Yalnız ALEV markalı^! sanayi sergisini
flTE$ TUÛLASI A K. D A 1V1 A es=“
Avrupa ay arındadır ive emniyetle kullanılabilir. 223, Meşrutiyet Cad.
Telefon: 419S3 - 22512 *-rvf GİRİŞ SERBESTTİR.
S______________________ — --------------
Bene 27 — No, 9562 — Flatı her yerde 10 kuruştur. CUMA 1 Haziran 1945 Sahibi: Necmeddln Sadak — Neşriyat müdürü: Hikmet Feridun Es — AKŞAM Matbaası
İKİNCİ PARTİ
İkinci partinin teşekkülü Millî Şefin nutkundan da anlaşıldığı gibi Halk Partisince iyi karşılanacak
Dünya konferansı
Müzakereler bazı mühim meseleler yüzünden iki hafta daha uzıyacak
Ingiltere, Suriye işine müdahale etti
Memlekette yeni bir Demokrat Partisi kurulacağı hakkında bu sabah gazetelerde bir haber çıkmış, hattâ bu arada Partiye girecek zevatın İsimleri bile yazılmıştır.
Bu mesele hakkında Ankara muhabirini izden bu sabah aldığımız ve en İnanılır kaynaklara dayanan malûmat şudur:
Ankara 1 (Telefonla) — Milli Şefin 19 Mayıs bayramında gençliğe hitabeden nutkunda söylediği gibi harb şartlan ve darlıkları ortadan kalktıkça memlekette demokrasi İdaresinin daha ziyade İnkişafına meydan verilecektir.
Yine Milli Şefin söylediği gibi bu inkişaf, memleketin mukadderatına hâkim tek müessese olarak Millet Meclisi tarafından yapılabilir.
Son bütçe müzakeresinde Mecliste cereyan eden uzun ve çetin müzakereler. bazı İşler etrafında İleri sürülen ŞLÇik ve sert tenkldler, bugün tek pareden İbaret olan Mecliste dahi milli mürakabenln tam şekilde yapıldığım ğöstermektedir. Bu tenkldler, bunlara maruz kalan hükümet tarafından bile •n İyi surette kaşılanmış ve itlmat-nzlık reyi veren Parti millet vekilleri
bulunması hiç hayret ve kırgınlık uyandırmamıştır.
Mecliste ve tek Parti İçinde görülen bu tenkld ve murakabe havasının zamanla daha fazla genişlemesine, zamanla İkinci bir Parti şeklinde tezahür etmesine İntizar olunabilir.
Böyle İkinci Partinin teşekkülü MJ1U Şefin nutkundan da anlaşıldığı gibi Cumhuriyet Halk Partisi tarafından İyi karşılanacaktır. Bu Partinin adı ve mesleği şimdiden belli olamaz, çünkü henüz böyle bir adım atılmış değildir. Bu Parti, bugün Mecliste hükümeti sık sık tenkldeden Halk Par-tİBİ Millet vekillerinin küçük bir gru-pu tarafından kendiliğinden teşekkül edebilir, yahut önümüzdeki seçimde ayrı bir proğram ve ayrı namzetler halinde ortaya çıkabilir. Türkiye demokrasi rejimine uygun böyle yeni ve tamamen ayrı bir muhalefet Partisinin teşekkülüne müsaade edileceği, hattâ böyle bir teşekkülün İyi gözle görüleceği buradaki ciddi mahallide muhakkak görülmektedir. Fakat bugün henüz her hangi bir isim altında bir Parti teşekkül etmiş, yahut böyle bir müracaat olmuş değildir.
Nevyork 1 (Radyo) — San Francisco konferansı tahmin edildiği gibi 6 haziranda sona ermlyccektlr. Bazı mühim meselelerin halledilmesi İçin görüşmelerin İki hafta kadar uzıyacağı sanılıyor. Bu arada en mühim mesele olarak gösterilen şu mesele halledilecektir. Emniyet konseyinin sözünü geçirtecek olan silâhlı milletler arası ordusu nasıl teşkil edilecektir?.»
Londra 1 (Radyo) — Exchango Telegraph ajansına göre San Francisco konferansında küçük milletler büyük bir başarı elde etmişlerdir. Emniyet konseyi tarafından alınacak karar ve tedbirlerin Genel kurula bildirilmesi, ekseriyetle kabul edilmiştir.
Sovyet Rusya, Beyaz Rusya ve Ukrayna murahhasları .bu teklife muhalif kalmışlardır.
Büyük devletlerin veto hakkı İçin bulunan formül hakkında Moskova* nln cevabı beklenmektedir.
Trieste’de
B. Raif Karadeniz Ticaret Bakanı oldu
Askerî bakımdan daha sakinleşti
Kırklareli Millet Vekili B. Nafi Atuf Kansu Genel (ekreter vekilliğine seçildi
ene! Sekreter Vekili Nafi Atuf Kansu
Ankara 1 (Akşam) — Dün bildirdiğim gibi Ticaret Bakanı B. Celâl Salt Siren İstifa etmiş, yerine Trabzon Millet Vekili B. Raif Karadeniz'in tâyini yüksek tasdike İktiran etmiştir.
B. Celâl Salt Siren, çlün. Bakanlığa «elerek arkadaşlarına veda etmiştir, yeni Ticaret Bakanı B. Raif Karadeniz bugün vazifesine başlamıştır.
Parti genel sekreter vekili
Ankara 1 — İstifa eden Parti Genel Sekreteri B. Memduh Şevket Esendal dün Partide arkadaşlarına veda etmiştir. Genel Sekreterlik vekâletine Parti Genel Başkanı İsmet İnönü tarafından Kırklareli Millet Vekili B.
Fransa, Ingiliz ve Amerikan notalarına henüz cevap vermedi
Suriyedeki Fransız kuvvetlerine ateş kes emri verildiği henüz resmen teeyyüdetmedi, Amerika, Ingiitereyi destekliyor
Trleste 1 (AJL) — Reuter ajansının özel muhabiri bildiriyor:
Askeri bakımdan Trieste’de d urum daha sakinleşmiştir. Bununla beraber hiç bir değişiklik olmamıştır. Bu safha halkın, İlgili hükümetlerce bir karar almasını bekledikleri sırada hüküm süren sükûnet ve gerginlik safhasıdır.
Londra 1 na göre, Tlto Trleste kurtuluş iniştir.
Feyümede karışıklıklar
Trleste 1 (AA) — Flume'de yapılmakta olduğu bildirilmiş olan savaşlar hakkında yeni hiç bir haber alınmamışsa da, öğrenildiğine göre, karışıklıklar yiyecek maddesi eksikliği ve halkın mecbur! hizmet için toplanmasından çıkmıştır. Flume’de yiyecek vaziyetinin Trleste'deklnden çok fena olduğu bildirilmektedir. Trieste’de de istihkaklar çok mahdut olmakla beraber halk açlık çekmemektedir.
(R) — Yugoslav radyosu-LubUana şehrinde heyetini kabul et-
Japonya’ya müthiş darbe
Osaka’ya 3000 ton bomba atıldı
Yeni Ticaret Bakanı B, Raif Karadeniz
Nafl Atuf Kansu seçilmiştir. B. Nafi, bugünden. İtibaren vazifesine başlamıştır. Genel Sekreterliğe kimin getirileceği belli olmamakla beraber eski Berlin büyük elçimiz B. Saffet Arıkan. eski Ticaret Bakanı B. Mümtaz ök-men ve B. Atıf TüzÜn'iln isimlerinden bahsedilmektedir.
İki yeni Bakanlık kurulacağı hakkındaki rivayetler
Ankara 31 — İş Bakanlığından başka bir de Hava Bakanlığı kurulması hakkında rivayetler çıkmıştır. Fakat ne iş Bakanlığı ve ne de Hava Bakanlığı teşkili hakkında hükümetten henüz Meclise tezkere gelmemiştir.
sabah,
Londra 1 (Radyo) — Bu Amerikan hava kuvvetlerine mensup 450 süper uçan kale Japonyanm ikinci büyük şehri ve tezgâhlar şehri Osa-ka’yı şiddetle bombardıman etmişlerdir. Osaka’dakl hedeflere 3000 tondan fazla bomba atılmıştır.
Japonlar, OkinaAa adasının merkezi Naha'dan atılmışlardır. Japonların Oklnava'dakl esas mevzileri, şimdi Amerikalıların tehdidi altında bulunmaktadır. Filipin’lerde Japonların mukabil hücumları akim kalmıştır.
Londra 1 (Radyo' — Amerikan süper uçan kale teşkilleri son 3 ay İçinde Japonya’ya 58.000 ton bomba atmışlardır.
Harb canileri
İki bin Alman suçlu listesine geçirildi
Londra 1 (Radyo) — B. ChurchlU’ln • Orta Şark'ta bulunan İngiliz başkumandanına müdahale emrini verdiği, Suriye ve Lübnan'da bulunan Fransız askerlerine ateş kes ve kışlalarına çekilmek emrini vermesi hakkında gene rai De Gaulle'e gönderdiği nota hakkında Fransız hükümeti dün. gece geç vakte kadar hiç bir beyanatta bulunmamıştır. Fransız ajansı da İngiliz notasını tefstrslz neşretmlştlr. Vilâyetlerdeki seyahatinden Paris’e dönen İngiliz elçisi B. Duff Cooper bugün De Oaulle İle görüşecektir. Suriye'deki Fransız kuvvetlerine ateş kes emri verildiği hakkında dolaşan şalya henüz resmen teeyyüt etmemiştir.
Amerika, İngilterenin hareketini tagvibediyor
Londra 1 (Radyo) — Birleşik Amerika Dışişleri Bakan vekili B. Grew, Başkan B. Truman’ın İngiltere’nin hareket tarzını tamamlle tas-vibettlğlnl söylemiştir. Birleşik Amerikanın Fransaya ödünç verme ve kiralama kanunu mucibince verdiği malzeme, kendisini Mlhvercllere karşı müdafaa etmesine mahsus olup başka maksatlara kullanılmak İçin verilmemiştir. Fransızların, kendilerine > verilmiş olan malzemeyi Suriye'de kullandıkları henüz sabit olmamıştır. Churchill’in, de Gaulle’e
notası
Londra 1 (Radyo) — Dışişleri Bakanı B. Eden Suriye ve Lübnan hâ-dlseleri hakkında Avam kamarasında İzahat vermiş, dün akşamdan beri durumun bir kat daha vahamet kes-bettlğlnl, Şam şehrinin Fransız kuv-L vetlerl tarafından bombardıman edll-, diğlnl söylemiş ve demiştir kl: . «Bu durum, Orta şark'ı bir baştan öbür başa kadar çok büyük endişe İçinde bırakmıştır. Uzak Doğu He hayat! muvasala yolu özerinde bulunan bu çevrede bu kadar lüzumlu sükûnun bozulmasından çok endişe edilebilir.
Her İki tarafı sükûnete irca için mümkün olan gayretlerin hepsi sar-fedllmlştlr. Bundan sonra bu bahiste yapılacak gayretlerin her hangi bir tesiri olacağını sanmıyorum.
Bütün bu şartları gözönündc bulun duran Büyük Britanya hükümeti . bundan sonra artık vaziyete seyirci i kalamıyacağı neticesine varmış (al. kışları ve bu İtibarla Başbakan M. . Churchlll. general De Goulle’e aşağı. dakl mesajl göndermiştir: ı Orta Şark devletlerlle kıtalarınız arasında meydana çıkan vahim durumu ve iki taraftan başlayan çetin çarpışmalardan sonra. Japonyaya I karşı girişilen harbin en mühim münakale yolu üzerinde bulunan bütün Orta Şark’ın emniyet ve menfaati bakımından, yeniden beyhude kan dökülmesinin önüne geçmek üzere mû-, dahale etmesini, Orta Şark'takl kuvvetlerimizin başkomutanına, derin bir teessürle, emretmek zorunda kaldık. İngiliz ve Fransız kıtaları arasında bir müsademeye meydan bırakmamak üzere. Fransız kuvvetlerine derhal ateş kesmek ve kışlalarına çekilmek hususunda süratle emir vermenizi sizden talebe diyoruz.
(Arkası sahife 2: sütun 5 te)
AMERİKA, IRANDAKİ ASKERLERİNİ GERİ ÇEKİYOR
Iranın talebi tetkik ediliyor, üç büyük Müttefik arasında İstişareler yapılıyor
Londra 1 (Radyo) — Birleşik Amerika Dış Bakan Vekili B. Orew yaptığı beyanatta, Iran topraklarının Müttefiklerce tahliyesi İçin Tahran hükümeti tarafından yapılan teşebbüsü tamamen takdir ederek İyi karşıladığını, esasen Amerikan kuvvetleri nln İran topraklarından çekilmekte bulunduklarını söylemiştir.
Vaşlngton 31 (AA.) — Avrtıpadakl muhasamatın sona ermesi dolayıslle İngiliz, Rus ve Amerikan kıtalarının geri alınması hakkında İran hükümetinin notası ile İlgili olarak resmen bildirildiğine göre, Amerikan kıtalarının çekilmesine bundan bir müddet evvel başlanmış olup bu çekilme normal bir zaman İçinde tamamlanacaktır.
10 mayısta Amerikan Harbiye Bakanlığı, evvelce İrana yerleşmiş bulunan Amerikan hizmet kıtalarına alt kamyonlardan mürekkep bir kaflle-nln Acem çölünden Çine kadar 9.600 kilometrelik bir yol katetmlş olduğunu ve bu kıtaların daha şimdiden Çin kuvvetlerine mühimmat ve ikmal 1 malzemesi taşımakta olduklarını bll-1 dirmlştlr.
Bu hususta belirtildiğine göre, Müt-1 teflk kıtalarının topraklarından çekll-’ meşini dün bir nota ile İstemiş olan ' İran, kiralama ve ödünç verme kanunu gereğince Birleşik Amerlkadan 1 Sovyetler Birliğine gönderilen harb ' malzemesi İçin bir koridor vazifesi ' görmüştür. Bu malzemenin Sovyetler Birliğine İran toprakları üzerinden sevkı lş! Basra körfezi Amerikan ko-mutanlığınm kontrolü altında yapılmıştır.
Times’in mütalâası
Londra 1 (A,A.» — İngiliz, Amerikan ve Rus askerlerinin memleketten çıkarmaları hususunda İran hükümetinin yaptığı talebi münakaşa eden Times gazetesinin siyasi muharriri İngiliz hükümetinin, bu kıtaların tahliyesi fikrine pek mütemayil olmadığını bildirmektedir. Sanıldığına göre, Sovyet hükümeti arada mevcut muahedenin, kıtaların harbden sonra en geç altı ay İçinde tahliye edilmesine müsait olduğunu düşünmektedir. İngiliz tefsirine göre, bu, Almanya İle olan harb mânasını İfade etmektedir. Sovyet hükümeti de bunun Japonyaya karşı yapılan harbi kastettiği fikrini terviç etmektedir ve tabi! Rusya, Japonyaya karşı yapıl-makat olan harbe iştirak etmemektedir.
İran notası inceleniyor
Londra 1 (AA.) — Brltanova ajansının siyasi muharriri yazıyor:
Müttefik kuvvetlerinin İrandan tahliyesini İsteyen İran ıotası şimdi İngiliz, Amerikan ve Rus hükümetleri tarafından tetkik edilmektedir. Bu hususta yakında Avam kamarasında bir demeçte bulunulması muhtemeldir. İran’ın bu talebi üç müttefik tarafından İtina İle tetkik edilmedikçe hiç bir tedbir alınmıyacaktır. Mevcut ltllâfname gereğince Müttefik kıtalarının geri alınması İçin Japonyaya karşı harbin bitmesini beklemek lâzım gelecektir Bununla beraber. meselenin yeniden gözden geçirilebileceğine İşaret edilmektedir.
(Arkası sahife 2; sütun 6 da)
Günler Geçerken
Eksik, güdük haberler
Dünya güvenliği anayasası tamamla' nıncaya kadar muvakkat bir dünya polis kuvveti kurulacak
Londra 1 (R) — Harb canilerin! muhakemeye sevketmek İşini üzerine almış olan Londra'daki komisyondan bildirildiğine göre, 2000 Alman şimdiye kadar harb canisi listesine geçirilmiş bulunmaktadır.
Londra 1 (Radyo) — Reuterin B Franciscoda bulunan muha-ne göre mareşal Stalln, B. man ve B. Churchili arasında Sakında yapılacak toplantıda bıı ç büyük devlet arasında bir askeri ittifak aktinin de görüşülece. tine salâhiyeti! mahfillerde inanılmaktadır. Bu ittifakın gayesi, Almanyamn silâhtan tamamlle tecridi ve eski düşmanlar tarafından yapılması muhtemel bir tecavüze karşı dünya emniyetinin vikayesi olacaktır. Mamafih dünya emniyet teşkilâtı, müessir
bir şekilde işlerse ve böyle bir İttifaka lüzum kalmıyacaktır.
Londra 31 (A.A.) — San Fran. ctsco'dan gelen haberlere göre, Büyük Britanya, Birleşik Amerika devletleri ve Sovyetler Birliği. yeni milletler birliğinin kurulmasına intizaren, barışta muhafazası İçin askerî bir ittifak müzakere etmektedirler. Bu haberlere nazaran, dünya güvenliği anayasası tamamlanmaya kadar muvakkat bir dünya zabıta kuvveti vücuda getirilecektir.
(Arkası sabite 2; sütun 6 da)
İngiliz işgal bölgesi
Londra 1 (R) — tngilterenln Almanya'da işgal edeceği bölge tesbit edilmiştir. İngiliz blrlikle-rl Şlesburg, Slezvlg - Holştayın, Vostpalya ve Rhln bölgelerini kontratları altında bulundura-taklardır,
-----------------------
Acı bir merhamet
Ynıan: A. ADNAN . ADIVAR Yarınki Akşam’da
✓
«Aman şu Belediye!»
— Bakınız efendim şu sokağın haline.. Belediye yalnız çöp kaldırmasını biliyor. Halbuki kaldırımları ot bürümüş; temizlemiyor. Halk iki yana ne güzel villâlar yaptırtmış. Uymıyan bir manzara! Belediye temizlemeli değil mi?
— O villâların cepheleri 20-30 metre. Her mal sahibi yahut kiracı senede bir İki kere birkaç tutam ot yolsa, İstanbul sayfiyelerinin sokaktan pîriipâk olur. Napoleon Mısın fethettiği vakit İskenderiye sokakları zifiri karanlıkmış. Her dört kapıda bir kapının nöbetleşe dört akşamda bir fener asmasını emretmiş. Şehir nura boğulmuş.
Kazalar veya suç yakalan hakkında haber yazma usulümüz lıer zaman olmasa da çok defa okuyanları şüpheden kur ta ra mı-yacak, hattâ aksine şüpheye, meraka düşürecek mahiyettedir; sarihlik yoktur. Meselâ şu: «Şoför Ali Çarşıkapıdan geçerken Sa-matyada oturan Mannik adında bir kadını çiğnemiş, şoför yakalanmış, yaraları ağır olan kadın da hastaneye kaldırılmıştım haberini okuduğunu farzettiğimiz İstanbul halkından iki kümeyi bir meraktır alabilir: Şoförlerle şoför ailelerini ve Samatyalı Ermeni cemaatini.,, Şoförler düşünürler: «Bu Ali, acaba Ali Uçan mıdır, yoksa Ali Kanatlı mıdır, yoksa bizim Ali Kıyak mıdır? Nasıl anlasak?» Aileler İse telâşa düşerler; hele Alilerden biri o gece bir sebeple vaktinde evine gelemedi mi kaza çıkaranın kendisi olduğuna hükmederler; konu komşuya, bekçiye ve karakola koşarlar
Öte yandan koca Samatyada epeyce bayan Mannik bulunsa gerektir, bu Mannik'lerin ise damadı tuhafiyeci Kirkor, yahut oğlu terlikçi Karabet cihetlerinden Çarşıkapı ile de münasebeti olabilir. Yaralanan hangisidir? Kaç yaşındakidir? Dul bayan Mannik mİ, yoksa terzi matmazel Mannik mi? Gel de keşfet bakalım! Gazetelerdeki bulmaca çerçevesini bunlardan daha çabuk çözmek mümkündür; sarahatsız zabıta vakaları bulmacalarımızdan birkaç kat hünerle tertlbedilmişe benzediği gibi ayınca heyecanlıdır! Halbuki Avrupa gazetelerinde üç satırlık bile olsa haber şüpheyi giderecek biçime sokulur; soyadı, yaş ve ikametgâh adresi muhakkak verilir. Şu tercüme bunu bir ispatıdır: «Fariste Chatier sokağı, 28 numarada oturan 30 yaşında şoför Jean DuboisPorte Maillot’dan geçerken Temıidor sokağı, 51 de oturan 54 yaşında Madam Louise Durant’ı çiğnedi, yaralı l'II At el-Dieu hastanesine kaldırıldı.» Görüyoruz kİ haberde bizim malûm «çiğnemiştir... kaldırılmıştır» cinsinden lüzumsuz &nıış nıış» !ar da yok.
Haber böyle verilir... Fakat biitiin hüneri Avrupa gazetelerine değil, havadisi tam tertip yermeği bilen ora polis idarelerine mal etmek daha doğrudur.
Refik Halid Karay
Sahile 2
AKSAM
1 Haziran 1945
SÖZÜN GELİŞİ
Dil sadeleştikçe...
Eski şairler, edipler neden halkın konuştuğu sade dille yazmazlarmış? Bu sualin on cevabı varsa her halde onuncusu şudur: Edebiyatla, sanatla meşgul olanlar yalnız bildikleri dille kalmasınlar; Islâm dünyasının İlim dili olan Arapçayı, yüksek bir edebiyat dili olan Farsçayı da öğrensinler. O dillerden kitaplar okusunlar; bilgileri herkesten başka olsun. Belki de münevver îti m re edebiyatçılarının a sırlardan beri süregelen hece veznini bırakıp şiirlerini aruz veznile yazmalarının on sebebinden biri de budur. îş biraz zorlaşsın, herkes kolayca şair oluverecegi zehabına kapılmasın. Bu işin de zahmetli bir çıraklık devri olsun. İstidatlılar istidatlarını bir takım bilgilerle geliştirip gürleştirsinler...
Netekim edebî tanzimat önderleri, sonra Edebiyatı Cedideciler ve Fecri Âti nesli edebiyat dilini ağdalı buldukları halde aynı dili başka şekilde ağdalandırmak yoluna gitmişlerdir. Sade dil millî edebiyat cereyanile başlar ve dil temizlene temizi ene bugünkü en sade şeklini bulur.
Elbette ki bu sonucun aleyhinde bulunacak değilim. Edebiyat da artık herkesin anbyabileceği şekilde durulmuş, halka yaklaşmış, onun malı olmuştur. Fakat eskilerin edebiyata Arapça ye Farsça sokarak önlemeğe çalıştıklarını tahmin ettiğim mahzur bugün en geniş ölçüde baş göstermiştir. İlk okulu bitiren herkes, romanların, makalelerin pek sade dil İle yazıldığına bakarak bunlardan kendisinin de pekâlâ yaşabileceğine İnanıyor. Pek sade dille şiirler yazıldığını, hattâ vezin ve kafiye gibi güçlüklerin de bir tarafa bırakıldığını görenler «ben de şiir yazarım» diyor ve hakikaten yazmaya da başlıyorlar. Zamanımızda şair olmamak, muharrir olmamak âdeta budalalıktır, öyle ya, iş bu kadar kolaylaştıktan sonra neden olmasınlar?
Fakat bu anlayış edebiyatın, sanatın hattâ dil bilgisinin değerini yavaş yavaş sıfıra indiriyor. Netekim gazeteye ilân veren bir vatandaş «İyi ve tesirli şiirler, İstidalar yazdırmak istiyenler 30 kuruşluk pulla posta kutumuza müracaat etsinler» diyordu. Bana öyle geliyor ki şimdi dilimize yepyeni kelimelerin girmesi on sebepten ileri geliyorsa onuncusu, herkesi edebiyatçı olduğu zannından kurtaracaktır. Şevket Rado
Toprak kanunu
Bugün Mecliste müzakeresine devam edilecek. Bir cok Millet Vekili bir teklif hazırlandı
Ingiltere, Suriye işine müdahele etti
Ankara 1 — Büyük Millet. Meclisinin bugünkü toplantısında Toprak kanunu tasarısının görüşülmesine devam edilecektir. Tasarının sekizinci maddesine kadar olan kısmı kabul edilmiştir. Bugün konuşmalara 9 uncu maddeden başlanacaktır.
Söyltndliğne güre 300 den. fazla Millet Vekili tarafından toprak kanunu tasarısının en mühim maddelerinden biri olan 17 nci madde hükümlerinde asaslı değişiklikler yapılması İçin bir önerge hazırlanmıştır. Buna göre tasarının 17 nel maddesindeki zaruret halinde 50 dönüme kadar kamulaştırma yapılacağına dair fıkradan sonra «şu kadar kİ bu hükmün uygulanmasında, daha yakında dağıtılabilecek veya kamulaştırtacak araziden bunlara verilmesi mümkün olan miktarın bu çlfçllerl topraklandırmaya yetmemesi şarttır.» fıkrasının tasarıdan çıkarılması İstenmektedir,
Bn maddeye İlâve olunması İstenen
Kuzu eti
Hava seferleri
Narhtan sonra kasaplar* da miktarı azaldı
Belediye, kuzu etlerine 215 kuruş olarak âzami bir flat teşblt ederek İki gün evvel ilân etmişti. İlânın gazetelerle neşredlldlği gün, kasaplar, gene kuzu etlerini 250 - 270 kuruş arasında «atmışlar ve dûn kasaplarda ne kuzu, ne de koyun eti bulmak mümkün olmamıştır. Kasaplar, ümşterllere etlerin satıldığını söylemekte İdiler. Kuzu etleri için flat tesbit edilirken, mezbahanın ve toptancı kasapların da fikirleri alınmıştı. Buna rağmen dünkü et yokluğu bir türlü izah edilememektedir.
Belediye iktisat işleri murakıplar! şehre dağılarak kasapların kon t r olların a başlamışlardır. Müraklplere, mü-rakabe mıntakaları ayılmıştır. 215 kuruştan fazlaya et satarken yakalanan kasaplar hakkında zabıt varakası tanzim edilerek millî korunma mahkemesine verilmişlerdir. Dün mezbahada kesim günü olmadığından kasaplarda bol et bulunamadığını alâkadarlar söylemekledir. Bugün mezbahada 1000 kuzu, 1700 koyun kesilmiştir. Kesilen kuzu sayısı. flat tesbit edilmeden evvel kesilen miktarın yansı kadardır. Buna mukabil koyun miktarı artmıştır.
Bu sabah, kasaplarda az miktarda zayıf kuzu etleri vardı.
Trabzon vapuru 200 ton eşya getirecek
Memleketimize mal getirmek üzere Tulon'a gitmiş bulunan Trabzon vapuru haziranın ilk haftasında oradan hareket edecektir. Vapurun hamulesi 200 tondur. Bunlar arasında kâğıt, makin?, tıraş bıçağı, elektrik malzemesi vardır.
Rus heyeti Kopenhag^ta
Londra 1 (Radyo) — Danimarka’ dan bildirlldiiğne göre bir Sovyet askeri heyeti, bugün Bornholm adasından Kopenhag'a gelecek. öğRden sonra Kıtal tarafından kabul edilecektir.
bir fıkra ile de 17 nci maddenin uygulanmasında 14, 15 ve 18 nci maddeler hükmü carî olmıyacak, yani arazideki dar - geniş tasni 11 de bertaraf edilmiş olacağı gibi «orta arazinin iki bin dönümden fazlası kamulaştır ılablllrj kaydı da aynı esasa uyularak bazı hallerde nazarı itibara alınmıyacaktır-
Aynı önerge İle daimi tarım işçilerine toprak verilmesi kabul ohınmak-ta,toprak dağıtımından geçici işçiler hariç tutulmaktadır.
Bu önerge ile kanunun tatbikatı daha çok kolay bir şekil almıg olacak, zaruret halinde mal sahibine 50 dönümden aşağı bırakılmamak üzere bütiin arazi kamulaştırılabilecektlr.
Kamulaştırılan ak toprakların yanında köylüye daha yatan olup da işlemeğe müsait olmıyan toprakların bulunmam uzaktaki arazinin kamulaştırılmasın* bir mâni teşkil etml-yecekUr.
Şehirler arası hava seferlerine bugünden itibaren başlanıyor
Ankara 1 (Telefonla) — Şehirler arası hava seferlerine bugünden İtibaren başlanacaktır. Bu yıl yeniden bazı hava hatları kurulmuştur. Henüz hazırlıktan tamamlanan yan bazı istasyonlar arasında önümüzdeki ay içinde seferlere başlanacaktır.
İstanbul ve İzmir hava alanla-rile bu şehirler arasında otoray seferleri de temin edilmiştir.
İngiliz kültür heyeti mümessili
İngiliz kültür heyetinin Türkiye mümessili Mr. MJchael Grant, tetkik seyahatinden dönmüştür.
Yaz aylarında, İngiliz kültür heyetinin Türkiye deki diğer ileri gelen memurları İstişare maksadlyle îngil-tereye gidecekler ve bir iki ay kadar sürecek olan bir ziyaretten sonra tekrar işlerinin başına döneceklerdir.
Sonbahar öğretim programının yapılması İçin bu memurların İngiltere den dönmeleri beklenecektir.
Kadıköy adliye binası ve bahçesi
Kadıköy adlisinin bulunduğu binanın büyük vc güzel bahçesi uzun müddet bakımsız bir halde bulunuyordu. Kadıköy savcılığı bahçenin imarını düşünmüş ve Göztepe tarım fidanlığında çalışmakta olan mahkûmlardan kırkını bu bahçede çalıştırmak suretlle mamur bir hale İfrağ etmiştir.
Kadıköy adliye binası yeni baştan esaslı surette tamir edilmiş ve Küçük bir adliye sarayı haline getirilmiştir.
Esrarlı iki ölüm
İstanbul ve Kadıköyü savcılıkları tahkikata el koydular
İstanbul ve Kadıköy savcılıkları bu sabah İki esrarlı ölüm tahkikatına el koymuşlardır.
Bunlardan biri bir cinayet ma-hlyetlni göstermekte olup tafsilâtı şöyledlr:
İsmet İsminde on dokuz yaşlarında bir genç, bundan üç gün evvel. Cezaevinden mahkûmiyetini bitirerek çıkmış ve Küçük-paz ardaki evine dönmüştür. Bu üç gün içinde heroin satışı isile uğraşan İsmet; bu sabah. Tah-takalede Şekerci sokağında bir fırının odunluğunda ölü olarak bulunmuştur. Tahkikata el koyan savcılık ve adliye doktoru Kâmil Ün sal an cesedi muayene edince arka tarafında bazı yaraların mevcut olduğunu görmüştür. Bir cinayete kurban gitmesi ihtimalleri fazla görülen İsmetin cesedi morga kaldırılmış ve lâzım gelen tlhkikata da başlanmıştır.
Kadıköyünde ölü bulunan öğretmen
Yine bu sabah Kadıköy savcılığının el koyduğu ikinci ölüm
Fransız kabinesi
Son değişiklik kabineyi biraz daha sola aldı
Paris 1 (R) — Fransız ajansının slvas! muharriri kabinede yapılan değişikliklerden bahsederken şöyle demektedir:
«General De Gaulle tarafından yapılan yeni değişiklikler kabineyi biraz daha sola almıştır. İki yeni Bakandan biri sosyalisttir ve bankalar üzerinde devletin konforlu meselelerinde ihtisas sahibidir.»
Paris 1 (RJ — General de Gaıılle umumî seçimlerin bu sene sona ermeden yapılacağını söylemiştir. Kabine üyeleri bu fikre İştirak etmekte-diler.
Paris 1 (R) — Fransız komünist partisi tarafından çıkarılan bir beyanname Da Gaulle hükümetinde yapılan değişiklikleri kâfi bulmamakta ve halkm beklediğinin vukua gelmemiş olduğunu bildirmekte ve şunlar istenilmektedir:
«Tnıstler kaldırılsın. Vlchy adamları temizlensin. General Franco hükümet! İle siyasi münasebetler kesilsin,»
Italyan Dış Bakanı
Bir Fransız gazetesi muhabirine beyanatta bulundu
Londra 1 (Radyo) — Fransız «Com-bat» gazetesinin Roma'dakl özel muhabirine beyanatta bulunan İtalyan Dig İşleri Bakanı de Gasperl şöyle demiştir:
İtalya Fransa İle dostça geçinmek arzusundadır. Trleste meselesinin âdilâne bir tarzda Müttefikler tarafından halledllcbilm'-slnl dlleyoruz.
İtalya büyük bir İştiyakla birleşmiş milletler arasına katılmak arzusundadır.
Dahilde Müttefik kontrolü bir nevi beraber çalışma peklini almıştır.
İdare şekli bir naiplik halinde olmalıdır. Naipliğe Sforza. Orland, Nytl gibi adamlar getirilebilir.
Breslav şehrî PolonyalIların idaresinde
Londra I (Radyo) — Kızıl Yıldız gazetesine göre Almanya’da Breslau şehri, şimdi Polonya’lılann İdaresinde bulunmaktadır.
Norveç hükümeti Oslo’ya döndü
Londra 1 (Radyo) — Norveç hükümeti, dün Londra’dan Oslo'ya gelmiştir. Kıral Haakon da gelecek hafta memleketine dönecektir.
Yunan işbirlikçileri mahkûm edildi
Londra 1 (Radyo) — Atlnadan bildirildiğine gör* Almanlarla işbirliği yapmış olan Yunan ricali hakkında mahkeme kararım vermiştir. Eski Başbakan General Çolakoğlu İdama, yine eski Bakanlardan Jan Halis ve Logostepulos müobbei kürek cezasına mahkûm edilmişlerdir.
hâdisesinin kurbanı da bir öğretmendir.
Moda caddesinde Ağabey sokağında 31 numarada oturan ve Kasımpaşa İlkokulunda öğretmenlik eden kırk iki yaşlarındaki bayan Naitenln iki gündür odasından çıkmadığı nazarı dikkati celbetmlş, zabıta ve adliye haberdar edilmiştir.
Tahkikata savcı B. Nedim Evliya el koymuş, bayan Naflenin oturmakta olduğu odaya girildiği zaman öğretmenin Ölüsne karşılaşılmıştır.
Savcı İle beraber bulunan adliye doktoru B. Salih Hâşim cesedi muayene etmiş ve 1ple boğulmuş olduğu görülmüştür.
Odada yapılan araştırmada bazı verlerd dağınık olarak altı yüz lira kadar para, bir miktar altın ve tahviller bulunmuştur. Bayan Naile kırk iki yaşma kadar evlenmemiş, daima yalnız yaşamayı tercih etmiş ve paralı olarak tanınmış bir kadındır.
Savcılık bu esrarlı vaka hakkında lâzım gelen soruşturmaları yapmaktadır.
İtalyan filosu
Roma hükümeti, harb gemilerini Müttefiklerin emrine verdi
Londra 1 (AA.) — İtalya Liberty tipinde 50 vapur almayı tasavvur etmektedir. Bu. İtalyan ticaret filosunun yeniden kurulmasına doğru atılan ilk adım olacaktır. Bu gemilerden 10 - 15 kadarı yakında teslim edilecektir. İtalyan mürettebatı tarafından sevk ve idare edilecek olan bu gemiler şimdilik müşterek sevrüsefer dairesinin kontrolü altında bulunacaktır.
Akdeniz bölgesi başkomutanı amiral Cunnlngham İtalyan açık deniz filosunun kontrolünü, bu daire namına ele almıştır. Bunlar topyekûn 300 000 tonilato tutarındadır. Bıı gemiler, mütarekeden sonra Müttefikler tarafından müsadere edilmişti. İtalya şimdi bu gemileri tamamen Müttefiklerin emrine vermeği kabul etmiştir. Bunlar belki de Pasifik'e gönderilecektir.
Rus patriği Kudüste
Kudüs 1 (A A.) — Rus ortodoks kilisesi başkanı patrik Aleksi tnglltere-ye gitmek üzere buraya gelmiştir. York başpiskoposunun ziyaretini iade etmek için İngütereye gitmekte olan patrik, burada Kamam? kilisesinde bir âyinde hazır bulunmuştur.
Rus patriki Aleksi, Kudüs’e gelirken Şam'a da uğramış ve bombardıman gecesi orada bulunmuştur.
B. Truman'm iki şahsi mümessili
Londra 1 (Radyo) — Moskova’da bulunan M. Hopklns dün gece M. Mo-lotof tarafın dan verilen bir kabul töreninde hazır bulunmuştur.
M. Davles Vaşingfon yolu ürerinde Londra’yı terketmlştir.
Her İki şahsî mümessil Vaşingfon'a vardıktan sonra raporlarını M. Tru-man'a tevdi edeceklerdir.
Alman zabitlerinin küstahça bir hareketi New-York 1 (R) — Bu sabahki Amerikan gazetelerinde Almanyadan gelen şu telgraf okunmaktadır:
«70 Alman subayından mürekkep bir heyet Rhln üzerinde Lüdviksburg yakınlarında bulunan bir esir kampının kumandanı olan Amerikan subayına müracaat etmişler ve kendilerinin çadırlarda yatırıldıklarını, mutfak işlerinde kullanıldıklarını, bu gibi hareketlerin Alruan subaylaraa yakışmadığını küstah bir lisanlar hll-dirmljlerdir.
Bu heyeti soğuk bir tarzda karşıla-ı yan Amerikan subayı hiç bir şey söylemeden bu subaylara Buckenvald ve Dachav? kamplarında Amerikan harb esirlerine yapılmış olan muameleyi ifade eden resimleri göstermiştir.
Alman subayları anlamış olacaklar ki. hiç bir şey İlâve etmeden geri dönmüşlerdir.»
Bııl garı s tanda bir faşist suikastı meydana çıkarıldı
Paris 1 (Radyo) — Moskova radyosunun verdiği bîr habere göre. Bul-garlstanda bir faşist sulka?dı ortaya çıkarılmıştır. Suikastçılar yakalanmış tır.
tevdi ettiği vakit bir Fransız harb gemisi Beyrut’a yeni silâhlı kuvvctlGt çıkarmış olduğudur.
Gerek milletler arası bir güvenlik teşkilâtının San Francisco'da kurtıf-doğu şu anda ve gerek âti için bir iti» mat telkin edebilmesi için büyük Vs küçük bütün milletlerin bir şüpheye mahal verebilecek her hangi haksız bir hareketten çekinmesi ve kurulmak Üzere bulunan bu teşkilâtın müdafaasını gaye edindiği zihniyet ve prensiplere katiyen aylan bir siyasetin yine bu teşkilât üyelerinden biri tarafından takibedilmekte bulunmasının ehemmiyeti meydandadır.
M. Grew bu notaya henüz hiç bil cevap alınmadığını açığa vurmuştur.
Beyrut radyosu ne diyor?
Londra 1 (R) — Suriye ile muhabereler kesilmiş bulunduğundan son 12 saat içinde 8urlyede neler vukua geldiği hakkında hiç bir tafsilât yoktur.
Dün gece Beyrut radyosu, Fransız kuvvetlerinin Suriye’nin büyük bir kısmında vaziyeti düzeltmiş olduğunu ve Orta Şark Müttefik başkomutanı ile Suriye’deki Fransız komutanı arasında görüşmelerin başlamış olduğunu bildirmiştir.
Bir müddet ewei Fransız hükümeti, İnglUzlerin arzusu veçhile hareket etmeleri hususunda Fransız birliklerine emir göndermişti.
Şam’ın merkezinde iki büyük yangın
Londra 1 fR) — Suriye’deki çarpışmalar hakkında şu tafsilât verilmektedir:
Şam şehrinin merkezinde İki büyük yangın etrafa yayılmaktadır. Bütün gece çarpışmalar devam etmiştir. Fransızlar toplan ve uçaklarlle şehrî şimdiye kadar görülmedik bir şiddetle bombalamışlardır. Şehirdeki tahribat mühimdir.
Suriye jandarmasının kumandanı Şam’daki çarpışmalar esnasında öl( müştür. Bu bir albaydı.
Karışıklıklar, Suriyenin başka böl* gelerlne de yayılmaktadır.
Şam’da Mcbusan meclisi binası ta-mamlle harap bir haldedir. tnglliS elçilik binası da ağır hasar görmüştür.
(Baş tarafı 1 İnci sahifede)
İntizam ve asayiş tekrar teessüs edince, dün akşam da size söylemiş olduğum gibi hemen diplomasi yollle yeniden teşebbüse geçeceğimize ve İlgili taraflara memnunluk verecek bir neticeye erişmeğe çalışacağımıza emtn olduğumuza kanaatim var. Suriye ve Lübnan hükümetlerinin de müzakerelere İştirak etmelerine imkân veren anlaşmaları yaptığımızı da söyllyeblllrlm. Bu hususta, ilgili hfl-hükûmetfle ve bilhassa Birleşik Amerika hükömetlle temasta bulunuyoruz, Bu safhada derpiş etmekte bulunduğumuz diplomatik anlaşmalar hakkında fazla bir söz İlâvesine lüzum görmüyorum. Bu mevzudakl her türlü diplomatik teşebbüsü güçleştirecek her hangi bir nutkun verilmemesi hususunun muvafık olacağı hak* kındaki düşüncemin parlâmento tarafından da paylaşıldığını ümit e diyorum. >
B. Eden hükümetin tavru hareketini tasvibeden muhtelif hatiplere cevap vererek demiştir ki;
«Böyle bir durumdan kaçınmak İçin ne kadar tehalük göstermiş bulunduğumuzu parlâmento pek yakında aniıyacaktır.
Fransız müttefiklerimizle münasebetlerin idame edilmesine hiç kimse bundan fazla taraftar olamaz. Eğer Fransız müttefiklerimiz kendilerinden taiebettiğlmlz tarzda hareket edecek olurlarsa ve eğer muhasamat durursa Londra’ya hoş gelmiş olacaklar, biz de, görüşmeleri muvaffakiyetle taçlandırmak İçin mümkün olan her şeveyl yapacağız.»
Birleşik Amerika da Fransa’ya nota verdi
Wa5hlngton 31 (A_A.) — Birleşik Amerika Dışişleri Bakanı M. Grev'in bildirdiğine göre. Birleşik Amerika hükümeti Fransız hükümetine bir nota göndermiştir. Bu notada bilhassa şöyle denilmektedir:
Birleşik Amerikadald İntiba, Frinsanın Suriye ve Liibnandan imtiyazlar elde etmek için kuvvet kullanmak tehdidinde bulunduğu merkezindedir. Bilinen bîrşey varsa o da Fransanın Yakın Şark memleketleri nezdindekl murahhp"i, Suriye ve Lübnan hükümetlerine. kabul edildikleri takdirde Fransa için bu memleketlerde hususi bir mevki sağlayacak olan teklifler
Sovyet sanayii
Süratle barış zamanı istihsallerine çevriliyor
Moskova 1 (AJL) — Sovyet Rusya’ dftkl her türlü sanayi mümkün olduğu kadar süratle barış zamanı İstihsaline çevrilmektedir. Buradan bildirildiğine göre, harb zamanında büyük bir İnşa programı meydana getirilmiştir. Bu plân şimdi çok genişletilmiştir. Don kömür havzası yeniden başlıca kömür kaynağı haline gelmiştir. Tamire İhtiyaç gösteren 220 maden kuyusundan yüz kadarının içinde bulunan su boşaltılmıştır. 67 sİ tamami-le işler bir hale getirilmiştir. İnşa programı hararetle devam etmektedir.
Bazı hallerde, şehirler kendi İnşa merkezlerini kendileri ihdas etmektedirler. Başkan Kallnln mahalli makamların bu teşebbüslerini, çok cesaret verici olarak vasıflandırmıştır. üral bölgesi ile Sibirya'ya nakledilen ve buralarda kalacak olan işçilerin yerlerine geçirilmek maksadlk hükümet, batı bölgelerinden İşçi toplamak teşebbüsüne girişmiştir.
Teknik mekteplere kabul edilecek talebe sayısı gelecek sene iki misline çıkarılacaktır. Okurlara daha .diksek bir tahsil derecesi vermek zarureti olacaktır.
Krnlorduya mensup askerlerin bir çoğu kol) ektlf Çin iki ere başkan seçilmişlerdir. Malûl askerlerden yüzde 81 İne şimdiden İş teinin edilmiştir.
Macaristan’da Müttefik kontrol komsiyonu
Londra 31 (R) — Macarlstan-da Müttefik kontrol komsiyonu reisi mareşal Voroşilof Budapeşte’ye vasıl olmuştur.
Gemi kayıpları listesi
Londra 31 (AJ1.) — Llyod şirketinin meşhur gemi kayıpları listesi bir defa daha ortaklarının bilgisin® sunulmuş bulunmaktadır. Avrupa harbinin devamı müddetine® kaybedilen gemilere ait haberlerin yetkisiz kimselere ulaşmasına engel olmak için kayıp listesi sigortacılar salonundan kaldırılmıştı. Üyeler şimdi, Goe'bbels'ln kaybolan gemileri bildirmek için meşhur çanın mütemadiyen çaldığını söylediği sırada pek az torpilleme olayının bildirilmiş olduğunu söylemişlerdir.
— • Takvim (S —
Cemazlyel’âhır 20 — Hızır 27 imsak Güneş öğle İkindi Ak Yatsı E. 6,42 8,57 4,38 9.37 12,00 1,59 V, 3,10 5-81 13.12 17.11 20,94 22,33
Amerika, Irandaki askerlerini geri çekiyor
(Baş tarafı 1 inci sahifede)
Londra 31 (AJL) — Resmen bildirildiğine göre, Rus ve Amerikan hükümetleri İle istişare halinde bulunan İngiliz hükümeti, İrandaki Müttefik kıtaların geri çekilmesi İçin İran hükümeti tarafından yapılan müracaatı hayirhahhane bir şekilde tetkik etmektedir.
29 ocak 1942 de Müttefiklerle Iran arasında akdedilmiş olan anlaşma gereğince Mütteftk kıtaların Müttefiklerle Almanya veya bir Müttefik devlete karşı muhasamata girişilebilecek diğer her hangi bir memleket arasında harb bittikten altı ay sonraya kadar İranda kalabileceği kabul edilmiştir. Bu hükme göre Müttefik kıtaları Japon harbi bittikte^ sonra daha altı ay İranda kalabilir. Bununl beraber bu kuvvetlerin o tarihten evvel geri çekilmesi İçin hiç bfr mân! yoktur. Londra, Washlngfon, Moskova arasında bu mesele etrafın* da lstişaretler yapılmaktadır-
Rus - Amerikan itttifakı
(Baş tarafı 1 inci sahifede) Beş büyük devlet, sulhün ve gtU yenliğin muhafazası için zaruri görülebilecek müşterek tedbirleri ittihaz etmek maksadUe istişa* relere başlamak salâhiyetini şimdiden almıştır. Bu İttifaka alt teferruatın M, Churchill, Tru. man ve Stalin arasında yakındı yapdacak toplantıda tesbit edileceği zannolunsnaktadır.
M Harry Hopkins ile M, Jo-seph Dlvies'in Moskova ve Londra’da yapmakta olduktan ihzari görüşmelerin sona ermek üzere bulunduğu tahmin edilmektedir, Sanıldığına göre, üç büyü» Şefin buluşması için zemin hazırlanmıştır, Şimdi toplantının Londra’da yapılmasına az ihtimal verilmektedir. Siyasî muharrirlere göre, Churchlll ve Tni-man, Suriye ve Lübnandaki dıL rumu ve diğer bazı meseleleri bir an evvel müzakere etmek istediklerinden konferansın Fransı» ve Arap Şeflerlle d alı a kolay temas edilebilmesini mümkün fe» tacak bir yerde toplanması muq> temeldi».
1 Haziran 1945
AHŞAM
öahıie 3
AKŞAMDAN AKŞAMA tltlanbul didüğim de ne d iir kü?..*
— İstanbuldasın, oğluml Artık bundan başka İstanbul yoktur Görünü aç. terbiye öğren, dilini düzelti -denirdi.
İstanbul bir halk mektebi sayılırdı, Burada ince İnce «efendim» d konuşulurdu. Buraya gelen evvelden gelenlere bakıp âdap, erkân öğrenirdi.
Şimdi, İstanbul’un artık Tür-kiyede terbiye önderliğini kaybettiği muhakkaktır. Bu da yeni değil. On on beş sene evvel bile, Bursa’yı yahut diğer mübarek Türk şehirlerini ziyaret ettiğim vakit hakikati farketmiştim: Nerede Bursa halkının o halim, nazik. yüze güler Türk terbiyesi. Nerede İstanbul’un destursuz omuz çarpan, yolda giderken önünüze şırak diye tükiirüveren hoyratlığı?
Millî Eğitim Bakanlığı — futbol maçları yapıldığı gibi — bir terbiye maçı tertiplese, İstanbullunuz muhakkak ki dümenciler arasında kalır. Meselâ Bursa, Antalya. Fatsa finale kalır.
Gelelim İstanbul’un Usan hususundaki önderliğine
Bunu nazariye olarak baltalı-yanlar arasında kendimin de bulunduğunu utanarak ve özür di-liyrrek itiraf ederim.
— Bir şehrin konuşması, başlı başına, yazı diline örnek olamaz. Bunan fevkinde bir yazı Türkçesi doğmalıdır! Başka ülkelerden, başka asırlardan da edebiyat Türkçesine katılmalar yapılmalıdır İstanbul Türkçesinin rolü sade bir belkemiği rolil1 halinde kalmalıdır! —düşüncesini ileri Heri sürenler arasındayım.
Fakat artık belkemiği de tehlikeye girdi: lstanbuida İstanbul Türkçesi tedenni ediyor Sokaklarda bir kulak kabartın. Bana hak vereceksiniz. Halis eski İs-tanbuUucayı konuşana Tasladıkça âdeta taşrada bir hemşeriye raslamışçasına boynuna sarılacağımız geliyor. Süte o kadar su karıştı ki, bilmem artık İstanbulluca belini tekrar doğrultup belkemiği rolünü oynıyabiiecek mi?
Uzun zaman ecnebi memlekette kalıp memlekete dönmüş İstanbullu ailelere hiç rasladınız mı? Ben rasladım. Her seferinde hayrete düştüm, o Bunlar, dilimizi unuttular mı acaba?» derken, bir de bakıyorsunuz, bizi erden iyi konuşuyorlar. Zira bizi terkedip gittikleri senelerin daha âz bozulmuş İstanbulluca sim konuşuyorlar.
Eskiden bir genç »efendim i 1 bol kullanmağı makbul sayardı, Şimdiki çocuk ne kadar çok »boş ver! yani!» derse o kadar hoşlanıyor,
Bebek gibi süslenmiş, sanki moda gazetelerinin baş sahifele-rlnden fırlamış bir kız gördük, «Aman kimin nesidir?.» diye gözler ona kaçtı Bir de ağzını açtı ki «k» lan «g» okuyarak gakladı. Ailesi zenginleşerek tstanbulda yerleşmiş: dilini buraya yatırmağa tenezzül bile etmîyormuş, «İstanbul didüğün nedür kii?» diyormuş,
İstanbul didüğünüz ne müdür? Hincik dlverim: Türk milliyetinin ■na direği olan dilin ve ananenin en yüksek kalesidir. O, Anadolu-nun da, RumeHnln de, İmparatorluk Tiirkiyesinin de, Orta Asya mlraslarmm da mahfazasıdır. Onu güzel Türkçesüe, yüksek terbiyesile yaşatmağa, diriltmeğe çahaljyalım.
________________(VA - Nü)
'RADYO
[ŞEIim. HABERLERİ]
Filistin malları
Filietinden niçin eşya getirilemiyor
Haber aldığımıza göre Türklyeyc Uıraç olunmak Üzere Fülstlnda mu-tüm miktarda ma! bulunmaktadır. Fakat Filistin firmalarının teklif ettikleri f! atların yüksekliği göz önüne alınarak İthali için anlaşmaya varılamamaktadır. Memlekette bugün bu-Itmmıvan ve bulunan miktarları da karaborsa malı olan eşyanın İthaline müsaade verilmemesi bir takım tefsirlere yol açmaktadır. Hâdiseyi İthalât Birliklerinden tahkik ettik. Bize bu hususta şu izahatı vermişlerdir:
Bu tekliflerde iki mühim nokta mevcuttur.
1 — Bazı Filistin firmaları ellerinde bulunan mallan ucuz olarak vermek istemelerine rağmen Fillstindeki mahalli makamlar verdikleri muayyen bir flatm dununda Filistinden mal çıkanlmasma müsaade etmemekte halbuki verilen fiatler İse buradaki emsali karaborsaya düşmüş olan malların da fevkinde ve karaborsadan da yüzde 50 hattâ yüzde 800 kadar daha pahalılık arzetanektedlr.
2 — İkinci variyet sudur: Amer!kaya memleketimizden akreditif açılamayan bazı cins mallan burada bazı firmalar Pllistindeki acentelerine bildirmekte ve oradaki yerli firmalar da bu mallan Amerika’dan serbes dövizle alıp bize yüzde 50 ve yüzde 800 fazlası İle teklif etmektedirler.
Eğer Ticaret Bakanlığı ile Amerika hükümeti arasında akreditif açma için bir anlaşmaya varılabilirse bu gibi mahzurların tamamen bertaraf edilebileceği ve memleketin İhtiyacı olan bütün malların Amerika'dan doğrudan doğruya ve gayet ucuz olarak getirilebilmesi imkân dahiline girmiş olacağı umulmaktadır.
Orta okullarda eleme imtihanları başladı
Bugün ortaokulların son sınıflarında eleme İmtihanlarına başlanmıştır. Bugünkü İmtihan Türkçeden idi. Aynı zamanda MUH Eğitim Bakanlığının emrine uyularak İmtihanı olmıyan İlse ve ortaokul talebelerile öğretmen okulu talebelerine de karneleri dağıtılmıştır.
Kabotaj bayramı
Kabotaj hakkının Türk denizciliğine İntikal ettiği 1 Temmuz gününde, her yıl olduğu gibi, büyük bir Deniz bayramı yapılacaktır. Bayram programını tesblt etmek Üzere, denizellerden, muhtelif teşekküllerden, armatör ve Beden terbiyesi mensuplarından mürekkep bir heyet önümüzdeki hafta Vali muavini B. Al! Rızanın başkanlığında bir toplantı yapacaklardır. Bayramm bu yıl geçen yıllardan daha parlak bir şeklide kutlanması İçin hazırlıklara şimdiden başlanmıştır.
Feci bir kamyon kazası
Zonguldak 31 (Akşam) — Müteahhit B. Kâmile ait olup Devrek - Zonguldak arsamda dlrc-k nakleden kamyon. Gaca bayın denilen yerde dün yirmi yolcu He Devreğe giderken devrilmiş, yolculardan on bir kişi ağır yaralanmış, bir faz çocuğu da ölmüştür.
ANKARA RADYOSU: Bugünkü program
18 Salon orkestran-, 18.30 Konuşma, 18.45 Orkestra, 19 Haberler, 18.20 Geçmişte bugün, 19.25 Peşrev ve saz semaileri, 19.45 Kouşma, 20 Mandolin birliği, 20.15 Radyo gasotesi, 20-45 Temsil, 2130 Serbes saat, 21.46 Tarihi Türk müziği. 22.15 Hartamın spor hareketleri, 22.30 Dans müziği, 22 45 Haberler.
YARIN SABAHKİ PROGRAM
7.30 Müzik: (Pl.), 7.45 Haberler. 8 Müzik: fPl>, 8.23 Gündelik spor servisi, 12.30 Salon orkestrası, 12.46 Haberler, 13 Orkestra, 13.20 At yarışları tahminleri, 13.30 Karışık şarkılar. 14 Cumhur Başkanlığı armoni muzlkosı,
SWtNG YILDIZLARI Sevim - Sevinç Büyük Caz Orkestrası Refakati 11 c KONSERLERİ • Haziran SARAY SİNEMASI 31 de S Haziran TAKSÎM GAZİNOSU İl de
Yerlerinizi şimdiden tutabilirsiniz. ■
Sadeyağ fiatleri düşüyor
Sadeyağ işinin takibi sonunda flatler düşmekte devam ediyor. Dün-denberi Trabzon yağları 44ü tan 420 ye, Urfalar 650 den 630 a, Diyarbakır yağlan 610 dan 570 e düşmüştür. İki güne kadar Diyarbakır, Gaziantep. Maraş, Urfa ve Mardlnden 30 bin kilo kadar üç vagon yağ daha İstanbul a gelecektir. Bu yağlar gelince flütlerin daha fazla düşeceği umuluyor.
Gelen yağlar İstanbul toptancı yağ tüccarlarına gönderilmektedir. Bu sene İstihsal bölgelerinde geçen yıllardan daha fazla sadeyağı olduğu anlaşılmaktadır.
Vilâyet, gelen yağların satışlarını da kontrol ettirecektir.
Amerikadan gelen kamyonlar
Amerikadan Türkiye İçin verilen 1050 kamyon kontenjanının nısfı İçin akreditif açılmış olup bu kamyonlardan bir kısmı İskenderana gelmiştir. Diğer yansı için de önümüzdeki ay İçinde akreditif verilecektir.
TÜRK meşhurlar) ANSİKLOPEDİSİ tkincî Fa si külü çıktı. Bütün Bayilerden, kitapçılardan ve gazete müveadlerinden isteyiniz TÜRK MEŞHURLARI’nm Fasiküllerlni kaçırırsanız ileride tamamlamanız çok güç olacaktır.
Karaköy -Taksim seferleri
Tramvay idaresi fazla üç araba işletecek
Tünelin kapalı olduğu saatlerde Karaköyden Beyoğluna çıkacak yolcular Karaköy durağında birikmektedirler. Esasen Tünedin işlediği saatlerde de burada daimi bir yolcu kalabalığı gömmektedir. Bunun için tramvay İdaresi, müstakil olarak Ka-raköyU Taksim arasında sefer yapmak için diğer arabalara üç tramvay daha İlâve etmiştir. Bu arabalar yalnız Tünelin kapalı olduğu zamanlarda değil, her zaman çalışacaklardır.
Bundan başka tramvay idaresi, bir miktar yolcunun daha fazla binmesini sağlamak İçin bazı tramvayların İki kişilik oturma yerlerini kaldırarak yerlerine birer kişilik kanapeler koydurmuştur. Eeide tek kanape bulunmadığı İçin bu İş bütün tramvaylara teşmil edilememiştir.
Tramvay idaresi bütün şebefade 270 araba çalıştırmaktadır. Yapılan ortalama hesaplara göre İstanbul tramvayları günde 60 bin kilometre yol katetmekte- 170 - 180 bin arasında yolcu taşımaktadır.
Her gün, vasati olarak 30 bin liralık tramvay bileti sarfiyatı olmaktadır. Paso İle seyahat edenler şüphesiz bu hesabadahil değildir.
Üç tramvay durağına takılacak parmaklıkların da hazırlanmasına devam olunuyor.
Tünel seferleri bu sabahtan itibaren tatil edildi
Elektrik ve Tramvay İdaresi. Tünel kayışının dûn akşam yapılan muayenesi neticesinde bu kayışla sefer yapmanın tehlikeli olacağı anlaşılması üzerine bu sabahtan İtibaren tünel seferlerini tamamen tatil etmiştir. Amerika'ya sipariş edilen yeni kayış bir buçuk ay evvel yola çıkarılmışsa da henüz memleketimize gelmemiştir. Kayışın Amerika’dan bir ayda İstanbul’a geleceğini tahmin eden idare seferleri tatil etmeden eski kayışla vaziyeti İdare edebileceğin! umuyordu. Dununla beraber yeni kayışın çok yafan bir zamanda İstanbul’a gelmesi de muhtemel görülmektedir.
Tünel seferlerinin tatil edBmeslle hasıl olan yeni durumu önlemek üzere İdare yeni otobüs seferleri de İhdas edecektir. Bunun için İdare, bu sabahtan itibaren tetkiklerine başlamıştır. _______________
Caddelerde tamirat için açılan bacalar
Elektrik, havagazı, telefon, bu İdaresi gibi teşekküllerin sokaklarda açtıkları bacalar yüzünden kaldırımlar Hdde bir bozulmaktadır. Caddelerde baca açan bu m(ıessrseterden blı kısmı, doğudan doğruya birer belediye müessesesldlr.
Belediye fen heyeti, kaldırımları bozmadan bacaların nasıl açılıp kapanması icabettiğinl bu mft-esseselere bildirdiği halde bacalardan çoğu, bu usule riayet edilerek açılmamaktadır. Parke taşlı veya asfalt olarak yapılan caddelerdeki taşlar, kalemlerle kaldırılarak baca açılmasına yetecek sahanın sökülmesi mümkün olduğu halde taşların keski, kazma darbalarile kırıldığı görülmektedir.
Binlerce lira sarfedllmek suretile yapılan caddelerin bu suretle tahrlb-edlldlğlnl gören vali ve belediye reisi doktor B. Lfitfl Kırdar’ın alâkalılara emri üzerine usulü dahilinde bacaları açmayan müessese ler e baca açma müsaadesi verllmlyecektlr. Bu İşleri vali ve belediye reisi bizzat kendisi takibedecektlr.
Amerikadan getirilecek elbiseler için lisans verildi
Bundan bir müddet önce Amerlka-dan kullanılmış fakat yeni denecek kadar İyi vaziyette elbiseleri memleketimize satmak için teklif yapılmış ve bunun üzerine İstanbul İzmir, Ankara’daki birçok firmalar Amerika’ya sipariş vermişlerdi. öğrendiğimize göre alâkadarlara İLsans verilmiştir. Amerikadan gelecek dan bu elbiselerin Hatlarının 18 - 25 Ura arasında ve sıhhi şartlara uygun etüvden geçirilmiş olarak geleceği anlaşılmaktadır.
İstanbuldaki tarihî anıtlar
Ankara 31 (AJ1.) — Bize verilen malûmata göre, Milli eğitim Bakanlığı İstanbulun bayındırlık hareketi İle tıygun olarak bu kültür merkezimizde sayısı binlere varan anıtlarımızın sayım ve kütüğe geçirilmesi İşini hızlandırmış ve bu İşi kısa bir zaman-
da başarmak İçin özel bir İhtisas komisyonu kurmuştur.
Anıtlarımızı sayım ve kütüğe ge-
çirme işiyle uğraşacak komisyon Milli eğitim Bakanlığına bağlı teşkilâtta
Bekçiler kursu
Bugün ilçelerde törenle başlıyacak
İstanbul bekçilerinin vazifelerinde daha yararlı olmaları için kurs görmelerine karar verildiğini yazmıştık. Bugün öğleden sonra her İlçede kurslara törenle başlanacaktır. Beyoğlu, Eminönü ve Fatih İlçeleri büyük olduğu İçin, buralarda iki, diğerlerinde birer kurs açılmaktadır. Üç ay sürecek olan kurslar bazı semtlerde Halkevlerinde, bazılarında da okullarda faaliyetlerine devam edeceklerdir. Şehrin bilhassa geceleri emniyetini sağlamakta olan bekçilere vazifelerini öğretecek öğretmenler, her İlçede kaymakamların idaresinde adliye, İdare ve emniyet memurlarından teşekkül etmektedir. 1500 kadar bekçinin iştlrâk edeceği kurslarda her gün saat 16,30 la 18,30 arasında öğretim yapılacaktır. _______
Millî Eğitim müdürlüğü sağlık kurulu başkanı
Milli Eğitim müdürlüğü sıhhat kurulu başkanı ve Beşiktaş mıntakası sağlık müfettişi B. Dr. Halil Karamız-rak istifa ctaılş. verine vekâleten sıhhat kurulu üyelerinden Dr. Fevzi Özet tâyin olunmuştur.
Belediye ve hususî idare bugün maaş veriyor
Belediye bütçesi tasdik edilmişse de Ankaradan henüz Belediyeye gönderilmemiştir. Bugün maaş günüdür. Bütçenin gelmediğini nazarı itibara alan bazı gazeteler maaşların verlle-mlyeceğlnl yazmakta iseler de Belediye ve Hususi İdareden maaş alanlara bugün eski bütçe üzerinden maaşları tamamen tediye edilmektedir. Ücretli memur ve müstahdemler birkaç gün evvel ücretleri 1 e mayıs ayına mahsus ayni yardım bedellerini almışlardır.
Satışa çıkarılan ithal mallan
Yeşilköy Halkalı caddesinde Gramofon T. L. Ş. ne hususi vida. Gal. Voyvoda cad. No. 80 de Erol İthalât vo İhracata traktör akşamı, İst. B. Kınacıyan handa Haydar Balkana şişe kapağı. İst, Atabek handa Doğu Ticarete kreolln, İst. Kayseri handa Refik i-sfendiyar’a nal çivisi, İst Mar-puççular 45 de Vitalls M. Pollkar’a ağaç, demir vida, sıcak tutkal, İst. Aşırefendi caddesinde Türkiye Eczacıları deposuna tıbbi ecza, Taks'm Cumhuriyet meydanında Osman Sab-ri Pekln'e otomobil fren balatası, İst. Ananyadl handa Zaman Ecza deposuna satonln. İst. Ketenciler 4-6 da Ankara Ecîa deposuna tıbbi ecza, Tahtakale cad. 31 de İsrael ve Sami Saitlye asit formik, İst. Tomruk sokakta Muzaffer Atak ere yıkanmış yün. Ayvansarayda MIhael Çlkvaşvlll-ye yıkanmış yün, İst. Tarakçılar 40 da Abdurrahman H. Onur’a mobalr ipliği, Eyüpte Eyüp mensucat fabrikasına yıkanmış yün, İst. Valide handa Haron Herkse, fal İpliği çakmakçılar 8. Safa handa Mehmet Etana suni yün ipliği. Aşırefendi cad. 34 de Fatma Atakan'a yıkanmış yün, Gal. Tersane cad. de Maklna ve Hırdavatçılığa zımpara bezi. İst. Aşırefendi cad. de G, ve A. Baker Ltd. e dimi.
Karton, tabak ve fincan ithalâtı
Yakında fsveçten takas yolile 100 ton üzüm mukabilinde karton ithal olunacaktır. Bulgaristandan da balmumu mukabilinde takas yolile piyasaya tabak, fincan ve sair cam eşya gelecektir.
31/5/1945 flatlerl
Londra üzerine 1 sterlin 5.20
Nevyork üzerine 100 dolar 129.—
Cenevre 100 İsviçre Fr. 30.3255
Madrid üzerine 100 pezela 12 81
Stokholm üzerine 100 kuron 31.1325
Hatay valisi B. Nizameddin Ataker’in beyanatı
ilk öğretim, ziraat ve bayındırlık işleri —■ Sıtma savaşı — Asfalt madeni
Antakya (Akşam) — Hatay valisi B. Nizamettln Atak er gazetemize aşağıdaki beyanatta bulunmuştur:
— Hatay vilâyetinin memleket İlk öğretim seferberliğinde gösterdiği başarıyı şu rakamlarla ölçebiliriz. Vilâyet dahilindeki köy ve kazalarda 946 ders yılı başına kadar tamamlanmak üzere 70 muhtelif İlk okul İnşaatı vardır. Bunlardan gayri İnşaatı bitmiş Antakya, Süveydlye, İskenderun, Reyharrtye, Hassa, Erzln kazalarında 6 tane okul vardır. Dörtyolda da bir orta okul yapılmaktadır. 1939 - 40 ders yılında Hatay vilâyetinde 84 İlk okul varken 045 ders yılında bu adet 102 sİ öğretmenll ve 96 sı eğltmenll olarak 198 okula yükselmiştir.
Talebe sayısı İse 939 - 40 da 9165, 1944-45 de 2844 eğltmenll okulla r da -kiler de dahil olarak 17.078 dlr. şimdiye kadar elde edilen istatistiklere nazaran vilâyet dahilinde okul çağındaki çocuk sayısı 55885 okuyan kısım % 66, okumıyanlar ve hiç okumamış olanlar İse «t 134 tür kİ her sene açılan yeni okullarla bu rakam düşmektedir. Bunlardan gayri Milli Eğitim Bakanlığı bir sanat okulu binası yaptırmaya karar vermiştir.
Ziraat ve bayındırlık işleri
Amuk gölü etrafında 18 bin liraya arazi İstimlâk olunarak 500.000 okaliptüs fidanı dikilmektedir. Ayrıca İskenderunda sıcak İklim nebatatı fidanlığı tesis olunmak üzere 55 bin liraya arazi istimlâki yapılmıştır. Ziraat Bakanlığı Reyhaniyede devlet ziraat İşletmesinin çiftliğinde teknik bir ziraat okulu açmağı kararlaştırmıştır. Sebzecilik, Ankara ve İstanbulun turfanda sebze İhtiyacı bakımından çok İnkişaf etmiş, vilâyet kendi fidanlığından sıcak yastıkta yetiştirdiği fldelerl müstahsile dağıtmaktadır. Meyvacılık bahsinde de bilhassa Süveydlye kazası çok ileridedir. Bu sene portakal 37-33 milyon iane yetişmiştir. Bayındırlık işlerine gelince 5 senedir mütemadiyen vilâyet hudutları dahilindeki asfalt yolların tamiri yapılmaktadır. Reyha-nlye yolu bozuktur. ilk fırsatta tamiri yapılacaktır.
Kırıkhan - Aktepe - Hassa yolu ya-
pılmaktadır. Bu şose Islahlyeye varınca İskenderun ve limanı Antep -Urfa - Diyarbakır vilâyetlerine bağlanmış olacaktır. Bayındırlık Bakanlığı Amuk gölünün kurutulması için evvelce başladığı amellyenln Icabet-tlrdlğl Antakyanın İçerisinden geçen Asi nehrinin derinleştirilmesinde nehir yatağında taş çıkması dolayı-stl. yatağın tetkiki ve sondajının yapılmasını bir müteahhide İhale etmiş ve İşe başlanılmıştır
Sıtma savaşı
Sıtma savaşında vilâyetin en mühim sıtma membaı olan Amuk ba- ■. tattıklarının kurutulması mevzuu “t vardır. Sıhhat Bakanlığı bu seneLJ Amuk gölü etrafındaki köylerde ttÖ*û_ malı olsun veya olmasın her ferde C\l kinin dağıtmaktadır. Diğer kazalarda q_ sinek membalı olan birikintiler ku- O rutulmakta veya mazotlanmaktadır.
Elektrik vaziyeti _O
Harbiye nahiyesindeki büyük şelâ-'JÖ lelerden istifade edilerek kurulacak J-elektrik santralının gücü İstanbul 0 santralının âzami gücünün dörtte biri kuvvetindedlr. Bu santralın ku- 0 rnlması için A.E.G. 11e yapılan anlaş- 0 ma üzerine türbin gelmiştir, fa kat Jeneratör ve sair hat ve direkler te-mln oiunamadığından bir türlü çalış- 5? tırılnmamaktadır. Eksik kalan malze-■*“* me için Amerikan ve İngiliz flrmala- "O rile anlaşma halindeyiz. Şehrin şim- 0 diiik tenviratını temin eden eski demi dizel 2 motor vardır. İskenderun elektrik vaziyeti Antakya ya kıyasen E daha İyi durumdadjr. O
Asfalt madeni
Antakyaya 25 Km. mesafede şen-köy mmtakasında kalitesi *5 15 asfalt madeni bulunmuştur. Bu maden İşletildiği takdirde çok verimli ve bol miktardadır. İşletmesi için vilâyet ve belediye müştereken İktisat Bakanlığına müracaat ederek imtiyaz almaya çalışmaktadır.
Antakyada otomatik bir telefon santralı He modern bir postane binası yapılmakta, ayrıca Ziraat Bankası yeni ve modern bir banka binası için lüzumlu keşif ve projeleri hazırlatmış bulunmaktadır
Halik Durukal
Amerikanın yeni Ankara büyük elçisi
Ankara 31 — Amerikanın yeni Ankara büyük elçisi üç dört güne kadar Adana yolile şehrimize gelecektir
Nuriye 12 sene ağır hapse mahkûm oldu
Beyoğlunda Tarlabaşında Ceviz sokağında beraberce oturdukları evde dostu orman memuru Gallb'i tabanca İle öldüren şarkıcı Nuriye’nin duruşması dün sona ermiş ve sanık vekili müdafaasını yaparak hâdiseyi tefer-ruatile anlatmış Nuriye'nin, bu cinayeti büyük bir teessür ve tahrik altında işlediğini İzah ederek ona göre ee-z alan dinim asını istemişt ir.
Mahkeme; bir müddet müzakereden sonra, Nuriye’nin bu cinayeti kasden ve tehevvürr-n İşlediğini kabul ederek on sekiz sene hapse mahkûm etmiş, fakat bu İşi şiddetli bir elem ve teessür içinde yaptığından cezasın n üçte birini indirerek on iki sene müddetle ağır hapse konulmasına Sarar vermiştir.
Fazla fiatle satılan ilâç dâvası karara kaldı
Ankara 1 (Telefonla) — Dûn Ankara millî korunma yargıçlığında fazla fiatle ruhsatsız İlâç satmaktan sanık olan Yeni Eczane sahibi Esat Kor yak’ın duruşmasına deanı edilmiştir. Sanık dünkü duruşmada bu İlâçları kâr maksadile satmadığını, bir çek vatandaşlara bedava verdiğini ve onlara bu suretle yardımda bulunduğunu şöyliycrek kendisini müdafaa etmiştir.
Duruşma, karar verilmek üzere başka bir güne bırakılmıştır
Zümrezade müessesesı-nin sulh istihsallerine mahsus tesisleri
Zümrezade müessesesi. harb ihtiyaçlarını karşılayan istihsal tarzını değiştirerek sulh istihsallerine uygun tesisatı fabrikasında yapmış ve bu münasebetle dûn gazetecilerle diğer bazı zatlar davet edilerek kendilerine fabrika gezdirilmiş, yapılan işler gösterilmiş ve davetliler şerefine bir çay verilmiştir.
Bugün matinelerden itibaren —’
TAKSİM sinemasında
iki film birden
1 _ İSTANBULLU KIZ
Türkçe sözlü ve şarkılı
T V S V F VEHBİ
ve İlk defa olarak
2 — KOVBOYLAR REVÜSÜ
ESHAM VE T.4HVİLAT
% 5 faizli ikramiyeleri
1933 Ergani 25.15
1938 Ikramiyell 22.40
Milli Müdafaa 22.30
D. Yolu ikramiyen 100.—
% 7 faizli Tahvilleri
Sivas - Erzurum I 20.20
Sivas - Erzurum 2-1 20.50
1941 Demiryolu I 20.10
1941 Demiryolu n 19.70
1941 Demiryolu IH 19.85
MllU Müdafaa I 20.70
Millî Müdafaa TL 19.70
Milli Müdafaa m 19.80
Anadolu Demiryolu Grup*
Tahviller 1-2 85.25
Hisse senetleri % W )5.—
Mümessil senet 62.50
Hisse senetleri;
Merkez Bankası 153.—
îş Bankası 14.60
T. Ticaret Bankası 4.20
Aslan Çimento Û-—
ALTIN
Borsa dışıûdf
3345
36.55
42.50
6.41*
ROBERT PAtC.E
Kahve ve çayhane işleten esnaf ile kahve ve çay bayilerine İstanbul Tekel başmüdürlüğünden:
Gulden
çalışan yüksek mimar, arkeolog, eplg-raflst, tarihçi gibi uzmanlardan ve gerekli yardımcılardan mürekkeptir. Külçe (BJr
Reşadiye İngiliz
grnnuf
Kahve ve çayhane işleten esnaf haziran 945 ayına ait kahve, çay İstihkaklarını geçen ay da tatbik edilen usul ve sınıf itibarile tâyin edilmiş olan miktarlar üzerinden satış depolarından alacakları fişler mukabilinde diledikleri kahve çay bayilerinden tedarik edeceklerdir. (7295)
Bahife 4
AKŞAM
1 Haziran 1945
L“ Gömlekiş "1
BİRİNCİ SINIF GÖMLEKÇİ |
■ Te): 20006 Sirkeci
İstanbul Dördüncü İcra Memurluğundan: 946/796
945/796 dosya İle bir borçtan dolayı haczen paraya çevrilmesine karar verilen demir kasa, camlı yazıhane, büyük yazı makinesi, 7 parçadan ibaret kanape, koltuk ve sandalyenin 6/6/945 salı günü saat 14 ten İtibaren Galata Havyar Han 28 No. da açık arLlırma ile satılacağından alıcıların gününde orada bulunacak İcra Satış memuruna başvurmaları İlân olunur. (7263)
İstanbul Asliye Üçüncü Ticaret mahkemesinden: 945/445
Kaplanı bulunduğu Devlet Denizyollarına mensup Marakas vapuru 07 nel dönüş seferinde 28/5/945 günü Bandırma İskelesinden hareketi sırasında aynı İskelede bulunan Atllâ vapurunun ilerlemesi neticesi Marakas vapurunun sancak omuzluğunda bulunan paravan yatağının yanına bodoslamadan bindirmiş ve yalı kütüğü yan saçından altmış beş santim uzunluğunda bir kısmı içeri çökertmiş olduğundan bahsile deniz raporunun alınması Şinasl Denktaş tarafından İstenilmiş olmakla Marakas vapuru ve yükle alâkalı ve işbu kazadan zararlı herkesin raporun alınacağı 7/6/ 945 tarihine raslıyan perşembe günil saat 15 te bizzat mahkemede hazır bulunması veya bir vekil bulundurmaları Deniz Ticaret yasasının 1065 inci maddesi hükmü gereğince Hân olunur.
BU AKŞAM
TAKSİM KRİSTAL
En muvaffak
Faal okuyucusu
Musiki duygularını yurdumuzun köylerinden toplayıp yaşatan rakipsiz
Bülbül £6311 okuyucu
Halk Türküleri Okuyucusu
ZEHRA BİLİR
SAFıYE TOK AY
HAMİYET YÜCESES
Bastekâr Tambur!
Biricik Kemani
Klarnet
Necati Tokyay
Salâhadin Pınar
SALONU
Kemençe
Piyanist
Udi
Keman!
Neyzen Kanuni
Darbuka
AL EKO
FEVZİ
YORGO İSMAİL NİHAT İSMAİL
NECDET
Okuyucular; FAİDE
NEVZAT
CAN
BİRSEN
SİLVA
MEMDUH CELÂL
LÜTFI
Zayi — Nazif e İsimli mührümü, bir aene evvel zayi ettim. Yenisini kazdırdım. Zayi olan mührün bir kıymeti olmadığını ilân ederim.
Kasımpaşa Sururl Keramet sokak No. 58 da Nazife Ergün
Hizmetçi aranıyor
Orta hizmetleri ve üç yaşında bir çocuk İle meşgul olacak hizmetçi bayana ihtiyaç vardır. öğleden evvel Şehremini Kürk ■i çü Bostan sokak No. 13.
Zayi — İstanbul Hukuk fakültesinden aldığım 942-Bİ3 ders yılı hüviyet var aka nu kaybettim. Yenisini alacağımdan eskisinin hükmü yoktur.
3 üncü sınıf 8982 No. lı Cemal Yağcı
Satılık Emlâk
tan bul
defterdarlığından:
Dosya No.
52301/4352
Cinsi
Kıymeti Teminat Lira Lira
Eminönü, Rüstempaşa mah. (Asma altı cad.) Carıbazhanç So. Büyük Çukur han birinci kat, 430 ada, eski 46 yeni 1 kapı sayılı 68 M2 kârglr mağazanın 165/1080 hissesi. Beyoğlu. (Hasköy) Sütlüce mah. Bükücü So. eski ve jrtnl 11 kapı sayılı 86 M2 arsa. Beyoğlu, Koca tep* mah. Tavşan So. 541 ada, 3 parsel eski 16, 14 yen! 18 kapı sayılı 104.75 M2 arsa.
Beyoğlu, Bülbill mah. Kılburnu 8o- 555 ada. 5 parsel yeni 10, 12, 14, kapı sayılı 63,50
M2 arsa, Beyoğlu, Bostan mah. Serdar Ömer So. 802 ada. 46 parsel, eski 21,23 yeni 27, 29 kapı sayılı 75 M2 arsa.
Beyoğlu, Kalyoncu Kulluğu mah. Kornişçi So. 444 ada. 23 parsel eski 14 kapı sayılı 31.50 M2 arsa.
Yukarda yazılı gayri menkuller 25/5/945 de açık arttırma İle satışa çıkarılmış İse de İstekli bulunmadığından satış sözü geçen günden İtibaren ON GÜN uzatılmıştır.
İsteklilerin geçici teminat makbuzları ve nüfus cüzdanlarila 4/6/945 pazartesi günü saat 14 de Milli Emlâk Müdürlüğündeki komisyona başvurmaları. (17303»
55100/5918
52301/1866
52301/2120
62301/3185
52301/1320
Traktör satışı
734
87
316
100
200
65
1
16
İstanbul defterdarlığından:
Ahırkapıda zırhlı ve motörlü vasıtalar park müdürlüğünde bulunan dört silindirli, dört tekerlekli Fordson marka cer traktörü 18. 8, 945 pazartesi saat 15.30 da Millî Emlâk müdürlüğündeki komisyonda kapalı zarfla satılacaktır,
Muhammen bedeli (1000) teminatı (75) liradır,
İsteklilerin 2490 sayılı kanuna uygun olarak hazırlanmış teklif mektuplarını ihale günü saat 14.30 a kadar komisyon baş-kanlığina vermeleri.
Fazla bilgi için sözü geçen müdürlüğe başvurmaları. (7304)
Sirketihavriye memurin ve miistahdlmini-ne mahsus tekaüt sandığı tasfiye h^Mn:
İstanbul birinci ticaret mahkemesinin 2 Nisan 1945 tarihli kararıl* Şirketlhayrlye memurin ve müstahdlmlnlne mahsus tekaüt sandığının fesih ve tasfiyesine karar verilmiş olduğundan sandık İle ilgili olan memur, müstahdem, mütekaidin, eytam ve eramilln hizmet müddetlerini ve sandıkla alâkalarını gösterir vesaikle blrllkt* ve sandık şahsiyeti hükmlyesl-ne borçlu ve alacaklı bulunanların keza veslkalarlle beraber on gün zarfında Galatada Karaköy Köprü başında eski Akny binasında lfayl vazife eden tasfiye heyetine müracaat eylemeleri ve tasfiyenin hitamından sonra vaki olacak müracaat ve dileklerin nazarı İtibara alınmayacağı usulen ilân olunur.
Hail tasfiyede bulunan Tekaüt sandığı tasfiye memurları. M. Ali Ataseven — Tahsin Şencan — İlhan Baha!
1000 kutu sıcak kaynak alınacak
Toprak mahsulleri ofisi umum müdürlüğünden t
Motörlü taşıtlarımızın sakatlanan lâstiklerini onarmak İçin 1000 kutu (sıcak kaynak) satın alınacaktır.
Bu işe alt özel ve yönetsel şartlaşmalarla sözleşme tasarısı Ankarada Umum müdürlük Malzeme müdürlüğünden ve İstanbul şubesi Malzemi kısmından (100) kuruş karşılığında alınabilir.
Vermeye İstekli olanların açık eksiltmenin yapılacağı 15/6/945 cum> günü saat 16 ya kadar 300 lira İnancalarını yanlarında getirerek Malzemİ müdürlüğüne başvurmaları ve verecekleri malzemenin niteliği anlaşılmak üz* re ikişer kutu örneği de birlikte getirmeleri, kendileri gelemiyecek istekli* lerin de İnanca ve örnekleri birlikte olmak üzere en son flütlerini bildirir teklif mektuplarını, belirli gün ve saatte Umum müdürlilkt* bulunacak şekilde postalamaları ilân olunur. (1268)
Açık Eksiltme ilânı
T. C. Ziraat Bankası Keşan ajansından:
1 — Asgari 3000 âzami 4000 ton hububat Ve bakliyatın Keşandan dertte yolu İle İstanbula veya Uzunköprü istasyonuna nakli İş! eksiltmeye konulmuştur.
2 — Eksiltme 4. 6. 1945 pazartesi günü saat 15 de Keşan Ziraat bankasında yapılacaktır.
3 — Taşıma işi gerek canlı ve gerekse motörlü vasıtalarla yapılacak ve motörlü vasıtalara lâstik ve benzin verilmlyecektlr.
4 — Muvakkat teminat 3000 Ura olup kati teminat 6000 liradır.
6 — Mezkûr hububat âzam! altı ay İçinde nakledilmiş olacaktır.
6 — Şartnameyi görmek ve bu hususta daha fazla malûmat almak is-tlyenler her gün bankamıza İstanbul, Edirne, Uzunköprü, Gelibolu, Teklr-dağı bankalarımıza ve İstanbul toprak mahsulleri ofisi müdürlüğüne müracaat edebilirler. (7094)
Dz. Lv. Amirliğinden
Deniz askeri nakliyat genel komutanlığı İçin bir ressam alınacaktır.
İstekliler arasında yapılacak denemeyi müteakip 3656 sayılı kanun hükmüne göre Ücret verüecektir.
Taliplerin mezkûr K lık levazım müdürlüğüne 15 haziran 945 tarihine kadar müracaatları. (7039)
■ımuunaumuıııııuuiuuııuııurııııııııııuınuuuıtıutuıııuıııuuınııııuuıtıııuıuuuuııtııııııuMinıınuuııUKnmınnDHpB Devlet Demiryolları ve Limanları İşletme Umum idaresi İlânları
unıuıiıiınııımimiıııniliılH|iıı(ıııııııııııııııııııııınııııııııııııuıuıııııııııımııııuiHinııııııııııııııııııııııımuııııııııuııııııııuD
(Askerî Eşya satışı)
İstanbul Defterdarlığından:
Tarakçılarda Cezalrll hanında bulunan beher kilosu (40) kuruş muhammen bedelli (1203) kilo eski asker! yazlık elbise, başlık ve şapka 11/6/945 pazartesi saat 15 de Milli Emlâk Müdürlüğündeki komisyonda açık arttırma ile satılacaktır.
Muhammen bedeli (481.20) teminatı (37) liradır.
İsteklilerin teminat makbuzları ve nüfus cüzdanlarile ihale saatinde komisyona başvurmaları. «6961» ’DERMOJEN
yanık, Çatlak Ekzama ve CHd yaralarına fevkalâde İyi gelir. Derinin tazelenmesine ve yenilenmesine hizmet eder.
Su fıçısı alınacak
Haydarpaşa Sattn alma Komisyonundan!
1 — Numunesi komisyonda mevcut (500) beş yüz adet ahşap su fıçısı kapalı zarf usulü e satın alınacaktır.
2 — Muhammen bedeli (10500) on bin beş yüz Ura olup muvakkat teminatı (787) yedi yüz seksen yedi lira (50) kuruştur.
3 — Şartnameler komisyondan parasız olarak dağıtılmaktadır.
4 — Eksiltme (11 haziran 1945) pazartesi günü saat (15,30) on beş buçukta Haydarpaşa gar binası dahilindeki Haydarpaşa satın alma komisyonunda yapılacaktır.
5 — Teklif mektuplarının o gün saat (14,30) on dört otuza kadar
makbuz mukabilinde komisyona verilmesi ve yahut muayyen olan saatten. evvd ele geçecek tarzda iadeli taahhütlü olarak posta İle gönderilmesi. «6994»
★ Şoför alınacak
Erzurum D.D. Zatıjleri müdürlüğünden:
1 — Erzurum transit yolu için İş çl kaydUe tamirden anlar ehliyetli 15 şoför alınacaktır.
2 _İmtihanda gösterecekleri kabUlyete göre 77, 90, 100 liraya kadar
ücret verileceği gibi günde 450 gram ekmek bir öğün sıcak yemek kendileri ve aile efradının beheri İçin ayda beşer lira çocuklara onar lira munzam ücret verilecektir.
3 — İmtihan Ankara motor atelyeşinde yapılacaktır.
4 — İsteklilerin 25/6/045 akşamına kadar belgelerüe birlikte müdürlüğümüze müracaatları. «7241»
FRENGİ ve
BEL8OÖUKLUÖUNA Tutulmamak
PROTEJİN
■j Kuiinnmalıdır ■
İçin '
Konkasör Aranıyor
Balast kırmak üzere acele konkasör (taş kırma makinesi) alınacaktır. JTahmls sokak Camlı han 9 No, ya veva 20256 No. telefonla müracaat^
Taraby ıda
TOKATLIYAN OTELİ
VE
SÜMER PALAS DANS PAVİYONU
Bugün açılıyor.
CUMARTESİ VE PAZAR saat 15 ten 19.30 a kadar DANSLI MATİNE BRAULiO PEREZ iştirakile FEVKALADECAZZ
E Sipahi Ocağı üyelerine —■
ağımız 4/Hazlran/1945 pazartesi giinü Yenlköydekl yazlık binaya I
Türkiye cumhuriyet merkez bankasından:
Akseki Güzelsu başmuallimi bay Vehbi adına yazılı D. sınıflı birlik 16807 numaralı bir adet bankamız hisse senedi kaybedilmiş olduğundan artık hükmü kalmamıştır, Yerine başka numaralı yeni senet verileceği bildirilir. (7213)
Kalorifer, havagazı ve sıhhî tesisat yaptırılacak
Emtâkbank Yapı Limited Şirketinden:
Ankara’da Bakanlıklarda Şükrü Saraçoğlu mahallesinde yaptırılmakta olan memur evlerinin bu sene teslim edilecek kısmının köşfe göre 1.029.486.97 lira tutan kalorifer, havagazı ve sıhhi tesisatı kapalı zarf usulü ile eksiltmeye konmuştur.
Bu İşe girebilmek için:
a) Muvakkat teminat olarak 44,930.— liralık nakit veya teminat mektubu veya hazine tahvilini tevdi eylemesi.
b) Müteahhidin bir defada yaptığı bu kabil kalorifer ve sıhhi tesisat İşi bedelinin 500.000 liradan aşağı olmaması, müteahhidin bizzat diplomalı tesisat, mühendis! olması veya bunlardan biri İle müştereken teklif yapması ve mukaveleyi birlikte Ira2a etmesi lâzımdır.
c) Teklif mektupları en geç 11/6/945 pazartesi günü saat 14 e kadar Ankara'da Emlâk ve Eytam bankasır dakl şirket müdürlüğüne tevdi veya İrsal edilmelidir
ç) Bu eksiltmeye alt hususi ve fenni şartname İle keşif evrakı eksiltme şartnamesi mukavele projesi bedeli mukabilinde Ankarada şirket merkezinde, İstanbul’da Emlâk ve Eytam bankası müdürlüğünden alınabilir.
d) Şirket ibateyi yapmakta serbestin«7136»
Satılık çam tomruk ve siyah katran
Devlet orman işletmesi Antalya revir amirliğinden:
Muhammen Muvakkat Miktarı Bedeli teminat
M3.D3. KHo Ll.Kr. LI. Kr.
_________________Bulunduğu yer 1009 23 Hacibeklr ormanı rampasında
337 50 Pamucak bölgesi Gerce deposu
1 __Revirimizin Hacibeklr rampasında mevcut 364 adede muadil 299
metre 030 desimetre mikâp çam tomruğu İle Pamucak bölgesi Gerce deposunda mevcut 16000 kilo siyah katran açıt arttırma suretUe satılığa çıkarılmıştır.
2 — Arttırma 9/6/945 tarihine müsadif cumartesi günü saat 10 da revir âmlrllğl binasında yapılacaktır. . .
3 __İsteklilerin şartnameyi orman umum müdürlüğünde Mersin, Bur-
dur, Eğridir, revir âmlrllklerlle Hacibeklr ve Pamucak bölge şefliklerinde görebileceklerinden hizalarında yazılı teminat akç el erile birlikte mezkûr gün ve saatte komisyona müracaatları.____________ «7193»
Cinsi_______________
Çam tomruk 299.030
Siyah katran
45 00
1000 45
Muhasebeden anlar bir memur aranıyor
Bolu vakıf orman işletme müdürlüğünden!
llşetmemiz muhasebe servisinde çalışmak üzere bir hesap tetkik memuru alınacaktır. Kendisine 3659 sayılı barem kanununa göre 85 lira aylık ücret verilecektir. En az iki sene muhasebe İşlerinde çalışmış bulunan İsteklilerin müsbit kftğıtlarile on gün İçinde İşletmemize başvurmaları. (7270}
Kartal belediyesinden:
Kartal yolu yaptırılacak
Kartal istasyonu civarında yapılacak tesvlyel turabiye blokaj katran, kaplama işi 17644 lira 89 üzerinden 15 gün müddetle ve kapalı zarf usulü He eksiltmeye çıkarılmıştır, işin muvakkat teminatı 1323 Ura 38 kıuuş-tur. İhale 18/6/945 pazartesi günü saat 15 de Karta! belediye dairesinde müteşekkil encümen huzurunda yapılacaktır.
Bu husustaki şartnameler belediye muhasebeciliğinde her gün görülebilir. Teklif zarflarının İhale saatinden lâakal bir saat evvel belediye muhasipliğine verilmiş olması ve mukabilinde makbuz alınması lâzımdır. Postada vuku bulacak gecikmeler şayanı kabul değildir._c"198* _
[
İstanbul Belediyesi İlânları
1
Beyoğlu beşinci noterliğine
Gazi caddesinin küşadı ve etrafının tanzimi İçin kamulaştırılmakta olan yerlerden Şeh2adebaşmda Baba Haşan Alemi mahallesinde Oruçgazl sokağında eski 16. yeni 26 ta], 26 kapı ve kadastronun 931 İnci adasında 11 parsel No. lu bahçeli ahşap eve 1500 (bin beş yüz) lira kıymet tekdir edilmiş ve Tapudan alınan tasarruf kaydına göre, bu yerin hissedarı olduğu anlaşılan Safiye’ye kıymetin tebliği İçin tanzim edilen ve Noterliğinizin 5324 No. suna kaydedilen İhbarnamenin iade edilen nüshasında verilen meşruhattan mumaileyhin mukaddema vefat ettiği ve veresesinin de ta-“ edHemlyerek meçhul kaldığı ve tebligat yapılamadığı ’ ’ ' ‘ * No. lu kanunun (10 ) uncu madde-
kanunl müddeti zarfında kıyme
İstenoğrafi yazı kursu
İstanbul Ticaret lisesi müdürlüğünden t
Okulumuzda Önümüzdeki haziranın İlk halfasında yeni bir stenografi kursu açılacağından orta okulu bitirmiş olup bu kursa yazılmak isteyenlerin diploma, nüfus cüzdanı, 4 fotoğraf, aşı raporu He birlikte pazartesi ve perşembe günleri öğleden sonra okulumuza başvurmaları._«705°*
ayyün . .
blldlrUmlş olmakla 3710
sine tevfikan mumaileyhin T~-----
t! kabul veya ademi kabulü mütezamnun Belediye veya yargıçlığa bir müracaatta bulunmadığı takdirde 10 ve 11 İnol maddeler delâle-tlle 18 İne! maddenin tatbik olunacağının tebliğ makamına kaim olmak üzere İki yevmi gazetede yayın ve ilânını ve yayını muhtevi gazetelerden birer nüshasının gönderilmesini rica ederim. (7308)
İşbu UAnnamentn bir nüshası talep veçhile İlân edilmek üzere muhatabı Akşam gazetesine tebliğ olunur.
Türk Hava Kurumu Genel Merkezinden:
Türk Hava Kurumu Gedikli Hazırlama yuvasına girmek istiyenierln kayı ve kabulüne başlanmıştır. Bu yıl orta okulu bitirecek gençlerden İstekli olanlar Hava Kurumu şubelerinden kayıt ve kabul şartlarını öğrenebilirler. Seçilecekler, yol masrafları Hava Kurumu şubelerinden ödenerek İnönü plânör ve paraşüt kampına gönderileceklerdir._«6434»
HASIR ve HER NEVİ KOLTUKLAR, SANDALYALAR
Karyolalar, masalar Ve çocuk arabalarlle yemek ve yatak odası takımları en zarif, dayanıklı, ve ucuz R ısa paşa yokuşunda 63 No.
Ahmet Fevzi • Asri Mobilya.
Mağazasından tedarik edebilirsiniz.
Yalnız ALEV markalı^! sanayi sergisini
flTE$ TUÛLASI A K. D A 1V1 A es=“
Avrupa ay arındadır ive emniyetle kullanılabilir. 223, Meşrutiyet Cad.
Telefon: 419S3 - 22512 *-rvf GİRİŞ SERBESTTİR.
S______________________ — --------------
Bene 27 — No, 9562 — Flatı her yerde 10 kuruştur. CUMA 1 Haziran 1945 Sahibi: Necmeddln Sadak — Neşriyat müdürü: Hikmet Feridun Es — AKŞAM Matbaası
İKİNCİ PARTİ
İkinci partinin teşekkülü Millî Şefin nutkundan da anlaşıldığı gibi Halk Partisince iyi karşılanacak
Dünya konferansı
Müzakereler bazı mühim meseleler yüzünden iki hafta daha uzıyacak
Ingiltere, Suriye işine müdahale etti
Memlekette yeni bir Demokrat Partisi kurulacağı hakkında bu sabah gazetelerde bir haber çıkmış, hattâ bu arada Partiye girecek zevatın İsimleri bile yazılmıştır.
Bu mesele hakkında Ankara muhabirini izden bu sabah aldığımız ve en İnanılır kaynaklara dayanan malûmat şudur:
Ankara 1 (Telefonla) — Milli Şefin 19 Mayıs bayramında gençliğe hitabeden nutkunda söylediği gibi harb şartlan ve darlıkları ortadan kalktıkça memlekette demokrasi İdaresinin daha ziyade İnkişafına meydan verilecektir.
Yine Milli Şefin söylediği gibi bu inkişaf, memleketin mukadderatına hâkim tek müessese olarak Millet Meclisi tarafından yapılabilir.
Son bütçe müzakeresinde Mecliste cereyan eden uzun ve çetin müzakereler. bazı İşler etrafında İleri sürülen ŞLÇik ve sert tenkldler, bugün tek pareden İbaret olan Mecliste dahi milli mürakabenln tam şekilde yapıldığım ğöstermektedir. Bu tenkldler, bunlara maruz kalan hükümet tarafından bile •n İyi surette kaşılanmış ve itlmat-nzlık reyi veren Parti millet vekilleri
bulunması hiç hayret ve kırgınlık uyandırmamıştır.
Mecliste ve tek Parti İçinde görülen bu tenkld ve murakabe havasının zamanla daha fazla genişlemesine, zamanla İkinci bir Parti şeklinde tezahür etmesine İntizar olunabilir.
Böyle İkinci Partinin teşekkülü MJ1U Şefin nutkundan da anlaşıldığı gibi Cumhuriyet Halk Partisi tarafından İyi karşılanacaktır. Bu Partinin adı ve mesleği şimdiden belli olamaz, çünkü henüz böyle bir adım atılmış değildir. Bu Parti, bugün Mecliste hükümeti sık sık tenkldeden Halk Par-tİBİ Millet vekillerinin küçük bir gru-pu tarafından kendiliğinden teşekkül edebilir, yahut önümüzdeki seçimde ayrı bir proğram ve ayrı namzetler halinde ortaya çıkabilir. Türkiye demokrasi rejimine uygun böyle yeni ve tamamen ayrı bir muhalefet Partisinin teşekkülüne müsaade edileceği, hattâ böyle bir teşekkülün İyi gözle görüleceği buradaki ciddi mahallide muhakkak görülmektedir. Fakat bugün henüz her hangi bir isim altında bir Parti teşekkül etmiş, yahut böyle bir müracaat olmuş değildir.
Nevyork 1 (Radyo) — San Francisco konferansı tahmin edildiği gibi 6 haziranda sona ermlyccektlr. Bazı mühim meselelerin halledilmesi İçin görüşmelerin İki hafta kadar uzıyacağı sanılıyor. Bu arada en mühim mesele olarak gösterilen şu mesele halledilecektir. Emniyet konseyinin sözünü geçirtecek olan silâhlı milletler arası ordusu nasıl teşkil edilecektir?.»
Londra 1 (Radyo) — Exchango Telegraph ajansına göre San Francisco konferansında küçük milletler büyük bir başarı elde etmişlerdir. Emniyet konseyi tarafından alınacak karar ve tedbirlerin Genel kurula bildirilmesi, ekseriyetle kabul edilmiştir.
Sovyet Rusya, Beyaz Rusya ve Ukrayna murahhasları .bu teklife muhalif kalmışlardır.
Büyük devletlerin veto hakkı İçin bulunan formül hakkında Moskova* nln cevabı beklenmektedir.
Trieste’de
B. Raif Karadeniz Ticaret Bakanı oldu
Askerî bakımdan daha sakinleşti
Kırklareli Millet Vekili B. Nafi Atuf Kansu Genel (ekreter vekilliğine seçildi
ene! Sekreter Vekili Nafi Atuf Kansu
Ankara 1 (Akşam) — Dün bildirdiğim gibi Ticaret Bakanı B. Celâl Salt Siren İstifa etmiş, yerine Trabzon Millet Vekili B. Raif Karadeniz'in tâyini yüksek tasdike İktiran etmiştir.
B. Celâl Salt Siren, çlün. Bakanlığa «elerek arkadaşlarına veda etmiştir, yeni Ticaret Bakanı B. Raif Karadeniz bugün vazifesine başlamıştır.
Parti genel sekreter vekili
Ankara 1 — İstifa eden Parti Genel Sekreteri B. Memduh Şevket Esendal dün Partide arkadaşlarına veda etmiştir. Genel Sekreterlik vekâletine Parti Genel Başkanı İsmet İnönü tarafından Kırklareli Millet Vekili B.
Fransa, Ingiliz ve Amerikan notalarına henüz cevap vermedi
Suriyedeki Fransız kuvvetlerine ateş kes emri verildiği henüz resmen teeyyüdetmedi, Amerika, Ingiitereyi destekliyor
Trleste 1 (AJL) — Reuter ajansının özel muhabiri bildiriyor:
Askeri bakımdan Trieste’de d urum daha sakinleşmiştir. Bununla beraber hiç bir değişiklik olmamıştır. Bu safha halkın, İlgili hükümetlerce bir karar almasını bekledikleri sırada hüküm süren sükûnet ve gerginlik safhasıdır.
Londra 1 na göre, Tlto Trleste kurtuluş iniştir.
Feyümede karışıklıklar
Trleste 1 (AA) — Flume'de yapılmakta olduğu bildirilmiş olan savaşlar hakkında yeni hiç bir haber alınmamışsa da, öğrenildiğine göre, karışıklıklar yiyecek maddesi eksikliği ve halkın mecbur! hizmet için toplanmasından çıkmıştır. Flume’de yiyecek vaziyetinin Trleste'deklnden çok fena olduğu bildirilmektedir. Trieste’de de istihkaklar çok mahdut olmakla beraber halk açlık çekmemektedir.
(R) — Yugoslav radyosu-LubUana şehrinde heyetini kabul et-
Japonya’ya müthiş darbe
Osaka’ya 3000 ton bomba atıldı
Yeni Ticaret Bakanı B, Raif Karadeniz
Nafl Atuf Kansu seçilmiştir. B. Nafi, bugünden. İtibaren vazifesine başlamıştır. Genel Sekreterliğe kimin getirileceği belli olmamakla beraber eski Berlin büyük elçimiz B. Saffet Arıkan. eski Ticaret Bakanı B. Mümtaz ök-men ve B. Atıf TüzÜn'iln isimlerinden bahsedilmektedir.
İki yeni Bakanlık kurulacağı hakkındaki rivayetler
Ankara 31 — İş Bakanlığından başka bir de Hava Bakanlığı kurulması hakkında rivayetler çıkmıştır. Fakat ne iş Bakanlığı ve ne de Hava Bakanlığı teşkili hakkında hükümetten henüz Meclise tezkere gelmemiştir.
sabah,
Londra 1 (Radyo) — Bu Amerikan hava kuvvetlerine mensup 450 süper uçan kale Japonyanm ikinci büyük şehri ve tezgâhlar şehri Osa-ka’yı şiddetle bombardıman etmişlerdir. Osaka’dakl hedeflere 3000 tondan fazla bomba atılmıştır.
Japonlar, OkinaAa adasının merkezi Naha'dan atılmışlardır. Japonların Oklnava'dakl esas mevzileri, şimdi Amerikalıların tehdidi altında bulunmaktadır. Filipin’lerde Japonların mukabil hücumları akim kalmıştır.
Londra 1 (Radyo' — Amerikan süper uçan kale teşkilleri son 3 ay İçinde Japonya’ya 58.000 ton bomba atmışlardır.
Harb canileri
İki bin Alman suçlu listesine geçirildi
Londra 1 (Radyo) — B. ChurchlU’ln • Orta Şark'ta bulunan İngiliz başkumandanına müdahale emrini verdiği, Suriye ve Lübnan'da bulunan Fransız askerlerine ateş kes ve kışlalarına çekilmek emrini vermesi hakkında gene rai De Gaulle'e gönderdiği nota hakkında Fransız hükümeti dün. gece geç vakte kadar hiç bir beyanatta bulunmamıştır. Fransız ajansı da İngiliz notasını tefstrslz neşretmlştlr. Vilâyetlerdeki seyahatinden Paris’e dönen İngiliz elçisi B. Duff Cooper bugün De Oaulle İle görüşecektir. Suriye'deki Fransız kuvvetlerine ateş kes emri verildiği hakkında dolaşan şalya henüz resmen teeyyüt etmemiştir.
Amerika, İngilterenin hareketini tagvibediyor
Londra 1 (Radyo) — Birleşik Amerika Dışişleri Bakan vekili B. Grew, Başkan B. Truman’ın İngiltere’nin hareket tarzını tamamlle tas-vibettlğlnl söylemiştir. Birleşik Amerikanın Fransaya ödünç verme ve kiralama kanunu mucibince verdiği malzeme, kendisini Mlhvercllere karşı müdafaa etmesine mahsus olup başka maksatlara kullanılmak İçin verilmemiştir. Fransızların, kendilerine > verilmiş olan malzemeyi Suriye'de kullandıkları henüz sabit olmamıştır. Churchill’in, de Gaulle’e
notası
Londra 1 (Radyo) — Dışişleri Bakanı B. Eden Suriye ve Lübnan hâ-dlseleri hakkında Avam kamarasında İzahat vermiş, dün akşamdan beri durumun bir kat daha vahamet kes-bettlğlnl, Şam şehrinin Fransız kuv-L vetlerl tarafından bombardıman edll-, diğlnl söylemiş ve demiştir kl: . «Bu durum, Orta şark'ı bir baştan öbür başa kadar çok büyük endişe İçinde bırakmıştır. Uzak Doğu He hayat! muvasala yolu özerinde bulunan bu çevrede bu kadar lüzumlu sükûnun bozulmasından çok endişe edilebilir.
Her İki tarafı sükûnete irca için mümkün olan gayretlerin hepsi sar-fedllmlştlr. Bundan sonra bu bahiste yapılacak gayretlerin her hangi bir tesiri olacağını sanmıyorum.
Bütün bu şartları gözönündc bulun duran Büyük Britanya hükümeti . bundan sonra artık vaziyete seyirci i kalamıyacağı neticesine varmış (al. kışları ve bu İtibarla Başbakan M. . Churchlll. general De Goulle’e aşağı. dakl mesajl göndermiştir: ı Orta Şark devletlerlle kıtalarınız arasında meydana çıkan vahim durumu ve iki taraftan başlayan çetin çarpışmalardan sonra. Japonyaya I karşı girişilen harbin en mühim münakale yolu üzerinde bulunan bütün Orta Şark’ın emniyet ve menfaati bakımından, yeniden beyhude kan dökülmesinin önüne geçmek üzere mû-, dahale etmesini, Orta Şark'takl kuvvetlerimizin başkomutanına, derin bir teessürle, emretmek zorunda kaldık. İngiliz ve Fransız kıtaları arasında bir müsademeye meydan bırakmamak üzere. Fransız kuvvetlerine derhal ateş kesmek ve kışlalarına çekilmek hususunda süratle emir vermenizi sizden talebe diyoruz.
(Arkası sahife 2: sütun 5 te)
AMERİKA, IRANDAKİ ASKERLERİNİ GERİ ÇEKİYOR
Iranın talebi tetkik ediliyor, üç büyük Müttefik arasında İstişareler yapılıyor
Londra 1 (Radyo) — Birleşik Amerika Dış Bakan Vekili B. Orew yaptığı beyanatta, Iran topraklarının Müttefiklerce tahliyesi İçin Tahran hükümeti tarafından yapılan teşebbüsü tamamen takdir ederek İyi karşıladığını, esasen Amerikan kuvvetleri nln İran topraklarından çekilmekte bulunduklarını söylemiştir.
Vaşlngton 31 (AA.) — Avrtıpadakl muhasamatın sona ermesi dolayıslle İngiliz, Rus ve Amerikan kıtalarının geri alınması hakkında İran hükümetinin notası ile İlgili olarak resmen bildirildiğine göre, Amerikan kıtalarının çekilmesine bundan bir müddet evvel başlanmış olup bu çekilme normal bir zaman İçinde tamamlanacaktır.
10 mayısta Amerikan Harbiye Bakanlığı, evvelce İrana yerleşmiş bulunan Amerikan hizmet kıtalarına alt kamyonlardan mürekkep bir kaflle-nln Acem çölünden Çine kadar 9.600 kilometrelik bir yol katetmlş olduğunu ve bu kıtaların daha şimdiden Çin kuvvetlerine mühimmat ve ikmal 1 malzemesi taşımakta olduklarını bll-1 dirmlştlr.
Bu hususta belirtildiğine göre, Müt-1 teflk kıtalarının topraklarından çekll-’ meşini dün bir nota ile İstemiş olan ' İran, kiralama ve ödünç verme kanunu gereğince Birleşik Amerlkadan 1 Sovyetler Birliğine gönderilen harb ' malzemesi İçin bir koridor vazifesi ' görmüştür. Bu malzemenin Sovyetler Birliğine İran toprakları üzerinden sevkı lş! Basra körfezi Amerikan ko-mutanlığınm kontrolü altında yapılmıştır.
Times’in mütalâası
Londra 1 (A,A.» — İngiliz, Amerikan ve Rus askerlerinin memleketten çıkarmaları hususunda İran hükümetinin yaptığı talebi münakaşa eden Times gazetesinin siyasi muharriri İngiliz hükümetinin, bu kıtaların tahliyesi fikrine pek mütemayil olmadığını bildirmektedir. Sanıldığına göre, Sovyet hükümeti arada mevcut muahedenin, kıtaların harbden sonra en geç altı ay İçinde tahliye edilmesine müsait olduğunu düşünmektedir. İngiliz tefsirine göre, bu, Almanya İle olan harb mânasını İfade etmektedir. Sovyet hükümeti de bunun Japonyaya karşı yapılan harbi kastettiği fikrini terviç etmektedir ve tabi! Rusya, Japonyaya karşı yapıl-makat olan harbe iştirak etmemektedir.
İran notası inceleniyor
Londra 1 (AA.) — Brltanova ajansının siyasi muharriri yazıyor:
Müttefik kuvvetlerinin İrandan tahliyesini İsteyen İran ıotası şimdi İngiliz, Amerikan ve Rus hükümetleri tarafından tetkik edilmektedir. Bu hususta yakında Avam kamarasında bir demeçte bulunulması muhtemeldir. İran’ın bu talebi üç müttefik tarafından İtina İle tetkik edilmedikçe hiç bir tedbir alınmıyacaktır. Mevcut ltllâfname gereğince Müttefik kıtalarının geri alınması İçin Japonyaya karşı harbin bitmesini beklemek lâzım gelecektir Bununla beraber. meselenin yeniden gözden geçirilebileceğine İşaret edilmektedir.
(Arkası sahife 2; sütun 6 da)
Günler Geçerken
Eksik, güdük haberler
Dünya güvenliği anayasası tamamla' nıncaya kadar muvakkat bir dünya polis kuvveti kurulacak
Londra 1 (R) — Harb canilerin! muhakemeye sevketmek İşini üzerine almış olan Londra'daki komisyondan bildirildiğine göre, 2000 Alman şimdiye kadar harb canisi listesine geçirilmiş bulunmaktadır.
Londra 1 (Radyo) — Reuterin B Franciscoda bulunan muha-ne göre mareşal Stalln, B. man ve B. Churchili arasında Sakında yapılacak toplantıda bıı ç büyük devlet arasında bir askeri ittifak aktinin de görüşülece. tine salâhiyeti! mahfillerde inanılmaktadır. Bu ittifakın gayesi, Almanyamn silâhtan tamamlle tecridi ve eski düşmanlar tarafından yapılması muhtemel bir tecavüze karşı dünya emniyetinin vikayesi olacaktır. Mamafih dünya emniyet teşkilâtı, müessir
bir şekilde işlerse ve böyle bir İttifaka lüzum kalmıyacaktır.
Londra 31 (A.A.) — San Fran. ctsco'dan gelen haberlere göre, Büyük Britanya, Birleşik Amerika devletleri ve Sovyetler Birliği. yeni milletler birliğinin kurulmasına intizaren, barışta muhafazası İçin askerî bir ittifak müzakere etmektedirler. Bu haberlere nazaran, dünya güvenliği anayasası tamamlanmaya kadar muvakkat bir dünya zabıta kuvveti vücuda getirilecektir.
(Arkası sabite 2; sütun 6 da)
İngiliz işgal bölgesi
Londra 1 (R) — tngilterenln Almanya'da işgal edeceği bölge tesbit edilmiştir. İngiliz blrlikle-rl Şlesburg, Slezvlg - Holştayın, Vostpalya ve Rhln bölgelerini kontratları altında bulundura-taklardır,
-----------------------
Acı bir merhamet
Ynıan: A. ADNAN . ADIVAR Yarınki Akşam’da
✓
«Aman şu Belediye!»
— Bakınız efendim şu sokağın haline.. Belediye yalnız çöp kaldırmasını biliyor. Halbuki kaldırımları ot bürümüş; temizlemiyor. Halk iki yana ne güzel villâlar yaptırtmış. Uymıyan bir manzara! Belediye temizlemeli değil mi?
— O villâların cepheleri 20-30 metre. Her mal sahibi yahut kiracı senede bir İki kere birkaç tutam ot yolsa, İstanbul sayfiyelerinin sokaktan pîriipâk olur. Napoleon Mısın fethettiği vakit İskenderiye sokakları zifiri karanlıkmış. Her dört kapıda bir kapının nöbetleşe dört akşamda bir fener asmasını emretmiş. Şehir nura boğulmuş.
Kazalar veya suç yakalan hakkında haber yazma usulümüz lıer zaman olmasa da çok defa okuyanları şüpheden kur ta ra mı-yacak, hattâ aksine şüpheye, meraka düşürecek mahiyettedir; sarihlik yoktur. Meselâ şu: «Şoför Ali Çarşıkapıdan geçerken Sa-matyada oturan Mannik adında bir kadını çiğnemiş, şoför yakalanmış, yaraları ağır olan kadın da hastaneye kaldırılmıştım haberini okuduğunu farzettiğimiz İstanbul halkından iki kümeyi bir meraktır alabilir: Şoförlerle şoför ailelerini ve Samatyalı Ermeni cemaatini.,, Şoförler düşünürler: «Bu Ali, acaba Ali Uçan mıdır, yoksa Ali Kanatlı mıdır, yoksa bizim Ali Kıyak mıdır? Nasıl anlasak?» Aileler İse telâşa düşerler; hele Alilerden biri o gece bir sebeple vaktinde evine gelemedi mi kaza çıkaranın kendisi olduğuna hükmederler; konu komşuya, bekçiye ve karakola koşarlar
Öte yandan koca Samatyada epeyce bayan Mannik bulunsa gerektir, bu Mannik'lerin ise damadı tuhafiyeci Kirkor, yahut oğlu terlikçi Karabet cihetlerinden Çarşıkapı ile de münasebeti olabilir. Yaralanan hangisidir? Kaç yaşındakidir? Dul bayan Mannik mİ, yoksa terzi matmazel Mannik mi? Gel de keşfet bakalım! Gazetelerdeki bulmaca çerçevesini bunlardan daha çabuk çözmek mümkündür; sarahatsız zabıta vakaları bulmacalarımızdan birkaç kat hünerle tertlbedilmişe benzediği gibi ayınca heyecanlıdır! Halbuki Avrupa gazetelerinde üç satırlık bile olsa haber şüpheyi giderecek biçime sokulur; soyadı, yaş ve ikametgâh adresi muhakkak verilir. Şu tercüme bunu bir ispatıdır: «Fariste Chatier sokağı, 28 numarada oturan 30 yaşında şoför Jean DuboisPorte Maillot’dan geçerken Temıidor sokağı, 51 de oturan 54 yaşında Madam Louise Durant’ı çiğnedi, yaralı l'II At el-Dieu hastanesine kaldırıldı.» Görüyoruz kİ haberde bizim malûm «çiğnemiştir... kaldırılmıştır» cinsinden lüzumsuz &nıış nıış» !ar da yok.
Haber böyle verilir... Fakat biitiin hüneri Avrupa gazetelerine değil, havadisi tam tertip yermeği bilen ora polis idarelerine mal etmek daha doğrudur.
Refik Halid Karay
Sahile 2
AKSAM
1 Haziran 1945
SÖZÜN GELİŞİ
Dil sadeleştikçe...
Eski şairler, edipler neden halkın konuştuğu sade dille yazmazlarmış? Bu sualin on cevabı varsa her halde onuncusu şudur: Edebiyatla, sanatla meşgul olanlar yalnız bildikleri dille kalmasınlar; Islâm dünyasının İlim dili olan Arapçayı, yüksek bir edebiyat dili olan Farsçayı da öğrensinler. O dillerden kitaplar okusunlar; bilgileri herkesten başka olsun. Belki de münevver îti m re edebiyatçılarının a sırlardan beri süregelen hece veznini bırakıp şiirlerini aruz veznile yazmalarının on sebebinden biri de budur. îş biraz zorlaşsın, herkes kolayca şair oluverecegi zehabına kapılmasın. Bu işin de zahmetli bir çıraklık devri olsun. İstidatlılar istidatlarını bir takım bilgilerle geliştirip gürleştirsinler...
Netekim edebî tanzimat önderleri, sonra Edebiyatı Cedideciler ve Fecri Âti nesli edebiyat dilini ağdalı buldukları halde aynı dili başka şekilde ağdalandırmak yoluna gitmişlerdir. Sade dil millî edebiyat cereyanile başlar ve dil temizlene temizi ene bugünkü en sade şeklini bulur.
Elbette ki bu sonucun aleyhinde bulunacak değilim. Edebiyat da artık herkesin anbyabileceği şekilde durulmuş, halka yaklaşmış, onun malı olmuştur. Fakat eskilerin edebiyata Arapça ye Farsça sokarak önlemeğe çalıştıklarını tahmin ettiğim mahzur bugün en geniş ölçüde baş göstermiştir. İlk okulu bitiren herkes, romanların, makalelerin pek sade dil İle yazıldığına bakarak bunlardan kendisinin de pekâlâ yaşabileceğine İnanıyor. Pek sade dille şiirler yazıldığını, hattâ vezin ve kafiye gibi güçlüklerin de bir tarafa bırakıldığını görenler «ben de şiir yazarım» diyor ve hakikaten yazmaya da başlıyorlar. Zamanımızda şair olmamak, muharrir olmamak âdeta budalalıktır, öyle ya, iş bu kadar kolaylaştıktan sonra neden olmasınlar?
Fakat bu anlayış edebiyatın, sanatın hattâ dil bilgisinin değerini yavaş yavaş sıfıra indiriyor. Netekim gazeteye ilân veren bir vatandaş «İyi ve tesirli şiirler, İstidalar yazdırmak istiyenler 30 kuruşluk pulla posta kutumuza müracaat etsinler» diyordu. Bana öyle geliyor ki şimdi dilimize yepyeni kelimelerin girmesi on sebepten ileri geliyorsa onuncusu, herkesi edebiyatçı olduğu zannından kurtaracaktır. Şevket Rado
Toprak kanunu
Bugün Mecliste müzakeresine devam edilecek. Bir cok Millet Vekili bir teklif hazırlandı
Ingiltere, Suriye işine müdahele etti
Ankara 1 — Büyük Millet. Meclisinin bugünkü toplantısında Toprak kanunu tasarısının görüşülmesine devam edilecektir. Tasarının sekizinci maddesine kadar olan kısmı kabul edilmiştir. Bugün konuşmalara 9 uncu maddeden başlanacaktır.
Söyltndliğne güre 300 den. fazla Millet Vekili tarafından toprak kanunu tasarısının en mühim maddelerinden biri olan 17 nci madde hükümlerinde asaslı değişiklikler yapılması İçin bir önerge hazırlanmıştır. Buna göre tasarının 17 nel maddesindeki zaruret halinde 50 dönüme kadar kamulaştırma yapılacağına dair fıkradan sonra «şu kadar kİ bu hükmün uygulanmasında, daha yakında dağıtılabilecek veya kamulaştırtacak araziden bunlara verilmesi mümkün olan miktarın bu çlfçllerl topraklandırmaya yetmemesi şarttır.» fıkrasının tasarıdan çıkarılması İstenmektedir,
Bn maddeye İlâve olunması İstenen
Kuzu eti
Hava seferleri
Narhtan sonra kasaplar* da miktarı azaldı
Belediye, kuzu etlerine 215 kuruş olarak âzami bir flat teşblt ederek İki gün evvel ilân etmişti. İlânın gazetelerle neşredlldlği gün, kasaplar, gene kuzu etlerini 250 - 270 kuruş arasında «atmışlar ve dûn kasaplarda ne kuzu, ne de koyun eti bulmak mümkün olmamıştır. Kasaplar, ümşterllere etlerin satıldığını söylemekte İdiler. Kuzu etleri için flat tesbit edilirken, mezbahanın ve toptancı kasapların da fikirleri alınmıştı. Buna rağmen dünkü et yokluğu bir türlü izah edilememektedir.
Belediye iktisat işleri murakıplar! şehre dağılarak kasapların kon t r olların a başlamışlardır. Müraklplere, mü-rakabe mıntakaları ayılmıştır. 215 kuruştan fazlaya et satarken yakalanan kasaplar hakkında zabıt varakası tanzim edilerek millî korunma mahkemesine verilmişlerdir. Dün mezbahada kesim günü olmadığından kasaplarda bol et bulunamadığını alâkadarlar söylemekledir. Bugün mezbahada 1000 kuzu, 1700 koyun kesilmiştir. Kesilen kuzu sayısı. flat tesbit edilmeden evvel kesilen miktarın yansı kadardır. Buna mukabil koyun miktarı artmıştır.
Bu sabah, kasaplarda az miktarda zayıf kuzu etleri vardı.
Trabzon vapuru 200 ton eşya getirecek
Memleketimize mal getirmek üzere Tulon'a gitmiş bulunan Trabzon vapuru haziranın ilk haftasında oradan hareket edecektir. Vapurun hamulesi 200 tondur. Bunlar arasında kâğıt, makin?, tıraş bıçağı, elektrik malzemesi vardır.
Rus heyeti Kopenhag^ta
Londra 1 (Radyo) — Danimarka’ dan bildirlldiiğne göre bir Sovyet askeri heyeti, bugün Bornholm adasından Kopenhag'a gelecek. öğRden sonra Kıtal tarafından kabul edilecektir.
bir fıkra ile de 17 nci maddenin uygulanmasında 14, 15 ve 18 nci maddeler hükmü carî olmıyacak, yani arazideki dar - geniş tasni 11 de bertaraf edilmiş olacağı gibi «orta arazinin iki bin dönümden fazlası kamulaştır ılablllrj kaydı da aynı esasa uyularak bazı hallerde nazarı itibara alınmıyacaktır-
Aynı önerge İle daimi tarım işçilerine toprak verilmesi kabul ohınmak-ta,toprak dağıtımından geçici işçiler hariç tutulmaktadır.
Bu önerge ile kanunun tatbikatı daha çok kolay bir şekil almıg olacak, zaruret halinde mal sahibine 50 dönümden aşağı bırakılmamak üzere bütiin arazi kamulaştırılabilecektlr.
Kamulaştırılan ak toprakların yanında köylüye daha yatan olup da işlemeğe müsait olmıyan toprakların bulunmam uzaktaki arazinin kamulaştırılmasın* bir mâni teşkil etml-yecekUr.
Şehirler arası hava seferlerine bugünden itibaren başlanıyor
Ankara 1 (Telefonla) — Şehirler arası hava seferlerine bugünden İtibaren başlanacaktır. Bu yıl yeniden bazı hava hatları kurulmuştur. Henüz hazırlıktan tamamlanan yan bazı istasyonlar arasında önümüzdeki ay içinde seferlere başlanacaktır.
İstanbul ve İzmir hava alanla-rile bu şehirler arasında otoray seferleri de temin edilmiştir.
İngiliz kültür heyeti mümessili
İngiliz kültür heyetinin Türkiye mümessili Mr. MJchael Grant, tetkik seyahatinden dönmüştür.
Yaz aylarında, İngiliz kültür heyetinin Türkiye deki diğer ileri gelen memurları İstişare maksadlyle îngil-tereye gidecekler ve bir iki ay kadar sürecek olan bir ziyaretten sonra tekrar işlerinin başına döneceklerdir.
Sonbahar öğretim programının yapılması İçin bu memurların İngiltere den dönmeleri beklenecektir.
Kadıköy adliye binası ve bahçesi
Kadıköy adlisinin bulunduğu binanın büyük vc güzel bahçesi uzun müddet bakımsız bir halde bulunuyordu. Kadıköy savcılığı bahçenin imarını düşünmüş ve Göztepe tarım fidanlığında çalışmakta olan mahkûmlardan kırkını bu bahçede çalıştırmak suretlle mamur bir hale İfrağ etmiştir.
Kadıköy adliye binası yeni baştan esaslı surette tamir edilmiş ve Küçük bir adliye sarayı haline getirilmiştir.
Esrarlı iki ölüm
İstanbul ve Kadıköyü savcılıkları tahkikata el koydular
İstanbul ve Kadıköy savcılıkları bu sabah İki esrarlı ölüm tahkikatına el koymuşlardır.
Bunlardan biri bir cinayet ma-hlyetlni göstermekte olup tafsilâtı şöyledlr:
İsmet İsminde on dokuz yaşlarında bir genç, bundan üç gün evvel. Cezaevinden mahkûmiyetini bitirerek çıkmış ve Küçük-paz ardaki evine dönmüştür. Bu üç gün içinde heroin satışı isile uğraşan İsmet; bu sabah. Tah-takalede Şekerci sokağında bir fırının odunluğunda ölü olarak bulunmuştur. Tahkikata el koyan savcılık ve adliye doktoru Kâmil Ün sal an cesedi muayene edince arka tarafında bazı yaraların mevcut olduğunu görmüştür. Bir cinayete kurban gitmesi ihtimalleri fazla görülen İsmetin cesedi morga kaldırılmış ve lâzım gelen tlhkikata da başlanmıştır.
Kadıköyünde ölü bulunan öğretmen
Yine bu sabah Kadıköy savcılığının el koyduğu ikinci ölüm
Fransız kabinesi
Son değişiklik kabineyi biraz daha sola aldı
Paris 1 (R) — Fransız ajansının slvas! muharriri kabinede yapılan değişikliklerden bahsederken şöyle demektedir:
«General De Gaulle tarafından yapılan yeni değişiklikler kabineyi biraz daha sola almıştır. İki yeni Bakandan biri sosyalisttir ve bankalar üzerinde devletin konforlu meselelerinde ihtisas sahibidir.»
Paris 1 (RJ — General de Gaıılle umumî seçimlerin bu sene sona ermeden yapılacağını söylemiştir. Kabine üyeleri bu fikre İştirak etmekte-diler.
Paris 1 (R) — Fransız komünist partisi tarafından çıkarılan bir beyanname Da Gaulle hükümetinde yapılan değişiklikleri kâfi bulmamakta ve halkm beklediğinin vukua gelmemiş olduğunu bildirmekte ve şunlar istenilmektedir:
«Tnıstler kaldırılsın. Vlchy adamları temizlensin. General Franco hükümet! İle siyasi münasebetler kesilsin,»
Italyan Dış Bakanı
Bir Fransız gazetesi muhabirine beyanatta bulundu
Londra 1 (Radyo) — Fransız «Com-bat» gazetesinin Roma'dakl özel muhabirine beyanatta bulunan İtalyan Dig İşleri Bakanı de Gasperl şöyle demiştir:
İtalya Fransa İle dostça geçinmek arzusundadır. Trleste meselesinin âdilâne bir tarzda Müttefikler tarafından halledllcbilm'-slnl dlleyoruz.
İtalya büyük bir İştiyakla birleşmiş milletler arasına katılmak arzusundadır.
Dahilde Müttefik kontrolü bir nevi beraber çalışma peklini almıştır.
İdare şekli bir naiplik halinde olmalıdır. Naipliğe Sforza. Orland, Nytl gibi adamlar getirilebilir.
Breslav şehrî PolonyalIların idaresinde
Londra I (Radyo) — Kızıl Yıldız gazetesine göre Almanya’da Breslau şehri, şimdi Polonya’lılann İdaresinde bulunmaktadır.
Norveç hükümeti Oslo’ya döndü
Londra 1 (Radyo) — Norveç hükümeti, dün Londra’dan Oslo'ya gelmiştir. Kıral Haakon da gelecek hafta memleketine dönecektir.
Yunan işbirlikçileri mahkûm edildi
Londra 1 (Radyo) — Atlnadan bildirildiğine gör* Almanlarla işbirliği yapmış olan Yunan ricali hakkında mahkeme kararım vermiştir. Eski Başbakan General Çolakoğlu İdama, yine eski Bakanlardan Jan Halis ve Logostepulos müobbei kürek cezasına mahkûm edilmişlerdir.
hâdisesinin kurbanı da bir öğretmendir.
Moda caddesinde Ağabey sokağında 31 numarada oturan ve Kasımpaşa İlkokulunda öğretmenlik eden kırk iki yaşlarındaki bayan Naitenln iki gündür odasından çıkmadığı nazarı dikkati celbetmlş, zabıta ve adliye haberdar edilmiştir.
Tahkikata savcı B. Nedim Evliya el koymuş, bayan Naflenin oturmakta olduğu odaya girildiği zaman öğretmenin Ölüsne karşılaşılmıştır.
Savcı İle beraber bulunan adliye doktoru B. Salih Hâşim cesedi muayene etmiş ve 1ple boğulmuş olduğu görülmüştür.
Odada yapılan araştırmada bazı verlerd dağınık olarak altı yüz lira kadar para, bir miktar altın ve tahviller bulunmuştur. Bayan Naile kırk iki yaşma kadar evlenmemiş, daima yalnız yaşamayı tercih etmiş ve paralı olarak tanınmış bir kadındır.
Savcılık bu esrarlı vaka hakkında lâzım gelen soruşturmaları yapmaktadır.
İtalyan filosu
Roma hükümeti, harb gemilerini Müttefiklerin emrine verdi
Londra 1 (AA.) — İtalya Liberty tipinde 50 vapur almayı tasavvur etmektedir. Bu. İtalyan ticaret filosunun yeniden kurulmasına doğru atılan ilk adım olacaktır. Bu gemilerden 10 - 15 kadarı yakında teslim edilecektir. İtalyan mürettebatı tarafından sevk ve idare edilecek olan bu gemiler şimdilik müşterek sevrüsefer dairesinin kontrolü altında bulunacaktır.
Akdeniz bölgesi başkomutanı amiral Cunnlngham İtalyan açık deniz filosunun kontrolünü, bu daire namına ele almıştır. Bunlar topyekûn 300 000 tonilato tutarındadır. Bıı gemiler, mütarekeden sonra Müttefikler tarafından müsadere edilmişti. İtalya şimdi bu gemileri tamamen Müttefiklerin emrine vermeği kabul etmiştir. Bunlar belki de Pasifik'e gönderilecektir.
Rus patriği Kudüste
Kudüs 1 (A A.) — Rus ortodoks kilisesi başkanı patrik Aleksi tnglltere-ye gitmek üzere buraya gelmiştir. York başpiskoposunun ziyaretini iade etmek için İngütereye gitmekte olan patrik, burada Kamam? kilisesinde bir âyinde hazır bulunmuştur.
Rus patriki Aleksi, Kudüs’e gelirken Şam'a da uğramış ve bombardıman gecesi orada bulunmuştur.
B. Truman'm iki şahsi mümessili
Londra 1 (Radyo) — Moskova’da bulunan M. Hopklns dün gece M. Mo-lotof tarafın dan verilen bir kabul töreninde hazır bulunmuştur.
M. Davles Vaşingfon yolu ürerinde Londra’yı terketmlştir.
Her İki şahsî mümessil Vaşingfon'a vardıktan sonra raporlarını M. Tru-man'a tevdi edeceklerdir.
Alman zabitlerinin küstahça bir hareketi New-York 1 (R) — Bu sabahki Amerikan gazetelerinde Almanyadan gelen şu telgraf okunmaktadır:
«70 Alman subayından mürekkep bir heyet Rhln üzerinde Lüdviksburg yakınlarında bulunan bir esir kampının kumandanı olan Amerikan subayına müracaat etmişler ve kendilerinin çadırlarda yatırıldıklarını, mutfak işlerinde kullanıldıklarını, bu gibi hareketlerin Alruan subaylaraa yakışmadığını küstah bir lisanlar hll-dirmljlerdir.
Bu heyeti soğuk bir tarzda karşıla-ı yan Amerikan subayı hiç bir şey söylemeden bu subaylara Buckenvald ve Dachav? kamplarında Amerikan harb esirlerine yapılmış olan muameleyi ifade eden resimleri göstermiştir.
Alman subayları anlamış olacaklar ki. hiç bir şey İlâve etmeden geri dönmüşlerdir.»
Bııl garı s tanda bir faşist suikastı meydana çıkarıldı
Paris 1 (Radyo) — Moskova radyosunun verdiği bîr habere göre. Bul-garlstanda bir faşist sulka?dı ortaya çıkarılmıştır. Suikastçılar yakalanmış tır.
tevdi ettiği vakit bir Fransız harb gemisi Beyrut’a yeni silâhlı kuvvctlGt çıkarmış olduğudur.
Gerek milletler arası bir güvenlik teşkilâtının San Francisco'da kurtıf-doğu şu anda ve gerek âti için bir iti» mat telkin edebilmesi için büyük Vs küçük bütün milletlerin bir şüpheye mahal verebilecek her hangi haksız bir hareketten çekinmesi ve kurulmak Üzere bulunan bu teşkilâtın müdafaasını gaye edindiği zihniyet ve prensiplere katiyen aylan bir siyasetin yine bu teşkilât üyelerinden biri tarafından takibedilmekte bulunmasının ehemmiyeti meydandadır.
M. Grew bu notaya henüz hiç bil cevap alınmadığını açığa vurmuştur.
Beyrut radyosu ne diyor?
Londra 1 (R) — Suriye ile muhabereler kesilmiş bulunduğundan son 12 saat içinde 8urlyede neler vukua geldiği hakkında hiç bir tafsilât yoktur.
Dün gece Beyrut radyosu, Fransız kuvvetlerinin Suriye’nin büyük bir kısmında vaziyeti düzeltmiş olduğunu ve Orta Şark Müttefik başkomutanı ile Suriye’deki Fransız komutanı arasında görüşmelerin başlamış olduğunu bildirmiştir.
Bir müddet ewei Fransız hükümeti, İnglUzlerin arzusu veçhile hareket etmeleri hususunda Fransız birliklerine emir göndermişti.
Şam’ın merkezinde iki büyük yangın
Londra 1 fR) — Suriye’deki çarpışmalar hakkında şu tafsilât verilmektedir:
Şam şehrinin merkezinde İki büyük yangın etrafa yayılmaktadır. Bütün gece çarpışmalar devam etmiştir. Fransızlar toplan ve uçaklarlle şehrî şimdiye kadar görülmedik bir şiddetle bombalamışlardır. Şehirdeki tahribat mühimdir.
Suriye jandarmasının kumandanı Şam’daki çarpışmalar esnasında öl( müştür. Bu bir albaydı.
Karışıklıklar, Suriyenin başka böl* gelerlne de yayılmaktadır.
Şam’da Mcbusan meclisi binası ta-mamlle harap bir haldedir. tnglliS elçilik binası da ağır hasar görmüştür.
(Baş tarafı 1 İnci sahifede)
İntizam ve asayiş tekrar teessüs edince, dün akşam da size söylemiş olduğum gibi hemen diplomasi yollle yeniden teşebbüse geçeceğimize ve İlgili taraflara memnunluk verecek bir neticeye erişmeğe çalışacağımıza emtn olduğumuza kanaatim var. Suriye ve Lübnan hükümetlerinin de müzakerelere İştirak etmelerine imkân veren anlaşmaları yaptığımızı da söyllyeblllrlm. Bu hususta, ilgili hfl-hükûmetfle ve bilhassa Birleşik Amerika hükömetlle temasta bulunuyoruz, Bu safhada derpiş etmekte bulunduğumuz diplomatik anlaşmalar hakkında fazla bir söz İlâvesine lüzum görmüyorum. Bu mevzudakl her türlü diplomatik teşebbüsü güçleştirecek her hangi bir nutkun verilmemesi hususunun muvafık olacağı hak* kındaki düşüncemin parlâmento tarafından da paylaşıldığını ümit e diyorum. >
B. Eden hükümetin tavru hareketini tasvibeden muhtelif hatiplere cevap vererek demiştir ki;
«Böyle bir durumdan kaçınmak İçin ne kadar tehalük göstermiş bulunduğumuzu parlâmento pek yakında aniıyacaktır.
Fransız müttefiklerimizle münasebetlerin idame edilmesine hiç kimse bundan fazla taraftar olamaz. Eğer Fransız müttefiklerimiz kendilerinden taiebettiğlmlz tarzda hareket edecek olurlarsa ve eğer muhasamat durursa Londra’ya hoş gelmiş olacaklar, biz de, görüşmeleri muvaffakiyetle taçlandırmak İçin mümkün olan her şeveyl yapacağız.»
Birleşik Amerika da Fransa’ya nota verdi
Wa5hlngton 31 (A_A.) — Birleşik Amerika Dışişleri Bakanı M. Grev'in bildirdiğine göre. Birleşik Amerika hükümeti Fransız hükümetine bir nota göndermiştir. Bu notada bilhassa şöyle denilmektedir:
Birleşik Amerikadald İntiba, Frinsanın Suriye ve Liibnandan imtiyazlar elde etmek için kuvvet kullanmak tehdidinde bulunduğu merkezindedir. Bilinen bîrşey varsa o da Fransanın Yakın Şark memleketleri nezdindekl murahhp"i, Suriye ve Lübnan hükümetlerine. kabul edildikleri takdirde Fransa için bu memleketlerde hususi bir mevki sağlayacak olan teklifler
Sovyet sanayii
Süratle barış zamanı istihsallerine çevriliyor
Moskova 1 (AJL) — Sovyet Rusya’ dftkl her türlü sanayi mümkün olduğu kadar süratle barış zamanı İstihsaline çevrilmektedir. Buradan bildirildiğine göre, harb zamanında büyük bir İnşa programı meydana getirilmiştir. Bu plân şimdi çok genişletilmiştir. Don kömür havzası yeniden başlıca kömür kaynağı haline gelmiştir. Tamire İhtiyaç gösteren 220 maden kuyusundan yüz kadarının içinde bulunan su boşaltılmıştır. 67 sİ tamami-le işler bir hale getirilmiştir. İnşa programı hararetle devam etmektedir.
Bazı hallerde, şehirler kendi İnşa merkezlerini kendileri ihdas etmektedirler. Başkan Kallnln mahalli makamların bu teşebbüslerini, çok cesaret verici olarak vasıflandırmıştır. üral bölgesi ile Sibirya'ya nakledilen ve buralarda kalacak olan işçilerin yerlerine geçirilmek maksadlk hükümet, batı bölgelerinden İşçi toplamak teşebbüsüne girişmiştir.
Teknik mekteplere kabul edilecek talebe sayısı gelecek sene iki misline çıkarılacaktır. Okurlara daha .diksek bir tahsil derecesi vermek zarureti olacaktır.
Krnlorduya mensup askerlerin bir çoğu kol) ektlf Çin iki ere başkan seçilmişlerdir. Malûl askerlerden yüzde 81 İne şimdiden İş teinin edilmiştir.
Macaristan’da Müttefik kontrol komsiyonu
Londra 31 (R) — Macarlstan-da Müttefik kontrol komsiyonu reisi mareşal Voroşilof Budapeşte’ye vasıl olmuştur.
Gemi kayıpları listesi
Londra 31 (AJ1.) — Llyod şirketinin meşhur gemi kayıpları listesi bir defa daha ortaklarının bilgisin® sunulmuş bulunmaktadır. Avrupa harbinin devamı müddetine® kaybedilen gemilere ait haberlerin yetkisiz kimselere ulaşmasına engel olmak için kayıp listesi sigortacılar salonundan kaldırılmıştı. Üyeler şimdi, Goe'bbels'ln kaybolan gemileri bildirmek için meşhur çanın mütemadiyen çaldığını söylediği sırada pek az torpilleme olayının bildirilmiş olduğunu söylemişlerdir.
— • Takvim (S —
Cemazlyel’âhır 20 — Hızır 27 imsak Güneş öğle İkindi Ak Yatsı E. 6,42 8,57 4,38 9.37 12,00 1,59 V, 3,10 5-81 13.12 17.11 20,94 22,33
Amerika, Irandaki askerlerini geri çekiyor
(Baş tarafı 1 inci sahifede)
Londra 31 (AJL) — Resmen bildirildiğine göre, Rus ve Amerikan hükümetleri İle istişare halinde bulunan İngiliz hükümeti, İrandaki Müttefik kıtaların geri çekilmesi İçin İran hükümeti tarafından yapılan müracaatı hayirhahhane bir şekilde tetkik etmektedir.
29 ocak 1942 de Müttefiklerle Iran arasında akdedilmiş olan anlaşma gereğince Mütteftk kıtaların Müttefiklerle Almanya veya bir Müttefik devlete karşı muhasamata girişilebilecek diğer her hangi bir memleket arasında harb bittikten altı ay sonraya kadar İranda kalabileceği kabul edilmiştir. Bu hükme göre Müttefik kıtaları Japon harbi bittikte^ sonra daha altı ay İranda kalabilir. Bununl beraber bu kuvvetlerin o tarihten evvel geri çekilmesi İçin hiç bfr mân! yoktur. Londra, Washlngfon, Moskova arasında bu mesele etrafın* da lstişaretler yapılmaktadır-
Rus - Amerikan itttifakı
(Baş tarafı 1 inci sahifede) Beş büyük devlet, sulhün ve gtU yenliğin muhafazası için zaruri görülebilecek müşterek tedbirleri ittihaz etmek maksadUe istişa* relere başlamak salâhiyetini şimdiden almıştır. Bu İttifaka alt teferruatın M, Churchill, Tru. man ve Stalin arasında yakındı yapdacak toplantıda tesbit edileceği zannolunsnaktadır.
M Harry Hopkins ile M, Jo-seph Dlvies'in Moskova ve Londra’da yapmakta olduktan ihzari görüşmelerin sona ermek üzere bulunduğu tahmin edilmektedir, Sanıldığına göre, üç büyü» Şefin buluşması için zemin hazırlanmıştır, Şimdi toplantının Londra’da yapılmasına az ihtimal verilmektedir. Siyasî muharrirlere göre, Churchlll ve Tni-man, Suriye ve Lübnandaki dıL rumu ve diğer bazı meseleleri bir an evvel müzakere etmek istediklerinden konferansın Fransı» ve Arap Şeflerlle d alı a kolay temas edilebilmesini mümkün fe» tacak bir yerde toplanması muq> temeldi».
1 Haziran 1945
AHŞAM
öahıie 3
AKŞAMDAN AKŞAMA tltlanbul didüğim de ne d iir kü?..*
— İstanbuldasın, oğluml Artık bundan başka İstanbul yoktur Görünü aç. terbiye öğren, dilini düzelti -denirdi.
İstanbul bir halk mektebi sayılırdı, Burada ince İnce «efendim» d konuşulurdu. Buraya gelen evvelden gelenlere bakıp âdap, erkân öğrenirdi.
Şimdi, İstanbul’un artık Tür-kiyede terbiye önderliğini kaybettiği muhakkaktır. Bu da yeni değil. On on beş sene evvel bile, Bursa’yı yahut diğer mübarek Türk şehirlerini ziyaret ettiğim vakit hakikati farketmiştim: Nerede Bursa halkının o halim, nazik. yüze güler Türk terbiyesi. Nerede İstanbul’un destursuz omuz çarpan, yolda giderken önünüze şırak diye tükiirüveren hoyratlığı?
Millî Eğitim Bakanlığı — futbol maçları yapıldığı gibi — bir terbiye maçı tertiplese, İstanbullunuz muhakkak ki dümenciler arasında kalır. Meselâ Bursa, Antalya. Fatsa finale kalır.
Gelelim İstanbul’un Usan hususundaki önderliğine
Bunu nazariye olarak baltalı-yanlar arasında kendimin de bulunduğunu utanarak ve özür di-liyrrek itiraf ederim.
— Bir şehrin konuşması, başlı başına, yazı diline örnek olamaz. Bunan fevkinde bir yazı Türkçesi doğmalıdır! Başka ülkelerden, başka asırlardan da edebiyat Türkçesine katılmalar yapılmalıdır İstanbul Türkçesinin rolü sade bir belkemiği rolil1 halinde kalmalıdır! —düşüncesini ileri Heri sürenler arasındayım.
Fakat artık belkemiği de tehlikeye girdi: lstanbuida İstanbul Türkçesi tedenni ediyor Sokaklarda bir kulak kabartın. Bana hak vereceksiniz. Halis eski İs-tanbuUucayı konuşana Tasladıkça âdeta taşrada bir hemşeriye raslamışçasına boynuna sarılacağımız geliyor. Süte o kadar su karıştı ki, bilmem artık İstanbulluca belini tekrar doğrultup belkemiği rolünü oynıyabiiecek mi?
Uzun zaman ecnebi memlekette kalıp memlekete dönmüş İstanbullu ailelere hiç rasladınız mı? Ben rasladım. Her seferinde hayrete düştüm, o Bunlar, dilimizi unuttular mı acaba?» derken, bir de bakıyorsunuz, bizi erden iyi konuşuyorlar. Zira bizi terkedip gittikleri senelerin daha âz bozulmuş İstanbulluca sim konuşuyorlar.
Eskiden bir genç »efendim i 1 bol kullanmağı makbul sayardı, Şimdiki çocuk ne kadar çok »boş ver! yani!» derse o kadar hoşlanıyor,
Bebek gibi süslenmiş, sanki moda gazetelerinin baş sahifele-rlnden fırlamış bir kız gördük, «Aman kimin nesidir?.» diye gözler ona kaçtı Bir de ağzını açtı ki «k» lan «g» okuyarak gakladı. Ailesi zenginleşerek tstanbulda yerleşmiş: dilini buraya yatırmağa tenezzül bile etmîyormuş, «İstanbul didüğün nedür kii?» diyormuş,
İstanbul didüğünüz ne müdür? Hincik dlverim: Türk milliyetinin ■na direği olan dilin ve ananenin en yüksek kalesidir. O, Anadolu-nun da, RumeHnln de, İmparatorluk Tiirkiyesinin de, Orta Asya mlraslarmm da mahfazasıdır. Onu güzel Türkçesüe, yüksek terbiyesile yaşatmağa, diriltmeğe çahaljyalım.
________________(VA - Nü)
'RADYO
[ŞEIim. HABERLERİ]
Filistin malları
Filietinden niçin eşya getirilemiyor
Haber aldığımıza göre Türklyeyc Uıraç olunmak Üzere Fülstlnda mu-tüm miktarda ma! bulunmaktadır. Fakat Filistin firmalarının teklif ettikleri f! atların yüksekliği göz önüne alınarak İthali için anlaşmaya varılamamaktadır. Memlekette bugün bu-Itmmıvan ve bulunan miktarları da karaborsa malı olan eşyanın İthaline müsaade verilmemesi bir takım tefsirlere yol açmaktadır. Hâdiseyi İthalât Birliklerinden tahkik ettik. Bize bu hususta şu izahatı vermişlerdir:
Bu tekliflerde iki mühim nokta mevcuttur.
1 — Bazı Filistin firmaları ellerinde bulunan mallan ucuz olarak vermek istemelerine rağmen Fillstindeki mahalli makamlar verdikleri muayyen bir flatm dununda Filistinden mal çıkanlmasma müsaade etmemekte halbuki verilen fiatler İse buradaki emsali karaborsaya düşmüş olan malların da fevkinde ve karaborsadan da yüzde 50 hattâ yüzde 800 kadar daha pahalılık arzetanektedlr.
2 — İkinci variyet sudur: Amer!kaya memleketimizden akreditif açılamayan bazı cins mallan burada bazı firmalar Pllistindeki acentelerine bildirmekte ve oradaki yerli firmalar da bu mallan Amerika’dan serbes dövizle alıp bize yüzde 50 ve yüzde 800 fazlası İle teklif etmektedirler.
Eğer Ticaret Bakanlığı ile Amerika hükümeti arasında akreditif açma için bir anlaşmaya varılabilirse bu gibi mahzurların tamamen bertaraf edilebileceği ve memleketin İhtiyacı olan bütün malların Amerika'dan doğrudan doğruya ve gayet ucuz olarak getirilebilmesi imkân dahiline girmiş olacağı umulmaktadır.
Orta okullarda eleme imtihanları başladı
Bugün ortaokulların son sınıflarında eleme İmtihanlarına başlanmıştır. Bugünkü İmtihan Türkçeden idi. Aynı zamanda MUH Eğitim Bakanlığının emrine uyularak İmtihanı olmıyan İlse ve ortaokul talebelerile öğretmen okulu talebelerine de karneleri dağıtılmıştır.
Kabotaj bayramı
Kabotaj hakkının Türk denizciliğine İntikal ettiği 1 Temmuz gününde, her yıl olduğu gibi, büyük bir Deniz bayramı yapılacaktır. Bayram programını tesblt etmek Üzere, denizellerden, muhtelif teşekküllerden, armatör ve Beden terbiyesi mensuplarından mürekkep bir heyet önümüzdeki hafta Vali muavini B. Al! Rızanın başkanlığında bir toplantı yapacaklardır. Bayramm bu yıl geçen yıllardan daha parlak bir şeklide kutlanması İçin hazırlıklara şimdiden başlanmıştır.
Feci bir kamyon kazası
Zonguldak 31 (Akşam) — Müteahhit B. Kâmile ait olup Devrek - Zonguldak arsamda dlrc-k nakleden kamyon. Gaca bayın denilen yerde dün yirmi yolcu He Devreğe giderken devrilmiş, yolculardan on bir kişi ağır yaralanmış, bir faz çocuğu da ölmüştür.
ANKARA RADYOSU: Bugünkü program
18 Salon orkestran-, 18.30 Konuşma, 18.45 Orkestra, 19 Haberler, 18.20 Geçmişte bugün, 19.25 Peşrev ve saz semaileri, 19.45 Kouşma, 20 Mandolin birliği, 20.15 Radyo gasotesi, 20-45 Temsil, 2130 Serbes saat, 21.46 Tarihi Türk müziği. 22.15 Hartamın spor hareketleri, 22.30 Dans müziği, 22 45 Haberler.
YARIN SABAHKİ PROGRAM
7.30 Müzik: (Pl.), 7.45 Haberler. 8 Müzik: fPl>, 8.23 Gündelik spor servisi, 12.30 Salon orkestrası, 12.46 Haberler, 13 Orkestra, 13.20 At yarışları tahminleri, 13.30 Karışık şarkılar. 14 Cumhur Başkanlığı armoni muzlkosı,
SWtNG YILDIZLARI Sevim - Sevinç Büyük Caz Orkestrası Refakati 11 c KONSERLERİ • Haziran SARAY SİNEMASI 31 de S Haziran TAKSÎM GAZİNOSU İl de
Yerlerinizi şimdiden tutabilirsiniz. ■
Sadeyağ fiatleri düşüyor
Sadeyağ işinin takibi sonunda flatler düşmekte devam ediyor. Dün-denberi Trabzon yağları 44ü tan 420 ye, Urfalar 650 den 630 a, Diyarbakır yağlan 610 dan 570 e düşmüştür. İki güne kadar Diyarbakır, Gaziantep. Maraş, Urfa ve Mardlnden 30 bin kilo kadar üç vagon yağ daha İstanbul a gelecektir. Bu yağlar gelince flütlerin daha fazla düşeceği umuluyor.
Gelen yağlar İstanbul toptancı yağ tüccarlarına gönderilmektedir. Bu sene İstihsal bölgelerinde geçen yıllardan daha fazla sadeyağı olduğu anlaşılmaktadır.
Vilâyet, gelen yağların satışlarını da kontrol ettirecektir.
Amerikadan gelen kamyonlar
Amerikadan Türkiye İçin verilen 1050 kamyon kontenjanının nısfı İçin akreditif açılmış olup bu kamyonlardan bir kısmı İskenderana gelmiştir. Diğer yansı için de önümüzdeki ay İçinde akreditif verilecektir.
TÜRK meşhurlar) ANSİKLOPEDİSİ tkincî Fa si külü çıktı. Bütün Bayilerden, kitapçılardan ve gazete müveadlerinden isteyiniz TÜRK MEŞHURLARI’nm Fasiküllerlni kaçırırsanız ileride tamamlamanız çok güç olacaktır.
Karaköy -Taksim seferleri
Tramvay idaresi fazla üç araba işletecek
Tünelin kapalı olduğu saatlerde Karaköyden Beyoğluna çıkacak yolcular Karaköy durağında birikmektedirler. Esasen Tünedin işlediği saatlerde de burada daimi bir yolcu kalabalığı gömmektedir. Bunun için tramvay İdaresi, müstakil olarak Ka-raköyU Taksim arasında sefer yapmak için diğer arabalara üç tramvay daha İlâve etmiştir. Bu arabalar yalnız Tünelin kapalı olduğu zamanlarda değil, her zaman çalışacaklardır.
Bundan başka tramvay idaresi, bir miktar yolcunun daha fazla binmesini sağlamak İçin bazı tramvayların İki kişilik oturma yerlerini kaldırarak yerlerine birer kişilik kanapeler koydurmuştur. Eeide tek kanape bulunmadığı İçin bu İş bütün tramvaylara teşmil edilememiştir.
Tramvay idaresi bütün şebefade 270 araba çalıştırmaktadır. Yapılan ortalama hesaplara göre İstanbul tramvayları günde 60 bin kilometre yol katetmekte- 170 - 180 bin arasında yolcu taşımaktadır.
Her gün, vasati olarak 30 bin liralık tramvay bileti sarfiyatı olmaktadır. Paso İle seyahat edenler şüphesiz bu hesabadahil değildir.
Üç tramvay durağına takılacak parmaklıkların da hazırlanmasına devam olunuyor.
Tünel seferleri bu sabahtan itibaren tatil edildi
Elektrik ve Tramvay İdaresi. Tünel kayışının dûn akşam yapılan muayenesi neticesinde bu kayışla sefer yapmanın tehlikeli olacağı anlaşılması üzerine bu sabahtan İtibaren tünel seferlerini tamamen tatil etmiştir. Amerika'ya sipariş edilen yeni kayış bir buçuk ay evvel yola çıkarılmışsa da henüz memleketimize gelmemiştir. Kayışın Amerika’dan bir ayda İstanbul’a geleceğini tahmin eden idare seferleri tatil etmeden eski kayışla vaziyeti İdare edebileceğin! umuyordu. Dununla beraber yeni kayışın çok yafan bir zamanda İstanbul’a gelmesi de muhtemel görülmektedir.
Tünel seferlerinin tatil edBmeslle hasıl olan yeni durumu önlemek üzere İdare yeni otobüs seferleri de İhdas edecektir. Bunun için İdare, bu sabahtan itibaren tetkiklerine başlamıştır. _______________
Caddelerde tamirat için açılan bacalar
Elektrik, havagazı, telefon, bu İdaresi gibi teşekküllerin sokaklarda açtıkları bacalar yüzünden kaldırımlar Hdde bir bozulmaktadır. Caddelerde baca açan bu m(ıessrseterden blı kısmı, doğudan doğruya birer belediye müessesesldlr.
Belediye fen heyeti, kaldırımları bozmadan bacaların nasıl açılıp kapanması icabettiğinl bu mft-esseselere bildirdiği halde bacalardan çoğu, bu usule riayet edilerek açılmamaktadır. Parke taşlı veya asfalt olarak yapılan caddelerdeki taşlar, kalemlerle kaldırılarak baca açılmasına yetecek sahanın sökülmesi mümkün olduğu halde taşların keski, kazma darbalarile kırıldığı görülmektedir.
Binlerce lira sarfedllmek suretile yapılan caddelerin bu suretle tahrlb-edlldlğlnl gören vali ve belediye reisi doktor B. Lfitfl Kırdar’ın alâkalılara emri üzerine usulü dahilinde bacaları açmayan müessese ler e baca açma müsaadesi verllmlyecektlr. Bu İşleri vali ve belediye reisi bizzat kendisi takibedecektlr.
Amerikadan getirilecek elbiseler için lisans verildi
Bundan bir müddet önce Amerlka-dan kullanılmış fakat yeni denecek kadar İyi vaziyette elbiseleri memleketimize satmak için teklif yapılmış ve bunun üzerine İstanbul İzmir, Ankara’daki birçok firmalar Amerika’ya sipariş vermişlerdi. öğrendiğimize göre alâkadarlara İLsans verilmiştir. Amerikadan gelecek dan bu elbiselerin Hatlarının 18 - 25 Ura arasında ve sıhhi şartlara uygun etüvden geçirilmiş olarak geleceği anlaşılmaktadır.
İstanbuldaki tarihî anıtlar
Ankara 31 (AJ1.) — Bize verilen malûmata göre, Milli eğitim Bakanlığı İstanbulun bayındırlık hareketi İle tıygun olarak bu kültür merkezimizde sayısı binlere varan anıtlarımızın sayım ve kütüğe geçirilmesi İşini hızlandırmış ve bu İşi kısa bir zaman-
da başarmak İçin özel bir İhtisas komisyonu kurmuştur.
Anıtlarımızı sayım ve kütüğe ge-
çirme işiyle uğraşacak komisyon Milli eğitim Bakanlığına bağlı teşkilâtta
Bekçiler kursu
Bugün ilçelerde törenle başlıyacak
İstanbul bekçilerinin vazifelerinde daha yararlı olmaları için kurs görmelerine karar verildiğini yazmıştık. Bugün öğleden sonra her İlçede kurslara törenle başlanacaktır. Beyoğlu, Eminönü ve Fatih İlçeleri büyük olduğu İçin, buralarda iki, diğerlerinde birer kurs açılmaktadır. Üç ay sürecek olan kurslar bazı semtlerde Halkevlerinde, bazılarında da okullarda faaliyetlerine devam edeceklerdir. Şehrin bilhassa geceleri emniyetini sağlamakta olan bekçilere vazifelerini öğretecek öğretmenler, her İlçede kaymakamların idaresinde adliye, İdare ve emniyet memurlarından teşekkül etmektedir. 1500 kadar bekçinin iştlrâk edeceği kurslarda her gün saat 16,30 la 18,30 arasında öğretim yapılacaktır. _______
Millî Eğitim müdürlüğü sağlık kurulu başkanı
Milli Eğitim müdürlüğü sıhhat kurulu başkanı ve Beşiktaş mıntakası sağlık müfettişi B. Dr. Halil Karamız-rak istifa ctaılş. verine vekâleten sıhhat kurulu üyelerinden Dr. Fevzi Özet tâyin olunmuştur.
Belediye ve hususî idare bugün maaş veriyor
Belediye bütçesi tasdik edilmişse de Ankaradan henüz Belediyeye gönderilmemiştir. Bugün maaş günüdür. Bütçenin gelmediğini nazarı itibara alan bazı gazeteler maaşların verlle-mlyeceğlnl yazmakta iseler de Belediye ve Hususi İdareden maaş alanlara bugün eski bütçe üzerinden maaşları tamamen tediye edilmektedir. Ücretli memur ve müstahdemler birkaç gün evvel ücretleri 1 e mayıs ayına mahsus ayni yardım bedellerini almışlardır.
Satışa çıkarılan ithal mallan
Yeşilköy Halkalı caddesinde Gramofon T. L. Ş. ne hususi vida. Gal. Voyvoda cad. No. 80 de Erol İthalât vo İhracata traktör akşamı, İst. B. Kınacıyan handa Haydar Balkana şişe kapağı. İst, Atabek handa Doğu Ticarete kreolln, İst. Kayseri handa Refik i-sfendiyar’a nal çivisi, İst Mar-puççular 45 de Vitalls M. Pollkar’a ağaç, demir vida, sıcak tutkal, İst. Aşırefendi caddesinde Türkiye Eczacıları deposuna tıbbi ecza, Taks'm Cumhuriyet meydanında Osman Sab-ri Pekln'e otomobil fren balatası, İst. Ananyadl handa Zaman Ecza deposuna satonln. İst. Ketenciler 4-6 da Ankara Ecîa deposuna tıbbi ecza, Tahtakale cad. 31 de İsrael ve Sami Saitlye asit formik, İst. Tomruk sokakta Muzaffer Atak ere yıkanmış yün. Ayvansarayda MIhael Çlkvaşvlll-ye yıkanmış yün, İst. Tarakçılar 40 da Abdurrahman H. Onur’a mobalr ipliği, Eyüpte Eyüp mensucat fabrikasına yıkanmış yün, İst. Valide handa Haron Herkse, fal İpliği çakmakçılar 8. Safa handa Mehmet Etana suni yün ipliği. Aşırefendi cad. 34 de Fatma Atakan'a yıkanmış yün, Gal. Tersane cad. de Maklna ve Hırdavatçılığa zımpara bezi. İst. Aşırefendi cad. de G, ve A. Baker Ltd. e dimi.
Karton, tabak ve fincan ithalâtı
Yakında fsveçten takas yolile 100 ton üzüm mukabilinde karton ithal olunacaktır. Bulgaristandan da balmumu mukabilinde takas yolile piyasaya tabak, fincan ve sair cam eşya gelecektir.
31/5/1945 flatlerl
Londra üzerine 1 sterlin 5.20
Nevyork üzerine 100 dolar 129.—
Cenevre 100 İsviçre Fr. 30.3255
Madrid üzerine 100 pezela 12 81
Stokholm üzerine 100 kuron 31.1325
Hatay valisi B. Nizameddin Ataker’in beyanatı
ilk öğretim, ziraat ve bayındırlık işleri —■ Sıtma savaşı — Asfalt madeni
Antakya (Akşam) — Hatay valisi B. Nizamettln Atak er gazetemize aşağıdaki beyanatta bulunmuştur:
— Hatay vilâyetinin memleket İlk öğretim seferberliğinde gösterdiği başarıyı şu rakamlarla ölçebiliriz. Vilâyet dahilindeki köy ve kazalarda 946 ders yılı başına kadar tamamlanmak üzere 70 muhtelif İlk okul İnşaatı vardır. Bunlardan gayri İnşaatı bitmiş Antakya, Süveydlye, İskenderun, Reyharrtye, Hassa, Erzln kazalarında 6 tane okul vardır. Dörtyolda da bir orta okul yapılmaktadır. 1939 - 40 ders yılında Hatay vilâyetinde 84 İlk okul varken 045 ders yılında bu adet 102 sİ öğretmenll ve 96 sı eğltmenll olarak 198 okula yükselmiştir.
Talebe sayısı İse 939 - 40 da 9165, 1944-45 de 2844 eğltmenll okulla r da -kiler de dahil olarak 17.078 dlr. şimdiye kadar elde edilen istatistiklere nazaran vilâyet dahilinde okul çağındaki çocuk sayısı 55885 okuyan kısım % 66, okumıyanlar ve hiç okumamış olanlar İse «t 134 tür kİ her sene açılan yeni okullarla bu rakam düşmektedir. Bunlardan gayri Milli Eğitim Bakanlığı bir sanat okulu binası yaptırmaya karar vermiştir.
Ziraat ve bayındırlık işleri
Amuk gölü etrafında 18 bin liraya arazi İstimlâk olunarak 500.000 okaliptüs fidanı dikilmektedir. Ayrıca İskenderunda sıcak İklim nebatatı fidanlığı tesis olunmak üzere 55 bin liraya arazi istimlâki yapılmıştır. Ziraat Bakanlığı Reyhaniyede devlet ziraat İşletmesinin çiftliğinde teknik bir ziraat okulu açmağı kararlaştırmıştır. Sebzecilik, Ankara ve İstanbulun turfanda sebze İhtiyacı bakımından çok İnkişaf etmiş, vilâyet kendi fidanlığından sıcak yastıkta yetiştirdiği fldelerl müstahsile dağıtmaktadır. Meyvacılık bahsinde de bilhassa Süveydlye kazası çok ileridedir. Bu sene portakal 37-33 milyon iane yetişmiştir. Bayındırlık işlerine gelince 5 senedir mütemadiyen vilâyet hudutları dahilindeki asfalt yolların tamiri yapılmaktadır. Reyha-nlye yolu bozuktur. ilk fırsatta tamiri yapılacaktır.
Kırıkhan - Aktepe - Hassa yolu ya-
pılmaktadır. Bu şose Islahlyeye varınca İskenderun ve limanı Antep -Urfa - Diyarbakır vilâyetlerine bağlanmış olacaktır. Bayındırlık Bakanlığı Amuk gölünün kurutulması için evvelce başladığı amellyenln Icabet-tlrdlğl Antakyanın İçerisinden geçen Asi nehrinin derinleştirilmesinde nehir yatağında taş çıkması dolayı-stl. yatağın tetkiki ve sondajının yapılmasını bir müteahhide İhale etmiş ve İşe başlanılmıştır
Sıtma savaşı
Sıtma savaşında vilâyetin en mühim sıtma membaı olan Amuk ba- ■. tattıklarının kurutulması mevzuu “t vardır. Sıhhat Bakanlığı bu seneLJ Amuk gölü etrafındaki köylerde ttÖ*û_ malı olsun veya olmasın her ferde C\l kinin dağıtmaktadır. Diğer kazalarda q_ sinek membalı olan birikintiler ku- O rutulmakta veya mazotlanmaktadır.
Elektrik vaziyeti _O
Harbiye nahiyesindeki büyük şelâ-'JÖ lelerden istifade edilerek kurulacak J-elektrik santralının gücü İstanbul 0 santralının âzami gücünün dörtte biri kuvvetindedlr. Bu santralın ku- 0 rnlması için A.E.G. 11e yapılan anlaş- 0 ma üzerine türbin gelmiştir, fa kat Jeneratör ve sair hat ve direkler te-mln oiunamadığından bir türlü çalış- 5? tırılnmamaktadır. Eksik kalan malze-■*“* me için Amerikan ve İngiliz flrmala- "O rile anlaşma halindeyiz. Şehrin şim- 0 diiik tenviratını temin eden eski demi dizel 2 motor vardır. İskenderun elektrik vaziyeti Antakya ya kıyasen E daha İyi durumdadjr. O
Asfalt madeni
Antakyaya 25 Km. mesafede şen-köy mmtakasında kalitesi *5 15 asfalt madeni bulunmuştur. Bu maden İşletildiği takdirde çok verimli ve bol miktardadır. İşletmesi için vilâyet ve belediye müştereken İktisat Bakanlığına müracaat ederek imtiyaz almaya çalışmaktadır.
Antakyada otomatik bir telefon santralı He modern bir postane binası yapılmakta, ayrıca Ziraat Bankası yeni ve modern bir banka binası için lüzumlu keşif ve projeleri hazırlatmış bulunmaktadır
Halik Durukal
Amerikanın yeni Ankara büyük elçisi
Ankara 31 — Amerikanın yeni Ankara büyük elçisi üç dört güne kadar Adana yolile şehrimize gelecektir
Nuriye 12 sene ağır hapse mahkûm oldu
Beyoğlunda Tarlabaşında Ceviz sokağında beraberce oturdukları evde dostu orman memuru Gallb'i tabanca İle öldüren şarkıcı Nuriye’nin duruşması dün sona ermiş ve sanık vekili müdafaasını yaparak hâdiseyi tefer-ruatile anlatmış Nuriye'nin, bu cinayeti büyük bir teessür ve tahrik altında işlediğini İzah ederek ona göre ee-z alan dinim asını istemişt ir.
Mahkeme; bir müddet müzakereden sonra, Nuriye’nin bu cinayeti kasden ve tehevvürr-n İşlediğini kabul ederek on sekiz sene hapse mahkûm etmiş, fakat bu İşi şiddetli bir elem ve teessür içinde yaptığından cezasın n üçte birini indirerek on iki sene müddetle ağır hapse konulmasına Sarar vermiştir.
Fazla fiatle satılan ilâç dâvası karara kaldı
Ankara 1 (Telefonla) — Dûn Ankara millî korunma yargıçlığında fazla fiatle ruhsatsız İlâç satmaktan sanık olan Yeni Eczane sahibi Esat Kor yak’ın duruşmasına deanı edilmiştir. Sanık dünkü duruşmada bu İlâçları kâr maksadile satmadığını, bir çek vatandaşlara bedava verdiğini ve onlara bu suretle yardımda bulunduğunu şöyliycrek kendisini müdafaa etmiştir.
Duruşma, karar verilmek üzere başka bir güne bırakılmıştır
Zümrezade müessesesı-nin sulh istihsallerine mahsus tesisleri
Zümrezade müessesesi. harb ihtiyaçlarını karşılayan istihsal tarzını değiştirerek sulh istihsallerine uygun tesisatı fabrikasında yapmış ve bu münasebetle dûn gazetecilerle diğer bazı zatlar davet edilerek kendilerine fabrika gezdirilmiş, yapılan işler gösterilmiş ve davetliler şerefine bir çay verilmiştir.
Bugün matinelerden itibaren —’
TAKSİM sinemasında
iki film birden
1 _ İSTANBULLU KIZ
Türkçe sözlü ve şarkılı
T V S V F VEHBİ
ve İlk defa olarak
2 — KOVBOYLAR REVÜSÜ
ESHAM VE T.4HVİLAT
% 5 faizli ikramiyeleri
1933 Ergani 25.15
1938 Ikramiyell 22.40
Milli Müdafaa 22.30
D. Yolu ikramiyen 100.—
% 7 faizli Tahvilleri
Sivas - Erzurum I 20.20
Sivas - Erzurum 2-1 20.50
1941 Demiryolu I 20.10
1941 Demiryolu n 19.70
1941 Demiryolu IH 19.85
MllU Müdafaa I 20.70
Millî Müdafaa TL 19.70
Milli Müdafaa m 19.80
Anadolu Demiryolu Grup*
Tahviller 1-2 85.25
Hisse senetleri % W )5.—
Mümessil senet 62.50
Hisse senetleri;
Merkez Bankası 153.—
îş Bankası 14.60
T. Ticaret Bankası 4.20
Aslan Çimento Û-—
ALTIN
Borsa dışıûdf
3345
36.55
42.50
6.41*
ROBERT PAtC.E
Kahve ve çayhane işleten esnaf ile kahve ve çay bayilerine İstanbul Tekel başmüdürlüğünden:
Gulden
çalışan yüksek mimar, arkeolog, eplg-raflst, tarihçi gibi uzmanlardan ve gerekli yardımcılardan mürekkeptir. Külçe (BJr
Reşadiye İngiliz
grnnuf
Kahve ve çayhane işleten esnaf haziran 945 ayına ait kahve, çay İstihkaklarını geçen ay da tatbik edilen usul ve sınıf itibarile tâyin edilmiş olan miktarlar üzerinden satış depolarından alacakları fişler mukabilinde diledikleri kahve çay bayilerinden tedarik edeceklerdir. (7295)
Bahife 4
AKŞAM
1 Haziran 1945
L“ Gömlekiş "1
BİRİNCİ SINIF GÖMLEKÇİ |
■ Te): 20006 Sirkeci
İstanbul Dördüncü İcra Memurluğundan: 946/796
945/796 dosya İle bir borçtan dolayı haczen paraya çevrilmesine karar verilen demir kasa, camlı yazıhane, büyük yazı makinesi, 7 parçadan ibaret kanape, koltuk ve sandalyenin 6/6/945 salı günü saat 14 ten İtibaren Galata Havyar Han 28 No. da açık arLlırma ile satılacağından alıcıların gününde orada bulunacak İcra Satış memuruna başvurmaları İlân olunur. (7263)
İstanbul Asliye Üçüncü Ticaret mahkemesinden: 945/445
Kaplanı bulunduğu Devlet Denizyollarına mensup Marakas vapuru 07 nel dönüş seferinde 28/5/945 günü Bandırma İskelesinden hareketi sırasında aynı İskelede bulunan Atllâ vapurunun ilerlemesi neticesi Marakas vapurunun sancak omuzluğunda bulunan paravan yatağının yanına bodoslamadan bindirmiş ve yalı kütüğü yan saçından altmış beş santim uzunluğunda bir kısmı içeri çökertmiş olduğundan bahsile deniz raporunun alınması Şinasl Denktaş tarafından İstenilmiş olmakla Marakas vapuru ve yükle alâkalı ve işbu kazadan zararlı herkesin raporun alınacağı 7/6/ 945 tarihine raslıyan perşembe günil saat 15 te bizzat mahkemede hazır bulunması veya bir vekil bulundurmaları Deniz Ticaret yasasının 1065 inci maddesi hükmü gereğince Hân olunur.
BU AKŞAM
TAKSİM KRİSTAL
En muvaffak
Faal okuyucusu
Musiki duygularını yurdumuzun köylerinden toplayıp yaşatan rakipsiz
Bülbül £6311 okuyucu
Halk Türküleri Okuyucusu
ZEHRA BİLİR
SAFıYE TOK AY
HAMİYET YÜCESES
Bastekâr Tambur!
Biricik Kemani
Klarnet
Necati Tokyay
Salâhadin Pınar
SALONU
Kemençe
Piyanist
Udi
Keman!
Neyzen Kanuni
Darbuka
AL EKO
FEVZİ
YORGO İSMAİL NİHAT İSMAİL
NECDET
Okuyucular; FAİDE
NEVZAT
CAN
BİRSEN
SİLVA
MEMDUH CELÂL
LÜTFI
Zayi — Nazif e İsimli mührümü, bir aene evvel zayi ettim. Yenisini kazdırdım. Zayi olan mührün bir kıymeti olmadığını ilân ederim.
Kasımpaşa Sururl Keramet sokak No. 58 da Nazife Ergün
Hizmetçi aranıyor
Orta hizmetleri ve üç yaşında bir çocuk İle meşgul olacak hizmetçi bayana ihtiyaç vardır. öğleden evvel Şehremini Kürk ■i çü Bostan sokak No. 13.
Zayi — İstanbul Hukuk fakültesinden aldığım 942-Bİ3 ders yılı hüviyet var aka nu kaybettim. Yenisini alacağımdan eskisinin hükmü yoktur.
3 üncü sınıf 8982 No. lı Cemal Yağcı
Satılık Emlâk
tan bul
defterdarlığından:
Dosya No.
52301/4352
Cinsi
Kıymeti Teminat Lira Lira
Eminönü, Rüstempaşa mah. (Asma altı cad.) Carıbazhanç So. Büyük Çukur han birinci kat, 430 ada, eski 46 yeni 1 kapı sayılı 68 M2 kârglr mağazanın 165/1080 hissesi. Beyoğlu. (Hasköy) Sütlüce mah. Bükücü So. eski ve jrtnl 11 kapı sayılı 86 M2 arsa. Beyoğlu, Koca tep* mah. Tavşan So. 541 ada, 3 parsel eski 16, 14 yen! 18 kapı sayılı 104.75 M2 arsa.
Beyoğlu, Bülbill mah. Kılburnu 8o- 555 ada. 5 parsel yeni 10, 12, 14, kapı sayılı 63,50
M2 arsa, Beyoğlu, Bostan mah. Serdar Ömer So. 802 ada. 46 parsel, eski 21,23 yeni 27, 29 kapı sayılı 75 M2 arsa.
Beyoğlu, Kalyoncu Kulluğu mah. Kornişçi So. 444 ada. 23 parsel eski 14 kapı sayılı 31.50 M2 arsa.
Yukarda yazılı gayri menkuller 25/5/945 de açık arttırma İle satışa çıkarılmış İse de İstekli bulunmadığından satış sözü geçen günden İtibaren ON GÜN uzatılmıştır.
İsteklilerin geçici teminat makbuzları ve nüfus cüzdanlarila 4/6/945 pazartesi günü saat 14 de Milli Emlâk Müdürlüğündeki komisyona başvurmaları. (17303»
55100/5918
52301/1866
52301/2120
62301/3185
52301/1320
Traktör satışı
734
87
316
100
200
65
1
16
İstanbul defterdarlığından:
Ahırkapıda zırhlı ve motörlü vasıtalar park müdürlüğünde bulunan dört silindirli, dört tekerlekli Fordson marka cer traktörü 18. 8, 945 pazartesi saat 15.30 da Millî Emlâk müdürlüğündeki komisyonda kapalı zarfla satılacaktır,
Muhammen bedeli (1000) teminatı (75) liradır,
İsteklilerin 2490 sayılı kanuna uygun olarak hazırlanmış teklif mektuplarını ihale günü saat 14.30 a kadar komisyon baş-kanlığina vermeleri.
Fazla bilgi için sözü geçen müdürlüğe başvurmaları. (7304)
Sirketihavriye memurin ve miistahdlmini-ne mahsus tekaüt sandığı tasfiye h^Mn:
İstanbul birinci ticaret mahkemesinin 2 Nisan 1945 tarihli kararıl* Şirketlhayrlye memurin ve müstahdlmlnlne mahsus tekaüt sandığının fesih ve tasfiyesine karar verilmiş olduğundan sandık İle ilgili olan memur, müstahdem, mütekaidin, eytam ve eramilln hizmet müddetlerini ve sandıkla alâkalarını gösterir vesaikle blrllkt* ve sandık şahsiyeti hükmlyesl-ne borçlu ve alacaklı bulunanların keza veslkalarlle beraber on gün zarfında Galatada Karaköy Köprü başında eski Akny binasında lfayl vazife eden tasfiye heyetine müracaat eylemeleri ve tasfiyenin hitamından sonra vaki olacak müracaat ve dileklerin nazarı İtibara alınmayacağı usulen ilân olunur.
Hail tasfiyede bulunan Tekaüt sandığı tasfiye memurları. M. Ali Ataseven — Tahsin Şencan — İlhan Baha!
1000 kutu sıcak kaynak alınacak
Toprak mahsulleri ofisi umum müdürlüğünden t
Motörlü taşıtlarımızın sakatlanan lâstiklerini onarmak İçin 1000 kutu (sıcak kaynak) satın alınacaktır.
Bu işe alt özel ve yönetsel şartlaşmalarla sözleşme tasarısı Ankarada Umum müdürlük Malzeme müdürlüğünden ve İstanbul şubesi Malzemi kısmından (100) kuruş karşılığında alınabilir.
Vermeye İstekli olanların açık eksiltmenin yapılacağı 15/6/945 cum> günü saat 16 ya kadar 300 lira İnancalarını yanlarında getirerek Malzemİ müdürlüğüne başvurmaları ve verecekleri malzemenin niteliği anlaşılmak üz* re ikişer kutu örneği de birlikte getirmeleri, kendileri gelemiyecek istekli* lerin de İnanca ve örnekleri birlikte olmak üzere en son flütlerini bildirir teklif mektuplarını, belirli gün ve saatte Umum müdürlilkt* bulunacak şekilde postalamaları ilân olunur. (1268)
Açık Eksiltme ilânı
T. C. Ziraat Bankası Keşan ajansından:
1 — Asgari 3000 âzami 4000 ton hububat Ve bakliyatın Keşandan dertte yolu İle İstanbula veya Uzunköprü istasyonuna nakli İş! eksiltmeye konulmuştur.
2 — Eksiltme 4. 6. 1945 pazartesi günü saat 15 de Keşan Ziraat bankasında yapılacaktır.
3 — Taşıma işi gerek canlı ve gerekse motörlü vasıtalarla yapılacak ve motörlü vasıtalara lâstik ve benzin verilmlyecektlr.
4 — Muvakkat teminat 3000 Ura olup kati teminat 6000 liradır.
6 — Mezkûr hububat âzam! altı ay İçinde nakledilmiş olacaktır.
6 — Şartnameyi görmek ve bu hususta daha fazla malûmat almak is-tlyenler her gün bankamıza İstanbul, Edirne, Uzunköprü, Gelibolu, Teklr-dağı bankalarımıza ve İstanbul toprak mahsulleri ofisi müdürlüğüne müracaat edebilirler. (7094)
Dz. Lv. Amirliğinden
Deniz askeri nakliyat genel komutanlığı İçin bir ressam alınacaktır.
İstekliler arasında yapılacak denemeyi müteakip 3656 sayılı kanun hükmüne göre Ücret verüecektir.
Taliplerin mezkûr K lık levazım müdürlüğüne 15 haziran 945 tarihine kadar müracaatları. (7039)
■ımuunaumuıııııuuiuuııuııurııııııııııuınuuuıtıutuıııuıııuuınııııuuıtıııuıuuuuııtııııııuMinıınuuııUKnmınnDHpB Devlet Demiryolları ve Limanları İşletme Umum idaresi İlânları
unıuıiıiınııımimiıııniliılH|iıı(ıııııııııııııııııııııınııııııııııııuıuıııııııııımııııuiHinııııııııııııııııııııııımuııııııııuııııııııuD
(Askerî Eşya satışı)
İstanbul Defterdarlığından:
Tarakçılarda Cezalrll hanında bulunan beher kilosu (40) kuruş muhammen bedelli (1203) kilo eski asker! yazlık elbise, başlık ve şapka 11/6/945 pazartesi saat 15 de Milli Emlâk Müdürlüğündeki komisyonda açık arttırma ile satılacaktır.
Muhammen bedeli (481.20) teminatı (37) liradır.
İsteklilerin teminat makbuzları ve nüfus cüzdanlarile ihale saatinde komisyona başvurmaları. «6961» ’DERMOJEN
yanık, Çatlak Ekzama ve CHd yaralarına fevkalâde İyi gelir. Derinin tazelenmesine ve yenilenmesine hizmet eder.
Su fıçısı alınacak
Haydarpaşa Sattn alma Komisyonundan!
1 — Numunesi komisyonda mevcut (500) beş yüz adet ahşap su fıçısı kapalı zarf usulü e satın alınacaktır.
2 — Muhammen bedeli (10500) on bin beş yüz Ura olup muvakkat teminatı (787) yedi yüz seksen yedi lira (50) kuruştur.
3 — Şartnameler komisyondan parasız olarak dağıtılmaktadır.
4 — Eksiltme (11 haziran 1945) pazartesi günü saat (15,30) on beş buçukta Haydarpaşa gar binası dahilindeki Haydarpaşa satın alma komisyonunda yapılacaktır.
5 — Teklif mektuplarının o gün saat (14,30) on dört otuza kadar
makbuz mukabilinde komisyona verilmesi ve yahut muayyen olan saatten. evvd ele geçecek tarzda iadeli taahhütlü olarak posta İle gönderilmesi. «6994»
★ Şoför alınacak
Erzurum D.D. Zatıjleri müdürlüğünden:
1 — Erzurum transit yolu için İş çl kaydUe tamirden anlar ehliyetli 15 şoför alınacaktır.
2 _İmtihanda gösterecekleri kabUlyete göre 77, 90, 100 liraya kadar
ücret verileceği gibi günde 450 gram ekmek bir öğün sıcak yemek kendileri ve aile efradının beheri İçin ayda beşer lira çocuklara onar lira munzam ücret verilecektir.
3 — İmtihan Ankara motor atelyeşinde yapılacaktır.
4 — İsteklilerin 25/6/045 akşamına kadar belgelerüe birlikte müdürlüğümüze müracaatları. «7241»
FRENGİ ve
BEL8OÖUKLUÖUNA Tutulmamak
PROTEJİN
■j Kuiinnmalıdır ■
İçin '
Konkasör Aranıyor
Balast kırmak üzere acele konkasör (taş kırma makinesi) alınacaktır. JTahmls sokak Camlı han 9 No, ya veva 20256 No. telefonla müracaat^
Taraby ıda
TOKATLIYAN OTELİ
VE
SÜMER PALAS DANS PAVİYONU
Bugün açılıyor.
CUMARTESİ VE PAZAR saat 15 ten 19.30 a kadar DANSLI MATİNE BRAULiO PEREZ iştirakile FEVKALADECAZZ
E Sipahi Ocağı üyelerine —■
ağımız 4/Hazlran/1945 pazartesi giinü Yenlköydekl yazlık binaya I
Türkiye cumhuriyet merkez bankasından:
Akseki Güzelsu başmuallimi bay Vehbi adına yazılı D. sınıflı birlik 16807 numaralı bir adet bankamız hisse senedi kaybedilmiş olduğundan artık hükmü kalmamıştır, Yerine başka numaralı yeni senet verileceği bildirilir. (7213)
Kalorifer, havagazı ve sıhhî tesisat yaptırılacak
Emtâkbank Yapı Limited Şirketinden:
Ankara’da Bakanlıklarda Şükrü Saraçoğlu mahallesinde yaptırılmakta olan memur evlerinin bu sene teslim edilecek kısmının köşfe göre 1.029.486.97 lira tutan kalorifer, havagazı ve sıhhi tesisatı kapalı zarf usulü ile eksiltmeye konmuştur.
Bu İşe girebilmek için:
a) Muvakkat teminat olarak 44,930.— liralık nakit veya teminat mektubu veya hazine tahvilini tevdi eylemesi.
b) Müteahhidin bir defada yaptığı bu kabil kalorifer ve sıhhi tesisat İşi bedelinin 500.000 liradan aşağı olmaması, müteahhidin bizzat diplomalı tesisat, mühendis! olması veya bunlardan biri İle müştereken teklif yapması ve mukaveleyi birlikte Ira2a etmesi lâzımdır.
c) Teklif mektupları en geç 11/6/945 pazartesi günü saat 14 e kadar Ankara'da Emlâk ve Eytam bankasır dakl şirket müdürlüğüne tevdi veya İrsal edilmelidir
ç) Bu eksiltmeye alt hususi ve fenni şartname İle keşif evrakı eksiltme şartnamesi mukavele projesi bedeli mukabilinde Ankarada şirket merkezinde, İstanbul’da Emlâk ve Eytam bankası müdürlüğünden alınabilir.
d) Şirket ibateyi yapmakta serbestin«7136»
Satılık çam tomruk ve siyah katran
Devlet orman işletmesi Antalya revir amirliğinden:
Muhammen Muvakkat Miktarı Bedeli teminat
M3.D3. KHo Ll.Kr. LI. Kr.
_________________Bulunduğu yer 1009 23 Hacibeklr ormanı rampasında
337 50 Pamucak bölgesi Gerce deposu
1 __Revirimizin Hacibeklr rampasında mevcut 364 adede muadil 299
metre 030 desimetre mikâp çam tomruğu İle Pamucak bölgesi Gerce deposunda mevcut 16000 kilo siyah katran açıt arttırma suretUe satılığa çıkarılmıştır.
2 — Arttırma 9/6/945 tarihine müsadif cumartesi günü saat 10 da revir âmlrllğl binasında yapılacaktır. . .
3 __İsteklilerin şartnameyi orman umum müdürlüğünde Mersin, Bur-
dur, Eğridir, revir âmlrllklerlle Hacibeklr ve Pamucak bölge şefliklerinde görebileceklerinden hizalarında yazılı teminat akç el erile birlikte mezkûr gün ve saatte komisyona müracaatları.____________ «7193»
Cinsi_______________
Çam tomruk 299.030
Siyah katran
45 00
1000 45
Muhasebeden anlar bir memur aranıyor
Bolu vakıf orman işletme müdürlüğünden!
llşetmemiz muhasebe servisinde çalışmak üzere bir hesap tetkik memuru alınacaktır. Kendisine 3659 sayılı barem kanununa göre 85 lira aylık ücret verilecektir. En az iki sene muhasebe İşlerinde çalışmış bulunan İsteklilerin müsbit kftğıtlarile on gün İçinde İşletmemize başvurmaları. (7270}
Kartal belediyesinden:
Kartal yolu yaptırılacak
Kartal istasyonu civarında yapılacak tesvlyel turabiye blokaj katran, kaplama işi 17644 lira 89 üzerinden 15 gün müddetle ve kapalı zarf usulü He eksiltmeye çıkarılmıştır, işin muvakkat teminatı 1323 Ura 38 kıuuş-tur. İhale 18/6/945 pazartesi günü saat 15 de Karta! belediye dairesinde müteşekkil encümen huzurunda yapılacaktır.
Bu husustaki şartnameler belediye muhasebeciliğinde her gün görülebilir. Teklif zarflarının İhale saatinden lâakal bir saat evvel belediye muhasipliğine verilmiş olması ve mukabilinde makbuz alınması lâzımdır. Postada vuku bulacak gecikmeler şayanı kabul değildir._c"198* _
[
İstanbul Belediyesi İlânları
1
Beyoğlu beşinci noterliğine
Gazi caddesinin küşadı ve etrafının tanzimi İçin kamulaştırılmakta olan yerlerden Şeh2adebaşmda Baba Haşan Alemi mahallesinde Oruçgazl sokağında eski 16. yeni 26 ta], 26 kapı ve kadastronun 931 İnci adasında 11 parsel No. lu bahçeli ahşap eve 1500 (bin beş yüz) lira kıymet tekdir edilmiş ve Tapudan alınan tasarruf kaydına göre, bu yerin hissedarı olduğu anlaşılan Safiye’ye kıymetin tebliği İçin tanzim edilen ve Noterliğinizin 5324 No. suna kaydedilen İhbarnamenin iade edilen nüshasında verilen meşruhattan mumaileyhin mukaddema vefat ettiği ve veresesinin de ta-“ edHemlyerek meçhul kaldığı ve tebligat yapılamadığı ’ ’ ' ‘ * No. lu kanunun (10 ) uncu madde-
kanunl müddeti zarfında kıyme
İstenoğrafi yazı kursu
İstanbul Ticaret lisesi müdürlüğünden t
Okulumuzda Önümüzdeki haziranın İlk halfasında yeni bir stenografi kursu açılacağından orta okulu bitirmiş olup bu kursa yazılmak isteyenlerin diploma, nüfus cüzdanı, 4 fotoğraf, aşı raporu He birlikte pazartesi ve perşembe günleri öğleden sonra okulumuza başvurmaları._«705°*
ayyün . .
blldlrUmlş olmakla 3710
sine tevfikan mumaileyhin T~-----
t! kabul veya ademi kabulü mütezamnun Belediye veya yargıçlığa bir müracaatta bulunmadığı takdirde 10 ve 11 İnol maddeler delâle-tlle 18 İne! maddenin tatbik olunacağının tebliğ makamına kaim olmak üzere İki yevmi gazetede yayın ve ilânını ve yayını muhtevi gazetelerden birer nüshasının gönderilmesini rica ederim. (7308)
İşbu UAnnamentn bir nüshası talep veçhile İlân edilmek üzere muhatabı Akşam gazetesine tebliğ olunur.
Türk Hava Kurumu Genel Merkezinden:
Türk Hava Kurumu Gedikli Hazırlama yuvasına girmek istiyenierln kayı ve kabulüne başlanmıştır. Bu yıl orta okulu bitirecek gençlerden İstekli olanlar Hava Kurumu şubelerinden kayıt ve kabul şartlarını öğrenebilirler. Seçilecekler, yol masrafları Hava Kurumu şubelerinden ödenerek İnönü plânör ve paraşüt kampına gönderileceklerdir._«6434»
HASIR ve HER NEVİ KOLTUKLAR, SANDALYALAR
Karyolalar, masalar Ve çocuk arabalarlle yemek ve yatak odası takımları en zarif, dayanıklı, ve ucuz R ısa paşa yokuşunda 63 No.
Ahmet Fevzi • Asri Mobilya.
Mağazasından tedarik edebilirsiniz.
Comments (0)