~AVCA /T K(Xm“ İNAN
ZA İV A IVI W B W i W / ■ Bâttmda yazılanlar Itfnte bir İnkılâp yaram.
•W M ak hpA * * A.T11 £7 j. .;.,, mffirâK (EsnA I ■ Bflyük bir «nek aarfedilerek meydana çıktı. Kl-
A ffl k w 1 W B takçılarda arayınız. Yazan |
n M O I.JS,. ■£> Jk £&» 9^^ (“> JB* A f JE. İBRAHİM HAKKI KONYALI
Bugün 8 sahife ~
Sene 30 — No 10591 — F,a’4 her yerde 10 taraftar. CUMARTESİ 10 Nisan 1MB 3ahlbt: Necmeddln Sadak — Yaa Ijlerfnl fiilen İdare eden: C. Bildik — Aksara Matbaası
Sabah aydınlığında ve akşam karanlığında iki fikir
Yazan: A. ADNAN - ADI7AR
Düşürülen Ingiliz uçağı hâdisesi
Tam bir sene evvel Washlng-ton'un, henüz yeşermeğe başla* yan ağaçlı caddelerinden sabahın ılık güneşi altında geçerek «kİ bir dost gazeteciyi ziyarete Etmiştim. Clarence Strelt buncan yirmi sekiz sene evvel Anka-raya nadir gelen gazetecilerden bir Amerikalı genç gazeteci idi. $Lmdl gündelik gazetelerle uğraşmıyor, daha ziyade kendini dünyada ebedî sulhu temin ede-Öek olan «Dünya devleti» veyahut «Birleşik dünya devletleri* Ûkıine vermiş, bu fikrini yaymak için Freedom and Union adile bir aylık mecmua çıkarıyor. Onun fikirlerini burada hulâsa etmek güçtür. Fakat Cenevrede bu cins bir teşekkülün ikinci reisi olan zat geçen gün şehrimizde verdiği konferanslarla bu Aklileri kâfi derecede anlatmış olacaktır. Yanı İşin Ikl kelime ile hulâsası, bütün devletler, bir dünya devleti halinde birleşecek, onun müşterek bir parlâmentosu ve bir de müşterek ordusu olacak, eğer devletlerden biri diğerine tecavüze kalkışacak olursa derhal ordu harekete geçecek ve o devlet! te-dibedecek; devletler arasında seyahat. gümrük meseleleri kolaylaşacak ve belki ne pasaport, ne de gümrük muamelesi diye bir şey kalmıyacak. C, Streit bu fikre inanıyor ve fakat aynı zamanda bu fikri kabul etmivecek hükümetler olsa bile onları dışarıda bırakarak böyle bir teşekküle teşebbüs etmek doğru olduğunu müdafaa ediyordu. Hattâ onun gazetesi Birleşmiş Milletlerin esas kanununu dünya devleti anayasası halinde hemen tâdil etmesini mütemadiyen teklif eder ve bu nun için Amerikada ve Avrupada taraftar toplar. Ben Amerlkaya sırf ilmi bir sıfat ile gittiğim İçin ağzımı açıp ne lehte, ne aleyhte bir kelime söylemeden susuyordum.
Yine o gün akşam karanlığı basarken meşhur bir gazeteci ve radyo sözcüsü olan eski dostumuz Raymond Swing'i görmeğe gittim. Biraz ihtiyarlamış ve fakat yakışıklı kalmış bu dostu ta 6/lfl mart Çanakkale hücumu gününden beri tanırdım. O da dünya devleti hikâyesini tekrar etti; fakat onun devleti daha büyüklü, hiç bir milleti dışarıda bırakmak istemiyordu. Ne Rusyasız ne de Lüksemburgsuz bir dünya devleti olacağına kani İdi. Radyoda yaptığı hulâsalarla Ame rikada milyonlarca halkı ağzına baktıran bu sevimli zatın fikirlerini de dinledim ve itiraf edeyim ki bu fikirleri daha zlyado hayale kaçar buldum. Çİlnkü o, yalnız siyasî ve İdarî nizamın değil, İçtimaî ve iktisadi nizamın da birleşmesini İstiyordu. Ben ise yine susuyordum. Halbuki benim de bu ebedi! sulh üzerüie diyeceklerim vardı. Bundan üç sene evvel başmuharriri dünya devleti-' ne ve ebedî sulha İnanmuj olan Vatan gazetesinin müsamahakârlığından istifade ederek Sulhun hikâyesi diye bu fikrin tarihine ve ne azîm ve ne müşkül bir hayal olduğuna dair üç makale yazmıştım. Fakat ne de olsa dünya siyasetine onlar kadar vâkıf olduğuma kani olmadığım İçin münakaşaya girişmekten korkuyordum. Mamafih hiç olmazsa şaka olsun diye, diyebilirdim kİ, ‘Bu güzel fikirlere bir başlangıç olmak lızcff su Unpşco dediğiniz teşkilât dünya mekteplerinde insan-Jaıı birbirine sevdirecek tarzda dersler okutmayı temin etse, bu olmazsa cBJrieşmlş Milletlerin. Dilmem hangi komisyonu her memlekette demiryollarında ve yollarda gidiş, geliş istikametlerini tevhit edebilseydl şüpheci belki de menfi görüşlü insanları biraz ümide kavuştururdu». Hiç bir şey söylemeden dinledim; mamafih ikisine de muvaffakiyet temenni etlim, bu temenniyi bugün de tekrardan vaz geçmiş değilim.
Bu İki meşhur gazetecinin istediklerini bu geçen harbden sonra büyük devletler başında bulunan büyük adamlar da istemişlerdi ve bu isteğin mahsulü, de San Franstskoda «Birleşmiş Milletler» adile bir teşekkül sııretinde dünyaya gösterilmişti. Sulhun hikây esi adlı makalede de i nah ettiğim gibi «Ebedî sulh» teranesi XVHI. asırda meşhur filozof Kantin Ebedi sulha dair diye yazdığı eserle fikir âlemine yayılmış ve XIX. asrın son senesinde Rusya Çan Hdncl Nlkola’nın sırf Avusturyanın silâhlanmasına karşı gelmek üzere ortaya attığı sulh konferansı teklifi XX. asrın başlarında bir kere daha canlanmış idi.
Cenevre şehrine muazzam bir saray kazandırmaktan başka bir eser bırakmıyan meşhur Milletler Cemiyeti de Birinci Umumi Harbin sonunda Karıt’ın kitabından mülhem olan Amerika Reisicumhuru Wllson'un kafasından doğmuştu, Fakat Amerika o vakit doğurduğu bu yavruyu y&d ellere bıraktı ve Atlanttğln öbür tarafına çekildi idi.
Bu son harbden sonraki «Birleşmiş Milletler» Cemiyeti de esas kanununu müzakere ederken verilecek ve muta’ olacak kararların reylerin lttlfaklle verilmesini yani veto hakkını kabul edince bu teşebbüsün do sonunda bu defa Nevvorkta muazzam bir milletler sarayı bırakmakla kalacağından korkmamak (Artası sahife 2; sütun 1 de)
Berlinde durum, vahame tini muhafaza ediyor
Sovyet kuvvetleri Berlin civarında paraşütle atlama manevraları yaparken Ingiliz avcı uçakları da şehir üzerinde nümayiş yapıyorlar
Berlin D (AA) — Korler gase leşinin bildirdiğin» gör», ilkbahar manev r alarma bavlıyacak olan Sovyet kıtalarının gelmesi üzerin», Brandeboug' un güneyindeki Llçelerd» bulunan Transı* otelleri, kahveleri «alanları İşgaJ. edilmiştir.
P.^ml makamlar dansı yasak etmişlerdir.
Saksonyanın birçok yerlerinde de vaziyet aynıdır. Derlinin güneyindi Ootebourg'da Sovyettor paraşütle atlama tâlimleri yapmışlardır.
Bu bölgede 25 marttanbarl birlikler her gün münferit gruplar halinde paraşütle allama tâlimleri yapmaktadırlar.
Saalfeld'de zırhlı Bovyet kıtaları kışlalara yerleşmişlerdir. Manevra «a hal arın da tâlimler yapılmaktadır.
Saalfeld Belediye binasının ve bütün eğlence yerlerinin İşgal edilmiş olması keyfiyeti, Sovyet birliklerinin ehemmiyetli bir şekilde takviye »dilmiş olduğunu göstermektedir.
Berlin 0 (AA) — tnglliı «kert va-llalnl getiren uşak, tngülı hava kuv-
mlştlr. Mareşal Sokolovakl'nln dünkü notasında, pazartesi günü General Robertson’a İngiliz hav* geçidinin emniyetine dair verilmiş olan şifahi temlnstt yazı İle teyld edilmediğinden, bu tedbirin alındığı söylenmektedir. Bovyet notasında aksin» olarak çarpışmanın «Ingiliz uçağının Kontrol komisyonu tarafından tesblt e-düen uçuş nizamlarına aykırı hareketinden» İler! geldiğini İddia edecek kadar İleri gidilmiştir. Notada, «Bu nizamlara riayet edilmediği takdirde. Bovyet bölgesinin üzerinde uçuş emniyetini sağlamak maksadlyle tedbirler alınacağı» tehdidi İleri sürülmektedir.
Haber alındığına göre. Amerikan askeri valisi Oeneral Clay, General Rabertsonun almaşı muhtemel bulu-
l nan tedbirler» müşabih tedbirleri tat blka hasırlanmaktadır.
Rusların son cevabı yeni bir duru-muB doğmasın* yol açmıştır.
İngiliz uçağının uğradığı kaza ü-aerln» Mareşal Sokolovskl'nla ilk ön-(Arkası sahife 2; sütun 5 te)
Şerlindeki Fransız işgal kuvvetleri komutanı general König vetlerlûln «Tempeat» ve (3pltflre> avcı uçakları bugün Berlin üzerinde nümaylşkâran» bir şekilde tâlim u-çujları yaptıkları «ırada Derline gel-
Buğdaydaki sıkışık halimizin mesuliyeti
/Millet Meclisinde şiddetli tenktdlerde bulunulacak ve mesulleri meydana çıkarmak için tahkikat açılması istenecek
Ankara 8 — Hükümetin, ekmekteki buğday nispetini azaltmağa ve ekmeğe arpa va mısır da Katmağa mecbur kalman, halle arasında alâka uyandırmıştır. Meclüla Önilmürdeki toplantılarında birçok mlUotveldlleıl söz alarak tenkldlerd» bulunmağa ha zırlanıyorlar.
Mamafih bu vaziyetin mesuliyeti, şimdiki hükümete değil, Recep Paker kabinesine alt bulunmaktadır. Recep
Di KKATLER
Bozuk süzgeçler
Bir mecmua, aşağıki beyti yan-\ Itş ve vezinsiz olarak sütunlarına geçirmiş. Bir gündelik gazete de ondan naklen ay nite almış:
Şeb-1 yeldayı müneccimle muvakkit n» bilir? Ehl-t dörde sor kim geceler kao saattir...
Nâdir işitilir sözlerden olmı-yan, Türkçenin darbı meselleri «ırasına giren bu beyti hela münevverlerimiz arasında bilmeyen yok sattırdık:
Şebl yeldayı muvakkitle müneccim no bllLr? Mübtelöyı g«ma sor kim geceler kaç saat...
Demek ki:
1 — Makaleyi mecmuaya ı/a-2an, 2 — Mecmuanın sekreteri, 3 — Mecmuanın mürettibl İki Simdi mürettipler de münevver kimselerdir; lise mezunlan bile var.), 4. — Mecmuanın musahhihi. 5. 6. 7, 8 — gazetenin seçicisi, sekreteri. mürettip ve musahhihi; yani sekiz Türk münevveri meşhur bir Türk darbı meselinin bu fahiş hatasını kestirernemiş.
En. hafif tenkiti: Süzgeç bozukluğu)
Poker kabinem İktidarda İken baa kimseler» B0 bin ton buğday ihracına müsaade edilmiş olmuı bugünkü Ilkı şık durumu yaratmış tur.
Bu mesel» etrafmda Mecllıt» cereyan edecek müzakere! erd» bu vaılye-tln mesulleri hakkında tahkikat açılması İsteneceği söylenmektedir.
Haşan Saka hükümeti, yeni mahsul İdrâk edtllnclye kadra. halkın ekmek İhtiyacını temin etmek gibi müö bir sebepler karşısında bugünkü tedbirleri almak zaruretinde kalmıştır. Yeni mahsul alınmaya kadar vasiyet daha sıkışırsa, hükümetin daha sıkı tedbirler alması ve el koma tedbir-lerine baş vurması beklenebilir.
Memleketimizde yeni mahsul yetl-şlnceye kadar mevcut sıkıntıyı önlemek üzere bir tedbir olarak hariçten buğday İthali de derpiş edilmektedir. Yapılan İncelemeler sonunda İthal e-dllocek buğdayın dolar karşılığı olarak değil, bu yıl memleketimizde bereketli olduğu anlaşılan arpa mukabilinde ithalinin memleket menfaatine daha uygun olacağı anlaşılmıştır. Bazı Amerikan flrmalarlyle bu hususta temaslar yapılmış ve Amerika-dan 40,000 ton arpa karşılığı buğday ithalinin İmkânı olduğu anlaşılmıştır.
Bu'konu bugünlerde Bakanlar Kurulunda İncelenecek va bir anlaşmaya varıldığı takdirde Amerikalılar memleketliniz:» ıiıui. gideri buğdayı bir ay İçinde teslim edeceklerdir.
Yabancı memleketlere gönderilecek ziraat ve orman mühendisleri
Ankara 10 (Tckronla) — Tarım Bakanlığına bağlı unıum müdürlük teşkilatında çalışan ve dönüşlerinde tekrar (iynı teşkilâtta çalıştırılmak üzere yabancı memleketlere gönderilecek ziraat vo orman mühendisleri arasında yakında bir imtihan açılacaktır.
Kolombiya’da ihtilâl nasıl patlak verdi?
Vaziyete, İhtilâl çıkaran Liberaller mi, Muhafazakârlar mı hâkim, belli değil
Londra 10 (Radyo) — Cenubi Amerindi Liberal parti reisi aaltonın tabanca He öldürülmesi Özerin» rtıanı-lekatte İhtilâl çıkmıştır. İhtilâlciler hükümet binalarını, radyo marketini İşgal etmişler v» ordunun yardımlı» yeni bir hükümet kurduklarını ll&n etmişlerdir. 20 kişi ölmüştür.
İhtilâlciler, Liberal relalnl öldüreni polisin, e Undan alarak fildürm (işerdir.
Kolombiyanm başşehri Bogota'da Panamerlkan konferansı toplanmaktadır.
Londra 10 (R) — Bogota hâdiseleri hakkında birbirini nakzeden haberler gelmektedir. Kntl netice hakkında hiç bir malûmat mevcut değildir.
Dün fiğle vakti. Pananıerikan konferansı delegelerinin müzakere halinde bulundukları Capital binasına kalabalık bLr nümayişçi grupu hücum ediyordu. Bu nümayişçilerin koridorlara kadar sızmalarına, polis mâni olamamıştır. Nümayişçiler bazı odaları ateşe vermişlerdir. Fakat nümayişçiler dolegoler» hücum etmemişler va «Perer» ölüm» diye bağırdıktan sonra çekilmişlerdir.
Bogota'dan kat! bir haber alınmış değildir. Son tahminlere göre, ordu ne tarafa, iltizam ederse o taraf zafere erişecektir.
Dün gece Amerika Dışişleri Bakanlığı general Marahall lto tema» etmiştir. Marshall delegelerden, hiç birine bir şey olmadığını bildirmiştir.
Panamerlkan konferasının devanı edip etmlyeceğl baklanda da sarih hiç bir malûmat mevcut değildir. Buenos Atres’den gelen bir habere göre, aşkım Perron şimdiden Arjantin delegelerin! çekmeye karar vermiş ve bu hususta tedbir almıştır.
Washlngton 10 A.P.) — Bogota'dan gelen muhabir telgraflarına göre Kolombiya hükümetin! bugün tekrar Muhafazakârlar ele geçirmişlerdir. Cumhurbaşkanı Pcrez sabaha radyoda yaydığı bir demeçle Ll&n etmiştir.
Ylno bu demeçte. Liberal anltan'ın öldüğü bildirilmiştir.
Şehlrdç umumiyetle «Ilkûn hâkimse
karşı bunu
lideri
Onattılar konferansı
Türkîyeyi Parie sefirimil temsil edecek
Ankara 10 (Telefonla) — Nisan ortalarında tekrar toplanacak olan 16 lar konferansında bu defa merkezden Paris'e bir Türk heyet! gitmlyecektlr. Konuşma-laırda Fransa büyük elçimiz B. Numan Menemencioğlu İle hâlen Patiste bulunan Bürhan Zihni Sanus Türklvevi temsil edeceklerdir.
Konferanstan Ankaraya dönmüş bulunan heyetimiz âzası konferans do’ayısiie İyimser olduklarını söylemekte ve memleketimizin vaziyeti hakkında anlayış gösterildiğini belirtmektedirler,
İtalya’da yeni seçimler
Hükümet tarafından kazanılması ihtimali kuvvetli
Londra 9 (AA) — Seçimlerden bir hafta evvel Italyada hâkim olan durumu belirten BBC tUu .Roma muhabiri. şimdilik hükümeti tcşltU etmekte oian HrIst'.yan demolcrat partisinin çoğunluğu kazanman ihtimallerinin çok kuvvetli olduğunu bildirmektedir.
Muhabir» göre, hafta zarfında vuku bulan en önemli alyıu! gelişmeyi Ferroclo Parrl'nln komünist nüfuzu altında bulunan eski partililer milli cemiyetinden çekilini) olman teşkil etmektedir. Faroclo Parrl’nln bu cemiyetten çekilmesi ve totaliter rejimler halkındaki nutkunun solcu partilerin kazanması yolundaki st»n Lhtlmallerl de bertaraf ettiği zannedilmektedir. Bu arada seç:m mücadelesi hararetli nutuklar ve karışıklıklar arasında devam edip gitmektedir.
do caddelerde, bir elinde İçki glsesd; bir elinde kama sarhoş ihtll acil erin dolaştığı görülmektedir.
Bogota lö (AA.) — İhtilalciler PonamerLkan. konfaraıuı binasının basına ayrılan Balonuna girdikten sonra İçeride bulunan yerli te yabancı basın muhabirlerini sopalarla tehdit ederek kokmuşlardır.
,l.,l,.l......il||.,IİHİmT
Hatipler yabalarla karşılanmakta »e bilhassa Rotaada faşistlerle komünist ler arasında karışıklıklar çıkmaktadır. Her iki tarafa mensup bulunan müfrit gazeteler muh asimi arının kiril çamaşırlarını efkârı umumiye 6-nflnde ortaya dökmekle «on derece meşgul görünmektedirler. Fakat İtalyan genel «eçimleri «ırasında bu esasen beklenen bir şeydi.
nıııjiırııjujuu
Günler Geçerken:
“Âbidei Hürriyet,, harabesi
Bir yeri imar ederken, mamur olan başka bir yerin bakımsızlıktan harabeye dönmesin® neden meydan veriyoruz? Bu usulde gidersek şehir tam bir mamurluk manzarası nasıl alabilir? Meselâ gazetelerden öğreniyoruz: Belediye, cidden bakmışız halde bulunan Şişlideki Abldel Hürriyet mezarlığını ve binasını tamir va imar edecekmiş. Pek tabiidir kİ epeyce masrafa katlanacak. Halbuki abideye de. bahçeye de yıllardan beri ufak bir bütçe dahilinde bakılsa, işler yüzüstü bırakılnıasa idi şimdi yeni emeklere ve masraflara lilzum kalmıyacaktı. Âbidenin ve bahçenin bugünkü vaziyeti hakikaten içler acısıdır. Taşıdığı yüksek isme olsun hürmet göstermemiz, bu İsimde bir aiıide İle bahçesini düzenli. derli toplu tutmamız lâzım gelmez miydi?
Maamaflh hiç değilse hürriyete daha fazla kıymet verip demokratlaşma yoluna girdiğimiz şu sırada abideyi namına lâyık bir şekle sokmak İstememiz İyi bir tesadüf oldu. (Abldel Hürriyet)' eskisi kadar ücra bir yerde sayılmaz; şelür tâ yanma yaklaştığı gibi civarda bir de Mecldlycköyü teşekkül etmiştir; etraf şenlen-mlştir. Motörlü vasıtalar İle de bütün Beyoğhmun kapı komşusudur. Hele İlkbaharda binlerce ahali akın akın bu tarafa gidiyor. «Hürriyet» adı verilmiş bir abideyi harabe halinde tutmak va Abdülhamidln kapattığı Millet Meclisi salonu gibi bakımsızlığa mahkûm etmek yalnız şehircilik bakımından değil, hürriyet mefhumuna kayıtsızlık ve siyasî terbiye İtibari le de çirkindir.
Hattâ bana kalırsa (Abldel Hürriyet) sahasını sadece üstünkörü tanzim bile yetmez; esası zaten mevcut olan tarhlı ağaçlı, az masrafla güzelleştlrilmeğe müsait bahçeyi parka ve geziye çevirmeği de düşünmeliyiz. Eğer Meşrutiyetin ilânı ve irticaın önlenmesi hâdiseleri tabirimiz için gerçekten kıymetli İse neden O günlerin bu yerde birer ihtifali yapılmasın? Bütün kusurlarına ve sonraki aksaklıklara rağmen Meşrutiyetin ilânı ile İrticaın ^bastırılması İnkılâbın temel taşlarıdır; yenilikler onlar üzerine kurulmuştur. Yakın mazimize ait, yüksek isimli bir abideye karşı göstereceğimiz hürmet, daha yeni tarihli abidelerimizi de dalma koruyacağımıza bir işaret olur.
Refik Halid KARAY
Rnhîfa 4,
A K 9 A M
Hafta sonu notları Ko*un i!hracla!.’ve
J vaki «hKrru&lc Tim
Betonlaştırma istikrazı
A (11 başka türlü d* olabilir.
•»Ama ne olursa olsun İstanbul un dışı kâgir, İçi ahşap, çoğu mektep diye kullanılan büyük binalarını yanıp kül etmekten kurtarmak İçin bu blnatan «üratle be-tonlaşt irmek, beton Ilıştırmak İçin de mutlaka para bulmak lâzımdır.
Ankarada M1Uİ Eğitim Bakanlığının, arkasından Istan bulda Güzel Sanatlar Akademisinin yanması bunlara benzer diğer binaların mukadder Akıbetini gözümüzün önünde; bütfln fecaatiyle canlandırmıştır. Bu btoalan yangından korumak mesuliyetini omuzlarında taşıyanlar haklı bir endişe İçindedirler. Geçen gün ömrü bu türlü binalarda geçmiş kıymetli bir İdare adamımız içi dışı ahşap binaları. yangın bakımından içi ahşap dışı kftgtr binalardan daha emniyetli buluyordu.
■—D:şı kâglr binalar bir maltıza benziyor. Etrafı, tıpkı maltız gibi muhkem olduğu 1çln bir yangın başlangıcında binanın 1çl, pencerelerden de fosur fosur hava çekerek öyle harlı harlı yanıyor ki buDİarı söndürmek, tam ahşap bir binayı söndürmekten on kere daha güçtür.»
Nitekim aöndürenılycruî!. Çıra-ğan sarayından bavlıyarak Güzel Sanatlar Akademisine kadar hiç birini söndtüremedlk. Hepsi, İçlerindeki yerine konmar eşya ve vesikalarla beraber sonuna kadar kül oldu. Güzel Sanatla Akademlr! üç
Malte yanmıştır. Biraz eşya kurtarmak İçin k3İan saman yanın «-attl; yangın başladıktan yarım saat sonra bina her tarafından tutuşmuş, için» girmek kabil olamamıştır.
Elimizde kalan bu tfirlfl binalar aynı Akıbete her gün marus olduklarına gör» bun lan derhal kurtarmak için harekete geçmek bir zarurettir. Fakat devlet bütçesinden bunları betonlaştırma k için külliyetli paralar ayırmak, türüyoruz kİ. kabil olmuyor. Para ayıramıyoruz diye bu binaların göı göre göre yanmasını mı bekllyece-Uls? Yüz bin lira veremediğimiz için milyonluk binanın alevler lçin-6e kül olmasına ran mı olacağu?
Istan bulda bu türlü binanın sayısı her balda ondan, on beşten fazla değildir. Eğer bütçeden bir hamlede külliyetli para ayırmak kabil değilse ve bu binaların hepsin! birden derhal betonlaştır-mak için lâzım olan para on milyon lira ise on milyon liralık bir ■Betonlaştırma istikrazı» İle, bir dahil! istikrazla bu para derhal temin edilebilir. On milyon lira gibi, bu zamanda az sayılan bir paraya iki senede, beş senede, on senede ödemek işten bile değildir. Unutmamalı kİ böyl bir teşebbüse halk da coşkunlukla İştirak edecektir ve en güzeli bütün bu binalar bir senede betonlaşarak yanmak tehdidinden kurtulacaktır.
Şevket Had o
yeni ekmek tipi
Ticaret Bakanı, Mahmut Nedim Gündüzalp’m basına beyanatı
Sabah aydınlığında ve akşam karanlığında iki fikir
Yüce Divan
c. H. P. divanı dün toplandı
içtimain bugün de devam etmesi muhtemel
Triestede sivil idare
(Baş tarafı 1 inci sahlfede)
elden gelmiyordu. Net ekim bu korkular bugün her vakitten ziyade belirmiştir. Yalnız bıı teşekkülün inkâr e-dllemiyecek bir faydası olmuşsa o da o vakte kadar Mr cok memleketlerde sözde ve kan»n sahlfelcrincie knlar. de-nu.itr.vu ve matouat hürriyetini geçer akçe gibi ortaya sürmüş olmasıdır. Fakat bu demek delildir kİ demokrash! ve matbuat hürriyetini kabul eden milletler Ifümrükleri. pasaporttan kaldıracaklar, ordularını birleştirerek dünya polisi şeklinde bir ordu yapacaklar (bu ordunun arzın hangi noktasında duracağını (rtmdiye kadar düşünen ve söyliye ne ras gelmedim) ve bu suretle ebedi sulhu temin edeceklerdir. Bunun böyle olmadığı az raman «onra Birleşmiş Milletler Emniyet Meclisinin daimî âzasından bir devlet esas kanunun kendine bahşettiği salâhiyeti haklı veya haksız kullanarak vetosunu bas-tırtnağa başlayınca anlaşıldı. Ebedi sulh, dünya devleti ve Birleşmiş Milletler mefhumlarının kurdukları hayal perdesinin karşısına Avrupanm tam ortasında bir demir perde kurulunca İnsanların bu gönüllere ferah verici ütopyası yerine daha realist düşünceler ka'.m oldu. Artık silâhsızlanmak meselesi yerine daha şiddetle silâhlanmak endişesi hâkim olmağa başladı. Demek kİ büyük felâketlerin dinmesi İle duyulan sevinçten sonra güzel ve iyi bir İstikbale İnanmak İhtiyacından doğan bu teşebbüsleri başarmak için varılması lâzım gelen mertebeye İnsanlık henüz fikri, İçtimaî ve İktisadî bakımdan erişmiş değildir. Fakat erişmek İçin, milletlerin müdafaa kuvvetlerini gevşetmemek şartlle, işe başlamakta İliç bir zarar yoktur. Ancak Shakespeare'ln Hamlet’de Danimarka devleti için söylediği gibi dünya devleti mefhumunda da bugün İçin bir «çürüklük vardır».
Tutkal işinde şahitleri dinlemeğe başladı
( Ankara 10 — Yüce Divan, dünkü toplantısında tutkal meselesinin şa-
■ hltlerlnl dinlemeğe başladı. İlk şahit ' Tarım Bakanı Tahsin Coşkandı. Goj-kan, tutk&l işini müfettişlere bıraktığı İçin fazla bir şey bilmediğini söyledi ve tutkal tedarikinin müşkülâtından bahsetti.
ikinci şahit Maliye Bakanlığı teftiş heyeti başkanı Faik ökte Mİ. ökte, tahkikatı Büyük Millet Meclisine yetiştirmek için iki aya ağdırmak İcap ettiğini İleri sürerek tahkikatın bÜtlln teferruatıyla yapılmadığını açıkladı. Tutkal mübayaaasının sırf Fehmi Ateşi hJmaye maksadiyle yapılmış olduğunu beyanla ezcümle şöyle dedi:
«— Atfınızı rica ederim, Bu tahkikat kısmen noksan kalmıştır, onları burada açıklamak İsterim. 7-8 İşin tahkikatını İki ay gibi kıza bir raman?, sıkıştırmak mecburiyeti hasıl oldu. Çünkü tahkikat neticesini Meclise yetiştirmek İçin acele istiyorlardı.»
Bon şahit Reşat Ak’tı. Reşat Ak. müfettişlere verdiği raporu kabul ederek. Fehmi Ateşin. Bakanın ahbabı olduğunu bildirdi. Bakanın (Hiç olmazsa Fehmi Ateşlen 10 ton tutkal alm) dediğini söyledi.
Şahitlerin dinlenmesine devam edil- , mek üzere duruşma pazartesi saba- , hına tftllk edildi.
İngiliz kültür heyeti talim ve terbiye kısmı başkanı
Ingiliz kültür heyeti talim ve terbiye kısmı başkanı olan Dr. A. B. Morgan nehrimize gelmiştir. Memleketimizde İngilizce tedris edilen müesseseler! dolaşmakta olan Dr. Morgan İngiliz okullarından maada Edebiyat fakültesi İngiliz edebiyat şubesini. Teknik üniversiteyi ve Çapadaki Eğitim enstitüsünü de ziyaret edecek, oralarda çalışan İngiliz profesörler ve diğer öğretmenlerle görüşecektir.
îstanbulu pek beğendiğini söyleyen Dr. Morgan ayın 13 üncü salı günü akşamı Ankarava hareket edecektir.
A. ADNAN - ADIVAR
Lübr.andaki Türk emlâki
Ankara (Telefonla) — Türkla-rln Lübnanda bulunan malları me-ulealnl tetkik etmek ve bu mevzuda müzakereye gelecek Lübnan heyetinin çalışmalarına zemin hazırlamak fisere Lübnan temyiz mahkemesi müsteşarlarından İhsan Mahzuru t Ankaraya gelmiştir.
Kendisi vaktiyle fstanbulda mülkiye müfettişliğinde bulunmuş olan Mehmet paşa Mshzumlnln oğludur.
Yapı kongresi
Ankara 9 (Telefonla) — Mayısın üçünde Ankarada Halkevlnde bir «Yapı kongresi» toplanacaktır. Kon-gereye resmi müesseselerin yapı işlerini idare etmekte olan makamlarla Türk yüksek mühendis ve mimarları, mühendisler birliği üyeleri to fen adamları iştirak edecektir. Temel, zemin, yer sarsıntısı, proje tertibatı; harita, mesken işleri, mimari esaslar, mimar plânlan, ücret tarifeleri; bina tesisat talimatnamesi; memur yüksek mühendis Te mimarların serbes çalışabilmeleri mevzuları, devlet İnşa edilecek yapıların sn tktlsal peklide yapılması Rlbl konular dürt gün sürecek olan be kongrede tetkik edilecektir.
Edlrneya gitmiş olan Ticaret Bakanı Mahmut Nedim Gündüzalp, dün İstanbuta dönmüş ve kendlsüe görüşen gazetecilere hayvan ihracatı ve yeni ekmek çeşnisi hakkında şöyle demiştir:
«— Yaptığımız tetkikler hakikaten uzun iamandanberL bizde hayvan mevcudunun artmakta olduğunu göstermiştir. Bu artış son 15 «ene zarfında bir misline yakındır. Ziraat mütehassıslar un ıı bu futanın İhraç edilmek suretlle değerlendirilmesi 10-zumuna İşaret etmekte ve bu suretle hayvan mvcudvmuzun daha artacağını «öylemektcdlrlr. Bunlar, 300-600 bin baş hayvan Uıraç edilmesinin dahilde bir tesir yapmıyacağmı. aks! takdirde hayvan kaçakçılığının artacağını söylüyorlar.
Filistin et İhtiyacım bizden temin , etmektedir. Diğer taraftan yurdumuzun öyle bölgeleri vardır ki, senenin ' ekseri aylarında buralardan İstanbula , hayvan nakliyatı imkânsızdır. Meselâ , Siirt havalisi bu zümredendir. Ve bıı havalı mcnsubln! sadece hayvancılıkla İştigal eder. Bu kıymeti değerlendirmek lüzumuna kaniiz. Bunun İçin zor bir durumda kaldık.
Istanblun et İhtiyacı meselesine , gollncc; kasım ayından itibaren yu- j kanda mevsuu bahis mıntakalardan' İstanbula et muvaredatı azalır. Bu y laden tstanbulun et ihtiyacı temposu da daralıyor. Ve spekülâtlf sebeplerle de et flatlerl artıyor. îstanbul-da et İşinin esosten halli ancak bir et kombinası kurmak suretlle kesil- randımanlıya düşmüştür, mtg et ekletmekle kabildir. Mama- Yeni tip ekmek 2-3 güne kadar flh bunun da psikolojik mahzurları çıkarılacaktır.

Adapazarındaki
Vali, seylâp mıntakasma gitti
vardır. Zira biz teze kesilmiş ete alışmışındır.
Bütün bu nicvzulann tetkik İşi Tl-! coret Bakanlığına verilmiştir. Ben do ■ Ticaret ofisinden rica ettim. Bizim tetkiklerimizin esası, bllha.ssa taşın üç ayında İstanbulun et ihtiyacının , halli hususunda yapılabilecek yardımdır. Henüz tetkiklerimi devam etmektedir.
Et endllstıl.'-l İşi lıe büsbütün başka bir mevzu olup bununla Ekonomi Bakanlığı meşgul olmaktadır.»
Yeni ekmek çeşnisi
Bakan, bundan sonra buğday romumuza. yeni ekmek çeşnisine temas ederek, yen! paçalın kendi «toklan m ızla ihtiyacı karşılayacağını, bu çeşninin yeni mahsule kadar yani ağustos ayma kadar devam edeceğini tahmin ettiğini söylemiş ra yas aylan havalar ısınınca ekmek çeşnisinde ancak lehe doğra bir değişiklik yapılabileceğin! ve hububat spekÜlâtö!erine kaTşı alman tedbirlerin genlş'etU-n-rkte olduğunu ilâve etmiştir.
Değirmenlere buğday, arpa, çavdar ve mısır verildi
Yeni tip ekmek hakkındaki kararın çıkması üzerine, Toprak. Mahsulleri Ofisi İstanbul şubesi tarafından değirmenlere buğday, arpa, çavdar ve mısır verilmiştir.
Yeni ekmeğin İçindeki buğday nispeti yüzde 65 ten yüzde 50 ye inmiş; aynı zamanda buğday kalitesi de yüzde 84 - 86 randımanlıdan 82 - 84
d»-
Fi'istinde çarpışmalar
Araplar ile Yahudiler göğü» göğüse çarpışıyorlar
İzmit fi — Adapazarındaki seylâp gittikçe ehemmiyetini arttırmakladır. Kocaeli valisi Fazlı Güleç, jandarma komutanı ve kaymakam seylâp mın-takasındadır. Yükselen sular küçük Ve büyük Söğütlü köylerini de hemen | tamamen basmıştır. Bu köylerin halkı boşaltılmıştır ____________________________
Seylâp mmtakasında kayıkla dola- köye devamlı bir surette taarruz; şan bir şahıs boğulmuş olup henüz etmektedirler. Bu çarpışmalarda
Londra 10 (R) — Fllistlnde
çarpışmalar şiddetlenmiştir. Dün Yahudiler yeniden taarruza geçmişler ve E! Kastar köyünü yeniden ele geçirmişlerdir. Kuzeyden tattviye alan Arap Birlikleri, bu
hüviyeti lesblt edilmemiştir. 8ıilar tamamen ekili bulunan Adapazarı livasına gittikçe yayılmaktadır. Adapazarı - Karasu yolu da su altında kaldığından, nakliyat durmuştur. Pamukova, Osmaneli mıntakas da ---------------------
seylâp tehdidi altındadır. Su altında tan açığa taarruza girişmişlerdir.
..............- - Bunlar bir Arap köyünü işgal ettiklerini blidiriyorlar. Bu çarpışma esnasında 20Û Arap öldürülmüştür. Bunların yarısından fazlası kadın ve çocuktur.
Macar elçiliği müsteşarı azledildi
Ankara 10 (Telefonla) — öğrendiği miv.8 göre Macar elçiliği müsteşarı Luka Perenyi, Macar Hâriciyesinde yapılan «on tasfiyelerle vazifelinden uzaklaştırılmıştır. Diplomasi sahasında yirmi yıldanberl verimli hlr faaliyet gösteren Luka Perenyi, memleketimizin samimî bir dostudur. Bu diplomat. artık Macarlstana dönmlye-cektlr. Beş yıldanberl Ankara flnivcr-sitesinde çalışan Prof. Halas! Ktın ile aynı üniversite mütehassıslarından Dr. Eknan da Macar Maarif Bakanlığındaki memurfyelterlnden istifa etmişler; bunu da hükümetlerine resmen bildirmişlerdir. Bu İki istifaya da sebep. Macarlstnnda hüküm «üren ve ananevi Türk - Macar dostluğuna yakışmayan bugünkü vaziyettir.
kalan köylerin adedi 0 dır.
Geyve 0 (A.A.) — Dûn takmaya başlayan Kıuraçay, gece, ıson haddini bulmuş ve her tarat sular altında kalmıştır. Eaa bağ, bahçe ve tarlalarda çok ziyan yapan sel. insanca kayıta sebep olmamıştır. Daha önceden tedbirli davrananlar evlerini boşaltarak suların çıkamıyocağı mahallere taşınmışlardır.
Merkezdeki İki okuldan birini seller bastığından bu sabah ders yapılamı-yarak bu okul öğrencileri Kâzım paşa okulundaki öğrencilerle birleştirilerek öğretime devam edilmiştir.
Sular caddelerde hâlâ akmakta vam ediyor.
havan topu, ağır makineli tüfek ve top kullanılmaktadır. Göğüs göğüse şiddetli çarpışmalar cereyan etmektedir.
îrgun Zvel Leumt ve Storn çeteleri de dfin İlk defa olarak açık-
i
de-
Akar tankeri Hayfaya vardı
Denizyolları İdaresinin «Akar» tankeri dün Hayfa limanına varmıştır. Gemi buradan Petrol ofis hesabına] yükllyeceğl akaryakıtta limanımıza | gelecektir. Diğer taraftan İçin yolda olan «Sivas» tankeri de Port-Salde varmıştır.
Abadan dün
AnkaradaJd Rus maslahatgüzarı
Ankara 9 — Sovyet büyük elçiliğini yeni büyük elçi Lavriçef gelmeden önce ldtırc eden mnslahtgüzaT Erşov Moskovaya geri çağrılmıştır, yakında I dönecektir.
r—• TAKVİM
I Cemazlyel'cvvel sn — Kasım 155
I imsak. Oü. öğle İkindi Ak. Yatsı
İB 801 10.48 8.33 9.18 12.00 1.35
3.-14 B 29 12.18 15.57 18.43 20.18
Sümerbank Cabir Selek aleyhindeki dâvadan vazgeçti
Ankara 10 (Telefonla) — BUmer Ban İdare meclisi yeni ₺Lr karar alarak şeker şirketi dâvaslyle alâkalı bulunmadığı kanaatine vardığı Cabir Belek hakkmdakl dâvadan feragat etmiştir.
Cabir Selek, Şeker şirketi eski İdare kurulu üyclcrlndendl; hâlen Garanti Bankası idare meclisi başkamdir.
Ankara 10 — C H P divanı dün «a-bah Parti genel merkezinde Genel başkan vekili Hilmi Uran’ın başkanlığında toplanmıştır. Toplantıda Meclis Başkanı Ali Fuat Cebesoy, Başbakan Haşan Saka, Genel sekreter Tevfik fîılay, Genel sekreter yardımcısı, Genel idare kurulu üyeleri ve Divanin diğer üyeleri hazır bulunmuşlardır. Toplantıda geçen zabıt hülâsalarından sonra Genel idare kurulunun İki aylık çalışma raporu okunmuş; bundan sonra Merkez ldaro kurulunca Türk Tarım ekonomisi konusu üzerinde hazırlanmış olan raporun müzakeresine geçilmiş ve oturuma öğleden sonra devam etmek özere saat 13 to «on verilmiştir.
Divan, öğleden conra da toplanmış ve geç vakte kadar çalışmıştır. Top- j tantır.ın bugün de devam etmesi muh temeldir.
Meclise verilen ve verilecek kanun tasarıları Ankara 9 — Cemaat vakıfları kanun tasarın Meclise «evkedllmiş olup, Toprak ve Orman kanunlarında tadilât yapan tasarılar da Meclise verilmektedir. Toprak ve Orman kanunlarında tasarlanan değişikliklerin başında toprak ve orman sahiplerinin mülkiyetleri üzerinde emniyeti temin etme prensip! yer almaktadır.
Orman kanunundaki değişiklikler de «kıymet» meselesiyle alâkalı hükümler üserlnde yapılacaktır. Zirai işletmeler içerisinde şahıslara ald ormanlar sahiplerine devredilecek, orman yetiştirmek isti yeni er e âzami ko taylık gösterilecek, çlfçlnln zirai A-lsUerle. bina ve hayvan gibi vasıtalarla teçhizi için ne lâzımsa yap ılıca* tu.
Bu kanun tasarılarıyla beraber bu hafta İçinde Meclise sevk edilecek muhtelif taşanların yekûnunun 20 yİ bulacağı tahmin edilmektedir.
Düşürülen İngiliz nçağı hâdisesi
(Baş tarafı 1 inci tahifede) es yapmış olduğu mutedil beyanatla son notanın tahkir edici s d ası arasındaki tezat tabla tiyle çeşitli yorumlara yol açmaktadır. Bu vaziyet değişikliğine bilhassa İngiliz - Sovyet münasebetleri üzerinde husule getirmesi kuvvetle muhtemel olan tesirden dolayı esef edilmektedir.
İngiliz - Rus tahkik komisyonu kuruldu Berlin 9 (AA) — General Robert-son Şerlinde Gatow hava meydamn-: da husule gelen hava faciasının sebeplerini incelemek üzere bir İngiliz -Sovyet tahkik komisyonunun teşkilini kabul etmiştir.
Robertson’un Sokolovski’ye notası Berlin 9 (AA) — Mareşal 8okoİ0YS-kl’y» gönderdiği bir notada. General Roberston ezcümle şöyle demektedir:
«Bana nakledilen hâdiselerle mektubunuzdaki sözler arasında fark bulunduğunu müşahede etmek mecburiyetindeyim.
Her ikimizin de «ünde bütün hâdiselere dair deliller mevcut olduğuna göre, yedimde olan delilleri emrinize Amade kılmaktan ve tarafınızdan aynı kolaylığı görmekten bahtiyar olacağım.
Kazada bir Amerikalı vatandaş da öldüğüne göre, bu delilleri General Claya da vermek İsterim.
Bundan başka, benim uzmanlarımla «lzlnkllerLn blrleşerek müşterek bir rapor tanzim etmeleri de ben! memnun kılar. Mamafih sizin uzmanlarınızla bizimkiler aynı neticeye Taramadıkları takdirde, blzlere ayrı birer rapor vermeleri daha iyi o!ur.»
General Robertsön, Mareşal Boko-lovski'ye, notanın sonunda şu teminatı vermektedir:
«Hava koridorları boyunca v« Berlin bölgesinde seyereden uçaklara Kon trol konseyinin koyduğu hava güvenlik şartlarına harfiyen riayet etmeleri İçin tâllmat verilmiştir.»
İskenderun’da fecî bir kamyon kazası
İskenderun 9 (Akşam) *- Belenle İskenderun arasında bir kamyon devrilerek parçalanmış, içinde buluna] ardan Aktepe muhtarı ve on. bir çocuk babası Ömer Gülle ölmüştür. Ayrıca iki y«cu da ajştr surette yaralanmış-
Pazartesi gününden itibaren ItalyanTara devrediliyor
Trieste 9 (AA.) — Serbest Trlest» ‘ bölgesi Müttefik askeri hükümetinin büdlrtEfilne göre gelecek pazartesi ' günü sabah saat S dan İtibaren İngiliz - Amerikan İşgal bölgesinde, emniyet teşkilâtı müstesna olmak ürere sivil idare İtalyan makamlarına devredilecektir.
Güney Tr leşte'd e Yugoslav hududu yakınlarında Muggla bölgesi hariç olmak üzere, Müttefik işgal bölgesindeki yüksek komiserlik İdarehane!erile askeri hükümetin bütün teşekkülleri lağvedilecektir, İçişleri müdürünün kontrolü altında yeni bir İdare I. mı- LL lacaktır. O
Tugay komutanı Amerikan generali O-Gaither, «ivil makaralarla askeri ma- CM kamlar arasında İrtibat subaylığı ya-'fe nacaktır. °
Londra 9 (AA) — Sovyot Busyamtt C elçisi Zaroublne’e bugün verilen bir .2 nota Ce Büyük Britanya hükümeti. Trieste’nln İtalya’ya ladesi meselesini görüşmek üzere Pariste mayıs başında bir konferans toplamayı teklif etmiştir. İt abranın Londra elçisi Socot-ti'ye de aynı mealde bir notû veril- ■ rnlştlr.
E (D > (D O
>»
Ulaştırma Bakanının tetkikleri
Şehrimizde, bulunan Ulaştırma Ba-kam dün de Denizyolları idaresinde meşgul olmuştur. O
îstanbulun kışlık kömür stoku
Mahrukat ofisi tasfiye edilmekledir. Kış aylamnda şehrin odu» ve kömür İhtiyacım temin maksactiyta kurulan ofis lâğvedilince mahrukat-çıların ihftkir yapmaması için belediye ban tedbirler alacaktır.
Orman İşletmeleri şehir için kışlık mangal kömürü «toku yapmadığından belediye Tarım Bakanlığına müracaata karar vermiştir.
Yapılacak bu müracaatla belediye, orman işletmeleri müdürlüğünün kış İçin manga] kömürü stok etmesini is-tlyecek’lr.
Alâkalıların söylediklerine göre İşletme müdürlüğü taş İçin hiç olmazsa 1000 ten kömür hazırlayabilirse darlık günlerinde tanzim satışı yapmak cüretiyle flat yükselişlerine rcârü olabilir.
İstanbul Borıasının 9/4/194» flatlerl
ÇEKLİ R
Londra New - Yort Paris Cenevre Amsterdam Brüksel Prag Stokholm Lizbon
1 Sterun
100 Dolar
100 Fransu
100 İsviçre t.
100 Filorln
10O Belçika L 100 Çeko -kr.
100 İsveç kr.
ICO Eskudes
t.
ESHAM VE TAHVİLAT
% 1 Palın Tahviller
i
Kr.. niş
Sıva» - Erzurum 1 20 50
Sivas - Erzurum 2-1 20.85
1841 Demiryolu I 20.70
1941 Demiryolu n 20.30
1941 Demiryolu m 21.28
Milli Müdafaa I 20J33
MİM Müdafaa H 21.10
Mim Müdafaa m 20.40
Mili! Müdafaa IV 20.80
% fl faizli Tahviller
Kalkınma 1 Kalkın ma II L~r.Ikınma m
% 5 faizli Tah ziller
1933 Ergani 1938 İkramiyen Milli Müdafaa
Demiryolu G7 Demiryolu V
86.50
0O(İ5
96.50
23.75
21.50
21.—
00.00
97.—
Anadolu Demiryolu Grupu
Tahviller 1 - a 100.-
Hlsse senetleri % I 65.50
Mümessil »enet 74.—
şirket bluelejl
Mertli Banka®
İş Bankası
T. Ticaret Bankası
Aslan Çimento
135.—
24.—
5.25
15.21
OuMen Türk llra« Sterlin KQ!Q«
8ARRATLARDA ALTIN
•" Batış 86.1» 38.10 M30
«46
(kV
10 Nisar
A K B A M
Bahlf* B
AKŞAMDAN AKŞAMA
Testiyi kırana ceza, suyu getirene mükâfat!
«Testiyi kıran da bir, suyu getiren de bir» olmamalı.
Halbuki, barem sistemi; kırtasiyenin «mesuliyetleri dosyaya yükleme» sistemi; bir miihlm vazifede pot kırıp âmmeyisû™* * soktuktan sonra «Küçük bey üşüldü* kabilinden pot kırıcının başka ve bazan da daha mühim vazifeye nakledilmesi sitemi; ak koyunla kara koyunun belli olmamasına sebebiyet veri yor 1
Haberi almışsınizdır:
Arpa karışmış ekmek yiyecekmişiz. Arpa da. aksi gibi, insan oğlunu yaz günlerinde fena ka-aındiLirl Acep kabahatimiz neydi? Ferden uyuz, milletçe züğürt değiliz! Toprak ana, şu sevgili Türk milletine bol bol mahsul vermişti. Buğdaylarımızın 200 bin tonunu — sanki belâ defedi-yormuşu3 gibi — yok pahasına harice sattık. 200 milyon kilo buğday, köy ve kasabalarda değil de yalnız şehirlerimizde kullanılacağı için, (zira köy ve kasabaları-. kendilerine göre ihtiyatı vardır» hasada değin şehirlerimizi beslerdi.
M’;11 Eğ'tım [Günün meviuîirA
Müsteşarı ş --- -----*
Besim Kadırganın maarif işleri hakkında beyanatı
Pamuklu dağıtımı
İSTANBUL HAYATI
Belediye varidatı
(Salâhiyet) ile (mesuliyet) ayarlı olmalı. Her fiilin mesulü aranınca bulunmalı.
— Testiyi kırana ceza, suyu getirene mükâfatı
Bugünün barem tipinden, mesul dosya tipinden, pot kırıcıyı terfi ettirmek tipinden vaz geçerek; testiyi kıranla suyu getireni birlblrinden ayudetmek tipine istihale eylemek zaruridir.
Yoksa arpavı da bulamıyacağı-mız günler olur, dikkat!
ift
«Ne yaptığımızın farkında mıyız?»
Vatan gazetesinin güzel buluşlu fıkracısı Sadun Galip Savcı arkadaşımız, lstanbulda, muayyen ve mekteplerin yakınındaki içkili yerlerin kaldırılması hakkında verilen karan şekil bakımından tenkid ediyor.
— TokatLlyan oteli, Milletlerarası şöhreti olan Galatasaray lisesinin burcundadır. Perapaias yine öyledir ve Milli Eğitim Bakanlığı tarafından satın alındığı söylenilen bir bina ile omuz omuzadır. Abdullah efendi lokantası Ağa camisinden yüz metre mesafede değildir. Lokantasında içki bulunduğunu sandığım Sipahi Ocağının yer aldığı sokakta bir kilise vardır.
Misalleri çoğaltabiliriz; hattâ umumiieştirebiliriz. Bütün kiliselerin yanında ekalliyet okulları; ve evkalfarına yerleşmiş meyhaneler vardır: Meselâ Kalamış-ta: meselâ, misalleri çoğaltmak mümkündür. — Olsa olsa, yeni müsaadeler verilirken bu hususlar düşünülür
Sadun Galip] Soruyorsun:
— Ne yaptığımızın farkında mıyız?
— Hayır dostum, sarhoşlukla mücadele ettiğimiz bu mevzuda dalı: İçmeden sarhoş gibiyiz!
' (Vâ - Nû)
ŞahrlmUd* bulunan Milli Eğitim Bakanlığı müsteşarı Besim Kadırgan Lstanbulda bir hafta kadar kalacaktır. Müıteşar, bu müddet zarfında bu yıl ilk mezunlarını verecek olan Eğitim Enstitüslyle ve 23 nisartda halka açılmasına karar verilen nıüselerln hazırlıklarıyla meşgul olacaktır. Kendisiyle görüşen bir arkadaşımıza Beıioı Kadırgan muhtelif meseleler hakkında İMhst vererek demiştir kl:
(— İstanbul* gelişim atlzel Sanatlar Akademisinin yaumasiyl» alâkalı değildir. Tahkikatla alâkalı makamlar meşguldürler. Bununla beraber Akademinin açıkta kalan öğrencilerinin Fındıklıdaki İnönü okuluna yerleştirilmesi İşleriyle meşgul oldum.
Ankaradakl Milli Eğitim Bakanlığa binası yanmadan evvel de Bvkanhk teşkilâtı muhtelif binalarda vazife görmekte İdiler.
Ankarada yeni bir Bakanlık binası İnşa edilecektir. Binanın arsası mevcuttur. Bayındırlık Bakanlığı projeyi hazırlamaktadır. Aynı lamanda bu maksatla bir de kanun hazırlanıyor. Bu kanunla tahsisat işi de halledilecektir.
’ Önümüzdeki deri yılında memleketin muhtelif İlçelerinde yeniden 40 kadar orta okul açacağımızı tahmin ediyoruz. Bu maksatla vilâyetlere birer tamim Göndererek mektep binalarını ve gereken tesisatı hazırlayan her llçed* orta okul açacağınuaı bildirdik. Vilâyetlerin bir kısmı ilçelerinde orta okul binalarının hasırlanmakta olduğunu bize bildirdi.»
Kadro dolayıslyle muntazaman terfi edememiş İlk okul öğretmenleri hakkında da Besim Kadırgan «unlan söylemiştir:
c— tik okul öğretmenlerinin maaşlarının İntibakları İçin hazırlanan kanun tasarısı sona ermiş gibidir. Meclisin bu İçtima devrelinde görüşüleceğini talimin ediyoruz. Bundan İstifade edecek öğretmenlerin sayısını pek bilmiyorum. Fakat zannedildiği kadar büyük bir yekûna baliğ olnu-yacağuu tahmin ederim. Bu kanun öğretmenlerin eski haklarını değil yükseltilecekleri yeni barem derecesine göre maaş almalarını sağlıyacak-lır. Bu kanunun kabul edilmesiyle hasıl olacak maaş farklarını ödeyecek tahslout bulunacaktır.»
Müsteşar, dün Beşiktaştakl resim galerisini ziyaret etmiş vs Milli Eğitim müdürlüğüne gelerek bir müddet meşgul olmuştur.
Et işleri
İçişleri Bakanlığı da tetkikat yapıyor
Buğday ve hububat fiatleri dâvası
Halka karneler damıtılmadan mutemetlere pamuklular verilmİyecek
C.H.P. Beyoğlu kazası kongresi
C.H.P. Beyoğlu kaza kongresinin 8 nisanda toplanacağı yazılmıştı, Kongrenin 17 nisan cu-ıpartesl günü saat 15 te yapılacağı haber alınmıştır.
İstanbul un et mcîeleslnt halletmek İşinin ticaret ofisi müdürlüğüne verildiğini yazmıştık. Bu mevzula İçişleri Bakanlığı da yakından alâkadar olmaktadır. Bakanlık, şehrimizde bulunan mahalli idareler umum müdürü Sıddık Tümcrkan İle tetkik kurulu reisi Hakkı Haydar’ı îstatıbulun et durumunu tetkika memur etmiştir.
Bakanlık mensupları mezbahayı giderek mevcut tesisatı gezmişler ve şehrin et işlerinin geçirdiği safhalar hakkında notlar alınışlardır.
Diğer taraftan ticaret ofisi de hazırlıklarına devam etmektedir. Dlln belediye reis muavini Nazım Arda ve belediye iktisat işleri müdürü Nalm ticaret ofisinde yapılan et toplantısına belediye namına iştirak etmişlerdir. Toplantıda belediyenin ofise göstereceği kolaylıklar V» tesislerinden İstifade şekilleri üzerinde görüşülmüştür.
Maliye Bakanlığı, Fındıklıdaki soğuk hava deposunu belediyeye vermeği kabul etmişti. Bu depo ofise devredilecektir.
Ticaret Bakanı
Geçenlerde İz mirden uçakla, şehrimize gelne ve buradan da Edlrneyc giden Ticaret Bakanı Mahmut Nedim Gündüzalp dün şehrimize dönmemiştir.


Yeni parti İNGİLİZ FİSHER
Erkek Kostümlükleri
Gelmiştir.
Toptan - Perakende
KUMAŞ - İTHALÂT
T. A. Ş.
İstanbul — Bahçekapı
Hususî hastanelerle ecza laboratuvarlarî kontrol ediliyor
Sağlık vo Sosyal Yardım Bakanlığı, şehrimizdeki eczaneleri» husust hastaneleri v» müstahzarat lâboratu-varlarını kontrol için İstanbul* sekiz umumi müfettiş göndermişti. Müfettişlerin kontrolları devam etmektedir. Teftişler sona erine* müfettişler, kontrol neticelerini birer raporla Bakanlığa bl İtileceklerdir.
Bakanlık da tesisat ve teşkilâta noksan görülen müesseseler]* çalışmalarını mahzurlu gördüklerini sağlık müdürlüğü vacıtaslyl» Ulah veya çalışmaktan m&nedecoktlr. Teftişler esaalı surette yapıl maktodn.
Geçeıılerd» mahiyetini ve mâna- ( sizliğini bu sütunlarda tahlil ettiği- ( mis bir kredi kesen* tedbirinin bugün neticeleri belirmektedir. Gerek spe- : fcülâtörleıln, gerek bazı müstahsili*- ı rln elinde bulunan va piyasa veya ! Toprak Mahsulleri ofisine arzedllml- ı yen buğdayı müstehlik piyasalara akıtmak İçin, hububat İşi 11* meşgul ı olanlara kredi açılmıması ve bunla- ı rın kredilerinin, bası ölçüler» göre, 1 kesilmesi bankalara emredilmiş İdi. :
Böyl» bir tedbirin hiç bir netice ■ vermljreceğlnl, bilâkis mutlak olarak ; vo piyasalarımızın bünyelerinin hu- ( (maiyetleri düşünülmeden tatbikinin çok zararlı olacağını iddia etmiştik. Tahminlerimiz tahakkuk etti, çilnkü tedbir spekülâtörlarl değil, şehirlerin iaşe mahiyetinin organlarını meselâ değirmenleri v» hububat yanında başka işler He iştigal eden tüccarımı» müteessir etti.
Helo, ellerlnda daimi buğday stoku bulundurdu, bulundurmağa mecbur olan, şehirlerin, ekmek İhtiyacını muntazaman karşılamak İçin stok buhmdurmatnrı i âzım gelen bazı değirmenleri bu imkândan mahrum etmek bunların elinde bulunan buğdayın da spekülâtörlere geçmesi gibi bir netle® verebilir.
Vâkıa banka kredisi İle çalışan değirmenler pek mahdut olsa gerektir. Fakat memlekette bu vasiyette bir vçyı birkaç değirmen var be, her halde bunlarL stok bulundurmak ya-, zlfeslnl ifadan menetmek yüzde yüz hatadır.
Diğer taraftan tedbirin asil hedefi olan spekülatörler uğlebi ihtimal banka kredisin* muhtaç olmıyacak durumdadırlar. Ha.ro konjonktürü bazı zümreler veya kimselerin elinde mühim, sermayeler terakümünü temin etmiştir.
Bir zaman stokçular hep banka kredisine dayanırlardı; bugün vaziyet değişmiştir ve ellerindeki bol parayı, yükseleceğini tahmin ettikleri mallara yatırabilecek pek çok kimseler memleketin her yerinde mevcuttur. Hattâ mahsulünü satmaktan imtina eden çiftçi de ekseriya son senelerdeki kazana sayesinde bir sermayeye sahlbolmuştur. Memleketin sermaye terakümü bakımından mazhar olduğu inkişafı bilmeden alınacak İktisadi ve mail tedbirler tabii beklenen neticeleri veremez.
Spekülatörü elindeki malı satmağa sevkelmek için bir tek yol vardır, o da beklediği fiyat yükselişinden istifade edemlyeccğl kanaatini kendisinde uyandırmaktır,
Kredi kesme kararından .sonra hasıl olan vaziyet, bilâkis spekülâtörlere tahminlerinde haklı öldükleri kanaatini vermiş ve bütün buğday ve hububat politikamız İflâs etmiştir.
Vikıa bu yükselişin tabii, nâzım organların ellerindeki buğdayın memleket ihtiyacına yetmemesi gibi sebepleri vardır. Hattâ d3r bLr mahsulle karşılaşmış olmamağa, senenin belki iki hattâ üç aylık İhtiyacı açık kalmış olmasına rağmen hesapsız İhracat yapmış olmamız, devletin, resmi tanzim va İdare cihazlarının, hele bu İşlerin orkestra şefliğini yapmak İddiasında olan Ticaret Bakanlığının lehine kaydedilecek hareketlerden değildir. Bütün bu şart ve hatalar buğday flütlerini yükseltmiştir.
Fakat dâva, şimdilik, memleketin muhtelif yerlerinde gizlenmiş olan buğdayın meydana çıkmasını teinin dâvasıdır. Bunun İki yolu Yardır: Birincisi vo taklbedllon. edilmesi zaruri olan flat poiıı,ikamızı inkâr ederek spekülâtörleri resmen de tatmin etmek ve buğdayın 30-40 kuruşa hattâ daha fazlaya çıkmasını kabul etm.-k ve ona gör* mübayaatta bulunmaktır kl bu, devlet otoritesinin iflâsı, tanzim organlarının aczinin itirafı demek olur.
İkinci yol da. spekülatörlerin ilmi-. dini kırmak yani, ellerindeki mallar çiiriüe de, bekledikleri kân elde cde-miyeceklerint, fiiliyat İle, ispat et, mektlr.
. Bu tsdblrdo muvaffak olmak İçin , eldeki mevcut İle beraber, gelecek . mahsul» kadar memleket ihtiyacını karşLİıyabllecek miktarda buğdayın ’ ithali lâzımdır. Bu buğdaylar İçin ‘ Ödenecek Hat yüksek bile olsa, harb senelerinde birçok memleketlerin L yaptıktan gibi, ekmeğin ucuzluğunu . muhafaza için hâzineye bir yük tah-, mili bilo caizdir.
, Esasen İthal teşebbüsü ciddi bir
- mahiyet arzedlnco, stokçular, spekü-tfttörler alindeki buğdaylar saklan-
diktan deliklerden çıkmağa başlıya-cak ve İstihlâk piyasalarına akacaktır.
İthalatın, hatta ithal teşebbüsünün spekülatörler muhitinde yaratacağı endişeyi panik derecesine yükseltmek İçin ikinci ve zaruri tedbir memleket dahilinde buğday naklini menetmektir. Bu sayede spekülatörler ellerindeki malları tanzim organına satmağa mecbur olurlar. Artık her vatandaş anlamalıdır kİ darlık yaratarak, bütün milletin gıdası üzerinde aynıya ra t para kazanmak, servet yapmak zamanı geçmiştir. Maalesef, şimdiye kadar, devlet spekülâsyonu, tabii bllmlyerek, teşvik etmiş, buna karşı şuurlu, sistemli bir mücadeleye glrlşmcylp münferit, belki zararı faydasını geçen bazı hiddet va şiddet tedbirleri He İktifa etmiştir.
Gerek buğday ve hububat mevzuunda ve gerek umumi ticaret sahasında takip edllegelmekte olan politika üç temel direğine dayanmaktadır: Geniş vs hudutâuı iyi niyet, İktisadi va ticari mevzuları bilmemek, memleketin iktisadi bünyesin! tanımamak.
Bu üç sütun üzerinde muhteşem, geni? kadrolu, parlak lalmleri taşıyan müteaddit şubeleri, reislikleri, genel müdürlükleri bulunan ve bütün millette boşuna dönen bir değirmen İntibaı bırakan koca bir Ticaret Bakanlığı bulunmaktadır. Vakıa bu Bakanlık, mütemadiyen talebe değiştiren bir Bakanlar mektebi İmi? gibi sathi bir harekete sahne olmaktadır. Fakat bir Bakanlık, öğrenmek, yetişmek ihtiyacında olan acemilerin değil, mcvzulanua hâkim, hem zekâ hem bilgileri ile memlekete hizmet ve ellerindeki idare organını kudretli bir kaptan gibi lda.ro edecek hakiki devlet adamlarının yeridir, acemiler rejimine son vermedikçe, iktisadi İşlerimizin düzelmesini beklemek hatadır.
Her İşi ehline vermek itiyadı teessüs ettLğl zaman her bakımdan, muvazeneli bir cemiyet olacağız.
Silmçrbank tarafından halka tevzi için bayilere verilen pamuklu mensucatın karnelerle dağıtılacağını yazmıştık. Vilâyet dağıtma heyeti, pazartesi günü toplanarak karnell tevziatın şeklini ve osaslarııu tesblt edecektir.
Ekonomi Bakanlığının bu hususta hazırladığı talimatnameye göre her İlçede mevcut manifaturacılar içlerinden birini mutemet tâyin ederek Sümerbanktan alınacak malların parasını bu mutemede vereceklerdir. Bu sermaye temin edilemezse dağıtma heyeti, bir sermayedarı mutemet tâyin edecektir. Her İki şeklide de mutemet, aldığı mallan bütün manifaturacılar» tevzi ederek satışların bu manifaturacılar tarafından yapılmasını sağlıyacaktır. Mutemetler yüzde bir, manifaturacılar ise yüzde on kâr alacaklardır.
Tevziat yılda iki kere olacaktır. Yalnız bu sene, yıl sonuna kadar üç kere tevziat yapılacaktır.
Tevzi karneleri senelik olacak ve belediye İktisat işleri müdürlüğü tarafından hazırlanacaktır. Karne şekil tesblt edilince faaliyete başlanacak ve halka verilmeden Sümerbank mutemetlere pamukluları tevzi etmlye-cektlr.
Geçen ocak, şubat, mart devresinde bütün Türk İyeye 28 milyon metre pamuklu tevzi edilmiş ve bu miktar bu devrede de muhafaza olunmuştur. Nisan devresinde İstanbul vilâyetinin kontenjanı bir mijyon 340 bin 410 metre olup bu miktarın İçinde basma, kaputbezi, patiska, pat.s, drtl. gömleklik; pazen ve saire vardır.»
Teneke ve kanaviçe tevzii
Vilâyet Dağıtma bürosu toplanmış ve bir miktar tenekeyle kanavlçenln tevziine karar vermiştir.
Julius Katchen
Cevat N kaini
Kari mektubu
Tanınmış Amerikan piyanisti ilk konserini 11 yaşında verdi!
Ahşap binalar arasında fabrika
Beşiktaş tramvay deposu bLnası karşısında büyük bir emprime fabrikan geceleri dahi sabaha kadar çalışmaktadır. Bu bina, ahşap mahalle evleri arasındadır. Ocçen yaa çıkan yangında bu semt büyük korku geçirmiştir. Bu fabrikanın buradan nakline bir çara bulunmasını rica ederiz, Muhtelif İmzalar
İstanbul - Münih hava hattı
Nisanın 7 sinden itibaren, Alman-yanın meşhur kültür meı’kerl olan Mtlnich şehri Uc İstanbul ve Avrupa-nın diğer şehirleri arasında uçak servislerine başlanacak. vo bu servisler P&n Amerikan Havayollarının Clipper uçakları İle yapılacaktır.
lstanbulda n Münlch şehrine uçmak an usunda olan yolcular, Pan Amerikan Havayolları tarafından yeni ihdas olunan, İstanbul - Brüksel, yolundan faydalanarak Brüksel (Belçika) yolu İle Mönlch’e uçabileceklerdir. Brükselden Münichta uçuş. Frankfurt Almaya, yolu ile yapılacaktır.
Genç bir heykeltraş
Genç heykel t Taşlarımızdan İsmail Safa Gökçe, Pariste Jullan akademisinde tahsilini itana! ederek yurda dönmüştür.
Parlsln tanınmış bir heykeltra-şı olan profesör Glmond ila uzun müddet çalışma fırsatını bulan genç sanatkârımızla, güze! sanatlarımız olgun bir heykeltraş daha kazanmış bulunnıkatadır.
HÜSEYİN SİRET’in
yeni bLr eseri;
BİR MEKTUBUN CEVABI ve
HÜSEYİN AVNt ULAŞ’a BİR MANZUME
İs tembulda tkbal, İnkılâp, Zaman va Tünelbaşında Serkl-yadle kltabevlerindo satılır. Fia-tl flû kuruştur.
Amerikanın tanmmı? piyanistlerinden Julius Katchen bir kaç konser vermek üzere gelirimin gelmiştir, Pl-yanlıt henüz 23 yaşındadır. Buna rağmen büyük bLr vritüozdur. Amerlkımn dışında da tanınmıştır.
1937 yıhtıdn, on bir yaşında bulunduğu bir sırada Eugene Ormandy’nin İdare ettiği FUâdelflya orkestrasında Mozart'ın D. MLnor konçertosunu çalmıştır. Bundan sonra New-York filâr monlk Fllâdclflya ve Şıkago orkestralarının iştiraki!» Nev.--York Tower Hall’da bir çok resitaller vermiştir. Katchen, aynı zamanda NBC senfonik orkestrasının radyo konserlerine de İştirak etmiştir.
Katchen 1323 yılında New-York’ta doğmuştur. Annesi Luclllo Svet-, vaktiyle piyano konserleri vermiştir. Piyanist Lucille Svet. meşhur bir piyano öğretmeni olan annesi Mrs. Mandel Svet'den ders almıştı.
Katchen, beşinci doğum yılına bastığı gün, konuşmağa başladığı günden beri durmadan. İstediği bir hediyeye kavuşmuş bulunuyordu. Bu hediye, büyük annesi tarafından verilen İlk piyano dersi dİ, 1942 yılında New -York'ta Davld Sapertonla Julius Her-fod dan ders aldı ve o günden beri bu öğretmenlerle çalışmıstur.
ID44 yılında 19 yaşında bulunan Katchen ilk ^olgunluk» resitalini Carneglo Hall'd* verdi. Bu resital, sanatkârın müzik kariyerinin en önemli bir anını teşkil ediyordu. Mozart. Beethoven, Chopln vs Lukas Foss ve WllHam Bergama gibi modern Amerikan kompozitörlerinin eserlerini çalan Katchen kısa bir zaman zarfında günün, en meşhur piyanisti oluvermişti.
Cicçea hafta yapılan gazeteaL-ler toplantısında Vali B. Lûtfl Kırdar’m, şehre alt muhtelif meseleler hakkında aydınlatıcı İzahatını dinledik. Bu arada elektrik İşine de temas eden Vali, bugünkü şartlar altında İdareni» masraflarını karşılayabilmek IçA elektrik ücretlerini bir miktaf arttırmak zarureti hasıl olduğunu, kilovat başına 3 kuruş zammın hükümete teklif edildiğini bildirdi.
Ücretlere zam zaruretini doğuran sebepler malûm. Hayat pahalılığı dolayısile memur maaşlarına yapılan zam ve elektrik fabrikasının ıslahı İçin İdarenin yaptığı siparişler, masrafı birdenbire kabarttı, bugünkü varidat- bunu karşılıyamıyacak hale geldi. Bu lld sebebin de mahut 7 eylül kararlarından doğduğunu izaha lüzum yok sanırım.
B. Lûtfi Kırdar, Belediyelerin gelirini arttırmak üzere hükümetçe hazırlanıp Büyük Millet Meclisine sunulan kanun tasarısı etrafında da izahat verdi. Tasarıda, tiyatro ve sinemalardan Devletin aldığı vergi Belediyelere teıkedildiğl gibi, kazanç ve bina vergilerindeki Belediye hisseleri de bir miktar arttırılacakmış.
Fakat bu tedbirler de Belediyelerin İhtiyacını karşılamağa el-vermiyonnuş, bunun için hükümet. Belediyelere daha başka kaynaklar da temin edecekmiş.
Evvelce bu hususta verilen havadislerden çıkan mâna, esaa ltibarile şehirlere ait olduğu halde şimdiye kadar Devlet tarafından tahsil edilen gelirlerin Belediyelere devredilmesi şeklinde İdi. Lâkin bu defa valinin İzahatından öğreniyoruz ki İşin mahiyeti başka türlü imiş. Hükümet kendi elindeki gelirleri asıl sahibi olan Belediyelere devretmek n i ve t inde değilmiş, onlara yen! gelirler ihdas edecekmiş. Yani bu gelirlerin kaynağı yine şehir halkının kesesi olacak.
Şehir İşlerinin yapılabilmesi jçin Belediye varidatının arttırılması elbette zarurîdir. Ancak, Belediyelere gelir temini ’çln vatandaşa yeni külfetler yüklemenin hiç de iyi karşıla nmıyacağı tabiidir. Belediye bütçelerini acze düşüren en büyük âmil, her sahada zararları göz önünde dururken hükümetin hâlâ faydalarından ısrarla bahsettiği 7 eylül kararlarıdır. Bu kararlardan sonra memur maaşlarını arttırmak mecburiyeti hasıl oldu, bu yüzden Belediye bütçeleri maaşları dahi ödeyemez hale geldi. Bu kararlardan sonra kömür fiatleri arttırıldı ve tabiatı le elektriğin maliyet fiatl yükseldi. Elektrik idaresinin sipariş ettiği malzeme fiatleri de yine bu kararların teshile bir kaç misil arttı, İdare bu narayı ödeyebilmek için elektrik ücretlerine zam yapmak zorunda kaldı. 7 eylül kararlan olmasaydı, yeni kanun tasarısında, sinema ve tiyatro vergilerinin terJd, kazanç ve bina vergilerindeki hisselerin arttırılması şeklinde alınan tedbirler Belediye ihtiyaçlarını pek âlâ karşılayabilirdi.
Hükümetin, isabetinde ısrar ettiği ve değiştirmeğe yanaşmadığı bu kararlardan mütevellit Belediye açıklarını yine kendi gelir kaynaklarından yapacağı fedakârlıkla kapatması İcâbeder. Belediyenin hükümetten istediği de budur. Devlet, kendi elindeki işletmeleri ıslah edip hakikî birer varidat membaı haline getirmeli, şehirlere alt gelirleri tama-mile Belediyelere terketmelldir. Başımız sıkıştıkça hemen vatandaşın boş kesesine el uzatnuya-lım.
Cemal Refik
o Û_ (M
O
o
$2 o >
0 P
■o
0 ro S? U
Türkiyeyi temsil edecek tenis ekipi seçmeleri
Pek .rakında Türkiye tenLs ekipi Davla kupası için Yugoslavya İle karşılaşacaktır. Tiirklyeyi temsil edecek oyuncuları ayırmak için maçlar ter-tlbedllmlştlr. Bu hafta maçlar aşağıdaki programa ögr» e set üzerinden oynanacaktır.
Cumartesi saat 14: Suat Nemli -Behbut Cevanşlr.
Pazar saat 0.30: Bozan Gürel • Sııat Nemli, öğle saat 14: Beliğ Beler -H. Telyan,
Pazartesi saat İS: Fehmi Kızıl • Suzan Gürel.
Salı saat 10: Beliğ Beler - Fehmi Kızıl.
Çarşamba saat İT: Behbut Çevvi-şlr - H. Telyan.
Sahile 4
AKŞAM
10 Nisan 19 ;a
Su teslisi su yolunda kırılır
MAHKEME KORİDORLARINDA:

Elinde bir bıçakla can veren hırsız!..
Kızını döğmeyen, dizini döğer
t/çiincü ağtr ceza mahkemesinde yeni başlıyan bir cinayet dâvası — Bir gece hırstzt için ortaya çıkan üç davacı — Patlayan bir el silâh ve davar dibine yıkılan bir insan..
Yazanı Remzi TOZANOĞLU
üçüncü ağır cets mahkemejd, dlk-kaLu şayan bir «fildürme» dAvasmin rüyetine başlamıştır. Duruşmayı dinlemeğe gelenler bir bayii kerll ferli «damlar... Bu arada Kike ve kıymetli mantolariyle, mailken» salonunun aralıklı tahta, liralarına ot ur rn ayıp ayakta durmaya tercih etmiş bir hayli d* bayan var. Ekti ticaret mahkemesi aalonu. üçüncü ağır ««ay* tah-*u «dlllnçe, mahkeme başkanının kurduğu tertibatla daha siyada genişlemiş glbl_ Duruşmaya başlanmak •sere... Fakat kapıdan gitmekte olan şık re »arif dinleyicilerin bir türlll arkası gelmiyor. En tuk ine »M İnde de genç, çok şık ve itinalı giyinmiş, fakat zihninin bir hayli dağınık olduğu, genlerinin dalgınlığından re donukluğundun belli olan bir adam ayakta duruyor. Başkan ons, «vvelA oturmalını söylüyor. O, mütereddit oturuyor ra u lonra tekrar kaldırılarak usulen hüviyeti tesblt ediliyor. Bu adam, fhıltanahmettekl evine giren Büley-man Bozca adındaki hırım tabanca i’e öldüren Namık Amaç'tır.
Bu sırada d&vacı mevkiinde iki er->tkie bir genç kadın peyda oluyor. Mahkeme başkanı, bunlara ne İstediklerin! soruyor. Üçü de hemen hemen bir ağızdan:
— «Davacıyız!» diyorlar.
Tabanca kurşunu altında ean veren hırsız Süleyman Bozcanın vârisleri olduklarını ve Namık Amaçtan davacı bulunduklarını söyliyeo bu iki erkekle kadının hüviyetleri de tesblt • diliyor.
Genç kadın, maktul Süleyman Boz canın kız kardeşi Emine Beşiktaş.. Erkeklerden biri Emlnenln kocası izzet Beşiktaş; diğeri de BÛleymanla akraba olduğunu sByllyen Fethi Engin...
Mahkeme; kanunen ancak Emine Beşik taşın dfivaeı mevkiinde yer a-lablleeefiine karar verdiğinden, koca-aiyle Fethi mahkemeden dışarı çıkarılıyorlar ...
birdenbire bir İnsanla kargı karşıya okluğumu gördüm.»
Namık Amaç, itelerinin. buruma gelince; birdenbire aarstldl Ya gajTİ-lhtlyırl başı birkaç defa oynadı. Fada gecesindeki sahneyi gözlerinin önünde canlandırdığı muhakkaktı. Bira» duraladıktan sonra devam etti:
«— İşte o «damla burun buruna galine e. tabancamın namlusunu ona î« virdim. Urun tırnaklı sert bir el kolumu tutmuş, »anki parmaklarım •time gömmek istiyordu. Tabancadan korkup beni bırakarak kaçmak isti-yeceğln! tahmin ediyordum. Fakat böyle olmadı; »erbes bulunan bir aliyle cebinden parlak bir daim çıkardığını faricettlm. Bu, pırıl pırıl yanan bir bıçaktı. Beni öldürmeğo niyet etmiş olduğuna kanaat getirdim:
— At onu elinden) diye seslendiğimi biliyorum.
Fakat o, tabancayı elimden almağa uğraşıyordu, îjto bu «ırada «Ulh patladı ve meçhul adam yere yıkıldı. Benim dönmemi bekllyen annem, allfth »asini duyunca feryada başlamıştı. Ben ev» geldim. Bir gaz İfimbuı yakarak tekrar bahçeye çıktığımı» zaman, o adamın cansız bir halde duvarın dibinde yatmakta olduğunu gördük. Bıçağı da yanına düşmüştü. Zabıtaya haber verdik. Tahkikat yapılınca bu adamın meşhur gece hır urlarından Sûleymnn olduğu anlaşıldı. Buna rağmen, elim kana bulandığı İçin hUA azap duyuyorum.»
•e.
«Su teatisi su yolunda kırılır» derler. Başkasının malına tecavüz, canına taarruz kadar kanun nazanndr. kötüdür, şimdi muhkeme; hâdiseye dair malûmatı olan şahısların çağırılarak d!n|enthmiI İçin duruşmayı 14-llk etmiş bulunuyor.
Remzi TOZAROCn.lt

Dâvaya alt bütün evrak. zorgu yargıçlığı kararname»!, raporlar ve saire okunduktan sonra başkan, Namık Amaça, hâdiseyi anlatmasını bildiriyor.
Namık Amaç, birdenbire ağlamağa başlıyor ve:
— Bu is bana çok ağır geliyor, reis bey; ben tavuk bil e kesmiş adam değilim. Elimin böyle kana bulanmış olmasından çok azap duyuyorum.»
Diyor. Başkan ona sakin olmasını tavsiye e!tikten sonra Namık Amuç vakit vakit duraklıya duraklıya şöyle anlatıyor:
« — O gece eve döndüğüm zaman bir hayli yorgundum. Bir banyo alıp ol!-.ma yatmağa çıktım. Yavaş yavaş uykum battırmak üzereydi. Fakat 1-çlmde korkunç bir his vardı. Bir tüı-Kj gözlerimi kapamak istemiyordum »ankL Bu sırada uşağı odada yatmakta^ olan annem, tavanı vuruyormuş... Önce bu seslerden bir şey anlamamıştım; fakat vuruşlar artınca huylandın). şimdiye kadar annemin bu şekilde bir hareketi olmamıştı. Merak ettim. Birden toparlanarak oun odasına gittim.
— Ne var, anne? diye sordum.
O; sanki ikimizin arasında geçecek olan muhavereyi kimsenin duymasını istemiyormuş gibiydi. Sağma »oluna ürkek ürkek bakıyor, sanki söyleyip söylememekle tereddûd ediyordu. Bir aralık gözlerini pencereye doğru dikil. ve ondan sonra yavaşça.:
— Bahçede hırsız var oglunıl dedi.
Ben bir an ne yapacağımı şaşırdım. Bir karar veremlyordum. Bandan evvel birkaç- defa bahçemizden ve komşuların bahçesinden çamaşır Te saire gibi öte beri çalınmıştı. Bunlar da gözümün önilne geldi. Ve bahçeye inip hırsızı kovalamağa ve yakalamağa karar verdim. Bu kararla tabancamı da avucumun İçine yerleştirerek usulca evden bahçeye çıktım. Zifiri bir karanlık vardı; terltkli ayak komin ucuna basa basa ilerliyordum. Bahçenin duvarı dibine kadar İlerlemiştim. Yerde beyaz bir çamaşır gördüm. Siyahlığın İçindeki bu beyazlığın bir kadın kombinezonu olduğunu farketmlştlm. Eğildim, »o! e-Dmle bıınu yerden alıp doğrulurken
MELEK
Sineması
Caz Konseri
Hanry Slnıonet and His
Orchostra

B.B.C, Şantözü
Marguerite Russel İştirakti» 11 Nisan 1948 Pazar Saat 11 de.
bagBlletier aalılpıaktadı».
f..........
MELEK
Sineması
JULIUS KATCHEN
Konseri
12 Nkan Pazartesi akşamı saat 21 de Programda: Bach, Beethoven, MoursoTgsky, Chopin, Llsta
Iİ
İstanbul Belediyesi Şehir Tiyatrosu Saat 20 de
Dram Kısmı DÜŞMAN Komedi Kısmı KAS YAPAYIM DERKEN Pazar günleri 15 ta matine
MAKStM’de Muammer Karaca Opereti HANGİSİ Revü operet: Saat 20,30 da Telefon: 42633 Cumartesi, pazar matine 14 te
IOII I
Memnun e hanım parmağının ucunu tükürtlkledi, sağ şakağından «arkan kınalı saç demetini lâcivert başörtüsünün altına İttikten sonra çantasından çıkardığı buruşuk medilile burnunu uyuşturarak homurdandı:
— Böyle nevazil de iılç görmedim, ayol, îki aydır yakamı bırakmıyor. Hele biraz öfkem depreşti mİ, genzim karıncalanıyor, desturun, burnum başlıyor şınl şırıl akmağa. Yüzünüze güller, dün akşamdan beri üç mendil ıslattım,
■—■ Geçmiş olsun, hanım teyze. Üşütmüşsünüz.
— Üşütme de var amma asıl İşin ban firkedir. Söyledim ya, öfkem kabarınca, hâşâ meclisten dışarı, burnum boşanıyor.
— Dün akşam öfkelendiniz demek
— Öfkelenmez olur muyum, a oğlum? Oğlanı evin kapısının önünde görünce tepemden aşağı bir kazan kajmar su boşandı sondun
— Hangi oğlanı gördün kapının önünde?
— Hangi oğlan olacak? Nah, karşıda duran şu namert evlâdı.
— Senin oğlun mu o?
— Sus, o nasıl söz? Elin İpsizi neden benîm oğlum oluyormuş?
— Sana fenalık nu yaptı?
— Daha ne yapacak, ayol? Km azdırıp baştan çıkarmak İstiyor. Zaten bir aydın beri arkasını kolltıyordum.
— Senin genç kızın var öyle mİ?
— öz kızım değil amma küçük yaştan yanıma alıp elceğizimle büyüttüm, kendime evlât edindim. Pek de severim Nurlyeceğl-ml. Gelgelellm, son zamanlarda gözümden düştü. Kızın kabrJıati yok amma ne de olsa onun da dizginini çekmek lâzım. Nuriye İçin koca kıtlığı mı var? Kim otsa başına taç eder. VelâMn onu ben kendi elceğizimle baş göz edip şöyle helâl süt emmiş bir insan evlâdına vereceğim. Hele biraz büyüsün.
— Kaç yaşında bu Nuriye hanım?
— Dalıa çocuk, ayol, ölmez sağ kalırsa önümüzdeki kiraz ayında on yedisini dolduracak. Velâkln vaktinden evvel azdı kâfir oğlu kâfir. Akşam sabah pencerenin Önünden ayrılmıyor. Anlamaz olur muyum Iılç? Elbet birlle alâkası var kİ gözünü dışarıdan ayıramıyor. Kız evlâdmm gözü dışarıya kaydı mı. başını boş bırakmağa gelmez Dizginlerini çekip yola getirmek lâzım. Ben de öyle yaptım, gizilden gizliye kızı gözetlemeğe başladım.
— Nihayet yakaladın demek?
— Diln akşam üzeri odun almak İçin çıkmıştım. Elr küfe odunu kömürcü çıtağının sırtına yükledim, arkama katıp eve döndüm. Apartunamn ait katında oturuyoruz. Sokak kapısından avluya girince bir de baktım kİ şu oğlan bizim kapının önünde. Benim girdiğimi görür görmez geriye çekilip savuşmak istedi amma bırakır misim hiç? Yanımdan geçerken; «Dur bakalım, nereye gidiyorsun? Bir aydan beri ben senin peşini kovalıyordum, en sonunda elime geçirdim. Parmak kadar kızcağızı baştan çıkarmağa utanmıyor musun? Be-nlm kapıma kadar ne cesaretle I geliyorsun? Senin Allahtan korkun, kuldan utanman yok mu, alçak serseri?» diyerek yakasına yapıştım. Elime ayağıma düşüp yalvaracak yerde, yüzüme karşı; «Sen deli misin, be kadın? Bırak yakamı» diye desturun, köpek gibi hırlamağa başlamaz mı? Birdenbire öfkem kabarıverdi; «Ben adama haddini bildirmesini bilirim» dememle beraber çırağın sırtındaki küfeden bir odun kaptığım gibi başladım kafasına, gözüne vurmağa. Kanlar İçinde elimden sıyrılıp kaçtı amma boyunun Ölçüsünü de aldı ha. Ondan sonra eve girdim, odunu boşaltıp çırağı savdım, bu »efer de bizim kah beyi ele aldım.
— Kızı da döğdiin. öyle mi?
— Döğmez olur muyum, ayol? Kızını döğmeyen, dizini döğer, derler. Evimin kapısına kadar zamparaları getirecek de ben sesimi çikarmıyacağım öyle mİ? Hımmmm.... Emdiği sütü burnundan getiririm alimallah. Karşıma geçmiş de; «Ben o adamı tanımıyorum. Birinin evini arıyormuş., yanlışlıkla bizim kapıya gelmiş» diye yalanlar uy-1 durmağa, kalkmaz mı? «Yanlışlık öyle olmaz, böyle olur» diyerek saçlarını elime doladım, vur vurmaz mısın? Ben kızın terbi-vesini verirken kapı çalındı, polisler karşıma dikildi Meğerse o serseri oğlan Elitmiş de beni şikâyet etmiş. El oğlunıı görüyorsun va, hem suçlu hem güçlü. Mahkemelere düşürdü beni.
Dâvaeı Şevket orta boylu,
vıf bir delikanlı. Başı, yüzü sanlı. Memnune hanım teyze ivlce hırpalamış. Onunla da konuştuk
— Geçmiş olsun. ahbap Çapkınlık yapayım derken fırtınaya »utuldun öyle mİ?
— Ne çapkınlığı, be birader? O mahalleve İlk defa gittim. Arkadaşım Necdet orada bir apar 1ı-mana taşınmış. Adres vcrdJ. ziyaretine gittim, Apartimanın numarası hatırımda yanlış kalmış. Necdet de a!t katta oturduğu İpin sokak kapısından girince alt kattaki dairenin kapısını karsıma bir kız çıktı,
sordum; «Tanımıyorum Burada övle bir adam yok» dedi, Gerivr dönünce su kadın karsıma dikildi, birdenbire üzerime saldırdı, .
Ce. Re
paksim BELEDİYE Gazinosunda
d
YARINKİ PAZAR: MATİNE
za-
çaldım, Necdet!
T konserler’‘| --------------------r
KONSERVATUAR TÜRK MUSİKİSİ KONSERİ
13 Nisan salı günü «aat 18.30 (lr-Şehlr Komedi tiyatrosunda verileceğini evvelce bildirdiğimiz Konservn-truar Türk musikisi konseri hazırlık lan tamamlanmıştır. Alâkalılarda beklenen bu konseri Safiye Ayla. Akile Artun ve Ekrem Kon gar «ollft olarak İştirak edeceklerdir.
Avrupada İhtisas görmüş Çocuk Terzisi Beyoğlu Kalyoncu Kulluk Cad. 118, Pazar, perşembe hariç 10-1B kadar.
A TLA^da gözleri kamaştıran ;ahana : güzelliği İle
HEDY LAMARR ve sevhnll, şen yıldız JVNE ALLYSON ROBERT WALKER »arafıdan yaratılan nefis müstesna şaheser ASK UNUTULMAZ
Seanslar: 2—4.15—6.45 — 9.15 Cumartesi, Pazartesi ve Perşembe saat 11 de UCUZ
ve
r'
ELHAMRA
SİNEMASINDA
Bugün 2 höyük Türkçe film birden
1- Zehirli Kucak
TÜRKÇE ARTİSTLER Elitcn VON STROHKht —
MARY BETH HUGHES
2- Canavar Adam
TÜRKÇE ARTİSTLER
JOHN ABBOTT CHAHI.ES GORDON Matineler saat 1 de başlar.


%
Bütün İstanbul halkının takdirle seyrettiği mevsimin en büyüle renkli film

*gFİ MAtff VKEm PEK Y.AKTNDA
Y 1 E D I Z’ da
8 BÜYÜK ARTİST GARY COOPER — LORETTA YOUNG — DAN
TEHLiK
(A loog Cam e Jones)
Filminde »İzleri de heyecan içinde bırakacaklardır.
.■«■SÜMER Sinemasında
Bugüne kadar görülen aşk, macera ve dan» filmlerinin en güzeli ve müke mineli
MONTEREY KORSANLARI
Tamamen Renkli Süper Filmini umumi lıtek üzerine YALNIZ S GÜN DAHA GÖSTERÎLEÇEKTİR.
Baş Rollerde: MARİA MONTEZ — RÖD CAMER ON
Aşk ve cinayet memleketi olan Kaliforniya’nın kadınları, ihtirasları ve müthiş mücadeleleri.
Bugün SARAY Sinemasında
Bine manın en genç ve en sevimli çift artisti JUNE ALLYSON — ROBERT WAU£ER tarafından yaratılan
DENİZCİ EVLENİYOR
(Sallor Takeı a Wlfe)
Canlı ve hareketli, gfirülmemlş vakalarla dolu komedi filmini takdim edecek ve hoş iki inat geçirtecektir.
kı

pKKHBKMNBBatMKnS» BUGÜN
Kadıkcy OPERA Sinemasında
1 BÜYÜK FİLM BİRDEN
Sanat Aleminin ölmez »lmî»ı CHOPİN’in modemiz» edilmiş müîlği İle »üslenen bfr şaheser.
1- KIYAMETE KADAR
(Tül Th» end of Time)
Başrollerde: Genç kızların peresti» ettiği Amerikanın en güzel erkeği GUY MADİSSON ve DOROTHY Mc. OUİRE
2- DUŞMAN AJANLARI
(They meet İn the dar ki Baş «herde: JAMES MASON — JOYCE BOtfARD Vatan uğrur-a e anal paran • oatıterinı feda eden vatan severi erin sergüzerile dolu maceraları.
Kadıköy SÜREYYA Sinemasında
Bugün: 2 Büyük Çaheser bir arada
— EBEDİYEN YAŞANMAZ
JOHN GARFİLD — GERALDİNE FİTZGERALD
2 — ESRARLI DAĞ
ROBERT LO1VERY — ELEN DREVTun taferi BB
1

Herkes bundan bahsediyor: îate mükemmel bir Film
MACERA
bu büyük ve harikulâde eserin yaratıcıları:
CLARK GASLE — GREER GARSON
TÜRKÇE SÖZLÜ Nüsham Orijinal nüshası
İPEK MELEK
İstanbul Jandarma Satınalma Komisyonu
Başkanlığından: Muhammen Muhammen Muvakkat fîatl bedel teminat Kuru.? Lira Lira Kuruş 210
1200
160
114
Mlkdan Olnsl
M00 adet
1000 > 1000 » 1000 »
Yukarıda ve muvakkat şada J. Müfettişlik binası Içnidefcl komisyonda İtJ Nisan 943 cuma BV.nîi »ut ıs do kapalı zarf eksütmeslle ihalesi yapılacaktır. Şartname ve mühürlü nümunelerl komisyonumuzda görülebilir. İsteklilerin muvakkat teminat mal sandığı makbuzlarım veya banka kefalet mektuplarını Ticaret realkalannı ve şartnamede yazılı sair belgeleri muhtevi tekili mektuplarını eksiltme saatinden bir saat evveline kadar komisyonumuzda bulundurma lan. (39271
6250 12000
35ÛO
1140
394
600
113
00
00 00 00 00
Kıl kolan
Kayış yular başlığı
Tımar fırçası
Bün ger 83 8 gramlık
mlkd&rı. cinsleri, muhammen flatlerl, muhammen bedelim teminatları yazıh 4 kalem mutablvenln Taksim ve Avaspa-
Sinemalarında hrr seans binlerce eevîrcl tarafından alkışlanmaktadır
[ TARİHTEN SAHİFELER ]
$*hir korosunun altın w
Abdülâzizedair
Otuz dördüncü Osm anlı padişahı Alan AbdfliltzJı 8 şu bit 1839 (15 «aban 1245) tarihinde Pertevnlyri Kadın Kf«ndlden dünyaya gelmiş, Borat g«-essin* roslayan bu doğum, Ru» harbi mönMebetfl» Rami çifliğlndekl ka-tirgAlunda bulunan Sultan Mahinilde mûjdelenmlşU
İL Mahmut müjdeyi «»Üren hurine vekili Abdullah «4®y» liManlard* bulunmuş ve yani şeheadeyt Abdûiâ-■13 İamlnl vermişti- O fec» **bah* kadar hayal v» meddah oynatılmış artasl gıin vitaeta Rûmi'ye padişahı tebrike gitmişlerdi.
şehirde yedi gece donanma feıdlk-lerl yapıldı. Gündüzleri (İriAma-ı ava-te-1 cengö rübap) geceleri (KJjrrl ruhsan rakkası felek nlkap üe) reC hicap olundu.
Gürbüz ve ühhâül bir çocuk olan Abdülazlz efoıdi, Sultan Mahmut M-Çayında kendisinden yedi yış büyük olan biraderi Abdûlmedü» beraber evvelki Osmanli şehzadelerinden daha aerbca bir terbiye He yetiştirildi. H. Mahmut g««rt bir yaşa geldiği vakit Abdülazlz efendiyi d« büyük birader İle birlik te vükelâ yalılarına, konaklara götürürdü. Şehzadeler 1351 yılı muharreminin 23 Öncü etlh günü eşref «ast olan üç saat yirmi dört dakika geçişinde Kûgıthanede sünnet adildiler. Kâğıthane sahasına bOyük çadır!ar kurulmuştu. Pek debdebeli olan bu düğünde Sultan Hamilliler, Bullın Seiimlüer ve Sultan Mustata-lılar diye üç eski hükümdarın bayatla olan saraylıları da bulunmuş t» kendilerine İhsanlar dağıltılnuştı.
Ab dul azla efendi babasının sarayında Avrupa eşyası, yeni kıyafetler ve bazı yeni usuller görmüş, bu arada insan resimleri yapan ressamlar da tanımıştı. H. Mahmut yeril ve yabancı ressamlara kendi portreleri!» çocuklarının reslnuerlnl de yaptırıyordu.
Babası öldüğü vakit Abdülaala efendi, henüz od yaşında iken büyük biraderi Sultan Meoid'in veiiahtı öldü. Yeni hükümdarın tesblt ettirdiği tâylnat Ustesind» küçük v silahta da Valide Sultana olduğu gibi günde İki francala, bLr fodla Te üç «İmi t tayın edilmişti.
Seneler geçtikçe Abdüi&ziz efendi pehlivan yapısı, mahir aüvarlliğl ve halk arasında teklifsiz gerinmenle alâkayı çekiyordu. İşlerin bozulduğu, lıtıkrazlarm ve mail krizin başladığı yıllarda ise halk Abdülmeoittm »o-ğmnaya başlamış ve Abdül&riı sfen-aiu.n tabla, çıkmmmu temenni eder olmuştu.
Büyük biraderinin ölümü üaerine 2fr hozlraniaU günü otuz iki yaşında olarak tahta çıktı. Top kapı »arayında kendiline yapılan biat merasiminden •om a Doimabahçey» dönen yeni hükümdar kardeşinin oğullarını yanına çağırarak onlara; (size hiç bir veçhile sıkıntı çektirmem, pederinizin zamanında ben nasıl gezdlyseoı ılz de öylece padişah zadelîğe yakışacak sure ite gezmellainiz, cuma günleri İslediğiniz camie gidip nsunaz kılınız, sair günler okuyup yazınız) demiş s» cümlesinin büyüğü olan Murat efendiye hitaben (benden sonra bu tahta sen geçeceksin çalışıp keabl terbl-yo ve malumat etmelisin) nasihatinde bulunmuştu. Bu sırada o tarihe kadar resmen ortaya çıkarümtyan beş yaşındaki oğlu Yusuf izzeddin efendiyi getirtip birader »delerinin ellerini op i örtmüş ve onların ait tarafına geçerek (bu da sîzdendir, merhum •fendimiz de bildirdi buna da bakıverin) demişti.
Abdülâzlz tahta, çıktıktan lonra laL'uıbuiu gayri resini olarak İlk ziyaret eden İngiliz veiiahtı oldu. Padişah veliaht» Göksu kasrında bir öğle yemeği verdi. Yem ek w Ali, Fuat, Yusuf Kimli paşalarla diğer bazı Vft-eora ve İngiliz elçisll» bir tngllıa amirali ve generali bulundular. Bu ■uretie İlk defa olarak bir OsmanlI padişahı vûkcl&sUe bir «oflaya oturmuş ve yemek yemi? oluyordu.
ADdülizia Mısır'a yaptığı aeyah&t-ten sonra Avrupa seyahatine de çıkmış bu suretle Osmanli hükümdarları arasında yabancı memleketler» giden ilk padişah olmuştu. Vellahtlı-ğında büyük biraderinin memleket İçinde yaptığj 1267 ve 1275 gezinmesine de iştirak etmişti.
Tahta çıktığı yıllarda Sultan Azizin teni başısı Markoydu. Ayrıca müteaddit terziler de (esvap oda! fil’ol) için çalışırlardı. Bunlar arasında ter-»1 Markör isminde bir sanatkârın bir senelik alacağı yüz elli flç kese üç yûa altmış bir kuruş tutuyordu. Padişahın ajakkaplannı kunduracı Vl-nneo yapıyordu. Eserleri, fesçi Bo-ğastan alınırdı [1]
«İktibas hakta mahfuzdur»
Yasan; t
T- eHHBUVAROOLUj
Abdütakla d» tahta çıktığı ilk yıl
larda büyük biraderi gibi fesi Orariado bir tuğ taşıyordu.. Bir gün köşklü Saltanat kayığına blnarken ittğ köşkün kenarına çarpmış ve U*1 düşmüştü, bunu bir şeamet aşari sayarak o günden sonra tuğunu çıkarttırdı. (2) Kendisin s mahm yayvan ve tkM kenarlı ful halk arağında (AK1-olye) diye şöhret almıştı.
Abdülâstz» ait (eihtari hümayun) nevresim setre. o&ko (akimi. «tuk atalı resimli setreydi, Bunlar için kullanılan düğmeler, ban kopçalar, takalar altındı. Ayrıca padişahın kul)andığı pala, sineklik sapı, kılınç (btadlyeM altındandı. Gündelik kullaadığı kahra takımı, tepsi, berber leğanl, omura saplan, taraklan, hamam tası gümüştendi. (31
içleri boyu ve üstlen kırmus yahut fıstıki otan müteaddit canfes şemsiyeleri verdi. Ten®ühl»e çıktığında kullanılan sevap, ibriktar, şatranç, kahveci, seccadeci çantaları cırına Işüemellydi. (41
Abdüifiris yüzük takmasını ıınr-dİ. Dört pırlanta bir yakut yfisüjüne seksen bin doksan yedi kuruş verilmişti, yakut yüzüğü dalma sarçe parmağında taşırdı. (51
Abdülâzla pehlivanlığa, vahşi haytanlar beslemeye, yeni binalar İn şaşma, resim ve nr.j».kiy» merakiydi Damat Mehmet Ali paş* Ü» güreşler yaptığı söylenir, beylerbeyi ve Yılda parklarında beslediği vahşi hayvanlar içinde bilhassa asi An! en söverdi. Cüiûr_:ıda çıkan iradeleri arasında aslanların günlük et tayın-lûnnin arttırılmasına dair olanı da vardır. Saray buhçes'ado Beşır Uml-1» yaşlı bir utanla şakn.loşij v» dota-şmnı?.
Resme karşı çok istidadı vardı. Avrupa a&yabıtiDdg meşhur roısaın-lann eserU.'lnl t-ıplatUnp Dolmabau-çe sarayında rengin bir koleksiyon yaptırdı. Avnı zamanda boa yabancı rotsaıııtan da saraya aldırdı, Vş burada onlar), rürz kahramanlık tarihîn» tat konul verdiği mevzularda çalıştırdı.
Gloyvlski ilimli Rus reuamına aitmiş kadar tablonun efiahlertni yapıp vermişti. Bu eğriricrde Sultan Azizin resim »analını, olan istidadı çok açık olarak görülmektedir.
Abdülâzla yabana ressamlara müteaddit portrelerini yaptırmış, samanında fotoğrafçılığın memlekete (irmesi v» yayılmaslie al 3 Kalanmış va Abdullah Biraderler ialmU fotoğrafçıları sarayının hususi fotoğrafçısı tâyin etmişti. Padişah kendi resimlerini. sarayda pırlan tali şerç*relere koydurmuştu.
On boş senelik saltanatın sonlarında fazla gurur getirdiği balen re vezirlerini hiçe saydığı söylenir. Bu hususta Ahmet Mithat efendi tarihinde (AbdÜItLzlı Han hazretleri tekebbürü bir dereceye Yazdırmıştı kİ huturu hümayuna çıkan adamların kırk defa kadar zemini bus etmeleri ve asta atmayı hümayuna nazar »dilmemesi vualr kendisin» taabbül derecesinde haller güşterUmesl âdap cümlesine glrmjitL) (61
Saltanatının son zamanlarında dahili ve harici gaileler başgöstermiştL Padişahın son gördüğü kâğıt Bulgaristan ihtilâli hakkında Rauf paşanın gönderdiği tahrirattı. Baş kâtip Atıf beyin arzettiğl bu tahriratın sonunda Rauf peşa (İhtiJâl rehini ketalidir) diyordu. Bu tâbir AbdMârizln hoşuna gitmiş ve kendisi üç defa (zevaldir, tevoldlr, zevaldir) demişti.
Hal* edildikten *onra yanındakilere bir k«ç kere ölümden bahsetmişti. Saltanatı tumanında da kendisine Napoleöon m m Sodanda kılıcını Almanları teslim ettiği haberini içtirdikleri vakit oturduğu yerde uzun bir düşünceye dalmış ş® insan kılı cini tealim edeceğine kendisini öldürürdü mütalâasında bulunmuştu
4 haziran 1870 günü Ortakbyde ikametine tahsis edilen keriyo sarayındaki odasında ko] damarien kesilmiş bir halde yerde Mü olarak bulundu.
Abdüiâztaln muhafaza edilen eon eşyası cebinde bir onluk mangır bulunan kaşmir pantolon, Trabaon berinden bir gömlek, bir hırka, doD, bir dizlik, tlç tülbent sargıdır. Aynea odasının kanlı olan patiska perdri«rt d» bu eşya ile beraberdhr.
1, 3. 4. S — Arşte kaystlarmânn fi-kAnlmışhr,
2 — CİUÛsunda görlUm ban resimlerde fes tıığlırdıır. Bu fıkra Sultan Atisin bendeaûnından olun sonradan.
kongeri
(ohlr körosanun tan konseri iyi ( ÛSînl«ujılş bir programla &ehk Dram tiyatrosunda verildi. Palestri-na’dan başlayıp, Grleg, Mendebsohn, Mu örnek ve Brahma'dan geçip kollan kodâl/yu kadar ee«rIra
dinletildi. Koronun bu son konserinin dikkate çarpan yanı a oappella olmasıydı. Bünyesini kuran seslerden başka hiç bly İstinadı olmıyan koro, her türlü sas eşliğinden mahrum buhuıan a eappella çalışmalarda müşkül ve o nispette «erkli bir İmtihan geçirir. (Jthir korosunun «on korneri bu bakımdan dikkati çekecek değerde idi.
Palastrîna’ûin (1029 - IBM) Mod-rigalel ile bu büyük bestecinin elinde kemalini bulan polifonlk «es müziğinin gflıel bir örneğini dinledik. Man Bruoh’un (hkbahttr) ından birinci COTudağ), memnunu canlandırscak y« bize duyuracak güzellikte idi, İkinci parça (Bahar) da bir (Hymne) edası vardı. Brahma'dan dintadifiirnii aitı »esli Üç parçanın «onuncıısu olan (Dartuh.las'ın msar şarkısı), koronun başka konserlerinde de dinledl-ğhnls ou başarılı eserlerdendi. Hfth-«aya âdeta perçinlenen bu nevi eserler bor defasında başka bir güzellikle insanı aanyor. ProgTamın en gtlç kamı alan Brahma'm üç şarkısını, koronun muvaffakiyetle söylediğini belirtmeliyim. Asrımızın büyük müzisyenlerinden otan Macar besteci Zollnn Kodâly'nln (ardı sıra şaTkıIı boş hikâye) ri. Şohlr Korosunun repertuarına girdiği gündenberl başarı kazanmış ve alkış toplamış eserlerdendir, özünü Macar halk müziğinden atan ve modern müriğln güzel bir Örneği olan bu beş küçük parçayı halk daima alâka 11» karşılamıştır. «Modern, mürik güç anlaşılır.» iddiasını çürüten bu ilgiye şahldoldufium konserlerde, Avrupanın hangi memleketinde yapıldığını bugün hatnliyamadıBıiD Mr anketi düşünürüm.
JBu anketle meydana çıkan hakikat klâsik müsikten ziyade modern müziğin İlk dinleyişte dinleyiciyi kavra-dığıdir. Programın iklnoi kısmında dikkati çeken bir eser, koro aranjmanını ilk defa dinlediğim Grleg'ln ?Mr Oynt'ûıuten (Ase’in ölümü) kil. Eseri koro için yasanın şef M ahi d din Sadak olduğunu sonradan öğrendim. Tevazu eeorl olarak ismini Grleg'ln yanı başına koymaktan çekinmiş olsa gerek.. Pisno kısımların kapalı ağızla, ve forte pasajların A seslyi» «öylenin «i güıei bir buluş.. Bu eserin yarattığı tesirin pek kuvvetli olduğunu »öyilyebilir’m. Koronun dalma muvaffakiyetini sağlıyacak «eerİMden blriri_
Adnan fiaygun, Muhİddin Sadak, Mesut Cemil Tel v» Demirinin Al-tuğ*un koroya düzenledikleri beş halk türküsü çok beğenildi; alkışlandı ve tekrarlandı.
Bu konurla diğer konserlerden bir farkı da sollat olmamasıydı. Programın başından sonuna kadar koroyu bir bütün olarak dinledik. Harekeni bir konser mevsimi içinde al-tıucı konserini veren Şehir Korosunun faaliyeti kayda değer,. Mevsim bağında, şehir Orkestrasıyla Şehir Korosunun aylık konserlerini geclktlrdUtlerlnden dolayı aızlananlar arasında ben do vardım. Bugün her iti teşekkül verdikleri konserlerle kaybettikleri zamanı kasenmiş bulunuyorlar.
Şehir Korosunun bu son güzel konseri münasebetiyle bir müşahedemi kaydedip yazımı bitireceğim: Şehir Korosunun konserleri, — İlk konserleri hatırlıyorum — yln» Şehir Dram tiyatrosunda verilir, ve salonu tıklım tıklım dolduracak dinleyici toplardı. Bu teşekkül henilz «Şehir Karosu» adını almadığı yıllarda da bu kadar atak* uyandırdı. Bon konserin tenhalığı dikkatimi çelttl ve beni üzdü. Aynı gece Baray sinemasında Prlhoda-nın da bir resitali vardı, Ö konserde do bulundum. Balon hıncahınç dolu idi. Müzik dünyasının sayıiı şöhretleri arasında bulunan bir virtüözün konseriyle, nihayet İstanbullunuzun gep-genç korosunun konserini mukayese edecek, ve her ikisine aynı değeri biçecek değilim. Fakat Frlhoda gibi büyük bir kıymet yanında, küçük de olsa Şehir Korosu da nihayet bir değerdir, MÜJoUerBîasj şöhreti hala olan a&natkürlarm memleketimizi «iyaret edemedikleri horb vo-hıırb sonu yıllarında koro konserlerine gösterdiğimiz alâkayı, bugün niçin gevşettiğimizi anlamıyorum. KoJdı kİ koro konserleri, orkestra v» solist konserlerin» kıyasla, şehrimizde o kadar bol da değildir. Fikri Çtçekoğlu
H ÂbaailMmltUn tamdancihaınt yapan İhsan beyden naklen ogiu bay llUml tarafından cnfnitiınıjttr.
a — î/jtd inJnldjı sahife 200
Bestekârlarımız
300 den fazla beste yapan bayan Neveserle bir konuşma
"Bir polis ordusu bile telifi ve müellifi korumaya kâfi gelemez,, diyen bestekârın dört duvar içindeki hayatına bir bakış — “Bent güldürmedi bir an bu hayatın elemi.
— Bizde bestekâr lir n« kıunırtar, hayatlarında ne gibi hususiyetler vardır7
Bu küçücük »ual Üs ede» girişerek bestekârlarımızla konuşmak istediğimi şehrimizin meşhur bir kaç tambur, ut, şümbüş, keman ve piyano sanatkârı arasında söyleyince:
«— Kadıköye geçiniz, dediler. Orada sessiz sedasız, kendi âleminde çalışan bestekâr Neveser hanımı ziyaret ediniz. Ondan sonra da diğcrlerlle gOrüştlnüz. dk İntihamız n» İse müteakip ziyaretlerinizin İntibaı da hemen hemen aynı olacaktır.»
Kadıköye giderken, ilk konuşmayı bayan Neveser Kökdeş ile yapmamın tavsiye edilmesinde ne gibi bir maksadın giril olduğunu bulmağa çalışıyordum. Bir sürü «acaba» tan kendi kendime cevaplandırmak İstiyor ve d İh® yel bir hükme varatak: «Her halde, diyordum, bana bestckiT Nev-escr'l tavsiye edenler, bin ah dinlemem için kâse! fağfurun yolunu gösteriyorlar.»
Bayan Neveser Kökdeşın evinde...
Nihayet not ettiğim adre» filerine Dumlupıno» sokağını buluyor. 1J numaralı evin kapısını çalıyorum.
Uıun boylu, kumral, tahminen 45 yaşlarında bir bayan kapıyı açıyor.
— Bestekâr bayan Neveseri arıyorum.
«— Buyurunu» efendim, diyor. Neveser bendcnlzlm...»
içerir» giriyor, karanlık bir koridordan geçerek bir odaya giriyoruz.
Bayan Neveser, bu ân! riyazetinden dolayı telâ» göstererek plyanoıu-nun üstündeki açık nota defterlerini kapatıyor, masa üstündeki fine anı el çabukluğile kaldırıyor. Divanın örtüsünü, ksnspelerdekl yastıktan düzeltirken de:
e— Kusura bakmayın, diyor. Bütün ömrüm İşte şu gördüftünüs dört duvar arasında geçiyor...»
Hakikaten dört duvar İçi bir hayat... Bir koltuk iki kanupe. üstü ye-şll örtÖlü bir masa, bir divan, bir piyano ve soba... Dört duvar İçindeki mobilya İşte bunlardan İbaret... Duvarda bir resim gözüm» ilişiyor: Merhum Muhlis Sabshaddlnln kara kalemle yapılmış büyük bir portresi. .. Ben bu resmi seyrederken bayan Neveser izahat veriyor:
«— TUlTCnu değil mlT diyor. Ağabeyimdlr. Bunu da oğlum Adnan yaptı.»
«Ağabeyim» derken yaşaran gözlerini mendille gizilce kurulamaya çalışıyordu:
Merhumun sanat aşkından bahsederek:
«— şayet, dedi, bugün kendisi sağ olsaydı eldığım şu mektupları okuyunca kim bilir n« kadar üzülecekti. Eserlerini berbat edenler var...»
Telif hakkını koruyacak cemiyet nerede?
« Eserlerini berbat »denler var» demesinden bir şey anlıyamadiğımı söyleyince, piyano üstünda duran bir tomar mektubu uzatıyor. Ben bunları gözden geçirirken bayan Nevcsar muhtevası hakkında izahat veriyor:
«— Ağabeyimin «Ayşe» operetini, tamamlle değiştirmişler ve berbat etmişler- Bakın mektuplara.. Sağda solda da mütemadiyen oynuyor-tarmış. Doğru mu bu?..»
Bir başka mektubun satırlarına göz gezdirdikten sonra da:
«— Bakınız! diyor. Olur şey değil. .. Ylno sğabeylm Muhlis 8abnhad-dlnln «Asaletmeab» operetini d» «Voronof aşuıı» adına çevirmişler.. Hani nerede o telif haklarını koruyacak cMnlyet?n»
Bu arada hlılm gaaetede yani * AKŞ/lM'da çıkan Şevket Radonun bir ' yazısını göstererek dert yomyotf:
e— Muharrir arkadaşınla, «Bu, memlekette telifi oc müellifi korumak , için en as bir polis ordusuna ihfiyaç »ardır.» «üye yazmış.. Bestekârın ay- 1 lorca hattâ yıllarca emek verecek meydana getirdiği bir eserin bir kaç kalem dnrborile değiştirin verdiği bBy- | la bir memleketle, bence bb polis w-!
Bayan Neveser Kökdeş
duşu bile telifi ve müellifi korumaya yetemez...»
Bestekâr Neveser’in eserleri
Bestekârlarla yapacağım konuşmalara, bayan Neveserden başlamamın tavsiye edümesludekl sebebin ne olduğunu anlamakta yanıJmamışlım. «Bir dokun bin aaan dinle kâse! fağfurdan l»_.
Bayan Neveser’e soruyorum:
— Siz de bestekârsınız öyle mİ?
«— Evetl diyor. Bu işe de d*h3 rransrz mektebinde okuduğum zaman 12 yaşında İken başlamıştım. İlk eserim d» bir Polkadır.»
18 yaşında iken Edime kumandam Rlfat paşanın oğlu mülfizım Mehmet Ali Uo evlendiğini, 2.5 senelik müşterek hayatlarından sonra zevcinin ölümü 11» kucağında oğlu Adnan olduğu halde tek başına kaldığını öğrendiğim Neveser bir daha evlemncmta ve bütün acılarını piyanosunun başında beste yapmakla yenmeğe çalışmıştır.
«— şimdiye kadar, diyor, 300 den fasla operet ve «İaturks şarkı besteledim. O köçekceler, tangolar, surlng-ler vu3ire de başka...»
Operet, alaturka şarki, polka, köçekçe. tango veslre... Bu variyet karşısında sormaktan kendimi atamadım:
— Siz alaturkacı mızmız, alafrangacı mı?
«— iBöyliyeylml dedi. Ben, eski klâsik Tilrk musikisi ile modern İhtiyaçlara cevap verecek yeni Türk müziğini birleştirerek batı tekniğinde eserler vücuda getirmek isteytü bLr mürisyen. bir bestekârım.,.»
Alaturka şarkılarından hicaz makamında «Beni güldürmedi» ile yine aynı makamda «Saçlarını sal yana» ve «çapkın efe» zeybeğini piyanoda galârken:
«— Memleketimizde, diyor, bestekârların durumu maalesef pek fecidir. Bunda müessir otan yegâne şey de yeni bir bestekârın parlamasına elden geldiği kadar engel olmaktır.» Mahur makamında «Sevmek sent bir suç İse eğer» şarkısını çalarken de:
«— Ne yapayım? dedi. Kümden tutanım yok... Kendi kendime çalar, bu dört duvar arasında sanatın acıklı haline ağlar, ağlar, ağlarım...»
Hazin bîr tesadüf
Bestelediği şarkıları Radyoerine verip vermediğin! sordum:
«— Ah, ah!., dedi. Bir »cima daha parmak bastınız. İstediler, gönderdim.
Nihayet bir tanesi, ağabeyimin öldü
“AYDEDE,, “1
KOLLEKSİYONU ARANIYOR
«AYDEDE» gazetesinden
Yakında yeniden, neşredilecek olan gazetemiz İçin 1S22 ydı koUetalyonundtın noksansız üç takımına İhtiyaç vardır. Satmak toteyanlertn Ankara caddesinde Tan binasındaki hususi dairemize müracaatları.Telefon: 24310.
ğü gün cenazesi kaldırılırken radyoda çalındı. Şu hazin tesadüfe bakın ki bir taraftan ağabeyimin cenazesi kaldırılıyor, diğer yandan da bestelediğim şu şarkı radyoda çalmıyor:
Oülilyorsun giisellml Giir, alile gülmek yaraşır.
Bnkamam götlerin et bakmaya
gözler kamaşır. Oöniil. hicran - t- elemle gece giiıtdfla sn raştr, Bakamam çötlertne, bakmaya
götler kamaşır
Bu şarkinin yalnız bestesi değ», güftesinin de kendine ait olduğunu söyliyen bayan Ncveser'e soruyorum*
— Şairsiniz de aynı zamanda : e mİ?
( — Edebiyata merakım çoktur. Fakat bu şarkının güftesini yalnız başıma değ!!, bir meraklı arkadejımla birlikte yaîdık.» diyor.
Dıtmlupınar sokağındaki 11 numaralı evden çıkıp da iskeleye doğru yürürken düşünüyordum: Kim bilir, diğer bestekârlarımızın meslek hayatlarında da, 12 yasından beri hayatını besteye vakfetmiş olan Neveserin-kİ gibi ne acıklı sahneler Ve hakikatler gizlidir? Neveserin, besteden kazanç yerine masrafı olduğuna göre diğerleri nasıl acaba?.. Onlarla yapacağım konuşmaları da yine bu sütunlarda bulacaksınız.
Cemaleddin BİLDİK
ANKARA RADYOSU Bu akiamkt program
11 Radyo Çocuk kulübü: 13 Daııs müziği (PLİ: 18.30 Konuşma; 18.45 Operet melodileri (Pl.J; 19 Haberler; 19.15 Oeçmlşte bugün; I0J20 Kanşık şarkılar: 19.45 Kitap saati; 20 Cho-pin'den pnraçlar (Pli; 20-15 Radyo g&zet«!l; 20.30 Özel program; 22.45 Haberler: 23 Dans müziği (Pİ-)
Yarın rabah re ö$Ib programı
3A0 Haberler: 8.45 çeşitli halli müzik (Pl i: 9.15 Dinleyişi istekleri (Pl.l; 10 Hafif uvertür ve operet parçaları (Pl.l; 10.30 Karışık şarkılar (P>.»; 11 Radyo senorni orkestrası: Beethoven: 5 inci «nioni; XU5 Piyano soloları (Fİ.); 11.45 Yurttan tesler: 12.30 Karışık şarkılar: 13 Haberler; 13.15 Çeşitli müzik (Pl.); 13.45 Miiril; (PM
İ Halkevleri - Kurumlar |
* Amcrihada yüksek tahsil hakkında konferans — Muallimler Birliği terbiye encümeninin ter titrettiği terbiye konuşmaİBnndan 11 incisi Dnümüzdeki 13 Nisan 1948 8011 gür.ü ■aat 17-15 de Eminönü Halkevi salonunda tanınmış terbiye mütehassısı Bn. Nezahct Nureddln Ege tarafından verilecektir.
Frojeksiyonlu olan bu konferansa giriş serbesttir.
UCUZ EV
Ucuz arsa üzei'lnde ucuz, malzeme İle yapılan evdir.
BAHÇELİ EVLER İDARESİNİN size verdiği fırsattan istifade ediniz.
Adresinizi (Bakırköy Bahçeli evler Müdürlüğü) ne biîdi-Tİrsentz size tafsilâtlı broşür gönderilir.
Telefon: 16.77 veya 82712.
Bahîfe 8
HER AKŞAM BÎR HİKÂYE
Beni affettin mi?
Bir pazar akşamı idi. Rober, oğlu ktfçük Plyer İle oynuyordu. Bu çocuk tâberin yegâna saadetini teşkil edl-j&rdu. Karısı Lulz, kendisine İhanet şUlğl İçin bütün muhabbetini oğluna Vârmiştt.
Küçük Plyer:
— saba, annem nerede? diye ao-dukça Rober. oğluna şu klişe olmuş cevabı veriyordu:
— Seyahattedir oğlum
Rober, sık sık maalyl gözlerinin ö-nüna getiriyordu, hain, vefasız Lulzlıı yanında çılgın bir Aşk hayatı yaşamış olduğunu hatırlıyordu. Fa-kjü bir gün saadeti, Ümitleri yıkılı-varmtştl. Çünkü karısı kendisini en Batnitıı: arkadaşlle aldatıyordu. Bu, Rober içhı pek müthiş bir darbe oldu. Lulz. kendisini mazur göstermeğe ça lişouş, affetmesi İçin ayaklarına kananarak yalvarıp yakarmış, hüngür tjiuıgür ağlamıştı. Fakat Rober, kanamı cok sevmesine rağmen zaaf ve gevşeklik göstermedi. Lulz de harap va perişan evden çıkıp gitti.
’ Rober ilk zamanlarda karısından haber alıyordu. Fakat zamanla İzini kaybetti. Tabii Lulzl hatırladıkça lz-tırabı tazeleniyor, kendisini oğlunun Itarbiyesine vakfettiği İçin geçmişi u-Hutuyordu.
Fakat İşte bu gün maziyi gözlerinin Gııüııe gethen bir hâdise vuku buldu. O gün Paris hastanelerinden birinden aldığı mektubu, karısının orada yattığını kendisine bildiriyordu. Lulz. ağır, çok ağır hasta idi. Doktorlar ha yatından ümit kestikleri için gidip eski karısını görmesini İnsaniyet namına kendisinden rica ediyorlardı. Lulz de hastaneye gelirken küçük Piyan de beraberinde götürmesi için yalvarıyordu. Rober heyecan içinde oğlunun, kollan arasına alarak:
— Piyer. biliyor musun? Annen seyahatten döndü.
çocuk, babasının boynuna sarılarak heyecanla sordu:
— Babacığım, annem nerede?
— Biraz hasta olduğu İçin hastanede yatıyor, şimdi beraber gidip onu eüreceğla Fakat, uslu durmalısın.
— Haydi babacığım çabuk gtdeîlm.
Biraz sonra bir taksi otomobili baba ile oğlu hastaneye götürdü. Robe-rln kalbi dehşetli bir heyecan va ız-tırap İçinde burkuluyordu. Bir hasta bakıcı, Lulzln yattığı odanın kapısını kendilerine açtı. Yüzü sararmış, zayıf bir kadın karyolanın üzerinde uzanmış yatıyordu. Elektrik ampulünün donuk ziyası çehresinin sarılığını art tmyordu. Hasta kadın, güçlükle ne-
fes alıyordu. Kara gözlerinin feri sön ra üştü. Bu yan ölü kadın, karısı Lu-iz m! İdi?
Rober h® yapacağını, ne söyliyece-ğlnl şaşırmıştı. Küçük Plyer sesalv, eadası» hastanın baş ucunda duruyor du. BIrdenbtra, Lulz, parlaklığını kaybetmiş gözlerini üzerlerin* dikerek sevinçle haykırdı:
— Rober, Plyer, geldlnla mİ? Blzo çok teşekkür ederim. Mesut vo bahtiyar öleceğimi
Küçük Plyer, annesine sarıldı. Lu-U, hüngür hüngür ağlı yarak oğlunu öpüyoıdu. Rob&r de, heyecan içinde karyolaya yanaşarak karısının kadit olmuş ellerini okşayarak:
— Müsterih ol Lulz, ölmlyoccksin, taşıyacaksın. Seni kurtaracağız. Cesaret kancığım diye teselli ediyordu.
Hasta kadın:
— Rober. senin yanından ayrıldığım gündenberl, o kadar çok ıstırap çektim kİ ölilm, ancak beni rahata k avuşturabllir. Ya çektiğim vicdan azabını bir kilsen. Geçinmek İçin yedi sene muhtelif şehirlerde çalışmağa mecbur oldum. Ölmezden evvel İkinizi görmek için buraya döndüm. Yavrum Piyer, no kadar büyümüş; ne kadar gilzellejmlşsln diyerek oğlunu durmadan öpüyordu.
Küçük Plyer de:
— Çok zayıfladın anneciğim. Faktı’. şimdi iyi olacaksın. Seni evlinize göt (ireceğiz; dedi. Sonra babasına dönerek. Bordu :
— Öyle değil mİ babacığım?
Lulz. kocasına hltabederek:
— Allah aşkın» söyle Rober, affettin. mİ? diye sordu.
— Bana yaptığın fenalığa rağmen, seni affediyorum. Zira görüyorum ki çok ıstırap çektin. Cenabı Hak ıstırap çekenleri ve nedamet edenleri affeder.
Hastı kadının sar armış çehresinde bir tebessüm belirdi. Şimdi İçinde sonsuz bir ferahlık duyuyor, yavaş yavaş İyileşeceğini anlıyordu. Lulz, kocasına tekrar hltab ederek:
— Rober ben! hâlâ seviyor musun? diye sordu.
Rober, eğilerek hastayı alnından öptü. Lulz, geniş bir nefes alarak:
— Ah bllsen ne kadar mesut bahtiyarım., sözlerini mırıldandı.
Hasta kadın, heyecandan yorulduğu için, kalbi emin ve ümsterlh uyu-yakaldı; geceyi sükûnetle geçirdi; ertesi günden itibaren sıhhat! düzelmeğe yüz tuttu. Çocuğunun sevgisi v# kocasının affı, onu ölümden kurtarmıştı.
Çeuiren: A. HİLÂL!
İkinci küme maçları bitti
Elektrik kulübü şampiyon oldu
YENt YAYDf
YARATIĞI THKAMÜL
Profesör Mustafa Şeklp Tuno'ıtn Bergson’dan dilimize çevirdiği bu büytlk eser, Milli Eğitim Bakanlığınca Yayımlanmakta olan Fransız Klâsikler serisinin 187 nel kitabı o-larak basılmış ve 350 kuruş flatle Milli Eğitim Bakanlığı Yayım evlerlle bütün kitapçılarda satışa çıkarılmıştır.
Tekel Genel Müdürlüğü İlânları
benl
Uzun müddetten beri devam inekte bulunan İkinci küuıa maçlar) nlhayetlenmlş ve bu kümenin diğer kulüpleri arasında olgun bk manzara ftrzeden Elektrik kulübü rakiplerini bir hayli geride bırakarak 39 puanla şampiyon olmuştur. Kuruluşundan bari bilgili ellerde İdare cdllan Elektrik kulübü geçen sone de muvaffakiyet göstermiş fakat o zaman dört kulüp arasında yapıları terfi maçlarında üçüncü olduğundan blrLncl kümeye geçememişti. Bu sofor müsabaka talimatnamesi değişmiş vş terfi maçlarının İki kulüp arasında yapılması takarrür etmiştir. Bu cihetle Elektrik birinci ktlmenin sonuncusu olan Beyitti a karşılaşacak ve yapılacak İki maçın neticesi birinci kümeye geçecek takımı meydanı çıkaracaktır. Bu terfi maçlarının geleock haftadan İtibaren başlaması İhtimal dahilindedir.
Elektrik kulübü futbolcularını kazandıkları bu şampiyonluktan dolayı tebrik ederken bu kümede derece olan kulüplerin puanlarını aşağıya çıkarıyoruz. Emniyet 54, Beyoğlu 33, Demtr-spor 52, Anadolu 28. A. HbCU- 22; Taksim 20, Rami 14.
et-
SONRA
Dünyaca tanınmış büyllk Rus mu-harrlrlerlndten Leon Tolstoy’un «Balodan Sonra». «Rüyamda Neler aBr-düm?», «çömlek Alyoşa» gibi en güzel üç hikâyesini bir araya toplıyan vo Nafla Tanur tarafından dilimize çevrilen bu güzel eser, Milli Eğitim Baklalığı yayınevlerlle bütün kitapçılarda 50 kuruş flatle satılmaktadır.
SEÇME NUTUKLAR
Amerlkne Klâsiklerinin 2 nebini teşkil eden «Seçme Nutuklar». Amerika'da esareti kaldsran büyük Cumhur Reisi A. Llncol’m en meşhur bir kaç nutkunu bir araya toplamaktadır.
Mili! Eğitim Bakanlığı Yayınelverl-le bütün kitapçılarda 60 kuruş flatle satılan bu eseri okuyucularımıza tavsiye ederiz.
HAVARİLER
v»
İstanbul Telefon Başmüdürlüğünden:
İdare İhtiyacı İçin 3000 metre İkili telefon kordonu açık eksiltme Lls satın alınacaktır. Muhammen bedel '4650 lira olup muvakkat teminat 349 liradır. Eksiltme 21. 4. 048 tarihine rastlayan çarşamba fîinü saat 15 da İstanbul telefon başmüdürlüğü binasındaki satın alma komisyonunda yapılacaktır, İsteklilerin şartnameyi görmek ve teminatlarını yatırmak üzeri çalışma günlerinde Beyoğlu P.T.T. binasındaki levazım âmlrllğlne ve Eksiltmeye girebilmek üzere ticaret odası vesikası, muvakkat teminat makbuzu He mezkûr günde yukarıda toplanacağı yeri yazılı komisyona müracaatları. (4437)
Fenerbahçe - Beşiktaş maçı tekrar edilecek Geçen hafta bası sporcuların hakeme hilcumu üzerine 8 dakika evvel tatlı edilen Fenerbahçe - Beşiktaş maçına alt rapor beden terbiyesi İstanbul müdürlüğü tarafından tetkik edilmek üzere hakem komitesine verilmiş ve hafta arasında toplanan bu komita maçın tekrarına karar vererek neticeyi alâkadarlara tebliğ etmiştir. Maçın hakem! bulunan Gala-tasarayın antrenörü M. Molley verdiği raporda maçın bitmesine 8 dakika kala bir kaç seyircinin, kentlisine tecavüzde bulunması üzerine halkın sahaya dolduğunu ve bu kalabalık sahadan tahliye edilemediği İçin maçın devamına İmkan bulamadığını bildirmiştir. Futbol müsabaka tali-, matnameslnde bu gibi hallerde maçın yeniden oynanmasına alt sarih hükümler bulunduğundan hakem komitesi maçın tekrarına karar vermiştir. Komitenin verdiği bu karara Fenerbahçelilerin itiraz edeceği söylenmektedir.
M11H Eğitim Bakanlığı, Fransız Klâsikler! serîsinin 145 İnci kitabı o-laTak Ernest Renanûn »Havariler.» adlı eserini yayımhyarak satışa çıkarmıştır. Ziya tslıan tarafından dl-llmlzft çevrilen «Havariler» Milli Eğitim Bakanlığı Yayınevlerllc bütün kitapçılarda 60 kuruş flafla satılmaktadır.
Marmara Bölgesi Liman ve Deniz İşi eri
M üdürl ü ğünd en:
Kâğıdı, mukavvası ve mücelllt bezi müdürlüğümüzden verilmek sureliyle 28 kalem defter ve evrakın baskı İşi açık eksiltmeye konulmuştur.
Muhammen bedeli 1800 Ura ve gemlet teminatı 135 liradır. EksUtme 27 Nlsaıı 1942 salı günü saat 15 do Oalatada müdürlüğümüz binasında toplanan komisyonda yapılacaktır.
Şartnamesi ve nümunelerl her gün müdürlüğümüz yönetim semsinde görülebilir,
İsteklilerin geçici teminat ve 11 c&rot veya esnaf odalarından birisine kayıtlı bulunduklarına dair belgelerile belirli gün ve saatte komisyona müracaatları, (4614)
Fenerbahçe - Kasımpaşa karşılaşıyor
Lig maçları esnasında havanın muhalefet! yüzünden tehir edilmiş bulunan Fenerbahçe - Kasımpaşa maçı yarın Fenerbahçe stadında yapılacaktır. Beşiktaş maçının tekrarına karar verildiği cihetle Fenerbahçeliler İçin bu maç büyiik bir ehemmiyet keşbet-mlştlr. Sarılûıcl7ertlllerln şampiyonluk ümitleri bu maçı kazanmakla tahakkuk edeceği cihetle karşılaşmanın geniş mikyasta alâka topjıyacağı muhakkaktır. Diğer taraftan Kasımpaşa takunı da bu son. zamanlarda çıkardığı oyunlarla pek İhmale gelecek bir takım olmadığını İspat etmiş vaziyettedir. Fenerliler Kasımpaşayı yendikleri takdirde tekrarına karar verilen Beşiktaş maçında mağlûp olsalar dahi şampiyonlukları muhakkaktır.
Fatih 3 üncü sulh hukuk yargıçlığından: 948'275
şehremini Fatma Sultan mah. Fedai sokak 8 No. da mukim İken 14/9/940 tarihinde vefat eden Slmon kızı Arus Marabyan hali hayatında iken İstanbul 3 üncü noterllğlnce tanzim edilen 4 kânunuevvel 1339 tarih ve 15123 sayılı bir kıta vasiyetname terk ederek bu vasiyetname gereğince vefatına değin Topkapıda Beyazıt ağa mahallesinde Kilise sokağında 4 numaralı ve Fedai sokağında 8 numaralı evi Nazaret oğlu Nlkagos Aslanyana. ve diğer bir gayri menkulü de Monol Ohannesyana vasiyet ettiğin! beyan etmiş ve mezkûr vasiyetname mahkememize tevdi edilmekle açılıp okunması İçin 27/4/948 saat 10.40 a gün tâyin edilmiş olduğundan müteveffanın kanuni varislerinin mezkûr gün ve saatte vilâyet karşısında Fatih 3 üncü sulh hukuk yargıçlığında bulunmaları tebliğ makamına kaim olmak üzere İlân olunur. (98371)
SATILIK EŞYA
Taksim Mete Cad. 18 Ay-Yıldız Aparfıman No. 1. Enteresan ev eşyası pazarlıkla satılacaktır Her gün saat 14 - 19.
Millî takımın yapacağı maçlar
Milli futbol takımımızın yapacağı maçların tarihleri tesblt edilmiştir. 23 nisanda Atlnada Yunan - Türk milli takımları, 23 nisanda Atlnada İstanbul - Atina muhtelit takımları, 30 nisanda Kahlre'd» Mısır - Türk mili! takımları, 2 mayısta Kahlre’de İstanbul - Kahire takımları, 30 mayısta İstanbulda Avusturya - Türk milli takımları karşılaşacaktır.
•
İmparatorun enfiye kutusu
AŞK VE ZABITA ROMANI
Yazan: John D. Carr Tercüme eden: Vâ-Nû
... Tefrika No. 7________
Eve; başını çevirmedi. Saçlarım fır çalamakta devam etti. Lûklıı hislerinde büyük bir l-argaşahk oldu. Şimdi hapı açılacak ve eski kocası aynanın İçinden görünecek.
Ned, daha eşikte Jterı konuşmaya başladı. Ve sesi, hıçkırıkları orasından duyuldu.
— Eve! — diye söze badadı. — Senin böyle bir şey yapmana İmkân yoktur.
Eve, bu sözlere karşı kendi hançeresinden pek sakin cevaplar çıkmasına fevkalâde hayret etti, Buna rağmen dehşeti azalmış değildi. Hâlâ «açlarını fırçalıyorsa, bu, bütün vücudunu bir asabiyetin kapladığını belli etmemek içindi.
Soğukkanlılıkla:
— Senin geldiğini anlamıştım, — de dİ. — Kuzum aklını mı kaçırdın?
— Hayır... Beıı...
— Sus, Allah rızası İçini
Ned ellerini açarak:
— Seni, seviyorum. — dedi.
— Anahtarı ttaybettlğina dair yemin etmiştin. Demek bir yalan daha kıvırmışsın?
Ned:
— Bu kadar âdi bir mevzu üzerinde münakaşa etmenin sırası değil. — dedi; vo bu anahtar meselesine ehemmiyet vermediğini gösterdi. — Sen. Lawes denilen o herifle ml evlenecek inişsin?
Kelimeleri tükürürceslne konuşuyordu...
— Evet.
Oayrl İhtiyarı, lkls! birden, başlarını perdelerle örtülmüş vo sokağa nazır pencere tarafına çevirdiler. İhtimal ikisi birden aynı fikre kapılmışlardı.
Eve, sordu:
— 8en en basit muaşeret kaidelerine bile riayet etmlyecek misin?
— Seni sevdiğim müddetçe tay ir.
Ned’ln ağlamak üzere bulunduğu şüphe götürmez. Acaba komedi mi oynuyor? Hayatında her şeyi alaya almış bu adamda birdenbire samimiyet ml uyandı? Lâkhı bu hail çabuk geçti; Ned kendine geldi. Acele etmek sizin yürüdü: şapkasını yatağın üzerine fırlatıp bir koltuğa oturdu.
-Eve,, haktrışım güçlükle zaptetti.
— Bu evin karşısında... — diye söze başladı.
— Biliyorum, biliyorum.
□enş kadın, sordu:
— Bildiğin neymiş?
Fırçasını bırakıp erkeğe döndü.
— İhtiyar Maurlce L»wes...
— Ona dair ne biliyorsun?
Ned. cevap verdi:
— Bu odanın karşı tarafına İsabet eden odasında her gece geç vakitlere kadar oturur; koleksiyonu İle meşgul olur. Penceresinden bakılırsa, bu oda görünür.
Hava çok sıcaklı. Tuvalet malzemesinin kokularıyla tiitüıı kokusu odayı doldurmuştu. Ned uzun bacaklarını, koltuğun kol dayanağına dayanacak yerlerinden sarkıtmış, o-danın eşyasını alaycı alaycı seyrediyor. Çehresi, münakaşa kabul etmez bir güzellikteydi. Alın, bakış dudağın
kıvrımı, hayalftta meyyal bir şahsiyeti ifade ediyor. Bu adam bir münevvere benziyor.
Koyu kırmızı saten kaplı duvarlara aşina bir nazarla baktı. Aynalara bak tj. Yatağa ve yatağın baş ucunda duran telefona baktı. Nihayet, tuvalet masasının üzerinde duran lâmbaya baktı.
— Çok mutaassıp İnsanlar değil mİ? — diye sordu.
— Kimler?
— Lnwes ailesi. Şayet İhtiyar La-wes, gecenin bu saatinde misafir ka-l buı ettiğini bilse... Böyle kudumlu bir misafir!...
Eve, kalkmak üzere davandıysa da tekrar oturdu.
Ned, huşunetle İlâve etti:
— Endişe etme, canım! Ben öyle ta savvur ettiğin gibi aşağılık değilim.
— Öyleyse lütfen buradan çekilir gider misin?
Genç adamın sesinde b!r yeis belirdi:
— Bir şeyi Öğrenmek İstiyorum. — diye ısrar etti. — Neden? Neden bu herifle evlenecekmişsin sanki.
— Çünkü onu seviyorum.
Sâkln bir küstahlıkla, Ned:
(.4rSrff.« var)
Levazım Alım Komisyonundan:
1 — Gümüşhacıköy «Samsun» Tütün Bakımevi İnşaatı kapalı zan usulü 11» yaptırılacaktır.
8 — Muhammna bedel 283.383.51 lira olup geçici teminatı 15.085*4 liradır.
3 — Eksiltme 28/4/948 pazartesi gilnü saat 11 de Kabataşta Tekel Genel Müdürlüğü Levazım Alım komisyonunda yapılacaktır.
4 — Şartnameler her gün levazım şubemizden 14.17 lira mukabilinde alınabilir. Ayrıca Ankara; İnnlr; Sıvaı;Samsun Teke! başmüddrlûldsri* mtzda görülebilir.
5 — İsteklilerin eksiltmeye girebilmeleri için 300.000 liralık yotertlk belgelerini eksiltme gününden üç gün evveline kadar İnşaat şubemizden almaları şarttır.
6 — Taliplerin mühürlü flat teklif mektuplarım kanun! vesaikle güvenme parası makbuzu veya banka teminat mektuplarını Ilıtira edecek olan kapalı zarflarını eksiltme saatinden bLr saat evveline kadar adı geçen komisyon Tekliğine makbuz mukabilinde vermeleri ilân olunur.
7 — Postada vukua geleoek gecikmeler kabul edilme* (4595)'
. *
Levazım Alim Komisyonundan:
1 — Paşabahçe Takı fabrikası büro tersli İnşaatı açık eksiltme usulü He yaptırılacaktır.
2 — Muhammen bedel 24353.80 lira olup geçleL teminatı 1.328.W M-
tadır. |j_
3 — Eksiltme 28/1'948 pazartesi jünü sıat 10 da Kaba taşta W*|
genel müdürlüğü levazım alım komisyonunda yapılacaktır, n
4 — Şartnameler her gün levazım şubemizde ayrıca Ankara Ve İcmlgM
Tekel boş müdürlüklerimizde görülebilir. q_
3 — İsteklilerin eksiltmeye girebilmeleri İçin 15.000 liralık yetertülO belgelerini eksiltme gününden 3 gün evveline kadar inşaat şubesinden^ almaları şarttır. O
8 — İsteklilerin belirli gün ve autta yukarıda miktarı yazılı teminat^ ları İle adı geçen komisyona müracaattan İlân olunur. (459t)
--------------------------------------------------------------■>
Erenköyünde satılık ev ve arsalar £
İstanbul Defterdarlığından!
Cinsi
>»
Kıy- Terol-O met! natfQ Lira Lira. O
"1CÖ
2 I1WQ
£>Mya No.__________________________ _________________________
51280-10/11 Kadıkö7. Erenköy mah. Göztepe Fırın so. 374 ada,
3 parsel eski 14, 15, 13 yeni 22/4 kapı sayılı 879 M2 bahçeli kâr gir ev. 1
51280-10/9 Kadıköy. Erenköy mah. Ethcm efendi so. 374 ada,
5 parsel eski 14, 15, 10 yeni 22/3 kapı sayılı 1091
M2 arsa. (Üzerinde ağaçlar vardır.)
51280-10/2 Kadıköy, Erenköy mah. Ethem efendi so. 374 ada,
7 parsel eski 14. 15. 18 yon! 22/2 kapı sayılı 1007
M2 arsa. (Üzerlndde ağaçlar vardır.)
Yukarıda yazılı gayri menkuller 3/5 ■'948 pazartesi günü
Milli Emlâk Müdürlüğündeki komisyonda ayrı ayrı açık arttırma He satılacaktır.
İsteklilerin nihayet saat 13 e kadar yatıracakları teminat makbuata-rı va nüfus cüzdanlarile 3âtLj günü komisyona, fazla bilgi İçin sözü geç» müdürlüğe başvurmaları. (Teminatlar önceden de yatırılabilir.) (489IK
14800
7000
8000 saat
000
15 dİ
Açık eksiltme ilânı
İstanbul Bayındırlık Müdürlüğündenı
1 — İstanbul Arkeoloji müzesi elektrik tesisatı açık eksiltmeye çıkarılmıştır.
Keşif bedeli (148241 Uradır.
Eksiltme 28 4 948 tarihinde pazartesi günü saat 15 do İstanbul Bayındırlık Müdürlüğünde toplanacak komisyon tarafından yapılacaktır.
2 — Bu işe alt evrak şunlardır: Mukavele, eksiltme. Bayındırlık İşleri, genel; husus! ve fenni şartnameleri; proje keşif hulâsasUe buna müto-ferrl diğer evrak dairesinde görülecektir.
3 — Eksiltmeye iştirak etmek için taliplerin (1111) lira (80) kuruşluk
muvakkat teminat yatırdığına dair makbuz ibraz etmesi ve (948) yılında Ticaret odasında kavda bulunduğuna dair belgeyi hamil olması, eksiltm* gününden tatil günleri hariç (3' gün evvel Vilâyet makamına müracaat ederek ehliyet vesikası alması ra yukarıda 2 nc! maddede yazılan evrakı görüp kabul ettiğine dair İmzalaması şarttır, (4525)
Kapalı zarf usulile eksiltme
Pendik Veteriner Bakteriyoloji Enstitüsü Müdürlüğünden t
1 — 500 baş kıl ve 100 ba? tiftik keçlçsl satın, alınacaktır. Kıl keçinin muhammen bedeli (16625) geçici güvenlik akçesi (1247) ve tiftik keçinin İse muhammen bedeil (3660) geçici akçesi (275) liradır.
2 — Eksiltme İstanbulda Cağaloğlunda yüksek okullar saymanlığında 30 Nisan 1948 cuma günü saat 18 da yapılacaktır.
3 — İstekliler şartnamesini tş gün ve saatlerinde enstitüde v« adı geçen saymanlıkta ve Ankara, Eskişehir, İzmit, İzmir; Balıkesir ve Kırık-lareU veteriner başmüdürlüklerinde görebilirler.
4 — Eksiltmeye girmek lstlyenler kanunen lüzumlu evrak ve zarfla-
rını yukarıda yazılı günde saat 15 e kadar yüksek okullar saymanlığındaki enstitü satın alma komisyonunda bulundurmaları lâzımdır. Postadaki gecikmeler kabul edilmlyec ektir. (4404)
Tekel Genel Müdürlüğünden:
1 — 8. 4. 943 tarihinde pazarlıkla satın alınacağı evvelce İlân edilmiş olan 125 ton Çin menşeli sayın pazarlığı görülen lüzum üzerine 19. 4. 945 tarihine rastlayan pazartesi günü saat 14 de bırakılmıştır.
3 — Şimdiye kadar nümune verememiş olanların da’ nümuhelerlnl pazarlık gününden evvel Tekel maddeleri alım komisyonuna vermeleri lâzımdır.
3 — Utaklllerln teminat akçeleri şartname gereğince kati teklifleriyle birlikte muayyen günde Tekel maddeleri alım komisyonuna vermeleri lâzımdır. (4669)
Tekel Genel Müdürlüğünden:
BlrLncl nevi gom dinamit 50.000 kilo
İkine! nevi gom dinamit 250.000 »
300.000
1 — Yukarıda miktarı yazılı maddeler pazarlıkla satın alınacaktır.
2 — Pazarlık 10 mayıs 948 pazartesi günü saat 15 de Kabataşta gaaal müdürlük Tekel maddeleri şubesi alım komisyonunda yapılacaktır,
5 — Şartlaşma her gün adı göçen şubeden alınabilir.
4 — İsteklilerin belirli gün vo saatte teklif edecekleri flat Üzerinden % 7,5 güvenme paralariyle birlikte mezkûr komisyona gelmeleri.
8 — İdare kısmen veya tamamen Lhaled» serbesttir, (4481)
A K ■ A M
fiahJfe T
10 Nisan 194B
Türkiye Kızılay Derneği Beyoğluilçe şubesinden:
I I I i I I M I II III "I"1
Fazla şişmanlığa karşı
l L I I I J .11 I 1 11 1 !.,l I.1 1
■
RADYOkARBON
TABLETLERİ
T
Talî hasılat ve hurda satışı
Hümerbunk îpllk V« Dokuma Fabrikaları MüoMeaesı MOdüriüfiündenı
Kayseri fabrikamızda mevsuk 18 kalem teli hanlık O* i® halam hurda mahMmt 14. 4. 948 çarşamba günü adı geçin fabrikamızda, açık arttırma suretile ■ atışa fikanlaenktır. MÜeasea* ihaleyi yapıp yapmamakta serbesttir.
îstakliler, malın cins ve miktarını öğrenip şartnameyi okumak üzere mûeasMemte »atış müdürlüğüne müracaat edebilecekleri gibi Kayseri fabrikamızdan da bilgi alabileceklerdir. (4548)
r Mide, barsak ve vücutta btcikıntj yağlara gazlara, tok-
L Ünlere karjı kullandır. J hlHHMMflMİ
Doktorlarımıza
lngilterenln meşhur Bcott Fabrikasının
Taze Balık Yağı Sübyesi
(Emul.ion Scott’a)
Hülle de fole de Morue.
Piyasamı» gelmi? ve eczanelere tevzi edilmiştir.
vayaıgımu bu yirminci asırdı. Uçakla kırılmış ıdr'at rakorları. Keza, trio bıçaklımın ırasında, Kazandı al "Gllletta" bütün ckayian
Hancı (lîdl«r« mahlut
Gün aydın Gillette ile başlar
Erenköyünde satılık bahçeli ahşap köşk İstanbul Defterdarlığından:
Dosya Nq. Cinsi
Kıymeti Teminatı Lira 81289-10/10 Kadıköy Erenköy mahallesi Göztepe Fırın so. 31000
374 ada. 4 parsel eski 14,18, 15 yeni 32 kapı sayılı 1078 1.12 bahçeli ahşap «v.
Yukarıda yazılı ev 3, 6, 948 pazartesi günü saat 15.30 da Milli müdürlüğündeki komisyonda kapalı zarf usullyle »atılacaktır.
İsteklilerin 8490 sayılı kanunun tarlfatı dairesinde hazırlanmış teklif mektuplarını satış günü saat 14.90 a kadar komisyon başkanlığına vermeleri.
Fazla bfjgt için sözü geçen müdürlüğe başvurmaları. (4892)
Ura
2326
Türk Film Anonim Şirketinden:
Şirketimi! ortaklan umumi heyetinin İŞ Mark 1948 tarihinde toplanmış mukarrer 1948 yılı İdi umumi heyeti, müzakere nikahının mevcut olmaması dolayısiyle vuku btdmamıı ve toplantı 16 Nisan 1948 tarihine rastlayan pazartesi gtlnO «.at 18 ya bırakılmış, olduğundan w takların muayyen olan gün ve asatta şirketin Beyoğlunda Ağaeamll eokağınd* Artu »partımanınuı 3 numaralı dairesinde kâin merkezindi» aşağıda yazılı gündemde mevcut hususları görüşmek üzere hazır bulunmaları ve içtima gününden bir hafta evvel şirketin merkezine müracaatla duhuliye varakası almaları rica olunur.
GÜNDEM:
1 — Jdare meclisi Te murakıp raporlarının okunması
3 — BUlnço, kâr ve sarar hesaplarının tetkik ve kabulü.
3 — İdare meclisi İntihabı,
4 — Murakıp intihabı ve Ücretinin tayini.
VİLLİ'den ayrılan tanınım» kadın pcrkörları
HÜSEYİN ve NiKO
12 Nisan 1048 tarihinden itibaren HENHİ KASAR'la Derabcr çalışacaklarını sayın müşterilerine müjdeler, v» teşriflerini beklerler.
Adres; istiklal cadd. No. 243 kat 1 (Konak oteli karşısı) Beyoğlu
BEBEKTE BÜYÜK BİR SATIŞ ■OSBHMranEl
Yarınki pazar günü saat 1Q da Bebekte Bumclltıisar asfaltında Amerikan Kolej) methalinden sonra birinci yokuşta (Aşliyan Müzesine Biden sokak) i No. lı evde profesör o. Ma kol m Davls'e ait ve Ame-rifcıya sipariş edilen bütün stil mobilyalar, halılar ve İmzalı tablolar ilo birçok gümüş eşya açık arttırma ile satılacaklar. Bunlar meya-nında: Adam» stil akaju yemek odası. Maple wood yatak odası, diğer cevi» agacmdin yatak odası, kana-pe, fotöy ve sandalyeler. Berjer, akaju masif v0 pallaandre masalar; bayanlar için yazıhane; etajerler; yaldızlı aynalar; kolon v« masa lâmbalan; masif bronz avizeler; ’.'.'tılta marka Amerikan dikiş makinesi. Ken marka çamaşır yıkama makinesi; General Electrlk marka 0 ayaklı; tamamen yeni bus dolabı; ciimüfl takımları; el işlenmiş sofra örtüsü; velur kaplı divan (İki kl-şlllk yatal'a çevrilebilir); yatak çarşaflan; şilteler ve yastıklar; Ame-likan borularUe demir sobalar; Portekln to Cin vazoları; «flerariye; 56 kişilik sofra ve çay takımları; mutfak levazımı; biblolar; 5 lâmba pl-kaph Detrola marka radyo. Üç pedallı Alman piyanosu ve saire. Fazlı tafsilât Içfn Galatasaray Yeni Çarşı 13 No. A. Kntskıy Mafcazanna '•n'İMcaat.
Motorlu v» yelkenli çekdirme ve römorkör satışları latanbul Defterdarlığından:
Hayrettin Bora adlı motörlO ve pelkenll çektir- BüyüJmda isimli ahşap mentn • . Römorkörün I________
1 2535 1 Çile: 679
! 10423 ı Bartın 1844
Millî Eğitim Bakanlığından:
Bakanlığımın hesabına Eğit bilim ve öğretim Metodu öğrenimi yapmak üzere Birleşik Amerika Ya gönderilecek 4 öğrenci için açılacak müsabaka imtihımn» 3 gubat 1948 tarihli ve 471 sayılı tebliğler dergisinde yayımlanan genelgede aşağıdaki şeklide bazı değişiklikler yapılmış ra başvurma süresi 18 Mayıs 1948 «ttiuarteet gününe kadar nzatilmşıtır
1 — Eğitim Enstitüleri İçin Bü İt bilim ve öğretim Metodu öğretmeni yetiştirilmek üzere 1418 sayılı kanunun bükümleri dairesinde yapılacak müsabaka imtihanını başararak Eğilim Enstitüsü mermileri arasından Amerika'ya öğrenci gönderfleecktlr.
I__Eğitim Enstitüsü mezunlarından (Mezun oldukları şube bahis ko-
nusu olmaksızın) müsabaka imtihanına tİrmek İsteyenlerin okuldan me-ruu, olduktan sonra Eğitim ve öğretim Kurumlannda veya teşkilâtında on as iki yıl başarılı olarak meslek hayatı geçirmiş bulunmaları, eylemli askerlik ödevlerini tamamlamış olmaları, mezun oldukları Enstitü Öğretmenler kurulu tarafından zekâ. bilgi v* seciye bakmamdan İyi dununda oMukJannm tasdik edilmesi, yaşlartnm 85 1 aşmamış olması V* evli bulunmamaları lâzımdır.
8 — Üdncl maddedeki şartlan hal» istekliler aşağıda bildirilen konularda bir yazılı müsabaka imtihanı geçlerceklndlr.
*) Türkçe kompoz^yon
b) öğretim ve Eğitim konulan ile ilgili mesleki bilgi t* olgunluk yok-
e) Yabancı dil (Almanca, Fransızca, İngilizce)
4 — İsteklilerin Milli Eğitim Bakanlığı Yüksek öğretim Genel Mü-dür lüğünden alacakları dilekçe formüllerini doldurarak 15 Mayu gününe kadar mezun olduktan Enstitülere göndermiş olmak şartıyla bu kurumlar Müdürlüklerine başvurmaları gereklidir, imtihan tarihleri ve yerleri aytıca Dün olunacaktır. (4824)
Açık Eksiltme ilânı
İstanbul Bayındırlık Müdürlüğünden!
1 — Pendik Bakteriyoloji enstitüsü onanma açık eksiltmeye fikanlmış-■tar.
Keşif bedeli (11989) Hra (97) kuruştur. Eksiltme 1». 4. 048 tarihinde pazartesi günü »aat 13 de bayındırlık müdürlüğünde toplanacak komisyon tarafından yapılacaktır.
1 — Bu Işa alt evrak şunlardır: Mukavele, eksiltme, bayındırlık işleri genel, hususi ve fenni şartnameleri, proje] keşif; hül&SMlyl» buna müte-farrl diğer enak dairesinde görülecektir.
3 — Eksiltmeye iştirak etmek İçin taliplerin (800) liralık muvakkat teminat yatırdığına dair makbuz torna etmek ve (948) yılında ticaret odasında kaydı bulunduğuna dair belgeyi hâmli olman, eksiltme gününden tat'J günleri hariç (3) gün evvel vilâyet makamına müracaat ederek ehliyet vesikası ahncsı ve yukarıda ikinci maddede yanlan evrakı görüp eksiltme şartnamesinde yanlı kayda göre kabul ettiğine dair imzalaması şarttır. 4083)
Gölcük Deniz Fabrikaları Genel Müdürlüğünden ı
Fabrikamız inşaat komisyonunda görevlen dirilmek üzere 70 Ura asil maaşla ve aşağıdaki şartlarla bir yüksek mühendis veya yüksek mimar alınacaktır.
1 — Türk olmak.
3 — Yüksek mühendis veya yüksek mimar diplomasını haiz olmak.
3 — Yapı ve konstraksîyon İşlerinde ihtisası bulunmak,
4 — Mektep tahsilinden sonra mesleği Ue ilgili bir müesseseds veya başlı başına en az dört tene çalışmış bulunmak,
5 — İnşaat komisyonumuzda iki hafta çalıştıktan sonra mukavelesi
yapılmak. (4438)
Gaziantep İli Daimi Komisyonundan:
Gaziantep memleket hastahaneslne alt 7500 - 8250 İdlo kemikli erkek koyun eti kapalı «arf ustıllle eksiltmeye konulmuştur.
Beher kilosunun muhammen bedeli 250 kuruş geçici teminat miktarı 1540 lira 88 kuruştur.
lh&le 21 Nisan 043 çarşamba gönü, saat 10 da 11 daim! komisyonunda yapılacaktır.
Zarflar eksiltmeyi açma saatinden bir saat evveline kadar alındı mukabil İnde komisyon başkanlığına verilmiş bulunacak Te postada vaki olacak gecikmeler kabul edilmeyecektir.
Et günlük İhtiyaç miktarı kadar teslim edilecektir. Her tOrlö masraf müteahhide aittir. (4478)
Adaları Güzelleştirme Derneğinden:
İ(hue heyeti reisinin bendi seyahatten dönmemiş olmasına binaen kongre toplantısı 24 Nlean 648 tarihin a rastlayan cumartesi günü *aat 15. 30 a bırakılmıştır. Gündem aşağıdadır.
1 — İdare heyeti raporunun okunması,
î — Bllânço ile bütçe tasarısının tetkik ve kabulü,
3 — İdare heyetinin leçlmJ,
4 — Diğer dilekler.
Demir Satılacak
Türkiye Zirai Donatım Kurulu Umum Müdürlüğünden:
Aşağıda bulundukları yarler vo miktarı yazılı Karabük mamulöti lama ve köşebent demirleri ile.Macaristan mamulfitı yuvarlak demirler oldukları yarlerde teslim şartlyle ve şartnamesin do yazılı miktar üzerinden 37 nisan 1048 »alı günü saat 10 da umum müdürlüğümüz binasında «çık arttırma suretiyle satılacaktır.
İlgililer sataş şartnamesini umum müdürlüğümüzden, İstanbul, İzmir, Adana ve Eskişehir depo müdürlüklerimizden ve aşağıda isimleri yazılı teşkilâtımızdan alabilirler.
1 — Adapazarı Ziraat Aletleri ve makineler! fabrikasında 312 ton (Lama ve yuvarlak)
9 — Ankara Gaz! Orman çiftliği Ziraat Aletleri ve makineleri fabrikasında ISO ton (Lama)
8 — Ankara (Gazi Orman çiftliği) deposunda 145 ton (Lama ve köşebent). (4304)
Blcfl No. ıı
Bağlama Umanı
Iksdlkname No.
Ysprldığı yer w gün . __________ ______________ ___
MaaahA sayın vt Ta.: Bartın 482 (IB'â/HÜ) İstanbul; 1608 (9/6/942). Vtuniuğu j 12.90
Genişli'.'- J IÎ3
Dvinllğl ı------
G.aafl tonilâtom) : 67.18
Safi rüsum tonilâtosu: 43.04
4 1
Mazot lâmbalı
1 85
829
İstanbul
10498
Fener. 1323 (Tamiren 941)
16,18
■J3
LS5
1938
4.21
1
Kanj-plvUt
1
Üst üv ani Iskoç
•0
îTsnıamı
•000 L.
13000 L.
L.
Maklrc «dedi
Cinsi
Kuvveti
Kazan adedi
Kazan cinsi
Kazan kuvveti «aflel :
Batılacak Rlsse
Yapı bedeli t
Tamamının kıym«U : Depozito akçesi
Yukarda yazılı deniz taşıtları, Hklp sade Mustafa Turgut ve Osman Poker Koli. Çt, nin Galata Maliye Şubesine «dan Kazanç vergisi borçlarından ölürü Tahsili Emval Kanunu hükümleri dairesinde »atılacaktır.
İlk BTttımnn 80 Nisan 948 cuma günü «at J4 de, 3 nci arttırma ve kati ttuıleslde lö Mayıs 848 pazartesi günü aynı »aatte Beyoğlu Kazan idare Kumlunda yapılacaktır.
Taliplerin pey akçelerini yatırarak alındılat'le birlikte belli gün ve saatlerde »Ozü geçen kurulda hanr buluruna lan ve Hayrettin Bora isimli çek tirme 15/4/948 gününde Haliç Yağkapnnı Esnaf Bekçisi mahallinde haar bulunacağından görmek Utiyenlerln de »özü geçen mahalle gitmeleri lifin olunur. (4659)
Palamut ve tırnak satışı
Ofisimizin İzmir depolarında mevcut % 80 va % 32 tanenll palamutlar ellişer tondan aşağı olmamak Üzere ve 47 ton tırnağın t8manıı aşağıdaki flatlerle »atışa çıkarılmıştır.
Depo teslimi , çıplak kilo Halı
Palamut
12 Krş.
14 »
17
(4658)
Depo teslimi çuvallı kilo satış flatl Brüt pur net
Fob
Çuvallı kilo »auş İleti Brüt pur net
18 Kr|.
18 > sı >
17 Krş.
19 >
22 >
A 80 tanenll
» 12 »
Tırnak
% 42 tanenll
İzahat için lstanbulda Valde handa Ofla »atış müdürlüğüne, İzmL-de AtatÜTk bulvarında Ofis depolar şefliğine başvurulabilir.
Telgraf: İstanbul - Turta TİCARET OFİSİ
Telefon: 24236 Valde han kat 5
Yüksek Denizcilik Okulu Müdürlüğünden:
Muhammen
Flatl
Lira
Çeşit va evsafı
Miktarı Adet
Muvakkat teminatı Lira
Deniz motor makinesi. Benzinle çalışır. Beygir kuvveti 80-110, Derir adedi 3000 ■ 3500, ağırlığı âzami 800 kilo 1/2 - 1/3 «diksiyonla pervaneye bağlanabilecektir.
1 — Okulumuz için »atın alınacak avsalı ve flatı yukarıda yazılı b.r adet deniz motor makinesi 28. 4. 048 çarşamba günil saat (14) de İsteklisine ihale ( dilmek üzere açık eksiltin ey e konulmuştur.
I — Eksiltme, müdürlüğümüzde toplanacak »atın alma komisyonunca yapılacaktır. Muvakkat teminat, okuldan alınacak irsaliyeler ile İstanbul yüksek okullar saymanlığı veznesine yatırılacaktır.
I — Şartnameyi görmek arzu edenler okulumuz işlemler şubesi saymanlık »errlslne müracaat etmelidir. Eksiltmeye gireceklerin 8450 »ayılı kanunun S ve 8 eti maddelerindeki şeraiti haiz ve ticaret, ve «anayl odasının 1048 belgesini komisyon başkanlığına ibraz almelcri gereklidir.
4 — Motorun teslim müddeti İhale gününden İtibaren (00) gündür. (4615)
1
5000
375
Ankara Belediyesinden:
1 — Akköprüde Süs nebatları îldanüğında. yaptırılmasına karar verilen (100 metreküp hacminde) betonarme eu deposu İnşaatı açık eksiltin* Ue İhaleye çıkarlımıstır.
2 — İhale 14 nisan 648 çarşamba günü saat 14 te Belediye binasında encümende yapılacaktır.
3 — Muhammen debelj (18140.00) lira olup muvakkat teminatı (13G0-50) liradır. Temlant akçesi Belediye veznesine yatırılacaktır.
4 — Eksiltmeye İşllr&k edeceklerin yüksek mühendis, mühendis yüksek mimar olmaları veya bunlardan biriyle iş'. İr âk etmiş olarak eksiltmeye girmeleri ve ayrıca bu teknik önemde bir işi muvaffıkıyelte başardığına veya denetlediğine dair gerekli belgeleriyle, tatil günleri hariç olmz.k üzere ihale tarihinden üç gün evvel Belediye Fen işleri müdürlüğüne müracaatla yeterlik belgeleri almaları tarttır.
5 — Bu İşe ait keşif, hususi, fenni ve idari şartlar Tutanak müdürlüğünde görülür.
0 — isteklilerin ihale gününde v» »atinde vesaik ve temlnatlarlyle encümene müracaatları, (8988)
İstanbul Telefon Başmüdürlüğünden:
İdarece yaptırılan hafriyat dolayısiyle bozulan muhtelif oinı kaldın-mın lAmlrJ İşi açık eksiltme İle yaptırılacaktır. Muhammen bedel 9740 tt; ra olup muvakkat teminat 731 liradır. Eksiltme 21/4/948 çarşamba günft saat 15.30 da İstanbul Telefon Başmüdürlüğü binasındaki »atmalına komisyonunda yapılacaktır. İsteklilerin şartnameyi görmek ve teminatlarnıi yatırmak üzere çalışma günlerinde Beyoğiu F, T- T. binasındaki levazım âmlrllğlnc müracaatları. Eksiltmeye girebilmek üzere Ticaret odası vediası, muvakkat teminat makbuzu İle mezkûr günde yukarıda toplanacağı yeri yâzılı komisyona müracaatları. (4438)
İstanbul Üniversitesi Tip Fakültesi
Dekanlığından:
Cerrahpaşa hastanesi göz kliniğinde 130 Hra ücretli bir hemşirelik münhaldır, isteklilerin göa kliniği profesörlüğüne n’ümcaatları. (4367»

10 Nisan 1948
bu lüks RCA radyosuna derhal sahip olabilirsiniz!

İşte uıes'ut bir aile yuvasını bir kaı daha şenlendirecek olan nadide ve şaheser bir radyo t
Radyo tekniğinin en son icatlarından faydalanan bu yeni lüks modelin ses kabiliyeti ve emsalsiz hassasiyeti söz ve yazı ile ifade edilemiyecek derecede fevkalâdedir. Onu hakkıyle takdir edebilmek için mutlaka dinlemeli . . .
En modern zevk telâkkisine uygun ve Amerikada sonsuz bir rağbet gören “ beyazlatılmış mahun” renginde imâl edilen bu radyo, odanızın müstesna bir süsü olacaktır
Tam manasıyle mükemmel bir radyoya sahip olmak için daha fazla beklemeye mahal yoktur.
Modei Qioşx * 9 Lâmbalı
Fİatı : 620 Lira
120 Lirası Peşin Bakiyesi : AYDA 50 LİRA
RCA MUSİKİDEN ANLIYANLARIN
RADYOSUDUR.
İHRACAT ŞEFİ _______
14 sene büyük bir firmada çalışmış olan. Almanca, İngilizce ve Fransızca muhaberata ye bütün ihracat ve İthalât muamelelerine vakıf olan tüccar yeni bir vaaife aramaktadır.
P. K. No, 341 e müracaat®®
Meşhur
°ı° 4 faizli
sahibi olabilirsiniz.
Birinci çekilir. 19 Mayu 1948
Türkiye Emlâk Kredi Bankası
(4630)
lir» ile Ankarad» asfalt bir cadde üzerinde
Döşenmiş Bir Ev
K-uçük bir cari hesap açtırarak bankamıza vereceğiniz en az 100
BÜTÜN DENİZCİLERİN TERCİH ETTİĞİ AZ DEVİRLİ 4 ZAMANLI TAM DİZEL
ANSALDO
DENİZ MOTÖRLERİ
GELMİŞTİR,
KİRALIK KAT
iskeleye İki dakika. Bebek Hamam sokak (konforlu 3 oda, 1 Hol) 18 numaralı apartıman 1., 2 nci kat. içindekilere müracaat.
Zayi — Deniz yollarının 11695 «İçil «ayılı kimlik kartımı zayi ettim. Ye* nişini çıkaracağımdanesklslnln hükmü yoktur.
Amerikan
LINIMENT SLOAN’S
Romatizma ilâcı
60/70 Beygir
80/100 Beygir
110/140 Beygir KUVVETİNDE
Geri vites tertibata,
Bronz pervane, şaft
Kovan ve bütün teferrliatile birlikte satılmaktadır.
Fabrikaları
Ansalda - Genova
Türkiye Mümesailı: BİRTAŞ T. A. $.
—— Galata, Yeni Yolcu Salonu karşısı Kuto Han, Telefon: 41011
SATILIK-
Yal ovada Kaplıcalar yolu üzerinde 12 dönüm bahçeli ev. Mey-va Hail 32 ya miiraeaat.
SATILIK KOTRA
Boy 14 met. 5 yataklı çift direk 60 beygir Grey makine bir yeni kotra satılıktır. Müracaat: İs-tlnye Nuri Ülgezen kızağına,
LINIMENT
Sayın Doktorlarımıza:
'dermojen
Yanık, Çatlak, Ekzama ve Cilt yaralarına fevkalâde İyi gelir. Derinin tazelenmesine ve yenilenmesine hizmet eder.

Piyasamıza gBİmiş ve eczanelere tevzi edilmiştir.
FRENGİ VE BELSOĞUKLÜÖL'NA tutulmamak için
PROTEJiNl
kullanınız.
SATILIK ECZANE
İstanbul dahilinde İşlek bir eczane satılıktır. Taliplerin Anadolu Ecza 'Deposuna müracaatı. Telefon: 24664.
ilan:
23 Mart 1948 gün ve 6.386 sayılı Sicilli Ticaret gazetesiyle âzaları tarafından tasfiyesine karar verildiği ilân edilen KAPLAN MENSUCAT FABRİKASI, Sadi Kaplancah ve Ortakları kohektlf şirketine tasfiye memuru tâyin edildiğimden, mezkûr şirketten alacakları olanların bir ay zarfında Şişil Abldei Hürriyet Mecidiyeköy Cad. 284/4 numaradaki adresime müracaatları birinci defa olarak ilân olunur.
Hail tasfiyede bulunan KAPLAN MENSUCAT FABRİKASI Sadi Kaplancalı ve ortakları tasfiye memuru: Kemal Kaplancalı.
Pakize üzekln