktır Birinci hal İngiliz donumu «^'"m ağır zayiata uğramasına ve ikinci bal ise düşman kuvvetleri karşısında iki gün sonra ıs bati vucud etmeğe sebeb olabilir ki her iki halde vahim neticeler doğurabilir
Bundan su hakikat çıkar İngiliz donanması hâlen Alman donanmasına beş altı kere üstündür Donanma ikiye ayrılmalı dır Birinci kısım Di ver kanalının şimalinde ve Hmberden uzak olmamak üzere uslenmeli diğeri de kanalın ccnuLnda Portmuth da bulunmalıdır
Malûm olduğu Üzere harblerde tefriki kuvva sayam arzu değildir Fakat azim bir faikiyet karşısında vc uıkısama uğratılacak kuvvetlerin hepsi de yegân yegân düşmana faik olduğu takdirde tefriki kuvva faydalıdır
İkinci cihet sis ve karanlıkta vuku bulacak baskınlara karşı bütün sahiller deniz dinleme postalariyle emniyete alınmalı ve sisde istikamet verici cihazla ateş trnzimı için lâzımgelen tertibat hazırlanmalı ve tecrübe edilmelidir
İngilizlerin Cihan Harbinde Zebrükc hücumunda tatbik ettikleri usulün bu harbde Almanlar tarafından İngiltereye hücum için kullanılması ihtimali hatırdan çık an Umun alidir
İstilâyı önliyecek hava kuvvetleri cenubi Ingillereden uzaklaştırılmoh vc bir nuntakaya teksif edilmemelidir Çünkü taarruzdan evvel gönderilecek binlerce tayyare ile meydanlarm, hangarların, depoların bir kaç saatte harabiyetıne meydan verilmekten ancak bu suretle kurtulunıbdir Cenubî ingiltere ye v'kubulacak bir taarruz lrluadadaki bava üslerinde mükcnımcicn ınüdal'a olunabilir Cenubi İngiltere yalnız avcı tayyarclerüuu üslendiği bu* mahal olmalıdır
II: Ue Falmuth arasındaki sahil kısmı beton istihkâmlarla, ağır vc otomatik silâhlarla tahkim olunmalı, sahil bat ti başdan aşağı maynlcrle kapatılmalı Kıyılara, deniz İçine, karaya tel örgü maniaları yapılmalıdır
Bir istilâ teşebbüsünde  Ion
Şehâr ve Memleket Haberieri   j
BELEDİYEDE
İstanbul surlarının etrafı istimlâk olunacak
I«tartbulun etrafını kap'ıyan bfıyuk tarihi ı ymrt haiz urL ı her ıkl tarafında 500 metre Keniıli*lnıl" bir snluıdtı Inuıal yapılmaı yasak edllınbjU Hu »abı dahilinde inşaat yapmak ılıyrı» baı kimseler İNIrdtyednı I u lunamda mutaadr almak Üzere müracaat etmelerdir I'«kut beleILje bu lakrbleıi rcddctmıl" Bunun uarrııe mahkemeye mUraeaat edılmi» ve mahkeme btledıyenın no'laı na zarını kabul etmiştir
I'ı t Lı *d;n bf Vdive turların Icind ve hemen civarında evvelce yapılmış binaları tedricen »«tindik «aerek yıkacak bu suretle turların tarihi kıvnıeUeruu meydana ç"karacak ür
Taksim gazinosu bugün açılıyor
Prledıye tarafından Insa olunan ve İsletilmek uıerc bir Rumen firmasına verilen Taksini gazinosunun mtvIm açılma merasimi buzun aaat 17 de yapılacaktır
Şehrin tatbikat plânları tamamlandı
fTclcJiyc ıntar nıuduılutctı fehrin İmar planının ı ¦ n unUnIın olan tatbikat plVlımın 1/500 ıılıbetınde olanlnrmı h i er itmiştir Dunlar yokında tetkik ve ta«nk ohınmak Uıere aebır mectolne sevaolacMaklardır
Belediyenin kışlık mahrukatı
BVlcdlyc d Tirelerinin kıtlık kömür IhUyucı olun «flOO ton kûinürUn ihalesi dun yapılmıştır Kömürler docrudao dofruya Eli bank Ua tır
Tarihî türbeler
Meşhur Katıb Çelebinin Vefada ve Evliya Çelebinin d Şişhanede bulunan türtelerinin eb;»fl, nıun birer park hıılinde tr_ Maarif Vekaleti tarafından kararlujlırıutııeU Turbclcım etrafında vaptUcık kuçuk parkların tanzimi için tetkıkat yapdmaktadır Dıfrr tarafdan tanhl kıymetl haı* dıZer türbelerin tanzimi ıı de alakadarlar tarjfmd m tetkik llmcllr lı 
Bir kaza neticesinda iki kadın öldü
( Radyo Programı^
Di ; ı
':»8 m    1t2 Ke/« 'M KW TJbKVI   r m   Mi Kr/a*   20 KW TAQ 1974 m 1S1M Kc'ı   20 KW 4/9/1*40 PAZAn
830 Prazram vo menılehet »at ayarı
B :r Müzik: Hafit parçalar (PL) 900 Ajanı haberleri 910 Ev kadlnı  Yemek Üstesi 9:0 930 Müzik Haralar (PL) 1250 Pıofram v* memleket   saat ayarı
1235 Muuk
Çalanlar: Kahire FVısan Şerif leb, Refik Fenan
Okuyan: Sadi Hoftes,
1250 Ajans haborlerk
1305 Mu tik: Saz eserleri
Çalanlar: Fahir* Terean Şerif Içb, Refik Fer san
1325/1430 Müzik Radro nlon orkestrası
1CO0 Proarara ve memleket sut ayan
1805 Mılılk: Caı muLfi (PL)
1825 Munk: HafU melodiler (Pl)
1845 MUzık: Rudyn CM orkestrası (İbrahim Orzur Iduremnde)
1920 MÜıik  Okuyan: Melek TokcOz
1943 Memleket ıaal ayan, ve ajai haberleri
2000 MOrlk: Türküler 2015 Mıı
Çalanlar Fahir* Feraan Refik Fersan, Şerif teli
Okuyanlar; Semahat Oıdcıucs, Nec mi Rıza Ahıskan
204S Konuımn
2100 MUılk: Fasd heyeU
2120 Müzik: Beethoven  Dokuzuncu senfoni
2220 Memleket saat ayan vc ajana haberlrrt
2245 Ajan» spor servisi
23D6 Müzik Cazband (PL)
2325/2330   Yarınki   •rıgram kapanı}
Kuduz bastahonealndc çok müettıf bir kaza olmuş ve kazaya maruz Itılon iki kaduı hataluuıed« ölmüşlerdir Hâdise sudur:
Hoıtahanenln çamaşırhane kısmında aıeak su buhar borusunun acık kalman yüzünden su birdenbire fışkırmağa başlamıştır Bu emodu Tada çamaşır yıkamakta oton Nimet i:!, ve nuUiyc adındaki iki kadın muhtelif yerlerinden aftır suretle hasla nnııjlordır Fery odlar Uterine derhal ıvUjilrnaB ve kadınlar telen imdadı ııhhl otomobllUe Boyoçlu hasta ha nesi ne kalduılmı^laruı da çok u£ır suretle yanmaları yujundeıı kurtar ila miyar ak ölmüşlerdir
Müddeiumumilik hadise hakkında tahkikat yapnaktır
Ahlâksız bir ana
İki kızını fuhşa teşvik etmiş
Zabıta dün gece Beyoglundrı Kjlyoncuhulhıfundn bîr randevu evini basmış bir kadının Öz Ikl kızım yabancı erkeklerle kendi evlerinde curnvı meshud halinde yokabimisbr
Mevzuu bıhiî bina Kalyoncu kullusunda 13 numaralı evdir Bu evde oluran Vanlıkı ismindeki kadının 141'' yaslarında olan Roza ve Etlimoya sdıadaki kızLırını fuh;a sürüklediği zabıtaya ihbar cdllmüjlir Bunun uzerine   dün yapüan cuımu
meshud   emasında   İki kız yıî:mı erlceklerle yakalanmışlardır Kızlar dun sabah muayeneye     (¦ ı¦ ¦ ı ¦ , vc ahlaksız ima tevkif ulunmualur aı 1«     ¦
Vali yeni ekmek numunesini gördü
Vali ve Belediye ReLü Doktor LCıtd Kırdar dün yeni ekmek ccsnısımn tecrübe neticesinde alınan numunelerini tetkik etmiştir
Ayakkabı bağı ihtikârı da olur mu
Bir çok maddelerde olduıiu gibi son zamanlarda ayakkabı bağlarında da ihtikar yapılmuga bj;lıt mıtu Bu isle meşgul olan uııalâthanelcr] sori samanlarda bağlarm boyunu tedrici bir surette kısaltmssiar O kadarj İÜ ayakkabı bağlandıktan aonj ra iki ucu birOirine gclemıyerek şekilde garib mamulftU piyasaya sürmüşlerdir Ticaret Odası bu hududa tetkikat yapmağa baslamurtır
M A ARİFEDE    \ llkmekteblerin yeni sene ihtiyaçları
Dün Maarif Muduıiupu'ıdr Maarif
MüdıirU Tevlık Kulun ııynsrtı altında cehrimiz İlk mekteb mullimlcrîlün istirakıle bir loplantı yapılmıştır Bu toplanıldı İlk mrkrblcrde yeni m ne tedııatına haşlamak Uzar* alınacak tedbirler, fiula talebe tehacümü karyııında «iknası IjzjoiKi f~ rûlen şubelerin kab e4sırdatl muallim kacVolan c»ıubnü| ve bu huıusda ıtab eden tcdbarlrr alınmıştır
İKTISAD
Yugoslav ticaret heyeti döndü
Teni bir Türk  Yuzoslav ticaret anlaşması ıçm bu müddettenbari Ankarada cereyan eden muzakeı elerin neucetend^ml yazmıştık Mukaveleyi imza eden YufMİıv heyeti dua Ank aradan schrtmtae cbnıj ve konsolosluk erkanı ile alâkadaılar tarafmdan karjUaamifUr Yınmlıv heyeb b'JKfia Yugoslav yaya hareket edecektir
Yucntlavlara satılacak olan pamuk lan d hazıılüılanna Adana t e tzmır ınınlakalannda baılandı|ı haber altnmirtu Yufioalavyıdan alınacak mullann nevileri yıluıda tLabıl eUılucektir
DENİZLERDE
Silivri mendireği
SihvTidc İnsa edilmekte olan büyük mendireğin ikmali için lâzunse1 :n demir muteeme temin edilmig olduğundan bugünlerde Ust kısmının (imentoau dökülecektir Mendirek kısa b,r zamanda ıkıaal edıbn:, olacaktır
sın ¦ ¦   — ,
Kızılay balosu
Kızılay cemiyeti Kadıköy kazası tarafından her yıl muayyen mevsimlerde terLb edilen vc nelcnler üzerinde daima sevimli ve zevkli bir intiba bırakan balolarından zengin ve sürprizlerle cüzide bir heyet tarafından hazırlanan vı rn yüksek bîr sevgi il
Kadıköy): bekledik!*
Sivrisineklerle mücadele
Şehrin muhtelu* m ıntakaiaııntia ye nıden sivrisinekler Bû'ülmusüir Belediye sıhhat işleri müdürlüğü bunun üzerine derhal fnafiyete Keçmis vc bir çok mınlakalara mazot dökmüştür
Adanada iki hilkat garibssi doğdu
Adana, (Hususi) — Adan ada
Doğum ve Çocuk Bakımevinde iki garibe dünyaya gelmiş ve dünyadaki naaıblcn hayata do gar doymaz zaten mevcud olmıyan güzlerini ebediyen yummak olmuştur
Bu garibelerin bir tanetû kız dır İki kilo ı$ru£ında olar ba garib yaratılış; kala, alın ve güzlerden nıalırum doğmuştur Ağız, aneak bir nohut tanesi kıdar kiirjük bir delikten ibarettir Belkemiği miradan açıktır
İkinci gnııbe erkektir, r'akat maalesef tenamd azası noksan bir erkek Yedi kilo sıkJetınde bulunan bu yaiTunun ine içi, idro aefal dnilen su ile dolu olan kafası 1 kilo tutmtktadu* Bir fok bahtına brnsiyen bu çocuğun sağ uyağında 8 aol ayağında" vc elk rinde altışUr par mak vaıxlır El ve nyak maf  11 ih ile ghıleri yoktur Yalnız kapkanınlık ıkı goa çukuru mev cuddur
dra harb »aknesine pek yakın kalacağından hükümet merkezi şimdiden Iskoçya da miinaaib bir şehire naklolun malıdır
lngllterede şirndîye kadar bir kara muharebesi yapılmamıştır Adanın ^İTiale kadar adrm adım müdafoaı için arazi ctUdleri yapılmalıdır
Efrad sınıf suuf silâh altınn almmaktansa umumi seferberlik ilân olunmalı ve bu İs aon bahardan evvel ikmal edilmiş bul unm alıdır
Bir BÖsteriş hücunıile ingiliz ¦ donanmasını herhangi bu* istika nıcte eezbedip harabiyetine se, bebiyet vermek vc hakiki taar
ruzu bilihnrc yapmak veya dügmanın akla gelmez bir uraatına kullanacağı yeni vartalara gaTd olmamak  n istihbarat mes?lcaine In^ıltereıun bürriyeli kadar ehetnhuyet vermek Almanyanın istilâ teşebbüsünü rsünhczım edeci'k en mühim tedbirleri teşkÜ eder
Daima yüksek ve yuürlu btr şevki idareyi ince bir ^ekâ üe mezcederek çalıdan İngüız devlet ve ordu ricalinin arzettigimiz bu tedbirleri daha ıjumuilü olarak c\\"elden itflhaz ctznis bulunduğu da muhakkaktır
Hikmet İlgaz
a zirai vaziyet çok müşkül 
Edime (Hususi muhabirimiz I den) — Bütün Trakya ziraat vej rekolte işlerini tam bir tluzen al1 tında neşeli %'e hararetli tir çabşmanın zeacirine takmış gi bidir Her yerdeki iyi verimi, iyi fiyat takib etmiştir Her yerde orak işlerinin arkası alınmış pek çok yerlerde harmanlar baalamıştır Ziraat V'ekâletinin verdiği orak makinelerini köy lüle rimiz çok tutmuş vc daha çok makine verilmesini istemişlerdir Hemen her kazada miktarı az bi le olsa mevcud baloz  traktörler harman içlerini kolaylaştıracaktır Ağustos sonuna kadar harmanlar tamamen kalkacak tor
Zahire bolluğu ile beraber hayvanat sürüleri de iyidir Hele yağmurların vaktinde vc iyi şartlar altında düşmesi mera lan yeşertmiş olduğu için bütüu hayvan sürüleri pek iyi şartlar altında büyüyüp yetişmektedir, insanlarda okluğu gibi hayvanları la da tam bir hayal ve çoğalma hareketi varılır
Bu sene nebati yaghr mah sütleri dalıa boldur (Güne ba kan) ayçiçeği mahsulü Trakya ovalarını doldurmuş ve BÜslenüş tir Trakyada küçük fabrikalar 12 yi bulmuştur Mısır, susam, dan gibi yaz mahsulleri ise jck bol görünüyor Yulaf her yıldın kat kat fazladır Pancarın yüz bin t'n İmlenmesi bekleniyor Ağustosta kampanya açılacaktır
Edirne valisinin teftişleri
Edirne (Hususi) — Birkaç gündenberi mülhakatta teftişte bulııcmokta olan vali Ferid Nome r Edırneye diinmûstür
SABAHTAN SABAHA
ingiltereye arkadan hücum mümkün mü?
(Bas tarif, 1 ı»ı sayfada)' Ve İrlanda ingiltere ilr* anlaşmak i(ın bu kışının da kendisine verilmesini isteyip durmaktadır Bu harbin başında Ioour re büyük İngiliz şehirlerinde paüıyan bombalar hep bu ilhakı !¦ mın içindi
kVınsa yenildi, harbden çıktı Fakat harb bı;n ı Almanya bir kere daha MssMsssI bulunuyor ki harbi kazanmak için tek çare İngiltereyi can evinden vurmaktır Can evi Britanya a» dasıdır Nc CebelütUnk, no Süveyş ı
M Hıtleri/ aon nutkunda ingiltereyi kendi adaunda yıkmakla tchdıd etıoişti Binaenaleyh eğer Almanya Britanya ad_iina çilemiyacakaa bu çıka* mıyacağı içindir Vakit de ge çiyor Gelecek ay artık bu iş mümkün olmıyacak ingilterelim meşhur sisleri bağlıyacaktır
Maamafüi Abzıanların Frau • sayı yendikten sonra bir buruk nV geçirmiş olmalarına rağmen henüz büyük projeden voz geçtikleri aabit değildir Bazı İngiliz haberleri hazırlığın tamamlandığım bÜdiriyorlar
Bu müdhiş taamız yapılırsa, nereden, nasıl yapılacak * İsta bir buçuk, iki aydanberi dünya askeri mütehassıslarının ve gazc telerinin başhea mevzuu budur
En çok üstünde durulan M arış sahilleridir Fakat bir de İrlanda iüzerindcu İnsİHcreye inmek, yâni evveli IrlancUya çıkmak, tonra karşı sahile geçmek mevzuu bahis oluyor
Bir b'Joma bu akla yakındır İrlandalılar ingiliz düşmanı ol dukbrı gibi hazırlıksız da bu umuyorlar Topu Lopu 20  30 b;n Insıhk bir kuvvetleri var Bu raya pıraautk bile inmek mümkündür Hele Fransanın Brest limanından bir gece ser! motörIcrle akın etmek de akla gelebilir Belki Irlanaalüar mukabele bile etmiyeccklerdir
Ancak iş c kadar basit değildir Fransanın irlandaa en yakın noktası, meselâ Brest Uma nı 500 kilometredir Seri botlar için bile on saatlik yoldur Bi naenaleyh bir gecede \ i::t kişi taşıyabilen bu botlar a ık bir sefer yarabilirler re ertesi gün izleri belli olacağı için ikinci sefere muktedir olamazlcr Uç bes yüz seri botun taşıyacağı İnsan 50 hin kişiden İbarettir Buna bir 50 bin de bizdeu ilâve ediniz, 100 bin kişi Mandayı rahat rahat abr Fakat bundan tngilte reye nasıl geçer vc Cbrter'dc top Liran ingiliz kuvvetlerine nosü mukavemet eder: levazımını nasıl temin eder? 100 bin değil, iki misli, Uç misli artık Ingütcreyi işgale kÂfi midir?
Asla 1
Yalnız irlanda yolundan Ingütcreyi istilâ bar hayaldir Burası belki bir 12'aç merkezi olabilir Fol: a t daima imha edilmek tehlikesine moru bir mcr!:cz
Behçet SAFA
Alpullu fabrikası fâaliyete geçiyor
Edirne (Hususi) — Ağustos ayı sonlarına doğru yeni yıl faaliyetine geçecek olan Alpullu şeker fabrikası hazırlıklarına de vam olunmaktadır
Fabrikonın iptidai maddesini teşkil eden pancarın ekimi bu havaların müsaadesizliği dola* yısile biraz gecikmiş olmakla beraber yctîşiş vaziyetleri çok iyidir Bilhassa müstahsil mahsul • den iyi bir randıman olabilmesi ien bütün gücü üe çalışmakta dır
Trakyada ekim vaziyeti
Edirne (Hususi) — Yeni yıl buğday, arpa gibi toprak mahsul lerinin hasadına devam olunmak tadır İdrak edilen mahsul pey derpey getirilmekte ve satışlar müstahsili memnun edebilecek vaziyette bulunmaktadır
Yazlık ekinderden susam, duşu ve arpalar çok iyidir
3
5 AĞUSTOS 1940
|   Pazartesi
Yeni Saba
Üçüncü Yıl  No 813
GÜNLÜK SİYASÎ HALK GAZETESİ
IdareYeri
Nonıosro aniye No M Ifttanbal M[r*t YENİ SABAH lsUnbol
TELEFON': 20755
Her Yerde 5 Kuruş
Tereddüdler Ve intizarlar
Ktş m^ simine ancak fki ay ı 1» 'T Bir çok tereddüdlıi noktalar bn iki ay içinde halledileef'ğc benziyor Alman hücumu \aki olur da kuvve t le ürnid edildiği gibi bir hezimete müntehi oluna Alın anya için mukadder felâket itaati vjdrnj* tlkur aJJıAk
Yazan: Hü«*vİn Cahid YAUIN
İman propagandası Almanyayı bugün galib mevkiinde göstermeğe ve dünyayı buna inandırmağa çalışı yer Bu propagandanın bütün gayretine, maharetine ve türlü türlü şekillerde halkın zihnine sokulmak için gösterdiği kur nazlığa rağmen Almanlar bir türlü en basit zminleri bile düşünmeğe sevkeden muammayı halletmeğe muvaffak olamıyorlar Çünkü azıcık muhakeme kabiliyetini haiz insanlar bile düşünüyorlar ki mademki Almanlar galib gelmişler imi** o halde harb bitmek iktiza ederdi Çünkü bir harbde ancak mücadeleyi nihayete erdiren muvaffakiyete "galebe, adı verilir Taraflardan biri harbde galebe edince de arkasından sulh gelir Çünkü harb de galebe etmek, arzu olunan sulh şartlarım mağlûb tarafa kabul ettirmekle anlaşılır
Ortada böyle bir şey görüyor muyuz? Hayır Bilâkis harb devam ediyor Almanya daha istediği sulh Kartlarını kabul ettirmek söyle dursun, bu şartların ne olduğunu tebliğ etmek imkânını bile bulmamıştır îşj gal altında tuttuğu müteaddid memleketler var Buna rağmen bu hareketin şimdilik sadece bir işgalden İbaret olduğu Almanlar nazarında bile muvakkat ad, edildiği anlaşılıyor Şu halde Al j man galebesi nerede?
Bu galebe yalnız propaganda, organlarının ağzında Hakikat* le Almanya galib gelmediği ve! harbi kazanıp bitirmediği gibij görünüşe nazaran her dakika1 da galibiyetten uzaklaşmakta1 dır
Bu noktada cihan efkârı umumiyesi gayet çetin bir muamma ile karşılaşıyor Filhakika dünyayı kaplayan bu buhran ve Almanya île ingiltere arasında devam eden bu mücadele ne suretle nihayete erecektir ve ne vakit nihayete erecektir?
Ingilterenin hazırlıklanna bakılırsa onlar yalnız 1941 senesi için değil 1942 senesi için de harb siparişleri veriyorlar ve hazırlıklar yapıyorlar îcab cderse çok daha uzun müddet harbe devam edeceklerini temin ediyorlar İngiliz karakterini ve Ingilterenin zencin membaları • m bilenler bu sözlerin hiç de bir blöf olmadığım lehlim ederler
Fakat harb yalnız inad ile sebat ile nihayete crebilir mi? Almanlar, İngilizleri rahat bıracaklar ve İngiliz adalarını istilâya kalkmıyacaklar mı? Kalkarlarsa muvaffak olabilecekler mı? Herkes bu suallere cevab bekliyor Fakat bu suallerin hepsinin cevablnnm bizzat Hitler bile veremez Çünkü oda] bilmez
Filhakika Ingiltercye yapılacak bir hücumun neticesi şimdiki halde Almanya tarafım iltizam edenler nezdinde de, Almanyayı düşman bilenler nezdinde de ancak menfî bir şekilde tccelÜ edecek diye görünüyor Eğer hücumda bir ümîd olaaydı, Almanlar şimdiye kadar beklerler miydi? Eğer hücum Hüseyin Cahid YALÇIN (Sonu 3 Üncü t»/fa*»'
Dobricenin Dobriç şehrinden bir manzara
Macarista  Dobrice nın endişesi meselesi
Romanyada toprak Hafta içinde bîr Bulterketmek aleyhtar gar heyetinin Bükreşe lığı kuvvetleniyor    gideceği bildiriliyor
Budapeşte, 4 (aa) — Macar ajansı bildiriyor:
IMilini Rumen arasisi meseleleri hakkında tclflratta bulunan Buda peylenin salahiyetli mahfilleri, gü I dümlü Rumen matbuatı İle devlet | adamlarının Uıanı arasındaki Çarkın, devam ettiğini müşahede v» tesbit ediyorlar Maniu ve partisi toprak terki aleyhinde mücadeleye başlamışlardır, '¦ir usun zamandauberl antantın dcftlu olartk taşınmıştır Ve ojıun projelerine Rumen hükümeti tarafından muzaheret edilmesi hîc şüphesiz Ingiltereye karsı dostane bir haıeket olmaktır Rumenler tarafından lakib edilen bu iki taraflı oyunun serbest kalmayı ve Bulgar ve Macav İsteklerini biribirinden ayır magı btüıdal eylediği aşikardır Halbuki bu İstekler Av rupaıuu yeni sureti tesviyesinde bir fasıl teşkil et mektedir Buna binaen İki mesele aracında fark vucude getirilemc* ı Budapeşte siyasi intihalleri Iluman 1 yanın niyetîndeki samimiyetten pek ziyade şüphe etmektedirler
(Sonu 3 Uncu sayfada)   |
Sofya, 4 (aa) — Reiıter ajansı bildiriyor:
Dün öğleden sonra Sofyaya gelmiş olan Kumanyanın Belgrad sefirinin, bugün Bulgaris tan hariciye nazariyle görüşeceği zannedilmededir Bu görüşme esnasında, cenubi Dobrucanın Bulgaı İstana iadesi hakkında yapılacak olan doğrudan doğruya müzakerelerde tatbik' edilecek usulün mevzuu baKıoIacağı zannedilmektedir
Hükümetle alâkadar bulunan mahfilden haber alındığına göre, bir Bulgar heyeti, belki çarşamba günü Bükreşe hareket edecektir Bu heyet Salzburga gitmiş olan azalardan mürekkeb olacaktır Yalnız başvekil Filoff dahîl bulunmıyacaktır
Sureti mahsusada Almanyadan avdet etmiş olan Almanya(Sonu 3 Uneü tayfada)
Yunan başvekili radyoda bir nutuk söyledi
"Yunanistan bitaraf olmakla beraber askerî hazırlıklarını asla ihmal etmiyor,,
t o ¦
Atina, 4 (aa) — Başvekil kfetaksas dün akşam radyoda Elen milletine hitaben neşrettiği bir mesajda ezcümle şöyle demiştir:
— Bugün, Yunan hayatının bütün tezahürlerinde cezri bir değişiklik husule getirmiş ve milletin müstakbel istihalesi için en sağlam ve sarsılmaz bir esas teşkil etmekte olan tarihi devrenin beşinci yılma giriyo • ruz O zamandan beri Elen milleti her yıl sadece bugünü resmî tantana olmaksızın tesid etmek ve bu suretle bugünün kendi günü olduğunu ve yıldönümü gelen hâdisenin sarih surette kendi arzusunun bîr tezazahürü olduğunu göstermek isiniştir
(Sonu 3 tincu sayfada)
İngiliz istihbarat •azı rın m n'utku
a
Yakında Avrupada müdhiş bir açlık başlayacakmış
Almanyada intihar, cinnet ve verem vakaları çok fazlalaşmış
Cumhur reisinin dünkü gezintileri
İnönü akşam yemeğini yeni belediye gazinosunda yedi
Millî Şef ismet inönü dün akşam saat 21 de yanlarında Başvekil Doktor Refik Saydam, Maarif Vekili Hasan AU Yücel, Nafıa Vekili Alı Fuad Cebesoy bulunduğu halde Florya deniz köşkünden Taksim bahçesi gazinosuna teşrif buyurmuşlardır Reisicumhur inönü Taksim gazinosunda vali ve belediye reisi doktor Lûtfi Kırdar, Emniyet müdürü Muzaffer Akalın tarafından karşılanmış ve orada hazır bulunan kalabalık bir halk kütlesi   tarafından   ha
raretle alkışlanmışlardr
Milli Şef, kendilerini alkışJ uyan halka iltifat etmişler ve bilâhanı gazinoya girerek bir müddet istirahat buyur • muşlardır Milli Şef İsme* İn ^ önü gazinoda hazırlanan belediye paviyonunda vali ve belediye reisi doktor Lûtfi Kırdardan şehrin imarına aid utahat almışlardır
Bunu müteakib Milb' Şef ismet İnönü gazino lokantasına inerek akşam yemeğini yemişler ve akşam geç vakit Floryaya avdet buyurmuşlardır
__J
1
|    Maarif anketimiz
Liseler neden iyi randıman vermiyor?
Nezihe Muhiddin anlatıyor:
"Mskteb kitablarım ucuzlatmak, fakir talebeye kitab temin etmek, maarifimizi sür'atle yükseltecektir,
Etoki "Kadın Birliği, reisinin Mackadaki evindeyim
Vaktiyle, kadın hukukunu müdafaa etmek ve kadınlığı, medenî dünyanın icablanna göre hazırlamak pıbi gayelerle kurulmuş bir birliğin başında bulunmuş olan bayan Nezihe Muhiddin, şimdi vaktini ve mesaisini edebiyata hasretmiş vaziyette Ve, anladığıma göre, kendini tamamen bu sahaya vermek niyetinde Hiç boş durmuyor, çalışıyor: Roman yazıyor
Son zamanlarda bir iki romanının çıktığını hatırlıyorum Halen "tezgâhtan çıkmış,, ve "tezgâhta olan,, 1ar da var İlhamı bol olsun
Bayan Nezihe Muhiddİn, sual
3 Uncu tayfada)
İngiliz
Ordusunun
Manevraları
İngİltereye muhtemel olan bütün ihraç hareketleri etüd ediliyor
Londra, 4 (aa) — Daily Telgraplı gazetesinin hususî muhabiri ingiliz sahil müdafaa bataryalarının daimi faaliyeti hakkında alâkayı calib bir yazı ncfjretmİştir Yapılan manevralarda sahil bataryaları vc diğer müdafaa vasıtaları istilâ ordusunu sahillere yanaşmak vc hat1 tâ duman perdesi himayesinde kısmen dc sahile çıkmış addet mestedir Her gün yapılan bu manevralara kara deniz ve hava kuvvetleri ayni zamanda iştirak eylemektedir İngiltere bir çok istilâ usullerini ve muhtelif ihtimalleri hesaba katarak müdafaaya daima amade bulunmaktadır
Ne/ilıe Mııhİılıliıı
Mücadele senelerinde
İki motörbotumuz koca bir düşman vapurunu nasıl zabetrristi?
Yazan: A Cemaladdin Saraçoğlu
Çarşamba gününden İtibaren hakikate ve tarihe müsteııid bn kıta, fakat heyecanlı kahramanlık ve hamunet menkıbesini "Yeni Sabah,, da bulacaksınız
Slovakyada Yahudi aleyhtarlığı
Prcâbours * (aa) — D N B aJansı bildiriyor:
Dahiliye neıaıeUne mensub mahfilden haber alındığına «öre Slovakyadaki yahudi avukatlar pek yakında ı '!¦¦!'¦ monedıIcccklctdlr Yahudilerin Slovak tabiiyeti mcscleıi yeniden tanzim ve telkık edilecek bir kararnamenin de hazırlanın aka olduğu bi Idlı İlmektedir
Slovık devirlinin kumlmnjinı ınüteakıb siyasi sebeb 1er dolayısile mero lekeli terkelmlfl olanların hukuku medeniyetçi İnden ıskat edilerek nallarının Slovak dcvlcli lehine müsadere edilmcı de derpiş edilmek t ed r
ı   'ila    istihbarat Dnff Cooper
Londra, 4 (aa) — Reuter ajansı bildiriyor:
İstihbarat nazırı Duff Cooper dün akşam radyoda verdiği bir nutukta başlıca şunları söyle mistir:
— Tereyağınr para vermek tense, top imalin" p2rı hareetmenin daha münasib olduğuna müted;ir Göring tarafından ortaya atılan prensip Almanyada arlığın çoğalmasına sebeb olmuş tur
Bu açlığı yakında bütün Av, rupaya da yayacaktır Her scj yin mesulü biz olduğumuz için tabiidir ki bundan dolayı da! töhmet altında kalacağız Fa kat onun mesuliyeti tereyağ politikası yerine top politikası kullanan nazi politikasına raci' dir imha ve tahribat nazile1 rin pışdmdır Tabiîdir ki bunları açük takib eder
Duff Copper, Almanyada intihar, cinnet vc verem vakaları1 nın muntazaman çoğalmakta olduğunu dn kaydettikten sonra şu sözleri ilâve etmirtir:
—Bunlar nazi rejiminin Almanyaya bahşetmi:? olduğu müteaddid menfaatlerden birisini tenkil etmektedir
Duff Cooper,* Almanların resmi istatatiklerinden bahsederdi: (Sonu 3 uncu sayfads)
Başvekil bu akşam gidiyor
Cehlimizde bulunan Başvekil Doktor Refik Saydam ve Adliye Vekili Fethi Okyar bu ahsam şehrimizden Ani:'        ¦    i'n'i
Bulgar Krak Von PapenJJkabul etti
Sofya, 4 (aa) — D V B ajana bildiriyor
Kral Bori; dun Scfyadon geervjkte olan Ankaranın Almanya sel Yon Papenı kabul «tmialır
Kadın yüzünden feci bir cinayet
Bir reneber rakibini güpegündüz Eminönü meydanında öldürdü
Dün saat 155 dc, Eminönü meydanında ladin yüzünden bir cinayet olmu* Kazım adında bir reçper rakibinin bıçakla gırtlağım parçouyarak öldürmüştür, Hadisenin   sebebi
Bakırkoyuııdc İstanbul caddesinde Rızanın 7 numaralı kahvesinde yatıp kalkan TasfcöprfÜü Osman ojlu Kasım rccpcrlık yaparak cûı'İ bir para kazanmakta ve bununla geçinmektedir Kaum bir müddet oyvü, Fatma adında bir kadınla tanışmış, onu dost tutmuş, günden güne artan bir ask ve alâka ile sevmeğe baslamişlır Halbuki, diger tarafdan, Fıünal Kâzımdan «buk soğumuştur Çünkü, Kâ'im az para kazanmaktadır Bir[ müddet sonra Kazım tanıdıklııruı dan Faunanın yine Bakırkuyunde Baruthane cadisinde oturan Kamaran oilu M3hmud adında bir delikanlınla evine gidip geldiğini ögrenmijlır
KamnUMahnıud, ayni »manda birıbirlerile taru^maktadular Ve filhakika Fatma da, daha gene ve yakışıklı olan Mahmudla âVkl M s etmiştir
Kazım, tanıdıklarının eylediği bu
sö*le» üzerine, isi tahkik etmek islemiş ve Mahmudun peçine dapnüfluFakat, diger tarafdan Mahmud d bunun farkına varmış bir kaç pirler Bakırköy civarında Borunnenitir Kaıım da, her Urafda dolaşarak Matunudu aramağa baîlamujlır Nihayet, dun iki rakıb, saat on bej
ustur
m
böyle
ir sey 'i için
yap
bu :
SABAHTAN SABAHA:
Amerikadaki Polonyalıların yardımları
Londra, 4 (aa) — General Sikorski'nin reisuğindeki Po lonya kabinesi azasından general Haller Amerikadan dönmüştür General Amerıkada sakin dört bu^uk milyon Polonyalının müşterek dava uğrunda İngiliz askerlerinin yanıbasında mücadele eden Polonyalılara yardımlarını arttırmakta olduklarım bildirmiştir
Bu Amerika Polonyalıları İngilteredeki Polonya ordusuna seyyar nastahaneler hediye etmişlerdir
Istanbulu sevmek
Yeni bir cemiyet kuruldu; Bu canım şehire yeni bir imar fidanı ilâve edebiliyor mu? Ona bakalım
fışkırmağa balamı» Kazım tehlikeyi sev meydanından Balı koşmağa baklamı sn Mahmud da, kan
frinde
EmioenO a   dofcru
(Sonu 1 uncu sayfada)
Bu canım çehir emize geceli beş asır oluyor On sene sonra inşallah fethinin beş yüzüncü yıldönümünü dünyaya parmak ısırtacak bir ı!ıt!?am ile ktıtlulayacağız Beş yüz senedir, suyunun, havasının hnyranıyız
Ademin canlar kıUvr   abü iıuvam eılıınn
Güzel Fakat canımıza can katan bu abü havaya, yani bu güzel şehre biz hiç ıu hiç hır çey vermemişiz Uğrunda ımızı vcrnıiye de hazır okluğumuzu (Sonu î  )¦ J (i,l#J)
Arnavutlukta bir italyan miralayı
İtalyanlar da mukabele olarak üç köyü yaktılar
Londra, 4 (aa) — Sunday Times gazetesinin yazdığına göre Arnavutluktaki İtalyan otoirtcsınc karsı halkın mukavemeti gittikçe artnıaktadu* Arna vutluğa yeni takviye kıtatı gelmektedir Bir İtalyan miralayının katli üzerine mukabeleibilmisil olmak üzere üç Arnavut köyü yakılmıştır
1295
Sııyfa : 2
YF7NT  SABAH
5    Ağustos 1040
Merhum MVhmed İzzet
Tanı
H Fehmi Çayköy
Daruşaafaka MudUril
Geçen balla Türk maarılıain kıjınetU bir hadimini Riyaziyeci Mehmed izzeti dc toprağa verdik Elli seneden fazla bir zaman eserleriyle tedrisatiyle bayatını memleketrn irfan seviyesini yükseltmeğe hasretmiş olan bu çalışkan ve faziletli insanın ufulü hadisesi maalesef cihanın velveJcü harb ve politika havadisleri arasında matbuat sütunlarında lâyık olduğu derecede cJıeznmiyetU bir yer bulmadı Buna gönlümüz razı olmadığı için şu satırları karalamakla eserlerinden aldığımız feyzin şûJcrünü eda ettiğimize kani bulunuyoruz
Mehmed İzzet, 1873 denberi memlekete irfan nuru saçan Dariişsafakanm 1881 den 1888 e kadar talebesi ve 1888 den 1940 a kadar da hadimidir 1888 de sınıfının birincisi olarak eıkü vc omurunun sonuna kadar müesseseye bağlı kaldı 1908 meşrutiyet inkılâbını müteakib Cemiyeti Tedrisiyei tslâmiyeyi yemden ihya isle rinde müessir ve âmrl oldu
1939 a kadar hemen hemen fasılasız cemiyetin idare heyetinde çalıştı
I ''i! candan merbut olduğu Darüşşafakanın ikinci müessisi saydır
Kendisine bu sıfatı kazandı • ran hadise AbdÜlhamid devrinde vuku bulmuştur
Fasılasız 21 sene Darüşşafaka I müdürlüğünü ifa eden Hüse' yin Paşa merhuma karşı 1903dc talebe isyan ederek Babıâli| ye gitmişlerdi Vaziyetten ur1 ken AbdÜlhamid, Darüşşafaka talebesinin vilâyet idadilerine! tevziini ve mektebin kapatılma' sın' irade etmişti
Bu iradenin ikinci kâtib İzzet! paçaya tebliği hırasında Mch| rneu İzzet orada bulunuyordu ] Ve bu suretle meaeleye muttali olmuştu Çünkü Mehmed İzzet merhum o zaman Darüşşafakiıouı bınnci ve ikınciükle neşet edenlerin sarayda hizmete abnnvm  hakkındaki usul mucibince mal    11 mütercimliğinde bu
Merhum riyaziyeci Mehmed izzet
M izzetin Türk maarif ine ve darüşşaf akaya hizmetleri
lunuyordu Feyz menbama karşı çok ağır bir darbenin vurulmak üzere olduğunu güren üntad derhal bütün zekâsını ve fikri kudretini kullanarak mukabil bir tedbir almnkta gecikmemiş ve tzzot Paşaya hu kara rm avakibi itibariyle teemmüle şayan vc fcvkalâUc ehemmiyeti haiz bulunduğunu ve isyankâr bir ruh taşıdıkları zannolunan bu talebelerin dağıtılması bütün memleket dahiline isyan tohumlarının yayılması demek olacağını tebarüz ettirerek padişahın vehmini tahrik etmiş ve ilk hamlede mektebin kapatılma sı fikrinin önüne geçmiş ve neticede kendisi meselenin halline memur edilmiştir
Bunun üzerine mektebe gelen Mehmed İzzet tahkikata el koymuş ve arız ve a inik tahkikat ederek gerek mekteb idaresinin ve gerek talebenin kusurlarını bitarafane tesbit vc bu babda tarizim eylediği raporu padişaha arzeylcmistir Üstad bu işte müşevvik ve mürettib olan bir iki talebenin tardı üe keyfiyeti hüsnü suretle kapatmağa ve Darüşsafakayı ilga gibi elim bir akıbetten kurtarmağa muvaffak olmuştur Bu tarihi hâdisenin vesikası olan rapor Abdümamidin halından çok sonra bir gün Fatihde bir kitab sergisinde eski kıtablan tedkik eden Süleyman Nazif merhum tarafından bulunmuştur
Bu raporun altına Süleyman Nazif kendine has uslûbiyle tarihî bir hâtıranın çok kıymetli bir vesikası olduğunu ifade ederek Darüşşafaka kütüphanesine hediye ettiğini yazmıştır
Usta 1 Mercan idadisinde, istanbul !¦"¦ iri'î»' istanbul erkek muallim mektebinde, maliye mektebinde ve Darüşşaf akada mıh anık, kosroografya, cebir, hendese dersleri tedris eylemiş ve riyaziye üstadı Salih Zeki ile birlikte istanbul Darülfünunu riyaziye şubesi talim heyeti arasında bulunarak riyazi mihanik dersini okutmuştur
Mehmed izzet fransızca ve ingihzce lisanlarına âşinâ vc kudretli tercemeye muktedir idi
Bu kudretle memleket maarifine çok kıymetli eserler kazan dırmıştır Hemen diyebilirim ki bugün memleketi idare eden mü nevver zevatın hepsi merhumun eserlerinden müstefid olmuştur Merhumun riyaziyeye müteal lik sayısız eserlerinden başka bundan kırk sene evvel basıl ] ima (Rehberi umuru beytiye) si o zamanda bu vadide yazılmış ük mühim eser olarak çok rağbet görmüş ve az zamanda ikinci tabina lüzum hasıl olmuştur
Merhum Meb_ned İzzet, elli seneden fazla hizmetinde ömrünü vakfettiği Darüşsafakayı ölümünden sonra nurlandırmak için bütün k ilahlarını mektebe teberru etmiş ve ailesi keyfiyeti mektebe bUdirraiştir Mehmed izzet İş ve idare hayatında da mühim eserler bırakmıştır
1904 senesinde Şirketi Hayriyenin işletme müdürlüğünü denıhıle ederek o zamana kadar pek basit bir şekilde olan tarifeleri yeni bur şekle sokmuş ve darülfünundaki talebesinden sonraları memleketin taüm hayatında mühim mevkiler almış bulunan İki üç kabüiyeUi genci yanma alarak teknik bir seyrüsefer bürosu kurmuş ve bugünkü tarife sisteminin esasım mey dana çıkarmıştır İstanbul şehir hatlarında yandan çarklı vapurların yerine uskurlu vapurların ikamesi işinde büyük itirazlara ve mukavemetlere maruz kalmış, hattâ ilk uskurlu gemiler olan 47, 48 numaralı vapurların İstanbul  limanında
ır ve
Yem Sabah
ABONE Ü 111,1İ
TUrklya Esnael
HM Kr| 2700 Kra
SENELİK
I  AYLIK 760
S  AYLIK 400
1   AYLIK İSO
I4M
Mfl
5 AJuıtM 1M0 PAZARTESİ
30 rnaıaılIMnı usa
21 Rum) Temmuz 1358 Gün 218 Ay: 1940 — Hııır 92
Glınea Oğla İkindi 
93* 458 852 Ezani
«00 1320 1014 Vaaati
«Utam Youı Imaak 
1200 147 73f Ezani
2021 2209 306 Vaaati
r
Şehrimizin sıhhî vaziyeti bu sene çok iyi
Sıhhat müdUrünUn bu husu&taki izahatı
Şehrimizin sıhhi vaziyeti bu senelere nazaran uayauı memnuniyet bir derecede iyi gitmektedir Geçen senelerde alman bcrübelcr neticesinde belediye Sıhhat Müdürlüğü ve vilâyet Sıhhat Müdürlüğünün aldığı çok esasb tedbirler neticesinde şehirde hiç bir sari ve tehlikcü hastalık çıkmamıştır Sıhhat ve Irtimai Muavenet Vekâleti de şehrin bu'vaziyetiylc yalandan alâkadar olmakLiidu* Sıhhiye Vekâleti müsteşarı Asım şehrin sıhhi vaziyeti hakkında tedkikler yapmak üzere şehrimize gelmiştir
İstanbul Sıhhat Müdürü Ah Rıza Istan bu lun sıhhi vaziyeti ve ihtiyaçları hakkında şu izahatı vermiştir:
"— Bir kısım açık güzlerin otelleri, istasyonları ve umumi yerleri dolaşarak Istanbula tedavi edilmek üzere gelen hastaları kandırdıkları vc onlara bazı doktor isimleri verdikleri Sıhhiye Vekâleti tarafından bilin inektedir Vekâlet son günlerde bu isle esaslı şekilde mücadeleye girisnıistir Ayrıca zabıta da doktorlara teUâUık eden bu gibi kimseleri takib etmektedir Bu lıususda cürmü meshud yapmak çok güç olduğundan henüz kimse yakalanmış değüdir Biz Sıhhiye Vekâletinden bu hususda aldığımız emir üzerine lüzumlu olan tedbîrleri   alıyoruz
Son zamanlarda Istanbulda sahte dişçilerin türemiş olduğu da haber alınmıştır Takma diş yapanlardan bazılarının diş çektikleri ve diş tedavi ettikleri Öğrenilince bu gibi kimseler sıkı bü* şekilde kontrol altına abndı Sahte dişçiük yapanlar yakalandıkları takdirde nnda en ağır ceza tatbik olunacaktır
Bu yaz tifo ve tifüs vak'alan çok az görülmüştür Halkımızı yerlere tükürmek huyundan bir türlü vazgeçiremiyoruz Sabahlın büyük caddeler vc köprü üzerinde bir çok tükrükter görülüyor Bu işle esaslı şekilde mücadele edilmek zamanı gelntistir
Vcremiüler için şehirdeki hastahaneler ve bunlardaki yatak adedleri çoğaltılacaktır
Istanbulda kullanıhrıyacak sulan alâkadarlara büdirdik Demirboru buhranı devam ettikçe şehrûniıde mahzurlu sulan lüzumu halinde kullanmak mecburiyetindeyiz „
Elektrikle ölüm
Pendikde sekerci Abdurrahiıain 18 yaşındaki tirajı elektrik prizile oynarken cereyan çarpmış vc dclikanh kömür kesücı ı      
Cemil Taner
çalıgtınlamıyacaği iddiası hemen hemen grtebe edecek gibi olmuş iken bugün pek kolay kullanılan bu sistem gemilerin fay daları merhumun şahsî gayretleriyle isbat edilerek bu badire atlatılmış vc bu îşde çekücn sıkıntıdan dolayı ikinci deia gelen iki uskurlu vapura Inbisut vc İnşirah ismi verilmişti •
Merhumun gerek hastalığı esnasında ve gerek irUhalicden sonra ebedi istirahatgâhına nakli Birasında Şirketi Hayriye meclisi idaresi yüksek ve kadirşinas bir alâka ile merhumun şirkete ifa ettiği hizmetlerin asil bir mukabelesini göstermiştir
Burada bilhassa Maarif Vekili sayın Hasan Âü Yücclin, Mehmed İzzetin ufulü üzerine maarif mensublarının duyduğu teessürü kederdidc ailesine bildiren kıymetli bir mektubu tevdie İstanbul Maarif Müdürüne memur etmek suretiyle gösterdiği alâkayı şükranla kaydederek yozuna nihayet veriyorum Darüşşafaka Iiei Müdürü Hasan Fehmi favltöy
Dün sabah şehrimize geldi vetetkikata başladı
Beden Terbiyesi Genel Direktörü General Cemil Taner dun sabahki Ankara ekspresile şehrimize gelmiştir General istasyonda Beden Terbiyesi genel direktörlüğü İstanbul raıntakaaı başkam vc azaları tarafından knrşlanmıştır General Cemil Taner şehrimizde bir kaç gün kalarak tcdkikat yapacak ve bilhassa Beden Terbiyesi mü kellefiycti kanununun tatbikatı etrafında alınan tedbirleri ted kik edecektir
ııc
Taksim bahçesi gazinosu açıldı
İstanbul belediyesi tarafından inşa otunun Taksim bahçesi gazinosu dün akaam ;aat 17 de meralimle servise açılmtsUr
Merasimde Dshliye Vekül Faik OzUak, Maarif Vekili Hasan AU Yücel Münakale Vcküı Ali Çcunkaya Vali ve Belediye Reisi Doktor LûU Kırdar hazır bulunmuşlardır
Dun Servine açılan gazino lüks tarifeyi tatbik edecek ve acarın cuzel cazını havi bulunacaktır Diğer tarafdan gaııno garson mektcUt rolünü goreceklir
Nafıa Vekili İ&tanbulda
Trakyada bir tetkik seyahati yapmakta bulunan Nafia Vekilimiz Ali Fuad Ccbesoy dun şehrimize avdet etmişir Nalla Vekili daha bir kaç sun şehrimizde katarak tetkikat yapacakUr
Numan   Menemenciofilu şehrimize geldi
Hariciye Vekâleti umumi kâtibi, Bay Numan Menemencioğlu dün sabahki Ankarn ekspresiyle şehrimize gelmiş ve alâkadarlar tarafından karşılanmış Ur
Izmitte
Bir keresle   kaçakçılığı
İzmit Hususi) — Şehrimizde büyük ve muhım bir kereste kaç akçılını olduğu şayiaları mevcuddur Orman çevirge müdürlüğünde yapılan tahkikata nazaran müdiriy;te böyle bir İhbar vardır Vazıfedarlar unun lahkıkaU üe meşguldürler Yalnız tahkikatla bugünkü vaziyeti hakkında yine tahkikatınâ) odılnıemeaı iCin orman çevirge mûdıııyeU kcüı
Bebek bahçesinde balo
Beşiktaş Halkcvnin senelik sosyal' yardım balosu 10  ı 1 940 cumar1 lc gvinii aksamı saat 21 den sabaha kadar devam etme',: üzere Bebek bahçesinde verdecekür
Ç Radyo Programı^
6/8/IB40 PAZARTESİ 730 Program   vc memleket  saat ayarı
735 Mu'i Hafif sololar (Tl) 800 Ajans haberleri 810 Ev kadını  Yemek listesi 820/330 Müzik: Muzet   orkestrası 1230 Program ve memleket saat ayarı
1235 Müzik  Şarkılar
Çalanlar: Cevdet Culi, Fahri Kopuz Hasan Gür
Okuyan: Mu&tala Çağlar
1250 Ajans haberleri
1305 Muzlk: Türküler (Okuyan:! Mefharet   Yıldırım)
1320/1400 Mu Karışık program PL)
1800 Program vc memleket saat, ayarı
1805 Müzik: Aryalar (Pl) 1840 Müzik: Radyo caz oskcstraaı (İbralııi) özgür İdaresinde) 1910 Müzik:
Çalanlnr: Vecihe, Cevdet Kozan,' Rıısen Kam j
Tahriri nüfus hazırlıkları ikmal ediliyor
İstatistik umum müdürü bu hususta  izahat verdi
20 Ukteşrin 1910 dn yapıla cak nüfus sayımı hazırlıkları tamamlanmak üzeredir Her vilâyette bu hususda çalışan ko misyonlar bütün kadrolarını seferber etmişlerdir
İstatistik umum müdürü Celâl Aybar tahriri nüfus işleri hakkında şu izahatı vcrmnjtir:
"— Tahriri nüfus yapıldıktan sonra umıunî yekûnu 24 teşrini evvel akşamı elde edebileceği mizi tahmin ediyorum Bununla beraber her vilâyetin nüfusu umumî nüfusu tesbit edilmeden evvel neşredilecektir Yom sayımın sualleri eski suallerin aynidir Sadece iki tâli sual ilâve edilmiştir Bin çalışan müessesenin yaptığı isdir Diğer sualde mesleki sıfatı haiz bulunmaktadır Bu iki sual geçenlerde Bakırköyde vc lakcndcrunüa yapılan tecrübelerde denenmiştir Sayım memurlarını gene kaymakam ve valiler seçecektir Bu Recim de 200 bine yaknı memur kullanacağız „
Bir hafta!ık piyasa
Balkanlar VI merkezi Avrupa dev I leücri İle ticari mübadelelerimizin, günden güne inkişaf etmeğe basla] ması üzerine iç piyasa lanın uda hareket artmıştır Bazı hububat ve mahsulatımızın son hafta zarfındaki piyata vaziyetini neşrediyoruz:
Buğday:
Dokum ¦de bulunduğumuz
hatde Anaduiudan gelen buğdayarm raütıûn bir kısmı toprak mahsulleri ofısinc aiddir MaMul normal fiyatlorla satılmaktadır Tüccarlar namına gelen buğdaylar yevmiye 4 vagon kaj dardır Yeni mahsul piyasaya çıktığı İCin fiyatlarda hakiki bu garilaaH mevcuddur Fiyatlar cirularîoe güre 510 para ile 703 para ar i ¦•,  n
Arpa:
İhraç kapüan henüz açılmadıiuıdan piyasa gevşekliğini muhafaza etmektedir Mevrudat normaldir Fiyotaı: Anadolu dökme Haydarpaşa t20  455 para Samıun  Trakya çuvallı 500  505 para araUrındadır
Pirinç:
Vaziyetle hiç bir tebeddül olmamı, «mtır Sıcaklann skldcUİ olmanındım' fabrikalar ihuyaç njsbetınde çelUk işemekledirler Piyasa bu kaç hafta evvehne nazaran daha istekli ve sagV lamdır Fıyallar: Oıhan?aziler 34 mukınclı Tosyalar 27, Diyarbakır jyarları 26, Mersin ve emsali mallar 24 kuruş aralanndadır
alınarak fchrlml/de izmit g'hlr kulübü ismiyle bir klüb teessüs ctmi$ ve evvelki gun küfat resmi vali ve komutanlarımızın hazır bulunduğu güzel bir merasimle yapılmıaür Klubun rei'lıgine ağır cc:a mahkemesi reisi Kail Töre soçılmUjlir
Klubun muk»d ve sayeleri etrafında Nail Töre bana tunları soylemijUr
€— Klüb medeni bir ihtiyacın ifadesi olarak 'teşekkül etmiştir Tamamen içtimai gaye taşıyan İzmit şehir klubUne kültürel her vatanda* kaydolabülr Izmılteki ruesayı memu ıln; doktorlar, avukatlar, tüccarlar muallimler, eczacılar klubumüze kay dolmuaUırdır Halen mütevızi bir bi
rcnçlıl: uzeı inde de Muin gelen :ıiaka ve ¦¦ ¦ ¦ ır   yapacaktır»
HENDEK GENÇLERİOU7CEDE Izmıl (Hususi) — Hendek Gençler birliği 25 kişilik bir kafile hoUrde Dıizceye gitmlglerdir Düzceliler misafir gençlere buyuk bir lıUnu kabul »:!¦ 'i ve izaz vc ikramcLı bulıınmumlardır Gençler Atatürk anıtına çelenk koyarak Atalarının iziz hatıratını anmışlar ve and içmişlerdir Gece cinema binasında Kanser isimli piyesi muvaffakiyetle temsil etmişlerdir
llcndekde uyanık ve faal bir gençlik vardır Gençler aynı temsili tekrarlamışlar ve uzun uzun, alkı«lnnmujlardır
FECİ BİR CİNAYET tzm:t (Hususi) — Mudumumın Bekten'urlor köyünde muun» bir einaycl olnıoj vo meıkür koyun muhîjiı Mehmed S yerinden tabanca il? yaralanarak öldürülmüştür
Muhtar gece evinde oUırurkan meç hul bir «ahu gelmij vc kendilini kapıya kadar davet etmiştir Bu davelc İcabet eden muhtar lâhzada tabanca ile muhtelif yerlerinden vurulara* kalledilmisUr
Meçhul katil şiddetle aranmaktadır
İKİ ÇOCUK BOĞULDU Izmıl (Hususi) — Adapazarmda Sakarya nehrinde Batak otflu 11 yallarında Halil ile Müı«el oğlu Earef Saaarya nehrinde jıkanırlorien boğularak ölmüşlerdir
IZMlfde MAHKUM  EDİLEN KATİLLER Izmil (Hususî) — Burada Bahçecik nahiyesinde bir alacak   meselesinden AU Kekini katıl kait'le yaralamaktan suçlu Zihni Yılmaz ağır ceza   mahkemesince 8   Kandıranın çiftlik köyünden 83 yasında BrimV bir kavga dolayısılebıçakla Öldarnı den 15 yatSKUl Boyrom Akııe ¦ ae G stno hapse ve 1000 Ura tazminata mahkûm cddmişlcıdir • GEBZE BELEOYİE3İNIN FUKARAYA VAROIM1 hrnit (Hususi) — Gebze belediyed 939 yıU içinde fakır halk 459 lira 23 kuruş yardımda  bulunmuştur  Son bir ay isinde do bu belediye fukaraya 2542 kuruttuk   buğday,   vc 15 lira nokdl yardım cüııi»tiı
Darıca bddiyesi de küçük çocuklaıtn çobanlık yopmaıru y»^ık etmıslir Darıcada bu sene zeytin mahstılıı çok vcnmüdr
İZMİT SAZLI SOrLU VE SESLİ
BİR ŞEHİR  OLDU FAKAT, tzmit (Hu'u»i Muhbinmirden) —
Piyasada Rumanyaya sevVedlIecek tiftiklerin faaliyeti devam etmoktedir Almanya için faaliyet henüz başlamıştır Yeni mahreçlerden talebler beklenmektedir Pıyanalarımızda saU^a müheyya mühim  ı    ,  Uf
tık stoku mevcuddur
Fiyatlar: Oğlak 150  160 sar, Kütaiıya, Eskiehir 120  130, Ankaro, Bolvadin, Poladlı 120  125, Bolu, Çcrkej Gerede 110  İlâ Kı tamunu, Safranbolu 120  130 Konya das malları İlgın, 110  120, Konya urla malı Mardin 110  115, flguh telif deri malları 100  105 kurut aralanndadır
Yapağı:
Ruıımnyaya gönderilecek yapağtınn mühim bir kısmı temm edilmiştir Ziraat Bankası eski fiyraiaıdm birer k'iru? farkla yapağı fiyatlarını yemden lesblt :ı   Veril fabri
kalar faaliyetlerini arallmubrdır Piyasa isteklidir
Kıyallar Trakya Bandırma Bur!8"^ »°" ** saaltenberi mütemadiyen sa 70  72 Çanakkale İzmir, Gcli ''Kn*ır yasmıj vc hır kaç evi dc sol
SABAHTAN SABAHA
Istan bulu
sevmek
(Baı Urarı I Inel aaytadaj
söyler, dururuz Fakat îırtanbul bizden belki bir asır var ki b'r himmet eseri görmemltıtb Uınbulnn UbU stlürhni değiştiren âbtdHer hep bundan evvelki osırlonn teoridir; kıyrae' 1  yahud ihmal yü
zünden etrafına yığılan mezbelelerle bu âbideleri bile bir gölge içinde kaybedip gidiyoruz Yenıeami, nasılsa molozlar içinde kaybolmaktan kurtuldu ve çok kimse senelerden beri geçtiği köprüden şimdi geçerken:
— Yenicami meğer ne güzel, ne heybetli imia!
diye hayret vo hayranlıkla bakıyor
lstanbtılu ihya etmek irin hükümet cimin kâfi gelmediğini tnkdir ederek ona yardım etmek üzere şimdiye kadar bir cok cemiyetler kuruldu, lrtiraalar yapıldı, lstanbulun ayn ayrı güzel köselerinin büe böyle hayırkâr maksatlarla kurulmuş cemiyetleri vardı Hâlâ da vardır: Adaları GüzeUestirme Cemiyeti gibi Bu cemiyetlerin içtimalarmttan başka faaliyetleri tosbit edilememiştir
Şimdi de Türıng klüb bir Ibtanbulu Sevenler Cemiyeti kurmuş ve bu cemiyet ilk toplantısını yapmış Böyle bir cemiyetin ne para bulmak, ne de Istanbula faydalı olmakta büyük müşkülâta uğramıyacağına erainiz  Yeter kı hünınet erbabı toplanmış olsun Evkaf Nazın merhum  Hayri Efendi:
— Parayı bulduktan un herkes bir iş yapabihr Marifet hem parayı bılmak, hem eser vücuda getirmektir
Dermi? On parasız bulduğu evkafı Hayri Efendinin nasıl ihya ettiğini eserleriyle gördük  istanbul şehri Evkaf idaresine benzer Parası yoktur; fakat parası olmadığı ie,in bu şehre hiç bir |H| ilâve edi lan iveceğini artık dinlemek istemiyoruz
'letanbtılu Sevenler Cemiyeti,, nin gayesi 9ubh«'nl Çam'ıca tepesinde içtimakr yaımr^k Nediraûı şiirlerini okvınak, karşıda bir bulut görünce:
Hep halkının atiyi ;«wmlik« ve makbul
Derier kl biraz dilberi blmihrii vefadır
diyerek hüzne dalmak değildir Bizce ilk toplantıda görüşülen "Alaturka yemeklerin ıslâhı,, endişesi de bu »«•nı,' aîİS »tmamak gerektir "Ltanuı:Iu Sevenler Cenıiyrîi, bu şehre bir tek ümran fıdıaı ilâve edebiliyor mu? Ona   baJtalnn
Rhrvt S\r\
ROLİSDB
seli bu sehır oln'u,tur Nereye gitseniz vp ı jrede bulunmanız bu nevijratna duyabliyonunuz Yalnız İslenen bir ey var: Bu ncsıyatın bir lirogram ve intizam dahilinde yapılması
Bunun temm edilmesi cok istenilmektedir
KARA3UVA VAGAN VAGMURLAR
Izmt (Hususi) — Karasu kasaba
Okuyanlar: Azize Tozen Senar
1945 Memleket saat ay haberleri
bolu 65  75, K«rahı«ar Fkl^hir Kıılahya 62  83, Ankara Poldlı Konya 59  60, yıkanmış Kuz yünü 70  75, deri ve labek mallan 50 Müzaryenj 55 kurua alalarında uıuaîrlek süımk tedir
Keçi kılı:
Kırkım mallarına karşı rlyfianrfı istek artmıştır Fiyatlar: 5557 kuruaralarındadır Tabak mallarına t: leb cıız'ıclır Pariiar:
ba^mı^Ur Bu»ka zayiat yoktur
Alenî teşekkür
İzmit Turk Ha*a Kurumu şubelin
den!
Şenılmizdc) geçen İstanbul Yıldı
Teknik okulu mühendislik kursuııd Eaaauj fen memuru Muhiti Dayı na ¦Mindakı arkada; »ubeıi'izc ıısrıyaral T H K ııa li Ura teberru rttncfc su relllc yuıd severliğini gMeraİgl! Kendisine aleni t«,ekkuılcr eder vt
undan yaraladı
Bir kahvecinin cür'etî
Ka^ımpajada oturar Hacer ve Cemile adında iki kadın o civarda Salının kahvesine gitmişler, bir mUddet oturup sohbet etlikten »oıura kalkıp gitmek istemelerdir Bu sırada SnUh önlerine gevip bırakmamak iucmis cvveii aralarmda münakaşa çıkını», Şam'a, Salih kadıuUııın üzerine hunim cUııij, do ¦ ve ia»In yaralaııi'jUr KUafdan yetinenler Cemile ılc Hacerl Salllıın elinden kurtarmışlar, kadınlar Mavi akın» alınmış Salih yakalanarak hakkında tahkikata başlan m ıstır 
Kontak
Yatman Hüseynim idaresindeki 213 numaralı KuTUUUf  Beyazıd tramvayı evvelki ; k^am Sirkecide Rejudıye caddsinden geçerken elektrik tellerinin biribrınc teması neü¦ csüıde birdenbire kontak olnıUı v« on ahanlmnda yangın çıkmış, içeıtyc de sirayet etmek tehlikem zo»¦«eroltUr Yoltular Korkarak kendilerin tramvnyüan nümjlnr, biraz cnnra cereyan kssilcrek yangının onune gccılıruttiı, Nüfus\'a zayıal ve yara
sı programının di'vnmı 3300 Muztk  Cazband (Pk 2325/2330 Yarınki   protfram
kapanıp
6 AĞUSTOS 1940
SALI   |
Üçüncü YılNo 814
GÜNLÜK SİYASI HALK GAZETESİ
IdareYeri
rtlTIIOCTUDİA No M İstanbul Telgraf: YFNİ SABAH İHİanbol
TKLEFON: 20790
Her Yerde 5 Kuruş
Akdenlzde
AkuVfirrd* ©VJe Nr Ha*yan doamn11i glnnonıı kl mklausarak dnana aurmzasdrtan başka Ur ry y^Hnnjor Nerede lıuff" dıımMiMiiıi nsi ¦ İn k CalıhJrlıJnf Dgnvut orada Ur gemisi batıyor w diğerleri oV butun ¦ur'stleriytc kap— |t mahkûm bulunuyor,     ;'1 
Yazan: Hüseyni MU YALÇIN
BugunM harbin  ta  mü1 hım bedcflerındon   biri de Akdeniz oldınhj subheaızdır Mussolmi'nin eaki Roma imparatorluğu esaancfli "Mypbe etrafında uyandırmağa muvaffak olduğu    italyan  emperyalizmi Akdcnıze tamamen  hâkim  ol1 mayı kendisi İçin müstakbel sal i tane t ve tahakkümünün en  eh     temeli addediyor
italyanlar bu Akdenüd nasıl ele geçirebilirler? Bu suali sadece İrad etmek bile »enlecek cevabı bize açıkça göstermek İçin kâfidir İtalyan imparatorluğu Akdeaize ancak kuvvet sayesinde aahıb kesilebilir Zaten bu cevab İtalyan   faşizmi
nın müdafaa ettiği e«aa melek geçtikçe   faaliyet vc mezhebe  de tunaaen   uy r T        • ı    •    t
gündür Hepımum bud«imız hasın: genişletiyorlar
veçhile italyan   fasjumı ne in °—
Cumhurreisimiz Ankaraya döndü
Başvekil de Ankaraya gitti, diğer vekiller bu akşam gidiyorlar
Meclis garın toplanıyor
3 aj içinde HamDurga 54 hava akını yapıldı
İngiliz tayyareleri gün sa
ındn maskelenmiş   bir tanl d»fi
sanlar için ne mılktlerlo devletler irm tabu bu hak tanımaz O, böyle bir hak mefhumunu şiddetle ve katiyetle red ve inkar etmiştir Dünyada hakkın yalnız kuvvet de kazanılabileceğine iman etin» vc bu imanını •aklamağa lüzum görmek söyle dursun, bilâkis avaz avaz her münrt&ebetk) tekrar edip durmuştur
Başka milletlerin elinde bulunan topraklan, denizleri ve menfaatleri gene kendi eline geçirmek ıstıyea bir millet ve devlet İçin dc bandır, tabii ve zaruri bir Q?ul ta»av\ur edilemez Bir müzakere masası bacında sulh Kinde, karşılıklı anlaşma yolnyla halledüebilecek ihtilaf lar ancak bir hak *a adakt mel: h umuna ıstinad eden milletleri vc devletler artMndı kabildir 1 Çünkü bunlar arasmdi müşterek bir ölçü ve miyar mevıud I demektir Her ıhı tarafın iddiaları bu müşterek miyara göre tedkik ve muhakeme edilir ve neticede ıkı tarafı da az çok ikna edebilecek bir tesviye tarzına vasıl olunur Fakat İsraflardan biri diğer alakadarlar irin kuvvetten başka bu hak tanımazsa ve kendi kuvvetim onlaıın kuvvetlerinden çok ustun görürse aralamada bir uzlaşma düşünmek hayal olur Zaten müzakere mle cereyan etmez kı arrlasmıya imkân olsun Kuvvetli taraf kendi arzularını bildirir ve karşıdakiler dc boyun eğmekten başka bir «ara göremezler
Akdcnızde İtalya böyle bir kuvvet dcrecesınr yükselmiş midir? İtalya Akd''nırı kendi hâkimiyeti altına alabilmek için söyle böyle Wr kuvvet Ustun luğöne drğıl, çok mühim vc kahır bir kuvvete malık olmak mecburiyetindedir Kendisi de pekâlâ Ukdir eder kı Böyle bır kuvvete maîk olmadan ortaya atılacak iddialara kimsenin hemmiyet vereceği yoktur Na' sd ki harbe tekaddum eden aa! mani arda ne İtalyan gazete lc' rinin hücurnlan ne İtalyan deflet adamlarının dünyaya, meydan okumaları Italyaya bir kâr] ng toprak, Akdenızden bir damla su bile kazandırmamışUr Bu tehdıdlerlc italya alâkadar milletlerde ancak bir emniyetsizlik, bir «ubhe ve bir basının çaresini aramak ihtiyacını doğurmuştur
HUa*İ» itdıid V ALÇIN «ter 1 uncu Mj'ada)
Londra S faa) — Hava neıarei, t'USbıral servisinin bültenine nsraran dokuz SpUsııee ovrı tayyaresi bu sabah uç Metersrmuh 109 dujur»Uîtur
Bunlardan ikisi Fıansamıı Mandı sahillerinde keşif saparken eerrym eden hava muharebesinde difcU de hemen ayni zamanda İngiliz sahilleri civarında dUsurulınUjtür Alman resmi tebliği
Berlin, 5 faal — Alman'başkumandanlığı tebliği:
4 a|uato&da hava kuvvetleri inal) ir re ve tekoçyada, at m zamanda Incılu ve Ikocradü, ayni lıurılU ve
Nafıa Vekili Ali Fuad Cebesoy'un beyanatı
Trakya teftişlerinden donen Vekil intibalarıni anlatıyor
Yol inşaatı çok iyi bir halele
Reisicumhur lamel lnonli dûn aksam Mİ 20 de hususi trenimi* ;«lirimizden ayrılarak Ankaraya avdel t uyum ¦  rdır Cumhur Reisimi re Başvekil Dr RelıK Saydam de refakat etmektedir Hariciye Vekâleti Umum Kalıbı Numan Menemeni ıotlu da ayni trenle Ankaraya sltmiBUr
Şehrimizde bulunan dljer Vekiller de bu ak;am hareket ederek lor ve it ar baki çnrjanıba ftlnkU Ictlmaında hazır bulunarak tardı r
Şehrim u e felmıı olan bu kının aseton* lan mu da çarjambe sim kil alecUsdc bulunmak üzen kümen dunkı tfc'presle hareket etmişler, kısmen de buzun gideceklerdir
Trakyada bir tedkik seyahati yaparak şehrimize donmuş olan Nafıa Vekilimiz Ali Fuad Cebesoy evvelki £Ün Ankaradan şehrimize gelmiştir Vekil dün Nafıa Müdürlüğünde meşgul olmuştur
Ali Fuad Cebesoy bu aksam Ankaraya gidecektir Dün ken1 dişim gören bir muharririmize Nafıa Vekili Trakyada   yaptığı
Maarif anketimiz    j
Liseler neden iyi randıman vermiyor?
M Sami Karayel diyor ki:
Aksaklık maarif sistemimizde değil, ir üzerine müesses ilk, orta, lise ve üniversite tahsilimizin olmayışındadır
Karayelle konuşuyorum
tefti? hakkında su beyanatta bulunmuştur
t lıı I »ı:lı
•'— Nafıa işlerinin tedkiki iein Trakyada bir tedkik  seyahati
yaptım Trakya bu Kene büyük imar faaliyetine rahne olmuştur Yol iskele, su işleri büyük bir hızla devam etmektedir Bunlar arasında yol inşaatı bilhassa kayde sayandır
Trakya yol şebekesinin tesviyesine  bozu İm u1) ve  eskimi^
t       3 «et Mytada
Lord Gortun söylediği nutuk
İngilizlerin Fransadaki eski başkumandanları İngiliz gençliğine hltab etti
Meclis ruznamesi
Çarşamba günü B M Meclisinde görüşülecek lâyihalar
Ankara, i fHasofii mnhahirimi/den) — flüıuk Millet Meclisi çarşamba günU toplanacaktır MeelUin hu İrtünaında dahlllye un unu !nnn:ı aid ek kanun ile hası devirt sjarakbtrınıa sureti tiUihlli hakkındaki lâyiha trlzeli'drn sarar görenler ve bedeli nakdi verea ofrad hakkuuıılaki l»ihs ve vakıf ve memba '*¦'" Ue orman ve seytinbLkrin ih'tllmrsl hakkındaki lâylhaiar kontısokicaktır
Tabu, bu sözümden, ruzgalarla konuşan bir jıeygambcr fclduğum minasırı çıkarmazsınız!
Benim konuştuğum (Karayeli, müdhış uğultulatla asabı kamçılayan, zorlu bir hamle ıhdenizleri altüst eden, telgraf dlreklennde ıslık çalan manı' rüzgâr değil, maruf beden terbiyesi muallimi, spo* vc, Iromansc tarih) muharriri :îv mı Karayel
Gazetemizin tahrir ol;:ında
Soruyorum, cevab veriyor: — Bugünkü   maarif sistemimizi tatbik kabiliyeti vc abnan
Kara} el
Milli Mücadele senelerinde
İki motörbotumuz koca bir düşman vapurunu nasıl zabtetmişti?
Yazan: A Cemaleddin Saraçoğlu
Yarından itilişimi hakikate ve tarihe ınusltnltt hu kısa, fa
kat    hejecanlı     kıdıranıanlık \e i ¦      f menkıbesini "Yeni
Sahalı,, da hubunksınız
^a— V
Cam fiyatları yükseldi
İktısad Vekâleti vaziyeti tedkik ettiriyor
Son günlerde piyasada züccaciye vc cam eşyasının fiyatları yüzde 50 nııbctınde artmıştır Bu yüzden kır kısım küçük sermayeli tüccarların züccaciyc işinden vazgeçtikleri söylen • mekte vazıyeti rnüsaıd olan diğer tV kısım züecacıye tüccarlarının ds yerri fabrikalarımıza bipanşrlenni şimdilik kestiği Üâve edilmektedir Bunu gözününde tutan sı»e ve cam fabrikası faaliyetini yan yarıya azaltmıştır
öğrendiğimize gore züccaciyc fivıılİHrınm yüzde elb artmasınn sebeb olan âmillerden bin de 382H sayılı yeni mükelletıyetler vergisi zamlım kanununun diğer müdürlere tahmil ettiği zamlar mryaıunda züccaciyc eşyasına fazla bir zam kabul etmiş olmasıdır Buna ilâveten şıse ve cam fabrikasında halen mevcud olan stokların parça parça veznedılerek her parça başından bir verginin tarhı ırab ettiği de malmUdürlüklenne vazife olarak bildirılmurtir Bundan başka ambalajlarında ayrı ayn bir vergi tarhı kabul edilmiş olduğundan bu de vergi nis betini daha ziyade arttırmaktadır
Şıse ve cam fabrikası vazıyeti !ktinad ve Maliye  Vekâletlerine bir raporla arzederek  vergi ıt      3 asfada)
Türk  Alman ticaret anlaşması
Metin Hariciye ve İktısad encümenlerinde tedkik ediliyor
Anlaşmanın bazı noktaları
Londra, 5 (aa) — Fransa daki ingiliz seferi kıtalarına kumandan etmiş olan Lord Gort dün akşam radyoda söylediği bir nutukta ezcunJe şöyle demısştir:
"— İngiliz milleti her hu«uata vazifesini yapmış mıdır? Ekseriya şahsî hodbin mülâl t • zalann ramın zaman dcmolı jtık medeniyetimizin yüksek ülkülerine tercih edildiğini her halde müdriki/ Madd bir fayda aramak ve mebzul eğkmeler vc çok uzun olroıyan mesai saat
(Sonu i uncu çaplada)
Ankara, 5 (Hususî) — Türkiye  Almanya ticaret muahedesi metni basılarak hariciye iktısad encümenlerine tevzi   e
dılmıştir Yarın hariciye encümeni anlaşmayı müzakere edecektir
Bu anlaşmayı tatbik için muhtelit bir komite teşkil olunacaktır Mütekabil ihracat arasında bir buçuk milyon liralık farl; görülürse, alacaklı memleket ihracatı durdurmak hakkını haiz olacaktır
Anlaşma, iki âkid taraf, tasdik edildiğim yekdiğerine bil dınhkien sonra meriyete geçecektir Anlatmanın müddeti biı
senedir Bu müddet bilmeden en geç üç ay evvel iki hükümet ticari mübadelelerinin yeni tanzimin esaslarını hazırlamak üzere temasa geçeceklerdir
Bazı harb (Anecdote)Iarı
Yazan: Emekli general
Ali İhsan Sâbis
İkinci sabitemizde   okuyunuz
J
»ABAHTAN SABAHA:
Yunan gançliğinin tezahüratı
Atira 5 — Atina ajana
bildiriyor:
Dün stüdyomda yapılan scolıkleri stadyom luudc vc dışında biriken muazzam kütleler ve bütün Yunanistan lakib etmiştir Zira, bu tezahürat rad yo ile de neşredilmiştir Akçam muhtelif teşekküllere monsub 200 bin kişi Ziraat Bankasının balkonunda bulunan Metalısasın önünden geçmiş ve bu suretle 4 ağustos 4 üiicü yılını kapayarak aşağıdaki beşinci yıla girmiştir
"Kralın idarecinde Metaksasta bubht*' eıü baynlara dogrj daima ileri ,
Her tarafla millî havalar ve halk sarkılan söylenmiş, bütün şehirler donanmıştır
Metaksas lelıiııdekf şevk ve heyecanlı tezahürat gece geç vakitlere kıtdar devam etmiştir
Akdenizin kapıları Kaptan buhran
Ingillcrrııin elinde bulunan  ı Ohrijllank    ve    Su*rş
Fransa ile iş bitell altı hafta oldu Allı hafta e\vel sıra Ingiltereye geldi, demişlerdi Bir ay geçtikten sonra, Almanların Führerı bir nutuk irad etti ve İngilizlere sulh teklif etti Bu teklif kabul edilmezse Inırutcrruın istilâ
vr «t ¦ iı ı ı İlah anın : n kn|i»lın
edileceği dc ileri sürüldü Führer, İngiliz hükümetinin Kanadaya kaçacağından, fakat ingiliz halkııun memleketlerinde kalacağından da bahsetmişti Hu nutuk ve bu tebdid İleri sürüldükten, hatta menfi   cevabı
«Sonu 2 İMİ sayfada)
Ticaret    gemilerimize mütehassıs sllvari   ve ikinci kaptan bulunamıyor
Son UIr «inde muUm nukjasala arlan tlcarel filomu* İçin birinci sınıf kaptan bul un Amam akladır Mutenam, ve detılı kaptanlarımızla eksen»! a»lı kın^elcıden murekkeb oldufu Kın bunlar »eııedeıı senej» tekaud olmakU \e yerleri dolduıulamadigıiKian ılıiı her »ene ddha jlddrtle kendini MmlltrnMktedır
Dıjer yıllan) olduğu albl bu sene dc Oraköydekı TıcareU Bahriya mektebinden aûçak 6 «ene mezun olınus, l'iıııl'ul m blrUlnln hulalık tebeblle  ıi  ¦  kı anlajılmıs, biıl kaybolmiı ve filoya aıwak 4 gene hıplan nllrak etmı,lır ı:  kı (Son 3 Uacıl aayfada)
VFNİ   SA1IAI1
6    Ağoslo:, '010
ehir ve Memleket Haberleri
Bazı harb (ÂnecdoSe) Sarı
[Belediyenin yen munzam büdcesi
İtalyanlar TvabJusgarbo tecavüz ettikten sonra oranın kolayca ele geçirileıruycceğini anlayarak Osmanlı hükümetini başka yerlerden dc tazyik ve tehdid edecek gibi görünmeğe başlamışlardı Bunun üzerine hükümet 1912 baharında kısmî seferberlik yaparak izmir ve civarında bir ordu ve Çanakkale boğazında diğer bir ordu topladı
izmir civarındaki garb ordusu kumandanlığına Abdılullah Paşa ve Çanakkatedeki ordunun kunıındanltjına da ayandan birinci ferik Rıza Pasa tayin olundu Rıza Paşanın karargâhına Harb Akademisinin müdü rişylc muallimleri vc sair zabitleri tayin edilerek mekteb kapatıldı Ben de bu meyan da ordu karargâhuun harekâtı harbiye tufeesi müdürü olarak Çanakkaleye gitmiştim
Çanakkuledcki askerî binalardan birinde karargâhmnz yerleşti Kumandan paşa biraz boyacına dii;kiın olduğundan İstaobuldaki erkek aşçısını beraber getirmişti ve kendisine ayrı yemek pişirterek zevkini tatmin ederdi Göğüs darlığından da mustarib olduğundan sık sık solurdu Yemek zamanları tabldotta kumandan paşa ile beraber yemek yemek mümkün olmadığından mizaç vc tabiaUU yakından tanıyabilmek fırsatı elimize az geçerdi
Benim odam kumandan paşanın odasiyle karşı karsıya idi Fakat odamda yalnız değil idim Şubemde bulunan ve Harb Akademisi talebesinden olan Refet Paşa ile Edib bey de beraber idiler Hepimizin seyyar kanallarımız odada serili idi
YaUklarımızın yanında bulunan birer masa başında gündüzleri çalışıyor ve geceleri de ayni odadaki yataklarda yatı yorduk
Çanakkalemn karşı sahilinde Maydo3 taraflarında bir kolor d um uz vardı
Çanakkale boğazı mevkü müstahkem kumandanlığı ile donanma kumandanlığı da ordumuza bağb idiler, italyanlar dan henüz ciddi bir tehdid obnaroakla beraber bazı düşman harb gemileri arasıra Boğaz dışında dolaşıyorlardı
Her ihtimale karşı boğaz mayn tarlalariylc seddedilmiş, di Rumeli kıyısında dar bir se! rit gemilerin birer birer geçmeleri için terkolunmuştu Şube mizden hazırlanan bazı evrakı kumandan paşaya imza etti? mek için sık rak onun yau'ua giderdim Bu vesile ile bir l:aç lâkırdı etmek imkânını bulur dum
Kumandanla erkânınarbıyeri arasında psikolojik tanışmııhtım bulunması harbin buhranlı zamanları için lâzımdı Kumandanın mizaç vc tabiatini tanımaz • sak yanlı anlaşmalar kolayca husule gelebüirdi; rnizacmı bilirsek bazı hiddetli anlarında onu teskin etmek, karar veremediği zamanlarda münasib lisanla izahat vererek tenvir edebıbnek mümkün olurdu
r
Yeni Sabah
ABONK KEUELI
TUrklya Ecnabl
SENELİK      HM Kra 2700 Kra •  AYLIK       760         14SO   a S  AYLİK       400   •       600   a 1   AYLIK       160   a       600   a
6  Afluıtoa 1940 SALİ
1  Receb  Kil 24 Rumi Temmuz 13S6
Gün 219 Ay: 1940 — Mııır 93
Gllntı Oalc İkindi 
• 40 45» 853 Ezanı
101 1350 1713 Vatatt
*k|am YaUı Imıık 
1200 144 741 Ezani
2020 2207 402 Vaıatl
Yazan:
E akl Ordu Kuman dan lan ndm
Ali İhsan Sâbis
Btr gün gene böyle evrak imza ettirmek üzere sabahleyin ordu kumandanının yanında iken top sesleri işittik; her ikimiz, g;ı yet tabiî bir merak vc heyecan ile pencereye koşup boğaza baktık
Bir harb gemisi boğazın Rumeli kıyısını takib ederek İçeri doğru geliyor ve Lop alıyordu, bunu biz bap srak«wda& ve çıkan dumanlardan enliyorduk Dost bar devlet harb gcrnzsının boğazdan içeri gireceğiae dair bizim malûmatımız yoktu Şu halde seferber bir ordu karşısında böyle bir harb gemisinin top sesleri vr dumanları, bir! düşman gemisinin tecavtrrn zarınım doğurabilirdi Fakat bir tek gemi boğazı nasıl zorlayabilir? Ve boğazm âdeta yansına kMdar nasıl gebnat olabilir  Böyle bir tecavüz, böyle güne gündüz tek gemi âla yapılır da biz nasıl haberdar olamayız? Bu gemi deoızûı aminden birdenbire   ıı ı ya
Zthmmde bu sualler ve düşünceler birbirini takib ederken kumandan paşa avazı çıktığı kadar bağırdı:
— Atıyor! Hücum ediyor!
Gayri ihtiyari     kıımandının
yüzüne ve gözlerine baktım • Gözleri adeta evinden dışarı çıkacak kadar ûrtıın, heyecanla parlıyordu Yüzü kıpkırmızı olmuş, bnna bakıyor ve âdeta ne duruyorsun demeğe getirerek tekrar ediyordu:
— Atıyor
Zıhnımdcki sualleri ve düşünceleri unuttum Bende de hasıl olmuş olan heyecan birdenbire zail oktu Vc gülmemek için nefsimi zapta çalıştım
— Paşa hazretleri bir düşman gemisi olmaması lâzım Oylcoliki laka boğazın nisanda günün bu "imlinde görülür ve ateş ora da huşlardı Bir dost gcuusı aCmnsı lâzım Fakat öyle do olsa Boğaz kumandanlığının bize haber vermemiş olması bar eksikliktir Şimdi işi anlarız; ve kusur varsa tekerrür eüneraesi için emirler verilir
Bu sözlerim üzerine heyecanı, helecanı biraz gevşedi; adamcağızı hafakan boğacak, beyin damarı çatlayacak, kalbi duracak zannettin)
O esnada harb gerizsin m ateşi kcauldi; fıJcat seyrine devam ediyordu; biraz sonra birim tabyalardan ateş fta^lmal O zaman hemen dedim ki:
— Hıkın  Selâm toplan; kalemiz mukabele ediyor
Mesele anlaşılmış idi Fakat az daha kumandanı kaybede çaktık
Eski Birin;, vc Altıncı OrdV Kumandanı  Emekli     General Alî Ih^aıı
OKUYUCU
DİYOR Kİ
Otobüsten
şikâyet
Agvo
Divanü Lügat it Türk tercemesi
(Bir göz gezdiriş) Yazan : ARTULLAH TAYMAS
Türk Dd Kurumu bir i» yupm',¦ Tuck dilini" klâsik anıtlarından oiı, Kasgarb Mahmud tarafından on birinci rnilidt asno aon rub'unun bajljnndj yanlan Dıvanu Lügat  İl Türk'ü olduğu gM, buguoku Uukçcmize çevirterek, aamlıliK birinci cildini ncsretzms*ir Türk dtlı, tarihi ve etnografyası yönünden gayet mühim olan bu eserin bıncık yazma ntbhaanı tatanbulda bir tesadlit esen olarak bulunması ve 1333 de gene Utanbulda arabıytaçı ustad Kilisli 11 ifa Un gözcü a İÜ net a basılman ne kadar büyük ve önemli bîr de hadise olmuşta, bugün bu c e rin bugünkü tıırkçeralze çevrilerek n«;rolunmaya banlaması da o kadar unemti bir hadise sayılabilir
Bugün elunizde 1 iad cildinin matbu tercemesi bulunan «Divan» in lercemcMİe tanınmış dillilerim den Kütahya saylavı B Besim Atalay meşgul olmuştur Mu tere im uı mukaddimesinde anlattığına güre1 Divan vat:(ile T D K nun i;aretı üzerine B Kilidi Rıfat ve Konyalı B Atıf taralından da t er cem e edilmiş, ancak bu tercümeler Kurumca bescnilncmiileidlr Bu trrcenıc malzemeleri T D K_ na alındın Gibi, Kuruma Maarif Vekateündcn ve eski Dil Encümeninden devıolunon buna aid muteryeller de kurumda bulunmaktaymıs Bütün bu malzemeler mütercim B Atatayın cinline verilmiştir Mütercim kendisi mukaddimede arada gu sütleri dc yazmaktadır:
«Ben yalnız oluydun; Dil Kurumundaki zengin kütüphaneden faydauuımaseydım; Dil Kurumu aylası içinde her zaman kendilerinden faydalandığım arkadaşlarım vc hele Dogu tuıkçesirü ve ruaçayı çok iyi bilen kardeşim Abdûlkadir İnan olma:aydı; otuz bea yıldan beri türkçe ile usraenıasaydım; bunları severek, ödenerek yapmadaydım, bu iji bu kadar iyi başaranıazdim»
Buna göre, bu terceme sadece D II A ta tayın isi olmayıp, bir nevi koUcktıt eser dc sayılabilir Elbette bunun boyla olması yalnız eserin kıymetinin artmasına hizmet eder Ayni zamanda bu hal isin şerefinin paylaşılmasını mucib olmakla beraber, yil mcsuuycUDi de hafifletir  Ancak Ujln böyle olmasını kabul edersek dahi B Atalayın bu t* için çok büyük emek vo gayret sarfettıgınde ve bu isi gerçekten «se verek vc özenerek» yaptığında usla siipbc yoktur Bunun debileri olarak, arada tunları gösterebiliri/; Kllab terceme edilirken, düzce basma nüsha ile Iküfa edilmeyip, Di
van'ın biricik yazma nüshası da kaı Imıj ve bur takım kelimeler bu sayede yeniden düzeltilmiştir Mütercim 4 üncü cüd olmak üzere Divan'ın bir sözlüğünü (endeksini) de terUb etmiştir ki bu da şüphesiz, g»yet zahmetli ve ıızunıilü bir 13ttr (Doğrudur kı daha 1928 de profesör C Brckclmunn taralından Divanın bir endeksi neşrolunmuş; ancak bugün ba lürkce terecmere göre, doğru dürüst yeni bir endeksin bulunması her balde lazımdır)
Mütercim Mukaddimesinde diyor ki: «Divanü Lügat  it  Türk bir hazıncdir; onun üzerinde üç  bej kişinin çalışması yeterli değildir; Divan üzerinde yüzlerce kiji çalışacak ve her çalışan yeni bir cevher bulacakUr» Şu bolde «Dîvan» tuıkçcsi demek olan bu tercernenin de, meziyet ve eksiklikleri gereci gibi gösbailmek üzere, ınîıyjiıLn tarafından adamakıllı tetkik ve ilmi manasilc tenkili edilmesi gerektir Bu, elbette, alelacele yazılan gazete makalelerde ve dar gazele sütunlarında yapılamaz Bu isi başarmak ciddi ve Ibnl dergilerin ödevidir
Bu, böyle olmakla beraber ben Icrcemcyi üslünköru kansbrmak neticesinde aklıma gelen bazı düşünceleri sermekten kendimi alamadım
I) «Terceme» ml, «Tercüme» mî'* Kilimcini arapcadaki seklinin •Terceme» olduğuna şüphe yoktur Bizim aradı simiz edebi turkçede kullanılan şekildir Bu söz adetâ butun osmanlıca lügat kitaplarında «Terceme» kılığında yazılmış ve Ş Sami yayalar içinde (cimin kesrile dr lügat olup, zam m il e galattır) sözlerini bile yazmıştır Demek, asman¦icada bu kelime * Temcine» peklinde kullanılmıştır Çünkü bu lügat kitapları sözleri edebi dilde kullandığı Seklilerde tesbit eylemlilerdir 1*35 yılında Atatürk'ün gozctl olunda ve i:jıle 27 tane bilgin vc yazarın imzası alanda çıkan «Kılavuz» un «Osraanhcadan tüıkçeyc» bölümünde de bu söz «Terceme» kılığında yazürnıstır (S 336) Ote yandan Maarif Vekaleti tarafından nejtoJunan bir dergi «Tercüme mecmuası* adını tasınınktadır; yani fransızca traduclıon manasına gelen kelime nuı [111 fj lu; sekli kullanılmıştır
Bir de |bndi bahis mcvzuıurraz olan kitabın İsmi, kapaguıda va mukaddimelerin önündeki «Titre yaprak» ta «D I T tercümesi» içkimde (yani çevirme manalına gelon kelime ü» lü olarak, fakat asıl metnin fımııdcki «titre yaprak» ta ise, «D
Yeni büdce iki milyon lirayı tecavüz ediyor
Belediye Muhasebe Müdürü Muhtar Acur yerin aksam Ankuraya gldccckUr Muhtar Acırın Ankara seyahati bvlediyenln hazırladığı munzam bütçe ile alakadardır Malûm olduKU üzere belediye bu sene yapHıagı bazı mühim itleri bilhassa yol Islnini bu munzam bütçe ile yapacaktır Belediye Muharebe Müdürlüğünün slmdlyc kadar yıpbgı trlkikal net resinde munzam bütçe 2 milyon lirayı bulncaktır Bu meb j j lllt belediyenin yapacağı (azlıı lahsilltlan vo fevkalade varidattan temin olunacaktır
Paranın en mühim kısmı heyeti fenniye İmar ve Sıhhat isleri Muıl'ı iuı'e verilecek Ur
ana
iialyadan çivi geldi
lulyayn sipori; edilmiş olan çivi1 lerdcn 27000 kiloluk bir parti idilimize gelmiştir
Fiyat murakabe ve tesbit komisyonu dün Mıntaka Ticaret Müdürlüğünde toplanarak bu çivilerin fiyatlarıma tesbitl ile meşgul olmuştur Fiyatlar katiyet kesbetukten soaru çiviler piyasaya çıkarılacaktır,
Fuara İlâve   9eferİ8ri
Fuar münasebetile İzmir surat postasına izmir vapuru tahsis edilmiştir Haltı aralarında da Tırhan vapuru bu* (¦: daha yapacaktır Bundan başka fuar devam cttıgi müddetçe Bandırmaya da şehrimizden bir ilave postası kalkacaktır Fuar münasebetile Irmirc yapılacak tenzilatlı tarifenin tatbikine fuarın avıbn asına 10 gün kalarak bşianacakır
t^Radyo Programı^
6/8/1MO 8ALI 730 Program ve   memleket   aaal ayarı
715 Müzik: Valslar (PL) 800 Ajans haberleri 810 Ev kadını  Yemek Üstesi, S2O/830 Müzik:    Piyano Ue caz parçaları (PL)
1230 Program vc memleket saat ayan
1235 Müzik:    Muhtelil    sazkılar 1220 Ajans haberleri 1305 Müzik: muhtelif
şarkılar programının devamı
1320/1400 Müzik Senfonik pıugram (PL)
1800 Pıogram vc memleket saat ayan
1805 Müzik: Car müziği (PL) 1830 Çocuk saati 1000 Müzik: Çocuklar için 1S1S Millik: Pasü heyeti 1945 Memleket saat ayarı ve ¦ j i ¦ haberleri 2000 Müzik: Çiftçinin saati 2015 Konuşma (Çiftçinin saaU) 2030 Müzik: Ankıra radyosu ku me ses vc saz heyeti
İdare eden: Mcsud CcmlL 2115 Sar Dest saat 2130 Konuşma (Radyo gazetesi) 2145 Müzik: Radyo salon orkestrası
2230 Memleket saat ayan, ajans haberleri; Zlraal Esham  Tahvilat, Kambiyo  Nukut Borsası (Fiyat)
2245 Müzik: Radyo salon orkestralı programının devamı 2325 Müzik: Cazband (Pl) 2325/2330 Yarınki program,    ve kr*ııs
Okuyucularımızdan rodan 3u mektubu nldık:
«Dün aksanı takrben saat ı'okuz raddelerinde FaUha gıünek uzero l'angııltı (Hamam) dan «3003» sayılı Şişli  Çarşamba olobüsüne bir arkadaşımla binmiştim Dlletçi çeldiğinde Fatih içm 1U bilet vermesini söyledim ve yirmi beş kuraş para verdim Aııdan b] duklka kadar geçtiği haklı bilel vermemesi Üzerine sordum Elime müstamel İki 011 vc bir bej kuruşluk bilet verdi Ben de bu biletlerin müstamel olduğunu söylediğim halde yeni kestim diye ısrar etmesi üzerine gece valrti bir rezalete meydan vermemek üzere su kül eltim Vaktaki Tfpebasın» geldiğimiz de yirmi yolcu alacak otobüse tam on İki olcu daha olarak bunlara tlct vermediği gibi zabıtai belediye fazla yolcu aklığını görmemesi için de Tepebasından tâ Sirkeciye kadar da lambalarını söndürdü lamel  biletleri    met
aidinin nazarı dlkkallerinl eelb İçin münasib g6riltdll£ll takdirde muteber gazetenizin bir ko^esmı* yazılmasını burmeluıruıüe dil* rim»
YENİ SABAH:
Seyrüsefer Idarealrun nazarı dikkatini    ccltvrdertz    Btı nkıldkı
şıkiyetler  gılUkçe  artmakladır
Yugoslav ticaret heyetinin şehrimizdeki tedkikleri
Şehrimizde bulunan Tugoalav ticaret heyeti dun sabah Toprak Mahsulleri CM ininde Türk murahhı* kirile görülmelere devam cUmjtır Haber aldıCımua gdre YuRoılıtlara 400 vagon (6000) ton mlkdarında muıır «0» milyon kilo pamuk ve yağlı tohumlar sablaraktır Pamukların 3 milyon kıluıu MB »nf stokların j dan mütebakisi de 040 şenaat mahsulünden verilecektir
Yusjeelav bayets dun yansannda mJımardarUii oidtv lulde yem yapılan yolcu salonunu Bakı: Köydeki Sümer bank fatjrlk atarını zryeret etmislerdir
»«akanlarla TKarctieıia
Dl»*r tırfdan Balkanlar vc m erki1 » m «m lekelim üe olan ticaretlııuz gundan güne artmaktadır Dun bu memleketlere 30000 bralık ihracat yapılmış Cckyaya balık, koyun ve sığır derui, llalyaya tiftik t,ını1t r ilmi)lir
SABAHTAN SABAHA
Tiftik anketi Yapılmasında Karar kılındı
Tiftik ve yapağı işin deki ihtilâf bu suretle halledilecekmiş
Rıunaııyaya satılacak İkinci parti Uftik %e yapağı tevziaUndaki icabenizlıge yeniden ibrazlar olmaktadır Evvelce memleketten milyonlarca Urılık tiftik ve yapağı isi yaparak Almanyada Turk paralartmn bloke kalması üzerine milyonlarca lira zarSr ederek Ticaret odasına aidatını vcrcmiyccek vaziyete düsen lüc1 ulara yardım edilmesini bizzat vekalet makamı tarvib etfgl halde birlik heyeti bu tüccarların en sarih bir hakkını hiç nazan itibara
M intaka ticaret madun 1 Avni Sak men dun bazı liluk ve yapağı tüccarlarını makamına dave ederek Uflık ve yapağı tevziab isinde cereyan etmekte olan neşriyat ve şayialar hakkında fikirlerini sormuş ve malûmat almıştır Haber aldufimıza göre Ticaret Müdürlüğü tüccarlar arasında bir anket yaparak tüccarların fikirlerini açık olarak söylemelerini ıstiyecekhr
BELEDİYEDE
MÜTEFERRİK
Dahiliye Vekili emniyet   müdürlüğünde
Şehrimizde bulunan Dahiliye Vekili Faik Oztrak dun aksam saat on yedi buçukta Emniyet    Dirtklürlu
İskenderuna yapılacak şilep selefleri
likendenına yapılacak sılep neferleri için kiralanması kararlıtınlan Vatan vc Sumcr şileplerinin kira mukavelesi hazırlanmaktadır Deniz yolları mukavele şartlarında mutabık kaldıktan sonra mukavelenin bı nüshasını Münakalat Vekâletaün las\ibinc arzcdecektır Vekalet mukaveleyi tasdik ettiği akdirde Iskenderuna on bes günde hır silab seferleri yapılmağa baglanacaku*
Belediye teftişleri iyi netice veriyor
Belediye sen günlerde icfl»    ve
kontrollerini rıyadclestırmısur Ani vc baskın seklinde beldiye müfct[ tden, polıa laahıiau, kaymakamlar1 ve belediye mı muavinleri taralın' dan yapılan bu tellıaler lu^eesuvdebir çok nun taka lanla muhlrkür esnafa ağır pıua cezaları kesilmiştir Maamafıh ton gıınlerde yapılan teftihlerden alınan caza TabıUonndan aruaaıtdıg*aa göre yapıUın teftiş ve koirlroUtr esnaf üzerinde çok müessif olmaktadır
Halkı aldatan esnafın nükdan azalnua ve esnaf da Oeledıy tabmatına azami darerede riayet eserleri floruarraajp ln|lıııi|Hr Maamafıh belodıyc «onUnllmnı devamlı ve SKtdeM, surette İdame edecektir
Belediyenin yol inşaatı
İstanbul Belediyesi 420 bin lira olarak hazırladığı büyük yol programını bir kul Ihinle ihale edemediğinden bunu kuçuk parçalar haline ayırarak ihale etmeyi kararlaştırmış vc programı parçalamıştır
Fakat bu praaraaıda inau kararlaştırılan bazı yollar Vaaardsnaon heyetunn hası ınıasoı men hakkında verduû katardan aunra ptogromdan tıVlflkfzajlay,_m*_^
|     ADLİYEDE     \ Küçükpazar cinayetinin mahkemesine başlandı
Çeçen mayınn yirmi dördüncü gecen Küçükpazarda bir cinayet olınu», gennea Hu"ıı, eskiden nı;anIısı olan ve ıkı gun evvel evlenen Etmanın e,nc gece yjrı sarfta fbrak gıUnu Lamya H  mp tehdide baslamıı Etınanın leryadı üzerine grlrıı konusu \ı  ¦  Nazili bıçakla  \ utarak  uldunnüıtü
ıbı,
bu sekli
L T teıçemen» «c» den sonra «e mıstu Bu, neden'' «On söz» yazan p Ncvmı Dilmen orad (U ile) peklini kul tercim de boyuna mistir
Bu iki zatın Turk dili ni| ve sağlam bilgi tahıbı olduklonn da asla suphe yoktur
İlmin böylece mnsahede ettikten sonra, bu kelimenin son ve kesin küıgını iaptamayı yene yüce T D K undan bekleriz
2) Müter'im B B Atalay ömrünü Türk dilinin tetkiki ile geçirmiş, turkçenılıe atık ve yaman tUrkçeel bir bilgindir Edebi dibn canlı ve tükenmez kaynağı olan lıalk dilini İyi büdıgl gibi öteki Turk lehçelerinden de bilgisi vardır Onun için, Atalay, biri batı Ötekisi dn£u turkçeslnin önceleri olan fuzuli ile Nevamın bazı ç^gd Lrıjuı olduğu gibi «Türk lâfzile yazı yazmak asla «düsvar değildir Bundan doluyıdır ki, o, bu terccmcsiıu de akkın (selis) vc SAito btr türkçe ile yapmıştır; gerçekten Kastuırı'nin eseri gibi yüce bir eseri bugün Mide vc kolay anlaşılır bir türkçe ile terceme edebilmek büyük bir hünerdr Demek
mc uzdeyim, tanık, tamklamaı: vej baskalan gibi bkrtakyn yem ve eskıı sözler kullanılmıştır Mi, bu sözleri T D K unca kabul cdibnı» ve balları yukarıda anılan «Kılavuz» a da aunmıj ıc de yazık ki bunların' çoklukı resmi lisana da alınr 11 nn vc muharrirlerce dc kabul edılnıe11115 yanı tulmamujtır
Itenır Akademi mahiyetinde ılan
muhakemesine] rnahkerres nde ın   m Mh kemede
iUraf etnılj ıl oldurduğunu ede mûdahd »ıİlaınakta olan] fin karısı Nacianlatırken teesılmıs, adliye ilmiş vc Faıvcr udavab yapda
rin dinlnülmesi
ıkılrıiftUr
a satılacak
Akdenizin kapıları
(B«| taran 1 İnci sahlfedaT alındıktan boora ila un beş gus Cccmu? oluyor Henüz taarruzdan eser olmaunğı gibi lulyanın resmi basrouiıarrirt bu tav arruzun peri kaldığını haber veriyor ve Ingiltcreye başka nokta 1 ardan hücum edileceğim söylüyor
İngilizler bu habere iııanmıyorlar Halkın uyanık, bulun masını isliyorlar Haklan var Fakat  herçey, basda  mevsim
ve İngiliz hazırlığı, Britanya *¦ dalarına bir taarruzun uzakla^* mış hattâ gözden kaybolmuş olduğuna işaret etmektedir O halde Ingiltcreye nereden hücum edecekler?
Evvelâ ııunu söyliyelİm ki îngilbereye Britanya adalarına yapılacak bir istilâdan elana müessir, hattâ pek fazla, müessir bir darbe mevcud dfiiliır Bu darbeler muvaffak olsa bile
İngiliz adaları işgal  Vmeyi  yapılacak ûj nedir? Herkesin akhna CebelÜttank :c Süveyş geliyor İspanya hudvllanna dayanan Alman ordu'an Cebelüttarıka inecek, yahud İspanyollara top, tayyare verecek ve Cebelüttarık zaptedilecek
Tunus hududunda, Fransa harbden çeküınce serbest kalan kuvvetlerini Mısır hududuna çeken İtalya buradan yürüyecek, Süveyş, kanalını zaptedecek
Pek kolay gibi görünen bu iki hareket son derece güc,tür ve asla zahrtıetioe degnıiyecektir Ona mukabil hadsiz hcsabRzz rizikoları vardır
Evvelâ Cebelüttarık eğer bir kara hüııuniyle zaptedilebilecek olsaydı, buna Almanyanın yardım etmesi bile Lâzım değildi İspanya, kendi toprmgı addettiği bu küçücük kayayı çokları alırdı Fakat iş öyle dcğiklir* Bu kaya yalnız kara hücumiyle alınamaz Denize hâkim olan taraf, karadan gelecek her hücumu deFe muktedirdir İngiltere Fransu donanmasının Tunus la İsken deriyede Martinikdeki kısımlarım bertaraf etmek için mühim kuvvetler ayırdığı zamaa Ak denizde gene hâki indi Bugünkü hâkimiyeti münakaşa golürme*
Diğer taraftan İngiltere i!e harbe giren İspanya pek fena günler cörebihr Çürdui her tarafı denizdir Karaya ancak Fransadan bağüdır Fransanm ise ıktisaden nc halde olduğu meydandadır İspanya harbe girince dört tarafı kUıdb bir mahpus vaziyetine düşecektir
Süveyşe Libyadan (eaki Trabuibtan) hücum i;in 750 kilometreük bir çölü asmak lâzımdır Vakıa İtalyanlar bu hududa kadar yol yaptılar Fukat bu yol kendi hududlannda bitiyor Ondan sonra çölü hangi vasıta ile geçecekler? Ve kaç günde, kaç ayda? Henüz harbe girmemiş olan Mısırlılar elleri böğründe bekleyecekler mi?
Basda da söylediğimiz gibi fevkalâde büyük fedakârlıklara malolarak indirilecek bu darbe fam muhal muvaffak obsa bile harb bitmez: çünkü İngilizler gene adalara ve Okyanuslara hâkim kalacaklardır
Hehçıt   8 A FA
lan cdeb bor», laca*
mu vo mülcaimi bu e  ¦ i ¦:m dolayı daha bir kez candan kutlar ve öteki clldleri '^hırsızlıkla bekleriz Abdullah Taymıs (Ankara)
ıırlaıımıs olan stoklardan bir kı^mı yuklcUlccekttr Birlik ıkiueı paıU için şimdiye kuelar 1200 ton tıfük toplamıştır
Eminönü cinayeti katili levkıt olundu
Evvelki gun Eımnmıundc bir cinayet oldugu'iu, Uıkukuyundc obuan rençper Tıîkoprulü Kişimin, arkada p Mahmudu, bir kadın ınc"cle*nden bıçakb tmtlıimdjn yaralıyarsk 01dlnHtUruı dan yanuıtlık Katıl Khım dua adliyeye verıhvı„ Sulianahmed uçuncu sulh cau nıahkeınesında sorgusu yapıknıalır Kâzım, Mahmud ile katga ettikle;m kendisini palısın vakalsdıını Mahmudun da ayrılan,, gılltftıu «eylamır
— O vakıl yaralı ılcgıldi Sonradan başka bıru vurmuş olacak' diyerek inkar otmjlıı
Hakim Münıb Kazımın tevkifine kaiar verıntslıı'
Maktul Mahmudun coaedini muaye ne eden Adliye duktoru Saüb Haaim yarayı upbelı gördüğünden moıga kaldırılmasına leııum gUstermif cese iti»» 1 yısılıaıııt
7 AĞUSTOS 1940
Çarşamba
Üçüncü YılNo 815
GÜNLÜK SİYASÎ HALK GAZETESİ
IdareYeri
NfmıOHmaflJye, No 84 İstanbul Telgraf: TENİ SABAH Manimi
TF3JEFON: 207 9^
Her Yerde 5 Kuruş
Milletler Cemiyeti
MlMefJ?r Cemiyeti yıkıMı Şimdi bofrln UmituVr Milletler Cemiyetinin kıınırmasınn saik oran dünya telâki isinin ve prensiplerin »rkrar zafer kazarını »kırına laağb IfAhniştır
Yazan: »ûseyîn Cahid YALÇIN
İtalyanlar   Amerikanın Somaliyi iş    benzin gale başladı Ambargosu
İngiliz tayyareleri çim Alınan bu karar üzerine
Reisicumhur Ankarada
diye kadar Almanya üzerine  37000 bomba atmışlar
Londra 6 (aa) — Hava nezaretinin istihbarat servini pozar aksonu Sterkradu'da bir sun'ı benzin lasTijc labrikaş üzerine yardan bi*kır hit kında sı molama U vertnektedir:
Gece yanandan rtıiurtcri sobalıma kadnr İngiliz bombardıman tayyareleri fabrikanın uıerınde uçmuş ve yüksek infilak ve ısUal kabiliyetli 14 ton bomba atmışlardır Yansın bombalan depolardan sızan petrole ateş vermiştir
İlk hücumdan yarım »at sonra tay yoreciler yangının cenislediğini görmUs ve bomba atmağa devam etmişlerdir
(Sonu 3 Gneü sayfada)
Japonyanın çok mUşkül mevkide kaldığı bildiriliyor _
Tchoııkin; 6 (aa) — Amerika tarafından tayyöre benzinine vedemi re konan amborRO Jıponyayı ciddi surette tosir eunis olacaktır Hali hatırda Jıponyjti' en asagı İki senelık tayyare bemini bulunduğu ve; Japonya üçüncü bir develete karşı harbe hazır bulunmak İstiyorsa bu, miktann kafi gelmiyecegi tahmin el dilmekledir
Japonya ile Amerika arasında bir harb ihtimaline Inamunomaktadırj Fakat Çiııltlerin zannettiklerine göre Amerika Japonyaya karjı İktisadi tazyiki foslalaabrabilir Çin Japon haı lı uzadıkça Amerikariın haltı ha(Scnu 3 Üncü sayfada)
Millî tersanemiz nerede kurulmalı?
yiinin doktorasını vermek demektir
Yazan : HİKMET İLGAZ
Bir kaç gün evvel l&tanbul gazetecilerine beyanatta bu liman muhterem Münakale Vekilimiz ticaret filomuzun ıslâhı için alınan tedbirler meyanında bir de Pendikte tersane yapılacağından bahis    buyurdular
Gemi yapmak bir memleket sanayiinin doktorasını vermek demektir Çünkü bir gemide etekniği
vardır Hklro ve Termo dinamik vardır Elektro mağnatik vardır Kimyayı madenî vardır Ahsabiye, züccaciye mevcuttur Velhasıl fennin bütün harikaları, imkânları, riyaziyenin ince ve muğlak
yüz elli metre boyundaki nesnenin içinde toplanır
Avrupalılar "Gemi yapan mil(8onu 2 inci sayfada)
Milletler Cemiyeti başkatibinin intifasını verdiğine dair gazetelerde bir telgraf gÖrülmescydi bu cemiyetin hâlâ yaşadığını akla getirmek kabil olmıyacaktı FiUıakika, Avrupa memleketlerinden çoğu haksız bir tecavüz ve istilâ altında bulunurken, Avruparun büyük devletleri harb içinde birbirlerini boğazlamağa çaüşırken milletler arasında sulh ve sükûnu, hak ve kanunu müdafaa edecek bir cemiyetin vücudundan bahsetmek acı bir istihza teşkil eyler
Dünyada bir Milletler Cemiyeti vücuda getirmek   fikri, az
çok muhtelif    şekillerle,   uzun ____
müddettenberi beşeriyetin zih t I    I a İli
nmi işgai etmiş ve harbe niha üemı yapmak bir memleket sana
yet vermek ümidi ancak böyle bir teşkilât etrafında toplanmıştı
Cihan Harbine gelînciye kadar, beynelmilel münasebetlerde sulhu temin için epeyce teşebbüsler vııkua gelmişse de hiç birinden ameli bir netice alınmamıştı Umumi Harb başlayınca, demokrasi devletlerinin en birinci meşguliyetleri arasına istikbal için devamlı bir sulh imkânını bulmak çarelerini ara* mak da girdi Amerİkada, Avrupada bir Milletler Cemiyeti teşkili için müsveddeler hazır 
Isıtmağa başladı İdealizm ham   lektrik vardır Makine keleri ile hodgâm millî menfaat " ler arasmda   bir mücadele baş I lamış oldu     Nihayet, galiblerjj arasmda az çok uzlaşmalar ne11 tieesindc bir Milletler Cemiyeti misakı vücud buldu Bu   işler I     1 G tf* de büyük bir rol oynamış olan |        *      ^™' Lloyde  George, kendisini    bir peygamber zanneden YVilson ile kendisini bu diktatör güren Clemenseau arasmda çaresiz kaldığını ve onun için böyle kusurlu bir misak kabul olunduğunu ¦öyliyerek   kendi mesuliyetini hafifletmeğe  çabşmışlır
Milletler Cemiyeti, milletler içindeki İşlerde ve milletlerin birbirleriyle olan münasebetlerinde demokrasi prensiplerinin hakimiyeti temeline istınad tden bir müessese idi ve bundan başka bir şey olamazdı Yirminci asrın başlangıcında ve Cihan Harbini tnkib eden ilk devrede demokrasi büyük bir hızla ilerliyor ve dairesini genişletiyor denilebilirdi Milletler Cemiyeti, dünyayı kaplayan bu demokrasi cereyanının maddi timsah halinde Cenevrede hâkimiyetini ilân ediyordu
Fakat bazı memleketlerde demokrasi aleyhinde başlıyan ak¦ülâmel kuvvet buldukça Milletler  Cemiyetinin   de   temelleri »arsumağa   başladı   Çünkü onun esas prensipleri red ve inkâr ediliyordu Bir Milletler Cemiyeti mevcud  olabilmek  İçin milletler ve devletler   arasında müsavat esasının kabul edilmesi 1 âz un di Kendisini pek büyük ve kuvvetli addeden bir devletin I küçücük bir devlet üe müsavat ; dairesini bir sulh masasının ba; nında oturup  müşterek  karar1 İttihaz edebilmesi için  milletler, arasmda kuvvetten  başka bir( hak bulunduğuna iman etmiş ol ( mak lâzım gelirdi
Halbuki İnsanlar,   milletler ve devletler arasında müsavata
Millî Şef Hükûmeî merkezinde hararetle istikbal edildi
Ankara, 6 (aa_) — Reisicumhur tsmet İnönü refakatlerinde Başvekil Dr Refik Saydam olduğu halde bugün saat 1030 da hususi trenle Ankaraya gelmiş ve garda başda B M Meclisi reisi Abdülhalik Renda olmak üzere Genelkurmay başkam mareşal Fevzi Çakmak, Vekiller, C H Partisi genel sekreteri Fikri Tüzer ve Parti İdare heyeti erkânı, mebuslar, genelkurmay vc Millî Müdafaa Vekâleti erkânı ile diğer vekâletler müsteşar ve müdürü umumileri, Ankara vali ve belediye reisi, merkez kumandanı, emniyet müdürü tarafından karşılanmıştır
Garın iç ve dışında toplanmış bulunan bir halk kütlesi Milli   Şefi   alkışlamışlardır
DbJüIİJ) ve Maarif Vekillerinin
J
Polonya ordusu
Ingilterede nasıl çalışacak?
Parti Meclis Grupu bu sabah toplanacak
Türk  Alman ticaret anlaşması da  bugünkü meclis Jöndüler içtimaında görüşülecek
Vekiller Ankaraya
Ankara, 6 (Hususi) — V ur saat 11 de Parti Meclis grubu ^ toplanacaktır Meclis Öğleden sonra içtima edecektir Türki 1 ye  Almanya ticaret muahede1 si encümenlerden geçmiş, yarın!
ki ruznameye alınmıştır Yarınki toplantıda meclisin 23 ağustos pazartesi veya 25 ağustos çarşambaya kadar tatil yapması muhtemeldir
Maarif anketimiz    1
Liseler neden iyi randıman vermiyor?
Suad Derviş diyor ki;
"Kanaatimce,   bugünkü   maarifimizi oluş halinde ve bir kemmiyet devresinde kabul etmek lâzımdır,,
Kadın Edib ve  muharrirlerimizden Suad Deniş:
— Dava mühim, dedi Fakat bilmem sizi memnun edecek şeyler   soyliyebilecek   miyim?
Güldüm:
— Bizim için sadece "söylemeniz,, kâfi Çünkü matlüb olan maarifimiz hakkındaki fikir ve kanaatinizi "olduğu gibi,, almak Ur
Dudaklarımda çizilen tebes süme ayni neviden bir tebessüm le mukabele eden bayan Suad Derviş:
— O halde yazınız Dedi ve ilâve etti:
— Bir ve iki numaralı suallerinize cevab:
Kanaatimce bugünkü maarifimizi oluş halinde ve bir kemmiyet devresinde kabul etmek
(Sonu 2 İtti aayfada)
Londra 6 a«) — SaUbiyetlar tnahfilelerin öğrendiğine g6re dûn Polonya kuvvetlerinin İngiliz kuvvet lerile teşriki mesaisi esaslarını tes kavaidi nihayet bu bn "b'Nr sıvett anhym» hnra cd Um i 5 Ur,
Anlatmayı ingiltere adına E Chur; chill ve Lord Halifax Polonya adına da Polonya bajvekJlt, ordu bajku mandanı ve hariciye nazırı ımra etmişlerdir
logıllcıe bûkümeU, Polonya kuvvetlerinin masraflarını temin İçini ieab eden tahsilatı verecektir Polonya tayyarecileri İngillereye gelen Polonya subay ve pilotları arasından alınacaktır Bunlar İngiliz tayyarecileri hakkında la İbik edilen mu a melcye Ulı olacaklar, teçhizatları İngiliz hava kuvvetleri tarafından verilecek ve talimleri de bu kuvvetler tarafından temin edilecektir, ünt formaları İngiliz üniformalının ayni olacak, yalnız Polonya işaretini hamil bulunacaktır
Polonya kara ordusu askerleri Ingilterede ve orta dokudaki kıtaat arasındon alıoacak, İngiltere krallığı dahilinde İkamet eden Polonya vatan d''n'i İle diğer memleketlerden [Clecek gönüllüler a rafından alınacaktır Bu askerler müstakil ve hakimiyet hukukunu haiz Polonya cumhuriyetinin ordusunu teşkil edecek ve Polonya kumandanının vc müttefik orduları başkumandanı EifaUle de İngiliz basku inanda ringinin emrinde hareket eden tek teaekkul olacak Ur
Kara ve hava ordusunun subay \e erleri Polonya cumhuriyetine sadakat yemini edeceklerdi!
Bursalıların büyük bir derdleri
Bir mûddeltenbcri sihrimizde bulunan Maarif Dahiliye, Maliye, Narla Vekilleri dıin akşamki ekspresi* Ankaraya dönmüşlerdir Vekilleri istasyonda vekâlete merbut müesseseler erkanı ugurhımiîlardır
Dahiliye Vekilinin dünkü tetkikleri
Bir muddeltenberi şehrimizde bulunan Dahiliye' Vekili Faik Oıtrak dün sabah İstanbul vilâyet makamına gelerek bir müddet meşgul olovj ve müteakiben Üsküdar cthelire giderek ban tetkiklerde bulunmuş va bu aroda C:kud»r kaymakamı Üt *e görütere!; imar i«leri hakkında izahat atmıktır
Japonya Hindiçini
Bursa fırıncıları halkın zararına aralarında bir şirket yapmışlar !fje (JenİZ ÜSSÜ VÜ
cuda getirmek
Bursada bulunan karüerimiz
den t Ye*r imzasiyle aşağıdaki meklnbu aldık Bursada mcveud ekmek derdine temas ealen kariimiz diyor İd:
"Bursa fırıncıları bundan bir müddet evvel aralarında bir şirket yapmışlardı Bu şirketin ilk icraatı o zamana kadar ekmek çıkaran mahalle fırınlanna ayda 30  50 Ura vererek bunların elemek çıkarmasına mâni olmak olmuştur
Şirkete dahil bulunan mahal' le firmalarına ekmek basma 40 j para kâr vererek bu fırıncılara,
ekmek sattırmakla idiler Fakat sonraları verilen bu kârı 20 paraya indirdiler vc nihayet 10 temmuzda mahalle fırınlarına belediye narhı olan 11 kuruşa ekmek vereceklerini, hattâ para m, da ı1 ' alacaklarım Dildirler
Bu vaziyette   bir çok mahal
istiyor
le fırınları vaz geçtiler ekmek satmak bu
mek satişulaan ınanuı umu «aı kaldırılmıştı Diğer taraftan bu   
fırıncılar, hılkn   esnni ve ame   
leye veresh e  ekme  nek
i Sonu 3 tlntU sayfada)
 »,»wa
SABAHTAN SABAHA:
50 Amerikan torpidosunun ingiltereye satılması
VasJngU tejaı¦ B S hlna'n Ir
6 aa) — Hı
Trakyanın yolları
Yalnız demiryolları değil, kara yollarımız da artarak iki mislini geçti
Nevyork 6 ıaa) — Tas ajansı bildiriyor:
Cnited Press ajansının bil d irdiğine göre, Japonya hükümeti Fransız hükümetinden Hindicimde deniz üiıleri vücuda getirmek hakkım ta^?b et mistir
Ayrıca Hindicimden yapılan ihracatın vâsi mikyasta çoğaltılmam ve bilhassa demir, maden kömürü ve kalayın fazla ihraç edilmesi hakkında bir itilâf akdini de istemiştir
Japon harb gemileri Formossede cenubî Çine doğru hareket edeceklerdir
Milli Mücadele senelerinde
İki motörbotumuz koca bir düşman vapurunu nasıl zabtetmişti?
Yazan: A Cemaleddin Saraçoğlu hub^o^yaZ^JI Bugün 3 üncü sahifemizde okuyunuz
(6snu I ttlKO aakfee»    V
Trckyada demir vc kara yolkmyle   birbirine   ballanan mevkileri gösterir hanla
ofıa Vekilinin düı gasel dıgm: göstermektedir, lı^lanbultemizde çıkan beyanatı dan Edirntye tren yolundan ümetın Trakyadfki )¦¦ başka asfalt bir yol yapılmıştı  arma ne ûerecc ehemmiyet Bu da kâfi görülmemiş Kırklartniş olduğunu ve bu yolların eli üzerinden üçüncü bir yol yalpadaki küçük toprağırızı pılmukta bulunmuştur, ıl bü" örümcek ağı cibj aarj (Sonu 2 bici ceyfa^a)
Müstakbel Fransamn yeni bayrağı
Londra, 6 (aa) — General de Gaulle, kıtnaU için Uç renkli Fransız bayrağını kabul ettiği gibi Jan Darkın beş asır evvel Fransnmn istiklâli için mücadele ederken kullandığı bayrak ta bulunan Loren kırmızı lıaç işaretini de intihab etmiştir
Hür Fransız bahriyesi ve hava kuvvetleri kumandanı Vis amiral Muselier emri altında bulunan bütün gemilere, pupada üç renkli bayrağı ve baş tarafta da kırmızı haçlı bayra51 çekmelerini emretmiştir Bir Fransız gemisinin mürettebat* hem Fransız, hem de diğer bir devletin mürettebatından müteşekkil bulunduğu zaman, bu devletin bayrağı üç renkli hay rağın yanına   çekilecektir
Fransız tayyareleri de üç, (Sonu 3 üncll sayfada)
53
Bmİ¦ : 8
Maarif anketimiz
ıvıırıvıırımı^ ¦¦¦¦¦¦t  1  ııvı
Liseler neden iyi randıman vermiyor?
 1   (Baa tarafı 1 İmli un/fada)
lâzımdır Kemalist inkılâbı saltanatı devirmiş, cüodıurlyeti icıııı;, derebeyliğe karsı mücadele etmiştir, inkılâbın, müstahsil kuvvcUcrin ınkisafiyle a1 âka d ar re maddi olan bu tarafını tam tahakkuk elmis farzetsek bile, fıkır ve şuurlarda ayni inkılâbın kökleşmesi işini, birinciye bağlı, fakat daha sonra gelen ve daha fazla zamana ihtiyacı olan htr iş olarak kabul etmeğe ilim ve felsefe bizi mecbur etmektedir Halbuki, bine ka lırsa, maddi taraf gayesine ulaamıs olmaktan henüz uzaktır, ve bu itibarla inkişaf halindedir Onun uuı eski ile ilişiğini kesen maarifimizin en uy»un yeni pekli bulabilmesi pek güçtür Bundan dolayıdır ki maarifimiz asrımızın müterakki sistem ve zılmıyetleriyle muvazi gideroemekte ve ilerleyişinde sürat giıMeıvmenıcktedır Cemiyetimizin sosyal bütünlüğü içinde bu hali tabı! ve zaruri, fakat geçici bir devre olarak kabul etmek icab eder Amma ne de olsa, şira diki ı ¦ ¦  n ı m n : i ti cakrye nazaran dahi iyi ve daha müterakkî olduğunu da kabule zaruret vardır
— Inıtthanlardan matlûb neticenin obnamamasındaki sebebix nelerdir?
— Bu meseleyi ne yalnız sistem, ne yalnız öğretmen, ne yalınz i^lebe Bioactesi olarak ele almak uVru cleğildir Bugün cemiyetinlucm getirdiği sosyal istihaleye yakından bağlı bir kml unluk teinde tedkik edibneUdır
— Sizce umumi hor ıslâhata ihtiyaç var roHhr' Varsa, bu naul yapıuııahdır*
— Bu ıslâhat lokılâbımunn umdelerine ve müstakbel Türk ccmıyetmm ınktşafırra uygun, daha fazla halfcçüaşmak ve garbkktşnuck ısükanıetude olmalıdır
— Bindi* şimdiye kadar tatbik edilmiş obua maarif siatemlerinde r*ıgün için ahnacak iyi örnekler bulunabilir, mi?
— Hayır Mıutrifuruzı tekrar geriletmekte hiç bir menfaatimiz yoktur
Bayan Suad Derviş 6 ve 7 numarub aualler it erinde biraz d ur akladı vc Jüşiındü :
— Müsaade ederseniz bu iki sualinizi ccvabsız bırakacağım
— Ecnebi dil vc gramer meselelerini mi?
— Evet
— Niçin?
— Bu suallere cevnb vermek benîm mesleki salâhiyetim dışındadır Bunlara pedagoglar ve muallimler ocvab Vurmebdırler
— Lstılalüar meşelisi ?
—Istılahlar meselesine gelince: Beynelmilel teUUhlann olduğu gîhı kabul cdibnesı taraftanyun Bu gaıMılaşnıa zaruretinin önümüze sürdüğü bir ihtiyaçtır
— Muhtelit tedrisata taraftar miranız? Bunun pedagoji ve talebenin çalışma Itabuıyeü ürerinde tesirleri var mıdır ?
— Pedagog dçsıhnı Bu nevi tedrisatın talebenin çalışma
c
Yeni Sabah
r *"'    l ¦¦¦   t t— — AUOM BCUtU
TUrklye Ecnebi
1400 Kra 2700 Kra,
ı:*'!1uıjr ikxk\tı"'i nirbetto inkılâbımıza vc ccuuyctuaızc uygun olacaktır
(Oo  8u)       Yar
n
SENELİK
¦ AVLIK
¦ AYLIK 1   AYLIK
İM 400 1(0
HM •00
BOO
7 »uualoa 1B40 ÇAFTJAMUA
?Reccb f3&9 Rumi Temmuz  1j5*
Cun 2ZO Ay: t 1*U — Hııır 94
aSncf Ofllo 1 Hindi 
943 500 653 Ecanl
İDİ 13 20 t713 VasaU
»kMiıı Yatsı İmsak 
ız oe 140 İM £*aal
2619 MOfl 4ta Vaaalİ
sı üzerine müıssir olup olma dağı hakkmda tcdkikatna yoktur; onun için bu hususda bir şey söyhycraezo Fakat, ayni sosyal vazifeleri kendi aralarında bölüşen kız ve erkeğin bir arada terbiye gören el erinde mahzur değil, hattâ fayda bulu ruın
— Bu davanın umumi hatları üzerinde vardığınız netice7
— Netice:     Türk maarifini üıkısaf halinde kabul ediyorum, j fikirlerini okuyecaks Ve bu inkişaf lıalkcılnşmak is
OrdinaryOs Proîtsör
Mustafa Şekib Tuncun
iniz J
Amerika  istanbul l vapur saferleri başlıyor
Anvrikı İr Pür  l/mir  Ulmbul Vapur birler |apa»a» uslanma»
tır Bir Yunan kumpanyası her 15 günde bir Nevyork 1le brtanbul »rainüa karşılıklı vapur udlmfiııa Uıaantd etmujur
İlk vıpur hu ayın 18 inde Amerikan"m Pire, Ivııır ve Utanbula «clcr«llr Ayın 20 *mde dc Ulonbuldnn hareket edecek bu vıpur İzmir Pireye usnynrak Nvyoıka jidecekur
Amerika ile bu car etle deniz naki uı açılma» ,ı,,ı vc ithalat PUTi'ılı ımi'da mcmırı niyetle kar»dannıısUr Bu sehehte Amcıîkaya yeniden demir, mamul sanoyı maddeleri veaonc sapmt» eddecekbr
Dün gece Hasekide 7 ev yandı
Millî tersanemiz nerede kurulmalı?
(Ba) tarafı 1 İnci tayfada! let her şeyi yapar,, derler ki bu pek yerinde bir sdvtür Bu sebeble yurdumuzda gemi yapacak kıtbUıyeUe bir Uraauae&in kurubnası hepimiz tarafından iftihar ve sevinçle karşılanacak,
¦'   "'      r 11 ¦:1' ¦ ıı 11 ¦ ¦  h , y i [   dUBİaT
edecek mutlu bir hâdisedir
Takın tarih un izi gör, önüne getıreliniBu ckstgiıniz yüzünden ne zararlara duçar oldulc İtalyarılanı Duruna krovazörünü ısmarladık, tam gemi teslim olunacağı taribde Trablusgarba hücum ettiler, vermediler
ingiltere ve Fransaya peşin milyonlarca san Lira vererek Faldı Sultan Osman, Reşadiye
ı* «"!¦¦  bÜ*  ÇOk   tMip;       , ı[n
eoLhu sıpana ettik Cihan Harbî i çıktı, bunları da alamadık 
Bu: kaç sene evvel Alman hıra denizaltı gemisi ısmarladık, kanıl iarbıyemizul şayanı hürmet hüsnü tedbiri ile ta11: b"i 11 inşa ohınanlan kolayca ıliik Almanyada yapılanlın aslan ağzından yem alır gibi güçlükle ve kısmen kuıtardık Nam ve hesabımıza yapılın bn çok ticaret vapurları H ııııburgda bu harbin sulhuna ınüzaren hâlâ beldczncktcdJr Belki de dün gece bir bava hücumunda bir ikisi batzuıştıı İşte bu talihsizukler yüzünden giriftar okluğumuz zararlar bir araya Loplansa bize Brenıcn ':!¦!!¦] ;ı daha kudreth vc daha büyük bir tersane kurmağa kifayet ederdi
Her devlet eriştiği şevket ve ikbali ordusundan evvel aanayüBt medyundur
Avrupa tarihlerinin ole^'bi mizdckı propagandalanna alda31! bazı safdiller Osmanlı imparatorluğunun kudretli zamanını kol kuvvetinin fikü kuvvetine tefavvuk etmesine atfederler Güya sonraları vuku bulan ihtirsiarla inkişaf eden sanata bur türlü intibak edilememesi inhitatın sebebi olarak gösterilir Halbuki hakikit bunun tamamen aksinedir Kanunu zamanında latan bu la gelen Büsbekin sefaretnamesî vc 1730 da Moskova öarülfünunuııca tabettirilen Marsighnm oseri Türk sanat ve iktidar, içtimai nizamı, alıl âk vc ruhiyatı hakkında derin bir iftihula mütalea olunacak, hayret vc ibretle üzerinde durulacak vesikalar teşkil eder
Kanuni zamanında ünpara torluğun dünyaya hükmetmesinin sebebi san'at ve kUItür cihetiyle dünya dcvtleUerine tefevvukunun tabu bir neticesidir Bu tanlul • imparatorluğun harb ve bazer ihtiyacmı temin eden her şey müli hududlaı ııı içinde yapdırdı Bugün Ameri korun yaptığı gibi imparatorluk tarihinde bu* kaç defa mamul harb malzemesinin, barut ve topun yabancı devletlere satıunamaaı hakkında kanunlar nesredümiştir Yalnız bu hükümdar zamanında başlı başına bir inşa ve imal   kudretini baız olan
on bü~ teraame on Hti tophane ve on dört baruthane bulundu ğunu düşünmek Imfidir
DördüaKü Murad zamanında Türk onlusniı donanma ile birlikte on sekiz bin kırk beş aded top mevcud olduğu kaydeo sabittir Bugün Almanya ve İngilteredeki top m evcim onun bu miktara baliğ olub olmıyacağı aübheladü*
Imparatorhığun son devirle rinde nedense bir harcıraucı ve hazar yey»d grub türedi Fabrika ve teraaneieruraın uapüaruu kabUadüer Her şeyi Avrupa p ayarlarından almağa re bu vesile ile balayı seyahat bn yapmağa, tırzauuardan ızzaz vc ıkgönneğn abşlılar   Maki
nelerimiz, maden izabehanelerimiz çlüûdu Beş ekmek, beş peynir zamanı üç ini İyon altına malalan ve dünyanın en iyi makine vo tezgâhlarıyla teçhiz edümiş olan ve çırb!arı bir kere dönnTaeden çürüyea 11  k,y ıi;meiuı yürek sızlamadan gezmeğe imkân yoktur Bu tersane yetmiş aene evvel ma kitlesi, kazam, her şeyi Türk işçisinin ruehareti mahsul1 olan Zuhaf isimli demir bir gemi yapmıştır kî bu geminin teknesi hâlen dahi berhayatür ul Tophanesi om yaptığı yedi buçukluk sabra toplarından %ıri askeri müzededir   Dır    Türk
   ¦¦''! k'ırııırjı jaaaaaaazj taşıyan
bu topu tedkik ederken göğsümüz kabarıyor
Fakat bugün artık topunu Un jııyulın barutunu Frunsa din gezaimni IııgilUrcdcn, tay yaresini Anaerikadan tedark e den milletler hayat haklsruu müşkülâtla müdafaa edecek vasjyebe d^ramüşlcrdır Bu meseı m rıııııhuı iye! hiıkûmcti tarafından hıkkıyle takdir olunması yurdumuzun : ıleşmesini her şeye tek ad bun ettirmiştir Tersane fikri de bu sanayi progranımm enerjik ve takdise şayan bir bamlesidir
Yalnız tersaneyi nerede kurmalıdır? Suali pek mühim btr mesele teşkil eder
Bir tersane mümkün oldukça bir körfezin vc binaenaleyh mahfuz bir limanın içinde kurulur :!;,ııl ı „ uıkırazuıdan sonra zamanımıza kadar takribi bir tarih sirasiyle aşağıda arz olunan marmllerde tersane kuru bn ustur:
tznıu, Sinob Karamürsel, Gelibolu, istanbul, Gemlik, izmit, Trabzon, Azak Midilli, Süveyş, Pereveze, Cırha, Basra, Tobruk, Tunus, HUUeyde Koninle Forsan, Gölcük
Bunların bîr kısmı gemilerin yalnız tanûr ve tclvinlerıyle meş otur bu* kısmı da mükemmel harb ve ticaret gemileri inşa ederdi Bütün bu tersanelerin kurulduğu yerleri tedkik ederhcV hepsinin havaya ve denize karşı masun koy hu uı içuıde bu lunduûunu görürüz
(Sonu yarına) i 11    İLGAZ
Afyon ihracatı artıyor
Sun znnjıuluda bıllıasaa Altınınyayı ıırtıın o (yon ihmCab lebeblle ı'jy ı arhnnlır Son »amanlırda mu'MImldcn S İmi ürerinden mubayam jpılu hu^ıuıIrmjUr Yunınıatana  SMıl^n  Mıaırlar
Dujcr tarntdm balkan tor ılc olan bearelımu de tfunden filine artmaktadtı 'ı'ii 1 yeıuılen Î500 ton
mmr falıbnejlır Du pnrlının kılımı 6 kuru» 28 aanlan fiita iyi bir tıyut ürerinden nuınmek uarnıujtur IhTKat
Dun bundan İtagka Rumnnyıya 100 000 kilo suıam, Yunanİrtsnn 2ÖJ0 Icik tMlu kolyof bslıfrı Bulınrtstauo 10 buı kuiûr lırdUk zeytin Üırac cdllmtsbr
M, ir, 1 m 1 30000   çuval   kcî*n tohumu tcilırn cdaiın?tctecnr Bu behle Ûyıttordfl   hafif   bir tcnenul
att*
Yerebatanda istimlâk işleri
Ayıaofyndjki Vercbabın s»r;ıyınm iiıenodk bulunan lanaların ııUmlak
üüen U belediye bu dört Unesü tımara laınıj lir Diier kı btr znmand tak ve Ay; buyık ejde cdlleektır
¦ ıııılnıfiı ık uıeredır    Dun
Dün gor an baha kar»ı Haaduna Hobyor m 1 ir GUaPİ Setoecı »!: vntı r,; 1 ı( 1,, 11 nnm:ıtılı bos evinin mıılfa^ıınlın ymKin c'kmift, İm evla («raber Cemabn 10, ;ı*u kal Şevketin 12 ÇUkrılnün İC, orkn turıfdııki llelvjrı fihmnıı avkagınıla «L, unam Hueylnm Zi Icmatlht Zl numırüb evleri tamnmen bıkkıl Şükrünün evi de UbVH yandıktan »nra UUıjm taralından auıduıulmlj,nir
Ynngın gere 380 da cıkmıs, ynnpn kuUsı bırnlıadan eûrultnui ittulye «elıncıyr kadar, rvkruı ok vr olıaflb almasından enry Inlyüınuatur
Yansının oc »uretle çıktımı tahkik oUiunelrtedır
Tren bir kamyona çarparak parçaladı
Evvelki fidn saat 17 ye dngnı ÇYkmree İle iHparbıkuIc ırasında 33 «"'UsutSÜZ p9V alanlar hakCU kilometrede iki  kısmin yjıralın     lartfldan ÎPrana»   «llllrtiK 1 neticelenen bir hau olnıuşbırj Hâdlae sudur:
EdırncJen Sirkeciye fiefcn muraandu: I* parlak ıılrden Çrknif^eyr dcfru cefırken bir grçidden önUne İm t '(¦ ot yfdtlil bir knmyon çılcın»ihr Meufe cok kUN olduğu için treni durdurmak raOmkun olnıodı1:1:1 in iuı ,uı|, kamyonun on kısmına aıdoVUe :;„ hnaıra utfnbnaabr
Kamyonu kullanan jofor Fey7( basından biraz eblflumiyellioe muavini  1 : ,ıı„ dc hafif aurellr yaralanmıslardır Ynralırar lıtnnbula getui İm işlerdir Hj»Uıhıııeye yatırılmışlardır
Dön, müddeiumumi m d a vinter İnden Turgud, hadue matıolliııc gıderok kepi yapmış Ur
Bir kadın kapatıldığı odada yanacak öldü
O ¦Iıtlı Mumhune caddesinde 11 numaralı dnitkân Uzarifutukl adada bir Rençle h aabar attıran ve bir balta evvel tımarhıncılen çıkan Inebolulu Nuı iyeyi berıbeı yoaıdrgj genç Od:q,ı Mlıdlıyrrek glbnuj Nurlytnın hor nanbui dökdlen ga*ı lutugturmamihIiii yangın çıkmıştır Nuriyı* alevler ırıadc halmıs, feryada faaalanui rUrıfdan yehaenleı kapıya kırarak, monteli' yuluımdun yaomej Qİdu4^u halde odıd:ın çıkarmışlardır
Nuriye, kaldudiEi 11 baaUıhaıeainde ohnilf cva«dı muayene eden adliye doktoru Salih 1 um muaycn,  IlıkUn sonra defnine ruhıal vermljür
Tiftik işindeki ihtilâf
Kumanyaya ¦¦¦!,¦ Ikuıci parti blbk uvzıündakı ubvUnabk hnkk aıdakı Uranlar uVvım eunoktadır
Dırhk idare hyeU dan aabufa w at 13 buçuğa kadar devam eden tının bir tuplaııü rajanifl v« tevziat lısle
:iıin açılmasına    devam
MÜTEFERRİK
Keçi kılı ihtikarı
Keçi kıb fiyatlarında son zamanlarda tahrb oruıemdtın fiyatlar yOksehnistır Boeı spekülatörler piyasadan 1  • 1 fiyatla mühim mlklarda stok temin etmiş oMuklunndon şimdi fiyattan yukaeHvrek ihtikar yopmnfia (»nVntnıjlurdır
15 gün evvel 4850 den satılan malların Oyalları 59 60 kuruşa çıkmıştır Bu meuıımıt daha /ıyade hükümet ıi"  1  ı ¦ için mubayaa edildiiınden spekülatörlerin bu hırcketi iyi !¦ ir¦¦!ır]F,ı ımıl'i Alâkadar ıııakaııılar bu humikda lâzım gelen tedbirleri jlo'akl 11 dır
Ç Radyo Programı^
/••(I/I940 ÇARŞAMBA T 30 Program   ve memleket   saat oyarı
T35 Muzık Hafif orkestra eserleri (PU
B 00 Ajans haberleri
8 10 Ev kadını — Yemek listesi
020/850 Muıur Bando parçalan
m*
1220 Prognun ve memleket saat ayarı
1235 Müzik Paul heyeti
12M Ajans haberleri
1305 Muzık: rasıl heyeb prosranuıııu devanıt
13 20/1310 MUeUt: Radyo    onkı Miracı
1800 Program v» uıemteket   aaat
Bozuk yağ ve yumurta kullanan pastacılar
Şehirde bazı lokanta ve pMUcüonn m 1:r¦, 1  ¦ r ¦, 1 , kulu ya^ ve Inc zuk yurnurt ktıllıındıklan anla»ıtmıstrr fatınbul bekdıyeu k»m knynvtkandıkljrmı bn buauada bir bnûm göndererek bu gün v 1 ¦ »ılo bu surette lojutrol 1 I  ¦  u bilJırrmsür
Toplantı devam ettıt,  c, Uj iıvyı, ııi e azalan arasmda ıhUlâl gıkmıa ve münakaşalar gillUtçe
mi r ıi: I: beyetmden harılan İstifa rlanek ¦ ,,*! ¦]¦• Tevziat ljnd hukhın n1n • m kümelere İbracal pnyı verbnesınık untr den idaae beyeUııko t« azalır diğer «r
i'ı I  rr:,      iiıfc ıI!¦: r ¦ ,¦     IııuhüUlll
olraualırdn
Dıger laiaraau kendilerine tlfttk İhracatı İçin uıutsuc olardr pay verilen Kasım Hayri ve Kara Alımc1 bu haklaıindin bragat ettiklerini balık idare lıeyctme b)ldiımılerdir
7   AgaTatoı ır:fj'
SABAHTAN SABAHA
ADLİYEDE
Nakzedilen bir ihtikâr davası kararı
Car» Mehleryan ve Prodmmoi YoaifJdi* adında no demir Luıo fazla üyaUa demir Mlarak ılıuttr yapUldcrı idibade osbye urkuann e^aa mahkemeline vaibavlır, luvkufe» muhakemeleri yapıldıktın soaa*a ıkıtor m:m; sıiftvın 1 yıu lira p'ira cezanna nuahkûm edümi^brıb
Temyfcl mahkımcsi bu kararı nak«tmijtir Garo Mehleryan ve Pkkİromo*  Vı lıdlaıı nıulıarmrln,!9 oVâast'isna yeniden ajm malıkemolr başlanacaktır
Kira ihtikârı yapanların muhakemesin* başlandı
Mahntudpjj»,ıda trfıuuy? hanı tluıılıainden Hayim Kaneb knaeıUınnuı ıkîıyeU u;erun*, k»rı Dedclrnl arttırarak milli korunma katılımına muhalif hareketlen asliye, altma ceza m' verilmiş, pimi CeOısını uııhLuııı eddınurlı
:Bu defa di yine kiracıların »ıkayc1 ü ürerine Hayım Kaneb ile kartkjı Kcmıl Kaıetınin nyıU suçla unlukarnelerine asliye aeadaincl eaaa m; h ktmcsuîde baslanmıabr
ıMa/nıınlar kini badelini milli korunma kanununun tulbık mevkiine konm ıtmdan    evvel    arliırdıklarını
Liırıanlar umum müdürü   Tasvirî Efkâr aleyhine dava açtı
1 iıı, Efkâr EJUttc&ınde dun bir «Mavna ıuıfUınıb ve yeni yolcu sırrauntla ganaııüarın Türkçe konu«madlkton hakkında rkı yatı çıkmı* bu yaZKİa Lamno lsl'«nıclerı Umum Mıaiıııu Hauiı aAa»ybanııı dc utnl karuttırılnu* kendiline atfen btr de beyanat nı^redibııııiir Raufı Manyaal, dun ıksam avokatüo birlikle adhyeyr utKrek mı i; ¦ hk ur v, a
lunku Lmun ntfuiıian   vc
n,ı beyanat karetle haklıdan dolayı
Hava kurumuna aza olan şirketler
İstanbul halkının Unnı Kurumuna aza olmnran için örısri*! faaliyet Süratle sımerıLı im vvraıekUdır İlk olarak İstanbul dCorta kıanpaavai i' kununa ıca olınoıiar vc a«aKidakı nukdarda tuuhbudalU bulun
VaeUıgı para
Slgortı t'rketlnln İsmi Lira
Helvetyı 150
Fedkrıl T5
Şark 100
ı;,ı ¦¦   Adiryatıka 75 Naı ¦ mal
Trakyanın
yollan
(Bat tararı I i net sayfada)'
&ryi!krrarujtı randan Krgana ve Tekirdagraa aarkrın yollar Geliboluya uzarunaktadn* Havaa  Uzunköprü  Keaan  Gelibolu birbirine ballanmakta, hülana bütün Trakya tablan basa aafalt yollar şebekesi içine aüanlaktadır Bu HM t  enMnle Umarnlanacaktır t
r^arulnyor ki (âunhunyet hükümeti yalmz dıaanryoiuna değil, kara yoUaruaa da ehemmiyet verDaiştir Aataltın demiryoluna Urcih ouıhneauu arte yenlerin bu neticeden memnun obnalan liizınıdır Demiryolunda zaruri büyük hatlar i ruja ediürken Aıfa» da ihmal olunmamıştır Eğer bir kaç aene evvel şimendiferi tatil etseydik ve yalnız şoseye bütün kuvvetimizi verseydik dünyanın girmiş olduğu potrol bahranında bu aûsede ne Iştebeeektifc acaba? 
Cumhuriyet idaresi teessüs etöği zaman memlekette 38335 kilometrelik yol vardi Bunun 4150 kilometre si toprak 13385 kilometresi kırma tasdan aöae halinde idi Bu yollar uaJmruuzLktao berbad İdi Bunları baglıyan ah^ab küp rüler kırıImıa, yıkılroıa geçitler kesilmişti
On altı on yedi nene irinde butun bu harab köp
rüleri n tamirme gerildiğı gibi roemleketin her tarafında yeni yollar yapılmış ve tamiri tamam lan an 18335 küometre ile bir likte bütün yollanınız 40000 kilometreye varmıstir
Bu yollar ürerinde 12 binden fazla ahşab menfez Umir edib
Bu yolların çoğu itiraf etmek lazım ki henüz toprak yoldur Fakat asfalta çevrilmeleri mukarrerdir ve bir kısmı çevrilmeye başlanmıştır Kamyon, oto mobil gibi vasıtalar ancak asfalt yoldan istifade cdebiuynr ve bu nakil vasıtalaruıa ancak asfalt yollar tahammül ediyor Trakyadaki yeni yolların hepsi asfıfltür Ankara civanndıki yol lamı ço;4U, Yalova yohı asfalttır Bursa ve izmir vılâyetlerindeki yollar asfalta c^vrilmiatir
Yollann millî müdafaa bakımından olduğu gibi idare ve ticaret 6akun:r i  da meıok'kete hizmeti badaiz besabsızdır
KehccL SAFA
sayı
Bir kız kaçırma h
ayarı
18(15 Mdfik: Cu/hnnd (Pl) IH »0 Muadc
lfllf Konuşma (Dı4 politika hadiseleri)
19it) Muzık: Kcnıısmn vc şemailce
1*M5 Memleket to d ayarı, ve ojına haberleri
2«IW Muzık:
20 1* TnuıL rıvcnler dönerken ZOa» Mılaık   Saz eaerrcrı l:   1,  kuma aar ;,y ı, (15 «ati 2115 Muzık    n   ' u
(Pl)
£130 Kuntunu fRaiyo Rorelesı) 'i       Muzık 1   i        rlcn  
Nıwıve Nceil Ateeı tıııfındao
Need Kiam AKvsn piyano parçaları
2210 Murk Oda mu/ı*!  (Pt     '
?230 Memleket saal ayar» Ajana luıberleri; Ziraat, kabanı  Tahvilat, rCınıtnyo  Nukut Ümmui (Fiyat)
224a Muzık:    ¦¦(   1  (pl)
2125/2330 Yarınki proııram ve kapuus
ilen ildikti kiram«ilmeleri  budftıl
diseai
mi aduı•kta cehhi Kbila
JUl  DIU
cezu m ah fablizll
Fttoık»
l'mum sigorta trrlreti Ualaaz
Asal kıı razyonc Jcncı alı Müh ItcouauaiM Aııadolıı  „ıt 1 1
Ankar» ıjA»ruı »rUcla
''") "
OBfmm
Noıdı »tem Alıçtı Münih
Itay Tıvfık Yılmaz Tüccar Jaaaüü C, 46
Yckûu
Tufk M ıva Kı
25 23 İSO 100 100 m0 300 150 170 IU0 50 34) İİ0
100
2270
İstanbul  iskenderun navlun tarifesi
Udanhul  lakcndeıun ırasında yapdacakailrp seferleri ıcuı ıitflun lanleteri yeniden BerM edSlmislir
Akdenr laftı harb ve  ;¦
ljrı muhım ndsyajîa jıin*ı için y*ni oj'UmUın e^ı larileye aöıe yüzde T'O mıkUırında lazlı  ::|„u otftcnibni5tir
Bu hatda cal^acafc Vatan ve Sümer vanurhtrı ık moka »eh lo /arbuuniBİır Münakalat VekaUrtı mukaveleyi taarUfc rtUkten &uora lıer on beî günde tur LAeaJruıu &euuler yapdaeakUr
Mete vapurundaki çimen tclar
Mele vapurde a I(l   , \,
Vimentulır halâ ¦  i' tm viffr Itriauda b^rlemeMfrtnhr »a Mii'?ııl 'i'in hUkûaact İKkihnK tur İcarırnatae H «unnıtaa olarak r'ka
ada
lfc:
tiklin «onrı duyup bayılmj,  albye mam nrvım lalım iyen vat
dokloıu ûJUıhHBını taıai'kdııı muj bir Türk vabânuh] gubeajıât
davau  ¦ ı| 1 eaaUa    luıva  muJul 1
— n«vaeıbg«nHtm inkajafına t
Fuara tenzilâtlı tarifeler dm        «mare vcananûec
başlıyor uUm yaiuau v1
bmîr ııltı 1 v,ıı d    'uın fJiııı y hw   Vİ vcıpıacı  uahlua
üebebâe Danızyullıuı laııhıntan bAbJ a/ı ı;yddıl :      Kurumun
de 50 bsaiUtb tarifenin tıUaktue o dıwıe lakdır w jukroularmı
ııianu'dcki (ııınarle*i  tu;minici 1 dı[ Itlihmll Milli    Slgarfcı    si
barcıı UaslanaıvütUı   1*J*Uihiiiu    la huıuinıınnazı yılda (150) jriı
mır vapuru puzar guni ilk 1nrHâl I «a tcııucgı LuıhİMui cuui» v
Iı seferi yapacaktır TenzılftlU LhiIc! vezneye leaiaıı ctnıûjlu Km
1/jnır füaıınnı ki'pıııi;ııtdııı nn cim! diüiııe t lıktıı İd mı Minar
anraya lıadar  dıvuıı  vdcukUı
MM
Eski bîr ssn'atkdrın jobilsbi"
Salne tjyatıni,ı uzun bir cıtıtil olan »ın'atkîırlar^an T'iai TukıMınuı bu ıksam T «kaim Alnnleın lııhce— ¦kana bt nibUeii yapılacakla Temin edilecek hamlat hıotn Hm sun'atkârın tedav—ınc «11 iialitetelUii
Bir atelye yandı
Slabde E^reU!Ld| ^okaüiuda lfi6/ 100 ıv 1: ıh ÇtunLıınun cviniu arluandakı aftlyede p^nnpah ornk yılsjli 1 k 'i auMma jarıdaVrı lubuanus, tavan loüfcdazı bu uulidar yan*lıktu» anua itfaiye taiafıudaıı uudurul jaOftOr, Atdtyoıdıı 2S0O lir ya aijortalı aidı^ıı ıııdasıUaıs (ah kaka ta bas•aruauur
8 AĞUSTOS 1940
Perşembe
Üçüncü YüNo 816
GÜNLÜK SİYASÎ HALK GAZETESİ
İd a re Yeri
N anı Osmaniye, No 84 Telgraf: YENİ SABAH
TELEFON: 2078G
Her Yerde 5 Kuruş
Düşmanlık Ve vazife
Bugünkü propaazabı umli 1 M ı'l harb blldUİlml/ mAnadaki süâbb harbderı evvel yapılan bu hazırbklar, bu manevi hücumlar demektir Sonraki harb hu sayede kaşanılıyor; silâhlı zaferler»' çok daha evvelinden semin tc imkân hazırlanıyor
Yazan: Hüseyin Cahid YALÇIN
B İVL Meclisinde müzakereler
Başvekil Dr Refik Saydam Meclis grupunda haricî vaziyeti izah etti
o ^
TürkAlman ticaret anlaşması tasvib edildi
Dünyanın dağdağalancdan uzak bir halde, kendi âleminde yasıyan bir dostum ¦ordu: "Neden Almanlara bu düşmanlık?,, dedi
Güldüm: Yanlış bir fikre zahib olmuşsunuz; dedim Sonra, uzun uzun anlattım: Ne bende, ne etrafımda kimsede Almanlara karşı bir düşmanlık hissi gür müyorum Zaten, azıcık kültür sahibi bir nisanda bile, heyeti mecmuası itibariyle bir millete \crçı düşmanlık hissi mevcud olamaz Olmamak lazımgclir Bütün bur milleti menfur görmek, düşman şaşmak ancak kaba, müteassıb ve dar ruhlu insanlara yakışır bir harekettir Esasen bizim kültürümüz, tekmil beşeriyeti birbirinin mütemmimi vc müsavisi görmeğe bizi alıştırmıştır Onun irin, bizler hiçbir millete karsı topyekûn bir düşmanlık duyamıyacağımız gibi böyle bir şey olmasını da aklımıza sığdıranlayız
Almanlara, daha doğrusu, Almanya hükümetine karsı izhar edüen hislere gelince: Bu biri düşmanlık eseri vc neticesi de| ğildir: münhasıran bir müdafaa zarureti ve tedbiridir Müdafaa yalnız harbde silâh kuvvetiyle yapılmaz Sulh esnasında da bir takım taarruzlara kargı kalem İle, söz üe, sair neşir vasıtalarile azamî bir müdafaa ihtiyacı vardır Çünkü bugün harb yalnız muharebe meydanlarında bildiğimiz hara ılâhlariyle vukua gelmiyor Bu muharebeleri hazırlamak üzere resmen sulh devresi denilen zamanlarda manevi muharebeler yapılıyor ve karsı tarafın maneviyatı kırılmak, zihni teşviş edilmek, azim ve iradesi tereddüde uğratılmak isteniyor
Bugünkü propaganda usulleri fle asıl harb, büdiğimiz mânadaki silâhlı harbden evvel yapılan bu hazırlıklar, bu manoi hücumlar demektir Sonraki harb bu sayede kazanılıyor; silâhlı zaferlerle çok daha evvelinden zemin ve imkân hazırlanıyor «AUMOHh hemen hemen biç silâh tOnadan ç'^uvermesi iste alışkın olduğumuz mâna'ak' harb başlamadan evvel manevijrat üzerinde yapılan hücumh nn muvaffakiyet temin etmiş elmasının bir neticesidir Hıtl?r bunu ptkâıâ bildiği içindir ki Fransayı haroetmeden istilâ cdeceğim, diyordu
O'iun içki bugün Almanyaya bir düjinanhk sökünde gördüğünüz neşriyat, hattâ şiddetli bulduğunuz hücumlar Alman • yadan gelmekte olan tehlikeye, manevi tairrudara karşı bir müdafaa tedbirinden ibareîtir Bir çölden göçerken bir aslana, bir «imandan geçerken bir k«p lan» teaad&f «dtrccıiz ne yap\n;:!iiz? Cnhuuı ne hayran kalınacak güzel adaleleri kuvvetliri, ne bediî çeviklikle** vc zarafetleri variır Aslana da, kaplarız, da d'lman değilsiniz Fakat karcınıza çıktılar mı, hemen gîlJlıınua saldırır ve kcı» «JLüzi parçalıtmamalt için ona afeg eâenCniz Ne aslen size dıvıaandır, n: siz ona düfnHnjılıı Onbid YALÇIM
ı'cnu 3 Bnofl aayfad)
Ankara, 7 (aa — Büyük MiUet Meclisi bugün Dr Mazhar Germenin başkanhğmda toplanmıştır
Celse açıldıktan sonra Kırşehir meboshığuna seçilen doktor Hüseyin Ülkü, Seyhan mebusluğuna seçüen Salâhaddin Çam ve Sürd mebusluğuna seçilen ressam Şevket Dağa aid intibah mazbataları tasvib edil miş ve yeni mebuslar and içmişlerdir
Büyük Millet Meclisinin 1940 yılı   bütçesine değişildik yapümış ve Büyült Millet   Meclisinin 1940 yılı şubat ve mart ay (Sonu 3 uncU sayfada)
Büyük MiUet Meclisi non toptaı   armdan   birinde
Ç Avrupada harb
İngilizler Hamburgu tekrar bombaladı
Alman tayyareleri İngiltere Üzerine yeni beyannameler attı
Londra, 7 (¦*) — Hava nezareti tahlifti
DUn eeee IncOıa bembanhmaa üry(ftono S Inoll sayfada)
Macar  Rumen müzakereleri çıkmaza girdi
4  milyon   Transüvanyalı arazi terkine müştereken muhalif
Bükreş ' (aa) — fteuter ajansının Bukrea muhabiri y&zıyor: 1100000 kıs) raddesinde bulunan (Sonu 3 UncU sayfada)
Ç Afrikada harb^J)
İtalyanlar Somalide üç koldan ilerliyorlar
¦o  ¦¦
İngiliz kuvvetleri çete harbi yaparak çekiliyorlar
Londıı 7 (*a) — İn ıi    cmulitin'lr*! İtalyan harekAtaa aid askeri mahfilden iğrenilen mütemmim ım(Sonu 3 üncü tayfada)
Bulgaristan Dobriceyi ilhaka hazırlanıyor
Bir   Bulgar  heyeti bugünlerde   Rumanyaya gidecek
Sofya 7 (aa) — Rruter: Bulgar kabinesinin pazartesi günfl yaptı,,! ıçLmada, Bulgaristana   ter,Sonu 3 UncU tayfada)
MİLLÎ PİYANGO
Dünkü keşidede kazanan numaralar
Piyango idaresinin yeni keşide tertibatı merak ve heyecan uyandırdı
Milli piyango idaresi uçUncu terub planının birinci keşidesi dün saat on sekizde Fener stadında lstanbulda ilk defa olarak otomatik   kürelerle yapılmıştır
Keşideden evvel yandan merasime şehir bandosunun çaldığı İstiklâl Mar;Lc başlanmış, bunu mlltealub Milli Piyango idare meclisi reis Nıhad Ali «': ı kısa bir hitabe irad etmiş, milli piyangonun yalnız bir talih i) değil, ayni zamanda bir de vatan vazifesi olduğunu au cümle Us tebarur etürnustü:
«Piyango, sizin için talih kusu, vatan içnı tayyaredir»
Bundan sonra, Said Çelebinin spıkerliiflc keşideye balannus ilk çekilen rakam olan (0) sıfırla neticelenen biletler İkişer 4 le rühayetlcnenlcr üçer, 13 la nıhayetleneuler îîkızcr, S24 ile biten biletler yüzer
vat as lek rayv*|[,c
lira kazanmışlardır Bundan sonra çekilen su kırk numaraya biner tura isabet etmiştir:
(Sanu 8 Üncü uytada)
Rumanya gene ingiltereye dönüyor
Müsadere edilen gemilere İngiliz bayrağı çekiliyor
Bukrcs, 7 (u)— Bükreş resmi muhalifin ı Salburgnalmonlarm doğrudan doğruya yaprfaeak mfİMkerelcr hakkında bir mühlet tesblt etmedikleri İddia edilmektedir
Halen Almanya, müzakereleri seri bir neticeye isal İçin hiç bir tazyik yapmamaktadır Almanların Balkanlardaki hareketi ne olursa otsun, bu yanın adada sulhu mutlaka muhata1 za hunırunda büyük bir arzu vardır
Milletin arazi terkine kati surette muhahl* bir hükümet istediğine kanaat getirir getirmez kral Karolün is basma derhal böyle bir hükümet getireceği düşünülmektedir
(Sonu 3 OncU sayfada)
İnönü kampında
Burada binlerce genç, yorulmaz bir enerji ile çalışıyor
16yaşını doldurmayan bir genç bin metreden ilk atlayışını gözünü kırpmadan yaptı
i    Maarif anketimiz_}
Liseler neden iyi randıman vermiyor?)
Ord Prof Mustafa Şekib Tunç diyor ki:
İmtihanlarda mallûb neticelerin alınamamasındaki sebebler birçoktur; bunlar dllçünülecek olursa, şahid olduğumuz vakıalar hayret edilecek bir şov olmektan çıkar
Ankara Hukuk fakültesinde yeni teşkilât
Ankara, 7 ıi:    Muhab den) — Adliye Vckillisinden I1 '¦ kanunu İle Maarif Vek detredilmı? bulunan Ankara Fakültesi tün birinci profesörle li'i bugün saat 10 da Maarif
ln  : kampında çalışan yûzKreo   gençten baz»n ve ucu?» luuorLınan bir planör
Vali matbuat erkânına bir ziyafet verdi
Türk Hava Kurumunun bu sene ÜC ayüonberi faaliyette bulunan İnönü havacüık kumpınday:   Yüzlerce  genç   burada 
t7 "V *    •
motorlu tayyare, planör ve Fdr uçuş teaısaü içinde yorulmaz bir gayret enerji vc heyecanla uğralıyorlar Bizi yurtlarında küçük bir merasimle karşılamak istemişler ve metrelerce ımtıdad eden bir saf halinde dizilmişlerdi
i m m
Kampın kıymetli müdürü Arif
SABAHTAN SABAHA:
Dsniz ve hava harbinin şiınüiyekadar ne ziyanı oldu?
fcâ*SB?aa_
_u _1
:je::ıu İstanbul   Ünl neryüa proıcı^r
d  nü 2 İnci •¦,/
Una l:»»vjuı
Doru, dört aylık yaz faaliyeti hakkında şu izahaU verdi:
— Burada gördüğünü*, talebeler bize iki kanal vasılasiylî gelırLr Bir kısmı hava gedikli okulundan staj görmek üzere gelen talebeler, diğerleri Türkkusu âzası olan ve C Brövemi almak üzere gelen talebeler
Bunlar kampda çok sıkı bir askerî muayeneye tâbi tutulurlar Bu muayene neticesinde bün yelen havacılığa nıüsaid olanlar bedeni kabiliyetlerine göre yer ıı ' hava makinisti, telsiz
makinisti, bcmburdımancı vo pilot sınıflarına tefrik olunur lar
Bu kamp yalnız paraşUtçDv« pilotlar için tesİ3 olunduğundan di£er ömıflıra ayrılanlar,
diğer mıntakaiara sevkolunarak yalnız parn^ütçu ve pilotlar burada kalırlar
Pilot ve r;ırnsütçüler ayni kur S'j   gürilrler   Havanın   sakin zamanLnnda p:ıırriit vc rûz glrh zamanlarına da kendi! rius   plânür   ucuzları ycpiuı •
5 seneden beri her yas 1 Kf faaliyet gösteren kampımız jinz, diye kadrr binlerce uaîebe yetiştirdi Sem 3 üncU sayfada
Sarfa : 2
YKNİ  ¦ \r\îl
8    ArnırlOT 1946
MAARİF ANKETİMİZ
61 ıar#fı t Inol ımytmaa)
İCTdf mı nurtenı iıJıcmmül cttirikaıiîır Bu itibarla ben, listemi ve onun unjkamrtjni «ıunaramıza geüocıye kadar normal buluyorum Yalnız, normal olmak tabıatıylo mükemmel olmak demek değildir Meşrutiyet vt bilhassa Cumhuriyet inkılâbı, imparatorluk maarif sanemi, tanzimattanberı devam eden gayretlerine ı^ıucn, şaşırtacak kadar kuvvetli ve biraz du ansızın ve umulmadık şeraitte vaki olmuştur Bunun için yalnız maarif s'si emimiz değil, diğer bütün ¦¦¦ •¦•¦¦ de bu sürpriz ıtrsısmdiı kabuslardır Bu sürpriz eski ıtıyadlan sarsmış I fakat ^ukcoıcuıcijtır İm para torluğun maard aıyaaetindc gayesi statükoyu, yani mevcudu alâkullühal muhafaza etmek olduğu irin bu hususta ne fazla gayrete, ne de fedakârlığa lüzum günıüiyordu Halbuki kat¦kmmanm esasını maanften bekine, bulun yem milli devletler fırsat buldukm en büyük fedakârlık ve gayreti maarife has retmede birbirleriyle yarış etmîş'erdir
Bence kusur maarif sistemi mizde dcğU, bu yansa tam mânasiyle dahil olmamaktadır Balkan lunn ve Avrupa milletlerinin maarif bütçeleriyle maarif bütçelerimiz  ıi dairesinde mukayese edilecek olursa, arzettiğim hokikıt meydana çıkar Bu yarışta geç kalmamızı mazur gusterecek lebeblerüc meselâ memleketin ımpjratorluk rejimuıde rurib bu hale prim esi yolsuzluk «ımcndıfersudik ve saire gıhı daha mübrem ve uuj'i ihtiyaçlar âmil olmuşun ;\,kni   âletin yanında unu
— ,ak limanın zihni, hissi v   ı     İllyodlarıuı ayni kuv 
¦ 'e bUki dc daha evvel Ğuazııiıııîc zanrumca daha hayırlı Oİnr "El siler, âlet oğünür, ata sözü de bu hakikati teyid eder İsleyen el  'ı, en mükemmel âletler bale kıymetsiz kalır
— Imuhankırua matlûb neticelerin aunamamaaındaki scbebler?
— Bunlar bir çoktur Mü tevali felâket ve harblcr vc bunların levlı; ettiği huzursuzluk ve sefaletler, yeni rejime intibak için gençlere rehberlik eden yasblaan, yanı ana ve babaların şaşkınlıkları, yem rejınun ülküsünün maşeri vicdanda bir galeyan hahne gelmesi ıcın lâzım olan zaman gibi umumi aebcblerden I maada harf ve dil ınkılâblanrun tevhd ettiği sarsmtüar ve bunlara inzimam eden usul, nizam ve talimat tebeddülleri, adapte veya ukturma suretiyle tara ehillerin elinden çıkmıyan mokteb kitabları vc bunların tesiri altında hocaların maruz kaldığı müşkülât, vaki ana babaların gittikçe yenilesen btr muhite doğan çocukla n üzerindeki otoritelerinin zayıfla ması, mırma boks, spor gibi laahyellen ziyade kütleleri seyirciliğe alıştıran ve müzmin bir hale Kelen salgın eğlenceler, ve bunların tevhd ettiği kahve hayatı  benim gençliğimde, otuz yaşına gelmeden evvel kahveye gitmek en büyük nyıblardan di  bilgi ve hocaya hürmetin kudı iye tını kaybetmesi vc nihayet eski itıyadlann yerine yeni itıyadlann kurubnasmdaki güçlük gibi hususi âmiller du¦şunülecek otursa, şahıd olduğu
r
Yeni Sabah
muz vakıalar hayret edilecek bu
— Sizce umumi bir ad ih a t a ihtiyaç var mıdır?
— Umumî ıslâhat faka değildir Umumi tahavvüllere bağlıdır Bu olmadıkça romantik bir arzu halinde kalır
— Blı de şimdiye kadar tat ¦ bık edilmiş olan maarif aialcmlerindc bugün için alınacak iyi örockler bulunabilir mi?
— Eski maarif Baatearuarinıızde bugün için alınacak örnekler var mıdır, bilmiyorum
— Talebemiz niçin yabancı dil öğrenemiyor?
— Yabana hır dil o dile yabancı bu memlekette ancak ferdi bir azmi ve gayretle öğrenilebilir Yalnız bu azim ve gayreti uyandırmak, ateşlemek lâ| zımdır Bu da, bir çok vasttnlural yapılabilir Hiç bir memleketin mekteblcri ecnebi dili öğretmekte istenilen kudreti gostervmemıştır Butumla brr arr iyi metod flyf hoca ve iyi kitab yabana atılacak şeyler değildir Avrupalılar bu hususu koluyloş
yoktur Vc illâ şıpkayı pandom'iıa diliyle anlatmağa katlınmak icab eder Dilimizde yerleşmiş, bizden ekmek su isteme yen, kul köle elan, sentaksımı/ı lı ¦ ¦iniyim kelimelerin hamını? üstünde yeri var Bir lisanın kuvvet ve aengınuğı krlumennın I ¦llujruna ve mânalarıma sarihlİğuıe vc bunların zengin bir edebiyat ile yasanıma ve işlenmiş olmalarına bağlıdır Binaenaleyh bu şaftlara rüıyet ettiğimiz takdirde bsanımuun istediğimiz kemale doğru her gün ılerk'yeceğinden unun olabiliriz Şunu da unutmamak lâzımdır ki, hiç bir lisan tek bir prensip, tek bir mezheb ile yürümez Her lisan brâbir tesir altındadır Ve bunların tesiriyle gayet karışık btr oluş içinde gelişir Bu oluşa ray döşemek onu bir makine gibi istenilen yere ve istenildiği gibi götürüleceğini zannetmek olur Eskilerin selika dedikleri bir lisan duygusu ve usan zevki vardır kı bunun mantığı o duygu ve zevke en iyi sahih olanlardadır
Şehir ve Memleket Haberleri
trrmak için tatillerde birbirlerine   Binaenaleyh, bu   zevk ve duy
çocuklarını göndermekte ve bu suretle yabana bir dil kendi muhitinde ve aile içinde kazanılmaktadır Ailelerin de kültürü zengin yabancı dillere karşı şuurlu olmaları lâzımdır ki çocuklarına lâzım gelen telkini devamlı bir surette yarabilsinler
— Gramer tedrisatı hakkında fikriniz?
— Gramerin kıymetini ne büyültmek, ne de küçültmek lâzım dır Yalnız gramerle hiç bir lisan öğrenilemediği gibi gramersiz de lisanın istikrar ve emniyetini muhafaza etmek güç olur Gramerin rolü müsbet olmaktan ziyade menfîdir Adeta lisan âlemi içinde bir zabıta va! zifcai görür Yoksa, lisan âlemini yaşatan, ilerleten gramer değildir Fakat, lisana karşı sarkıntılık ve lâubalilik etmek isteyenlerin karşılarına dikilecek otoriteli bir kuvvettir Bunun için gramer otoritesi mu hafaza ve hattâ takviye edilmek; lâzımdır
— Istılahlar meselesi hakkındaki fikriniz?
— Istılahlardan miueÜcrarası olmuş ıstılahlar eğer dibinizde yerleşmiş bir mukabili yoksa, aynen alınmaktan başka hiç bir çare yoktur Meselâ   "şap
: ;:ı dilimizde yerleşmiş bir m ıı kabüı olmadığı için ona şapka demekten    başka   çaremiz
f
Ticaret Vekâleti Tiftik işini Tetkik ediyor
Rumaııyırya satılacak ikinci parti ttltik vc yapağı levvıaundıki isabetsizlik üzerine Ticaret VekaleU bu meseleyi esaslı surette tetkik cünege karar vermiştir Bu ise u» ticaret umum mUdUru Servet Berkin memur edilmiştir Servet Herkin dun sabah Ankuradan se lirimde sclml) ve derimi tiftik vc yapağı birliğine giderek idare heyeti azalmUe görusıucg başlamışlardır
Servet «erkin burndn bulunduğu müddet zarfında Rumenlere verilecek ikinci parti malların vaktinde t*lıın edilmesi em lazım Rden uECbbmlcıi yapacakhr
guyu en guzel temsil edenlere kıymet vermek, bunları çoğaltmak, bunlan kuvvclieodrrmek en temelli btr baan inkUâbına doğru gitmek olur
— Muhtelit tedrisata taraftar mısınız?
— ''Alaca tedrisat, yalnız alacalık olsun diye değil, bazı mahalli zaruretler, mekteb kıtlığı gibi zaruretlerden müteessir olmakla beraber cinsiyet farkı izam edilmemek şartiyle faydab bir çok tarafları olduğu kanaatindeyim Bilhassa yeni nesÜ için bunun bu mesele yapıl ması artık lüzumsuzdur, zannediyorum
— Bu davanın umumi hattan üzerinde vardığınız netice ?
— Maarif hayatımızın en aç olduğu nokta ış tertnyesidır İhtisas ve iş terbiyesi maarif sıyssetmıban var kuvvetimizle geri işletilmesi ve kuvvetlendir Jmesı ensem olan iki ana temeli olmalıdır Bunların ikisi de memleketin ihtiyaçlarına kâfi ge lecek kadar olmadığını hep biliyoruz Bildiğimize inandığı mız nisbette carilerini bulaca ğız Fakat nasıl* Bu cihet ehemmryetı ma bet inde ve ieab ettirdiği fedakârlıkla ele alınırsa, emsalinde guaterdığımız muvaffakiyetlerin burada da tahakkuk edocegi şühhesizdir
(ReSa)
Faizci profesörün yaptığı ihtikâr
Senede yüzde 20  25 faiz aldığı sabit oldu
Emniyet kaçakçılık bürosu, resmi ruhsatla faizcilik yapan ve Sullnnahmed civarında oturan doktor kimyager sabık profesörlerden Hadi Fai
aodı
ıVll
20  25 nisbrtmde faizle para verdiğini haber almış bunun tesbltı için bir mUddKtrrıberı çonşnuğa baslamısUı KcnchSmı mütemadiyen taJub eden memurlar, dım, tapu dauesındr bir baeUa fekki iılle uğraşmakta ve Tev&k adında birisile hesaplaşmakta iken aralarındaki muhavereyi dınlrnusla buab pusulalannı da prmualerdtr Memurlar, bunun uıerıne, hüviyetlerini bdduerek hesab pusljlarını İstemlilerdir Hadi Faik, elinde bulunan san bir
^OKUYUCU
DİYOR Kİ:
İki
kâğıdı yırtmak istemiş, takat buna meydan verilmemiş vc kajpd ebnden alınmıştır
Hadi Faikın kanunen tu imam mec bur olduğu defterlerle bu kağıd illerindeki lif ,11ıı ial ılı l'iılıı ¦ uzun zamandanberi bir cok muamele j lerlnde, resulmali noksan vermek | sureti le faize zam yaptığı ve açıktan sencd haricinde dc para alnı ak jureUlc faiz mikdaruu senede yüzde yirmi, yirmi beje getirdiği, kendi cl yı/ısilc yazılmıj olan bu vesika Uc sabit olmuştur
Hadi Faik hakkındaki tahkikat İkmal edilince adliyeye verilecektir
Kadın tellalları
Dün beş ırz düşmanı suç Üı ii ti   yakalandı
Ahlık zabıtası memurları, kadın telUllığı etmekle maruf M ma f ferle kendisine bu ısdc yardım eden Hasanı, Sakızağan caddaainde bir olomabil içerisinde Ahmcd udında birisine Unzile udındıı ve 15 yosında bir luzı peakea çek*rkcn rUrmıı mesbud halinde yakalamışlardır
Bu kızı buııloru Nezaket vc Seher adında iki kndının temin ctti£i anlaşılmış, onbır da yakalan m ıslardır
Onzile muayeneye sevkedünu» has ta olduğu anUıılmıs, hastahaneye sevkolunmus, hepsi hakkında taklbata  bu^lanmujbr
randevucu yakalandı
Ahlak zabıtası Aynalıçcsınede Çalıkkas sokanında 35  37 numaralı SaffeU ıı'inıminin 1 numaralı dairelinde Aıılka ile t numarab daii resinde tanınmu) randevucu Faninin randevu kabul etUklenıU haber al1 mı i her ikisi de curmU meshud ba1 tinde yakalanma) ve her iki daire de| m B h ur km oı ıstır
Muayene   kaçağı umumhaneler
Beyoglunda Ycışsahırdc Zibada 1 2 ve 3 numaralı umumi evlerde yapılan kontrolda Uelâhal, Ayşe, Perihan, Nebahel, h«bıha Fahriye Şafak Sevim Fahriye Muzaffer adında yedi tane vcaıfcasn ve muayene kacaiı kadın bulunmuş, bunlar muayeneye sevkolılmı* bu kısmının hastalıklı oklusu koi ılnUi lada vı abına   ;ı^[n»"HİmrlıT
Bu evlerin sahihleri hakkında kanuni takibat yapılmakladır
İskenderun şileb seferleri başlıyor
:  !: un, yapılacak sUcp seferleri yakında baatiyaçtıktır Bu hususdakı ıııukjvtlı vc nıuıakeratı Vatan ve Sümer sileni«rı aahiblari Üe Deniz yollan ıdarası arasında neticelenme1 tır Uk sefer mumuzdelu pazartaij Sunu baahyacafc ve •ehrtmiıdcn kalkan bir sılrs tskendenına gidecektir
Bu suretle her 10 günde bir karşılıklı olarak vapur seferleri yapdacak ve ecnub lımanlımmırda biriken ticari ejyn nakledilecektir
| HALKEVLERİ   \
Kadıköy Halkevlnaaa: lıl edebiyat vc kütüphane yayın, aubesı azasının f s/910    perserobe' saat 1SJ0 da Ualkrvıne b  r
(^Radyo ProgramıJ
ı       ¦ m rınşiMUl
780 Progrum ve memleket saat «
Bakırköyünde pis bir arsa
sayn nazırdır Ar* halde bırıkıhlı, rnnnzarııuıı ona I çırpılarla da dolu hırları bulunmadı eşeklerine ahır ı mahza keyl için k su tc civar halkıı tavuklarına bir ot ren bu ursa, ma al kuzu, koç» ve tavı le tılııi,ıinıılıHI lur O derecede I evvel an bilyukl neklerın ve ooktı tan vc bmncücc | siyah renainde ı ncklerin   üreme
3
Limanımıza mal getiren Yunan vapuru karaya oturdu
mubim mikyı Ümanmuza 'elile Akdenize Klianus vapuıa yakın Selek rStta koroya o
rr ı  t kaya•t inden   endııo
te kadar kazactrafında sehj hiç bir malûrü kurtarmanın n aksam hâdise tır Vapurda m sipariş ettijfi al ve knnavice nallar Osmanb lekle İdi
SABAHTAN SABAHA
?b oh
!tur G
kn
POLİSDE
lık ve gerekse liukı: kny rmnıye' amırUsl nodıude vukııbulnn mU¦ Kini Uılrirl vo |ltahl müracaatlarımız, tın ne kadur ulurcıı hıw hak veru ve mahzurların izalesi zımnındj vadlerle dolu nıainyelte ıdiseler de netice ılı barlar vazıyetini hiç de decDhrnua dcZılktdır
Km ayet amirinin «İsler bath ister neaı bos olsun, ehil hayvanların, met'alırdan sayrı bir yerde otlamaları kanunen ı,ı dezılcUrj yolundaki beyanaUno mukabil, bazı belediye ınemıırlarmın dj Hıyvanlar ba#b oklukları takdirde atlamaları caizdir* diye mutaleadı bulunmaJurı bir tcud leıkil etme/ mı ' Bu ımılıJıılırilı hııiKi'ı doK
Otomobil ve kamyon çarpıştılar
Dun Bnd £40 da Mohmudun ıdarcJnd^kı bir ınoul şirketine aid 39 numaralı knruyonla sofor İsmail idaresindeki 2775 numaralı taksiye yol vermemek yüzünden Ankara caddesinde çırpışmışlar, ikisi de hasara gurnuvludır Şoförler yakalanmış, taU kıkato baglanmı^br
Meyhaneciyi düven hovarda kadın
10 sabıkası olan Bahtiyar edmda bir kadın Sultannhmcddc bir meyha1 nede sarnb ıcnug rakı da istemiş, rakı vermeyince meyhaneciyi dövmüştür Sultanahmed buinci sulh ecza mahkemesi Bahtıyan   tevkif ctmıs
hâdîsesinin
takınıyorlar KZar belediye memur11urun nokLn nunrlırı dıi^ru ffie o zaman dn belediyenin, buralarını temizlememeleri ve lujfun yüzünden herhanfl bir haibıbga mey dan vermaleri bir «urum tcckil etmez mi? Esasen tanzifat narası ver
rli*mlr   hılde   «'»lir   Ur   orlll
obam tanzifat memurbnnın yüzlerini eorernryen bu civar halkı, bu pisliklere nasıl tahammül cbıın Yoksa Bakırkoyun temızlub, kaymakamlık binası 'mu ılc ona mücavir ve muvazi olan caddeye mi inhisar ediyor?
Lütfen, m uh törem gazeten izle aid oldınhı makamın nazarı dikkatini celbeuncıusi rica eder vc sonsuz saygılarımı sunarım
Zıya Balcı
I Et
izi
6INELIK I AYLIK S AYLIK 1   AYLIK
¦Mil İM     ııı ili,! 1
TOrkly* Ecnsbl
H00 Krs 27Û0 Kra
7*0 400
1^0
1460 800 BOO
fi Ağustos HM0 PERŞEM0E 3 Receb 1359 26 Rumi Tfinımıı 1356
Gün 221 Ay: I 1940 — Hızır 95
GÜnef Ogle İkindi 
945 501 854 Ezani
603 1319 1712 Vasati
Akssın Yatsı İmsak 
1200 146 747 Ezani
2018 2204 405 Vaaall
Dünkü Sirkeci yangını
Bir fotoğrafhaneden çıkan yangın otele sirayet ederken söndürüldü
yan,
735 Müzik Suppe ve Zıehrcrden hafif eserler P1
BOO Ajans haberleri
810 Kv kadını  Yemek hilesi
820/830   Müzik:   Film   sarkılan
1230 Program vc memleket *ıat ayan
1235 Muzlk:
1250 A)¦¦! haberleri
1305 Muzık: (Yukarıdaki programın devimi)
13 20/1400 Mürik:   Hafif   musiki
Akdenizde ticarî nakliyat başladı
o
ltalyanın harbe girmesi üzerine Akdeniz limanlan ile tamamen kesilmiş olan ticari münasebetler yeniden teessüs ehruştir Yunan vapur kumpanyaları Akdeniz Umanları ılc bühassa Mısır ve memleketimiz anısında muntazam seferlere başlamtsUt
Bu tebeble Ilımca t piyasasında mahsûs bir naullsUl baslamıslu Bir muddettenberi İngiltere ile durmuş, olan ücarl mübadelat tekrar normal hale eûTiustir Dun muhlelıf memlekellerc 55 bin liralık ihracat muamelesi k ay d edilmiş lir I ngi 1 terey e ham keten acvkedilımsur
Limanımızdan transit olarak geçenj vapurlar fazlakifmı^Ur Bunların ekserisi Yunan vapurlarıdır Porsaıddeki mnUarunızın da Yunan vapurları lorofındon nokledllecegi bercnllmıj— tir
BELEDİYEDE
Otomobil kazaları azaldı
Deniz ve hava har* binin şimdiye kadar ne ziyanı oldu?
(Baf tarafı ' mel »aylada) ' yor Resmî tebliğlerini bu bü ctırnlar doldurmaktadır ve riİlalarına göre günde 40 • 50 bin ton gemi batırnuktadu*lar Evvrlki hafta batırılan ticaret gemilerinin kıymeti 200 bin tunu ge;mi ştir
İngilizler bu haberi kafiyetle tekzib ediyorlar ve ziyanlarının bu miktarın dörtte birini bulduğunu ileri HÜrcrek esasen ne 'ı!ı llıhniT,ı: ne de tayyarelerin hücum ettikleri geminin batıp batmadığını kat'iyetle tayin etmelerine imkan oUnadığını üâvo ediyorlar İngilizler harbin başmdanheri 2250000 tonilâtonluk ticaret gemisi kaybettüılcrini kabul etmektedirler Bu miktar Alman ticaret filosunun yandan fazlası domektir Falıat İngiliz Uuırct filosunun onda birine yakını', rtmkü In^tuz ticaret fıiosu gı\cn scnf eylülde 21000000 tonilâto hacminde idi
İngilizler, Almanların işgal ettiği Norvcçten, Danimarkadan, Hollandadan, Belçikadan, Fransadan da on milyon tonilâtoya yakın ticaret füosu elde etmişler, bu suretle ticaret gemilerini yarı nisbetinde arttırmışlardır
İngiltere, her hafta umanla nna girip çıkan ticaret vapurlarının adedini iki bin ctralıııda £iistcrmekledir Bu vapurlar dünyanın her tarafından gelmek tedir Hattâ Akdenizdcn büc Akdenİzın şarkında ticaret gemilerinin kafileye bile lüzum görmeden sefere başlamış olduklarını, garbinde ise kafile halinde sefer ederek hiç bir Italyan gemisine rasüamadıklarını ilân etmektedirler
İtalyan ve Alman deniz kuvvetlerinin faal rolü İngiliz nakliyatına bu kadar darbe vurabildiği halde İngiliz donanması yalnız gölgesiyle Alman ticaret filosunun 4 milyon tonunu Baltık denizine ve uzak limanlara mıhlamış ltalyanın 32G00O0 tonunu atıl bırakmıştır Alman
k yarasından öldugU
tevkif edildi
Köprüde bir yolcunun 6 kilo etini Çalarak kaçarken yakalanan Neşet ] dun SuLUmahmed bırmcı sulh ecza mahkemesinde vorgusa yıpıhtıkuuı sonra tevkif edilmiştir
Matbaadan hurufat aşırıyormuş
Cagaloğlunda Cagaloglu yokuşunda Salibin mulbaısınılan hurufat ea
lan Barket Sultanahmed birinci sulh'
   ya dunva ılc tıcnretının ıdhalatta
ceza mahkemesinde sorgusu yapıl '
dıkum sonra levkif edilmısür |  '^' * ihracatta      yüzde 43
nisbetini denizden yapıyordu Bu miktarı kara yoluyla yapacağı ¦(in bu nisbetteki idholât ve ihracatı muattal kalmıştır
reheet    KAFA
Bir tavzih
tzmıt Belediye babceei müdürlüsünden gu mektubu aldık:
3/8/1940 tarih ve 811 numarab un v: İkinci !:ıy(ııı:dii  |İ£mltlcki ıtazinolar) bastıktı yanda mustec ri bulunduğum belediye gau;  atf ve izafe edilen havudaiı'i unramadın ve bilmeden yazılmış olduğu elbetle matbuat kanununun! ıııaddci muhsuasına tevfikan haki1 katı ba^ka seküde tavzih ve lasluh| eyler vc ayni sıflundu nesrim rica edeıim
X — Belediye gazinosunda pahalılık yoktur, ayni zamandı ınuaieııye verücbilccek tarzdaki hıyarı yirmi parıyı ahuııadıgtmız gibi paUıcanı da bir kurusa olamıyoruz
2 — Bahçemizin bir kısmı IçkUi lokantadır, vc pek tabiidir ki kazanç vergisi digeı kısma nısbelle iuzuıdır
3 — Içkih kısımda kahve yemekte veya içkide bes kuruştur Aksi takdirde yalnız kahve icın (10) kuruş alırız Bu da pek tabiidir kı içkili bir lokantada kahve bas kurusa satılamaz Hıil ı gazinonun senevi bedel icarı (1117) Uradır ve yalnız yaz mevsiminde iğler Oozoz dahi bir kösede yvdı buçuk dıger kuşede on alü buçuk kuruş değildir Diğer
YURDDA SABAH j
General KâzımDirık Ed:rn=»de
Edin,c (Hususi) — Nafıa Vekili General Aiı Fuad Cebcsoy ile birlikte Gehboluyo gittiğini bildirdiğim Trak
Kızuıı
amı
simdi de deniz lolıb yoktur
Izmitde
ıllhr Fakat, ıtletecek bir
sinemalar
Adapazan (Hu*usl den) — Yaz saati n
Kı
^e memleket  saat
I yo caz orkestrası
üresinde) ıl heyeti
aat ayan ve ajans;
Dun saat on dörtte Sır I keçide Hamıdıyc laddesdnde 53  59 numaralı fotoğroflıane ve di& muayenehanesinm buluadugu blnadj C0 yasında Yani AlıvUdaan hlansındckı Zafer fotoğraflıanesınden yangın çıkmış, yanındaki l/mu nirlhar de sirayet etraıs Foto Zafer kzszren otelin de az bir kısmı yandığı halde itfaiye tarafından aoadurUlnm;tur Şükrü oğlu Sulun Esen, Rcaid Esen, Suud kızı İsmet, yiıkrü oğlu Muzaffer, Şükrü oğlu Mumb vc Ali kızı
Hamidenln mutasarrıf oldukları binanın dörtte bir buçuk hissesinin sigortalı olduğu anlasümısbı
Yangut yüzünden, bîr müddet Tramvay münakalatı İnkıtaa uğramıştır
Yancın esnasında Vali vr Belediye Reisi Lûtfi Kırdar, Belediye Rcu muavini Lûtfi Aksoy ve emniyet şube müdürleri de gelmişler, alâkadar olmuşlardır
Yangının sebebi tahkik edilmekledir,
2730 Memleket saat ayın ajans haberleri; Ziraat EMınm  Tahvilat, Kambiyo  Nukut Uoraanı (Fiyat)
2246 Müzik: Cuzband (Pl)
2325/23 J0 Yarınki program ve kapanıj
mifihr
Alnını bu m belediye lef tıs | sıt etmeğe vc j vermiştir
Ceketi ve rürker
Ura para bulunan ceketini çalıp duçarken Yugoslavyalı Benin dun Sultanahmed büıncl sulh ceza mohke:¦„¦ i'ıl sorgusu yapıldıktan sonra tevkif edilmiştir
yelin bu şekilde   tavzihim denn eıygılarımı sunanm İzmıL Belediye bahçe ve gazinosu müdürü Salaha d d İn Tek
Muhabir un iz
rmlcketin her ıg, halde, bu lı tatbik edilı nemalar ak¦ ıkla vc gece bitmektedir, •et   verilmesi
nıalıaUi idareler müfcUi»i II Sakır lusahtdukl teftişlerini bitirerek Kvşan* geçnıısUr Kıymetli emileninizden ulan Şak İr vazıfeandc ve u rtjlerde sostcrdicı dürüstlük vc ehlıyetten dolayı \lhjyet makamuıca btr kıtı takdirname İle UılUf ulunnıu%tur Ün de kendisini tebrik ederiz
Edirnede teftişler
Edirne (Hususi) — Babneokl hayvan ve emtia ponayun her aone olduğu gibi bu s— dr ağustoıun 12 ıncı pazartesi gunu açılacak ve uç gun surceckUr
Panayırın bu yıl daha canlı ve hareketli olarak devamına imkan vere» rok lııt turlu ıdbırkn alınmıştır
9 AĞUSTOS 1940
CUMA
Üçüncü YılNo 817
GÜNLÜK SİYASİ HALK GAZETES
IdaraYeri
Nunumıımalyr, Nn H4 1 «tanhol Telgraf: YENİ SARAR İstanbul
TEIEFON: 20795
Her Yerde 5 Kuruş
Yeni Balkan düzeni
hnlı    hodudları    mrmv
ve ınui kaybrUueyt tamh etme» uran Runmnyı» ha mı* aJnd bir ballı harWıob laidh • •lııı i ınıLiM'ııı lU/nııutH BuİKariatao UV biç harftr ri rer miT lanniek uluyor al Bal kan İttifakı takta* «mnıım ıknral rtmbj vr boguadVa tarihe İntikal etmiş •«avvıkaMhr
Yazan: Hüseyin CaMd VAİZİN
rtada yetu bir Balkan düzem sözü dolaşıyorsa da bunun ne mâna ifade ettiğim sarih surette anlamak imkanı yoktur Balkanlarda bir Balkan mieakı vardı Bugün bu muahedename resmen bakidir Fakat son günlerini yasamakta olduğunu iddin edenleri pek haksız addedemeylz Balkan misakı mevcud araat vazıyetini muhafaza esasına ietınad edı yor Ve Balkanlı devletler arasında birbirine taarruz imkanını kaktırdıktan banka herhangi Ur Balkanlı devletin tecavüz ihtimaline karşı diğerlerim birleştiriyordu
Bunun mevcud maddi vazıyete göre açık bir livanla  ifadesi su oUbıurdi: Bulgaristan mevcud vaziyeti zorla değiştirmeğe kalkarsa, diğer Balkan devletleri buna mütteiikan  mânı ola ¦ caklardı Şimdi Mihver devlet  j kerimn nezaret ve vesayeti altın da   Bulgaristan   mitli  davala' nndan b*rî*i kajjfdecek gibi görünüyor Rumanya ile Bulguru» tan arasında artık Dobrice ihtilâfı kalmıyacaktır   Bu mesele» ortadan kalktıktan sonra Bıılga ristan Dedeağaç davasını tazeleyerek   Yunanistanlı   tecavüz etse Rum an yanın Balkan imsakimi tevfikan Bulgaristan aloybine harekete gfynesine imkân vai   mıdır?    Kendi   hududlan mevzuu bahsolduğu  zaman uzlaşmayı ve   arazi   kaybetmeyi tercih etmiş   olan    Rumanya, bunun aksı bir  hattı   harekeli takib eden Yunanıstau uğrun da Bulgaristan ile hır harbe girer mi? Demek oluyor kı  Balkan ittifakı tabiî Ömrünü ikmal etmiş ve bugünden  tarihe intikal etmiş saydabihr
Balkanlı devletleri alâkadar eden bir dc Macar davası vardır ki bunun Balkan mısakına doğrudan doğruya temas eden yeri yoktur Bahsi sırf Balkanlılara İnhisar ettirirsek Dobrice ihtilalinin halli Balkanlardaki düzem hangi hususlarda bozmuş ve hangi bakımdan bir yeni düzen kurmuştur? Rumanya ile Bulganstanın anlaşması Balkanlarda hiç bir şeyi bozmuş addedilemez BÜâkİa mevcud bir ihtilâf vesilesini ortadan kaldırmış, vc Balkan sulhunu takviye etmiş olmak ieab eder Yani Balkanlarda harb çıkarabilecek esaslı mtimallerdeo birinin önü abnmıs olacak tır
Bu keyfiyet ortaya yeni bir düzen çıkarmak mânasını ifade elmez ki buna intibak mevzuu bahnolsun Balkan mısakına dahil dört devlet arasında cereyan eden iyi dostluk münasebetlerine bundan sonra Bulgari:tanın da iltihak etmesi Balkanlarda sulhu İdame gayesini takib eden eaki düzem takviye et mek DCticesinı verecek zanno' lunabilir
Fakat butun bu muhakeme, i';»n yalnız zevahirine bakarak; ı ııı ı ı ve aklî bir surette düşünmek raalısulüdUr Hakikatte Bai;:ısbııda bugün değinmiş bir Hüseyin Cahid \ Ali, IN
, taonu   ¦ Öneli sayfada]
İtalyanlar IngilizSomalisinde ilerliyorlar
¦ ¦ ¦¦ —o    ¦
Dün Manş denizi üzerinde 53 Alman tayyaresi düşürüldü
Kaime, t (aa) — Rcyni tel life nnıaran llatyanlaı İngiliz Somuiuı ,), barrkrUennı durdurmulardır
TcetıfO toy W ıtenımırktcdıı
Batı tütünde T afuafcaMa hssduddı tam  bir sUkUnct iıukuan MroUiflur
Sudanda Albar» UMiPf rnuvatfakrrtr h» ktava baskını aaydohl•nltlı
SriMiliat «w       u,    ¦ ~ ¦   ¦ duy"'' hu » »Un, Hargeaa Odbaınayı labttaıı   aorr    durmusU 1 Yklnıı hava artık tat lan ve bu rrt\ kile,   rlafmd      küçük  btı   bulıyrl
»    "Ii'fii*
Burac bobininde  r doğuya doğru ¦ "/jvı ,,,1,1,,
Kenya vr Kili ilinde kayıl* dej r blı  HİN •Imantıılıı
Itaiyan ı  TeNiği Italyadı   bir nın hal   • (aa) — m        nrdulaı   umumi karartanının
AO  Tl»i     Tlılıtf,
BunUn *t gfln «Mrl Inapbı Soraaaar hudutlunu (avaMg bulunan kıUUa'urutdrin bir kul da—ae varmıe ve 7ilayı iggal *l/ıJeUı
Şarki Afrlkada bombardranan (ruf Hnnı W)! tayyare lı«iayiawa» taavrua edere* yeedr buİuıuın dc *'"*" labzıb etnuı vc yangınlar çı»tıfc Irak—la anutum hasırlar y*pa"i'"
Bir hava muhareben —naamda bir duam» M| tayyare*! dUfarubnu»tor
£    A00I5 ABAB* \f*^**Aa SMEBADA
IngUbt MniüL^h İtalyan taamıınnu gösterir harita
Duamarun Dıredaoua vr M ah ıızerine yapbgı hava hücumları rauhırr haurlaı    husule yetirme 
mıjUr
; 1 Ahdrfuztle haıb gemileri himayesinde seyreden be* nakliye ge misinden murekkeb bir dugman katile»! tayyarelerimi* tarafından bombardıman "I'İmi: İl,
İki nakliye gemıal ciddi aureltc harara ugraUlmııtır
Norveele İnfilâk Ettirika
Depolar
Londra 8 (aa) — Bahriye Ne*arcUnır oglclen sonra negredilen lebhg
ı i•  1 hava Ktivael
 ıı'ı SkiM tipinde faıyyareler BergTTi'in taJuninen B kıkroelrr celuıbunda L'r ı i" petrol depolarına «it  pruf(ı!'ly,i], bfr hücum yapmışlardır Bu mahalde ceman 7200 tan utUab kabıh ¦  3 pertol de
Millî tersanemiz nerede kurulmalı?
Paşalimanı, Tuzla gibi   mahfuz yerler dururken Pendikte tersane kurmak doğru mudur ?
Yazan: HİKMET İLGAZ
Bu tedkıke göre en iyi tersane yerinin gene Balic olduğu neticesin*ı varilli 7asen burada havuzlar, depolar, fabrikalar, civanla !•'¦ işçiliği ile ülfet etmiş bir balk mevcuttur En mü
him deniz ticaret merkezimizi teşkil eden İstanbul Umanına hemen bitişiktir Beş asırdanberi Halicin tersane olarak kullanılması gemicilere lüzumu o
(Sonu 3 ontu aayfada)
inönü Kampında
rılanorcu Âli Yıldız İstanbulda Atlattığı  kazayı  anlatıyor
hüuj Iklanbuluit •,nW iyi lan ulu; ı bu gene vc uudadlı hava kalıram»:ıı btzc hnvtMibk vc tayyarecilik bak kında izahat veriyor Ut ara planörlerin tayyareler* naaana co^ ıtaha «rvlli vc eınnlvetlı «tMıt'ou eo»lııdl vt dedi İd:
plânnr ulrnlı u bir gnıp
  naua* uaBA iiı tayyare gv auutukfcak dOa old'ikvu vasi vc nrunUuLaiB blı mey(Lıı nUrre» Planör tmş ae« ulotttı yere konabilir Mee«U •uruloıİM, blı tarlaya, ftrualı ve dar bu ¦vaydana hatta bira/ du/ ve gen» bir apartmanın damına ııebıhf 
Bu nd bu gram v« kabiliyetli haIbonu 3 Uncb Mr'adaJ
donu iMjiı,ır,K  gtl Depolardan büyugunur ınlıukk «ttıgı gelrulmuttûr Iklncıaı yıkıUrak tıddl hasara ugralılrruıbr Rn kıtcaalerı bulunan ucun cu depo ile depolarga tulumba tesisatı ve rıh Uma a* buyuk urarlar veTdmaaiMkr Çakan buyuk yangınlarla yayıhtlafj VS depoların tarraı naahvuMukaVi ¦aanerlıbnektedu, Tayyartkrrualan he«Mı salimen Udgnne jlarlıı
Pmasn TayaaMJnbı Saynu
Londra F (a«) — BugUn Hanj denıı, üzerinde Mr Inglliı kafilesi merine yjpıLm taarıut uanv9rda cereyan eden ınataarclıedr elli nv Alman tuyyırcaaran dtıaunjldugıı rea men bıldır ilmekte*» tngtlu evci lamın pilotları ıwW un »Kih kayıptır Bar Aksam, tarprtmu baurıbnifUrJ Kan ley e «aatt vagaırlardafi yarın limjbiii aratanda aerriefere mahaN ik vaanır aaeaal »oc  içrek baUnıj ve Lakı vaaBatlar hava a, mı *nı
ııflıı
ir îfcımatiNiııln Vaziyeti
ıVııı' P rnf Tfevir lruvli   Smıiıtliıvnm rı**»
(»e*u 1 aayladaf
Iran gazeteleri Molotofa çatıyorlar
—o
Tahran, 8 (aa) — Pars ajanaı bildiriyor:
Sovyet hariciye komiseri B Moiotovun Bakfı ıızerinde iki tayyare ueznuş »idugundan bah seden ve Iranın hİdaatyİ tekrib etmek lunumuın gördüğünü kajydeden, yeni söylemiş olduğu nutku mevzuu bahseyüyen Iran matİMistı Iram hiç alâkadar etmiyen Alman beyaz kitabı hakkında Sovyet gazetelerine bir kaç hafta evvel verilen cevabı hatırlatarak şunları yazmaktadır :
Vermiş olduğumuz müsbet ve muhik delâıl sayesinde meselenin tavazzuh ettiğine, ve memleketimizin böyle kombinezonlara girmiyerrk lam bitaraflığından hu, bir zaman şaşmamış olduğuna kanaat hasıl olduğundan emin bulunmakta idik
Ittelaat gaıeteaı aynı mesele hakkında aoyfcr yazmaktadır:
İyi kı B Uolotov nutkunda "Iran tarafında zikre şayan bir hâdise olmadığını, işaret etnıislaanu 1 unoil aar'ada)
Bulgar Rumen müzakeresi başlıyor
Bükreş, 8 (aa) — Önümüzdeki iki gün zarfında Kraivovada Bulgaristanın Rumauyadan arazi ısttkknnc dair müzakerelerin baslamaeuna intizar olunma ktadu'
Hariciye nazın B Popof'un reıshgı altında bulunan Bulgar murahhasları sabahleyin Bıihreşe gelmiş ve öğle yemeğini Rumanya başvekili B Gigurtu ile bersbeı yemişlerdir
Rumanya namına müzakererelere ıslırak eden ınurahhıuılar Rumanya hariciye nazırı B Manoileaeu ile Rumanysnın Solya ve Belgrad elçileridir
Millî Şefin yapacağı seyahat
Ankara R iHusımİ) — Millî Şefin bir ıhı gun ı,ınde dört gün kadar devam etınvsı rnuh temel bir otomobil wyahatıne sıkmaları vt Yozgad Kırşehir Çorum ve orta Anadolunun diğer mıiılkk*lrıoda tetkiklerde bıılunuıalaıı muhtemeldir
İtalyan nazırlar meclisi toplanıyor
Romu, 8 (aa) — Radyonun verdiği bir habere göre, Musschnı cumartesi günü mühim mr merıaviıc riyaset edecektir Bu içtimai aktedeeek olan naaırlnr içtima esnasında memleketi alâkadar eden ınüium meMeieleı
Belediye  Defterdarlık arasında ihtilâf
Maliye memurları bir gazinoya ceza yazan belediye iktısad müdürile Kadıköy kaymakamı hakkında zabıt tuttular
Rumanyada Yahudiler aleyhinde tedbirler
Bukrea, 6 (ait ) — Rumen hükâmcli Uunluıdıııı tasvib edilen kanun layihamı Yahudiler hakkında çok ngır tahdldai Ulhıkını derpı* c\ metiledir
Mıkdnrı 730 bin olan Rumanyab Yahudiler        sınıfa  ayrÜmıjUr
1 — IflB den evvel Rumen tabiiyetini elde etrtur ulan Yahudilerin Umum) Harbde » ı—t etmı* olanlar vr Imrbdc etenlerin çocuk vc torunları
2 — Rumanyaya IfeiB den sonra giren  Yahudiler
S — Birlim ve ikinci anuta dahil olmıvaa Yahutlüer
Kadıköy maliye memurları, dün akşam İstanbul belediyesi ile istanbul defterdarbğı arasında ihtilâfa sebeb olan çok gani, bir vaziyete sebeb olmuşlardır Maliye memurlarının bariz surette hataları görülen bu hâdise su şekilde cereyan etmiştir
Belediye iktısad müdürü bav
Münir Nureddiıım i/irakile bir fevkalâde müsamere tertib etmektedir Gazinoya yaklaşan belediye iktasad müdürü halka duhuliye bileti kesildiği vc bu j timi !¦ m 50 kuruş alındığını hayretle görmüştür Halbuki beledi*
mere münasebetile ancak beledi yenin bu gibi müsamcrclcr için
hasırladığı hutusı tarıleyı tat bık edebilecektir
Ketali yt lktnnl ıııinlılrıı garinovu , " • 1 ¦ ıstıyen 2t)  30 kişiye bu çekikle duhuliye bileti kesildiğim goruuce derhal en yakın telefon merkezinden Kadıköy kaymakamı Cenaba telefim rtmı* İmi ı :  ¦ m ya gelmesini ııtemıştır
Biraz Honnı gelen kaymakam Cenab da vazıyeti uzaktan gurmûş ve derhal bir curmumeşhud yapılarak gazinoya bu «¦'zn zaptı tutulmuştur
Fakat, gazinoya evvelce girip te duhuliye («ırası veren vatandaşların parnlarınuı yanma
Avrupada ki
Kıtlık Tehlikesi
g ıaa) — Rruter Londranın ¦ ¦ ırıjert
bu ki} Avrupada buyuk kıtlıklar ıuhur ¦üı pek munıkıııı oldugu
na dair hasıl ctmıs Imlundukkırı kanaati muhataa ebnekbdulcr Ayni mahfiller flhakikn bir acjık bu* kum sürecek olursa bundan Aksanların mesul olacağım elemekte dır Zira Almanlar eHenifle mebıul mıklaıd ı nuk İhtiyatları bulundu
ıı   lioıiB     ¦;  k'nltıdıı     Bu   'ak
dırdc açlık, mevcudiyeti iddia olunan mf/kır erzakıı Aknaıılarca mılnasib bir tarzda ı«   ı edıleınenır sinden ileri gclınn ula,akbr
Bu mrhafîl arasım kıtlıklar nıhur edecek oluraa    bunun arbrbını yatiit Alman ac goaluhu|ü ile rnıılutAılaln   AJujiiIit   Liralından   lılun u ivginle Icnıın J iın«ı«lı aramak   l^cı ru   gele**ı     rmktatında war eCrMktedlr Almanya ile 1U1 yada  ve imal edilmh   araaıde  muaum yrjaaftgk ihUyallaı bukındugu ¦¦¦¦t,»i ¦ reami beyunatlarLı   ilan edıknirlı  Binaenaleyh  lıerhangi  bir «ıı ¦ A , ¦      ¦  ¦       ti   Uer
zaman İddia rtLklrn bu erzakı tevil c linete ist em eme lenıden dopmua olacakbı* Alman radyonu, 27 haziranda yıplıgı nesrıyal onanında i*! " Fzansa v* Holandıyn yardım etmek ıııakadılı B Hoovrı tatarından hatı ı 1  takdirle karşılanmağa layık olduğunu Mylemij fakal Alman makamlarının dı nıakliı memlekeUeı ahahıinıiı unje»ı«t tamuı İÇİn irabeden butuı tedbirleri               abnı*ı bulunduûunu
İIİVC  ' ! ı1 1  !
Ray^taç'da   ü  tan nutukla
B Hiller de Almanyadakı yiyecek ihtiyatlarının bilmek bllıniyecek fca" dar bol olduğunu soylnnUrtİ
Almanların harbe ? milyon ton imbat »toku ile glrdiklcıini iddia ettikleri malûmdur devletle 3 tincü aayfada)
ma*ıni temin etmek
n h
ıuıiımesını söylemiş(Sonu 3 UneU sayfada)
SABAHTAN SABAHA
ı dini kanunların hımayesn; uguoden lUbıucn hlçbr Yalı vafttt edılenuy«ektır Yahudi un re»ınl Knıçbk   tcaktlltıns ly ataklardır
Bazı harb (Anecdote) lan
Yazan : Emekli general
Ali İhsan Sâfcs
İkinci sahnemizde okuyunuz
«İtalyan gölü
Akdenizde yalnız İngilizler görülüyor
İtalyan taarruzu genişKyecek mi ?
Üç jründenberi İtalya; Afrjkadâı ingiliz Somalisine kaısı taarruza girişmiştir italya haziranın onuncu günü, 3*ani iki ay evvel harbe girmiş
Ziraat vekilinin tedkikleri
Uşak 8 taı 1 — Bir kaç gün denberi Kütahya vilâyeti kazalarında tetkiklerdi* bulunmakta olan Ziraat VckUı Muhlis Krkmen dün de Cedü: ve Sunav hazalarında çiftçilerle temasda bulunmuş ve mahsul vaziyctüıi gözden geçirdikten sonra l'şaka geüniştir
Ziraat Vekili bugün Öğleden evvel kaymakamlığı, komutanlığı, belediyeyi, partiyi ziyaret etmiş vc şeker fabrikasını gelmiştir
Gerek ticaret ve ziraat odalarını ziyaretleri ve gerek kana hamızda ve civar köylerde halk ile temasları esnasında kazamızın ziraî vaziyeti etrafında dilekler ile yakından alâkadar olan Muhlİs Erkmen arsam üzeri buradan ayrılmıştır
ij Daha evvel her tüılü tedbirleri almış olduğu için gerek HabeşistaiKÎa, gerek Libyada (Yanı Trablusd^} lıızırbk yapmış,
(Conu 2 inci sayfada)
Almanya da izmir fuarına iştirak kararını verdi
izmir, 8 (aaL— Alman hükiuucimin sanayi pmpagındası mahiyetinde olarak enternasyonal İzmir fuarına iştirake karar verdiği haber alınmıştır
VKNİ   KABAR
9   Afcatoa ıaıo
Bazı harb (Ânecdote) lan
1912 senesi eylülünde Balkan Harbi için utuueoî püforberlih ilân cılibnûjtl italyanlara karsı daha evvel Çanakkalede vc fcmirde toplanmış olan iki ordu luuynnlann bu taraflara taarruzlara tehlikesi zail olduğundan terhis olunmuştu; fakat Trablusgarb harbinin uzaması, bizim oralarda kısmen olsun meşguliyetimiz, donanmamızın Çanakkalcden dışarı çılınrrayı ı küçük Balkan hükûmctlerine cesaret vermiş Osmanlı İmparatorluğu arazisinde güz dikmiş oldukları yerleri koparmak için onları tahrik etmiş itlL
1003 Meşrutiyet inkiıâbından sonra Türkiyenın uyanması, hasta adamın dirilmesi ihtimalleri haris komşuları aı mr gözünü açtığından evvelâ Bosna Hcrscğin sonra Şarkı Runıe linin ilhak lariylc bağlamış olan tasfiye hareketleri 1911de ltalyanın Trablıtsgarba tecaviiziıyle yeni bir safhaya girmiş  idi
İşte bu buhrandan istifade île Makemlonya meselesinin, kendi düşüncelerine göre kati' surette hallini teemmül eden Yunanistan Bulgaristan ve Sırbistan aralarında gizli müzakereler yaparak 1912 yazında Balkan ittifakını kurmak için çalışıyorlardı Karadağ prensliğini de aralarına almışlardı Yunanistan ile oerekrdûnberi uzamış olan Girid ihtilâfı, Girtdli Vcnizelosun Yunan başvekili obuası île daha büyük meselelere yol açmış îdi
Bizim di plana tl arımız, harici siyaset organlarımız derin bir gaflet içinde Balkanlıların bu harekcUerini sezeme mislerdi Bir yandan bu gaflet, diğer taraftan kendünizi dev aynasında gürrnckliğimiz realteleri vuzuh ile görmeğe, maddî kuvvetleri doğru ölçmeğe mâni oluyordu
Bu gaflet o derece büyük idi ki İtalyanların Traljluagarba tecavüzünü bile, ancak İtalyan harb gemilerinin Trablus önUne gelmeleriyle ve ltalyanın 24 saatlik ültimatom vermesi dc haber alabilmiştik Daha evvel ltalyadaki 1iq arlıkları, asker irltâbı ve caire gibi hareketleri duymak, ltalyanın Trablus aleyhindeki hırsını ve tecavüz filırini sezmek, bu bususda gerek müttefiki Almanya ile gerek Fransa ve İngiltere ile yap tığı müzakereleri Iıaber almak asla mümkün olmamıştı O zaman sadrazam olan Hakkı Pa şa, İtsiyanın bu hazırlıkları esnasında, aıksık Beyoğlunda Fransr tiyatrosunda sahne yanındaki locaya, hemen her gece gelerek numara yapan ecnebi kadın artistlerin danslarım, göbek atışlarını, bedii vücud hareketlerini ağzı arık uıksık gözlüğünü silip düzelterek sey retmekle   vakit geçirirdi
İşte ayni gaflet, Balkan ittifakı esnasında da devam ediyor du Diğer taraftan 1908 inküâbı île ne oldum delisine dönmüş idi lnkılâb ile, istibdadı dc virmek ile birdenbire kendimizi çok kuvvetli görmeğe başla mistik,
/
ABOIE IÎHDEIJ
Tflrklyo Ecnebi
1400 Kr| 2700 Kra
ŞENEL
t   AYLIK 760
I  AYLIK 400
1   AYLIK 150
9 Afturtoı 1940 CUMA 4 Rcccb 1359 27 Temmuz 1355 Gun 222 Ay: 8 1940 — Hızır
Gtıre» Öyle İkindi 
947 503 684 Ezani
601 1319 1712 Vaatti
*k»»m Yttıı İmsak 
1200 148 750 Ezani
2010 2202 407 Vaati
Yazcn:
Cakl Ordu Kumandanlarından
Ali İhsan Sâbis
2
Her tarafa tehdidler yağdın yor, aâianz, keseriz, harbcleriz, ölürüz de vermeyiz feryadları göklere çdııyordu Aklı basın dn zannedilen muharrirleri m't, guzetecilerüniz, politikacıları mız, devleti idare mevkiinâ" olao adamlannuz bu gafletten uyanamıyorlar, vo kendi:ai2İ çok kuvvetli görmekten, mndddî kuvveUerUnizi iyi Ölçmemek hatasından kurtu İnmiyorlardı
Gerçi 1908 uıküâhuKİan veya ihtilâlinden sonra milletin düşünceleri, hissiyatı, maneviyatı yükselmişti Çalışmak, terakki etmek, kuvvetlenmek arzulan ve heyecanlan aıtrnıştL Fakat henüz maddi kuvvetleri mi 2 kâfi değildi Ordu ve donanına çok himmete muhtaç idi Maddî kuv yellere dayannuyan manevî kuvvetler, teyit kuvvetleri olmıynn tehdidlcre benzer
işte bu vaziyet içinde bir de iç politika ihtilâfı, ittihatçılara karşı itilâfçılann zuhuru, siyasi cinayetler, nihayet ingiliz politikasının taraftarı Kâmil Paşama sadrazam, Nâzım paşanın harbiye nazın olmaları gibi hâdiseler maddî zayıflığımızdan başka, manevi bozukluklar da doğurmuştu Bu gürültüler arasında Balkan ittifakı müzakerelerinden hükümet haberdar olamamış vc Kâmil Paşanın ingiliz politikasına güvenmesi dc bu hususda hiç bîr ikaz veya yardım temin edememişti
İtalyanlara karşı Çanakkale ve izmir taraflarında toplanmış olan iki mühim ordumuz da bu gafletin tesiriyle siyasi vaziyette buhran görühnediğinden, 1912 yazında terhis edilmişti Bu terhisden bir kaç hafta geçtikten sonra Balkan ittifakı patlak verdi ve Balkanlı müttefikler seferberlik ilan eltiler Zarurî olarak bizim hükümet de seferberlik ilânına mecbur kaldı
Gene ayni gafletin ve kendimizi çok kvvetli zannetmenin tesiriyle Yemen isyanını teskin için, genel kurmay reisimiz olan İzzet Paşa mühimce bir kuvvet ile ve seçme zabitlerle, çok zaman evvel Yemene gönderilmiş ve İtalyan harbinin tesiriyle nc o kuvvetleri ve ne de oradaki İzzet Paşa ile seçme zabitleri anavatana celb mümkün olamamıştı Bu 3uretle Yemeni ıslâh edelim derken anavatanın müdafaası ihmal edilmiş idi
Zavallı anavatan, zavallı Anadolu hep bu 11" düşünceleri, kenardaki çabukları ıslah veya müdafaa için senclerdenberi ne kadar ihmale, müsamahaya uğramış idî Anndoluda şimendifer yok iken veya gayet azken, kenar çabuklarda demiryolları yapıl mıştı Anadolu da kışla vc asker yokken kenar çamlıklar asker ve kışlılarla doldur ılım s tu Askerin ve kışlanın bir muhitte maddi vc manevi terbiye vc terakkiye tesülerinden anavatan, Anadolu bir çok seneler mahrum kalmıştı
Analar, babalar, kardeşler kendi Öz evi adlarının asker elbisesi içinde, talimlerini, tatbikatlarını, yürüyüşlerini gurur ile doya doya seyredemiyorlar ve bunun milli heyecana, milli yükselişe tcrbiyevl tesiriuden mahrum kalıyorlardı Asker ocağının, milli vatan ocağı olduğu, herkesin oraya seve neve koşup vatan terbiyesi alması lüzumu ve hissi yürekleri doldur onuyor, bilâkis   o ocaktau
tevahhuş duyuluyordu; ıünkü, kenar çalılıkların müdaf ansına, oralardaki üryan hareketlerine koşturulan Anavatan çocukları gözlerden çok uzak, değişik veya şiddetli iklimlere gönderilerek kuruyordu Bu kenar çabukların yüzünden anavatanı mız no kadar ziyan görmüş vc nc kadar geri kalmış idi       !
İşte ayın fena tesir yüzünden' ordunun başındaki genci kur, may reisi, erkânı harbiyei umumiye reisi do Yemende kalmış, idi
Bunun yapmış okluğu sefer, plânlan ahvale göre tashih yti, zü görmemişti Halbuki seferi plânlarının, harb projelerinin her sene yeniden gözden geçirilmeleri ve ahvale göre ıslâh ve tashih edilmeleri lâzım İdi Her yapılan yol vc demiryolu, her yapılan tahkimat, seferberlik işlerinde her ıslah, scvkulccyş toplanmalarını kısaltmak için vukua gelen her tekemmül, deniz aşın sevkıyat için vücuda getirilmiş her liman, iskele, vinç, dalga kıran ve saire, tedarik edilen her nakliye gemisi, hazerî dislokasyonlarda vukua gelmiş, her dtğişiklik, öteye beriye sevkodllmış her asker kıtası, bu plânlarda değişiklik ve tashih vukuunu icab ettirir
Bunun için bîr memleketin genel kurmay reisinin pek uzak yerlere, seferlere gönderilerek anavatan müdafaa işlerinin ihmali asla caiz değildir O zaman tayyare seferleri de olmadığın dan icabında süratle gidip gelmek de mümkün «ivgiİdi
f/Arkası var;
Eaki Birinci va AKıncı Ordu Kamındım  Emekli     Ccneral
Ali İhsan
ROLİSDE
Dün de iki eroinci yakalandı
Sabıkalılardan ve erohı mublcla 1 arından Muzafferin dun saat sekizde Tophane meydanında eroin çekmekle olduğa görülerek yakalanmış ve üzerinde 3 gram eroin bulunmuştur Yapılan tahkikatta b*t eroini Tophaneli Ziyadan aldığı öğrenilerek derhal Ziyayı lakı be gecen memurlar ona eroin satmakla iken curmûmeshud batinde yakalamışlardır
80 lik bir ihtiyarı dolandırmışlar
Kııçük Lanfsda oturan 20 yaslarında ve her iki kozu Ama olan Şükrü yeni tanı?U*ı Şevket adında bîr g ene in annesinin evlenme teklifini muvafık görerek evlen— mit  Evvelki gün kendi kendilerine yaptı fi bu dügön eeee s mi zevkle geçirmişler Erten sabah ihtiyar güveyi kalktığı zaman ortalıkta ne sevgili yeni karısını ne de onun oğlu olan Şevketi de bula maınıstır Bu açıkgöz ana o£ul Ütly'Tm yıllardanberl bir iletirdik paraLrrla birlikte kıymetli oryalarım da alarak sırra kadem basmışlardır Polis ıje el koymuş ve bu una oğlu ar a mağa baslamıstu
İki inadcı şoför
Dün Ankara caddesinde karjılıklı gelmekte dan &ofor Mchmedın idaresindeki 38 sayılı kamyonla Ismailın 2375 sayıb taksi arabası yekdiğerine yol vermemek yüzünden çarpışarak her iki otomobil de kısmen hasara uğramıştır Şoförlerin ilcisi de yakalanmıştır
Yaramaz bir çocuk az kalsın eziliyordu
Keresteciler haltında islryen şoför Fethinin idaresindeki 533 «ayılı otoim Byuplc Değirmen sokanından çerken birdenbire çıkı veren atlı tar arabanın arkasına takılı 5 yaşındaki Mchmed oflu Alktn korku ile arabadan aUıyârak otobüsün önünde kalmıştır Şoför Fethi her ne kndar Ircn yapm'jsa da yine çoeu£a çarparak basmdan hafifçe y?t rakımı sur Çocuk Şijli hapishanesine kaldırılmış ve şoför yakalanmıştır
Bu da çaka mı
Beşiktaş Limited şirketinde depo ilcilerinden Vusul kızı 27 yanlarındaki Hediye Yeter dun ssit 13 de deponun iskelesi üzerinde yemek yarken İhsan tarafından İtilerek denize dusmOstur Yanlarında bulunanlar llcdlyeyl kurtarmış, vaziyetten haber dar edilen polis İhsanı yakalamıştır
Geç bırakılan imtihanlar
Bir okuyucumuz yazıyor: "Bu aene Alınan lıaeauKlcn mezen oldum Fı n şubceındeTi olgunluğa girdim Tarih ve kompozıryondan eylül devresine kaldım Bu 0110 Yüksek Mührndıs meklcbluo gireceğim Kılı at yükıtck Mühendis mektebinin kabul üntiham girmek mecburiyetinde bulunduğum olgunluk kompozisyon imtihanı olan 28 eylüle tesadüf ediyor Vekalet bu gibi hâdiselere mani olmak Üzere olgunluk ' imtihanlarını daha evvele alamaz mı T
Yool Sabah — Okuyucumuza hak veriyoruz Maarif Vekâletinin nazan dikkatini rclbedrriz
Belediyenin 2 milyon liralık munzam biidcesi
Hazırlanan bUdce muhasebe   müdürU tarafından Ankaraya götürülüyor
Belediye muharebe müdürü Mümtaz Acar bugün Ankaraya gidecektir Muhasebe müdürünün bu seyahati belediyenin hazırladığı munzam bütçe ile alâkadardır Belediyenin hazırladığı munzam bütçe iki milyon liraya yakın obtcaktır Munzam bütçe için düşünülen varidat belediyenin 939 malî senesinden 940 malî senesine «ievrettiğı paradır 93» butçesmden 940 bütçesine devrolunan para vilâyet ve belediye kısımlarından 3105913 lirnya baliğ olmakta çelerine, 313 bin lirayı Bebekmalî senesi banında serbest nakıd olarak mcvcaUu
Belediye 940 mail nenesi iptidasından itibaren bu paradan 150 bin lirayı pasif korunma işlerine 215 bin lirayı çocuk bahçelerine, 313 bin lirası Bebek lstinye yoluna, 200 bin lirayı iktisadi mücadele içlerine, 10 bul lirayı haliç şirketine, 60 bin lirayı mecarî islerine 15 bin lirayı itfaiye levazımına 151 bin ura raiba ıktısad islerine 154 ban lirayı et nakliye isterine sar fetmiştir Bu paradan geriye ka lan kısım bulunacak diğer bazı varidatla bırlüıtı munzam bütçeyi teşkil edecek Ur
Münakalât vekili şehrimize geliyor
Münakalat Vekili AH Çetinkayamn ptzartc'l günü retınınlae gelmesi bek lenmektc*'ır Vekil latanbalda blrka gün kalacak vekalete aıd müesseselerde tetkiklerine devnın edeckttr
11 I R |     ? I      IO S lulfl
Bu hafta Rumanya ve Macaristandan ticaret heyetleri gelecek
Mucarünandan oıuiınüzdekı ha/la İçinde bir tlearçt heyeti relere': Ankarada mürakerelere baalıyacagı haber aluunujtır Harırııtaıtdan son zamanlarla yapılan teklifler rafite I madiyen artmakla  ı lu^uıtdın ildi memleket arasında yeni bir ı  1 anlafmasuun akdi bir zarurrl haline! gcürJatU
Macarlar bizden alacakları pasnuk, yün, gafa maddeleri, karadığı alarak masadl sanayi maddeleri ver mek ı«demektedirler
Rıımanvadan Oet«»k Hayat
Diğer taraftan orronıızlskl pazar iruau Rumanyıdan da bir heyet ge lerek Ankarada temaslara başlıya cauear Rumenler la Btlkrei mazakerelermdc luuaaı erLlmıyen mevzatat gorusUlecek ve meveud l'orl mu baıktcıun artbrılmak irnkArları ted
klk edile»kUr Itumenler bizden aldıkları UlUk yapağı ıııikdanrıı art— lınnak arzuunda bulunmaktadırlar Almanyadan Galstak Ualler DjBci tırıttjıı Alman aııij^ma ¦nadan aonra memltn^rmlze ,:*,elerilmck üzere yuklmcn maltarm bu«ırnlerde yehrımıee frOnori belrlen
rr,ektedir Bu mallar Kinde makine
etektrtk nrahemeaı ecraryt Obbyc bulur m a ktadır
Odak İhracat abskatt Avrupa ıU Halkan memleketlerine olan ıh tı 'ıı ¦• artmakladır
fXm mulılebf memlrkollen ~j tun liralık İhracat yapıbmaUr Rumanyaya zeytin Almaayaya mazı, İtalyaya 2500 kilo afoa lavleıeye agala
yağı gonderllmiîlır
Tiftik işi alenen görüşülecek
Bu gün tlcarel odasında bir toplantı yapılacak
Kumanyaya satılacak Ufuk vc yapağı Urvrıatandaki drav»İlkler et rafında tcdkıklrrde bulunmak üzere sohrüntze Belen Du Ticaret U mum Müdürü Servet Irlrp/n dün teızıaıılurıııj dcvun etmiştir Busun saal 15 de Ticaret Odasında buluu Ufuk ve yapak tut carlanma ijliraklle bir toplanb yapıtauk ve Dıı Ticaret Umum Uuduru ık matbuat naflnaiMillı 11 de hazır bulunikakllf Toplantıda tevral «XUlerlne İtiraz eden tuccaılar akukrım aleni bic suretU aoyllyecah va tur Us tdarc Leye*! azaları da ba ıtır i ila: a ccab \Trcceklerdir
Yunan vapuru
rran kurfanri'nâsı
uzun sürecek
Fedakâr bir vatandaş
a
Bir çocuğu kurtarmak için malını ve canını tehlikeye koydu
Dun «sat S3S da l'orapalas aıttaSirulakl asİHİ'ljn jı*lınerc |uneble olan 951 numaralı huuai arabanın onuna • wm bir çocuk ınıvcs— mif Otu" ıbılı kullanmakta olan Taksim ecraLyc caddesi 8S sayıb e\'!e Tjkfor oâlu Artak Vazıca çocuğa earptnam^K ıcın dueksiyonu süratle kanarak Barlrakbn yokaaruadan asaCıya UuSru ultaauUU yuva»!tıstır  bu esnada kandı de arabadan Uasmı haille* yaralan* ¦saklan kurtaramıyarak atmtktrr Otoaaobı! Ahbaba tokaaU 13 »ayılı eve earparak durmuş va Uman:,, on cebhesini zedrlenU|tlr
AOL/YEDE
HVklosaHııvrı Salih Ko»
(Radyo Programı ^
9/S/1m0 CUMA
ve memleket
7 30 Proffrnm aran
" 35 Mıuak: N'r h parealsr (P1 ) SSS Aiara haberleri BI0 Ev ksd,nı  Yemek listesi 820/830 MUrlk: Oltar   Itavalyen
n
1230 Procrom ve mcrolekH »ast ayan
1T50 Ajans haherlert
1305 Müzik: Yukarıdaki   raüfiTa
Canakkalcnın Selke burnu mev kiınde karaya oturan Yunan bandralı T 1*0 tonluk Kllantb vapuru hakkında dün şehrimize yeni malûmat gelnılitlr Gemi süralle ilorkslig' sırada karaya bıadırdiflnden vapurun{ yansından fazlası karaya çıkmıştır Geminin oturduğu mahal bu tesadüf eseri olarak kumsal olduğa ıçrn parçalanmamı vc amborljrdaki mal larda hiç bir zarar husule gelme mistir Hadise mahalline gitmi' olan Alemdar tahsilrycsl kurtarma ıyme !¦ İJiıınr Geminin kendi vekili de kurtamiü isıac yardım etmekte olmasına rağmen ameliyatla uzun süreceği Lıhmîn edilmektedir
| MÜTERERRİK\
Üsküdar tramvayları heyeti umumiyesi gene toplanamadı
KadıkÜy  Üsküdar ve havalisi balk tramvayları heyeti dün ikinci defo olarak toplanmıştır Fakat toplantıda meveud aza adedinin yarısı bulun matlığından toplantı 9 eylülde yapüacak son laplantıda azanın rub'u bulunduğu takdirde bile karar verilebilecektir
Denizyolları iki araba vapuru yapıyor
Denizyollarının yandan çarklı eski İki vapurunun araba vapuru ha
senin bir marifeti
Dua ycdhKi ralli crnda errtareaan bir dolaadn cıbk dav asına ba
kıldı
Sabıkalılardan Rizeli Salih Kcsej geeenJerde ^jaıaeaa gülen Akse nptrrunda aıkedaj cldu'ı Mafc'ed Uçar namında bir latnsla sohbet edcrlrrKcn Nuset adında btr arHada|ta bir türü define alımları var İOUU ta* kadar beser lırabk alün Şunlura mbmlrtm ol*a da bir alıcı bulsak Hem ucuza da verecek) diye tnvlamıı ve yine nyni vapurda bulunan Nmrrtte temasa geçmlj Va purda i", m  ¦ ¦ ı¦  ouda btr otele Inrualcrlcr Uabh Küm Mehmaü Uçaran ymo petlm bırakmamıı, Samsundıkı otelde lam b hifta beraber kaimi 1ir yme aynı meArurten UaKe4erek hep aval albırlan alma|a trv:k et», pbi Ncıcrfl 30u tane al Una 1000 Ura lUaoııa ve CU liraya uyuşarak labzua ve praian almu, Sonradan bu ^Ituılaıın yaldız (taralımı, bekur pene/ler olıâıcuou anlıyjı ehmrd Uçır kıicı eubye basturarak gjtterilcn sabıkahlarro resimlerinden Sılıh Keseyi tanımı ve S 'M' de k'enerde kumar oynaıkerı yakalımmstır
Dünkü duıusnnda »uçlu Sal h hâdiseyi aynen itiraf 0;   Yalnız;
— Rm onların tıktr vkMunu blmiyurtlıım Nu ıcl beni de kandırdı Sonra 300 allına C00 lira almldık 500 lira aldım
De'iıır Dinlenilen sahdlcrden ikinci sube kontlaarlerinden Rrrruc vr paUs Reaad yapılan müracaatla SaLh Koaeyı yaksladlklanm »,ylcrnisler «Lccr bir rzJtidan fskeesassl drljyiilc onun da celb atla mubakemt bajka güne bırakıldı
Bir ihtilas davası
thtıt&sUn   suçlu    bulunan evksf
101 haber ten
20 Oü MurJk: 20 30 Koousata: 2050 Müzik: Faul beyıtl 2115 Konutma (Iktısad saati  :"ı   ¦           (Radyo gazctCAİ) 2145 Murilt:   Radyo   talan* or • kestrtıi
23 30 Memleket saat ayan atans hıoeıln Zır'j* Bahaaa  TahvıUt, Kambiyo  Nukut Barsan (riyal)
3245 Mıııık  Caıband (II)
2325/1350 Yarınki   w uğra m   vc
Birlikler umumî kAîİblişfî
GalaUtda rtıer Abld hanında toplanın*! obnı ithnlAt ve ihıaeat bırhklerinln umumi katİblunnc layln edilen takas limiud sııke'ı ınudlrrlerindm sl]iı dün yeni vazifesine batla mistir
Üç buçuk yıl süren bir hakaret davası
Dim dfıduncü asliye cezada 3i yıldanberi devam eden bir hnkaret ıi n'Min' devam olundu Malıkçaeye şahadette bulunmak usrre Ot*»*)*» ımn iki genç bayan «Davacı ' ı
SABAHTAN SABAHA
«İtalyan gölü!»
' ı •* '«en 1 5aJ eeyfada)
ordular vuoda ^etırrrıİstir $inı« di klalavzbrtauads taarrura ı;ıron ordsfmavı Ifirî 000 bir¦; , bir' kuvvet uktu^aau, Labyads «te 350 tam kiernbı tnp|*nrlı,rm ingürzler heber vtiy rlar GahV ba llalvı brrradsu da Manra taarruz edecektir
Bu iiuTTazlann hrdrJı nedir? ingiliz SofnalLnru ısçal etmekle İtalya Habeş toprağını grnrşIdmuı Flind denizi : ılıillnno ırorns olacaktr Kraneı/lann eUndekı Ubutıyi de alınea Kızıl denizin bir kapısının bir kınadını elde edeeektır Fakat 1 lal ya boralarda btr deniz knvttane Baiırb delildir Gebenittank ve SÜveys Inflilhdcrnı elinde bulundukta lUnkierıize veya 1 lod dımtzıne, Akdeniz kuvvetlerin den btr tek gemi pur^mcı
Ancak Almanlar Afnkayı dolaşarak İtalyanlara yardıma gelebilirler ve buralı gaye hıyılderuz ılımdan yaralan Innlız nakhyatuıa darbe vıırmak o|a çaktır O da zabınerine dt^roo İtalyanların harbe girroeıleD evvel Kızıldenize naklaıhrian tahtelbuhııl^r batırılrnut veya esir edılmuştır
Hulâsa İngiliz SornahVınin talyaruaruı eline geçmei mü him hır ^y değildir TJbyadan yapılacak taarruza gcUoce bu da eğer yarmı milyonluk bir kuvvetle yapılırca Süveyse karıp tehdit kâr bir mahiyet alacaktır, italyanların asıl V !:" Süveyş, olsa gerektir Fakat Afrikanın şimalinde, 750 kilometrelik bu düşman toprakım, hele bir colü geçmek güç bir istir Bu ışüc cebbe kadar, ccbhc gerisi içjn asker   lâzımdır
Gerek Libyaya gerek Habeşîstana yalnız harb levazımı değil, batta su ve gıda nıatldcleri bile Italyadzn gotınlır italya harbe girdikten sonra da deniz yolundan gizli gizli istifade etmiş, Sicilya adasından Pantclaryaya oradan Ljlıyav* •ktart"^*^rr" V laraiatt maİTfiarr kaczrmıeUr Fakat İngiltere Akdeniz filosunu Uzakaark fuosuyU da takviye ederek burada ku§ uçurtmak niyetinde değildir Pek yakınJa hgiliz ve İtalyan filoları arasında büyük bir deniz harbinin cereyanı beklemnilir İngillenrnin dort gözle beklediği bu harbe ltalyanın da iten dini mecbur etmesi muhtemel • dur Çünkü İngiliz deniz bâkîraiyeu artUkça İtalya Akdenizden çekiliyor ve böylece Afhkadakı İtalyan müstemleke leri  bir taraftan da İngiliz bava bombardımanları ile  yavaj yavaş harb ınalûsncsıaı ve gıdasını kaybediyor
Bir iki var ki Mısıra vs
V¦ ı;:ıl¦ j ı büyük mikyasta In gibz malı geliyor İngiliz ticaret gemileri Ak denizde sefer edtyortu Halbuki İtalyan gemıkrinden eser gorüimenıeye bağlamıştı Bu stırcUe italyanların "I* talyan golü,, dedikleri tek deniz ve tek münakale yolları kapanmıştı Afrikadahı müatemleke1 erinde bir taarruza giruuTrkri bu şiddetli darbenin bar likâÜIAıncli dc olabüir
Behçet SATA
Kır balosu
Hcsîktfs llaîkevuıüt senelik fos • yal yardım balou 10 a£ustOî IHlO cumartesi günü akfamı saat 21 den sabaha kadar devam etmek üzere Bebek bahıcaindr verilce*ur
Mesud  bir evlenme
¦ona trn/llat yapmalınınız • deehglnl ve bu teklifi knlıul eıltbne«ırvı eBen size gr»sterırmtf» diye bir tehdid fıvurduı»unu snylodjler
Hay Zeki de bandan ovval Manide trfııdan hakaret cdıldııtl iddMBs dava edilmiş İSO dr bersel ederelr bu mukabil «Vıfayı oetnı*Ur Ve 3j :erurdır AsSSBfl eylemektedir
11 AĞUSTOS 1940
PAZAR
Üçüncü YılNo 819
abah
GÜNLÜK SİYASÎ HALK GAZETESİ
IdareYer
NanıoMrirfye No M latanbal I  İsraf  HM SABAH 1tan bul
TEİJSFON: WW,
Her Yerde 5 Kuruş
Fransanın muhtırası
Reisicumhur Sıvasta
r*rr Viehy l ¦ i''•   **o
Btnmıyı me»a*a Amrrtkava pmılrnıırL fr^elıtnasuntk İki kınmuş «I buna dütjmanııı muvafakatini temin eUni* oluyrlı, bugünkü şiliâyctinde nakli olabilirdi Fakat yalnız Alnııun ıının vadine, imzacına, taahhüdüne haıilı kalnıı» bir garantlte IngUlpmûn kıyraet vermcnuMinlm tabii hir şey olamaz
\ a/ıı   IIimh ( hıl YAI I IN
ransız ¦ Amerikan komiten) tarafından bir muhtıra mşrvdılereh Almanya de münfend bir sulh akdedilme u?sebbüsünikı neden deri geldiği izah olunmuştur
Filhakika itiraf etmek lazımdır kı Fransanın yarı yolda harbi bırakıp kendisini Almanyanın lûtfüne terkctmesinm hikmeti henıiz anlaşılmış değüdir Şundiye kadar bu mesele hakkında vukubulan nearıya tm hiçbiri mevcud tereddüdlen izah edecek ve Fransanın hareketini aydınlatacak bir sarahat göstermemiştir Fransız kuvvetlennın ın hilâl ettiği meydandadır Fakat her şeye rağmen Fransa harbe devam edemez bir halde değildi Yalnız başına donanma bile buyuk bir kuvvetti Fransa kayıtsız ve şartsız Almanyaya teslim olduğu zaman kendmMiı ne müdniş vi merhamet*ı? bir düşmanın eline bıraktığını bilmesi lazımdı Usaktan vakayı gören dostlar, felâketten kurtulmak için yegâne çarenin müttefiklerle birlikte harbe devamdan ibaret olacağını düşünüyorlardı
Resmî Fransa ise bunun aksını tercih etti Niçin'
Gazetelerde hülâsasını gör düğümüz muhtırayı dikkatle okuduk İhtimalin metnin Lamamı daha etraflı malûmat ve muhakemeleri muhtevidir Fakat itiraf etmek zaruretındeyız kı muhtıranın gördüğümüz muh toviyatı içinde münferid sulh hareketim mantıkî surette izah edecek, hattâ yalnız Fransanın j menfaati bakımından muhik gösterecek hakikatlere tesadüf edemedik
Muhtıranın butun maddeleri hakkında mülalea beyan etmek aalâhıy*tını kendimizde gönniyoruı Çünkü bunu yapabilmek ırm unr hakikatini tamamen objrktıf Ur surette bilmek ve İngı lirlerin müdafaalarını da dinlemek lâzımdır Onun için yalnız bir tarafın iddialarım şimdilik ıhtırazi bir kayıt ha bnde tutarak Vısı hükümetinin kendi knbııl ettiği vâkılar üzertndc düşünmeği İngiliz ve Fransız dostlarımıza karşı beslediğimiz müşterek muhabbetin emrettiği bir bitaraflık borcu addederiz
Neşredilen muhtıraya göre Belçika harbi esnasında general VVcygand mukabil hücuma geçebilmek için Avrupadakı kuvvetlerin arttırılmasını istediği hald« lntnlır ordusu takviye edilmedikten banka şimal limanlarına (eklimi? ve yalnız In•riltereyi müdafaa için ırkâb amehyesını tercih etmiştir
Bu • ık;% ı çok muhım buruyoruz Umumen zannolunduğuna göre bütün kuvvetler Fran• ı/ generallerinin kumandası altındu idi İngiliz kuvvetlen Belrıka harbi esnasmda Fransız başkumandanlığının emrini dıııWniyrek harbi berk mi etmiştir, ve limanlara mı çakılmıştır'' İngiliz  kuvvetlen   Belçikalılar
Hüseyin Tahid YALCIN (•«aı» 1 «fccu rayfadı,
Millî Şef coşkun tezahüratla karşılandı
Sivas, 10 (an) — Reiskûmhur Milli Şef İsmet İnönü bugün saat 1715 de Sivası teşrif ettiler btasyonda tüm komutanı, vilâyet, parti erkanı ve on bınleıee halk kütlesinin candın aevgı Uuhürlenyle karşılan duş ve doğruca ikametlerine tah raa amYıı vali kona; inmiş 
Bir doktorun ihmali yüzünden ölen yavru
Hâdisede Polis merkezinin de alâkasızlığı anlaşılıyor
KeİHİrümhur  İsmet İn umum    mrnılelırt    soynlıati İntibaları
Milli Şefe olan bağobitui doyurmak fırsatını bir bulduklanndan sevinç  ve '  • içinde bayram yapmaktadırlar
^ Avrupada harb J
İngilizler Ruhr'a baskınlar yaptılar
Londra 10  reli leblıj edıy
Diger tayyar demiryolu mur
) — Hava Nem
in da Ruhr'da
Türk köylüsünün t_A,rika± harb_j
Uyanikllğl İtalyan
Ayni hassasiyeti her Türk vatandaşının göstereceğine imanımız var
Adana (Huuı Muhabirimizden) — Nı«denin eokiglımUf, Kala, Bereketli ve Yelalan mevkilerinde Jeolojik tedkik 1er yapı t m fi, hükümetimi* tarafından memur edilen II Bluman
pazaı ret da yonda
clmlı, emr nın ton  ıı
mıldaiaa kuvvetlerine meruaıb Au sor tipinde bir tayyare mulad bir kejîf vazifesi esnaında zayi olmuşlar
Fran»rr mrrtnnV krlennrim bazıları ı ınll'm emrine giriyor
Londra 10 ee ) — Yeni Hebrides   »daları     valisi     General   de Gaulle'e bir telgraf çekerek mutem (Sonu I bncU tayfada)
M Bluraantal tercümanı Ilı EakigUmuje vardığı zaman köylerine her han fi bur yabancının geleceğinden haberdar olmıyan EtklgUmuı köylü ler» ve koy muhtarı jeologu  » paU bir sorguya çekmişler terrûmAnın temnaUna rağmen kOykrtnden bir adım dışarı bırakmarnıjUrdır Bir taraftan misafirin rahatını tenim ederken «ager taraflan N iğdeye adam göndererek vaziyeti tahkik etfnûjler ancak  hukümcumırm muıa
adesıle dolaşan bir yabancı olduğunu anladıktan senra kendisinden 6z0r dılryerck  «erbesi bırakmijt:«dır
Hadiseden sonra kcndlslle ıturu ien «Yeni fiabahs muhabirine D Mluinntil ııı »o ilen vıylı
tiran Tıırk milleti her zamankinden dana uyanık, daha cesur, kahraman ve misafirperverdir Beni sıkı bir sorguya çektiler Dusınan zannedildem Fakat buna rafineri nazik Fskıgumuj koyu ahalisi TUık mu nrprrvrrugının hatalılarda, ve dil terdeki tuyukiu*uııden daha yuk ark oMugunu da trrtiu TUtk, düşmanına bile jnısalırpererTdJı t
tayyareleri
Adene taarruz etti
Aden yöreleri
10 (aa) — İtalyan tayini sabah Adene taarruz etr Bir ingiliz askeri ve 3 yer
İngiliz   askcrılc 12 yerli     „
r Haddi harar a* ¦
10 (aa) — Reuter atan* matık muhabiri yazıyor: ¦e Alman matbuatı   IngıS«nu 3 Uncu tayfada!
Yaşar isminde Üıdtüb muhacirlerinden bir vatandaşın ölüm halinde hasta çocuğu Recebi, hasta arabasının kırık olması sebebim ileri sürerek tedaviye gıtmıycn F'atih Belediye doktoru Sami hakkında Belediye Sıhhat İşlen Müdürlüğü tarafından yapılan tahkikat neticelenmiş tir
Tahkikat esmasında suçlu belediye doktoru da isticvab edilmiştir Doktor hattı hareketini mezür göstermeğe   yarayacak
bazı mazeretler ılenyc sllrmüş ¦ tür ı
Fakat bu mazeretlerin şayanı kabul bir mahiyette olmadığı söylenmektedir Sıhhat işlen mü dürlüğü hazırlanan tahkikat raporlarını Istanbulda bulunan Sıhhat Vekâleti müfettişlerine verecek ve bunlar bir haç gün içinde lüzumlu çelen takibatı yapacaklardır Ancak bundan sonra suçlu belediye doktorunun vaziyeti tebarüz edecektir      ı
«Sonu 1 unru tayfada)
Suadiye gazinosunda cereyan eden hâdise
Vali ve belediye reisi doktor Lûtfi Kırdar'ın tavzihi
Suadiye gazinosunda (ikan hidıie etrafında vali fu tavrını rftndermı»
tt»:
tya/aa© lasrımnde ınUtr eden gazetelerden banlarında Suadiye gaunnnında 7/0/MO ıkyını una Nureddının ı:lııakı1r teıUb edilen mutamerrde kullanılan ve bilâhare belediyenin »alahıyetU memurları tarafından ruzamata muhalif olduğu görülmesi uhiiih verümol m en edilen duhuliye biletleri dolayıtıle orada ha
ıı b
(İn
lllll
[   İNÖNÜ   KAMPINDA
20 Senesini havacılığa vakfetmiş bir tayyarecimizin heyecanlı hatıraları
Müretteb bir cürmü meşhud davası
Bir avukat; müekkilini atmak için kazdığı kuyuya kendi düştü
Vali I ütü Kınlar
Dun sekizinci asliye ceza mahkemelinde garlb bir cUrmumcghud davasına bakıldı Neticede suçlu beraet ederek davacı avukat hakkında baroca tahkikat yapılmak üzere dava dosyasının müddeiumumilik makamı ıı gönderilmesin* karar venMi
Cereyan eden muhakeme nII gore Balıkpaıarında Naua ha nında 20 numarada avukat Beheri Kutuh\uo£İu bundan 1» ay evvel devlet dairelerinden birinde memur ın ve Lâlelide tramvay caddesinde bir apartmanda mukim SalitijJdın Sezerin 7300 liralık bir alacak davaMiıı 230 Ura ücreti vek4:
SABAHTAN SABAHA:
lelle kabul ı   ve 13 lira da hare
para» imı;in Aradan bir ay geçtikten tonra tekrar muekkılıne başvuran avukat
— SaUhaddın ten mahkeme adamısın Bu iİnden anlar bu ın*an sın Senin meseleyi kolayca halledebilmek !¦•• buaı para »arletmek Uırm Egeı l« liralık kadar bir ziyafet vey« şuraya buraya serplttırıneler yapılırsa ıı bir an evvel halledılmıt olur
Diyerek yeniden 130 lira koparmıj tır  Bu da vrkâlet ücretinden ayrıdır
¦ •i' 2 mcı sayfada) ¦ 
Mıllellerln yaşanıak l«;İu ehemmiyet \ermej;e merbur
bir tayyammuz
oldukları    hava huxvetlerinden Mr grup
•— Türk Hava Kurumunun, memlekette havacılığın ınkıaafı için tarMtlkl buyuk bUsUyeOn en ziyade tekksuf ctUgl merkez muhakkak kl Inonu kampıdıı Burada, Inoııunde TUrk milletinin mak'm talihinin ye nıld,gı bu mukaddes belde de yOzler ce Tuk genci yarının yaıamak ve ya ölmek Iclıı verilecek buyUk imtihanına yorulmadan hırır lanı yor lar 
Bu eulen bana Inonu yolunda aaylmm 20 ıenem havacılığa tada eümj ve bugün hala luzmette
devam  eden  eski söyledi
Inonu kampındı Iiuruiiuii lıava kahramanlarını yakından görecek Uk Onların bu hayaU mealege duyduğu derin alûkayı ve İnsanı hayrette bırakacak cesurancı nırekrtlrrlnı seyretmek ve menkıbelerini ken dl ağızlarından dinlemek ıtunınin olacaktı
Ben «imdi bilfiil ucu*a Harbi tfmumUnıı patladığı ItM aaneıfnde bsudıyan ve o tarihten İtibaren 20 ierve mulereadıyen ucan bu eski kah
ramanın menkıbelerini dinlemek istiyordum Fakat o kadar mütevazı ıl, ki mevzuu o tabaya İntikal ettir Inn: malı nane bir manevru İle la*k» bir bahse geçiyorduk • ¦ •
— Umumi Harbde dUjmanla hava da çarpıjbnız mit
— Hayır, ben «ombardır ran tayyarelerinde idim ve hiçbir zaman dusoıan tayyareleri bızı n k ıstır a madı Yalnız bir defa
Muhatabımın yine lusacagım ve (Sonu 1 Oncu tayfaga)
(Vlıeluttank Süveyş vc Babıdıııeodeb rAden;
hisar etmiştir   Ancak  Almanyanın In^ıltrnyc Uınmız İle bunun her an mıly«ular çarpışmattaau 2 inci aayfada)
Kale
Harb ingiltere ile Almanya arasında üç beş bin kiiulık bir deniz ve hava kuvvetinin arala bir çarpılmasına in
HERSABAH
Mübarek yurd ve propaganda
Ç  •¦  j 1 ı «nadan arama tedkik faaliytti mUıhet netle» vardı; Otmanlyenln Karaçay bftlaet «dr 1000 hektarlık bir sahada mıiyo«l*r« ton naakta imsaallnı Maafel rdecrk krom madem Bulanda
Beıln'de buluna» ı*9n petrel damarltrı kaııtmda ¦¦¦• ,ı heyecanlı sevince daht kanamadan Karajayıo mamlehete hariçten servetler yağdıracak krom kaynakları Önünde bayram ediyoruz
Azla vatın topraklarım» uttu »a kadar ce»«ette allının da o kadar zengin olduğu muhakkakla Zilin bu yuadan deflll midir kl Türk yurduna  kuçufc  Amarlka d«rl«r
Toprağının allı da, uttu da bu kadar ztnrjln alan bu vatan tlbıl bir gUn blı çocuklarına refahın servetin iıamlıinı temin adecektie Elverir kl «lalar de onu k«m ,ı l«rden ve zehirli fl»ı~  propa gandalarından korumayı bilelim
TUrk leab etliği vakt mübarek yurdu  'çln  hayatını f'* v*
rlr kanını seve teve akılır Fskal yalnız harb zamanlarında elmeyl bilmek aziz topraklarımın karamak için ktfı değ"*": fa nank ve buhranlı drvedt kelm«n*n tn tlmuMU mlnaıilc uyanık va s* bulunmak da lazımdır
Aziz yurddaı: mahiyatı mejkOk membaı bulanık bir habtr, bir fayla duydun mu, hiç tareddud atme, takın dufünme: failini d»rhaı cn yakın zabıta mamuruna İhbar el
Zira zamane harbim daha harb başlamadan prepaa*"d* ellhı ve bozduncu  yatan  • ¦     ¦ ¦ 11   haıanı
hye*
Suımak surelılr yabancı dOrmsa Iiraî*ır*ri w«mı»««k «ih alabnecegmi hele baj »alırden çıkaranı
A Cemal«ddın WtOtA09^L0
Sayfa
VKNI   SAKAK
ata?
11   A^ıuios İLIK»
Bazı harb (Anecdote) lan
Şehir ve Memleket Haberleri 1
skenderun şilep seferleri yarın
SABAHTAN SABAHA
Kırklareli henüz Iftyıkiylr tahlilin rdilmeni! İdi; buraya dayanarak bir müdafaa veya an ire hareketi yapmağa imkân yoktu
Yemden ve acele yapılan ve yapılacak sabra tahkınıatına güven ilemezdi Kırklarelinr demir yolu yapılmamış idi Gerek Kırklareli) ve gerek Kırklareli ile Edirne arasındaki araziye doğru yapılması lasmgeten sose yolları yok İdi; eski yollar çok bozuk ve yağmur mevsiminde geçilmez hale geleceklerleydi
Sonbahar mevsiminde idik Bugün, yann yağmurlar başlayacak idi Bulgar hududundaki dağlardan cenuba men sel yn taklan, vadiler ve dereler Bulgar ordusunun (Kırklareli  Edirnc) hattına doğru yürüyü sunu kolaylaştırdıkları halde birim buna karsı müdafaamız için mûnasib müdafaa sırtlan yok idi
Kırklareli tarafına Bulgarlar çok kuvvetle yüklendikleri takdir bu 11rafta kafi tahkimatımız ve kuvveti kıLüanmıı bulunmazsa, esasen müdafii cebhemiıe mail bir ürtukanutt; olan ricat lıattımızı kaybetmemek ıçm muharebeyi kesip süratle doğu cenub istikametinde l'i" ıı  ¦ r ve Lüleburgaza doğru çekilmek zaruri olacak idi
Tecemmu mıntakası ban? zamanında hiç bur esasb tedkıke tabi tutulmamış idi Bu bölgenin ıkl'm coğrafya, topografi, etnografı ve jeoloji bakışların dan tedkıklen asla yapılmamış idi Bu bölge yazm vc kuru mev ¦imlerde bir çöl gibi kuru ve susuzdu
Mevcud köylerdeki membaj lar ve çeşmeler kili değildi Su; ya haris olan toprağı yağmurlu zamanlarda balçık çamur olurdu Böyle bir tecemmu içm evvelden yapılması lâzım gelen hazırlıklar, menzil ambarlan ve saire vücuda getirilmemiş mü
Muhabere hatlan bu k) için evveli ¦ tanzim ohınmamııj ıdı Bu taraflarda sakin, hükümete sadakatleri şübheli, düşmana beşinci k'jl olabilecek Rum ve Bulgrr köylülerinin muhtemel zır arlarını izale için hiç bir tedbir yapılmamış idi ,
Böyle bir tecemmüu kolaylaştırmak ve 3Ür atlestırmck için yapılması lazımgelen (Tekırdağı  Muradh) demiryolu ve şosesi, (Ereğli  Çorln), (Silıvn Çorlu) (Çerkesköy Vize  Kırk larrlı) (İlıdy   Vize) (Hayrabolu  Tekirdağı) (Hayrabolu Bolayırl ı İstanbul Çerkeekoylaileburgas) (İstanbul  Sdıvn Babaeski  Edirne) gibi en lüzumlu şoseler yapılmamla idi
Marmaraıun şimal ve cenub sahillerinde iskele ve Umanlar irkub ve ihracı tesri edecek aekdde  ıiLih vc ûnar  edilmemiş
m
Anadolu tarafındaki yollarla demıryollan asker sevkıyat mı kolaylaştıracak surette Marmara s*hillerindeki iskele ve limanlara bağlanmamış idi Marmara limanlarında vapurlar pek uzaklarda demirleyerek kayık lar la ırk âb ve ihraç, yükleme ve boşaltma yapılıyordu
r \
Yeni Sabah
ABONE BEDELİ
Türkiye lanabl
HM Kra 2700 Kra
SENELİK • AYLIK ¦ AYLIK 1   AYLI K
750 400 1»
1460
11  Ağustos 1940 PAZAR 0 necea 135» 29 Tun m uz IJS4 224 Ay: S 1940 — Hızır 9
OıIn«| Ofila İkindi 
052 fıOS 856 Ezani
606 13lt 1711 Vasati
Akıam Yauı İmsak 
12 00 144 756 aaaol
2014 21M 311 Vasati
Yazan:
Eski Ordu Kumandana
Ali İhsan Sâbis
Bunun için beş numaralı projeyi bu günkü vaziyette aynen tatbik hür felâket doğurnbılınb Bııntın kimseye anlatamadık
Evvelce binnei şube müdürü iken karargâhı umuminin teşekkülü üzerine ratsisani vazifesini deruhde etmiş olan zat ile karargâhı umumi erkim harb reisi ve başkumandan vekili olan zatlar arasında bir ahenk ve birlikte düşünüp ordunun ahvaline uygun kararlar ittihaz etmek hususunda hiç bir ciddi çalışma bulunmadığını sezmeğe başlamıştım
Ayni zamanda harbiye nazın olan başkumandan vekili Nazmı Pasa bir çok vakitlerini meclisi vükelâ içUmakajıoda geçiriyordu Seferberlik vc tecemmu işleriyle, harekâtı harbiye plân veya lâyihalarının tatbik raya tadılıyle hiç uğraşmıyordu Erkânı harbiye reisi Hadi pasa şaşırmış ve vazifesinin şümul ve ehemmiyetini kavrayamamış gibi görünüyordu
Trakyadaki şark ordumuzun kumandanlığına tayın edilmiş olan Abdullah paşanın karargâhı seferberliğin dk günlerinde Istanbulda idi Bu zatın da şark ordumuzun deride leeemmuünü muvafık bulmadığım duymuş kum Bunun erkim harb reisi Cevad bey de ayni fikirde irnis Fakat karargahı umumide, bu teeemmüün ilende bulunduğunu hatalı addHmıyenler, hattâ düşman ordusuna taarruz ederek Filibe ovalarında at oynatmak 1S70 senesinde A İmanla nn Fransada yaptığı taarruz hareketlerine nazire yapmak ıstı yenler var idi
Erkânıharb reuumn bunlara hâkim bir lıkır vc mutalca serdedemeiığini ve âdeta onlar ne derlerse erkânıharb resinin kabul ettiğini zannediyordum Halbuki hu ı e»nl hülyalara kendilerini kaptıranların ordumuzun iç yüzüne hiç vâkıf obnadıkbın, erdunun bir çok hususlardaki eksikliklerini haç nazan itibara almadıktan, han La üzerinde duşunduk len ııa nri hareketlerin ne dereceye kadar icra ve tatbik kabiliyet ve imkânı bulundu • ğunu tedkık etmedikleri aşikârdı Hale ve vasiyete muvafık olmıyan  her düşünce zararlıdır
O zan an aadrazam olan Gazi
Muhtar Paşa 1877 senesinde Ruslarla harbetmış tecrübeli bir ordf kurnandanı idi; fakat çok ihtiyar oian bu musir pasa 35 senedenberi uzakta kalmış idi
0 vakit Şûrayı Devlet Reisi olan Kâmil Paşa, ayan reisi olan Fcrid Paşa tccnlbe görmüş eski sadrazamlardan idiler Bu adamların her türlü thtiyatkârlıktan uzaklaşmaları ve ancak ordumuzun halini bilmiyerak henüz etraflı düşünmeğe alışmamış gençlere yakışacak bir düşüncesizlikle taarruz fikrini terviç etmeleri pek akla sığmazdı Bu zatlarla harbiye nazın Nâzım paşa, o günlerde devlet işleri Üzerinde en müessir görünen şahsiyetler gibi görünüyorlardı
1 'mumi seferberlik ilânından takriben bir hafta sonra, efrenci birinciteşrinin yedi veya sekizinde içtima eden vekiller meclisine Mahmud Şevket, Hursid ve crkânıharbiye reisi Hâdî vc Şark ordusu kumandanı Abdullah Paşaların da iştirak ettiklerini duymuştuk; fakat ne kumanda meselesinde, ne ordunun tecemmu plânında ve harekâtı harbiye lâyihasında veya harbin idaresinde bir fark hasıl olmadığından artık ümidim kesilmişti
Esasen 324 dühullu nizamiye askerini daha bir kaç hafta evvel terhis eden de bu kabine idi Bereket versin bazı kıtalarda bu efradm sevk masrafları temin edilemediğinden bir kısmının terhis muamelesi gecikmiş vc bu yüzden seferberlik emri verildiği zaman bu efradın ah konması mümk ün olmuş îdi
Son vekiller meclisinde bir çok eski ve yeni ordu kumandanı paşaların ve başkuzaandanlık crkânıharbiye reisinin de bulunmasına göre neler müzakere edümiş olduğunu öğrenmek tabiî merakı mucib oldu O zaman bu hususda yalnız şunlan duyabil • rai idik: İtalyanlarla sulh akdi için yapılmakta olan Lozan muahedesin üı imzasının muvafık olup omdağını tedkik vc mabede kabul olunmuş; Mahmud Şevket paşaya Şark ordusu kuman d an lığı teklif olunmuş; fakat pasa itizar etmiş Abdullah paşa ordunun vaziyetinin iyi olmadığını ve kendisinin daha yeni birinci ordu müfettişliğine tayin edilmiş olduğunu ve ordu ahvaline vâkıf bulunmadığım ileri sürerek şark ordusu kumandan lığından af fim dilemiş, kabul olunmamış,
(Arkası var,)
Eski Birinci  ve Altıncı Ordu Kumandanı  Emekli     General Ah İhsan    Sâhls
başlıyor
İskenderun şilep sefirleri içüı uzun bir müddetUııberı yapdan trdkıklrr nıhayetltnmujtir Vapurlann gerek tekne ve gerekse yük sigortalan tamamen halle dıİmiş okluğundan İarenin Dum lupınar vapuru yann dk seferini yapacaktır
Gemi latanbuldan hareket ederek lzmire ve diğer belli başlı cenub limanlarımıza uğrayarak Iskcndcruna gidecektir Bu limanlarda ihracata müheyya mühim miktarda ticari eşya vapura yükletildikten sonra gemi aynı suretle avdet edecek • tür İskenderun navlun tarifelerinde eski tarifelere göre yüzde elli zam yspılmıştır İdare bundan sonra her on günde bir İskenderun ile İstanbul arasında Karşılıktı seferler   yapacaktır
okuyucu      "^(Yeniden tayin ve
diyor ki: Bir  nine  kızını ve
torununu arıyor Aıyonkarahiaar   beledi! yesinden bir rica
Tenzilâtlı vapur ve iren tarifeleri
Tzmtr enternasyonal fuan için Devlet Denızyollan ile demiryollarının yüzde elh tenzilât lı tarifelerinin tatbikine bugün den itibaren başlanmıştır
lzmire ilk tenzilâtlı seferi bugün İzmir vapuru yapacaktır Bu tarifeler fuarın kapanmasından 10 gün Honruyu kadar devim edecektir
Maarif Vekili
Dün sabah şehrimize geldi
Maarit Vekili Hasan Âlı Yücel diıo sabah Ankaıadan cehrimize gelmiştir Vekil ıchrimizdc birkaç gün kalarak bazı tedkıkat yapacaktır
ıkru
uuu uırunu tınını/ Alınırı yanın rla oturduğunu syllyen Aliye Alca GUnes Nine isminde ihtiyar btr Turk ninni «rlll 'u nine 2 sene evvel kaybettin bu kanal «ramaktadır Bize Şerlim «öyle anlattı:
•— Ikl mm »vval t% yatlarında olan kama */ı»»ı tedawl etllrmsk İtin Istanbula getirtrek bir haataheney*   yatırdım     Fakat    o
günlerde  ir,¦„   bina  da   ¦?
btıs çarptı da vır baaka haa
u"i",( kaldırdılar Ben kasta hanede yatarken kışımı çıaarnıiflar »e beladlya kandlleeınl ı»r yere oondarmlf O r im indine er r»c bir lılfil bulamadım Bir sene evvel Ufakta olduklarına dair bir ha ber aldım Derhal olltlm Ufakta baladlya tarafından Afyonkzrahlaarına naklalunduhlannı oSrcndim Fakat Alyenharahlaarına gidama4İm Kıtımıa Batiye Necibe v« Saadet im inde vc kinle e re da el1JJ' ı , mm   Kırının bu
luemaaı için tavaaaut etmenizi rica ederim»
YENİ SABAH — Bir evlSdile üç torununu kaybeden bu ihtiyar ninenin buyllk ıztırabının dindiriltnrı için Alyonkurahısar beJcdİyelinden bir ricada bulunuyoruz ve kendi mıntakj%ındj ba vıbndaslan araatınnaataı artıyernz Belediye bulduğu takdirde ıhüyar ninenin yukarıdaki adrerine veya gazetemize bildirmesi buyuk bir intan! vazife olacaktır
naklolunan muallimler
Maart Vekaleti «numuulHU tedrlı ıeiie»ı içinde UtanbuLı naklnlunıck ve latanbuldan lasrayı naltlolaaatak muallimlerin lıatceıni lıazıılamıatır Bu lvteye naıaran latnnbuU tayin ve nolMuun mu'lımkm LatcA »ıa«ur
Yrnı   ncjnlırdan:
Prhııııe Akın, Şerife Şevket, Perh»u
rafk1 vilayetlerden UtanbuLı nak1ıln  ıı I ,r
Saıme Olcay Fazilet Olanın Mfirvet TMt, Ibratura Hakkı Nrrsad Fahrıyr, Semahat Hale Mümine, ismail Hakkı, Şaziye Sabaha* Batide, Nıhat Necmlye Hayriye
lıtanbuldan bnaka vilayetlere naklolun anlar:
Samıme Vcdtde Bay kal Behıye Narm/r   Nr^um Dvındar, Bcdu
Dış ticaret umum müdürünün tedkikleri
Bir mıaldettenben t^rınmızıle bulunan dış ticaret umum müdürü Servet Berkin dun Ömer abtd hanında idhalât birliklerinin vasiyetini tedkık etmiş ve Rum a? yaya satılacak ıkınrı parti nıallann t, alıma t ı ;i nyle meş pul olmnştur Mallan buradan a lacak olan Rumen vapuru ayın 16 sında hmmumda bulunacaktır Sevkedüeeek yapağı partisi tamamen hazırlanmış vaziyeltedıı 1200 tonluk tiftik partisi de tam zamanında Rumenlere halini edilecektir Dış tü^aret reisi bujrün Ankaraya avdet edecektir
BELEDİYEDE
Yapılan teftişler
neticesinde cezalandırılanlar
İstanbul belediyesi lokanta, birahane ve içkili yellerin kontrohlne ehemmiyetle devam etmektedir Son harta zarfında yapılan leftijler neUcesınde bir berber ıkl lokantan, iki ajçı sekiz fırıncı, bir kasab, bir yıniı ve on jpızmoya ceza kesil mistir
Cezalan d ı r 11 a n ıfi atnola r a r asında Modada küçük Moda Kadıköyunde inci Yem kapıda Mavi Tuna Buruk adada Çankaya otel lokanaba vr Sümerpalaı vardır
Bundan başka ayrıca 313 ekmek ve francela müsadere alunmu*Uır
jBuğday vb ekmek meselesi
Ticaret vrkilelı teakılaUandırma bürosu mudur muavini bay Şeyda, dün şehrimize (etmiyor Bar Seydâ trhnouzde befedye ve ıktısad mudur lueJe bueday ve ekmek metelelen ürerinde lemaalsr yanaeakUr Hu kıimetın köylü lehine bufday yanacaf 50 paralık zamdan sonra ekmek narhının ve bueday riyııtlarının vazıyeti Korüjııleeektır
KISA HABERLER
ROLtSDE
Lüzumsuz kaşıdlrm Sumes Banka verilineı kararı uaenne Su»er Bank Ltlanbul belediyesine mU racaal rlınıjUr Bu kâaadİJi belediyede Uıplanarak iki cunde bu Bankanın eoslereceiı bir depoya ¦e vk olunacak lar dır Diter laııttan lüfumnız kağırtların Sunatr Banka verilme** dolayuUe belediye çap rauteahludleraun muracaaU tayanı kabul coruknektedır Bakırköy kaymakamı Gafur Soylu koy okulu ve Eyüp kaymakanu Said Alı Yuccl kiy yolları uıaaaı huauıundakı  ııim, muvaffakiyet dolayısüc Vekâlet tarafından lakdu edilmişlerdir Gummk ve İnhisarlar Vekaleti musteaan Mahmud Nedim şehrimize rebıtır Uusteaar dun inhisarlar idaresine ederek tcdkıklerde bulunmuştur Birkaç ciln sehı un izde kalarak Ankarsya dönecektir
Gemilerin ihrakije ve kumanyalarına ne suretle fürnruk mua melesi yapılacağı hafckmrij ı'umrökler idaresine yen* har tamım Selmiftır
Ürkek atan marifeti
Alı ojpu Sflleyaun adında btri ata bu un 15 ularık BesıkUısa ptmekle *en Kanata* Issaa «Maada hayvanı birdenbire Uı km Uf ve karsı USskametten eelen 251 numaralı Uamvay arabasına earpmıstır
Bu çarpışmada Ali oilu Süteymanın bnrnrı kırılmış Il*yı»:lu hastahanesine kaldırıhnıstır Patbs lahkikaıı baslamiftsr
Bir kueuk varanaas kayaya dü^Ul
Kaam pahada Kuçukhamam vekaJında oturan Mısuıı kırı t yatandaki Sulta t*, bahçede oynamakla iken kendi açUf\ı kuyuya duamus, ise de derhal yetişilerek kurtarılmıştır Basındaki yarasıoa ıcab eden pansıman yapılmıştır
Beyirin altıudan   Keçrnefc ¦sterken silleyi yedi
Kzsımpaaada oturan 5 yaalarıadakı Alı otlu Habd, araadı basb bulu ı^m br kffjMlna alUndau MaMaTSfc islerken hayvama birdenbire altıcı çiftelrrle baından ve bacaaundan haf':", e yaratdwuf ve Suiı hastahanesıre kaİdinimntır
Müretteb bir cürmü meshud davası
(Ban tarafı '        »yfada) Gel zaman, aıl zarnaıu SaUhaddin Sezer, arada bir avukatuıa tesadüf etlikçe davayı lormuj vc her zaman
— yakında paralan j
kamfjB
Vlle karfiUnmıa Fakat aon defa:
— 10 fun aanra paran hazır Demekle beraber, avukatın hemen
Yılovayj gıdreefuıı bahanesi ile kendisinden ayrılmak ııtedıemı sezince kuzaıılanaıuk:
Bu hadiseye polis müdahale e üt ıs ve her iki taralı ası Bi ula almaştır ve lar aflar davacı olmamışlardır Bu arada Behçet Külukçtıoclıı Salabaddm Sezere Baıujj muracsal ve pkayet ılainl »artıle 400 Lrahk bu Uimlnal senedi \ ererek bunun 100 Uraauu evvelki cun (Cuma plnu) SılShaddın Sezerin Jfcabeyısı Fahri Seterin lalelideki turşucu dükkanına «etlrmeyı vadetmisbr) Fırıncı Sahhı de kefil olarak ens Urmıstir
— Bu da ne demek1* Bu parayı ben polisin !*¦ :i hakimin huzurunda da fenden almasa hakkım vardır Çünkü sen benden 20 ay evvel hakimlere ziyafet çekmek için 150 lira almısün Şimdi de susuyorsun Namuslu adam lar susmazlar
 Gelin  Kaynana—
kavgasından çıkan hakikat
Meğer eski kocasının maaşından   istifade  etmek için metreslik  ediyormuş
Dun Relin, kaynana     ı
doğan bir curmufehmud binici polisi yine bir hayli nn pul d oldu Bu arada ifşa edUen bir la yolsuz hakikatler dc ortaya döl dü
Yaptırımız tahkikata göre ha
— Ha
bulı
bay Fakat bugün para nümkun deşil Hem aktUccle Yabıvaya cıtmrkildim bum Bunu başka btr gün halledorU
Deyince SaUhaddın Sezae Uı umamıle anlamız vc busbOlün ayak dıremifür Kurtulamıyarj&ını arülyan avukat çarnaçar llalıkpaurm dakı yıuıhancaine donmuı ve 15 lira tedarik ederek vermlf fakat l*tenılen dosyayı iade etmemek için bmlm dereden su getırrcif ue de yine bu gurultu pılUrtı neticesinde Satlhaddln Sezer dosyasını pırça lanmif bir halde eline £eçınnU)Ur
sonra verecacini, bu ı»e yine kefil olarak fırıncı Saühi göstereceğini bildirmbj Salfihaddın (ırımı SIılır giderek kefil olup olmadıkını sorup da turşucuya tkCndüju ve henüz paralan da elinde bulunduğu sırada Içeriye avukatla Dil  polis    memuru
— O paraları bize veriniz ve kara kola kadar gelinir Para numaralarını kaydadrrek bir /ııi tutacağız, demişlerdir
Bu hal karasunda »a»uan SalAhaddin Sezer bu daveti ııymaklıı beraber avukaU
ve lehdıdle
nıralınt bllIc bu uakaV
ftıle curnuIs^ldn eyle
m sercuhır
gldlp kendi ellle ve rızasile' verdiği ve hatla 400 lırnlık bir de taznunat senedi meveud olduğu sabit olmuştur ve heyeti suçlunun beraetine avukatın v«iyet| hakkında da baroca tahkikat yapılmak üzere dnva dosyası suretinin müddeiumumi' lig» verilmesine karar vermiştir
1 27 nüde olurdaki kain valdeokuz icasdUe ko nı kızlar ıtır
dan ayrı
•ik bı
kı ıdınd  bir şahısla oturmakta m kaynananın asıl kocası Ankarada yüksek memurlardan bir zalhr vc uran müddettir karışandan ayrı yasamakta iken uç iy evvel vefat ctnusUr Daha onun zamanında da   kunduraıı
lerine misafir olıruglardır ûruda bu mesele açümif vc müzakereler yo
pılmıj bu arada kaynana oğluna:
— Fakat Salahaddın bu ı yalnız ld r bilinecek Hakkı ile ben nikahsız yaaıyacagız Ptucaraın maaşını kaybetmek  utensıyeruz
nadenberı kayın pedesızua aadj kus olduğunu henüz ogrenan Metahat sa}kın vc muztarıb bir La lde
— Aman nasıl olur" Bu ideU sahtekarlık Devlet hazinecinden para çatmak gibi btr ey Hem sız nikahsız bir halde nasd yasarsınız? Bu yaslan sonrı boyunuz kııdar evliıl) ıı ııi'ii m çoluk çocuk sahibi oCullarıruzdan çekinmiyecek nnsuıuT
Diye huklı bir ibrazda bulunmuştur Gelırin bu lUrazı zulen kendinden nefret eden kaynanayı vc tabii kunduracı Hakkıyı da »on derece ceubu getirerek ikna terden ka dımn azarın* yuruyup dovmu»leTdsr Salahaddm ıs* ne yapacağını şaşırmıştır
Mudauı suretle dogulen ve sol gaza moaaasr alarak ftaen Melinitin feryadına komşular ve polo yetıanrefc kadını btı arz m kaynana ile Hakhuım rlıııden rorla abyorlar ve I) karakola, aradan da adliyeye aksediyor
Acaba rurmümrfhııd mahkemesi neye karnı vrreevk*
Cehennem köşesi
(B«f (aralı t İnci sahlfade)
sma cevrllm'1! mumkımdür 1* talyn ile tnpirtere arasındaki harb ancak Ainkada ve bazan bir iki yüz bin kasanın harcattı halinde ¦¦ndmrktlır Buna mukabil bütün dünyanın güzü evvela İngiltere ik* Alman ordulan arasındaki en yakın noktaya Kale boğazına müteveccıhdır Kale Almanların etinde Duvr Ingıuzlenn Bunlaruı arazında 35 kıkrnetreıık bir mesafe var Almanlar bu ingiliz limanını tayyareleriyle 12 defa basmışlar; fakat korkunç, btr mukave metle kartalaanualarrlır Almanya bir baskında ea buyuk zayiata burada maruz kalmıştır, ı Bu baskınların hedefi hu ihraç hareketi için Duvr'ın ne derece müaaid olduğunu, mukavemet kabiliyetim tayın etmek oi ikin Fakat Almanlar bu çetin mevkie "cehennem kü$esi„ ismini vermeğe mecbur olmıu, lar_
Bundan taaora Cebe lul tarik gehyor Ak denizin bu kayadan anahtarı /aptedılebıbr mi? İspanya bu büyük ise garıascel mı? Henüz belli değsL
Eğer harb bu anahtana Inpütereden ahnroa^ıyîc bitecek olsaydı, belki Isprmya da çoktan bir ttjyebbuse guujrrdı Fakat harb bıtmıyecek okluğuna güre Inçılız donanraa sının tehdidi alUnda ber kaç ay mahsur kalmak İspanyanın ısjrc Rekmiyor ZrO*n bu Ccbelüttank kayısının da (Kale) lnvazından dana cehennemi bir manzara arzettaguıı bdrmytn yoktur
Şimdilik ltalyansardan şöbbelenden hareket Sıv*yş ve Babülrat ndebe tevcih edildiğid sanılan bir tama bsreketidir Inçılız Somalısmde ılcrUrrkfrrıs ve dormuç olan İtalyanlar buradan Kıaidenizin cenub boğazını ekle etmek tstiyecekler Fa kat karşıda Aden İngilizlerin e finde bulundukça Kmldenız Italyanlann ısane yaramıyacaktzr
SüreT»? pelince Lıbyadan (Yani eski TraMusgarbdan) bu kanala kadar çöl 750 kilometrelik btr yoldur Bu yol bu mev • simde TU  30 hararet derecesinde yanar HSç bir vasıta bura • dan bir nrdunnn kânımlsrdar, evvel geçmesine müsaid değirdir Onun için toe^hzler SUvryse karsı şimdilik bir İtalyan taarruzunu istihfafla karşılamak tadnrtar
ingilizlerin elinde bulunan dürt bo'annda durdu le birer cehennem kasesi hahudedir ve bu günlerde bur tehlikeye maruz bulunmaktan dördü de uzaktır
Behçet SAFA
f Radyo Program?^
PAZAR
830 Program ve memleket saal ayarı
93i    Uuıık   rjarsLır (PL) »00 Asana haberleri 910 Mm kadını  yemek listesi 9M/910   Muzık:    Hafif     ^rkılar (Pl)
PJ10 Progrım \t memleket scat ayan
İZJ5 Mütik:
IÎ50 Ayaaa IMberleeL
1305 Muakj Turkuar* ve ayun ba vaları
l3Z5't30 olüzık: Rıdyo ralon orkestrası
1800 l'rogram \e memleket saat ayan
18 06 Maşuk: Pazar çayı (PL îaao Muzık: Melodiler (Pl) 1845 Muzüt: Radyo caz orkestrası (ibrahim Ozatir İdaresinde)  1930 Müzik
1945 Memleket saat ayan ve ajana haberim 000 Muzı*  Halk Uırkukri 2015 Uuaık   Fani heyeti 2045 Konuşma 2100 Millik
21 10 Müzik' Gcoie* Bınl  Karmeoın 4 uvertürü
•2JO Uenk*ket saat ayan, ve V Uma !!«
2245 Asana tpoc scrvıal
2300 Müzik Cazboııd (PU
2325/?3S0 Yarınki program VS kapanış
12 AĞUSTOS 1940
Pazartesi
Üçüncü Yıl  No 820
abah
GÜNLÜK SİYASİ HALK GAZETESİ
İdareYeri
Nnnıosnıanlye No M istanbul Telgraf: YENİ SA3AH İstanbul TELEFON: 20795
Her Yerde 5 Kuruş
Cebelüttarık meselesi
Bilgim insaniyet*' düşen va • bu hususi, mahalli, nnwlo ve 1; ı ı:ı ı ¦ n ayn ayn halfetmeğc lalkmak deguilir Medeni sosyetelerde tatbik ndllen hak ve adalet prensip!?rini lıeynetailel münasebetler Kabasına inlikaJ ettirmek için umumi bir prensip ve uylaşma lenıin etmeğe çalışmak lı 'iıınlır   
Varan: Hüseyin Cahid T ALÇIN
Millî Şef
Sivas'tan Tokad'a hareket ettiler
Cumhurrcisimiz şerefine dün akşam Sivas lisesinde bir ziyafet verildi
Ru manyayı tehdid
Macarlstana mukavemet ederse Alman ve Rus orduları hücuma geçeceklermis
Bükreş II (aa) — Reutcr: Haber alındılına «fire Mumu Sov
nhpanyada bir Cebelütta*l nk meselesi mevcud olduğu inkâr kabul etmez Fakat bunda Alman ve italyan teşvik ve tahriklerinin büyük bir rol oynadığı da muhakkaktır Bir İspanyol içüı kendi vatanının bîr parçası olan Cebelüttankı ecnebi bir devletin işgali altında bulunduğunu görmek pek tabUdir ki hoşa gider bir: gey değüdir Fakat IngiuzJcr çoktanben Cebelüttarık 'a yerleşmiş bubınduklan halde bundan dolayı ispanyolları rencide edecek yahud bir tehlike ve tehdid altında bulunduracak hareketlere kalkmamışlardır Orada bulunmalarını sanki affettirmek ister gibi nazik ve dostane bir siyasetleri vardır
Yalnız Kızıllara karsı dahiÜ barbden sonra general Franko taraftarları Almanya ve 1 falyadan açıktan açığa büyük yardınair mınuUı muı leeuıle Mihver devletlerine doğru pek izahı kabil bir muhabbet ve dostluk duymağa bağladılar
işte bu andan itibaren ingilizlerin Cebelüt tankta mevcudiyetleri ispanyollara bir diken gibi batmağa başlamıştır
Bu ne dereceye kadar tabutlu' Yalnız ispanyol milleti i,m hakikî hissiyatının mahsulü müdür ? Ve ne dereceye kadar sun'idir, yalnız Alman ve İtalyan propagandasının eseri midir? Bunu tayin etmeğe imkan yotur
Onun için meseleyi esas itibariyle ele alarak düşünmek ve ona göre hakkında bir hüküm vermek icab eder Fakat Cebelüttarık meselesini hangi nokta i nazara göre, hangi prensiplere göre tedkik ve tahlil edeceğiz Dün gazetelerde okuduğumuz iki telgraf bizi bu nokta üzerinde bir hayli tereddudde düşürdü Telgraiıardan biri ispanyolların Cebelüttank'ı ingilizlerden geri almak istemelerini vc bunu bir namus mesele si telâkki ettiklerini büdiriyor du Diğer bir telgraf ise ispanyolların Tancayı ilhak etmek istediklerini haber veriyordu, iste bu iki telgrafın yanyana gelmesidir kî bm hayret içinde bıraktı
Çünkü ispanyolların Cebelüttank'ı istemelerine hak verdirecek olan mülâhaza ve prensipler lapanyollann Tancayı inlemelerine mâni olacak sebeb lerdir İspanyollar Cebelüttank'ı ıstirdad etmek için ileri sürdükleri debilerle Tanca meselesinde kendi kendilerini cerh etmiş olurlar CebeHlttank meselesinde lspanyullann tarafım iltizam etmeğe eikân umumi yeyi scvkcdeoek mutalea ve debiler Tanca meselesinde lapan yo İlan n aleyhinde bulunma ğa bizi zorlar Bu iki davanın ikisini birden IspanyoUann ağzından işitmek, onların ciddi yelleri ve bu şikâyet ve taleblerin samimiyeti hakkında eikân umumi yede şübhe uyandırır O suretle ki milli hissiyatı Hüseyin Cahid YALÇIN (Sonu 3 UncU sayfada)
I
t»
Sivas, 11 (aa) — Şehrimizde oulunmakta olan Reisicumhur ismet inönü bugün şehir içinde bir gezinti yaptıktan sonra, vali komutan, halk partisi, halkevi, vilâyet vo belediye erkânı ve bütün Sivaslıların can dan sevgi tezahürleri arasmda saat 1535 de trenle Tokada müteveccihen hareket buyurlardır
Milli Şef Şerefine Verilen Ziyafet
Sivas 11 la,a) — Dün şehrimize şeref vermiş olan Reisicumhur Lanet İnönü şerefine akşam tarihi Sivas lisesinde belediye tarafından bir ziyafet verilmiştir
Büyük misafirimiz şerefine Milli Şefin 6ivaaa daha evvel yaptaluan ziyaret esnasında Sivas baştanbaşa   bayraklarla aUmm* * ro*in,leri
donatılmış ve her taraf elekIgüi şefini görmek ümidi ile] halkın sevinç tezahürleri geç triklerlc aydınlatıhnıstır Sev  caddeleri    dolduran    binlerce | vakte kadar devam etmiştir
üıere teşebbüsle bulunduğu /aman MacarbUna karşı yapılacak silâhlı bir mukavemetin bütün Transılvanyanın Almanlar Çıralından ifgâlint ve Karpalların zarb vc cenubundaki Ruhi  arazisinden daha büyük bir kısmının Sovyetler tarafından işgalini intaç edeceği kcndi5inc bilvasıta söylenmiştir, Böyle bir tehdit karşısında her hlrlü Macar metılıbaUna karşı fiil bir mukavemet fikri yıkılmıştır Almanyadan aldığı talimat mucibince hareket eden Kumanya hükümeti Dobrice meselesinin halimden sonra Mucaristonla da müzakereye girişecektir Zannedildiğine nazaran Romanya Macar hududu illerinde büyük bir arazî mıntakasının terkini tasavvur etmekledir
Terki tasavvur edilen vilayetlerin Salumare, Blhor, Sala) ve Aarad'ın bir kısmiyle SIu) olduğu öğrenilmiştir Daha harisane olan Macar talep
müteakıb İngiliz  Rumen ihtilafını dostane bir tarzda halletmeğe teşebbüs etmesi İçin Londradaki Romanya sefirinin talimat aldığı zannedilmektedir
(Sonu 3 Uncil tayfada)
eb'uslarımız halkın derdlerini dinliyecekler
Millet vekillerinin hangi   gün nerede   bulunacaklarını okuyucularımıza bildiriyoruz
Geçen yd olduğu gibi bu yıl I da İstanbul mebusları vilâyetin her kazasoiı dolaşarak halk ile ı yakından temasa geçip bütün dileklerini öğreneceklerdir Bu dilekler tedkik edilecek ve icab1 ban sür'atle   yapılacaktır
Bu m ak şadla mebuslano ka: rarlaştırdığı vc hazırlamış bu1 lunduklan program her kaza [ nın hangi tarihde vc ne suretle I zâyaıet edüeceğini tesbit eyle : mektedir
Programa göre bu gezi bu Babandan itibaren başlamış olacaktır Ve her gidilen kazada bir toplantı,yapılarak geçen yıla aid dileklerden yerine getirilmiş veya getirilmemiş olardan ilk önce not edildikten sonra yeni yıla aid dilekler dinlene 
cek ve hepsi sırasiyle not edilecektir 4"
Toplantılar, Ualkevi olan kazalarda Halkevi salonunda ve olmıyanlarında ise Parti merkezlerinde yapılacaktır Ve arzu eden kaza ve civar balkı serbestçe girebileceklerdir
Programın yer ve tarih sırasına göre, mebuslarımızın gezisi şu günlerde ve şu yerlerde yapılacaktır
12 ağustosta (bugün) Beşiktaş ve Beyoğlu 13 ağustosta Eoünönü ve Fatih 14 ağustosta Eyüp 15 ağustosta Üsküdar ve Kadıköy 16 da Yalova halkı dinlenecektir Bundan sonra 10 gün kadar bir dinlenme devresi bulunacak, bunu   takiben 26
(Sonu 3 üncü sayfada)
Ç Avrupada harb J ^  Afrikada harb   j
Deniz üstünde büyük bir hava harbi
Dün de 50 Alman tayyaresi düşürüldü
Amerikalı pilotlar katile halinde gönüllU yazılıyorlar
Londra, 11 (aa) — Reutcr ajansı büdiriyor:
Bahriye, hava ve dahili emniyet nezaretleri müşterek teb
Uği:
Pas do Galais boğazı üstünde bu sabah cereyan eden harekât
(Sonu 3 UncU »aylada)
İtalyanlar dün Somali de pek az ilerlediler
Bir İngiliz tahtelbahirinin  battığı bildiriliyor
Afrikada İtalyanlarla dön harb cebhesl teşekkül etti
Clermont  Ferrand, 11 (a a) "Havas,,: ingiliz  İtalyan bava vc deniz muharebesi yeni bir safhaya girmektedir
Muhasım kuvvetler Afrikada dört kara cebbesindo karşıI aşmakla   bulunmaktadırlar
(Sonu 3 uncu tayfada)
Yardıma taraftar AmerUuuun Avrupadaki ¦Ki laşkıımandanı
Dün yapılan spor hareketleri
At koşuları çok rağbet gördü, ! yelken yarışları da güzel oldu
general Pershing
Amerika ve Avrupa harbi
Amerika destroyerlerinin İngilizlere verilmesi ce reyanı artıyor
Nev  York 11 (aa) — 1933 den 1937 ye kadar deniz harekatı amiralliğini yapmış olan amiral Stanley radyoda su nutku sftylenılşUr:
—Alman tehevvUrtlyle azametinin arasına giren yegane şey hnaliz ûo
nanmaıiaır
Amiral, Amerikan do kullandımyan destroyeri*
Altın madalya ile taltif edilen köylü kadını
Aydın, 11 (aa) — Türk Hava Kurumu Aydın şubesine 500 bra teberru eden Köşk nahiyesinin Bascayır köyünden Hafize Çetiner, altın madalya ile taltif cdiUrüştir
Burada hava kurumunun faaliyeti gündengüne genişlemekte ve havacıuğımızın inkişafı için yardımcı âza kaydına ha raretle devam etmektedir
Bu hususda bilhassa k; aklarımızın gösterdikleri alâka her türlü takdirin  fevkindedir
Buna en güzel misal Germencik nahiyesinde yeniden teşkil olunan kadınlar kolunun iki gün hık faaliyetleri neticesinde kuruma yüz âza kaydetmiş olmalarıdır
SABAHTAN SABAHA:
İzmir tuarı için büyük kolaylıklar
Tren bileti ücretlerinde büyük tenzilât yapıldı
Ankara, 11 (aa) — Bize verilen malûmata nazaran, İzmir enternasyonal fuarını ziyaret edecek yolcuların rahat seyahat edebilmeleri için Devlet Demiryollan idaresi bazı tedbirler almıştır Bu meyandu fuann açümasından üç gün evvel, kapanmasından üç gün sonraya kadar devam etmek üzere:
Halen seyrüseferi haftam n 4 gününe münhasır bulunan izmir  Aydın  Afyon treniyle bu trene şube batlarında karşıbk veren trenler hergün işleye çekleri gibi İstanbul  izmir ve Ankara  izmir arasında her gün vc Diyarı bakır  İzmir arasmda da haftada iki gün Diyar
ür ihtiyaçla ini gönderini fazla yardım Bilatabdlt v vercbilccr«Ur vermeliyiz Amiral bil
Uyı
m ısrar la var ise İn
lylz İnglli, da İhUyaç cimrilik
• Btdaha
bakırdan ve İzmİrden müteka bilen cuma ve pazartesi günleri hareket etmek üzere, doğru yolcu vagonları işletilecektir
13 ağustos tarihinden 25 eylül tarihine kadar sah günleri, adî yolcu trenleri yerine izmir Bandırma arasında sür'at postaları konulacaktır Bunlardan başka halen Erzincan  Erzrum arasmda haftada üç gün işle mekte olan yolcu trenleri, lzmir  Erzurum gündelik mütekabil münasebatı temin etmek üzere her gün işletilecek, fuann tevüd edeceği fazla yolcu cereyanla nnda yolculara daha kolay seyahat imkân!an verilmek Üzere halen haftada yalnız dört gün işleyen Ankara  KayseriAdana trenleri de her gün seyrüsefer edeceklerdir
Fuarı ziyaret edecek yolcuların istirahatlcri irin abnan bu tedbirlerden başka Devlet Demiryolları idaresince, bilet ücretlerinde dc büyük tenzilât yapılmıştır
Dün al luşularmda bulunan nuıaJdılardan Mr grub
(Yazısı 4 üncü sayfamızda)
etmiştir
Amııal sözlerine şöyle devam etmistiı:
— Hadcoıkı harb ha İmdeyiz, harb tchllkesuıden bahse un eklen artık vaz gecelini,
(Sonu 3 UncU sayfada)
Almanya, Ingiltercyi mağ ] lüb edemezse, ingiltere, Almanyayı nasıl yenecek'! Abluka ile mi? Fakat şu bir seni ye yaklaşan abluka ne işe yaradı ki!, İngılterenin deıîzlerc hâ kim olduğu malûm; amma Almanya da bütün Avrupaya hâkim kesildi İstediğini yapıyor Onun elinden bu hâkimiyeti almak için ordusunu yenmek lâzımdır Bu da hayaldir
Herkesden işittiğimiz bu mütalealora en iyi cevabı zaman verecektir Nasıl ki geçen harbde de zaman vermişti 1!14 harbinde Abluka tam  ıkı sene hiç
bir işe yaramadı; Uçncü sene Almanya zorluk çekmiye baş ladı ve dördüncü sene açlığa, bin türlü mahrumiyetlere galebe ümidsizliği de İnzimam edince Alman ordusu çök'U
Fakat şimdi bir de hava hâkimiyeti zaferde bir âmil olmak istidadını gösteriyor Bugün bu hâkimiyete iki taraf da snhib değildir Halbuki Almanya PolOnyaya vc Fransaya karşı havalarda hâkimdi İngiliz tayya recileri vc tayyareleri adet olarak henüz Almanlardan eksik ol duklan halde mukavemet vc ce
iSonu 2 İnci sayfada)
HERSABAH
Her şeyden evvel memleket menfaati
Butun işlerimizde memleket menfaatlerini en kıskanç, bir şekilde gözetmek hepimizin en bUyiık borcudur Tarlasında çalışan çiftçi, dükkanında Ucarct yapan esnaf, bürosunda meşgul olan memur elhasıl butun yurddaşlaı gösterecekleri İhmal, takaydi ve tembeUiftin doğrudan doğruya memleketi zarara ao^ kabtlcccginf bir an bile hatırların» dan çıkar m anı ah d utar
Bu£un ihmali yüzünden tarlasında bu başak buğdayını çürüten koylıl, hasis menfaati İçin mal saklıyım ve ihtikâr yapan tüccar ve bu vazıyet karşınında lâkayd davranan memur vatana İhanet etmiş sayılır— laı Hele dünyanın bugünkü vaziyetinde bu harekcuerlnin ika edeceği tarar bu*bütun daha şümullüdür
Herkesin parolası «Her şeyden avval memleket menfaaU prensibi ata alıdır Uu praıslb etrafında bulun yuıddaşluruı en buyUk UUzllklr bıı!cmesı, yurdun mldafaa kuvvetini en fazla artıracak bir amildir
A Cemalcddüı SARAÇOĞLU
Sarfa : 2
yeni sabah
12 AÜiHto» 11M0
r
İNÖNÜ   KAMPINDA
Türk Hava Kurumuna bütün vatandaşların âza olmaları _bir vatan borcudur
( Şehir ve Memleket Haberleri *)
v «— Busunun naibinde zaferin en buyuk ur,mı ıın Kava kuvvetlerinin düşmana faikıyeti veriyor Bir denberi devam eden büyük Avrupa harbinin bu kadar süratle inkişafında, muazzam orduların sayanı hayret demede süratle imha edilmesinde, Ibu/Ük zaferlerin kazanılmasında en bÛyCk rolü bava kuvvetleri oynamışta Dugün »uîUlarenln Amerika'dan yaptığı If) milyar dolarlık harb malzemesi siparüderinslen yansının tayyarelere aid olması bize bn tilahın modern harblcrde oynadığı korkunç rolü gayet vuzuhla gösteren bir işaret degil midir? Yasamak, hür ve müstakil olarak yasamak tstiyen her buyuk ve küçük müic* bu yeni ailihın kıymet ve ehemmiyetini takdir etmek mecburiyetindedir
MiUetimbUn havacılığın bu büyük ehemmiyetini en derin bir vukufla anlam 1} olduğundan hiç bir zaman subhc edilemez Bunun en kuvveUİ delilleri her gün görülmektedir Binlerce Türk genci tayyareci olmak vc vatan semalarını korumak için bize müracaat ediyor Memleketin her tarafında mektepteki çocuktan alil yaslılara kadar butun bir halkın hava ' kurumuna aza yazılırken yarattığı parlak hamiyet sahneleri her Türkün zevk ve gurur duyacağı eşsiz bir kıymet ve fevkaladelik almıştır Bütün bir hayat boyunca biriktirdiği servetini çıkınlayıp hava kurumu şubelerine bırakan Türk kadın vc erkekleri önünde hurmcUe eğilmek borcumuzdur
MiJetimiz bu suretle Hava Kurumunun ve memleket havacılığının bütün ihtiyaçlarını takdir ederek yardımını arttırdıkça hava kurumunun güvendir bir havacılık yaratmak için ana şart olan on binlerce tayyareci yetiştirmek işini bajarocagjndsn şübhe edilemez
Fakat dünya ıziycürao aert olan şartlan içinde münevver Türklere düşen vazifeyi hır daha tekrarlıya tim:
Ayda 10 kuruş verecek S  6 milyon hamiyetli vatandaşın en çok iki ay içinde Hava Kurumuna aza olması temin etmek mecburiyetin d "y z 
Bana bu sözleri İnönü havacılık kampında Türk Hava Kurumunun salahiyettin bir azası söyledi
İnönü kampının modem binalarının önünde idik Kampın binlerce talebesinin hararetli ve zevkli faaliyetini seyrediyorduk Üstümüzde tayyare ve planörler nefis büzülüşlerle uçuyorlardı Paraşütçulcrtrnizin cesura ne atlayışları bize heyecan ve gurur veriyordu Bu manzara içinde memleketimizin emin ve parlak istikbalini görüyorduk İnOnûode Türk mıllclinio makûs talihinin yenildiği bu mukaddes diyarda mili e Um i «in fazilet ve kahramanlığına olan sonsuz itina \ dunu kvvetleniyordu
Bu mevzu etrafında çok heyecanü konuşan muhatabıma sordum
— Bu sahadaki çalışmaların um hududu nedir, yetiştireceğiniz dana doğrusu yrUalirmck mecburiyetinde o1dufuıuz tayyarecilerin mıkdan ne oıjıî'lıı'¦ Hangi rakam bugünkü şerait Kinde mzi "an manajile lalmin edecek Ur?
O
•— Eski ve yeni dünyada harb endüstri; aldığı fevkalade inkişaflar karşısında   rakamların   kıymeti
 kalmamıştır dedi Dünyayı saran bu korkunç buhran devam ettikçe, hatla
 bittikten sonra bile mücadele sahasın da daima hazırlanmak ve hazırlıklı bulunmak mecburiye Ündeyiz Hazırlıklarımızı rakamlarla hududlandırmak doğru değildir Hele tayyarecilik ve havacılık sahasında binler, on binler, hatla yuz binler biz) katiyen tatmin edemez Yaşamak, trendimize hürmet ettirmek İçin uçan bir millet olmak mecbunyetmdeyü öyle bir vaziyette bulunmamız lazımdır ki her Türk genci bindiği tayyareyi dirayet ve meharetle uçurabilmelidlr Bu sahada yapacağımız fedakarlık azami olmadılar Mülrt devlet ve hükümet hep bir arada ve binbirıni taraamiıyan bir faabyet baünde bulunmalıdır
r
Yeni Sabah
Buguuün tîyajd şeraiti bizi bir senede yapat aklarımızı bu ayda yapmaca mecbur etmekledir Bonun için her vatandaşa havac*: sahasında vazife vermek mccfaariyctindcyiz Bu vazife gençlere ve bünyeleri musald olanlara bil ful uçuş, diterlerine uçaıdora yardım obnabdır»
il incini sataşanda küçflk bir zamanda gösterdiğimiz büyük terakki lıamleterinıo en bariz mlcall İnönü kampının bugünkü vaziyetidir Beş sene evvel burada çadırlar alboda bu günkü modern tcnsahn nüvesini kuranlar yuz kişiyi asmıyorlardı? Onların fedakarane çalışnıaları ve her modern vasıtaya şayanı takdir bir kabiliyetle intibak eden mlletimizln gosUrdigi DÛTÛk alâka bugün İnönünde havacılığımızın iftihar edeceği muazzam Mr zafer halinde tecelli etmiştir Inönünde bugün havacılığa intisab ebneleıinden dolayı büyük bur sevinç ve noac içinde çalışan bin
lerce Türk gencini buraya Intisab bilmek zevkine ve idealine nail  miran milyonların Türk genci gı
İle  ¦• Vlı'llllfUrlır
i liinn iı ı ı şayanı hayret bir ¦ rutinlik ve paraya lüzum güslcdıfiı 10 binlerce tayyareciyi yetiştirmek vo bunlara gene 10 binlerce tayyare temin etmek vazifesini münhasıran hüktbskettrn beklemek manasız ve hiç de doğru olmıyan bir düşüncedir
Üzerinde bin ihtimam ve dikkaUe UUedullırûz istik!» ve hürriyetimizi garanti eden hava kuvvetlerini butun Türk m iletine ma] etmek zarureti vardır Vc ancak bu şekilde büyük ve attl Mr milletin göstereceği küçük fakat şuurlu fedakarlıklar bize istediğimi/ yarının muazzam hava kuvvetini temin edecektir Biz hava kurumunun istediği gibi tayda 10 ku ruş verecek 6 milyon vatandaşı dcgll, ayda 20 kuruş verecek 18 milyon vatandaş istiyoruz
Ab bas Parmahsırofllu
TENKİD
Divani Lügat  it  Türk tercemesi münasebetiBe
Besim Atalay'ı tebrik «ederken
Yazan: ATIF TÜZÜNER
SENELİK • AYLIK 8 AYLIK 1   AYLIK
ABONE BEDELİ
TOrklya Eenabl
1400 Kra 2700 Krş
760
«00 180
1460 800
800
12 Ağustos 1940 — PAZARTESİ 7 RMib 1349
 30 Rumi Temmuz İM*
Gün 245 Ay: 8 1940 — Muır  19
OUntf Oûla İkindi 
954 '   508 857 Ezani
807 1319 1710 Vıutl
Akşam Yataı İmsak 
1200 144 758 ezani
2012 2158 413 Vasati
Sayın bilgin!
Size lakabınızla değil, bu kutlu sıfatınızla hitab etmeyi daha uygun buluyorum: çünkü o lAkab başkaları ıçut de !uUmıLbdır; amma bu sıfat Öyle degil, bu sıfat sizin gibi varbgını ancak hakikat bilgisi uğurunda feda edenlere has bir vasattır, bu bah Hyarlar diğerlerinden bununla tein eyyuz ederler
Bu kutlu vasfınızın mahsulü olan ve birinci cildinin bir oüahaaı lütfen hediye buyurulan sDivanü LûgatıUurk icrceraesirü okuyorum, seve seve takip ediyorum; öyle ki mütalra ettikçe nesvem artıyor Siz r  ı bir meşşa lesmız ki istif edilmiş eakı bir evrak kültesini tisruhue bir muhaddere, bir gelin haline getirmişsiniz, himmetiniz var olsun, sizi autlulamayı bir vazife bilirim
Bilginizin en hoşa giden bir turfandası bulunan bu mahsulü gözümden kıskanıreaauna evirdhm, çevirdim, hiç bir azmanını bulamadım Yabuz bir şey»  neden ise  esirsem İssınız, gibi gordUm, mûsaacVnizl rica ederek burada onu kaydedeyim: Cildin sonuna bir hata aavab cedveh İlave etmeliydiniz, her hakle unutulmuş olsa gerektir Saygılarımla affıruzı diüyerek arzederuu (Yal_ Hala mı etmişiz?) demeyiniz, bu tıuaobk aleminde hata etin iyen kimdir?
Bize Adem atamızdan başlıca iki haslet kahıuşbr Birincisi hata, ikincisi bilgidir, bn iki halin birincisi olan hataya Adem oğullarından her ferd varis olmuş, fairat hiç birimizi bundan hali bırakmamıştır, ikincisi olan bilgiye gelince o ancak emsaliniz gibi yüksek yaradı lan kimselere nasib olmuş bir nimettir; ne mutlu sanıb o1 anlara!
Tekrar rica ediyorum: (O kadar agmaıı kadı kızında da bulunur) dlyip geçmeyiniz, bu eedvel o güzel vucud için bîr nazarlık yerine geçer, kem nazarlar o nazarlığa ilişir kalır da, bu taze güze gelmekten kurtulur
Ne gibi hatalar mı? dediniz İnsanlık hali olarak bazı yaalndıklar sehivler, 7» hu iler göze çarpmıyor değildir, bir bilgi adamı olmanız dolayıydık Köcenmiyecegınızi tahmin ederek onlan şuracıkla kaydetmek islerim
Tercümeye lütfen ilâve buyurulan Mukaddimeden başbyorum:
(Sahifo XIII  satir 18) Tıkın keUmeaıni hem sahile dahiUnde hem haşiyede (Tekin) diye teshil clnüş vc haşiye olarak da (metinde bu kelimenin tercemesi sırasında uzun uzadıya anlattık) demişsiniz Buna dair izaha tesadüf etmek ümidlle met ne müracaat ettim, orada da bu kelimeyi kah Tikin, kah Tekin yazılmış gördüm, tuhaf bit şeyi! Bu hal, okuyucu üzerinde fena tesir yapabilir; mesela; Ellerinde, yanlarında bu kadar vesait varken bu kelimenin nasıl dkunacağı nı neye böyle kararlaştırmadan yazmışlar? dedirtebilir — 2 —
Yine ayni aahifede (aatir 21): (Yalnız buruda göz önüne alınacak bir şey vardın Kastarlı her zaman Oğuzları öbür Türklerden ayırır 3urada akılarımız olan beyler emir kelimesini f Ikınır) diye söylerler (E) yı (H) guzlaz emir diyemezler (E) y| (H)
ya çevirerek (Hemir) derler demesini bilmem nasıl anlamalı'1 Mahmud burada Oğuzları kendi atalarile karıştırmış olmuyor mu?) diyorsunuz Müellif, Oğuzları Türklerin bîr şubesi saymakla onlardan ayırmış olmaz, (Atalarımız olan beyler emir kelimesini (Henûr) diye söylerler; çünkü Otuzlar emir diyemezler) sözik* dc kcaadlrinin o şubeden olduğunu tasrih ediyor, bunda şaşacak ne var ki
— S —
(Sahile XIV  »Uf 21) dc: (Kâşf ar İmin kitabının onunda (446) se— ncsınûn Cemaziyûicvvelinin gurresmde yazmaya başlandı Dört gez gözden geçin idik Um ve iyice süzdükten sonra (488) da bitti demiş olmasına bakılırsa vc 464 hicri ve (1068) miladide batlanrruş, İki sene üzerinde çalışıldıktan sonra 488 hicri ve 1072 de bitirilmiş olduğu anlaşılıyorsa da cüd III sahne 116 biz bu kitabı yazdığımız aene 690 idi dem^i I karışDnyar) diyorsunuz Af buyurunuz, yanlışbk var, evvela müellif (CemaziyülevveJ) demiyor Bilakis doğru olarak (Cumadehila) diyor Sizin gibi bilgili bir zata hafi olmamak lazım gelir kı (Cumada) kelimesi mucnncsbr (EKUa) lafzı da onun sıfatı olduğu için  mutabakata riayet edilerek  murnnes geUrlIlr, burada tercüme ederken müellifin bu pek doeru bir tabirini neden Lse bozmuş, avamın (Ben onun cernaz i yel evvelini bilirim) tabirine bile uygun duşurememişsiniz Bu böyle
Sonra (ve 464 hicri ve 1068 miladide başlanmış, iki tene üzerinde çalışıldıktan onra 466 hicri ve 1072 dc bitirilmiş olduğu an lası b yon a da) Duyuruluyor Gahb bir hesab! (1068) adedine (2) İlave edilince (1072) mi olur? Ne tuhaf Inceleylş!
Daha sonra: I  ışılıyorsa da cild III sahile 116 «Biz bu kitabı yazdığımız sene 690 idi» demesi isi karıştırıyor) diyorsunuz Müellif orada (690) demiyor (89) diyor ve hicri yılını derili Türk yılım kaadedıyor, af buyurunuz amma gafletin bu derecesi iyiye alâmet değildir
Ve onu imiıirı (Gerek cild I sahıfe 290 dakl tarih ve gerek kır m m mürekkeble yazma nüshanın kenarına yapılmış olan düzeltme yanlış olsa gerektir) diyorsunuz Müellif o sahil ede: (Biz bu kitabı yazdığımı/ yıl ki 466 senesinin muharremi idi yılan yıb ı'unı, ı diyor ve yanlışbk da yoktur, 464 dc başlamış, iki senede ' ı mı in  yalnız burada dikkat edilecek bir nokta var Bu 466 tarihinin hicri olduğunu anlatmak için (Muharremde idî) kaydını İlave ediyor, dikkat buyuru İm uş olsa idi jtıbhesiz Kurulurdu kl cild 111 sahile 116 da TUık yılını kasdettıği İçin omda böyle bir kayıd ilave etmemiştir
(Sonu yarın)
RAB İD RİZA Tiyatrosu HALİDE PİŞKİN beraber 12 ağustos pazartesi günü aksamı Beşiktaş Haşlan By Alla bahçesinde YATAKLI VAGONLAR KONTROLÖRÜ Vodvil 3 perde
Yeni buğday fiyatı
Ekmek narhı üzerine lesir ihtimalleri tedkik ediliyor
İstanbul belediyesi Iktısad mudürlUfrlc temas etmek üzere şehrimize geleıı Ticaret Vekaleti teşkilatlandırma in,:, n yen muavini Şeyda bugün de belediye ıkbıad mııduılııcdo tcmaılaıına başlıya çaktır Ma lûm okUıfu üzere hdkümeUmlz bu sene buğday mahsulünün çok bereketli olmasına rağmen koylunun ebne para geçmesi için köylüden yapılacak mubayaatı 20 para fazlnule yapmağı korarlaibrmıştt Bu abş fiyatının buğday pıyaıasına ve ekmek narhına yapacağı tesiri tetkik etmek uzcre »rlırmi/e gelmi) olan B Sevda iknsad mudürlüğıle yapacağı temaslar m ıı ¦¦ m ı hazırlıyacsğı raporları Ticaret Vekaletine gönderecektir
—»ı ıc 
İki kurban daha
o
Bir fabrikatörün   bacaklarını tramvay çiğnedi ve bir az sonra ÖldU
Evvelki gün Beşiktaş tramvay deposu önünde 227 numaralı tramvaydan atlamak Lstiyen 63 yaşındaki fabrikatör Mehmcd Said; muvazenesini bula m ly arak motris araba ile römorkun orasına yuvarlanmıştır Bacakları üzerinden geçen römork her ikisini de kesmiş ve kaldırıldığı Şişli Sıhhat yurdunda tedavi edilmekte iken olmuştur
Tramvay   arabasını   kullanmakta olan vatman İbrahim yakaMımıştir Tahkik:  devanı olunmaktadır Bu da otomobil altında can vermiş
Şoldr Murad tarafından idare edilmckte olan 1643 numaralı taksi evvelki gun Topkapı dışındaki asfaltta süratle giderken birdenbire önüne çıkan cambaz Mehmedj altına alarak bir müddet sürüklemiş ve hurdehaş eylemiştir Mahmudbey nahiyesi halkından olan cambaz Mchmed derhal olmuş ve şoför yak abırun ıstır
OKUYUCU
DİYOR Kİ:
Komple limonata ve kahve olur mu?
Adresi bizde mahfuz bir okuyucumuz yarıyor:
«Muhterem »M/ctinirin halka yaptığı hizmetlerden tur ct alarak benim de bir arzumu ir'af edeceğinizi umıd eder saygılarımı a nederim
Pb/MT günü bir plaj gazinosuna gittik Bir kahve Ur çay ve Ur limonata Klik Liste gösterilmediği ve hıçtar şey huy İçmediğimiz halde ortaya btr de tabak içinde birkaç
ğu narha göre 20 kuruş olması lizımkcn niçin bizden 50 kuruş aldıklarını sahibinden sorduk Bı/c biz belediye ile Rratabıfe kaldık Kahve, çayı kaldırdık Komple veriyoruz dedder Tabii <a href="https://www.nasil-yazilir.com/2016/04/hicbirsey-nasil-yazilir.html">hiçbir şey</a> söylemeden kalkbk
Fakat ben hiçbir yerde kahve ve limonata komple görmediğimden bu ise şaşdım Hiçbir fevkabıdehkde yoktu Her vukitki caz vardı, halbuki geçen hafta ayni şeyi 20 kuruşa içmışUk Böyle bir zanlını halka İçmeden evvel bildirmek lazım değil midir?
Bu vaziyetin muhterem gazeteniz vasıtasile merciine arzedıunesbıi rica ederim
Tarifeye uyarsızlık
Salacık   plajında da keyfi fiyat ve hareketler görüldü
Belediye tefti» heyeti tarafından evvelki akşam Salacık plajında ansızın bir teftij yapılmış ve talimata uymayan bir lakım luzumgut ücretler dindiği görülmüştür Plajın bilhassa bufesitaie Urileden fazla fiyatlarla para aldığı, plaj kısmında da müşterilerden bazılarının da birer kişilik kabinelerde soyunmaya mecbur edildiSoyunan ve eşyalarını bırakan kimselerden istisnasız olarak emanetçilik parası ulmdıgı dikkat nazarı çekmişür
Bütün bunlardan başka büfede satılan maddelerin dc sıhhi bakıma bazı uygunsuzlukları görülerek ham plaj hem de büfe için nyrı ayrı zabıtlar tutularak aid olduğu makama verilmiştir    AUkadûrLr    diğerlerinde
SABAHTAN SABAHA
ma
1~
anaalındedır
MAARİTDE
ROLİSDE
Sarhoşluğun fenalıkları_
Dört kişi bir hiç yüzünden biribirlerini vurdular
Evvelki gece Ferıköyûnde oturan Mustafa biraz içtikten sonra çocuklarını yanına alarak kendinden ayrı oU ıık yaşamakta olan karısının ayni mahalle ve sokaktaki evine giderek çocukları almalarını söylemiştir Karısının erkek kardeşi Hüsnü kapıya çıkıp bu işi ertesi gün halledeceklerini söyleyince hiddetlenen Mustafa HOsnüyü itip kakmaya başlamıştır Ayni mahallede oturan Hakkı ve Osman da yetişerek HüsnüyU kurtarmak irtemışler Bundan büsbütün kızan Mustafa bıçağım çekince üçüne birden saldırmış ve hepsim bıcak1 ¦  111: Kendide bir kaç yara almıştır Vakaya yetişen polisler yaralı kavgacıları Beyoğlu hastabanesine kaldırmışlardır
Tabanca île oynarken
Şişli Hanımoğlu sokağı Vangel apartmanında oturan 24 yaşlarındaki Bilcciklı &ilstira; evvelki gün kocasına aid tabancayı karıştırırken birdenbire ateş almış ve çenesinden üirrrcfc kafa lası içinde kalmıştır Derhal baydan Gülsüm Beyoğlu hastahanesine kaldırılmıştır Yarası tehlikelidir
Yemek    pişirenim derkeu dükkânı yakmı*
Haydarpaşa  Kadıköy rıhlımı üzcrındi' 33 numaralı dükkânda evvelki gün yangın çıkarak dükkan kısmen yandıktan sonra söndürülmüş tür Yapılan tahkikat neticesinde yangının dükkanda yatıp kalkan Haildin yemek pişirmek uz ere içeride kuru ot yakmasından ileri geldiği anlaşılmıştır Motosiklette araba beygirine çarptı
Evvelki gtin Beylerbeyinde oturan Halil 000 Alfan kendisine aid 204 sayılı ırtmkletı ile gezerken birdenbire siıraUle çarparak basından ağır su sette yaralanmış ve haslahaneye kaldırılmıştır Çarptığı beygirin de vücudunun muhudıf yerlerinde yaralar açıldığından tedavisi yapılmıştır
(ieııe bir motor kazam
Acıbademde oturan Muzaffer; arkadaşı İbrahim! de beraberine alarak motosikletle gezerlerken SflğüdlO tren köprüsü kenarından hendeğe yuvarlanıp muhtelif yerlerinden yaralanmışlardır İki'i de Numune hıstahanesine kaldırılmış ve tedavUerl yapılmıştır
Kırtasiye satışı kontrol edilerek
Mekteblcrin açılma mevsimi yaklaştığı şu sırada kalem, kagıd vc emsali kırtasiye levazımının fiyat artımı son derecede dikkat nazarı çekmektedir Ban semtlerde kuı^un ka1mile defterlere daha şimdiden birer kuruştuk zam yapılmış olması maarif erkanımızın da dikkatinden kaçmamış bulunmaktadır Vekalet de bununla çok alâkadar görünmektedir Fırsattan istifade etmek ist iyen bazı satıcıların talebe velileri sırtından haksız kazançlar teminine mani olunması İçin bütün alakadar makamlara ıv ¦ ¦ ı emirler verilmiş vc bu işi kontrol t ün eleri bildirilmiştir
MeadeUerde eski turnlar
¦I ,lrıll Maarir Müdürlüğü mekteblerımizde ki eski tertib sıraların de^işurilmesı işini tem inen ilk parti olarak yen! tipte 800 sıra yap Un! m asını kararlaştırmıştır Bu sıralar yeni açılacak m ek leblere verilecek olup dığerlerindekı eski sıralar da peyderpey yerulcrile tebdil edilecektir
Talelıenin Edecekleri mektepler bildirildi tik okluları bitirip de otta okullara geçen talebenin hangi semtlerde ve hangi orla okullara gideceklerini bildiren liste maarif müdürlüijünde hazırlanarak ilk okuUar» gönderilmiştir Talebe bu hilelere göre devam edecekleri orta okulları öğreneceklerdir
Mektehlerde hazırlık başladı
Orta okullarla liselerde İkmal imtihanlarının ve kayıd ve kabul İşlerinin başlanmasına az bir vakit kaldığı için hazırlıklara başlorulmiştir
Seyyar satıcılar için talimatname
Seyyar satıcı kisveu altında ka;akçdık yapılmakta olduğu ve eroin, esrar gibi maddeler satıldığı anlaşıldığından bu kabil satıcılar hakkında nnıteyakkız davranılmau Dahüiye Vekaletinden alakadar makamlara bildirUmlştir Yapılan talimata göre mahalli satıcılar dışında kalıp seyyar esnafhk edenlere vesikalar verilmesi ve her esnafdan sık sık bu vesikaların a ram İması onu ol u nmaktadır
Tenzilâtlı vapur seferleri
İzmir fuarı munasebetile yüzde elli tenzilâtlı Denizyolları tınfcsJıüı tatbikine başlanmıştır İlk postayı dun idarenin I^mır vapuru saat on birde yapmıştır İskenderun şilep eeferlcnne dc bugün başlanacaktır
İzmir fuarında Trakya pavyonu
Edirne (Hususi) — Nafıa Vekili General Cebesoy ile birlikte Gelıboluya gittiğini bildirdiğim umumi müfetUş General K Dirik Islan buldan Edirneye döner dönmez İzmir fuarında Trakya pavyonumuz etrafında alâkadarlardan izahat almış ve pavyonumuzun malzemesi ile kadrosu bu sabah Izmire gönderil mistir
Trakyanın kalkınmasına aid filmler fuarda gösterilmek üzere hazır 
lanıyor
Şeker fabrikası faaliyete geçiyor
Edirne (Hususi) — Al pullu şeker fabrikasının yeni yıl kampanyasına bıılama günü yaklaşmıştır Bu ihbarla fabrika faaliyete hazırlanmış bulunmaktadır Fabrikanın 20 ağustostan sonra laabyete geçeceğine nazaran bugünlerde pancarların 9(1 ku İmcime başlanacak tır Birçok yer terde pancar mahsulü çok iyidir Fabrika idaresinin yardımı İle müstshsıîln türeyen pancar böceklerile yapuğı ;ıkı mücadelenin buyuk faydaları görülmüştür
M Savni
 Sevdazede »ir kadın
Dostunu tehdid etmek suçundan 4 gün hapse mahkûm oldu
Evvelki gun dostunu başka bir kadınla görerek bor ikisini de ölümle tehdid eden Seher adında genç bir kadın verildiği cürmümesbud mahkemesinde suçu sabit görülerek dörl gün hapse mahkûm edildi
Yaptığımız tahkikata göre; Küçükpazarda oturmakta olan Seher bir müddet evvel sevdiği ve beraber ¦¦!¦;¦¦ manav Mahmudun sun zamanlarda kendinden kaçmasından şübhe çimekledir Nıhayat manav işi butun butun açığa vurarak Seherden ayn olarak yaşamaya başlamıştır Fakat tamamile dc alakasını kesmiş değildir
Onun bu halinden son derece azab ve kıskançlık duyan Seher genç dostunu daima takıb etmekte olduğundan nihayet evvelki gün akşam üzerl onu diğer bir gene ve güzel kadınla konuşup gezerken yakalamış ve uzaktan lakib etmiştir
Seher her ıhUmulc karşı yanlarına sokulmamış ve kendini göstermemi» ise de bu hale çok da asablleşmlsllr Dostunun yanındaki güzel, boylu boslu kadının kendi arkadaşlarından ve mahalle komşularından Nazmiye olması onun bu hiddetini kat kat arttırmıştır
Nihayet Nazıniyenln   manavdon
ayrılıp da eve dönmekte olduğu sırada derhal karşısına duulerek
— Sen benîm dostumu   elimden alıp, ondan beni ayırtmak istiyorsun ha
Diye çıkıştıktan sonra şöyle bir tehdid a vur m ustur;
— Eğer sem bu daha onunla gorux| sem onu ayartmak, başdun çıkarıp benden ayırtmak islediğini işitip duyarsam uVmuHah ikinizi bıçakla, parça parça doğrnrun da yine onu sana mal e önem
Bu sözleri bağıra bağıra söyliyen Seherin karşısında Nazmlycnln sakin sakin durman ve hiç korkmaması onu büsbütün delirtmiş ve tehdidini tekrar tekrar haykırmıştır Etrafdan yetişenler ve polis Nazmiyeye hücum etmek isliycn Seheri tutarak karakola almışlar, manav Mahmud da haber alarak koşup gel, m İş ve Nazmiye İle birlikte Seherin aleyhin* olarak davacı olmuşlardır
Birinci sulh ecza mahkemcclnde ruyet edilen bu davada dinletilen şahidler ve polis zabıtlaHle Seherin hem dostunu, hem de Nazmiyeyi 0lumle tehdid ettiği sabit olmuştur İddia makamı suçlunun tecziyesini istemiş ve hakim Seherin dnrt gün hapsine karar vermiştir
__j
Hava hâkimiyeti
Bdi tarafı 1 tnel sayfada)
Haretferiyle bu ekRiğt tarııaınlıyorıar
tr:;ıiu!, nı, bugtln beş but tayyareleri okluğu hesab edilmektedir Almanların iki, Üç bin fazla olması ıh t una bo den bahsediliyor Her iki taraf da artık m Usa vı tayyare imal etmektedirler Fakat buna Amerıkaaın her ay vermekte olduğu 300, Kanadanın 100 tayyaresini ilâve etmelidir Bu Huretle bir sene sonra İngiltere Almanyadan bir iki bin fazla tayyareye sabib olacaktır Halbuki hem Amerikanın, hem iı 'ıh: tayyare imalâtı bu bir sene içinde, iki Uç mislini bulması mukadder olduğu halde A Ira an yanın eline geçen fabrikalardaki inşaat ilo de buna rauvafak olamıyacağı tesbıt edilmektedir Bunun başlıca delili barb başladığı zaman Almanyonın müttefiklere havada ı ¦ :at faik olduğu halde od bir ayda bu kafi hâkimiyeü yavaş yavaş kaybetmiş olmasıdır
İngiltere bılbaasa bombardıman tayyarelerine ehemmiyet veriyor ve buiilarin avcı tayyarelerine kobayca bedel teşkil e deceklcrı iddiasına şu on bir aylık tecrübeden sonra pek aldırıg etmemektedir Ingiüz bombardıman tayyarelerinin başında Annstrong  Vitvorth Viücy ge İm e k ttdir
Bunlar çok ağır bomba taşıdıkları halde müdafaa silâhlan da son derece kuvoüidir Önünde, arkasında birer makineli tüfek ibreli vardır Bir de aşağıda neri gen sürülür üçüncü bir makineb tüfek mevkiine sahibdirler Bombalar Fuzİey'in altında ve kanatlar içinde taşınmaktadır Çift motoru 090 beygir kuvvetindedir Satte 40f3 kilometre sür'ati vardır
işte ingiltere bu tipdc ve buna benzer diğer muhtelif tiplerde bombardıman tayyarelerinin inşaatım son hadde vardırarak gelecek sene, olmazsa öbür sene havalara da hâkim olmak ve diğer vasıtalarla beraber bu yoldan da taarruzlarla düşmanına pes dedirtmek azmindedir Ingilterenin bombardıman tayyarelerine verdiği ehemmiyet Almanya üzerine yaptığı taarruzlarla ve atUğı bomba adediyle de sabittir Bir ingiliz raembaı 3? bin İngiliz bombası atıldığını ve yalnız Hamburg şehrine 57 defa taarruz edildiğini, Alman • lann İngiltereyc attıkları bombaların ise bunun beşde birine müsavi olduğunu bildirmekte dır Bu rakamlarda mübalâğa ve yanbş olsa bile Alnıanyanın İngiliz bombalarından çok sıkınU çektiğini muhanb ve bitaraf bütün mera balardan anlamak kabildir 
Behçet SAFA
(^Radyo Programı^
12/8/1940 PAZARTESİ T30 Program ve   memleket   »aat ayan
735 Müzik: Hafif musiki (Pl)
a 00 Ajans haberleri
810 Ev Kadını — Yemek listesi
B20/8J0 Muzlk: Hafif ruusüu programının devamı (Pl)
1230 Program ve memleket saat ayan
i285  Müzik, '¦"i Ajans haberleri
1305 Muzık: Saz eserleri
1320/1400 Müzik: Orkırtra eserleri (Pl)
1800 Program ve memleket saat ayarı
1805 Müzik Aryalar (Pl)
1840 Muzık: Radyo caz orkestrası
(İbrahim özgür idaresinde) 1910 Müzik
10 45 Memleket saat ayarı, ve »ians
haberleri 2000 Müzik: Fani heyeti
20J0 Konuşma
2045 MUzlk: Dinleyici dilekleri
2110 MCuuk: Edıb Seren laralırdan viyolonsel solo  A Vıvaldl Sonatt M mınor
2130 Konuşma (radyo gazetesi)
2145 Müzik Radyo salon orkestrası
2230 Memleket saat ayarı Ajanı haberleri Ziraat, E»ham  Tahvilat, Kambiyo  Nukut Borsası (Fiyat)
2245 Müzik: Radyo salon orkestrasının devamı
2300 Müzik: Cazband (PL
2355/2330 Yarınki program vı kapanış
I   a
13 AĞUSTOS 1940
SALI
Üçüncü Yü  No 821
aba
IdareYeri
Nuruosmaniyc, No m Ktanlnl i  I r ,ı   TENİ SABAH I UuibUİ
lUTOK; 20795
GÜNLÜK SİYASI HALK GA7FTES!
Her Yerde 5 Kuruş
Alman silâhı
Alman ordnsnnon »¦ ' ¦ on nnntiıı ilâlu »ropa*Kaııdaadır Bir memlekete girmeden evvel o memleketi nifak içinde, gailet içinde, korka içinde bırakıyorlar Fakat tesanıut ve birlik vazifelerini icra etmek suretiyle asıl bu silâha karşı mukavemet imkânını nıilk'tler buldukları santaııdır ki silâhla müdafaada hiçbir zorluk çeknûyeceJdrrılir
Yaran: Hüseyin Cahid YALCİN
Imanlarm harb başlıyahdanben ibraz ettikleri büyük muvaffakiyetler ve zaferler Alman ordusu etrafında dünyanın her yerinde uğultulu bir menkıbe yaratmış gibi görünüyor Alman orduları âdeta masallardaki devler gibi korkunç, harikulade bir kuvvete malık, mukavemet kabul etmez bir düşman zannediliyor Alman rodusunu, istihkak kesnettiği takdir hislerinden mahrum bırakmak Alman askerlerinin meziyetlerini inkâr etmek aklımızdan geçmez Fakat en büyük fedakârlıkları ve kahramanlıkları nefes alır su içer, yemek yer gibi gayet tabiî bir is suretinde icra etmeğe en uxak asırlarda nberı alışmış olan Türke asker beğendirmek bi raz zordur Türkü hayrette bırakacak bir kahramanlığı Türkün zihni almaz Ç^lnkü bu ne kadar büyük, müstesna, hiç görülmemiş bir şey olsa Türk gene onu tabÜ bulur ve kendisi dünyada hiç bir şeyden, hiç bor düşmandan korkmadıği gibi muharebe meydanlarında en imkânsız kahramanlıkları, en sade, en ıçden gelme, en tabu bir jest ile file çıkarmaktan geri kalmaz Umumi Harbde TUrk ordusunun nasıl zor şartlar içinde ne hayran kalınacak mukavemetler arzetmiş, en vahim vaziyet karsısında bile yerinden kıpırdamamış olduğu bir destan şeklinde insanların hatırasında yasayacaktır Milli mücadelede bu kahramanlığa ihtiyar kadınlardan çocuklara vanncıya kadar bütün millet sessizce, davasızca, reklâm ve propagandayı akla getirmeden en tabu bır vazife halinde iştirak etmişlerdir Korku bilmemek, yılma mak ve muharebe sahasında başka bir millet için üstünlük tanımamak TUrke ecdadından kalmış bir miras ve asırlarca tarihe istinad eder bir haktır Korkan adam muhakkak ki Türk  değildir
Fakat Türk kendisi asker ve kahraman olduğu içindir ki başka milletlerde gördüğü meziyet ve kabiliyetleri teslim etmekte hiç bir zaman tereddüd etmez ve hele hiç bir milletüı lıuvvetinı istihfaf etmeyi aklından geçirmez Zaten böyle bir hareket ancak bizim ziyanımıza bir gaflet teşkil eder İşte böyle ruhi bir halet içinde Alman ordusunu ve silâhını göz önünde tutarsak onda büyük bir kabiliyet görmekle beraber bir fevkalâdeUğe dünyayı dehşet içinde bırakacak hiç bir üstünlüğe tesadüf etmediğimizi söylemek mecburiyetini duyarız
Almanya harbin başlangıcındanberi her yerde çok kahir bir aded yüksekliği sayesinde muvaffakiyetler elde etmiştir Alman askerleri hem çoktu, hem Alman silâhları üstündü Binaenaleyh askerin şahsi meziyetlerinden, fıtri kabiuyetlenuden tam; ¦ ¦ müstakil unsur lann tesiriyle elde edilmiş za ferleri müstesnn bu kahramanlık menkıbesi tarzında dillerde dolaştırmak tamamen yanlış ve Hüseyin Cahid \ II  j
(Sonu 3 Oncu aayfada)
Cumhurreisinıiz İsmet İnönü ve Karadenlzin incisi güzel Samsunun görünüşü
Reisicumhurun yurd tedkikleri
Millî Şef Tokaddakitedkiklerıni bitirerek Samsunu şereflendirdi
istanbul halkının mebuslarımızdan dilekleri
Beşiktaşın ihtiyaçları: Beyoğlunun ihtiyaçları:
Asker ailelerine yardım, Barbaros türbesinin tanzimi, lâğımların kapatılması, hayal pahalılığının önlenmesi, birer istihlâk kooperatifi kurutması
Ekmek meselesinin halli, sokaklarda dola şan çocukların kurtarılması, elektriksiz yerlerin tenviri
Samsun, 12 (aa) — Reisicumhur 11/8/1940 pazar günü saat 15 de Sivastan hareket buyurmulaşr Turhalda ve Amasyada kısa bir tevakkuftan sonra bugün saat 9 da Samsuna gelmişlerdir
Samsun, 12 (aa) — Milli Şefimiz Reisicumhur İsmet İnönü dün gece Hacı bayramda Samsun valisi, belediye reisi, C H Partisi, vilâyet idare heyeti, Halkevi ve ticaret oda
(Sonu 3 (İnci) »aylada)
f Avrupada harb ^ ^   Afrikada harly ^
Almanların    italyan ve ingiliz yeni hava      külli kuvvetleri akınları karşılaşıyor
Hore Belicha diyor ki:
İngiltere 100 fırkalık bir  kuvvet   meydana
getirmelidir
KUtle halinde yapılan yeni taarruzda 39 tayyare kaybettiler
Londra, 12 (aj) — Bahriye, hava ve dahili emniyet nezaretleri müşterek tebliği:
Bu sabah Kent kontluğu üzerinde baslıyar düşman bombardıman tayyareleri hücumları bilahare Wlght adasıaa vc Porlaınoulh'a geııislemıs ve burada durman kuvvetli filolarını kullanmıştır Tersane üzerine yapılan hücum düşmana az muvaffakiyet temin etmiştir Tersane mahallesi kenarına bir kaç bomba atılmış ve (Sonu 3 Üncü sayfada)
İtalyan kuvvetleri dün   Somalide ilerliyemediler
Londra, 12 aa) — İngiliz matbuatı İngiliz ¦ ¦ rr iv ı, İtalyan ileri harekeüle meşguldürler Fakat Daily Telegraph gazetesinin «faşist serabı» baslığı allında neşrettiği başmakaleden anlaşıldığı veçhile lazla telaş göalertimektedır
Daily Telegraph diyor ki:
Bomalıyı terkedersek manevi nüfuz bahsinde zarar göreceğimizi açıkça itiraf edelim Şayed Mısırın müdafaası plânlarımız için bu istilaya (Sonu 3 Uncu sayfada)
Fuar 20 ağustosta büyük merasimle açılacak
Ziyaretçiler bu sene Fuarda bir çok sürprizlerle karşılaşacaklar
İstanbul mebusları dünden itibaren İstanbul kazalarını dolaşarak halkın dileklerini ve dertlerini dinlemeğe başlamış lardır Dün ilk toplantı Beşiktaşta saat 1430 da Beşiktaş Halkevi salonunda yapılmıştır Halkm dileklerini dinleyen mebuslarımız aracında ibrahim Alâeddin, Abıdin Daver, Ak Kimi, Ziya Karamürsel, Ahmcd Şükrü Esmer, general Hakkı Şinasi, Bayan Fahire vardı
Toplantı açılır açılmaz mebus general Hakkı Şinasi, Beşiktaş Halk Partisi Başkanı Zühdü Çubukçuoğlunn Beşiktaş tak i parti âzalanmn miktarım sordu ve 1400 kişi cevabını aldı  Mebuslarımız 65 bin nüf uslu bir lann asgari kazada parti âzalanmn ancak 1400 kişi olmasına hayret ettiler ve bunun arttırılması lüzumunu ileri sürdüler Bu mık
İstanbul meboslan  dun halkın dileklerini 20 bine çıkarılma
dinlerken
sını istediler
Beşiktaş halkmın geçen sene mebuslarımıza ifasını bildirdikleri dertler arasında radyo res
Liselere parasız alınacak yatılı talebe
imtihan günlerini ve kabul şartlarını neşrediyoruz
1 — 915 numaralı kanun mucibince lise ve orta okullara parasız yatılı olarak girecekler ıçıh açılacak müsabaka imtihanına girmek isüyenlerin kayıd muemeleııne 1 ağustostan itibaren başlanacak ve 1? ağustos IfMO ta son verilecektir,
2 — Tolİb olanlar 17 ağustos 1940 cumartesi günü saat 13 c kadar bulundukları yesin lise müdürlüklerine, bse olmıyan yerlerde orta okul müdürlüklerine ve orta okul bulunmayan vilayet merkezlerinde de maarif müdürlüklerine birer dilekçe ile müracaat edeceklerdir
3 — Parasız yalılı olmak ıstıyenlerin |u tartları Utgımalaıı lazımdır
SABAHTAN SABAHA:
a) TUrk olmak, (bu sart nüfus hüviyet cüzdanı dilekçeye bağlanmak suretiyle tevsik olunacaktır)
b) Lasc ve orta okullar talimatnamesinin her sınıf için tesbit ettiği yaş ta bulunmak (nüfus hüviyet cüzdanındaki kayde göre)
e) Bedence, ruhça hasta, illetli, sakat ve kusurlu olmamak (okullardan alınacak m a Um örneğine göre imUhanın yapıldığı yerin hastane saguk kurulunca doldurulacak raporla tevsik edilecektir Röntgen olan yerlerde talibin radyografisi de alınacaktır Sağlık kurulu olmıyan yerlerde okullardan alınacak olan küçük kıt'a
minin indirilmesi, Arnavutkoy de bîr ilkmekteb mşası ve sair dertlerin bir sene zarfında yerine getirildiği görülmüştür
Mebuslarımıza bu sene yapılan dilekler arasında bilhassa şunlar nazarı dikkati celbetmektedir Barbaros türbesinin bir an evvel tanzimi türbenin arka tarafında bulunan bir kaç evin yıkılmasını, o civarda bu lunan ve açıkta akan bir lağımın kapatılmasını, Akaretler caddesine bağlanan yolların ve Akaretlerden Maçkaya çıkan yolun inşasını, ilkmekteblerde çalışan emekdar   muallimlerin
ı Sonu 3 üncü aayfada)
¦yfada)
Eski Harbiye Nazın Hore Belicha
Londra, 12 (aa — Bu ak sam Dcvenportda söylediği bir nutukta sabık harbiye nazırı Hore Bebcfaa, mükemmel surette teşkilatlanmış insafsız milletleri maglûb etmek için millî hayatın butun sahalarında, bü yük Britanyanın müessir karar lar ıılm ası laxımgeldiğini beyan etmiştir
(Sonu 3 Üncü aayfada)
İzinıi r   belediye   reisi ve sergi komitesi    : anıtı
(Yaaııı 3 «iku tayfadır
YunanArnavudluk hududunda bir hâdise
¦   aııa
İtalyan dostu Davud hoca katledildi
bu hâdisenin İki memleket   münasebetlerini karıştıracağı   söyleniyor
Yeni seyrüsefer
Yeni seyrüsefer   talimatnamesine   göre memurların  imtihanı münasebetîle bazı mülâhazalar
  
  
  '^LstaW    v2a»Hr^ı
  
L »W            a'  
  
Basra
yoluyla ticaret
Yapılan tetkikler müsuet netice verdi
Akdeniz vaziyeti sebebiyle sekteye uğramış olan ticari nakliyat ve faaliyetin Irak demiryolu vasıtasiyle Basra körfezinden yapılması hakkında ctüdler yapıldığını yazmıştık  Antalya ambarı tarafından Irak, Basra ve Hindistanda tedkıkat yapmak üzere gönderilen mümessilin ctüdlerine aid ilk rapor şehrimizdekj alakadarlara gelmiştir Rapor dün akça» Ticaret Vekâletine gönderilmiştir
Bu rapora nazaran etüdler tamamen müsbet neticeler vermiş vc bu hattan istifade ederek müstemlekeler Şark, Amerika ve diğer memleketlerle
(Sonu 3 uncu sayfada)
Millî Şefin seyahati
Milli Şef ismet İnönü birkaç İÛndenberı İç Anadoluda bil tetkik Myahaline çıkmış bulunuyorlar Her giltiklcri yerde dogıudan doğruya halkla ve köylü ile tema» etmeyi kendilerine şiar cdınmıs olan MılU Şef bu defa da ayni şekilde hareket edıvor Halkın   İhtiyaçlarını   onun
proı
Belediye memuru, Isvoçde    bir selrr niznrolanıu
Caddelerinin, tramvayla  t nmn, otomobil ve oto| büs güzergâhlarının halı dolayısiyle bir seyrüsefer teşkilâtına İstanbul kadar muhtaç hiç bir Avrupa şehri yoktur Halbuki Avrupada üt yüz mine cv
ıiipn, ıı iı!ı çocuklara seyrüı: ılı ediyor 
velinden seyrüsefer işlerinin tanzimi düşünülmüş, bir asır evvel de bu ış bir belediye nizamı halinde tatbik edilmeğe başlan nıış iken Istanbtıida ancak yirmi sene evevl, o da bir pot isi(Sonu 2 inci aayfada)
Halkın, Milli Şefini böyle, kendi deıdinı dinle gördükçe hükümete kargı beslediği sevgi ve itimadının bir kal daha artacağı ve kuvvetleneceği süphesıidır Dünyanın bulunduğu harb vazlyeli içinde halkın ihtiyaçlarını yakından görmek vs icabeden en doğru tedbirleri ıllıhaz etrnek için bu şekilde hareket etmek en doğru ve hayırlı btr vasıladır
M1U Selin her cyahollnde olduğu gibi bu aeyohaünder de meni tekel için hayırlı ncUccicr çıkacağa muhakkaktır
A Ccmaleddin Saraeorju
Sayfa : 1
YKNI  SARAlI
13At;ıiHİ4i» 1U40
Bazı harb (Anekdot) lan
Ç Şehir ve Memleket Haberleri  ]
Gümrükler Müsteşarının tedkikleri
OKUYUCU
Balkan harbiadcn sonra Abdullah Paşanın neşrcdücn hataraunda bu meselelerden şöyle bahsedilmektedir:
(Sadrazam Paşanın sorduğu suaıe karşı Balkan hükümetlerinden yalnız Bulgaristanla bile yanılacak harbi basa çıka nacak bir orduya malık olmadığımızı ve harb kuvvetlerimizin perişan halini bir kaç sözle arzcttinı ve Osmanlı ordusu, düş manı Çatalcada tevkif edebilirse büyük muvaffakiyet addedeceğimi ilâve eyledim
Mahmud Şevket Paşa şunları söyledi: Ordunun Balkan hüKÛmetlerine karşı ihzarı için pek çok emekler sarfolundu Fakat dahili ihtilâller sarfedİlen himmetlerin semerelerini almağa mâni oldular 324 dühullü efradın terhisi Üe de ordu mevcudu tenakus etti Bu acbcblerle ve Balkanlarda bir harb vukuu halinde ordu pek zayıf olduğundan italya de harbe deyam kabü olamıyacaktır
Hâdi paşa da şu ifadelerde bulundu; Ordunun zayıf olduğu hakkındaki müşterek roütalealara daha vazıh İlâveler yaparak bunlara taraftar göründü Edirne kalesine henüz bir habbe erzak gönderilemediDiva m muhasebatın vize muamelesine tâbi olan mesarif hasebiyle mubayaaıı,ı pek çok güçlükler çekiliyor Levazıma t pek noksan olub Istanbulda bir kat elbise yoktur Para verildiği halde bile günde bin kattan ziyadesi yaptınlamıyor Ordu dağnık olub memleketi müdafaaya elverişli bir ordudnun ancak 1  15 ay zarfında Rumelİde tahşıdine belki   imkân  vardır
I '¦u'i muahedesi imzalandı Fakat P:lan harbi de geri kaini td: Yukarıdaki mütaiealara rağmen sadrazamı 1877 Osmanlı Rus harbinin facialarını id'*» eylemiş bir mareşal ve üç mühim rüknü asker olan kabinenin felâketli neticeleri ayan görünen bir harbin önünü almak için ne gibi çarelere müracaat veya ne gibi esbaba mebni bu harbi tecviz eylediği bilinmek için hakikatlerin tamamen inkişafım beklemek lâzım gelecektir) Rahmetli Abdullah paşa! Müsterih ol!   Hâlâ bekliyoruz
Umumi seferberüğimiz 18 eylül 1328  1 birinciteşrin 1912 tarihinde ilân edilmiş idi
Rumelide bulunan kolordularımızdan bir çok nizamiye taburları ve seri ateşli cebel bataryaları Yemene gönderilmiş idi Yalnız Trakyadaki kolor dulardan tamam 47 tabur bu suretle Yemende bulunuyor du Rediflerin ve ihtiyat efra dinin talim ve terbiyeleri hiç yok idi Arnavutluk vukuatı hasebiyle İstanbul ve Trakyadan bazı kıtalar da Arnavutluğa gönderilmiş ve henüz orada idiler Bu suretle Trakyada toplanacak kuvvetlerimiz, sefer plânında düşünülmüş kuvvetlerden çok eksikti Bulgarlar, kendilerince mukarrer seferberbk ve teeemmülerini tesri edebilmek için Türk hududundan uzakta olan dördüncü Şumnu, beşinci Sıhstre ve dokuzun
Yazan:
Etki Oıdu Kumandanlarından
Ali İhsan Sâbis
Yeni Sabah
AHOM; BUKLİ
TUrklya Ecnebi
SENELİK      1400 Kra 2700 Kra S  AVLIK       760   a      1460   a S  AVLIK       400   a       100   ı 1   AYLIK       160   a       100   a
Gun 13 Afluatoa 1940 — SALI S Reeeb 136» 31 Rumi Temmuz 13S4 24S Ay: 8 1»40 — Hır 100  
G0nc| Ofll İkindi 
8S6 507 858 Eunl
BSB 1319 1709 Vasati
*k»ım ViUı Imaak 
1200 143 801 Ezani
»II 2150 414 Vaaatl
cn Pilcvne fırkalarını manevra bahanesiyle bir ay evvel, eylül iptidasında takviye etmişler veya seferber hale koymuşlardı Bu ahval, dedikodu şeklinde, mebusan meclisi odalarından, koridorlarından mahalle kahvelerine kadar konuşulduğu halde ne millet meclisinde ve ne de âzası orasında bir hayli asker generaller bulunan ayan meclisinde vatanın müdafaasını etrafiyle düşünerek vc realiteleri tamamen nazan dikkate, dikkat bakışına alarak hükümeti sorguya çekecek, memleket müdafaası sebcblcrini hükümete zorla temin ettirecek, yahud harbin âkibeti muhakkak felâket ise Türk vatanım beyhude yere düşman ayaklan altında ezdirmemek, Türk çocuklarının kanlarım boş yere akıtmamak vc ileride daha iyi hazırlanıp kaybedileni telâfi etmek üzere şimdilik işi diplomasi yoluyla muvakkat bir hal tarzına bağ layacak hiç bir teşebbüs yapılmamıştır Bilâkis sokaklarda ve gazetelerde müretteb harb âvazeleri   göklere çıkıyordu
Bir yandan kabine yukanda zikredilen müzakerelerle ve evham içinde vakit geçirirken diğer taraftan hükümete muarız görünen Ittihad ve Terakki mensublan hükümeti harbe sokmak için palavra yapmaktan, patırdı koparmaktan geri durmıyorlardı Millî şeref ve haysiyet Balkanlıların tazyiki karşısında boyun eğmemeği icab ettirir: fakat kabul edilecek bir harbin neticesi hakkında az veya çok bur muvaffakiyet ümidi de olmak lâzımdır Eğer dahili ve harici vaziyet, cebren kabul ettirilmek, imposer edilmek istenilen bir harbi kabul ettiğimiz takdirde neticenin mağlûbiyet ve felâket olacağı muhakkak gibi görünüyorsa o zaman çok düşünmek lâzımdır Devletin o zaman başında olan dahilî gaileler vc ordumuzun darmadağnık
bulunması hasebiyle, aleyhimize ittifak etmiş olan Bulgar Sırb, Karadağ ve Yunan dev 1, ı ininin hepsiyle birden muvaffakiyetli bir harb icrası mum kün değil idi
Buna karşı Makcdonyayı ken di haline bırakarak ve hattâ o havali knvvetlennden bir kısmını bile Trakyaya ve hiç olmazsa Gümülcüne taraflarına çekerek Şarki Trakyadn azami kuvvet toplamak vc bu kuvvetler tnplanıncıyj kadar diplomasi faaliyeti göstererek, ve yüksekten abb tutmıyarak işi müzakere safhasın döküp uzatmak ve vakit kazanmak icab ederdi Hattâ bu iş için lüzum hasıl olursa klakcdonyanın muvakka ten tahüycainc razı olmak mü nasib düşerdi Makedonyamn taksimi için nasıl olsa Balkanlı müttefiklerin aralanndn ihtilâfa düşecekleri aşikârdı; çünkü senelerdenneri her birinin çete leri ayn ayrı faaliyet gösteriyorlar vc hattâ aralarında müsademeler bile oluyordu
Bu esmada Şarki Trakyada topUuunış olacak mühim kuv vctlerimizle Bulgarların üzerine yüklenip evvelâ onların haklarından gelnıek, sonra diğerle riyle besab görmek pek kolay olurdu Bu plânı yapabilmek için çok meharet göstermek, çok sabırlı ve tab¦uıımullu olmak, dahilden ve haricden gelecek tarizlere katlanmak, (devletin şerefim, haysiyetini ihlâl ediyorsunuz; hamsiniz, korkaksınız, çekilin köpekler) ve saire gibi patırdılara göğüs germek, içeriden vaki olacak tazyiklerin elebaşıların» gizlice çağırıp onların vatan ve hamiyet hislerine müracaat etmek, hasılı bidayette her türlü tahriklere, hakaretlere katlanarak vatanın selâmetini temin eylemek lâzımdı
Devlet adamlarının vazifesi memleket sefinesini kayalara çarpmadan selâmet mahalline scvkcdetıünıektâr Demagoji yapmak, sokak patırdılanna, ga zetccilerm yaygaralarına, politikacı lann tahriklerine kulak asmak değildir
f Arkası var)
E iki Birinci ve Altıncı Ordu Kumandanı  Emekli     General
Ali llıan   Sâbis
TENKİD
Divanı Lügat  it  Türk tercemesi münasebetile
Besim Atalay'ı tebrik ederken
Yazan: ATIF TÜZÜNER
— 4 —
Sayın bilgin, bana müteallik olan ¦özlerinin dr bıraı ganb boldum, mujudr ediniz dc arzedcyım;
(Sahile XXVII  satır 4) dr (Artık bu turlu çatlamayı bırakarak yeni bajden Divanı tercümeye koyuldum Bay Afalın tercümesini bir yoaa koydum) di yorunu» Bu mubhrm (bir yana koydum) tabiri liatıklı bir omdur, nereye koyduğunuz iyi anlaşıl nıyor, her balda uzak pek uzak buj re atmadığınız rannolunur huoırunuıda bulundurduğunu/ da htımal den uıak olmasa «erektir
— i —
Yine aahir« XXVII  ha »iye)    de
(Bu "'*¦ bir yıl aonra Bay AU( terlemesinin baaılmaaı Icin Vekâlete bas vuruyor, Vekâlel kurumdan M" ruyur Kurum VckAlete gerekli olan cevabı vermekle beraber (28 XI 1937) de bir mcklub daha yazarak İlk mektubU gostermu, olduğu yolda derlerlerin ulahını ve tashihini ısUyor Bay Atıf bu seter de bu ıa» yapmıyor, mektuplaşma da kesiliyor diyorsunuz Bu haşiyede yazdığınız ¦orun hiç bir yeri hakikate uy cim degaldu BılirUnU kl ben kitabın aynen treeetacsıni kuruma saltun basıhb basılmaması bana aid bir aey değildi ı tıuulınaaını ne diye istıyecrgim* Böyle akla uymaz »ryVn Mu kaddımenıtc dercctmenıı beni kucuk düşürerek krndlnlH yükselmiş, cbt ııı k /aıınuıa dutUıgUnüıU anlaüyor Yine bilirsiniz kl ben bu klLdıt
bir aynen, bv cW neci harfleri sıralına koyarak terceme etmiştim, ijte bu ikinci tut—ııun basurunun için Vekalete müracaat t itim Dahası var hisjyede defle» ton denildiği yolda ıslah ipin ntefcbıb yazan kimdir ve nereye yanfcmııtn Bu da büsbütün Mbu bir sû/dur
— • —
Yine (Sahile XXVII  satır II) de bııım Urremedrkı yanlılıklar olmak üzere bas altı muide hiç bir ımul fiostermeıte aauan «örülmeden sayıldıktan aonra aoyle deniyor: (Asd buyuk ekaut Danada örnek olarak «eıı ılmu) İn ıh inan savların, cümlelerin, beyitlerin, parrariaıın anlamlarında yapılmıştır Divan sahibi rCâşgaru Mahmud bu Örneklere mana verirken çok kere manayı kah kısa kesin,, kih u/almı* kah da büsbütün uıaklasUrross, sskuln Ot idamını degu, mi—I—ası geregen »ekli yasım;, boa* Bay Alıl 1  arapçasında gordugu bu uşaklı, yakıniı eksikli, artıkh ¦¦lıiılan bulduğu gibi alıp geçmiş, halbuki bu gibi yerlerde iki turlu tereeane lazımdı Birincisi kelime, sav, cümle, beyit, parça gibi şeylerin bs anlamları yazılmalı, ikincisi de a/abca izahlar tcneme edilmeli Nitekim btı bu yolda hareket ettik) diyorsunuz Müellif KAagarlı Mlımudun bu yeldi Uahları bazı beyitlere munbaaırd» kı l»n de Öyleler mı ıkı turla tereme etmi|fam; fakat tu  inanılarak aannılr  bir kere varı yok vogu var goalerrnege niyetlen
DİYOR Kl:
Sinemalarda belediye nizamnamesi atbik edilmiyor mu?5
ruk meseleleri etrafında tnUMKrrcler yıpılmısUr Bu gorujmeler cıııa&ınd:ı InUıaou son zamanlarda azalmakla olan gümrük varidatı mevzuu buh'olmuı ve harbin doğurduğu ururctler netleeainde alınmazı lâıımgelen l t ıı ve formaliteler etrafında görusUlmüıtür
Diger tarafdan gümrüklerde alınan muamele vergisinin aylık borsa fiyatlarımı güre tahsil edÜdiji söyleninekledir Bu vaziyet hem tüccar ve hem de devleti Tarara sokacak mahiyettedir ÇUnku harbin doğurduğu zaruretler neticesinde hariçle birçok milletlerin paraları da bir istikrar temin edememekte vç oynamaktadır
tında tahakkuk ellırdigi naranın kıymeti yukselmlsse tüccar kazanıyor devlet kaybediyor Paranın kıymeti dustuğü takdirde devlel kazanıp tüccar tarara girmektedir Buna mini olmak için gıımrukler basmudurlugUnun hiç olmazsa haltnda bir Merkez Bankasından alacagl iıylln üzerinden muamele yapması icab etmek tedir
Gümrükler Başmüdürlüğünde bu mesele lelkik edilmektedir Bu hususda Merkez But ikası ile temasa geçilecektir
ihmalkâr doktor hakkındaki tahkikat bitti
Ticaret birliklerinin faaliyeti genişliyor
Ticaret Vekaleti birliklerin faaliyetini daha iyi bir surette tanzim etmek ve icjkJJllaıım genişletmek için yeniden bazı tedbirler almaktadır Birliklerin umumi kitibü£ıne? tayin edilen takas sirkeli ovudürU Salih vazifesine başlamış ve dun Muıtaka Ticaret Müduru Avniyi makamında ziyaret ederek birliklerin faaliyeti hakkında bazı izahat almıştır
Dûn kendisile görüşen hir muharririmize Mıntıka Ticaret Mudüru Avni Sökmen dün birliklerin icra Vekilleri tarafından tasdik edılmi) olan statüsünün muvakkat maddeleri mucibince birliklerin teşekküllerine ve faaliyetlerine imkân vermek İçin katibi umumiliklerin intihabı lazım geliyordu Birliklerin bir tek umumi k;ltıblik altına alınması vekâletçe ötedenbeh mukarrer bulunuyordu Birliklerin bir tarafdan süratle statü hükümleri dahilinde teşekkül etmeleri diger tarardan da bu mevkie liyakatli birinin tayin edilmesi için zaman bırakılması düşünüldüğü için muvakkaten umumi kaüblik isleri ni ifaya memur edilmiştim Bu vazifem tamamen ınııv:   ı* ve Arul ma
cunlardan biri iadece yazlık, diğeri ire hem ynzlık hem kıslıkür Gireceğimiz yazlık sinemanın onunu fazlaca kalabalık görünce gişeden bilet alırken içeride yer olup olmadığım sordum «Var» dediler vc bilet kestiler, nıtellerimiz ikinci mevki idi
İçen girince gorduk ki kalabalıktan iğne atıan yere düjmıyecek Oturacak yerler kâmIen dolmuş, ayakta duranlar yollan kapatmış, bir yandan da bilet kesiliyor Bu esnada sinemanın adamları birinci mevkie sandalye taşıyorlar, yollara voruıcıya kadar san
I vermelerini Jj nadı Sinema I Um, sinema 11 fazla duldu
luk çocuğun ayakla bırakılmalının belediye nizamnamesine aykırı hareket olduğunu sıylelım Aklığım cevab su oldu «H^ydı canım tereciye tere ııüna!» Yü/lerce halk ayskta Oturanlar da balık ıttn Kucaklkl (ocuklardan tutunuz da boy boy her yaşdo çocuklar içen doldurulmuş: belediye polisleri de bu bale  bakıp ses  (ikarmıyaı !ar
Soruyorum: Mademki oturacal yer yoktur, niçin bilet kesiliyor" Neden birinci mevkie sandalye veriliyor dn ikinciye verilmiyor"
Gece on iki yasından aşağı çocuklar sinemaya alınmamak lazımken neden alınıyor* İler sinemanın muayyen bîr haddi istlabisl varken niçin fazla bilet kesilip faz la halk dolduruluyor* Sabit sandalyelerden maada sandalye koymak yasak değil midir? Bu yasağa aldın» etmeyip l»rınci mevkie sandalye koymak, İkinciye koymamak niçin* Halkı birinci bilet almağa mecbur etmek icm mı? Belediye nizamnamesi daha sıkı bir alâka ile totbik edileme» mı*»
Okuyucumuzun İni, olduğu hadı;cnm emsaline numune olacak seklide naran dikkate alınmasını sayın Vali ve Belediye Reisimizden rica ederiz
Akıarayda Yasar isminde muhacir ve fakır Wr vabmdasın basta çocuğunu, arabalının kırık olduğun» lcri ya Sürerek tedaviye gıtmıyen Fatih Belediye doktoru Samı hakkındaki tahkikat neHrrlenmujUr Tahkikat evrakı Belediye Sıhhat İslen Mudürlügune tavdı olunmuştur Sıhhat müdürlüğü Sıhhat VekALetınden verilen emir usanne hazırlanan raporu Sıhhat  Vekaletine gönderecek ur
Öğrendiğim ne zore hasırlanan raporda doktorun suçlu olduğu tesbit ve ün «urdugu mazeretlerin sayanı kabul rcrukmıyreegl tebarUs eturUmifUr Diger la raf dan karilerimize bıldırdıgtmu gibi doktor ölen çocuğun desn ruhul iyesini de çok geç imzalamıştır Bu hususda yapılan tahkikat da doktorun esterdigl dV kaydıyı bariz oLıak meydana Çt karmılır
Yasonn çnrugunn yatacak yer temin etmek ve doktor istemek ürerine müracaat ettiği Aksaray polis karakolunda maruz kaldığı İakaydane muamele de lahkık olunmaktadır Bu hususdakı tahkıkaU r'atıh kaymakamı Lııaal yapmaktadır
SABAHTAN SABAHA
KISA HABERLER
Buğday
fiyatlarına beklenen zam yapıldı
Hükümetin, koyluyu terfih maksadile buğday mobayaata*a 20 para fazla ftyaUa yapmağa karar vermesi vr bunu bu aydaobeıı tatbik etmesi üzerine 1 tsnhukla da Uugdoy fıyallarmm bıı ı ııitdor yükselmesi beklen inekle ıdı Nitekim dun Tıcaırt Vekâleti Toprak : ¦ : ıs Onaınr gönderdiği bir emirle bugünden ıliberen yumuşak buğdayın  yerine 6â0 vc sert buğdayın 55 yerine 6 kumadan vıtılmasını bildumısbr Toprak Mahsulleri Ofisi bugünden İtibaren satışlarını bu yeni fiyatlar uzenne yapacaktır Buğday fiyatlarına yapılan zammın ekmek narhı usenndokt tesirleri Belediye ıkUsad MüdurhıgU tarafuıdan tetkik olun
meatcdır Ve bu tesbıt ısı yeni yapsldıgından daha \İ gun   muddeUe
ekmek fiyatlarında eski narhın cari olması muhtemeldir
Belediye diğer Lualdan sabrimizdckı buğday stokunu tesbıt etmektedir
Iıkcnderun seferleri — İskenderun gllep seferlerine dun ba^lanımılır
İlk seferi DenızyoBaruuıı Dumhı
pmır vapuru yaranıştır
Bir Rumen Petrolcüsü geldi — Rumen petrol şirketleri mümessillerinden Moayo M mu dun chrırmze gelnıııbr
Sayrllsaler memurlarının    Imllhanı —    Seyıüsefer    memurlarının4 ımtlhınlaeı yeni talimnrnnme hükümlerine göre dün yapılmıştır KurbaoBİıder* — İstanbul belediyesi Kurbağabderenuı lemızleDmeslnl kararlastınvuftır Bu ise ayrılan tahsisat 5 bin İTidır Kanallıaayen     İnşası  —  Isvledıye Vali   konağı   karşısındaki   çocuk bahçesinin kanalizasyonunu lamam
vermiştir İnşaata nacaktır
Lisans içleri süratle yapılıyor
Ecnebi memleketlere yapılacak lisansa tabi maddelerin ihracatında kolaylık ve surut temm etmek cin izmir ve tstanbulda lisans büroları kurulduğunu yazmıştık Yeri şekil tchnıııizdeki ihracatçıları fevkalâde memnun etmiştir Harice yapılacak kafi safaslar için 45 gün mühletle derhal lsaııs verilmektedir Bu mühlet de tüccara salısını yapmak İçin kâfi gelmektedir
Kafi olmayan satijlar İçin de bir onert istimzaç talebnamesi verilmekledir Bunun için de tüccara bes inin mühlet verilmektedir Bu müddet zarfında tüccar esasen neticelenmek Üzere olan muhaberatını tekemmül clurcrck kafi ihracal lisansı almaktadır
edilmiştir Bunu bugün bir serkülerle birliklerle bildirdim»
Vekâletin birliklere bahsetmekte olduğu genis salahiyetler sayesinde ticnrl faaliyeti istenilen bir şekildeki suraUnİ ıktlsob eunİs bulunmakladır
missiniz Ne denir, fııça sızın elinizdedir Bunlar, bu sözler bana aıddir ben ne İse ne der geçerim: fakat müellif den ne Hterdınız kl yalnız bazı beyitlere hasrettiği o türlü in ıhları kelimelerde, savlarda, cUm (elerde, parçalarda da yapugmı ynzıyorıunuz Düşünemiyorsunuz kı o yoldaki izanlar yalnız beyitlerde olabhr başkaları ndı olamaz
Sahile XXXVI • Satır 11 de (Ben yalnız olsaydım, dil kurumundaki zengin kutuplıaneden faydalanma:ay dım dil kurumu ayUsı ıçerisndc her zaman kendilerinden faydalandığını değerli arkadaşlarım ve hele doğu lurkçeslnı ve rıısçnyı çok iyi hilen kardeşim Bny Abdulkadır inan olmasaydı, olu/ beg yıldanberi turkçe ile uğraşma saydım Inınları severek Özenerek yakmasaydım bu kadar iyi başaramazdım) dıy raunuz, ne derseniz, diytnnt meydanı koyduğunuz, re radyolar gaar*a4zsrle im ederek halkın kulaklarını, gözlerini doldurduğunuz bu terceme buyuk mıkyasda bir hala, savab cedvelıne ınuhlaçUr Burada Gösterdiğim ve gosterccegan halalar, ancak yüze gelenlerıdu Hep sini sayıp dökmek hem beni sıkacak, hem mi lüzumundan fazla üzecektir O kadarına bugün için lüzum görmüyorum Atıf   Tuauaar
~ Demir muhtekirleri —
Suçlulardan   biri   hakkındaki nakz  karan  kabul; diğerinin cezasında ısrar edildi
Demir İhtikârı yapıklarından dolayı muhaktmclcı ı iieikc1rde ıklser sene stlrgıın ile ittO er Lra para cezasına mahkûm edilen demfr tüccarla undan Gam ve Prudıuıııuun hakkındaki mahkeme kararının Temyizce naklolunduğunu ve son defa da sekizinci asliye cezanın bu nakza uyulup uyulmaması hakkında vereceği kararının da dune bualdığını yazmıştık
Dun devam eden muhakemede reu Cemil t ırafından okuoan mahkeme karan bu nakz hükümleruve bir suçlu hakkında uymuş v« bir suçlu hakkında da eski kararında ısrar etnustlr
Hu karara gorvr
I*rndromas adındaki tüccarın aldığı demiri Gacodan ancak 36 kurusa alıp İki kuruş ticaretle 3R kurusa aatfagından hu hareketinde bir Ihllkâr gorütrmedlgı ve bundun dolayı vakitle hakkında verilmiş olan mahkumiyet karan bozularak bu defa beıaeUııc karar verildiği diğer
Yeni seyrüsefer
(Bej tarafı 1 Inel sayfada)
m İzin U^brıuattylo icnis edilmiştir
1920 acncsuıde (laUUaarmf; ııı rkı7uır mennul, bir polka ¦ miz raılaki lavlıharnın omina geçmek üzere yola çıkmış hir; kimseden emir alrnadığı halde halka vr arabalara işaret vermia ve bunun faydaaı görülerek seyrüsefer rneraurlukıan ve talimatnameleri ÜKİaa olunmuştur
Bu Ubnıatname aehrin ıhtiyacına kâfi cevabı vermediği İçin yem bir tadile uğramıştır İşte dûn, ncyrııaefer memurları bu tadile göre imtihan edilmeğe bağlamışlardır Utaubulun büyük, kalabalık yollarının üç dört »ene evvelki karışıklığı, bek? yol ağızlarının geçilmez bir halde oluşu acyriıscfer memur ¦arının tecrübeleriyle bir hayl azalmıştı Y m tadillerin seyrü :1 ("ii' biraz daha intizam vereceğini umarız Ancak bu izdihamda, kınjıkhıkında, kazalarda, yolların tıkaniı' omda halkın yıinıme acemıLgıuTı !k büyük dahlı 'lîdıığunu itiraf etmek lazımdır Nakil vasıtaları taunıatnamelerle yolun hangi tarafından vc ne kadar süratle geçeceklerini öğrendikleri halde yaya olanlar bunu ancak tec rübcleriyle öğrenebilirler Halbuki baltı memlıaikrın ilk mektebleruvden ünversitelcrâne kadar butun «ocuklarına sey ruacfer nizam hırı bir ders halinde gMtcrıunektedır
Çünkü artık büyük şehirlerde maişetini temin etmek nasl bir hünerse, yürümek de bit ılımdır Biz de bu ilmi, arada bir iki saat mektcblerdc ve seyrüsefer mımurUnnın delâleti • le talebeye oğretanek yapılnııyacak bir is değildir
Büyükler gide gele ve gorı • göre caddelerde yürümek ilmini tecrübe ile ıktiaab ediyorlar ve yürümek acemiliği yii ziuıden seyrüseferi en çok işkâl edenler, kazalara aebeb olanlar Icüçukltidır
• a •
İstanbul, bundan yirmi bes otu* sene evvel nüfusu bir milyonu geçtiği zamanlar bu derece mütekâsif değildi Nüfusu yarıya mdtğı halde raünaklâtı artmış, nakil v ası talan çoğal mis, ışmden çıkınca doğru evine giden halk şimdi geç vakitlere kadar dolanmak, sinemalara, bahçe ve gezme yerlerine ve ahbablarına gıdıb gelmek ihtiyacım duy mı ya, imkânlarını buimryrı baslamufür Bu ihtiyaç ve im ki ıı gittikçe çoğalacak tır Şuavlakn ileriyi gererek seyrüsefer nizamları tesis etmek uyanık bir 1  !¦¦¦ u reisıma vazifeleri baanıdadrr
B«hçet   SAFA
t^Radyo Programı)
ve bu iı  ¦ i ı ! ihtikârın mevcudiyeti âsikâr bulunduğundan hakkında • ı ¦ ¦ : olan ceza kararında iddia ma kamile heyeti h&kimenin ısrar eylediği tebliğ olunmuştur
Demir Tüccarı Baki
Cıt
Demr fi yallarında ıhfakâr ^ucu üe zan altında bulunarak mevkuf en muhakemesi yapılan demir blecan Baki Tere anın dun ycdancı asliye cezada görülen davasında avukatı Nevini Even taralından müdafaası yapıhırık  beraeU ıslvnmısür
Hâkim, y ıpılan ve suç telâkki edileıı iıUs LırLhinin: belediye mürakab k •misyonunun fiyallon tesbll tarihine lekaddumunu nazarı itibara alarak bu talebi kabul ve suçlunun hereetıle tahliyesine karar ver
13/8/1940 SALI 730 Program ve memleket   saat
ayan
735 Müzik: HaTıt program (Pl)
800 Ajan» haberleri
810 Ev Mbsa — Yemek üstesi
820/830 MuzUc: Hail' musiki pıo» riminin devamı (PL)
12J0 Program ve memleket saal ayarı
1236 Müzik: Muhtelif sarkılır (Pl)
1250 Ajanr haberleri
1305 Müzik: PUklarU muhletf şarküar programının devamı
1:       1        Vnk Karışık pıogiam
1800 Program ve memlefcel saat oyun
1805 Müzik: Cazbnnd (Pl)
1830 Çocuk sauti
19C0 Müzik Çocuklar için
1915 Müzik: Fasıl heyeü
ı ¦  Memleket saat oyarı vc ajana haberleri
20 00 Müzik: Çiftçinin snatl 2015 Konuşma (Çîflçuıın saati) 203ü Muzık: Ankara radyosu küme sea ve saz heyeti İdare eden: Mcaud Ccırui 2115 Serbest saat, 2130 Konuşma (Radyo gazetesi) 2145 Müzik: Radyo salon orkestrası
2230 Memleket rıat oyan Ajan* habcılcrı Zraat Ibham  Tahvilât Kambiyo  Nukut Borsası (Fiyat)
2245 Müzik Radyo salon oıkestrası program ımn devamı
2300 Müzik: Cazband (Pl)
23ra/2330 Yannki program v» kapanu;
14 AĞUSTOS 1940
Çarşamba
Üçüncü Yıl  No 822
Yeni Sabah
GÜNLÜK SİYASI HALK GAZETESİ
İdare Yeri
Nuru Osmaniye, No 84 Telgraf: YENİ SABAH TELEFON: 20796
Her Yerde 5 Kuruş
Taarruz
tngdlere kuvvetli ve azimli bir surette Anrıanyanın kar şısında durdukça Fıüirer hakiki mak şadlarını ifşa ve ilân ederek duaya efkarı u mumiycMİni keudi aleyhinde ayaklandırıp da Ingiltereye her tarafta hiç olmazsa maneti ve ardaki müttefikler temin etmek  hatasına düse
ı: Hüseyin Calıid YAUIN
Reisicumhur tekrar lstanbula gelecekler
Millî Şef Samsundan sonra Çarşamba ve Çorumu şereflendirdi
Londradan gelen telgraflar Alman taarruzunun pek yakında beklendiğini temin ediyorlar Bu ihtimalden bu kadar katiyetle bahsedebilmek için İngilizlerin elbette bir bildikleri vardır Zaten Führer'in son sulh taarruzu boJuki bir sulh arzusundan ziyade İngiltereye yakında yapılacak taarruzun şaşaasını arttırmak için bir mizansen teşkil ettiği düşünülebilirdi Onun için bu mehtabda lngıltereye Almanlar tarafından esaslı bir taarruz yapılmasını ihtimal dahilinde görmek pek hatalı bir düşünce olamaz
Bunun neticesi hakkında şimdiden hüküm vermeğe balk • m ak, ancak bu hükmü veren kimsenin kalbindeki temennileri göstermekten başka bir kıy meti haiz olamaz Muvaffakı yet ihtimalinin çok kuvvetli olduğuna inanmazlarsa Almanlar taarruza geçmezler İngilizler de bir a İmim 1 ıu«rrvr|1rı)l^'i korksalardı elbetteki başka türlü hareket ederlerdi Çünkü bitaraf kalabilmeğe, daha doğrusu mevcudiyet ve istiklâllerini şeklen muhafazaya muvaffak olmuş bazı Avrupa devletlerinin tavassut teşebbüslerine İngilterenİn red cevabı verdiği muhakkaktır Bu kadar kat'i surette karşılaşan iki zıd kanaatten hangisinin doğru çıkacağı hakkında objektif bir mütalea dermeyen etmeği şu şerait altında ihtimalden hariç görüyoruz
Yalnız bugünkü Avrupa vaziyetinde İngıltcrenin sonuna kadar harbde devam etmek istemesi öyle objektif bir vakıadır ki bunun mevcudiyetini ve ehemmiyetini inkâra imkân yoktur Bizlerin uzaktan İngilterenİn sonsuz me m balan, büyük kuvvetleri hakkında haydi hayale kapılmamız mümkün olsun, fakat İngılterenm mukadderatı mes'ubyetini yüklenmiş olan askerî ve siyasi şeflerinin de kendi İmkân ve kabiliyetlerini ölçmemiş olduklarını kolay kolay mümkün addebibr miyiz? İngilizler Almanlara muvaffakiyetle mukabele etmeyi değü bu mukabele ve müdafaalar sonunda tecavüze geçebilecek ve Almanyayı mağlûb etmek yolunu bulacak bir devrenin hululünü görmeği de pek kuvvetli surette Ümid etmeselerdi mevcud sulh ihtimallerini reddederler miydi?
Çünkü bir anlaşma esası üzerine İki arada sulh yapmak imkânı yok değildir Fakat okuyucularımızla bizim yanlış anlaşmamıza mahal bırakmamak için hemen ilâve edelim ki bu mümkün gördüğümüz anlaşma hakiki vc karşılıklı bir mernnuniyet üzerine mustenid, iki tarafın da haklı ve adilâne telakki edecekleri bir anlaşma obnıyacaktır Olsa olsa her ıkı tarafın da daha iyisini, menfaatlerine daha uygununu göremedikleri için bizzarurc kabul etmek mevkiinde kalacakları bir mü tereke uyuşması olabilir
HUaryin Cahid YALÇIN (Sonu 3 üncü tayfada)
Ankara, 13 (Hususi) — Millî Şef İsmet İnönü seyahatlerine devam etmektedir  Çorum  ve
jHTJi Şef köylüler arasında
Merzıfonu ziyaret ettikten sonra    Ankaraya   avdet   ederek
(Sonu 3 üncü aıyfada)
^  Avrupada harb ^ ^  Afrikada harb   J
Almanların dünkü hava akınları
o
Dün de 57 Alman tayyaresi düşürüldü
o
Londra, 13 (ajı) — Resmi tebbğ: BurUn 57 dujman tayyaresi imha edılmlîtlr
İngiliz ıı r i ıııuıı yeni
muvaffakiyetleri Londra, 13 (aa) — Rcuter: Hava nezareti istihbarat bürosunun bildirdiğine nazaran Fortmun'da bir amal petrol tasfiyehanesini bombardıman eden bu İngiliz tayyaresinin murettebaü bombardımanı muteakıb vuku bulan İnfilâkın son derece iıd(8onu 3 uncu sayfada)
Somalide ilk italyan hezimeti
o
italyan kuvvetlerinin bir hücumu akim kaldı
Kahire, 13 (aa) — İngiliz umumi karargâhı tebbgı:
Somali: Yugargan boğazım tutmakta olan kıtaatımıza karşı yapılan umumî taarruz hakkında alınan haberlere nazaran alçaktan uçan tayyarelerin kesif yardımına rağmen bu taarruz, topçumuzun vc portatif silâhlanmızın ateşiyle dağıtıl 
(Sonu 3 Üncü aayfada)
Bulgaristan 15 sınıfı silâh altına çağırdı
Bulgar ¦ Rumen müzakereleri müsbet bir şekilde ilerliyor
Yunan başvekili Metaksas
Yunanİtalyan gerginliği
İtalyan dostu bir Arnavudun katli bir mesele çıkardı
italyanın tehdidi
"Yunanlılar Korfonun işgalini unutmasınlar,,
—     o  ¦
Londra, 13 (aa) — İngiliz radyosu bildiriyor:
Selânıkden alınan   habere   göre, İtalyan askerî makamalı Arnavutların isyanını tenkil etmekle meşgul bulunmaktadır
Exch!,!¦ Telegram ajansına nazaran 5000 Aınavud şimali Arnavudlukta 3000 kisi de krnl Zosonun doğduğu ycı olan Matının eivannda tahasjuü ¦ ıı    bulunmaktadır
ın' a »hCU   ı •        ı
Mebuslarımızın halkla temasları —devam ediyor—
Dün de Eminönü ve Fatih mıntakasındaki halkı dinlediler
İManiıul menusları dün halkı     dinlerken
İstanbul mebusları, dün öğleden sonra Eminönü ve Fatih mıntakasında toplanarak halkın dileklerini tesbit etmişler dir İlk toplantı Eminönü Halkevi içtima salonunda yapümıştır Toplantıda Eminönü kaymakamı,     Eminönü   Halk
partisi başkanı ve'çeri kalabalık bir halk kütlesi bulunmuştur
Eminönü mıntakası halkının mebuslarımıza bildirdiği dilek ler arasında şunlar vardı:
Tramvaylarda   ameleler    ve
(Sonu 3 üncü  j, i   i
Bursanın Ekmekjneselesi
Buraa Belediye Beiai Sadık Tahsin Arsal unzaaiyle aşağıdaki mektubu aldık:
7 — Ağustos 940 tarih ve 815 sayılı gazetenizde intişar eden (Bursnldann büyük bir dertleri) başlıklı ve bir kariinizc aid mektubu vc onu takib eden mülaleanızı dikkatle okudum
Kariinizin her halde hüsnü niyet ve samimiyetten mahrum ve her hangi bir maksadla yazdığı yazıyı gazetenize kadar intikal ettirmeğe muvaffak olduğunu öğrenmiş bulunuyo rum Hakikat   şudur:
(Sonu 3 UncU sayfada)
Ekmek fiyatlarına 20 para zam edildi
Sebebi, hükümetin buğday fiyatlarına yaptığı zamdır
İstanbul belediyesi İktisad müdürlüğü toprak mahsulleri ofisüıin buğday fiyatlarına 20 • 30 para zam yapması üzerine ekmek narhına yapılacak zammı tedkik etmiştir İktisad müdürlüğünün piyasada yaptığı tedkikata nazaran şehrimizde eski fiyatla alınmış ancak 2 günlük buğday stoku bulunduğundan ekmek narhına yarın sabahtan itibaren tatbik olunmak üzere 20 para zam yapılması kararlaştırılmıştır Bu hufujBda verilen karar dün daimi encümen tarafından tedkik olunmuştur
Bu itibarla   yarın sabahtan
itibaren şehrimizde ekmek narhı 11,75 kuruştan tatbik olunacaktır Yapılan zam yalnız ekmek fiyatları ıçüı kabul olunmuştur Francelâ imalinde kullanılan unlar serbest piyasa dan alındığından şimdilik francelâ fiyatla rina hiç bir zam yapılın ryacak tır
Diğer taraftan buğday fi yatlarına zam yapılmaaındaıı sonra bile bugünkü ekmek narhım muhafaza etmek için Ticaret Vekâletinin hazırladı ğı formül üzerine yapılan tec(Senu 3 bncU aayfada)
'E?AÎ Bulgar Başvekili FUof
Sofya 13 (aaı) — D N, B ajansı bildiriyor:
1806 sınıfından başlamak Üzere srmdlye kadar askeri ' metlerini yapmamış olan 15 sınıfa mensub Cfrad 1 eylülden itibaren 73 gunluK bir talim ve terbiye devresi yapmak Üzere askere davet edllmUjUr
(Sonu 1 llncü sayfada)
İspanyanın harbe girmesi yakınmış
SABAHTAN SABAHA:
İngilterenİn ciğerleri   addedilen büyük   limanlardan   non defa tayyare hücumlarına maruz kalaıılıır
rtık   lngıltereye   bir ih
Ingilİz s,iM,lısi dr civarım gustenu harita
hareketi sık sık bir mevzu olmak italyanlar, böyle ı zaten tasavvur eııılbuk ı lıiL'iltercvc
sunu bu Umanlardan yapılan idhalât ile besler ve filhakika, bahusus ceııub limanları iki haftadanheri büyük taarruzlara uğramıştır: Dııvr, Sutempton, Plimut gibi ıcnub limanları üç beş   yüz   Almun tayyaresinin
«JınııUflnl  kahııl     »tmialrr     h ı
İm
HERSABAH
Türkün iç ve dış siyaseti
Türkiye Cumhuriyeti hükûmclınln Avrupa harbi karşısındaki siyaseti çok vazıh ve berraktır Hattâ Doktor Refik Saydam kabinesinin politikasına tecessüm etmla vliıuhtur diyebiliriz:
* Tilrklyc  CümhuHyetl harb hari
* CUmhuriyet hükümeti harocu değildir, ittifakına aadıktv muayyen sarm ve ! bir alyasct takib etmektedir
' Maama'in blitün sulh severligine rağmen bir lecavUıe uğradığı takdirda de kanının aon damlasına kadar dovutmekten ptrvaaı yoktur
Yani: Muhakkak kl harb istemlyoraz Lakin yine muhakkak kı harbden dc korkmuyoruz
Dahili siyasetimi* bu kadar sade, bu derece varıl ve acıktır
Harici aiyasctlmue gelince: Muayyen bir vardır O ıh!fa, kimna udıkız Lakin bu demek delildir kl herhangi bir devirtin dusmanıyıı Harici politikanın bir Cümle İle hulasa etmek icab ederse: «Her t,ilen evvel kendlml/ln Türkün dostuyuı» diyebiliri»
Du kadar atık bir vaziyet, bu derece berrak bir siyaset karcısında akan suların  durması  lazım    gelir ve mel'un    fısıltı    propagandasının budalaca   dedikodularına   kulak verenlerin saffetlerine cidden şaşılır
A Cenıulrddin Saraçoğlu
Sayla : *
YENİ  SAKAN
14 Ağımlım 1»40
İKTİSADÎ HARB
jlngilterenin bugün tatbik ettiği abluka sisteminin hedefi ve Şark milletlerinin abluka harbine şayanı hayret mukavemetleri
Yazan : HİKMET İLGAZ     *}
Şehir ve Memleket Haberleri  1
Bir ksloyi bir şehri muhasara ederek ıçerdek ileri uç bırak m 1 yani muharib btr aümrr hakkında katıksa bapta çaçası ierlıb ederek aman dedirt mek usulü pek eskidir
Ateşli sılâhuuuı henüs tekâmül etmediği tarihlerde kalın duvarların arksaina tahas sun eden düşmana karşı bundan daha müessir usul mevcud değildi
ommlı imparatorlusunun tcşkkülu Hıralarında 1 ve tanık kalelerinin etrafına u«lılıkunılııı ınaa olunmuş vr bu mevkilerin zaptı için on sene kadar muhasara cdümcsı ıcab et mı^tı Eski devirlerden aama nuıııtuı intikal etmiş şehirlerin hemen lıensınde mulıaaaralanı ı   müddet mukavemet ıçüı tertibat alındığı   görülür
Aya'intvudaki Ycrehatan sarayı v» bu kar sene evvel askeri mureiu; altında keslolunan k:i|î!ii ,iim tarzı mıııiiiriMM'"»: sanıiç Bizanslılar tandın dun bu ınnksadla yapılmış su depolandır
On beşinci asırda orduların muharebe vasıtaları arasına geniş miktarda ateşli mlâhlarıu girmem ve bunlarla kaleleriu istihkamların uzaktan zorlan masına imkân hasd olması nisheten uzun samana ve zahmetü bir mesaiye ihtiyaç gualeren muhasara usulünü ikinci dercc I    bırakmıştır
T t muharebeIcrin ordu lardan millet muharebesi İmline irıfel Sı hah harbue bulunan drıcklcrın ihtiyacını mühim bir üurelte arttırdığından milleti ve orduyu zayıf dü irmek için muhtaç olduğu mcmbalardan tecrid etmek usulüne rirot olundu
Eski muhariblerin pek bt ;t olan ihtiyaçları karcısında yalnız mevaddı gıdaiyeyi istihdaf eden muhuauru usulünün sûadı bilûmum «mai madenî, nebati, gıdai ve kimyevi maddelere de teşmili ve bu suretle muharib devlet iktisadiyatının tahribi ateşli nü ahlar kadar eh cm mı yeth yem btr harb vasıtası olarak tekrar ortaya çıkmış bulunmaktadır
İktihudi harbin muvaffakiyeti her şeyden evvel coğrafî vaziyete bağlıdır Bir devletin sınai ve zirai kabiliyeti yüksek, bitaraflarla geniş kara hududlarınu malık utması iktisadi harbin tesirini azaltır Müstahsil olmaktan ziyade müatehlık vazıyetinde bulunan vc deniz asın menfaatleri olan devletler için dc bu harb sistemi üzücü ve zayıflatıcı olmak ıstıdadındadır
Eskidim bir kaleye, bir şehre karşı kolaylıkla tatbik edilen bu harb usulünün simdi geniş bir arazı ürerine yiyilim, bir devlet* ve hattâ bazan bir kıtaya tatbikine lüzum hasıl olmaktadır
Bu muazzam işin tatbikatında zuhur edecek askeri ve siyasi müşkülâtı izale için tertibat almak ıcab etmiştir tnptterede bir iktisadi harb vc abluka nezaretinin tesisi Almanyuda  bu
Yeni Sabah
ABONE BEDELİ
TOfclye Ecnabl
• ENEUK      1400 Kr» 2700 Kra
0 AYLIK 7*0 a 1460 a 8   AYLIK       400          600   ¦
1 AYLIK       160   •       800   a
14 Aflustos 1940 — ÇARŞAMOA 9 Rcceb 13» 1  Rumi AOustoa  1366 Gun 247 Ay; 6 1940 — Hızır 101
nun tesınni tahfif edecek mukabil teşkilâtın vücud bulması bu ıh; \    ¦  n  doğmuştur
Geçen   barbde   kan» hududlanda   muharib memleketlerle nıahaur olması    hasebiyle   Alınıınyı Vü kırrşı daha şiddetle tat bik edilen iktisadî harb bu devlette "Erzuts, ismi altında yeni bu sanayi sisteminin zuhuruna srbeb oldu  İktisadi harbin tat last irdiği herhangi bir maddenin yenne kaim olacak diğer maddeyi   taharri ile muvazzaf olun bu teşkilâta  mensub kimyager kr    doktorlar    iktıaadçıiar, mühendisler havadan barut, ziftten   kauçuk,   odundan ip kumaş ve elbise, kömürden benzin, ottun ipek, kağıttan pamuk gibi hır çok şeyler yapmağa  nıuvaffnk  oldular   Fakat ahşan elyafı ile kömür zerratından et ve buğday istihsal olunam,!        nihayet   Almanyuda kıtlığın huş   göstermesine   ve htrbe levamı imkânsız bırakan in'  din zuhuruna sebcb oldu  Iktmadi harbin kalesi ve zırhı demek ulan bu Erzatscıhğuı Almanyanın   Cihan    Har bindeki mukavemetini beş sene  idameettirdi): ı uY şübhesiadir
İktisadi narhre mukavemet te bu gibi ılmİ teşekküller ile beraber milli karakterin ve manevî kuvvetin de muinin mevkii vardır Yüksek bir maneviyata, fedakârlığa, sabır vc tevekküle sahib olan Şark milletlerinin kıtlık ve açlık zorluk lanm def ıçm hürriyetlerini feda cimrilikleri tanhde delatla görülmüştür
]¦  harbmin lbrail ve Varnası; 93 seferinin Pilcvne ve Karsı Balkan Harbinin Edırnesı bu fedakârlık ve kahraman lığın çok yerinde birer misalim teşkil eder
Yunan İhtilâli zamanında Moı ada ihtilâlciler taralından muhasara edilen ufak bir Turk ka lebi beşer tarihinde eşme tesadüf edilmemiş bir kıtlığa maruz kaldığı halde teslim olma mistir Bu kale müdafileri ağaçların yapraklarına ve yerdeki otlara kadar canlı ve cansız her şeyi yeyib bitirdikten sonra kaleyi muhasara eden ordunun maktullerini ele gecirib bu ı  ¦ iaşe için mütead 
did huruç hareketlen yanmıştır
Dost ve kardeş İranın tarihinde de buna benzer kahramanlık numuneleri pek çoktur Bir Anya devletinin Şah Hüseyin zamanında İsfahanı muhasarası ifnasında bu şehirde bulunan bir ecnebi zuhur eden katlığı aşağıdaki şekilde anlatır: "İsfahan muhasarasında Üç ay müruruna değin çarşı ve pa zarda kifayet mıktan nan ve lâlum ve sair mekûlât aksamı bulunurdu t\ ay mürurunda et, ekmek bulunmayıp deve, hatır, beygir ve merkeb etleri satılırdı
Bir beygir boğazlanmak ıçm 12 tümene sabhrdı Bir kaç gün sonra 25 turnene   çıktı
Çok geçmeden bir merkep elli tümen akçeye satıldı Bilâha, ra bunların mevcudu dahi bu lunmuyıb kelb ve kedi yenmeğe başlandı Ve bir mertebeye vardı kı derunu İsfahanda kelb ve kediden bir tane bulunmaz oldu Hır gün bu fakir, bîr mühim iı itin Françe elçisi sarayından çıkıp İngiltere Balyozı sarayına gitmek murad eykdını Gördüm kı saray kapısı ününde bir biçare hatun bir kedi tutmuş boğumlamak ister Derdmend hatun şiddeti cu'dan zafû varıp kediye gücü yetmez Ellerini tırmalayıb kan revan olmuş Can hakkiyk* tutub selâmeti ıçm ikisi dahi feryad ve figan •daT Akıbet hakir dahi tahammül   edemeyib   hayvanı
b'i;:;ı, Iimalla hııluna tünele mecbur oldum Dört ay müruırunda insan eti yenmeğe başlan dı Ve insan eti satar beş ne fer kasab Urtuhıb sairlere ibret için basaannı taş altına koyub ezdiklerini gördüm  Bundan sonra esvakta helak olmuş taze meyitlerin bııdlurıııı kesip yerlerdi Ctknle esvak oçhktan helâk olmuş insan İle rıhtım rıh:ım Ötmüş, dolmuştu
Aktar, ağaçların yaprak ğını ve kHbuğu turçın misilli vezinle ve havanlarda düğülüp kepek ile karıştırıp dört kıyycsi on tümen akçeye satıhrdı  Enva otlar vc kökler ve yağ ve peynir jkratckilen vc sair deri parçalan pişirilip yenirdi Köhne pabuç, gön parçalan ve bunları emaah kayış pareleri suda ıslatıhb pastırma yollu yenir oldu Bunlar dahi bulunmaz oldukta gayrı hnlk sokaklara düşüp ol sahibi hanedan hanzadelcr, güne yüzü görmiyen hanımlar, pembe ve bakire, sahiblı luh   hatunlar ve kızlar yakut ve imal ile dı nam; anka bezirgan zadeler w kak lora düşüp mal ve mülklerim vc cevherlerini başlarına alıp ¦in figan ile parça nan taleb ederlerdi
Garib şah Hüseymin bir anka Mirzası bu halı hayret istimali müşahede edince fikir vc endişeye vıınİL Nuru dıdelen evlâd vc ensub ve ehlibeyti bir kaç gün nonra nafakaları kolmayıb bu halı vahşet efzaya giriftar olacakların idrak edip mal ve mülkün bezi ile iki üç vakye (kıyyel miktarı taam tec'arik eyledi
Ve bilcümle ehlibeyti vc evlâd ve ensab ve akrabasını da1 vet edıb taam eyledi Badehu cümleye bitab edip dedi ki 'y benim nuru dıdelcrım sevgili kardaş ve akrabalanm bu taam cümlenüzin son taamıdır Zn eklü ur I* müteallik bundan sayn bir zerremiz kalmadı Meğer mirzayı merkum ehli ayal vc taallûkatı sukaklaia düşüp ol balı vahşet istimaliyle telef oüruyalar deyu tauma senimi hmdı katıp bir miktar zaman mürurunda kcndusu ve gayrifcri bilcümle hanesinde helâk oklular Ağrebı  aı  ı bu hakir dahi bu esnada esrarı aliyei rebbamyeden bir hikmeti azıme müşahede   küdım
Şehri İsfahanda muhasaradan evvel bir kaç senedenben saıllik eder bir miskin ama gördüm Esnayı muhasarada gene saillik eder gördüm Badclmuhasara Miri Mehnıed gü nünde gene miskim merkumu aaıllık eder gördüm Ve bu sun idrakte gayet ile mutelıayyrr ve âciz kalduiL,
Üç, yüz sene evvel bu vak ayı ı, ıh ı İm I tornalı seyyuh butun bu felâketler esnasında İranlıların düşmana teslim olmağı hatırlarından geç irmedik toıne hayret eder
İktisadi burb garbde doğ muş vc gene garbın malı olarak kalmıştır Bu ateşin, şark milletlerinin fedakârük ve vatanperverlikle kaplı bulunan derilerinin altına nüfuz edip manevi yatlarını yakarak kül ettiği henüz vaki değildir
Ilikraıt    MCA/
Rumen garsonlar
Cumhuriyet [müddeiumumîliği   polise   yeni lalimal ve emirler verdi
llılh iki IVmzyoUaıı irmen m lokantan ılr Takau» Belediye Razmosendakı   Humarı  trbaalı   iıt—nılanı
haklarında yapılman Icab rden mu'im l mn Iı riıni ve İnindin anrrru pılıiin bu Ribı meseleler Hicrinde in  ı u, ıhmak Korulduaıı lakılırdc doğrudan doğruya müddeiumumilik bu huausda potu» emir vereceCiıiı biklırrrujtır
¦     1 mtlIM
Haliçteki cesed
Evvelki  gün   devrilen sandalın içindekilerinden Osmana aid olduğu anlaşıldı
Dun Hulule bir genç erkek (cırdı bulunınuı ilk öner kunt aidiyeti on1 aşılamamı* lae de bir gun evvel devrilen iandalda denize dıı enler arasında kurloıılaraıyan kunduracı çııı;ı "ıııııı aıd DİlU]ıı  a!ı,ılııu;
tu
ı' ııiı nnıı'i zûre bu uııdal ka7J ı ¦'fle ulmustur:
Evvclk sun Feneru ndaau Yakuba Dıd olan aandah ajafl hatebue I iit]yırak Kajalhanrye cıUııck ve ir drnır Rozinbsı yapmak nlıyen Frnrcdc Sultanadır» Fıılık »kam 1? numarada ol utan Holı oy\\ı I »mail yanınu KaraRûmrûkde Acıcevme Sumbulafja ankaşuala oturan kunduracı çırağı Osraaru vc Balatl» ı'ulumba tokacında oturduklarını bilinen 19 yıjUrındakı Hcanııyr lir y,ı,mıl Uı Lrmam da alarak dmı/r açılmıştır Sütlüce bnlcıin'* i'«lındij:ı sırada Irnteyi dolduran arrt bir rüzgar sandalı dcvımui ve duıdu imden denize dukuUaujlerdır Eti ıfdan ye— Ujenlrr draızdc rzrpmmakta olan I mııl ile lumrure ve Lmıanı kurları ıln  da Osrnaaı bir turlu bulmak nuınkun olaznarnııUı
Buffün lae dcnıfin sahile atufi sene erkek re^adlnin Osmjnı mi olduğu tahmin edilerek kapUa" trtkrkjerdr tahminin doğru olduğu netice»ine varılmıştır
OKUYUCU
DİYOR ki
Bir vatandaşın Adliye Vekilinden istirhamı
juu si*e yazmak ve bu iye kJidaı ledaSj «dilime demm ounanızı iı:ıdn vicdanların talycce* halimi «rzcdo\
eticeaı on lira /immeuıu ıı,ı 9/6/1M0
Haliçte bir kaza
Bir motörde yangın çıktı, bir kişi do muhtelit yerlerinden yandı
Dun «ece sabaha kattı HolıÇle bir kaza almuf vc bir malarda ym Ciknuatn Uotezun kaıSanı vücudunun muhlelıf yerlerinden yanaıak iı   ı (i, ¦ kaldırılmujUı
HJdıae «uylc olmuştur
İbnıonu iskelesine baıllı olan Selamet motoru nıakmulı Hamaa evvelki Ree yarısından »onra motoru Utntalfaaaşı bajlami} fakat bu sırada molanın karbuılunı ateş sanısın Tulu m üc'i'ın tenekeleri motoru l,ıı m» ılı  lef  inde lıı ıkını lir Makıni'l nteai sonduımrk lıtrmıjae dc muvaftak olamamı» nılıyet ftfaıreye haber vrıuznai vc alca uuylebkle   "'idurulmu^ur
Bundan sonra Harnza tahkikat için karakoln eoturulraus ve ıtadeaı alınarak srrlırM bırakılmijlıt Makıııut moturr üuııdukleıı '»ura bir kibrit
tekrar parlamıı bu «ıı lln u clıı'ilctı dr alev al mı t uvallı makimi) kendisini kurtarmak ım denize ¦ •ilmi ı,ı SHHi mohallıııe tekrar İtfaiye yrttfmUi ve atej sonduruümuUır Hamın derazden kurtarıbnıs ue de vücudunun bir çok yerleri yanmış olduğundan tedavi alUna alınmak uzrrr Uıyaglu haftahanesıne kaldırılmıştır
BELEDİYEDE
Semt kömür depolarının mikdarı arttırılacak
Kllimrık  tonıfım!m rdunan
semi kömür depelannın semt semt Hllmiaina devam olunrmrkiadır Heıkaza kayrasazarnı kendi mınlakasanda »(iİması aarurl olan den» mıkdatim belediye İktısad muduılusunr bilditmektedir Şimdiye kadai belediye iktısad mUdUrludune bildirilen dı| mlkdarlarııu ıı/JrJı depelar icuı le^bıtcdllen mıkdarın artimbıi'sı «anırt Könitmcktıdıı
Yeni   yapılacak   yollar
Dcledlye daimi «ncumeni Ycsilkoyde aaovJeUı GOtlbruum CulisUuv Koca II ıjrılı Paaa, Afacc»meai Sair fıtnat aoka):lrlle Ramı 1'ıırıkapı  Cümııjauyıı Acıbadem Çamlıca Nısantosunl ı Emlak caddesinin İDsasmı münakaşaya cûtaı • mattır Ayrıca Beylerbeyi menduçıtının m)»m da münakaşaya pkarılmuıUr
mıdıtfim veyahud mahkûm olmıyıp da mevkii! olduğum um dmi cdılmemuazrı Cunku aeku ntav' kuldan l,i" ı ıLi hali atlan istifade ettirilmemiştir Halbuki adı Receıı müddeiumumi ve butun mahkum arkadaslarcıı malum olan ledakarlıgım ıııeydandadıı Hatta arkadaşlarla bırlucb? enkaz allın \ dun bemııı de ıılırakıınle kurlaı du{ıaıu şimdiye kadar Knıncanda sulh ha Kin n men buKunlerdr batıca yere naklolunan Bay Hasan I'ılınıı dahi mevcuddur Muhakei memn karanle dört aydnnbcrı gayrı mevkut olarak tahliye edllmij^ idim Yme »ym surdan dolayı ie\ kıl cdılnüsim
V a z*rt ıh t saf Iflafİıl hır \nT aW •lMk#n t fa f
tılaf olmadım, brr Turk ev Udi olarak »erelım üzerine and içerek sbyluyorum Buyuk Turk minelinin «un ve şerefinden do£an ı ı  um hakkındaki ai ve tecil kanununuııdan benim ek? ı'n d etluılraemde hakkım olup nlmadı£ını yüksek vıtdanuuıa bııakıyoruan Yedi nüfus efradı ailem *c ve ¦iplik bir halde surunmektrrfıı M ndur lıalııne acınarak feryadımın' ıır : aUkadaruım duydurulnıai tun ve nazarı dikkatlerinin celbini derin mt|i vr goı yaslarındı yalvarırım»
Crılncan ecza evinde mavlu»' Kainin  Turan  h»yU, CelAl Yancı
SABAHTAN  SABAHA
İngilterenin kalbinden vazgeçildi
ıuaa Urarı 1 |noı 9,rds) (ikbal olunmuşlar; lukat İngilızler tarafından bu bOyuk sürülere gösterilen kabul de pek tatsız olmuştur Her defasında düşürülen tayyare mıktan elliyi, altmışı geçmiştir 26 tem muzda Duvr limanına yapılan hava hücumunun neticesi hak kında Alman iddiası sudur: Bu limanda dört gemi batmış, ve bu gemilerin batısı limanı kabili istifade olmaktan erkar ¦ mistir Limana uzanan demiryolu hattı da tahrıb cdilmnjtır, (Bu iddia doğru bile oku yapılan hasarlar en kum bir ra manda tamir edilcnnyccek ıjey delildir)
Alman tayyarelerinin burum ettikleri limanlar içinde donanmıya aid büyük limanlar 'la vardır Fakat Alman leblıglen dahi bu limanlara yapılan tahribatın şiddetinden bahsetmedığı hakle İngıhrier yalnız su son günlerdeki hava taarnızlannın Almanlara beş yüz tayyareye maloldugunu haber vermektedirler Eğer bu '00 tayyarenin lıda ıdılıyı tngilır limaniarını bj alan basa tıhnb ettiyse, değer O zaman İngilizler bu limanlardan, ne yiyecek ve içecek n la bilecekler  binaenaleyh ar, kalacaklar ne de harb gemden bu cenub limanlarında sığınabileceklerdir {o zaman da Alman ihraç hareketi çok kolaylasmu, olur I
Fakat eyer bu taarruzlar, zikrettiğimi? tahribi yapmamışlar da basit tahribata aebeb olmuşİarsa bu taarruzların sık sık tekerrür etmesi kabil olmaz, bun r*7tmra*ı mcu\ urum tandık çunj,u tir 500 tayyare daha fe,ıtvderılıp mukabilinde aerbest dıız
lraka neler satabileceğiz
Baara vc İrak ile ticari münasebette! teaui için tetkiklerde bulunmak ürere yapılan etudlere aid rapor Ticaret Vekaletine gonderllmı,br
Kauor» ftbrc Baarn körfezimle usri tesisat mevcud olduğundan İrak yolüe Busradan ihracat yapmak imkanları meveuddut Bundan baka «erek Irak ve svreksr —¦ mt şems Iranrtt depoları olduğu pırulmutttr
lraka memleketimizden bira her nevi maden suları, yas nıayva, ni
temin cdüccczı aailasjilnujfdjr,
HALKEVLERİ
HLSIM SERGİSİ t"  r ımı Halkevinden: Turk iyemizin Marmara çevrcsınde, Ulıi'i kaplıcaları ve tarihî sanat Obldclcrib Imhjİico turistik şehirlerimizden biri olan ye»ll ve suzcl Bursarnızın ku ofreimerı okulu talebeleri: ıcsun ufinl' ¦nlcıı Şahın Ozgurun nczarolı altındı Evimiz salonunda bir (Talebe resim ve tezyinat terfisi) acrnıjl rdn
Scıcıyı ziyaret şasileri her «un İD dan İS e kadardır, linke, «debi ÜT
KISA HABERLER    |
İhracat — Merkezi Avrupa ve Balkanlata ihracatımız normal turette devom etmektedir Dun 1»vlcreye 10 btn kilo fındık vc balı Condn limittir
Deniz Mütictt'i — Şehrimizde bulunan Münakalat Vekaleti nurltc— »aıı dun Hınutka Lın m neısbfindc
ti'lkıklcrınc devanı eUnu}tıı Rumen Vapuru — llırbden   turna Akdnrzde kaunu olan bir Rumen
tıkbı dun limanımıza felmıştır Uu '¦¦ buradan tiftik ve yapağı yuk•»ccakhr
Hah piyasalarındaki durgunluk
Son  m:mlırdı halı ımaunde lnîlaaıbuı yim boya zaç yası Pikrenıak ''ılı iptidai maddeleıin fiyatları yüzde 25 ilâ 75 artmıştır Bu vazıyet halı piyasasmda hıırekeUiılik mevcud olduğundan fiyatlara tesir etmemiîtir
Dünya piyasalarının merkezi halinde bulu nen laondrn halı piyasasında faaliyet atatma} vc bu hal memleketimizde de tesirini Eoslermuüir Kumanya İsviçre Ctbi bazı memleketlere malıdııd satışlar yopıbnaktadır İç piyasalarda da faaliyet azdır Memleketteki balı teze ahları normal ııılitlıı m ıi", mı cim ektedirler
Çayırcılara tel tevziatına   başlandı
Son oylar ,'ırimJ pıyasalannıızrLı bir tel buhram ba; zreternıûı ve biçilmiş olan çayır mahlutumuzu bal ye lalme koynıalc için lüzumu karbır tel lenUn edilememişti Mevsimin İler lemcai karpısında bu mahsulün çuruıııek lehiikoaı karşısında Ticaret Vekâleti alâkadar makamlara kat'İ eııinler ırrıuı ve yapılan Utcb'ıııİcrden tonra ihtiyacı kısmen kargıhyacak derecede tel temin edilmiş ve tevziine ba&lanmıshr
da edildi mı adedce İngilizlere faik olan Alman hava kuvvetlen büyük bir zata uğrar
Almanların bu hava taarruzlarına İngilizler daha gonış sahada ve çok dana uzun mesafelerde mukabele ediyorlar Almanlar İngiliz limanlarına varmak ıcm Fransa Belçika &ahdlenndcn 40  125  180 kilometre uçtuktan halde İngilizler Alman lımunlurınu vurmak için bunun üç dört misli hava yolu geçim ye mecburdurlar Buna rağmen bir İngiliz tebliğinin verdiği rakamlara gore geçen ay İngilizlerin Almaııynya attıkları bombanın sıyıaı 33700dür Halbuki gene o ay Almanlar 7000 bomba atmışlardır
Şunu da hesaba katmak lâzımdır, kı ağustosun ortasın dayız, pek yakında İngUterenm meşhur ıslerı bir ihraç hareketini nıumkünsuz kılacak, hava t Hamızlarını da tasnamile neticesiz bırakacaktır
fiefayet   S Al A
am
^
j
Bir tavzik
Cozeleıuzın evvelki R'ınkn nüshasında (Gebn  kayna im kavgası) başbâı altında neşredilen bir dava rlralrndakı yazamrda Bay HaHkımn vjudemle yosamakuı oMutu yazılmış ise de bu sat bcnıın enıglem teyzemin kocasıdır Asit davaya BUI lan sebeb lae kan koca arnunda cereynı eden bu kavgaıum ıb ırelUı kı rettrede bu a^TVJzıUk adliyede »ev'( tesnıt ve Kikim huzurunda barı?il martır Hu hususun aynen lavaılıını rica ederim
Sılhrymanlye raddesinde 33 No da Salihaddın
Çürmü meşhııdda
BiT
kadın erkek de 7
tahkirden 3, bir güne mahkûm oldu
Dun biri sekizinci asliye ecza diğeri de tunu ı asliye cezada ıkı uırmumeaaud dıvası niyet ulundu BunUroaa» bırııulc Çemberlıtaada Geıcefcı Miki[mi 1 numaralı han nalltacM Usman vc karısı kirtrıları bulunan Hasan ve cam deri kvıuliretını tahkir ettiklerinden dolayı davacı idiler Muhakeme saLalıabna Kuıc hadue »ûyle nlmujlur
Evvelki ıcce aaal II de hana sarhoı bir vazıyetle K»kn Huun a»agıda traaauf etuaa Oaaaaatn kareına ıtıırak hakaretle buhınmut ve küfürler rtmijtiı Dövmek Usere üstüne jurumuj 1te de bek%ı taıafm
Hıunuyu 7 cun lııp ır 3" lira eauıı de 32 lım hcsaye mahkûm ctnuflır
lkl«cı cıiMiıumhud davası İse  Bınml nsbyv cerad» ironileri Yemkap*da etunmıkta »lan Ayte vc aluıııre ara ıtdakı hakaret dıvssı tdı Bu ha«Uc de wyle olnuiuı
eVrae nrkad«lara»dan dfetrr Murure de birukit suçlu Mıırerausn evınc  bu ıı rimıııuda  jllı'lıı zaman kapıyı açar aernac;
— Ortrtpu neye IVldııı*
Diye hakaretsiniz sOfllSf ¦AyUyerf rek derhal kapıyı
Hâdıtcyl polite hlbeı  veıcıı Ay
ık ivin bu buluya i»ürü!;lcı, temenoluııur Biletler Halkevinden ab
soylcmet;e bajluııusUr  Ne
ctlrmumcshtıd    mahkemesi
¦ecza lıakımı tarafından Mu3 «Un bapune karar venl
miilir
m/B/IM0 ÇAR$A4IBA 73ü Prozraru   vc saeaalehtt   aaal
T35 Müzik  Hafif musiki PU flOtı Ajans haberim BIU Ev kadını     Yemek halesi BZU/8J0 Muzık   llılıf musiki «uuB
ıılıuııııı o»mı ıt*l 1
1 ' JU PlOZTum    ve men 'vil   aazd
ayarı
12» Mıırik:
12 50 A*m İMUrrlcrı 'İ
13 a» susarak:
13J0714JSO Muı»    Bdy   aafcaa
oıkralrası
İB00 Program  M ınendekct   saat
ayarı
IBM Müzik   Dans mutun (1*1 »
1B40 Müzik  Faaıl heyet
[¦ I ¦ Kı ıııuatıa (Da» pohtaka badı*
seteri)
I9J0 Müzik:
üt i: Memleket saat ayarı ve ojaıuı haberleri 2O00 Müzik 4
2U1İ Konuşma
203U Muztk üoprnuo Fndel IhMun
tarafından Şan rcsItaU
20SU Muzık   Gctul konseri IIİS Muzık  PotpurUer (PL) 2IJ0 Konu^ıa (rUdyo crclcıl» 21s0 Muzık: Uıkeslrı Suıtien (v|^ :'•¦¦¦ Mcnslvket aaat ayarı, imils
habrrlctı Ziraat, t—ham  Tahvilat,
Kambiyo  Nukut Bocaası (Pıyatf :¦   ı   Mrizık  Caibaod rı ı 2323/23aO Vnrııtkı   pmtir»nı     vs
kapanıl
i
I
15 AĞUSTOS 1940
Perşembe
Üçüncü Yıl  No 823
aba
GÜNLÜK SİYASI HALK GAZETESİ
İdare Yeri
Nurummanlye, No 84 istanbul Telgraf: YENİ SABAH İstanbul
TELEFON: 20795
Her Yerde 5 Kuruş
ve italya
\ ı m: ı i' ¦ hir tecavüz, İDCİltcrrnin yardımını ve TurIdyrnin dc müdahalecini intaç cdecefi pek aşikârdır Bu takdirde Balkan Yartnıada\ınııı sulh \e sükûnunu muhafaza edchilntfsi imkânsız demektir
Yunan  İtalyan gerginliği
londraya göre İtalya Arnavudluk hâdisesini   bir bahane yapmak tasavvurundadır
Vatan: Hüseyin Cahİd YALÇİN
Birdenbire Italyadan Yunanistana karşı tehdidler gelmeğe başladı Mihver devletleri ya Yunanistan! italya nüfıuuua ayırmış, yahud Roma parlak müttefiki Berlinin Balkanlara doğru çok yayılmak istiyen nüfuzunu kıskanarak kendisine bir pay ayırmak hevesi • ne düşmüştür Fakat şu şuada Mihver devletlerinin arasında açık bir rekabete imkân o lam tyacagı için daha ziyade birinci şıkka ihtimal vermek icab ediyor
Mesele dünyanın ötedenberi bildiği kurt ile kuzu hikâyesinden ibarettir Yunanistan Arnavutluğun işlerini bulandırıyor! Yirmi, otuz senedenberi şekavet hareketleriyle kötü bir şöhret kazanmış bir adam yaptığı bınbır fenalığın hiç şübhe siz o taraflarca pek tabii görülebilecek bir aksülâmeli netice1 sinde bazı Arnavutlar tarafından Öldürülüyor Fakat italyan hizmetindeki bu şaki Romanın eltimde derhal Arnavut vatanperveri payesini ihraz ediyor Onu öldüren Arnavutlar da Yunan ajanı rütbesine terfi ediüyor Bütün İtalyan matbuatı bataryalarını Yunanistanı bombardımana tahsis ediyor Tehdidler yağdırıyor 1923 de Korfo adasının hiddete gelmiş İtalyanlar tarafından nasıl zapt edilmiş olduğu hatırlatıhyor Ve pek açık olarak denilmek is! teniyor ki İtalya kızdırılacak \ olursa Yunanistanı tedip et1 mekten geri kalmıyacaktır Yalnız italyan gazeteleri Akdeniz' de bir ingiliz filosunun bugün faaliyette olduğunu ve İtalya donanmasiyle teşerrüf fırsatını dört gözle beklediğini hatırlamaz gibi görünüyor Onun için Korfonun gene işgali tehdidi Atınılı dostlarımız üzerinde bir tesir yapmıyacağı kanaatindeyiz
Arnavudluk hududlan içinde gene Arnavudlar tarafından öldürülen Davud Hoca Romanın dediği gibi hakikaten bir Amavud vatanperveri olsay dı, İtalyan işgali altındaki topraklarda ona hayat hakkı olur mu idi? Bir Arnavud vatanperverinin yeri ancak İtalyan istilâsına karşı isyan ederek Şimalî Arnavudluğa çekilmiş Ama vudlar arauında olabilirdi Binaenaleyh italyan gazeteleri Davud Hocaya ne kadar yüksek mevkiler verseler, mersiyeler okusalar bitaraf efkârı umumiye onun bir şaki olduğu hak kında Atmadan gelen haberlere daha ziyade itımad eder
Davud Hocayı, Arnavudluk hududlan dahilinde gene Arnavudlar öldürmüslerse, Davud Hoca ister bir Arnavud vatan perven olsun, ister bir şaki olsun bundan Yunanistan hükümetine, ne mes'uliyct teret tüb eder? Onu öldüren Arnavudlann ellerine Yunanistan mı silâh vermiştir? Niçin? Yunanıstanın Arnavudluk içinde böyle kanlı vak'alar tertıb etmesi için Arnavudluk üzerinde bir emel beslemesi, orasını 1talyanın elinden almayı düşünmesi lâzımgelır Bütün İtalyan gazeteleri müttefikan bu ithamı Hüseyin Cahid YALÇIN
(Sonu 1  JntU  aahıfede)
Bir Yunan gazetesinin mütaleası
Londra, 14 la a — Reuter ajansı bildiriyor:
Arnavutluktaki isyanlar hak kında Butler tarafından Avam Kamarasında venlen izahatın az tafsilâtlı olmasına ve vaarye
(Sonu  3 uncu »ahürde)
JİH*l6ARİSTAK|l
Arnavutlukla Yunanistan hududunu RÖst*ren lıarHa
Arnavudlukda
Muhtelif unsurların hu susiyetleri, âdetleri ve gayeleri
^ Avru
ada harb ^
İngiliz tayya releri İtalya üzerinde
İtalyan tayyare fabrikaları büyük hasara uğradı
Londru, 14 (aa) — Bıunjn dogu cenubu sahilleri üzerinde cereyan edeo sıddeUı bava mulıarcbrlcrlnc 300 tayyarenin 14Urak elUfci hıbeı verıl
Hastıngs'de atılan infilâk bombaları Ue bir ev yıkılmış ve bir kaçı olen müteaddıd kimseler yaralanmışı ir Hava kuvveUen avcı tayyareleri mütemadi faaliyetle bulunmuşlardır Şimdiye kadar alınan raporlara nazaran avcı layy a relerim iz tarafından busun 15 dusn 1 tayyaresi imha edılmıstır Avcı tayyarelerimizden dördü üslerine dönmemişlerdir
Bir kaç gündenben   Arnavutluğa,
dair gazetelerde ?, rülen haberler dikkati caUbdir Kral Zogonun maska ' 11 1 olan Mat cıvalında dört beş bin Arnavudun toplandığı ve İtal
 yaya kargı isyankâr bir vaziyet aldığı anlaşılmaktadır
Arnavutluğun şimal kısmından olsun, ltalyanın tahtı istilâ ve işgalinde bulunan cenub cihetlerinden olsun gelenlerden edinç bildi ğimiz malûmata göre re Arnavudlar tamamıylo hali teyakkuz ve galeyandadır
isyan eden veya isyan edebilecek Arnavudların    en
(Sonu ] de)
ŞİMDİLİK BU KADAR
farikada harb_j| Bursa belediyesinin
Somalide | düştüğü büyük hata harb çok şiddetlendi
Büyük gayretlere rağmen İtalyanlar ilerliyemiyorlar
Londra, 14 (aa) — BugUn Londroda, Soma İldeki vazıyeUn ıkı irim türen hücum ve mukabil hücumlardan sonra ciddi telakki edilmek bizim geldiği fakat vahim olmadığı ögrenıln 1 1
İtalyanların yakında bir netice almak Ümidi Ue bUlun kuvveürnylc taarruz etmekte oldukları aşikardır, ingiliz kıtaları anudune mukavemet etmekte olup yalnız bir noktada eaki vazıyeU İade edemedikleri öğrenilmiştir Sahilde kUcük bir kol Berberi, 'nın 1*0 fcllomeUe me«uıfc»indc Lukhlyah mevkiine varmıştır
12 ağustos taarruzuna dair alınan daha mufaıaal haberler o gunku hücumların gerus bir cephe Üzerinde ve buy uı bir şiddetle yapıldığını • termekledir İtalyan piyadesi hınklarla takviye edilmiş olarak hucumı geçmiş ve önden siden tayyareler alta k don uçarak nnlralyöz ve bombalarla taarruza ısbrak etmişlerdir Cereyan eden muharebeyi Um bir sn[Sonu 3 Uncu cahıfcde|
Fırıncıların aralarında şirket yapmalarına müsaade etmek çok yanlış ve zararlı bir harekettir
Almanyaya mühim miktarda ecza sipariş edildi
Anlaşma imzalanır İmzalanmaz eczalar yola çıkarılacak
Türk • Alman t kür el anlaşmasının bugünlerde Alnım hUkûmctı tarafından tasdiki beklenmektedir Anlaşma mutaddak surette Ankarada teati olunduktan soma meriyet girecektir Bu ana kıdar karşılıklı olarak mal mübadelesine baalanmıyaçaktır
Diğer tarafdan Almanyaya son gun lerde mühim «ıjunjler yapılmıştır Bilhas*a eı»1 tıbbiyi uzetine olan bu siparişler Almanyada   tamamen
¦\nl, ını    men yete
JtZJtf Bursa Belediye RVÜü Sadık Tahsin Amal
Ağustos, mızda mektubu çıktı
tanhh nüshabtr Bursa İmin M ''ııiı sahibi
Bursa fırıncılarının aralarında bir şirket kurduklarını, bu yüzden tasarruf maksadiyle az ekmek çıkarttıklarını, her yerde ekmek bulunamadığını kayd ediyor, üstelik gene şirket, mahalle bakkallarına kârsız ekmek sattığından bakkallar da kâr etmek için ek mek fiyatına bir miktar zamla narhın fevkinde satış yapmak mecburiyetin de kaldıklarını ve nihayet veresiye ekmek satışlarının da kalkması yüzünden fakir halkın ve işçilerin müşkül mevkide kaldıklarını ilâve ediyordu Biz de Bursa belediyesinin nazarı dikkatini cclbcderek bu gibi vaziyetlere meydan verilmemesini temenni ettik Bursa belediyesi bu yazımız üzerine bize bir cevab gönderdi DUn sütunlarımıza  geçirmiş olduğumuz bu
(Sonu 3  UncU ır'fede]
hazırlan eirdikteı
ür
Bu
buyuk siparişler vcrilebeblc harbi   muteakıbf
mıştır
memleketimizde hafif bir surette his•edilin 1   olan ecza yokluğu tamamen [ ortadan kalkmış bulunacaktır Fiyatların dıı harbden evvelki   vazıyete düşmesi kuvvetle muhtemeldir
Cumhurreisimiz Ankaraya döndü
— ••»« s—aaa
Millî Şef Çorumda halkla temaslarda bulunarak ihtiyaçlarını tesbit ettiler
Ankara, 14 (aa) — Orta Anadoluda yaptıkları kısa bir seyahatten sonra Reisicüm hur ismet İnönü bugün saat 21 de hususi trenleriyle şehnnuzc   dönmüşlerdir
Milli Şef Ankara garında Büyük Millet Meclisi Reisi Abdülhalik Renda, Başvekil Doktor Refik Saydam, Mareşal Fevzi Çakmak, vekiller, Cumhuriyet Halk Partisi Genel sekreteri Parti umumi idare heyeti azalan, mebuslar, genel kurmay ile Milli Müdafaa Vekâleti erkânı, vekâletler müsteşar ve müdürü umumileri Ankara vah ve belediye reisi, merkez komutam, emniyet müdürü ve ka
labalık bir halk kütlesi tarafından karşılanmışlardır
Çorumda
Çorum 14 (aa) — Reisi cumhur lınet İnönü bugün 10,25 de şehrimizden ayni mışlar ve başta vali, mebuslar, komutan, parti Halkevi ve belediye erkânı olmak üzere bütün Çorumluların can dan sevgi tezahüratiyle uğurlanmıştlardır
Millî Şef hareketinden önce vilâyet ve halkevıne şeref vermişler vc Halkevinde Çorum ve civar hazalar halkı üe görüşmüşler ve Halkevi faaliyeti etrafında izahat almışlardır
İstanbul mebusları dün de Eyûblüieri dinlediler
Eyüblüler Eyübde bîr lise açılmasını, Eyüb  Rami EyübEdirnekapı yollarının yapılmasını ve fabrika işçilerinin himaye edilmelerini istediler
İstanbul mebusları dün dc Eyüp ı t ¦» ,ı gide* rek Eyüp rıaıkınua dilek Vc dcTdlerinl tesbit etmişlerdir, mebuslarımızın bu toplanusında cok kalabalık bir halk kütlesi hazır bulunmuştur Mebuslar tarafından sorutabilecek bazı atı allere cevab vermek üzere toplantıda Eyüp kaymakamı da huzır bulunmuştur
Tam saat İS de bağlanan   toplantı
esnasında dilek ve      ¦ ^1
aıkâyOÜeTl olan her vatandaş birer birer    mabusları
mızın Önüne gelerek kendilerine dil lek ve sikli y kilerini söylemişlerdir I mcouslarımu bu esnada her hâdise hakkında noUar almışlardır
Mebuslarımız evvela halkın gecen sene bildirdiği ve kendileri tarafından lakib olunan !}ler hakkında izahat vermişlerdir Bunlar    arasında
M tuıır İstanbulluları dinlerlerken
Mısırca raisinin istimlâki 3000 liraya' ve 1
kadar olan davaların sulh mahke  Istcı
melerinde bakılması, hakkında halkı cah
tenvir etmişlerdir 3000 liraya kadarı fabı
olan dileklerin sulh mahkemelerinde nkj
görülmelerine aid talebler Adliye Ve kild
kaleli tarafından tetkik olunarak 1er muvafık görülmemiştir
Bunu muteakıb ye ni dileklere geçilmiSUr Halkın mebuslarımızdan istediği yeni dilekler de şunlardır:
Eyupde bulunan bir cok lise talıbe
m aması yüzünden Islanbula   gitmek mecburiyetinde dir Bu lj bir çok otobüs masarifatını zaruri kılmaktadır Buna mani olmak için vapur ve otobüslerde talebeye mahsus ten 2 ilâ tın   ziyadeles— 1 ;¦¦¦ 1 ve mümkünse Eyüpte  bir lise binasının inşası, Eyupde   Parti 'i binalarının   yapılmam Gıslâved   fabrikasında (ok Eyuplü vatandaşlar ıkiyet etmişlerdir Fab1 hukukunu iyi bir aretmemektedir Makinece kazaya ugrıyan meSonu  3 üncü sahifede]
SABAHTAN SABAHA:
Geriye doğru ilk adım
Bugün   l ••mit  1    gireceklerini ilân etmiş    ohuı    Almanların lıııı   1   111 ıııl Kı İl 11     İUK   ıııık  tİm,   ılınnı   tlta 1UI      ettiklerini i'~ı 111  kroki
HERSABAH
Devlet yasağı artık üç günden fazla sürüyor
Dilimlide: ¦Davlct yıugı üç gOn lürcrs  diye     bir  Halk  tekerleme*!
¦o bl
kararı tatbik sadedinllUbalHlk   ve İhmali
ılup ortaya atıvcrdığı bu lekerlee, çok |Ukur mâvakaı tasvir «den
r Hakikat olmaktan çıkmıştır
Artık görüyoruz M devlet yasağı
gun degl
uç ay sonra da aynı
 t   ' yOrllyOp flak olmakta devam edi
yor
Alman propaganda nazı rina atfedilen vc bir kaç ay evvel çıkan beyanata göre Almanya mayısın on beşinci günü Parıste, Ağustosun on be
günü de Londrada bulıı, hattâ sulhu ımzalatacak
cn eylülde  harb başlar 
[Sonu 2 ad aahlfedej
Meaelâ Be ¦   lhtklra sa
pan bazı gazino ve eğlence yerleri ¦ahiblerlnc karfi açtığı mücadelenin ilk günlerinde bermulad:
— Adam aendel Vaşak sürse ur«c Uç gün sürer™
Diyenler belki bulunmuştur 11kln belediye büyüklerinin (fikri taklb) ve (kararda sebat) kellmeterlla hülâsa edebileceğimiz seciye bütün, lüflü karfismda:
— Bu yasak blılm blldlglmbı yasaklardan dedlK 
Neticesine varıp l| yapabilmek için müıtarlyl soymaktan vaa t*Cmek ıiii'iı geldiği hakikatine ermiş olsalar gerektir
Belediyemizi l|ln asıl bu ahlâki cephesinden lebrlke say*n OOrürül
A Cemaleddin Saracoğlı
6
45
Sayfa : t
VKNI  SABAH
15 Ağustos I»K
ASKER
j[ Şehir ve Memleket Haberleri ^)
SABAHTAN SABAHA
Beklenen taarruz olmıyacak mı?
Ne Almanya ve ne İtalya bugünkü vaziyetlerini muhafaza ve sadece deniz ve hava taarruzlarile iktifa etmeği düşünemezler Almanya ve İtalya deniz nakliyatından mahrum kaldıkları için her ihtiyaçlarını hele ticaret mübadelelerini demiryolile yapmak mecburiyetinde kalmışlardır
Rumen garsonlar
Müddeiumumi vaziyeti izah ediyor
İstanbul Müddeiunıumıbginden şu mektubu aldık;
^O KUYUCU»
diyor ki:
Duşun Icın tnsıllere kendi dominyonları ve m üstem lek elen le birlikle, Britanya ve İrlanda adalarını vr bilhassa Şarki Alrıkadaki Mısır, Sudan, Kenya ve Somali arazisini, Ccbelultarıkı müdafaa islerık mes(Ulduı 11 r, taraftan uzun bir harb âtın her (urlu baıırbklarma devam etmektedir
23/15 temmuzda neşredilen Tanlarımızda Almanlaım Itrılanya adalarına Alman ve İtalyanların yardım kuvvetimle butikte ispanyolların Cebel il t tank'a, diğer İtalyan kuv • yellerinin Süveyş kanalını zapt ve addetmek uzere Mıua ayni zamanda taarrurlarının muhtemel olduğunu ye sıcaklar biraz hafifleyince bu karckcUcrc bojlıy ıb ileceklerini yazaaıştık
Boanınkrr kadar beklrndifj ha W ehemmiyetli taarruz vr ıhrac lese©büslerının henu* \ukua sebnemesi birçoklarını hayrete d ajurdu Bu meyanda elin nd*1 »ilah müdafaa ıcın bekley*nl«*rın sinir yorgunluğuna duçar nlabıbnelerı de, ihtimal kı, bu hayrete sebeb ulmakta vc :ıe olacakso bir an evvel olsa diynler de bulıınmakl ıdır fakat mühim hareketlerde muvaffakiyet şartlarının, IMBHMiai ıımi mikan nöbetinde hzarl temin  Jılmedıkce vaktinden evvel alılacak bet adım yanlı* bir hareket oiur ve fena akıbetlere müncer olaluliı Taamız edecek taraflar bunmrı dururun efe mecburdur Ur Bundan başka mulearrızın acele et mcsı için hmu/ sebeb yoktur O, taarruzun zamanını vc mahallini kendi tayin edeceği için m üsler İhtır
Cebel ulUırıkta ve Afrıkada yapılacak ehemmiyetli hareketler için mutlaka sıcakların lııfıflemcaım bek İrmek lazımdır MevMmın en sıcak aylarında çöllerde hareket Ötusn saçar Sıcakların lahııuatına mim olmak, bnkan ve teknik dahiline nemiz girmemiştir Smuja karsı ta baffuz ve mukavemet çareleri daha ziyadedir
Bu mulalraya 1:01e İspanyanın, belki bu ay içinde, hırbe cirmesi ve ondan sonra Cebeluttınk'a karadan ve havadan taarruz Ura başlanması muhtemeldir Daha umra Afrlkada 1talyanın eaasb taarruz banketlerinin baslıyacıfi tahmin edilir
Bugünlerde İtalyanların Somalidc vesalr yerlerde yaptıkları ben hareketler henüz buyuk taarruzun baslarupcı değildir
Şimdilik Almanlaı da Britanya atlil i i ı ihraç hazırlıklarına devam etmekle beraber bıi}kı teşebbüslerle hasımlarını oyalamak istıyeeekler dir Meselâ Britanya adalarına taarruza kâfi kuvvetten fazlasını başka cebneleec sevkederek oralarda taarruz edecek sabi tavırlar takınmaları muhtemeldir Baskın ininle muvaffak olmak için şaşırtmaların en vat na tesebbur cdccklcrdır
Esasen Britanya adalarıns başlan ması beklenen hareket, İhraç Ursebbıısleııdir Yoksa bu adalara taarruz cledcnLcrj havada ve denizde yapılmakla olup bugünlerde hüuuılunacnk derecede de aruniftır Her gün vo her gece yüzlerce tayyare akınlarıle beli' bi;lı İngiliz limanlan, şehirleri, sanayi merkezleri, bava üsleri vesaire lıombardıraan edilmektedir Buna mukabil İngiliz tayyareleri de aynı mielle Alman gürlerini, ianayı nerkczlnuı/ ve hava üslerini bombardıman etmektedirler Bu esnada mubım mlkdaıda tayyare zayiatı di vurdır Almantann bu aItınlin, :dcta bir ıııuıtahkem mevzie  yad* taarruzundan evvel topçu atıtık yapılan tahılb nine benze mekledir
Yazan:
Eski Ordu Kumandanlarından
Ali İhsan Sabi
ıs
/\
Yeni Sabah
ABONK BKDEM
türkiye ecnebi
senclık      1400 krs 1700 kra •   avblk       760        1460   a 8   avlık       400   a       800    1   avlık       160   •       aon   a
15 Ağustos 1940 — PERŞEMBE 10 Beceb 1156 2 Rumi Ağustos 1356 Cün 248 Ay: 8 1940 — hızır 102
OUnef Ofila İkindi 
1001 309 859 Ezanl
SIO 13İ8 1708 Vasatt
Aklim Yatsı İmsak 
1200 142 806 Ezani
2008 2152 4I6* Vasati
Aynı zamanda denirnlulartle ve y«nı ihzar edilen kuçuk bucumbotısrüc 11™»» denizinde nakiıyc kafılenre sak sık taarruzlar ya^ılıym Kuçuk tır lurprlo rmıtorbotunda hü¦^ıntbolunda bir veya birkaç torpil vc su bombası alacak basit tertibat ile 0  10 kadar mürettebat vardır Bunlar kuçuk deruzlcrdc torpitolann hucuaa vaufclerını gurezı küçük moUVboüardır Datnıalan veya kaçmaları her zaman kolay ve ınilmklın olup babrmalıırı ıhbmıılı de cok kuv vellıdır Battık lan zaman zayiat ehemmiyetsizdir: Mana denizinde Fransa limanlarından htr eke t le kafl'rlerr taarruz için detuzalb lanndan ve destroyerlerden daha elverişlidirler Azami iki saat içinde, adetâ bir tayyare gibi, hareket edip hücumdan sonra avdet edcbıurlcr Süratleri fevkalâde ziyade okıp PBaile kuk bej milden fazla yapanları vardır
Bundan başka Alınan)m», ihraç hareketleri esnasında kutlanmak uzere gaz bombalan ihzar ctsnuf olmaları pek muhtemeldir Bu bombaların oldurucu ve yangın yapıcı bombalardan ziyade uyutucu, asaba tesir edici, muharibi eri hareket ten ah kuyucu, görmekten ve düşünmekten menedlci kesif duman yapıcı bombalar nemaları ıhtımab çok kuvvetlidir Alman kimya sanayiinin bu hususta çok çalıştığı zanolunur Ne dereceye kadar muvaffak ¦ ! inkl mm ve olacaklarını ancak vukua Kesecek muharebeler gos terecektir ,
Ne Almanya, re ne İtalya bugünkü vazıyetlerini muhafaza ve sade' ce deniz ve bava taarruzları İr iktifa etmeyi dOsünenıezler Almanya ve İtalya deniz nakliyatından m ah mm kaldıktan acın Iser ıhbyaçlarıru, hele ticaret mtıbadelrlerını karadan ve ılrır ur yollar, İr yapmak mcctou nyetındc kalmışlardır Cemim nak liyılın dcmiryotlarilc icrası çok pahalıdır Muhanb ordulann ihliyaçlanru nakle guç kifayrl adsa demiryol rtaküyatına bir de böylece hariçle mübadele isi yüklendiği ıçm güçlükler daha çok artmıştır Alman ya ve İtalya hariçten tedarike mecbur olduktan ham maddeleri, yağlan, hububatı, maden cevherlerini, pamuk ve yunu, petrol ve benzini mubayaa İçin bunlar mszkabıllnde ya mamul maddeler, makineler, ilâç
¦ I ¦    r ¦        Inın;,   y, ,  ,      ılı   1   ,|
vermeğe mecburdurlar Serbest döviz tediyesi artık onlar için gaynmümkun bir hale «rlmisur denilebilir
Şimalde İşvece, »ırkla ItUüyaya ve cenubda Balkon devletlerine salabilecek 1er ı malların bedeli, oralardan tedarik ve celbine mecbur olduktan hasa maddeleri, hububat vesaıreyl mubayaaya Lıfayet ediyor mu* Etmiyor sau? Uuroaı ledkıke muhtaçtır
IsUlâ rünıs oldukları memleket lı n halkını İdare etmek ve onlarla uğraşmak da aynca bir kullrttir Sekiz on aene bu güçlüklerle ug r 'nık ve bu ranada muhlehf sebeb lerle birçok saylat vmnek yerine, bir defa ehemmiyetli fedakârlıklar yaparak ve fazla zayiatı göre alarak yapılacak taarruz ve ihraç hareketlerine tcaebtoua etmek tercih edilir
İtte bu noktalan düşününce Almanlarla italyanların bu sonbaharda buyuk zayiatı guac olarak ingiltereye asker ihraç ve Mısın zaptetmek hareketlerine trarbbuı edeceklerine ve bundan vaz gaçnujeteklerine huk mohaasatı
Yaz mevsiminin, sıcakların, urun günlerin, berrak havaların geçmesi bu hareketler »çın sararb degıl, lay'lbıiır Kurt dumanlı havayı sever Uzun geceler, sisli ve serin havalar gerek ihraç harekeb ve gerek Mısır seferi İçin daha elverişlidir,
ingiliz danalarının verdikleri malûmata göre Trablus la (250000) ve Habeşistan ve civarlarında (150 000) k 141lik İtalyan kuvvetleri vardır Şab deturmde bir İtalyan denizanası kalmıştır
Butun ba teşebbüslere ve taarruz hazırlıklarına karsı, ingiltere dahi ber cün kendi bazırlıklarını arttır maktadtr Japonya İle uğraşmayı A menkaya bırakarak Avusturalya e Singapurdakl fJJoaunu ve oralarda' hazırlanmış kara kuvvetlerini de ingiliz Somaliline, Mısıra, Şab denizine ve Akdenizc doğru getirtmektedir
7 Ağustosta Avam knm&rasırda İngiliz ni'irliM demişlerdir ki: (Almanları istibdat etmek doğru değildir Fakat Almanlr nasd bir taarruz sekil kabul ederlerse etsinler, İngiltereyt bir surpru kaıuında btrakamıyaeaktardır ingiltere denizden ve havadan gelebilecek her türlü taarruzlara karsı hanrlanmıjUr)
Mıtiefikımnın bu defa iyi hazırlandığını bu  ifadelerden  tjhznin  cdebilirir Muhtemel dusman taarruzlarına karsı tngibz mukavemetini ve muvaffakiyetini vrknyi gösterecek ur Lsfcl  Birinci ve Altıncı Ordu Kumandanı Emekli     General Ali llıoıı    Sâhis
Peynir sarılan pis kâğıdlar
"Ahmed Cengiz, ımzasmı (a^ımukta olan bur nkuyııcu mektubu ılc buna ılıştırılmış, ulun 1020 yılma aid 17 mayıs tarihli Milliyet gazetesinin 7 ve 8 inci sayfalarını gusterrn yarı yırtık ve pts btr gazete yaprağı aldık Bu okuyucumuz mektubunda av nen  mİv
eseri görmemesinden ne» et etmiştir
Türklyede Türk vatandaşlarına tahsis edilen sanat ve hizmetler hakkında 2126 ve bazı hükümlerini deÜivLrcn 2120 sayılı kanunlardan 2126 suyıb kanunun birinci maddesinin A ve B fıkralarında Türk vatandaşından gayrisinin yani ecnebilerin yapaımyacakları hizmetler tasrih cdıl
aarahat olmadıkça herhangi bir ııb tefsir suretile suç telakki itmeye de imkân yuklur Ve bundan dolayı lakibal yapılmamıştır Aksi halde her bangı bu ti m hilafı kanun takibata maruz kalması gibi gayrı kanuni ve nunü( hâdiselerin zuhuruna sabebıyet vereceği oııkarJır
Ve esasen bu kanunun tatbikine dair icra Vekilleri Heyetince tanzim edilmiş cim titimatnamenin 17 İnci znaddesınde de lokantalar sarahaten istisna edilmiştir Gerek kanun ve gerekse tlımalname ıcabs suç olarak takib rdılnuyen ecnebi garsonlanmn yaöyelleri tıakkında izah edilen sebeblerden dolayı dıger idari m akam i t arasında bir gûna ıhUlâf tahaddus etmenıistir Ve yapılan muamele de memuriyetlmlrce kanuna uygun vurulmuştur Keyfıyetn bu dairede tavzihen nesrini rica ederim
İstanbul C Müddeiumumisi Hikmet Onat
pis Raselc parralanyle aanlan ekmek, peynir yemr mi? Belediye ne âlemdedir' Vazifesi nedir' Bunlara bakmak ile mukıHcf değil midir? Belediyeden ve alâkadarlardan sorarım,
Yeni Sabah — Biz de aynen alakadarların dikkat nazarlarına koyuyorus
İstanbul Valiliğinden
Yemden açılacak ilk yatılı okuluna tahsis edilmek uzcre İstimlâkine karar verilen Kartalda Itahmanlor cıvnnnda Zobur Ayazma mevkiinde ve Tıkvesb Ahmed Esad varislerine aid Ebulhuda kösku adile anılan mülke bidayeten takdir olunan 5000 lira bedelin artUrtbnaA hakkında yapılan itiraz tetkik edilmiş ve bu yerin bedeli 5500 liraya çıkarılmıştır Mnl sahihlerinin takrir vererek istihkaklarını almaları, aksi takdirde 1295 imlilı kar jr namenin 98 tarıhb fıkra i mahsusuna tevfikan bedeli bankaya yatırılmak suretıkf cebri tcacil yapUrıln tc 13 uncU maddeye tevfikan ilân olunur e7340»
Üniversite  Rektörlüğünden
Tıb FakÜllealndr »Üroloji» doçcntUfît açıklır Namzedlerln yabancı dil imtihanları 2 birincıkânun 1940 pazartesi günü yapılacaktır, isteklilerin nUust raporu, 5 rolograf nüfus uukereai ürneğl ye lıüviycüni göaleren fislcrlle cnıler tedris isleri kaleminden irlcrıecektira 15 birinci legrın 1040 akşamına   kadar   Rektörlüğe nılıraoaHan rs72l2»
Ordu Memleket Hastanesi
Başhekimliğinden :
Ordu memleket baştabanca! Kin ayda 33 lira ücretle aşağıdaki şartlar dahilinde bir kadın ve bir erkek hastabakıcı alınarak tır
I — Lâakal İki sene hastanelerde hastabakıcı olarak çabjmuj vc elinde bonaervuU olanlar
t — Ameliyathanede çabsmıs ve bir umcliyathancmn vazifesin! ini edecek kabiliyettr olunlar tercilı edUccekUr
1  — Tımûsaılıha  olduklarını  ll 1 jır  rapor ile hüsnühal mazbatası,
4 — Erkek hastabakıcı hizmeti fdiyetin! yaşantı olması
6 — Taıiblerin Ordu Memleket hastahancsı baatababeUne müracaat etmcleıı İlân olunur (7010)
Almanyadan yapılacak idhalât için yeni bir karar
Türk  Alman ticaret anlaşması hükümlerine r«re resmi ihtiyaçlar haricinde tüccar tarım izin verecekleri siparişler ve Almanyadan yapılacak ithalât için yem bazı kararlar alınmıştır Alâkadar makamların yaptıktan tetkikler neticesinde Almanya dan yapılacak bu ithalâtın harbin doğurduğu bazı zururcller sebebde irem lekelimize itelememesi ihtimali de; mevcud olduğu anlaşılmıştır Bu sebeb le Almanyaya evvelce siparişlerde bulunup mal getirecek olsalar bu ithalâun 11 Lırmı ve yemden Almanyaya mal umarlıyacak obanlar da malın mikdar ve nevini Mıntaka Ticaret Müdürlüklerine evveldi haber »«"çeklerdir Bu suretle ticari makamlarımız bu mallanıl butun siparişlerin memlekete gelmesini kolay bir suretle kontrol ve temin edecektir
İhmalkâr doktor hakkında bir izah
Dûn FaUh kaymakamlığından telefonla foylc bur izah aktık Bizzat kaymakam dedi kı
«Dunku gazetenizde (Salı günü) bu mevzua aid yazıların sonunda Aksaray karakolunda yapılan yolsuz muameleden dolayı kaymakamlıkça tahkikat yapıldızı yazılmıştır Filhakika doktor hakkında sıhhiye müfettişleri tarafından tahkikat yapılmakla ise dc karakoldaki yolsuz muameleden dolayı kaymakamlığa ne bir şikâyet vııki olmuı, ne de knymııkamhkça bir tahkikat yapılmıştır Böylece Uıv/ıhım ıtca ediyorum»
KISA HABERLER
dy Emıntas meydaaı — FamıuMiu meydanındaki tramvay hatUatmın bu ıbırltrine bağlanmadı dun nJıayctlendııilmisUr Meydan eylülün haftasında seyruseterc açılacaktır
ff Cami Halâları — Atikalı pasa ¦le ktaltrnudpasa cam ilerinin halazan bundan bir müddet evvel yıkılmıştı, »unların hâlâ yapılmaması a civar halkını muskül vaziyette bıraktı ^ Kından bu halâların yapılması için halk belediyeye müracaat ebnujtar
•ff Polcnyab Mülteciler — Dun sabahki ekspresle şehrimize 60 Polonya multecun gelıniıtır Bu mülteciler seti rimitdc birkaç gun kıldıktan *nra Polonya lejyonuna iltihak etmek urere Fıustınc gideceklerdir Mültecilerin hepsi İS  30 ya) arasındaki gençlerden murekkebdir
4r Müsteşar mili — Şehrlmird» tetkiklerde bulunan Münakalât Vekâleti Müsteşarı Nakı Vekaletin daveti üzerine An karaya plsntjtıı
Müsteşardan başka Ankarada vekâlette yazJfe gdren ve şehrimizde bulunanf vekalet erkânı da Ankaraya dbiurıu slerdır
dr İhracat — Muhtclıl roemleketlcrc M b;n lıı ılık ihracat muamelesi kaydedilin;lu Bu ihracat arasında Macorislana 20000 aded hava kurumu koyun deri"!, ham aznvanL İs
rak manifatura fiyatlarının son ve knt'i seklini tesbit edecek ve lbtelcr bir kaç güne kadar itfin edilecektir
dr Yün iplikler — Sümerbank yün İplikleri çilesine tesbit edilen 55 kuruş 'jyıt bugün kat"! olarak kabul edilecektir
Hava modelcilik müsabakası
Pazar günü Zincırlîkuyuda yapılacak
İlk  "teli muallimleri için Galatasaray liseoindp Turk hava kurumu tarafından •¦¦ ılm «Tayyare modelcilik kursu» tedris devresini 17 ağustos cumartesi guıııl tamamuyacakbr Bu ıCbarU kuran iştirak eden 50 kadar ilk raekteb muallimi arasında bir musabasnı yapıtaraMar Mosasaaka için Zincirli kuyudaki talim meydanı inbhab rdılırttu II ağustos pazar gnnu saat 10 da Zlncaıukuyu mey damrda yapılacak bu müsabakaya her muallim kendi ynpb|ı bir plâ1 ile İftırak edecektir
Ayrıca halkda kendi ysntuci kendi
tarafından mükâfat ver ilecek Ur
Galatasaray tayyare modelcilik luı  (imdiye kadar 200 model
yaısdmıstır
Dıerr trfdan Türk havaeılıca karsa alakasını arttmnak makaadıh tayyare ve plânor modeleılıKİnın rn ek leblerde mecbuıl ders olarak kabul olunması için Maarif Vekâletine bir çok müracaatlar ya pil mntır BU müracaatlar kabul olunduğu takdirde her mekteb muaUımini bu sahada reUstirmek l&zımgeleeekUr Bunun içjı de yeniden bir çok kuralar açılacaktır
Balkanlar atletizm müsabakaları Istanbulda yapılacak
Geçen sene A önada yapılan 10 uncu Balkan oyunları kongroınde on birinci oyunlar ile birinci Balkan kır koausuııun icraaına Türkıycnin memur cUılduiı malûmdur
Birinci Balkan kır koşusunu mu iTflakıyetle başardıktan narız a Turk atletizm federasyonu on birm, Balkan oyunlarını da yapnıak için dünya vaziyetinin cergin olmasına rağmen her turlu çareye boj vurmuş ve mUvıffak ı1'iıtut 
Komşu federasyonlardan Balkan oyunlarına f'"•çeklerine dair muvafakat eevablan geLnırtlr Bu ıbbarla müsabakalar buırarılesruı ayının besinci ve altıncı günleri Fenerbahçe sladyomunda yaşatacaktır
Ancak bu mııjabakatar Balkanlar ¦ırası lletıam müsabakaları olacak
nık bakımdan ehemmiyet! yolruır
Balkanlar arası atletizm müsabaka lannda maraton Yunan diski, de katlon, 3OO0 metre in rai 1, on bin metre 4X400 bayrak koşuları yok tur
HALKEVLERİ
PARASIZ DERSLER Beslkta» Halkevinden:
ikmale kalan kız urla okul son sınıf talebeleri için Uırkçe, tabiiye vc matematik İkmal kursları açılmıştır Her gün bglcdcn sonra evimiz uiın memurluğuna morneaat edilmesi lâzımdır
KALEN D OG BAF
 Florya plaj ve gazinoları —
Belediye bir alacak yüzünden hepsinin varidatına haciz koydu
istanbul Belediyesi hontnıtolara istinaden müteahhidi Mehmed Uygundan al:ıca£: paraya karşılık olmak ürere müteahhidi bulunduğu Florya plaj ve gazinoları varidatmn haciz konması için beşinci icra dairesine müracaat etmiştir
Ancak bir üçncü şahıs çıkarak gazinoların kendisine ;ıidiyetı ciheti ile böyle bur borçtan dolayı kendisinin zarar vc siyana uğratıLumıyacıgını ileri sürmüştür
Beşinci icra hâknulıği bu uidıayı to liiV eyüyerek reddetmiş ve haczin tatbikine karar vermiştir
___
AĞIZBOĞAZ İLTiHABÎARINDADİŞETİ KANAMALARINDA
RİDA DltS SUYU
_NUN LllKOlARAK GARGAflAŞlBU İLTİHABLARIN 6iFASlhl TEMiNEOfR
Tıb  Fakültesi Dekanlığından
Fakültemize bağlı Dis tababeti mrklcbiude İki asistanlık münhaldır Arzu edenlerin mezkûr mcktnb mudurluguııc müracaat cün elen (7371*
EMLÂK
almak veya satmal istiyenler için
Emlâk işleri Bürosu
Alım satım hususundaki teknik ve hukukî işlerini lam bir ihtisasla yapar BGalata BUyUk balıklı han No 42 Tel: 40984
fltfi YIBCl kRAnnu; • tlli TErtlMJIlIf
17 Ağustos Cumartesi   uk^amı
'ükdere Beyaz Parkta
Nesj'eli vc Kı;lcnceli Bir üece
Hamiyet Yüceses Bestekâr Salâhaddin Pınar ve Suad Gün konserleri
Rozet kadın orkestrası, dans m Usa boksları, masalarının evvelden tutabilirsiniz
DİKKAT ^ ffluailâ ^ Sadi
™"BMİB,—¦¦¦ ve arkadaşları
Geriye doğru ilk adım
tBa| taraf ı |ajs| tahlfedal
k«n Ray usta*; âsaUıına c«bney«
gitmek üzere veda eden M HıU ler 18 günde Polonyanın im bi tinleceginı de haber vcrrniijb
Polonya filhakika on ackia günde işgal edildi ve Pana Mayısın on bvsınrı günü değil, hattâ on dördüncü günü Alınan askerlerine kapılarını açtı Fakat bugün Ağustosun on bekidir Eğer bu satırlar intişar % derken Almanlar tozu dumana katarak Londraya girmem ııjlermo ilk defa olarak Alman kehaneti bo8a gitmiş, demektir
Vakıa in bes gun evvel lngıl tere etrafında ve üzerinde sıklaşan hava taarruzu su dört bei) gündür, üçer beşer yüzlük tayyare akınlanyle kıyamet günknoi andırır bar mahiyet almıştır Hattâ İngiliz gazeteleri artık İngiltere muharebesinin baijliuhğını haber vermektedirler Fakat Alman tebliğleri büo bu taarruzların bir işgalin ve asker ihracının kati hareketleri mahiyetinde neticeler verdiğini İddia Llm}urlar Bu taarruzları bugün yann bir ihracın takib etmesi beklenmez Eğer Almanlar günlerce, haftalarca bu şiddette taarruzlara devam cdrr, raftalarra her gün elli altmış tavyarv'» rinin düşmesuıı girze laaYlun, sonra bu hava tsarruzhırım İngiliz harb lı inanlarına tevcih ederek anavatan filosunu dı kökünden sar • şarlarsa o zaman bir ihraç hareketinin ;ıfl:ıkıyetı umulabilir
lngîlle»e',en gelen haberlere gıre dakikada bu* Alman tayyaresi lîü^mL'rtüı Bu rakam mübalâğalı olmıyabilir Çünkü üç, beş yüz tayyarehk kafilelerle hücum eden Almanlar, bu kadar büyük kuvveti* n ingiliz limanları Ürerinde teksif ederken bir |*^f'l"p yaparı lazjıtr Gelişleri vaktinde haber alınır vc İngiliz nvcılan hazırlanırlar Sonra, Alman tayyarelerinin bu kütlelerle taarruzuna mukabele için İngilizler ayni derecede büyük kuvvetleri çıkurmıya mecbur da değildirler İngiliz avcılarının altında sahil bataryalan d afi toplar, gizli silâhların her biri üç beş tayyareye muadildir
İngiltere harbinin başlamış ol m,ı ihtimaline rağmen kuvvetinden emin olan İngiliz havacılığı bir taraftan Adayı mu dafaa ederken bir taraftan da Almanya üzerindeki taarruzlarını eksiltmemiş, arttırmıştır Yalnız evvelki gün İngiliz tayyareleri Almanya üzerinde on yedi üs bombalamıştır
Hülâsa bugün Ağustosun on beşi olduğu haliç verilen toz tutul sınamıştır Bunu geriyi doğru Ok adım saymak yanlış, değildir
Behçet   SAFA
f Radyo Prograrnıj
15/ '1940  PERŞEMBE
730 Procranı vc   memleket »as ayarı
7» Muzık: Hafif program Pt »
•m auuzs haberlin
S 10 Ev kadını  yemek btrsl
lli0/a30 Muzık Hafit ınuMİ pı nın aminin devamı
12» ITotrram ve meıoletet »aal ayarı
1S35 Hûtik
12S0 Ajans hbcrtcri,
1305 Müzik:
IJlu/llKOMu/ık aanemıaesı (pfı I&00   ProgTanı vc oıemleket saat
ayarı
1S0S Müzik:       ı n!lı   (Pil lfl40 MuziV Radyo caz orkestra sı (turahlm OzgUr İdareundc t 1910 MUzık
1»45 Memleket saat ayar», ve a)ans biberleri
2000 Muzlt Fasıl heyeti
20 30 Konuşma
2045 Müzik: Dinleyici dilekleri IIIS  Konuşma   (sıhhat saatli
21 30 Konuşma (Radyo cazetest) 214* Müzik: Buyuk    b^takariat
serisi No 3 S« hunisini
2230 Mende kel saat ayarı, a/mı h bcrlen, ziraat, esham  tahvilat kambiyo  nukut borsası fFiyatJ
214J  Müzik:  Cazband  (Pl »
JO yarınki    nrosram v*
kapanış
16 AĞUSTOS 1940
CUMA
Üçüncü Yıl  No 824
abah
ÖÜNLÜK SİYASB HALK GAZETESİ
İdare Yeri
NoTUOt u, ,rn • No 84 İstanbul Tjpnif YENİ SABAH İstanbul
TELEFON: 20793
Her Yerde 5 Kuruş
&lenin nutkuReisicumhurdun Alman büyük elçisini kabul etti
Von Papen Millî Şefimizin nezdinde bir saatten fazla kaldı
Şimdiye kadar Alman planlarını akını bırakan ve Arman yanı d muvakkat üstünlüğü karşısında biç sarsılmıyao Inglltcrcnin taarrura p  zaman vaziyetin ne kadar dr^rtığini   göreceğiz
Varan: Hüseyin Calüd YALÇIN
gustosun 15 inde Almanların eline düşecek Londradarı galiblerin zafer çanlannın seslerini dinlemeğe davet edilmiştik Fakat bu söz yerme Almanlara pervasızca meydan okuyan İngiliz harbiye nazırının nutkunu duyduk Arada epeyce büyük bir fark var zannederiz
ingilizler yalnız baslarına kaldıktan sonra tehlikenin ciddiyeti karşınında bütün gay ret ve faaliyetlerini toplayarak çok enerjik tedbirler ve icraat ile müdafaa vasıtalarım temin ettiler Fakat bir iki vesile ile İngiliz devlet adamlarının ağızlarından duyduğumuz sözlerde İngüterenin yalnız müdafaa ile iktifa etmiyerek tecavüze geçmek için de hazırlandığını haber alıyoruz Harbiye nazın Eden bu defa da bunu açıkça söylüyor Galebenin Alman topraklan üzerinde tecavüze geçmiş İngiliz kuvvetleri tarafından istihsal edileceğini temin ediyor Harbin bir seneye yak lastiğini düşünerek yalanda nihayet bulmasını bekliyenlerin ümidlerinin hilaf ma olarak İngiltere hükümeti harbin İngiltere hvn ancak yeni haılarnri] sayılabileceğini hatırlatmaktadır
Filhakika bu geçen bir sene içindeki vekayi eski İngiliz hükümetlerinin büyük bir nikbin lık cereyanına kapılarak harb hı7i r lık lannı vc silahlanmayı tamamiyle ihmal etmiş olduk kumı isbat etmiştir O derecede ki donanma istisna edilirse hangi sahada ve hangi mm takada oluma olsun harb lngiltereyi fılı! yakalarımıstır Fakat dikkate şayandır ki bu ilk muvaffakıyeUizliklcr ingilizlerin kuvve! maneviyesini zerre kadar sarsmadı; ingiliz hükümetini telâş ve panik içinde bırakmadı; İngiliz efkân umumiyesi helecan ve sabırsızlık göstermeli; dedikodulara, bedbinlik cereyanlarına kendisini kaptırmadı Hele Almanlarla sulh yapmıya kalkmayı aklından bile geçirmedi İste İngiliz milletinin büyüklüğünü vücuda getiren ve kendisi için bir galebe teminatı tenkil eden yüksek karakter Eğer İngilterede, bedbin, ukalâ, sözde münevver, karaktersiz, bulanık ve bulaşık bir güruh bulunsay dı kimbılir dahilde ne kavgalar kopar, ne Harsıntılar olurdu vc memleket kimbılir ne müdhış felâketlere maruz kalırdı Vataıdanru gerçekten sevenler, bu hiç sarsılmaz, hain ve alçak I şayialara ehemmiyet vermez ve hiç korkmaz milletin metanetııi'i' ıı ders almalıdırlar
Şu dakikada İngiltereyi tarihinin hiç bir devresinde gö rulmemiş kadar yükselten hareket Almanya ile uyuşma yolunu tutsa pek kârlı bir iş batinde bir sulh akdedebilmesi çok mümkün olmasına rağmen daha senelerce sürecek çok çetin ve kanlı bir harbi göze almaaıdır Bir millet bunu yapabilmeğe ancak yüksek ve ahlâki bır kkali rehber İttihaz etmek suretiyle muvaffak olabilir
Lord Eden açıkça söylüyor Yarım tedbirler istemiyoruz, diyor ve harbden evvelki dünya' ya benzemiyecek bir dünya kurmak lüzumunu müdafaa ediyor Hüseyin Cahid YALÇIN Itonu 3 Üncü tahir«d«)
r
Ankara, 15 (aa)— Reisicumhur İsmet İnönü bugün saat 16 da Çankaya köşkünde Almanya büyük elçisi Von Papeni kabul buyurmuşlardır
Mülakat bir saatten fazla sürmüştür Hariciye Vekili Şükrü Saraçoğlu bu mülakat esnasında hazır bulunmuştur
Y£"v, ¦TA 3 A*
Von   r t;  ıı
Başvekil bu sabah İstanbula geliyor
Ankara, 15 (Hususi) — Başvekil Dr Refik Saydam, Gazi ¦ 111 lıvınden bugün ekspresle İstanbula müteveccihen hareke* rtmüair
Başvekil, İstasyonda veadller, parti umumi kâtibi, Ankara valisi   tarafından teşyi
dılnıv:,,
Meb'uslarımızırı dünkü temasları
istanbul meb'usları dün Üsküdar ve Kadıköy halkının derdlerini dinlediler
Ege denizinde Elli kruvaaorunun torpilezuni*   olduğu   mevkii gösteren    harita
Bir Yunan kruvazörü torpillendi
Yabancı bir tahtelbahir tarafından batırılan kruvazör Elli'dir
Moskova büyük elçimiz Ankara'da
Mezunen memlekete gelen buyUk elçinin Ankaraya hareketinden evvelki beyanatı
Moskova büyük elçimiz Ali Haydar  Aktay  beraberlerinde sefaret    başkâtibi    Muammer [Sonu 3 UncU MhlfedtJ
İstanbul   mebusları  dün de Üsküdar ve Kadıköy semtinde toplanarak o civar halkının dileklerini ve derdlerini dinlemişlerdir    Üsküdar vc Kadıköy Halkevleri salonlarında   yapı | lan bu toplantılarda kalabalık bir halk kütlesi,   Kadıköy   ve Üsküdar  kaymakamları hazır ISonu   3   un'          ,h İr J
^ Avrupada harb J Ingiltereye hava akınları devam ediyor [   Afrikada harb   j Somalide yakında bü yük harbler bekleniyor
Bir gün zarfında 55 Alman tayyaresi düşürüldü İtalyanlar Mısıra taarruz plânını neden geri bıraktılar?
Londra, la (as) — Hava va dahili ezaniye! nezaretleri tebliği: Bır çok düşman tayyareleri bugün •jti, ı Lr ı ıı ıı açıklarında yeniden gorunınU»lcrdır Sabah mühim bir hcmbirdiinin tayyare grupu hiç bir muvaffakiyet elde etmekairin cenubu şarkide İngiliz bava kuvvetleri tayyare meyml A        [Sonu 3 UncU samı t de) Kahire, 16 (iz) — İngiliz aomahsınde inıtıiı ve İtalyan kıtaatı arazında İlk çarpıtma pek yakm gibi gtDunmektedlr Adcd İllbarilc talk oldukları cihetle italyanlar fazla mukavemet gömleksizin sahile kadar İnebileceklerini Umid etmektedirler Bu arada Libya hududunda vaziyet &ayanı dikkat derecede takın bulun(Bonu 3 UncU Mhlfcd*]
31 bahriyeli öldü
Atina, 15 (aa) — Resmen bildirildiğine göre Kili ismindeki 2115 tonluk Yunan krııvı zönıbu sabah saat 8,30 da meç: _M \:finden batııılnıjtıı Kruvazör batırıldığı zaman Ege denizindeki Tinos adaaında ı ıhtın bir kilometre mesafede demirli idi Kruvazör Meryem bayım! münasebetiyle donatılmıştı Denizaltı dalmış bulunuyordu 31 kişi kayıptır, ı m nasıl torpillendi T
Atina, 15 (aa) — Bu sabah bir denizaltı tarafından torpillenen Elli kruvazörüne üç tor pil aUlmıştır Törpülerden biri kazanlar hizasına isabet etmiştir Diğer iki torpil hedefe isabet etmişler, fakat plaja gi(Sonu 3 üncü uhlfede)
w,1,*",1, '
Elli kruvazörü
2116 ton hacminde olan bu kruvazör üç tane 15 lik topla mücehhezdir
Ikı tınlan Erk   kruvazörü
Yunanlriaıın Kil: kruvazörü 1912 yılında Amerıkada Ciı» hükümeti hesabına ima edilmiş ve «Fei  Yungı ismi altında Çin donanmasında hizmete girmişken (1914) senesinde Yunanlılar tarafından satın alınmış hafif bir kruvazördür
•Elli (La Seyne) Fransa tezgâhlarında (192?) t«neaındc yemden m*a edllmısçeııne esaslı bir tamr gormus ve (mayn dokucu kruvaror) olarak yeniden hizmete girmigO
(2116) tonilato nııl mahrecinde ve
Havalara hâkim olmak yolunda
saatle (21) mil süratinde bir hafif kruvazör olan emekdar «Elli» uç tane 45 çapman (13) santimetrelik iki tane hava oafii (4) santimetrelik ve ayrıca dört tane seri ateşli (47) santimetrelik top ve iki tane de torpido kovanını hâmildi Kruvazör (mayn dökücü ¦ıııı ¦ olarak tecdid edilmi« olduğundan (100) iane moynı hamildi
Mürettebatı zabit ve nefer olarak (232) kıjıden ibaret olup FransadgördûgU son tadilatta kazanları, bölmeleri tamamîle değiştirilmiş toplan tecdid olunmust Kazanlar mazotla teshin edilmekte ve gemiye saatte (10) mil suratla seyir jarblo ;U00 millik bir hareket si'ası vermekle İdi
Zıyaı dc*t Yunan bahriyesi İçin pek de mahsûs olmıyaraktır
HERSABAM
Her söze kananlara dair
Evvelki gün İngiliz tayyarelerinin yalnız Aüıuuıyada 11 yen lıü
i • t   Mirasında en büyük  Alınan ve    İtalyan    fabriluılurııuu
bulunduğu şehirlere kadar geçtikleri yolu  costerir  harita
Ağustosun on beşinde Lon j Akdenizdcn  değil, tâ İngiltere1 drayı İşgal edeceklerine   den Belçikayı ve Fransayı, sondair Almanlarm   iddiası   boşa' rn 6000   metre yüksckuğuuV
Inglnzİerln mr}Lur öpâtflre »yyarelerl Mr uçuşa, 1 »»111 İl
gittiği gibi iki haftadanberi Almanlann İngiltere Üzerine yaptıklaıı ağır hava hücumları da, evvelki gün zâfa uğramıştır Buna mukabil ingiliz tayyareleri bir taraftan Almanynya, diğer taraftan İtalyaya sou derece şayanı dikkat hava hücumlan yapmışlardır Eu hücunılaruı an mühımnu ıkı büyük İtalyan şehrine tevcih edilenlerdir Bu iki şehir Torino ilo Milânodur ve kiraya akın   edea   tayyareler
Alp dağlarını geçerek (ynni 1000 kilometre yol kut ederek) varJ ınışlardır Bunun dönüşü de he, sab cdıürse Londra tclgıufmın bildirdiği 2600 kilometrelik seyahat ortaya çıkar Çünkü tay j yarelcr, hiç sübkesiz İtalyan ı toprakları içinde dc 600 kilomet re dolaşmış, sağa sola bomba atmışlardır
İngiliz tayyarelerinin Berli, nın 90   kilometre    cenubunda
(Sonu 2 nıl »ahılsdej
Bugün Ağustosun on altısı, tikin hfllâ Londrada BUyuV Britanya bayramı dalgalanıyor ve Alınan kıtaları da hâil Manfin obur kıyısında yerlerinde sayıyorlar
Maksadımız o dünyayı velveleye veren iddialara, meydan okumalara
— Temmuzun on besinde Parso girdik, ağustosun on besinde de Londrada bulunacagıal Kabilinden kuru sıkı kehanetlere Itarct etmek degll fısıltı propagandasının bolluğunu gdsteren bir vlkıaya dikkat nazarını çekmektir
Berlin radyosunu dinleyip de:
— Herılı    oğulları    dediklerini günü  gunune  saati  saatine  tatbik ediyorlar Bu gld'|la İnglltcraye de geçerler; Okyanusları da atarlar! , ¦       ı      ı    ı v  ı"i   İngiliz mukavemetinin   gurkça   aertle»tı4'"l halta taarruz ve atılganlık bakımından karsı Urafa goz bile açtırmadıflım gOrlınce her aore inanmanın bu katmerli propaoanda asrında İnsanı  Ahir,,,,  keçisinden  daha acınacak bir hale   koyduğunu   acaba nihayet      anlamaya    başlamışlar mıdır T
Meşhur Turk sbtüdilr: Zor oyunu bozar, derler Mesele zorun oyurru boımasında degll her söylenene kanan saldlllarn bo«a çkjn bu kehanet kadısında ne dlycceklerlndedn* A Oıualeddin Saracoğla
Sayfa : t
VKNI   SAKAII
16 '""i" 1040
Tarihin meş^rjki
Raap (1664)
köprüsü:
Sedanda t'ı ııııtu erbinsı yarıklığı zaman ıakı başvekil Mösyö ien' bir nutuk ırad ederek "bu ısde hıyanet okluğuna Muz üzerindeki köprülerin alâkadarlar tarafından tahnb edilmediğini ve muaebbıbkrnnın şiddetle tecziye olunacağını, beyan etmıslı
Fransa mtt;lulı olduktan sonra nıûtchasaıalar tarafından yapılan neşriyatta bu köprü meselesi üzerinde hiç durulmadı Ani i ıı hükümet ordudan felâketin sebebini sorunca, ordunun rıvığlûbı yetinden mütevveiIhI mesuliyetten beraat için kaballat bir istihkâm çavuşuna kadar tenzil edilmiş
Her hakle bar Isask unvından plânlarını, böyle ordunun en küçük rütbeli bur ferdînin vazifesini ihmal etmesiyle altüst olacak ksdar hasan hazırlamamalıdır Bırgümm orduları fennin medeniyete ıhda ettiği her türlü vesaitle teçhiz olunmuştur E zamanda at ve katır üaerinde taşınan manda veya dere kursağinatan yapılan şıavrme Keleklerin, arabalarda bin zahmetle n akl o un an havaleli saç köprü kayıklariduı yerini modern ırdularda kırk kilometre süra giden motorlu dubalar işgal etmiştir
Kolorduların lüzumunda kullanılmak üzere muteaddid "kepnn u birlikleri mevcuttur Bunlar ateş altında, aa* içinde ve saatin küsuratı gibi kuta bir zamanda uzun köprüler maaşına muktedirler Nitekim Almanlar kfcaaütn aoava bir çok solan bu vasıtalarla grcnualerdır Sen üzerindeki kupruler evvelden ıtıbniHtı Fakat Alman ordusu bir nıs perdesi altında gene lüzumu kadar köprü kurmağa muvaffak oldu
Bu ıneeleye dair bu de mnUfeamızı arzederken bu muharebe on yedinci asar muharebeleri değildir ki Raap suyu üzezerıodekı köprünün çürüklüğü bir ordunun netıeei harbiyle alâkadar olsun dem ıstık 
Ekseri Osmanlı tarihlerinin "Raap suyu cengi,, olarak kaydettiği bu muharebeye Frenk ler seferi dediklerin 
den can tanhılenmız de bu uuni kabul etmişlerdir
Avrupa bl arca pek meşhur olan ve Osmanlıların mukaddimei zevali addolunan bu muharebe 1664 senesi ağustosunun birinci günü  vukua geldi
Mehmed oğlu Fazıl Ahmed pasa zamanında Erde) umuruna her ikî tarafın müdahaleleri ile bnşlıyan ılıt ılit nihayet Osmanlı imparatorluğunun Avueturyaya sefer ilânına müncer olmuştu Edirne bağlarında ordugâh kuruldu Tuğlar dikildi Köalcr çalınarak ordu toplandı
Büyük alay ile sadrazamın sırtı kıymettar kürkler ile donatıldı Basma çifte murassa sorgeç takıldı Beline de ayni ziynette kemer ve hançer bağLnadı Serdarı e krem unvanı verildi Yüz elli bin asker,  yüz
Yeni Sabah
• ENELIK
• AVLIK 8 AYLIK 1   AYLIK
ABONE H1IHII
Tükiy      KanaM
1400 Kra 2700 Krs,
760 a 1450 400 • 800 100   a       800
1» Ağustos 1M0 — CUMA 11 Rtceb 1359 3  Rumi Ağustos  1166
Gun 249 Ay: 8 1*10 — Hızr 103
Gbnts Oflla İkindi 
1003 511 900 Ezani
cıı 1318 1707 Vaaall
Aksam YaUı İmsak 
1200 142 809 Ezani
2O0T 2150 «17 Vasati
YAZAN :
Hikmet İlgaz
yirmi Şahî ve on İki Balyemez topu ile altmış bin deve, on bin katırdan raütcaelüul Osmanlı ordusu yola çıktı Bira* sonra Kırım ham Ahmed Giraydan yüz bin talar süvarisi ve on bin Kazak yardımcı geldi Harbin birinci aenesı muvaffakiyetle geçti Avrupanın cn müstahkem kalelerinden biri olan Uyvar zaptolundu Kasım hülûl etti Soğuklar başladı Ordu Belgrada   döndü
Kış de v irsinde Avusturya mn Hıristiyanlık âlc minik n istimdadı üzerine büyük bir Ehbsabb ordusu teşkil oklundu Avus turyaluan mareşal Koiınyı emrindeki Fransızlar, birinci Leopold idaresinde bulunan Alman zırhlı şövalyeleri takviye etmiş Avrupanın diğer kral ve prenslikleri de iktidarları dahilinde edan yardımı esır^ezncnjiajUrrda
Yaz bidayetinde Brlgraddan hareket edildi Bir iki aylık yürüyüşten natıra Raap suyunun karşı yakasında düşman ordusuna tesadüf olundu İki ordu bırbirme muvazi surette nehri takibe başladılar Bir ıkı yerde geçmek teşebbüsü netice vermedi Sengotar mevkune gelindi Osmanb ordusu gece karanlı ğindan istifade ederek alelacele bir köprü kurda Aakenmız köprüyü geçimce başladı Sabaha kadar karsa yakada epey kuvvet toplandı Diğerleri geç meğe devam etmekle beraber geceden karşı sahile geçenler düşmana hürüm ederek yer • terinden çıkardılar Avusturya ordusunu ihata «Atiler Sekiz, on büı kadarmı kudaktr Fakat Ehiısalib süratle bir araya gelerek Osmanlı ordusunun he men onda bırmı teşkil eden bu kuvvet uzenna taarruza başladı  Tazyikin gittikçe art
ın aaı taarruz eden kuvvetlerimizin geri cerimesini icab ettirdi Fasü Abmed paşanın yanlış nl ııl/cı bu emri karşıya geçen kuvvetlerimizin imhasına aebcb oldu
Mezkûr muharebeye iştirak eden Evliya Çelebi müşahedatını şöyle  anlatır:
"Meğer ol Hal lakı ezel, Akosmanı raim besim edip yerindirmek ve küffar askenne nusret verip sevmdirmek muradı ezelisi imiş
Hemen sadrazamın suı tedbiri ile teıhrir olunmuş fermanı Yeniçeri ocağına gelip "metrislerinizden çıkıp eski metrisleri nize dönüp gircaız,, deyu ferman gelince Yeniçeri bir kere tüfeklerin ellerine abb metrislerden çıkıp geruki metrislere siğirdc siğirde can atıp gitmekte, beri tarafta cenge kızışmış, savaş vc uğraşa kızışmış asker dönüp ardlarına baktılar kim Yeniçeriler kaçıyorlar Haberleri yok ki Yeniçeriler ferman ile metristen çıkıp gidiyor Asakiri Sı palı ve gayri gaziyan, \ ¦ ¦ iiı riı; firar ettiklerin görünce:
— Bre gidi Yeniçeriler, biz bu cenge knoşip kâfirleri kırmış iken siz neye kaçarsınız? diye feryad ettiklerinde Yeniçeriler bize ferman geldi, dediler ve gittiler Yeniçlerilerin fer • man sözüne kimse itim ad etmedi Mümkün olup esrara vâkıf ouı»adlar
Hemen asker yeniçerilerin veririazam Sekban ve Sarıcalarının kaçtıkların zannedüp cümle asker onlara bahane bulub, cümle atlı bir bir kere at boynuna düşüb, geri dönüp bir kere bunların formansız kaçtığım Yeniçeri görünce ferman ile metrislerine girmeyub nehri Raap üzerinde ip ile bağb köprüye uğradılar Sipah dahi atlar ile vurdular Evvel gelenler bir hoşça suyu geçtiler Hemen hakir, karşı tarafta at Üzerinde dururdum Bu hali görüp aklım başımdan gidüb bihuş olmu şumH
(Sonu yarma)
( Şehir
ve Memleket Haberleri
Yurdda Sabah
Bursada güzel bir sergi
l'zel Biçki ve Dikiş yurdunun İmi
kütlesi hu/urtle açılmıştır Sergide teshir edilen eşyayı ayrı ayrı tedkik eden valimiz bu mUruuK'betl* maarif inkılabı İçinde baa dondurucu bir hızla iler uy en aanat askı ve biçki yurdlarını her geven sena içinde Türkiye Cumhuriyetine yüksek kıymetler kazandırdı fanı tebarüz etUrmif ve hayatını Türk kızlarına deıterlı sanat uauausuM ogrrtmey, gaye edınmiı olan Bayan Kevser Sanbayı tebrik eteisur
İstanbulbı dlgcr viUyeilerimizden banyo veslleaıle aehrlnıiıe Helenler dc dahil ulduftu halde, tutulan koy id İn m nazaran "«il ey i 10000 den fazla vatandasın ziyaret ettlii onla
DOrt yıink mesai hayalında 100 den fazla ranatkûr ve ev kadını yetiştiren l'zel Biçki yurdunun bu senek! sergisinde teshir edilmiş olun eserler buruk bir takdir ve hayranlıkla seyrcdilnıektediıEsad ALKAN
TOrk Hava Kurumuna Aza OLANLAR Tdrk Ntva Kurumu Ikyoglu kaza şubesinden ebedi Türk istiklalinin en muhlin unsurlarından milli havaılımımızın lakisaıi hususunda sayın halkımızın kurumumuza nail aza yazılmak için müracaatlarının lıer sun arttığını ¦Bren heyetimiz bu yurd sever, ustun rubai zevaUo vatan vazifesini mrtr arve y pabılmrieruıı tarnmen hakımuıı Kıymrib yardımlarını Deyotfuada İstiklal caaMeslnde 81 No da kasa pıbeslnrt* kabul et m ekledir
Belediye I milyon liralık yol inşa ediyor
İstanbul belediyesi, şehir dahilinde inşa olunmak üzere l milyon liralık yol programını kınım kısım parçalayarak ihale etmektedir Bunlardan bir kısmı ihale olunmuş, diğer bir kısmı da münakaşaya çıkarılmak üzeredir Bu yollara aid tam Üsteyi aşağıda veriyoruz:
İhale edilen ve bugünlerde inşasına başlanan yollar:
Çatalçeşme  Edirnekapı, Beşiktaş, Barbaros türbesi civar yollan, Fatib  Edirnekapı refujları Bakırköy Taş iskelesi rıhtım ve yol inşaatı, Halıcıoğlu  Topçu ouklu Fİoryada inşası lâzımgelen muteaddid yollar Mecidiye köy, Büyükdcre, Sarıyer, Yeşilköy asfalt yollarının yeniden katran kaplanması, Ga' lata tersane caddesi Kabataş vapur iskelesi, rıhtım ve parkeleri Çutalçeşme  Edirnekapı, Nalband Hacı Evfad sokakları SUâhdarağa fişek fabrikası yolu Snadiye iskele yolu Topçu atış okulu  Davutpaşa, Mezbeha  Silâhdarağa, âelâmiçeşmc  Maltepe asfalt tamiratı, Boğaziçi Anadolu sahil yollan, Sarıyer  Kilyos yoka
İhale edilmek üzere münakaşaya çıkarılan veya çıkanlacak olan yollar:
okuyucu—^ diyor ki:
Beş kuruşu olmıyanlar yakınlarını teşyi edemiyecekler   mi
Çarşamba gunu Bandırmaya siden ailem efraıtından btr mı 'ejyı iefen Galata rıhtımın* yanastaı* «atarak*!» vapuruna attmav Bes kuruı vermeden ılımır kapıdan Ci¦¦«¦ıııiım üç 'iıflan l»jı Bandırmaya Kıdıp itelen ailem efradının LsUkbal ve 1e»yıınde ilk drla ııt ı'ı m bu bes kuru* ödeme isim   anlıramodım   Yemden   btr
teşyi edanıiyecekler mı'
Muhterem  Rozetenlz  vasılasile mUbhem kulan bu meselenin ııhzahı mümkün mudur? Hürmetler efendon
Okuyucularınızdan: KadıkOy MuhUrtfsr Hacı Huaam sohak 19 No da HUsau 9akar«*lu
Yedikulc  Balıklı, Tozkuparan  Aynalı çeşme Acıbadem Çamlıca, Mete caddesi istidadı Nişantaşı Emlâk caddesi Yeşilköydc GMfastan  Saadetti ve Güiibrişim sokakları, Lâlelide Kocaragıb paşa Şair Fttnat raddeleri, Taksim  Sıraserviler, lîakırkoy  Kazlıçcnme Hürriyeti ebediyetepeli  Kâğıdhane çıf tebarrusı r      Sehuniçeşme
belediyede I
KISA HABERLER
Çok güzel bir teşebbüs
İstanbul belediyesi İstanbul Edirne asfalt yolunun Topkapt civarındaki kısmı üzerinde bulunan ve eşhasa aid bulunan bir
mezarlığı satan almıştır Mezarlık açılarak asi alı yolun bu kısımda genişlemesi temin olun duktan sonra kalan kısımda da Topkapı halkı için güzel bir park yapılacaktır
Taksim gazinosu yeniden tenzilât yaptı
Vah ve Belediye Reisi Doktor Lütfi Kırdar Taksim gazinosunun tatbik ettiği lüks tarifeden halk lehine yüzde 15 nisbetinde yeni bir tenzilât yapmasını gazino müatecinnden istemiş ve bu taleb kabul olunmuştur
Bu itibarla Taksim gazinosu bugünden itibaren lüks tarifeden yüzde 15 nisbetinde bir tenzilât tatbik etmeğe başlamıştır Gazino yemeklerde ve tabldotta da ayni tenzilâtı yapmıştır
Fenerbahçe — inlanbul belediyeni şehrin en güzel sem İler uıüen biye burayı tojçır edecek ve luaft btr
rl olan Krnarbahçeyı almıştır Öcledızamaoda imar edecektir
cesınin etcktrıkbart gace saat 23 de »OndUnılmrkicdır Fakat bu esnada ıramı onun (aalıyrlte bulunınası doüıyısılr pasın oya laüıp ııdenlar mınkulai çekmekte idiler, ikiledi ye Taksim bahçesinin rlekrnklerlnin gazino faaliyetinin sonuna kadar yakılmasını aazaxlasjtırmıoW
+ EmlnAnû meydanı — Eaninönü meydanının ınsaaU henüz ikmal eflılmemı» kıaımlınnm botun ıs» btr baltaya kadar tamamlanacaktır
¦jf Raaım tergUl — Dur*a i
reUnen okulu, tanmonvl halkevınde bir resim ve tezyinat ıcrsası ıcmur Ur
•jf Dtınır«ın cessiarı — Cadde bostanı gazinosu belediye lUzsmaU hılulına yüksek Urıfe talbık etlisinden bcleduvo taralından 11 Lira para csscıına   carptırılmiflu     *•
•a, vrai btr camyea— Baka Darulı'am va yatı okullan mezunlara bar cemiyet teşkil etmek çın  Uyel* muıacaai clmı«lerdır
Manifatura (fi — Fiyat murakabe koınlaronu dun MınUUca ticaret raudurlugonda loptan arak mnıi'in»
devam einıijlır Komisyonun dunku toplamasında rnamtatasa ^emilen uyatUrınm kati bar «retle tettMI
¦Um mukarrer bulunmakta ıdı Fakat I ıl'rdeki ceşaSirnn pak fazla olmı ı serbile bütün hükümlerin f:
yalları gelecek lopianüda ikmal edilecek ve hemen gazetelerle lUn edllecektir
j[ Fuarın Alman mumteaıM — İzmir enletnaıyonal fıarmda Ahnan pavyonu muasasaali gltıH» bulunaeak olan Von Kreme cebrimize gelerek Park otele inmiştir Mumeuil bugünlerde lanaire hareket ederek Alman pavyon un un hazırlık bu ma ir
Karaya oturan Yunan şilebi kurtarıldı
Geçen hafta Çanakkale civarında karaya oturan 7000 tonluk Yunan vapurunun tahü*i işi bitmiş vc gemi oturduğu ma| halden kurtarılmıştır, pim şehrımızdeki alâkadarlara gelen malûmata nazaran geminin alt tarafonda iki metre derinliğinde büyük bir yara mevcuddur Bu
nur fvnih'k üzere Çanakkaleye ;;«'iırilmıştir
aııe
Mısır çarşısı için hazırlanan plân
Mevzii bir hâl yapmak üzere belediye tarafından istimlâk edilmekte olan Mısır « n ¦ im için imar müdürlüğü bir plân hazırlamıştır Plân vali ve belediye reisi doktor Lûtfî Kırdar tarafından tedkik olunarak muvafık görülmüştür Plâna nazaran Mı ar çarşısının dahili taksimatı arısında bulunan bir çok bölmeler yıkılacak, çarşının hara alması ve aydınlanması içm yeniden bir çok pencereler açılacak ve ^oğuk bava tertibatı ¦ııılarakıır Diğer taraftan rarsımn istimlâk muamelelerinin kısmı asamı ikmal olunmuştar
|      rolisde      | Şüpheli bir ölüm
Sanycrde oturmakta olan Fat ma ulunla bir kadın ansızın bayılarak muayenesi yapıldığı sırada ulmüştur Beaedrye doktorunun raporu ve adliye doktoru Enver Karanm raauyenesı retıceaüıde cesedin morga kaldırılmasına karar verünuştir Eski mebuslardan biri
ansızın otelde öldU
Ankara barosunda fcayıdîı bulunan ve eaki roab«aiaaa^aaasskaa
Avukat Şukru Naaı evvelki akşam Bnstol otebnde maadüüllerinden bir bayanla goıüsjisaaatc iken birdenbire üzerine fenalık gelerek ölmüştür Yapıla* muayenede avukatın eceliyi» öaaaV ğn ve defninde bü mahzur olmadığı hakkında rapor veril m ıştır
Fakir bir genç yoida dtlşUp   bayıldı
Arabcamîde bir kahvede oturmakta obua 20 yanlarındaki Mustafa Şişman Dolmababçeden geçmekte iken ansızın yere düşerek bayılmıştır Pobs kendisini Beycğhı hsstahenesıne yaturmıştır
Iraka ihracat başladı
İrak ve Basra yoluyla ticaretimizin mkıotı ıçm yapılan etüd ve teşebbualerin gayet müsaid neticeler verdığuu yazmıştık Bu huşu ada resmi temaslar yapılırken şehnmuden hususi teşebbüsler ela başlamıştır İrak piyasalarının muhtaç olduğu bazı maddeler buradan gönderilmeğe   başlamıştır
Dün Suriye tarikiyle Bağdada 2500 kilo miktarında dokuma keten bezi ihraç alılmış tır Iraka «atılan bu malların bedeü Sterlin ile ödeneceğinden bu memlekete yapılacak ihracat gayet faydab olmaktadır
Diğer taraftan «'ün Yugoslav yaya da 2000 kilo bnlmumu ihraç edilmiştir 
 iki randevu evi
Bir kadın kzını fuhşa nasıl sürükj er? Diğeriki küçük kıza da henüz başlıyacaklarmış
Evvelki gUn ahlak cabıLuı ıkl ran devu evine boıkuı yaparak curmu meşhudu tesbıt ve yakalumuı 'uçluları evrakıI* dirlikte muddenıınumUafe teslim etmuUr Evler de m unu ılonmtstır
Bunlardan buınfka enrukea gene bâr kasaa kesatı anası taraıindas bu yalda (aliBtmhnakts okluğu ıe onun da aynı evde va aym surette yj bancı btr erkekle tena bsr vaziyette yakalanmış ota no sı ender tesadüf edilen lacıaardandır İlUııdım ba M a aynı e%'de henüz o gun yabancı erkekleri* temas etmek üzere bu bayata teşvik edilmiş ulun cok genç iki Kız can ıs daha Kurulmualur Bu bıcarrltnn henus o gun lena yola sevkeflıleeekkımı hsaee aLıo hlak zabıtası teuuk «¦ gnacuhımı daha fazla uzatmaya tuzum gcantUyereK derhal bu baskın tartıb Hm* ve neticede bu yavrucuk bsr kurtarıl nustır
Zabitinin bir müddet evvel teshil etmuı olduğu bu ev ŞeHrem nünde Naci 'okauında mnnüne adındaki kadına aid bulunan «9 numaralı evdir
Ahlak zabıtası evvelki gece bns
kuu yaptığı arada kırau ıstan kadın ila bu erkerl fena bir vazıyette buldukları gibi 'uzmı da Hassı isminde «lıger brr ırkekla egUnnıek tcler ıı ıı yakalamısUr Henüz bu hayata aülun dıgcr ıkl gene kıs da ev sahibi w öteki uçlular UuUkle
da Asakays aad olan eva d* aynı gece yaşatan bur bankan ba evin de gun Icrdvnben sopba aibasta bulundurularak kaaarol eaaaaısaBiaVkj isabetini myrnma csbarraıalır
esasen Anık» da havasa pek gang aaj oldukça nuarl btr Udm oklunun dan eva sık uk erkek ınısanrker ve afiler Kabul ettktl ablak zabıtası nın gorundm kacmamıatzr Göz hapsine alman eve rvvelkı gece yme bir nkrk mı alır ılındığı tesbıt olunarak bir müddet sonra yapılan baskında Anıkaııın bu adamla vukın bir vasiyette bulundukları lam bir curmıl ıneıhud lıalında hmbıt edilmiş ve haklarında tutulan zabıt ile Cumhuriyet Müddeiumumiliğine verılmi)lerdb
SABAHTAN SABAHA
Havalara hâkim olmak yolunda
I d»» tarafı 1 laa* aakHasa)
Deaaau şehrine ve eıvarma yaptıkları akının hedefi de Yunkers tayyare fabhkalanna tevcih edilmişti Bundan başka Ingİ Uz tayyareleri ayni zamanda 14 Alman lirine, uaaûne, sanayi merkezine   hücum ctıruşlerdir
Bu hücumların neticesi nedir? Bunların sıhhatim biç bur membadan taysn etmek kabil değıkiır Tayyare hücumlarında hücumu yapan taraf, tahribatı pek az   kontrol edebilir
Çünkü hüfumların çoğu gece vakti yaptldığı pbi gundus \TpıLı» bile bir ıkı bm metre yüksekten tahribatın vüsatim, mahallmi bombanm isabetini görmek mümkün olmaz Hücuma uğrayan taraf tu tekrarına mâni olmak için hava taarruzlarının neticcMinı daima zayıf göstermektedir 
Bu noktada en büyük teminatı, hedefin   tayyareci  için iyice malûm olması ve tayyareci nin tecrübesi, melekem, manı reti verebilir
Bu harbin başında logtlia tayyareleri günlerce Almanyaya akın etmişler, bir tek bomba atmadan yalnız beyanname atmakla iktifa etmişlerdi O zaman Almanlar bu ^ılâhaız z yaretçücre mukabeleye bile lüzum göırnenüşler: belki beyanname yerine bomba a idmanının muinu almak için İngiliz tayyarecilerine fena bir kabul göstermekten çekinmişlerdi
Şimdi bu beyanname atan İngiliz tayyarecüennin asıl gayesi ıı  ii'ı ¦ 'i İngilizler günlcree beyanname atar gibi görünerek aenelcrdrnbcri gizli tutulan bazı yerlerin fotoğraflarını almalardır Bu fotoğrafların hava hücumlarında ne de* rece 13e yaradığını bazı bitaraf mü* di idlerden anlıyoruz
Pek katı bazı bitaraf iddia lanna baklırsa İngiliz bava hücumları çok vahim tahribat yapmı;; bazı sanayi şehirleri 3ğır darbeler yemişlerdir Bazı büyük birlerde çalışmak, iş yapmak, seyrüsefer imkânsız • laşmıya başlamıştır Daha yakın bir mazide bizim tüccarımızla muhabereye can atan büyük Alman ticaret ve sanayi mer kezlenodcn cevab alınamaması, yahud çok geç cevnb alınması, bu husuadakı servisleri son derece muntazam otm Almanların teşkilatı bozuk memleketlere benzemiye bafikıması hav» hücumlarının verdiği kesmeke/; atfemıtecktedir
Hülâsa Ingıbz tayy releri hâkimiyeti henüz elde etmemiş olsalar bile artık Alman taarruzlarına mukabele edemiyecek ve havaları düşmanlarına teslim edecek  halde leğildır
Beheel   SAFA
ÇRadyo ProgramT^
1S/S/1S40    CUMA 730 rVusrm ve   memleket la al
ayarı
7 35 Miıak   nafıf program (Pl» 800 Ajans lıaberlan oUO Ev kadını  yemek islen SurO/aiO Müıtlt Hani naaaslu pro» ramı
12 30 prasram \x memleket ^sal ayan
İÜ* AJnıuı haberleri
1305 M uzuv Zeybek ve uyun havaları BUacoet  Flavl»  davuL
1320/H W» Muas İeeU"oruk program (Pl)
1800 Program ve memleket saat
a" ısos MUzsk: Oda m asık İsı (Pİ» 1330 alarak Anadolu halk buvs
1330 Mu;ık: Radyo ıSıvıngr Trtoıu (t onrur ve Atc» Buccklcri)
1915 MUtık: Sas eserken vc şarkılar
İSIS MemUrtel saat ayan,   ajana
habertecl 2000 Muzık
2030 Knnasma (Bibliyografya) 3050 Muzık: Fnsıl heyeU 2113 hansuınsa (Ikbaad saati 2130 Koeaısasuı   n»iro gazetesi» 214* aluua Rodyv sakın orkestrası
2230 Memleket saat ayarı, ajana lıaberlen nrrat,   esham  tahvilat, kambiyo  nukut borsatl (FÎyat) 23»3 Maaaal Casba—I (Pil 2X2a/23Jfi Yaımkı   ptogram   ve kapanış
17 AĞUSTOS 1940
Cumartesi
Üçüncü Yü No 825
Yön i Sabah
GÜNLÜK SİYASI HALK GAZETESİ
İdare Yeri
Nur»hnv^nK   No rtl Mknf YENİ 8 AB AH Muhal TKUrÖS: 20796
Her Yerde 5 Kuruş
vaziyet
11 ¦ VM Lnn   I:  ılı   »fBaJ  n¦ k UVrfcrrıHrri Isarh buurind bir teeir ysuemaavaa da ay
ni muvaffakiyeti Natıra karvı ıhraa ı ı rv un  h imi ymkro narada çok Isnyttk bir inİluu* yaravragi luuhaldaaklır
Yasan: Hüseyin  diki YALÇIN
Somali taraflarında İtalyan kuvvetim taarruza ge;rnııj bulunuyor lnpuzkr Somabdc vazıyetin vahrm olmadığın söylemekle beraber ciddiyetini kabul ediyorlar Harbiye Nazn Mösyö Eden bunun sebcbüu arakça nah etli ingiltere Fransa de müttefikti ve harbi birlikte nihayete erdirecekleri kanaatinde idi Fakat Fransanın ortadan çekilmesi pek tabiî olarak birçok mahzur tevlid etmek Lâzımdı İste bu m ah zurlardan bin de Akdemıdc orta çarkta lngıbzlerin bir receye kadar uyu* halmı olmalarıdır
Fransa ds İngiliz sosnalıaı Habeşistan dakı vc İtalyan somalisindeki duam an kuvvetlerine karsı müştereken müdafaa veya hücum plânı hazırlamış ve ona göre tedbirler almış bulunurken Fraıunzlann ortadan çekilmesi hem İngilizleri yalnız bırakmış, hem İtalyanlara bütün kuvvetlerim İngilizlere karsı kullanmak İmkânını vererek onları daha kuvvetli bir hale f^tinzu4tır  Vkts hııknnı îiiud nsm/cnd bir sulh yapmak Lı ne kadar büyük bir hata ıslcnıuj olduğu bu gibi hakikatlerin ortaya çıkmasılc bütün bütün gdze baUyor Şimali Afrikadakı Suriyedeki Somalideki Fransız kuvvetlerinin harbde devam etmemeleri Fransaya hiç bir fayda temin etmem istif Halbuki bu kuvvetler anavatandan hır, yardım istemeden mevcud askerleri ve cephanelerde harbe devam edebılırkrdı vc devam etmelen ana vatanı kurtarmağa yarardı Vışı hükümeti Fraruuz imparatorluğunun kuvvetlenni hesaba katmamakla Frajuunın kurtulma şanslarını da kendi ehle baltalamış oluyor Bugün Afrikada Fransız vc İngiliz kuvvetleri müştereken hareket ederek ltalyanın tekmil müstemlekelerim ele getirselerdi, bu kıymetli bir rehine teşkil ederdi Fakat bugün Vuu hükümetinin h»ia^ıpı müşahede ve izah etmekte artık bir fayda yoktur Daha ziyade orta sarkda Ingılterenin vazıyeti ne olacağını düşünelim:
Öyle anlaşılıyor ki İngiliz sonıalisinde Iııgüiz kuvvetleri pek azdır Bunların vazifelerini kah ramanen ila gereklerinde şüphe yoktur Fakat adedce bırka misli faik vc iyi mücehhez her hangi bir düşman karsısında yalnız kahramanlığın kâfi gelme racaı tabiidir Infilterenın Somali sahıllcnnı kaylJetraesi harb üzerinde kati ve mühim bir tesir icra etmıyeceği tahmin olunabilir BaV halde harbi Afrikanın hucra bir nahilinde neticelenecek değildir Yalnız İngiltere ltalyanın Afrika müstemlekelerini istilâ edebilmeydi, italya çok zor bir mevkide kalırdı Avrupadaki mevku pek ımılırdı lUlya hükümeti Somalideki mev zil ve ehemmiyetsiz bir muvaffakiyeti İtalya efkan umunuyesıne kana urUsnur edecek vc halkdjuı daha çok fedakârlık ve sabır vc metanet İstemek İçin bunu bir alet olarak kullanacaktır
İtalyanların ingiliz Som*]ininde derlemeleri  harb üzerinde I (       faflld YALÇIN Ifleng I uncu uhifedej
Yunanistan da asabiyet
Helli kruvazörünün bir İtalyan tahtelbahiri tarafından batırıldığı muhakkak
görülüyor
Bükreş, ifl (aut) — Reuleı ajanlı bildiriyor:
Köslcruenın Yunan bnıanlarık mü muebctte olan mehahundr söylendiğine nazaran kil, kruvazörünün tor pülenmeal dolay d* Yunardatanda buruk bu gcrgıabk hukum ¦urmektedır Her an bernebıukd btr buh ran çıkmasından kokuVdugu soylenraekte ve muhım nhe:l tedbirlerin abndıgı da da ve edilmektedir
Dün Inflbf, Alman ve İtalyan elçileri B USkw ziyaret etm isler dir İtalyan ckuı ziyaretini tekrar etmiştir
IngiliZ «/ l ı  m ,   ^ılı  ,1ar,
Londra İfl (aa) — Daily t id rah? gazetesinin demi/   muharrırına (•onu 3  uncd sahifcde]
Beden terbiyesi kanunu30 Ağustosta! bula geldi
Başvekil dün Istan
tatbika başlanıyor
O gün muhtelif semtlerde istanbul gençlik klübleri açılarak faaliyete geçilecek
Dr Refik Saydam'ın biraderi eaki İçel mebusu Hakkı Savdam vefat etti
¦»naıı Kralı Majeste JorJ
• ^ Avrupada harb j;^  Afrikada harb   J
Alman hava Somalideva taarruzu deziyet vahim vam ediyor görülüyor
Bir günde 169 İngilizler Trablu
Alman tayyare
si düşürüldü    bir hücum yapfı
Londra İfl (  ¦ — Hava ve asa vatan emniyet neaareUerı tebliği:
Dünkü hava mubJiebelerı ve düşman hareketinin sebebiyet verdisi zayiat hakkında tjımdı mufaua) raporlar lelmurür
Bu raporlara ,ı   Croyden da
yaralılardan anada tuk  da olu vardır
Yine raporlar dusmanm 169 bombardıman ve avcı yayareaırun imha edıldıflını göstermekledir
Düşman tayyarelerimi 153 u avcı tayyareleri II l tayyare dalı bataryaları v« bin i projektör r mltraryoı atefue, ıkın de piyade atesile dururlum ustur
Tayyarelerimırden 3* u kayındır Fakat pilotlardan 17 aı saf, ve sa liradır
Gece esnasında dujman faaliyeti büyük bir aahada fakat daha ufak mıkyaada grruılerruıtu" Şark kontluklarındı geni] tur arazı üzerine sulan yanıtın bombaları igara d eter hiçbir haaar ve layıat verdirmemi, lerdır
Btr merkaa ıchftnde evlere ban [fl*M 3 uncu aaatfcja)
sa muvaffakiyetli
Millî Şef yeni bir yurd gezisine çıktı
Asdtara, 16 (ava) — Reislcumhor lamet İnönü, bu gere saat M de hu mim trenle Yerköy rstlkanfline müteveccihen şehrimizden aynlmndar(br
Mlli Şef, Karda, Yeldiler, C II Partbd UeaeJ Sekreteri, mebutdar, mülki ve askeri erkân taraf ındaa ugurlaaraayhurdrr
Kahire İfl (ıı) — lnsüto hava kuvvetleri tebliği:
Dün İngiliz hava kuvvetleri tay ya releri Trablus Garbde Bombaya karıı muvaffıkıyctlc neticelenen bir hava hücumu yapmışlardır Limanda bulunan birçok deniz tayyarelerine haaar verdirllmijtır Bir petrol deposunda çıkarılan yangın teveuru ederek deniz tayyareleri rülumına ka dar sirayet rtmıj vc orasını atesleeaifür
İki tayyare yanmujtır Deniz tayyareterine mahsus bir peUol Unkı ioulak etaurur Dıger ıhı denu Uy yare» Umanda batmıştır
Dütnıan Uyyarelecının hemen hep a basara ugramııUr Tayyarelerimizin hepsi labnıen donraUalcrdtr Iskenderiyeye II Ucum
lakenderlye İfl (aai) — Dün gece İskenderiye üzerine İki saat süren bir baskın yapUnııjür Bununla beraber, bombardıman ve lop sesleri fasa lalı surette otn denize birçok bombalar dusmUftur Şimdiye kadar alman raporlara gocc nefsi tehir Uzenoe biçbi bomba dü^memirUr
1   ;• ı« 3 bncU aahifsde)
Istanbulda beden terbiyesi müKUefıyetı kanununun tatbikî hususu ilerlemektedir
Bütün kaza vc nahiyelerde istişare heyetleri te#skktİİ et mis bazı kazalarda köy teşkilâtları dıı yapılmısAr
Bütün kazalarda mükellefiyet haddi dahilinde bulunan gençler tesbit edilmektedir Eminönü Fatih, Eyüp, Adalar kazalarında bu u; ikmal edilmiştir Diğer kazalardakiier de bir iki göne kadar bılunlecektir
Istanbulda bulunan mükellefiyete tabı serbest doktorlar da tesbit edilmiştir
Beden terbiyesi mıikettefiyeti | kanununun hukuznlenne tevfı j kan intibak beyannameleri ver • ¦ duş olan klüplerin teftişi bıtm:,' ve hangi klüplerin birer spor khıbu olarak roevt^dryetlennı muhafaza edcbüeceğı veya genç lık kini» olabıleeeklen tesbit c
ılllrıır ı r
17 ağustos 1M0 dan itibaren Istanbulda bulunan mükellefler Idüblcrinc taksim edilecek ve bu suretle 30 ağıtstoada İstanbul \ gençlik blublen açılacak ve bu tarihten itibaren gerek bu klüplerde ve gerefcee eakı klüplerde [•«av 3        sahıladc]
Fransa açlık tehlikesile karşı karşıya
Dumlupınar da Yapılacak l Merasim
B
İtalyan tayyare fabrikalarına yeni bir hücum
Londra, 10 (aa) — Hava nezareti teblup:
İngiliz hava kuvvetleri bombardıman tayyareleri dün gece İtalya üzenne burumlarını tekrarlamışlar dır
Torlnoda Fiat layyaıe motoru fab nkası vc Mli an odaki Capronı tayyare fabrikası bombardıman edilmlı tir Cenova civarında bir izabe fırınına do isabet vaki olmuştur
Gelscnkirchen, îteiıhol* petrol tesisaüna Lunen, Easen, Glndboch vc l)ı  rl ı ıı, ¦ fabrikaları Chmerıch ve Holandı  Almunyn hududundaki antrepoları, İlanım ve Soeat iaşe depoları ve, Pransa, Holanda ve Aunanyada muhtelif tayyare meydanları kuvvetli bombardıj man tayyare filolarımız tarafından jTO bombardıman edllmlstodir
HoUndada Helderı doa kavuzu gece kesif devriyesine çıkan »ahil muhafaza kuvvetlerine menıub bir tay ya ı e tarafından bombardıman cdibnlsbr Bu tayyare du»manın bir deniz tayyaresini dusUrmUrtur Bu harekAUı ujlııık eden tayyareleri mızden ücü üslerine donmemıılcıdir
Cene\Te 16 ta a) — D N bddınyor:
Clermont  Fcrrand'dan bil' ânnldıgine ı»rc bu şehirde bu •
İm, hariciye nazırı matbuat mümessilim huzurunda, işgal, altında bulunan mıntakanın İngiliz abhıkası ile güçlenen iaşeSine aid beysnntta bulunmuştur
Nazır demiştir ki: — İngiltere hükümeti, arala' nnda birçok yaralı askerler de; bulunan milyonlarca sivdi açhktan öldürmeden evvel duşurmehdır Şayet İngiltere, ablukanın Almanya uzennde mücs&ir bır netice vereceğim tahmin ediyorsa bu ümidi enamındır Çünkü Almanyanın mukavemet kuv veti müthiştir
Pransanın ıthul edeceği veya etmek istiyeceği gıda maddeleri sırf Fransızlnrn tahsis edilecektir Almanyn bu gıda maddelerinin yalnız aıvıl ahaUnin ihtiyacım karşılamağa hasredilece[6e«u 3 U*cu saaifeda)
Ankara 16 t aa I — 30 ağustos zaferinin 18 ıncı yü dönümü münasebettir Ltonalupanarda Meçhul Adter aryıdennde yaıılacak m raatn rs^grarnı tesbit edilmiştir
Programın umumi hatlarına nazaran meraaıme Büyük Millet MeclİBİ, Vekâletler, milli teşekküller ve müesseseler mümessilleri demiryolu güzergahında bu lunan vilâyetler, Parti Halken ve umumi meeha adına seçilecek zevattan mürekkeb heyetler Afyon Konya İzmir izcileri İstanbul Ankara yüksek okuUarı talebe grupları ık Kütahya, Afyon vc diğer civar vilâyetler köy ve kasaba hnlkı ık* yine bu civar halkından olup istiklâl Harbine iştirak etmiş olan mücahitler ve askeri kıtaat uiırak eybyccckÜr
Meçhul Bata âbidesinde yapılacak olan bu merasime, çelen klerın konmasını müteıkıb saat 1130 da baçlanacak ve aırasılc [
i Sen ,  I  uasu saMıfedc!   ı
Başvekil lataabalda
Başvekil Doktor Refik Saydam dün sabahki Ankara ekspresle şehrimize gelmiştir Başvekil Haydarpaşa gannda sehımizdeki vekiller, mebuslar vali /e belediye reisi Doktor Lûtf i «tdar ve hususî dostlun taraflonu 1 Uncu sahfede]
SABAHTAN SABAHA:
kfuur «,ıllrrlnı|n gw r\«n
Rumen  Macar görüşmeleri dün başladı
Turun  Severin D N B bıldiııyor:
Rumen  Macar nıuıjıkcrelerinin açılış celsesi hakkında aşağıdaki karşılıklı tebliğ nrııcdltmİttir:
Bugün saat 12 de Ma aı  Rumen müzakerelerini yapmıya memur heyetler btr açıttı cebesi akdetmek uzere toplanmışlardır
Celse Blbtesco müessesesi sara yının buyuk saknunda aktedlbnl}Ur
Açılı, nutuklarından ve müzakerelerin Um muvaffakiyetli bir neti ceye varması hakkında temenniler den ve salahiyetlerin teaUnnden sonra, B Hory Run»«ı heyeti reisi B, Vtlcr l'opn Mnnr tekili terini \rvdi etmistıı
Rumen noktal ıw/arı v Rumea [Sonu I UncU sahtfsds)
İzmir   Fuarını Ticaret vekili açacak
İzmir fuan 20 aguslosda Ticaret Vekilinin hır nutkıle açılacaktır
Naznu Topçuoğlu beraberlerinde fuarda pavyonum bulunan sefirlerle birlikle bugün Ankaradan cehrimize gelecek vc öğleden soora vapurhı Izmıre hareket cleccklerdu
Ankaradan alınan haberlere göre Yugoslav ticaret nazırının fuara gelcmıyeccgı anlaşılmıştır Yugoslav aefiri fuann açıldığı gun Izmırde bulunacaklır
Diğer tarafdan dost Yunanistanın iktısad vc iaşe nazırları da hükümetimizin misafiri olarak fuarı ziyarete geleceklerdir
iki giuı evvel şehrimize gelmiş olan Almanların fuar mümessili Izmıre hereket etmiştir
ilk paraşütçüler
Alman  paraşütçüleri hakkında izahat
Aırtık İngiltere harbenin içındcyut On on beş gun evvel badyan Alman bava taarruzu gittikçe siddctknmu; üçer b"*' y«* tayyardık hücum jalga'an hahnde inkişaf elmıs, nihayet um Uyyare ile yapılan BOT »kı günkü taarruzda Almanlar meşhur para'ıitıulenndcıı d* nâdadeye başlamüjlardır lng:l'ıre üzerine paraşütlerle indirilen Almui pilotların
tamamılc îevkU*edikjigi I a dan bildirilmektedir
Bu on on beş gün içinde Al maniır İngdtcreye karsı yepyc nı bu taarruz usulU kullanmamışlar, nihayet gene tahmin olunduğu gibi |ıaruj:Uteulcrdon is[flonv 2 nel aahf«Jf)
HERSABAH
Son harb ve diplomatlar
Son harb yalnıı bası Hükümdarları, devlet raialsrlfil lae ve tahtlarından etmekls kalmadı bir hayli diplomatları da isal' bıraktı
Nasyonal ¦ Sosyalizmin irpcdcn inme Istıllsma uArsyan ve sayısı dUılne/s ysklasS" müsUkıl Ülkeler n;zdind«kl ' devletlerin resmi tnumtasi İler İnin yani sellH kebirlern, arla "   ba» »oa
salaşları», aefarat musSısarlarının ka*tHartana says« kir hayli kabarıktır
ş a bbtSa bu zevst issiz, güçsüz kalmışlardır Bu yekûna harbin İlini yü*nd«» kendi memlekstterme dunmsk ırtırarında kaimi» olan muharib devlstlcra msnsuh ¦¦¦¦ ı haystlsrlnl de Hlva flMtk olursak |u saatu ysnl bir varfeyc  Umldlle İstirahat ka
tısına fCklhMI ¦,   diplomatların sayısı blnlsrl bulur
Ou çj harkiya vsklUtlerl emrtndeki dlplamatlar yekunu va zıf:da» meslslıtaılaraın ıkı uç mlaıre balfl alacan va tıpkı Cihan Harbinin «onunda Avrupayı ve Amerksyı kasıp kavuran (lasiı aırele buhranı) t  ¦ (Vazifesi! diplomü buhranı) ils barstlssaeaftıs
B„, aplomatiar akıllarını bssipırıa teplasalar da nstıca itibarda y,e kn*Uari«ı ipi gUfsUs bırakacak yeni yeni İlanı harblsrin dnünü almıya baksalar
A IVıııaleddiıı Saraçoğlu
323
Sarfa i 2
YENİ   SABAH
17 \ a ı ı*ıio
Tarihin meşher iki
1 m   «f»       | Raap (1664) \
koprusu:    Mit \1940) \
'Meğer Minımlııllah atım vurulup ol im hane ile beri geçip halâs olmuşum Amma yemceriyi yine çavuşları geri püskürtüp ferman uzrrc cesır basındaki rsetnacrıne girip mazgalların tor bahir ile amade âlken gordülerkım sipahi kafadar geriden kimse kalmayıp suya ururlur Sadrazam sekbanları dahi yayan suya urup karşıya selâmetle geçerler Hemen yeniçeriler gürdüler kim bu hal tilere asakın islâm rueydan» bezmı re? un de az kalıp İsmail ve Salih Pa*a ve Boana asken ve Sezim D vc Semendi re leşken kaldı
Yeniçeriler dahi akal eksere tâbidir diyıp cümle yeniçeriler bir yere cemolup buum ensemizde kal adar unu kahn a taca bu bu kadar piyade Kanayakb T ne yapanı'' Sı pah bızı hınktı kaçta Ya bu ne dururuz dıyip hakim ve rabitlerine bakmayıp alâıttıfak hemen esirden karşı taralu geçmeğe ve bi ribîrlcrinc tekaddüm etmeğe can havliyle can kurtarmağa can attılar Cesur ine aleleâcele inşa olunmakla bazı yerleri top palamarları ile bağlı ıdı Bu kadar asker karınca gibi biri birlerine basıp ubur ederken cesır tahammül edemeyip kırıldı Cümle yeniçeriler suya gark olup kıroı ağaçlara vc kimi mezkûr iplere yapışıp adam adam üzere gark olup bu kadar adam kazıklara yapışıp acd olunca nehr  i Raap kabarıp derya gibi oldu Nehir kenarına gelen atlılar da bılküllıye gark oldular
Bu nehrin ıkı canibi yarlar ve bayırlardan beni adem vc atlar çıkması bir veçhile mümkün değiî Nice bin âdem atlerinden nynüp krmı garkı âb olmakta, atlar sse su içinde bir ıhın ne karışıp nem âdem at ve katır arasında kalıp cümlesi hercümerç ofup güya ruzı kıyamet oldu
Amma çslâk, aklı ve canı basında, iş görmüş, pişkin yiğitler su içinde attan ata ve âdem üstünden âdem üstüne sıçrayıp pertav ederek karşı canine ubur edip halâs oldular
Bu mahalde nice bin guzatı raüshmın ârii gayret, namus ve hamiyeti Muhammediyeyi yâdedip cenk ten firar etmeyip, nehri Raapda boğulroayıp meydanı be7mırcTimde küffar ile yaka yakaya gelip cenk ede ede şehıd olup nice bin küf farın lâşei mır darın meydan» Ma'rikede çakd taşı gibi aenp kendileri de camı şehadetı nuş ettiler
Cümle aaakırı islâm beri taraf da bu cengi w yır ve temaşa cdip ne imdad etmeğe kabdı imkân Ancak cümlesi enkcştı herden an vf Ihı hayret olup temaşa ederek amma basılan can ve bican ve bıdermanlan ipler İle ve mukdım kuşak lar ile nice bin adamlar sudan çıkardılar
Yeniçeri gazileri de yaya kalıp anlar da camı şehadetı nuş ettiler Hemen bakıyyetüasüyuf
YAZAN :
Hikmet İlgaz
[*} Yeırlrer*,'ilcrin çizme giymelerinden dir    II I
kımınu
kinaye
Yeni Sabah
AUUNK IHliliJ
TOrklye Ccnsbl
1400 Kra 2700 Kra
senelik
S   AYLIK 760
%  AYLIK 400
1   AYLIK 160
1460
¦00
17 Ağustos 1940 — CUMARTESİ 12 Receb 1349 4 Rumi Ağustos 1J56
Gun 230 Ay: 8 1940 — Hızır 104
Güne, Öûl İkindi 
1006 612 901 Ezani
611 1218 1607 Vaaall
*k»am Vaazı Imaak 
1200 141 612 Ezani
11)06 2041 318 Vasat)
— 2 —
olan gaziler gOrdülerkim Serdar lamail Paşa ve Alay beyi vc ZUlfıkar ağa vc nice bin miriminuüar vr ümeralar vc nice bin guzatlar at boynuna düşüp nehri Raap kencrına gelip anlar dahi suya urup garkoldular Amma Salih Pasa su içeri çok çabaladı Ahırkâr garkıâb oldu
Küffar bu hah görüp zağmı batılları ile hamdi İsa edip kara şapkaların kara saçlı baş birin dan çıkarıp nehir içeri halâs olmağa can çekişen ibadullah üzerinc bir yaylım kursun dahi vurup güya semadan baranı lanet yağar gibi kurssun yağıp ve dibek içinde güya bulgur kaynar gibi kursundan su kaynayıp, kurşun vmltısmdan kulaklar ışitzneyip cümle hayvanat ve beni âdem garkı deryayı rahmet oldular
İste bu suretle Raap köprüsünün yıkılması Osmanlı ordıifjnu
ikiye ayırmış karşıda kalan zayıf kısım düşman tarafından imha olunmuştu
Hakikatte Scngotar muharebesi büyük bir mağlûbiyet değil akim kalmış bir taarruzdur Nitekim düşman da karat tarafdakı Osmanlı ordusuna taaruza cesaret edememiş ve ordular bir müddet daha muvazi harekâta devam ettikten sonra ayrılmışlardır
Ancak bu tarihlerde Türk ordusunu bir mağlûbiyete duçar etmenin imkânsızlığı karşısında akün bıraktırılan bir taamız, esir alman bir akma müfrezesi bile Avrupalılarca büyük bir zafer add •'ım11\Ju
Bu muharebede Türk ordusu mevcudunun onda biri kadar zayiat verin*'!! Taarruzun birinci safi asında düşmana bundan fazjı zayiat verdırüdiğı düşünülürse bıı netice aicyhde dc kabul olunamaz
Yabancı tarihlerin Scngotar seferindeki ehli salib muvaffakiyetini değerinden fazla methüsena etzneleri bir aczin ifadesi dir
— SON —
Hikmet İlgaz
f Şehir
Gümrüklerdeki Japon malları idhai edilecek
TırarsM Vekaleti gümrüklerimize Kelmu) olup da yurdumuzu •okutma21 İhraç yapılmaitııı b«ujlı bulutun Japon menseli pamuklu mensura Un han tartlar dahilinde memleket, "nar sokulmasını tamın ıcın ban tedbirler ıiühaı edecek Uı Bu suretle esasen yurdumuıda kafi ınıkdarda bulunmakta olan pamuklu ınensu eııtın daha ziyade bollaslııılmssı ımı im temin edilmiş olacakUr
Limanda bir kaza
Bir Yunan şilebi
Rumanya vapurile çarpıştı
Evvelki gece Koıadenııdcn limanım u «elen Yunan bandralı Asımı vapuru Kız kulesi açıklarında demir atarken sulara kapılmış,  »e   O
civarda demirli bulunart Rumen bandralı İle 1 oı vapuruna bindir mistir
Müsademe oldukta ııddeUı olduğundan Rumanya vapuru burun ve Yunan şilebi de kıt tarafından ha
sim Ugraınujtu
Çarpışma esnasında Yunan vs purunun pervanesi Rumrn (Hepinin
zeneirlerine tok ılım s ve dun sabab güçlükle kurtarılmıştır
Luııan   idaresi     hadise   hakkında
tahkikat yapmakladır ,
ve Memleket Haberleri   ]
OKUYUCU
DİYOR Kİ:
Şirketi hayrıye idaresinden bir sual
Her «un bir ha ki kah müdafaa eden sayın gazetenırın «Okuyucu diyor kı sulunundakı yanlarınızdan cesaret alarak bu şikayetimizi ala kadar lıı m dıkkal musirini çekmek Uıerr okuyucu sütununa dercini nca ederim
• Şirket IhayMye vapurlarında nakledilecek aeya Icın »ırk et İn muayyen ve hUkOmelçt mueaddak bir larl'asl yok mudur? Var lar memur nadan bcf vaya yedi bu;ulkuma aldığı ayni aaesjaa cici gun en viya an boa kuruş alıyor"
l«ıpMoılj»f müracaat ettik, bay EnapaktSr cevaben işinize gelir», yoksa bnfka vasıtalarla sayanın naklettirmemin lavsıye et tl ve halka hlamet iem hurulmua bir musaaesenın memurlarına ya rasmıyan bir alSkasııtıkla bız taamdan savdı
Belki bunlar chemmlytUiı ve aıkayale dafter «eyler değildir, fakat kayfl va şartsa g«rr dcojsen tarifeler İnsanı g»*r İhtiyari alarak şikayete aavkediyora
Derin seyaılarmı aunarım İstanbul pazarlarında fincancı Tevllk llhanaoy
(Çöp)ün
tarifi
isteniyor
Temizlik
mi temizlik illeri e riyasebne mil
an tarifini İste itleri  müdürlüğü
KISA HABERLER
BELEDİYEDE
TENKİD
3
Divanı Lügat  it  Türk tercemesi münasebetile
Besim Atalay'ı tebrik ederken
Yazan: atı e  tüzüner
* M
DıkValtilikler böyle devam edip «adıyor, ba kanız
(Sahile 10  Satır IS): Burada da bıı kayıd leerUme edısssederı gecılası*, o da snlkOstTı usasasn İle rekıklık arasında zikretti «i ( soy kem**e kabuk) kaydtdu Görülüyor ya teıceve rdıbreden geçilen kayıdLır| cazalıyor İstemezdik ki okuyucular tarafından terremrnız için, aslına mutabık değildir denline
— 14 —
(Sahile II  Saür 10): Burada dı (Ou kelune ödınengıu adzunden abnmıs) diyor vr müellifin tfnr seyh düşündükten sonra anlamak diye n fiilin ne demek olduğuna dair olan' izahını ter, eme etmeden geçiyorsunuz Halbuki hızumauı «örülecek Ur söz de dcfjJdır hem sun nesvze lazım olduğu «ıtM yarmalı ıdınır
— H —
(Sahife II  satır 20): Burada da müellifin odınetutne niçin öyle ad vnıddjgmı bildirmek ıcın surum «örerek ilave ettiği (ana acker ufalanır) izahını  bu da Iuzununu mu gomldu bilmem  mutad veçhile, terceme etmemi» «cçm issiniz
Daha neler:
— I» —
(Sahife II  Satır 23) de (Cuzu kapıünanıak ıcın uçuı kesildiği yere kesme denir) diyorsunuz Saçın keııldısı yer, İnsanın alnıdır bu turlu ' ¦ ıiı«~ d ¦ ni t,ılı, ki siz (nasıye) kcsimesıne abn manası
vrrimh'"ıl     halbuki     bu  kelııı«ı;ı
kakuL perçem demek olduğu bilinmıyecek bu  s*y değildir
— 17 —
Sayın bilgin, af buyurunuz, siz kelimelerde de pek gaflet gosteiı yor sunuz Mescit:
(Sahile 10  haşiye) de (ıunale harfi ıckmek, uulmık demektir) Duyuruluyor) tmnle, çekmek, uzatmak dernek degd {Meyulörmek) demektir; mesela: İtmek, demek gibi kelimelerin ilk harfini, hem esreye, hem UStune mail bir tarzda söylemektir, bu hatanın sebebi hafızaya (okça güvenerek lûgata bakmıya lüzum «unumırktır İliç dufunûlmemıs kı Turk dili çekilen, uıtıln  dillerden dctiadir
— 10 —
(Sahife 12  Sebr 0): (Çörek demek kimice krlııııraındekl (e) gibi gule ve güle bcıiicı »eylere bu ıe 
Çin  lıornec  diyorsunuz?
— 19 — Lütfen bakınız:
(Sahife 17  hasjye  satır 4): Burada da bir tuhaf İfade var; (Harfi
iıytn uç sayılırsa da elif harfi sakın olnsadıg) tçau ancak çekmraLr yarar) diyorsunuz Zannederim kı bu, (sakın olduğu ieinl desulacek yerde mu ı ettib yafaud mtrtemm aohvi olar«k (sakın alasadun scuı) yani mistir
— 20 —
Sonra:
(Sahile 20  satır 4) dc (Keldi1 sözünden de kcltürdı sekbnde müteaddı yapılır) dıyorsunur Uu kelimede bugüne kadar havas ve avam dilinde kullanıl »gelen («eldi getirdi) kelime İninin eakı vazıyet ıskr, arsba bu kehmeleraeki (k) ler yazdığınız gbı eskiden katı olduğu halde muıııru ramınla mı yum sam ıştır*
— 21 —
Daha  'nı
(Sahife 23  saür 0) de: (Ondan sonra bas harfine, ortasına ve sununa ziyade harf getirilen kelimeleri anIatacağız) dıyeraunur Muelhrın İbare sinde bastarafına uyada harf «etirıbnek snzu yoktur, onu tercümede siz ilave etmişsiniz, buna hırom var ue sebebini izah buyurmabydınız
— 22 — Daha tuhafı:
(Sahife 23  satır 18) de (1111la beraber fcrlhmkrüı bası ile sonu «uuMuıne alınacak Uı I dayıımı, burada basma nüshada bir süslüne yanlı» I   I yazmasında da
öyledir (raayna) olacak yerdr (rrıvıııi ninni', belli şeydir ki miıelllf (kelimelerin buji ile »onuna riayet ettik) demek istiyor, alı bu yanlışlığı dUaettecek yerde o arabça kelimenin basandaki (R) harfini de Dırmcmaeitktco gelerek geriye kalan (aynla) laf zum (aynen) gibi pırmu, ondan da (gozocMirıc ¦  lUr) manası çıkarmışsınız Ne garib hata!
(Sıfol
Halk hamamları tamirat için kapatıldı
İstanbul hcledıycı11 m »ehır dahilinde acU«ı halk tuunamlarırsdan  A, ban ookıaııhkLar görülmüştür Bunların tamirini ıcın hamamaların İS gun kadar kapsül ması kararlaştırılmıştır Belediye halk tarafından çok buyuk rağbet Küren hanıunların grni(letlnıesi için tedbirin alacaktır Dıgn taraftan Üsküdar mıntakaaırula da bir ha mam açılmazı İçin tedkıklcr yapdmaktadır
Odun meselesi
¦starıbu1 belediyesi odun vr odan
komuru meseleleri hakkındaki tadkı,atını lamaınbuıustır Yapılan ted kik ata nazaran Isljntol civarında 50  60 bin çeki odun vardır Fakat bunlar nakil vesaiti bulunamaması yuTdnden »ehnmıre sevkolunmam aktadırlar
dr Milekir Garson — Klıçuksu plajında Tnusleriden fazla para almak ıstıyen bir «orson 5 bra para cezasına çarptırılmıştır
dr İhracat — Dun merkezî Avrupa devletlerine mühim mikdardu ihracat yapılmiitır tsviçreye baftır sak Iııulık, İşvece bu«ırsak gonderlünisUr  '
HALKEVLERİ
Davet
Beeiktaı Halkevi Temsil Komite Sinde açılan iki aaaisk n» acçım yapılmak uarre tcuuul şubesine ka
yıdlı azanın 22 ağustos 1040 perşembe «unu aaal 10 dc evimize «cimini rica olunur
Emtnanu  Halkevinden:
Evuruz menlaataac T tabyada Sümer palas ta verilecek baloyu teşrif edecek davetlilerin emir Unu* $~rkctıhaynyenın 47 numaralı vapuru tahsis edllmıftu Bu vapur 17/0/1140 eumarlesı «unu saat tam 2030 da köprüden hareket edecek Ur
e Halkevinden:
Buyuk Turk sanrı Tesfık FıkreUn olumunun 23 ıncı yıl assnumune tesadüf eden 1b/s/b40 parartes fiunU taat 10 dc evimizin Cnttalngtundakİ salonunda Siyasal Ihlgıler okulu muallimlerinden Bay Nııreddın Sevin tarafından btr korunanı verilecek ve ssırlerindcn bazı parçalar okunacakbr Bu koni er an» j herkes gelebilir
EyUb Halkevinden:
Dil ve Edebiyat kolumuz tarafından Trvfık Fikret'uı olumunun 25 inci yıldönümü mınıasebelile 19/B/040 pasaraesı «unu saat ii de ve mezarı basında bu ihtifal tertıb edilmiştir Bunun için o «un saat 14 dc Evınıır 'al on unda toplu 111 Luagutılan iiı/u edeıılrria gelmeleri rica olunur
Belj'rad, Viyana sergilerine gidecek mallarımız hazırlandı
Belgrad ve Viyana sergUcrınde teshir edilecek eşyalarınırzdan bir kasmı Inmrden rhrımıre «elmielır Ege mıntakasının bütün ihracat roaddelcrrı hiivı olan bu ııuııuınrln derhal muzrtlefa mahallerine gün derılecektır Iıtanbuldan gönderilecek mallaı hazırlanmaktadır *¦—     mtn   '
İktısad Vekili  geldi
İktuad Vekıh llussuı Caku dun şehrimize gelmiştir Vekil Ulunbulda bir müddet kalarak Vekalete bağlı müesseselerde tedkıklerde buluoacak tu İktuad Vekilinin yarın fuarın açılma merasimindi bulunmak uaenr lzmire gitmesi mulıUımeidıı
MM
Avukat Miji nd Evcn'in abUuı Bayan Dcvlel Even Haydarpapı numune haslahaıresındc vefat cimi vc Karacaahmed muarlupaa defnedil mistir Merhumeye cenabı boktan mağfiret dün kederli idesine larıycllcriıııızi beyan ederiz
SABAHTAN SABAHA
bu talebe aid esbabı rouc i besinde, halkın çöpçülere çop diye bu suru tuhaf esyu verdiğini vc bunun nakliyesi yüzünden müşkülat çıkbgını blloirmektedir Halk çöpçülere çöp nıyeUle çürük soba boıuları, caki eakî mobilyalar ve saire vermektedir Belediye riyaseti copun tarifini verdiği takdirde çöpçüln çüp telakki ¦ wm şeyleri abnıyacaklardır
Bir katil 6 seneye mahkûm oldu
Koy muhtarı Ahmed Cevdetı öldürmekle» suçlu Şildi Nevzad Scngtılun dun IkUKi ağır cezada yapılan duruşmasında mahkeme kararı okunnrak kendisine ayrıca reis taralından muallimi) ve hüküm tcblıi olunmuftur
Uu karua gurc:
Suçlu Nevzadm ilen lurdu^u ve tahrik mahiyetinde telâkkisini dıicdfci karısı Febımc üe Ahmed Ccvdetm iyi meşru munaaclıelle bulur keyfiyeti ve bilhassa cinayet Keresi Ahmed («vûfllın knıdnu köyden uzaklaştırdıktan sonra ge enleyin ıılılurka 4 raddelnınde evinine girip «Fehirae, Febımc'* diye' karısına seslenen ve cebren tasallut etmek ıstıyen Ahmed Cevdetın böyle bir  haıekctle bulundaa(unu  miakf"
vine gitme, ve oradn kulınıs oldu _ ^ımu butun »ahîdlenn ve karuı Fpbınvcnin ıkrarıle tabii bulunduğu1 nu gOhUnrdıkten sonra ceza kurunun ea bu curınûn İS seneden yırını btr seneye kadar «ezayı mucib oldıgunu; ancak kazısı ile Ahmed Cevdet aTBSiııdiikı gayrı meşru münaarbet şayialarından dolayı suçlunun ldırıkinl baİK sebebin bulunduğu dik I kale Dlınnrak bu enanm iıçte İkisi! tenzil ile fi sene 5 gun hapae 3 ay ınuddelle bidemaü âmcacden mahrumiyete 180U kurua mankame harede S lira acır para reıaıma mahkûm  (tıhııılUr
Boks  mllsabakası
Beden Trtr«ı lafxnbul Böl Boks Ajanlıfiından:
17/8/1*40 tardunc musadıi cun teai «unu aksamı t—a' 21 de Bej tunda Halk atncmaaı sakmunda boks trarvık muaabaLası yanüteal
Müsabakaya Ifluak, ıdecek ı boksörlenu saat 20 dc müsabaka haUinde hazır bulunmaları ve  ,ı ettirilecek boksörlerin birer ll ııın ıganlüjn tevdii rica nlunur
r~Yeni bir kadın avcısı mı?
Kadının elmaslarile nişan yüzüklerini de alınca sırra kadem basmış!
tinimi hissederek ("'lında rtıfnt olmı1 yan kaydını) ilave buyurmussumu Huıada affmrzı rtrı ederek arzederım kı bu ıkı kaydın hiçbiri btr «ey ifade etıınir kitabın bu bahsi «eıefjı gibi anlaaılmnuvtır Murlbl (Kllabda yo/ıUn İllilerin bu lurlu sılaUarırun zikrine hızum görmeditını) soyuyor ve bunu (zikrolunmıdı) laUnle anlat re or bundan (sıfat tayılmıyan  aslında sıfat olmıyan) gibi bir ıııina çtknnnayı  açık abylıyeyün  benim uklım almıyor — 24 — (Sahile 24  saür 14) de (Ol kıtı ol bııgr lu'l ,        tozu de böyle»
dir
(Sonu var)
\  Askerlik işleri ~|
Eminönü Yerli Askerlik Şubesinden:
Şubemizin 4/1S72 »ırasında kayıdlı D yol ydk teğmen ¦ sicil numarab Süleyman oğlu 1313 doğumlu M elim edm acele olarak müracaat etmesi
TİYATROLAR
R AŞI D RIZA TIVATRJSU
17 Agustoı cumartesi günü aksamı
BUyUkdere Aile bahçesinde • ONLAR   ERMİŞ   MURADINA» Vodvil — 3 — perde
Dun birinci sulh mahkemesinde cok dıkkulc değer ve meraklı bir rurmumrshud davasının ikinci duruauıau yapıldı Çarşamba «unu yapılan İlk duruşmada suttu Muhsin tevkif edılmu oldufiu hulde dun tahliye edilerek dava dünyası asliye cezaya verilmek Üzere müddeiumumilere iade cdilmuAlr
Mahkeme safahatına ve yaptıgımız tahkikata ¦öre davanın cam sudur
Sanıatyad» oturan ve bir resmi dairede luenıuı bulunan OUhıısar adında orta yaslı bir bayan bundan bir sene evvel demir tücı aı laı ıııdıııı Muinin ııuıııuıda biti ile la ruamı» ve bu tanışmaya izdivaç toklılı veMİe olmuştur Gorusmeln kooujmalar, anlaşmalar sırasında Cubu,ınn ıırad» bozulan ve »arledilen yuzuk küpe, bilezik \ e emsali nbı ziynet eşyası deve olmakla beraber min ıcüı yuır kaduı imalından yapbrılıp tüccar dam udu ve— ıılen yüzükler de uçup gıuniflUr Çunku nisan için davel edilen mıülirler ve yapılan nazırlık betiliye dursun demir tüccarı bay Mubaın o Kıccdm sonra ortad:n sına kadem basıui|lır
Oülıusar ise hn sryıleıı slyade dıvellilerı arasında duftugu mahcubiyetin arısını çıkarmak Kin bay Muhıını bir hayb aramış lao Ske bulamamı ıhı Aradan haftalar, ayin ı mı  halta bir yıl tamam olmuştur Vc belki bu hadise de unutulmuştur   1öklıı   [,'ceen   çarşamba
akşamı saat 21 de Sirkecide tramvay beklemekle ulan Oulnısur kendisine iki erkeğin Ut atmalarına eheii ;ıııyt vamııynek hır an evvel evine dönmeyi düşünürken onun sükûtunu kabule nUcdeıı erkklern UU azıtması urm ne baıııu çevirerek kendılenne bakınca hem yüreği ağzına sknhnı» ve hem de luddetınden kan lıama çsknusjtu Çünkü bunlardan bin demu ticareti ılc mcsjgul bay Muhundıt
Bu hal karsısında o da uun nezaketini anlıyaıak arkadaşı ile birlikte hemen usaklaaarak Sirkecideki kohvclerdeıı bin ne «ırmıalırsc de bayan Guhuear kendıleeııu uksb ve yerken m lelnt eUkten sonra IStâ numaralı pesha aaBBanae tnszracaalla karakola alınmalarını tnnın clınısbr Bu sırada Cuüu'srın geçsn vakayı hikaye oüıcaı ve bu azada «sahtekar, dolandırıcı gibi kelimeler kullanması Mutunun dc davacı olmasını murlb olmua ve hn ıkısı dc suçlu olarak mahkemeye gelmişlerdir Cırımı gun tun tevkif edilmiş ve uvukul lululmau üzerine vekalet ihsan ıv" dune kulmışlır Dun yapılan duruşmada ve ssdttd aiasaaaaaıcssmdc Oaavanuı cezai mahiyeti scbebıle asliye OSbbS malıkenir star devnne ve suçlunun tatüıyosıne dosyanın lenbı yapünıak üzere ıııuddrıuimiıınilık makamına iadesine karar vcnhnıgtlr Bakulım asliye ceza mahkemesi bu ısuı içinden nasıl çıkacak?
ingiltere harbi ilk paraşütçüler indi ve yakalandı
|()ss Uran ı tnoi aahlfedal tifadeye k;dkn,mı^aı|ır Artık Inpltcrc harbinin vereceği netice hakkındaki tahminleri bir iki gün sonraya, harbin ınkuafuıa İm il  , burada Alman paraşüti'ilennuı nasıl şeyler olduğunu bıruz izah edelim:
Paraşüttüler, paraautierıne bir iple bağıt olduğu ^ıbı bu ıum bir ucu üa tayyareye ilışlırilmiştır Paraşütçü nLlayınca tayyareden ip çekilir ve paraşüt derhal açılır İşte bu sayededir ki paraşütçü Uolı metre irtifadan bile yere atlıyabilmcklcdır
Paraşütçü atlarken tayyarelerin sürati saatte 120 kilo metredir Tayyareler ar osu ulu en çok 500 metre aralık vardır Bu suretle muhtelif Uyyarclerdcn atılan bir bölüğü 200 yuhud 400 metrelik bir sabaya toplamak, bolümün hır çeyrekde toplanmasını temin etmek mümkün olmak Udir
Her paraşütçüde şu teçhizat vardır:
Bıçak, gaz mask eni, el bombalan, dakikada 600 mermi atan makineli tüfek Bundan başka ayrıca paraşüte merbut büyük kaplar içinde silâh vc cc)ihaae Tüfek, dürbün, pumüa, kazma, kürek
Her paraşütçü kıtasında 75 İlk bir doğ topu ağır hafif makineli tüfekler de vardır ve paraşütçü kıtanm hodıflch şunlardır :
Mahallî besinci kol azasına silâh yetiştirmek, halk araaında panik çıkarmak ve yalan haberler yaymak, indikleri yerin mulıl ı hatlarını bozmak, kop rüierı, elektrik santrallerini, radyo, telefon merkezlerini, depo ve ambarlan yakmak, yık mak: işaretler v asılanı le kendi Uy yar Merine malûmat vermek • ¦ ¦
Bu büyük işleri Alman paraşütçüleri şimdiye kadar Pokmyad'i Norveçte Hollanda ve Bek, ikada pekâlâ buhardılar Hele HoUundanm beş günde yere serilmesi denebil» ki başlıca rjuraşülçülerin İşi idi Fakat onların bütün sırlan artık ingiliz serce malumdur Ve Alman baş kumandanı İngilizler iki ay gi^ bi uzun bir mühlet vermiştir Bu mühlet utrfııuin Ingîltcrcnin her tarafı ımrıışütcülerc karşı devriyelerle dolmuştur ingiltereye ilk ayak atan Alman askerleri nin tevkifi bu hazrrlıgtn iDt delüidir
Ilohorl Safa
^Radyo Programı^
I7/S/0*0  CUtnARTtU 7Ui IVagıam    «e  raaaalekct saat
7J5 Muül «alil pragıum (İla) ayarı
Boo Alana haberim
İN ¦ kadını  yeıaatc lorijessl
S 2S/S3S Muzık lUIıl muaıkı pcog lamının deıaım
1JJ0 l'rugram re lucuuttuat kaıt ayarı
133S Müzik: Muhtelif sirtolar (CM
13 50 Ajans haberleri
I40S Mutsk: Itkülsela •fuhielJ saiTtuıaı peucıauıının devamı
1420 Muzık llalıf uvntsuter (FU
I&OO'lbJU Müzik: Kanaık pıugram (fi)
18 00 TVonom ve m eo lek el saat ayarı
larrS Muzık  FbsnoısUı saauonlar
ve çsgan havalan (PL» 1B40 Muıak Kadya caz ockııatıs
sı (İbrahim üzguı Idarcsuııdei
1015 Müzik:
1945 Memleket saat ayan ve a* jıı_ taviberiffn 2000 Huıık   Kasıl heyeti 2030 Konugena (Cunun meaeU4erı 2030 Müzik:    Muslecek ve solo şarkılar 31İS Müzik Hant  olal t*I1  2130  Konuşma   (Radyo gazetesi) 1145  Muzık:   Rodeo salon orkestrası
2? 30 Memleket saat ayan ajana Haberlin, ziraat, esham  laheOM, kambiyo  nükul borum  (fiyat*
3250 ıı/lk Hndyu uıhın orkestram  prof ramının devamı
Yalm urun dalga  puıtaMİe
2230 Kunu'ma (Ecnebi dİlcide yalnız kısa d a Uta poıL»lı*
1310 Mu/fk Cacband (Pl)
2325/13J0 Yarınki iMogrnın v« kapantı
18 AĞUSTOS 1940
PAZAR
Üçüncü Yıl  No 826
Saba
GÜNLÜK  SİYASÎ HALK GAZETESİ
İdare Yeri
N"r« No 84 lı*«
Telgraf: VKNİ SABAH Ut «a İmi
TBIÖ'ÖNî HM
Her Yerde 5 Kuruş
Bir propaganda filmi milnasebetile
Fski Almanynnm yrttştirıli
H( bir            Koch, İnme
karşı ıı  ı n] i    ediyordu Fakat   ıloktor   Koch'buı   yazü İmr   «luMineo ve hur   raJışan ' » n    mi ı n   Alnıaayadan   kovan coi rejim şimdi iıtsantarı '¦hami olub da hiraz daha fazla I (•¦m  ¦    İrin keşifler  yap| ma* pekinde dolaşıyor Ve baI ka i: '   r    ,r t alfana al  ana* için kanlar dokuyor
Yazan: Hüseyin Cahid YALCIN
J» danbııl sinernalarındau H birinde Robert Koch'tın öhnne karşı savaşı adı altında bir film davetü Türk doktorlarına ve refikalarına bedava olarak gösterildi Bu rıhni Alman firmalarından biri hediye etmiştir Belki bir propaganda fPmı idi Bundan mel de Fransızlar! Pastorun hayatı hakkında tertibi etmiş oldukları bir filmi İstanbula yollamışlardı Güzide bir münevver Türk zümresine çok | istifadeli ve hoş bir kaç saat geçirttiğinden dolayı Alman firmasına teşekkür ederiz Propaganda mutlaka kötü ve müteeavız bir tarzda olmak lâzım getm'z Onun böyle narıkı nezihi ve memnuniyet verici bir şekli de dur Eğer Atanan pro¦sjjpnd ı ı m mi ketimizde hep bu tarzda çalışmış olsaydı, kendi aleyhinde çıkmış bir çok neticelerden ictjnnb etmiş bulunur, du
Şimdi hususi bir Alman firman hüviyeti arlrasma saklanan Atanan propagandasına teşekkür borcunu ifa ettikten sonra bu münasebetle düşündükleri • mm kendisine açıkça biklirme ği dr bir vazife telâkki ederiz
Bu filmin Türkiye ye propaganda maksadiyle gönderildiği muahabkaktır Bu maksadın da Almanvarun yetiştirdiği büyük bir âlımın yüksek bir ideal uğrundakı mesaisini bize canlı bir surette göstererek bu adamm vatanı olan Almanya hakkında muhabbet vc takdir hisleri uyandırmaktan ibaret olacağı tahmin edilebilir Böyle bir arzuyu pek tabu meşru bulanız Ve bundan dolayı Alman propagandaaını muaheze etmeği zerre! kadar   aklımızdan geçirmeyiz 
Yalnız Alman propagandasınm çıkarmak istediği hedefin tamamen aksi bir neticeye varmış olduğunu aö; İçmekle müteessiriz Alman propagandası bu filmle tahsil görmı_ş münevver, yüksek bir Türk zümresine hitab ettiğini dUsUnmernâstir Bu zümre muhakeme kabiliyetini haizdir ve Almanyanın geçirdiği siyasi vc sosyal tekamülleri adım adım takıb etmiştir
Onun için doktor Koch'tın ölumU yenmek azmiyle aarfettiği hankulâdc mesaiyi seyre • den bir Türk münevveri ancak ¦öyle düşünebilirdi: "Doktor Koch'un Almanyalını tekrar geri geUnnız Ona hayran vc dost olalım, onu bütün kalbimizle alkışlıyaüm! Biz Alman mdletmı sevmek ve takdir etmek ıcm böyle filmleri görmeğe muhtaç değuiz Atanan milletinin büyüklüğünü, değerim, insaniyet hizmetini, fikir, felsefe v ılım sahanında ihraz ettiği mevkii bilir ve bundan dolayı kcndıaıne hürmet ederiz Zaten Nasyonal Sosyalizm ile drgın lığımızın bütün «m ve1 sebebi de bu noktadadır Çünkü  naziler bu buyuk ve muhterem Almanyap yıkmışktrdır NaziI len bu sanat, felsefe ve ilim Al manyasının düşmanı gördüğü müzdtn dolayıdır ki kındıkm, muğber bulunuyoruz Onlar Al Jfuaryin Cskid YALÇIN (•«mu I üncO eahlfcdej
ıvrupa   lıarbmde   A iman j anın karztnmaııııa, anrH man kuvveikrden btrl:    Paracı ıtc*^W
^ Avrupada harb 3|v   Afrîkada harb
ingilizler Almanya ingiliz donanması
üzerinde geniş mukabil hücumlara geçtiler
Londra, 17 (aa) — Hava nezareti Irhl ¦¦;
lıiitılu havı kuvveUeri bombardıman tayyare filoları taralından dun (•onu  3 uncu aahıfcds]
Afrika daki italyan limanlarını bombardıman etti
Londra, 11 taaJ — Reuter: Bahriye imareti tebliği: Deniz   filoları    bajkumoDdanımn venn^ı btr rapora «ore, kumandaauıISonu  9  UncU sahrfedsj
Hakkı Saydamın cenazesi i merasimle defnedildi
Başvekil   Refik Saydam dün akşam Ankaraya döndü
Ticaret vekili dün sabah geldi
Vekil Fuarı açmak için bugün izmire gidiyor
11
Yunan gemileri yeniden taarruza uğradı
Yunan donanması matem tutuyor
İngiliz Amiralliği Yunan Amiralliğine    teessürlerini bildirdi
Atina, 1? (aa) —   Stcfani: Bahriye nezaretinin bir emriyle "Hellı,, kruvazörünün zıyaı do1 layısiyle    Yunan donanmasına iki gün matem ilân edilecektir, | lngitaz amiralimi ı      ırkrini bildirdi
Londra, 17 (a;ı ı — Amirallık birinci Lordu, Yunan bahriye nazırına şu telgrafı çekmiştir:
Dini AsaomspUon bayramı | münasebetiyle yapılan törene iştirak etmekte olan Helli kruvazörünün bir denizaltı gemini tarafından batırılmış olmasını büyük bir teessürle haber al dun
Amirallik vc İngiliz bahriye; subayları namına Yunan buh »iyesine derin sempatimizi be1 yan etmek isterim
[Saau t Uncu  ~'  '««
Millî Şef Ankaraya avdet buyurdular
Ankara, 17 (e*) — ı umdur l»mel Inunu I' ;ıııı saat l"3"ı de ııtomobUlr Hır yhiruVn hareket eelerek llâlâ ınurinden Anka rayı «sual 2030 de avdet buvunnadardır
Buyuk Mille* M h« KMiııiFıil Renda,Kurmay Başkaoi Maresyal Fevzi Çakmak, vekihVr, eürnhıırı yrt Italk partisi umunu kâtibi Fikri TııseT ve melmdar Milli Rsfl inim, „,ı, knrşılamudardır Ankara miIUi Milli Serimize Ankara vilâyeti hududunda mülaki olmuştur
Çamdağda ««emir madeni bulundu
Na7nu TopçnojÇm   «ılın nemlisin! Karşılayanlarla   gonısrirkrn
10 atuVotla btr nutukla tunu entercaırronal luarını açacak olan Ticaret Vekili Nannl Topçuıjtu   dun
Meclise iki mühim kanun
lâyihası verildi
III   I  IIIMII   ltl
Başvekil doktor Refik Saydamın | aSabeyıkm Hakkı Saydamın cenaze I meraaamı dun sabah mat 11 o askeri meraıımle yaptlmısUr
(•onu 1 uncu aahlfcdel
ES
YENİ
99
Balkan memleketlerine bir muharririni gönderiyor
Balkanların karıktığı bugünlerdr gazetemi/ Halkan nvsekl r,,,1 İHi İlk §Ba*zatl olduğu mnlûm olan Mahmud Nrrmeddin Ikliormanı Balkanlara güsOVrnvce kurar »ermiştir Ya kında krfidİHİnİn oradan j;ondere^ği meraklı röportajları HUtunlannıızıla ınl       un/ 
f£7
M   S , ¦¦•  I111
Askerî ceza kanununda tadilat
Besinci kol ve zararlı propagandalara   karşı tedbirler alınıyor
Ankara, t Hususi) — A*kerl cezai kanunu ile undu muhakeme kanu| nunun bazı maddrleılnin defti t ün Ime*ı ıctn ha/ulanan ıkl kanun 14yıhafi MeelUe sevkedlImiıUr Bu lâyıhalaıın muntacelıjel kararlle u numuzdefcl toplantıda müzakere edibneıı ınuhtrmeldlr
Du Uvlhalırın harırlanmasındokl nıurlb «ebebler »tiyle Uah rdllınekledir Karilik duııra vaziyeti İçinde son dereee artan propaganda faali yetlerıle beılncı kola TUrkıyede yer olmamakla beraber muhtemel !)
bırbıın alının»») memlrket mudalaan nohtamnduı ÇO* ınuhım ve umrl «orulmekle ankrıl teaa kanununun W M, İT, H ve 1B ıınru mad3 uncu aahtfeda]
sabah aebrimUc leUıııatlr Vekil Hay darpoaadan motdrle KarakAy rıhtı mına e'kmif ve oradan huauıl otomobille dofru Yemkoye «uicrek b*ı vek'Ün biraderinin cenaze merası minde buhınmuıtur
Ticaret Vekili butun Itmlr vapurüe tzmıre giderektir
Veklün fuarın acılıı (UnU aoyUre*e*l nutk t  !¦ bir ehemmiyet verilmektedir Nutkun ı, ve di) Urarellmlzm son  ,¦ c ¦¦ hakkındıı ¦ ¦ 'lı malûınau ihtiva edecejl neyle inekle Jır «'Mirtan
SABAHTAN
Cevherin gayet iyi vasıflar taşıdığı anlaşıldı
Ankaradan almaz, haberlere! gore kfaden Tetkik vc Araştırma Enstitüsü Kocaeli vilayeti dahilindi Çamdağda bir demir madeni cevheri daha bulmuştur Bu demir cevheri Pivrik1 kadar olmamakkı beraber Av; rupanın bellıbaşlı demir cevher Icrine muadil, hattâ üstün vasıflar taşımaktadır Cevher, Sakarya nehri yakınındadır 200 tonluk ufak gemilerin Sakaryu üzerinde 60 kUometrc mesafeye kadar girebilmeyi temin edilecektir Bunun iem tetkikler yapılmak tadır
Yeni cevherin Karabük demir ve çelik fabrikalarına deniz yolu üe nakledilmesi, çok lay ve ucuz olacaktır
Maden Tetkik ve Arama Enstitüsü, teknik plânlarını hazırladıktan sonra, madenin işletilmesini Etibanka devredecektir,
^VWWVWWWV"WV*ı
İtalyaYunan \
Akdenizde kara bulutlar dolaşıyor
an Lmvaz«»ru \r harrl   gösterir harita
alya ile Yunanistan amsında bir ihtilaf çıkÜ Bu ihtilâfın sebebi bir horanın katlinden ibarettir Duvud Hoca isminde   bir   Arnnvudun
(S«nu t nel «ahl'ıdfl
Almanlar
Rumanyadan yeni taleblerde bulundular
Bukrcf, " (aa) D N B »JA'iıı bildiriyor:
Rumanyadokı Alm^n ekalliyet em pu »elerinin konaeyl «uısından otan Roth ve Schmıdt dun B|Vekılı ziyaret ederek Alman srupunun »nu1 arını ve en muılaeel iatekkrrru bilıtırmıjlerdır Bavekil Clgurlu, hu kûmebn önümüzdeki hafta ortalanna docru bu karar eı ecefım vâdeylemlftır
BulgarRumen tnnsrm4ert Btikrej 17 (aa) — Strfanı 12 AKu*tot pazarletu M unu Bulgar ve Rumen murahlıan heyetlerinin Krajova'da buluaarafc iki memleket arazında muallâkta kalan ıneaelelerl BOnıseceklerİ bildirilmektedir
Rumen heyetine eski Hariciye mu* leaan sefir Alezandre CreUıanu rıt et edecektir
İngiliz garetecilefi Bulgaristandan çıkarılıyor
Sofya 17 (aa) — Stefanı : Bulgar makamları, Reuter ajansmın muhabiri lıwcll ile Paris Soir Tempo gazetelerinin mu bahirlerine vc Kanadalı gazeteci Stevns Scut'n ikamet tezkereleri vermekten imtina etmişlerdir
HER SABAH
Çanlara ot tıkayan bir karar
Hükümetimi! nihayet munr pra* pegandaya va btaincı hala kartı tadblrlar atmak mecburiyetini hia* aettl va aakerl caza kanununun ba* ıı maddelerim d««l|tlran bir layihayı BUyUk Millet Mecllalne ııv ketti
Du Ljdrce btr ihtiyat va ttyakkut tedbiridir ve muhtemel mUla* arnzın rhmafllna yaO ve bal eurmeK Sayesini pilden ılnu bir faaliyetin ocağına incir dikmek hakımmdan pek mualb et yerinde alınmı» bir karardır
Aziz yurdumuz bugün hamdeUun dılnyanın en salim, en asOSe «e « rahat bir haaeaidir Kaaabaltmn, pthirlımls teyahkuıu elden bırak, mamif va silahını ya tarlasındaki aftaca, yahud da ybsıhansslndeh» elbise çlvlalne atmış almak sartlla t|l ve gUclls meşguldür
Bu boylr olmakla beraber aratıra fitilli halinde kulaklara çarpar, ir  tapın habsrlar kl • bu aülcnda bu mUnasebetsiı va asılsız ¦ ı ¦ jJın muteaddm dala bahsatmirUk  hattâ ban gszstalerln sütunlarında, nadiren da etiz, maatteessüf ysr bulabilen ıaMrd« masum fakat blum o " den hacmtyan batpuncu mahlyatta mutatea va tefsirler mübarek TUrk ¦aprahlarmtfa da bulank suda ba* lık avlama tecrübeleri us gıngıldigi nı gösteriyordu
Vurd    temkinli  hassasi
yetle marul rruhteram Refik lay dam kabinesini bu pek yerinde ı ıbınnüen dolayı i(dsn gelrn bir ıa mimlyetle ttbrlk ederiz
A CemsMıllıı Şurannjlıı
gayra : 2
YENİ   SABAH
tV "t, jn
ÂSK£R
Bazı harb Anekdotları
Ç Şehir
18 A(;ıısUıs 1940
we Memleket Haberleri
3
Hakikat, hiç düıumülnıcden sırf hıaae veya öfkeye dayanarak harb yapılmaz Bir millet veya bir ordu ' ihMim gibi harb edeme* A ocak yapabildi gi kadar harbedebılır Ordunun babında olaa kumandanlar da ancak ellerinde olan ordunun yapabileceği surette harbeünek mecburiyetindedirler Elinde çürük supa olan bu kumandan
Yazan:
Etki Ordu Kumandaalanadon
Ali İhsan Sabi:
çelik kılıç ile yapılabilecek bir darbeyi vurmağa kıyam ederse, çürük »op an in derakak kırıldı ğuıı (Torervk   htterana deşer
iste beş yakm mnaal:
1 — Balkan harbinde hrihansa Şarki Trakya da ordumuz bir çok aebebier meyanmdu en mühim olarak karargâhı umumi nm genel kurmay re »amin hataları yüzünden mağkab olmuş ve askerimiz topunu, arabala nnı vc saireaini bırakarak panik yapıp Çatalcaya kadar çekilmiştir; çünkü aakerinuzden kıtalanmızdan yapamıyacaklan şeyler Lstenılmiştir
2 — tkı sene sonra Oban Harbinde gene başkumandanın ve erkânı harbiye reisinin hatası yüzünden askerimizden, kıtalarım ısdan kışın yomu ve karlı bir iklimde Sarıkamış taarruzu istenilmiştir Başkumandan vekili, kendisine bu rştn akibeti iyi olmıyacagmı suyliyen üçüncü ordu kumandanı merhum Hasan izzet p* W teklifini red ve onun istifasını kabul ile bu ordunun knnaaıaiaauu kenıfii İrruhde ederek aske rimizi koyun sürüsü gibi taarruza Kvketmiş vc neticede uç kolordumuzun yarısından fazlası naahvolarak nc'atc mecbur o hu ustur
3 — Gene Cihan Harbinde Süveyş Kanalına taarruzun iyi netice vermiyeceği hakkmda o zaman Suriye ve havalısı kuman dam olan ordu kumandam Halebti Zeki Paşanın ve sairlerinin sözlerine ve tekliflerine kulak asılmamış ve Mısır fatıhiıği hülyasiyle bahriye nazın Cemal paşa dördüncü ordu ku mandanı tayin olunarak rülde bir gıdzb btr gelme sekimde Kanala taarruz yapılmış ve m oh ıra zayiatla ncat edinmiştir Bu hareket de bizim devleümnun, bizim ordumuzun mcmbalariyle, vaartalanyle yapılatalecek ve devamlı bir surette bcslcoebtlecek bir taarruz değil ıdı, başkumandan vekili ile erkânı harbiye rcuunin ordumuzdan yapa mıyacagı şeyleri istemek* rinden ileri gelmiştir
4 — Fakat ayni ordu, aynı asker C^n ak kalede durup müdafaa etmiş ve canını verdiği halde müdafaa mevzilerini vermemiştir: çünkü bu iş onun yapeJakcegı bir iş idi
Düşmanı hücum de denize dokem'ınıjtir ; çünkü bu ıı onun yapamayacağı iş idi Kâfi olmıyan Hilâb cephane ve sair rauhartbc vasılalarıyle ustun adedll üntün silâhlı ve donan ması tarafından himaye gören düşmanı denize dökmek *;ın verilen emirler, bizi muvaffakiyetti* taarruzlara »evketnuş, or dumıuuı rofc pahalıya malıtmış ve netieeBfZ [çalmışlardır
Yeni Sabah
•CNELIK • AYLIK ¦ AYLIK 1   AYLIK
AUO !   ,1 l,lU
Törkly Ecnıbl
1400 Kr, 1700 Kra
760 no
1*60 ¦00 800
18 Aftuıtoı 1940 — PAZAR
13Rrcrb 136» 5 Rumi  Ağustos 1350 Gun 231 Ay: 8 1M0 — Hırtr 106
CUnea Ofjfe İkindi 
1008 513 902 Ezani
013 1318 1706 Vasati
Akım Yet* ImuK 
1200 141 615 Ezani
2004 2146 420 Vaaatl
— 6 —
5 — Aynî ordu ayni asker Kûtulıuıarede ıhırub müdafaa etmiş, gene canını verdiği halde mevzilerini vınnaaaiş ve düşmanı ilen hareketlen men ile Kil tühmarenın sukutunu temin etmiş: Bu da onun yaradaileceği şeylerden idi
Her vaziyette, ahvali iyi tedkik ve münakaşa ederek, düşmanı ve kezıdi ordumuzu iyice düşünerek askı nnuzın yapabileceği şeylerin en büyüğünü, en a «avret Iludi latemek fakat hiç yapamıyacagı şeyleri talebde ısrar etmemek zaruridir Sade Mehmedağın ve ona kuman da eden zabitlerin bilgilen ve ceaareüeri kâfi değil, bir çok muharebe ve nakil vasıtaları da lâzımdır Şarki Trakyada toplayaca ıhımız kuv\TÜerın mühân bir luaaaı A namludan denizaşırı (ereklerdi Halbuki bunlan nakiderek kâfi derecede vapur olmadığı gibi sair vasıtalar da eksik ıdı
SrJerbertiğin dördüncü günü yani (22 eylül 1328 5/10/912) tarihinde şark ordusu kumandam Abdallab Paşa au tahrirat ile nakliyattan şikâyet etti: (Rumen Şark ordızaana müretteb olan kuvvetten 9 uncu ve beşinci nizamiye fırkaları ile Bursa, İzmit Ereğli, Kastamonu, Samsun redif fırkalarının balı ren nakli iktiza etmektedir Seferberliğin dördüncü gününe kadar hâlâ İzmit Fırkasının bakiyeni naklııLln ¦ m, ve diğer fırkalardan da hiç bir şey m nakli kabil olamamıştır Levazım daireni sevkıyat şubesınden alınan malûmata göre dün (21 eylül 4 birüıciteşnnl umum nakliyat için elde takriben  beş vapur bulunduğu  vc
bunlardan üçünün Çanak kalede bulumıb diğer ikisinin Istanbııldan hareket etmek üzere olduğu anlaşılmıştır Deniz nakliyatının icrasını temin etmek üzere başka vasıtalar tedarik edilmedikçe ordunun tecemmüünün tehlikede bulunduğu arz ve bunun memleket hak ve menfaatlerini müdafaa emrindeki fena tesirinin derecesi nazan dikkate alınarak nereden vapur ve saire tedariki ıcab ediyorsa hemen temin ve neticesinin iş'ar buyurulmam istirham olunur
Bu tahriratta bahsolunan beşinci ve dokuzuncu nizamiye ı ıt kahin İtalyanlara karşı Çanakkale Boğazını müdafaa için Maydos ve Geliboluda idiler Keza izmit redif fırkası da Çanakkale redif fırkasıyle beraber Çanakkale tarafında idiler Umumi seferberlikten evvel verilmiş olan terhis emri mucibince bu iki fırkanın terhisine haşlanmış ve İzmit fırkasının lzmıle nakli için vapurlar günderilnıiş idi Bu earuada umumî seferberlik emri verilince ayni vapurlarla İzmit fırkasının Ti ¦ k ir!:: ı: ı celbine çalışılmıştır Seferberliğin ilk günlerinde ancak beşinci ve dokuzuncu nizamiye fırkalariyle izmit fırkasının Tekirdağına nakilleri bahis mevzuu olabilirdi Diğer redif fır kal an t lıa henüz bulundukları mahalde seferber olmağa çalınmakta idiler
Halbuki genel kurmayca yapılmış seferberlik plânlarında ve nakliyat cedvellerinde böyle deniz sevkıyatı için bir çok vapurlar tahsis edilmiş ve iskele ve limanlarda sükûnetle binip inme kolaylığı tasavvur ve sevkıyat cedvellerı buna göre hesab ohınnuaştu ş\ı halde Trak yada tecemmu işi bu yüzden dc yeniden gecikmelere duçar olacaktı Çünkü ne bu vapurlar ve ne de tasavvur edilen irkâb ve ihraç vasıtaları  mevcud idi
(Arsanı var) Eak| birinci vc altıncı ordu kumandanı emekli General AK İhvan  °İbfe
Balkanlar ve Merkezî Avrupa ile ticaretimiz
Dün yeniden bazı idhalât maddeleri   geldi
o•
Balkanlar ve merkezi Avrupa memleketler ile Ucari munasobeUeriıın muntazam bir surette mi, i tünekledir Mem tek e timizin muhtaç olduğu bazı maddelerin bu mcmlckeUerden tenvn* edılmenme başlanmıştır Dun Çekyadan bir vagon Emoye csyn llaiyadan 3 vagon kâgıd gelmiştir
Dun Balkan memleketlerine 45 bin lira kıymetinde ihracat muamelesi kaydedilmiştir Şahlan mallar arasında Cckyaya 50 bin kdo keten tohumu 30 bin aded bağırsak takımı Bulgaristana »0 bin kilo pala mut hulasası Yunnni'itana 115 kdo kepek bulunmaktadır
Maarif vekâletinin alacağı meccani talebe
Maarif VekâlcU tarafından acılan leyli meccani talebe imtihanlarına Istanbuldaıı şimdiye kadar 1500 ksı lıub olmuştur Diğer vilayetlerden de müracaat edenlerin mıkdarı 2000 kişiye baliğ olmakladır Vekâletin bu sene leylî meccani olarak olacağı ta 1 lebe mıkdarı 2500 kılıdır ImUhana kadar yapılacak müracaatların mıkdarı 10000 kişiye bahg olacağı tahmin olunmaktadır
OKUYUCU
DİYOR Ki
TENKİD
4
Divanı Lügat  it  Türk tercemesi münasebetile
Besim Atalay'ı tebrik ederken
Yazan: atıf"  tüzüner
(O adam bize çok gelendir) dire izah ediyorsunuz, bu ızahınızdakı (ol bilge) tâbirnde bu garabet görülüyor zannederim kl uz ba (ol) kelrmeurmn ıkınruanı üj*r*t silah Ursak «ı buytifaauenıııın, ıkuıcaıun teaod edab obnaaı ıhtarnaıuu hatır tasaydınız, bu tutul izaha lüzum gorııuid'iı   /annede» ım
— z» —
(Sahil* 25  aahr 2) de: (Oğuzlar hangi kelimede olursa olsun «1» harüıu u» ye çevirirler) diyorsunuz Burada da müellifin mu hım bir kaydı uuutulavak hsıladılm mâna muhtel olnsuatıu; çunku naucUıl (bu manada kunsaaaan kelimelerde) diyor, sizin tercernefuaden Oğuzlar, nerede olursa obua ala harlnl at* ye (evirirler) gibi bir rutraa çıkıyor Bu da /aımcdenm kı  taunm' ve* hile  müellifin ibaresine çokluk bağlan mama* tan lerı gelma) bir hatadır (O nuru Mimn gel"5tnden anlamdır) ıtemeyınız, an izan la bitseydi rnjellıf o kaydı Hava etmeğe lüzum Barnezdâ SİZ, tatMJ kendi fikrinizi yazmıyor, kitabı tereme ediyorsunuz
— 2İ —
ve:
(Sahile 35  satır 11) de: (Bu sıfatların henM de fulden ıikim dr t diyorsunuz Müellifin maksadı bu sıfatların tülden çıkağını anlatmak deoi (Bir ntatan yaal aynı maddeden yapılmıştır) demek istiyor, onun İçin (vazud) kaydına înnnn ger muştur, yaaalan Iı kiim, bu maksadı anUbuas defjl mi?
— «7 — Dikkat buyurunuz:
(Sahile 25  sabi 15) der (Bu sı
fatların mevsufları ioyleıunedı) diyorsunuz Burada da muellihn lüzum görerek üâve eZOgı bu kayda dikkat edilmemiz ve terceme edıtmaâen geçıluıı* Müellif bu (Eyzan) kelini es ilâve ederek (Mevsulları da aiiylenınedı) diyor, bu kayıddan su anlapln: Bu aıtatlar kıtanda zıkrolun madiği gibi mcvsufları da zlkredılmemısUr MuellI statları yazarken bu (zıkrotunmadı) aorunu her sıfatın konunda tekrar rlUgl halde tts, nasılsa buna dikkat etııııyerek (aslında sıfat olarak Uınınmadı) deyip geçiızuz Kapar (Zıkı olunmadı aozuaua Disruası (aabnda oyu tanınınjdıj demek |aa müellif ınevauf lıakkında da aynan o tâbiri kullanıyor, bumda niçin (aslında mevsuf olarak tanuunadı) gibi bir mânaya ham letmiyoesaınur? Ştmdı ,n 1 buyurunuz, O gUaariıan dîvana yarılarak ter ceme  ata aöyteyinu  böyle rai olacaktıT
— 29 —
Bir de:
(Sabite ZS  salar 15)' (Kariha bar yerda ynrureeegtnı gasletmek, bu kelimelerin halk tazafından ı* yolda nûylendıginı bildirmek i çın  kurallar söylenirken  İlende bıLJIrllcceArur) diyorsunuz, burada bir dıkJutaaaaa var: müellif, burada (Mevsufun yalnız se benler beyan cdıurkeo aakredüdigırı lugatlar arasında soransmadığıru  anUbyor Kıtıbda Miylenmemekm    sebebi,    bu
\u)' 1 c ıımesiniu sel kelimeleri ne yold d irmektir
Dahiliye vekâletinin bir talebi
AjutaradV baıianaa belediye muhasebe mudsrs ISuaia* Anar İstanbul be*edi}esinden ekmek meselesi hakkında mıı lan il bar rapor istemiştir Bu raporda belediyenin şimdiye kadar bu meaelr hıkkında yaptığı etudler vc modern ekmek fırınlarının teauM içm lıaınkımın projeler botlUTİeeebttr
Ankara cinayefi
Doktoru öldüren ebenin    sahicileri   dün Ağırcezada dinlendi
Ebe Nur irenin Ankarada mevkufça muhakeme olunduğunu yazrnuduk
Muhakeme — ısında, kendisinin izdivaç vidile ıgfal edilerek şeref ve namusunun lekedar rdddıgau  c| ayrsea maktulun kendinden 500 lira da par* alını» olduğunu aldia ile birtakım müdafaa ahıdleri etkSermeate olan uçlu Na iyenin talebi üzerine Ankara ağır ceza mahkemesi reisliği Istanbutda bulunan bu sahidlerln Istunbul ikinci asır ceza mahkemesince blnnıyabe ifadelerinin alınmalarını istemiştir
Dun bu dava etrafında sahadtl«ıne muraeaal edJen saaıdlena duruşmada fadrler, lnanu) bu ırada çok dikkate savan safhalar ayIstanbul ikine] afır rerada rıpılın dınlanm ıstır
İddia makamını ıssal etmekte olın müddeiumumi muavinlertnden Feridun, bılhnaaa NııciyenJn bsnnrl ağır caza mahkemesi zabıt kitibl bulıındııŞıı bir sırada heııua evli ve nikahlı bulunduğunu^ hukuk mıhkemesinde gorutzarkta olan boşanma davasının IntK edilmemi j olduğunu soylıyerek suçlunun bir erkeğin nikahında iken maktul doktor Mehmcd Ali ile nısantanmıt olma¦ m ve biyle bir »uçun daha uhde' sinde bulunduğunu deri sürmüştür
Naciyenİn gösterdiği müdafaa sa ( hldleri dun ikinci ngır cezada dm ' lcnmıslcrdır    bun kırdan    hnııc ı Nacıyenin kabile mektebindeki ar | kadaslarından  ıdup    limdikı   halde Emniyet muarnalM memuru rainye Oğud  adındaki genç    bnyandu   Bu bayan hâdiseyi  aynen yukıtıda olduğu gibi ııkıtriLi, ve
— Ben doktora para verdiğini kendi ağzından duydum ÇuukO bugün pııısıı kalıp ondan bere im*
Esnafın kapanma saati
"Sayın bay, Muhterem uiebuil arımızın laUnbul halkı ile yakından trmaa ederek dertlerim dinledikleri bu günlerde dejerti gazeteniz vaaıtasıykt aşağıdaki r:,la bulunmayı meslckda^lanm ıçuı laydah buldum Malûm olduğu veçhile ktanbal esnafı akşamları dükkân kapııtmu işinde ıkı kıamu ayrılmndardır Yani yiyecek satanlar «aat 21 de diğerleri ise l'J da kapatıyorlar
Halbuki bakkallar yalnız yiyecek »atmakla kalmıyorlar, her şey satabiliyor ve satıyorlar ve yüzde 25 kazanç veriyorlar Diğer alelûmum esnaf olan bizler ise hem yüzde 45 kazanç veriyor ve hem de saat 19 da  kı şehrin en canlı vc esnafın yegâne iş yapabileceği bir saat de  kapatıyoruz Herkes işinde çıpabyoruz Herkes iğinden çıtiği bir anda kapalı bulunu yoruz
Dileğimiz sudur:
Bakkallar şunu veya bunu satmasın d enliyoruz, yalnız ya umumiyetle 21 dc kapanmalı veya hiç değilse bize bir saat duha açık bulunmak müsaadesi verilmelidir „ ArLMklİ
Hariçten ilkokul imtihanına girilebilecek
Şehrimizdo   yakında bîr imtihan açılacaktır
IS yamdan yıkan vatandaşlar ıçm mıUhaıaaz  jçılmaSI R_/rLı;Hrılınıı
Bu "t iı niı ı girip muvaffak O1 anlara ilk okul diploması verile cetebr Cebrimizde yakında bu ııtınhanlara başlanan M Cır İmtihana gir mak  ' vrıı birer  uda ile Maarif müdürlüklerin* müracaat edeceklerdir
Fikret günü
Buyuk »aır Tevflk FlkTetin 25 İnci yıldunumu münasebetile hazırlanan ıhUlal prnıı mu mucibince yaruı saat 17 dr KıkrHin Eyubdekl ebedi ıhtıf agahı bu unda toplanacak olan genetik ve sevenleri Liralından* çiçekler konacaktır Putrelin edebi hayatı vc «eeıym saha yeti etrafmda nutuklar söylenecek bu hassa; ve teli saına hatıra» yad ve tebcil olunacaktır Bu toplantıya gençlik ve münevverlertmisle gazeteciler ve edebiyat överler lıtirak edeceklerdir Halkevi, gençlik ve belediye namına birer buket konulacak ve hitabeler   rıd  edile, en tr
Her Balkevı buyuk mirin yıkUnumu mtin ımhı tlkr toplantılar, rralsaeacreler terob eztacefe ve hahbirr Fıkırtın hatıraamt tebnlen edebi hayab ve eserleri hakkında konferanjar vereceklerdir
ADLİYEDE
KİSA HACERLER
Muhtekirlerin mahkemeleri
SABAHTAN SABAHA
italya  Yunan
I d»» tarafı 1 İnci aaMfadal katline İtalyanlar siyasi bir mahiyet vererek Yunan parmağına huknıeUıkr Yurıanlilarua tckrıbine rağmen hâli ds ba noktada ısrar ediyorlar
Bu iddiayı Arnavutluktaki isyanlar takib ctü Henüz llaiyadan bu isyan hareketlerinin mahiyeti ve şümulü izah edilmemiş ramakla beraber muhtelif kaynaklardan nrkra haberler tayanın Öyle beş yüz, bin kuiinın değü 5000 hattâ 10000 Arnavudun eseri okleığurıu gösteri ¦ yor Bu isyanları baaiarmak için ltalyanın Arnavutluğa mühim ku\*vetktr geçırdağudaa hahHtdıurektedır Bu kuvvetlere neden lüzum gorüMü? ltalyanın Arnavndlukta be^ on bin başıbozuğu tenkil edecek kadar kuvveti olmamasına ihtimal verilemez ArnavudJuk ararlardan beri isyan içinde yoğrulmuş bir memlekettir Burada hiç bir devlet, hiç bir dakika kendisini emniyette görmemek lâzımdır Bunu bilen italyanların Arnavutlukta beş altı fırka askerleri  muhakkak hazır bulunuyor
aa
Adriyatik denizinin ağzı İngiliz gemilerine karşı kapanmış olduğu için italya bu denizde pek as dikkat aarfiyle karşıdan karşıya naklıyıt yapabilir, ltalyanın Bari haıanından Arnavutluğa, on on iki saatlik btr deniz yolu vardır ve harbe girmeden evvel Arnavutluğa bu yoldan nıühım kuvvetler geçirdiği de tesbit edildiğine görs yenıılen kuvvet sevkı raren 
dr Ev kiralarını  nrt tırtıkların d an' dolayı ihtikâr suçu de sekizinci as    S*1      maiuyet alıyor Arnavud
M anlfatura — Fiyat murakabe | komisyonu bugün toplanarak fatura   fiyatlarının   Usbıtln» edecektir
dr Karaya oturan vapar — Cinakkalede karaya olarm \*e kırrtanYunan liinliılı Klryıınuı vapuıunun bugün limanımıza gelmesi beklen m ektedu
dr Oele korular — K  „,«¦ fabrikası demir borular ımoltasm arttırmışa» Fabrika «St 450 500, 550 ve milimetre Iratrundaud borular kçın sipariş etmektedir
df ISSaV makaulbmlıt — Bu seaekı incir ınıluulunun flyatLarı tea bit edilerek Ticaret VekakUnc bildiri Imisur
dr Cumtuk kursu — Gümrükler Vekildi memartarm mevtekl biTzJlerlni arttırmak için 1 eyınMe Ankarada bar kurs açmağa karar vermisUr
dr İlk «kullar — tik okulların tedn tm 23 «ylûlde bu«lınaeaktu
df ltmbuMa sabbn mrmba sularının ter kas suyu ile karışık ve hatut belediye
ve kontroUrrden anlaşılmakladır Ileledıyr bu suretle su ı£tlsaqıraı mâ ni ılmak  Üzere tedbirler ıİn:tır
df Otobüsler ın ırtasyanlarda butla durduğu ve bana otaMatarha bc*ızlarafe yoUaeda mu^lenlerusı b saJttıkbrı ronılmektcdır Betedaye bu »akilde hAdlaeiere raadaat veril memesini alakadar kayma*ambardan iatcmüjbr
lıye cezada muiıakcmekrı yapılnsat ta oUn ibrani ve arkadaşıma danka duruvmlarmda kon baloların cetb ve tedfcukı uan mu hakeme tam edlkH
df Limon ihtikârı yaptıklarından dolayı nıuhakavaaleri yaptlaa Yakup' ve Koçrnun takırsaal eaauaaınck Bj zere dunku durujznada batik kararı' verıkb
dr Milli kururuna kananunsm neşri tenhandan — mr y\ı paraya sat' man ıcab eden UııumLın i kurusa; satUsi l—bıl edden bakici Bekir| dûnhu naıSaahsanıaarale  lra a#rr ;         ı      i BMsM '¦İl
I      ROL/ S DE      Iı
Esrar tiryakileri
Bir  satıcı ve Uç   içici daha yakalandı
Evvelki gun har arabaya binerek
Haydarpaasdıın Uskudara silmekte eavn Veban, Hasara tbraasra isminde
öç kilinin bu srrads esrar içmekte oldukları Uskudr polis merkezi me jaka
luktakı uyanın haber verilmiş olduğurıdun daha fjnış olmaai ihtimali akla gelir
Bu aaralsrda ltalyamn Yu • nm ta t ıralan lnmlkz garantisini reddetmelini istediği bildıriliyordn Vakıa Yana mat an böyle bu* talcbuen haberdar olrnadığnu bil lırmıase de bu gibi aa1 ı ıiır bile İtalya ile Yunanistan araşırhıkı mürıasebstın pek tabii gnrnr rrsedtğuıı izhar etmektedir Bele evvokı gün bâr Yunsa krsrva^rjnsrıün merhrjl bâr torpille balırılrnaaı Akdeniz de ve Yunanistan eti alında karanlık bukıüann lolo» makta oklugumı teyâd etzsrUeefir
IV» ct  SAFA
Bisikletle çarpmış
Solak Sinan mahallesi nete 22 numarada anıran Tuyyıbe adındaki kadına bınk telle çarparak babından yar ab yan Turan yalcalamnıs tahkikata başlanmıştır
Şeker ihtikârı
Nikoli Seferoğlu hakkındaki karar nakzolundu
rar cim is ve
'  ¦ •   liıl    'I
"İv la nihayet
Kendi ticaret mataları olan pastırma ve sucuktan gayri on iki ban kilo tos şeker alarak ûyat artmanını istismar ve ihtikâr yapmak suçiyle sekizinci aaliye ceza mahkemesmce iki sene aıırgüa ve 500 lira ağır para rozasına mahkûm edilen Nikoh Scfemğaı hakkındaki kararın Cumhuriyet müddeiumumiliğinle tasvıb
esoaDi nakzıyeıerı yerınue ve isabetli görülemiyerek heyeti umumiyeye havale olunmuş ve sadece paslırma ve sucuk ticareti yapmakta iken sırf şeker piyasasının  yükselme lıarekc
tini sezerek bir kazanç ve istismar hırsı ile U0 ban kilo şeker depo evlen bir tüccarın hareketimi mutlak bir İhtikâr bulunacağı ve maiuVaaaaenia bu husustaki kararma uyulma»! icabcdaceğı deri sürulnıiiştür Heyeti umumiye tedlukındı'n geçen bu karnr bs^müddeiumumüiğın derkenar ve itirazına rağmen oraca da nakz ve dosya inde olunmuştur
Esbabı nakz arasından bilhassa bakkal bitelmun dinlenilmemiş olması başlıca noksan görülmekledir
Muddetumunııhk ıluayayı aidiyetıne binaen sekizinci asliye ecza m:ıhkeneauoe iade etmiştir Bu hafta ninde şeker ihtikâr davasının i üyeline yeniden ve nakzen buşlııııaeaklır
Tura Hava Kurumuna Aza OLANLAR
Türk Hava Kurumu Beyoğlu luaa iUDeandan ebedi Tıirfc smklalsmn m muhar» uaBurtnrınekkss raılb t* m* elliğimizin ınkjaft bAisusunda aymı hafkzmrzsıı kuram un» aza asli aaa ja» zılraafe em (MrxMtaem her rSrt artutkra Skren beyetSuaV bu yamdi •ever Uslun ruhlu aeaatfUl vatan vazü"eaaoi so\'e sev* yapasibaesarizu tamımcn hal kum im kıymetli ¥ ardımlannı Beyoglunda IsOklal cadderınde di No di kasa ubesinde kabul et m mcfctestsr
^ Radyo*Prog*amı)
IBVfl •«» PAZAR
85S Program   ae memleket rast
ayarı
S35 MuaaM: ItIt pre«rm (Pl)
900 Ajans haberleri
SU) Ev kadını  yemek Üstesi
920/9^0 Muzık: Hafif projt «nun ıhnasra Pt
12aS w merale* et saat
ayan _j
Ü3B Muzık
I 2j0 Ajana haberleri
1305 Müzik: Tuı kuler vc oyun fı^'alan
U2J/U » KUzik ftadvo sanat orkastran
1300 Program w memleket saat ayarı
1805 Muzık Pasa* «ayı PL) I9Î0 Murık Oran romansları Pl ib 16 BSuak Radyo eaz orkestran« (tbraasm OaaSH Ksareaınd»
19,30 M ili 1
I3il Meral ılı ıt saat ayan ve ajaus haberleri, 2000 Müzik: 3015 Saz eserleri 3030 Mân* ZOtS Resaısva* 2100  Muaık  f—d heyeU 2130 M azık    Punını   Uullerfly operasından
?ÎM MemlHtet saat ayaıı ve BJans hnherfert 2246 MıUık Osband (Pl»        T 2'i 21/23 :fı   YrıııHı  prngram     ve
f
88
20 AĞUSTOS 1940
SALI
Üviincü Yıl  No 828
Sabah
GÜNLÜK SİYASI HALK GAZETESİ
İdare Yeri
No M Utaotnıl TMrraf: YEMİ 8 AB AH lataahol
tm*w3Ei mim
Her Yerde 5 Kuruş
Yunanistanın misali
İtirİIu EarmntİHİnİD mevcudiyeti ık* Yunanstanın bu aUaâııe harrkı tin inzimam * dİnr Ronta Uavınl horum m huni bir latlha okuyup rd
tarhta O mı    rd*xH
tindi   iır   Fakat    roman
I' T I ıl ı'ıml PİdllğlI   gİ!rî llU
b) içm ile fıntat okmo, "nwhaili var diyebilirin
Yaran: ıı      ¦  »hid YAIÇIN
»at ve müttefik YunanurtjUTı son zamanlarda manii kaktığı hadiseleri derin bir eaef ve teessürle takib edıyorm Bu münasebetle Yunan milleti büyük bir vakar ve ciddiyet ıçmdı sükûnetini muhafaza etmek huretiyle tebrıle şayan bu luyaai olgunluk enen gost ermişi ir
Ihtimalkı Yunansstana yapılan garıb manasa ve pek haksız tecavüzlerin büyük bir heyecan ve galeyan fırtınası koparacağı, bu yüzden memlekette bur mesele çıkacağı ve Yu nanIstan ınlenne müdahale için bir fırsat peyda olacağı ümid edilmişti Yunan hükümet ve milletinin m üt tef ikan muhafaza ettikleri soğuk kan klik bu bcsablan boşa çıkarmıştır
Yunan hükümetinin başında birdenbire patlayan bu fırtınanın sır vc hikmetine akıl erdirmek pek kabil değildir Durup dururken Arnavutluk hududlan dahilinde bir adamın ,gene Arışa vudlaı tarafından katb üzerine Roma matbuatı Yun an ustana karsa ateş püskürmeğe başladılar Bu hücumların garabetinden mütevellid hay ret zail olmamuken dini bir bayram münasebetiyle Yunanistanuı bir çok yerlerinden gelmiş ziyaretçilerin gözleri önüade Tine* Atlasında Helli kruvazörü güya meçhul bir denizaltı gemisi tarafından törpülendi vc battı Tecavüzler bu kadarla da kalmadı Yunan harb gemileri bu defa açıktan açığa İtalyan tayyareleri tara fandan bombardıman edildi Gene ecnebi Uyyarelennin Yunamstandı bazı askeri fabrikalara bomba attıklarına dair de ortada haberler dolaştı
Bu vakalar Yunaniatana karsı bir »ınku t hazırlanmış olduğu kanaatim veriyordu Halbuki Yunanistan hiç bü hareketile böyle bir düzmıanlığı tahrik etnüş değildi, ortadaki buhra nın başlangıcından beri Yunan devleti bitaraflığını din etmıs bulunuyor Harb harici bir vaziyet almış, değil, tam mânasın bitaraf kalmıştır Bütün ef'al ve harekatında bu bitaraflık prenıımnı dAima riayet etmisUr Yunanistan ile İtalya arasında nümayişli bir surette İlan edilen bir takım dostluk telgraf lan bile teati olunmuştu
Fakat iste sabit oluyor ki komşu ve dost devletin bu dürüst hareketi hiç bir fayda tekem etmemiştir Yuıunifltnna ilişmeyi münasıb görmedikleri müddetçe onu rahat taraktılar  Fakat kararlanmış plânlan mucibince artık Yunaniatana taarruz aıraaı gur  bir Davud hoca baJıaneaıyk: Yunanistana kabahatler atftmeğe kalktılar ve sulh zamanında bir harb gemisini batıracak kadar ileri gittiler
Çok zor lakırdı anlar vc gözleri önündeki vakaları bile görmekten aciz kabr kimseler bu Yunan deminden deibret almazlarsa ve Mihver devletlerinin mealeklenne balâ akır erdirmezle ne dirayet ve muhakcmclclluseym Cahid YALÇİN |t*aaı  3 UncU sehlfcde|
Millî Şef bu sabah geliyorlar
Cumhurreisimiz  dün memleketino dönen Fransız büyük elçisini kabul buyurdu
Ankara 19 (aal — Reisicumhur İsmet inönü bugün naat 22 de hususi trenle lstanbula hareket etmişlerdir
MılÜ Şef, garda B M Meclisi reisi Abdulhahk Renda Başvekil Dr Refik Say| dam, Genel Kurmay Başkanı Fevzi Çakmak, vekiller, parti genel sekreteri ve parti umumî idare heyeti a7aları, mebuslar, genel kurmay Milli Müdafaa Vekâleti erkânı, vekaletler müsteşar ve müdürü umumileri, Ankara valisi ve belediye remi ile merkez komutam ve emniyet müdürü tarafından uğurlanm ıştır
Milli !*ef, Maviliyi   kabul etti
Ankara 19 |aa| — Reisicümbur hazretleri bugün saat 16 da memleketine avdet etmekte olan Fransa büyük ı Kim Masfngbyi kabul bu vurmuşlardır
f Avrupada harb J
ingilizlerin
italyaya hava akını
Hitler Berlinden ayrılarak Garbcebhesine hareket etti
KeoMtelt
Amerika ve Harb
AmerikaKanada iş
TürkYunan dostluğu
  O
Yunan gazeteleri Türk matbuatının neşriyatına hararetle mukabele ediyorlar
Yunan  gazeteleri \e Turb doaUuğıı
Atina, 19 (a ı  — Atina ajansi bildiriyor:
Bu buhranlı günlerde Yunanistan ve Yunan hükümetine karşı bütün Türk matbuatının izhar ettiği dostane ve anla yışU tarzı hareket hakkında gazeteler heyecanb memnuni yetlerini ifade etmektedirler
|8omu  1  «"c m»''«|
birliği Kanadada büyük memnuniyet uyandırdı
Ottawa 1* (aa) — Kanada vc Amerikanın müdafaa» için daimi bir k om ist on ıhdau kanın Kanndsdı memnuniyetle karjılannııtır Bu tedbirin, harb tehlikesinin bütün dünyayı tehdid ettiğinin »arın bir seklide anlaşılmış olmasını çelerdim zannedibnekUdır Ve bu tedbirde tecavüze kar»ı manevi bir gayret ve ak
, OTUİX     T
kada harb
Nevyork İt (aa)  Amerika ile Kanada araunda yapılan müdafaa anlaşması hakkında muhılca yürüten Herald Tribüne gazetesi, mütecaviz milletler garb yarım lojresine girecek olurlarla Amerikanın Kollarını bagb yarak durmıyocağı B Roosevelün dünyaya bir defa daha ihtar etugiol,, yazmaktadır
Ne» Vark Tunç »unları yasıyor:
•Bir çek resmi monheutftsseauri va bil kuvve daha eheminlyetli Olan bu taahhud Amerikanın mılh halinde bulunmnsıle bcıabev filen harbde bulunan bir memlekette fiil bir birliği kuvvetlendirmesi dnlayiMİe fevkalade bir mahiyet alnuktadır»
Associated Press muhabiri de diyor W:
«B Rooseveltin yakınlarından ban kimseler anlaşmayı Amerika btlkurnetınin Kanadayı Monroe doktrinin hami konadUırı aluna koymak niyet ve azminde olduğu seklinde tefsir etmişlerdir
Anlaşmanın bu kadar bilyUk ve muayyen ve tedafüi ıskcıl bir iuifakı istihdaf edip etmediği henüz ıhp
"'!:!' ıı  '
(Sonu 1 uncu aahıfede)
"Fikret,, ihtifali
Dün şair Tevfik Fikretin kabrinde bir merasim vapıldı
Londra, IS fan) — Hava nezareti •rol,
Dn ajaoi bonıbaıdunan tayyarelerumr tekrar Milano ve Torinoda bulunan İtalyan tayyare fabrikalarını bombardıman etmişlerdir
B,k„ tayyarelerimiz de Badı hem iriıi de Alomınyum fabrikalarına, Abrıın isviçre hududu elvırında Wılıl'ı«! kimyevî maddeler fabrikalarına hılıum etmişlerdir Bu fabrikaların binılarına tam isabetler kaydedılnuı vc yakılmışlardır
Pmburg ve Mulhouse civarında Hazoheım tayyare fabrikalarına mühim haısı ika edilmiştir
Sahil müdafaa teşkilatına men'ub tayyarelerimin projektörlerin kesif |8onu  3 UncU uhfcüel
izmir Fuarı bugün merasimle açılıyor
Sergiyi açacak olan Ticaret Vekili Nazmi Topcuoğlu mühim bir nutuk soqliyecek
İzmir Knterna*ona) Fuarından bir gürünü*
ingilizler Somaliyî tahliye etti \
o I
Somaliyî istilâ İtalyanlara pek pahalıya maî oldu
lamdı a 19 (as) — Resmi tebliğ: Somiılı  muvaffakiyetle tahliye e| di İm i «t ıı Mukaddema kaybedilen iki topdan maada Dutun toplar irkib eılılmııuı Malzeme,   gıda maddeleri ve tcthubiUn bir kısmı da lnblıye| edıhıij genye kolan kı*ım imha edılmi|Ur Yaralılar da tahliye olunmalardır İtalyan zayiatı bilhassa kara gömlekliler cuzutamları  arasında ve I IncıİK zaytatıle n ıs bel edileni tyevek [ demede ağırdır
Müttefiklerin somalıdekı iptidai tedbirleri «ıkı bir Fransız ve ingiliz işbirliği esasına istinad etmekte idi
Bu ıın nazaran Fıansızlar butun vazıyetin ssakıırl olan CibuUde ıag cenahı tutacaklardı Fransız hükümetinin yeni muhasamat vaziyetine ısUlake ani olarak nihayet vermesi u[S«nu  3  uncıi  aahifcdal
İzmir 19 (Yeni Sabah) — izmir enteraapj  nal tuan yarın buyut: —sskek açıUcakOr Fuaiı bu yıl hükümetimiz namına Tîcdret Vekilimiz B Naxmi Topcuoğlu açacaktır, Hazırlanan programa gore 20 Ağustos saü   günü   beş bin daveüi
saat 18 dc fuann Lozan kapısı' Önünde bulunacak, merasime istiklal marşıylc başlanacak, sonra belediye reisi Dr Behçet Uz tarafından bir nutuk söylenecektir Dr Behçet Uz, izmir caternshyunal fuanam şimdiye kadar geçirdiği intihale   ve tcj
kamulıı anlatacak, memlekete yaptığı büyük faydaları   izah
l öncü  "'•)
Bursanın ekmek derdi münasebetile
Bursa belediyesinin süratle aklı selime avdetini bekliyoruz
Dünkü nüshamızda Bursalı bir kariımirüı mektubunu nes(retmiştik (I Tekn) adlı mektub sahibi Bursamıı ekmek derdi hakkında yuptığımız neşriyattan ilham alarak kendisi tarafından 20 temmuz 1940 tarihinde   Bursa vilâyetine verilen
btr ipti durur, sureunı bildiriyordu
Bu istidada Bursalı kani mır, Bursa uncu ve fırıncılarının belediyenin müsaadesi ile km um oldukları   şirketin   halkın   tamamıyle aleyhinde bir teşekkül
(Şomu 1  Uncu aanlfede)
İşlerine nihayet verilen Rumen garsonları
Galatada yeni yapılmış olan büyük    yoku aaloauada çaüa
mak üzere getirtilmiş olan 6 Rumen garsonunun vazifelerine dün nihayet venlmiş vc yerlerine Türk garsonları nlınmı*tır Ruııanyadan mütehastua olarak getirılmİK olan bu gursonlar hakkında yapılan tahkikat müa bet netice ermemiş ve bunların salonda geıer hizmetleri dc be^enılmemiştir
Mütıhassi' kaydıylc getirilen bu garsonların servisi gmk tirdiklcn de nazaıı itibara alınmış vc Limanlar Umum Mülürliiğu vazıleierinc nihayet vermiştir Bugünden itibnmı aalonds Türk garnonUn çsluf(ınLıı aktır
Bııo yapılan meralden  bir inUlsa
Tevfik Fikretın olumunun 25 İnci yılddunuıiııı dUn saat 17 de GyUp Halkevinde mera
Hİmle    ı ıin1ı' rr     M   ¦      Mille   K
yüb kaymakamı Saıd Ab Yücel, Eyub kazası porU reisi Eytlb Halkevi reı^i buluumu*: ve merasim gayet az ancak 50 yı bulan Halk kütlesi tarafından takib olunmuıtur
Eyub Halkevuı le yapılan merasimde Tevfik Fikretın hayatını anlatan vc edebiyatımız
da rolünü izah eden bir çok k'ni ı mlı verilmiştir Aynca İtiz ve erkek talebeler tarafından Flkrclin ıjiirlennden parçalar okunmuştur Bunlar arasında "Mm dnut,, ve '¦Miilet rarkmı,, şiirleri hazır b*ılunanlar larafından N'ldetlc ali kui^nmışlanlır
Merasimi muteakib Tevfik | FıknUn Kyubdekı mezarlığına Kyuiı Ilalkevınln hazırladı•j: Ur çelenk kunulmustur,      1
Rumen  Macar müzakereleri
Macarlar 13 vilâyet istiyorlar   Rumenler   4 vilâyet veriyorlar
Bııkrrı, 19 (aa) — Reuler blklirlyur:
Trauailvanyanıu buyuk blı kıunınuı lerkl hakkındaki Macar talebine Rumnyonın cevabı bu sabah Tuıou Severaade Rumen murahhasları taralından Macar d«bYa*yaouna leydi edılmıjtır
Ru meraıımı muteakib, Macarların hukûmctrnle istişare edebtlnıelerı »cm murahhaslar hemen celseyi saat 11 ye kadar Intll ettnllerdir
Zmınedildiğine gore Macarlar TranSilvanyada |3 viUyel istemekledirler Uı  ı'  İse nüfus ınUbadelealnııı her UiıUı Iıal auretlerının rsasıııı te» kıl etmesinde urar enikleri bıUnmek İrdir
Huı dan maada Rumenler dfl t v ılâyet tMkrtmev, tekLf rtmı,ieıdır Bunla' Salunare SalaJ Blher ve Araddır   Ilu on vılayrüıı ismini ta
mnm pMt hu ukiıie dahil tatlMlı
SABAHTAN SABAHA
Sulh ve salâh eseri
Bugün açılacak olan İzmir fuarı bizim, sanki hiç harbe girmiyecekmişiz gibi sakin ve dikkatli gayretimizin mahsulüdür
r Hâdiseler Gazeteler veinsanlar
Yasan: Knsari llıılml İkimi Savramırda
Bizim paroUıuız auJur : Yanu harbe gıreceknusız gibi harbe harırlanmak hiç harbe gümiyert'kmıax gibi sulh vr salâh mesai mı re ilen hamlelerimize devam etmek
Bu ikinci gayrctımuun bir semeresi vc bir delili, bu sene de  İzmir Fuıırııu açabılnıin ol
IstauİHilıı    l/ım    boğbyan huı 'in kuşıul n mı apılaeak obtn yol ır  İzmir Fnaruun ıınııımi gıırumı^u
mamızdır Bu fuar, bir millcUcı arası fuarıdır En çok Türk cscrlcri teshir olunmakla bera ber diğer bir çok milletlerin sanayi enerleri de bu fuarda hMk in olunur
Bu fuann hususiyetle
rinden bn bir seneden ben yan / yana gorttnmez olan İngiliz,^ Alman, Fransız ve İtalyan bay1 rakliinnı bir araya toplamak ve! bunlaıı ateş hattında değil, aa1 (Sonu 2 nel sanifedaj
HER SABAH
Esnafın insafı ve odun fiyatı
Hesabını, hitabını nl«n askı ls lanouMu odununu hSmUrunu hırız mtvslaıındc ali'i odunivaunv kSmürlugui'u ejlu ferılı vı '   jf
ı belilerdi
Bu yasak datraniftn seb«k »•»¦ rahatı ucuz tedarik ttmaktı
Vakıa kırar geciı amma
herhalde zcm*ıerır« da y" ¦) deO'i r Halbuki odunun ctklal ş ndıdc kuruta aalılıyormuf     •
D«mok olavo ki bu gıdtie kıım odunun çekisini yed', sekli yuz kuSSSayşai alamıyacaar
•eleaıye h*«r Jerd'ı aa ata* pehi'a (are baldugunu aaylâyor va • u iddiaya inanasamaiı mjim de er lada bir sebsb yoktur /  fS^en aeneki kdmıir ı  «n fid
detli bir tarzda bahseden avsal Sabah* ı ı (}!¦ Lâkın ıu noktayı İtiraf ve tealimi meeleNl Ourı ilim a Amirdir kı bu net*'/atlınızı ı ¦  r bUyuh bir numu niyetle karılami| ve »™ı_' bunranmı anlemek lak* elmden gelen butun gayreti gamam Iftır
KOmarcUyu ,ola gelIrtA İki ıs d MtldiHyetı oduncuya da yola getirebilir Belediye tktısad Müdürlüğünden bu mesele ile yakınsan alâkadar olmaaını rica edeceği*
İstanbullu fimdlyo kadar Agueto» onaamda (SsO) kurusa odun almadı
Odun lacırnıa mastı tUkenmıeaa aayın belediye relalmiadekı nusnd  , •¦ *e gıliugıesı* mesai bereketinden cmıaU
Lâkin gonwl atıyor kı beledıy* her ide aaaafm basanda elıada •ağrı ak msbaasırlık etmesin ve huenj myet havası biraz da csnal cifıctmden eaaln
A (  ıııdı lıııı SoefiıglU
Sayfa : 2
YENİ  SARAII
20   Ağıiftlfl» 1040
f ŞeBıcr ve MemrıBeket Haberleri   )
— İngiltereye Taarruz Başladı mı?
Eğer bu hava hücumları ingiliz milletini tedhiş ederek sulha mecbur etmek maksadile yapılıyorsa bunda hata ediliyor Çünkü asırlardanberi şeref ve haşmetle yaşamış olan İngiliz imparatorluğu bu mücadele esnasında mahvolacaksa gene tarihî mevcudiyet ve asaletine lâyık bir şeref ve kahramanlıkla ölmeğe azmetmiştir Almanlar bundan hiç şübhe etmemelidir __/S_
Mıln rr devletlerinin harb» mu \ ı(l ıyrtlı baUrmetc için llrılnnyo adalarına taarruz, etnıaaı meebunystl ıızcrınoC munakaza okımnıyan bir uakkıt mahiyetini almıştır Yalnız, Uu laaıruzun zamanı, vasıtaları ;uKlı lıkkıodakl duıUnceiar tohlUl ediyor
Brener mülakatının aa mühim mevzuunu Infiltereye taarruz meae Icza leskıl cttUbne ubhe otanaanaz Hartıala» İtalya muk^ddecaUnı teh1 keye «km»dan önce Almanya/ı uı İngiltere hakkındaki taeavutzrlarını ve bunların tatbik kabiliyetini öğrenmek lüzumunu hissetmiştir Uu müzakere»»» tatmin edllmeaeydl Inlillereyı nuglûb etmek aczi karsıyıırt bb celin ıhula la dahil olmamayı daha ıhtıyatkâr bulurdu Fakat İtalya, ordulunn 'nlı üzerinde |wrı«ıtın yürüdüğü uhulrtlr tahıık Mllemiyeeeejinı, nazari aahada pek ı ı I• ve kullanışlı rfarOlm ptanlarııı talbıkolla zuhur edecek ınıûjj külli t ouunde ok defa iflâs edebılerrtını nazarı itibara almamakla hal, etmışa bezatyıar
lnaılurreyc taarruz naaal baılıyacak m uaul idame etünk**kt»r Bunu bilmiyoruz
Frankımın mağlubiyetinden sonra duıııın bir hal alan muhabere vaziyeti Umanların hava hücumlarını ırUırmalarlle tekrar dikkati celbeden bir m (baya gıtdı Evvelce be) on tayyare ile yapılan ba akınlar bir ıkı gun evvel birkaç yuz tayyare ile yapılmaca başladı Bugün iki uc bin tayyare ile yapılıyor Yann bu mıkdıı belki de be) on bine çıljcaktır
Eğer bu hava hücumları İnsi Uz Bzttattioı tedhiş ederek sulha mecbur etmek nwkaadıle  a pılı yorma bunda hata edil'yor Çurüto asırlardan ben jeref vr haymetle yaşarma olan ingıli/ ımparetorluıpı bu mücadele csnaımdu mahvolacakla yine tarihi mevıudiyet ve ataletine Uyik bir şeref ve kahramanlıkla ölmeğe a«mednıjlıt Almanlar bundan hiç aubhe etmemelidir
Yok eter bu taarruzlar İngiltereyl istilâ plânının bir mukaddimesi um bun Urdan beklenen makaad tu OİabiUr:
Polonya ve Fransa harekatında oldufu gibi hazmın hava kuvvetlerini «ndirmek ve istila ez nazında bunun tesirinden kurtulmaktır Biltabi İngiliz donanmalının (abladan evvel raylat vermesi »ayam arzu değildir Daha ziyade cenubi IngılUareyc tevcih edilen bu taarruzlar, İn KİL donanın ,n, cenub aabillerdcn U/aklaştııarak İstilâya m usa id bir vaziyet tercin etmek makuvaatnı ıstıhdal odecuur
Şurası muhakkak ki Inazlleeryı kava yoble uula etmek untuVmızdn Kırk elli tonluk tanklar*, on on beg tonluk ağır toplara, zırhlı vaeılal:ıta lıanad takıp uçurmak mumkuıı değildir Bu gibi asri vsaaltten mahrum olan bar ordudan da mu valiakuret beklemek hayal olur Gerçi Almanlar Avrupada yaptıkları haıbltrde paraşüt kııataeından çokça istifade etUler Fakat ba kuvveUrr cebbedan taarruz eden Alman oıdıuınıın ancak işini kcriaylaıtırabildı Yokaa doRrudan doğruya bir ülkeyi zaptetmek, bir orduyu mahvetmek hususunda kullanılmadı Binaenaleyh Incduıeye bir taamır vu ku bular aksa bu taarruz her halde deniz Ozortnden *HecekUr
Taarruzun zamanı  hakkında kat'I
yazan 
Yeni Sabah
AUONE DljJllJ
TUrklye Itnabl
1400 Krp ZTOO Krg
6 r1  11 K
•   AVLIK 760
¦   AYLIK 400
t   AYLIK 150
tsto
20 Ağustos  ¦ »ıı _ BALI 15 Receb 1359 7 Rumî Ağustos 1*56 GÜn 23J Ay: 8 1940 — Hızır 157
GUnes Öğle İkindi 
'013 515 903 Ezani
615 1317 ttM Vasati
Akıam YaUı İmsak 
 140  Eıanl
 2143 423 Vasati
Hikmet İlgaz
bir jcy ri'y (enenir/ Yalnız İler Killer bugüne kadar yapllgl buUuı inlerde Alman tarihine elerin bir buı:iıiık        ıııtı I9IB mütarekesi 
nin imzalandığı vagonu aynı yere gettrternk, müzeden o amana aid mefruşeü çıkartarak, yirmi ıbi tene ı ı t! galibin oturduğu lakesnlcyc bu defa da kendi kumandanlarım oturtup Fransız  Alman mütarekesini İmza ittirdiğine yakılıma İn«ilereye taarruz gununu da ahval ve psraıl muzaad ortakça yine tanhl bir hadisenin yıldönümünde ınUbab etmesi beklenebilir
On bea ağustosta lngılterenin sulha mecbur edllereftlnın ilân edilmesi taarruzun dört ıfuılmLı başlıyacagını İma ndıyardu Ç'ıuıku yınmı altı sene evvel mükerrer rica ve İstirhama rajimnn lııgılleso aynı gün
de Almanyaya ilim harbetmlş ve naticede mıglubıycUne sebeb obnuf lu Anlatılan hazırlıklar zamanında bıürılemedl veya yemden zuhur eden müşküllere' çaro bulmak, ku mnndanlar arazuıdnkl noktai nazar 'diıiı ı izzde cUnek isUlUyı tehir elti Nazilerin bümediıpmiz diğer bir milli bayramı yokaa bundan sonraki tanhl gun yirmi  ı/ afusloştur Cihan harbinin ilk buyuk denir, rölem ingilizler torafmd n 28 Ağustos 1914 de kazamimiftı Her sene İngiliz deniz mahflllezmce kutlulanan bu zafer gününü imparatorluk tarihinin kâbusu İle birleştirmek arzusu da gösterilebilir Binaenaleyh ıddet ve kesafet haddi nın en yiıksrk noktasına doğru yükselen bu hava hücum lan ınaksadzsz detjlldir
$u sırada hiç ulın azsa kua bir mUdrtet için Crbrlb t tarik takı İngiliz donanmasını ana vatan müdafaası İçin cdbetmek 1u7umunu ingilizlerin takdir ettiğine eminiz Çünkü vasiyet oldukça ciddidir
HİMMET İLGAZ
Fatih Halkeviniii Faaliyeti
Falül Hulkevinde gelecek hafta başlamak üzere çok mu hım btr teşebbüsünü haber aldık Fatih Halkevi lezntıl «ubaal dört gun tfci'sna «araca: üzere bu (Tantal Türk Tnmaıaıı haftası) haznlarau; ve bu hafalya 26 agu*tos pazartesi gününden ıtıbıren başlamağa karar vormüjUr Memleketin lıultur ve sanat hayalında tetkik, tetebbu ve bilgılarlle Un almış, sanat severlıklerıle tanınmıı ah sıyetların hemen hepsinin ayrı ayrı davetleri bMİunduklan bu sanat hareketlrrmın umumi peogrnmı su seklide tatmf eduınsftır:
28 Ağustos pazartesi gunu saat 31 de (Tanhl Türk temajasindaıı: Ueddah)
37 aiustos salı günü saat 21 de (Tanhl Türk temaşasından Karagöz)
ta ağustos carsaamba gbnu saat 21 de (Tanhl Turk temaşasından: KukU),
29 ağustos perşembe ınınn zaal 18 dc (Tanhl Turk   leznazaauıdan;
Orta oyunu)
Her günkü programın bozu ula bir konuıma yapılacak ve iyzı tarihi kıymeti ehemmiyeti ve ısaaatfcl Mantı hususiyeti ile tarihi yuruyuau anlatılacak Ur
Un • nıl abelerinııı bugün lıyıt
ta * lmı aoa *ıı ılı ı Iııııiı oynatıp oynıyacakları bu gecrlerde eski tanhl tnısusıyetlen aynen ırae edilecek eski kostümler ve aksanı varlarla bu hafta tasa tanhl rvufiıu camii» bulunacaktır Meddabs saza meddah sana ikan Kan tam Kadri Karagöz Bay Sefer Uehrned kuklayı Bay Hayrı üzerlerine almıj ve orta oyunu kadrosu (u sanatkftrtardan murekkeb bulunratiitur Azım baba Kemal baba Keanal Askı, İsmail DuntmlIU, Ressam Mu azzez Kantarcı Kadri Sefer Mchmed Küçük Azım, Zenne Cevdet, Hayrı, Slyrot, Ahmet Güldürür
Bu muıamereler Fatih Halkevindc yapılmış ınilunfun tozlsaU ila Fatih parkına kurtulan dort hoparlörle park Bl ver ilecek tir Tu ıhı lrmaa nayalunın canlı ve gözle aonıldr panoramik bir ¦akikle ınıe edecek uian bu haftanın çok buyuk bir kıymet vc ehemmiyeti olacaf zsıkirdır Şehrimıztte yatan dlgVr halkevlerinden bu h iftarı lahlb etmek Üzere bir çok nyareiçinin da gedeceği öğrenilmiştir Fatih lUlkevınm IteJsorsuıde yapılacak bu sanal gezalecımn davetiydcır tevzi edilmeğe baılanmiftır
Fatih Hjlkevinın bu çok mühim tejbl)u aındeıı ddlayı Irbnk eder ve ınuvaUalüyeuerlnl dileriz
Kadıköy va Üsküdar imar plântamamlandı
iarı
ÜskUdar   meydanı asfaltlanacak
Üsküdar meydanının asfaltlanmanı için İstanbul belediyeci heycli fennıyesi müdürlüKil ted kikat yapmış ve İhale için lüzumlu olan keaifnameleri lıazırlamıştir Meyd:111ın asfalt olnrak inşaatına meydana aid istimlâk muameleleri ikmal olu' nur olunmaz başlanacaktır
Diûjer taraftan belediye imar müdürlüğü tarafından hazırlanan Kadıköy ve Üsküdar imar plıiılırı buakıjam Ankaraya biz, zat belediye imar müdürü Hiısdü tarafından götürülecektir I ¦ saıs
Rumanya dan alacaklı olan tacirler
Rumanyaya geocn seneki anlaşmayı mültakıb mal gönderıh de bedellerini alamıyan tacirlerin vaziyetleri An karada bu defaki görüşmelerde bir neticeye ballanacağı haber alın • mıştır Bu itibarla alacaklı tacirler paralarını hanın sebeble alamadıklarını evrakı müsbitderiylc birlikte derhal Mıntaka Ticaret müdürlüklerine bılılıreceklcrdır Bundan başka gönderdikleri raalm, cinsi, miktar, vo ihraç tarifinin de verilecek malumata ilâvesi icab et • inektedir
aııa»       1
Karaya oturan Yunan vapuru geldi
Hiıdıstandan yüklediği çuval vc kanaviçeteri Süveyş yoluyla İstanbula' getirirken Çanakkale ervannda karaya oturan 7000 tonluk Kaliantis vapuru dün Çanakkaleden limanımıza !:lını:in Vapurun al Unda iki metre genişliğinde bir yara mevcuttur Bu delik çimento Üe kapatılmıştır Gemi nin hamulesi bugün boşaltıla çaktır Yunan vapuru limanımızda havuza çekilerek tu mır edildikten sonra Yunanistana dönecektir
Bakır şilebi geldi
î/jınrr öderken MidUli civarında karaya oturup kurtarılan Bakır şilebi dun bir tahlisiye vapuru yedeğinden Izmirden İstanbul lUnaıuna geUnlııujtir Sosyete şilep vapuru derhal tamir ettirecektir Fakat halen havuzlarda bos yer olmadığı için gemi bir müddet beklıyreektlr
OKUYUCU
DİYOR Kİ
Bafralıların 7    İkili muin mtldUrlUğilndon b:r ricası
lıanu hamiyeti ile i 11 dikdlklcri ve
ılU'ilıı rıııı veryııksek makamı
»AGAHTAN SABAHA
Vakıflar kanunu masrafını idare cttnıycn yerlerin satılmasını etnredıyuı   Halbuki bugün kaza ırııltar
|evkafının getirdiği masarifin ıkı mislidir     Gcdauımız   bu   şerefli
(yerleri salmak için degjl &bi] delerini yaşatmak İçin yurdu muza hediye etmiştir Bunlar satılırsa ecdadımızın adlan vc »anları ve bu kıymetli Abideleri yok olmaz mı? Daha doğrum unutulmaz mı?
Bu salıs isinin hemen durdunılmauna emir verilerek memleketimizin vakıflar şerefinden mahrum bırakılmamalının teminine tavassut buyurulmasını kıymettar ve halkçı gazetenizden rica ederiz
Aimr j Hüsnü Şener      Alı TUrker Mehmcd  Koçak
KISA HABERLER
gun hapse mahkûm ıd jb  Yalovada Aliye
HADİSELER, GAZETELER ve İNSANLAR
Dûn Son Postanın aReaimiı makalea sinde bir «Kıymat Olçüsue ne rastladık Uu arkadaş, 1870 Fransız ¦ Alman hartnnae Bedan meydan muharebe:     Fransız mağ
lûbiyet, katsuie mecavr Kaicbpı ani hstıratarak diyar kl:
e— Belli bash kumandanlar baskvmandanlıpı deruhde etmek ıttamlyorlardı Zira Umlû yoktu Kumandenlıgı kabul adan general ergce ordusunu tealime mecbur kalacaktı Bunun için hiç bir general adını bir tarihi zillete karıştırmak istemiyordu O zaman imparator ucüncu Nopalton Bonapart ordu kumandanlığını bizzat daruhda el m eklen çekinmcdlj
vanı, eGallb karanında Fransaa namına agllecak bir bas, Fransa namına mağlûbiyeti kabul edecek bir askeri şeref bulunamayınca, İmparator, tarih karıısında bblun meauMyetlerl kabul etmıs, ve kendi belindeki kılıcı çıkarıp galibin çiamalerl Online koymuş ve bir millet namına duea*an o nünde eğilmek asabıaı kaadi basma yüklemiştir
Acaba San Peata, bu harekatı bize niçin paha blçllmes bir fevkaladelik olarak gösteriyor! Son ayların hadiseleri içinde marreal Petainln oynadığı rol İle 1170 harbinin neticesi araaında bir benzerlik bulunduğunu izah etmek İçin mir
Egcr bu böyle lea • kl bOyle oldu  gunu anlamamak içi» pek toy olmak lazımdır  e San Pootaa bizi kna cdemcm'etlr Zira WÇu»CU NapOl?onun 1H70 deki jesti umumi bir tasvibin ifadesi İdi: 1870 de Fransaye mağlûbiyet mukadderdi ve Fransa mağIbb olmuştu   IMO da vaziyet bam
Yazan:
Ensari Bülend
babadır Maeaaal Peraln'in calr Fran sası karsısında br har Fransa, mareşal Petaialn k«reı»nda bir general Oa Gaulla vardır Bir vatanperver kl rıymctin* paha hıçıltmez insan mım un Herinde» pırı ıjlarak Türkiye etkarıumumıycaıne gösterilecek tip, ancak  bu olabilir
Toprak sergisi başka şeydir marabalık o da  başka 
Yine aftan Poatas, dünkü sayısında bize Muhlddln Bllrgenın kalemıla söyle buyuruyor:
¦Toprağın  vo   toprak   üstünde toprakla yasamanın na kadar büyük bir kıymeti olduğunu Fransızlar, bilhassa nar tarafdan kendilerini korkunç bir açlığın tehdld ettiğim   gördükleri   zaman anlamakla, «zail bir hakikatin yemden kaolinde biraz gacıkmiflardir Fakat geç de alsa anlamak iyi şeydir Hh_a Muhlddln    Dirgenin   bu İddiasına İştirak atmallmlyıı; Sanırm kl  San Posta başsnuharrırını haklı bulmakla, yani  Fransız milletinin dun de bugün olduğu kadar loprağa bağlı olmuş bulunduğun, mklr etmekte buyuk bir hıkınn  almış oturur Her Fransız her zamanı hem maddî manaalla  yani çiftçi olarak • hara da manevi manasa ile  yani »atansever
olarak  toprağa candan bağlı olmuştur Fransa vatandaşları arasında toprakdan uzak yaşamış olanlar, teprakdan uzak yaşamağa, mahkûm olmuş bulunanlardır Yanı topraksız kalmış veya topraklarım rUaernden çıkarmağa raaebve olmuş bulunan laedır
Bugünkü Fraasada  eToprağa   d*
gial aracnda dağlar kadar fark vardır BugUnkU Fransaaın toprakla uğ raim anma verilecek (ek ad varder: Marabalık
Funk planına gorc sabanına sarılan Bulgar, mareşal Gaelngln tavsiyesine uygun patates yetiştiren Lehli, va Alman çiftliği halml alacak bir Rumanya gibi toprakla uğraşmak bizim anladtğıemz ¦*  tır topraktı uğraşmak» değildir V« bunun ¦Cindir k| NUMm Dirgenin ¦Toprak ve koy aavoaua kıssasından biz onun çıkar dip ş*j maçayı bıeıımııytmeylc
¦Türkiye, toprağı unutmamış olan memleketi erden brldlr     8u vatanın bUyUk  İrer  nüfus kütlesi bUtUn hayatı İla toprsğa bağlıdır Dizim aramııda nTonraga avdet!» propagandasına     Itısum     yoktur ÇUnkU biz ondan ayrılmadık onu terketeaedik^ ¦ZeaL Bu loprakdan   ayrılasadık aynim ıy ar iğiz da Toprağımın terketmrd'k,    ctmlyeeeğK İ8w     Lftkin bizden   Funk   plAnına  gore   buğday, Lakllnm işlediği tarzda çalışarak patates yetiştirmek istenirse evveli clu mü gere alırız Olumu ve hattı topraksır kalmak talıhaisMğlm gbze alı nr Amma Msrabalığı' Asla_
I n 111 l'ıılend
leyaaıu amrv ıııın ceket dan dun 16 müjtir aid depodan 250 lu alık 1ar elbise balyosan, (alarak lstanbulda satanakta ikan yakalanan İbrahim dun tevkif edilmiştir
4r aded mayo ile Jâü kuruş çalmak lan suçlu Ahmcd Refik ve arkadaşı Nuri dun uırgu hakimlıgınce tevkif edilmişlerdir
d}r Kamaıam yaralamakla juçlu Meluned oğlu Alı; açlığı yaranın ehemmiyelsızlıgıne binaen lev kiline kanunu Ur sebeb gorUiemıyerck muhakemesinin gayrı mevkut yapılması için serbest bırak ümittir
ff Yem Slird Valin — Surd valiliğine tayın ulanan Ulan bul vali muıuı li«lk :ı—1 iMiıŞauıbc gbnu şehrimizden tvarekel edecektir
Bay Halûkun yerme tayın olunan Beyoğlu kaymakamı AHmed de aynı gün yeni vaıHasİM baılıyacaktır
df Fenerbahçe — Işluııbul belediyesi Feneı bahçenin ıstimbikı için lalı ye İt geçmiştir, KenerbaJıçe için ayma hazırlanan imar planı da tatbik ol mm 11; 1
İT Odun maoaloaı  İstanbul belediyesi odun v*e komıır meeelesıni tetkik ederek hu hirmedi bir rapor hazırlsms;Ur Rapor komur meselesi hakkında bir karar vermeat talebi !e fiyat murakabe komuyonuna «eril ımşUr
Hububat ihracat birliği kuruldu
Şimdiye kadar zahire komitesi tarafından idare edilen hububat ihracat ve satışları Vekâletin tettmbt üzerine yeni bir şe kilde idare edilceeritir Bu maksadla bir hububat ihracat torlijçî kurulmuş ve başına toprak mahsulleri ofis müdürü Nuri Toprak tayın edilmiştir
Kaptan ve çarkçı imtihanında kazananlar
Muvaffak olanların isimlerini   neşr ediyoruz
Kaptan ve çarkçılar için evvelce açılmış olan terfi imtihanı evrakı Münakalat Vekâleti tarafından Udkik edilmiş knzarı:nl t t isimleriyle şahadetnameleri dun bildirilmiştir İmtihanda kazananlar lfl kişiden ibarettir ve şunlandr:
1 inci sınıf baş kaptanlığa terfi edenler: Zeki Uranos, Nezihi Arda Seyfi Gerer, Nureddin   Yılmaz
Birinci imi ikinci kaptanlığa terfi edenler   de tunlardır:
Celâleddın Tolbaz, Neşet Engin, Zeki tşzer
Birinci sınıf üçüncü kaptan¦ terfi edenler: Aiimed Zir, İhsan Tansu Enver Tangör
2 inci smıf baş kaptanlığa terfi edenler: Süreyya Bek
Birinci sınıf makinistliğe terfi edenler: Nureddin   üğet
2 inci sınıf makinistliğe terfi edenler: Ekrem Söylemez, üçüncü sınıf makinistliğe terfi edenler Hakkı Sallan, îhsan Toksoy Tahsin Bahadır
Köfteci ve piyazcılar kapatılacak mı
Fakir şçl ve amelenin ihtiyaçlarını karşılamakta olan köfteci, piyazcı gibi kuçuk lokantaların kapatılacağı hakkında bir akşam gazetesinin verdiği haber bu kabil esnafı sen derecede telaşa düşürmüştür
Resmi makamlardan da kendi ticari vaziyetlerini ve bunun ne olacağını  sordukları  görülmektedir
Yaptığımız tahkikata gere, bbyle bir resmi karar vc taaavvur mevcud olmayıp piyazcı ve köftecilerin kapatılması keyfiyeti sadece lokantacılar cemiyetinin tasavvur ettikleri bir Iştır Binaenaleyh bu kabil eanafın telisi yersiz ve asılsızdır
Otomobil yedek parçalarının fiyat tesbit işi
Fiyat murakabe komisyonu, dun toplanarak otomobil yedek malzemesi fiyatlarını tesbıt için parça satanların teşkil ettiği komitenin hazırladığı listeyi tetkik i rir
Otomobil parçaları model, marka, sıklet itibariyle gayet mütenevvi olduğundan komite mesaisini tamamen ikmal etmemiştir Fiyat murakabe komisyonu yedek aksam hakkındaki fiyat trsbitini gelecek toplantıda ikmal edeoektir
Diğer taraftan fiyat tesbia işi ile ihtikâr vak'alarmın bir an evvel rreticelendirîlm?si için komisyon bundan sonra daha sık toplaumnğa karar wrrniş tir
Sahte diploma
Maarif  Vekâletinin  mühürünü taklid etmek isteyen genç dün sorguya  çekildi
İstanbul cesa evinde sabıka tetkikine memur ücretli mUstahdem iken Maarif Vekaletine aid reaml mührü taaild ve şahıs mekteb diplomasını hazırlamak tun:» tevkif edilen Hasan oğlu Saıa Csnkal dun birinci sulh cezada sergayo çekilmiştir Saıd Cankstın ifadesine gere bu harekette kendisi son derecede masamdur vc ti't başkalarının yaptığı teşviklere kapılmıştır
Anlattıklarına gpre bu aahte mühür va mekteb veeJkaaı aüvle ha
dlra cevabını verdim O zaman bana "bunun kolay olduğunu ve şimdiye kadar kaç defa da yapmış olduğunu* sbyledl Bunun için da benden 40 Ura istedi Bu paranın yarısını verdim Fakat aradan on gün kadar geçtiği halde bir şeyler yapmadı O zaman paramı geri isteylnoa Mıgırdıç; beni sahte mühür yaptırtmak  İstiyor diye tevkif et
tirdi
Sulh ve salâh eseri
|f«Bt taraf 1 kast 1 ¦»loğ,
nayı nahasında ve sulh yokınazV karsı karcıya hul'i'tut gfjk
muştur Son günlere kadur bu muhasım devletlerin malları fu ı a yetişmemişti Fakat İngilizler birdenbire pavıyrmlarını doldu ru vermişlerdir Karadan ve Tuna yolundan istifadeyi düşünen Alman ve İtalyanlar da karnen İştirak edebilecek lerdir ingiliz imparatorluğu, fuarda ayrı btr paviyon «Şgal etmektedir
Bugün Ticaret Vekilimizin, iktisadi kalkınmamız hakkındaki bir nutkuyla açılarak alan fuara Alman ve Amerikalı mıimessıller gittiği gibi Yunan iktısad nazırının da gideceği haber   verilmektedir
Bütün Turklerm fuarı ziyaret edebilmeleri ıcın Denizyollarında ve Demiryollarında bir çok kolnylıklar yapılmıştır Seferler   ıuğalUlmıştır
Bu suretle bir çok Turku» olduğu gibi nakil vaaz talar müşkülatına Akdeniz yolunuz rahatça isteyememesine rağmen ban ecnebi ticaret adamlarının ziyaret edecekleri Fuar, hem liahılı hem harici ticaretimizin ınkıitina hizmet edecektir, ki zaten gayesi de budur Haricî ticaretimiz bir senedenben hele İtalyanın harbe girdiği hazirardaııhen gerilemektedir Bu nun sebebi yolların tamamıyla veya kumm muattal bulunması, yalltıd askeri nakliyat üe dolu bulunmasıdır Tunan ve Balkuılar ise Orta Avrupaya daha çok askeri ıbUyaçlarıçın malzeme yetiştirmekle yüklüdür
Bizim için uzak vc pajhs*i olmasına rağmen Basra yolundan ıstilade müminin olub olmadıkını araştırmak lâzımdı  Bir iki hafta evvel memurlar göndererek bu hususu tedkik eden İktısad Vekili artık Basra yolundan istifade edehıltceğımızı aoylüyor Nevyorfctan Basra ya bir posta ancak ıkı ayda gekbılmektedır Aynı yol ingiltere için de bu kadar uzak olmakla beraber tabii bu bir imkândır vc tabii bu yoldan istifade olunacaktır
Bugün dış ticaretimiz orstlmış olmakla beraber Avruparnn dörtte üçünde butun hayat, iktısııdl, zirai, ticari loşrkkul ler yerinden oynamıştır Bunlar daha senelerce bizim verebıle edimiz her s*yo can atacaklar, her vasıtaya ve her nakil yıllanna başvurarak yakındı ne bulurlarsa onu almak ınecbunyetinde kalacaklardır
İzmir nıarı bugünün değil, yarının ticari, iktisadi inkişafında m ulum bar âmil olmak kalalı ye t indedir
Brlıret HAzVA
^Kadyo Programı^
?0/S/1mg SAı 1
716) ProğraaTi, ve nıetnleket wat a» yazı
7J5 Mluık Haııl program (Pl)
fUN Ajans haberler»
S10 l:v kadım  Yemek üstesi
HJO/flao Müzik Hkfif procnunın devamı (l'l)
I2J0 PfotTam vez» ıncmlokcl %uü ayan
1; ,i   Müzik:    Muhtelif   ssrkılar
1ZS0 Ajans haberleri 1J05 Muzık: PliklarlS muhtelif saT kılar pruırramıııın deamı
1820714,00 Hb^lh Hlnn Kelli Tt110 Itossl veaalrenin plAklaıt,
1800 ProaTont ve memleket «aat ayan 
1801 Müzik, caz müzüli (II) 18 30 Coetsk saati
İt la Muzık: Kasıl heyeti latft omlefcet saat ayan, ve   OinZ haberleri
20U0 Müzik: Çiftçinin saat)
2015 Konusznj (Çiftçinin saati)
2030 Mu Ankara radyosu kume sea ve saz heyeti
Idaee eden: Meaud Comll
2115 Serbest saat
2130 Konu'ma (Radyo Kazclesl
2145 MUslk: Radyo salon uıkeştrası
;ct saat ftftSsı A)»n»
Pakat sorgu hakimliği bu suçlu I |l«,!vri: Ziraat, HOum  TtıhvılU; lakhnda suçun fiil halinde olaıak I    Kambiyo  Nukut Donsuı iFiyü)
yüksek bir sorup ıdyfuyı ılhm daha fı
lulmamıı ma otsh
kaldığı dereceye gorc tevkif tul olmadığı kararile Sald Cankalı tahliye va evrakı müddtlumurlilğe I iade etti
] II      : :   ¦ Mı   ¦   Rodyo »aloıı ırKr t,fı  U i'i01111111 devamı
2800 Müzik: ¦ ¦ i mi (Pl) 2325/2530  Yarınki  proRTan»   vo
I
21 AĞUSTOS 1940
Çarşamba
Üçüncü YılNo 829
GÜNLÜK SİYASI HALK GAZETESİ
İdare Yeri
Nuruosruaniyc, No 84 Istaafeal Telgraf: YEN! SABAH İntan bol
TELEFON:t20795
Her Yerde 5 Kuruş
İngiliz garantisi
Mİlti'r devletlerinin zllıinIrrinde ileri «ıi inilecek bazı taarbbr vardır Ituntarra kahuk* şavaa otavadıhbunaı muka\rnırt gnre»rkkrinı kendi leri d soruyorlar  e onun için en e\\rl   İngiliz garanti
ı ¦ ıı   ı uı  aınp e
lini kolunu kıskıvrak bağlama  ı   dtışunm urlar
Yazan: Hüseyin Calıitl YALÇIN
Reisicumhur şehrimizde
—¦
Dün sabah gelen Millî Şef akşam üzeri şehirde bir gezinti yaptdar
Beynelmilel siyaset sahasında bu son buhran esnasında en çok dikkati ve merakı celbeden mevzulardan biri İngiliz garantisidir Mihver devletlerinin sinirlerine pek dokunan bu garantinin Berlin vc Komada neden bu kadar hayret uyandırdığı açık bir lisan ile mantıkî surette izah edilmediği için bu garanti yüzünden ko pan gürültü zahiren bir muamma halinde kalmaktadır
İngUiz garantisi nedir? Hep bildiğimiz gibi ingiltere hükümeti vc onu takiben Fransa hükümeti Lehıstandan başlamak Üzere bazı Avrupa devletlerine bîr garanti vâd etmişlerdir Bu garanti neden ibaretti? Şaycd bu devletler herhangi bir taraftan bir feravüze uğrarlarsa ve bu tecavüzü istiklâl ve şereflerine mugayir telâkki edip de vatanlarını müdafaa için silâha sarılırlarsa İngiltere ve Fransa devletleri onların yardımına koşacaklarını temin vc ilân odiycrlardı
Muayyen bîr «arta labkan yapılmış bu yardım vadi neden meselâ İspanya devletini, Sovyetler Birliğini, Japonya veya Birleşik Amerika devletlerini hiddetlendi rmed i de Beründc ve Romada fırtınalar kopardı ve sinir buhranlarına sebeb oldu Neden bir seneden beri Mihver devletlerinin bu teessürleri yatışmadı? Niçin bâlâ beynelmilel siyasetlerinin cn birinci hedefi bu garantiyi kabul etmiş olan devletleri garantiden vaz geçirmekten ibaret   bulunuyor
işte birinci muamma Çünkü Berlin vc Roma yalnız hiddet etmiş, bağırmış, tehdide kalkmış; fakat sakin, mantıkî ve makul bir lisan ile izahat vermemiştir Vakıa Berlin ve Komada makul görünmeğe çalışan ban izahata teaaddüf edildi Meselâ Lehıstandan bahsederken İngiliz ve Fransıı: garantilerinin bir nevi açık bono teşkil ettiğini, Lehlileri Alman taleblerinc karşı mukavemete teşvik eylediğini söylediler Yani demek istediler ki eğer Lehliler, İngiliz vc Fransızlardan yardım göreceklerini ümid etmeselerdi, Alman taleblerinc muhalefette bulunmayacaklardı ve kendilerin den   ne iatenilse yapacaklardı
Bunu ı   Mihver  dev
letleri, bir kere, Lehujtana karşı tecavüz niyetinde olduklarını kabul ve itiraf etmiş bulunuyorlar Çünkü İngiliz yardımı ancak haricî bir tecavüz takdirinde vukua gelecekti Bundan baş ka bu tecavüzün Lehlileri silâha sarılmağa nâçar bırakacak derecede ağır ve muhlik olması da icab ederdi Çünkü küçük bir devletin hariçten yardım göreceğine itimadı ne kadar kuvvetti oluısa olsun ilk hücumda kendisini çiğneyip ezecek bir büyük dcvletio istilâsına maruz kalmayı ve öldükten sonra dirilme hadisesinin tahakkukunu beklemeyi göze alması ufak tefek mecburiyetlerle vukua gelemez Binaenaleyh LchisUnı Almamaya karşı mukavemete sevkeden sebeb bu garantiler değil Alman talerderinin huşuneti, ağırlığı vc baksızbğıdır Hüseyni Cahid YALÇIN [Sent 3 üncü «!¦       ı
izmir Fuarı büyük merasimle açıldı
Churchill
Millî  î^eün dün  • hrmıuü teşriflerinden bir intiba
Millî îjef İsmet inönü, iün sabah saat 1015 de hususî trenleriyle Ankaradan şehrimi
ze gelmişlerdir ReUucümhurumuz istasyonda Maarif Vekili Hatan Ali  Yücel, Meclis ikinci
^ Avrupada harb ^ ^  Afrikada harb~j
İngiliz tayyareleri Afrikadaki hava
Berlin üzerinde;  faaliyeti arttı
Almanlar İngiltereİtalyan hava zayiatı ye yeni hava taar | mühim bir yekûna
ruzları yaptılar
o
Nevyork, 20 (aa) — Berimden alman haberlere göre dün aksam Alman hükümet merkezinde tehlike işareti verilmiş vc bu işaret şimdiye kadar verilmiş olan alarm işaretlerinin en uzunu olmuştur
Gece saat 12,21 dc canavar dü dükleri halka düşman tayyarelerinin yaklaştığını haber vermiştir Biraz sonra Berlimn garb mahallelerinin hava mûda¦ a«nu 1 ün&ü aahıfcdej
baliğ oluyor
Londra, 20 laa) — Reutcr ajansının havacılık muhabiri, orta şarktaki İtalyan hazırlıklarım büyük müşkülâtla dü şünmekte olduklarını haber almaktadır
Londrada aoylendığıne göre, bu hava harekâtıyle İngiliz donanmaıamn yaptığı tesirler Mısırın istilâsı için yapılmış olan projenin tatbikini geciktirmiş bulunmaktadır İngiliz hava [(onu 3 lineü h, ı »)
reisi Hasan Saka, vali ve belediye reisi doktor LaKfi Kırdar İstanbul Komutanı, Harb okulu komutanı general Ali Fuad, İstanbul Parti müfettişi Tevfik Fikret Sılny, emniyet müdürü Muzaffer Akalın, Universite rektörü ve diğer mülkî ve askeri erkânla kesif bir halk kütlesi tarafından karşılanmışlardır
[Sonu 3 uncu aahıfcdej
Çoiçil mühim bir nutuk söyledi
"Bir aone sonra İngiliz tayyarelerinin bombardımanı hiçbir hayal kuvvetinin alamıyacağı şekilde   şiddetlenecektir
Londra, 20 (aa) — Başvekil Churchill bu akşam Avam Kamarasında mühim bir siyasî nu(Sonu 3 üncü tahıfede)
Tiftik ve yapağı yolsuzluğu hakkında tahkikat
Rn ıı,j¦'"¦' satılan ikinci parti tiftik tcvziaUnda yapılan isabetsiz İlkler hakkında tahkikat açılması vekaletçe muvafık görulmujlur
Bu sebeble Ticaret Vekâleti müsteşarı Haiıd Nazını evvelki gün Mıntıka Ticaret Müdürü Avni ile temas eüniî vc birlik umumi kohbligiııdekl tiftik vc yapağı dosyasını tetkik etmiştir
Dün Ticaret Vekâleti heyeti lefti;!yc reisi de şehrimize selin ısür
Tahkikat dört nokta Üzerinde cereyan etmektedir
1 — Rum a ny ada müzakereler bitmeden bazı eşhas buraya telgraf ve telefonla malûmat vermiş ve piyasada tarif edilen numunelere gore mal lopla lUrılmısUr
2 — Hakkı olmayan bazı kimselere ihnıc hakkı verilmljUr
3 — Ev
Amerika filen harbe giriyor
Kanada  Amerika anlaşması ilk büyük adımdır
Nevyork, 20 (aa) — D N B bildiriyor:
Ncv • Vork Time* gazetesi lara[Sonu 3 Uncu  sanıfede)
Ticaret Vekili bu münasebetle mühim bir nutuk söyledi
mut*
Fuarından Mr görünüş ve Ticaret
İzmir 20 (Hususi) — Onuncu en    'lı; ternosyonal İzmir fuarının açıbs me    ya raslmi bugün saat 16 dc fuarın Lozan kapısında buyuk merasimle yapılmıjtır
Fuar münasebet ile bulun şehir donatılmıştır Fuarın kapısındaki sere!
İ    *azmİ Toprooğln
¦liderine Türk bayrağı ve bunun yanında fuara resmen ijUrak eden devletin m bayrakları çekilmiş bulunuyordu
Açılış merasiminde Ticaret Vekilimiz Kabri Topcuoğlu, İzmir vali*j, [Sonu 3 üncü Mhifede]
Memurlar kanunun
da tadilât yapılıyor
Değiştirilen maddelerin yeni şekillerini bildiriyoruz
Arrftaı a — Hükümet memurlar kanununu tadıl eden yeni bir lâyiha hazırlaıcaktadır Bu lâyihanın tadilim derpiş ettiği maddelerin alacaklını yeni şekiller  şunlardır:
Madde 64 — Memurlar ticaret vc sanatla iştigal edemezler Kendi emlâk vc arazıkrini bizzat veya bilvasıta isletebilirler Şirketlerde, ticaret   ve   sanat
Odunla arkadaşını öldüren katil
Dün ikinci Ağırcezada meşhuden muhakeme edilerek tevkif olundu
müesseselerinde vazife d* ruh de edemezler Ancak hisseli oldukları kooperatif şirketlerde idare meclisi âzauğı ve hesab müfettişliği yapabdirler
'¦lı ı  bUyuk   liıri ıl
SABAHTAN SABAHA:
rıtnteırjsUr
4 — Tevziat listesi heyeti umumiye İçtimai le hazırlanmamış ve liste teubit edildikten sonra azalara iı ,n  ııi" in ı 'i ayrı ayrı imza ettirilerek tasdik için Ankaraya gönderi İni i | Ur
(Sonu 3 UncU ünitede)
Son sistem ingiliz tayyareleri uçuş baha de
HaydarpaşaKöprü arasında yeni tarife
Vapurlar iktısad için ağır   seyredecekler
yakUUanııı goz mı unu: e luUın lcvlet Dviu/jolları idaresi üıuı ekonomik tedbirler Iıizumhı görmüştür Bu sebeble ı •' ı  çalışan vapurların daha »gır hareKct etmeleri kararUsUrıUıuatır Eskiden 13 dakikada yapılalı koptu Haydarpaşa «feıleri 17 daküiaya çıkmilmi, Denizyolları yeni sekle intibak İçin tarifelerde de degciklıklcı yapmıştır
5 Sctkıb
değiştirmiş oiarv ırakDOBRUCA
Büyük Millet Meclisi bugün toplanıyor
O"1   1
Ankara, 20 (Hususi) — Yarın (bugün) saat 10 da Parti grubu, öğleden sonra saat 14dc Büyük Millet Mecbsi toplanacaktır
Büyük Millet Meclisinin ruznamesinde bazı devlet alacak larımn tahsili sureti, zelzele • den zarar görenlere yardım, ¦BU pın aja|Uı, , |apaq ıpşvıı nuıı lâyihalarının ikinci müzakereleri Bolu mebusu Kuiiınm tekaüd kanununa ek lâyihaları vardır
Öğrendiğime güre, mecba bu toplantısında gelecek celseyi üç hafta sonraya talik edecektir
Dobriceyl ve tarihde bu topraka sahili olan illetleri gösterir kroki 
tün sahillerini ihtiva etmektedir Fakat Bulgarlar bu güzel ve bereketli toprağın yansını istemektedirler Yani 1919 teşrinisanisinin 27 inci günü Ncuiliy muahedesiyle Rumenlere tcrkcttiklcri   araziyi
Dobricc tarihde   beş milletin eline gev m ıı tır   Bu beş millet[3anu 2 nci sahtede)
ovyet Kimyanın bir ııotasüe B?r,arabyayı ve inanın bir kısmını terketan Runıany», Bulgaris la anlaşarak eski Bulgar mı tahakkuk ettiriyor: i Dobricc Bulgarlara tes
Dobriccnin tamımı Kumanyanın Karadeniz üzerindeki bü
HERSABAH
Muhtelit tedrisat, ideal gazete ve bir şaka
Yeni çıkan bir refikimiz ilk sayılında ideal gazetenin evsalıııı sayarken birinci veya İkinci vasıf olarak:
— Okuyucu bilhassa htr haberin* inanacağı bir gazele İster, dcmlstı
Halbuki o refikimi* yine ilk sayısının birinci sayfasında çiftt su
ma:
¦ Muhtelit tedrisat bu sene kaldırılıyor» havadisini üt veriyordu
Türk »kuyucusu j •*• lan yeni İni |ar edan arkada|iııi|la da İdeal 0»i7ie maatteessüf kavuşamadı Zira tahkik etlik, An karadan wmrduk vo *9«t kı: v  haber asıl vc c:udi'i ismamllo İndir ¦« muh; ı BtaVanatB kaldırılması mevaua balıta bil» «Inamiflıe
Veri arkadj;ımızdan bu tazhlM ¦nızi naıur garmrıtal rica ederken, nri bi' ıneılakda* attıllgı alarak kcndİBİna badema bUvuk *url««**meslni da hallıana (ıvtıye «ıtıctglr A Cemaleddin Saraçoğlu
21    Knslos 1940
ASKER GÖZILE 
Bazı harb anekdotları Yazan: Eski Ordu
/^Karargâhı umumimizin keskin zekâlarından çıkan cevab İzzet Paşa evvelâ ordunun ileride toplanmasını ve sonra faik düşman kuvvetlerinin taarruzu karşısında bir ric'al hareketile harbe başlamayı mı tensib etmiştir 28 sene evvel vukua çelen hataları ve bu babda neşredilmiş olan muhtelif hatıralardaki vesikaları ve plânları tedkik ederek ayni hataların tekerrür etmemesi için ibret almak lâzımdır V_______ Kumandanlarından Ali İhsan SÂBİS
— 8  
r
Seferberlik isterinde bu kadar güçlüklerin baş göstermesi üzerine Şark ordusu kumandanı (Kıtaların muayyen zaman zarfında seferberliklerini ikmal edemeyince buna bakılmaksızın nakliyat cedvelleri mucibince şevklerimi yoksa seferberliklerini ikmal eylemelerine intizar olunması mı lâzım geleceğini) 5'10 912 tarihinde karargâhı un ıı i ıı sordu
Buna karargâhı umumimizin keskin zekâlarından çıkan cevab şu oldu: (Teehhüre sebebiyet verenler hakkında sonra kanunî muamele yapılmak üzere kıtaların baliğ oldukları mevcudla nakliyat ve yürüyüş cedvelleri ahkâmına tâbi olarak sevk ve tah^idleri lâzımdır )
Bu gülünç emir seferberliği kamilen karmakarışık ederek hiç bir kıtanın tamamen seferber olmasına imkân bırakmamış ve bîr çok kıtalar yan mevcudla, ve eksik nakliye vasıtalariyle harekete mecbur kalarak muharebe ve hareket kıymetleri çok azalmıştır Bu hal tecemmüü tesri değil, bilâkis tehir etmiştir
Halbuki tecemmu mıntakasının ahvalin icablarma göre daha geriye alınabileceği harekâtı harbiye lâyihasında dahi nazarı dikkate alınmış idi Bu lâyihanın altıncı faslında şöyle yazılı idi:
(Şayed tamamen tecemmüümüzden evvel düşman taarruz edecek olursa ve mukavemet ihtimali kalmazsa Alapye civarında Telanderesi ve yahud "Karışüran,, cihetlerinde keşfolunacak bîr mevzi gerisine kadar çekilerek tedafüi muharebe verilir) Bu fıkra gösteriyor ki daha genlerde Liileburgazın garb veya şark sırtlarında ilk muharebenin verilınesi ve şu halde bu sırtlar gerisinde meselâ (Vize  Karıştıran) veya (Pmarbisar  Lüleburgaz) hatlarında tecemmu yapılması düşünülmüştür,
Fuîtat öyle garib düşünülmüş ve yazılmış ki, bunu okuyan basit kafalar Şark ordusunun evvelâ (Kırklareli  Haaköy) hattında tecemmu edeceğini ve şayed bu tecemmu bilinmeden evvel düşman taamız ederse ve mukavemet ihtimali de kalmazsa o zaman ricat edilerek (Karıştıran) sırtlarında yeniden keşfolunscak bir mevzi üzerinde müdafaa muharebesi yapılacağını anlarlar
Halbuki bu lâyihayı düşünüp yazan genel kurmay reisinin zihninde tasavvur ettiği şey her halde böyle bir ağır hata değildir; Çünkü Şark ordumuz, evvela (Kırklareli  Hasköy) hattında toplanmağa başlasın: tecemmu bitmeden evvel düşman taarruza geçsin; bu taarruza   tarafımızdan   mukave
fr
eni Sabah
SENELİK «   AYLIK
0 AYLIK
1 AYLIK
ABUNK HEDEU
TUrkly» Ecnebi
1400 Kra 2700 Krj 750   ¦     1450   • 400   *       £O0    ¦ 150   •       E00   ¦
21 Ağustos 1940 — ÇARŞAMBA 18 Receb 1359 B Rumi Aguıtoa 135fl Gun 234 Ay: 1940 — H  158
Güne» Oğl» İkindi 
10 ıs 51? 904 Ezani
616 1318 1704 Vaıati
Akşam VaUı Imtak 
1200 140 BZ4, Ezani
2000 2141 424 Vatatl
met ihtimali kalmasın Yunİ düşman taarruz edince şark ordumuz muharebeye başlatan; muharebe esnasında meydana çıkan ahval mukavemetimiz ihtimali olmadığını güstersin: ancak o zaman muharebeyi keserek tâ yetmiş kilometre gerideki KarışUran sırtlarına kadar düşman karşısında ricat edilsin Ve orada yeniden bir müdafaa mevzii keşfedilerek bu tahkim oIunsun Ondan sonra düşmana ıhı;, imin burada görüşelim; çarpışalım; evvelkini saymanı) demek kabilinden mukavemet edilsin Bu kadar bayağı ve iptidaî bir fikir ve plân İzzet paşaya isnad edilemez Eğer böyle olursa daha harbin ilk günlerinde düşman karşısında nıuvaffakıyetsız bir muharebe kabul edilmiş ve sonra ricat edilerek ikinci bir mevzide yeniden mukavemet çaresi aranmış demek olur (Kırklareli  Haaköy) haltında tecemmu edecek kuvvetler Şark ordusunun asıl kuvvetleridir Bunlar setir kıt alan değildir; setir kıtaları ordu süvarisi, ve ya ileri karakollar gibi kuvvetlerin vazifeleri düşma na mukavemet etmek olmadığından bunlar uzaktan düşmanı oyalarlar; açıüp yayılmağa, kuvvetlerini inkişaf ettirmeğe, göstermeğe mecbur ederler; ekseriya top ateşiyle iktifa eylerler Nihayet düşmanın dıha fazla yaklaşmasına meydan vermeden muharebeyi kesib geri çekilirler; fakat Şark ordusunun asü kuvvetleri, henüz (Kırklareli  Haaköy) hattında tecemmu ederken düşman kuvvetlerinin taarruzu üzerine, orada muharebeye başladıktan son ra, mukavemet ihtimali o İm udi ğuıı görerek Şark ordusuuun muharebeyi kesmesi ve düşman karşısında ricatı demek, muvaffakıyetsizhğe uğramak demekti
Herkes işin iç yüzünü bilmeyeceğinden bunu bir mağlûbiyet
telâkki ederdi; ve bizzat ordu mcusublaıının bile maneviyatı bozulurdu Şark ordusunun esasen dört nizamiye kolordusu vardı Diğer üç kolorddu henüz hayaldi Bunların ne zaman teşekkül edecekleri ve nereye gt lib tecemmu edecekleri belli değildi Şımdüik bilinen bir şey varsa o da 00 beşinci kolordunun Çanakkalede kalması, on altına vc on yedinci kolordu, lann da pek geç nakledilebUe çekleri ve bunların ahvale göre belki Çcrkcsköy, Pavli köy gibi istasyonlarda şimendifer den indiritecekleridü
Şu halde düçmanla ilk meydan muharebesi dört nizamiye kolorddusiyle yapılacak idi Bunları da böyle pek ileride toplamak, sonra düşman karşısında ricatla işe başlatmak, hiç kesir vc tedkik edilmemiş Karıştıran veya Telanderesi sırtlarında, böyle bir ricatten sonra, kat'i meydan muharebesini kabule mecbur etmek tamamen fena bir hareket, ağır bir hata olacaktı
Bu işlerin ve hareketlerin sadece harita üzerinde, nazarî düşüncelerle tanzimi kâfi değildir Hiç obzuusa bu kaç defa büyük erkânı harbiye seyahati yaparak bunların arazi üzerinde tedkik i, yolların ve mevzilerin de bu meyanda iyice keşfedilmesi, ıslâha muhtaç, yapılması lüzumlu şeylerin lâyıkiyle tayin ve tesbit olunması, harita veya krokilerinin yaptırılması lâzımdır
Eabl birinci vc altıncı ordu kumandanı emekli General
Ali İhsan Sâbis
Selanik,  Belgrad vs Viyana sergileri
Sonbaharda açılacak ntan Selanik, Ecljrrad, ve Viyana serililerine İnhisarlar "irr ıı şimdiden ma mu Ut ve bilhassa muhtelif monteli yaprak tütün nümunclcn göndereceği haber almmıştır
İstanbul belediye»! Sıhhat İzleri MM""  iı ı ¦ ı imde Kldıı maddelerinin tHı, ve kontrolüne ehemnılyelle devam etmektedir Son bir ay zarfında Sıhhat Müdürlüğü mufctUşlcrı taralından alınan ve tahlil olunmak üzere kimyııluııcye ton derılen 1448 numunenin tahlil raporları Sıhhat Müdürlün ıı ıe «önderli mistir Bu numunelerden yılmı 193 tanen bozuk çıkmıştır Du raporlara naza nın*
241 çuvdar unu numunesinden 2», 128 ekmek numunesinden 27, 73 su numunesinden 9, 127 sul numunesinden 21, 126 meşrubat numunesinden lâ, 217 un numunesinden 24, 37 konserve numunesinden, bozuk çıkmıştır Gene 15 çi kolala ve 11 salca numunesinden hepsi ıyı çıkmışbr
Sıhhat isleri müdürlüğü bozuk bulunan müesseseler hakkında takibat yapılmak Üzere Belediye riynscllne müracaat elmiş vc bu huıusdıı hazırlanan raporları Sıhhat Vekâletine EOTiderm istir
Balkanlara   yapılan ihracat
Balkanlar ve merkezi Avrupaya ihracat devam etmektedir D Un muhil! memleketlere 42 bin liralık ihracat yapılmıştır Sulılan mallar arasında en ziyade Rumanyaya zeytin M" ıı in' hurda bakır, kibre vardır
Diger ' rafdnn keçi kılları fiyatı nünden Küne yükselmektedir Son birkaç Kun zarfında hu mallar 67 kurusa çıkmıştır Halbuki iki ay evvel fiyatlar 50 kuruş üzerinde idi Alakadarlar keçi kılı spcküUksyonunu önlemek için bazı lüzumlu tedbirler alacaktır
Bir   temenni
Hilmi Ziya Ülkene Tasviri Efkarın 16 ağustos 1910 tarihlî nUaha*ında Turk şehri adlı yazınızı ı ' ini, ile okudum Eter yanılmıyorsam bu ınunascbelle kolossal bir yanlışlığın tashihine müsaadenizi rica edeceğim
FaÜh zamanında Turkistandtın bil1  Fatihin davetüc İstanbula gelen ve ÜskMarda bizrat Fnlih tarafından istikbal edilen alim Semerkandde Ulut Bey müessesesinde rAsıdlık ve müderrislik edc:ı Ali Kuşçudur kl Muhammediye ve Felhiyye nammdakl riyazi eserlerile meşhurdur Sizin bahset liginiz Naktddm râsıd ise Ali Kuşçudan yüz elli sene sonra yani üçüncü Murad zamanında (980) l ı    ı ı    gelmiştir
Bu naçiz mJlalcam tasvib buyuruıdugu takdirde büyük Türk riyaziyecisi Elharzcmi'nin lûgarüne muhteri] olduğu hakkındaki geçmiş bir iddianızın da bu vesile ile düzeltil meşini temenni ederim Bu yınlı*lar bilmediğinizden değil, dikkat etmediiinlzden İleri geliyor Yazılarınıza dikkat ediniz Ben yine lizi güzelliyorum S A
Edirnizkapı  Eyüb l   yolu ihmâl mi edilecek ?
Nazif Erler i m/naile bir okuyucumuzdan aldıtiinıız mefctubd» «la
OKUYUCU
{   Şehir ve Memleket Haberleri
Gıda maddeleri teftişinden alınan mühim neticeler
DİYOR Kİ:
ıBeledlyeı a  »emller
mü
İlik
kaldırımı olmıyan yollan yapmak tıueuıunda blıyuk b r turada va geni» mikyasta faaliyete geçeceğine dair çıkan havaUtl nazdı* lerda okudum Hangi yolların yapılaeeğı Hakkında bir de Usta sezilme ilişti Belediyemizin lıtanbul yollarının tamiri ve bilhassa uzun [¦•nelerdir hiç kaldırımtıc hlr halde kalmış yolların yapılman »muaunda geni* olçude faaliyetine İm verme»! İstanbulluları ne kadar memnun etsa yendir Bu memnu • niyetimizden mutevellid teşekkür borcumuzu İfa ederken birkaç satırla çok mühim btr noktayı hatırlatmak  istiyorum:
Yapılacak yollara aid llaleda E dlrnekopı  Eyüp yolu hakkında bir kayde tesadüf etmedim Surların iç tarafından Cğrikapı tarikile Eyuplc Edlrnekapıyı biriblrlne bağ lıyan bu yolun na kadar işlek va mühim bir yol olduğunu burada ucun uıadıya tebarüz ettirmeğe bilmem lüzum var mıdır? 8u yol aabahtan gece yarısına kadar durmadan Islar ve akşam sabah yuzlirce ve yüzlerce isçi ve halk bu yoldan gelip geçer Üstelik, seyyahların tık tık ziyaret ettikleri Kariye camiine da pek yakındır Bugün bu mühim yolda tek kaldırım taşı yoktur Yazın tozdan, hele kışın bir bataklık halim ilan çamurdan geçilmez bir haldedir Hım de, elektrik direkleri mevcud olduğu halde bu yola birkaç lamba takılman dahi dalma İhmal edilmiş olduğundan cflrl karanlıktır Buran alelade bir yol değil İşlek bir caddedir Ittanbulun kıyısında bucağında yollar yapılmak üzere faaliyete gectHrken, Edirnekapı  Eyüp yolunun İhmal edilmesi veya unutulması cidden açıklı bir say olur»
D
Eminönü Unkapanı sahasının istimlâkine başlanıyor
İstanbul belediyesi Eminönü meydanının tnanunı ikmal etnuştır Be
1vtlye
lan soma Eminü  t'nkamn istimlakine bajlıyalun için Belediyeler Uanır seme kadar cwel yazaı rı liralık İstikra/dan raM arfolunncaklır YapılAkler için hususi bir plan ılır Bu plâna nazaran İS¦amam I mil ıklan sonca beğeniş, 'hanın bütün yol:ak ve bunu mulrakıb yol ı» isabet eden ¦akaların rı ehemmiyeti lutzarı Hiı tesbıt olunacak fiyatlardı tacak tır
SABAHTAN SA8&HA
Kâğıd tasarrufu
Dahiliye Vekâleti yeni bir   iamim    gönderdi
Dahiliye Vekaleti İstanbul viUyeline vc belediyesine yeni bir lamım röndermijlir Vekâlet bu tamlmmdc levaide yapılacak kûgjd lasarruluna azami derecede dikkat ve itina gösterilmesini isteme kidir Ynpıbaetı* kazpd tasarrufu '*» 40 nisbetmde 0
tlr
KISA HABERLER
dr Kese Kağıdlan — Dahile VcIJIiı Belediyeye c^nderdigi bir tamurde yazılı kacatların kese kâfUılı olarak kullaaılmaaının menolonmasına rağrrr?» vekâlete kadar akseder
•Ile~leıt Uu
müsamaha Rmvıu ildiğini bıldıehemmıyetle lal
ıkat^ı*za^arm^elb«ch^ız^^^J
TUrkiyeye  gelecek hayvanlar hududda muayene edilecek
Tursayeye Kele erk hay vontano sıhhi muayenok buudaa *uı hududdo yapılacaktır Şimdiye kadar hariçten gelen hayvanlar padeeealen vilâyetlerde muayeneye Ubi tutulmakta idi Fakat bu sebebden ınendekelc bazı bulaşık hayvan hastalıklarının ;irıyet ettiıd ıınliişıMiKindaa yukandata karar ver Imıştir
•fg Ahşab mıntakalarda — Ahab mıntakalarda bazı krreteriler tarafından »çıljn ntıkar »erallerinir» yargın tel ılık oı arzetücı »»rjl enekledir Belediye karm»fcımlrduın bn ¦:Bileri tetkıa cdavefe bu hasasala bej leehye rmortne b;r rapor vermederiaî ulemolu
+ Odu* Mceeie» — Odun ve odur; kömürü hakkında yapılan tel kı tat tamamlananjtır Bu iki madde içn azari lanfe talbık nkznceczuctır
İT Sı'oagobdz — Sucpntobda belediye tarafından yapılcnaaı mukarıcr K4aBM l«»li henüz lir tasavvur, halindedir Pıojeleri hazırlanmamış1 lir
HADİSELER, GAZETELER ve insanlar
Altınlara, cevherlere üslûbu hamiJîye ve mantıksızlığa dair Yazan:
Ensari Bülend
T*e, EfkAr dun, ilk aahIfcsInin ¦on iki ıiu" allında Bam haberlerini verlrhan neden Hamidıye, Ra"¦ gibi kelimeler kullanmakta olduğun» İzah işin altın nevileri etrafında bazı fikirler vererek meçhul bir muarıza şeyle bir teMld savuruyordu:
• Hakikat ba kadar basit olduğu halde bunu da tasvir veailcaı ıtlihaa ' biraz ifrata varmaktır Bizim, Çok defa okunmağa değmiyerı munaaebattliliklere tukul etliğimize bakıp da aaraakhğı ileriye götürmemelerlnl lavalya ederiz»
Eğer meçhul ve malûm muarızları tarafından yapılan tenkidler, Bcraa ¦ütunundakl Hamıdya ve h, ¦ ,kallmelcrlna Inhıear almış oltaydı, Tasrl Efkar bu mukabeleımde sadece haklı olurdu vt bu aetıriar uze rinde durma* ulaşırdı Fakat
azal lUraza ağn,ı» elbet, aır1 muharriri I ı iade Velidm bltarcı kadim cevherler savururken kullanmakta ıtrar edegeldiği Üslubu Hamıdl olduğu İçindir kl Tasviri Efkarın verdiği şu fıreatı fevtrtmegs gunlümuc razı olmuyor
Faraza dün allın nevilerini lam bir borsacı vukufu İla İzah eden yazıtından İki karış etede ¦ Maarif İşlerinde ıslahata doğru» başlıklı yan 1940 inci yıl Türk «eıettc!liğinde «Üslûbu Hamıdl» ye mükellef bir misal olarak gettarlleblllr SAyle kl:
1 — ¦Meartfimlz «ersemleımİştir» aibi aala yeHnde olmıyacak bir bitil İddiayı »¦¦¦ tabuna dokunmadan ortaya atabilmek  « Ballacıoğlu İsmail Hakkının, kımbllir nanl bir mukaddeme İle nanl bir tez için nanl bir metin İçinde ¦ de on yedi çenedir maarif kendini bulamadı* demle
olmannı letlaenar etmek ve bunu bir takım l—jlırın cur'elhArane tağyirine besmele (ibi kullanmak
2 — Maarifıralıın umumi gUlflaıden yanı «Ana prcaejplej inden», mcktebler*** dtrı preersml arın dan, imtihan şekıllclHnden buyuk kuçuk ana baba İcadın, erkek, muallim, talebe, vatandaş vekil herkeeın şikayetçi ı Mu iddia etmek ve bunu kendinden başka kimıedan bir vekile! almadan 18 milyon Türk namın» cihan» İlin edebilmek
3 — Memleketi» ana yatan etkİti gibi yerh yarinde dururkın mevzuata hUkğmetın, meelleen ve halkın tam bir riayeti, aavflti va bağlılığı meydanda '•«* ı  gayri ne kadar İdare fabeeı area hepetnde bir çek tadilat vc ıslahat yapılmış olduğunu »ayllyebilmak Ve yapılan bu mt*kwl tadllll v» eıaUlaU ın umumi tasvibe makrun olduğunu iddia edip anahlelıt ledrlaal elbl *umkl» ve yar direktör kelimesi gibi «aathî» yeniliklerin ortadan kaldırılmaaını (maarife mevud ıılahat» suretinde aktettlrmah ve MAıhırlhl
H»nl nerdeyee şu Maarif Vekaletini ıMıırlI neaarttı cellletıa haline aekup vekile de fıe giydirdik mi tadilât ve ıtlahat tamamlanmış juerecek
Muhterem başmuharrınn, maatı• m»nc bir eda İla telkine kalkıştıkları boylc bir etadı vt ıslah» ın bu memlekette kadın, erkek, baba, ana, çocuk, hoca, vatandaş ve vekil herke*
tarafından «umumi bir tasvib» e uğnyacağını 20 yıl InkılAb yaşadıktan eenre, hiç de kapalı olmayan cümlelerle bize telkl*e kalkışmalar, cevabtaz bırakılamaa br cllr'et nümune»•dif ve işte bunun içindir kı Tasviri Efhğr her gun amunaaabclnzlik» tu retinde geetermeğe yeltendiği mukabelelere m»ru» kalır Bunların bir takım munaeebettfılıklcHe bir Ukım caaalar» ve hakikatlere t»m bir milnaaebtt ve İntibak ifada ettiklerini bize her gun bizzat Tasviri Efkar izah eder
Hlr fJb şu acık muhabereye lıokın  Tasviri Efklrın dUnkû aayıtında İkinci tayfanın »Hıncı aUtunund» açık muhabere başlığı altında şu cümleleri de okuduk:
(l: G V belli de*!! 2: İtham bir rivayettir Diğerleri yalan)
Tatvtn Efkâr lahrir heyetinin vicdanına muraeaat ederiz:
¦ Bu muhaberenin açık olan tarafı neresidir 7 Ve esrarengiz bir muhaberenin bundan başka yanlış tarzı olar mu T
o t •
Sonra bu gaıete lukkın alamdarlığını İddia eder
Halk gazetesinin alş ve İşçi anyanlar» aülununa maka» basıp kendi aUtunlarına geçirmekte ItreddUd et snec
Bir müsabaka reıml batar cArayınız Bunda 7 tane mantıknzlık vardır» der ararsanız içinden a* »¦ 14 mantıknz'ık çıkar
Hangi bınndtn bahtadellml H»mldlye '«ıı ni"ı»ı değ içli re meze* nlc gaıeten im bu hamldine üslûbunu ı * mı değişi, ramaaalnlzf
KnaoJİ lluksud
Çirkin bir harfendazlık—
Genç Musevî delikanlısına lâf atan adam, polise de rüşvet teklif etmiş
Dün sekizinci asliye ceza mahkemesinde çirkin bir barfıeııdazlık vc polise rüşvet teklin pbı bir davaya bakıldı
CUrmü mcfhud suret ile mahkeneyo intikal eden bu hâdise ahidleri vc tutulan   zabıtlarına   gorc /'jle
ııl nü  İm
«Görund; Yassılepede 21 numarılı evde oturan ve hırdavatçılık yapan Faruk Atar ismindeki s;his bir kaç ruııdûr; Babıâli ıaddeiı\dc 120 numarada mısaluelen bulunmaktadır
Evvelki gece saat 21 buçuk raddelerinde Ankara caddesindeki livanın kahvehanesine girerek orada oyun oynamakta ulan bir kaç musevi delikanlısına dikkatli dikkatti baktıktan toztra ı amckânın onLno oturup bir kahve içnıetje baîlıımıstır
— Birlikte çıkar ve gezeriz olmaz mı? Bu nece eğleniriz, zevk cdcuz mukabelesinde bulununca Mison:
— Peki, haydi t*****, diye Eminonundekı noklaya dojru onu ı;tutarak eölürraus vc nöbette bulunan 444 yaka numaralı polis memuru Nızaıneddln Dumana teslun ile şikâyette bulunmuştur
Polis memuru bu ijde sahd olanları sormuş ve onları da almak üzere Ilyonıtı kahvesine donmılderdir Bu ;ırada polise sokulan Faruk kolıle diırlcrek vc polisi ikaz ederek avcuna para tutuşturmak istemiş vc memur yalnız almamakla ıkula etin ijUr
Tam Icühveye airecekleri sırada bu ısrarı pek zorlu yapUım Fırukun ıızatlığı para pnlûrîn avucunu yine ekmeyince de yere diısmUş ve polis
Salıib değiştirmiş olan toprak: üobrice
in», tarafı ı Inel eahifedel len biri de Türklerdir FNvell Yunanlı ulan Dobruc  HuİKar, BizanaİL Türk, acnra Rumen, *onra tekrar Bulgar, ve dediğimiz muahede Üe gene Rumen olmuştu 3imdı bir koro daha Bulgarların «İme »feciyor Bu süratle Dobriceye Ilalkaniann Al:aa  litreni demek mümkünlur Malûmdur, kı ahalisinin yarıaı Frntutıc, ynnit Alman ukn bu iki vilâyet dc kâh Alman, kâh Fıanjız tılmuatur 1914 harbine kadar Almandı 1018 dc Franzozlara gectl; şimdi gene AlmanUrın elindedir 
Maumaiıh üobrice, isviçre kadar bir memlekettir Bulgarlarla Rumenler arasındaki pazarlık bn toprağın parçalanarak miktarı uj*rrodc cereyan ediyor Rurafazsler tabii m um k un olduğu kadar az vermek istiyorlar Bulgarlar ıar ell'rine fırnat geçmiş ve Almanlar tanıfırıdan muzah'rct gurmuıı iken hu, i:,n ılukıııtdın ınnnıktin nlduğu kadar buyuk bir nart^ı koparmak emeli ndedırlcr
Hatırlardadır kî Almanya Ftanıu yero »erdikten ve SoTet Ruaya Rumanyu Üe kozunu paylaştıktan sonra BuJynr vc Macarlar Kumanyadan olacaklartnı uttcroıyc haalıımı*lar ve o zaman Rumanya süâba nrlınca Bulgar ve Macar nazırları Almanya ya ca^rzlmqla Almanya hır çok şebekler dolaytaıyk» bu harbde Balkanların »uvılcımlanına:anı ılcnuyor Bu Kıvılcımın bacayı sarması ve Alman menfaat lerını halelktr çimeni ihtimali çoktur O zaman hem Bulgarlara, hem Mucarlara menclcyî ııulh yobyle halIctmelcrı, Rumenlere dt komşuiarıyka anluamaaı ve hattâ onların ütlcblenni kale ulmaaı tavsiye edildi 1 i bu tavsiye üzerine Rumenler bur taroltan Bulgarlar ve bir taıaiUo da Macarlaı iz muaakuıey oturdular Bul garlarla müzakere ıkı lcnua l«kat Maça* 1 azla bir çok mu*kü laia uj;raim dır Macarlar bzatizn Transüvanyayı ve Bukovv nanin gen kalan loamuu iali • yarlar Vakıa, bunlar Kumanyaya Cihan Haz binden sonra, geçen topraklardı Fakat Rumanya bugünkiı v;ıriıı;Lnı bu yerlere medyundur Trausilvanya bir altın deposu kadar kıymcüîdır
Avrupaııııı esaslı haritası İK'tıi: nrt:ıd:ı bu lı:ıhta'l cek büyük bir galib mevcud değilken tıincdilemci Rumanya bunu ,U\ ¦¦ Fakat şu da var, ki nza Üc Uurkcdileu toprağı gonyı almak vc btr umrivakıı deştirmek de kolay olmaz Ve bundan dolayıdır kı ıkı cami arasında kalmış) binam aza beaı*yta: Bilıdekini a\ucundakını bırakmak mı, yoksa Mihver devletlerini  gtkendumek mı T
liedıçel SAPA
Radyo ProgramıJ
Zl/ğViaeO ÇARŞAMBA
T30 Prostaai vt memleket saat ayazı
M AJsim haberleri
810 Ev La dam — Yemek Ustced
aJU/eUO Muzık Ilfıf pı«ramm devamı (PLİ
IZJQ Prugrum «e memleket saat ararı
12 5* Ayana haberleri
132fVMua Mim» Radyo saloa ar
kesir »at
HİN) l'ıoıam \* memleket saat
ayan
18 05 Müzik: Caz ınuzutl (PL) 1915 Konuşma (Dış polıUka hadl
:eJert
194S Mvııılckot vaat ayan, ve ajans
habiTİozi 2000 Muzık:
030 Muzık: Şan ıcılali • Umur Baha Poı  mu  Konservatuva
~o \"e
— Bay Muİz Bay Muizf Dur !a birlikte çıkahın diye scslcnnüf ve Mişoıı durmuştur Bu adamın ne islediğini sormuş, o da cevaben:
dan dolayı 1 ay ve harfıendazlıkt: İS uun kı ceman 45 gün hapsine \ IC lira 60   kuruş njır   para ccra_ı ödemesine karar vcrnıljlir
2130 Konuşma (Radyo gazetesi)
2130 MUzık: Dalet •nüzişU (Pl)
2230 Memleket suat n/an, ajans lıabcrlori; Zlroıt, E: hanı  Tahvilât, Kunbiyo  Nukut Uoısaat (Fiyit)
2325/2330 Yarınki uroaraın v« kapazu»
22 AĞUSTOS 1940
Perşembe
Üçüncü Yıl  No 830
abah
GÜNLÜK SİYASI HALK GAZETESİ
İdare Yeri
Nnnıosrnnnlye, No 84 Utaabnl I ¦ Ur ı (  YENlSABAH lsianlul
TELEFON: 20795
Her Yerde 5 Kuruş
İngiliz başvekilinin nutku
M Churchiüin Almanyaya kar (•ı kullanacağı silâhın yalıuz tayyare hücumlarına inhisar ¦un'"! unu nutkundan öğreniyoruz Inçiltenmn elindi' ı "i mudhiş bir silâh daha ı ı, Mı  ki O   da ııl'lnkıdır   V*
bunu hiç teı^dfirl etmeden istimal etmeğe kararını vermiştir
Yasan: Hüseyin t'ahid YALÇIN
İman şeflerinden Hess Avrupada hakiki bir sulh tefin etmek için İngiliz de\* telini mahvetmeğe lüzum vardı: diyor Fakat M Churchıll'İn sözlerine bakılırsa ingiliz devletinin mahvolmağa hiç niyeti yoktur Bilâkis vazıyetten mem nundur Müdhİş Alman hava taarruzlarını muvaffakiyetle tardettikten başka Almanya ve Ilalyada bir çok tahribat yapmakladır, tki milyon asker toplamıştır Ve bilhassa tayyare hususunda pek büyük bir terakki kaydetmiştir
Filhakika ilk defa olarak resmi bir ağızdan İngiliz tayyare imalâtının Alman tayyare imalâtım geçtiği hakkında beyanata tesadüf ediyoruz Bu yalnız İngiltereye aid bir hesaptır Halbuki ingiltere Amerikadan da külliyetli miktarda tayyare tedarik etmektedir Demek oluyor ki zaman arük ingiltere lehinde çalışmağa başlamıştır Her gecen gün veya ay zarfında ingiliz tayyarelerinin sayısı mevcud Alman tayyarelerinin sayısına sür'atle yakla şıyor vc bir zaman sonra da ondan fazla bir miktara çıkmağa namzed  bulunuyor
İngilizlerin tayyare adedi itibariyle üstünlüğü elde ettikten sonra vaziyette büyük bir değişiklik hasıl İması pek tabiidir Çünkü bugün bile ingilizler adedce gerüikierinc rağmen bavalarda hâkim surette dolaşıyorlar Ya adedce faik olduktan sonra kimbiUr Almanyanm hayati merkezlerini nasıl bombalayacaklardır? M Churthıli' bu noktaya temas ederken bir sene sonra Almanya üzerine yapılacak hava bücıımlarırun şimdi akıl ve hayale sığmıyacak bir dereceye varacağım söylüyor ki gözümüz Önünde cereyan etmekte olan vak'alara bakılınca bunun hiç de mübalâğab bir şey, kuru bir tehdid olmadığı teslim edilir
ingiliz başvekili 1041 ve 1942 seneleri için de şimdiden mufaare be hazırlıkları görmek lüzumundan bahrediyor Tabiidir ki bu ihtar gayri melhuz fevkalade bir hâdise zuhur etmemesi şartıyle doğrudur Tayyarelerin yaptkfevkalâde mühim tahriblere rağmen anlaşüıyor ki daha bir iki sene bunlara dayanmağa imkân vardır Bu sözlerden Hüseyin Cahid YALÇIN
Üncü uhlfede)
«SON
HAVADİS»
o—
BAŞMUHARRİRİ Nizameddirt Nazif
halktan Rordtiğil büyük r«?lir t inerine teknik vaaıtaiar*nı ı ¦ : r ¦ ¦ 11 e, o tarak pek yolunda günün son saailonıı*'¦ ıı lı; güzel, ilaha carib ve daha dolgun olarak intişara başlayarak tır
Fiyatı 60 paradır
Meclis dün mühim kanunlar kabul etti
Askerî ceza ve askerî muhakeme usulü kanunlarının bazı maddelerinin değiştirilmesi hakkındaki kanun, Millî Müdafaa vekilinin talebile müstaceliyet kararile müzakere ve kabul edildi
Milli Müdafaa Vekili Saffet Ankan
ingilizlerin cemilekârlıkları
İki İngiliz nazırının radyoda Türkçe yaptıkları hitabeler
Ankara, 21 (aa) — Londra radyolunun dun akîamki turkçe neşriyatında ingiltere müslemlekât nazırı lord Lloyd ve Hindistan nazın Amcry laı alından İzmir fuarının açılması [¦¦: I ¦ * i, turkçe olarak yapılan hitabelerin matbuat umum müdürlüğü radyo dinleme scrvisınce zapte dilimi metinleri aşağıdadır:
Lord        i surdan söylemiştir:
«Bu harb senesi içinde, izmir fuarının açılısını, biz büyük Britanyaİılar büyük bir memnuniyet ve sevinçle karşılıyoruz
Britanya hükümeti, denizam tıtırel itlerin? verdiği buyuk ehtmm» ye* mUnasrb*tile İzmir fuanns gonlı n ıkya oı iftirak etmiştir Bizim bu [Sonu 3 Uncu ünitede]
Köy enstitüleri projeleri için açılan müsabaka
Genç mimarlarımızdan Ahsen Yapaner birinciliği kazandı
Ankara, 21 (Ba) — Aldığımız maluma!» güre Malatyada Akçadağ ve Tm ozonda Besi köyünde yapürılacak koy enstitüleri binaları avan projelerde vaziyet planları için memleket mimarları arasında Maarif Vekaleti tarafından açdan müsabakalara gönderilmiş olan projeler hakkında Jüri heyeti kararlarını vcrmlsür
İlk tedrisat umum müdUru Hakkı Tonguç, vekâlet müfettişlerinden Dr Celal Olman, Naiia Vekaleti mumes
Yüksck Mimarlar birliği mümessili yüksek mimar Recal Akçay, Güzel Sanallar MUdünı Suut Kemal Yetkin, Talim terbiye azasından S Eyüpoglu ve Maarif Vekâleti müiet[Sonu 8 üncü sahlftde]
Ankara, 21 (fla) — Büyiık Millet Meclîsi hııgün Şem*cddin Günaltatın başkanlığında toplanarak bazı devlet ulacnklaruun tahnîl Mire Ij hakkındaki kanun lâyihasiylc zelzeleden zarara uğrayan, bedeli nakdi efradına ve vakıf memba sulan İle orman vc zeytinliklerin İşletilmesine aid kanun lâyihalarının ikinci müzakerelerini yaparak kabul eylemiştir
Devlet memurları aylıklarının tevhid ve luadulune aid kanuna ek lâyihanın birinci nıüzaıkerrsi yapılmış ve askerî ve mülki (ekaiid kanununun 66 ıncı nıadderdnc bir fıkra ilâvesine aid
kanun lâyihası ila taleb üzırine adliye encümei"  (evdi olunmuştur
Meclis bundan sonra nı/namede bulunan ve milli müdafaa Vekâletince tesis edilecek tay deposuna mütedavil sermaye vcritmchinc aid kanun lâyihası ile gelen evrak arasındaki askeri ceza ve askerî muhakeme usulü kanunlarının bacı maddelerinin değiştirilmesi hakkındaki kanun lâyihalarını Milli MüıLtfaa Vekili Saffet Arıkanm talebi üzerine müstaceliyet karan ile müzakere ve tasvib eylemiştir
Meclis, gelecek toplantısını 11 eylül çar samba günü yapacaktır
^ Avrupada harbj ^ Afrikada harb"j
Hava akınları azalcfı
o¦
İngiliz tayyareleri bir Alman destroyerini hasara uğrattı
Almanların hava akmı
Londra, 21 a,a) — Avcıların himayesinde yirmi kadar alarm bombardıman tayyarelc rinden mürekkeb bir filo dün öğleden sonra maaş üzerinde bulutların arasından çıkarak sahili aşmağa teşebbüs etmiş tir Dafi bataryalarının yıldırım süratiyle başlıyan ateşi füoyu, yol değiştirmeğe mecbur etmiş ve Alman tayyareleri Manş boyunca bir miktar mesafe uçtuktan sonra tekrar içeriye doğru dönmüşlerdir Bir kaç dakika sonra düşmanın uçtuğu istikametten şiddetü infilâk sesleri geliyordu
Ayni yerdo sahile yaklaşan yirmi tayyareden mürekkeb diğer bir filo da müdafaa toplan tarafuıdan defedilmiştir
Altı avcıdan mürekkeb küçük bir refakat füoau İngiliz avcıları vc dafi bataryaları taralından püskürtülmeden önce bir balon barajına taarruz teşeb büsündo bulunmuşsa da muvaffak olamamıştır
[Sonu 3 UntU Mhlfodel
Cebel üttarık'a hava hücumu
0|
ingiliz tayyareleri  Habeşistanda büyük J faaliyet gösterdiler i
Cebelüttarık, 21 t aa t — Dün j gece Cebelüttarık üzerine yapı, lan hava hücumundu bir düşj man tayyaresi denize düşürül1 muştur Bundan evvel dc çıkan bir yangın sür'atle söndürül , milştür Mühim hasar olma ' mistir Zayiat yoktur
Sovyetler ve harb vaziyeti
Sovyet gazeteleri Almanların uğradıkları müşkülâttan bahsediyorlar
Moskova, 21 (aa) — «ingiltere1 muharebesi» Sovyet gazetelerinde' uzun makaleler mevzu teşkil etmek' tedir Bütün gazeteler, İngiliz hava! kuvvelerinin mukavemetıle donan manın faikiyetinin Almanlara çıkar' makta olduğu müşkülâttan bahsetmektedir
lotle Rougo gazetesi harbin katil safhasını yakın görmekte vc sunu; ilâve etmektedir:
Eğer Almanlar lngiltercyi istilâya' karar verirlerse  bunu  önümüzdeki ı (Sonu 3 UncU zahirede)
Haricîye Vekilimiz, Şükrü Saraçoğlu
Parti meclis gurupunun içtimai
Hariciye Vekilimizin verdiği izahat heyetçe tasvib edildi
Ankara, 21 (aa) — C H artısı Mecbs grupu buğun 2I/8/IM0 saat 10 da reis vekili Seyhan mebusu Hilmi Uranın reisliğinde toylandı
Celsenin açılmasını müteakıb kürsüye gelen Hariciye vekili Şükrü Saraçoğlu, harici siyasetimiz bakımından bizi alâkadar eden son dünya hâdiselerini vc bu hâdiseler hakkındaki hükümetimizin noktal nazarını izah ctmifl ve söz alan müteoddid haUblere ccvablar vermisUr Hariciye Vekilinin be (Sonu 3 üncü uhlfede)
V_    j
ingiliz Başvekili Churchill süz söylerken 
İngiliz başvekilinin nutku
Amerikalılar "İngllterenln kaybedeceğini düşünmek  cinnettir, diyorlar
Hev  York, 21 (aa) — «Churchitl'in itimadı) baslığı alunda neî
"¦«ur, biı:
nutku hakkında mütaleo    yürüten Hev  York Times gazetesi diyor Ui ltimad, böyle bir adamdan, ve *im|Sonu 3 Uncü Mhttcde)
ltalyanın Arnavud hık taki tahşidatı
Yunan başvekili Metakeae kral George bu hususta izahat verdi
Lonüıa, ai (aaı) — Bir ajans telgrafına core İtalyanlar, Yunan i ı
B ChurchU'in    Un  Arnavutluk uududua   kıtaat
tahsid tünektedirler
Yunan   Başvekili   B Metaksasın dûn akşam geç vakit kral G*or*;e*u (Sonu 2 oci id'  
Tenor Tino Rossi şehrimizdeki bir bahçeyi dava ediyoı
Sebeb mezkûr bahçede şarkı söyliyen bir adamın halka Tino Rossi diye takdim edilmesidir
Meşhur tenor Tino Rossi bir kaç gun evvel şehrimi/deki çalgılı bahçelerden birinin direktörlüğüne bil protesto göndcrrm;1ir Bu protestosun da mezkûr müesseseyi dava edeceğini söyliyen sanatkâr, bu yerde orkestra scfuıin kcııüiindcıi ba;ka acemi bir tenoru Tino Rossi diye takdim etmesinden jikâyelçidlr
Orkestraya duhıl bir sanatkâr şarkı söylemek uzerc sahneye çıktığı zaman orkestra seli kendisini halka «İstanbulini Tino Ros  si diye takdim etmektedir Bir müddeltenbcrl vaziyet bu şekilde devim ederken bu takdim merasimi nihayet Avru
pada bulunan asıl tenor Tino i; nin kulağına kadar gitmiş ve'bu vaziyet karsısında isminin gayri ıtırını bir jekıldc istismar olunduğu kanaatine varan Tino Rossi, Jül oğlu Marscl BlUmenlal müessesesi vasıtosılc mezkûr bahçe direktörlüğüne bir protesto göndermiştir Beynelmilel îöhıcU haiz bulunan meşhur tene ı bu protestosunda acemi bir saııaik'n m kendi ismile takdim olunmalının bir sohrrt ıhUkârı olduğunu İleri sürerek bu vaziyet devam elıi
[Sonu 3 üncü tzhiledej
İtere lchüıc müdahalesi cetıitün Önüne geçmek, bir I eyi duıılıınnakla müsavi; mki'ınsulık aı zettiğini soy1
[Sonu 2 nci lalılfcde)
HERSABAM
Esnafda insaf ve otobüs fiatları
Sultanahmedden Fındıklıya Qitmak iç'n otobüse binersiniz: (S) kuruduk Man »»««'¦er
Eriasi jvL yine Sultanahmeddon binip   Fındıklıda   İnmek   için bir   otoeOse   binersiniz,   nu sofer (10) kurufl'Jk bir bUcl 6der«
hal bizzal Liıım ba|imıı* oel
id (106i) namâralı  otobüsün bl
loiqii  bir geco evvelki  moslekda(iıiılan benden nım (2) kurut fazla ntıkl bir »eklide lıah «¦
içinde İki ayni nokta • yen otoDUs tarifelerinin
Idrı m gelir, rlb muammanın ukdesiık,   belediyenin   dikkat ııyoruı Zira Istanbulda tanda|dan her gün haksız olarak boylc (21 karuffaıla ücret alınmakta olduğunu tahmin edcbılirif
Meıcle (2)  ¦ «ı değil, hemlehrlıinden (2) kuruş faıla ılmj,ı kir tayan bir ıhnlyctin hail )¦¦¦yabHmcEindcdı
A Ccnıalcddin Saraçoğlu
Sayfa
VKNI   SABAH
22 AûfrtiM ıv10
Bazı harb anekdotlar
Ordunun ahvaline, kudret ve kabiliyetine göre harb etmek  mecburiyetindeyiz  Deniz sevkıyatı  için kafi
vapur, liman ve iskele yok idi  Şark şimendiferlerinde günde Uç trenle nakliyat  Seferberlik plânlarındaki 19 tren nerede Uç tren nerede Genel kurmayın o zamanki bUtUn hesablan ve hazırlıkları hep böyle mi idi Muhakkak bir uçuruma, bir felâkete doğru gözleri kapalı yürüyorduk  Genel kurmay reisleri bu hakikati İdrak edemiyorlardı
Gerek sefer planlan, hark âtı harbiye layihaları, gerek seferberlik plânlan vc nakliyat ve sevkıyat cetlvellcn her sene yeni yeni tcdkıkserc gözden geçirip ıslâhlara muhtaçtır Bu plân vc cilveİlerdeki ıslcnn daha mükemmel cereyan etmesi için her Sene yeniden ne yapılması lazım geldiği düşünülüp yapılmalıdır
Hanta Üsrnnde harb oyunu yapar gibi tart nazari mütalealarla ordunun ahvali ve nakliye vasıtalanmızın mahdudlugu hiç düşünülmcksızın harb edecek değiliz; istediğimiz şekilde, harb nazariyelerinin parlak manevralarını taklid ederek güzel bir tiyatro piyesi oynar gibi aktörlük dc yapacak değiliz Ancak elimizdeki ordunun her hıiwhJ»kı ahvaline, mevcud nakil vasıtalarımıza gore ordu muzu toplayıp bu ordunun yapabileceği ise ve gösterebileceği kudret vc kabiliyete göre har bel mek mecburiyetindeyiz Şu halde gerek ordunun seferberfa'ginde gerek nakli yat vc sevkıyat redvcllrrtnın tanziminde, gerek tecemmu mıntakası nm mlı habında ve gerek harekâtı harbiye lâyihasının tanziminde hep bu kudret ve kabiliyetleri gözüm ürün önüne getirmeğe mecburuz
artışta deniz sevkıyatı için vapurlann kifayetsizliğinden bahsedilmiş ıdı Ne vapurların kıfayetsulığı ne iskelelerin vc hmanlann iptidai halleri hır duşun üimeksızın sevkıyat ve nakliyat ccdveUcri yapılmuftır Keza kara nakliyatında da demiryollarımuan kubilıyetleri hiç düşünülmemiştir BıriAciteşrin ayının dördüncü gunu istanbul da bulunan müstakil süvari fırkasının şimendiferle nakline başlandı Her türlü gayret ve himmete rağmen bu fırkanın şimendiferle nakli tamam altı gün sürdü Ancak fırkanın son nakliye kademesi nhın topçu birinciteerimn dokuzuncu günü trene bindirilip sevkolunabiİdi Halbuki genel kurmayın sevkıyat ve nakliyat cedveUennde her gun 19 askerî tren çıkan iaoağına göre heeablar yürütülmüş idi Bu tertibe ve hesaba rağmen Şark şimendiferlerinin günde ancak 2 • 3 tren çıkardığı görüldü Bu nazari heaablar nerede'* Şu hakikat nerede? Arada ne kadar büyük fark var? O zamanki genel kurmayın bütün hesablan ve bazırbklan acaba böyle mi idi ?
Daha ük sürtendiler nakliyatında görülen bu yolsuzluk son derecede fena ve nakliyat cedvellermi ve tecemmüü altüst edecek bir vahim hâdise idi Şark ordusu kumandanı bunu takdir ederek hemen bu sevkıyata başlandığı günün ferda sında yanı 5 10 912 tarihinde şu tahrirat Ik müracaat ve şikâyet etti:
[Yeni Sabah
ABONK HtJJUJ
TSrkiys       Ccasol MMELIK      1*00 Km   (700 Km fl   AVLIK       TM   a     1440   a I   AVLIK       400   s       SCO   a 1   AVLIK       İM   a       »00    
— 9   —
(Şark denuryoUarıntn Islan
Yazan:
Eski Ordu Kumandanlarından
Ali ihsan SÂBİS
( Şehir ve Memleket Haberleri
22 Ağustos 1940 — PERÇEM OL 17 Recsb 1359 9 Rumi Ağustos 13»
ODn 2IS Ay: 1940 — Hızır 169
GUn«| Oftlo İkindi 
1018 518 906 Ezani
«17 1317 1703 Vaaatl
Aktım VıUı Imaak 
1200 US 827 Ezani
1968 2133 42i Vasati
bul  Edirne hatlı kısmında günde İD tren tahriki erkânıharbıycce tertib olunan sevkıyat cedveüerinde esas ittihaz edilmiş ve tahşidn* plânlan buna nazaran tanzim kılınmış idi Hal buki iki gündenberi icra kılman sevkıyata nazaran günde iki nihayet üç tren tahrik edilmekte okluğu görülüyor Bu hal fevkalâde ehemmiyete şayan olup btr fena niyetle geciktirilmekte olması kuvvetle melhuzdur Tecemmüün aur'aUe icrası katı ve âcü lüzumuna naununn bu gecikmenin neticesi vahimdir Nafıa nezareti nesdinde lâzım gelen tcaırlenn icrası ve mukarrer ve mürclteb sevkıyatın zamanında müstacelen kra ettirilmesi esbabının ıstİknıahnr cmir ve irade bııyurulması istirham olunur)
Şark ordduaunun bu müracaaU hiç bir semere vermedi Bazı günler trenlerin adedi bire kadar düştü Bu kadar güçlükler ve garibeler yet ismi yormuş gibi Makedon yad a toplanan garb ordusu ıçm btr takım ikmalefradı Anadoludan trrtıb *"*'t""t idi; bunların denizden şevkleri kabil otmadığındsn ve Dedesgaç ile Selanik arasındaki ınneodifer hattının düşman tarafından kesilmesi ihtimali düşünülerek bu efradın dn süratle istanbul Selanik demiryolu üzerinden nakline başlanmış idi Bu nakliyatın asıl kat'î neticeyi isithaul edecek Trukyaduki Şark ordu' sunun zararına olduğu hiç düşün ülmıyordu
Görülüyor ki aeferberhk plânlarında ve bu plânların mey anında bulunan nakliyat ve sevkıyat cedvellertndr assan olarak duşunuhnün ve hesab edilmiş şeylerle hakikat uymıyor  Şu halde yapılacak şey, vasi yetin tcaolarını ntsarı dikkate alarak bu gecikmeleri telâfi için ordunun tecemmu mm takat mı geri almak idi; fakat buna kimM yanaşmıyordu Muhakkak bir felâkete, bir uçuruma doğru gözleri kapalı yürüyorduk Ne baş kumandanvekilı, ne erkanı harbiye reisi vc genel kurmayın ikinci reisleri ve şube müdürleri bu hakikati idrak edemıyorlar ve böyle radikal bir tedbir düşunemıyorlardı Diğer taraftan bu kadar karışıklık içinde Balkan devletlenne karşı muvaffakiyetli bir harb icra edemıyeceğımıze bir türlü kanaat getiremiyorlar vc bu kanaat tesiriyle harbi diplomasi yoluyla tehir çarelerim araştırmıyorlardı Bu vazife, bilhassa gene! kurmay reisinin ve ona yardımcı olan ikinci reisin vazifesi idi
Bunlar başkumandan vekilini tesirli bir surette ikaz ederek hükümet vc devlet reislerine ha
kikatin acı fakat aşikâr bir  1   t t • anlatmasına çalışmalıydılar Bu düşünce nerede? Onlanu harbe kırk yıldanberi susamış gibi yüksekten atıp tutmaları ve taarruz emelleri beslemeleri nerede?
ı i en harekâtı harbiye lâyihası da tedkik edilirse, umumî bîr suretle bunun dahî iyi yazılmamış olduğu görülür Seferberliğin ilâm üzerine meydana çıkmış ve ordu kumandan larına tebliğ edilmiş olan bu lâyiha 1909 senesinde izzet paşa taralından tanzim olunmuş idi
İzzet paşa Kümelide bir harb vukuunda husule gelmesi muhtemel vajuyetleri beşe ayırmış ve her biri için ayrı proje tanzim etmiş idi:
Birinci proje — Yalnız Bulgaristan ile harb ettiğimize göre yapılmış idi;
ikinci proje — Yalnız Sırbistan ile harbettiğimize göre yapılmış idi;
üçüncü proje — Yalnız Yunanistan ile harbettiğimize göre yapılmış idi
Dördüncü proje — Bulgaristan, Sırtüstü ve Karadağ   ile harbettiğimize   göre yapılmış idi
Beşinci proje — Tekmil Balkan devletlerinin Yunanistan ile birlikte, Kum,: hariç olmak üzere aleyh un ize ittifak etmiş olmalarına göre yanılmış idi
Ali İhsan Sâu»
YURDDA SABAH
Tekirdağda av mevsimi başladı
Tekirdağ (Heevsl) — Tekirdağ »I14 yeli Av kum taya* ıu toptan'—«fc av mevsiminin 10 aguıtosta başlamışım vc İSeubata kadar devamını kna rartasurrntuar Vilayet hududun  dahilinde sulun, geyik karaca gibi avların az olmasından, bunların üremeal için seçen yıl ayı ita" memnu mıntıkanın yine aynılc devamına karar verilmiştir
Edirne   Valisi teftiş seyahatinde
Edime ttluauli — Edirne valili Peıit Notnrr vilayet mülhakatınta tcfUs ¦eyahaUııdr bulunmak badı r U'unkOpru ve Kafan nuntakalaruıa
(iden vali vilayete müteallik muhtelif taler uaertnde tetkiklere bulun
¦ k tadır
Bağ gezintisi
Vaşllay «e Voştuty Gtnçlk gubaal umumi aatıkitama•*
Kurumumu? | ayhit 1940 pazar rai nu Halkalı Zlraal lırınr bir gezinti terlıb ctmiftlr Mektebe kadar sabiti leyın saat 8J0 da Sirkeciden hareket edecek olan hıuuıl otobüslerle gidilecektir Ca» ve mektebin bazla ıı temin edUmlıbı
U yeterim ıı 2*VI l'HO çarjambı Cuou akaaınına kadar her cua aaal 14 den 17 ye kadar Ca^logkı Çocuk Eırgeme Kurumu binasındaki odamıza ı:rı,M kendileri ve aitelcıı i(in davetiyelerini atabilirler
Mısır çarşısının
imar plânı ikmal olundu
Mısır çarşısı sıhhî ve modern bir hal haline ifrağ   olunuyor
Şehircilik mÜtcluovu&ı Prostun hâl haline İsraf olunacak Mısır çarşısı için hazırladığı proje dün vali ve belediye reisi' doktor Lûtfî Kınlar tarafın dan tedkik olunarak beğeni İni iştir PTostun hazırladığı projeye nazaran Muur cartasının içinde 87 dükkân bırakılmaktadır Bu dükkânlardan 8 tanem manav 8 tanesi sebzeci 16 tanesi balıkçı, 8 tanesi tavukçu 8 tanesi aktar 31 tanesi bakkal 12 tanesi kasab dükkânı olacaktır Bu dükkânlar arasında her sınıf bir grub teşkil edecek ve her dükkânın bndnım kaUnda frigofırık tesisat olacaktır Pros tun hazırladığı projeye nazaran atışır çarşısının dış iki cebhe • sinde ve çarşı duvarına muttasıl yem dükkânlar yapılacaktır Bu dükkânlann ön kısımları üzerleri nrtülu ve sütunlara ıstın ı eden portık tarzında olacaktır
Çarşının istimlak muamele ¦eri tamamlanır tamamlanmaz imar plânının tatbikine başla nacak tur
BELEDİYEDE
İstanbul kaymakamlıkları arasında yapılan değişiklikler
Siird valiliğine tayin olunan İstanbul vah muavini Halûk Nıhad bu aksam Sıırde müteveccihen şehrimizden hareket ede çektir Diğer taraftan istanbul vali muavinliğine tayin olunan Beyoğlu kaymakamı Ahmed dün vazifesine bağlamıştır Beyoğlu kaymakamlığına tayin olunan Bakırköy kaymakamı Gafur ve Bakırköy kaymakam lığına tayin olunan Bahir öztrak bu kaç güne kadar yeni vazifelerine başlayacaktır
OKUYUCU—*, DİYOR Kİ:
Çok çocuklu bir aile raisinin şikâyeti
19/9/1940 günlü (Yeni Sabah) gazeteminle çok çocuklu aileler hakkındaki razınızı okudum Bunlardan biri, belki de en bedbahtı da benim (Iı; erkek, biri kız dört çocuk sahibiyim 70 yaşında bir annem vc familyam var Evim de kiradır
Ahval dolayibiyle on bir aydır ıssızını Çocuklarımdan bin on gündür hastadır Kendine ilâç ve gıda tedarik edemediğimden kendisini ölüme terkettim   demektir
İki aydır kıra vermcdıyimıçin mal sahibi evi tahliye etmekliğimı islemektedir
Hülâsa yedi nüfus aile sefaletin pençesinde ııılcmckte yiz Buna sebeb olarak da çocuklanmın çok olmasını görmekteyim işte size memlekette binlercesi mevcud çok çocuklu bir aile tipi |
Eğer bugün, bu çocuklara sahib olmasaydım, belki bu scı günleri   gorm iye çektim 
Yazınızdan cesaret alarak bu mektubu gunderiyorum ve şunu da öğrenmek isliyorum: Acaba benim gibi zavallı kimseleri hiç olmazsa çocuklannı yaşatabilmek icm bir iş tedankıne delâlet edecek erbabı hamiyet ve vicdan bu zat vc makam var mıdır'' Sonsuz saygılar, ürtaköy Onsekiz nımekrz Akare t İr r Bulgurlu sokak No 41 Mustafa    Kıvılcım
Somada kahveci   Bay   M Kemale: — Yasak değildir
Ticaret Vekâletinin Mühim bir talebi
Bazı maddelerin stok mikdarlarının bildirilmesi isteniyor
Ticaret Vekâletinden alâkadarları! gelen bir tamimden anlaşıldığına göre ellerinde deri hah balmumu, keten, paçavra, poynır, balık konserveleri bulunan tüccarlar ellerinde bulunan stok miktarlarını en geç cumartesi günü öğleye kadur Mıntıka Ticaret Müdürlüğüne bildirme;'• mecbur tutulacaklardır Stok mucurlarında kaaden hata yapanlar ve yahud da stoklarını bildirmekten ıstınkâf el uler hakkında kanunî muamele yapılacaktır
DENİZLERDE
Rumanya vapur seferlerinde tadilât
Rumanya hükümeti Rumanya vapurlarının sefer program larında tadilât yaptığını bildirmiştir Rumanya vapur lan badema salı günü şehrimize gelecekler ve perşembe günü Kumanyaya gideceklerdir
Ticaret Vekili seyahatini tehir etti
Ticaret Vekilimiz Nazmi Topçuoglunun bugün şehrimize gelmesi bekleniyordu Fakat öğnmdığınııze gore vekil seyahatini bir müddet için tehir etmiştir
KISA HABERLER
İKTISAD
Naftalin fiyatlarında
ihtikâr
Naftalin fiyatlarında ihtikâr
yapıldığı yeni görülen bazı vakalardan anlaşılmakladır Son günlerde ba2i kimselerin eskiden Ir kuruşa satılan naftaİmlerin 120 kuruşa kadar satıl ' dığı görülmüştür Ve bu şekilde ihtikar yapanların hakkında takibata başlanmıştır
¦dr Et Nakliyatı — istanbul belediyesinin rt nakliyatını bizzat yapabil' mesi için hazırlanmakta olan kamyon ve denir motorinin m heııuı lamamlan ma m a u yu umden bektüıyc ct Dakllyalı yapan mUUNhhıdl nıuku veleaını bir oy daha lemdıd elma* Ur
dr fS«* Çıkarılan Csrsontar — Yem kaputa Çakırın fmtı notunda çalınırken iaden çıkan tan ve mal sahibi tararındın tehdid edilerek dövüldüklerini »oyÜyen 1 sorsan dun belediye reU muavini Ldtfi Akoyu müracaat etrnlilerdtr
Belediye nyaaetı hadırenin tahkiki ne Fatih kaymakamını memur etmiştir
Silivri rıhtımı yapılıyor
Silivride inşa olunacak 200 metrelik rıhtım münakaşaya çıkanbzuştır Rıhımı Silivri ıskalesı ile mendireği arasında yapılacaktır 
1     adliyede      |
Tasviri Efkâr aleyhine bir dava açıldı
Yalan beyanat ve kasdî neşriyat yaptığı ıddıasıle Tasviri Efkâr gazeteaı aleyhine dava aran Raufi Manyasının müracaatı müddeiumumilik tarafından ted kik edilerek aid olduğu mahkemeye sevkolu nnı ustur Bu hafta zarfında bu davanın rüyetiue başlanacaktır
lâf
Kabataş iskelesi fena yapılmış
Kabataş iskelesinin rıhtım inşaatını tuahhuj eden müteahhid ile belediye arasında bir ihtıçıkmtslır Müteahhidin ıııteftışeden belediye mütehassısları yapılan inşaatın çok fena olduğunu tesbit etmişler dır Yann mütehassıs bir komisyon inşaat yerinde esaslı bir tedkik yanacak ve müteahhidin vaziyeti bunun üserine tesbit edibniş ol ıı il tn
Bir mahalle kavgası
Dün cürmümeşhud mahkemesini saatlerce meşgul ettikten sonra müsaıeha yapıldı
HÂDİSELER, GAZETELER ve İNSANLAR ı|
Yürük çelebinin
Aksam muharrirlerinden kiri vu rüfc Çelebi, Vayamı Salayı tacil elmi| Caıetacllıâi" •• yorucu bir •an'at aldw«unu kılanlar, bu boğucu yar günlerinde dinirnmok aaadclml tesadüfen cl« foclna SSota bir hülya uir ktffrlmi|« dBnmuı bir muharriri  vale* bir tn Içm Itiyadlarına dondurmanın na alnı! bir Çin l|k(nca«l olacağını, ona aaaıl bir azab vareblleceAlnl anlarlar
Hu hal, banim kifimı gcloaydl fletrnl yUrUlurdünt:
— Cıt ı '¦¦'¦  Serdlaı  birar kendimi dlnliyaylm osoiai kafamı bulurum»
Evet «bolhı kafamı bbkariaaa Oerdlm;     ura     tuoUik     hftd aclarm atyrina kandlal kaatıran bir adamın (ok dala hakiki kafaamdan
yürütülmemesinden
Y a
a n
Ensari Bülend
mahrum kaldiflinı bHanlcrdanlıu Hala galan guuurtoai halaylıku yurutuloccşi boyla adından daki ballı olan bin oltaydı
Paket Foyamı Sala natlk davranmit dagruau Va naıaMetlnln hıyanetim jHMt Yyrul Çelabı onun oi'an kafoomı bulamadıgmı bUa tatbit cdobilmls
Ou|UnUnbı bir Peyaml n 111*11*1 Cuhmurlyot oUlunlarınSabi nogrlyaton bir aooarot numvMtl aanmaata davam odan kir kala tary** Vr bu da kili gclni'yarnuı gibi Rauaaaau
çıkan bir kıssa
nun ¦! ı_'i'  tonhıd rtffı bir l'i Rumanyanm bugünkü oarlları İçinde yaadırılmıı bir lomarlama kitabı okuyarak bu kalayı bir kal daha karmakornsıb bir hale  ¦ arlloaındodır
Van Poyoml vah! Sarokat versin bu Aran avvaldan oeyluyoraun Yoksa manolloaho saralından yaatmn ısmarlama kitabın vs A merikada hapısıldıgmı İddiaya kolkifmana bir tefsir bulmak oddan sor olaaaktır
Bırak su abur cuburları bs blradtrim Hatır eline hlr fırsat gsçml* Bok llslyan ysmaklerı yapan lokantalara da davet sdilıyormuosun^ Vat Halama, meşhur ala sosudur:
¦  1 '    kofa 1 vucudde bu
lunur derler
ikin curmUmcjhud davalarına bakmakla olan ashye craa mahkemesinde incir ceıd*ı doldurmayan bu dava aaa'Jcrcc mahkemeyi ltail ettikten sonra lıeı ıkı laıaüıı yekdlterlle burıjnıın İle nihayet buldu
Can endi j m ne aorc bu kadar cürultuye sebeb olan hadise ıvyle bir kadın kavgalından dofınuztuı
K u m ka pıd u Dızda riyede oturan Ulviye adında bir bayan evvelki «ece k 01 n tutarında 11 Bay un Münevvere her nedenae içerlemiş ve kapuı önüne çıkarak
— Münevver Huu Münevver!  Diye ¦cslenmiıUr Duna covab ota
111iyim1 kendi aatire inlen digcer bu komşu bayana:
— (lelnııyo; kl!  Hele bir jcb Öyle soy tıyreek kron vor kı
Demi) ve kocasının kolundan tutup çekmesi Üzerine içeriye llrmıs kapıyı da kapalmiftır
Geceyi geçimdiler, ve sabahı et'iılnlr Sabahı «t mı iterdir anıma Bu kelimeleri duyan Bayan Münevver ıcr bUtUngrer hiddetinden, a m biyelinden uy!;ıı (uünıyarak ve luıfakanlaı İçinde bir ao1 bir sola dönrrc! o uıun ceceyi Seçlrmlftır
A bassa balı kapıya fıthyan Bayan Münevver, hemen butun rıahallcnin meraklı bayanlarını ila kapılarının ımlerlndr bulunca (cinde I»' ¦ ılııymıı, ve kapı kar»ı kom»uaıı etan Ulviyeye ¦asıenmı»li'
— Baksana bana son flecelyin bana mı t»*«ıfiyordun' Sana bunun hesabını burun soracağım
Bulun kiHiıuı bu suale kartı Baysuı DilliSSkl ne ecvab t'ereceâiııı merakla beklerlerken o ita 11 altımiı kalmamak İçin utacak:
— Elinden (elcııı arkana koyma Senden mı korUaesuJuıı saıuyoraun Evet »ana söyledim isle
Dire fcarjıhk verince U çığırından çıkıyor «S kuılca kıyamet kepuyr Bffj bubin mahollcL karakola, ora dan da adliyeye, bumu tulh cezaya dokutuyoclar
Rej Bay Münih bu »aludı bol, arab mcı zlbı davayı kendi idaresi ve lullı düı 1te hal çaresini bulamayıp banttı ramayı m a tu kanun bakımından 111U tul cava bağladı ve davayı asliye reıayı havale el mek lüzumunu sordu
Uılluıı hır mıhjlolı aahıd otaıak dlnlendıkien, mnhkcme koridorla rında n\ı hır hoylı suru!tu ve patırdı edlldrktoıı ıkı soat mahkemeyi iizal eyldlkieıı aonra 1) buyu^ meye yuj gösterince butun akar sular durdu Yelkenler uya indi Bu;
ba kon 111 huturuna tekrar çık Ular ve sOyse dediler
— Bu banıtıl: etendunî Davamı; yoktur
O zaman büuın mahalle t^lkı ile adbyc memurları polı*lct dc haklı olarak şeyle mırıldanıyor tardı:
— Ya hızını gılnattımi/ neydi be Allahm kulları Biz ılındı kimden davacı olalım
SABAHTAN SABAH*
Amerika ingiltere ile beraber
|Qaı tarafı 1 msl oahlfsdel
lüyor ve Amerika ile yapılsa anlaşmanın chemmiyciıııı güateriyordu
Birleşik Amerika ık» Kana de yem bir anlaşma imzaladılar Kanada lngıltereye tâbi aerbest hükümettir Bu anlanmıya göre Kanada bazı ünlerini Ameıikaya kiralıyor Bu üsler hem Kanadanın, hem de dobyısiyle Amerikanın müdafaasına yarayacaktır Fakat bu anlaşmada çok mühim bir nokta var:
Bir zamandır, Amerikanın İnglltereye 50 destroyer »atması konuşuluyor ve bu satışa bazı Amerikalılar itiraz ediyorlardı Şimdi Kanada anlaşması bu sahıllenn müd:tf insini ingiliz donanmasının vuku olmaktan çtkanyor Amerika donanmasına havale ediyor Bu suretle fyO dcstrorchn sntışın dan edeceği istifadeyi lna^ltare ye temin olunmuştur Şimdiden buradaki İngiliz filosu ana vatana hareket etmiştir
Dünkü nutkunda ingiliz başvekili, İngiliz donanmamnın peçen senekınden kuvvetli oldu ğunıı fuiylemişti Almanlar, ingiliz filosundan en aşağı 300 bin tonluk gemi batırdıklarını ıİH'i ediyorlardı Ingunder ise bunun yüz bminî kabul etmişlerdi Hangisinin do^'nı olduğunu tayım kalkmıyalım fakat Churchillin filonun kuvveti hakkındaki mukayesede yalan auyh mffu kolay değildir Esasen İngiliz tezgâhlarında 31 biner tonluk 6 kruvazör, tayyare gem um, destroyer, bir hayli torpido vardı BunUınn buyuk kısmı Mİ basında hazır olacaktı Inaanlm ıiı 1 ¦' ;ı ¦ 1 r 1 ve çoğunun denize indirilmiş olması muhtemeldir kı Churchill bu kadar emniyetle donanmanın kuvvetini dünyaya ilân edebilmiştir
İngiltere Uzak Şarktaki, Kail adadaki deniz kuvvetlerini anavutun m Akdeniz sularına topluyor Buraları Birleşik Amenkanm bimayesuıe lurket mıştır Maksadı şudur :
Büyük davamın halkdıktceğı inllalarda çok kuvvetli olmsk, düşmanlarına karsı kahır faikıyetini temin etmek hYunsnı donanmasının ve ordusunun bun bıraktığı mühim noktalurda hâkımıystı idame etmek
Britanya Adalarının Alman isühuuylc tehdidi basa çıkınca açık denizlerin anahtar lan: ÜebelutLınk, Süveyş Aden belki Singapur tehdid edilecektir Bu tchdıdlere karşı İngiltere Amerika ile anlaşmalar yaparak uyanık davramyor Her tehdtd mukabil tedbulerle ya suya düşecek ve ya İngıltjreyı pek sa sartnn darbelerle neticelenince ye kudar haftalar, aylar, seneler geçecek: lf+41 i sonra 1M2yı bulacağız, lngilterenin güwndtğı takam budur: 1M2
Beheri SAVA
Ç Radyo ProgramıJ
U/BM940  PER3EM0C
735 Muık Hotll program (Pl) j U*ı Ajam lıabtrlerl i
810 Ev kadını  VotiMtk tıstosi 8J0/SJ0 kluufc   Hafit mogcaman
devamı (Pl)
1230 T*ıuğram \t memleket saat
ayarı
'3135 Ma'ih Müşterek «arkı vc semailer
i:50 A)ana habcrlati ,1
1301 MsrJaV Sat errkrrı
1320/1400 Muzık Fıano va Org ile dnx fMiıçalan m)
lino l^rogram sa meılriei oast ayarı
1805 Mıiıık: Oda muııgl (Pl) 134U Munk  Itadyu ıa/ orkestralı (İbrahim Ozgur idaresinde) 19 10 Muzık Fasıl horeti 1945 Memleket saat aya" ve atana haberleri
2045 Müzik Dinleyici dilekleri 2115 Konuşma (sıinıt aaaU) 21J0 Konuşma (Radyo ıturelmt) 2143 Muzık; Buyuk    bestekârlar seroı No 4 LaazL
2230 Memleket saat ayarı, sjsas haberleri  7 raat Esham  TBhvtHt, Kambiyo  Nukul Borsana (Fiyat) 224? MUclk: Cazband (Pl) tiMMmi Yarınki program    ve kapanı j
23 AĞUSTOS 1940
CUMA
Üçüncü YılNo 831
Yeni Sabah
GÜNLÜK SİYASÎ HALK GAZETESİ
İdare Yeri
N*nruosnıani\    No S! istanbul Telgraf: YENİ SABAH İstanbul TELEFON: 20795
Her Yerde 5 Kuruş
Biz yalnızhğmınn hb*Hobmiyonı/ Ve böyle bJr şeyden korktuğumuz da yoktur Her milkl ve de\ ktle dost yasamak amısuDdavır Çünkü hiçbir devlete karsı fena bir fikir beklemiyoruz Bizimle dost olamıyan devletlerin mutlaka hizam aleylunuade fena ni etleri  olması icab eder
Yazan: Hüseyin Cahid YALÇIr
I acarca bir isim taşıyan bir gazete Ttirkiycnin harici siyasetiyle meşgul olduğu bir makalede Mihver devletlerinin arzusiyle milletler arasında yeni bir nizam tesis edildiğini ve Umumî Harbin haksız laklarının düzeltildiğini yazdıktan sonra bize bir nasihat vermek lütfünü gösteriyor Verdiği nasihat de sudur: Eğer yalnız başımıza kaklığımızı iste iniyorsak şimdiye kadar takib ettiğimiz hattı hareketi değiştirmeli, bütün siyasi dolanlardan ve manevralardan vazgeçmeli ve Mihver devletlerinin çizdiği yeni yoldan yürümeü imişiz
Bu gazetenin İsmi Macar olmakla beraber kendisini harekete getiren sicimlerin ucu ya Berimde veya Romada olduğuna kuvvetle ihtimal vermek zaruretı ndcyız Çünkü istiklâl dairesinde düşünen ve muhakeme eden bir dimağdan bu kadar garib ve mantıksız sözler sadır olabilmesi kabil değildir
Diğer taraftan hakikî Alman gazeteleri de bizim artık hakiki mânasiyle Balkanlara mensub bir devlet sayıhb sayılamıyacağımız bahsinde sübheli bir vaziyet alıyorlar Yani onlar da yapayalnız kaldığımıza hükmediyorlar Ve Ballıanlara verilmekte olan yeni düzeni ileri sürüyorlar Yeni bir Avrupaya kavuşmak için atılan ileri adımların devam ettiğini söylüyorlar Türkiye ise eski yuvasına gömülü kalmış Bundan sonra da bir ihtar vc tehdid: İngilizlerle münasebetlere girişmek daha bir çok devletlere pahalıya ma [olacakmış!
Alman gazetelerinin türlü türlü yollardan bizimle bu kadar meşgul olmaları ganb değil midir? Daha garibi, Türkiye matbuatının Air: • karşı aldığı ihtiyatlı, uyanık vaziyeti vc Alman neşriyatına mukabil vatanı müdafaa maksadı ytyazdıklan makalelerden dolayı şikâyet etmeleri ve bizleri kabahatli görmek istemeleridir Eğcr Alman matbuatı kendilerine güveniyorlarsa hangi tara fin daha evvel birbirine haksız tecavüzlerde bulunduğunu tesbıt ı:in bir balım vo iddiaya girişmeğe hazırı/ Hattâ polemikte en Heri gittiği zannolunan "Yeni Sabah,, bile en şiddetli yazılarını mutlaka bir Alman Hüseyin Cahid YALÇİN (Sonu J UncU uhifcle)
italyanın Yunanistandan talebleri
Bir İtalyan gazetesi Yanya ve Arnavudlarla meskûn bazı kısımların Italyaya terkini istiyor
Çete efsanesi yine ortaya çıktı
o
Roma 23 (aa) — D N B ajansı büdiriyor: Yunan idaresindeki Arnavud ekal[Sonu 3 üncü Mİtlfeda)
Başvekil dün akşam Karabük'e gitti
Doktor Refik Saydama Hariciye ve iktısad vekilleri de refakat etmektedir
Ankara, 22 (aa) — Başvekil Doktor Refik Saydam refakatlerinde Hariciye Vekili Şükrü Saraçoğlu, iktısad Vekili Hüsnü Çakır olduğu hakle hususî trenle bugün saat 1705 de Karabüke gitmiştir
Başvekil, çarda vekiller, Büyük Millet Meclisi Parti grupu ve müstakil grup reis vekilleri, parti genel sekreteri ile parti umomi idare heyeti azalan, mebuslar, vekâletler müsteşar ve müdürü umurrîleri, Ankara vali ve belediye reisi, merkez kotanı ve emniyet müdürü tarafından uğurlanrmslardır
Başvekil Cumartesi günü Ankaraya dönecek ve bundan sonra bir müddet istirahat edecektir, başvekilin bu istirahat müddetini latanbulda geçirmesi muhtemeldir
Zafer bayram» bu yıl çok par lak bir şekilde kutlulanacak
Dumlupmarda yapılacak merasime Istanbuldan da bîr heyet iştirak edecek
30 Ağustos Tayyöre ve Zafer bayramı bu sene tulün memlekette parlak nuuasimle tesid olunacaktır İs? '—Lul komutanln;! Zafer bayramı İçin yapılacak merasimin programını hazırlamaktadır Bu pıoRtam 28 Asulosdj alakadar madamlara bildi
25 Kuruş yüzünden bir cinayet işlendi
Dün akşam Tophanede bir sabıkal arkadaşını ağır surette yaraladı
Dün akşam saat yirmiyi çeyrek geçe Tophanede bir kişinin ağır yaralanmasiyle neticele nen bir kavga olmuştur Kav ganin sebebi 25 kuruş alacaktır
Sabıkalılardan Hızır Ue Kör Hasan aralarında 25 kuruş alacak meselesinden zuhur eden münazaa neticesinde, Hızır tarafından Hasan bıçakla yara 
lanmıstır Bilâhara Hızır a hücum eden Hasan da Hızın kulağı arkasından ağır surette yaralamıştır Hızırın yarası ağır olduğundan Beyoğlu Zükur hastahaııesıne kaldırılmıştır
Hasanın yarası hafif olduğundan ilk tedavisi yapUnlmış, ve tevkif edilmiştir
Zabıta meseleye vaziyed ederek tahkikata başlamıştır
«SON
HAVADİS»
BAŞMUHARRİRİ Nizameddin Nazif
halktan gördüğü büyük rağbet üzerine teknik vasıtalarını modernleştirmiş olarak pk 'ılır' gunıın son saatlerinde daha güzel, daiıa cazlb ve daha dolgun olarak intişara bağlayarak tır
Fiyatı 60 paradır
İzmir ziyaretçilerle dolup taşıyor
Pavyonlar arasında kardeş Iranın pavyonu büyük alâka topluyor
İzmir, (Yeni Sabah) —İzmir enternasyonal fuarı, memlekette geniş bir turizm hareketi yaratmıştır Her akşam, muhtelif yerlerden İzmıre gelen trenler, binlerce Fuar ziyaretçisi getirmektedir I ? büyük iktisadi bayramı, 31 gun ve gece devam edecekti!' Bu senekı fuara İngiltere, Yunanistan, İran, Yugoslavya, Macaristan, ltal • ya ve Almanya devletleri iştirak etmişlerdir İngiltere paviyonu, sergi sarayında (A) parsebııı işgal etmektedir ve ecnebi devletler paviyonları arasında cn büyüğüdür
Yugoslavya, Yunanistan, İtalya paviyonları ziyaretçileri, saatlerce işgal edecek ederlerle doludur Kardeş iran paviyonunda muhtelif güzellikler ve zenginlikler arasında Ebedi ŞefAlatürkle İran Şahınşahl, İnönü ve generalFahreddin AItayın İzmir eîvarudu1 askeri bir kararKahda narlta^tudkik e,
rilecek vc onlar tarafından abnması zaruri «lan tedbirlerin itası İstenecektir ŞihrimUdcki butun halkevleri Zafer bayramı için hususi birer program hazırlamaktadırlar İstanbul belediyesi daha şimdiden Zafer bayramı gecei şehrin tevir olunacak kısımlarının hazırlanmasını emretmiştir
Dumlupınnrdû yapılacak merasim için hazırlanan program bugünlerde Ankaradan şehrimize bildirilecektir Dumlupınar merasimine her vilayetten bir Heyet "flln* ;*teee»rttr Vilayetimizden gidecek heyet Sarıyer Parti başkan vekili Sadi ve sehir meclisi a/asından Zahld Oraldan tba[Sonu  3  üncü sahilede)
Ingiüz hariciye nazırı Lord Mıhııı
izmir fuarı vesilesile Lord Halifaksın bir telgrafı
İzmir belediye reisi İngiliz devlet adamlarına teşekkür etti
İzmir, 22 (aa) — Onuncu enternasyonal İzmir fuarı dolayısile İngiltere hariciye nazırı Lord Halita* İzmir belediye reisine aşağıdaki mesajı gondermisUr Doktor  Behçet  Ua
İzmir Belediye Reisi
İzmir
[Sonu 3  uncu aahlfedel
^ Avrupada harb"^ ^  Afrikada harb   J
froeki
TROÇKI ÖLDÜ
Amerika ikinci teşrinde harbe girecekmiş
İtalyanlar da Amerikanın harbe yaklaştığını itiraf ediyorlar
Londra, 22 (aal — Amerikanın! meşhur H  'i ¦ ı kralı B Hcarst, A ı meıikanın teşrinisaniden evvel harbe) gireceğini yazıyor
Horb havası bulun memleketi kaplamaktadır vc pek yakında   harbe kan&acağımızdan emin olabiliriz Bir İtalyan gazetesinin mütaleası
Milano, 22 (aa — Stcfani ajansı bildiriyor:
Corriera De İla Scrj fazeteai dun
Meşhur Rus ihtilâlcisini öldüren suikasdcının sözleri
Meksiko, 22 (aa) — B Leon ki dun olnıuntur, Bu eski bol seli evvelk, kain eski bir da bğle yemci Fransız yahu taamı
Alman topla rı Fransız sa bilinden ate şe başladı
¦
Alınan intibalar bu topların da bir iş göremiyeceği şeklindedir
Londra, 22 (aa) — Bugün, muharebenin ilânındanberi ilk defa olmak üzere, Fransa sahiline yerleştirilmiş olan uzun menzilü Alman toplan Manş denizinden geçmekte olan bir gemi kafdesine ateş açmıştır İngiltere sahilinden seyreden (Sonu fl üneü aahifMa)
Yakınşark
mühim hâdiseler arifesinde
İtalya Mısıra tecavüz edecek olursa Mısır İtalyaya harb ilân edecek
Kahir, 22 (aa) — Orta şarktaki ingiliz kuvvetleri baş kumandanı general Vavel dün akşam matbuat mümessillerine aşağıdaki beyanatta bulunmuştur:
— Gizli bir vazife için gittiğim Loııdradan  döndüm   Pek (Sonu 3 üıcU sahilede)
Odun fiyatları tesbit edildi
nnı
J;;;; Toptan odun satıcıları eve teslim ve istif şartile kesilmiş odunun çekisini 435 kuruşa satacaklar
yanın * olan A ekseriyi la Avrı leğı gÖ* veli lıu
Katilin sözleri
Meksiko, 22 (aa) — Trocklniıı katili aşağıdaki beyanatla bulunmuştur:
«Bir Belçika diplomatınm oğlu yum Tahranda doğdum   Troçkmın ülkülerine hayran olarak   Parisden (Sonu 3 üncü aahlfede]
tetkik etnui) ve satış ny gore kararlastırmujur
SuUrıhden sonr odu İskeleye kantar ualu le 330 kuru depocuların rak eve teslim vc HUI «5, dükkanlarda peralı kilosu 2 kuruş üzerinde Ur
ıyat«blt
İlcaref Vekili Nuzml Topr«ty,iı Fuarı acırken „
cmnunı(ada
Japon hükümeti bir çok elçilerini geri çağırdı
Bunların arasında Ankara büyük elçisi de var
SABAHTAN SABAHA:
Bugünlerde Yakınşarkta Neler beklenir?
Tm
ortıat     V/?/ İSn^iluul     ıW Suvfyş     ' F=
HERSABAH
Asker ailelerine yardım işi
Vaki
¦rler ve Yal«ıu*ark m! Vavel 
Ingi
¦mek ki Akdeuız eira* ıpılarında, belki daha ilerde bugünlerde   bil
Muhiti zaten (aklr olan, yan) tckenesinin ekıcri/etını mütevazı gelirli vatandaşlar te|klı eden bir mahallede yardıma muhtaç, asker ailesi elbet fail»  bulunur
Zengin »tmtlerde iso ekseriyeti varlıklı hemı*nnlfr teşkil edeceğin, den yardıma elverişli bütçelerin yardım edecek voktul bulamamaları pek mümkündür
Yalnu İsi ¦ degil bütün Türk vatanı hepimizin malı olduğuna vo neplmız yurdun malı olduğumuza gore bu yardım l|lerlnde semt, mahjlle ve mmtaka ayırmakla fayda degil yukarıda ırct ettiğimiz mah
Blnaonaleylı muhtaç asker ailelerine yardım İçin İcab edenlerden toplanan para semt, mahalle, mmtaka uOıeıtlmedcn yardım beklıyen
yuvalara takamı olunur
I»ln   kesdlrme   ve mantıki   yol»'
A
A Cemııleddln Saraçoğlu
6423
Savla : 1
YENİ   SABAH
23   Aıustoı 1940
GÜNÜN STRATEJİK MESELELERİ
Somalinin tahliyesi
müstemlekesini ederken böyle
ingilizler şarkî Afrikadaki Somali boşalttılar Büyük bir harb devam ileri veya geri gitme, alıp verme hareketleri olur Bunlardan, gelip geçici böyle hareketlerden kat'î bir mana çıkarmak caiz değildir
İngiliz Somalutı Aden'in karsı sahilinden olmakla beraber Adcn ile İngiliz Somahsı kuıları arasmda iki yüz kilometre veya yüz milden fazla mesafe vardır Bunun ıctn Somalinin yabancı bir devlet elinde bulunması ne Aden deniz ııssune zarar vere bîür nc de Babülmendeb boğarını tıkamak hususunda bir mahzur doğurur Bu boğaz gerek Ad enden vc gerek ingiliz Som alisinden yüz kilometre uzaktadır Boğazla bunların bir münasebeti yoktur
Cibuti ve Fransız Somalisi boğaza daha yakın ve tesirbdir ingiliz Somalısınııt bir tarafı deniz sahüi diğer Üç tarafı italyan hâkimiyetinde bulunan arazi ile çevrilmiş olduğundan İtalyan şarkî Afnkaaında ve Habeşıs tanda bulunan italyan kuvvet ¦erinin ingiliz Somabsuu zaptetmeleri kolay Ur is idi italyanlar burada merkezi vaziyette olduklarından Miıklerı zaman İngiliz Somalıaıne, istedikleri zaman cenubdakı Kenya ingiliz müstemlekesine ve istedikleri zaman da garbdaki Sudan ingiliz mustjfrmkrkeauas taarruz edebilirler Buraları hattıüstüva iklimi ve kısmen dağlık olduğu için Mısır ve Trablusdakı hava şartlarından vc sıcak günlermevsiminden farklı ahval ibraz ederler Umumiyetle sıcak zannedilen aylarda harekete elve rişli haftalar bulunabilir İngiliz Som al ismin batı annabndekı Fransız Somakimin ve Cıbutinin Fransızlar tarafından Italyanlara bıraiulmaaı, lngıuz Soma Iismin daha kolay bir surette İtalyan kuvvetlen tarafından istila edilmesine imkân vermiştir, italyanların bulundukları merkezi vaziyetten istifade ederek bu muvaffakiyeti kaçırmamaları kendi hcubbuına doğrudur
Bu vazıyetten istifade etmemek büyük bu beceriksizlik olurdu Buna mukabil İngilizlerin böyle ehemmiyeti küçük meseleler üzerinde ısrar etmiyerek, hakiki ve umumi vazıyeti göz önüne getirmeleri ve ingiliz Somalisını müdafaa edeceğim diye başka daha mühim yerlerdeki müdafa eebbelerinin ziyanına buraya kuvvet şevkinden vaz geçmeleri aakerlikçe pek akıllı bur harekettir Diplomatlar böyle şeyleri pek sevmezler; fakat askerler böyle ehemmiyetsiz muvaffakiyetlere veya muvaffakıyetaızlıklere hiç bir kıymet vermezler; onlar um yalnız kat'İ neticeyi kazanmak mühimdir; vc bunun için ehemmiyetsiz yerlerde fedakârlık ederek ehemmiyetli yerlerde kuvvetli olmağı tercih ederler, italyanlar bu küçük muvaffakiyetlerinden ne kazandılar? Sadece o taraflarda bulunan mahdud denizaltılanna ve uçaklarına bir parça daha fazla us ve yardım yeri
Esasen Frannız Somalisi şimalinde bulunan Eritrcdekİ sahiller bu isler için onlara kâfi
Yeni Sabah
SENELİK I AYLIK I AVLIK 1   AVLIK
ABONE BEDELİ
TUrklyo Cenabı 1400 Kra 3700 Kra
760
M0 110
1460
eoo
600
23 Agueto» 1940 — CUMA İS Rcceb  1369 10 Rumi Aftuatoa 1364 Gün 216 Ay: 8 ,940 — Hızır 110
Günaa Oflle İkindi 
1020 510 905 Etnl
618 1318 1701 Vasati
Akiam Vata Imuk 
' I3O0 ıae BA0 Ezani
1057 2137 421 Vautl
idi, ingilizler ne kaybettiler? Sadece bir parça müstemleke arazisini terkten başka bîr kayıplar yoktur Askeri hiç bir man zur vücuda gclmturıiştir Karşı sahildeki Aden deniz üssü eski vaziyet vc ehemmiyetini   aynen
muhafaza etmektedir Her tarafı müdafaa etmek istiyen hiç bir tarafı müdafaa edemez Harb idaresinde bu elâstiktik iyidir
Eakl nirlncl ve AlUncı Ordu Kumandanı  Emekli General
Alı İhsan Sâhis
TENKİD
7
Divanı Lügat  it  Türk tercemesi münasebetle
Besim Atalay'ı tebrik ederken
Yazan:  ATİF   TÜZÜNER
f Şehir ve
Balkanlara mühim mikdarda ihracat başladı
Akdeniz yolu kapandıktan sonra Balkanlar ve merkezi Avrupa devletleriyle olan tiearc timiz her gün bir parça daha inkişaf etmektedir Son zamanlarda bu memleketler ihracat mad delerimizin en belli başlı müş terileri arasına giımiş bulun maktadırlar Dün Yugoslavyaya 500000 kilo mısır, 7815 liralık pamuk döküntüsü, Macaristana 1370 liralık yün halı, Kumanyaya 5000 lirabk zeytin, Isviçreye 5262 liralık gülyağı 4500 malık fındık gönderilmiştir Dünkü ihracatın yekûnu 100 i*ıı lirayı geçmiştir
Memleket Haberleri   )
SABAHTAN SABAHA
İptidai bir fer olabilir Onu nc salâhiyeti* kaldırıp attınız? Siz, bu kitaba karşı bir mütercim vazıyetimde mı bulunuyorsunuz, yoksa bu münekkid tavn mı tokıruyoounuz Kan «derim, soykryuas*
— %J —
Sonra:      ,
(Sahi/e 29  satır 16) da: (Tibclın ve Holarun ayn dilleri vc ayn yanları vardır, bunların ikisi dc ttirkçeyı güzel konuşamaz) diyorsun uz HücUıf «e Tâbutun ayn bar dUı var inınıın gibi Hutctun de ayrı btr yaran ve dili vardır) diyor, bu »önle Tubulun ayn ddı oklusunu, ayn  zısı olmadığım Hütenin İse beın oyrı yazın, hem ayn dili olduğunu •¦ııİBbyor, »iz tercemcnlzd* Tubulun ayrı yazıcı da bulunduğunu ıUve bu yürüyorsunuz, oraları diyar, diyar detısan müellif Tûbûtua ayn yan» var demiyor T ur kutan taraflarına ıyk ıttıgı mılum olmayan ıruı mütercim: (Hayır, onun da ayn yazuı var diyor, bu iki aocun hangua daha uyadv inanmağa Uyurlar, müellifin BÖıümû, mütercimin ki mi?
— 38 —
Bj kınız
(Sabite 30  satır 7)   de   (Rum dıyarındakı      Be;cneklexr    kadar suvar   Bulgar   dilleri  bir dutiyc kebmr irnn oonu kesilip taaalulımg bir 1  i;» deniliyor, burada da
müellif ile mütercim arâauıdn bir uycnnsuzhık «enliyor, müellif (Rum diyarı yakınlarına gebneiye kadar Bulgar Suvar, Becenek dillen aynı tarzda «onlan kesıhnış kananelerden murekkeb bir rurkeedir) diyor, müellifin bu auzunden Rum yakınlarına doğru olan Bulgar, Suvar Becenek» in kıaaltılmuj bir turkca dilleri olduğu anlatılır, dikkat buyuruluyor mu (Rum yatanlarına kadar) diyor, (Rum dıyatnosokl Beecnege kadar) demiyor: Çakal müellif, ne dene desin, mukmm yine bildiğinden şaşmıyor Sayın bilgin İnanınız ki biz okuyucular, inden i ¦¦!¦ bin, birinden    tuhaf hatalar
de_'il tcreemenınn (21) İnci «ahifennin lıiştı Miıı ılı İti gibi tsabeUcr bekler ve onlara muttali olarak seve »eve teşekkür etmek »terdik
— »t — Dikkatsizlikler boyut devam edip
gidiyor Bakınız
(Sahil 33  sabr 5) de: (Türkler gidilecek yer a «bargubei"» Omuzlar ¦ ¦ 'Ut derler, duracak yere Türkler: (turgu uğur) Oğuzlar (turan uğur derler) Duyuruluyor, yukarıda zaman ve mekan iaimlerı dediğinizi unutuyor, zaman demek olan (uğur) kelim evine de mekan mınut'nı venyoısunuz, müellif, za man diyar, ab mekan diyorsunuz, sebebini biünlroruırı: anhyabildı gım bir şey vana o da müellifle bir lurlü uyuaamadı^ıııııdır
— 40 —
Bir de
(Sahile 33  aatır 14) de: (Bunun nun gibi yenilik olsun dire isim vc fuUerde gayrım yerini tutan cg har tini atarlar) buyurulmuaı halbuki müellif; (Bunun gibi tahfif için sim ler dc «g ile fıiUcrdekı gaynuı yerim tutan r» ı böyle yerlerde alırlar) diyor, yani (gayınm yerini tutan) kaydı fUllerdekı kafa aid olduğunu tasrih ediyor, afat o kaydı bem isme beın fiile aid olmak üzere tereeme ediyorsunuz af bu yumi  sayın bilgin  size arabca bUtyorsunuz derneğe dvlun varmıyor; fakat acaba husn" rannunda yanılıyor muyua» diye şûbheye düşüyorum
İste tayın bilgin, mucittim mu kaddlmeaıne yaadıgınıı tereeme bak kındaki mü ta İram da burada bit miıttr, arz etmiş olduğum bu kuk hala, emin olunur kı mevcudlann tamamı degildlr; İçlerinden pek çirkin bir kılıkta belirmiş elamandır Böyle en aa kırk yerinden özürlü aksak bir tereeme ile sark ve garbin durmayıp yol atmakta bulunan dilci kervanlarına kanamamız  doğrusunu isterseniz  ayıp olduktan başka hem aizin ilmi mevkiınızi düşürecek
İzmir vapurlarında yer bulunamıyor
Fuar münasebetiyle izmir için ihdas edilen tenzilâtlı tarifeden sonra tzraire giden yolcu miktarı ehemmiyetti surette artmıştır lzmite gitmek iste yen bir çok yolcular izmir sürat postalarında, ne de Bandırma vapurlarında yer bulama • dıklarından şeririmizde kalmışlardır Bu sebeble Devlet Denizyollarına bir çok müracaatlar olmaktadır, idarenin Fuar münasebetiyle Izmİre haftada bir İlâve seferleri yapması muh temeldir
^okuyucu——z diyor kiYeni sokak ismi levhaları hakkında bir temenni
Belediyemizin sun samanlarda talik ettirdiği sokak levhaları eskileri İle kıyan edilmiyor ek kadar fena lınlta bnzıları yanına sokulmakla bile ok una mı yanak kadar cılız yazılmış va fena terttb edilmiştir
Bu cümleden olmak ürere semamızın hürmetle yâdettıgı ve aramızdan setUdltk gibi buyuk bir asım alarak ayrılan meatajıem oaa Mcbmcd patanın adına İzafeten (Sehld Mehmed Paşa yokum) diye yukıek Ticaret mektebi binası ko'iıi' talik edilen levha cok bozuk, ve adetâ bu buyuk Türk senidinin ı¦¦imli tr/nl teşkil edecek kadar (İrkındır Muhterem Belediye leisimızln bu hususta r m dlkkaunl celbeUnenızı ve bunun yerine buyuk isme yakışarak bir levhanın talikine muhterem gazetenizin tavaasutuuu ve hürmetlerimin kabuHınu rtea ederim
Suitanahmed Atamdar mahalleal 28 ¦•yılı  evde  fcartinızden BUrhanaddln Aktuft
KISA HABERLER
BELEDİYEDE
Bazı müstahzarata vazıyed olunuyor
Dahilîye Veklletlnden belediyey? gelen bir tamimde t Ankara deniz doldurulduğunu tesbıt eden belediye tahlillerde vasıfları uygun görü İmiyen OskOdarda eczacı Ömer Kenan tarafından hazzrlanan Rosrea Kenan mujuhuralı Ur Zara tiraj sabunlarının satış mıntakalarındakı mevcudInnmn mühür DİUna alınarak kafi numunelerinin belediye kimyohanesindc tahlil olunmalarını» bildirmektedir
Sokakları   dolduran sebzeler
Sokakların son günlerde kavun, karpuz, çurumûı meyva ve sebzelerle dolduıuldugunu tetbıt eden belediye riyaseti bu variyetin sari ve tehlikeli bir hastalık tevud edebileceğini nazarı İUbara alarak bunlar uı kaldırılmasmı knymakomultlardan ialcmUi tir
hem de memleketteki bibjl jilemi mı bir zul olup kalacaktır Şimdi de lûgal kısmını okumağa devam etmekleyim  ömrüm olursa  size böyle bazı armağanlar duha takdim edeceğimi vadediyorum, şimdilik Allaha ısmarladık, sayın bilgin!
HADİSELER, GAZETELER ve İNSANLAR
fa Kaymakam Muavinlikleri — aânınöoU vc BcyogJo kaymakamlıklarına birer muavin verilmesi kararlaaOrılmuü Beyoğlu kaymakamlığı muavinliğine belediye mut "islerin den Hulusi Kanusunu kaymakam muavınbgınc de Alleddıo tayın olun muşlardır
•fa Ham Meyvalar — Belediyeye ham meyvalardan bir cok şikayetler yapılmakladır Belediye riyaseU kaymakamlara sokaklarda satılan ham meyvalann imha olunmasını emretmiştir
^ NumsrotaJ Faal yeti — Şehrimızdekı nuznarota) faahyetı tamamlanmışlardır Şimdi kontrolleri yapılmaktadır
Tahriri Nufua HazıriıAı — 20 Ukteşrinde yapılacak tahriri nüfusda İstanbul 16 bin nıınUkayn ayrılacak ve bu mıntakalarda 34) bin memur çalıjbn I açtıktır
•jb Sıirtf Valial — Surd valiliğine tayin 8sn8jfaı İstanbul Vah muavini Halûk Nınad dun aksam Sn ide muteveccıhen hareket elmi»Ur as w
Çayırlık tellerin tevzi işi gecikiyor
Çayırburda birikmiş otları balye haline koyup kaldırmak için kâfi miktarda tel buluna madiğini yazmıştık Vekâlet alâkadar fabrikalara emir vererek mevcud demirlerden kâfi derecede tel ihzar ettirrmştir1 Lâkin bu teller hazırlandığı hal1 de tevzi edilmeni için elân emir gelmediğinden otlar çürümek' tehlikesine maruz bulunmakta1 dır Alâkadarlar mal sahihlerinden banları dünde Mmtaka Ticaret Müdürlüğüne müracaat ederek tellerin bir an evvel tev i zi edilmesini iste m işlerdir
Valinin memurlara bir tamimi
Eshabı mesalihin işi çabuk görülecek
4   ¦ —
Van ve Belediye Re ısı Doktor Lûtfi Kiniu belediye ve vilâyet üslerinin kırtaaı muameleler ve uzun formaliteler yüzünden zamanında ifa olunmamasını nazarı itibara alarak muamelelerin aür atle ifası için alâkadarlara mühim bur tamim göfaderrnıştır Bay Lûtfi Kirci ar bu tamiminde diyor ki:
"Bazı idare ve şube âmırierı! * ¦ m nde bulundurulması icab eden ve ifa edilmemesi vazifeşinas bir memura huzursuzluk verecek mühim işleri formalitelerin cerayunına bıraktıklarını ve evrak önlerine gebnedıkçc meşgul olmadıklarım görüyorum
Çalışkan bir âmir için halledilemiyecek müşkül bulunmadığı gibi fonnabteier de ışden kurtaracak bir sığınak teşkil edemez la ve vazife kimsenin ardından koşma*, maslahat işin önünden gitmektedir Arkadaşlarımdan beklediğim budur Bundan sonra no r at ağım bir iş için formaliteyi engel gösterecek herhangi bir arkadaş vazifesini benimsememiş demektir Mümtaz arkadaşlarımın bu mevkie d ıı^oııyereklerinden ve bu tamimi goa önünde tutup ona göre hareket ederek muvaffak olacaklarından eminim „ Van ve Belediye Beâai Dr tarifi Kır dar
Nafıa Vekili şehrimize geldi
Nafıa Vekıh Alı Puad Cebesoy dün sabahki ekspresle Ank aradan şehrimize ge halistir Vekil şehrimizde bir kaç gün kalacak, vekalete aid işler üzerinde tedkıklcrde bulunacaktır
Diğer taraftan istirahat etmek üzere şchrımuc bazı mebus lar da gelmiştir
(Çöp) Un tarifi
istanbul belediyesi temizlik isleri müdürlüğünün belediye riyasetinden (Cöp) un tarifim istediğin yazmıştık Keyfiyetin tetkiki hukuk isleri müdürlüğüne havale olunmuştur
— Hava hâkimiyeti en kuvvetli muvaffakiyet unsuru olmuştur Havada da üstün olmak için elden geleni yapmak mecburiyetimizi uuutmıyalını Bu mecburiyet bizi havacılıkla daha yakından alâkadar olmağa ve Hava Kurumuna âza yazılmalın sorluıualıdır
Bir d
am
Dünkü İkdamda Salimi İzzet «Gelı* Büzel tezadlara batlısı altdj şu aatırian naarediyar:
¦ Dahiliye Vekaleti devalrda islerin
svrıtk ıjri'     ¦ » vilayetlere e
mlr vermiştir Memurlar kendilerin» vtnlen her muameleyi dakika kaybetmeden lakib edecekler, aürate azml ehemmiyet vrreceklsrdira
Vc IUve ediyor:
¦ Dun gazetelerde şu havadisi okuduk^
¦ Deniryolları vaaar kaptanlarına gayet yavag gtm«ı*rlaı  —ıretmn  •
«rai
Bu yazıda bir cok çapraşıklıklar var Bir dela Dtnfyalları, vapurlara ¦ gaaayat yava| gitmelerini» degil, »azıcık yavaı gitmelerini» »mretmlftlr 13 dakikada yapılan kAprü ¦ Kadıköy rwr  ir dakikada yapılmasında yanı b»h»r »«f»rd» 4 dakika kaybedilmedin d» an müfrit «alirat »evenler» dakıyakvd aaurat sevmek züppeliğini e« eok İfrata vardırmı» olanlar Satıl» »ala bir fevkatl delik bulmazlar B»lk| farkına da varmazlar
Bu, bir saatte gldllan yer» bundan lonrj 18 dakika 21 »aniye !6 aallaa daha geç gldilabitmnl demaktlr
Acab» dün üc »a»tu gittiğimiz yer» bugün 65 dakika 22 oanlye, 40 aallaade gidersek hıyamat ml kaparî Faraza Bandırmaya 
Dun lıtanbuldın OındımjFı gece yarıaı varıp »»baha kadir gemide kalmakla »caba  na  klnmu oluyordu 7 Tabll k4*_
la su içinde bir fırtına
Yazan:
Ensari Bülend
Kaldı kl »hammiyctll nokta, bu emrin v»rllm»»lndc d»AM varılmesll» ietlhdaf »I»h» kem ur Buarrurunun
rri" ,rlnd«dr   " yogadıÖMnıı fcw
kalid» zamanların bir icabıdır Daha dogr»»u Milli Müdafaama aala ihmale  grinin   bir  emi Oİ»n ekanoml
nln letthaa degil iıtlzah mütaadesl dahi vtrmlyen bir zaruretidir
Va Daalsyaltarının »tlratı azaltma karan |la OaMliye Vehlllaln k»ndl oervialerinS» »OraU artırmak kararı asla blriblrino (id iki tellkkl degildlr Bu Ikl emir zahiri »»zadlarına ri'imen ayni hedefe bizi ulaftırır Vatan mBdafaaıı hedefln»Bu emlrl*ed«n birindeki »Brat aıalmm na kadar memleket nel'ıne ise diğerindeki oürat çog»lmaaı d» o derece I • "   ı ¦' ¦¦ ' '¦'
Bir hainin kursuna dtsllmcal II» bir kahramanın taltifi gibi bir |ey
Bir ilâve
Vukankl yanyı yazdıktan ıkı uç •aat sonra aHalka gazetealnin d» aynı me»»l»yl tutturduğunu gördüm Bu BÜrat oavdazade»! dc mllhlm Iddlaaını bize İzah igln aTayyara aaeıad» bulun
du]üHIUUll«,     v]lındi|l«rm     Uç  bea
dakikalarının kömürün b( n, gramından az daha kıymetli almadığından» don» vuruyor
pinavnalayh bu arkadaşa da yuka
rıkı cevabı tekrarlar v»    ı ¦ ederiz:
¦ Camilerin eOratlerindan oaatte bir Ikl milımatra ek»iltmckl«n gaye, tayyar«1erlmlaln »ttratlerinl oaatte yüz kilometre daha artırmaktır»
Burhan Cahidin iddiası
Evvelki günkü Son P»*tanm ikinci ¦ahifeslnd»  Burhan  C»hld: ¦— Don Hm bırakalım, geriye kalanları kapatalım»
Diyor v« bu fikrinin milyonlarca vatanda» tarafından taavlb cdıidiAınl İddi» ediyor Sebeb olarak d» »onu gösteri yor:
¦ Makin» davrlndevlz Bunları kul
liseleri kapamağa peden lUıum görülüyor' Bu cezaya çarpılmak için bu millet ne cinayet tflediF Casa diyorum Zira motlflb Lehıvtana, maglOb Çekyay» gallb Almanya tarafından böyle bir caza verlldiOlnt hatırlıyo rum:
1 — Münevver ot»mıyacaklar_ Vanı lı»» ve Üniversite tahsili yapamıyacaklor
2 — Içleeinden ihtiyaç niabetınde ayrılacak olanlara teknik okullara devam müsaade»! verllccak
İtte Burhan Cohldln Türk genç ll^ml mahhAm etmek İr' ı letik  bal Ve iste TOrk milletin» reva gflrrRIgü ikıbet
Ensari Itıılend
Trende öpüşmüşler
Bu iki Türk kızı ile iki yabancı erkek 15 er gün hapis yatacaklar
Evvelki gün Floryadan donen bir trende ıkı genç bazla, iki genç erkeğin kucak kucağa denece*, bir tekilde oturarak öpüşmekte oldukları yolcuları a şikâyet edilin ij ve haklırııııl1 tutulan curmU meshud zaptı lir dun bilinci sulh ecza mahkemesine tevdi olunınuslurdır Mahkeme rıyaoeU ahlik ve âdabı umumıyeyc mugayir ef'olden dolayı mukeıne edildikleri için duru^ııının gızU ys pil muini istemiştir
Yaptığımız tahkikata gore bu çirkin hadise söyle olmuştur:
İyi bir aileye menaub gaj Erenköy lisesinin 10 uncu sınıfına kadar okumuz bulunan 19 yaşındaki Kfiınran ile yine ayni aileden 17 yaşındaki Zehra evvelki gün yalnız baslarına Florya plajLuından birine giderek banyo yapmışlar, etlenmişler, va orada ıkl gene ue tazusmılazdır
Dunlardan biri Yugoslav tebaasından Edvard dıgerl dc İtalyan tebaasından JUberttir Burada vakUle asanaOr müteahhidligi vc komisyonculuğu yaptığını söylıyen ve İtalyan tebaasından olan Jılbert ıim diki halde İtalya d in mal gelmediği için losia w hazır yiyicidir
Bu heen milliyet, ve hem ırk aykırılığı olan ık| çıR naoıLsa his v« kalb birliği yaparak su t aile anlaş
mışlar vı
saat içini Nıhayr trene bu y akla stillerini av yokdıger sık sık i bakmanı işi gittikf Yokut kalmamı, trene in; Sirkeciye
fa
«çt
ümat vcnüaujlır Nihayet gebnce gardaki polise teslim edilmişlerdir Yolculardan bir çok da ; ahi di bulunan bu cûrmu meshud en son birinci sulh ceza hâkimi onu ne kadar gelmiştir
Alenen okunan karsu su*eti gozlrrım ihtiras burumu» bu dört gencin akıllarını bajına grnmustlr Der hal karan temyic eUnek için çırpınmaya bft#lnııuslurdır
Mahkeme buıüuıdan Edvar Uc JUbcrU on beser gun lıapse, onar lira para cezasına ve Kâmranın yan 21 I bulmadığı için 13 «Un Zehrarun yau 18 i crçmedıguıden 7 gün hapislerine, osur uta para cezası vermelerine, ayrıca 300 kuruş mahkeme lufcuun bu iki çift arasında ukszmi ile tahaUinr temyizi kabil ve teeıb gayri kabil olmak özere karar vermiştir
Bugünlerde Yakınşarkta Neler beklenir?
[Boş tarafı 1 İnci t 0J
bir şey olacakını teyid edıyur Fakat bu hareketin gene Mihver devletleri tarafından geleceğine şübhc yoktur İngiUzlcrin yapacakları bir işi evvelden haber vermiyccekleri muhakkaktır Ancaka İngiliz kumandanı bu hareketin sonu lngibz zaferini temin edeceğine de kamdır
Yıkın ırk hangi noktadan ve nasıl bur harekete şabid olacak? Bunun bir deniz harbi olmanı pekaz muhtemeldir Uzak şarkta Kanadıda, Atlas Okyanusunda bulunan bütün deniz kuvvetlerini Krıtanya adalarile Akdenize toplayan İngilizlere karşı artık Alman ve İtalyan gemiler» için göze görünmemekten baijka  yapacak  iş yoktur
O hakte?
italyanlar, İngiliz Som alisini aldılar Vakıa buran m zaptı yapılan külfete bile değmez Ancak İtalyanların gayesi aglebi ıhtımd şimdilik Kızıldcniz kapılarını tutmaktır; bu suretle lngiltcreyi Akdenizin bir anahtarından  mahrum etmek
Km İdenizin cenub boğazında Fransızların Cıbutısi bir yakayı tutuyor Karşı tarafta müstahkem (Aden) vardır Fransa düşünce Cibuti İtalyanların eline geçmiştir Fakat boğazı kapamak için bu kâfi değildir Adem do elde etmek lâzımdır,
İngiltere, İngiliz Sora alısın den çektiği askerleri Ad ende toplamıştır Yemenle çevrili olan Aden Kuuldenizden veya cenubdan arab topraklarına geçecek italyan kuvvetleri vasıtasıyle çabuk elde edilebilir Fakat bunun için denizlere hâkim olmak lâzımdır O, olmayınca İngiliz adalarını karşı bir Alman baskını um düşünülen bütiin vasıtalar, paraşütler, tahtelbahirler, motorbotlar besinci kollar ve saire lâzım İtalyamn Aden için hek* kendi topraklariyle hiç hır muvasalası kalmamış olan bir yerde böyle hazırlıkları olduğunu kimse ummaz Maamafih bizim bilmediğimiz bir vasıtaya baş vurarak Adene hücum edecektir
Bundrn başka general Vavelin bahsettiği hâdise, belki Süveyşe karadır, kı bunun da henüz mevsimi olmadığı malûmdur Eğer Mihverin Yakınşarkta bir sürprizi A dene veya Süveyşe tevcih edihniyecekse Balkanlarda bir hareket hiç bir tarafta umulmadığına göre lngibz kumandanının beklediği hâdiseyi tahmin etmek güçtiir Onun için biz de beklemekyiz
Behçet   SAFA
f Radyo Programı^
n/e/tao CUMA
730 Program ve nemleket saat ayan
7 J3 Muzık Hani program R_
8 08 Ajans haberler
810 Ev kadını  Yemek Üstesi
83078SO Muzık Hafif programın devamı (Pl)
1210 Program ve memleket saaf ayarı
12J5 Müzik:
1250 Alan» haberleri
1303 Müzik:
1130/MOO Müzik Karışık program (Pl 
1880 Program ve memleket saat
ayan
1803 Mu/ı* Muhtelif memleket ler m halk havaları (Pt)
ıs30 Müzik: Anadolu hoak ba 
s«laav
1830 Müzik: Badya Swirıg triosu (I Ozgûr ve Ateş böcekleri) 1913 Müzik:
1945 Memleket saat oyarı, ajans haberleri
2000 Muzık Fasıl heyeti 2010 Konuşma 2050  Müzik
3113 Konuşma  (İktısad saati/ 21J0 Konuşma (Radyo gazeten) 2145 Müzik  Radyo salon orkestra»
3330 Memleket   saat ayan, ajans haberleri, zlr*at, esham  tahvilât, kambiyo  nukut borsan (Fiyat) 2243 Mürlk: Caahand (Pl 233S/M30 Yarınki kaparnt
24 AĞUSTOS 1940
Cumartesi
Üçüncü Yıl  No 832
Yeni Sabah
GÜNLÜK SİYASI HALK GAZETESİ
Idarg Yeri
NnnıoıuruuUt», No M istanbul Telgraf: VKNİSABAH Manimi
Her Yerde 5 Kuruş
Fuarı
Şu diki karin Turk ticareti har Mn Ahdenize üntikaii  uzu» drn Ingdtcrr ık kân ıtem»* inkişaf monınnısı anrtmlıor Fakat roe\ıud ticari tnahİN'dler hııkıınntcn düşmediği ı;H»i İngiltere Ilaririye Nazırının tm İn atından da anlaşıldı) i ıı: ıdİkbaldc çok ilaha Geniş \r sıkı bir şekilde m'' t rtW*,ktir
Yazan: Huni  m Cabid YALÇIN
eı ıcııc lunirîn onuncu fuarı büyük hususiyetleri hut hır zamana tesadüf ediyor Vc bu yüzden çok ehemmiyet kazanıyor Avrupanın her tarafı az çok felaket vc ııtuab İsjkja) ırı ıt'k'iı Türkiye nhuriyctı ilk teessüs ettiği dakikadanken giriştiği çalışma hayatında memleketi yükseltme faaliyet indeki gayretlerine hiç fasihi vermeden hayırlı yolundn devam ediyor ve cihana adeta bü numune gösteriyor Filhakika Umumi Harbden en çok zarar gormu* bir derlet okluğu halik Türkiye, harb sonrası devrelinde tenfcıt ettiği akiline bir uvasel de harbin yaralarını aajııuıga, memleketi imar etmeğe, i'i M yüksek bir hayata nşijınıeğc azmetmiş vc bu m»au*aiu'ieıı Ur İ3'ika bil'* aynlmanusUr
Tuıkıyc Cumlıuriycti askerÜk hususuna da büyük bir chctcmıyet aUctti Fakat konuntanna karşı bir tecavüz rmellle örm mıı kuvvetkııdirmiy'ırdu Ancak kendi hududlan dahilinde emm bü tarzda yaşamalı ve kalkınma mesaisinde tecavüze uğramaktan masun kalmak için muhteşem hır orduya ihtiyaç hissediyordu İçtimaî, sosyal ve fikri sahadaki mesai ile askcıhk sahasındaki gayretleri binbirlenlc ahenkli bir ^üretti m erteden Türkiye Cumhuriyeti memleketle t ı  ¦ ı görülmemiş bir imar vc terakki hamleni ibrazına muvaffak olmuştur TUrkiycnîn ne in'1, ziyaret edilse orada maziye niabetle her sahada «ok ilen gıdı İmaj ve faydalı şeyler yapılmıv okluğu görülür IIu semereli ve velîkl çalışmanın mümeyyiz vaafı hiçbir zaman elde edilen netice ile iktifa cdilmiycrek daima daha iyiye vc daha yukarıya doğru yürümekten ıbartur Onun Kindir ki Türk ler yaptıkları şeyleri ancak daha yapılacak birçok lüzumlu isler bulunduğunu hatırlamak vc müstakbel azım ve himmetler İçin yeni bir enerji kaynağı bulmak maksadde yâdedcrlcı
Her   'i" muntazaman kurulan İzmir Fuan Türkiyenİn iktısauıym sahasındaki terakkiyi adım adım takib etmek i in hn ölçü ve miyar hizmetini gürirr Bu sese İzmir fuan beynelmd i sahada Türfcryeuın   sağlam, usun görüşlü ve muvaffakiyeilı ¦iyarcunin de bütün dünya naaarındü gayet bariz bir nal ıktısab etmeni için meeud bir vcıile tenkil ı tmnfur İzmir fuarı a çıklığı gün İngiliz müstemlekeler nazın ile   Hindistan nazırı radyoda birer hitabe ile milletimizi tebrik ettiler, ve memleketimiz, hakkında hukûnvtlrnnn v •*':))udannın dostane vc hayır ¦ hahane hısknni bildirdiler İn1 gıltrrc hariciye nazın Lord Ha] lifax da İzmir belediye ımkfJnil gönderdiği bir   mesajda gayet I do* Um* sözlerle ıkj millet ara| sındakı rahıtayı bir   kat daha kuvvetlendirdi
Turk iyenin dahilî aiya*etın' uzun senelerden ben devam elen makul, medeni ve terakkiye taHıivm Cahkfl YAK İN |a«nu 3 unca uhledı) 
Başvekil An karaya dönüyor
Karabük, 23 (aa) — Bu sabah Karabük'e tctjnf eden 1 Başvekil Dr Refik Saydam, refaketindc Hariciye Vekili Şükrü Saraçoğlu vc İktuıad Veküi Hüsnü Çakır olduğu halde fabrika tesisatını gezmişlerdir
Başvekil, tesisatın işlemesi hakkında müdür ve mühendislerden izahat aldıktan ve yeni yapılan İnşaatı gördükten sonra saa' 17 dc An karaya müteveccihen Karabük'ten hareket etmişlerdir
AlmanSovyet misakının yıldönümü
Berlin 23 (aa) — Stefani ajansından:
Correspondance Polıtıque) et DıplomatJque, Alman • Sovyet misakının imzasının yUdönümü münasebetiyle bu m is akın yalnız yeni bir iş birliği yapmağa başlamış olan Almanya vc Rusya için değil, belki bütün Avrupa kıtası için fevkalade eheromi
tSonu 3 uncu Mhılcdo)
Atina yalan şayiaları tekzib ediyor
Yunanistan başveki li General Metaksas mühim görüşmeler yapıyor
Atina 23 (m) — Perıembeji cumaya baglıyın gece, başvekil B MeUüuas ile genel kurmay erkini arasında oldukça urun bir konferanı yapılanılır Bu toplantıya emniyet nazırı do ijtırk eylemiştir Toplantıdan evvel, perjembe «ünü, B Metaksas kral ile btr goruımedc bulunmuştur
Komanın Tekzibi
Roma, 23 (sa) — Stefani aan
İtalyanın Yunanıztaoa bir ulllratom tevdi ederek ingiliz garanü^nden vaz cetmesini ü irdiğine dair dolasan şayiaların ne dereceye kadar doğru ¦ i  «oran ecnebi gazetelerine salahlyettar Roma mahfillerinde bu haberin aslı olmadığı cevabı vcrtlmi;tir Ayni mahfillerde Korfu ve Ciridin ingilizler tarafından İşgal edildiğine dair malûmat mevcud otmodıgı İlave edilmektedir
Ytman Ajanının Tekzibi Atina 23 (aj) — Atına bildiriyor: Epir'de, esasen gayri mevcud   bir Ben jandarma albayının nezaretinde çeteler teşkil olunduğuna ve Elen Arnavut makamları tarafından bunlara »ilah tevzi edildiğine dair Arnavut gazeteleri tarafından gtUıkçe da(tonu 3 Uncu MhifcdeJ
Ticaret Vekili bugün tzmirden ayrılıyor
Türk  Yunan ticaret ofisi reisinin fuar münasebetile çektiği telgraf
¦
İzmir, 23 (aa) — Ticaret \ • rıh Nazmi Tupçuoğlu Aydın havalisinde tedkıklcrini bitire rek bu sabah şehrimi re dönmüştür
Nazmı Topçuoğlu yarın şehrimizden ayrılacaktır
Turk  Yanan IOfisi Reisinin Telgrafı
İzmir 23 (aa I — Kuann açılması münasebet ılc eski Yunan iktisat! nazırı vc Türk Yunan ticaret ofisi reisi Pca mazuğlu İle belediye ve fuar komiteni reisi Ur Behçet Uz arasında aşağıdaki telgraflar teati edilmiştir:
B«ifü ,r Rem Sa,n Behçet Uz
tamir
Kahraman Turk milletinin medeniyet ve sulh idlerini müdafaa için sarfettiği büyük gayretleri sevinç vc gururla müşahede eden Türk  Yunan ofisi İzmir enternasyonal fuanmn açılıaı münaaebcülr rn »amimi temenni ve tebriklerimin kabulünü rica eder vc umumi vaziyet dolayısde Yunaniatanın geniş ve arzu edildiği şekilde fuara iştirakine imkân bulamadığından derin teessürlerini nrzeder
B 'ıı»uMıı Tura  yunan Ticaret Ofisi n*eı
Onuncu İzmir enternasyonal fuanmn açılması müntsrbttilc
izmir Biledİyc Kctsı luanıı • m ıads rıııini söylerken
İzhar edilen \amımi hislerden dolayı hararetle teşekkür ede rim Oost Klen devletinin bu sene dc fuarımıza iştirak etmiş olmasını ıkı millet arasındaki samimi rabıtanın canlı bir tezahürü olarak telâkki etmekteyiz Bu münasebetle en derin sevgi ve saygılaıımı/ı tekrarlarım muhterem reis
Sovyetler |
Alman tebliğlerine inanmıyor
Sovyet gazeteleri Ingilterenin istilâsını mümkün görmüyorlar
Londra 23 (aa) — Daily Tekprıph gazetesi, Sovyet gazetelerinde çıkan iki makaleyi ncşrclmekiedir "Etoilo Rouge,, da çıkan vc albay Yuravlci'u makak ılc hemen hemen müsavi olan iki taraf zayiatını mu kayesc ettikten sonra cereyan eden büyük hava muharcbclc rinde tecrübe sahibi olduğundan yıldınm harbinin İngiliz müda faaamı yararak yakında muvaffak olmasını beklememek lâ zımgeldiği neticesine varmak tadır
"Flottc Rouge,, un muhabiri de, Alman zayiatının yüzde üç yani gun i 45 ilâ 50 bombardıman tayyaresinden ayda 1500 tayyaıc olduğunu talimin ede • rek Almanyanın böyle bir kaybı yalnız malzeme itıbank değil bılhahsa insan zayiatını yerine koyamayacağını yazmaktadır
Sovyet gazetecilerinin Alman resmî rakamlarına inanmaz gözükmekte ve kendilerine göre bir lıııb yürütmekte olduklu nnı kaydetmek faydalıdır
Denirden istilâya gelince, ayni garWrr» hıpTwTrrnVTr»''bılnn ı için sonbahardan evvel yapılması ıcab ettiğini ve bu istilâ tcvbbüsünün büyük gemi • krin m evrı yapmak için müş kilât çektikleri Manş denizi sahillerine yapılabileceğini fakat buna mukabil bu kısımda İngilizlerin büyük mikyasta askeri kıtaat tahşid ettiklerini, bir sahile tevcih edildiği dirdc düşman gemilerinin ingiliz donanmasına karşı koymaları lAzııngcIdiğini yazmaktadır
Karajı çıkmak için Alman kuvvetlerinin 100 ilâ 120 fırka raddekrindc olması lazırogelır Bu kuv\etlenn nakli içüı icab eden gemi kalabalığı ise İngiliz filosunun hücumundan kaçmaz
Buna ıntızaren   İngiliz huva kuvvetleri, Bardeaux'dan Sta • (Sonu 3 üncü uhlfedo)
SON HAVADİS
Başmuharriri : NİZAMEDOİN NAZİF
llıiKıı,, corlıııiıı Iu)uk rığlı1 ımrlne teknik Va ıı ıinıı (,¦ ı i ıı m', ui ni Agsntoi l'azaıiesl Ciıınındrn itıhıreu   akşumlan gıinun   bulun n
truMdJeruıİ ihliva rdrrrk Uitiara Lain  ,11u 
Fialı yalnız 60 paradır
Fransa sahillerini döven    uzun    ımnıilli    İncili, salııl tupUrı
[^Avrupada harbj![^Afrikada harbj' Manş Üstünde
ingiltereye Alman taarruzu her an
bekleniyor
¦1     ¦ Alman tayyareleri dün İngiliz halkına mitralyöz ateşi açtılar
1iit ±1 ıc* )  iJn rtvri bir membadan bildiriliyor:
Fuhreıın gnrbdekı umumi karar E '«hm a hareket eUne*mi, Alın m hu(Sonu 3  untü Mhlfedc]
italyanların dünkü mühim deniz kayıbları
İngiliz tayyareleri iki   tahtelbahirle bir torpidoyu imha ettiler
KIae,   23 tajı) — Inesöz luvı kuvvetleri Trablıuiiubde,  Bon^bada İtalyanların ıkı deıuzalti;i bıı torpido muhribi ve bir denizaltı   İa$c (tornı  ¦ Badi ubıfcdcl
top düellosu
Almanlar İngiliz, İngilizler de Fransız şahitlerini uzun menzilli
i   toplarla dövdüler
°
Hasar mühim değil
Berlin, 23 (aa) — Alman I ajansı avın menzilli ingiliz lou, lafının dün akşam Celini mın
Itakasım   bombarıhman ettiğini bildirmektedir, t      Ahnan «Jansmm haber vrraV 1 ğinc güre, hiçbir haır • 'mnmışi tır
Iııcîl:/ Salıillf rİndeki Haşarat
Belediyenin munzam bütçesi tasdik olundu
Munzam bütçe 3 milyon lirayı tecavüz ediyor
MacarRumen müzakereleri iyi gitmiyor
Budapeşte, 23 (aa) — D N B, bildiriyor:
Hariciye Nezareti namına söz söyliyen aalâhiyettar bir şahaiyet, dun ak nam yabancı matbuat mümemıİlerini kabul ederek Macar nokta i nazannea Rumen i hı nazarını Macar  Rumen m ¦ lı ıı i halhndc bir itilâf * sı ı arzetmekten uzak olduğunu beyan etmiştir
Mııearihtan, Kumanyaya hu dudlurı muayyen bir surette çizen müfbıt bir teklif yapmıştır Kumenlrr bunu kabul etmemişlerdir Macar noktai nazarına göre ilk prensibi arazi terki oIim goruşmeknn müşterek bir mas üzerinde evvelâ mutabık kalınmadıkça müzakerelere devamın mâna«ı yoktur Ahali mil hadelcı i"e müşterek bir anlaşma ık* iayin eiilen, hududu tashılı edilen tali bir anlatmadır
Pek mm rerrai mahiyette ulan bu beyarut dolaıile siyasi mahfelkı Tu'nu  Severin'ıle cereyan eden Maca'  Rumen müzakerelenrin neticesi hakkın da sun derece bcdririırlcr
Belediye muhat*be müduru Muhtar Acar Anksraalazı şehri
m ize gelmiştir Bay Muhtar Ankara da muhtelif belediye ve vilâyet isleri dolayısüe VckâlcUcrle temaslar yapmıştır Bu arada belediyenin hazırlııdığı 3 milyon liralık munzam büdçcyi dc Dahiliye Vekâletine tasdik ettir mistir
Belediye ve vilâyet fasıllarından ibaret bulunan munzam büd cenin muhtelif fabllarında ayrılan tahsisat laı ın mıkdarım ve
riyoruz Vilâyet buueesındea 7ü bin lira pasu1 korunma işlerine 15 bin lira çocuk bahçelerine, 313 bin Hn Bebek  Istinye yoluna, 1000 lira Yakacık için Kar tal bekıl iyeni ne, 768 lira da koy odalarına nyrılmaktadu Bele • diye büdccfünden 75 bin lira pasu korunma işlerine, 200 bin lira iktisadi mikadeleyc 10 bin lira Hah, şırkeünc 154 bm ura et nakliyatına, 1200 lira Şehır köy okullaniu 3000 lira da a (Sonu I ftnal ulufede) IWaWaaBâjıa|g
yorganlarını UjunakL idiler, incili/ Sahillerinin V¦uılı mlii'ıııı Londra 73 (aa) — Rculcr: Dun Fransız sahıUecinden mutan* (Sonu 3 üncıl lahı'ed*]
SABAHTAN SABAHA:
Londra lopla döğülecek mi ?
ltWe~
FRANSA
Evclkı gun Ingilterenin cenub sahillerinde hır takım maden parıakuı bulunmuş ve bunların Menoın öbıir taıafında Fransu t«*ı rıl»'ima yerleşen Alnıaular Ui/MrJzii uzun menzilli toplazuan uVlto memı ıırçalan oldu«,ı ;aaıin: ¦ Yrı belU odilfl yca »abılin bu kıpım      kı» k:: i
¦undaki menaie İM küomclre olarak ki lamılrıJaıı gelen telgraf'U yem topUrtrj yttü elli kıloıacüeyo ıt«ş adı ıfatfeMâatri bM kik uiiıuuyvıdu Mı a bü* trenle ür aaalİJh urte huda bir tayyare İM bu m t'ık bir yol olan bciı'cWeyıtı ^•¦ek uzun izhiloplonn halelim Uy15cnv | nı ıaırcdc)
HERSABAH
lesaba   kitaba   sığma
yan bir varlık :
M E H M t D C İ K
Onlar* bliyuh bir cadde*? rastladım
Çocuklugumtfanbcri kj, ,ı har passa acvglll bir yakm baO1''*' tandan aevmefle MBJBSaa »,•" ••8UMuinı aynı nudu Ma"ım«aeav «•SreU'l Galiba suKim c,«ju mmooj* eKı'M |ymf(« gıdyori«rd
İtte bu tatlı, halim »« ¦Mask tl• kl ijiij tank •   ••\r~
nnjen  ta|» dünyalara ••vnt*aH
ı ılı     " ı ¦ ''i    'i          'ii
lan, hamaaet menkıbeleri yaraUr* lar '
Türk «Hala bu ballaatll «kar% mutabaaaım laragatı «ımnaı tm»m almak İlimar kl, TOrM nlıum nar*) kuCatl taarruz «a mtlda'aa »«•!Iiyaiı aaaUaUMna bet»rl niıiMim atdıaıaı h&Ij» kaufrtl (•?•••• •¦»MU »a ınaan k«*tl !• jert«ki«aı Sl%3iamaz ÇSn0 e awv'l    aaK«aa
mO«Mır  bl«m|'J bir İlaRıHI'
Dunynii k*ı,« al,jl fIlarinı rlyo/l lıtvadla'la ve iüoarılma oadoallaııie iıaıl4 calıaan İmanı gcvı •M ban münevverlerin azli Mahm»H '»ıt lamla huzurunda İman yanllsaiatarl tak   ycrlnda   bir t*T
Mehmtdciga hulOsu kalble lm«a etmek ISaımdır Blhaaaa yukarıda da • ı » «Idudumuz flibı İmzaları blraı zayf olanlar kj n 
A tVnmleddin Sonı^gtn
29
Sayfa : 2
VKNİ   SAHAII
24   Ağustos 1940
Hava IVhıharebeleri f Şehir ve Mem8eket Hapere" i
İki tarafın bugünkü hava kuvvetleri ve yarın için yaptıkları hazırlıkları tedkık edecek olursak istikbalin İngiltereye daha ziyade mütebessim bir çehre arzettiğini müşahede ederiz
Afrıkadu cereyan eden mu»lrn*leke muharebeleri istisna edildiği takdirde bugün mihver de^letaerıkf ingiltere ve müttefikleri arasındaki harekat hava muharebelerne v« dcruzalU akınlarına inhisar etmiş bulunuyor
Son 'ı s' ıı ¦! zarfında hrr iki Ur ı( hava harbinin nddeüni arttırdı, kıdem bir tabir mahiyetinden jnkzn Çıkamayan hava hücumları yüzlerce, tayyareden müteşekkil kütleler halinde yayılmaca taşladı
Du hücumlarda rld edilen muvaffakiyeti, hakiki zayiaU öğrenmeğe iru;ja yoktur üin edilen n kamlar arasındaki fark bunu eu*termegr kafidir İsin do^ruıunu anlamak için ya hava muharebesine bizzat ıtirak etmek veya taarruza hedef olan mev kıde hazır bulunmak icab eder ki her Utul de sayanı arzu değildir Bu mcete İngiliz vc Alman erkanı harb yelen Kan de ayni mubhemıyeU gös terir Çunku hepimizin bildiğimiz gibi bu muharebenin sonunda harekata ı„ tırak eden kuvvetlerden rapor almak ınutaddır Du laporları insan ve malıeme zayiat listesi raptedilir Umumi karargah mezkur malumata göre hnrb tebliği neşreder Neşe» tasınızdan sonra hava meydanına avdet edildiği zaman yüz kıık ııçunı ı av la huru kumandanı telefona çağırılır Harekata aid malûmat lale» edilir Tabur taarruzu esnasında dort Mesıerılnüt kaybetmişti r Bunu lekkysma» Fakat tu zayiata nurafi har duamın tayyaresi düşür* oMş cin vb bunu luraf etse o zaman muhalabının:
— Bu ne kabiüyebizlık Geçen gun de bef tayyare kaybettiniz, yine bu tane dUjumnedinj Demek «mnıurdeki kıtayı maharetle sevku idareden vr hava harbinin Icablarına gure (olun ve terbiyeden aciz bulunnıuktaıınız »eklinde ınuahazv cuneı ıh Uı nalını dııjunebılır Bu »ebebile rapor verenler mukıbil tarahn zayiatım ihtimalin yüksek haddi ürennden tesbit ederler Hakınetı tüfek ateşlen altında bunalarak dcrn pike ile buluta dalan bir Sıpıtfayerin vnıle geçip gözden kaybolun bir Harikanın, uta büze isUk amelinde kara duman bırakarak uzaklaşan bir Layzrndrnn de muh lan ulan zayi olduğu düşünülür Bunlar da mukabil zayiat listesine idhal olunur
Filhakika cesaret, fedakârlık, soğukkunlıbk lUbarlIe butun muharıb siniflii m (e kinde bulunan hava kahramanları için de bu vaayet tuzu mu kadar vazıh degıidu Dağınk hir tek;uala hücuma gecen bir av filosundaki pilotların muharebe esnasında karsı koymak mecburiyetinde oldukları müşkülâta lâyıkile izaha ¦mkin yoktur Ba pilot bu gâzda tsjBB âletlerini, yağ ve benzin uatıni adedi devir ve hararet mu»ırlermı arfkık eder Diğer gazale, arkadaşlarının d utman hücumlarını tesirsiz bırakmak için bizzarur yaptıkları akrobasi harcstetlcrinden kendini korumağa dikkat eder üzerin* »aldıran tayyarelere karsı ¦"»'¦ineli Uıfak rinel kullanır, bomba burumu yapa t ı • ¦ hedefi vızör istikametine geflırnege caiısır Filo kumorukuunuı toplan, dağıl, avdet, hücum gibi emirleriıiı /anlatımda almak Icın dalma kumandan tayyaresini tırauud eder Mir ark adisi ihata olunursa ona yaraşma kasar, civarında infilâk eden top mermilerinin sademesî, gUıullıuü hem tayyazeyı ve! hem dc tayyareciyi ambale eder Benzin borusunun delinmesi, silin* dillerden birinin yakmaman, tayya— | renin yağ ve benzin atması gu* ak sılkıleT de başka zaman yokmuş gibi daima böyle tehlikek ularda vukubulur
İste bu ahval karşısında bu pilotun uçuruma doğru yuvar Umarak giden Ur düşman tayyoresuaan yere vurup vurrruyacagsnı tıaunca mud del leccatua etmtge vakti musaıd degıUbı Uu sebeb le duaman zayiab
YAZAN
Hikmet İlgaz
J
hakkında verilen raporlar hakikate brvafuk etmezse tayyarecilerin bunda mağdur olduğunu dussuunHulu Bu dc lngibr Asman tayyereolığimn kifayetini bu zayiat listelerim* bakarak tayin edemeyiz Yalnız bugüne kadar vuku bulan harekat, muhauiblcrin tayyare ıluu hakkmda umuml bir fikir vermekledir
Ifarbuı basından Fransanın mü larrke teklifine kadar gecen muddel zarfında Almanlar havaya hakim bulunmakta idiler Flonder gibi dua ve acık arazide bu bucuk milyonluk Alman ordusunun muvaflakıyrlla harekâü nakliye ve ikmal kollarının cefahe ile devamlı muvasalan binlerce tankın, zırhlı ve motorlu kuvvetlerin fasılanı taarruzu bava hakimiyeti elde bulunmadan trmuı olunamazdı Sedan ve Som taarruzlar:uda da vaziyet ayni İdi afUmrekedeıı hu kaç gun evvel esir olan Fransız askerleri Alman «adarının uitııde bir lek rranszz tayyaresi Form edikler inden eza duyduk lı uu ifadr r ün islerdir Netice olaınk Almanlar Avrupı hırblrrindekl mu vaffakzy etlerini b«r jeyden evvel ha va kuvvetlerine medyun bulunmaktadırlar, lforveç muharebesi esna • ini ı İngiltere Bahriye Nazmauı hava kuvvetleri hakkındaki ibraû henüz unutulmam ıı tır
Fransa hartodeo celuldigı halde Almanlarla ingilizler atamı da», ha kın gun ceetikçe •**'ıl*,'ğ* gbrulUyor Mınu/ İngiliz tayyareciliği adedi hakundan Almanyadan dan tasannu tulde talim ve terbiye yüksek ujy bu farkı kapatmıı ve racr a/cnej temin elmısur Her ıkı muhanb hava harekatını bu hususiyete gere tanzim etmiştir
İngilizler tabrn ve terbiye yuksekliğzM güvenerek Almanyaya gece hücum elmektedırlrr Airnanl: adedi faikiyeti naran itibara alarak gilnduz hücumunu tercih odinlir Cec« burumları dasjsaan mukabil tesirim mubım şirrette azalttığınd:,n bu hueumlar esnasındaki zayiat nısbeten az obnaktadır Yahut muntamm ve aumuIUi bir teakiUta sahib bar memlekete gece hücum yapmama müşkülatı mal umdur
Bu tayyarenin atana sahillerin isen Almanyaya geçtiği kıyı postaları tarafından haber verilir verilmez butun Almanya bir anda zulmet içine gömülmektedir Bu şerait dahilinde, yıldızlardan batkn hiçbir rehberi olmıym bir tayyaresinin yvaüercat kllomelre İstettik tan sonra   hedefini
felekly* yardımile santimi lanUmıne lebıt otenk bombasını atmaaı hiç de kolay değUdu Almanların gandur İMarumunaı terrıhdo bu kifayet •cıının tasarı de vardıı
İki tarafuı tayyare sanayiinin vaziyeti de henüz Almanlar lehinedir Inailisler Almanların ijiınde altoıi} tayyar* yaprağım soyluyurlar İtalya bu lııntııııı hariçtir Yalnız del cUVUl* dûsunulurso İngiltere Amerika sanayimin mühim surette mı/ah*ret»ni temin etmedikçe bu mıkdara guç ulaau ÇUnkü cümle altmış tayyara senede yirmi Ikl bin eder Harbden evvelki Almun hunrlıiı da nazarı ıtabare alınırsa zayiat çıktıktan sonra bugün Almanyazun en asa* ofarz bu tayyaresi bulun duğuna inanmak Uuımgellr işgal alUnda bulunan Polonya Norveç, Darumarka Batçlks Holündü vc Fransa gibi aonayU ileri menıl ekollerin fabrikaları da tanzim ¦¦¦¦¦¦ rk olursa bu murdar daha ziyade artar Bu mesele Almjnyanın onu rltuli ram*n on bin aorb tayyaresıle bu Uarruz ysornaga muktedu olduğunu gösterir Belki d* Irurllterr taarruzu bu ;ckıLie baalıyacaklu Knkat bu sınai kabiliyet harb Üzerine müessir olmaktan çok uzaktır Günde altmış tayyare yapmak alımı» pilot yetıslırmektea çok kolaydır En mUsaıd olanı yas devresinde va sıkı ¦ allamakla btr harb pilotu ancak dbrt ayda y*tı;ebilecefiine gdre Almanyanın bir anda on bej binden fazla pilot yaüatirmesl icab eder KabıUyrlriiler *a kazalar için yüzde yirmi beg farkdık ilave olunursa bu rrukdar yirmi bine ykl*jır Bunları  e,tırmek irin asgari on bin talim tı yy irerine ihtyoç \ardır Her tayyareyi günde vasati üe saat uçurmak enlirdeki sarfiyatın birkaç misli benzin oarfetmekle kabil olabilir ki bunun imkansızlığı ve talim, terbiyenin doğar müşkülatı pilot yetiştirmek vazifesini deruhte rdenlerce pek gürel takdir eattssur Binaenaleyh Almaayanın günde elb tayyare yapana*** ban ytu tayyare yo penası orasında kullanif cihetile fark yoktur
Halbuki !nK'vîn Kanada ve Avusturalyads octıklaıı roütcadrtid pilot mektrblerile harb sahasından uzık, rahat ve huzur içinde, her turlu malzeme beiruguna nail olarak çslıamaktadarlar Ba sekeble btikbal ingiliz hava kuvveti"*" daha mutebesslm bir cehre arzetmektedlr
Belediye memurları hakkında yeni hükümler
Bunların  diğer idarelerdeki hizmetleri lekaUdlUkleri   esnasında nazarı itibara  alınacak
Haber aldığımıza göro mülkî ve askerî tekaüd kauununun 60 cı nıaddesınuı tadili hakkındaki teklif ene amelilerde tetkik olunmaktadır Istunbul vc Ankara belediyeleruule çalışan memurların (ek ııi'lluklerı hakkında mühim bur yenilik teşkil eden tadilin encümenlerde aklığı en son şekil sudur:
Tekaüd sandığı teşkilâtı oltnıyan mülhak bütçeli dairelerle hususi idarelerden vo mülga şehremanctlerilc İstanbul mamalll idaresinden ve Ankara belediyesinden mııas alan memur ve muallimlerden umumi muvazeneye dahil hizmette veya umumi muvazeneden bu idarelere vcyabııd bu idarelerden diğerine nakli memuriyet etmiş ve edeceklerin evvelce bu muvazene veya idarelerde peçen hiz metleri tekaüd kanunlarında der piş edilen hizmet müddetlerinin hesabında sayılır ve bunların tekaüdıye ve aylıkları son bulundukları idare bütçesinden verilir
Rvkaf, Ziraat Bankaaı, mülga şehremanetIcrinde 1 haziran 928 husiLii ve mülhak bütçeleri idare
'M
Havacılık Bahasında daha pek tok şeyler başarmak zorundayız Bu basanlar paraya dayanıyor; ve bu paranın bir kısmını Hava Kurumuna âza yarılarak milletçe temin etmek laumgellyor Bu vazifemizi «hmat etmfyelim
J
ziran 930 tarihinden evvel geçmiş hizmetlerin tekaüd hesabından sayılması bu müd defJer m tekaüd aidatı veril • mi» 'dmasıle meşruttur Molördeki kömürler
tutuşmuş I Fındıklı kalafat yerinde odun deposu rıhtımı ada bağlı ve içinde kömür yüklti bulunan Aziz kaptan idaresindeki sigortasız motor, depodan yükünü boşaltırken kömür birdenbire ateş almış ise dc itfaiye tarafından eün durul muş tür
Şoförlerin plâka borçları
Dahiliye Vekaleti İstanbul belediyesinden şoförlerin plâka inden kalan borçlarının tesbit olunarak Vekâlete bildirilmesini istemiştir Diğer taraftan bu borçların af veyahud tecil olunacağına dair mevcud haberler asılsızdır Belediye sabık plâ ka borçlarını normal olarak tahsil edeı rktll'
OKUYUCU
DİYOR Kl
Ayda (9) lira kazanan bir işçi  (15) lira kazanç   vergisi verebilir mi
HJbın mlklıI um  ,kL  titremenizden revire* ıLuak benm de şu dılağımı Roreumi'e denetmenin nca ederin»
t lira aylıkla lıhvrcl çıraklığı yapmaklayım Ru jtsra ile nııem ve kardr»lm dahil olduğu halde uç ııufuı kıt kanaat geçınmekteyiı Başka luıtnı j inakta gelirimiz de yoktur
zıyctlc olanların elim ı »ayeti' t,, büyüklerimin duyurmanın Saygılarımla rica ederim
Rrenkoy tUayon    karıındo kahveci Cemalin yanında Mahmud Oaean VKNİ    SABAM — Karuıutuııuce bu isde bu yonlışbk olsa fsrrek Senede butun kazancı (lfatı lira olon bâr vnlamlag (ISt lus karanç vergisi nasıl verebilir' isannn
asgari kazanç diye elbet bir aey dusunmusbır  Meııı miının ehem
KISA HABERLER
| HÂDİSELER, GAZETELER ve insanlar]
Vatan
w mefhumunu anlayamıyan " Vatan „ Başmuharriri
Ahmed  Emin  Valmanı,  mMnİetirÇıkarışının  haftası  dolmadan, yani
Yeni Sabah
AttONt   illlrll
TBrklra ı  t,
SENELİK      14U Kra 2700 Kes t  AYLIK       7t0   a      1440   a S   AYLIK       400   »       100   a 1   AYLIK       •   ¦           SO0   a
24 Aflustoı 1940 — CUMARTESİ 1» Receb 1J5 9 11 Rumi Ağtiite* 1356 Gun 2)7 Ay: 8 19*0 — Hızır iti
GUneş Oğla İkindi 
1053 520 90S Ezani
S IV 1316 1702 Vaaali
*k»am VaUı imsak 
i»55 SkJB 328 Vasati
luezj CG'9 9€ 1 00 ZI
görüşler vs bocalıyan İmanlar meabahası hatim olan bu sUtuna »uruklemağa ram    ofmasaf  amma
«dek? kr mamtabet «svalaeıam müdafaasında aman aamaaı tanımı yan şuurumuzun emrindeylc Evvelâ vazife, eonra bls
Ernlo Valman dua «Vatans adlı saaeteaaniN ataşrafc hımı bapıklı baş yarısında Rumanyanın varlyelinl tadkik ediyor va tt14 ¦ 1AI6 harbi sonunda yapılan yağmadan Rumanyanın çok kirli çıkmış olduğunu kaydederek ev satırları yazıyor:
« Teeanüeten ezaklaamanın İmparatorluk yllkb Uışımanın ne demek olduğunu, bunun için gUnOn birinde ağır br badel bdemek Itarımgelecegınl kavnyamadılar tten ayla zannedıyeıum kı av aon dünyada yabancı toprağa kere! b iden boefca tok garJüllık edecek millet yoktur Biz bu nokteda dersimizi (••• 'y' öflrendlk Haritanın bir parkelini bendi rengim ile bo/elı sarmak hırsı İle Yemene semduğümüı Anadolu çocuklarının acı hikâyesini  za man unutmadık eGırid bkılm canımıza diyerek, Suda limanında duran bir manevi bayrak kaldırılmalın diye Yunanistan, diğer Balhan memleketleri ile Bsflğa birleflireHğımIz ve Balkan harbine vs Rumallnln ptmealne meydan bıraktığımla zamanlar da kupa attt kulağımırda kalmışUro
Bereket •ersin kl AeMud Emin Yalman, bu yazısına, aben eyle zannediyorum hi~» diye başlıyarak hueual bir mahiyet atfetUriyer Aksi olsaydı, yanı bu fikri bir milli kanaa
azan:
Ensari Bülend
tımlımlş gibi ileriye aUrulmiiş Bulun, aaydı şimdi, şurada ebir haiaa olarak ele aldığımız şey bir ayukack hıyanet suretinde aksettirmek vaılfemiı vlurdu
t n vatan ve milli şeref telAk
klaıne kargı işlenmiş bir ytlheck hıyanet
Arkadafl
Bıa Yemende aharlanın bir parçasını kendi i" boyalı B°rmck hırsı İle değjlto vatanın bir parcassını ¦iımndrn çıkarmamak arml İle Carpışmıaıadr eGlrlt blalm canımızdırs dedlğimls »man, eguda Umanında duran btr manevi bayrak kalOı'imjıın» diye degıl milli şerefi kurtarmak ve Türkün, «vatanına göz dikenleri otlakla karsılemaha ananesin* hiçbir Terki neslinin hlf bir refah *e menfaat pahaaına hlyenet e* dcmiyeceğlnl bir daha cihana göstermek i' m haykırdık Zira o devirde kabul etmekte elduğumua vatan Basra körlerinden Karadenıae Kalkaayedan Mataban burnu kenarına, p re asadan TeeJıcaya Rıla dağının cenubuna bakan yamacından Fızana kadar urarsfc O deirde Bu engin dünya parçası Uatunıfo yaşıyanları Biz kendimizden ayırd etmeıdik ve sanırdık kl onlar da bizim gibi düşünürler Bunun İçindir kl e devirde Türkün hloblr allaMlı hareketi, eimparalerluga zorla rısglanmıt toprakları muhefaaa kırsıs suretinde ekaeto dtıir Türk her devirde her ellftha sarılışında olduğu gibi sadece avatan mfldafaaa aı yapmıştır
1113 deki Türk nesi Meri Türk milletinin yüz elli bin ¦eerdengeçtı* etbld vererek elete cttıgı topraiılan bütün Türk ırkının mahvı nensema dahi olaa yine alISh patlsmadsn devir cdamcıdı Ne sanıyorsun be Ahmed EmlnT Bu Türk pek Başka bir insandır bot
Anlaşıldı mı' Baz yayılma devirlerlmüde yalnuı topıağu toprağa katarak değil, e topraklar üstünde yaşıyanlan da kendimize katarak ve areda hifbır insanlık farkı bırakmayarak büyümüş aenislemışirdir Osrahşımiein tek sebebi ise adedetarlml sin cemiyetin* gdm l   ¦*«¦!e ve "ok
insanların torunlarım kendi cemiyetimlae katılacak iyi duygu ve niyet terden mahrum bulmamızda» dır
Horada Romanyonın gen İsletil meal vo nerrde bilim ebUyub vatan» sahibi olduğumuz devrin tarihi
saniyen göstermemiş o »aydık Yunanistan Balkan ittifakına girmez; Balkan harbi olmaz falan filtn • buyuroyorsunur Bu iddiaya nihayet gülünür Zira It12 mn acı günlerini ge«en 29 yıl adam akıllı aydınlatmış bulunuyor Ve bu aydınlıkla anlıyebtlıyoruı ki değil Glrıdi bulun Rumclıyl da vermiş oleaydık bu e günkiı v, anlaşamaıdık Bugünkü Yunanistan bir numaralı munefıkimleehr zira bu Yunenıetanın 1912 Yunanlatanına biçim o devirde duyduğumuz düşmanlığı duymallı  olduğuna  inanıyoruz
Gazel es ne »Vatana adını varan bir muharruden Türkün vatan ve vatan müdafaası telSkktalne C°k daha dikkat ve astkassta aaygı beklemek hakhıraırdır
ENSARİ BULENO
Bakırköy Gazinoları  Bakırköy ve Yeşilköy gazi n olar t n da belediyenin beruladığı tarifenin henüz tatbik olunmadığı lııkkııutıki kâyeUer uzenue belediye varajetı tetkike Bakırköy kaymakamını memur etmiştir
ğr Ekmek meselesi — îıhhie Vekaletinin hazırladığı gulsi m»ddeleT kodeksinde ekmek mnvruıı ılü tebarüz etöriloeektu Bu lUharla Sıhhat Vekaleti bekrkyenuı imi Uuıulakı ooktaı nazar mı sormuştur
•jf Zafer Bayrımı Tnb«nu — 30 Agurtos tayyare p» Zafer Uayrsnu günü içi» hazırlanecUc tribünlerin Taksini Ayarpaıa ıraauıda acılan geniş cadde de kararlaştınl 
mistir
+ fAsrtlk Tan — 3ey»ğtnnun bazı  kısımlarında cskteıuo jmıjle
mcslnl teinin etmek m ak adile buuıların alt kaamlan iıtımUk olunarak portık tarzındı sUtunUl tnjoit yapıla* kür
Dlinku İhracat
rtakrın ve merkezi Avrupa mtrnleketlerıne ıhracaUmıs devam et mekledir IQn Tugoslavyjyj İS 900 kilo pamuk döküntüsü üuiı  ı ' u 2860 İn ılık balmumu MucacmLııuı fMT tirside dert Iıvıçreye 'SBSOrUrabk IC fındık satıbnışbr Rımrnlerr Verilnrefc   Vapailar
Rumenlere verıle«*ek ıhuıcı parti yapakların teslimi uu iyin nıliuyotine kader ikmal edUmı» olacaktır Ya pag) ve tzfnk buiıgı tuahhud etbsi malları lamam en (uuıelamışOr Bu mallar umumî ınagocılartLı ı Undurdizasyun nıuınnaııını» uygun    bu
bulunan Rumen vapuruna   malların
muhlin bir kusnı yuklonmı» bulun ! ınukLıdır
Basra yolu ile ihracata Başlanıyor
İngilizler    bu    yoldan sevkedilmek Üzere mühim mlibayaatta bulunacaklar
Ir k ve Basra yol de yapılacak ihracat için hazırlıklara başlarm ',; Akdeniz yolunun kapanması luvrmr piyasalarımızda grrrunrnıyen ingilizler tekrar faaliyete geçerek mubayaa edecek İcri malları Basra tankıle nakledecaklerdir Suriye, Irak ve Türk demiryolları arasındaki mtLjttTk tıııfvlcr kısa bir zamandı h i'ir! ır ı ıkiır s^'****"" başı Irakdan da pıyuıamıza bazı talebler gelmeğe başlamıştır Bu memlekete satüacak mallar memlekete mlihim miktarda serbest döviz temin edecektir
Şehzadebaşında bir
park   yapılıyor
Şehzadebaatnda Letafet apart manı kar^usuıda Kon^crvatuvar inşa olunmak uaerc istimlâk »lunan sahanın şimdilik bir park haline ifrağ o Umması kararlaştırılmıştır Buna sebeb mevcud harb vıziyeti dalayısile inşaat yapmağı imkân bulunamamağıdır, imar Müdürlüğü yapıla cak parkın plânlarını hazırla • maktadır Dıgcr taraftan bu sahanın Önünde bulunan Ferah sinemasının bir kısmı du istimlak olunacaktır
Adada bir motor sandala   çarparak devirdi
Tatovnmn Çınarcık nahiyesinden Raıf Zonguldak limanına kayıtlı bulman kendi motoru üe Çmartıca gitmekte iken Caferin sandalına çarparak sandalı devirmiş w içindeki Yorgi ile Sofuklı ve sandalcıyı denize dökmüştür Derhal kazazedeleri mo tordekiler kurtarılmıştır
Deniz gezintisi
3VS/940 Cumartesi gunu Şehremini çocuk uıısmır kurumu Yala
raya bu deniz gezınUsı tertip et nutu ,j '• ag şio lu A/apurıle ¦ 30 da Sirkeciden hıueket edilerek Üsküdar Kadıköy, ve Adaya urra
şaın ZX9H da aynı ukrlderc ugranılaralc j di", echlecektîr Vapurda mükemmel bir caz takımı ile yüksek bu aag heyeti bulunacakUr Ayrıca Yı" ¦ ¦ muhtelif eğlencelerle iyi bu sun geçirdin esi temin edilme Ur Biletler kurumun Şehremini merkezi üe Nimet gişelerinde satılmaktadır
Bir kaç gunderıherı athrüııızd bulunan Mlınakalğt VokJIett liman hizmetleri reisi Zeki nugun Sılivriye siderek burada  m • ¦  uuyUk rıhtım için tetkiklerde bulunacaktır
Sürmene Lmjnııu bağlı Hospi kaplanın Tan motoru,ıe Bandırma limanına ıı'" iio SandıkUibir motoru çarp mistir, âfüadcme neticesinde her ilci mattir de hasara uğraınıaUr Umunda eereyjiı eden bu hüdıse hakkında Mtntsfca Limon Reisliği tahkikat yap ı alıkladır
Zoriu bir dolandırıcı
Mahbus ailelerinden aldığı parayı deve yapınca adliyeye verildi
Dun sekimi i neti ye ceza mahkemelinde entere5uı tur ıhlckıirlık ve dolan*rtethk Jsvasına buakılmıjUr
Adeta romanlarda okunan maceralara ve polis filmlerindeki lllıramanlara benuyrn bu hudut? ve kahramanı mahkemeyi dinli veriler arasında buyuk bu merak ve heyecan uyundırank alaka de takib olunmuıtur
İddiaya güre Şevket adında    bir
ra da beş uded liradan ibaret olmuştur
Aync» KaaımpO)jda ha\uzlarda Çssnssrrakla olan Nezir iımUute bir zata bos) vurarak:
— Bana namuslu bu çocuk lazım Bû işe koyacağım İyi para alacakUr Lakın iyi bir aileden olsun Beni bılhı'i »ana mudur Cemil Bey gönderdi
Dıyer'ic omda çulıın Yusuf   Is—
SABAHTAN  SABAHA
Londra topla döğülecek mi ?
(Baş tarar 1 İnci sayfadaf yarelerin tayin ederek topçulara haber vereceği de aynı telgraf da işaret edilmişti
Derken, dün, Kale boğazından Mana denizine giren ticaret gnmileri kal'ilesınin cenub sahillerine ırlr Iirilmiş uzun menzilli loplarla atetj altına alınmış olduğunu öğreniyoruz Kale boğazında iki sahil arasındaki mesafe 34 kilometreden ibarettir Fakat toplar Kaleye değil Kalenin garbinden cenubuna, Bolonyiya kadar uzanan sahile sıra ile yerleştirilmiş ve kafile bu uzun aahile geçinceye kadar top ateşi altında kalmıştır ki, bu şirretle topların altmış, yetmiş kilometreye ateş ettikleri anlaşılmaktadır Bu ateş için Almanlar hedef tayın etmek üzere tayyareler kullanmışlar, fakat İngiliz harb gemileri kafileyi duman siperi içine aldığından hedef kati olarak tayın olunamamış, atılan mermilerin hepsi suya düşmüş; vc boşa gitmiştir
Hatırlardadır ki Cihan Har binde de Parise 50  60 kilometre yaklaşan Alman ordusu Pran sanın merkezini uzun menzilli Krup tnplarile dövmeye başlamıştı Bu topların cndahtı bir müddet Fransızlar tarafından keşfedilememiş, mermilerin tayyarelerden atıldığı bile sanılmıştı Almanlar topların yerini, ses iancsile Fransızlnra keşfettirmemek için bu "Bcrta,, lann etrafına küçük toplar da yerleştırmıder, ağır toplarla birlikte onlara da ateş açtırarak sesleri karıştırmışlardı Buna rağmen Fransızlar şişman Bcrta İsmi verilen bu 42 kklerin yerini bulmuşlardı
Manş sahillerine yerleştirilmiş ağır toplardan bazılarının İngiliz tayyareleri tarafından susturulduğu da haber verilmektedir Eğer böyle ise Almanların her yeniliğine bu kadar süratle mukabele eden Inyilrz tekniği hayret vc takdire lâyıktır Bununla beraber ingilizlerin tahmini gıbt yeni Alman toplan 150 kilometreye ateş; edebilecek»? Kalenin cenubuna jTTİeştiriıecek toplardan birkaç merminin Loodraya ulaşması da mümkündür Bu aradaki mesafe 150 kilometreden ibarettir
Kat i zaferi temin edernıyaı Alman silâhının, yeni bir hamlesi karsısın dayız Tahtelbahirden, mıknatıslı maynlerden ticaret gemileri kafilplenne tayyare ılc hücumlardan, ingiliz limanlarını havadan imha teşebbüsünden sonra uzun menzilli toplar Bakalım bunların modası ue kadar sürece*!
Behret   SAFA
Ç Radyo Programıj
24/1/1*40 CUMARTESİ
7311 Pragraaı ve   memleket »at
ayan
TOS Muzık: Haf1 program PL 800 Aj*n* haberleri 810 Ev kadım  Yemek listesi 1330 Program ve memleket ssat
c: Plak nestıyaU 1330 Alons habezlen 140ü Muzıku Plak neşriyatının devamı
1420 Muzık: Bando plakları lSOO/Iı30 Muzık: Cazbund Pt 1800  l*ı »Ki m   ve memleket  feiat ayarı
1803 Muzık: Arj^nün    tangoları
1830 Munk Halıar sesleri  Strouss Pt)
liin Muı!: Radyo caz orkestrası (Ibrakım Ozgur idaresinde)
19,14 Muzık:
1045 Memleket saat ayarı, ve ajjn» haberleri 2000 Müzik:
2030 Konatma (GUnun merelelen MM Muzık Siret Tayfur  ICa
vaıycn ıılor soloları 21 30 Konuıma (Radyo gazetesi) 2143   Munk:  Radyo salon orkea
haberlerl, ziraat,   esham  1hvıUl
traeı
2230 Memleket sa&t ayarı, atana kambiyo  nukut borsanı (riyal) 2250  Mıı/ık:  Radyo salon  orkus
traıının d esami   (Yalnu uzun dalga
ile)
2330 Konumla (Ecnebi dillerde 2310 Murik: Cazbond (Pl) Yalnız kua dalga postasile) 23 2V2330 Yanaki mugsnnu   W
25 AĞUSTOS 1940
PAZAR
Üçüncü Yı!  No 833
İdare Yeri
NuniiMiiiniw No 81 Klanbul Telgraf: YFNİ SABAH İstanbul
TELEFON: 2079»
Her Yerde 5 Kuruş
Bir Alman gazetesinin yazısı münasebetile
Eer Vivnnalı trnıeıc Türklere Alman askrrl«"rinin halıra
nı;uıl m     ıı"      mviı l ıl   mil
harebelrri ile anlatmağa kalkarsa rok küçült bîr mcvkntrkalır Türkün en büyük *rhamet VC kah ram anlık oV(ani,ıı m' m Diri utan Çanakkale zaferini Türklerden  »im Oı kalkın bu gazetenin acaba orada kı*' Alman nelerinin bulundurun ilan habrri  ar mıdır?
Yunanlılar iki İtalyan tayyaresini düşürdüler
—¦
ingiltere bütün hava ve deniz kuvvetleriie Yunanistana  yardıma hazır
Yunanistanda ihtisas sınıfları silâh altına alındı
 
Vt 
Vazan: Hüseyin Cahid YALÇİN
iman gazetelerinin bir taraftan bizi tahrik vc bazan tahkir bile ederken, diger taraftan Türk matbuatından şikâyet ettiklerini bir kaç gün evvel bu sütunlarda mevzuu j bahsederek iki memleket ara1 sındaki soğukluğun bütün sebebleri Almanyanm takib ettiği politikada ve Alman gazeteterinin neşriyatında toplandığını temin etmiştik Çok gedmeden bu sözlerimizin bir deliline bir Alman gazetesinin sütunlarında gene tesadüf ediyoruz:
Viyanada çıkan Südost 1 Echo gazetesi "Alman silâhı,, j hakkındaki yazdığımız bir ma' kaleyi vesile ittihaz ederek gene bizi tihrik ediyor Evveli, doğrudan doğruya hakkımda "sapıtkanbk, kelimesini kullanarak bahsi şahsiyata İntikal ettirmek ıstiyer Yalnız bu gazetenin değil Alman radyosu da dıhil olduğu halde bütün Alman matbuatına şahsıma karşı istediklerini yazmağa vc söylemeğe müsaade ediyorum Bunlar benim için ancak bir gülümseme vesilesi olabilirler Fakat, şimdiye kadar olduğu gibi, memleketim aley hinde bir yazıya ne zaman tesadüf edecek olursam içindeki sözleri katkat fazlaaiyle ken dilerine iade etmekte kafiyen tereddüd etmiyeceğimi de ha ber veririm
Bu gazete, Yeni Sabah'taki makaleyi "Almanların harbde gösterdikleri kahramanlık ve merdliği küçültmek,, mânasında anlamak istiyor ki hakikati tamamen tahriften başka bir mâna ifade etmez Alman hükümeti vesikaları tahrif eder, matbuatı da makateroizi Bu da mı Türk gazetelerinin kaba bati? Türk gazeteleri onların yaptıkları şeyleri tebyin iConstater) etmekten başka bir günah işlemiş değildir
Makalemde Alman askerleri ve ordunu hakkında biç bir tezyif ve istihfaf olmadıktan başka böyle bir şeyin kafiyen aklımızdan geçmediğini de, muhtemel bir sui tefehhümün önünü almak ;çin, bilhassa ilâve etmiştik Yalnız, A İn, ¦ propagandacı Alman orduLvım insanlığın üstünde, JUetr dev gibi, esatiri mahlûklar gibi müdhiş ve müiitcma bir şe :11de göstererek dünyaya korku salmak iidedığî için, biz de, memleketimizin maneviyatı bakımından, işin hakikatini kendi vatandaşlarımıza bildirmek lüzumunu hisseUniştik Bir Türk kendi vatanında: Alman askerin dc bir harikuladelik yoktur, gale bekrinin kâffesini adedce fevkalâde faikıyet ve teknik itibariyle ¦ sayesinde kolayca elde etmiştir, demek hakkın; malik değil midir? Şahidi oldu ğumuz muharebelerde yalnız Flandrîs'da ciddî dövüşmeler vu Hüseyin Cahid YALÇIN (6onu 3 üncü aatılfcde]
tır demiştir, •ehdidleri dottıgı bir anda
İtalya ile Yunanistan arasında son hâdiseler serisi neticesi olarak, dün büyük bir diplomaUk faaliyet kendisini göslermştir İtalya de Yunanistan arasındaki hâdiselerin sonuncusu Yunan hududunu geçmiyc çalışırken iki uyyarenfn lahrlb edilme i olmasıdır
Iııgtltercnln Atina elçisi B Pal lairel Elen başvekili B Metaksas ile İki coıırv yapmışUr Bu görüşmelerin ikinci, 80 dakika sürmüştür
[Sonu 3 UncU sahifede)
Kumanya Kralı   Majeste arol
Rumen  Macar müzakereleri kesildi
Macarlar derhal askerî tedbirler almağa başladı
Rumen saltanat meclisi toplandı
Başvekil muavini istifa etti
Tur mı  Severin, 24 (aa) — ıı,,  Saat 14,10 da iki heyet, konferansın  toplandığı  sa[Senu 3 üncü sahifede]
r   Avrupada harb   j
Alman tayyareleri şehirleri bombalıyor
—¦     ¦
Dün 32 Alman tayyaresi düşUrUldU İngiliz sahilleri yeniden top ateşine tutuldu
Londra, 24 (aa,) — Bu sabah Manj deniri üzerinde, lopçu faaliyeti olmuş ve bilahare İngiliz sahilim üzerinde bir hava muharebesi cereyan etmiştir
Saat ona doğru, perşembe aksamı mermilerin düşmüş olduğu mahalle, yanı Donrc* civarına bir Alman mer misi düşmüştür Derhal urun menzilli İngiliz bahriye lopları mukabeleye geçerek Fransız sahillerinde bulunan düşman bataryalarına ateş [Sonu 3 ünci) sahlfadej
^ Afrikada harb^J
Mısırın kararı italyada inkisar uyandırdı
İngiliz ve İtalyan tayyareleri birbirlerinin askerî hedeflerini bombardıman ettiler
Ncvyork 24 (aa) — Nevyork Times gaz t ı k,,:•,]¦, aldığı bir telgrafa nazarau şunları yazmakladır
Mısırın, İstilâya uğradığı takdirde harbe gireceğine dair vermiş, olduğu karar, İtalyada sukutu hayali mucıb olmuştur Dun akşamki 1talyan gazeteleri, İtalyan propagandasının hedefine varamadığını Isbat eden Mısırın bu kararı hakkında bir tek kelime yazmamışlardır
(Sonu 3 UncU Hhlfede]
BAŞVEKİL ANKARAYA DÖNDÜ
Ankara, 24 (aa) — Başvekil Doktor Refik Saydam refakatinde Hariciye Vekili Şükrü Saraçoğlu, İktısad Vekili Hüsnü Çakır olduğu halde KırabühV yıpnıış olduğu tedkik gezisinden bugün saat 930 da şehım'izo " dönmüş "* istasyonda b:!t'iıan vekiller, meousl'r, n*rtı şrçnçi sekreteri vcyiMtsıkerkânı Başvekâlet, Hiricİye vc İktısad Vekâleti yüksek memurları, Ankara vali vc belediye reisi vc merkez komutanı tarafından istikbal edilirlerdir
İngiltere Amerikadan istikraz temin edebilecek
Panama, 24 (aa) — Eski model dört Amerikan destroyerinin ânl olarak Panama mıntakasının sark sahıllerüıc doğru hareket etmeleri, ma halli mü sahi d ler tarafmdan Birledik Amerikanın İngiltereye elli eski destroyer sabnak hususunda müstacel tedbirler aldığına bir delil olarak telakki edilmektedir
Mezkûr dört destroyer temmuz nihayetinde Panamaya gelerek kanal Civarlarını muhafaza için vücude getirilen mayn tarlaları arasından ge çecek olan ticaret gemilerine refakat etmeğe memur kılınmışlardı Gemilerin mürettebatı uzun müddet Panamada kalacaklarını zannettikleri euielte harelİct sakat indilerini büyük hayrete düşürmüştür
Arnerikada nazi ajanları
nsük
0lmıyı
kikat
tından
etmlye
nun n
huzurı
Bu da
bürom
dasııııı
Ekmekçiler Mersinde de feir şirket kurmuşlar
Bursalı bir okuyucumuz ekmek derdinden başka bir de su derdinden şikâyet ediyor
Dün Bursadan A Akyen İmzasıle aldığımız bir mektubu aynen neşrediyoruz:
«Muhterem gazetenizde (Bursada ekmek meselesi) baslığı dunda bir İk; yan okudum Bu vesile ile ben de bu karimiz sıfaUle aklıma gelen bir iki noktayı yazmak «itiyorum:
1 — Bursa belediyesi ne hikmetse fakir halkın gıdasını teşkil eden ikinci nevî ekmek imalini menetmia veya çıkmamalına goc yummuş ve fırıncılar aralarında bir cemiyet kurarak yalnız bilinci nevi ekmek çıkaruuya başlamışlar Son birkaç ay zarfında ekmek cinsinin neden değiştiği ve neden bozuk çıktığının sebebi simdi anlaşılıyor Demek kı fırınlar İkinci lebi kullanılan unu birinciye katarak ekmek çıkarıyorlar Şu halde iki nevi ekmek fiyatı arasındaki kırk paralık fark yüzünden ekmek başına ani ı mâda
munzam olarak 20 para fazla ödeniyor Buuadıı günde herhalde 30 bin ekmek aatıldığını göre bu fark günde 150, ayda 4500 ve iki ayda 9000 lira tutar Sorabilir miyim acaba bu fark nereye gitli ve nereye [Sonu 2 nei sabitede!
i" ı'ı  •11 omnmi   manzarası
BulgarRumen anlaşması bu hafta imzalanıyor
Craiova, 24 (aa) — Dobruca hakkında Rumenlerle Buigtr alarasında cereyan eden müzakereler neticesi bu akşam nihaî bir anlasmıya vnrmıİmiktir Anlaşmanın b uhafta sonunda imza edilmesi muhtemeldir
ingilizlerin Balkan ticaret reisi îzmirde
Lord Glenconner Ticaret Vekilimiz NTopçuoğlu ile görüşecek
İzmit, 24 (aa) — lzmü enternasyonal fuarında mükemmel ve daimi bir pavyon İnsaettıren ingiliz impa
ratorluğu ticaret bitliğinin cenubi şarki Avrupa ve Balkanlar merkezî reisi maruf İngiliz şahsiyetlerinden Doıd Cleneonner refikası İle beraber dün gece IsUmbuldan şehrimize gelmiş ve istasyonda birliğin Türkiye mümessili Crabbe vc tasiliı is adamları tarafından karşılanmıştır Lordun bugün Ticaret Vekilimizle görüşmesi muhtemeldir
'Sonu  1 iıncü sahıledı
Mısırdaki transit mallarının ihracatı m e n e d i I d i
Vekâlet PortSaiddeki mallarım, EminönüUnkapan zın idhali için teşebbüsler yaptı      istimlakine
'^'mmm „,n,u,,j    başlanıyor
Çörçil çekilmiyor
rahatsız olan çember
laynmiş ]   sabahtan sabaha
Dünkü bültenimizde rahat sizliği, kabinede bazı değişiklik teri mucib olacağı kaydedilen İngiliz devlet adamının adı Chambcrlain yazılaeağı yerde ı sehven Churchill yazılmıştır; Düzeltir ve özür dileriz
Havacılıkta şart
Gençler; bu iş yalnız sizin işiniz oldu Memleketlerin değil, medeniyetin bile
kurtuluşu artık yalnız sizden bekleniyor
Vali ve belediye reisi bu İşin slir'alle ikmalini emretti
Vali vc Beledîyo reisi Dr, Lûtfi Kırdar Eınınonu  Unkapanı ve Un— kapanı  Ycnikapı atasalda açılacak _:ı, bulvarı» nın istimlakinde suraUe haıeket edilmesini alâkadarlara emretmiştir Istanbulun bu iki takasının imarını derpiş ve projeler azami sürat»luıınıktır Eminönü nın Unkapanına mtlteveccltl laklere başlanmıştır Bu kısım kısım yapılacak ve ıslımlakmdcn sonra bu
büyü eden lc tak
f ıll
[Sonu 3 Uı
•¦hilede)
HEf SABAH
propaganda, palavra ve hakikat
•nailler''de dü«tfsSfetı btr Atman tmvyaresmln parçala n böyle kaldırdı} ot*
Havacıbğımıza verilen chemnüyetin, bir hava vekâleti teşkili tasavvuruna kadar genişlemeni bizi sevindiriyor Bütün varımızla, yoğumuzla bu işe sarılmamız lâzım geldiğini şimdiye kadar söylemiş olanlar, yalnız bir nazariye ileri sürmüş oluyorlardı Fakat 1939 dan 1940 a geçen bu Avrupa harbi milletler arası davalarının artık havalarda halledileceğini gösterdi Şu bir senelik harbden çok dersler aldık Bunlardan istifade etmeliyiz Bu harb, bize karadaki ve de
nizlerdeki s'Innlatt'n  siperleri, havalarda olduğunu do, karalarda ve dcrizlerdı'k ! Işıldara ıncak havalardaki yırtıcı kuşluı hedef tayin cdvbılecck'crıni   de
Bunu evvelki gün ingiliz hariciye nazın bir cümle ile ilân ediyordu:
— Bütün medeniyetin akıbeti vasati yaşları 23 olan bir kar bin gencin ehildedir
Bu bir kaç buı genç tayyarecilerdir vo demek kı  İngiltere
[Sonu t nel »anlfedı
Tayyara "Ucumu heyulası boşa Çıkınca uzun menzilli toplar bir korkuluk olarak İleri sürülmene başlanmıştı
8u o'di|le galiba onlardan dı ¦aslı bir netice elde adllemlyeeek Zira Anadolu Ajansının Londra mu hablrl mahsusunun verdiği la'sl Uta atiro ilk bombardımanın tahribatı, Almanların O N S borularının Öyle mübalağalı şekilde iddia eltimi şekille nlsbcl kabul etmıyecek  derecede  hallimi*
Zaman geç"*ç« yavaş yavaş anlaşılıyor kl llfla peynir gemisi yurumcd yi o'bı kuru propaganda ile de Harb kasanı İnmiyor,
her söze kanmak aafdllll amoe lırar eden    sdıum  ona bası kulacı   delililerin   bu   vasiyet   kar¦¦"ı«   neler  dılşUndUklerl  cldder merak cdileceK bir mevıudur
A Cenıalrddûı Saruçnğln
âv
80
Sayfa
YKN'I   SAISAII
25  Afintn* 1f»IO
GÜNÜN STRATEJİK MESELELERİ
Yunanistanm son akıllı hareketi
Tİnos Adasında bir Yunan harb gemisi ba tırıldı, bir kaç gün evvel dc bir Davud hoca meselesi çıkanünıştı Bunlar hayra alâmet değildir Harb kâbusunun Balkanlar cenubunda Yunanistan ve belki de bizim üstümüzde dolaşmak üzere okluğunu gösteren işaretlerdir Evvelki yazılarım uda mihver devletlerinin Macaristan, »Sırbistan Kumanya arazisinin ve hattâ Balkan dağları şimalindeki sallanın harb sahne* sı olmasını ıs İçmeyi çeklerini, fakat daha cenub taraflarda zuhur edecek yangının Almanya ya pek zarar vermiyeceğini yazmıştık Bu havali için Almanyadan gayri devletlerin ne düşündükleri bdinemez fakat her halde buraları için harb rüzgârı ergeç esebilir
Arnavutlukta tür siyan zuhur etıuiş; o taraflara asker şevki ve İni scvkiyatın mahiyetini gizlemek: için bu isyan zahirî bir bahane olabilir
Tinos limanındaki bâdise, İngiliz garantisini tecrübe için belki bir körüklemedir Yunanistan garantiye güvenerek, duçaı olduğu tecavüz karşısında, sokak yaygaraları koparmadı; ga/eteler bu tccaviizün alçakça bir hareket olduğunu zikret nıekle beraber, kaybolan gemiıi'a bedeüni milletin kolayca tedarik edip yenisini vc daha mükemmelini yerine k ¦ ı nı yazdılar Bu tavır ve ra'italea, bugünkü vakıalara muvafık pek akıllı bîr harekettir Bazı yabancı gazeteler de Yıın anistanin İngiliz garantisini terk veya reddetmesi lâzım geldiğini ve bunun Yunanistan dan t a leb edileceğini yazdılar: bunun bir balon uçurmak olduğu aşikârdır
Esasen böyle bir teklif, veya taleb resmen vaki olmamıştır Böyle bir teklif vaki olursa Yuna) ıhların bunu reddedecekleri ve yapmıyacaklan tabiidir Yunanistanm stratejik ve coğrafya vaziyeti bunu icabettinr Onun bu vaziyetleri, Rumanyanmkilc benzemez Kumanyanın vaziyeti Finlandiyaya benzer idi Finlandiya İngiltere ve Amerikadan vardım taleb etti Onlar da bunu kabul ettiler ve yapmak istediler; fakat Ballık denizi ile isveç ve Norveç arazisi buna mâni îdi Şimal buz denizi de mevsim hasebiyle müsaîd değil idi
Diğer taraftan Finlandiyaya muavenet yüzünden Rusya ile harbe tutuşmak da istemediler Kumanyanın vaziyeti hemen tamamen Finlândiyanın vaziyetine mutabık olduğundan Rumanya vak'alara bakarak Rusyanın talebi karsısında boyun eğmek mecburiyetini hissetti; çünkü kendisine verilmiş garautilerin tahakkuk edemiyeceğiıü, bir fayda temin etmiycceğini idrak ve takdir etti Orta yerde Karadenizin ve diğer devletler arazisinin, tıpkı Finl&ndiyada olduğu gibi mâni teşkil ettiğini gördü; Frausanm harb harici olması da vazı 
yeti dcğişUrmişti Bir kere iş bu şekli aklıktan sonra, kendisine artık bir fayda temin edemiyecek ve tatbik sahasına giremıyecek garantiyi bırakıp diğer taraf ile uyuşmak zaruretine düştü; fakat Yunanistan için işler böyle değildir Onun vaziyeti, Norveçin vasiyetine benzer Yunanistanm bir çok sahilleri, pek çok adaları bu Ilınması Akdenize hâkim olan ingiltere ile beraber yürümeği icab ettirir Mukabil tarafa meyledip onunla uyuşmak vo beraber olmak da boş bir düşün cedir Onlar Arnavutluğu tevsi etmek, Selânıgı ele geçirmek Bulgaristana Ege denizinde mahreç vermek emellerini takib ettikçe Yunanistanm ingiltere tarafından ayrılması askerlik bakımından zararlıdır Fakat Yunanlüarın bu garantiye dayanarak Tinos, Davud Hoca vakalarından kabarmaları, tahriklere kapılarak gürültü ve yaygara   koparmaları
vc garanti verenleri müşkül vazıyete sokmaları da doğru değildi
Kara hududUrında kendisini yakından tehdid eden askeri tazyikleri göz önüne getirmemek caiz olarnajdı Garanti verilen zaman ile bugün arasında vaziyette manim değişiklikler vardır Bu garantiler için Yakınşarkta hazırlanmış Fransız ve ingiliz kuvvetleri bugün baş ka işlerle meşguldürler Bu bir nazariye değildir; vakaların söylediklerine kulak vermek lâzımdır Yunanlıların bunları görmiyerek kendilerini aldat makda, hakikati görmemekte fayda olmadığını idrak ile vakarlarını muhafaza etmeleri vc ileriye dikkatle bakmaları çok akıllı bir harekettir Her halde hartam alçak ve düşük tazyiki Yunanistan ve Trakya havalarını bulandırıbıkr
Cakl bi'iıi  ve altıcı  ordu kumandam «nkU General *» !h«an Sabi*
Ekmekçiler Mersinde de bir şirket kurmuşlar
[ n, liralı 1 İnci sabitede]
gidiyor? Yoksa arUk Buruya yalau birinci nevi ¦ ¦: anek unu mu geliyor? Bu halde ikinci nevi un stoku ?e oldu? 1 • ¦ hayalhanede (orc olarak 9 kurusa kadar ekmek «alılıyor ve yevmiye dört bej ekmek almak mecburiyetinde olan lakir balkın ve amelelerin mübian bir gıdasını teşkil ediyordu Borun bu ekmekler ortadan kalkU ve yerme onbirlikler seldi Bu zavallı halk tabakası nc yapsın ve bundan ionra ikinci çıkanba bile şimdiye l:aüar| (ektikleri yanlarına kar mı kalsın? Iıtaubulda bir iki hafta evvel on kurusa satılan ve birçok Bursalıların tüten birinci nev( ekmekle bizim onbirUkler arasında fark aramıya kalkarsanız bundan vazgeçiniz, çübku sonra Bursaya) acırsınız
2 — Bursa susuzluktan kırılıyor Çeımelerden ekseri zamanlar su yerine   hiddetli bir   hava   fışkırıyor
Bu manın su derdi eskidir  Ve    kolayca    halledilecek    bîr  is
yun arbk kesilmediğini genç belediye reisini mcdhıyc seklinde okumuştum Halbuki timdi olduğu gibi o zaman da su kesiliyordu Bursamn günde birkaç saat olsun su yüzü görmiyen mahalleri belki yok delildir Fakat muhakkak olan bir sey varsa o da Bursada cl'an suların kesildiği, nöbetle su verildiği ve birçok kimselerin m bardan çeşmeler de yüz yıkayacak su bulamadıklarıdır Şu halde bu mcdhiyelcnn mânası nedir ve kime faydası dokunuyor, İtim kimi aldatıyor? Hakikati
bir Barsak sıfaUkt gazetenize çok m | levekkırust
• VCNI SABAH — ilci şeyden evvel Burusun ekmek derdinin sebebsiz müzmin bir bal almış olduğu arüasılmaklaaaT Buralı okuyucumuz ayrıca bâr de su derdini dernektedir Görülüyor kı Duru beledıycsimn dikkatle meşgul olması lazamgelen ine eleier epeyce kalabalık ve esaslıdır BeMiyenın bunlan hal ve izale için vakit geçirmeden fan uy ete geçmesi lazımdır Yakında Bursalı o kuyucu taran udun derdlerınln izale cdümls olduğuna dair meklublar bekliyoruz
McrainauVrin    n  ı ,,
Gazetemizin Burukların ekmek derdi hakkındaki neşriyatının hem Buruda, hem de bulun 1111 ısjjl kalfa büyük btr alaka uyandırmış uldngUBU aldsgsnaır ır Kleddd mcfctuklardan anlıyoruz Bunlardan M er *mdea fJutıutıb Mehmed Ab mıaıile aldıgusm mektubda svyle denmektedir:
ıMulıtcrcuı gazeleıuciD 19/8/910 tarıhL ntısh s randa ve daha evvelki nüshada BUrsanın ekmek derdinden bahsediyorsunuz Ah beyim, bu der di yalnız BUrMİdar degil uç coedenberi an acı bir seklide biz Mersinliler de çekiyoruz Mersin bu feci ekmek derdinden yanıp kavrulmaktadır Bilmem ki belediyeler bu şirketlere mı ır ahret etmekle ne kazanıyorlar Allah habınua acısın Ukrsın halkına tercüman obuanı/', rica ederim»
Bu mektubdan anlaşılıyor kı fırıncıların şirket y*p*rılırı dardı lılanbuldan yalnız Bursaya degil ıfcgcr vılayeUere de »nırtt rimıj müzmin bir hastalık seklini almıj bulunmaktadır Binaen ıleyh hadiey e DahıliTC vc Tfrtrrt    Vckâletlcrıiıin
f Şehir ve Memleket Haberleri *)|
Hususi ellerdeki sterlinler Merkez bankasına teslim edildi
• okuyucu — diyor kiDünkü şikâyet hak[kıncla defterdarlığın izahı
' Dun sabah erkenden İstanbul defterdarlığından Judebı  Iczkere
y aldık: __
¦ Caıetenııln 24/8/940 tarlhîl nüshasının İkinci sabitesinin okuyucu diyor kl başlıklı aülununda 9 lira aylıkla kahveci çıraklığı yapmakta bulunduğunu ve bu para ile ancak annesi ve kardeşini ge^m drdiQini, 9 Ura ayhfindan 15 lira kasanç vergisi İstenmekte olmasından dolayı aç kalmak vaziyetine düşeceğini bildiren Erenköy istasyon karsısında kahveci Cemalin yanında çalıdan Mahmud Ozcamn bu dileği bıcrlne keyfiyeti tedkik ettirdim,
Kaıanç verglal kanununa gore yapılan yoklamada Mahmud Olcanın ErenkftyUnde istasyon karşısında kahveci Cemalin yanında 2/7/94* tarihinden itibaren karnealz olarak çelıatg H/8/940 tarihli zabıt varakaatle teablt edilmiştir
Kahveci çırakları gündelik gayrisafı kaıanç üzerinden teklif edilmektedirler KaıariÇ vergisi kanununun 23 UncU maddesi mucibinco 940 yıh için teşekkül edan komisyonca kahvsel çıraklarına gündelik kazanç olarak 25  30  40 kurul takdir edilmiştir
Kanun hükümlerine göre, karneye tabı mükellefleri yanlarında Çalıştıranlar bunları varidat dairelerine bildirme** mecburdurlar Aksi takdirde aatl vergi ile uç kal zam Ua tarholuneeak ceıalı vergiyi bdemege mecburdurlar
601u geçen mükellefi karnesiı olarak çalıştırdığından dolayı patron Cemal namına 3S40 sayılı kanunun 18 inci maddesinin (I) fıkrası mucibince en atağı gündelik olan 25 kuruş üzerinden:
25X10    2&0 kurut kaunç 50      »      buhran 50      a      karne 2»        fevkalade lam 50         karne cezası 975      »       vergiye      üç misti zam  ki cem'an  14 lira vergi ve ceza ir •• 1
Patron Cemal 975 kuma zamdan dolayı yukarıda mevruubahs kanun hukmilae gore müstahdem Mahmud Oıcana rlîeu edemez
Eğer mükellef vaktinde müracaat ederek karnesini almış olsaydl senelik veegial 373 kınuç olacaktı Kanun hükümlerine riayetsizlikten dolayı tatbiki zaruri bulunan cıısl ı1 verginin M  lira  olmasını  leab ettirmiştir
Keyfiyetin 25/0/940 tarihli gazetenizin ayni sütununda tavzihini saygı  ile nca  ederim
Defterdar N»
YENİ SABAH — Dünkü nüshamızda çıkan bir vatandaa şikayetine ertesi gunu erkenden cevab vermek hassasiyetini gösteren defterdarlığın bu hassasiyetini gerçekten takdire sayan bulduk Bu vesile de, şikâyette bulunan okuyucularımızdan şikâyetlerini peçclenıeden ve olduğu gibi serdetmeleıin) ııca ede~egb
Alman akasmasının tatbikatına başlanmadı
Dünkü gazetelerden rıııdıı yem Türk  Alman ticaret anlaşmışının latbikııtınnl başlandığı ve arılaşma metninin alâkadarlara bildirildiği hakkın da hnzi haberler intihar eimüj tir Piyasada ve resmi makamlar nezdmde yaptığımız tahkikat neticeninİr anlatma metninin ne gümrüklere vc ne de ticaret müdürlüğüne bildirmediği an ¦asılmıştır Anlaşma her iki tarafın musadduk mukavele burrtlenru birbirine teati etme sinden sonra meriyet mevkiine girecek ve anlatma tatbika tına ondan sonra baalannraktır Alnıanyaya sevkedılcn 550 bin liralık tütün eski satışlara oiddir
yuk bir kırmtnı neticelendirmiş ve devredilen kterlinlcr için ıahiblerine birer kupon vermiştir Bu sterlinler bilâhare teslim edildiği tarihteki kur üzerindim odenecektr Yalnız elinde fada nılkdardo sterlin bulun durulmamın bUrîu'ık'ı kambiyo mev
hükümete diklere cdlmeıl İcab etıııektedir Ticari bir solıs münau bel ılenet ey ilen paraların da o sunkü kur üzerinden Merkez Bankasına devredilmesi icab etmekledir Ancak ellerinde eskiden sterlin bulunanlar bankasına devir veyabud bu paralarla ılı» veriş yapmadıkları takdirde paralnrm yedlerîndc klma sında mahzur yoktur Bu ınûna^a belle verilen ilândan sonra ellerin de sterlin bulunanların bankaya dev rinde hiçbir mahzur yoktur Ban kaya teslim edilen bit paralar kıymetten duiUnılcrektır
Bebek  istinye ihtilâfı hallolundu
Belediye müteahhidin zararını tazmin  edecek
baledıyr ile muteahhıd ^rısında çıkarı ihtilâfa vali ve belediye ıcıal tedkik etmııtlı Bıy Lulfı Kınlar bu busuata ınulealılıı ile de konuşmuş, ve mutcahhidle beledic atasında 1sîo sulhen halli için bir sureti tesviye bulunmuştur Koordinasyon heyctınn \erdbb «r karara harbdea sonra ınaoae ııal/rrneauzun pahalılaşman dolayiMİe bazı rnute» aMudlerın harbden r\vH aldığı hale bedellerine zsm yapılması isten inekte ıdı İste İKİeoVy» bunu nazarı 11 ibare alarak nıuleahrudaı bu husustaki lalebını tedkik edecektir ¦        ı»ı
Hikmet Onat İzmire gitti
llanbul   basıuuddeıumumisi     Bay
Lise ve ortamekteblerin imtihanları başlıyor
o        ¦ ¦
İmtihan günlerini veriyoruz
Şehrimizde bulunan ilk nvekteb orla mekteb \e liselerde yem sene Icdrİsaüna bir le;rinicvv elden itibaren ballanacak tır Di±er laraflan orta mekteb ve liselerde ikmale kalan talebenin imtihanlarına 21 ağustos falı euıuınden itibaren başlanacaktır S eylülde bütünleme İmtihanları neüccicnm; olacaktır
Ortamekteblerde
Orta mekteb son sııııllann eleme imtihanları 7 eylülde başbyacaktır Ve ayni gün türkçe imtihanı yapılacaktır 9 Eylül pazarlssi labiat bilgisi, 10 eylül sah matenıatik imti hanları yapılarak ve eleme imtl hanlarının neticeleri 13 eylülde ilân olunacaktır Eleme imtihanlarını takib edecek olan sözlü imtihanlar ayın 24 Uncu salı gününe kadar devam edecek va 27 eylülde neticeleri
SABAHTAN SABAHA
Havacılıkta şart
I ot taeefı t inal aahltcds| bu hır ııennttk Uerür^r/to antamıntır kl bunların vasati yası 23 olmak lâzımdır ve »imdi iki tarafta da harbin akıbetim tayin üu 00 sekizden yirmi hea yirmi altı yasma kadar bir kat bin Rcncin eline verilmiştir
Bunun böyle oluşu Hcucbnız değildir Bugünkü harb layyaleciliği korkunç bir şeydir 6 7 bin metreye çıkmak, scluz on saat, saatte iie dört yüz kdometre sür'atlc urmak, o yükseklerden pike uçuçiylc bir dakikada 150  200 metreye inmek, sonra tekrar havalanmak, dakikada «00 mermi atan mlâhl* nn araaanda ya bir dllg—ın tayyaresine, ya bîr duatnaa seh rine hücum etmek 
Bu müdhıs bir sinir ve irade hâkimiyeti intıyen 'se otuzu perkin 'ilanların sinirleri müsaid delildir
avni)ıda bfr sohuden yeni gelen btr d'ıstumıız Myie mr anekdot anlatü:
— Bu sanayi şehrin* üç İngiliz tayyaresinin hücumuna »jahıd rıldum Tayyareler bir fabrikayı uçurmak istiyorlar dı Muvaffak olamadılar ve iki si alevler içinde düşürüldü Birinin pilotu esir edilmişti, urüncusunü de avrı tayyareleri ki' 11 ıiılıı Zaten ikisinin ¦•İmi sukutunu gören bu son tayyare ıcin kaçabilmek bir nımef deçil midi'* Fakat aradan yarım saat geçince aynı Uyyarenın bulutlar arasından bir vıl dmm gibi fabrikanın üstüne ind:gmı bombalan bıraktıktan sonra sa\*uştugunu noykylıkle11 1111:111 inanamadım Fakal fabrikanın yerinde yeller estiğini o aontam gözlerimle gnrdtun Esir edilen İngiliz pilotunun yirmi yaşında tüysüz bir Iskoçyzlı olduğunu da gerenler anlat Utar
Görüyorsunuz   ya gençler; artık bu ış yalnız bizin  jtnız aldu Memleketlerin de^ıl rBedeniyetin bile   kurtuluıaı   yalnız sizden bekleniyor
Behçet SAFA
KISA HABERLER
Ekmek Kontrolleri — Belediye
fena ve bozuk ekmeklerin teftiş ve kontrollerine başlamışlardır Her fırın haftada asgari 1 defa leftl» olunacaktır
^   it 111 caddee* — IsükUil cad
deındc bulunan butun binaların istimlak ulunarak porlık tarzında su
HADİSELER, GAZETELER ve insanlar
Yeni Sabah
AHİ'M,  HKUhU
TDrklya Ecnebi
1400 Krs t/Oi Kff
bCNCLIK
I   AYLIK 700
¦   AVLIK 400
I   AVLIK 150
1400 •M
•M
25 Ağustos 1940 — PAZAR 20 Reccb  1359 12 Rumi Ağustos 1356
Gün 238 Ay: d  1940 —  Hır  112 
Ounaı ogı İkindi 
1MB 522 007 Ezani
G20 13ld 1701 Vasall
Aksam VaUı İmsak 
1200 ım MI Ezani
M64 2133 4ao Vasati
ALI  N
Yazan
1
Dün Hakikat gaıetesmın İlk tahilesine baktım ¦ bize gHstrdıal dünya:
Alman toplarının «Duvrs da yaptıkları haaar sahası gonifUr ÇArçll çekilmek üzeredir İngiltere Almanyanın taarruza geçmesini bekliyor İtalya Mısıra taarruz etmek üzeredir
Ve, her biri bir başka çeşnide serlevha İle pekala ve hakikaten çok daha mutabık olarak arıcdilabilacck olan bu haberlerin ortasına kocaman bir resim gömülmüş Brenner mülakatı günlerinde çekllmlç bir sH«tlcr Mussollnl musafahaoıa nı tesbit eden bir resim k| bize tu izahat ile takdim  olunuyor:
• Bu tarihi resim, meşhur Brenner mülakatı esnasında, Mitlerle Muısollnl'nin, mutabık kaldıktan sonra yüzlerinde tam bir memnuniyet ve anlaşma iladesıle aldırdıkları çok manidar bir (otogra(ldira
Manidar, doğrusu Hele «Hakikat» ın İlk Bakiresinde, dün, götte
Ensari Bülend
rllen dünya ortacında çıkışı pek m ini dar
O zaman gözlerim başmakale sütununa çevrildi Seni aradım azizim Meeib Ali Sen de yerinde değildin Üçüncü sahtfeye baktım Ne NasOhl Baydar var, ne de Mümtaz PaMûM Ve, kendi kendime söylendim:
— Ncradaotıı Neeib Alil
Etcm izzet gizli dosya mı tutuyor?
Son Telgrafın ahadlacler karsıtındaa başlıklı sütununda, diln, şu mahud Mocidiye Reşadiye altınları meselesi etrafında Tasviri Efkara söyle bir (i) vardı:
— Ben İmi' yaamıyorum Hakikati »oyluyorum SU bayla tarihi ve köhne mmlerden hoçlanirsiniı S ş lıtfskı çeeuk naatakaasslria mıı ¦ Mamiaiysı ctfal hsetahantsi diyor ve makalenıado bilerek bOylt yaaıyaraunuı Bahsettiğim makalenin asb tbuszıya eglu Velidln ol yazıtı İle mahfuaatım meyamndadır Bir sent evvelki İkdamı hatırlayınıaa Ne buyurulurr
Blsım bildfllmıc gaıetolerdekt yazı müsveddelerinin kanuni muhafaza müddeti uç aydır Bu müddet geçer geçmea mueveddeler atılır Bu vasiyet karşıtında Elem lııet Benice daetumuaun aradan bir sena gecngi halde Bav Velldln yazı müsveddelerini kamalı itina İle takla, matmın tırrı ecab nedlrf Voksa İkdam sakibl Turklyo Cumnuriretının «'¦r ın    hakkında ve
g«ll dosya mı turuyert
(I) Kıtab dıy graf muharriri I
Florya plajından hapishaneye
Taarruza uğradığını söyliyen sarhoş kadın jandarmayı tahkir ettiğinden bir ay hapse mahkûm oldu
Dun sckı/incl ılıye ceza mah— kcmcbiode çgk dikkate degei', ınorakh ve o nısbetle ue ibret aluıacak bbr ılınnu meshud da\usma bakıldı Cehalet,   idaresızlııı vc ahlâki j noksan yüzünden kendini ınahköm elUrcn genç bir kadııım bu naıiıı ^ıııjccrası cidden biı lOtel dersidir I Okuyucu lar d mza    hâdiseyi   aynen 1 anujtıyoruz:
Ayasofyada «turan \'e bir ber| bocin karısı uldununu sSylıyen Aİ dalet lunındo gene bir kadın; ev; velki üun 9 ¦ ¦ ¦ ı ' 1 kızını da ya1 ııına jlaıık Nizanıcddın adındaki , bir yılımın davetine gttmıtlır Bü1 lıkte otomobile ;ıtlayıp Floıyaya I kadar ıızaıımtLır denize giımiı)ler, 1 gozinoda i',!  ıu 1 11 bu sırada ¦ yanlarına Nı^ameddının arkadaşlu• undan jofor Mulala Akkaya ile j solur 1 ııl Guıga gelerek tıcnt; ' kaduıa lakdmı cduıııiflerdıı Masa I buyuınu», egbmce buyümu» vc tabii İ şişeler dc buyuniıij Lalalar nldukca
dalcl bu sırada genden bir otomobil geldiğini görünce ccsareHerorclc bir yolunu bulup yuoluımCan kaçmıştır Gelen otomobilin unun e geçerek dai'dunnuf vc içindeki subayla BatbfO c4iin erc vakayı anlatarak yardımlarını istemiştir Subay orada bekleme ıskcr otomobille giderek bir polis alıp gelnıi ve yine hep bulıkte Topkapı Merkeccfendl ;andarma karakoluna ficlmislordir Subay   ır vazlyeU
jandarma karakol kumandanı Tevfik onbaşıya anlalmıılar ve suçluları tealim ederek dönmüşlerdir
Karakol kumandanı ifadeleri almakta iken genç kadın kendUmın evine gündentınosınl ve şerbet bırakılmasını iılemis, karakol kumandam ise tahkikatı ikmul edip hep birlikte gönderileceklerini söyleyince csjcn sarhoş olan kadının butun bulun asabı oynıyarak karakol kumandanına hakaretçe bulunmuştur Orada bulunan vc la
Liselerde
Liselerin bütünleme İmtihanlar it» 27 aftan tosta başlanacak ssg 4 cykiüdc ııetıcc^essecektir Bunu takib a* den 5 eylülde lise bitirme imtihantin:ıc imtihanları neticelenecek ve lan bağlıyacaktır 19 eylülde lise binctcclec 20 eylülde talebeye btederılecckıcr Devlet olgunluk imtihan 1 ¦  ?z eylül pazarteji cîirru baş1 anaçaklu* Edebiyat şubelerinde 23 eylül pazartesi edebiyaL 25 eylül çarsaııba felsefe çrupa veya tarih 27 cylûı cuma labııyc grupu vey» malemıUk 28 eylülde türkçe knın pozttyon imthanları ve fen utıcleılnde 23 eylül gduantatl maleınalık 25 eylül çarşamba günü tabiiye gruını veya fizik, 27 eylül «um' lehWe
Radyo ProgramTj
830 Program   ve memleket aai
aaaot,
8,35 Müzik: Ha/ıf pnftm (Pl)
900 Ajaue lıabfTİeci
1230 Program ve memleket «aa
ayurı
1250 Ajans haberleri 1325/1430 Müzik: Radyo salon or
kestrası
1800 Program ve memleket »aal ayan
1830 Müzik: Hafif melodiler (Pl)
1845 Müzik: Radyo caz oıkcstraa
1930 Müzik: Türküler
1945 Memleket naat ayarı, ve janV haberleri 2000 Muzık 2045 Konuşma
2100 Müzik: Seçilmiş yeni »ark: vc türküler
2130 Müzik: Yarasa operetinin kısaltılmış sekli
2230 Memleket ut ayan, ve ajaıu haberleri
2245 Aıatıs spor servisi
2325/2330 Yarınki program ve kanamı
KALEMDOGPA»
nn*
Ifl niD( UA'iHiİ¦ KU IfNIKAlUt
26 AĞUSTOS 1940
Pazartesi
Üçüncü Yıl  No 834
Yeni Sabah
GÜNLÜK SİYASİ HALK GAZETESİ
İdare Yeri
Nury«m:ınl\ \ No M UtaUlbol
Telgraf: YENİ SABAH İstanbul
TELEFON: 20795
Her Yerde 5 Kuruş
Yunanistana Karşı İtalya
Bit o kanaat ın, İd İtalyanlar Çamlık havalisini alsalar la Vtın8rır*tanı sene rahat hınıhmıyacahlardır  Onlann hırslan ilaha derin ve geniştir Yunanistan azaeık müsande ve frclakârhk yolunu tutacak olursa paarnıağmı makineye kaptıran bîr iavan gihi bira* sonra bettin vilcıı*dunun   suniklenıp   gittiğini
ÇOn ifil
Yazan: IIhmii Cahid YAIJÇIN
Ticaret vekili şehrimizde
Harb yüzünden kapanan ihracat yollarımız açılmıştır
Tütünlerimize Amerika, incirlerimize İngiltere, pamuklarımıza ise bütün dünya talib
Vekilin beyanatı
ihver devletleri her zaman bütün dünyaya karsı dostluktan oaJısetmişIcrdir Bir gün sonra hayatına kastedecekleri devletlere bile ayni güler yüzü göstermişlerdir Şimdiye kadar isitlâ ettikleri devletlerin kâffesi hakkında bu politikayı hiç şaşmadan takib etmrsler ve garibi de her yerde kanplanndakini avutmıya az çok muvaffak olmuşlar dır
Bize dc resmi Mihver mahafili zahiren ve resmen dostane sözler söylemekten gen durmazlar Fakat hakikatte resmî makamlardan aldıkları taümaU göre hareket eden gazeteleriyle yaptıkları neşriyat onları tekzfb eder Asıl dikkate sayan olan nokta ise Mihver devletlerinin resmî dostluk sözleriyle hareketleri arasındaki tezattır Çünkü bu hareketler hiçbir zaman «Özlerine uymaz Mihver devletlerinin politikalarım!ı hâkim olan bu prensipin son misalim ltalyanın Yunanistana karşı bugünlerde takındığı tavırda ve takib ettiği hattı harekette görüyoruz
Avrupada harb zuhur ettiği zaman Yunanistan bitaraflığını ilân etti Gerek Yunan matbuatı, gerek Yunan hükümeti bu bitaraflığın icablanna sıkı surette riayette kusur göstermcmislerdir Hattâ Yurıanistan ile İtalya hükümetleri arasında âdeta bir nümayişe benzer surette dostluk telgrafları teati edildiği de malûmdur Yunanistan tarafından İtalyaya karşı hasmane addedilebilecek hiç bir muamele gösterilmediği halde son günlerde ltalyanın vaziyetinin birdenbire değiştiği görülüyor
Yunanİstanda Çamlık diye bir vilâyet varmış Burada ekseriyeti Arnavutlar teşkil ediyormuş Yunan hükümeti bu Arnavutlara fena muamelede bulunuyormuş Bu havaimin Arnavutluğa verilmesi lâzım gelirmiş, ltalyadan yükselen bu seslerden açıkça anlaşılıyor ki İtalya hükümeti Yunan topraklarından bazı yerleri zaptetmek istiyor Fakat şimdiye kadaı kendisince malûm sebeblerden dolayı bu maksadını gizli tutmuştur Şimdi gene kendisince malûm sebeblerden dolayı hırs ve tamahını meydana vurmak zamazu geldiğine hükmediyor ve böyle bu bahane çıkanyor
Bu vaziyet kunusında herke;; pek tabii olarak şöyle düşünüyor: İtalya, Yunanistana dostluk teminatım verdiği zaman bu Çamlık havalısı Yunanistana aid değil miydi? Bu variyet o zaman Yunanistan ile bir ihtilâf sebebi teşkil etmedi de şimdi neden bir münazaa tevlid ediyor? Yunanhlar, Arnavudlara fena muamele sÖRteriyorlarsa Vınu İtalya ile dostluk teminatı teatisinden sonra mı yapmağa başlamışlar?
işte yalnız şu iki noktayı düşünmek bile İtalyanların bugün Hüseyin Cahid YALÇIN IBonu 3 ti neti «ahilede)
izmir fuarım bir nutukla açarak Ege mıntakasjnda tedkiklcrdc bulunan Ticaret Vekili Nazmı Topçuoğlu Dün Tirhan vapuriylc İzmirden lstanbula gelmiş ve Vekâlete bağlı müesseseler erkanı ile matbuat mümessilleri tarafından karşılanmıştır
Vekil kendisiyle görüşen bir muharririmize şu beyanatta bulunmuştur:
"— Istanbulda   iki üç   gün kalacağım Bu fırsattan istifade ederek    lstanbulda  idhalât (Sonu 3 üncü uhifede)
î   w
Yunanistartda esrarengiz yangınlar
Yunan kralı Türk ataşemiliterini kabul etti
Atina, 25 laal — Sebebi meçhul kalan bir yangın esnasında Pire civarında asker elbise deporları dün akşam yanmıştır Bir kişi Ölmüştür Tahkikat yapılmak'tadır
Yunanistan   ve   Arnavut ekalHyetİ
Atina, 25 (aa t — Alına ajansı bildiriyor:
Estia gazetesi, Arnavut ekalliyetine zulüm yapmak üzere çeteler teşkil edildiğine dair bir Arnavut gazetesinde intişar eden iftira hakkmda Yunanistan metodlannı ve Yunan devletinin simdikİ teşkilâtını bilenler için tekzibe lüzum yoktur
Yunanistan bugün   öyle   bir memlekettir ki orada birinciden |8onu 3 uncu lahlfede]
26 AĞUSTOS
Türkün kara bahtını yenib kara günden ak güne çıktığı sabak
26 Ağustos 1338 (1922) Bu tarihi kim   unutabilir? Bu tarihi yalnız biz tes'id edecek değiliz Bütün   müstakbel Türk nesıUen bu kullu günü taziz  edeceklerdir
Bundan tamam 18 yıl evvel  bugün Afyonkarahisann    yalçın   kayalıktan   arasından   kurtuluş    güneşi doğmuştu [Sonu 3 üncü uhifede)
Naznıj Topraoğlu vapurdan çıkarken m
^ Avrupada harb ^ ^ Afrikada harb  J|
Ikigünde80 İtalyanların Alman       Maltaya tayyaresi      hava
Kum ıt Başvekili M Oigurtu
Rumenler Dobriceyi 10 ilk teşrinde tahliye edecekler
Rumen • Macar mUzako releri yeniden başlayacak mı
Bükreş, 25 (aa) — D N B bildiriyor:
Emin bir membadBn öğrenildi nine gore Cra)ovada Rumenlerle Bulgarlar arasında cereyan eden muzakeler   esnasında   cenubi   Dobncenlıı tahliyesi tarthı Üzerinde mutabakat • lni'i, ve bu tarih   10 tesrlnievve olarak teshil edılmiıuf Kümen  Macar   m üzake relerin deki müşkülât Bukrej 25 (an) — Turno  Severin muzakerotmm yeniden ba^lujracagı bir sırada Tranallvonya meselesinde ahali mubadcler! jeklindcr |8onu 3 uncu »hilede)
düşürüldü
İngiliz tayyareleri İtalyan sanayi mintakala
rını bombaladılar ¦
Londra, 25 (aa) — Hava nezareti tebliği:
Cumartesi gecesi İngiliz hava kuv vetleri Almanyonın cenubu garbi *ehirlcrındcki askeri hedefler uzeılnc hücumlar yapmışlardır Bunlar ara sındn Frankfurt, Ludwlgohaven ve Stuttgrit bulunnıakladıı, Fransa, Belçika Hollanda ve Almanyadn bir çux tayyare meydanlarına da uucunı edilmiştir Bunlar arasında da Plouscat, Duiard Letrotoy, Vlcrgon, Flesaınguc Haraland vc Dcınslıadt tayyare meydanları vardır Tayyar cici" i mirden İkisi yoklamada bulunmamastır
Kalyada da Uüâıı vc Sealo Calendc askeri hedcllcrı bombardıman cdıİmilerdir ıı  üzerinde yapılan harekata Utirak eden tayyare lerlmlzln hepsi üslerine dönmüalerdir Seato Catcnde Savola tipindeki tayyareler) imal eden mUhim fabrlkatarın orada bulunması 1le meşhurdur
Duşurııh'iı tovvarolrr
de 55 dilşmnn tayyaresinin düşürüldükleri resmen ilmektedir Bu| guıı «lort tayyaremi/ UısUne dunmcı mistir Uç pilotumuz   kurtarılınıztıı Dun 10 tayyare kaybettik, bunlnrı ISomı 3 UncU tahifede)
hücumları
Afrikada İngilizler bir süngü harbi yaparak kazandılar
1 tabada bir mahal, 25 (aa) — İtalyan orduları umumi karargahının 79 numaralı tebligu
Şimali Afrikada Bordıa Umanına karcı gece a teri uçan iki İngiliz des(Scnu 3 ilneU tahifede)
HABER
Sovyetler Balkanlarda harb vukuu takdirinde Çanakkaleden  geçmek müsaadesini istemediler
Bursanın ekmek derdi
Neşriyatımızı tenkid eden bir Bursa gazetesine cevab
* Açık Ses „ gazetesi bizi tekzibe çalışırken vaziyetin hazinliğini itiraf ediyor
Alâkadar vekâletlerin harekete geçmesini bekliyoruz
Burıadn çıkan 'Açık Scw reflklnıU gazetemizde Bursalıların ekmek derdi hakkında İnlijnr eden şikayet mektuplarını mevzuu bahsetmekte ve Bun ada böyle Wr derd olmadığını aoylemektedir Faka*, gazetenin bu idduuanı ısbat için «d»terdigi esbabı mucibe o kadar zayıftır kl biıe Burudaki ekmek derdinin m efk udi yelini degıl bflflkis mev cudlyetinl gayet açık bir surette isbal etmekledir Bunun için sayın refikimizin iddhdaını ve »eedetuklcrl ıııülahaıaUıı bir»; birer'tetkik edelim:
Refikimiz yazısının butınou *AlâIiıi ¦: yaptığımız temaslarda «unları öğrendik:» demektedir Bu alakalılar her halde   belediye   erkanı
ncıla
izli
ıl
SON HAVADİS
Başmuharriri: Nizameddin Nazif
(ımm  fi Iı' ¦!• mi' \enn 'Son Ilaıudi* sureli sini hu iilLun mükemmel lir ykilaV f«\U;:lûdr cu:ili yazılarla dolu olarak çıkını* bulacak siniz I*V\lıaUıîı hr j  anlı bir |HiUs   romanından başka NlzanuıMlu \ a/ifân yazıldı:
"Trcçkinin çekiçle parçalanan ka'asından bir karış ötede idim ve belimde kocamm bir tabanca vardı,,
Moskova, '":'¦, —Tasni ajansı leblig ediyor;
Sovyet hükümetinin, Balkan! \ icMMnll»i mıutaka'unda bir I harlı zuhuru halinde Sovyet] ıloıuuuıuuiinın Çanakkale Boğa/ıııı ı, geçme*! irin Tıirklyenln n/ıım laleh    r imi    olduğuna
dair buıünlerdr     ,ı msl
buatta haİMrUr ne*tredilnıitlr Tasn ajansı hu hnİMrlrrin »ırl uydurma olduklarını lıeyan h ili' ;¦¦      imi /mili ı
olacakbr kl buııc şirketin lehında i ¦¦  kuranlar: ıley hincıım muıteıecekln bu ıje ile onla
Gûzel  Bursa dan olr görünü*
ruı tezini tutacaklar dır tjte alâka lıların vaziyeti budur Di «er tarafdan bu vaziyetten asd mutazarrır olan halka hiç bir  ¦ sorulmamaktadır Gazete diyor kl:
SABAHTAN SABAHA:
Yerli mal
İzmit belediye reisi muhakeme edilecek
«Burada bîr Ekmekçiler sirkeU teessüs etmtıtlr Şirket me»ru va kanuni bir gekilde meydana çıkmıjtır Teşekkül sebebi, şüphesiz kazanç teminidir Fakat ihtikar yaparak, balkı ızrar etmelerine imkan yoktur Bunu kabul etmek, belediya ve hükümeti inkâr etmek demektir kl bu hiç bir yakındasın hatırından geçemez Şirketin kurulman ıcbeblcrinden biri de millî servetin |Senu 2 nc, sahifede)
ihimli sansasyon ııjandınıeak ;ol gurı
m  I Mİn I   '11 •
meraklı bir »
Fiyatı yalnız ©O paradır
lrar ziyaret oUlgi   Karabük ve ce"k fabrıkanuz 
dıınir
HERSABAH
Rumen anlaşmaları ve bir sual
Rumen  Macsr rruıakcretcrl bir çıkmasa girmlfc benscrKen «on oeItn ajans t'•¦''v ıkı tarafın roktat nazarını telife İmkan hasıl elması İhtimalinden bahsediyorlar
Demek kl, bir anlaşmaya varılacak
Oobrle hakhnda da Rumcnlarla Bulnarlar arasında yapılan müiakereler bir anlaşma ile netlcelenmlf
NUIIu Rumanya komşularda adamakıllı anlaşmanın yolunu tutmuştur
Bu vasiyet kar*rsnda doflru ıdılil
çıkı
ııııUIrı lüzumu muhakemelerine kırar vermijUr
Bu uıulıilz ingAfitın muhakemesi yakında lolanbuldu görülecektir
Yerli mallara damga vu; ıım ık ve Mil' kimse yerli malı, A\rupa malı d'ye satın almıyacak Bunun alıcı lehine bir faydası var: Ucuz ma
la, pahalı ı Mİ parası ideme • mek Vakıa mutlaka A\rupa malı almak hülyasiyle ycılinımıı beğene   beğene   alanlar
ISoiu 2  ıel sahıfBdc)
Um
Ruı
rnde bu abülyeU ıu pererı yapıp ma »irBeçmon dlplobu ıu
Diye sorsa maalsl akan uU« durdu ale  ne cevab verirdi?
A Ccnıalrddin Saraçoğlu
Sayfa : 2
YENİ SABAH
26
İLMÎ BAHİSLER
Iran Radyosunun saatı
Dünyanın muhtelif mıntakalanndaki saat farkları  Muhtelif memleketler saatlerini hangi esaslara göre tayin ederler?  Türkiye ile Iran saati niçin aynidir?
Gazetelerde vr ajan* haberlerinde söyle bir ılûna rastlanıyor
cTahıan radyosu kısa dalga ile haberleri al 1130 dun M t Kadaı 1987 dalca urunlugu incimden 1718 den 201 S e kadaı Vt*Q dalga üzerin
den neşredilmektedir»
(Yukankı faaller Iran saatidir) llerlde bu ilanın maııa«ı İran radyosunu dinlemeyin degiMu Çünkü dost m kaide* Iran ile Turk devleti i C asra y*«n Ur aamaodanberi bu ihtilaflarını halletmııtu Ta rih ve kültür cıhetlle ııkı »kıy* bağlı bulunduğumuz bu komşumuzun au ruru «m ununu', kederi kederimizi teşkil eder Arlık bir beceriksize, mubtedlye Acem kadar kabiliyetsiz manaıına olmak üzere acemi demiyoruz Onlar da böyle bir adama Turk serak yeni Turk gıdıılı demıyoılaı Oyle İse İranlıların jUerinden haz duymak, sıkıntılarından kendimize hisse ayırmak için bu memleketteki haduatı elbet vaktinde haber almak isteriz Fakat İranda saat 1713 iken Turk iyede saat katur"1 Bunu nereden bilelim Hesablan diyeceğiz At aba bu kabfl midir"
İki uç sen* evvel, bîr öğretmen olan kardeşimin elinde yeni harfle basılmış ve kalem sahibinin ohret ve inuasıle lezyuı olunmuş bir coğrafya ıtbı «ordun Bu kıta oda İstanbul De btr v diyetimizi tül dereceleri  er ilerek İstanbula* saat su kadaıken bu mevkide ne kadardır diye talebe İçin bir de mesele tanzim olun m uslu Cenabı Hakka hamdu sena büyüklerimize anı «Ukran edelim ki bu coğrafya mütehassısının kitabındaki usulü yurdumuz için bir saat mikyası alarak kabul et rnege onu roetbur tutmamışlardır Yoksa Eyııp'den kalkıp köprüden hareket edecek bir vasıtaya yetiş aeek sem aradaki tul farkından eaûtevelud dakık'ljn hesab etmek, vapurun bu İhı mevki arasındaki mesafeyi katetugı lamana garka gı derken hu farkı cem ve gaibe giderken tarh etmek gibi mUhım hesab ameliyelerine ihUyaç hasıl olacaktı
Bir dostumuzun verdiği randevuya zamanında gitmek İçin bekhyeceği yerin arz vetûlunU de kendisinden uca etmemi/ la ıırag eserek! ır
Radyomuzda her v ili yet her kaza ve kat ti her mahalle ıcan ayrı ayrı saat ayarı  erine* ve gece öttürmek ten başka hır u yapamryacafctı
Gerçi MtreoecıueV tûkeecı mutevellid saat farkları aseveseidur Eski heyelsmaslar buru forJuddan derlerdi Şimdikiler ise aaat zavryeaı diynılar
Bu saat zaviyesi memleketlerin biıibirindeıı olan saat Urklarmı hesab el/neklen ziyade kUrevl müselleslerin halli için bu onlumu teşkil eder
Hkikaıtc vaat tul derecelerde değişir Arannda hatU btr metre mesafe olan ıkı mevkide btlnyazıye saatlerin başka başka efanası icab «der fokai cemiyet hayatının intizamı i ıı bu I ark terin aaecsnuu knr aaate belir olduğu yerde saatler drfiışluıhr Bu ıkı hudud aıajusdj her taralı* saatler aynı ayarı kullanır On bee derecelik tul farkı hır saate tekabül eder
Türkiye Cu m huriye tının Itus hududundaki Araş nehri ile Bulgar hududundkı Rezveye çayı aıııadakı uzunluğu on be tul dereceliaden fada okbıguııdau Turkıyedr İki saat ayarı bulunmıı lazıntgekr Yer yuzandr miyarı \«kıt olarak kabul olunan İngılı/ saat mebdeını kabul ettiğimbk) göre Karadenizdeki Keremp burnundan cenuba doğru temdid edilecek lıatlm şarkında kalanı meseli Er;lnın fcrıurum, Bitlis Von gibi vU&yctlerımi/ııı bu hattın garbinde kalan yerlerden bir saat
YAZAN :
Hikmet İlgaz
«C'istı, 1010 ğ
Şehâr ve Memleket Haberleri ")
• i¦ «ı luı oyar kullanmaaı İcab edrr Fakıt lelğraf telefini muhabctatında r iı tnune bızmcllcrusae kolaylığı temin için hükfımclunız yurdumuz dahilinde her yeruı Ingıhcredeıı ılu aaat ıkı müsavi hu ayar kullni'ııasını kabul etmiş tu Dışır devletler de kendi ihtiyacına uygun bir şekilde buna benzer aynı tadilleri yanar Yaz sanlı de bunun mı»Iıdır
Ru«ya Kanada Aanerika fjası Tur kı yeden daha geniş sahaları kaplı yan devletler b uzanır bti • ¦ aaat ayarı kullmu Büyük Okyanus sahilindeki Vıladıvostok'laıı Ballık sahilindeki Lonincrada gitmek İçin trene hanen hır yeecu seyahat eanı aanda ¦¦ t paaaanl kaşanan I konduklar lerın ikazı İle ackıı del a saatini bu saat geri alır Eğer bunu yapmıyacak olursa tren seyahatinin on um m gününden sonra aksamları guue*m lulûa ve uhahları da gruba başladığını görerek ¦ualehayyır kalır Okyanuslarda sefer yapan gemililer dr aynı ueuae (teyel ederler
Dünya drvleUerirun bııçoğu ta rafından kabul olunan İncil, nyarı Gırınıç rasadl» anesi üzerinden ecmai vasatinin mürur etliği anın saat on ıkı kabul olunduğu ayardır İler devlet Ingdlereden olan tül farkına nazaran bu ayara kaaueaieu alarak bir rmkder tam veya tarh adcı Uu sebebi Türkiye saati Ingillereden iki saat ilendir
Bazı devletler mııhafaaakarlık ederek kendi razılerı rlıhlkfidr herhang btr noktadan seansı vasatinin müruru anını on iki kabul ederler ki bu takdirde ingıUr »ati Ur aralannatakı küsuratlı Jantlar hasıl oluı Mec»1ft Aden bir İngiliz miıslemlekeaı olduğu Iı ilde Londra Mabuden tki saat elh dokuz dakika dil dört saniye Heri bir ayar kullanır KalikuUdakı aaallar aU ineaMerrden bos ¦nal otur uç dakika yıraaı onda Bekir ganiye deridir
tskıden İKr devlet şşanb btr davayı raUabeUe mebdei lulıımı kendi
nıcmalıki dahilindi' hır noktadan Iıışlılır saatleri n,uı dr bu nıebdee göre bir uyar kabul ederdi Du zihniyetin lıikıra olduğu zamanlarda Türkler dc Ayasofya camisinin kubbesi Ürerinden geren nısfınnclıarı tül daireleri başlangıcı olarak kabul etmişler ve böyle birçok harilalar la ue tın iğlerdir Kulubbanofer ımızde hâlâ innilli m numunelerine tesadüf olunur Bunun gıhı Fraıısızlar Ey fel'ın, Araeıikalılaı hürriyet Abidesinin, Japonlar mukaddes dağın Cin lak* de Pekindeki scddı Cin kapısının (irerinden geçen ııtsfuıneharı mebde olarak kabul etliği zamanlar olmuştur Halbuki sonradan Gırınıç rasadhanesi Üzerinden geçen nısfınnrharı mebde olarak kabul etmek taam m Um etmiş ve bu huşu» saat uyarlarına da «ı olmuştur Bununla beraber yer yuıundc bazı devleller eski usullrruıe aadek kalatak hem saat ayarlarım ve hem de mebde nısfınnenarlarını bu usule intibak eHzırnoge lüzum görmemişler dlr
Her aene kânunusani ayında gemiciler için İngilteredc neşrolunan bir abnanakm sen ahlfelerindc dun ya dericilerinin kullandığı saat »urları indeks sıraslle yazılıdır Bir memleketin diğerinden olan saat far kını bulmak içuı bu kiUbdakı eedvele müracaat urundu Çim ki* devULlciıı kendi ılıtıyaçlannu uygun olarak aaatlerinde yaptığı hususi dr— dikliklerin hesaben tesbit ve tayinine ımkin yoktur Bu cedvellerde İranın ismi yazılmamış Sefarethanelerinden malûmat rica ettim, Iran saatinin lngiltereden üç ve Türkiyeden de bir aaat ileri olduğunu bildirmek Kİ Ihındı bulundular Şimdi biz yas saati tatbik ettiğimi** göre İran ile Tûrkiyenln saat ayarları müsavi olmuştur Eğer ilenle yanı yaz devresinde bu devletle yaz Faalini kabul ederse tranın sutt tekrar bizden bîr saat İleri geçecektir
Bu mûbricanura göre Tahran rad yosu neşriyat programının alünda parantez içine yazdan cümleyi sûylr değiştirebiliri/
(Yukarıkl saatler Türkiye aaatîdir)
Hikmet İLGAZ
Zafer bayramı hazırlıkları
ıO gece için her kuru! tarafından fevkalade parlak programlar tertıb olunmuştur Halkevlerinde eğleme ve şenlik t ¦planlıları yapılacak ve 30 Ağıulo Zafer bnyramınır, tarllçe! elrat;ııdı ıbrler söynv neccktır
öğıeııdıgıınize göre 30 Ağusto bay ramı üivc, 4,:IM htıyuk boluLaı dı terllb edllmakledır Bu meyanda bilhas Beylerbeyi hrva kurumunun balosu İle Bakırköy hava kurumumu, verecekleri be
loııuıı c*k i' ¦ ¦    uıaeagı nuy
lenmekledir
Ayrıca kaymakamlara yapılan bir tebliğ ile yarın veya öbür gun bîr kaymakamlar toplantısı olacak ve bu taplantalan har kazadaki spor klubleriııde rpoı hareketleri yBpılmt»' İçin birer program hazırlanacaktır Bu |n 'ıı gore her klupde beden trrbıyesi mükellefiyetine gOıe beden leebiyesi yapmak mecburiyetinde bulunan vatandaşlar toplanarak beden hareketleri yapacaklardır
Vilayet ve belediyede ayrım buyuk resmi geçıdk buna muteferrl zafer Benliklerine aid programı hazırlamaktadır Bir kar güne kadar icab eden makamlarla gazetelere bi
OKUYUCU
BELEDİYEDE
{Haftalık piyasa vaziyeti ]
Sokağa çöp alılmıyacak
Evlerin ve dukkâıdaruı onune cop aldmakU olduğu belediyenin dikkatine çarparak her evde ve her dukkând çop tenkciı bulundurulması
mecburiyeti hakkında icab edenlere tebligatta bulunmuştur Be» snln zarfında bu mecburiyete uyulacaktır Bu dem herıee dükkan ve evlerinin cinlerine çöp atanlardan ceza aknuçaktır Son yirmi dört saat sarfında bu ye&ağa riayel eurüyen on iki kişiden beledi ceza alınmıştır
Numarasan mı,
numara mı
Belediye şubelerine »•erilen yeni bir emirle şrmdıye kader yanlış olarak
kullanılan san numero vc numerosan meselesi balledlunıj bulunmak!dır Halâların ürerine işaret edilmekte olan yüz 100 numaraların silinerek yerine numaraca denecek olan  anyona iki sıfır 00 konacaktır
MÜTEEERRİK
Balkan ve merkezi Avrupa memlckrtlennt muntazam »urette yapılan İhraeal sebeblk* iç plynıelnı ıınml ı hrartl, ışier etmakladır Bası mat, ajlat'znızın aan bu hafi alık piyasa vazıyetini neeredıyeruı
Buğday:
Harta ıçuate şehrınuac cem'an 3745 tan buğday gelmiştir Gelen buj darların bir kısmı Tofarok aaabauUerı Ofisi naounadır Sert heagdaykara
son günler raıfında fazla la leb mevcud olduğundan bu kaille malların fiyatları ehemmiyetli derecece yûk¦rbmjÜT Fiyatlar enukrnnr goce • 20 pjrı ile ~ W para arasında oyanmaktadır, ben buğdaylar yumuşak buğdaylardan daha fiyatlıdır Bu vaziyet pıy usa (arımızda endrı  geruleıı
yatlarında ma dedi İm iştir Y açılması beklenmekledir
Fiyatla pasa 5İ0  5,2Z dökme 425  428   p; muamele görmektedir
bir terelfu kayibraç   kapılarının
HeydtrTrakyu üzerinden
Yeni Sabah
ABONfc lllııII
TUrkly Cenabl
1400 Krt »700 Kra,
¦CNf LIK
I   AVLIK 740
•   AVLIK 400
1   AVLIK 160
14(0
26 Ab
uatoı  1940 — PAZARTESİ
21 Receb 1359
 13 Rum) Ağustos 1356
Gun 2M Ay: 1940 — Hızır 113
GUna| Oftle Iklnei 
1028 553 908 Ezani
İM 12İC 1600 Vaaati
aişam Veu İmsak 
12110 1308 8ÜB Ezani
18'2 2031 332 Vaaall
Piyasada hafif bir tereffu vukua gelmiştir Askeri taahhtıd İlleri bugünlerde başlamak üzeredir, fiyatla!: makineli Tosyalar 18i Orhangazıler 32, Mli :'4  kuruş aralarında muamele görmektedir Pcrakrnd^ vc yarı tondan satışlar da ihtikar vak'aları olmaktadır Bakkaliyelerdi pı
rıncUı 42 kı rvlnıçıU'djı
1630 !mu
lUldutı Komakamlar
Kesaı
kuruş üzerinden muamele görmektedir, 'ıfbh:
Rumanyaya yapılmakta olan ihracat tamamen stokçular tarafından yapılmakla obruuundın piyasada hemen hemen satış muameleleri olmamaktadır Bu yüzden Ttumanyadan başka yeni mahreçlere İhracat yapumcaya kadar ufuk piyasasında bu canlılık husule gelmesi beklenasesuektedır Maamaflh UfUklenaııie karı Rumi yadan başku vetle mul best piyasada tik »atılmıstı 180 Krahıı, 125  1J0, Al 120  115 Boku Çerkeş Gerede 1101 115 Kastamonu Safranbolu 12 135 Konya dag saatisn İlgın 120 130, Konya ova malı Mardin 110 115 muhtelif deri mallan 100  110 kuruş azalarında muamele gelmektedir
Vapag,:
İhracat birliği Rumanyaya 3000 tonluk MUŞ kıahlı ıriıımı yerine getirmek useredır Yerli mensucat febnkalsrı bu hafta içinde bilbaaaa renk ' yanağs saslbayaaUna cbeznmıyel s ermişlerdir Piyasada rakıhsiı kalan yeılı fabrikaların belactle aliılndıı bulunmaları piyasamıı daha ziyade hararetli bir vazıyete «irmemine mini olmakladır Hafta içinde birlik ve lab:kalana ssaabayaatı I4M lıye müctaruadadır  Piyasa   ısteklalir
Kuçuk baş deriler:
Bu malların piyasanı kararsızdır İhraca! vaziyeti lebellıır ctUklen sonıı ancak fiyatların istikrar heebedeceğı anuenksuuEtadır FıyaUar yukeek ve piyasa İsteklidir
Keçi derisi cifi  200 oğlak derisi cifti 140  150, ku/u derisi Cifti 140  13S, kuru aığn drı   , kı
Fatih   halkevinin mUsamereleri
Fatih Halkevi taralından lerlıb edilen seı ı mufaunereiere bu akşamdan itibaren başlanacaktır HazırLınan progıam müddeti geceye taksim edilmişin Bundan sonra heı gece eski Turk oyunları alan meddab karagöz kukla ve orta oyunundun her bin hır gece oynatılacak ve eaki Turk sahne un'* t kirliğinin yad ve ıhyaıına doğru bir yol aUlacakbr
lavhh Halkevinin bu tenuuierı parasız obsp davetiyeler gaf muduıuıgu tarafından arzu eden meraklılara verUsa ektedir
hiııkrri aaan •uı\ıfatnbı ufucıı   snaaai hazırlı ı an Hava Kuıvmaantaa sasH di   kı«a     saunan     n haıkr \ ı 11 ¦ 11 mun isti\nnır    h'mkal lıııthın   yanlmıınıı   iIhminaıı hu mu«Mieef'nıbrin hu   im «V Uı*  'iliinii miii ¦ l ıl bdtıın vatasuiaaiarın    munta ananasa    ınlyı: etrşşessİ   l/ın du Kn \ inlimi,   kimime au yauularuk ^auahitii'Hin
MAARtF DE
Mektoblerin açılış günll ve kayıdlar
Mın ıl Aludurluğuııden öğrendiğimize gore bu yıl ilk orla ve l»c olmak n/ıı butun okullar ders yıllarına 1 ün i 'i itibaren başlamış olacaklardır
Okullara yeni  bsâtbe  kavdınn  da
ıdadır
Piyasada muamele olmakla İt ber fıyallarıla tereffu kaydedıhm tir Bilakis hafta Onlarına dcıgn: yasaya falla inal arredibne*' vı|
DİYOR Kl
Gül
camı meğer ne halde imiş ?
Eminönü Halkevinin yeni binası
ikmal edilmekılkevlnin apor d yeni binasının ngurtofda yapıla*,
e evvelce de lah Eminönü HalkeBnall siikanİMinı •nuı ikmal edıl»cr bir çok nok
ıeml ıletdı dıgıl bitaz deruı aaasUnulurse bu memleket işidir bir yandan tarihî enerleri komynbm derken difter tarartan bunlann Ihlıyaçları ile alâkadar olmayıp lakayd kaim, bıbnom   ne dereceye
Halıc Fenerinde Gul'amı lamlle maruf bir cam unu' nedener ba kimsi/ ludnıi; uu yetmiyormuş gibi halisi Kspaübp teıkaa aansstı olduğu halde suyu haashaıshr Susur halAnr bir camı osuı mu'
Bu variyet üzerine ysısümarnaıı lazımken tabu bir İhtiyaç eevkıle civarda m usa ll yer buluıuuradıgından kspsUlsn halaların onu verI yer pulesup kokudan geçilmiToı Gelen eeneMHrm kavsıbrUgı manzarayı su tasavvur eebn
Bu ihmaliniz, harap camiin bir in evvel geçmesine aebeb olu jı kı yarıktır  AII kod arlarınızın nvulı
bıraksnay yapalun
Polis cnslilüBÜna giden polialsr
İstanbul patis badroMiıatan 57 polis ayrılarak dun akşam Ankaıay^ gönderlunlşletdir
Bu pobuer bu yıl Aııkaradaki polis enetştuefı tedrisatına devjm edeceklerdir Busayı muvaffakiyetle İkmal eden polislerf diploma verilecek ve İleride eenniyet amirlikleri derecelerine kadaı yükselebileceklerdir
Çorluda yangın
Çorlu (UıiKUsi) — Çorlunun Hatıb mahalaSaacie Rece yanaı cucan  yanrıada Bulşnarurtan
muhır n lı: ımiı n Numanoglu Yusuf ve oğulları lı m Hüseyınin evleri kaunılcn uudıktan bonra ıLi'aıyenm g^ıyretı ve halkın yardımı nayreartde aon duruldu Yan?ın haJc'inda tahkikat yupı İm aktadır
SABAHTAN  SABAHA
Yerli mal
tUaş tarafı 1 mel saMfrd» ,
biraz fazaa tediye ırvdlrV oezalonmıya Qb    rn^un öhıurrırlar
Iluruaı ayn Hele ;ju sırada na' ram izi kendi toprakım im „,,, halazaya son derece muhtu; iken böyle bir damga ledbırtne m ıı nr nota hükümet meebur olmamalı idi Herken kotuııll bile olsa yerli olduğu ıçm buna m fiyatla verilen ıyı*ıno tercih etmeliydi Kaldı ki hiç, bir malın yerbai vabancı mab ila aynı fiyatta desriidır daha ucuzdur
Büyük naltûyat ınıkanlıın aylardanberi elimizde deı;ıl iken memleket bava uca üîtıyaıarıoJ içenden temin edebilmek t «dır Şeker fabrikalarımız lam randımanla ıalıyerek memleketin bütün ı,*ker ihtiyacına cevab verecektu Zaten şimdiye karlar hariçten ancak mtıyacıuıızin yllzde onunu getınyorduk  Eğer lirnkalar yapılmamla olsaydı ve Cihan Harbındekı gibi bütün Hckerunızı \ ıbancı memleketlerden getırtaeydık, senede ıınm milyondan fazla paramız ecnebilere akacaktı  Nakliyat müşkülâtı yüzünden paramızla büe bunu ktmbılu ne zahmetlerle temin edebi içrektik
Bursanın ekmek derdi
[Baş tan* 1 ınr ¦ sahifede] mahvını mucıb elan rekobctın ortadan kalkması, bu hasis zihniyetle IfUsa kadar giden bazı esnafın duçar olacağı felâketi önlemek maksadına matufdur»
Ne kadar hau ve (• I dulu bir mütalaa! Evvelâ şirketin nıevcudıyetlni bunun esnaf orasanda rekabeti kaldırmak kazancı su[oruuasnak moltsadile kunılduguıuj turaf ediyor Ondan sonıa ihtikar maksadı gunmedığım kayıd ve bunu ıbat etmek Km dr uuua loıkan olnusttaguıı ve buna kabul çimenin belediye ve hükümet, inkar m naınr geiduını söylemek kadar »askmlık eseri gjöstenyor IrıUıuır oerede Ikaanclın mevcudiyeti nerede" Buı • iddia eden vatandaş lıtanbukta ve yurdun yır muhtekirleri ceralandırdıguu, her vcıııde mabkemelerm cayır cahükûmetin ihtlkâı uçluları için yeni ve ağır hükümler kabul etliğini bilmiyor mu* Madeınlı muhlcbl yerlerde bir taliuıı kanı bozukkır ve yahud cahiller ıhtık»ı yapıyorlar ve cezaya çarplırılıyutlar bu bolde mcmlelceite ihtıkdr var demektir Dunvanın btıluııdueu iktisadi    vazi
¦etur ihtikârı kuçuk bir dükkan cı da yapabildiği gibi böyle bir ekmekçiler tröftıı de yapabilir Hem de çok daha rahat, çok duhu emin bir tarzda Yine sayın refikinin: Ucürette rekabetin kaldıı ılnıaai lehinde ublunuyorlar kl bunun meıtud iklı sad sistemleri arasında yeri yoktur Rekabet marnı değd halka ancak menfaat temin eden bir şeydir Rekabetin ohuedacı verdc ne terakki, ne de İnkişaf okur Oh ne ati' Ekmekçiler sd buüın bakkallar, butun asçdsr bulur kundoıacılar bulcssınler İşedikleri gibi fiyatı yukseltıınleı Memleketin halkın sararma ol ara I Utıhealı «s*ltsıtılsr! 11u nerede goıolmuştur '
Yine mahud gazete II kuruşun fazla olmadığını ve ıkınıl nevi ekmek fıyılıım muadil «üduı'nnu kaydediyor kı bununla ılı ıin lıiı hılı ıjlcmektıdıı   ı ' mi ıı    ekmek 'ı
Sayın refikimiz biatin açıkça yar, dığınuz bu esbabı mucuaenln hiç birine otvab \ereinemek suretlle haklı ılduğuiııuzu kabul ebtnş «avlaktadır Vazıyet bu halde iken rnein hâli bu yanlış yolda arak dıreyor a nby an ı iyeniz
İşte ayni şeylen bir dalıa kaydediyor ve tıfsıla yapacak, belediye yi methetmeğe çalışacak yerde bu suallere açık cevab eahbjaruı Bir mesrûekettr işler sadece büyükleri rnethetıtek bunLınn yaşmaklan Ta1 hud »ermedikle: ı yanlı, teyleıı doğru gibi göstermece çalışmak la yurülubne latr poruşVerûıu'iu aıasındaki fark da budur
Bı dıyaruc au:
1 — Tröst kumsak sar taeanteket
menfacl'ne laraıtı bir İktisadi sistemdir Hele bu, halkın gıdasını alikadaı eden bu mevzuda oluraa zararı hayati bir şekil alır
2 — Trast kuron kimseler buyuk sermaye sırlardan raurekkeb ohtuklanattan kenddezinc hiç her suretle yeni bn ııkib çıkmasına mu aade ctmı/ler Bunu sermjıycleı ile kolaylıkla eıvbılnicı
3 —Trast aruranlar rsandan kork
ı 'ı '"ı
Bsj yapUgı ekmekleri halk başkasını bula«rıryaea;ından almağa mecbur sedugu ıcan avna nayese mecbur degildıı Belediye heı ekmedi kontrol edemyecevıııden ve nrasmı Ulak ceıaları şirket ceninin beklenen lay dayı temin etnteınr şstusan yoktur Yine bu Stıket yurıınsbıı Bun adan aksarı nevi ekmeğin kalniii, aiınası bıı cok »emi fıııuları kapaııdıguıdan ihtiyaca gere imalât ve tevziatla layıkıle yaSHİemamB1 bu yüzden sebebaiz yere semt semt ekmek buhranı hiıaeılıbnrıni doşyornauıtor Butun hunlaı rkmckrılık Irnalunun taıırlrmı
tunu dagılmıııin zararlı olbıl bir îurcltc lunyet ıklifaeıı evvel bir sedrk uauhıml
günceniz yantt lezadlarla ında alakada! müdahale clekçılık Mikr
Küçük bir gfuaal: Tel itüı yabancılanı muhtacız Balya banlamak ve saire ıçm lüzumlu btr mazide olan iel bugün bir kaç ay e^^lkınden beş misli pababdtr ve yoktur Gotirülemıyor Klieruıde atok mal bulunanlar da aaklıyorbr Buna bemer bazı maddelerde olduğu gibi
Burada bir noktayı narın dikkate arzetmek bir memleket borcumuzdur!
Stok aalnblcrı malUnru gizliyor ve ancak istedikleri fiyatı bulurlarsa cıkaı ıvorlar Istediklerl fiyat ihtikâr olduğu ve takıb olunacaktan için ancak calerı doaUaıı vazulabiyle aavtıtja razı olmakta, fatura verme mektedi*ler Bunları ortaya çıkarmak ıcm huausj ve gudı teşkilâtâ İhtiyaç, vardır Ancak müscbbiblcrını atddetle tecziye etmek mallarını zaptetmek, malın gızlenmeai Önüne geçebilir
Tel szliMiıda gvrülen bu muar kulât şekerde vc kumaşla asla gOrülmıyeccktır En ülfaek kalitede ecnebi kumasiarı barbdcu sonra yüzde on be*", ynrnıi ancak \ u letıimioin' ve biç bir dükkândıı gizli aatılmıyor  Çünkü yimila yerlisi, bol bol vardır O kadar kı yerlunaüar pazarlarırca hâlâ h: rbdaı evvelki fiyatla satılac kııroaşJır gurüluy'or
Bu müraı»vebetlr ıııu: da yazalım : Yerli mallar pazarlarınin çoğaltılacağını memnuniyetle haber aldık Memleketin her taralında ycılımallar pazarı açmak psatİB bir ticaret ,:bv: tesk etgussk değil, bar çok maddelenn fiyat muvazenesıai korumak, hayat pahalılığına engel olmaktır
lîhırt    BAaf*
Radyo Programı |
26/8/1140 PAZARTESİ
780 Program ve memleket saat oyarı
800 Ajan* haberleri
8 M Ev Laasııı — Yemek baasai1İÎ0 Progıam ve memleket   aaat ayan
İS» Um  Fasıl beyeU 1» Aj'    haberleri 1330/HÛU Müzik: KarısıU   preatram (Pl 1
1800 l'rugıom ve memleket   aaat
18 40 Muzık' Radyo caz orkeılraaı (Ibıahem Oıgur idaresende)
1945 Memleket saat ayan ve sjaas
haberlin
2000 Müzik:
20 30 Kunuşma
2045 MusıK' Dmleyrci «ekleri
2110 »inden
i    Hehkar
1 ırt
rmı (Badyo ezazetcsl) eket saat ayan, Ajans nal Esasın  Tahvılit, ıkut borsası (Fiyat)
Radyo *nkrı oı kestraı devamı
Yarınki  pıugcam     v»
27 AĞUSTOS 1940
SALI
Üçüncü YılNo 835
İdare Yeri
Nunıosmanlye, No 81 İstanbul | Telgraf: YEM S AB Ali İstanbul TELEFON: 31)795
Her Yerde 5 Kuruş
Zavallı Demokrasi!
Şimdıjr kadar bejrriel \« mrd«*nırl ıırıhıııl ııııllı hnkimivrf prmjpi en rruıslı W dirim I"! rrv\;ın halimle aos\Helrrv    rellİMT nlınıı''!'
limanlar İyi hir hükümet \r m ••    miıi   iniim ancak
milli I 1 ¦M'» ı ^,lınııı riavel sayrtlmh hıırtrmylarrlır
Varan: HüSejin fahid YALÇIN
JJ lılyan gazetelerinden || ı'orriere della Sera, Anıoıku hükümetinin İngiltereye ıın'K o daha fazla temayül gır termesinden rodnjeyc düşerek vaziyet, muhakeme ettiği turada Amerikan aailictının harb islemediğini vc lar gün harbe sürüklenirse bunun kendi haberi ve rizasi olnıadan vukua geleceğini söylüyor Sonra Amerikanın dünyanın güya en den o kra tık memleketi oktugu hakkındaki kanaatleri anlata rak bulun bu milli hâkimiyet Kİıi iı'M,) boş bir hülya buluyor TC "zavallı demokrasi, diye esel" ediyor
Mdânlı bu galenin neden eVlı\ı bu kadar eaof »n dcajruru akü erdiratBCtU Çünkü Amerikan milleti kendi haberi vc rızası olnadan Mkûzacti Nİjn "iri, ki] 'k tarafındın harbe sürüklenirse Almanla il italyanlara benzemüj olacaktır OterıUr ve totaliter anonleketJeı kcndıkrine benzeyenlerin çekildiğini görmekle attacasir «k M memnun utmak icab eder Bu&tırtkU harbi acaba Alman vc italyan milletleri arzu ediyorlar nn ! Onları harbe kimler sürüklcmiştadir? Amerikalılarda aynı tarzda silâha earılmuk Bor bu nyetınde i ılırlarsa buna eaef etmek ancak milli hâkimiyet p/vfuuajlenDO bağb olan idealist insanlara düşer İtalyan gazel'terine   mıinaaebet almaz
M'i'i hâkimiyet pırnaipinıu büyüklüğü i; bu gibi ahvalde butun bütün göze çarpıyor Çunku millî hâkimiyeti ayak Uz altını alan, her zaman tezyif ve istihkar eden kimseler ve rejimler bırar sıkıştıkları vakit muarızlarını balkın bakkma riayet köhtermemeklo itham ederler Halbuki kendileri inayete içinde, ferde hiç bak ve hürriyet tanımazlar Muanakuma bu hak ve hürriyet namma itiraza kalkmakla aaıl darbeyi kendi felsefe ve rejimlerine ûkdirtukfarkctmezlcr Gene bu mütehakkim rejımkuın taraftarları bir yerde sa ' bıiıi m fevkalâde zamanlara, mah'uı ihtiyati tedbirleriyle kar* ilaçlıkları zaman derhal her umanın tefekkür hürriyeti mevcud olduğunu ileri sürerek kendilerinin millî hâkimiyet reıırmiıı yıkmuk yolundaki propagandalarına nihayet verilmesini takbih etmeğe kalkarlar Halbuki taraftarı oklukları rejimler teessüs edecek oturan tefekkuı ve ifade biurıvetınin kendisi değil, bile ağam aluıtıuııyacagını unuturlar
Her biuji sıkışan sılamın milli hâkimiyet ı ip*, yapı«arak unlar namına kendıunı müdafaaya kalkmanı kadar ibretle lamaca edilecek bir levha yoktur Onun için Corriere della Sera bir taraftan İtalya dahilimle en miklhM bir millî hâkimiyet aloybdarlığım müdafaa ederken, diğer taraftan Ameri kayı mdli hâkimiyet premı[ileri namına müdafaa etmesi bizi pek eğlendirmıştır
Mdli   hakimiyet    rejiminin
ıı : ı,ı iti doğru vo kusur
llıiseyiu Lalıid YAl4 İN Itenu 3 uncu Mhıfade]
^ Avrupada harb
Müdhiş
hava akınları
Almanların meşhur Benz fabrikaları imha edildi
Londrada da birçok mahallere bombalar alıldı
Nevyork, 26 (aa) — Reutcr, Nevyork Times   gazete1 mn Berlin muhabiri bildiriyor:
Alman hükümet merkezi, bu sabah erkenden ük defa olarak hava hücumuna maruz kalmıştır İngiliz bombardıman tayyareleri sebil" özerinde uçmuşlardır
»usu 3 Basa ,ı rcd ¦
X
Afrikada harb^J
Iskenderiyeye hava hücumu
¦
İtalyan tayyareleri dalgalar halinde hücum ettiler
Atrıkadc)   İngilizlere  henüz mühim  bir darbe indirilmedi
kalyada bir mahal, 26 (a a) — İtalyan orduları umumi karagii turun 80 numaralı tebb
iskenderiye deme üssü, müteakıb dalyalar halinde uçan hava filolarımız tarafından bom bardı man ccblmıştır
Biı ingiliz bombardıman tay|b,    3 UncU aahlfedel
Pirede zarar 10 milyon drahmi
Yunan gazeteleri   Arnavud gazetelerinin neşriyatını reddediyorlar
¦ — o
Atına, 26 (aa) — Atinn ajansı bildiriyor:
Pire civarında evvelki gün birdenbire çıkan bir yangın ncüccöinde harab olan bir askeri elbise deposunun yangını, on milyon drahmi zararı mucib olmuştur
(Goruı 3 Uncu aahifede)
Rumen Macar müzakereleri
İki taraf arasındaki görüşmeler kat'î bir inkıtaa uğramamıştır
Başvekil Istanbulda
Doktor Refik Saydam dün akşam Ankaradan şehrimize geldi
Başvekil DbktCf Refik Saydam dün al Ankara trenine bağlanır husui bir vagonla saatlP55 dc şehrimize gelmiştir Doktor Refik Saydam Haydarpaşa garında f*clirimizde bulunan vekillerden Nafıa Vekili Ali Fuad Cebcwy, Maliye Vekili Fııad Ağraiı   Ziraat Vekili
Muhlis ı ¦ ı      ¦      ve
İnhisarlar Vekili Kail Karadeniz ve vali ve belediye rcıcı doktor Lûtfi Kırdar, emniyet müdürü Muzaffe* Akalın, parti müfettişi Terfik Fikret Sılay İstanbul komutanı tarafından karşılanmış vı garda halk tarafından alkışlanmıştır Başvekilimiz doğruca Park oteline geç mislerdir
Rumen hükümetinde muhtemel tadilât
Budapeşte, 26 laa) — Yarı resmi Peşler Uoyd sazetesi, Tu mu Severin ıiıOzakerehm hakkında neşrettiği bir makalede diyor kı:
Turnu  Severin toplantısında Rumenler, bir ahali mübadele l fikrine ınubhcrn vc müteyakkız bir suretle ancak telmih etmişlerdir Bumenleıııı hedefi, ber halde, nıüna kasayı 'enderce süruiKemedc bulun durmaktı Hnlbuki Rumen hükümeti gu ¦ ıheti lamamıjlc müdrik bulunuyordu k| Macar heyeti Turnu  Severine «ıderhen, alâkadar büyük dev tellerin iuychç'I * mulabd: ola 
[Sonu 1 Unca Mhifrde]
Beden terbiyesi Mükellefiyeti
Istanbulda   5869 vatandaş beden terbiyesi yapacak
İSTANBULDAKİ VEKİLLERİN TEDKİKLERİ
Ticaret Vekili birliklerde*   inhisarlar Vekili   inhisarlarda meşgul oldular
Ticaret VekıU N«ıau Topcuoilu dun sab«h da laladaki ümr Ab»! hanına fekrek balıkleım faaliyeti etraiu la lı m   buborunuı   »e|
'  *l      'i" uı  ' kfml     lıhU Surüac
rek İzahat aluıı«Ur aawr^»»nlr* «öre Tlraret Vekili M A Za
fer bayıamnı lıuutbuldı setuerek Ankoıaya doncvıkın Gümrük TC Inhita/Uır Vekilinin tnlkikleri Cumruk ve lnhi:ılar Vekili Raıf Kareden  dun İnhisarlar Bajrru dörMtUne (ele^k hutml dairelerinde rne^ul ©buutlardır Vekil mhı ¦ daiminde Ulunbul Guorub; muduru M Un», kabul tdc•Unbul cıınınkİMı hakkında mdı n izahal nlııııglıı
1 ' %^^^
BaTvcbll Karufıık fabrikaaını son *\ areti etnasında
Dahiliye Vekilinin Izmirdeki tedkikleri
Faik Ozfrak dün sabah saat 11 de lzmire muvasalat etti
luıur, 29 (aa) — Dahiliye Vekili Faik C9trlk dun «eceyi UaniaadA  tHırdlkten   UNU»  bu »bnb   ranl
1017 de trenle gehıimıze gelnıhler dır Vah Fııad Tuksol ve emniyet mûdürıı Dahiliye Vekilini Mene mende kar%ılamıjlardır Trenin Basmahane tıtaayonuna mıurasalatmda vekil, koınutonlnrla vali muavini, belediye reisi parti ınlıfctusi ve ı   ¦ vilayet idare heyeti rehl, a*ktri erkân ve muhtelif ınüesscsat dııek tdrlerı tarıfındvıı haraılanmıy, ukr vc Jandarma, pvlı^ mılfrezrlen ¦ Miram reuninl ya'ıni|4ıı
Vekilin   tedkikalı İzmir, 29 ı •    '      Dahıbye Veıı
Mm'! ıı  ¦    bir uçuştan sonra  »vdet  eden
¦ U di'   fı: v:n  ı ,
ODUN !iyat'yeniden
esbit edilecek
Istanbulun her hangi bir odun buhranına maruz kalmasına imkân yok
Hir odun ve kunmr dükkanı
Fiyat mtlıukabe konınyonu   i,    |    ı, ,   ı,,,t nUl
mükellefiyeti ıtbıkine şehı tarihinden ktır Beden ktörlüifünün
ıjckkül etmesi temin olunmuş • tur Bunlar 30 ağustosta bılfıl i ılım ¦ olacaktır
Beden terbiyem mükellefiyeti kanununun tatbiki için kurulan teşkilât vilâyetler idarî teşkilâtına müşabibdir Bu teşkilâtın başmda her vilâyette valiler bulunacaktır
Beden terbiyesi genel direk (uiluili ^kanlan   kanuna
nazaran her belediye kendi varidatının yüzde 4 ve iûarci huBUüiyetler dc varıdatlaruun yüzISor    3 uncU aahlfedel
SABAHTAN SABAHA:
Bir yıl evvel bugün
En fena şartların bir araya gelmiş olmasına rağmen hâlâ sulhdeıı ümidimizi kesmemîştik
Efgan Kralının bir nutku
o
Simla 26 (aa,) — Afgaı Kıalı majcate Zahir Şah Kâbıl de söylediği kısa bir nutuktı ezcümle demiştir kı:
"istiklâl ah,,hm verdiği eı büyük nimettir Memleketti herke* htlhnKsa venı nesil fikret
'm ıstan
nüfusu} 35,000, mesahası 
[İfa
EKosiovakV
k
i bıihuı
mif ve Lr iMktet mejıfUİ ulmuf — tur Vekil, ¦•fiş urrvi belediye reni Dr v ve ı'fıka*ı tarafından Kültar [Sonu 3  üneU aahlfedel
Maarif Vekili Kastamonuda
Kastamonu, 26 laa) — Dün vılıiye'u ¦ ¦ gelen Maarif Vekili Hasan Ali Yücel merkesde lise ve sanat mekteblerindekı inşaatları ve paviyon inşaatını tefti» etmişler ve buradan otomobille Gol  koy enstitüsüne giderek teftişlerde bulunmuş lardii Vekil geceyi enstitüde geçirmiştir Maarif Vekili Yücel bu gün de vilâyetimizin muhtelif \ı  ' meseleleri üzerinde tedkiklerde bulunduktan sonra valimizle beraber İneboluya gidecektir
Hasan Âli Yücelin tekrar Kastamonuya döneceği ve daha biı iki gün vilâyetimirde kalacağı tahmin edilmektedir
Geçen sene   Ağustosunun 23 umü günü Alımın*a vo Sovyet Rusya, Polon\njı fiilisini cin ek üzere    hir   mılaşma   im/ iıhmII m   ı  iiıı:ı nııfıısıııııın '20 mllvonu  Almanyaya  10 nıil «nu     KıısynMi düşmüştü
lelklkınde nazarı ılıtuıa jMisi ııuktıı raııhionr cins odunlar nraiındakt fiyat farkı iM£«leudır Malam  Idupı
Okaj 1duu Km ayrı ayıı : inı» tt«n«"»rlli'
j&enu 9 un
ma Alnıanli Polonyadaıı
t cesaret verecek, istediği    Danzig
"Almanya ılı J'olonyu ıkı mdI8orı i nci cahıftıie)
HERSABAH
Satılacak temiz
malımız olduktan sonra
Venı cihan "zrbı m "'j aıra^ Isrda, Br|lncl kola menıub olduklarını   i aniadıAımn kotd iı "iırlın:
— Cv«ht diyorlardı mahvoldu* Tütünlerimizi kime satacağız İncirlerimin kim alocakf Almanya i'cjı munesobctlrnmlz kaalldi Su ki| nalımız yamandır Hale '**0 maheuiierı itin nc yapacağız silmem
Kifgeldi, ajantl Venl aene mantuDerini de ynvao yavaş İdrak ttlk ve ediyoruı Malimde gelinca namdolaun gunden güne lyilaalyor
O bozguncu İddialar hilafına dünkü gaıtlderde mukterem Ticaret Vekilimizin:
— Tutünlcrimıe Amerika cırlcrımiıe İngiltere, pamuklarımda da bulun dünya talibi dlylp (U kıtlık devinde dünyada mitil mcnrntfı bulunmayan nefia Turk mahsullerinin ilaha |lmdi*en wapıaılıs paylafilmakta olduğunu tab|ir el"(iı de ooBteryor kl memlekette ¦atılacak Nmlz vc keaeye elverlall m ı bulunduktan *onra alıca e^:k dro'ldır ve atla olmıyacakur
A (viı ¦!;!Saraçoğlu
Sayla : 2
VENI lARAII
27  AJımlos İM
j ASKER GÖZİLE |
Askerlikçe bu harb nasıl ve ne zaman bitebilir?
Yın Avrupa harbinin birinci ve ikinci devirleri kapandı: Polonya, Norveç Hollanda vo Belçika devletleri şimdilik ortadan kalktılar; Fransa mağlüb olarak mütareke akdetti İngiltere ihzar edebildiği kara ve hava kuvvetleriyle IngÜterenin vo Mısırın müdafaalarını temine uğraşıyor Kuvvetli donanması denizlerde hâkimiyeti muhafasaya ve düşman memleketlerinin ablukasını idameye çalışıyor İngiliz diplomasisi Amerikanın harbe askerle müdahalesi ve iştiraki için gayret ediyor
Almanya bir yandan kan dökmenin vc harbe devimin faydasızhğını ileri sürerek aklı selim sahihlerini sulh masasına davet etti; diğer taraftan bu teklifin Ingılterrce kabul edilmediğini ve edılmıyeceğini nazarı dikkate alarak İngiltere yı sulha mecbur etmek için Büyük Britanya adasına aaker ihracı hazırbklariylc meşguldür
İtalya Akdenızde ve Trablus ve Şarki Afrikada ingilizlere karsı uğraşıyor, ıhtımalen Trabluhtan Mısıra Süveyş kanalına karsı ve İspanya ile birlikte Cebel utta nk'a karcı taarruz hazırlıklanyle iştigal ediyor Bu islerin sıcak mevsimin sonuna kadar sürmesi muhle anejdir
Almanya ile ltalyanın lngıltereye yapabüeeeklen taarruz ve ihraç hareketlerini bundan evvelki yazılarımızda tedkik etmiştik Bunlardan en mühımmı olan Büyük Britanya Adasına taarruz ve ihraç hareketi kolay bir iş değildir, ingiliz donanmasının üstünlüğü karsısında denizaşırı bir sefer icrası pek çok güçlüklerle karşılaşır Bunları yenebilmek için pek dikkatli hazırlıklar yapmak ve ehemmiyetli zayiatı göze almak lâzımdır İngiltere, Britanya adasının müdafaası için şubhcsiz bir çok terıtbat almış; tahkimat yapmış, toplar yerleştirmiş, mayınlar dokmu : projektörler ve hücum botlarıyle bu müdafaa tertibatını tekemmül ettirmiştir Ancak Alman İhraç hareketi için bunlardan ziyade ingiliz donanması tehhkehdır Katım marifet, ihraca karsı bu donanmayı muattal, gayri müessir bırakabilmektedir Almanya, ber hangi bir sebeble ilk ihraç teşebbüsünde muvaffak olamazsa, bu teşebbüsleri bir kaç defa tekrar ederek vc zayiattan çekinmiyerek nihayet birisinde muvaffak olmağa çalışacaktır; fakat bu ihraç teşebbüsü son derece cüretle ve baskın tarzında yapılabilirse daha çabuk muvaffak olacaktır Her türlü hazırlıkları tamam yaparak vc hiç bir fedakarlıktan çekinmiyerek ilk teşebbüsünü tam cüret vc kudretle yapmak daha müessirdir
Bu defakı teşebbüsü ve hazırlıkları takriben 140 sene evvel Napoleon ün yaptığı teşebbüs ve hazırlıklarla mukayese doğru değildir
Yeni Sabah
Ali W I   BEDELİ
TOrklya Kanabl
1400 Kra '700 Kra
senelik
• AYLIK       7t0
• AVLIK       400
14S0 •00
1   AVLIK       100    •   «00   »
27 Ağustos 1940 — SALI
 22  Reerb   1358  
 14 Rumi Aguloı IJ56
Gün 240 Ay: 1940 —  Hızır 114
Gun *t OH İkindi 
1030 554 008 Ezani
632 1315 1659 Vıull
Aksam VâUı Imaak 
1200 ita 842 Ezani
1951  434 Vasati
Alman lıave onlusunu   hazırlayan Mareşal Göring
1789 ihtilalinin neticelerinden dolayı o zaman Fransanın bütün komşuları endişedeydiler Hürriyetin beşiği olan İngiltere bile Fransanın bu intibahını hoş görmemiş ve ona karşı cebhe almıştı Napoleon, İngilizlerin bu hareketlerine karşı 1801 de îrıgiltereyi istilâ etmeği düşünmeğe başladı, ingilizler donannıasız bu hareketin mümkün olamıyacağına kani olduklarmdan o zaman kendilerinden sonra en kuvvetli donanmaya sahib olan Danimarkanın, Fransa ile iş birhği etmesine meydan vermemek üzere ansızın bu donanmaya Kopenhagda taarruz ile onu yaktılar
Diğer taraftan 1801 senesinde Napoleon, bütün kışlalara, şehirlere, memleketin her ta falına (Fransanın ezeli ve ebedi düşmanı) İngiltere aleyhine bir sefer icrası için hatîbler gönderib propaganda yaptırdı; ve harb psikolojisini temine başladı Heyecan, askerlerin ve Fransız vaLındaşlarının gönüllerini tutuşturdu
Manch denizi kenannda Boulogne civarında bir ordugâh tesis edilerek Fransız askerlerine tahmil ve tahliye ve karaya ihraç hareketlerine dair talimler yaptırılmağa başlandı
Nihayet ayni sene sonbaharında İngilizlerle sulh müzakerelerine başlanarak 25 mart 1802 tarihinde iki taraf Amiens m usa lah asını akdettiler; fakat bu musalâha devamlı olmadı İngiltere Fransızların hâkimiyetine mâni olmak için yapılacak diplomasi hazırhklanna lâzım gelen umanı kazanmak istiyordu
ingilizler, musalâha mucibince tahliyesi lâzım gelen Malta Adasını tahliye etmediler 1803 senesinde de Hollandanın tahliyesi için Fransa yı tacize başladılar Bunun üzerine Napoleon, fena halde kızarak tekrar İngiltere aleyhinde harekete karar verdi: Manche denizini geçip İngUtereyi zaptetmek fikrine saplandı Yüz yirmi bin muharib, on iki bin at ve dört yüz elli toptan mürekkeb ve o zamana göre büyük bir orduyu 1804 senesinde gene Boulogne ordugâhlarında topladı O zamanki donanmalar yelkenle müteharrik olduklarından bir kaç saat rüzgarın esmemesi halinde ve karanlık bîr gecede Fransız askerkrini Manche denizinin karşı sahiline kürekle müteharrik gemilerle geçirmek kabildi
Her biri vasatı yüz kişiyi ve ya elli ¦ 11 ve yahud dört topu taşıyabilecek cesamette, kürekle müteharrik ve altı pek derin olmıyan 1500 tane gemi yaptırıldı Bir gece zarfında, belki yüz gemi ve on bin asker kaybederek karşı tarafa geçmek kabil olacağı tahmin ediliyordu 
İngilizler de kendi aralarında yüz bin kişi topladılar Bir yandan iki taraf bu hazırlıklarda bulunurlarken, diğer tarnfdan ingilizler Avrupada bir kaç eenedenberi yapmakta oldudklan diplomasi teşebbüslerini neti cclendirmcğe muvaffak olarak Rusya Prusya, Avusturya ve İsveç hükümetlerini Fransa aleyhine ayaklandırdılar Ve Fransa aleyhine ittifak akdettiler Rusya 280 bin, Avusturya 250 bio kişiyi  seferber etmeği
Yazan:
Eski Ordu KumandanlarınJan
Emekli General
Ali İhsan SÂBİS
taahhüd eyledi Bunu haber alan Napoleon bu müttefikleri birer birer vurmağı tasmim etti; evvelâ Avusturyanın hakkından gelmek özere 1805 de Boulogne ordugahlarını kaldırarak Ingiltereyi istila »çın hazırladığı büyük ordu ile Rhin ve Tuna nehirlerine doğru yürüdü Esasen NopoleoD lngiltcrcyi mağlüb etmek istemekle beraber Britanya adasına geçib orada onu m ağ İ'îb edebilmenin zorluklarım takdir ediyordu İngiliz donanmasının üstünlüğü bu hususta büyük bir endişe doğuruyordu Siyasî vaziyetin bu şekil alması Üzerine kendisi de bulunduğu çıkamazdan veya yaptığı blöf ten bu SUrrtle kurtulmağa can attı Avrupanın kara kıtasında yeni »ifr Delirmişken İngiltere adalarına geçmek tabii caiz değildi
İngiltere dahi Fransa aleyhine vücuda getirmeğe muvaffak olduğu ittifıık sayesinde Napoleon'un doğrudan doğruya Britanya adalarına tecavüzünü nv netti Bu müttefikler on sene İngiltere ile beraber çalışarak, bir çok büyük mağlûbiyetlere uğradıktan sonra nihayet 1815 de VVatcriocda Napoleonun faaliyetine ve Fransanın hâlcimiyetıne aon darbeyi vurdular
İngiltere, gerek Napoleona karşı re gerek geçen Cihan Harbinde Almanyaya karşı kurmağa muvaffak olduğu ittifaklar sayesinde hasmına galebe çaldığını göz onüın getirerek 1940 da dahi ayni surelte harekete çalışmaktadır
Siyasî vazıyetin şimdilik diğer misallere pek benzemediği as ık ardır
Yeni Avrupa harbinin süratle neücelenmesi için ya A (manyanın ve müttefiki ltalyanın tn^ıltereye ve Akdeniz deki İngiliz müstemlekelerine ve Mısıra taarruz edip buraları zaptetmeleri vs bu suretle Ingdlereyi sulha mecbur etmelen lâzımdır; ve yahud İngütererun vc tedarik edeceği müttefiklerin, lngiltercde ve müstemlekeIcrınde kahb düş mana müdafaa etmekle değil Avrupanın kara harı t«una ihraç hareketi yaparak Almanya ve İtalyaya karadan taarruzla onlan mağlüb etmeleri ıcab eder
Etki lirine! vc Altıncı Ordu Kumandanı Emekli General
Ali Ilınan Sâbirt
(Sonu ynrnı)
f Şehir ve Memleket Haberleri *)
Yaiovaya 15,000 liralık bir iskele yapılıyor
Yaiovaya yapıtın mendirek Yalc
OKU Y UCU
DİYOR Kl
Pencerelerden halı
silkme âdeti kalkmıyacak mı ?
üniversite mahallesi hazırlıkları
Siliyi raya
mal olacaktır
¦İç İJOOO hr
İzmire bugün ilâve sefer  yapılıyor
Funr vc 30 Ajjuslos Zafer buyramı münasebet ile istanbul ile İzmir arasındaki yoku adedi mühim miktarda artmıştır Bu itibarla l/mır postasını yapan vapurlar İhüyaeı karsıltyamn makta ve bir çok yolcular beklemek mecburi yelinde kalmaktadırlar, Bunu nazarı İtibara nlan dost deniz yolları imletmesi lzmlrc bir tlAve posta kaldırılmasına karar vermiştir İlk seferi bugün Kadcs vapuru yapacaktır
İKTISAD
Rumenlere teslim edilen mallar
Rumenlere verilecek liftik ve yapağılardan 1100 tan yapa£t ve M0 ton liftik limanım ızdnki Rumen vapuruna yüklenmiştir Bu vapur dun üksam kosfenceyc müteveccihen limanımızdan :¦:¦! ,; ı r Birhğln Rumenlere bu ay hasına kadar teslim etıi" ı taahhud etliği 300 ton yapağı daba vardır Bu mallar da ilk gelecek vapura yüklenecektir
den silkileri halılar, keçeler, yi halıları, hatta paspaslar sokagl tordan, dumandan geçilemez hale koyar
Medeni bir şehirde ve bu saatinden inine gücüne giden insanlarla dolu sokaklarda bu çirkin ve gayri sıhhi Adetin önüne geçmek mümkün değil mıdır acaba?,
Bir kaç kişiye, bir kaç defa ceza yazmak vc bunu gazetelerle (lan etmek gibi ufak bir himmetle bu buyuk derdin ve illetin önü alınabilir kanaatindeyim Belediyenin daha mühim ve daha büyük isleri arasında bunu düşünmeye vakit bulamadığını düşünerek onlara da link vermiyor değilim Fakat boy
YENI SABAH — Haç şüphe yok ki okuyucumuz haklıdır, hem de ycron göğe kadar hakkı vardır Bu yerinde ve isabetli şikayete biz de ehemmiyetle belediyenin dikkat nazarlarını çekiyoruz
İstanbul üniversitesinin civannı istimlâk ederek üniversitenin inşa olunacak fakülte, yurd ve diğer tesisatiyle bu mıntakanin bir üniversite mahallesi haline ifrağ olunması hakkında hazırlanan projenin tatbik edilmcsi için hazırlıklara devam olunmaktadır Şimdiye kadar yapılan tedkıkata nazaran bunun îçm 75 milyon liraya ihtiyaç  vardır
SABAHTAN SABAHA
denizlerde
İskenderun şilep seferleri
İskenderun sîlep seferlerinin ikincisi dun yapılmıştır Devlet Denizyolları tarafından kiralanan Sakarya ecnub limanlarımıza gidecek ticari eşyayı hamil olarak dun saal İS de limanımızdan hareket ebnisUr Vapur giderken lorire de 
çaktır Diğer tarafdan Dumlupınar vapuru da bugünlerde İskenderun dan hareket ederek kersılıkb postayı yapacaktır
| belediyede \
Belediyede bir toplantı
Dün belediye reis muavini Lüıfı Aksoyun riyaseti altında İstanbul belediye daire müdürleri haftalık toplantılarını yapmışlardır Bu toplantıda belediye iktısad müdürü Saffet Sezer, sıhhat işlen müdürü Osman Said, altıncı şube müdürü Faik, belediye heyeti leftişiye müdürü Samih ve belediye müfettişleri  hazır bulunmuştur
Toplantıda yapı ve yollar kanununun 51 inci maddesi mucibince fırınların vc gıda maddeleri satan yerlerin sıhhî şeraiti hakkında hazırlanması zaruri olan taluntnamenin esasları kararl aştın İmiş ve belediye tarafından tarifeler ve ekmekler için yapılan tcftialeriıı müssiri yetinin temini için alınacak tedbirler  müzakere olunmuştur
Edirne Halkevinin dikiş kursu     j
ISA HABERLER
OUnkU İhracat — Dun ihracat piyasası cansız geçmiştir Kumanyaya 9200 kilo tuzlu kuru oğlak derisi Isviçreye iç fındık, Almanyaya yaprak tutun, Mocarulana balmumu Fil ıs ti ne sigara saUlm ıstır
+ Devredilen Sitriinaler — İngiltere hükümetinin tebligatı üzerine Merkez Bankasına ıkı gun ıçıode 3000 kııırua sterlin devrettiği anlatılmıştır
İT Belediye İmar MMıirü — Ankara d 4 bulunan Belediye İmar Müdürü Hûınu şehrimize gelmiştir Bay Husnu Üsküdar imar planının bugünlerde Nafıa Vekaleti tarafından tasdik olunacağını söylemiştir
ig Part» Balaları — Dahiliye Vekâletinden gelen bir tamime nazaran Halk partisinin ve hulkev in vereceği baloların davetiyeleri dumga resminden muaf tutulacaktır
Dünkü yangın
Dün saat 7,45 de SuUucede Şeker kuyu arkasında 4/23 numaralı ahsab evin üst katından yangın çıktığı görülerek itfaiyeye haber verilmiş ve binanın üst katı kısmen yanmış olduğu sırada yetişen itfaiye tarafından söndürülmüştür Zararın 30 lira kadar olduğu tahmin edilmektedir
Hayırlı bir teşebbüs
Beyoğlu, Eminönü ve Şişli Halk partileri, bu partilere bağlı Halkevlerinin sosyal yardım teşkilâtlan menfaatine müşterek müsamereler tertib etmeğe karar vennişlcrdir Bu müsamereler ayni hafta yapılacak ve dört tane olacaklardır Müsamereler tamamen millî mahiyette olacak ve havalar müsaid olduğu takdirde Gülhane parkı Tepebaşı bahçesi ve Küçük Çiftlik parklannda yapılacaktır
1     adliyede     \
Bir polis rüşvet suçile mahkemeye verildi
Suçlu bir kadın; suçunu kapatmak vadıle uç bra rüşvet vermeğe İcbar ettiği iddiasde müddeiumumiliğe teslim edilen İsmail Çağlar adındj bir *obs dun hakimlikçe yapdan ^o^6usunda suçu sabit görul
Bir otel hırsızı yakalandı
Sirkecide Bafra  Rize otelinde ikamet etmekte olan İsmail ayni otclde yalan müşterilerden birisine aid bavulu açarak bir pantalon ile bir çift İskarpin çalarak koynuna sokmuş ve usulca otelden çıkma» leseb bu s etmiştir
Otelciler vaziyetten şüphe ederek lamaili yakalamışlar ve üzerinde kendine aid olmayan cıvayı görünce polise teslim etmişlerdir Yapılan curmu meshud zaptı üe dün geç vakit adliyeye gelen İsmail birinci sulh ceza mahkemesinde yapılan ilk sorgusu neticesinde tevkif karan alnıısUr Derhal te\kıf edilen İsmail tevkifhaneye gönderilmiştir
ROLİSDE
Bir eroin kaçakçısı tutuldu
Kasım pasa d s eroin saltığı haber | alınan Cemal dün yapılan bîr cuımü meshud ile suç üzeri yakalarımı} tır
Üzeri aranırken de 17 paket kadar erom çıkarak müsadere edilmiştir Hakkında tahkikat yapılmaktadır
lftzı
talime (Hususi) — Kızlarımıza hayatla üzere bir aydanbcrl Halkevinde devam eden diki;
m ¦  ¦ ' I'' 111   bl 1 ¦', r
Kursa Ur çok kızlarımız İştirak etmiş ve bu ¦nısUudır
Gönderdiğim resim kursa devam eden kı gösteriyor
bl,i
isleri basında
ana
Dün ikinci ağırcezada, öldürülen biricik oğlunun kanına kan istedi
Bir buçuk sene evvel Şehrcminindc bir kadın yüzünden feci bir cinayet olmuştu
Şchrcminİndc Camiiserif sokağında 6 numarada olurun Yaşar adında bir genç; yine ayni semtte oturan Mustafa ile bir kadın yüzünden kavgalı imişler Bu münaferet ve dusmanük gun güne büyüyerek azımı 5 ve bir gun kapısı önündeki bir gürültüye koşan Yasar;
— Yahu? Bu ne gurultu boy! İnsan evinde de rahat edemiyecek mi?, diye söylenerek kapının önüne çıktığı sırada birdenbire vurulmuş ve bir müddet sonra da ölmuçtür
Yasarı öldürmekle BSghl Mustafa ve cinayet arkadaşı olan Sülcy
nahı yoktu ki, reh bey Ardan gibi evladımı kapının oımne yığıvcrdılcr Kapının onune çıkmısü Ne bu gürültü demeye kalmadı oracıkla goçuverdi evladcığım' Reis ona soruyordu yine:
— Peki duvaeımuın sen dc?
— Elbette, oğlumun kanma kan isterim reis bey
— Oğlunu kim öldürdü biliyor musun? 
Güderi yaslı, seni hıçkırıkh ihtiyar kadın tlrıyerek parmağit' mevkuflardan birini işaret ederek:
— İste bu hain diyordu Mus lafa! 
Mahkeme bazı şaludlerin gelmemesi ve yerlerinin bilinmemesi yüzünden ikinci şube tarafından yerle; mm bulunması için   başka güne
Zavallı lhuyar gözleri yaslı ve her tarafı utrer bir halde mahkemeye girerek sorulan iıualleıe hıçkırıklar içinde cevab veııyoıdu
e— Zavalb oğlumun hiç bir
Rcii ciddi ve resmi ifadc:i Üe tekrar etti:
— Mahkeme 24 eylül  1040 tali] günü saat 14 de bırakılmıştır İste bu kadar t
_J
Bir yıl evvel
bugün
1       aafled7
lettirler; bu ıkı mıiut yaşayacak ve hiç biri diğerinden Vı,x geçemiyecektir Ben bütüa^ bunları idrak ederim Hepimiz kabul etmeliyiz, ki 33 milyonluk bir millet denize btr mahreç elde etmek için uğraşacaktır,,
Yani Atman devlet reisi Polonyanın Danzig uzennde İri hakkını tanıyor Çünkü Polonya yalnız Danzigde bir mahrece sahıbdı Bunları ve Sovyet Rusya için en ağır ithamlan ileri sürmüş olan M Hitlerin Sovyet Rusya ile birleşir Polonyayı imha edeceğine ihtimal vermeyerek sulhdan ümıdlennı kesmeyenler bir hafta içinde derin btr hayal sukutuna uğraddar Harb ilân edildi ve Almanya bir sene evvel Iehıstan topraklarına girdi Lehis tanın ancak bu buçuk milyonu hatır olan orducunu 00 nckiz günde dağıtu Büyük Polonya şehirleri bir Hte» yağmuru altına, birer bin*r lıarab ve teslim oldular
Ondan sonra Rusya Polonyayı Şark bududlanndan istilaya başladı Almanya ile Rusya aracındaki itilâf mucibince LehisUnın on beş milyonluk nüfusu ihtiva eden kısmı Rusyaya aiıi'iı Yinni milyonu Almanyaya kah yordu Fakat mesaha 1 sathiye olarak Rusyaya 203 000 kilometre mursbbaı Almanyaya ise 185000 kilometre murabbaı ayrılmıştı
Geçen nene bugünler Almanya ile Rusya arasında Polooyamn bu bu senelik akıbeti böylece tayın edilirken patlamak ü zere olan harb hakkındaki uumumi :ıiııınnde hatırlayalıra:
Rusya Almanya ile birlikte muhakkak harbe girecek: İtalya belki bitaraf kalacak: belki de geçen Cihan Harbinde olduğu gibi gene İngiltere tara lından kazanılacak Majıno ve Zigfnd hatları geçilir şeyler olmadığı için müdhış hava ht cunûarı ıkı taraf rnetnleketleno de taş «attak taş btrakmıya cak ve harbm ^enunu tayin edecek
Bunlar gün hepsi 1 ¦¦¦ 1 gider nice tahminler    Harbe  Rusy:
değil İtalya gırda Majıno hat ti cebheden değil fakat ta panmaaı unutulan bu yanındaı çciTilcrck ykıldı ve tayyarele henüz hıi bm kat 1 serİni ta m edecek btr mahiyet almadı Harb uzadıkça kımbıür dah lahmıalenmızdc ne kadar akla nacağız ve künbtbr daha n sürprizlerle karşılaşacağız
Rvhçet SAFA
Radyo Programı
2T/S/1»*0 SALI
730 Prncıaea \e memleket saa
ayarı
736 Miızık: Haflf musiki fPl )
800 A"» hoberlerı
110 Ev k ahaa  Yene* hıUsâ
i2i a u) Vıı Hatıl mm? yrocrmmuı doamı Pt)
1310 Profram »e memleket sa' ayan
1Z35    Muı'     Muhtelif    aarUıl
12S0 Ajan* ha bekm
130i Muzık: inaklarla    nıuhfcrl'
şarkılar profr artım in devamı
13 30/14 09 Müzik: RarU l^ttı Zara Lraeder w V/elKhln plak lan
İt 00  Program  PB memleket Saa
ayarı
1BHİ Mi«'* Cazaand (l't
ıs 311 Çocuk şartı
1900       Çocuklar için 0B
1**3 Mwnlefcel aaal ayar» v „jjil lı i'rrler»
aını Muık: CıllCioin ¦ ın
3015 Kunu;ını Çiftçinin analı)
7030 Müzik Ankara radyoıu kv mc seı ve ^z heyeti
İdare ea\   Mr^ud Cemil
3iao KsaamM Rdjo goıeteaı) 21,43 Muzık   Radyo sUıa orke
trası
L*230 Memleket saat a,*arı AJaı haberleri: /ınıat Esham  Ta İmla Kaınbiy»  Nukul Bora'i (Tıyatl
124â Iğdaft   fUdyv  ,lon   trC
Laıt saaşasaavaa deamı 33 00 M UY C'^Aaıd (Pl ) 23??ı'23 30  Yarınki  ntoını     \
k'apamf
k    i
C?7D
28 AĞUSTOS 1940
Çarşamba
Üçüncü Yıl  No 836
Yeni
OONIGK SIVASI HALK GAZETESİ
İdare Yeri
Nıtrı~n;:;nıw  \ıı 81   Ttanınıl
Telgraf: YKNİ SABAH İstanbul İ
TEIEFON: 20795
Her Yerde 5 Kuruş
Harbi kısaltmak için
Alruan rahlellroJıiriorinlu VC nm fnrtıiarının InglHeroyi dıiın adan tecıiıl edeceği sollerini ciddiyo atmağa imküıı yoktur Bu tahtcJbaulrler ve mavilinr bir senodenberi vazife göraıektedirlcr Eğer müessir olsaiarıb harlı şimdiye kadar biterdi Bilhassa mıhaatısh nmynlar artık ağza aluıamıyacak kadaı kıymetten dürmüşlerdir
Vazan: Hüseyin tahid YALÇIN
fi\ İman gazetelerinden biri aV\ lngıltereye karsı ahnan son tedbirlerin harbi kısalt mı k için bulunmuş bir çare olduğu yolundaki mütalealara kıymet ve ehemmiyet veriyor, lngıltereye karşı bulunan bu galebe çaıesınin Almanya tarafından İlân edilmiş ablukadan ibaret bulunduğu malûmdur Her halde bu çareyi keşf için Alman yada büyük bir zahmet çekilmiş olmıyacağı tabiidir Çünkü abluka yeni bîr fikir olmadığı gibi bizzat Almanya aleyhindi 1914  1918 harbinde tatbik d edilmiştir Bugün de hem AV manyaya, hem Alman işgali altında bulunan memleketlere karşı tatbik olunmaktadır Şimdi Almanya da İngiltereyı abluka altına almağa kalkarsa bunu pek tabii görmek icab eder
Yalnız dünya, harbin kısalmasını Alman ablukasından bekliyeeck ise bunu pek uzun müddet bekbyecek demektir Çünkü insanlar isterlerse küreı kameri bile abluka altına aldıklarını ilân edebilirler İş abluka Uân etmekte değil, bunu tatbik vc icra edebilmektedir Eğer Almanya lngütcreyi abluka etmek imkanına nıalıksc harbin hakikaten çok uzun sürmiyeceğine mamlamhr Ancak bugünkü şerait dahilinde Almanyaıun buna kadir olacağına ihtimal vermek objektif düşünenler için çok zordur Alman propagandası yakındıt harbi galibiyetle bitireceği hakkmda etrafa kanaat telkin etmek istiyorsa daha akıl erebilecek çareler bulmak mtiyâcindadır
Alman noktaı nazarını terviç eden görünen bir gazete yazısı vaziyeti su suretle muhakeme ediyor:
"Almanya İngıhtercyı üç çemberle sarmıştır Birinci çember denizaltı gemileri, ikincisi mayn tarlaları ve üçüncüsü hava kuvvetleridir Açlık zebanisi artık Almanyanm değil, İngîlterenin k ıpısı önünde bekliyor Alman taarruz silâhları İngiliz müdafaa silâhlarından çok üstündür Bundan dolayı hâdiselerin inkişafına tamamen Almanya hâkimdir,
Alman taarruz Kılanlarının pek kuvvetli olduklarında kimsenin çübhcsi yoktur Fakat bunların İngiliz müdafaa silâhlarından çok Üstün olduğu iddia edilince bu iddiaya bir kıymet atfedebilmek için ortada maddi deliller bulunmak icab eder Alman propagandasının inandırmak istediği gibi taarruz silâhlan İngiliz müdafaa vasıtalarından çok üstün obaydı, şimdiye kadar bunun fili neticeleri görülmez mi ıdı? Göze çarpan hakikat ise İngîlterenin müdafaasının gittikçe zayıflamadı değil, bilâkis gittikçe artmam ve ehemmiyet kesbetmesidir
Almanların taarruz silâhları namına bugün ortada yalnız hava kuvvetlerini görüyoruz Bunların da harbde galebeyi temin edecek bur muvaffakiyet elde Hüseyin Cahkl YALÇIN (Sonu 3 ufku •ahlfedcj
^ Avrupada harb J
lngıltereye en büyük hava taarruzu yapıldı
İngiliz tayyareleri de büyük Alman şehirlerini bombaladılar
harb
^Afrikada
İngiliz gemileri Bardiyayı topa tuttular
Londii, 27 ea) — Reuler bildiriyor:
Almanlar, dun güneşin batmasından bu sabah salakk1 kadar, Ingıltere üzerine en büyük hava hücumlarını yaproadardu*
Bu gece hücumları çsn3sınln Alman tayyareleri, seki* yv Vilj«etreden uzun bir sahada tahıle taarruz elmırlerdır İngütcrenin şimali terkisinden itibaren merkezi İngilteıcdcn ve Londra mmlakaıindan geçerek cenubu garbiye kadar bulun mıntafcalaı üzerinde Alman tayyarelerinin mcvudıyetj haber veıüınisür
Muhtebf nuktaîaı a uğultulu bombalarla yangın bombalan d«jıını;tu Merkezi Inylterede bu lubnkeua hasar ohıı ustur Birçok nııntakolarda verilen alarm, harbin bidayet'ndenberi en uzun suren alarmı teşkil eylemiştir Maaınafih, alarmın uzunluğuna ıiübcllc atılan bun balamı adedi az olmuştur Bu bombalının bırka[Sonu  J Uncu  aahl'ede)
Hava akınlarile İtalyan sanayi merkezleri hasara uğradı
Kahire 27 (sa) — İngiliz deniz kuvvetleri resmi tebliği:
23 Ağustosu 24 ,ıf ı bagbyan geee deniz kuvvetlerimi/, eskerl tahjıdal bulunan Bardia İtalyan limanına ve yine Libya sahih nd e bomba (Sonu 3 üncü sahifede)
Yugoslavyanın Bugünkü siyaseti
Mîlıvercilerle tam bîr işbirliği
Belgrad, 27 (a,a) — Avala ajansı bildiriyor:
Hükümet çıkanının iştirakile Zağrebdc Başvekil Tsvctko vitehin riyaseti alUnda bîr nasırlar mecUsi toplanmıştu
Or*wî nihnyctinrh** Yugr«lnvyanın haricî politikası hakkında aşağıdaki beyanat neşredil mistir:
UiUi birhk hükümeti bugünkü toplantısında, harici meselelere büyük bir ehemmiyet atfetmiştir Avrupada cereyan et
(Sonu  3 Üneu nmlı!]
Dahiliye Vekilinin matbuata beyanatı
Millî Şef Horty'yi tebrik etti
Ankara, 27 (aa) — Maeaıintanın Salnt  EUenne milli bayramı münasebetılOı Reisicumhur ismet İndnil ile Macaristan kraliyet* naibi nrasmdn agngıdııki teloraflar te—
Altes  Seren Islı    Amiral  Horty e  Naoybanys
Macaristan  Kraliyeti Naibi
Budapeşte
Sainte  Eticnne bayramının yıl donumu münasebetiyle, Altes Serenisin! 1er i ne çok samimi tebriklerimi ve gahsl saadeUeriyle Macar ııılllcunin refahı hakkındaki   lw
Anhata
Milli bayram  ı nyi göndermek iûlıunda bulundukları İyi temennileri hakkında en hararetli teşekkürlerimi ekselanslarına bildirmeğe raüsarant eylerim
Nlcolaa d« Horty Macaristan   naibi
Başvekil Yalovada
Refik Saydam bir müddet Yalovada istirahat edecek
Şehrimizde bulunan Başvekil Doktor Refik Saydam dün sabah   Pnrkotelden   Dolmabahçe sarayına   giderek bir müddet meşgul olmuş, vc müteakiben   Acar motöriiylc   Yaiovaya git 1 mistir Başvekil Doktor Refik   Saydam   Yalovada bir   müddet istirahat edecektir fj
Bir aile faciası
Dün kıskançlık yüzünden bir kişi öldü, iki kişi yaralandı
Keçi kılı ihtikârı aldı yürüdü
Alâkadarların serî tedbirler alması bekleniyor
Keçi kıb salılarında bu müddcltenberi nıuhım bir ihUkar hareketinin başladığını yazmıştık Bazı spekülatörler birkaç ay evvel piyasa • dan 40 kuıuıl topladıkları mallafSonu 3 üncU tahlfedt)
Ihın   'm"    • 'i !n   i r Asîyeaiıı km Zehra hastanede
Dün sabah Aksarayda  kıs 
kanrhk yüzünden bir aile faciası olmuş ve Aıl adında bir dokumacı kainvaldeeıın öldürerek
Vekâlet, noterleri mahkemeye verdi
İddia makamı dün ihmal suçlusu noterlerin beraetlerini istedi
kartım ve akrabadan diğer kir erkeği ağır surette yaralaımş tır
Dün geç vakit adliyeye intikal eden bu cinayet hakkmda yaptığımız tahkikata göre hâdiseraaı tafsilâtım okuyucularımıza re
riyoruz:
60 yaşlarında dolrumaeıafc eden Ali bundan üç sene evvel
evlenmiş olduğu Zehra adındaki genç karısı ve kain valdeâ Asiye ile birlikte Aksarayda Gureba Hüseyinağa mahalle»* Uzun Yusuf sokağı 16 numaran evde yaşamaktadırlar
|Sonu 3 Üncü sahfedel
Memleket baştan başa rahattır Bunu değiştirecek bir sebeb de yoktur
İzmir 27 taa) — Dahiliye Vekili Faik Oztrak dün İzmir hakkındaki  ıhtisaalarım soran
Adliye Vekiueiı DÖtSt dairelerinde son yaptırdığı tefUs M yoklamaların neUee ı olarak gurduftu bir İhmal
»ucundan dolayı Iırlaibuldaki bubin «terleri mahkemeye Yermiştir
Dun sekizinci arlıye ceza mahkemesinde görüleri bu davada vekale
tin »leh vlıdugu suç ve not  ı ı ¦ ı ihmal iddiası ve vek* kararım belirten ıddıan:iıe kı Bu iddiaya gore; 1OT2 yılında hukuk iane pullarının bılû'ıum lel nameleri ya natır ıl ma "i haki [Sonu 3 Uncu sahili
Londra ve Berline akın
Beden terbiyesi mükelleflerinin dünkü ilk toplantısı
ilk toplantıya dün yüzlerce mükellef iştirak etti
de]
Beden terlriycai   ıııııl ıı, ı     , dünkü toplantıda
Şehrimizde   beden   terbihesi leflerden bir çoğu evvelce ken
yapmakla  mükellef olanlardan dderine yapılan tebhğat mucİ
Taksim   mıntakası mükelkfîeri bince muayyen saatte   sahada
ilk toplantılarını dun Taksim bulunmuşiardır Kendileri grup sahasında yapmışlardır Milkel ısonu 3 u»cu eahifede)
Dahiliye Vekili Kalk Oztrak
gazetecilere şunlun styksnhj tir:
İzmırde insanın nc gibi ihtisası olabilir Güzel Izmirin mütemadiyen ilerlemekte olduğunu gördükten sonra memnuniyet beyan eylemekten bsı; ¦ ne yapa bilir, izmir ve fııaıı göğüs kabartiei ve iftihara lâyıktır Memleketin dahilî vaziyeti hakkımla da menıınıyet beyanın dan başka söylenecek sözümüz yoktur Memleket başdan başa sakindir Rahattır Herken vaziyetinden emindir Hiç kimsenin rahatsız olmaMnı icab ettirecek hiç bir sebeb mevcud değildir
PARİS"! '"'•»"]
Kadın yüzünden bir bıçak düellosu
Dün gece Çemberlitaşta sokak ortasında bir bıçak düellosu olmuş ve Üç genç ağır surette birbinni yaralamışlardır Gece yarsı sokakta cereyan eden bu bıçak düellosu; Çenıberlitı j Aİte bahçesi önünde vukua gelmiatir Vukuatın sebebi henüz aolasılamumakla beraber meseledo bir kadın parmağının bulunduğu kuvvetle tahmin edilmekte dir
Beyazıdda aşçı Mehmed uatunın  Üniversite lokantaaında
(Sonu 3 ıincudr)
l»ndraıu   \İn:uı   tuamızııııım lbrllne IrgUu akınının mefvife ¦¦     mi, rr II, un  ÎMHvT llOTİtU
lı—a ıı hııîtı evvele geUnceye|
|l—0 kadar Almunlann yuz1 leree, hattâ binlerce tayyare: ile yaptıkları hücumla1* değişti Şimdi bir kne tayyare ite lngil! terenin en şimalinden, cenubi sahillennc kadar her kısmına akın yapıyorlar Bu usul değiş ( tirmeye BCbeb nedir? Büyük miktarda tayyare kayıb etmek mi? Pek mümkündür Çünkü İngilizler, Fransanın ortadan kallım;:M ü/'ruu sıklıı&an    Al
bile çok yaktnıdu*
Küçük  kuvvetlerle yapılan
yeni hüeuınlaruıdu Alnıanlur Loııdrayı da heelef almışlardır I'mi: şelınne bir çok yangın bombaları dUşmuştüı Almanlar, Lnndrada askeri tesisata hücum ettiklerini söylemişleiKC de İngilizler bunu tekzib etmişler ve şehre ınstgele bomba ntan Almanların mukabeleden korktukları için bu tavzihe lüzum gördüklerini haber vermişlerdi
Bu mukabele evvelki sabah erken erken yapılmı?, İngilizler Berlini boyluyuınk bomba ve beyanname bırakmışlardır Alman teblııi, i' ¦ ıbombardımandan tarar görmediğini, fakat bir Anıenkn  muhabiri Al
(Sonu 2 nel tahlfede]
HERSABAH
Kabahat kimde oluyor?
Herhangi bir kaza vukujnO* yaralının vaktinde imdadına yctlsHaaea ve bu müddet iarfında fazla kası zayi etmekten, yahud yarasının rmOt rob kapması yUiündcn yaralı ölür M bunun mes'ulU kimdir' Kasays yapan kadar, bu Ifde gevsek davranan alâkadar mamurlar da '»twm, sayılmazlar      '
Maalesef gerek kasalarda, gerekse yaralama hadiselerinde bsoaus zabıtanın geç haberdar edilmesinden, yanud da imdadı sıhhi otomabıline vaktlle habsr veri İme meçinden dolayı bir cok yaralılar Kurtarılabılecek yerde Do|u bOfuna hayata lirini kaybet mi ilerdir
Hu gibi vaıiyctlerde her ıcydcn evvel yaralı vatandafin hayabsıı kurUrmak lâzım geldifllnden aereh halkımızın, gerekse labıta memurlarımızın daha hassas davranmaları vc en yakın telefon merkezlaUen İmdadı sıhhi otomobilini davet etmeleri Icab eder
A Cenınleddin Ssraçoğhı
Sayfa
YKNI  SAKAII
ASKER GÖZİLE
Bazı Harb Anekdotları
28   Akiimİos I1M0
İzzet Paşanın harekâtı harbiye lâyihası  Fakat bu lâyiha yalnız Bulgaristan ile harbettiğimize güre düşünülmüş bir lâyiha idi — Acaba İzzet Paşa başka lâyiha yapmamış mı Yoksa, var da kasden meydana mı çıkarılmamıştır Böyle ise sebebi nedir Ve bu suikasdı yapanlar kimlerdir Burası aranılmamış ve bu suikasdın müretitbleri tecziye edilmemiştir
— 10 —
sek gururuz kı bu layiha sadece Dulı ı u ı u karşı düşünülmüş bir layı hodır Halbuki bu Bulgar, Sırp, Kaııdıc ve Yunanlılardan mıirckkcb bir Balkan ittifakı karşısındayız Bunlarla harb edeceğiz Acaba İzzet Pasa başka bir layiha yapmam 1$ mıydı* Yoksa var da bu layiha kas
Yazan:
Eski Ordu K'jfliandanlarınjan
Emekli General
Ali İhsan SÂBİS
nasib olacağını vc duşmıı masa   kadar uosıl  harek
Bu bej numaralı proje, tekmil E kan hükümetlerinin Beynimize 1 tak ederek bize kartı bazb etmelerine «öre tanzim olunmuştur Sefer berlik projesi lefreuerlıgın ne suretle yapdaeaiinı ve tecemmu planına göre her kıtanın nc zaman, hangi yollardan hareketle nereye gelip toplanacağını, sevkıyat ve nakliyat cedvellcrıni fceterberbkte teşkil edilecek birlikleri, ıkmd kotlarını, ağırlıkların vesairclerin tcjkilerini gösterirler Harekatı harbiye layihası, yanı sefer planı ise melhuz olan horbde durmanın veya düşmanların ne su  retle hareketlerinin muhtemel oldu 1 gunu ve buna karsı bizim, elde mev: cud l;u\ vetlere ve vasıtalara göre, ne' kadar kuvvetle nerede sevkulceysl lecemmuumüzil yapnıaklıgımız müI
llndc umumi bir maksad vc hareket tarzı zikbr ve tafsil eder Düşmanla ilk tem a sd an snnraki hareketler, ancak düşman hakkında istihsal olunacak yeni haberlere, malûmata göre ordu kumandanı veya başkumandan tarafından ilk ordu emirlerile tebliğ olunur
Şüphesiz her harb vaziyeti tein ayrı düşünceler olur; ve bu dflîüncclcre göre ayrı mukabil tedbirler alınır Yalnız Bulgaristan ık harb etliğimize göre hâkim olacak fikirler, baki) noktalan ve buna güre varılman kuvvetle ümid edilen hedefler başkadır Bulgaristan ile beraber diğer Balkan devletleri İle ve Yunanistan ile harb elliğimize göre bu fikirler, bu noktalar ve hederler büsbütün başkadır Hususilc Yun an is tan İsin İçine girince Adalar deni zinde sefer serbestliği kaybolacak idi Bu bale göre Makcdonyadakı kuvvetlerimizin bîr müddet kendi başlarına kalmaları zarureti var idi Düşman çok olunca Bulgarların daha büyük kuvvetlerle Trakyada bize karşı lı ar bertecekleri şüphesiz idi
Eski Birinci ve Altıncı Ordu Kumandanı Emekli General
Ali İhsan Sâbts
Divanı lügatitTürk
İzzet posa 1009 da tanzim etmiş olduğu bu layihaları 1910 ve 1911 seneler inde güzden geçirip kısmen tadıl vc tashıb etmişti Seferber ligin ilanı üzerine Şark ve rarb ordularına vcnlmıj olan Uyıhanın bcUıbaşb rnundcrecatı »unlardı:
(Bulgarların kulll huvvetlerilc Trakya darülhurekâlından taarruz eylemeleri cn guhb ihtimaldir Gerçi , Edirne müstahkem mevkii ve Meriç Arda nehirleri bir dereceye kadar manilerden oddotunabılırtc de Makedonya drulharekllımlaKı dağlara nazaran askeri hareketlere daha musaJddİr Makedonya cine1 tinde Bulgarlardan nefret eden Sırp Ulah Rum gibi Hıristiyan ahali ile cesur Müslüman ohab düşman taarruzla 11 ua karsı askerlerimize yardım cı olabileceklerdir Halbuki Trakya tarafındaki Rumların bir dereceye kadar BuU'arlajnııj ve İslam halkın da yılgın ve merdlik seclyelc rındcn bir dereceye kadar mahrum bulunmuş obuaları Bulgarlara cüret verir Bundan başka İstanbul Ue Ed ¦ arasındaki muvasala hatunuan hududa ve düşmanın hareket üslerine nazaran mail olman ve orla taraflarında tstranca gibi bir isyan memsaı bulunması bizim içta askeri bir mahzur teşkil eder Bu sebcblerin hepsinden kuvveUı olarak hu, küf ne', merkezi bu darülhaıckâl ü' zerinde bulunmak tadır Bulgarların bu merkeze tecavüzleri ihtimali ne kadar zayıf olsa dahi civarına gelmelerinden doğacak mahzurlar ve siy si kanıklıklar düşünülmeğe layıktır Gerçi Bulgarlarla külli kuvvetlerim bu cihete toplamak la garb
hududlannı acık bırakacaktan der f ^ m „ _ 1  ¦
^zzr^zzzz tercemesı m u nasebetı le
kil eden sarp dağlarda uzun müddet askerimizin taarruzlarını geciktirmeğe muvaffak olurlar Bununla beraber Sof yanın BulgarUtanca haiz olduğu coğrafya vaziyeti hasebi le Sofrayı zaptetmek Kg Un iz ltulgı la Tin Çorluya gelmeleri kadar ehemmiyeti haiz otonuz; Bulgarlar hak iddia ettikleri Makedonya sezi bir suretle tecavüz ederlerse Avrupaa bu nun bir emrivaki  fart occampli  hükmünde tutulmalı muhtemeldi i Bundan dolayı Humarların fcUke i donyaya taarruz edeeeklen bazı cihetlerden zannobııunaku ise de uınumi siyasi obval bu fikri cerheder Bundan ba|ka Makedonyadaki muhtelif milletler şöyle dursun, Bulgar lann bir kum inen bile Bulg arıştan a UUhakına levahhuj edil rr ektedir Büyle bu* **—buraya taarruz husuıu çok kan dökmekten ve buyuk siyasi karışıklıklara mahal \ermekten başka bir kaü neticeye iktiran edemez Eğer evvelce Avusturya ve Sırbistan [U* bu babda bir taksim hususunda uyu şulmus ise o zaman !s başkadır Bundan başka Bulgarisi ın Trakya cihetinde dahi taleb ve İddiaları mevcud ulup bu cıbetın derakıbden azade olduktan der kardır Bunun için Bulgarların zayıf siyasi ihtimal \e hayalleri bırakarak kail bir galebe ihrazına çalışacakları ve bunun için en can alacak cihetlere kuvvetlerini tevcih edecekler» kuvvetle zannolunur
Şu mülahazalar ile beraber Bulgaıiann behemehal Edirne tarafın, dan İnanız edecekleri iddia oluna, maz; bizim için her iki cihette, isin babında düşman kuvvetlerinin üçte ikisine ve belki de dürtü* Üçüne mukavemet edecek derecede kuvvet lahşidine gayret etmek ve ciu 1 kuvvelinin bulunduğu o bet Um külli bır( üstünlük ile taarruz eylemek hususu derpiş edilmek iktiza eder)
İzzet Paşanın yaptığı ha 1 eki 11 harbiye layihasının buraya kadar olan yukarıdaki kısmını tahlil eder
(  Şehir
ve Memleket Haberleri
SA3AHTAN SABAHA
Mebuslarımız dün Bakırköy halkını
İstanbul mebusları dün bir grup habmle llakırköytıne giderek Bakırköy Halkevi salonunda toplanan koy halkının dileklerini dinlemişlerdir Bu toplantıda Bakırköy ahalisi ocuma" 1 kar11 laıtırılmi} olan artezıyen kuyularının henüz açılmamış olması \e bu itibarla Hakııkuydc su derdinin devam elliğini söylyırrk bu İşin sura Uendır Hmesın I lalerruştr Bakırköy karsına bağlı koylrrde arazi me selelerinin ballı için mebu'lare bazı ricalar yapılmıştır Mebuslar bugün Sarıyer halkının dileklerini dinliye 
Valinin dün sabahki tedkikleri
Vali ve Belediye Reisi Doktor Lûtfi Kınlar dun laüah Bc|iktaşda Barbaros türbesine giderek türbenin denize nazır bulunan kmmlarının ıs tûnlak ve lanaım işlerini tetkik etmiştir ve islerin süratle ifan için allkadarlara emirler vermiştir Bunu mOtrakıb Vali ve Belediye Reisi Osküdara geçmiş 1e Oskudar mey da Minin tanzim ve ıılimlakinı telkık etmiştir Üsküdar meydanının İstimlâki küçük bir kıım mu'tcsno olmak üzere tamamlanmıstır Bu kısım da meydanın tanzimine mânı olmadığından en yakın bir samanda meydanın asfaltlanmasına bıılanar aktır
OKUYUCU— DİYOR Kl
Resmî  daireden eshabımesalih koğulur mu?
15/8/940 perşembe gunu Geyve nüfus dairesinde islerimle meşgul
Sayın Bay Beaira Atalay'a;
Her alâkadar gibi ben de tercememzi dört gözle bekliyordum Bahusus bu ıjde Arap lisanı için roernleketjmızde üstadı yegâne tanılan cündemizin hocası Bay Kilisli Rıfat ılc pek değerli mualltmlerımizden Bay At fn mesailerinden istifade etmekte olduğunuzu da ışıtnıiş olduğum için, bu işten pirâpâk çıkabileceğinizi umıd   ediyordunı
Bay Atılın, sadece mukaddimede irtikâp ctüğınız fahiş hatalarınızı saymazı üzerine asıl metin üstünde bir sondaj ameliyesi yapdım Korkunç, şeylere tesadüf ettim, ikinci cİH çıkmadan evvel, hırılM 1 dikkatinize arzcdıyorum kı, bundan sonra olsun o büyük m um raflar boşuna israf edilmesin
Önünüzde bulunan iki Üstadın sizden evvelki tereemelerıne itina ile bakınız ve onları sade! ektirirken mânalaruadan zühul etmeyin Zira bu terce meyi şahsuıız namına çıkarmıyorsunuz Bir ilim müessesesi adına neşrediyorsunuz Hiç şübhe yok ki yakında tcrcemetıız hakkında memleket içinde ve dışında bir çok acı tenkıdler başhyacak11 r bu, pek ayıp olur Bana kalına Bey Itİfat ve Bay Atılın terce melerinden istifade ederek sade dilk yazınızı yazarken, bir taraftan,   bize ubt'lenberı   yar
Yeni Sabah
ABONE iıDi ıı
TOrklya Ecnebi
IENELIK      1400 Kra Z700 Kra AVLIK       760   a      1460   s AVLIK      400   s       t00   a AYLIK       160   s       800   e
28 Ağustos 1940 ÇARŞAM0A 23 Receb 135* 15 Rumi Ağustos 11S6 Gün Z41 Ay: 8 1940 — Hızır 115
GUnsı öğle İkindi 
1O30 525 909 Ezani
623 1315 1658 Vasati
Aksam Yala İmsak 
1200 1J7 840 Ezani
1949 2128 425 Vasati
yıvereyım:
1 — Hicri yı'ları bugün hiç hatasız, günü gününe Milâdiye nakletmek artık bir mesele değildir Avrupalılar bunu temin için gayet sıhhatti cetveller ve kitaplar nesrctmişlerdir Bunların en meşhurlarından biri Eduard Mahler'in 1926 da Leipzıp'de neşrettiği Ver^ieıchungsTabellen unvanlı şöhretli eseridir Önce bundan bir tane tedarik ediniz O zaman böyle bir cümle yazmamış olursunuz:
[ rCaşgâıİuun kitabının sonunda "461 senesinin Camaziyülevvelinın gurresindc yazmağa başlandı; dört gez gözden geçir
dikten ve iyice süzdükten sonra 466 da bitti,, demiş olmasına bakılırsa ve 464 Hicri ve 1068 Milâdide ha atanmış, iki sene üzerinde çalışıldıktan sonra 466 Hicri ve 1072 de bitirilmiş olduğu anlaşılıyorJ Pakınız Maliler cedvclıne gore size günü gününe doğrusunu yanve reyim:
Kâşgârlı 464 Cumadelûlasının gurreainde, yani birinci gününde eserine başlamış Bu, 1072 Kânun usan burun 25 inci çarşamba gününe tesadüf eder Eser, 466 cumadelâhıresinin 10 uncu günü bitmiş Bu da 1074 şubatının 10 uncu pazartesi günü demektir, ilmi caerlerdc tarih hatası yapmak ayıptır
2 — Arapça matbu metinde: "Hart  Neytalüascrâbı ve mikyalü külli mayi,, deniyor Siz bunu şarab vc şaraba benzer akıcı nesnelerin ölücüsü,, diye tereeme etmişsiniz Halbuki "Bart • Sarab kabı ve butun mayi'lerin  yahud yeni türkçe ile bütün akarların ölçeği,, denmesi lâzımdı Mikyal, mütercim Asımın ve muallim Nacınin dedikleri gibi "Ölçeğe denir  Güzel Turlı ımızm müdafilennden olduğunuz kadar inceliklerine de vâkıf olmanız gerek "S 311, 
8 — Sırt kelimesine aid notunuzda: "Bu kelimenin yazma nüshada karşılığı Helb diye nlnıı, , diyorsunuz Bu ibarenizde bir zühul ile bir hata var Evvelâ sanki basma nüshada başka türlü bir kelime konmuş zumunda bulunuyorsunuz
Saniyen Sırt'ın arapçaaı olan kelime Helb değil, "Hülb,, okunur Mütercim Asıma, hattâ Abteriye bakabilirsiniz Sonra, gerek yasana ve gerek basma nüshalarda pek doğru olarak ' llnll, gösterildiği halde siz bir yeni hatâ irtıkâb ederek: "bu, aalcb olsa gerektir,, diyorsunuz Kâşgârlı nın tesbıt ettiği gibi "kıl, , bahusus "kalın kıl, a eski türkçede "sırt,, derlerdi Nitekim araplar da "kalın kıl,, a "İMiiiı derler Gene mütercim Asıma ve Alı ter iye ba 1ıhr mı/ O halde "Helb yanlıştır,, işemeniz, yanlıştır "S 343    Mehmed Nuri Krdoğaa
(»onu var)
Leylei Miraç
10 Ağuetas 1940 Cuma gunu Receb ayının yirmi altısına muoadil olmakla maskfle Cuma aksamı (Cu m art esi gecesi) Leylei Miraç olduğu i»n olunur
İstanbul Müftüsü F  Ulgener
V__J
Tepebaşındaki musiki gecesine Münir Nureddin de iştirak edecek
C H P Beyoğlu teşkilâtuun 31 8 1940 cumartesi akşamı için Teneboju hahçeKioin alaturka kısmında tertıb etmekte olduğu musiki gecesine meşhur san at kârımız Münir Nureddırun de iştirak edeceği haber alınmış
Ticaret vekilinin tedkikleri
Ticaret Vekili Nazmi Topçuoğhı dün sabah Ömer Abıd hanına gelerek ıdhalât   Bırıikleri
nın falaiyetıyle meşgul olmuştur Adada bulunınakta olan Ticaret Müsteşarı Halil Nazmi de Vekili ziyaret ederek bazı direktifler almıştır Vekil Istanbuldakı tedkiklerioe bugün de devam edecektir
Karadenizde fırtına
Bir kaç gündenberi Karadenizde devam etmekte olan fırtına dün şiddetini arttırmıştır Bu itibarla bazı küçük yük vapur lan ile motor ve kayıklar mahfuz limanlara sığınmışlardır
Karadenize çıkacak küçük merakıb de hareketlerini tehir ederek BüyÜkdereJe demirle mislerdir Fırt maya rağmen postalar seferlerine devam etmektedirler
BELEDİYEDE
Otobüs komisyonu toplandı
belediye  reis
Dü
Aksoyun riyaseti   altında kayma kam lann ve polis alt müdürünün istırakıle ¦•¦•¦ yonu topljıuıujtır Komisyo otobüslerin devri hakkında caatlar tetkik ve kabul oh istimali kabil olmıyarak eskimiş otobtUlenn yerine tarafından yenilerinin ikan kabul olunmuştur
Lûtfi
salılplcri esi esası
ROLİSDE
Bir eroin satıcısı fululdu
Kasımpaşada eroin sattığı haber verilen kiiçü Piyalı paajı yokuşu 18 numarada otuıan Re şada bir cürmü me^lıud tertib edüerek eroin sattığı sırada yakalanmışı ve hakkında tahkikata iı : 'i' '
ken heyeti dan Mcm 
ıhtıy
+   Londra ve
inyiltere Mısırdaki Beriine akın \ mallarımızın ithaline müsaade etti
racaat etmek üz keıı malmüdürü 1 riya, diye bağı bulunanlara da nedir bu sizden
beni vc dıgcr halkı kuvdu Yüzlerce av tandasın bu daireden kuguldugtı söylen i bilektedir Halk hükümetinin prensipleri halka hüsnü muamele etmek olduğunu Bay müdür hatırlamıyor mu acaba? Makamı aidinin nazarı dikkatini celbetmenin rica ederim
Pamukova k&y katibi Fazlı Dlnçer
KISA HABERLER
Harbi müteakıb Mutırda kplan bazı transit eşyasının ihracım ingiliz hükümetinin menettiğini yazmıştık Bizim de Portsaıdde muhım miktarda da lât eşyamız bulunduğu cihetle Vekâlet Portnatddckı ticaret ataşemiz vasıtaaıyle bu m alla 1 ın memleketimize getirilmesine müsaade edilmesini istemiştir
Dün Ticaret ateşernızden gelen bir telgrafta ingiltere hükümetinin bu müsaadeyi verdiği anlıalmıştır Ancak Akdeniz vazıyeti doUyTSİyk* nakliye imkânsızlık Ut 1 mevcud oldu ğundan bu malların bir müddet dahi memleketimize getirilemiyeceği anlaşılmak tadır Amerika ve Akdeniz seferlerini taahhüd eden Yunan kumpanyası ile anlaşma hasıl olduğu taktiırdc bu mallar memleketimize getirilebilecektir Portsaıddeki mallarımız arasmda 5000 ton çuval ve kanaviçe mühim miktarda ağır baş hayvan derisi, makine aksamı, elektrik malzemesi bulunmaktadır
Muhasebe Müdürlüğünde — Belediye Muhasebe Müdürlüğünde, dün tahsil ve tahakkuk başmüdürlerinin istırakıle bir toplanU yapılmış'
tır Toplantıda yol vergisinin tahsili _ r
meseleleri göruşulmuşbır Dahiliye  Vekaleti tef
İlÜTi^iZm'[T î??_ıl!"1 W heyeti reisi geldi Belediye sular idaresi
meaelesınl belediye hukuk işlen mudurlugu tetkik etmekledir Bu hususda bazı devletlerin mevıuaU nazarı itibara alınacaktır
•df Ecnebi Garsonlar — Vali vc Belediye Reisi Doktor Iûtfi Kırdar şehrimizde bulunan ecnebi garsonlann lubebnı tetkik ettirmektedir Bu telkık at Bcyoglunda bu nısbetin cok fazla olduğunu gosternıekledir Yalnız Park otelinde 16 E" ondan altısı ecnebidir
ğf Maarılde — Hariçten imtihana girerek ilk mektep lehadetname 1 almak için müracaat ederdesin ımuhanlanna haşlanmıştır I mü hanlar birinci ilk okulda yapılmakladır
Fiyat   murakabe komisyonu
İhtikârla mücadele fiyat m ura kabe komisyonu Zafer bayramı münasebetiyle önümüzdeki per sem be günü yerine pazartesi günü toplanarak kömür ve nebati yağların satış fiyatlarını kontrol edecektir
nın eski  hesabi iti tetkik edilecek
Dahiliye Vekâleti teftiş heyeti 1 ¦  i Haydar Berkisin ile mülkiye müfettişlerinden Halis Ergun bu sabah Ankaradan şehrimize geleceklerdir Öğrendiğimize göre müfettişler istanbul belediyesi sular idaresinde eski senle re aid bazı hcaabatı ve deri sürülen bazı lazla ve lüzumsuz sarfiyat iddialarını tedkik ede* çeklerdir
Diğer taraftan İstanbul bele diyesınin mutad ve normal muamelâtı da bu atada tedkik ve teftiş edilecektir
Cezalandırılan esnaf
Belediye reis muavini Lûtfi Aksoy dün Bcyoglunda yaptığı bir teftiş esnasında piyango bayii Moiz ve Galatada Necati bey caddesinde bakkal Alî Köse oğlunu yıldırma cezasiyle ceza lan d ırnııatır
inel sahifedej
—Hırsızlık çetesi—
Soymadık ev bırakmıyan bu üç kafadar dün tevkif olundular
Dun Sallanlımed ikinci sorgu hakimliğinde soıgulon yapılan uç yaman hırsız hakkında tevkif karan verildL Suçlarını tesbıt eyUyeıı zabıt ve iddianamelerin yapUgı koca evrak tomarı karışurıldıkca yem bar vak'alan görülen bu uç kafadar Adeta istonbulu ıu,j kesmişler, soymadık ev, çarpmadık odam bırakmamıştır Sorgu sırasında aldıUaıı tavırlara verdikleri «evablarla ibrazlara göre birer müthiş profesyonel harar, yankesici ve karmanyolacı oklukları anlaşılan bu acar delikanlılardan bırı Karagümrukle Karabaı mahallesinde oturan kunduracı Niyazi, diğeri yım oyn| mahalleden seyyar sebzeci Cemal, üçüncüm de yine Karagılnııuktrıı neyyar sebzeci Ahmed dır İşte size yaptıkları hırsızlıkları numara ve larlh suasile yazıyorum:
I — Bunlar bundan bir oy evvel bir sabah gun dogaiKcn Suzan adında bir kadının evine açık pencereden girerek komodinin gözündeki pırlanta taşlı bir yuzugU çalmışlardır
II — On beş gun evvel de sabahleyin aaal altı ile yedi ırasında Fınızagadan geçerken açık bir pencere görüp içeriye girmeye lüzum görmeden İvmen oracıkU sandalyeye asıb bulunan bir ceb sauünı aşırmıılardır
III — On gun evvel Ycnlkapıda bir taşralı tahtadan karmanyolacı lıkl 1 23 lirayı carpnııjlar ve savuş
ul 
d'ı
çık i 1 1  (Herini uzatarak
duvardı asılı ceketinden saatini çekip almışlardır
V —Galiba arının bala dodandııtı gibi buuLırın bu gece evvelki saatin
tadı damaklarında kaimi) olacak kı hemen ertesi gunu yine Zekinin evine gitmişler Açık buldukları pen ccıedcn içeriye girerek karyolanın kenarında asıb duıan bn lakım elbise, bir pardrıu bir palto, ayrıca açık renk bir panlnlon almışlar ve derhal okulmuşlaıdır
VI — Nihayet Suleyırazuyede cami avlusunla uyumakla olan bir sansın cebindeki saatini çekerlerken enseyi ele »ermişlerdir
Dun bu vakaların sorgusunu yapan KAt Munıb her vakayı bülbül gibi itiraf eden fakat arkadaşlarının hiç btr kaba hal otnsadıgvu soybyen suçlu Niyazı ye:
— Bu ne arkadaş »evcilik, bu ne fedakârlık' Amma bak onlar da it raf etmişler karakolda?
Diye aorunra Uçu birden ayağa lırlıyorak:
— Nasıl itiraf etmıyelım reis bey diyorlardı Bizi üyle bir dövdüler ki Mecbur olduk
— Peki siz hangi vakalarda beraberdiniz T
— Hiç birinde beraber değildir O yalnız yapmış
— öyle ise onun yaptığım ne biliy onunuz*
Ve sorgu hâkim, polise işaret etU Daktiloya da ağır ağır şunları soytej da:
eSuçlulann tevkifine koû debi bulunduğundan 175 ınet madde mucibince her ucunun tevkiline ve evrakının müddeiumumiliğe iadesine karar verildi»
Bu Uç yaman hırsız, gülusc gülüşe rtısnn cıanrnk bankonun Ûlcrine oçtıkları üzümle ekme|( ve peyniri Işlnhlı iştahlı yemeğe başflatUar Yüzlerine baktım Adeta her üçü mm de güzlerinin içi gülüyor gibi İdi
_J
man merkezinde ky*met kopup kalktığını bıldbriyor
AJmanyanın Ixn'lr: hîirej* mu ile İngiltere nın İterime hücumu arasmda İngilizlerin aleyhine büyük bir fark vardır Alman tayyarecileri Ing^lterenio yanı babından Kale cenubundaki veya Holandadakı tayyare istasyonlarından ancak 100 kilometre yanı yarım saatlik bir yol geçerek Londraya varabildikleri halde İngilizler Berhne üç buçuk, dört saatten evvel varamazlar Bu yüzden hem fazla bomba taşıyamaz, hem de bizde geri dönmeyi hesaba katmak mecburiyeti ile uzun müddet kalamazlar
Tayyarelerin kısa ve üzün mesafeli hedefleri arasında büyük ve ehemmiyetli bir (ark daha vardr: Tayyareci kuta mesafede sinirlerine daha çok hakimdir, ¦ 'ekmemiş, yorulmamıştır Hedefine varınca en kestirme yolu degil en müessir yolu tayın imkânına, maliktir Halbuki bin kilometreden gelen bir tayyareci bir çok kötü hava şartlariylc karşılaşmış, yorulmuş olabilir ve bir an evvel dönmek arzuanına kolayca mukavemet edemez 
Böyle olduğu halde ingiliz tayyarecileri, Almanlara derhal mukabele ettiler Maamafih İngilizler daha ev\ el halyanın Milano ve Turino şehirlerine de Akdeniz üslerinden degil, lngilteredeki üslerinden giderek bomba atmışlardı, ki bu meaafo Berimden daha fazladır •   •   •
lngdız tayyarecilerinin mahareti, tecrübe ve inadı İngiltereyi rrandanın akıbetine uğramaktan kurtarıyor Almanlar a4fdfr çok faik olan tayyareleriyle İngüız semalarına hâkim olamamışlar, kendi topraklarını her gün hücuma uğra maktan kurtaramam ısrardır Dört ay içinde İngiliz tayyareKrinm Almanyayı ziyaret etmedikleri gece yalnız ikiden ibarettir Bazan bir günde on beş, yirmi Alman şehri, istasyonu, üssü ve sanayi mıntıkasını bom balarla dolaşan İngıuz tayyareleri kendi topraklarına da kanatlarından siperler germişlerdir
Denizlere hâkim olarak lugiltereyı maglûb etmek kabil olamıyacağına emin olan M Hitler tayyareleri vaaıtasiyte hem denizleri, hem İngiliz topraklarını hükmü altına almak kararı ve emniyeti ile bu harbe girmişti Geçen sene bu fırsat kaçırılmıştır Şimdi çok kuvvetli olan İngiliz havacılığının adcd olarak da faik bulunacağı zaman yaklaşıyor
Behçet SAFA
| Radyo Programı |
2B/o/1940 ÇARŞAMBA
30 Program   ve memleket saat
(Pl)
1330 Program »e memleket saat
ayarı
1233  Müzikli 50 Ajans haberleri 1305 Müzik:
1320/1400 Mauk Radyo orkestrası
1800 Program ve menuehet saat
•yan
İS 0i Muzık; Dans müziği (PL)
1840 Münk: Fani heyeti
1915 Konuvma (Dı polıüka hadiseleri)
İIUO Musik: Türküler
1945 Memleket saat ayan ve aJans haberlrci
2000 Müzik;
3015 Kornıjın
2030 Münk; Yırtuozlar (PIT
2050 Müzik: Geçil konseri
2115 Muzık:    Eglcmclı parçalar
2130 Konuşma (Radyo gazetesi)
21SO Müzik' Modern musiki (tzatdı  PL)
22 30 ktemleket saat oyarı, •şana haberleri, ziraat, esham  tahvilat, kambiyo  nukut borsası (Fiyat)
2245 Müzik Dans müziği (Pl)
2325/2330 Yarınki program va kapanış
?546
29 AĞUSTOS 1940
PerşBmbe
Üçüncü YılNo 837
Yeni
GÜNLÜK SİYASI HALK GAZETESİ
İdare Yeri
Nurııosmamyr, No, 81 istanbul Telgraf: YENİ 8 AR AB İstanbul TELEFON: 20*95
Her Yerde 5 Kuruş
Mısır Meselesi
MLsırfalaT hlr kere ecnebi   ıı ¦ altına cinlikten sonra *' "ii ırıı r hürriyet ve iiiklibin l ıınn İçin yalnız başbınna nıueauielrye   kail
m ııı l ,inntııl :ı lıv_il(, r İV birlikte böyle bir aLilâ ve esarete) meydim vermemek ivin Ihırhetmrğı ılbrtto ıhılın ılıli !¦ Ur lııM'K'f telâkki f derler
Yazan: ııı iıı ı ;ılııf ı M  in
P—jl arbin mukadderaU şüb«U hesiz ki evvelâ İngiliz, adaları vc sonra Avrupa kıtası üzerinde tekarrür edecektir Faka! bu neticeye az çok tesir edebilecek ikinci derecedeki amillcr arasında Mısır meselesinin çok mühim bü* yer tuttuğu gözden kaçmamalıdır Mısır bir İngiliz Somaliai değildir Mısırın İtalya taralından işgali Ingîlterenin Şarki Akdenizden, bclkî de bütün Akdenizden çekilmesi neticesini verir Hattâ bununla da kalmıyarak Filistin ve Suriye meselelerini aktüalite haline getirir Hindistan yolunun Akdeniz kıyılarındaki bu köprü başkuının ehemmiyetini ise izaha  lüzum görmeyiz
İngiltere bütün tahmin vc ümidlırin gösterdiği gibi Almanyaya galebe ettikten sonra vakıa tekrar Akdcnize gelebiUr Fakat bir kere Akdcnizİ kaybettikten sonra bu geri gelişin tamamen eskisine müsavi olub olmıyacağı düşünülecek bir noktadır Saniyen Akdeniz havzasından tam bir çekiliş lnT*iH**r«rvi r yevtutn* Millin onr**' ta çok büyük bir darbe teşkil ettikten başka asıl hayatî noktalarda harbin mukadderatının ingiltere lehinde tekarrür etmesi keyfiyetini de tehlikeye düşürebilir Şarki Akdeııizdeıı uzaklasacak ingiltere Türkiye ile mevcud ittifak muahedenamef inin ahkâmım icabında yerine getirememek zaruretinde kalmış demek olur Halbuki iki müttefik memleketin menfaati ve kuvveti aradaki maddi teması vc muvasalayı hiç bir zaman kaybetmemeyi emreder Irak tarikiyle devam edebilecek temaslar Filisi İne ve Suriyeyc yerleşebilecek düşman kuvvetleri ve tayyareleri tarafuıduıı ciddi surette ihlâl edilmese bile büyük bir ameli fayda temin edebilecek ve gerçekten İse yarayacak bir vüsat ve şümulü haiz olamaz
İste bu mülâhazalar bizi Mısırın vaziyeti ve müdafaası hakkındaki haberlere bUhassa alâkadar olmağa sevketmeletedir  Mısır tehlikede midir ve İtalya tarafından bir hücuma uğraya1 cak mıdır? Mantıkan Mısırın bir italyan hücumuna maruz bulurırnası icab eder Çünkü 1talya ötedenberi Akdenizin iki kapısına yani Ccbelüttarık ile Süvcyse hâkim olmak emelini hiç gîzlemcmistir Binaena teyh bir muharebe ile Men, girebilsc bundan çok memnun olacağı şübhesizdir Mısır, Ilalya ıçin daimî bir hedef teşkil eden bir kıta olmasaydı bile şimdiki harbde lntriltereyc karsı çok kuvvetli hır darbe indirilebilecek nazik bir nokta teşkil ettiği için kendisine düşman hücumunu çekmesi tabii görülmelidir
Vakıa, İtalya harbe iştirak ettiği zaman hücum etmiyeceğini ilân ettiği bazı memleketler arasında Mısırın da ismini saymıştı Fakat bunun ancak bir iki günlük kıymeti olabile • cek bir söz olduğunda kimse şübhc edemezdi İtalya Mısıra hücum etmeği menfatine uy gun gördüğü dakikada bu temi
lln Cahid YALCIN
[Sonu 3 üncü aahifedcj
Hava harbleri yeniden şiddetlendi
İngiliz, Alman ve İtalyan şehirlerine yüzlerce bomba atıldı
Dün 24 Alman tayyaresi
Londra 38 (euaj — İne ılı bava nezareti leblıcı:
İngılı; hava kuvvetleri bombardıman tayyareleri dün |ece Almanya italya ve ıural alUnda bulunan Fransadı askerî nedrflere hücum etmişlerdir
Almanyada: Klel ve nılhelmshaven dokları, Frnnkfurl civarında Kelsterbach elektrik Umi—U Angı bumda Me—rrchımlıl fubrıkusı Henheimde petrol ve laıe depolan ve muhtelif mahallerde bir çok tayyare (Sonu 3 uncu tahlfcde)
^   Afrikada harb   J
italyan tayyareleri Haytaya hücum etti
İtalyanlar mflhım h*«ar yaptıklarını  iddia ediyorlar
İtalyada bir mahal, 2* U) — I — 1; t orduları un kararEahınm S2 numaralı Icbhcı:
Petrol ihraç merkezi olan Hay (a sehrı ruperund U tayyare filoları nuz tarafından şiddeti' bombardı man edılmirUr Şmendıfer istasyonu ile yeni petrol Usfıyehaneaine Isa betler vaki olmuştur Her tarafta yangınlar çıkmııtu OutUn tayyürelerimle, hareket üslerine dönmemişlerdir
Şimob Afrikada ılusmon,    buyuk (•onu  1 UncU «e hilede)
Bir hava torpili atan lugiba tayyared
iJe ııenıl de (idulle
Hür Fransa
ıımnıifor
General da Gaulle'ün radyoda söylediği yeni nutuk
Londra, 28 (aa) — Reuter: Hür Fransızların şefi general de Gaulle, dün aksam radyoda bir nutuk  söylemiş ve ezcümle demiştir ki:
— Fransa, üzerinde hazırlıklarda bultırımadıgı bir harb şekli ile rouvakkut bir zaman için yıfSonu 3 UncU sahifede)
Şeker fabrikalarımız faaliyete geçti
Busene istihsalât bütün dahilî ihtiyacı karşılayacak
ıı   çeker fabrikanı
Ankara, 28 (aa) — Verilen malûmata göre, bu yıl şeker fnb likalarımız Ağustos ortasın dan itibaren kampanyalanna başlamış bulunmakladırlar 
Dünya ahvalinin bugünkü vaziyetine rağmen, fabrikalar, normal şartlar içinde bulundu ğumuz günlerden farksız ola rak çalışmaktadırlar Turhal, Eskişehir, Uşak ve Alptıllu fabrikaları tam k a pasi t eleriyle faaliyettedirler Türkiye şeker fabrikaları umum müdürlüğü bu fabrikalar*!] istihsal edecek
leri şckeı i m lüzumlu olan malzemeleri tamumiylc hazırlamışUr
Fabnkuların bu yıl istihsal edecekleri şeker mıktan istüi tâbi Umaınıyle karşılayacak miktarda olaeaklır Alâkadarların verdikten rakamlara nazaran, önümüzdeki nene yurdumuzda bir şeker sıkıntısı katiyen mevzuu bahsnlmudığı gibi, gelecek yıla bu neneden daha fazla bir si ok dı   devredilerek 
|30 Ağustos
Bayramı Dumlupınarda| yapılacak merasim programı
1 — Merasim Dumlupmarda 30 Ağustos günü saat 1130 da yopılacaktır Mcra»im âıajirt birinci Kolordu Komutanıdır
2 — O gün merasim, başlamazdan evvel Meçhul Asker abideıne Büyük Millet Mccjisi, Başvekâlet, Vekaletler, Ordıj ve C H P, Beden Terbiyesi Genci DircktürlUKU, Kızılay, Turk Havı Kurumu, Çocuk Eıüfient» Kurumu Ordu Harb Malûlleri, Şehldbklcri İmar cemiyeti ve Türk'Basın Birliği adlarına birer çelenk konacaktır Her makam çeltnaini kendini tem: ıkıı göndereceği bir mc • muru mahsusu ile abideye koydııratakbr
3 — ikı«iı lislcdı isiıuİGri azül 27 vilAyetlen biri Parti ve Halkcvini diğeri umumi mecUsi temrıl etmek üzere İkişer kişilik birer heyet   o vilıyetleıi   İcmsUcn
'¦!ı i ı ı  Bu heyet
ler dc vilayetleri adına birer çelenk koyacaklardır Çelenk tedariki zorlusunda kulan vilayet heyetleri, çam dalından veya imsakten birer çelenk yapıp üzerine rozetleıinl bağlayıp koyabilirler
(Sonu 2 nel sahifede]
Askerî terfi listesi
Korgeneral Nafiz Görman, Salih Omurtak Orgeneralliğe terfi ettiler
Yüksek tasdika iktiran eden resmî terfi listesini aynen neşrediyoruz
Ankara 28 (aa) — Ordu terfi listesi bugün Reisicumhurun tasdikine iktiran eylemiştir
Bu listeye göre orgeneralliğe terfi eden korgeneraller şunlardır:
Korgeneral A Nafiz Gürman, „       Salih Omurtak 
i m11dr*J111terfi eden tuğgeneraller:
Tuğgeneral Zekâı   Okan
Tuğgeneralliğe itfffl eden tuğbaylar:
M Nün Berkoz, Zeki Erkmen, Şahab Gürler, M Kenan Kscnkunt, H Fehmi A tak an, 1
Hakkı Uluğ, Saffet Pozantı, M Rasim Topsever Tahsin »serim, M Sim Seyrek, M Celi lettin Yakal, M Zeki Doğan, M Şefik Çakmak Y Kazi Bitten, Rıza Yavuzalp Tuğamiralliğe terli edın Oz
[Sonu  3 üncü sahifede]
YUNANİSTANDA ASKERÎ HAZIRLIKLAR
Atina, 28 (aa) — Reuter: 1939  11H0 suııflurı simdi ffilah altında bulunmaktadır Şimalden Kelen raporlarda, geçen hafta diger dort sınıfın askere çağınldıgını blldl im ektedir Ayrıca ınnlflm olduğu ürere,   mıun 11   tarafından   şinuıl
¦ Almanya, Avrupaıuıı cenubu şarkisinde bir karışıklığın «uhu nınvı arzu etmediği cihette, teskin cdlci bir rol oynamakladır Rumen Macar muzakerelcriıun başlamak Üzere bulunma»,,¦ Tikun kanaatini teyıd ebnektedir Zira Alınan yanın bu müzakerelerinin bü/ çık maza iaplanmasındım İçtlnnb rttıK, zannedılmeklcdiı*
Yüzde yüz yirmi beş fiyat zammı
İtalyanlar harbden evvelki siparişlerimize bu lahiş zammı yapıyorlar
italyanlara hnrbden evvel sipariş edilen bu çok mallar mcyamnda pamuklu mensucatın da memleketimize verilmediği ve bu sebeble Italyaya yaptığımız ihracata mukabil klering hcsablannda 3,5 milyona yakın alarağımız biriktiği malumdur  Son alman haberlere göre 1talyiinlii pamuklu mensucatı yüzde, yüz yirmi beş zamla vermeği tekli! etmişlerdir, Uu mallara mukabil kendilerine pamuk verildiği takdirde tıyııt zammı nın yüzde 75 nısbetinde indirileceği de ilâve «ılılmektedir İtalyanların bu teklifi tedkik edil inektedir
Harbden evvel italyanlara ucuz fiyatla venkn mallara mukabil İtalyanların bu kere yazdığımız şekilde hyit zammı îleb etmeleri bizim tamamen aleybımi/de bir netice teşkil etmektedir
Alman iktısad heyeti Moskovada
Moskova, 28 ta^ı) — D i' B
B Schnurrcniıı riyasetindeki Alman   ı heyeti burlin dgleden sonra Moakovııyn muvasalat ebnlj ve garda dıj Ucııct halk komiler muavini B Kıontıkovv, Sovyetlerin Bellin üraıi't ınUmeSAİli Ikı ban nc hariciye komıterlıgl protokol teli Bark!¦«¦ ılr iı i if'uı ı tın protokol sefı B Jlvvkuvv vc koıniserUk ^ubc mudürlcrlden B Totchlline ve dlğeı zevat tar ıfuıdoıı kaijiromnijtır
Dün Kont « mm , kabul eden Hİller
MacarRamen ihtilâfını hal etmek için
m   ' ¦
Mihver devletleri harekete geçtiler
Bugün Viyanada Alman, İtalyan  Macar  Rumen hariciye nazırları buluşacaklar
Berin    28 (aa) —  Alman: radyosunun   bildintığiuo  göre, Alnı i huriciye nazırının daveti üzenne, İtalyan hariciye nazı(Sonu 3 üncü aahlfcdel I
DAHİLİYE VE NAFIA VEKİLLE Rİ ŞEHRİMİZDE
Dahıiıj Vekili Faik Oztrak de Münakalâı Vıkılı Alı Çetinkaya dün ^chrtmıze gelmişler dir Nafıa Vekili öğleden sonra Vali Dr Intı Kııdaıı maka nunda ziyaret ederek kendisiyle Istanbulun nafıa işleri hakkında uzım bir görüşme yapmıştır
tzmırden geln Dahiliye Vekuı geç vakit istanbula varmbj, vali diğer hDkûmet erkânı tarafından kar^arunışUr
l»l ıh Vekilinin luuırdrn ardıı
İzmir,   28 (aal — Dahiliye Vekili Faik Oztrak ve relikaları bu sabah Bandırma ekspresine '¦'o 1 üncü sın       :
^ABA HTAN Afrikada harbe sabaha        müsaid zaman
Mebuslarımız Kartalda
İstanbul mebusları dün Kartala giderek halkla temaslarda bulunmusiardr   Kartal lıalkı
tun fabrıkasmda 100 amele yerine 150 amele çalıştırılarak I'endik halkına iş bulunması, iyi su yollarının tamiri mekteb talebesine yeknasak elbise giydi* rilınesi, geçen seneki dilekle iiiiii yapılraıyanların zamanı geıınce yapılması Mebuslar halkın dileklerini tesbit ettikten sınr Yakacıkta yeni yapılan parti binasını gezmişlerdir
Afyonda yapılan büyük merasim
el
Afyon, 28 (aa) — Dun Afyon halkı büyük UrahUratlıı kurtuluşlarının yıldönümünü katlamışlardır
Bu münasebetle yapılan mı rahim, şehrin îstirdad saatinde (tonu 3 Uncuda)
Italyanın taarruz hedefleri : Adene mi, Süveyşe mi dönecekler
B ngılı/ Şark orduları ku| mandanı general Vavel pek yakında Yakınşarkta mühim hareketler beklenmesi Ifi zımgeldığini söylîyeli bir hafta oldu O sırada İtalya ile Yunanistan urnsında bir hâdise geçiyordu Güya Arnavutluk hududunda italyan taraftan bir Arnavud öldürülmüş, bu cinayete Yunanlılar ün nyuk olmuş
luı Bu hilıe bîr hayli dallandı, buılaklaıull Italyanuı emrinde bulunan Arnpvudlm*, Yunan htıdudıındaki bazı toprakların Arnavudlarla meskûn olduğunu, halbuki bunların Yunan idarecinde rahat yüzü görmediklerini dillerine doladıktı Italyantnnıı Armıvudluğn asker taşıdıkları' söylendi,   Yunanistan  bazı sı1
(Sonu 2 nc* sahifede)   I
HERSABAH
Münakalât Vekilinin bir müjdesi
o —
30 Aoustos Zafer vc Tayyare b»yraznımn arifesinde bulunduğumuz ¦ ırada muhterem Münakalat Vekilimiz AU Çttnhyj bize aüıel »İr tebşirde bulunmakta ve Ihllyacımıı olan «apurlarımııı badema hcndl leraanclerlmlıdc yapacağımızı müjdelemektedir
Kendi û'""1"""" yabancı ııolhlardan Icdarlk etmenin acısını, ¦on aenaler İçinde, Alman limanlarında kalıp nurlu hilale bir türlü kavuşmak naalb olmayan gemilerimiz bize bir kere daha tattırmış İdiler
Sayın Al, Çctlnkaya vadini dalma tutmuş ve milletine gBgoa kabartıcı muvaffakiyetli batanlar ecrtai hediye cimi» be vekllimlzdlr Bu İtibarla bir Turk tezgahından TUrk deniz mühendisinin ve TUrk deniz İsçisiıln emcglnm mahsulü halinde üenlıe İnecek ilk TUrk vapurunun gdnor ııtj nurlu lancafiımm dalgalandıra dalgalandır* elemanına kavuşmasının artık bir gün meselesi olduğuna İnanıyoruz
A Cemaleddin Saraçoğlu
sayfa : 2
VKNİ  SABAH
?9   AguatoM İM
VENİ SABAH ANSİKLOPEDİSİ
T R O Ç K İ
1877    1940
Asıl ismi Lco Davİdoviç Bronstein dir Inkılab rehberlerine rejim tarafından verilen isimler mey anın da Davidoviçe Troçkı derülnusbr Kendlsılc beraber riyejkot Maksim Gorlı Vıladimır lüç Lcniıı ilmini almuıla Babasının isnu Davıd vc soy adı da Bronjtayn olmasına bakılırsa eskiden Almnnyadan hicret ederek Rusyad yerleşmiş bir yahudi ailesinin oğlu olduğu anlaşılır Orta boylu, sivri sakanı, çiçek bozuğu idi
Cihan Harbinden evvel Carlatan takibatına maruz kalarak Rusyadnn kaçmış 1917 ihula İleri esnasında tekrar memleketine donmuştur
Inkılab esnasında laminin en yakın mesai arkadaşı idi Çok zeki vc çaIlımaktan yılmaz, dört bej lisana bihakkın vakıf biı zatü Harbiye komiserliği esnasında butun loumııtnameler, su gibi ezberlemiş, askerlikten yetinmediği halde dahili muharebelerde büyük kıtaları ınuvatfakâyetle sevk ve idare etmiştir Yalnız bir keıe general Virangel Dobrovoltaiarının taarruzunda soğuk kanlılığım kaybederek kumanda ettiği orduyu bırakıp kaçmış zaptedılen hususî vagonunda şampanyadan keklik kızortraasuıa kadar her şeyin mevcud olduğu görülmüştü Çar Nikolanın sofrasında bulunmayan bu zenginlik ve İhtişam komünistliğin müaavat prensipı ve Trckinin oburluğu hakkında uzun müddet devam eden tenkidi ere latife ve nüktelere sebeb olmuştu Trockı Rusyada o kadar buyuk bîr nüfuz elde etmişti kl lamının rehberliği mevzuu bahsoldu Zaman bunu ancak bazı kayıd ve şartlar :ılUnda kabul ede («ileceğini ilan etU İti? den 1935 e kadar harbiye koniiserligini deruhde etmiş Kızılordutaın temelini kurmuştur
Malûm olduğu üzere Lenin öTumun den evvel uzun bir felç devresi geçirdi Bu hastabk cinasında kcndiMle valnız fırka kâtibi umumili olan Stalin temas etmekte ve 1 enini u arzularına tercüman olmakta idi Lenin Öldüğü zaman rehberlik Slalıne intikal etti Halbuki Trockı bu emri vakie mutavaat etmiyerek muhalefete geçti
Troçki taraCdarlarımn bûkûmette bir takhb yapnasından endişe eden
Sovyet licak kendisini Turkistam Çinide Verne şehrine sürdüler
Troçki Aimanyada neşrettiği bir kîtabda bu sürgün hadisesioi   söyle
anlatır:
«Kanunusaninin 18 ne kadar Çın hududunda bulunan Türkistan şehirlerinden Ver neye harekete müheyya olmasını kendisine emretmişlerdi Moskova ameleleri bundan haberdar olduklarından istasyona gitmek, için bilet tedarik etmiş ve su suretle trenin hareketi zamanı istasyon amelelerle dolmuştu Toplanan amelenin mıkdarı takriben on bin kadardı Bunu haber alan G P U emrini değijtırmıj, Troçkinin hareketini tehir etmişti, i', ıran trende olmadığına inanmıyan ameleler trenin hareketine mAnİ ohnak için lam dûrl saat raylarm İizerinde durmuşlardı Bugün hareket etmiyeceKitu haber alınca onu tahlil etmek için evine gittüer Bundan da haberdar olan G P U Troçkinin evini kordon altma alıp taşkınlık gösteren kırk yedi kişiyi tevkif etti SûrgÜDiın takarrür ettiği İS kanunusani tarihinden bir gun evvel G P u* memurları Troçkinin evine gelmiş ve hareketini tacil etmesi lüzumunu eıruetmiîlerdi Troçki hareket gününün aynı on sekizi olduğunu beyan ederek hareketten imtina etmiş ve daha hazırlanmadığını, kitah ve es yasım toplamadığını söylemişti Polisler cebren sürükh'yeceklerini bildirdiler Troçki inad etti Askıdan pulto ve şapkasını alıp zorla kra dişini d narı çıkarmak istediler Zevcesi bildiklerinden birisi ile telefonla görüşmek İstediği zaman Troçkislİcre haber vermek ihtunaline karıı tekme İle menolundu Pederini müdafaa etmek isti yen oğlu tokat ve yumruk mücadelesinde mağlûb edildi Nihayet ayaklanndan tulu larak sürüklendi ve bir otomobile konularak Moskovanın kırk mil uzağında bulunan Faultawa istasyonuna
Yeni Sabah
ABONK MDlll
TU'klya Kcntbl
•ENELIK      1*00 Kra «700 Kra
• AYLIK       7*0   a     H60   a
• AYLIK 400 a 100 ı 1   AVLIK       160   a       100   ı
29 AAuatoa lı«0 PERŞEMBE
24 Rcccn UM 16 Rumi Ağualoe 115* Gün 242 Ay: S 19*0 — Hızır 11*   
GUnaı Oflle İkindi 
atjs 527 910 Ezani
§M 1315 1650 Vaaatl
Aknaat Yataı Imaak 
uoo 137 848 Ezani
1048 2128 436 Vaaati
YAZAN :
Hikmet İlga;
götüıhıdu Burada bir çok askerle beraber bir vagun bölmesine yerkjtirıldi ve böylece nefyolundu»
Troçki bir müddet menfa t) ¦ yaşadıktın soıırn hudud hurlci edildi Muhlelıl mcmlekeUerdc yaşadı, liudud harici edilmesi tu kendi iirzu el
Troçki mueadelc cm asın da StaUıı hakkında beslediği iğbirarı kendi riyı set hakkını elinden almış bir zat olarak göstermekten ise komünizm mef küresine badakata lüzum görmıyen bir rehber olarak postermesi daha kiilljnıslı bulmuştur Sosyalist rejim
(Net») l'l Rusyoda birçok gayrı, nıeıııııanuırııı zuhuruna sebeb olmuş, tu
Nenden soma amele vc köylü mI oıfı evvelce ballnndıra ballandıra, va*Ju'in saltanata nnd olamayıaea meninumyctai/lık gnhtcrrnegr buladılar Çunku Huayada yine uatabdı, ruuhtidu, fabrika mudurü, komiser, mebus mrvıuddu Bunların hepsinin ihbarı, tahsisatı, mesai tarzı başka ıdl Kaş'ta eamftnau ba IUsoyalı bir müddet (ndı kaüda Fakat Troçki bar gun reıun hak amada btr nutuk ırad ediyordu «Nutkun nihayetinde usulen halktan mukabele etmek ı%tiyen olup olmadığını sordu] Garib bir hidlae vuku buldu Hır koylu nutka cevab vermek arzusunu gulerdı Eçinot iı/nindeki bu ihtiyar kürsüye geldi Arkadaalanna:     |
— Şu elimdeki baıtonu goı  ¦ muşunu/, bu sîze Rus inkılabının mahiyetini anlatacak Bastonu dfizl tutuyorum Alttaki demir kürek mahkûmlarıdır Ortası koylu ve amele sınıfıdır Sapı du Mİr—dlUriır VakUkı ınkılâh oldu Kmmof ba nu tersine çevirdi Şu demir yani kürek mahkûm Ur ı üste cıkUUr Sap yam aıdzadeler altta kalen Fakat koylu ve amele nnıfınas mevkii değıpnedı dedi Koylu hatıb ince idrakinin ı »•ismi bir hafta »uru j hayalde udedı late Treçki bu lıadue ile Rusyada gayri memnun buyuk bir zümrenin   mevcudiyetini anladı
Bu   elde tutmağa siyasi emel 
lenne ugun buldu UukUn bedbaht bkların boada bulunan ve yalnız kendi menfaatini lu,Hncrı idarecilerin politikasından doğduğunu telkine çalıştı Bu suretle Nep aleyhdarı vsj komünistliğin en koyu bir tarafdarı veçhesini takındı Troçkinin hariçteki propagandası Rusyada muzır tesirler İcrasından hah kal mıyoedu M et n lek etle rjtruMnzuıı durmanı be*  m : ı lüeare mevcuddu
t  SUlınrıler itidal ve Nep taraftarları
X — Ti  Uta Yard koya ko murusUct
3 — Menşevikler    Ihtılaisız    ve
ınkılabuz soeyalbrtlik taraftarları
4 — alnını imlin Çarlık ve beyaz
"^tınıya taraftarları
5 — lrttkİticiler  lalikUl   isbyen
yabancı unsurlar Bu karttık ruhiyat hem hükümeti yoruyor, hem de halk  va hükü
met arasındaki mıınascbctlcrin ihlâline sebeb utuyordu
Rusyada bir bozguncu yakalanır yjıkalnıunaz evvela hunun hangi t uru [Hin elemanı olduğunu telkık etmek icab eylemekle idi Bu selelc Rusyanın sinedir deki bu ıluhablı yaralardan kalbe en yakın olam üzerinde ameliyat yapmak lüzumunu hissetti ki bu da TroçkısUcr hak kında şiddet göstermeğe vesile ol muştur
Troçki hariç memleketlerde bulun dugu zaman yirmi kere muI ılı moruz kazmış, bir kıç defa penceresinden kursun sıkılmış, villası vo köşkü yakılmış, otomobilinin teker legı fırlamıj, yemekten zehirlenmiş, bir ay evvel makineli tüfek ateşine tululmug ve nihııyet iki gün evvel de yemek yerken sofrasındaki adam turafından katledilmiştir
Troçki koyu komünistlik iddia smdn olduğu İçin dünyada bu rejimin nesir vo taammümü moksadile yapılan kanb ihUlallerin katliamların hem mUrcvvici, hem dc mürcttıbi idi Hedefi, ne pahasına oluna olsun bütün dünyanın komünist olmasından ibaretti Bu hedefe varmak için servet, mukaddesat, vicdan, bile, kan cemiyetle ne mevcud ise hepsinin fedasına kanı bulunuyordu
Eserlerinde Uluanyak taşmak vc Türkleşmek gibi milli temayüllere karsı şimdiki rejimin lâyık ile enerji etlermedigmi daima tenkid etmiştir, fi
Halbuki bugünkü Rusya siyasi münasebetinde diğer devletlerin dahili rejimine hürmet etmek ve hattâ onlara imtisal etmek gibi mantıki vc camimi bir arzuya intibak et mekle iç ve dıa buhranlardan kısmen kurtulmuş ve refaha teveccüh etmiştir
Troçkinin takib etmiş, olduğu siyasi meslek medeniyet için daima kanlı ihtilaller, facialar hazırlamış olduğundan feci şekildeki ölümünde mefkuresine feda olan on milyon masumun ak ve enininin tesiri olduğuna da sûpbe edilemez
Trokçi zalim bir inkılâbcı idi Kan ve barut kokusundan hoşlanırdı, ölıimü de böyle oldu
Su testisi su yolunda kırdır
f Şehir
ve Memleket
Haberleri *)
["] Nep —: Novaya ekonomiçeskaya Politikanın  baş harfleridir
!••] Almanca Ruayada hakiki vaziyet Sahife: 89  90
Çayırlardaki otlar çürüyecek mi?
Demir tel bulunamaması yüzünden otlarımızdan büyük bir kısmuun çayırlarda tehlikeli bir surette biçilmiıj olarak beklediğini yazmıştık Bu olların, balyalık tel tevzii daha uzaması tak dirinde haricî tesirlerle çürümesi artık muhakkak bir hale gelmiştir Memleketimizde daha ziyade devlet      taahhüdlcrinde
şcbbüsler üzerine bu otlar için tel imal edilmesi hususunda alâkadar fabrikalara emir verilmişti Bu telden mühim miktarda imal edildiği halde tevzii için henüz emir gelmemiştir
Bir çok ot müteahhıdleri dev let hesabına giriştikleri taahhüdlcri bu sebeble yerlerine getirememiş vc lomınat akçeleri irad kaydedilmiştir
Şehrimizdekı alâkadarlara bu günlerde yeniden müracaatlar yapılmıştır Alâkadarların bu htısusda, âcil ve kat'i bir karar vermesi beklenmektedir
a kuvvıUı olmak cebhelegibi gerileri d emniyet altında tutmak demeKOr Gerilerin emniyeti çoluk çocuğumuzun ını ve babanızın vc yuvanızın emniyeti manasına gelir Bu sizin ve sizden olan varlıkların korunnıa»! için k^Uanamıyacağımız hiçbir fedakarlık yoktur Fakat bunun için sizden istenen fedakârlık derecesine çıkmıyor Ayda en az 10 kuru} vermeyi taahnüd ederek Hava Kurumuna âza yazılırdanız bu rmruyıtı elde edeceksiniz
Ticaret Vekili Değirmendereden  geldi
Bîr müddettenberi şehrimiz de bulunaı» Ticaret Vekili Nazmı Topçuoğju evveikı gun Değirmendereye ıntmiş, dün şehrimize dönmüştür Vekil bugün birliklerin merkezinde meşgul olacaktır
[Baş tarafı t lael       ede]
4 — Merasime iştirak edecek katalar:
A — Askeri kıtalar (Milli Mıldafaa Vekâlı4uıin tayin edeceği miktarda)
B — Afyon Konya, İzmir izrilerüe İstanbul ve Ankara Yüksek okullarını tenudlen bir titanı talebe (Miktarları Maarif Vekaleüncc tesbit ve tertip edilecektir)
C — Kütahya ve Afyon vilayetleri koy ve kasaba halkından, İstiklâl Harbine iştirak ebnis mücahidlerden teşkil edilecek halk kıtaları (Bunları Afyon ve Kütahya vilayetleri Parti reisleri müşterek mesai ile tertip ve teşkil edeeeklc^rdir)
5 — Bu kıtaların hepsi mrraaim yerinde, merasim âmiri olan kolordu komutanlığının emrine girecek bunların gerek merasim yerindeki duruşlarını gerek geçit yerindeki sın tertiplerini komutanlık tanzim edecektir
Ç    Gündoömuşda
muhtar kursu    )
meler esnasında muhtarlara vazifeleri, yurda daha faydalı vc verimli olabilmeleri İçin yapmaları icab cdeıı şeyler onlaülmıstır
Kursun bittiği gun parti koy muh
tarlnnna btr öğle yemeği vennıa ve burada da bir hava Kinde
: , ¦Imıiiiır Muhtarlar ve köylüler hükümet memurtarlıe yaptıkları ttınaslardam çok memnun kaimialar ve ileride yeniden yakan trenoalarda Luluııulmaai temennisle kazadan ay nlmıslardır Yukarıdaki reaımdr koy ıııuhtıılanru genç ve değerli kaymaklım Muhlis Babaoğlu (\ ı«arelll) ve diğer hükümet memurlarıle hir aııda göruyonunuz
• — Aynı günde yerlerine dönecek kaslar yakın koy ve kaaabadasaazı balkın bu maroaımc lauzaaüt'riDl merasime civar olan vilâyetler ve parti leskilab tevsik ve tertip rdneklerdir
T — Merasime 30 Agutus gtınu saat (ll'JO) da top endahtıle buglanacak ¦ ıı il Ordu, C H P istanbul ve Ankara Yüksek okulları adına olmak 0awe birer nahak söylenecektir
t — M Ağuetua ğonu akaanu radyoda ParUce bir kcaaferanı verücceği gibi gene o gece halkevlerinde ve halk odalarında halkevi ve odan olmıyaıı yerlerde Parti merkezkrınde toplantılar yapılacak UUkıal Harbinde milletçe gösterdiğimi/ kahıamaalık re fedakârlık ve 31 Ağustos Bakumandanbk rneydan nuharehe^rrın ehemmiyet ve luyrnetl hakkmda konuşmalar ve konleranslar tertip edilecektir
8 — Bu buyuk ve mitli hftdııe hakkındaki merasime matbuatımız 30 ve 31 ağustos günleri yapacakları kıy metil neşriyatla îjtatak etmiş olacaklardır
İt — Halkamızın bu m er »»ime kolay ve mu, uliriklerini temin için 30 a, ı ı günü Afyon vc Iznıudeıı merasim yeri btasyonu obııı Sı İkisaraya uruz tarifeli gidlı \e dönüş trenleri ter tıb emler ektir
11 — A •Ş|*rMr İstasyonu ile meraakm yari arasandakı münakalât ve merosim yerindeki (ertlOat ıe lıarırhklar Kolordu Kumutanlığınca temin edilecektir B — Gerek bu mü rıakalât vo gerek mcruım heyeti umuuuyrainde Kütahya ve Afyon vlhereUeri ve Parti teıkıl JU»ı kolordu ya her turlu yarchmın azamisini yapacaklardır
12 mm 30 günü ukjnnıı Afyon vilâyeti C H Paı us reisi ordu merasime Iglırak eden heyetler ve "Jk mûzneesallerl şerefine Afyonda lar yemek ziyafeti verecekUr 1 — Ankara, 1 — Sivas, 3 — Erzuruın 4 — Diyarbakır 5 — Malatya 4 — Halay, 7 — Seyhan 8  İçel 9 Kayseri, 10 — Nıade ||  Kunya, IS — Antalya 13 — İsparta 14 — Burdur 15 — Denl/li 18  Aydın 17 — tonir, 18 — Maıuaa, 19 — Kütahya W — lâkışehır 21 — Balıkesir, » — Buısa 23 — Bilecik 24 — IsUnbul 35  idime 38  Kıcaeli 27 — Afyon,
OKUYUCU
DİYOR Kİ
Eczahane kalfaları günde 13  saat mi çalışıyorlar ?
Şark memleketleri Türk filmi istiyorlar
üzerine bir de bedeni yoryuntık inzimam ediyor kı; aksam eczah a neyi saat dokuzda kapattığımıza göre bitab düşüyoruz Esasen saat dokuz bucukta yemek yiyoruz vc yorgunluk neticesi hemen kendimizi yatağa atıyoruz ve bir hazımauüık bajgürteriyor Velhasıl bir osu* gibi mütemadi yorgunluğa pnaruz bulunuyoruz Amma diyeceksiniz k| başka bir ıs bulun: Ne is yavalun; memur olup devUuyük mü olalım' Bizler esasen devlete yuk otmnmnkla milli vaailemizi ifa ediyoruz On uç saat çjlısuğımıza göre Mç olmazsa haftıda bir istirahatımız olsa! O da yok Bizim halimiz böyle ne olacak"1 Bu hu'uıu lütfen makamı
KISA HABERLER
y Plevne Çıkanlıyer — Harbi Umumî senelerinde Şorköyde bbtmıs bulanan Plevne gemisinin çı karılmasına kazar verilmiştir Bu nun için bir münakaşa açılacakUr Geminin hurda   demirleri   hııkümet
•dr Karadenlıde Fırtına — Karadeniundekl poyraz fırtınası hızla devam etmektedir Bu itibarla motor vc kayıklar Karodenıze acılamamakladır Vapur postaları muntazaman yapılmak tadır
yf İhracat — Dun Rumanraya sevkedilen tiltiklcc de dahil olmak üzere muhtelif memleketlere 15 milyon liralık ihracat yapılmıştır
* İhtikârla Mücadele — Fiyat murakabe komisyonu bugün bir toplantı yaparak odun ve nebati yağların satış fiyatlarını tesbit edecektir
sı I«
Mısırdaki mallarımız için vapur bulunamadı
350 bin  İngiliz lirası kıy metindeki   mallar Port9fîidde   bekliyor
Harbin Akdenize sirayetini ıniitcakıb  Mısırda kalan lı ansıt
eşyası meyanında bizim de 350 bin İngiliz lirası kıymetinde ıdholât eşyamız Portsaiddc kalmıştır Bu malların memleketi m ize nakledilmesi için nakliye vasıtası temini için yapılan çalışmalar müsbet netice vermemiştir Alâkadar makamlarla Vapurcular Birliği arasında cereyan ©den görüşmeler neticesinde birliğin Mısıra vapur göndermiyecegi tebeyyün etmiştir
Mmtaka Ticaret Uüdürlüğu Mısırdan gelecek eşyadan başka vapurun kendisini de sigortalamağı kabul ettiği halde Vapurcular Biriiği Mısıra vapur göndermekten   çekinmişlerdir
Birliğin iddiasına göre "eldeki vapur mevcudu azdır Vapur battıktan sonra paranın ne kıy muti olabilir Bugün için elzem olan para değil, vapurdur,, Bu vaziyetten sonra Portsaıddeki malların memleketimize getirilmesi gene imkânsız bir hale gelmiştir Bu malların molörlerle İskenderun ve Mersin tarikiyle nakledildiği halde mütcadılid aktarmalar sebebiyle gayet pahalıya malolııcağı düşünülmektedir Alâakadarların bıı dei'a da Yunan vapur kumpanyalarına müracaat etmeleri ihtimal dahilindedir
iğer Şark memleketılyona yakın islâm ian Cava adasından ri istenilmektedir, son zamanlarda da
gönderılmesi için menşe şaha detnamesi verilmesi ve bu filmlerin mevzuııbnhuı memleketlere gönderilmesine müsaade edilmesini istemişlerdir Memleketimiz hak karada propsu^anda bakımından 1' vk ılâdr istifadeli cilan bu teklifler Tu nrrt Müdürlüğü tarafmdan vekâkte bildirilecektir Mevcud ticarî mevzuatımız buna müsaade ettiği takdirde şimdiye kadar çevrilmiş ve duble edilmiş Türk filmlerin den bazıları Mısır ve Cavaya gönderilecektir
Zafer bayramında ilâve vapur seferleri
30 A ¦ Zafer Bayramı münasebetiyle rkrnfryolkın Idareoİ Adalar vapur tarifele rinde bazı dcgufüclıklcr yapmıştır Yeni tarifeye göre 30 Ağustos cuma ve cumartesi günü halen mer'iyette buhznan pazar tarifeli tatbik edilecek ve bugünler zarfında köprüden saat 2415 de Adalara bir ilâve sefer tahrk edilecektir
llılkı lTiını k     nnTivm
Kadıköy Halkevinden: 30 Ağustos Zafer bayrımı münasebet ile program gece saat 21 de 1 — Zıtfcr hakkında bir söylev,
gustos 1940 cuma günü aksamı saat 20 de Evimizde bîr musamere tertip emin: istir
Mûsoınerede ayrıca «Ateş* piyesi de temsil edilecektir
Beyağlu  Halkevinden:
30 Ağustos 940 Zafer bayramı münasebet ile Elimizde yapılacak program:
1 — ıı ı i in cuma gunu saat 1730 da Tepcbasındaki binamızda:
A) İstiklâl Marsı
B) Zafer hakkında nutuk,
C) Konser (Ev korosu tarafından)
2 — 30/17940 caron günü saat 2830 da Beyoğkıııda Nurziya sokağında Parti binasındaki tcrmil salonumuzda:
Al Zafer hakkında konıapna
B) Temsil istiklâl piyesi
C) Temiil: Komedi
¦an*(• no HalkevıMdcn:
130 Ağustos Zafer bayramı) aynı gün saat 12İJ de Evimizin Cagaloglundaki salonunda asa»ırlıkı prcar ram gibi kuUulanacaktır
Bu uıplaııünııza gebnek arzu edenlerin, yer darlığı yüzünden hazırlanan, davetiyelerim Evimiz burusundan almaları rica olunur
Gümrük  ve İnhisarlar
Vekilinin    tedkikleri
Şehrimizde bulunan Gümrük vc inhisarlar Vekili Rauf Karadeniz tedkik terine devam etmek tedir Vekil dün sabah inhisarların Sirkecideki teftiş heyeti dairesine gelerek meşgul olmuştur Vekil bugün de İnhisar hırın fabrikalarım teftiş etmesi muhtemeldir
Avcıları davet
Beden Terbiyesi İstanbul bölgesi Avcılık ve Atıcılık Ajanlığı ve Avcılar Alıcılar eenuyetı başkanlığından :
Bu sene Avcılar ve Atıcılar Bayramı rc atıcılık müsabakaları 1 9 İM0 pazar gunu Saray burnu park gazinosu ve ittisalin deki sahada yapılacaktır Bütün Avcılara bu ilân ve beraberlerinde getirecekleri av çifteleri davetiye yerme kamıdır Törende hazır bulunmaları ma olu nur
SABAHTAN SABAHA
Afrikada harbe müsaid zaman
Hırlarını askere aklı
Bu hâdise bir üu guiııu, vt işmiş gibidir Esaaen italya  mn bu sıralarda böyle ikinci derecede bir mesele yüzünden Balkanlarda ateş çıkarmak isti yeceğı beklenemez Yıkııı;ırkta ne obraksa  tabu bu aylarda • Afrika topraklarında olacak Ür
Afrikada ingiliz Som alisine) karşı ltalyanın taarruzu bu tonrağın tamamiyle işgaliyle tamamlanmıştır Fakat Somali Hind denizine baktığı halde, buradan Ingilterenin Hmd yoluna hâkim olmak kabil değil dir Karşı yakaya, müstahkem Aden limanına geçmek, Babülmendebi ele geçirmek lâzımdır, italya için ya bunu, ya Süvcyşl dmak en   büyük emeldir
Aden veya Süveyş Ingilterenin cümli'M ılınırsa ingiliz limanlariyle Hınduıtan arasındaki muvasalayı Akdemzden temine imkân kalmaz İngiltere, artık yalnız Afrikayı dolaşarak Hind muvasalasını temin edebilir K ızılden izde İngiliz hâldmiyeti sona erer Süveyşin kıymeti kalmaz
Ancak Somali dc Berbera limanını veya Fransızlnnn Obutisini ele alan İtalyanlarla Kaleye hâkim olan Almanlar arasında fark yoktur Kaleden 35 kilometrelik boğazı geçerek ingiliz sahi üne Duvra varmak nasıl kabil olmuyorsa Cibutıdcn Adcne varmak da kabil olamıyacaktır
İngiliz donanmalı bu işe engeldir Halbuki ingiltere, başka kıtalardaki donanmasını nep can alacak yerlere toplayarak son arTcce kuvvetle denizleri tutmuştur
İtalya için büyük hülyasına Süveyş üzerinden kavuşmak ümidi daha çoktur Rivayetlere gure 'Iı uuiusüiı m ulu m İtalyan kuvvetleri toplanmıştır vo Afrikanın şimulinde bir iki ay sonra nefes almak imkânları hasıl olacak, sıcaklar hafifleyecektir O zaman çölü bir kaç yüz buı kı*ı ile geçip Süveyş Kanalına varmak hesaba katılabilir Bahusus Süveyşten sonra, daha cazıb hedefler de yok değildir Zengin Fd&tın ve İrak I rakın rıetrcrtlerine kedi ciğere bakar gibi gûjJerini dikenler bulunduğuna şübhe mi var?
Hattâ belki bundan dolayıdır ki Irak hükümeti, mecburi askerliği kabul etti Artık bir ordu teşkili lâzımgeldiğine kanaat getirdi vc bir müddettir, tabiî Ingilterenin yardımı ile hava ve kara kuvvetlerini meydana getirmekle   mı^guldur
Hülâaa italya Afrikanın şimalinde bir maceraya atılacak olursa uzun çokle evvelâ yalnız çölün mukavemetini görecek, sonra Irkenderiye önünde İngiliz ve Mısır ordusiyle karşılaşacaktır Bu orduların gerisini İngiliz filosu, hava kuvvetleri, Fîhstindeki ordu, nihayet Irak kuvvetler! tutmaktadır
Behçet SAFA
| Radyo Programı~j
Z9/8/940  PERŞEMBE
730 Pro»rm ve   nrmk»«« ayarı
73S Muzık: Halı' in
K00 Aisaa haberlezıt10 Ev fcsdmı  »emek, listesi 1330 ^r"«:'»0, ve memleket saat ayan
«as Muatk
¦ıı Alana hatmlert 
1305 Muzık:
1B00 Program ve memleket saat
ayagtı
1805 Murik: Konserto (Pl 1840 MOatk! Rudyo caz   orkesttrası (tbrıhım OıgUr idaresinde)
19,25 Muzık
1945 Memleket saat ayarı, ve ajans haberleri 2000 Mn'ik  Fani heyeti 30 30 Knrusma
2045 Murık:  Dlnkv| istekleri
3I4S Muzık: Buyuk besUkarlar 5er   No 5 tVahau
33JS Memleket saat ayan ajana haberler), ziraat cezana*  tahvili*, kambiyo  mı*ut borsan (fiyat)
3X35/7330 Yarınki proerata ve kapanm
30 AĞUSTOS 1940
CUMA
Üçüncü Yıl  No 838
Yeni Sabah
GÜNLÜK SİYASÎ HALK GAZETESİ
İdare Yeri
NornemiflttvJTc, No 84 İstanbul
Telgraf: TENİ SABAH istanbul
TELEFON: 20795
Her Yerde 5 Kuruş
Zafer Bayramı
İçte bugünkü Türkün «ttinkü milli mücadele rahuna \e an'aıırsine bağlı lığmdao t» sadıklığından dolayıdır kl şimdiki dünya buhnuuna 1»» kadar metin, bu kadar soğukkanlı ve emin bir surette göğüs geriyoruz Türkün bütün kalbiyle sevdiği, utandığı ve güvendiği bir Milli Şefi var M ıh Mücaslekuin en büyük Hini i olan kahranıaD bir ordusu var Ve vatan tehlikesi karşısında müttehiden çarruu' mütesanld bir kalbi
Vaaan: Büseyiu CalüdYALÇF
Bugün Millî Mücadelenin kafi gobbiyetle neticelenmesinin senei dcvriyesıdiı Tarihin en şerefli ve vücude getirdiği inküâb bakımmdan er mühim bir vak'asını tes'İd ederken Türk milleti esatiri destanlara lâyık o kah ram anlıkların hatıralarında kendisi için yeni bir enerji kaynağı bulacaktır
Milli Mücadele, Osmanlı imparatorluğunun hep inhitata doğru yürüyen bedbaht tekâ mülüne nihayet vererek Türk milletine butun bütün yem prensipler üzerine müstenid milli bir devlet kurmak imkânını temin eylemiştir Bu münasebetle Ebedi Şef AUtürkün ölmez hatırası kalbimizde muhat olduğu bütün hürmet ve minnettarlık hisleriyle gene canlanıyor Büyük AUtürkün en kıymetli ve en ayrılma kabul etmez mesai vc ideal arkadaşı ismet inönü Milli Mücadele  an'anele
linde şmıoı^MWî Şetfffln! DU,Unuyor Bu, Türk milleti için bugüne vc istikbale derin bir ıtimadla bakmak hususunda en birinci bir teminattır
Milli mücadelemiz yalnız tarihimizin parlak vc müstesna bir safhası olarak iftihar ve saadet hissi telkin edecek bir askeri galebeden ibaret değildir O her zaman ruhumuzda ve kalbimizde yaşıyacak büyük bir canlı derstir Dünyanın en büyük zorluklarına nasıl galebe çalınacağını düşünmek mevkiinde kaldığımız zaman güzleı um zin önünde daima Milli Mücadele senelerinin hamle ve heyecauları, fedakârlık ve lesanüdleri yasıyacaktır
Milli Mücadele Türk ruhundan bedbinliği, muhal mefhumunu silip atmış ve Türk mdli şuurunun derinliklerinde gizli enerj ve hamlelerin kudret ve kabiliyetini gözler önüne sermiştir Bu mücadelenin safhalarına göz gezdirmek bize hayat kavgasında muvaffak olmanın sırrım aşikâr bir surette her zaman öğretecektir
Milli Mücadelede Türk niçin dövüştüğünü biliyordu Bu şuur yalnız şeflerde ve münevverlerde değildi Kağnüariyle cephane taşıyan ihtiyar nineler bile pek "¦ırak olmıyan akıl ve ntuhakem*ierinin dibinde ruhlarının K'ztedift bir sevkıtabii ile bu mücadelenin lakraetini, lüzumunu vc ehemmiyetin, ıakdir ediyorlardı Türk, varhğj ,in, ya«amak hakkım ,|dv siyle dövüşüyordu Vam0Vrtffak olacak, ya Ölecekti Hüyük Atatürk ve yakın arkadaşları bu hakikati milletin ruhuna nüfuz ettirmek muvaffakiyetini gön termnlerdi Muharebe meydanında harbi kazanmanın en birinci sam bu idi
O hırada memleketin maddi vaziyetini ve maneviyatını bir üti kelime içinde biraz hatırlayalım Basda bir hükümdar ve etrafında öyle bir hükümet heyeti vardı ki artık devletin Hüseyin Cahld VALÇIN [«•«« S Uncu uhlfedo)
^ Avrupada harb^J
Berline şiddetli hava akını
•1 ¦
pehirde büyük yangınlar çıktı birçok askerî hedefler bombalandı
Londra 29 (aa) — Hava nezareti tebliği:
Dua gece İngiliz hava kuvvetlen bombardıman tayyareleri Almanya ve Alman işgali altında bulunan Hollanda ve Fransada askeri hedeflere hücum etmişlerdir Berbn civarında mühim askeri hedefler bombardıman edilmiştir Başka hava kuvvetlerimiz de Laypslkde tayyarelere mahsus malıemc imal eden kereste fabrikasına Dessan'da Junkers fabrikalarına Deılnound ve Rcisgholz, Drelne Şimalinde Norgeham pelrol tesisatlarına ve muhtelit rhrjmnn tayyare [Sonu 3 lineti sahifede)
^ Afrikada harb
Afrikadaki harb vaziyeti değişiyor
İngiliz hava akınları çok şiddet kesbetti
Kahire, 29 (aa) — İngiliz hava kuvvetleri   kumandanlığı
ingiliz hava kuvvetleri, Libya çölünde, "Koufra, vahalar grupu üzerinde keşif uçuşları yapmışlardır Bu kuvvetler Derne limanındaki gemileri muvaffakiyetle bombalamışlardır Brr takım bombaların tamamiyle ISonu 3 UncU aıhlled*]
Tarihin Seyrini Değiştiren Gün:
50 AĞUSTOS
Başkumandanlık Meydan Muharebesinin Yıldönümü
Viyana kongresi
toplandı
—¦—
Alman,  İtalyan, Macar, ve Rumen nazırlarının ilk içtimai bîr buçuk saat surdu
Viyana 29 (aa) — DNB:
Mihver devletleri hariciye nazırlariyle Rumen delegasyonu arasındaki iptidai müzakereler tahminen bir buçuk saat sür muştur Müzakerelere saat 17 den sonra nihayet verilnüatir
Viyana    mirzakerelrri ve İngiltere
Londra, 29 laa) — Reuter bildiriyor:
ingiltere, merkez ve cenubu şarki Avrupasında vaziyetin yeni safhalarım, bilhassa Macar  Rumen ihtilâfını pek yalandan ve büyük alâka ile takib etmektedir
(Sonu S bncu sahifede)
Milli Selimiz
Marmarada yaptıkları gezintiden avdet ettiler
Evvelki gün Marmarada bir gezinti yapmış olan Cumhurreisi İsmet İnönü, dün naheh Floryeya döomü«derdlr CümhunvİMm» dün Florya deniz kdtckündr istirahat etmişlerdir
ŞEHRİMİZDEKİ VEKİLLERİN
TEDKİKLERİ
Şehrimizde bulunan Nafıa Vekiü Ali Fuad Cebesoy dün imar müdürlüğüne gelerek meşgul olmuştur Vekil öğleden evvel Trakya umumi müfettişi general Kâzım Dink'i ve İstanbul vah ve belediye reisi Lûtfi Kırdan kabul ederek kendileriyle uzun müddet görüşmüş ve imar işleri etrafında izahat alnustar
Dahiliye Vekili Dahiliye Vcküi Faik Oztrak dün Floryaya gitmiştir Vekil Floryada bir müddet istirahat edecektir Vekil gazetecilere şu kısa beyanatta bulunmuştur :
"— izmir seyahatim tamamen hususî mahiyette idi istanbul seyahatimin dc mahiyeti budur Maamafib tabiîdir ki seyahatten istifade ederek bazı İdari tedkıkler yapacağım ,, Ticaret Vekili
Ticaret Vekili Nazmi Topçu oğlu dün toprak mahmulleri ofişiyle Takas limit od şirketinde bazı tedkıklerde bulunmuştur Vekil Zafer Bayramım Istan bulda geçirdikten sonra Ankaraya dönecektir
Gümrük ve İnhisarlar Vekili Gümrük vc inhisarlar Vekili ^•üf Karadeniz dun Inhisarla00 'ıkı levazım kısmında teoiıklrde bulunmuştur Vekil daha bir kae gün şehrimizde kalacaktır
Mnııi     Vekili Münakalât Vekil, Ali Çetinkuya Adada istirahat etmektedir Vekil daha on gün kadsr şehrimizde kalacaktır
AMERİKANIN BÜYÜKASKERÎ HAZIRLIKLARI
4 milyon kişiyi silâh altına alacak olan kanun kabul edildi
Askerî terfiler
Terfi eden jandarma
subaylarının   listesi ¦
Ankara 29 la a) — Jandarma mensublarına aid terfi biteri Reisicumhurun tasdikine iküran eylemiştir Bu terfi listesine  nazaran Fevzi Aydın albaylıktan  Tug  generalliğe terfi etmiştir l Yarbaylıktan, albayuga terfi edenler şunlardır: I Naü özgüven Ziya Kır bakan Binbaşılıktan Yarbaylığa Terfi Edenler
Salih Tunçer Kadri Geledun Niyazi Ckil Tahsin ünlûer A Rıza Güney Y Kenan Sökmen Necmeddin Savaş, Kemal Oguztüzin, Kadri Ere) A Tevflk Uygur, M Kemaled(Sanu 3 UacU sah'ede)
Vaşingtcn 20 (aa) — Yirmi ile otuz bir yas arasında bulunan bütün Amerika vatandnjlarile   ayni yasla
Ebedi Şef Atatürkle Milö Şef İnönü basbaa bir haafatbal   —     mi, ~
İstiklal   mUcadelca'nde   Sakarya     komutanlığa Had Ansstl tayin edlltafarJ, bu mücadelenin ballı başlı     dt
bir  hamleaidlr  TUrk  Urlhlnln   bu Bu tayin  Sakarya  mağlûbiyetinin
acısını çıkarmak İçin nc yapacağını şaşıran düşman ordusuna yine bir zafer kszandıramadı Hattâ düş man kıtaları arasında isyan çıktı Oma dair gelen haberleri tcyld etil DOfman ordusunun zapturabtı bölüldü Buna mukabil TUrk yurdunda milli davamn pek yakında Türk eüngUeıle neticeleneceği hususun • dakl imin bir kat daha arttı ve bilaistisna her türk kurtuluş gununu dürt gözle beklemeğe ba|ladı
Simdi taarruz aırası ana yurddan düşmanı tardedecek olan TUrk ordusuna gelmişti
çok şerefli zaferindin sonra duşman artık Tdrku maglOb odemlyscedlne kanaat Belirmişti Bu hakikati bize İlk flnce soyIİyen Fransızlar oldu Vo bunun ilk eseri olarak Franklen Buyyon, miralay Baro vo miralay Mujen'den mllrekkeb Fransız heyeti Akşehir* geldi ve cebhe komutanlığı karargahında büybk TUrk komuunı Gazı Mustafa Kemal Paşaya tazimlerini bildirdiler Bu auretle İlk müzakere kapısı açıldı KarargAMa garb cebheal komutanı İsmet Pasa ve Hariciye Vekili Yusuf Kemal Bey bulunuyor vo heyetimize Gazı Muştala Kemal riyaset ediyordu Bu suretle Frenaızlarla başlıyan bu ilk hayırlı temas (6 Iklncıklnun 357 dal bizi Adanamııa kavuşturdu Bundan sonra da, İtalyanlar memleketimi, il Uhllye ederek gittiler
Kazanılan bu zaferler, düşmanları çok düşündürdü v müteessir etti, Bu sıralarda Atınede sık, sık saltanat «Oraları kuruluyor, birtakım kararlar veriliyordu Nihayet Vunan kabinesi de istifaya mecbur kalarak general Papuiaım yerine baş
20 Ağustos 338 gecesi, başkomutan Gazı Mustafa Kemal, ordulara hareket emrini vererek karargahlle birlikte Akşahirc gelmişti
26 Ağustos 318 sabahı da Kocalcpeden düşmanı boğmak için ordulara kat'I emir verildi Müstevli dllsman ordusllo temasla bulunan büyUk komutan milli Şefimiz lamel IndnUnun orduları İdi Genel Kurmay başkanımız Mareşal Fevzi Çıkmak da, bUtün kudretini ordumuzun meaud bir netice istihsaline tabela buyurmuşlardı
26 Ağustosta birinci ordu komutanı merhum Nureddın ve İkinci ordu komutanı merhum Yakub fevki paszılar aldıkları emre tevfikan Afyon cebheslnden taarruza başladılar
TUrk kıtaları, birkaç saat içinde ı ¦¦jıı c vo Erlkmen tarafından düşmanı Urda muvaffak oldu O gunkd muharebede, topçularımızın attığı müessir mermiler dUş * manın mezarını kazıyor, ve bu sayede piyadelerimiz sUratlo ve muvafafklyetle İlerliyorlardı Süvarilerimiz paniğe başlıyan dilffman ge •¦in t sarkarak ricat hatlarını kesiyordu
Muhabere kıtaları, rapor ve amirlerin muntazaman alınıp v«rll meşini temin etmek suretlle zaferin kazanılmasında büyük bir İmli oluyorlardı
o ¦ •
2930 Aguştoa  Düşman ordularının büyük bir kısmı Tokluslvrısl eleklerinde dlger kısmı da Hamur  ¦ ,  sırtlarında İdi
Zeki (Erzurum mebusu) Mursel (emekh) Subhl (emekli) paşaların kumandasındski 1, 2 ve 14 UncU •¦¦ vari fırkaları Akplrlnı tepelerinden taarruza geçtiler Akşama kalma[Sonu ] UncU şahfcde)
girmek arzusunu izhar etmiş kimseleri, sulh halinde askeri hizmete mecbur kıLıo ve birleşik Amerika tarihinde İlk defa olarak kaydolunan bir kanun ttylheeı, 31 reye karşı 3* rey ile senato tarafından kabul edilmiştir Merkür layiha gelecek haftanın başlangıcında munıc Mİier nıecliıincc müzakere edilecektir
Senato IS reye karı W rey ile Milli müdafaa bakımından lüzum görül 1 düğü Uıkdırdc fabrikaların kontro )UnU kabul eden bir lâyiha da tasdik efaniftır HUkûrnet hesabına yapılan gemi vc tayyare İnsantındaki temeltülerln tahdidi hakkındaki mevcud1 olan kurarın silâh ve mühimmat imalatının temctUllerıne de teşmili lcln ayrıca bir kararname de kubu] edılmlrtir
Dün Siteden sonrki cebe esnasın j da senato, mccbuıi askerlik hizmeti1 ein reddi veya tehirine mütedair bütün layihaları reddetmiş ezcümle, kongrenin bir krizin mevcud okluğuna dair vereceği karardan evvel mecburi askerliğin tehir edlbnesi hakkındaki ba liyıhn 27 reye karşı 55 rey ile reddedilinisUr Yine mecburi askerliğin bir kanunusaniye kadar tehir edilmesini teklif eden diğer bir layiha 35 reye karşı 30 rey ılc red'ii'lııim
(Sonu 3 UncU sahlfadcl
HERSABAH
Mehmedciğin 18 sene evvel yumrukla isbat ettiği riyazi dava
Geçenlerde  Türkün askerlik  Bakımından hsaaba kitaba   • jhlr mıirı oldvAanu   bu ailtunlarda tebarüz ettirmiştik
Bugün 18 İnci yıldönümünü İdrak ve tee'ltf ettiğimiz Zafer bayramı dotayıslfa bu iddiamın loyld vo tavslk edeceğiz: O zaman da ¦ ¦» kim bilgiç askerler, riyazi katiyet"' : konuşan diplomatlar, mantıki ve hendese bilgisi kuvvetti gazetecurr muaehhez ve muallem bir ordu karşısında TUrk mUdafllerinin dikiş tulturamıyacaklannı iki kere ıkı dorl edercesine Isbal etmişlerdi
Halbuki vekayl TıirV gncü Turk azim ve iradesi karşısında İki kers ikinin dört etmediğini ve aralan Mohmadın yumruğunun riyaziye kaidelerini, Iggarılme ccdvetlerinl alt üst etmeğe muktedir olduğunu iıbat elti
Bundan bir an şüphe edenlere T im" bundan tamam 18 yıl önce bugUn son faslı nihayete eren şahamet menkıbesini basdan sonuna kadar okumalarını tavaiye ederiz
Tekrar ediyorur Aziz yurdjnu çolugunu çocuğunu ve ecdadının kabrini korumak mevzuu bahsoldugu zaman yiğit Mehmedclk beşeri neaablara kltablara gerçekten ••«)m» sığamaz
A Cemaleddin SaraeoKİu
30 Ağustosun manası
Yazan: CELÂL DİN CER
30 Ağustosun mânasını, muh1 telif oakımlarından, başka başka şekillerde anlamak ve anlatmak mümkündür: 30 Ağustos Türkün cn büyük zaferinin tarihidir 30 Ağustos Türk tarihinin j en mühim dönüm noktasıdır 30 Ağustos içtimaî inkdâbtmızın temel atma günüdür Evet, bütün bunlar ve bunlara benzer tariflerin hepsi doğrudur Fakat, dünyanın kısmen İçinde yaşadığı, kısmen de ateşi kendi üzerine sıçrayacak diye endişe duyduğu yeni büyük harbin hâdiseleri karşısında 30 Ağustosu sumu
O kadar ki bu mânayı k ifade edebilmek  kudretini tasımıyan kalemim âdeta   duraklıyor
Onun içindir ki başımı bu büyük zafer günıüıun arkasında kalan mücadele yıllarına çevirin
o zamanki manzarayı hayalimde yaşatmak ihtiyacını duyuyorum Gözlünün önünde canlanan
den teşekkül etmiş milli cebheler Samsun havalisinde teşkilâta başlıyan Atatürk Istanbulda Kuvayi Milliye hesabına çalışan ismet İnönü, Fevzi Çakmak ve bazı yardımcı arkadaşları Bu sırada mütemadiyen ilerleyen, İşgal sabasını genişleten, iyi silâhlanmış, iyi teçhiz edilmiş: arkasını büyük devletlerin silâh, mühimmat , malzeme fabrikalarına ve hazinelerine dayamış kuvvetli bir düşman ordusu Bizde hiç hiç bir şey yok Ne silâh, mühimmat, malzeme depoları; ne elbise ve teçhizat, nc de para
|Sonu 2 nej sahifede]
Kayfa : l
YENİ  SARAII
30   Aı*ıifctos 1'JItJ
ASKER GOZİLE
Bazı Harb Anekdotları
Trakyada Bulgaristana taarruz fikrini terviç için ordulara yanlış plân verilmiştir İzzet paşa ne diyor? Nazım paşanın hatası
Umum! seferberlik emriyle beraber beş numaralı projenin tatbik edileceği emredilmiş olmasına ruğmcn ordu kumandanlarına tebliğ edilen harekâtı harbiye lâyihası, münhasıran Türkıyenin ltulgaristanla muharıb olduğuna nazaran tanzim edilmiş harekâtı harbiye lâyihayıdır Şark ordusu kumandanı Abdullah P da hatıralarında bunu teyid ediyor diyor ki:
(Bu plân bukilmelimizin yalnız Bulganslanla muhanb bulunduğuna ve diger Balkan hükümetlerinin bitaraflıkları esasına ve hattâ Kum lıfr Bulgar unsurundan gayri unsurların âdeta dost vazıyetinde bulundukları faraziyelerine nazaran tertib  ¦ ¦ f 11» 11 tır Son vaziyetimiz ise tamamiyle bunun aksidir Böyle olmakla beraber bu plân düstur olmak üzere Şark ordusuna tevdi ve hükmünün icrasında İsrar edildikten başka icraatın bidayetinde plânın tavsiye eylediği bazı mertebe ihtiyat karlıklara maatteessüf ehemmiyet verilmedi
Müttefik dört Balkan hükümeti ılc harb edildiğine göre gene lTzet Paşa tarafından tertib kılınmış bir plân mevcud olduğu sonradan öğrenilmiştir Bu plân ihtimal ki Nâzım Paşanın hemfikirleri olan mes'ul zatlar tarafından ''bidayetten itibaren taarruz,, kararının bozulmaması ıçm meydana çıkarılmamıştır Hakikatler arandığı vakit bu babdaki sır ve hikmetin de inkişafı tabiidir!
Bugün orta yerden tamam 28 sene geçtiği halde hâlâ bu tar ve hikmet inkişaf etmemiştir İzzet paşanın yaptığı plânlar muteber ise bu plânların aynen ordu kumandanlarına tebliği ve ahkâmının tatbiki lâzım idi Yok yeni bir fikir ve plân düşünülmüş ve onun tatbiki lâzım gelmiş ise bu plânı meydana koyup ordu kumandanlarına tebliğ icab ederüı
İzzet Pata, yalnız Bulgaristanla harbettığımıze göre ona taarruzu düşünmüş olandır Tecemmu um uzu ikmalden sonra böyle bir taarruz da tabii pek münasıb olurdu Hattâ Makedonyada tecemmu eden garb ordusuna Anadoludan ikmal efra dı göndermek karan re tertibi de gene sadece Bulgarim tanla veya hem Bulgaristan ve hem Sırbistan ile hartıettığunıze göre tatbiki kabil bir tertib idi Işe Yunanistan karışınca deniz den asker naklinin mümkün olmıyacağı malûm idi Bu basit fikir bile düşünülmemiştir
İzzet Paçanın 1927 senesinde Almanyada almanca neşredilmiş, olan hatıralarının 171 inci sayfasında şu izahat vardır:
(Genel kurmay reisi ııfaüyle memuriyetim zamanında beş plân Urtİb ettim; bunlar Balkanlarda mümkün vc muhtemel muhtelif harb vazıyetlerine aitti Bu plânların ilk üçü Bulgaristan, Sırbistan, veya Yunanistan dev
— 11 —
Ictlcrınin her biriyle h'mii: f larak yapılacak bir harb için tertib edilmiştir Dördüncü plân uç Balkan hükûaclinin yani Bulgaristan, Sırta»lan vc Karadağm basım aleyhimizde ittifak ederek brze karşı yapacakları bir harb için tertib olunmuş tur Beşinci plân ise Yunanistanın bu kombinezona dahil olduğuna, yani kendimizi dörtlü bir ittifak karşısında gördüğümüze göre Tunanın cenubundaki bütün Balkan devletleriyle yapacağımız bir harb hali için tanzim edilmiştir R uman yanın, ister yalnız, ister diğer Balkan t devletleriyle müttefik olarak bize karşı harbe girmeleri ihtimalini pek uzak günlüğüm için o zaman bunu hiç hesaba katmam ıştıra
Ben makamıma oturduğum zaman, benden evvelki genel kurmay reislerinin hiç birinden böyle plânlar, hazırlıklar ve işler asla tesellüm etmedim Sultan Abdülhamidin kendi maiyetindeki huatıai erkânı barbiyece bu nevi plânların tertib ¦ ¦¦iıiım ¦ olmaları gayri mümkün değildir Fakat Yıldız sarayında ele geçen bınUn sandık evrak anısında bunların da yakılmış olmaları muhtemeldir, i
İzzet Paşa bundan sonra, kendi tabiriyle (Diktatör  general) Mahmud Şevket Paşa üe bu plânlar hakkındaki muhaberesini ve 1909 senesinde İstanbula gelmiş olan VoodcrGaltz' paşa ile bu plânlar Üzerindeki münakaşasını zikrettikten sonra diyor ki:__„
(Yemene hareketimden biraz evvel, o zamanki ürinci ordu kumandam Abdullah paşayı ve üçüncü ordu kumandanı Hâdi Paşayı istanbula c, ağırdım Dört beş ¦ nın ıı ıh plânlarımı onlara okuttum O zaman her üçümüz bu plânlar hakkında mutabık kaldık)
İzzet paşa 1911 ¦ nıssikh Yemene gitmiş nh Şu halde gerek Abdullah Pasa, ve gerek Hâdi Paşa 1911 seneni iptidasında dört ve beşi numaran plânların mevcudiyetine ve münderecatına vâkıf idiler
Bu vaziyete) göre naail oluyor da, dört ve beş numaralı plâniar dururken, ben numaralı plânın veya projenin yalnız ferberiik ve tecemmüc aid kısmı ve bunlann naküyat ve sevkıyat cedvellen tatbik ediliyor da, beş numarak projeye aid harekâtı harbiye lâyihan meydana çıkanlmıyor; yalnız Bulgarim tanla   har betti ğimize    göre
Yazan:
Eski Ordu Kumandanların lan
Emekli General
Ali İhsan SÂBİS
tanzim edilmiş bir numarak harekâtı harbiyi lâyihası ordulara tebliğ diliyor Abdullah Paşanın o zaman bu ışdc ısrar etmemesi de ganbdır
Bu meselede alâkadar ve m es ul olanlar başda harbiye nazın ve başkumandan vekili Nâzım Paşa, ondan sonra erkânı harbiye reisi Hâdi Paşadır
Bunlann arasında, ordumu tun ahvalini ve nakliye vasıtalarımızın kabı Uy v ilcimi düşünmeden tecemmu un ileride olmasını ve taarruz hareketi yapılmasını birinci derecede düşünen arzu eden ve işleri buna göre kırbaçlayan kimdir* Eğer Nâzım Paşa bas bu zat cezasını derakab görmüştür Bir kaç ay sonra bir hükümet darbesi, Babıâli baskım, onun ölümünU mucib ohnuftıır Kasten haLısı varsa, yahud ihmal İle maiyetindeki yalanca pehlivanlara güvenmiş ve işleri bırakmış ise hayatiyle bunlan ödemiştir
Harbiye nazın vc başkumandan vekili olan Nâzım paşanın hükümeti tenvir etmemesi, harbin her ne bahasına olursa olsun bir müddet için tehiri hususunda hükümeti ikna eylememesi, ordumuzun o günkü vaziyetinin bu kadar kuvvetli bir Balkan ittifakına kara muvaffakiyetli bir harb yapmağa müsaid olmadığını ileri sürmek ve tebarüz ettirmek suretiyle razı fesim yapmaması, harb islerini tabiî cereyanına bırakarak, nazır sandalycaıne yapışıp kalmış olması, şubhe yok ki, bâryük bir hatadır
M__Mrl aUrtae l ut A"'
Kumi"M" Emekli Ceueral Ali Ihtan Sâbis
( Şehir
ve Memleket Haberleri
Zafer Piyangosu bugün çekiliyor
Milli Piyango Idarraınm Zafer Bayramı münaseN';tertib ettiği fevaklâde keşidesi saat 1830 da İzmir enternasyonal fuarında çekilecektir
Bu piyangoda ikramiye ka zartan numaralar bu gece saat 2230 dakı ajans neşriyatmda radyodan sayın halkımıza bildirilecektir
Kaya Piyangon
•na:
Himaye ettiğimiz çocuklar menfaatine 31 Ağustos 940 cumartesi ahnamı Suadiye gazinosunda zengin bir eşya piyangosu tertib edihniştır Hac hoş numara yoktur Haytrscven zevatı bu sergiyi görmeğe ve iştirak etmeğe davet ediyoruz 
Bakırköy hayvan sergisi
Yeni Sabah
ABONE BEDELİ
Türkly*       fonebl SENELİK      1400 Kre, «700 Kı t   AVLIK       760   a      1460   ¦ t  AYLIK       400   •       «00   a 1   AVLIK       160   »       600   a
30 Ağustos 1940 CUMA 26 Receb 1369 17 Rumi Afjustos UM Gün 243 Ay: 8 1940 — Hızır 117
GUnss OgU İkindi 
1038 528 911 Ezani
325 1215 1537 Vasati
aaarn Vata Imık 
1200 136 851 Ezani
1848 2024 3J8 Vaaal
V3
Demir saç halat buhranı
Bazı
vapurlar tamir edilemiyor
Harbin doğurduğu zaruretler neticesinde haristen saç levha idhalı güçleşmis olduğundan tamire muhtaç bir tok gemiler havuza alıııanıamaktadırlar Devlet Denizyollarının vapurian eskiden ambarlarda mevcud olan saclarla vc kısmen de elde mevcud eski saçlarla tamir edilmektedir
Fakat armatörlere aid gemi ler bu suçlardan istifade edemedikleri i' n im"tu! vaziyete düş müşlerdır Mınlaka liman reisliği bu gemilerden tamir müddeti geçmiş «ılınlırı seferden menettıği takdirde vapur ihtiyacı büsbütün art ıraktır Diğer taraftan jot ipliği de ıdhal edilemediğinden bazı gemiler halat buhramylo    karşılaşmaktadır
Alil   • StandSSUr,
Dünyanın en bulanık, en istikranız günlerinde harb dışında deri m vc eiktyeUı bir 30 aguıtoa İdrak t diyor ut
Harb dı|ınday*z fakat damar lartNiırda 10 Ağustos gününün imanı yanıyer Vu'tıımıııun havası  M AU,|   I  0„' n n   )'¦    III
lifti ve g„ ¦  ir doludur    Ufuklar karardıkça enerjimiz    çelikletlyor Ürkeklik,  kararsııltk  ve  taşkınlık Tur' vatanının sınırlarında, kayalarda parçalanan •• ¦'   ılar gibi eriı yivermeMedr, D tini tırnağına taI karak bin bir acı IU, bin bir mlhI netle boğuştuktan sonra, bu tOO 
Odun satış fiyatları yeniden tesbit edildi
Fiyat murakabe komisyonu dün Mit;tika Ticaret Müdürlüğünde toplanarak odun fiyatlarını yemden tedkik ederek tesbit etmiştir Bundan evvel tesbıt edilen fiyatlarda odunların cinsleri zikredilmemiş olduğun dan verilen kararın halkın zararına neticeler vereceği anlaşılmış ve komisyon bu defa odunların cinslerine göre fiyatlan kararlaştırmıştı r
Yeni karan göre halis meşe kuru kesilmiş eve teslim ve istif dahil olmak üzere çekisi 435 kuruştan, yaş meşe gene kesilmiş eve teslim ve istif dahil çekisi 4UU kuruştan, Anadolu meşem kuru ayni şartlarla çekisi 400 Anadohı yaş meşe kesilmiş eve teslim istif dahil çekisi 380 kuruştan, gürgen ayni şartlarla 380 kuruşUn satılacaktır Perakende satışlarda odunun kilobu 2 kuruştan olacaktır
Komsiyon bu hafta içinde yeniden toplanarak mangal kumu rii satışlarını tedkik ederek sata fıyatlannı kararlaştıracak Ur
Hudud boyunda süngüsü parlıyan tunç yuzlU yiğit 30 Ağustosun ayni Mehmetçiğidir Ona İtimadımız, bugün, kuvvetini birkaç mlıll trtırmııt'i Karada olduğu kadar, denizlerde ve göklerde ayni Mehmetçiğin gölgesine, huzur İçinde, sığınabiliriz Bilhassa göklerimzin kahramanlarına beslediğimiz güveni tekrarlamak İçin en uygun gun, bugündür Temeli Türk Hava Kurumunun kamplarını dolduran İdealist gençlik yığınlarına dayanan TUrk havacılığının hergün bir İleri adım daha attığını görüyor, hissediyoruz
Muhterem vatandaşlar, Harb eden milletler butun hamla, kuvvet ve İman varlıklarını gökİcrcee taşıyorlar Dogusenler artık karada biriblrlne saldıran İnsanlar değil, göklerde boğuşan kanat sürülendir Bir çarpışmada, bir kaç dakika içinde yok oluveren tayyare ve pilot sayısı, hakiki bir havacılığın nasıl arkası kesilmez bir İnsan ve makine kaynağına dayanması Hum geldiğini bize butun çıplaklığile gösteriyor
Bu manzara karsısında bile düsen vazife, İsabetle seçmiş, olduğumuz yolda yUrumek Türk gençliğini mümkün olduğu kadar kısa bir zaman içinde, kanatlandırmak tır
Türk hava kurumunun azası ara smda bulunursanız, havacılık haftası içinde kurumdan yardımlarınızı esirgemezseniz, büyük davaya aiz de gücünüz yettiği kadar yardım etmif olursunuz 
İhracat   başkontro lörlüğünde bazı memurlara   mecburî mezuniyet   verildi
Ticaret Vekâleti İstanbul ihracat baş kontrolü Hakkı Nen Mye Vekâlet tarafından 2 ay mezuniyet verilmiştir Haber aldığımıza göre Hakkı Nezihi Vekâlet tarafından başka bir memuriyete tayin edilecektir
Diğer taraftan ihracat baş kontrolörlüğünde yapılan teftişler neticesinde burada Kıvamcudin isminde bir memurla diğer bazı küçük memurlara vekâlet tarafından üç ay mecburî mezuniyet verilmiştir
metlerin en mukaddesine çağırıyoruz
Türk  Hava  Kurumu  Başkanı Erzurum  Mebusu ŞUKRU  KOÇAK
Belediye et işine vazıyed ediyor
Belediye et mağazaları açıyor
Vali ve Belediye Reisi Doktor Lûtfi Kınlar şehirde et meselesini kat'i olarak halletmek ve halkın bu hususda eskidenberi yapılan şikâyetlerini önlemek maksadiylc belediye iktısad müdürlüğünden tcJkikler yapmasını istemiştir Halk şehrimizde satılan etlerden bilhassa cins ve lıyat çokluğu dolayısiyIr şikâyet etmektedir Belediyemi 'Uı teftiş ve kontrollerine rağmen Mr dahilinde yapılan teftişlerde ulm n neticeler bazı kasablann kac,ı 1 saltık lannı ve bunu teftiş ve tc/itarla Önlemenin mümkün olaıaıyacağım   göstermiştir
Belediye İktısad müdürlüğü tarafından et meselesinin halli için düşünülen tedbîr belediyenin nezareti ve kontrolü altında muhtelif mıntakalarda et mağazaları açmaktan ibarettir Bu mağazalar her 3emtin ihtiyarına göre tesbit edilecek miktarda ve muayyen yerlerde olacaktır
Burada satılan etleri belediye kârsız yani maliyet fiyatına satacak ve halkın sıhhî et satın
KISA HABERLER
t Evrak Muduru — ll:,iı Evrak ' * ı 'vıı luıne Bura Scfrrbct^: Muduıu llıeyın tayın lunmu'r
df Oumlupmar merasimi — Dunılupınnrds yapılacak 30 Aı:uU» Tayyare ve /İr: bayramında Irlaııbulu temsil edecek olan heyet dun Bilmiştir
Boıuk Ekmekler — Üsküdar EfAınonu vr Kadıköy ınıntakaLrınij yapılan hır lettuzle 101 bozuk ekmek m M ¦"¦|ıd11'*rct o'ınmus 
dr Cezalandırılan Oteller — Belediye TuriııgpaUs Em perva), Florya ve Siımerpalas otellerini belediye laümatna muhalif hareketlerinden dolayı cez alandı rmıjtzr
—Hazin bir macera1
İki genç nişanlı aşkta acele ettiklerinden erkeği tevkif olundu
30 Ağustosun manası
|0aı uı( t tBC, ,ahifadf
Her şey dılşm,n v\t^ Anadoluda yer yer, lıyiik j*vletlerm işgal kuvvetleri (W^J% saray ve Babıâli duşmanu,^ birleşmiş, milli hareketin ba* na geçen Atatürkü Anadolu da; İBtanbuldaki fikir vc emel arkadaşlarını ila burada yakalatmak teşebbüsünde Bu vaziyet karşısında Ebedi Şef Atatürk askeri rütbelerim «araya iade ve  kendi ifadesiyle  "bir ferd di milli1 olarak,, milletin sinesine iltica ediyor; Milli Şef İnönü ve Mareşal Çakmak da, artık lalan bulda çalışmakla milli harekâta faydalı olamıyacaklarını anlayarak Anadoluya geoB,r'*r levhanın birinci safhamı bu İkincisine bakalım Düşman Bursa uzennden Eskişehr** teveccüh ediyor Bü*incî 'n •muharebeleri Henüz teşekküle iı 'vnn, insanca ve silâhça dü»manu_ ^ok zayıf Turk ordusu muzal u ı T^t»dan kısa bir zaman geçiyor, Duşnun Bursa vc Afyondan, ICskısehir ve Kütahya lâtikımetlerine teveccüh ediyor, asi Ethcm de onlara iltUuk etmiş Düşman bu sefer daba çok kuvvetli Fakat Türk orddusu İnonünde ikinci defa vc gene muzaffer Bu sırada Atatürk Ankaradadır ve şöyle diyor:
"1 theded:r Onun Kin
burada rahat nefe* alabiliyoruz Aradan altı ay geçiyor, düşman büsbütün kuvvetlenmiştir ve Sakaryada dünyanın en uzun meydan muharebesi cereyan etmektedir Bu mtıhırebclerin yirmi birinci günü zafer kartalı gene Türk ordusunun başına konuyor Haymananın yakıcı ve susuz çöllerinde vc bu muharebelerin cereyanı sırasında Türk İstiklâl ordusunun cmır ve kıım^ndac|"da üç başı beraber görüyoruz
" I'k"1" '' ^ "~
Dun mejhudcn jorgu hâkimh^mc verilen gene bir delikanlı n d  km kaçırma c bıkıınl izale etme sucundan dolayı levktf edikti
Bu crncın ve sevdiftı kucuk kızın halı ödden corulecek bazın tar baldı
Yapılan sorguya ve suçlunun şayet merdane vc dunut bir açıklıkla itirafına Rdre vaka »oylc olmuştur;
Aslen Rizcnin Cıflekavaklar köyünden olan 33? dokumlu Ruşen oğlu Yasarkan Akıarayda Etmeyda¦unda Ahnıedıye caddesinde 70 numaralı meskende hem ikamet, hem de dokumacılık etmekledir
Bundan sekiz dokuz ay evvel Fatma Naciye isminde fenc bir kızla lanışnıii ve ailesinin ek muvafakati ile nisanlanuruk evlerine Gidip ıcel
— Nereye kaçlınız" Kasımpajaa mı? Kifi orada mı sıkıştırdın
Delikanlı basını kaldırdı
— Hayır NısanUmdır    ona
Buyle söylıyen nanuıı munıı» rak arasındaki kızın nuius kağıdını da telkık ediyordu Sonra kanuna baktı Tekrar nUTu* kazıdım gözden »ecirdi Batm bir teessüfle salhyamk;
— Yazık Yasar', dedi Daha bukaç ay beklemeliydin'
Saf vc merd Anadolu oxu*;u vj
Bakırköy ehli hayvan sergisi dün Bakırköy kaymakamı, Şehir Meclisi âzasından Bay Mchmcd, jandarma kumandanı, veteriner memuru, Bakırköy Halk Partisi Başkam, gazeteciler ve kalabalık bir halk kütlesinin iştirakiyle açdrnzştır
İtfaiye bandosunun çaldığı İstiklâl marşiyte açılan sergi den birinci, ikinci ve üçüncü olarak seçilen at ve sığır sahihlerine mükâfatlar verilmiştir Yukandaki resimde serginin açılışından bir intibaı  görüyorsunuz
İhracat  artıyor
Harb* müteakıb denizlerdeki emniyetsizlik sebebiyle Kalkan ve Merkezi Avrupa ve Şimal memleketleriyle olan ticaretimizin daha ziyade artmakta olduğunu yazmıştık Dun muhtebf m»'m lık etlere muhun miktarda ihracat yapılmıştır Ietmıyaya 19Î66 liralık tütün Rumanya ya 20080 liralık zeytin, Ameri | kaya 2380 liralık barsak, Yılgınılavyaya 3600 liralık kuşyemi, Bulgaristana 3500 liralık zeytin, 'Almanyaya 27696 liralık tütün Yunanıatana 6000 liralık yumurta İsvıçreye 8182 lwMil; ipek döküntüsü, Rumanyaya 77ft liralık tuzlu balık Mararıntana 25 000 hrabk tütün lsvicreye 15000 llrahk tütün aevkedıl mıştır Dünkü İhracatın yekûnu 150 bin lirayı germiştir
kuybolı once Y UHU da
riye otıp; yeşilim5i kozIcti pırıl pırıl bir saadetle yanarak:
_ Evet doğrudur, mıkbulumdur
Yapum bu iii hen diye cevab veriyordu
Közyaaları uzun kirpiklerinden dizim dizim sırslandıkkın sonra esmer, tombul yüzünden suzulup mavi robuna damlıyordu
Çaknu
Şimdi levhanın üçüncü yap rağuıa göz atalım:
Aradan on bir  on bir buçuk ay geçmiştir Afyon cenubun dan batı cenubundan ve şarkından bu sel boyanıyor Sanki bur tufan bütün sedleri yıkmıştır 30 Ağustos güneşi Çalköy  Aah hanlar mmUkaunda imha olunan istilâ ordusunun enkazı üzerine batıdan aon ışıklanm serperken doğudan, ebediyen sönmiyecek olan yem birgüneş doğuyor: Türkün tatıfclâl güneşi •   •   •
Düşman istilâsı tnönlcrinde ve nihayet Sakaryada nasıl durduruldu? Mevcudu ıkı yüz bini aşan silâhı bol rebbıne^ı hol yiyeceği, giyeceği, malzemesi bol bir düşman ordusunu kuvvetle tahkim edilmiş mevzilerinden Türk ordusu nasıl :okup attı ve nasıl çevirip imha etti?
Bunu ''¦¦:!• kitabla, manükla halletmek güçtür Hattâ mümkün değildir Yalnız ortada bir tek hakikat vardır: Bu idlerin Türk mîlleti tarafından başanlmış olması Bu millet uzak mazisinde ve en parlak mu»alıle de Millî Mücadelesinde böyle, her aklın almıyacağı daha doğ ruau Türkten başka kimsenin akıl erdıremıyceeçı büyük işlen nasıl başarnuşaa  eğer bir gün varlığını müdafaaya mecbur kalırsa  bunların eşini ve hattâ daha höyüğünü baçarmağ' hem kudretb! hem de hasardır Unutmıvalim k büyük harbden mağ|Üb c'kmış Tur'ıyenin Mehmed,(i;ıum yivini İstiklâl Mücade:,suun muzaffer Mehmedciği abr1 ve elbet teki kudreti daha f ık artmıştır:
Gene untıtmıyalım kı Atatürk kulbterimısde ve benliğimizde İsmet İnönü başı m indidir Ordunun başında da gene Mareşal Çakmak vardır tMeuk silâhım" vardır n dzenıemiz vardır, yolumuz vardır, yiyecek ve giyeceğimiz ve fabrikalarımız vardır, paramız vardır ve, nihayet  silâhımız, malzememiz onana* da  Turk vardır; onun âonmez ııi''"   vardır
C DtNÇfrlK
31 AĞUSTOS t940
Cumartesi
Û^cü YılNo 839
GÜNLÜK SİYASI HALK GAZETESİ
İdare Yeri
Nuruo»m aniye No ¦' i İstanbul Telgraf: YENİ SABAH lstanltr TCLEFON: 20* 6*5
Her Yerde 5 Kuruş
Fransız
A irilanın ortaeandmlü Çad musir m leke*; mucadeJeye' devam I ıranın verdiğini İlân elti Buna vr ,!' uarrindi'ki UıırıHi bir müstemlekenin de iştira* ettiği guruldu Bo mı ıtv t  lUı  Attan OkvnntiMindıın hrul denire kadar tam bir mtnamla  temin
rtıı      Mıılır
30 Ağustos parlak merasimle kutlandı
Yasan: Uübej in Cahid yaia;1N
»Ichy hükümet adunlan merrlcki urkedip Afnkav* Uıbnck bir alçaklık teşkil  t «ıı diyorlar vo Almanya ile mücadeleye devam etmiyerek munfeiTd sulh yapmalarının hikmetini bu suretle Uab etmiş görünüyorlar Halbuki Bordeauy hükümeti şimali AJrtkaya çekilmekle meınleketi hiçbir zaman terketmiş sayılmAzdı Vatan hududlan içinde bir tarafı bırakıp diğer bir tarafa gitmek vatanın müdafaası m aksadı le vukua geldiği takdirde alçaklık degil en tabu bir hareket, en yüksek bir vazife addolunmak icab eder Her ba kundan aıul muahazeye lâyık olan hattı hareket vatanın müdafaası uğrunda butüo imkânlara baş vurmamaktı Fransa da hiç kullanılmamış yüzlerce tank ve tayyare, biç harbe girmemiş yüz binlerce anker mevcudken bunları vatan müdafaası uğrunda kullanmayıp da memleketin bütün erzak ve cephane depolan, silâh fabrikaları, petrol mahzenle! ı lopları ve lultkierı
i'im,1) edilmek istenilen o vaziyete düşmekten başka bir mana ifade edemez
Gun geçtikçe tahakkuk ediyor kı Fransa daha usun müddet harbde devam edebilirdi ve onun Fransız milletine, Fransız an'anesıoc ve tarihine yakışır bir surette kahramanca ıtdvüşmesi, harbin mukadderatı Üzerinde mühim bir tesir yapardı Vakıa bu dövüşme Avrupadaki Fransız topraklan üzerinde olmayacaktı Fakat btr harbde gaye falan veya filân vrlâyetierde muharebeler yapmak degil, nerede olursa olsun düşmanla çarpışarak galebeyi temin etmektir Mütareke zamanında elde bulunan silâhların ve vasıtaların kara, deniz, vc hava kuvvcUennın büyük bir kısmı dr «imali Afnkaya çekilecek Fransız hükümetinin barb talihinde ne kadar müessir olacağı bugün herkesin gözüne çarpıyor Bütün Fransız kuvvetleri ıjm içinden çekildiği ve ilk hazırlanan mut(elikler plânı alt «ist olduğu halde mihver devletleri iki Üç aydanberi Akdenizde ve Afrikada İngiliz Somalisi müstesna olmak üzere hiç bir muvaffakiyet ekle edememişlerdir Yalnız başına kalan İngiliz kuvvetleri şimdi bu havalide müdafaa vaziyetine duş küstür Oyle olmakla beraber »"giliı ve cenubi Afrika tayyarele» jüşmanı ciddi surette hırpaîaaaafe muvaffak oluyorlar rranatzNa^,^!^,^ bunlara
uunnm' tatattsnen ken
dı yanm ~WW, kapanmak mecbunyetınd bWaW*jnlı o, mali Afnka m 'UnlarBa«lan hareket ooecek taiar"ierr\u, bir yolculuğu ve Aliil,, ^naağa lüzum hinselmcden 1 talyum,n ^ keri merkezlenin ve mühımiı,( depolarını tahnb ederek on felce uğratacaklardı Bu, harbi bitirecek bir muvaffakiyet teakt' elmiyeccki: Fakat Almanya yı yalnız babına doviısrn'k mecburiyetinde bırakacaktı İtal yamn eaık vc dU«Uk vaziyeti llunryin Cahid VALİ İN ftsnu 3 ı nun,ııı
IHiinli parlak geçid reeminde bahriyen krinıİz binlerce İstanbullunun coşkun alkışlan a neman    geeerkeı
Bu şerefli günü yaratan kahraman ordumuzu dün bütün Türk milleti minnet ve şükranla andı
/"İstanbul komutanının nutkundan:^
30  A j|uctOZ   auf ıî   lvm^»«lfc Turla
sevk ve idaresinin ve harb tarihînin en büyük bir şaheseridir Bu zafer, Türk istiklâl ve cumhuriyetinin temelidir
•"En kıdemsiz subayın hitabından:^ Türk anneleri   gurur duyunuz 30 Ağustos oğullarınızın eseridir 30 Ağustos yalnız onların olacaktır
^ Avrupada harb J ^ Afrikada harb  j
ingiliz kıtaları mukabil taarruza hazırlanıyor
italyanlar Libyada (250) bin kişi tahşid etliler
Berlin Üzerine akınlar devam   «diyor
Londra, 30 lea) — Reuterül busu*! muhabiri, eenub askeri mıntaka aı umumi karargâhından budiı ¦¦•
Senub askeri mınUkanndakl kerl kuvvetler, cenubi lnsıllerenin yalnız Alman isulâıına basamak değil fakat aynı zomnndo Ingılt; taarruzuna da bir mebde olacağı Ihlİ malini nazarı dikkate almaktadır
Cenub askeri mintana*, kuman dom general Auebinleci;, bana dedi kl:
{Sonu 3 UncU sahilede]
İngilizler Mısıra yapılacak taarruza karsı hazır
1 ı m 30 (aa) — Londranın asken menafilıııde İtalyanların Mııırı kartı yapacakları taarruzun, ingiliz ordusunun izoc harekcueri ve dueuuunarun yaptın* okluğu fcahnbal dulaynıkr tehir edılmı» olduğu tahmin edilir, e* tadar Masnıatıb böyle btr laaznu 4aima beklenebilecek bir hainedir Bir muddetterbe,! İtalyan far Bardıa livarında kıtaat tahsı daU yapmakta vr bir aydır ilerleme ye bazır bulunur gibi görünmekte— (Sanu  3 Uncu sahHede]
tjeeid muninde büyük bo* alâka Ue takib etlilen topçular
Kurtuluş mücadele ını neticelen diren 3 ağustos harbinin İS inci yıldönümü bugün buruk bur zafer bayramı aabnde vc çok parlak vekilde kutlandı
Ganun erken aaalındeu mı un bayraklarla donanmış caddelerde mulad hayatın uztuadt bir kay nagma hissediliyordu Her nevi nakil vazıtalarının lıktnesı saat 8 den itibaren durdurulduğu için, buyuk gecld reımıtın yapılacağı lakaun meydanına giden butun yallar Hal I dan sonra kesafetim busbotun arttıraD bir kalabalıkla dolmuşu Şehrin muteaddid »«ııılktınden Çelenler, abideye gıdeıı raddelerden bir insan seli haUndr akıp gebyor
ve alınlının ete atında birikiyordu Saat 9 da, meramının bazlamasın don daha btr naat evvel, âbidevi çevreliyen asker kilolarının gerizinde ou blnleıre İn*an loplaıınuab
ıtataranuuı Onluyu lınk İstanbul    komutanı    Tümgeneral
tabak Avru, zafer bayramı anunasebetıle yapılan teotıkaO aaat 9 dan lUbareıı ordu namın* kumandanlık 
ta kabule b   ı   Tebnke ackn
lcr arazında vali mebualar, parti başkanı, leb" mecllıı erkanı ve muh telif Icsekkullrıın m il mesaiİleri bulunuyordu
I ı'nıı  M MİunuI Tebriki! 9J0 p kadar devam etti
ve 9a0 dr vali laılfı Kırdın  ile
komuUn TUmgencrul lıbak Avnl ifJaJutlerinde r,ıit başkanı olduğu balde abide meydanına haıekct ettiler
Bu tat akuda auic meydanızıdakı kalabalık mahşeri bir manzara peyda cunııU Meydana bakan gazinoların vc aparlnıanlaı ın pençeı eterin dan ınaanlaı aaı kıyar vc meydana nkıgaıı kalabalık, lueıanunin bajla|9on,ı 3 Uncu sahUede]
Gençlik kulübleri
faaliyete geçtiler
Beden tcıbiycM ınukclelfiyetl ka mıtlardıı Beden terbiyesi kanıımı
nunu 30 aguıtot tarihinden iübaren nün Vekılleı Heyetine verdiği lâli
mevkU meriyete ¦ ¦ nı İstanbul hıyctle bu »ene Istaubulda belediye
da İB mıntokodo acılan klüpler dun hududları dahilindeki karalarda 18
den itibaren   faali yellerine basla  (Sonu 3 UncU tahlftda]
Rumen  Macar görüşmeleri neticelendi
Rumenler Macarislana 45 bin kilometre murabbaı arazi terkedecek
Viyana 30 (aa ) — D N B bıldiriyoı:
Bir taraftan mihver devletten hariciye nazırları diğer taraftan numen ve Maear hariciye nazırları orsamda cereyan etmekte olan müzakereler, mihver devletlerinin hUkml bir kaorıle eiı,lı, Kurar bu gun saot 13 de Belvedere aaryının •altım ulonunda ittiha; edilmlıtir
Alakadarlar arasmda iki taraflı bir tesviye ıureu imkans:z görül dükten sonra Macar ve Rumen hükümetler inin arzusu üzerine hılem müdahale etmiıtir Hakem karan MacanMena lahmüıen 45 bin kilometre murabbaı arazi kazandır maktadır Bu arazi mevanında, ezcümle sinıall Transllvanya nunlaka» ve Klausclum  Cluj Szeklc koniulıklaı dahildir
Bu hakem kaıarını müteakib bir taraftan mihver devletleri hariciye nazırları diğer UrafUın da Ruman ya Hariciye Nazırı araıında notalar teati edilmiştir
Bu vesaikle ve Halya
Rumen lopraklarımn tamanıbgını ve *•¦  ¦ ¦¦¦lı ıı masuniyetini garanti (Sonu 3 UncU sahilede]
Vali Lûtıi Krdar defleri nuluı, hızaiarkeıı
Bulgarların bir cemilesi
Bulgar hudud komutanı zafer bayramımız mUnosebetile Edirneye geldi
Edirne 30 (Husus!) — Bulgar hudud komutanı Zafer bay ramım ızdu bulunmak arzusunu gÖHtermia vc aileaile ve bir üsteğmenle birlikte Edlrneye gelmiştir Bulgar komutanı bugün coşkun bir sevinçle kutlulanan bayramımız münauebetlle yapılan ¦ ı rCMiıinde hazır bulunmuştur
SABAHTAN SABAHA
3 milyon Türk genci
Dün açılan kulüblerin ve beden terbiyesi mükellefiyetinin ilk gayesi memleket müdafaası esasına dayanmalı
Memlekette gençlik kuluölerine mensub ve bu kıyafette 3 milyon genç kuyıdll bulunacak
da
30 Ağustos, Zıtfeı bayramı gıüıu, lhlanbullık klüblerimn de uıılnıa
rem
bire
ıjtır Memleketin •nrde beden miike!
ISflflV    rcı ıınifZdc)
Her Sabah
İngiltere hücumu ve Ahmed Rasim merhumun   bir   hikâyesi
8lı  Alman     propagandasının
aylardanben diline doladığı mahud İngiltere hücumunu aeMleyıp dururken bilâkis İngiliz hava kuvvetlerinin Alman payitahtına va sanayi merkezlerine hücumla buralarım mebzulen bombalama* lanna aahıd  oluyoruz
Hattı bu hücumların gün geçtikçe şiddetini arttırdıklarını, düşmanlarına göz rctırmıyacak derecede ktsıfleıtiginl de ajans haberlerinde
Daha garibi dün Oltava'dan gelen bir haberde, harbin bugünkd safhasını bir İngiliz laarruıunun takib edeceği bile İddia olunuyordu
Merhum Ustad Ahmed Raelmın dalma tekrar ettiği bir hikayesi vardı: Meşhur Onlkllerin elebaşısı kabadayılıgıle maruf Arab Aadullahı bir gece sıkıştırıp adam akıllı pataklamışlar Eu hadiseyi Ahmed Rasıme anla'ırlarken ,ı(ad tormuf:
— Peki AbduHahın yanında silahı yok  mu Imlşf
— Varmış amma aavaılı Arab dayak yemeden alllh çekmeğe vakit bulamamış ki—
A Cemaleddin SaraNceglu
V__'
18685
31   Ağustos 1910
ingîlterenin
azmi karşısında mühim bir ric'at
Dünya efkârı Ingiltercyi istila, meselesi le meşgul olurken harb vaziyetinde beklenilmiyen bir değişiklik oldu Almanlar Britanya adalarını ihata eden suları "Harb mıntakası, ilân ederek bu sularda seyrüsefer eden bilûmum gemilerin 20 Ağustosdan itibaren batırılacağını bildirdiler Flandr meydan muharebesinden sonra üç, Fransanın tealimin! mütcakıb da yedi gün zafer canlan çaldıran, İngütere imparatorluğunun parçalanma sim artık bir gün meselesi telâkki eden vc pek yakında adalar istilâ edilerek düşmanın sulha mecbur edileceğini bildiren Almanyanın bu hareketi, takındığı azamet ve Alman milletine edilen vâidlcrlc kabili telif olmadığından ıhin edilen abluka, umumiyetle yeni bir manevra olmak üzere kabul edildi
Çünkü bu ırka mahsus inad ile bir belediye reisinin doksan bir gün aç durduğu düşünülecek olursa İngiltere gibi evvelden hazırlığını yapmış, ambarlarmı doldurmuş, dahildeki sarfiyatını vesika usulü ile nizam altına almış bir devletin herhalde bunun iki üç misli bir nıukavemet göstereceğinden süp be olunamaz Binaenaleyh İngiltereye karsı tatbik edilecek abluka ancak 941 senesi sonbaharında tesirini gösterebilir ki bu zamana kadar mihverin akıbeti ne olacağı tetkike değer bir keyfiyettir
Malûm olduğu üzere muharebelerde kullanılan her yeni silâh ezici bir tesir yapar Çünkü böyle bir silâhın ı esiri tecrübe edilmediğinden müdafaa vasıtaları da mevcud değildir
Almanlar Cihan Harbinde ilk defa zehirli gaz kullandıkları zaman Fransız cephesinde panik hasıl oldu Kimsede maske yoktu Askerler zabitlerin tavsiyesi üzerine burunlarım tıkayıp kaçmışlar teneffüs ile ağızdan giren gazın kendilerini yine öldüreceğini düşünmemişlerdi Birinci batta bulunan kırk bin kişi klorle boğulmuş, cephede geniş bir gedik açılmıştı Almanlar gaz taarruzundan büyük bir tesir ümid etmediklerinden bu hareketi ordunun seyyar kuvvctlerile bir likte yaparak Fransayı mağlüb edemediler
Yine Cihan Harbindeki Kambre meydan muharebesinde ilk defa İngilizler Tank kullanmış lar vc Alman ordusunda buna müşabih bir bozgunluğa sebeb olmuşlardı Tüfek ve makineli tüfek mermilerüıin tankların zırh levhaları üzerine yapışıp kalması Alman nefcrierüıin maneviyatım o kadar bozmuştu ki hepsi elleriıulen silâhlarını atıp yere yatmışlar ve bir Kanada süvari bölüğü tankların peşinden düşman koloıdulan arasından kilometrelerce içeri nüfuz ettiği halde bir mukavemete tesadüf etmemişti Mezkûr bölük Fransız ve İngiliz ordularının kendisini takib etmesini saatlerce beklemiş ve kimsenin gelmediğini görünce yine zayiat vermeden avdete muvaffak olmuştur
Hikmet İlgaz
Yeni Sabah
SENELİK • AVLIK ¦ AYLIK 1   AVLIK
ABONE BEDELİ
Türkiye Ecnebi
1400 Kre, 8700 Kı»
760
«00
IH
1460    •
31  A^uetoe 1940 CUMARTESİ 26 Receb 13*9 18 Rumi Ağuttoe 1356 Gün 244 Ay: 8 1940 — Hızır 111
GUnce Ogle İkindi 
1041 5J0 011 Ezani
ezo 1314 1655 VaaaU
Akssın YıUı İm m W 
1200 136 854 Ezani
1944 2152 439 Vasati
Geçen harbde Almanlar deniz altı gemilerde lhgUtereyi ablukaya teşebbüs ottikleri zaman evvelce ümid etmedikleri bir tesir elde ettüer
Fakat harbin başında ellerindeki denizaltı genıisi mevcudu İngiliz sahillerine bir anda ancak dört gemi göndermeğe müsaiddı
Alman bahriye zabitlerinden Her Baverin 1912 senesinde, lngiltcrcnih denizaltı genıilerile ab hıka edilip mağlüb ediM»l*''',',ğine ve bunun için de asgari 126 deniz altı gemisine ih tiyaç olduğuna, her defazun da bu gemilerden kırk ikisinin karitada gösterdiği mevkilerde bulundurulması kâfi gele ceğine dair erkânıharbiyeyc tak dün ettiği proje bu ince görüşlü zabitin bir şöhret vesilesi aradığuna hamledilerek dosyaya kaldmlmıştı Sonradan anlaşıldı ki Baverin projesine lâyık olduğu ehemmiyet verilse imiş İngütere İçin vaziyet vahim olurmuş Bilâhare Almanlar denizaltı gemilerini bu zabitin gösterdiği mikdann üç milline çıkardıkları halde yine ümid ettikleri bssiri elde' cdemed',er Çünkü denizaltı ima1 Üne uyan bir tempo ile İngilizler de müdafaa vasıtalarını arttır mağa fırsat bulmuş oldular Yani silâhın ilk defa yanacağı başlan tesin zaÜ oldu
Cihan Harbûün devam ettiği beş »ene zarfında, şiddet derecesi bitarafların muhalefetine göre azalıp çoğalan denizaltı ablukasına karşı İngilizler çok müdafaa vasıtaları bulmuşlardır Su bombalan, müş'irh ağlar, avcı botlan, dinleme cihaz ] lan, müsellâ bahkçı gemileri Alman denizaltı gemilerini mü 1 him zayiata uğrattığı gibi ablu' kanın tesirini de azaltmıştır 1916 sonunda "Amansız deniz altı harbi,, ilân olunduğu zaman tekâmül eden müdafaa vasıtalan İngîlterenin açlığa maruz kalmasına meydan vermemiştir
Alman harb tarihi encümeni ı "Amansız denizaltı harbi tan hi„ ni güya yetişti re memiş gibi bugüne kadar neşretmedi Bu sebeble tahtelbahir kumandandanlarına verilen emirleri, akınlann tarzı tertibini, İngiliz adaları civanndaki pusu mevkilerini bilmiyoruz Japonlar da buna benzer bir kurnazlık yaparak 1904 seferinde donanmaya verieln harekât emrini neşretmem ışlerdir Almanlar "Amansız deniz altı harbine,, başladıktan gün ayda altı yüz bin ton lngüiz gemisi batırıldığı takdirde İngü terenin aç kalacağını hesabla mı 1 ıı b    İngilizlerin    mukıbıl
tedbiri zayiatm bu mikdara çıkmasına mâni olmuştur
Bu harbde Almanya için bazı kolaylıklar olduğunu itiraf ct mek lâzımdır Dvr  Kale boğazınm Alman kontrolünde bulunma ması denizaltı harekâtını mühim Surette kolaylaştırmakladır Hava kuvvetleri ve miknatısh raaynlerde ablukanın tesirini art tırmaktan hali değildir Yalnız şurası tahakkuk etmiştir ki İngiltere ayda sekiz yüz bin ton gemi zayiatına altı ay müddetle mukavemet iktidarındadır Eğer Almanların haftada batmhklan gemi tonajı iki yüz bini bulursa
illi  ı¦ v  ¦»»  tn^yiltr,rıılnlri înrjn
vaziyetinin oldukça müşkülât kesbettiği anlaşılır
İngütere bahriye nezareti boş ağustosda nihayet bulan hafta zarfında zayiatın yetmiş beş bin tondan (yani takriben on beş milyon Türk liranı kıymetindeki vapurdan) ibaret olduğunu ilân etmiştir ki bu mikdar Ingiltercyi aç burakmak için *'manialın baürmaaı ıcab eden tonajın ancak üçde birine muadildir Verilen rakam denizaltı harbinin ilânından evvelki haftaya aid olduğundan yirmi ağuatoadan son ra zayiatın bir misU daha artması da beklenebilir Fakat bu mikdarda yine Ingiltercyi aç bırakarak mağlüb etmeğe kâfi değildir
Binaenaleyh her türlü si yasî ihtilâfı göze alarak, deniz altı 'ıııi'lerının ağır zayiatına nza göstererek yalnız bu vasıta ile Ingiltercyi mağlüb etmek pek müşkül olduğundan ilân edilen denizaltı ablukasını istilâ fikrinin iflâsına ve tngil terenin azmi karşısında mühim bir ric'ate atfetmek daha doğru ohır
Hikmet İlgaz
f Şehir ve Memleket Haberleri ~^
SABAHTAN SABAHA
ihracat kontrol dairesinde yolsuzluk yok
Ticaret Vekâleti ihracat kontrol dairesinde bazı yolsuzluklar meydana çıktığı vc alâbarlar bazı memurlara işden el çefctirddıği hakkındaki haberlerin esassız olduğu yaptığımız tahkikattan anlaşılmıştır İhracat baş kon trolü Hakkı Nezihi telebi üzerine 15 günlük bir mezuniyet almıştır Diğer memurlara da işden el sektirildi;ı doğru değil 
dir
Artistler birliği kuruluyor
Başta kıymetli ve muktedir bazı meslek alâkadarları olmak üzere dünkü Zafer bayramında aralannda bir görüşme yaparak faaliyete başlamak üzere icab eden hazırlıklarını ihmal eden yeni birlik müessisleri, birliğin teşekkülünü alâkalı makamlara bildirmek üzere (25 maddelik bir nizamname) hazır lam ıslardır
Almanyaya verilecek siparişler toplu yapılacak
Almanynya ihracat yapmak Istıyen ve cvvclre tupartşlerdc bulunmuş olan tüccarlardan istenilmekte olan beyannameler Mıntaka Ticaret Müdürlüğüne venlmektedır Haber aldığımıza göre Almanyaya sipariş edile cek maddeler toplu bir şekilde ısmarlan araktır Çünkü buradan Almanyaya satılan mal hır Alman ithalât bur ¦ i ıı inin kontra ! İÜ altından geçmekte ve teklif | edilecek fiyatlar bu bürolar tarafından fıkse edilmektedir Tek alıcıya tek saücı şeklinde hareket etmek bugünkü ticari prensiplere en uygun hır şekil ularak kabul edilmiştir Hu sebeble harbden evvelki gibi Almanlann piyasalarımıza hakim olarak malların fiyatlarını düşürmelerine mâni olunacaktır
Buradan Almanyaya gönden lecek mallar standanlizasyon nizamnamelerine uygun o bırak sun bir kontroklan geçınkcek w Alman ithalât büro lan nın eskisi gibi fiyat tenzil etmesine meydan verılmiyccektir
Munzam büdçe
r
Belediye büdçenin tatbikine başladı
İstanbul belediyesi hazırladığı munzam bütçenin tatbikine başlamıştır Bu bütçe ile pasif korunma işlerine mayıs sene başında verilen tahsisattan başka 150 bin liralık yeni tahsisat veril inektedir ki bu para belediye ve vilâyet tarafından pasif korunma işlerini organize eden seferberlik müdürlüğüne tevdi olunacaktır
Drgcr iaraiaan m&iîzm ouvi  çede 200 bin liralık bir tahsi sat ta iktisadi ihtiyaçlarda kul1 anılmak üzere belediye riyasetinin emrine terkolunmuştur Bu parayı belediye riyaseti lüzum gördüğü takdirde halkın zarurî ihtiyaçlarına tekabül eden gıdai ve sıhhî ihtiyaçlarının tanzimi ve bu maddelerden lıizumu kadar stok yapmak için sarf ede çektir
Munzam bütçede Bebek • tstinye yolu îçüı tahsis olunan 312 bin liralık tahsisattan 213 bin lirası Bebek  Istinye yoluna diğer meblâğ haizi ehemmiyet bulunan yolların inşasına sarfoluna çaktır
OKUYUCU
DİYOR Ki
Belediyeye teşekkür Pencerelerden halı
silkenlere ceza kesilmeğe   başlandı
Bundan bir kaç gün evvel okuyuculunmızdan "Hüseyin Avni Keçeci,, ımzaaıle aldığı • mız bir şikâyet mektubunu bu sütunda neşretmiş ve belediyeden aynca dikkat rica etmiş • tik
Okuyucumuz; her sabah pen terelerden Hi İkilen halı, keçe vc emsali eşyanın yollardan gelip geçenlere bur hayli toz vmV turduğundan şikâyet ediyoniu
Şayanı şükrandır ki belediye teşkilâtımızın ne kadar büyük bir dikkat ve hassasiyetle bu işi ele aldığını ve alâkadar olduğunu yapılan icraat ve kesilen cezalarla öğrenmiş olduk
Dün sabah Şişli, Taksim Şişhane, Harbiye, Nişan tas semtlerinde kontrole çıkan belediye memurlun muhtelif adreslerde 12 bayana pencere ve balkonla nndan hah silktiklcrİ için ve bir o kadar bayana da sokağa su ve süpriintü döktüklerinden dolayı  ilk defaya mahsus olmak üzere  (3) er Ura para cezası kesmişteruur
Neşriyatımızla ve halkın mıımî sıhhati ile bu kadar yakından alâkadar olan belediye reisimizle bütün şehir belediyecilerimize hem gazetemiz, hem de şehir namına teşekkürler etmeyi bir vazife sayarız
Tevkifhanede ikinci bir kanlı vaka
Tevkithanede   kumar, içki ve silah yasağına rağmen   hepsi mevcud I
İstanbul ı kfhsneı inde yeniden bir hid e olmuştur
Birkaç gun evvel kumar yüzünden Şukru lennnde bir mahkûmu ulduren Rceeb Kızılağacın henüz mahkemesi yeni ballanırken evvelki (un 'i yine tevkifhanede kanlı br düello ırrryan  etmiştir
7 kijı bırıbuınf »irerek bıçak Kırla  alabildik lef ıne      ldnr15    ve ¦vnuIar ıırtıırde dordu ağır ' yaralı olarak kanlar içıtQe  ır  ı    I 1da dıjup kal  
m ula(dır
Meşhur sabıkalı 'Mannıre) namile maruf Oalatalı Aı| Uttan tevkifhanede bulunduğu lu,ı  kahyalığını kimseye kaptırmamak İçin ortalığı haraca kesmiye başlama*, aldığı parayı da kaçakçılık islerinde sermaye yaptn tatar
Koğuşta a£ır cezalı ve mahkûmlar dan olup onun gibi kabadayılık davasında bulunan be» kıu daha ayn ayn Marmara Hatana dil biledik Ierinden kahyalık gurultusu sık sık kopmak tehlike*! ro»termittir
Öğrenildi Kine gore tevkifhaneye, hariçten bıçak ve zehirli içkiler kaçakçılığı yapılmamalı irin : ıkı tedbirler alınmazına rağmen bunun onüne ğeolememistır Mahkûmların Geçen cinayet mahkemesinde* i ifadeleri ile sabit olduğuna göre içerideki mahkûmların   hemen 100  ili
3 Milyon Türk genci
1 »aMfede |
sustalı bulunduğu anlatılmaktadır
POLİSDE
Sahte avukatlar da varmış
lalan bulda kendilerine avukat süsü vererek bur çok dava sa ' hibıerini ziyana sokan ve paralarım alan bîr kaç   sahtekânn; bulunduğu baronun dikkat naza
vc müracaatlar üzerine bu gibilerden yedi kişinin adresi ve hüviyeti tesbit edilerek Cumhuriyet Müddeiumumiliğine venl mistir
Bu cesur adamlann hiç korkmadan resmen yazıhaneler açtıkları ve avukat tabelâlan astıkları da tesbit edilmiştir Aralanndakı pek genç bir sahte avukatın da Galatadaki büyük hanlardan birinde muhteşem bir yazıhanesi olduğu söylenmektedir Müddeiumumilik bu mütecasirler hakkındaki tahkikat evrakını ikmal ettikten sonra acilen muhakemeleri yapdacaktır
Yolkesici sarhoşlar bir
avukatla bir bekçiyi yaraladılar
Dün adliyeye beş kişilik bir
yol kesici çetesi teslim edilmiştir Öğrendiğimize göre hâdise şöyle olmuştur:
Edirne kapıda oturmakta olan avukat Mcbmod llulıd ailesi efradı ile birlikte evvelki gece bir
"gezunnreıı
gümrük Önlerinde bir sarhoş kafilesinin hücumuna uğramışlardır Kadınlar korkudan bağır mağa başlamışlar ve etrafı!an yetişenler, gürültüye koşanlar olmuştur En evvel vak'a yenne yetişen mahalle bekçimi Hüseyin sarhoşları Önlemek isteyince azıh yol kesiciler bıçak ve tabancaya el atarak hem bekçiyi ve hem de ailesi efradını muhafazaya çalışan avukat Mrhmed Halıd Dûndan ağır surette yaralamışlardır Bu sırada pohs devriyesi ve halk müdahale ederek mütecavizleri yakalamışlardır Yapılan tahkikatta bunlar
(Baı tarafı lefıyctının ıcab ettirdi^, ı,u (((uj ler daha evvel açılmıştı ııaun» açılmıyanlar da hazırlanacak vv yakın bir atide memleketin her tarafı beden mükelleflcnıün haftada üç dört saat müşterek idmana, izciliğe tâbi tutulacağı yerlere sahib olacaktır
Beden mükellefiyeti şimdilik 181920 yaşındaki gençleri, haftanın muayyen saatlerinde tavzif ediyor Bunlar için syn birer bina bulıınamadığından tstanbuldaki spor klübleri beşer yüz kişinin toplantısına tahsis olunmaktadır
Gençlik teşekkülleri, klübleri başka memleketlerde çoktan teşkıl edilmiş İtalya ve Almanyada askeri bir intizam ve ciddiyete tabi tutulmuştur Zaten bu"*m muazzam bir teşkilât ışı oldubu vdandadu Daha ilk kalemde \ı r^na^Deynğlunda 1300 genç tesbit •*ı*,*»i|jr Bütün memlekette dikkatli bu din üç milyona yakın mükellef topbyacağı anlaşılmaktadır
Uç milyon genci talim etmek, hele kısa bir zamanda hazırla mak  Kolay ış değil, beden mükellefiyetinin gayesi yalnız genç lere spor yaptırmak, onları çevikliğe vc harekete alıştırmış olsa ehemmiyetini küçültebiliriz Fakat bu mükellefiyetin gayeleri p^nH milyonları memleket müdafaasına hazırlamak vardır, On sekiz ve yirmi yaşındakiler, hattâ ileride daha çok küçük ol,wilit bir kaç ay içinde askerliğin başlıca m umar eşelerim elde etmiş olacaklardır
Bir kaç sene içinde memlekette mükemmel bir nesil yetışmesigençlik klübleri idarecilerinin ve muallimlerinin clındclır ve onlann ihtisasına vc ıktıdanna, bağlı bir işdir
Behçet Sal»
ana— —_
Bakırköy Turk Hava Kurumu, ağustosun 31 inci cumartesi ceeesi Florya plaj caziaosundu dınslı büyük havacılık ger esi tertıb etmiştir Ceee çok orijinal cfclenUlerU geçirli ece kur
Değerli bir hâkimimizden ayrılıyoruz
Son terfi listesi arasında 70 Ura asli maaşdan 80 liraya terfian Elâzığ ceza hâkimliğine tayinini haber aklığımız sekizinci asliye ceza hâkimi Bay Cemil Tüzemen: bugünlerde yeni memuriyetine hareket edecektir Çok değerli ve henüz genç bir yaşda olan bu güzide hâkimimizi tebrik ve yeni memuriyetinde de başardar dileriz Her bakımdan ilmi ve idarî üstünlüğünü belireUik kendini herkese sevdirmiş olan Cemil Tüzemenin Elâzığ'a gidişi; İstanbul adliyesi için cidden mühim bir ziyadır
ana
Kömür satış fiyatları
Fiyat murakabe komisyonu yarın Mıntaka Ticaret Müdürlüğünde toplanarak kömür fiyatla nnı tetkik etmeğe bnşlıyacaktır Halen şehrimizin muhtelif semtlerinde kömür satışları birıbiri
kende olarak bir kilo komurun  kuruşa kadar satıldığı görül mektedir Belediye iktısad müdürlüğü de bu mevzula yakın dan alâkadar olmağa başlamıştır Kömür maliyet fiyatlan bir toplantıda tesbit edilecektir M :  bir kâr verilmek suretile satış fiyatları yannki toplanUda tesbit edilerek ilân edilecektir
Polis romanları gibi
Zengin kadının nişanlısı Mısırlı prens; meğer sabıkalılardan Eyübtü Halidmiş!
Geçenlerde Beşikti ila oturduğunu ve Unu nın Anjel olduğunu »oylıycn genç ve güzel bir bayan pobs erkânına başvurarak bir ınuddettenben insanlı bulunduktu zengin Mısır prenslerinden bir zatın ortadan kaybolduğunu ve başına bir felaket gelmiş olmasından korktuğunu yun i» yuna ihbar etmiştir
İlk Unce bu müracaat; yapıldığı şekilde ve müsbet olarak kabul edilerek takibat vc tahkikat bu yolda yapılmış ve birkaç gun kayıp Mııırlı prens polis ikinci sube memuı kırınca araştırılmıştır
Bu sırada Kasımpaşa da oturmakla olan Hanife adındaki bir bayan da polise başvurarak kendisinin Ege vapura süvarlü tarafından izdivaç vâdile iğfal edildiği »eklinde bir şikayetle vc alınan para» ile mücevheratının kendisine ııılesı talebinde bulunmuştur
Her ıkı kadının verdikleri ınalû
bolun Ege vapuru süvarisi gibi hu Mısırlı prensin de kay bulu iimhd ¦ su u ram an anlaşılın ı#Ur
Kadınlara ayrı ayrı gtoUnrılen sahtkalıtaraa ıcmnlen araaında ikisi de bir tanesine ve ayni fotoğrafa parmak uzatarak buı heyecan ve aşkla, otekı kin vc nefretle haykırnj ıhlardır,
— I»te prens budur
— Iıte Kemin süvarisi
Fakat memurlar gubmrjlerdir Çunku bu resim meşkur kadın a\ı lu sabıkalı dolandırıcı, ErCbtaJ Halıdın ta kendisidir Ve hant «ianeden çıkalı henüz 25 gun kıdar ı lınıııtui'
Bunun yele geen ruf M imi ve nam olduğu gı ökseye b
iği    b:
ıslardır
,ıray taraflarında oynıyacağı nı oyuna fırsat \e meydan ıyan Eyublu Habd enseyi po»rıııce: •
faıık demiştir Yakatmdui'
dan birinin Keçecilerde Piripaşada 4 numarada oturan sabi kanlardan Mehmed Ah ve diğer dört suç arkadaşı olduğu anlaşılmıştır
Haklarında hazırlanan zabıt ve tahkikat evrakı ile dün m eşli u den adüyeye teslim cddnüşlerdir
| Radyo Programı |
31/8/940 CUMARTESİ
735 Program ve mıııılokv* »aal ayan
ÎJ5 Müzik1 liai muzık programı (Pl)
800 Ait ¦ haberleri
810 Ev kadını  Yemek listesi
820/830 Muzık: Plâkla hafif müzik programının devamı
1330 Program vc memleket saat ayan
1335 Müzik: Muhtelif şarkılar (Pl)
1350 Ajcns haberleri
M05 Muzık: Plâklarla muhtelif »arkılar programının devamı
1420 Mılzik; t'verlurlec vc ban do parçaları (Pl)
1500/1530 Müzik Cızband (Pli
1800 Program vc memleket saat ayarı
1805 Müzik: Şarkılı tangolar (SU 1830 Müzik: Çigan havain" «¦) 1840 Müzik: Radjo cm orkestrası (İbrahim özgür idaresinde) 1815 Müzik: 1945 Memlekel   *aa* ajans haberleri
2000 Müzik:  Fasıl 2030 Konuşma lerl) s
2050 Mi'"*' * 2115 Ub
,unUn mesele 
yanındadır
HınıfeıUn de bir mıkdnr p3raîle mücevherleri gıülnee orladjn kay
yoktı
rhaldc Da
 DROK
Beetlmven  M eh lOpus 27 No 2)
(Hadyo c^zelesıl MUıık   Radyo salon orkesıraa*
t3 M Memleket aaal ayan asana kabri İm rıat ehım  UhviMt kambıyu  nukut borsası (fiyat» 
3150 Mı Radyo uılon orkestrası procramının «kn seri
Yalnız uzun dalga pcetasile
2250 K»nu«ına (Ecnebi dıUerde yalnız kıvı dalga pmizsıle)
2510 Muzık Dan, nıuzığı (Pl)
2X25/2330 Yarınki progrım ve kapanış

Gerekli Tarama

Gereksiz taramalardan kaçınan site

Yeni Sabah - Agustos 1940

Bu Blogda Ara

Popüler Yayınlar

Blog Arşivi