Kaynak: TÜSTAV - Türkiye Sosyal Tarih Araştırma Vakfı Arşivi
M muharriri: Esat Adil Müstccabi 15 Temmuz Pazartesi 1946
Yıl : 1 10 Say. ; 9 KURUŞ | Mektup ve telg adresi: Posta kutusu 519 İstanbul I idare: Cağaloğlu Çukur Han No: 4
Dost ve post kavgası
( Emeğe Hak, Emekçiye Hürriyet )
HALK DAVASI GÜDER, SİYASİ SABAH GAZETESİ
Davamız ve müdafaamız
Sabiha SEBWI> Zekeriya SEF»TEL
S:n yılın en büyük matbuat ve o'çinokrasi hadisesini teşkil eden Seziciler davasının Kütü 4 fikir vehukuk cep-hılıini bu kitapta bulacaksınız
ui
Sonuna yaklaşmakta olduğumuz seçim mücadelesini, karşılıklı gürültü, ten-, kit, polemik- tehdid ve tazyiklere rağmen 'üzerimizde bıraktığı intiba kısaca şudur: ——
Bu, dostlar ' arasında bir post kavgasıdır.
ESAT
ADİL
fi
JJ
işçileri Sendikası
itiyatla: hükümet
Mareşalin demeci
Tramvay İşçileri de toplandılar
* Uzun yıllar süren sebeoile seçimlerde, kuvvetleri tarafsızlık güdemc-
Gerçi dünyanın hiç bir yerinde seçimler sükûnetle yupll-nıaz. Fakat yine dünyanın hiç bir yerinde - faşist ve totaliter memleketler müstesna - hükû-4 met kuvvetlerinin, bekçisinden, valisine kadar yalnız bir tarafı lutduğu görülmüş, işitilmiş de-
. Şu sıra, hemen herkes bir ••post kurtarma» taktiği kullanmaktadır. Eğer onlar bilmiş ol-. salar ki. üçüncü batta ikinci - plândaki hükümet kadrosu, «e- I . çim neticelerinden müteessir ol- ! mayâcaktır. O zaman
. müfrit tarafgirlik yerine nıuıe- , dil bir tarafsızlık hâkim olur, ve I seçim mücadelesi Fanilerle hükümet kuvvetleri arasında değil. doğrudan doğruya partiler
( araşınca yapılmış olurdu.
* Unutmamalı ki. bu seçim es ki destler maunda birport kav
, - garından ibarettir ve İliç bir ideolojik karakter taşımamak-
L Ya’ bu mücadele C. H. pa.-rt.Âİne karşı lam ideolojik bir karakter taşlarıydı. o zaman bu
* günkü reımi müdahale ve tazyiklerin çapı ve mahiyeti kim-bilir ne kadar aşırı ve -dehşet ■verici olurdu!...
Bu dost ve post ' kavgaln bile ispat ediyor ki, demokrasi anlayışımız çok hatalı, çok eksik ve demokratlığımız çok gay ri samimidir.
Türkiye. beynelmilel şartla: akışı içinde kendi milli şartlarını düzenlemeye mecburdur. İktidar partileri ne yapsalar tarihi gelişmenin akışını durduramazlar. Yarmı bizim halk kitlelerimiz de güneşin altındaki ve yurt topraklarının üstündeki insanlık ve yuıttaşlik haklarını, geniş bir sınıf şuurile istemeye kalktıkları zaman, mücadelenin, bu günkü dost ve post kav galarına benzemiyceeği daha şimdiden iyice kavranmalıdır.
Demokrasi anlayışımızı o şekilde ayarlamalıyız ki. yarınki demokratik sınıf mücadeleleri karşısında devlet kuvvetlerinin tarafgirlik huyu nüks etmesin.
i
Bey m e s
Vaşisgtooa geldi
Vaşington, 14 (A..
Dış işleri bakanı Byrn. tona gelmiş ve hava :.v ( da başkan Truman karşılanmıştır. İki deş ici lunmuşlardır. Patiste kan heyetini getiren indiği sırada gazeteci!
I Hakikidemokrasiderken iktisadi demokrasiyi de kasdediyorum
I urkiye eesyalist partisi irer . ileri gelenlerinden müteşekkil
X.-._ I...-v. ı a., bir dün TüAiyc
1 Üst Partisinin Merkez binasın da ikinci bir toplantı yapmış-r ve Sendika meselesini gö şmüşler'dir.
Sendikanın ana hatları üze rinde mutabakat -hasıl olmuş ve ana nizamnamenin süratle hazırlanması ve derhal faaliye te geçilmek üzere .Vilâyete mü racaat edilmesine karar veril
Kurulacak olan sendikanın ilk ele ‘alacağı başlıca mevzu dört yüz bin litanm işçilere ia desi meselesidir.
kesinde dün. İstanbul dokuma işçileri mümesailleri bir toplan-yapmıjardır.
bütün Türkiye işçilerini ihtiva dika kurulma.
TRAMVAY, TÜNEL VE ELEKTRİK İŞÇİLERİ islar-bul ve t . . iar ıram vay, Tiinel ve Elektrik işçileri
olmalıdır* blok siyaseiine
d'içuçorurıl
dikkati çekecek dc-
Gazetemize hususi beyanatta bu lunan Mareşal Fevzi Çakmak
bugünkü kaydedildiğ ne mute . duyUyOnınl
(Barış yolunda ileri
yururlukte bulun -
Bundan
\hmel Emin
'lir., i, |
Köylerde vesikasız dolaşılanııyor
gulutnsıyercg vesile telakki
im evvel toplantı
dokunul iyetlerine saygı göstermeleri .şartilc ser-
H. P. işçi Çiftçi Parsini destekliyecek
X - tan gazetesi başmuharriri ' Osmanlı olduğum; / fikrinde.
Mareşalin demeci:
Aja!İ3i ço k, zayıf partiler olacağına, daha az sayıda fakat olgun, kuvveti partner olması daha îaydalıdır.
ttemİ3k8tta Türkiye sosyalist partisine olan ihiiyaç yem mecıis Kurulduktan sonra kendim beıli edecektir.
Harici politika,-komşu ve uzak her devlete dostluk politikası taraftar (hailim
Mareşal;Fevzi Çakmak muharririmize bey
rb«t bir seçimi mîim-yor musunuz?
— Mevcut hükümeti iktidar partisinin teşkil etmekte olması serbestliğe bir engel olamaz
— Esas olan kanundur.
Ahmet Emin aleyhinde bir broşür Anadoluya dağıtıldı
gazetesi başmuharriri ' Osmanlı olduğum; Anmet Eminin mütareke devrinde Vakit gazetesinde yazdığı
pa.yaia. aııımlak ->«. Sâhifelik Dir broşür yayınlanmıştır.
V..’..;! ı. ık.ll
ve Namık Aneuaıcıoğlu lara-lllK.au yazılan »u u.oşul C. 1 i.
Partisinin Pendik şubesi tarafın
‘dsn Lü’ön .-»•„> ra:.,.:,
rak dağıtılmıştır.
Bu bıo-ullrıde şu bahriler I
Ahmet Emin memleket kapılarını yabancılara. ardına kadar açmak istiyor.
O H. P. Penc cağ, azn-halkı C. H. P. .ine aza yazmıya çalışmaktadırlar.
Ayni zamanda l'rr.dik kaymakamı her gün C. ! i. P. ocağı na gelerek, burada vazifeli şahıslara direktifler dir.
Aksi halde, Türk demokrasisinin gelişmesini önlemeye, çalışacak olanların tarihi mesuliyeti tasavvur edilemiyecek kadar ağır ve tehlikeli olacak-
O sosyal mücadele merhalelerini arızasız ve zayıatsız geçe bilmemiz için, bu günkü dost ve post kavgalarından fhydala-
‘’Seçıın serbestli müsamaha gös Ankara, 14 (Ge.s Demokrat parti İstanbul il başkanı Kenan öııer’in istunbul gazeteleride. Başbakan Şükrü Saraçoğlunu istifaya davet eden yazısı münasebetile, Başbakan • Şükrü Saraçoğlu Ulus gazetesine bugün aşağıdaki beyanatta bulunmuştur:
«Her vatandaş I baştan aşağı haksız iddia be tecavüzlerden başka bir şey olmadığını farkeder. Be ni müteessir eden nokta her memleket dâvasında olduğu gibi bu seçim faaliyetleri sırasında dahi canla başla vazifelerini (Devemi 4 üncüde)
APILAN GİZU
LAKTI
çalışmalıyız.
Amerikeda "fiatlar yükseldi
VaşhinRton, 14 (A. A,) — Amerika'da herkesin ancak zarurî ihtiyaçlarını karşılayacak kadar mübayaatta bulunması i-çin şiddetli bir cava» açılmıştır. Bunun sebebi, fiat murakabesinin kaldırılması üzerine eşya Ballanma derhal yükselmiş ol-
Amerika Ingiltereye ödünç
yptrttk fümeyi kabul etti
İngiltere borcunu elli yılda tamamen
Vajingıon. 14 (A.A.) — Amerika Birleşik İJebletleri Jfongresi, nihayet dün Ingiltere’ye 3.750.000.000 dolar ö-dünç verilmesi hakkındaki ka nun projesini tasvip etmiştir. Kanun projesi, şimdi başkan
| kapatıldı*
lıiebderiye. 14 (A.A) —
Kommünizme karşı mücadele etmek için alman tedbirlerden olmak üzere bakanlar kurulu dün I I teşkilâtın derhal kapatılması İçin emir vermiştir.
Bu teşekküllerin isimleri henüz açıklanmamış ise de zanno lunduğuna göre bu teşekküllerin
Bakanlar kurulu bu teşekkül lerin yabancı bir devlet tarafından para yardımı gördükleri ve bunlanrt gayelerinin memlekette İçtimaî bir ihtilâl tertip ermek olduğuna dair deliller elde etmiştir.
3 Yunanlı hukuk adamı siyasi polis tarafından sorguya çekilmiş v« bunlardan biri tevkif olunmuştur.
olmasına rağmen Pendik C. H. P. olayında gizli olarak bir toplantı oaha yapılmış ve bu toplantıda İşçi ve çift çi partisi reisi Edheen Ruhi de iştirak etmiş ve C. H. P. ile ir
fından destek-aimışilr.
e'de, bulunan A- i ı her türlü ah-
| Triyestedo Amerikalılar
I ■ hazır
| Londra, 14 (A.A.) — İngi-
liz radyosunun haber verdiği-
merikan kıtaları her türlü ah-
vale hazır bir vazıyette bulun- Tenindeki 6 sütun başmakaleden mak üzere emir almışlardır. — Yazınızdoldurmıyacak, altı arşı
kanilik vesikası almalarının ruri olduğunu ve vesikası ol yanların köylerde dolaşanuya-cağını bildirmittir.
Kütahya valisi vb Bayındır kaymakam! köykrda vesikasız dolaşılmasını msn.-lti Demokrat parti kaynaklarından verilen malûmata göre. Kil tahya vâlisi Tevfik Hadi imza-sıyla 12.7.46 tarihli ve 200, I 320 saydı bir tezkerede köylerde seçim propagandası yap-
mak vev teşkilât kurmak için gönderilecek kimselerin partilerce verilecek vesikaların, vilâ yet merkezleıinde vâli ve kazalarda kaymakam tarafından todklk ki muvafık görüldüğü şekilde hareket
Idiği bildirilmiş-
ödeyecek
Truman'ın imzasına arzolunacak i tır. Başkanın yüksek tasdikin- 1 ■ den şüphe edilmemekledir. Çün • I kü Trum.-ın. bir çok defa bu 1 ödünç vermeye hararetle taraf . I ; tar olduğunu bildirmişti. j *
(Devamı 4 üncüde) ' I
\ bir cemiyet metodudur, ilme . i bağlanmak ve bir ilmi metot > kullanmak, anlak raygı çeki-, J ci bir hareket iken bunu baya j ğı kelimelerle vasıflandırmak, . 1 münevver geçinenler için a-* ı J Her Marksist ve her sos. i | » yalist herşeyden önce insan •
1 ve herkesten fazla halkçıdır., I 1 Yani Marksist zümre men-i faallerine uşaklık etmeyen,
I i yegâne insandır. • j
SAYFA : 2
15 Temmuz 1944
Dünya Haberleri
Kavun gibi
Ekrem
tapulu çiftliği sanıyor
C. Halk Partisi memleketi
Alkol ve işçi
Alkola müptela İŞÇİ İgnazio Silone sınıf davasını yürütemez
Yedigi yumrukların acısını içki masasında $ değil, davasında tuttuğunu koparıp çıkarmalıdır!
Her ileri inkılâp hajşketi ni yüâisek içtimai kıjttrfleun her ileri hamle ınuhakit*’1 bı hangi devirde oiuraa ol*n- *'■ nıekçi kitlenin ihtiyaç ruretlerinin bir ifadesi te _v ? ni yüksek içtimai kıynallerı.ı yaıatıiması demektir. Bu ı... denin, kitlelerin bağrındın k(>-
önoerleri, inkılâp yaııd'ila:. içinde yaşadıkları sınıfın :e:.> ha erişmek arzusunun bil seni ’oolü olarak duyuyorlar. Kıt;, küsur s«ıe evvel bu «eaijiuy.ı., Anatöi Frans. jşç> sınılup» nı
kılâbı yaklaştırmak için, iteler ar aklıkla vahdet tambı mek, onları şuuılandınr.1 di kuvvetlerini idrâke mek gerekirkon ortaya bazı engeller, içtimai t vardı ki. evv. mücadele etmek lâzımc müptelâ işçi sınıfı, »eı kavuşamaz-■» Niçin?..
Bütün iktisadi imkâı ırı e-linde bulunduran burjuv :i, b-ı imkânların kendisine ba ettiği nimetlerden istifade ekle Mad di hayatını (garanti altın aldı-dermek zaruretini ’duya Yük »ek sosyete denilen yasa ş ».ek li. burjuva zevkinin kar teri»-liğine uygun bir yaşayı ır ki. au-.ğı sınıfla-.-. (•: i, ,a bak edebilmek için ne ıaddi ve ne de mânevi ba ndan ■mücehhez değildirler. Buna rağmen yine intibak cin ğe ça bşsalar şu durum taha ül c-der ki. netice, ptoletaıyt ââva-smm gecikmesini mucip
Birinci olarak, işçi . s
■I
kon ?ket-çıkan
.demirde b ılarla ıdı Ik İh : (- Ikole
ti. b-
münkir elemanları burjı «ziye ıkter-
yaranmak için. »ııııfî kı lerinden mütecerrit clar juvazh-.in proletaryayı i işmarına âlet olurlar, içinder ve ihaneti yaparak ame ; toferasisi -denilen mü :e zümreyi leşleri ederler, imkânları bakımından p Jet ya ve burjuvazi ararımda ı-a bir durum arze’derek ve zaman ^aman genişletil-liyeti göstererek kutlulu] «mı tgeiktirmiş olurlar.
ikinci olarak, iktisadi le bağlı olmıyan nin imkânlarını kat kal cek. kendi menfaatlerin
:.klık
büyük ki iiliiğü
fessin itadi
>( kâb“
bir yük k Sos özleyişi, maddi ha tlaıı-
yunduruğuna tahammül itmek için, muhtelif avunma, . releri arıyacaköurdır. Bu vazi; t işçi
tik bu sınıf uyutulmuş!. göz leri kördür; kulakları » irdir.
I- nm-ı için, ekmelere dayan ,ilm:
__________ »“ unun kemirilmesi, mahvolma: gör-
r. Alkzlik olması âzım
I-: ,..!*•.
,k^t bunlara mukat fca-' ?4lr( unun
una anw ' h*' 1 *9‘n
,Melerinin istismarına» «il-.. mabıohnasms.a t»l*
Önünden lolönasmm alı na tahammül edebı.me
*.ı için, etrafında dönen larl anlamaması için.
me«ne»i. duymaması, bili;
dır. Kendini -bilmiyecek ced’e içmeei. uyuşma», lâ
kiki i;çi kınıfı. ne P önüne »Kığ» komiği»
meolsine. j
kir edilmesine, hor J
yunduruğa vurcftr.asın TOül «den »mıf. ve ne oe
K.L-kını alamadığı;' ıçm. gının naZKim kendi benliğini un^l“f"ıji*‘'â“k «ını bilmiyen. men » etmryen «mıf vr ' i. d, bütün bu «-heplere tabam
»mi »İkoH'- *«nci“” -
t.ı. usu.ın..kta ariyan sınıfın; hakiki işçi »mıh. istismar edil diğinin larkınaa olduğu halde, i }uu:la kurtuluş dâvasına hiz-
mam. proletarya oâvaamın adsız neferleridir.
İşçi arjcadaklat, kardey.er ; I ■-Alkole müptelâ işçi »miti ■ serbestiye kavuşamaz» Bu sesi kulaklarınızdan çıkarmayın, insani haklarınızdan jıçahrum e dildiğinizi, »tismaröan eniri gideceğinizi bilin, hakkının rayın; haykırın. Biz sizi.
«mda unutmağa çalışır görm-1. , değil, »Guleti yeline gelirli--didinir, tuttuğunu koparır : nıek istiyoruz. Burjuva nı .-•• yerlerinin iğfalâtına kapılır... aldanmayın demokrusi ma-/.- . i altında, yine dizin için hazul.. > dıklaıı tuzaklara düşme-. ’ Biz inkılâpçı münevverler. ı rıın ki. hiç küphe etmeyin - '
müşterek kavgamızda om , siniz, mukaddes davada y - -şınızız. F. HİKMt 1
avantiyi bıraktı
Roma, 14 (A.A.) — Sosyu , list muharrir İgnazio Silone bu günden itibaren Avanıi gazele-«inin direktörlüğünü terketniek 1 tedir. İgnazio Silone bu vazifeyi geçen nisan ayı içinde 1-loransa'da yapılmış olan Sosyalist partisinin kongresinden ' sonra terketmek şartiyle üzerine'almıştır. İgnazio Sılon'nurı ' halefi, partinin icra komitesi- | nin toplantısından sonra tayin ' olunacaktır.
Ispanya Franko-
____; dan kurtulmalı
izi. yediği l
1946 seçiminden sonraki devre liberal burju-vaizdevresi olacaktır. Ondan evvelki devre ise Türk oligarşisi devresidir
1789 Fransız ihtilâli hâki- .
’ ıııiyeıin arhtokıasidcn burjuva I
i -tiye geçişini ifade eder. Bugün I
Hastn Tanrıkut
derhal »id-bulunulma-
Nevyork. 14 (A niyet konseyi eski I tor F. Caatillo Naj. da nutkunu söyle, k hükümeti nezoinde detli teşebbüslerde
«ını istemiştir. Meksika dış işleri bakanlığı vazifesini üzı alacak elan doktor Najera velden beri Espanya' mis milletler arasına muaırız olan milletleri Esprin* ile deşhal siy
'burjuvazi her hususla Aristok raniııin yerini tutan muhafaza . "• ~ kâr ve mürteci bir «nıf haline , >’ede gelmiştir. Aristokraside feodal nizorrın beş on aile arasında le
juvazide liberali»! nizamla beş on kapitalistin eline geçmiştir. Yani her iki zumıcvi Ur olmuş en ge
şıkta da ferdi, servet terakümü niş kitle aldatılmış
[ŞİKÂYETLER DİLEKLER
Cezaevinden bir mektupj
I oligarşik çehresile — iktisadi bakım
;k andıran bir va ir. Çünkü memle tapulu çiftliği san Lrjuva partileri dc nda kendi 1 789 h ’ Iğa çalışıyorlar. Kı [ çek reri şekilde fiberai- burjuvaziye L. 1789. garbe ne hin zafeıi kazandır Le halka onu ve-kerakümii bu sefer r değil kuvvetlenc ■uva sınıfında mey Ifatihzümrede
maktadır. Bı
'oligarşiden I: geçi? yapıyo liberal partile ı dıyse bizde -recektir. Söz hürriyeti.. Ik ...ii meseleye linçe servet fatih zümrec
lolmamıştır ve Fİ. P. Tiirki ■HH monat,ik safhanın oligarşi I | şeklinde beliren bir ifadesidir. J Bu oligarşi devresi zarfında 1 — Avrupada. monarşinin bün
* yesi içinde nasıl burjuvazi kuv I vetlenerek nihayet monarşi) i ■ yıkmışsa — burjuvazi ticaret.
: müteahü!_ık. ba^«^bc^^içşiuk yüksek devlet mc'.nuri
■le kuvvetlenerek nihayet iye son vermek gücünü ?. nırtır. Böylece H. P. nin -1946 devresi haddiza Türk oligarşisi devresidir p rr.onaıkisine tekabül e 946 seçiminden sonraki liberal burjuva devresi
. î cumhuriyeti ve onu te um eden İstiklâl Savaşı hiç
■ yok ki 1789 ihtilâlinin I-. e üzerinde 1879 tan iti
hissedilmeğe başlıyan , nin neticesidir. yanıl cumhuriyeti ve milliyet :i i
■ -eyanı 1789 ruhundan j :---ndir. Şu halde nasıl olu I
. biz Türkiyenin I 789 ve | I'1!- da başlatıyoruz.
. küphe yoktur ki 1940 ofigarşık devreyi ı
zümre monarşisi yani oligarşi dir... Millet olduğumuz iddiası bize Millet’e ait bir metin olan Anyasayı çıtaya attırdı. Bu halinde kaldığı 1923—46 d -sinde
İddia edenler şiip yeyi» söylemiklerdir. - H. P. nın bugün prensip m . :aa!aıı yapmasına imkân ver- ou te; kilât ve bu anayasa muşluı.
(Göıülüyor ki sosyal t >..>mülae ferdi intek ve irade . :• a lâf-
| ta kalır. Anayasayı v.,z--mekle millet olamadık, bilâ Millet
ı olunca Anayasayı tali edebi-
leceğiz.
ı Millet olduğumuz »sı ve
| hüsnüniyeti kâfi değil çünkü
Özden bir-j ettiril- ı faaliyetinden âıaret olan > m garp olduk ne de S dikta bakımm-
Aztz NESfN
B.r yandan müstakil aday, lar bir yancan partililer, ken.ii terini topatan kavunları gj-,, : halkın önüne serip:
Beni seçin, ber.i «çi.,, diye tarb.r bağırdıkça. şs*it|,. le. pek o ka.ar değil ama kiiy lüler, ya. i şu. «efendinuzdirlj diye senelerdir kenaileriy. le alay edilen toprak işçiü de. kendine na» iğneli istihzam a vesile öıldu. Bıyık altındın gülüyor. Ve tu efendilere:
— Kavun değilsiniz ki. kok lsyıp seçelim, demet istiyo-.
I buna tekabül eden realite yoktu. Bu yii.-' idealin cebren tahakl: .-
1923 . 46 devresi ay::. , ■ 3a millet olabilmek ’ cemiyetlerinin eecirm.
Bunanın köylerinden birine bir aday gidip propaganda^ başlamış:
'— Beni millet vekili seçe. »eniz .izi kuş »ütü ile besliyecv ğim. \ ediğiniz önünüzd -. y,. mediğiniz ardınızda UlacaL Elinizi sıcak sudan soğuk w*, sokmayacaksınız, bir dediğiniz iki olmayacak gok dedikçe su. gık dedikçe ekmek vereceğim. Milletin efenciai değil, beyi o. lacalumız. Söylemi;, söylemi; ve o.-.u, köylüler görünürdeki •aflıklırıyle -dinledikten son-kendimize vekil seçeceğimiz z-damı bir kere imtihan ede-
Siı.ı aeıa nezreuıien ► ■ dc ile tahliye edildiler. Buna
»ayılı kanuna Milli Kore:. ' mukabil Aükûme'tin bir »ene
kanununun hükümlerinde • ■ ı a'n lazla bir zamanoanberi el lan değişikliğin .-e)?e, e koyma kararını kaldırdığı ve
Avrupa haroı sona erdiği 1> , ■: | satışını tamamen serbest bırak
Milli Korunma kanununun I lığı (çimento) ihtikârından b.n devamına man.ua um . . mahkûm olan yine istanbulda burjuvala-acaktır.
hayatta husule getireceği | , yalnız dört beş kişi bu değişik
lıl.ğı önlemek ve Milli A: : . I likten istifade ettirilmedi. Bu faanın muhtaç olduğu ms : ! j dört beş mahk ve eşyayı temin etmekti. i «mi uzun bir
Memleketimiz harbe gn . vo bin liradnn ( iuraıye n. r. ne monarşi*,
miş Olduğu nakle lesırlenr. zere ağır para devreyi. olıgarş.» oır çehre al *OJ,n,n anladığı
uzak Kalmamı, ve »undan d 1 rıtmışlardır. ___
layı bu kanunun neş.r ve m. mahkûm en :z (otuz v?) ..y Anr.yasi.nm şekli v.*rt,gı H. >c■«-> -ünrm;u: bunun
bıkma başlanmıştı. Hlhak.k. ; dar.beh yatmakladırlar. Od e ı Fçne ougun oır taıum prensip I . , . . , .
en :»>■ n.h.ı.ı.... ...... . , . , , , . , imkanı bulamayıkı sosyoloji»
uayar panaııııgı lne kabiliyetinden mahrum ,1 mudataaları yapabilmek ınıka , , , . . ,
deden memteketlerdcn ■ b.d Türkiye olduğu neşredilen tıst.klcrden anlaşılmaktadır
bunun sebep ve âmille:
uegmz. çunau ti memlekette fert kalmamıştır.
Harp »una e kalauc halın zan
Kcrur.n.a kanununun yürü ten kaldırılmaması ve kal madiği gıoi muhtelif tarihi-yayınlanan Koordinasyon b ti kararlarile harici ticaret hayatında güç zorluklar vo F den iflâslar vâki olduğunu ga ı Zetrlerde okuduk. 1 ine bu yüz | den birçok yerlerde tüccarlar j ticaret yapnıa imkânlarının oı -ri sürmüşler ve Ticaret Vekili ı de bu mmelc üzerinde ciddi
bu hususta alınan k»ı«rl«r Mı-b*e intikal etti, muhtelif komi*
’ > onlarda incelendi, olvm ceza ■ lan k-ıldırıl.-nak sutetile hafil İsın.» ve maddelerde bazı de ğikiklikler yapıldı ve bu yüz den mahkum olanların istifade leri cihetine gidildi. Ceza lı-i kümleri hâlâ baki olan çok bü yük sermayesi ve memlekette büyük çapta ış yapan ve «vve ce bu -kanuna göre ağır fıapi-ve ağır P»'« n,‘lh
kûm ol»n istanbuldaki bütün tücearlır «on değişmeden istif»
tli A«-‘“r ele yaP“
‘'“hitap ‘
b,,‘ne mnun olup den memnun
Adam Oeni^ «purundo a.ejç-d^ K İ k»Ç saatm> k”* Jnnda geçirmekte v yevmbe almakta^»' F>r»at. bu fırsat, tün derdini ortaya encak dikkat eder, ğ-asında .-Huzuru m tan ikisi; bir tev>ye
Adam ürker ve ya.-i. gündeliğinden nun olduğunu «öyle
Gerile gerile del doğumuzu söylediği asırda, balkın dilin» rati bu kaş göz baş kavuk zaptiyelerdir zaptiyelerden korku ı ifa mı. yoksa kaş « nnıfa mı cahildir.
BİR AZ DA C Sonlelgrafta Et Benice demokrat p
»Demokrat Parti kasın. har«i esasa dır? Ve demokrat
nasıl uanı.'amaktadı Birinci suale den ti zaten prcgıamın vermiştir. Hattâ sad parti değil Ethem 1 dişi c'e başmakalel •uslin cevabını m üt? lar sermeği ihmal ikinci suale gelince: Etnom izzet Benicey ineklet partinin pre •andır. Ona göre bu ûir de «Moskova la K ilâve edilmek lâzı
Daha ilerde Sont muharriri demokrat , *“*li «Olmaktadır:
‘Artık yeter .. Şii d>»- diye duvarlara •
"Ilı E*.” I
d.
“«I ISTlSNAl II» CU.İ. M.
I cemiyetlerinin geçirm; ' ları «Monarşi» devri-1 tekabül eder. 1923 . i-törlüğü siyasi ideali dan millet olmak h den fakat asıl olan il hesile devletin (yani I: I’, etrafında toplanan fatih kıtta si zümrenin) menfaati- e hiz met eden tam manaailı .: olı-garkık devredir. Ciım. iyetiu başında ortaya konan - ılitıK gaye, H. P. oligarşinin ■ kono-mik ve bürokrat yani bünyesi içinde o k.„. üu ki onu kendilerine ■ ..ırlı-tanlaıı (anayasanın tat ..-.mi is le^nlöîV hapse atmak:. , va-zııel-:: den çıkarmakta .ekin
- 1946 devreaû ı-iilet
ıck.unul »akımın- 1
..... rr-illcı olmak ıa
I I H ■ ■ j j . çıkışın sosyal
gun parçalanmasından doğan
. nünye içince imkânsız hale gel
Monarşi »amasını ıdıaz eı ,
Aday şöyle bir durmuş, d ., lüğü vaziyetten kurtulmak için
— Peki demi;. Köylüler sormuşlar:
— Bize. 7 tane tek rakkatıi »öyle, toplayınca 42 dsun!
Meb’us olabilmek sevdası-. -la tutuşan zat. parmaklanyla •ayarak, aramış taramış, bul-
, muş veya bulmamış bilmeni. | köyülüler de kıs kn gülmüş-i
I Senelerdir yan ve sahte m-i nevverlerle sandalye dostları ekono- | köylülerle ■ efendimizsiniz!» di yani »»1 reci ' >e etmişlerdi. Şimdi sı.-, kadaı kaybol i onlarda. Para ile değil. »ıra ile _ --I-1bnl Sr”
ÇocnfrlariDira en güzel hediye
M iki
nıf) realitesine tekabül edeme
düşünmeyi
halinden dolayı da
Rasimpaı
nilen çağdaş cemiyet ti
kanunda
değiişkliklen istifad
daha yatmak zorunda kalacak ır. Bu acı durum ka Ziya Pasa merhumun:
vermiçlir. Aslında rt. I'. anayasa ile hiçbir alâka
b0»DQGK«J|
Bizla,on yedi milyon kişiyiz
AD1LOÛI.U
I Faşizmin bazı serdcngrıçtileri var ki. k'.mr
| neye uşaklık ettiklerini ve niçin etliklerini j a bilmiyecek. düşünemiyccek, sorulsa cevap verimiysek hale gelmişlerdir. Kafaıaslarındnki b.
i yinleri bayat yumurtanın kabuğu içinde sallanışı i gibi sallandıkça hezeyan savuruyorlar.
— Türk milletine, kahve peykelerine şertl'j-ahmakça kaside söylemeyi. Beyoğlu kaldırım Unnı »lirte sütte Anadolu hasreti çekmeyi, m > val dinleyip masal okumayı, züppe züppe, ko nupıp kahpe kahpe gülmeyi iş edinnıi; olan bu sokak serserileri. Sosyalizm ve Murk*i. -■-küfredetlerken altı milyon toprak ırgad......
buçuk milyon işçiye, bir milyon esnaf» ve onluna çoluk çocuğuna dil uzatmış olduklarının far kında bile değildirler.
i
.. beş on sermaye cöleleştirilmiş bu on ( onların martavalla- . ilme, markasst me- (
Beş on aylağın refahı, be, on sermaye madrabazının keyfi uğruna köl. milyonlarca yurtlasın sanki onlr tile olacakmış gibi Marksist il tod» düşmanlık ederler.
Realiteyi sapına kadar kavramış, insanın ı
İsım
Türk Sosyalistinin yurt ve millet sevgisin. onlu; anlıyamazlar. Bir avuç aylağın dalkavukluğunu edenle! bütün bir millerin dâvasını yürütenimi bir azınlık, beş on fenlen ibaret »ayarlar.
Bir Sosyalist, bir milletin yüzde doksanı demektir. Ve biz bej on kişi değil tam on yedi milyon kişiyiz. Çünkü milletimizin tam on yed. milyonu emeğinin hakkım ve kutlulu,unu ■ ancak bizden bekliyebilir. Sîzlerden değili ’
. ha-
:ld-j-
tekâmülde
Valt Disne-yin üç güzel eseri
- gcçırmcmıl olmaktan gelir. Biiylece biz im
.iyi 1923 - 46 oligarkik nizami le geçirmiş oluyoruz. Her nekesim H. P. liler oligarşi iddiamızı ıccidedeıierse de buna kulak asmamak icabcder. çüu-
ki jJUt,l'>O/du F* EuJ^? bi
*“>■»; v îcrcfe :
^«laıÜ ‘ du,Iar‘nı h k" kim. eQ'«biL ■*- ...U
Sn. X
iiyk Lanny
ve F’
inşada
"tek|tÜlün ,o ' İyctl'rine i"
(1) ilk makale »Gerçok>.in
11 Temmuz sayısında çıkmış- -
le göstemıekteoir. Burjuva nizamı içinde ileri olduklardır söylemekte »ran eden, inkılâp çılık. halkçılık ve demokratlık ilân eden bu baylara ben: .tahakkuk ettirdiğiniz devlet kapı talizmı sistemi iddia ve ilânlarınızı sıfıra indiriyor, çiinkv bu iktisadi »İstem ücrvleU.
zümresinin menfaatlell-edinmiş. halk, devlet ne feda V£ o uğ edilnılktir. Bunun
15 Temmuz H946
c f k
Okuduk, Düşündiikve
Tramvay işçilorile röportaj
Dalkavukzaptiyeler
oaımakalelerinde hikâye, I kr* "“»r* ve n,a ’özler‘ k’l bulunan Ekrem Uşakhgil dünkü Sop Pestadıı »u hadise-
,ynl »ü^ö üslupla yazıyor: .Rahmetli Atatürk bir ak-rast gele yaptığı dolaşma I,r esnasında bir işçi grupuyle ğ*nıl»şır ve grupun içinder. biııiıe hitap ederek gündeliğin-rirn memnun olup olmadığını sorar.
Adanı Denizyollarının bi-„puıunda ateşçidir, günün kim bilr kw saatini kızgın fırın kar punda geçirmekte ve bir lira jevmiye almaktadu.
Fırsat, bu fırsat, tayfa bıi-lün derdini ortaya dökecektir, ancak dikkat eder. Gazinin ar kasında •Huzuru mutat» zevat tan ikisi, hir teviyc baş sallayıp duruyorlar.
Adam ürker ve gayri ih:i-yaıi. gündeliğinden çok mem cun olduğunu söyler.-
Gerile gerile demokrat olduğumuzu söylediğimiz çeyrek »grda. halkın diline köstek vu ran bu kaş göz. baş oynatan dal kavuk zaptiyelerdir. Yazar, bu zaptiyelerden korkup susan sı-■ ıfa mı.- yoksa kaş göz oynata" .ınıîa mı dahildir. —
BİR AZ DA ONLAR
Sontelgrâfta Eıhem İzzet Benice demokrat partiden soruyor:
.Demokrat
kasını har.gi esasa dır? Ve demokrat parti Moskova radyosunun neşriyatını ; naııl karşılamaktadır?-
Bilinci suale demokrat pa.-- | ti zaten programında cevap : vermiştir. Hattâ sade demokrat ! parti değil Ethem izzetin ken- ; diıi de başmakalelerinde bu luslin cevabını'müteaddit defa lar vermeği, ihmal etmemiştir, ikinci suale gelince: .Anlaşılan ! Ethccn izzet Beniceye göre Demokrat partinin programı nok | •arıtır. Ona göre bu programa ■ bir de «Moskova iadyoau» fas , b. ilâve edilmek lâzımdır.
yazıyor:
I ürk bağırmaz, çağırmaz. Hattâ yaygaradan, ağzı kalabalık insandan hoşlonmaz...
Evet Hüseyin Cahit çok doğru söylüyor, fakat kabul et sin ki bazı istisnalar da olabilir. Meselâ Ta.-.in gazetesi başmuharriri bu tarife pek uymuyor.
ZAMANA GÖRE YANAR
V akit gazetesinde Peyami Safa tarafsız, güziyle demokrat parti taraftarlığını eden gazel, lere çatıyor ve diyor ki:
•clara.sız ckuklannı zı:t zırt ilân eoip Demokrat partiye laraıtarlık ecen gazetelerin mumu yatsıya kadar yanar...
Halbuki Peyami Sala rtibi daima dobra dobra taraf ti ların mumu hep yanar. Fa
tazan kızıl yanar, hazan yeşil yanar, zamana göre hatt kain bile yanar. Ama ya I
KAÇA MAL OLDUN?
Gene Peyami Safa v.ıpurC rastladığı iki kişinin kor.u«nx sim naklediyor:
■(— Her gün bir lira parası veriyorum.
Nankör meslek
------0*0----
Adam kandıran sahte ilâniaı
SAYFA.
GEÇİM YOLU -I •> man
nyor: Imuanı yok, ,afjMİan maaş malum-. -nu.ms omur, ou lak* ve oeDaCoe olamaz... E-vet evdt o.amaz-s ve ilâve edi yor: «ttu terazi ou kadar sıkleti çefcdmeecz.. Mutlaka çalıp Çııpıyo3Ar-” ve bit bd,ra Beyin gözlerini o şaşaalı hayat-fenalığı da ! nırsı bürüyor.
______ Oadmadon da diyor-, ge-ç.nilmi^or; işte bak: ben, doğ (âtlayım derken bu hale . hâla da .bu filende bil neden ourt-ukça duruyorum? Hem ben, cana kolaylık „*b.» «
Boyio.e hayal kurmağa baş-■or.. paralar kat kal cebine iyor, ^cüzdanının gözlerinde ed.Ukldf, yüzlükler, beş yüzlük
cşjkSimes gibi ebdeı^çrkı-yapurryoı. pa-lar. yeni, şık ayakkabılar fciyiyor.. yaşayışlarında değişiklik yapıyor.
Selim Bey. şöyle 'Oütuııüyor du:
On beş senelik memurdu; sebat ve dirayeti sayesinde ou günkü mevkiine varabılmişm Altona çok şükür, âmirleri ue bütün memuriyet hayalında kendirine iyi muamele yapmış-
Dünyanın en sabırlı işçisi, Türk tramvaycısı, yolcudan gördüğü hakaret kadar, idare tarafından da istismar edilmektedir
Boşiktaştaki Tramvap deposunun karşısında ve rifi ufaklı bir sıra içi koyu gri renkli -kasketli insanlarla sek sesle münak,.-Birimleriyle gülü' yorlnıöı. Bunlar
Tramvay 1: burasını tarif hakkı vardı. ( bu kahveler .bu lık olduğu halde
I hiç kâğı
grup masaların etrafında
I lanan tramvaycılar hararetli hararetli münakaşa ediyorla-, atasım masalardan birinden yükselen kahkahalar kahveye dağılıyordu.
I Münakaşanın mevzi
cezaları ve gündeliklere
Mandaki masada yalnız oturan
birile konuşmağa başladık.
yanında i-kahvelerin ve ayni renk ı dolu. Yük--ip şakalaşı-
B^Jarj İstanbulini en işçileri olan
^^^glcriydi. Bana gOTMBn arkadaşımın ffî||@niın de'diği gibi V. .hjtç'jıadar kalabal-; .'.aide hemen hemen ğıt oynıyan yoktu, grup masaların etrafında top- [ miktar
1 azlığından filân şikâyet ettik. .
! İsmimi bilmezsin ama «akın - —___________________________________
■ şekli şemailimi filân^tarif ede- I "dir eden olsa, meselâ geçenler . Malûm ya ekmek meşeleri bur.
lar benim söylediğimi anlarlar
, sa işten atıldığım gündür.
‘ mağa başladım:
— Günde kaç saat çalışırsı-
— GürHe dokuz on iki
J^aLuğ-mız. vâkidir. Yal-
t 9 Mtflen fazla çahşt.ğ.m.z
1 mesaî nnmiyle bir ı verdir.
^gazetelerdeki ikçi Mır» nazaran iyi pa
Lafdığuıvı tahmin ediyor-
edip gidiyoruz ama hiç olmaz en bu çektiğimiz mihnetleri tak
Sel.'m Bey hakikat
de şöyle bir şey babıma geldi:
Kurtuluş — Beyazıt ıramva^ yındayrm. tramvay Eminönü dul rağında biraz ilerde durduğ sor j *Çİn yolcuların beklediği demiri lere yanazmak için tramvay g ri.'ddi. T am 'bu sırada kılığı I yafeti düzgün bir bay nizamsızı olarak dıkardan gelip atladı. ■
' ■■
.-.usıııc. yaptığının uogıu ol -iğini fhtar edecek Oldum, r bay açtı ağzını yumdu ılışan aradaşlarıma: «ofen diyor nasıl viniılenmîye elâlemin içinde bu aşağı tabaka insan sinirlenmez--. Tramvayda B te benîm haklı olduğu görmüktü; nitekim sîzin gi ;enç öteden işe karıştı r baya: «Beyefendi de nemîeketo aşağı tabaka tabaka yoktur. Herkes Bu sefer kibar zat büs çileden çıkıt; .Nasıl Nasıl yoktur. Başvekil ir tramvaycı parçası bir mi • diye bağırmağa başladı, tıuuıvayı durdurtup polis ıcdiğin küfür kal mağa kalktı. Bu
, J i/ bur.Ura hep «usarız. ..ek •■■/ erim vardı, aldırmayız, eğer öyle herşeye . parsın ekmek dere kulak asacak olursak her saat I 'ben tatlıya bağlamağa mecbur
r "kaldı rr^Müdah^e ' ;en deli zını. Aldığını peı« azmış. ış kanlıyı tevlu nettim. Kibar zat çok yorucuymuk. biz bütün j tan da özür diledim. Bizim nıe* lfflnRr^aByı^eSW^apı^nsn(57d!km^ab!^!t^!b!^
,.p.p aw«.ı •■••■ «— |
i gelmişti, birer birer kalkmağa Y e n İ k O. P I ; başladılar, ben de. kendilerine
Ki
ki .................... .
- ■ mü. kendisini teşhir
«■
sı gelince «Evlat: t.:--mu ou?» niye şaka Kenainı alamuzOı.
Vaziyetinsen »ne
ça lahat geçirmişti, son senelerde baıhi: ğu pahalılık, bütün gibi pek tabii olar^ bütçesini sarsmıştı; ( mek için epeyce sıkı yor değildi.
Selim Bey. bir t. geçindirmek kaygusr : »irken bir taraftan c ciğer me rr.ur çağdaşlarını kırık ediyor hayretler içinde kal.ı - rdu. Na sil hayret elmesindi Onlar da ev geçiridirmek met? ..yetinde olduksan halde bin yat pahahbğından -teki görünmüyorlar, de yalancıktan yap
Bir kahkaha
başlıyordu.
— Yalnız, dedim, doğıu söy -otsun ama sakın beni de Demokrat yahut Mil.İ Kalkınma Partisi hesabına taraflar toplamağa geldiğimi
— Yalanı -doğrudan a> rrıak için iki tarafın gaz-t--!-' nl de okumak lâzım. De Parti dış politi- ! ’■ ban“ a>'da dayamakta- j oluyor.
— Vah vahi.. Ben b la kndar günde döıt
■ dini, muhaliflerin yı azıttıklarını anladım rın gazetelerini bir daha ■ ■:. almadım- Yani demokrn ı na 210 kuruşa mal oldu!
• — 1yı amma dedim, artık i
o cevirlcr geçti, şimdi demokrasi harladı, seçimler
Biletçi olacak adam .efcırh. en sinirsiz lazımdır. Yoksa meslekte 'dura-saat on iki saat içinde, çalıştık-
42 derece ateş
Loğu KUŞENAİ .1 hararet yüksele, yok-haadini buldu. Cıva-Z oaha fırlayıp derece ması bile mızıtemel
• ele : so h
görünü; >r. İrticain, memleketi - her b nalçan - içine y-uvarla
Bu iki zat kulak misal nin Peyami Sefa olduğun gelselerdi herhalde k şu suali sorarlardı:
— Siz Demokrasiy mal oluyorsunuz?
FEDAİ
İlave eaılmeK UUimaır.
Daha ilerde Sonlelgraf baş- I VS fi 5 S !*(:'-
uharrirî demokrat partiden şu ■’
kö'prüdcn geçinceye yıya dayı derler. Sen bakma, biz öyle okumuş değiliz ama. bu martavalları yutacak - -. da enayi değiliz.
Düer masalardaki biletçi ve
bulsbili-
haiz kitleleri son-
hataları içinde teşvik halkçı olmaca bile.
yorlardl.
Halbuki Selim B«y. pek «rikidiği için: kö
muharriri demokrat partiden şu j »uali solmaktadır:
■Artık yeler... Söz milletin- i dit, diye duvarlara yapıştırılan Demokrat parti afişlerinde kas . dedilen mana ve hedef ne- I di:?S. İlâhi Ethem İzzet Beni- | te bunu ■ bilmiyecek ne var? I -en sus da biraz onlar konuştun. demektir.
BAZI İSTİSNALAR
Hüseyin Cahit Mulçm şöyle |
YAZLIK MODEL 1
1 Mecmuasında bulabilir-iniz Tamirsin
Mecmuasında bulabilir iniz .
Bayinizden isteyiniz
■maştan bir kat elbi - yaptır» yım ^fr-İŞ- fakat üç ay geçtiği .liyeme mi;ti. Kendi onların
rnia^âfl«ni>>l ■« mu-
kayese ediyor ve şu neticeye va
ı'ustuıya Başvekili Schuschnigg ('«JmrrVfen -ağzınır) payını al- , «"»to geldiği vakit neler geç-••‘ğir.i anlatabiliyordu. Muhakkak ki Juan March bizzat ken-f->*i hu kadar >.crcfe nail olma (nıli: vp iddialarını hakiki ve -UAalaıla, ispat edebilen başka bir 'kimseye 'de rastlamamıştı.
X
Söz arasında Lanny. Cagule at-iyle tanınan ve Franco'nu.ı p İspanyada başarrriğı hükümet h_. darbesini Franaada yapmağa iab'.an teşekkülün son zammı-■ardaki faaliyetlerine işaret etti. March. hâdiseleri biliyordu ve şüphesiz para yardımında bu-lurznuştu: fakat bundan hiç edi. Lanny. suikastçılar isminin nasıl karıştığı, sefarethanesindeki Graf
korkmuş fakat Lanny "yi kapı dışarı etmeğe kendinde kudret bulamamı». Asilzade CrafTıı ;asklnlığı hikâyesi beyenelmilel müsafcckae.nı.-ı »çıkık ağzını geniş bir tebessümle yaydı.
Bundan sonra Lanny’ni gayet tabii bir tavırla:
— Senyor Juan. dört devle i tin Jsptyadaki nüfuz »»halan
üptoııt Sinclair
§ devler
Yalı Aile Gazinosu
Haşan Şe
veda edeıek ayrıldım. Molda.
ıztırap içinde vazifelerini hürmet bir tahammül
XI
GÜN
erde c.emok-
creyanı mümkün, kılma âazaıan inkılâpçı zsnn.-u amirdir. Fakat aynı
Tercüme eden: A. Vatur -9 -
üzerinde bit uzlaşmağa vardık lan haberi doğru mu)
Diye ' sorması mümkün olmuştu. Senycr cevap verdi: i — Tamamen asılsız. Kim bu ırosalları uyduruyor?
------Olan bitenden haberdar olmaları icap dden kimselerden işittim. Söylediklerine göre Almanya şimdi, İtalya cenubu. Fransa Katalonyu'yı Ingiltere de Cebelüttarık civarındaki yerleri alıyormuş, zknlaşıl:-
mak Jngütereye epey pahalıv-ı malolacak..
— Bu yalan haberleri çıkaranlar Franco'yu tanımıyanlar. Franeo. böyle bir »ey yapmak tansa, kendi el ve gözlerini feda etmeği tercih eder.
______ Fakat bu harp bilince c-pey borçlanmış olacak. Sen-
— Dcğıu; fakat beynelmilel boıçlann uıun zaman bek hy^ailecekleri herkoeçe malûm.
Budd - Erling'in oğlu hafif bir. tebessümle:
— Biz Amerikalılar bunu iyi biliriz: dedi.
— Memleketimizin bir çok servet kaynakları vardır; dost larunızın W a bunlardan istifade ötmelerine -müsaade edeceğiz: fakat kendi emniyetleri için reK Ohrrtip tenJiir-etfâM’errTâ’z la bir şey .Verini),teceğiz. Bunun aklini düşünenler Franco'nu.ı unlıyacaklar.
Lany. diğer bütün İspanyol-lar gibi 'bu eski tütün'kaçakçı sının do milliyeti ile lefahür ettiğini görüyordu. March. memleketinin istikbali, bilhassa cenubi 'Amerika devletleri-
ne karjı nasıl anavatan vaziye tinde bulunduğu hakkında j-zun uzadıya konuştu. İspanya, Mcnroe dcktiıîni denilen şeyi iddialı ve lüzmsuz bularak hiç bir zaman scVmenıişti.
— Biz Falangista'lar, devli, •büyük ekseriyeti siyah, sarı ve kızıl derililerden müteşekkil k'iitleleıle uğraşmanın en doğru yolunu bulduğumuza eminiz. Dünyanın -bu çeşit yerlerin de demokrasi bahis mevzuu ve "kargaşalık çıkarmak ivtiyer. lerin maksatlarına yarar.
— Hatırının gelmişken sorayım, Senyor Juan. diye Amerikalı söze karıştı; -teşekkülünüzün âzalaıına. kelimenin iştikakı bakmandan. Falangita demek icap ettiğine kimse dikkatinizi çekmedi mi? Ealangis ta ağaçlara tırmanan küçük bir hayvandır.
i;.. -.;■• Bu-;.
matlı oluşu onda iyi bir tesir 'yapmıştı.
RobUie’nin Avrvpayı ilk ziyaretinde kendisiyle görüşme ği ümit ettiğini söyledi. Diğer faaliyetleri atasında Lanny'nin babası için yapabileceği iş bu nbvidendi.
Bu eğle yemeğinden sonra Lanny doğıuca Bienvenu’deki stüdyosuna gidecek, daktilo makinesinin başına geçip Fran co İspanyanın istikbali hakkın da öğrendiklerini kabil olduğu kadar ax kelimo ile kâğfda geçirecektir. Sonra bunu bir zar «.‘İssSt"
«Zaharoff 103» 'Kod ve nüme rceıınu ynzaçajt. ve tekrar bir zzırfa koyarak bu defa üzerine Vaşington'dn dikkati çekmi-yen küçük bir tuğla ev'de ota ran Baker'in adresini yazacaktır. Baker bunu derhal, umumiyetle ı.Beyaz Evdeki A-dam» denilen ve Lanny'nin tanıdığı herkes tarafından kalben gelen bir hisle nefret edi>
orasında Ak | denize uzanan irili ufaklı kaya- ' ' lorda birinin üstünde kırmızı ’keremitli çatılı ve önünde büyük bir balkonu bulunan, ismi bir zamanlar Loricva ve Nev-yorkta meşhur olan bir kadına ait bir şato vardı. Sahne kraliçesi Martine Elliott’un ismi bir çek ■tanınmış kimselerle, bu a-• rada J. P. Morgan ve yedinci Edvvard ile dedikccü movıuıı elmuştu. Mazine şimdi ihtiyar i bir kadındı ve hükümdarlık re I lünü lâzım gelen huşunetle oynuyordu. Evine hayatın her j hangi bir sabasında muvafaki-yet kazanmış şohıslar geliyordu. Lanny Budd ağlarını kurma* için bıırasınan rom «r» .«■ ■racrjrnı »'eşr'rrneŞŞe 'gee’kme-di. Maxine'in şatosunda bu gibi yerlerde elzem olan bir yüzme havuzu vardı Ve burun da dünya çapındaki i;....,,., yorgun düşen mühim şahsiyet ler açılır kapantı bez koltuklar üzerinde uzanıp dinlenirlerdi Mazine dam* meraklısıydı ve bütün gün san kırmızı y'allu bir güne» çadırının altında dut
(Devamı var)
Büyük yanlışlığını oa onaya vurma) emreder. En ileriyi islemek ıkılâpçıhğın ta kendisidir, o emen imkân «anasına çıkamış >r»n bir adım ileri ola-nı dest klemck doğrudur. Eğe; günün lyametler koparan >o*. yal cer yanını fülen desteklemiyor e sadece muvaffak ol-masını emenni etmekle yetiniyorsak ,unun »ebebi onun ha-reket t rzındaki «iştirak hatası» ndı hr. Çünkü aksi halde çok da a kuvvetli sonuçlar a-hnabilc eğj anlaşdmaktadır.
1 hararet yüksele, yük-haddinî buldu. Mil|et. »rzulannm doğurduğu-»» tahakkuk ede °>»n - ümitler içinde L^:>o.r-lnica,n yo"»
nn «feri de illT C"c>anlj-ı ™
şıkta dâ on, m.. Her ıkı
başlanıştır, yürürro,; ı- ....
Sosy I sele so kutlulu , ne y>» , pek
I bilecek c" mücadı s .............
huıuı
■ > ulus - aavs
r etrafın ' eadeicso diama işleriyle Bu |ottn n halkın Ararım, ci.eler
I.-.-.r. i
^'•mleket içinde ” olabilecek hâ-elmeksizin sosyal ■abiî bir hal almasını
temenni et-iyonjj, ve ?O,«rtU d“h“ rrÜ50İt miicade e r“ 4,1 temin edecek olan »»ferini diliyoruz.
«ini diliyoruz.
21 nci sayısı çıkıyor
n Beyin ’i bütün rağmen >n yaşa-
mı tatbik etmiyeyim?
Pu düşüncelerden sonra lim Bey, vicdanında haykı sese son cevabını verdi:
— Hem benimki bir
Selim Bey; İnhisarlın idaresinde kahve »atış memuru ioı. İdare haftada iki defa »atıcılu-,!?'_.k“hj.c .ic'/n yapıyordu.
Mareşa',n demeci
(Baştarafı I incide) Adetleri çok. zayıf parti- | »cağına daha az sayıda ve fakat olgun, kuvvetli, partileı | olması memleket için daha faydalıdır. Bu suretle halk iradesinin toplu olarak daha kuvvetli tecillisi mümkün olur. Aksi taktirde mecliste reyler dağılır ve milleti kuvvetlendirmeğe doğra tılacak adımlar daha geç atıl-
— Türkiye sosyalist partili-in kurulurunu memleketimizin geçirmekte olduğu sosyal inkişafın bir neticesi ve bir ihtiyacın karşılığı olarak kabul edebi lir misiniz? ,
Geçim yolu (BaşUrafı 3 üncüde) ı onlar gibi artık her Allahın gü- ' nü eğlence arıyor... Bol bel »arfediyor. bol bol. bahşiş ve- , rîyor, hürmet ve iıbiar sahibi I oluyor., İlâh, ilâh..
Fakat Se.An Bey, zamanı-nın oldukça mütefekkir insanla • hâzinesini rındandı. Namık Kemali oku- | -ııuj, vatan ve mil'et sevgisini ’ anlamış; Ziya Paşayı okumuş, ! hıtlâ bir aralık lıbafi ,Vehbi- ' yi ezberlemeğe çalışmıştı.. Ha »ılı hayatta kendisine rehperlık edecek birçok bilgiler edinmişti. Onun için daimi etraflı dii. itnür, istikbali görmeğe çalı-ır-
—
, mal sayılamaz; oeu, Oaşoaıa I gioi nalavere çevirecek nevi
...uuraui zaraıa sokmuyorum ya.. Onun ehli maliye tahsil memuru Mehmet Efendi.. Mübarek »anki onun için yaratıl-mış.. ben, sadece fileden istifade etmiş olacağım.
s o z
Kültür Dergisi
U L M A C A
>
rfl
■ 11
L ■' .M 1 -
r+- ■■
Yarışlar sürprizli olmadı
— Bu ihtiyaç meselesi yeni meclis kurulduktan sonra kendi belli edecektir. Vatan menfa tutan kanunun sağ şit partilerin kurui-turaftanm ve zaten' ^Bnleketünizd’e demokratik biF jwiyat ve gelişme bu takdirde
İtte 'bu anda Seli zevku safa sürme hıı ,
vücudunu titretmesine rağmen o. muhtejem, rnutantaj^^^ yıçm karanlığını da gî yordu. Kendi kendine:]
Veliefendi koşu yeri h -anın k laba-
sıcaklığına rağmen çok
İlkti.
Koşular sürprizli olır.a ııştı*. Bir efo start., dedikodusı mii-tesrr.a. hadisiz geçmiştir Start işareti verilmeden kaç.-ın »afi:. Güllü hâkem karariylı «fo starta sayıldığı ve kc ların tekrar mümkün olmadı için neticenin kabul edilmesi ne halkın itirazı, lenmesine sebep ölmüştür
Koşu 1 — Pınarın süükle-diği koşuyu Zigfirit ka indi. Kontes sonlara doğru b hücumla ikinciliği kurtardı.
Ganyan: 245
zeri-
ı. koşunun yen:-
Ko.ull — Şaf.-ki. çekiştiler. Sonlar. , mükemmelen kulluna:: •koşuyu bir başla ku::.
Volga’da üçüncü yan 140 plase I I ■
İkili 10. lira 30 , . . :k
_J(oşu Jll — S..in kolayca birinci. Taşkın ikin- ı "Idu.
IV — Starttan ıub: ren önde koşan Diyana koşuc u ,.azandı*.
Ziğfirit ikinci g/-l.lı '
V — Toplu k( .. hayvanların arasından Yı • Ruşen, sıyrıldı. Fışfıçla çek nı den sonra kctıyu bir boyla kurtardı.
Birinci ikili: '. sip - Şa fak'10.30
Alnasip >rdı.
135
Milletlerarası sosyalistliğin İhı
Buenos Aires, 14 Sosyalist partisi milli bütün memleketlere
(A.AI) aillî ko gr
rek Franko diktatörlüğün ı
Ispanya'da Cı nhu-riyet rejiminjn iadesi için km'i di r bir
bir baziyot almanları karar vermiştir.
İkinci ikili: Safi: - Taşkın 565
Üçüncü ikili: Diyana - Zig firrt 1.510
Dördüncü ikili: Yılmaz Ruşen Fışfı., 1915:
Çiftebahis: Alnasip - Diyana 730
Üçlü bahis Alnosip - Safir. Yılmaz Ruşen: 2100
Amerika Ingilte-
îl
— 1 yuvasının vücude .n-ıiri
yardım edeceğini
reye ödünç
para ver '
(B.ışıarafı I incide) | KgHt?rb^9>l sonuna ka- j ; Kredi verilecektir, ödeme,
gazetelerde çıkan» ■ ; "milletin hakikfl lokrasi zihniyetine sahip ol-; ını temin için çalışacağız,!
tutuyorsunuz. -Hakiki del I krasi.. mefhumundan, halkı! I |ın yoksulluktan azade ol-l I hm sağlayacak iktisadi dc-l I krasiyi de kast ettiniz mi? II |— Şübhesiz ki etlim, do-' I krasi tabirinden bizim anla-l I unız. halkın kendi varlığımı I kii kudret ve kuvvelile »ağ-l I uısıdır.>, ..Hakiki demokraJ I siı» tabiri geniş bir mefhumdur.I I Rgtt&ın içine halkın kendisini --T ( ^Kda: eden, siyasi iktisadi.| I
ler. Görüyoruz ki; diğer .ınilleı Her. halklarının bu mevzuların
kurarak teşekküller vücude ge-■tınnele^sa^sınd^ıl erkmişler
-----I
i — Her şeyin, diyor, bir de aksini düşünmeli; yoksa birçok ian gibi çukuriı yuvarlanmak ihtimali yok değil; hem biraz da devletin kasasından yemeğe vicdanım pek razı olmuyor.
Selim Bey. bunları söyledik ten sonra, kırışmağa yüz tutan alnını parmaklariie oğdu; hafif hafif mırıldandı:
— O halde ne yapmalı?..
"Evet ne yapmalı? .. diye sualini tekrarlıyor. sonra bu suale gene kendisi cevap buluyor.
— .Öyle bir plân bulmalıyım ki., suya sabuna dokunmadan paralar cebime kolaylıkla dolsun., bundan nc devlet ziyan etsin ne de ben. kor. ku içinde kalayım.
Selim Bey. bu tertip lüşün-celerle günlerce kafasını yozcu; geceleri uykusunu kaçırdı. Eğer bir parça uyumuşsa rüyasında uğraştı; .aradığı pli
nı da buldu
Kongre, milletler aran sosyalistliğinin İhyasını karar ,ştır-tnıştır. Kongre. ırk ve di gözetilmeksizin muhaceretin serbest bırak-lması hakkı Jaki beyanatı tasvip etmiştir. !ih.r->et kongre Filislinde Y hudi
Saraçoğlu
(Baştarafı I Scİde | gören haysiyetli s ■- f- :.> :..: ’i devlet memurların.. ı
görülen isnatlardır. Bu yazil.es taşkın bir propagrı -i . olm.'kl.t dahi .güç izah edilir. Bahsedileli ve adeta bekleniy-r len şurişe gelince ı-- t
ligi adına azami mu- ..ö
hareket ettiğimizi biliyorum.
dar i
1951 olunacaktır.
şartlarındun birisi, dünya ticaretinin hemen lu-ıneı. .içte biri i kontrol eden -wling®bloku j^d'ir. Bu sur?Ûe ide bulunan rml & Amerikan ııAI
le olmasını temenni ederiz.
Bir gece gene uykusunu ka-çtrmi5.—t‘ata?tın ieinde-hareketsiz uzanıp ciutuyordu. Birden
ne uygun harici politikamız na
1,1
— Böyle bir politika, komşu ve uzak hor devletle dostluk politikası olmalıdır. Sulha yana
ingin içinde doğruldu:
SOLDAN SAĞA:
I — Faşist bir hükume:.
2 -— Bir kadın adı. -Hararet.
3 — Bir gemici tâbiri. Almak mastarından fiil; 4 — Teşbih te bulunur; 5 — Yek. Bir takı. 6 — Hakiki. Para; 7 — Bir uzuv. Bir erkek adı. Nota, 8 — Kırılmaz cami Büyük bir şairin soyadı; 9 — Zenginliğin mihrabı; erki bir şair.
YbKARuAN AŞAĞI:
I ;— bir hükümet; 2 — Bir erkek adı; bir meyva; 3 — Ma ya; Duman karası; 4 — Erkek; Telsi soyanı; 5 — Soru eoatı. tafaıl edatı. »ota; 7 — Yuva, Bir mabut; 8 — Meşrubattan. Tutulan. 9 — İzmirlilerin hoşuna giden bir şarkı.
Dünkü bulmacamızın halli:
Soldan sağa:
I — .Muhammes. 2 — Ü-mid, bir çift harf 3 — fubek-na. 4 — Emel. Edat 5 — Ki. EA. AL.A 6 — Aya. lar 7 — Mensucat 8 — Itırlar 9 — Taun. ay.
Tuk.v don aşağı :
I — Mütekâmil 2 — Umumiyet 3 — Hibe. Anıt 4 - -Adele, STa 5 — Amulu 6 — Mine, can 7 — Adalar 8 — Si. Alât 9 — İftar.
O, gece Selim Bey; obul-dum. buldışm Jşyc yalaktan fırladığı zam-m şu keyfiyeti h. ■tırlamıştı:
Dairece; kahve satışında kai de olarak yüzde iki fire esas kabul ediliyor,m: Kaideye göre, fire Vermeden »atıirr .j 100 kiloluk bir çuvalda kendisine iki kilo kah-ı.- kalıyordu. - Şu halde' fire »erdirmemek sureti-fc her yüz kiloluk çuvalda bir, iki kilo kafiye kılacaktı., bunun için de kahveleri nemlendirmek lâzım. : ama çuvı'ları tutup suya c... -am-ızdı ya... Selim Bey, tizim ..-un düşü-ıce buldu. Kahve çuvallarının ortasına içi su --. toprak bir testi .oturtarak, testiden sızan su, kahvele.'i nemlendirecek, bu suretle yüz kiloluk bir çuvıl hiç fire vermemiş olacak, hat-tu belki de fu/i., gelecekli. Boy lece idamy. sap verirke. BaŞtail ÖSŞa FeSİtH ne'düşecekû
Selim Bey bunun ne dere- I ceye kaçar ı.--....ceiı olacağım, I yanı zahmete -.--ğıp uegııuyc-ccgını bir uzu:: :.e»aplaaı; mu- ■ kemmeldi.
— Her te'zı.ıtla 'diyordu, i asgari üç çuval sari olunduğu-
j kahve kalıyo: ■
Ii, beş renkli bir kapak içinde
Fiatı 125 kuruş
Miki
kampta
•
350 renkli resimle süslü Fişti 125 kuruş
İ
farsak alıyyül..i.. ...
Selim bey, . sborsada kah j, dolaştığım evvelsen bildiği için I onu hesaplamağa Cüzüm görme di. Bununla beraber haftalık I kaıını şöyle u-ıur.körü bir he- I sapladı: netice lena değildi.
— Hah buzdum şimdi...
Yataktan fırladı, terliklerini ı giydi; lâmbayı yakmağa lüzum görmedi. Zaten ayışığı yaldı... Odamı beğeniyor. kcA zorlıyordu. Jr
— İyi büro
I
Tayyareci
O
Kooperatifçilik
Yazan:
Suphi Nuri İLERİ
ek
lena bir şey de- I ılık, raha' »•- I
- .indirebilirdi . |
jHe.-liı-.g |l -İzdi ll'-llı-l :.ır.ı’:ı:d
İki l.ük.'ml
Bı.ıkklıı.:- l-ı:l
dir. Bütün dünya milletlerinin J»ti^,.cdçccği,_bu--konf eratısın gayesi, ticaretin istikran ve ticarete engel olan maniaların azaltılmasıdır.
Amerika dışişleri bakanbğl. bu anlaşma hnkkındn yayınla-I dığı, bir hülâsada. bu ödünç vermenin gayelerinden birini, dünya ticaretinin »terling blok'i ve dolar bloku diye ikiye ayrılmasına mani olmak diye vasıflandırmakladır.
Amerika Fransaya kredi açtı
leni^^Bupolitikaya milli kı
bir plân.ı
heği kullanıl
Blok
■baha doğu nasıl safflüğünii
Bİ: sene soma Selim Bev kendini şöyle bir yokladı; mili vaziyeti hiç te tena 'değildi.
Suya sabuna dokunmadan kendine bir geçim yoiu ğundan pek memnun a
rede nkfim^kadaı dalgın durdu; yapacağı işi vicdanına haklı gösterecek sebepler arıyordu.
değilim. Birleşmiş milletler Anıı yasasına millet namına imza koyduk. Zaten Birleşmiş millet--ler teşkilâtı da milletleri birlik ve beraberliğe götürüyor.
imadan ; .....
u buldu- Merhum müellifin en Börünü ! kıymetli eserlerinden
1
lnıak üzere 916 metre çelik çekme beli alınacaktır.
Tekel Gen I Müdürlüğü ilânları
1 — Muhtelif eb'atta fu açık eksiltme ile satır
2 — Muhammen bed( 9198.80 lira olup 689.91 liradır,
3 — Eksiltme 26.7.1 U Genel Müdürlük Malı nl pılacaktır.
4 — Şartlaşmalar her gL
5 — isteklilerin be)i,liL lıkte mezkûr komisyon« 1,
-I 46 cuma giinü saat 10,30 da Kabataş-me Alım şubesindeki komisyonda ya-
Sayın Mareşali daha fazla meşgul etmek istemedim ve mü aaade alarak yanlarından ayrıl-
n »özü geçen şubeden alınabilir. >ün ve saatle güvenme paralariyle bir Gtacaalları ilân olunur.
(9279)
Serbost adaylar
Kayıt büromuz her gün saat 10 dan 21 e kadar
Türkiye So*yaVırt pkrfisi gonol tokretorliğindon Partimiz aza kaydın» başlamıştır
Adres: Taksim Şua « yiter Alman 'haslahaı l «azade
açıktır.
»î kaı«l-
No: 12
i \ a hinglon. 14 (.A..A.) - •
ı Amerika lurafından 1-ransay» | 050 milyon dolarlık kredi ve-rilmesi h.kkmdaki anlaşmı. 1 dûn Va»ingion'da imzalamış-
tan, Amerikan teşkilâtının sa-| un alınmasında kullanılacaktı.--
100 milyon doları ile Amerikan sanayii ham maddesi mubayaa olunacaktır. 90 milyon dolar da. Amerikanın yaptığı yardım ların ödenmesine harcanacak-
Bu güne kadar Islanbuldan millet vekilliğine serbest ola-tak^a d aylıklarını koyanların İlk için yeniden 3 müracaat ■ lardnn Babahnilin Kösecğlu. inşaat -müteahhidi Fehmi Eren, emekli yarbay doLlor Niyazi Uluğ be D. Demiryolları 9 cu isletme haıdket baş müfettiş 'Mustafa Servet suçsuz'dur. Ser ■Ver suçsuz gazetelere ufak bir lermi ve adaylığını njçin koyduğunu anlatmıştır. ,
— Herke»; diyoıdu. Lir şeyae bile. kendi hisse ayırmağa çaıtşıy-or, küçük memuruna kadar kend salâhiyetleri dahilindeki işlerde hep yapındırıyorlar; meselâ gc çen gün. kaput bezi tevziinde 'hissesine pek az düşecek olan baş müdürümüz. mutemede ..Sen bana şöyle beş allı metre ayır da gerisini siz taksim e-din. demiş ve mutemet te büzün memurların istihkakların-
ım» allı meire kaput besini 'tedaıik etmemi» miydi?
İşte bu da bir nevi suiistimal değil miydi? Keza geçenlerde ' okumuştum, bilmem hangi u- . mum müdüre bir malikâne yap | tmlacakmış da külfcyetli , rnik- | iard» tahsisat ayrılmış... İşte ; bu da bir nevi suiistimal.. Hem ! öyle ki. resmiyete 'dayanarak, I kanuna uydurularak devlet ha- ' sinesinden çalmak. Butun bun i , lar olurken ben,
HBLİ S UZ DOLABI
6 Kilo buz ile 24 saat soğuk-
1
ilo buz ile Z9 saar soğukluğu muhafaza eder.
lak. Bütün bun I
1, neden plânı l(
8u fcur dolaplan elektriksiz çalışır ve sîzi ayda 40 lira j I ı ı elektrik parasından kurtarır.
Bütün masrafı ayda 6 liralık buzdur. Emsaline her ci-| hetle üstündür.
Umumi salı» yeri: Beyoğlu. İstiklâl caddesi Bazare de Levant
M muharriri: Esat Adil Müstccabi 15 Temmuz Pazartesi 1946
Yıl : 1 10 Say. ; 9 KURUŞ | Mektup ve telg adresi: Posta kutusu 519 İstanbul I idare: Cağaloğlu Çukur Han No: 4
Dost ve post kavgası
( Emeğe Hak, Emekçiye Hürriyet )
HALK DAVASI GÜDER, SİYASİ SABAH GAZETESİ
Davamız ve müdafaamız
Sabiha SEBWI> Zekeriya SEF»TEL
S:n yılın en büyük matbuat ve o'çinokrasi hadisesini teşkil eden Seziciler davasının Kütü 4 fikir vehukuk cep-hılıini bu kitapta bulacaksınız
ui
Sonuna yaklaşmakta olduğumuz seçim mücadelesini, karşılıklı gürültü, ten-, kit, polemik- tehdid ve tazyiklere rağmen 'üzerimizde bıraktığı intiba kısaca şudur: ——
Bu, dostlar ' arasında bir post kavgasıdır.
ESAT
ADİL
fi
JJ
işçileri Sendikası
itiyatla: hükümet
Mareşalin demeci
Tramvay İşçileri de toplandılar
* Uzun yıllar süren sebeoile seçimlerde, kuvvetleri tarafsızlık güdemc-
Gerçi dünyanın hiç bir yerinde seçimler sükûnetle yupll-nıaz. Fakat yine dünyanın hiç bir yerinde - faşist ve totaliter memleketler müstesna - hükû-4 met kuvvetlerinin, bekçisinden, valisine kadar yalnız bir tarafı lutduğu görülmüş, işitilmiş de-
. Şu sıra, hemen herkes bir ••post kurtarma» taktiği kullanmaktadır. Eğer onlar bilmiş ol-. salar ki. üçüncü batta ikinci - plândaki hükümet kadrosu, «e- I . çim neticelerinden müteessir ol- ! mayâcaktır. O zaman
. müfrit tarafgirlik yerine nıuıe- , dil bir tarafsızlık hâkim olur, ve I seçim mücadelesi Fanilerle hükümet kuvvetleri arasında değil. doğrudan doğruya partiler
( araşınca yapılmış olurdu.
* Unutmamalı ki. bu seçim es ki destler maunda birport kav
, - garından ibarettir ve İliç bir ideolojik karakter taşımamak-
L Ya’ bu mücadele C. H. pa.-rt.Âİne karşı lam ideolojik bir karakter taşlarıydı. o zaman bu
* günkü reımi müdahale ve tazyiklerin çapı ve mahiyeti kim-bilir ne kadar aşırı ve -dehşet ■verici olurdu!...
Bu dost ve post ' kavgaln bile ispat ediyor ki, demokrasi anlayışımız çok hatalı, çok eksik ve demokratlığımız çok gay ri samimidir.
Türkiye. beynelmilel şartla: akışı içinde kendi milli şartlarını düzenlemeye mecburdur. İktidar partileri ne yapsalar tarihi gelişmenin akışını durduramazlar. Yarmı bizim halk kitlelerimiz de güneşin altındaki ve yurt topraklarının üstündeki insanlık ve yuıttaşlik haklarını, geniş bir sınıf şuurile istemeye kalktıkları zaman, mücadelenin, bu günkü dost ve post kav galarına benzemiyceeği daha şimdiden iyice kavranmalıdır.
Demokrasi anlayışımızı o şekilde ayarlamalıyız ki. yarınki demokratik sınıf mücadeleleri karşısında devlet kuvvetlerinin tarafgirlik huyu nüks etmesin.
i
Bey m e s
Vaşisgtooa geldi
Vaşington, 14 (A..
Dış işleri bakanı Byrn. tona gelmiş ve hava :.v ( da başkan Truman karşılanmıştır. İki deş ici lunmuşlardır. Patiste kan heyetini getiren indiği sırada gazeteci!
I Hakikidemokrasiderken iktisadi demokrasiyi de kasdediyorum
I urkiye eesyalist partisi irer . ileri gelenlerinden müteşekkil
X.-._ I...-v. ı a., bir dün TüAiyc
1 Üst Partisinin Merkez binasın da ikinci bir toplantı yapmış-r ve Sendika meselesini gö şmüşler'dir.
Sendikanın ana hatları üze rinde mutabakat -hasıl olmuş ve ana nizamnamenin süratle hazırlanması ve derhal faaliye te geçilmek üzere .Vilâyete mü racaat edilmesine karar veril
Kurulacak olan sendikanın ilk ele ‘alacağı başlıca mevzu dört yüz bin litanm işçilere ia desi meselesidir.
kesinde dün. İstanbul dokuma işçileri mümesailleri bir toplan-yapmıjardır.
bütün Türkiye işçilerini ihtiva dika kurulma.
TRAMVAY, TÜNEL VE ELEKTRİK İŞÇİLERİ islar-bul ve t . . iar ıram vay, Tiinel ve Elektrik işçileri
olmalıdır* blok siyaseiine
d'içuçorurıl
dikkati çekecek dc-
Gazetemize hususi beyanatta bu lunan Mareşal Fevzi Çakmak
bugünkü kaydedildiğ ne mute . duyUyOnınl
(Barış yolunda ileri
yururlukte bulun -
Bundan
\hmel Emin
'lir., i, |
Köylerde vesikasız dolaşılanııyor
gulutnsıyercg vesile telakki
im evvel toplantı
dokunul iyetlerine saygı göstermeleri .şartilc ser-
H. P. işçi Çiftçi Parsini destekliyecek
X - tan gazetesi başmuharriri ' Osmanlı olduğum; / fikrinde.
Mareşalin demeci:
Aja!İ3i ço k, zayıf partiler olacağına, daha az sayıda fakat olgun, kuvveti partner olması daha îaydalıdır.
ttemİ3k8tta Türkiye sosyalist partisine olan ihiiyaç yem mecıis Kurulduktan sonra kendim beıli edecektir.
Harici politika,-komşu ve uzak her devlete dostluk politikası taraftar (hailim
Mareşal;Fevzi Çakmak muharririmize bey
rb«t bir seçimi mîim-yor musunuz?
— Mevcut hükümeti iktidar partisinin teşkil etmekte olması serbestliğe bir engel olamaz
— Esas olan kanundur.
Ahmet Emin aleyhinde bir broşür Anadoluya dağıtıldı
gazetesi başmuharriri ' Osmanlı olduğum; Anmet Eminin mütareke devrinde Vakit gazetesinde yazdığı
pa.yaia. aııımlak ->«. Sâhifelik Dir broşür yayınlanmıştır.
V..’..;! ı. ık.ll
ve Namık Aneuaıcıoğlu lara-lllK.au yazılan »u u.oşul C. 1 i.
Partisinin Pendik şubesi tarafın
‘dsn Lü’ön .-»•„> ra:.,.:,
rak dağıtılmıştır.
Bu bıo-ullrıde şu bahriler I
Ahmet Emin memleket kapılarını yabancılara. ardına kadar açmak istiyor.
O H. P. Penc cağ, azn-halkı C. H. P. .ine aza yazmıya çalışmaktadırlar.
Ayni zamanda l'rr.dik kaymakamı her gün C. ! i. P. ocağı na gelerek, burada vazifeli şahıslara direktifler dir.
Aksi halde, Türk demokrasisinin gelişmesini önlemeye, çalışacak olanların tarihi mesuliyeti tasavvur edilemiyecek kadar ağır ve tehlikeli olacak-
O sosyal mücadele merhalelerini arızasız ve zayıatsız geçe bilmemiz için, bu günkü dost ve post kavgalarından fhydala-
‘’Seçıın serbestli müsamaha gös Ankara, 14 (Ge.s Demokrat parti İstanbul il başkanı Kenan öııer’in istunbul gazeteleride. Başbakan Şükrü Saraçoğlunu istifaya davet eden yazısı münasebetile, Başbakan • Şükrü Saraçoğlu Ulus gazetesine bugün aşağıdaki beyanatta bulunmuştur:
«Her vatandaş I baştan aşağı haksız iddia be tecavüzlerden başka bir şey olmadığını farkeder. Be ni müteessir eden nokta her memleket dâvasında olduğu gibi bu seçim faaliyetleri sırasında dahi canla başla vazifelerini (Devemi 4 üncüde)
APILAN GİZU
LAKTI
çalışmalıyız.
Amerikeda "fiatlar yükseldi
VaşhinRton, 14 (A. A,) — Amerika'da herkesin ancak zarurî ihtiyaçlarını karşılayacak kadar mübayaatta bulunması i-çin şiddetli bir cava» açılmıştır. Bunun sebebi, fiat murakabesinin kaldırılması üzerine eşya Ballanma derhal yükselmiş ol-
Amerika Ingiltereye ödünç
yptrttk fümeyi kabul etti
İngiltere borcunu elli yılda tamamen
Vajingıon. 14 (A.A.) — Amerika Birleşik İJebletleri Jfongresi, nihayet dün Ingiltere’ye 3.750.000.000 dolar ö-dünç verilmesi hakkındaki ka nun projesini tasvip etmiştir. Kanun projesi, şimdi başkan
| kapatıldı*
lıiebderiye. 14 (A.A) —
Kommünizme karşı mücadele etmek için alman tedbirlerden olmak üzere bakanlar kurulu dün I I teşkilâtın derhal kapatılması İçin emir vermiştir.
Bu teşekküllerin isimleri henüz açıklanmamış ise de zanno lunduğuna göre bu teşekküllerin
Bakanlar kurulu bu teşekkül lerin yabancı bir devlet tarafından para yardımı gördükleri ve bunlanrt gayelerinin memlekette İçtimaî bir ihtilâl tertip ermek olduğuna dair deliller elde etmiştir.
3 Yunanlı hukuk adamı siyasi polis tarafından sorguya çekilmiş v« bunlardan biri tevkif olunmuştur.
olmasına rağmen Pendik C. H. P. olayında gizli olarak bir toplantı oaha yapılmış ve bu toplantıda İşçi ve çift çi partisi reisi Edheen Ruhi de iştirak etmiş ve C. H. P. ile ir
fından destek-aimışilr.
e'de, bulunan A- i ı her türlü ah-
| Triyestedo Amerikalılar
I ■ hazır
| Londra, 14 (A.A.) — İngi-
liz radyosunun haber verdiği-
merikan kıtaları her türlü ah-
vale hazır bir vazıyette bulun- Tenindeki 6 sütun başmakaleden mak üzere emir almışlardır. — Yazınızdoldurmıyacak, altı arşı
kanilik vesikası almalarının ruri olduğunu ve vesikası ol yanların köylerde dolaşanuya-cağını bildirmittir.
Kütahya valisi vb Bayındır kaymakam! köykrda vesikasız dolaşılmasını msn.-lti Demokrat parti kaynaklarından verilen malûmata göre. Kil tahya vâlisi Tevfik Hadi imza-sıyla 12.7.46 tarihli ve 200, I 320 saydı bir tezkerede köylerde seçim propagandası yap-
mak vev teşkilât kurmak için gönderilecek kimselerin partilerce verilecek vesikaların, vilâ yet merkezleıinde vâli ve kazalarda kaymakam tarafından todklk ki muvafık görüldüğü şekilde hareket
Idiği bildirilmiş-
ödeyecek
Truman'ın imzasına arzolunacak i tır. Başkanın yüksek tasdikin- 1 ■ den şüphe edilmemekledir. Çün • I kü Trum.-ın. bir çok defa bu 1 ödünç vermeye hararetle taraf . I ; tar olduğunu bildirmişti. j *
(Devamı 4 üncüde) ' I
\ bir cemiyet metodudur, ilme . i bağlanmak ve bir ilmi metot > kullanmak, anlak raygı çeki-, J ci bir hareket iken bunu baya j ğı kelimelerle vasıflandırmak, . 1 münevver geçinenler için a-* ı J Her Marksist ve her sos. i | » yalist herşeyden önce insan •
1 ve herkesten fazla halkçıdır., I 1 Yani Marksist zümre men-i faallerine uşaklık etmeyen,
I i yegâne insandır. • j
SAYFA : 2
15 Temmuz 1944
Dünya Haberleri
Kavun gibi
Ekrem
tapulu çiftliği sanıyor
C. Halk Partisi memleketi
Alkol ve işçi
Alkola müptela İŞÇİ İgnazio Silone sınıf davasını yürütemez
Yedigi yumrukların acısını içki masasında $ değil, davasında tuttuğunu koparıp çıkarmalıdır!
Her ileri inkılâp hajşketi ni yüâisek içtimai kıjttrfleun her ileri hamle ınuhakit*’1 bı hangi devirde oiuraa ol*n- *'■ nıekçi kitlenin ihtiyaç ruretlerinin bir ifadesi te _v ? ni yüksek içtimai kıynallerı.ı yaıatıiması demektir. Bu ı... denin, kitlelerin bağrındın k(>-
önoerleri, inkılâp yaııd'ila:. içinde yaşadıkları sınıfın :e:.> ha erişmek arzusunun bil seni ’oolü olarak duyuyorlar. Kıt;, küsur s«ıe evvel bu «eaijiuy.ı., Anatöi Frans. jşç> sınılup» nı
kılâbı yaklaştırmak için, iteler ar aklıkla vahdet tambı mek, onları şuuılandınr.1 di kuvvetlerini idrâke mek gerekirkon ortaya bazı engeller, içtimai t vardı ki. evv. mücadele etmek lâzımc müptelâ işçi sınıfı, »eı kavuşamaz-■» Niçin?..
Bütün iktisadi imkâı ırı e-linde bulunduran burjuv :i, b-ı imkânların kendisine ba ettiği nimetlerden istifade ekle Mad di hayatını (garanti altın aldı-dermek zaruretini ’duya Yük »ek sosyete denilen yasa ş ».ek li. burjuva zevkinin kar teri»-liğine uygun bir yaşayı ır ki. au-.ğı sınıfla-.-. (•: i, ,a bak edebilmek için ne ıaddi ve ne de mânevi ba ndan ■mücehhez değildirler. Buna rağmen yine intibak cin ğe ça bşsalar şu durum taha ül c-der ki. netice, ptoletaıyt ââva-smm gecikmesini mucip
Birinci olarak, işçi . s
■I
kon ?ket-çıkan
.demirde b ılarla ıdı Ik İh : (- Ikole
ti. b-
münkir elemanları burjı «ziye ıkter-
yaranmak için. »ııııfî kı lerinden mütecerrit clar juvazh-.in proletaryayı i işmarına âlet olurlar, içinder ve ihaneti yaparak ame ; toferasisi -denilen mü :e zümreyi leşleri ederler, imkânları bakımından p Jet ya ve burjuvazi ararımda ı-a bir durum arze’derek ve zaman ^aman genişletil-liyeti göstererek kutlulu] «mı tgeiktirmiş olurlar.
ikinci olarak, iktisadi le bağlı olmıyan nin imkânlarını kat kal cek. kendi menfaatlerin
:.klık
büyük ki iiliiğü
fessin itadi
>( kâb“
bir yük k Sos özleyişi, maddi ha tlaıı-
yunduruğuna tahammül itmek için, muhtelif avunma, . releri arıyacaköurdır. Bu vazi; t işçi
tik bu sınıf uyutulmuş!. göz leri kördür; kulakları » irdir.
I- nm-ı için, ekmelere dayan ,ilm:
__________ »“ unun kemirilmesi, mahvolma: gör-
r. Alkzlik olması âzım
I-: ,..!*•.
,k^t bunlara mukat fca-' ?4lr( unun
una anw ' h*' 1 *9‘n
,Melerinin istismarına» «il-.. mabıohnasms.a t»l*
Önünden lolönasmm alı na tahammül edebı.me
*.ı için, etrafında dönen larl anlamaması için.
me«ne»i. duymaması, bili;
dır. Kendini -bilmiyecek ced’e içmeei. uyuşma», lâ
kiki i;çi kınıfı. ne P önüne »Kığ» komiği»
meolsine. j
kir edilmesine, hor J
yunduruğa vurcftr.asın TOül «den »mıf. ve ne oe
K.L-kını alamadığı;' ıçm. gının naZKim kendi benliğini un^l“f"ıji*‘'â“k «ını bilmiyen. men » etmryen «mıf vr ' i. d, bütün bu «-heplere tabam
»mi »İkoH'- *«nci“” -
t.ı. usu.ın..kta ariyan sınıfın; hakiki işçi »mıh. istismar edil diğinin larkınaa olduğu halde, i }uu:la kurtuluş dâvasına hiz-
mam. proletarya oâvaamın adsız neferleridir.
İşçi arjcadaklat, kardey.er ; I ■-Alkole müptelâ işçi »miti ■ serbestiye kavuşamaz» Bu sesi kulaklarınızdan çıkarmayın, insani haklarınızdan jıçahrum e dildiğinizi, »tismaröan eniri gideceğinizi bilin, hakkının rayın; haykırın. Biz sizi.
«mda unutmağa çalışır görm-1. , değil, »Guleti yeline gelirli--didinir, tuttuğunu koparır : nıek istiyoruz. Burjuva nı .-•• yerlerinin iğfalâtına kapılır... aldanmayın demokrusi ma-/.- . i altında, yine dizin için hazul.. > dıklaıı tuzaklara düşme-. ’ Biz inkılâpçı münevverler. ı rıın ki. hiç küphe etmeyin - '
müşterek kavgamızda om , siniz, mukaddes davada y - -şınızız. F. HİKMt 1
avantiyi bıraktı
Roma, 14 (A.A.) — Sosyu , list muharrir İgnazio Silone bu günden itibaren Avanıi gazele-«inin direktörlüğünü terketniek 1 tedir. İgnazio Silone bu vazifeyi geçen nisan ayı içinde 1-loransa'da yapılmış olan Sosyalist partisinin kongresinden ' sonra terketmek şartiyle üzerine'almıştır. İgnazio Sılon'nurı ' halefi, partinin icra komitesi- | nin toplantısından sonra tayin ' olunacaktır.
Ispanya Franko-
____; dan kurtulmalı
izi. yediği l
1946 seçiminden sonraki devre liberal burju-vaizdevresi olacaktır. Ondan evvelki devre ise Türk oligarşisi devresidir
1789 Fransız ihtilâli hâki- .
’ ıııiyeıin arhtokıasidcn burjuva I
i -tiye geçişini ifade eder. Bugün I
Hastn Tanrıkut
derhal »id-bulunulma-
Nevyork. 14 (A niyet konseyi eski I tor F. Caatillo Naj. da nutkunu söyle, k hükümeti nezoinde detli teşebbüslerde
«ını istemiştir. Meksika dış işleri bakanlığı vazifesini üzı alacak elan doktor Najera velden beri Espanya' mis milletler arasına muaırız olan milletleri Esprin* ile deşhal siy
'burjuvazi her hususla Aristok raniııin yerini tutan muhafaza . "• ~ kâr ve mürteci bir «nıf haline , >’ede gelmiştir. Aristokraside feodal nizorrın beş on aile arasında le
juvazide liberali»! nizamla beş on kapitalistin eline geçmiştir. Yani her iki zumıcvi Ur olmuş en ge
şıkta da ferdi, servet terakümü niş kitle aldatılmış
[ŞİKÂYETLER DİLEKLER
Cezaevinden bir mektupj
I oligarşik çehresile — iktisadi bakım
;k andıran bir va ir. Çünkü memle tapulu çiftliği san Lrjuva partileri dc nda kendi 1 789 h ’ Iğa çalışıyorlar. Kı [ çek reri şekilde fiberai- burjuvaziye L. 1789. garbe ne hin zafeıi kazandır Le halka onu ve-kerakümii bu sefer r değil kuvvetlenc ■uva sınıfında mey Ifatihzümrede
maktadır. Bı
'oligarşiden I: geçi? yapıyo liberal partile ı dıyse bizde -recektir. Söz hürriyeti.. Ik ...ii meseleye linçe servet fatih zümrec
lolmamıştır ve Fİ. P. Tiirki ■HH monat,ik safhanın oligarşi I | şeklinde beliren bir ifadesidir. J Bu oligarşi devresi zarfında 1 — Avrupada. monarşinin bün
* yesi içinde nasıl burjuvazi kuv I vetlenerek nihayet monarşi) i ■ yıkmışsa — burjuvazi ticaret.
: müteahü!_ık. ba^«^bc^^içşiuk yüksek devlet mc'.nuri
■le kuvvetlenerek nihayet iye son vermek gücünü ?. nırtır. Böylece H. P. nin -1946 devresi haddiza Türk oligarşisi devresidir p rr.onaıkisine tekabül e 946 seçiminden sonraki liberal burjuva devresi
. î cumhuriyeti ve onu te um eden İstiklâl Savaşı hiç
■ yok ki 1789 ihtilâlinin I-. e üzerinde 1879 tan iti
hissedilmeğe başlıyan , nin neticesidir. yanıl cumhuriyeti ve milliyet :i i
■ -eyanı 1789 ruhundan j :---ndir. Şu halde nasıl olu I
. biz Türkiyenin I 789 ve | I'1!- da başlatıyoruz.
. küphe yoktur ki 1940 ofigarşık devreyi ı
zümre monarşisi yani oligarşi dir... Millet olduğumuz iddiası bize Millet’e ait bir metin olan Anyasayı çıtaya attırdı. Bu halinde kaldığı 1923—46 d -sinde
İddia edenler şiip yeyi» söylemiklerdir. - H. P. nın bugün prensip m . :aa!aıı yapmasına imkân ver- ou te; kilât ve bu anayasa muşluı.
(Göıülüyor ki sosyal t >..>mülae ferdi intek ve irade . :• a lâf-
| ta kalır. Anayasayı v.,z--mekle millet olamadık, bilâ Millet
ı olunca Anayasayı tali edebi-
leceğiz.
ı Millet olduğumuz »sı ve
| hüsnüniyeti kâfi değil çünkü
Özden bir-j ettiril- ı faaliyetinden âıaret olan > m garp olduk ne de S dikta bakımm-
Aztz NESfN
B.r yandan müstakil aday, lar bir yancan partililer, ken.ii terini topatan kavunları gj-,, : halkın önüne serip:
Beni seçin, ber.i «çi.,, diye tarb.r bağırdıkça. şs*it|,. le. pek o ka.ar değil ama kiiy lüler, ya. i şu. «efendinuzdirlj diye senelerdir kenaileriy. le alay edilen toprak işçiü de. kendine na» iğneli istihzam a vesile öıldu. Bıyık altındın gülüyor. Ve tu efendilere:
— Kavun değilsiniz ki. kok lsyıp seçelim, demet istiyo-.
I buna tekabül eden realite yoktu. Bu yii.-' idealin cebren tahakl: .-
1923 . 46 devresi ay::. , ■ 3a millet olabilmek ’ cemiyetlerinin eecirm.
Bunanın köylerinden birine bir aday gidip propaganda^ başlamış:
'— Beni millet vekili seçe. »eniz .izi kuş »ütü ile besliyecv ğim. \ ediğiniz önünüzd -. y,. mediğiniz ardınızda UlacaL Elinizi sıcak sudan soğuk w*, sokmayacaksınız, bir dediğiniz iki olmayacak gok dedikçe su. gık dedikçe ekmek vereceğim. Milletin efenciai değil, beyi o. lacalumız. Söylemi;, söylemi; ve o.-.u, köylüler görünürdeki •aflıklırıyle -dinledikten son-kendimize vekil seçeceğimiz z-damı bir kere imtihan ede-
Siı.ı aeıa nezreuıien ► ■ dc ile tahliye edildiler. Buna
»ayılı kanuna Milli Kore:. ' mukabil Aükûme'tin bir »ene
kanununun hükümlerinde • ■ ı a'n lazla bir zamanoanberi el lan değişikliğin .-e)?e, e koyma kararını kaldırdığı ve
Avrupa haroı sona erdiği 1> , ■: | satışını tamamen serbest bırak
Milli Korunma kanununun I lığı (çimento) ihtikârından b.n devamına man.ua um . . mahkûm olan yine istanbulda burjuvala-acaktır.
hayatta husule getireceği | , yalnız dört beş kişi bu değişik
lıl.ğı önlemek ve Milli A: : . I likten istifade ettirilmedi. Bu faanın muhtaç olduğu ms : ! j dört beş mahk ve eşyayı temin etmekti. i «mi uzun bir
Memleketimiz harbe gn . vo bin liradnn ( iuraıye n. r. ne monarşi*,
miş Olduğu nakle lesırlenr. zere ağır para devreyi. olıgarş.» oır çehre al *OJ,n,n anladığı
uzak Kalmamı, ve »undan d 1 rıtmışlardır. ___
layı bu kanunun neş.r ve m. mahkûm en :z (otuz v?) ..y Anr.yasi.nm şekli v.*rt,gı H. >c■«-> -ünrm;u: bunun
bıkma başlanmıştı. Hlhak.k. ; dar.beh yatmakladırlar. Od e ı Fçne ougun oır taıum prensip I . , . . , .
en :»>■ n.h.ı.ı.... ...... . , . , , , . , imkanı bulamayıkı sosyoloji»
uayar panaııııgı lne kabiliyetinden mahrum ,1 mudataaları yapabilmek ınıka , , , . . ,
deden memteketlerdcn ■ b.d Türkiye olduğu neşredilen tıst.klcrden anlaşılmaktadır
bunun sebep ve âmille:
uegmz. çunau ti memlekette fert kalmamıştır.
Harp »una e kalauc halın zan
Kcrur.n.a kanununun yürü ten kaldırılmaması ve kal madiği gıoi muhtelif tarihi-yayınlanan Koordinasyon b ti kararlarile harici ticaret hayatında güç zorluklar vo F den iflâslar vâki olduğunu ga ı Zetrlerde okuduk. 1 ine bu yüz | den birçok yerlerde tüccarlar j ticaret yapnıa imkânlarının oı -ri sürmüşler ve Ticaret Vekili ı de bu mmelc üzerinde ciddi
bu hususta alınan k»ı«rl«r Mı-b*e intikal etti, muhtelif komi*
’ > onlarda incelendi, olvm ceza ■ lan k-ıldırıl.-nak sutetile hafil İsın.» ve maddelerde bazı de ğikiklikler yapıldı ve bu yüz den mahkum olanların istifade leri cihetine gidildi. Ceza lı-i kümleri hâlâ baki olan çok bü yük sermayesi ve memlekette büyük çapta ış yapan ve «vve ce bu -kanuna göre ağır fıapi-ve ağır P»'« n,‘lh
kûm ol»n istanbuldaki bütün tücearlır «on değişmeden istif»
tli A«-‘“r ele yaP“
‘'“hitap ‘
b,,‘ne mnun olup den memnun
Adam Oeni^ «purundo a.ejç-d^ K İ k»Ç saatm> k”* Jnnda geçirmekte v yevmbe almakta^»' F>r»at. bu fırsat, tün derdini ortaya encak dikkat eder, ğ-asında .-Huzuru m tan ikisi; bir tev>ye
Adam ürker ve ya.-i. gündeliğinden nun olduğunu «öyle
Gerile gerile del doğumuzu söylediği asırda, balkın dilin» rati bu kaş göz baş kavuk zaptiyelerdir zaptiyelerden korku ı ifa mı. yoksa kaş « nnıfa mı cahildir.
BİR AZ DA C Sonlelgrafta Et Benice demokrat p
»Demokrat Parti kasın. har«i esasa dır? Ve demokrat
nasıl uanı.'amaktadı Birinci suale den ti zaten prcgıamın vermiştir. Hattâ sad parti değil Ethem 1 dişi c'e başmakalel •uslin cevabını m üt? lar sermeği ihmal ikinci suale gelince: Etnom izzet Benicey ineklet partinin pre •andır. Ona göre bu ûir de «Moskova la K ilâve edilmek lâzı
Daha ilerde Sont muharriri demokrat , *“*li «Olmaktadır:
‘Artık yeter .. Şii d>»- diye duvarlara •
"Ilı E*.” I
d.
“«I ISTlSNAl II» CU.İ. M.
I cemiyetlerinin geçirm; ' ları «Monarşi» devri-1 tekabül eder. 1923 . i-törlüğü siyasi ideali dan millet olmak h den fakat asıl olan il hesile devletin (yani I: I’, etrafında toplanan fatih kıtta si zümrenin) menfaati- e hiz met eden tam manaailı .: olı-garkık devredir. Ciım. iyetiu başında ortaya konan - ılitıK gaye, H. P. oligarşinin ■ kono-mik ve bürokrat yani bünyesi içinde o k.„. üu ki onu kendilerine ■ ..ırlı-tanlaıı (anayasanın tat ..-.mi is le^nlöîV hapse atmak:. , va-zııel-:: den çıkarmakta .ekin
- 1946 devreaû ı-iilet
ıck.unul »akımın- 1
..... rr-illcı olmak ıa
I I H ■ ■ j j . çıkışın sosyal
gun parçalanmasından doğan
. nünye içince imkânsız hale gel
Monarşi »amasını ıdıaz eı ,
Aday şöyle bir durmuş, d ., lüğü vaziyetten kurtulmak için
— Peki demi;. Köylüler sormuşlar:
— Bize. 7 tane tek rakkatıi »öyle, toplayınca 42 dsun!
Meb’us olabilmek sevdası-. -la tutuşan zat. parmaklanyla •ayarak, aramış taramış, bul-
, muş veya bulmamış bilmeni. | köyülüler de kıs kn gülmüş-i
I Senelerdir yan ve sahte m-i nevverlerle sandalye dostları ekono- | köylülerle ■ efendimizsiniz!» di yani »»1 reci ' >e etmişlerdi. Şimdi sı.-, kadaı kaybol i onlarda. Para ile değil. »ıra ile _ --I-1bnl Sr”
ÇocnfrlariDira en güzel hediye
M iki
nıf) realitesine tekabül edeme
düşünmeyi
halinden dolayı da
Rasimpaı
nilen çağdaş cemiyet ti
kanunda
değiişkliklen istifad
daha yatmak zorunda kalacak ır. Bu acı durum ka Ziya Pasa merhumun:
vermiçlir. Aslında rt. I'. anayasa ile hiçbir alâka
b0»DQGK«J|
Bizla,on yedi milyon kişiyiz
AD1LOÛI.U
I Faşizmin bazı serdcngrıçtileri var ki. k'.mr
| neye uşaklık ettiklerini ve niçin etliklerini j a bilmiyecek. düşünemiyccek, sorulsa cevap verimiysek hale gelmişlerdir. Kafaıaslarındnki b.
i yinleri bayat yumurtanın kabuğu içinde sallanışı i gibi sallandıkça hezeyan savuruyorlar.
— Türk milletine, kahve peykelerine şertl'j-ahmakça kaside söylemeyi. Beyoğlu kaldırım Unnı »lirte sütte Anadolu hasreti çekmeyi, m > val dinleyip masal okumayı, züppe züppe, ko nupıp kahpe kahpe gülmeyi iş edinnıi; olan bu sokak serserileri. Sosyalizm ve Murk*i. -■-küfredetlerken altı milyon toprak ırgad......
buçuk milyon işçiye, bir milyon esnaf» ve onluna çoluk çocuğuna dil uzatmış olduklarının far kında bile değildirler.
i
.. beş on sermaye cöleleştirilmiş bu on ( onların martavalla- . ilme, markasst me- (
Beş on aylağın refahı, be, on sermaye madrabazının keyfi uğruna köl. milyonlarca yurtlasın sanki onlr tile olacakmış gibi Marksist il tod» düşmanlık ederler.
Realiteyi sapına kadar kavramış, insanın ı
İsım
Türk Sosyalistinin yurt ve millet sevgisin. onlu; anlıyamazlar. Bir avuç aylağın dalkavukluğunu edenle! bütün bir millerin dâvasını yürütenimi bir azınlık, beş on fenlen ibaret »ayarlar.
Bir Sosyalist, bir milletin yüzde doksanı demektir. Ve biz bej on kişi değil tam on yedi milyon kişiyiz. Çünkü milletimizin tam on yed. milyonu emeğinin hakkım ve kutlulu,unu ■ ancak bizden bekliyebilir. Sîzlerden değili ’
. ha-
:ld-j-
tekâmülde
Valt Disne-yin üç güzel eseri
- gcçırmcmıl olmaktan gelir. Biiylece biz im
.iyi 1923 - 46 oligarkik nizami le geçirmiş oluyoruz. Her nekesim H. P. liler oligarşi iddiamızı ıccidedeıierse de buna kulak asmamak icabcder. çüu-
ki jJUt,l'>O/du F* EuJ^? bi
*“>■»; v îcrcfe :
^«laıÜ ‘ du,Iar‘nı h k" kim. eQ'«biL ■*- ...U
Sn. X
iiyk Lanny
ve F’
inşada
"tek|tÜlün ,o ' İyctl'rine i"
(1) ilk makale »Gerçok>.in
11 Temmuz sayısında çıkmış- -
le göstemıekteoir. Burjuva nizamı içinde ileri olduklardır söylemekte »ran eden, inkılâp çılık. halkçılık ve demokratlık ilân eden bu baylara ben: .tahakkuk ettirdiğiniz devlet kapı talizmı sistemi iddia ve ilânlarınızı sıfıra indiriyor, çiinkv bu iktisadi »İstem ücrvleU.
zümresinin menfaatlell-edinmiş. halk, devlet ne feda V£ o uğ edilnılktir. Bunun
15 Temmuz H946
c f k
Okuduk, Düşündiikve
Tramvay işçilorile röportaj
Dalkavukzaptiyeler
oaımakalelerinde hikâye, I kr* "“»r* ve n,a ’özler‘ k’l bulunan Ekrem Uşakhgil dünkü Sop Pestadıı »u hadise-
,ynl »ü^ö üslupla yazıyor: .Rahmetli Atatürk bir ak-rast gele yaptığı dolaşma I,r esnasında bir işçi grupuyle ğ*nıl»şır ve grupun içinder. biııiıe hitap ederek gündeliğin-rirn memnun olup olmadığını sorar.
Adanı Denizyollarının bi-„puıunda ateşçidir, günün kim bilr kw saatini kızgın fırın kar punda geçirmekte ve bir lira jevmiye almaktadu.
Fırsat, bu fırsat, tayfa bıi-lün derdini ortaya dökecektir, ancak dikkat eder. Gazinin ar kasında •Huzuru mutat» zevat tan ikisi, hir teviyc baş sallayıp duruyorlar.
Adam ürker ve gayri ih:i-yaıi. gündeliğinden çok mem cun olduğunu söyler.-
Gerile gerile demokrat olduğumuzu söylediğimiz çeyrek »grda. halkın diline köstek vu ran bu kaş göz. baş oynatan dal kavuk zaptiyelerdir. Yazar, bu zaptiyelerden korkup susan sı-■ ıfa mı.- yoksa kaş göz oynata" .ınıîa mı dahildir. —
BİR AZ DA ONLAR
Sontelgrâfta Eıhem İzzet Benice demokrat partiden soruyor:
.Demokrat
kasını har.gi esasa dır? Ve demokrat parti Moskova radyosunun neşriyatını ; naııl karşılamaktadır?-
Bilinci suale demokrat pa.-- | ti zaten programında cevap : vermiştir. Hattâ sade demokrat ! parti değil Ethem izzetin ken- ; diıi de başmakalelerinde bu luslin cevabını'müteaddit defa lar vermeği, ihmal etmemiştir, ikinci suale gelince: .Anlaşılan ! Ethccn izzet Beniceye göre Demokrat partinin programı nok | •arıtır. Ona göre bu programa ■ bir de «Moskova iadyoau» fas , b. ilâve edilmek lâzımdır.
yazıyor:
I ürk bağırmaz, çağırmaz. Hattâ yaygaradan, ağzı kalabalık insandan hoşlonmaz...
Evet Hüseyin Cahit çok doğru söylüyor, fakat kabul et sin ki bazı istisnalar da olabilir. Meselâ Ta.-.in gazetesi başmuharriri bu tarife pek uymuyor.
ZAMANA GÖRE YANAR
V akit gazetesinde Peyami Safa tarafsız, güziyle demokrat parti taraftarlığını eden gazel, lere çatıyor ve diyor ki:
•clara.sız ckuklannı zı:t zırt ilân eoip Demokrat partiye laraıtarlık ecen gazetelerin mumu yatsıya kadar yanar...
Halbuki Peyami Sala rtibi daima dobra dobra taraf ti ların mumu hep yanar. Fa
tazan kızıl yanar, hazan yeşil yanar, zamana göre hatt kain bile yanar. Ama ya I
KAÇA MAL OLDUN?
Gene Peyami Safa v.ıpurC rastladığı iki kişinin kor.u«nx sim naklediyor:
■(— Her gün bir lira parası veriyorum.
Nankör meslek
------0*0----
Adam kandıran sahte ilâniaı
SAYFA.
GEÇİM YOLU -I •> man
nyor: Imuanı yok, ,afjMİan maaş malum-. -nu.ms omur, ou lak* ve oeDaCoe olamaz... E-vet evdt o.amaz-s ve ilâve edi yor: «ttu terazi ou kadar sıkleti çefcdmeecz.. Mutlaka çalıp Çııpıyo3Ar-” ve bit bd,ra Beyin gözlerini o şaşaalı hayat-fenalığı da ! nırsı bürüyor.
______ Oadmadon da diyor-, ge-ç.nilmi^or; işte bak: ben, doğ (âtlayım derken bu hale . hâla da .bu filende bil neden ourt-ukça duruyorum? Hem ben, cana kolaylık „*b.» «
Boyio.e hayal kurmağa baş-■or.. paralar kat kal cebine iyor, ^cüzdanının gözlerinde ed.Ukldf, yüzlükler, beş yüzlük
cşjkSimes gibi ebdeı^çrkı-yapurryoı. pa-lar. yeni, şık ayakkabılar fciyiyor.. yaşayışlarında değişiklik yapıyor.
Selim Bey. şöyle 'Oütuııüyor du:
On beş senelik memurdu; sebat ve dirayeti sayesinde ou günkü mevkiine varabılmişm Altona çok şükür, âmirleri ue bütün memuriyet hayalında kendirine iyi muamele yapmış-
Dünyanın en sabırlı işçisi, Türk tramvaycısı, yolcudan gördüğü hakaret kadar, idare tarafından da istismar edilmektedir
Boşiktaştaki Tramvap deposunun karşısında ve rifi ufaklı bir sıra içi koyu gri renkli -kasketli insanlarla sek sesle münak,.-Birimleriyle gülü' yorlnıöı. Bunlar
Tramvay 1: burasını tarif hakkı vardı. ( bu kahveler .bu lık olduğu halde
I hiç kâğı
grup masaların etrafında
I lanan tramvaycılar hararetli hararetli münakaşa ediyorla-, atasım masalardan birinden yükselen kahkahalar kahveye dağılıyordu.
I Münakaşanın mevzi
cezaları ve gündeliklere
Mandaki masada yalnız oturan
birile konuşmağa başladık.
yanında i-kahvelerin ve ayni renk ı dolu. Yük--ip şakalaşı-
B^Jarj İstanbulini en işçileri olan
^^^glcriydi. Bana gOTMBn arkadaşımın ffî||@niın de'diği gibi V. .hjtç'jıadar kalabal-; .'.aide hemen hemen ğıt oynıyan yoktu, grup masaların etrafında top- [ miktar
1 azlığından filân şikâyet ettik. .
! İsmimi bilmezsin ama «akın - —___________________________________
■ şekli şemailimi filân^tarif ede- I "dir eden olsa, meselâ geçenler . Malûm ya ekmek meşeleri bur.
lar benim söylediğimi anlarlar
, sa işten atıldığım gündür.
‘ mağa başladım:
— Günde kaç saat çalışırsı-
— GürHe dokuz on iki
J^aLuğ-mız. vâkidir. Yal-
t 9 Mtflen fazla çahşt.ğ.m.z
1 mesaî nnmiyle bir ı verdir.
^gazetelerdeki ikçi Mır» nazaran iyi pa
Lafdığuıvı tahmin ediyor-
edip gidiyoruz ama hiç olmaz en bu çektiğimiz mihnetleri tak
Sel.'m Bey hakikat
de şöyle bir şey babıma geldi:
Kurtuluş — Beyazıt ıramva^ yındayrm. tramvay Eminönü dul rağında biraz ilerde durduğ sor j *Çİn yolcuların beklediği demiri lere yanazmak için tramvay g ri.'ddi. T am 'bu sırada kılığı I yafeti düzgün bir bay nizamsızı olarak dıkardan gelip atladı. ■
' ■■
.-.usıııc. yaptığının uogıu ol -iğini fhtar edecek Oldum, r bay açtı ağzını yumdu ılışan aradaşlarıma: «ofen diyor nasıl viniılenmîye elâlemin içinde bu aşağı tabaka insan sinirlenmez--. Tramvayda B te benîm haklı olduğu görmüktü; nitekim sîzin gi ;enç öteden işe karıştı r baya: «Beyefendi de nemîeketo aşağı tabaka tabaka yoktur. Herkes Bu sefer kibar zat büs çileden çıkıt; .Nasıl Nasıl yoktur. Başvekil ir tramvaycı parçası bir mi • diye bağırmağa başladı, tıuuıvayı durdurtup polis ıcdiğin küfür kal mağa kalktı. Bu
, J i/ bur.Ura hep «usarız. ..ek •■■/ erim vardı, aldırmayız, eğer öyle herşeye . parsın ekmek dere kulak asacak olursak her saat I 'ben tatlıya bağlamağa mecbur
r "kaldı rr^Müdah^e ' ;en deli zını. Aldığını peı« azmış. ış kanlıyı tevlu nettim. Kibar zat çok yorucuymuk. biz bütün j tan da özür diledim. Bizim nıe* lfflnRr^aByı^eSW^apı^nsn(57d!km^ab!^!t^!b!^
,.p.p aw«.ı •■••■ «— |
i gelmişti, birer birer kalkmağa Y e n İ k O. P I ; başladılar, ben de. kendilerine
Ki
ki .................... .
- ■ mü. kendisini teşhir
«■
sı gelince «Evlat: t.:--mu ou?» niye şaka Kenainı alamuzOı.
Vaziyetinsen »ne
ça lahat geçirmişti, son senelerde baıhi: ğu pahalılık, bütün gibi pek tabii olar^ bütçesini sarsmıştı; ( mek için epeyce sıkı yor değildi.
Selim Bey. bir t. geçindirmek kaygusr : »irken bir taraftan c ciğer me rr.ur çağdaşlarını kırık ediyor hayretler içinde kal.ı - rdu. Na sil hayret elmesindi Onlar da ev geçiridirmek met? ..yetinde olduksan halde bin yat pahahbğından -teki görünmüyorlar, de yalancıktan yap
Bir kahkaha
başlıyordu.
— Yalnız, dedim, doğıu söy -otsun ama sakın beni de Demokrat yahut Mil.İ Kalkınma Partisi hesabına taraflar toplamağa geldiğimi
— Yalanı -doğrudan a> rrıak için iki tarafın gaz-t--!-' nl de okumak lâzım. De Parti dış politi- ! ’■ ban“ a>'da dayamakta- j oluyor.
— Vah vahi.. Ben b la kndar günde döıt
■ dini, muhaliflerin yı azıttıklarını anladım rın gazetelerini bir daha ■ ■:. almadım- Yani demokrn ı na 210 kuruşa mal oldu!
• — 1yı amma dedim, artık i
o cevirlcr geçti, şimdi demokrasi harladı, seçimler
Biletçi olacak adam .efcırh. en sinirsiz lazımdır. Yoksa meslekte 'dura-saat on iki saat içinde, çalıştık-
42 derece ateş
Loğu KUŞENAİ .1 hararet yüksele, yok-haadini buldu. Cıva-Z oaha fırlayıp derece ması bile mızıtemel
• ele : so h
görünü; >r. İrticain, memleketi - her b nalçan - içine y-uvarla
Bu iki zat kulak misal nin Peyami Sefa olduğun gelselerdi herhalde k şu suali sorarlardı:
— Siz Demokrasiy mal oluyorsunuz?
FEDAİ
İlave eaılmeK UUimaır.
Daha ilerde Sonlelgraf baş- I VS fi 5 S !*(:'-
uharrirî demokrat partiden şu ■’
kö'prüdcn geçinceye yıya dayı derler. Sen bakma, biz öyle okumuş değiliz ama. bu martavalları yutacak - -. da enayi değiliz.
Düer masalardaki biletçi ve
bulsbili-
haiz kitleleri son-
hataları içinde teşvik halkçı olmaca bile.
yorlardl.
Halbuki Selim B«y. pek «rikidiği için: kö
muharriri demokrat partiden şu j »uali solmaktadır:
■Artık yeler... Söz milletin- i dit, diye duvarlara yapıştırılan Demokrat parti afişlerinde kas . dedilen mana ve hedef ne- I di:?S. İlâhi Ethem İzzet Beni- | te bunu ■ bilmiyecek ne var? I -en sus da biraz onlar konuştun. demektir.
BAZI İSTİSNALAR
Hüseyin Cahit Mulçm şöyle |
YAZLIK MODEL 1
1 Mecmuasında bulabilir-iniz Tamirsin
Mecmuasında bulabilir iniz .
Bayinizden isteyiniz
■maştan bir kat elbi - yaptır» yım ^fr-İŞ- fakat üç ay geçtiği .liyeme mi;ti. Kendi onların
rnia^âfl«ni>>l ■« mu-
kayese ediyor ve şu neticeye va
ı'ustuıya Başvekili Schuschnigg ('«JmrrVfen -ağzınır) payını al- , «"»to geldiği vakit neler geç-••‘ğir.i anlatabiliyordu. Muhakkak ki Juan March bizzat ken-f->*i hu kadar >.crcfe nail olma (nıli: vp iddialarını hakiki ve -UAalaıla, ispat edebilen başka bir 'kimseye 'de rastlamamıştı.
X
Söz arasında Lanny. Cagule at-iyle tanınan ve Franco'nu.ı p İspanyada başarrriğı hükümet h_. darbesini Franaada yapmağa iab'.an teşekkülün son zammı-■ardaki faaliyetlerine işaret etti. March. hâdiseleri biliyordu ve şüphesiz para yardımında bu-lurznuştu: fakat bundan hiç edi. Lanny. suikastçılar isminin nasıl karıştığı, sefarethanesindeki Graf
korkmuş fakat Lanny "yi kapı dışarı etmeğe kendinde kudret bulamamı». Asilzade CrafTıı ;asklnlığı hikâyesi beyenelmilel müsafcckae.nı.-ı »çıkık ağzını geniş bir tebessümle yaydı.
Bundan sonra Lanny’ni gayet tabii bir tavırla:
— Senyor Juan. dört devle i tin Jsptyadaki nüfuz »»halan
üptoııt Sinclair
§ devler
Yalı Aile Gazinosu
Haşan Şe
veda edeıek ayrıldım. Molda.
ıztırap içinde vazifelerini hürmet bir tahammül
XI
GÜN
erde c.emok-
creyanı mümkün, kılma âazaıan inkılâpçı zsnn.-u amirdir. Fakat aynı
Tercüme eden: A. Vatur -9 -
üzerinde bit uzlaşmağa vardık lan haberi doğru mu)
Diye ' sorması mümkün olmuştu. Senycr cevap verdi: i — Tamamen asılsız. Kim bu ırosalları uyduruyor?
------Olan bitenden haberdar olmaları icap dden kimselerden işittim. Söylediklerine göre Almanya şimdi, İtalya cenubu. Fransa Katalonyu'yı Ingiltere de Cebelüttarık civarındaki yerleri alıyormuş, zknlaşıl:-
mak Jngütereye epey pahalıv-ı malolacak..
— Bu yalan haberleri çıkaranlar Franco'yu tanımıyanlar. Franeo. böyle bir »ey yapmak tansa, kendi el ve gözlerini feda etmeği tercih eder.
______ Fakat bu harp bilince c-pey borçlanmış olacak. Sen-
— Dcğıu; fakat beynelmilel boıçlann uıun zaman bek hy^ailecekleri herkoeçe malûm.
Budd - Erling'in oğlu hafif bir. tebessümle:
— Biz Amerikalılar bunu iyi biliriz: dedi.
— Memleketimizin bir çok servet kaynakları vardır; dost larunızın W a bunlardan istifade ötmelerine -müsaade edeceğiz: fakat kendi emniyetleri için reK Ohrrtip tenJiir-etfâM’errTâ’z la bir şey .Verini),teceğiz. Bunun aklini düşünenler Franco'nu.ı unlıyacaklar.
Lany. diğer bütün İspanyol-lar gibi 'bu eski tütün'kaçakçı sının do milliyeti ile lefahür ettiğini görüyordu. March. memleketinin istikbali, bilhassa cenubi 'Amerika devletleri-
ne karjı nasıl anavatan vaziye tinde bulunduğu hakkında j-zun uzadıya konuştu. İspanya, Mcnroe dcktiıîni denilen şeyi iddialı ve lüzmsuz bularak hiç bir zaman scVmenıişti.
— Biz Falangista'lar, devli, •büyük ekseriyeti siyah, sarı ve kızıl derililerden müteşekkil k'iitleleıle uğraşmanın en doğru yolunu bulduğumuza eminiz. Dünyanın -bu çeşit yerlerin de demokrasi bahis mevzuu ve "kargaşalık çıkarmak ivtiyer. lerin maksatlarına yarar.
— Hatırının gelmişken sorayım, Senyor Juan. diye Amerikalı söze karıştı; -teşekkülünüzün âzalaıına. kelimenin iştikakı bakmandan. Falangita demek icap ettiğine kimse dikkatinizi çekmedi mi? Ealangis ta ağaçlara tırmanan küçük bir hayvandır.
i;.. -.;■• Bu-;.
matlı oluşu onda iyi bir tesir 'yapmıştı.
RobUie’nin Avrvpayı ilk ziyaretinde kendisiyle görüşme ği ümit ettiğini söyledi. Diğer faaliyetleri atasında Lanny'nin babası için yapabileceği iş bu nbvidendi.
Bu eğle yemeğinden sonra Lanny doğıuca Bienvenu’deki stüdyosuna gidecek, daktilo makinesinin başına geçip Fran co İspanyanın istikbali hakkın da öğrendiklerini kabil olduğu kadar ax kelimo ile kâğfda geçirecektir. Sonra bunu bir zar «.‘İssSt"
«Zaharoff 103» 'Kod ve nüme rceıınu ynzaçajt. ve tekrar bir zzırfa koyarak bu defa üzerine Vaşington'dn dikkati çekmi-yen küçük bir tuğla ev'de ota ran Baker'in adresini yazacaktır. Baker bunu derhal, umumiyetle ı.Beyaz Evdeki A-dam» denilen ve Lanny'nin tanıdığı herkes tarafından kalben gelen bir hisle nefret edi>
orasında Ak | denize uzanan irili ufaklı kaya- ' ' lorda birinin üstünde kırmızı ’keremitli çatılı ve önünde büyük bir balkonu bulunan, ismi bir zamanlar Loricva ve Nev-yorkta meşhur olan bir kadına ait bir şato vardı. Sahne kraliçesi Martine Elliott’un ismi bir çek ■tanınmış kimselerle, bu a-• rada J. P. Morgan ve yedinci Edvvard ile dedikccü movıuıı elmuştu. Mazine şimdi ihtiyar i bir kadındı ve hükümdarlık re I lünü lâzım gelen huşunetle oynuyordu. Evine hayatın her j hangi bir sabasında muvafaki-yet kazanmış şohıslar geliyordu. Lanny Budd ağlarını kurma* için bıırasınan rom «r» .«■ ■racrjrnı »'eşr'rrneŞŞe 'gee’kme-di. Maxine'in şatosunda bu gibi yerlerde elzem olan bir yüzme havuzu vardı Ve burun da dünya çapındaki i;....,,., yorgun düşen mühim şahsiyet ler açılır kapantı bez koltuklar üzerinde uzanıp dinlenirlerdi Mazine dam* meraklısıydı ve bütün gün san kırmızı y'allu bir güne» çadırının altında dut
(Devamı var)
Büyük yanlışlığını oa onaya vurma) emreder. En ileriyi islemek ıkılâpçıhğın ta kendisidir, o emen imkân «anasına çıkamış >r»n bir adım ileri ola-nı dest klemck doğrudur. Eğe; günün lyametler koparan >o*. yal cer yanını fülen desteklemiyor e sadece muvaffak ol-masını emenni etmekle yetiniyorsak ,unun »ebebi onun ha-reket t rzındaki «iştirak hatası» ndı hr. Çünkü aksi halde çok da a kuvvetli sonuçlar a-hnabilc eğj anlaşdmaktadır.
1 hararet yüksele, yük-haddinî buldu. Mil|et. »rzulannm doğurduğu-»» tahakkuk ede °>»n - ümitler içinde L^:>o.r-lnica,n yo"»
nn «feri de illT C"c>anlj-ı ™
şıkta dâ on, m.. Her ıkı
başlanıştır, yürürro,; ı- ....
Sosy I sele so kutlulu , ne y>» , pek
I bilecek c" mücadı s .............
huıuı
■ > ulus - aavs
r etrafın ' eadeicso diama işleriyle Bu |ottn n halkın Ararım, ci.eler
I.-.-.r. i
^'•mleket içinde ” olabilecek hâ-elmeksizin sosyal ■abiî bir hal almasını
temenni et-iyonjj, ve ?O,«rtU d“h“ rrÜ50İt miicade e r“ 4,1 temin edecek olan »»ferini diliyoruz.
«ini diliyoruz.
21 nci sayısı çıkıyor
n Beyin ’i bütün rağmen >n yaşa-
mı tatbik etmiyeyim?
Pu düşüncelerden sonra lim Bey, vicdanında haykı sese son cevabını verdi:
— Hem benimki bir
Selim Bey; İnhisarlın idaresinde kahve »atış memuru ioı. İdare haftada iki defa »atıcılu-,!?'_.k“hj.c .ic'/n yapıyordu.
Mareşa',n demeci
(Baştarafı I incide) Adetleri çok. zayıf parti- | »cağına daha az sayıda ve fakat olgun, kuvvetli, partileı | olması memleket için daha faydalıdır. Bu suretle halk iradesinin toplu olarak daha kuvvetli tecillisi mümkün olur. Aksi taktirde mecliste reyler dağılır ve milleti kuvvetlendirmeğe doğra tılacak adımlar daha geç atıl-
— Türkiye sosyalist partili-in kurulurunu memleketimizin geçirmekte olduğu sosyal inkişafın bir neticesi ve bir ihtiyacın karşılığı olarak kabul edebi lir misiniz? ,
Geçim yolu (BaşUrafı 3 üncüde) ı onlar gibi artık her Allahın gü- ' nü eğlence arıyor... Bol bel »arfediyor. bol bol. bahşiş ve- , rîyor, hürmet ve iıbiar sahibi I oluyor., İlâh, ilâh..
Fakat Se.An Bey, zamanı-nın oldukça mütefekkir insanla • hâzinesini rındandı. Namık Kemali oku- | -ııuj, vatan ve mil'et sevgisini ’ anlamış; Ziya Paşayı okumuş, ! hıtlâ bir aralık lıbafi ,Vehbi- ' yi ezberlemeğe çalışmıştı.. Ha »ılı hayatta kendisine rehperlık edecek birçok bilgiler edinmişti. Onun için daimi etraflı dii. itnür, istikbali görmeğe çalı-ır-
—
, mal sayılamaz; oeu, Oaşoaıa I gioi nalavere çevirecek nevi
...uuraui zaraıa sokmuyorum ya.. Onun ehli maliye tahsil memuru Mehmet Efendi.. Mübarek »anki onun için yaratıl-mış.. ben, sadece fileden istifade etmiş olacağım.
s o z
Kültür Dergisi
U L M A C A
>
rfl
■ 11
L ■' .M 1 -
r+- ■■
Yarışlar sürprizli olmadı
— Bu ihtiyaç meselesi yeni meclis kurulduktan sonra kendi belli edecektir. Vatan menfa tutan kanunun sağ şit partilerin kurui-turaftanm ve zaten' ^Bnleketünizd’e demokratik biF jwiyat ve gelişme bu takdirde
İtte 'bu anda Seli zevku safa sürme hıı ,
vücudunu titretmesine rağmen o. muhtejem, rnutantaj^^^ yıçm karanlığını da gî yordu. Kendi kendine:]
Veliefendi koşu yeri h -anın k laba-
sıcaklığına rağmen çok
İlkti.
Koşular sürprizli olır.a ııştı*. Bir efo start., dedikodusı mii-tesrr.a. hadisiz geçmiştir Start işareti verilmeden kaç.-ın »afi:. Güllü hâkem karariylı «fo starta sayıldığı ve kc ların tekrar mümkün olmadı için neticenin kabul edilmesi ne halkın itirazı, lenmesine sebep ölmüştür
Koşu 1 — Pınarın süükle-diği koşuyu Zigfirit ka indi. Kontes sonlara doğru b hücumla ikinciliği kurtardı.
Ganyan: 245
zeri-
ı. koşunun yen:-
Ko.ull — Şaf.-ki. çekiştiler. Sonlar. , mükemmelen kulluna:: •koşuyu bir başla ku::.
Volga’da üçüncü yan 140 plase I I ■
İkili 10. lira 30 , . . :k
_J(oşu Jll — S..in kolayca birinci. Taşkın ikin- ı "Idu.
IV — Starttan ıub: ren önde koşan Diyana koşuc u ,.azandı*.
Ziğfirit ikinci g/-l.lı '
V — Toplu k( .. hayvanların arasından Yı • Ruşen, sıyrıldı. Fışfıçla çek nı den sonra kctıyu bir boyla kurtardı.
Birinci ikili: '. sip - Şa fak'10.30
Alnasip >rdı.
135
Milletlerarası sosyalistliğin İhı
Buenos Aires, 14 Sosyalist partisi milli bütün memleketlere
(A.AI) aillî ko gr
rek Franko diktatörlüğün ı
Ispanya'da Cı nhu-riyet rejiminjn iadesi için km'i di r bir
bir baziyot almanları karar vermiştir.
İkinci ikili: Safi: - Taşkın 565
Üçüncü ikili: Diyana - Zig firrt 1.510
Dördüncü ikili: Yılmaz Ruşen Fışfı., 1915:
Çiftebahis: Alnasip - Diyana 730
Üçlü bahis Alnosip - Safir. Yılmaz Ruşen: 2100
Amerika Ingilte-
îl
— 1 yuvasının vücude .n-ıiri
yardım edeceğini
reye ödünç
para ver '
(B.ışıarafı I incide) | KgHt?rb^9>l sonuna ka- j ; Kredi verilecektir, ödeme,
gazetelerde çıkan» ■ ; "milletin hakikfl lokrasi zihniyetine sahip ol-; ını temin için çalışacağız,!
tutuyorsunuz. -Hakiki del I krasi.. mefhumundan, halkı! I |ın yoksulluktan azade ol-l I hm sağlayacak iktisadi dc-l I krasiyi de kast ettiniz mi? II |— Şübhesiz ki etlim, do-' I krasi tabirinden bizim anla-l I unız. halkın kendi varlığımı I kii kudret ve kuvvelile »ağ-l I uısıdır.>, ..Hakiki demokraJ I siı» tabiri geniş bir mefhumdur.I I Rgtt&ın içine halkın kendisini --T ( ^Kda: eden, siyasi iktisadi.| I
ler. Görüyoruz ki; diğer .ınilleı Her. halklarının bu mevzuların
kurarak teşekküller vücude ge-■tınnele^sa^sınd^ıl erkmişler
-----I
i — Her şeyin, diyor, bir de aksini düşünmeli; yoksa birçok ian gibi çukuriı yuvarlanmak ihtimali yok değil; hem biraz da devletin kasasından yemeğe vicdanım pek razı olmuyor.
Selim Bey. bunları söyledik ten sonra, kırışmağa yüz tutan alnını parmaklariie oğdu; hafif hafif mırıldandı:
— O halde ne yapmalı?..
"Evet ne yapmalı? .. diye sualini tekrarlıyor. sonra bu suale gene kendisi cevap buluyor.
— .Öyle bir plân bulmalıyım ki., suya sabuna dokunmadan paralar cebime kolaylıkla dolsun., bundan nc devlet ziyan etsin ne de ben. kor. ku içinde kalayım.
Selim Bey. bu tertip lüşün-celerle günlerce kafasını yozcu; geceleri uykusunu kaçırdı. Eğer bir parça uyumuşsa rüyasında uğraştı; .aradığı pli
nı da buldu
Kongre, milletler aran sosyalistliğinin İhyasını karar ,ştır-tnıştır. Kongre. ırk ve di gözetilmeksizin muhaceretin serbest bırak-lması hakkı Jaki beyanatı tasvip etmiştir. !ih.r->et kongre Filislinde Y hudi
Saraçoğlu
(Baştarafı I Scİde | gören haysiyetli s ■- f- :.> :..: ’i devlet memurların.. ı
görülen isnatlardır. Bu yazil.es taşkın bir propagrı -i . olm.'kl.t dahi .güç izah edilir. Bahsedileli ve adeta bekleniy-r len şurişe gelince ı-- t
ligi adına azami mu- ..ö
hareket ettiğimizi biliyorum.
dar i
1951 olunacaktır.
şartlarındun birisi, dünya ticaretinin hemen lu-ıneı. .içte biri i kontrol eden -wling®bloku j^d'ir. Bu sur?Ûe ide bulunan rml & Amerikan ııAI
le olmasını temenni ederiz.
Bir gece gene uykusunu ka-çtrmi5.—t‘ata?tın ieinde-hareketsiz uzanıp ciutuyordu. Birden
ne uygun harici politikamız na
1,1
— Böyle bir politika, komşu ve uzak hor devletle dostluk politikası olmalıdır. Sulha yana
ingin içinde doğruldu:
SOLDAN SAĞA:
I — Faşist bir hükume:.
2 -— Bir kadın adı. -Hararet.
3 — Bir gemici tâbiri. Almak mastarından fiil; 4 — Teşbih te bulunur; 5 — Yek. Bir takı. 6 — Hakiki. Para; 7 — Bir uzuv. Bir erkek adı. Nota, 8 — Kırılmaz cami Büyük bir şairin soyadı; 9 — Zenginliğin mihrabı; erki bir şair.
YbKARuAN AŞAĞI:
I ;— bir hükümet; 2 — Bir erkek adı; bir meyva; 3 — Ma ya; Duman karası; 4 — Erkek; Telsi soyanı; 5 — Soru eoatı. tafaıl edatı. »ota; 7 — Yuva, Bir mabut; 8 — Meşrubattan. Tutulan. 9 — İzmirlilerin hoşuna giden bir şarkı.
Dünkü bulmacamızın halli:
Soldan sağa:
I — .Muhammes. 2 — Ü-mid, bir çift harf 3 — fubek-na. 4 — Emel. Edat 5 — Ki. EA. AL.A 6 — Aya. lar 7 — Mensucat 8 — Itırlar 9 — Taun. ay.
Tuk.v don aşağı :
I — Mütekâmil 2 — Umumiyet 3 — Hibe. Anıt 4 - -Adele, STa 5 — Amulu 6 — Mine, can 7 — Adalar 8 — Si. Alât 9 — İftar.
O, gece Selim Bey; obul-dum. buldışm Jşyc yalaktan fırladığı zam-m şu keyfiyeti h. ■tırlamıştı:
Dairece; kahve satışında kai de olarak yüzde iki fire esas kabul ediliyor,m: Kaideye göre, fire Vermeden »atıirr .j 100 kiloluk bir çuvalda kendisine iki kilo kah-ı.- kalıyordu. - Şu halde' fire »erdirmemek sureti-fc her yüz kiloluk çuvalda bir, iki kilo kafiye kılacaktı., bunun için de kahveleri nemlendirmek lâzım. : ama çuvı'ları tutup suya c... -am-ızdı ya... Selim Bey, tizim ..-un düşü-ıce buldu. Kahve çuvallarının ortasına içi su --. toprak bir testi .oturtarak, testiden sızan su, kahvele.'i nemlendirecek, bu suretle yüz kiloluk bir çuvıl hiç fire vermemiş olacak, hat-tu belki de fu/i., gelecekli. Boy lece idamy. sap verirke. BaŞtail ÖSŞa FeSİtH ne'düşecekû
Selim Bey bunun ne dere- I ceye kaçar ı.--....ceiı olacağım, I yanı zahmete -.--ğıp uegııuyc-ccgını bir uzu:: :.e»aplaaı; mu- ■ kemmeldi.
— Her te'zı.ıtla 'diyordu, i asgari üç çuval sari olunduğu-
j kahve kalıyo: ■
Ii, beş renkli bir kapak içinde
Fiatı 125 kuruş
Miki
kampta
•
350 renkli resimle süslü Fişti 125 kuruş
İ
farsak alıyyül..i.. ...
Selim bey, . sborsada kah j, dolaştığım evvelsen bildiği için I onu hesaplamağa Cüzüm görme di. Bununla beraber haftalık I kaıını şöyle u-ıur.körü bir he- I sapladı: netice lena değildi.
— Hah buzdum şimdi...
Yataktan fırladı, terliklerini ı giydi; lâmbayı yakmağa lüzum görmedi. Zaten ayışığı yaldı... Odamı beğeniyor. kcA zorlıyordu. Jr
— İyi büro
I
Tayyareci
O
Kooperatifçilik
Yazan:
Suphi Nuri İLERİ
ek
lena bir şey de- I ılık, raha' »•- I
- .indirebilirdi . |
jHe.-liı-.g |l -İzdi ll'-llı-l :.ır.ı’:ı:d
İki l.ük.'ml
Bı.ıkklıı.:- l-ı:l
dir. Bütün dünya milletlerinin J»ti^,.cdçccği,_bu--konf eratısın gayesi, ticaretin istikran ve ticarete engel olan maniaların azaltılmasıdır.
Amerika dışişleri bakanbğl. bu anlaşma hnkkındn yayınla-I dığı, bir hülâsada. bu ödünç vermenin gayelerinden birini, dünya ticaretinin »terling blok'i ve dolar bloku diye ikiye ayrılmasına mani olmak diye vasıflandırmakladır.
Amerika Fransaya kredi açtı
leni^^Bupolitikaya milli kı
bir plân.ı
heği kullanıl
Blok
■baha doğu nasıl safflüğünii
Bİ: sene soma Selim Bev kendini şöyle bir yokladı; mili vaziyeti hiç te tena 'değildi.
Suya sabuna dokunmadan kendine bir geçim yoiu ğundan pek memnun a
rede nkfim^kadaı dalgın durdu; yapacağı işi vicdanına haklı gösterecek sebepler arıyordu.
değilim. Birleşmiş milletler Anıı yasasına millet namına imza koyduk. Zaten Birleşmiş millet--ler teşkilâtı da milletleri birlik ve beraberliğe götürüyor.
imadan ; .....
u buldu- Merhum müellifin en Börünü ! kıymetli eserlerinden
1
lnıak üzere 916 metre çelik çekme beli alınacaktır.
Tekel Gen I Müdürlüğü ilânları
1 — Muhtelif eb'atta fu açık eksiltme ile satır
2 — Muhammen bed( 9198.80 lira olup 689.91 liradır,
3 — Eksiltme 26.7.1 U Genel Müdürlük Malı nl pılacaktır.
4 — Şartlaşmalar her gL
5 — isteklilerin be)i,liL lıkte mezkûr komisyon« 1,
-I 46 cuma giinü saat 10,30 da Kabataş-me Alım şubesindeki komisyonda ya-
Sayın Mareşali daha fazla meşgul etmek istemedim ve mü aaade alarak yanlarından ayrıl-
n »özü geçen şubeden alınabilir. >ün ve saatle güvenme paralariyle bir Gtacaalları ilân olunur.
(9279)
Serbost adaylar
Kayıt büromuz her gün saat 10 dan 21 e kadar
Türkiye So*yaVırt pkrfisi gonol tokretorliğindon Partimiz aza kaydın» başlamıştır
Adres: Taksim Şua « yiter Alman 'haslahaı l «azade
açıktır.
»î kaı«l-
No: 12
i \ a hinglon. 14 (.A..A.) - •
ı Amerika lurafından 1-ransay» | 050 milyon dolarlık kredi ve-rilmesi h.kkmdaki anlaşmı. 1 dûn Va»ingion'da imzalamış-
tan, Amerikan teşkilâtının sa-| un alınmasında kullanılacaktı.--
100 milyon doları ile Amerikan sanayii ham maddesi mubayaa olunacaktır. 90 milyon dolar da. Amerikanın yaptığı yardım ların ödenmesine harcanacak-
Bu güne kadar Islanbuldan millet vekilliğine serbest ola-tak^a d aylıklarını koyanların İlk için yeniden 3 müracaat ■ lardnn Babahnilin Kösecğlu. inşaat -müteahhidi Fehmi Eren, emekli yarbay doLlor Niyazi Uluğ be D. Demiryolları 9 cu isletme haıdket baş müfettiş 'Mustafa Servet suçsuz'dur. Ser ■Ver suçsuz gazetelere ufak bir lermi ve adaylığını njçin koyduğunu anlatmıştır. ,
— Herke»; diyoıdu. Lir şeyae bile. kendi hisse ayırmağa çaıtşıy-or, küçük memuruna kadar kend salâhiyetleri dahilindeki işlerde hep yapındırıyorlar; meselâ gc çen gün. kaput bezi tevziinde 'hissesine pek az düşecek olan baş müdürümüz. mutemede ..Sen bana şöyle beş allı metre ayır da gerisini siz taksim e-din. demiş ve mutemet te büzün memurların istihkakların-
ım» allı meire kaput besini 'tedaıik etmemi» miydi?
İşte bu da bir nevi suiistimal değil miydi? Keza geçenlerde ' okumuştum, bilmem hangi u- . mum müdüre bir malikâne yap | tmlacakmış da külfcyetli , rnik- | iard» tahsisat ayrılmış... İşte ; bu da bir nevi suiistimal.. Hem ! öyle ki. resmiyete 'dayanarak, I kanuna uydurularak devlet ha- ' sinesinden çalmak. Butun bun i , lar olurken ben,
HBLİ S UZ DOLABI
6 Kilo buz ile 24 saat soğuk-
1
ilo buz ile Z9 saar soğukluğu muhafaza eder.
lak. Bütün bun I
1, neden plânı l(
8u fcur dolaplan elektriksiz çalışır ve sîzi ayda 40 lira j I ı ı elektrik parasından kurtarır.
Bütün masrafı ayda 6 liralık buzdur. Emsaline her ci-| hetle üstündür.
Umumi salı» yeri: Beyoğlu. İstiklâl caddesi Bazare de Levant
Comments (0)