Ulus - Nisan 1935 ~ Tam Metin

Ulus - Nisan 1935

Gazete içeriği aşağıdadır.

ULUS
ON ALTINCI YIL. No: 4911
Arlımız, andımızdır.
ı nisan ı «:*.» PA/AKn:st
Roma, 81 (A.A.) — Çok şiddetli bir fır Unu Adriyatik kıyılarını altüst etmektedir, liirvok gemiler batmış ve boğulanlar olmuştur. Maddi zararlar hiiyükliir.
Hrr yerde 5 kuruş
Gündelik UELÇtKANIN SIKINTISI
Belçika yıllardanberi büyük bir sıkıntı içindedir. Bu sıkıntı kimi vakit siyasal, kimi vakit de ökonomik bir yüz gösteriyor.. Kabineler düşüyor.. Frangın değeri üzerinde kavgalar yapılıyor, partiler türlü programlar ile biribiri-ni kovalıyor.. Tanınmış ve denenmiş birkaç devlet adamı sıra ile kabine yapıyor. Fakat bunlardan hiç biri sürekli olarak iş başmds, kalamıyor.. Ve böylelikle sıkıntı sıkıntıyı doğurarak Belçika'nın genel durumu bir türlü düzelcmi-yor.. Belçikalılar gibi çalışkan ve zengin bir ulusun bu hali gerçekten gözönünde tutulmağa değer, çünkü onun tipik bir karakteri vardır ki açıkça bilinmesi arsıulusal geçim bakımından faydalı bir şey olur.
Belçikalılar gerek çalışkanlıkları ve gj.ek yurdseverlikleri ile ün almış uluslardan biridir. Dev -let yaşayışı bakımından çok de -ğerli olan bu karakterdeki bir ulus nasıl sıkıntıya düşüyor? Partiler bitmez, tükenmez kavgaları ile Belçika'da da güçlükler yaratmakta iseler de bunlar gerektiği vakit birleşmesini de pek iyi biliyorlar. Büyük harb sırasında Belçikalıların nasıl birleştikleri ve yurdlarına ne büyük bağlılık gös -terdikleri iyice anlaşılmıştır. Hal böyle iken Belçika'nın sıkıntılı durumuna bir türlü son verememesi, bunun pek de kendi elinde olmıyan etkelerden doğmuş olma-(Sontı 3. üncü sayıfada)
Moskova görüşmeleri
B. Eden: eyi iş görmüş olduğumuzu umabiliriz diyor
Moskova, 31 (A.A.) — Havas ajansı bildirmeninden: Dün öğleden sonra B. Litvinof'un şehir dışındaki evinde BB. Stalin ve Elden arasında yapılan konuşmalar ve bunların sonuçları sovyetlerce pek gizli tutulmaktadır. Ancak, gene sanıldığına göre bu görüşmeler akımsanmaktadır. ingiliz ve sovyet tezleri arasında hiç bir prensip anlaşmazlığı görülmemiştir.
Komünist propagandası sorumlarına gelince: sovyet mahfilleri İngiltere'ye bu işde garanti gösterilmiş olduğunu bildiren duyukla-rı yalan tutmaktadır. Bununla beraber bu sorumun ortaya konma-
Fransızlar maliyemizin sağlamlığını övüyorlar
Paris, 31 (A.A.) — Özel bildir-menimizden: Borçlar anlaşmasının bizim için gözettiği geçid devresinde azaltmalardan vaz geçerek tam taksit vermek hakkındaki kararımız burada çok eyi iz bırakmıştır. Gazeteler bunu Türkiye maliyesinin eyiliğine ve düzgünlüğüne vermektedirler.
--- _____    .
sı nomat görülmektedir. Hele Hin-distanın sınır mıntakalarında ingiliz - sovyet münasebetleri hakkında Moskovaca İngiltereye yatıştırıcı garantiler verildiği sanılmaktadır.
Bundan başka, Sovyet devlet a-damlarından biri, komünistliğin artık eskisi gibi görülmediğini ve 1914 tarihinde sosyalistlik nasıl sayılıyor idiyse bugün de komünistliğe o gözle bakılması gerekeceğini söylemiştir.
Moskova görüşmelerinin sonuçları iyi
Moskova, 31 (A.A.) — İngiltere elçiliğindeki kabul töreni sırasında B. Eden Havas bildirme-nine: "Eyi iş görmüş olduğumuzu umabiliriz.,, demiştir. Bir başka ingiliz murahhası da demiştir ki: "Seyahatimiz oldukça eyi sonuçlar vermiş, ingiltere - Sovyet havasını arılamış ve her iki tarafın biribirlerini daha eyi tanıyıp daha eyi anlaşmasına vesile olmuştur. Sovyetler Birliğinden İngiltere Dışarı İşler Bakanlığına telyazısı gelmesi başka, devlet a-damlarının biribirleriyle yakın-(Soou J. üncü say it ada)
BELÇİKA'DA SİYASAL DURUM
Yeni kabineye
güven gösterildi
Brüksel, 31 (A.A.) — Sosyalistlerin genel kongresi, kendilerinin yeni Van Zeland kabinesine gîr 'eleri hakkındaki genel meclis
Yeni Belçika Başbakanı
B. Pol Van Zeeland
kararlarını görüşmek üzere toplanmıştır. B. Vanderveld, yeni hükümetin şimdiki durumda tasarlanabilecek en eyi hükümet olduğunu söyllyerek demiştir ki:
"— B. Tönis çekildiği vakit ben, kendimizin bu kertede uçurumun kenarında bulunduğumuzu ummu-
yordum. Seçime kadar karşıyanda kalabilmemizi dileyordum. önümüzde iki yol vardı: Kabineye girmek veya diktatörlüğe benzer bir hükümetin anayasaya saldırıcı ı görmek.
(Sonu 3 üncü sayıfada) ——
İspanyada kabine buhranı
Madrid, 31 (A.A.) — Yeni kabineyi korumaya memur radikallerin Önderi B. Loru ile halkçı - çiftçilerin önderi B. Robfes arasındaki bugünkü görüşme »on olacatır. B. Loru. B. Robles ile birleşip beklenen barış kabinesini arıtacak bir azlık kabinesinin kurulması gerekecektir
Bulgaristanda karışıklık çıkmadığı bildiriliyor
Sofya, 31 (A.A.) — Bulgar jansı bildiriyor:
Bulgaristanda karışıklıklar v« hattâ azı çıktığı hakkında yaban* cı memleketlerde dolaşan duyun* ların aslı yoktur. Ülkenin her yanında baysallık vardır.
Osmanlıcadan Türkçeye Karşılıklar Kılavuzu N. 8
1 —Öz lürkçe köklerden gelen tözlerin karsısına (T. Kö.) beldeyi (alâmeti) konmuştur. Bunların hrr biri hakkında sırası ile   uzmanlarımızın (mütehasMs) yazılarını gazetelere vereceğiz.
- — Y*2™ konan karşılıkların iyi ayırdedilmesi için, gereğine göre, fransızcaları yazılmış, ayrıca örnekler de konulmuştur.
$ — KÖkü türkçe olan kelimelerin bugünkü işlenmiş ve kullanılan şekilleri alınmıştır:  İslı ak olan hak,  aslı iigiim olan hüküm, lürkçe "çek,, kökünden gelen şekil gibi.
Cerr = Kök = (Fr.) Racim
Örnek: / — Ağacın cezri, yer anınca bulunan kısmıdır = Ağacın kökü, yer altında bulunan kısmıdır.
2 — Lisaniyatta kelime cezirlerinin ehemmiyeti büyüktür = Dil biliminde söz köklerinin Önemi büyüktür.
Cezri - Kok n el - (Fr.) Radical
örnek: înkıtâb işlerinde cezri hareket etmelidir ±= Devrim işlerinde köknel hareket etmeli. dır.
Cibayet a   Toplamak
Örnek: Vergi cibayeti = Vergi toplaması
Cibillet = Yaradılış, yap.l.ş
Örnek: İnsanın cibiİleti nasılsa Öyle kalır, onu tebdil etmek pek müşküldür = İnsanın yaradılışı nasılsa öyle kalır, onu değiştirmek pek güçtür.
Cibîlletsiz -  Südü bozuk, soysuz = (Fr.) De bas. se naissanec. mal ne
Örnek: O, pek cibilletsiz bir adamdır — O, pek südü bozuk (soysuz) bir adamdır.
Cibillî       Doğunsal
Örnek: Cıbılli huylar insanın içine kök salmış gibidir m Doğunsal huylar insanın içine kök salmış gibidir.
Cid»l (mücadele) = Uğraş = (Fr.) Lime
örnek: / — Cidali hayat, hepimizi birer tarafa sürükledi = Hayat uğraşı, hepimizi birer yana sürükledi.
2 — Gazetelerde bu mesele üzerinde bir cidal başladı Gazetelerde bu sorum üzerinde bir uğraş başhdı.
Cidalcü  i   Dalaşkan
örnek: O. pck cidalcû bir muharrirdir = O, P'k dalaşkan bir yazardır.
Ciddiyet      Ciddilik (T. Kö.) Gddi     Ciddi
Cidden      Cidden (1), gerçekten
Cife = öle§ = (Fr.) İmmondice
Cihan   - Evren - (Fr.) Univcrs
Cihan — Acun = (Fr.) Monde
Cihan  - Dünya = (Fr.) Terre
Cihangir (fatih) = Alpay
Örnek: Tarihin namını ilâ ettiği cihangirler arasında.... = Tarihin adını yükselttiği alpay-lar arasında..
Cihannüma      Görülük
örnek: Eski evlerin üstlerine birer cihannüma yaparlardı -1 Eski evlerin üstlerine birer görülük yaparlardı.
Olı.ın.umul =  Evrensel = (Fr.) Üniversel
Cihanşümul = Acumal =» (Fr.) Mondial
Cihaz - Takım = (Fr.) Apparcil
örnek: Elektrik cihazı — Elektrik takımı
Cihet — Yan, yön
Cihatı erbaa    -  Dörtyön
Ciheti taalluk Ilişİklik, ilişkenlik. (Bak: aidiyet) Cila = Açkı
örnek: Döşemelerin cilâsı bozulmuştu — Döşemelerin açkısı bozulmuştu.
Cild     Deri, kap, tom (T. Kö.)
Örnek: Cild hastalıkları = Deri hastalıkları, kitabın kabı (cildi) — Türk talihinin   üçüncü cildinde       Türk tarihinin üçüncü tomunda
Cİldlemck, teclid etmek     Kaplamak
Cildletmek, teclid ettirmek Kaplatmak
Örnek: / — Bu kitabları cildletmeden (teclid
ettirmeden) göndermeyin -- Bu kitabları kaplatmadan göndermeyin,
2 — Kitablarımı cildlettim (teclid ettirdim) = Kitablarımı kaplattım.
(I) Bu }ekil hakkında yazılacaktır
Mücelled      Kaplı
Cilve      Kırıtma = (Fr.) Coquettcrie Cilveli "-- Kırıtkan Cilve ve şive     Bayla (Bak: Eda) Cin = Cin (T. Kö.)
Cinnet      Çılgınlık, delilik = (Fr.) Folic
örnek: Kendisinde cinnet halleri görüldü = Kendisinde delilik (çılgınlık) hailen görüldü.
Cim      Cin» (T. Kö.)
Cimi  - Cinsel = (Fr.) Sexue»
Cinci şevki tabii      Cinsel içgüdü
Cimi - Oylum   '  (Fr.) Volumc
örnek: Ateş olsan oylumunca (cirmin kadar) yer yakarsın
Cirm      Cisim (T. KÖ.) = (Fr.) Corps
Örnek: Göksel cisimler — Ecramı semaviye — Corps celestes
Cism = Cİsim (T. Kö.) - (Fr.) Corps
Cİsmani s Ciımel      (Fr.) Corporcl Örnek: Cismani noksanlar — Cismel ler.
¦k siklik-
Ci
Ucnç
Civar = Yöre = (Fr.) Environs
örnek: Köyün civarında = Köyün yöresinde
Ciyadet = Temizlik, tazelik
Cûd        Cömertlik
Oı   — Coşmu, kaynama
Cûşa gelmek      Coşmak
Cüda   - Ayn
Cumhur    ¦ Cumur (T  Kö.) = (Fr.) Public
Cümhurİ — Cumurtal ~ (Fr.) Republicaln
Cümhuriyetperver — Cumurcu = (Fr.) Republh
cain
Cumhuriyet = Cumuriyel (Fr.) La republiqu« örnek: Türkiye Cumhuriyeti = Türkiye Çamur i yet i
Cemahiı  - Cumuriyetler = (Fr.) Repubüqu« örnek; Amerika Cemahiri   Müttehidesi = A.
merika Birleşik Cumuriyetlerİ.
Cümle  - Cümle (T. Kö.) Cümleten      Hep, bütün Cümudiye      Donsak - (Fr.) Glacier Cünd * Asker = (Fr.) Soldat Cür'a = Yudum
Cüret   -   Atılganlık, gözüpeklik. ataklık. küstah-
Iık (Fr.) Audace
Cüretkâr = Atılgan,   gözüpek,   küstah,   atak --»
(Fr.) Audacieux
Cürüm = Suç = (Fr.) Delit
Örnek : Onun böyle bıı cürüm İşliyeceğini ümit etmezdim = Onun böyle bir suç işliyeceğini u/u-
matdını.
Cüsse       Beden
Cüsseli    1  Ki yan
Örnek: Cüsseli bir adam
İriyarı bir adam.
Cüzü   - Tike    - (Fr.) Partie
Omek: Kol ve ayak bedenin eczasındandır ¦= Kol ve ayak bedenin ilkelerindendir.
Cüzî = Tikel, pek az. azıcık = (Fr.) Partici
Örnek: Cüz'i bir siy ile bunu bitirebilirsiniz = Pek az (azıcık) bir çalışma ile bunu bitirebilir-
siniz.
Cüz'i hükümler
Tikel hükümler [Terim)
SAY İFA 2
ULUS
Bay De Martel'in sınırımızdan ayrılırken gönderdiği telyazısı
Fransa'nın Suriye ve Lübnan fevkalâde Komiseri B. De Martel, türk topraklarından ayrılırken Dışarı İşler Bakanı Bay Tevfik Rüştü Aras'a aşağıdaki telyazısını göndermiştir:
"Fransanın mandası altındaki devletler toprağına girerken, bana karşı Türkiye'de gösterilen içten gelen karşılama ve sevgiden dolayı tize derin bağlılığı bildirmekle kıvanç duyuyorum. Türk - fransız dostluğunun öncülük ettiği konuşmalarımızın, karşılıklı güven ve dostça işbirliği duyguları içinde geçmesi; komşuluk işlerini daha Bİyade kolaylaştıracaktır... (A.A.)
Bay Necmi Madrid'e gidiyor
Son Limanlarda İspanya hükümeti memleketimizden İspanya'ya idhal e ¦ dilmekte olan yumurta kontenjanını ı .»'¦ did etmiş olduğundan vaki şikâyetleri nazarı dikkate alan hükümet İspanya ile ¦nevcud ticaret uzlaşmasını yeniden gör den geçirmek ve memleketimizden İspanya'ya idhal edilen yumurta durumunu daha e*ash bir surette hallederek yeni bir ticaret uzlaşması esaslarını ispanya hükümetiyle temas ederek hazırla -mak üzere Türkofis kontenjan bürosu sofi Bay Necmi'yi Madrid'e göndermek tedİr
Maraş umumî meclisi toplantısını bitirdi
Maraş, 31 (A.A.) — Umumi meclis bugün toplantısını bitirmiştir. Budce 302.268 liradır. Bu pa-radan nafıaya 140.174, maarife 72.763, sıhhat işlerine 12.352 lira ayrılmıştır.
I Ç
DUYUKLAR
Bolu umumî meclisi dağıldı
Bolu, 31 (A.A.) — Vilâyet ge-nel meclîsi yıllık toplantısını bugün bitirmiş ve daimi encümen ü-yelerini seçmiştir. Büdce 222.860 lira adî, 145 090 lira fevkalâde olmak üzere 367.950 lira kabul e-dildi.
Umumi meclis üyeleri şerefine C. H. P. vilâyet heyeti tarafından 40 kişilik bir akşam ziyafeti ve gece de fırka salonunda 120 kişilik çaylı dans verildi.
Bafra Çocuk Esirgeme Kurumunun çalışmaları
Bafra, 31 (A.A.) — Çocuk E-sirgeme kurumu bu sene 50 fakir talebeye her gün sıcak yemek vermektedir.
Ş. Karahisar'da bir konferans
Ş. Karahisar, 31 (A.A.) — Bu akşam baştanbaşa dinleyicilerle dolu olan halkevinde askerlik şubesi başkanı B. M.imdi tarafından tayyarenin lüzum ve ehemmiyeti hakkında çok canlı ve çok kıymetli bir konferans verilmiştir.
Burdur kooperatiflerinin toplantısı
Burdur, 31 (A.A.) — Okut -man ve işmenlerin kurdukları 25 bin lira sermayeli borç verme kooperatifi ve 23 bin Lira sermayeli ekim kredi kooperatifi dün yıllık toplantısını yapmıştır.
Hakanlar Heyeti loptandı
Bakanlar Heyeti dün Mareşal Kev • 2İ'nİn de iştirakiyle 14,30 da toplanmış ve toplantı geç vakte kadar devam  et -
mistir,
İnhsarlar Bakanlığı teşkilatı
Gümrük ve InhiıarUr Bakanlığı teşkilât ve koruma kanun projesi dün Gümrükler müsteşarı Bay Adil'in baş -lı.«ııl. -ı altında toplanan bir komisyonda tetkik edilmiştir.
Bazı maddelerden alınacak istihlak vergileri
Ban maddeleden alınan istihlâk vergisine müzeyyel kanun projesi Gümrük ve İnhisarlar Bakanlığına verilmiştir. Bakanlık proje üzerinde kendi nokta i nazarına göre yapılması lâzım gelen değişiklikleri tesbİt edecektir.
Kütahya umumî meclisi çalışmalarını bitirdi
Kütahya. 31 (A.A.) — Kırk gündenberi içtimalarına devam e-den vilayet umumi meclisi çalışmasını bitirmiştir. Büdce 560 bin lira olarak kabul edilmiştir.
Tokat'ta yol işleri
Tokad, 31 (A.A.) — Vilayetin bütün yolları üzerinde ilkbahar inşaatına başlandı. Tokad - Nıksal-Reşadiye yolunda 1.315, Erbaa-Samsun yolunda 1.682 amele ve Reşadiye - Köylühisar yolunda 542 amele çalışmaktadır.
Almanya'ya göndereceğimiz yumurtalar
Almanya ülkemize nisan ayı için "B" sınıfından 1.000 kental -lık yumurta kontenjanı ayırmıştır.
Yumurta ihracatı
İnebolu, 31 (A.A.) — Bu senenin ilk yumurta mahsulü 550 sandık olarak bugün Ispayaya ihraç edilmiştir.
Muamele ve istihlâk vergileri hakkında sorgu
Maliye Bakanlığı muamele ve istihlâk vegileri hakkında bazı ihsaİ malû -mat toplamaya lüzum gormus ve defterdarlıklarla malmudurluklerine bu hu • susta bazı sualleri ihtiva eden cedveller göndermiştir. Bu cedveller doldurulup Bakanlığa iade olu:*acaktır.
Sağlık Bakanlığı kadrosuna geçenler
Izmİr ve Haydarpaşa'daki bulaşıcı ve salgın hastalıklar rattahaneleri mütehassıs tabib ve diğer memurları mu -vazenei umumİyede Sağlık ve Soysal Yardım Bakanlığı kadrosuna alınmaktadırlar.
Samsun'da parti kongreleri bitti
Samsun, 31 (A.A.) — C. H. P. kongreleri bitmiştir. Uç aydanbe-ri çalışan üyeler idare heyetine seçilmişlerdir.
İnebolu'da liman
faaliyetleri
İnebolu, 31 (A.A.) —   İnebolu iskelesinden 935 mart ayı   içinde 97.500 lira değerinde 1.168 ton ihracat 88.850 lira değerinde 386 ton ithalât yapılmıştır.
"ISh da l»ir hû,., w     .
Yaşar Nabı Nayır'ın son e .r» 'Ulus,, ta tefrika edildikten sonra ki-tab halinde çıktı. Güzel bir kâğıda, gu. «I bir şekilde basılan escıinc Yasar-Nabi Nayır bir kaç güzel hikâye do ilave etmiştir.
Enerin mevzuu belki bir çoklarımızın hele hayatı kendi muhayyelemuc göre görme çağlarımızda başımızdan geçmiş olan bir maceradır. Soysal seviyesi yüksek münevver bir gencin bir tesadüfle başlayıp yavaş yavaş kalbin -de yer tutan aşkının inkisarla biten macerasını, biz de onlarla beraber yaşayıp, hattâ onların duyduklarını duya. rak adım adım takib ediyoruz. Yatar Nabı N.ıyır'm son eseri yalnız hareket konuşma ve vaka dolu, okuyucuyu yoran eserlere karşı kuvvetli bir müdahaledir;
Vaka, hareket, fikir, birbiriyle mü -vazİ gittiği zaman mevzu ne olursa olsun olgun bir yazıcının elinde daima istiyerek ve son satırına kadar istekle okunabilecek bir eser yaratmanın ım . kin İçinde olduğunun müdafaası..
Belki bir başkasının elinde muvaffakiyetti/ ve can sıkıcı bir eser o!. . -ya çok müsaid olan bu tarz ve mev • zu Yasar Nabi Nayır'ın kaleminde güzel ve muvaffak olmuş bil örneğini vermiştir.
Kitabın sonundaki küçük hikâyeler eserin orijinal güzelliğinin birer de • vamıdır. Değeri 40 kuruştur. Akba ki-tabevi ve Varlık mecmuasından alına -bilir. Güzel bır eser okumak istİyen -lere tavsiye ederiz.
Boks
Bay Mustaİa Atak tarafından boks
sporunu kendi kendine ve süratle öğrenmek için faydalı bu kıub vücude getirilmiştir. Bol resimlerle auslu M sayıfalık metni bulunan bu eser boksu en kolay ve sade bir şekilde ve butun inceliklerile öğretmektedir. Tanesi 50 kuruştur.
Çâh      Kuyu
Çâkcı       Kul. köle
Çülâk      Çevik
Çare     Çare (T. Ko.)
Çar naçar ¦ İster istemez, çarem/
Çehre     Çehre (T. Kö), yüz, bet
Çcmcn/ar -    Çimenlik
Çin       Kıvrım, büklüm, buruşukluk, çatıklık
Örnek: A i m buruşuğu — Çini   cebin. Kaş ça-
tıklığı — Çini ebru
Dâ = Hastalık (T. Kö.)
Dâd     Tüze - (Fr.) Justice (bak: Adi. adalet)
Dâd     Vergi = (Fr.) Don
Örnek: Dâdt Huda = Tanrı vergisi
Dâd     Veriş, »atış = (Fr.) Ventc Örnek: Dâdü sited = Alışveriş
0âd       Yanıp yak'tma
Dadı      Yenimi}
Darfcr      Kardeş
Dâdkuıter      Tuzemen (Bak = Adil).
Da*Jağa   - Gürültü
Dağ dar     Yaralı
Örnek: Yüreğim firkat acısiyle dindar iken bir de -= Yüreğim ayrılık acısiyle yaralı iken bir de..
Dahamet ¦ İrilik, kocamanbk Dâhi     Öke = (Fr.) Genit
Dâhil = İç, içeri, içinde = (Fr.) Intcrîeur
örnek: Binanın dâhili ~ Kurağın çi (içerisi) Listeye dahil değil = Çizetge içinde değil.
Dahilen   ~ İçeriden
örnek: Bu ilâcı dahilen almak lâzımdır ~ Bu ilâcı iterden almalıdır.
Dahilî - İçeri, içsel = (Fr.) tnterieur
örnek: Emrazı dahiliye -a İçsel hastalıklar Bir evin umuru dahiliyesi = Bir evin içeri işleri.
Dahiliye velıâleti - Iç bakanlığı - (Fr.) M inişlere de l'Intlricur
Dâhil olmak -   Girmek = (Fr.) Entret
örnek: Heyete dâhil olan bütün .İ/j Kurula giren bütün üyeler.
Dahil     Sıkınan, sığınmış
Dahiye     Karabun = (Fr.) Cataclysmc
Dahalet etmek Sığınmak (Fr.) Se refugier Örnek: Yunan askerlerinin bir kısmı bulgarla-ra dahalet ettiler = Yunan askerlerinin bir kısmı bulgarlara sıgnıdıla*
D.ıhl     Kınama
Örnek: Dinimizi kınayan = Dinimize dahleden
Karışma - (Fr.) — Topfişck, 2 — (Bak: mezar, türbe)
Dahi (Ddhlü tetir anlamına)
Actıon de se meler Dahn- ¦
Daima - Her vakit, bir dürüye ¦ (Fr.) Toujours örnek: Daima bizi isimizden jlıkor -- Her vakit bizi işimizden alıkor.
Başkalarım dinlemez, daima kendi söyler ¦--Başkalarım dinlemez, birdüzüye kendi söyler.
Daimi      Devamlı (T. Kö). Sürel -   (Fr.) Conti-r.uel
Örnek: Daimî bir baş ağrısı — Devamlı bir baş ağrısı.
Dair       Üzerine, için, dolayı (Bak:      I)
Daire     D.-ğre = (Fr.) Cercle
örnek: Daire şeklinde bir masa = Değre şeklinde bir masa.
Onun dairei muhabbetine giremedi — Onun sevgi değresJne giremedi.
Dairenmadar ¦ Çepçevre. çepeçevre
Örnek: Düşman ordusunu dairenmadar ihata ettik     Düşman ordusunu çepeçevre sardık.
Dairevi ¦ Değirmi = (Fr.) Circulaire
Örnek: Dairevi bir sini = Değirmi bir sini.
Dalâlet — Sapınç = (Fr.) Egarcmcnt. abcrratL.ı Öınek: Akıl, insanları   dalâlettvn   kurtart   = Akıl, insanları sapınçtan kurtaıır
Dalâlete düşmek ¦ Azmak, sapmak, sapıtmak S'egarcr. tomber dans l'aberration örnek: Dalâlete düşen   milletlere, onların  büyükleri doğru yolu gösterir = Sapıtan   (doğru yoldan sapan, azan) uluslara, onların büyükleri doğru yolu gösterir.
Dâm  I Tuzak
Örnek: Damı   iğfaline   düşürdüğü ~ Aldatma
tuzağına düşürdüğü. Dâmad ~ Güveyi      (Fr.) Gendre, bcau-fils Dâmân     Ettk Dânâ -   Biten Daniş ¦ Bilgi Danişmend      Bilgili Dâr      Ev, yer, yurd
örnek: Darı dünya = Dünya evi
Daraban -    Çarpma, çarpıntı
örnek: Darabanı kalb — Yürek çarpıntısı (çarpıntı)
Dârât (Debdebe) — Görkem
Darbe      Çarpı, vuruş   - (Fr.) Coup
örnek: Bİr darbede yere serdi mı Bir vuruşta yere senli.
Darbetmck     Dökmek
Darbı nescl = Atalar sözü
Darülaceze     Kimsesizler yurdu
Daıtan       Destan (T. Kö.) Epope (T   KÖ.)
Daıtanî      Epik      (Fr.) Epique
Daüssıla      Yurtsama = (Fr.) Nostalgie
Oı ı... l. M ish n. resinden cüda kalınç:ı daüssılaya uğradı - - Doğduğu yerden ayrı kalınca yurtsamaya uğradı.
Daüssılaya uğramak        Yurtsamak
Dava ¦ Dilev = (Fr.) Proces
örnek: Borcunu ödemediği için aleyhine dava açtım • Borcunu ödemediği için ona karşı dilev açtım.
Dava      Sava = (Fr.) Cause
örnek: Davasını büyük bir belagatle anlatu ¦ Savasını büyük bir uzAillıkle anlattı^
Davacı    ¦ Dilevci
Dava etmek      Dİlev açmak = (Fr.} lııtcntcr ı.rj proces
Davet = Çağın — (Fr.) Invitation
Davet etmek     Çağırmak = (Fr.) Inviter
örnek: Bu akşamki toplantıya sizi de davrt rr-tim   -- Bu akşamki toplantıya sızı de çağırdım.
Davetiye     Çağrıbk = (Fr.) Lettre d ıııvıtation Örnek: Onun davetiyesi   gönderilmemiş      O* nun çağrtlığı gönderilmemiş.
Dayın = Alacaklı
Örnek: Dâyinler vekili — Alacaklılar yekesi
De'b      Toru ~ (Fr.) Usage
Deba    « Sepici
Debagat = Sepicilik
Debagat etmek      Sepilemek
Debağhanc       Sepile
Debdebe (vc dârât) = Gorkrm
Defa     Kere (T. Kö.) kez
örnek: Size bunu kaç dela söylemek lâzrm? ^ Sİze bunu ka\ kere söylemeli? Son defa kusurunu affediyorum - Son 4« suçunu bağışlıyorum.
Defaten      Birden, bir kezin, bir kerede
Örnek: Defaten yüz lira borcunu çıkarıp ver/-
yordu - Bir kezin ibir kerede) yüz lira borcu* mı çıkarıp veriyordu.
önergeler
Kılavuz i6*/en üzerine, her listenin (ULUS) ta çıktığından başlamak üzeıe bir ay içinde, istek edenler yeni bir önerge ileri sürebilirler. Bunlar T. D. T. C. Gc* nel Kâtihliğinc şu şekil alttnd? gönderilecektir;
t--¦
Osmanlıca.......kelimesine Kılavuzda ......kargılığını uygun (yahut: yeter) görınüyorum.
Sebebi: (kısaca) .....  ......
Önergem şudur:
. O) İmza
(/) Burada bir önerge gösterilmiyen yazılar üzerine bir şey yapılamıyacaktır.
ULUS
ON ALTINCI YIL No: 4912
Adımı/, antlımı/ılır.
2, NİSAN 1935 SALI
Her yerde 5 kuruş
Gündelik
SİNEMANIN YILDÖNÜMÜ
Son günlerde sinemanın kır • kinci yıldönümü anıldı.. Roma -da bunun için eğlenceli ve söylev-li toplantılar yapıldı. Türlü yıldö-nümleri arasında sinemanınkine özel bir değer vermek gerçekten yerindedir. Bugün kırk yaşma girmiş olan sinemanın bir çok bakımlarda oynamakta olduğu bü -yük rolü anlamıyan kalmamıştır. Sinema devrin tapındığı güçler -den biridir. Türlü bayramlar içi • ne onun doğuş gününü de almak çok görülecek bir şey değildir.
Sinema kadar bütün insanlığı kaplamış bir eğlence çeşidi yoktur. Bu ba -kundan sinema yer yüzündeki insanları birbirine yaklaştırmakta şimdiye kadar başka biç bir gü -cün oynıyamadığı rolü almış bulunmakta dır. Aynı bir film dünyanın dört bir tarafında yüz binlerce insanı aynı biçimde düşün -duruyor, duyduruyor, ve böyle -lîkle devrin kültürünü yayarak türlü ulusları birbirine yaklaştırmağa yardım ediyor, sinema bu rolünü her vakit bilerek ve isti-yerek oynamakta değildir. O belki daha çok eğlendirerek para kazanmak amacını gütmektedir. Fakat gözün kavrayış gücü, insanlar için, hangi ırktan olursa olsun, değişmediğinden sinemanın kendi özünde bir acunsallık vardır. O eğlendirirken düşündürmekte -dîr. (Sonu 3 üncü sayıfada)
MOSKOVA GÖRÜŞMELERİ BİTTİ
Çıkarılan bildiriğ çok iyi karşılandı
B. Eden Varşovaya doğru yola çıktı
Moskova, 1 (A.A.) — B. Eden Varşovaya giderken B. Litvînof kendisine demiştir ki: "Eyi başa-rımlar dilerim. Sîzin başarımınız bizim başarımımız olacaktır.,, Bu uğurlama sözleri ingiliz - sovyet görüşmelerini saran umııd verici havayı göstermektedir.
B. Eden büyük bir kalabalığın başarım dilemeleri arasında yola çıkmıştır.
Lord Eden'in sözleri
Varşova, 1 (A.A.) — B. Eden, Moskovadan ayrılmazdan Önce Pat ajansı bildirmenine şöyle demiştir: ''Varşova seyahatini büyük bir kıvançla yapıyorum. Bu seyahatin amacı şimdiki durum üzerinde Polonya devlet adamlariyle görüşmektir.,,
Bildiriğ nasıl hazırlandı
Moskova. 1 (A.A.) — Hava» bildir-meninden BB. Litvînof ve Eden tarafın, dan birlikte hazırlanan bitdiriğin M o s -kova saatiyle 18 de çıkarılacağı bildirilmişti.
Ancak bildiriğ biraz geç çıkarılmış -
Ur. Bunun sebebi B. Eden'in bîldirikten Londra kabinesine telyazısiyle duyuk vermek istemesi olmuştur.
Bu danışma sonucunda Sovyetlerin Londra Büyük Elçisi B. Maiski'nin, bildiriğin ton şeklini kararlaştırmak için ingiltere elçiliği ile Sovyetler Birliği dış komiserliği arasında birçok kere -ler gidip geldiği öğrenilmiştir., A'OT
Bu bildiriğin hulâsası dünkü sayı. mızda çıkmıştı:
Bildiriğ beğenildi
Moskova, 1 (A.A.) — Havas bildirmeninden: Resmî Sovyet mahfilleri görüşmelerin sonuçla -rından çok kıvançlıdırlar. Bildiriğin bazı parçalan ve hele iki devlet mümessillerinin her iki yönün topraklarının bütünlüğünü tanıdıklarım gösteren uzdil cümlesi bütün umudlan bile geçmektedir.
BÜdirik dikkatli okunursa doğu andlaşmasım Almanya İle Po -lonyaya açık bırakanın ingiltere değil Sovyetler birliği olduğu anlaşılmaktadır.
(Sonu *î ıncı sayıfada)
Belediyemiz yeni
budçesini hazırladı
Bu yıl yol işlerine 700 bin lira harcanacak otobüsler eylülde işi emeye başbyacakbr
Ankara Belediye Meclisi dün devrenin kanuni toplantısını yap -mistir. Toplantı • yı açan Bay Tan Doğan bu devre -de Je meclise şehir adına verimli işler başarılmasını dilemiş vo günle-meçteki seç imi o • rin yapılacağını söylemiştir. Se -çim sonunda 32 oyla birinci baş -
Bay Tan
kan vekilliğine Bay Rauf, ikinci baş -kan vekilliğine Kütükçü Feyzi, encü • menlere de aşağıda adlan yazılı olan üyelerin seçildiği anlaşılmıştır:
Tarife ve kanunlar encümeni ı Ha -lim, İbrarim, Naşid, Rifat. Feyzi, Mec-di Sadrettîn, Ekrem.
Büdce encümeni: Samiye, Hayrul-lah, iskender, Rauf, Reşad, Cafer Tay -yar, Vehbi.
İmar ve nafıa encümeni: Ahmed, Cemal, Muhlis, Süreyya, Sakip, İbrahim Kemal, Veli.
Sıhhiye encümeni: Makbule Naci, Hüseyin Ertuğrul, Yusuf Hikmet, Ali Vahid. Bilâl, ismet, Osman.
Doğan Başkanlık ederken
Hesabları tetkik encümeni i Fethi, iskender, Hamit, Ziya, Muzaffer, Nu • rettin, Nusrat.
Encümenlerin seçiminden sonra, 930 yılı büdceıinin hazır olduğunu söylİyen Bay Tan Doğan, 934 yılı büdceıine göre Başkanlığın 150 bin liraya kadar ödüne alabileceğini, fakat belediyeyi bir borç altına sokmamak için tahsilat faz -lasiyle kapatılarak denk bir büdce ile yılın sona erdirildiğini söyledi ve bu mit nasebetle meclisin başkanlığa karşı göl' terdiği güvenden ötürü teşekkür etti.
Bu yılkı büdcenin de bir borç almayı gerektirmeden hazırlandığını söyli * (Sonu S inci sayıfada)
Osmanlıcadan Türkçeye Karşılıklar Kılavuzu N. 9
1 —Öz türkçe köklerden gelen sözlerin karşısına (T. Kö.) beldeği (alameti) konmuştur. Bunların lıer biri hakkında sırası ile uzmanlarımızın (mütehassıs)
yazılarını gazetelere vereceğiz.
2 — Yeni konan karşılıkların iyi ayırd edilmesi için, gereğine göre, franstzcaları da yazılmış, ayrıca örnekler de konulmuştur.
3 — Kökü türkçe olan kelimelerin bugünkü işlenmiş ve kullanılan şekilleri alınmıştır: Aslı ak olan hak, aslı Ügünı olan  hüküm, türkçe "çek,, kökünden ge~
len şekil gibi.
Defetmek       Savmak, İtmek   *=   (Fr.)   Expulser, faire eloigner
örnek: Belâyı savdım (defettim) — Cisimler biribirlerini çekerler ve iterler (cezp ve defe ¦ derler) = Attraction et ripulsion des corps.
Define = Gömü = (Fr.) Tresor
Defnetmek --- Gömmek
Defter = Defter (T. Kö.) = (Fr.) Cahier. Dehan - Ağız
Dehr (Bak; Cihan, âlem) — Acun, dünya (T. Kö.)
Dehşet     Yılgı = (Fr.) Terreur
örnek-: Saika düşünce halk dehşet içinde kaldı m Yıldırım düşünce halk yılgı içinde kaldı.
Dehşetü mlıızam mm Sıngıhk = (Fr.) Epouvante, örnek: Asiler son hücumlarında, dehşetü inhi-zaman uğradılar mm A ziyanlar, son hücumlarında sıngıhğa uğradılar.
Dehşetü   inhizama   uğramak = Sınmak = (Fr.) S'epouvanter
Dehşetü inhizama uğratmak - Sındırmak — (Fr.) Epouvanter.
Delalet   etmek - Göstermek — (Fr.)   Significr, indiquer
örnek: Bu sözler onun kötü yürekliliğine delâlet eder ~ Bu sözler onun kötü yürekliliğini gösterir.
Delâlet etmek = Yol göstermek, kılavuzlamak — (Fr.) Guider, montrer le ehemin örnek: Köylüler delâlet ettiler de yolu Öyle bulabildim = Köylüler yol gösterdiler de   (kılavuzluk ettiler de) yolu öyle bulabildim.
DeM (Burhan anlamına)   ¦ Kanıt = (Fr.) Argu-
¦uit
Örnek; Delilsiz, davaya kimse inanmaz =- Ka-nıtsız hleve kımse inanmagm
Dett Ve..k» anlamına) - Belge     (Fr )  D ocu -meni
Örnek: Tarihi delil belgeler.
ili* (vesikalar) — Tarihsel
Delil (Beyyine anlamına) - Tanıt (Fr.) Preuve Delil (Yol   gösteren anlamına) = Kılavus = (Fr.)
Guide Dem = Kan
Dem      Dem (zaman anlamına) (T. Kö.)
Demevî   = Kanlı, kansal
Demgüzâr olmak - Vakit geçirmek
Denaet - Alçaklık = (Fr.) Lâchete
Denaetkârane = Alçakça = (Fr.) Uchement örnek: Denaetkârane hır hile ile onu öldürdü — Alçakça bir dekle onu öldürdü.
Deni :   Alçak = (Fr.) Lâche Örnek: Deni!    = Alçak!
Dendan   - Diş
Der = Kapı
örnek: Deri devlet = Devlet kapısı.
der - — - de, içinde
1 1 - Kucaklama
Deraguş etmek      Kucaklamak
Derbeder = Dağınık, salpak
örnek: Derbeder bir adamdır mm Dağınık (salpak) bir adamdır.
Derbcnd mm Boğaz, dargeçit
Dere = Derç (T. Kö.)
Derd - Dert (T. Kö.)
Derdest = Yakalama - (Fr.) Arrestation, attraper örnek: Polisler hırsızları detdeste çalışmaktadırlar mm Polisler, hırsızları yakalamaya çalışmaktadırlar.
Derdest etmek = Yakalamak = (Fr.) Arretec
Derece = Derece ~ (Fr.) Dcgre
Dereke ¦   Dereke
Dergâh = D erg e
Derhal mm Hemen
Derk, İdrak = An, anlama = (Fr.) Comprehen-sion
Derkenar = Çıkma
örnek: Bu evrakı bîr derkenar yazıldıktan sonra yerine gönderiniz — Bu kâğıdı bir çıkma yazıldıktan sonra yerine gönderiniz.
Derketmck, idrak etmek - Anlamak = (Fr.) Com-prendre
örnek; Bu işin   güçlüğünü idrak   edemedi = Bu işin güçlüğünü anlıyamadı. Derman      Derman (T. Kö.)
Dcrmeyan etmek — Ortaya koymak, Öne sürmek
örnek: Bu fikri dcrmeyan eden sizdiniz = Bu düşünceyi ortaya koyan (öne süren) sizdiniz.
Derpiş etmek = Göz Önünde tutmak
Örnek: Evvelâ bu işi derpiş etmelidir — Önce bu işi göz önünde tutmalıdır.
Ders     Ders (T.) = (Fr.) Leçon, coura
Deruhte etmek - Üstüne   almak,   yüklenmek =
(Fr.) Se eharger
örnek: Bir vazifeyi deruhte etmek — Bir ödevi üstüne almak.
Derun = İç
örnek: Derûnunda nutui tezkeresi bulunan bir çanta ^= içinde doğum kâğıdı bulunan bir çanta.
Derunİ = Içkel
örnek: Deruni bir meserret = Içkel bir sevinç
Derya = Deniz
Desise = Dik, oyun, aldaç mm (Fr.) Rıııe, intri -gue, fourberie
Dessas mm Dekçi, oyuncu,   aldatıcı — (Fr.) Rusc, intriguant
Dett = El
Dettar =  Senk
Deste = Takım, demet
Örnek: Bir takım oyun kâğıdı, bir demet ç/çd
Destgir mm Yardımcı, elinden tutan
Deıtres olmak = Ele geçirmek, elde etmek eriş
mek  - (Fr.)Obtenir,    acqu£rir
Deşt = Bozkır, çöl
Deva = Em, ilâç (T. Kö.) — (Fr.) Remede
örnek: Bu hastalığın devasını bulamadılar » Bu hastalığın ilâcını (emini) bulamadılar.
Devam - Devam (T. Kö.) — (Fr.) Contûıuation.
frequentation
Deveran = Dolaşı
örnek: Deveranı dem = Kan dolaşısı
Deveran etmek = Dolaşmak
Örnek: Deveran eden haberlere   göra      Dolt-
Şan duyulara göre.
Devlet      Devlet (T. Kö.) = (Fr.) Etat Devr - Devir (T. Kö.)
Devran - Evren
Örnek: Âlem gene ol âlem. devran gene ol devran., mm Acun gene o acun, evren gene o evren»
Devre - Devre (T.)
Devriye   - Gezck
Örnek; Geceleri jandarmalar devriyeye çıkıyorlar      Geceleri jandarmalar gezeğe çıkıyor.
lar.
Deyn = Borç Dicûr -   Karanlık
Didar = Yüz, çehre (T. Kö.)
Dide = Göz
- dide 53 - görmüş
Didcban = Bekçi, kolcu, nöbetçi, göacfl
Berlin, l (A.A.) — İsviçre elçisi, bu* nıin öğleden sonra, İsviçre hükümetinin gazeteci Salonum Jacob meselesi lıakkm-daki notasını Dışişleri Bakanlığına vermiştir.
SAY İFA 2
ULUS
2 NİSAM 1^35 SALI
Kamutay'da
J. U. K. büdcesinde yapılan değişiklik hakkındaki kanun lâyihası onandı
Kamutay, dün saat 15 de Bay Nuri Conker'in Başkanlığında toplanmış ve jandarma genel kumandanlığı 1934 yılı büdcesinin 426 inci faslında yapılacak deği -siklik hakkındaki kanun lâyihası ve büdce encümen mazbatası o -ltunmuştur.
Genel heyetçe onanan bu kanun lâyihasına ve büdce encümeni mazbatasına göre; 2671 numaralı kanunla 1934 malî yılı jandarma genel kumandanlığı büdcesinde yeniden açılan (temdidli efradın 1933 yılı karşılıksız maaşları) fashna (27000) lira konulduğu ve bu efradın alacakları yalnız maaş tertibinden olmayıp kanunlarına göre verilmesi gereken İkramiye ve hayvan tazminatı gibi bazı istihkakları da içine almakta olduğundan hükümetçe bu kanunun tavzih edici bir şekilde değiştirilmesinden ibaret olan teklifin yerinde görüldüğü ve kanun lâyihasının olduğu gibi onandığı Büdce encümeni mazbatasından anlaşılmış ve kanun lâyiha -sı jandarma genel kuman -danlığı 1934 malî yılı büdcesinin sonunda 2671 sayılı kanunla açılan 426 ncı faslın adı "temdidli efradın 1933 yılı karşılıksız alacakları,, olarak düzeltilmiş ve 27 bin liranın 23 bin lirası, temdidli efradın 1933 yılı karşılıksız alacakları maaşa, (1500) lirası verilecek ikramiyeye ve (2500) lirası da verilecek hayvan tazminatına karşılık gösterilmiştir.
Ruznamede konuşulacak başka bir şey olmadığından perşem-
I Ç
DUYUKLAR
Dışarı gönderilecek maden sularımız
Maden sularımızı yabancı memleketlere göndermek üzere dışardan getirilecek birer litrelik boş şişelerin, altı ay içinde maden suyu dolu olarak gene dı -şan çıkarılmak şartiyle teminata bağlanıp gümrük resminden "muvakkat maufiyet,, usulüne bağlı tutulması kararlaşmış ve karar gümrüklere bildirilmiştir.
be günü saat 15 de toplanmak ü-zere toplantıya son verilmiştir.
Af kanununun üçüncü maddesi
2330 sayılı af kanununun 3 üncü maddesile affa uğrıyanlardan birden çok suç işliyenler için içtima kaidelerine göre verilecek cezanın hepsinden mi, yoksa her suç için tertib olunan cezalardan ayrı ayrı indirme yapılması mı lâzım geleceğinin tefsiri Başbakanlıktan istenmiş ve Kamutay adliye encümeni, kanunun bu maksadına göre tereddüde yer kalmıyacak surette tatbikatını temin için aşağıda yazılı tefsir fıkrasını umumî heyetin kabul ve tasvibine arza oybirliğiyle karar vermiştir. Tef -sır fıkrası şudur:
"2330 sayılı kanunun 3 üncü maddesi, birden fazla suç işliyenler hakkında her bir suç İçin verilmiş veya verilecek olan cezalardan ayrı ayrı indirme suretile tatbik olunur.,,
İşbu tefsir fıkrası Kamutayın 4.4.1935 günkü toplantısında görüşülecektir.
Bay Fahri ve arkadaşlarının muhakemesi
Dün birinci asliye ceza mahkemesinde eski Posta ve Telgraf Genel Müdürü Bay Fahri, muavini Bay Suphi, eski Telgraf işletme Müdürü Bay İhsan Cemalin muhakemelerine devam edilmiş ve iddia makamı iddianamesini okumuştur.
İddia makamı Bay Fahri için suçun esası olan mayıs 1911 tarihinde yapılan mukavelenin tarifeye aid olan üçüncü faslındaki esasın altınla kâğıd para arasındaki değer farkının devam ettiği müddetçe tarifeye yeni bir Kıstas ko -yan haziran 1923 ve mayıs 1929 tarihli mukavelelerin tatbikindeki yolsuzluk -lan teşrih etmiş ve tenzilli tarifenin tatbikinin geciktirilmesi için yapılan işle -ri hususî bİr kasta matuf bulmuştur.
Bay Suphi'ye gelince işin aslını da -ha evelden bildiği halde Bayındırlık Bakanlığının tezkeresini hiç bir lüzum olmadan geciktirmiş ve işe yanlı» bîr mecra verilmesine sebebiyet vermiştir denilmekte. İhsan Cemal için de itimnd ettiği bîr umum müdürün emirlerini yerine getirmiş ve müsveddeleri yapmış beğenilmiyen müsveddeler umum mü -dür tarafından tashih edilmiştir. İhsan Ceraat'in umum müdürle bu sıkı teması kendisinde altın esasının yeretmesine vu sabit fikir haline gelmesine sebeb olmuştur. İhsan Cemal bu işte Umum Müdürün kanunî olmıyan arzularına daima boyun eğmiş ve hadisenin son safhasında anlaşılmıyan bir sebeble işi geciktir -mek için tebliğ şekilleri bulmak istemiş ve o yolda hareket etmek suretiyle vazifesini suiistimal etmiştir. Denilmekte ve bu sebeblerden dolayı Bay Fahri ve Bay İhsan Cemal'in bu horeketleri vazifeyi suiistimal eder mahiyette görüldüğünden ceza kanununun 240 inci mad -desine tevfikan 3 ay hapis ve 3 ay da memuriyetlerinden     mahrumiyetlerine
Elektrik ve havagazı sayıcıları
Şehrimizde elektrik ve hava gazı kullananlardan bazılarının tesisatlarının kuvvet harcamasını ölçen sayıcılarının hatalı olduğu hakkında ölçüler nizamnamesinin 26 ıncı maddesine dayanarak yaptıkları şikâyetler üzerine Okonomi Bakanlığı merkez mıntakası ölçüler ve ayar başmüfettişlİğince yapılan muaye -neler sonucunda bunlardan bir takımlarının gerçekten hatalı oldukları anla -silmiştir. Evinde veya müessesesindeki elektrik veya havagazı sayıcısının doğ -ruluğundan esaslı şüphelere düşenlerin yukarda sözü geçen başmüfettişliğe başvurmaları tavsiye edilmektedir.
İnhisar idaresi yeni bir sigara çıkaracak
Gümrük ve İnhisarlar Bakanlığı sigara paketlerine ikramiye konulması işini tetkik etmektedir. İnhisarlar Umum Müdürlüğü yakında Samsun tütünü ile Samsun sigarası çıkaracaktır. Bu sigaranın fiatı henüz tesbit edilmemiş -tir.
İngiliz büyük elçisi İstanbul'a gitti
ingiliz Büyük Elçisi Istanbula
Bay Suphi'nin dc ceza kanununun 230 uncu maddesine tevfikan otuz lira as;r para cezası ile mahkûmiyetlerine karar verilmesini istemiştir. Suçlu vekillerinin müdafaalarını yapabilmeleri için muhakeme dokuz nisan sah gününe talik edilmiştir.
Ankara radyosu
Bugünkü radyo programı şudur ı 19.30- Çocuk saati 19.50. Musikî:
Tchaikowsky        Lied Ohnc Wort?
Rubenstein Melodie
Glazounov Melodie Arabe
m Sercnade Espagnolf
Vîolonsel: Edip Sezen Piyano: Ulvi Cemal
20.10-Maliye vekâleti saati
20.20 Dans musikisi
20.30-Musiki:
Leclalr T r i o
Keman: Necdet Remzi Piyano: Ulvi Cemal Vîolonsel: Edip Seren
20.50-Haberler.
Öğretici filmler
Okonomi Bakanlığı öğretici filmler hakkında bir kanun projesi hazırlamıştır. Bu projeye göre memleketimizde bulunan sinemalar gösterecekleri esas filmden " evel halk ve çocuklara mahsus Öğretici ve teknik bîr film göstermeğe mecbur tutulacaklardır. Devlet dairelerince getirtilecek olan bu öğretici ve teknik filmler her türlü vergi ve resimden muaf olacaktır.
mm m^mmmmmmmmmmm ı aaaaMHBMi
Moskova'da bir türk operası
Bu akşam saat 21 de Mosko-S vadaki Komintern istasyonundan Türkiyeye mahsus olarak "Şahsenem,, operası verileceği haber alınmıştır. Şahsene-min mevzuu Kerem ile Aslı hikâyesidir. Komintern istasyonunun tul mevci 1724 dür.
II     ¦     'I'' ı. ¦ .....      '¦  ¦......-" ¦'Ilımı.ıı     ¦ m.........  İM
Digerbin = Özgecil = (Fr.) Altruiste
Örnek: Digerbin olanları herkes sever = Özgecil olanlarr herkes sever.
Dikkat - Dikkat (T. Kö.) = (Fr.) Attcntion
Dil = Yürek, gönül
Dilara, dilrüba, dilfirib = Gönül alan, gönül okşayan
Dilâver = Yiğit
Dilâzar — Gönül inciden, hatır kıran
Dilbaz =aa Gönül eğleyen
Dilber     Güzel
örnek: Dilber bir kız = Güzel bir kız.
Dilgir = Gücenik, kırgın
Dilgir olmak      Kırılmak, gücenmek.
Örnek: Bana sebebsiz dilgir oldunuz — Bana sebebsiz gücendiniz.
Bu sözlerden dilgir oluşu doğru değildir - - Bu sözlerinden kırılması doğru değildir.
Dilgüdaz = Yürek eriten
DühâJı - Gönül isteği, arzu (T. Kö.)
Örnek: İşler dilhahı Üzere gitmedi = İşler ar. zusu üzere (gönül isteğince) gitmedi.
Dilhıraş (Bak: Canhıraş) Gönül koparan
örnek: £ir sadayı dilhıraş = Gönül koparan bir ses
Dilinin olmak = İçi kan ağlamak
Örnek: Onun bu düşkün halini görünce dilbün oldum = Onun bu düşkün halini görünce içim kan ağladı.
Dilir = Yürekli Dılküşa — İç açan
örnek: Mahalli dilküşa — îç açan bir ver Dilpesend — Gönül beğendi Dil. i   = Yüreği yaralı Dil su/ — Yürek yakıcı, iç yakan, acıklı Düşad = Sevinçli DUşikeste = Gönlü kırık Dimağ = Beyin — (Fr.) Cerveau, cervelle Dm = Din (T*) = (Fr.) Rcligion
Dini = Dinsel = (Fr.) Religicux örnek: Dini müesseseler —¦ Dinsel kurumlar.
Gayridİnî = Yaddİnsel — (Fr.) lrreligieux
örnek: Gayridini hareketler = Yaddİnsel hareketler.
Ladini — Dışdinsel = (Fr.) Arcligieux
örnek: Dinle hiç bir alâkası olmıyan müessese ve hareketlere ladini derler = Dinle hiç bir ilişiği olmıyan kurumlara ve hareketlere dışdinsel derler.
Dirahşan - Parlak, parlıyan
Diraht = Ağaç
Dirayet — Usuğ = (Fr.) Adresse, intelligencc, ca-
pacire
Örnek: Bilgisi ne kadar vüsatli olursa olsun, dirayetsiz bir insan tuttuğu işte muvaffak ola. maz = Bilgisi ne kadar geniş olursa olsun usuğsuz bir insan tuttuğu işi başaramaz.
Dirayetli = Usuğlu = (Fr.) lntelligcnt.   capable, adroit
örnek: O, pek dirayetli hareket etti — O. pek usuğlu hareket etti.
Dİraz = Uzun
Diriğ etmek — Esirgemek
örnek: Muavenetinizi benden diriğ etmeyiniz = Yardımınızı benden esirgemeyiniz.
Dirin, dirine = Eckİ
örnek; De'bi dirin — Eski törü.
Divane = Deli, aptal, alık Diyar = El
örnek: Diyar diyar dolaştıktan sonra buraya geldi = El el dolaştıktan soma buraya geldi.
Dizdar — Kale sakınanı
Dost = Dost (T. Kö.) m (Fr.) Ami
Ducret (zucret) ~ Sıkıntı, darlık
örnek: Son senelerim   ducret içinde   geçti = Son yıllarım sıkıntı (darlık) içinde geçti. Duçar (giriftar) = Uğramış, yakalanmış, tutulmuş Duçar olmak (giriftar olmak) = Uğramak, yaka -lanmak, tutulmak
örnek: l — Bir derdi devânâpezİre duçar oldu ¦= ilâcı bulunmaz bir derde uğradı.
2 — Duçar olduğu felâketten tahlisi giriban edemedi = Tutulduğu felâketten yakasını kurtaramadı.
3 — öldürücü bir aşka gİıiftar oldu = öldürücü bir aşka yakalandı.
Dûd —Kurt, duman Dııhan = Duman, tütün Duhtcr = Kız Duhul = - Girme, girim
Duhuliye - Girmelik
örnek: Duhuliye vermeksizin içeriye alınamaz = Girmelik vermeksizin içeriye alınamaz.
Dûn — Aşağı, aşağılık (Ast = madun)
örnek: Bu halıyı dûn bir fiatla satmak istemedi = Bu halıyı aşağı bir paha ile satmak iste. medi.
Ne dûn bir fıtratı var = Ne aşağılık bir yaradılışı var .
Dûr = Uzak
örnek: Allah kimseyi gördüğünden dûr etmesin = Tanrı kimseyi gördüğünden uzak bırakmasın.
Durendiş (dûrbîn) = Uzgören, uz görür = (Fr.) Avise, clairvoyant
örnek: / — Devletin başına geçen adamlar durendiş olmalıdır = Devletin başına geçen a-damlar uzgörür olmalıdır.
2 — O, durendiş bir adamdır = O, uzgören bir adamdır.
Durendiştik (durbinlik) ™ Uzgöriirlük
Duşizo (Bak: bakir) = El değmemiş
Dümdar — Artçı = (Fr.) Arriere-garde
örnek: Dümdar kollarımız düşmana hücum etti *=Artçı kollarımız düşmana hücum etti.
Dümû — Gözyaşı Dünbal -- Kuyruk
Dürbün - Görguç      (Fr.J Lorgnette, lunette Örnek: Zabitler uzağı   rüyet için   dürbün istimal ederler — Subaylar uzağı görmek için gör-güç kullanırlar.
Düruğ — Yalan
Dürüst    ı Doğru,     düzgün,   dürüst (T.   Kö.) « (Fr.) Exact, correet.
Dürüst -   Sert, kaba
örnek: Dürüst hareketlerile hepimizi gücen. dİrdi = Kaba (sert) hareketlerile hepimizi gücendirdi.
Düstur = Düstur (T. Kö.) = (Fr.) Code, regle generale, formüle
Düşnam " SÖvgü
örnek: Büyük   işe   girişenler   onun   bunal
düşnajıuııdın korkmazlar = Buyuk işe girişen» ler onun bunun sövgüsünden korkmazlar.
Düşvar = Güç, zor
Duyûn — Borçlar — (Fr.) Dettes
Düyunu umumiye = Genel borçlar — (Fr.) DcttCi publique
Düzd = Hırsız = (Fr.) Volcur
Eazım = Büyükler
Örnek: Timur devri eazımınoan = Tİmur devli ri büyüklerinden.
Eb     Baba
Eb'ad   - Iramlar
Örnek: Eb'ad mı mesaha etmeli = hamlarım biçmeli.
Ebatil (Bak: baul   itikad) — Boşinanlar = (Fr.J Superstitions
örnek: Ebatile bağlı olanların aramızda yeri yoktur = Boşinanlara bağlı olanların aramızdq yeri yoktur.
Ebed, Ebediyet = Sonrasızlık = (Fr.) Etemitö örnek: Bu fâni hayat İçinde ebediyet düşünce* si, bir teselliden   başka bir şey   değildir = Bul Ölez hayat   içinde   sonrasızlık   düşüncesi   bip avunmaktan başka bir şey değildir.
Ebedî = Sonrasız = (Fr.) Eternel
örnek: Ebedi bir huzur ve sükûna kavuşmak is% tiyordu = Sonrasız bir baysallığa kavuşmak is*
ti yordu.
Ebediyen (llelebed) = Hİç bir zaman, hiç bir vakit, hiç bir daha = (Fr.) Etcrnellcmcnt, â granc? jamais
Örnek: Gözleri hiç bir daha açılmamak üzeri kapandı = Ses yeux se sont fermâs  âternelleı
ment.
Onu hiç bir daha görmiyeceğiz = Nous ne 1$ verrons plus jamais.
düzeltme
Dünkü kılavuzun birinci sütununfâ (Cidal) kelimesinden sonra §u sözler gelq& çekti;
Mücadil = Uğraşkan,
ULUS
3, NİSAN 1935 ÇARŞAMBA
Berlin. 2 ( '.. t.) — J.ohal İn* t eı gamete-âi. B. lAtval'in Mosktıvaya giderken Berlin* de duracağına daiı verdiği duyuk üzerine terilen resmi tekzibi hiç bir idman gazetesi yazmamıştır.
ON Al TINCI YIL. No: 4913
Adımız, andımızdır.
Her yenle 5 kuruş
Gündelik
AVRUPA VE ASYA
Acunsai siyasanın bütün ağırlığı yeniden Avrupa üzerinde duyulmağa başladı. Almanyamn son hareketi ile altüst olan Avrupa denkliğini düzeltmek işi bu siyasanın baş amacı oldu. Japonya ve Amerikadan başka öteki büyük devletler şimdi bu iş ile uğraş -maktadırlar. Rusya bile bütün ö-zenini batı tarafına çevirmiş, ve Avrupa barışının korunması için ilk plânda çalışmağa başlamıştır. İngiltere de Avrupa durumunun Büyük Britanya imparatorluğu için oynadığı büyük rolü daha iyi anlamış görünerek siyasasına o yolda bir hız vermiştir. Anlaşılıyor ki, acun barışının anahtarı gene Avrupanın elindedir.
Bununla beraber, bu barış bakımından Asya'da olup biten şeylerde az; usanacak ve görmemez-likten gelinecek değerde değildir. Avrupanın kavgası, bütün siyasal kavgalar gibi iki şey çevresinde toplanmaktadır: Toprak ve pa -zar... Toprak kavgasının alanı daha r ok Asya ve Afrika, pazar kavgasının alanı da bütün dünyadır. Onun için Avrupa devlet ¦ (eri arasındaki çatışma dolayısile başta Asya olmak üzere diğer dünya parçalarını da ilgilendir -mektedir. İşin bu kertesinde Japonya ve Amerika da kavgaya katılmaktan çekinemezler.
Toprak ve pazar isteğiyle en (Sonu 3 üncü sayıfada)
Bay Eden Varşova'da
Konuşmalar müsaid bîr durum içinde başladı - B. Laval de Varşovaya gidiyor.
S*
11
B. Eden Sovyetlerin Varşovt vt Londra elçlIerlyU beraber Varşova durağı,.
İTALYAN GÖRÜŞÜ  ÜNÜNDE STRESA
B. Musoliııi bir yazı kapılmamalı
Roma, t (A.A) — 'Popolo d'ltalia" nın başyazısında B. Muinimi şöyU ya -«ryorı
" — Her vaki t ki vartanlar (hayaller) şatosu bîr kere daha yapılmak ü -zeredir. Mübalağa edilmiş olan bu a-kımsarlık şarabına bir parça su katmak (erektir. Italyaıların bu varsanlar'a kendilerini bıakmalan gerek değildir. O* devimiz, onlara duyukmaktır Çünkü inkisar kadar insanın gayretini kıran bir şey yoktur.
Stresa konferansının değerini azaltmak niyetinde değiliz. Sadece bu kon • feransm bugünkü Avrupanın politik ve dip'omatik yani büyük varsanlara yer olmağa yer vermiyen bir hava içinde yapılacağım belli ettirmek istiyoruz. A-cunun umud ve menfaatlerinin gelacck Stresa konferansına göre olması anlaşı-
sında "Boş ıımudlara dır., diyor.
labilir, fakat, Stresanın yen! bir devre -nin başlangıcı olacağı inanından doğan mevıirmiz bir heyecan yer bulmamalı -
dır...
Milano. 2 (A.A) — Gelecek Stre.4 konferansı dtlayıtilc, Popolo Ditalya gazetesi diyor ki:
" üç bakanın, Avrupanın siyasal, suç! ve diplomatik durumunu, fevkalade ve kati sonuçlar elde edileceğini ura -durmadığı bir sırada yapılacak bu top -lantıUrdan pek çok hülyalara kapılma ¦ mak gerektir. Stresa, ancak, şimdiden kestirilmesi mümkün olan bir hattı hareket gütmeğe mecbur bulunan üç batı devletinin görüş birliğini pekittirecek • tü'. Bu konferans, Avrupanın dalgalı denizinde bir kara noktası olacak ve silahlanma üzerina olan tehlikeli hay ali df den vazger-lmetini İntaç eylîyecektİr.*
Londra, 2 ( ' ) — ingiliz • Polonya görüşmelerine bu sabah, Dışarı İşler Bakanlığınca B. Bek ile B. Eden arasında başlanmıştır.
Söylendiğine göre, görüş teatisine, Sir Con Saymen'in Avam kamarasında bildirdiği veçhile iki hükümet arasında çok büyük düşünce ayrılıkları olduğunu gösteren Berlin görüşmeleri ile, çıkarılan bildiriğde ingiliz ve sovyet görüşlerinin mutabakatini bildiren Moskova görüşmeleri sonuçları hakkında B. Eden'in vereceği izahat ile başlanacaktır.
Bu görüşmeler ile daha başka unsurların aydınlığı sayesinde, Po-lonyanın, fransız - ingiliz beyanatı ile ortaya çıkan bazı sorumlar hakkındaki durumu araştırılacaktır. Görünüşe bakılırsa, görüşmelerin başlıca konusu doğu Avrupalında bir süel karşılıklı yardım andlaşması gerçekleşmiş olacaktır.
Bugüne kadar Polonya böyle bir andlaşmadan yana değildi. Bununla beraber, bu husustaki kati kararı, böyle bir andlaşma yapılmasını düşünen ingiliz - fransız (Sonu 3 üncü sayıfada)
General Göring Hava Korumu Komutanı
Berlin, 2 (A.A) — General Göring dündenberi hava korumu topçu kıtale -rının komutanlığını elin* almiftır. Bu yüzden dün Berlin yakınında Docberitz alanında bir askeri gösteriş yapılmıştır.
Hava statüsü
Paris, 2 (A.A) — Parlamento çok aa süren bir görülmeden sonra hava fi loşu statüsünü onamıştır.
Yunan seçimi
Atina, 2 (AA) — Saylav seçimi mi yum 19 unda yapılacaklar. Başbakan Çaldaris demiştir klı
" — Hükümetin kalkınma program», nm gerçekleşmesine devam edebilmek Üzere halkın güvenini yenilemesi İçin s* çimi bir an önoe yapmaya karar verdik. İnanıyoruz ki, venîzelizmin ülkeyi rfl -rüklemiş olduğu dısnomal dunundan çakabilmek! i «imiz için ulusumuz biz* güvenini tazeliyecektir.
Osmanlıcadan Türkçeye Karşılıklar K ila vu zu İV. 10
I —Öz türkçe köklerden gelen sözlerin karşısına (T. Kö.) beldeği (alâmeti) ko nmuştur. Bunların her biri hakkında sırası ile   uzmanlarımızın (mütehassıs)
yazılarını gazetelere vereceğiz.
İ ~~ ^7- k0?T karill,klann W aytrdedilmesi için, gereğine göre, fransızcaları yazılmış, ayrıca örnekler de konulmuştur.
Koku türkçe olan kelimelerin bugünkü işlenmiş ve kullanılan şekilleri alınmıştır: Aslı ak olan hak, aslı ügüro oUtn hüküm, türkçe "çck„ kökünden g+ len sekil gibi.
Ebeveyn ~ Ana baba
Örnek: Ebeveyne hürmet evlâdların ilk vazife, sidir = Ana babaya saygı çocukların ilk ödevi-dır.
Ebkem      Dilsiz, epsem Ebr      Bulut
İyiler, iyeiller Kaş
Guduk
Ebr ar
Ebru
Ebter
Ecdad = Dedeler
örnek: Ecdadımızdan kalan eserler ~ Dedelerimizden kalan iterler.
Edl = için, aebeb
örnek: Bu ecilden = Bunun için.
Ecir (Bak: ücret)
Eclaf - Ayak takımı, baldırı çıplaklar
Ecnebi - Yaduyru = (Fr.) Sujet etranger
Örnek: tstanbuldaki yaduyrular Les su/ets ttrangers a istanbul
E«*     Ton (T. Kö.)
örnek: Söyleyişindeki özgül ton onu öteki söz-menlerden ayırıyor — Söyleyişindeki asti (ori-gmal) eda, onu diğer natuklardan ayırıyor.
Eda (Şive, cilve anlamına) = Bayla -= (Fr.) Gra-ce, charme
Edal,      Baylan = (Fr.) Gracieuz, charmant
örnek: Edalı cdilı yürüyordu = Baylan bay. lan yûrüyoıdu.
Eda etmek   -ödemek
örnek: Ed,y, f,yn ettmk   istiyor(Ju
OM ödemek isliyordu. E«W      Edefc
Borcu-
Edille (Bak: deül) •= Kanıtlar
örnek: Dâvasını edillesiyte izah etli - Dılevi-ni kanıtlariyle açımladı.
Edib - Yazman
örnek: Büyük Türk edibi = Büyük Türk yazmanı.
Efkarı umumiye - Kamusaldüşün   - (Fr.) Opini-on publique
Örnek: Biı memleket efkârı umumiyeslni gazetelerinde görebiliriz = Bir ülkenin kamusal-düşününü gazetelerinde görebiliriz.
Reyi km — Geneloy
Örnek: Sar'da yapılan reyi âm - Sar'da yapılan geneloy .
Efrad       Erat
örnek: Bölüğe yeni gelen efrad - Bölüğe yeni gelen erat.
- efraz   - Kaldıran, yükselten
örnek: Alemcfrâzı isyan - Azı bayrağını kaldıran.
- efruz   - Parlatan, aydınlatan, tutuşturan
Örnek: Dilefrûz = Gönül aydınlatan, gönül tutuşturan.
Efsane - Masal
Elsun -: Afsun
örnek: Bu asırda efsuna kim inanır? asırda afsuna kim inanır?
Bu
Efsus = Yazık
örnek: Efsus, sadhezâr efsus! bin yazık!
Yazık,   yüz
- effân   - Saçan, dağıtan, silken. serpen
örnek: Dûrefşân mm İnci saçan. Etrafa ziya efşân olmakta -- Her yana ışık dağıtmakta.
• elzk - Aı tiran, çoğaltan Örnek: Meserret etzâ ı gaitan)
Sevinç arttıran, (ço-
Efzâyiş - Artma, çoğalma
Efzûn   -- Çok, artık, yukarı
örnek: Sınnı 25 ten dün, 35 ten efrûn olnvyan-lar ^= Yaşı 25 ten sşağı, 35 ten yukarı olmıyan-lar.
Ehadiyet    • Birlik
Eh.li. Ahali • . Elgün
örnek: Ehalİye karşı = Elgüne karşı.
Ehemmiyet      Önem -: (Fr.) Imporunce
örnek: Bu işin   ehemmiyetini   anlamalıdır «
Bu İşin önemini anlamalıdır.
Ehemmiyetli (mühim)      önemli aa (Fr.) lmpor-
tant
örnek: Bu ehemmiyetli fikirleri ilk önce ondan işittim - Bu önemli düşünceleri ilk önce ondan işittim.
Ehemmiyet vermek -   Onemek, önem   vermek
(Fr.) Attachcr de l'importance, donııcr de Tim-portance
örnek: Sözlerine ehemmiyet vermediler — Sözlerine önem vermediler, sözlerini önemedilet.
Ehli = Evcil
örnek: Ehli hayvanlar ^- Evcil hayvanlar.
Ehlileştirmek      Evcilleştirmek
Örnek: Yırtıcı hayvanları bile ehlileştirmeğe çalışıyorlar — Yırtıcı hayvanları bile evcilleştirmeğe çalışıyorlar.
Ehli vukuf, ehli hibre      Ayırtman
örnek: Ehli vukufun verdiği raporda = Ayırtmanların verdiği raporda.
Ehl.yet ¦ Erdik
örnek: Ehliyetsiz adamlara İş vermemelidir Erdiksiz adamlara iş yetmemelidir.
Ehven mm Ucuz
örnek: Bunun fiattnı ehven bulmadınız mı? x Bunun pahasını ucua bulmadınız mı?
Eİzm (Bak: aziz) «= E reni «t
Ekâbir = Büyükler
örnek: E kabın Kureyş — Kureyş büyükleri,
E kal = En az, en aşağı
örnek: Ekalli mücazat * Cezaların en azı Ekalli üç saatte oraya vâsıl olabilir, ondan evet gidemez = Enaz üç saatte oraya varabilir, ondan önce gidemez.
Ekalliyet as Azınlık mm (Fr.) Mlnorite
örnek: Kamutayda azınlık partileri yoktur, ba-ğmsig saylavlarımız vardır = Büyük Millet Meclisinde ekalliyet fırkaları yoktur, müstakil mebuslarımız vztdır ~ II n'y a pas de partie de minorite â la Chambre, mais il esişte des indi. pendants.
Ekseriya = Çoğun, çok vakit, çokluk (Bak: alel-
ekser)
örnek: Ekseriya işine vaktinde gelmez = Çoğun İşine vaktinde gelmez.
Ekseriya onu çalışırken görürdüm = Çok vakit onu çalışırken görürdüm.
Ekseriyet — Çoğunluk ¦ (Fr.) Majorirt
Örnek: Önergeniz çoğunlukla kabul olunmuştur = Teklifiniz büyük bir ekseriyetle kabul olunmuştur = Votre proposition est acceptte i une grande majorne"
Eksibe -- Kumul
Ekanimi selâse   ı üç Örkümler
Örnek: Ekenimi selâse, hırisliyanlık itikadla-rmın esasıdır   ¦ Üç   örkümler,     hırisliyanlık
inanlarının temelidir.
Ekber - Ulu Ekûl = Obur
El'an '-z  Daha. henüz,
örnek: Göndeıdigim adam efan gelmedi =* Gönderdiğim adam daha (henüz) gelmedi.
Elâstiki m. Esnek = (Fr.) Elastique
örnek: Elâstiki cicimler      Esnek cisimler.
SAY İFA 2
ULUS
Yeni nüfus kanunu
İçeri Uler Bakanlığı yeni bir nüfus kanun prtfcsî hazırlamıştır. Bu projeye göre ülkede doğum, ölüm, evlenme ve göçetmenın bir düzen içinde olması e -sası temin edilecektir. Nüfus idareleri her yurddaş için ayrı bir doıya açacaklar ve ana defterlerde kayıd tutacaklardır. Nüfus idarelerinde yurddaşların zor lukla karşılaşmamaları için layihada ö-nemli kuı ıllar vardır. Projeye yurddaş-lara zorluk göıteren işmenler için ağır cezaî bükümler konmuştur. Bu arada yurddaşlara zorluk gösterdiği an -taşıtan nüfus müdür ve memurları bir -den bir maaş nİsbetindc para cezasiyle cezalandırılacaklardır. Ölüm, doğum, göçetme vakalarını belli zaman içinde nüfus idarelerine bİldirmiyenler yüz liraya kadar para cezasına çarpılacaklar ve ölüm. do-Miın ve göçetme vakalarını bİlJircnlcrc de ikramiye verilecektir.
Ankara radyosu
Bu akşamki radyo programı şudur: 19.30 — Tayvkajecinin saati 19.40 — Musiki:
Chopin Hallade
Chopin Etudes
Piano: Fcrbunde Ulvi 20    — Meteoroloji enstitüsü saati 20.10 — Dans musikisi 20.25 — Musiki:
Saİnt Saens     Le Cygne Gabriel Marie   Cinquantaine Lcopold Oriental
Gourcvitch       Suitc Orientale Saksafon: Nihat Escngin Piano: Ulvi Cemal 20.45 — Haberler
Parasız aşı kalemi
Ağaç koruma cemiyetinin buyandan getirdiği eyi cinslerden aşı kalemleri dağıtılmaya başlanmıştır, lstiyenlcr, hü -küme t caddesinde icra dairesi kar;:::~-da doktor Lütfü apartrmanmdaki cemiyetten kalemleri alabilirler. 2865 numaraya telefon etmekle dc istiyebilirler.
i Ç
DUYUKLAR
Devlet demiryolları memurlarının tekaüdlüğü
Devlet Demiryolları Genel Müdürü B. İbrahim Kemal   idarede tasfiye yapılacağı etrafındaki yazılardan ötürü şunları söylemiştir:
"— Devlet demiryolları idaresi bir tekaüd kanunu layihası hazırlamıştır. Bu layihaya göre idarede çalışan malûller ve i} göremi-yecek kadar ihtiyar olanlar kendileri tatmin edilmek suretiyle idare kadrosundan çıkarılacaklardır. Devlet demiryolları memurları arasında tasfiye yapılacağı du-yuğu böyle bir layihanın hazırlanmış olmasından çıkmıştır. İdaremiz Ankara İstasiyonunun genişletileceği yolunda gereken plân ve projeyi hazırlıyarak Bayındırlık Bakanlığına vermiştir. Plân ve projelerimiz bakanlıkça onanırsa Ankara'da yeni bir istasyon binası yapacağız.,.
Tıbbî müsamere
Birinci mıntaka etıbba odasının yapmakta olduğu Tıbbî müsamerelerin üçüncüsü 4.4.1935 perşembe günü eskisi gibi saat 18.30 da Ankara numune hastanesi konferans salonunda yapılacaktır.
Bu müsamerede A İman yanın Tu-bingen üniversitesi cildiye kliniği profesörü olup An kar ada misafir bulunan Dr. Linscr tarafından (Varicc tedavisi) hakkında bir konferans verile» çektir.
Çağrılış
Kamutay Maliye Encümeni 3. 4. 935 çarşamba günü saat 14 de toplanacaktır.
Kömür yükletme işi
Bakanlar heyeti Zonguldak limanında kömür yükletme işi hakkında bir kararname onamıştır. Bu kararnameye göre Zonguldak limanında mihaniki surette kömür yükletmeğe mahsus iki vinçten biri yalnız yabancı ülkelere ihraç olunacak kömürlere ayrılacak diğer vinç ile çabuk yükletme aleti ise ülkede harcanan kömürlerin yükletİlmesinde kullanılacaktır. Devlet demiryolları ve limanları idaresi hesabına kömür almağa gelen vapurları vinç ve çabuk yükletme aletinin ilk boşalımında diğer vapurlardan önce kömür yükliyebileceklerdir.
Cuma »iiııkii futbol
Maçları
Ankara Futbol Heyetinden: 5 nisan 935 cuma günü yapılacak lik maçtan:
1 — Muhafız Gücü — G. Birliği 2 inci takımları. Saat 12,30 da, hakem Necdet.
2 — Altın Ordu — Demir Spor 1 inci takımları Saat 14 de. hakem Namık Rahmi.
3 — G. Birliği — Muhafız Gücü 1 inci takımları. Saat 15.30 da, hakem Obitz.
Polislerin salâhiyeti için kanun
Emniyet işleri genel müdürlüğü bir polis ve salahiyet kanunu projesi hazırlamıştır. Bu layihanın bir esasına göre, kaçakçılık yapanlarla hırsız ve serseri -lerin de polis taralından parmak izi alınacaktır.
Çocuk Esirgeme kurumunun yardımları
Çocuk Esirgeme Kurumu genel merkezi 16 mart 935 tarihinden 1 nisan 935 tarihine kadar 1595 çocuğa yardım etmiştir.
Bunlardan 320 hasta çocuk ve anne genel merkezin polikliniklerinde muaye ne ve tedavi edilmiştir. Diş muayene e-vinde de 897 çocuğun dişleri muayene ve tedavi edilmiştir.
Süt damlasından her gün 105 çocuğa 1284 kilo yekûn olarak bedava süt dağıtılmıştır.
Yoksul okulalılar için açılan aş evin den her gün 206 çocuğa sıcak öğle yemeği verilmiştir.
Yardım için baş vuran 7 çocuğa da 12 lira 20 buruş para yardımı yapılmıştı
Yüksek okonomi meclisi
Yüksek ökonomik meclis bürosu Ka mu tayın önümüzdeki toplantısında gÖ -rüşülecek işler hakkmda hazırlıklarına devam etmektedir. Bu işler arasında küçük sanatlar ve esnaf hakkmda bir kanun projesi de vardır. Meclisin top -lanma tarihi daha belli olmuş değildir.
Halkevinde konser
Varşova operası artistlerinden sup-rano Bayan Marya Boyar'ın bu akşam halkevinde 21 de bir konseT vereceği duyulmuştur.
Rize belediye meclisi
Rize, 2 (A.A.) — Belediye meclisi toplantılarına başlamıştır. 935 büdcesini görüştükten ve onadık-tan sonra belediyenin öteki işlerini kararlaştıracaktır.
Adapazarı Türk Ticaret Bankasının yıllık toplantısı
Adapa/arı Türk Ticaret Bankası ori altıncı malî yılı hissedarlar toplantısını, yapmıştır. Toplantıda ilk önce 934 y\tf işlerini anlatan idare meclisi raporu o «, kunmuştur. Raporda sermayeye ıklrnc-cek 1.000.000 liraya hissedar olacaklar için bazı imtiyazlar kabul edildiği, hisseleri aralarında üleşen dört büyük hınka ile hükümetin değ etli ilgisini esirgemediği anlatılmakta   ve bankanın   son yıldaki durumu ile alınm tedbîrler, a • vans hesablan adı altında plase id.İmiş 752.536,81 liranın hangi işlerde kulla -nılchğı, bankanın sanayi alanındaki mü nasebetleri, bankamn mevcud kurumlara iştirak, doğrudan doğruya idare, ortaklık gibi şekillerde 12 kurum ve iş ü-zerinde çalıştığı, bankanın menkulleri • nİn   137.970.fi2 Liraya vardığı, ve 1934 yılı 259.983,31 Ura zararından 131 376,43 liranın anlaşmanın 36 inci maddesine göre ihtiyat akçesi olduğundan bu mikdar» dan düşürülerek geri kalan 128 606,86 liranın zarar adı altında 1935 yılına ge çirilmesini gerekli    görmekle idi. İdare meclisi teklif olarak da iki aylık çalış -madan ibrasını, İki idare heyeti seçimlerinin onanmasını, mürakiblere verilecek ücretin tayinini, iki riurakib seçilmesini istemekte idi.
Hissedarlar genel heyeti toplantısında durumu tetkik etmiş ve Bay Mah -mud Nedimden açılan idare meclîsi üyeliğine Bay Said Hâmidi seçerek toplantısına son vermiştir.
Bergamada Tayyare cemiyetine yardım
Bergama, 2 (A.A.) — Kurban bayramında Tayyare cemiyeti için 2600 lira toplanmıştır. Kurban para olarak verildiği gibi 35 tane de dirî koyun verilmiştir.
Elastikiyet = Esneklik      (Fr.) Elasticitc
örnek: Bu cismin elastikiyeti azalmış = Bu cismin esnekliği azalmış.
Elbet, elbette = Kesin olarak, üzkes
örnek: E-bet (elbette) onun dediği olacak •=• Vzkes onun dediği olacak.
Elbise mw Giyim, uruba
örnek: Elbiselerini çıkardı «= Giyimlerini çıkardı.
Elbise dolabı — Uruba dolabı.
Elhak   - Doğrusu
Örnek: Elhak, sesi pek güzeldi = Doğrusu, sesi pek güzeldi.
Elhâletü hâzihi     Bugün, bugünkü günde, şimdi örnek: Elhiletü hâzihi Orta Asya'da Samanlı-ğa itikad eden Türkler vardır = Bugünkü günde. Orta   Asya'da   Samanlığa inanan   Türkler vardır.
Elhâsıl   - Sözün kısası
örnek: Elhasıl, bu gidiş onun felaketini hazır-lamaktadır r" Sözün kısası, bu gidiş onun felâketini hazırlamaktadır.
Elyevm   - Bugün, şimdi
örnek: Elyevm Konya'da mukim = Bugün Konya'da oturan
Em'a - Bağırsaklar      (Fr.) Entrailles, intestin*. örnek: Em'ada   görülen   emraz = Bağırsakta görülen hastalıklar.
Em'aı galıza «- Kalın fcnrır*aklaı
Em'ai rakika -   lr.ee bağırsaklar
Eman      Aman
Emanet - İnam
örnek: Allaha emanet   -= Tanrıya inam!
Emanet etmek      Inamlamak
örnek: Bu parayı ona emanet ettim = Bu parayı ona inam/adım.
Emaneten — Inamlama
Örnek: tç Bakanlığı Ankaradaki son karakolları inamlama yaptırmıştır.
ihale  - Ustermc
Örnek: İhalesi el'an yapılamadı « Üstermesİ henüz yapılamadı.
ihale ten ¦ U »terleme
örnek: Bu iş, ihâleten yaptırılacak = Bu iş üsteıleme yaptırılacak.
İhale etmek   - Ustermek
örnek: Alım satım komisyonu bunu size ihale etti = Alım satım komisyonu bunu size üster-
di.
Mutcahhid     Ustcnci
örnek: Mûtaahhid Bay Hasan Gültekin — Üs. tenci Bay Hasan Gültekin.
Taahhüd etmek (iltizam) = Ustcnmek
Örnek: Bu İşi taahhüd edemedi = Bu işi üs. tenemedi.
Emare      İmge, ipucu  = (Fr.) İndice
örnek: Yaptığı taharriyat   neticesinde   ancak küçük bir emare bulabildi = Yaptığı araştırma sonucunda ancak küçük h'.r imge bulabildi. Polisler bir emare bulmak için çok çalıştılar ^* Polisler bir İpucu bulmak için çok çalıştılar.
Emaret - Beylik
örnek: Selçuk imparatorluğu, on bir emarete bölündü — Selçuk imparatorluğu, on bir beyliğe bölündü.
Isfendiyar emiri kötürüm Beyazıd Timura iltica etti — Isfeodiyaı beyi kötürüm Beyazıd Timura sığındı.
Emir ¦ Bey
Emel - Umay
örnek: Emclsiz gönül, güneşsiz goke benzer —¦ Umay sız gönül, güneşsiz göke benzer.
Emin (m-JtcmcdJ = inal
örnek: O benim eminimdir; ona itimad edebilirsiniz O benim inalımdır; ona güvenebi. lirsiniz.
Eınlİk (mülk) ¦ Ozclge — (Fr.) Propriete;
Mülkiyet hakkı « özelgelik hakkı = (Fr.) Droit de proprie'te
örnek: Demokraside mülkiyet hakkı tanınmış, tır — Demokraside özelgelik hakkı tanınmıştır.
Emniyet (âsûyiş anlamına) = Güvenlik = (Fr.) Sccurİur
örnek: Vatanımızın harici ve dahili emniyetini ordumuza medyunuz = Yurdumuzun dışsal ve içsel güvenliğini ordumuza borçluyuz.
Emniyeti umumiye = Genel güvenlik
Ademi emniyet — Güvensizlik, yadgüven - (Tr.) İnsccuritc
örnek: Ademi emniyet İçinde kalan bir memlekette huzur ve âsâyiş bulunamaz = Güvensiz lik içinde kalan bir ülkede baysallık buluna, mat.
Emniyet (İtimad anlamına) — İnan — (Fr.) Con-fiance
Emniyet   etmek = İnanmak,   güvenmek      (Fr.) Conficr
örnek: Bu adama iş inanılmaz = On ne peut pas lui confier une allaire.
Çocuğu sana inanıyorum = Je te confie cet en-fant.
Bu adıma güvenemiyorum = Je ne puıs pas avoir de confiance a cet homme
Emr     Emir (T. Kö.) = (Fr). Ordre
Emirname (Bak: ferman) = Buyrultu
örnek: Gönderilen emirnamede yeni vazifesi ayrıca zikredilmişti = Gönderilen buyrultuda yeni ödevi ayrıca yazılmıştı.
Emsal — Eş, eşler
Örnek: Emsali görülmedik bir cesaretle düşman üzerine atıldı = Eşi görülmedik bir yiğitlikle düşman üzerine atıldı.
Misil     Kat, eş
örnek: Misli ve menendi   bulunmayan bir a-damdı ~ Eşi ve benzeri bulunmayan bir adamdı. Beşin üç misli on beş eder = Beşin üç katı on beş eder.
Üç kat ceza = Üç misli ceza Nazir (misil, mesİl) = Eş
Müşabih      Benzeş
Örnek; Aynını bulamayınca müşabihini alayım dedim •= Aynını bulamayınca benzeşini alayım
dedim.
Müşabehet - Benzeşlik
örnek: Baba ile oğul arasında büyük bir müşabehet var — Baba ile oğul arasında büyük bir benzeşlik var.
Şebih •-- Benzer
Örnek: Bir hüsnü bi şebih Benzersiz bir güzellik.
Teşbih etmek — Benzetmek
örnek: Kudema, maşukalarının kaddini serve teşbih ederlerdi == Eskiler sevgililerinin boyu. du serviye benzetirlerdi.
Taklid -- Benzet
örnek: Maymunların taklid hassası hayvanatı saireye İaİktir =¦ Maymunların benzet özgülü, ğü Öbür hayvanlardan üstündür.
Taklid etmek = Benzctlemck
Öı k: Çocuk/ar, büyükleri taklid cuklar, büyükleri benzetler.
*r - Ç*
MukalUd - Benzetçi
örnek: O, mukallidin biridir = O, benzeninizi
biridir.
Emtia — Mal = (Fr.) Marchandise
Örnek: Avrupadan gelen emtia arasında as Avrupadan gelen mallar arasında
Emvali menkule — Taşıllı mallar   = (Fr.)   BicM mobiliers
örnek: Tekmil emvali menkuleıini Himayet Etfal Cemiyetine verdi = Bütün taşıtlı malla* rmı Çocuk Esirgeme Kurumuna verdi.
Emvali gayri menkule - Taşıtsız mallar = (Fr'X Biens İmmobiliers örnek: Emvali gayr i menkul e sinin kıymeti, en vali menkulesininkinden daha çoktu = Taşıtsıi mallarının değeri, taşıtlı mallarınınkinden daha çoktu.
Nakletmek -— Taşımak, anlatmak   - (Fr.) Trans-porter
Örnek: Bu kocaman taşı oradan buraya naklet* mek için iki manda kâfi değildir — Bu kocam man taşı oradan buıaya taşımak için iki manda yetmez.
Bu masalı bana anne annem nakletmişti = Ba masalı bana anne annem anlatmıştı.
ÖNERGELER Kılavuz sözleri üzerine, her listenin (ULUS) ta çıktığından başlamak üzere bir ay içinde, istek edenler yeni bir önerge ileri sürebilirler. Bunlar T. D. T. C. Gene/ Kâtiblîğine şu şekil altında gönderilecektir:
Osmanlıca.......kelimesine Kılavuzda ......karşılığını uygun (yahut: yeter) görmüyorum.
Sebebi: (kısaca)...........
Önergem şudur: (1)
îmza
1(1) Burada bir önerge gösterilmiyen yazılar üzerine bir şey yapılamıyacaktır.
ULUS
4, NİSAN 1935 PERŞEMBE
ON AUTINCI YIL. No: 4914
Allımız, anılımızdır.
Her yerde 5 kuruş
Gündelik
tiNGİLTERENlN ROLÜ
Acunsai siyasa bakımından türlü devletlerin durumu az çok bellidir. Bu siyasada büyük rol oynı-yaa devletleri güddükleri amaca göre ikiye ayırabiliriz. Birinci takısı bugünkü düzenin ve statükonu» devamını isteyenlerdir. İkinci da onların bozularak yerle kendileri için daha faydalı daha uygun bir düzenin kurulma-smsu arzu edenlerdir. İşte arsıulusal bütün uğraşlar bu iki çeşid is-teğkm çatışmasından doğmaktadır. İş yalnız bu kadarla kalsaydı, bi-ritzorine aykırı bu iki isteğin çevrelerinde topladıkları güçlere göre şöyle böyle bir hüküm verilebilirdi. Hiç kuşkusuz hangi taraf daha güçlü ise onun dediği olur, ve genel durum şimdiki gibi çok karışmazdı. Fakat büyük devletlerden biri vardır ki, hangi tarafta yer aldığı çok açık olarak belli değildir. Onun bu kararsız duruma, üçüncü bir isteğin sonucudur. Bunun diğer iki istekten hangisine yalan olduğu eyice anlaşılamadı-ğasdan karışıklık da devam edip gitmektedir.
Başkalarına göre kararsızlık içinde olan ve fakat bu kararsızlık kendisine göre bir karar demek olan devlet, anlaşıldığı gibi, Ingil-teredir. İngiltere büyük harbtan önce olduğu gibi tekrar bu aracı ro4*Tİe bütün gözleri kendi üzerine çevirmiştir. İngiliz devlet a-damları, yukarda bildirdiğimiz iki (Sona J. üncü sayıfada)
Varşova görüşmeleri
îki lısarıisler bakanı iki söylev verdiler Bir bildiriğ çıkarıldı - B. Eden Prağa gitti
Varşova, 3 (A.A.) — Royter bildirmeninden: Mareşal Pilsuds-ki dün B. Eden ile 50 dakika süren bir görüşme yapmıştır. Görüşme Belveder sarayında olmuştur. B. Bek, bu görüşmede hazır bulunmuş ve konuşmalar fransızca yapılmıştır.
Mareşal Pilsudski sabahleyin B. Bek'in B. Eden'le yapmış olduğu görüşmede bildirmiş olduğu şekilde, görüşülen sorumlar ve hele doğu andlaşması projesi üzerinde Polonyanın görünüşünü bildirmiştir.
Bu görüşmede yeni hiç bir karar alınmamış, ancak iki taraf bi-ribirlerine bazı malûmat vermişlerdir. Görünüşte şimdilik heyecanlı hiç bir ilerleme beklememekle beraber, iki taraf, dünkü görüşmelerin faydalı olduğunu anlamış görünüyorlardı.
Royter, ileri sürülen bir takım önergelerin gözden geçirildiklerini sanmaktadır.
B. Laval'ın Varşova'ya yapacağı ziyaretin Polonya siyasasının gelecek inkişafı üzerinde iz bırakması da muhtemeldir.
Royter ajansının öğrendiğine göre, B. Bek tarafından doğu andlaşması projesinde değişiklik ya-
pan hiç bir proje Önergelenmemiş-tir. B. Bek'in bugün bu projenin Polonya tarafından kabul edilebileceği bir şekil alması için yeni önergeler ileri sürüp sürmiyeceği beklenmektedir.
B. Bek bir yemek verdi
Varşova, 3 (A.A.) — Dışarı işler Bakanı, B. Eden ile ingiliz heyetine bir akşam yemeği vermiştir. Her iki taraf söylevler vermişlerdir.
BB. Eden ve Bek'in söylevleri
Varşova, 3 (A.A.) — Dış Bakanı B. Bek tarafından ingiliz dışarı (Sonu S Üncü sayıfada)
AYDIN DEMİRYOLLARI
Satmalına mukavelesi üzerinde çalışılıyor
Aydın demiryollarının hükümetimizce satın alınması için son durumlar üzerinde konuşulurken bu demiryollarının sahibleriyle konuşmak için Londra'ya gitmiş olan murahhas Bay Adin Londra-dan Ankara'ya dönmüş ve salı gü-nü öğleden önce va sonra Bayındırlık Bakanlığında yapılan görüşmeler sonunda demiryolunun hükümetimizce satın alınması hak kında tam bir anlaşmaya varılmıştır.
Dün, Bayındırlık Bakanlığı İla Aydın demiryolları kumpanyasının hukuk müşavirleri esas satın alma mukavelesinin müsveddesini hazırlamağa başlamışlardır.
Öğrendiğimize göre satınalma mukavelesinin yakında parafa e-diteceğine inanmak gerektir.
Aydın demiryolları şirketi murahhası Bay Adîn #
Osmanlıcadan Türkçeye Karşılıklar Kılavuzu N. 11
l —Öz türkçe köklerden gelen sözlerin karşısına (T. Kö.) beldeği (alâmeti) yazılarım gazetelere vereceğiz. 2 — 1 eni konan karşılıkların iyi ayırd edilmesi için, gereğine göre, fransızcaları ' — Kofcıi türkçe olan kelimelerin bugünkü işlenmiş ve kullanılan şekilleri atın len şekil gibi.
• en daz mm Atan, atıcı, atmış
Örnek : Tır eodaz mm Ok atan. Lenger endaz — Demir atmış.
konmuştur. HunUırın her biri hakkında sırası ile uzmanlarımızın (mütehassıs)
da yazılmış, ayrıca örnekler de konulmuştur, iniştir; Aslı ak olan hak, aslı ügiiuı alan   hüküm, türkçe "çrk.. kökünden ge-
Nakliyat      Taşana ~ (Fr.) Transport
Örnek: Bizde nakliyatı bahriye gittikçe terakki •tmektedır — Bizde denizsel taşıma, gittikçe ilerlemektedir.
Vesaiti nakliye = Taşıma araçları     (Fr.) Moyens de transport
Örnek: Vesaiti nakliyenin en yenisi tayyaredir Taşıma araçlarının en yenisi uçkudur.
Encam (Bak: âk.bct)     Son
Örnek: Encamı kir kaleyi düşmana teslim etti m tfin sonu, kaleyi düşmana verdi.
Encümen       Komisyon — (Fr.) Comroiısion Örnek: Askomisyon = Sous — Commission
Encümen,   dâniş      Akademi (T.   KÖ.) —   (Fr.) Academie
Heyet, mcelii      Kurul ¦ (Fr.) Asscmblee, Con-sefl
Heyeti umumiye generale
Heyeti Vekile =
de» mini stres
Genkurul = (Fr.) Asscmblee Bakanlar kurulu *-« (Fr.) Conseil
Kongre      Kurultay      Congres
M,*r"«r :   Danışman      (Fr) Conaeiller
ötmek: Müşavirlerinin fikirlerini anlamadan iş yapmadı — Danışmanlarının düşüncelerini anlamadan iş yapmadı.
Şûra m Danışıt — (Fr.) Conseil
Örnek: Maarif Şûrası  - Kültür danışıl t.
imrkyi devlet - Danıştay — (Fr.) Conseil d'Etat Endakt — Atış
— Tay, boyboe 0r"ck: Endamlı bir genç = Boyboslu bir genç.
mmmV "/Wle endtm'n* uy£"n düşmemiş = Ofydiği uruba, tayına uygun düşmemiş.
mütena.ibölendam.   kameti mev-— «*ylan
Ender N Azrak
örnek: Ender olarak bize gelir rak bize gelir.
Azrak ola-
Endişe — Kaygı
örnek: Hayatının son günlerini büyük endişeler içinde geçirmişti mm Hayalının son günlerini büyük kaygılar içinde geçirmişti.
Enin - İnilti
örnek: Enini yürekleri parçalıyordu -~ inilti, si yürekleri parçalıyordu.
Enkaz       Ytkıntı
Örnek: Enkaz altında kalanların adedi bini te. cavüz etmişti Yıkıntı altında kalanların sayısı bini aşmıştı.
EnmÜzeç      Kip ^ (Fr.) Type
örnek: O, bir enmuzeci edebdi - O, bir edeb kipi idi.
Ensal = Nesiller (T. Kö), Ürenler
Örnek: Ensah atiyeye enmuzeç olacak hareketler     Gelecek ürenlere kip olacak hareketler.
Neti      Nesil, üren, döl
örnek: Nesli İti mm Atı üren
Kimin neslindendir? — Kimin dölündendir*
Eracİf = Uydurmalar, düzmeler
örnek: Bu eraciie ehemmiyet vermedik - Bu uydurmalara (düzmelere) önem vermedik.
Orcüfe ^ Uydurma, düzme, yalan dolan
Erâmil = Dullar
Örnek: İtam ve er amil maaşları - öksüz ve dul aylıkları.
Erazil = Sıyrıklar, yüzsüzler
örnek: Erazili nasdan — Budunun yüzsfkslerin-den.
Erazil takımından =- Sıyırıklar takımındı*
Erbab (ehl anlamına)    - Er, erdikli
Örnek: Bay M.... işinin eridir (erbabıdır) ^ Bay M... yapı işinde erdiklidit (erbabtır).
Erbabı metalik — İşi olanlar
Erbain    -  Karakış
örnek: Erbain kırk gün sürer — Karakış kırk
gün sürer.
Erkân (Rücsa anlamına) = Başman
Örnek: Erkini devlet = Devlet batmanları
Erkânı askeriye m* Generaller
Erkânı harbiye — Kurmay -= (Fr.) Etat-major
Erkanı harbiyei umumiye — Genel kurmay - (Fr.) Etat - majör general
Erkânı harb zabiti -    Kurmay subay - (Fr.)   01-ficier tTe'ıat-major
Erz    : Pirinç
Errtk =- Aı.k
örnek: Burada çalışan amele, erzakını köyle, rinden getiriyorlar Burada çalışan işçiler, azıklarını köylerinden getiriyorlar.
Erzan mm Yakışır, yaraşır
Etalet - Atadık, atalet, «millik, aktoyluk, tütünlük
Atil  - 1 — Asallı, a»il, aksoy, töztin
2 — (Vekil karşıtı) Eıi
Örnek: Bu işte eşeleten bulunuyorum ¦« Bu işte esi olarak bulunuyorum.
Esaret = Kulluk   - (Fr.) Servimde
örnek: Türk milleti esarete tahammül edemez -   Türk ulusu kulluca dayanamaz.
Esaret (Ülke vc uluıların yabancılara mahkûmiyeti anlamına) — Kölemenlik = (Fr.) Esclavage Örnek: Hİndliler asırlarca esaret hayatı geçirdiler — Hİndliler asırlarca kölemenlik   hayan geçirdiler.
Esaret (Harb esirliği anlamına) ¦ Tutsaklık
Örnek: Düşman   ordusunun   başkumandanı ât esarete düşmüştü — Düşman ordusunun başkomutanı da tutsaklığa düşmüştü.
Esir = Tu t »ak, tutkun
örnek: Son muharebede düşmandan on binlerce esir aldık *- Son savaşta, düşmandan on binler, ce tutsak aldık.
Hüsnünün esiri olmuştu = Güzelliğinin tutkunu olmuştu.
Esirine      Kulca, kölece
örnek: Onun yanında esirane çalışmıştım « Onun yanında kulca, kölece çalışmıştım.
Esas =5 Ana -- (Fr.) Fondamental
örnek: *4na kurallar — Esas kaideler
Esat = Atıl = (Fr.) Fond
örnek: A sılsu bilgiler — Esassrz havadisler
Esas — Dip «» (Fr.) Fond
örnek: Dipsiz sözler — Esassız sö/ler
Esas - Temel = (Fr.) Fondemcnt, ba»« örnek: Temel koyma -= Vaz'ı esas
Esasen — Temelinden, aslından - (Fr.) Au fond örnek: Esastn ben bu işin böyle olacağını daha   evvel   sezmiştim     Aslından  ben bu   İŞİ'
böyle olacağını daha önce sezmiştim.
Etasi = Anasal. koktel — (Fr.) Constitudonnel örnek: Köksel   türeler -=• Hukuku   esasiye »
Droits consıitutionnels.
Anasal kanun = Kanunu esasi — Loi constitu-tionnelle
Esasi   - Enbaşlı.   ballıca,   basın - (Fr.)   Fonda mental, essen(iel, principal
Örnek: Budce devletin en bjşlı (bjşlıca, başın) işlerindendir. Esatir = Mit (T. Kö.)
Örnek: Oğuz destanında Tüık esatirine a;d pek mühim izler vardır - Oğuz epopesinde Tuık mitine ilişkin pek önemli izler vardır.
Kolombo, S (A.A.) — 1934 sonteşri-Sn-denberl Serendip   adımında   malarya . Udi üından    öterlerin   sayısı    54.00?   n-i-sidir.
İÇ      DUYUKLAR
luksek ökonomi meclîsi
Yüksek Ökonomi Meclisi bürosunun çalınmaları hakkında dünkü sayımızda verdiğimiz duyukta ikî yanlış Tardı: Bunlardan birincisi, meclisin, yani Yüksek Ökonomi niceliğinin önümüzdeki toplantısında konuşulacak işler özerinde hazırlıklar yapıldığına dair c~ landı. Bu cümlede Meclis sözü, yan-bşlıkla "kamutay,, biçiminde çıktığı İçin anlam değişmiştir.
İkinci yanlış: Yüksek ökonomi meclisi nin çalışmaları arasında, küçük sanatlar ve esnaf sorumu da bulunduğu yazılacakken bu küçük sanatlar ve esnaf hakkında bir kanun projesi hazırlandığı yazılmıştır. Düzeltiriz.
Kontenjan mahsubu yapılan mallar
Gümrüklerle kontenjan mahsubu fapılrp da beyannameye tamamen ye-tişmiyen ve bu sebebi e anbarda kalan •şya için ,son kontenjan kararnamesinin 11 inci maddesine uyularak beyannamelerin teşmil sıra numarasına göre tekrar sıraya konularak muamele yapılması gümrükler umum müdürlüğü tarafından dün telgrafla gümrüklere tebliğ edilmiştir.
Kamutayda görüşülecek işler
Bugün Kamutayda mülhak büdce-rcrden Van gölü ile evkaf idareleri bödceleri görüşülecektir. Ankara imar İdare ile tahlisiye idaresinin büdceleri dc encümenden çıkarak basılmış ve flylere dağıtılmıştır.
Makbet
Halkevindc temsil edilmekte olan "Makbet., piyesi bu aksam da verile-cektr.
B. Celal Bayar Kütahya'ya gidiyor
Ökonomi Bakanı B. Celâl Bayar bu günlerde Kütahyaya gidecektir. B. Celâl Bayar Kütahyada seramik sanayi işiyle meşgul olacak ve bir iki gün kalarak buraya dönecektir.
ökonomi Bakanlığının bildiriği
Ökonomi Bakanlığından bildirilmiştir.
Bazı kutu fabrikaları sahihleri Ökonomi Bakanlığına başvurarak ellerinde büyük katiyat ruhsatnameleri mevcud orman şirketlerinin kendilerine ihtiyaçları nisbe-tinde kereste vermemekte ve yahut yüksek fiat istemekte olduklarından şikâyet etmişlerdi.
Ziraat Bakanlığiyle aşağıdaki esas dairesinde mutabık kalınmıştır:
Kutu kereste işliyecekleri ökonomi Bakanlığınca tasdik edilecek fabrikalara ormandan yalnız kutu kerestesi çıkarmak şartiyle ve müzayede suretiyle kökner kesim müsaadesi verilecektir. Alakadarların gözü Önüne konulur.
Bay Hâmid Tigrel
Beşinci sınıf gümrük müfettişliğine müfettiş muavinlerinden Hâmid Tigrel terfian tayin edilmiştir.
Çankırı halkevinde seçim
Çankırı, 3 (A.A.) — Günleri yeten Halkevi komite üyeleri seçimi dün yapılmıştır.
Bakanlar Heyeti
•j
toplandı
Bakanlar Heyeti dün Başbakan İsmet inönü'nün başkanlığında toplanarak muhtelif işler üzerinde görüşmelerde bulunmuş ve bu işlere aid kararlar vermiştir.
Öğretici filmler hakkındaki lâyiha
Bize verilen duyuğa göre, ökonomi Bakanlığı memleket içinde öğretici filmler gösterilmesini mec burî kılan bir kanun layihasını Bakanlar heyetine vermiştir.
Bu layihanın esaslarına göre bütün sinemalarda umumi filmlerin gösterilmesinden önce bir öğretici filmin gösterilmesi mecburî tutulacaktır. Bundan başka tamamen teknik ve Öğretici mahiyette olarak ve devlet daireleri tarafından getirtilecek filmler gümrük resminden muaf tutulacaktır.
Kanun layihasının bir maddesine göre de bu kabil filmleri muhtelif istihsal mıntakalarında alâkadarlara göstermek İçin lâzım-gelen tertibatı havi olarak getirtilecek bir otomobil de gümrüksüz olarak memlekete sokulacaktır.
Çankrn belediye meclisi toplantıları
Çankırı, 3 (A.A.) — Bugün belediye genel meclisi toplanmıştır. Bir ay sürecek olan bu toplantılarda belediyenin sekiz yıllık büd-cesî yapılacaktır. Büdce tutarı 50 bin liradır. Bugünden bağlıyarak yol işlerine başlanılmıştır.
Gümrük memurlarından cezalandırılanlar
lkincikânun, şubat ve mart aylarında muhtelif cezalarla cezalandırılan gümrük memurlarının sayısı ile mcrmiriypt unvanları ve aldıkları cezalarla sebeb-leri birer liste halinde vekâlet tarafından gümrüklere bildirilmiştir.
Bu aylar zarfında muhtelif cezalarla cezalandırılan memur adedi 156 dır. Bunların içinde 119 ihtar, 17 tevbih, 3 maaş katı, 4 sınıf tenzili, b işten men, 6 vekâlet emri, 3 ihrar cezası vardır.
Zonguldak vilayet büd-cesi hazırlandı
Zonguldak, 3 (A.A.) — Vilayet meclisi çalışmasını bitirmiştir. 935 yılı büdcesi 691 bin liradır. Uç yıl önceki 636 bin liralık üç yıllık yol programı on altı ayda muvaffakiyetle başarılmıştır. Meclis 656 bin liralık üç yıllık bir yol programı daha çizmiştir. Genel Meclisin verdiği kararlar, vilayetimizin önümüzdeki yıllar i-çinde yeni bir bayındırlık ve genlik yaratacak güc ve hızdadır.
Hukuk Fakültesi Talebe Cemiyeti Gene) Kâtipliğinden t
Cemiyetin (yasanın sekizinci maddesine göre) yıllık toplantısı 5.4.1935 cuma günü saat 14 te yapılacaktır.
Konuşma sırası:
A — İş ve yoklama derneklerinin raporlarının okunması
B — tş derneğinin yasa tadil teklifi
C — İş yoklama ve saygı koruma dernekleri azalarının seçilmesi
Bütün üye arkadaşların o saatte fakültede bulunmalarını dileriz.
Halkevinde
konferans
Her hafta perşembe gönleri verilmekte olan konferansların ikincisi bugün saat 18 de halkevinde Bay Halil Vedadça verilecektir.
Konferansın konusu "Ulusal edebiyat ne demektir ?„ dir.
Siird'te atlı spor
Siird, 3 (A.A.) — Halkevinin atlı sporcuları çevredeki köylere atlı bir gezinti yapmışlar, köylülerle konuşmuşlardır. Siird'in a-ğaclanması işine devam edilmektedir. Yeniden altı bin ağaç dikilmiştir. Bir çocuk bahçesi yapılması için hazırlıklara girişilmiştir.
Ankara Gücünün kongresi
Öğrendiğimize göre Ankara Gücü kulübünün senelik kongresi 5 nisan 1935 cuma günü saat (14) dc Evkıf a-partmanı altındaki spor salonunda yapılacaktır. Kulüb azasının kulübe müracaatla şimdiden duhuliye fişlerini a-larak kongreye gelmeleri kulüp başkanlığınca rica dilmektedir
Ankara radyosu
Bu akşamki radyo programı: 19.30 — Musiki:
Racbmaninolf   Scrcoade
R. Korsakoff     Hymnc au solcu
Albeniz Tango
Keman: Necdet Remzi Plano; Ulvi Cemal 19.50 — Matbuat raporu 20.20 — Musiki:
Kreisler Lictıcslcid
„ Licbcsfrcud
,ı ŞchÖn R   "    ı 1
20.45 — Haberler
EUbab      Sebebleı
Örnek: Esbabım hazırlamadan hiç bir işe teşebbüs   etmemeli — Sebeblerini   hazırlamadan
hiç bîr işe girişmemeli.
Esed â Aslan
Esef      Esef
Müessif -    Enetil
Örnek: Onun bu müessif haline yalnız ben değil, herkes acıdı = Onun bu esefli haline yal. m? hen değil, herkes acıdı.
Teessüf etmek = Esef etmek, eseflenmek
Örnek: Size teessüf ederim c- Size esef ederim. Uğradığınız felâkete pek çok teessüf ettim Uğradığınız felâkete pek çok eseftendim.
Eser      İzer = (Fr.) Ocuvre
örnek: Hayatında çok eser vermek istiyenler, çok ve özlü çalışmalıdır = Hayatında çok izer vermek istiyenler, çok ve özlü çalışmalıdır.
Eski s - Taslak = (Fr.) Esquisse
örnek: Müzeci Hamdi Beyin bir eskisini bin liraya satın aldılar = Müzeci Bay HamdTnin bir taslağını bin liraya satın aldılar.
Eslâf = Geçmişler, önceller
örnek: İVcs/j hazır, ahlata yalnız eslâTın eserlerini değil, kendi yarattıklarını da ulaştırır = Bugünkü üren, geleceklere yalnız geçmişlerin eserlerini değil, kendi yarattıklarını da ulaştırıl.
Biz, es'5/ ve ahlâfa numune olmalıyız «= Biz, önceler ve ardıllara örnek olmalıyız.
Esman, esmam bâliğa (Bak: bedel) - Tutar
örnek: Esmanı baligası bin liradır = Tutarı bin liradır.
Cana = Sıra
örnek: Bu esnada dört kişi birden Üstüne atıldı «- Bu sırada dört kişi birden üstüne atıldı.
£snasında - Sırasında
örnek: Cebri yürüyüş esnasında fazla mola ver. mezler ^ Zorlama yürüyüş sırasında çok mola vermezler.
Esrar — 1 _ Sır (T. Kö.) - (Fr.) Mystere
2 — Giz - (Fr.) Sccret Esrarengiz       Sırlı Ester     Katr
Eşhas      Kişiler
örnek: Eşhası mühimme *= Önemli kişiler. Eşia (şua)      Şuvağ lnşia etmek = Savmak
Eşirrâ (şcriı)  = Azılılar
Örnek: Eşirranın meUei = Azılıların sığınağj.
Eşk — Göz yaşı Eşkâl = Şekiller
Eşkiya (şaki;      Haydutlar
Örnek: Bu dağlar, bir zamanlar eşkıya yatağı olmuştu = Bu dağlar, bir vakitler haydutlar yatağı olmuştu.
Esna (seni) = YırUa7
Şenaat = Yırtlazlık
Eşraf (ve âyân) = Heri gelenler
Örnek: Kastamonu eşrafından = Kastamonu ileri gelenlerinden.
Eşya - Eşya (T. Kö.) Evbaş 5= Ayaktakımı Eve     Uç, yüce Evlâd = Çocuklar, oğullar Evvel — Önce
örnek: Bundan evvel — Bundan önce.
Evvelâ   - Ilkİn
örnek: Evvelâ şunu söyliyeyim = önce şunu söyliyeyim. .
Evvelü âhır = Eninde sonunda
örnek: Evvelü âhır bu borcu ödiyecektîr — Eninde sonunda bu borca Ödiyecektir.
Eyyamı bahur ~ Kızılışı
Eza (Bak. cefâ) = Eza (T. Kö.) Uzgi, lizü örnek: Çok eza çekti = Çok üzgü çekti.
Ezel = Uzel, öncesizlik
Ezelî = Oncesiz
Örnek: ölüm, insanlar İçin ezeli bir endişedir *= ölüm insanlar İçin oncesiz bir kaygıdrr.
Eziyet — Eziyet -
örnek: Çektiği eziyetleri ben bilirim = Çekti, ği eziyetleri ben bilirim
F
Faal — Işçcn, işçi men
Örnek: Faal bir adam = Jşçen bir adam, O, pek faaldir — O, pek işçimendir.
Faaliyet -- İşçcnlik, işçimenlik
örnek: Bu hususta gösterilen faaliyet, iyi ne. ticeler vermiştir = Bu işde gösterilen işçenlik. iyi sonuçlar vermiştir.
Onun faaliyetine diyecek yoktur = Onun işçi-menliğİne diyecek yoktur.
Facia — Acın
Örnek: Bu aile bu yıl üstüste facialar geçirdi ¦= Bu arda bu yıl üstüste acınlar geçirdi.
Fecî = Acıklı, acınlı
Fecaat = Acıklılık, acınhlık
Örnek: Giriştiğiniz işin fecaatini ihata edebiliyor musunuz? = Girişdiğiniz işin acıklıhğmı (acınlılığını) kavrıyabiliyor musunuz?
Fahiş = Aşın
Örnek: Bu pek fahiş bir teklif *= Bu pek aşırı bir Önerge.
Fuhuş = Utsuzluk
örnek: Gençleri fuhşa sürükliyenleri kanun tecziye eder — Gençleri utsuzluğa sürükliyen. teri kanun cezalandırır.
Fahr, iftihar  - Kıvanç
örnek: Memleketimizin her tarafındaki terak. ki numuneleri, yüreklere iftihar veriyor =» ülkemizin her yanındaki ilerleme örnekleri yüreklere kıvanç veriyor.
Fahri = Onursal
örnek: O, bu vazifeyi fahrî olarak deruhde etti =   O, bu işi onursal olarak üstüne aldı.
Fahretmek, İftihar etmek = Kıvanmak
Örnek: Garp matbuatının Türkiye hakkındaki makaleleriyle insan iftihar ediyor ^ Batı ba. sınlarının Türkiye hakkındaki yazılarıyla insan kıvanıyor.
Faide — Fayda (T. Kö)
İstifade etmek = Fayda görmek,   faydalanmak -¦
(Fr.) Profitcr
Örnek: Bu yıl adanın havasından çok fayda gördüm (istifade gördüm, istifade ettim) -Cette annâe j'ai bcaucoup profitâ de la cure que pai faite aux //es.
İstifade etmek m Asığlanmak = (Fr.) Profitcr Örnek: Bu fırsattan asığîanarak (istifade   ederek) size şunu da söylemek isterim ki     Pıoti-tant de cette occasion je voudrais vous dire .,jo.
Müfîd = Faydalı
Müstefid = Faydalanmış
Menfaat = 1 - Asığ,   2 - Çıkar = (Fr).   lntcrfit, profît
örnek:/ — Bu işten ben hiç bîr asığ (menfaat) beklemiyorum — Je n'attends aucun interft (profit) de cette affaire.
2 — Yalnız kendi çıkarını (menfaatini) düşünür = // ne pense qu'â son interet (profit).
Faik, Mütefevvîk     Üstün
örnek: O, her işte akranına faik olmaya çalışır = O, her işte taydaşlarına üstün olmaya ça. lıŞir.
Faikiyet, tefevvuk = Uetünlük
örnek; Müsademede düşmanların adedce faî. kiyeti bile ileri yürüyüşümüzü durduramadı = Çarpışmada düşmanların sayıca üstünlüğü bil» ileri yürüyüşümüzü durduramadı.
Tefevvuk ermek = Us gelmek, üstolmak
örnek: însan daima emsaline tefevvuk etmeli arzusuyla hareket eder — İnsan, her zaman ben-zerlerine üstolmak (üstgelmek) arzusuyla hareket eder.
Fail — İşleyen — (Fr.) Auteur
örnek: Bu suçu işliyen = Bu cürmün faili.
önergeler Kılavuz sözleri üzerine, her listenin (ULUS) ta çıktığından başlamak üzere bir ay içinde, isteyenler yeni bir önerge ileri sürebilirler. Bunlar T. D. T. C. Ge nel Kâtibliğine şu şekil altınds gönderi-lecektir:
ı .
Osmanlıca.......kelimesine Kılavuzda ......karşılığını uygun (yahut: yeter) görmüyorum.
Sebebi: (kısaca)...........
önergem şudur: ..... Çl)
İmza
(/) Burada bir önerge gösterilmiyen yazılar üzerine bir şey yapılamıyaeaktır.
ULUS
5, NİSAN 1935 CUMA
ON ALTINCI YIL No: 4915
Adımız, andımızdır.
Her ferde 5 kuruş
GündeliU
l ZMAN IŞI
Sosyete yaşayışının geri kalmış, çesidlcrinde içlerin ve çalısmala -rın bolumu çok değildir. Buralarda türlü işleri birden gören ijç" " ler, türlü bilgileri kafasında top -layan bilginler görülür. Fakat bu yasayı* ilerledikçe ve sosyete kurumu dallandıkça iş ve bilgi bö -lümü de artar. Bu durumda artık işleri üstün körü yapmak yasayısın yeni gidişine uymaz. Her isin iyi görülmesi için onu ustasına bırakmak gerekir. Ve böylelikle de i» ustayı ve usta isi yaratarak ustalığın ve iyi işin değeri yükselir.
işlerin ve çalışmaların iyi ayrılanın^ yerlerde uzman da kolay kolay yetişemez. Herhangi bir işe girişerek ondan geçinmek istiyen-ler aradaki yarış yüzünden işlerini ileri t Sürmeğe ve beğendir -meğe çalışırlar.. İşinin şu veya bu biçimde gitmesi yalnız kendisinden sarulabilecek olan adam onu daha çok bir özen ile görür, beraber yapılan işlerde ise ayrı ayrı sorguya çekilmek düşüncesi az olduğundan veya hiç olmadığından onların görülmesinde ne çabuk -luk, ne de ustalık tarafları göz ö -nünde tutulmaz. Gelişi güzel çalışmak ise ustalığı öldürür. Onun İçin uzman ile beraber iyi işin meydana gelmesi her şeyden önce işlerin iyi ayrılmasına ve onları yapanların gerektiği zaman sorguya çekilecekleri düşüncesinin (Sonu S. üncü sayı/ada)
Kamutayın dünkü toplantısı
Evkaf Genel Md., ve muvazene ver
Kamutay dün B. Hasan Saka'-nın başkanlığında toplanmıştır.
Bu toplantıda Kamutayın 1934 yılı birinci ve ikinciteşrin aylan hesabı hakkındaki encümen mazbatası okunduktan sonra Evkaf U. Müdürlüğünün 1935 yılı büd-cesi konuşulmuş ve onanmıştır. Bu kanun ile Evkaf Umum Mü-dürlüğünn 1935 malî yılı masarifi karşılığı olarak 2 milyon 436.919 lira tahsisat verilmekte ve bu masraflar karşılığı olan geliri de 2 milyon 437.000 lira tahmin edilmektedir.
Bundan sonra konuşulmasına geçilen Van-gölü gemi işletme 1-daresi büdcesi üzerinde söz alan saylavlardan B. Tahsin San - Ay* dm • 23.000 liralık bir menfaat getiren bir idareye her yıl 50 wı lİra yardım yapılmasını doğru uul-madiğini söylemiş ve Ahmed İhsan Tokgöz büdce kanununa konmuş olan hükümlerle, bu işletme idaresinin devamlı hizmetinin hangi bakanlığa bağlanacağını ayrı bir kanun konusu olarak hükümetçe tetkik edilerek bir an önce Kamutay'a teklif edilmesi hu-
Van gölü biidceleri gisi görüşüldü
•usunda gösterdiği arzu arasındaki farka işaret etmiştir.
Büdca encümeni başkan c«ın-
Maliye Baltanı B. FuaA Ağrılı
tağı Mükerrem Unsal verdiği şılıkta Van-gÖlü gemi işletme ida-(Sonu S. üncü sayıfada)
İNGİLİZ SİYASASI BELİRİYOR
İngiltere bekliyecek
Londra, 4 (A.A.) — Dün ingiliz bakanlarının Berlin, Moskova, ve Varşova'da toplamış oldukları bilgiler üzerine dış durumu gözden geçiren kabine toplantısından sonra, eyi duyuk alan mahfiller İngiltere siyasasının yönelmelerini şöyle tasrih etmişlerdir.
1 — Doğu andlaşması için İngiltere doğuda hiç bir garanti altına girmiyecektir. Saldırganın tarifini de içine alacak bir doğu and-laşmasının yapılmasiyle güvenlik isteklerinin durluğunu temin etmek ilgili ülkelere düşen bir iştir. Bununla beraber İngiltere bu tarife katılmıyacaktır. Yalnız genel güvenliği düzenlemek için yapılacak çalışmalardan yardımını esirgemeyecektir.
2 — İngiltere Avrupa'da baysallığın yemden kurulması amaci-!• Almanya ile Öteki devletler a-rasında Stresa konferansında arabuluculuğuna devam edecektir.
İngiltere hükümeti Almanya'ya bildirilmeden onun dışında anlaşmalar görüşülmesini tasarlıyama-maktadır. Almanyanın Avrupa denkliğinden dışarda bırakıldığı duygusunu almaması gerektir ki, Öteki devletlerce harcanan barışçı emeklere katılmak için bu görüş-
melerin veıeceği her fırsattan faydalanabilin. Bu. demek oluyor ki Popnlo Ditalya gazetesinde geçen gün ileri sıırüleıı ve Stresa konferansının "bir lakını açık ihtimaller karşısında beraberce tutulacak bir yol,, tayın etmesi gerekeceğini iddia eden görüşe İngiltere da katılacak kimse yoktur.
3 — ingiliz diplomasi mahfilleri, Fransa, İngiltere ve İtalya-nın Uluslar Derneğine verilecek ve kurul tarafından göhişüldüb ten sonra onanması olasıkbulunan bildiriğin yarılması için bu ayın 15 inden önce uzlaşmış bulunmaları dilenmektedir.
Bu bildiriğ, Berlin ile gorüş-meleıe devam için kapıyı açık bs» rakmalıdır. Belki, bu bil diriğe, gereğinde barışın korunması amacU le beraberce çalışabilmek üzere ba dam,ma teahhüdü eklenmesi de onan .çaktır.
Almanyanın ne kadar uçkusu var?
Berlin, 4 (A.A.) — Rorter ajanımın bildirdiğin j göre, alman hara mahfille* rinde geçen hafta Almanyanın 1800 asa vaf ve bombardıman uekusu bulunda ¦ gu söyleniyordu.
Osmanlıcadan 7ürkçeye Karşılıklar K ılavu zu N. 12
I —Öz lürkçe köklerden gelen sözle rin karşısına (T. Kö.) beldeği (alâmeti) ko nmuştur. Hanların her biri hakkında sırası ile   uzmanlarımızın (mütehassıs) yazılarını gazetelere vereceğiz. ı
2 — Yeni konan karşılıkların iyi ayırdedilmesi için, gereğine göret fransızcaları yazılmış, ayrıca örnekler de konulmuştur.
3 — Kökü türkçe olan kelimelerin bugünkü işlenmiş ve kullanılan şekilleri alınmıştır: Aslı ak olan hak,  aslı iigiinı alan hüküm, lürkçe "çek,, kökünden ge-
len -.ki! gibi.
Fiil = iş
Filen - İşle, işiyle, gerçekten
Örnek: iteri sürdüğü düşüncenin kabili icra olduğumu lilen ispat etti m Heri sürdüğü düşüncenin yapılabilirliğini işle tanıtladı.
Fili — Işnel
Örnek: Yalınız düşünüp tasavvur etmek yetmez, tıli olarak da harekete geçmelidir Yalınız düşünüp tasarlamak yetmez, işnel olarak da ha. rçkete geçmelidir.
Faiz m Ürem
Örnek- Bugünkü günde para ancak yüzde üç faiz getiriyor = Bugünkü günde para ancak yüzde üç ürem getiriyor.
Faizi basit      Düz ürem
Faizi mürekkep      Katine ürem
Fakat _ Ancak, yalnız, şu var ki, şu kadar var ki Örnek ı / — Seri, fakat itinalı bir sa'yile = Çabuk, yalnız özenli bir çalışma ile.
2 — Hakkınız var, fakat duracak zamanımız yoktur — Hakkınız var, yalnız duracak zamanımız yoktur.
3 — Bu işi başaçıkarmak sizin elinizden gelir, takat başka işlerinizi bırakmanız lâzımdır — Bu İŞİ başaçıkarmak sizin elinizden gelir, şu var ki (şu kadar var ki) başka işlerinizi bırakmalısınız.
Fakir  m Yoksul, zavall, Fakr - Yokıulluk
örnek: Bütün hayatı fakr içinde geçti = Bu fim hayatt yoksulluk içinde geçti.
Falı hayr      Yum. Uğur
Örnek: Bu işlerin ilerlemesini yarınki düşüncelerimizin de olacağına fali hayr addederim = Bu işlerin ilerlemesini, yarınki düşüncelerimi. *in de olacağına yum sayarım.
ram « RonU Fani   ¦ Olez
Örnek: Her ,nun i inidir, fakat insanlığa bira.
kacag, yüksek bılgılrr bakidir - Her insan 4le*.
dır, aataak insanlığı bırakacağı yüksek bilgilet
kalrzshr.
Fena ¦ 1 - Kotu, 2 - Tüken (ıcval anlamına) örnek: 1 — Fena bir iş - Kötü bir iş. I — Bu âlem bir âlemi fenadır — Bu acun bir tüken acunudur.
Faraza (bilfarz) = Tutalım ki, diyelim ki
Örnek: Faraza dediğinizin doğru olduğunu kabul etsek bile — Diyelim ki (tutalım ki) dediğiniz doğrudur, ancak...
Farazi      Astözel = (Fr.) Hypothetique
Örnek: Felsefe İlmin farazi bir istitalesidir =¦ Filozof i bilimin astözel bir uzatımıdır. = La phılosopbie est le prolongement hypothttiçue de la scienca
Faraziye = A.toz = (Fr.) Hypothese
örnek: ilim ve faraziye ¦= İlim ve astöz = La science et fhypothese
Müddea = Töz = (Fr.) These
Örnek: Müddeasını iyi izah etti mm Tözünü iyi anlattı = il a bien expliqui sa these
Aksi müddea = Yantıtöz = (Fr.) Antithese
Örnek: Müddea ve aksi müddea Töz ve yantıtöz = These et antithise
Farzctmek   - Tutmak, »aymak
Örnek: Sizin de benim kadar bu İşle alâkadar olduğunuzu farzetınek isterim m Sizi de benim kadar bu işle ilgili saymak (tutmak) isterim.
Fariza (vecibe; = Düserge
Örnek: Inkılâb uğrunda bütün varlığımızı vermek milli farizamızdır Devrim uğrunda bu. tün varlığımızı vermek ulusal düşergemizdir.
Fark (temyiz) — Ayrım, ayırt
örnek: Bu iki söz arası nd.ı büyük bir fdrk var — Bu iki söz arasında büyük bir ayrım (ayırt) var.
Farketmek (temyiz etmek) •   Ayırtlamak, ayırdel mek
Farika ¦ Ayırmaç
Örnek: f/mın en büyük farikası, bir nizam dairesinde çalışmaktır mm Bilimin en büyük ayırmacı, bir düzen İçinde çalışmaktır.
İstisna etmek     Ayramak = (Fr.) Excepter
Örnek: Bu kaideden yalnız bir kelimeyi istisna etmelidir = Bu kuraldan yalnız bir sözü ayra-ma lıdır.
İstisnai   - Ayral ¦ (Fr.) Ezceptionnel örnek: İstisnai vaziyetlerde tutulacak = Ayral durumlarda tutulacak yollar.
yollar
Iktisna — Ayra  - (Fr.) Ezception
Örnek: Vatandaşlar arasında hiç bir bakımdan İstisna yoktur ¦ Yurddaşlar arasında hiç bir bakımdan ayra yoktur.
Bilaistisna      Ayrasız   - (Fr.) Sans ezception örnek: Her vatandaşın hakkını bilaistisna siya-net etmek vazilemizdir — Her yurddaşm   hakkını ayrasız korumak borcumuzdur.
Istisnaiyet       Ayrılık
Müteferrik    Ayrık      (Fr.) Divers
örnek: Müteferrik havadisler — Ayrık büğetler.
Tefrik - Ayırtı
Örnek: Ayırtı (tefrik) kabul etmez.
Tefrik etmek      Ayırmak
Tefrika (nifak anlamına) mm Ayırga = (Fr.) Dis -corde, dltunion
örnek: Vatandaşlar arasına tefrika sokmama -lıdır = Yurddaşlar arasına ayırga   sokmamalı-
hdır.
Tefrika (gazete terimi)    ¦ Bolem       (Fr.)  Fcııillc-
ton
örnek: Gazetemiz yarın yeni bir tefrikaya başlıyor — Gazetemiz yarın yeni bir böleme başlıyor, t
Fert. İfrat ¦ Afin. afirılık, atkın, afkınlık
Örnek: / — Fam   muhabbet = Aşırı   (aşkın)
sevgi
Z — Muhabbette ifrat ¦ Sevgide aşırılık (aş -kınlık)
İfrat etmek = Asın gitmek
örnek: Hiç bir şeyde ifrat etmemelidir — Jf/f
bir şeyde aşırı gitmemelidir. Fesahat -- Uzdiyem
örnek: Bu makalenizin fesahatine diyecek yosu tur     Bu yazınızın uzdiyemine diyecek yoktur.
İfade     Diyem, anlatım = (Fr.) Elocution, oepoai*
tion
Örnek: ifadesi bozuk mm Diyemi bozuk.
İfade vermek, İfade almak =   Diyem   vermea
diyem almak.
Tarzı telaffuz = Deyiş = (Fr.) Prononciatİon örnek: Her yerin kendine göre bir tarzı telah /uzu vardır — Her yerin kendine göre bir deyi"
şi vardır.
Tabir    ¦ Deyim -= (Fr.) Terme, ezpression
Örnek: Bu hareketinizi anlatmak için nasıl bir ifade bulacağımı bileniyorum Bu hareketinizi anlatmak için nasıl bir deyim bulacağımı bile • miyorum — Je ne puis pas trouver d'ezpres • sion pour qualifier votre conduite
Fasıl   - Ayrıç
örnek: Bu eserin dört faslı var ki her biri diğerine faiktir = Bu İzerın dört ayrıcı var ki her biri Ötekinden üstündür.
Fasıl ¦ Bölüm (Bak: Bab)
Taşıla m Ara. aralık
Fasit     Bozuk
örnek j Zamiri fasid mi İçi boruk
Fesat " Bozut
Örnek: Memlekette fesat çıkarmak ıstiyenlere karşı bütün millet müteyakkızdır = Ülkede ^o-zul çıkarmak İstiyenlere karşı bütün ulus uyanıktır.
Ifsad etm-k   (Fime   anlamına) -   Bozulmak »
(Fr.) Corrompre
örnek: Gençliğin ahlâkını ıfsad etmek istlyeOm lere aman yoktur - Gençliğin ahlâkını boaut. mak istiyenlere aman yoktur.
tiombay, 4 (.4.4. — Hükümet KaraşiıU zabıtanın halk üzerine ateş açaruk müslü* mantardan oluz kişinin ölümüne ve yüz ki-sinin yaralanmasına *eheb alan facia üzerine kimseyi cczalandırmamtştır.
b \ Y i t' A i
ULUS
S NİSAN 1935 CUMA
İ ta I\ adan Türkiyeye gönderilecek mallar
3 Nisan tarihlî Beyoğlu gazetesinde okunduğuna göre italyan hükümeti U -rafından 2 nisan tarihinde meriyete konulan bir kararname mucibince tutarı türk - italyan kliring esası üzerinden Ödenmek üzer* Türkiyeye gönderilen mallar gönderilmeden önce "dış ülkelerle mübadele enstitüsü ' nden izin alma -çaktır.
İsparta'da bayındırlık
İsparta, 4 (A.A.) — Şehir meclisi belediye büdcesini tetkik etmek Üzere toplantılarına devam ediyor. Belediye fchrİn güzelleştirilmemi için büyük bir hızla çalışmaktadır.
Geçen yıl yapılan beton yolun kenarlarına ve parka ağaçlar dikilmektedir. Park içine de iki beton havuz yapılmaktadır. Havuzların yapı İşi ilerlemekte ve parkın diğer eksikleri günden güne ta -marnlanmak tadır.
Tokad vilayet büdcesi
Tokad, 4 (A.A.) — Vilâyet genel meclisi büdce isini bitirdi. 935 yılı özel denkleşme büdcesi 560.811 lira olarak onaylanmıştır. Büdcedo 151.912 lira bayındırlığa, 33.931 lîra ekine, 73526 11 -ra da sıhhate ayrılmıştır. Kültür büdce-sinde yedi büyük okul yapılması, ekin büdcesinde büyük bir inekhane yapıl -ması için para ayrılmıştır.
İstanbul kadınlar toplantısına Muğla'dan gönderilenler
Muğla, 4 (A-AJ — Istanbulda açılacak Uluslararası kadınlar kongresi T. K. sergisine halkevinden Muğla kadınlığının çeşid alanlarda çalışmalarını gösterir çeşidli pozlar ve belgeler yollan -mistir. Halkevinin topladığı bu du -yuklara göre, Muğla ve köylerinde tü -tün işçisi olarak çalışan on bir tütün fabrikasında, halıcılıkta, kerestecilikte ve ticarette çalışan 1400 kadın vardır.
i Ç
DUYUKLAR
İçeriişler bakanımız geliyor
istanbul, 4 (Telefon) — Trakyada yerleştirilecek muhacirler hakkındaki tetkiklerini bitirmiş olan İçeri işler bakanı Bay Şükrü Kaya bu akşamki tren/ le Ankaraya hareket etti. Durakta vali ve belediye başkanı, emniyet müdürü ve daha birçok zevat tarafından uğur -Ihma
Yalova'da yapılacak büyük otel
istanbul, 4 (Telefon) — Akay Ida -resi tarafından Yalovada yapılması ka -rarlaştmlan asri konforu havi büyük otel 1 — 2 gün sonra eksiltmeye kona -çaktır. Akay idaresi rağbetin çoğalma -sı üzerine Yalovaya ehemmiyet ver -mekte ve yaz günlerinde sık sık tenzilatlı vapur gezintileri tertibin) düşünmek-tedir.
Tenzilatlı deniz seferleri başladı
istanbul, 4 (Telefon) — Akay ve Şirketi Hayriye idareleri tarafından ter-tib edilen yazlık tenzilâtlı seferlere bugünden itibaren başlanmıştır. Bu seferler her hafta peşembe ve cuma günleri yapılacak ve biletler cumartesi günü öğleye kadar muteber olacaktır .
Burdur sıhhat müdürlüğü
Burdur sıhhat müdürü B. Esad görülen lüzum üzerine bakanlık emrine alınarak yerine Adana merkez hükümet tabibi doktor şükrü tayin edilmiş, Kütahya sıhhat müdürü B. Muhiddinin de istifası kabul edilmiştir.
Türkiye - İspanya ticaret uzlaşması
İstanbul, 4 (Telefon) — İspanya ile aramızda yeni bir ticaret uzlaşması yapılacaktır. Yenİ uzlaşmanın İhracat tacirlerimize bütün kolaylıkları temin edebilmesi İçin Türkofis tarafından İhracat tacirlerimizin dilchleri sorulmuş ve ce -vabları alınmıştır.
Şarab ve likörlerimiz dışarıda beğeniliyor
İstanbul, 4 (Telefon) — İnh isar Ida resi şimdiye kadar Danimarka'ya külli yetli mikdarda şarab, likör ihraç etmiş tir. Türk şarablan ve bilhassa vermut • lar Danimarka da çok beyenİlmiştir. Yeniden Danimarkaya şarab vc likör gön -d eri lecek tir.
Konya'da çiçek balosu
Konya, 4 (A.A.) — Çocuk Esirge -me Kurumu adına olmak üzere Ordue • vinde bir çiçek balosu verilecektir.
Bununla uğraşmak üzere seçilen komite bunun eksiksiz ve verimli olması İçin hazırlık yapmaktadır.
Karahisar'da fırtma
Karan i sar, 4 f A.A.) — Dün gece saat yediden dokuza kadar devam eden yağmurla karışık şiddetli bir fırtınadan birçok evlerin camlan kırılmıştır. Fırtına şehre bir saat uzaklıkta daha şiddetli olmuş, ağaçlan kökünden sokmuştur.
Deniz ticaret müdürünün tetkikleri
İstanbul, 4 (Telefon,) — Deniz ticaret müdürü Bay Necdet Toros ekspre-siyle Adana'ya gitti. Bay Necdet Akde -niz limanlarında bir tetkik seyahati yap-parak şehrimize dönecektir.
Sınaî müesseseler mamû-lâtırım istihlâk vergileri
Sınaî müesseseler mamulatının vergiye matrah olan satış kıymetine bu mamulât için ödenen istihlak resminin de ithal edilmesi lâzımgeldiği Maliye Bakanlığı tarafından valiliklere bildirilmiştir.
Mersin vilayet büdcesi
Mersin, 4 (A.A.) — Vilâyet genel meclisi çalışmalarını bitirmiştir. Meclis vilâyet büdcesini 520 bin lira olarak kabul etmiştir. Bunun 218 bin lirası Kül -türe ve 117 bin lirası yollara, 66 bin lirası sıhhat İşlerine, 16 bin lirası zİaat ve baytarlık işlerine ve 60 bin lirası muhasebe ve genel meclise harcanacaktır.
Bundan başka vilayet merkezînde yaptırılacak modem bir mekteb binası İçin 25 bin lira, Mersin hastanesine ilâve edilecek pavyon İçin onbîn lira, vî -lâyet konağı inşası İçin de 20 bin lîra tahsisat konulmuştur.
Antalya vilayet büdcesi
Antalya, 4 (A.A.) — 40 gündür toplanma durumunda olan vilâyet genel meclisi bugün daimî encümen seçimini yaparak dağılmıştır. Onanan vilâyet büdcesi 531.67/ liradır.
Bolu belediye meclisi
Bolu belediyesi meclisi nisan toplantısına bugün başladı. Büdce encümene verildi.
Konya genel meclisi çalışmaları Konya, 4 (A.A.) — Vilâyet genel meclisi çalışmalarına devam etmektedir. Meclis »on toplantısında vilâyet ve ka -zalara bağlı bazı köylerin yakın bulunan kazalara bağlanmasını kararlaşbrmı;'.:ı-
îzmirde yeni bir müze
izmir, 4 (A.A.) — Selçuk'ds, efes harabesinde bulunmuş olar» bazı eserlere aid bir müze meşhe»» ri açılacaktır. Bnnun İçin bîr bina} temin edilmiştir.
Ankara radyosu
Ankara radyosunun bu akşamki pnjg ramı şudur:
19.30   Dans musikisi 19.40   Çocuk saati 20       Musiki:
Kreisler Polİchİnclle
„       Gaprice Viennols „        La Gitana Keman: Necdet Remzi Piyano: Ulvi Cemal 20.20   Ev kadınına öğütler 20.30   Musiki:
Hayd   Trio Necdet Remzi: Keman Ulvi Cemal: Piyano Edİp Sezen: Viyolonsel 20.50   Haberler.
İstanbul radyosu
İstanbul radyosunun bu akşamki prof ramı şudur:
12,30   Plâk neşriyatı
18       Dans musikisi plâk
19,20   Çocuk saati; Mesut Cemil
19,50   Haberler
20       Operet parçalan: Papuri
20,45   Kitar Havayen Siret ve arkadaşları
21,15   Son haberler
21,30   Bayan Birsen - Radyo caz vi Tango orkestralan .
Hukuk Fakültesi Talebe C©«
miyei Genel Kâtibliğinden:
Cemiyetin f yasanın sekizinci mad ¦ desine göre) yıllık toplantısı S. 4. 1930 cuma günü saat 14 te yapılacaktır Konuşma tıraş/:
A — İş ve yoklama derneklerin*1 raporlarının okunması
B — İş derneğinin yasa tadil teklirf
C — İş yoklama ve saygı koruma* demekleri azalarının seçilmesi*
Bütün üye arkadaşların o saatte fa • kültede bulunmalarını dileriz.
Ifsad etmek (nifak sokmak anlamına) = Araboz -mak BB (Fr.) Mettre la discordance
Müfsid (münafık anlamına) 1 — Arabozan = (Fr.) pcrturbateur, sediticux
t — Bozutcu
Örnek: O, müfsid bir adamdır = O, bozutcu bir adamdır.
Müfsid (münafık anlamına) = Arabozan = (Fr.) Corrupteur
Örnek: Yine bir müfsİtlik ederek onu bana karşı kışkırttı = Yine bir arabozanlık ederek onu bana karşı kışkırttı.
Fâşetmek (ifşa etmek) — Dile vermek, açığa vur • mak, açmak = (Fr.) Divulgucr örnek:   Sırrını   faşetti = Sırrını   dile   verdi (açığa vurdu) = İl a divulgue son secret
İfşaat =- Gizaçı = ( Fr.) Divulgaüon, rcvclation Örnek: İngiliz Hariciye Nazırı, Paris müzake. releri hakkında bazı ifşaatta bulunmuştur = İngiliz dış bakanı, Paris söyleşmeleri hakkında bir takım gizaçılarda bulunmuştur.
Fotih (Bak: cihangir) = Alpay
örnrV- Tarih büyük fatihlerin adlarını hürmet-'e anat — Tarih büyük alpayların adlarını saygı ile anar.
Fethetmek — Açmak, almak = (Fr.) Concjucrir örnek: IstanbnFu Mehmed II. aldı (fethetti)
Fatiha = Başlangıç
örnek: İşin daha fatihasında iken büyük ı ı ¦¦¦ -küller kendini gösterdi = İşin daha başlanğı • çında iken büyük güçlükler kendini gösterdi.
fazâ - Uza
örnek: Fazayı nâmahdud içine serpilmiş olan yıldız kümeleri = Uçsuz buesuz uza içine ser -pilmiş öten yıldız kümeleri.
/azahat (Bak: denact) = Alçaklık
örnek: Bu harekete  fazahatten   başka bir   *d bulamıyorum = Bu harekete alçaklıktan başk bir ad bulamıyorum.
Fazilet = Erdem
örnek: Fazilet insan yüksekliğinin alâmetidir = Erdem insan yüceliğinin beldeğidîr.
Fazla = Artık, çok, ileri
örnek: / — Bu kılavuzu yüzbinden fazla bas • trrmalı ~ Bu kılavuzu yüzbinden çok (artık) başarmalı.
2 — Fazla gidiyorsun = Çok oluyorsun (ileri gidiyorsun.)
Fecr = Tan
Örnek: Fecrin ilk ışıkları ufka yayılırken ss Tanın ilk ışıklan ufka yayılırken.
Feda etmek = Vermek, uğruna vermek
örnek: Vatan için canımızı feda ederiz = Yurd için canımızı veririz. Yurd uğrunda üç çocuğu nu verdi (feda etti)
Fedakâr = özveren
Fedakârlık = özveri
örnek: Yaptığınız fedakârlığı hiç unutmam = Yaptığınız Özveriyi hiç unutmam.
Fchmetmek (idrâk etmek) = Anlamak
Mefhûm — öklem
Örnek: Her mefhumun kendine göre mı ma -nası vardır =Her öklemin kendine göre bir an . lamı vardır.
Fek - Ayırma, açma, koparma
örnek: Fekki mühür = Mührü koparma.
Fekkctmek — Ayırmak, açmak
I;    i. .k etmek = Ayrılmak
Örnek: Bu sırada Ankaradan infîkâk etmek benim için pek güçtür = Bu sırada Ankaradan ay. rılmak benim için pek güçtür.
Felah = Onum
örnek: Vatan borcunu ödemi yenlere felah yoktur = Yurd borcunu ödemiyenlere onum yoktur
Felâket = Felaket
Felç = inme, salkı
Felce uğramak — İnmeye uğramak
Mefîûç as inmeli
Felek = Gök, çığm
Fem = Ağız
Fen (tatbiki ilim yerinde) = Fen (T. KÖ.)
Fer - Fer
örnek: Gözümde fer kalmadı.
Ferağ — Geçirim
örnek: Bu evin size ferağı İçin vergisini öde -meniz lâzımdır = Bu evin size geçirimi İçin vergisini ödemelisiniz.
Ferağ etmek = üstüne geçirmek, üstüne çevirmek
Feragat = özgeci
Örnek: Milli işlerde feragat göstermek lâzım . dır a= Ulusal işlerde Özgeci göstermelidir.
Feragat etmek — Bırakmak, çekilmek, vazgeçmek, elçekmek
örnek: 1 — Gelin, bu işten feragat edin = Gelin, bu İŞİ bırakın = Gelin bu işten vazgeçin «= Gelin bu işten elçekin.
t — Kıratlıktan feragat etti = Kıtallıktan çekildi.
Feragat sahibi = özgeçen
örnek: Bu genç gerçekten feragat sahibi bir adammış «= Bu genç gerçekten Özgeçen bir adammış.
Menfaatperest = Asığa!
Örnek: Menfaatperest olanlardan, vatana hayır gelmez = Asığcıl olanlardan yurda hayır geL
mez.
Ferah — Ferah
Feraset = Yalgörü
örnek: Büyük siyasi işlere girişenlere en lâ -tim olan şey, ferasettir = Büyük siyasal işlere girişenlere en gerekli olan şey, yalgörüdür.
Ferasetli = Yalgörür
örnek: Ferasetli adam, en gizli ve karanlık şeyleri de önceden görür = Yalgörür adam. en gizli ve karanlık şeyleri de Önceden görür.
Ferd = Ferd (T. Kö.) = (Fr.) Individu
FerJî = Ferdiğ — (Fr.) İndividuel
Ferdiyet = Ferdiyet = (Fr.) Individualiti
Ferdi aferide = Hiç kimse
Feri = Dal, ayrıntı
Örnek: 1 — Bu meselenin dört fer'i vardır =
Bu sorumun dört dalı vardır.
Z — İşin aslına bakalım, ferfleri bir yana dur -
sun — İşin aslına bakalım, ayrıntıları bir vana
dursun.
Füru, teferruat = Ayrıntılar
Füru (arda terimi) = inenler
Usul (arda terimi) = Ağanla'
Ferid - Tek, eşsiz
. ferma — - buyuran, süren, emreden
Örnek: Hükümferrnâ = Hüküm sürea Ferman 'Bak: emirname) — Buyunıltu
Fermanferma —  Hükmeden
- fersâ = - bitiren, bırakmıyan
örnek: Taketfersâ -Güç bitiren Tahammüller** = Dayanık bırakmıyan
Fersude = Eski, yırtık, yıpranmış
F er şetme k = Yaymak, döşemek
Mefruş = Döşeli
Mefruşat = Döşeme
Tefriş etmek -= Döşemek
Feryad = Haykın
Örnek: Gecenin karanlığı İçinde bir feryad Sut yuldu = Gecenin karanlığı içinde bir haykıaf duyuldu,
Feryad etmek = Haykırmak, bağırmak, çağırmaH,
Örnek: Neye feryad ediyorsunuz = Ne haykn rıyorsunuz (Neye bağırıp çağırıyorsunuz)
Ferzend = Oğul
Fesh = Bozma., dağıtma (Park mentol ar terimi) örnek: 1 — Aramızdaki mukaveleyi fesh ecffcı lim = Aaramızdaki sözleşmeyi bozalım. 2 — Fransız   kabinesinin   parlamentoyu   İesSÎ üzerine = Fransız kabinesinin parlamentoyu d0 ğıtması üzerine.
önergeler
Kılavuz sözleri üzerine, her Üstenin. (ULUS) ta çıktığından başlamak üzerd bir ay içinde, isteyenler yeni bir öner' ge ileri sürebilirler. Bunlar T. D. T. C. Ge* nel Kâtibliğine şu şekil altında gönderilecektir:
Osmanlıca .......kelimesine Kılavuzda ......karşılığını uygun (yahut: yeter) görmüyorum.
Sebebi: (kısaca) .....   ......
Önergem şudur:
İmza
(1) Burada bir önerge gösterilmiyen yatılar üzerine bir şey yapılamıyacaktır.     _
ULUS
6. NİSAN 1935 CUMARTESİ
Turanla, 5 (A. i.) — Hır köylü eski Meta ponio şehrinde tesadüfen 600 tane eski al tın bulmuştur. Bunlar cenub Itnlynsııulah eski yunan şehirlerinin paralarıdır.
ON ALTINCI YIL. No: 4916
Adımız, andımızriır.
Her yerde 5 kuruş
Gündelik
ÇOCUK DEVRİ İçinde bulunduğumuz çağa çocuk devri deniliyor.. Bilmiyoruz, tarihin başka devirlerinde çocuk unutulmuş ve ona değer verilmemiş midir? Yaşayış, yayılış ve yükselişin anayasaları her devirde aynı olduğu için bunu pek gerçek görmüyoruz., ve tersine olarak çocuğun her vakit ulusal gücün ilk temeli sayıldığına inanıyoruz.. E-ğer bugün ondan daha çok konuşuluyorsa bu hiç kuşkusuz, devrimizde arsıulusal geçimsizliğin çoğalmış olmasından ileri gelmektedir.
Çocuk uluslar için en değerli bir enerji kaynağıdır. Onun yarın için neler sakladığını ve neler verebileceğini bilememekle beraber yarattığı umudlar çok büyüktür. U-luslann tarihinde arasıra doğan büyük yıldızların evrensel rolünü biliyoruz. Her çocuk için böyle bir yıldız olmak akla gelir şey olmasa da onun nomal rolü kendine değer verilmesi için yeter. Çocuk iki türlü muştu ile ulusal yaşayışa kıvanç verir. İlk muştu çocuğun ulusal güce beldek olmasıdır. İkincisi de gene bu çocuğun ulusal güce yeni ve taze bir şey kat-masıdır. O kendisinde ulusun hem
Eüvenini, hem de gücünü artıran ir öz taşır.
Çocuk sorumunun iki yüzü vardır: Bunlardan biri ulusların isteklerine bağlı olmıyan yüzüdür kı, onların bedensel ve psikolojik
(Sonu 3. üncü sayıiada)
Başbakanımız dün Islan hu la gitti
Başbakan İsmet İnönü, birkaç gün istirahat etmek üzere bu akşamki trenle İstanbul'a gitmiş ve durakta Kurultay Başkanı, bakanlar ve Riyaseti Cumhur Umumî Kâtibi, Başyaveri, birçok saylavlar ve bakanlıklar ileri gelenleri tarafından uğurlanmıştır.
İçeriişler Bakanımız dün geldi
içeri IşJer Bakanımız Bay Şükrü Ki ya Iıin Trakya'daki seyahatinden şehrimize dönmüştür.
Ökonomi Bakanımız Kütahya'ya gitti
Okonomi Bakanı B. Celal Bayar yapılacak seramik sanayi üzerinde araştırmalar yapmak üzere dünkü öğle treniyle Kütahya'ya hareket etmiştir.
Yunanistan kabinesinde değişiklikler
Atina, 5 (A.A.) — Yunanistan-ın Uluslar Derneği konseyinde B. Maksimos tarafından temsil edileceği resmen bildirilmektedir. İstifa eden B. Pezmezoğlu'nun yeri-(Sonu 3 üncü sayıfada)
STRESA KONFERANSINA DOĞRU
Yapılan görüşmeler durumu düzeltemedi
Londra, 5 (A.A.) — Taymis gazetesi B. Eden'in Prag'ı ziyaretinden çıkan sonuçları gözden geçirmektedir. B. Eden Çekoslovakya-nın Almanya ve Polonya red cevabı verseler bile Fransa ve Sovyetler Birliği ile doğu andlaşmasını imzalamıya hazır olduğunu görmüştür. Bununla beraber B. Beneş bu andlaşmayı imzalamadan önce B. Laval tarafından Moskova-ya yapılacak seyahat sonucunun da beklendiğini söylemiştir. B. Be-neş'e göre Poîonyanın düşüncesini değiştirmesi olası yoktur. Herhalde kabule değer başka bir hal çaresi bulunmazsa Paris - Mosko -va - Prag andlaşması gerçekleşecektir.
Taymis gazetesi B. Beneş'in bu düşüncesini hulâsa ederek doğu andlaşmasının eski şeklinde gerçekleşmesine artık imkân kalmadığını kaydetmektedir. B. Eden Avrupa'da barışı temin etmek için güdülebilecek tek yolun artık mıntıka andlaşmaları değil ancak bütün Avı tıpayı içine alacak genel bir uzlaşma olduğu kanığına varmıştır.
İngiliz siyasal mahfillerinde B. Eden'in bu seyahatleri malûmat almak bakımından çok faydalı ol-
duğu düşüncesi vardır. Gerçek hal çareleri bulmanın kolay olacağını beklemek doğru olmazsa da hiç olmazsa bu seyahat B. E-den'in herhangi bir çarenin de imkânsız olduğu gibi bir düşünceyle dönmesi sonucunu da vermemiştir.
Taymis'in Varşova ve Paris bil-dirmenleri bir düşüncededirler. Varşova bildirmeni 3 nisanda çıkarılan resmî bildiriğden dolayı italyan, fransız ve Sovyetler mahfillerinin hayal kırılışlarını saklamakta olduklarını bildirmektedir. Bu mahfiller daha açık sözler beklemiş olduklarını söylemektedirler. Öte yandan Polonya resmi mahfilleri B. Eden'in seyahatinden çok kıvançlıdırlar. Çünkü bu yolculuk sonucu olarak Poîonyanın menfi durumu sebeblerînin bundan sonra Londra'da ve Londra vasıtasiyle Paris'te daha eyi anlaşılacağına kanığdırlar. İngiliz dış siyasasının birçok yöneyleri Polonya siyasasına uyduğu da memnuniyetle görülmektedir. Bu uygunluk yalnız güdülen amaçlarda, usullerde de vardır.
Taymis'in Paris bildirmeni şöyle yazmaktadır:   "Frcnsa'da Do-(Sonu 3 üncü sayıfada)
Balkan konseyi toplandı
Belgrad, 5 (A.A.) — Aavala a-jansı bildiriyor:
Atina'da ikinci kânunun üçünden dokuzuna kadar toplanmış olan Balkan antantı ökonomi konseyinin verdiği karar mucibince, balkan antantı devletlerinin murahhas ve mütehassısları bugün dört komisyon halinde Belgrad'da toplantılarına başlamışlardır. Komisyonlar aşağıdaki meseleleri tetkik edeceklerdir:
1. — Demiryolları   münakalatı
2. — Nehir ve deniz yollan mU-nakaltı
3. — Hava münakalatı
4. — Posta, telgraf, telefon va telsiz münakalat ve muhaberatı
Komisyonlar bütün bu meseleler hakkında müspet teklifler ha* zırlıyacaklar ve bu teklifleri tasdik edilmek üzere balkan antantı konseyinin gelecek toplantısına sunacaklardır.
General Göringin önemli bir söylevi
Dantzig, Atman hava bakanı Gene • rai Göring saylav meclisi secimi dola -yısiyle verdiği söylevde demiştir İdi
" — Dantzig'in kurum bakımından Almanya'ya bağlı olmaması o kadar önemli değildir. Esaslı olan şey onuü yürekten   alman   olmasıdır.   Almanye
(Sonu 3 Üncü sayıfada)
Osmanheadan Türkçeye Karşılıklar Kılavuzu N. 13
' —Vs türkçe köklerden gelen sözlerin karşısına (T. Kö.) beldeği (alâmeti) konmuştur. Bunların her biri hakkında sırası ile uzmanlarımızın (mütehassıs) yazılarını gazetelere vereceğiz.
~       r^enı konan karşılıkların iyi ayırd edilmesi için, gereğine göre, fransızcaları da yazılmış, ayrıca örnekler de konulmuştur.
^     K°kü türkçe olan kelimelerin bugünkü işlenmiş ve kullanılan şekilleri alınmıştır: Aslı ak olan hak, aslı ügiim olan hüküm, türkçe "çek,, kökünden ge* len şekil srı'6«.
Feshetmek    - Bozmak, dağıtmak    (Parlamentolar tecimi)
örnek: / — Almanyanın askerliği yeniden kurması, Versay muahedesini fesh etmektedir. = Almanyanın askerliği yeniden kurması, Versay andlaşmasını bozmaktadır.
2 — Fransız kabinesi parlamentoyu feshetmek istedi = Fransız kabinesi parlamentoyu dağıtmak istedi.
İnfisah — Bozulma, dağılma
Örnek: / — Aramızdaki anlaşmanın İnfisahı yüzünden = Aramızdaki anlaşmanın boğulması yüzünden.
Z — tngilterede parlamentonun infisahı = in -gilterede parlamentonun dağılması.
Mütefessih — Bozulmuş, çürümüş, kokmuş
Örnek: Mütefessih   bir   cemiyet - Bozulmuş (çürümüş) bir sosyete — Mütefessih   etlerden yemek yapmamalı mm Kokmuş etlerden   yemek yapmamalı.
(Tefessüh etmek = Bozulmak, çürümek, kokmak
Fetret (fasılai saltanat anlamına) - Kargaşa devri (Fr.) Anarchie, interregne
Fettan     Oynak
Fevc = Bölük, tak.m
Örnek: Fevc fevc — flc#*. bölük, takım takım
Feveran — Fışkırma.
Fevvare = Fışkırık, döner fıskiye
Fevk = Ost
örnek: Kısmı fevkani mm Üst kısım
Ferkani tahtanı a Altlı üstlü
Fevt =1 — Kaybetmek, kaçırmak, elden çıkarmak I — Olum.
Örnek; / — Fırsatı fevt eden sonra dövünür = Fırsatı kaçıran (elden çıkaran) sonra dövünür.
Fevza (Bak: fetret) = Kargaşa = (Fr.) Anarchie Feyezan -*- Taşma Feyz - Gürlük Feyzdar  - Uregen
Feyz bulmak, feyzdar olmak = Gürelmek Feyyaz = Gür, bereketli Fezleke (Bak: icmal, hulâsa).
Fıkra = Bölek — (Fr.) Paragraphe
Örnek: Yazınızın üçüncü böleğinde (fıkrastn-da — Dans le troisiime paragraphe de votre
article
Fıkra = Anlatık = (Fr.) Anecdote
örnek: Nasıeddin hocanın anlatığı (fıkrası) =»= L'anecdote de Nasreddin Hodja
Fıkra (terim) = Boğum — (Fr.) Vertebrs
Fırka — Parti (T. Kö.)
Fırka (askerlik terimi) = Tümen = (Fr.) Divislon
Fırka kumandanı — Tümkomutan = (Fr.) Com -mandant de division
Fırka kumandanı miriliva = Tümgeneral
Fırka   erkanı harbiyesi = Tüm kurmay   —   (Fr.) Etat-major de division
Fırsat = Fırsat (T. Kö.)
Fıtrat (Hilkat, ctbillet) — Yaradılış
Fıtri (hilkİ, cibilli) — Doğunsal
(Doğunsal'in sonundaki */„ İnce okunur) örnek: Kendisindeki anlayış ve çabuk   kavrayış sonradan olma değil, fıtridir mm Kendisindeki anlayış ve çabuk kavrayış sonradan olma değil, doğunsaldir..
Fiat = Paha, eder
örnek: Bu defterin fiatı kaç paradır = flu aef. terin ederi kaç paradır.
Fidyei necat = Kurtulmalık
örnek: Haydutlar yakaladıkları zenginden büyük bir fidyei necat istediler mm Haydutlar ya -kaladıkları zenginden büyük bir kurtulmalık istediler.
Figan (Bak: leryad) = Haykırı
- figâr — - yaralı
örnek: Dilfigâr = Yüreği yaralı
Fihrist = Bulmaç
Fikdan = Yokluk, bulunmazlık
Fikr = Fikir (T. Kö.)   -(Fr.) P« nsee
Fikr = Düşünce = (Fr.) Avis
örnek: Bu işte benim fikrim şudur = Bu işte benim düşüncem şudur.
Fikr = İde (Yakutça) =a (Fr.) Idee
Örnek: Fikir, dimağın işlemesinden doğar = İde dimağın işlemesinden doğar.
Fikri = Düşünsel, ideyel, flkriğ
örnek: / — Fikri mesainin verdiği   yorgunluk = Düşünsel çalışmaların verdiği yorgunluk. 2 — İnsanların fikri kudreti — İnsanların fik-riğ erki.
Fikri takib = Güderge
örnek: O, fikri takib ile hareket eder bir gençtir. = O, güderge ile hareket eder bir gençtir.
Filhakika m Gerçekten
Firamuş etmek   - Unutmak
Firar ~ Kaçma
Fİrar etmek    - Kaçmak
Firari = Kaçak
Fn«« s= DÖşenek, döşek
Firak, (irkat (iftirak) = Ayrılık Fitade mm Düşmüş
Fitne (fesad anlamına) = Bozut = (Fr.) Corrup-tion, sedition, perturbation
örnek: Ortaklıkta fitne alâmetleri görülüyordu =¦= Ortaklıkta bozut beldekleri görülüyordu.
Fitne (nifak anlamına) — Arabozma
örnek: Aramıza fitne soktu = Aramızı bozdu.
Fitnecu (bak: müfsit) = Bozutçu
örnek: Bilmezsiniz, o ne fitnecu bir adamdır ¦» Bilmezsiniz, o ne bozuteu bir adamdır.
Fuzuli ¦ Boşuna, haksız, yersiz
örnek: / — Bu konuşmaya fuzuli müdahale etmenize ne demeli? = Bu   konuşmaya   boşuna (yersiz) karışmanıza ne demeli? 2 — Bu parayı fuzuli olarak aldılar = Bu parayı haksız olarak aldılar.
Füceten     Ansızın, birdenbire
örnek: Füceten vefat etti — Ansızın (birdenbire ) Öldü.
Fürce = Aralık, delik
Füru -- Aşağı
Serfuru etmek = Başeğmek
Füruht       Satma, satım
Fürumaye      Alçak soylu
iüruş       Salan
Örnek : Malûmat füruş = Bilgi satan
Füshat — Genişlik
Fesih mm Gen, geniş
Fütur — Bezginlik
Örnek: Görüyorum ki fütura uğramışsınız m Görüyorum ki bezginliğe uğramışsınız.
Fütüvvct — Akılık. cömertlik
Füzun = Çok, artık
SAYIFA2
ULUS
6 NİSAN 1935 CUMARTESİ
Aysel filmi Mosko-vada beğenildi
Moskova, 5 (A.A.) — Dün burada Aysel • Bataklı damın kızı -adındaki sesli türk filmi gösteril-mistir. Filmin bu gösterilişinde Moskovanın ileri gelen sinemacı-lariyle Türkiye Büyük Elçiliği ve Sovyetler Dışarı İşler Bakanlığı yüksek memurları ve Sovyet Rusya ve yabancı gazeteciler hazır bulunmuşlar ve filmi takdirle karşılamışlardır. Bu münasebetle filmi çeviren Ertuğrul Muhsin'e ve türk sinemacılarına çekilen tebrik telgraflarında Aysel filminin realizm ve ulusal yolu takibeden türk sinemacılığının ilerlediğini göstermekte olduğu işaret edilmiştir.
Ziraat Fakültesi talebe cemiyeti umumî kâtibliğindem
Cemiyetimizin senelik toplantısı 12. 4. 935 cuma günü saat 14 de Halkevi salonun da dır.. Ruznamenİn mühim bir kısmını yasadaki tadilât teşkil ettiğinden bütün üyelerin gelmeleri rica olunur.
ÖLÜM
Emlâk ve Eytam Bankası idare Meclisi Başkanı B. Cemal'in annesi ve Trab-son saylavı B. Hasan Saka İle Kültür Bakanlığı Müfettişlerinden Doktor Bay Celâl'in büyük kaym valideleri Bayan, dün akşam ölmüştür. Cenazesi bugün fiğle vakti Hacıbayramdan kaldınla -çaktır.
Derdli ailesine sağlık ve teselli di -
»eriz.
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII Çocuk haftası 23 nisanda başlıyor
i Ç
DUYUKLAR
Türk hukukçuları dün toplandılar
Türkiye'de ve Avrupa'da hukuk tahsili yapmış olanların kurdukları, "Türk Hukukçular Kurumu,, dün Ankara Halkevinde ilk yıllık kurultayını yapmıştır.
Toplantıda profesörler, hukukçu saylavlar, avukatlar, Türkiye ve Avrupa'da hukuk tahsili görmüş birçok genç hukukçular bulunmuşlardır.
Toplantıda iş derneği başkanlığına Manisa saylavı B. Refik İnce ve üyeliklere İsparta Saylavı Kemal Ünal, avukat Zühtü Hilmi, Ziraat Bankası hukuk işlerinde B. M. Tuğrul, Divan murakiblerin-den sezai Erkud ve yoklama derneğine de Ziraat Bankası idare meclisi üyelerinden ve eski saylavlardan B. Kemal, profesör Hüseyin Cahid, ve divan murakiblerin-den hukuk doktoru Nejad seçilmişlerdir.
Seçim işlerinden sonra kurumun yasasına göre ilmî sahalarda çalışmalara dair program üzerinde konuşulmuş ve aşağıdaki kararlar alınmıştır.
1 — Hukukî bilgileri takib ederek muhtelif hukuk şubesi bilginleri tarafından halkevinde ve hukuk fakültesinde konferanslar verdirmeği temin etmek.
2 — Meslekî, ilmî, mecmua, e-ser ve broşürler çıkarmak, üyelere ve hukukçulara yaymak.
3 — Meslekdaşlarm ilmî eserlerden kolaylıkla ve ucuz bir surette faydalanmasını yoluna koymak.
4 — Üyelerin ve müracaat edecek hukukçuların, hukukî müşkül-
İzmir'de at koşusu
İzmir, 5 (A.A.) — Bugün yapılan .ıl yarışlarında birinci koşuda Yarbay pek-cinüı (Can) ı birinci. Bay Halimin (Bara*) ı ikinci, ikinci koşuda Bay Fikre -tin (Damrus) u birinci Bay Cclâl'in (öskenj i ikinci, üçüncü koşuda Bay Ahmcdin (Yıldırım) ı birinci, Bay Ah -medin (Ceylân) ı ikinci, dördüncü ko -şuda Bay Akif'in (Kazbadallası) birinci Bay Süleymanın Goscri ikinci. Beşinci koşuda Galib'in (Al Ceylân) ı birinci Kemalin (Al Dervişi) ikinci gelmiş -lerdır.
Altmordu'nun kongresi
Attın Ordu kulübünün geri bırakılan fevkalâde kongresi 7 nisan pazar günü akşamı saat 17,30 da Evkaf apartımanı altındaki idman salonunda yapılacaktır. Ku-lüb üyelerinin gelmeleri rica olunmaktadır.
lerini hal için hukuk bilginlerine başvurmak.
5 — Türkiye içinde ve dışındaki bütün hukukçularla temaslar yaparak türk hukuku üzerinde toplu ve devamlı bir bağlılık yaratmak.
6 — İş derneği tarafından düşünülüp kurultayca onaylanacak diğer hukukî meselelerle uğraşmak.
7 — Bu amaçlara erişebilmek için hukuk fakülteleriyle daimî münasebette bulunmak.
Bundan sonra da, Cumur Reisi Kamâl Atatürk'e, Başbakan İsmet İnönü'ne, Adliye Bakanı B. Şükrü Saraçoğlu'na ve C. H. Partisi Genel Kâtibi Receb Peker'e Kurultayın tazimlerini bildiren telyazıları çekilmesi kararlaştırılarak toplantıya son verilmiştir.
Dünkü atlı
spor gezintisi
Atlıspor kulübünde atların istirahat ettirilmesi dolayısile binişler yirmi gündenberi tatil edilmişti. Bu müddet dün bittiğinden sabah saat 9 da üyeler kulübte toplanmışlar vc Bay Ahmcdin idaresinde güzel bir biniş yapmışlardır. Binişte kulüb — İstasyon — yarış yerinden geçilerek çiftliğe gidilmiş orada biniciler bir parça istirahat ederek ayran İçmişlerdir. Buradan tekrar yollarına devamla çiftlik şimalindeki araziye geçilmiş ve Ak-köprü yoliyle kulübe dönülmüştür.
Çok güzel İdare edilen dünkü binişte yapılan dörtnallar ve süratliler Üyeleri tatmin edici olmuştur.
Arazi bazı yerlerde çamur olmakla beraber umumiyetle eyi idi.
İstanbul kadınlık kongresi
İstanbul, 5 (Telefon) — 18 nisan ¦ da Yıldızda toplanacak olan uluslarara* sı feminizm kongresi ruznamesî hazır lanmıştır. Bu hafta içinde yabancı menli leketler kadın murahhasları şehrinnzO, gelmeğe bağlıyacaklardır. Yabancı mu j rahhaslar adına burada ziyafetler veri *j lecek ve müsamereler tertib edilecektin}
Japon elçisi İstanbulda
İstanbul, 5 (Tlcfon) — Japon elçisi Ankaradan şehrimize geldi. Duygu la « rını sorduk. Bize dedi ki: " — Ankara* Vi ziyaretimden çok memnunum. Te • mas ettiğim büyükleriniz üzerimde bu* yük tesir bıraktı. İki memleket arasın* daki münasebetler dostçadır. Ankara modern ve medenî bir şehir olmuştur.,,
Talebe birliği kongresi
istanbul, 5 (Tllirfnsi) — Talebe birliği yıllık kongresini yaptı. İdare heyeti raporunda sermayenin azlığından şikâyet edildi. Kongre bu mahzurun kaldırılması için bazı kararlar almıştır.
Dünkü Atlı Spor  kulübünün gezintileri.
Gabavet = Kalın kafalılık, mankafalık
örnek; Tembelliğe çare bulunur, gabavete bu. lunmaz Tembelliğe çare bulunur, kalın kafalılığa (mankafalığa) bulunmaz.
Gabi = Kalın kafalı, mankafa = (Fr.) Balourd örnek: Bu çocuk okuduğunu   anlayamıyan bir kalın kafalıdır = Cet enfant est un balourd qui ne comprend pas ce qu'il lit.
Cabgab — Gıdı
Cabni fahiş = Aşın aldatma
örnek: Bu satışta gabni fahiş vardır Bu satışta aşırı aldatma vardır.
Gadr      Yazık
Örnek: Bu işte bana gadroldu yazık oldu.
Bu işte   bana
Gadretmek = Yazık etmek
Örnek: O adama neden bu kadar gadrettiler — O adama neden bu kadar yazık ettiler.
Gadrolmak — Yazık olmak
Gaddar, zalim = Gücemen
örnek: Bu gaddarın elinden neler çektiğimi ben bilirim = Bu gücemenin elinden neler çektiğimi ben bilirim.
Zulm - Zulm (T. Kö.)
Gaflet Bi Dalgınlık, boş bulunma
Gaflet etmek = Dalgınlığa gelmek, boş bulunmak
Gafil = Aymaz, dalgın, boş
örnek: Gafil bulundum     Boş bulundum.
Gafil avlamrk =s Dalgınlığa getirmek
örnek: Bizi bu işte gafil   avladınız = Bizi bu
işte dalgınlığa getirdiniz. Gafil avlanmak — Dalgınlığa getirilmek
Tegafül etmek = Anlamazlıktan gelmek, anlamaz görünmek
Örnek: Pek eyi bildiğiniz bir İşten niçin tega. fül ediyorsunuz ~ Pek eyi bildiğiniz bir işte niçin anlamazlıktan geliyorsunuz (anlamaz gö. tünüyorsunuz)?
Gâh, gâhi, geh, gehî = Arasıra
örnek: Gâhi gelir, bizi sevindirirdiniz, şimdilerde gelmez oldunua =- Arasıra gelir, bizi sevindirirdiniz, şimdilerde gelmez oldunuz.
Gâh, gâhİ, geh, gehî = Kimi
Örnek: Gib gelir, gâhi gelmez = Kimi gelir kimi gelmez.
Nagâh      Ansızın, apansız
örnek: Ormanda dolaşırken, nagâh karşıma iki adam çıktı = Ormanda dolaşırken, ansızın (apansızın) karşıma iki adam çıktı.
Gaİb etmek = Kaybetmek (T. Kö.)
Gaib olmak, tagayyüp etmek = Kaybolmak
Gaile = Dert (T. Kö.), Sıkıntı
örnek: Basımdaki gaile yetmiyor gibi, oda bir başka gaile tahmil etti = Basımdaki sıkıntı yetmiyor gibi, o da bir başka dert yükletti.
Gala = Pahalılık
Örnek: Kaht ve galâ yıllarında çok üzüldük — Kıtlık ve pahalılık yıllarında çok üzüldük.
Gali = Yüksek
örnek: Bu fiat bana pek gali görünüyor eder bana pek yüksek görünüyor.
Bu
Galat = Yanılma, yanlış
örnek: Galat söz = Yanlış söz. Galatı basar = Göz yanılması. Bu benim istasîyonda görülmckliğimden galattır — Bu benim istasiyonda görülmekliğimden
yanılmadır.
Galebe -— Yen, yenme
örnek: Galebenin yarısı kendine güvenmekten
gelir — Yenmenin yarısı kendine güvenmekten gelir.
Galebe etmek = Yenmek
örnek: Düşmanlara galebe etmek için ilk önce kendi kudretine güvenmek lâzımdır ~ Düşman, lan yenmek için ilkönce kendi   erkine güven.
melidir.
Galib - Yenen
Örnek: Bu muharebede galib gelen ordu, bütün şerefi kazanmış olur — Bu savaşta yenen ordu, bütün onuru kazanmış olur.
Galiba — Belki, görünüşe göre, - a benzer
örnek: Böyle olacağa benzer —* Galiba   böyle
olacak.
Galeyan = Kaynama, kaynaşma
Örnek : / — Suyun galeyanı Suyun kaynaması 2 — Halk arasında galeyan uyandıracak sözler ^ Halk arasında kaynaşma uyandıracak sözler.
Galeyan etmek — Kaynamak, kaynaşmak
Galiz = Kaba
Örnek: Ağıza alınmıyacak galiz sözler söyledi ~ Ağıza alınmıyacak kaba sözler söyledi.
Gılzet   - Kababk
örnek: Sözlerinde ve duruşunda öyle bir gılzet var ki... = Sözlerinde ve duruşunda öyle bir kabalık var ki....
Gam — Tasa
Mağmum — Tasalı, pusarık (hava için) örnek: Mağmum adam = Tasalı adam. Mağmum hava = Pusarık hava.
Gammaz = Kovcu, fitçi
örnek:/ — One   gammaz  adamüır,   bilseniz, herkesi biribirine katar. = 0 ne kovcu adamdır, bilseniz, herkesi biribirine katar. 2 — Gammazlık onda sanki fıtri bir hal =» Fit. çilik onda sanki doğunsal bir hal.
Gamze - Süzgün bakış
Gancm — Koyun
Gani = Bol, zengin, varlıklı
Ganimet - - Algı
örnek: Muharebede alman ganimet, eski za. manlarda galip orduları doyurmağa kifayet ederdi = Savaşta ele geçen algı, eski zamanlarda yenen orduları doyurmağa yeterdi.
Garabet (Bak: acayiplik, tuhaflık) - Yabansılık Örnek: Bu adamın fikirlerinde hiç bir garabet görmiyorum = Bu adamın fikirlerinde hiç bir yabansılık görmiyorum.
Istİğrab etmek -   Yabansımak
örnek: Onun böyle hareket etmiş olmasına hiç de istiğrab etmedim = Onun böyle hareket etmiş olmasını hiç de yabansımadım.
Garaz (öteki anlamı için, bak: maksat) — öcük ömek: Yüreğinde  beslediği garazın had ve pa-yanı yok = Yüreğinde beslediği   öcüğün ucu bucu yok.
Carazkâr — öçmen
örnek: Hiddetli adamdan değil, garazkâr adamdan korkmalı = Kızan adamdan değil, öçmen adamdan korkmalr.
intikam — öç
örnek: İçimde ona karşı öyle bir intikam hissi var kî = içimde ona karşı Öyle bir Öç duygusu var kî.
intikam almak — öcalmak
örnek: Düşmanından intikam almak için bütün varlığını ortaya koydu = Düşmanından öcalmak için bütün varlığını ortaya koydu.
Intikamcu  =  öçgüder
örnek: O. intikamcu bir adamdır ¦= O, Öçgüdog bir adamdır.
Gcrb = Batı
örnek: Garb devletleri = Batı devletleri.
Garet — Yağma, talan, çapul
Garib --  Zavallı, kimsesiz
Örnek: Şu garibe merhamet ediniz — Şu zavaS Uya (kimsesize) acıyınız.
Garib (Bak: acayib, tuhaf) — Yabansı
Örnek: Garib bir kıyafetle ortaya çıktı = Ytm b i.'im bir kılıkla ortaya çıtkı.
Garib (Gurbetzcde anlamına) = Elgin
örnek: Yerinden yurdundan uzakta elgin (g* rib) kaldı.
Garize (sevki tabii) = İçgüdü = (Fr.) İnstinct
örnek: insanlar akıllarına, hayvanlar sevki ta* bülerine tabidirler = İnsanlar akıllarına, bay* vanlar içgüdülerine uyrukturlar ~ Les hora* mes agissent par leıır intelligence et les aoA maux par leur instinct.
önergeler Kılavuz sözleri üzerine,   her  listenin (ULUS) ta çıktığından  başlamak  üzer*
bir ay İçinde, isteyenler yeni bir önerge ileri sürebilirler. Bunlar T. D. T. C. Genel Kâtiblİğine şu şekil altında gönderilecektir:
Osmanlıca.......kelimesine Kılavuzda ......karşılığını uygun (yahut: yeter) görmüyorum.
Sebebi: (kısaca)...........
önergem şudur: ..... (1)
İmza
(l) Burada bir Önerge gosterilmiyen yazüar
üzerine bir şey yapılamıyacaktır.
ULUS
7, NİSAN 1935 PAZAR
ON ALTINCI YİL. No: 4917
Adımız, an'dimizdir.
Her yerde 5 kuruş
Gündelik
HARPTEN  KAZANANLAR
İnsanlığın harbi bir türlü ortadan kaldıramadığına bakılırsa bundan kazananlar olduğunu düşünmek gerekir. Milletlerin tarihinde ve arsıulusal geçimde harbin Ötedenberi oynamakta olduğu büyük rol bellidir. Bir takım bilginler bile insanlık tarihini yalnız harb tarihi ile anlatmak istemişlerdir. Devletlerin bugün silahlanmaya ne büyük özen verdiklerini göz önüne getirirsek bunun büsbütün yabana atılacak bir düyünce olmadığını anlarız. Uluslararasındaki büyük sonu-lar çok kere hep harbla bir sonuca bağlanmıştır.
Fakat harbin aldığı yeni şekillerden sonra onun üzerindeki düşüncelerde de bir değişiklik olmağa bağlamıştır. Yakın yakıtlara kadar harb ulusların ancak bir İŞ ile uğraşan güçleri arasında o-lur ve çabuk biterdi. Yenilen ulus, bir takım siyasal ve ökonomile yükümlere katlanarak pek çok yıpranmadan işin içinden sıyrı-İrrdı. Son harb gösterdi ki bundan böyle savaş ulusun tektek her çeşid gücü arasında olacak, insan, para ve malca ne varsa hepsi de ortaya atılacaktır. Yenilen bir daha belini doğrultamıyacağı gibi yenen de hırpalanmakta ondan geri kalmıyacaktır.
Onun için harbin   uluslar bakımından   kazançlı   olduğu   dü-(Sonu S. inci sayıfada)
Kamutayın dünkü toplantısı
Van gölü, Ankara imar müdürlüğü, tahlisiye genel müdürlüğü büdceleri görüşüldü
Kamutay dün Bay Tevfik Fikret Sı -lay'ın başkanlığında toplanmıştır. Gün-lemecin birinci konuşulacak işi olan bağış kanununun 3 üncü maddesinin tefsiri için Başbakanlığın tezkeresi ve ilgili komisyon mazbatası üzerinde araştır • malar yapılmak üzere tüze komisyonuna (adliye encümenine) geri verildi.
Başkan, geçen oturumdaki Van G* lü 935 yılı büdcesi üzerinde genel görüşmelerin devam ettiğini söyledi ve sözü İçeri işler Bakanımız Bay Şükrü Kayaya verdi.
içeri işler Bakanı B. Şükrü    Kaya (Muğla) — Van gölü büdcesinin müzakeresi günü bir vazife dolayısiyle An-karada bulunamadığından, bugün bu gölün vaziyeti   siyasiye   ve   iktısadiyesi h.-kkında bir cümlelik bir   mukaddema ile vaziyeti anlatmak istediğini söyle • miş ve: "Van golü geçmiş devirlerin en mamur köşelerinden bir sahayı yekdiğerine bağlıyan bir iç denizdi. Türklüğün
.... ,      .....   ... Beyanatta bulunan B. Şükrü Kayz
ilk devirlerinde Anadolu'da büyük bü -
yük devletlerin kurduğu merkezlerin iç ken bunun bir gelir kaynağı olmasından denizi idi,, diyerek Van gölünün siyasal, ziyade gözönünde tutulacak özellikler ökonomile ve tarihsel değerini, Şeyh Sa- olduğunu, bu işin; bir şose, bir köprü id azıması ve onu kovalıyan günlerde gibi devletin yapması gerekli ödevlerden önemini belli ettiğini, Van gölü işletilir- (Sonu 5. inci sayıfada)
B. EDEN LONDRA'YA DÖNDÜ
İngiliz bakanının yolculuğundan çıkan sonuçlar nelerdir?
Durum ciddî,
ancak tehlikesizdir
Londra, 6 (A.A.) — Londra ya dönen B. Eden kendisinin ve B. Saymen'in yapmış oldukları yolculukların çok faydalı olduğunu söylemiş ve demiştir ki: Bugünkü Avrupa durumunun çok zorluklu olduğunda hiç kimsenin şüphesi yoktur. Ancak, her devlet bu güçlükleri yenmeye yardım etmek istediğinden bunların ortadan kaldırılması imkânsız değildir. Bizim işe karışmamız şöyle olmalıdır! Doğru, verimli ve devamlı bir siyasa takib etmek ve Uluslar Derneğine ve müşterek barış sistemine yardım etmek.,,
Londra, 6 (A.A.) — Gazetelere göre B. Eden'in Avrupa hükümet merkezlerinde yaptığı seyahatte elde ettiği sonuçlar şunlardır:
1 — Durum ciddidir; ancak ağır bir tehlike, herkesçe sanıldığından daha azdır.
2 — Polonyanın mahfilleri müşterek bir güvenlik sistemine karşı olmaktan vazgeçebilir ve Alman-yanın bugünkü durumda kalmak-
ta devam edeceği de muhakkak değildir.
3 — Ziyaret edilen devletlerden hiç birinin süel saldırım niyetleri yoktur. Hepsi barışın düzenlenmesini çok istiyorlar.
4 — Büyük Britanya, siyasasının temeli olan bu amaca erişmek için, sağlam ve açık sözle kalırsa Avrupa'ya yardım edebilir.
Niyus Kronikl'e göre, B. Eden'in seyahatinin dışsal sonuçlan şunlardır:
(Sonu 6 inci say ifada)
Almanya
mektubları
Almanya'dan dönen arkadaşımız Neşet Hali! Atay, bu yolculuğu sırasında görüp öğrendiklerini *" Almanya mektubları,, başlığı altında gazetemiz» yaznuığa başlamıştır. Bugünkü Almanya'nın gidişini objektif bir görüşle anlatan bu yazıları okurlarımız Üçüncü sa-yıiamızda bulacaklardır.
Osmanlıcadan Türkçeye Karşılıklar Kılavuzu N. 14
l —öz türkçe köklerden gelen sözlerin karsısına (T. Kö.) beldeği (alâmeti) ko nmustur. Bunların her biri hakkında sırası ite   uzmanlarımızın (müteha$sı$) yazılarım gazetelere vereceğiz.
2 — Yeni konan karşılıkların iyi ayırdedilmesi için, gereğine göre, fransızcalart yazılmış ayrıca örnekler de konulmuştur.
3 —Kökü türkçe olan kelimelerin bugünkü işlenmiş ve kullanılan şekitleri alınmıştır: Aslı ak olan hak, aslı ügüm olan hüküm, türkçe "çek,, kökünden ge-
len şekil gibi.
insiyaki = Içgüdel = (Fr.) İnstinctif.
örnek: İnsanların da insiyaki hareketleri vardır insanların da içgüdel hareketleri vardır «= Les hommes aussi ont des aetes instinetifs.
Gark — Batma
örnek: Ceminin garkı, yalnız içindekilere de. ğ/7, onların akraba ve taallûkatrna da büyük bir felâket oldu = Ceminin batması, yalnız içinde, kilere değil, onların soyuna sopuna da büyük bır felâket oldu.
Carketmek — Batırmak
Gark olmak = Batmak
Müfctağark. mağruk — Batmış, batık
İstiğrak = Dalım
Örnek: Hali istiğrakta ne yaptığını bilmiyor «= Dalım halinde ne yaptığını bilmiyor.
Carsetmek      Dikmek Gaseyan etmek = Kusmak
Gasl m Yunu
örnek: tslâmiyette mevta badelgasil defnolur ¦= islâmlıkta 01ü yunudan sonra gömülür
Gasletmek = Yumak
Gasp      Kapaç
örnek: Eski zamanlarda derebeyleri için gasp bir hak sayılırdı -- Eski zamanlarda derebeyleri için kapaç bir hak sayılırdı.
Gasıp = Kapman
Gaspetmek   -   Kapmak, zorla almak
Mağsup - Kapik
Örnek: Mağsup, kimin elinde bulunursa buluntun istirdad edilir =- Kaprk kimin elinde bulu-nutsa geri alınır.
Gaşyctmek = Kendinden geçirmek
örnek: Gurubun bu güzel ışıklan beni gaşyetti Gün batısının bu güzel ışıkları beni kendimden geçirdi.
Gaşyolmak — Kendinden geçmek
Gaşy içinde = Kendinden geçerek
Gatstmek      Daldırmak
Gavr -   Dİp
Gavvas      Dalgıç
Gaybubetinde — Yokken
Örnek: Onun gaybubetinde işlerine kim baka. cakf = O yokken işlerine kim bakacak?
Gaye — Erek = (Fr.) But
Örnek: Bütün Türk çocuklarını okutmak başlıca gayemizdir = Bütün Türk çocuklarını okut. mak başlıca ereğimizdir - Nötre but principal est d'instruire tous les enfants Turcs,
Hedef = Amaç = (Fr.) But
örnek: Ordular! ilk hedefiniz Akdenizdir « Ordular! ilk amacınız Akdenizdir - Soldatst Votre premier but est la MSditerrannee
Maksat   = Vargı = (Fr.) Intention
örnek: Ankara'ya gelmekten maksadım sizinle görüşmektir = Ankaraya gelmekteki vargım sizinle görüşmektir = Sizi görmek vargısı ile (maksadı ile) Ankaraya geldim =- C'est dans I intention de vous rencontrer (de causer avec vous) que je su/s venu i Ankara.
Matlub = Alacak = (Fr.) Credit, avoir, ereance örnek: Ondan yüz lira matlubum var = Ondan yü      a alacağım var.
Matlub      istek - (Fr.) Desir
Örnek: Matlubunuzu is'af edemlyeceğim isteğinizi yerine getiremiyeceğim = Je ne pour-rai pas accoınplir votre de~sir.
Mefkure = UlkÜ, İdeyel = (Fr.) ideal)
Temenni — Dilek = (Fr.) Souhaİt, voeu, deman-de, sollicitude
örnek: Sizden temennim odur ki -= Sizden di. leğim odur ki
Temenni etmek = Dilemek Gayet = Pek, pekçok
Gayret (Bak:   cehd, sây) = Çalışma,   çabalama, dürüşme
Gayrete gelmek = Davranmak, canlanmak
Gayrete getirmek = Davrandırmak, canlandırmak
Gayretkeş ~ Yardakçı
Örnek: Arkadaşlık iyi şeydir, gayretkeşlik kötüdür = A rkadaşlık eyi şeydir, yardakçılık kötüdür.
Gayr = özge
örnek: Gayrendiş = özgecil
Gayri - - Yad -, - sız, - maz
Örnek: Cazip = Gözen; gayri cazip = yadgözen - mili! = Ulusal; gayri milli = yadulusal. ¦ Gayri muvafık = Uygunsuz Gayri kabili icra = Yapılamaz.
Gayriahlakî (Bak: ahlâk takımı) -= Yadahlâk&al ("L„ ince okunur), ahlâksızca
Gayrİelâstiki - Esnemez
Gayriiradi, gayriihtiyari, — Irdesizce, istemeksizin
Örnek: I — Gayri iradi hareketler için kanun cezayı tahfif eder - Irdesizce hareketler için kanun cezayı azaltır.
2 — Gayrı ihtiyari olarak hatırınızı kırdım = İstemeksizin hatırınızı kırdım.
Gayri kabili afİv - Bağışlanmaz
örnek: Bu kusurunuz gayri kabili   af iv netayiç tevlit etmiştir = Bu suçunuz bağışlanmaz sonuçlar doğurmuştur.
Gayri kabili inhina - Bükülmez
örnek: Onun gayri kabili inhina bir yaradılışı vardır. ~ Onun bükülmez bir yaradılışı vardır.
Gayri kabili itiraz = Sözgötürmez
örnek: Bu, gayrı kabili itiraz bir bedahettir Bu, sözgötürmez bir besbelüktir.
Gayri kabili kıyas - Bambaşka, eşsiz
örnek: O. akraniyle gayri kabili kıyas bir ço. cuktur = O, taydaşlarından bambaşka bir çocukm tur.
Gayri kabili şifa = Onulmaz, savuşmaz
Örnek: Bu hastalık gayri kabili şifadır = Sı hastalık onulmaz (savuşmaz) bir hastalıktır.
Gayri kabili tahammül = Çekilmez
Örnek: Onun asabiyeti artık gayri kabili taham, mül bir dereceye geldi = Onun sinirliliği artıl çekilmez bir dereceye geldi. Gayri kabili telâfi — Yerine konmaz
örnek: Bu, bütün beşeriyet için gayri kabili telâfi bir ziya olur = Bu, bütün insanlık için yarine konmaz bir kayıp olur.
Gayri kabili tezelzül = Sarsılmaz, yerinden oynamaz
Örnek: Türklüğün terakki edeceğine gayri kabili tezelzül bir İmanımız vardır = Türklüğün ilerliyeceğine sarsılmaz bir inanımız vardır.
Gayri kat'İ = Kesİmsiz, kestirilemez
Gayri mahdut     Sınırsız, çevrilmemiş
Örnek: / — içimizdeki çalışma hevesi gayri mahduttur = İçimizdeki çalışma isteği sınırsız* dır.
2 — Gayri mahdut arazi — Çevrilmemiş topraklar
Gayri mahsus  =  Belli belirsiz, duyulur duyulmaz duyulmıyacak kadar
örnek: Ondaki tebeddül, henüz gayri mahsur bir haldedir - Ondaki değişki, henüz belli be* lirsiz (duyulur duyulmaz) bir haldedir.
Gayri malûm (Bak: meçhul) = Bilinmedik, bilinmez
örnek: / — Ortada gayri malûm bir şey kalmamıştır. = Ortada bilinmedik bir şey kalmaıııtş-tır.
2 — Bu işin akibeti nereye vuracağı gayri malûmdur — Bu işin sonu nereye varacağı bilin* mez.
Dallas, - Tekzas - 6 (A.A.) — Amerikanın bir numaralı halk düşmanı Reymon Hamil-ton, polis tarafından yakalanmıştır. Bu azlet, geçen yıl yazın, idama mahkûmlar hücresinden kaçmıştı.
.V\ Y I f A 2
ULUS
7 NİSAN 1S35 PAZAR
Posta ve telgraf ücreti muafiyetleri kaldırılıyor
Hükümet potta muafiyetinin kaldırılması için hazırladığı posta kanununa en uygun kanun layihasını Kamutaya vermiştir. Layihaya göre posta ve telgraf idaresinin yaptığı islerden dolayı alınacak ücretler bayındırlık bakanlığınca tanzim ve Bakanlar Heyetince tasdik olunacak tarifeye güre alınacaktır. Muvazenei umumiye, mülhak hususi büdcelerle idare olunan dairelerden postaya verilecek mektub, gazete, kart, mevkut risale, her nevi basılmış kâ-ğıd, iş kâğıdları, posta paketleri, adres değiştirmeleri ardiye ve sair hizmetler için üçte bir nisbetinde ücret alınacaktır. Bu ücretler senelik maktu ücret olarak alınacaktır. Hilâliahmer, Himayei Etfal ve Tayyare cemiyetlerinin kıymeti mukadderdi ve mukadderesiz mektub kıymetli ve kıymetsiz posta paketlerinden, askerî mektebler talebeleri, öksüz yatı mekteblerî, darüşşefaka talebesi ile onbaşıya kadar asker, jandarma efradının aile ve yakın akrabalarına yollayacakları mektub ve kartlar, fakir Çocuklara parasız olarak dağıtılmak üzere hükümetçe yollanan ki-tab ve risaleler, sıhhat ve içtimaî muavenet bakanlığının hastalık raporları, köylüler için çıkarılacak ve adı bakanlar heyetince seçilen bir gazete ücrete tâbi olmı-yacaklardır. Bakanlıklardan bu ücretler senelik maktu bir vergi olarak alınacaktır. Daireler maktu verginin bir aylığını peşin vereceklerdir.
Türkiyenin sefaret ve konsolosluklarına muafiyet veren hükümetlerin hududumuz dahilindeki muhabereleri de ücretten muaf o-lacaktır. Hükümet ayrıca telgraf muafiyetinin de kaldırılması hakkında Kamutay'a bir kanun layihası vermiştir.   Bu layiha   ile de
I Ç
DUYUKLAR
Başbakanımız Istanbulda
istanbul, 6 (Telefon,) — Başbakan ismet İnönü bu sabah şehrimize geldi. Haydarpaşa durağında Valİ, Emniyet Müdürü, vilâyet erkânı ve daha birçok zevat tarafından karşılandı. Doğruca Kadıköyündcki kız kardeşinin evine gitti. Şehrimizde birkaç gün dinlenecektir.
İki fransız gazetecisi geliyor
İstanbul, 6 (Telefon) — Memleketimiz hakkında tetkikatta bulunmak üze -re buraya gelen franıız gazetecilerinden Bay Savaş ve Bayan Halmalduç bu akşam Ankaraya gitmişlerdir.
Esnaf Bankası işleri
İstanbul, 6 (Telefon) — Tasfiyesine karar verilen Esnaf Bankaeınm tasfiyesiyle uğraşan heyet banka umumî he -yetini fevkalâde bir toplantıya çağırmağa karar vermiştir.
Dördüncü otomobil yarışı
İstanbul, 6 (Telefon) — Turing ve otomobil kulübü tarafından bu sene 31 mayısta dördüncü otomobil yarışı yapılacaktır. Bu yarışa bu sene Balkanlılar ve mısırlılar da gireceklerdir. Yarışlara çok ehemmiyet verilmektedir.
posta muafiyetleri kaldırılan dairelerin çekecekleri telgraflar üçte bir ücrete tâbi olacak ücretler senelik maktu bir miktar üzerinden alınacaktır. Yalnız Cumur Reisinin telgrafları ücrete tâbi olmrya-c aktır.
Dîyarbekirde Atatürk günü
Diyarbekir, 6 (A.A.) — Büyük Önderimiz Atatürk'ün Diyiırbekir'in hemşeriliğini kabul ettikleri güne rastlayan 5 nisan Diyarbekİr'in Atatürk günüdür. Bu münasebetle bugün belediye önünde büyük merasim yapılmış Atatürk'ün büyük şahsiyeti ve yarattığı devrimleri hakkında söylevler verilmiştir. Gece de zabit yurdunda Halkevi orkestrası tarafından büyük bir konser verilmiş ve Atatürk'ün adı her anılmasında şiddetle alkışlanmıştır. Diyarbekir çok büyük bir sevgi ve heyecanla Atatürk'ünü kutlamıştır.
Feminizm kongresi ikinci başkanı
İstanbul. 6 (Telefon) — Arsıulusal feminizm kongresinde bulunacak olan arsıulusal kadınlar birliği ikinci başkanı Bayan Rasa ve genel kâtibi yarın şehrimize geleceklerdir.
Hat bölümü
İstanbul, 6 (Telefon) — Vapurcu -luk şirketiyle denizyolları idaresi arasındaki hat bölümünü yenilemek amacîyle başlıyan görüşmeler iyi bîr sonuç vermemiştir. Bu duruma göre yılbaşında yapılan ve ökonomi bakanlığınca tasdik olunan hat bolümü muteber olacaktır.
Bulgar talebeleri gelecek
istanbul, 6 (Telefon) — Varna ticaret akademisi ve Sofya üniversitesi talebelerinden birer grup yaz tatilini geçirmek Üzere şehrimize geleceklerdir.
Ökonomi Bakanımız Kütahya'dan Ankara'ya dönüyor
Kütahya, 6 (A.A.) — Ökonomi Bakanı B. Celâl Bayar, bu sabah bîr müddettenberi vilâyet içinde seramik sanayiinin hammaddeleri üzerinde tetkikata memur edilen yabancı seramik mütehassısı ile yüksek ziraat enstitüsü jeoloji profesörünün ve Sümer Bank mühendislerinin mütalealarını dinlemiş ve fabrikanın Kütahyada kurulması kararının isabetini görmüştür. Fabrikanın bu yaz burada temeli atılacaktır. Kütahyanın bugünkü çini tezgâhlarını, muattal bulunan ziraat aletleri fabrikasını gören bakan akşam trenle Ankara'ya dönmüştür.
îki köy halkının mübadelesine başlanıyor
İstanbul, 6 (Telefon,) — Silivri'nin Uysallı köyündeki bulgarlarla (Yediveren) köyündeki türklerin mübadelesine bu ayın on beşinde başlanacaktır.
Rusyaya 50 talebe daha gönderilecek
istanbul, 6 (Telefon) — Sümer Bank tarafından Nazilli pamuk mensucat fabrikası için mütehassıs usta yetiştirilmek üzere Sovyet Rusya'ya elli talebe gön -derilecektir. Sanatlar mektebi mezun • lan arasından seçilecek olan bu talebe -nİn bugün (dün) imtihanları Bakırköy bez fabrikasında yapılmağa başlanmıştır, imtihana girmek üzere (500) genç müracaat etmiştir. İmtihanlar bir iki gün sürecek talebe 18 nisanda Rusyaya gidecektir.
Anadolu Ajansı on allı yaşında
Altı nisan 1920 tarihinde Büyük Onder'in kurmuş ve "Anadolu Ajansı,, adını vermiş olduğu ajansımız dün on beş yaşını bitirmiştir. Kurtuluş devrinin dili ve} kulağı olmak gibi büyük bir ödevi yorulmadan, yılmadan başaran v4 bugüne kadar bu güç işini gayretle yapmış olan Anadolu Ajansına uzun başarım yılları dileriz.
Posta ve telgraf teşkilat kanunu
Posta ve telgraf teşkilat kanununun 14 üncü maddesine bir fıkra eklenmesi hakkında hükümet meclise bir kanun projesi vermiş,-tir. Projeye göre posta ve telgraf idaresi tarafından makbuz va mektublara yapıştırılan damga, Hilâliahmer, Himayei Etfal ve em* sali pulların beyiyelerinden şimdi' ye kadar toplanmış olanlarla bundan sonra toplanacak olanlar posta ve telgraf teavün sandığına ser» maye olarak verilecektir.
Hasan Saka'nın kayın validesinin cenaze merasimi
Dünkü sayımızda öldüğünü yazdığımız Kamutay Başkan Orunla-ğı Bay Hasan Sakanın büyük kayın validesinin cenazesi dün Hacıbayramdan kaldırılarak Cebeciye gömülmüştür. Cenaze merasiminde Kamutay Başkanı, bakanlar, saylavlar, bakanlıklar ve şehrimiz ileri gelenleri bulunmuştur.
1 1 ı
Çağrılış
Dahiliye Encümeni (8. IV. 1935) pazartesi günü saat 10 da toplanacaktır.
Gayri mamur - Şenliksiz, yadbayındır
Gayri memul ™ Umulmadık
Örnek: En gayri memul bir sırada karşıma çıkıverdi = En umulmadık bir sırada karşıma çıkıverdi.
Gayri menus     Alışılmamış, ısınılmamış
Gayri meskûn = Boş, ıssız
örnek: Gayri meskûn bir ada = / bir ada. *iayri meskûn bir ev = Boş bir ev.
Gayri mesul - Yükümsüz
örnek: Gayri mesul makamların müdahalesi « Yükümsüz orunların karışması.
Gayri muhtemel -- Olamaz, olanı
Örnek: Gayri muhtemeldir = Olamaz, olasız-dır.
ihtimal   = Olabilirlik, olasılık, ouuaj, iktimal T.) örnek: Bu işte kazanmak   olasılığı (iktİmali) göremiyorum. — Iktimaldir = Olabilir, olasıdır.
İhtimali      Olasık. İktîmalİğ
örnek: Bu kadar ihtımaJİ bir şey üzerine harekete geçmek doğru mudur? = Bu kadar   ikti-maliğ bir şey üzerine harekete geçmek doğru mudur?
kdemiihtİmal - Olamazlık, olasızhk
tayri mutabık = Uymaz, uyuşmaz
örnek: Kanuna gayri mutabık bir hareket = Kanuna uymaz bir hareket = Kanunla uyuşmaz bir hareket.
Gayri muti — Dıkbaş
Gayri mümkün -  İmkânsız
Mümkün = Imkânlı İmkân = İmkân (T. Kö.) Ademiimkân — imkânsızlık
Gayri münasib      Uygunsuz
Örnek: Gayri münasip hareketlerde bulunanlar ceza görürler = Uygunsuz hareketlerde bulu~ oanlar ceza görürler.
Gayri münbit - Çorak
örnek: Gayri münbit arazi = Çorak topraklar. Oayrİ
müsmir — Verimsiz örnek: Gayrı müsmir mesai « Verimsiz çalışmalar.
Gayri müstakar = Dursuz
örnek: Siyasi vaziyet henüz gayri müstakar görünüyor = Siyasal durum henüz dursuz görünü, yor.
Gayri tabiî = Dışnomal — (Fr.) Anormal "Dtşnomal,, deki son "1„ ince okunacaktır.) örnek: Bu çocuğun bu yaşta bu kadar boylanması gayri tabiidir = Bu çocuğun   bu yaşta bu kadar   boylanması   dışnomaldı'r.
Gayritabii = Yanıç = (Fr.) Contre-nature
örnek: Gayri tabii yollardan gidilerek özlü bir iş yapılamaz = Yanıç yollardan gidilerek özlü bir iş yapılamaz.
Gayz = Hınç
örnek: Gayz ile hareket edenler ekseriyetle haksızlığa doğru yürümüş olurlar ¦= Hınç ile hareket edenler çok kere haksızlığa doğru yürümüş olurlar.
Gazab — Kızgınlık
Örnek: Gazaba uğradı — Kızgınlığa uğrat//.
(.¦¦i. etmek = Kızmak
Hiddet = öfke
örnek: Hiddetle kalkan ziyanla oturur = öfke ile kalkan ziyanla oturur.
Hiddet etmek = Öfkelenmek
Örnek: O kadar hiddetlendim ki kendimi tuta-mıyarak kaba kaba söylendim = O kadar öfkelendim ki kendimi tutamıyarak kaba kaba söylendim.
Gazûb   -- Kızgan, kızgın
örnek: Gazup çehresinin neler anlattığını ben bilirim = Kızgın çehresinin neler anlattığını ben bilirim.
Gazal = Ceylan
Gazanfer mm Aslan
Geda mm Dilenci, yoksul
Gehvare — Beşik
Gencine = Gömü, hazne (T. Kö.)
Gerdan = Boyun
Gerdunc -- Araba
Germ — Sıcak, ıssı
Germi mm Hız
Örnek: Aralarınaki dostluğa bir kat daha germi vermek için mm Aralarındaki dostluğa bir kat daha hız vermek için.
Geştü güzar — Gidip dolaşma, gezip tozma
Gıbta = İmren
örnek: İmren (gıbta) bir ahlâk eksiği değildir, sakınılacak olan şey günü (hased) dür.
Gıbta etmek — imrenmek
Örnek: öyle güzel bir eser yazmış ki okuyunca âdeta gıbta ettim = öyle güzel bir eser yazmış ki okuyunca bayağı imrendim.
Hased = Kıskançlık, günü
Hased etmek      Kıskanmak, günüleme
Hasûd — Kıskanç, günücü
Gıda - Besin
örnek: Gıdasız vücut, yavaş yavaş yıpranır — Besinsiz beden, yavaş yavaş yıpranır.
Mugaddi   - Besinli, besleyici
Gayri mugaddi = Besinsiz
örnek: Bazı yemekler vardır ki pek lezzetlidir, fakat gayri mugaddidir = Bir takım yemekler vardır ki pek tatlıdır, ancak besinsizdir.
Gilâf — Kın, kılıf
(.ııı.ı, istiğna = Doysalık. bıkkınlık, naz (T. Kö.)
örnek: Ayni yemekleri yemekten gına geldi = Ayni yemekleri yemekten bıkkınlık geldi. — Bu adam, istiğna nedir bilmez ~ Bu adam doysalık nedir bilmez.
Gına getirmek mm Doysamak, bıkmak
Müstağni mm Doyup
Girİv = Çığlı!'
Gışa — Zar
Gıybet   - Çekiştirir».
Gıybet etmek = Çekiştirme!
Gİran — Ağır
Giranbaha -: Değeri çok
Giran gelmek — Ağırsınınak
örnek: Onun bu vaziyeti bana çok giran geldi = lifi    Onun bu durumunu cok ağıtsındım.
Girdab mm Çevrinti Girdibad — Kasırga
Girift   - Girinç
Örnek '.Önümüzdeki mesele çok girift bir işdtt ~ önümüzdeki sorum çok girinç bir iştir.
Giriftar olmak (musab ve duçar olmak) — Tutul* mak, yakalanmak
Girive = Çıkmaz
örnek: Onun bu giriveden nasıl kurtulacağına1 bilmiyorum — Onun bu çıkmazdan nasıl kurtm lacağını bilmiyorum.
Girye = Ağlama
Grup ^ Grup (T. Kö.)
Gubar = Toz
Gudde = Bez
Gudruf = Kıkırdar
Gulgule — Çığıltı
Örnek: Derken bir gulgule koptu = uerkelâ bir çığıltı koptu.
Culüv — Üşüntü
Gulüv (kıyam anlamına ¦   Ayaklanma Gurab mm Karga, kuzgun
Gurbet = Yadel
Örnek: Gurbette kaldım - Yadclde kaldım.
önergeler
Kılavuz sözleri üzerine, her listenin (ULUS) ta çıktığından başlamak üzere bir ay içinde, isteyenler yeni bir önerge ileri sürebilirler. Bunlar T. D. T. C. Gene/ Kâtibliğine şu şekil ahınds gönderilecektir:
Osmanlıca.......kelimesine Kılavuzda ......karşılığını uygun (yahut: yeter) görmüyorum.
Sebebi: (kısaca)...........
Önergem şudur:.....(1)
İmza
(I) Burada bir önerge gösterİlmiyen yazılar üzerine bir şey yapılamıyacaktır.
ULUS
8, NİSAN 1935 1'azıktı Sİ
Ihıııtzig, 7 (A.A.) — Serim *aul onselazde bilmiş, hiç bir hâdise olmamıştır. Ulusat sosyalintler .'J79, sosyal demokratlar iki merkez bir. komünist lehliler fırkası sıfır.
ON ALTINCI YIL. No: 4918
Adımız, andımıztlır.
Her vrrılr 5 kıır-ın
Gündelik
Yeni karşılıldar kılavuzu
Bu ay içinde gazetelere veri -len yeni karşılıklar kılavuzu, dil devriminin başlı duraklarından biridir. Dil araştırma kurumu, iki bucuk yıllık araştırmalarının verimleri arasında en canlılarını bu kılavuzu ortaya koyabilmek var -gısına vermişti. Bugün artık bu çalışmanın ilk yemişini vermesi bütün türk ileri atılışları gibi, gene büyük önder Atatürk'ün yol göstericiliği ile olmuştur.
Kılavuz çalışmalarına hısa bir bakış:
1933 martında, tam iki yıl önce, Önder dil kurumunu kendi yüksek başkanlığı altında topla -maş, onlara şöyle bir yönerge (1) vermişti:
Yazı dilinde her gün dilimizde dolaşan yabancı kökten gelme sözlere Öztürt*çe karşılıklar aramak..
Bu yol üzerinde başlanan v& -lışma, ilk önce (Büyük dil anketi) dediğimiz adımla kendini gösterdi. (Kamusu Türki) taranarak içinden toplanan 1500 e yakın a -rabca ve farsça söz, liste liste gazetelerde basıldı ve bütün yurd • daşlardan bu sözleri karşılıyabi -lecek türkçe sözler arayıp bulmaları istendi.
Uluğ Önderin kutsal elile açtığı her yola seve istiye giren, türk ulusu, büyük ve içten bir istekle
(I) Yönerge * direktif
bu ankete de kendini verdi, ner -kes bildiğini ortaya döktü.
O yılın yazında her yandan gelmiş, toplanmış karşılıklar göz önüne alınarak (karşılıklar kılavuzu) yapılmasına girişildi (2).
Tarama çalışmaları ve tarama dergisi:
İş biraz ilerleyince görüldü ki yalnız yurdun ötesinden berisinden gelmiş önerge (3) lerle bu kılavuzu - istenilen tümlük ve eksik-sizlikle - başa çıkarmıya yol yoktur. Dilin bir çok ana kaynakları vardır ki anketle ortaya dökül -müş değildir. Onlarda yatılı söz -leri bulmak için de, ilk önce on -lan tersine çevirmek, oralardaki türkçe sözlerin arabca, farsça hangi sözleri karşılıyabileceğİni belirtmek gerektir.
Bu anlaşılınca, işin yeni bir yüzüne daha girilmiş oldu: Yur -dun her yanından derlenerek ku -ruma gelmiş olan 125.000 kadar derleme fişi ile. dilimizin varlıklarını içlerinde saklayan basma ve yazma kitablardan 150 kadarı, dilcilerimizin çalışkan elleriyle -yabancı sözlere karşılık bulma bakımından • taratıldı. Bu tarama -(Sonu S üncü sayıfaAa)
(2) Bu ilk hazırlığın verimi (Türk Dili) bülteninin 6 ıncı sayısında ba -silmiştir.
(J) Önerge = teklif
B. Lavalin Moskova yok'luğu
Paris, T (A. A.) — B. Lava!» İn ayın 23 (inde Paris'ten ayrılarak 25 inde Mos kovaya varacağı umuluyor. Burada üç gün kaldıktan sonra Varşova'ya gi -decektir. Mayısın ilk günlerinde gene Paris'e dönmüş bulunacaktır. Bay Lavat
Bulgar süel divanı toplantısı
Sofya, 7 (A.A.) — Bulgar A-jansı bildiriyor:
Ordu kumanda heyetleri ve buna benzer işlerle ilişiği olan sorumlar üzerinde çalışmak üzere toplanmış olan yüksek suel divanı Ödevini tamamlamıştır.
Sü Bakanı olmasından dolayı divana da başkanlık eden başbakan general Zlatef, yüksek divanca verilen kararların, kıralca o -nandıktan sonra neşredileceğini bildirmiştir.
Her yıl, ilk ve sonbaharda toplanan yüksek süel divan, siyasal işlerle uğraşmaz.
(Sonu J üncü sayıfada)
JURNAL DÖ MOSKU'NUN  BİR YAZISI
Avrupanın gelecekteki durumu neye bağlıdır?
Moskova, 7 (A.A.) — Jurnal dö Mosku, ingiliz bakanlarının yolculuklarının sonucunu gözden geçirerek diyor ki: Doğu Avrupa-sı karşılıklı yardım andlrşması dört hükümet merkezinde yapılan konuşmaların başlıca konularından biri olmuştur. Bu andlaşma-nın isteklileri buna Berlin ve Var-şovanın da girmesi için gayretlerini artırdılar. Almanyanın bu andlaşmaya girmekten çekinmiş olmasından dolayı Sovyet hükümetinin kıvanç duyduğu hakkında Berlin'de dolaşan duyuklara artık bir son vermek gerektir. Sovyet hükümeti Almanyanın bu andlaşmaya girmesini her vakit istemiş ve bunun için Berlin ve Varşova'da çalışmadan geri durmamıştır. Bütün bu harcanan emekler boşa çıkmıştır.
B. Eden ve B. Saymen'in Berlin ve Varşova yolculukları göstermiştir ki alman Başbakanı B. Hitler, doğu andlaşmasına karşı olan düşmanlığında taban diriyor. Ve bunu, Almanyanın şimdiye kadar andlaşmalara girmemek için ileri sürdüğü silah birliğini de temin etmiş olarak yapıyor. Bay Hitler, Lehistanın sağlam yardımından e-mindir. Lehistan bugüne kadar »elerr*'""" *İTC''*jyr.r:^ ge'^cfjf'^*
bağlamış gibi görünmektedir. Şimdi arsıulusal durum aydınlanmıştır. Verilecek kararlara suç yüklenmek zamanı gelmiştir. Avrupa barışını korumak gerekliğine inanmış olan devlrtİcr, Almanya ve Lehistan katılmasa bile barışı kurumlandırmalıdır.
Almanya silahlarını her saat artırmaktadır. 1914 deki süel gücüne erişmesi ve Fransa'dan üstün güçte olması çok gecikmiyeccktir.
Bu durum karşısında Fransanın dostu olan ikinci derecedeki devletlerin daha güçlü kombinezon a-ramıyacaklarını kim temin edebilir?
Oteyandan, Avrupanın ortasında belirmekte olan alman gücünden korkarak daha şimdiden o-nunla uyuşma yollarını arayanlar düşünmiyorlarmı ki Almanya uğruna büyük devlet Özelliklerini kaybedecekler ve dostlarını da elden kaçırdıktan sonra Hitler in silahlı güçlerinin oyuncağı olacaklardır.
Almanyanın, Lehistanın ve doğu andlaşmasını açık veya kapalı olarak düşman olanların çevirdikleri yeni manevi aya karşı ihtiyatlı bulunmak gerektir. Bu manevraların amacı bolüm andlaş-(jsyıtayı çeviriniz)
Osmanlıcadan Türkçeye Karşılıklar Kılavuzu N. 15
1 —Öz türkçe köklerden gelen sözlerin karşısına (T. Kö.) beldeği (alâmeti) konmuştur. Bunların her biri hakkında sıram ile ıızmtmturtmiztn (mütehassıs)
yazılarını gazetelere vereceğiz.
2 — Yeni konan karşılıkların iyi ayırd edilmesi için, ıtereğine göre. franstzcıılnrı S — Kökü türkçe olan kelimelerin bugünkü işlenmiş re kullanılan şekilleri alın
len sekil gibi.
Habib - Sevgili
da yazılmış, ayrıca örnekU*" de konulmuştur, mıştır: Aslı ak oktu hak, asit iigiinı olan   hüküm, türkçe ''çek., kökünden ««-
Gurubu »emi      Günbatımı
Örnek: Gurubu şems sırasında « Günbatımı sırasında
Cuıubu kamer -  Aybatımı
Tulûu ıcms     Gündoğumu
lulûu kamer   ; Ay doğ umu
Gurur  -- Gurur
Mağrur    . Gururlu
G«rz       Topur
Cm ¦ Dal
Custa (bak: gam) — Tas. Güya - Sanki, diyelim ki Güfte (terim) = Deyi| Güıtügü      Dedikodu Güruh ¦ Alay, takına Gu/af        Bo« »Öz Gu/rrgâh      G çek Güzide - Seçkin
H
Hâb       Uyku
Hats* ¦ Uykuda
Habaset Kotuluk, pislik, alçaklık (Fr.) MI-chancete, acele ra t esse
E'vabı habise ¦ Kötü ruhlar (Ruh: T. Ko ) T.ne
Haber       H.ber (T. Kö.)
M.........        ÖuyuUlar
Havadis ¦ Bilget
Örnek: Bu havadisi kimden aldınız - Bu 6.7-gni kimden aldınız.'
Hacalet — Utay
Hacet (Bak: ihtiyaç, zaruret)
Haciz 1   Ayıran
Hâcle   = Gerdek
Haceri «emavİ ¦ Göktaşı, betil (terim)
Hactn (Bak: cirm) «-« Oylum - (Fr.) Volume Örnek: Bu cismin hacmini mesaha   etti      Bu cismin oylumunu b/çtü.
Ateş olsa cirmi kadaı yet yakar = Ateş olsa oy. lumunca yer yakar.
Hacmi ittiâbi       Sıygı
örnek: Bu geminin hacmi istiâbisi J bin tondur = Bu geminin sıygısı Üç bin tondur.
Had     Keskin      (Fr.) Aıgu
örnek : İktisadi buhran had bu devreye girdi -ökonomik bühtan keskin bir devreye girdi.
Hadaset      Küçüklük
Örnek: Hada\eti sınninden dolayı askere almadılar - Yaşının küçüklüğünden dolayı askere almadılar.
Had      Derece
Örnek: Haddini bilmez bir adam — Derecesini bilmez bir adam.
Haddi kifayet      Yeterge
Örnek: Verilen tıat haddi kifayeti bulmadı — Verilen fiat yt'-^esini bulmadı.
Haddi lây|k
H*di vasat
Orta
h Jdır   aşmak       Derecesini aşmak, aşın gitmek
Örnek: Büyük harbta pahalılık hadd ini aşmıştı - Büyük harbta pahalılık derecesini atmıştı (aşırı gitmişti)
Haddini bildirmek Derecesini bildirmek, ağzının payını vermek, boyunun Ölçüsünü vermek, ağzının olcusunu vermek
Haddinden fazla = Aşırı
Örnek: Haddinden fazla bir emekle — Aşırt bir emekle.
Hadsiz (Bak: Bihad) = Tükenmez
Hadnâşİnas      Şımarık, küstah, kendini bilmez
Hudut      Buç * (Fr.) Limite
Örnek: Edeb hududunu tecavüz etti = Edeb bucunu aştı.
Hudut      Sraır = (Fr.) Frontıere
Örnek: Fransız — Alman hududa ¦ Fransız — Alman sınırı.
Hadaka - Göz bebeği
Hadid      Öfkeli
Hadika   - Bahçt
Hadise      Hadise (T. Kö.) Hadşe - Kocunma
Hafıza     Hafıza (T. Kö.)
Hafi   _ Gizli --= (Fr.) Sccret Ornck: Hafi bir anlaşma Une entente seerAtc
(Fr.) Mcmoİrc
Gizli bit anlaşma
(Fr.) Sallegcr (Fr.) Alleger
Hafif        Hafif (T.Ko.)
Tahaffüf etmek - Hafiflemek
Tahfif etmek Hafifletmek
İstihfaf etmek Hafifsemek
Ornck: Onu istihfaf ediyordu - Onu hatifse-yordu.
Hafifmeşreb  - Yeğnik
Hafid ^ Torun
Hafiye -   Karakulak     (Fr.) F.spion
Hafrctmek = Kazmak
Hafriyat = Kazı  - (Fr.) Fouıllc
Hafta = Hafta (T. Kö.)
. hah — İster
Hah nahâh = İster istemez
Bedhah en Kötücül = (Fr.) MalvellUnt
Dilhâh   ¦ Gönül isteği
Örnek: Dilhâhınca hareket edemedim ¦ GönOJ isteğince hareket edemedim.
Hayırhah ¦ lycil
Hahiş ~ İstek - (Fr.) Appetit, desir
Hâhisker      İstekli - (Fr.) DesireuK
Hail      Engel =(Fr.) ObsUcle
Ornck: Bu hail de ortadan kalktı ¦ Bu   engel
de ortadan kalktı.
Hail (Hevlden) (Bak: Mahuf)
Hain     Hayın (T. Kö.) = (Fr.) *I raıtre
Örnek: O hainlerin akıbetini herkes bilir = O hayınlarm akıbetini herkes bilir.
Hıyanet   -  Hayırdık
Haiz  • ¦   Taşıyan, -de olan, -li
örnek: — Bu iş ehemmiyeti haır değildir. = Bu iş önemli değildir.
Yüzbaşı rütbesini haiz olan — Yütbı\ı derecesinde olan.
Haizi salahiyet - Yetkili Hak       Toprak Hakİ renk       Boz
Hakk (Terim) = Kazım = (Fı ) Gravüre Hakktk   - Kazman — (Fr.) Graveur Hakkiyat      Kazıt = (Fr ) GravUra Hak - Hak (T. Kö.) — (Fr.) Droit
İstihkak      Hak = (Fr.) Dû, rııio.ı, n    îte
Örnek: İstihkakımı alamadım .İjxkiw alamadım.
Ana merkezleri yabancı memleketlerde olan şirketlerin kazanç vergileri
Kazanç kanununun 13 üncü maddesinin A fıkrası mucibince ana merkezleri yabancı memleketlerde bulunan şirket ve müesseselerin ana merkezlerinin umumî masrafına iştirak için kârlarından ayırabilecekleri miktarın ana merkezin o seneki bilanço ve kâr ve zarar hesablarının mahallince notere tasdik ve usulü dairesinde türk konsoloslarına vize ettirilecek suretlerine nazaran tesbit ve tevsik edilmesi lâzımgeldiği Maliye Bakanlığınca valilere bildirilmiştir.
Devlet şûrası teşkilât kanunu layihası
Yeniden hazırlanan Devlet Şûrası teşkilat kanunu projesi Başbakanlığa gönderilmiştir. Projenin bir hükmüne göre mahkemelerde olduğu gibi Devlet Şûrası da 20 temmuzdan beş eylüle kadar yaz tatili yapacaktır.
İş kanunu lâyihası
Devlet Şûrası genel heyetinde gözden geçirilmesi biten iş kanunu layihası dün Başbakanlığa verilmiştir.
malarını. Avrupa andlaşması üzerinde yapılacak kısır konuşmalar içinde boğmaktır.
Böyle bir saldırma andlaşması Kellog ve Uluslar Derneği andlaş-malarının tazelenmesi olarak kalacak ve bu, savaşa karşı hiç bir garanti olamıyacaktır. Avrupanın geleceği yakında alınacak kararlara bağlıdır.
I Ç
DUYUKLAR
Ökonomi Bakanımız geldi
Ökonomi Bakanı B. Celal Bayar dün sabah, yanında Kütahya saylavı B. Naşid Uluğ, Sümer Bank Genel Müdürü B. Esad Sümer ve uzmanlar olduğu halde İzmir treniyle Kütahya'dan şehrimize dönmüştür, ökonomi Bakanımız Kütahya'da, kurulacak seramik fabrikasının yerini tayin etmiştir.
Mimar Sinan ihtifali
İstanbul, 7 (Telefon) — Mimar Sinan için yarın Süleymaniye'de bir ihtifal yapılacaktır. İhtifal programını Halkevi hazırladı.
Türk - Yunan ofisi toplanıyor
İstanbul, 7 (Telefon) — Türk-yunan ofisinin bu perşembe toplanacağı söyleniyor.
Kalpazanlar mahkûm oldular
istanbul, 7 (Telefon) — Kalp gümüş lira yapmaktan suçlu hakkının üç sene hapsine bin lira para cezası vermesine, Mehmedin yaşının güçüklüğünden iki sene altı ay hapsine 233 lira para cezası vermesine karar verildi.
Elektrik cereyanına kapılan köylü
Geçen günkü kar fırtınan sonucun -da kopan elektrik tellerine takılarak kendisini cereyana kaptıran ve yazı ar -kadarlarımızdan bîri tarafından kurta -rılan delikanlı köylü, Numune hattaha-neıinde tedavi edilmiş ve evelki gün iyileşerek çıkmıştır. a    , ¦
Türk hukukçular kurumunda
Geçen Cuma Ankara Halkevinde yıllık kurultayını yapan türk Hukukçular Kurumu Reisicumhur Atatürk'e tazimlerini sunmuştur. Yeni türk hukukunun idelojisini yapmak ve hukukçular arasında birlik ve beraberlik yaratmak yoluna çıkan kurum'a Atatürk yüce iltifatlarını esirgememişler ve şu cevabı vermişlerdir:
"C. Kurultay münasebetile hakkımda gösterilen temiz duygulara teşekkürler ed erim.,.
Reisicumhur K. Atatürk
Adliye ayırma encümeninin çalışmaları
Temyiz mahkemesi Başkanı B. Ihsan'ın başkanlığında toplanmakta olan Adliye ayırma encümeni işini ilerletmiştir. Bilindiği gibi encümen yeni hâkimler kanunu mucibince bütün hakimlerin bugün aldıkları maaşa göre yeniden derecelendirecektir.
Bir otomobil kazası
İstanbul, 7 (Telefon) — Bugün İstanbul'dan Bakırköyüne giden bir otomobil Samatyada sekiz yaşında bir çocuğa çarpmış ve çocuğun beyni parçalanarak ölmüştür.
Çocuk haftası 23 nisanda başlıyor
Feminizm kongresi üyeleri
İstanbul, 7 (Telefon) — Arsıulusal kadınlar kongresine iştirak etmek üzere bugün yabancı memleketlerden birçok kadın murahhaslar şehrimize gelmişlerdir.
Yabancı yolculara ait eşya
İstanbul, 7 (Telefon) — Yabancı memleketlerden gelecek yolcuların kendilerine aid eşyalarından istihlak resmi alınması hakkında gümrüklere verilen emrin geri bırakılması kararlaşmış, bugün gelen yolcular eşyalarını serbestçe geçirmişlerdir.
Komiserlik imtihan evrakları
Emniyet İşleri Umum Müdürlüğü birinci ve ikinci komiserlik imtihan evraklarını tetkike devam etmektedir. İmtihan evrakı vila -yetlerden tamamen gelmiştir. İmtihanda muvaffak olanlar ancak nisan sonlarına doğru belli olabilecektir.
Ankara vali ve belediye reisliğinden: -
1 haziran 1935 tarihinden itibaren şehir irindt-kî İninin kahve ve gazinolarda her türlü oyun oynanması yasak edilecektir. Mukattarların şimdiden tedbir almaları ve vaziyetlerini teshil etmeleri lâzımdır.
J[ Bibliyografya v
KNOK
Meşhur fransız romancı vc sahne yazıcılarından Jul Romen'in Knok a-dındaki arsıulusal bir üne sahib olan komedisi Bay Ali Süha tarafından türkçeye çevrilerek Ankara halkevi neşriyatının 12 inci numarası olarak basılmıştır.
Bu değerli eseri bütün edebiyat severlere salık verirken kitaba fiat konulmamış olmasının dışarda satılmadığına mı delâlet ettiğini kendi kendimize soruyoruz. Hal eğer böyle ise bu eserden herkesin faydalanabilmesi için satışa çıkarılması dolru olacağını da İlave ederiz.
Hayvan vergisi tadilatı
Hayvanlar vergisinde yapılan tadilat hakkında Maliye Bakanlığı valiliklere bir tamim yapmıştır. Tamime göre hayvanların kayıd maumelesinin yapıldığı malî sene içinde doğan davarlar vergiden müstesna olacaktır. Bu sene nisanının birinden on beşine kadar yapılacak olan kayıdda haziran 934 den bugüne kadar doğmuş o-lan kuzu ve oğlaklar vergiden muaf tutularak kayıd defterine yazılmıyacak 934 haziranından evel doğmuş olanlar ise bu seneki kayıd muamelesinin yapıldığı 933 malî senesinde doğmuş oldukları için bu seneki kayda ithal edilerek vergiye tâbi tutulacaklardır. Koç katımı tarihinin teşrinisani veya kânunuevel olarak tayin edilmiş bulunması hasebile kuzu ve oğlakların bir nisanda bir yaşını bitirip bitirmediği aranmıyacaktır. Kuzu ve oğlakların mükellefiyetine esas malî sene olduğundan davarların kayıd muamelesinin yapıldığı malî sene içinde doğmuş iseler vergiden muaf olacaklardır.
Hakkaniyet = Hakcıllık - (Fr.) Eqııiu;. justİcc
Hakşinas = Haktanır - (Fr.) Equitable
lbk.-k etmek = Hakkı yerine getirmek = (Fr.) Rcndre justice
örnc-k: Hâkimler   ihkakı   hakka   çalışırlar m
Hükmenler hakkı yerine getirmeğe ja/ıju/-/.
Hakikat = Hakikat = (Fr.) Vcrite
Hakikat (şeniyet) = Gerçek, gerçeklik = (Fr.) Bealite
örnek: İlim şeniyetleri araştırır — İlim gerçekleri araştırır.
Hakikaten = Gerçekten, doğrusu = (Fr.) Relle-ment, vraİment
Hakık.ıtgû = Doğrucu, doğru sözlü -(Fr.) Veri-diqüc
örnek: Hakikatgû bir adam = Doğrucu bir adam.
Karibi hakikat = Hakikatsı — (Fr.) Vraiscmblable örnek: Bîr romanın mevzuu az çok karibi hakikat olmalıdır = Bir romanın konusu az çok hakikatsı olmalıdır.
Muvafıkı hakikat = Hakikata uygun = (Fr.) V6-Zİdicjue
Örnek: Muvatıkı hakikat bir haber = Hakikata uygun bir duyu.
Hakikatbîn = Doğru görüşlü
Hakiki - Olmuş — (Fr.) Reci
örnek: Bu romanda okuduğunuz şeyler hakikidir = Bu romanda okuduğunuz şeyler olmuştur.
Hakiki fŞe'nİ) = Gerçek = (Fr.) Reci
örnek: Rüyada görülen şeyler hakiki değildir = Rüyada görülen şeyler gerçek değildir.
Hakiki = Asıl = (Fr.) Veritable
örnek: Bu yazının hakiki manası şudur = Bu yazının asıl anlamı şudur.
Hakiki = Tam = (Fr.) Viritable
örnek: General ... hakiki bir kumandandır = General ... tam bir komutandır.
Hakiki Hakkatlı, candan = (Fr.) Vrai, sincerc Örnek; Hakikî bir arkadaş — Candan bir arkadaş (hakkatli bir arkadaş)
Hakiki = Doğru = (Fr.) Veritable
Örnek: Bu yazı vaziyetin hakiki tahlilidir = Bu yazı durumun doğru bir çözesİdir.
Hnkikİ = Sağici, hakikiğ     (Fr.) Vrai
Örnek: Bu elmas hakikî midir, değil midir? = Bu elmas sajjıcf midir, değil midir?
Sahih = Doğru
Tashih etmek = Doğrultmak = (Fr.) Recuiıer örnek: Bu yanlış duyuğu Turgud doğrulttu.
Tashih etmek = Düzeltmek - (Fr.) Corriger Örnek; Bu yazıdaki yanlışları tashih ediniz = Bu yazıdaki yanlışları düzeltiniz.
Muhakkak (Bak: Şüphesiz) Muhik      Haklı - (Fr.) Juste
Tahkik, tahkikat - Çerçin m (Fr.) Emjuetc, ins-
tructîon
örnek: Suçlu hakkında tahkikat yapılıyor — Suçlu hakkında gerçin yapılıyor.
Tahkik etmek ~ Gerçinlemek — (Fr.) S'instruire, se livrer â unc enquete
örnek: Polis, bu cürmü kimin işlediğini tahkik ediyor = Polis, bu suçu kimin işlrdiğini gerçinli yor.
Kabili tahkik - Gerçinlenebilir - (Fr.) Verifiablc Örnek: Bu iş eldeki vesikalara göre kabili tahkik görünmüyor = Bu ış eldeki belgelere göre gerçinlenebilir görünmüyor .
Ledettahkik - Gcrçinlendikte - (Fr.) Apres cn-
quete
Tahkikatı adliye = Tüzel gerçin - (Fr.) Enquete judiciairc
Tahkikatı iptidaiye - İlkel gerçin — (Fr.) En-queic preliminaire
Tahakkuk (Bak; sabit) = Gerçekleşme, kcsinleme örnek: Vergi tahakkuku = Vergi kesinlemesi.
Tahakkuk etmek (Bak: Sabit olmak) = Gerçekleş-'
mek — (Fr.) Se realİscr ır.ı. ¦
örnek: ümidim tahakkuk etti — Umudum gerçekleşti.
Tahakkuk ettirmek = Kesinlemek
örnek: Vergi tahakkuk ettirmek = Vergi kesinlemek.
Tahakkuk eitimek      Gerçeklemek = (Fr.)    Realîscr
örnek: Bu adam bütün düşüncelerini tahakkuk ettirmiştir = Bu adam bütün düşüncelerini gerçeklemiştir.
Tahakk ık ittirmek      Varlastırmak = (Fr.)   Re-aliscr
örnek: Düşüncelerini tahakkuk ettirmek için her çareye b3ş vurdu — Düşündüklerini varlastırmak için her çaieye baş vurdu.
Kabili   tahakkuk = GerçcklenebİhV = (Fr.)   Re-alisable
örnek: Kabili tahakkuk tasavvurlar — Gerçek-lenebilir tasarlar.
Tahakkuk memuru — Kesinci. kesinleyici
Kat'î      Kesin — (Fr.) Definitif, catcgorique
Kat'ilestİrmek      Kesinleştirmek
Hukuk     Türe - (Fr.) Science juridiquc
Hukuki = Türel - (Fr.) Juridique
Hukuku âmme = Kamusal haklar — (Fr.) Droit pııblic
Hukuku    müktesebe -    Edinek   haklar = (Fr.) Droits acquis
Hukuku tabiiye = Tabiiğ haklar = (Fr.)   Druits naturels
Hakeza - Böylece, böyle, bunun gibi, gen*
Hakem = Yargıç = (Fr.) Arbitre
Hikmet = ÖUen, gİz?vP
örnek: Bu işte beV'm anlamadığım bir hikmet var = Bu işte ben!m anlamaütğım bir uueyp var. ^ _-«¦ ^ •
Hakim = Q Hâki
^1 — Egemen ) ^ıVPraı-n   w
2 — Hükümen = J"ge
3 — Hüküm süren     Regnant, predomi-
nant, prepofldirant
4 — Başat -   Dominant Örnekler:')'— Türkiye'de millet   hâkimdir = Türkiye'de ulus egemendir - En Turquıe   la Nation est souveraı'PB.
2 — Adliye Vekâleti hâkimler için yeni bir ka. nun hazırlamaktadır = Tüze Bakanlığı hükümen ler için yeni bir kanun hazırlamaktadır ^ Lc Ministere de la justice est en train de pre* parer un nouveau projet de loi concernant let juges.
S — Millet Meclisinde hâkim olan kanaate gö* re = Kamutayda hüküm süren kantata göre = Selon le convietion preponderante   de la G. A
N.
4 — Ordu, bütün hakim tepeleri zaptetti =* Ordu. bütün başat tepeleri ele geçirdi — L'ar* mee s'est emparee de tous les souuuets doınU nants.
Hükkâm  ~  Hükümenleı
Hükümran   =   Hükümsüren   =   (Fr.)    Souvcain, regnant
Hâk;m olmak Ba satmak ~ (Fr). Domıncı Örnek: İstiklâl duygusu koklu olan bir milleti kolay kolay hâkim olunamaz ~ Erkinlik r/uy» gusu koklu olan bir ulus kolay kolay başatılm-maz ~ Une Natio-ı rjuı a une conscience p/o* foınlc se son İnJcpendar.ce ne pcut pas etre la* cilement dominee.
önergeler
Kılavuz sözleri üzerine, her listenin (ULUS) ta çıktığından başlamak üzere bir ay içinde, isteyenler yeni bir Önerge ileri sürebilirler. Bunlar T. D. T. C. Genel Kâtibliğine şu şekil altınd? gönderilecektir:
Osmanlıca.......kelimesine Kılavuzda ......karşılığını uygun (yahut: yeter) görmüyorum.
Sebebi: (kısaca)...........
Önergem sudur:.....(1)
0 İmza
(1) Burada b:r önerge .'nsrerılmiyen yazıla; üzcııne bir şey yaitl.m., ıcakur.
' ---- —11    ...      *—,m*IMi
ON ALTINCI YIL. No: 4919
Adımız, andımızdır.
9, NİSAN 1935 SALI
Her y*-rde 5 kuıuç
Gündelik
BİR ÖNERGE
Arsıulusal güvensizlik ve kuşku, son günlerde epeyce arttı, bu; siyasal çalışmalara yeni bir hız verdiği gibi korunma düzenlerini de önemlendirdi. Ulusal korunmanın devlete ve halka düşen bir çok ödevleri vardır.
Devlet; kültür gücünden sonra en çok büdcesile korunmak zorundadır. Bu zorluğu son yılların durmaksızın kabaran büdcelerin-de görüyoruz.
OngÖrenlikle geçen yılki büd-cemiz, yirmi milyon liralık bir korunma artışı yaptı. Askerlik, sanayi ve bayındırlık alanında büyük kurtutuştanberi devam eden çalışmalarımızın tek amacı da u-lusal korunma İdi. Geçen yılın artışiyle ileri adımlarımızı sıklaştırmış oluyoruz ki içinde bulun -duğumuz yılda da bunu gevşete -cek değiliz. Belki daha çabuklaştıracağız.
Bu yönden şimdiye kadar alınmakta olan vergilerden vazgeç -miyeceğiz. Yurddaşlarımızın bu zorluğu anladıklarını, içinde bu -lunduğumuz senenin büdce veriminde görüyoruz. Bu yurddaşlar arasında devlet memurları da vardır. Onlardan alınan vergilerin, gelir büdcesindekİ yeri anılmağa değer. Ancak bunların maaşlarından verdikleri; nisbet itibariyle, dışarda aylıkla veya gündelikle çalışanlarınkinden artık değildir. (Sonu 3 üncü sayıfada)
Kamutay'da
Mühendis o kul ası büdcesi onandı - Divanı Muhasebata bir üye seçildi - Suriye emlâk anlaşması altı ay uzatıldı Kamtuay   dün saat   15 de B. Nuri   Conker'in    Başkanlığında toplanmıştır. Bozdoğan kazası eski malmüdürü B. Kemal hakkındaki mazbata okunmuş ve yapılan görüşmeler sonunda bu mazbatanın tüze   komisyonuna  gönderilmesi onanmıştır.
Bundan sonra yüksek mühendis okulasının 1935 malî yılı büdcesi görüşülmeğe başlanmıştır. Bayındırlık Baknaı Bay Ali Çetin-kaya; birkaç yıl önce büdce darlığı dolayısiyle okutmanların maaş tutarından dörtte bir eksik verilmesi için büdce kanununa bir madde konulmuş olduğunu, şimdi üniversite büdcesinde bu hak geri verildiğinden barem gereğince maaşların tam verilmesi gerekliğini söyledi. Büdce encümeni başkanı Bay Mustafa Şeref Özkan da bu dileğe katıldı ve maddeler o-kundu ve kanun oya konarak büdce 495.782 lira olarak onandı.
Bundan sonra Divanı muhasebatta açık bulunan bir üyelik için yapılan seçimde 186 oyla Maliye Bakanlığı muhasebat genel müdürü Bay Mehmed Alinin seçildiği anlaşıldı.
(Sonu 3 üncü sayıfada)
Stresa konferansına kimler gidecek?
Londra, 8 (A.A.) — Resmen bildi • rildiğine göre B. Eden, rahatsız oldu -Kundan dolayı bugün kabinenin toplan -tısında hazır bulunamıyacaktır. Kendisi, toplantı tarihi önümüzdeki perşembe günü olarak tesbit edilmiş bulunan St -resa konferansına gidecek ve dış bakanı B. Saymen'le de birlikte bulunamıya -çaktır. Bu yüzden konferansa B. Mak -donald'm da gitmesine kesin diye ba -kılmaktadır. Başbakanın seyahati üzc -rinde karar kabinenin bu sabahki toplan tısında alınacaktır.
B. Makdonald Stresa'ya gidecek mi?
Londra, 8 (A.A.) — Sir Saymen, B. Eden'in yolculukları güzeyinde elde edilmiş olan sonuçların hepsini şimdi bil -diğinden ve buna İlgili belgeler elinde bulunduğundan kabine, Avrupa'nın nazik durumunu gözden geçirmek, İngiliz siyasasının ana çizgilerini kararlaştir • mak ve Stresa konferansına gidecek ingiliz kurumu üyelerini seçmek için b'i sabah toplanmıştır. Kuruma girecek olanların adları bugün Avam Kamara • sında Sir Saymen tarafından bildîrlla • cektİr.
Bir fransız gazetesi Bay Flanden de gitmeli, diyor
Paris, 8 (A.A.) — Eko dö Parinin Deyli Telgraf'dan alarak haber verdiği -ne göre ingiltere Başbakanı B. Makdo-
(Sonu S. inci sayıfada)
KOCA SİNAN'IN ÖLÜMÜNÜN YILDÖNÜMÜ
Bütün yurd bugün büyüktürk yapıcısını anıyor
Ankara halkevinde zanaat günü
Doğunun ve batının meslek adamları arasında adı büyük bir saygı ile anılan vs izerleri önünde cjsiz bir takdir -
le baş eğilen koca Sinan'ın bugün Öldüğü günün yıldönümüdür.
Tevsik edilerniyen doğum tarihi do -ğul 1490, göçel 896 ve bilinen ölüm ta -rihi ise doğul 1588, göçel 996 olarak gösterildiğine göre 98 sene yaşadığı kabul edilen Koca Sanatkârın yüzyılı asan ömründen de bahsedilmektedir. Olu -münden yalnız bugüne kadar geçen dört yüzyıldanberi dehasının izerleri aramızdan cksilmiyen bu yüksek sanatkarın 'daha binlerce yacıyacağına inan -mak gerektir. İlk nefesini alırken türk sanat havası kokhyan, gözünü açtığı zaman muhitinde orijinal türk ilerlerini görerek yaşıyan ve yetişen Sinan( fıtri kabiliyeti sayesinde daha çocukluğun -da, köyünde düzgün kümesler, dikkati kendine çeken küçük kemerciklerle süs-İÜ su yolları yapmakta imiş. Türk ordusunun zaferden zafere koştuğu Wr devirde Kayserinin Gesi nahiyesine ba$-lı olan ve bugün "Sinan Köyü,, denilen Ağırnas köyünden İstanbul'da Atmey • damndaki ibrahim Paşa sarayını geef ¦ tflmlşti.
Burada zamanının yüksek ve maharetli ustaları yanında, kabiliyetinin ge • üşmesine yardım eden yapı işlerm3s çalışmağa başlamıştı.
(Sonu S inci sayıfada)
Osmanlıcadan Türkçeye Karşılıklar K ılavuzu N.\6
'      ^z turkçe köklerden gelen sözlerin karşıtına (T. Kö.) beldeği (alâmeti) konmuştur. Bunların her biri hakkında sırası ile   uzmaalartmtzm   (mütehassıs) yazılarını gazetelere vereceğiz.
2 ireni koaaa karşılıkların iyi ayırdedilmesi için, gereğiae görey fraasızcaları yazılmış, ayrıca örnekler de konulmuştur.
3 — Kökü türkee olan kelimelerin bugünkü işlenmiş ve kullanılan şekilleri alınmıştır: Aslı ak olan hak, aslı ügüm olan hüküm, türkçe "çek,, kökünden ge-
len şekil gibi.
Hâkimiyet - Egemenlik, başatlık - (Fr.) Souve -raine te,' Domination
örnekler: / — Hakimiyet milletindir = Egemenlik ulusundur — La souverainte appartient
1 la Nation.
2 — Hindistan ingilizlerin hâkimiyeti altındadır = Hindistan ingilizlerin başatlığı altındadır = Les tndes se trouvent sous la domination A nglaise.
Mahkûm = Kölemen  - (Fr.) Asservi
Örnek: Mahkûm millet = Kölemen ulus = Natİon asservie
Mahkûmiyet       Kasmlık = (Fr.) Condamnation
Mahkûm olmak -= Hüküm   giymek, kaşanmak =
(Fr.) Etre condamne
Mahkûm etmek = Kasamak = (Fr.) Condamner
Muhakeme = I - ökem,   2 - Duruşma = (Fr.) 1 - Raisonnemcnt. 2 - Jugement
Muhakeme etmek = 1 - Oklemek, 2 - Duruşmak
(Fr.) 1 - Raisonncr 2 - Juger Ömck: / — tnsan hiç bir fikri muhakeme etmeksizin kabul edivermemelidir = İnsan hiç bir fikri öklemeksizin kabul edivermemelidir. 2 — Alacağımı vermiyen adamla dün mahkemede muhakeme olduk - Alacağımı vermiyen adamla dün hak yerinde duruştuk.   —
Hâl - Ben = (Fr.) Grain de beaute Hal = Hal (T. Kö.)
Hâlen     Şimdileyin Ul. ha*,r      Bugünkü (şimdiki; hal Örnek: Hali hazırda = Şimdiki halde, bugünkü halde. - Hali hazırda böyle bir işe teşebbüs edemem - Ş.mdıki halde böyle bir işe girişe-meni.
Haii medeni  = Soysallık hali
Hali nekahate gelmek = Dincelmeı Haleti nezi - Can çekişme
Halü vaziyet (Bak: ahvalü şerait) — işler, haller Hail - Kotarma
Hail — Eritme = (Fr.) Action dc dissoudre
Örnek: Şekeri suda hallettim = Şekeri suda e-rittim ~ J'ai dissou le sucre dans l'eau.
Halletmek = Eritmek = (Fr.) Resoudre Halletmek = Açmak = (Fr.) Denouer, deviner
Halletmek — Kotarmak =  (Fr.) Solutionner Örnek: Bu işi büyük müşkülatla halledebildim - Bu işi büyük   güçlüklerle   kotarabildîm = J'ai pu solutionner cette affaire avec beaucoup de difficultis.
Çarei hail - Çözge = (Fr.) Solution, arrangement, transaction, accomodement
örnek: Ben bugüne kadar bu işin çareİ hallini bulamadım = Ben bugüne kadar bu işin çözge-sini bulamadım = Je n'ai pu trouver cimime solution i cette affaire {probleme)
Tarzı hail   (sureti tesviye)    — Anlaşıt =    (Fr.) Compromis
Örnek: Tarafeyn bugüne kadar hiç bir tarzı hail (sureti tesviye) bulamadı = İki taraf bugüne kadar hiç bir anlaşıt bulamadı = Les deuK parties n'ont pu trouver aucun compromis jusqu'aujourd'huİ. Tahlil = ÇöZe = (Fr.) Analyse
Örnek: Kan tahlili = Kan çözesi = Analyse du sang.
Tahlili _ Çözel - (Fr.) Analytique
örnek: Kimyai tahlili ile meşguldür = Çözel kimya ile uğraşıyor = İt s'occupe de la chimîe analytiqje.
Tahlil etmek - Çözelemek m (Fr.) Analvser
Tahallül = Erime = (Fr.) Dissolution
örnek: Onun tahallülü pek güç oldu = Onun erimesi pek güç oldu — Sa dissolution a eti tres difficile.
Münhal = Erİr = (Fr. )Soluble
örnek: Suda münhal cisimler = Suda erir cisimler.
Münhal = Açık = (Fr.) Vacant Münhalât = Açık yerler = (Fr.) Les   places va-cantes
Münhallât = Erirler ™ (Fr.) Matieres solub'.es
Gayri münhallât =    Erimezler      (Fr.)   Matieres insolubles
Inhilâl -  Dağılım, çÖzülüm = (Fr.) Dccomposi-
tion. desagregation
Örnek -Jnhilâli siyasi ve içtimai içinde bulunan memleketler = Siyasal ve sosyal dağılım İçinde bulunan ülkeler — Les pays qui se trouvent dans la dtcomposition polİtigue et la desagregation sociale.
Inhilâl — Erime = (Fr.) Action de fondre
örnek: Şeker su içinde inhilâl eder = Le sucre fond dans Peau.
inhilâl - Açılma - (Fr.) Vacance
Kabili İnhilâl = Erir - (Fr.) Soluble
Örnek: Bikarbonat dö sud suda kabili inhilâl cisimlerdendir — Bikarbonat dö sud suda erir cisimlerdendir.
Gayri kabili inhilâl - Erimez - (Fr.) İnsoluble Örnek: Demir suda gayri kabili inhilâl cisimlerdendir — Demir suda erimez   cisimlerdendir ~ Le fer est insoluble dans l'eau.
Kabiliyeti inhilâl - Erigenlik — (Fr.) Solubİlite örnek: Kabiliyeti inhilâliyesi   çok olanlar = Erigenliği çok olanlar — Matieres qui ont une grande solubiliti.
Mahlûl - Erimiş = (Fr.) Resou
Mahlûl = Eril = (Fr.) Solution
Örnek: Asitborik mahlûlleri — Asttborİk eri*, leri = Les solutions borique"es.
Muhallil = Eritir = (Fr.) Dissolvant
Mürekkep — Katınç — (Fr.) Compo&e
örnek: Mürekkep cisimler = Katınç cisimler
= Les corps composes.
Terkip - Katım = (Fr.) Composition
örnek: Suyun terkibinde müvellidülma ve mü-vellidülhumuza bulunduğunu Lavvaziye keşfet' ti = Suyun katımında idrojen ve oksijen bulunduğunu Lavvaziye ortaya çıkardı * C'eat Lavoisier qui a dccouvert l'excistence de fhy-drogene et de l'oxyg£ne dans la composition de l'eau.
Terkip = SomtÖz = (Fr.) Synthcse
örnek: Kimyevi tahlil ve terkipler = Şimlk çöze ve somtÖzler = Les analyses et les syn-thtses chimiçues
Terkibi  = Somtözel = (Fr.) Synrtıetioue
Örnek: Terkibi hükümler — Somtözel hükümler = Les Jugements Synthe"tiques.
Terkib etmek a Soıntözlemek      (Fr.) Synthetiser
örnek: Eski fikirleri yeni bir şekilde terkib etti = Eski ideleri yeni bir şekilde somtözle-di = // a synthetısi les idees anciennes   dan*
une forme nouvelle.
Terkib etmek = Kalımlamak = (Fr.) Composer örnek: Bu ilâcı bir çok maddeleri terkib ederek yaptım = Bu ılicı birçol- etenleri kanm-Uyarak yaptım = C'est de beaucoup de matı-tres que j'ai composâ ce medicament.
Roma. 8 (A.A.) — Roma, Parh ve Londra arasımla yapılım ıliplomusi çatışmalarına rağmen İtalyan matı/illerinde Romuma ae Parisc ve ne de Londraya hiçbir pirin ve.muhtıra vermediği temin edilmektedir.
Tıctınvay bir adam öldürdü
istanbul, 8 (Telefon) — Bu sabah Galatada bir tramvay kazası olmuştur. Yürüyen tramvaya ters tarafından atlayan tramvay biletçisi Esada başka bir tramvay çarpmış ve başını ezmiştir. Esad ölmüştür.
Feminizm kongresi
İstanbul, 8 (Telefon) — 18 nisanda Istanbulda Yıldız sarayında toplanacak olan arsıulusal kadın kongresinin İcra komitesi bugün Perapalasta toplandı. Kongre hazırlıklariyle Türk Kadınlar Birliği Başkanı ve üyeleri uğraşmaktadır. Kendisi vlâhsızlanma konferansında ingiliz murahhası iken Ingilterenin beyaz kitabı çıkarması üzerine ruurahhaslıktan çekilen birlik başkanı Mis Korbei Asghlig ayın on ikisinde lstanbu la gelece!» ve o gün konsey çalı^-ma^a bağlıyacaktır.
Arsıulusal kadınlar birliyi, kadınlara siyasal haklar ve kadınlarla erkekler arasında tam bir müsavat temin etmek ve her ülkede iyi bir yurddaş yapmak için çalışacaktır. Kongrede kadınların siyasal hakları, ahlâkta müsavat, kadın ticaretiyle mücadele, kadınların erkeklerle müsavi şartlarla çalıştırmaları, uluslar derneği ve barış kurumunda kadınların medenî haklarına aid işlerle uğraşmak üzere beş komisyon çalışacaktır. Birliğin genel merkezi Lon-dradadır. Kongrede otuz beş ülkedeki kadın kurumlarının mümessilleri bulunacaktır. Kongre Istanbulda biri Tepebaşı tiyatrosunda, öteki Üniversite konferans salonunda olmak üzere ikî miting yapacaktır. Şimdiye kadar gelen murahhaslar Türkiyede türk kadınının sahib olduğu medenî ve sı -yasal haklara gıbta ettiklerini söy-lemİşlerdiı.
I Ç
DUYUKLAR
Dışişler Bakanımız gitti
Dışişler Bakanı Bay Tevfik Rüştü Aras dün akşamki trenle tstanbula gitmiştir.
Mühendis okulu talebelerinin tetkik gezintileri
İstanbul, 8 (Telefon) — Mühendis okulası son sınıf talebeleri bugün profesörleriyle Derince ve Gölcüğe gittiler, öbürgün Istinye havuzlarını gezeceklerdir. Mektebin talebelerinden başka bir grup gene profesörleriyle birlikte ayın yirmi ikisinde Eskişehir şimendifer fabrikasını, Ankaradaki yeni yapıları, Çubuk barajını, dokuma fabrikasını, tayyare hangarını, Malatya demiryolu üzerindeki tünel ve köprüleri, Afyon - Antalya demiryolu yapımını tetkik için yola çıkacaklardır.
Dişçi mektebi profesörü Varşova'ya gitti
İstanbul, 8 (Telefon) — Dişçi mektebi ordünaryüsü profesör Kantaraviç Varşova üniversitesinin çağırışı üzerine bir konferans vermek için Varşovaya gitti. Profesör oradan İtalyaya gidecek ve Polonyada toplanacak olan arsı ulusal dişçiler kongresinde bulunacaktır.
Yalova oteli
İstanbul, 8 (Telefon) — Ak-ay idaresi Yalovada yaptıracağı otelin eksiltmesini bugün ilân etti. Eksiltme 22.4.1935 dedir.
Muallimler birliğinin toplantısı
İstanbul, 8 (Telefon) — İstanbul muallimler birliği bugün hal-kevinde toplandı. Yeni idare ku-rulnuu seçti.
Bir profesör geldi
İstanbul, 8 (Telefon) — Sor* bon üniversitesi felsefe profesörü bugün Istanbula geldi. 17 nisanda edebiyat fakültesinde akıl ve tecrübe mevzuu üzerinde bir konferans verecektir.
Deniz taşıtma tarifeleri
İstanbul, 8 (Telefon) — Tüccarlarımızın şikâyeti üzerine ticaret odası deniz nakliyatı için deniz vanlun tarifelerini incelemeğe başlamıştır.
Ankara hukuk fakültesi talebe kurumu
Ankara Hukuk Fakültesi Talebe Kurumu 5 ve 6 nisan cuma, cumartesi günleri yıllık toplantısını yapmış eski iş derneğinin bir yıllık çalışmasını onamıştır.
Yeni iş derneğine; Başkan, Mehmed Türkmenoğlu, üyeliklere Sıtkı öztürk, Esad, A. Ömer Ataman, Riza Çerçel, Müslim, Ahmed Salih, Emin Akyüz, Cahid'i seçmiştir.
Eski kültür bakanlığı binasının alınması
istanbul, 8 (Telefon) — İstanbul genel meclisi eski Kültür Bakanlığı binasının kırk bin liraya satın alınması hakkındaki ö-nergeyi onamıştır.
Hava gemilerinden alınacak resim
Devlete aid askeri ve livil hava limanlarına inecek yerli ve yabancı hava gemilerinden alınacak resim hakkında bir kanun projesi hazırlanmaktadır. Projenin esaslarına göre hava gemilerinin karaya ve suya İniş ve kalkışı için beygir kuvveti üzerinden bir resim alınacaktır. Hava gemilerinin gündüz İniş ve Icılkı*-larındm bir beygir kuvveti için 0,25 santim, gece iniş ve kalkışlarında 0,35 tas tim, aynı günde bir defadan fazla İnij ve kalkışlarında resim % 50 az alına -çaktır. Hangarlarda konaklıyan hava gemilerinden alınacak resim hava gemile rinin indikleri sahanın metre murabbaı-na göre alınacaktır.
Bir haftaya kadar her gün için bi.-metre murabbaına bir kuruş, bir hafta -dan bir aya kadar her gün için bir met -re murabbaına yirmi para, bir aydan fazlası için her gün bir metre murabbaım on para hangar resmi alınacaktır. Han -gar dışında konaklıyan hava gemilerin • den günlük, haftalık ve aylık hesabiyle resmin 4 de bîri alınacak -tır. Hava limanlarında yardıma mu1' . havagemilerİnden yardım ücreti olarak saat başına mühendisler için yüz, mütehassıs amele İçîn elli, makinist için kırk, amele için 25 kuruş çalışma parası a'ı nacaktır. Bu nisbetler çalışma saati haricinde iki misli alınacaktır. Hava ge -milerinin gece iniş ve kalkışlarından büyük tenvirat için saat başına beşyüz, küçük tenvirat için yüz kuruş alınac-kbr.
Hava gemileri İçin yüzde elli tenzilâtlı abone de kaydedilecek yağ benzin gibi mahrukat almak istiyen hava gemi -Icrinden mahrukat bedeli yüzde on um suretiyle alınacaktır. Beynelmilel hava federasyonuna dahil olan turizm layya -relerinden yalnız ini; ve kalkış resmi ilmi araştırma ve soysal yardım gibi a -maçlar güden hava tayyarelerinden bütün resimler alınmıyacaktır.
İstanbul gümrüklerinde yeni servislerin ödevleri
Gümrük ve İnhisarlar Bakanlığı Is • * tanbul gümrüklerinde kurulacak servisler ve bunlara vcİlecek vazifeler ve ser « vislerin çalışma tarzı hakkında bir tali * ma t name hazırlamıştır. Tatimatna na yı. sonuna kadar tecrübe mahiyetinde;' olmak üzere tatbik olunacak haziran I*f teşkilât kanunu çıkıncıya kadar bu tec i rübelere göre talimatnameye kati bir -o-kil verilerek yeni teşkilât kanununun İyi bir şekilde tatbiki temin edilmiş oU «, çaktır. Talimatnameye göre istanbul gümrüklerinde manifesto, muayene, ambar .muhasebe, tetkik, kontenjan, muameleler, muafiyet, levazım ve yazı, hu -kuk ve icra servisleri bulunacaktır. Hor " ¦ i-*ie bîr şefle lüzumu kadar memur bulunacaktır. Talimatname tatblka girdikten sonra muamele kademeleri azaltılacak, beyannamelerin çok yere uğ • ramadan süratle muamelelerinir Vîlrîl* meşine çalışılacaktır. Bakanlık tt.rilâflı işlerin süratle halledilmesi ve bu yü*d.n malların gümrüklerde çok bek leti İm «nesine ehemmiyet vermektedir. Bunun için; de l'lanbul gümrüğünde gereken t"d -birler alınacaktır. Bugün istanbul kadrosunda mevcud memurlar servi--'.- e kabiliyetleri İktidarları ve seciyeleri ıti-baiyle taksim edilecektir. İstanbul I ' »• suna yeniden memur almak mevzuu bah« solmadığı gibi mevcud memurlardan her hangi biri de açıkta kalmıyacaktır. Talimatnamenin tatbiki işlerini !¦'..! gümrük erkâniyle birlik î halletmek ve gereken tedbirleri almak üzere tctkili müdürü Bay Nuri Anıl yarın İstanbul'a gidecektir. Tetkik müdürlüğünü de Ankara gümrük müdürü Cevad Ulusoy idare edecektir.
Türk - İngilİ2 ticaret anlaşmasr
istanbul, 8 (Telefon) — An-karadan dönen İngiltere elçiliği ticaret mümessili Ankarada konuşmalara devam edilmekte olduğunu ve konuşmaların her iki tarafı memnun edecek bir anlaşmaya varacağını söylemiştir.
Terekküb   etmek   = Katımlanmak   = (Fr.)   Se c rrnposer
örnek: Su müvellidülma ile müvellidülhumuza-dan terekküb eder — Su idrojenie oksijenden katımlanmıştır — L'eau se compose de fhydro-gene et de fozgyene.
Halâs = Kurtuluş .kurtulma
Halâs etmek      Kurtarmak
Halâs olmak — Kurtulmak
Halaskar — Kurtarıcı
Halâvet - Tatlılık
Hale = Ayla
Halef = Ardıl = (Fr.) Successeur
Halel = Bozukluk
Hali = Boş
Halâ x Boşluk
Halim - Yumuşak, yavaş
Halis = Katıksız
örnek: Halis kabve, halis yağ = Katıksız kahve, katıksız yağ
Halita = Karmaç = (Fr.) Alliage Mahlut = Katı§ık
örnek: Mahlut yağ = Katışık yağ. Halk   - Halk (T. Kö.) = (Fr.) Pcuple Jİalketmek = Yaratmak = (Fr.) Creer Hilkat — Yaradılış = (Fr.) Creation Halik = Yaratan = (Fr.) Createur Mahluk - Yaratık = (Fr.) Crtature Ham — Hara Hamakat = Beyinsizlik Hamaili = Arkuru Hame — Kalem (T. Kö.) Hamız = Ekşit = (Fr.) Acidc Hamil = Taşıyan, götüren, gebe, yüklü Hamile = Gebe
H    ule = Yük = (Fr.) Charge
Mahmul - Yüklü
Hamul = Dayangan
Mütehammil — Dayanır, kaldırır
Örnek: Latifeye mütehammil değildir = Şaka kaldırmaz. — Acıya mütehammildir = Acıya dayanır.
Tahmil etmek = Yüklemek
Tahammül etmek — Dayanmak,   çekmek, götürmek, kaldırmak
Örnek: Bu kadar eziyete tahammül edilmez = Bu kadar eziyete dayanılmaz. — Bu hayata tahammül edemiyorum = Bu hayatı çekemiyorum. — Bu işin bu kadar müzakereye tahammülü yoktur = Bu İş bu kadar söyleşme götürmez (kaldırmaz).
Mukavemet — Dayanık
Mukavemet etmek — Dayanmak
Mukavim, mukavemetli = Dayanıklı
Hamle = Atılım
Hamletmek (Bak: atfetmek) = Vermek = (Fr.) Attribucr
örnek: Başımın ağrısını soğuk algınlığına hamlediyorum = Başımın ağrısını soğuk algınlığına veriyorum
Hamrâ — Kızıl
Hançere -= Gırtlak
Hande — Gülme
Handan « Güley
Handan olan = Gülegen
örnek: Hande, insanda meserretin bir alâmetidir. Handan bir yüz, görenin de yüreğine in-bİsat verir. Handan olan insanlar, her yapacakları işe gönül rahatlığı ile el vururlar = Gülme, İnsanda sevincin bir beldeğidîr. Güley bir yüz, görenin   yüreğine   açılma verir.   Gülegen
insanlar, her yapacakları       işe gönül   rahatlığı ile el vururlar.
Hane = Ev
Hanedan mm Dinasti (T Ko.)
Hane halkı — Evgil
Hane berduş = Yersiz yurdsuz
Hanüman = Ocak, evbark
Hanis olmak = Antsıymak = (Fr.) Violcr le ser-ment
Hapisane - Hapsevı
Haps = Hapis (T. Kö.) = (Fr.) Prison Mahpus = Kapsık
Habsctmck =  Hapsetmek = (Fr.)   Emprisonncr
Mevkuf = Tutsak = (Fr.) Detenu
Tevkif = Tutsam   = (Fr.) Arrestation, detention
Tevkif etmek = Durdurmak, alıl.jymak, tutsamak = (Fr.) Arretcr, detenir
Tevkifhane = Tutsalık
Hâr = Diken
Hâr = Yakıcı, sıcak
Hararet == Sıcaklık, ateş = (Fr.) Chaleur, fievre örnek: Hastanın harareti var «= Hastanın ateşi var.
Sühunet = lsığ - (Fr.) Tempcrature
Hararetli — Sıcak, ateşli = (Fr.) Chaud,   ardent
Örnek: Hararetli adam = Ateşli adam.
Hararetlenmek = Ateşlenmek
örnek: Bugünlerde siyasi konuşmalar pek hararetlendi = Bugünlerde   siyasal konuşmalar pek ateşlendi. Teshin etmek s Isıtmak
Harab - Yıkık, harap (T. Kö.) = (Fr.) En ruine
Örnek: Harab bir hane = Yıkık bir ev = Une maison en ruine
Harabı   =  Yıkım,    yıkkınlık.      haraplık   =   (Fr.) Ruine
Örnek: Memleket için harabiyi mucib olur = Yurd için bir yıkım {yıkkınlık) olur = Ce sera la ruine pour le pays.
Harab etmek, tahrib etmek - Yıkılamak, harapla mak = (Fr.) Ruiner
Örnek: Şiddetli bir zelzele bütün köyü harab {tahrib) etti = Şiddetli bir deprem bütün köyü yıkilâ'dı İp Vn tremblement de terre vio-lent a ditruit \out le village.
Harabe = Yıkı = (Fr.) Les ruines
örnek: Balebek harabeleri = Balebek yıkılatf, = Les ruines de Balebek.
Müsrifi harab = Kağşak — (Fr.)    Qui   menac*. ruine, delabre, ruine
örnek: Müsrifi harab bir hane = Kağşak bft yapı = Une batisse qui menace ruine (delabre'Bf ruine* e)
Müsrifi harab olmak = Kağşamak
Örnek: Müsrifi harab olan ebniye = Les bâtism ses qui menacent ruine
Tahribkâr = Yıkıcı — (Fr.) Dcstructcur
örnek: Tahribkâr bir tesir icra etti = Yıkım bir etke yaptı = II a fait un effet destructeuM
Harb = Harp (T. Kö.) = (Fr.) Guerre
rl.irct.-inu k, sarfetmek sa Harcamak
Harç = Harç
Hare — Meneviş
Harelemek = Menevişlemek
Hareli = Menevişli
Hareke = Hareke
Hareket = Hareket (T. Kö.)
Hareketi arz — Deprem
Seriülhareke = Tezgider
Muharrik (âmil anlamına) = Etke = (Fr.) Mobila u-rrİk — Elebaşı
örnek: İsyanın muharrikleri = Azının elebaş
lan.
Müteharrik = Oynar
örnek: Müteharrik sandalya = Oynar sandal ya.
DÜZELTME
Dünkü 15 numaralı kılavuzun birinci sa-yıfasının ilk sütununda 11 inci satırda (Gu-ssa) sözüne karşılık  olarak yazılmış  olan lürkçe söz (tasa) olacak iken makinede son (a) kırılmış ve (tas) şeklinde çıkmıştır.
i/ı
10. NİSAN 1935 ÇAKŞAMBA
ON ALTINCI YIL. No: 4920
Adımız, andımızdır.
Her yerde 5 kurun
Gündelik
ULUSLAR DERNEĞİ
Almanyanın ton silahlanma karan üzerine Fransanın Uluslar Derneğine baş vurması bu arsıu • lusal kurumu yeni ve önemli bir durum ile karşılaştırmıştır. Ulus -Ur Demeği on beş yıldanberi insanlığın bütün umudlarmı karşı • lama mı ş olmakla beraber, şöyle böyle iş görmüş, ve oldukça faydalı bir kurum halinde çalışmaktan geri kalmamıştır. Fakat yaşayan »e realiteleriyle karşılaşan bir kurum sonsuz olarak kuşkulu bir durumda işliyemez. Devamın ilk gereken yapıcı güçlerin yıkıcı güçlere üstün çıkmasıdır. Uluslar Derneği de şimdi t .kî türlü güc arasındaki çarpışmanın bir sonu • ca varacağı güne yaklaşmış bu -lunmaktadn.
Uluslar Derneği için çok şey -ler söyle aniş ve yazılmıştır. Bir kurum her şeyden Önce onu meydana getirenlerin düşünce ve duygularına bağlı olduğundan Uluslar Derneği üzerinde fikir yürü • tulürkeo onun üyelerini ve hele büyük devletleri gözden geçir • mek gerektir. Büyük devletler a-rasında acunsel siyasa bakımından bîr düşünce ve hareket birliği olsaydı, Uluslar Derneği dj hiç kuşkusuz daha büyük bir uyum içinde iş görebilirdi. Onun için Uluslar Derneğinin eksinliği onun kendisinden değil, büyük devletlerin uzlaşamamasından doğmuş bir sonuç sayılabilir. Uluslar Der-(Sonu J üncü ay ifada)
Stresa
ve Say-
Makdonald men
gidiyorlar.
Londra, 9 (A.A.) — Yarın B. Makdonald ile B. Saymen tayyare ile saat 13.40 da Paris'e ve oradan da saat 19,40 da trenle Stresa'ya
gideceklerdir.
Fransız kabinesinin toplantısı
Paris, 9 (A.A.) — Bugünkü kabine toplantısından sonra çıkarılan resmî bildiriçde deniliyor kil
"Kabine yalnız Stresa ve Cenevre'de incelenecek sorumlarla uğraşmıştır. Fransız başbakanı ila dışarı işler bakanı bu toplantılarda Fransa'yı temsil edeceklerdir.
Stresa işi avam kamarasında
Londra, 9 (A.A.) — Bugün Avam Kamarasında Dışarı İşler Bakanı B. Saymen günün sorumlarını görüşmek üze -re bir ingiliz kurulunun Streza'ya ve oradan uluslar derneğinin üsnomal toplantısında bulunmak üzere Cenevre'ye gideceğim bildirmiştir.
B. Saymen ingiltere'nin parlamentoda konuşması yapılmadan Streza'da hiç bir yüküm altına girişilmiyeccğini ve Streza konferansının yapılan görüşmelerin bir uzatılması olacağın söylemiş ve (Sonu 4 üncü sayıfada)
SİNAN VE SANAT GÜNÜ
Sergievi ile Halkevinde büyük türk yapıcısı saygı ile anıldı.
B. Sedadm arşitektürel resim sergisi çok bçğenildi
Barış
  it
•4\Lk        • V   * • v  
L^ıflHsBsasV.-. -       ^ 1        -   \ 1 
Kültür Bakanımız
Kültür Bakanlığı anıtları koruma kurulu üyesinden Arşitekt Bay Sedad Çetintaş'ın Bursa, Edirne, İstanbul anıtlarına aid arşitektür resimler sergisi dün Ankara Sergi-evinde açılmıştır. Sergiyi açan kültür bakanı B. Abidin Ozmen bu alandaki çalışmaları anlatarak demiştir ki:
Her işimizde olduğu gibi türkün tarihsel anıtlarını korumak buyruğu da Ulu Önderimiz Cumurbaşkanı Atatürk-den gelmiştir.
söylevini varitken
Bu istek üzerine 933 de kurulan (Anıtları koruma) komisyonu har il -beylik özeğinde kollar açmış   anıtların
şimdiki duruşunu, geçmişteki arşitekt, ve tarihsel halini araştırarak 600 ü Is-tanbulda olmak üzere 3500 anıtın sicillini, lifini türlü fotoğraflarını elde et • mistir.
Anıtların korunması işi ünlü Başbakanımız İsmet inönü'nün çok değerli ilgileri komisyonların   işini kolayiaşUr -mistir.   Bir çok ilbeyliklerde de 32 a -(Sonu 3 üncü sayıfada)
B.Baldvin Avrupayı nasıl görüyor?
Londra, 9 (A.A.) — Dün Lan d-rinda - Velles'de bir nutuk söyleyen B. Baldvin demiştir ki:
"— Uluslar barış yolunda değil, harba götürebilecek tehlikeli bir yolda yürüyorlar. Ben karamsar değilim. Ancak öyle anlar oluyor ki kendimi tımarhanedeyim sanıyorum. Yirmİ birinci asrın bir mizah yazarı şimdiki durumu anlatmak için harbin, büyük devletlerin bünyelerini bozduğunu, eyileşme devresinin uzun sürdüğünü, hastalığın tekrarladığını, ateşin no-mal dereceyi aşarak tehlikeli bir hale geldiğini, ve arasrra, hastalığın yeniden patlak verip 1914 deki veba salgınının, aynı şiddetle, ortalığı bulaştırmak istidadmı gösterdiğini yazabilir.
Paris ve Lokarno'da ilaçlar a-randığı ve yakılar yapıştırıldığı I ilde, hastalar, gerçi hâlâ yasamakta ve ancak hiç birinin ©senliği nomal, bünyesi sağlam bir mahl yet göstermemektedir. Bunların hepsi de Versay hekimlerinin salık vermiş oldukları tedavi tarzı* na karşı ayaklanmışlardır. Hiç kimse silahları bırakma operasyonunu yaptırmaya yanaşmıyor. Bîr takımlarının iddialarına göre silahlanma hastalığının ilacı daha çok silahlanmaktır. Gene bir ta-(Sonu J üncü sayıfada)
Osmunlıcadan Türkçeye Karşılıklar Kılavuzu N. 17
1 —öt türkçe köklerden gelen sözlerin karsısına (T. Kö.) beldeği (alâmeti)     konmuştur. Bunların her biri hakkında sıran ite uzmanlarımızın (mütehassıs)
yazılarım gazetelere vereceğiz
2 — Yeni konan karşdıklann iyi ayırd     edilmesi için, gereğine göre, fransızcalnn da yazılmış, ayrıca örnekler de konulmuştur.
3 — Kökü türkçe olan kelimelerin bugünkü islenmiş ve kutlanılan şekilleri alınmıştır: Astı ak olan hak, aslı „,„,, olan     hüküm, türkçe "çek„ kökünden ge~
ten sekil gibi.
Matehamk -  l,ler
Örnek; Buharla müteharrik makine = Buğar-la işlet makine .
Müteharrik İnzal ıh i - Kendi işler
örnek: Müteharrik bizatihi makineler, büyük bir terakkiye vasıta olmuştur = Kendi İşler makineler, büyük bir ilerlemeye araç olmuştur.
Cayri mmatfkmmk ¦ Oynamaz, kımıldamaz, hareketse*.
Örnek : Gayrı müteharrik bir cisim gibi durdu Kımıldanmaz (oynamaz) bir cisim gibi durdu
Kuvvei muharrike - Isletge = (Fr.) Force mot-
rice
Örnek: On dokuzuncu asrın kuvvei muharrike-si buhar idi; yirminci asrın kuvvei muharrikesi elektriktir ^ On dokuzuncu asrın işletgesi 6u-ğar idi, yirminci asrın işletgesi elektriktir.
Tahrik        Harekete getirme, kışkırtma,    uyandırma, işletme Tahrik etmek ¦ İşletmek
örnek: Vapurun çarhını tahrik eden buhardır = Vapurun çarkını   işleten buğardır. Tahrik etmek -  Uyandırmak
örnek- Vatanperverlik hissiyatını tahrik etmek, (harekete getirmek) = Yurdsevertik duygusunu uyandırmak.
Tahrik eSm*  . Kışkırtmak
O'nek: Fransada mensucat amelesini tahrik e-
fsnfar tevkif olunmuştur = Fransada   dokuma
ışc'tenni kılınanlar tutulmuştur. Tahrik     etmek -   Harekete     getirmek = (Ft.)
Mc,,rc *n mouvcment
örnek: Makineyi tahrik etti = Makineyi harekete getirdi.
Tahrinkmia  ¦  Kışkırtıcı Tahrikat  ¦   Kışkırtım
Harf «= Harf (T. Kö.)
Harfendaz — Lafataa
Harhara   - Hırıltı
Hariç — Dış, dışarı
Dal.il = Iç
Harici = Dış
Ornck: Harici cephe = Diş yöney — Hariciye vekâleti m Dış Bakanlığı
Dahili = İç
örnek: Dahili cephe-iç yöney — Dahiliye Vekâleti mm İç Bakanlığı
Haricen = Dıştan, dışarıdan
Harif = Güz
Harifane (Bak: arifane) — Ortaklasa Hârika  -   Tansık Harikavî   =   Tansılı
Harikulade (fevkalâde) -= Görülmedik, işitilme -dik. duyulmadık
Örnek: / — Harikulade (fevkalâde) ftr basiretle Görülmedik (işitilmedik) bir öngörür-lükle — Avec une clairvoyance extraordinaire.
2 — Görülmedik, işitilmedik şey = üne chose inouie .
3 — (konuşurken) harikulade, fevkalâde yeri-etS — Olur şey değil - C'est extraordinaire — Olmaz şey - C'est merveilluex.
Harikulade (fevkalâde) = Usnomal = (Fr.) Ex-traordinaire. inoui, merveilleux Örnek: Harikulade bir sSy = Üsnomal bir   çalışma — Un travail extraordİnaire.
. ..u mı = Gizey, avlu ¦ (Fr.) Sanctuaire, enceinte sacree, enceinte
Örnek: Ev, insanın harimidir = Ev, insanın gizeyidir — La maison est le sanctuaire de rhomme.
Mahrem - Gizli, özdeş = (Fr.) Confidentiel. inlime
Oınek: Mahrem evrak = Gizli kâğıdlar = Pi-eces confidentielles.
Mahremiyet  -  Gizlilik, özdeşlik,    içli dışlılık =
(Fr.) Confidence, intimite
örnek: Bu dosyanın mahremiyeti — Bu dosyanın gizliliği.
İki arkadaş arasındaki mahremiyet = İki arkadaş arasındaki özdeşlik. Mahrernane = Gizli olarak = (Fr.) Confidentiel-Icment
örnek: Bunu size mahremine söyliyorum = Bunu size gizli olarak söyliyorum.
Mahremi esrar = Gizdeş ¦ (Fr.) Confident
Harir m İpek
Harita = Harta
Has. mahsus - Özgü = (Fr.) Propre â
Örnek: Onun kendine has bir yazısı var — O-nun kendine özgü bir yazısı var — İl a une manicre d'icriture pıopre k lui.
Tahsis   etmek  -   Ozgülemek   -   (Fr.)    Affectcr, consacrer, reserver, destiner, allouer örnek: Bu mağazanın kirası vergiye tahsis e-dilmİştir. = Bu mağazanın kirası vergiye ozgü-lenmistir -- Le loyer de te magasin est atteeti
1 fimpöt
Hastatan, bilhassa, alelhusus       Hele, yalnız
Hassa,   hasiyet,   hususiyet ¦ Özgüllük =    (Fr.) Propriete, particulaıite
Örnek: / — Madenlerin hassası ~ Madenlerin özgülüğü = La propriete' des tnttaux.
2 — Mesaiperverlik onun mizacındaki hususiyetlerden biri idi - Çalışkanlık onun özgülüklerinden biri idi m L'amour du travail formait un des particularitts de son ı ıracrere.
Cevher ~ öz = (Fr.) Substancc, essence, fond
Asliyet ¦ Özgünlük - (Fr.) Otİginalite
örnek: Bu yazıda bir asliyet görünüyor = Ba yazıda bir Özgünlük görünüyor — On remarque
de toriginalitf dans cet arttcle.
Asli      Özgün = (Fr.) Original
Hususi, şahsi, zati = Özlük ¦ (Fr.) Personnalitd örnek: Yüksek bir şahsiyet = Yüksek bir özlük = Une haute personnalitt.
Hasad = Biçme
Hnsad etmek = Biçmek
Hasar ¦ Zarar (T. Kö.)
Hasbihal ¦  Söyleşi, söyleşmek, söylet (monolog
anlamına)
Mubahaıo etmek (Münakaşa elmek) = Ayrışmak, çatışmak
Mükâleme, muhavere — Konuşu, konuşma Münakaşa (Mubahasa) — Aytışma Mıhabrrc ~ Haberleşme, yaztzına Müzakere      Görüşme, görüşü Müzakere ¦ Belletim (Okula terimi) Müzakereci   ¦ Belletici Müzekkere = -V Silik
Taatii efkâr ¦« Oylaşma Tezekkür etmek -   Görüşmek Tezkere (Tahrirat) = Bitik
11 . I. I,i,ı,/,, (Bak: iktiza) = Lüzumundan dolayı
Hasebiyle ¦ Dolayı, ötürü
örnek : Böyle olmak hasebiyle Ötürü, böyle olmak dolayısiyle
Böyle olmaktan
0pr/ın, 9 (A.A,} — (.cnrrtd Ludendvrff Un doğumunun yetmişinci yddeinümi 'dolayısiyle   bugün   bûliın mamı   huruçlar
'donatılmıştır.
SAYI FA I
ULUS
10 NİSAN 193S ÇARŞAM
Tanm alanmda Sovyet -Türk iş birliği
Moskova, 9 (A.A.) — Sovyet Rusya Tarım Komiserliği üstüva çizgisi yöresi zeriyatı merkezî idaresi şefi Lejeva son zamanlarda Türkiyede bu türlü zeriyat üzerinde tetkikatta bulunmuş olan Sovyet heyetinin elde ettiği sonuçlar ve Türkiye ile ziraî alanda İşbirliği sorumları hakkında Sovyet Rusya ticaret odasına bir rapor vermiştir.
Lejeva, bu raporunda Türkiye hükümet başmanları ile Tarım Bakanı Muhlis Erkmen ve Tarım Bakanlığı ileri gelenleri tarafından Sovyet kuruluna karşı gerek tetkikatlarını kolaylaştırmak ve gerek Sovyet Rusya'da yetiştirilenler sıcak ülkeler nebatlarına aid koleksiyonlar ve örnekler vererek gösterdikleri büyük ilgiyi kaydederek diyor ki:
*'— Türkiyenin toprak kabiliyeti ve iklim şartları üstüva çizgisi yöresi nebatların son derece İnkişafına ve şimdi ekilmiş olanlarının daha çok büyümelerine müsaİd bulunmaktadır.,,
Rus ticaret odası Türkiye ve Rusya tarım kurumları arasında bilgi ve iş münasebetlerinin arzuya değer olduğunu ve bu amaçla Çalışacağını bildirmiştir. Oda aynı zamanda Sovyet Rusya'da bu alanda elde edilmiş olan sonuçları tanıttırmak isteğile bu gibi tarım neşriyatının türkçe tarım bilgini alanlarında Sovyet Rusyanın gerçekleştirdiği izleri göstermek üzere Türkiye'ye kurullar göndermeyi de yerinde görmektedir.,,
Kadınlar kongresi pullan
İstanbul, 9 (Telefon) — Kadınlar kongresinin toplantısı muna-sebetile hazırlanan posta pulları ayın on sekizinde kullanılmaya başlanacaktır.
İÇ     DUYU K L A R
Bay Fahri ve arkadaşlarının muhakemesi
Dün Asliye Birinci Ceza Mahkemelinde eski Posta ve Telgraf Genel Mü -dürü Bay Fahri, muavini Bay Suphi ve eski Telgraf İşletme Müdürü Bay İhtan Cemal'in muhakemelerine devam edil -miştîr. Suçlulardan her üçünün de bu -hınduğu mahkemede suçlu vekilleri müdafaalarım yapmışlardır. Her üç vekil ileri sürülen suçları uzun boylu anlat -mışlar ve Devlet Şûrası kararını ileri sürerek tenzilli tarifenin tatbiki hakkındaki buyrultuyu geç vermiş olmaları hakkındaki Müddei Umuminin iddiası üzerindeki durumlarını gösteren müdafaalarım yazı île hâkime vermişlerdir. Neticede hâkim evrakı incelemek ve kararını vermek üzere muhakemeyi 17 nisana bırakmıştır.
1 mayısa kadar mektuplara yapıştırılacak şefkat pulları
30 nisandan 1 mayısa kadar mekruhlara Çocuk Esirgeme Kurumunun bir kuruşluk şefkat pullarından yapıştın! -ması mecburidir. Kutulara atılacak mekruhlara bu pul yapıştırılmazsa bir kuruş gönderilenden alınacak ve mektuba pul yapıştırılacak Ur. Yanlışlığa meydan verilmemesi için balkımızın bu kanun hükmünü göz önünde tutması hatıratılır.
Makbet temsili
Ankara Halkevi Temsil Komitesin -den: 11 nisan perşembe günü saat 21 de Makbet piyesi oynanacaktır.
Girme kartları bugün 17 — 19 arasında Halkevinden alınmalıdır. Oıta mekteb ve lise talebesine halkevinden bilet dağıUİmaz. r
İstanbul belediyesi okula-lann dişlerine baktırıyor
İstanbul, 9 (Telefon) — Beledi-ye ilk okulalardaki çocukların dişlerine baktırmak için diş tabibleri kurumuna 500 lira vermiştir.
Gümrük ve inhisarlar memur kanunu
Hükümet Gümrük ve Inrisarlar Ba -kanlığı memurları kanun projesini Ka • mutaya vermiştir.
Kaşar peynirleri uzlaşması etrafmda
Bulgaristan'a gönderdiğimiz balık ve havyara karşılık Bulgaristan'dan getirtilecek kaşar peynirinin Bulgaristanla yapılan ticaret uzlaşmasının fransrzca sayısında kaşkaval olarak yazılı bulunduğu ve bazı tacirlerin beyannamelerinde kaşar peyniri yerine yazdıkları anlaşılmıştır. Hükümet kaşkaval yazılı be -yannamelerîn muameleye konulması ve bu suretle gümrüklerde bekliyen birik -miş ve bozulmak üzere bulunmuş olan kaşar peynirlerinin ülkeye sokulmasını temin amacİyle bu ticaret uzlaşmasında yazılı kaşar peyniri kelimesinin sonuna kaşkaval kelimesini nde eklenmesi için Kamutaya bir kanun teklifinde bulun -muştur.
Göçmenler için bir kanun.
Yurdumuza geldiklerinden beri bir yıl içinde tâbiyetimize girmek için baş-vurmıyan göçmen ve mültecilerin bulundukları yer idare heyetince fakirlikleri belli edilmek şartiyle tâbiyet harcı vermemeleri müddetinin daha üç yıl uzatılması hakkındaki lâyira Kamutaya verîl-|   mistir.
Anafarta vapıırunun geçirdiği kaze
İstanbul, 9 (Telefon) — Ana-fartalar vapuru Mersin'e giderken yolda bir pervanesi bozulmuş ve Fethiye'ye kadar İnebolu vapuru tarafından yedekte götürülmüştür.
Bir para kaçakçısı yakalandı.
istanbul, 9 (Telefon) — Ankara vapuriyle İskenderiye'ye 590 lira kaçırmak istiyen Kalinos ismindeki bir kadın suçu işlerken yakalanmıştır.
Konya şehir meclisi toplantısı
Konya, 9 fAA) — Şehir meclîsi toplanmış ve belediyenin 934 büdcesi maliye komisyonu ismen paraları bölümüne 2316 liralık ekleme yapılmasına Ziraat Bankasından geri kalan 21 bin liranın ödenme biçimi için yapılan son anlaşmanın genkurulda okunarak onanmasına, Elektrik Şirketi için hazırlanan lâyihanın incelenmek üzere Maliye Komisyonuna verilmesine ve genel toplan-ülara pazartesi ve perşembe günleri devama karar verilmiştir.
Illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll Çocuk haftası 23 nisanda
başlıyor
Rus devlet tiyatrosu artistleri geliyor,
Moskova, 9 (A.A.) — Çeşid konser, ler vermek üzere Türkiye'ye gidecek olanj büyük devlet tiyatrosu   artistleri   yola çıkmışlardır   Gidenler içinde şu artist f ler vardır:
Büyük akademik devlet tiyatrosu ori kestra şefi: Steiaberg. piyanist beste « kârı Şostakaviç, Bas: Pirogov, Mo/zo^ soprano: Maksakova, soprano: Bert o vat. balet artisti: Besserer, solist: Yadan vl Nortzov, balerin: Dasinskaya, piyanist» Oborin ve Makorov.
Salkur büyük devlet tiyatrosu ikin* ci müdürü Arkanov'un baş kanadında 4 dır. Orkestra şefi Steinberg ayın üçün» de yola çıkmıştır. Diğer artistler Odesa dan ayın on birinde yola çıkacaklar dır* Kurula içinde olan viyolonist Sittrafr ayın on dördünde ayrılacaktır.
Gidenler Moskova'dan ayrılırken başta Büyük Elçi B. Vasıf Çınar oldu . ğu halde bütün elçilik ileri gelenleri, Dışarı İşler Komiserliği yüksek ismetleri, artistler ve gazeteciler tarafından uğurfanmıştır.
Cuma maçları
ANKARA FUTBOL HEYETİNDEN^
12. 4. 935 cuma günü yapılacak \M maçları.
1 — C. Birliği — Ankara Gücü 2 inc| takımları. Saat 12^0 Ja, hakem Necde|
2 — Demir Spor — Muhafız Gücü 1^ İnci takımları Saat 14 de, hakem Sedat Akça.
3 — G. Birliği — Ankara Gücü I. in* ci takımları. Saat 15,30 da. hakem Sedat (M. C.)_
Altınordu kulübünün
kongresi
Ankara İdman mın ta kası merkel heyetinden: Geri bırakılan Altın Ordu İdman yurdu fevkalâde kongresi bugürj saat 17,30 da Evkaf Apartımanı İdman salonunda yapılacaktır. Kulübe men* sub üyelerin gelmeleri rica olunur.
Haseb (Bak: Neseb)
Hased etmek (Bak: Cıbta) = Kıskanmak, günile-mek
Örnek: 1 — Bana hased edeceğine sen   de   bir
baltaya sap olmağa çalış = Beni kıskanacağına sen de bir baltaya sap olmağa çalış. 2 — Hased etmek,   gıbta   etmeğe   benzemez = Cünülemek imrenmeğe benzemez.
Hasud (Bak: gıbta) = Kıskanç, günücü
Hasıl olmak, husul bulmak = Olmak, Uremek
Hasılat -  Urüt
Hasılatı safiye — Ozürüt     (Fr.) Bendik e net
Hasılatı gayri safiye — Ham örüt
İstihsal = Üretim = (Fr.) Produclion
örnek: İktisadî istihsal yolundaki terakki şayanı hayret bir derecededir = ökonomik üretim yolandaki ilerleme şaşmağa değer bir derecededir.
İstihsal etmek = Üretmek = (Fr.) Produire
Mahsul = Örün = (Fr.) Produit
Müstahsil — Üretmen = (Fr.) Producteur
Mütehassıl — Olma, ürüme, çıkan
Hasım — Hasım (T. Kö.) (Hak yerinde bir birine karşınlık anlamına)
Hasım = Düşman
Husumet a Hasındık - (Fr.) Adversiti Husumet = Düşmanlık
Hasis   - Cimri, bayağı, aşağı
örnek: Hasis menfaatler = Bayağı (aşağı) asığ-lar.
Hisset — Cimrilik
Haslet (Bak: Seciye) = Ira
Hasretmek = Hasretmek (T. Kö.)
örnek: Mesaisini, yalnız ilme hasretmiştir = Çalışmalarını, yalnız ilme hasretmiştir.
Has ren -- Hasrın
Münhasıran — Salt
örnek: Münhasıran pederini çağırmış = Salt babasını çağırmış.
İnhisar (Monopol ) = Tekit
İnhisara ahmak (Monopolize etmek) = Tekitlemek
Hasret, tahassür = Özlem
örnek: Hasret günlerini andım — özlem gün -lerini andım.
Mütehassir obruk — özlemek
örnek: Mütehassir olduğum demler = Özlediğim demler.
İştiyak — Göresi
Örnek: Günler geçtikçe size olan iştiyakım artmaktadır = Günler geçtikçe size olan göresİm
artmaktadır
Müştak olmak = Göresimek
Hasta = Hasta (T. Kö.)
Haşâk — Çop, süprüntü
Haşere = Böcek
Haşin = Sert, Katı
Huşunet - Sertlik, Katılık
örnek: Huşunet göstermeden   İş   yaptırmasını
bilir — Sertlik göstermeden İş yaptırmasını bilir
Haşiv = Şişirme
Haşiye — Çıkma
Haşmet, ihtişam — Görkem
örnek: Haşmetli bir yürüyüşü vardı = Görkemli bir yürüyüşü vardı.
Haşyet — Belin
örnek: Yıldırım düştüğü vakit haşyet içinde kaldık = Yıldırım düştüğü vakit belin içinde kaldık.
I'ehaşi (Bak: ihtiraz) = Sakınma
Örnek: Ona söz söylemekten tehaşi ederim -Ona söz söylemekten sakınırım.
Mütehaşi (Bak: Muhteri.    = Sakıngan
Hat = 1 — Çizgi, 2 — Yol, 3 — Yazı, 4 — Hat
(T. Kö.)
örnek: / — Kırmızı bir hat çekti = Kırmızı bu çizgi çekti.
2 — Hututu hadidiye - Demir yolları
3 — Hattı mihi = Çivi yazısı.
Hattı hareket - Gidiş, tutum =   (Fr.)   Manİcre dagir, lig ne de conduite
örnek: Hattı hareketini beğenmiyorum — Çj -dışını (tutumunu) beğenmiyoıum
Hattı vâsıl = Bağdaç
Hatâ = 1 — Yanlış, yanlışlık, 2 — Yanılma, 3 — (Bak: kusur) = (Fr.) Faute, erreur örnek: I — Bu yazıda tertip hatası (sehvi) var = Bu yazıda dizi yanlışı var.
2 — Bu hattı hareketinizdeki hatayı   anlıyor musunuz = Bu gidişinizdeki yanlışlığı   anlıyor musunuz?
3 — Hatayı adli = Tüzel yanılma.
Zühul - - Unutsahk = (Fr.) lnadvertance
örnek: Affediniz, zühul etmişim — Bağışlayı -nız. unutsahk etmişim.
Hataen = Yanlışlıkla
örnek: Bu sözü, her halde hataen söyledi -----Bu sözü, her halde yanlışlıkla söyledi.
Hata etmek - 1 — Yanılmak, 2 — (Bak: kusur etmek) — (Fr.) Commettre une faute, se tromper örnek: Size itİmad etmekle hata ettiğimi anlıyorum = Size güvenmekle yanıldığımı anlıyo -rum.
Zühul etmek = Unutsamak
Örnek : Bu işte zühul ettim = Bu işte uoutsadım
Hatır = Hatır (T. Kö.)
Hatıra =1 — Anı, 2 — Andaç = (Fr.) Souvenİr
İhtar etmek = Hatırlatmak   - (Fr.) Rappelcr
Tahattur etmek —Hatırlamak     (Fr.) Se rappeler,
se souvenir Muhtıra — Andıç — (Fr.) Mcmoire Yâdü tezkâr etmek - Anmak
Hatib = Aytaç
Hitabe - Ayta
Hitab etmek  - Aytamak
örnek: Size hitab ediyorum -i Size aytayorum.
İradı hitabe etmek Ayta vermek, ayta söylemek Örnek: İradı hitabe ederken sözünü kestiler — Ayta söylerken (verirken) sözünü kestiler.
İradı nutketmek       Söylev vermek
örnek: B. M. Meclisinde iradı nutketti — mutayda söylev verdi.
Natuk — SÖzmen = (Fr.) Qui a la parole facıle. bcau parlcur.
Nutuk = Söylev = (Fr.) Discours
Muhatab = Aytıç
Hatime = Sonsöz
Hitam • - Son, bitim
Hatmetmek == Bitirmek, sona erdirmek, tüketmek
Örnek: Koca bir kitabı bir gecede hatmetti »t Koca bir kitabı bir gecede bitirdi.
Hattâ - Bile
Örnek: Hattâ sen = Sen fcVfa
Hatve = Adın
Hava = Hava (T. Kö.)
Havale — Gönderi
Örnek: Para havalesi — Para gönderisi
Havale etmek       Bırakmak, üstüne bırakmak. göM*
dermek fpara için)
örnek: Bu işi ona havale ettiler ~ Bu işi on% bıraktılar (onrı üstüne bıraktılar)
Havali = Dolay
örnek: istanbul havalisinde — İstanbul   dola t*
yında.
Etrafü havali = Yöreçevre
Örnek: Köyün etraJü havalisi hep bahçe idi »t Köyün yöreçevresi hep bahçe idi.
Havari = Yarlar
Örnek: Havariyundan Saint Paul ilk incili yjz*
dı = İsa'nın yarlarından Saint Paul ilk incin yazdı.
Havas — Ağal
Havası hamse = Beşduyu
Havayiei zaruriye     Yasatık
örnek: Şeker de havayiei zaruriyedendir ~ Çal
ker de yaşatıklardandır.
ÖNERGELER Kılavuz sözleri üzerine,   her   listenin (ULUS) ta çıktığından başlamak ürere
bir ay içinde, isteyenler yeni bir önerge ileri sürebilirler. Bunlar T. D. T. C. Gene/ Kâtibliğine şu şekil altında gönderilecektir:
Osmanlıca.......kelimesine Kıla
vnzda......karşrhğmı uygun (ya
hut: yeter) görmüyorum.
Sebebi: (kısaca)...........
Önergem şudur:.....(1)
İrrura
(t) Burada bir önerge gösterilmiyen yazıla: üzerine bir şey yapılamıyacaktır.
ULUS
1 1. \i-
1935 PERŞEMBE
Koma. 10(A.A.) — İtalyan Deniz Ktı-Avın/ıhının bir idrarını göre» 1913 dcr\:z jıırıı/ı terhis edilmiyerrktir. Kartı ordurıı irin önre böyle bîr kurur verilmişti.
ON ALTINCI YIL. No: 4921
Allımız, aminin/.lir.
Gamuriyet Halk Partisi Büyük Kongresi Toplanıyor.
Atatürk'ün B:Miriği
Cumuriyet Halk Partisinin Dördüncü Büyük Kurultayı 9 Mayıs Perşembe Günü | Saat 15 de Ankarada Kamutay Kurağında Toplanacaktır. Parti Nizamnamesinin Yir-I   mi Dördüncü Maddesine Uyarak Bildiririm. l
İ Kumul ATATÜRK =
^ f M MIJUİJ M J i (I UIN......M J  MIJIM.....I. M J J (J f II r I r I ¦ I f J f J l i IH ^ I.....M! J i M M MIM M J . 11W * U MIH MI: M M U M i M11J i. I i U11 i I! M H U i I İP U U i J î i N ¦ H M M' t M MIUIH H11M ¦ 111.....M ¦' 111 . M11 r M M M M M [ IMI [ IM' 11' IH. M«111H W L U J11 i i: ¦'     illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllUIHn
GündeliU
Barış blokıı
Barışı korumak ve Avrupa islerine düzen vermek yolundaki arsıulusal konuşmalar henüz bitmemiş ve bir sonuca varmamıştır. Şimdi butun gözler bir yandan Streza konferansına, öbür yandan da uluslar derneği kurulunun toplanışına dikilmiştir. Genel durum buralarda alınacak kararlardan sonra daha iyi anlaşılacaktır. Barış vefa harb arzularından hangisinin güçlü çıkacağı ve bundan sonraki siyasal gidişe hükmedeceği bu kararların özüne bağlı görülmektedir.
Barışın korunmasında iki yol vardır; İnsanlık, uzun tarihi içinde bunun ikisi üzerinde de yürümüş ve değerlerini Öğrenmiştir. Birinci yol barışı silâh gücü ile, onu bozmak   istiyenleri korkuta-
rak korumaktır ki, hiç bir devirde devamlı ve verimli olamamıştır. Çünkü güc denilen şey devir devir değişir, bugünün güçlüleri yarın öyle olmıyabilirler. Yaşayış hergun değişmektedir. Avrupanın arkamızdaki yüz yıllık siyasal tarihini gözden geçirmek bunu anlamak için yeter. Viyana kongresinin kurduğu düzen çok sürmedi, Sedan onu büsbütün altüst etti. Fakat Versay şatosunda temelleri atılan alman imparatorluğu üzerinden elli yıl geçmeden gene aynı şatoda yere vuruldu. Şimdi bu yeni Versay düzeni de hergün yeni bir çatlakla sarsılmaktadır. Bundan sonra da onu ve onun yarattığı barut şeklini olduğu gibi korumak olasılığı var mıdır? Bü-(Sonu J uncü sayıl ada)
Stresa konferansı
Toplantıda bulunacak olanlar yola çıktılar
Paris, 10 (A . — B Flanden il« B. Laral saat 9 30 da Stresa'ya gitmek
üsere      I" çıkmışlardır.
Bay Makdonald ve Saymen Paris'te
Londra. 10 (A.A) — B. Makdonald ile Con Saymen öğle vakti tayyare İle Paris'e gidecekler va oradan şimndi-frle yollarına  devam  edeceklrdir.
Londra'daki genel toplantı
Londra, 10 fAA.) — Taymit gazetesi yazıyor:
B. Saymen. Cenevre'den doğrudan doğruya Stresa'y*   gideceğinden   pas-
kalyadan öne* Londrada genal konuşmalar yapılması düıüaulmemefctMİır» Ancak bu genel konulmaların Avam Kamarası toplantısından sonra yapılabilmesi için gereken tedbirler alınacak» tır.
Bay Grandi Stresa yolunda
Londra, 10 fA.A.) — italya Büyüü Elçisi B. Grandi Stresa'y* gitmek yüz*-ro Londra dan ayrılmıştır.
italyan gazetelerine göre Stresa
Roma, 10 (AA.) — Cazette de Po-pofo Stresa konferansının     yalnız bîr (Sonu 4 üncü sayıfaİa)
bugün Streta'da buluşacak olan Ingilla, İransız ve İtalyan başbakanlaril» dışişler bakanları
Osmanlıcadan 7ürkçeye Karşılıklar Kilavu zu N. 18
'      ^* *MrA-çe köklerden gelen »özlerin karşıtına (T. Kö.) beldeği (alâmeti) konmuştur. Bunların her biri hakkında sırası ile   uzmanlarımızın   (mütehassıs) yazılarını gazetelere vereceğiz.
t      Yeni korum karşılıkların iyi ayırdedilmesi için. gereğine göre, frantızcaları yazılmış, ayrıca örnekler tle konulmuştur.
3      Koku lürkçe olan kelimelerin bugünkü işlenmiş ve kullanılan şekilleri alınmıştır; Aslı ak olan bak,  aslı ügürn olan hüküm, tiirkçe "çek,, kökünden gelen şekil gibi.
Ha ver =. Doğu
Havf = Korku
Havtetmcit - Korkmak
Haif a Korkak
laafe etmek      Korkutmak
MaW = Korkunç
örnek: Mahut bir fırtına = Korkunç bir fırtına Hiras --- Korku Hirasaa a Korkak
Havi olmak, ihtiva etmek * içine almak, kaplamak
örnek: Bu kitabın havi olduğu (ihtiva ettiği) fasıllar — Bu kitabın içine aldığı ayrıçlar
Havza = Havza (T. KÖ.)
Haya = Utanç
Hayasız = Utanmaz
Hayasıahk       Utanmazlık
Hicab ¦ Sıkılma
Mahcub -   Utangaç
Örnek| Çok nıahcub bir çocuktur = Çok utangaç bit çocuktur.
Hayal = Hayal (T. Kö )
Hayalet ¦ Cörüm.ü
H«ly. ¦ Kurumu
- Hayat (T. Kö.) Hayide = Bayat
örnek: B,r tak,m hayide sözlerle başrmu, şi-V'd, ~ Bır takım bayat sözlerle baş mm şişirdi.
Haydlanaaa (Tclehhüf) . Yazudar*.
Hayli      Hayli (T. Kö.)
H.ıylulet etmek = Araya girmek, yol kapamak
örnek: H*ylûlet eden maniahr dolayısiyle = Araya giren engeller dolay isiyle.
M ayrı»        Çadır
Hayr as Hayır (T. Kö.)
Hayret etmek = Şaşmak    ¦ (Fr.) S etonner Hayran   9 Hayran (T. Kö.)
Hayran kalmak -j Hayramak   - (Fr.) Admirer
Şayanı hayret - Şaşılacak
örnek: Şayanı hayret bir hareket = Şaşılacak bir hareket
Mutehayyİr = Şaşkın
Meftun ve meşhur olmak - Tansımak   ¦    (Fr.) S'cmcrveiller
Haysiyet = 1 — Onur, 2 - (Bak: kcyliyct, mani -yet)
Hayıum — Geniz
Havt a. iplik, tire
Hayvan aı Hayvan (T. Kö.)
Hayyen = Diri olarak, diri diri
örnek: Hayyen mi. meyyıten mi derdest edildi» = Diri olarak mı, ölü olarak mı yakalandı
Hayyen meyyiten     Olü diri
Haz      Haz (T. Kö.)
Hazan - Güz
Hazfetmek -   Kaldırmak, çıkarmak
örnek: Bu kelimenin bir harfmt hazfedince = Bu kelimenin bir harfini kaldırınca (çıkarın-")
K..1-1.1. ./I      Kaldırılabilir
örnek: Bir noktası bile kabilihazftır denemez - Bir noktası bile kaldırılabilir denemez.
Hazer   - Çekin
Içtİnab a Ka Cinnıa
Içtinab etmek - Kaçınmak
Örnek: Her türlü fenalıktan içtinab eder = Her türlü fenalıktan kaçınır.
Müctenib - Kaçıngan
Tevakki     Korunma, sakınma
örnek: Büyük söz söylemekten tevakki lâzımdır m Büyük söz söylemekten sakınma gerektir.
Tevakki etmek - Korunmak, sakınmak
Örnek: Herkes sari hastalıklardan tevakki etmelidir ~ Herkes bulaşık hastalıklardan korunmalıdır.
Gençler, yalancılıktan tevakki ediniz «= G'nç-ler. yalancılıktan sıkınınız.
Mahzur - Çekinecek
örnek: Bu işin mahzurlu bir tarafı   yoktur = Bu işin çekinecek bir tarafı yoktur. İhtiraz ¦ Çekinme
örnek: Onun bu işte ihtirazına hayret ettim « Onun bu işte çekinmeline şaştım.
İhtiraz etmek     Çekinmek
Muhteriz  - Çekingeı
Hazır      Hazır (T. Kö.) = (Fr.) Pret
İhzar etmek      Hazırlamak = (Fr.) Preparer
Iıtihzarat       Hazırlıklar   =   (Fr.)   Preparations, preparatifs
Müstahzarat (i lıbbıyc) as   Hazı.ilâçlar -    (Fr.) Specialit*  pharmaccutiquc
örnek: Eskiden memleketimizde müstahzaratı tıbbiye imal olunamazdı = Eskiden yurdumuzda hasırilâçlar yapılamazdı
Müstahzerat (i kimyeviye) = Hazırlamalar = (Fr.)'
Prtparation
Hâzİk (Bak: mahu) ¦ UzeJ
örnek: O, hâzik bir tabibdir = O, uzel bir dişçidir.
Hazakat = Uzluk
örnek: M. hazakati ile müştehirdir = M. uzluğu ile tanınmıştır.
Hazine = Hazne (T. KÖ.)
Hazm — Ezim, sinirme
Hazmetmek = Ezimek, sinİrmek
Hazmi kolay = Singin
Heba      Bos, boşuna
Heca = Hece Hediye "- Armağan
Hedmetmek = Yıkmak
Helak olmak ¦ Bitmek, yoğalmak
Örnek: Düşman ordusu açlıktan   helak oldu =
Düşman ordusu açlıktan bitti.
Bu senenin mahsulü kargalar yüzünden   helik
oldu mm Bu yılın ürünü kargalar  yüzünden yo-
ğaldı.
IstıhUt ¦ Yoğalbm
örnek: Şeker istihlaaı gitgide artıyor = Şeker
•** altımı gitgide artıyor.
d. etmek = Yoğaltmak Ürnck; Ankara'da günde ne Kadar   buğday istihlâk edilir - Ankara'da ^üıtde ne kadar buğday yoğaltılır ?
Müstehlik   - Yoğaltman ömek: Almanya'da   müstehlik  kooperatifleri çoktur — Almanya'da yoğ Utman kooperatifleri çoktur.
İÇ      D U Y U K L A R
İstanbul belediyesinin alacağı ödünç para
İstanbul, 10 (Telefon) — İs • tanbul belediyesi belediye bankasından alacağı yedi yüz elli bin lira Ödünce İçeri İsler Bakanlığının müsaade ettiği söyleniyor.
İstanbul'da nüfus sayım işleri
istanbul, 10 (Telefon) — Bugün (dün) vilâyette nüfus sayımı için vali muavini, istatistik umum müdürü, İstanbul nüfus müdürü, İstanbul kazaları kaymakamları toplandılar. İstatistik genel müdürü kendilerine sayım hazırlıkları hakkında malûmat verdi. Ve nu-marotaj işleri konuşuldu. Vilâyette bir nüfus bürosu kurulmasına ve kazalarda da bu büroya bağlı memurlar çalıştırılmasına karar verildi.
Eskişehir'de lik maçları ve güreş
Eskişehir, 10 (A.A.) — Eskişehir kulüpleri arasında yapılacak olan lik maçlarına üç kulüb girmekten vaz geçmiş ve futbol kurularını protesto etmişlerdir.
Demirspor kulübü hükmen birinciliği kazanmıştır. Ayın on beşinde de Türkiye güreş birinciliklerine başlanacaktır.
Tercümanlara ehliyetname verilecek
İstanbul, 10 (Telefon) — Yarın (bugün) İstanbul belediyesi 40 tercümana ehliyetname verecektir.
B. T. R Aras Cenevreye gitti
İstanbul, 10 (Telefon) — Bay Tevfik Rüştü Aras bu akşam (dün) Cenevreye gitti.
Uluslar derneği konseyi
Cenevre, 10 (A.A.) — Ulusıar derneği konseyi gelecek pazartesi günü, Türkiye dış bakanı B. Tevfik Rüştü Arasın başkanlığı altında toplanacaktır.
Bir profesörümÜ2 Atina'ya gitti
İstanbul, 10 (Telefon) — Üniversite profesörlerinden Dr. Uhl-mann bir konsültasyon için Atina-ya çağırılmıştır.
Yunanistanda kara ve deniz işleri birleştiriliyor
İstanbul, 10 (Telefon) — Ati-nadan bildiriliyor:
Sü deniz tayyare işlerinin Sü Bakanlığında toplanması projesini hükümet tetkik ediyor.
Yunanistan'da seçim 19 mayısta
İstanbul, 10 (Telefon) — Atl-nadan bildiriliyor:
General Kondilis gazetecilere seçimin 19 mayısta mutlaka yapılacağını söylemiştir.
Zile'de dolu
Zile, 10 A.A.) — Dün öğleden sonra şehrimize yağmurla karışık dolu yağmıştır. Dolu hasar yapmış, etraftan seller gelmiştir.
Ticaret odaları kongresine murahhas
istanbul, 10 (Telefon) — İstanbul sanayi ticaret odası meclisi bugünkü aylık toplantısında An-karada toplanacak ticaret odaları kongresine oda başkanı Bay Mitat Nemliyi seçmiştir.
Ağaç hastalıklarile çarpışma
Adana, 10 (A.A.) Tarım müdürlüğü tarafından bağ ve bahçelerde ağaçlardaki mildiyu hastalığıyla çarpışmaya başlanmıştır. Geçen mart ayı İçinde vilâyetimizde 310 domuz ve 20 çakal öldürülmüştür.
Kadın kongresine fotoğ» raflar gönderildi
Adana, 10 (A.A.) — 18 nisan, da Istanbulda toplanacak arsıulut sal kadınlar birliği kongresinde kadınlarımızın değişik yerlerde] çalışmalarını ve ulusal ve »oysaİ kurumlardaki Ödevlerini gösteren; fotoğraflar bir iki güne kadar gönj denilecektir. Bunlar arasında bil. hassa çift süren, çapa yapan, to* hum eken ve fabrikalarda çalışan türk kadınlarının değerli fotoğrafları bulunacaktır.
Halkevinde konferans
Her hafta perşembe günleri verilmekte olan konferansların üçüncüsü bu gün saat 18 dc Hal-kevinde Bay Hüseyin Namık Or-kunca verilecektir. Konferansın konusu Oğuzlar - Oğuzların menşei - Balkan yarım adasındaki tarihleri - Oğuz boylandır.
Kıştan artık kurtulduk, diyebiliriz çekltndi. Yukarki fotoğraf tabiatın bu
Ankarada, hemen her yerde ağaçlar ç/« en güzel mensim başlangıcını gösteriyor
Yunanistana gideceklerin götürecekleri döviz
Türkofis başkanlığından: Yuna-nistana gidecek türk(lerin yanlarında götürebilecekleri adam başına 7500 drahmilik takas bonolarını, Türkiyede kambiyo müdürlükleri tarafından pasaportlarına da yazdırmaları ve Yunanistana vardıklarında da takas bonolarının numara ve değerlerini yunan gümrük işmenleri tarafından pasaportlarına işaret ettirmeleri, sonradan güçlüklere uğramamaları İçin lazımdır.
Adana suları tahlil ediliyor
Adana, 10 (A.A.) — Vilayetimizdeki bağ, bahçe ve tarla sulanmasında kullanılan sulardan birer kiloluk örnekler tahlil edilmek ve •onu bildirilmek üzere Ankara yüksek tarım enstitüsüne gönderilmiştir.
Çin'in Türkiye elçisi
istanbul, 10 (Telefon) — Çinin yeni Ankara elçisi Ceneral Ha 6 mayısta Istanbula gelecek ve doğruca Ankaraya gidecektir. Elcinin yanınla bir elçilik müsteşarı Üçüncü kâtib bir de elçilik ataşesi vardır.
ANKARA RADYOSU
Bugünkü radyo programı şudur:
19.30 - Musiki:
Ravel Sonatine
Ferhunde Ulvi: Piano 19.50 - Matbuat raporu 20.20 - Musiki:
Mozart        Rondo Schubert      Moment Muslcal Beethoven   Rondino
Necdet Remzi: Keman Ulvi Cemal: Piano 20.45 - Haberler.
Helecan - Çarpıntı Helezon! = Yılankavi
Hem :-~ Hem
H ... i:   - Hemen (T. Kö.)
Hemağuş = Kucak kucağa
Hcınaoil = Aslıbir
Hemayar  - Denk
örnek: Bu iki adam birbiri ile hemayar mit —
Bu iki adam biıbiri ile denk mi?.
Hemcins — Cinsibir
Hemd in — Arkadaş
He:ımam = Ada*
Hempa = Ayaktaş
Örnek: Âsilerin reisleri ve hempaları kaçtılar ¦ - Azıyanlarm başkanları ve ayaktaşları kaçtılar
Hemrnh •    Yoldaş Hem»in      Yaşıt
Hemıelıri = Hemşerİ (T. KÖ.)'
örnek: Samsun'un iahri hemşehrisi = Samsun'un onursal hemşerisi.
Hemşire — Kızkardeş
Hemşirezade = Yeğen
Hemta ~ Benzer, taydaş
Bihcmta = Benzersiz
Hcmzeban - Ağzıbir, dildeş
öınek: Onu Övmekte cümlesi hemzeban oldular — Onu Övmekte hepsi ağzıbir (dildeş) oldular.
Henucman (muasır) ™ Çağdaş
örnek: Timur ile Yıldırım Bayazid muasırdırlar = Timur ile Yıldırım Bayazid çağdaştırlar.
H en gam       Zaman
Hanuz     Daha, yeni, daha yeni
örnek: Henüz   uyanmıştım mm Yeni   uyanmıştım, daha yeni uyanmıştım. Henüz gelmedi = Daha gelmedi.
*kr = Her, tü
Her nevi = Her türlü, her çeşit Haraset = Çifcilik fcraat = Tarım
Zer'etmek — Ekmek
Ziraat Vekâleti = Tarım bakanlığı
Hercaî — Yanardöner, gelgeç
Hercü merç = Karmakarış, allakbullak, altüst
Hcrçibâdâbâd — Ne olursa olsun
Herem -    Kocama, çöküş
Herze = Saçma
Hesab = Hesap (T. Kö.)
Hesti = Varlık
Heves = istek, heves (T. Kö)
Hevl (Bak: Dehşet)
Hevlnak (Bak: müdhiş)
Heybet = Aybat
Heybet vermek = Aybaman
Heyelan — Kayşa
Heyelan etmek — Kayşamak
Heyet = Şekil = (Fr.) FormC
Heyet = Kur = (Fr.) Corps
Heyet (Murahhas   heyet   anlamına) = Salkın- = (Fr.) Delegation
Heyet (Meclis anlamına) = Kurul = (Fr.) Asse-mblcc, conscil
Heyetiyle = Hep birden, olduğu gibi, takımiyle
Heyeti umumiye = Genel kurul = (Fr.) Assemblec generale
Heyhat   = Yazık, ne yazık  ¦= (Fr.) Helas
Heykel = Heykel (T. Kö.) Heykeltıraş = Heykelci Heykeltıraşi = Heykelcilik Hezeyan = Saçmalama, sayıklama Hezimet = Bozgun, bozgunluk Inhizam = Bozgun, bozulma Münhezim ~ Bozgun
Münhezim olmak = Bozulmak, bozguna uğramak
Hezl = Alay Lâtife — Şaka
Hıfzetmek =1 — Saklamak, 2 — Ezberlemek
Muhafaza etmek =» Muhafaza   almek   (T,   Kö.) Banmak, gözetmek
Hırs = Hırs (T. Kö.)
Hiyanet = Haymiık
Hisse = Pay
Hissedar = Paydaş
Hışm (Bak: Gazab - hiddet)
Hıtta — Kıta (T. Kö.)
Hıyaban = Ağaçlı yol
Hizb      Grup
Hibe = Bağıştık
Hicab = Utanç
Örnek: Hicabından kıpkırmızı oldu = Utan -çından kıpkırmızı oldu.
Mahcub = Utangaç
Hiciv — Yeriç, geçiv
Meccav     Geçivci
örnek: Nef'l, büyük bir heccavdı = Nef'i, büyük bir geçivci idi.
Hicran = 1 — İç acısı, 2 — Hicran (T. Kö.)
Hicret   - GÖçmc
Hicret etmek -= Göçmek
Muhacir      Göçmen
örnek: Yanya muhacirleri = Yanya göçmenleri.
Hicrî = Göçüm (I), göçeyı.
Örnek: Hicri 1250 senesinde =• 1250 nci Göçüm yılında - 12S0 nci GÖçeyılda
Milâdi  - Doğum (1), doğumyıl
Örnek: Milâdi 850 senesinde — SS0 nci Doğum yılında - 850 Doğumyılda.
Hidayet — Uzyönürr.
İhtida etmek = 1 — Din değiştirmek. 2 — Uzyön-mek
Hiddet - Hiddet (T. Kö.), öfk.
Hiddet etmek = Hiddetlenmek, öfkelenmek
O) Göçüm ve Doğum kelimeleri bu terimlerde kullanıldığı zaman baş karileri büyük yazılacaktır. »
Hidmct mm Hizmet (T. Kö.)
örnek: Çatana hidmet, hepimize borçtur m Yurda hizmet, hepimize borçtur.
Hiffet = Hafiflik (T. Kö.) Hikâye = öykü
Hikâye etmek = Anlatmak, öykülemek
örnek: 1 — Başından geçenleri hikâye etti * Başından geçenleri anlattı.
2 — Gördüklerini tam hikâye edeyim diye vakM timizin çoğunu öldürdü mm Gördüklerini t*oi öyküleyim diye vaktimizi öldürdü.
Hilaf = Yalan
örnek: Bu sözde hilâlim   yoktur mm Bu   «öadaV
yalanım yoktur.
Hilaf = Karşıt
örnek: Hilafı hakikat mm Hakikate karşıt
Hilâl = Hilâl (T. Kö.)
Hilal = Kaftan
Hile, hud'a, desise ¦   Oyun, aldaç, düzü, dek, al
Hİlekâr = Oyuncu, aldatıcı, dekçi
Himaye, vikaye = Koruma
örnek: Himayei hayvanat = Hayvanları konM
ma.
düzeltme
1 — Kılavuzun 17 nci sayısında birinej yaprağın son sütununun dördüncü kelime* sinde bir karışıklık ve yanlışlık olmuşturt Bu sütunun altıncı satırından sonrası şöjrjj le olacaktır.
Hususî, şahsi, zati = Özel
Şahsiyet = özlük
örnek: Bu eserdeki şahsiyet ilk .nazarda göx\ çarpacak derecededir « Bu izerdeki özlük ilâ
bakışta göze çarpacah derecededir.
Bundan sonra onuncu satırdaki (hasad) kelimesine geçilecektir.
2_Gene o sütunun   13 üncü satırında
"hasbihal,, karşılıkları arasında (monolog anlamına) olan söz "söyleni,, olacakken yanlışlıkla "söylet,, çıkmıştır.
3 — Gene o yaprağın 1. inci sütununun 36 nci satırındaki söz yanlış dizilmiştir. Doğrusu: "Tahrikâmi/,, dir
ULUS
12. Mv\N 1935 CUMA
Roma, U (A.A.) — l.ritrr'den bildirildiğine göre, hııbrş topraklarında kötü kargı-çalıklar o/ffiıjç. hazı kervanlara mllır'.l.nış, hazı kimnvlvr n1düriilıııii»liir.
ON ALTİNCİ YİL No: 4922
Adımız, nndınmdır.
Hrr )rr«V S kuru"
Gündelik YAPI KOOPERATİFLERİ
Her ileri duşunu* ve yeni duyuş; kendine güzel ve lojık bir kalıp arar. Bu özledir ki türk inkılaba devlette ve halkta geniş bir bayındırlık hızı uyandırmıştır. Her gün bunun güzel verimlerini görüyoruz: Devlet; büyük yapılara yerleşiyor, yeni kanallar açıyor, yollar, şimendiferler yapıyor... Halk; düşmanın yaktığı, harb yıllan bsrktmsızlı çının yıktığı yuvasını yeniden kuruyor.
Devlet, bayındırlık alanında daha çok şeyler yapacaktır. Bunları hemen başarmak dolenile (azmi-le zamanı teknikle kısaltma, çalışmayı kredi ile artırma tedbirleri almaktadır. Halk da kendi ocağım yaparken, bu düzende olmasa bite buna yakın yollar aramaktadır.
Cumhuriyetin kurduğu. Emlâk Bankası; batı Anadolusunun ve Ankaranın yapılmasına büyük yardım etmiştir. Ancak geniş ölçüde birden ve yeniden yapılacak Türkiye için bir banka kadrosunun yetemiyeceği apaçıktır.
Ankara daha çok genişlemek ve yapılmak zorundadır. Sanayileşen birçok şehirlerimizde pek kısa za-İnanda yeniden binlerce aile toplanacaktır. Kayseri, Ereğli, Nazilli, önümüzdeki kış içinde daha on biner kişiyi barındırmağa çalışacaktır.
Bütün bu zorlukları, yalnız devletin değil, kredi evlerinin halkla [Sonu 3 üncü sayıtada)
Kamutay'da
Dün konuşulan ve onanan işler
Kamutay, dün saat 15 de B. Hasan Saka'nın başkanlığında toplanmıştır. Toplantıda; divan başkanlığından gönderilen ve bazı saylavların mezuniyetlerinin onanmasını bildiren tezkere okunmuş ve genel heyet hepsinin izinlerini onamıştır.
Bundan sonra af kanununun 3 üncü maddesinin tefsirine dair Başbakanlık tezkeresi ve Tüze encümeninin mazbatası okunmuş ve tefsir fıkrası oya konarak onanmıştır.
Beyşehrinin Hüseyİnler köyünden dirhem okullarından Mehmed oğlu Ahmed'in, Şebinkarahisarın bülbül mahallesinden topal ve ö-teki adı köle oğullarından Mehmed oğlu Ibrahimİn ve Urfanın Harran kazasında Derfil oğullarından İbrahim oğlu Omerîn ölüm cezasına çarpılmaları hakkında Başbakanlık tezkereleri ve Tüze komisyonu mazbataları okunmuş ve onanmıştır. Bundan sonra Bayındırlık Bakanlığı 934 yıü büd-cesinde 4104 liralık münakale yapılmasına ve üstnomal tahsisat verilmesine, bir takım dairelerin büdcelerinde 103570, Harta Genel Müdürlüğü büdcesinde 2271, Kadastro Genel Müdürlüğü büdcesinde 3830, Emniyet İşleri Gtnal Mü-(Sonu S üncü sayıfada)
Stresa konuşmaları
Avrupaııın genel güvenliği ve barışı koruma yolla rı görüşülüyor
Streta, 11 (AA.) — Konferansın çalışması, adada tam bîr sessizlik içinde ve heT şeyden ayrılmış bir durumda devam etmektedir. Iıoh Bet la ile kıyı-İra arasında her turlu taşıtım durmuştur. Hattâ gazeteciler bile şatoya gide -memektedirler.
İngiliz ve fransız salkurul'ai'inın birer deniz motorlcri vardır. Evlere yer -leştirilmiş olan 1500 polis baysallığı ve düzeni korum» k ta dır. Bufün ingilizler geldikten sonra uç başbakan ile üç dışarı İşler bakanı arasında B Mutolini tarafından verilerek öğle yemeğinden ünce bir toplantı olacaktır. Sonra öğle üzeri bir gezinti yapılacak ve öğleden sonra çalışmaya devam edilecektir.
Nel
er
gorıı
-üldü?
Stresa, 11 (AA ) — Royter Ajansı bildirmeninden: Sabahki toplantı 2 sa -at 20 dakik.ı sürmüş v« en çok denemelerle geçmiştir.
Bay Saymen Borlin, Moskova, Var -şova ve Prag yolculuklarını anlatmış ve sorgulara karşılık vermiştir. Bu toplantıda fransır'înn uluslar demeğine verdikleri bildiriğ ile üç devletin durumu kaar altına alınacaktır.
İkinci toplantı
Stresa, II (A.A.) — Konferans Öğleden sonra tekrar toplanmış ve
ilk iş olarak Almanyanın silahlanmasına karşı Uluslar Derneği konseyinde konuşulacak fransız noktası üzerinde görüşülmüştür.
İngilterenin rolü
Londra, 11 (A.A.) — Morntng Post gazetesine göre ingiliz hükümeti şu iki yol arasında karar vermelidir: Almanya ile İtalya arasında aracı rolü yapmak, bütün (Sonu 4. cü taytfeda)
Tayyare piyangosu çekildi
İstanbul, 11 (A.A.) — Tayyare piyangosunun 18 inci tertibin 6 inci çekilişinde büyük ikramiyeyi kazanan numaralar şunlardır:
Numara İkramiye
3556 200.000   lira
5097 25.000   .,
1361 15.000   „
22417 10.000   ,.
6003 5 000   „
5521 2.000   „
8018 1.500   „
12922 1 500   „
14372 1.500   „
16852 1.500   „
21042 1.500   „
B.T.R. Aras
Sofyadan geri i
Sofya, U f A.A.J — Bulgar ajansta -dam Türkiye Dışarı |a|ga Bakanı B. Tevfik Rüştü Aras yanında Bayan Afet, kızı. Bayan Satt ve Cumur Relıhjı Başyaveri Binbaşı Celi!, Kalemi Mahsul Müdürü Bay Tevfik Amir olduğu haliç Cenevre'ye gitmek üıere bugün Sofra istasyonundan geçmiştir.
Kiralın Kalemi Mahsus Müdürü K6 se Ivanoff. istasyonda Türkiye Dışan İşler Bıkanını Kıral namına ıelâmlaxif, vo yanındaki Bayanlara Kıral ve Kıra -liçe adına buketler vermiştir.
Bulgar Dışarı İşler Bakanı B Bata • M". Türkiye Dışan İşler Bakanını hu-kûmeti adına selâmlamış ve yıomdaki bayanlara çiçekler sunmuştur.
B. Tevfik Rüştü Aras, ayan zaman -da Tü/hiyınio Sofya Elçisi B. Ali Şevki Berkor ve Türkiye elçiliği ileri gelenleri İle Sovyet Elçisi B. Raskolnikoff, Yanan Elçisi B. Collas, Romanya Elçisi B. Stoica, Yugoslavya Elçisi B. Tzintzar • Marcovitch ve Bulgar Dış nılı anlığa* yuktek işmenleri tarafından selim lan -maştır.
B. Tevfik Rüştü Araı, trenin torak . kufu esnasında saraya giderek hususi deftere imza etmiş ve sonra, trenin kalkmasına kadar, istasyonda Bulgar Dışan İşler Bakam Batalofla görüşmüştür.
Bu zaman içinde Bayanlar da otomobille şehri dolaşmışlardır.
Osmanlıcadan Türkçeye Karşılıklar Kılavuzu N. 19
I      öz türkçe köklerden gelen »özlerin kargama (T. Kö.) beldeği (alâmeti)     konmuştur, liunların her biri hakkında sırası ile uzmanlarımızın (mütehasztâ) yazılarını gazetelere vereceğiz
2      Yem konan karadıkların iyi ayırd edilme»! için, gereğine göre, fran»\zculart da yazılmış, aynen örnekler de konulmuştur.
3      Kökü türkçe olan kelimelerin bugünkü islenanit ve kullanılan şekilleri alınmıştır: 4»U uk olan hak, a»tt ugunı olan     hüküm, türkçe "çek„ kökünden len -.kil gibi.
Himaye etmek   l Korumak
Örnek; Beni himaye etmesi İçin kendisine bir telgraf çektim - Beni koruması iç,n kendisine bir telyazısı çektim.
Himayeci       Koruycu
Himayecilik *    Komyculuk
Hami  - Korur, koruyan
Mahmı » Korunuk - (Fr.) Protege*
Örnek: Mahmi devletler = Korunuk devletler
Hamiye altında olan yer — Pıotectorat
Koruncak ¦    (Fr.)
Vaki (Vfkayc'den)  = Korur, koruyucu   = (Fr.) NnMH
Örnek: ÇiçeA aşısı yüzde doksan beş vakidir - Çiçek aşısı yüzde doksan beş koruyucudur.
Himmet (Bak: Cehd. gayret, lûtf)
Hin      Vak.t
Hıram  —  Salınış
Haramaa      Salimli
Hıram etmek ¦  Sal ınmak
Hire   ¦ Bulanıklık, domkluk
Hirclenmnk   -  Bulanmak
Hircd - Akıl
Hİredmead       Akıllı
Hârre -. Kedi
Hânıcâa. - Can tılsımı
H»      H.s. (T. Kö) = (Ff } Scntimen, „n,
it.       - I — Duyurum (Hissettirmek anlamına) ¦* Aetlon de faire sentir 2 - .Duygu = (Fr.) Senasüen
Hissetmek m Hissetmek, duymak = (Fr.) Sentu Örnek: Elinde bir acı hissetti = Elinde bir acı duydu.
Gönlünde büyük bir yeis hissetti m Gönlümle büyük bir umutsuzluk duydu.
Hissi -s 1 -Hiııig,   2-Duyal - (Fr.)   Ser-lrme... tal, sensorıcl
Örnek : Kulak »tayı hbiyemizden biridir - Ku-lak dtıyal üyelerimizden biridir Hasse ¦ Duyu - (Fr.) Sens
örnek: İnsandı beş hasse vardır =    intanda
beş duyu vardır.
Hassas - Hisli, duygulu m (Fr.) Sensible
örnek: Arkadaşım çok hassastır = Arkadaşım çok duyguludur (hislidir)
Hassasiyet Hislilik, duyarlık, duyganlık = (Fr.) Sensibititc • •
örnek: Hastalık ondaki hassasiyeti arttrr -mıştır = Hastalık ondaki duyarlığı [duygan-lığı, hisliliği) arttırmıştır.
Hissiyatperesti    -   Duyguculuk
Hissi kablelvuku (His kablelvuku) ~ önsezi -(Fr.) Prcssentiment
örnek: Bir hissi kablelvuku ile oraya gitmek ism temedim ¦ Bir önsezi ile oraya gitmek isle -medim.
Mütehassis olmak - DuyguUnmak, bissine dokunmak = (Fr.) Etre touche, etre affeete
Örnek: Yıllar geçtikten sonra beni hatırlama, zindan çok mütehassia oldum Yıllar geçtik -ten sonra beni hatırlamasından pek duygulandım.
Mahsûs surette      Duyulurcasına = (Fr.) Senıib-lement
örnek: Pahalılık mahsûs bir surette arttı = Pahalılık duyulurcasına arttı.
Gayri mahsûs (surette) - Duyulmaz, belli bellisiz
= (Fr.) lnscnsiblcment
Sahte hissiyat        Duymaeık
Havasu hamse - Beşduyu - (Fr.) Les clnq sens Uzvu his -' Duvak
Örnek: Dimağda bütün his uzuvları toplanır =
Dimağda bütün duyaklar toplanır.
İntiba  - Duyuş = (Fr.) lmpression
Kabiliyeti intiba sahibi   - Duyuşlu       (Fr.)   İm-
pressionnable Hisar --- Baru (T. K6.) Hıza m Hiza (T. Kö.) Hod  - Kendi
Hodbin - Bencil = (Fr.) Egoiste
Örnek: Hodbin insan, gönül fıkarası olandır ¦ Bencil insan, gönül yoksulu olandır.
Hodbini - Bencillik      (Fr.) E^oııme
örnek: İçtimai hastalıkların en korkuncu hod-bi.ıidir = Sosyal hastalıkların en korkuncu bencilliktir.
Hodbehod   - Kendi b-mn. kendi kendine
örnek: Hodbehod bu işe teşebbûiu yanlış ot -du = Kendi başına bu işe girişmesi yanlış oldu.
Hoşâmcdi = Hoşgeldin
örnek: Hoşamediye gıttileı — Hoşgeldine gittiler,
HububM ¦ Tahıl
Hüccet   - Kanıt (Bak: Delil, burhan)
Hücre -   Odacık. goı - (Fr.) Cellule (Fen anlamı terim koluna bırakılmıştır)
Huceyre -   Göze ¦ (Fr.) Cellule
Hacrevİ ¦ Cozül ¦? (Fr.) Cclhil.ura
Hudâ        Tanrı, kuday
Hudâyî nabit   -   Kendıbıte.,  =« (Fr.) Qul    pousse sanı etre culüre
örnek: Hudayi nabıt ağaçlat— Keodi bİıea » -
ğselar.
Hudud (Bak: Hadd) = Buç, sınır
Hudus etmek   - Baş göstermek, çıkmak, olmak —
(Fr.) Surgir
örnek: Aralarında bir ihtilâf hudus etti — Aralarında bir anlaşmazlık baş gösterdi [çıktı)
Hufre      Çukur
Öınck: Yolda bir   hufreye düştü —   soıaa oır
Çukura düştü.
Hulâsa - ¦ Çıkarma — (Fr.) Eatraı.
Örnek: Kına kına hulâsası ¦ Kına k-na çıkarması.
Hulâsa (icmal) = Özet - (Fr.) Rcsume
örnek: Bir yatının hulâsası =    Bir   yasının
Özeti.
Hulâsa etmek - Kısalamak, Özetmek
örnek: Bu yazıyı yazarken çektiğim müşkila-iı, hulâsa ederken çekmemiştim — Bu yatıyı yazarken çektiğim giçlüğü kısalarken tekmemi şt im.
Hulasaten ¦ Kısaca
Örnek: Size hulâsatan söyliyeyim ¦ Size kı • saca söyliyeyim.
SAY İFA t
'
Bayan Aşbinin dedikleri
istanbul, 11 (Telefon) — Arsıulusal Kadınlar Birliği Başkanı Bayan Aşbi ile İngiltere, Amerika ve Avusturyalı kadın murahhaslar bugün ekspresle geldiler. Bayan Aşbi gazetecilere şunları söylemiştir:
"— Bugün gelir gelmez türk mu-rahhaslariyle kongre hazırlıklarını gözden geçirdik. Konferans ve kongrelere ayrılan sarayınız çok güzeldir. Yalnız salonun çağrılanlara yetişip yetişmiyeceğini bilmiyorum. Açılışta, vali önce hükümet adına, sonra Bayan Latife Bekir türk kadınları adına, birer söylev verecekler. Bundan sonra ben konuşacağım ve salkurların başkanları birer söylev vereceklerdir. Kongrede resmî dil almanca, ingilizce, ve fransızcadır.,,
Bayan Aşbi silahsızlanma konferansından çekilmesini de şöyle anlattı:
"— Hükümetimin siyasasını doğru bulmadığım için konferanstan çekildim. Beyaz kitabta hükümetin silahlarını artırması ileri sürülüyor. Eğer beyaz kitabta In-gilterenin korumu için silahların artırılmasından bahsedilseydi mesele yoktu. Fakat hükümet, uluslar kurumunun bugünkü mekanizmasının barışı temin etmediğini ve uluslar kurumunun bu bakımdan bir işe yaramadığını bildirmiş ve silahlarını bunun için artırmak istemiştir. Ben bunun için çekildim. O gündenberi bakanlar beyaz ki-tabtaki düşüncelerden böyle bir anlam çıkmıyacağını anlatmağa çalışıyorlar. Bu kötü bir anlatış değildir. Uluslar arasında müşterek bir güvenlik siyasası en doğru bir siyasadır, lngilterede halkın bir kısmı da bunun böyle olduğunu biliyor. Netekim beyaz kitabın çıkarılmasından sonra silahları ar-
ÜLU3
i Ç
DUYUKLAR
Rusya'ya gidecek talebelerin imtihanları
istanbul, 11 (Telefon) — Knyseri dokuma fabrikasına ustabaşı olarak yetiştirilmek için Sümer Bank'ın Rusya
ya göndereceği talebelerden 35 inin imtihanı bugün bitti.
Bir ev yıkıldı, 3 ağır yaralı, 3 ölü var
İstanbul, 11 (Telefon) — Bugün Kasımpaşa'da yeni şehirde bir «v göçmüş Hatime isminde bîr kadında Valso ve Alko isminde İki erkek ağır yaralanmışlar Herminc isminde bir kadınla 65 yaşında başka bir kadın ve altı aylık bîr Çocuk ölmüşlerdir.
Yakalanan kaçakçılar
Son yedi gün içinde muhafaza ku -rumlan tarafından ikİsî yaralı 37 kaçakçı ile, 874 kilo gümrük kaçağı, 800 kilo İnhisar kaçağı, 51.488 defter sigara kâğıdı, 2 tüfek, 10 mermi, 18 kaçakçı hay vanİyle 5.000 italyan lireti ele geçmiştir.
tırmak siyasasını protesto yollu halk toplantıları oldu. İngiltere hükümeti öteki ülkelerle müşterek güvenlik uğrunda çalışacak olursa halkımız da kendisiyle beraber olacaktır.
Seylan kadınları kongreyi kutluyorlar
istanbul, 11 (Telefon) —Bugün kadınlar kongresine Seylan kadınlarından bir kutlama telgrafı gelmiştir.
Fındık ve yumurta piyasaları
Trabzon, 11 (A.A.) — Fındık piyasası isteklidir. Dün borsada 23.5 kuruştan açılan eder 24 kuruştan kapanmıştır. Ederlerin yükselmesi beklenerek eldeki mal tutulmaktadır. Esasen gönderilecek aşağı yukarı beş bin çuval kadar iç fındık vardır. Kazalardan ve bazı iç vilayetlerden piyasaya yumurta gelmeğe başlamıştır. Avrupa piyasalarında ihracatın tahdidi yüzünden çok mal gönderilmemektedir. Bu yüzden borsada yu murtanın çifti altmış paraya kadar muamele görmektedir.
Trabzonda soğuk ve sis
Trabzon, 11 (A.A.) — Bir haf-tadanberi devam eden koyu bir sis yüaünden şehir ve köylerde güneş gözükmemektedir. Soğuktan ve sisten meyvaların ve fındık mahsulünün zarar gördüğü söyleniyor.
Erzurum vilayet büdcesi
Erzurum, 11 (A.A.) — Vilâyet umumi meclisince 571 bin 63 lira olarak tesbît edilen vilâyet bi nicesinden 51 bin lirası hususî idareye, 274 bin lirası yol ve köprülere, 155 lirası kültür işlerine, 13 bin lirası tarım, baytar ve sanat işlerine, 27 bin lirası sağlık ve hayır işlerine, 44 bin lirası çeşİdli işlere ayrılmıştır.
Merkezde yeni İki ve Tortum kazasında bir ilk okula, ayrıca köylerde okulalar yapılacaktır.
Başbakanlığın bir tamimi
Başbakanlık ilgili bütün makamlara bir tamim yaparak artırma, eksiltme ve ihale kanununun 7, 8, 9 uncu maddelerindeki kayıd ve şartlara uymıyarak yapılan ilan ların hükümsüz bulunduğu ve aksi halde yapılan ihalelerin bozulacağı yazılı olduğu halde ilanlara kanunî kayıdların konulmaması yüzünden ihalelerin bozulmasına gidileceği yerde Bakanlar kurulundan karar alınmasına teşebbüs edildiği görüldüğünden ilanlara mutlaka kanunî kayıdların konulması gerekliğini bildirmiştir.
Urfa, kurtuluşunun yıldönümünü kutladı
Urfa, 11 (A.A.) — Urfanın kurtuluş bayramı bugün on binlerce kişinin önünde kutlanmıştır. Ulusal kuvvetleri temsil eden bin kişi, kurtuluş savaşı hatıralarını canlandırmışlar, bir tayyare filomuz hava oyunları yapmıştır. Bayramda birinci genel müfettiş vekili B. Fuad Baturay, Kolordu komutan vekili general Ekrem'le saylavlarımız da bulunmuşlardır.
Uşak'ta
Uşak, 11 (A.A.) — Vali ve nafıa başmühendisi şehrimize gelmişler ve ilkbahar inşaatına başlanmak üzere emir vermişlerdir.
Uşak, 11 (A.A.) — Ziraat Bankasının 22 ziraat ikrazat kooperatifi senelik kongrelerini yaptılar. Köylü memnundur.
c
Bibliyograf'
Nafıa İçleri Mecmuası Bayındırlık    Bakanlığınca   çıkarı . lan Nafıa   Mecmuası'nın mart   tarihli
10 uncu sayısı sıkmıştır. Bu sayıda bir. çok haberler, bayındırlık işlerine İalf kanunlar, kararnameler, tamimler, mu kaleler vardır. Bayındırlık hareketlerini çok yakından takib eden ve resim» H olarak okurlarına bildiren ou mecmu» ayı bütün ilgili olanlara salık verlrlı.
İdare
İç Bakanlığınca ayda bir neşredilen idare mecmuasının mart tarihli 84 Un-cÜ sayısı çıkmıştır. Bu sayıda tayinler, takdir vc tecziye edilenler, kıdem tashihleri, kat ar nameler, nizaııuuuaeier, talimatnameler, şûrayı devlet kararları, vergi bakiyelerinin tasfiyesine dair 12 temmuz 1934 tarihli ve 2566 numar.ılı kanunun tatbik şekline dair izahnamc, tamimler, saylav seçimi işleri, şubat 935 ayı içinde teşkilatta yapılan dcğl-siklikler, teftiş heyetinin 934 yılı çalışmaları, tekaüd ve eytam muamelesi bitirilenler ve gayri resmi kısımda da arsıulusal Lyon belediyecilik toplantısı. İdari ihtilaflar, iktisadi işletmecilik esas ve prensipleri mevzuları üzerinde makaleler vardır.
Zührevî hastalıklar nedir? Mersin halkevi sağlık Öğüdleri se-risinin ikinci eseri olarak Bay doktor. Remzi Gonec'in "Zührevî   hastalıklar
nedir, nasıl geçer ve bulaşır, nasıl ko-runulur?,, adlı kitabı neşredilmiştir. Bu kısa broşür, balk için yazılmıştır ve herkesin anlıyacağı bir dille cn gerekli malûmatı vermektedir
Hulfctmck        Dönmek
örnek: Sözünüzde hullettiniz — Sözünüzden döndünüz.
Hulkum =  Boğaz
Hulul etmek  ^ Girmek, geçmek, yanaşmak
örnek: Mevsimi şifa hulul etmişti = Kış gir-misti.
Zenginlere hulul etmesini bilen bir adam = Zenginlere yanaşmasını bilen bir adanı.
Hulûs      1 - Yaranına, 2 - (Bak: samimiyet) örnek: Ona arzı hulûs etmek istemedi — Ona yaranma göstermek istemedi.
Hulûskârlık — Yaranmalık
Örnek: Hulûskârlıktan hiç de hoşlanmaz = Ya-ranmalıktan hiç de hoşlanmaz
Humma = Sıtma, nöbet, ateş ~ (Fr.) Fievre Hunnak        Boğaz
Hunin n Kanlı
örnek: Hunin bir cidal = Kanlı bir kavga
Hunriz =  Kandökücü
Örnek: .   ¦ ¦   hunriz   bir   adamdı =   ¦ * • , kandökücü bir adamdı.
Hurafe - Sanıka, ur asa
Örnek: Türk çocuğu hurafeye kulak asmaz = Türk çocuğu sanıkaya (urasaya) kulak asmaz.
Hürde mm Kırıntı, küçürek, ufak, ufarak
Örnek: Hürde demir parçaları - Kırıntı de -mır parçaları.
En hürde mana farklarını bile sezdi = En ufak anlam ayırtımlannı bile sezdi.
Hurdehâş o'.m-Jt = Paramparç. olmak, kırılıp dökülmek
Örnek: Pencereden düşerek kafa tası hürde -haş oldu = Pencereden düşerek kafa tası pa -ramparça oldu.
Eşya yolda hurdehaş olmuş = Eşya yolda kırılıp dökülmüş.
Hurdehâş etmek = Kırıp dökmek
Örnek: Otomobil bir arabaya çarpman her tarafını hurdehaş etti = Otomobil bir arabaya Çarparak her yanını kırıp döktü.
Hurdcvat = Kırık dökük, öteberi
örnek: Sokakta hurdcvat satan bir adam gör-dü = Sokakta kırık dökük (öteberi) satan bir edam gördü.
Huruç)       Çıkma, çıkış
örnek: Kaleden huruç zamanı gelmişti — Kaleden çıkma (çıkış) zamanı gelmişti.
Huruç etmek = Çıkmak
Hurûşân — Coşan, çağlıyan
Örnek: Kızdığı zaman buruşan bir sele ben -zerdi = Kızdığı zaman coşan (çağlıyan) bir sele benzerdi.
Hüsran = 1 - Zarar, 2-(Bak: Mahrumiyet)
Husuf = Aytutulma
Husus (Bab anlamına) = İş, yol, konu, sorum, şekil yön, bakım, için, üzerine
Hûş = Akıl
Huşu (Bak: Tevazu, arzı ihtiram)
Hûşyar — Ayık
Huzur as Kat, kıt
örnek: Huzurunuzda bulunmakla şerefyabım «=
Katınızda (kıtınızda) bulunmakla onurlanmaktayım (onurlanıyorum).
Huzur   "- Bulunma
Örnek : Sizin, aramızda huzurunuzu faydalı görüyoruz = Sizin, aramızda bulunmanızı faydalı görüyoruz.
Huzur — (huzur vc asayiş anlamına) = Güvenlik örnek: Halk burada huzur içinde yaşıyor = Halk burada güvenlik içinde yaşıyor.
Huzur (Huzur ve sükûn anlamına) = Baysallık örnek: Kafasiyle çalışan kimseler İçin huzur ve sükûn en lâzım bir şeydir = Kafasıyle çalışan kimseler için baysallık en lüzumlu bir şeydir.
Huzur (Ü kalb anlmaına) ~ İç rahatı
Örnek: Bir işi muvaffakiyete erdirmek kadar insana huzuru kalb veren bir şey yoktur — Bir işi başaımak kadar insana iç rahatı veren bir şey yoktur.
Hübûb es Esin, esinti
Hübûb etmek      Esmek
örnek: Rüzgâr hübûb eder, kum savrulur « Yel eser, kum savrulur.
Hücum aa Hücum (T. Kö.)
Hûda ¦ Uzyön = (Fr.) lnspıration qui poıısse dans la voİc du salut
Hükümdar - Hükümder (T. Kö.)
Örnek: İngiltere Hükümdarlarından = İngiltere Hükiimderlerinden.
Hükümet     Hükümet (T. Kö.)
Hüma — Oma
Hüner ~ Hüner (T. KÖ.)
Hür — Gür. özgen, özgür
Hürriyet = Hüriyet, özgenlik, özgürlük
Örnek: Hürriyetimizi hiç bir şeye değişmeyiz = Özgenliğimizİ hiç bir şeye değişmeyiz.
Hürriyetperver = Ozgenel, öz gürel
Hürmet = Saygı
Örnek: Hürmetlerimi takdim ederim = Saygılarımı sunarım.
Hürmet etmek, ihtiram göstermek = Saymak örnek: Ben kendisine  çok hürmet  ederim —
Ben kendisini çok sayarım.
Hürmeten — Sayarak
örnek: İhtiyarlığına   hürmeten -a İhtiyarlığını
sayarak.
Muhterem — Sayın
örnek: Muhterem samılerim! = Sayın dinleyicilerim!
Hürmetkar - - Sayar
Örnek: Hürmetkarınız = Sayarınız.
Hürmete lâyık (vacibülihtiram, şayanı hürmet) = Saygıdeğer
Hüsn si Güzellik
Hüsnüân — Güzellik
Hüsnü hâlü hareket — Uzgidim
Örnek: Hüsnü hâlü hareket numarası = Uzgidim numarası.
Hüsnü hat = Uzyazı = (Fr.) Calligraphıe
Hüsnü idare = Uzyönetİm
örnek: Hüsnü idaresiyle bütün arkadaşlarının sevgisini kazanmıştı = Uzyönetimiyle bütün arkadaşlarının sevgisini kazanmıştı.
Hüsnü imtizaç *m İyi geçinme
örnek: Zevç ile zevce arasında hüsnü imtizaç lâzımdır = Kan ifc koca arasında iyi geçinme gerektir
Hüsnü kabul etmek = İyi karşılamak
örnek: Beni hüsnü kabul etti = beni iyi kaff şıladı.
Hüsnü muamele etmek = Iyİ davranmak
örnek: Kendisine hüsnü muamele edince şst marmaya başladı = Kendisine   iyi davıandıkca)
şımarmaya başladı.
Hüsnü nazar sahibi = Anbokışh
örnek: Hüsnü nazar sahibidir, kimsenin kötül&m günü görmez = Arıbakışlıdır, kimsenin kötüllka
günü görmez.
Hüsnü niyet — Eyi niyet
Örnek: Hüsnü niyetle bu işe başladı = Eyi nJa
yetle bu işe başladı.
Hüsnü şöhret sahibi = Iyİ tanınmış
Hüsnü tabiat sahibi = Zevkli
Örnek: Hüsnü tabiat sabıbi bir adam olduğu g% yinişinden belli = Zevkli bir adam olduğu giyja nişinden belli.
Hüveyda (Eak: Aşikâr, ayan\
Hüzal = Bitkinlik
Hüzün, teeskür — Üzün mm (Fr.) Tristcssc
örnek: Gönlünüz daima hüzünle doludur ¦¦ Gönlünüz her vakit üzün doludur — Vous avca] toujours beaucoup de tristesse dans le coeur.
ÖNERGELER
Kılavuz sözleri üzerine, her listenin (ULUS) ta çıktığından başlamak üzer*, bir ay içinde, isteyenler yeni bir öner* ge ileri sürebilirler. Bunlar T. D. T. C. Ce* nel Kitibliğine şu şekil altında gönderi* lecektir:
r—-¦--¦
Osmanlıca.......kelimesine Kılavuzda ......karşılığını uygun (yahut: yeter) görmüyorum.
Sebebi: (kısaca) ...........
Önergem şudur:.....(i)
îmza
(I) Burada bir Önerge gösteriliniyen yazılaı üzerine bir şey yapılamıyaezktır.
ULUS
IS, M\% 1935 CUMARTESİ
Partât *2 (4.4.) — Fransız akadvmini 17 haziranda kuruluşunun üçyüzüncü yd-'^i-niimiinii kutlayacaktır. Parlak bir kutlama programı hazırlanmıştır.
ON ALTINCI YIL. No: 4923
Allımız, nııılımızdır.
Ilrr yerde 5 kuru?
Gündelik
ARSni.lS\L GÜVENLİK
Uluslar arasındaki geçim ve barış işi dönüp dolaşıp güvenlik sorumu çevresinde toplanıyor. Barış yalnız sözleşme ve andlaşma-lar ile meydana getirilebilecek bir kurum işi değildir. Barış için her şeyden Önce uluslar arasında az çok bir düşünüş ve görüş birliği -nin belirmesi gerektir. Güvenlik insanlar arasında bile ancak aynı şekilde düşünmek ve karşılıklı geçim işinde aynı duygulan besle -mek ile bir hakikat olur. Hayatın ana hâdiselerini başka başka görenler arasında onları düzenle -mek bakımından kesin bir uzlaş • manın gerçekleşmesini beklemek pek doğru değildir.
Yıllardanberi hep arsıulusal güvenliği yaratmak için çalışılı -yor, bu büyük konu üzerinde dü • şünülmet' k, söylenmedik şey kalmamış gibidir. Ancak her devle -tin kendi tarihsel ve çoğrafik du-rumundan doğan özel düşüncelerdir ki, güvenliğin ne özü ve ne de gerçekleşme yolu üzerinde bir uzlaşmaya varılmasına imkân bırakmıyor.. Siyasa alanında çok kere açık ve doğru konuşulmadığı için devletlerin bugün dedikleri, yarın yaptıklarına uymuyor.. Ve böylece bir aralık şu veya bu toplantı ve konferans sırasında beliren u • mudlar biraz sonra hiç bir iz bı -rakmadan kaybolup gidiyor. Bu aldanmalar ise devletler arasında (Sonu I. ûocû savlada 
Stresa konferansı bugün bitiyor
Almanya dogıı an bildirimler çıkarıldı -
Stres*. 12 (A.A ) — Bu sabahki görüşmeler dört saat sürmüştür. Saat 13 de italyan murahhasları otellerine ve fran-sız murahhasları da Öğle yemeğini ye -mek üzere Isola del Peskatara gitmişlerdir. Konuşmalara saat 1530 da tekrar başlanacaktır Alman istihbarat bürosu -nun ingiliz kaynaklarından Öğrendiği -ne göre, bu sabah anlaşmaların bir ta • raflı olarak bozulmasında alınacak tedbirler hakkında konuşulmuştur. Barışın korunmasının ilk olarak ele alındığı te -min edilmektedir. Londra bildirigi bu -gün de görüşülmüştür.
İtalyan bildirici
Stresa. 12 (A.A.) — İtalyanlar bugünkü konuşmalar hakkında aşağıdaki bildirigi çıkarmışlardır:
Fransız, ingiliz ve italyan murahhasları bu sabah saat 9,30 da italyan hükümet başkanının başkanlığında toplanmışlardır. Saat 13 e kadar devam eden konuşmalarda Uluslar Derneğine fransız andıcı hakkındaki görüşmelere devam edilmiştir. Salkurlar tekrar saat 13,30 da toplanmışlar ve bu andıca aid konuşmaları bitirmişlerdir. Bundan sonra Avusturyalım durumunun tetkikine geçilmiştir. İtalya Başbakanı bu sorum hakkında uzun boylu izahat   ver-
dlaşmasına giıveeği Almanya çağırırsa L
mistir. Ondan sonra doğu andtaş-ması sorumu ve son olarak hava andlaşması görüşülmüştür. Konuşmalara saat 19 da son verilmiş ve murahhaslar yarın saat 10,30 da tekrar toplanmak üzere ayrılmışlardır.
öğleden sonraki toplantıda B. Saymen'in Berlini ziyareti sırasın-da öğrendiği alman gidişine dair dün verdiği izahata bazı tafeilât eklemiş ve Berlin'den yeni malûmat aldığını ve alman dış işler bakanının ingiliz büyük etçiaine Al-manyanın bir tföğu andlaşmasma girmeye hazır olduğunu vc bu and-laşmayı imza edecek olan devletlerden bazıları karşılıklı yardım hususunda özet anlaşmalar yapsalar bile Almanyamn bu anlaşmaya gireceğini bildirmiş olduğunu söylemiştir.
Son dıırıım
Stre.a 12 (A.A.) — Havas Ajansı bildiriyor: Konferans bugün sonucuna erişmiştir »• resmen cumartesi günü son bulacaktır. Uç salkur arasında yapıNn görüş tealileri. Almanyamn silâhlan . ması için Fransanın uluslar derneğin* verdiği andıçın taferruatiyl* gölden ge çirilmatıne imkân vermiştir. Uç hükû • met franııs andıcını uluslar derneği kon-
tıi I »i Mirdi - Resmî aval Berline gidecek
şeyinde müteaanid bir şekilde müzahe -ret etmek işi üzerinde mutabık kalmış • lar.hr. Bununla beraber uluslar derneği konseyi verilecek kararın metnini tesbıt edecektir. Bu kararda arsıulusal t**h -hudlerin Almanya tarafından bozuluşu takbih edilecektir. Alman silâhlanması -nın muhtemel sonuçlarının Önüne geç • mek için üç devletin delegeleri Avrupa da güvenlik kurumunun pekiştirilmedi gerekliği düşüncesinde müttefik bulunmaktadırlar. Fransa daha şimdiden bu yolda teşebbüslerde bulunmuştur Fransa bu teşebbüsleri kısa bir samanda mus brt sonuca vardırmak İstemektedir. İtalya da aynı yolda yürümek düşüncesin -(Sonu i üncü sayılarla)
Almanya ile kliring anlaşması imzalanıyor
Berlin. 12  A A.) — Oıel bildir»* nimizden: Türkiye il* Almanya irsim da bir ticaret ve kliring an la şan ası yapılması için Dışan İşler Bakanlığı Genvl Kâtibi B. Numen Mfw*mancio£lu'mjn başkanlığındaki salkururauzb alman kuru arasmda birkaç gUndeaberi davam •den konulmalar bugün muvaffakı?*-1'-sonuclanmıştır. Anlaşma pazartesi gamı imzalanaraktır .
B.T.R. Aras
Belgrndlan (lenev-reye gitti
Belgrad. 12 (AA.) — Turk.y. Dışarı İsler Bakanı B. Tevfik Rüştü Anı Belgrad'a gelmiş ve durakta Başbakan B. Yevtİç. Türkiye Elçisi B Ali Hay -dar ve elçilik ileri gelenleri. Balkan devletleri mümessilleri. Dışan lşl«r Ba kan muavini B. Puriç, Bakanlık ileri gelenleri ve birçok gazeteciler tarafından karşılanmıştır.
B. Tevfik Rüştü Aras. B. Yevtıc ıl* beraber Türkiye elçiliğine gitmiştir.
Belgrad. 12 (AA.) — Başbakan b Yevtİç Dışan İşler Bakanlığında B. T«v* fik Rüştü Aras ile görüşmüş ve saat 13 de adına Monavola lokanta* nda bir Ög -le yemeği vermiştir. B. Yevtİç akşama kadar B. Tevfik Rüştü Aras'1* komısma-lanna devam edecektir.
Turkiy. Dışan İşler Bakam bu ak • şam Cenevray* gidecektir.
***
Belgrad. 12 (A.A J — Bugttn d*v • let Naibi Prens Pol ögl* üzeri Törfciysj Dışarı İşler Bakanı Tevfik Rüşt* Anal kabul etmiştir
Öğleden sonra d* Tevfik Ruştu Ar** Balkan Antantı d*vl*cl«rWa l İşli Sİ af kabul etmiştir.
B. Benes Cenevrey*» gitti
Prag. 12 (AA) — Dışan lak» B* fl kanı B. Ben** 0|l* ttserl Cıaıın'y* hsv
r*k*t etmiştir.
Osmanlıcadan  1 ürkçeye Karşılıklar K ılavu zu N. 20
l — f. türkçr kokUrden gelen aonlerin karşıtına (T. Kö.) beldegi (alâmeti) konmuştur. Hanların her biri hakkında »ırası iU  ummmrtUsrummm   Cm.
wı;ı/'i»'fiı   uuzvtl-tcrc  ı ri rı pğî%.
•J — Irnı konan karşıukların iyi aytrd«ditmesi ivin, gereğine göre. franattcnutrı yatılmış, ayrıca brnmkior de konulmuştur.
3 — Kökü türkçe olan kelimelerin bugünkü işiemmlş ve kullanılan şekilleri aUnmışUr: Atlı ak olan hak, asu ügıim olan linktim türkeo "çek,, kokundan g*~ en çekil $jib\
Lte«.      Elem (T. Kö       (Fr.) Douleur. mal
 I
Mut.«İlmi olmak Elcmlonmek. acılanmak. İçi sızlamak      (Fr.) Avoır mal. se chagnner, «affli-
Yeis       Umudsuzhık       (Fr.) Detcspotı
Ofnek: Ye'se  duştum — Uraudsuzluğ*   dusıum Je Uta tombe* dan* le dtsespoir.
Meyus        Unnıdsuz        ı Ki )  Deacmpcre
Öı ı-k   Meyus bîı adam — Umudaut bu   alam
¦ -Un homme desespere.
Ketal Usanç (Fr.) En avoir asse/, lastıtudc örnek; Bana kel.il verdi — Bana usanç verdi — fen ai assez.
Mihnet      Çile      (Fr.) Penitence. epreuve
Örnek: Hayatta çok mihnet çektim Hayatta çok çile çektim - fai eu beaucoup d'ipreuyes dans la vie.
Matem - Yas *% (Fr.) Dcuil
Endişe - Kaygı, düşünce (Fr.) Inquietude. sou-ci
Örnek - Büyük endişe içinde idi - Buyuk kaygı (düşünce) içinde idi ¦ // Hah dan* une gran-de İnquitude
Cam - Gam (T. Kö.) —T (Fr.) Cbagrin, afUictıon örnek : Gönlüm gam dolu — Mon coeur est plein de chagrin
Keder       K-der (T. Kö.) ....
Guss*      Tasa      (F.) Pcİnc, preoccupa tioıı, souci Örnek: İçimde tarif edilmez   bir gussa   var = İçimde anlatılma* bir tasa var.
Kasavet = Bunalma. ..kmt. — (Fr.) Suffocatıon, serrement de coeur
Muunaı       Üzgün. h*oWli      (Fr.) Triat*. oha-
grin*, *'¦
Örnek: Ne için bit kadar muıeesuraınİz* ¦ Ne-deri bu kadar üzgünsünüz (kederlisinle)? ~ r , j. .» etes-vous tellement ıntte (chagrine, ali lige)?
Mulerssır    slmak     »    Uıulmck,    kederlenmek   -
(Pr.) (-i- toucM, etre peinc, s'aMristcı, se chsgriner
OrsMk' H hmlınime t«* müteessir oldum Bu hdhmtr çok utuldum {kederlendim) -- Je suis ne» touche (peıni) de votre etat.
Mukr. de.
Kederli
örnek: Dün çok mükedderdi — Dün çok kederli idi.
Meraret        Acılık   -   (Fr.)  Amertumc
Örnek: Ruhumda çok meraret var — Ruhumda çok acılık var m fai beaucoup d'ameı turne dans
l'ame .
Futûr      Bezginlik — (Fr.) Decouragement, deses-poir
örnek: Fütur içine düştü — Bezginlik içme düştü - // tomba dans le decouragement (deses-poir)
Mcftur      Bezgin — (Fr.) Decourage, desesperc
Istırab - Goynü      (Fr.) Souftrance
örnek: Çok kere gönül ıstırabı beden ıstırabına galebe eder — Çok kere gönül göynüsü cisim goynüsünü bastırır — Souvenf les souffrances morales sont pires que les soulfrance pbysiques.
Mu/Urıb  - Goynulu, göynük = (Fr.) Qui aoulf-re, souffrant .
Örnek: htuztarıb bîr insan — Coynuk (goynulu) bir adam = Un homme qui souflre
Mu/t», .b ot.n.k - t.oy-.»M,.k şa (Fr.) Soufirtr Örnek: Bugün cok mtıatarıb oluyorum ¦ BugÛa çok göynüyorum -  Âttlourd'hui fe »oultre baau-
utup
Vra      Ağn. sas»cı ¦ (Fr.) Douleur. erampe Örnek: Mtcfe rrcaı ¦ Mide   neması * Ctampe
ıfeuemsı
Istırar      Sıkınç
Örnek: ltutsr içimde     Sıkınç fc*«aV.
Ukde      1 ı.ı.ı, «ksgva»      (Kı.) Noeud, r*freı Örnek: Birçok kişiye ukde ordu m  'Oldu   çok kimseye bir gitli dtigum., • Yahya Kemal.
İktifa etmek        lıdemrk
örnek: Emrinize ıkııla eımek benim İçûi hem vazife hem de fahırdıı Emrinin irdemek benim için hem Ödev hem de kıvançtır.
Iktifaen = Uyarak
Örnek: Bu emirnameye ıktifaen. bundan sonra doğrudan doğruya Vekâlete yazıletaktır. m Bu buyrultuya uyarak bundan sonra doğrudan doğruya Bakanlığa yazılacaktır.
Tiln.iı, Şakirdi marifet        lıdemcn
Örnek: / — Eflatun, Sokratm tilmizidir,
= Eflatun, Sokratın i/demenidir.
2 — Bakonun şakirdi   marifetiyim diye   lemed-
dûh   edenler   -    Bakonun   izdemenıyim   diye
övünenler.
Irk        Uruk. ırk
Örnek: Irklar derilerin renklerine ve kafa taslarının şekillerine göre ayrılır - Uruklar (ırklar) derilerin renklerine ve kafa taslarının şekillerine göre ayrılır.
|/a|
Örntk: Onu bir mertebe! âltyeye ıteâ etmek la* lerlm ¦ Onu yüce bir   aşemjafm ağttnmk   Uta»
tim.
Isaga      Dokum
örnek : Topların laagan. zmmanımtmta çak teraâ ki etmiştir = Topların   dökümü,  Bamamımtmk
çok ileri gitmiştir.
Irz      İrz (T. Kö.)
örnek   Bu kadar büyük vO» •*¦*••
•pı muşkui bir İştir = Bu mtemr bmrûk  oamea
ıop dökmek epi gUç bir ıştır.
Isdar etmok        Ç.karmak
örnek: Bu mesele ürerinde bir emirname ısdas etmek muvafık olur — Bu sorum üaerloe bit buyrultu çıkarmak uygun olur.
Sudur etmek       Çıkmak
Örnek: Bu iş hakkında sudur eden kararname' ye tevfikan mm. Bu ış hakkında çıkan karara uya-.
rak.
Sadr      Göğüs Isfirar       Sararma
Isga etmek        Dinlemek, kulak verm'k. kulak asmak
Örnek: I — Nasayıhııııri ısga eımek isterim = öğütlerinizi    dinlemek   isterim.
2 — Sözümü ısga etmıyeceksen benden niye nasihat isledin - Sözüme kulak   vermiyecek -
sen benden w ye oğul istedin.
3 — O. hiç bir sözü ısga etmez -= O, hiç bir söje kulak asmaa.
Iıkat = Düşürme, düşürülme
Örnek: I — Fransu kabinesinin ıskatı WfŞ0 sız kabinesinin düşürülmesi.
2 — Iskatı cenin büyük biı suçtur - Çocu* di» şurme buyuk bir suçtur.
SAY İFA İ.
ULUS
13 NftfiAN  1935 CUMAKI'ESİ
izmir panayırı hazırlıkları
lımir, 12 (A.A.) — Arsıulusal 9 eylül panayırı hazırlıklarına hararetle çalışılmaktadır. Dün belediyede valinin başkanlığı altında bir toplantı yapılmıştır. Bu toplantıda izmir'in büyük tüccar-lariyle ticaret odası başkanı ve ü-yeleri, Tiirkofis ve bu işle ilgili kurumlar başkanlariyle banka müdürleri, şehir meclisi üyelerinden birkaçı, bütün konsoloslarla gazete mümessilleri hazır bulunmuşlardır.
Panayır illeriyle uğrasan komiteden başka seyyah getirtmek için ikinci bir komite daha kurulmuştur. Yabancı ülkelerden gönderilecek eşyalara yapılacak kolaylıklar hakkında kararlar verilmiştir. Konsoloslar, vaktiyle işe başlanması dolayısiyle bu defaki panayıra ülkelerinden büyük firmaların iştirak edecekleri kanaatinde bulunmuşlardır.
İzmir'de ilkbahar at koşuları
İzmir. 12 (A.A.) — İlkbahar at yarışlarının ikincisi bugün kalabalık bir seyirci kütlesi önünde yapıldı. Birinci koşuda B. Halil Arifin Aslanı birinci, Yarbay te* keçenin canı ikinci, ikinci koşuda B. Akifin Markiz'i birinci, B. Celâlin Ozkesi ikinci, üçüncü koşuda B. Ahmed'in Ceylanı birinci B. Rüstemin Nonası ikinci, Dördüncü koşuda B. Süleymanın Gos-seri birinci, B. Akifin Bekârı İkinci, beşinci koşuda B. Tevfikin S,ı-dası birinci, B. Kemal'in Aldevri-ri ikinci s*e! m islerdir.
İÇ     D U Y U K L A R
Kadınlar birliği kongresi üyeleri İstanbulda
izmir, 12 (A.A.) — istanbulda toplanacak olan uluslararası kadınlar kongresinde bulunmak ü-zere bu sabah İzmir vapuriyle Mısır, ingiliz, hind ve avusturalyalı yirmi bayanın geçmekte olduğunu haber alan İzmir Valisi general Kâzım Dirik bir kur göndererek kendilerine izmirlilerin selamlarını, güzel bir çiçek buketini, Tu-ring kulüb ve ontükler muhibleri birliğinin Fransızca ve ingilizce yazılmış izmir, Efes, Bergama e-serlerİnden yirmi tanesini armağan etmişlerdir. Bunlardan çok duygulanan bayanlar adına mısırlı Huda Şarabi, türkçe ve çok içli sözlerle izmirlilere teşekkür etıniş ve türk kardeşlerinin bu güzel selâm ve iltifatlarından dolayı teşekkürlerini bildirmiştir
İstanbul, 12 (Telefon) — Kadınlar Birliği kongresine   iştirak etmek üzere bugün Mısır, Hindistan ve Avusturalya murahhasları geldiler. Mısır kadınları çarşafsız idiler ve şapka giymişlerdi. Hind murahhasları hind ulusal kıyafetinde idiler. Mısır kurumu başkanı Bayan Huda Şaravi söylediklerinde: "İslam kadınlığı kurtuluşunu Atatürk'e borçlu olduğunu, bütün kadınlar salkurlan türk kadınlarının Atatürk devrindeki hürriyet haklarını örnek   diye   anlatmakta beraberdirler.
Tayyare  piyangosu
İstanbul, 12 (Telefon) — Bugünkü çekilişte 20,000 lira 19175, 15 bin lira 1361, 5000 lira 6003, 2000 lira 5521, 23418, 11 numara-lara 1500 lira 20145, 21831, 14856, 6999, 13116 numaralı biletlere çıktı.
Balkan anlaşması ökonomi komisyonu
İstanbul, 12 (Telefon) — 16 nisanda Ankara'da toplanacak olan balkan anlaşması Ökonomi komisyonuna iştirak edecek murahhaslar yarından sonra Köstence'den İstanbul'a geleceklerdir. Balkan konseyi de 10 mayısta Titülesko-nun başkanlığı altında Bükreşte toplanacaktır.
Romanya'nın yeni Ankara elçisi
İstanbul, 12 (Telefon) — Ro-manyanın yeni Ankara elçisi ayın yirmi sekizinde Istanbula gelecektir.
Uşak'ta adlan değişecek köyler
Uşak. 12 (A.A.) — Halkevi, Utaka
bağlı köylerden otuzunun adı yeni türk-çeye uygun olmarığından bunların adlarının değiştirilmesi için teşebbüste bu lunmuştur.
Safranbolu çocuk esirgeme kurumunun çalışması
Safranbolu, 12 (A.A.) — Çoeuk Esir geme Kurumu tarafından çocuk bayra -mı için ilk okullardan elli iki çocuğa uruba ve ayakkabı yaptımuşUr. Bayram için zengin program hazırlanmıştır.
İstanbulda iki deprem oldu
İstanbul, 12 (A.A.) — Bugün saat biri on altı dakika on beş saniye geçe çok şiddetli ve saat ü-çü on bir dakika on saniye geçe hafif deprem kaydedilmiştir. Aynı merkezden olan her iki deprem Istanbuldan 21000 kilometre kadar uzakta ve Hindistanın batı şimali çevresinde olduğu sanılmaktadır.
Amasya vilayet büdcesi
Amasya, 12 (A.A.) — Vilâyet Ge -nel Meclisi vilâyet büdceıini 230,554 lira olarak kabul etmiştir. Yol parası altı
(İradır. .
Uşak'ta yeni okula yapılacak
Uşak. 12 (A.A.) — Vilâyet Genel Meclisi kasabamızdaki ilk okulların ih -tiyaca yetmediğini göz önünde tutarak Uşak'ta bir ilk okul yaptırmayı karar -lastırmıştır.
ANKARA RADYOSU
Bugünkü radyo programı şudur: 19.30 — Sporcu konuşuyor 19.40 — Musiki: Al ben iz Süite Espagnole Ferhunde Ulvi: Piano 20     — Tarih saati 20.15 — Dans musikisi 20.30 — Musiki : Beethoven Frühlingssonate Necdet Remzi: Keman Ferhunde Ulvi: Piano 20.50 — Haberler
Bibliyografya
3
VARLIK
£debiyat ve kültür mecmuası VAR-
LIKın 15 nisan tarihli 43 üncü sayısı da çıkmıştır. Büyük bir intizam ve mükemmeliyetle neşr ödevine devam eden bu olgun mecmuanın son sayısında Bay Hüseyin Namık Yüce), Fal'h Rıfkı Atayın Taymis kıyılan isimli kitabı dolayısiyle (yeni türk gramerine doğru) yazısı, tükçenin esaslı bir *u -rette ıslahı gerekliğinden bahsediyor. Bay Abdülhak Şinasi (Ahmed Haşi -mtn Ölümü) nü gerçek bir dost ter«îrii-rü ve samimiyetile anlatıyor ve bu suretle Haşim hakkında yazılan yazıla -nn en güzeli olan seri makalelerim tamamlamış oluyor. Bay Cemil Scna-(Fikir kırıntıları) ndan yeni paıça.'^r veriyor, Atatürk Enstitüsü müdürü B. İsmail Hakkı sinemanın İnalHir ve terbiye vasıtası olarak aldığı büyük ehemmiyetten istatistiklere ve ciddi teusb * bülere dayanarak bahsediyor, bilh.~se.a bu makale çok dikkatle okunmalıdır. Bay Nahid Sırrı, Sadcddin Nüzhctin (Edebiyat tarihi özü) adiyle çıkardığı kitabı tahlil ediyor, Said Faikın (Ba -bamın ikinci evi) hikâyesi bu gene muharririn bütün hikâyeleri gibi taze ve orijinaldir. Mecmuanın tercüme kısmında Bay Orhan Faikın alman şairi Rilkeden çevirdiği (bir «cnç şaire mrk-tub). Bay Papazoğlunuo yunan edibi Katİna Papadan tercüme ettiği (dünya)' adlı güzel hikâye ve fransız temaca muharriri Levonmand'dan çevrilen (zaman bir rüyadır) isimli hikâyenin de -vamı vardır. Sür kısmında ise. gene ve değerli şairlerden Cahid Sıdkının (Havuz), Sabahaddin Alinin "ruhu -mun dalgalan,, , Fuad ömerin "Dü -gün., , Hâmid Macidin (Bahçede) ,Ya-kub Sabrİnin "teselli,, adlı şiirleri vardır. Okurlarımıza tavsiye ederiz
Ulkiiç
Bay Rifat Raminin manzumelerinden mürekkeb bir cilddir. 144 sayı-fa. 35 kuruştur.
Isb'i -......       . rgmmmmmğmmmğaagaaMagMaağgJğgğM
örnek: Kabineyi ıskat etmek için yapılan işler, bilâkis kabineyi mevkiinde tutmaya hadim oldu = Kabineyi düşürmek için yapılan işler, tamter-si kabineyi verinie tutmaya yarad
Sukut      Düşüm, düjme
örnek / — Sukutu evrak = Yaprak düşümü 2 — Bulunduğu makamr   muallâdan sukutu — Bulunduğu yüksek orundan düşümü. Islah etmek -   Yeğritmek — (Fr.) Arrangcr, re-former. ameİiorer, perfeetionner
Islah etmek       Arıtmak
örnek: İslahı cinsi İeres = Amelioration (ou le perfeetionnement) de la race ehevaline.
Islahat      Yeğritim
örnek: Osmanlı imparatorluğunda tslanat yo -lundaki mesai hep akim kalmıştır »- Osmanlı imparatorluğunda yeğritim yolundaki çalışmaların hiç ucu gelmemiştir.
salahı beynetmek  - Barıştırmak, arabulmak
örnek : / — Mı sı de pek sevgili dostumdur, elimden gelse ıslahı beynetmek için çalışmak iste -nm İkisi de pek sevgili dostumdur, elimden gelse barıştırmak için çalışmak isterim. 2 — Islahı beynetmek için elimden geleni ya -pccsğım. = Atalarını bulmak için elimden ge -leni yapacağım.
İslahı hal t-lmck       Uslanmak
Örnek: Nasihat, tekdir, ceza hiçbiri faidebahş olmadı, bir türlü ıslahı hal etmiyor = Öğüt, darılma, ceza hiç biri fayda vetmedi, bât türlü uslanmıyor.
Salâh      Yeğrim
örnek: Siyasî vaziyet Salâha doğtu gidiyor — Siyasal dutum yeğrime doğru gidiyor.
Salâh
bulmak       Yeğrınıck Salih = Yarar, elverişli örnek: Buralarda çıkan, tiınale salİhtir — But ala putlarda kullanılmağa yatar. İnşaatta istimale salih ketesteler — Yapıda kullanılmağa yatat ketesteler.
İsrar = Israr (T. Kö.)
Israr etmek ¦ İsrar etmek, İsremek
İkili* . v ıı ııuı ii h ıi
örnek: Tabiatın kanumarınûan oırı üe ıstıta -dır f= Türemin kanunlarından biri de seçkı'nlen-
medir.
İstifa etmek --- Seçkinleşmek
örnek: Asırlar geçtikçe insan cinsi ae istifa etmektedir - Asırlar geçtikçe insan cinsi de sec-kinlenmektedir.
Itma etmek -  Umdulamak
örnek: Ne para, ne yüksek makam, hiç bir şey onu ıtma edemedi Ne para, ne de yüksek otun, hiç bir şey onu umdulayamadı.
Tama      Umdu, aç gözlülük
Itnab etmek - Uzatmak, söz uzatmak
Örnek: Itnabı kelamdan ihtiraz et — Söz uzatmaktan sakın.
Itr = Itır (T. KÖ.)
Ittırad - Biteviyelik
I
r/er vapurlarda is-ıkan kömürler va-
lade = Cerit
Örnek: Ortada henüz bir İade işi yok — Ortada henüz bir gerit işi yok.
İade itmek       Gerilmek,   gcrİvermek,   geriçevir-mek
Örnek: 1 — Beynelmilel muahedelere göre siyasi mücrimler iade edilmez = Arsıulusal andlaşmalara göre siyasal suçlular geritilmez.
2 — Aldığım mektuba hemen iade ettim = Aldığım mektuba hemen geri verdim.
3 — Hediyemizin neden İade edildiğini   anlı-.   yamadım — Armağanımrzın neden geri çevrildiğini anlıyamadım.
İadeli      Geriüi
Örnek: İadeli bir mektub aldım =a Ceritlİ bir mektub aldım.
¦'. ahhütlü (mektub) = Bağıtlı
örnek: Taahhütlü mektubunuzu alır almaz İstediğiniz saati hemen iade ettim = Bağıtlı mektubunuzu alır almaz istediğiniz saati hemen geri gönderdim.
İadeli taahhüttü m Geritli bağıtlı
Örnek: iadeli taahhütlü mektubunuzu dğünğk dım = Cen'tli bağıtlı mektubunuzu dün aldım.
I ıdeı afiyet etmek = Onalmak
örnek: /adW afiyet ettiğiniz beşareti yüreğime mesetretbahş oldu ~ Onaldığınız müf -desi yüreğime sevinç verdi.
ladeten takdim etmek — Gerisunmak
örnek: Gönderdiğiniz mektubu, arkadaşımız buradan ayrıldığından iadeten takdim ediyorum = Gönderdiğiniz mektubu, arkadaşımız buradan ayrıldığından gerisunuyorum.
İane -- Yardım
Örnek: Hirnayei Etfal Cemiyeti için iane cemine çalışanlar = Çocuk Esirgeme Kutumu için yatdım toplamağa çalışanlar.
İare etmek — Eğretimek, eğreti vermek
örnek: / — tate etmek, kullanmak üzere b'r şeyi bitine ödünç vetmektir — Eğretimek, kullanmak üzere bir şeyi birine ödünç vermektir. 2 — İare etmek lutfunda bulunduğunuz kitab-dan çok müstefid oldum = Eğreti vermek kayrasında bulunduğunuz kitabdan çok faydalandım.
İaşe — Beslev
lörnck: Koca bir ailenin iaşesi hamulesini o-muzlarına alan = Koca bir ardanın beslevi yükünü omuzlarına alan.
İaşe etmek — Beslemek, geçindirmek
örnek: O zamanlarda bir aile iaşe etmek gayet müşkil bı'r işti = O zamanlarda bir atda beslemek (geçindirmek) çok güç bit işti.
İbadet = Tapınç (Bak: âbit)
İbadet etmek = Tapınmak (Bak: âbît)
İbate etmek — Barındırmak
örnek: Bütün halk gelen askeri ibate etmek arzusiyle koşuşuyordu = Bütün halk gelen askeri barındırmak arzusiyle koşuşuyordu
ı İbâ etmek s* Geri durmak
örnek: Bu küçücük temennimi isaftan niçin ibâ ediyorsunuz? — Bu küçücük dileğimi yerine getirmekten niçin geri duruyorsunuz?
İbad etmek, teb'id etmek (Bak: baid) " Iratmak. uzaklaştırmak
örnek: Bu uygunsuz hareketi üzerine, artık onu huzurunuzdan ib'ad etmekte haklısınız = Bu uygunsus hareketi üzerine, artık onu katınızdan uzaklaştırmakta haklısınız.
Ib'as etmek — Ciondermck
Örnek: Nczdint bir sefir ib'as etmek istedi ^ Katma bir elçi göndermek istedi
Meb'us — Saylav
örnek: Bütün Türk mebusları Türkiye   B'm
yük Millet Meclisi azalarıdır = Bütün Türk saylavları Kamutay üyeleridir.
İbda - Yaratı
Örnek: tbdâ, güzel san'atların en büyük AudV relidir - Yaratı, güzel san'atların en büyük-, erkidir.
İbda etmek — Yaratmak
örnek: Büyük san'at eserleri ibda etmek yo* lunda = Büyük san'3t eserleri yaratmak yo ¦» lunda.
Ibham (mübhemiyet) = Örtünlük
örnek: Bu sözünüzde kesif bir ibham (/nu6-hemiyet)   hissediyorum = Bu sözünüzde kalın
bir örtünlük duyuyorum.
Mübhem = örtünç
örnek: Böyle mübhem sözlerle herkesin kat* binde sıkıntı uyandırmak doğru değildir ^ Böyle örtünç sözlerle herkesin yüreğinde sr-kıntı uyandırmak doğru değildir.
İblâğ etmek (isal etmek) — Ulaştırmak örnek: Bu mesele   üzerindeki   düşüncelerimi size yazı ile iblâğ etmek   isterim      Bu somut üzerindeki düşüncelerimi size yazt ile ulaştır* '•¦¦'/'; isterim.
ÖNERGELER Kılavuz sözleri üzerine, her listenin (ULUS) ta çıktığından başlamak üzere bir ay içinde, isteyenler yeni bir önerge ileri sürebilirler. Bunlar T. D. T. C. Genel Kâtibtiğine şu şekil altında gönderilecektir:
fr—--"-~N
Osmanlıca.......kelimesine Kılavuzda ......karşılığını uygun (yahut: yeter) görmüyorum.
Sebebi: (kısaca)...........
Önergem şudur: ..... (1)
îmzs
(1) Bunda bir önerge gösterilmiyen yazılar \ üzerine bir şey yapılamıyacaktır.
ULUS
1 i, NİSAN 1935 PAZAR
Stokholm. İli (4.4.) — Parlamento İsveç-te harb levazımı imalini kontrol layihasını onamıştır. Şimdiki firmalar özel mezuniyet almaksızın 1937 ye kadar çalışabilecekler' dir.
ON ALTINCI YIL. No: 4924
Atlımız, andımızlır.
Her yerde 5 kuru;
Gündetil
DANIŞMA POLİTİKASI
Son yılların siyasa alanında meydan alan yeniliklerden biri de danışma sistemidir. Harbin önüne geçmek ve arsıulusal güvenliği korumak için ortaya atılan çareler ötedenberi bellidir. Bunların en önemlisi hiç kuşkusuz devletlerin biribirlerine bağlanarak karşılıklı yardımda bulunmalarıdır. Ancak bunun için de her şeyden önce saldırganın ne demek olduğu devletler arasında eyice bilinmelidir. Bu da harb ve barış üzerinde az çok aynı şekilde düşünülmesine bağlıdır ki, zorluklar daha çok bu görüş birliğinin yokluğundan ileri gelmektedir.
Barış istiyenlerin bir araya toplanarak barışı bozanlara karşı beraber hareket edeceklerini ve gerekirse biribirlerine yardım eyli-yeceklerini kararlaştırmaları en kısa bir yol gibi görünürse de bir takım devletler bu yola girmekten çekinmektedirler. Anglo - sakson grupundan olan İngiltere ve Amerika bunlar arasındadır. Bundan önce de Fransa tarafından ileri sürülmüş olan Cenevre protokolü İngiltere'nin karşı durmasiyle suya düşmüştü. Amerika, Avrupa işlerine karışmamak isteğiyle hiç bir şekilde şu veya bu devlete bağ-lanmamaktadır. Fakat onlar da barış rstiyen devletlerden oldukları için karşılıklı yardım sistemi yerine karşılıklı bir danışma yön-' "mini ortaya atmışlar ve bunun-(Sonu S üncü sayıfada)
Kamutayın dünkü toplantısı
Bayındırlık Bakanı P. T. T. idaresinin yeni çalışma programını anlattı
Kamutay dün T. Fikret Sılayın bav kanlığında toplanmıştır. Ankara Yüksek ziraat enstitüsünün v« Posta Genel M-
Dün Kamutay'da P. T. T. işlerini anlatan Bayındırlık Bakanı B. Ali Çctinkaya
durlüğunün büdcelerinde nakiller yapılması hakkındaki kanunlar görüşülmüş ve onanmıştır.
Posta, Telgraf ve Telefon Genel Müdürlüğü büdcesi görüşülmeye ballanırken resmi ve ulusal yapıların bakım ve korunması etrafında alınan tedbirleri soran Bay Hüsnü Kitabcı (Muğlayn) cevab veren Maliye Bakanı Bay Fuad Ağralı, bu işin ayrı bir büdcesi olduğunu ve bu işte düşündüklerini anlatımı ve gene kanunun genel durumu, gelirin Çoğalması, maaşlar etrafında Bay Hüsnü Kitabcı (Muğla J tarafından işaret edilen noktalar için Kamutayı aydınla -tan Bayındırlık Bakanı Bay AH Çetin Kaya demiştir ki:
— Gerçekten ülke için bir sorum olan Posta. Telgraf. Telefon işlerine vc bu Eş'.eı etrafında bir takım önemli noktalara temas ettiklerinden dolayı arkadaş -ma teşekkürler ederim. Arkadaşım, kötü gördüğü soruma dokunmuş, fakat onun nasıl düzeltileceğini anlatmamış • tır. Hepimiz biliriz ki Posta, Telgraf Ötedenberi düzelmiye muhtaç olan bir kurumdur. İdarenin bugünkü durumunu yüce kurulunuza izah edeceğ m:
"— Posta, telgraf ve telefon hizmetinin dörtte üçünü resmî devle kurumlarına yapmakadir ve bunun için hiç pıra 'İmamaktadır. Telgraf İdaresinin bir yılda (8) milyon liraya varan işinin 2 mil-
(Sonu 4. cii sayıfada)
STRESA. YENİ KONUŞMALARIN   BAŞLANGICI OLUYOR
Akdeniz paktına doğru
Stresa, 13 (A.A.) — Havas a-jansının bildirdiğine göre konferansın bugün öğleden sonraki toplantısında hava andlaşması yapılmasının geciktirilmesi mi, yoksa fransız murahhaslarının ileri sürdükleri gibi hemen iki taraflı anlaşmalar mı yapışması sorumu görüşülmüştür. Fransız murahhasları bu anlaşmalara ilerde Almanyanın da girebileceğini söylemişlerdir.
Konferans sonunda çıkarılacak bildiriğde hava andlaşmasmdan başka Akdeniz'in doğu kısmı için de bir andtaşma yapılmasının ö-nemi kaydedilecektir. Bu andlaş-maya italya, Yugoslavya, Yunanistan ve Türkiye gireceklerdir.
Konferans, Avusturya ve Me-mel sorumlariyle de meşgul olmuştur. Bu iki sorum barışı teh-did eden nazik bir nokta olarak göz önünde bulundurulmuştur.
Konferansın dünkü çalışmaları
Stresa, 13 (A.A.) — Stefani a-jansının bildirdiğine göre ingiliz, fransız ve italyan salkurları arasında konuşmalar bugün saat 9.30 dan 13 e ve sonra 16 dan 19.30 a kadar sürmüştür. Londra protokolü ile ilgili bütün sorumların konuşulmaları bitirilmiş ve öteki değişik sorumlar gözden geçirilmiş-
tir. Salkurlar yarın saat 15 de yeniden toplanarak görüşülen metinler gözden geçirileceklerdir. Bir takım noktalar müstesna olmak ü-zere bütün metinler üzerinde fikir birliği vardır.
Bu metinler Stresa konuşmaları sırasında üç salkur arasında hüküm süren birlik ve beraber çalışma fikrinin bir ifadesidir.
Londra'da ne düşünülüyor
Londra, 13 (A. A.) — Strasa konferansının bugün biteceği sanılmaktadır. Bu toplanmanm son zamanlarda fazlalaşan Avrupa gerginliğinin biraz giderilmesini temin ettiğine işaret olunmaktadır.
Almanyanın doğu andlaşmasına girmeğe hazır olduğunu Berimden haber alan Sir Saymen'in konferansa bunu bildirmesi ileriye doğru atılmış bir adım olarak gcV-rülmektedir.
Almanyanın saldırmamak and-taşmasına girmesi geçenlerde Berline giden Sir Saymen tarafından B. Hitler'e teklif edilmiş, fakat bu önerge müsaid bir kabul görmemişti. Almanyanın sonradan ba önergeyi önemle gözden geçirmiş olduğu ve Avrupa işbirliğine gir-
{Sonu 3 Üncü sayıfada)
usmanlıcadan Türkçeye Karşılıklar Kılavuzu N. 21
l —Öz türkçe köklerden gelen sözlerin karsısına (T. Kö.) beldeği (alâmeti)     konmuştur. Bunların her biri hakkında sırası ile uzmanlarımızın (mütehassıs) yazılarını gazetelere vereceğiz.
2 — Yeni konan karşılıkların iyi ayırd edilmesi için, gereğine göre, fransızcalart da yazılmış, ayrıca örnekler de konulmuştur.
3 — Kökü türkçe olan kelimelerin bugünkü islenmiş ve kullanılan şekilleri alınmıştır: Aslı ak olan hak, aslı ügünı olan     hüküm, türkçe "çek„ kökünden gelen şekil gibi.
İbra etmek (Bak: beraet) = Berilemek
örnek: Kendisinde hiç bir matlubum kalmadığından, ibra etmekte bir beis görmedim — Kendisinde hiç bir alacağım kalmadığından, beri-lemekte bir ziyan görmedim.
İbram etmek (ilhah etmek) — Üstüne varmak
Örnek: Arzunuzu isaf etmem içİznbu kadar ibram ve ilhah etmeniz doğru mudur? = Arzunuzu yerine getirmem için bu kadar üstüme varmanız doğru mudur?
İbraz etmek — Göstermek
Örnek: Sözünü İspat etmek için bir vesika ibraz etti = Sözünü kanılmak için bir belge gösterdi. . .
ibre = İğne
örnek: Pusulanın ibresi daima şimali irae e-der = Pusulanın iğnesi her zaman kuzeyi gösterir.
ibret «i öğrenek, örnek, ders
örnek: I — Şu mücrimin hali size bir ibret olsun = Şu suçlunun hali size bir öğrenek (ders) olsun.
2 — insan, her şeyden bir ibret   almalıdır   = insan, her şeyden bir örnek almalıdır. I :ı. = Oğul
Ibtilâ = Düşkünlük
örnek: işret ibtilâsı, ibtilâların en güç yenilenlerinden biridir = içki düşkünlüğü, düşkünlüklerin en güç yenilenlerinden biridir.
Mübtelâ — Düşkün
Örnek: İşrete, kumara, envai mesaviye mübtelâ bir adam = İçkiye, kumara, türlü kötülüklere düşkün bir adam
Ibtidar etmek = Başlamak
örnek: Mesaiye ibtidar eder etmez önümüzdeki müşkülâun vahameti kendini gösterdi — Çalışmaya başlar başlamaz önümüzdeki güçlüklerin ağırlığı kendini gösterdi.
İbzal etmek   s Bol bol vermek (Bak:   bczlctmek)
Icab ¦    Gerek, lüzum (T. Kö.)
örnek: l — İşin icabı ne   ise onu   yapmalı = İşin gereği ne ise onu yapmalı. 2 — İcabına göre hareket ediniz = Lüzumuna göre hareket ediniz .
Icabetmek = Gerekmek
Örnek: söylediklerinize     nazaran   meselenin böyle olması icab eder = Söylediklerinize göre sorumun böyle olması gerekir.
icabı maslahat, icabı hal = İşin gereği
Icab ve kabul -    Kanışma
örnek: Her bir akd icab ve kabul İle inikad eder = Her bir bağıt, bir kanışma ile bağıtlanır.
Mucibince - Yapıla
örnek: Bu emirnameyi Vekile arz ile mııcibince-sini alfnız = Bu buyrultuyu Bakana sunarak yapılasım alınız.
İcabet  - Kabul
örnek: Davetinize icabeti bir vazife addederim = Çağrışmızı kabulü borç sayarım 
İcabet etmek ¦= Kabul etmek
örnek: Siz bu kadar davet ettikten sonra onun da icabet edeceği aşikârdır = Sız bu kadar çağırdıktan sonra onun da kabul edecvği besbellidir.
Icad etmek m tcad etmek (1 .KÖ.)
Keşfetmek - I — Açınlamak, 2 — (Bak: icad)
Icad vc ihtira etmek — Bulmak
örnek: Gramofonu Edison icad ve ihtira etti — Gramofonu Edison buldu.
Icad ve ihtira   = Bulu
örnek: On beşinci asra bir icad ve ihtira asrı denilse sezadır = On beşinci asra bir bulular asrı denilse yerindedir.
Mucİt. muhWri ¦"- Bulman, bulan
örnek: Büyük mucit ve muhterilerin isimleri tarihde hürmetle anılır = Büyük bulmanların adları tarihde saygı ile anılır.
icar = Kira (T. Kö.)
icar etmek - Kiralamak, kiraya vermek
örnek: 1 — Evini, aylığı   elli liraya   icar etmiş = Evini, aylığı elli liraya kiralamış. 2 — İcar etmek istediğim odaya   henüz bir talip çıkmadı = Kiralamak istediğim   odaya henüz bir istekli çıkmadı.
Icare      Kira
örnek: Bu evin icaresi senede altı yüz Uradır = Bu evin kirası yılda altı yüz liradır.
Mucir - Kiralayan
örnek: Muciri ile bir türlü anlaşamadı = Ki-ralıyanı ile bir türlü anlaşamadı.
Müstecir - Kiracı
örnek: Mucirle müstecir arasında tam bir İtilâf var = Kiralıyanla kiracı arasında tam bir anlaşma var.
İsticar etmek — Kiralamak
örnek: Bir oda isticar etmen istedim, başıma gelmeyen kalmadı, bir türlü bvhmadım = Bir oda kiralamak istedim, basıma gelmiyen kalmadı, bir türlü bulamadım.
İcaz — Tan sıtma
icazet — İzin
telâ a Sürme
Iclâl - Ululama
lclâs, ik'ad ¦ Oturtma
İcmal = Soma
Örnek: Meselenin İcmali şu ki.,, — Soruman
soması şu ki...
icmal etmek = Som la m ak
Örnek: Meseleyi o kadar iğlik ettiniz kl şimdi onu iomal etmek b'le müşkül — Sorumu e kadar karıştırdınız ki şimdi onu somlamak bâ*
le güç..
Hülâsa a Ozeı
örnek: İşin hulasası aranacak olursa =    İsla
özeti aranacak olursa.
Hülâsa et.   k — özetmek
örnek: $imdi müsaadenizle meseleyi bir hû-lâsa edelim = Şimdi izninizle sorumu özetelim.
icra (tüzel terim) = Yüret
örnek: Verilen hükümlerin icrası için evini satışa çıkardılar = Verilen hükümlerin yûretl
için evini satışa çıkardılar.
İcra etmek = Yürütmek, yapmak
Örnek: / — Bir kere hükmedilen bir şeyi behemehal icra etmek lâzımdır = Bir kere hükmedilen bir şeyi ne olursa olsun yürütmek gerektir. 2 — Emrinizi icra etmek bana hem vazife hem de şerefdir ¦ Emrinizi yapmak bana hem ödev hem de onurdur.
icra ettirmek = Yaptırmak
Örnek: Yalnız emretmek kifayet etmez, emirlerini icra ettirmek de lâzımdır = Yalnız emretmek yetmez, emirlerini yaptırmak da gerektir.
icra ve infaz = Yürütüm
Örnek: Hüküm icra ve infazı adaletin en mühim icabatından biridir = Hükmün yürütümii. tüzenin en önemli gereklerinden biridir.
3A» lt\l
Tokad'ta yeni bir nahiye kuruluyor
Tokad. 13 (A.A.) — Tokad ile Turhal arasında yeni bir nahiye ihdas edilmiştir. Güney ismini alan bu nahiyenin plân »e projeleri bas mühendislikçe yapılmıştır. Dört köyü merkezine toplayacak olan nahiyenin tam modern olmasına dikkat edilmiştir. Köylü toplantı ve pazar yerleri ve her bir ihtiyaca karşı gelecek koy evi tipi ve bir yatı okulası güzel bir hükümet konağı ve köy gazinosu ile nahiyenin genel kanalizasyon işlerini göz önünde tutan plan örnek bir nahiye merkezini ortaya koymaktadır. Bu işin ne olursa olsun başar ila bilmesi için gece gündüz uğraşan valimiz ve naİıa fen korulu dört gündür köylünün yaptığı şenliklere iştirak ediyor ve alanın ve evlerin toprak taksimatı ile planın ana noktalarını teshil etmeye çalışıyorlar. Valiyi de iş başında gören 300 köylü bütün arabalariyle bugün tas ve kum gibi malzemeyi taşımağa başlamışlardır. Yapılan iş programına göre dökme tepe adh yerde kurulmakta olan bu yeni nahiye merkezi sekiz ay İçerisinde bitmiş o-lacaktır. Koylunun bu iş için gösterdiği canlı çalışma bu işin az samanda başarılacağına tam bir kanıt sayılmaktadır. lllUülllliııııınımımımıııııuıııııııııııııınıııııı
¦HMMIIIf III IMIlMriniM I MrM FIIIIMMIUIF [UlHTI' I Tl
Otuzuncu kılavuzda aylık abonelerimiz doluyor. Gazete gönderilebilmesi i-çin şimdiden yemlenmesi
i ç
DUYUKLAR
Sovyet artistleri İniğim geliyorlar
İstanbul, 13 (A.A.) — Ankara ve İstanbul'da temsiller verecek o-Tan Sovyet artistleri bu sabah (dün) İstanbul'a geldiler ve akşamki trenle Ankara'ya gittiler. Artistler Moskova akademi tiyatrosu ikinci müdürü B. Arkanof-un başkanlığı altındadır. Grupta Primadonna, Maksakova, tenür Narçof, kompozisör Sastakoviç, muganni Kirof, Barsava, Messe-rer, Jadan. Makarof, Didinskaya, piyanist Obarm vardır.
Viyolonist Davic iki güne kadar (stanbula gelecek ve trupla birleşecektir. Artistler şerefine Halkevi başkam Refi Bayar tarafından Taksimde Ateşgüneş kulübünde bir öğle yemeği verilmiş yemekten sonra da artistler vali ve konservatuvarı ziyaret etmişlerdir.
Arkanof şunları söyledi:
- Türkiyeye sovyet sanalını göstermeğe geldik. Trupumuzda ülkenin en güzel artistleri vardır. Bu yolculuktan gudduğumuz birinci amaç sovyet sanatını Türkiyeye tanıtmak, ikincisi de sanat ve musiki hakkında dost Türkiyeye yardım etmektir. Hükümetimizin bizi buraya sovyet sanatının bir elçisi sıfatiyle göndermesi bizi çok duygulandırmıştırdedi.
İzmir okulahlarr aydın'da
Aydın, 13 (A.A.) — İzmir kız lisesinden 60 kişilik bir kafile dün sabah otokarla buraya gelmişler ve öğleden sonra Izmire dönmüşlerdir. Halkevi okulalılara bir çay vermiştir.  -
Fransa'nın Türkiye'ye ayırdığı kontenjan
Türkofîs'ten bildirilmiştir: 1935 senesi ikinci ve üçüncü 3 ay için Fraasanın ülkemize vermiş olduğu kontenjan payları aşağıda gösterilmiştir
1. — Nisandan eylnl sonuna kadar olmak üzere 6 ay için: Yumurta 375 kental, mısır 62S00 kental.
"Ayrıca muvakkat kabule tâbi olmak üzere 50.000 kental..
Arpa 4544 kental.
"Bu miktarın modus mucibin» t 14.000 kental olması gerektiğinden bunun için teşebbüslerde bulunulmaktadır.,.
Bakla 27900 kental
Fasulya 2000   „
Nohud   2700
"Mercimek için de ayrıca pay istenmiştir^,
2. — Nisan, mayıs ve haziran aylan için olmak özere 3 aylık:
Ceviz "kabuklu,, 450 kental "kabuksuz,, 765    „ Tanenli hülâsalar 325    „ Deri "476 a dan.,   600 kilo "Modus mucibince 476 ter b den
de pay verilmesi için teşebbüs e-
ditm iştir.,,
Fransız ve İtalyan profesörleri geliyor
İstanbul, 13 (Telefon) — Temmuz ayı içinde fransız ve italyan profesörlerinden mürekkeb bir kurul İstanbul'a gelecek ve İstanbul üniversitesinin konuğu olacaklardır. Profesörler burada konferanslar vereceklerdir.
kadınlar kongresi
İstanbul, 13 (Telefon) — Yabancı murahhaslardan bugün de birçokları lstanbula geldiler. Kongre genel konseyi ve genel kâtib-liği yarmdan itibaren Yddız sarayında çalışmağa başlıyacaklardır. Kongrede Türkiye kadınlığını temsil edecek murahhaslar seçilmiştir. Aslî murahhaslar: Latife Bekir. Lam i a Refik, Seniha Rauf, Kfzavıs Suad, Nermin Muvaffak, Necile Tevfik, Dr. Pakize Ahmed, Lcnıan Fuad, Safiye Hüseyin, Ne-bahat Hamid, Faika Nahid, saylav Mehn Betrtaş'trr.
Korrgre altı komisyona ayrtlmrş-tır. Birinci komisjy.nda: Başkan Latife Bekir, raportör Mensi Bek-taş, ikinci komisyonda: Başkan Lamı a Refik, raportör Nermin Muvaffak, üçüncü komisyonda: Başkan Dr. Pakize Ahmed, raportör Leroan Fuad, dördüncü komisyonda: Başkan Seniha Rauf, raportör Efzayiş Suad, beşinci komisyonda: Başkan Safiye Hüseyin, raportör Necile Tevfik, altıncı komisyonda: Başkan Ne baha t Hamİd. raportör Faika Nahid.
Bugün Perapalas otelinde icra komitesi tarafından kongre hazırlıkla riyle uğrasan yardımcı gene Bayanlar adına bîr çay verilmiş ve kendilerine yardımlarından dolayı teşekkür edilmiştir.
Tokad vilayeti genel meclisi
Tokad, 13 (AJU — Vilâyet Kea«J meclisi daimî komisyon üyelerini seçmiş, büdce denkleşme işini bitirmiş m§ VaÜ Keeaı Güreli nm yeni yıl işleri bak kmda »erdiği söylevden sonra toplantılarına son vermiştir.
Sovyet Ro^yadan getirilen uzman uctabaşrlar
istanbul. 13 (Telefon) — Kayseri pamuklu dokuma fabrikasında çalıştırılmak üzere Sovyet Rus-yadan getirtilen yirmi altı uzman ustabaşılar bugün (dün) Odesa-dan geldiler.
Rusya'dan iki tayyareci geldi
İstanbul. 13 (A.A.) — Tnrkrye de sivil tayyareci yetiştirmek için Sovyet Rusyadan iki tayyareci bu sabah Odesadan lstanbula gelmiş ve vapurda Tayyare Cemiyeti ileri gelenleri tarafından karşılanmışlardır. Tayyareciler Ankarada açılacak türk tayyarecilik mektebinde ders vereceklerdir. Tayyareciler adına Perapalas'ta Tayyare Cemiyeti tarafından bir öğle yemeği verilmiştir. Konuklar yarın akşam trenle Ankara'ya gideceklerdir.__
ANKARA RADYOSU
Bu akşamki radyo programı sudur ı 19.30 - Ziraat vekâleti saati
19 40 - Musiki:
Alman halk şarkıları
Keman: Necdet Rtmıi
Orhan Hakkı Piano: Ulvi CcmaT fki halk türküsü
Keman: Orhan Hakkı Piano: Nihal Hakkı 20.    ¦ Meşhur pehlivanlarımla 20.10 - Dana musikisi
20 30- Musiki:
Tartini Concerto
Keman: Necdet Remsi Piano: Ulvi Cemal 20.50 - Haberler.
İcrayı   san'at etmek,   icr«yi memuriyet   etmek = Ekıemek
örnek; / — Türkiye de İcrayı sanat etmek için ecnebiler hakkında ban eskil ve merasimin ilası lâzımdır *= Türkiyede ekzemek için ya~ duymlar hakkında bîr takım şekillerin ve törenlerin yerine getirilmesi gerektir. 2 — Bir memur için icrayı memuriyet etmek vazifedir = Bir işyar için işini ekzemek bir borçtur.
icra dairesi = Yürütge
örnek: Elimdeki hükmü İcra dairesine götürerek icrasını taleb edeceğim = Elimdeki hükmü yürütmeye götürerek yürütülmesin i istîye-ceğim.
Ictisar etmek ¦ (Bak: cesaret.)
lenhad ~ OzekförA
örnek: Herkesi» kir fikri alabilir, fakat içti-kad sahibi olmak büyük bir rrjkaf İster = f/er-nsssa Ur düşünüşü olabilir. Ancak özelgörû ıssı olmak büyük bir bilgi ister,
Ifbkadi «= Oıelroruk
örnek: İçtihadı meselelerde hakimler kendileri kanun yapacak olsalar ne türlü bir hüküm koyacaklarsa ona göre karar verirler = özelgö-rûk sorumlarda bûkmenlcr, kendileri kanun yapacak olsalar ne türlü bir hüküm koyacaklarsa ona göre karar verirler.
İçtima — Toplanma, lop rantı
Örnek: Bu sene parlamentonun İçtimaını vaktinden evvel yapmağı faydalı bulmuşlar m Bu yıl parlamentonun toplanmasını vaktinden önce yapmağı faydalı bulmuşlar.
lfbr&a etmek       Toplanmak
örnek: Buyu* Millet Meclisi l Mart 1934 de içtima etıi - Kamutay l Man 1934 de toplandı.
İçtimai = Sosyal (Bak: cemiyet)
örnek: İçtimaî meseleler üzerinde büyük bir İtina ile hüküm vermelidir = Sosyal sorumlar üzerinde büyü.': bir özen ile hüküm vermelidir.
MüçUrni = Toplanık
örnek: Müctemi bulunan heyetin bu mesele hakkında hemen bir karar vereceğini ümitl ederim = Toplanık bulunan kurulun bu sorum hakkında hemen bir karar vereceğini umarım.
Jctinab = Kaçınma (Bak: Hascr)
fennab etmek - Ka«.nn-h (Bak: Har er)
İdam -- Yoğatım
örnek: Son isyan hareketine pişva olanlardan birinin şaiben idamına karar werildi a Son azı hareketine önayak olanlardan birinin asılarak yoğatrmına karar verildi.
İdam etmek  --  Yoğalmak
Örnek: Bir mücrimi idam etmek, ne kadar acı otursa olsun içtimai bir lizımeyi yerine getirmektir s ıt,i sutluyu   yoğatmak ne kadar  ses
olursa olsun sosyal bir gerekliği yerine getirmektir.
İdame etmek ~ Devam ettirmek
1dane -   Borç nmı
Örnek: Züıraa idane için eskiden yapılan müesseselerin yerini şimdi Ziraat Bankasj işgal ediyor = Çifçİleıe borç verme için eskiden yapılan kurumların yerini şimdi Ziraat Bankası tutuyor.
İdare  - Tutum - (Fr.) EcoDomie
Örnek: / — İdareli adam ¦ Tutumlu adam » Un homme teonome.
2 — Bu işteki İdarenizi çok beğendiğimi söy-liyeyim = Bn işteki tutumunuzu çok beğendiğimi söyliyeyim.
idare      Yönetim, çevirim =   (Fr.)   Admlnistra-
tion
Örnek: / — Devlet idaresi = Devlet yönetimi = Administraûon de l'Elatt.
2 — Her müessesenin İdaresinde bir takım müşküller olabilir : Her kuramım çevriminde bit takım güçlükler olabilir.
İdare - Yönetge -  (Fr.) Administration
örnek: Posia ve telgraf İdaresine gittim = Posta ve telgraf yönetgesine gittim a Je suis alH i fadministratİon des postes.
idare etmek      Yetmek   - (Fr.) Sulfiı
örnek: Bu kadar pata beni idare eder mm Bu kadar para bana yeter -1 Cet argent me sut fit.
idare etmek = Çevirmek - (Fr.) Diriğce
örnek: Evi idare eden kadındır — J?vı çevl-ren kadındır - C'esr la femme qui diriğe la maison.
idare etmek = Yönetmek — (Fr.) Dirİger, admi-nistrer
örnek: Hükümet işlerini idare etmek ¦   Hükümet işlerini  yönetmek m Diıiger   (admiıtis-trer) les affaîres du gouvernement.
idari - Yönetsel = (Fr.)   Administratif
Ornck: irfarj meseleleıde hal ve samana göre hareket olunur = Yönetsel sorumlarda hal ve zamana göre hareket olunur.
Idarei maslahat Oluruna bağlama = (Fr.) Politique d atermoicment (d'au jour le jour) Örnek: Cumhuriyet, Osmanlı imparatorluğunun idarei maslahat siyaseti yerine iş başarmak davasını güder = Cumuriyet, Osmanlı imparatorluğunun oluruna bağlama siyasası yerine iş başarmak davasını göder = A la place de Is politiçue d'atermoiement (d'au jour le jour) de l'ancien Empire Ottoman la Rtpublieue Turgut poursuit un idfal dc ıtalisation pratigue
Idarei akdah m Tavust İdarei akdah etmek     =   T
(Fr.) Toast
İdareİ mülkiye mm Sivil yönetim
örnek: İdareİ mülkiye ve askeriye = Sin) re süel yönetim m Adnunistrstioa   çivile eı mili-
taite .
Sevk ve idare = Cudem = (Fr.) DirectJon
örnek: Bu muazzam siyin sevk ve idaresini sizin duşunuza tahmil ediyoruz m Bn büyük çalışmanın güdemini sizin omuaunuza yükletiyoruz.
Sevk ve idare etmek ¦ Cüdemek = (Fr.) Diriger örnek: Bu kadar biribirine ııd mütalaalar arasında bu müzakereyi sevk ve idare etmek çek müşküldür      Bu kadar ters oylar arasında bu
konuşmayı güdemek çok müşküldür.
Müdiranı umur — Yönetmenler — (Fr.) Lcs fc-rigeants
Örnek: Müdiranı umurumuzun yüksek bilgi ve kudretlerine güvenerek = Yönetmenlerimizin yüksek bilgi ve erklerine güvenerek ..
Umumi müdür - Genel direktör -= (Fr.) Direc-teur general
Müdür mm Direktör = (Fr.) Directcur
Memur - işyar mm     Fr.) Fonctionnaire
örnek: Devlet memurlarının hukukunu bir kanun muhafaze etmektedir = Devlet işyarlarının haklarım bir kanun korumaktadır.
Idbar, nekbet - Bahtsııhk. gun.üzlük, düşkünlük Örnek: I — Hali idbatında da vekanna halel getirmedi = Bahtsızlık halinde   de ağırlığım
bozmadı ,
2 — ldbar da insan içindir mm Cünsüzlük d^ insan içimdir.
3 — tdbata uğradım diye meyus olmamalı ^ Düşkünlüğe uğradım diye umutsuzJuâa düşmaj
mel i.
iddia = Sav
Ornck: İleriye sürdüğünüz iddia doğru değil
dir = İleriye sürdüğünüz sav doğru değildir.
Iddıhar etmek mm Biriktirmek
örnek: Pars iddihar etmek bir hüner değitdlr\ onu zamanında re yerinde sarf etmeği bil mel A dir — Pars biriktirmek bir hüner değildir, ona] zamanında ve yerinde harcamayı bilmelidir.
Idhal etmek ¦ Girdirmek, sokmak, koymak
örnek: 1 — Su esrarı bilenler arasına herkesi idhal etmek muvafık olur mu? — Bu sırlan au tenler arasına herkesi girdirmek uygun o/ory mu?
2 — Kendisini kabul salonuna idhal edince * Kendisini kabul salonuna sokunca.
3 — Bu cümleyi de makalenizi» içim idhal m\ delim m Bu cümleyi de yazınızın içine  koyei
lım.
Idh.ıl.ıt = Gın = (Fr.) İmportation
Örnek: Bir memleket idhalitiyle ihracatı arasın) da tevazün husulü iyi bir iktisadi alâmettir M Bir tükenin glrileriyle çıkılan arasında denk t
leşme olması İyi bir ökonomik beldektir
Idhalâta aid =- Gire) = (Fr.) Importatil
örnek: Idhalita ait hesapların bu ay verdiği net lıceye göre = Cirel hesapların bu sy verdiği soj ztucs göre.
İhracat = Ç.kı = (Fr.) Esportauon
Örnek: İhracat mallarımız arasında birinci sı | nm tütün işgal ediyor = Çıkı mallarımız arastan
da birinci sırayı tütün tutuyor.
İhracata aid = Çıkal = (Fr.) Exportatif
örnek: İhracata a/c hesapların bu seneki veri \ mini bildiriniz = Çıkal hesapların bu yılkı ve a timini bildiriniz.
DÜZELTME Kılavuzun 20 numarasının ilk yaprağında üçüncü sütunun ilk satırında (muztarib olmak) karşılığı olan söz yanlışlıkla (gÖ-ynümek) şeklinde yazılmıştır. Bunun doğrusu (göyünmeh) olacaktır.
ULUS
15, NİSAN 1935 PAZARTESİ
İstanbul, İt (A.A.) — /itin /taranın yağış-7ı almasına rağmen kaltıİMilık bir seyirci kütlesi önünde Viyana nm Libertas tasar mile Ateş - Güneş takımı arasında yapılan maç 2-2 beraberlikle bitmiştir.
ON ALTINCI YIL. No: 4925
Adımız, anriımızdır.
Her )erde 5 kuru.
Gündelil.
GENÇLİĞİN ROLÜ
Gençliğin rolü demek gelece -gin yaşayış biçimine göre hazır -lanmak demektir. Yarının hayat şekli ne olacaktır? Bunu Önceden apaçık kestirmek kolay olmasa bile bir takım beldeklere göre az çok sezmek de güç değildir. Ya -rının birçok oluş etkeleri bugün • den rollerine başlamıştır. İnsan -lık tarihinde sıçrama yoktur. Ge -leceği hazırlıyan çocuk bugünün yetiştirmesidir. Böylelikle bugün ve yarın arasında sıkı bağlar vardır. Onun için Kiri üzerinde du -rurken, ötekiri de gözönünde tutmak ve araştırmalarımızı ona göre yapmak gerektir.
Bir rolün şekli ve değeri onun konusuna göre değişir.. Gençliğin rolü derken daha çok onun yarınki rolünü anlıyoruz. Bu rol verimli ve başarımlı olabilmek için, yarının hayat gerekenlerine uygun bulunmalıdır. Gelecek yılların arsıulusal geçim bakımından daha kötüleşmesi düşüncesi gençliğin ona göre hazırlanması işini ilk plâna çıkarmıştır. Bugün uluslararasında gizli ve sinsi bir şekilde devam eden uğraşın yarın daha zorlu bir biçim alması gerçek görülüyor.. Bir taraftan teknik gücünün artması, diğer taraftan sı -yasal ve ökonomik düzenin her gün biraz daha bozulması genç -likten her devirden çok bilgi ve enerji istemektedir .
Faşizmin gençliği yetiştirme ve hazırlama üzerinde yaptığı şeyler li'omı 2. ci say ifada)
Stresa konferansı bitti
Resmî bildirimler çıkarıldı - Delegeler Cenevreye
gittiler
Stresa, 14 (A.A.) — İtalyan ve ingiliz hükümetlerinin müşterek bildiriğinde şöyle denilmektedir:
Lokarno andlaşmasını hazırlamış olan İtalya ile İngilterenin mümessilleri, bu ülkelere düşen bütün Ödevleri resmen pekiştirmiş ve bunları gerekince sadıkça yapmı-ya karar vermiş olduklarını bildirirler.,,
Konferansın son bildirisinde şöyle deniliyor:
"Siyasaları barışın, Uluslar Derneği çerçevesi içinde elbirliğile korunması olan üç devlet, andlaşma-[arın Avrupa'da barışı tehlikeye koyacak bir surette bir taraflı bozulmasına gereken bütün vasıtalarla karşı koymak için aralarında tam bir anlaşma olduğunu görmüş ve tesbit eylemişlerdir. Bu üç devlet sıkı ve samimî bir işbirliği içinde hareket edeceklerdir.,,
Bildiriğin esasları
Stresa, 14 (A.A.) — Havas a-jansının özel bildirmeninden: Bildiriğ iki kısımdır:
1 — Üç devletin genel siyasasını tesbit eden bir bildiriğ
2 — Konferansta gözden geçirilen çeşidli sorumlar hakkında kıta bil diriğler serisi.
Genel bildiriğde,   ingiliz, ital-
yan ve fransız hükümetlerinin şimdiki sorumlar önünde kuvvetli birliğini pekiştirmektedir.
Doğu andlaşması hakkındaki alman notası
Berlin, 14 (A.A.) — Dış Bakanı B. Fon Noyrat, doğu   andlaşması hakkında dün Sir Saymen'e (Sonu 3 üncü sayıfada)
Sovyet artistleri dün Ankara'ya geldiler
Fransanın konseye verdiği andıç
Cenevre, 14 (A.A) — Fransanın U. luslar Derneğine verdiği andıç metni bugün  çıkarılmıştır.  Andıçta  demliyor
ki:
1 — Alman başbakanı Avrupa devletlerinin Berlindeki mümessillerini ça ğırarak Almanyada genel askerliği yeniden kuran ve ordunun 12 kolordu ve 36 fırka olmak üzere yeni bir kurum-landırmaya tabi tutan kanunu haber vermiştir. Bu kanun, aynı tarihte meriyete girmiştir. Alman siiel hava kuvvetlerinin yeniden tensiki hakkındaki resmî bildiriğ daha 9 martta çıkarıl -misti. Onun için barış andlaşmasının hükümleri başlıca maddelerinden İki -(Sonu 6 ıncı s.*y itada)
Yurdumuzda birkaç müzik festival verecek olan Sovyet Rusya-nın büyük artistleri dün sabah A-nadolu ekspresiyle Ankara'ya gelmişlerdir.
Sanatkârlar durakta Kültür Bakanlığı, Halkevi, sovyet büyük elçisi ve elçilik ileri gelenleri ile gazeteciler tarafından karşılanmış ve kadın artistlere buketler verilmiştir.
Misafirler Ankara Palas'a inmişlerdir.
Sanatkârlar heyetinin başkanı H. Arkanof, öğleden evel Kültür
zıya-
Bakanı B. Abidin Ozmen'i ret etmiştir.
Ondan sonra Musiki Muallim okulasına ve Halkevine gitmiştir.
Balet artistleri de ayrıca Halkevine giderek evi ve sahneyi görmüşlerdir.
Öğrendiğimize göre Sovyet rus-yalı sayın misafirlerimiz türk mü-zikçileri için birçok opera notaları ile geçenlerde Moskova'da açılan tiyatro sergisinin 300 kadar resmini getirmişlerdir. Bu resimler münasib bir yerde ve bir (Sonu 3 üncü say itada)
Misafirlerimle   Anksrs durağında
Osmanlıcadan 7ürkçeye Karşılıklar Kılavuzu N. 22
1 —Öz türkçe köklerden gelen sözlerin karşısına (T. Kö.) beldeği (alâmeti) konmuştur. Bunların her biri hakkında sıra
yazılarım gazetelere vereceğiz.
2 — yeni konan karşılıkların iyi ayırdedilmesi için, gereğine göre, fransızcaları yazılmış, ayrıca örnekler de konulmuştur.
3 — Kökü türkçe olan kelimelerin bugünkü işlenmiş ve kullanılan şekilleri alınmıştır: Aslı ak olan hak, aslı ügüm olan
¦i ile usananlarımızın   (mütehassıs)
len çekil gibi.
İdlâl etmek = Yoldan çıkarmak, azdırmak
örnek: / — Henüz bulûğa ermemiş bir genci id-161 etmek, cürümdür = Henüz erginliğe varmamış bir genci yoldan çıkarmak, suçtur. 2 — Bir takım müfsidlerin idlâl e'mesi üzerine kıyam edenler m Bir takım bozutçuların azdırması üzerine ayaklananlar.
idman = İdman (T. Kö.)
idrak ¦ An, anlama (Bak: Derk)
idrak etmek = Anlamak (Bak: Derketmek,   feh-metmek)
ifa etmek — Yapmak, yerine getirmek
Örnek: / — Uhdesine teıettüp eden vazifeyi ifa etmek, namuslu bir adamın borcudur = Üstüne düşen ödevi yerine getirmek namuslu bir adamın borcudur.
2 — Bana karşı yapmağı deruhte ettiğiniz iyiliği ifa etmediniz - Bana karşı yapmağı üstünüze aldığınız iyiliği yapmadınız.
ifade = Diyem, anlatım
örnek: / — Polis üç maznunun ifadesini aldı -Polis üç sanıtın diyemini aldı. 2 — İfadenizden anlaşıldığına göre — Anlatı . mınızdap anlaşıldığına göre.
İfade etmek - Demek, anlatmak
örnek: / — Bu. şunu ifade eder = Bu, şu demektir.
2— İfade etmek istediğiniz hakikati çoktan biliyorum = Anlatmak istediğiniz gerçeği çoktan
biliyorum.
Ifakat (Ş,fa, afiyet) bulmak - Eyİ olmak
örnek: Möbleli olduğu daı devanâpezirden ifa-katyab Olamadı = Uğradığı onulmaz hastalık -tan iyi olamadı.
Iltiyam bulmak    -   Onulmak
Örnek: Harpte aldığı ceriha iltiyam buldu = Savaşta aldığı yara onuldu.
Ifate etmek — Kaçırmak, geçirmek, kaybetmek
iffet = Temizlik, sililik
örnek: Bir insanın iffeti en kıymetli varlığı . dır mm Bir insanın temizliği (sililiği) en değer-li varlığıdır.
Ifham etme* -   Anlatmak (Bak: fehm)
Örnek: Bana itham etmek istediğiniz mütalea-nın faidesi nedir » = Bana anlatmak istediğiniz oyun faydası nedir»
İflah olmak — Kurtulmak, onmak
örnek: / — Ebeveyninin   lanetine   uğrayanlar iflah olmaz ¦ Ana baba ilenci alanlar onmaz. 2 — Bu perişanlıktan bir türlü iflah olamadı ^ Bu darmadağınıklıktan bir türlü   kurtularriadı.
İflâs = Batkı
örnek: İflâs namuslu bir insan için ölümden beterdir — Batkı namuslu bir adam için ölümden daha fenadır.
İflâs etmek      Batmak
Örnek: Borçlarının kesreti karşısında iflâs etmekten başka çare bulamadı = Borçlarının çokluğu karşısında batmaktan başka çare bulamadı.
Una »tırnak — Tüketmek, yok etmek
örnek: / — Bütün varını kumarda ifna etti =
Bütün varını kumarda tüketti.
2 — Kendi mevcudiyetini bile ifna   edercesine
çahtştı — Kendi varlığını bile yok   edercesine
çalıştı.
İfrağ etmek ¦ Çevirmek
örnek: Bu evi yeni bir şekle ifrağ etmek için hazırlanan projeyi beğendim ~ Bu evi yeni bir şekle çevirmek için hazırlanan tasarı beğendim.
ifrat = Aşırı (Bak: Fart)
İfraz etmek = Salmak (Terim)
İfraz etmek = Ayırmak, bölmek
Örnek: 1 — Bn toprağı dört şerik arasında if . rat ederek her kısmına bir bina yaptıracaklar = Bu toprağı dört ortak arasında bölerek her kısmına bir yapı yaptıracaklar.
2 — Bunlar arasından ifraz edeceğiniz bir ta -nesi = Bunlar arasından ayıracağınız bir tanesi
Ifsad   etmek   (Nifak   anlamına) = Ara   bozmak
(Bak: Fesad)
Ifsad etmek (Fitne anlamına) ¦ Bozulmak (Bak:
Fesad)
ifşaat a Cizaçı (Bak: Faş)
ifşa etmek — Dile vermek (Bak: Faşermek)
İftihar etmek — Kıvanmak (Bak: Fahr)
iftira   - Karaç (Bak: Bühtan)
Iftirak = Ayrılmak (Bak: Firak)
lftiras = Yırtıcılık
örnek: Onda bir kaplan iftirası var = Onda bir kaplan yırtıcılığı var.
Müfteri» mm Yırtıcı
Örnek: Kan kokusu almış mutteris bir kaplan gibi üzerine atıldı = Kan kokusu almış yırtıcı bir kaplan gibi üzerine atıldı.
Iflitah a Başlama, başlantı
Örnek: Büyük Millet Meclisinin bu seneki mesaisinin iftitahında Kamutayın bu yılkı çalışmalarının başlamışında.
Nutku İftİtahî     Açım söylevi
Örnek: Türk Dili   Kurultayında irad eti nutku iftitahi ¦= Türk Dili Kurultayında yaptığınız açım söylevi.
Igdab etmek (Iğzab etmek) = Kıldırmak
örnek: Kimseyi igzab etmemek lâzımdır = Kimseyi kızdırmamalıdır.
hüküm, türkçe "çek,, kökünden gam
İğbirar — Gücen, gücenme
örnek: Bana karşı duyduğunuz İğbirarın sa • bebi nedir   = Bana karşı duyduğunuz gücenin
(gücenmenin) sebebi nedir»
Muğber = Gücenik
örnek: Yalnız sana değil, bütün insanları muğm berim = Yalnız sana değil, bütün insanlara göçeni ği m.
Muğber olmak = Gücenmek
örnek: Muğber olmanızı hiç istemediğim hal  de iğbirarınızı celbettiğime üzülüyorum = Gücenmenizi hiç istemediğim halde sizi gücendir*
diğime üzülüyorum.
iğfal etmek = Aldatmak, kandırmak, ayartmak
Örnek: 1 — Türlü yalanlarla insanlarr iğfal e-denleri affetmek mümkün değildir = Türlü yalanlarla insanları aldatanların   suçunu bağışlamak olamaz.
2 — Bir genç kızı evleneceğim diyerek İğfal etmek bir cürümdür = Bir genç kızı evleneceğim diyerek kandırmak bir suçtur.
3 — Bizim hizmetçiyi iğfal ile kaçırdılar = Bizim hizmetçiyi ayartarak kaçırdılar
Igl k etmek = Çapraştırmak
Örnek: Mütalaanızı bir çok lüzumsuz teferruatla iğlâk etmek muvafık değildir = Oyunu-su bir çok   gereksiz ayrıntılarla çapraştırmak
uygun değildir •
Muğlâk = Çapraşık
örnek: Bir sürü muğlâk ifadeler arasında ne de. mek istediğinizi anhyamadıın - Bir sürü çap -raşık anlatımlar arasında ne demek istediğini -zi anlıyamadım.
5A* İr A 2
O i- w J
R IS35 PAZARTSİ
Gündelik
GENÇLİĞİN ROLÜ
(Başı 1 İnci say itada)
bellidir. Italyada devlet gençliği hemen dört yaşında iken yakalamaktadır ve bir daha bırakmamak üzere onu ülkülerinin gerçekleşmesine en çok yardım edecek şekilde hazırlamağa çalışmaktadır. Hit -ler Almanyası da bir vakittenberi İtalya'yı bu yolda kovalamağa başlamıştır.
Ulusal sosyalizm alman okutma sisteminde yapmakta olduğu yenilikler ile alman gençliğini eski İsparta yündem'inde hazırlamak arzusundadır. Bu yenilikle -rin başlıcası gencin kafası yanında beden gücüne ve karakter sağlamlığına verilen yüksek değerde görülmektedir.
Şimdiye kadar hemen her tarafta okulların seçim ölçüsü bilgi idi. Türlü şeyler bilmek ve söylemek hayat basamaklarında sivrilmek için yeter sanılıyordu. Yaşayış mekanizmasının iç ve dış gerekenleri bakımından nomal olarak işlediği devirlerde bundan bir zarar görünmiyordu. Başka eller, bilgili kafalar için çalışa biliyordu. Fakat uluslar arasında var veya yok olmak şeklinde büyük bir yarış başladıktan sonra her yurddaşın başlı başına bir enerji kaynağı olması gerekmiştir. Bu kaynağın asıl damarı da karakter bütünlügündedir. Sinir daya-nıklığı yeni devirlerin başlıca gücü ve parolasıdır.
Yaraç ve makine insanı beden gücünden kurtarmak şöyle dur -•un ona daha büyük bir değer vermiştir. Teknik alanında kafa kadar beden gücü de rol oynar.. Bundan başka sağlam bir kafa -nın sağlam bir karakterin sağlam bir bedende bulunduğu hakikati ötedenberi bellidir. Ulusların yeni korunma sistemine göre yaşı ne olursa olsun her yurddaşın bir
İ Ç
DUYUKLAR
Dün gelen kadın murahhaslar
istanbul, 14 (Telefon) — Bu-gün de İstanbul'a fransız, yunan, hollanda, romen ve isviçre kadın murahhasları geldiler. Romen kurulunun başkanı Prenses Kanta-küzen'dir. Prenses türk kadınlığının yeni haklan hakkında: "Atatürk türk kadınına dünya kadınları arasında en eyi, en büyük saygı yerini verdi, biz buraya türk kadınlığına hayranlığımızı bildirmeğe geldik,, dedi. Gelen murahhaslar arasında birçok tanınmış kadınlar vardır. Yarın arsıulusal kadınlar birliği başkanı Perapa -las'ta İstanbul gazetecilerine bir çay verecektir.
İstanbul tramvay idaresi kadınlar kongresine gelen murahhaslara paso vermiştir. Ayrıca Tepeba-şı - Yıldız arasında kongre günleri otobüsler çalışacaktır.
Garsonlar tescil ediliyor
istanbul, 14 (Telefon) — İstanbul belediyesi garsonların tesciline karar verdi. Tescil edilmiyen garsonlar çalıştırılmıyacaktır.
Tıbbî ve sıhhî kitab sergisi
İstanbul, 14 (Telefon) — İstanbul etıbba odası 19 nisanda tıbbi ve sıhhî kitablar sergisi açacaktır. Kadınlar kongresinin çalıştığı zaman içinde sergi açık bulunacaktır.
asker rolü vardır. Birçok ulusla -rin gençliği yetiştirme sisteminde bu rol ilk plâna alınmış ve ona göre hazırlıklar yapılmakta bu -lunmuştur.  Zeki Mesud ALSAN
Başbakanımı/ bugün geliyor
istanbul, 14 (A.A:) — Başbakan general İsmet inönü ve yanındakiler, Anadolu ekspresine bağlanan özel vagonla 19.30 da Ankara'ya gitmiştir. Durakta Vali, Emniyet Müdürü, Merkez Komutanı, harb akademisi başkanı ve daha birçok zevat tarafından u-ğurlanmışlardır.
Fransız profesörünün konferansı
istanbul, 14 (Telefon) — Akademi Fransez'den ve Sorbon üniversitesi profesörlerinden Jarj Düma bu akşam İstanbul'a geldi. Çarşamba günü üniversitede "heyecan psikolojisi,, konulu bir konferans verecektir.
B. Yansen Adana'da
Adana, 14 (A.A) — Üü dört gün -dür şehrimizde tetkikler yapan şehir uz manı profesör Yanıen bugün Mersine gitmiştir. Yarın Tarsuta da uğraya -çaktır. ProfcaÖr şehrimizin her yerini gezmiş ve şehircilik, onarma bakımın -dan Adananın gelişmeye çok uygun bir durumda olduğunu ve tetkiklerin -den memnun kaldığını söylemiştir.
Karaağaç buzhanesi genişletiliyor
İstanbul, 14 (Telefon) — Belediye Karaağaç buzhanesini genişletmeğe karar vermiştir. Belediye bu karan geçen yıl soğuk hava mahzenleri kiralarında yapılan vurgunculuğun önüne geçmek için vermiştir.
Çocuk bayramı programı hazırlandı
İstanbul, 14 (Telefon) — 23 nisan çocuk bayramı İçin İstanbul Halkevi bir program hazırladı. Bu programa göre gürbüz çocuk müsabakası yapılacak, çocuk bakımı hakkında konferanslar verilecektir. Şehir yatı okulalarındaki öksüz çocuklar ziyaret edilerek kendilerine armağanlar verilecektir.
Yugoslavyalı okulalılar
İstanbul, 14 (Telefon) — Paskalya tatilini geçirmek üzere Yugoslavya yüksek pedagoji okula-sından yirmi beş kişilik okulalı kafilesi bugün İstanbul'a geldi. Oku-latılardan kızlar mualli mokulası-na, erkekler erkek muallim oku-Isaına misafir edildiler.
Dikkate değer bir istatistik
İstanbul, 14 (Telefon) — İstanbul umumî hapisevine 1934 yılında girenlerin bir istatistiği çıkarılmıştır. Bu istatistiğe göre: 1934 yılında hapisevine 2052 si erkek olmak üzere 2338 mahkûm girmiştir. Bunların 865 i 25 yaşından küçüktür. Mahkûmlardan 118 i öldürme, 62 si yaralama, 627 si hırsızlık, 18 i fili şeni ve izalei bikir, 2 si komünist 21 i şekavet, 150 si uyuşturucu maddeler kaçakçısı 129 u âdi kaçakçıdır. Çocuk koğuşunda 39 kişi vardır.
Türk - Yunan mahkemesi
İstanbul, 14 (Telefon) — Bazı şahidleri dinlemek için türk - yunan mahkemesi   yanndan   sonra   ı batı Trakyasma gidecektir.
Kooperatif ortaklarının toplantısı
öğrendiğimize göre Ankara Memurlar Kooperatifi şirketinin senelik ortaklar umumi toplantısı 19 nisana rastlayan önümüzdeki cuma günü Belediye dairesindeki toplantı salonunda yapılacaktır. Bu toplantının Çocuk sarayında yapılacağı evelce bildirilmiş ise de Çocuk haftası dolayısiyle o salonun boş olmamasından kooperatif toplantısının aynı gün belediye salonunda yapılmasına karar verilmiştir.
Mimari resim sergisinin kapanma saati uzatıldı
Sergi Evinde B. mimar SeJad Çetintaş'ın izerlerinin gösterildiği mimarî resim sergisine halkımız derin bil ilgi göstermektedir. Sergi, her gün, yüzlerce kişinin uğrağı olmuştur. Akşam üzerleri ve cuma günleri pek kalabalık olmaktadır. Halkımız ve memurlarımız tarafından yapılan müracaat üzerine serginin akşam kapanma vakti yarım saat dalıa uzatılarak saat on sekize kadar açık bulundurulması kararlaştırılmıştır.
Otuzuncu kılavuzda aylık abonelerimi/doluyor. Gazete gönderilebilmesi i-çin şimdiden yeni-lenmesi.
Iğma/ı ayn — Gözyumu
Örnek: Cürümlerinde suuniyet sahibi olmayanları iğmaznyn İle karşılamahdır = Suçlarında kötücül olmıyanları gözyumu ile   karşılamalı -
dır.
Iğmazı aynetmek = Gözyummak
Örnek: Bazen bir cürme karşı iğmazı aynetmek mücrimi tekrar cürme teşci etmek olur = Kimi kere bir suça karşr gözyummak suçluyu bir daha suç işlemeye yüreklendirmek olur.
Müsamaha = Hoşgörü
örnek: Müsamaha, alicenap ruhların bir hassasıdır = Hoşgörü, akı yüreklerin bir Özgüsü-dür.
Müsamaha etmek = Hoşgörmek
Örnek: Her cürme karşı müsamaha etmek muvafık olmaz = Her suça karşr hoşgörmek uygun olmaz.
ifna etmek   = Doyurmak
Ifra etmek = Hırslandırmak, kışkırtmak
örnek: Zenginliğe, para kazanmağa iğra etmekle, fenalığa iğra etmek bir değildir = Zenginliğe, para kazanmağa hırslandırmakla, fena-Irğa kışkırtmak bir değildir.
Jğtişa, = Kargaşalık
Örnek: Zuhur eden iğtişaş muvacehesinde bir an bile şaşalamıyarak mm Çıkan kargaşalık ö-nünde bir an bile şaşalamıyarak.
Ifva etmek = Azdırmak, baştan çıkarmak
örnek: 1 — Gençleri tariki müstakimden inhirafa iğva edenler = Gençleri doğru yoldan sapıtmağa azdıranlar
2 — Bir genç kızı iğva ederek sonra izdivaçtan imtina etmek cürümdür = Bir genç kızı baştan çıkararak sonra evlenmeden geri durmak suçtur.
Ihaft etmek = Korkutmak
örnek: Beni ihafe etmek mi istiyorsunuz ? mm Beni korkutmak mı istiyorsunuz?
İhanet = Hayınlık
fcale = Üstermc (Bak: Emanet)
Buda etmek = Ustermek (Bak: Emanet)
İhalelin = Üsterleme (Bak: Emanet)
İhata = Sarma, çevirme, genbili
örnek: / — Bu adamın siyasi meselelerde ihatası var = Bu adamın siyasal sorumlarda gen-bilisi var.
2 — Düşman ordusunu ihata çenberi içine düşürdü = Düşman ordusunu sarma çenberi İçine düşürdü.
3 — Ordumuzun yaptığı büyük ihata hareketi = Ordumuzun yaptığı büyük çevirme hareketi
İhata etmek - Sarmak, çevirmek, almak, kavramak = (Fr.) Cerncr, encercler, concevoir
Örnek: / — Ordumuz düşman kuvvetlerini ihata etti = Ordumuz düşman kuvvetlerini sardı.
2 — Bahçe drvarla ihata edilmiştir = Bahçe dıvarla çevrilmiştir.
3 — Gözün ihata edebildiği yerler = Gözün alabildiği yerler.
4 — Aklım bunu ihata edemedi — Aklım bu -nu kavrayamadı .
Ihataî nazar — Gen görü
Örnek: Onun ihatai nazarına itlmad ederim = Onun gengörüsüne güvenirim.
ihbar etmek = Bildirmek, duydurmak, haber vermek = (Fr.) Avertir, aviser
örnek: Hastalığını ihbar etmedi = Hastalığı-nı bildirmedi (haber vermedi).
ihbariye — Bildirge
İhdas etmek = Çıkarmak
örnek: Mesele ihdas etmek = Mesele çıkarmak.
Ihfa etmek = Gizlemek
örnek: Duygularını İhta etmeye çalışıyordu = Duygularını gizlemeye çalışıyordu.
Ihkak etmek = Haklandırmak, hakkını vermek
İhlâl etmek — Bozmak, sakatlamak
örntk: Rahatımı ihlâl etti = Rahatımı bozdu
İhmal — Savsa
örnek: İhmalden doğan yanlışlıklar mm Savsa-dan doğan yanlışlıklar.
İhmal etmek = Savsamak, boşlamak, bakmamak
örnek: / — Vazifesini ihmal etti = Ödevini savsadı.
2 — Verilen İşleri ihmal etti = Verilen İşleri boşladı, verilen işlere bakmadı.
ihmalci = Savsacı
örnek: O, ihmalcinin biridir O, sav sacının biridir.
Mühmel = Savuk
örnek: Mühmel bir giyiniş = Savuk bir giyiniş.
Ihmirar — KızarU, kızıllık
Ihnak etmek = Boğmak
örnek: Osmanlı tarihinde padişahların ihnak ettiği adamlar = Osmanlı tarihinde padişahların boğduğu adamlar.
Ihrak ~- Yakım, yakma
Ihrak etmek = Yakmak
Ihtirak = Yanım
ihraz etmek = Kazanmak, almalı
örnek:   Aranızda   ibrazı   mev*.   edemedi   =
Aranızda yer alamadr.
Bu şerefi canı pahasına ihraz etti = Bu şerefi canı pahasına kazandı.
Ihsa etmek — Saymak
örnek: Adedini ihsa etmek İktidarımdan hariçtir = Sayısını saymak erkimden dışarıdır.
Ihsa etmek - Burmak (Terim)
Ihsaİyat — istatistik
ihsan (Lütuf) = Kayra
örnek: İhsanlarının bolluğu sehasını gösterir. = Kayralarının bolluğu cömerdliğini gösterir.
İhsas etmek -- Sezdirmek
örnek: Doğru hareket etmediğini ibsas etti = Doğru hareket etmediğini sezdirdi.
ihtar etmek = Hatırlatmak (Bak: Hatır)
Ihticaç etmek — Belgelemek
İhtida etmek a Din değiştirmek, dönmek   (Bak: Hidayet)
Ihtifa etmek = Gizlenmek
örnek: Yakalanacağım anlayınca Ihtila etti = Yakalanacağım anlayınca gizlendi.
ihtifal - Alay, tören (Merasim anlamına)
ihtikâr mu Vurgunculuk
örnek: Hükümet ihtikârın Önüne geçmek için çok çalışıyor = Hükümet vurgunculuğun önüne geçmek için çok çalışıyor.
Muhtekir - Vurguncu
örnek: Muhtekirlere göz açtırmayı» = Vurgunculara göz açtırmayız.
İhtilâç = Çarpınma, seyİrms
İhtilâf = Uynuudık
Örnek: Düşüncelerimiz arasında İhtilâf var mM£' Düşüncelerimiz arasında uymazlık var.
ihtilâl = Devrim (İnkılap   snlamma), Azı (Iayaq. anlamına)
ihtilâlci - Devrimci (inkılapçı), azryan (İsi)
ihtilas — Aşın, aşırım
örnek: İhtilasının   sebebini   anlıyamadılaı Aşırımının sebebini anlryamadılar. 
Ihtilât etmek — Karmaşmak, görüşmek °   (Fr.J) Se mettre en relation,   m mattrt tn contact, Îİ
compliquer
örnek: Su ile şeker ihtilâl adet — Su İla şaka»
kar maşı r.
Kötü adamlarla ihtilât etmemeli = Kötü adan»
larla görüşmeme!!.
İhtimâl = İkthnal
ihtimam — Kayıt, özen
örnek: Ihtimamsız bir çalışma = Rayrtsıa bir
Çalışma.
İhtimam etmek = Kayıtlanmak, özenmek
örnek: Giyinmesine çok ihtimam   eder = Gt*
y inmesi ne çok kayıtlanır.
ihtira (Bak: tcad)
ÖNERGELER Kılavuz tözleri üzerine, her listenin (ULUS) ta çıktığından başlamak üzerm bir ay içinde, isteyenler yeni bir önerge ileri görebilirler. Bunlar T. D. T. C. Genel Kâtibtiğine şu şekil altında gönderilecektir:
Osmanlıca.......kelimesine Kılavuzda ......karşılığını uygun (yahut: yeter) görmüyorum.
Sebebi: (kısaca).....   ¦ ¦ ı ¦ ¦ ¦
Önergem şudur: (1)
İmza
(1) Burada bir önerge gösterilmiyen yazılar , üzerine bir şey yapılamıyacaktır. 3
495841519828499999
ULUS
16. 1935 SALI
Londra. 25 (A.A.) — B. MucUm:ıhlt
Avam Kamarasında yarın Slreaa kor.1 -
ratısı hakkında beyanatta bulunmuk ni\-tİnde olduğunu söylemiş ve bu »özleri alkışlanmıştır.
ON ALTINCI YIL. No: 4926
MAC IM \ Kİ
Geçenlerde gazetelerde okuduk., lngilterede Glaskovda bir ayak topu maçı yapılmış.. Maçı görmek istiyenler o kadar çökmüş ki, otuz bin kişi bilet alamı-yarak açıkta kalmış.. Bunlar o-yun alanına zorla girmeğe kalkışmışlar.. Polis işe karışmış ve çıkan kavgada üç yuz elli kişi yaralanmış... Maç İngiltere - Is-koçya takımları arasında oluyormuş.. Demek o kadar hırs ve hınç uyandıran bir maçmış ki, ateşi halka da geçmiş, ve stadyom ö-nünde de polisle onun arasında başka bir maç daha   yapılmıştır.
Spor haberleri arasında, stadyom içinde ve dışında gerek oynayanların ,gerek seyircilerin bi-ribirlerile kavga ettiklerini sıksık okuruz. Bundan anladığımız şudur ki, spor maçları onlarla uğraşanlar arasında büyük bir pas-yon uyandırmaktadır. Pasyon, hele gençlikte büyük bir güçtür. Ancak bu gücün soysal bir değeri o-labilmesi için iyi amaçlara yönelmiş olması gerekir. Çıkan kavgalara bakarsak, bunun böyle olduğunu sanamayız. Çünkü spor daha çok iyi duygulara hizmet etmek bakımından bugünkü yüksek durumuna çıkmış iken ters sonuçlar ile karşılaşmak onun değeri üzerinde bizi biraz da kuşkulandırmaktadır. Onun için sporun ve hele spor maçlarının ge-(Sonu 3 üncü savımda)
Adımız, amlınıızdır.
Her yerde 5 kı
Başbakanımız dün geldi
Başbakanımız İsmet İnönü dün sabah Istanbuldan şehrimize dönmüş ve durakta bakanlar; cu-mur riyaseti genel kâtibi ve yaverleri, saylavlar, vali ve bakanlıklar ileri gelenleri, emniyet müdürü, merkez komutanı   tarafın-
dan karşılanmıştır.
İsmet İnönü saat 16 da toplanan bakanlar kuruluna başkanlık
etmiştir.
Resmimiz başbakanımızı durakta kendisini karşılıyanlar arasında gösteriyor.
STRESADAN SONRA
B. Makdonalda göre konferans ne sonuç verdi?
Almanya ile ticaret andlaşması imzalandı
Ekonomi Bakanlığı Müsteşarından dün gece yarısından sonra öğrendiğimize göre, bu ayın on dördüncü pazar günü saat 18.45 de Almanya ile yeni ticaret andlaşması Berlinde imzalanmıştır.
Bu andlaşma eski andlaşma-nm umumî hatlarını muhafaza etmekte ve birinci, ikinci sınıftan 22.000 kental yumurta kontenjanını ihtiva etmektedir,
Berlindeki kurulumuz perşembe günü yurdumuza dönmek üzere yola çıkacaktır.
I hışlar derneği konseyi toplandı
Cenevre, 15 (A.A.) — Uluslar derneği konseyinin bugün öğleden sonra saat 3.30 a doğru başlamış olan gizli konuşmalar, u-mumi bekleyişin tersine olarak Habeşistanın müracaatı sorumu hakkında cereyan etmiştir.
İtalyan murahhası Baron A-loisi, hükümetinin mümkün olduğu kadar çabuk olarak iki hakem tayinine karar verdiğini söylemiştir.
Türkiye dış bakanı ve uluslar derneği konseyinin şimdiki başkanı Tevfik Rüştü Aras, her iki tarafın   bugün   bir barışseverlik
(Sonu 6 ıncı sayı farla)
RUS ARTİSTLERİ
Stresa. 15 (A.A.) — Konferansın son toplantısı dolayısiyle B. Mak Donald, B. Musoliniye teşekkür etmiş ve şunları söylemiştir: Şimdiki druum ya ''harb,, ya "barış,, tır. Son dakikaya kadar barışın kapısını açık bulundurmaya çalışmaktayız ve eğer o kapının kapanması mukadder i-jc. tarafımızdan   kapatılmış bu-
lunmasın. Harb için yapılacak hareketleri başkalarına bırakalım. Barışın kapısı perde arkasında değil, öğle güneşinin ışığı altında kapanmalıdır. Böyle o-lursa namuslu ve düzenli devletler kimin suçlu olduğunu öğrenmiş bulunacaklardır. Sıkı bir iş birliği ve baren elde --"dilmesi (Sonu 3 üncü sayıfada)
Artistler, Sovyet Büyük Elçisi B. Karahan ite birlikte
Dün akşam Sovyet Elçiliğinde bir süvare verilmiş ve bu süva-rede şehrimizde bulunan Moskova büyük akademik devlet tiyat-
rosu ses ve müzik sanatkârları ta^ rafından bir  konser   verilmiştir. Konserde piyanist   Lev Oborin\ (Sonu 2. ci sayıfada)
Osmanlımdan Türkçeye Karşılıklar Kılavuzu N.23
1 —Öz tüıkçe köklerden gelen sözlerin karsısına (T. Kö.) beldeği (alâmeti)     konmuştur. Bunların her biri hakkında »ırası ile uzmanlarımızın (mütehazsu)
yazılarını gazetelere vereceğiz.
2 — Yeni konan karşılıkların iyi ayırd     edilmesi için, gereğine göre, fransızcaları da yazılmış, ayrıca Örnekler de konulmuştur.
3 — Kökü türkçe olan kelimelerin bugünkü islenmiş ve kullanılan şekilleri alınmıştır: Aslı ak olan hak, aslı iieiinı olan     hüküm, türkçe "çek„ kökünden ge~
len çekil gibi.
İhtiras (Bak: Hırs)
İhtiraz       Çekinme,    sakınma    (Bak: Hazer, te-haşı)
İhtiraz etmek      Sakınmak
Ornck: Şunun bunun hakkında dedikodu etmekten ihtiraz ederdi - Şunun bunun hakkında dedikodu etmekten sakınırdı (çekinirdi).
Muhteri;       Sakıngan, çekingen
Ornck: Niçin böyle n~..' *i.'cduluyorsunuz ? Niçin böyle sakıngan   (çekingen)   duruyorsunuz?
İhtisar etmek = Kısaltmak
örnek: Bu kitabr ihtisar etmeliydiniz = Bu kitabı kısaltmalıydınız.
Muhtasar     Kısak
Ornck: Muhtasar yazmak için birçok tikilleri buraya koymadım — Kısak yarmak için birçok fikirleri buraya koymadım.
İhtisas     Uzuğ
Ornck: Kulak hastalıklarında ihtisası vardır = Kulak hastalıklarında uzuğu vardır,
tJaNİ ıssıs = Uzman
Örnek: İstatistik mütehassısı = istatistik uzmanı.
İhtişam (Bak: Debdebe) ¦ Gcıkem
örnek: İhtişam içinde ileıliyen büyük bir alay = Görkem içinde ilerliyen büyük bir ¦#*/.
İhtiva      Kapsa
İhtiva etmek - Kapsamak, almak, içine almak İhtiyaç -   İhtiyaç (T. Kö.)
İhtiyar (Yaşlı anlamına) - İhtiyar  (Fr.) Vieux, vicillard
İhtiyar  - İsten = (Fr.) Option
İhtiyari = Istenel      (Fr.) Facultatif
örnek: İhtiyari mevkif = Istenel durak.
İhtiyar Katlanma (Fr.) Suppoıler, endurer Örnek: Ortadaki bütün müşkülât ile mücadeleyi ihtiyar ederek bu işe giriştim Ortadaki bütün gürlüklerle   döğüşmeğe katlanarak   bu işe
giriştim.
İhtiyar (Bak: İrade)   m (Fr.) Volont;
İhtiyat = 1 _ $.kniı 2 _ yedek
örnek: / _ ihtiyat ile hareket ediniz Sakm ile hareket ediniz.
2 — Yol uzundur, ihtiyat benzin alınız - Yol uzundur, yedek benzin alını».
Ihtiyatkâr      Saknılı      (Fr.) Prudent
Ornck: Dev/er işlerinde ihtiyıtkâr bulunmak en mühim bir hassadır = Devlet işleıınde saknılı bulunmak en önemli bir özgüdür.
ihtizaz = Titreme İhtizaz etmek      Titremek
İhya etmek      Canland.rmak. diriltmek
örnekler: i — Bu iyiliğiniz beni   ihya etti = Bu iyiliğiniz beni canlandırdı. 2 — Ölüleıi ihya   etmek mümkün   değildir = ölüleri diriltmek mümkün değildir.
İhzar etmek      Hazırlamak (Bak: Hazır)
İkame etmek      Ç-kmck =   (Fr.) Descendre, tra-
örnek: Amud ikame etmek ~ Dike çekmek. İkame etmek      Koymak = (Fr.) Placer
Örnek: A'd&erçı ikame etmek — Nöbetçi koymak.
İkame elmek     Açmak = (Fr.) Intcntc. Örnek: Dava ikame etmek = Dilev »cmak
;U "ne etmek - Getirmek      (Fr.) Produire. e*tab-lir.
Örnek: Beyyine ikame etmek — Kanıt getirmek.
İkame etmek      Yerine koymak, geçirmek ca (Fr.) Remplacer
örnek: Ahınedin yerine Mehmedi ikame etmek  - Ahmedin yerine Mehmedi koymak.
İkamet etmek - Oturmak, eğle|mek = (Fr ) Üe-
mcurer
Örnek: / — Nerede ikamet ediyorsunuz — Nerede oturuyorsunuz?
2 — Biraz zaman orada ikamet ettim = Biraz zaman orada eğleştim.
İkametgâh      Konut
örnek: İkametgâh ittihaz etliğiniz yerde sizi bulamamışlar = Konut edindiğiniz yerde sizi bulamamışlar.
İkan     Sagbili
örnek: Bu mcseleaeki kanaatim mertebe! ikana vasıl olmuştur - Bu sorumdaki kanığını vı»-bili derecesine varmıştır.
İkaz etmek      Uyarmak, Uyandırmak
Örnek: Ben hiç öyle bir zanna düşmemiştim, bereket versin beni ikaz eltiniz s Ben hiç Öyle bir sanıya düşmemiştim, beıcket versin beni uyandırdınız (uyardınız).
Müteyakkız = Uyanık, tetik
örnek: Her işte gayet ınüteyaknız bulunmalıdır — Her işte pek uyanık (tetik) bulunmalıdır.
İkbal       Olcay, erge
örnek: İkbale olduğu gibi ıdbara karşı da metin bulunmalıdır = Okaya olduğu gibi düşkünlüğe karşı da dayanıklı bulunmalıdır.
İkdam elmek (Bak: Cchd) ~* Düşürmek
Iklil -   Taç
İklim = İklim (T. Kö.)
İkmal   etmek   - Butunlemek.     tamlamak.   tüm*
İçmek
Ornck: Bu yazdığınız eser, şimdiye kadar ileri sürdüğünü»   düşünceleri   ikmal   ediyor m Bu yazdığınız eser, şimdiye kadar ileri sürdüğünüz düşünceleri bütünlüyor (tamlıyor, tu mil yor). İkna elmek - Kanıtmak. kandırmak
Ornck: ; — Ortaya konan deliller beni bu işi» sıhhatine ikna etti — Ortaya konan tanıtlar beni bu işin doğruluğuna kanıttı. 2 — Bu meselede yalnız beni ikna etmek kâfi değildir — Bu sorumda yalnız beni kandırmak yetmez.
İkrah, istikrah - Tıksınç
Ornck: Yaptığı mugayiri anlak hareketler ban» ikrah (istikrah) verdi «= Yaptığı yantıahlaks»!
hareketler bana tiksinç verdi.
İkrah etmek, İstikrah etmek = Tiksinmek
Örnek: Ortalıkta hu kum suren ahlaksızlıktan ikrah ettim - Onalıkta hüküm suren ahlaksızlıktan tiksindim.
Ik am (uat) elmek    i Ağırlamck
Örnek: Misslıri ağırlamak, Türklüğün hiç k.ıybeımedıği .ıluen.ıbhklaıdan biridir = Konuğu ağırlamak, Türklüğün hiç kaybetmediği akılıklardan biridir.
İkrar etmek (Bak: imal) — Söylemek
örnek: Hem kılbıyle iman, hem de lisaniyle ikıar etti — Hem yüreğiyle inandı, hem de diliyle söyledi.
İkraz = Ödünç, ödünç verme
Ornck: Bana iki az suretiyle gösterdiğini» iyiliği unutamam ¦ Bana ödünç verme yolıyle gösier-dîğiniz iyiliği unutamam.
SAYIP a 7
ULUS
İt NİSAN SALI
Manisa genel meclisinin çalışmalar:
Manisa, 15 (A.A.) — Vilâyet genel meclisi işlerini bitirdi. Bugün dağıldı. Vilâyetimizin 1935 yılı büdcesi 865.800 liradır ve denktir. Büdce kültür işlerine 336 bin287, yol işlerine 26195, sağlık işlerine 88.733, tarım işlerine 9086, baytar işlerine 12.768, ö-lel muhasebe kurumlarına 72213, değişik masraflara 84.764. lira tahsisat ayrılmıştır.
Muallim adedi 410 a çıkarılmış yeni yapılmakta olan hastane için bu yıl da 40 bin lira tahsisat verilmiştir. Bu yıl vilâyetimizde yeniden iki büyük okutanın temeli atılacak ve okulasını yapan köylüye beş bin lira yardım edilecektir. Çalışkanlığı belli olan yoksul talebenin yüksek okulalarda tahsillerini bitirmeleri için 2200 lira tahsisat ayrılmıştır.
Edirne'de bağcılık ilerliyor
Edirne. 15 (A.A.) — Edirne ve mülhakatında halk bu yıl bağcılığa büyük bir istekle sarılmış »e 1500 dönümlük bağ dikilmiştir.
Bunda Edirne vilâyeti tarım teşkilâtının arkası kesilmİyen telkinleri ve 520 den fazla bağ çubuğunu parasız dağıtmak suretiyle gösterdiği kolaylıklar et-ke olmuştur.
Bugün Edirnede ve Trakya-nın birçok yerlerinde çok bol yağmurlar yağmıştır. Çiftçi bu yağmurların tam zamanında düştüğünü söyliyerek sevinmektedir.
Krgaııi üılüucleumetiî
Ergani ödünclenmesi A.B.C. tertibleriııin dördüncü çekilişi bu sabah Cumhuriyet Merkez bankasında yapılacaktır.
İ Ç
D UYURLAR
Takas yolsuzluğu tahkikatı bitti
İstanbul. 15 (Telefon) — Tafta* yolsuzluğu işini tahkik eden komisyon tah kikat sonucunu bugün Gümrük ve İnhisarlar Bakanlığına gönderdi. Tahki -kat fezlekesinde, iki buçuk milyon lira kadar tutan bu yolsuzlukta eski 1 ika! kurulu başkanının, başkan vekilinin ve üyelerden iki kişinin ödevlerini savsamak ve kaçakçılığa meydan vermek suçlari) lı diğer üyelerin de savsa su -çjyle cezalandırılmaları istenmektedir. Suçlular arasında 4 orman. 25 muha • faza, 9 gümrük muayene memuru ile İS tüccar vardır.
Km  pııılVhürüıı İhIİI'u-i
İstanbul. 15 (Telefon) — Fen fnkül lesi jeoloji profesörü B. Şapu istif* etti. İstifasında gösterdiği sebeb sıhhi
tİr.
İstanbul genel meclisinde
İstanbul. 15 (Telefon) — İstanbul umumî meclisinin bugünkü toplantısında fen işleri müdürü belediyenin beş yıllık imar plânı hakkında izahat verdi. Terkos suyunun İçilebilir bir hale getirildiğini söyledi ve meclis, mahkeme Haliç şirketi davasında belediye lehine karar verirse kullanılmak üzere 20 bin lira tahsisat, daimi komisyona da bir lakım icra salahiyetleri »erdi. Meclis birinciteşrine kadar kapalıdır.
Kus plûııörcülcri grliyor
İstanbul, 15 (Telefon) — Tutk Ku su okulalarında motorsuz tayyare ile uçmak ve paraşütle atlamak dersleri vermek üzere Rusyadan «elen sovyet tayyareciler bu akşam Ankaraya gittiler.
Kamutay'da
Dün görüşülen işler
Kamutay, dün saat 15 de Bay Nuri Conker'in başkanlığında toplanmıştır.
Toplantıda artırma, eksiltme ve ihale kanunun 46 ıncı maddesinin K fıkrasının tefsirine dair mazbata ile reşid kadın ticaretinin men'i hakkındaki arsıulusal mukavelenin tasdikine. Suriyede türklere ve Türkiyede Suriyelilere aid olan emlâk hakkında itî-lâfname müddetinin 6 ay uzatılmasına dair kanun lâyihalarının ikinci konuşmaları yapılarak o-nanmıştır. Kamutay, perşembe günü saat 15 de toplanacaktır.
Kadınlar kongresine yeniden gelen murahhaslar
İstanbul, 15 (Telefon) — Kadınlar kongresi için bugün de Istanbula çe -koslovak. yugoslnv, bulgar murahhas -lar geldiler. Değişik k*dın kurudan Taksim âbidesine çelenkler koydular. Arsıulusal kadınlar birliği başkanı bugün Perapalasta gazeteciler ^dına bir çay verdi. Bİr çok söylevler verildi Perşembe akşamı vali Perapala&ta kongre üyeleri adına bir ziyafet verecektir.
Balkan ekonomi konseyi üyeleri geliyorlar
istanbul, 15 (Tclcfonj — İft nisanda Ankaıada toplanacak olan Balkan »-konomık    kon ¦cyınde      Yugoslavyayı temsil /-dectk murahhaslar bugün Is -
tanbula  geldiler.
Hüküm giyen ve yakalanan kaçakçılar
İstanbul. 15 (Telefon) — Bugün Kemal ve Niko isminde iki morfin kaçakçısı ikinci ihtisas mahkemesinde birer yıl hapse, 2110 lira para cezasına mahkûm oldular.
Yunan bandıralı Limni vapurunun kaptanı Yorgi 4000 fran-sız frangını izinsiz gemisine götürürken yakalanmıştır.
Mübadele (»dilen   türk ve bullar köylüleri
İstanbul, 15 (Telefon) — Si-livıİnîn Korfalı köyündeki bul-garlar bugün Bulgaristana gittiler. Yarın bu köye Bulgaristan-dan lürkler gelecek ve köye yerleşeceklerdir.
Edirne'de yağmurlar
Edirne, 15 ı A.A | — Son günlerde Bulgaristana yağan sürekli yağmrular yüzünden nehir suları gene yükselmeye başlamıştır. Henüz hiç bir zarar olmamakla beraber havanın kapalı ve yağmurlu oluşu endişe uyandırmaktadır.
Otuzuncu kılavuzda aylık aboneleri-miz doluyor. Gazete gönderîlebîlmesî i-çin şimdiden yenilenmesi
Rus artistleri
(Bjşi 1 mu sayılıda) Şopenİn noktürünu, Lıst'in ikinci radsodisini çalmıştır.
Barito Nortsov, Çakoyvskının Maça kızı ve Ojen Onegin operalarından iki arya söylemiştir.
Mezzo Soprano Maksokova, Rimski. Korsakof'un Kar kızı o-peranaından bir arya ile Karrnen operasından Habannera aryasını söylemiştir.
Bas Pirogov, Volga gemicileri rus şarkısını ve Cuno'nun Favst operasının Mefisto küple-lerini teganni etmiştir.
Tenor Jadan, Rimski Kor şali of un Sadko operasından Hind aryasını ve Masene'nin Verter o-perasından Verter aryasını teganni etmiştir.
Genç ve ünlü Sovyet kompozitörü Şostakoviç kendi eserlerin den Adacyo ve Polka adlı iki parça çalmıştır.
Ve en sonra sopranoBarsova Rimski Korsakofun Kar kızı o perasından bir arya ile Rossini-nin Sevil berberi operasından bir arya teganni etmiştir.
Başbakanımız İsmet İnönü, birçok bakanlar ve saylavlar sanat ve kültür muhitinden birçok simaların ve bütün kordiplomatiğin hazır bulunduğu bu süvarede dinlenen Sovyet sanatkârları pek çok takdir edilmişler ve uzun alkışlarla tekrar tekrar çağırılmışlardır.
Sanatkârlar yüksek ve eyi bîr intiba bırakmıştır. Ayni sanatkârlar tarafından halk için ilk konser 17 nisanda halkevinde verilecektir.
Çocuk balnsıı
İstanbul, 15 (Telefon) — Anneler birliği 26 nisan cuma günü dağcılık kulübünde bir çocuk balosu verecektir.
İkraz etmek      Odunç vermek, borç vermek
öınek: Site şu parayı bir ayda ödenmek üzere ikraz ediyorum ~ Sire su parayı bir ayda ödenmek ürere Ödünç (borç) veriyorum.
İstikraz       Borç. borç alma
örnek: Bu istikraz işini başa çıkarabildiniz mi? mm Bu boıç {borç alma) işini başa c'kaıa-bildiniz mi?
İksir     İksir
İktibas etmek      Almak
tktstt etmek = Uymak
İktidar       Erk
örnek: Bir millet için iktidarın hududu ve miyarı olamaz ~ Bir ulus İçin erkin sınırı ve ölçüsü olamaz.
Muktedir        Erkmcn
örnek: Muktedir bir adam, eline aldığı İşi başarabilen adımdır mm Erkmen bir adam. eline aldığı isi başarabilen adamdır.
taVvk.ı iktidar   - Erke
örnek: Mevkii iktidara geçen trrka her şeyden evvel memleket menafiîni düşünebilmen ~ Erkeye geçen parti, her şeyden önce ülke fayda, laıım düşünebilmen.
İktifa etmek       Yctrinmek, yetsinmek, ye ter bulmak
örnek: Kudretimizin yetmediği ahvalde eldeki ile ıkula etmeyi bilmeliyiz = Erkimizin yetmediği hallerde eldeki ile yetrinmeyi (yetsinmeyi) bilmeliyiz.
lhtiham etmek        Göğüs germek, üstermek
örnek: Bin tütlü müşkülâtı iktİham ile emeli, mize doğru   yürüyelim ~ Bin   türlü   güçlüğe göğüs gererek umayımıza doğru yürüyelim Bin türlü güçlüğü üstererek umayımıza doeru yürüyelim
İktiran etmek        Yaklaşmak, (karara) bağlanmak (ftftnsab =   Edinç
örnek: İktisabın birçok yolu vardır, fakat bu yolun muhik olması lâzımdır = Edincin birçok yolu vardır, ancak bu yolun haklı olması gerektir.
Iku'sab etmek      Edinmek
Örnek: Türk vatandaşlığım iktisab etmek ı\in ecnebiler bir takını merasimi yeıine getirmeli-'Üt = Türk vatandaşlığını edinmek için yaduy-tvlar bir takım törenleri  yerine getirmelidir.
Muktcsebat      Edinçler
Otnek: Burada ve Avrupa'dakı mûkteaebatı bu işi başarmasına kâfidir ~ Burada ve Avrupa'-daki edinçleri bu işi başarmasına yeter.
Iktısad (Bak: tasarruf)   -   Ekonomi
Iktısad etmek (Bak: lasaıruf etmek)
İktisadi Ekonomik
Iktitaf etmek       Dermek, devşirmek
Örnek: Mesainizin semeratım ıktitai etmek zamanı gelmiştir ¦ ¦ Çalışmalarınızın yemişlerini dermek (devşirmek) /amanı gelmiştir.
İktiza -    Lüzum (T. Kö.)
Hasbeliktıza   ¦  Lüzumundan dolayı
Muktazi —  Lsuumlu
İlâ etmek       Yükseltmek, yüceltmek
Örnek: Türkün namını ve livasını ilâ etmek vazifemizdir --¦ Türkün adını ve bayrağını yükseltmek {yüceltmek) borcumuzdur.
İlâç   - İlaç
Tedavi etmek        Eyilemek, bakmak
Örnek: Tedavi etmek vazifesini deruhte ettiğiniz hasta - Bakmak (eyilemek) ödevini umu nüze aldığınız hasta.
İlâm       Belgin
İlâm etmek      Bildirmek (Bak: Tebliğ etmek) İlân      Bİlit
Örnek: Gazeteye   hır ilan   verdim — Gazeteye
bir hilit verdim.
liân etmek       Bilıtmek
ömek: Herkesçe malum olması için ilân edilmesi miktarıdır - Herkesçe bilinmesi için bi-litilmesi lüzumludur.
İlânı harbetmeb       Savaş açmak (Bak: Harb)
İlâve - Ulam-»
Örnek:' Tarama dergisine bir ilâve yaparak bütün tashih ve ilhakları toplıyacağız mm Tarama dergisine bir ulama yaparak bütün düzeltme ve katmaları topiryacaçız.
İlâve etmek -   Ulamak
örnek: Şunu da ilave etmek istrtim ki = Şunu
da ulamak isterim ki.
Uca (Bak: cebir, sevk)      Zor. zorlama
Örnek: Ucayı ahval ile bu işi yaptığımızı söylemek isterim = Hallerin toru ile bu işi yaptığımızı söylemek isterim.
İlelebet      Hiç bir zaman (Bak: Ebediyen)
İlga llagv) etmek     kaldırmak
Örnek: İlga edilmiş olan bir kanunun artık hükmü olamaz ¦ Kaldırılmış olan bir kanunun artık hükmü olamaz. •
llhah a  (Bak: ibram. ısrar)
İlhak etmek     Katmak
Örnek: Bu müdüriyeti de bilinci müdüriyeti u-mumiyeye ilhak eımek muvatık olur - Bu di-lektorluğu da bilinci genel dııektotluğa katmak uygun olur.
Mülhakat      Bağlantı
Örnek: Bu emirnamenin ouıuu mülhakata isterim rica ederim Bu buyrultunun büt'in bağlantılara bildirilmesini dilerim.
ilham       Esin
Örnek: t İham, insan luhuııun ulviyat ile bir ittisalidir     Esin, insan ruhunun yüksekliklerle
bir bağlanmasıdır.
İlham t Un ek    - Esimek
örnek: Bu yazdığını* eser bana birçok fikirler ilham etli — Bu yazdığınız rseı bana birçok fikirler esidi.
Mülhem olmak = Eşinmek
örnek: Bu mütalcadan mülhem olarak şu teklifi dermeyan ettim   - Bu oydan ati—jai şu ö-
nergeyİ ileri sürdüm.
Ihın       İlim (T. KÖ.) Alim ¦   llimen Malûmat       Bilgi Malumatlı — Bilgin Ukala - Bilgİc Marifet      Bilim hıütebahhir       Bilge
lika etmek       Bırakmak, almak
örnek: Hıristiyanlar groenın bir gününde salibi suya İlka ederler Hıristiyanlar yılın bir gününde haçı suya bırakırlar (atarlar).
İlkah «ımck (Bak: telkih itmek) ¦ Aşlamak İllet ~- Derd
Ilsak etmek — Bitiştirmek, kavuşturmak
Örnek: / — Bu iki varakayı biribirine ilsak ediniz = Bu iki keadı biribirine bitiştiriniz. 2 — İki demir yolunu İlsak etmekle büyük bit k»r elde edilmiştir = tkı demir yolunu kavuşturmakla büyük bir kazanç elde edilmiştir. İlsak etmek - Yapıştırmak (pul gibi şeyler)
Örnek: Elden gönderilen mektuplara da post* pulu ılsak etmek lâzımdır -, Elden gönderilen mektuplara da posta pulu yapıştırmak gerektir.
İltisak etmek      Bitişmek, kavuşmak
Örnek: / — Biribirine iltisak etmiş bir halde doğan iki hemşire mmi Biribirine bitişmiş bir halde doğan İki krr kardeş
2 — İla sik etmiş olan demiryolları m Kavuşmuş olan demiryolları.
İltisak etmek = Kaynaşmak (kemikler iç»
İltisak hatları — Kavşıt kollan
örnek: Bu iki büyük demiryolu birçok notta-larından iltisak halleriyle biribirine rabtedih rniştir -- Bu iki büyük demiryolu birçok noktalarından kavşıt kollariyle biribitine bağlanmıştır.
ÖNERGELER
Kılanı: sözleri üzerine, her Halenin (ULUS) ta çıktığından başlamak üzere bir ay içinde, isteyenler yeni bir Önerire ileri sürebilirler. Bunlar T. D. T. C. Genel Kolibliğine şu şekil altında gönderilecektir ı
Osmanlıca.......kelimesine Kılavuzda ......karşılığmı uygun (yahut: yeter) görmüyorum.
Sebebi: (kısaca) ...........
Önergem şudur:.....(i)
İmza
(I) Burada bir önerge göster ilmi yen yarılat üteıine bir şey yapılamryacaktır,
1
ULUS
17, NİSAN 1935 ÇARŞAMBA
ON ALTINCI YIL No: 4927
Aıiımız, andımızdır.
II' r yerde 5 kuruş
Gündelik
VAKİT KAZANMA
Arsıulusal siyasanın çok fay -dalı gördüğü yöndemlerden biri de vakit kazanmaktır. Vakit ka -zanmak bugünün işlerini şöyle böyle pamuk ipliğine bağlıyarak bütün yükü geleceğe bırakmak demektir. Gelecek insanlar için belli olmıyan bir durumdur. Kendisinde daha çok ihtimaller ve imkânlar saklıyan bir durum.. O vakte kadar hadiseler değişebilir, insanların düşüncelerine şekil veren türlü etkeler başka biçimler alabilir. Yarın umud acunudur. Bugün olamıyanın yarın olması, bugün olanın yarın olmaması düşüncesi insanlar için olduğu kadar uluslar için de en büyük yaşayış gücüdür.
Merakla beklenen Stresa konferansı da bitti.. Buradaki konuşmaların sonucu da anlaşıldı.. Genel bir bakımdan denilebilir ki, bu konferans vakit kazanmak politikası ile Avrupa barışına hiz -met etmiştir. Yıllardanberi devletleri uğraştıran barış sorumunun ne özünde, ne de şeklinde yeni bir şey yapılmamış olmakla beraber, bugün için olsun, onu büyük bir sarsıntıdan kurtarmak yolu bulunmuştur. Uluslar derneğinin uğraşacağı iş üzerinde alınacak kararların taslağı hazırlanmış ve Ce -nevre'de acı sürprizler ile karşı • taşmak ihtimalinin önüne geçil -mistir. Bunun arsıulusal siyasa ba-
(Sonu 6 inci sayıftda)
BALKAN EKONOMİ KONSEYİ
Yarın toplantılarına başlıyor
Balkan Ekonomi konseyinin yarın toplanacağı Hilâliahmer   genel merkez binan
Çalışmalarını yakından takib ettiğimiz Balkan antantı ekonomi ve istişarî komisyonu yarın şehrimizde Hilaliah • mer merkezinde toplanacaktır. Yugoslav, rumen ve yunan heyetleri bugün Istanbuldan şehrimize geleceklerdir.
Dost ülkeler ekonomik bakımdan büyük değeri olan bu işe aşağıda adları yazılı delegeleri göndermişlerdir:
Hıımi'iı kurulu
Başkan: B. N. Tabakoviçi,   Rumen
demiryolları inhisarı İdare meclisi baş-
kanı, B. Jon Kristu, dışarı işler bakanlığı ekonomi işleri direktörü. B. Valll -maresco, elçilik müşaviri. B. Mühendis Makovci. demiryol direktörlerinden. Mühendis Mihalopol, münakalat bakanlığı direktörlerinden. Nikolau. General konsolos. B. Maryau, Romanya çıkı (ihracat) enstitüsü genel direktörü (sonradan gelecektir).
Elen kurulu
B. G. Harita ki s. uurul başkanı.   B. (Sonu 2. nci say ifada)
Elektrik ucuzladı
Bayındırlık Hakanlığı ilr şirkıt arasında yapılan konuşmalar bitmiş ve elektrik kilovat babında 5.5 kuruş daha ucuza imliı ilnıi".lir.
Ankara Elektrik şirketi ile Bayındırlık Bakanlığı arasında, görülen lüzum üzerine, açılmış olan konuşmalar, birkaç aydanberi sürmekte idi.
Bu defa, iki taraf üyelerinden kurulmuş olan komisyon işlerini bitirmiş ve Ankara halkını sevindirecek ve yaşayış pahası üzerinde önemli bir tesir yapacak bir sonuca varmıştır.
Dün, şirket murahhaslariyle Bayındırlık Bakanı Bay Ali Çetinka-ya arasında imzalanan bir proto-kola göre şimdiye kadar kilovat başına alınmakta olan 25,5 kuruş, 20 kuruşa indirilmiş ve belediye için de şirketin yıllık kârı üzerinden yüzde dört pay verilmesi esası kararlaştırılmıştır.
Ankara halkının yüzünü güldürecek olan bu başarım hakkında yarınki sayımızda uzun boylu tafsilat vereceğiz.
Halkın asığım korumak yolun -da birçok gayretler göstermiş ve işler başarmış olan Bayındırlık Bakanlığını bu başarmamdan dolayı da kutlamayı bir Ödev biliriz.
Balkan antantı ve küçük anlaşmanın hildiriği
Cenevre, 16 (A.A^ — Küçük anlatma ve Balkan anlaşması konseyi dun yaptığı müşterek toplantı sonunda bir bildiriğ çıkarmıştır. Bildiriğde demli -yor ki:
Küçük anlaşma ve Balkan anlaşması. Avrupanın kuzey doğusunda karşı • lıklı yardım andlaşmalan yapmaya va orta ve güneyi Avrupada güvenlik and-(aşmasının tahakkuku yolunda konuş -(Sonu 2. nci sayıfada)
Bulgar Dış Bakanı
Kabineden çekildiği söyleniyor.
Sofya, 16 (A.A.) — -%       Havas   ajansı   bildiriyor.
Kabine üyeleri arasındaki anlaşmazlık, yakında bir buhran çıkarmak ihtimalini gösteriyor. Dün akşam Dış İşler Bakanı B. Batalofun çekildiği duyuğu dolaşmakta idi. Başbakan bu duyuğu yalana çıkarmış ise de B. Batalofun gerçekten çekildiği ve istifasını geri almadığı anlaşılıyor.
B. Batalof
Osmanlıcadan 7ürkçeye Karşılıklar Kılavuzu N. 24
1 —Öz türkçe köklerden gelen tözlerin karşısına (T. Kö.) beldeği (alâmeti) konmuştur. Bunların her biri hakkında sıratı ile tumanlarımızın   (mütehassıs)
yazılarını gazetelere vereceğiz.
2 — yeni konan karşılıkların iyi ayırd edilmesi için, gereğine göre, fransızcaları yazılmış, ayrıca örnekler de konulmuştur,
3 — Kökü türkçe olan kelimelerin bugünkü işlenmiş ve kullanılan şekilleri alınmıştır; Aslı ak olan hak, aslı ügünı olan hüküm, türkçe "çek,, kökünden ge*
len şekil gibi.
iltisak noktası = Kavşıt noktası
Örnek: Toros demiryolıyle Ankara demiryolu-nun iltisak noktası Eskişehirıjir = Toros demiryolıyle Ankara demiryolunun kavşıt noktası Eskişehirdir.
Mülâsık     Bitişik, kavuşuk
Örnek: Fıtraten birıbirıne merbut değil, belki mtılâsık denilebilecek derecede = Yaradılıştan biribirine bağlı değil, belki bitişik denilebilecek derecede.
İltibas   ¦ Benzeşim
Örnek: Arabide "sin,, ile yazılan ihtisas ile usat„ ile yazılan ihtisas iltibaslarını ret'etmek iyidir » Arabçada "sin,, li ihtisas ve "satm lı ihtisas benzeşimlerini kaldırmak iyidir.
iltica etmek = Sığınmak
Örnek: Bu işde de afvı âlinize iltica etmek isterim Bu işde de yüce bağışlamanıza sığınmak isterim.
Ilticagah, melce = Sığınak
Örnek: llticagâhım olan stneı madcr = Sığına-ğım olan ana kucağı.
Mülteci     Sığınık
örnek: Siyasi mültecilere en çok müsamaha gösteren Türkiye'dir wa Siyasal sığınıkları en çok hoşgören Türkiye'dir.
Ittihab     Yangı
örnek: Yarasının iltihabı gayrıkabili tahammül acılara sebeb oldu = Yarasının yangısı dayanılmaz acılara sebeb oldu.
İltihak etmek      Katılmak
Örnelc: Bu ınkılâb kahramanlarının saffma ben de iltihak etmek isterim - Bu devrim bahadır-larmın sırasına ben de katılmak isterim. İltifat (teveccüh) = Yönel
Örnek: İltifatınız kail,,
mı serşarı mesar eyledi
- Yönetiniz gönlümü sevinçle doldurdu.
iltifat (teveccüh) etmek - Yönelmek, yüze bakmak, hoş davranmak
lltima etmek - Parıldamak, yalpırdamak
örnek: 1 — Semada iltima eden bir necmı zahire hasrı nazar ederek... m Gök yüzünde parıl-dıyan parlak bir yıldıza gözünü dikerek... 2 — Vfk ürerinde ziyayı şemsin iltima ettiğini görenler... — Ufk üzerinde gün ışığının yalpır-dadığını görenler...
lltimaat  - Yalpın
örnek: tltimaatı kamer, enzarımı taltif ediyordu mm Ayın yalpırıları. gözlerimi okşuyordu.
iltimas (sahabet etmek) = Kayırmak
Örnek: Bu işin olması için bana biraz iltimas etmenizi rica ederim = Bu işin olması için beni biraz kayırmanızı dilerim.
Iltiva b Kıvrım
örnek: Üstündeki hariri fistanın Htivaları -Üstündeki ipek fistanın kıvrımları...
Iltiyam bulmak     Onulmak
örnek: Harbte aldığı ceriha iltiyam bulunca... = Savaşta aldığı yara onulunca....
iltizam etmek     Tutmak, yan çıkmak, yan olmak
örnek: Sız beni iltizam ettikten sonra kimseden korkmam mm Siz beni tuttuktan (Siz benden yan çıktıktan) sonra kimseden korkmam.
ilzam etmek      Susturmak
örnek : Ne delil gösterdiysem   cevabını    verdi, beni ilzam etti = Ne kanıt gösterdiysem cevabı nı verdi, beni susturdu.
İma = Imay
örnek: Anlıyana bir küçük ima yeter = Antı-yana bir küçük hnay yeter.
ima etmek ¦ Imaylamak
örnek: İma etmek istediğiniz nokta gözümden kaçmış değildir ^ Imaylamak istediğiniz nokta gözümden kaçmış değildir.
İmal etmek ¦ Yapmak
örnek: Onun imal ettıgı tarzda güzel koltukların emsali yoktur =• Onun yaptığı yolda güzel koltukların benzeri yoktur.
İmalât - Yapım
Örnek: İmalât hitam bulmak üzere olduğu sırada = Yapım bitmek üzere olduğu sırada.
İmalâthane - Atol ya (T. Kö.)
Mamul — Yapık
örnek: Ceviz ağacından mamul bir dolab ¦ Ceviz ağacından yapık bir dolap.
Ameli — Pratik (T. KÖ.)
Nazari = Teorik (T. Kö.)
İmale etmek - Çevirmek, yatırmak, egmeic
örnek: /— Kalbinizi bu tarafa doğru imale e-den sebeb — Yüreğinizi bu yana doğru çeviren sebeb.
2 — Birçok uğraştıktan sonra istirhamımı is'afa imale edebildim - Birçok   uğraştıktan   sonra yalvardığımı yerine getirmeğe yatırabildim.
3 — Bir o yana, bir bu yana imale ederek beni de şaşırttınız - Bir o yana, bir bu yana.eğerek beni de şaşırttınız.
İman = İnan
örnek: Türklüğün terakki edeceğine, İtilâ edeceğine imanımız vardır = Türklüğün ileri gideceğine, yükseleceğine inanımız vardır.
imar etmek     Bayındırmak (Bak: abadan)
Imdad etmek     Yardıma koşmak
Imdad - Yetişme, yardıma koşma
Imdad! = Yetiş?
İmha etmek     Yoketmek
Örnek: Harbin nihayetinde düşman ordularını imha eden büyük kumandan... — Savaşın sonunda düşman ordularını yok eden büyük komutan...
Imhal etmek = Onellemek. önel vermek
Örnek: Alacağınızı tediye etmek isterim; fakat biraz imbal etmenizi rica edeceğim = Alacağı* nızı ödemek isterim; ancak biraz   önallemenİai
(önel vermenizi) diliyeceğim.
Mühlet — Önel
örnek: Size iki ay mühlet... ondan sonra bet» lemem = Size iki ay önel... ondan sonra baklam
mem.
İmkan - İmkân (T. Kö.) '
Ademi imkân — İmkânsızlık
Adimülimkân -   İmkânsız
Mümkün mm Imkânlı
Mümkün kılmak - lınkânlaştırmak
Cayrimümkün = imkânsız
Gayrimümkün kılmak ¦ İmkânsızlaştırmak
İmlâ = imlâ (T. Kö.;
İmlâ etmek - Doldurmak
Örnek: Bu lûttunuz kalbimi hissiyatı meserretle imlâ eyledi = Bu kayranız yüreğimi sevino
duygulariyle doldurdu.
Imrar etmek = Geçirmek
Örnek: Gümrükten İmrar edilen sandıklar = Gümrükten geçirilen sandıklar.
Mürur - Geçme
örnek: Bu sokaktan yük arabalarının müruru memnudur — Bu sokaktan yük arabalarının geçmesi yasaktır.
Imsâk etmek - Kısınmak
örnek: Sarfiyatta biraz imsak etmek lâzım ¦¦ Harcamada biraz kısınmak gerek.
Kevyork, 16 (A.A.) — Ueyli Telgraf ^telesinin Sevyork bildirmeni, Amerika işçi partisi liderlerinin $.500,000 amelenin dahil olacağı büyük grev hazırladıklarını yaz-
maktadır.
SAT II*A 2
U L O D
1-3, ÇArCjAlviÜA
Balkan ekonomi konseyi yarın toplantılarına başlıyor
(Başı 1 inci sayıfada) Karonis, murahhas. B. X. Zolotas, murahhas. B. A.   Argiropıılo,   murahhas. B. Kiryakopulo, murahhas. B. Haciva -silyıı, kâtib.
Yugoslav kurulu
BB. Pclİvanoviç, Sava Obradovîç, Milcnkoviç.
Konseyin görüşeceği mevzular; Balkan antantı daimi konseyinin yani dıs işleri bakanları konseyinin tesbit ettiği protokolda tayin olunan konulardır. Daimi konsey; antant ülkeleri ara -sıtıda ekonomik münasebetlerin dü zeltilmesi ve pekiştirilmesi İçin ve antantın ekonomik alanda üstün sonuçları elde etmek ülküsiylc halli ge -reklİ görülen bu konular üzerinde bir araştırma yaptırmak ve İstisarı bir »y elde etmek amaciyle, kendisinin yardim cı organı olan ekonomik konseye bazı meselelerin tetkikini havale etmiştir
Antant ülkeleri arasındaki münasc -betlerin nasıl ve ne şekilde olacağı ve ülkeler arasındaki ticarî münasebetleri güçlüğe uğratan tedbirleri ve bunların ortadan kaldırılması sebebleri gibi çok önemli bir yükümü olan konsey yarın bağlıyacak olan toplantı siyle, antant ülkelerinin dünya piyaiasiyle kredi ha-kımından mevcud münasebetlerini düzeltmek ve arsıulusal ticaret münasebet lcnni yoluna koymak amaciyle gereken tedbirler üzerinde uğraşacak ve üçün -cü bir iş olarak da antant ülkelerini birbirine bağlayan taşıt vasıtalarının ge -lışme vc tamamlanması ve bu alandaki işlerin kolaylaştırılması gibi çok ente -resan bir konunun antant ülkeleri için en faydalı olan biçimini tesbit edecektir. Konseyin işleri arasında genel bir değeri olan turizm işinin de müşterek bir cebhcden ıslah ve organize edilmesi vardır. Turizm işinin bir kolu olan münakale işlerini tanzim ve düzenine koymak üzere Belgradda toplanan komitenin tetkikleri ve aldığı sonuçları da konseyde tetkik edilecektir.
Bütün bu sorumların konseyde top-
i ç
D UYURLAR
Çin elçiliği müsteşarı geliyor.
İstanbul, 16 (Telefon) — Çin elçi -ligi müsteşarı ile elçilik ataşeleri bu akşam Ankaraya gittiler.
Haliç şirketinin önergesi
İstanbul, 16 (Telefon) — Haliç şirketi pazarlık uyarsa şirketin bütün mallarını iki yüz bin liraya belediyeye devredecektir.
Halk partsinin balosu
İstanbul, 16 (Telefon) — Halk partisi İstanbul merkezi ayın yirmi beşinde bîr balo verecektir.
lu bir halde görüşüleceği umulmakta -dır.
Konsey toplantılarının on gün kadar süreceği tahmin edilmekte ise de uzamak ihtimali de vardır.
Konseye ilgili bakanlıklar olan dışarı işler, malîye,- ekonomî. bayındırlık, tarım, gümrük ve inhisarlar bakanlık -lanndan münasib delege veya uzman -lar tayin edilmiştir.
Konsey Hilaliahmer genel merkezi binasında toplanacak, ve konseyi yarı.ı Dışarı İşler Bakan vekili Bay Şükrü Kaya saat 16.S da bir açış söyleviyle açacaktır. Aynı akşam Dışan İşler Bakanlığı «ayın konuklarına ilgili ülkelerin kor diplomatiki ve bakanlar ku -ruliyle ligili olanlarda bulunduğu halde Ankarapalasta büyük bir dine ve.sonra suvare verecektir. Çalışma sırasında E-konomî Bakanı Celal Bayar, Türlüye ulusal komitesi başkanı ve Balkan konseyinde Türkiye baş murahhası Trabzon saylavı Hasan Saka tarafından birer çay ve delegelerin dönme sırala -rında da Dışarı işler Bakanımızın bir akşam yemeği vereceği haber alınmış • lir.
Kadınlar kongresi
İstanbul, 16 (Telefon) — Kadınlar kongresi için bugün de lstanbula bir çok salkurlar gelmiştir. Arsıulusal ko -mite Yıldızda toplantılarını devamlı o-larak yapmaktadır. Bugün komite «ka din hakları» nı konuşmuş ve münaka • salar olmuştur.
İstanbulda hayat yüzde otuz ucuzladı.
İstanbul, 16 (Telefon) — İstanbul ticaret odasının çıkardığı bir istatistiğe göre İstanbul'da yaşamak 1929 yılına göre 1935 şubatında yüzde otuz ucuzlamıştır. İstanbul'da 39 esnaf kurulu vardır.
Bazı dairelere tahsisat konmak için bir kanun
Bazı dairelerin 1934 yılı büdcelerine 2.889 000 liralık tahsisat konulmasına dair kanun layihası Kamutayda ruzna -meye alınmıştır. Perşembe toplantısın -da görüşülecektir.
Bu layihaya göre Ankara belediyesinin büdcesi hükümet merkezinin çok önemli ihtiyaçlarım karşılıyamaınakta olduğu anlaşıldığından şehrin bu za rurî ihtiyaçlarını karşılamak üzere ge -nel büdcedcn vade ve faizi Bıkanlar Kurulunca tesbit edilmek üzere Ankara belediyesine 250 bin lîra borç verilecektir. Bundan başka Trakyaya yer -leştirilecek göçmenlerin masraflarını karşılamak için İçeri İşler Bakanlığı büdcesine 450 bin lira. potîs karakolları yapımı için emniyet işleri büdcesine 20 bin lira, uyuşturucu maddeler İnhi -san mütedavil sermayesi için ekonomi büdcesine 250 bin lîra eklenmektedir.
General Esad - Son Posta dilevi.
istanbul. 16 (Telefon,) — General E.vad Son Posta gazetesinde geçen *lt-lihad ve Terakki nasıl doğdu ve nasıl öldü s tefrikasında vakaların değiştirilerek kendisine hakaret edildiğini ilci sürmüş ve gazeteye karşı dilev açmıştı. Bugün hakyerînde müddeiumumi suçlu gazete sahibi İle yazı işleri müdürünün ve tefrikayı yazan yazıcının 4Sû incİ maddeye göre cezalandırılmalarını . istemiştir.
Bir yokatım cezası
Hırsızlık suçunun kanıtlarını orta dan kaldırmak için iki kişiyi Öldürmek len suçlu Mchmed oğlu arabacı Halil ile Maksud oğlu çapacı Sadrinin Ölüm cezalına çarpılmaları hakkında Manisa ağır ceza hakyerinin karan tasdik için Kamutaya bildirilmiştir.
Kükürd yollanacak
Bağcılarımız, bağlarını kükürtlem'k içîn piyasada lüzumu kadar kükürt bu lamadıklarınd an şikâyet etmekteydiler. Öğrendiğimize göre, Keçiburlu kükürt fabrikasında mevcud 300 ton kükürt piyasaya çıkarılmıştır. Sümer Bank ta rafından ithalat müsaadesi alınmış o -lan büyük mikdarda kükürt de piyasa -ya mayısın ilk haftasının ilk günleri İçinde çıkan Uçaktır.
Bu suretle piyasada kükürt buhranı kalmıyacak ve ihtiyaç nisbetinde kü -kürt tedarik etmek İmkânı hasıl ola -çaktır.
Bundan başka. Keçiburlu fabrikası, haziranda umumî ihtiyacımızı karşıla -diktan başka artacak mikdarda kükürt üretimine başlıyacak va böylece, mem -lekette kükürt işi kökünden halledilmî? olacaktır.
Balkan antantı ve küçük ınlaşmanın bildiriği
(Başı I. inci sayıfada)
malamı mÜsbet bîr sonuca varmasına esaslı önem verir.
Sen Jcrmen, Trianon ve Neuilli ba -nş andlaşmalarını imza edenlerin süel durumlarının değiştirilmesine gelince , beş devletin mümessilleri bu hususta B. Laval tarafından yapılan tefsirleri Öğrenmişledir.
İki grup devletlerin daimî konseyi Uluslar Derneği konseyinin üsnomal toplantı devresi sırasında yeniden bir toplantı daha yapacaklardır.
istanbulda 23 nisan
İstanbul. 16 (Telefon) — İstanbul Halkevi 23 nisan günü üniversite salonunda bîr toplantı yapacak, toplantıda söylevler söylenecek ve şehir ban -dosu bir konser verecektir.
Maliyede teşkilât lâyiham
Maliye Bakanlığı hazırlamakta olduğu teşkilât layihasının merkez kısmını bitirmiş ve taşra teşkilâtı üzerinde çalışmaya başlamıştır. Lâyiha ay sonuna kadar tamamlanmış olacaktır.
Otuzuncu kılavuzda aylık abonelerimiz doluyor. Gazete gönderilebümesi i-çîn şimdiden yenilenmesi.
lmtidad = Uzam, boy
Örnek: J — Bütün yol imtidadınca mamur köyler gördüm = Bütün yol uzamınca bayındır köyler gördüm.
2 — Dere imtidadınca sıra evler gördüm = Dere boyunca sıra evler gördüm.
lmtidad etmek — Uzamak
örnek; Bugünkü içtima dörtte hitam bulacakken sekize kadar imtidad etti ~ Bugünkü toplantı dörtte bitecekken sekize kadar nzadı.
İmtihan = S maç
örnek: Mekteb imtihanları mayıs sonunda icra olunuyor = Okula stnaçları mayıs sonunda yapılıyor.
İmtihan etmek = Sınamak
örnek: Gençleri imtihan etmen öyle ehemmiyetsiz bir iş değildir = Gençleri sınamak öyle önemsiz bir iş değildir.
Şifahi imtihan = Sözlü s maç
Tahrirî imtihan = Yazılı sınaç
Tecrübe = Deneç
Örnek: Tecrübe, ulûmu haziranın en mühim istinatgahıdır = Deneç, bugünkü ilimlerin en ö -nemli dayanağıdır.
Tecrübe etmek = Denemek
örnek: Bu izam ettiğiniz i§ıl uıusaaae enerseniz, bir de ben tecrübe edeyim = Bu büyüjtsedi-ğiniz işi, İzin verirseniz, bir de ben deneyim.
İmtina — A bay
Örnek: İmtinaa sebeb yok, reyinizi vermelisiniz = Abaya sebeb yok. oyunuzu vermelisiniz.
İmtina etmek — Abamak
örnek; Böyle bir vazifeden imtina etmek için esbabı muhikka göstermelisiniz = Böyle bir ö-devi abamak İçin haki, sebebler göstermelisiniz.
Reddetmek  = Reddetmek (T. Kö.)
İmtisal etmek = Uymak
Örnek: Emrinize imtisal edeceğini = Emrinize uyacağım.
sas etmek (mas) = Emmek İmtiyaz = Bırakığ Örnek: Çin, hututu hadidiyesini işletmek imtiyazını bir alman kumpanyasına vermişti = Çin, demiryollarını   işletmek   bırakığtnı bir alman kumpanyasına vermişti.
İmtiyaz      Ayrıt
Örnek: Vatandaşlar arasında imtiyaz düşünülemez = Yurddaşlar arasında ayrıt düşünülemez.
imtizaç etmek    - Kaynaşmak
Örnek: İki düşman gayet eyi imtizaç ettiler mm İki düşman pek eyi kaynaştılar.
imtizaç etmek - Baydaşmak, geçinmek, uyuşmak Örnek: Onunla İmtizaç etmek   zannedildiği kadar suhuletti   değildir =   Onunla   baydaşmak (geçinmek, uyuşmak) sanıldığı kadar kolay değildir.
İmtizaç sız — Geçimsu
örnek: İmtizaçsız bir adam = Geçimsiz bir a-dam.
Ademi imtizaç     Birleşemezlik. gcçinemezlik
Örnek: Aralarındaki ademi imtizaç yevmen fe-yevmen tezayüd ediyor = Aralarındaki birleşemezlik (geçinemezlik) günden güne artıyor.
imza es imza (T. KÖ.)
İnadına - Zonına
In'am. inayet — Kayral
İnan — Dizgin
Örnek: Süvari, nagihan Önündeki sahai fesihada ırhayı inan ile = Atlı, birdenbire önündeki geniş alanda dizginleri gevşeterek...
Inbat     Bitim
Inbisat - Sunum
örnek: Cisimler hararet altında inbrsata uğrarlar = Cisimler hararet altında sünüme uğrarlar.
Inbisat etmek - Sünraek
Örnek: Her cismin ınbisat etmek kabiliyeti bir değildir — Her cismin sünmek gücü bir değildir.
Incaz etmek — Sözünü yerine getirmek
örnek: Merd olan verdiği sözü ıncaz eder = Er olan verdiği sözü yerine getirir.
Incimad etmek     Donmak
örnek: Bürudetten incimad eden fukara = Soğuktan donan yoksullar.
Camİt — Donuk, cansız
örnek: / — Neye öyle camit bir tavır almışsın = AVeyc Öyle donuk bir duruş almışsın. 2 — Camid cisimlerde   hayat yoktur = Cansız cisimlerde hayat yoktur
lnıı/.ıb etmek     - Kapılmak, tutulmak
örnek: Bu nazarfirib cemale incİzab etmemek mümkün değil - Bu göz alıcı güzelliğe kapılmamak (tutulmamak) elden gelmiyor.
Ind     Yan, göre, - dikte
örnek: 1 — Sizin indinizde   bütün kudsi şeyler abestir ~ Size göre (sizin yanınızda)   bü • tün kutsal şeyler boştur. 2 — tndelmüzakere ¦-- Konuşuldukla.
İndi, keyfî = Kendiz
İndifa etmek =¦ Fışkırmak
Örnek: Yanardağ İndifa ediyor = Yanardağ fışkırıyor.
İndiras etmek = Batmak, kaybolmak, çökmek
Örnek: İndiras eden osmanlı imparatorluğu
Batan (çöken) osmanlı imparatorluğu.
2 — Münderis   olmuş   devletler = Kaybolmuş
devletler.
Infak etmek = Beslemek, yedirip içirmek,   geçin d irmek
örnek: Bütün bir aileyi infak etmek kolay bir vazife değildir = Bütün bir ardayı beslemek (geçindirmek, yedirip içirmek) kolay bir Ödev
değildir.
Nafaka     Geçimlik
örnek: Zevcesini tatlik etti, nafakasını veriyor Karısını boşadı, geçimliğini veriyor.
İnfaz etmek — Geçirmek, yürütmek
Örnek: Dünyaya hükmünü infaz edenler bile böyle cüretkirane hareket etmemiştir — Dünyaya hükmünü geçirenler (yürütenler) bile böyle küstahça hareket etmemiştir.
Nüfuz — Geçme, işleme
Örnek: Yağmurun iliklenme kadar nüfuzu yüzünden hastalandım = Yağmurun iliklerime kadar geçmesi (işlemesi) yüzünden hastalandım.
Nüfuz (Tesir anlamına) = Etke Örnek: Onun nüfuzu her yerde caridir = Onun etkesi her yerde yürür.
Nüfuz etmek     Geçmek, islemek
örnek: Rutubet kemiklerime kadar nüfuz etti = Islaklık kemiklerime kadar işledi (geçti)
Nafiz - Geçen, üjliyen
Örnek: Nafiz bir nazarla yüzüme baku
yen bir bakışla yüzüme baktı.
İşi*
Nafiz = Etker Örnek; O kadar nafiz olsaydım neıer yaparoınş
~ O kadar etker olsaydım neler yapardım.
infial — Küsü
örnek: Bana karşı infialinizin esbabını bir tan lü idrak edemiyorum = Bana karşı küsünüzün] sebeblerini bir türlü anlayamıyorum.'
Seriöliofial — Teaküser Örnek: Arkadaşınız ne senulinlial bir Adammış^
= Arkadaşınız ne tesküser bir adammış.
Münfeil olmak =--- Küsmek
örnek: Bu hareketiniz Üzerine münfail olmama» elden gelmiyor = Bu hareketiniz Üzerine küs)
memek elden gelmiyor.
Infikak etmek = Ayrılmak (Bak: Fek)
infilâk - Patlama
Örnek: Haydarpaşa istasyonu infilâkı İstanbul^ dehşet içinde bırakmıştı = Haydarpaşa durağa patlaması, tstanbulu korku içinde bırakmıştı.
infilâk etmek = Patlamak, patlak varnıek
ÖNERGELER Kılavuz sözleri üzerine, her listenin (ULUS) ta çıktığından başlamak üzere bir ay içinde, isteyenler yeni bir Önerge ileri sürebilirler. Bunlar T. D. T. C. Genel Kâtibliğine şu şekil altında gönderilecektir:
Osmanlıca.......kelimesine Kılavuzda ......karşılığını uygun (yahut: yeter) görmüyorum.
Sebebi: (kısaca) . . . . »......
Önergem şudur:
0)
imza
(t) Buıada bir Önerge gösterilmiyen yazılar üzerine bir şey yapılamıyacaktır.
ULUS
18, NİSAN 1935 PERŞEMBE
ON ALTINCI YIL. No: 4928
Adımız, andımızdır.
Her yerde 5 kuru?*
Gü ndeUk
DOST ARTİSTLER
Dost Rusya'nın tiyatro ve müzik hayatında ün almış artistleri Türkiye'ye gelmişlerdir. Ankara'da ve İstanbul'da arlarını göstereceklerdir. Onları dinleyen ve gören halkımızın bundan büyük bir haz duyacağına kuşku yoktur. Çünkü artist ile halk arasındaki bağların en önemlisi olan karşılıklı sempati bu konserlerde en yüksek derecesinde gerçekleşerek büyük ve verimli rolünü oynayacaktır.
Uluslar arasındaki kültürel tanışma ve yaklaşmaların yüksek değerini bilmiyen kalmamıştır. O-nun İçindir ki devletler siyasal bağları b»r de kültüre! bağlar ile pekiştirmek un&cmi güdmektedir-ler. Biribirinin düşünce ve duygularını eyi bilen uluslar daha çabuk anlaşırk'*-. Bu anlaşma her alanda verimli olur. Arsıulusal geçimin konusu yalnız ekonomik alışverişler değildir. Onun gerçek temeli daha çok fikir ve duygu alışverişine dayanır.
Kaldı ki Sovyet Rusya'da ar yeni bir erek ile yeni bir yol tutmuş olduğundan bu büyük hareketi devrim Türkiyesi çocuklarının yakından bilmesi gerektir. Ar üzerinde türlü düşünceler olabilir. Fakat devrim çağlarında her şey nasıl ulusun genel asığları ve halkın en çabuk bir vakitte yükseltilmesi bakımından değerlenirse tiyatro ve müzik gibi ar çeşidleri de
(Sonu 3 üncü sayıfada)
STRESA'DAN  SONRA CENEVRE.
Konsey üç devletin andıcını onadı - Bu durum karşısında H itler geneloy yapacak - B. Litvinofun önemli bir yazısı
Cenevre, 17 (A.A.) — Alman-yanın silahlanmasına karşı Fransa, İngiltere ve İtalya tarafından hazırlanan karar, bu üç devlet de-
"mesuliyet,, altında bulunduğunu anlayacaktır. Barışı gözetmek ö-devini üstüne alan konsey, bugün sessiz ve kayıdsız kalamaz. Çünkü bütün uluslar bilirler ki paktlara bağlı kalmak yalnız bir ahlak prensipi değil Uluslar Sosye -tesinin canlı bir kanunudur...
B. Laval
legeleri tarafından, dün öğleden sonra toplanan Uluslar Sosyetesi konseyine verilmiştir.
Celse açıldığı zaman, 16/3 tarihli alman önergesinin reddedilmesini istiyen B. Laval şu sözleri söylemiştir:
"— Konsey   ne büyük   sorav
Boğazların durumu
Cenevre, 17 (A.A.) — Uluslar derneği konseyi başkanı B. Tevfik Rüsdii Aras sorumun esasına dokunmaksızm Boğazların askerlikten tecridi hususunda Lozan andlaşmasile kurulmuş olan («rltlı muameleye Türkiye delgesi *ıf^tı-le itiraz etmiştir.
B. Tevfİk Rüşdü Aras, bunun mukabilinde Lokarno andlaşması nevinden bir şey bulunmadığını söylemiştir.
Sir Con Saymen, Baron Aloisi ve B Laval bu sorum hususunda çekmekler (kuyudu ihtiraziye) ileri sürmüşlerdir.
B. Laval Türkiyenin günün birinde Avrupanın bu mıntakasında kurulacak müşterek bir güvenlik sisteminden asığlanması (istifade etmesi) arzusunda bulunduğu düşüncesini ileri sürmüştür.
B. Litvinof Türkiyenin arzusunun gerçekleşebilir olduğunu söylemiştir.
Dün akşamki üyük konser
¦
B. Bek
B. Laval, 3/2 tarihli Londra bildiriğindeki güvenlik şartını elde etmek için konuşmalara başlanacağı bir sırada Almanyanın an-
(Sonu S. inci sayıfada)
Subayların ve süel işyarların aylıkları artıyor
Subaylar ve süel işyarların aylıkları kanununun bazı maddeleri ile 2617 sayılı kanunun birinci maddesinin değiştirilmesine dair önerge Kamutay büdce komisyonundan geçmiştir. Buna) göre Subayların ve süel işyarların 14 derecesi 13 e indirilmekte, tüko-mutanlık (liva komutanlığı) yapmış olan albayların (miralayların) (Sonu 3 üncü sayıfada)
B. Steinberg
Şehrimizde bulunan Moskova Büyük Akademik Devlet Tiyatrosu artistleri Halkevinde verecekleri konserler serisinin ilkini dün aksam verdiler.
Atatürk ve Başbakanımız ismet inönü ile bir çok bakanlarımızın, saylavlarımızın ve birçok tanınmış şahsiyetlerin hazır bulunduk' lan bu konser, gerek artistlerin yüksek değeri, gerek çalınao parçaların seçiliyi va gerekse konserin tam bir intizam içinde yapılması bakımından çok mükemmel  olmuştur. Hal*
(Sonu 2. nci sayıfada)
Osmanhcadan Tiirkçeye Karşılıklar Kılavuzu N .25
1 türke* köklerden gelen sözlerin karşısına (T. Kö.) beldeği (alâmeti)     konmuştur. Bunların her biri hakkında sırası ile uzmanlarımızın (mütehassıs) yazılarını gazetelere vereceği»
2 Yeni konan karşılıkların iyi ayırd     edilmesi için, gereğine göre, fransızıahırı da yazılmış, ayrıca örnekler de konulmuştur.
3 Kökü türkçe olan kelimelerin bugünkü işlenmiş ve kullanılan şekilleri alınmıştır: Aslı ak olun hak, aslı ügüm olan     hüküm, türkçe "çek,, kökünden gelen şekil gibi.
lnfirad = Teklik, tekkalma
örnek: Hali infiradda âciz olan insanlar, birleşince büyük bir kudret iktısab ederler = Teklik halinde eksin olan insanlar, birleşince büyük bir erk edinirler.
Münferid       Tek
örnek : Bu, münferid bir hâdisedir = Bu, tek bir hâdisedir.
Münferiden — Teker ttker
örnek: Münferiden geliniz = teker teker geliniz.
Teferrüd etmek - Tekleşmek
örnek: Akran ve emsali arasında teferrüd etti = Taydaşları ve benzerleri arasında tekle şt i.
İnfisah a Bozulma (Bak: Feshetmek)
Infisal etmek = Ayrılmak, çıkarılmak
İnhidam = Yıkılma, yıkılım
Maili inhidam (Bak: Müsrifi harab) = Kaffıfc Inhilâl = Dağılım    = (Fr.) Dissolution
örnek: İktisadi sebebler bir cemiyeti inhilâle uğratabilir = Ekonomik sebebler bir sosyeteyi dağılıma uğratabilir.
Inhilâl e Açılma      = (Fr.) Vacance
Örnek: Bu vazifelerde hiç bir ınhilâl olmadı = Bu ödevlerde hiç bir açılına olmadı.
Inhilâl (bozgunluk anlamına) - Çözüntü
örnek; İçtimai bir müessesede görülen inhilâl — Sosyal bir kurumda görülen çözüntü.
Kabili inhilâl maddeler - Erirler
Örnek: Suda Mili inhilâl maddeler şunlardır = Suda erirler şunlardır.
Münhal      Açık       = (Fr.) Vacant
örnek: Münhal yerimiz yok = Açık yerimiz İ yok.
inhimak (Bak: Iptilâ) = Düşkünlük
Örnek: Onda kitab okumak inhimak derecesindedir = Onda kitab okumak düşkünlük derecesindedir.
Irhina - Eğilim, başeğme
örnek: inhina bilmez bir iıade = Eğilim bilmez bir irde.
Münhani  —  Eğriç
İnhiraf  - Sapma •
örnek: Doğru yoldan inhirafı sebebiyle bu hale düştü = Doğru yoldan sapması yüzünden bu hale düştü.
İnhiraf etmek - Sapmak
İnhisaf, inkişaf - Tutulma
örnek: Hakikat inhisaf bilmez bir güneştir = Hakikat tutulma bilmez bir güneştir.
İnhisar (Monopol) — Tekit (Bak: Hasr)
İnhisara   almak (Monupolizc   etmek) - Tekitle mek (Bak: Hasr)
İnhitat  k Dü;Üm - (Fr.) Declin, affaissement örnek: Zekâsındaki inhitat konuşmasından belli ~ Zekâsındaki düşüm konuşmasından belli.
inhitat     Ingizlik       = (Fr.) Abaissement
örnek: Bu topraklardaki inhitat = Bu topraklardaki ingizlik
İnhitat  a Alçalma   = (Fr.) Degradation
Münhal      Ingiz       = (Fr.) Ataisse
örnek: Münhat olan yerler ~ Ingiz olan yerler.
Drhşetü inhizam (Bak: İnkıraz)
İnikat ~= 1 — Bağıtlanma, 2 —   (Meclis terimi)
ınlkâs = Yansıma
Örnek: Evler ve ağaçların durgun suya inikası çok güzel görünüyordu = Evler ve ağaçların durgun suya yansıması çok güzel görünüyordu.
İnikas etmek      Yansımak
Örnek: Yürek temizliği insanın çehresine ini -kâs eder = Yürek temizliği insanın çehresine yansır,
lı.ıi.ıf etmek — Çevrilmek
Örnek: Nazarları ona initaf edince — Bakışları ona çevrilince
İnkâr - Yadısa
örnek: inkâr nedir bilmiyenin imanında kıymet olmaz = Yadısa nedir bilmiyenin inanında değer olmaz.
İnkâr etmek = Yadısamak
örnek: Yaptıklarını inkâr etmedi = Yaptıklarını yadısamadı.
inkıbaz  - Büzülme
Ink.baz -  Peklik
lı kılâb «- Devrim
lı.kiraz - Batım
İnkısam = Bölünme, kısımlanme
İnkısam etmek = Bölünmek, kısımianmnk
örnek: Bu şeklin dört parçaya inkısamı = Bu şeklin dört parçaya bölünmesi.
Ir.kİsar        Kırılma, kırgınlık
örnek: Verdiği netice onu inkisara uğrattı — Verdiği sonuç onu kırılmıya uğrattı. Bu sözleri duyunca içimde acı bir inkisar duydum = Bu sözleri duyunca içimde acı bir kırgınlık duydum.
İnkisarı hayal = Umusa
örnek: Bu işte inkisarı hayale   düştüm = BU işte umusaya düştüm. İnkisarı hayale uğramak = Umusanmak
İnkisarı ziya — Yalkırı
İnkişaf etmek ~= Gelişmek, açılmak
Örnek: Yazı yazmakta çok inkişaf ettt = Yazt
yazmakta çok açıldı.
Çocuklarımızın bedenen de inkişafına çalışmalıyız = Çocuklarımızın bedence de gelişmesin»
çalışmalıyız.
İnkıta — Kesilme
İnkıta etmek = Kesilmek
İnkıyad   etmek (Tebaiyet«= tSağınmak, başeğmel
örnek: Kendimizden daha yüksek insanlara inkıyad edebiliriz — Kendimizden daha yüksek insanlara başeğebiliriz (bağınabiliriz)
İnkıyad ettirmek (Tcbaiyet ettirmek) = Uyurmak örnek: Başka milletleri emrine inkıyad (teba-iyet) ettirmek istiyordu = Başka ulusları emrine uyurmak istiyordu.
1 (-«kıza etmek = Sonalmak İnsaf, nısfet = Ekit
örnek -.İnsafına sığınırım = Ekitine sığınırım
İnsaf etmek = Ekitmek
Örnek: İnsaf etmez misiniz? = Ekilmez misiniz?
İnsan   " İnsan
insani  -    Insel
Örnek: İnsani hislere hürmet göstermelidir = Insel duygulara saygı göstermelidir.
Inıbab etrmk  - Dökülmek
örnek: Kızılırmak. Karadenize insıhab eder ~ Kızılırmak, Karadenize dökülür.
Antigouvsh. "İngiltere'de,, 17 (A.A.)— Bura yakınlarında ekspres yoldan çıkmış ve makini*! ile bir yolcu Ölmüştür. Birçok yaralı vardır.
Dün akşamki büyük konser
(Başı 1 inci sayıfada)
k--v.ni, seyrek görülen bîr kalabalıkla doldurmuş olan halk, ses, müzik ve bale solistlerini, her parçadan sonra uzun alkışlarla ve tekrar tekrar sahneye çağırmak suretiyle ne kadar takdir ettiğini göstermiştir. Dün neşrettiğimiz programda ufak tefek bir iki değişme yapılmıştı.
Ayakta dinlenilen İstiklâl ve Enternasyonal marşlarından sonra Cu-mur başkanlığı filârmonik orkestrası, birkaç gündenberi beraber çalıştığı tanınmış Sovyet orkestra şefi Cumuriyet Hali Artisti Stenberg'in idaresinde o-larak Rus klâsik kompozitörü Clinkamn "Ruslan ve Ludraila,. operasının uvertürünü ve ünlü Sovyet kompozitörü Şahter'in "Türkmen süiti,, ni çaldı. Eyî hazırlanmış, ve Cumur Başkanlığı bandosundan birkaç kişi ile kuvvetlendirilmiş olan tam kadrosu ile sahneye çkan orkestramız bu parçalarda büyük bir muvaffakiyet göstermiş ve çok teknik bir ansambl dinlemek fırsatını vermiştir.
Lirik tenor Jadan çok tatlı olmakla beraber en yüksek perdelere kadar kolaylıkla çıkabilen mükemmel sesiyle Ri m ski-Kar sak o/un Sadko operasından Hind aryasiyle Verdİ'nin Riyolettosun-dan "dük., aryasını söylemiştir.
Akademik Devlet Tiyatrosu solisti Lef Oborin piyanoda Şopen'in Noktür-nüyle Polonezinî yüksek bir kabiliyet ve teknikle çaldı.
Cumuriyet seçkin artisti Maksakova Rİmrkî Kors^koPun Kar Kızı operasından Lel aryasını ve Bizenin Karmen o-perasından Habanera aryasını pürüzsüz ve tatlı sesiyle söylemiş, programa ilâ veten Cemal Rcşİd'in Kazan oğlu türküsünü teganni etmiş ve çok alkışlanmıştır.
Bale artistleri Dudinskaya ve Meser-rer Minkus'un Don Kişot balesinden meşhur klasik "Pas de deux„ adlı rakii oynamışlar ve rus balesinin bu kadar büyük bir şöhrete sahib olmasının sebebi-
i Ç
DUYUKLAR
Muğlada limon, portakal, muz yetiştirilecek
Muğla, 17 (A.A.) — Vilâyeti-miz topraklarının narenciye yetiştirmeye olan kabiliyeti göz önüne alın8rak ve kontenjan harici İtalya'dan 2500 tane limon portakal, mandalın, muz getirtilmiştir. Fidanlar Marmaris ve köyceğiz kazalarına verilmiştir.
nî üsnomal kabiliyetlerile göstermişlerdir.
Çok genç ve sevimli kompozitör Şos-takoviç piyanoda kendi izerlerinden "Perçin,, süitinden bir parça île Polkasını çalmış ve takdir edilmiştir.
Bale artisti Dudinskaya "Bayader,, baletinden "yılanlı dans,, ı uçar gibi o-lan hafifliği ve inceliğiyle oynamış, Ba riton Nortsof. Çaykovskinin "Maça kı zı,, operasından Eletski aryasını söylemiştir.
Cumuriyet seçkin artisti Pirogof güı ve enerjik bas sesiyle Rimski - Korıako-fun Sadks operasından "İskandinavya., aryasiyle Guno'nun Fau.st operasından "Mefîsto,, kuplelerini söylemiş ve bilhassa beğenilmiştir.
Bale artistleri Dudinskaya vc Mes-serer Libling valsını gene aynı mükemmeliyetle oynamışlardır.
Soprano Barsova Rimskİ - Kor -sakofun Kar kızı operasından Kar kızı aryasiyle Rossîninİn Sevil Berleri operasından Rozİn aryasını söylemiş ve pek çok beğenilmiştir. Halkın dînmiyen alkışları üzerine değerli artist biri türkçe olmak üzere iki parça daha söylemiştir. Barsovanın yüksek sanatı her türlü övmelerin üstündedir, En sonra değerli Bale artisti Messerer, Tsfasmanın ' fudbol-cu raksı,, m büyük bir esneklik ve akrobatik kabiliyetle oynamış ve sürekli alkışlanmıştır.
Konser, bugün Maarif ve yarın ordu mensublan içül tekrarlanacaktır.
Yabancı dil derslerine devam etmiyenler
İstanbul, 17 (Telefon) — Üniversitede yabancı dil derslerine altmış gün devam etmiyen talebenin herhangi fakültede olursa olsun sınaçlara kabul edilmemeleri ve sınıf geçememeleri rektörlük tarafından fakültelere bildirilmiştir.
Değiştirilen türk göçmenleri
İstanbul, 17 (Telefon) — Bul-garistandan değiştirilme suretiyle gelen türk göçmenler Korfallı köyüne yerleştirildiler. Bu göçmenler eşyalarını ve hayvanlarını beraber getirmişlerdir.
Meyva fidanlık enstitüsü
İstanbul, 17 (Telefon) —   Bü-yükderede meyva' fidanlığında bir enstitü binası yapılacak ve yetiştirilecek fidanlar köylülere bedava dağıtılacaktır.
Filorya plajı
İstanbul, 17 (Telefon) — İstanbul belediyesi hukuk müşavirliği Florya plajının belediye namına satınalınması muamelesinin ikmali için hakyerine müracaat etmiştir.
Kastamonu'da yangın
Kastamonu, 17 (A.A.) — Dün akşam 18.30 da Nasrullah meydanında manifaturacı B. Kâmil Kay-pok oğlunun dükkânından çıkan bir yangından, etrafında bulunan 35 dükkân kamilen yanmıştır. Za rar elli bin lira tahmin edilmektedir.
İnebolu'da yumurta piyasası
İnebolu, 17 (A.A.) — Yumurta piyasası isteklidir. Bu hafta içinde Almanyaya 1000, İspanyaya 3500 sandık yumurta gönderilmiştir.
Çankırı vilayet meclisi
Çankrı, 17 (A.A.) — 45 gündür toplantıda bulunan Çankırı vilayet meclisi dün toplantısını bitirdi. Genel meclis özel büdceyi 350 bin lira olarak kabul etmiştir.
Büdcede bayındırlık işlerine 80 bin, kültür işlerine 120 bin, sağlık işlerine 36 bin. belediyeler su yollarına yardım olmak üzere 12 bin, Halkevi için de 3200 lira konulmuştur. Bunlardan başka büd-ceye İkİ yılda yapılmak üzere modern techizatlı bir ilk okul ile bir de hastane yapılmak üzere tahsisat konulmuştur.
Aydın halkevinde zehirli gaz konferansı
Aydın, 17 (A.A.) — Halkevinde zehirli gazlar ve korunması hakkında bir konferans verilmiş ve denemeleri yapılmıştır.
Otuzuncu kılavuzda aylık abonelerimiz doluyor, (iazete gönderilebilmcsi i-çîıı şimdiden yenilenmesi.
Çocuk Esirgeme Kurumunun yardımları
Çocuk Esirgeme Kurumu genel merkezi 1 nisan 935 ten 16 nisan 935 tarihine kadar 1524 çocuğa yardım etmiştir.
Bunlardan 253 hasta çocuk ve anne genel merkezin polikliniklerinde mauyene ve tedavi edilmiştir. Diş muayene evinde de ayrıca 875 çocuğun dişleri muayene ve tedavi edilmiştir. Süt damlasından her gün 160 çocuğa 1Î58 kilo yekûn olarak bedava süt dağıtılmıştır. Yoksul talebeler için a-çılan aş evinde her gün 226 çocuğa sıcak yemek verilmiştir. Yardım için başvuran çocuklara 428 lira 75 kuruş değerinde yardım yapılmıştır. Ayrıca 7 çocuğa da çamaşır, ayakkabı verilmek suretiyle sevindirilmİştir.
Muğlada bağcılık
Muğla, 17 (A.A.) — Vilâyette bağcılık gün geçtikçe ilerlemektedir. Son günlerde yüzlerce hektar bağ dikilmiştir. Vilâyette 1152 hektar bağ vardır. Geçen yıl yedi buçuk milyon küsur kilo üzüm a-lınmış ve hepsi vilayet içinde sar-(edilmiştir.
Son günlerde Filoksaralı bir mıntaka olan Milas'a dokuz bin Amerika çubuğu getirih rek yeni usulle dikilmek üzere dikicilere dağıtılmıştır. Filoksarsız bir mıntaka olan Bodruma da Muğladan 1500 kilo çekirdeksiz ve rezzaki üzüm çubukları yollanmıştır.
B. Fahri ve arkadaşları berilendi
Posta telgraf ve telefon eski u mum müdürü B. Fahri ve muavi ni B. Suphi ve telgraf işleri müdürü B. İhsan Cemalin Ankara asliye birinci ceza mahkemesinde devam eden muhakemeleri dün bitmiş ve her üçü de beklenmişlerdir.
İnsicam =1 — Tutarhk, 2 — (Edebiyat terimi) Örnek: Sözlerinde insicam yoktu = Sözlerinde tutarhk yoktu.
Insidad etmek = Tıkanmak, kapanma^
İDsİlâh etmek — Soyunmak, yüzülmek
örnek: Sanki İnsanlıktan insilâh etmişti = Sanki insanlıktan soyunmuştu.
İnsiyaki — Içgüdel
İnşa etmek = Yapmak
Bina etmek - Kurmak, yapmak
örnek: Bu evi I89S te inşa etmişti = Bu evi 189S te yapmıştı.
loşia etmek = Savmak (Bak: Eşia)
Inşiab (Trşaub) etmek = Dallanmak, kolsalmak
Şube = Kol
Örnek .Bu yol dört şubeye ayrılır = Bu yol dört kola ayrılır.
Inşıkak etmek = Yarılmak, çatlamak, ikiye ayrılmak
İnşirah = Ferahlık, iç açılma
örnek: İnşirah içinde geçen bir gün — Ferah-Irk içinde geçen bir gün.
İntaç etmek = Sonuçlamak, bitirmek, sebeb olmak örnek: Bu işi întac edemeden = Bu işi bitire-meden (sonuçlıyamadan).
Bu hastalık ölümünü İntaç etti — Bu hastalık ölümüne sebeb oldu.
İntak etmek   = Söyletmek, dile getirmek
örnek: Feryadı dağları taşları intak edecekmiş-çesine = Haykırısı dağları taşları dile getirirce si ne (söyletircesine)
Intaş etmek = Çimlenmek, yeşermek
örnek: Tohumlar intaşa başladı = Tohumlar çimlenmeye (yeşermeye) başladr.
intiba = Duyuş (Bak: his), iz - (Fr.)Impression örnek: Onun bende bıraktığı   intiba hiç de iyi değildir = Onun bende bıraktığı   iz hiç de iyi değildir.
İntibak etmek = Uy inak
latif a = Sönme
laüfa - Faydalanma, asığlanma
Örnek: Parasından daha çok intifa fikriyle = Parasından daha çok faydalanmak (asığlanmak) fikriyle.
Intihab -- Seçi, seçme, seçim
örnek: Mebus intihabı henüz bitmedi = Saylav seçimi henüz bitmedi.
Intihab etmek = Seçmek
örnek: İkiden birini intihab etmelisiniz = İkiden birini seçmelisiniz.
Müntahab   - Seçken
örnek: Memurlarınız meyanında en müntahab; hangisidir? = İşyarlarınız arasında en seçkeni hangisidir?
Müntahib — Seçmen
Örnek: Mebus intihabında müntahibi saniler rey verir = Saylav seçiminde ikinci seçmenler oy verir.
İntihar     ölünç
örnek: intihar da bir cürümdür; fakat cezası da cürümle birlikte çekilmiş olur =Ölünç de bir suçtur, ancak cezası da suçla birlikte çekil-miş olur.
İntihar ermek        ölünmek, kendini öldürmek
Müntchir = ölnük
örnek: Müntehir. intihar etmezden evel yazdığı yazısında... = Ölnük, kendini Öldürmezden önce yazdığı yazısında...
İntikal  -  Geçme
İntikal = Anlayış, varış
Örnek: Seriülintİkai bir adam m Çabuk anlayışlı (çabuk varışlı) bir adam.
İntikam — öç
Örnek: İntikam, yüreği kemiren bir kurttur = öç. yüreği kemiren bir kurttur.
İntikam almak -    Öcalmak.
örnek: intikam almak için onu öldürdü — Öcalmak için onu Öldü.Jü.
Intikamcû        Öçgüder
örnek: O ne intİkamcü bir adamdı ~ O ne öçgüder bir adamdı.
Intisab etmek       Kapılanmak
örnek: Zenginlere intisab etmekten başka bir şey bilmezdi = Zenginlere kapılanmaktan başka bir şey bilmezdi.
Intisab etmek      Yamanmak, Girmek
örnek: Bir işe intisab etmek = Bir işe girmek.
intişar etmek = Yayılmak, çıkmak
Örnek: Yeni bir haber intişar etti - Yeni bir haber çıktı.
İntizam =  Düzenlik
İntizar etmek   - Beklemek, gözlemek
Örnek: Vûrudunuza çarıçeşm ile intizar ediyorum ~ Gelmenizi dört gözle bekliyorum (gözlüyorum).
inzibat (Zapturapt)      Yasa
örnek: inzibat, bir memleketin idaresinde en ehemmiyetli bir şeydir = Yasa, bir ülkenin çevriminde en önemli bir şeydir.
inzimam etmek      Katılmak
Örnek: önümüzdeki layüad müşkülâta bir de bu İnzimam etti — Önümüzdeki sayısız güçlüklere bir de bu katıldı.
Iıızivagâh  - Çekİlge
örnek: Bir zamanlar şehirlerin hercümercinden el çekerek bir küçük köyü mzivagâh ittihaz etmiştim. — Bir zamanlar şehirlerin kargaşalığından el çekerek bir küçük köyü çekilge edinmiştim.
İpka etmek      Bırakmak, alıkoymak
İpka kalan --- Dönek
İpka kalmak - Dönmek, kalmak
İptal etmek      Çürütmek
örnek: Taahhüdatm, iptal etmek için binbir yola baş vurdu - Bağıtlarım çürütmek için binbir yola baş vurdu.
iptidai —  Ham
İptidai -- İlkel
örnek: Akvamı ıptıdaiyenin malûmatı da, mahareti de iptidaîdir : ilkel ulusların bilgileri de uzelliği de ilkeldir.
Iptilâ   ¦ Düşkünlük
Örnek: Oyun eyi bir şeydir, yalnız iptilâ derecesine varma/nalı = Oyun eyi bir şeydir, yalnız düşkünlük derecesine var manialı.
Müptelâ — Düşkün
örnek: O adam İşrete müptelâdır = O adanı içkiye düşkündür.
Müptelâ olmak      Düşkün olmak, uğramak, yaka. lan ma k
Örnek: / — Bilmem neden bu sırada oyuna müptelâ oldu = Bilmem neden bu sırada oyuna düşkün oldu.
2 — Korkulu   bir   hastalığa   müptelâ   oldu = Korkulu bir hastalığa uğradı (yakalandı).
Iptina etmek = Dayanmak
Iptisam etmek, tebessüm etmek = Gülümsemek
İptizal - Bayağılaşma
Örnek: Hu yoldaki mütalealar artık iptizale uğradı = Bu yoldaki   oylar artık bayağılaştı
irade (İhtiyar anlamına) = İrde
irade (Kudret anlamına) = Enerji
İrade etmek -   Buyurmak
örnek: Böyle yapılmasını irade ettiler = Böyle yapılmasınr buyurdular ,
İradi - lrdesel
Gayri iradi     Irdesiz, irde s ize e
örnek: Mücerred harekâtı iraüıyesınüen mesul olan insanlar, gayri iradî hareketlerinden ceza görmezler = Yalnız irdesel hareketlerinden so-ravlanabilen insanlar, yadirdesel hareketlerinden ceza görmezler.
İradeli = Irdeli. enerjik
Iras etmek      Vermek
örnek: Çekirgeler toprağın verimliliğine zarar îras etti, — Çekirgeler   toprağın verimliliğine
zarar verdi.
Irad = Gelir
Örnek: iradiyle geçinir bir   adam = Geliriyle geçinir bir adam.
Irad etmek       Getirmek, vermek
Örnek: 1 — Nutuk ırad etmek = Söylev   vermek.
2 — Misal irad etmek = örnek getirmek.
DÜZELTME Kılavuzun 24 Üncü sayısında ikinci yaprağın İkinci sırasında, 20   İnci satır   şöyle olacaktır:
Inad = Inad (T. Kö.)
(İnad) sözü türk kökünden   geldiğine göre, bunun yerine yazılmış olan; İnadına = "oruna Satın lüzumsuzdur.
ULUS
ON ALTINCI YIL. No: 4929
Allımız, nndınıızdır.
19, NİSAıN 1935 CUMA
Paris, 18 (A. A.) — Posta, telgraf ve tctr-Ion bakam 175 metre dalga uzunluğumla televizyon istasyonlarının bir hafüıya katlar çalışmaya bağlıyacağını söylemiştir.
Her yerde 5 kuruş
Balkan ekonomik konseyi dün Ankarada açıldı
Saikan and-(asması ekonomik konseyi dün saat 16 da Ht-lâliahmer merkezinde çalışma sına başlamıştır.
Dış İşler Bakanı Vekili Bay Şükrü Kaya bu ilk celseyi aşağıdaki söylevi. I? açmıştır:
Ekonomik istişarî komitenin ikinci celsesini açmak ve üyelerine h o \ geldiniz demek, le bahtiyarım.
Bu ah ak vs itilaf organının mümtaz amille-rinden olan B. Maksimos, bundan evel Atina da bu organıt önemini parlak bir surette göstermişti.
Hakikati söylemek lirse bu güzel söyleve hiç bir şey ilave edecek değilim, ancak zamanımızın en hararetli meşgaleleri arasında bulunan ve sizler tarafından halli matlûb olan meselelerin ehemmiyetine işaret c«ğim.
B. Şükrü Kaya söylevim verirken
ge- Bu anda Avrupa sıyasasındaki değişiklikler, cihanın dikkatini üzerlerine çekecek şekilde ortaya atılmaktadır. Balkan anlaşması bloku, elindeki satvetli devlet güçleriyle bu sahada kredilerini mu-
k-r---   . •-------»--------
(Sonu J üncü sayıfada)
Bulgar kabinesi
çekildi
Zlatef eski başbakanlarla arkadaşlarını sürmeğe kalktı
Sofya, 18 (A.A) - Bulgar a -jansı bildiriyor:
Dışan işler bakanı B. Batalof, ekonomi bakam B. Molof ve tüze bakanı B. Dikof bazı siyasal liderlerin tevkif ve hapsine dair kabinenin geçenki toplantııında alınmış olan kararı onamıyarak istifa -larını vermişlerdir. Bunun üzerine Başbakan general Zlatef, Kabine -mu müşterek istifasını kirala sun -muştur.       (Sonu 6 ıncı sayıfada)
- - JJ
Hükümet çimento Hatlarını indirdi
EKONOMİ lUkAMjr.lMN VALİLERE EMRİ
Ekonomi Bakanlığından valiliklere gönderilen bir telgrafı önemi dolayııi-le olduğu gibi aşağıya koyuyoruz:
1 — Memleket ekonomisini koru -mak üzere yabancı ülkelerden sokul -ması yasak edilmiş olan çimentonun son yıllarda genel (yoğaltımı) istihlâki artmaya başlamış ve mevcud fabri -kalanmız bu (yoğaltımı) istihlaki kar -şılıyabilır^k için her ay artan bir kudretle bilSa» a son zamanlarda azami kî ff»İİ£^i.V,wWr'Wl^T^ -
(Sonu 4. cü sayıfada)
Boğazlar irin düşündükleriniz
Bay Aras'm Uluslar Sosyetesi Konseyinde diyevi
S UR t YE YE ASIRİLERİN YERLEŞTİRİLMESİ KARŞISINDA NE DÜŞÜNÜYORUZ?
Uluslar Sosyetesinin kararından sonra
ALİM \M V. \ K VK.ŞI ALINACAK TFDBİRLER KONU-Ş1 LACAK.
Kararın Almauya'da ve Bütün Dünyada Yankılan.. Cenevre,'18 (A.A.) — Uluslar Sosyetesi konseyi; İngiltere, Kanada, Şili, İspanya, Fransa, Macaristan, İtalya, Felemenk, Lehistan, Portekiz, Türkiye, Sovyet Rusya vo Yugoslavya'yı, dün kabul edilen andıçtaki "andlaşma-ları tek taraflı olarak bozmaya karşı alınacak tedbirleri,, görüşecek komiteye katılmaya çağırmıştır.
MacdonaldUh söylevi.
Londra, 18 (A.A.) —   Başbakan Macdonald dün akşam radyoda Stresa konferansı hakkında bir (Sonu 6 ıncı sayıfada)
B, T. R. Aras son yolculuğunda B. Yevtiçle beraber
Cenevre, 18 (Anadolu Ajansının ö-zel bildirmeninden) — Dünkü toplan -tıda sırasiyle bütün konsey üyeleri, fransızların ileri sürdüğü karar projesi üzerinde düşüncelerini söyledikten sonra Bay Tevfik Rüştü Aras, Türkiye a-dma töz alarak demiştir ki:
« — Bay Laval tarafından üç dev -la' konferansından sonra çıkarılan bil -(Sonu 5. inci sayıfada)
DÜZELTME
Dünkü sayımızın beşinci say ifasının 4 üncü sütunundaki telgrafta Âm ve şamil
Kelimesinin karşılığı Kapsal o-lacaktır.. Yanlışlıkla "a„ harfi "o,, diye dizilmiştir.
Aynı sayıfanın beşinci sütunun
da
Mani    _
.. .   ı «muşuma   Kjngeiu di-
zilmiştir.
Usmanlıcadan 1 ürkçeye Karşılıklar Kılavuzu N. 26
1 —Oz türkç* köklerden gelen sözlerin karsısına (T. Kö.) beldeği (alâmeti) konmuştur. Bunların İter biri hakkında sırası ile uzmanlarımızın   (mütehassıs)
Mizılarını gazetelere vereceğiz.
2 — Yeni konan karşılıkların iyi ayırdedilmesi için, gereğine göre, fransızcaları yazılmış, ayrıca örnekler de konulmuştur.
3 — Kökü türkçe olan kelimelerin bugünkü işlenmiş ve kullanılan şekilleri alınmıştır: Aslı ak olan hak,  aslı ügünı olan hüküm, liirkçe "çek,, kökünden ge-
len çekil gibi.
Irşad etmek ¦ Erdirmek, uslamak,   yedemek, yö-nemek (Bak: ikaz)
örnek: 1 — Sızı hakikate irşad etmek isterim — Sizi doğruya erdirmek isterim.
2 — Bu genç. pek eğelnceye daldı, onu irşad etmeli = Bu genç pek eğlenceye daldı, onu usla-malı.
3 — Akh ermiyenleri irşad etmek vazifemizdir = Akit ermiyenleri yedemek borcumuzdur,
4 — Yüksek bilgileriyle yalnız bizi değil bütün milleti irşad etti = Yüksek bilgileriyle yalnız bizi değil bütün ulusu yönedi.
irtibat   = Bağlanım, bağlantı
örnek: Aralarındaki sıkı irtibata nazaran — Aralarındaki sıkı bağlanıma (bağlantıya) göre.
İrtica   ¦ Ka/taklık
Örnek: İrtica hissi, İnkılâbı hazmedemiyenler-de doğar = Kaytaktık duygusu, devrimi sindi-remivenlerde doğar.
İrticalen = Doğaçtan,      tasanız,    hazırlanmadan
(Bak: Bilbedahe) Örnek: İrticalen bir nutuk ırad etti = Doğaçtan bir söylev verdi.
İrtidad etmek     İnanından çıkmak, dönmek
irtifa = Yüksrklik
Irtmal ¦ Göçüm
örnek: Pek kıymetli bir mucidin irtihali = Pek değerli bir bulmanın göçümü.
irtisam etmek     Sınaylanmak, resmi düşmek
Örnek: Ufukta irtisam eden bir yelken = Ufukta sınaylanan bir yelken.
İrtişa       Alunsakiık
Örnek: İrtişa hır memleketi harab eden haller, den bindir Alımsaklık bir ülkeyi yıkılayan hallnrien bi'ıdir.
isabet  ¦ Doğruluk. yerİndelik, yanılmaz lık, isabet (T. Kö.)
örnek: Her bir meselede görülen isabet şayanı hayrettir = //er bir sorumda görülen doğruluk (yanılmazlık, yerindelik, isabet) şaşılmağa değer.
Isab:t etmek      Düşmek,   tutturmak,   düşgelmek. İsabet etmek
örnek: Attığı kurşun tam hedefe isabet etti ¦ Attığı kurşun tam amaca düştü (düşgeldi, amacı tuttu, isabet etti). İsabeti rey (vuzuhu nazar, feraset) = Yalgörii örnek: Devlet ricaline en çok muktazi olan bir şey de isabeti reydir = Devlet adamlarına en çok gerekli olan bir şey de yalgörüdür.
İsabet ettirmek m -Düşgetirmek, isabet ettirmek İsal (iblağ) etmek - Ulaştırmak
laar etmek     Esirgememek, bol bol vermek (Bak: bczletmck)
İshat   ¦  Isbat (T. Kö.)
Isga etmek ¦ Eslemek, söz dinlemek
Örnek: Size verilen nasayihi pedcıaneyi isga etmelisiniz = Si/e verilen babaca öğüdleri eşlemelisiniz.
İsim = İsim (T. Kö.), ad İskân etmek ¦ Yurdlandırmak
örnek: Muhacirleri iskân etmek üzere yerler tefrik edildi = Göçmenleri yurdlandırmak üzere yerler ayrıldı.
ismet ¦ Arıg
örnek: İsmeti her turiü şaibeden beri olan = Arığı her lekeden beri olan.
'snad ¦ Usnet
örnek: Bu gibi isnadat ona hiç otr tarar veremez = Bu gibi üsnetler ona hiç bir zarar veremez.
Isnad etmek = Usnemek, yasdamak, üstüne almak Örnek: Onun lir kabahati yoktu, fakat kabahati ona isnad ettiler = Onun bir suçu yoktu, ancak suçu ona üsnediler (yasdadılar, onun üstüne attılar).
İsraf - İsraf (T. Kö.)
Istİb'ad etmek = Iraksamak
örnek: Böyle hareket edeceğini istib'ad etmezdim = Böyle hareket edeceğini ıraksamazdım.
Istib.ar etmek = Müjde almak
Tebşir etmek = Müjdelemek
örnek: Memnuniyetle tebşir ederim ki = Sevinçle müjdelerim ki.
İstical etmek = Evemck. çabuk olmak (Bak: acele etmek)
lı.!'» etmek = Getirmek, çekmek
örnek: Dikkatini isticlâb etmek istiyordu = Dikkatini çekmek istiyordu.
İstida (Arzuhal) = Dilekçe
Utidad  - Anıklık = (Fr.) Aptitude, capacite
örnek: İşten çok düşünmede gösterdiği isti-dadla tanınmıştı = İşten çok düşünmede gösterdiği anıklıkla tanınmıştı.
Istidane etmek = Borç almak
İstidlal etmek ¦ Çıkarmak
örnek: Sözlerinden ne düşündüğünü istidlal etmeliydiniz = Sözlerinden ne düşündüğünü çıkarmalıydınız
istifa     Çekilim
örnek: İstifa, her zaman hizmetten İçtİnab manasına gelmez = Çekilim. her zaman işten kaçınma anlamına gelmez.
İstifa etmek      Çekilmek
örnek: Makamından istifa ederek — Orunundan çekilerek.
istifayı kusur etmek   =     Suç dil emek
örnek: Vaktinde gelmediği için istifayı etti = Vaktinde gelmediği İçin suçdiledl.
istifade etmek = Fayda görmek, asığlanmak
istiğna (Bak: gına)
Istiğrab etmek - Yabansımak (Bak: garabet)
istiğrak = Dalınç
örnek: Okuduğu tüıküyü istiğrak içinde dinlediler = Okuduğu türküyü dalınç içinde dinlediler.
istihale — Değişin
örnek: Her inkılâb, birçok istihalelerin bir araya gelmesiyle olur = Her devrim birçok değişenlerin bir araya gelmesiyle olur.
Istİhlâf etmek - Yerine geçmek İstihale etmek =     Dcğşinmck
örnek: Ipekböceği   kelebeğe istihale   eder ¦
tpekböceği kelebeğe değşinir.
İstihfaf etmek = Hafifsemek
örnek: Kuvvetli insanlar, düşmanlarını ıstın fal etmezler = Kuvvetli insanlar düşmanlarını
hafifsemezler.
Istihkr.k - Hak (Bak: Hak) istihkar etmek ¦ Küçüksemek
istihlâk - Yoğaltım
Örnek:   Memlekette   yerli   malı   istihlâki ¦
Yurdda yerli malı yoğaltımı.
istihlâk etmek - Yoğaltmak
örnek: Odun istihlâk edenler kömür istihlâk edenlerden çoktu - Odun yogaltanlar, kömür yoğaltanlardan çoktu.
İstihsal  m  fjretim
örnek: Adana da pamuk istihsali artmıştır -: Adana'da pamuk üretimi artmıştır.
Arsıulusal kadınlar kongresi İstanbul'da toplanda
Atatürke bir şükran telyazısı çekildi - verâensöylevleı -Kadın için her alanda birlik isleniliyor
İstanbul, 18 (A.A.) — Arsıulusal 12 İnci kadınlar kongresi bugün saat 10 da Yıldı» sarayında Bayan Korbet Afbi'nin başkanlığı altında merasimle açıldı
İstanbul ) alisinin söylevi
İstanbul Vali ve Belediye Başkanı Bay Muhittin Uıtündağ kongre üyelerine hitaben aşağıdaki söylevi verdi:
•¦_ Arsıulusal Kadınlar Birliğinin 12 inci kongresini açmak gibi büyük bir şeref bana tevcecüh ediyor. Bu tevkii ödevi büyük bir memnuniyetle yapıyorum. Siam gibi mümtaz ve münevver bir dinleyici kütlesi huzurunda ulusların hayati bütün teazhürlerİnde kadına düşen rolden bahsetmek cesaretinde bulunacak değilim. Muhakkak ki bu rolün takdir edilmemesi insanlığın terakkisine engel olur. Kız kardeşlerimizin her yerde pek meşru olarak elde etmeğe çalıştıkları hakların temini için yapılan çalışmalar en büyük bir alâka ve en canlı bir sempati ile takibe değer bir takım yeni ve mudil sorumlar karşısında bulunan bugünkü cemiyet kadını o sosyal ve siyasal faaliyet alanına tarnamiyle iştirak etmesinin tahakkuk etmesiyle herhalde müstefid olacaktır. Bu mesai iştirakinin daha sıkı ve daha müessir olmasına yardım edecek herkes ulusların mukadderatı üzerinde ve barış ülküsü İçin ancak mesud bir tesir hasıl edebilir. Bu mesud hâdisenin yaratmış olduğu hassaten müsaid muhit içerisinde, bayanlar, baylar sizlere cumurıyet hükümeti ve İstanbul şehri adına hoş geldiniz der ve çalışmalarınızda muvaffak olmanızı bütün samını'mı ye t imle dilerim „
Bayan Lâtife Bekir'in söylevi
Bundan sonra türk Kadınlar Birliği Başkanı Bayan Latife Bekir Isjk kürsüye çıkarak bir söylev verdi/ Bu söylevin mühim kısımlarını aşağıya yazıyo-
"— Son samanlara kadar yalnız erkeklere mahsus olan sosyal ve siyasal bütün haklardan büyük   Şefimiz Ata-turk'un sayesinde bugün müstefit bulunan türk kadınlığının   mümessili sıfa-ule önünüzde söz söylemek   ödevinin bana düşmüş olmasından dolayı fevkalâde bahtiyar ve mütehassisim. Umaıım ki ülkemizdeki İkametiniz sizde hoş bir hatıra bırakacaktır.
Hemen her yerde kadınlara istedikleri haklar verilmiş ise bu kadınlığın en eski zamanlardanberi ifa edegeldiği hayırperver vazifenin tanınmış olmasından ileri gelmektedir.
Bugüne kadar aile yuvasında başarılan bu Ödev insanlığın bugünkü tekâmülü Önünde daha geniş bir çalışma alanı istemektedir.
Bunun delili olarak Türkiyede harem dışında hiç bir sosyal değeri olmı-yan ve yıllık ananeler içinde büyütülen türk kadını Atatürk tarafından kendisini boğmakta olan Örtüyü atmağa M erkeğin yanında müstahak olduğu yeri almağa çağırılmıştır. Bundan böyle Türkiye'de bir kadınlık sorumu yoktur ve burada erkek gibi kadın da bir tek şefin idaresi altında Ülkenin iyiliği için çalışmaktadır.
Bu kadar fırtınalar arasında yarı gömülmüş bir ulusun mukadderatına derin inanını muhafaza eden ve her türlü tezadlar arasında türk kız kardeşlerinizin dileklerini yerine getiren dâhi bizim için bir yurd kurtarıcısı değil, aynı zamanda türk kadınının kurtarıcı-sidir.
Atatürk'e çekilen telyazısı
Bayan Latife Bekir ışığın söylevin-
^Ûen sonra kon gır Itaşkjnınm »m-t£c*i Üzerine Cumur Başkanı Atatürk'e aşağıdaki şükran telgrafının çekilmesine
karar verilmiştir:
Ankara'da Çamur Başkanı Kamâl Atatürk'e.
"Arsıulusal 12 inci kadınlar kongresi size gösterdiğiniz teveccühten dolayı en samimî teşekkürlerini ve türk kadınlığına bahşettiğiniz serbesti için sevincini arze-der. - Korbet Aşbi„
Kongre Başkanının söylevi
Bundan sonra kongre başkanı açış söylevini vermiş ve çok alkışlanmıştır. Bu söylevin Önemli parçaları şunlardır :
Tarifti istanbul şehrinde yapılan bu toplantının kadınlık cereyanı tarihinde fevkalâde bir önemi vardır. Burada toplanan 30 ülke kadınları "kadınlar için luırriyet ve İnsanlık için barış,, şeklinde hulâsa edilebilen ödevlerini başarmağı tesJıhut   etmektedirler.
Lâyık olduğu mukadderata sahib olması İçin kadınlığın haysiyeti ve istiklâli namına mücadele etmeliyiz.
Ananeler ve itibari şeylerle müşkülata uğratılan kadınlığın kahramanlık ve fedakârlık faziletini inanılmıyacak derecede tahammülünü mazi bize gös-termiştir. İstikbalde seıbest mesut ve münevver kadınların yaratıcı kudretini isbat edecektir. Cehaleti, ataleti, muharebeyi, hastalıkları, muhaıebe uçurumuna sürükleyen dar milliciliğin meşum yarışını tardetmeğe muvaffak olıırsık daba zeki, daha güzel, daha sağlam bir ırk yaratmağa muvaffak olacağız.
Kadınların serbest ve tam inkişafını istiyoruz. Yeni olsun eski otsun bu inkişafa mani olan anaoalerin ortaya çıkardığı güçlüklere karşı mücadele e-deceğiz. Biribİrlerinin tarnamiyle aya olmakla beraber erkek   ve kadın için
ıcrbe.M vc miis.ıvf tyj  tıyjııy ı\riyoru7
Kanun huzurunda aynı mevki ve mesleği ve ekonomik aynı hürriyeti talep ediyoruz. Yeni kudretimiz büyüyünce
bu İktidarı ailenin iyiliğine ve dünyanın barışına hasredeceğiz. Bu kongrede söylenilen her söz, yapılan her jest doğrudan doğruya olsun, bilvasıta olsun barışa hizmet etmelidir. 1932 yılında 18 milyondan fazla kadın silahsızlanma lehindeki bıhtiriği imza etmişlerdir.
Hakemlik, mütekabil tazminatla emniyet, ihtilafların sulhen halli, mütekabil rıza ile silâhların tenzil ve tahdidi gibi sorumlar birer yer değildir. Fakat kardeşlerimiz erkekler kadar azimle, a» çık ve iyi bir muhakeme ile halline yardım edebileceğimiz esaslı siyasal sorumlardır...
Bundan sonra dünya kadınlar birliğinin fahri başkanı ve müessisi Bayan Karri Sapman Kat'nın gönderdiği mektub okunmuş, cevaben bir teşekkür telgrafının çekilmesine karar verilmiştir.
Müteakiben »Öz alan uluslar aran kadınlar teşkilatı irtibat ajanı ve uluslar sosyetesi kültür birliği kolu üyelerinden prenses Radzivill uluslar sosyetesinin kadınlar tarafından dünyanın refahı ve barışı için sarfedilen gayretlere müzaharet ettiğini fakat bu derneğin aynı zamanda kadınlar teşkilâtının yardımına muhtaç olduğunu söylemiştir.
Bayan Agilvi Gordon. arsıulusal kadınlar konseyinin selamlarını ihtiva eden bir mektub okumuştur. Arsıulusal iş bürosu müdür muavini olup bu kongrede erkeklerin biricik mümessili bu-lunjn Bay Moret kadın teşekkülleriyle arsıulusal iş bürosu arasında yapılması mümkün işbirliğinin büyük çizgilerini anlatmışvc bu büronun çalışan kadınları rahatsıs etmeden himaye etmek İstediğini söyledikten sonra şöyle devam etmiştir:
ErkvU delege li. M o ret'in söylev! *'— Bu buhran yıllarında kadın ça-(Sonu 6 ıncı sayıfada)
kiiçrtk yazılar
Işık
Bir şehrin başlıca ihtiyaçları ne o4dugunu sorsalart aklınıza he..en şunlar gelir: Ev, ekmek, su vo ışık!
Ankara'da ı;ık pahalı idi. Ay sonu hesablarını düşünmekten, evlerimizde, bir türlü aydınlığın badına katlamıyorduk. Ccceıeri Ankara pencerelerinden pek azının ışıklaıunakta olduğunu hep görüyoruz. Geçen yıldanberi istanbul'un tramvay ve elektrik tlcrd-Icri ile uğraşan Bayındırlık Bakanımız, Ankara'nın ışık davasını da ele aldı: Gazetemizin çarşamba sayısında elektrik Hatlarının kilovat başına 5,5 kuruş iııduÜ-miş olduğunu yazmıştık. Bu Iıa-ber şehrin her yanında derin bir sevine uyandırmıştır. Ankara'da oturanlardan çoğu, aylıklarını »on akçesine kadar hesablamak yul.u-mü altında bulunan devlet emektarlarıdır. Bunlar için, hele ışık gibi, başlıca ihtiyaç maddelerinden birinin fiatını yüzde 22 ucuzlatmanın ne kadar önemli olduğunu söylemeği bile lüzumsuz buluruz.
Şehrimizde ev, ışık, su ve yakacak Hatlarının basit şeyler değil, bir yerleşme davası olduğunu hatırdan çıkarmamalıyız. Eğer yeni devlet yapıları kira yükünü de hafifletir, Çubuk barajı bol su vermeğe başlarsa, Ankara-mız yeni bir hızla kalabalıklaşa-cak, boşluklar daha çabuk dolacaktır. * •
Otuzuncu kılavuzda a\ lık abonelerimiz doluvor. Gazete «iönderUebilmesi i-riıı »tımlîdcıı yenilenmesi,
İstihsal etmek = Üretmek
Örnek: Afyon istihsal etmek için haşhaş ekerler      Afyon üretmek İçin haşhaş ekerler.
İstihza etmek = Alay etmek, eğlenmek
Örnek: Kendisiyle istihza edenlere kızıyordu = Kendisiyle alay edenlere (eğlenenlere) kızıyordu.
istihzara!  =   Hazırlıklar
İstikamet = Doğruluk
Örnek: istikametten ayrılmadı ¦ Doğruluktan ayrılmadı.
istikamet (veçhe) = Yönet
Örnek: Bu istikamette gidersneiz koyu bulursunuz = Bu yönette giderseniz köyü bulursunuz.
İstikamet almak (Teveccüh etmek) ¦ Yönelmek Ornck: Bölük o tarafa istikamet aldı (Teveccüh etti) = Bölük o tarafa yöneldi.
istikbal ¦ Gelecek
Ornck: İstikbal için birçok düşünceleri vardı = Gelecek için birçok düşünceleri vardı.
istiklal ¦ Erkinlik
Ornck: Türk milleti istiklâlim Atatürk'e medyundur mm Türk ulusu, erkinliğini Atatürk'e borçludur.
Istiknah etmek = Derinlemek
Örnek : Amakı kalbimdeki düşünceleri ıstiknah etmek mi istiyorsunuz? = Yüreğimin içindeki düşünceleri derinlemek mi istiyorsunuz?
istikrah   ¦   Tiksinti, iğrenme
Örnek: Sun'J hareketlerden istikrah ederim = Yapma hareketlerden tiksinirim (iğrenirim).
istikrar = Durluk
Örnek: Fransız frangının istikrarına çok çalışılmıştı — Fransız frangının durluğu için çok çalışılmıştı .
Ittiksar etmek ¦ Çoğumsamak
Örnek: Hu parayı istiksar etmeyin w Bu parayı çoğumsamayın.
bükşai - Açı
Örnek: istikşaf tayyaresi = Açı aç kotu
İstikşaf etmek ¦ Açılamak
Ornck: Düşmanın vaziyetini istikşaf etmek üzere bir kol yolladı — Düşmanın durumunu açılamak Özere bir kol yolladı.
istilâ  ¦  Salgın
örnek: z?u topraklar bir vakitler düşman İstilâsına uğıamıştı = Bu topraklar bir vakitler düşman salgınına uğramıştı.
İstilâda bulunmak, müstevli olmak = Salgın etmek
İstilâ etmek      Kaplamak, basmak
Örnek: Çekirge her tarafı istilâ etti = Çekirge her tarafı kapladı.
Düşmanların istilâ ettiği yerler = Düşmanların bastığı yerler.
İstilâm etmek = Ne olduğunu sormak
Örnek: Neticeyi istilâm ettiler = Sonucun ne olduğunu sordular.
İstilzam etmek = Lüzumlaştırmak. gerektirmek örnek: Cezayı istilzam eden bir hareket = Cezayı gerektiren (lüzuml aştır an) bir hareket.
Istiman etmek  = Aman dilemek
Örnek: Asiler istiman ettiler aman dilediler.
Istimhal etmek - önel İstemek
Azıyanlar
istimzaç m Yoklama
örnek: Bu meseleyi istimzaç için size geldim = Bu sorumu yoklama için size geldim.
İstimzaç etmek  =  Yoklamak
örnek: Bu meseledeki fikrini istimzaç edeceğim = Bu sorumdaki fikrini yoklıyacağım.
Istinad etmek   -   Dayanmak
örnek: Hayatında kendinden başka kimseye istinad etmedi -- Hayatında kendinden başka kimseye dayanmadı.
Istinadgâh ¦ Dayanç
örnek: Bütün İstinadgâhım sizsiniz — Bütün dayancım sizsiniz.
istinas etmek       Alışmak
İstinsah etmek  -  Kopye etmek
örnek: Hu kitabı İstinsah etmek için yirmi lira istedi — Bu kitabı kopye etmek için yirmi lira isledi.
İstintak  =  Sorgu
Ornck: Önce onu istintaka çektiler — önce onu sorguya çektiler.
İstintak altına almak       Sorguya çekmek
istirahat   -   Rahatlanmak   rahal
İstirahat etmek — Rahatlanmak, dinlenmek
Ornck: İstirahat etmek için buraya geldim = Dinlenmek İçin buraya geldim.
İstirham   -   Yalvart
Ornck: İstirhama lüzum yok, işinizi yaparlar ~ Yalvarrya lOzum yok, işinizi yaparlar.
istirham etmek       Yalvarmak, yakarmak
Ornck: istirham ederim, cürmümü affediniz = Yalvarırım, suçumu bağışlayınız.
Istirkab ¦ Çck:mexlİk
Örnek: Alicenab olanlar başkalarını istirkab küçüklüğünü göstermezler ~ Akı olanlar başkalarını çekemerlik küçüklüğünü göstermezler.
Istisgar etmek = Azımsamak
örnek: Kendisine tediye edilen meblağı istİs-gar ettiğine hayret ettim = Kendisine ödenen parayı azımsadığına şaştım.
Istı U -I etmek  -   Ağırsamak
Örnek: Misafiri istiskal etmek değil, ona ikram etmek lâzımdır - - Konuğu ağırsamak değil, ağırlamak gerektir.
İstismar etmek - lsjetmek, sömürmek
örnek: I — Bu makineleri böyle muattal bırakmakta bir menfaat yoktur, onları istismar etmeliyiz — Bu makineleri böyle işlemez bırakmakta bir fayda yoktur, onları İşletmeliyiz. 2 — Kendisine karşı irae buyurduğunuz merhamete istinaden sizi istismar etmek istiyor — Kendisine karşı gösterdiğiniz acımaya dayanarak sizi sömürmek istiyor.
Müstamere — Sömürge
örnek: On dokuzuncu asırda Avıupa düveli muazzaması müstamereler edinmek hevesine düştüler = On dokuzuncu asırda Avrupa büyük devletleri sömürgeler edinmek isteğine düştüler
istisna ¦ Ayra (Bak: Fark)
İstisna etmek ¦ Ay ramak
istisnaî ¦ Ayral
İstisnaiye! ¦ Ayralık
İstişare = Danış
Örnek; Mühim işlerde istişare ile hareket efl inek doğrudur = Önemli işlerde danışarak hşjğ reket etmek doğrudur.
Un .ııı.ıın elmek = Sezinlemek
Örnek : Öyle bir şey olduğunu isi İş ma m cern, yorum — Öyle bir şey olduğunu sezinliyorum,
tsliiaat, takat ¦ Güç
Örnek: tstitaatimin en son haddine kadar Cm unun en son derecesine kadar
latitale = Uzatı
örnek: Mesele, yalnız kendi hudutları dahfllnt de kalsa gene bîr şey değil, bir takım istitalelai de oldu da = Sorum, yalnız kendi sınırları ü cinde kalsaydı gene bir şey değil, bir takım usta) tılar da ortaya çıktı da.
tstilar = Örtünme
örnek: Veçhı dılârayı kamer bir sehabı muz mm)
le istitar etmişti = Ayın gönül süslıyen karanlık bir bulutla orıünmüştü.
î rıiı.ıt   =  Arasöz
Örnek: Burada bir istitrad yapacağım m anrş$
ya bir arasöz koyacağım.
düzeltme
Kılavuzun 25 inci sayısının dordunefl sütununda
insani
Karşılığı olan ınsel kelimesinin yanma ınv.m. de ilave olunacaktır.
Yedinci sütununda
inzibat
karşılığı olan yasa kelimesi yaeav olarak!
düzeltilecektir.
Son sütununda goyri indi kelimes.r.in ön neği lüzumsuzdur.
ULUS
20, NİSAN 1935 C MARTESI
ON ALTINCI YIL. No: 4930
Adımı/,, aiHİııııızdır.
Her yerde 5 kuruş
Gündelik
KADINLAR KONGRKSİ
Arsıulusal kadınlar birliğinin On ikinci kongresi İstanbul'da toplanmağa başladı. Bu kongreye söylendiğine göre her vakitkinden daha çok ulus, daha çok kadın katılmıştır. Kongrenin üzerinde konuşacağı işler soysal hayat ve kadın ile erkeğin karşılıklı geçimi bakımından hayli önemlidir. Her kongrede olduğu gibi burada da söylevler kararlar, arzular biribi-rini kovalıyacaktır. Her gün tasa ile okuduğumuz siyasal haberler yanında bu kongrenin haberleri gerilmiş sinirler için oyalayıcı bir rol oynıyacaktır. Birkaç gün sonra kongre bitecek ve hayat söylevlerin, kararların üstünde olarak nomal akışına deva medip gide -çektir.
Kadınlar kongresinin on ikin -cisi çok mullu imiş.. O öyle bir ülkede toplanmıştır ki, ortaya attığı sorumlar orada çoktan kotarılmıştır. Arsıulusal kadınlar birliği adından da anlaşıldığı üzere kadınların siyasal ve soysal alanda erkekler ile, aynı hakları kazanarak, bir olması amacını gütme'; -tedir. Türkiye'de artık böyle bir sava kalmamıştır. Türk kadını, her bakımdan erkek ile beraber -dir. Hayatta azçok ayrılıklar gö -rülüyorsa, türk kadınının çalış -kanlığı, ve haklarını kullanmak yolundaki akıllı hareketi ile bun -lar da biraz sonra ortadan kalkacaktır. Türk   sosyetesinin   kadın
(Sonu 3 üncü sayıfada)
Arsıulusal Kadınlar Kurultayı
İstanbul, 19 (A.A.) — Arsıulusal Kadınlar Birliği kurultayı bugün Yıldız sarayında çalışmalarına devam etmiştir. Bugünkü otur-ramda iki komisyon aynı zamanda toplanmıştır: "Ahlak'ta birlik,, komisyonu büyük salonda, "kadı-(Sonu 6 ıncı sayıfada)
Kültür Sosyetesinin (Maarif Cemiyetinin) fitey (evelsi) gece halkevi sa.'o. nunda verdiği balo mevsimin en neşeli ve en kalabalık balolarından biri olmuştur. Baştan başa^çiçeklerle süslenen halkevi salonları, arasında birçok ba-M/m. saylavlarımızın ve şehrimizde bulunan sovyet artistlerinin de bum
Kânlarım.
lunduğu büyük bir kalabalıkla dolmuştu ve büyük bir neşe içinde eğleniyorlardı. Gece yarısından sonra Atatürk'ün de baloya gelmesi sürekli alkışlarla kar. şılandı ve genel neşeyi bir kat daha arttırdı. Atatürk masalarına çağırdıkları   sovyet   konuklarımıza   takdirlerini söylemişlerdir.
Sovyet artistlerinden Tenor Yadan halkın istemesi üzerine birkaç opera aryası söyledi, ve çevresini alan kalabalık tarafından pek çok alkışlandı. Orta-Jık aydınlandığı zaman hâlâ halkevi salonları kalabalıktı 6û baloda arkadaşımız Saib'in yaptığr büyük önderin resm ini koyuyoruz.
C. H. P. dördüncü kurultayı hazırlığı
C. H. P. dördüncü Kurultayı mayısın dokuzuncu günü on beşte Kamutay kurağında toplanacaktır.
Kurultayın birinci günü ve gecesi Ankara donanacak ve şehrin on beş yerine hoparlör konacak ve bunlarla kurultayın görüşmeleri dışardan duyulacaktır.
Ankara Halkevi Kurultaya ge-lecek üyeler için bir oyun ve bir de konser hazırlıyacaktır. Partinin Ankara kurumu üyeler için Ankara otellerinde yer hazırlanacak ve Ankara Belediyesi de Kurul tay'in sonunda bin kişilik bir çay ziyafeti verecektir.
Kurultay sıralarında her tarafta satılacak olan sigara paketlerinin üzerine tütün inhisarı satıcıları vasıtasiyle Kurultay'ın hatıra olarak parti bayrağını ve dördüncü Kurultay'ın adını taşıyan ke-ğıdlar yapıştıracaklardır.
Kronik
Yeni yazı
Yeni kelimeleri iyi kullanmak, dilimize ve kafamıza iyi sindirmek için en doğru ve kestirme yok yeni kelimelerle düşünmeğe alışmaktır. Osmanlı sentaksı, türk düşünüşü üzerine kurulmuş değildi. Eğer nazarı dikkati âlilerine arze-derim, cümlesini olduğu gibi, yeni kelimelerle türkçeye çevirmeğe kalkışırsanız, gülünç olmaktan kurtulamazsınız. Osmanlıcada si -ze pek ciddiğ görünen birçok sözler, yeni kelimelerle türkçeye çevrildiğinde, aşağı yukarı, birer karagöz tekerlemesini andırır.
Ydlardanberi basmakaltb düşünmeğe alışanlar, kelime ezberlemekle çevirmecilikten kurtulmak imkânsız olduğunu göz Önünde tutmalıdırlar. Biraz güç olsa da nomal yol şudur: Kelimeleri tek başlarına almak, onlarla cümle id manian yapmak, ve Osmanlıca bir sözü türkçeye çevirmek değil, kafamızın içindeki düşünceyi türkçe olarak kâğıd üstüne geçirmeğe uğraşmak! Ancak o zaman kdavu -zun darlığı ve eksikliği hakkında sağ bir hüküm verebiliriz. Bir dil, şüphesiz, bütün düşünceleri anlatabilmekle erginliğini gösterebilir: Bu fikir ne kadar doğru ise, bir dili başka bir dili olduğu gibi içine alabilir bir kalıp sanmak o kadar yanlıştır.
Edebiyat dilimiz son yirmi yd içinde çok sağdeleşti. Ancak, sim-
(Sayılayı çeviriniz)
Ostnanlıcadan Türkçeye Karşılıklar Kılavuzu N. 27
1 — Öz türkçe köklerden gelen sözlerin karşısına (T. Kö.) beldeği (alâmeti)     konmuştur. Bunların her biri hakkında sırası ile uzmanlarımızın (mütehassıs)
yazılarını gazetelere vereceğiz.
2 — \eni konan karşılıkların iyi aytrd   edilmesi için, gereğine göre* fransızcalart   da yazılmış, ayrıca örnekler de konulmuştur.
3 — Kökü türkçe olan kelimelerin bugünkü işlenmiş ve kullanılan şekilleri alınmıştır: Aslı ak olan hak, aslı ügünı otun li'n sekil gibi.
la ar etmek      Bildirmek
örnek: tş'ar ettiğiniz tariki hareketi tasvib ediyorum = Bildirdiğiniz hareket yolunu uygun buluyorum.
işaret   - Im, işaret (T. Kö.)
İşaret etmek = Göstermek, imlemek . işaret etmek Is*al      Tutav, işgal (T. Kö.)
İşgal etmek = Uğraştırmak, kaplamak, almak, tutmak, el^eçirmck. işgal etmek
lahad etmek — Tanıklamak
Örnek: Bu meselede herkesten evel ve herke^en ziyade sizin kendinizi işhad etmek isterim m» Bu sorumda herkesten önce ve herkesten çok sizin kendinizi tanıklamak isterim.
lştihad etmek =   Tanık tutmak
İşmizaz mm Yüz buruşturma
İştial = Tutuşma
örnek: İştial, birdenbire olduğundan bir şey kurtarmağa imkân hasıl olmadı ~ Tutuşma birdenbire olduğundan bir şey kurtarılmadı
Utial etmek = Tutuşmak
Örnek: İştial eden otlar büyük bir orman hari-kme sebeb oldu = Tutuşan otlar büyük bir orman yangınına sebeb oldu.
Iı al etmek = Tutuşturmak
İştigal etmek      UğrMmak
Örnek: iştigal ettiğiniz mesele çok mühimdir -
Uğraştığınız sorum çok önemlidir. Iştiha - iştah İştihar etmek - Tanınmak
Iştikâ etmek = Yanılamak, sızlanmak
örnek: / — Bu yolda harekette   devam ederseniz sizden ıştikâ edeceğim = Bu yolda hareketi sürüp götürürseniz yanıllıyacağım. 2 — Kime   ıştikâ   etmeli? — Kime   sulanmalı (derd yanmalı).'
Şikâyet etmek = Derdyanmak
Şikâyet   - Yanı, sızıltı
örnek: / — Şikâyetiniz üzerine bu meseleyi tahkike girişildi = Yanınız üzerine bu sorumu araştırmağa girişildi,
2 — Şikâyete mahal vermiyerek = Sızıltıya meydan vermiyerek.
İştirak        Ortaklık
iştirak etmek = Ortak olmak, ortaklaşmak
Örnek: / — Bu şikâyete ben de iştirak ederim = Bu yanıya ben de ortak olurum. 2 — Bu İşte sizinle iştirak edelim = Bu iste sizinle ortak/aşalım.
İştiyak     Güresi
örnek: Çoluk çocuğa testtir, euıimez oır iştiyakım var = Çoluk çocuğa söndürülmez bir göre-sim var.
işve = Kırıtım
örpek: Birçok ışveıeraen sonra meramını anfat-tı = Birçok kırıtımlardan sonra istediğini anlattı.
lşvebaz      Kırıtkan, baylan
İtaat = Uyrum
Örnek: Küçüğün büyüğe İtaati lâzımdır = Küçüğün büyüğe uyrumu lüzumludur.
itaat etmek — Uyurmak, başeğmek
örnek: Devlet kanunlarına itaat edelim ~ Devlet kanunlarına başeğelim (uyuralım.)
İtaleİ lisan = Dil uzatım
İthaf etmek = Armağanlamak
örnek: fin eserimi namı âlinize ithaf ediyo -rum. = Bu eserimi yuca adınıza   armaâanlıvo-
rum.
İtham etmek — Suçlamak
örnek: Bu işte cürüm kimin olursa oısun lisanı halk sizi itham edecektir ¦= Bu işte suç kimin olursa olsun halkın dili sizi suçlıyacaktır.
İtibar ( Bak: Revaç) = Yalım, kredi (T. Kö.)
itibari = Koyma
Örnek: Bir şeyin hakiki kıymeti ile itibari kıymeti arasında «¦ Bir şeyin gerçek değeri ile koyma değeri arasında.
İtibaren = — denberi. — den başlayarak
örnek: / — Bugünden itibaren = Bugünden başlıyarak
2 — O zamandan İtibaren — O zamandan beri.
İtidal — Aran, yavaşıma, sinem, ılım
Örnek: / — Her işte fazla veya noksın değil, i-tidal ile hareket gerektir — Her işte artık veya eksik değil, aran ile hareket gerektir. 2 — Hübub eden rüzgârın itidale doğru dönmesi — Esen yelin yavaşıma doğru  dönmesi. J — Havanın İtidali = Havanın ılımı.
It-'dal kesbetmek = Yavaşımak. yumuşamak, ılımak
Örnek: Dört günlük sağnaktan sonra bugün hava itidal kesbetti — Dört günlük S3gnaktan sonra bugün hava yavaşıdı (yumuşadı, ılıdı)
Mutedil -   Orta. ılıman, sinemli
Örnek: 1 — Mutedil bir şekilde hareket etmek isterim mm Orta bir şekilde hareket etmek isterim.
2 — Hava bugün pek mutedil = Hava bu gün pek ılıman.
hüküm, türkçe ctçek„ kökünden ge-
Itikâl = Aşınma
İtilâf = Anlaşma, uyuşma
Örnek: / — Aramızda bir İtilâf husulü İçin —
Aramızda bir anlaşma olması için.
2 — iki devlet arasındaki itilâfa nazaran — İh*
devlet arasındaki uyuşmaya göre.
Ademi itilâf — Uyuşmazlık, anlaşamazlık
örnek: Aramızdaki ademi itilâf o kadar mühim değildir = Aramızdaki   uyuşmazlık   (anlasa *
mazlık) o kadar Önemli değildir.
Itimad = Güven
İtimad etmek = Güvenmek
İtiraf = itiraf (T. Kö.)
İtiraz = İtiraz (T. Kö.)
İtizar etmek = özür dilemek
Özür (Mazeret) = Oıür (T. Kö.)
itiyat = Alışkanlık
İtina — Özen
İtmam etmek — Tümlemek, tamamlamak, bltlrmak
İtminan = Dini-' '
İttifak = Bağla%
lltihad      Birlik, birleşme
ittisal etmek mmf Bitişmek
Ityan etmek (Serdctmck) = Getirmek
Iva etmek a Barındırmak
İvaz, taviz = Degİşit Ivicaç ¦ Büksülme İzah -~ İzah (T. KÖ.) izale tim k  m  Gidermek
Londra. 19 (A.A.) — Londra deprem ulet-leri bugün saat 16.26 da merkeziğ Londra'dan 3000 kilometre uzaklıkta çok kuv-velii ve sürekli bir deprem kaydetmişlerdir»
SAYIFA 2
H-ast/i bile, devlet dili ile ilim ve fen dili, konuşma ve kullanma diline, inamlmıyacak kadar uzak ve aykırıdır.
İnsanları, kafa ve kalblerinin en derin düşünce ve duygularına ka-dar çözeyen bir roman, devletten, ilimden ve fenden daha az değil, daha çok şey söyler. Bir Namık Kemal'in romanım, bir de bugünkü gençlerden birinin romanını etimiz: Şimdi Namık Kemal'den daha derin, daha ince, daha geniş ve yüksek şeyler anlatan gene, dilini, Namık Kemal'in bütün sırmalı kiliselerinden soymuştur. Devlet ve üniversite ise, bugün bile, 19 uncu^ asır ortasının dili île konuşuyor!
Güçlük buradadır. İlk yapılacak işlerden biri, eyi yazı yazmanın, eyi konuşmak gibi, ayrı bir sanat değil, belki biraz kültürü o-lan herkese aynı derece lüzumlu bir ödev olduğu kanağatını yerleştirmektir. Herkes ne büyük bir yazman, ne de yüksek bir aytaç olabilir: Ancak her frenk gibi doğru dürüst söyleyip doğru dürüst yazmağı öğrenebilir. Dil devrimi de, bütün ötekiler gibi, asıl hızını küttür *r*~tJ~nnda alacaktır.
***
İzmir at koşuları
İzmir, 19 (A.A) — İlkbahar at yarışlarının üçüncüsü bugün Buca ala -nında büyük bir seyirci kalabalığı o -nıinde yapıldı.
Birinci, İkinci ve üçüncü koşulara dörder havvan girdi. Birinci koşuda B. İcmalin Zeybeği birinci B. Mustafa -nın Kumrusu ikinci, ikinci koşuda B. Fehminin Oktayı birinci B. Mustafanın dilberi ikinci, üçüncü koşuda B. Fik -retin Tomrusu birinci gene B. Fikre -tin Erolu ikinci geldiler.
Dördüncü koşuya altı hayvan girdi. B. Rjstemin Sühası birinci B. Hamd Alinin Selteni ikinci geldi.
Beşinci koşuya da altı hayvan girdi. B. AkifinMargizi birinci B. Ahmc din Grendezası ikinci geldi.
İÇ      DUYU K L A R
İzmir panayırı onursa] başkanlığı
izmir, 19 (A.A) — Arsıulusal İzmir panayırı genel komitesi tarafından Başbakan İsmet İnönü'ye komitenin onursal başkanlığına ve Ekonomi Bakanı Celal Boyara da ikinci onursal başkanlığına seçildikleri kendilerine telyazıla-riyle bildirilmiştir. Bu seçimleri kı -vançla kabul ettikleri ve başarımlar dilediklerini bildiren karşılıklar çevre -raizde derin bir sevinç uyandırmıştı.
Komite toplantılarına devam edil -mektedir.
Konya'da atlı spor
Konya. 19 (A.A) — Şehrimizde bir atlıspor kulübü kurulmuştur. Kulüb, yüretİm heyetim seçmiş ve çalışma -ya başlamıştır. Şchrimizdeki üç spor kulübü federasyona girmişlerdir.
Bilecik'te bol yağmurlar
Bilecik, 19 (A.A) — Bir haftadır bütün vilayete yıllardanberi görülme -dik derecede yağmur yağmaktadır. Bu yıl ürünün bereketli olacağından köylü sevinç içindedir.
ANKARA RADYOSU
Bugünkü radyo programı şudur: 19.30 — Sporcu konuşuyor 19.40 — Musiki Mozart    Sonate Keman: Necdet Remzi Piyano: Ulvi Cemal 20.    — Çocuk bayramı saati 20.15 — Dans musikisi 20.30 — Musiki: Ulvi Cemal     İki türkü Masscnet     Elegie Gricg     Kalbimin biricik saadetisin Ribiçki     Küçük türkü Teganni: M. K. Çekatovski Piyano: Ulvi Cemal 20.50 — Haberler.
Fransa'nın ülkemize verdiği kontenjan arttı
Türkofisten bildirilmiştir: Fran sanın ülkemize vermiş olduğu 3 ve 6 aylık son kontenjan payları aşağıda gösterildiği miktarlarda artırılmıştır:
1 — Nisandan eylül sonuna kadar olan müddet için verilen paylar:
Bakla: evelce verildiği bildirilen 27.900 kentale 2100 kental eklenerek bu payımız 30 bin kentale çıkarılmıştır.
Nohud: Evelce verildiği bildirilen 2700 kentale 7300 kental eklenerek nohud payımız 10 bin kentale çıkarılmıştır.
Mercimek: Bu maddeden ul -kemize 5000 kentallik bir pay temin edilmiştir.
2 — 1935 yılının ilk üç ayı içinde verilen 14 bin kentallik arpa kontenjanı bu müddet içinde ülkemizce kullanılmadığından bunun müddeti 6 ay uzatılmak suretiyle evelce verildiği bildirilen 4544 kental 18544 kentale çıkarılmıştır.
3 — Nisandan hazirana kadar olan müddet içinde verilen kon -tenjanlara yapılan zamlar:
Kabuklu ceviz: evvelce verildiği bildirilen 450 kentallik paya 50 kental eklenerek 500 kentale çıkarılmıştır.
Kabuksuz ceviz: evvelce verildiği bildirilen 765 kentallik paya 135 kental eklenerek 900 kentale çıkarılmıştır.
4 _ Evvelce 2000 kental ola -rak bildirilen fasulya kontenjanımızın 1000 kental olduğu anla -silmiştir.
İşyarlar Koopratifi yıllık toplantısı
Ankara işyarları kooperatif kuru • munun nomal ortaklar toplantısı diin saat on dörtte belediye toplantı salo -nunda yapılmıştır. Geçen hafta çoğun luk olmadığından yapılamıyan toplan -tıya dün bütün ortaklar gelmişti.
Toplantıya Kamutay başkan orun -tağı Trabzon saylavı Bay Hasan Sakı başkanlık ediyordu. Yönetge kurulu raporu okunarak onandı. Ortaklar koo -peratif işlerinin yolunda gitmesinden Ötürü yönetge kuruluna ve direktöre güven ve saygılarını sundular ve yo -netge kurulunun berilenmesine karar verdiler.
Yeni bir yönetge kurulu ile müra -kibler seçildikten sonra, ortaklardan ö-lenlerin özgül sermayelerinin gen verilmesine ve Ankaradan ayrılanların hisselerinin de gelecek yıl düşünülüp bir sonuca bağlanmasına karar verile -rek toplantıya son verildi.
Konya şehir kurulu
Konya, 19 (A.A) — Şehir korulu çalışmalarına son vermiştir. Kurul, 935 şehir büdcesini 195 bin lira o'.arak ka bul etmiştir. Cumuriyet meydanında bir cumuriyet anıtı dikilecektir.
Illlillllllll!ll]|ll!tllllllllillllllllllllllllllllli:illlll Otuzuncu kılavuzda aylık abonelerimiz doluyor. Gazete UÖnderilebîlmesi i-cin şimdiden yenilenmesi.
Nüfus sayımı hazırlıkları:
Uüıenin her tararında önemle takib edîlnıctke olan genel nl;fıs sayımı hazırlıkları etrafında çu malûmatı aldık:
İstatistik genel müdürü Ceial Aybar bu hafta İstanbul şehrinin sayım hazırlıklariyte meçgul ol -muştur. Şehrin numarataj cetvelleri bitirilmiş olup, yakın bir za -manda eksik numaralarla, eksik sokak levhalarının takılması te -min edilecektir.
İstanbul'da, şehir içindeki 10 kaza kaymakamı, belediye harita şubesi müdürü, ve istatistik geı?l müdürünün huzuru ile yapılan toplantıda şehrin kesafet ve hususiyetleri noktasından sayımda alınması gereken tedbirler ve güçlüklerin kaldırılması çareleri görüşülmüş, konuşmaya sonradan Vali Muhiddin Ustündağ da iştirak etmiştir. B. Celâl toplanızdan sonrm sayımın ana tedbirleri ve önemli muvaffakiyet şartları hakkında vali ile ayrıca görüşmüştür.
İstanbul sayımının büyük bir muvaffakiyetle başarılabileceği umulmaktadır. Sayım hazırlıkları için hazirandan itibaren vilâyet emrine eğreti yardımcı işyarlar verilecektir. İstanbul şehrinin sayımı için 15 bin sayım ve kontrol işyarına ihtiyaç olacağı tahmin edilmektedir. Sayımın en geç sa -at ikiye kadar bitmesi için tertibat alınacaktır. Sayım hakkında mü-taleaları alınmak üzere 1 mayısta ilgili daireler mümessillerinden bir kurum istatistik genel müdürlüğünde toplantıya çağrılmıştır.
İstatistik genel müdürlüğü bir kaç güne kadar Ankara, F.skUcMr, Çankırı vilayetlerinin şehir ve köy* İcrinde numarataj kontrolü yap -tıracaktır.
Kocaeli vilayeti merkezi ile Kandıra kazasında ve civar köy -lerde yapılan numarataj teftişi memnuniyet verici görülmüştür.
izam etmek = Büyüksemek
İzan      lzen, izan
İzaz etmek — Ağırlamak
İzdiham     Kalabalık
İzdivaç      Evlenme
İzzeti nefis (Haysiyet) = Onur
Şeref = Şeref (T. Kö.)
İzhar etmek — Göstermek, açığa vurmak , izhar etmek (T. Kö.)
İzin = izin
Iztirap = Göyııü
Irtizan etmek = İzin istemek
Kadem es Ayak
Kademe — Basamak
J
We = Çiğ
örnek : Nesimi nevbahar jaleler saçsın = Baharın esini çiğler saçsın.
Jandarma       Jandarma
Jenk = Pas
Jiyan — Azgın, kükremiş
Örnek: Şiri jiyan — Kükremiş aslan
Jülide mm Dağnık (saç), karışık
K
Kabahat       Kabahat (T. Kö.)
Kabıh = Çirkin
örnek: Bu, pek kabih bir harekettir = Bu. pek çirkin bir harekettir.
Kubh  -¦ Çiıkinlik
örnek : Hareketinizin hüsün ve kubhunu sizden ziyade sizi görenler anlar = Hareketinizin güzellik veya çirkinliğini sizden ziyade sizi görenler anlar.
Kabil = Olabilir (Bak: Mümkün)      (Umumiyetle bilmek fiiliyle tasrif edilir)
Kabil (makule) — Gibi, çeşid, türlü, cins
Örnek: Bu kabil (bu makule) adamlardan hiç "hoşlanmanı = Bu gibi (bu çeşit, bu türlü, bu cins) adamlardan hiç hoşlanmam.
Kabil (makule) = Kategori (terim) — (Fr.) Catc-gorie %
Kabiliyet =  Yetenek
Örnek: Kimseden kabiliyeti   haricinde olan işi
istememelidir — Kimseden yeteneği dışında o-lan işi istememelidir
Kabiliyet (İstida d anlamına) — Anıklık
örnek: Onun kabiliyeti daha ziyade içtimai sahadadır = Onun anıklığı daha çok sosyal alandadır.
Kabiliyeti intiba sahibi      Duyuşlu (Bak: His)
Kabiliyeti inhilâl      Erigenlik (Bak: Hail)
Kabili tahkik = Gerç inlenebil ir (Bak: Hakikat)
Kabili tahakkuk = Gcrçcklenebilir (Bak: Hakikat)
Kabili inhina     Bükülür (Bak: Gayrikabili inhina) örnek: Kabili inhina olan şeyler üzerinde işlemek daha kolaydır. — Bükülür şeyler üzerinde işlemek daha kolaydır.
Kabili inhİlal = Erir (Bak: Hail)
Kabili inhilâl maddeler     Erirler (Bak: İnhilaı)
Kabih hazf - = Kaldırılabilir (Bak: Hazf)
Kabili afiv = Bağışlanır, bağışlanabilir
Örnek: Doğrusu bu cürmünüz kolay kolay kab.'-li afiv görünmüyor. Doğrusu bu suçunuz kolay kolay fcağış.'jr.ır (bağışlanabi'nı) görünmüyor.
Kabili ekil      Yenebilir
Kabili izale - Giderilebilir
Öınek: Bu h\e kolayca kabili haledir. — Bu leke kolayca g'Cci" .bilir.
Kabili itiraz — Söz götürür
Örnek: Sözünüz pek doğru ise de, bir noktai nazardan kabili itirazdır — Sözünüz pek doğru ise de. bir bakımdan söz götürür.
Gayri kabili itiraz       Soz götürmez
örnek: Gayri kabili itiraz burhanlarla sözünü ispat etti — Söz götürmez kanıtlarla sözünü tanıtladı.
Kabile      Ebe
Kabile s  Oymak
K«bl — önce
örnek: Kablettarih   - Tarihten Önce.
Makabl = önceki, geçen Mabaad      Sonra, sonraki Kabr - Kabir (T. Kö.)
•
Kabul = Kabul
Tasvib -: Onam
örnek: Bu teklifi tasvibi âlinize arzedİyorum — Bu Önergeyi yüksek onamanıza sunuyorum.
Tasvib etmek     Onamak
örnek: Bu hareketinizi candan gönülden tasvib edenler arasındayım = Bu hareketinizi candan gönülden onayanlar arasındayım.
Kâbus - Karabasan
örnek: Bütün gecem mahut bir kâbus içinde geçti = Bütün gecem korkunç bir karabasan i-
cinde geçti.
Kabza — Sap, tutak Kabzetmck = Almak
Kaddü kamet    - Boy bos
Örnek: Kaddü kametinin güzelliğine hayran oldum — Boyunun boşunun   güzelliğine hayra-
dım.
Kader (Mukadderat anlamına) = Kader (T. Kö-). keski) = (Fr.) Destin
Talî = l _ Tali, 2 — Sur (T. Kö.) es (Fr.) Chan-cc, sort —
Kadid - Kurada, iskelet Kadih, seb. şetm - Sövgü, sövme Zem — Yergi, yerme Zcmmü kadih ----- Yergi ve sövgü
Kadİm      Bayrı
Örnek: Minelkadim bu koy halkı bu ormandan ihtitab rdegelmiştir -— Bayrıdanh?ri bu köy halkı bu ormandan odun kesegelmiştir.
Kıdem — Öncelik, bayi ılık
Kıdemli      Yümlü, uğurh*
Kudcma   - Eskiler
Kadir, zİkudret = Erkmcn
örnek; Kadir ona derler ki hangi İşe vaziyet etse bir encama isal eder = Erkmen ona derler ki hangi işe el koysa bit sona götürür.
Kudret — Erk
Örnek: Kudreti beşeriyenin bir haddi vardır, «a
insan erkinin bir ucv vardır.
Kadr = Değer
örnek: Kadrini bilselerdi ondan daha çok istifa* de ederlerdi = Değerini bilselerdi ondan daha] çok faydalmrlardr.
K, ... d.m. kadirşinas = Değerbilir
örnek: Büyüklerimiz çok kadirdan (kadirşinas) adamlardır = Büyüklerimiz çok değerbilir a-damlardır.
Kadirnaşinas = Değerbilmez
Örnek: Ona karşı pek kadirnaşinas   davranıldf
= Ona karşı pek değerbilmez davranıldı Kafi = Yeter
örnek: Artık   bu sıkıntılar   kafi = Artık   bu
sıkıntılar yeter.
Bu kadarını kâfi görmediniz mi? = Bu kadarn rını yeter görmediniz mi?
Kâffe      Hepsi, bütün, tuk eü
Örnek: Kâft'esi aynı cinstendir = Hepsi aynı cinstendir.
GayTİkâfi = Yetmez
örnek: Bu kadar sây gaynkâfidir — Bu kadar Çalışma yetmez.
Gayrtkâti bulduğum   bu malûmat   ile   ona bu
mühim işi tevdi edemem — Yetmez bulduğum bu Oİlgİ ile ona bu önemli işi veremem.
ÖNERGELER
Kılavuz sözleri üzerine, her listenin (ULUS) ta çıktığından başlamak üzere bir ay içinde, isteyenler yeni bir önerge ileri sürebilirler. Bunlar T. D. T. C. Genel Kâtibliğine şu şekU altında gönderilecektir:
t---
Osmanlıca.......kelimesine Kılavuzda ......karşılığını uygun (yahut: yeter) görmüyorum.
Sebebi: (kısaca) ...........
Önergem şudur: . .
d)
İmza
(/) Burada bir önerge göster ilmiyen yazılar üzerine bir şey yapılarnıyacaktır.
ULUS
ON ALTINCI YIL. No: 4931
Adımız, andımızdır.
2 I. M\N l A/AR 1935
Hurbanc, -Kalifornia- 20 (A.A./ — tayyareci kadın Mi* imelia Erharl, bugün Meksiko'ya doğru uçmuştur. Mit Erhart, 12 saatlik aravermez bir uçuşla bu şehre varmak isteğindedir.
Ilır yerde S kuruş
Giindeiik
ANKA RAM I\   ¦ KRLEŞIM DAN ISI
Od yıl içinde Ankara 86.000 kişilik bir şehir olmuştur. Ankara yerlilerinin sayısı 36,000 i geçmez. Demek ki yeniden buraya gelip yerleşenler 50.000 olarak hesab o-lunabilir. .
Ankarada doğrudan doğruya devlet hizmetinde çalışan işyarların sayısı 1931 de 5522 idi. Bu rakamda, ordu, belediye ve bankalarla. Özel kurumlarda çalışanlar yoktur.
Ankarada 1926 dan beri i-zin alınarak ev ve apartı -inan olarak, ancak bin sekiz yüz otru yapılmıştır. Kredi darlığı yüzünden yeni yapıların sayısı da gittikçe azalmakta olduğunu söylemeliyiz: 1931 de 275, 1932 de 151, 1933 de 55, 1934 de 150! Bu yıl içı.ı yapı izni alanların sayısı şimdiye kadar ancak 22 ye va-rabilmiftir.
Biraz dolgunca aylık alanlarla, parası olanların şehre yerleşmiş olduklarını kabul edebiliriz. Büyük kısım ise kerpiç kovuklarında barınmaktadırlar. Gelecek yıl temyiz ve harb akademisi de Ankaraya geliyor. Bu yüzden sıkışıklık bir kat daha artacak, kiralar kabarmasa bile eksilmiyecek-tir.
Ankarada en aşağı 3000 yeni otruya ihtiyaç var. Yeni kurulan bahçeli evler kooperatifinin kre-disizlik sebebi ile kâğıd   üstünde
(Sonu İ üncü savıfada)
Kadınlar Kurulta\ ı
İstanbul, 20 (Telefon) — Arsıulusal feminizm kurultayı bu sabah yugoslav delegesinin başkanlığında toplandı. Ruz. namede birliğe girmek istiyen değişik ulusal kadınlık kurumlarının kabulleri. Uluslar sosyetesi ile birliğin temasını muhafaza eden Cenevre'deki delegeleri için izahatiylc, birliğe bağlı kurumların istekleri hakkında hazırlanmış raporun söyleşmeleri vardı. Kurultay, birliğe girmek istiyen değişik ulusal kadınlık kurumlarının kabulleri İçin hazırlanmış o-nergeyi biri kle onamıştır.
Kurultay üyeleri yarın bir mi-tıng yapacaklardır. Mitingin konusu, kadının bir yurddaş sıfati/le hakları, ödevleridir. Delegeler yarın vapuı. la bir gezinti yapacak'ardır.
Balkan Ekonomi konseyi
Balkan antantı ekonomik konseyinin münakalât komisyonu dün toplanmış ve Önce Belgrad'da konuşma konusu olan sorumlar üzerinde görüşmüştür. Bu komisyon işlerini hemen hemen bitirmiştir.
Ticariğ siyasa komisyonu, dünkü toplantıda genel bir fikir teatisi yapmıştır.
Balkan bankası komisyonu da dun ilk toplantısını yapmıştır.
Balkan antantı istişarî konseyi çalışmasına paazrtesi devam edecektir.
Almanya konseyin kararım protesto etti
Berlin, 20 (A.A.) — Uluslar sosyetesi konseyinde temsil edilmiş olan bütün devletlerin hükümet merkezlerine verilen alman notası şudur:
"Alman hükümeti, uluslar kurumu konseyinin 17 nisan müzakeresine iştirak etmiş olan hükümetlerin kendilerinde Almnaya hakkında hüküm vermek hakkını bulmalarına itiraz eder, bunda Almanyaya karşı yeni bir muamele teşebbüsü görür ve bunu şiddetle reddeder. Almanya hükümeti, konseyde görüşülen sorumlar karşısındaki durumunu yakında bildirecektir.,,
Buğday tahkikatı
İstanbul, 20 (Telefon) — İstanbul Ziraat Bankası tarafından buğday alım satımına aid müfettişlerce yapılan tahkikat fezlekeleri Tarım Bakanlığından !•¦ tanbul vilayetine gönderilmiş ve tetki-kata başlanmıştır. İdare heyeti lüzum görürse ilgilileri de çağıracak ve ifade, lerini alacaktır.
ılMIIIIIMMIIII 1 ¦ nin«HMHMItHMMIIHİI»IIIIIIHnMIHUMHniHIMMIIIIIHW»HI »tnuHİ
Sümer Bankın genel kurulu bugün toplanacaktır. Altıncı sayıfamızdaki yazıyı o-kuyunuz!
Bulgar kabinesi henüz kurulamadı
TOŞEF'İN KABİNEYİ Kİ K \-
MIYACACIM KIR Al. \ BİLDİRMESİ İKTİMALİ VARDIR.
Sofya, 20 (A. A.) — Kıral, B. Toşef'e çok geniş slaâhiyet vermişse de yeni başbakan kabineyi kurmak yolunda bir takım güçlüklerle karşılaşmıştır. Eski tu. ze bakanı B. Dikof, kendisinin kabineye girmesine şart olarak, eski başbakan Cankof'un 1 »-men serbest bırakılmasını istemen, tedir.
General Radef
General Zlatef, yeni kabineye girmi-yecektir. Sü Bakanlığını general Radef üzerine alacaktır. Yeni kabine kiralın tamamiyle onamasından geçecektir. Kıral. başbakanı serbestçe seçtiğinden bu seferki hükümetin meşrutî bir biçimi o-lacağı ileri sürülmektedir.
Bazılarına göre yeni hükümetin bu biçimde kurulması parlamanter bir rejime doğru bir adımdır ve bunu, süel kaynaklar eyİ karşılıyacaklardır.
Kabineye kimler girecekti
Sofya, 20 (A.A.) — B. Toşefin ka-binesinin şu biçimde kurulması iktimaü vardır:
(Sonu 5. inci sayıf*da)
Çocuk haftası öbürgün başlıyor
ÇOClk ESİRGEME KURUMU PROGRAMI HAZIRLADI.
23 nisan salı günü saat 9.30 da Ankaradaki ilk okulaların 4. ve 5. inci sınıf talebeleriyle diğer bütün talebeler ve izciler, Türkiye idman cemiyetleri genel merkezi yanındaki spor alanında toplanacaklardır.
Toplantıya geliş ile toplantının tertibatı ve daha sonraki geç i d resmini Ankara Maarif Müdürü B. Rahminin başkanlığındaki komite idare edecektir.
Toplantıda talebe- tarafından Önce istiklâl, sonra çocuk marşları söylenecek; bunun arkasından, çocuk esirgeme kurumu adına başkan Kırklareli saylavı B. Dr. Fuad Umay ve Maarif Müdürü B. Rahmi tarafından birer söylev verilecek, sonra iki talebe birer söylevle haftayı açacak ve türk çocuğunun andı bütün oku lalar tarafından tekrarlanacaktır.
Söylevlerden sonra toplantı bitecek ve okulalılar, gene maarif müdürü tarafından tertib edilen programla bir geçid resmi yapacaklardır.
Geçid resmi, toplantı yerinden çocuk sarayına kadar olan caddede yapılacak ve talebe geçerken Kamutayın, Atatürk heykelinin, belediyenin ve çocuk sarayının Ö-(Sonu 5. inci ssyıfsds)
Osmanlıcadan 7ürkçeye Karşılıklar Kılavuzu N.28
1 —Oz türkçe köklerden gelen sözle rin karşısına (T. Kö.) betdeği (alâmeti) konmuştur, bunların her biri hakkında sıratı
yamdarım u'izetelere vereceğiz.
2 — teni kıtnıın kurşılıkların iyi uytrdedilmesi i- in, gereğine göre, fransızeaları yazılmış, ayrıca örnekler de konulmuştur,
3 — Kökü türkçe ulan kelimelerin bugünkü işlenmiş ve kullantlun şekilleri uttnmıştır; Aslı ak olun hak, aslı ügum olan
lert -ı ki' gibi.
Kail olmak = (Bak: razı olmak) Kaim - Dik  = (Fr.) Perpendiculaire, vertical Kaim      Ayakta - (Fr.) Debout
Kifayet = Yeterlik
Örnek: K. dolayısıyle ona ou vaeıteyı ver-
diler m Yeterliği dolayısıyle ona bu ödevi verdiler.
Ademi kifayet ¦ Yetmezlik
Örnek: Ademi kifayeti görüldüğü için işten çıkarıldı m Yetmezliği görüldüğü iç,n ,şıen çıkarıldı.
Kifayetli, ehliyetli ¦ Yetkil
örnek: Çok kifayetli bir adamdı = Çok yetkıl bir adamdı.
Kafile      Katar, takım
örnek: Muhacirler kafile kafile gidiyorlardı al Göçmenler katar katar (takım takım) gidiyorlardı.
Kâhil = Kırçıl
Kâhin ¦ Baksı. ırkıl. balem, falcı, bakı*
Kahkari  ¦ Ardın ardın, gerisin ge.-İ
Kahr * Kağır (Kırgızca)
örnek: Kimin kahrına uğradı.' = Kimin kağı-rına uğradı?
Kah-
Alp
— Kağırman (Yakutça ilâh anlamına).
örnek: Kahraman ordumuz = Kağırman ordumuz.
K»bt      Kıthk Kaır = Dip
Örnek: Kaırı üerya = Denizin dibi. Kaide  - Kur* = (p, , R,g|e
Ome: Her kaidemn müstesnası olabilir = Her ku,; „ ayramı olabilir. Kaide
Tab.n
(Fr.) Base
sor İr
mmm*. ("cyKctiçm = (Fr.) PiedesUl,
K.ümen     Dikine = (Fr.) Perpendiculairemcnt,
verticalcmcnt Kaimen      Ayakta = (Fr.) Debout. etant. Icv*
Kaimen (Bak: Amudi) = Dikel = (Fr.) Perpendiculaire, vertical
Kâin      Bulunan, olan v
örnek: Aksarayda kâin bir bab hane ~ Aksa-rayda bulunan bir ev.
Kâinat = Evren (Bak: Alem), kâinat (T. Kö.)
KÂkul ¦ Perçem
Kolb ¦ Kalb (T. Kö.)
Kalbetmk      Çevirmek (Bak: Tahvil, tebdil) örnek: Bakırr altına kalbetmtk — Bakırı altına çevirmek.
Kale m Kale
Kalem      Ka|rm (T. Kö.; Kalıp = Kalıp
örnek: Madenleri izabe ettikten sonra kalıba dökerler = Madenleri erittikten sonra kalıba dökerler.
Kamer ¦ Ay
Kameriye m Çardak
S'-nei kameriye = Ayyıl
Svnei şemsiye = Günyıl
K-ımet ¦ Boy
Kameti mevzun sahibi = 1 aylan Kâmil ¦ Olgun, erişkin
Örnek: O, kâmil bir insandır — O, olgun (erişkin) bir insandır.
Kamilen      Buıbülün, hep birden
Örnek: Borcunu kamilen ödemişti «= Borcunu büsbütün ödemişti.
Kamu» ¦ Kamus Kân --- Kaynak, ocak
Kanaat ¦ Kanağat
örnek: Kanaatim bu yoldadır — Kanağatım bu
yoldadır.
Kanal ¦   \ k (Bak: Cetvel)
Kani e   Kanığ
örnek: Kaniim ki siz bu işin üstesinden geleceksiniz - : Kanığım ki siz bu işin üstesinden geleceksini'..
Kanun ¦ Kanun
Kâr = İş, knıanç
Kârazma, kâra/mûde, -= îşanlar, işbilen.
Kârasıı.a, kârdan, kâragâh, kardide, kaıgüzer - Iş-
becerir
Karabet ¦ Hısımlık
örnek: Aramızda karabet vardır = Aramızda hısımlık vardır.
Karar     Karar (T. Kö.)
örnek: Çok konuştuk, bir karara varamadık — Çok konuştuk, bir karara varamadık.
Karha ¦ Yara
Kari = Okur
Karib       Yakın
Örnek: Yu/e karib hatası vardı = Yüze yakın yanlışı vardı
Karıben   - Yakında
örnek: Kariben avdeti memuldur = Yakında dönmesi umulur.
ile    uzmanlarımızın    (mütehassıs)
hüküm, türkçe      "çek,, kökünden ge»
Kanb. hakikat = Hakikatli (Bak: hakikat) Karin =1 — -daş. -deş, 2 — Yakın
Karine -   İmkanıt
örnek: Onun ne demek istediğini ancak karina ile anladık = Onun ne demek istediğini ancak
imkanula anladık.
Karn ¦¦ Kurun, çağ = (Fr.) Epoque
Kasaba — 1 — Kent, 2 — (Teşrih mi naşı   terim
koluna bırakılmıştır.)
Karye  - Köy
Kasavet - Tasa (Bak: gussa)
örnek: Kasavetten kendini kurtaramadı - Tasadan kendini kurtaramadı.
Kasem - ¦ Ant
örnek: Size kasemle söylüyorum = Size antla
söylüyorum.
Kasretmck   - Kısmak, kısaltmak
örnek: Sözü bu kadar kasretmek anlaşılmasına mani olur = Sözü bu kadar kısaltmak anlaşılmasına engel olur.
Kasrı basar = 1 — Kısa görü. 2 — (Tıb manası
terim koluna bırakılmıştır.)
Kasir - Bodur, kısa
Örnek: Kasirülkame - Kısa boylu
Kasıt, sâî - Ulak Kassam — Bölücü
Kasd ¦ Kurma
Örnek: Kasd ile yapılmıştır it ¦ Kurma ı/s yapılmış bir ış.
Kasdetmek  = Kurmak
Suikast       Kıvınç
K««ana = Köşk
SAY İFA 2
ULUS
2ı JMISAN 1935 PAZAH
Kamutay'da
Knmutnyın «Kin B. Fikret Sılay'ın başkanlığında yaptığı toplantıda Konya
ovası sulama idaresi ile yüksek mühendis okulasının 1931 yılı ton hesabına ait mutabakat beyannameleri hakkındaki dîvanı muhasebat komisyonu mazbataları kabul edilmiş, bir takım şahısların ölüm cezasına çarpılmalarına aid mazbatalar üzerinde görüşülmüştür.
Bunlardan Tirebolu'nun Arageriş köyünden Mehmed oğullarından Halil oğlu Asım ve Kavga oğullarından Emin oğlu Hüseyinin ölüm cezasına çarpılma, lan hakkındaki mazbata nm görüşülmesinde. Tüze komisyonu üyelerinden üç saylavın karara muhalif kalmış olmalarının sebebi etrafında sorulan sorgulara karşı komisyon başkam Salâhaddin Yargı, Kurultayın ve komisyonun bu gi'ü sorumlarda teşkilatı crasiye kanununa nazaran olan durumlarım anlatmış ve komisyon çokluğunun cezanın değiştiril i gerektirecek bir sebeb görmediğini söylemiştir.
ölüm cezasının 20 yü hapse çevril meşinden yana bulunmuş olan Tüze komisyonu üyelerinden Osman Dinçer â* bu iş üzerindeki görücünü anlattıktan sonra cezanın 20 yıl hapse tahvili için verilen takrir okunmuş ve reddedilmiş far. Mazbata olduğu Ribi kabul olunmuş. Haleb'in Araç mahallesinden Abidin oğlu Hüseyin Nurinîn Ölüm cezasına çs p*lmaM hakkındaki mazbata da onanmıştır.
Kamutay pazartesi günü toplanacak, tır.
Denizyollarının tenzilatlı tarifesi
İstanbul, 20 (Telefon) — Bir mayıstan itibaren tatbik olunacak olan deniz yol. I-rımn tenzilatlı aylık bileti ökonomi bakanlığınca tasdik edilmiş ve buraya bildirilmiştir. Tenzilatlı seferler üç mınta-kaya ayrılmıştır. Birincisi Marmara kı. yıları, ikincisi Marmara da dahil plntak üzere Samsun ve Akdenizden İzmir'e kadar, üçüncü mmtaka da bütün Türkiye kıyılandır.
I Ç
DUYUKLAR
Topraksız köylüye toprak veriliyor
İstanbul, 20 (Telefon) — Bakırköy kazası içinde Azaplı ve Yashburgaz çayırlıklarının topraklan olmryan köylülere dağıtılması hakkında Maliye Bakanlığından bu vurul tu gelmiştir. Buna göre pürüzsüz olan yerler dilevli veya evkafın olan yerlerden hemen ayrılarak köylülere verilecektir.
Maliye Bakanlığının bu iş için sor. duğu sorguya da mîllî emlâk müdürlüğü cevab hazırlamıştır.
Edirne yolcularından da gümrük beyannamesi aranacak
İstanbul, 20 (Telefon) — Edirneden gelen trenin yunan topraklarından geçmesi ve orada istasyonlan bulunması dolay isiyle bundan sonra Edirneden gelen yolcuların eşyalarından da gümrük beyannamesi istenecektir.
Bir şantajcının mahkûmiyeti
istanbul. 20 (Telefon) — "Doğru yol,, adiyle çıkan din kitabının bazı yer. lerî dîni duygulan tahrik ederek halkı hükümete karşı kışkırtıcı mahiyette görülmüş ve ağır ceza mahkemesi k'tabı yazan Alî Ulvi ile kitabı basan matbaacı Bürhanettin'i birer yıl ağır hapse mahkûm etmiştir.
Salkurumuz Almanyadan döndü
İstanbul, 20 (A.A.) — Almanlarla bir ticaret anlaşmasının temellerini görüşmek üezre, dış işleri Bakanlığı genel kâtibi Numan Menemencioğlu'nun başkanlığı altında Berlin'e giden salkurumuz dönmüştür.
îstandardizasyon mütehassısları İzmirde
izmir, 20 — Ekonomi bakanlığı istandardizasyon kolu uzmanları şehrimize gelmiş ve üzüm ve incir ürünlerimizin istandarizas-yonu ve bunların ederlerini düşürmeye hizmet edecek rasyonalizas-yon tedbirleri hakkında araştırma ya başlamışlardır. Bu zevata Prusya istandardizasyon şubesi müdürü olup Almanyada değişik tarım ürünlerinin istandardizasy onunu gerçekleştiren ve şimdi Ekonomi Bakanlığı emrinde çalışmakta o-lan dotkor Bade ve Veygart da refakat etmektedir.
Lutfi Fikri'nin bir vasiyetnamesi daha çıktı
İstanbul. 20 (Telefon) — Paris'te ö len B. Lutfi Fikrinin bir vasiyetnamesi daha çıkmıştır. Lutfi Fikri 928 yılndı Beyoğlu Noterliğinden musaddak vasiyetnamede parasını kız kardeşine bırakmıştır. Fakat kız kardeşi daha önce ölmüştür. Bunun üzerine B. Lutfi Fikri Pa-îsle bir vasiyetname daha hazırlıya. rak parasının bir kısmını üniversite ile bazı hayır işlerine ayırmıştır. Aradan zaman geçmiş ve Beyoğlu üçüncü Noteri Beyoğlu dördüncü hukuk haky erine başvurarak 928 de hazırlanan vasiyetnameyi göstermiştir. Hakyeri iki tarafın-iddiasını brklİyecektir.
B. Fazlı'nın evkaf genel müdürlüğüne tayini doğru değil
Bursa valisi Bay Fazlının Evkaf genel müdürlüğüne tayin edileceği haberini salahiyetli makamlar tekzib etmektedir.
B. Muhiddin Üstündağ şehrimizde
İstanbul vali ve belediye reisi B. Üstündağ dün sabah şehrimize gelmiştir. Bir hafta kadar burada kalacaktır.
Sıhhiye müsteşarı Cenevre'ye gitti
İstanbul, 20 (Telefon) — Sıhhiye müsteşan B. Hüsameddîn geldî. Uluslar Sosyetesi sağlık komitesi toplantılann-da bulunmak üzere bu akşam Cenevre-ye gitti.
Almanyaya giden gazeteciler
İstanbul, 20 (Telefon) — Alman basın kurumunun çağırışı üzerine türk gazetecilerinden bîr grup bu akşam ek-presle Almanyaya gitti.
Sağırlar ve dilsizler için okula
İstanbul, 20 (Telefon) — Sağırlar vc dilsizler kurumu tarafından bu yıl bir okula açılacaktır. Bu iş için Kültür Ba-kanlığiyle görüşmek üzere kurum balkanı Ankaraya gidecektir.
Sahte piyango bileti tahkikatı
Çocuk Esirgeme sosyetesinin İktısad ve Tasarruf sosyetesiyle birlik olarak yapmış olduğu eşya piyangosunun büyük ikramiyesi o-lan beş bin lirayı almak için sahte bilet ileri sürdüğünden dolayı yakalanan avukat kâtibi Süreyya hr.M.mda sorman (müstantik) in tahkikatı bitmiştir. Sorman birkaç güne kadar kararını verecektir.
Dışbakanlığında tayinler ve terliler
Rados konsolosu Hasan Refet ü: Ba-tum kançıları orhan dereceleriyle merkeze nakledîTmİr-'erdir. Atina - Pire b.ış-konsolosluğunda konsolos muavin' Ca-vİd Ulvi dokuzuncu derece île I! d »s konsolosluğuna terfian tayin edilmi- ve Moskova elçiliği elçilik kâtibN^n- tayin k'lınan Necdet Tahir dercc:s:yle Roma elçiliği k.ilibliğine nakledil» tir, iktısad dairesinde orta elçilik müsteşarı Numan Tabip altıncı dereceye hukuk müşavirliğinde orta elçilik müsteşarı Mdımed Ali Tcvfik 7 inci dereceye, dokuzuncu dtrece memurlar dm u-mum evraktan Said, Moskova konsolosluk şubesini tedvire memur konsolois Ragıb Rauf. Belgrad elçiliği başkâtibi Saffet örfi. Gomülcene konsolosu S-Jim Rauf, hususî kalemde elçilik başkatibi Siyret. üçüncü derecede elçilik ikinci kâtibi Faik Hüseyin, sekizinci derece ya onuncu derece memurlardan konsolos, luk şubesinde muavin kınsolos muzaffer Kâmil, Prag elyitiğî ikinci kâtibi İrfan Sabit, Vaşington elçiliği kâtİblenrv den Seyfi ile, Bükreş elçiliği ikinci kâtibi İlhamı, Bükreş elçiliği kansolosluh işlerini gören Pertev Şevki, ikinci dair* de Rifat Rüştü, kâtibi umumilikte Ruh van Halîd, Paris elçiliği kâtiblerinden Kemal Lûtfi. Kahire elçiliği kâtiblerinden Cemal, Ncvyork kaneıfan Cemal Tayyar, muhtelit hukuk İşlerinde Ahmed) Raçıb. Atina elçiliği kâtiblerinden Re-ceb, Bern elçiliği kâtiblerinden Ahmed Ce'.alettin doku/uncu dereceye terfi etmişlerdir.
Olu/umu kılavuz* da aylık aboneleri* miz doluyor. Gazete gönderilebilmesi i* çiıı şimdiden yenîi teıımesi.
Kâşkî «s Nolaydı
Örnek: Kâşki oraya gitmeseydi = Nolaydı oraya gitmeseydi.
Kat'etmek == Kesmek - (Fr.) Couper, traneher örnek: Mücadeleyi kat'etmek   îçîn = Kavgayı kesmek için.
Kat'ı alâka etmek — Elçekmek, elyumak, ilişik kesmek = (Fr.) Ccsser ses relations, rompre
örnek: Sizinle kat'ı alâka ettim •= Sizinle ilişiğimi kestim.
Bu işten kat'ı alâka ettim = Bu işten çiçektim.
Kat'ı mesafe — Yol alma   — (Fr.) Parcourir les distances
Kat'ı merahil — İlerleme, yoldürme
örnek: Yavaş yavaş kat'ı meşale edebildi = Yavaş yavaş ilerliyebildi.
Kuttaı tarik — Yolkesen
Kat'İ = Kesin
örnek: Kat'i olarak size söyliyorum = Kesin olarak size söyliyorum.
Kat'iyyen — Asla, üzkes, cuda
Örnek: Kat'iyyen izin veremem — Üzkes (asla) izin veremem.
Kat'ileştirmek = Kesinleştirmek (Bak: hakikat) örnek: Yevmi hareketini henüz kat'ılestiremc-di = Hırk' t gününü henüz kesinleştİremedi.
Kail       ölüt
Örnek: Onun katli herkesin yüreğinde derin bir acı bıraktı = Onun ölütü herkesin yüreğinde derin bir acı bıraktı.
Katletmek  - öldürmek
örnek: Katledildiği vakit yanında kimse yok tu = Öldürüldüğü vakit yanında kimse yoktu
Katil = ölütçü, öldüren, kanlı
örnek: 1 —- Katilini bulamadılar — ûlütçüsür" bulamadılar.
? — Onun   katili .....dır = Onun   öldüreni ....
Ur.
Katliâm s    Kırım
Katre = Damla
örnek: Su musluktan katre katre akıyordu = Su musluktan damla damla akıyordu.
«Cavi = Kuvvetli, zorlu
örnek: Kavi bir irade ¦   Kuvvetli bir irde
Kavim (mütet anlamına) = Ulus
örnek: Cemiyeti akvam = Uluslar sosyetesi
Kavs = Kavis (Kavuş = Kemer: Radloff II)
Kay = Kusu
Knyh = İrin
Kaymakam (askerlikte) = Yarbay
Kayd = Bağ-: (Fr.) Lİen, reserve, entrave Kayd (Bak:   İhtimam) — Kayıd   =   (Fr.)   Soın, soucı, asbiduıte Ornck: Kaydsız bir adam = Kaydsız bir adam.
Kayd = Yazma, geçirme = (Fr.) Inscripıion, enre-^istrement
örnek: Bu isimlerin deftere kaydı bitmedi — Bu isimlerin defteıe geçirmesi bitmedi
Keza — Kaza (aslı: kada)
Örnek: Büyük bir kaza geçirdi — Büyük bn kaza geçirdi.
Kaza = İlçe
Örnek: Karacabey kazası = Karacabey ilçesi.
Vilâyei = 11
Örnek; l/mır Vilâyeti — izmir ili.
Nahiye — Kamun
Örnek: Bu kazada üç nahiye vardır = Bu ilçede üç kamun vardır.
Vali = İlbay
Örnek: Adana valisi = Adana ilbayı.
Kaymakam — llçebay
örn.k: Haymana kaymakamı = Haymana ilçe-
bayı.
Nahiye müdü-ü   - Kamunbay
Müfettiş ~ lıp.kler
Müfettişlik        Ispcktcrlik
Müfettişi Umumilik      Cmel Ispektcrlik
teftiş ~- Teftiş (T. Kö.)
'kâzib       Yalan, yalancı, aldaç
^izb = Yalan ı*.cbed        Ka-.ıciğer \ebir  =  Buyul
Keder = K Bâz (T. Kö.) Keemıc    • banisi, san.ı tın ki Kefal.t       Kefillik
Kefalet akçası = Tutak
örnek: Bu işi deruhte etmek istiyenler % 10 derecesinde kefalet akçası yatırmalıdır - Bu işi üstüne almak isteyenler % 10 derecesinde tutak yatırmalıdır.
Kefil - Kefil (T. Kö.)
Kefaret - Arınma
Keffiyed etmek = Elçekmek, çekilmek
örnek: Birkaç defa pey vurduktan sonra kelfi-yed ederek rakibine bıraktı = Birkaç kere pey vurduktan sonra elçekerek (çekilerek) işi hasmına bıraktı.
Kehf = Kovuk, mağara
Kehkeşan = GÖkdere, yola
Kelâl (Bak: Hüzün) = Usaor,
Kelime     Kelime (T. Kö.*
Kem ¦ Kötü, az
Örnek: Kem söz, kem akça sahibinindir = Körü söz, kötü akça ıssınındır.
Kcmakân — Eskisi gibi, olduğu gibi
örnek: Kemakân makamında ibkası = Kskisİ gibi orununda bırakılması.
Kemend   -  Boğuluk
Kemin - Pusu
Kemiyet   - Nicelik, kemiyet (T. Kö.) Keyfiyet = Nitelik, keyfiyet (T. Kö.) Kenar - Kenar (T. Kö.) Kerem ~ Kayra Keren.kâr = Selek
Kerhen = Istcmiyerek. gönülsüz, tiksinerek lav'an    - Istiyerek, gönülden
Tav'an vc kerhen     İster   istemez,   ıstiyerek   is-temiyerek
Örnek: Tav'an ve kerhen bu işi behemehal jfa etmelisiniz diye verilen emre nazaran — Istİ-yerek istemiyerek bu işi ne olursa olsun yapmalısınız diye verilen emre göre.
Kerih -  İğrenç, tiksindirici
Kerime — Kız
Kerre = Kere
Kesafet - Sıklık, koyuluk
Kesif — Sık, koyu
örnek: / — Kesif bir orman = Sık bir ormat\ 2 — Kesif gölgelerle mestur bîr yol — KojnP gölgelerle Örtülü bir yol.
Tekasüf etmek = Sıklaşmak, toplanmak
Teksif etmek = Sıklaştırmak, koyulaştırmak, topa lamak
Kesad = Sürümsüzlük, durgunluk
Kcsbetmek — Edinmek, kazanmak
Kesbi nezaket etmek = Nazikleşmek
Kcsbi sükûnet etmek = Sakinleşmek
Kesbi suubet etmek = Zorlaşmak, güçleşmek
Kısb = Edinç
Kiıbükâr = Iş güç, kazanç
Kisbi = Edînsel
Örnek: İnsanların bazısında fıtri olan mevahib'i tabiat bazılarında da ancak kisbi olarak tezahüJt eder = İnsanların kimisinde doğunsal olan tür
rem vergileri, kimisinde   de    edinsel   olarak
görünür. Kesir = Kesir (kesmekten) Kesretmek  -  Kırmak
örnek: Kimsenin hatırını kesretmek   istemem Kimsenin hatırını kırmak istemem.
Küsurat =* Kesirler
ÖNERGELER
Kılavuz sözleri üzerine, her listenin (ULUS) ta çıktığından başlamak üzere bir ay içinde, isteyenler yeni bir Önerge ileri sürebilirler. Bunlar T. D. T. C. Genel Kâtibliğine şu şekil altında gönderilecektir :
Osmanlıca.......kelimesine Kılavuzda ......karşılığını uygun (yahut: yeter) görmüyorum.
Sebebi: (kısaca) ...........
Önergem şudur:
(d İmza
(1) Burada bir önerge gostenlmiyen yazılar üzerine bir şey yapılamıyacskiır.
22, NİSAN  19.55 PAZARTESİ
Tokyo, 21 (A.A.) — Formoz adasında bir deprem olmuş 742 kişi ölmüş, 2979 kisi yaralanmıştır. 2295 ev yıkılmış, ve 2348 ev ile zarara uğramıştır.
ON ALTINCI YIL. No: 4932
Adımız, andımızdır.
Her yerde 5 kuruş
Günıli'lih
GENÇLİK VE TEKNİK
Teknik insanların yaşayışını kolaylaştıran en büyük gücdür. Fakat her güc gibi teknik gücünü de kurmak ve onu en faydalı bir şekilde kullanmak oldukça zordur. Bu her şeyden evel bir bilgi işi olmakla beraber, karakter ve enerjinin de oradaki rolünü unutmamak gerektir. Tekniği bir hayat şekli olarak gözden geçirirsek, onda da hayatın bütün önemli gerekenlerini araştırmak durumunda bulunuruz.. Bilgiden başlayan bu gerekenler yavaş yavaş karaktere ve ruha kadar çıkar..
Bu bakımdan teknik gücü olan bir adam ile olmayan adam arasında ayrılık vardır. Ayrılık ilk Önce yalnız bilgi alan-nda göze Çarparsa da bunun insanların hareketine imlemeden başka güçler üzerinde de izleri görülür. Büyük bir makineyi işleten, bir otomobili yıldırım çabukluğu ile koşturan, bir uçağı kuş gibi gök yüzünün sonsuz derinliklerinde dolaştıran adamın duyguları yaptığı işin düzeyindedir. Demek ki yüksek ve atılgandır. Büyük işler görmek insanın kendine olan güvenini artırır.. İnsanlar kendi değerlerini, yaptıkları işlerin değeri ile ölçmeğe alışmışlardır. İşin değerini artıran en büyük güc de teknik olduğuna göre, onun ulus hayatı irin (Sonu 3 üncü sayıfada)
Sümer Bankın Genel Kurulu
Genel Kurul Raporunu onadı
Sümer Bank Genel Kurulu dün saat onda Kamutayda büdce komisyonunda toplanmıştır. Toplantıyı büdce encümeni başkanı Bay Mustafa Şeref Özkan (Burdur) açmış, ve 1934 yılı çevrim kurulu ve mürakipler raporu okunmuş -tur.
Bankanın bir yıllık çalışmasını anlatan rapor okunduktan sonra kurul üyelerinden bazıları düşündüklerini söylemişlerdir. Bankanın çalışması üzerinde Ekonomi bakanı Bay Celâl Bayar, teknik sorumlar üzerinde genel direktör bay Sümer ve bankanın Maliye bakanlığı ile ilgili sorumlarında da Maliye Bakanı Bay Fuad Ağralı kurulu aydınlatmışlardır.
Açık oya konan raporla bilanço onanmış ve çevrim kurulu be-riletilmiştir. Başkanın ileri sürmesi üzerine bankanın bir yıllık verimli çalışması ve üstün durumundan ötürü Ekonomi ve Maliye Ba-kanlariyle, bankanın genel direktörlüğüne ve çevrim kuruluna teşekküre karar verilerek toplant bitirilmiştir.
Toşef yeni bulgar s
kabinesini kurdu
Çankof tan yana olanlar Sof yada bir gösteriş yapmak istediler, polis bırakmadı
Sofya, 21 (A.A.) — Yeni Başbakan B. Toşef krumuş olduğu hükümetin bundan 19 yıl önce açılmış olan prensiplere uyarak gerek
Czaneff ulsual ekonomi bakanlığına gelmiştir.
Sofya, 21 (A.A.) — Demokrat birliği partisi, başkanı olup, yakalanması şimdiki kabine buhranına doğrudan doğruya sebeb o-
(Sonu 6 ıncı sayıfada)
Şehir Kurulunda
Bulgar kiralı Borİs
dış ve gerek iç siyasada aynı yolu güdeceğini söylemiş ve demiştir ki:
"— Geriye dönmek yoktur.,, Garnizon  komutam    general
Bayındırlık Bakanına teşekkür edildi
OTOBÜS İŞLERİ İÇİN BAŞKA NA SALAHİYET VERİLDİ.
Şehir kurulu dünkü toplantısında • 1935 büdce projesini görüşmüş ve ko. misyon adına verilen izahattan ve kısa münakaşalardan sonra proje kabul edilmiştir. Yeni büdce ile bir ikinci belediye başkan oruntağı ihdas edilmektedir. Bundan başka belediyenin yeni büdce kararnamesine konan bir madde ile belediyede çalışan ücretli işyarların maaşlı olarak kullanılmalarım istiyenler hak-(Sonu 3 üncü sayıfada)
Çirkin bir hâdise
Dün gelen İstanbul  gazfffehgj*
bize çok çirkin ve çok yüz M^a^m» cı bir haber getirdiler, üç oyun oynamak üzere gelmiş o-lan Viyananın Libertas takımı Fenerbahçe ile oynadığı son oyunda yargıç (hakem) bir türk olduğu halde alanda yenilen Fener oyuncularının hücumlarına uğramış bu arada konuklarımızdan bir ikisine ve yargıca yumruklar ve tekmeler vurulmuş; işe seyirciler de karışarak hâdise büyümüş, Öyle ki dostça bir maç yapmağa geldikleri yerden avusturyalı futbolcular o-tellerinde dinlenmek için vakit bile bulamıyarak diyem (ifade) vermek üzere karakola gitmeğe mecbur kalmışlardır.
Spor ahlâkı ve sporcu soğuk kanlılığı üzerinde çok şeyler yazılmıştır. Ne yazık ki bunca yazıların sporcularımız ve seyircilerimiz üzerinde hiç bir iz bırakmamış olduğunu görüyoruz.
Yargıca, usullere, spor kurallarına kulak asmıyacak olan veya bir oyunun coşkunluğu arasında bunları unutacak kadar sinirlerine emredemiyen bir sporcunun bir spor alanında hiçbir işi yoktur. Bil stadyum ne bir forumdur, ne de bir boğa doğuş meydanı..
Nasıl olursa olsun düzeltilmesi gereken bu büyük eksiğimiz üzerinde şimdiye kadar çok hoşgörür — Lütfen sayrfayı çevirinin —
Osmanlıcadan Jütkçeye Karşılıklar Kılavuzu N.29
' —       türkçe köklerden gelen sözlerin karşısına (T. Kö.) beldeği (alâmeti)     konmuştur. Bunların her biri hakkında sırası ile uzmanlarımızın (mütehassıs) yazılarını gazetelere vereceğiz.
2 — Yeni konan karşılıkların iyi ayırd edilmesi için, gereğine göre, fransızrıtlıtrı da yasılmış, ayrıca örnekler de konulmuştur.
3 — Kökü türkçe olun kelimelerin bugünkü işlenmiş ve kullanılan şekilleri alınmıştır; Aslı ak olan hak, aslı ügünı olan     hüküm, türkçe "çek,, kökünden ge-
len şekil gibi.
Kesel =   Kesilme, gevşeklik, kesel.
Keşfetmek (Bak: icad) = A. mi. nak
Keşf = 1 — Açın, 2 — (Bak: lğcad)
Örnek: Kimya en büyük keşiflerini Lâvvazye'-ye medyundur = Kimya en büyük açınlarınr Lâvvazye'ye borçludur.
Kâşif - Açan
Keşide etmek = Çekmek
Ketmetmek = Gizlemek
Ketum = Ağzı pek, ağzı sıkı. eizer
Ketumiyet = Gizerlik
Key = Key, yakma, dağlama
Keyetmck = Dağlamak, köymek
Keyf = Keyif (T. Kö.)
Keyfi (Bak: İndi) = Keyfiğ, kendİz
Keza = Böyle, böylece, bunun gibi, da. dahi, yine
Kezalik = Bunun gibi, yine, öylece, idem
Kıdemli yüzbaşı ¦¦ önyüzbaşı
Kıhf = Kafatası
Kilide = Boyun' '(
Kılükal = Dedikodu
Krraat = Okuma, lektür
Kıraal etmek = Okumak, laktırmak laksıymak
K-raai kiub, = Okuv = (Fr.) Livre de lecture
Kısm   = Kısım
Kısmet =  Kısmet
Kıstas - ölçek      (Fr.) Criterium
Kıır = Kabuk
KtU = 1 . Bölge. k.tğa (T. Kö). 2 - Büyüklük, irilik (Bak: cesamet*
Örnek: / — Yeryüzü beş Duyun Kiraya tetrık olunur^ Yeryüzü beş büyük bölgeye (kıiğaya) ayrılır,
2 — Duvara talik edilebilecek kıt'ada (cesamette) bir harita Duvara aşılabilecek büyüklükte bir harta.
Kıtal = Oldurura
Mukatele ~ öldürüşme
Kıvam = Tav
örnek: Bu işin tam kıvamına geldiği bir sırada = Bu işin tam tavını bulduğu bir sırada.
Kıyafet = Kıyafet (T. Kö.) Kıyam =a Ayaklanma
Kıyam etmek = Ayağa kalkman, ayaklanmak, kal-kısmak
Kıymet      Değer, kıymet (T. Kö.)
K.bar = Kibar
Kibr = Kibir
Kifâfı nefs -  Doyumluk
Kils = Kireç, kireç taşı
Kılye ¦ Böbrek
Kin = Kin (T. Kö.)
Kisve = Geysi
Örnek: Din rüesasmın hususi kisve   giymeleri
menedilmiştİr = Din   ulucalarının Özel   geysi
giymeleri yasak edilmiştir. Kışver = Ülke Kitab ¦ Kitap K.Ube - V../.I
örnek: Orhon kitabeleri — Orhon yazıtları
Kiyaset = Usuğ
örnek: Bu meseleyi sizin kiyasetinize tevdi ediyorum. = Bu sorumu sizin usuğunuza bırakıyorum.
Kolordu kumandanı (ferik) = Korgeneral
Kolordu kumandanı — Korkomutan
Kolordu eıkânıharbiyesi = Korkurmay
Kongre      Kurultay
Kontor, muaddid = Sayaç
Köhne = Eski, eski püskü
örnek: Üstünde bir köhne libas ile karşıma çıktı = Üstünde bir eski püikü geysi ile karşıma çıktı.
K.nki = Taslak
Kubbe = Kubbe, kümhet
Kudsİ = Kutsal
Örnek: Milletin büyük in^ıhiblarında pişva olmak ağır olduğu kadar da kudsi biı istir ~ Ulusun büyük devrimlerinde önayak olmak ağır olduğu kadar da kutsal bir iştir.
Kumandan — Komutan
Humanda :: Komut, komuta
örnek: / — Askere verilen (hazırol) kumandası üzerine = Askere verilen (hazırol) komutu üzerine.
2 — Kumandası altında bulunan livayı şarka doğru ilerletti = Komut"-ı altıuda bulunan tugayı doğuya doğru ilerletti.
Kur'a      Kurğa
Kurb = Yakın, yan
Kut ban es Sunam
Kurretülayn = Göz bebeği
r»urs = rvurs (i. Kö.)
Kusur = Kusur (T. Kö.)
Kuvvet - Küvet (T. Kö.)
Kuvvei inbatiye — Bitelge
Örnek: Kuvvei inbatiyesi pek feyizdar olan garb vilâyetleri = Bitelgesi pek gür olan bau illeri.
Kuvvei muharrike (Bak: Hareket) = Işletga
Küçük zabit = Erbaş
Küfretmek — Sövmek
Küfürbaz = Sövgen
Küfüv — Dendeş
Külfet -- Yük, ağırlık
Kül = Tüm, bütün, hepsi, kül = (Fr.) Le tout Külli     Tümel, külliğ
Külliyet = Tümlük, külliyet = (Fr.) Totalirf ICünh — Öz, kok. künüğ Künye — Soyadı, künye Küre = Kura (T. Kö.)
Küreyve = Kürecik, yuvarcık, küreyce, küreyva
Kürsi = Kürsü (T. Kö.) Küspe - Posa, tortu, küspe Küstah --- Küstah kuşa = Açan
Örnek: i — DıiKuşa = (JÖnülaçan
2 — Kişverküşa = Ülkeaçan. Küşad — Açım, kÖşat Küsayiş — Açıklık, ferahlık Km-us  --  Kısa
SAVIV A t
(l.wr.ı:ulık. Spor kurumlarımız böyle suçlar itliyen sporcularımıza çok hafif cezalar »erdi ve bu cezaların çoğu süresinden (müddetinden) Önce bağışlandı. Bu şekilde bir spor anlayışının memleket için pek zararlı olduğunda ve bu düşünüşün vakit kaybedilmeden deniımcsi için her çareye baş vurmak gereğinde artık şüphe etmemeliyiz.
Spor bir terbiye işidir, bunun dışında yaşama hakkı yoktur. Yenmeyi istiyen sporcu yenilmeyi de, ancak çok çalışmak için bir hız alma vasıtası saymalıdır. Haksızlık, apaçık meydanda olsa bile, bir sporcu hakkını almak için yumruğunu kullanmaz. Bu yaşama törenine (adabı muaşeret) uy-mıyan bir yabaniliktir.
Dayak yemiş olarak memleketine gönderdiğimiz bir yabancı sporcunun ülkemiz için ne kotu bir propagandacı olacağını düşünerek ulsularına karşı işledikleri ¦uçtan dolayı dayak atanlar üzülüyorlar mı, bilmeyiz.. Bildiğimiz bir şey varsa, bu çirkin hâdisenin örtbas edilmemesi ve suçluların, ortaya çıkarılarak örnek olacak şekilde cezalandırılmaları lüzumudur. Hoş görürlük çoğun, suçun tekrarlanmasına yol açar ve biz artık topraklarımızda böyle şeyler görmek istemiyoruz.
Otuzuneu kılavuzda aylık aboneleri-miz doluyor. Gazete göndrrilebilmesi i-çin şimdiden yenilenmesi.
I Ç
D UYURLAR
Dışişler Bakanımız İstanbul'da bekleniyor
İstanbul, 21 (Telefon) — Dış Işlsr Bakanımıı B. Tevfik Rüştü Araa'ın gelmeli bekleniyor.
Sağlık Bakanlığının bir buyruğu
İstanbul, 21 (Telefon) — Sıhhat Bakanlığından varılcn bir buyrukla okula-larda yapılan difteri aşısına ton verilmiştir. Bundan sonra çocuklar okulaya yazılırken sağlık raporiyle birlikle bir de difteri aşın raporu götüreceklerdir.
Bay Murad geliyor
İstanbul. 21 (Telefon) — Şehrimizde bulunan Uluslar Sosyetesi mesai bürosu şefi B. Murad bu hafta Ankara'ya gidecektir.
Yürükâli plajı
İstanbul. 21 (Telefon) — Belediye Büyükada'da Yürük Ali plajını satın almağa karar vermiştir. Plajın sahiblcıi-ne sal inal ma işi bildirilmiştir. Bur ısı a-daları güzelleştirme kurumu tarafından plaj yapılacaktır.
Çimento fiatlan
İstanbul. 21 (Telefon) — Çimento fiatlannın indirilmesi hakkındaki Ekonomi bakanlığının bildiriği bugün vilayete bildirildi.
B. Fuad Köprülü döndü
istanbul, 21 (Telefon) — Paris'te türk diline ve türk kültürüne aid araştırmalar kurumunun tertib ettiği konferanslardan birini veren B. Fuad Köprü, lu Paristen şehrimize gelmiştir.
Turizm Komisyonu öbürgün toplanıyor
Türkofis'in teşebbüsiyle kurulan bakanlıkla turizm komisyonu ilk toptaah-»ını çarşamba günü Ekonomi Bakanlı gında yapacaktır. Toplantıyı Ekonomi Bakanı adına Asbakan Faik Kurdoğlu açacaktır.
Komisyona düşüncelerinden danışma suretiyle anğlanmak üzere İstanbul be. Icdiyeaindcn ve Turing kulübden birer delege de çağrılmıştır. Komiayon üyesi on beş kişiye varmaktadır.
Komiayonun görüşeceği işler aras. ı da turizmin gelişmesini temin edecek sorumlar vardır. Türkofİa dış ülke' • için hazırladığı turizm kurumlanma projesini de komisyor.a verecek komisyon turizme aid bütün sorumları görüşecek tir.
Türkofis komisyon için etraflıca tetkiklerden sonra birer rapor hazırlamış, tır. Raporda turizmin tarihçesi, türlü ba kindardan Önemi ve asığları tebarüz ettirilmekte, turizm kurum ve propagan daima aid özlü istatistikler ve haberler verilmekte, turizmin genel kriz içindeki durum ve buna kirşi turistik ülkelerin aldıkları tedbirler ve turizmin yeni yönelten ülkemizin geniş bir surette asıj. ¦anması düşünülecektir.
Rapor, ülkemizin turizm durumunu etraflı bir şekilde anlatmakta ve ulus d bir turizm polit kasının gerekin! göstererek bu yolda alınacak bütün ckanom k tedbirlerin bütün devlet kurumları, belediyeler, ve ilgili olanların elbirliğiyle çalışacakları ana programın çizgilerini verecektir.
'Komisyon toplantısını devletin turizm işlerine ilk ve ki-klü bir ilgilim «o*termik bakımından başlıbaşına bîr değer ve anlamı takmakladır. Bu İtibarla alınacak kırarlardan turizm için asığlı kırarlar beklenmektedir.
Kadınlar Birliğinin dünkü mitindi
İstanbul, 21 (AA.) — Türk kadın, lar birliği tarafından, on ikinci arsıulu sal kadın birlikleri kongresinin şehrimiz, dc  toplanması  dolayıaila tertib  edilen miting, büyük bir kalabalığın iştirık. le Tepebaşı şehir tiyatroaunda yapılmış tır.
Mitingin saat 17.30 da yapılacağı ilan edilmiş olmasına rağmen aaat 16.30 da tiyatro yapısı ağzına kadar dolmuş bulunuyordu. Kalabalık arasında kadın saylavlarımız, arsıulusal kongreye iştirak eden salkurlar türk, ve yabancı mahfillere menaub bayanlar göze çarpıyor, du.
Saat on yedi buçukta türk kadınla' birliği baskını Lâtife Bekir, kadının genel haklan konusu etrafında sizler söy
bildirdi va ilk sözü ars-sal kurumların onursal genel kâtibi v* uluslar sosyetesinde   çocukları koruma kurulu üyesi Bayan Gour a!dı.
Hatibin konusu "kadının bİr yurddaş sıfatile ödev ve hakları,, idi. Bayan Gour, kadının sosyete içindeki ödev ve durumunu tahlil etti ve çok alkışlandı.
Lâtife Bekir, "bu toplnatıda söz söylemek için sekiz günlük yoldan gelen bir kııv-V, diye ingiliz saylavlarından ve tanınmış feministlerden Ledİ Astor'u trkjim elti. Ledi Aslor, uzun alkışlarla la kesilen söylevinde, kıdının bugünk ı sosyete telakkisind ki yerini anlattı ve Atatürk'ün, kadının hayattaki yerini takdir edişinden büyük bİr hayranlık duyduğunu söyledi.
Üçüncü hatib Antalya saylavı Bayan Türkân Başbuğ'du, Bayan Türkân konukları selamlat! ktan sonra, türk kıdı-nının bugünkü durumunu daha eyi kavramak için dünle bugün arasında bir mukayese yapmak lüzumundan bahsetti. Ekonomi, ahlak, bediiyat,   siyasa ve
İstanbula gelen romen turistleri
latanbul, 21 (Telefon) — Romanya Sena ve parlamentosu üyelerinden | ki silik bir kafile aileleriyle birlikte bugüı vapurla İstanbul'a geldiler. Turistler Yıldız ve Dolma bahçe saraylarını gezdi, ler. Buradan Mısır ve Kudüs'e girf-eck-lerdir.
Turing Kulübün yıllık toplantımı
İstanbul, 21 (Telefon) — Tü.kİya Turing ve otomobil kulübü yıllık kongresini bugün yaptı ve yeni çevrim lu. rulunu seçti.
Sümer Bankın bir kararı
İstanbul, 21 (Telefon) — S um er Bank Hereke ve Feshane fabrikalarıma çevrim işlerini birleştirmeğe karar vermiştir. Bu birleştirme yüzünden ilk maddelerin satın alınmasından maliyet Katlarında mühim artırıma elde edilecektir.
İnhisarlar genel müdürü
İstanbul, 21 (Telefon) — Viyana da gözlerini tedavi ettiren inhisarlar gensl müdürü bugün İstanbul'a geldi.
hukuk bakımından dünle bugün arastadaki büyük farkları anlatü.
Bundan sonra Romen salkuru başkanı Prenses Kaotakuzen, Fransa salkunf başkanı Bayan Brunşuvdyg söz aldılar^ Miting saat 8.30 a Va&mr devam etti v« dağıldılar.
**•
İstanbul, 21 (Telefon) — Arsıulusal feminizm kurultayı üyeleri bugün hususi bir vapurla Boğaziçinde bir gezinti yaptılar. Beylerbeyi sarayını gezdiler* Orada güzel bir büfe hazırlanmıştı. De-' legeler öğleden sonra Tepebaşı beledi y*^ tiyatrosunda bİr miting yaparak söyler» ler verdiler.
Külle      Yığın, kütle
Külübhane = Kitabsaray = (Fr.) Bib)iothcquc Ornck: Beyazid kütübhanei umumisi = Beyazit genel kİtabsarayı
Külübhane ¦ Ki tabi ık (Ev eşyası)
örnek: Evdeki kütübhanemde bulunan = Ev-deki kitablığımda bulunan.
Külübhane ¦ Kitabev    • (Fr.) Librairi*
Örnek: yeni basılan bu esen her kütubhanede bulabilirsiniz = Yeni basılan bu esen her kitab-evinde bulabilirsiniz.
Külübhane (evde ayrılan kısım) = Kitap odası, kitap salonu
Haslahane   = Hastayurdu
Ecaahane — Emget
LA - I — Sız (Sonek), 2 — dış (önrk
Lâalettayin     Gelişi güzel, kim olursa, ne olursa
Örnek: Lâalettayin bir yere koyunuz = Gelişi güzel bir yere koyunuz.
Lialeıtayin birini gönderiniz = Kim olursa 6ı-rini gönderiniz.
Lâakal     En az, en azdan, hiç olmazsa
Örnek: Lâakal uç kişi olmalı ki bu işi yapabileyim ¦ En az üç kişi olmalı kı bu ışı yapabileyim.
Lâcerem (Bak: Şübhcsir) — Besbelli Lâmekân   s Orunsuz, yersiz. Lâahlâkî ¦ Dı,sl.Uk.al
örnek: Lâalılakî bir hareket mm Dışahlİksal bir hareket.
Ladini      Dışdinsel
Lâyemut      Kalsa, ol™ ez
örnek: Lâyemut bir eser = Kalız (ölmez) bu
eser.
Lâyüfna        Yokolmaz
Örnek: Mulubbet lâyülna bir hazinedir = Sevgi yokolmaı bu haznedir.
Lâyenkatı -   Ara vermeksizin, aralıksız, ardı ara -sı kesilmeden, bidu/iye, boyunca,       muz
Liyetecezza mm Bölünmez
Layuad ¦ Sayılmaz, sayısız
Ornck: Bir elimle idinde Lâyuad hatası vat ¦ Bir cümle içinde sayısız yanlışı var.
Lâyuhti = Yanılmaz
Örnek: Kendini lâyuhti addetmekten daha büyük hata olamaz = Kendini yanılmaz saymaktan
daha büyük yanılma olmaz.
Lâyulak  - Çekilmez, dayanılma/
Lâyüscl  - Sorgusuz, sorulmaz Örnek: Hiç kimse lâyüsel olduğunu ileri süremez = Hiç kimse sorulmaz (sorgusuz) olduğunu ileri süremez.
Lâbis  ~   Giyen, giymiş
Lİf      Lâf (Yakutça)
Lâfa = Lâfız (T. Kö.)
Lagar = Cılız
L.âğv = Kaldırma, kaldırılma
Lâğvetmek = Kaldırmak
Örnek: Bu işi çoktan lâğvettiler = Bu işi çoktan kaldırdılar.
-Lah.k 1 — Şimdilik (Sabık kaklığı) 2 — U-laş.k
Ornck: Trabzon vahi lâhikİ ma Trabzonun şimdiki ilbayı
Lâh.ka = Ek
Lâhikai mulekaddime ~ Önek Lâhikai mü.eehhirc      Sonek Lâh k olmak   - Ulanmak, yetm-k Lâhime = Etçil
Lâhn = Ağız (Müzik terimi), lahİn I âhd ¦   Koy tak, lahit Lcmha     Kıpma, lahza
Lâkayd = Aldırışsız, k »yıtsız
öın' ¦   Lâkayd bir adam ¦ Aldırışsız bir adam
Lâk'.ı      Ar    k, yalnız, l  I. ıl
örnek: Dediğinize peki, lâkın benim söylediklerimi de yabana almamalısınız = Dediğinize peki, ancak (yalnız) be mm söylediklerimi de yabana almamalısınız.
Lâl (Epkcm) = Ebscm Lâl .   Al
Lâmise      Dokunam Lâne      Yava Lan-t    ¦  llenç
Örnek: Kötülere lanet olsun - Kötülere   ilenç
olsun.
Lâtif        Hış. g-k-~r
Lâtife      Şaka
Örnek: Hiç lâtife kaldırmaz - Hiç şaka kaldırmaz.
Laubali = Saygın/, scnlibenli
Lâyık m Yaraşık, yaraşır, değimli, layık (T. Kö.)
Liyakat (Bak: Ehliyet) = Yararlık, değim.
örenk : Çok liyakat    gösteıdı = Çok   yararlık
gösterdi. Leb    - Dudak Lebaleb = Ağızağıza. silme
örnek: Bardak, lebaleb dolu mm Bardak, ağız -
ağıza dolu.
Ledcttahkik = Gerçinlendikle Leffetmek  ¦  Durmek. sarmak
Leh m Yana
örnek: Ben onun lehindeyim = Ben ondan yanayım,
Lehdar   — Yanal
Ornck: Onun bir tek lehdar' yoktu = Onun bir tek yanan yoktu.
Lehinde söylemek — İyiliğine söylemek
Lehte olmak ¦ Yana olmak
Lehçe ¦ Diyelrk, lehçe (T. Kö.)
Lehib     Alev
Leim = Alçak
Lem'a — Şevle, parıltı
Lemean etmek  - Parıldamak
Örnek: Nasiyesinde zekâ lemean etmektedir = Alnında zekâ parıldamaktadır.
Lemsetmck ¦ Dokıinmak, ellemek
Lenk   ¦ Aksak, topal
Lerze, Lerziş - Titreme, titreyiş
Levazım ¦ Gereç, yaral
örnek: Levazımı natamam bir ordu = Gereci eksik bir ordu.
Levend - Boysan, levent
Örnek: Levend bir delikanlı » Boysan bir delikanlı.
Levha      1- Yazı. 2- Yaprak, 3- Tabelâ
Levnu-tmek ¦= Kınamak
örnek: öldükten sonra düşmanları onu lev-metmediler = Öldükten sonra düşmanları onu kınamadılar.
Levn - Renk Levs =¦ Pislik Leyli - Yatık Leyyin = Yumuşak Lezzet - Tad
örnek: Lezzetini almadan bitti
dan bitti.
Tadını almam
Lider      önder
Örnek: Atatürk, Türk milletinin siyasi ve tq ş rımaî bütün işlerinde lideridir ¦ Atatürk. Türk] ulusunun siyasal ve sosyal bütün işlafinde öa ş
deridir.
Lifafe ¦ Sargı Liste ¦ Çizelge
örnek: Son çıkan listede ismi yoktur m Son fit
kan çizelgede adı yoktur.
Liva ¦ Bayrak, sancak
Liva (Süel terim) = Tugay
Liva kumandanı «= Tuğ komutan
Liva kumandanı (mirliva) = Tuğgeneral
Liva kumandam (miralay) sa Tuğbay
Lihye = Sakal
Lisan (zeban) ¦ Dil, lisan (T. Kö.) Lugaz ¦ Bilmece, lugaz Lûtf - Kayra Lûtf = Kayrı
Örnek: Onun çok lûtf unu gördü = Onun   çoj
kayrasını gördü. Lütfetmek   - Kayramak Lüub — Oyun, eğlence
Lüb - Oz, lüp (T. Kö.) = (Fr.) Pulpe
örnek: Lübbü dimağı = Beyin özü - Pulpa flğ*
rtbraia
Lücce :   Engin deniz
Lüknel      Kekeleme
Lüzucct — Yapışıklık, yapışkanlık
Lüzucetli sn Yapışkan, ağdalı
örnek: Lüzucetli bir madde = Yapışkan (sfda*
lı) bir madde.
Lüzum   - Lüzum (T. Kö.',
ULUS
AN 1935 SALİ
ON ALT'NPI YIL. No; 4933
Allımız, andımı/ılır.
Sofya, 22 (A.A.) — Kıra! Hor i-, ulusa hitaben neşrettiği bildiricinde yakın bir gelecekte, yeni bir anasal kanun hazırlanacağını bildirmektedir.
Her yenle 5 kuruş
Gündelik
Yi
ırmı uç nisan
Yeni devlet, 1920 nisanının yirmi üçünde, /Ankara'nın sarp ve yalçın bağrında kurulmuştur. O gündenberi. Atatürk'ün yanında ve uzağında, yurd ülküsüne özve-rip, halk için çalışan her cumu-riyetçi, on beşinci 23 nisan bayramını, vicdan ve gönül ferahlığı ile kutlayabilir.
1920 den bugünkü Türkiye'ye doğru, ba» donmeksizin bakılamaz. Düşman yalnız ateşboyunda değil, Ankara sırtlarına kadar, bü tün kırlarda, yollarda, şehirlerde ve köylerde idi. Sağde düşmanın kim olduğunu değil, düşmanlığın da ne olduğunu bilmiyorduk. Bütün topraklarımız, son karışına kadar, adım a-dım, boğuşularak, geri alınacaktı ve o gün işlerimizden ancak birini bitirmiş olacaktık: Bu topraklar üstünde, son köye kadar, her şey yeniden ve temelden yapılacaktı. Osmanlı haznesinin asırlarca altına boğduğu İstanbul'un bile nasıl harab, yıkkın ve bakımsız olarak yurda katılmış olduğunu düşünü nuz On dokuzuncu asrı buharsız, yirminci asrı elektriksiz geçiren Anadolu'ya, teknik kelimesi bile yeni devletle beraber girecekti.
23 nişancılar, bu savaşın, biribi-rinden dolaşık, çetin ve zorlu ge-çidlerinden hiç biri karşısında ir kilmediler. Çünkü bu geçidlerden her biri, özgenlik ve egemenliğe doğru giden tek yolun üstünde idi. Davamızı, gündelik   insanlar
Falih RtfkıATAY
gibi çatışarak değil, destan kahramanları gibi döğüşerek kazanabilirdik.
Bütün imkânsızlıklar, 1920 An-karasının sarp ve yalçın bağrı gibi, yumuşamıştır. Ot vermeyen toprak, şimdi her tarafta bir bahar rüyasının çiçekleri ve kokuları içinden bize gülüyor.
1935 23 nisanında Ankara'dan hangi yönette uzaklaşırsanız, de miryollarımız   üzerinde  bir sürü bacalar tüttüğünü, yeni fabrika iskeletlerinin türk betonu   ile kap (andığını göreceksiniz.   Ne gene lerimiz, ne de halkımız çağdaş za naatın ince ve güç tekniğini   bit gün bile yadırgamadılar.   Ekonomi ve tarım işlerimizin  nasıl toptan gelişmekte olduğunu her gün istatistiklerden öğreniyoruz: Bun lan 1925 de bile peri masalı de..e cek kadar hayal sayanların ne kadar çok olduğunu biliriz.
Bayındırlık ülküsü bütün memleketi hava gibi sarmıştır.
Bu yıl kültür savaşının can damarı üstündeyiz.   Onu da biz başarmalıyız. Şimdi, her işte olduğu gibi, ilk zorlukları çoğumsayanlar, 1940 gazete ve kitablarını   okur ken, dil davasının aldığı hıza, gene kendileri şaşacaklardır. Bir dili, on on iki asrın yosunluğu altında unutulup giden kaynağına kavuşturmak, ona, az zamanda,   kendi özlüğünü, ve erkinliğini   vermek de, ancak, 23 nişancılar kafası ile düşünülebilirdi.
Devrim, bir bakımdan,   büy.lk
Çocuk Haftası bugün başbyor
AÇILMA TÖRENİ BUGÜN DOKUZ BUÇUKTA..
Bugün çocuk haftası başlıyor. Saat dokuz buçukta istasyona giden caddenin sonundaki alanda bütün okulalılar toplanacak, mızıka egemenlik (istiklâl) ve çocuk marşlarını çalacak ve okulalılar hep bir ağızdan bu marşları söyliyeceklerdir. Ayrıca söylevler de verilecektir. Bütün halk bu törene çağrılıyor.
---^^^^m-.^ . ^-
Süel rütbelerin liurşıbkları
"ÂLİ ASKERİ ŞÛRA., NIN O-NAYLADIGI KARŞILIKLAR
Süel rütbelerin karşılıkları "Ali As. keri Şûra,, tarafından onaylanmıştır. Eski rütbelerle karşılık'arı şunlardır:
(Sonu 4. cü sayıfada)
işler devri, bir bakımdan, tam ve bütün işler devri demektir. Eskisini temeline kadar yıkan hız ve ateş, yenisini çatısına kadar kuran yaratıcı bir enerji olarak kullanıldığı zamandır ki uluslar yalnız tarih değil, tali de değiştirmiş olurlar. (
özvermek — Vakti nefsetmek
özgenlik — Hürriyet
Egemenlik — Hâkimiyet
Yönet — İstikamet
Tarım — Ziraat
B. Celâl Bayar'ın diyevi
"...Sanayi programının dörtte üçü hazırlanmış, Sümer Bank teknik murakabeyi kurmuştur.,,
Sümer Bank Genel Kurulunun dünkü toplantısında, toplantıda bulunan bazı saylavların arzu ve temennilerine karşı Ekonomi Bakanı Bay Celâl Bayar m diyevde bulunmuştur:
*'— Umum müdür veya idare meclisi reisi, rakkamlara aid olan arzunuzu tatmin edici sözler söyliyeceklerdir. Ben yalnız işin pren-sipini, devletin umumî siyaseti itibariyle değil, Sümer Banka verilmiş vazifeler bakımından arza hazırım. Heyetiniz, bir kazanç müessesesi olan Sümer Bankın, umumî heyetidir. Bu sıfat haricinde, vekâletimden sorulması arzu edilen sualleri varsa arkadaşlarım için daima fırsat var demektir.
Arkadaşımız Emİn Sazak, yerli mallar pazarının satışlarından bahsettiler. B. Emin'in endişeleri-
Ekonomi Bakanı B. Celâl Bayat ni şöyle seziyorum i   yerli mallar pazarı andetay satış   yaptığı tak-
CSonu 6 ıncı sayıfada)
Bulgaristanda yeni hükümet
Yeni Başbakan Bay Toşef Göre Hareket
Sofya, 22 (A.A.) — B. Andre Toşef kabinesini şöyle kurmuştur:
Dış bakanı: Köse Ivanof, İç bakanı: Genel kurmay başkan yarı (muavini)   general Ata-
19 Mayıs Prensiplerine Edeceğini Söylüyor
masof,
Kültür bakanı: General Radef Para işleri bakanı: Ulusal bat ka bakanı Riaskof,
Tüze bakanı: Temyiz hakyerl
(Sonu 6 ıncı sayıfada)
Osm anlicadan 7ürkçeye Karşılıklar Kılavuzu N.30
î —öm türkçe köklerden gelen sözlerin karşısına (T. Kö.) beldeği (alâmeti) konmuştur. Bunların her biri hakkında sırası ile   uzmanlarımızın (mütehassıs) yazılarını gazetelere vereceğiz.
2 — Yeni konan karşılıkların iyi ayırdeditmesi için, uereğine göre, fransızcaları yazılmış, ayrıca örnekler de konulmuştur.
3 — Kiikü türkçe olan kelimelerin bugünkü işlenmiş ve kullundan şekilleri alın mıştır: Aslı ak olan hak,  asit ügüm olan      hüküm, türkçe
len şekil gibi.
'çek,, kökünden ge~
M
Ma (bak: âb) ¦ Su = (Fr.) Eau
Mai cari — Akar9U = (Fr.) Eau courante
Mai rakit = Durgun su
Maa        İle, büe ¦ (Fr.) Avec
[ "Maa - „ ile başlıyan sözler biraz aşağıdadır.]
Maabir = Köprüler
Maada = Başka
Maalesef, maatteessüf = Yazık ki, esefle
Örnek: / — Maatteessüf dediğinizi yapamadım
Yazık ki dediğinizi yapamadım. 2 — Maalesef soyliyeceğim ki   arzunuz yerine getirilememiştir = Esefle soyliyeceğim ki arzunuz yerine getirilememiştir.
Maali   . Yücelikler
Maalıftihar - Kıvançla, onur bilerek, övünçle
Maalkerahe — Istemiyerek
Maalmemnuniye - Seve seve, »eve İstiye
Maarif - 1 — Kültür, 2 — Bilimler
örnek: / — Maarif Vekâleti = Kültür Bakan-
ftğr.
2 — Maarifin bir memlekette   terakkisi — Bilimlerin bir ülkede ileri gitmesi. Maa, - Aykfc = (Pr) Appointement
M..riy.deti„     Art.g.yfe, çok çok, - den daha çok
örnrk: İstediğini maaziyadetin   verdi -diğini çok çok verdi.
Mabat - Ark., ote, sonra = (Fr.) Suiu Mabadı var - Arkası »ar, ıonrMı var Maber - Geçit
Mabeyn = Ara, aralık
örnek: Mabeyni mi zdeki dostluğa güvenerek m Aramızdaki dostluğa güvenerek.
Mabihiliftihar = övünek
örnek: Atatürk, türk tarihinin mabihiliftiharı-dır mm Atatürk, türk tarihinin övüneğidir. Mıbud = 1 — Tapaczk (En genel anlamında) 2 — Yaradan(Halik anlamına) = (Fr.) Crcateur
3 —Tann (Allah anlamına) - (Fr.) Dieu
4 — Oğan (Kadiri   mutlak   anlamına) = (Fr.)
Le Tout . puissant
5 — İdî (Rab anlamına)
S — Kuday (Huda anlamına) 7 - Çalan
Mabud = Allah (müslümanlık   mabudu) = (F'.) Allah
Mabud a Yahuva   (Yahudilik   mabudu) = (Fr.) Jchova
Mabud (esatir mabudu anlamına) «s İlâh ¦ (Fr.) Dieu
örnek: Mars, mitolojide harb ilâhının adıdır = Mars, mitolojide harb tanrısının adıdır. Mabude = Tanriçe - (Fr.) Dccsse
örnek: Venüs, hüsün ilâhesidir = Venüs, güzellik tanriçesidir.
Mabud (sanem) = Put, i dol = (Fr.) Idole
Ulûhiyet = Tanr,l,k - (Fr.) Divinit*
İlâhi - Tanrısal - (Fr.) Divîn
Örnek: İlâhi bir hüsün = TannseJ bir güzellik.
Mulhid = Tanrısız = (Fr.) Athe llhad = Tanrısızlık      (Fr.) Atheismt Telih etmek = Tanrısamak ¦ (Fr.) Deifier
örnek: Eski insanlar ahcar ve eşcarı telih e-derterdi mm Eski insanlar taşları ve ağaçları tan-r işarlardı.
Telih = Tanrılaştırma = (Fr.) Apothtose
Macera, sergüzeşt ¦ Serüven — (Fr.) Aventure örnek: Maceralı bir hayat geçirdi — Serüvnli bir hayat geçirdi.
Madame = Oldukça
örnek: Madamelhayat    = Hayatta oıuunça
Mademki = De, da
örnek: Mademki böyle yapacaktın, niye başka türlü söz verdin? m Böyle yapacaktın da, niye başka türlü söz verdin.
Madde m Madde (T. Kö.)= (Fr.) Matiere, article
Maddi = Maddiğ = (Fr.) Matcriel
Madclet (Bak: adalet)
Mâden — Mağden
Madcr, valide ¦ Anne, ana
Madrub (mazrub) = Doğulmuş, damgalanmış
Madud = Sayılı
Madum = Yok .iadun = Ast Mafevk = Ust
Mafsal — Oynak, oynak yeri Mafilba! - Gönüldeki Mafizzamir = Kalpdeki Mafüv - Bağışlı, bağışlanmıt Mağara = Kovuk, ma garı Mağbun = Aldanık
Ma ğ but ¦ İmrence
Örnek: Rüfekasmın mağbutu oldu = Arkadaşlarının imrencesi oldu.
Mağdur, mazlum ¦ Haksızlığa uğrayan, kıyıl
Mağfiret etmek ¦ Yarlığamak
Mağlûb - Yenik, yenilen « (Fr.) Vaİncu
Mağlûbiyet = Yenilme, yenilim =- (Fr.) Deİaite
Mağmum = Kapanık,   sıkıntılı,   üzgün,   gamlı •
(Fr.) Triste, sombre
örnek: l — Mağmum hava — Kapanık (sıkıntılı) hava.
2 — Mağmum insan = Gamlı (üzgün) İnsan Mağrib mm Batı
Mağruk (Bak: gark) = Batmış,   boiulmuş,   batık
— (Fr.) Naufrage, noye
Mağrur = Gururlu (Bak: gurur) Mağrur olmak = Gururlanmak Mağsub ¦ Kapik (Bak: gasb)
Örnek: Mali mağsub = Kapik mal
Mağ|uş = Karışık ¦ (Fr.) Melangc, falsifia
Örnek: Mağşuş yağ F Karışık yağ Mağz = Beyin ' Mah - Ay
Mahabet - Aybarlık
Örnek: Ordumu/un mahabeti düşmanı yıldırdı = Ordumuzun aybarlığı düşmanı yıldırdı
Mahal = Yer
Mahalle ¦ Uraın
Mahallî, mevzii - Yersel = (Fr.) Loca! Örnek: Mahallî âdetler = Yersel törüler
Mahalli tahaffuz - Korunak
Maharet - B?cerik. uzel - (Fr.) Adresse, habîl-t* örnek: El işlerinde çok mahareti var = El İŞ terinde çok becerığı (uzelhğı) var.
M ah atın = Güzellikler, gokçelikler
Mahbcs (Bak: hapishane) = Hapsevi
Mahbub. mahbube - Sevgili, yavuklu
hayıfa z
ULUS
23 NİSAN 1935 SALİ
Yirminci yüzyıhn istekleri
Sağlam bir nüfus siyasasının baş işi; çok çocuk yetiştirmek, doğanları büyütmek ve yurdda Ölüm nisbetîni gittikçe düşürmek için, bütün sağlık ve soysal kaidelerine yumaktır. Bu amaçla ulusta me-sud, temiz ve yüksek seviyeli aile yuvalarının çoğalması, her ferdin atus ve yurd için bana bir vazife edinmesi gereklidir. Ulusu büyütecek, koruyacak ve yarının ordusunu kuracak olan, ancak bugünün çocuğudur.
Yirminci yüz yıl türk ulusuna diyor ki: "Bugün ve yarın, yurdda her şeyin temeli ve her gücün kaynağı (sağlam, yılmaz ve güvenilir bir türk çocuğu) dur. Ona her şeyinizi veriniz.
Mareşal _Fevzi Çakmak
Istanbulda yarınki kutlamalar
İstanbul, 22 (Telefon) — Hâkimiyeti milliye bayramı yarın törenle kutlanacaktır. Halkevindeki töreni C.H.P. vilâyet başkanı açacaktır. Üniversite konferans salonunda millî türk talebe birliği bayramı kntluyacaktır.
Çocuk bayramı da yarın saat onda Fatih parkında başlayacak, çocuklar Taksime giderek cumuriyet âbidesine çelenk koyacaklardır.
***
İstanbul, 22 (Telefon) — Bu yıl ihtiyat subaylar okulasını bitirerek subay çıkanlar Taksimdeki emniyet âbidesine çelenk koyacaklardır.
îstanbulda vergi tahsilatı
İstanbul, 22 (Telefon) — İstanbul vergi tahsilatının 934 malî yılı sonunda yüzde doksanı bulacağı ve tahsilatın 22 milyon likayı dolduracağı umulmaktadır.
I Ç
DUYUKLAR
Bükreş elçimiz geldi
Romanya orta elçimiz B. Hamdullah Suphi Tanrıöver izinli olarak şehrimize gelmiştir. Bay Tanrıöver Ankarada birkaç gün kalacaktır. Değerli elçimize hoş geldin deriz.
Şeker fabrikaları için yeni bir kanun lâyihası
601 numaralı kanunun 8 inci maddesi gerekince şeker fabrikaları işyar ve işçileri, fabrikanın açıldığı tarihten başlayarak on yıl temettü veya kazanç vergisinden muaf tutulmuştu.
Gümrüğün yüksekliği, şeker maliyet fiatlarının indirilmesi hususundaki teşebbüs ve kararların şeker fabrikalarının varlıklarını korumaya kâfi geleceğinden, şeker sanayiinin gelişmesi için 341 ae-nesİnde kabul edilen muafiyetlerin ida. mesire ihtiyaç kalmamıştır.
Bu durum göz önünde bulundurularak 935 yılı büdcesînde yeni masraflara karşılık olacak kaynaklardan biri olmak üzere bu muafiyetlerin kaldırılması için hükümet Kamutaya bİr kanun layihası teklif etmiştir.
Bay Rızanın ardasına maaç
Kurtuluş savaşı yıllarında Da-mad Ferîd kabinesi tarafından yo-katım cezasına çarptırılan milis yüzbaşı Bay Rızanın karısı Bayan Hadiye ile oğlu Rifata bay Rızanın ölüm tarihinde merî tekaüd kanunları hükümlerine göre maaş verilmesi hakkındaki lâyiha Ka-muaty mznamesine alınmıştır.
Kamutayda
Kamutay dün Bay Nuri Conker'in başkanlığında toplanmışsa da ru/namesinde görüşülecek bîr şey bulunamadığından perşembe günü toplanmak üzere dağılmıştır.
Müziğimiz ve kültür
Kültür Bakanının söyledikleri.
Kültür Bakanı Bay Abidin üzmen gazetemize şunları söylemiştir:
.'— Ankara'da tarih ve coğrafya fakülteleri kurulması hakkında teklif ettiğimiz kanun projesini Kamutay'dan geri aldık. Projeye, Ankarada açmayı dü. sunduğumuz dil ve lisan işleri enstitüsünü de koyacağız. Ulusal müziğimizi arıtmak İçin Almanya'dan getirttiğimiz musikşinas Bay Hindemit ulusal müziğimiz etrafında tetkiklerde bulunmaktadır. Tetkikleri sonucunda vereceği rapor üzerine bakanlık gereken tedbirleri alacaktır. İlk tedrisat komisyonu dil kılavuzunun bitirilmesinden sonra toplana, rak çalışmalarına devam edecektir.
Bilecik kahvelerinde oyun yasak
Bilecik. 22 (A.A.) — Bilecik beledi yesi 1 hazirandan sonra kahve, gazino ve buna benzer genel yerlerde satranç ve bilardodan başka diğer bütün oyun lan yasak eden bir karar vermiştir.
Avcılar Kurultayı
Avcılar kulübü başkanlığından:
Ankara Avcılar kulübünün kurultayı 1935 mayısının 3 üncü cuma günü saat 15 de toplanacaktır. O gün o saatte bütün üyeleri kulübe çağırıyoruz.
IIIIIIİllllllllllllllllli:illllllllllllilll!!l!lllll!l!l!l!l Otuzumu kılavuzda aylık aboneleri-miz doluyor. Gazete
ı-
çin şimdiden yenilenmesi.
çönderilebilmosi
Takas yolsuzlukları
İstanbul, 22 (Telefon) —Kereste takas yolsuzluğu tahkikatını yapmış olan komisyona yeni bir ihbar yapılmıştır. Bu ihbara göre tütünlerin takas yoluyla gönderilmesinde de yolsuzluk olduğu bildirilmiştir. Komisyon bu haberi Gümrük ve İnhisarlar bakanlığına göndermiştir.
Istanbulda j-'mnastik bayramı
İstanbul, 22 (Telefon) — 26 nisan cuma günü istanbul lise ve orta okulalar jimnastik bayramı yapacaklardır. Bugün genel bir prova yapılmıştır. 2000 kız ve erkek talebe buna iştirak etmiştir.
Trakya'ya 100.000 göçmen yerleştirilecek
İstanbul, 22 (Telefon) — Trakya genel ispekteri İbrahim Tali bugün Edirneden geldi. Yarın An-karaya gidecektir. Trakyaya bu yıl Bulgaristan ve Romanyadan gelecek göçmenlerden 100.000 kadarı yerleştirilecektir. B. İbrahim Tali bu işler hakkında da içişler Bakanlığı ile görüşecektir.
Muvakkaten koğulan bir üniversiteli
İstanbul, 22 (A.A.) — Hukuk talebesinden olup geçenlerde ü-zerindeki tabanca patlayarak Ca-hidin yaralanmasına sebeb olan Sırrının muvakkaten kovulmasına karar verilmiştir.
Ucuz çimento satışı başladı
istanbul, 22 (Telefon) — E-konomî Bakanlığının çimentonun ucuzlatılması hakkındaki tebliği bu günden başlayarak tatbik edildi. Piyasada çimento 22,5 t'radan satılmaca başlandı. Çimento sarfiyatının yıldan yıla aYttlğl anlaşılmıştır.
Aranan gömü bulunamadı
İstanbul, 22 (Telefon) — A-radaş ve arkadaşı olan iki almanın ihbarı üzerine KadıkÖyünde ayrılık çeşmesi mezarlığında gömü aranıyordu. Bugün resmiğ işyarların önünde yapılan araştırmada gömü işinin boşa çıktığı görülmüş/ tür.
Ordu kıyafet kararnamesinde değişiklikler
Ordu kıyafet kararnamesinde yapıla* cak değişiklikler Bakanlar kurulunca tf n.ı-- stır. Bu değişikliklere göre mtfc harib sınıf generallerin yakalarında, angudi kırmızı çuha, yardımcı sınıf geneJJ railerin yakalarında angudi kırmızı çu« ha kenarında yarrm santimetre sınıf ren* gi çuha veya kadife bulunacaktır.
Süel imamların kıyafeti öteki nskdL ri işyarlar gibi olacak, yakaJartndaki »k nıf rengi kadife üzerinde işaret bulunç nuyacaktır.
Nefer caketlerînin arka etekleri pa« laska takıldığı zaman kısalmamak içhf iki santim kadar uzun olacak, yakalaf devrik olmıyarak üç santim yüksekliğin* de düz yapılacak ve iki kopça!ı olacak* tır. Kararnamede subayların cahetterin^ koyacakları işaret hakkında da kayrdlar vadır.
Mahbus (Bak: hapis) = Kapsık
örnek: Mahbcsten iki mahbus firar etti = Ha-psevinden iki kapsık kaçtı.
Mahcub (Bak: bicab) = Utangaç = (Fr.) Timide
Mahcub etmek = Utandırmak = (Fr.) Confondre
Mahcubiyet = Sıkılganlık, utangaçlık = (Fr.) Timidite
Mahcub olmak = Utanmak
Mardud = Buçlu, sayılı, sınırlı, çevrilmiş, dar — (Fr.) Limite
Örnekler: / — Verdiği mahdud bir iki kitabı bir hazine mi sanmış? = Verdiği sayılı bir iki kitabı bir hazne mi sanmış?
2 — Bu tarlanın sağ tarafı bir çay ile mahdud-dur = Bu tarlanın sağ yanı bir çayla çevrilmiştir (sınırlıdır).
3 — Mahdud bir saha içinde = Dar (buçlu) bir alan içinde.
Mahdudülfikir = Darkafalı •= (Fr.) bornt
Mahdum = Oğul
Mahfaza = Kutu, saklak, kab
Mahfi (Bak: hafi) = GizK
Mahfil = 1 — Derge, 2 — Khıb, 3 — (Bak: muhit) Mahfuz = Saklı
Mahir mm Becerikli, uz, uzelli — (Fr.) Habile, adroiı örnek: Mahir bir doğramacı — Uzelli bir doğramacı.
Mahiyet = Nclik, içyüz
örnek: Mahiyeti meçhul bir hastalık = Neliğı bilinmiyen bir hastalık
Mahkeme :" Hak yeri
Mahkûke. kitabe — Kazıt = (Fr.) Inscription, epi-taphe
Mahkûm = Kas anık m (Fr.) Condamnc
örnek: Mahkûmlara hüsnü muamele ettiler = Kasanıklara karşı iyi davrandılar
Mahkûm = Kölemen = (Fr.) Asservi
örnek: Mahkûm millet = Kölemen ulus
Mahkûm etmek = Kasamak — (Fr.) Condamner örnek: Mahkeme ... i iki seneye mahkûm etti = Hakyeri .... i iki yıla kasadı.
Mahkûmiyet ~ Kasınhk = (Fr.) Condamnation
Mahkûmiyet, esaret ¦ Kölelik ¦ (Fr.) Esclavagc, Servimde
Mahkûm olmak (hüküm giymek) — Kaşanmak Mahlûk (Bak: halk) — Yaratık - (Fr.) Creature Mahlûl = Erimiş, eril
Mahlut = Katışık, (Bak: halis) = (Fr.) Melang* örnek: Mahlut yağ = Katışık yağ.
Mahmi (Bak: himaye) = Korunuk p (Fr.)   Pro-tege
örnek: Bu çocuk benim mahmimdir      Bu çocuk benim korunuğumdur. Mahmul = Yüklü
Mahmur = Baygın, süzgün = (Fr.) Langoureux Mahreç — Çıkıt, sürüt = (Fr.) Sortie
örnekler: / — Bu binanın sokağa mahreci arka tarafındadır = Bu yapının sokağa çıkıtı arkasındadır.
2 — İzmir üzüm ve incirlerinin başlıca mahreci Amerikadır — tzmir üzüm ve incirlerinin başlıca sürürü Amerikadır.
Mahrek — Yörüncü, yürüncü, dönge = (Fr.) Tra-jectoire
Mahrem     Özdeş, içli dışlı, gizli — (Fr.) Intime Mahremane = Gizli olarak
Mahremi esrar,     mahremi râz = Gizdeş      (Fr.) Confident
Mahremiyet = İçlİ dışlılık, özdeşlik, gialilik Mahrukat = Yakacak
Mahrum = Yoksun
örnek: Rahattan mahrum   kalmış bir adam = Rahattan yoksun kalmış bir adam. Mahrum etmek = Yoksundurmak
Örnek: Sizi hiç bir şeyden mahrum etmek istemem = Sizi hiç bir şeyden yoksundurmak İstemem.
Mahrumiyet, hüsran =   Yoksunma, yoksunlu Mahrum olmak «• Yoksunmak Mahsuben = Tuta
örnek: Deynimc mahsuben şu parayı lütfen kabul ediniz = Borcuma tuta şu parayı kayralın kabul ediniz. Mahsub etmek -   Saymak, tutmak
Mahsul ~ Urun
Örnek: Mahsul, bu sene daha iyidir = ürün bu yıl daha iyidir.
Mahsuldar ¦ Verimli, bitek
örnek: Mahsuldar topraklar = Verimli topraklar
Mahsuldar olmıyan — Verimsiz Mahsuldarhk = Verimlilik
Mahsur ¦= Kuşanık, kuşatılmış
örnek: Düşman ordusu orada mahsur kaldı = Düşman ordusu orada kuşanık (kuşatılmış) kaldı.
Mahsus, hâs = özgü      (Fr.) Propre â
örnek: Çocuklara bas bir gülüşü vardı = Çocuklara özgü bir gülüşü vardı.
Mahsûs — Sezilmiş, duyulmuş — (Fr.) Sensible örnek: Onun büyük bir adam olacağı daha çocukluğunda mahsûs olmuştu (sezilmişti)
Mahsûs ve namahsûs = Belli belirsiz
Mahsûs surette — Duyulurcasına = (Fr.) Sensib-lement
Mahşer, izdiham — Yığılım = (Fr.) Grande afflu. ence
Mahuf. mehip ~ Korkunç = (Fr.) Terrible
Mahud (Meşhur anlamına) = Herkesçe bilinen, hep bildiğimiz, hani şu bildiğimiz
Örnek: (....) in mahut kitabında da yazıldığı gibi — (...) in herkesçe bilinen (hep bildiğimiz) kitabında da yazıldığı gibi
Mahv =   Yokolma
Mahvetmek = Bitirmek, kületmek. yokelmek Mahviyet = Silginlik, alçak gönüllülük
Mahvolmak - Bitmek, külolmak. yokolınak
örnek: O mahvolmuş bir adamdır —- O bitmiş (külolmuş) bir adamdır.
Mahz — Salt. som Mahza  — Yalnız, ancak
M .iı.   n = Kav
Mahzuf = Çıkarılmış, kaldırılmış
Mahzur =-- Çekinecek, sakınca —    (Fr.)   Inconve. nient
Örnek: Bunda ne mahzur görüyorsunuz ? « Bunda çekinecek ne görüyorsunuz? = Bunda ne sakınca görüyorsunuz?
Mahzuz olmak = Hazlanınak
Örnek: Pek mahzuz oldu - Pek hazlandr.
Maide — Sofra
Mailim Eğik
örnek: Bu direk maildir = Bu direk eğiktir.
Maili inhidam (Müsrifi harab) = Yıkılmak üzer^ yıkkın
Maişet m. Geçim = (Fr.) Subsistane
Örnek: Maişeti   güçlüğe   uğramıştı - Ceç/mJ
güçlüğe uğramıştı.
Medarı maişet = Geçinecek Maiyet = Südcr = (Fr.) Süite Maiyetinde = Yanında Makabl = Önce, öncesi
örnek: İşin makablini bilmiyordu = İşin önetâ
sini bilmiyordu.
Makale = Betke =^ (Fr.) Article Makamı memuriyet = Orun
Makam hükümet,makam idare, payitaht = Bassa*
hir = (Fr.) Capitale
Makar. merkez --- Başkent
Makam vilâyet ~ İl başkendl
Merkezi kaza = İlçe baskendi
Nahiye merkezi l Kamun başkendl
Makbul (Bak: muteber)
Makbuz = Alıl = (Fr.) Reçu
Makbuzat = Giren (Banka terimi'»
Maklûb - Çevrik, çevrilmiş
Maksad —  Vargı, erge
Örnek: Maksadı para kazanmaktı = Ergesİ pa* ra kazanmaktı.
Maksem = 1 — Böleç, 2 — Savak, maslak
Maksud (Bak: meram)
Makta ¦ - Kesit = (Fr.) Coupe
Maktu =  Kesme
Maktu ücret ;   Kesenek
Makul — Usalır, beğeıük
örnek: Makul hareket etr,ıedi= UsaJır (beğenlk) hareket etmedi.
Gayrimakul -  Usalmaz
örnek: Gayrimakul bir düşünce = Usalmaz bir
düşünce.
Makuliyet = Usnlma
örnek: Sözde ve işte makuliyelten dışın çık -manialı ^ Sözde ve tşte usalmadan dışarı çık « mamalı
24, NİSAN 1935 ÇARŞAMBA
ULUS
9.5.1935 ANKARA
ONGREI
ON ALTINCI YIL. No: 4934
Adımız, andımızdır.
Her yerde 5 kuruş
Gündelik
İYİ İŞ
Üter akıl işlerinde, ister el iş -lerinde olsun, bize gerekli şeyler -den biri de iyi ve temiz iştir. İyi iş nedir ? Yurddaşlardan belki de bunu bilmiyenler vardır.. Girdiğimiz ilerleme yolunda sağlam adımlar ile yürüyebilmek için iyi iş anlamının ülkede yayılması gerektir. Ustünkörü ve yalnız bugünü geçirmek için yaı ı işlerin yarını yoktur. Yarın o ıje tekrar başlamak, ulusal enerjiyi boş yere harcamak demektir. Yaptığımızı iyi yaparsak gerek vaktimizden ve gerek gücümüzden çok şey ka -zanmış oluruz.
Devrimizde her işin kendine göre bir tekniği ve türlü gerekenleri vardır. Bir yol, bir ev nasıl yapılır? Bunların iyi ve sağlam ol -maları i :n neler gerektir? Her gün kullandığımız şeylerin iyisi, kötüsü nasıl anlaşılır? Bunlar artık birçoklarımızca bilinmiyen şey (er değildir. Fakat az çalışarak çok kazanmak isteği, yurddaşlar -dan bir takımını, yalnız gösterişe değer verdirerek dışardan sağlam gibi görünen çürük işler yapmağa sürükler.. Birkaç vakit sonra işin hakikati meydana çıkarsa da orta da sorguya çekilecfk işçi bulun -maz. Bulunsa da alış veriş bitmiş olduğu için bir şey denmez. Böylelikle önce görülmüş sanılan bir işe yeniden başlamak ve başka bir işçi bulmak gerekir.. Yurddaşlar arasında bu biçim iş görme sonun-(Sonu 2. nci sayıfada)
Papulas ölüm cezasına çarpıldı
General bağışlanmasın! cıımıır başkanından diledi. Atina, 23 (A.A.) — Süel hak-yeri, cumuriyetçi birliğin başkanları olan ve azınmıya doğrudan doğruya karışmış bulunan general Papulasla general Kiminisin ölüm cezasına çarptırılmasına karar vermiştir.
İstanbul, 23 (Telefon) — Ati-nadan bildirildiğine göre, general Papulas cumur başkanından dilediği bağışlanma reddedilirse, general Kiminis ile bu gece kurşuna dizilecektir.
Ölüme çarpılacak general I sianbulda.
İstanbul, 23 (Telefon) — Se-lânikten bildirildiğine göre, Selanik divanıharbı tarafından ölüm cezasına kasatılan (mahkûm edilen) lardan Serez fırkasının komutanı olup Ayvacığa sığınan general Anarostopulos ve 7 arkadaşı şehrimizdedir.
Dört eski başkanın ökemi başladı Atina, 23 (A.A.) Eski ayrışık (muhalefet) ileri gelenlerinin ve bu arada dört eski başbakan; Ve-nizelos, Papanastasyu, Sofulis, ve Kafandarisin ökemlerine, süel hakyerinde bu sabah bâjfermcalt-tır. Bunların arasında Sena başka-
Çocuk haftası
dün başladı
Çocuk haftası dün başlamıştır. Al -imci sayıfamızı bayramın tafsilâtı İçin ayırdık. Koyduğumuz resim, çocukların tören yapılırken uçkuları alkışladıklarını gösteriyor.
nı B. Gonatasla eski bakanlardan, saylavlardan ve gazetecilerden bazı kimseler vardır.
Bugün Fransada oturmakta o-lan B. Venizelos ile General Plas-tirasın kendileri »dit iken duruşmalarına başlanacaktır.
Bulgaristanda barış ve kanun
Toşef iç hayata barış ve kanun getirdi, diyorlar.
Sofya, 23 (A.A.) — Kabine buhranını büyük bir ilgi ile takib etmiş olan gazeteler, Toşef hükümetini sevinçle karşılamaktadırlar.
Slovo gazetesi yeni kabinenin devletle ulus arasında sağlam bağlar ve siyasal hayatta nomal gelişme yolunda bir garanti olduğunu yazmaktadır.
Mir gazetesi başbakan Toşe-fin iç hayata barış ve kanunu getirdiğini yazıyor. Dnevmik gazetesi de kiralın yüksek bir yargıç olarak ülkenin yücelmesi için ordu ile ulusu birleştireceğini yazmaktadır.
Anasal kanun değiştiriliyor. Sofya, 23 (A.A.) — Kabine bugünkü toplantısında yeni anasal kanunu hazırlamak ödevini başbakan ile tüze bakanına vermiştir. Eski başbakan general Zlatef kendi isteğile ordunun yedek kadrosuna geçmiştir.
Okulalıların gösterişini polis yasak etti. Sofya, 23 (A.A.) — Ulusu, kirala karşı bağlılığını bildirmeye çağıran birçok bildiriğler dağıtılmıştır. Okulalıların sarayın önünde hazırladığı bir gösterişe^ polis izin vermemiştir.
Kronik
Hasta adam
ATAY
Gazetemizde sık sık adı geçen Andre Siğfrid geçenlerde Avrupa buhranı isminde bir kitab yazdı. Bu büyük irdelmenin geçen ydlar ingiliz buhranı üzerine yazmış olduğu izerin, ManşÖtesi'nde bile ne kadar derin bir ilgi ile karşılandığını biliyoruz.
Andre Siğfrid'in kitabı gösteriyor ki Avrupada şu veya bu dava yoktur: Buhran, bir kıtğa buhranadır.
1914 e kadar Avrupa dışı ülkelerden bir çoğu doğrudan doğruya, bir çoğu da ekonomi bakımından bu küçük kıtğanm başatlığı altında idi. A-merika pazarlarına bile makine ve kredi veren, koca Rusyayı en uzak köylerine kadar soyup sömüren Avrupa devletleri, 1914 de, kendi aralartnda, egemonya kavgasına tutuştular. Avrupada harbi iki taraftan biri kazandı ise, kıt-ğamn egemonyası bütün dünyada sarsılmıştır. Çünkü bu sırada bir yandan, Amerika ile Japonya tm-peden tırnağa kadar makineleştl* ler; sonra da, harb deneçinden geçen başka devletler, ekonomi er* hinliği olmadıkça, siyasal erkinliğin, bir gün, hayal olacağını anlamış oldular: Onlar da kendi topraklarını bacalarla donatma-— Lütfen sayıfayı çeviriniz —
Osmanhcadan Türkçeye Karşılıklar Kılavuzu N.31
Makul olmak = Usalmak
Makule ™ "r;irlü, takım, kategori (terim olarak)
Makûs = Ter*
örnek: Netice makûs çıktı = Sonuç ters çıktı.
Mal - Mal (T. Kö.) Malama) - Dopdolu Mâlâyani -- Boş söz
Malikâne = Yetil, malikâne (T. Kö.) = (Fr.) Do-maine
Malûl, alil = Iğcil = (Fr.) înfirme
Marul gabiler — Iğcil savaşçılar = (Fr.) Invalidea
dc guerre Malûm = öyle, belli, bilinen
Malûr-ı meçhul — Bilinen bilinmeyen
Malûmat a Bilgi - (Fr.) Connaıssances
Malûmatfuruş = Bilgiç = (Fr.) Pedant
Malûmatlı = Bilgin = (Fr.J Instruit
Malzeme = Gereç = (Fr.) Materiel
Maamafih. maazalik. maahaza ¦ Bununla beraber, böyle iae de, böyle iken, şu var ki
Mamelek ¦ Nesi var»a, varı yoğu
örnek: Bütün mamelekini maarif işlerine bıraktı ~ Nesi varsa (varını yoğunu) kültür işlerine bıraktı.
Mamul   -- Yapık, yapığ
örnek: Bu fabrikanrn mamulâtr sağlamlıği'yle tanınmıştır. — t*u fabrikanın yapıkları sağlam-l'ğiyle tanınmıştır.
Mamur - Bayındır
Mâni = Anlam
Mânâsız = Yavan, boş an|amtız
Manend = Gibi, benzeş
Manevî - Tinel = (Fr.) Immateriel
örnek: Bu kitab, her okudukça yeni bir manevi har duyarım. - Bu kitab, he, okudukça yeni bir tınel haz duyarım.
Manı, mania = Engel, önge
Menkabe = 1 - Destan, 2 . (Bak: hikâye)
Mantık --= Lojik (T. Kö.) (1) -j(Fr.) Logıque
Hakim, feylesof = Filozof = (Fr.) Philosophe
Felsefe = Filozofi = (Fr.) Philosophie
Filolog = Filolog = (Fr.) Plıilologue
Filoloji      Filoloji = (Fr.) Philologie
Hayatiyat = Biyoloji = (Fr.) Biologie
Alikıyat, ilmi aşari atîka _ Arkeoloji = (Fr.) Ar-cheologic
Mebhasülbeşer = Antropoloji = (Fr.) Anthropo -logie
Grafoloji = Grafoloji = (Fr.) Graphologıe
İlahiyat = Teoloji = (Fr.) Theologie
lelgraf = Telgraf = (Fr.) Telegraphe
Fotoloji - Fotoloji = (Fr.) Photologie
hmi nücum = Astroloji — (Fr.) Astrologie
Nekroloji = Nekroloji - (Fr.) Necrologie
Bakteriyoloji = Bakteriyoloji = (Fr.) Baetcriolo-gic
llmülarz = Jeoloji = (Fr.) Gcologie .hgantoloji ¦ Jigantoloji = (Fr.) Gigantologie Haloloji a Haloloji = (Fr.) Hallologir Ipoloji - Ipoloji = (Fr.) Hippologic Manzara, tablo = Gorey — (Fr.) Tableau.
Örnek: Sergide hiçbir güzel tablo yoktu = Sergide hiçbir güzel gorey yoktu.
Manzara, nezaret = Görü — (Fr.) Vue
örnek: Bu evin manzarasına (nezaretine) doyulmaz = Bu evin görüsüne doyulmaz.
Manzume ~ Dizge Maraz — Hastalık
Marazı müstevli = Salgın = (Fr.) Epiderme Marazı mühliki müstevli = Kıran = (Fr.) Epide-mie mortclle
(t) Bu söz ile altında gelen terimler için ayrtca yazılacaktır.
Mariz = Hasta
Mareke = Vuruşak, uruşak = (Fr.) Champ de ba-baille
Marifet = Bilgi = (Fr.) Connaissance Maruf =a Tanınmış, angın = (Fr.) Connu Maruz kalmak = Uğramak Masal (mesel) = Masal (T. Kö.) Mascbak - Geçmiş — (Fr.) Precedent Maske, nikap — Yüzlük Maslahat = İş = (Fr.) Affaire
İcabı maslahat = I .m gereği
örnek: Onun makamından kaldırılması icabı maslahat idi = Onun orunundan kaldırılması işin gereği İdi.
Masraf = 1 . Harç, 2 - Saypa
Sarfetmek - ¦ Saypamak, harcamak
¦ I' m. . ı, .ıh — Tutaraktı
Massetmek = Emmek
Masum, bigünah — Arı, suçsuz
Masumiyet = Suçsuzluk, arılık
Masun = Dokunulma]
Masuniyet = Dokunulmazlık = (Fr.) Immunit€ örnek: Masuniyeti mesakin = Evlerin dokunulmazlığı.
Maşer (Bak: Cemaat) = örnek Maşrık = Doğu Maşuka, maşuk - Sevgili Matbaa = Baskı evi, basım evi Matbaacı = Basan Matbaacılık, tabaat = Bası Matbu -  Basım-Matbua = Basılı Matbuat b Basın
Matem (Bak: Hüzn) = Yaa
Matlab = Dilek = (Fr.) Demanda
Matlub = 1 — Alacak =¦ (Fr.) A recevolr 2 — İstek = (Fr.) But
Matmahı nazar = Gözdikeği = (Fr.) ConvolUM
Matuh = Bunak = (Fr.) Dement
Mavera = Aşırı, öte — (Fr.) L'au del*
Mavi = Mavi
Mayhoş — Ekşimsi
Maye = Maya
Mayi = Suyuk = (Fr.) Llquide
Mazannei su = Karalı = (Fr.) Suspect
Örnek : Polis mazannei sû erbabından olanhrt topluyor. = Polis karalıları topluyor.
Mazbut = Derlitoplu = (Fr.) Arrange, oomme   U
faut
Mazeret (Bak: itizar) = Özür
Mazhar, nail — Ermiş
Mazharı itibar olmak = Elüstü tutulmak
Mazhariyet, nailiyet - Erg.
Mazhar olmak, nail olmak == Ermek
Mazi = Geçmiş
Mazlum, mağdur = Kıyık = (Fr.) Persecutt
Mazmun = Anlam
Maznun = Sanık
Mazur - özürlü
Mebde = Baş. başlantı. başlangıç.
Mebhut olmak, behte uğramak = Şaşakalmak
Meblâğ, esmanı balığa — Tutar
...e mebnî ¦ ...den ötürü
örnek: Buna mebnıdır ki — Bundan ötürüdür ki
Mebus = Saylav Mebzul - Bol
SAYIFA 2
O 1. L» O
ğa, ı/e Aoruycu 6ir gümrük politikası gütmeğe başladılar.
Andre Siğfrid, Avrupamn, eski gururundan vaz geçmek, yafama düzeyini indirmek, kalabalığını seyreltmek, birçok şeylerden yoksummak zoru altında bulunduğunu yazmaktadır.
Bu sırada yeni bir harb ne işe yarayabilir? Böyle bir harb, şu veya bu devletin hıncını yatışttrsa, sınırlarını genişletse de, asıl kıt çanın Avrupa dışında ölümü demektir.
Andre Siğfridin kitabını okuyup bitirdikten sonra, Avrupamn bugünkü halini anlatabilmek için, insanın hatırına, ancak, düveli muazzama 'm/ı Osmanlı imparatorluğuna vermiş olduğu isim geliyor: Hasta adam!
ANKARA RADYOSU
Bu akşamki radyo programı: 19.30 - Tayyarecinin saati 19.40 - Musiki:
Rcgcrîn hatıra defterinden Piano: Ferhunda Ulvi 20.    - Çocuk bayramı saati 20.10 • Dans musikisi 20.25 - Musiki:
Gourevitch     Konserto Mi Mıneur Gourevitch    Capricc Vidof Valse Leveline
Saksafon: Nihat Escngin Piano: Ulvi Cemal 20.45 - Haberler
İÇ     DUY U K L A R
Otuzuncu kılavuzda aylık abonelerimiz doldu. Gazete gönderi lebilmesi i-çin abonelerin yenilenmesi.
Bay İbrahim Tali
istanbul, 23 (Telefon) — Trakya ge- I nel iıpckteri Bay İbrahim Tali Ankara-ya gitmiştir.
Bay Maurette geliyor.
İstanbul, 23 (Telefon) — Uluslar sosyetesi çalışma yurdu şefi B. Maurette Ankara'ya gitmiştir.
Yeni yedek subaylarımız
İstanbul. 23 (Telefon) — Yedek Subay okulası bu yıl devresinden çıkan yc dek subaylarımız, bugün Taksim cumuriyet meydanında anıt önünde bir geçid resmi yaptılar ve anıta çelenk koydular. Geçid resminde ordu ispekteri orgeneral Fahrettin, İstanbul komutanı tümgeneral Halİs, okula direktörü albay Nuri ve birçok üstsubaylar bulunmuştur.
İstanbul'da bir otodirezin kazası.
istanbul, 23 (Telefon) — Devlet demiryolları mühendislerinden B. Ali, baş-işyar B. Osman dün akşam motorcu Sü-reyyanın yürüttüğü otodirezinle yollan gezerken Kurbağalı dere yakınında ma-kınanın dingili kırılmış ve otodirezin devrilmiştir, içindekiler hafif yaralan mıstardır.
Ülkede Çocuk Bayramı
Ankara, 23 (A.A.) —
Uşak, Bafra, Zafranbolu. Çanakkale, Tekirdağ, Muğla, Aksaray. Karahi-sar, Erzincan, Zonguldak, Maraş, Çankırı, Kırklareli. Samsun, Trabzon, Kars, Denizli, Kütahya, ve ülkenin diğer yerlerinden alınan telyazılarında Kamutayın İlk'toplantısınnı yıldönümü İle çocuk bayramının güzel torünlerle kutlanmış söylevler verilmiş ve şenlikler yapılmış olduğu bildirilmektedir.
İzmir tramvayları belediyeye geçiyor.
Belediye reisi Dr. B. Behçet Salih Uz'la tramvay idaresine nezaret etmekte bulunan Dr. B. Hulusi, Alsancak iskelesi ilerisindeki tramvay deposuna giderek belediyeye devredilecek tramvay arabalarını, hayvanları vesaireyi görmüşlerdir.
Tesellüm muamelesi başlamak üzeredir. Hepsi de belediyeye geçecektir. 1 mayıstan itibaren atlı-tramvay, İzmir tarihine karışmış bulunacaktır. Hayvanlarla arabalar Karşıyakaya kaldırılarak orada kullanılacaktır. Kordonda kaldırım tamiri devamdadır. Bu itibarla, tramvay rayları azar azar sökülecek ve onlar da Karşıyakaya götürülerek Karşıyaka'nın eskimiş, bozulmuş ray kısımlarının yerine döşenecektir.
Atlı tramvayların mayısın birinci gününden itibaren işletilmemesi dolayısile açıkta kalacak memur, vatman ve sairenin mikda rı 74 dür. Kanunen bunlara ikramiye veya tazminat verilmesine dair bir kayıd yoktur. Bununla beraber liman işleri genel direktörlüğü bnulara tazminat veya ikramiye verilmesi için bazı teşebbüslerde bulunacaktır.
Tramvay idaresine aid ahırlarla diğer binaların arsası sahİbli-dir. Belediyece bu arsalar İstimlâk edilecek ve ahırlarla diğer binalar yıktırılarak burada güzel bir park yaptırılacaktır.
Belediyenin işleteceği otobüsler ya kendi namına veyahud mukaveleye bağlı bir anlaşma ile o-tobüscüler namına işletilecektir.
Romanya üniversitelileri İstanbul'da
istanbul. 23 (Telefon) — Bugün şehrimize gelen Romanya üniversitelileri Taksim çocuk bayramına aid tören it bulunmuşlardır. Tören bittikten sonra romanyalı okulalılar anıt Önünde toplanarak ve romen - türk dostluğu için karşılıklı söylevler verilmiştir. Üniversiteliler koro halinde erkinlik marsımızı romen ulusal marşını söylemişlerdir.
Patrik Fotyos hasta
İstanbul, 23 (Telefon) — Rum Patri ği Fotyos bir haftadır hastadır. Bugünkü rumca gazeteler kendisine bakan doktorların patrikte fazla yorgunluktan dolayı barsak hastalımı olduğundan krsin bir istirahat gerekli gördüklerini yazıyorlar.
Top oyunları.
Ankara Futbol Heyetinden: 26. 4. 935 cuma günü yapılacak lik maçları.
1 — Muhafız Gücü-Altın Ordu ikinci takımları. Saat 13 de. hakem Sedat Akça.
2 — Muhafız Gücü - Altın Ordu birinci takımları, saat 16 da. hakem Obİtz Not: C. H. Partisi şilt maçları 3 mayıs 935 cuma gününden itibaren başlıya-caktır.
NALLIHANDA ÖNEMLİ GÜREŞLER
Nallıhan Çocuk Esirgeme Kurumu kolu tarafından çocuk haftası münasebetiyle alaturka güreş tertib edilmiştir.
Bu güreşte Türkİyenin mesrur pehlivanlarından Kara Ali, Tekirdağh Hüseyin, Mülayim ve daha birçok tanınm-ş pehlivanlarımız güreşeceklerdir. Kurum güreş birincilerine önemli ikramiyeler verecektir.
Gündelik iyi iş
(Başı I. ınrı • y ifada)
da hepimiz için de yıkımlı olur.
Bizde her gün iş değiştiren iş -çiler görülmektedir, bugün şu işi yaparken, yarın başka bir işin oa-şına geçmiştir. Bunun anlamı şu -dur ki, o yurddr.ç girir.tiği i^lerJsn hiç birinin ustası değildir. Ve bu gidiş ile de olamaz. Onun için yaptığı şeyler çürüktür, geçicidir. O, bunlar ile şöyle böyle geçinir. Fakat ulusal ekonomi bakımından bu biçim çalışmanın büyük bir değeri yoktur. Çünkü işlere dayanan bir ekonomi verimli olamaz. O ü-retici olmaktan ziyade yoğaltıcı bir ekonomi biçimidir.
Çürük ucuz, sağlam pahalıdan her vakit daha pahalıdır. Kötü işlerde ucuzluk, yalnız onları ya -panlar için vardır.. Alanlar için değil.. Çünkü bu işlerde yalnız yapan, çalışmadığı yerde çalışmış gİbî görünmüş ve ona göre para almıştır. Her yurddaşın kendi emeğini değerinden çoğa satma -ğa kalkışması, yalnız iş bakımın -dan değil, ahlâk bakımından da ulus yaşayışının uyumunu bozar.. En sağlara ulus yaşayışı, yurddaşlar arasında karşılıklı güven va saygının çok yer tuttuğu yaşayıştır, işlerin iyi ve temi": görülme -mesi, bu karşılıklı güvenin meydan almasına engel olur.
Akıl veya el işi olsun, temiz va iyi işi Öğrenmek gerektir. Her yurddaş canının istediği gibi değil, işin tekniğinin gerektirdiği gibi iş görmelidir. Sonra İster dev • let işleri alanında, ister özel işler alanında olsun, her kötü işin bir sayışması bîr sorgusu olmalıdır. Eğer devlet vîya yurddaş iyi ve kötü işi ayırmakta çok duygulu davranırsa, iyi iş kötüsünü kovar.. Ve işçiler de ona göre çalışmağa başlar.. Girdiğimiz yeni ilerleme ve yükselme yolunda ancak temiz ve sağlam iş ile hız alabiliriz.. Devletçe ve ulusça, bu konu üze « rinde de işlemekten geri kalma • malıyız.      Zeki Mesud ALSAN
M-bzuliyet = Bolluk Mec*l (Bak: Takat)
Mecburen (Bak: Cebr) = Zorun = (Fr.) Par con-trainte, forcement
örnek: Bu işi gönü! isteğiyle değil mecburen yaptım = Bu işi gönül isteğiyle değil zorun yaptım.
Mecburi (Bak: Cebr) — Yükümsel = (Fr.) Obli. gatoire
örnek: Bu vazifeyi ne kadar vahim olursa olsun, ifa etmek mecburidir = Bu Ödevi ne kadar ^ğır olursa olsun yerine getirmek yükümseldir.
Mecburiyet (Bak: cebr) = Yüküm, zor = (Fr.) Obligation
Mecbur olmak = Zorunu duymakı zo^u altında kalmak, zorunda kalmak
Meccanen = Parasız, caba — (Fr.) Gratis, gratui-tement
Meclis, heyet - Kurul = (Fr.) Assambl»c. eonseı Örnek: Dil Heyeti dün toplandı. = Dil kurulu dün toplandı.
Meclûb = Tutkun
Meclûb olmak — Tutulmak
Meclûbiyet — Tutkunluk
Mecma — Yığınak
örnek: O gün şehrin meydanı bir köylü mccroaı oldu = O gün şehrin meydanı bir köylü yığınağı oldu .
Mecmu = Top. tümel
Mecmua — Dergi
Mecnun — Çılgın, deli
Mecra = Yatak, akağ
Mecruh — Yar ah
Me«ur = Kiralık
Meczup - Sapık, sapıl kan, çalık
Meçhul = Bellisiz, belirsiz, bilinmedik, lanmmajmş. bilinmez = (Fr.) lnconnu
örnek: l — ilim meçhulü arar = ilim bilinmediği arsr.
t — isi meçhul kaldı     izi bellisiz kaldı.
Meçhulİyet ¦ Belirsizlik, biliaraezlik. tanınnan»ş bk
Vledar (Istinadgâh anlamına) = SÖyke Medar (Terim) = Döngül Medarı maişet = Geçinecek Meddü cezir  - Yayın çekin Medenî — Soysal •tedfen F Kabir ' ''(un -- Gömük Medfa (meth) - övgü = (Fr.) Eloge Medhal = Girît
Medhar » Yığla = (Fr.) Entrepöt
Medhul - Ayıp, ayıplı
Medhuşü münhezim, muzmahil - Sıngın
Medid — Uzun, sürekli
'Medine, belde      Site
Med uv ~ Çağrık, çağrılı
Medyun     Borçlu, verccekli
Mefer, mahalli firar = Kaçı t
Mefharet (Bak: iftihar)
Mefhum - öklem, kavram
Mefkure = Ülkü, İdeyel (T. Kö.) = (Fr.) İdeal
Mcfkûrevi kılma — Ideyelleştirme
Mefkûrevi kılmak      Ideyelleştİrmek
Mefluç ta Kötürüm, inmeli
Mefkud - Yok, yitik
Mefru; — Döşeli
ı ... ..ıi - Döşeme .ne... de t (Bak: Fesad) tVıell-.ı a Tutkun
Vlefıun ve meşhur olmak = Tansımak = (Fr.) Etre charme
Meftur — Bezgin, bıkkın
Mehabet, heybet = Aybat
Meharet     Uzluk a (Fr.) Adresse
t.chaz  - Kaynak
Ivı-hcur ~ Ayrı, ırak) uzak bırakılmış, atılmış
... !:"ja:   a Ahnç, giren t Banka terimi) =   (Fr-) tııtıce
Medfuat = Verinç, çıkan (Banka terimi) =   (Fr.)
Sortie Mehd  -- Beşik
Melfuf     Dürülü ¦= (Fr.) Indus. ci-joint
Mehib - Aybar
örnek: Mehib bir asker = Aybar bir asker
Mehtab = Ay aydınlığı, ay ışığı, baykır
Mekâri      Yüket, yük hayvanı
Meks - Eğlenme
Mekteb     Okula ¦   (Fr.) Ecolc
Mekûlât — Yiyecek
M. I ..İv  Eş Oyuncak
Melâhat — Sevimlilik, güzellik
Melâz - Sığınak   - (Fr.) Asile, refuge
Melbusat — Giyecek
Melce - Sığınak
Meleke, rüsuh - Yordam, meleke (T. Kö.)
ı ¦ '. : Onun yazı işlerinde büyük melekesi var. =-- Onun yazı işlerinde büyük yordamı var.
Meluf - Alışık Mekân - Yer
Meknuz — Gizli, gömülü, saklı Mekr (Bak: Hİle)
Mekşûf       Açık
Memduh - Öğet
Memer    - Geçit, geçek
Memen (Bak: Melâz) — Sığınak
Memlâha = Tuzla
Memleket - Ülke,
Pays 
Memlû -- Dolu
Memlûk Karabaş
Memnu   - Yasak
Memnun - Hoşnud
Memul — Umulur
Memur = Is yar
Menaat - Sarplık
Menflm " Uyku
Menba = Kaynak
Menetmek *= Yasak etmek, alıkoymak, önüne geç. mek, engel olmak.
Menfa - Sürgün
Menfi ±= 1 — Sürgün = (Fr.) Exilö 2 —   MenfiJ
= (Fr.) Negatif Menfaat ¦=» Asığ, çıkar, fayda Menfaatperest = Asığcıl Menfez - Ağız, düden Menfur, müstekreh = İğrenç, tiksinç Menhus, meş'um = Uğursuz Menku — Haşlama Menkûb = Düşmüş Mcnkübiyct, nekbet = Düşkü Menkul = Taşıttı = (Fr.) Mobilier, meubte Mensi -- Unutulmuş
Mensubiyet - Soyundan gelme, kapılanmışlık, mişlik ,yamanmışlık.
Örnek: 1 — Onun Evrenos   sülâlesine mensubb yeti vardır. = O, Evrenos soyundan gelmedir* 2 — Size mensubiyetle müftehİrim « Size kajuy lanmış olmakla kıvanıyorum.
Mensucat - Dokuma = (Fr.) Tissu
Menşe - Çıkağ. köken
Menus — İsintk, alışkın
Menzil = Konak      .
Mephas as Sozbaşı = (Fr.) Chapitre
Mephut « Şaşkın
Mepsutan - Düzce, düz m (Fr.) Sımplement
Mera - Otlak
Merak - Merak (T. Kö)
Merkep (Rükup'tan) — Binit
Meram - Meram (T. Kö.)
Meraret = Acılık
Merasim B Tören
Merasim (Eşkâl anlamına)     Şekiller Merbut s  Bağlı Merbutiyet - Bağlılık Mercii aid     Başvurak
Örnek:   Her   iş mercii    aidinde     görüleblltt.
— Her İş kendi başvurağında görülebilir. Merd - Er
Merdane (Yaraç adı) = Yuvgv Merdümgiriz — Yalkız Meremınet (Bak: Tamir', Mergup, muteber = Geçkıl Merhale - 1 - Konak. 2 . Yoğrum Merhamet     Acıma Merhamet etmek = Acımak Merhametli — Acır Merhametsiz   - Acımaz Merhem - Sürgüç Merhun     Tutuk, tutulu Rehn     TnHı
23, NİSAN 1955 PERŞEMBE
9.5.1935 ANKARA
CVMVP
BUYUK
KURULTAYI
ON ALTINCI YIL No: 4935
Adımı/, uııılııııı/ılır.
İler yerde 5 kıını-
G ünde tik
BARIŞ \ I K \IH\
İstanbul kadınlar kongresinin önemle konuştuğu işlerden biri de barışın korunması sorumu olmuştur. Kongre bu konu üzerinde kararlar almış olduğu gibi kadınlar dan birçokları da gazetelerde ve özel görüşmelerde düşündüklerin: söylemişlerdir. Barışın korunmadı devrimizin ilk plânda konuşulan işlerinden biri olduğu için kongrenin toptan ve üyelerinin ayrı ayrı bu sorum üzerinde durmaları Şaşılacak bir şey değildir. Acun-sal siyasanın en büyük düğümü o-lan barış isinde de kadınların fikirlerini anlamak ve yapabilecekleri şevleri görmek her halde çok fsvd»ltdtr.
Kongrenin kararı erkeklerin de şimdiye kadar üzerinde uğraştıkları birço': güzel ve insel arzuları bir araya toplayan uzdil bir belgedir. Silahlar azaltılsın., silah yapma ve silahsızlanma işleri kontrol edilsin., arsıulusal uyuşmazlıklar barış yollariylc düzeltilsin.. Uluslar Sosyetesi ödevlerini hakkiyle yapabilecek bir duruma çıkarılsın.. Uluslar arasında hınç ve öfke u yandıran okutma ve propaganda sistemlerine son verilsin... Bütün bunlar yıllardanberi türlü konferansların, kongrelerin başlıca konuları olmuş, üzerlerinde söylenmedik fikir, yazılmadık karar kalmamış ve böylece dağlar kadar dosyalar meydana getirmiş bulunan sorumlardır. Kadın kongrelerinin de aynı sorumlar üzerinde (Sonu 2. nci sayıfada)
Turizm işlerinin yoluna konulması için
Oün Ekonomi Bakanlığında büyük bir komisyon toplandı
Rahanltklar orası rurız
Bakanlıklar delegelerinin kurduğu turizm komisyonu dün saat on beşte ekonomi bakanlığında Asbakan Bay Faik Kurdoğlunun başkanlığında toplanmıştır. Komisyonda genel kurmay başkanlığı, sü bakanlığı, iç bakanlığı, dış bakanlığı, maliye bakanlığı, bayındırlık bakanlığı, ekonomi bakanlığı, gümrük ve inhisarlar bakanlığı, İstanbul şehri, Türkiye tu-
..ıisyonu toplantı halinde
ring ve otomobil kulübü dek ri bulunmuştur.
Komisyon için ekonomi bal lığı Türkofis neşriyat tervici c'r rapor hazırlamıştır. Raporda başlıca turizmin önemi, turizm kurumları ve propagandası, genel kriz içinde turizm, ülkemizde turizmin durumu, gibi sorumlar vardır.
Rapor, turizm   alanında   yur-(Sona 3. üncü sayıfada)
Başbakanımızla B. Toşef arasında
Bulgar Başbakanının telyazısına Başbakanımızın cevabı. Yeni bulgar Başbakanı B. Toşef'in Başbakanlığa tayini üzerine Başbakan general İsmet İnönü'ne göndermiş olduğu telgrafla Başbakanımızın vermiş olduğu cevabı yazıyoruz:
Başbakan General İsmet İnönü'ne;
"Başbakanlığı deruhte ederken zatı devletlerine eski bulgar hükümetinin muslihane siyasetinde hiç bir değişiklik olmıyacağına, bilakis bu siyasetin komşu devletlerle daha sıkı bir surette teşriki mesaiyi istihdaf edeceğine dair teminat vermek İsterim.
(Sonu 3. üncü sayıfada)
General Papulas kurşuna dizildi
YOKATIM CEZASI NASIL YERİNE GETİRİLDİ?
istanbul, 24 (A.A.) — Atina'-dan bildiriliyor: Süel hakyerleri-nin kararları kesin, doğrudan doğruya yerine getirildiğinden general P..p ! ile arkadaşı Kimisis hakkında verilen yokatım kararı hiç bir orun veya hakyerinin tasdikine sunulmamıştır. Yalnız Cu-mur başkanının yokatım cezalarını sonsuz hapse çevirmek salâhiyeti vardır. Fakat dün geç vak-(Sonu 5 inci sayrfada)
Kronik
Asıl kargaşa
ATAY
Türkçe gramerden arab ve tart kurallarını atmak, yazı dilini konuşma diline yaklaştırmak fikri, 1912 ile 1914 arasında, Osmanlıca davasını kökünden sarstı. Çünkü Serveti Fünun dilini artık anlamamağa başlamıştık. Bu son os-manlıcamn ömrü, bir nesil bile sür* memişti. Elinizi haleme dokunduğunuz vakit, yazınızın hiç olmazsa kendi çocuğunuz tarafından anlaşılacağına güvenmelisiniz, /rt* sanlarda, boş bir hayal de olsa, ölümden sonra devam etmek hırsı vardır.
Türkiye'de dil kargaşası o zaman başlamıştır: Bir yandan alabildiğine sağdeşen bir edebiyat dili, bir yandan eski klişelerden ayrtlamadtktan başka, kültür kurumlarına ne geri ne de ileriye doğ* ru yönet vermeyen devlet ve ünlt versite, ve ikisi arasında, ne yapacağını bilmiyen bir gendik! Hele bu gençleri düşününüz: Mekteplerde arabça ve farzca dersleri zayıflamıştır. Halbuki bütün ilim ve fen kitabları, medresede ihtiyarla* mış olanların bile içinden güç çı-kabilecekleri karışık, koyu ve ağdalı terimlerle doludur.
Siz şiirde duygularınızı istediği», niz kadar ana dilinizle söyleyiniz ve çocuklara bu şiirlerle, bzd'dle» rini sevdiriniz. Bunlar yılsonu, müselles mütesaviyüs* s a k e y n'den, ve mavuzaa-l e h'den sınaç vereceklerdir.
« Lütfen sayıfayt çeviriniz*
Osma ntıcadan 7 ürkçeye Karşılıklar K ila vu zu N.32
Merkad = 1 urbe (T. Kö.)
Met kez ¦ Merkez (T. KÖ.)
Mer'i = Yürür
Mer'iyet       Yürürlük
Mermi = Alıç
Mcrsa = Koy, liman
Mersiye = Ağıt
Mersus = B*-;k
Mertebe -- Aşam*
Mesadet (Bak: Saadet)
Mesafe = Iraklık ¦ (Fr.) Distance
Mesaha - Ölçüm
Mesaha elmek      Ölçmek
Mesaî = İş, çalışma
Mesame = Gözenek, delçe
M.sdud -  Kapalı
Misal = İmsel (imselmek'ten), misal, örnek
Meselâ = Nitekim, örneği, mesela
Mesele     Sorum, iş, mesele
Meserret = Sevinç
Meşhur = Büyülenmiş
Mesil, nazir, şebih, müşabih ¦ Benzer
Mesire ¦ Gezek
Mesken (Bak: Hane. ikametgâh) =   Ot™,   konut
= (Fr.) Habitation, domicile, demcurc Meskenet       Uyuntuluk V. .kut geçmek      Sus geçmek Meslek - Erlik = (Fr) Carriirv Mesmu     1 — Duyuk, 2 — Dinlenir
örnek: / — Mesmuata   nazaran ¦   Duyuklara
göre .
2 ~ Sözü mesmu olacağı derkârdır — Sözü dinleneceği bellidir.
Mesned, dr,tek      Dayanak
Mestur - Örtülü
Mesul     Soruk, .or.vl. yükümlü   =   (Fr.)   Res
ponsable Mesuliyet - Sorav Mesuliyetli (iş) = Soravlt
Mesul --- Mutlu, bahtiyar (bahtı   yar)   *-   (Fr.) Heureux
Meşale ¦ Işınab
Meşcer, meşcerc mm Ağaçlık
Meşgale - İş. iş güç
Meşgul etmek — Oyalamak
Meşgul olmak, iştigal etmek — Uğraşmak
Meşher = Sergi - (Fr.) Exjosition
Meşhun   ¦ Dolu
Meşhur ¦ Ünlü, tanınmış, belgin,   angın ¦¦ (Fr.) Cclebre
Mrşime - Dolyatağt Meşreb = Gidiş Meşrubat ¦ İçecek Meşrut -   Şartlı
Meş'um, menhus = Uğursuz, şom Meşveret = Danışım Me-,y ¦ Yürüme Meta ~ Mal
Metanet      Pckinlik. herki, direnim,   sağlamlık ¦
(Fr,) Soliditc, resistance
Mclin      Berk, pekin = (Fr.) Solide, resistant Methetmek    Oğmck
Metot, usul ¦ Yöntem, usul — (Fr.) Mcthodc
Mcva     Barınak
Meveddet     Dostluk
Mevaşi ¦ Davar
Mevç, mevce — Dalga
Mevcud      Olan var
Mevcudiyet       Varlık
Ademimevcudiyel ¦ Yokluk =» (Fr.) Non-existance
Mevduat, tevdiat as Konum
Mevhibe      Vergi
Mev idi mu. kıt      Bulcay
Mev'ıza = öğüt
Mevki       Yer, orun
Mevkii iktidar     Erke — (Fr.) Pouvoir
Mcvkif     Durak, uğrak
Meıkuf m Tutak
Mevkut - Devrcl. çaglık
Mevlİd — Doğum yeri
Mevsuk     Doğru, belgin
Mevt = ölüm Mevta = ölü
Mevzu = Konu = (Fr.) Sujet, objet Mevzun = Tartılı, ölçülü Meyelân, temayül, meyi — Eğilim Meyletmek ¦ Eğilmek, akınmak Meymenet, yümün mm Yüm, uğur Meyus, naümit, nevmit — UmuNuz Meyyal = Eğgin Mezak  = Damak Mezar, kabr, medfen ¦ Kabir, sin Mezbaha, salhane = Kesmelik, kanara Mezbuh     Boğazlanmış Mczbuhane — Boğaz la nırcasına Mezbele = Çöplük, süprüntülük Mezcetmck - Katmak, karıştırmak Mezemmet (Bak: zem) Mezkûr ¦ Adı geçen, ayıtılan Mczmum ¦ Çirkin, kötü Mezraa = Ekelge Mezruat - Ekin, ekinler Mezun ¦ 1 — İzinli, 2 — Çıkmış
Örnekler: / — üç gün mezunsunuz. = Uç gün
irinlisiniz.
2 — Calatasaraydan mezun bir genç ¦ Calatasa-
raydan çıkmış bir genç. Mıntaka ¦ Kursak, çevrek. manay, bölge Miğfer = Başlık, tulga, bölge. Miad — Vakit Miğfer = Başlık, tulga Mihman '-:  Konuk Mihnet = Çile Mihr - Güneş Mikyas = Olçet, kıyastık Milâdi ¦ Doğum, doğum/il Millet ¦ Ulus
Mingayri kasdin, bigayrı kasdin ¦ Istemiyerek, ir.
desizce miiık ıt - Gaga
Minnet ¦ Minnet (T. Kö.) Minval = Gidiş Miras = Kalığ İrs = İrs (T. Kö.) Irsî = Irsiğ
Miralay = Albay = (Fr.) Colond
Mir'at — Ayna
Mirfak = Dirsek
Miri = Beylik
Mirsad aa Bakıl
Misafir — Konuk
Misak = Pakt (T. Kö.)
Misal = Örnek
Mis'ara = Sıkmar
Misk - Itır
Miskab - - Burgu
Miskin = Uyuntu
Misi - Eş. kat
Mısma — Işitlik
Mismar = Çivi
Mıstara — Çizgiç
Mişvar (Bak; minval)
Miyan — Ara
Miyar mm Ayıraç
Mizaç - Huy, doğa
Mizah = Mizah (T. Kö.), gülenek
Mizan = Ölçek
Mizmar ¦ Düdük
Muabbir   -   Yoracı
Muacciı, müziç = Sırnaşık, sıkıcı - (Fr.) Impor-
tun
Muadat = Düşmanlık ¦ (Fr.) Inimitie Muaddel - Değişlck = (Fr.) Modifie
Örnek: hkin kanununun muaddel   maddesi ¦ Yurdlaştırma kanununun degişlek maddesi Muaddİd (hesab makinen, kontör) ¦ Sayaç Muaddil      Degişliyen = (Fr.) Modıficatcur
Gündelik
SAY İFA 2
j  L  O O
Bundan başka türkçenin ne ekleri, ne sonekleri üzerinde çalışılmıştır, tlim ve fen terimlerini kar-adamak için, ya arabça klişeleri alçılamak için, ya arabça klişeleri olduğa gibi, ba terimlerin frenkçe-lerini kabul etmek zoru altındasınız. Yazıda yeni bir kelime yapamazsınız: Ancak konuşma dilinin herkesçe bilinen kelimelerini kullanacaksınız.
Asıl kargaşa bu idi: Dilin ismi yoktu, cinsi yoktu; eskisine güven, yenisinde gelişme gücü yoktu.
Şimdİ bir de aynı kargaşanın yeni alfabeden sonraki halini göz önüne getiriniz. Artık hiç arabça ve farşça yüzü gormiyen çocuklar için çetrefil ilim ve fen terimlerini, hiyeroglif şekillerinden ayırmak imkânsızdır. Üstelik bunlar, ancak türk kelimeleri düşünülerek yapılmış olan, alfabenin kalıbına da sığmaz.
Dilimizin, eklerini ve son eklerini dirilterek onu yeni kelimeler yaratmak yeteneğine kavuşturan, eski ve canlı birçok türk köklerini lügate alan yeni harekete dört elle sarılmalıyız: Dil devriminin bu evresindeki acamılığtmız, gençliği kültürsüzlük karanlığına doğru sürüyüp götüren eski kargaşanın onda biri kadar sürmiyecektir.
Dil kurtuluşunun ilk ve büyük adımı nasıl gramer erkinliği ise, ulusal kültürün başlıca temel taşı da dil d u r l u -ğ u'dur.
Kargaşa — Anarşi Yönet — İstikamet Yetenek — Kabiliyet Evre — Safha Erkinlik — İstiklâl Dutluk — istikrar
BU GECE NÖBETÇİ ECZAEVLERİ SEBAT
VE
YENİŞEHİR
ECZAEVLERİ DİR
İÇ      PUYUKLAR
Süngercilik şirketi çalışmalarına başlıyor
İstanbul, 24 (Telefon,) — Süngercilik şirketi Bodrum ve Marmaris taraflarında çalışmaya başlamıştır. Burada bulunan süngccİlcri korumak için şirket bu yıl doğrudan doğ.-uy a üretime girişmemiştir ve üretmenlerle anlaşarak bir çalışma şekli kabul etmiştir. Bundan başka şirket üretmenlere yeni üıetim yollarım gösterim k!odir. Gecen sene on bin kilo sünger üretilmiştir. Bu yıl bunun bir kat daha artacağı kuvvetle * muluyor.
Doktoralarını yapmıyan üniversite doçentleri
İstanbul. 24 (Telefon) — Üniversite doçentlerinden doktorasını yapmamış o-lanlar bu yaz tatilinde Avrupaya giderek evelce okudukları üniversitelerde smaçlara (imtihan) gireceklerdir. Bu tınazları kazanaınıyanlar fakültede işlerinden çıkarılacaklar, orta okulaların veya liselerin öğretmeni klcrine verileceklerdir. UniversİLede 90 kadar doçent vardır. Bunların dörtte biri henüz doktora amaçlarını vermemişlerdir.
BAY TANDOCAN
Ankara İlbayı Bay Nevzat Tan.'o ğan'ı, Ankara Saylavı Bay Taptas dün burnundan ameliyat yapmıştır. B. Tan-doğan'ın sıhhati eyi gitmektedir, geçmiş olsun.
Otuzuncu kılavuzda aylık aboneleri* miz doldu. Gazete îÇÖnderilebiliTU'si i-çin abonelerin yenilenmesi.
Arsıulusal Kadınlar Kurultayı kapandı
İstanbul, 24 (A.A.) — Arsıulusal 12 inci kadınlar kurultayı, bugün sabahleyin saat 10 da Yıldız sarayının bü-yük salonunda genel kapanış toplantısını yapmıştır.
Bu toplanış Bayan Corbctte Ashby nin başkanlığı altında idi. Salon sarkur ve dinleyicilerle dolmuştu.
Celse açılır açılmaz Yunan delegesi Bayan Theodoropulos, birlik yasasında yapılan türlü değişgelerİ anlatmıştır.
Bundan sonra arsıulusal kadınlar birliği ile arsıulusal kadınlar konseyinin birleşmesi veya sadece İş birliği etmesi etrafında uzun bir konuşma yapılmıştır.
Bu sorum önce Berlin kongresinde de münakaşaya konulmuştu. Neticede i-ki kurum arasında yalnız işbirliği yapılması kabul ve birleşme reddedilmiştir;
Bundan sonra iki kurumun birleşme sorumuyla uğraşmak üzere 4 kişilik bir komite ayrılması hakkındaki önerge de reddedilmiştir.
Bundan sonra kongre kÖlemenlik hakkındaki kararla uğraşmıştır. Bu karar da kabul edilmiştir.
Bundan sonra kongrede, birçok karı almak usulüne karşı toplulukla protesto edilmiş ve bu usulün tatbik edildiği müslüman ülkeler hükümetlerine kanuniğ bir şekilde kaldırılması tavsiye olunmuştur.
Bundan sonra kongreye gösterilmiş olan iyi kabul, misafirperverlik ve yardımdan ötürü. Cumur Başkanı Kamâl Atatürk'e ve türk hükümetine teşekkürlerini ve saygılarını bildirmiştir.
Aynı zamanda Halk   Partisi Genel kâtipliğine İstanbul ilbay ve   belediye başkanlığına, emniyet ^direktörlüğüne, türk kadınlar birliğine, bu kongreye delege olarak prenses RadzînîH'î gönder-
Köylülere verilecek topraklar
İstanbul, 24 (Telefon) — Kanuna göre köylülere verilmesi lüzumlu iken başkalarının elinde bulunan Azaplı Ya-rrmburgaz çayırlıkları işi ile yarın uğraşılacaktır. Dilcvli yerlerin sınırları gözden geçirilecek, pürüzlü noktalar belli olacaktır. Pürüzsüz yerlerin ayrılarak köylülere verilmesi için Bakırköy llçe-baylığına emir verilmiştir.
Fener - Libertas maçındaki hâdise etrafında
İstanbul, 24 (Telefon) — Geçen cuma günü Fener - Libertaı takımları arasında oyundan sonra çıkan kavganın suçlularını İç işleri bakanlığı vilayetten sormuştur. Polis raporu bakanlığa bildirilmiştir. Kavganın suçluları henüz ayırd edilememiştir, kavgacıların sözleri biri birini tutmamaktadır.
Türk Maarif Cemiyetinde
Türk Maarif Cemiyeti genel merkez kurulu dün İzmir Saylavı Rahmi Kök'* nin başkanlığında toplanarak başkanlığına Erzurum Saylavı Nafi Kansu, genci kâtibi iğe Urfa saylavı Refet Ulgen, üyeliklere de başbakanlık müsteşarı Kemal Gedeleç. Bayazıt saylavı Halid Bayrak Kültür Bakanl'ğı talim terbiye üyesinden Ali Haydar Taner ve hesab ispek terliğine de riyaziye öğretmeni ve bizim mekteb direktörü Avni Çonuku seçmiştir.
mis olan uluslar sosyetesi genel kâtipliğine, B. Maurett'in kongrede temsil ettiği arsıulusal iş bürosuna ve kongreye delge göndermiş olan bütün kurumlara teşekkürlerini bildirmiştir.
Bayan Seniha Rauf ve Lâtife Bekir söz alarak, güzel söylevlerinden dolayı delgelere teşekkür etmiştir.
Muaüil      Dendeş = (Fr.) Equivalent
Örnek: Bu sözünüz bence itaba muadildir = Bu sözünüz bence darılmaya dendeştir.
Muaf = Bağışık = (Fr.) Encmpt
örnek: Gümrükten muaf = Gümrükten bağışık.
Muafiyet - Bağışıklık
Mua. aze = Çıkışma = (Fr.) Kcproche
Muahaze etmek — Çıkışmak
Muahede = Andlaşma
Muahhar = Sonra = (Fr.) Postcıİeur
Mualccc  - İlâç
Muallâk = Bırakılmış, asıda = (Fr.) En suspens Buauâkta bırakmak --- Asıda bırakmak Mualüm, müderris = Öğretmen Mualiim mektebi =öğretmen okualtı Orta muallim Mektebi — Orta Öğretmen okulası  rkıek muallim mektebi = Yüksek   öğretmen o -kulası
Muamele — 1 — Eylem, 2 — davranma,   hareket, 3 — iş, al veri
Örnek: 1 — Gümrük muamelâtını sadeleştir-meliyiz = Gümrük eylemlerini sadeleştirmeli-yız
? — Bana karşı   iyi   muamele   etmedi = Bana karşı iyi davranmadı (iyi hareket etmedi). 3 -• Borsa muamelâtı = Borsa alverisi. hlun .    ı      Bilmece = (Fr.) Enigme, devinette Muanaka  = Sarmaşma - (Fr.) Accolade Muannid (anud) = Inadcı      (Fr.) Tetu Muaraza = Çekişme = (Fr.) Dispute Muarefe — Bilişme, tanışma =¦ (Fr.) Connaissancc Muarcke — Tepeleşme
Muarız = ı ¦   ı i karşıtçı = (Fr.) Opposant MuaTa - Arı, beri
Muasır, n ,-, m» Çağdaş = (Fr.) Conterapo-
rain
Muattal s= Batıl, işlemez — (Fr.) Inacti' Muattar = Itırlı = (Fr.) Parfüme
Muavaza = Değiş tokuş. Muavenet etmek — Yardım etmek Muavin ¦ Yar. yardımcı
Muavveç = Iğri büğrü, eğrik, dolambaç, eğrim =
(Fr.) Courbc Muayene = Bakı - (Fr.) Examen Muayyen = Belli      (Fr.) Determin* Muayyeniyet =  Bellik Muazzam = Anıtsal, ulu Muazzez, aziz •    Sevgili
Mübarek = Kutsal
Mucibince = Gereğince, yapıls
Mucib olmak = Gerektirmek
Mucid = Bulman = (Fr.) Inventeur
Mucir = Kiralıyan
Mucize = Tansı
Mudarebe = Döğüş
Mudarebe etmek = Döğüşmck = (Fr.) Se battre
Mudhİk = Gülünç = (Fr.) Comique
Mudil = Çapraşık =(Fr.) Difficile
Mugaddi = Besleyici, besinli
Mugalata ---- Şaırlmaca, yanıltmaca
Muganni = Şakıyan
Teganni = Şckığ
Teganni etm'k - Şrkımak
Mugayir = Uymaz, karşıt «- (Fr.) Contraire
Mugayeret -= Uymazlık, karşıtlık = (Fr.) Contra-diction
Muğber = Gücenik = (Fr.) Fâehc, contrarie Muğlâk mm Çapraşık = (Fr.) Obscur, compliqu£ Muhabbet (aşk, sevda) = Sevgi, a*k Muhabere = Duyuklaşma, yazışma = (Fr.) Cor-
respondance Muhabir = Aytar —ı (Fr.) Corrcspondant Muhaceme — Üşüşme, öcüşme = (Fr.) Attacjue Muhacir — Göçmen Muhadenet = Dostluk
Muhafaza etmek — Gözemelc, saklamak, banmak, korumak, gözetmek = (Fr.) Gardcr, conser -ver, proteger
Muhafazai sükût etmek = Susup durmak, susmak
Muhafız - Sak man, bekçi, muhafız (Bak: muhafaza) = (Fr.) Garde, gardicn
Muhakeme =1 — ökem = (Fr.) Raisonncment 2 — Duruşma = (Fr.) Jugement
Muhakeme etmek = öklemek, duruşmak = (Fr.) Jugcr
Muhakkak   " Besbelli, bayıl
Muhal as İmkânsız, olmaz
Muhalâsat (Bak: Hulûs)
Mutthelefet = Ayrış = (Fr.) 'Oppositİon
Muhalefet etmek      Ayrışmak =-   (Fr.) S'opposer
Muhalif ¦= Ayrışık *- (Fr.) Opposc
Muhalled - Kalıt
Muhallîl «= Eritir = (Fr.) Dissolvant
Muhammin = Orancı = (Fr.) Expert Muharrer mm Yazılı
Muharrik — Elebaşı, itki — (Fr.) Promoteur, mo-teur
Muharrir = Yazar, yazman Sermuharrir      Başyazar
Muharriş = Tırmalayıcı, azdırıcı — (Fr.) trritant Muhasame = Yağılık = (Fr.) Hostilite Muhasara = Kuşatma = (Fr.) Siege Muhasara etmek = Kuşatmak = Assiegeı Muhasebe —  Hesablaşma, sağış Muhasebeci = Sağışman Muhasede - = Günüleşme
Muhat = Çevrili .çevrik = (Fr.) Entourt, enccrcle
Muhatab — Aytıç, aytınc = (Fr.) Interlocuteur
Muhataba = Aytışma = (Fr.) Conversation
Muhatara (Girive) = Aşıt = (Fr.) Peni, impassf
Muhavere = Konuşma
Muhayyile — Sanay = (Fr.) İmagination
örnek: Muhayyilesi vâsi bir muharrir = Sanayi geniş bîr yazman
Muhayyirül'ukul (Bak: Harikulade)
Muhbir = Duyrnaç
Muhİb = Sevdik, dost
Muhik = Haklı
Muhit = Çeven
Muhkem = Brrkem
Muhnik      Boğucu
Muhrik — Yakıcı sa (Fr.) Caustique
Muhtaç - Muhtaç (T. Kö.)
Muhtasar = Kısa, kısık = (Fr.) ResumJ
Muhtasaran   (icmalen.   hulâsatan)   = Kısaca   = (Fr.) En resume
Muhtazir = Can çekişen — (Fr.) Agonisant
Muhtelit ¦? Karma -J (Fr.) Mİxte
Muhtcfi =a Saklı, gizlenmiş
Muhtekir ~ Vurguncu
Muhtel = Bozuk = (Fr.) Derange
Muhtelif mm Türlü
Muhtcllişşuur = Aklı bozuk = (Fr.) A nen* Muhtemel --- Iktimalli, olası, olsa gerek Muhterem = Sayın Muhteri ~ Bulman
Muhteris = Yarsılı, hırslı = (Fr.) Ambiticu* Muhteriz - Çekingen, sakıngan — (Fr.) Rcscrv. Muhteşem (Bak: Debdebeli) = Görkemli = (Fr.) Pompeux
BARIŞ VE KADIN
(Başı I. inci sayıl ada uğraşmaları, ve erkeklerin fikir ve düşüncelerini pekiştirecek kararlar almaları işin pratik tarafını olmasa bile herhalde propaganda yönünü çok kolaylaştırmış olur.
İşin bu kısmında kadınların güzel düşüncelerini alkışlamaktan vq arzularının gerçekleşmesini istemekten başka yapılacak bir şey yoktur. Yalnız kadınlardan bir takımının gerek Özel görüşmelerde) ve gerek gazetelerde belirttikleri bir düşünce şekli vardır ki, onun için de bir iki söz söylemek isteriz. Bu düşünce şekline göre barış işi kadınların elinde olsaydı çoktan gerçekleşir, ve dünya yüzünden harb kalkardı. Bunun anlamı şudur ki, erkekler barış istemiyor, ve barış için çalışmıyor.. Genel o-larak bu görüşün doğruluğunda kuşkumuz vardır. Belki barış iste-miyen ve onun için çalışmıyan erkekler vardır. Harbtan faydalanmak ve kazanmak arzusunda bulunan insanların ve grupların bulunduğuna inanırız.
Ancak bunların büyük bir azlık olduğu da bellidir. Harb ve barış işi yalnız özel irdelere bağlı bir sorum olsaydı, çok'an kotarı-lırdı. Fakat böyle değildir. Harb yapanların hepsi de onu sev. dikleri ve istedikleri için yapmazlar, yurdun korunması için b^şka çare kalmadığı gün erkede olan kadının da başka türlü hareket e-deceğini düşünemeyiz.
Kadın barış uğrunda çok şeyler yapabilir. Fakat biz bunun yalnız siyasal aksiyon alanında değil, genelimi yetiştirme yolunda daha kolay gerçekleşeceğini sanırız. Kadınlar ana olarak dünyanın her tarafırcja yetişen gençliğe arsıulusal hak ve vazifeler üzerindeki yeni fikirleri açılayabildikleri derecede genel barış ve düzene hizmet etmiş olurlar.
Zeki Mesud ALSAN
Muhtevi   ¦ Kavrıyan, kaplıyan Muhtıra = Andıç Muhtİ = Kabahatli Muin = Yardımcı Mukaar = ÇukuHak
Mukabele = Karşıhk, karşılaştırma =   (Fr.) Re* ponse, confrontement
Bilmukabele     Karşılık   olarak = (Fr.)   Recipro.f quement
Mukabil = Karşı = (Fr.) Reciproque Mukaddem ~ önce Mukadder = Keskil = (Fr.) Destinee Mukadderat (Bak: Nasib, tali) = (Fr.) Destin Mukaddes - Kutsal
Mukaddime = Başlangıç, önsöz Mukallid = Benzetici = (Fr.) lmitateur Mukannen = Kesimli
Mukarenet = Yanaşıklık = (Fr.) RapprocnemenJ
Mukarin - Yanaşık
Mukarrib = Yakın = (Fr.) lntime
Örnek:   Mukarriblerinden   biri = Yakınların*
dan biri.
Mııkaseme etmek -   Üleşmek,   paylaşmak,   bölüşmek
Mukassi = Bunaltıcı, sıkıntılı Mukataa - Kesim = (Fr.) Affermage Mukatele (kıtal) = öldürüşme = (Fr.) Tuerie Mukavele = Sözleşme, sözbağı
Mukavemet (Tahammül) = Dayanım, dayanık *
(Fr.) Resistance
DÜZELTME
Kılavuzun 31 inci sayısında birinci yaprağın ikinci dizisinde 25 inci satırda türkçe karşılığı (görey) olan (manzara) sözünün fransızcası olarak (paysage) yazılacak iken yanlışlıkla (tableau) dizilmiştir.
Birinci dizinin 8 incî satırındaki (malikâne) sözünün karşısında (yelil) den sonraki kelime şöyle olacaktı: (malikane)
İkinci dizinin 24 üncü satırındaki (îpo-loji) sözünün karşılığı şöyle olacaktı: (ibi-poloji, ispoloji).
İkinci yaprağın üçüncü dizisinde 10 uncu satırda (mekteb) karşısındaki (o-kula) nin yanına (Mektep "T. KÖ.") yazılacaktır.
26, NİSAN 1933 CUM*
ULUSI@E
9. 5.1935 A M KARA
BUYUK
KURULTAYI
ON ALTINCI YIL. No: 4936
Adımız, andımızdır.
İler yenle 5 kum.
Gündelik
Ankaradaki
görüşmeler
F. R. Al II Bu satırları yunanca Anaksarli-tos gazetesinden alıyoruz: "Yunanistan'daki son devrim hareketi ile ilgilenen dünya gazetelerinde bal kan paktı hakkında sık sık yazılar görmekteyiz, öyle sanıyoruz ki 1 mart hâdsesinin henüz gizli olan evre ve şartlarını irdelemek ve ayttşmak sırası gelmiştir. Elen halkından şu hakikati saklamak için hiç bir sebeb yoktur: Balkan paktı, yalnız Yunanistan'daki teh tikeyi deşil, yunan kargaşasının Avrupa'da doğurabileceği bütün tehlikeleri de önlemiştir. 1 mart hareketi, balkan paktının ve Çat daris hükümetinin memleketimize olan büyük hizmetlerim ölçmeğe yartyan ilk hakikiğ fırsat olmuştur.,, Anaksarlitos gazetesinin hiç bir partinin organı olmadığını söylemek de faydalıdır.
Bu pakt ile biribirlerine bağlanmış olanların, arsıbalkanik düzen ve barış ülküsünden başka hiç bir ergesi olmadığına herkes kanağat getirmiştir. Tuna berisindeki halk yığınlarına, en eski tarihlerdenbe-ri. ilk defa güven ve baysallık yüzü gösteren bu pakt, hele 1 mart denecinden sonra, bütün bozutçu fikirleri umudsuzluğa düşürecek bir kuvvet almıştır.
İlk şart. halk yığınları   içinde, iste bu güvenlik duygusunu   kök (Sonu 2. nci sayıfada)
Ulusal ekonomi ve artırma kurumunun kurultayı
Yasada Değişkeler Genel Merkez ve
Uulusal ekonomi ve artırma ku rumunun üçüncü kurultayı dün Sergievinde toplanmıştır.
Kurultay başkanlığına Sü Bakanı general Kâzım Özalp seçilmiştir.
Kurumun; daha Önce ana çizgilerini yazdığımız iki yıllık çalışma ve hesab raporu, iki yıllık büdcesi okunmuş ve k*bu! edilmiştir.
Sinob saylavı B. Cevdet Kerim Incedayı kurultay Ükisile ulusal e-konomi ve artırma kurumunun ilk kuruluş gününden bugüne kadar başardığı büyük işleri anltmış ve ödevini başarmak için bütün araçlardan asıjjlanan kuruma daha mut lu başarım yılları dilemiştir. Yasada değişkeler yapılmış ve nizamnamenin osmanlıcadan türkçeye çevrilmesi için genel merkeze salâhiyet vermiştir.
Bundan sonra t?enel merkez ü-yelerî ve murakıbler seçilmiştir:
Genel merkez  üyelikleri General Kâzım Özalp Sü baka m. Hasan Saka Trabzon  saylavı,
v.....'v---»      —--O-T--»-      -----~
saylavı, Şükrü Kaya Iç Bakanı, Ce lal Bayar Ekonomi Bakanı, Nev zat Tandoğan İlbayı   ve belediye
Yapıldı ve Yeni i\Iıırakipler Seçildi
başkanı, Ali Rıza Mardin saylavı, Fuat Umay Kırklareli saylavı. Hakkı Saffet Merkez çevrim kurulu üyesi, Emin Sazak Eskişehir saylavı, Besim Atalay Kütahya saylavı, Şükrü Ataman Muş saylavı, Nurullah Sümer Sümer Bank direktörü, Muammer Eriş İş Bankası direktörü, Rahmi Köken İzmir saylavı, Kemal Zaim Ziraat (Sonu 3. üncü sayıfada)
Balkan Ekonomi
konseyi Çalışmasını bitirdi
Balkan antantı ekonomik konseyi dün öğleden sonra son top-lantısını yapmıştır.
Toplantı açıldıktan sonra Iç Bakanı ve Dış Bakan oruntağı B Şükrü Kaya şu söylevi söylemiştir: ¦— Mesainizi ikmal eylemiş ve bir merhale daha katetmiş bulunuyorsunuz. M::zalcertJı»rînİT no— — »«t ouauua—vcYtlmat   havası
içinde cereyan etti. Seziliyor ki konuşmalarınızda hep muhtelif ta-
(Sonu S inci sayıfada)
Atatürkün
teşekkürü
Cumur Başkanlığı Genel Kâtipliğinden:
Cumur Başkanı Atatürk, 23 n isan bayra ntını ku ıhı şan la m sevinç ve teeşkkürterinin iletilmesini emir buyurmuşlardır.
Dış Bakanımızın diyevi
BAV AR AS BU SEYAHATİNİN ÖZETİM  \M \TIYOR
istanbul. 25 (A.A.) — Cenevreden bugün şehrimize gelen Dış Bakanı Bay Tevfik Rüştü Arav Anadolu Ajansına aşağıdaki diyevde bulunmuştur:
11— Bildiğiniz gibi bu defa konseyin fevkalâde içtimai dolayısiy-le Cenevre'ye gittim . Giderken Belgrad'da kaldım. Yugoslavya nın kıymetli Başbakanı ve dş bakanı dostumuz Yevtiç'le bol bol konuşmak fırsatını buldum. On dan sonra Milano'da bir gece kaldım. Orada beni lütfen Skala operasına davet etmek nezaketinde bulunan İtalya hariciye müsteşarı B. Suviç'le kendisinin Stresa meşguliyetleri arasında hayli görüşebildim.
Cenevre'de g»y»| tahtı* _ larının hepsi ile  ve bilhassa  Romanya'nın kıymetli dış bakanı ve bu sene balkan itilafının reisi DD (Sonu 3. üncü sayıfada)
Kronik
îki Ankara
AT AY
Ankara'ya Deliler tepesinden baktığınız vakit gönlünüz ne kadar ferahlık duyarsa, bizim Ulus'un arkasındaki sırta çıktığınız zaman ruhunuza o kadar, belki daha derin bir üzüntü çöktüğünü du yacakstmz. Şehrin bu tarafına yıl-lardanberi Asya kerpici  yağıyor.
Hayat saati Yenişehir'de ileriye bu yanda ise geriye doğru işlemektedir.
Yenişehırde dükân ve kat kaçağı yüzünden plân sıkısının sarsıl-dışına esef ediyoruz. Burada ise hiç görülmemiş bir şey var: Kaçak - kent.'
Fakat Yansen plânında küçük otrular için geniş bir yer ayrılmıştı. Eğer bu toprak plânın gösterdiği yollara bölünse idi, eğer her kulübe kurmak isteyene orada arsa verilip, yalnız yapısının biçimi kontrol edilseydi, aynı emekle. Etlik sırtlarının altında daha basit, daha gösterişsiz olsa da, aynı temizlikte ve düzgünlükte bir Yenişehir parçası kurulmuş oturdu.
Bu kerpiç yığınlarının bir de içini-dolaşınız: C umur İ yet in bütün sosyal ülküleri hesabına yüreğinizin tâ köklerinden sızladığını hisse* dersiniz. Beyoğlu ve Mersin'den sonra, türkçenin en az işitildik »n-
Bn*ün yasav   düşüncesi ile bh karakol, yarın çocuklara acıyarak bir iki mekteb, öbürgiin polisleri' - Lütfen saytfayt çeviriniz •
Osmanlıcadan Türkçeye Karşılıklar Kılavuzu N .33
Mukavemet etmek - Dayanmak ¦ (Fr.) Resiater Mukavim, mütehammil = Dayanımtı, dayanıklı =
(Fr.) Resistant Mukavveı ¦ Eğmel, kavisli = (Fr.) Courbe Mukavvi - Kuvvetlendirici = (Fr.) Fortihant Mukayese ¦ Deneştirme =• (Fr.) Comparaison Mukayese etmek = Deneşürmek. kıyaslamak   =
(Fr.) Comparer Mukayycd - Bağlı = (Fr.) U Mukbil ¦ Çözde = (Fr.) Favori Mukdim = Çalışkan
Mukim olmak (Sakin   olmak,   ikamet   etmek) *= Kalmak
Mukni      Kanıtkan      (Fr.) Convaincant Mukla/i _- Gerekli, lüzumlu Muktazİ olmak -= Gerektirmek MukicJ:r = E'k men
Muktesid ¦ 1 — Tutumlu,   tkonom, 2 — Lkono-
mist .
Muktetcfat ¦ Dermeç Muktezaııoca ¦ Gereğince Munfasıl      Ayrık
Munia  — Alışık, insancıl, canay.ıkın
Munkatİ olmak (inkıta etmek)      Kesilmek
Munsab olmak = Dökülmek
Munsif      Hakcıl      (Fr.) Equitable
Munlabık      Uyuk = (Fr.) Conforme
Muntali = Sönük, sönmüş =» (Fr.) Efface, eteint
Muntazam  -  Düzenli
Muntazar  - Beklenen = (Fr.) Attendu
Muptazır - Bckliyen
Munzam — Ustev = (Fr.) Supplementaire Murahhas = Salgıt, dileğe, delege Murakabe - Teftiş, kontrol
Murdİa (Murzia) = Südne
Mut*b (Duçar, giriftar) — Tutulmuş, yakalanmış m (Fr.) Atteint
Musab olmak (Duçar olmak, giriftar olmak) — Tutulmak, yakalanmak
Musaddak -'= Onaylı
Musafaha ¦  Elııkışma
Musaffa      Süzulük  duru
Musahhih = Düzeltiç
MusaUha. sulh = Banş
Musallat — Yapışkan, atılgan
M   -»   na  -- Uvdurma. düzme
Musaraa ¦ Güleşme
Mu-..ııı.ıh -- Düz, yüzeyli Kürei musattaha = Yüzeyküre Küreî mücesseme = Yuvarfcür* Mesahai sathiye = Yüzölçü Sath - Yüzey, üzer
Musibet      Yıkım, yıkın = (Fr.) Malheur, lleau Musih     Yerinde, doğru Musir (Bak: Israr)
Muslih      Arabulan, barıştıran = (Fr.) Concilia -tcur
Muşikâf ~ Kılyaran, titiz = (Fr.) Minuticux, me-
ticulcux Muşt ¦ Yumruk
Mutabakat ¦ Uyuşma = (Fr.) Conformire Ademi   mutabakat = Uyuşmazlık ¦ (Fr.)   Nou -
conformlt* Mutabık      Uygun = (Fr.) Conforme Mutad - Belli, alışılmış Mutavaat (Bak: tnkıyad) Mutavassıt ¦ Aracı — (Fr.) Intcrmediaire Muteber ¦ Sayılı, sayılır, ilerigelen, geçer Muteberan (Vucuh,   eşraf, ayan) =»   Ilerigelenler.
ilcrigelirler
Mutedil      Orta, ılıman, sinemli ¦ (Fr.) Modere,
tem pere Mutckid     İnanlı Mutemed. emin - İnal Mutlak     Saltık - (Fr.) Absolu Mutlaka ¦ Uzkes, ille • (Fr.) Absolument Mutmain ¦ Diniz « (Fr.) Convalncu Mutrıb ¦ Çalgıcı
Mubdi, halik  = Yaratıcı, yaratan      (Fr.) Createuı Muttarid  ¦ Biteviye Muttasıl   m Bitişik, birdüzüye
Muvafakat   etmek (Razı   olmak) ¦ Oydaşmak ¦¦
(Fr.) Conıentir Muvaffakiyet ¦ Başarık — (Fr.) Succes Muvaffak   'mak      Başarmak aa (Fr.) Reusair   -Muvafık    • Oydatık, onay, yerinde, uygun — (Fr-)
Conforme Muvafıkı hakikat      Hakikata uygun Muvakkat ¦ Süreksiz, geçici, gelip   geçici, vakit-
»el, eğreti (Bak: Mevkut) Muvakkaten = Şimdilik, bir   zaman için, bir vakit
için
Muvasalat (vusul) — Ulaşma
Muvasalat etmek (vasıl olmak) — Ulaşmak Muvasale hatları = Ulaştırma kolları Muvazebet (Bak: Devam)
Muvazeno      Denklik, denge (Bak: Mukayese) aa (Fr.) Equilibre
örnek: / — Muvazenesini kaybederek düştü •=• Dengesini kaybederek düştü.
2 — Aralarında   muvazene   var =   Aralarında
denklik var.
Tevazün ettirmek   ¦= Denkleştirmek,   dengeştirmek
— (Fr.) E-juilibrcr Muvcç — Büksül
Muzaaf ¦ İki kat = (Fr.) Double Muzaffer -= Yener, Utkan
Muzaharet etmek = Arkalamak =- (Fr.) Assİster Müzahir (hami) — Arka = (Fr.) Appui Müzayaka = Darlık, sıkıntı, bun = (Fr.) Gene Muri = Işın -= (Fr.) Lumineux Muzir ¦ Zararlı
Muzlim - Karanlık = (Fr.) ObsCUl Muzmehil (Medhuşü münhezim) ¦ Sıngın Muzmor - ¦ Güdge
Muzlar (Bak: Mecbur) = Darda, sıkışık ¦ (Fr.) Contralnt
Muzlar kalmak      Zora gelmek = (Fr.) Etre con-traint
Muztarib ~- Goynülü. göynük - (Fr.) tnquıci Muztarib olmak     Göynümek Mübadele ¦ Değiş = (Fr.) Echange .Mübaderct       Davranmak Mübadil — Değinmen
Mübnhase etmek - Aytışmak.   çatışmak = (Fr.) Discuter
Mübahi (Bak: Muftahtr) = Ovüner, c.ünçlü Mübalâğa etmek      Abırtmak. obarmak Mübalât (Bak: ttina) = Saygı Mübalâttız     Saygısız Laubali   -  Senli benli, saygısız
Mübareze etmek = Vuruşmak — (Fr.) Se battre
al  ¦ Satmalım Mübayenet ¦    1 —   Ayrılık.      (Fr.)   Diffcrencc
2 —   Tutmazlık ¦    (Fr.)   Contraste
3 — (Bak: Tezad) Müberrid ¦ Soğutmaç Mübeşşer - Müjdelenmiş Mi'" şşir ¦ Müjdeleyici Mubtedi   • Toy, acamı
Mübteni (Bak: Müstenid)
Mücadele, cidal = Uğraş      (Fr.) Lutte
Mücadil ¦ Uğraşıcı, uğraşken.
Mücahede     Dürüşme, çeteleşme
Mücavir     komşu
Mücedded ¦ Yeni
Müceddid ¦  Yenilettiren
Mücerreb = Denenmiş     (Fr.) Eprouvl Mücerred = Soyut
Mücessem      1 — Som,   2 — Cisimlenmiş,   şahıslanmış Mücrim       Suçlu
Mücrimiyet kararı = Suçlandırma karan
Müctehid ¦ Ayman
Müçtcmi ¦ Toplantk
Müçtenib       Knçıngan
Müdafaa ¦ Müdafaa (T. K ¦     savgat
Müdafaa etmek ¦ Savgamak
Tedafüi      Savgal. savgalık
Müdahale  ¦ Karışmak — (Fr.) Intervenıion
Müdahale ermek     Karışmak — (Fr.) Intervcnlr
Müdârâ = 1 — Yüzegülme «¦ (Fr.) Cajoterİe
2 — (Bak: Minnet) = (Fr.) Reconnaissancfl Müdavat — Emdeme, bakım Müdavelei efkâr (Taatii efkâr) = Oylaşma ¦
(Fr.) Echange d'idees Müddet (imtidat. temadi) — Süre. uzar. vakit, za
man
Müdtkkik. mütelebbi, mütehnrri ¦ Irdclmen Müderri». muallim ¦ öğretmen Müdevven ¦ Dergin
Örnek: Şemseddin Sami'nin Kamus müdevve-nalı çok   kıymetlidir =   Şemseddin   Sami'nin
Kamın derginleri çok değerlidir.
Mudevver = 1 — Yuvarlak = (Fr.) Rond
2 — Devrolunmuş = (Fr.) Tranamis Müdhiş ¦ Korkunç, yavuz Müdür   -  Direktör Müdiranı umur      Yönetmenler Müdrike ¦ Anlak Müeddeb ¦ Edcbli. uslu Müessese      Kurum - (Fr.) Institution
Müessif  - Escfli
Müessir --• Dokunaklı,   etkin - (Fr.)   Touchan».
efficace Müessirat ¦ Etkinler
5Aı tFA t
NİSAM 1»jo CUMA
Kanuıtavda
Kamutay daia Hasan Sakatın başkanlığımda toplanarak rmu. mayı* 1934 «yianna «id ra-or»n sun* İnağıma dair divanı nuhasebat komisyonu aıaıbafası Je ka:r.uuyın İ9J5 uıart ayı hesaba hakkındaki kanıuta beaapla-nnın tetkiki komüsyon mazbatası okunmuştur.
Edirnenin Abalar köyü korucusu Nt ,-ır oğkı Azizin. Urfanm Horoz köyünden Sair oğlu Salihin Ölüm cezalarına çarpılmaları hakkındaki mazbatalar onaylanmış ve ordu İkramiye kanununun birinci maddesinin d eğfşl irilmesin e aid kamımın ikinci konuşulması yapılmıştır.
Subaylar ve, süel işyarların maaşları hakkındaki kanun, subaylar rüubckrinin öz türkçe kar-
Sllu. İdî ' « K  rtilf»1liWr\Aİr    İUCXC &Ü
bakanlığı komüsyonuna verilmiştir.
MıİMi yurbaşı Rızanın karısı i-le oğhma maaş bağlanması hakkındaki l&vrba kabul edile..Kten sonra şeker fabrikalarına Terilen maafiyetler hakkındaki kanunun sekinncı maddesinin kaMmlması-na datr kanım okurtmas ve onaylanmıştır.
Karrratay cumartesi günü toplanacaktır.
i ç
DUYUKLAR
niii *.«- oğreUJmetmleriâmizÂ ymuutehti rruak içim parke tmat fWerteefi nubtJ tapman dagUr. AaAora'am çoi'das plân leJtmmhgi harfisin bir (ç a m u r - ç ad t t I m r) şehri olarak Mo/zşiatf, mmtJmmt sûırafl tır
Antimonuz yalnız de*. 1*4 merkezi değlL bütün şeJair, kemi ı  köylerimize bayuadırUk derai veren bir ksiraaâdirr. Bayınduluk derzinin ilk prenaipi. plân bütimmimgü ıc plâm tıkışı oUveutuı da en ey* biz biliyoruz.
Kadın delegeler geliyor
yapmış olan arsıulusal kdaınlar kurultayı delegeleri 8 45 aaaal* lakıiıin geleceklerdir. De lenfler durakta kadın •aylavlarsravU brWrje adına başkan muavini ve şehir kururu kadın üyeleri we emniyet «rektör» tarafından karşılanacaktır.
Dcieaoler —»tuUn   g-Içışreri   ¦ İmi W*   Oma Şukrv lUya •Sknafmdı rnara knşkııada aariUrnk «ğic yeanssğio-de bulunacaklarda*.
Öğleden sonra Cumvr Aaakanı Atatürk aar^mda*. kaW mâ»MCm\ ota. de legeler akşam u.mi. latan bu la döneceklerdir.
Tan
âtUiıyet mrkndmsmraız uTaamm *Wı nı uimuflar. Eski yaUaftrmz yalmz ad um değil «yiuanumu. iç me aia$ şeklini de d***ayüınma*hiı. Kemdim* butun icienllginzle katimi, parti ve marda kumeZle. mynt âatnaa, davam el metini d dm.
Yakalanan kaçakçılar
Son yedi gün içinde sınırlarımızda 43 kaçakçı ile İ2Û3 kilo gümrük Kaçi;;, 372 kilo tetir kaçağı, 1 tüfek, 10 mermi, 28 kaçakçı hayvanı ile 2Û8 kâgtf lira, 30 mecidiye 2 besabirUk ahsa, 4 ben i t zatız frangı ele poçraiçtir.
Japon büyük elçisinin diyevî
İstanbul 25 (Telefon) — Japonya'nın Ankara Büyük Elçisi bugün gaaetecileri kabul ederek sonlan Çan - Japon can na s ebetken hakkında şunları söylemiştir.
— Çin ile rmıuaaebıtiuı iaıiz ilerliyor. AıoSgırmz sonuçlardan mem -nunuz. Aramızdaki sorumları gene aramızda katarabilıriz, Türkiyeyi ilgilendiren sorumları gene bizim-
Çagrrltş
Kamutay Maliye komisyonu 27.4.1935 cumartesi günü umumî heyet içtimamdaa sonra toplanacaktır.
le k o tara» a »anı istiyoruz.
İstanbul belediyesinde
İstanbul, 25 (Teleton) — Istan bul belediyesi belediyeler bankan na aeranaye olarak şimdiye kadar 2.5 nıilyoa lira yaiırrotşUr.
Belediye ekoaıı—i müdürlüğü modern kahveler hakkındaki *et-kıkl'-rm. bitirmiştir, llb.ıv Anka ra'dan geldikten sonra yapılan raporu gözden geçirecektir.
Liselerde almanca dersleri
İstanbul, 25 (Telefon) — Lise lerde aJmanca derslerini kuvvetlendirmek için kültür bakanlığınca getirtilen afman uzman İstanbul mekteblerinde tetkiklerine başlamışlardır.
Kapanacak papaz okulalan
IstanboJ, 25 (Telefon) — Kılık kanunusun tatbiki dota4£İic fr?n sız papa* okul alarmdan altısı kapanacaklarını İsiaabul k^t^üy sw dürlüğüne bıldırraifclerâsr.
Tramvay şirketinin konuşmaları
l^tanr,.,! 25 (Telefon) — Merkezlerinden emir almak üzere Bel-çikaya giden tramvay şirketi de-¦eceleri yakında gelerek koo-sma-lara devam etmek üzere Ankara'ya gideceklerdir Tramvay ücretin inin ticari ama stn d an dolayı yolcuların sayısı artmıştır. Bu artış berkaide 180 000 kişiyi bulmuştu,
Girmelerine izin verilen yunan malları
latanbaal. 25 (Teleken) — U aw-maralı karamamı ile pırmelerı yasak edilen yrman maflarınm tekrar serbest alarak memlekete sokulması bakanlıkça gümrüklere bildirilmiştir.
2,5 milyonluk bir dilev
latanbul. 25 (Tcdeioa) — Türfc-yuaaa ınııaar lit bFilini smUusosc-si bugün Pertevniyal vakfı rmıtevet-lileri tarafmdan yunan hükümetine karşı açılan 2t5 mHyon liralı': dilev hakkında red kararı vermiştir.
İstanbula gelecek turistler
İstanbul, 25 (Telefan) — Pazar günü Romanya'dan bir gazeteci ve öğretmen grupu gelecektir.
Deniz lisesini bitirenler
İstanbul. 25 (Teaefoa) — Deniz lisen son *riiif smae^fir» hilnaiştîı Önümüzdeki salı günü töremle dap 1 o ması verilecek ve yeni deniz subaylarımız kılıç takacaktır.
' -ıı ndı Vık
AııkaracLıki
(Boşa I. inci toy ifada) leştirmekti. İkinci şart, paktı eko no mı bağları   ile  peJâftsrsssektir*
Eskiden Roma'ya gittiği söylenen bütün yollar, asrrmızda. ekonomi denen asığ birliğine doğru yönelmiştir: Siyasa beraberliği, asığ bîrt ligi ile tamlaştığj zamandır ki, Balkanlar gibi küçük bölgeler değil, koskoca kıtğalar bile hiç bir yerin* den zedelenmez bir bütünlüğe kavuşur.
Bu sebeble, Ankara'daki komisyon görüşmelerinin, İyi sonuçlara varmasından ne kadar zevk duyacağımızı söylemek lüzumsuzdur. Gerçi, her memleket buhran çeker-ken, birkaç memleketin ekonomik ihtiyaçlarını karşılaştırarak, herkese uygun gelecek yepyeni bir d men elde etmek ne birkaç günde, ne de birkaç oyda başarrlabıTır işlerdendir. Ancak her toplantı, büyük anlaşmaya doğru yani im vu-rum sayılabüecek k«. arlarla bitecek otursa, yol kısaloıış, ve berime, bütün zorlukların er-geç «aieneceği kana çatı verilmiş ok«r.
Ayttımmuk = Mümta4mş0 etmek Erge - M****] Prmtcc = Tecrmte Bozutcu mm Müfmal, tesadcı f'rk.ft.rvrk = Takviye etme* aUrg » Memftaa Bölge m  ar ... . BmKMmtİMk mm Tam alı yer Dümen m Niamm Y uf t um m Merimle • mm
Dtttıktl yamatan dOadine* a«rç«. fimU iki cünmte yanUş dinlmşifrr Ortf* rusu   şöyle olı, aktı-   "/fim re fen t*.
kartı/ama* »cin yo »raeca klişeleri olduğu gimi ilmek, ya had. ge-ue mmdmgu gibi, bu terimlerin frenkre-lerini kabul
M.. Kurucu = (Fr.) Fondateur
Müeyyids (kavveı-) aa tk-rkite = (Fr.) aSDCaaOD Ornck: Bu Jtamunuaı kuvvei   aaicyyıtUs. = Bu kanunun berkitesi. (Bergitge'den)
Teyid etmek      Berkitmek, aaglaaaak — (Fr.) Attır mer
Muıartkat       Ayrılma
Mufıltış =   Upekter
Müfit, nâfi     Faydalı, atiği
Müflis      Batkın
Müfrcd m Tekil
Müfre/     Bölek
Müfrit ¦ Atkın, aşırı = (Fr.) ı-.\..±tn. ¦ \     .
Müf&it   - (münafık) Arabozaa » Fe.) leur
Muftillık. münafıklık - Bozulculuk, Müfleriı ¦ Yırtıcı Mühryyn _= Hazır Mühim    - Önemli Mühimmat = Cebe Mühlet       OneJ -  (Fr.) Dr*Ul
Mühmel = Savuk, yüzfiaso — f"r.) Nerliee Mühlcdi, mürted = Dorum Mühür -   Mu1.ur
Müjde (beşaret) = Muştu, müjde MükÂfat — Odejj, öndiıl Mükafat görmek = Odenk-omek Mükifat vermak = Od«.WU
Mük.ilrme - Konuşu,   konuaosa m: (Wt.)   Con*er-
satioo
Mükaleme odan = Konuşma odan      (Fr.) Parloir Mükeddcr    Caank - (ft) Tristr Mukrddrr olmak = GsjBİlFinnk Mükellef     Ağır, yüklü, yükümlü — (Fr.) /rapate ChmJgİ
MvkeUcfiyel - Yuluu» a 4 Kr.) İanposstıoa. esuugc Mukrmmcl =  Tükd Mükte«ebal = Edinçler Mülâhaza     Düşün MııL.lırı.ını        Şişman, etleç MüUkat ¦ Görüşme = (Fr.) Entrevue MüUki olmak /telâki etmek) « Buluşmak, kaynamak
Mulâsık = Bitişik, yapışık
MüUtafe ¦ Şakalaşma = (Fr.) Plaifanlcrıe
MuUycmet ~ Yumuşaklık
Mülayim = Uygun, yumuşak
Mutâzim (İkinci mülâzım anlamına) ¦ Asteğmen MuL'/imi ervel   - Teğmen
Mülemma   - Bulaşık Mükvvur. ¦ a«alı.fcoy *ık Mhleanos o Pm, enaadar
Müleyyin - Yumuşatıcı = (Fr.) Lasatif, emollient Mülça       Kaldırılmış
Mülhak ¦ Ulama, eklenik. bağlı ¦ (Fr.) Anotsc Örnek* Mülhak bütçeler mm UUmıa bütçeler
Mülhakat     Bağlantı = (Fr.) DepenAamcem
MüHwm -  I ¦ nü 3 (Fr.) Tnspîr*
MnlL' ı   olanak = £airunak
Mülhİm      Esin veren
Mülk     Mülk (T. Kö.) = (Fr.) La proprirtt
Mülkiyet      Mülkiyet = (Fr.) La j rojm-tr
Mülteci ¦ Sığınık = (Fr.) Beâııgmi
M«a«ka     lUrsıaak - (Fr.) Coırfloem vlühemes m Arkak, kay irde * (Fr.) Solhov Müıaaaasat ya id lak akset alasatr — Dayatmak
Mümasclet ¦ B« nzcrbk.
Mümasil     Benzer, eş = (Fr.) Semblable Mümeyyiz   ı Ayırtman Mümkün ¦ Imkânlı Mumkun kılmak - Imkânlaştırmak Cj»yTMrtu'-.kun       İmkânsız Mümsik - Sıkı, eli sıkı Mümtaz (AsrT) * özgül -= (Fr.) Original Mümtaz (muntehap.   güride) ¦ Seçkin ¦    (Fr.) Distinevr
Mümtaıiyet (asliyet) = özgünlük = (Fr.) Origi-nalite
Mumtaziyet (^üzidelik) — Seçkinlik ¦ (Fr.) Di*-
unxtion Mumteni       İmkânsız
Mümtezic = Uyujkaa mm (Fr.) A:ccmodaoı Munacat  ¦  Yakarı*. Münadi ¦  Undeci
Münaferet - Sevişmezlik. soğukluk 3 (Fr.) Froi* deur
Müna/ık, nuıfnt ¦  Arabozan
Münafıklık, mufsitlik = Arabozaalık
Münakaaa  • Ekailtirn = (Fr.) Adjudicatİon
Münnkaşa *  Çatışma, alıtraa ¦ (Fr.) Diseussion
Münakis si Yantıt = (Fr.) RriUu
Mün'akit    - Bağıtlı, bağ'tlanmıı — (Fr_)   Corıclu
contraete Münakkah      Anğ M- -¦¦¦.(« ¦( Yanyanya
Münasebet kı 1   - - Uyarl.k. uygunluk « (Fr.) Ne-cessite 2 — t%i = (Fr.)   Rol ati on,   rapport 3 — Sına, r«r ¦ Tour
Öınck: / — Bu teklifin burada hiç münasebeti yok Bu önergenin burada hiç uyarlığı (uygunluğu) yok.
2 — Beynelmilel mü na sebat nokıai nazarından = Arsıulusal ilgiler bakımından.
3 — Münasebeti gelince bu ricanızı söylerim mm Sırası (yeri) gelince bu dileğinizi söylerim.
Münasebet almak     Sırası gelmek,   yakışık aımnk
uygun düzmek, elvermek Münasebetti münasebetsiz = Yerli yersiz, sıralı n-
ı«-/. uv.-r «rymaz ¦ (Fr.) A tout propos Münasebetsiz ¦ Uygunsuz, yakışıksız,   aykırı, bi-
çâsnsia, aVn»ır     (Fr.) Mal i propos Kat'ı münasebet etmek   - Bozuşmak,   ilgi kesmek
Rompre les rclations Münasib, umral.k ¦ Uygun, yerinde Miiaaaebet getirmek - -- Strasını düşürmek, sırasını
getirmek
Münasebetiyle — Dotayıstyle, .... den «türü = (Fr )
A propos
Müna«ib surette      Yolu ile = (Fr.) D*unc   laçon convenable
Münavebe mm Ssralaşma = (Fr.) Alternation Manavebeten     Sıra île = (Fr.) A tour dc röle Münazaa, niza = Kavga = (Fr.) Dİsputc Münazaa etmek - Kavga etmek = (Fr.) Sc disjm-ter
Münbit. mahsuldar     Bitek = (Fr.) Fertik
Caynmünbit ¦ Çerek      (Fr.) İmproducbl, iler ile
Müncemid      Donmuş
Müncer olmak    - Varmak
Mündericat — İçindekiler
Münebbih = Uyatif
Müneccim   - Yıldızbakan
Münevver ¦ Aydın = (Fr.) telaire
Münezzeh ¦ An, beri
Münfail olmak     Küsmek
Münfck - - Kopmuş, ayrılmış
Münferid   - Tek, ayrı, yalnız = (Fr.) Isole
Münferiden      Ayrı ayrı, birer birer, kendi başına
tek başına, yalnızca, teker teker = (Fr.)   Isole-
ment
TOGabsl. munhalliı as Açık = (Fr.) Vacanı. vacan-: ce»
Münhal, münhaUât     Erirler = (Fr.) Solublrs Cayrîmünhallât   -  Erimezler — (Fr.) Insolublcs
Mllllll..111 |   ¦     I,
Münhasıran (haaren)      Salt = (Fr.)   Eı
Münhal     İngiz, çökek, basık Münhedim -=¦ Yıkılmış
Münhezim ¦ Bozgun — (Fr.) Mise en diroute Münhezim etmek ¦ Bozguna uğratmak, boanak
(Fr.) Mettre en derouu Münhezim olmak     Bozulmak, bozguna «ığraanak Münkad (Bak: İnkıyad; Münkaû olmak m Bitmek, günü geltack Münkesir - Kırg.n, kırık — (Fr.) Aiüigc. briac Münlahab - Seçkin = (Fr.) Elu, cfaoisi Müntahİb - Seçmen — (Fr.) El e ete ur Müntakil * Geçen, kalan - (Fr.) Tranaırus Münteha m Uç
Müntehi olmak -   Bilmek, çıkmak Müntehir ¦ Oluk Müntckim ^ Oealan Münlesip = Çatkın Münteşir mm Yaygın Müphem   - Örtünç ¦ (Fr.) Vaj;ue Müpheımyet     OrtÜnçîük Müptedi - Acamı Müptelâ -¦ Düşkün - (Fr.) Epris Müptelâ olmak      Düşkün olmak,   uğramak, yakalanmak - (Fr.) Etre epris Müptezel -  Orlamah. aşağılık Müracaat etmek ~- Başvurmak = (fr., aadresser Murafaa     Duruşma Mürahik - Erişİk
Mürai (riyakâr) = llayidü - (Fr.) Hvpocrite Mürailik (riya. riyakârlık) = lkivurlul«k ¦ (Fr.|
Hypocrisie Vlürebbı     Egitxn«n
DÜZELTME
Dünkü sayıdaki yanlışları şöyle dü -/eltiyoruz:
1 — (Mi/an) karşılığı şu olacaktır: (Tar-
taç, terazi)
2 — (Teganni etmek) karşılığına   (Say-
ramak) sözü de katılacaktır.
3 —(Muganni) karşısına (Sayran )  sözü
de konacaktır.
4 — (Teganni) karşılığına   (Sayra)   dm
katılacaktır.
5 — (Mezak) karşılığında (Zevk)   sözit
de bulunacaktır.
6 — (Minval) sözünün   karşısına   (Bak;
Vecih, tarz) yazılacaktır.
87. NİSAN t»33 CUMARTESİ
UlXSl®vftB
ON ALTINCI YIL. No: 4937
Adımız, aııdııııızdır.
Her yerde 5 kuruş
Atatürk
Kadınlar kurultayı salku-riyle ekonomi konseyi üyelerini kabul ettiler
Arsıulusal Kadınlar kurultayı delegeleri ve Balkan Ekonomi konseyi delegeleri dün saat 16.30 da Cumur Başkanı Atatürk tarafından kabul edilmişler ve Çankaya'da verilmekte olan çayda bulunmuşlardır.
Kadınlar kurultayı üyeleri, türk kadınına verilen haklardan dolayı dünya kadınlığı adına minnetlerini Cumur Başkanımıza sunmuşlardır.
Yunan kıralcıları çalışıyorlar mı?
Atina, 26 (A.A.) — Atina ajansı bildiriyor:
Yunanlı kıral taraftarlarının Paris'teki toplantıları hakkında yabancı ülkelerde yayılan haberlere karşılık olmak üzere Başbakan muavini general Kondilis Başbakan B. Çaldarisle görüştükten sonra aşağıdaki diyevi vermiştir:
"— Bilindiği gibi Cumuriyet rejimi 25 mart 924 tarihindenberi Yunanistanda hüküm sürmekte vc bu rejimi bütün siyasal partiler kabul ve teslim etmektedir.
(Sonu S. inci say ifada)
Arsıulusal kadın 1ar Kurultayı üyeleri dün gelip akşam gittiler
Üyeler Çankayada verilen çayda bulundular
l/un Ankara mekteplerinin jimnastik şenliği Atatürk terbiye anstftûsDnde yapıldı. Başbakanımızla birçok ileri gelenler ve çocuk ana ve babaları vardı. Başbakanımızın gençlerle birlikte aldırdıkla rı resmi koyuyoruz. Şenliğin tafsilâtı altıncı sayıladadır.
îngilterede alman korkusu
Londra, 26 (A.A.) — Deyli Telgraf gazetesi Almanyanın yeniden silahlanması sorumu üzerinde heyecanlı haberler vermektedir. Gazete, Almanyanın, İngilterenin kendini korumak için elinde bulunan hava kuvvetlerinin iki katına sahib olduğunu ve alman uçkula-rının hücum uçkulan olduğunu söylemektedir.
Gazete diyor ki: "ingiltere'nin, başka bir devletin yardımı  olmadan, kendi araçları; le kendini ko ruyabileceği şüphelidir. Toprağın (Sonu S. inci sayıfnda)
Tuna pakt.
için Almanyamn
bes sorusu
İtalya'nın cevabları
Roma. 26 (A.A.) — Tuna konferansı hakkında Almanya aşağıdaki beş soruyu sormuştur.
1. — Niçin Avusturyanın komşusu olan İsviçre ve orta Avrupa-da Fransa kadar asığları olan ingiltere protokolda anılmamışttr?
İtalya şu cevabı vermiştir: İsviçre bitaraf bir ülke olduğundan (Sonu S inci say ifada)
Saylav bayan Benâl Nevzat fştar, durakta    bayan Korbet Aşbi İla konusurareı
Arsıulusal kadınlar kurultayı a-dına kırk kişilik bir salkur dün sabahki ekspresle şehrimize gelmiş ve durakta kadın saylavlarımızla belediye kurulu kadın üyeleri, belediye başkam muavini ve Dış Bakanlığı protokol işyarları tarafından karşılanmışlardır.
Salkur üyeleri, şehrin görülmeğe değeryerleriyle ismet İnönü Enstitüsünü, Halkevini ve Tarım Enstitüsünü gezmişlerdir.
Dış Bakanı vekili B. Şükrü Kaya Öğle üstü salkur üyeleri adına
Marmara köşkünde bir öğle ziyafeti vermiştir.
Üyeler dün akşamki 20.10 treniyle Istanbula gitmişlerdir.
Ekonomi konseyi üyeleri gittiler
Balkan antantı ekonomi konseyi delegeleri, dün ekspresle hareket etmişler ve durakta konsey başkam B. Hasan Saka ve türk delegelerile dış bakanlığı adına selâmlanmışlardır.
Osm a n l icada n 7ürkçeye Karşılıklar Kılavuzu N.34
Müreffeh - Genli = (Fr.) Aisc
Mürekkep — Katınç = (Fr.) Compose
Mürettep - Oanışıkk, uydurma (bak: Tertip)
Mûretlib — Dizmen
Mürevviç — Güden
Mürevviciefkâr — Onürtge
örnek: Tan gazetesi siyaseti hariciyede Fransa hükümetinin mürevvicıefkârıdır ~ Tan   gazetesi dış siyasada Fransa hükümetinin önürt -gesidir.
Mürsel — Gönderilen
Münil = Gönderen
Mürşit — Yönder
Mürteci - Kaytak
Mürted   -¦ Dönme
Mühtedi = Uzyönen *
Mürtefi = Yüksek
Mürteşi — Alım ık
Mürur =«" Geçiş, geçme
Müruriyc mm Geçmelik
Mürüvvet -   Kişilik
Müsaade mm izin
Mütabak- ¦ Yarış, yarşı = (hr.) Concours Müıabaka etmek — Yarışmak
Müsademe ™ Çatışma, çarpışma = (Fr.) Collision Müsademe   etmek - Çarpışmak Müsadere :- Alanç = (Fr.) Confiscation Müsadere etmek      Alancctmek Müsaid -   Elverişli, uygun, yeter, eğgin = (Fr.) Convenable, suffisant
örnekler: I — Oturduğum yer çalışmağa mü said delildir = Oturduğum yer çalışmağa elverişli değildir.
2 — Henüz müsaid bir cevap almadım = Henüz uygun bir cevap almadım.
J — Bu adamın avlığı böyle ev tutmağa miisaıu delildir - Bu adamın aylığı böyle ev tutmağa yetmez.
4 — Temennime   müsaid   göründü ¦= Dileğime
eğr;İn göründü. Müırk'*-»'»ıt       D^m M " ¦ ¦ I ¦1 •       Barışma Sulh -  B*rış
Sı*,fcü ımisalemet       Barış ve baysallık
Müsamaha = Hoşgörü, ho^örme, hoşgorulük. göz-
yumma « (Fr.) Tol^rance Mu..-"i'h» etmek     Hoşgürmek — (Fr.) Tolerer
Müsamahakâr - Hoşgörür = (Fr.) Tolcrant
Müşa'şa      Parlak, şuvağlı
Müsavat   - Eşitlik
Müsavi = Eşit, deş (terîm)
Mü* bet mm Müsbet, pozitif
Müsekkin mm Yatıştırıcı = (Fr.) Calmant
Müselscl ma Ardıardına, biribirine bağlı
Müshil - Sürgüt
Müsmir (semereiar) = Yemişli, verimli Müsrif — Savurgan Müstacel = Evgin = (Fr.) Urgent Müstacelen = Tezelden, gecikmeden Müstaceliyet - Evginlİk, gecikmezlik = (Fr.)
Urgence Müstağni     Doyuk Müstahak mm Batmış, bat k Müstahkİr — Küçükser
Müstahsil   - Üretmen — (Fr.) Producteur Müstahzarat — Hazırilâçlar  (tıbbi),   hazırlamalar
(kimyevi)
Müstaid (kabiliyetli) = Anık. yetenekli Müstakar       Durlu
Müstakil = Erkin, bağımız = (Fr.) Independant Müsatmere = Sömürge Müstantik      Sorman Müstecir mm Kiraeı Müstefid = Faydalanmış
Müstehlik  - Yoğaltman = (Fr!) Consommateur Müstekreh - İğrenç - (Fr.) Degoutant
MüsUk.ch, menfur = Tiksinç - (Fr.) Detcste Müstemlike s Sömürge Müstenid = Dayanan Müsterih (asude) = Rahat
Müstesna (istisnaî) = Ayram
Müstesna tutmak (istisna etmek) = Ayrı tutmak Müsteşar = Asb?k*n Müstevi — Düz Müstevli = Salgıncı
Müstevli olmak = Salgın etm»k
Müşabehet — Benzeme,   benzeşlik =  (Fr.) Res-
scmblance Müşabih — Benzeş Müşahede = Görüm
Müşahhas  =  Somut   =   (Fr.)  Conccct
Müşahid — Görmen = (Fr.) Spcctateur Müşareket = Birlik, ortaklık = (Fr.) Association Müşateme = Sövüşme ¦ (Fr.) S'injurier Müşavere = Danışma = (Fr.) Consultation Müşavir = Danışman = (Fr.) Conseiller Müşekkel = Gösterişli, iriyarı Müşevveş = Karışık, karmakarışık Müşevvik = önayak = (Fr.) Provocateur Müf'k - Sevgen Şefkat = Sevengİnlik Müşir - Mareşal
Müşkil = Zor, güç, çetin, çapraşık, enge,
Müşkülât = Güçlük, güçlükler, zorluk, zorluklar
Müşkülâtla = Zorlukla
Müşkilpesend = Güçbcğenİr
Müşrİfî harab (maili inhidam) = Kağşak
Müsrifi harab olmak = Kağşamak
Müştail = Tutuşan = (Fr.) Inflammable
Müştak olmak — Göresimck
. ıılât ¦ Ekitler = (Fr.)   Dcpcndance*
Müşterek mm 1 . Ortak, 2 - Birge (önek) (1)
/ — Menfaati müştereke ~ Birgasığ.
2 — Birgedüzen — Coordonnance Müşteri = Al'-ı
*k (Bak- Dair,   *:', raci) = Dolayı, İçin,
üzerine
Mütalca = 1 . Düşünce (Bak: Fikir). 2 - Irdel (Bak: Tetebbu), 3 - (Bak: Kıtaat) = (Fr.) 1 -Opinion, 2 . Etüde. 3 - Lecturc
Mütalebe — lsteyi .isteni
Mütareke =  Bırakışma
Mütareke etmek =   Bırakışmak
Müteahhid = Ostenci
Müteahhidlik =¦ Üstencilik
Müteakiben =  Ardınca
Müteassir = Çetin, güç
Mütcazzrm = U'uksar
Müt*-bahhir = Bilge «¦ (Kr.) RrtlAt
Mütebaki (bük.i !an = Ağlams.k
Muteberiz  =  BelirrSn
Mütebeddil = Değilken
Vütcbessim = Gülümser
(I) Fransızca "co-„ öneki dilimi/de kimi "birge... önekiyle kimi de "-deş,, sonekiyle karşılanır: (Ertikdaş = Meslekdaş = Collegue) gibi.
Mütecahil = Bilmezlenen
Mütecahilâne = Bilmezlikten gelerek
Mütecanis = Bicins
Gayrimütecanİs - Yadbicins
Mütecasir = Küstah = (Fr.) Audacleux
Mütecaviz, tecavüzkâr = Saldırgan,   sataşkan ¦
(Fr.) Agrcssif Mütedahil = Gerîkalan
Mütedavil sermaye = Dönerge Mütedehhiş = Yılgın = (Fr.) Terroris** Müteellim olmak = Elemlenmek,   acılanmak, İçi
sızlamak Müteessir = Üzgün Müteessir olmak = Üzülmek Mütee'zzi ¦ Üzgün Müteferrik — Ayrık Mütefessih :- Bozulmuş Mütefevvik ¦¦ Ustgelen, üstün Mütegallip = Zorba
Mütehammil, mukavim = Dayanır, kaldım-Müteharri, müdekkîk. mütetebbi = İr delmen, ara§-
tırıcı
Müteharrik = işler, oynar Müteharrik bizatihi = Kendiişler Mütehassıl = Olma, üreme, çıkan Mütehassir olmak m Özlemek Mütehassıs = Uzman = (Fr.) Speciallsta Mütehaşi = Sakıngan Mütehavvil — Değişken, değişik Miitehayyir = Şaşkın Mütehevvİr = Öfkeli MHcMfl =  Karşihklı Müt'kaddim = öngelen Mütekait = Emekli I tkaüd etmek  -  Emekliye ayırmak t ekaüd maaşı ~ Emcklik, emekli aylığı Tüt- kıtı —^Çapraz Vütelevvin = Alaca Mütemadi = Sürekli, devamlı Mütemadiyen  — Ardsız   arasız Mütemayil = Eğgin Mütemckkin = Oturan, yerleşik Mütemclnk = Yaltak = fFr.t Flattcur
5AY1FA 2
ULUS
27    NİSAN    1935   CUMARTESİ
izmir il kurulunun çalışmaları
izmir. 25 (A.A.) — Vilâyet ge-nel kurulu bir lalam talerini bitirmiş ve 1.663.000 liralık denk bir büdce yapmıştır. Birçok yeni yollar yapılacak olmakla beraber en çok göze çarpan küftür büdcesinin taşkınlığıdır. Vilayet çevresinde gittikçe artan yeni mekteblerde elli bin çocuk okumaktadır. Büdce yapısı bitmiş, yeni mektebler için tahsisat konduğu gibi ayrıca yeni türk müzik koroları için para konmuştur. Bu gidişle gelecek yıl ilk mekteblerde 55 ile 60 bin arasında çocuğumuz okuyacaktır, mekteblerin mesken bedellerini »e eski alacaklarını onaylayan genel kurul büyük bir sevgi ve saygı toplamıştır. Öğretmenler sevine içindedir. Yapıları eski kalan şehir ve köylerdeki büyük mektebler para-yardrmı görmüştür. Yalnız yeni mekteb olarak Izmirin OçtepcJer semtinde bir kur ağ yapılması kabul edilmiş ve gelecek yıl tamam-lamak üzere para koymuştur.
Soysal kurumlara. Halkevine, spor ve atlı spora para verildiği gibi bu yıl 1850 m. yüksekliğinde olan Bozdağındaki çavdar yaylasına kadar varan yolun bitiminde açılacak kayak ve kızak sporları sığınakları için de yardım edilmesi onaylanmıştır. İlin birçok yerlerinde açılan fîdanTrklara yardım etmiş ve gelecek yıl İstanbul ilinin meyvecilik enstitüsü ilhmiz iern de gÖ7 önüne almacaktır.
Köy yatı mekteblerini. köy çocuk yurdlarına yardım edileceği gibi bazı büyük mektebler re üniversitelerdeki yoksun çocuklara yardım düşünülmüş ve Romanya türklerinden bir gencin tahsili, F-ransa ve İtalya'da bulunan üç gen cimize yardım onaylanmıştır.
Kurul. Bergama kalesine çrkan yolun tamamlarıma s m r ve esiri i-7-rfer müzelerine küçük bir yardı
Kontenjan işleri gümrüklerde yapılacak
İstanbul kontenjan bürosu 1 mayıstan itibaren kaldırılacaktır. 1 mayıstan sonra kontenjan işleri doğrudan doğruya İstanbul Galata ve Sirkeci gümrüklerinde yapılacaktır.
Nüfus sayımı birinci teşrinde yapılacak
İstatistik   Kenti   dırcklorlueu   ıncm-
itkciımudc yapılacak ikinci genci tayımın 18 birinci Icarin cuma günü vapıl-mumı kararlaştırmıştır. Gcnrl direktör genel UTomn nasıl yapılacağı hakkında bir de laGmatnarnc hazırlamış, tır.
Bursa lisesinden yetişenler
İstanbul, 26 (Telefon) — Bur sa lisesinden yetişenler dün bir toplantı yaparak aralarındaki birliğin pekiştirilmesi için gereken tedbirleri almaya karar verdiler.
mı da onaylamıştır.
Şaşal kaynaklarını ve oradaki zengin ve verimli çalışmanın izer-lerini gördükten sonra gene! kurul bunu daha çok zenginleştirmeyi kestirmiş ve ılbaylık daimî komisyonuna yıllara aynran bir plân çizmiştir. Bu plâna göre ilk önce ve bu yıl içinde şose Cuma orasından Şaşala uzatılacak ve oranın bayındırlık ve sağlık işleri için sağlamlaştıracaktır.
Son toplantının son saati canlı ve yürekten gelen temiz duyguların soylevleriyle geçmiş, ilbay general Dirik genel meclise karşı olan Övünç ve kıvanç duygularıyla yıllık toplantıya son vermiştir.
Romen profesör ve talebeleri
İstanbul, 26 (Telefon) — Bu gün şehrimize on beş kişilik bir Romen talebe ve profesörü geldi Birkaç gün kaldıktan sonra Anka-rajra gideceklerdir.
Konyada bir tayyare düştü
Konya, 26 (A.A.) — rVens Bi gesko nun tayyaresini Romanyaya götürmekte olan tayyarecilerin tayyaresi bozularak istasiyon yakınlarında düşmüştür. İçindekilere bir şey olmamıştır. Tayyare Ce ıınyı iı tarafından izaz edilerek Selçuk Palas'ta misafirdirler. Hü kümelimize ve Tayyare Cemiyetine leşekkür etmektedirler.
ANKARA RADYOSU
Bu akşamki program şudur: 19.30 - Sporcu konuşuor. 19.40 • Musiki: Haydn   Adagİo
Keman: Şekibe Kor Piano: Ulvi Cemal Corellİ   Senato:
Keman: Necdet Remzi Keman: Şekibe Kor Piano: Ulvi Cemal 20.    - Çocuk bayramı saati 20.15 . Dans musikisi 20.30 - Musiki: Danaca hongroises
Keman: Necdet Remzi Piano: Ulvi Cemal
20.50 - Haberler.
Galatasaray - İstanbul-spor şild turnuvasr
İstanbul, 26 (A.A.) — İstanbul şildi turnuvası maçlarına Taksim stadyomunda devam edildi. Galatasaray la İstanbul Sporu karşılaştıran maçın ehemmiyeti stadyoraa oldukça kesif bir kalabalık toplamıştı.
İki taraf Um saat 16,30 da sabaya çıktılar.
Yargıç, B. Halid idi.
Oyuna Galatasaraylılar başladılar ve seri bir akınla Istanbulspor kalesini sardılar, ölçülü ve yerinde paslarla mütemadiyen tazyik eden Galatasaray hücum hattı, Sa-mihin önünde durmaya mecbur o-luyor.
19 ve 26 - cı dakikalarda yargıç, İstanbul s por'un iki güzel hücumunu ofsayd diye kesti.
Istanbulsporluların hâkim oyunu devam ediyor. Galatasarayın iki iç muhacimi geriye yardım etmek mecburiyetinde kaldı.
59 uncu dakikada Galatasaray ın sağdan bir hücumu.. Necdet a-vut çizgisine yakın bir yerden lopu çevirdi ve Münevver, önü boş bir vaziyette Galatasarayın birinci golünü kaydetti.
Oyun sert bir cereyan almaya başladı. Yarpıç'm vaziyeti kurtar. aCaşp şüpheli gibi...
Istanbulsporluların üstüste akınları arasında birinci devre 1-0 Galatasarayın lehine bitti.
İkinci devre, durumu kurtarmak ümidinde bulunan Istan bu 1 sporun ateşli bir hücumu ile başladı. Fakat Galatasaraylılar aynı enerji ile mukabele ettiler ve top ikinci dakikadan sonra İstanbul sporun yarı alanına ind\.
Dördüncü dakika: Soldan bir Galatasaray hücumu, Fethi güzel
İstanbul şehir tiyatrosu Ankara'ya geliyor
İstanbul Şehir tiyatrosu sanatkârlarından Vasfı Rıza dün şehrimize gelmiş ve Halkevile temasa girmiştir. Mayısın bîrİncî günü gelecek olan heyet temsillerini HafTc-evinde verecektir.
bir sandelle lopu ortaladı. Sağ iç Gündüz, kalecinin hatalı bir çıkış yapmasından istifade ederek hesabi! bîr kafa totosu ile ikinci defa olarak topu Istanbulspor kalesine soktu.
Otuzuncu dakikada. Galatasaraylılar bir gol daha kaydettiler, fakat, bu golü ofsayd sayan Istan-buFsporluıar, hakemin Galatasaraylı olduğunu ve tarafgirlik yaptığını iddia ederek sahayı terket-tiler ve maç yanda bırakıldı.
Atletizm müsabakaları
Atletizm mevsiminin başlaması do-lay isiyle, atletlerimizin durumlarını kontrol etmek maksadiyle federasyon, bütün kulüplerin iştirak ettiği bir müsabaka tertib etmişti. Bu müsabakalarda alınan neticeler şunlardır:
4x80 — Galatasaray: Semih. Ali, Fikret, 40.08, ikinci Beşiktaş, üçüncü Fenerbahçe.
Gülle — Birinci 1 titan bul spor dan Veysi 13,33 1/2. Galatasaraydan Kara. kaş ikinci.
Bir kilometre — Galatasaraydan Saıd 2,46, birinci, Galatasaraydan Fethi ikinci.
Yüksek atlama: Birinci Fenerbak-çeden Cibad İSO, Melih ikinci.
Disk: Istanbulspor dan Veysi 3&Jbs 1/2 ikinci, Goıyadİs.
3000 metre — Beşâkuştan    Remzi
9.54 birinci, İkinci Ruhi.
Uzun atlama: Beşiktaştan Avni ı..c birinci, ikinci Zekî.
Cmd: Galatasaraydan Karabaş, 54.98 ile yeni bir Türkiye rekoru yaptı. Eski rekor 51.29 dur.
hüM~M***uj   —   Ualgalanan, dalgai Mulemevvil — Zengin, varlı Mütemmim = Tamaaalayan. tünıleyesı
Mütenahi — Sonlu
tr-ülcnahiyet — Sonluluk
Mütenaüb = Uygun (Bubirlerıyke —)
Mütena&ıbülendaın  —  Taylan
Mütenazır   =  Uykaz (ııyukaz)
Tenazur -= Uylca
Mı    m kkiren   -   Tanımsız olacak
Ornck: Mütenekkiren Fransaya giden ingiltere Kiralı — Tanımsız olarak Fransaya giden İngiltere Kiralı.
Mütenevvi - Çeşit çeşît. çeşitli, türlü, türlü türlü Müteradif - Çcmdeş Müterakkî = Ifcri
Mütcrakkib olmak = Kollamak =   (Fr.)   Guctter l'occasion
Ornck: Müterakkibi İnşat •= Fırsat kollayan Mütercim   - Çevirmen Tercüme etmek s Çevirmek Mütereddi = Yoz Mütereşşih -   s,zan Mütercttib — Düşen Mütesallib ¦ KatıUşan Müteaavve* ~ TatarUnaa Müteselsil = Sıra, zenciMeme Müteşebbis = Girişken Mütevakkıf = Bağlı
Mütevali   : Arasız, aralıkau. hvdaizâye Mütevassıt - 1 Aray.cı, 2 - Orta, ortaç, 3 - Araku-Un -- (Fr.) lntermediaire, moyen
Örnekler: / - Bu iste siz mütevassıtlık ederse-niz = Bu işte sız analık ederseniz.
2 — Mutavassıt derecede malûmat -=¦ Orfa fertte;) derecede bilgi.
3 — Mutavassıt olarak işe müdahale — Arabulan olarak işe karışma.
Mntevatün = Yerleşmiş
Mütevazı = Alçak gönüllü,   gösterişsiz =  (Fr.) Modeste
örnek: 1 — O, pek mûtevazi bir adamdır •= O, pek alçak gönüllü bir adamdır. -
2 — Mütevazı bir hayat imrar eder = Gösterişsiz bir hayat sürer .
Mntevazİn a Denk. dengeşik
Müteveffa = Olgc, göçkün
MAtevehhim es Kuruntulu
Müteyakkız = Uyarak, tetik
Müteyakkız  bulunmak   müteyakkız    olmak   =   U-
yanık bulunmak Müteyemmea  -    Kutlu, yümlü Mütezad = Karşıt Mütezayid = Artımlı
Müttehid = Birleşik, birleşit = (Fr.) Unl
Müttehiden = Elbirliğiyle
Müttefik - Bağlaşık = (Fr.) Allie
Müttefikan = Oybirliğiyle
Müttehem = Suçlanmış
Müttekâ = Dayanaç
Muvacehe = Yüzleştirme
Muvacehe etmek - Yüzleştirmek
Muvazene -- Dengelme
Muvazi = Araşıl
Müvesvis - Kuşkulu, alıngan
Müvezzİ b Dağıtmaç
Müyesser = Başarılnuık, ele   geçmek, kolayı bulunmak .Vüzahrefat = Süprüntü Müzakere = Görüşme, görüşü
Müzakere (Okula teıimi) = Bellctim = (Fr.) Re-
prtition
Müzakereci (Okula terimi)  = Belletici =  (Fr.)
Rcpetiteur Müzayede - Artırım Müzebzeb =  Karmakarışık Müzehhcb ¦ Yaldızlı Müzekkere » A »bitik Müzeyyen  —   Süslü
Müz'iç, müaccia - Bunaltıcı, sıkıcı, sırnaşık M' ....... = Süreğen
N
Nabeca - Yersiz
Nabcdıd olmak  —   Kaybolmak,    görünmez olmak,
gezden kaybolmak rvabehengâm   -   Sırasız, vakitsiz Nabekâr - Boş, haylaz - (Fr.) Vaurien Ni'bcmahal    (Bak:    Nabeca)   = Yeniz -   (Fr.)
Inopportun
Nahcmvar      Yolsuz, uygunsuz = (Fr.) Indecent Nalayık  = Yaraşmaz, yaraşıksız, yakışmaz, yakışıksız = (Fr.) Inconvcnable Namağlûb = Yenilmez Namahdud = Uçsuz, bucaksız, sınırsız N amer d - Alçak N amer i = Görünmez Namizaç  s  Keyifsiz N a mübarek       Kutsuz
Namuvafık = Uygunsuz
Naroünasib — Yakışıksıs
Namüsaid -- Elverişsiz
Namütenahi = Sonsuz
Napâk   - Pis .kirli
Napuhte   - Ham, çiğ, pişmemiş
Nareva (Bak: Nalâyık)
Nasavab - Yanlış
Nasaz = Bozuk, düzensiz
Naseza (Bak: nalâyik)
Naşekib = Sabırsız
Natüvan = Halsiz
Naümit = Umutsuz
Nabit olmak = Bitmek
Nabud (Bak: mahv)
Nobz - Nabız (T. Kö.)
Naçar ~ Çaresiz
Çar naçar — İster istemt.
Nadide (Bak: Ender) - Az bulunur, mz görünür
Nadim - Pişmon
Nadir = Seyrek, az, az bulunur
Nadiren = Ar as ıra. pek az, tektük
Naohl (Bak:   Kabiliyetsiz) - Beceriksiz = (Fr.)
Incapable Nafaka ss Geçimlik Nafi = Faydalı
Nafile - Boş, faydasız — (Fr.) Inutile
Nafiz = Sözü geçer, etger = (Fr.) İnfluent
Nafiz (Bak: infaz) = Geçen,   işleyen - (Fr.) Pe-
netrant
Nagihan, bağteten = Ansızın Nağme = Ezgi Nahif = Zayıf, çelimsiz, cılız Nahiye = Kamun - (Fr.) Commune Nahiye müdürü = Kamunbay Nahiye merkezi - Kamun başkendi
Nahiye (Mıntaka anlamına) = Bölge = (Fr.) Zone Nahiyevİ   - Bolgel
Naht ¦ Oyu, oyma - (Fr.) Sculpture
Nahtetmck a Oymak
Nahhat = Oyman - (Fr.) Sculpteur
Nahvet = Benbenlik   - (Fr.) OrKuei), presomption
Nail olmak - Esmek, kazanmak
Nâka = Deve
N akabil — İmkânsız
Nakahat * Eyisclik
Nakarat = Kavuştak = (Fr.) Refrain
Nakd — Akça, para
Nakdi ceza - Para cezası
Nakısa = Kusur
Nakil - Geçirgc, götürge
Nakl. aakliyat = Taşnruı
Nakletmek - 1 -  Almak   (iktibas    anlam.na) m Bjttraire, 2 = Anlatmak (hikâye   anlamına) =* (Fr.) Raconter, 3 . Götürmek, taşrmak = (Fr.J Transporter. 4 - Aktarmak = (Fr.) Tansmcttrc,' 5 - Göçmek = (Fr.) Demenager
Vosıtai nakliye = Taşıt, taşıma   = (Fr.)   Moyen| de transport
Nakkare     Dümbelek
Nakkaş =• Bczekçi = (Fr.) Decorateur
Nakş     Bezek -  (Fr.) Decoration
Nekr - 1 . Kakma, 2 - Kalemisi, 3 - Kabartma
Nakus ^ Çan
Nakzetmek - Sıymak, bozmak     = (Dr.) Casscr Nakzı ahdetmek - Antsıymak, antbozmak = (Fr^
Parjurer, violer son sermeni Nale = İnilti Nam - Ad. isim, ün Namdar = Unlü. adlı sanlı
Namzed = 1 . Aday = (Fr.) Candidat. 2 - Yavuklu, sözlü = (Fr.) Fiancc Narin — Narın Nâs -- Kamuğ, halk
Nasbetmek = 1 - Dikmek = (Fr.) Fiser. 2 - Ata-
mak (tayin anlamına)   : (Fr.) Nommer Naub = Pay. kısmet, du^Cge Nâsih - Oğütçen
düzeltme
Dünkü sayıdaki yanlışları şOyle dü -eeltİyoruz:
1 — (Mesahai sathiye) sözünün karşılığı
(yüzölçe) olacak;
2 — (Mukim olmak) sözünün karşılığına
(Oturmak) da yazılacak,
3 — (Mükedder olmak) sözünün karşısı*
na (Kederlenmek) de konacak
4 —(Gayri   münbit)   karşılığı   (Çorak}
, olacak;
5 — (Mübahi) karşılığı   (Övünür)   diye
düzelecek
6 — (Münazaa) karşılığı olarak (Çekiş .
me) sözü de yazılacak
7 — (Müdafaa)   karşılımı   olan    kelime
(Savga) diye diiz-'tilecektir.
28 NİSAN 1935 PAZAR
ULUS®
9.5.1935 A M KARA
BUYUK
URULTAYI
ON ALTINCI YİL. No: 4938
Adımız, aiHİımızdır.
Her yenle 5 kuruş
On milyon liralık vapur Satın alacağız
Ekonomi Bakanının ların Sözlerine
Kamutay dün Tevfik Fikret Sılayın başkanlığında toplanmışta". Kaçakçılığın Önlenmesi hakkındaki kanuna ekli kanun pro -jesinin geri verilmesini istiyen Başbakanlık tezkeresi okunarak proje geri verildi. Ve deniz yolları işletmesine 10 yılda on milyon liralık yeni vapur alınmasına dair kanun projesiyle ilgili komisyonlar mazbatalarının konu -şulmasına başlandı.
Söz alan Kitabcı Hüsnü (Muğla ) Lozan andlaşmasiyle geri al -dığımız kabotaj hakkından baş -lıyarak, denizciliğimizin kısa tarihçesini yaptı ve istenilen on milyon liranın bir kısmı ile bir tersane yapmanın imkânlı olup olmadığını sordu. Bay Hüsnü Kitabet bu mesele üzerindeki dü • şüncelerinî uzun boylu anlattıktan sonra söz alan Ahmed İhsan Tokgöz ( Ordu ) denizlerimizde yeni yapılmış bir geminin bayrağımızı taşıyarak gezmesi hepimi -zin yüreğinde taşıdığı bir ülkü olduğunu söyliyerek vapurlarımızın gerçekten eski olduğunu ve eski vapurların masraflı, yenisi nin alınması gerekil olduğunu, yalnız Maliye Bakanlığının sene-
Kamutayda Saylav-Karşı Diyevi
de bir milyon dövize angaje ol -makta bir sakınca ( mahzur ) görüp görmediğini sordu.
Mazhar Müfid Kansu (Denizli) vapurlarımızın çok eski olduğunu ve bundan evel kurulan şirketin çalışma şeklini ve aldığı sonuçları anlatarak dedi ki: (Sonu S. inci sayrfada)
Atatürk
\ I ATÜRK DÜN C. H. P. VE TAYYARE   CEMİYETLERİ MKKKEZLERİNİ ZİYARET ETTİ
Cumur Başkanı Atatürk dün akşam Cumuriyet Halk Partisi merkezini ziyaret etmiş ve kurağı gezerek Genel Kâtib odasın -da bir saat kadar kaldıktan sonra ayrılmıştır.
Atatürk Türk Tayyare Cemiyetini de ziyaret etmiş, yeni ku -rağı gezmiş ve cemiyetin çalış -ması üzerindeki izahları dinliye-rek ayrılmıştır.
Cumhuriyet Merkez Bankası Genel Kurulu bugün toplanıyor
Bankanın 1934 hesab yılında  1.520.865 lira safi kazancı var
Jış Bakanımız Bay Aras dün sabah saylavlar, elçiler ve Dış Bakanlığı ileri
Cenevre'den Ankaraya döndü. Durakta gelenleri   tarafından   karşılandı.
Cumhuriyet Merkez Bankası genel kurulu bugün 14 de âdi ve fevkalade iki toplantı yapacak -tır. Banka üçüncü hesab yılı olan 1934 senesinde safi kâr olarak 1.520.865 lira göstermekte ve genel ekonomi durumu hakkında raporunda şunları söylemektedir:
Cihan genel durumu
1934 yılı cihanın genel tarihinde nasıl müstakil bir dönüm noktası teşkil etmişse 1929 yılının da cihan ekonomi tarihinde öylece bir fasıl başı yarattığında şüphe yoktur.
Amerika'da borsa paniği ile bu tarihte deşilen buhranın bundan böyle doğurduğu ekonomik akım, tutmuş olduğu yolu her gün biraz daha açmak ve genişletmek sure-tile 1934 yılında dahi gidişine devam eyledi.
Ekonomik kavrayış ve.anlayış-lar bakımından da bi* devirden başka bir devre intikaj ve istihale gösteren bu akım ulusa&.ve arsıulusal alanlarda 1*934 yılı içinde bir istikrar veremedi. Fiatlarda, bilhassa ham madde fiatlarında düşüklük, emeği ile geçinir halk tabakaları arasmda işsizlik, arsıulusal mübadelede devam edip giden darlaşma, aşağı yukan bütün u-
luslarda malî zorluk yer yer ve zaman zaman göze ilişen iyilik izleri ne ve kalkınma umutlarına rağmen genel vasfı itibariyle evelki senelerde olduğu gibi 1934 yılını da çevreleyen sıkıntılı hâdiselerin mühimleridir.
İngiltere ve Amerikanın kendi menfaatlerini koruma vadisinde millî paraları için aldıkları tedbirlerden diğer memleketler ekonomisi müteessir olarak bu zaviyeden alınacak tedbirler arasmda para kıymeti meselesi her memleketin âcil ve hayatî bir mevzuu oldu. Bu noktadan da 1934 yılı cihan için üzüntülü geçti. Sene için-(Sonu 3. üncü sayıfada)
Almanların deniz ve havada
silahlanması İngilizler tedbirler
alıyorlar
Londra, 27 (A.A) — Alman hava kuvvetlerinin artırılması hakkmda çıkan büğetler Uıerİn* Deyli Telgraf gazetesi, hava iş 4 leri kurumunun dün sabah top • (Sonu 5 inci sayıfada)
Osmanlıcadan Türkçeye Karşılıklar Kılavuzu N. 35
Nasihat - Öğüt Nasiye = Alın Naıs = Norma Nâş = Olü Naşi = ötürü, dolayı
Naşinide = Işidilmemiş, Duyulmadık = (Fr.) tnouf
Naşir = Çıkaran
Natuk = Sözmcn
Naz = Naz
Nazafet = Temizlik
Nazar = Bakış
Nazaran — Göre
Nazarî = Teorik
Nazariye — Teori
Ameli = Pratik
Nazan dikkate almak = Gözümsemek. saymsamak
« (Fr.) Prendre en consideration Na?arı dikkati celbetmek = Göze çarpmak, dikkate
çarpmak = (Fr.) Attirer I'attention Nazar isabet etmek = Gözdeğmek = (Fr.) Attirer
le mauvais oeuil Nazarrüba = Gözalıcı Nazenin = Baylan Nazım = Dizin Nazır = Bakan Naz ir = Benzer Nazire = Benzeri Nazik = Nezaketli Nazil olmak = İnmek Nebcan = Kaynama, çıkma Nebat - Bitki Nebazan ¦ Vurma, atma Nebi = Yalvaç
Nebze - Biraz, birazıcık, çitin = (Fr.) Un pcu örnek: Bir nebze de şu meseleden   b^sedclım = Bir çitin de şu sorumdan ayıtalım.
Necabct (Bak: Esalet)
Necat (Bak: Halâs)
Necip (Bak: Asil)
Neci = Oğul
Necm = Yıldız
İlmi nücum     Astroloji
Nedamet = Pişmanlık
Nedret   1   Arlık, azbulunurhık
Nefer m Er
Nefes = Nefes (T. Kö.), Soluk Nefh = Ofiirme Nefir   -    Bom
Nefiri âm = Tokuca = (Fr.) Levee en masse Nefret etmek = İğrenmek, tiksinmek Nefs = Nefis (T. Kö.)
Binnefis = Kendi, kendinde, nefsi, nefsinde
Nefsaniyet (Bak: Garaz)
Nefyetmek = Sürmek
Nehafet = Zayıflık, çelimsizlik, cılızlık
Nehbü garet = Çapul, yağma
Nehr - Nehir (T. Kö.)
Nehyetmek (Bak: Menetmek) = Yasağmak
Nekbet, menkûbiyet = Düşkü
ıNtkroloji = Nckıoloji
Nem - Yaşhk
Nemmam (Bak: gammaz)
Nerm - Yumuşak
Nesak - Tarz (T. Kö.)
Yeknesak = Birton, birtarz = (Fr.) Monotonc
Meşru - t — Törümlü JsV(Fr.) Lig it ime
2 — Kanunlu, yollu ¦¦ (Fr.) Legal
Gayrımeşru -— Torümsüz,   kannunsuz,   yolsuz — (Fr.) lllegitime, illegal
Kuvvei   teşriiye - Törütgen   kuvvet = (Fr.) Le pouvoir cxecutîf
Kuvvei   icraiye      Yürütgen   kuvvet — (Fr.)   Le pouvoir legislatif
Kuvvei adliye = Tüzetgen kuvvet -- (Fr.) Lc pouvoir juridique
Teşri' etmek -- Yasamak, kanun   koymak = (Fr.) Legiferer
Mütefekkir ¦ Düşünür, idemen
Nesç - Doku, örü (terim)
Mensucat = Dokuma
Neseb = Soy
Nesim = Esin
Nesir = Serpin
Nesi = Üren, nesil (T .Kö.)
Neşat - Sevinç, şevk (T. Kö.)
Neşe = Keyif
Neşet •} Çıkma
Neşretmek = Yaymak, çıkarmak = (Fr.) Propagcr, publier
Neşvü nema — Serpilme, gelişme, büyüme Netice — Sonuç, bitim, sor Nevale = Yiyecek Nevazil. = Okşama Nevbet = Nöbet (T. Kö.)
Nevi = Türlü, çeşit
Nevİn = Yeni
Nevcivan = Delikanlı
Nevha = Ağıt
Nevzad — Yenidoğan
Neylgûn = Gokçül
Nezahet, safvet — Arılık .temzilik
Nezaket — Naziktik
Nezaret - 1 - Bakanlık ¦ (Fr.) Ministere. 2 • Gözet = (Fr.) Survcillance, 3 - (Bak: Manzara) = (Fr.) Vue
Nezd = Yan, kat, kıt
Nez'etmek ~ Almak, elinden almak, ayırmak, çekip koparm?k, çekip almak, kaldırmak = (Fr.) Otcr, arracher, enlcver
Nezf — Kanama
Nezih = Akman, temiz
Nezr = Adak
Nczrctmck - Adamak
Nısf = Yan, yarım
Nısfet (Bak: tnsaf) = Ekit
Nısfet göstermek = Ekitmck
N:da = Bağırış, ünde, seslenme
NHa etmek = Bağırmak, ümdemek, seslenmek
N:f.ık = A  ıbozı    uğu
Nifaku şikak (Bak: Fesad, tefrika)
Nıgchban = Gözcü
Nihal = Dal
Nıhan: (Bak: Hafi)
Nıharî = Yatısız
Nihari mektep - Yatısız mrktep
Nihayet = Son, sonunda
Nihayet bulmak - Bitmek, sona ermek
N'kab = Yüzlük
ISikâh = Bağlaşma
Nikbin = Akımsar = (Fr.) Optimiste
Nikü bed = İyi kötü
Nim = Yarım
Bednam - Kemad, kcıman
Name — Mektup
Namus = Namus (T. Kö.)
Nimmuzlim = Yarıknranhk
Nimzulmct   =  Alacakaranlık
Nimet = iyilik, erinç
Nimetşinas = lyilikbilir
Nimetnâşinas — lyilikbilmez
Nisab = Yetri -nisar •— Saçan
örnek: Lem'a nısar = ışrK saçan Nisbet = Nisbet (T. Kö.) Nisbî = Nisbiğ Nisyan = Unutum Nişter = Kanağı Niyaz ™ Yakarma Niyet = Niyet (T. Kö.) Niza = Kavya, bozuşma, çekişme Nizam mm Düzen Nizamname — Tüzük Nize — Kargı Noksan   - Eksiklik Nakıs — 1 - Eksik, 2- Ekse (Terim)
örnek: Beş nakıs üç müsavi iki = Beş ekse ütf
deş iki.
Zait = 1 - Artık, 2 - Arta (Terimi
örnek: Beş zait üç müsavi sekiz — Beş arta 0|
deş sekiz ' Nokta - Nokta (T. Kö.) Noktai nazar — Görüş Normal = Nomal
Nüfus kâadı - Ozbelek - (Fr.) Acte de nalssance Nüfuz (Bak: infaz) = Etgerlik = (Fr.) Influcnco Nüfuz (Bak: İnfaz) = Geçme, işleme = (Fr.) Pe-
netration Nüfuz ettmk = Geçmek, işlemek Nuhâ m Akllik = (Fr.) Moelle Nuhas  ¦  Bakır Nuhuset == Uğursuzluk Nur = Yaltırık Nusret es Yardım Nulk   - Söylev
Nutku iftitahi (Bak: Iftitah) = Açım söylevi
Nübüvvet  - Yalvaçlık
Nüks      Üsteleme = (F.) Rechute
Nükte — Nükte (T. Kö.) = (Fr.) Esprıc
Nükûl etmek = Caymak
Nümayan — G'irünen
Nümayiş        Gösteriş
Numune mm Göstermelik = (Sr.) EchantiMon Nümunei imtisal = Uyası - (Fr.) Exem|jle Nüsg — Özsu = (Fr.) Seve Nüve = Özek, çekirdek Nüzul = inme
Sovyet artistleri
Musiki Muallim \Uku bindi bir konferans ve kouttcr
Şehrimizde bulunan »ovyet Kompozitörü Şestakoviç, dün ta -al 17,30 da Musiki muallim mektebinde müzik talebeleriyle ho -çalan için bir konferans vermiş lir. Kompozitör. kendi müzik hayatını kısaca anlattıktan sonra, sanatının geçirmiş olduğu safhaları anlatmış, ve kompozisyonla, kompozitörün Ödevleri hakkında düşüncelerini anlatmıştır. Konferansçı, Bay Gaffar tarafından türkçeye çevrilen sözleri arasm -da muhtelif sanat safhalarını gösteren izerlerinden parçalar çal-mışiır Bu konferansı yarınki sayımızda bulacaksınız.
Sovyet artistleri dün gece de, Halkevinde, ordu için ikinci bir konser vermişlerdir. Bu konser -de filarmonik orkestramızın çal • dığı iki parçadan sonra Oystrah keman ve Oborin piyanoda par çalar çalmışlar, ses artistleri de konsere iştirak etmişlerdir. Bu konserde bîr yenilik olarak soprano Bar »ov a ve Bariton Norlsof "Glinka. affet beni, affet,, düosu-nu gene Barsova ile Pirozov bir halk türküsünü söylemişler ve bütün ses artistleri bir arada ola rak Kırıl ordu türküsünü söyle -mislerdir.
Bale artisti Messerer ilk defa gördüğümüz Nikolaevskinin Çapak balesini oynamış ve Dudiıu-kaya ile Messerer beraberce gene ilk defa gördüğümüz Gluk'un melodisini oynamışlardır. Gerek düolar ve gerek hep beraber söy« lenen türkü beğenilmiş ve bale artistlerinin dansları da çok al -kınanmıştır.
Bugün saat 16,30 da musiki muallim mektebinde Oborin, Oys trah ve Sostakoviç bir piyano ve keman konseri verecekler, en sonra tenor Jadan bir kaç parça söv-r—^eektir.
i ç
DUYUKLAR
Ergani bakırı şirketinin toplantısı
istanbul, 27 (Telefon ) —Er gani bakırı türk anonim şirketi -nin yıllık toplantısı yapıldı. 11 yıl içinde 196.933 metre mikâbı toprak kazılmıştır. Kavşıt demiryo -lunun yapılması ilerlemektedir, işçiler için bir dispanser ve dicle nehri kenarmda iki büyük sn havuzu yapılmıştır. Bir yıl içinde başarılan tesisat ve işlerin kıymeti 2 milyon liraya yakındır. Çevrim kurulu raporu kabul edildikten sonra yeni çevrim kuruluna oy ¦ birliğiyle İş Bankası genel direktörü Mumammer Eriş, Hâmİd E-seniş, iş Bankası İstanbul şubesi direktörü Yusuf Ziya On iş, Nu ruilah Esad Sümer, Safa Apay • dm, Bedi ve Necmeddin seçildi -ler. Şirket ortakları on beş gün sonra yeni bir genel toplantı ya -parak içyasanın iki maddesinin değiştirilmesini konuşacaklar -dır. Bunlardan biri şirket mer -kezinin Istanbuldan An karaya taşınması hakkındadır.
Telefon şirketinin toplantısı
İstanbul, 27 (Telefon) — Te-lefon şirketi gegnel kurulu yıllık toplantısını yaptı. Rapor ve bilanço üzerinde münakaşalar oldu. Hükümet komiseri, raporla bi -lançoyu bu sekliyle onaylıyamı-yacağmı söyledi. Raporla bilançonun oya konması geri bırakıl -di. Yeni çevrim kurulu da teçiİçmedi. Komiserlik, rapor ve bilançoda gözden geçirilmesi gere -ken bir takım noktalar bulmuştur.
Bakanlar Kurulunda       Bursa C. H. P. kurulta-
B a kanlar Kurulu dün saat 15 de toplanmıştır. Toplantıda Dış Bakanı B. Tevfik Rüştü Aras'ın son temasları hakkında izahat verdiği sanılıyor.
İstanbul C. H. P. kurultayının toplantısı
İstanbul, 27 (Telefon) — 9 mayısla toplanacak olan C. H. P. genel kurultayma hazırlık olmak için istanbul il merkezinde bu • gün bir toplantı yapıldı. Kurul • tayda Atatürk tarafından verilecek taril.sel söylevi şehrimiz halkının radyo ile dinlemesi için tedbir alınmaktadır.
Ölçü ve ayar direktörünün tetkikleri
İstanbul, 27 (Telefon) — E -konomi Bakanlığı Ölçüler ve a -yarlar dairesi direktörü B. Bekîr Sıdkı Balkanlardaki tetkik dolaşmasından gelerek Ankaraya gitti. B. Bekir Sıdkı Bulgaristan. Yunanistan, Romanya ve Yugos-lavyada dolaşarak oralarda arsıulusal ölçülerin nasıl kullanıldı ğını gözden geçirmiştir. Elide ettiği sonucu bir raporla bakanlığa bildirecektir. Bakanlık raporu gözden geçirdikten sonra Ölçülerin iş hayatında daha kolay bir şekilde kullanılabilmesi için bir kanun projesi hazırlıyacaktır. B Bekir Sıdkı tetkikleri sırasında bizde kullanılan seklin iyi oldu ğunu görmüştür. B'inun sebebi de sistem metrik üzerine olan ölçülerin bizde dirter uluslardan daha ileri bir şekilde kabul edilmesi -dir.
ymm toplantısı
Bursa, 27 (A.A) — Cumuri -yet Halk Partisi Bursa ili kurul -tayı kararına göre, ilçeler çevrim kurullarının ve belediye başkan • lamım iştirakiyle parti başkanı Bursa saylavı Sadi Konuğun başkanlığı altında ile kurumu mer -kezinde üç ayda bîr yapılan üçüncü genel toplantı dün yapıldı. U-zun süren bu toplantıda partinin iç ve halk hizmetlerine aid ko -nuşmalar oldu. Verimli bir çok kararlar alındı.
Ticaret odaları kurultayı için
İstanbul, 27 (Telefon) — An karada toplanacak ticaret odala -ri kurultayı için şehrimiz Ticaret Odası bir rapor hazırlamıştır.
Çin elçisi geliyor
İstanbul, 27 (Telefon) — Çin hükümetinin memleketimize gönderdiği ilk elçi general Oyao-Efu mayısın allısında buraya gelerek Ankaraya gidecektir.
Gümrük ve İnhisarlar Bakanlığının yeni binası
Gümrük ve inhisarlar Bakanlığı Ankara'da yapılacak İnhisarlar genel direktörlüğü binası için Kamutaydan 100 bin liralık Lafı •isat istenmesi hakkında bir kanun projesi hazırlamıştır.
ÇACIRİŞ
Gümrük ve inhisarlar encümeni (30. IV. 1935) sah gönü Parti Crupu İÇtimaından sonra toplanacaktır.
îl genel kurulu dağıldı
İl genel kurulu dun son toplantısını yapmıştır. Şerefli Koçhisarm Kırşehirc bağlanması için olan mazbata okunarak il çevrim kurulunun düşüncesi alınmak üzere evrak gönderildi. Da i mi ğ komisyon için yapılan secimde Ahmed Koun, Muhlis Ok, Rami/ Sancak, Hamdi seçildiler. Ufak bir ameliyat geçiren vali Tandoğan'a sıhhat dilemek için üç üye seçilerek 15 şubat 936 da toplanmak üzere devreye ton verilmiştir.
935 büdcesi gelir ve saypa denk ola* rak 1,524327 Kradır.
İzmit İl kurulu
İzmit, 27 (A.A) — Genel kurul çalışmasını bitirmiş ve dai • mi komisyon üyelerini seçmiştirj İlin bu yılki büdcesi 670 bin lira' olarak tesbit edilmiştir. Kurul il köylüsünün her derdini karşılı -yacak bir birlik kurulması ve yeri siz bulunan Halkevine beşbin li -ra yardım edilmesini kararlaştırmıştır.
Eskişehir halkevinde yeni kurslar
Eskişehir, 27 (A.A) —Halke, vi dikiş ve nakiş kursundan son -| ra bîr de ticaret bilg;leri, alman ^ ca, resim kursları açılmıştır. Gü-^ zel sanatlar kolu da bandodan başka bir caz ve orkestra kurmuş! tur. Yeni Halkevinin yapılması na başlanmıştır.
Acık teşeldiîir
Tehlikeli bir ameliyatı buyüK bir muvaffakiyetle başaran ve has) tanede kaldığım müddetçe ihtiJ mam ve itinalariyle benî pek min^ nettar bırakan Dr. Bay İhsan, mvı\ avini Bay Enver ve hasta bakıctj Bayan Rahimeye açık teşeklçür-lerimi bildirmeği vazife bilirim.
Gümrük ve inhisarlar Vekâletinde Halid Ziya
O
Okyanus = Okan
Ordu erkânı ha rbiyesi = Or kurmay
Ordu kumandanı = Orkomutan
O
Omr = Omur (T. Kö.)
örf (Bak Adei) = Törü = (Frr.) Coutume. usage Oşr = Ondabk
QW •= Özür
Pâ, pay = Ayak Pâbend = Ayakbağı Pak mm Ak, temiz Pâkdamen = Namuslu Pakize      Lekesiz, ter!emiz, . Pâznal -= Çiğnenmiş Panik = Orkü Pa;   Su /ar -   Sünger kâğıdı
paş ¦ -serpen Pâyan -   Son, uç
Pâyc 'Bak   Mrsned, mertebe) = Aşama = (Fr.) Grade
Payidar (Hak:   Baki) = Süreli,   surece» - (Fr.)
Carunajit, duraolc Payitaht   ¦ Başşehir
Paymal olmak = Çiğoi'nuıek, ayak alluMİa k-İmalı
«= (Fr.) Etrc foule Pedal ¦ Ayaklık, b-. ..-.k Peder -¦ Baba. ata Kayınpedcı       Kaynata
Pejmürde  ¦  Eskipüskü. vırtıkpırtsk. ersek =
(Fr.) Chîıfonni Peln*pâre - Çul, çulçuval, paçavra = (Fr.) Hail-
lon
POenk - Kaplan
Penah = 1    Sığınak ,bak: melce) — (Pr.) Retuge
2    Arka =* (Fr.) Appui Pend - Oğüd Pe» = Kanat
Perakende ^ 1 . Dağın.k - (Fr.) Ditprra*
2 - Parça (Ticaret terimi) = (Fr.) En detaü
Örnek: 1 — Bu perakende knablsrı toptmyıtu* = Bu dağınık kitabuut toplaymu 't — Perakende satış = Parça sar/ş
Perende = Takla Perende baz = T ak) aba r pere »t - Tapan, tapınan
Perestiş = Tapınç
Pcrestiş (Taabbüd) etmek - Tapınmak, ««j*nak
Peri = Peri (T. Kö.)
Perişan = Darmadağın, d ağımlı
Perran = Uçan, uçucu
Pertev = Işık, pırıltı
Pertcvsuz     Büyüteç
Perva = Korku, çekin
Bîperva = Çekînsiz
Prr*az - Uçma —
pervu a Uçan. uçucu
perver ¦ Besliyen, besleyici, sever, yetiştiren, • çimen, • cil
örnek. i — Fıkaraperver — Yoksul besliyen
2 — Vatanperver —« Yurd sever
3 — Hayırperver = Hayıreil
4 —   » •-..«rv^_ —  r- . men
Ptrvcrde — Besleme, yetiştirme Perverişyab olmak = Yetişmek Pes = Geri, a'ka Pes = İmdi pesent      - beğenir, •beğenen
Örnek: Müşkülpesend = Cüçbeğenir
Müşkülpesendlik = Göçbeğenirlîk Pesendide -  Beğenilmiş, beğenik Pest = Alçak, aşağı, yavaş
Pesmande - Artık, artmış, ge'ı kalmış Peşinıan =  Pişman
P*y = 1    Arka, ardı, iz m (Fr.) Dcrricre Pey akçesi = Pey akçesi. Peyam - Haber, duyu*
Peyapey.   peyderpey =   Birbiri   ardınca,   birbiri
arkasından
Peyda etmek  = Çıkarmak, ortaya koymak
Peyda olmak - Görünmek, belirmek, çıkmak, tü-
remek
Peyda oluvermek = CÖrünüvermek.    çrkrverrnefc,
çıkagelmek Peydayı karabet etmek m Hısımlasmak Peydayı sıhriyet   etmek = Dünürleşmek,   dünür
olmak
Peyderpey = Arka arkaya, birbiri ardınca Peygamber = Yalvar Peygân = Temren Peyk  - Ardaç
Peyk:r = Yüz, çehre (T. Kö.), surat (T. Kö.)
Pey man = And
Peymane = Kadeh
Peyrev = Izdemen
Peyvcnt = Ulaşma
Peyveste = Ulaşmış, ulaşma, ulaşık
pezir = - alan, - bulan Pinhan = Gizli, saklı Pn   - Koca. ihtiyar - pirâ ¦ Bczeyen, donatan Pırahcn, pireben = Gömlek Piramen = Etek Piraye = Süs .donatı Pister = Döşek Piş = ön, ileri Pişdar = öncü Pışkeş = Armağan Pışva = Önder Piyade = Yaya Piyale = Ayağ Postalıane = Postaevî Profil = Yanal Proje ¦ Tasar Puhte « Pişmiş, pişkin
pûş = Giyen, giyinmiş Puşide = örtü Puyan = Dalmış, koşan Pür = Dolu
Pürgû = Şakrak, konuşkan Püser — Oğul, çocuk, oğlaı Püşte = Bayır, tepe
R
Rabıta = Bağ. bağlılık = (Fr.) Lien
Rabıtalı = Düzgün,   tutumlu,   tavrı   yerinde   =
(Fr.) Commc il faut Rabtetmek = Bağlamak Rabtiye = Bağlaç Râci (Bak: Aid) Râcih = Üstün, yeğ, yeğin Recil m Yaya
Râd = Gök gürlemesi, gökgür Radde = Kerte, derece
Rağbet = 1 - İstek, beğeni 2- (Bak; revaç) Rnğmcn = Aldrnnadan, aldırmıyarak, balomyarak,
bununla beraber Rahat = Rahat (T. Kö.) Rahib = Papas
Rahibe = Papas - kadın
Rahim (Müşfik) = Sevecen, «evege.
Rahne « Gedik, yarık
Rahşan = Parlak
Râi = Çoban
Râyetmck = Gütmek, otlatmak
Rakaba — Boyun
Rakam = Rakam (T. Kö.)
R**ib - örrardeş = (Fr.) Concurrent
Rftkabet etmek = önüdeşmek
Râkid = Durgun = (Fr.) Stngnant
Rakkas = Salmgaç
Ram (Bak: Münkad)
Randıman - Verim = (Fr.) Rendemcnt
Rasad — Göyüm
Rasadhane = Cöyct
Râsıd = Göymen
larassud etmek = Göylemek
Rasin (Muhkem) = Bekem
Râşan = Titrek, ürpek
Râşe *= Ur     ürperme = (Fr.) Frisson
Ratbü yabis = Yaş. kuru
Râtib = Yasak = (Fr.) Humide
Yâbİs m Kurak = (Fr.) Sec
Râyet = Bayrak, tuğ
Rayiç = Geçer = (Fr.) Courant
Rayiha = Koku
Râz = Giz. sır
Razı olmak = Onamak, gonülsemek, gönlü olmalr^ kabul etmek = (Fr.) ConsentU" |
Rızayı tarafeyn = Onaşma = (Fr.) Con sente meni reciproque
Rebİ = Bahar
Reca = Rica (T. Kö.)
Recm = Taşlama ¦ (Fr.) Lapidation
Recmetmek = Taşlamak, taşa tutmak
DÜZELTME
Dünkü sayımızdaki birkaç yanlışı şöyle düzeltiyoruz:
1 — (Müteezzi) karşılığı (ezgin)olacak;
2 — (Müttehid) sözünün karşısındaki "Birleşit,, kelimesi kalkacaktır. fRirlcşît) cemiyet anlammsdır ve kılavuzda bu anlamda geçmiştir.
3 — (Müttehiden) sözünün karşılıkları (birlikle, birlik olarak) seklinde düzelecektir.
4 — (Mutavassıt) m ilk karşılığı (aracı) olacaktır.
M  NİSAN  »35  PAZARTESİ
9.3. »935 ANKARA
CyH¥R BUYUK
ON ALTINCI YIL. No: 4939
Allımız, andımızdır.
KURULTAYI
Her yerde 5 kuruş
Gündelik
KADIM. \K kl RLLTAYI Geçenlerde Ankara'ya gelen, arsıulusal kadın kurultayı üyele -rindcn ikisi. Atatürk'ten, kendi gazeteleri için. birkaç söz söyle -meşini rica ettiler. Başlıca sorula -rı şu idi:
— Türk kadınlarını asker de yapacak mısınız?
Atatürk cevab verdi: — Biz erkeklerimizi bile harb felaketinden uzak bulun -durmak istiyen insanlarız. Fakat harbetmek zorunda bırakdtrsak, yurd savgastnda, kadınlarımız, erkeklerimizle beraber buluna -çaktır.
Atatürk, kendilerine son erkinlik savasının buna yakın bir örnek olduğunu hatrrlatmıştır.
Kadın, erkek eşitliği davası ile uğraşanların hatırlarına gelen son hak, askerlik'iîr. Anadolu kadınları is^-, hiç bir hakları olmadığı zamandı, askerliği bir ödev olarak yaptılar, içlerinde silah kullanmış olanlar, ancak bir kaç gönüllü olsa da, ateşboyunu bes-liyen bü»ün arka hizmetlerde ka dınlar, başka memleketlerde ol -dııgu »TÎbi. yarı-süs değil tara ve hakikiğ bir kuvvet olarak çalıştılar. Kurtuluş harbinin bütün des-tanl-n içinden, her vakit Anadolu d»£|*rıntn kadın ve kağnı sesle^ duyulacaktır.
r --r siperde döğüştürülmüş oltalardı, ıssız istep tarlalarını tek başlarına ekmek hamuru gibi yo*un*n kadınlarımızın, oğul ve kardeşlerinden içeri kalmıyacak -l*rma «ünhe voîetu.
fSonu 3. üncü saytfada)
Atatürk'ün evelkl akşam    Tayyare Cemiyetini ziyaret ettiğini yazmış. Büyük önderimiz başkan odasında Tayyare Cemiyetinin ilk başkanı Bay Cevıd Abbas   Cürer   ve   cemiyetin   bugünkü başkanı   Bay Fuad Bulca   ile birlikte çıkardıkları resmi koyuyoruz.
Basın kurultayı için iç bakanının diyevi
B. Şükrü Kaya, Anadolu A -jansı yazmanına basın kurultayı hakkında şu diyevde bulunmuş -tur:
** — İlk tü'k matbuat kongre-si Ankarada 25 mayısta toplana-çaktır. Umumiyetle her kongre -nin hangi meslek adamlarım toplarsa toplasın gerek bu mesleğin ilerlemesi ve gerekse bu ilerleme yüzünden memleket hesabına fay dalar temin etmesi bakımından nasıl ve ne derece müessir oldu -
ğu malûmdur, işte bunu düşünen Cumuriyet hükümeti, matbuat işlerimizi kendileriyle görüşmek ü zere gazetecilerimizi bir kongreye çağırıyor. Kuşku götürmez ki, bütün kongreler gibi, bu Uk matbuat kongresi de hem matbuat, hem de memleket için hayırlı neticeler verecektir.
Çok umulur ki, ulusal kurtu -luş inkılabımızın ilk gününden -beri. Büyük Önderin emrinde çalınmasını bilmiş ve büyük dava -
Cumhuriyet Merkez Bankası Toplantısı
Kurulda kısa bir söyleşmeden sonra bankanın önergeleri kabul edildi
Cumuriyet Merkez Bankası genel kurulu dün nomal ve fev -kalade toplantılarım yapmıştır. Fevkalade toplantıda esas tüzü -kün 13 üncü maddesinin son bö-leğinin (fıkrasının) ve 21 inci madde île 32 inci maddenin de-ğişlek (e) böleğine bir cümle eklenmesi onandı. Nomal toplan'ıda bankanm 934 yılı çevrim kurulu raporu okunarak kabul edildi. Söz alan Rasih Kaplan (Antalya) yapılan kâra göre masrafın çok olduğuna, şubeleri az olup ülke ekonomisi üzerinde dizin ödevini yapan bankanın harcamalarında çok dikkatli davranmasının gerektiğini söyledi. Süleyman Sırrı Içöz (Yozgad) kârın ne suretle elde edildiğini, bankanın kuruluşunun ana İşlerinden olan altının banknota göre değerinin tesbit edilip edilmediğini sordu.
nın her bölümünü canla başla 6e-nimsiyerek onun halka anlatıl -ması ve gerçekleşmesi için savaşmış olan matbuatımız ve bunda yer almış olan seçkin arkadaşla -rtmız bu İlk kongreye olgun bit anlayış ve taze bir heyecan getireceklerdir.,.
Emin Sazak (Eskişehir) cu -muriyetten sonra yapılan şimendifer, her türlü bayındırlık izerlerk, yapı ve saire İle ülkenin serveti -nİn bir milyar kadar arttığını, böyle olduğu halde yılda beş milyon lira yokedildiğini (imha e * dildiğini) ve altın esasında deva* mın değişen ekonomik şartlara (Sonu 3. üncü sayı/ada)
Kızılay
Atatürk "Hilâliahmer„e Bu Adı Koydu
KIZILA YIN   DÜNKÜ KL RULTAYI
Türkiye Kızılay kurumu ge • nel kurulu 935 nomal toplantısını dün yaptı. Başkanlığa Antalya, saylavı Bay doktor Cemal seçil * dikten sonra genel kurul tetkik' komisyonu raporu ve 935 - 936 yılı büdcesi okunarak kabul edil di.
K-jrul başkanı Bay Refik sayı dam şefkat pulları, İstanbul mer-(Sonu 3 üncü sayılana)
Osm a nl icada n 7ürkçeye Karşılıklar Kılavuzu N.36
Kccul = Er, erkek Red = Red (T. Kö.) Rec = Akciğer RtFetmek ¦ Kaldırmak Refah ¦ Genlik, eğnç
Pef'kat = AıkaIık, yoldaşlık = (Fr.) Accom-pagnrment
Refiki   meıai ¦ Yaıdaş,   cmekdaş = (Fr.) Colla-
borateur R ı uıtm i'   =  Biletince Rrfiar ¦ Yürüyüş, gidiş
Refte refte ¦ Cide jule. gitgide, yavaş yavaş Reha   =   Kurtuluş
Rehavet = Gevşeklik - (Fr.) Relâchement
Rebber - Kılavuz - (Fr.) Guide
Rehberlik etmek ¦ KıUvuzUmak = (Fr.) Guider
Rchgüzar  -  Uğruk
Rchn = Tutu
Kthnüma = Yolgötleren
Rehzen = t    '•
Reis ¦ Başkan
Rekâket      Kekelik,   kekemelik,   pepelik = (Fr.)
Begsyement P kk - Kekeme Rekzrtmok        Dikmek Remad — Kül
Remak kalmak        Az kalmak, - ynznvk
Örnek - D''ime$ıne remak kaldı — Az kaldı düşüyordu, düşeyardı. Rem 11 al — Falcı Reme = İmge Rencide = Kırgın Renk = Renk (T. Kö ) Rent^irenk   -:   Renk renk
Reai kâr = işbaşı = (Fi) Pouvoir Resm ¦ Retim (T. Kö.) R*«mi geçid   - Geçid alayı Reımi   =  Ulusal Reşâşe * Çisenti Rrsha = Sınntı Retid   =   Ergin Resfc • Kt» karıma
Reva (Bak: layık) R*-vaç  ¦ Geçerlik, «urum Reva»  =   Akar, gider Revış » Gidiş, yürüyüş Rr-"fc  —   Ya Ikın, 01 ung
Rey ¦ Oy
Reyül'ayın = Gözgöre Rezil = Yüzsüz, sıyrık
Rayet etmek = Saymak, gözetmek, ağırlamak Kibka - Boyun m Rical ¦ Büyükler
Ricat = Ç-kilme, çekilim = (Fr.) Retraite Ricat etmek ¦ Çekilmek Rida ¦ Bürgü Rthlct - Göç Kik .'o   -- (Jzcngi
Rûale = Cork ¦  (Fr.) Brochure Rışte ¦ iplik, tire Serrişte ¦ İpucu
Rivayet      1 - Söylenti ~ (Fr.) Bruit
2 - (Bak: Hikâye) Riya — İkiyüzlülük K.vakar - İkiyüzlü RiTk = Az.k Ruam    -   Mankafa
Rububiyet ¦ Idİlİk. izilik = (Fr.) Divmite
Ruh ^ Ruh (T. Kö.)
Kuhsar — Yanrk
Ruhsat ¦ izin
Rutubet      Yaşakltk
Ruy ¦ Yüz
Ruyu z:min - Yeryüzü
Rüchan ¦ Üstünlük, yeğlik
Rücu — DÖnme. cayma
Rukn = Orkün
Kukûb vasıtası ¦ Binit
Rüya aş Rüya (T. Kö.) duş
Rüsub - Tortu, çökenti
Rüsuh (Meleke) — Yordam, pratik = (Fr.) Habi-lete
Rüsum ¦ Baçlar
Rüşd ¦ Erginlik, erişkenlik Rütbe = İr,,
Saadet ¦ Mut. bahtiyarlık
Saadete   nail olmak,  mesud   olmak = Gönenmek
bahUyar olmak Saat = Saat (T. Kö.) Sah — Çetin. zor. güç Sabah  ~ Sabah (T. Kö.)
Sabahat (Bak: Hüsün, letafet) Sabâ — Tanyeli Sabavet - Çocukluk Sâbih ¦ Yüzen, yüzer
Örnek: Sâbib havuz — Yüzer havuz Sabr ¦ Sabır (T. Kö.), beklün Sada ¦ Ku, ses Sadaka ¦ Sadaka (T. Kö.) Sadakat ¦ Bayrılık Sadık ¦ Bayrı
Sade -= Sağde = (Fr.) Simplc Sadır olmak = Çıkmak Sadme = Çarpı, tokuş = (Fr.) Choc Sadr = Göjüs, sine
Sâf = An, duru = (Fr.) Clair, Umpıae. pur Sai = Dizi = (Fr.) Rang Safderun = Bön Saf-.iken — Sökmen Safha ¦ 1 - Yüz = (Fr.) Face
2 - Evre = (Fr.) Phase Örnek: Dil işinin en ileri sahasında bulunuyoruz = Dil işinin en ileri evresinde bulunuyoruz. Safir = Isıık
Safsata o 1 - Saçma      (Fr.) Parolcs futiles. bali-
vernes
2 • Sofizm = (Fr.) Sophisme Saba — Alan Salıai intişar = Yayılam
Sahabet — Kayırmak, korumak an (Fr.) Proteger.
soutenir Sahi ¦ Cömerd
Sahıb ¦ İye ¦- (Fr.) Propriettirc
Sahib çıkmak, tesahup etmek   =   Benimsemek   —
(Fr.) S'appropricr, appuyer Sahibi devlet = Idikut Sabite — Sayfa Sahih ¦ Doğru, sağı Sahîl ¦ Kıyı, yaka Sahra      Kır, ova, çöl Sahre at Kaya Saht - Katı
Sahte      Uydurma, düzme, takma, yapma = (Fr.) Faux
Sahtekâr = Düzücü
Sahte tavır ~ Yapmacık
Sahte hissiyat (Bak: His) = Duymaok
Sahtiyan ¦ Gön
Sai (Bak: Kasıt) - Ulak Saik = İtke
Sair = Ba^ka, öbürü, Öteki
Ve saire = Ve başkaları (V. B.)
Sak = Sap
Sakat = Sakat (T. Kö.) Sakf = Çatı
Sakıt ¦¦ Düşmüş, düşük 1 Sukut (Bak: Iskat) ¦ Duşum Sakil = Ağır, çirkin, kaba
Sakin = 1 - Dingin,   sekin   ("seknlmek,, ten)   « (Fr.) Tranquillc, paisible 2 . Oturan, yerleşen = (Fr.) Habitant
Sakin olmak (Bak: Mukim olmak) = Kalmak ¦ (Fr.) Habiter
Sükûn = Sükûn (T. K   . dinginbk, tekinlik
Teskin etmek = Yatıştırmak,   sekini eştirmek, dindirmek, sükûn vermek ¦ (Fr.) Tranaıulıser, apaiser, calmcr
Sâkit = Sessiz, susmuş
Sükût as Sükût (T. Kö.), susma, sessizlik
Sükût etmek — Susmak Sükût geçmek = Susgcçmek
Sükuti (Bak: Hamuş) ¦ Suskun
Salâbet   - Sağlamlık
Sâl = Yıl
Salâbet      Sağlamlık, katılık Salbetmek = Asmak
Salâh (Bak: İslah) = Yeğrem = (Fr.) Ajneilor» tion
örnek: Siyasi vaziyet salaha doğru gidiyor ¦ Siyasal durum yeğreme doğru gidiyor.
Salâh bulmak (Bık: Islah) - Yeğremek * (Fr.) S ameliorcr
Salâhiyet ¦ Yetke
Salhane = Kanara
Salih (Bak: Islah) - İyi, elverişli, yarar *   (Fr.)
Capable Salim = Sağ, sağlam Salisen = Üçün Sam = Isı yel Samİ = Dinleyici Samimî = İçten = (Fr.) Slnc*re Samimiyet = İçtenlik Samt - Sükût. tutm.
Sanat (MeIek ve hırfet anlamıpa) — Ertik Sanat = Sanat
SAY İFA ?
ULUS
Alman ticaret anlaşması
15 nisanda Berlinde imzalanmış olan yeni Alman ticaret an -laşması 1 mayıstan başlryarak bir yıl için meriyete girecektir. An -laşma onuncu ayın sonunda bo -zulmazsa bir yıl daha meriyette kalacaktır. Yeni anlaşmaya göre şimdi meriyette bulunan ahdi tarife listesi yerine yeni bir liste geçmektedir. Bundan başka tatbik edilmekte olan serbest giri listesiyle kontenjan listesi yerine yeni bir liste geçmektedir. An -laşmaııın bir mayısta meriyete gireceği, anlaşmanın kısa özetiyle birlikte dün telgrafla gümrüklere bildirilmiştir.
NİSAN   1935   PAZARTESİ
Gazianteb saylavı Reşitağar öldü
İstanbul'da Heybeliada sana-toryomunda yatmakta olan Gazi anteb saylavı Bay Reşid Ağar e-velki akşam on yedide veremden Ölmüştür. Cenazesi dün îstanbul-dan kaldırılmış ve Edirnekapısı mezarlığına gömülmüştür.
Maltepe lisesinden çıkanlar
Bu yıl süel Maltepe lisesinden Çıkanlara diplomaları törenle verildi. Yakında harbiyeye gireceklerdir.
Hir kanun   projesi
İç Bakanlığı dahiliye memurları kanununun İkinci maddesini değiştiren bir kanun projesi hazırlamıştır. Bu projeye göre mülkiye ve hukuk mezunları namzedlik devrelerini nahiye müdürlüklerinde, bakanlık veya vilayet maiyet memurluklarında veya bakanlığın tayin edeceği sair memuriyetlerde geçirebileceklerdir.
Kuyuda kalan işçi kurtuldu
İstanbul, 28 (Telefon) — Fatihte Tevfik'in arsasında kuyuda çalışan işçi   Mehmed'in  üzerine kuyu yıkılmıştı. Bugün   kuyu a-çılmış ve Mehmed'in   yaşamakta olduğu görülmüştür. Mehmed, üst üste gelen taşların bıraktığı oyukta kalmıştır. Çıkarıldığı vakit kendisine bol hava   verilmiş ve ayı-lınca sevincinden"   yaşasın Ata -türk, yaşasın Türkiye cumuriyeti,, diye bağırmış ve kendisini  çıkaran temizlik işçilerine teşekkürler etmiştir. Mehmed 36 saat toprak altında kalmıştır.
İstanbul ilbayı döndü
İstanbul, 28 (Telefon) — İlbay ve belediye başkanı B. Mu-hiddin Üstündağ Ankara'dan geldi ve işine başladı. Vali Ankara-da bayındırlık işleri için belediyeler bankasından alınacak 50,000 liralık Ödünç İşini bitirmiştir.
Rus dokuma uzmanları
İstanbul, 28 (Telefon) — Kayseri fabrikası için Rusya'dan gelen 17 uzman ustabaşı bugün Kay-seriye gitti. Birkaç gün sonra Rusya'dan başka ustabaşılar gelecektir.
Kimsesizler yurdu
İstanbul, 28 (Telefon) — Çocuk bayramı dolayısiyle Halkevi adma Ekonomi Bakanı B. Celal Bayar'm refikalarının başkanlığındaki bir heyet kimsesizler yurduna giderek kimsesiz çocukların bayramını kutlayıp oyuncak ve şekerler vererek yavruları sevindirdi.
Habeş elçisi geliyor
İstanbul, 28 (Telefon) — Habeşistan hükümeti Ankara'da bir elçilik kurmağa karar vermiştir, ilk elçi B. Ato Derhas Markıs şehrimize gelmiştir. Bugünlerde Ankara'ya gidecektir.
Romanyadan gelen seyyahlar
İstanbul, 28 (Telefon) — Bugün Romanya'dan beş yüz romen seyyahı ve 150 talebe ile türk - romen dostluğu kurumu üyeleri gelmişlerdir.
Yalova'nın bayındırlığı
İstanbul, 28 (Telefon) — Ya-lovanın bayındırlık plânını yapacak olan fransız şehircilik uzmanı B. Prost 15 mayısta gelecektir.
Vlalm l«)arliirı
Ankara tahakkuk memuru Kanık Antalya varidat müdürlüğüne, Manisa merkez malmüdürü A-gâh Denizli merkez malmüdürlü-ğüne, Anamor malmüdürü Hasan
Dörtyol malmüdürlüğüne, Ankara muhasebe kâtibi Hamdi Tur-sunbey malmüdürlüğüne, Üsküdar icra memuru Cemil Üsküdar rmntaka tahsil müfettişliğine, Hafik malmüdürü Hulkı Tirebolu malmüdürlüğüne tayin edilmişlerdir.
Bolıula çocuk hafta ıı
Bolu, 28 (A.A.) — Çocuk haftası şehrimizde çok canlı ve neşeli geçiyor. İlk gündenberi her gece Halkevi sinemasında mekteb-liler tarafından müsamereler verilmektedir.
Tayyare Cemiyetinin kurultayı
Türk Tayyare Cemiyetinin altıncı kurultayının mayısın 24 üncü günü toplanması kararlaştırılmıştır.
Dinar kahvelerinde oyun yanak
Dinar, 28 (A.A.) — Belediye 1 haziran 935 den itibaren bilardo ve satranç oyunlarından başka kahvelerdeki oyunları yasak etmiştir.
Nüfus Bayımı için
Birinci teşrinde yapılacak nüfus sayımı için bütün bakanlıkların işyarları bir arada toplanarak mayısın birinde bir komisyon halinde çalışacaklardır.
Ankara radyosu
Bu akşamki radyo şudur:
19.30 — Çocuk bayramı saati.
19.40 — Musiki:
Mozart: Don Juan operasından iki arya. Mozart:. Figaronun izdivacı. Brahms: Seni tekrar görmek istemem. Schumann: Sana dargın değilim. Helmuntt: Bana beni seviyor musun desin.
Teganni: K. Çekatovski
Piyano: Ulvi Cemal
20.    — Nafıa vekâleti saati
20.10 — Dans musikis-
20.30 — Musiki:
Orkestra konseri (plakla)
20.50 — Haberler.
Çağrılış
Kamutay Adliye Encümeni bugün saat 10,30 da toplanacaktır.
İstanbul şehir tiyatrosu
İstanbul şehir tiyatrosunun 1 mayıs çarşamba akşamı Halke • vinde temsillerine başlıyacakla « rını haber vermiştik. Öğrendiği • mize göre tiyatronun yirmi kişi • lik kadrosu içinde Galib, Hazım, Vasfı Rıza, Behzad, Neyireneyir, Bedia gibi eskileri ile beraber Semiha, Şevkiye, Muammer, Talat, Avni ve Sami gibi yenileri da bulunacaklardır. Oynanacak pi -yesler altı tanedir. Bunlar da Na-polyon, Balaban Ağa, Cürüm ceza, müfettiş, unutulan adam gibi bu sene İstanbulda fazla rağbel görmüş piyeslerden seçilmiştir. Artistlerimiz buradan İzmire gideceklerdir.
Edirne'de spor canlandı
Edirne, 28 (A.A.) — Edime dün çok parlak bir spor günü yaşadı. Sabah saat 10 da lise, sanatlar, orta erkek ve kız muallim mektebleri tarafından şehir stad-yomunda yapılan idman şenliğini öğleden sonra Edirne Halkevi tarafından hazırlanan büyük atletizm bayramı takib etti Kalabalık bir seyirci kütlesi huzurunda büyük bir muvaffakiyetle yapılan idman hareketlerinden sonra saat 14,30 da atletizm müsabakalarına başlandı. Sahada beş altı bin kişiye yakın görülmemiş bir seyirci vardı. Şehir halkının büyük bir kısmı bütün orta mektebler ta« lebesi ve gençlik dört saat süren bu müsabakaları derin bir ilgi ile seyretti.
Rnlııda idman «senliği
Bolu, 28 (A.A.) — idman şenliği iki bine yakm seyirci önünde yapıldı. Beden hareketlerindeki birlik ve düzen çok alkışlandı. Bu hareketler halkta spora karşı büyük bir ilgi uyandırdı.
Sa.ıa.ltar — Artist Sanem = Sınain, put Sanı — Yaradan
Sama (Bak: Hile, taud'a) ¦ Düzenlik = (Fr.) Rusc Saıuha (Bak: İlham) — Doğaç — (Fr.) İnspiratum Sar = Oç, öcüt Sara = Tutarak
SaKumek - Harcamak,   sayparaak = (Fr.)   Di-penser
Mas rai — Harç, harca, gider Sarfı nazar etmek — Vazgeçmek Sari = Bulaşık, bulaşkan, geçen Sarih = Apaç.k
Sarahaten = Açıkça, açıktan açığa Sârim — Kesici, keskin Sarraf = Kırımcı Sarsar — Bora
Sath (Bak: Mu&attafa) = Yüzey, üzer, endek Sathî = 1 . Üstün koru, 2 - Yüzlük •=» (Fr.) Süper-ficicl
Sathı mail = Aklan Satır = Satır (T. Kö.) Satvet (Bak: Kudret) Savab = Doğru Nasavab = Yanlış
Savlet = Hücum, atılış, saldın;, saldırma = (Fr.)
Attaque Savt = Ses
Say = Çalışma, iş, emek, çaba Saye = Gölge, güzey
Sayfiye — Yazlık, yazlama = (Fr.) VÜlegiature Ornck: Büyükadadaki   say/iyemiz = Büyüka. drdaki yazlığımız
Sayfiyeye   çıkmak,   gitmek —• Yazlamak,   yazlığa çıkmak
Örnek: Geçen yıl Buyukadaya sayfiyeye gittik = Geçen yıl Büyükadada yazladık. Sayha mm Çığlık Sayd = Av Sayyad « Avcı Sayd mahalli — Avlak Seb = Sövgü, sövü, sövme Scbbetmek ~ Sövmek Sebat — Dura Sebeb = Sebep (T. Kö.) S«bilini tahliye etmek = Azatlamak Scddctmck = Kapamak Seciye = İra Seddade = Kapaç Sedye = Teskere
Seiahet = Şayga, yiyincilik
Sefalet = Yoksu, sefill.k
Scfid — Ak, beyaz
Sefil = Sefil (T. Kö.)
Sefer = Sefer (T. KÖ.)
Sefine = Gemi
Sefir = Elçi
Sehab - Bulut
Seher - Tan
Scbl - Kolay, akkın
Sehpa — Üçayak
Sehv — Yanlış, yanıtı, süreç = (Fr.) Faute. erreur
Sekte = Durgu, ket
Scktcdar etmek = Kctvurmak Selâm = Esen Selâmlaşmak = Esenleşmek Selâmet — Sağım = (Fr.) Salut
Örnek: Vatanın saadet ve selâmetine = Yurdun mutluğuna ve sağımına..
Sclâset aç Akkınlık Selis = Akkın Selb = Çcle Selbetmek ¦ Çelemek Selef = öncel Sema = Gök
Semahat = CÖmerdlik, eli açıklık Semavi ¦ Göksel, gökçe Semavî kudret = Tanrıkut Semen --= Semizlik, yağ Semen ¦ Karşılık Semere = Yemiş, ürün, verim Semercdar (Bak: Müsmir) = Yemişli, verimli
Sena (Bak: Mcdh) Sene = Yıl Senevi = Yıllık
Senei kameriye (Bak: Kamer) = Ayyıl Senei şemsiye (Bak; Kamer) = Günyıl Sened şa Belgit Serab - Yalgın
Serapa sa Baştan aşağı, baştan ayağa, baştan başa, boydan boya, tepeden tırnağa
Serazad (Bak: Hür) = Özgür
Serhest (Bsk: Hür) = Özgen Serbest bırakmak = Boşarmak Serbest serbest = Seleserpe
Serdar = Başbuğ - (Fr.) Generalissime Serdctmek (Delil iradı anlamına) - Getirmek        * Serfüru *= Başeğım
Sergerdan = Başı dönük, dönükbaş Sergüzeşt (Bak: Macera) = Serüven
Serhad -   Uç, ucel Serkeş = Dikbaş Serlevha (Sername) = Başlık Sernügûn = Başaşağı, tepe aşağı, tepesi üstü Scrnüvişt   - Alın yazıtı, yazım Serpuş -- Başlık Sersem = Afal, alık, seme
S e serî = Boşgczen, sallabaş
Seri  - Hızlı, çabuk, süratli Serian == Çabucak
Serİülinfial (Bak: İnfial) = Darılgan, tezküseı Seriülhareke (Bak: hareket) = Yörük, yör üğen.
tezgider Scriülintikal — Varışlı Scriütteessür — Tezduyar Surat  - Sürat (T. Kö.), tezlik, hız Sürat treni s= Tezkatar Şerir — Tür Sorma — Kış
jrınaye - KapUal (T. Kö.) Servet = Var, varl.k, zenginlik Serzeniş  - Kakınç, başa kakma Setrctmck — Örtmek, kapamak rtestuı  s Örtülü
Sevda — Sevgi, aşk Seviye — Düzey Sevk = Sevk (T. Kö.)
Sevk ve İdare (Bak: İdare) = Cüdem = (Fr.) Dî-
reetion
Sevk ve idare etmek (Bak; İdare) = Güderuck -
(Fr.) Diriger Seyahat -= Gezi Seyyah - Gezmen
Seyelân      Akıntı, akma Jk Seyyal = Akıcı, akız Seyyale -- Akı Seyr - Seyir (T.Kö.) Seyran = Gezinti Seyrangâh = Seyirlik Seyyar =» Gezgin Seyyar satıcı -- Gczincı Seyyibe - Dul Seyyie — Kötülük, yazığ
Seyyid — Sayıt Sezavar (Bak: Lâyık)
Sıdk (Bak: Sadakat) Sıfat Sıfat (T. KÖ.) Sıfır = Sıfır (T. Kö.)
Sıhhat - I - Sıhat (T. Kö.),   sağlık = (Fr.) Sante* 2 - Gerçeklik (vüsuk anlamına) = (Fr.)j Authenticite Sıhhî = Sıhiğ. sağlısal Sıhr — Dünür Sıhriyet —  Dünürlük Sıklet = Ağırlık Sınıf = Sınıf (T. Kö.) Sırat = Yol Sırf = Salt
Sıyanet — Kayırma. Koruma
Sıyt — Ad, ün Sia — Genişlik Sicil = Kütük
Sicilli oüfus - Soysallık kütüğü Sihan — Kalınlık, çap Sihir = Bağı, gözbağı, büyü
Sihirbaz = Bağa, gözbağcı, büyüc*
Sehhar — Büyücü, büyüleyici
Sikke = Akça
Silâh = Silâh (T. Kö.)
Silindir - Yuvu
Silk (Bak: Meslek) = Dizi, sıra, Ink.m yol Silsile = Kol. zincir, soysop
Sİma = Beniz. bet. çehre, surat, yüz, cıray, srray
Sin — Yaş Sine =  Bağır, göğüs Sipariş =: İsmarlama Siper = Siper (T. Kö.) Siperi saika = Yıldırımlık Siraç = İşık, yala, kandil
Sirayet etmek ¦   Bulaşmak, geçmek, sıvaşmak
Sitare = Yıldız Sitayiş (Bak: Medh) Sitem = Gücem
Siyak = 1 . Tevi, 2 - Geliş (siyaku sibak)
Örnek: Bu siyakta = Bu tevide Sohbet    * Konuşu, konuş, söyleşme Sudur etmek (Bak: Sadır olmak) Sühunet (Bak: Hararet) ~ Isı, isilik, ısıg Sui kısd " Yağınç Sulb - Katı Sulh - Barış Sulhpever -   Barışçıl
Sulhu müsalemet   (Bak:   Müsalrha) = Barış   ve
baysallık Sun'i      Yapma, takma Sur -- Kale
Suret - Sıray. suret (T. Kö ) Suubet   - Güçlük, zorluk, çetinlik
M  NlftAN   İM  İV ^^^^
¥.*.ı*5S ANKARA
BUYUK
ON ALTİNCİ YIL. No: 4940
Arlımız, andımızdır.
KURULTAYI
Her yerde 5 kuruş
Gündelik
YENİSİNE ÇALIŞALIM!
F. R. ATAY
Yıldızımız bir türlü barışma-makla beraber, pek hoşlandığım Süleyman Nazif:
Nâhüdayi hüda nâşinaa Oamanlıcasının arkasından ağlı -yarak öldü. Bugün en hafif Fecri î t i oımanlıcasını bile be -nimsiyecek bir tek genç bulamazsınız. 1909 dilinden de o kadar uzaktayız.
Türkçe, uzun bir çöl susuzluğu içinden, kendi öz, serin kay -naklanna doğru koşuyor.
İşyar kelimesine memur kelimesinden sonra nasıl ahşabı -leceğunizi soran arkadaşımız , K a m u t a y'ın daha iki aydı Büyük Millet Meclisim ne kadar geri bırakmış olduğunu, bugün herkesin alıştığı bakan keli -meşinin ne zaman doğmuş oldu ¦Minu hatırlamalı idi. M a n z a* r a kelimesini bir türlü şiire sokamadı »im m bilmiyor muyuz? Aruz öldükten sonra, türk şiirine ne istiklâl, ne manzara, ne de hâkimiyet kelimeleri girebilmiştir. Görü ve gÖrey oğuz beste-sindedir; ve kaynak suyu kadar duru, temiz ve serindirler. Manzara halkın konuşma dilinde Vvle yoktu: Bir gününü manza -rasız geçiren bir köylü var mıdır? Onların hepsi gördüklerini görmek kökünden kelimelerle anlatırlardı.
Süleyman Nazif ve arkadaşla-rmm truTafclari arab ve tars gra -(Sonu 2. nci sayıfada)
İzmir - Ankara telefonu açıldı
İzmir — Ankara telefonunun açılış resmini, dün, Bayındırlık Bakanımız Bay Çetin Kaya, izmir İlbayı Kâzım Dirikle görüşmek suretiyle yapmıştır. Bay Çetin Kaya, İzmir İlbayına Aydın demir -yolunun satın alma sözbağının parafe edilmek üzere olduğunu ve Bakanlar kurulunca da onanmak üzere görüşüldüğünü bildirmiş ve memleket için böyle hayırlı bir işi gene memleket için başarılmış başka bir hayırlı işin açılışını yapar -ken bildirmek fırsatını bulduğundan kıvanç duyduğunu söylemiş -tir.
İzmir — Ankara telefonu dünden başlıyarak kamuya açılmıştır.
Basın Kurultayı
Kimler bulunacak, neler Konuşulacak?
Matbuat Umum müdürlüğünden bildirilmiştir:
1. — 2444 numaralı Matbuat Umum Müdürlüğü Teşkilat kanununun hükmünü yerine getirmek üzere 25 mayıs 1935 günü An -karada toplanacak ilk Türk Matbuat kongresine her gün çıkan (haftada altı gün intişar edenler gündelik sayılmıştır) gazetelerin birer mıırskkatla eess*s»ei--s»ı 1,1 görülmüştür.
(Sonu S. inci sayrfada)
Kamutay'da
P.T.T. Artrrma ve YarclrHıİ Sandığına Yeni Gelir Kaynaklan
Dün Nuri Conkerin başkanlığında yapılan Kamutay toplantısında gümrük tarifesi kanununun yedinci maddesine aid olarak "kanunları mucibince gümrük resimlerinden muaf olarak memlekete girmiş olup kullanılmadan heyeti asliyesi veya şekil ve ma -hiyeti değiştirilmek suretile tek -rar memleket haricine çıkarılan veya memleket haricine çıkarıl -mak üzere muafiyeti gayri haiz mahallere devrolunan eşyanın gümrük resmine tabi olmadıkla -rı,, hakkındaki tefsir fıkrası ka ¦ bul edilmiş ve Bayramiçin Kü -çüklü köyünden Halil oğlu Ha -lil Ibrahimİn ölüm cezasına çarpılmasına aid mazbata tasvib o-lunmuştur.
Bundan sonra da Gümrük ve İnhisarlar Bakanlığınca istenen ve teşviki sanayi kanununa mü -zeyyel 2261 numaralı kanunun muvakkat maddesine aid tefsire, mahal olmadığı hakkındaki bütçe encümeni mazbatası okunmuştur.
Encümen     bu mazbatasında vfiBsefffyT şu larzdft. urXu çlmcaTCT" idi.
(Sonu 3. üncü »ayıtoda)
Büyük bir bayındırlık işinin temeli atıldı
Küçük Menderes Yeğretiliyor, Cellad Bataklığl kurutuluyor
Yeğretllmeğe başlanan küçük
Curaurluk su siyasasının bü -yük bir işinin dün temeli atıldı. Küçük Menderes nehrinin yeğ -retilmesi (ıslahı) ve yaptığı ba -taktıkların kurutulması için Ba • yındırlık Bakanlığı ile üstenci Abdurrahman Naci arasında ya -pılan söz bağına 'göre, dün işe başlanmış ve işe başlama töre • ninde Bayındırlık Bakanlığı adı -na İzmir İlbayı general Kâzım Dirik bulunmuştur.
Menderesten bir parça.
Ülkemizin en verimli toprak ¦ /arı olan batı Anadoluda; tahta * tın raıtgele akmalarına meydan verilmelinden Ötürü yer yer ba « taktıklar meydana gelmiş, bir çok (Sonu S. inci sayıfada)
ORGENERAL KÂZIM ÖZALP İSTANBULA GİTTİ bu Bakanı General Kâzım Öav alp dün akşamki trenle lstanbula
gitmiştir.
Osmanhcadan Türkçeye Karşılıklar Kılavuzu N. 37
Suud — Ağım. yükseliş
Sual m Soru
Suhulet - Kolaylık
Sülale (Bak: Hanedan, silsile)
Sülük etmek      Girmek, tutmak
Sünbule = Başak
Süreyya = Ülker
Sürud (Bak: Nağme)
Sürür — Sevinç
Süt t = Gevşek, sölpük
Sülre = örtü
Sütun = Diki, direk, dirkee, bölme (gazete terimi) Süvari = Atlı, ispahı. binici
Şâb =  .. ıı,
Şad, şadan, şadgâm, şad man = Sevinçli
Şâdeuaafc ¦ Sevindirmek
Sâdolmak, tadan olmak = Sevinmek
Şâdi ¦ Sevme
Şafak = Tan
Şafak sökmek ¦ Tan atmak, tan ağarmak Safi ¦ İyileştirici, onultucu Şifa ¦ İyileşme, onulma
Şifa bulmak, şifayab olmak ¦ İyileşmek, onulmak Şifa vermek, şifabahş olmak, teşfiye etmek ¦ İyi
leştirmek, onultmak Şab, şahıar ¦ Dal Şabid = Tanık ¦ (Fr.) Temoûı Şahadet, şahidlik ¦ Tanıklık Şahadet etmek ¦ Tanıklık etmek Şahadete tânetmek. şahidi cerh el m ek ¦ Tayındır-
mak
Şahika ¦ Dikmen ¦ (Fr.) Sommet Zirre = Doruk ¦ (Fr.) Cime Sahm — İçyağı
Satış ¦ I   Kişi, kimse, 2 - şahıs (T. Kö.) = (Fr.) Peraortne
Ornckleı   I — Uç şahs geldi — üç kişi geldi. 2 — Tanımadığım   bir şahıstır — Tanımadığım bir kimsedir.
S — Şahsına hürmet ederim = Şahsını savarım, ŞaSsî ¦ özet. şahsiğ ¦ (Fr.) Personnel Şahsiyet      ÖHük - (Fr.) Personnatite Şah*:vet — Sıhriyet, urkişî
Örnek* O mühim bir şahsiyettir = O Önemli bir
ur'-'midir
Şahsen ¦ Kendi, kendince = (Fr.) Personnelle-ment
Örnekler: / — Şahsen oraya gitti = Kendi oraya gitti.
2 — Şahsen bu meselede mütalâam şudur — Kendimce bu sorumda oyum şudur.
Şaibe - Bulaşık, leke
Şair = Şair (T. Kö.)
Şiir = Şiir (T. Kö.)
Şak = Yank, yarma, çatlak
Şakketmek - Yarmak, yırtmak
Şakkı şefe etmek = Ağız açmak
Şaki ¦ Kasak. haydut
Şakavet = Kasağlık, haydutluk
Şakîka = Yarım baş ağrısı
Şakird = 1 - Izdemen (Tilmiz anlamına) ¦ (Fr.) Disciplc, 2 Okul ,lı (mektepli anlamına) ¦ (Fr.) Ecolier, 3 - İr demen (üniversite talebesi) = (Fr.) Etudiant
Şakul = Şavul
Şâm = Akşam
Şâmil = Kapsal — (Fr.) Qui embrasse
Şâmil   olmak ¦ Kapsamak =   (Fr.)   Embrasser.
s'etcndfe a. Şümul = Kapsama Şamme ¦ Koklam Semim, semme       Koku Şemmelmrk ¦ Koklamak Şan = Şan Şanlı = Sanlı Şöhret ¦ On
Şöhretli, meşhur, müştehir *= Unlu
Şane = Tarak
Şâpâş = Alkış
Şark * Doğu
Şark rüzgârı ¦ Doğu yeli
Garb ¦ Balı
Şimal ¦ Kuzey
Cenub - Güney
Şart ¦ Şart (T. Kö.)
ŞVşaa ¦ PanItı
Şatır = Şen
Şataret ¦ Şenlik
Şathiyat - Şaka, alay
Şayan — Yaraşır, yakışır, değer
Şayanı hayret — Şaşılacak, şaşıln
^avanı ihtiram —  Saygıdeğer
Şayanı hürmet — Sayılır, sayılacak Şayanı İtİmad = Güvenilir, güvenilecek Şayanı merhamet   - Acınacak Şayanı takdir ¦ Beğenilir, beğendeğer Şayeste (Bak: Şayan) Şayet = Eğer, ise, -se Şayi = Yayılmış — (Fr.) Rcpandu Şayia - Yayıntı = (Fr.) Bruit Şayi olmak, şüyu bulmak = Yayılmak Şüyu  - Yayılma Şaz (Bak: Müstesna) = Ayranı Şeair (Bak: Şiar) Şeamet — Uğursuzluk, yümsüzlük Meş'um  - Uğursuz, yürasüz Şeb = Gece
Şcbab, şebabet ¦ Gençlik Şebhun — Gece baskını Şebeke - Ağ Şebih  mm Bcnzcı
Şebnem (Bak: Jale) = Çiğ '
Şebpere ~= Yarasa Şebtab      Yıldız böceği Şecaat = Yiğitlik Şeeİ mm Yiğit
Şecer ¦ Ağaç •
Şecere — Kütük Şedid ¦ Sert, çetin Şiddet - Sertlik, çetinlîk Şef — Önder Şefaat  - ölün
Şefaat etmek ¦ ölünmek = (Fr.) Interceder Şefe - Dudak Şeffaf      Saydam Şefkat - Sevgcnlik Şefik (Bak: Müşfik) = Sevgen Ş-fkat göstermek - Sevgenmek S**hab — Ağan, ağma
5 eh adet name      Diploma Sehamet (fi*k: Şecaat) = Yiğitlik Sehbtal - Kanad Şohka       Hıçkırık Şehlevend      Boylu boslu, tayıan Şchpcr      Kanad Şchr =- Şehir
Şehirci       Şehirci. ürbanist (Terim) Şehircilik    -  Şehircil k   ürbanizm
Şehirciliğe müteallik — Urbanik
Belediye ¦ ŞarbayUk
Belediye reisi = Şar bay Şefarah ¦ Anayol
Şehrâyın ¦  Donanma Şehrî, şehriye — Aylık Şehvet ¦ Kösne Şek      İşkil, şüphe Tereddüd ¦ Durukta Tereddüd etmek = Duraksama! Şekl = Şekil Şelâle      Çağlıyan Şemadan - Çırakman
Şemail      1 - Kılık. 2 - (Bakı Seciye} Şematet  = Gürültü, patırdı Şems - Güneş Siperi şems — Güneşlik Şemsâbâd   = Güneşli Şenaat      Alçaklık Şeni — Alçak Şer = Kötülük, şar Şer' = Şeriat, yol, noma Şeref = Şeref Şerif      Şerefli
Şerh ¦ Genit = (Fr.) Commentaİrt Şcrhctmck      Genitmck = (Fr.) Ci Şerha — Dilim
Şerik ¦ Ortak = (Fr.) AssocM Şirket ¦ Ortaklık, sosyete ~ (Fr.) Aseoclatloa
Şerir ¦ Kotügcn
Şerm (Bak: Haya), = Utanç
Şermsar, şcrmnâk, sermende » Utangstf
Şetm (seb, kadh) = Sövme, sövga
Şevk ¦ Şevk (T. Kö.) Şevket (Bak: azamet, kudret) Şey - Şey (T. Kö.) Şeyda      Çılgın
Şeyh ¦ 1 - Koca, ihtiyar. 2 - Baba (tekkede!
Şeyhuhal - Kocal k. ihtiyarlık
Şeyn (Bak: ayb) Şeytan      Ş?ytan Şeytanet = Şeytanhk Şiar      Uyak
şifahi imtihan — Sözlü sınaç rVf - Yank kV       Yıran
SAHİ   ¦ *
C ün deli lı
YENİSİNE ÇAUŞAL1M1 (Başı /. inci sayılıda) merin den hasta îdi. Bizim kulaklarımız bu hastalıktan biraz kurtulmuşta da, henüz medrese ayırt ı'nın, ve m e f a i I uzatmalarının uğultulu ile uyuşuktur.
Yeni kelimeleri oğuz bestesine vurarak tartalım: Eğer k ve g iki hece içinde yanyana geçtiği halde, kavga kelimesini şiire bile alıyorsak, aynı uyumda, fa -kat ondan daha hafif S a v g a kelimesinin pek kolay müdafaa yerine geçebileceğine hükmedebiliriz.
Ayıracımız nedir? Konuş -ma dili mi? Konuşma dili, bütün arabcalığını ve farscalığtnı üstünden atmadan bir kelimeyi kullanmış mıdır? Tecvid, Türk ağzını ağu gibi yakıyor!
Ah mağnâ kelimesi I Fakat bu kelime türk çocuklarının dilinde, daha yedi yılda, dana gibi. ana gibi kısalmıştır. Dedelerimiz a -dam kelimesini üç elif uzunluğunda âdem diye söylerlerdi ve eğer birisi yanlışlıkla adam deseydi, şimdi bizim, kısaca:
— Mana
Diyen çocuklara dediğimizi işitirdi: — Ermeni gibi konuşma!
Oç ölçümüz vardır: Yeni kelimelerimizi oğuz sesine göre ölçeceğiz, bir... Hiç olmazsa 50 yıl lık dil evriminin bizi nereye doğru götürmekte olduğunu düşüne -ceğiz. iki... Batı kültürünün çevresi içinde bulunduğumuzu unut-rntvacaız, üç...
Şunu eörmeliyiz ki eski yapı temeline kadar yıkılmıştır- Ruh -lar da yıkılmıştır. Yıkıntılar arasmda barınmak için boş yere didinecek yerde, yenilini yapmağa savn«a1ım.
Alfabemizi, okuma • yazma nisbetJnin pek düşük olduğu bir zamanda drrHftirdik: Dilde dur-hık yapmak ve terim kunusumn — V'irmak için de en elverişli za-
İÇ      DUYUKLAR
Nüfus sayımı
Aldığımız bildiriğe göre 1935 genel nüfus sayımı hazırlıkları her yanda canlılıkla devam etmektedir. Son iki hafta içinde istatistik genel direktörlüğü, Ankarada, Çankırı ve Eskişehir illeri içinde numarataj teftişi yaptırmıştır.
Öte yandan başbakan ismet I-nönü illere (vilâyetlere) verdiği bir emirle sayım hazırlıklarının ve hele numarataj işlerinin Önemle takib edilmesi lüzumunu anlattıktan sonra sayım işinin muvaffakiyetle başarılmasının memlekete temin edeceği faydalar kadar çevrim makinasının yetenek ve kuvvetini anlatacağını bildirmiştir. Gene bu tamimde başbakan İsmet İnönü sayım hakkında istatistik genel direktörlüğünden verilecek direktif ve emirlerin önemle takibi bütün çevrim başkanlarından istenmiştir.
Göçmenk-r yerk'çtiriliyor
İstanbul. 29 (Telefon) — Trakya genel ipsekteri B. İbrahim Tali Ankaradan geldi. Yarın (bugün) Edirneye gidecektir. Bu yıl Trak-yaya 60.000 göçmen yerleştirilecek, bunlara 12.000 ev yaptırılacaktır. Her ev 150 liradan köylüle re borçl andnrlacaktn*. _
man. kültür ve üniversitemizin henüz doğmakta olduğu bir za -mandır.
Şair Akif şapka giymemek için Türkiye'den çıktı: Yazman -Ianmız arasında, IstiklUi fikri yerine fikir erkinliği dememek için türkçeden çıkıp gitmek itti-yenler bile bulunabilir. Onlara yalnız bir şey söyliyebiliriz: Ne Türkiye bir daha fe», r»e «W tsseiı-ce bir daha tetabüü izafat yüzü görecektir.
Atatürk'le
JAPON İMPARATORU VE ARASINDAKİ
Japon imparatorunun doğumunun yıldönümü dolayı-siyle Cumur Başkanı Atatürk'le imparator arasında aşağıdaki telgraflar teati olunmuştur:
S. M. Hirohilo
Japon Isnpa/aloru
Tokyo
Zatı    Haşmetânclerınin    doğumunun yıldönümü munasebetüe «n ^ hararetli tebriklerimi arza musara.it eder ve şahsi saadetinizle, Japonya-nin bayındırlığı içio beslediğim sn dılrklcrin kabulünü    rica edr
Kamâl Atatürk Cumur Balkanı Kamâl Atatürk Ankara
Lütufkar tebriklerinden ve dileklerinden dolayı zatı devletlerine hararetle teşekkür eder ve şahsî sa-adelleriyle türk ulusunun bayındırlığı hususundaki samımı dileklerimi ıu narım.
YUGOSLAV KRAL NAİBİ TELYAZILARI.
Yugoslav Kıratlığı Naibi Prens Polun doğumunun yıldönümü dolayısiyle Cumur Başkanı Atatürk'le Yugoslavya Naibi arasında aşağıdaki telgraflar teati olunmuştur:
S. A. K Prens Pol Karajorjeviç Yugoslavya kıratlığı naibi, BeJgrad
Zatı feharfietpenâhrlerrnin doğumunun yıldönümü münaaebetile en hararetli tebriklerimi ve gerek şahsî saadetiniz, gerek dost ve asil yu-gosinv ulusunun yüceliği ve bayındırlığı için beslediğim dileklerin kabulünü rica ederim.
Kamâl Atatürk
Çamur  Başkanı Kama] Atatürk Ankara
İyi dileklerînizde» çok mütehassis olarak «atı derlet ler ine hararetle teşekkür eder ve dost ve asil Türkiye ile onun   smisntaz   reisine
yürekten gelen hislerimi sunarım.
Türkiye ve Romanya arasında takas sözleşmesi yapılıyor
İstanbul. 29 (Telefon) — Türkiye ile Romanya arasında takas sözleşmesi yapılması kararlaştırılmıştır. Balkan ekonomi konseyinde bulunmak üzere Ankaraya gitmiş olan Romanya delegelerindin dış rnşfcisUİJflı '*¦! '¦' kulu direktörü bu îş için Ankarada kalmıştır.
Devrim tarihi enstitüsünde sınaçlar
İstanbul, 29 (Telefon) — 0-niversite devrtra tarihi enstitüsünde bu yıl sınayıçlar yapılacaktır. Smayıçlara fakültenin son sınıf talebeleri gireceklerdir. Geçen yıl sınaç yapılmamıştı. Bu sınavlarda kazanamkyanlaT 3KH fJfcfllll'lıııı*' den diploma alamryacaklardır.
Yalovada yapılacak otelin eksiltmesi
lstanbu, 29 (Telefon) — A. kay idaresince Yalovada yaptrr lacak büyük otelin   eksiltmesin»
bugün başlandı. Eksiltmeye on firma girmiştir. Sonuç yarın belli olacaktır.
Fransız gazetecileri İstanbulda
İstanbul, 29 (Telefon) — Pa-riste çıkan Figaro gazetesi sahibi yanında beş gazeteci olduğu halde yarın (bugün) şehrimize gelecek ve turing kulüp tarafından karşılanacaktır.
İSTANBUL GÜMRÜKLERİ ÜZERİNDE TETKİK
İstanbul gümrüğünde yapılan servis teşkilâtını gözden geçirmek üzere Gümrük ve İnhisarlar bakanlığı tetkik direktörü Bay Mustafa Nuri Anıl tstanbııla gitmiştir. Bay Nuri Anıl servis teşkilâtını gözden geçirdikten sonra bakanlıkça tetkikat yapılmasına lüzum görülerek memur edildiği a-şağıdaki işlerle uğraşacaktır.
1 — Gümrüklerde, işlerin azaltılması ve bu suretle oir mal için verilen bildirigin mümkün olduğu kadar az yere uğrıyarak muamelesinin bir an evci bitirilmesi
2 — Yükümlülerle gümrükler arasında anlaşamadık doğuran işlerin çabuk bitirilmesi
3 — Konuşma usullerinin sağ d e leştir ilmesi
4 — Turistlere ve umumiyetle yolculara kolaylık gösterilmesi çareleri.
Bay Nuri Anıl araştırmalarını bitirdikten     sonra     bakanlıkça m/mit
lere bildirilecektir.
$ .. * »-i^k: Nifak) = Ayrılık, ara bozuklu, ı Şikar - At Şikârgâh = Avlak Şikâyet, şekva      Yanı, sızıltı Şikem = Kann
Şikemperver       Obur Şikeste = Kırık
Şjr = 1 . Aslan. 2 - Süd Şİrâ — Akm Şira* - Yelken Şirare = Kmlcın., çakın Şırayı yemani       Yıldırak Şirin mu Tatlı, sevimli Şita   - loş
Şitab      Koşma, atılma
Şitab etmek ¦ Koşmak, atılmak
Şive = Ağız, şiyve
Şive (Bak: İşve. cilve) = Bayla
Şivekâr      Baylan
Şaa = Şuvağ
Şube = Kol. şuğbc
Ş'ibede - Hokkabazlık
Şubedebaz ¦ Hokkabaz
Şuh =   Oynak, şen
Şule = Şuğle (T, Kö.) alev
Şum = Şom
Şura       Danışıt
Şurayı devlet ¦ Danışta» — (Fr.) Conseil u l t..:
Şariş = Kargaşa
Şürû ¦* Başlama
Şürû etmek ¦ Başlandık
Şuur = Şuur (T. Kö.). Şuuri  s   Şuurel Tahteşşuur  si   Asşuur, Gayrişuuri -   Şuursuzca, yadşuu't-J Şüceyrt - Ağaççık, bodurağaç Şüküfe « Çiçek
Şüphe - Şüphe (T. Kö.)
Taabbüd — Tapınma
Taaccüb ssa Şa^ma = (Fr.) Etonnement
Taaddi (Bak: Tecavüz)
Taaddüd etmek Çoğalmak, sayısı artmak TaaHun = Koksa
Taaffün etmek Kokuşmak, pis kokmak Taahhüd — Yüken M (Fr.) Engagcment
Taahhüd etmek ¦ Yukenmck - (Fr.) S'cngagcr Taabnadlü (tncktub)   ¦  Bağıtlı — (Fr.) Recom-mande
Taakub etmek  ¦ Terkişmek. ard arda gelmek =«
(Fr.) Sc sueoMer, ae pourauivrc Taakkul etmek ¦ Aalamab. akıl etmek Taallûk eımek      İlime» = (Fr.) Se apporter  a_,
avoir rapport K. Taallül elmek   = Kaçınıamak. ayak sürümek Taammüd (Bak: tasavvur, taamım) Taammüm etmek   ~   Yayılmak,   genelleşmek =
(Fr.) Se propager. se generaliıer Taarruz      Sürsal. salım,   «aldıran — (Pr.) Atta-
que, offense. offensİve Taarruz etmek ~  Sür salmak, salmak,   »aldırmak
= (Fr.) Attaquer, offrnscr, offensif Taarruzi ¦  Su t-alık = (Fr.) Offensif Taassub ¦ Bağınazhk ¦ (Pr.) Fanatisme Müteassıb -    Bağı naz      (Fr.) Fanatiouc Taatü efkâr (Bak: H*asbihal) - Orlasma — (Fr.)
Echa .;   d'idecs Taatü efkâr etmek (Bak: Hasbıhal) — Oylaşmak Efkârı umumiye — Kamoy •    (Fr.) Opinion pub-
lique
Reyi âm      Genoy = (Fr.) Plcbiscıie Taayyün ¦ 1 - AUnma, 2 - Belit Taayyün etmek ¦ Belişmek, belli olmak Tayin etmek ~ 1 — Atamak (Nasb anlamına) — (Fr.) Nomrrıer
2 — Belirtmek = (Fr.) Dcrigner Muayyen        Belli Taayyüş etmek  - Geçinmek
Taazzum göstermek       Uluksanmak, ulukrunmak Müteazzım       Uluksar.   bencik   - (Fr.)   Orgu* illeu*
Tâb - 1 — Güç. (Takaı anlamına)
2 — Parlaklık (Revnak anlamına]
3 — Tazelik (Taravet anlamına)
4 — Saç kıvrıntı
Tabaat (Matbaacılık anlamına) = Bası Tab'etmek       Basmak Tabı   - 1 — Baskı. 2 — Basım Matbu ¦ Basma
Matbua    ~  Basılı        (Fr.) Imprİmc Matbuat -    Basın Tabaka ~ Tabaka (T. Kö.) Tabakatülarr ilmi    " Jeoloji Taban  *   Parlak
Tabasbus      Yaltaklık, yaltaklanma — (Fr.) Fht-terİe
Mütrbasbıs      Yaltak      (Fr.) Flatteur
Tâbende   - Parlayan
Tâbi, rnenul. muallak, «abeste a» Bay mi. ¦ (Fr.) Depcndant
Tâbi ¦ Uyruk
örnek: tskoçya Ingiltereye tikidir ¦ Iskoçya İngiltere'ye uyruktur.
Tâbi kılmak, tahtı tâbiiyete almak, münkad eylemek      Uyrvtmak      (Fr.) Assujettir
Tâbi olmak, tebaıyet etmek = Uyramak
Tâbiiyet, menutiyet  ¦• Bağmç,   uyrukık — (Fr.) Dependance
Mctbu ¦ Uyra»,
Örnek: tskoçy ahlatın uytacı ingiltere'dir.
Tebaa - Uyru = (Ft.) Su jet
Gayritâbi, müstakil = Bağıma = (Fr.) İndepen-
dsflt
Ademi tâbiiyet, istiklâl  - Yadbağınç
Tâbiiyeti mütekabile,   menutiyeti    mütekabile ¦
Arsıbagınç =  (Fr.) Interdependance Tabiat   - Tabiğat Tabib - Hekim Tabii sa Tabiiğ
Tnbİr   -  Deyim - (Fr.) ExpressIon
Örnek: Başfta bir tabirle = Başka bir deyimle Tabir (Tefsir) = Yoru
Tabir (Tefsir) etmek ¦ Yormak, yonunak
ı ¦' '       Parlama Tnbnak ¦ Parlak Tabiye   - Tabye Tabi ¦ Kös, davul Tabut       Tabut Tac = Taç
Tacil etmek = Tezleştirmek, hızlaştırmak,   acele leştirmek, evcUrmek  ¦ (Fr.) Acotlrrer, biter Tacir     Tecimen Ticaret      Tecim
Taciz   etmek  r   Başağrıtmak.    »ıkrrutk    ¦    (Fr.)
Ennuycr Tadad   ¦ Sayma, sayış Tadil      Değişke
Tadil etmek      1 — Değşİrmek - (Pı.) Modıher 2 — Azaltmak =» (Fr.) Dimin uer Tafrafüruş   = Bolavurt = (Fr.) Crasrurlsn Tafsil   etmek sa Ayrınlamak,   uzatmak   ssa (Fr.) Detaillcr
Tafsilât, teferruat       Ayrın, ayrıntı, aaatı as  (Fr-
Detaii
Tafsilatiyle   =   Uzan  ozadsya,  »yrnaUhyla. a*Tsa-
tılariyle et (Fr.) En daHaü
Tagaddi etmek -= Beslenmek TagmBub « Zorba! ds
Tagarmİ (Bak: Muganni) =- Şssnf Taganni etmek = Şakımak, sayramak Gına an Sayra, şarkı
Taggayyüb etmek ¦ Kaybolmak, k.ıyıhlara knrtŞ
mak, ortadan kaybolmak Tagayyür etmek ¦ Başkalaşmak,   oageaasek,   ks
zulmak = (Fr.) Changer, se corTompre Tağyir = Özgerti
Tağşiş etmek      Karıştırıp bozmak
Tağlit   etmek - Yanıltmak,   şaşırtmak «¦ (Fr.J
tnduire en crrcur Tahaccür etmek «"  Taılaşmah. taş olmalı - (Ff.
Se pitrifier
Tahaffuz etmek  c  Korunmak, barınmak
Tahaffüf etmek = Hafiflemek, yeğnilcşmek Tahfif etmek       Hafifletmek, yeğniletmek Tahakkuk = Gerçekleşme,   kesinleme   =    (FrO
Verifİcation Tahakkuk etmek = GereeUescnek Tahakkuk ettirmek = Kesinlemek, ş^reelcieşrirrmîfl,
varlaştırmak Tahakkuk memuru — Kesinci, keıinleyieİ Tahkik = Gerçin
Tahkik etmek      Gerçinlemck = (Fr.) Fafre   one cnquete
Tahkikatı adliye *= Tüzel gerçin - (Fr.) Enqu*tS
judiciaire
Tahkikatı iptidaiye as İlkel gerçin   - (Fr.) Knm
ete preliminaire Tahakküm   etmek ¦ Başatlanmak — (Fr.) 9"!«o»
poser
Tahalli — Bezenme, süslenme, donanma Tahallük etmek      Ahlakranmak kılıklamnak
Tahallül = Erime Tahlil = Çöae, Tahlilî = Çözel Tahlil etmek -   Çozelemek
Tahazamuz etmek      Ekşitlemck - (Fr.) Oay*
tİon
Tahammül — Dayamğ, katlantı Tahammül etmek   - Dayanmak, k.ıtUnraafe,   «aldırmak, çekmek, götürmek   ¦ (Fr.) Stjpporte»,
porter
Tahammür   etmek - Ekşimek,   açmak ¦ (FrrJ
Fermenter
Taharri   etmek      Aramak,   araştırmak =  (Fr.)
Chercber Taharrii âsârı alikn   ¦  Ara—~z

Gerekli Tarama

Gereksiz taramalardan kaçınan site

Ulus - Nisan 1935

Bu Blogda Ara

Popüler Yayınlar

Blog Arşivi