Kaynak: TÜSTAV - Türkiye Sosyal Tarih Araştırma Vakfı Arşivi
Baş muhkrriri: Esat Adil Müstccabi
Sayı :2 J[Q Yd : 1
KURUŞ
Mektup, ve telg adresi: Posta kutusu 519
İstanbul
idare: Cağaloğlu Çukur Han No: 4
8
Temmuz
Pazartesi
1946
( Emeğe Hak, Emekçiye Hürriyet )
HALK DAVASI GÜDER. SİYASI S A B A H G AZ ET E S I
TEFRİKAMIZ
Nejrine başladığımız büyük‘An>erıkan n j|k a|.
Sinclair'in «-Devler Hasadı* adlı eseri 194 X1 tı ayında Amerikada bey kere ba*>ln”*,,r' UPTON
«Altın Zincir adlı sanat tarihile büyük
SINCLAIR emekçi halk kitlesinin ^‘"^’r'in zülmU sanatkârlardan biridir. «Devler Hasadı" I’ nlat-
altındn halk’ve emekçi kitlelerinin çektiği ıstır® maktadır.
Türkiye Sosyalist Partisinin seçim beyannamesi Salı günü neşredilecek
Köylüyü kaybeden Parti icra komitesi dün gece seçimi kazanamaz fevkalâde bir
Esat Adil
Milletvekili seçin.muciti za-ter ₺c her scçmı gıoi sayı üs-tuıuugunc aayanır. ou, ocmoK-rasııcrın değişmez bir kaıocsı-
Muygu ve çilekler bir yana konup geıçek ele alınınca, koylu.seçmenleri elinde tutan bir partinin n.ılıet'■ jtilliği seçiminde yenilmesine umum olma aığı neticesine varılır. Çünkü butun lüıkiyc Hulusunun yüzde seksen ikisi köylüdür. Bu ezı ci sayı üstünlüğü karşısında Tür kıy-cnin mukadderatının kimin cimce bulunduğa kolayca anlaşılır.
Nahiyelerdckiler de dahil olmak üzere on allı milyona yak laşan köylümüz kırk üç bin gibi muazzam bir yekun tutan I ve her biri birbirinden uzak | köylerde oturmaktadır. Bu köylerin içince 4V-5- nüfuslu olan-olanlar da vardır. Belki birkaç yüzü geçmiyen iki bin nüfusta:, yukarı olanlar şöyle bir yana konunca geriye kalanlar kamilen az nüfuslu köylerden ibaret-
Seçim kanununa göre her »eş yüz r.üıusa bir seçim sandığı tahsis edilmiş bulurreroguna göre on binlerce köy kendi başlarına buluncuKları yerde seçim yapacaklar demektir. Bu elverişli vasıtalara. Cumhuriyet on binlerce köy üzerinae teşkilat ve prr-pagancu yapmaya Halk Partisi müstesna, hemen hiç bir parti malik bulunmamaktadır.
Cumhuriyet Halk Partisinin ranlığı ve el an oir hükümet partisi olma bakımından elinde bulundurduğu nüfuz ve tesir imkânları sayesinde köylerin ve köylü nüfusunun çok büyük bir ekseriyetini elinde bulundurduğu su götürmez bir gerçektir.
Bilhassa bu parti, son yıllarda, yine kendi içindeki fraksiyonların tesirde köy teşkilâtını sağlamlaştırmış ve genişletmiştir. LunJıurıyet Halk Karlısı içinde meycana gelen gruplar arasındaki mücadelelerde de savaşı daima köylüyü elce eden kazan »gelmişti r.
Siyasi partilerin en kuvvetli-huriyet Haiz Parı kuvvetli bir rakip parti clsa clsa ar. l&yetlerile Kaıadcr tinin ve bir iki cenup vilâyeti ! nin merkez kaza köylerinde | teşkilâtlanabil . i.ler_ir. Bu ise. | koıkcca Türkiye köylü nüfusu- i na r.isbetle tir hiç mesabesin-
Türkiye sosyalist partisi 21 temmuzda yapılacak olan millet vekilliği seçimi karşısında alacağı durumu tayin etmek ü-zere dün gece fevkalâde bir toplantı yapmıştır. Pek hararetli olan ve geç ■- (te kadar devam eden bu t planlıda mer kez icra heyeti bu mesele üzerinde mühim bir karara var-
Türkı'ye sosya İhı partisi bu
I
toplantı yaptı
kararını bir beyanname ile salı günü efkârı ıımumiyeye bildirecektir. Bu beyannamenin son derece mühim esasları ihtiva ettiği ve bu arada Türkiye sosya list partisinin diğer partiler baklandaki girüşünü de açıklayacağı kuvjBte muhtemeldir.
Parti genel sekreterliği tarafından, merkez icra komitesi bu geco fevkalâde bir toplantıya çağırılmıştır.
Millî ilkınma Partisi
Hayırsız adayı satın alıyor
Balkanlarda Yugoslavya - İtalya möselesi
Belgrad, 7 (A.A.) _ yo goslav hükümeti, başvekil muavini Edouard Kardol) Paris'ten dönüşünde Yugoslav gazetecilerine şunları söy lemiştir:
«Bütün Yugoslavya, dört lerin vermiş oldukları karara karşı brış konferansında protestoda bulunacaktır. „
Başvekil muavini sözlerine şunları da ilâve etmiştir:
«Böyle karar vermekle, adil bir barışı e|de edilemiyc ceğini zannetmekteyiz. Biz müttefik bir milletiz, bazı müttefikler bunu bazan unutuyorlar. İşte bu sebebden dolayı brz olmadıkça ve biz dahil bulunmadıkça hiç kim-I E: Yugoslavya ile İtalya ara-I Bnda barışı temin edemez.»
Sc Yugoslavj
Bnda barıyı
Filistin meselesi
Ingiliz ve Amerikan temsilcileri Gromyko'ya muhalif
Birleşmiş I daalar komitesinde müzakere ' bölgede İngiltere'nin mevkiinin .•'^febıleçeğiııi kabul ediyorlar, zaafa uğratmak bahasına kendi İngiliz ve Amerikan murahhasla durumlarını takviyeye çalışmazı Rusların y. km doğu işlerine larmd.n korkuyorlar.
Nuri Demirağ adada kuracağı radyo istasyonumla propaganda yapacak
ı: den güne ’ ilgili bazı kimselerin iddia et-Memlekc- tiklerine göre bu fikir Nuri De-; rülen bu mirağ'ın clup, Dcmirağ kendi e günün partisi hesabına bu ufak adadan büyük faydalar temin et-mirağ'ın Kaşık adasında bir ve rici radyo istasyonu kuracağı ve bu yoldan bütün dünyaya Milli Kalkınma partisinin propa gandasını yapacağı da söylenmektedir.
öğrendiğimize göre bu yüzden parti merkezinde bir çok münaknşalar cereyan . etmekte ve parti üyelerinden büyük bir (Devamı 4 üncüde)
Seçim faaliyeti artıp gelişmektedir, tin her tarafından • faaliyet, şehrimiz
Bu arada son rin siyasi mahfille çok enteresan bi: maktadır. Bu si Millî kalkınma Nuri DemirağTn île Heybeli
Milli
Şde
Kalkınma
| Yun nistanda çarpışma
Atina, 7 (A.A.) — Dün kşam batı Makedonya'nın plkis şehrinde müsellah bir „stc ile hükümet kuvvetleri ■tasında bir çarpışma olmuş-Eır. Resmî tebliğe göre komünistler kendilerini dağıtma ğıı uğraşan bir piyade bölü-Kine saldırmışlardır.
■ Kralcıların anlatış şekline Kire, komünistler ile çarpış ma yüz kadar kadının asker-Ere yaklaşarak silâhlarını bırakmalarını. ve faşjznşç karşı Kendileri ile birleşmelerini teklif etmeleri üzerine vukua
Vaşhington, 7 (A.A.) — Ha- 1 bu işin ileride konseyin «Man- i karışmak istemelerinden ve bu ber alındığına göre. F’ ‘ 1
mıllrıler derneğindeki Sovyet murahhası M. Grymyko’nun Filinin meselesini güvenlik kon şeyine getirmek içir. ı-şebbüse muhtemeldir. Sovyet temsilcisi bu eşelenin dünya güvenliği bakımından hayati bi: önem taşıdığına kanidir. Filhakika Sovyet
. ıııuıalüıasiarı son günlerde Fi-I listin ilerine büyük bir alâka ' göstermeye başlamışlardır.
■ Onlara göre, bu mesele yalı-
1 nız ingiltee ile Aerika’yı ilgilen j diren basit bir iş olmayıp dün-ya’yu şamil büyük bir mesele
( teşki etmelidir.
Diğer taraftan İngiliz ve A-erikan temsilcileri Filistin meselesinin bugünlerde güvenlik konseyine getirilmesine muhalefet etmeye hazırlanaktadırlar. Bununla beraber ayni mahfiller
Italyanlar Tiryeste hakkında verilen kararı protesto ediyor
İtalyan gençleri bir kahvede İngiliz ve Amerikan bayraklarını indirerek yerine İtalyan bayraklarını çektiler
Trieste, 7 (A.A^— Mütte-F fik dışişleri I larını protest te dün öğleden___________
başa Italyan buyraklarile do- ' nanmıştı. Müttefik makamlar '
ı.mayct ouımamış-
Dünkü yangında
İtfaiye yine susuzluk yüzünden hiç bir iş göremedi
İki Parti
Birinci devrede bir gol'yiyen
rarlar verildiğini öğrendik. İki parti arasın: aki birleşme huşu sunda Liberal Demokrat partisi
Liberal demokrat
Tulu eb>
vık Ohann
Beşiktaş - F
_________ Fransızlar şaşkın bir durum-i. Bundan ' da kaldılar. Didişmelerine rağ-bir ye I men netice değişmedi. Maçı Be imi- I şıklaştılar 3-4 kazanarak saha
Italaycn (Toyesfe) ve (edd eUUa°JeI(elcr) - . -
yapılıyor.
Güneş gibi ümitler küçûM* Ay\
Goçti eski pazarlar sür eşe# ' * Tg
henüz aı
Beşiktaşlılar Fransızlar 4-3 yendiler
da birleşmek ve bir tek halinde çalışmak ürere ilk ka
JHiden ikinci devrey^girmedi- 1
IMHİLsc "1 '■ T, Ali ihsan Sabis
Alı
parkı bu gece tehli--
ol.’uğundan lüzumlu
ıcrı kahveye hücum ederek la-p-ız ve Amerikan bayraklarını indirdikten sonra yerlerine hal-ysn bayrağı çeamışler ve kâh-' reyi altüst etmişlerdir. Polis işe Büdahele ederek bunlardan bir ğunu yakalamıştır. Londra. 7 (A.A) — Lond-ba**n •«'•isinin diplomatik muharriri yazıyo:
Döt dışişleri bakam tarafın-**° Tiryeste hakkında alınan k*'«l.r hakkında. Londra'da JsriilmüX:V0’İlm“, Tr>e«te-nin beynelmilelleştira. £7* ^UuBd* anlaşma
B* -ltnun teklif ettiği gibi .endik bir müddet v«f.kat daimî olacak (Devamı 4 üncüde)
Kendi lehine köylüyü teşki-lâtlandıramıyaıı partinin millet . vekili seçimini kazanamıyacağı ( •öyle bir gerçektir ki. ^bundan I tegafül eden partiler için inhi- | zam, önüne geçilmez bir âkıbet-
Türkiyedc. köylü üstünlüğümün tesirinden mahun olan tek i şehir İstanbul şehridir. Yalnız bulda herhangi bir parti i şehir organizasyonu ile köylü-
Bugünkü gayrımüsaıt şartlar olunda seçime iştirak etmek su-retüe işledikleri hatamn farkm-U1 °f h ’n.ö’^rek ₺ir mu’ bvrimra partilerinin. Cumhuri-yet Halk Partisinin- ekmeğine nasıl bol bol tereyağr sürdüklerim. demokrasinin gelişmesine nasıl engel dduklannı hâdiseler pek çabuk İSİM t edecektir.
Hakem Adnan Akın ettiği Beşiktaş • Fransızlar maçına Bşiktaşlılar şu kadro ile çıktılar:
Sabri, Bülent (Galatasaray), Bedii. Ömer, Hüseyin. Sabri,
.1 ndan heyecanlı bir görünüş dı 35 inci dakikada Fronsızlj .- ; beraberlik golünü kaydettiler. c Birinci devre bu suretlebitli.
İkinci devre de Hiden saha ya çıkmdı. Sekizinci dakikada Kemal ikinci golü kaydetti. On ■ ■zA’nŞrrrShnı erıner. z^onoTîrn-kikada Fransızlar üçüncü golle rini attılar. Hemen üç dakika sonra Sabri beraberliği temin et
Fran ızlarm meşhur Hideni de Köledeki yerini almıştı. Her iki tarafın şuursuz bir şekilde başladıkları oyunun beşinci da-kıl.ısında Kema güzel bir pasını yerinde kullanan genç Sülev- i man ilk golü kaydetti. ~ sonra oyun mütevazin kilde devam etti. Fakat hakir ________________ _
yet Fr.ns.zlar. geçmeğe başla- j y, g.İ,p letIc eIlile“
.................... .eLcLden ç.kn kendisine teklifte bulunmuştur. | Iaman(ıa b
Ali ih-an Solis bu teklifi kabul| ,„rarak yanındaki c yet etmiştir. Daha sokağa da sirayet e vi de yakmağa başlamıştır.
Yangına ilk önce Beyoğlu itfaiyesi yetişmiş fakat susuzluk yüzünden itfaiye bir (ey yapamamıştır. Ancak L'tanbul. daha
,gın mahalline yetişerek, deniz-ı den su almak suretiyle maya başlnnabilmi-tir.
Bir ateş Yıldız parkındaki Hayvanat bahçesine ve funda hklara da sıçrayarak oratan ru tuşmuştur. Erlerin fazla çali) malan suretiyle burada yangı sö ıdiirülcbilmiştir.
' Osmanlı pirlerinden Fı-C , ganî lale devri veziri İbra-V him paşayı şöyle Hicve-? der: "Dünyaya iki İbrahim | , geldi, biri put yıkdı. biri? put dlkdll (
Son günlerde iki parti a-, rasındaki mücadelede eski putları devirmek, yeni putlar dikmek şeklini aldı.. ı Bu partiler- Türk milletini ' acaba put perest mi sanıyorlar! *
Vali Lütfi Kır d ar. Emniyet müdürü ve itfaiye kumandanı y»ngm mahalline gelerek, lî- l zım gelen tedbirleri aldırmışlar. I on ev tamamen yandıktan »on- I ra ateş bastırılarak söndürül- * müş tür.
| Memleket Meseleleri
Konşimento ticareti
Behçet ATILGAN
8 Temmuz I94A
Manifatura ticaretini karaborsadan kurtarabilmek için bayali satışları menetmek lâzımdır
Türkiye Sosyalist Partisinin mevcut Partilerden esastan ayrılan bir hususiyeti vardır
Dalları bastı muhalefet
Şair Behçet Kemali tebrik edelim
bulabilmiştir. H ve kumaş tiearel yük mikyasta ka maktadır. Diğer nisbetinde idhal edildiği için karaborsaları o’a önlemiş, halbuki £0]'miktarda idhaline imkân olmayan manifatura ve kumaş ticaretinde zincirleme kâr suretile karaborsa almış yürümüştür. Hatta profesyonel karaborsacılar artık gitjikço daralan bu sahada son fırsattan faydalanıp vurgunu insafa/ bir hadde çıkarmışlardır.
Bu meseleyi esaslı surette ve muhtelif kaynaklardan ted-
dud olarak idhal tedir. Bu mahdud mal da gayet tabii ( şılayamamaktadır. B men bu idhal malla doğru bir şekilde kanuni fiyatla sat hasıl olacaktır. Halbuki kat tamamile aksinedir.
Mahdud miktarda gelen bu mallar, muayyen ellerin inlıisa-nndadır. Bu kapitalist ithalatçılar mallarını gümrükten teslim aldıkları vakit toptancılara ratacak olsalar şübhesiz kanuni ve normal kârlarını temin edeceklerdir, Esasen bütün toptan-
— Battım, bitti gibi bahanelerle malın karaborsaya intikali önlenecektir.
Fakat bu normal ve kanuni kâra razı olmayan ithalâtçılar ' daha mal gümrüğe gelmeden bu mallara ait konşinentfı'lan toptancılara, onlar da diğer ‘ toptancılara devretmek suretile zincirleme bir surette karaborsa meydana gelmektedir. Büyük kapital sahibi olarak iJhalâtçı- ' lar kanuni mevzuatın korkusuyla mallarını teslim aldıktan i sonra, bu tehlikeli ticarete gi-rişememektedirler. Ticaret ha- 1 yatında gözü pek diye ;:rçinen, yani cezaî müeyyideleri malûm ' •' ’ ilan'
sebeblerle göze , nsandan mürekkep gruba daima ithal iConşinento'ları alı retile bu işe alet olmaktı lar. Diğer toptancılar. e«t büyük kapital sahibi de oj dıklarından, sermayelerini | nüz görmedikleri mala yatırı riskini göze alamamaktadn Bu suretle daha mal gelme Konşimento müzayedeyle p ya tahvil edilmektedir.
Bu şekilde yapılan kara! sayı önleyebilmek için koo . nosyon heyeti karariylc Konşimentoların devrini men etmek akla en uygun yoldur.
ya gitmişsin. Gideni rada da içkili gazinol bülleri şarkıcı kadınlan. İdarinin ve sırnaşık paral,lan. nın elinden korumak için be lâlı fedailer var. Sen de bir fedai gibi Konyaya sürülmüş, »ün besbelli.... Müftünün bin Düzcede, sen Konyada hitabe, te. hutbeye başladınız. Hay di. lin dert görmesin, varol Behçet Kemal. Gûya hutbeni dinletecek insan bulamamışmışsın da, civar dan o partini . para.Üe köylüle-ri otomobile bindirip getirtmiş.
karlar. Onl
Ucakk.. ça.(U»D‘ — bik eder go‘ Cumhuriyet harriri, Abiöi ris haberinin rak bir yurU canlar göster rin mahut verdiği hükuı
mal olduğun' Fransız kurut gürültülü tart daha görüp ö liste yeni ve . to uğramış o nistleri. Türk leri tezvir ve
şüphe etmesi
oı«
Türkiye Sosyalist Partisinin program ve nizamnamesi ince- ^mı t ‘cnince görülüyor ki mevcut mahs, partilerden esastan ayrılan bir 'fürki hususiyete maliktir. Bu itibarla parti, iktidara göz dikmiş şahsi kaprisler mahsulü veya günlük politika lemevvüçlerinin doğurduğu med ve cezirlerden gelme iktidarı elde etmek için bir kliğin eseri değildir. Parti açıktan açığa bir sınıf partisidir.
iktisadi siyasi menafiini korumaktır. Parti iktidarı ancak mu mesaili bulunduğu sınıf menafi-
Bu cihetten Sosyalist Partisi d. ğer partilerden, program ve ı-ı-tbarıle değil, nazari cms-’ işe başlamasilc de ayn-Parti, nazari esaslarda vâki ulak bir inhirafın pratikte
RŞSlSaktadır. Onun için nazari esaslardan başlamak partinin ilk esas karakteristiğidir, programın müdafaa ettiği hususları veya programın madde-
' kukunu istediği hu-:kçi sınıfın maddî kuv anarak ve bir hak o-sürüyor. Dâva , müdafaa ettiği
Muhalefet tatlı şeydir. Para
ir. Faydalı muha-her babayiğitin j nemollanın harcı değildir. Hal böyle iken bazıln-
— Köylüler efendimizdir. , -emeğe başlayınca.
Ayağına getirttiğin köylüler:
— Şair oğlumuz mebus ol-I öv amma........ diyecekler.
Hiç olmazsa otomobille ge-liruin, bâposta da getirtebilir, din. Hiç olmazsa şu dâri dünya, da tomofil denen cenabeti gördüler. Partinize rey vermeleri için bu iyiliğiniz bile kâfi., ha., neyse, sonra gûya sen hutbe söylermişsin de. köylüler de:
— Biz şair istemiyoruz, insan istiyoruz, diye bağımlarmış.
Ben seni çok dinledim. |s-parmoza tutulmuş gibi elin ayağın zargır zangır titrerken, gö-yımnıklanm hayaya sallayıp, ayaklarını yere vurarak partipe-rest şiirlerini okurken, elleri manikür, ayaklan pedikür baya ncıklaıa heyecanın sirayet e-der, onların yürekleri titremeğe ve gözlerinden hüngür hüngür yaşlar akmağa başlardı.
Ne oldu da böyle Konyada heyecan vidaların laçka oldu. Gûya sar-a köylüler yûha çekmişler. Eğer hakikaten böyle ise doğrusu övünebilirsin, »eni tebrik ederim.
Türkiye Sosyalist Partisi biri ideolojik, stratejik ve taktik esaslanm gösteren 68 maddelik bir programa ve diğeri organizasyon şekillerini anlatan 42 maddelik bir nizamnameye ma liktir.
Türkiye Sosyalist Portisinin programımı dikkatle bakıldığı zaman bu partinin 1919 da kurulmuş Türkiye Sosyalist Partisi, Osmanl: s sy.ıiı-ı i’.uu . Paris Oşmaım Sosyalist l’.nti -. Türk So.yaj Demokrat vr b.ı
lerlc bir benzerlik y. anlaşılmakta.:.- Partinin tarihi. İktisadî, içtimai ve siya-i bir ta kim âmillerin ;;clişme-ile bir u raftan Milli Sosyalist hareket-
lerine ve diğer taraftan beynel- lcri it milel işçi hareketlerinin sentezi- lardar. .. ni yapmak ve bunlara tarihi va- 'lr-ris olmak azmini taşımakta olduğu görünmektedir. Bu bakımdan da tamamen Millî bir kaıak ter taşımaktadır. Ve bugünkü şartlar içinde en ileri bir hüvi-
1848 ihtilâlinde Fransada fa takiben birer merhale teşkil e-den Ali Suavi Efendi ve Nüz-het Sabiti birer merhale sayarak onlara lâyık bir muakkip ol ğını vûdetmektedir. Türkiye Sosyali» Partisini maddelik programını üç k da toplıyabiliriz.
Partinin ana vasıfları devletin esas teşkilâtından, vatandaş haklarından ibarettir. Siyaset .kısmında iktisadi meseleler, lî hususlar, adalet işleri, ı eğitim, sağlık işleri, dış siyaset, - - ns u»s» ».«■ - bayındırlık incelennıektrdrr. Sı-
nıf hakları kısmında ise, cnıc» . .. T-ttnJ. ı_____ j ı . çilerin, köylülerin, azlıkların ve mifa
sahibi olmanın ballarını ' nek- i münovvcr inl«lâpçılann duni- alıyor. Bu bakımdan ateşli bir vatanperver . \e ! ‘eba’ ' ’’ "'
getirdiği tecrübeyle sabitin. Fa ! '"“‘•delik kat anlaşılması güç Gavamessaltana. kem «İlcisinin bazı hareketi tanperverÜkle izah ettikten hemen sonra kend sidir. Acaba C gazetelerini ta dında rmder?.
-ordı-
iktibaslar
... -
Şinasi Efendiyi UıA,;-.
smıfının
yalisı Parti-Demokratlardan, bur-küçük burjuya sosya-râdikal sosyalistleı-
1 - Hâkim sınıfın lütuf ve t „ bulamıyan pı... inayetine yani (patronaj) yoli-| burdon dışarı, m..: e hayır cemiyetleri kurma. • Daha yedj .
2 — Sınıfların bizzat mu- i rla nam ve hesal .
kadderatını kendilerinin tayin -jestile hücum et:;, etmesi yani (emekçi kütleleri- | bugün kahraman nin teşkilâtlanmaları grev birer yal....
iiğer müeyyidelerde hâki cydonı ham;..-
nlfB arzularını
netedir. ■
'“n; Sos>.... t 4lu.kiy.c_ emek-.. 3 _ Dev)c
esile mest ol-luhalefetin senen başka ça-ronlar, sözüm .halelete geçti-evvel, iktidarla bir Havari kİ eri fikirlerin r müdafii
: atıldı-
F
I
— Bak görd
et değil, mu-nhğını yapılar başmaka-
ejmışsın e
ğildir. Amma, bili
su »ayılı
IE ŞARTLA*
koşuda elde bayrak slmıyanların bile hatırlı-ibi Celâl BayarI
şu günlerde, turıv öndü. Çeşit çeşit çeşit maksatları
, kasabalara, köylerr n. Kimi vazediyor, ki-e okuyor, kimisi de şiir 1 söylüyor. Ziyafetler, r, konferans' nat ve bey ‘da ağız, kal öylüyc ilânı aşkl
Bir Fransız gazetesi İranın güvenlik konseyindeki eski tem •ikisi Hüseyin Âlânın serveti hakkında şayanı dikkat malûmat vermekledir. Gazetenin de diğine bakılırsa kendisinin A-merikan bankalarında 10 milyon dolardan fazla bir serveti yatıp durmaktaymış, aynca e İn «iliz - Iran petrol şirketisn de
.t™, “tbı im,,. Hem kendi meınle- l
---------------—
General Anders’in Polany lılan şoförlüğü beceremiy.
Cenubî İtalyan» bir I karan buna benzer oto;
de Anders ordusuna mensup l kazasını da göne Andersi bîr Poloayalının sürdüğü aske- 1 *° rf otomobil birkaç kişi halk galeyana
bnbırini takip etn ‘Jerde Mısır halkım
rir. Bu da bir partini
di ■ 1 ı
n i
okrası
Yazan: ADILOĞLU
«Efcndim, otobu-(- bir kaba etime kıymık battı, nasıl hükümet?»
Yahut:
«Bugün karnım ağrıdı. I emleket idare edilir mi?>
lup yûhâya başladı mı
seni tebrik ederim.
zin başına, hattâ onlar seni kıs-kanmışlardır bile. Boıu mu bu?
1 yûhâya tutulmak, çü-»taya, limon kabuğuna tutulmak.. Sen mukaddes bir hürriyet kahramanısın. Günün birinde meydanlara heykellerin dikilecek. hürriyeti müjdeliyen ve ilk yûhâya tutulan kahraman diye tarihe geçe Bir defa daha tebrik, e Konyakların gösterdik-
Timi BUZ DOLABI
6 Kilo buz ile 24 saat soğukluğu mulıafaza eder.
■ »” s»1*' «•;" *>
.r«î,ndan kurtanr-
I Bütün ayd#\ buzA«. Emsaline her
heH# ûjfvf'dör' Umumi ssu, yerf: c,(ld
yağdı: Celâl Bayat iği dallardaki kar
Haydi, dalla
8 Temmuz 1946
, GERÇEK
AYFA: 3
Zonguldak maden ocaklarından röportaj: 1
Büyük Hikâye
Sağdan geri eden gazete
ve seçim kavgalarına pek te iltifat etmez görünü redeyse taralsızlığı düşürecek!
demode oldu» lacak ki. sağaan geri çarelerini arar,, buldukça do tatbik eder görünüyor.
Cumhuriyçtin yedek ba-şmu-aver bir Pa-
yakışır heyecanlar gösteriyor. Abidin Döverin mahut mesele hakkında verdiği hüküm şudur:
«Fransız milleti onların ne mal olduğunu birkaç gün önce Fransız kurucular meclisindeki gürültülü tartışmalarda bir kere daha görüp öğrenmiştir. O mecliste yeni ve ağır bir mağlûbiyete uğramış olan Fransız ko;nü-niştleri, Türkiyeye karşı giriştik-hezimete uğrıyacaklanna hiç şüphe etmesinler.»
herkese âdeti gibi geliyor.
Olsa Olsa...
Son Telgrafın başmuharriri de ayni meseleyi ele almıştır. Fakat Etem jzzet Benice bu mevzuu Cumhuriyet Halk Partisi lehine kuvvetli bir propaganda. silâhı yapıyor ve bu silâhla muhalefet partilerini yaralamayı tecrübe ediyor, sanki bu partilerin mensuplarile Fran-bir anlaşma ve bir ağızbirliği varmış gibi...
Bize kalırsa edibi muhterem, seçim kampanyasını böyle ciddî bir mesele ile karıştırmakta hala etmiştir. Celâl Bayar ve kadaşları herhalde komüni değil, olsa ol»a kapitali
Bir az da .
Şu son günlerde
sureti haktan göriini öyle meseleler atıyo
sema olundan de geçebilecc; ne inanacağım geliyor! H( bakın, dün yine Tasvirideki b yazısında ne kıvrak bir zekâ o-yunu yapıyor:
«Devlet idaresinde muhalefetin yani murakabenin iktidar mevkiinde çalışanlar kadar kıymeti ve değeri vardır. Bu iki zıt kutup memleketi doğru yola götürmenin şartlarını tahakkuk ettirirler. Bu itibarla muvafakatle muhalefet rol ve mevki değiştirerek ayni şerefli hizmet vazifesine devam ederler.»
Demek ki, Türkiyenin idare» ha Halk Partisinin, ha De-m.-kıat Partinin elinde bulunmuş.. Cihat Baban'a göre bu noket değiştirmenin neticesi, eski ta* eski hamamdan ibaret-
ÜZUH MEHMEDİN HEMŞERıLERi
---------■>•(>-------
Sanki O Yaratmış
JACK LONDON
Adil YAGER
’ kardeşi devam etti. Üç da-Jaya kadar benimle gideceği Söyliyeceksin. Eğer söyle-:n Mary ve çocuklar bu m itibaren senden uzak-lacak. Yazıhaneye gelme--rum yok bu evin kapıları kapalı olacak. Altı ay i-1 de seni gömmek zevkine olacağım. Üç dakikaya ka-kararını vermelisin. Al bo-r gibi bir hareket yaptı ve bf parmaklarıyla sıkan ele
Röportajı yapan: N. İ. B.
mediği burası, yaz günleri U-zun Mehmedin hemşerilerinin
ışıttınız artık b -mırarlaştı.
kaldırdı ve öyl
ŞtiKiı; iyivon vı
Atom ve İncil
Mehmedi
. «ivil muhafız, Andc
şım önümde, çıkı
gibi. Halbuki geldiği kadar on-
a da, hepı-krar söylüyorum gittim. beni kandıromaz-
larına arkalarını Jer. Radyo açık lacak olan dün yonundan bahsediyor. Mehmedin hemşeril m. Kulak asan ile mâlâmâl belde değiller. U
Sefiri kebir
33 yaşında Vaşingt ri kebir» liğini rccıd -ki tekrarı nolayısile ı tanın (ıu malûmudur. - Yine bir fırsat bulup bahis açan Ahmet Emin Yalman, «Niçin mebus namzedi değilimi.- başlıklı bir makale neşrine lüzum görmüş. Gazeteciliği, mebusluğa tercih edişinin mucip sebeplerini öyle ballandıra ballandıra yazmış ki, kendi kendime şu suali sordum; Acaba Ahmet Emin Yalman*.n milletvekillik payesini i-tihfaf e dişi kendi kendini rncdhtt senaya bir vesile.olsun,(ıiy« midir? Yoksa okuyucularındaki , sabır ve tahammülü meclis telcilerde bulamamak endişesinden z "*
Deyam edecek
Hiçbir gazetede, bu kadar u-zun bir başmakalese .-aşılamamıştım. Okuyucularım arasında - tahmin etmiyorum amma -Hüseyin Cahit Yalçın m dünkü Taninde intişar eden tam altı sülünlük yazısını gören olmuşsa, herhalde hayretten donakal-mıştır!
(-Efkârı umumiye karşısında bir hesaplaşma» yapan Yalçın sözü bir biçimine getirip Halk Partisinin de hesabın: veriyor. Kendi hesaplarında yüzünü kara göstermemesini çok iyi bilen üstad. Cumhuriyet Haik Partisinin de yüzünü ayın on dördü gibi ortaya koyuveriyor^
Bu muazzam hesaplaşmanın sonunda Bay Yalçın’ı bir sokak hatibi gibi propaganda yapar-
Uzun Mehmedin adına ya- | pılan bu küçük park, şehrin oldukça difinda uzun •* ’ - " hemşerilerinin ekseriya boş kaldıkları zaman dolaştıkları bir yerde bulunuyor.
Uzun Mehmet’ten hemşerilerl-ne kalan tek hediye bu parktır. Onlar Uzun i Mehmedi belki sade bu parkta hatırlıyorlar ve seviyorlar.
Bunun haricinde Uzun Mehmet onlar için başlarına bütün bu belâları açmış bir kimsedir. Her ocak göçüşte, her araba devrililinde hasılı günün her saatinda Uzun Mehmede, hem-ferilerinin durmadan küfür et tiklerini, hayatı, daima işçileri
Uzun Mehmedi
ne kadar sıkı k edilmiş ol ve şu söz istiğrakla dinUyo: »Bugünkü Cumhu
lışan binlerce kederleri, dertleri, dir. Uzun Mehmet nin bu kederlerini, nnı, hasıl sefaletle ka sığdıramıyacağmı bilmiyo
Yaz günleri. Uzun hemşerileri. bu parka na vardiyeden, çıktık dolaşmağa gelirler v( kederli insanlar bu parkta k kak. sinirli, rahatsız dolaşır! Bunca sefâleti, kederi hemşe lerinden miras gibi kabul ed bu insanlar parkın içinden yade dışma bir yere veya d' İcrine. kenarların
’ Mehmedin , bayram yeridir. İşte yüzü gözü riva bos kal. , kömür tozu içinde iki kişi sırt-
j44r. ön tarafta biri soyunur.
1 Bir başkası, parkın yanı basına ' ocağını kurmuş olan köfteciden aldığı ekmeğini yiyor. Eski bir gramofon, eski bir şarkı olan «Sepetçi oğlunnu çalıyor. Eski I yemeniciler, eski clbiseciler,
■ bez üzerine sermişler... da ; rından gelen yedi işçi pazardan | Lpujttn duvarlar dar. Birine dikkati
1. Çok genç, saçları d ğm. gözlerinin . Bir şeyler eyleyecektir dikkatle bakiyo sanların arasın-bana kızmada,-.
■K.ndilem’. sevdiğimi, hra. sa'a; vo bezi dinleseler kend’ ne lerir.ı’n ölmez olduğunu söyli- nir ycceğim. Aralarında günlerdir da dolaşıyorum. Onlara bet gö- du tünmeyeyim diye kıravatımı attım. Kılık kıyafetim zaten iyi ' değil. Gözüm hep kendilerin- I .' de. Bu delikanlının bana tatlı ‘ tatlı bakması olanr ■ ” - - -
alıp götürdü diy
Fedâî
Y e n i k o p ı Yalı Aile Gazinosu
Haşan.Şen
— Ya bu dağları kim ıcaklar?
tabını duyamadım,
elmeğe çalıştın. fakat bundan le edeceğim, anlıyor musun?
lanyadaki
Bayanlara Müjde
yazÎImodei
auasıffi bulabilirsiniz Bayinizıffl isteyiniz... .
ordusunun •ub«ylarııun_emrinue ola- i rak. Amerikan ordusunun Fran | andaki depolarında çalışmakta- I dır. Polonya ataşemilitcri Kolo- j nel Marian Nazshosvski Ameri- 1 kan aluşemiliteri nezdinde iki [ 'ay ovye! hapnnda ras '
Mecı
Gerçi genç üstad. işi bu ka dar açıklamıyor amma, dilinin altındaki baklada yazılı olan hikmet budur. Şu halde Halk Partisi ne telâş edip Nöbeti eski arkadaşı göz kulak ol
İstediğini seçer
Yeni Sabah*
— Evet, fazla bir gayret göstermedikleri fikrini edinecek kadarını okudum.
. Bernhardt Monck. diğer ismiyle Bıanting. yahut başka ismiyle El Capitan Herzog:
— Yo. dedi, bizim tarafın ân bulunduğu
ı/ı defa bir se-nya dahili harbin-görmüştü
tlarsa rastlasmldar derhal milletlerarası siyasetten bahsederlerdi. Kafalarını mütemadi-•S —
kuvvetle eski iskemle-
l( : işliyordu. Gcorge saate
”»a Mary’ye boktu Kadın tit-rrie*ini saklıyamadığından ma-iğilmişti. Al erkek karde-iarını ellerinin üs-Canı sıkılarak larak elinin temsildi. Saat sessizlik çaldı. George’a oda ken dİ esiyle çınlıyormuş gibi ge-li^du. hâlâ kendi konuştuğu-
ski iskemleden:
Sesindeki hiddet soğuktu. Gözlerindeki u; m de soğuktu fakat herhangi bir bağırmadan j daha fazla müessirdi. Al bakış- i ların ve omuzunun adelelerini | ezen pençe gibi din altında da- | ba ziyade «İnliyordu.
— Çünkü benim sayemde | evde duruyorsunuz, yiyecek şey buluyorsunuz. Vaziyetinizi biliyor mu-un? Başka biri olsaydı bir ser.c. hatta iki sene evvel size kapış : gösterirdi. Ben sizi tuttum; ücretinin karşılığı c o merhamettir, o benim cebim-
l -n İ I ! den s‘k“’ Mttr> ■ elb:“leri
LJ İM ’ şu üstündeki entari hep onunla
^^lyapıldı. Kız kardeşinin yani Türkiyenin yegâne ileri demok- ' karımın eski elbiselerini giyi-rat Kültür Dergisi. Son 20 ci yor Bu ,nc,hametten ileri gc-: j liyor anlıyor musun? Çocukla-
__EmI Adil: İkiyüzlü Demok^nnız çocaklfliımm eski elbise-
yozlar. Burası yahut yakın-
Doğan RUŞENAY.
GÜN ı:
Millet Yi
terini giyi cuklan y. Lelbi.e içil gln bir vfctimha
Upton Sinclair:-^--
I DEVLER HASADI } ~Tercüme eden: A. Vatur
-2 -
bir kişi Lanny'nin üzerindeki hakiki fikirlerini biliyordu. Bundan do layı tıpkı tazyikle kapanmış bir seda şişesine benziyor ve kapak biraz kaldırılınca fıs» diye açılıyordu.
Sahil pek uzak değildi ve civarında evler bulunmıyan kayalar vardı. bir günde o-
turulacak hoş bir yer. Lanny
ne imkân yok. dedi.
Oturdul bir eda il
— ispanyayı kayıp farzet-mek lâzım. Barselona ben ayrıldıktan bir gjjn sonıa düştü. Kalalonya'nin geri kalan kısımlarını temizlemek bir iki haftalık mesele. Nihayet etraftaki eyaletlerle, bütün dünya ile rabıtası kesilmiş, harp malzemesi imâl edemiyen Mail-rit kalıyor. Eğer iki aydon f(l la mukavemet edebilirle,^
büyük küçük, kadın erkek herkesi boğazlamak. Ona göre, faal bir surette taruftar olmıyanları öldürmek en salim yol- Allahın arzusunun da bu şekilde olduğunu söylemek ve gündüzden iş lediği cinayetlerin günahını geceleri affettirmek üzere peşisı-ra bir sürü papaz da var. Zaten öldürdüğü kimseler, eğer iyi insanlarsa doğruca Cennete git-
Fs
l_.il i kucaklayıp öptü, atom işsını bağıma bastı. Şiy l#mni Söyle bir okşadı. Oda-$atakalnuştım. Bir Jgfior. saç bir hayalet esra-evimi döşemedeki i ^.e kodar esrara boğan bu pop“ kimdi?
»Huğu d*»*,.'
Sulh konferansına Macaristan^ Toprak Dağıtım
U ın rz S V f » İL L. rv zv İl (-K ' n
hazırlık başladı
21 Millet temsilcisinin korunması için tedbirler alındı
L.vuU.a. .. ....- r ran-
emniyet müdürlüğü gene( |
BULMACA
Londra. ,7 (A.A.) .
bir iş teşkil etmektedir. Zira bir | )e Byrne,
MÜESSİS BİR KAZA '
sekreteri Pierre Andre. 29 tem 1 muzda açılacak olan sulh kon j feransına iştirak etmek üzere Paris'e gelecek olan 21 ds9i9)eri I bakanının korunması için alınacak tedbirlerden sorumlu o|a. | çaktır. Her dışişleri bacınının j yanına 2.3 sivil polis verilecek ı ve 6 motörlü polis le yollarda i düdüklerini daimî surette çala rak otomobilin etrafına edecek ; lerdir. 21 millet temsilcilerine müsait biıer ikamet yeri bulmak meselesi de oldukçş güç
dirildiğine göre, sulh konferansının Paris'le yapılması icabetti-ği nazarı itibarc alınarak Unrra meclisi timdi Cenevre'de lantıya çağrılmıştır.
I. E. T. T. İsçileri
sendikası
Üsküdar da dahil olmak üzere İstanbul elet, -. tramvay işçilerinin bir sendika kurmak Üzere teteMy' l“n'1-dikleri öğrenilmiştir. ’* «irip
Tiryeste’de
(Baştarafı I incide
tır. Bu suretle uzun sürecek bir • istikrarsızlık da önlenmiş bulunacaktır. Trieste serbest arazisinin anayasası, dört dışij leri bakanının tavsiyeleri üzerine 21 l(r barış kor.feransı ta. rafından tanzim edilerek, tasdik edilmek üzere Birleşmiş milletler genel kuruluna arzo-lünacaktır. Anayasanın tatbikatının kontrolü, dört büyüklere değil ve fakat valiyi tayin ede- • cek ve odun vereceği raporları alacak elan güvenlik konseyine terkedilecektir.
Bu muvazaa. Rus ve İngiliz
- Am-rikan görüşleri arasında kayde değer bir uzlaşma teşkil etmekledir. Sovyet idiasıTrieste hâkimiyetini ! Yugoslavya'ya ve rilmesine İsrar eylemekte idi. İn giliz Amerikan noktzi nazan ire, bu hâkimiyet İtalya'ya ve-
2 incide) '“Gözere.-,. '
''•‘kilâtlanarak ,- ' “n,f>nıa
_ “* ve inayetine t.,v
Unl;,|nin hlU
71,1 a., “t-
ı..«a» „.ı.„
“"-«t
k—nhnn ipt.,* ve
>“ *^',n k,nn">«» çıkanla. «» lnrici .«fbirferin
.,(,|>'P'en iıtemektdir.
Türkiye Sosyali» P.»^ diğer b,r karakteri de »demi merkeziyetçi oluşudur. Partim a emi merkeziyetçiliği erki Al-manyada. ve Osm.nl> jmp,r„ Ur uğum a (Saruhan oğulları. Ramazân oğullnn. Karansa o-Kullan...) Olduğu gibi bir rej> yonalızme dayanmamaktadır Bilâkis parti Türkiye birliğin esas tutmuştur.
Partinin, milliyetçiliği, «aya-ast millet anlayışa, dayanmak tadır. Yani faşistçe millet sol. yışmın tamamile aksinedir. Ve arla ırkçı, mütecaviz, militarist ve santimantal değildir.
Partinin milliyetçiliği misakı millî hudutlarile çevrili bir milliyetçilik tir;
Türkiye Sosyalist Partisi; nizamnamesinde ' kabul ettiği prensilcrcen biri de merkeziyetçi demokrasinin hâkim oluşudur. Bu. tenkit ve murakabe '! yi bertaraf etmek için değil.
Henüz Mucaristunın mühim 1 bir kısmı Alman faşist barbarlarının esaretinden kurtarılmamıştı ki. istilaya karşı mukavemet eden Miklos hükümeti, büyük toprak asilzadelerinin istismarı ve tahakkümü altında sefalet ve ızlırap içinde yaşayan köylüyü toprağa kavuştu-ıttcak kanun projesini kabul etmekle Macar köylüsünün asır İlk rüyasını hakikat yapmıştı.
Macar halkı 1514 te köylü ayaklanmasının başına geçen ve köylünün mukadderi hakla-rı için mücadeleye atılan Ge-orgcs Dozsa'yı hiçbir zaman unutmamıştı. Hasis menfaatle- ‘ : ri tehlikeye giren toprak asilzadeleri bu halk kahramanını v.r-- ^ıı haini ilân ettiler ve diri d: ' ~ri: > akarak intikamlarım aldılar. I Im rU*>U '^acur halkının ve I Bylüsünün kalbince daime yu. | H Macar toprak sahipleri ve u-I nzi“iclc,i- diğer memleketler-I Eski .benzerleri gibi emperyalist M ‘‘yu’01 gütmüşler, sonsuz ihtiraslarını tatmin etmek içm Macar balkını komşularına sm-dırtmı.Iar, halk ta komşu mı. letlere karşı kin ve düşmanm; yaratmak için ellerinden ge ni yupmışlardır.
1848 de kurtuluş savaşı ka ı ramanı .'Louis Kossuth». Mac millctilc komşuları arasın*: dostluk ve kardeşçe bir işbiri: ği kurmağa çalışmış, Macar h * kı ve köylüsü her siyaseti h.:-i raretle benimsemişti. Fakat çv -, geçmeden mürteci toprak s j hipleri ve asilzadeler sınıfı tek ......... . ..
. rar hşkim olmuzlar, içerde köy- halkını, aima aşın lü ve işçi sınıfının demokrat:-; hakları uğrundaki mücadelesi- ; merhametsizce bastırmışlar, d; şarda komşulurına karşı müt( caviz. koyu milliyetçi ve em peryalist bir politika gütmeğ' çalışmıjlar ve nihayet iki
- dünya harbinde Alman emp yahşileriyle ve faşistlerile biri mişlerdi.
Ancak, faşist barbarların -mesi altından kuıtutuşundan) tidir ki Macaristan komşu!; : kardeşçe bir işbirliği yo.-.:
top-
¥
Sofya, 7 (A.A.) — Bulgar I un illi meclisi komünist başkanı ' rı
milli meclisi komünist başkanı ve Paris konferansında Bulgar müşahitleri şefib kolarov'un bugün Paris-i. n dönmesi beklenmektedir.
Halk er konferansının
, Bulgarirta: .> karşı durumunu ' anlamak için tehalük göstermek I tedir. Bir ç..k. ırına göre Bevjn'-nş komitesi görüş . .-el Bulgar hükû-■ mediğini istemek : ıv'un avdetinden ust ahükûmetle ında görüşmeler
I --------’ ba,’l
den fazla siyasî heyetin ayni o melerinde;. ... telde ikamet etmesi diplomatik I metinin gcr.iA ı kaidelere uymamaktadır. Bu va ■ redirler. Kol.,: ı ziyete göre, 21 otelin hepsinde I sonra bu boş bir yer_ bulmak icabedecek- muhalefet ara ı----- „-----
tir. Dün akşam Londra'dan bil- yapılacağı sanılmaktadır.
Yerli Mallar Pazarlarının Müdürleri toplantıya çağırıldı
Ankara. 7 (A.A.) — Haber ' yapmak gayeyle İstanbul a da aldığımıza göre. Sütserbank vcl etmişti.-, geiıel müdürlüğü gördşğü lüzum yurdun muhtelif bölgelerindeki Yerli Mallar Pazarlar: müdürlerini genel bir toplantı
SOLDAN SACA:
1 Ağustos >46 tarihinde İstanbul'ca, -•'jınerbank genci | mudüıu Hı.lzi Alisbah'ın baş- I kanlığında yılacak olan bu toplantıda bıi.ı.uaa satış vaziyetleri ve u-uiieri hakkında a-lınması gerekli dazı yeni tedbirler etrafında görüşmeler yapı-fayû.ılı kararlar alınu-
kaldırılmıştır.
Macar asilzadeleri büyük top rak mülklerini Avusturya hükümdarından almışlardı, onun için daima Alman taraftan ol-dular. Avusturya - Macaristan İmparatorluğu yıkıldıktan sonra Orta Avrupa memleketlerinin hemen hepsi, büyük toprak lan köylüye dağıtmaya koyuldular. iadece Macaristan bu toprak reformundan müstesna kaldı. Orada bu sahada hiçbir şey yapılmadı. Akıl almıyacak kadar vâsi topraklar şehirlerde sefahat süren aylak bir zümde-nin elinde bulunuyordu. Bir a-vuç parazitin Tuna kıyılarındaki zevki sefahati, milyonlarca köylünün ahnteri ve sonsuz sefaleti ile ödeniyordu. 62 en büyük toprak sahibi aile arasında «Esterhazy" lerin 117000 hektar, '.Kont Feslelickı. lerin 44.000 hektar. ..Kont Karol-I yiıı ların 26000 hektar tutan vâsi toprakları vardı. Birinci Umumi Harpten evvel Macar köylüsünün sefaleti tahammül edilemiyecek bir halde jpirMom leketlerinde yatanla hakkı, bu-lamıyan köylüler, akın fim yabancı memleketlere hicret ediyorlardı. Harpten sonra ise be imkânı da kaybetmişler^^-' Wi
Büyük tcpıak sahibi asılza ■ deler, daima Macaı . mperya-listlerinin dcıteği oldul.A, ve A-vusturya - Macaristan torluğunun parçalan^^^^^H sonra bu siyaıet va-.ı iyle, Romanya, Çckcslovaky.. ve Yv goslavyada kalan topraklarını ı tekrar ele geçirmek için Macar | halkını, daima aşın ve i müte-i caviz bir milliyetçilik p®pjgari“| dası ile komşu milletltAe düşman ettiler. Ve nihayet vo faşizmi de benin^^^^B memleketi Alman fatiguemSB ' teslim ettiler. 1944 te raftan toprak sahipleri lekeli. Alman emperyalizmi ve . beynelmilel, faşizm im bina sü I rüklenmiş olduğu felâketli br [ lıarptenkurtarmşk i-tiyen ve
1 tanperverlero karşı kendi sınıf
YUKARDAN AŞAĞIYA :
1 — Bir ileri Akide. 2 - -Bir kızadı. gemilerin barınağı 3 Bir erkek adı. 4 — Kandil İİ bir ay. 5 — Bilginle. 6 — Sıfat eki. . Eski bir firma z;l (Argo) 7 — ZamiI orta sına a gelince barbut olur. Velinin arkadaşı. 8 — kaza», şaka. 9 — İki fiarf. bir
Dün sabah -at 8.20 de Sirkeciden hareket eden Banliyö treni. Zeytinli arasından geçerken yolculardan Tanin gazete ■. peratörlerinden Mustafa Diz -- :n oğlu 14 yaşında Süheyle Dizgcç vagondan katarın altına düşerek parçalan-
Dünkü bulmacamızın halledilmiş şekli.
Soldan sağa: I —Qün. i'nd 2 - Üit. Ele 3 - N.ıiP- l"> — Anamur. 5 _______ Hin-
6 — Mor. 7 — Amir. İt»»' 8 — Tolat.
Yukardan ajag1: J C- Günah, az 2 - Ümanizm- ’ “ Niure. 4 — Tim. Art 5 - P" 6 — Re. Oesim. 7 — Al'- R°' m‘- 8 — Demokrat.
2 —
Büyük toprakların, köylülere dağıtılması, istilâ altında teşekkül eden «Milli kurtuluş cep hesiu programının en esaslı prensiplerinden biri idi. Ve is tilâcı, memleketten koğulduL tan sonra muvakkat hükümetin ! ilk işi. milyonlarca köylünün e-; meğini istismar eden, sınıf men-faallerini muhafaza edebilmek için vatan hizetinden ve faşistlikten dahi çekinmeyen ve Ma-
seEimeti kiplerinin lülere dağıtmak topraklar köylülere çok kısa bir zalj ması, bilhassa memleketlerind
girebilmiştir. Çünkü mürteci ve ve S. S. 1er ve gestaponun yar-harpçu hâkim sınıfın ekonomik dimiyle çoklu haç» faşist teşki-dayanağı ol;
kurtulcuktan sonra Almanyaya kaç-bulan toprak sa-ı topraklarını köy-oldu. Bu
•:/. viuıuk duğıui--irkaç hafta gibi zonanda başarıl kapitalist garp • hayretle kar-I sılanZira toprak tevzii işi pek karışık ve ince hesaplara ı.ı-tro işlerinde mu-I ı.ûı.o.'i.s elemanlara ihtiyaç gö.ı-I teren bir i-ıir. Ve bilhassa ka-
pitalist memleketlerde veya ■ ı nayileşmiş yerlerde l'caret '-e ziraat burjuvazisinin hâkim olduğu memleketlerde devlet makinesi büyük sermayedar sınıfın elinde ve kontrolünde olduğu için büyük mülkiyete az 1 cok zarar verecek olan her tür lü sosyal ıslahata girişileceği zaman türlü türlü komisyonlar teşkil edilerek bitip tükenmez incelemelere girişilir, ve çok defa iş uzatılıp sürüncemede bırakıldıktan sonra barıraltı edilir.
Macaristanda bu i-in bu kadar çabuk halledilebilmesi bilhassa iki :ebepten mümkün :■ labilmiştir:
1 — Büyük toprak rahiplerinin çoğu memleketten kaçtık-
>• lan için bunların mukavemetine rastlanmamıştır.
2 — Toprak dağıtımı hâkim sınıfın hizmetinde çalışmaya a-lışmış kapitalist menfaatlerin muhafazası için yetiştirilmiş mu taha-sıslar tarafından değil bizzat köylüler tarafından icra e-
■ lk ve köylü sınıflarını I rosyal bir inkılâbın.
’ rilrin verîlmesjn herhalde Yu-kj_ goslaıy.ı'ya geçmosi hususun-
da i rar eylemekte idi.
■ 'Bun anlaşma iyi tatbik ecil-diği; takdirde, merkezi Avrupa, hem kalya hem c'e Yugoslavya büyük vc ta serbostilere malik olmuş bulunacak. Çünkü Tries-te limanı bu memleketler için ithalât ve ihracat ticaretlerinin mühim bir giriş çıkış yohın; teşkil etmektedir. Buna nazaran bulunan hl sureti tamamen bir Ayrılpa hal sureti manzarasını göstermektedir.
burjuvazi taraf.ndan değil, a;-cak emekçi halk ve köylü kütleleri tarafından yapılabileceğinin' en yeni del’llerindendir.
' Bununla beraber Macaristz-nıri’ekonomik durumu bugün çok kötü bir vaziyettedir. Mürteci kapitalizmin v lisesinin yardımiyle b.,m. ’’
büyük
Hâlâ e ....u«v,u>. nomik m kânlarla iktisadi kalkınma
ÇOCUK PAVYOr
Haseki hiıstaııe.sin(- ıî.1 rak 200 bin H dilecek olan pavyonunun t
$0 y.t.kJu^^
lah yapılmıştır.
Törende Sağlık bakanı Sadi İrmak, vali Lütfi Kırdar. sağlık müdürü bnyer bulunmuştur.
Merasime istiklâl nısrşile başlanmış. Vali bir nutuk söyliye-rek. temeli Dr. Sadi İrmak at-
ev aynasında bir ittihatçı
İnsan ihtiyarladıkça bir başka türlü oluyor. İşte misali: Hüıeyin Cahit Bey yani her devrin "üstadı,, dünkü yazısıpda^kendini Atatürkle mücadele etmiş (') bir kahraman (!) olarak r. Hetto^
•"m ( îmegflf 'edi (îy£jc bu sofej
İden ay2 _ Atatürki ı inkılâbı ken(
„,l.r|
rde alın
[haklıyım,, [Şimdi eğer ["ehli vatan (an deği sa
net ettiği aşoluğu ry
ıfiirk haksız, kadar'^an-avvel kalöir-
hedefini! fclüseyinaj
lurl|_^ ,
hit r: ey? Halk partisine ma Halk Partisi Atatürk partisi değil „mi? Tarih öyle diyor, gün öyle de- .
miyor. Halk Partisi Hüseyin Cahit
Boyi istemediği müddetçe Totaliter- : di, böyle olduğu için de H. Cahit [ Bey ona yanajmıyordu. Derken bir telefon gelmiş, "seni mebus yapaca- i
(i a-
I ğız!„ demişler. Demokrasi kahrama-
■ m ve Vifhclm nişanları hamili Cahil Bey bu telefonu, bilin bakalım kabul
I mu etti red mi? Kabul efendim, kabul! Ortada başka bir parti yoktu-° I tek şef mev H. P. nd to um eden H. Efen un hangi
n^w, bu iş- ( i akıyle sarılmak müftün de- " ti öyle ağır basıyor karaltında
bahi: talit!
Cahi deme O İn-, t
ğil.J
saramamıştı, ye . Şu halde vaki Solduğu için ,rh Bey 1938 yılınc trafik tezahüjiin. fer Cahit Bey*
katolik ki-
kaldırmaya başlıyan beyci irtica Maearistnnda da ! -diyet göstermektedir. riir.ee JiL-lundurduğu eko-’a memleketin ------kalkınmasını baltalamakta ve hasıl oln kötü durumdan demokratik inkılâpları mes uf göstererek emekçi sınıflar harekete geçmeğe haktedir. Fakat Macar i;-ylü sınıfları bilhassa nıa harbinden büyük tecıübelerle çıkmışlardır. Sinsi sinsi baş kıldıran irticaın oyununa düşmeyecek ve asırlk mü-ca.fe'eier runda k»zsndıkları i demokratik hakları sağlamlaştı-lacrv milletini refah ve te-lolu.-.a çıkarmasını bile-id ir. ■; ’
rakl
Lek)
Kendinizi Atatürkle karşı, karşıya / göstermeniz Dev - Karınca masalını Z hatıra getiriyor. Atatürk bîr devlet . yaratmış siz ise doğura, doöura bir. J Tenin doğurmuşsunuz. Bukadarını İn- fi kılâp gençliği yaşınıza bağışlayıverir- t se ne mutlu size.. D. R. (
kalkınma Partisi
İJB (Baştarafı I incide
Kısım bu fikrin saçmalığı üze-r,inde ıs-ar etmektedirler.
Bu hususta fikrini sorduğumuz siyasi bir şahsiyet şunla.*: söylemiştir: ' • _
•— Oldu olacak, bari M. K. Partisi namına para bastını , yabancı ülkelere sefir de voli.:
Bir yandan seçim mücadele-
le hakkında vereceği son karar i
Türkiye Sosyalist Pat tisi Ptogtamı
(Dünkü aa^*1’ d(T’), ,
Madde 20 — P«''lcl?C de,tekfc,,d»‘1‘nı yecels olan ıçıûnjsS°rta,a'' kooperatifle:, •oa ve çocuk
'•ikıUda «Uain^'
saadetin, zorlaştıran
Madde 21 , A* k.ldlrllaCek, K.. türlü hukukr il- .......
■ ı-T', i. r
, • *e ı-sla önlenecektir.
Mİdd.7,1*'^ »..detin, ana. bal .
21 ~ fcedenî sağl.ğm. teb-J^abklar, aklî ve ru-„ evlilik müessesosini
koruyucu kanuni tedbirler alınacaktır. Madde 23 — Kumar, fuhuş, alkolizm, verem, frengi, trahom ve sıtma gibi içtı-
mai- faciaları-önleyici •ıvıi vo «aausı mu-sa-dele teşkilâtı 'kurulacak, bunların kurbanları bakım ve nezaret altına alınacaktır.
IV — İDARİ POLİTİKAMIZ
Madde 24 — Partimizin idare şekli olacak Cumhuriyoç rejimine ve kuvvetlerin ayrılması prensipino bağlı kalacaktır.
Madde 25 — Azası doğrudan doğruya üç senede bir. millet tarafından seçilen b-, teşrii kuvvetin (Büyük Millet Meclisinin) lâhiyetleri şunlar olacaktır:
1 — Ana yasanın lâfzına ve ruhuna uygun kanışn yapmak,
2 — Harp İlân etmek. Sulh yapmak.
_ _ 3 — Reynelmitel mahiyette _xılAÇ^..h~I.. ■ türlü akitleri taslık veya reddetmek.
4_____ Devlet bütçesini müzakere, tasdik
ve kontrol etmok.
— Umumi of yapmak.
6 __ Cumhur Reisinin muhakeme edil-
mesine karar vermek.
7 — Temyiz: jnahkemesi ile divanî mut hasebaı reislerini ve başkomutanı seçmek.
Madde 26 — kuvvet, teşrifi ve
icrai kuvvetten W>. ■nû.t.kil ve millet n.t-
. ls.sk her dört »ene «in k«sjı oeçeceklori .15 öreli yüksek kar» tarafından yapılacaktır. r
Temyiz (mahkemesi reisinin ri) adliye müsteşarının iştirâk edeceği bu te olan “kanunlar teklif odocok Vekâleti ile istigari mahiy
caya kadar bütün pzrtililerin -görüşlerini izhar emicileridir. , Bl-tün kararların oy birliğile a- 1 lır.ması; ancak alınmış kararın tatbikinde her partili velevki j karann aleyhinde olsa dahi kendisine verilen vazifeyi başarmakla ödevli bulunması, ve o-tokritik parti sınıflarında her an hüküm sürmesidir.
’ Türkiye Sosyalist Partisi, vatandaşın demokratik haklarını koruma hususunda bu mevzuları kabul etmiş diğer partileri:.
I cemiyetlerle işçi - köylü ve inkılâpçı münevver ifbirliği yapmayı kabul etmiş bulunuyor. Bu suretle Türkiye Sosyalin Partisi. modern ilmin yani klâsik İngiliz ekonomi politiğinin, Fraıı-
I sız sosyalizminin ve klâsik Ak man felsefesinin senlezile işle- . mektedir.
Sosyalist Parti; gerek milli tarihimizin ve gerek dünya tarihinin inkişafından deri alarak bugünkü realitelerin inkişafın» j i tibak ederek bugünkü şartlar altında olması mümkün olan en ileri şekilde ortaya çıkmış buhı-nuyor.Bu itibarla parti inkılâpçı dır. Bu inkılâpçılık merhaleler ve safhalarda kendini göstere-
BORSÂH
İstanbul Borsasının 6.7.946
mııift hareket edecek idari ve birleştirilecektir. ’ (
Hâkip-ı ve müddeiumumilerin
J
Baş muhkrriri: Esat Adil Müstccabi
Sayı :2 J[Q Yd : 1
KURUŞ
Mektup, ve telg adresi: Posta kutusu 519
İstanbul
idare: Cağaloğlu Çukur Han No: 4
8
Temmuz
Pazartesi
1946
( Emeğe Hak, Emekçiye Hürriyet )
HALK DAVASI GÜDER. SİYASI S A B A H G AZ ET E S I
TEFRİKAMIZ
Nejrine başladığımız büyük‘An>erıkan n j|k a|.
Sinclair'in «-Devler Hasadı* adlı eseri 194 X1 tı ayında Amerikada bey kere ba*>ln”*,,r' UPTON
«Altın Zincir adlı sanat tarihile büyük
SINCLAIR emekçi halk kitlesinin ^‘"^’r'in zülmU sanatkârlardan biridir. «Devler Hasadı" I’ nlat-
altındn halk’ve emekçi kitlelerinin çektiği ıstır® maktadır.
Türkiye Sosyalist Partisinin seçim beyannamesi Salı günü neşredilecek
Köylüyü kaybeden Parti icra komitesi dün gece seçimi kazanamaz fevkalâde bir
Esat Adil
Milletvekili seçin.muciti za-ter ₺c her scçmı gıoi sayı üs-tuıuugunc aayanır. ou, ocmoK-rasııcrın değişmez bir kaıocsı-
Muygu ve çilekler bir yana konup geıçek ele alınınca, koylu.seçmenleri elinde tutan bir partinin n.ılıet'■ jtilliği seçiminde yenilmesine umum olma aığı neticesine varılır. Çünkü butun lüıkiyc Hulusunun yüzde seksen ikisi köylüdür. Bu ezı ci sayı üstünlüğü karşısında Tür kıy-cnin mukadderatının kimin cimce bulunduğa kolayca anlaşılır.
Nahiyelerdckiler de dahil olmak üzere on allı milyona yak laşan köylümüz kırk üç bin gibi muazzam bir yekun tutan I ve her biri birbirinden uzak | köylerde oturmaktadır. Bu köylerin içince 4V-5- nüfuslu olan-olanlar da vardır. Belki birkaç yüzü geçmiyen iki bin nüfusta:, yukarı olanlar şöyle bir yana konunca geriye kalanlar kamilen az nüfuslu köylerden ibaret-
Seçim kanununa göre her »eş yüz r.üıusa bir seçim sandığı tahsis edilmiş bulurreroguna göre on binlerce köy kendi başlarına buluncuKları yerde seçim yapacaklar demektir. Bu elverişli vasıtalara. Cumhuriyet on binlerce köy üzerinae teşkilat ve prr-pagancu yapmaya Halk Partisi müstesna, hemen hiç bir parti malik bulunmamaktadır.
Cumhuriyet Halk Partisinin ranlığı ve el an oir hükümet partisi olma bakımından elinde bulundurduğu nüfuz ve tesir imkânları sayesinde köylerin ve köylü nüfusunun çok büyük bir ekseriyetini elinde bulundurduğu su götürmez bir gerçektir.
Bilhassa bu parti, son yıllarda, yine kendi içindeki fraksiyonların tesirde köy teşkilâtını sağlamlaştırmış ve genişletmiştir. LunJıurıyet Halk Karlısı içinde meycana gelen gruplar arasındaki mücadelelerde de savaşı daima köylüyü elce eden kazan »gelmişti r.
Siyasi partilerin en kuvvetli-huriyet Haiz Parı kuvvetli bir rakip parti clsa clsa ar. l&yetlerile Kaıadcr tinin ve bir iki cenup vilâyeti ! nin merkez kaza köylerinde | teşkilâtlanabil . i.ler_ir. Bu ise. | koıkcca Türkiye köylü nüfusu- i na r.isbetle tir hiç mesabesin-
Türkiye sosyalist partisi 21 temmuzda yapılacak olan millet vekilliği seçimi karşısında alacağı durumu tayin etmek ü-zere dün gece fevkalâde bir toplantı yapmıştır. Pek hararetli olan ve geç ■- (te kadar devam eden bu t planlıda mer kez icra heyeti bu mesele üzerinde mühim bir karara var-
Türkı'ye sosya İhı partisi bu
I
toplantı yaptı
kararını bir beyanname ile salı günü efkârı ıımumiyeye bildirecektir. Bu beyannamenin son derece mühim esasları ihtiva ettiği ve bu arada Türkiye sosya list partisinin diğer partiler baklandaki girüşünü de açıklayacağı kuvjBte muhtemeldir.
Parti genel sekreterliği tarafından, merkez icra komitesi bu geco fevkalâde bir toplantıya çağırılmıştır.
Millî ilkınma Partisi
Hayırsız adayı satın alıyor
Balkanlarda Yugoslavya - İtalya möselesi
Belgrad, 7 (A.A.) _ yo goslav hükümeti, başvekil muavini Edouard Kardol) Paris'ten dönüşünde Yugoslav gazetecilerine şunları söy lemiştir:
«Bütün Yugoslavya, dört lerin vermiş oldukları karara karşı brış konferansında protestoda bulunacaktır. „
Başvekil muavini sözlerine şunları da ilâve etmiştir:
«Böyle karar vermekle, adil bir barışı e|de edilemiyc ceğini zannetmekteyiz. Biz müttefik bir milletiz, bazı müttefikler bunu bazan unutuyorlar. İşte bu sebebden dolayı brz olmadıkça ve biz dahil bulunmadıkça hiç kim-I E: Yugoslavya ile İtalya ara-I Bnda barışı temin edemez.»
Sc Yugoslavj
Bnda barıyı
Filistin meselesi
Ingiliz ve Amerikan temsilcileri Gromyko'ya muhalif
Birleşmiş I daalar komitesinde müzakere ' bölgede İngiltere'nin mevkiinin .•'^febıleçeğiııi kabul ediyorlar, zaafa uğratmak bahasına kendi İngiliz ve Amerikan murahhasla durumlarını takviyeye çalışmazı Rusların y. km doğu işlerine larmd.n korkuyorlar.
Nuri Demirağ adada kuracağı radyo istasyonumla propaganda yapacak
ı: den güne ’ ilgili bazı kimselerin iddia et-Memlekc- tiklerine göre bu fikir Nuri De-; rülen bu mirağ'ın clup, Dcmirağ kendi e günün partisi hesabına bu ufak adadan büyük faydalar temin et-mirağ'ın Kaşık adasında bir ve rici radyo istasyonu kuracağı ve bu yoldan bütün dünyaya Milli Kalkınma partisinin propa gandasını yapacağı da söylenmektedir.
öğrendiğimize göre bu yüzden parti merkezinde bir çok münaknşalar cereyan . etmekte ve parti üyelerinden büyük bir (Devamı 4 üncüde)
Seçim faaliyeti artıp gelişmektedir, tin her tarafından • faaliyet, şehrimiz
Bu arada son rin siyasi mahfille çok enteresan bi: maktadır. Bu si Millî kalkınma Nuri DemirağTn île Heybeli
Milli
Şde
Kalkınma
| Yun nistanda çarpışma
Atina, 7 (A.A.) — Dün kşam batı Makedonya'nın plkis şehrinde müsellah bir „stc ile hükümet kuvvetleri ■tasında bir çarpışma olmuş-Eır. Resmî tebliğe göre komünistler kendilerini dağıtma ğıı uğraşan bir piyade bölü-Kine saldırmışlardır.
■ Kralcıların anlatış şekline Kire, komünistler ile çarpış ma yüz kadar kadının asker-Ere yaklaşarak silâhlarını bırakmalarını. ve faşjznşç karşı Kendileri ile birleşmelerini teklif etmeleri üzerine vukua
Vaşhington, 7 (A.A.) — Ha- 1 bu işin ileride konseyin «Man- i karışmak istemelerinden ve bu ber alındığına göre. F’ ‘ 1
mıllrıler derneğindeki Sovyet murahhası M. Grymyko’nun Filinin meselesini güvenlik kon şeyine getirmek içir. ı-şebbüse muhtemeldir. Sovyet temsilcisi bu eşelenin dünya güvenliği bakımından hayati bi: önem taşıdığına kanidir. Filhakika Sovyet
. ıııuıalüıasiarı son günlerde Fi-I listin ilerine büyük bir alâka ' göstermeye başlamışlardır.
■ Onlara göre, bu mesele yalı-
1 nız ingiltee ile Aerika’yı ilgilen j diren basit bir iş olmayıp dün-ya’yu şamil büyük bir mesele
( teşki etmelidir.
Diğer taraftan İngiliz ve A-erikan temsilcileri Filistin meselesinin bugünlerde güvenlik konseyine getirilmesine muhalefet etmeye hazırlanaktadırlar. Bununla beraber ayni mahfiller
Italyanlar Tiryeste hakkında verilen kararı protesto ediyor
İtalyan gençleri bir kahvede İngiliz ve Amerikan bayraklarını indirerek yerine İtalyan bayraklarını çektiler
Trieste, 7 (A.A^— Mütte-F fik dışişleri I larını protest te dün öğleden___________
başa Italyan buyraklarile do- ' nanmıştı. Müttefik makamlar '
ı.mayct ouımamış-
Dünkü yangında
İtfaiye yine susuzluk yüzünden hiç bir iş göremedi
İki Parti
Birinci devrede bir gol'yiyen
rarlar verildiğini öğrendik. İki parti arasın: aki birleşme huşu sunda Liberal Demokrat partisi
Liberal demokrat
Tulu eb>
vık Ohann
Beşiktaş - F
_________ Fransızlar şaşkın bir durum-i. Bundan ' da kaldılar. Didişmelerine rağ-bir ye I men netice değişmedi. Maçı Be imi- I şıklaştılar 3-4 kazanarak saha
Italaycn (Toyesfe) ve (edd eUUa°JeI(elcr) - . -
yapılıyor.
Güneş gibi ümitler küçûM* Ay\
Goçti eski pazarlar sür eşe# ' * Tg
henüz aı
Beşiktaşlılar Fransızlar 4-3 yendiler
da birleşmek ve bir tek halinde çalışmak ürere ilk ka
JHiden ikinci devrey^girmedi- 1
IMHİLsc "1 '■ T, Ali ihsan Sabis
Alı
parkı bu gece tehli--
ol.’uğundan lüzumlu
ıcrı kahveye hücum ederek la-p-ız ve Amerikan bayraklarını indirdikten sonra yerlerine hal-ysn bayrağı çeamışler ve kâh-' reyi altüst etmişlerdir. Polis işe Büdahele ederek bunlardan bir ğunu yakalamıştır. Londra. 7 (A.A) — Lond-ba**n •«'•isinin diplomatik muharriri yazıyo:
Döt dışişleri bakam tarafın-**° Tiryeste hakkında alınan k*'«l.r hakkında. Londra'da JsriilmüX:V0’İlm“, Tr>e«te-nin beynelmilelleştira. £7* ^UuBd* anlaşma
B* -ltnun teklif ettiği gibi .endik bir müddet v«f.kat daimî olacak (Devamı 4 üncüde)
Kendi lehine köylüyü teşki-lâtlandıramıyaıı partinin millet . vekili seçimini kazanamıyacağı ( •öyle bir gerçektir ki. ^bundan I tegafül eden partiler için inhi- | zam, önüne geçilmez bir âkıbet-
Türkiyedc. köylü üstünlüğümün tesirinden mahun olan tek i şehir İstanbul şehridir. Yalnız bulda herhangi bir parti i şehir organizasyonu ile köylü-
Bugünkü gayrımüsaıt şartlar olunda seçime iştirak etmek su-retüe işledikleri hatamn farkm-U1 °f h ’n.ö’^rek ₺ir mu’ bvrimra partilerinin. Cumhuri-yet Halk Partisinin- ekmeğine nasıl bol bol tereyağr sürdüklerim. demokrasinin gelişmesine nasıl engel dduklannı hâdiseler pek çabuk İSİM t edecektir.
Hakem Adnan Akın ettiği Beşiktaş • Fransızlar maçına Bşiktaşlılar şu kadro ile çıktılar:
Sabri, Bülent (Galatasaray), Bedii. Ömer, Hüseyin. Sabri,
.1 ndan heyecanlı bir görünüş dı 35 inci dakikada Fronsızlj .- ; beraberlik golünü kaydettiler. c Birinci devre bu suretlebitli.
İkinci devre de Hiden saha ya çıkmdı. Sekizinci dakikada Kemal ikinci golü kaydetti. On ■ ■zA’nŞrrrShnı erıner. z^onoTîrn-kikada Fransızlar üçüncü golle rini attılar. Hemen üç dakika sonra Sabri beraberliği temin et
Fran ızlarm meşhur Hideni de Köledeki yerini almıştı. Her iki tarafın şuursuz bir şekilde başladıkları oyunun beşinci da-kıl.ısında Kema güzel bir pasını yerinde kullanan genç Sülev- i man ilk golü kaydetti. ~ sonra oyun mütevazin kilde devam etti. Fakat hakir ________________ _
yet Fr.ns.zlar. geçmeğe başla- j y, g.İ,p letIc eIlile“
.................... .eLcLden ç.kn kendisine teklifte bulunmuştur. | Iaman(ıa b
Ali ih-an Solis bu teklifi kabul| ,„rarak yanındaki c yet etmiştir. Daha sokağa da sirayet e vi de yakmağa başlamıştır.
Yangına ilk önce Beyoğlu itfaiyesi yetişmiş fakat susuzluk yüzünden itfaiye bir (ey yapamamıştır. Ancak L'tanbul. daha
,gın mahalline yetişerek, deniz-ı den su almak suretiyle maya başlnnabilmi-tir.
Bir ateş Yıldız parkındaki Hayvanat bahçesine ve funda hklara da sıçrayarak oratan ru tuşmuştur. Erlerin fazla çali) malan suretiyle burada yangı sö ıdiirülcbilmiştir.
' Osmanlı pirlerinden Fı-C , ganî lale devri veziri İbra-V him paşayı şöyle Hicve-? der: "Dünyaya iki İbrahim | , geldi, biri put yıkdı. biri? put dlkdll (
Son günlerde iki parti a-, rasındaki mücadelede eski putları devirmek, yeni putlar dikmek şeklini aldı.. ı Bu partiler- Türk milletini ' acaba put perest mi sanıyorlar! *
Vali Lütfi Kır d ar. Emniyet müdürü ve itfaiye kumandanı y»ngm mahalline gelerek, lî- l zım gelen tedbirleri aldırmışlar. I on ev tamamen yandıktan »on- I ra ateş bastırılarak söndürül- * müş tür.
| Memleket Meseleleri
Konşimento ticareti
Behçet ATILGAN
8 Temmuz I94A
Manifatura ticaretini karaborsadan kurtarabilmek için bayali satışları menetmek lâzımdır
Türkiye Sosyalist Partisinin mevcut Partilerden esastan ayrılan bir hususiyeti vardır
Dalları bastı muhalefet
Şair Behçet Kemali tebrik edelim
bulabilmiştir. H ve kumaş tiearel yük mikyasta ka maktadır. Diğer nisbetinde idhal edildiği için karaborsaları o’a önlemiş, halbuki £0]'miktarda idhaline imkân olmayan manifatura ve kumaş ticaretinde zincirleme kâr suretile karaborsa almış yürümüştür. Hatta profesyonel karaborsacılar artık gitjikço daralan bu sahada son fırsattan faydalanıp vurgunu insafa/ bir hadde çıkarmışlardır.
Bu meseleyi esaslı surette ve muhtelif kaynaklardan ted-
dud olarak idhal tedir. Bu mahdud mal da gayet tabii ( şılayamamaktadır. B men bu idhal malla doğru bir şekilde kanuni fiyatla sat hasıl olacaktır. Halbuki kat tamamile aksinedir.
Mahdud miktarda gelen bu mallar, muayyen ellerin inlıisa-nndadır. Bu kapitalist ithalatçılar mallarını gümrükten teslim aldıkları vakit toptancılara ratacak olsalar şübhesiz kanuni ve normal kârlarını temin edeceklerdir, Esasen bütün toptan-
— Battım, bitti gibi bahanelerle malın karaborsaya intikali önlenecektir.
Fakat bu normal ve kanuni kâra razı olmayan ithalâtçılar ' daha mal gümrüğe gelmeden bu mallara ait konşinentfı'lan toptancılara, onlar da diğer ‘ toptancılara devretmek suretile zincirleme bir surette karaborsa meydana gelmektedir. Büyük kapital sahibi olarak iJhalâtçı- ' lar kanuni mevzuatın korkusuyla mallarını teslim aldıktan i sonra, bu tehlikeli ticarete gi-rişememektedirler. Ticaret ha- 1 yatında gözü pek diye ;:rçinen, yani cezaî müeyyideleri malûm ' •' ’ ilan'
sebeblerle göze , nsandan mürekkep gruba daima ithal iConşinento'ları alı retile bu işe alet olmaktı lar. Diğer toptancılar. e«t büyük kapital sahibi de oj dıklarından, sermayelerini | nüz görmedikleri mala yatırı riskini göze alamamaktadn Bu suretle daha mal gelme Konşimento müzayedeyle p ya tahvil edilmektedir.
Bu şekilde yapılan kara! sayı önleyebilmek için koo . nosyon heyeti karariylc Konşimentoların devrini men etmek akla en uygun yoldur.
ya gitmişsin. Gideni rada da içkili gazinol bülleri şarkıcı kadınlan. İdarinin ve sırnaşık paral,lan. nın elinden korumak için be lâlı fedailer var. Sen de bir fedai gibi Konyaya sürülmüş, »ün besbelli.... Müftünün bin Düzcede, sen Konyada hitabe, te. hutbeye başladınız. Hay di. lin dert görmesin, varol Behçet Kemal. Gûya hutbeni dinletecek insan bulamamışmışsın da, civar dan o partini . para.Üe köylüle-ri otomobile bindirip getirtmiş.
karlar. Onl
Ucakk.. ça.(U»D‘ — bik eder go‘ Cumhuriyet harriri, Abiöi ris haberinin rak bir yurU canlar göster rin mahut verdiği hükuı
mal olduğun' Fransız kurut gürültülü tart daha görüp ö liste yeni ve . to uğramış o nistleri. Türk leri tezvir ve
şüphe etmesi
oı«
Türkiye Sosyalist Partisinin program ve nizamnamesi ince- ^mı t ‘cnince görülüyor ki mevcut mahs, partilerden esastan ayrılan bir 'fürki hususiyete maliktir. Bu itibarla parti, iktidara göz dikmiş şahsi kaprisler mahsulü veya günlük politika lemevvüçlerinin doğurduğu med ve cezirlerden gelme iktidarı elde etmek için bir kliğin eseri değildir. Parti açıktan açığa bir sınıf partisidir.
iktisadi siyasi menafiini korumaktır. Parti iktidarı ancak mu mesaili bulunduğu sınıf menafi-
Bu cihetten Sosyalist Partisi d. ğer partilerden, program ve ı-ı-tbarıle değil, nazari cms-’ işe başlamasilc de ayn-Parti, nazari esaslarda vâki ulak bir inhirafın pratikte
RŞSlSaktadır. Onun için nazari esaslardan başlamak partinin ilk esas karakteristiğidir, programın müdafaa ettiği hususları veya programın madde-
' kukunu istediği hu-:kçi sınıfın maddî kuv anarak ve bir hak o-sürüyor. Dâva , müdafaa ettiği
Muhalefet tatlı şeydir. Para
ir. Faydalı muha-her babayiğitin j nemollanın harcı değildir. Hal böyle iken bazıln-
— Köylüler efendimizdir. , -emeğe başlayınca.
Ayağına getirttiğin köylüler:
— Şair oğlumuz mebus ol-I öv amma........ diyecekler.
Hiç olmazsa otomobille ge-liruin, bâposta da getirtebilir, din. Hiç olmazsa şu dâri dünya, da tomofil denen cenabeti gördüler. Partinize rey vermeleri için bu iyiliğiniz bile kâfi., ha., neyse, sonra gûya sen hutbe söylermişsin de. köylüler de:
— Biz şair istemiyoruz, insan istiyoruz, diye bağımlarmış.
Ben seni çok dinledim. |s-parmoza tutulmuş gibi elin ayağın zargır zangır titrerken, gö-yımnıklanm hayaya sallayıp, ayaklarını yere vurarak partipe-rest şiirlerini okurken, elleri manikür, ayaklan pedikür baya ncıklaıa heyecanın sirayet e-der, onların yürekleri titremeğe ve gözlerinden hüngür hüngür yaşlar akmağa başlardı.
Ne oldu da böyle Konyada heyecan vidaların laçka oldu. Gûya sar-a köylüler yûha çekmişler. Eğer hakikaten böyle ise doğrusu övünebilirsin, »eni tebrik ederim.
Türkiye Sosyalist Partisi biri ideolojik, stratejik ve taktik esaslanm gösteren 68 maddelik bir programa ve diğeri organizasyon şekillerini anlatan 42 maddelik bir nizamnameye ma liktir.
Türkiye Sosyalist Portisinin programımı dikkatle bakıldığı zaman bu partinin 1919 da kurulmuş Türkiye Sosyalist Partisi, Osmanl: s sy.ıiı-ı i’.uu . Paris Oşmaım Sosyalist l’.nti -. Türk So.yaj Demokrat vr b.ı
lerlc bir benzerlik y. anlaşılmakta.:.- Partinin tarihi. İktisadî, içtimai ve siya-i bir ta kim âmillerin ;;clişme-ile bir u raftan Milli Sosyalist hareket-
lerine ve diğer taraftan beynel- lcri it milel işçi hareketlerinin sentezi- lardar. .. ni yapmak ve bunlara tarihi va- 'lr-ris olmak azmini taşımakta olduğu görünmektedir. Bu bakımdan da tamamen Millî bir kaıak ter taşımaktadır. Ve bugünkü şartlar içinde en ileri bir hüvi-
1848 ihtilâlinde Fransada fa takiben birer merhale teşkil e-den Ali Suavi Efendi ve Nüz-het Sabiti birer merhale sayarak onlara lâyık bir muakkip ol ğını vûdetmektedir. Türkiye Sosyali» Partisini maddelik programını üç k da toplıyabiliriz.
Partinin ana vasıfları devletin esas teşkilâtından, vatandaş haklarından ibarettir. Siyaset .kısmında iktisadi meseleler, lî hususlar, adalet işleri, ı eğitim, sağlık işleri, dış siyaset, - - ns u»s» ».«■ - bayındırlık incelennıektrdrr. Sı-
nıf hakları kısmında ise, cnıc» . .. T-ttnJ. ı_____ j ı . çilerin, köylülerin, azlıkların ve mifa
sahibi olmanın ballarını ' nek- i münovvcr inl«lâpçılann duni- alıyor. Bu bakımdan ateşli bir vatanperver . \e ! ‘eba’ ' ’’ "'
getirdiği tecrübeyle sabitin. Fa ! '"“‘•delik kat anlaşılması güç Gavamessaltana. kem «İlcisinin bazı hareketi tanperverÜkle izah ettikten hemen sonra kend sidir. Acaba C gazetelerini ta dında rmder?.
-ordı-
iktibaslar
... -
Şinasi Efendiyi UıA,;-.
smıfının
yalisı Parti-Demokratlardan, bur-küçük burjuya sosya-râdikal sosyalistleı-
1 - Hâkim sınıfın lütuf ve t „ bulamıyan pı... inayetine yani (patronaj) yoli-| burdon dışarı, m..: e hayır cemiyetleri kurma. • Daha yedj .
2 — Sınıfların bizzat mu- i rla nam ve hesal .
kadderatını kendilerinin tayin -jestile hücum et:;, etmesi yani (emekçi kütleleri- | bugün kahraman nin teşkilâtlanmaları grev birer yal....
iiğer müeyyidelerde hâki cydonı ham;..-
nlfB arzularını
netedir. ■
'“n; Sos>.... t 4lu.kiy.c_ emek-.. 3 _ Dev)c
esile mest ol-luhalefetin senen başka ça-ronlar, sözüm .halelete geçti-evvel, iktidarla bir Havari kİ eri fikirlerin r müdafii
: atıldı-
F
I
— Bak görd
et değil, mu-nhğını yapılar başmaka-
ejmışsın e
ğildir. Amma, bili
su »ayılı
IE ŞARTLA*
koşuda elde bayrak slmıyanların bile hatırlı-ibi Celâl BayarI
şu günlerde, turıv öndü. Çeşit çeşit çeşit maksatları
, kasabalara, köylerr n. Kimi vazediyor, ki-e okuyor, kimisi de şiir 1 söylüyor. Ziyafetler, r, konferans' nat ve bey ‘da ağız, kal öylüyc ilânı aşkl
Bir Fransız gazetesi İranın güvenlik konseyindeki eski tem •ikisi Hüseyin Âlânın serveti hakkında şayanı dikkat malûmat vermekledir. Gazetenin de diğine bakılırsa kendisinin A-merikan bankalarında 10 milyon dolardan fazla bir serveti yatıp durmaktaymış, aynca e İn «iliz - Iran petrol şirketisn de
.t™, “tbı im,,. Hem kendi meınle- l
---------------—
General Anders’in Polany lılan şoförlüğü beceremiy.
Cenubî İtalyan» bir I karan buna benzer oto;
de Anders ordusuna mensup l kazasını da göne Andersi bîr Poloayalının sürdüğü aske- 1 *° rf otomobil birkaç kişi halk galeyana
bnbırini takip etn ‘Jerde Mısır halkım
rir. Bu da bir partini
di ■ 1 ı
n i
okrası
Yazan: ADILOĞLU
«Efcndim, otobu-(- bir kaba etime kıymık battı, nasıl hükümet?»
Yahut:
«Bugün karnım ağrıdı. I emleket idare edilir mi?>
lup yûhâya başladı mı
seni tebrik ederim.
zin başına, hattâ onlar seni kıs-kanmışlardır bile. Boıu mu bu?
1 yûhâya tutulmak, çü-»taya, limon kabuğuna tutulmak.. Sen mukaddes bir hürriyet kahramanısın. Günün birinde meydanlara heykellerin dikilecek. hürriyeti müjdeliyen ve ilk yûhâya tutulan kahraman diye tarihe geçe Bir defa daha tebrik, e Konyakların gösterdik-
Timi BUZ DOLABI
6 Kilo buz ile 24 saat soğukluğu mulıafaza eder.
■ »” s»1*' «•;" *>
.r«î,ndan kurtanr-
I Bütün ayd#\ buzA«. Emsaline her
heH# ûjfvf'dör' Umumi ssu, yerf: c,(ld
yağdı: Celâl Bayat iği dallardaki kar
Haydi, dalla
8 Temmuz 1946
, GERÇEK
AYFA: 3
Zonguldak maden ocaklarından röportaj: 1
Büyük Hikâye
Sağdan geri eden gazete
ve seçim kavgalarına pek te iltifat etmez görünü redeyse taralsızlığı düşürecek!
demode oldu» lacak ki. sağaan geri çarelerini arar,, buldukça do tatbik eder görünüyor.
Cumhuriyçtin yedek ba-şmu-aver bir Pa-
yakışır heyecanlar gösteriyor. Abidin Döverin mahut mesele hakkında verdiği hüküm şudur:
«Fransız milleti onların ne mal olduğunu birkaç gün önce Fransız kurucular meclisindeki gürültülü tartışmalarda bir kere daha görüp öğrenmiştir. O mecliste yeni ve ağır bir mağlûbiyete uğramış olan Fransız ko;nü-niştleri, Türkiyeye karşı giriştik-hezimete uğrıyacaklanna hiç şüphe etmesinler.»
herkese âdeti gibi geliyor.
Olsa Olsa...
Son Telgrafın başmuharriri de ayni meseleyi ele almıştır. Fakat Etem jzzet Benice bu mevzuu Cumhuriyet Halk Partisi lehine kuvvetli bir propaganda. silâhı yapıyor ve bu silâhla muhalefet partilerini yaralamayı tecrübe ediyor, sanki bu partilerin mensuplarile Fran-bir anlaşma ve bir ağızbirliği varmış gibi...
Bize kalırsa edibi muhterem, seçim kampanyasını böyle ciddî bir mesele ile karıştırmakta hala etmiştir. Celâl Bayar ve kadaşları herhalde komüni değil, olsa ol»a kapitali
Bir az da .
Şu son günlerde
sureti haktan göriini öyle meseleler atıyo
sema olundan de geçebilecc; ne inanacağım geliyor! H( bakın, dün yine Tasvirideki b yazısında ne kıvrak bir zekâ o-yunu yapıyor:
«Devlet idaresinde muhalefetin yani murakabenin iktidar mevkiinde çalışanlar kadar kıymeti ve değeri vardır. Bu iki zıt kutup memleketi doğru yola götürmenin şartlarını tahakkuk ettirirler. Bu itibarla muvafakatle muhalefet rol ve mevki değiştirerek ayni şerefli hizmet vazifesine devam ederler.»
Demek ki, Türkiyenin idare» ha Halk Partisinin, ha De-m.-kıat Partinin elinde bulunmuş.. Cihat Baban'a göre bu noket değiştirmenin neticesi, eski ta* eski hamamdan ibaret-
ÜZUH MEHMEDİN HEMŞERıLERi
---------■>•(>-------
Sanki O Yaratmış
JACK LONDON
Adil YAGER
’ kardeşi devam etti. Üç da-Jaya kadar benimle gideceği Söyliyeceksin. Eğer söyle-:n Mary ve çocuklar bu m itibaren senden uzak-lacak. Yazıhaneye gelme--rum yok bu evin kapıları kapalı olacak. Altı ay i-1 de seni gömmek zevkine olacağım. Üç dakikaya ka-kararını vermelisin. Al bo-r gibi bir hareket yaptı ve bf parmaklarıyla sıkan ele
Röportajı yapan: N. İ. B.
mediği burası, yaz günleri U-zun Mehmedin hemşerilerinin
ışıttınız artık b -mırarlaştı.
kaldırdı ve öyl
ŞtiKiı; iyivon vı
Atom ve İncil
Mehmedi
. «ivil muhafız, Andc
şım önümde, çıkı
gibi. Halbuki geldiği kadar on-
a da, hepı-krar söylüyorum gittim. beni kandıromaz-
larına arkalarını Jer. Radyo açık lacak olan dün yonundan bahsediyor. Mehmedin hemşeril m. Kulak asan ile mâlâmâl belde değiller. U
Sefiri kebir
33 yaşında Vaşingt ri kebir» liğini rccıd -ki tekrarı nolayısile ı tanın (ıu malûmudur. - Yine bir fırsat bulup bahis açan Ahmet Emin Yalman, «Niçin mebus namzedi değilimi.- başlıklı bir makale neşrine lüzum görmüş. Gazeteciliği, mebusluğa tercih edişinin mucip sebeplerini öyle ballandıra ballandıra yazmış ki, kendi kendime şu suali sordum; Acaba Ahmet Emin Yalman*.n milletvekillik payesini i-tihfaf e dişi kendi kendini rncdhtt senaya bir vesile.olsun,(ıiy« midir? Yoksa okuyucularındaki , sabır ve tahammülü meclis telcilerde bulamamak endişesinden z "*
Deyam edecek
Hiçbir gazetede, bu kadar u-zun bir başmakalese .-aşılamamıştım. Okuyucularım arasında - tahmin etmiyorum amma -Hüseyin Cahit Yalçın m dünkü Taninde intişar eden tam altı sülünlük yazısını gören olmuşsa, herhalde hayretten donakal-mıştır!
(-Efkârı umumiye karşısında bir hesaplaşma» yapan Yalçın sözü bir biçimine getirip Halk Partisinin de hesabın: veriyor. Kendi hesaplarında yüzünü kara göstermemesini çok iyi bilen üstad. Cumhuriyet Haik Partisinin de yüzünü ayın on dördü gibi ortaya koyuveriyor^
Bu muazzam hesaplaşmanın sonunda Bay Yalçın’ı bir sokak hatibi gibi propaganda yapar-
Uzun Mehmedin adına ya- | pılan bu küçük park, şehrin oldukça difinda uzun •* ’ - " hemşerilerinin ekseriya boş kaldıkları zaman dolaştıkları bir yerde bulunuyor.
Uzun Mehmet’ten hemşerilerl-ne kalan tek hediye bu parktır. Onlar Uzun i Mehmedi belki sade bu parkta hatırlıyorlar ve seviyorlar.
Bunun haricinde Uzun Mehmet onlar için başlarına bütün bu belâları açmış bir kimsedir. Her ocak göçüşte, her araba devrililinde hasılı günün her saatinda Uzun Mehmede, hem-ferilerinin durmadan küfür et tiklerini, hayatı, daima işçileri
Uzun Mehmedi
ne kadar sıkı k edilmiş ol ve şu söz istiğrakla dinUyo: »Bugünkü Cumhu
lışan binlerce kederleri, dertleri, dir. Uzun Mehmet nin bu kederlerini, nnı, hasıl sefaletle ka sığdıramıyacağmı bilmiyo
Yaz günleri. Uzun hemşerileri. bu parka na vardiyeden, çıktık dolaşmağa gelirler v( kederli insanlar bu parkta k kak. sinirli, rahatsız dolaşır! Bunca sefâleti, kederi hemşe lerinden miras gibi kabul ed bu insanlar parkın içinden yade dışma bir yere veya d' İcrine. kenarların
’ Mehmedin , bayram yeridir. İşte yüzü gözü riva bos kal. , kömür tozu içinde iki kişi sırt-
j44r. ön tarafta biri soyunur.
1 Bir başkası, parkın yanı basına ' ocağını kurmuş olan köfteciden aldığı ekmeğini yiyor. Eski bir gramofon, eski bir şarkı olan «Sepetçi oğlunnu çalıyor. Eski I yemeniciler, eski clbiseciler,
■ bez üzerine sermişler... da ; rından gelen yedi işçi pazardan | Lpujttn duvarlar dar. Birine dikkati
1. Çok genç, saçları d ğm. gözlerinin . Bir şeyler eyleyecektir dikkatle bakiyo sanların arasın-bana kızmada,-.
■K.ndilem’. sevdiğimi, hra. sa'a; vo bezi dinleseler kend’ ne lerir.ı’n ölmez olduğunu söyli- nir ycceğim. Aralarında günlerdir da dolaşıyorum. Onlara bet gö- du tünmeyeyim diye kıravatımı attım. Kılık kıyafetim zaten iyi ' değil. Gözüm hep kendilerin- I .' de. Bu delikanlının bana tatlı ‘ tatlı bakması olanr ■ ” - - -
alıp götürdü diy
Fedâî
Y e n i k o p ı Yalı Aile Gazinosu
Haşan.Şen
— Ya bu dağları kim ıcaklar?
tabını duyamadım,
elmeğe çalıştın. fakat bundan le edeceğim, anlıyor musun?
lanyadaki
Bayanlara Müjde
yazÎImodei
auasıffi bulabilirsiniz Bayinizıffl isteyiniz... .
ordusunun •ub«ylarııun_emrinue ola- i rak. Amerikan ordusunun Fran | andaki depolarında çalışmakta- I dır. Polonya ataşemilitcri Kolo- j nel Marian Nazshosvski Ameri- 1 kan aluşemiliteri nezdinde iki [ 'ay ovye! hapnnda ras '
Mecı
Gerçi genç üstad. işi bu ka dar açıklamıyor amma, dilinin altındaki baklada yazılı olan hikmet budur. Şu halde Halk Partisi ne telâş edip Nöbeti eski arkadaşı göz kulak ol
İstediğini seçer
Yeni Sabah*
— Evet, fazla bir gayret göstermedikleri fikrini edinecek kadarını okudum.
. Bernhardt Monck. diğer ismiyle Bıanting. yahut başka ismiyle El Capitan Herzog:
— Yo. dedi, bizim tarafın ân bulunduğu
ı/ı defa bir se-nya dahili harbin-görmüştü
tlarsa rastlasmldar derhal milletlerarası siyasetten bahsederlerdi. Kafalarını mütemadi-•S —
kuvvetle eski iskemle-
l( : işliyordu. Gcorge saate
”»a Mary’ye boktu Kadın tit-rrie*ini saklıyamadığından ma-iğilmişti. Al erkek karde-iarını ellerinin üs-Canı sıkılarak larak elinin temsildi. Saat sessizlik çaldı. George’a oda ken dİ esiyle çınlıyormuş gibi ge-li^du. hâlâ kendi konuştuğu-
ski iskemleden:
Sesindeki hiddet soğuktu. Gözlerindeki u; m de soğuktu fakat herhangi bir bağırmadan j daha fazla müessirdi. Al bakış- i ların ve omuzunun adelelerini | ezen pençe gibi din altında da- | ba ziyade «İnliyordu.
— Çünkü benim sayemde | evde duruyorsunuz, yiyecek şey buluyorsunuz. Vaziyetinizi biliyor mu-un? Başka biri olsaydı bir ser.c. hatta iki sene evvel size kapış : gösterirdi. Ben sizi tuttum; ücretinin karşılığı c o merhamettir, o benim cebim-
l -n İ I ! den s‘k“’ Mttr> ■ elb:“leri
LJ İM ’ şu üstündeki entari hep onunla
^^lyapıldı. Kız kardeşinin yani Türkiyenin yegâne ileri demok- ' karımın eski elbiselerini giyi-rat Kültür Dergisi. Son 20 ci yor Bu ,nc,hametten ileri gc-: j liyor anlıyor musun? Çocukla-
__EmI Adil: İkiyüzlü Demok^nnız çocaklfliımm eski elbise-
yozlar. Burası yahut yakın-
Doğan RUŞENAY.
GÜN ı:
Millet Yi
terini giyi cuklan y. Lelbi.e içil gln bir vfctimha
Upton Sinclair:-^--
I DEVLER HASADI } ~Tercüme eden: A. Vatur
-2 -
bir kişi Lanny'nin üzerindeki hakiki fikirlerini biliyordu. Bundan do layı tıpkı tazyikle kapanmış bir seda şişesine benziyor ve kapak biraz kaldırılınca fıs» diye açılıyordu.
Sahil pek uzak değildi ve civarında evler bulunmıyan kayalar vardı. bir günde o-
turulacak hoş bir yer. Lanny
ne imkân yok. dedi.
Oturdul bir eda il
— ispanyayı kayıp farzet-mek lâzım. Barselona ben ayrıldıktan bir gjjn sonıa düştü. Kalalonya'nin geri kalan kısımlarını temizlemek bir iki haftalık mesele. Nihayet etraftaki eyaletlerle, bütün dünya ile rabıtası kesilmiş, harp malzemesi imâl edemiyen Mail-rit kalıyor. Eğer iki aydon f(l la mukavemet edebilirle,^
büyük küçük, kadın erkek herkesi boğazlamak. Ona göre, faal bir surette taruftar olmıyanları öldürmek en salim yol- Allahın arzusunun da bu şekilde olduğunu söylemek ve gündüzden iş lediği cinayetlerin günahını geceleri affettirmek üzere peşisı-ra bir sürü papaz da var. Zaten öldürdüğü kimseler, eğer iyi insanlarsa doğruca Cennete git-
Fs
l_.il i kucaklayıp öptü, atom işsını bağıma bastı. Şiy l#mni Söyle bir okşadı. Oda-$atakalnuştım. Bir Jgfior. saç bir hayalet esra-evimi döşemedeki i ^.e kodar esrara boğan bu pop“ kimdi?
»Huğu d*»*,.'
Sulh konferansına Macaristan^ Toprak Dağıtım
U ın rz S V f » İL L. rv zv İl (-K ' n
hazırlık başladı
21 Millet temsilcisinin korunması için tedbirler alındı
L.vuU.a. .. ....- r ran-
emniyet müdürlüğü gene( |
BULMACA
Londra. ,7 (A.A.) .
bir iş teşkil etmektedir. Zira bir | )e Byrne,
MÜESSİS BİR KAZA '
sekreteri Pierre Andre. 29 tem 1 muzda açılacak olan sulh kon j feransına iştirak etmek üzere Paris'e gelecek olan 21 ds9i9)eri I bakanının korunması için alınacak tedbirlerden sorumlu o|a. | çaktır. Her dışişleri bacınının j yanına 2.3 sivil polis verilecek ı ve 6 motörlü polis le yollarda i düdüklerini daimî surette çala rak otomobilin etrafına edecek ; lerdir. 21 millet temsilcilerine müsait biıer ikamet yeri bulmak meselesi de oldukçş güç
dirildiğine göre, sulh konferansının Paris'le yapılması icabetti-ği nazarı itibarc alınarak Unrra meclisi timdi Cenevre'de lantıya çağrılmıştır.
I. E. T. T. İsçileri
sendikası
Üsküdar da dahil olmak üzere İstanbul elet, -. tramvay işçilerinin bir sendika kurmak Üzere teteMy' l“n'1-dikleri öğrenilmiştir. ’* «irip
Tiryeste’de
(Baştarafı I incide
tır. Bu suretle uzun sürecek bir • istikrarsızlık da önlenmiş bulunacaktır. Trieste serbest arazisinin anayasası, dört dışij leri bakanının tavsiyeleri üzerine 21 l(r barış kor.feransı ta. rafından tanzim edilerek, tasdik edilmek üzere Birleşmiş milletler genel kuruluna arzo-lünacaktır. Anayasanın tatbikatının kontrolü, dört büyüklere değil ve fakat valiyi tayin ede- • cek ve odun vereceği raporları alacak elan güvenlik konseyine terkedilecektir.
Bu muvazaa. Rus ve İngiliz
- Am-rikan görüşleri arasında kayde değer bir uzlaşma teşkil etmekledir. Sovyet idiasıTrieste hâkimiyetini ! Yugoslavya'ya ve rilmesine İsrar eylemekte idi. İn giliz Amerikan noktzi nazan ire, bu hâkimiyet İtalya'ya ve-
2 incide) '“Gözere.-,. '
''•‘kilâtlanarak ,- ' “n,f>nıa
_ “* ve inayetine t.,v
Unl;,|nin hlU
71,1 a., “t-
ı..«a» „.ı.„
“"-«t
k—nhnn ipt.,* ve
>“ *^',n k,nn">«» çıkanla. «» lnrici .«fbirferin
.,(,|>'P'en iıtemektdir.
Türkiye Sosyali» P.»^ diğer b,r karakteri de »demi merkeziyetçi oluşudur. Partim a emi merkeziyetçiliği erki Al-manyada. ve Osm.nl> jmp,r„ Ur uğum a (Saruhan oğulları. Ramazân oğullnn. Karansa o-Kullan...) Olduğu gibi bir rej> yonalızme dayanmamaktadır Bilâkis parti Türkiye birliğin esas tutmuştur.
Partinin, milliyetçiliği, «aya-ast millet anlayışa, dayanmak tadır. Yani faşistçe millet sol. yışmın tamamile aksinedir. Ve arla ırkçı, mütecaviz, militarist ve santimantal değildir.
Partinin milliyetçiliği misakı millî hudutlarile çevrili bir milliyetçilik tir;
Türkiye Sosyalist Partisi; nizamnamesinde ' kabul ettiği prensilcrcen biri de merkeziyetçi demokrasinin hâkim oluşudur. Bu. tenkit ve murakabe '! yi bertaraf etmek için değil.
Henüz Mucaristunın mühim 1 bir kısmı Alman faşist barbarlarının esaretinden kurtarılmamıştı ki. istilaya karşı mukavemet eden Miklos hükümeti, büyük toprak asilzadelerinin istismarı ve tahakkümü altında sefalet ve ızlırap içinde yaşayan köylüyü toprağa kavuştu-ıttcak kanun projesini kabul etmekle Macar köylüsünün asır İlk rüyasını hakikat yapmıştı.
Macar halkı 1514 te köylü ayaklanmasının başına geçen ve köylünün mukadderi hakla-rı için mücadeleye atılan Ge-orgcs Dozsa'yı hiçbir zaman unutmamıştı. Hasis menfaatle- ‘ : ri tehlikeye giren toprak asilzadeleri bu halk kahramanını v.r-- ^ıı haini ilân ettiler ve diri d: ' ~ri: > akarak intikamlarım aldılar. I Im rU*>U '^acur halkının ve I Bylüsünün kalbince daime yu. | H Macar toprak sahipleri ve u-I nzi“iclc,i- diğer memleketler-I Eski .benzerleri gibi emperyalist M ‘‘yu’01 gütmüşler, sonsuz ihtiraslarını tatmin etmek içm Macar balkını komşularına sm-dırtmı.Iar, halk ta komşu mı. letlere karşı kin ve düşmanm; yaratmak için ellerinden ge ni yupmışlardır.
1848 de kurtuluş savaşı ka ı ramanı .'Louis Kossuth». Mac millctilc komşuları arasın*: dostluk ve kardeşçe bir işbiri: ği kurmağa çalışmış, Macar h * kı ve köylüsü her siyaseti h.:-i raretle benimsemişti. Fakat çv -, geçmeden mürteci toprak s j hipleri ve asilzadeler sınıfı tek ......... . ..
. rar hşkim olmuzlar, içerde köy- halkını, aima aşın lü ve işçi sınıfının demokrat:-; hakları uğrundaki mücadelesi- ; merhametsizce bastırmışlar, d; şarda komşulurına karşı müt( caviz. koyu milliyetçi ve em peryalist bir politika gütmeğ' çalışmıjlar ve nihayet iki
- dünya harbinde Alman emp yahşileriyle ve faşistlerile biri mişlerdi.
Ancak, faşist barbarların -mesi altından kuıtutuşundan) tidir ki Macaristan komşu!; : kardeşçe bir işbirliği yo.-.:
top-
¥
Sofya, 7 (A.A.) — Bulgar I un illi meclisi komünist başkanı ' rı
milli meclisi komünist başkanı ve Paris konferansında Bulgar müşahitleri şefib kolarov'un bugün Paris-i. n dönmesi beklenmektedir.
Halk er konferansının
, Bulgarirta: .> karşı durumunu ' anlamak için tehalük göstermek I tedir. Bir ç..k. ırına göre Bevjn'-nş komitesi görüş . .-el Bulgar hükû-■ mediğini istemek : ıv'un avdetinden ust ahükûmetle ında görüşmeler
I --------’ ba,’l
den fazla siyasî heyetin ayni o melerinde;. ... telde ikamet etmesi diplomatik I metinin gcr.iA ı kaidelere uymamaktadır. Bu va ■ redirler. Kol.,: ı ziyete göre, 21 otelin hepsinde I sonra bu boş bir yer_ bulmak icabedecek- muhalefet ara ı----- „-----
tir. Dün akşam Londra'dan bil- yapılacağı sanılmaktadır.
Yerli Mallar Pazarlarının Müdürleri toplantıya çağırıldı
Ankara. 7 (A.A.) — Haber ' yapmak gayeyle İstanbul a da aldığımıza göre. Sütserbank vcl etmişti.-, geiıel müdürlüğü gördşğü lüzum yurdun muhtelif bölgelerindeki Yerli Mallar Pazarlar: müdürlerini genel bir toplantı
SOLDAN SACA:
1 Ağustos >46 tarihinde İstanbul'ca, -•'jınerbank genci | mudüıu Hı.lzi Alisbah'ın baş- I kanlığında yılacak olan bu toplantıda bıi.ı.uaa satış vaziyetleri ve u-uiieri hakkında a-lınması gerekli dazı yeni tedbirler etrafında görüşmeler yapı-fayû.ılı kararlar alınu-
kaldırılmıştır.
Macar asilzadeleri büyük top rak mülklerini Avusturya hükümdarından almışlardı, onun için daima Alman taraftan ol-dular. Avusturya - Macaristan İmparatorluğu yıkıldıktan sonra Orta Avrupa memleketlerinin hemen hepsi, büyük toprak lan köylüye dağıtmaya koyuldular. iadece Macaristan bu toprak reformundan müstesna kaldı. Orada bu sahada hiçbir şey yapılmadı. Akıl almıyacak kadar vâsi topraklar şehirlerde sefahat süren aylak bir zümde-nin elinde bulunuyordu. Bir a-vuç parazitin Tuna kıyılarındaki zevki sefahati, milyonlarca köylünün ahnteri ve sonsuz sefaleti ile ödeniyordu. 62 en büyük toprak sahibi aile arasında «Esterhazy" lerin 117000 hektar, '.Kont Feslelickı. lerin 44.000 hektar. ..Kont Karol-I yiıı ların 26000 hektar tutan vâsi toprakları vardı. Birinci Umumi Harpten evvel Macar köylüsünün sefaleti tahammül edilemiyecek bir halde jpirMom leketlerinde yatanla hakkı, bu-lamıyan köylüler, akın fim yabancı memleketlere hicret ediyorlardı. Harpten sonra ise be imkânı da kaybetmişler^^-' Wi
Büyük tcpıak sahibi asılza ■ deler, daima Macaı . mperya-listlerinin dcıteği oldul.A, ve A-vusturya - Macaristan torluğunun parçalan^^^^^H sonra bu siyaıet va-.ı iyle, Romanya, Çckcslovaky.. ve Yv goslavyada kalan topraklarını ı tekrar ele geçirmek için Macar | halkını, daima aşın ve i müte-i caviz bir milliyetçilik p®pjgari“| dası ile komşu milletltAe düşman ettiler. Ve nihayet vo faşizmi de benin^^^^B memleketi Alman fatiguemSB ' teslim ettiler. 1944 te raftan toprak sahipleri lekeli. Alman emperyalizmi ve . beynelmilel, faşizm im bina sü I rüklenmiş olduğu felâketli br [ lıarptenkurtarmşk i-tiyen ve
1 tanperverlero karşı kendi sınıf
YUKARDAN AŞAĞIYA :
1 — Bir ileri Akide. 2 - -Bir kızadı. gemilerin barınağı 3 Bir erkek adı. 4 — Kandil İİ bir ay. 5 — Bilginle. 6 — Sıfat eki. . Eski bir firma z;l (Argo) 7 — ZamiI orta sına a gelince barbut olur. Velinin arkadaşı. 8 — kaza», şaka. 9 — İki fiarf. bir
Dün sabah -at 8.20 de Sirkeciden hareket eden Banliyö treni. Zeytinli arasından geçerken yolculardan Tanin gazete ■. peratörlerinden Mustafa Diz -- :n oğlu 14 yaşında Süheyle Dizgcç vagondan katarın altına düşerek parçalan-
Dünkü bulmacamızın halledilmiş şekli.
Soldan sağa: I —Qün. i'nd 2 - Üit. Ele 3 - N.ıiP- l"> — Anamur. 5 _______ Hin-
6 — Mor. 7 — Amir. İt»»' 8 — Tolat.
Yukardan ajag1: J C- Günah, az 2 - Ümanizm- ’ “ Niure. 4 — Tim. Art 5 - P" 6 — Re. Oesim. 7 — Al'- R°' m‘- 8 — Demokrat.
2 —
Büyük toprakların, köylülere dağıtılması, istilâ altında teşekkül eden «Milli kurtuluş cep hesiu programının en esaslı prensiplerinden biri idi. Ve is tilâcı, memleketten koğulduL tan sonra muvakkat hükümetin ! ilk işi. milyonlarca köylünün e-; meğini istismar eden, sınıf men-faallerini muhafaza edebilmek için vatan hizetinden ve faşistlikten dahi çekinmeyen ve Ma-
seEimeti kiplerinin lülere dağıtmak topraklar köylülere çok kısa bir zalj ması, bilhassa memleketlerind
girebilmiştir. Çünkü mürteci ve ve S. S. 1er ve gestaponun yar-harpçu hâkim sınıfın ekonomik dimiyle çoklu haç» faşist teşki-dayanağı ol;
kurtulcuktan sonra Almanyaya kaç-bulan toprak sa-ı topraklarını köy-oldu. Bu
•:/. viuıuk duğıui--irkaç hafta gibi zonanda başarıl kapitalist garp • hayretle kar-I sılanZira toprak tevzii işi pek karışık ve ince hesaplara ı.ı-tro işlerinde mu-I ı.ûı.o.'i.s elemanlara ihtiyaç gö.ı-I teren bir i-ıir. Ve bilhassa ka-
pitalist memleketlerde veya ■ ı nayileşmiş yerlerde l'caret '-e ziraat burjuvazisinin hâkim olduğu memleketlerde devlet makinesi büyük sermayedar sınıfın elinde ve kontrolünde olduğu için büyük mülkiyete az 1 cok zarar verecek olan her tür lü sosyal ıslahata girişileceği zaman türlü türlü komisyonlar teşkil edilerek bitip tükenmez incelemelere girişilir, ve çok defa iş uzatılıp sürüncemede bırakıldıktan sonra barıraltı edilir.
Macaristanda bu i-in bu kadar çabuk halledilebilmesi bilhassa iki :ebepten mümkün :■ labilmiştir:
1 — Büyük toprak rahiplerinin çoğu memleketten kaçtık-
>• lan için bunların mukavemetine rastlanmamıştır.
2 — Toprak dağıtımı hâkim sınıfın hizmetinde çalışmaya a-lışmış kapitalist menfaatlerin muhafazası için yetiştirilmiş mu taha-sıslar tarafından değil bizzat köylüler tarafından icra e-
■ lk ve köylü sınıflarını I rosyal bir inkılâbın.
’ rilrin verîlmesjn herhalde Yu-kj_ goslaıy.ı'ya geçmosi hususun-
da i rar eylemekte idi.
■ 'Bun anlaşma iyi tatbik ecil-diği; takdirde, merkezi Avrupa, hem kalya hem c'e Yugoslavya büyük vc ta serbostilere malik olmuş bulunacak. Çünkü Tries-te limanı bu memleketler için ithalât ve ihracat ticaretlerinin mühim bir giriş çıkış yohın; teşkil etmektedir. Buna nazaran bulunan hl sureti tamamen bir Ayrılpa hal sureti manzarasını göstermektedir.
burjuvazi taraf.ndan değil, a;-cak emekçi halk ve köylü kütleleri tarafından yapılabileceğinin' en yeni del’llerindendir.
' Bununla beraber Macaristz-nıri’ekonomik durumu bugün çok kötü bir vaziyettedir. Mürteci kapitalizmin v lisesinin yardımiyle b.,m. ’’
büyük
Hâlâ e ....u«v,u>. nomik m kânlarla iktisadi kalkınma
ÇOCUK PAVYOr
Haseki hiıstaııe.sin(- ıî.1 rak 200 bin H dilecek olan pavyonunun t
$0 y.t.kJu^^
lah yapılmıştır.
Törende Sağlık bakanı Sadi İrmak, vali Lütfi Kırdar. sağlık müdürü bnyer bulunmuştur.
Merasime istiklâl nısrşile başlanmış. Vali bir nutuk söyliye-rek. temeli Dr. Sadi İrmak at-
ev aynasında bir ittihatçı
İnsan ihtiyarladıkça bir başka türlü oluyor. İşte misali: Hüıeyin Cahit Bey yani her devrin "üstadı,, dünkü yazısıpda^kendini Atatürkle mücadele etmiş (') bir kahraman (!) olarak r. Hetto^
•"m ( îmegflf 'edi (îy£jc bu sofej
İden ay2 _ Atatürki ı inkılâbı ken(
„,l.r|
rde alın
[haklıyım,, [Şimdi eğer ["ehli vatan (an deği sa
net ettiği aşoluğu ry
ıfiirk haksız, kadar'^an-avvel kalöir-
hedefini! fclüseyinaj
lurl|_^ ,
hit r: ey? Halk partisine ma Halk Partisi Atatürk partisi değil „mi? Tarih öyle diyor, gün öyle de- .
miyor. Halk Partisi Hüseyin Cahit
Boyi istemediği müddetçe Totaliter- : di, böyle olduğu için de H. Cahit [ Bey ona yanajmıyordu. Derken bir telefon gelmiş, "seni mebus yapaca- i
(i a-
I ğız!„ demişler. Demokrasi kahrama-
■ m ve Vifhclm nişanları hamili Cahil Bey bu telefonu, bilin bakalım kabul
I mu etti red mi? Kabul efendim, kabul! Ortada başka bir parti yoktu-° I tek şef mev H. P. nd to um eden H. Efen un hangi
n^w, bu iş- ( i akıyle sarılmak müftün de- " ti öyle ağır basıyor karaltında
bahi: talit!
Cahi deme O İn-, t
ğil.J
saramamıştı, ye . Şu halde vaki Solduğu için ,rh Bey 1938 yılınc trafik tezahüjiin. fer Cahit Bey*
katolik ki-
kaldırmaya başlıyan beyci irtica Maearistnnda da ! -diyet göstermektedir. riir.ee JiL-lundurduğu eko-’a memleketin ------kalkınmasını baltalamakta ve hasıl oln kötü durumdan demokratik inkılâpları mes uf göstererek emekçi sınıflar harekete geçmeğe haktedir. Fakat Macar i;-ylü sınıfları bilhassa nıa harbinden büyük tecıübelerle çıkmışlardır. Sinsi sinsi baş kıldıran irticaın oyununa düşmeyecek ve asırlk mü-ca.fe'eier runda k»zsndıkları i demokratik hakları sağlamlaştı-lacrv milletini refah ve te-lolu.-.a çıkarmasını bile-id ir. ■; ’
rakl
Lek)
Kendinizi Atatürkle karşı, karşıya / göstermeniz Dev - Karınca masalını Z hatıra getiriyor. Atatürk bîr devlet . yaratmış siz ise doğura, doöura bir. J Tenin doğurmuşsunuz. Bukadarını İn- fi kılâp gençliği yaşınıza bağışlayıverir- t se ne mutlu size.. D. R. (
kalkınma Partisi
İJB (Baştarafı I incide
Kısım bu fikrin saçmalığı üze-r,inde ıs-ar etmektedirler.
Bu hususta fikrini sorduğumuz siyasi bir şahsiyet şunla.*: söylemiştir: ' • _
•— Oldu olacak, bari M. K. Partisi namına para bastını , yabancı ülkelere sefir de voli.:
Bir yandan seçim mücadele-
le hakkında vereceği son karar i
Türkiye Sosyalist Pat tisi Ptogtamı
(Dünkü aa^*1’ d(T’), ,
Madde 20 — P«''lcl?C de,tekfc,,d»‘1‘nı yecels olan ıçıûnjsS°rta,a'' kooperatifle:, •oa ve çocuk
'•ikıUda «Uain^'
saadetin, zorlaştıran
Madde 21 , A* k.ldlrllaCek, K.. türlü hukukr il- .......
■ ı-T', i. r
, • *e ı-sla önlenecektir.
Mİdd.7,1*'^ »..detin, ana. bal .
21 ~ fcedenî sağl.ğm. teb-J^abklar, aklî ve ru-„ evlilik müessesosini
koruyucu kanuni tedbirler alınacaktır. Madde 23 — Kumar, fuhuş, alkolizm, verem, frengi, trahom ve sıtma gibi içtı-
mai- faciaları-önleyici •ıvıi vo «aausı mu-sa-dele teşkilâtı 'kurulacak, bunların kurbanları bakım ve nezaret altına alınacaktır.
IV — İDARİ POLİTİKAMIZ
Madde 24 — Partimizin idare şekli olacak Cumhuriyoç rejimine ve kuvvetlerin ayrılması prensipino bağlı kalacaktır.
Madde 25 — Azası doğrudan doğruya üç senede bir. millet tarafından seçilen b-, teşrii kuvvetin (Büyük Millet Meclisinin) lâhiyetleri şunlar olacaktır:
1 — Ana yasanın lâfzına ve ruhuna uygun kanışn yapmak,
2 — Harp İlân etmek. Sulh yapmak.
_ _ 3 — Reynelmitel mahiyette _xılAÇ^..h~I.. ■ türlü akitleri taslık veya reddetmek.
4_____ Devlet bütçesini müzakere, tasdik
ve kontrol etmok.
— Umumi of yapmak.
6 __ Cumhur Reisinin muhakeme edil-
mesine karar vermek.
7 — Temyiz: jnahkemesi ile divanî mut hasebaı reislerini ve başkomutanı seçmek.
Madde 26 — kuvvet, teşrifi ve
icrai kuvvetten W>. ■nû.t.kil ve millet n.t-
. ls.sk her dört »ene «in k«sjı oeçeceklori .15 öreli yüksek kar» tarafından yapılacaktır. r
Temyiz (mahkemesi reisinin ri) adliye müsteşarının iştirâk edeceği bu te olan “kanunlar teklif odocok Vekâleti ile istigari mahiy
caya kadar bütün pzrtililerin -görüşlerini izhar emicileridir. , Bl-tün kararların oy birliğile a- 1 lır.ması; ancak alınmış kararın tatbikinde her partili velevki j karann aleyhinde olsa dahi kendisine verilen vazifeyi başarmakla ödevli bulunması, ve o-tokritik parti sınıflarında her an hüküm sürmesidir.
’ Türkiye Sosyalist Partisi, vatandaşın demokratik haklarını koruma hususunda bu mevzuları kabul etmiş diğer partileri:.
I cemiyetlerle işçi - köylü ve inkılâpçı münevver ifbirliği yapmayı kabul etmiş bulunuyor. Bu suretle Türkiye Sosyalin Partisi. modern ilmin yani klâsik İngiliz ekonomi politiğinin, Fraıı-
I sız sosyalizminin ve klâsik Ak man felsefesinin senlezile işle- . mektedir.
Sosyalist Parti; gerek milli tarihimizin ve gerek dünya tarihinin inkişafından deri alarak bugünkü realitelerin inkişafın» j i tibak ederek bugünkü şartlar altında olması mümkün olan en ileri şekilde ortaya çıkmış buhı-nuyor.Bu itibarla parti inkılâpçı dır. Bu inkılâpçılık merhaleler ve safhalarda kendini göstere-
BORSÂH
İstanbul Borsasının 6.7.946
mııift hareket edecek idari ve birleştirilecektir. ’ (
Hâkip-ı ve müddeiumumilerin
J
Comments (0)