Çabuk ve Kolay
Türkçe öğrenmek Istiyenlere H. H. Krelder tarafından
«FIRST LESSONS IN MODERN TURKİSH» En mükemmel kitaptır. Satış yerli Beyoğlu Kitap Sarayı, O. E. N,
SALI 1» Haziran 1948
İZAHLI
MAHALLE MUHTAR VE 1HT1YAR KURULLARI TÜZÜĞÜ
Züht 11 Çubukçuoğlu tarafından yazılan bu kitap
100 kuruş flatle satılmaktadır.
Sene 27 — No. 9573 — Flatl her yerde 10 kuruştur.
Sahibi: Necmeddln Badak — Neşriyat müdürü: Hikmet Feridun Es — AKŞAM Matbaası
Seçim ve Partiler
Altı seçim yerinde de tanınmış veya tanınmamış bir çok insanlar Milletvekilliğine namzetliklerini koymaktadırlar. Bunlar arasında C. H. Partisinden olanlar da, olmıyanlar da var. Parti dışındaki namzetlerden her biri kendine göre bir programla ortaya çıkıyor. Bu vatandaşların seçimde dayanacakları kuvvet, ortaya attıkları uzun veya kısa programdan ziyade kendi şahıslarının, seçmenler üzerinde yapacağı tesirdir. Çünkü, bu programlar esas bakımından az çok birbirinin benzeridir ve Parlamentolarda, bilhassa bugün İçin tek Partili olan Millet Meclisinde ferdi programların fiilî değeri yoktur. Her Milletvekilinin kendi programına göre seçildiğini farzetsek. bunun neticesi prog-ramsızlık olur. Bunun içindir kİ programın Partiler bakımından değeri vardır ve seçimler, ferdi program ar arasında değil, Parti programları arasında bir mücadeledir. Ferdi ve şahsi seçim kudreti ancak bu mücadele içinde, gene ancak Partiye nisbetle rol oynar.
Bugün Halk Partisince yapılan bir çeşit serbes seçim ancak bir denemeden ibarettir, şimdilik bu denemeden çıkan ilk netice, bu kısmî seçimlere memleket efkârının gösterdiği İlgidir. Bu bile küçümsenemez.
Türkiyede Cumhuriyet idaresinin en yüksek kurulu ve millet mukadderatının bugün ve gele-cekt? tek koruyucusu Millet Meclisidir, Bundan dolayı memleketimizde. kurtuluş savaşından doğan inkılâp rejiminin hem teme-11, hem yürütücüsü olan Mecl'ıSf milletin alâkasına, sevgi, saygı, güvenine dayanan, ve milletin iradesini temsil eden ana müessesedir.
Meclis, milletin seçiminden j doğar. Bunun içindir kİ heı memlekette azçok değişen seçim şekilleri, milletle vekilleri arasında, hükümranlık ve irade hakkını devretme işini en kısa, en vasıtasız yollardan yapmak vargısını güder. Bizde de Cumhuriyet rejimi, millî iradenin daha doğrudan doğruya temsili imkânlarını aradıkça seçim usulü hiç şüphesiz, daha iyiye doğru, değişiklikler geçirecektir. Siyasi eğitim, alışkanlık, tecrübe gibi türlü imkânlara bağlı olan bu gelişme, birdenbire verilmiş kararlardan ziyade birkaç dönemlik siyasi bir evrimden kendi kendine doğacaktır.
Bazı gurup ve parti denemeleri yapıldıktan sonra uzun yıllar tek Parti İle idare edilen Cumhuriyet rejiminin muhalefet partilerine hem ihtiyacı, hem dayanıklı ğı son bütçe çekişmelerde kendini göstermiştir. Böyle bir partinin Meclis hayatında oynı-yacağı rolün millet işlerinin tam kontrolü bakımından ehemmiyeti ve faydası üzerinde kimsenin şüphesi yoktur.
Bu parti Meclis içinden, kendiliğinden çıkabilir. Fakat bu, tam mânasile bir partiden ziyade, bir grup olur ki sadece hükümete muhalefet için birleşmiş, fakat düşünce ve prensipleri ayrı ayrı İnsanların toplanmasıdır.
Yeni partiler, memleket içindeki çok belirli ve açık fikir cereyanlarından doğaY ve seçimlerde Meclise girer. Yahut, bazı partiler olur ki programlarında çok kesin prensipler olmadığı halde, tanınmış ve kudretli politika şahsiyetleri etrafında kurulur, Yani partiler Parlâmentodan memlekete yayıldığı gibi memleketteki fikir ve meslek cereyanlarından Parlamentoya girebilirler. Yaşama kabiliyeti olmıyan partiler, başka bir partinin kara-rile zoraki yaratılan zümrelerdir.
Şu halde yeni parti veya partiler nasıl kurulacak?
Hiç şüphe yok kİ bunun tek çaresi parti kurulmasına, fikir ve politika cereyanı çıkmasına engel olan şart ve kayıtlan kal-
Toprak kanunu dün Meclisten çıktı
Her sene 11 haziranı takibedecek pazar günü Toprak bayramı olacak
Parti Meclis grupu bugün bazı takrirleri görüşecek
Ankara 11 — Büyük Millet Meclisi bugün başkan Abdtllhalik Renda'nın başkanlığında toplanmış v* çlfçlyl topraklandırma kanununun ikinci görüşülmesini yapmıştır. 348 millet vekili oy vermiş ve kanun 345 oyla kabul edilmiştir. Kanun tasarısının kabulü üzerine Tarım Bakanı kürsüye çıkarak Meclise teşekkür etmiştir.
Bundan sonra Behçet Kemal Çağlar (Erzincan) ve arkadaşları tarafından verilen önerge (takrir) okunarak sürekli alkışlarla kabul edilmiş ve Meclis çarşamba günü toplanmak üzere görüşmelerine son vermiştir. Behçet kemal Çağlar ve arkadaşlarının önergesi şudur!
Yüksek Başkanlığa;
Türk devrimlnln büyük başarısı «Toprak kanunu» nu çıkarmak şerefine ulaşan yedinci dönem Büyük Millet Meclisi üyelerinin bu tarih! anda aşağıdaki hususlara karar vermelerini dilerim:
1 — Büyük Millet Meclisi çlfçlyi
toprağa kavuşturma dâvasının ilk sa- . hibi Atatürk'ün yüce adını en derin saygı ile anar.
2 — Büyük Millet Meclisi, Ana yasada çlfçlyi toprak sahibi kılmak İçin yapılan değişiklikten bağlıyarak bu devrim hareketini şu tarihi ana kadar azimle taklbeden Yüce Şef İnönü'ye en derin saygılarını sunar.
J — Büyük Millet Meclisi, çlfçlyi toprağa kavuşturma tasarısını Meclise getirerek büyük dâvanın kanunlaşmasındaki tarihi hizmetinden dolayı sayın Saraçoğlu hükümetini kutlar, ona sevgi duyguları İçinde başarılar diler.
4 — Büyük Millet Meclisi, çlfçlyi toprak sahibi kılacak kanunu kabul ve tasdiki tarihinden sonraki İlk pazar gününün her yıl bütlln yurtta Toprak bayramı olarak kutlanmasına karar vererek milyonlarca Türk çlf-çlslnln sevincine şimdiden ve yürekten katılır.»
Parti işleri hakkında yeni kararlar alına-
cağı ve bazı değişiklikler olacağı söyleniyor.
Ankara 12 (Telefonla) — Cumhuriyet Halk Partisi Meclis Grupu Genel kurulu bugün saat 18 to toplanacaktır. Söylendiğine göre bu lçtlmada Millet Vekillerinden Fuat Köprülü.
Cumhur Başkanı
Dün Parti idare kurulu toplantısına başkanlık etti
----------"-------------- Q
Adnan Menderas, Refik Koraltan vel bulunan boa müfettişliklere yakından Celâl Bayar'ın Parti Ljlerl hakkında tâyinler yapılacaktır. Parti İşleriç^ bir takım takrirleri müzakere edile- etrafında ban yeni kararlar alınacağa,. celtt,r- ve bazı değişiklikler olacağı »öylen- O
Cumhuriyet Halk PartUlade açık i m ektedir. j-
------------------ Q
Yakın Şark meselesi |
------------------------ 0
İngiltere, Amerika, Fransa ve ilgili £ diğer 2 devlet tarafından halledilecek
Milletvekilliği için namzetler çoğalıyor
Dün de birçok vatandaş müracaatta bulundu
İstanbul millet vekilliği İçin dün akşama kadar resmen müracaat edenler şunlardır:
Eski avukatlardan B. Ali Saclt, Esnaf odasında kesim hayvanlan gurup reisi B. Refik Karabey Doğan, Yüksek İktisat ve ticaret okulu pro-
fesörlerinden B. Zühtü İnha), musikişinas B. Gregor Kelekyan, İstanbul Umum! m selis azasından B Çerffcd din Özer, Yüksek ticaret okulu işletme, ekonomi öğretmeni B. İsmet Al-kan, tüccardan B. Ahmet Faik Ak, (Arkası sahlfe 2, sütun 5 de)
TRABZON VAPURU GELDİ
Gelen yolcular akrabaları tarafından karşılanıyor
Trabzon vapuru bu sabah Marsilya’ dan şehrimize gelmiştir. Bu vapurla bir kısıra ticari eşya ile birlikte on dördü Tiirjt ve İkisi ecnebi olmak üzere on altı yolcu da gelmiştir. Vapur Marsilya'dan hareketinden sonra hiç bir yere uğramamış ve doğru Umanı-
dırmak, bunların doğmasına imkân vermektir.
Fakat o zaman, İngiltere ve Amerika gibi. Demokrasinin beliği sayılan memleketlerde görülen iki parti doğmakla kalmaz. Fransa ve hattâ YunanIstanda harbden önce olduğu gibi sayısız partiler çıkar, memlekette demokrasinin en anarşlll şekil baş-gösterir.
Bunun da, tıpkı seçim gibi, zaman ve tekâmüle bağlı bir yürüyüş şekil olacaktır. İşe nasıl başlanacağını bilmemekle beraber, memleketin tek partiden, birdenbire en koyu kargaşalığa so-kulmıyacağî kolaylıkla tahmin edilir.
Bütün bunlar Millet Meclisinin alacağı kararlara bağlıdır. Bunda da Türk milletinin olgunluğu en sağlam kontroldür. Bundan başka millî efkârda kuvvetli ve samimî yer tutacak Halk Partisi, partilerin gelişigüzel türeyip üremesine karşı en tesirli nlzam-cı vazifesini görebilir. Bütün mesele Halk Partisinin, memleketin inkılâpçı kitlesinin tam mânasl-le benimseyip bağlandığı teşekkül olmasındadır.
Necmeddln Sadak
Ankara 11 (A.A) — Cumhur Başkanı ve C.H.P. genel başkanı İsmet İnönü bu sabah beraberlerinde Başbakan ve 0. H. P. genel başkan vekili Şükrü Saraçoğlu bulunduğu halde C. H. p. genel sekreterliğini şereflendirmişler ve genel İdare kurulu toplantısına başkanlık etmişlerdir.
MI. Stalin
Amerika Cumhur Baş-kanına Sovyetler Birliğinin ve kendisinin minnetlerini bildirdi
mıza gelmiştir. İçLndekl ticari eşyanın miktarı 300 tondur.
Aynı vapurla, Fransa'da harb cephesinde yaralanarak ölen Anadolu ajansının Paris muhabiri B. Salih Köseralf oğlu nun da cenazeci şehrimize getirilmiştir. B. Salih'in cenazesi törenle kaldırılacaktır.
DİKKATLER;
Türkiyede çok mu çalışılır?
Bir serlevha: «Günde 17 saat iş!» — «Nerede?»» — «Türkiyede!» — «Neresinde?» — «Devlete ait bir müessesede!»
Tasrih ediliyor: Bir İşçi bu suretle çalıştınlıyormuş.
Bir değil, İhtimal binlerce İnsanımız pek kötii usullerle hâin çalışmaktadır, Türkiyede bütün mesaf şartlarını nizama sokmalı: en medeni muhitlerin seviyesine getirmeli. O, başka konudur.
Fakat şunu da aklımıza koymalı: Türkiye, «aman ne çok çalışıyoruz!» diye şikâyet edilecek bir memleket değil, «aman ne az, ne fena çalışıyoruz!» diye şikâyet edilecek bir yerdir.
Mesai saatlerini azaltmaktan ziyade, o saatler içindeki randımanı arttırmak milli bir konudur r-î---------------------
imtihan
I Yazan: A. ADNAN - ADI VAR Yarınki AKŞAMda
K ■■ ■■ ■ ........
Moskova 12 (R ) — Amerika -Sovyet Rusya karşılıklı yardım anlaşmasının üçüncü yıldönümü milnose-betlle mareşal Stalin, Amerika Cumhur Başkanı M. Truman'a şu telgrafı çekmiştir:
«Tecavüze karşı harbde karşılıklı yardıma dair Sovyet - Amerikan anlaşmasının üçüncü yıldönümü müna-sebetlle sizin ve Amerika hükümetinin, Sovyet hükümetinin ve şahsan benim minnet hislerimi kabul etmenizi rica ederim.
Birleşik Amerikanın Avrupada harbin bütün devamı müddetlnce Sovyetler Birliğine gönderdiği silâhlar. İnşa malzemesi ve yiyecek büyük bir rol oynamış ve müşterek düşman olan Hitler Almanyasına karşı zafere büyük ölçüde yardım etmiştir.
Sovyetler Birliği İle Amerika arasında muharebe senelerinde kuvvetlenen dostluk bağlarının İstikbalde, milletlerimizin İyiliği ve bütün hür milletlerin sağlam tş birliği İçin daha ziyade kuvvet bulacağına kaniim.»
Molotof da, Amerika Dış Bakanına bu zeminde bir telgraf çekmiştir.
İtalya’da açlık
Hükümet acele yardım istedi
Berna 12 (R.) — İtalyan Başbakanı Bonoml, Müttefik İstişare komisyonuna vermiş olduğu bir notada İtalyan halkına Müttefiklerin acele yardım etmeleri lâzım geldiğini bildirmektedir. Bonoml şöyle demektedir:
«Halkın yarısından fazlası açtır. Giyecekleri, yakacakları yoktur. İktisadi ve amal hayatımızı normal bir hale getirmek İçin 300.000 ton kömüre hemen ihtiyacım» var.
Bu yardım yapılmadığı takdirde İşsizliğin önüne geçmek imkânsız bir hale gelecektir.»
Yeni kabine
Londra 12 (R.) — Romada siyasi kriz halledilmek üzeredir. Sanıldığına göre, partner anlaşmak üzeredirler, şimdilik halledilmesi beklenen esas mesele Başbakanlık meselesidir. Başbakanlığa lkl namzet vardır:
1 — Sosyalist Nennl.
2 — Hrlstlyan demokrat De Om-peri.
—------------------------
Abdiilhamlt için hususi roman yazan muharriri
Teodor Kasap
Yarin neşre banlıyoruz,
—
Kahire 12 (AA) — Beyrut’tan gelen son haberlere göre, Suriye ve Lübnan’ı dolaşmakta bulunan İngiliz Orta Şark Devlet Bakanı beyanatta bulunarak, Yakın Şark meselesinin, Fransa, İngiltere, Amerika ve İlgili diğer lkl devlet tarafından halledilmesi gerektiğini bildirmiştir. Eğer Fransa buna ran olmazsa, o olmadan da müzakerelere başlanabilecek ve bilâhare Fransa'nın da görüşmelere iştiraki sağlanmıya çalınacaktır.
Beyrut 12 (R.) — İngiltere'nin Orta Şarkt’takı Bakanı Slr Grlgg şu demeçte bulunmuştur: Orta şark meselesinin halli İçin kabil olduğu kadar çabuk bir toplantı yapılması lâzımdır. Bu toplantıda Sovyetler Birliği bu-lunmıyacaktır. Çünkü ruznamenln belli başlı maddelerinden biri Japonya'ya kargı harbde kullanılacak ikmal ve İaşe yollarıdır. Halbuki Rusya Japonya Lle harb halinde değildir. Fransa bu konferansa iştirak etmese de konferans toplanacaktır. Konferansın kararları hem Suriye, hem Lübnan'da tatbik edilecektir Fransa’nın Orta Şarkta istediği İktisadi imtiyazların halli için, biraz gayret* gösterilirse, bir çare bulunabilir.
İngiliz ve Fransız kıtalarının hep birlikte Orta Şark'tan ayrılmaları lâzımdır.
Suriye hükümeti telefon şebekesine el koydu
Beyrut 12 (A.A.) — Suriye makamlarının telefon şebekesine el koyması üzerine Fransız birliklerinin, tâbi oldukları komutanlıklarla muhabereleri çok güçlcşmlştlr. Bu vaziyetten doğan mâneviyat bozukluğu bazan vahim neticeler vermektedir. Metriklin Şam bölgesindeki hecin süvarileri arasında bu yüzden İsyan çıkmıştır.
Yrrll kıtalardan çoğunun daimi konaklarından uzak yerlere çekilmesi bu kıtaların. Asayişi boeabllecek silâhlı çeteler haline gelmesi tehlikesini doğurmaktadır.
Haleb’i tahliye
Fransız kuvvetleri Haleb’den çekildiler
Londra 12 (R) — Paris radyosunun verdiği bir habere göre, Suriye Fransız kuv-leri llaleb şehrinden çekilmişlerdir, Palmir şehrini de Fransız birlikleri tahliye etmiş bulunuyorlar
k_____________________________/
(D
C0
P
Arap Birliği konseyi
Kahire 11 (A.A.) — Reuter'in özel muhabiri bildiriyor: Arap Birliği konseyi bugün toplantılarına son vermiştir. Fakat dağılmadan önce, konsey, lüzum gördüğü takdirde tekrar toplanmaya davet etmesi İçin umumi kâtibe tam salâhiyet vermiştir.
Bugünkü oturumdan sonra neşredilen bir tebliğde şöyle denilmektedir: «Konsey, Fransız tecavüzüne mâni olmak ve Suriye He Lübnan’ın tam bağımsızlığını ve hükümranlığını korumak İçin Arap milletlerinin ayrı ayrı veya beraberce alacakları tedbirleri görüşmüştür. Konsey bu husustaki tavsiyelerinin Arap Birliğini teşkil eden milletler» bildirilmesine karar vermiştir.»
Sanıldığına göre, konsey bilhassa, Fransa. Suriye v« Lübnan'daki kıtalarını geri çekmekten imtina ettiği takdirde alınması gereken tedbirler etrafında müzakerede bulunmuştur.
Suriye ve Lübnan murahhasları birliğin müzakerelerinden tamamlyle memnun olduklarını söylemişler ve konferans esnasında İki memleket arasında tam bir İşbirliği zihniyeti hüküm sürdüğünü belirtmişlerdir
Günler Geçerken
Parti ve cemiyet
Partiler bahsi açılınca yüreklere düşen korku eski İttihat ve Terakki ile Hürriyet ve İtilâf çekişmelerinin yeniden başlaması oluyor. Halbuki onlardan birincisi doğru mânada bir parti değildi, gizli bir cemiyetti; sonuna kadar da mekanizmasının gizli tarafını işletmekte devam etti. İkincisi ise partiye benzemek şöyle dursun, ne gizli, ne açık bir cemiyet bile değildi; adlandırmak için lügatlerde elverişli bir kelime bulunamıyacak acayip bir dernekti; tetbiş. suikast, hükümet darbesi yaparak birincisini taklide yeltenir, beceremezdi
Bujfün parti denilince artık Türk aydım öyle, eski zaman ttal-yasmdaki gibi komitacı teşkilleri akima bile getiremiyecek bir olgunluğa yetişmiştir. Partiler sözü açılınca ikide bir onlan hatırlatmak, hattâ kötü örnek diye araya katmak, velev zetn tariki-le de olsa adlarını anmak günün anlayış seviyesine bir inansızlık sayılır. Eğer hâlâ o kafada İsek her türlü denemeden vazgeç, mek daha doğru olur. Ama vaziyet başkadır: 1945 yılında politl-ka hayatına karışmak ve çalışmak meyil duyan vatandaşın mutlaka bir inanı olsa gerektir; parti ile cemiyet arasındaki farkı sezecek erişkinliğe olsun yetişmiştir ve kimi geri, kimi ileri, kimisi de büsbütün kararsız kafalı adamların toplanarak ya hükümette tutunmak, yahut hükümeti devirmek için kurdukları iptidai cemiyetlere siyasi parti gözile bakacak bilgisizlikten muhakkak surette sıyrılmıştır. Hiç bir şey bilmiyeni bile parti mefhumunun eski politika cemiyetlerde münasebeti olmadığını bilir. Şimdi onun eksiği parti hayatını benimsemesinden ibarettir.
Cumhuriyet Halk Partisinin en faydalı cihetlerinden biri de parti çevresinden tabancalı Karbonari efradı zihniyetini kökünden kaldırmış olması, halka İlk lüzumlu terbiyeyi vermiş bulunmasıdır, Memleket şimdiye kadar siyasi partilerden değil, fedailere ve silâhşorlara dayanan eski cemiyet zihniyetinden zarar gördü. Bugünün politikacısı artık öyle bir zihniyet taşıyamaz.
Refik Halid Karay
Sahile 2
AKŞAM
12 Haziran 1945
SÖZÜN «El işi
Duvar ilânları
Siyasal Bilgiler okulu dergisinin üçüncü sayısında profesör Emst Reutcr imzasile, İstanbul Belediyesinin mali durumunu inceliyen bir yazı çıktı. Bu yanda, İstanbul Belediyesi mâliyesinin gelir ve gider fasıllarını etraflı bir surette inceledikten sonra beliren sıkıntılı dünima işaret eden profesör, Belediye idareleri için büyük güçlükler doğurmadan gelir temin edecek bazı teklifler ileri sürmektedir. Her biri «yn ayn tetkike değer olan bu tekliflerden biz yalnız biri, gelir kaynağı olmakla beraber şehrin çirkinleşmesini de önliyecek bir teklif üzerinde duracağız.
Profesör bir reklâm tekeiinin İhdasını teklif ederek diyor kİ: «Bunu umumiyetle Avrupa Belediyelerinde mutat olan şekille yapmak mümkündür Bu kabilden olmak üterc umumî nakil vasıtalarındaki münakale reklâmları, iskeleler, duraklar, en nihayet reklâm sütunları, cadde ve meydanlardaki levhalarla yapılan reklâmlar v. s. akla gelebilir. Buna mukabil duvarlardaki reklâmlara nihayet verilmelidir. İstanbul gibi bilhassa reklâma çok elverişli karakter taşıyan büyük bir şehir umumî reklâmlardan hiç güçlük çekmeden 500 bin lira ve ileride daha farla gelir temin edebilir.')
Gerçe bir zaman Belediye için böyle bir imtiyaz alınmak istendiğini, bu talebin de türlü safhalardan geçtikten sonra redde uğradığını biliyoruz Belediyenin şimdi şehir sokaklarındaki duvarlara yapıştırılacak ilânları sadece estetik bakımdan kontrol etmek salâhiyeti vardır. Bu kontrolün muvaffakiyet derecesini duvarlardaki ilânlar gösterdiği için biz esasa, ilân ister gtl-zel. ister çirkin olsun duvarlara yapıştırılmasına itiraz ediyoruz.
İstanbul şehrinin başlıca çirkinliklerinden biri de budur. Cadde üstündeki her evin sahibi duvarına ilân yapıştırmakta inadeden adamlarla ciddi surette savaşmak zorundadır. Bu yüzden cadde üstündeki evlerin kalabalığa bakan duvarlarını temiz tutmak imkânsızdır.
Belediye şehirde ilân mevzuunu yol yapmak, fiat kontrol etmek, ağaç dikmek kadar kendi İşi olarak ele alır da tekrar bir reklâm inhisarı ihdası İçin çalışırsa muvaffak olduğu zaman hem masraflarını karşılıyacak mühimce bir geliri temin edecek, hem de şehrin bir çirkinliğini duvarlardan silecektir.
Şevket Rado
M. Herriot Habeşistan’da
Hâlâ çarpışmalar devam ediyormuş
Londra 11 — Daily Express gazetesine göre Habeşistan’da İtalyan üniforması giymiş çeteler Halle Selâsiye-nln askerile çarpışmakta, kafilelere, İngiliz askerlerine taarruz etmektedir. Çeteler 500 kişilik olmakla beraber, bazan kabilelerin katılmaslle binlerce kişiyi buluyor. Geçende bunlar Dessle’ye taarruz etmişler ve tarde-dllmlşlerdlr. Fakat bu esnada bir İngiliz subayı ve eri ölmüştür.
Sovyet Rusyada gençlerin askerliğe hazırlığı Moskova 11 (A.A) — Yabancı gazetecilerin Rusyada 15-16 yaşındaki gençlerin askere çağırıldıkları haberini verdiğini zikreden İzvestla gazetesi, bunun, uzun yıllardanberl Sovyet Rusyada kabul edilen bir kanunla genç çocukların askerliğe hazırlık derslerine başlamak üzere her yaz mevsiminde olduğu gibi muntazam talimlere İştirak için çağırılmış olmalarından ibaret bulunduğunu tasrih etmektedir.
Sovyet mekteplerinde askerlik derslerinin okunmasına 13 yaşından itibaren başlanmaktadır.
Memurlara aynî yardım parasının ödenmesine başlandı
Memurlara haziran ayı ayn! yardım bedellerinin ödenmesi hakkmda-kl emir Defterdarlığa dün gelmiş, te-dlyata başlanmıştır. Emekli, dul ve yetimlere verilmekte olan 7,5 liradan üçer aylık ayni yardım bedellerinin maimüdürlüklerlnce ödenmesine 20 hazirandan İtibaren başlanacaktır. Belediye ve Hususi muhasebe memur ve müstahdemlerinin ayni yardım bedellerinin dağıtılmasına, hazırlıklar tamamlanırsa, bugiln başlanacaktır.
Fransızların İngilizlerle eski dostluğa sadık kalmalarını istiyor
Londra 11 (AA.) — Fransız Saylavlar meclisi başkanı ve eski Başbakan M. Edouard Herrlot esaretten kurtu-lalıdanberl söylediği İlk siyasi nutukta Fransa - İngiltere münasebetlerinden bahsederek, Fransızların İngiltere İle eski dostluğa sadık kalmalarım istemiş ve şöyle demiştir:
(Hayalimde, 1940 haziranında, harbe devam etmemizi, rica için Tours’a gelen dostum Cburchilll görüyorum. O gün .Tours Vilâyet konağının küçük salonunda toplanmıştık, Hiç unutmam, Churchlll bir çocuk gibi ağlamıştı. Eğer o zaman, o da dişlerini sıkarak enerjisini toplıyacak yerde cesaretini kaybedip mutavaat etseydi bugün halimiz ne olurdu? Her halde burada dostlarımız arasında toplanamazdık. Bilâkis Gestaponun baskısı altında olurduk. Şunu hiçbir zaman unutmamak lâzımdır ki, o zamanki hükümet adamlarımızın İhaneti yüzünden İngiltere yalnız kalmıştır. Büyük Britanya bizim yaptığımız gibi, 1940 ta mütarekenameyl İmzalamış olsaydı, bugün biz ne vaziyette bulunurduk; bir düşünün.
Şu veya bu şahsın ve yahut her hangi bir İngiliz ajanının hareketi karşısmdn surat asacağınız zaman bu basit suali kendi kendinize sorunuz.»
Ribbentrop uçakla, kaçmış
Stokholm 11 — Eski Alman Dış Bakanı Ribbentrop’un Almanya’dan uçakla kaçtığı rivayet ediliyor.
Kanada Yunanistan’a elçi gönderiyor
Londra 12 (R) — Kanada hükümeti Yunanistan’a bir elçi tâyin etmiştir.
Kahır Yüzünden Lütuf
Yazan: P, Wentworth Tercüme eden: Vâ - Nû
> Tefrika, No, 45 ı
XXIV
Anna Miller sordu:
— Bu kapıdan nereye gidilir?
Jullen, Yeni Evde yemeğini yemişti. İki bayana rahat uyumalarını temenni ederek onlardan ayrılmıştı.
Amabel eskiden Miss Oeorglna’ya ait olan odaya Miss Miller’l götürdü Ve orada bir müddet kaldı.
— Bu kapıdan benim odama girilir, efendim. - dedi.
Anna Miller, âşlkar bir samimiyetle:
— Ooo... Öyleyse mükemmel I - diye sevindi.
— Bay Forsham da, koridorun öte tarafında yatacak. Onun kapısı sizinkinin tanı karşısmdadır.
Misafirin yüzünde memnunluk İfadesi genişledi.
— Anlıyamıyorum. Bu evde nasıl yalnız kalabildiniz? Gerçi benim de başımdan evde sık sık yalnız kalmak felâketi geçmiştir. Zira Ferdlnand ekseriya şuraya buraya gider. Yalnızlığa alışık olmama rağmen, doğrusu burada sizin gibi tek başıma oturamazdım,
Amabel, gayet sade bir İfade İle ce-
vap verdi:
— Sizin bu akşam yanımda oluşunuzdan memnunum. Bir şeye ihtiyacınız var mı acaba?
— Hayır, teşekkür ederim.
— Öyleyse Allah rahatlık versin.
Ara kapıyı açtı. Öte tarata geçerek üstünden kapayacaktı. Tam o sırada, Anna Miller nefes nefese haykırdı:
— Madam Greyl
Amabel döndü.
Misafir kadın ona, yalvarırcasına bakıyordu.
— Söyliyeceğlm söz fenanıza gidecek belki... Fakat sizden bir şey rica etsem kabul eder misiniz acaba? Gece tuvaletinizi yaptıktan sonra bu ara kapıyı açmanız ve bütün gece açık bırakmanız mümkün müdür?
— Aman, efendim... Elbette.. şayet bir şeye İhtiyacınız olursa böylelikle beni daha kolayca çağırabilirsiniz. Uykum pek hafiftir.
Yatmağa hazırlandığı vakit, Amabel pencereye yaklaştı, dışarı baktı. Hafif bir rüzgâr vardı, bulutlar uçuşuyordu. Kadın, bulunduğu yerden, bahçenin koruluk kısmını görüyordu. Gece pek sakin olmamakla beraber
JAPONYA’YA KARŞI KARO
Borneo adasının istilâsı ilerliyor, Japon muvasala yolları kesildi
Londra 12 (R.) — Borneo adasına ve bu ada yakınındaki Labuan, Mu-ara adalarına çıkan AvustralyalI kuvvetler oldukça İlerlemişlerdir. Bor-neo'da Brokton şehri zaptedllmlştlr. AvustralyalIlar Brunel şehri İstikametinde 4 kilometre İlerlemişlerdir. Düşmanın mukavemeti zayıftır. Labuan’da adanın merkezi olan Labuan şehri ve hava meydanı zaptedllmlştlr. General Mac Arthur AvustralyalI kıtalarla birlikte karaya çıkmıştır. Bru-nel bölgesinde zengin petrol madenleri ve diğer madenler vardır, körfezi de çok emindir.
Salomon adalarından Bougainville adasının batı kıyısına yeniden çıkarma yapılmıştır. Oklnava’da Amerikan kuvvetleri yeniden ilerlemişlerdir. Amerikan komutanı Japonları teslim olmağa davet etmiştir. Bu sularda Jüponlar 2 Amerikan muhribi İle 2 vapurunu batırmışlardır.
Amerikan uçakları Japonyaya yeniden akınlar yapmışlardır. Çin'de Çin kuvvetleri Üocav şehrine girmişler ve hava meydanını zaptetmelerdir.
Nevyork 12 (R.) — General Mac Arthur tarafından neşredilen hususi bir tebliğde bildirildiğine göre, AvustralyalI askerlerden mürekkep kuvvetler pazar günü Borneo adasının kuzey kısmında kâin Brunel koyuna çıkmış ve dünyanın en büyük petrol ve kauçuk merkezlerinden biri olan bu stratejik adada sağlam bir köprübaşı kurmuşlardır.
Kuzey Afrika çöllerinde cereyan eden savaşlarda tecrübe kazanmış olan başka AvustralyalI birlikler Brunel koyunun methalinde kâin Labuan adasının güney ucuna çıkarken, başka Avustralya kuvvetleri de keza Brunel koyunda bulunan Muara adasına ve asıl Borneo adasında Brooke-ton’a çıkmışlardır. Kıtalarımız çok
Bir infilâk
Yugoslavyada 300 vagon havaya uçtu
Londra 11 (AA) — Belgrat radyosunun bildirdiğine göre, mühimmat yüklü 300 vagon Lloubliana İstasyonunda bir İnfilâk neticesinde havaya uçmuştur. Yugoslav radyosu bunun, gizil bir teşkilât tarafından yapılan bir baltalama hareketi olduğunu haber vermektedir.
Türk demiryolcularının meslektaşlarına yardımı
Ankara 12 (Telefonla) — Muhtaç Yunan demiryolcularının müracaat! üzerine Türk demiryolcuları meslekti aşlarına yardım, etmeğe karar vermişlerdir. Bu yardımın 40 - 50 bin lira kadar olacağı tahmin edilmektedir. Haber aldığımıza göre temmuz aylık ve ücretlerinden kesilecek yüzde birler muhtaç Yunan demiryolcularına Kızılay vasitaslle gönderilecektir.
Yeni kanun tasarıları
Ankara 11 — İş kazalarlle mesleki hastalıklar ve doğumdan önce ve sonra İşçinin altı hafta İzinli sayılması, bunun İcabederse 12 haftaya çıkarılması hakkındakl analık sigortası kanunu tasarısının Mecliste görüşülmesi bitmiş, kanun Meclis umumi heyetine sunulmuştur. Çarşamba günü görüşülmesine başlanacaktır.
Ne w-York ticaret müşavirliği
Ankara 11 — Ticaret Bakanlığı Nevyork ticaret müşaviri Talha Sabuncunun açık bulunan ticaret müşavirliği kadrosuna tâyini ile Nevyorkta çalıştırılması tensip edilmiştir.
Amabelin zihni tamamlle sakindi.
İşte Miss Miller şuracıkta uyukluyor, Jullen de onun pek yakınında. Amabel içini çekti, gönlü ferahladı, bu gece rahat bir uyku uyuyabileceğini düşündü.
Odanın İçinde yürüdü. Ara kapıyı açtı:
— Allah rahatlık verslnl - dedi.
Uyuklar bir ses ona cevap verdi. Amabel yattı, elektrikleri söndürdü. Gaz lâmbası, odanın bir köşesinde yanıyordu. Tavana sarı bir toparlak ışık aksediyordu
Amabel, buna baka baka uyuya-kaldı.
Sonradan düşününce şuna hükmetti; Uyukuya dalar dalmaz dcriıal rüya görmeğe başlamıştı.
Sonsuz bir merdivenden çıkmaktaydı. Basamakların nereden başladığını, nerede nihayet bulacağını kesti-remlyordu. Çıkıyordu, mütemadiyen çıkıyordu. Çıktığı müddetçe, arkûsl sıra birinin geldiğini duyuyordu. Bütün vücudu dehşet İçinde sarsılıyordu. Geriye doğru bakmak İçin durdu. Gelenin Jullen olduğunu görerek onun yanına gitti. Korkusundan eser kalmadı. Büyük bir zevk, bütün mevcudiyetini sardı. O kadar kİ, bundan âdeta azap duydu.
Ansızın havkırarak uyandı.
(Arkası var)
zayıf, mukavemetle karşılaşmışlardır.
General Mac Arthur ve emrindeki hava kuvvetleri komutanı, çıkarmadan İki saat sonra karaya çıkmışlar ve harekâtın ne kadar muvaffak olduğunu görerek memnunluklarını izhar etmişlerdir.
General Mac Arthur’ün hususi tebliğinde bildirildiğine göre, Filipin'lerde esasen kurulmuş olanlara inzıraa-nıcn Brunel koyunda hava ve deniz üsleri tesis edilmesi, Slngapurdan Şanghay'a kadar Asya sahili üzerinde yapılan harekâtın durmadan devanı edebilmesi ve Hlndlçlnl 11e Ma-lezyda da harekâta geçilebilmesi İçin hava ve deniz kuvvetleri tarafından kullanılabilecek 1500 mil uzunluğundaki stratejik üsler zincirini tamam-liyacaktır.
Düşman, Batı Hlndlstanda ele geçirdiği yerlerle İmparatorluğu arasındaki bütiin münakaleleri kesilmiş olduğundan, Güney batı Paslflktekl stratejik harbi kat! olarak kaybetmiştir.
Labuan adasının içerilerine doğru süratle llerllyen AvustralyalIlar Victoria şehrini ve bu şehrin yakınında kâin hava meydanını ele geçirerek, Borneo adasının. İçerilerine doğru da 4 kilometre kadar İlerlemişlerdir.
39 milyar tahsisat
Vaşlngton 12 (R.) — Reis Truman, Japonyaya karşı harbi hızlandırmak İçin ordu ve askeri ödünç verme ve kiralama tahsisatı olarak bugün parlâmentodan 39 milyar 19 milyon 790 bin 474 dolar İstedi. Bu sonkânun ayında Avrupada harbe devam olunması meselesi bahis mevzuu olduğu zaman Reis Roosevelt tarafından tasarlanan masrafların bir miktar tenzilidir. Roosevelt bu masrafları 45 milyar 500 milyon olarak tesblt etmişti.
Almanya’ nın idaresi
Bugünkü idare şekli ne zamana kadar devam edecek
Londra 12 (R.) — Moskova radyosunun dün geçe bildirdiğine göre Almanya’da bugükü İdare slstenıJ, Müttefiklerin İstekleri yerine geUnce kalkmalıdır. Almanya'nın dünya sulhunu tehdit etmlyeceğine kanaat hasıl olduğu gün esasen bugünkü idare şekline lüzum kalmıyacaktır,
Nevyork 12 (R.) — Moskova'da bulunan bir Amerikan muhabirinin bildirdiğine göre, Hırslar politika 11e uğraşmamış ve şimdi de uğraşnuyaıı halk He iyi geçiniyorlar. Her yerde Stalin'ln şu sözlerini tekrarlıysa levhalar görünmektedir: •Naziler ortadan kalkacaklardır; fakat Alman milleti. Alman hükümeti kalacaktır.» Berlin halkı mütemadiyen bu levhaların önünde toplanıyorlar. Yiyecek son derece az tevzi edilmektedir. Halk 5 kısma ayrılmıştır: Ağır işçilik, fikir işçileri, âdi İşçiler, çocuklar, kadınlar Ve malûller.
Berlin’de 1 tek banka bulunacak
Londra 12 (R.) — Berlin radyosunun verdiği bir habere göre, Alman başkentinde yeni bir bankacılık sistemi tesis edilecektir. Berlin’de yalnız bir tek banka kalacaktır. O da sabık Relch Bank'tır. Diğer bankalar bakiyelerini bu bankaya devredeceklerdir-Gl. Eisenhovver’in
bir sözü
Beme 12 (R.) — Londra’da yapılan bir basın toplantısında tir gazeteci General Eisenhower’e şu suali sormuştur;
— Almanya bu neslin devrinde yeni bir muharebe yapabilir mİ?
— İngiltere. Amerika ve Rusya, Almanya'nın yeni bir harb yapamaması İçin ellerinden geleni yapacaklardır.
General Elsenhower 16 haziranda Vaşlngton’a gideceğini ve o vakit Mareşal Tedder’ln kendisinin yerini tutacağını bildirmiştir.
B'Vne 12 (R.) — Londra’daki basın toplantısında Rusya'dan bahseden General Elsen howcr şöyle demiştir: •Sovyet Rusya hükümeti ve halkı sulhu İstiyor. Ben bundan eminim.»
Moskova basın ataşesi vazifesi başına hareket etti
Ankara 12 iTelefonla) — Bir müddetten beri m'zun olarak şehrimizde bulunan Moskova basın ataşemiz thy Memduh Tezel Moskova’daki vazifesi başına hareket etmiştir.
— 0 Takvim 1 —
Rec-b 2 — HIZIZ 35
Imsaic Güneş Öğle ikindi Ak Vatsı E. 6.27 8.47 4.33 8.33 12.D0 2.03
V 3,08 5.28 13.14 17.14 20,41 22.44
San Francisco konferansı
Başkan Truman’ın ne zaman gideceği ' belli değil
Vaşlngton 12 (A.A.) — Başkan sekreteri M- Ros5, M. Harry HopklnsTn salı günü, Vaşington’a vasıl olarak aynı gün, M. Truman’a raporunu sunacağını bildirmiştir. M. Ross, aynı zamanda, M. Truman’ın, işleri müsaade ettiği takdirde 3 ve 4 temmuz günler! toplanacak olan federe devletler konferansına İştirak edeceğini de söylemiştir.
Konferansın hangi tarihte biteceği malûm olmadığı İçin Başkan Truman’ in San Franciaco’ya ne zaman gideceği de henüz bilinmemektedir. M. Ross, pek yakında, bu hususta sarih malûmat alınabileceğini bildirmiştir.
Millet Vekilliği için namzetler çoğalıyor
(Baş tarafı 1 inci sahifede) emekli yarbay Faik Ün, iktisatçı, hukukçu B. Necini Glineş. İstanbul beşinci noteri B. Hüseyin Avnl Ulaş, eski Adliye müfettişi ve avukat B. Tlryandalllos Sünbülkaya, Basın Birliği İstanbul mıntaka başkanı B. Hakkı Tarık Us (340 imzalı bir dilekçe İle). Üsküdarlı B. Hakkı Sunman, esld idare âmirlerinden B. Şaklr Pınar, şair B. Halİt Fahri Oz&nsoy, avukat B. Salm Nuri Oray, eski Liman şirketi umum müdürü B. Ahmet Hamdl Başar, Sen Mlşel Fransız lisesi edebiyat öğretmeni B Kemal Emin Bara, kimyager bayan Hailde Berksan, tüccar B. Fehmi Eren, eski Kütahya millet vekili B. Mehmet Somer, İstanbul Belediyesi varidat tahakkuk müdürü B. Orhan Atken, Devlet Demiryolları İşletme eski başmüfettişi B. Refik Banguoğlu. avukat İbrahim Nam.
Tevfik Fikret Sılay’ın sözleri
İstanbul vilâyet Parti İdare heyeti reisi Tevfik Fikret Sılay Seçim etrafında şunları söylemiştir:
•— Partililer bir İdeolojiye sahip kimselerdir, Bunların kendi prensiplerine inanan namzetlere rey verecekleri tabiidir. Ben şahsen reyimi parti mensubu bir namzede vereceğim. Bu şekilde hareket etmek benim İçin bir vecibedir.»
Namzetlerin programları
İstanbul Millet Vekilliği İçin namzetliğini koyan eski Uman şirketi umum müdürü Ahmet Hamdl Başar, program maddelerini _ gösteren bir broşür neşretinlştlr. «İstanbul Millet Vekilliği İçin namzetliğimi koyuyorum b ismini taşıyan ve namzedin en son resmini de ihtiva eden bu broşürde Hamdl Başar İnkılâbımızın temeli olan altı umdeye tam sadakatini bildirerek balkın, halk tarafından ida resi, memur devletçiliğinin tasfiyesi, İle inkılâpçı bir devletçilik sisteminin tatbiki, vilâyetlerin halk tarafından bağımsız idareleri, ve işçi ve çiftçi hayatının düzenlenmesi, vergi ve bütçe sistemlerinde bir inkılâp yapılması ve nihayet barış devresi İçin derhal hazırlığa geçilmesi fikirlerini müdafaa ediyor,
İstanbul Millet Vekilliğine namzetliğini koyduğunu evvelce yazdığımız bayan Nezihe MuhJddln de, seçim programını bize göndermiştir. Bayan Nezihe seçimde kazapırsa, tahsisatının yarısını Hava Kurumlle Çocuk Esirgeme Kurumuna bırakacağını, müşahedeye ve sıkı tecrübeye dayanan ve halkımızın karakterine uygun kanunlar çıkarmağa, memurları maişet endişesinden korkmağa, İdari mekanizmadaki bozuklukların önüne geçmeğe. Türk milletini lâyık olduğu kudTete yükseltmeğe çalışacağın! vadctmekUdlr.
Açık bulunan İstanbul Millet vekilliğine namzetliğini koyan şatlardan biri de cazbant şampiyonu Gregordur. Gregorun seçim programının hulâsası şudur: Millet Vekili seçildiği takdirde Avrupa ve Amerl-kada olduğu gibi, en kısa zamanda bir bestekârlar ve müellifler cemiyeti yapmak, mikrisyenlcr sendlkasllc hastalık, İşsizlik ve ihtiyarlık zamanları İçin bir tasarruf sandığı kurmak, serbest tiyatroların meydana gelmesini kolaylaştumak. hükümetin nezareti altında kültürel, artistik ve spora alt toplantılar yapmak, seyyah gelmesini temin etmek için eğlenceler tertlbetır-ektir.
Namzetliğini koyan Kadıköy Vakıflar muhasebe tetkik memuru İsmail Hakkı da programında şeflerin işarft ettikleri yolda yürüyeceğini, sulh ve sükûn taraftan olacağını, ka-îanç membalarının çoğalmasına te bu membalardan her yurttaşın İstidat ve kabiliyeti dairesinde faydalanmasını temine gayret edeceğini, hayatin ucuzlaması için çalışacağını, mesken buhranının önüne geçmek İçin ne yapmak lâzımsa gayret edeceğini bildirmektedir.
Profesör Hıfzı Veldet tekzibediyor
İstanbul Hukuk fakültesi profesör-
Alman fabrikaları
Çoğu büyük hasara uğramamış
Nevyork 12 (R.) — ChrUllan Belence Monltor gazetesinin muhabiri Müttefik umumi karargâhından göndermiş olduğu bir telgrafta şöyle demektedir: şiddetli hava altınlarına rağmen Alman fabrikalarının çoğu büyük hasara uğramış bir vaziyette değildir. Bunlar en fazla sekiz ay İçinde İşler bir hale getirilebilir.
Bu fabrikalardan bazıları yakın memleketlere gönderilebilecektir. Bit fabrikayı taşımak İçin 2000 vagona ihtiyaç görülmektedir. Fakat fabrikaların vaziyeti İyi olmasına karşılı X olarak demiryolları feci bir haldedir. Her şeyden önce demiryollarını kullanılır bir hale getirmek 1 Samdır.

lerinden B. Hıfzı Velclcl’ln aşağıda kİ mektubu aldık:
«Çorum Millet Vekillğine namzeı İlgimi koyduğum haberini gazetelere okudum. Böyle bir teşebbüste bulur madiğim gibi, bunu düşünmüş I değilim. Keyfiyetin sayın gazeteni: de açıklanmasını diler, saygıların sunarım.
Çorum Milletvekilliği namzetliği
Haber aldığımıza göre İstanbul I hukuk işleri müdürü B. Kemal Ö7.İ açık bulunan çorum Millet VeklUig ne adaylığını (namzetliğini) ko: muştur.
B. Kemal Özlü. Çorumun çok es bir ailesine mensuptur, ilim ve faril
ve hayırseverliğile Çorumluların saygısını kazanmış ve herkes tarafından sevilmiş B. Hüsameddln Özlü’nün oğludur.
Genç hukukçu, ilk vc orta tahsilini çorumda yaptıktan sonra İlse tahsilini Istanbulda tantamlanuş, İstanbul üniversitesi hukuk fakültesinden çıktıktan sonra mesleki bilgisini tamamlamak üzere hükümet tarafından Belçika'ya gönderilmiş çok kıymetli hukuk ve İdare adamla-nmızdandır.
B. Kemal özlü, memuriyet hayatına Belediye vazifeslle başlamış, İs-tanbulda nahiye müdürlüğünde, vilâyet maiyet memurluğunda bulunmuş, Nusaybin kaymakam Utma tâyin edildikten sonra İç Bakanlığı hukuk işleri muavinliğine tâyin edilmiştir. B. Kemal özlü birkaç sencdenberl de İstanbul hukuk İşleri müdürlüğünü yapmakta olup aynı zamanda Basın Birliği İstanbul mıntakası haysiyet divanı fteasmdandır.
Bir sarhoşun yaptıkları
14 kişiyi öldürdü, 9 kişiyi yaraladı
Paris 12 (R.) — Rouen şehrinde eline bir tüfek geçiren bir sarhoş pazar günü öğleden sonra sokakları dolaşmış ve önüne geleni öldürmüştür. Polis, jandarma ve askerlerin yardımlla yapılan sıkı takiplerden sonra bu sarhoş ancak pazartesi günü akşamı ele geçirilmiştir.
Bu müddet İçinde adam 14 ldşl öldürmüş, dokuz kişiyi de ağır surette yaralamıştır. Ölenler arasında İki polis bulunmaktadır.
Üçler toplantısı
M. Hopkins programı götürüyor
Vaşington W (AA.) — Başkan Tru-Tnanln Moskovaya göndermiş olduğu . hususî temsilcisi M. Harry Hopklns in yarın Vaşlngtona dönmesi bekleniyor. Zannedildiğine göre, Hopkins üç büyük şefin bulu#nalarına alt programı hâmil bulunmaktadır. Bu program mareşal Stâlin tarafından tasvibedll-miştir.
Vaştngtondaki siyasi müşahitlerin fikrince. M- Hopklns’in avdetini mü-taakrp Rus - İngiliz - Amerikan münasebetlerinde esaslı bir salah gürü-
Bu salahı gösteren diğer bir belirti de Çin Dış İşleri Bakanı M. Soong'un, çunöng'e gitmek üzere yakında Va-şlngtondan hareket ederek, Moskova-ya uğrıyaeak olmasıdır.
TABİBİ
Bedri Gürsoy
Kadıköy: Altıyol
Tel: 60832, Ev: 60833
I
12 Haziran 1945
AKŞAM
Harme 1
AKŞAMDAN AKŞAMA
Genç mühendisler arasında...
Sekizinci ders yılını bitiren Teknik okulu mühendis kısmının i"-şaat, mimari ve makine şubeleri bu yıl elli kadar mezun verdi. Yıldızda diploma dağıtma merasiminde bu seçme gençler arasında ben de bulunmak ruh ferahlığım duydum.
Okul direktörünün müessese tarihçesini yaparken Öğrendiğimize göre, bu kurul, türlü tekâmüllerden geçtikten sonra bugünkü şeklini bulmuştur. Sanayi için lüzumlu oian mühendislerin vazifesini eskiden bizde kısmen yüksek mühendisler, kısmen fen memurları görüyormuş. Son sekiz senede kemalini bulan müessese işte şimdi 50 mezun veriyor. Bu sene, fen memuru kısmından da aynca mezunlar verecek. Ankarada da buna benzer bir diğer müessese, mezunlarını dökeceğinden, Türk sanayii, bundan sonraki gelişmesinin Istiye-ceği yüzlerce mühendisine kavuşacak. Bu gençler, sırf nazariye ile yetişmiyen, tahsilleri müddetince pratik de gören münevverlerdir. Daha evvel aynı gaye ile yetişip o yılların ders müddetinin kısalığı dolayısile nazari bilgileri az olanlar da, sonradan takviye ediliyor.
•••
Bu diploma dağıtma töreninde dikkatimi çeken, yeni mühendis gençlerin gönül açıcı manzarası oldu. Mezunlar namına nutuk soyliyen bir genç mühendis, mektep hayatı ve mektep dışı hayatı hakkında uzun uzun mütalâalar yürütürken, evvelâ, biz yaşlılar, içimizden şöyle düşündük:
«__ Bu delikanlı, haydi, okul
hayatmı bilsin. Fakat geniş mânasında hayata dair ve okul dışının nizamlarına dair onun ne bildiği olabilir ki, böyle yüksekten konuşuyor?»
Ve ihtimal, dudak bile büktük:
■ —Bizim zamanımızın gençleri daha mütevazı olurdu.»
Fakat diploma dağıtma töreninden çıktıktan sonra, o gün ve ertesi gün, delikanlının nutku ile bu nutku söylerken takındığı katiyet ifade eden tavır zihnimi kurcaladı, durdu.
Düşündüm:
— Hülâsaten ne dedi?.. En canlı fikir!, üzerinde ısrarla en fazla durduğu nokta neydi?
Şuydu:
— öğrenme kâfi değil, zekâ kâfi değil! Karakter lâzım. Biz, seciyeli, namuskâr insanlar olacağız.
Mühendis yetişmiş bir genç, mektepten o anda hayata gözlerini açan bir çocuk değildir: Cemiyetten aldığı bir takım intibalar var, Bu intibalar onun ruhunda bir aksülâmel yaratıyor. Bu yüz bin liralık, beş yüz bin liralık suiistimaller: bu benci, bu kendi tarafına yontucu zihniyetler, genç ruhlarda bir tiksinti doğurmuş, bir İdealizm yaratmıştır: Yalnız nefsi nefisini düşünmemek. «karakterli» olmak... Teni mezunun düşüncesi budur.
Bu ruhun gfttikçe parlamasını, asla sönmemesini dileriz.
(Vâ . NÛ)
[ŞEHİR HABERLERij
Yünlü kumaşlar
Yerli Mallar Pazarı bir kısmını dağıtmak istemiyor
Tenis maçları
ikinci kategori maçlar sona erdi
7 yeni pazar
Daimî Encümen teklifi kabul etti
Dün geceki yangın
Beyoğlu Yenişehrinde
3 ev yandı
Tifo ile mücadele
Yerli Mallar Pazarları cibinlik yaptırıyor
Ekonomi Bakanlığının emri 1le yeril mallar pazarlan miiessesesl, ip-Uğlnl vermek suretlle fabrikalara cibinlik yaptırmaktadır. Yapılan cibinlikler cenup vilâyetlerindeki mağazalara gönderiliyor. Bakanlık, cenup vilâyetlerindeki sivrisinek durumunu göz önünde bulundurarak bu karan vermiştir. Cenup vilâyetlerinin ihtiyaçtan giderildikten sonra satıhlar teşmil edilecektir.
Bir koca karısını taşla öldürdü
Develi (Akşam) — İlçenin YahyalI bucağına bağlı Karakoy’de oturan Aydınlı aşiretinden 22 yaşında İbrahim oğlu Haşan Dadalı, karısı Hatl-ceyl başına taşla vurmak suretlle öldürmüştür. Haşan Dadalı kansı Ha-Üccyl muhtelif vesilelerle döndüğünden kadın babasının evine kaçmıştır. Buna öfkelenen Haşan kızın babasının evine giderek evine dönmesi lüzumunu kamına söylemiş karısı da bu âna kadar çektiği İşkencelere artık tahammülü kalmadığını ve bu yönden gelemlyeceğlnl söyleyince Haşan eline kocaman bir taş alarak kadının başına vurmak auretlle öldürmüştür. İşe He* O. savcısı Cevdet Can el koymuş ve kaatll yakalanarak tevkif edilmiştir.
İthal edilen yünlü kumaşların kimilen dağıtmaya tâbi tutulduğunu ve dağıtmanın da yeril mallar pazarlan müessesesl mağazalarında yapılacağını yazmıştık. Usulen bu kumaşların paraları yeri! mallar pazarlan müessesesl müdürlüğü tarafından ödenerek alınacak ve bilâhare sabit gelirlilerle sermayesinde hükümet hissesi bulunan müesseselere verilecektir.
Dün öğrendiğimize göre yeril mallar pazarları müessesesl ile ticaret birlikleri arasında anlaşmaya varılamadığından kumaşların İthalâtçılardan alınması gecikecektir. iddiaya göre yünlü kumaşların maliyetleri çok yüksektir. İçlerinde halkın rağbet edeceği bir kısım kumaşlar vardır kİ yeril mallara metresi 29.5 liraya satılmak istenmektedir. Mağazalarda istihkak sahiplerine bu kumaş-* larm metresi 37.5 liraya verilecektir.
Diğer taraftan İthalât malı yünlü kumaşlar yalnız erkek elbiselik kumaşlardan İbaret değildir. Mantoluk, roptuk ve saire kumaşlar da vardır. Yeril mallar pazarlarına, ancak dağıtılabilecek malları alabilmesi İçin emir verilmiştir. Halbuki flatlerlnln yüksekliği yüzühden içinde sâtılamı-yacak olanlar da vardır. Vaziyet, Ekonomi Bakanlığına bildirilmiştir. Gelecek cevaba göre hareket edilecektir. ______________________
Kuru soğan
Fahiş fiat hakkında tetkikler devam ediyor
Belediye İktisat İşleri murakıpları tarafından son hafta zarfında fırıncı, kasap, manav, bakkal, kömürcü ve diğer zaruri gıda maddeleri satan dükkânların kontrolü sonunda 36 esnaf milli korunma mahkemesine verilmiştir. Bunlar fâhlş flatle mal satmaktan sanıktırlar.
Kuru soğancıların fâhlş flatle soğan satmaları hususundaki İncelemelere de devam olunmaktadır. Toptancı kuru soğancıların ellerindeki faturalar için belediye Karacabey savcılığına müracaat etmişti. Savcılık, belediyeye cevap vererek mesele İle meşgul olduğunu bildirmiştir.
Yeniden üç kuru soğan tüccarı hakkında tutulan zabıt varakaları da yine Karacabey savcılığına gönderilmiştir. Evvelce de yazdığımız gibi kuru soğancılar flütleri altmış kuruşa kadar yükseltmişlerdir.
KÜÇÜK HABERLER
ir HaTde sebze ve meyva satışlarında günün İcaplarına ve maliyet esaslarına göre yapılan satışlara devam ediliyor. Bir kabzımal, tesblt edilen flatlerden yükseğine mal satarken yakalanmış ve hakkında zabit tanzim edilmiştir. Bu şekilde toptan yapılan satışların kontrolü kabil oluyorsa da perakende satışlar İçin henüz bir formül bulunamıyor.
ir Dünden itibaren edebiyat fakültesi tarih kıyınının yaz devresi İmtihanlarına başlanılmıştır. İmtihanlar bu ayın yirmisinde bitecek ve neticeler ay sonunda talebelere bildirilecektir.
Ar Bu yaz mevsiminde şehrimizde bir çok sergiler açılacağını haber aldık. Bu sergiler açılacağını haber aldık, süsleme sanatlar talebelerinin İki senelik mesailerini gösteren, ressamlar birliğinin, bir de mimarlar birliğinin mimari ve maket eserlerinden mürekkep oLacaktır.
ir Bir buçuk ay kadar evvel toplanarak çalışmalarına başlıyan sıhhi kodeks komisyonu programını tesblt etmiş ve üyelerine, yeni kodekse girecek olan maddelerin mevzularını taksim ederek muvakkaten dağılmıştır. Komisyona dahil her üye 2 temmuza kadar mevzuunu hazırlıyacaktır. Komisyon 2 temmuzda yeniden çalışmalarına boşbyacaktır,
★ Sıhhat Bakanlığı tarafından Karadeniz bölgesinde açılan tenya mücadelesinde kullanılmak İçin İs-tanbula kapsül yapılmak üzere gönderilen İlâcın 30 kilosu hazırlanmıştır. 600 kilo kadar olması İcabeden ilâçlar hazırlandıkça peyderpey mücadele bölgesine sevkedlleccktlr.
★ Öğrendiğimize göre Tekel İdaresi Amerika ve Isviçreden muhtelif çakmak nümunelerl getirtmiş, fakat fiat bakımından çok pahalı olmakla beraber döviz tedarikindeki güçlük dolayısile memlekete İthali imkânsız görülmüştür. Bunun üzerine Tekel İdaresi çakmak İhtiyacım yeril olarak karşılamağa karar vermiştir.
Tekel İdaresine verilen nünıune iyi, flatı uygun görülmüş ve yeril çakmak siparişleri verilmiştir.
ir Sıhhat vo sosyal yardım müdürü B. Faik Yargıcı İstanbul hastanelerinde gördüğü noksanları Sıhhat Bakanlığına bildirmiştir. Bu arada Beyoğlu hastanesinin do durumu Bakanlığa arzcdllmlştir. Bugünkü faaliyetine nazaran çok dar bir bina içinde bulunan hastane, Bakanlık uygun görürse başka bir binaya nakledilecektir. *
İki haftadanberl Bay Şİrinyanın (eski tenis şampiyonlarından) Maç-kadakl kortlarında, bölgenin tertl-bettlğl İkinci kategori tenis maçları muvaffakiyetle sona erdi. Bu maçlara şimdiye kadar finale kalmamış oyuncular iştirak etti.
Başlangıçta turnuvayı kimin kazanacağım kestirmek oldukça zordu. Umumiyetle şampiyonluğun Vedat Cemal. Bovman. Mustafa. Erol. An-don K.. Güneri. Rasln arasında paylaşılacağı tahmin ediliyordu.
Neticede Mustafa Esençsoy (futbolcu Mustafa) ve Erol Tümertekln çok güzel oyunlar çıkararak finale kaldılar. Bilhassa Mustafanın Vedat'ı, Erol’un Bovrman’ı yenmesi takdire şayandır.
5 set üzerine oynanan finalde Mustafa Erol'u güzel ve rahat bir oyundan sonra üç sette yendi. Erol final maçında her nedense, dömltlnalde Bowan'a karşı çıkardığı oyunu çıkaramadı. Oyunlarda daha dikkatli olması lâzımdır. Mustafa çok dikkatli ve akıllı oynuyor. Bence bir tenisçi için en mühim olan nokta budpr.
Tek kadınlarda Bayan Sotlrlyadis, yeni oyunculardan otan Bayan Cenanı finalde kolaylıkla yendi. Muhtelitte yine Bayan Sotlrlyadis ve Ceras şampiyon oldular. Bayan Sotirlyadl-sin günden güne İlerlediğini görüyoruz.
Çift erkekler finali çok heyecanlı ve güzel oldu. Nispeten daha tecrübeli olan Mlr-Bowman ekibi Güneri-Rasln'l güçlükle 3-2 yendiler. Bu maçı Rasln - Güneri alabilirdiler Fakat oyunun sonlarına doğru gevşediler ve başta gösterdikleri dikkat ve İtinayı göstermediler. Bilhassa final maçında her puvana çok dikkat edilmek lâzım. Emektar oyuncu Mir ve Bovman umumiyetle fena oynamadılar. Bilhassa Mlr'ln kesik topları göze çarpıyordu.
Güneri sahada en çok muvaffak olan idi, fzmaçları fena değil, bence noksan olan tarafı her topa vurmak İstemesi ve kendisine pek fazla emniyetidir.
Rasln dikkatli oynadı ve vazifesini de lâyıklyle yaptı.
Kazanan tenisçi arkadaşları candan tebrik eder ve daha muvaffakiyetli oyunlar çıkarmalarını temenni ederim. —B, B.
Satışa çıkarılan ithal malları
İstiklâl cad. 302 de Vahram Gesar'a gramofon plâğı, İstiklâl cad. 46 da Tevflk Yllmaz’a oto akşamı, İst. Pre-vuayans handa J. OJalva V. Meşulama radyo, Gal. Haraççı sokakta Vltall Benbonaste’ye demir kalem ucu. İst. Kefeli handa Leon Hlsarlı'ya pırlanta taş, Ankara'da M. A. Hanef kardeşlere otomobil akşamı, İst- Barnatan handa Komisyon Kontuarma ağaç düğme İst. Haçopulo handa Fol at Llnıltede asit forslk, Gal. Sigorta handa İmpe riyal Kemlkalç prokaln nldrokîorld borata kristal, sud kostik. Morpuççu-lar cad. 19 da Y. Vercopulos’a. mürde-senk, İst. Prevuayans handa İsmail Ralf Sovnersan’a kalsiyum ve sodyum gllserofosfat, İstikâlâl cad. de Kanzuk tezanerine levan Jelâtln, Aşircfendl cad. de Türkiye eczacılar deposuna eczayı tıbbiye. Nalburlar 347 de Atar ticaret sanayie nal mıhı. Nalburlar 383 de Haşan Ali Köseoğluna nal mıhı. Nalburlar 363 Ahttitt Kâmil Elll-altıoğluna nal mıhı, Sultanhamam’da Pertev Pakerc yünlü kadın mantoluğu, Yenipostane cad. de J. Anonia-dls'e yünlü erkek kumaşı. Katırcıoğlu handa İbrahim Telci ve ortaklarına kadın mantoluğu, Havuzlu han No. 8 de Armine M. Papazyan'a yünlü kumaş, Eyüptc Nuri Abdurralunan Mal-taoğluna yıkanmış yün, İst. Maksu-dlyc handa Mlhntl Bcnyamlnoğlu'nn mohalr İpliği, Tohtakale Prevuayans handa O. ve A. Bakere Tenis raketi-
Belediye iktisat işleri müdürlüğü, İstanbulda 7 yerde daha yeniden pazar kurulmasına dair daimi encümene bir teklif yapmıştı. Teklif, encümence kabul edilmiştir.
Çarşıkapıda kurulmakta otan pazarın kaldırılması İçin bir müddet evvel orada dükkânları bulunan esnaf belediyeye müracaat etmişti. Bunlar pazarın kendi ticaretlerine mftnl olduğunu İddia etmekte idiler. Yapılan incelemeler sonunda buradaki pazarın kaldırılması uygun görülmemiştir. Encümenin bu kararı dilek sahibi dükkâncılara bildirilmiştir.
Piyasada durgunluk
Hafta başında her çeşit mallar üzerindeki durgunluk devam etmiştir. Flatlerde pek az düşüklük olmakla beraber alıcı da yoktur. Malların yerlerinde fiatlerl henüz yüksekliğini muhafaza ettiğinden buradaki tüccar da daha fazla ucuza mal satmak cesaretini gösteremiyor. Ftatlerln ne zaman İstikrar bulacağı bilinemiyor,
Mübarek Regaip gecesi
İstanbul müftülüğünden:
14 haziran 945 tarihine ve recebi şerifin dördüne müsadif perşembe akşamı, (cuma gecesi) mübarek ley-lel ragalp olduğu ilân olunur.
Madrabaz
Henüz yerini tutacak başka bir kelime bulunamadı
İstanbul esnaf odası meclisi dün saat 16 da reis vekili B. Al&eddln Kuntlş'in başkanlığında toplanmış ve ruznamede bulunan maddeleri müzakere ve kabul etmiştir
Madrabaz kelimesi hoş bulunmamış ve karşılığı bulunmak üzere Türk dil kuruntuna müracaat edilmişti- Gelen cevapta bu kelimenin tam karşılığının bulunmadığı, fakat aracı veya arancı denebileceği bildirilmiştir. Bu tezkere okunmuş, bazı âza. aracının simsar mânâsına geldiğini ileri sürmüş. parçacı denebileceği mütalâasında bulunmuştur. Bir neticeye varılamadığından madrabaza bir karşılık bulunmak üzere mazbata. İdare heyetine İade olunarak toplantıya son verilmiştir.
Orta okullarda eleme imtihanları bitti
Orta okulların eleme imtihanları sona ermiş, İmtihanda muvaffak olanların İsimleri okullarda İlân edilmiştir. Bu İmtihanlarda muvaffak olan öğrenciler dünden itibaren sözlü İmtihanlara girmeğe başlamışlardır. Sözlü imtihanlar 29 haziranda bitecektir.
ölçü ve tartı aletlerinin muayenesi
ölçü v» tartı aletlerinin muayene ve damgası için İstanbulda 4 ekip teşkil edilmişti. Eminönü ilçesine bağlı ekip kendi bölgesinde meşgul olmaktadır. Beyoğlu, Fatih ve Kadıköy İlçelerine bağlı ekipler kendi mıntakalarını bitirdikten sonra îs-tahbula bağlı diğer İlçelerin aletlerini muayene ederek damgalıyncaktır. Beyoğlu İle Kadıköy ilçelerine bağlı gruplar kendi mıntakalarındakl İşlerini tamamlamış olduklarından Beyoğlu grupu Beşlktoşta, Kadıköy grupu da Beykozda muayene İşlerine başlamışlardır. Fatih grupu ancak ağustostan itibaren dış İlçelerin muayenelerine başlıyabilccektır. Zamanında beyanname atmıyan veya muayene günü âletlerini muayene komisyonuna getlrmlyen 82 kişi mahkemeye verilmiştir.
Dün gece saat 23 e doğru Beyoğlun-dn Yenlşehlrde üç evin yanmasile neticelenen bir yangın olmuştur.
Yenjşehlrde Kılburnunda Yenlkapı sokağında Karakin İsminde birinin kiracı olarak oturduğu 55 numaralı ahşap evde yanmakta olan mangaldan ot mindere sıçnyan bir kıvılcımla birdenbire otlar tutuşmuş ve alevler kısa bir zamanda eski ve ahşap evin tahtalarını sararak büyümüştür. Ev balkı bir zaman ateşi kendileri söndürmeğe uğraşmışlar, bu yüzden itfaiyeyi geç haberdar etmişlerdir, Üç katlı ev tamamen yandığı gibi, ate-ş, bitişiğindeki Koçonun 57 ve 59 numaralı evlerine de geçmiş ve üçer katlı ve ahşap olan bu binalar da kışa bir zaman içinde yanıp gitmiştir. İtfaiye yangın yerinde sabaha kadar kalarak sık ve ahşap olan civarı muhafaza etmiştir. Tahkikata savcılık el koymuş. Karakin sorgu altına alınmıştır. ________ ______
Bu sene yapılacak yollar
1945 yılı yedi aylık belediye bütçesi tatbik edilmeğe başlandığından her kazada yapılacak ve tamir edilecek yolların keşif plânları hazırtanmağa başlanmıştır. Bu sene içinde yapılacak bütün tamir ve inşa İşlerine gereken ödenekler kazalara verilecektir. Bu arada adalarda bu sene yapılacak yollar şu suretle tesblt edilmiştir:
Heybeltadada Lozan zaferi caddesi ve Merdivenler sokağı. Tur yolu (bu yol yeniden ve asfalt olarak yapılacaktır). Burs?azda iskeleden parti binası önüne giden kısım beton olarak İnşa edilecektir. Kmalıadada indos gazinosuna giden çam yolu kaldırımları beton olarak yapılacak, tretu-varları inşa edilecektir. Yine Kmalı-adada iskeleden başhyarak eskiden noksan kalan yol da fırına kadar uzatılmak suretlle tamamlanacaktır. Bu yv.lann keşifleri belediye fen heyeti tarafından tamamlandığından yakında eksiltmeye çıkarılacaktır.
Amerika büyük elçisi itimatnamesini takdim etti
Ankara 11 (AA.) — Cumhur Başkanı ismet İnönü bugün saat-16.30 da Çankayadakl köşklerinde İtimatnamesini takdime gelen Birleşik Amerika büyük elçisi ekselftns mösyö Ed-wln C. Wllson'u, mûtat merasimle, kabul buyurmuşlardır.
Bu merasim esnasında Dış İşleri Bakanı vekili Nurullah Esat Sümer hazır bulunmuştur.
Türk devrim tarihi enstitüsü
Ankara 11 (A_A_) — Türk Devrim tarihi enstitüsü İlmi danışma ve yönettin kurulu 7. 8. 9 haziran günlerinde Milli Eğitim Bakanı Haşan Ali Yüeel’ln başkanlığında toplanmıştır.
B. Celâl Bayar’ın bir bağışı
Zonguldak 11 (Son Posta) — İş bankası tekaüt sandığmfn tasfiyesi dolayısile Celâl Bayar. şahsi hesabından Zonguldak amele birliğine 85 bin Ura bağışta bulunmuştur.
Develi’de sıtma savaşı
Develi (Akşam) — Develi’de sıtma savaşı başlamıştır. Bu arada Agcaşar bataklığından kanal açılarak sular akıtılmaktadır. Burası kurutul ataktır. Diğer su birikintileri de izale ediliyor. ........
Elçilik kâtiplikleri
Ankara 11 — Belgiftd büyük elçLHCl İkinci kâtibi Refet Aziz Oymak Paris büyük elçiliği İkinci kâtipliğine ve merke®den Haşan tsilnyeli Bclgrad büyük elçiliği İkinci kâtipliğine tâyin edilmişlerdir.

Doğum
YÜKSEK MİMAR FERİDUN KİP
İle
NİLÜFER KİP’in
8 Haziran cuma günü bir çocukları dünyaya gelmiş ve Ahmet Veflk ismi verilmiştir.
BUGÜN
SÜMER
İki film birden
1-BUSELER
SİNEMASINDA
ŞARKISI
ANDREWS 8İSTERS — BOBERT PAİGE 2 - Vahşi kadın MARİA MONTEZ — JON HALL
Yeşilköydeki istirahat yurdu
Yoksul çocukların Darülacezeye naklinden sonra boşalan Yeşilköydeki Yurt binasının bünyece zayıf ve dinlenmeğe muhtaç öğretmenlerle öğrencilere tahsis edilmesine karar verilmişti. Pansiyonlu okullar talebesi İçinde tedavilerine liizum görülen çocuklarla masrafl ar ı -yardım kurumla-rı tarafından ödenecek diğer zayıf öğrenciler burada hem tedavi edilecekler, hem de öğretimlerine devam edebileceklerdir. Öğretmenler arasında da lstlrahate muhtaç olanlar burada dinlenebileceklerdir.
Yakında Milli Eğitim müdürü Ye-şilköye giderek binayı görecek, İcabeden yerleri tamir ettirildikten sonra bina okullu bir lstlrahnthane hali ne konulacaktır._____
TURALI
ÖKSÜRÜK HAPLARI
Bütün sular tahlil edilecek
istanbulda başlanan tifo savaşı İçin kaymakamlarla diğer ilgililerin mütalâaları sorulmuştu. Şehri yalnız bu yıl değil her zaman tehdldcden bu hastalıkla esaslı bir şekilde mücadeleye karar verilmiştir. Tifonun bulaşma vasıtalarının başında gelen sular esastı bir şekilde ele alınmıştır Şehirde içilen ve kullanılan sular tahlil ettirilecektir. Su İhtiyacının büyük kısmını teşkil eden terkos suyu sıhhi şartlar İçinde tasfiye edildikten sonra şebekeye verildiği İçin bu yoldan bir tehlike görülmüyor. Şehirde terkos-tan gayri kullanılan ve İçilen suların ve bilhassa Kırkçeşme sutarile kuyu sularının üzerinde dikkatle durulacaktır.
idare âmlrlerlle doktorların açılan ankete verecekler) cevaplar toplan-, diktan sonra en tehlikeli görülen :)-“ 1 ardan başlamak üzere tahliller pıiacaktır Q_
CXI Sağlık ve Sosyal Yardım^g Bakanının seyahati c Aydın 11 (A. A i — Sağlık ve Sosyal.O Yardım Bakanı Dr. Sadi Konuk dün, (/) Nazilllye gelerek aşağı Nazilli'de açıl- Jje makta olan kurutma kanallarını gez- S" mlş, sıtma savaşı ve İlçenin sıhhi durumu hakkında İlgililerden maili- (D mat almıştır. Sağlık Bakanı bu sabah (D Söke'ye gitmiştir.
>» Türk Hava Kurumu merkez idare kurulu
Ankara 11 (A.A) — Türk havaİg kurulu, bugün toplanmış, merkez İdare kurulu seçimine geçilerek baş-t_ kanlığa Erzurum millet vekili Şükri O Koçak, başkan vekilliklerine Erzincan millet vekili Abdülhak Fırat’la Tekirdağ millet vekili Cemil üybadın ve üyeliklerle denetçi üyeliklere su zatlar seçilmiştir:
Atıf Tüzün (Çoruh ı, Faik Ahmet Barutçu (Trabzom, Kemalettln Kamu (Rize). Münir Hûsrev Göle (Erzurum!, Naklye Elgun (Erzurum). Rlza Erten (Mardin), Rüştü Uzel (Milli Eğitim Bakanlığı mesleki ve teknik öğretim müsteşarı). Gl. Zeki Soydemlr (Erzurum1
11/6/1945 fiatlerl
Londra üzerine 1 sterlin Nevyork üzerine 10o dolar Cenevre 100 İsviçre Fr Madrid üzerine 100 pezeta Stokholm tızerlne luu Kuron
ESHAM VE TAHVİL&T % 5 faizli ikramiyeler: 1933 Ergani
1938 ikramıydı •
Millî Müdafaa
Demiryolu lkramiyeli % 7 faizli Tahviller: Sivas - Erzurum l Sivas - Erzurum 2-7 KMl Demiryolu 1 1941 Demiryolu H 1941 Demiryolu IU Milli Müdafaa I Milli Müdafaa H MIHI Müdafaa m Anadolu Demiryolu Grupu: Tahviller 1-2
Hisse senetleri % 60 Mümessil senet Htsse senetleri: Merkez Bankası İş Bankası
T. Ticaret Bankası Astan Çimento
ALTIN
Borsa dışındı
Gulden Reşadiye İngiliz Külçe (Bir
gramı)
İstanbul Millet Vekilliği için
Namzetliğimi
Koyuyorum
Bu İsim altında programımı neşrederek 30 kurıış fiatla »atışa çıkardım. Sayın ikinci seçmenler fûtfen 43925 numaraya telefonla adreslerini bildirirlerse kendilerine imzalı nüshalar takdim edilir.
% r

Eski Liman Şirketi Umum Müdürü Ahmet Haindi Başar
Yarın Akşam
Nefis b İr programla
Münir Nureddin
KONSERİ

Bahlfe 4
AKŞAM
12 Haziran 1945
RADYO|
ANKARA RADYOSU:
Bugünkü program
18 Dans orkestrası, 18.30 Konuşma,
18.45 Dans orkestrası, 19. Haberler, 19.20 Geçmişte bugün, 19.25 Peşrev, semai şe oyun havaları, 19.45 Posta kutusu, 20 Müzik. 20.15 Radyo gazetesi, 20.45 Mandolin birliği, 21.03 Salon orkestrası, 21.45 Tarihi Tiirk. musikisi,
22.30 Dans müziği (?!->. 2S.45 Haberler.
YARİN SABAHKİ PROGRAM
7,30 Müzik (Pl.l, 7.45 Haberler. 8 Müzik (Pl.), 12.30 Şarkı va türküler,
12.45 Haberler. 13 Salon orkestrası.
■ e
BERLITZ
Lisan dersanesi
BÜTÜN YAZ AÇIKTIR.
Beyoğlu: 294, tstlkl&l caddesi
LİSAN KURLARI ve
HUSUSİ DERSLER
Fransızca İngilizce Almanca
Develi’de bereketli
yağmurlar
Develi (Akşam) — Uzun zamandır kurak giden bölgemize iki günderiberl bereketli yağmurlar yağıyor. Çiftçi sevinç içindedir.
[Muhasip aranıyor
Darülâceze mütcdavil sermayeli İmalâthaneleri için sanayi muhasebesini bilir bir muhasebeciye İhtiyaç vardır. Taliplerin ■ müesseseye müracaatları.
Hartada 3 ders ayda 7.1/2 lira Tecrübe dersi bedavadır.
Bulana mükâfat Zayi bilezik
10 Haziran pazar sabalu saat
8.30 da Çemberlltaş İle Beyazıt arasında maddi kıymetinden ziyade aile yadigârı olan üzeri mavi mineli altın bir çocuk bileziği düşürülmüştür. Bulan Fincancılar Yu&ufyan han içinde 10 numaraya getirdiği takdirde memnun edilecektir.
Ticaret Ofisi Umum Müdürlüğünce Satılan Mallar
Krş. Bt.
Muşamba taklidi kâğıt Rulosu 450 19
Matbaa mürekkebi «büyült fLÇilar İçinde» .... Kilosu 100 —
Lira Kr.
Matbaa mürekkebi «muhtelif renklerde, birer kiloluk kutu-
larda 53 sandık 3154 kilo parti olarak» 13404 21 Matbaa mürekkebi «muhtelif renklerde, birer kiloluk» kutu-
larda 12 sandık 850 Kg. 3501 89
Beyaz karton 240 Gr. 106 —
Çamadır mandalı Grosası 3 95
Muhtelif deriler «cins ve Hatları hakkında servisten malûmat
alınabilir,»
Krş. 8t. ,
Transmisyon kayışı 150 mm. en Metresi 3801 92
> . 120 » » 3104 60
■ • 100 • » 2617 80
b » 85 ■ » 2262 20
» » 80 » > 2143 22
v 9 50 » » 1236 50
ufolt «tek katlı» beher topu 2180
iîufolt açlft kati» beher topu 2886 —
Şap «Macar malı» KJİOSU 82 46
Bari um sülfld n 66 84
Klorat dö potas «100 kiloluk fıçılarda Alman malı» Fıçısı 12000 —
Sülfad od zenk KUosu 25 —
Bülfad dö fer «Kara boya Çek malı» ■ 30 —
Toprak boya mavi «Alman malı» » 118 45
Toprak boya yeşil «Alman malı» • 121 49
Badana boyası siyah «Alman malı» • 91 55
Badana boyası pembe «Alman malı» 125 05
Çlvlt «Utra Marino «Macar malı» 173 62
Bizmut karbonat «İngiliz malı» » 1513 08
» subnltrat «İngiliz malı» » — —
» subgalat «İngiliz malı» B 1679 11
» sallsUat «İngiliz malı» » 1564 16
Matara için halka D 273 47
Askı çengeli «Matara için madenden» » 6 45
Çuvaldız t İzmir depo tealimi» 1000 adedi 3230 80
Lira Kr.
Korniş çivisi, vida, fırtına çengeli «69 sandık» parti olarak 12699 49
Sandık askısı «İzmir depo teslimi» 1035 Kg. parti olarak 2135 96
Krş. St.
adedi
İki ağızlı demir destere «İsveç malı» 300X25X0.80 mm. düzinesi İki ağızlı demir destere Gobe marka 300X25X0.85 80 mm. » Baltalı kazma
Kazma
Kürek muhtelif numara, ağırlık va şekillerde
Çekiç
'aryoz servisten malûmat alınabilir, salta
Demir çember 20X1 mm.
Demir çember 22X1 mm.
Parlak çelik asansör teli «Alman malı» 28
» » halat «İsveç malı» 24
24,5 >
32 »
35 »
Kilosu
mm. 6X37+1 h Kg.
384
344
125
97
76
72
162
191
191
182
182
»
(7790)
Teknik Okulu Diploma Projeleri Sergisi
Teknik okulunda 9. fl. 943 cumartesi günü açılan mühendis kısmı inşaat. makine ve mimari şubeleri diploma projeleri sergisi 18, 6. 945 pa-•Srtesl akşamına kadar devam edecektir.
Sergi saat 9 dan 18 e kadar gezilebilir, (7812)
Beden Terbiyesi Umum Müdürlüğünden:
Dağcılık federasyonu için aşağıda cinsi ve miktarı yazılı 7 kalem Dağcılık malzemesi açık eksUtme ile 21. 6. 045 perşembe günü saat 15 de Umum Müdürlük binasında toplanacak olan satın alma komisyonu tarafından İhale edilecektir.
Nlimuûelerinl görmek İstlyenlerln her gün ve eksiltmeye girmek lstl-yenlerln 333 lira 75 kuruşluk muvakkat teminat mektup, makbuz veya tahvlllerlle eksiltme saatinden en az bir saat önce komisyonumuza müracaat eylemeleri ilân olunur, (7779)
20 adet Buz kazması
20 > Buz nalçası
20 çift Dağ ayakkabısı
20 » Lâstik ayakkabı
6 adet Portatif çadır
15 » Golf pantalon
1 > Ceket
İstanbul Belediyesinden
Belediye İnkılâp müze ve kütüphanesine 85 lira ücretli bir daktilo alınacaktır.
İsteklilerin bilhassa Fransızca veyahut İngilizce veya Almancayı iyi bilmeleri ve seri daktilo yazmaları ve erkek olanların askerliklerini yapmış ye 30 yaşını geçmemiş bulunmaları şarttır.
İsteklilerin belediye riyaset makamına hitaben yazılmış bir dilekçe ile askerlik terhis belgelerim, cvycIc* çalıştıkları yerlerden aldıkları bonservisleri ve var ise diğer belgeleri ve 4 adet belgelik fotoğraflarlyle belediye Zat İşleri müdürlüğüne 20. 6. 1945 çarşamba günü akşamına kadar başvurmaları. (7811)
S t) M E R B A N K
SELLOLOZ SANAYİİ MÜESSESESiNDEN:
Piyasa ihtiyaçları için yazı, bası, ambalâj kâğıdı ve karton yapılacaktır.
Müessese, fabrikalarının imalât kapasitesi nispetinde, piyasaya aşağıda cins ve gramajı yazılı kâğıt ve karton yaparak satacaktır:
1 — Satış ve dağıtımın düzenlenmesi İçin 510 sayılı koordinasyon kararına göre 1. 5 1945 tarLhlnden evvel toptancı ve perakendeci kâğıtçı vesikasını haiz olanlarla yine aynı tarihten evvel kurulu matbaacılar, kitapçılar ve İştigal konusu itibarlle kâğıt ve karton istihlâk eden fabrika ve İmalâthanelerin 1945 yılı hakikî kâğıt ve karton ihtiyaçlarını temmuz ayından başlamak üzere ve her ay İçin ayn ayn göstererek 25. 0. 1945 tarihine kadar postaya tevdi suretiyle İzmltte Sümer bank Sellüloz sanayii müessesesi müdürlüğü adresine taahhütlü mektupla bildirmeleri ve bu tarihten sonra yapılacak müracaatların nazarı itibara alınmıyacagı,
2 — Müesseseden toptan olarak satılacak asgarî miktarın pleür kâğıdında bir, kâğıt ve kartonlarda her cins gramaj veya numarada 5 ton olduğundan bu miktarlardan aşağı İhtiyaçları olanların müesseseye müracaat etmemeleri,
3 — 2 inci maddede yazılı miktarlardan az ihtiyaçların leni Mallar pazarlarından karşılanacağı ve bunun ayrıca gazetelerle bildirileceği,
4 — Toptan kâğıt ve karton isteyeceklerin, bunlan nerelerde ve ne İçin kullanacaklarını ve 510 sayılı koordinasyon kararına göre aldıkları grup vesikalarının nereden, hangi tarihte alındığını ve numarasını müracaatlarında açıkça bildirmeleri, bunu yapmıyanlann müracaatlarının nazarı itibara alınamıyacağı,
5 — Bugüne kadar Devlet Kırtasiye ve matbua idaresinden ihtiyaçlarını sağlamakta bulunan daire ve müesseselere fabrikadan ve Yerli Mallar Pazarlarından satış yapılmıyaca-ğından bunların müracaatta bulunmamaları,
6 — 1 temmuz 1945 tarihinden İtibaren yıl sonuna kadar müessese İmali derpiş edilen kâğıt ve karton cinsi, gramaj ve numaralarının aşağıda gösterildiği ilân olunur:
Cinsi Gramaj nı2 No.
Sellüloz ambalâj kâğıdı 45
Sellüloz ambalâj kâğıdı 80) 150)
îmitasyon graft 75 60)
Birinci hamur yazı, bası kâğıdı 75) 90) 60)
İkinci hamur yağı bası kâğıdı 75)
90)
Pelür kâğıdı 35 45) 60)
Beyaz mukavva No. 80) 100) 120) 50) 60)
Gri mukavva No. 80) 100) 120)
Tripleks karton No. 225) 80) 120)
Kromo karton 280) 300)
Dosyalık karton 250
ve kar-
NOT: İhtiyaçlar tesblt edildikten sonra bu kâğıt tonlara ait satış fiatlan ayrıca ilân olunacaktır.
SRC BOYASINI ECZRNE.PARFÜMERİ MRGRZRIRRINDRN RRRVINIZ.
Otomatik Soğutma Dolapları
gelmiştir.
EN AZ CEREYAN SARFİYATI SESSİZ ve ARIZASIZ EMlN BİR İŞLEYİŞ RADYODA PARAZİT YAPMAZ
Yiyecek ve İçeceklerinizi sıhhî bir surette soğutup muhafaza etmek İçin her eve lâzım ideal bir soğutma dolabı.
SATIŞ YERİ: Beyoğlu, Galatasaray No 158
ATEŞ TÜRK LIMITED ŞİRKETİ
«Philips» Radio Acentesi
Amerikan Lisan ve Ticaret Dersanesi
2 Temmuz - 6 Eylül 1945: YAZ DEVRESİ
İNGİLİZCE ■ FRANSIZCA ve SPOR DERSLERİ
Ortaokul ve o çağda olan gençlerin müracaatı kabul olunur. Kayıt ve kabul başlamıştır. Alemdar caddesi No. 23. Tel: 21737.
Ankara Belediyesinden t
1 — Şehir dahilindeki muhtelif yolların şose, asfalt kaplama, tretu-var, parkelerlle diğer muhtelif inşaat İşleri on be? gün müddetle vû kapalı zarf usullle eksiltmeye konulmuştur.
2 — Muhammen bedeli (369801.) lllra (10) kuruştur,
3 — Teminatı (18542) lira (94) kuruştur.
4 — Teminat belediye merkez veznesine yatırılacaktır.
5 — Bu işin 22. 6. 945 cuma günü saat 11 de talibine ihalesi mukarrer bulunduğundan şartname ve keşif cetvelini görmek istlyenlerln her gün encümen kalemine müracaatları ve isteklilerin de 2490 numaralı kânunun 32 İnci maddesi sarahati veçhile tanzim edecekleri teklif mektuplarını İhale günü olan 22. 6. 945 cuma günü saat ona kadar belediye dairesinde müteşekkil encümene vermeleri.
9 — Bu işe girmek istlyenlerln ticaret odasına kayıtlı bulunmak ve en. az yol İnşaatında 25000 metrekare beton asfalt kaplama işini iyi bir : şekilde yapmış olduğuna dair vesika ibrazı ve ihaleden üç giin evvel belediye reisliğine müracaat ederek bunların teklif mektubuna eklenmesi şarttır. 47430»
EKSİLTME İLANI
Toprak mahsulleri ofisi genel müdürlüğünden:
1 — Aşağıda yazılı yerlerde ve alette demontabl madeni siloların temel akşamı İnşası ve madeni akşamının montaj İşi açık eksiltme suretiyle İhale edilecektir.
Yapılacağı Eksiltmenin yapılacağı yer Tahmin edilen bedel Lira Krş. Muvakkat teminat Lira Krş. Eksiltmenin
yer Adet Tarihi 6a.
Havza 12 Samsun inşaat şantiye şef. 3403.52 260.— 18/6/945 15
Erzincan 12 Malatya İnşaat şantiye şef. 3328.09 260.— 18/6/945 15
Çankırı 12 Ankara T. M- O genel M.D. 3169.27 240 — 20/6/845 15
2 — Madenî siloların montajına alt keşif evrakı ve projeler Ankara'da Ofis Genel Müdürlüğü Malzeme Müdürlüğünde ve Samsun, Malatya İnşaat şantiye şefliklerinde görülebilir.
3 — Bu işe talip olanların en geç ihale tarihinden bir gün evveline kadar İnşaat Müdürlüğüne Samsun ve Malatyadakller İçin de sftzü geçen yerlerdeki şantiye şefliklerine müracaat ederek dair birer vesika almaları lâzımdır.
4 — Eksiltmeye girmek İsteyenlerin en geç eksiltme saatinden bir
saat evvel lâzım gelen muvakkat teminatlarını “ ' ——
sine ve Samsun, Malatyadakller de İnşaat şantiye şeflikleri muhasebelerine yatırmış bulunmaları lâzımdır. »7754»
bu işi yapabileceklerine
Genel Müdürlük vezne-
İstanbul C. savcılığından:
Cinsi Miktarı Adet Tahmin edilen bedel! Lira % 7,5 teminat Akçesi Lira İhalenin Gün İl) alenin ne suretle Saat yapılacağı
İkinci nevi
ekmek 50.600 12,660 949 19/6/945 15.30 Kapalı zarf
A) Yukarda yazdı 50,600 adet 750 gramlık ikinci nevi ekmek hizasında gösterilen gün ve saatte kapalı zarfla Toptaşı nümune ceza evi binasında İhale edilecektir.
B) İstekliler şartnamenin dördüncü maddesinde kendilerinden İstenilen vesikalar ve teminat makbuzlle birlikte teklif mektuplarını mezkûr gün saat 14,30 a kadar komslyena vermiş bulunacaklardır.
C) şartnameyi görüp okumak isteyenler mesai saatlerinde her gün
parasız olarak adi geçen binada görüp okuyabilirler. «7300»
PEK NADİR BULUNAN
BİR FIRSAT
İstanbul Marpuççularda BARANTAN han namlle maruf ve çok kıymetli 48 yazıhanesi ve 11 mağazası bulunan han fzalel şuyu dola-yıslle Sultanahmet birinci sulh hukuk mahkemesi tarafından 19. 6- 945 salı günü saat 14 den 16 ya kadar satılacaktır. Muhammen kıymet! 573480 liradır. Talip olanların İstanbul Sultanahmet tapu binasının alt katında birinci sulh hukuk başkâtipliğine 944/29 numara İle müracaatları.

Diyarbakır 11 Daimî Encümen Başkanlığından:
1 — Dlyarbakırda Yeni şehirde 1, 2, 3 aayılarlle numaralanan üç memur evi İnşası kapalı zarf usulü İle eksiltmeye konulmuştur.
2 — Üç evin keşif bedeli 55205 Ura 34 kuruş olup Ur teminat 4140 lira 40 kuruştur.
3 — Teklif mektuplarının 20 haziran 945 çarşamba günü saat ona kadar 11 daimi encümen başkanlığına verilmesi lâzımdır. Posta gecikmeleri kabul edilmez 20 haziran 945 çarşamba günü saat on birde zarflar açılarak teklif edilen bedeller lâyık hadde görüldüğü taktirde ihale yapılacaktır,
4 — Eksiltmeye girebilmek için İlk teminat makbuzu ile grup vesikası ve İhaleden üç gün evvel bayındırlık dairesinden alınmış ehliyet- vesikalarının ibrazı mecburidir.
5 — Şartname keşif Ve mukavelename parasız olarak bayındırlık müdürlüğü İle daimi encümen kaleminde görülebilir.
6 — Bu evlerin inşa ödeneği 945 yılı özel idare bütçesinden verilecektir. (7302)'
I Devlet Demiryolları ve Limanları İşletme Umum idaresi İlânları
.............ııııııııııııı.1............................. ■ıııoa
Balast İhzar Ettirilecek
Sirkeci İşletmesi Mubayaa Komisyonundan:
1 — İşletmemiz ihtiyacı İçki mevki ve miktarı aşağıda yazılı iki kalem kırma balast kapalı zarf usuUle eksiltmeye konulmuştur.
2 — Her İki ocaktan alınacak balastın muhammen bedeli İle muvakkat teminatları aşağıda yazılmıştır,
3 — Bu İşe alt şartname ve mukavele projelerinden Kim, 27 ocağına alt olan 162 kuruş mukabilinde sirkeci veznesinden ve Kim. 4L ocağına alt olanı da parasız olarak komisyon kaleminden verilir.
4 — Her İki balastın eksiltmesi 22. 6. 1945 cuma günü aşağıda yazılı saatlerde Sirkecide 9 uncu işletme binasındaki komisyona yapılacağından isteklilerin teklif mektuplarını kanuni tarif ata uygun olarak ihale saatlerinden 1 saat evvel makbuz mukabilinde komisyona vermeleri veya muayyen vakitten evvel komisyon eline geçecek tarzda iadeli taahhütlü olarak posta İle göndermeleri lâzımdır.
5 — Kanunun tâyin ettiği mutat vesikalardan başka böyle bir taahhüdü muvaffakiyetle başarıldığına dair tasdikli bir vesika İbrazı lâzımdır.
(7340) Muhammen Muvakkat İhale saati
Mevki Miktarı bedeli teminatı
Kim. 27 6500 M3 30485 Ura 2286.38 15 00
Kim. 41 5500 M3 24145 » 1810.88 18 00
Kartal Belediyesinden
1 — Kartalda tanzim ettirilecek yolların kanalizasyon ıslah işleri açık eksiltmeye konulmuştur.
2 — İşin muhammen bedeli 5170 lira 57 kuruştur. Muvakkat teminat 387 Ura 79 kuruştur.
3 — Eksiltme 18/6/945 pazartesi günü saat 10 da Kartal belediye encümeninde yapılacaktır.
4 — Bu İşe alt şartnameler belediye muhasebesinde görülebilir.
5 — Bu İşe gireceklerin mimar, mühendis, fen memuru olmaları »veya böyle bir kimse İle iş birliği yaptığını taahhüt etmiş olmaları» şimdiye kadar böyle bir işi başarmış olmaları ve ihaleden üç gün evveline kadar belediye fen İşleri şefliğinden bu 1§ için ehliyet vesikası alması lâzımdır.
_________________________________________________________«7500»
Devlet orman işletmesi İstanbul revir amirliğinden:
1 — İstanbul revirinin ŞUe bölgesine bağlı Kuma Devlet ormanında 12 No. lı maktada tahminen 1286 kental kömürün kesim, İmal ve Kuma, Alaçalı İskeleleri depolarına nakil işi.
2 — Beher kentalin kesim, imallye, ve nakil için beher kentalinin muhammen bedeli 800 kuruştur.
8 — Muvakkat teminat 771 Ura 60 kuruştur.
4 _ Eksiltme 20/9/945 tarihine rastlayan çarşamba günü saat 15 de ŞUe bölge binasında toplanacak komisyon huzurunda yapılacaktır.
6 — Buna ait şartname Orman Umum Müdürlüğünde, İstanbul. Yalova, Büyükdere, Vize revir amirlikleriyle şile bölge şeniğlnde görülebl’ir.
_________________________________________________________.7712..
I ILIŞIR ve IİER NEVİ KOLTUKLAR, SANDALYALAR
Karyolalar, masalar ve çocuk arabalarlle yemek ve yatak odası takımları cn zarif, dayanıklı, ve ucuz Rızapaşa yokuşunda 66 No.
Ahmet Fevzi • Asri Mobilya
■■■■■i Mağazasından tedarik edebilirsiniz.

Çabuk ve Kolay
Türkçe öğrenmek Istiyenlere H. H. Krelder tarafından
«FIRST LESSONS IN MODERN TURKİSH» En mükemmel kitaptır. Satış yerli Beyoğlu Kitap Sarayı, O. E. N,
SALI 1» Haziran 1948
İZAHLI
MAHALLE MUHTAR VE 1HT1YAR KURULLARI TÜZÜĞÜ
Züht 11 Çubukçuoğlu tarafından yazılan bu kitap
100 kuruş flatle satılmaktadır.
Sene 27 — No. 9573 — Flatl her yerde 10 kuruştur.
Sahibi: Necmeddln Badak — Neşriyat müdürü: Hikmet Feridun Es — AKŞAM Matbaası
Seçim ve Partiler
Altı seçim yerinde de tanınmış veya tanınmamış bir çok insanlar Milletvekilliğine namzetliklerini koymaktadırlar. Bunlar arasında C. H. Partisinden olanlar da, olmıyanlar da var. Parti dışındaki namzetlerden her biri kendine göre bir programla ortaya çıkıyor. Bu vatandaşların seçimde dayanacakları kuvvet, ortaya attıkları uzun veya kısa programdan ziyade kendi şahıslarının, seçmenler üzerinde yapacağı tesirdir. Çünkü, bu programlar esas bakımından az çok birbirinin benzeridir ve Parlamentolarda, bilhassa bugün İçin tek Partili olan Millet Meclisinde ferdi programların fiilî değeri yoktur. Her Milletvekilinin kendi programına göre seçildiğini farzetsek. bunun neticesi prog-ramsızlık olur. Bunun içindir kİ programın Partiler bakımından değeri vardır ve seçimler, ferdi program ar arasında değil, Parti programları arasında bir mücadeledir. Ferdi ve şahsi seçim kudreti ancak bu mücadele içinde, gene ancak Partiye nisbetle rol oynar.
Bugün Halk Partisince yapılan bir çeşit serbes seçim ancak bir denemeden ibarettir, şimdilik bu denemeden çıkan ilk netice, bu kısmî seçimlere memleket efkârının gösterdiği İlgidir. Bu bile küçümsenemez.
Türkiyede Cumhuriyet idaresinin en yüksek kurulu ve millet mukadderatının bugün ve gele-cekt? tek koruyucusu Millet Meclisidir, Bundan dolayı memleketimizde. kurtuluş savaşından doğan inkılâp rejiminin hem teme-11, hem yürütücüsü olan Mecl'ıSf milletin alâkasına, sevgi, saygı, güvenine dayanan, ve milletin iradesini temsil eden ana müessesedir.
Meclis, milletin seçiminden j doğar. Bunun içindir kİ heı memlekette azçok değişen seçim şekilleri, milletle vekilleri arasında, hükümranlık ve irade hakkını devretme işini en kısa, en vasıtasız yollardan yapmak vargısını güder. Bizde de Cumhuriyet rejimi, millî iradenin daha doğrudan doğruya temsili imkânlarını aradıkça seçim usulü hiç şüphesiz, daha iyiye doğru, değişiklikler geçirecektir. Siyasi eğitim, alışkanlık, tecrübe gibi türlü imkânlara bağlı olan bu gelişme, birdenbire verilmiş kararlardan ziyade birkaç dönemlik siyasi bir evrimden kendi kendine doğacaktır.
Bazı gurup ve parti denemeleri yapıldıktan sonra uzun yıllar tek Parti İle idare edilen Cumhuriyet rejiminin muhalefet partilerine hem ihtiyacı, hem dayanıklı ğı son bütçe çekişmelerde kendini göstermiştir. Böyle bir partinin Meclis hayatında oynı-yacağı rolün millet işlerinin tam kontrolü bakımından ehemmiyeti ve faydası üzerinde kimsenin şüphesi yoktur.
Bu parti Meclis içinden, kendiliğinden çıkabilir. Fakat bu, tam mânasile bir partiden ziyade, bir grup olur ki sadece hükümete muhalefet için birleşmiş, fakat düşünce ve prensipleri ayrı ayrı İnsanların toplanmasıdır.
Yeni partiler, memleket içindeki çok belirli ve açık fikir cereyanlarından doğaY ve seçimlerde Meclise girer. Yahut, bazı partiler olur ki programlarında çok kesin prensipler olmadığı halde, tanınmış ve kudretli politika şahsiyetleri etrafında kurulur, Yani partiler Parlâmentodan memlekete yayıldığı gibi memleketteki fikir ve meslek cereyanlarından Parlamentoya girebilirler. Yaşama kabiliyeti olmıyan partiler, başka bir partinin kara-rile zoraki yaratılan zümrelerdir.
Şu halde yeni parti veya partiler nasıl kurulacak?
Hiç şüphe yok kİ bunun tek çaresi parti kurulmasına, fikir ve politika cereyanı çıkmasına engel olan şart ve kayıtlan kal-
Toprak kanunu dün Meclisten çıktı
Her sene 11 haziranı takibedecek pazar günü Toprak bayramı olacak
Parti Meclis grupu bugün bazı takrirleri görüşecek
Ankara 11 — Büyük Millet Meclisi bugün başkan Abdtllhalik Renda'nın başkanlığında toplanmış v* çlfçlyl topraklandırma kanununun ikinci görüşülmesini yapmıştır. 348 millet vekili oy vermiş ve kanun 345 oyla kabul edilmiştir. Kanun tasarısının kabulü üzerine Tarım Bakanı kürsüye çıkarak Meclise teşekkür etmiştir.
Bundan sonra Behçet Kemal Çağlar (Erzincan) ve arkadaşları tarafından verilen önerge (takrir) okunarak sürekli alkışlarla kabul edilmiş ve Meclis çarşamba günü toplanmak üzere görüşmelerine son vermiştir. Behçet kemal Çağlar ve arkadaşlarının önergesi şudur!
Yüksek Başkanlığa;
Türk devrimlnln büyük başarısı «Toprak kanunu» nu çıkarmak şerefine ulaşan yedinci dönem Büyük Millet Meclisi üyelerinin bu tarih! anda aşağıdaki hususlara karar vermelerini dilerim:
1 — Büyük Millet Meclisi çlfçlyi
toprağa kavuşturma dâvasının ilk sa- . hibi Atatürk'ün yüce adını en derin saygı ile anar.
2 — Büyük Millet Meclisi, Ana yasada çlfçlyi toprak sahibi kılmak İçin yapılan değişiklikten bağlıyarak bu devrim hareketini şu tarihi ana kadar azimle taklbeden Yüce Şef İnönü'ye en derin saygılarını sunar.
J — Büyük Millet Meclisi, çlfçlyi toprağa kavuşturma tasarısını Meclise getirerek büyük dâvanın kanunlaşmasındaki tarihi hizmetinden dolayı sayın Saraçoğlu hükümetini kutlar, ona sevgi duyguları İçinde başarılar diler.
4 — Büyük Millet Meclisi, çlfçlyi toprak sahibi kılacak kanunu kabul ve tasdiki tarihinden sonraki İlk pazar gününün her yıl bütlln yurtta Toprak bayramı olarak kutlanmasına karar vererek milyonlarca Türk çlf-çlslnln sevincine şimdiden ve yürekten katılır.»
Parti işleri hakkında yeni kararlar alına-
cağı ve bazı değişiklikler olacağı söyleniyor.
Ankara 12 (Telefonla) — Cumhuriyet Halk Partisi Meclis Grupu Genel kurulu bugün saat 18 to toplanacaktır. Söylendiğine göre bu lçtlmada Millet Vekillerinden Fuat Köprülü.
Cumhur Başkanı
Dün Parti idare kurulu toplantısına başkanlık etti
----------"-------------- Q
Adnan Menderas, Refik Koraltan vel bulunan boa müfettişliklere yakından Celâl Bayar'ın Parti Ljlerl hakkında tâyinler yapılacaktır. Parti İşleriç^ bir takım takrirleri müzakere edile- etrafında ban yeni kararlar alınacağa,. celtt,r- ve bazı değişiklikler olacağı »öylen- O
Cumhuriyet Halk PartUlade açık i m ektedir. j-
------------------ Q
Yakın Şark meselesi |
------------------------ 0
İngiltere, Amerika, Fransa ve ilgili £ diğer 2 devlet tarafından halledilecek
Milletvekilliği için namzetler çoğalıyor
Dün de birçok vatandaş müracaatta bulundu
İstanbul millet vekilliği İçin dün akşama kadar resmen müracaat edenler şunlardır:
Eski avukatlardan B. Ali Saclt, Esnaf odasında kesim hayvanlan gurup reisi B. Refik Karabey Doğan, Yüksek İktisat ve ticaret okulu pro-
fesörlerinden B. Zühtü İnha), musikişinas B. Gregor Kelekyan, İstanbul Umum! m selis azasından B Çerffcd din Özer, Yüksek ticaret okulu işletme, ekonomi öğretmeni B. İsmet Al-kan, tüccardan B. Ahmet Faik Ak, (Arkası sahlfe 2, sütun 5 de)
TRABZON VAPURU GELDİ
Gelen yolcular akrabaları tarafından karşılanıyor
Trabzon vapuru bu sabah Marsilya’ dan şehrimize gelmiştir. Bu vapurla bir kısıra ticari eşya ile birlikte on dördü Tiirjt ve İkisi ecnebi olmak üzere on altı yolcu da gelmiştir. Vapur Marsilya'dan hareketinden sonra hiç bir yere uğramamış ve doğru Umanı-
dırmak, bunların doğmasına imkân vermektir.
Fakat o zaman, İngiltere ve Amerika gibi. Demokrasinin beliği sayılan memleketlerde görülen iki parti doğmakla kalmaz. Fransa ve hattâ YunanIstanda harbden önce olduğu gibi sayısız partiler çıkar, memlekette demokrasinin en anarşlll şekil baş-gösterir.
Bunun da, tıpkı seçim gibi, zaman ve tekâmüle bağlı bir yürüyüş şekil olacaktır. İşe nasıl başlanacağını bilmemekle beraber, memleketin tek partiden, birdenbire en koyu kargaşalığa so-kulmıyacağî kolaylıkla tahmin edilir.
Bütün bunlar Millet Meclisinin alacağı kararlara bağlıdır. Bunda da Türk milletinin olgunluğu en sağlam kontroldür. Bundan başka millî efkârda kuvvetli ve samimî yer tutacak Halk Partisi, partilerin gelişigüzel türeyip üremesine karşı en tesirli nlzam-cı vazifesini görebilir. Bütün mesele Halk Partisinin, memleketin inkılâpçı kitlesinin tam mânasl-le benimseyip bağlandığı teşekkül olmasındadır.
Necmeddln Sadak
Ankara 11 (A.A) — Cumhur Başkanı ve C.H.P. genel başkanı İsmet İnönü bu sabah beraberlerinde Başbakan ve 0. H. P. genel başkan vekili Şükrü Saraçoğlu bulunduğu halde C. H. p. genel sekreterliğini şereflendirmişler ve genel İdare kurulu toplantısına başkanlık etmişlerdir.
MI. Stalin
Amerika Cumhur Baş-kanına Sovyetler Birliğinin ve kendisinin minnetlerini bildirdi
mıza gelmiştir. İçLndekl ticari eşyanın miktarı 300 tondur.
Aynı vapurla, Fransa'da harb cephesinde yaralanarak ölen Anadolu ajansının Paris muhabiri B. Salih Köseralf oğlu nun da cenazeci şehrimize getirilmiştir. B. Salih'in cenazesi törenle kaldırılacaktır.
DİKKATLER;
Türkiyede çok mu çalışılır?
Bir serlevha: «Günde 17 saat iş!» — «Nerede?»» — «Türkiyede!» — «Neresinde?» — «Devlete ait bir müessesede!»
Tasrih ediliyor: Bir İşçi bu suretle çalıştınlıyormuş.
Bir değil, İhtimal binlerce İnsanımız pek kötii usullerle hâin çalışmaktadır, Türkiyede bütün mesaf şartlarını nizama sokmalı: en medeni muhitlerin seviyesine getirmeli. O, başka konudur.
Fakat şunu da aklımıza koymalı: Türkiye, «aman ne çok çalışıyoruz!» diye şikâyet edilecek bir memleket değil, «aman ne az, ne fena çalışıyoruz!» diye şikâyet edilecek bir yerdir.
Mesai saatlerini azaltmaktan ziyade, o saatler içindeki randımanı arttırmak milli bir konudur r-î---------------------
imtihan
I Yazan: A. ADNAN - ADI VAR Yarınki AKŞAMda
K ■■ ■■ ■ ........
Moskova 12 (R ) — Amerika -Sovyet Rusya karşılıklı yardım anlaşmasının üçüncü yıldönümü milnose-betlle mareşal Stalin, Amerika Cumhur Başkanı M. Truman'a şu telgrafı çekmiştir:
«Tecavüze karşı harbde karşılıklı yardıma dair Sovyet - Amerikan anlaşmasının üçüncü yıldönümü müna-sebetlle sizin ve Amerika hükümetinin, Sovyet hükümetinin ve şahsan benim minnet hislerimi kabul etmenizi rica ederim.
Birleşik Amerikanın Avrupada harbin bütün devamı müddetlnce Sovyetler Birliğine gönderdiği silâhlar. İnşa malzemesi ve yiyecek büyük bir rol oynamış ve müşterek düşman olan Hitler Almanyasına karşı zafere büyük ölçüde yardım etmiştir.
Sovyetler Birliği İle Amerika arasında muharebe senelerinde kuvvetlenen dostluk bağlarının İstikbalde, milletlerimizin İyiliği ve bütün hür milletlerin sağlam tş birliği İçin daha ziyade kuvvet bulacağına kaniim.»
Molotof da, Amerika Dış Bakanına bu zeminde bir telgraf çekmiştir.
İtalya’da açlık
Hükümet acele yardım istedi
Berna 12 (R.) — İtalyan Başbakanı Bonoml, Müttefik İstişare komisyonuna vermiş olduğu bir notada İtalyan halkına Müttefiklerin acele yardım etmeleri lâzım geldiğini bildirmektedir. Bonoml şöyle demektedir:
«Halkın yarısından fazlası açtır. Giyecekleri, yakacakları yoktur. İktisadi ve amal hayatımızı normal bir hale getirmek İçin 300.000 ton kömüre hemen ihtiyacım» var.
Bu yardım yapılmadığı takdirde İşsizliğin önüne geçmek imkânsız bir hale gelecektir.»
Yeni kabine
Londra 12 (R.) — Romada siyasi kriz halledilmek üzeredir. Sanıldığına göre, partner anlaşmak üzeredirler, şimdilik halledilmesi beklenen esas mesele Başbakanlık meselesidir. Başbakanlığa lkl namzet vardır:
1 — Sosyalist Nennl.
2 — Hrlstlyan demokrat De Om-peri.
—------------------------
Abdiilhamlt için hususi roman yazan muharriri
Teodor Kasap
Yarin neşre banlıyoruz,
—
Kahire 12 (AA) — Beyrut’tan gelen son haberlere göre, Suriye ve Lübnan’ı dolaşmakta bulunan İngiliz Orta Şark Devlet Bakanı beyanatta bulunarak, Yakın Şark meselesinin, Fransa, İngiltere, Amerika ve İlgili diğer lkl devlet tarafından halledilmesi gerektiğini bildirmiştir. Eğer Fransa buna ran olmazsa, o olmadan da müzakerelere başlanabilecek ve bilâhare Fransa'nın da görüşmelere iştiraki sağlanmıya çalınacaktır.
Beyrut 12 (R.) — İngiltere'nin Orta Şarkt’takı Bakanı Slr Grlgg şu demeçte bulunmuştur: Orta şark meselesinin halli İçin kabil olduğu kadar çabuk bir toplantı yapılması lâzımdır. Bu toplantıda Sovyetler Birliği bu-lunmıyacaktır. Çünkü ruznamenln belli başlı maddelerinden biri Japonya'ya kargı harbde kullanılacak ikmal ve İaşe yollarıdır. Halbuki Rusya Japonya Lle harb halinde değildir. Fransa bu konferansa iştirak etmese de konferans toplanacaktır. Konferansın kararları hem Suriye, hem Lübnan'da tatbik edilecektir Fransa’nın Orta Şarkta istediği İktisadi imtiyazların halli için, biraz gayret* gösterilirse, bir çare bulunabilir.
İngiliz ve Fransız kıtalarının hep birlikte Orta Şark'tan ayrılmaları lâzımdır.
Suriye hükümeti telefon şebekesine el koydu
Beyrut 12 (A.A.) — Suriye makamlarının telefon şebekesine el koyması üzerine Fransız birliklerinin, tâbi oldukları komutanlıklarla muhabereleri çok güçlcşmlştlr. Bu vaziyetten doğan mâneviyat bozukluğu bazan vahim neticeler vermektedir. Metriklin Şam bölgesindeki hecin süvarileri arasında bu yüzden İsyan çıkmıştır.
Yrrll kıtalardan çoğunun daimi konaklarından uzak yerlere çekilmesi bu kıtaların. Asayişi boeabllecek silâhlı çeteler haline gelmesi tehlikesini doğurmaktadır.
Haleb’i tahliye
Fransız kuvvetleri Haleb’den çekildiler
Londra 12 (R) — Paris radyosunun verdiği bir habere göre, Suriye Fransız kuv-leri llaleb şehrinden çekilmişlerdir, Palmir şehrini de Fransız birlikleri tahliye etmiş bulunuyorlar
k_____________________________/
(D
C0
P
Arap Birliği konseyi
Kahire 11 (A.A.) — Reuter'in özel muhabiri bildiriyor: Arap Birliği konseyi bugün toplantılarına son vermiştir. Fakat dağılmadan önce, konsey, lüzum gördüğü takdirde tekrar toplanmaya davet etmesi İçin umumi kâtibe tam salâhiyet vermiştir.
Bugünkü oturumdan sonra neşredilen bir tebliğde şöyle denilmektedir: «Konsey, Fransız tecavüzüne mâni olmak ve Suriye He Lübnan’ın tam bağımsızlığını ve hükümranlığını korumak İçin Arap milletlerinin ayrı ayrı veya beraberce alacakları tedbirleri görüşmüştür. Konsey bu husustaki tavsiyelerinin Arap Birliğini teşkil eden milletler» bildirilmesine karar vermiştir.»
Sanıldığına göre, konsey bilhassa, Fransa. Suriye v« Lübnan'daki kıtalarını geri çekmekten imtina ettiği takdirde alınması gereken tedbirler etrafında müzakerede bulunmuştur.
Suriye ve Lübnan murahhasları birliğin müzakerelerinden tamamlyle memnun olduklarını söylemişler ve konferans esnasında İki memleket arasında tam bir İşbirliği zihniyeti hüküm sürdüğünü belirtmişlerdir
Günler Geçerken
Parti ve cemiyet
Partiler bahsi açılınca yüreklere düşen korku eski İttihat ve Terakki ile Hürriyet ve İtilâf çekişmelerinin yeniden başlaması oluyor. Halbuki onlardan birincisi doğru mânada bir parti değildi, gizli bir cemiyetti; sonuna kadar da mekanizmasının gizli tarafını işletmekte devam etti. İkincisi ise partiye benzemek şöyle dursun, ne gizli, ne açık bir cemiyet bile değildi; adlandırmak için lügatlerde elverişli bir kelime bulunamıyacak acayip bir dernekti; tetbiş. suikast, hükümet darbesi yaparak birincisini taklide yeltenir, beceremezdi
Bujfün parti denilince artık Türk aydım öyle, eski zaman ttal-yasmdaki gibi komitacı teşkilleri akima bile getiremiyecek bir olgunluğa yetişmiştir. Partiler sözü açılınca ikide bir onlan hatırlatmak, hattâ kötü örnek diye araya katmak, velev zetn tariki-le de olsa adlarını anmak günün anlayış seviyesine bir inansızlık sayılır. Eğer hâlâ o kafada İsek her türlü denemeden vazgeç, mek daha doğru olur. Ama vaziyet başkadır: 1945 yılında politl-ka hayatına karışmak ve çalışmak meyil duyan vatandaşın mutlaka bir inanı olsa gerektir; parti ile cemiyet arasındaki farkı sezecek erişkinliğe olsun yetişmiştir ve kimi geri, kimi ileri, kimisi de büsbütün kararsız kafalı adamların toplanarak ya hükümette tutunmak, yahut hükümeti devirmek için kurdukları iptidai cemiyetlere siyasi parti gözile bakacak bilgisizlikten muhakkak surette sıyrılmıştır. Hiç bir şey bilmiyeni bile parti mefhumunun eski politika cemiyetlerde münasebeti olmadığını bilir. Şimdi onun eksiği parti hayatını benimsemesinden ibarettir.
Cumhuriyet Halk Partisinin en faydalı cihetlerinden biri de parti çevresinden tabancalı Karbonari efradı zihniyetini kökünden kaldırmış olması, halka İlk lüzumlu terbiyeyi vermiş bulunmasıdır, Memleket şimdiye kadar siyasi partilerden değil, fedailere ve silâhşorlara dayanan eski cemiyet zihniyetinden zarar gördü. Bugünün politikacısı artık öyle bir zihniyet taşıyamaz.
Refik Halid Karay
Sahile 2
AKŞAM
12 Haziran 1945
SÖZÜN «El işi
Duvar ilânları
Siyasal Bilgiler okulu dergisinin üçüncü sayısında profesör Emst Reutcr imzasile, İstanbul Belediyesinin mali durumunu inceliyen bir yazı çıktı. Bu yanda, İstanbul Belediyesi mâliyesinin gelir ve gider fasıllarını etraflı bir surette inceledikten sonra beliren sıkıntılı dünima işaret eden profesör, Belediye idareleri için büyük güçlükler doğurmadan gelir temin edecek bazı teklifler ileri sürmektedir. Her biri «yn ayn tetkike değer olan bu tekliflerden biz yalnız biri, gelir kaynağı olmakla beraber şehrin çirkinleşmesini de önliyecek bir teklif üzerinde duracağız.
Profesör bir reklâm tekeiinin İhdasını teklif ederek diyor kİ: «Bunu umumiyetle Avrupa Belediyelerinde mutat olan şekille yapmak mümkündür Bu kabilden olmak üterc umumî nakil vasıtalarındaki münakale reklâmları, iskeleler, duraklar, en nihayet reklâm sütunları, cadde ve meydanlardaki levhalarla yapılan reklâmlar v. s. akla gelebilir. Buna mukabil duvarlardaki reklâmlara nihayet verilmelidir. İstanbul gibi bilhassa reklâma çok elverişli karakter taşıyan büyük bir şehir umumî reklâmlardan hiç güçlük çekmeden 500 bin lira ve ileride daha farla gelir temin edebilir.')
Gerçe bir zaman Belediye için böyle bir imtiyaz alınmak istendiğini, bu talebin de türlü safhalardan geçtikten sonra redde uğradığını biliyoruz Belediyenin şimdi şehir sokaklarındaki duvarlara yapıştırılacak ilânları sadece estetik bakımdan kontrol etmek salâhiyeti vardır. Bu kontrolün muvaffakiyet derecesini duvarlardaki ilânlar gösterdiği için biz esasa, ilân ister gtl-zel. ister çirkin olsun duvarlara yapıştırılmasına itiraz ediyoruz.
İstanbul şehrinin başlıca çirkinliklerinden biri de budur. Cadde üstündeki her evin sahibi duvarına ilân yapıştırmakta inadeden adamlarla ciddi surette savaşmak zorundadır. Bu yüzden cadde üstündeki evlerin kalabalığa bakan duvarlarını temiz tutmak imkânsızdır.
Belediye şehirde ilân mevzuunu yol yapmak, fiat kontrol etmek, ağaç dikmek kadar kendi İşi olarak ele alır da tekrar bir reklâm inhisarı ihdası İçin çalışırsa muvaffak olduğu zaman hem masraflarını karşılıyacak mühimce bir geliri temin edecek, hem de şehrin bir çirkinliğini duvarlardan silecektir.
Şevket Rado
M. Herriot Habeşistan’da
Hâlâ çarpışmalar devam ediyormuş
Londra 11 — Daily Express gazetesine göre Habeşistan’da İtalyan üniforması giymiş çeteler Halle Selâsiye-nln askerile çarpışmakta, kafilelere, İngiliz askerlerine taarruz etmektedir. Çeteler 500 kişilik olmakla beraber, bazan kabilelerin katılmaslle binlerce kişiyi buluyor. Geçende bunlar Dessle’ye taarruz etmişler ve tarde-dllmlşlerdlr. Fakat bu esnada bir İngiliz subayı ve eri ölmüştür.
Sovyet Rusyada gençlerin askerliğe hazırlığı Moskova 11 (A.A) — Yabancı gazetecilerin Rusyada 15-16 yaşındaki gençlerin askere çağırıldıkları haberini verdiğini zikreden İzvestla gazetesi, bunun, uzun yıllardanberl Sovyet Rusyada kabul edilen bir kanunla genç çocukların askerliğe hazırlık derslerine başlamak üzere her yaz mevsiminde olduğu gibi muntazam talimlere İştirak için çağırılmış olmalarından ibaret bulunduğunu tasrih etmektedir.
Sovyet mekteplerinde askerlik derslerinin okunmasına 13 yaşından itibaren başlanmaktadır.
Memurlara aynî yardım parasının ödenmesine başlandı
Memurlara haziran ayı ayn! yardım bedellerinin ödenmesi hakkmda-kl emir Defterdarlığa dün gelmiş, te-dlyata başlanmıştır. Emekli, dul ve yetimlere verilmekte olan 7,5 liradan üçer aylık ayni yardım bedellerinin maimüdürlüklerlnce ödenmesine 20 hazirandan İtibaren başlanacaktır. Belediye ve Hususi muhasebe memur ve müstahdemlerinin ayni yardım bedellerinin dağıtılmasına, hazırlıklar tamamlanırsa, bugiln başlanacaktır.
Fransızların İngilizlerle eski dostluğa sadık kalmalarını istiyor
Londra 11 (AA.) — Fransız Saylavlar meclisi başkanı ve eski Başbakan M. Edouard Herrlot esaretten kurtu-lalıdanberl söylediği İlk siyasi nutukta Fransa - İngiltere münasebetlerinden bahsederek, Fransızların İngiltere İle eski dostluğa sadık kalmalarım istemiş ve şöyle demiştir:
(Hayalimde, 1940 haziranında, harbe devam etmemizi, rica için Tours’a gelen dostum Cburchilll görüyorum. O gün .Tours Vilâyet konağının küçük salonunda toplanmıştık, Hiç unutmam, Churchlll bir çocuk gibi ağlamıştı. Eğer o zaman, o da dişlerini sıkarak enerjisini toplıyacak yerde cesaretini kaybedip mutavaat etseydi bugün halimiz ne olurdu? Her halde burada dostlarımız arasında toplanamazdık. Bilâkis Gestaponun baskısı altında olurduk. Şunu hiçbir zaman unutmamak lâzımdır ki, o zamanki hükümet adamlarımızın İhaneti yüzünden İngiltere yalnız kalmıştır. Büyük Britanya bizim yaptığımız gibi, 1940 ta mütarekenameyl İmzalamış olsaydı, bugün biz ne vaziyette bulunurduk; bir düşünün.
Şu veya bu şahsın ve yahut her hangi bir İngiliz ajanının hareketi karşısmdn surat asacağınız zaman bu basit suali kendi kendinize sorunuz.»
Ribbentrop uçakla, kaçmış
Stokholm 11 — Eski Alman Dış Bakanı Ribbentrop’un Almanya’dan uçakla kaçtığı rivayet ediliyor.
Kanada Yunanistan’a elçi gönderiyor
Londra 12 (R) — Kanada hükümeti Yunanistan’a bir elçi tâyin etmiştir.
Kahır Yüzünden Lütuf
Yazan: P, Wentworth Tercüme eden: Vâ - Nû
> Tefrika, No, 45 ı
XXIV
Anna Miller sordu:
— Bu kapıdan nereye gidilir?
Jullen, Yeni Evde yemeğini yemişti. İki bayana rahat uyumalarını temenni ederek onlardan ayrılmıştı.
Amabel eskiden Miss Oeorglna’ya ait olan odaya Miss Miller’l götürdü Ve orada bir müddet kaldı.
— Bu kapıdan benim odama girilir, efendim. - dedi.
Anna Miller, âşlkar bir samimiyetle:
— Ooo... Öyleyse mükemmel I - diye sevindi.
— Bay Forsham da, koridorun öte tarafında yatacak. Onun kapısı sizinkinin tanı karşısmdadır.
Misafirin yüzünde memnunluk İfadesi genişledi.
— Anlıyamıyorum. Bu evde nasıl yalnız kalabildiniz? Gerçi benim de başımdan evde sık sık yalnız kalmak felâketi geçmiştir. Zira Ferdlnand ekseriya şuraya buraya gider. Yalnızlığa alışık olmama rağmen, doğrusu burada sizin gibi tek başıma oturamazdım,
Amabel, gayet sade bir İfade İle ce-
vap verdi:
— Sizin bu akşam yanımda oluşunuzdan memnunum. Bir şeye ihtiyacınız var mı acaba?
— Hayır, teşekkür ederim.
— Öyleyse Allah rahatlık versin.
Ara kapıyı açtı. Öte tarata geçerek üstünden kapayacaktı. Tam o sırada, Anna Miller nefes nefese haykırdı:
— Madam Greyl
Amabel döndü.
Misafir kadın ona, yalvarırcasına bakıyordu.
— Söyliyeceğlm söz fenanıza gidecek belki... Fakat sizden bir şey rica etsem kabul eder misiniz acaba? Gece tuvaletinizi yaptıktan sonra bu ara kapıyı açmanız ve bütün gece açık bırakmanız mümkün müdür?
— Aman, efendim... Elbette.. şayet bir şeye İhtiyacınız olursa böylelikle beni daha kolayca çağırabilirsiniz. Uykum pek hafiftir.
Yatmağa hazırlandığı vakit, Amabel pencereye yaklaştı, dışarı baktı. Hafif bir rüzgâr vardı, bulutlar uçuşuyordu. Kadın, bulunduğu yerden, bahçenin koruluk kısmını görüyordu. Gece pek sakin olmamakla beraber
JAPONYA’YA KARŞI KARO
Borneo adasının istilâsı ilerliyor, Japon muvasala yolları kesildi
Londra 12 (R.) — Borneo adasına ve bu ada yakınındaki Labuan, Mu-ara adalarına çıkan AvustralyalI kuvvetler oldukça İlerlemişlerdir. Bor-neo'da Brokton şehri zaptedllmlştlr. AvustralyalIlar Brunel şehri İstikametinde 4 kilometre İlerlemişlerdir. Düşmanın mukavemeti zayıftır. Labuan’da adanın merkezi olan Labuan şehri ve hava meydanı zaptedllmlştlr. General Mac Arthur AvustralyalI kıtalarla birlikte karaya çıkmıştır. Bru-nel bölgesinde zengin petrol madenleri ve diğer madenler vardır, körfezi de çok emindir.
Salomon adalarından Bougainville adasının batı kıyısına yeniden çıkarma yapılmıştır. Oklnava’da Amerikan kuvvetleri yeniden ilerlemişlerdir. Amerikan komutanı Japonları teslim olmağa davet etmiştir. Bu sularda Jüponlar 2 Amerikan muhribi İle 2 vapurunu batırmışlardır.
Amerikan uçakları Japonyaya yeniden akınlar yapmışlardır. Çin'de Çin kuvvetleri Üocav şehrine girmişler ve hava meydanını zaptetmelerdir.
Nevyork 12 (R.) — General Mac Arthur tarafından neşredilen hususi bir tebliğde bildirildiğine göre, AvustralyalI askerlerden mürekkep kuvvetler pazar günü Borneo adasının kuzey kısmında kâin Brunel koyuna çıkmış ve dünyanın en büyük petrol ve kauçuk merkezlerinden biri olan bu stratejik adada sağlam bir köprübaşı kurmuşlardır.
Kuzey Afrika çöllerinde cereyan eden savaşlarda tecrübe kazanmış olan başka AvustralyalI birlikler Brunel koyunun methalinde kâin Labuan adasının güney ucuna çıkarken, başka Avustralya kuvvetleri de keza Brunel koyunda bulunan Muara adasına ve asıl Borneo adasında Brooke-ton’a çıkmışlardır. Kıtalarımız çok
Bir infilâk
Yugoslavyada 300 vagon havaya uçtu
Londra 11 (AA) — Belgrat radyosunun bildirdiğine göre, mühimmat yüklü 300 vagon Lloubliana İstasyonunda bir İnfilâk neticesinde havaya uçmuştur. Yugoslav radyosu bunun, gizil bir teşkilât tarafından yapılan bir baltalama hareketi olduğunu haber vermektedir.
Türk demiryolcularının meslektaşlarına yardımı
Ankara 12 (Telefonla) — Muhtaç Yunan demiryolcularının müracaat! üzerine Türk demiryolcuları meslekti aşlarına yardım, etmeğe karar vermişlerdir. Bu yardımın 40 - 50 bin lira kadar olacağı tahmin edilmektedir. Haber aldığımıza göre temmuz aylık ve ücretlerinden kesilecek yüzde birler muhtaç Yunan demiryolcularına Kızılay vasitaslle gönderilecektir.
Yeni kanun tasarıları
Ankara 11 — İş kazalarlle mesleki hastalıklar ve doğumdan önce ve sonra İşçinin altı hafta İzinli sayılması, bunun İcabederse 12 haftaya çıkarılması hakkındakl analık sigortası kanunu tasarısının Mecliste görüşülmesi bitmiş, kanun Meclis umumi heyetine sunulmuştur. Çarşamba günü görüşülmesine başlanacaktır.
Ne w-York ticaret müşavirliği
Ankara 11 — Ticaret Bakanlığı Nevyork ticaret müşaviri Talha Sabuncunun açık bulunan ticaret müşavirliği kadrosuna tâyini ile Nevyorkta çalıştırılması tensip edilmiştir.
Amabelin zihni tamamlle sakindi.
İşte Miss Miller şuracıkta uyukluyor, Jullen de onun pek yakınında. Amabel içini çekti, gönlü ferahladı, bu gece rahat bir uyku uyuyabileceğini düşündü.
Odanın İçinde yürüdü. Ara kapıyı açtı:
— Allah rahatlık verslnl - dedi.
Uyuklar bir ses ona cevap verdi. Amabel yattı, elektrikleri söndürdü. Gaz lâmbası, odanın bir köşesinde yanıyordu. Tavana sarı bir toparlak ışık aksediyordu
Amabel, buna baka baka uyuya-kaldı.
Sonradan düşününce şuna hükmetti; Uyukuya dalar dalmaz dcriıal rüya görmeğe başlamıştı.
Sonsuz bir merdivenden çıkmaktaydı. Basamakların nereden başladığını, nerede nihayet bulacağını kesti-remlyordu. Çıkıyordu, mütemadiyen çıkıyordu. Çıktığı müddetçe, arkûsl sıra birinin geldiğini duyuyordu. Bütün vücudu dehşet İçinde sarsılıyordu. Geriye doğru bakmak İçin durdu. Gelenin Jullen olduğunu görerek onun yanına gitti. Korkusundan eser kalmadı. Büyük bir zevk, bütün mevcudiyetini sardı. O kadar kİ, bundan âdeta azap duydu.
Ansızın havkırarak uyandı.
(Arkası var)
zayıf, mukavemetle karşılaşmışlardır.
General Mac Arthur ve emrindeki hava kuvvetleri komutanı, çıkarmadan İki saat sonra karaya çıkmışlar ve harekâtın ne kadar muvaffak olduğunu görerek memnunluklarını izhar etmişlerdir.
General Mac Arthur’ün hususi tebliğinde bildirildiğine göre, Filipin'lerde esasen kurulmuş olanlara inzıraa-nıcn Brunel koyunda hava ve deniz üsleri tesis edilmesi, Slngapurdan Şanghay'a kadar Asya sahili üzerinde yapılan harekâtın durmadan devanı edebilmesi ve Hlndlçlnl 11e Ma-lezyda da harekâta geçilebilmesi İçin hava ve deniz kuvvetleri tarafından kullanılabilecek 1500 mil uzunluğundaki stratejik üsler zincirini tamam-liyacaktır.
Düşman, Batı Hlndlstanda ele geçirdiği yerlerle İmparatorluğu arasındaki bütiin münakaleleri kesilmiş olduğundan, Güney batı Paslflktekl stratejik harbi kat! olarak kaybetmiştir.
Labuan adasının içerilerine doğru süratle llerllyen AvustralyalIlar Victoria şehrini ve bu şehrin yakınında kâin hava meydanını ele geçirerek, Borneo adasının. İçerilerine doğru da 4 kilometre kadar İlerlemişlerdir.
39 milyar tahsisat
Vaşlngton 12 (R.) — Reis Truman, Japonyaya karşı harbi hızlandırmak İçin ordu ve askeri ödünç verme ve kiralama tahsisatı olarak bugün parlâmentodan 39 milyar 19 milyon 790 bin 474 dolar İstedi. Bu sonkânun ayında Avrupada harbe devam olunması meselesi bahis mevzuu olduğu zaman Reis Roosevelt tarafından tasarlanan masrafların bir miktar tenzilidir. Roosevelt bu masrafları 45 milyar 500 milyon olarak tesblt etmişti.
Almanya’ nın idaresi
Bugünkü idare şekli ne zamana kadar devam edecek
Londra 12 (R.) — Moskova radyosunun dün geçe bildirdiğine göre Almanya’da bugükü İdare slstenıJ, Müttefiklerin İstekleri yerine geUnce kalkmalıdır. Almanya'nın dünya sulhunu tehdit etmlyeceğine kanaat hasıl olduğu gün esasen bugünkü idare şekline lüzum kalmıyacaktır,
Nevyork 12 (R.) — Moskova'da bulunan bir Amerikan muhabirinin bildirdiğine göre, Hırslar politika 11e uğraşmamış ve şimdi de uğraşnuyaıı halk He iyi geçiniyorlar. Her yerde Stalin'ln şu sözlerini tekrarlıysa levhalar görünmektedir: •Naziler ortadan kalkacaklardır; fakat Alman milleti. Alman hükümeti kalacaktır.» Berlin halkı mütemadiyen bu levhaların önünde toplanıyorlar. Yiyecek son derece az tevzi edilmektedir. Halk 5 kısma ayrılmıştır: Ağır işçilik, fikir işçileri, âdi İşçiler, çocuklar, kadınlar Ve malûller.
Berlin’de 1 tek banka bulunacak
Londra 12 (R.) — Berlin radyosunun verdiği bir habere göre, Alman başkentinde yeni bir bankacılık sistemi tesis edilecektir. Berlin’de yalnız bir tek banka kalacaktır. O da sabık Relch Bank'tır. Diğer bankalar bakiyelerini bu bankaya devredeceklerdir-Gl. Eisenhovver’in
bir sözü
Beme 12 (R.) — Londra’da yapılan bir basın toplantısında tir gazeteci General Eisenhower’e şu suali sormuştur;
— Almanya bu neslin devrinde yeni bir muharebe yapabilir mİ?
— İngiltere. Amerika ve Rusya, Almanya'nın yeni bir harb yapamaması İçin ellerinden geleni yapacaklardır.
General Elsenhower 16 haziranda Vaşlngton’a gideceğini ve o vakit Mareşal Tedder’ln kendisinin yerini tutacağını bildirmiştir.
B'Vne 12 (R.) — Londra’daki basın toplantısında Rusya'dan bahseden General Elsen howcr şöyle demiştir: •Sovyet Rusya hükümeti ve halkı sulhu İstiyor. Ben bundan eminim.»
Moskova basın ataşesi vazifesi başına hareket etti
Ankara 12 iTelefonla) — Bir müddetten beri m'zun olarak şehrimizde bulunan Moskova basın ataşemiz thy Memduh Tezel Moskova’daki vazifesi başına hareket etmiştir.
— 0 Takvim 1 —
Rec-b 2 — HIZIZ 35
Imsaic Güneş Öğle ikindi Ak Vatsı E. 6.27 8.47 4.33 8.33 12.D0 2.03
V 3,08 5.28 13.14 17.14 20,41 22.44
San Francisco konferansı
Başkan Truman’ın ne zaman gideceği ' belli değil
Vaşlngton 12 (A.A.) — Başkan sekreteri M- Ros5, M. Harry HopklnsTn salı günü, Vaşington’a vasıl olarak aynı gün, M. Truman’a raporunu sunacağını bildirmiştir. M. Ross, aynı zamanda, M. Truman’ın, işleri müsaade ettiği takdirde 3 ve 4 temmuz günler! toplanacak olan federe devletler konferansına İştirak edeceğini de söylemiştir.
Konferansın hangi tarihte biteceği malûm olmadığı İçin Başkan Truman’ in San Franciaco’ya ne zaman gideceği de henüz bilinmemektedir. M. Ross, pek yakında, bu hususta sarih malûmat alınabileceğini bildirmiştir.
Millet Vekilliği için namzetler çoğalıyor
(Baş tarafı 1 inci sahifede) emekli yarbay Faik Ün, iktisatçı, hukukçu B. Necini Glineş. İstanbul beşinci noteri B. Hüseyin Avnl Ulaş, eski Adliye müfettişi ve avukat B. Tlryandalllos Sünbülkaya, Basın Birliği İstanbul mıntaka başkanı B. Hakkı Tarık Us (340 imzalı bir dilekçe İle). Üsküdarlı B. Hakkı Sunman, esld idare âmirlerinden B. Şaklr Pınar, şair B. Halİt Fahri Oz&nsoy, avukat B. Salm Nuri Oray, eski Liman şirketi umum müdürü B. Ahmet Hamdl Başar, Sen Mlşel Fransız lisesi edebiyat öğretmeni B Kemal Emin Bara, kimyager bayan Hailde Berksan, tüccar B. Fehmi Eren, eski Kütahya millet vekili B. Mehmet Somer, İstanbul Belediyesi varidat tahakkuk müdürü B. Orhan Atken, Devlet Demiryolları İşletme eski başmüfettişi B. Refik Banguoğlu. avukat İbrahim Nam.
Tevfik Fikret Sılay’ın sözleri
İstanbul vilâyet Parti İdare heyeti reisi Tevfik Fikret Sılay Seçim etrafında şunları söylemiştir:
•— Partililer bir İdeolojiye sahip kimselerdir, Bunların kendi prensiplerine inanan namzetlere rey verecekleri tabiidir. Ben şahsen reyimi parti mensubu bir namzede vereceğim. Bu şekilde hareket etmek benim İçin bir vecibedir.»
Namzetlerin programları
İstanbul Millet Vekilliği İçin namzetliğini koyan eski Uman şirketi umum müdürü Ahmet Hamdl Başar, program maddelerini _ gösteren bir broşür neşretinlştlr. «İstanbul Millet Vekilliği İçin namzetliğimi koyuyorum b ismini taşıyan ve namzedin en son resmini de ihtiva eden bu broşürde Hamdl Başar İnkılâbımızın temeli olan altı umdeye tam sadakatini bildirerek balkın, halk tarafından ida resi, memur devletçiliğinin tasfiyesi, İle inkılâpçı bir devletçilik sisteminin tatbiki, vilâyetlerin halk tarafından bağımsız idareleri, ve işçi ve çiftçi hayatının düzenlenmesi, vergi ve bütçe sistemlerinde bir inkılâp yapılması ve nihayet barış devresi İçin derhal hazırlığa geçilmesi fikirlerini müdafaa ediyor,
İstanbul Millet Vekilliğine namzetliğini koyduğunu evvelce yazdığımız bayan Nezihe MuhJddln de, seçim programını bize göndermiştir. Bayan Nezihe seçimde kazapırsa, tahsisatının yarısını Hava Kurumlle Çocuk Esirgeme Kurumuna bırakacağını, müşahedeye ve sıkı tecrübeye dayanan ve halkımızın karakterine uygun kanunlar çıkarmağa, memurları maişet endişesinden korkmağa, İdari mekanizmadaki bozuklukların önüne geçmeğe. Türk milletini lâyık olduğu kudTete yükseltmeğe çalışacağın! vadctmekUdlr.
Açık bulunan İstanbul Millet vekilliğine namzetliğini koyan şatlardan biri de cazbant şampiyonu Gregordur. Gregorun seçim programının hulâsası şudur: Millet Vekili seçildiği takdirde Avrupa ve Amerl-kada olduğu gibi, en kısa zamanda bir bestekârlar ve müellifler cemiyeti yapmak, mikrisyenlcr sendlkasllc hastalık, İşsizlik ve ihtiyarlık zamanları İçin bir tasarruf sandığı kurmak, serbest tiyatroların meydana gelmesini kolaylaştumak. hükümetin nezareti altında kültürel, artistik ve spora alt toplantılar yapmak, seyyah gelmesini temin etmek için eğlenceler tertlbetır-ektir.
Namzetliğini koyan Kadıköy Vakıflar muhasebe tetkik memuru İsmail Hakkı da programında şeflerin işarft ettikleri yolda yürüyeceğini, sulh ve sükûn taraftan olacağını, ka-îanç membalarının çoğalmasına te bu membalardan her yurttaşın İstidat ve kabiliyeti dairesinde faydalanmasını temine gayret edeceğini, hayatin ucuzlaması için çalışacağını, mesken buhranının önüne geçmek İçin ne yapmak lâzımsa gayret edeceğini bildirmektedir.
Profesör Hıfzı Veldet tekzibediyor
İstanbul Hukuk fakültesi profesör-
Alman fabrikaları
Çoğu büyük hasara uğramamış
Nevyork 12 (R.) — ChrUllan Belence Monltor gazetesinin muhabiri Müttefik umumi karargâhından göndermiş olduğu bir telgrafta şöyle demektedir: şiddetli hava altınlarına rağmen Alman fabrikalarının çoğu büyük hasara uğramış bir vaziyette değildir. Bunlar en fazla sekiz ay İçinde İşler bir hale getirilebilir.
Bu fabrikalardan bazıları yakın memleketlere gönderilebilecektir. Bit fabrikayı taşımak İçin 2000 vagona ihtiyaç görülmektedir. Fakat fabrikaların vaziyeti İyi olmasına karşılı X olarak demiryolları feci bir haldedir. Her şeyden önce demiryollarını kullanılır bir hale getirmek 1 Samdır.

lerinden B. Hıfzı Velclcl’ln aşağıda kİ mektubu aldık:
«Çorum Millet Vekillğine namzeı İlgimi koyduğum haberini gazetelere okudum. Böyle bir teşebbüste bulur madiğim gibi, bunu düşünmüş I değilim. Keyfiyetin sayın gazeteni: de açıklanmasını diler, saygıların sunarım.
Çorum Milletvekilliği namzetliği
Haber aldığımıza göre İstanbul I hukuk işleri müdürü B. Kemal Ö7.İ açık bulunan çorum Millet VeklUig ne adaylığını (namzetliğini) ko: muştur.
B. Kemal Özlü. Çorumun çok es bir ailesine mensuptur, ilim ve faril
ve hayırseverliğile Çorumluların saygısını kazanmış ve herkes tarafından sevilmiş B. Hüsameddln Özlü’nün oğludur.
Genç hukukçu, ilk vc orta tahsilini çorumda yaptıktan sonra İlse tahsilini Istanbulda tantamlanuş, İstanbul üniversitesi hukuk fakültesinden çıktıktan sonra mesleki bilgisini tamamlamak üzere hükümet tarafından Belçika'ya gönderilmiş çok kıymetli hukuk ve İdare adamla-nmızdandır.
B. Kemal özlü, memuriyet hayatına Belediye vazifeslle başlamış, İs-tanbulda nahiye müdürlüğünde, vilâyet maiyet memurluğunda bulunmuş, Nusaybin kaymakam Utma tâyin edildikten sonra İç Bakanlığı hukuk işleri muavinliğine tâyin edilmiştir. B. Kemal özlü birkaç sencdenberl de İstanbul hukuk İşleri müdürlüğünü yapmakta olup aynı zamanda Basın Birliği İstanbul mıntakası haysiyet divanı fteasmdandır.
Bir sarhoşun yaptıkları
14 kişiyi öldürdü, 9 kişiyi yaraladı
Paris 12 (R.) — Rouen şehrinde eline bir tüfek geçiren bir sarhoş pazar günü öğleden sonra sokakları dolaşmış ve önüne geleni öldürmüştür. Polis, jandarma ve askerlerin yardımlla yapılan sıkı takiplerden sonra bu sarhoş ancak pazartesi günü akşamı ele geçirilmiştir.
Bu müddet İçinde adam 14 ldşl öldürmüş, dokuz kişiyi de ağır surette yaralamıştır. Ölenler arasında İki polis bulunmaktadır.
Üçler toplantısı
M. Hopkins programı götürüyor
Vaşington W (AA.) — Başkan Tru-Tnanln Moskovaya göndermiş olduğu . hususî temsilcisi M. Harry Hopklns in yarın Vaşlngtona dönmesi bekleniyor. Zannedildiğine göre, Hopkins üç büyük şefin bulu#nalarına alt programı hâmil bulunmaktadır. Bu program mareşal Stâlin tarafından tasvibedll-miştir.
Vaştngtondaki siyasi müşahitlerin fikrince. M- Hopklns’in avdetini mü-taakrp Rus - İngiliz - Amerikan münasebetlerinde esaslı bir salah gürü-
Bu salahı gösteren diğer bir belirti de Çin Dış İşleri Bakanı M. Soong'un, çunöng'e gitmek üzere yakında Va-şlngtondan hareket ederek, Moskova-ya uğrıyaeak olmasıdır.
TABİBİ
Bedri Gürsoy
Kadıköy: Altıyol
Tel: 60832, Ev: 60833
I
12 Haziran 1945
AKŞAM
Harme 1
AKŞAMDAN AKŞAMA
Genç mühendisler arasında...
Sekizinci ders yılını bitiren Teknik okulu mühendis kısmının i"-şaat, mimari ve makine şubeleri bu yıl elli kadar mezun verdi. Yıldızda diploma dağıtma merasiminde bu seçme gençler arasında ben de bulunmak ruh ferahlığım duydum.
Okul direktörünün müessese tarihçesini yaparken Öğrendiğimize göre, bu kurul, türlü tekâmüllerden geçtikten sonra bugünkü şeklini bulmuştur. Sanayi için lüzumlu oian mühendislerin vazifesini eskiden bizde kısmen yüksek mühendisler, kısmen fen memurları görüyormuş. Son sekiz senede kemalini bulan müessese işte şimdi 50 mezun veriyor. Bu sene, fen memuru kısmından da aynca mezunlar verecek. Ankarada da buna benzer bir diğer müessese, mezunlarını dökeceğinden, Türk sanayii, bundan sonraki gelişmesinin Istiye-ceği yüzlerce mühendisine kavuşacak. Bu gençler, sırf nazariye ile yetişmiyen, tahsilleri müddetince pratik de gören münevverlerdir. Daha evvel aynı gaye ile yetişip o yılların ders müddetinin kısalığı dolayısile nazari bilgileri az olanlar da, sonradan takviye ediliyor.
•••
Bu diploma dağıtma töreninde dikkatimi çeken, yeni mühendis gençlerin gönül açıcı manzarası oldu. Mezunlar namına nutuk soyliyen bir genç mühendis, mektep hayatı ve mektep dışı hayatı hakkında uzun uzun mütalâalar yürütürken, evvelâ, biz yaşlılar, içimizden şöyle düşündük:
«__ Bu delikanlı, haydi, okul
hayatmı bilsin. Fakat geniş mânasında hayata dair ve okul dışının nizamlarına dair onun ne bildiği olabilir ki, böyle yüksekten konuşuyor?»
Ve ihtimal, dudak bile büktük:
■ —Bizim zamanımızın gençleri daha mütevazı olurdu.»
Fakat diploma dağıtma töreninden çıktıktan sonra, o gün ve ertesi gün, delikanlının nutku ile bu nutku söylerken takındığı katiyet ifade eden tavır zihnimi kurcaladı, durdu.
Düşündüm:
— Hülâsaten ne dedi?.. En canlı fikir!, üzerinde ısrarla en fazla durduğu nokta neydi?
Şuydu:
— öğrenme kâfi değil, zekâ kâfi değil! Karakter lâzım. Biz, seciyeli, namuskâr insanlar olacağız.
Mühendis yetişmiş bir genç, mektepten o anda hayata gözlerini açan bir çocuk değildir: Cemiyetten aldığı bir takım intibalar var, Bu intibalar onun ruhunda bir aksülâmel yaratıyor. Bu yüz bin liralık, beş yüz bin liralık suiistimaller: bu benci, bu kendi tarafına yontucu zihniyetler, genç ruhlarda bir tiksinti doğurmuş, bir İdealizm yaratmıştır: Yalnız nefsi nefisini düşünmemek. «karakterli» olmak... Teni mezunun düşüncesi budur.
Bu ruhun gfttikçe parlamasını, asla sönmemesini dileriz.
(Vâ . NÛ)
[ŞEHİR HABERLERij
Yünlü kumaşlar
Yerli Mallar Pazarı bir kısmını dağıtmak istemiyor
Tenis maçları
ikinci kategori maçlar sona erdi
7 yeni pazar
Daimî Encümen teklifi kabul etti
Dün geceki yangın
Beyoğlu Yenişehrinde
3 ev yandı
Tifo ile mücadele
Yerli Mallar Pazarları cibinlik yaptırıyor
Ekonomi Bakanlığının emri 1le yeril mallar pazarlan miiessesesl, ip-Uğlnl vermek suretlle fabrikalara cibinlik yaptırmaktadır. Yapılan cibinlikler cenup vilâyetlerindeki mağazalara gönderiliyor. Bakanlık, cenup vilâyetlerindeki sivrisinek durumunu göz önünde bulundurarak bu karan vermiştir. Cenup vilâyetlerinin ihtiyaçtan giderildikten sonra satıhlar teşmil edilecektir.
Bir koca karısını taşla öldürdü
Develi (Akşam) — İlçenin YahyalI bucağına bağlı Karakoy’de oturan Aydınlı aşiretinden 22 yaşında İbrahim oğlu Haşan Dadalı, karısı Hatl-ceyl başına taşla vurmak suretlle öldürmüştür. Haşan Dadalı kansı Ha-Üccyl muhtelif vesilelerle döndüğünden kadın babasının evine kaçmıştır. Buna öfkelenen Haşan kızın babasının evine giderek evine dönmesi lüzumunu kamına söylemiş karısı da bu âna kadar çektiği İşkencelere artık tahammülü kalmadığını ve bu yönden gelemlyeceğlnl söyleyince Haşan eline kocaman bir taş alarak kadının başına vurmak auretlle öldürmüştür. İşe He* O. savcısı Cevdet Can el koymuş ve kaatll yakalanarak tevkif edilmiştir.
İthal edilen yünlü kumaşların kimilen dağıtmaya tâbi tutulduğunu ve dağıtmanın da yeril mallar pazarlan müessesesl mağazalarında yapılacağını yazmıştık. Usulen bu kumaşların paraları yeri! mallar pazarlan müessesesl müdürlüğü tarafından ödenerek alınacak ve bilâhare sabit gelirlilerle sermayesinde hükümet hissesi bulunan müesseselere verilecektir.
Dün öğrendiğimize göre yeril mallar pazarları müessesesl ile ticaret birlikleri arasında anlaşmaya varılamadığından kumaşların İthalâtçılardan alınması gecikecektir. iddiaya göre yünlü kumaşların maliyetleri çok yüksektir. İçlerinde halkın rağbet edeceği bir kısım kumaşlar vardır kİ yeril mallara metresi 29.5 liraya satılmak istenmektedir. Mağazalarda istihkak sahiplerine bu kumaş-* larm metresi 37.5 liraya verilecektir.
Diğer taraftan İthalât malı yünlü kumaşlar yalnız erkek elbiselik kumaşlardan İbaret değildir. Mantoluk, roptuk ve saire kumaşlar da vardır. Yeril mallar pazarlarına, ancak dağıtılabilecek malları alabilmesi İçin emir verilmiştir. Halbuki flatlerlnln yüksekliği yüzühden içinde sâtılamı-yacak olanlar da vardır. Vaziyet, Ekonomi Bakanlığına bildirilmiştir. Gelecek cevaba göre hareket edilecektir. ______________________
Kuru soğan
Fahiş fiat hakkında tetkikler devam ediyor
Belediye İktisat İşleri murakıpları tarafından son hafta zarfında fırıncı, kasap, manav, bakkal, kömürcü ve diğer zaruri gıda maddeleri satan dükkânların kontrolü sonunda 36 esnaf milli korunma mahkemesine verilmiştir. Bunlar fâhlş flatle mal satmaktan sanıktırlar.
Kuru soğancıların fâhlş flatle soğan satmaları hususundaki İncelemelere de devam olunmaktadır. Toptancı kuru soğancıların ellerindeki faturalar için belediye Karacabey savcılığına müracaat etmişti. Savcılık, belediyeye cevap vererek mesele İle meşgul olduğunu bildirmiştir.
Yeniden üç kuru soğan tüccarı hakkında tutulan zabıt varakaları da yine Karacabey savcılığına gönderilmiştir. Evvelce de yazdığımız gibi kuru soğancılar flütleri altmış kuruşa kadar yükseltmişlerdir.
KÜÇÜK HABERLER
ir HaTde sebze ve meyva satışlarında günün İcaplarına ve maliyet esaslarına göre yapılan satışlara devam ediliyor. Bir kabzımal, tesblt edilen flatlerden yükseğine mal satarken yakalanmış ve hakkında zabit tanzim edilmiştir. Bu şekilde toptan yapılan satışların kontrolü kabil oluyorsa da perakende satışlar İçin henüz bir formül bulunamıyor.
ir Dünden itibaren edebiyat fakültesi tarih kıyınının yaz devresi İmtihanlarına başlanılmıştır. İmtihanlar bu ayın yirmisinde bitecek ve neticeler ay sonunda talebelere bildirilecektir.
Ar Bu yaz mevsiminde şehrimizde bir çok sergiler açılacağını haber aldık. Bu sergiler açılacağını haber aldık, süsleme sanatlar talebelerinin İki senelik mesailerini gösteren, ressamlar birliğinin, bir de mimarlar birliğinin mimari ve maket eserlerinden mürekkep oLacaktır.
ir Bir buçuk ay kadar evvel toplanarak çalışmalarına başlıyan sıhhi kodeks komisyonu programını tesblt etmiş ve üyelerine, yeni kodekse girecek olan maddelerin mevzularını taksim ederek muvakkaten dağılmıştır. Komisyona dahil her üye 2 temmuza kadar mevzuunu hazırlıyacaktır. Komisyon 2 temmuzda yeniden çalışmalarına boşbyacaktır,
★ Sıhhat Bakanlığı tarafından Karadeniz bölgesinde açılan tenya mücadelesinde kullanılmak İçin İs-tanbula kapsül yapılmak üzere gönderilen İlâcın 30 kilosu hazırlanmıştır. 600 kilo kadar olması İcabeden ilâçlar hazırlandıkça peyderpey mücadele bölgesine sevkedlleccktlr.
★ Öğrendiğimize göre Tekel İdaresi Amerika ve Isviçreden muhtelif çakmak nümunelerl getirtmiş, fakat fiat bakımından çok pahalı olmakla beraber döviz tedarikindeki güçlük dolayısile memlekete İthali imkânsız görülmüştür. Bunun üzerine Tekel İdaresi çakmak İhtiyacım yeril olarak karşılamağa karar vermiştir.
Tekel İdaresine verilen nünıune iyi, flatı uygun görülmüş ve yeril çakmak siparişleri verilmiştir.
ir Sıhhat vo sosyal yardım müdürü B. Faik Yargıcı İstanbul hastanelerinde gördüğü noksanları Sıhhat Bakanlığına bildirmiştir. Bu arada Beyoğlu hastanesinin do durumu Bakanlığa arzcdllmlştir. Bugünkü faaliyetine nazaran çok dar bir bina içinde bulunan hastane, Bakanlık uygun görürse başka bir binaya nakledilecektir. *
İki haftadanberl Bay Şİrinyanın (eski tenis şampiyonlarından) Maç-kadakl kortlarında, bölgenin tertl-bettlğl İkinci kategori tenis maçları muvaffakiyetle sona erdi. Bu maçlara şimdiye kadar finale kalmamış oyuncular iştirak etti.
Başlangıçta turnuvayı kimin kazanacağım kestirmek oldukça zordu. Umumiyetle şampiyonluğun Vedat Cemal. Bovman. Mustafa. Erol. An-don K.. Güneri. Rasln arasında paylaşılacağı tahmin ediliyordu.
Neticede Mustafa Esençsoy (futbolcu Mustafa) ve Erol Tümertekln çok güzel oyunlar çıkararak finale kaldılar. Bilhassa Mustafanın Vedat'ı, Erol’un Bovrman’ı yenmesi takdire şayandır.
5 set üzerine oynanan finalde Mustafa Erol'u güzel ve rahat bir oyundan sonra üç sette yendi. Erol final maçında her nedense, dömltlnalde Bowan'a karşı çıkardığı oyunu çıkaramadı. Oyunlarda daha dikkatli olması lâzımdır. Mustafa çok dikkatli ve akıllı oynuyor. Bence bir tenisçi için en mühim olan nokta budpr.
Tek kadınlarda Bayan Sotlrlyadis, yeni oyunculardan otan Bayan Cenanı finalde kolaylıkla yendi. Muhtelitte yine Bayan Sotlrlyadis ve Ceras şampiyon oldular. Bayan Sotirlyadl-sin günden güne İlerlediğini görüyoruz.
Çift erkekler finali çok heyecanlı ve güzel oldu. Nispeten daha tecrübeli olan Mlr-Bowman ekibi Güneri-Rasln'l güçlükle 3-2 yendiler. Bu maçı Rasln - Güneri alabilirdiler Fakat oyunun sonlarına doğru gevşediler ve başta gösterdikleri dikkat ve İtinayı göstermediler. Bilhassa final maçında her puvana çok dikkat edilmek lâzım. Emektar oyuncu Mir ve Bovman umumiyetle fena oynamadılar. Bilhassa Mlr'ln kesik topları göze çarpıyordu.
Güneri sahada en çok muvaffak olan idi, fzmaçları fena değil, bence noksan olan tarafı her topa vurmak İstemesi ve kendisine pek fazla emniyetidir.
Rasln dikkatli oynadı ve vazifesini de lâyıklyle yaptı.
Kazanan tenisçi arkadaşları candan tebrik eder ve daha muvaffakiyetli oyunlar çıkarmalarını temenni ederim. —B, B.
Satışa çıkarılan ithal malları
İstiklâl cad. 302 de Vahram Gesar'a gramofon plâğı, İstiklâl cad. 46 da Tevflk Yllmaz’a oto akşamı, İst. Pre-vuayans handa J. OJalva V. Meşulama radyo, Gal. Haraççı sokakta Vltall Benbonaste’ye demir kalem ucu. İst. Kefeli handa Leon Hlsarlı'ya pırlanta taş, Ankara'da M. A. Hanef kardeşlere otomobil akşamı, İst- Barnatan handa Komisyon Kontuarma ağaç düğme İst. Haçopulo handa Fol at Llnıltede asit forslk, Gal. Sigorta handa İmpe riyal Kemlkalç prokaln nldrokîorld borata kristal, sud kostik. Morpuççu-lar cad. 19 da Y. Vercopulos’a. mürde-senk, İst. Prevuayans handa İsmail Ralf Sovnersan’a kalsiyum ve sodyum gllserofosfat, İstikâlâl cad. de Kanzuk tezanerine levan Jelâtln, Aşircfendl cad. de Türkiye eczacılar deposuna eczayı tıbbiye. Nalburlar 347 de Atar ticaret sanayie nal mıhı. Nalburlar 383 de Haşan Ali Köseoğluna nal mıhı. Nalburlar 363 Ahttitt Kâmil Elll-altıoğluna nal mıhı, Sultanhamam’da Pertev Pakerc yünlü kadın mantoluğu, Yenipostane cad. de J. Anonia-dls'e yünlü erkek kumaşı. Katırcıoğlu handa İbrahim Telci ve ortaklarına kadın mantoluğu, Havuzlu han No. 8 de Armine M. Papazyan'a yünlü kumaş, Eyüptc Nuri Abdurralunan Mal-taoğluna yıkanmış yün, İst. Maksu-dlyc handa Mlhntl Bcnyamlnoğlu'nn mohalr İpliği, Tohtakale Prevuayans handa O. ve A. Bakere Tenis raketi-
Belediye iktisat işleri müdürlüğü, İstanbulda 7 yerde daha yeniden pazar kurulmasına dair daimi encümene bir teklif yapmıştı. Teklif, encümence kabul edilmiştir.
Çarşıkapıda kurulmakta otan pazarın kaldırılması İçin bir müddet evvel orada dükkânları bulunan esnaf belediyeye müracaat etmişti. Bunlar pazarın kendi ticaretlerine mftnl olduğunu İddia etmekte idiler. Yapılan incelemeler sonunda buradaki pazarın kaldırılması uygun görülmemiştir. Encümenin bu kararı dilek sahibi dükkâncılara bildirilmiştir.
Piyasada durgunluk
Hafta başında her çeşit mallar üzerindeki durgunluk devam etmiştir. Flatlerde pek az düşüklük olmakla beraber alıcı da yoktur. Malların yerlerinde fiatlerl henüz yüksekliğini muhafaza ettiğinden buradaki tüccar da daha fazla ucuza mal satmak cesaretini gösteremiyor. Ftatlerln ne zaman İstikrar bulacağı bilinemiyor,
Mübarek Regaip gecesi
İstanbul müftülüğünden:
14 haziran 945 tarihine ve recebi şerifin dördüne müsadif perşembe akşamı, (cuma gecesi) mübarek ley-lel ragalp olduğu ilân olunur.
Madrabaz
Henüz yerini tutacak başka bir kelime bulunamadı
İstanbul esnaf odası meclisi dün saat 16 da reis vekili B. Al&eddln Kuntlş'in başkanlığında toplanmış ve ruznamede bulunan maddeleri müzakere ve kabul etmiştir
Madrabaz kelimesi hoş bulunmamış ve karşılığı bulunmak üzere Türk dil kuruntuna müracaat edilmişti- Gelen cevapta bu kelimenin tam karşılığının bulunmadığı, fakat aracı veya arancı denebileceği bildirilmiştir. Bu tezkere okunmuş, bazı âza. aracının simsar mânâsına geldiğini ileri sürmüş. parçacı denebileceği mütalâasında bulunmuştur. Bir neticeye varılamadığından madrabaza bir karşılık bulunmak üzere mazbata. İdare heyetine İade olunarak toplantıya son verilmiştir.
Orta okullarda eleme imtihanları bitti
Orta okulların eleme imtihanları sona ermiş, İmtihanda muvaffak olanların İsimleri okullarda İlân edilmiştir. Bu İmtihanlarda muvaffak olan öğrenciler dünden itibaren sözlü İmtihanlara girmeğe başlamışlardır. Sözlü imtihanlar 29 haziranda bitecektir.
ölçü ve tartı aletlerinin muayenesi
ölçü v» tartı aletlerinin muayene ve damgası için İstanbulda 4 ekip teşkil edilmişti. Eminönü ilçesine bağlı ekip kendi bölgesinde meşgul olmaktadır. Beyoğlu, Fatih ve Kadıköy İlçelerine bağlı ekipler kendi mıntakalarını bitirdikten sonra îs-tahbula bağlı diğer İlçelerin aletlerini muayene ederek damgalıyncaktır. Beyoğlu İle Kadıköy ilçelerine bağlı gruplar kendi mıntakalarındakl İşlerini tamamlamış olduklarından Beyoğlu grupu Beşlktoşta, Kadıköy grupu da Beykozda muayene İşlerine başlamışlardır. Fatih grupu ancak ağustostan itibaren dış İlçelerin muayenelerine başlıyabilccektır. Zamanında beyanname atmıyan veya muayene günü âletlerini muayene komisyonuna getlrmlyen 82 kişi mahkemeye verilmiştir.
Dün gece saat 23 e doğru Beyoğlun-dn Yenlşehlrde üç evin yanmasile neticelenen bir yangın olmuştur.
Yenjşehlrde Kılburnunda Yenlkapı sokağında Karakin İsminde birinin kiracı olarak oturduğu 55 numaralı ahşap evde yanmakta olan mangaldan ot mindere sıçnyan bir kıvılcımla birdenbire otlar tutuşmuş ve alevler kısa bir zamanda eski ve ahşap evin tahtalarını sararak büyümüştür. Ev balkı bir zaman ateşi kendileri söndürmeğe uğraşmışlar, bu yüzden itfaiyeyi geç haberdar etmişlerdir, Üç katlı ev tamamen yandığı gibi, ate-ş, bitişiğindeki Koçonun 57 ve 59 numaralı evlerine de geçmiş ve üçer katlı ve ahşap olan bu binalar da kışa bir zaman içinde yanıp gitmiştir. İtfaiye yangın yerinde sabaha kadar kalarak sık ve ahşap olan civarı muhafaza etmiştir. Tahkikata savcılık el koymuş. Karakin sorgu altına alınmıştır. ________ ______
Bu sene yapılacak yollar
1945 yılı yedi aylık belediye bütçesi tatbik edilmeğe başlandığından her kazada yapılacak ve tamir edilecek yolların keşif plânları hazırtanmağa başlanmıştır. Bu sene içinde yapılacak bütün tamir ve inşa İşlerine gereken ödenekler kazalara verilecektir. Bu arada adalarda bu sene yapılacak yollar şu suretle tesblt edilmiştir:
Heybeltadada Lozan zaferi caddesi ve Merdivenler sokağı. Tur yolu (bu yol yeniden ve asfalt olarak yapılacaktır). Burs?azda iskeleden parti binası önüne giden kısım beton olarak İnşa edilecektir. Kmalıadada indos gazinosuna giden çam yolu kaldırımları beton olarak yapılacak, tretu-varları inşa edilecektir. Yine Kmalı-adada iskeleden başhyarak eskiden noksan kalan yol da fırına kadar uzatılmak suretlle tamamlanacaktır. Bu yv.lann keşifleri belediye fen heyeti tarafından tamamlandığından yakında eksiltmeye çıkarılacaktır.
Amerika büyük elçisi itimatnamesini takdim etti
Ankara 11 (AA.) — Cumhur Başkanı ismet İnönü bugün saat-16.30 da Çankayadakl köşklerinde İtimatnamesini takdime gelen Birleşik Amerika büyük elçisi ekselftns mösyö Ed-wln C. Wllson'u, mûtat merasimle, kabul buyurmuşlardır.
Bu merasim esnasında Dış İşleri Bakanı vekili Nurullah Esat Sümer hazır bulunmuştur.
Türk devrim tarihi enstitüsü
Ankara 11 (A_A_) — Türk Devrim tarihi enstitüsü İlmi danışma ve yönettin kurulu 7. 8. 9 haziran günlerinde Milli Eğitim Bakanı Haşan Ali Yüeel’ln başkanlığında toplanmıştır.
B. Celâl Bayar’ın bir bağışı
Zonguldak 11 (Son Posta) — İş bankası tekaüt sandığmfn tasfiyesi dolayısile Celâl Bayar. şahsi hesabından Zonguldak amele birliğine 85 bin Ura bağışta bulunmuştur.
Develi’de sıtma savaşı
Develi (Akşam) — Develi’de sıtma savaşı başlamıştır. Bu arada Agcaşar bataklığından kanal açılarak sular akıtılmaktadır. Burası kurutul ataktır. Diğer su birikintileri de izale ediliyor. ........
Elçilik kâtiplikleri
Ankara 11 — Belgiftd büyük elçLHCl İkinci kâtibi Refet Aziz Oymak Paris büyük elçiliği İkinci kâtipliğine ve merke®den Haşan tsilnyeli Bclgrad büyük elçiliği İkinci kâtipliğine tâyin edilmişlerdir.

Doğum
YÜKSEK MİMAR FERİDUN KİP
İle
NİLÜFER KİP’in
8 Haziran cuma günü bir çocukları dünyaya gelmiş ve Ahmet Veflk ismi verilmiştir.
BUGÜN
SÜMER
İki film birden
1-BUSELER
SİNEMASINDA
ŞARKISI
ANDREWS 8İSTERS — BOBERT PAİGE 2 - Vahşi kadın MARİA MONTEZ — JON HALL
Yeşilköydeki istirahat yurdu
Yoksul çocukların Darülacezeye naklinden sonra boşalan Yeşilköydeki Yurt binasının bünyece zayıf ve dinlenmeğe muhtaç öğretmenlerle öğrencilere tahsis edilmesine karar verilmişti. Pansiyonlu okullar talebesi İçinde tedavilerine liizum görülen çocuklarla masrafl ar ı -yardım kurumla-rı tarafından ödenecek diğer zayıf öğrenciler burada hem tedavi edilecekler, hem de öğretimlerine devam edebileceklerdir. Öğretmenler arasında da lstlrahate muhtaç olanlar burada dinlenebileceklerdir.
Yakında Milli Eğitim müdürü Ye-şilköye giderek binayı görecek, İcabeden yerleri tamir ettirildikten sonra bina okullu bir lstlrahnthane hali ne konulacaktır._____
TURALI
ÖKSÜRÜK HAPLARI
Bütün sular tahlil edilecek
istanbulda başlanan tifo savaşı İçin kaymakamlarla diğer ilgililerin mütalâaları sorulmuştu. Şehri yalnız bu yıl değil her zaman tehdldcden bu hastalıkla esaslı bir şekilde mücadeleye karar verilmiştir. Tifonun bulaşma vasıtalarının başında gelen sular esastı bir şekilde ele alınmıştır Şehirde içilen ve kullanılan sular tahlil ettirilecektir. Su İhtiyacının büyük kısmını teşkil eden terkos suyu sıhhi şartlar İçinde tasfiye edildikten sonra şebekeye verildiği İçin bu yoldan bir tehlike görülmüyor. Şehirde terkos-tan gayri kullanılan ve İçilen suların ve bilhassa Kırkçeşme sutarile kuyu sularının üzerinde dikkatle durulacaktır.
idare âmlrlerlle doktorların açılan ankete verecekler) cevaplar toplan-, diktan sonra en tehlikeli görülen :)-“ 1 ardan başlamak üzere tahliller pıiacaktır Q_
CXI Sağlık ve Sosyal Yardım^g Bakanının seyahati c Aydın 11 (A. A i — Sağlık ve Sosyal.O Yardım Bakanı Dr. Sadi Konuk dün, (/) Nazilllye gelerek aşağı Nazilli'de açıl- Jje makta olan kurutma kanallarını gez- S" mlş, sıtma savaşı ve İlçenin sıhhi durumu hakkında İlgililerden maili- (D mat almıştır. Sağlık Bakanı bu sabah (D Söke'ye gitmiştir.
>» Türk Hava Kurumu merkez idare kurulu
Ankara 11 (A.A) — Türk havaİg kurulu, bugün toplanmış, merkez İdare kurulu seçimine geçilerek baş-t_ kanlığa Erzurum millet vekili Şükri O Koçak, başkan vekilliklerine Erzincan millet vekili Abdülhak Fırat’la Tekirdağ millet vekili Cemil üybadın ve üyeliklerle denetçi üyeliklere su zatlar seçilmiştir:
Atıf Tüzün (Çoruh ı, Faik Ahmet Barutçu (Trabzom, Kemalettln Kamu (Rize). Münir Hûsrev Göle (Erzurum!, Naklye Elgun (Erzurum). Rlza Erten (Mardin), Rüştü Uzel (Milli Eğitim Bakanlığı mesleki ve teknik öğretim müsteşarı). Gl. Zeki Soydemlr (Erzurum1
11/6/1945 fiatlerl
Londra üzerine 1 sterlin Nevyork üzerine 10o dolar Cenevre 100 İsviçre Fr Madrid üzerine 100 pezeta Stokholm tızerlne luu Kuron
ESHAM VE TAHVİL&T % 5 faizli ikramiyeler: 1933 Ergani
1938 ikramıydı •
Millî Müdafaa
Demiryolu lkramiyeli % 7 faizli Tahviller: Sivas - Erzurum l Sivas - Erzurum 2-7 KMl Demiryolu 1 1941 Demiryolu H 1941 Demiryolu IU Milli Müdafaa I Milli Müdafaa H MIHI Müdafaa m Anadolu Demiryolu Grupu: Tahviller 1-2
Hisse senetleri % 60 Mümessil senet Htsse senetleri: Merkez Bankası İş Bankası
T. Ticaret Bankası Astan Çimento
ALTIN
Borsa dışındı
Gulden Reşadiye İngiliz Külçe (Bir
gramı)
İstanbul Millet Vekilliği için
Namzetliğimi
Koyuyorum
Bu İsim altında programımı neşrederek 30 kurıış fiatla »atışa çıkardım. Sayın ikinci seçmenler fûtfen 43925 numaraya telefonla adreslerini bildirirlerse kendilerine imzalı nüshalar takdim edilir.
% r

Eski Liman Şirketi Umum Müdürü Ahmet Haindi Başar
Yarın Akşam
Nefis b İr programla
Münir Nureddin
KONSERİ

Bahlfe 4
AKŞAM
12 Haziran 1945
RADYO|
ANKARA RADYOSU:
Bugünkü program
18 Dans orkestrası, 18.30 Konuşma,
18.45 Dans orkestrası, 19. Haberler, 19.20 Geçmişte bugün, 19.25 Peşrev, semai şe oyun havaları, 19.45 Posta kutusu, 20 Müzik. 20.15 Radyo gazetesi, 20.45 Mandolin birliği, 21.03 Salon orkestrası, 21.45 Tarihi Tiirk. musikisi,
22.30 Dans müziği (?!->. 2S.45 Haberler.
YARİN SABAHKİ PROGRAM
7,30 Müzik (Pl.l, 7.45 Haberler. 8 Müzik (Pl.), 12.30 Şarkı va türküler,
12.45 Haberler. 13 Salon orkestrası.
■ e
BERLITZ
Lisan dersanesi
BÜTÜN YAZ AÇIKTIR.
Beyoğlu: 294, tstlkl&l caddesi
LİSAN KURLARI ve
HUSUSİ DERSLER
Fransızca İngilizce Almanca
Develi’de bereketli
yağmurlar
Develi (Akşam) — Uzun zamandır kurak giden bölgemize iki günderiberl bereketli yağmurlar yağıyor. Çiftçi sevinç içindedir.
[Muhasip aranıyor
Darülâceze mütcdavil sermayeli İmalâthaneleri için sanayi muhasebesini bilir bir muhasebeciye İhtiyaç vardır. Taliplerin ■ müesseseye müracaatları.
Hartada 3 ders ayda 7.1/2 lira Tecrübe dersi bedavadır.
Bulana mükâfat Zayi bilezik
10 Haziran pazar sabalu saat
8.30 da Çemberlltaş İle Beyazıt arasında maddi kıymetinden ziyade aile yadigârı olan üzeri mavi mineli altın bir çocuk bileziği düşürülmüştür. Bulan Fincancılar Yu&ufyan han içinde 10 numaraya getirdiği takdirde memnun edilecektir.
Ticaret Ofisi Umum Müdürlüğünce Satılan Mallar
Krş. Bt.
Muşamba taklidi kâğıt Rulosu 450 19
Matbaa mürekkebi «büyült fLÇilar İçinde» .... Kilosu 100 —
Lira Kr.
Matbaa mürekkebi «muhtelif renklerde, birer kiloluk kutu-
larda 53 sandık 3154 kilo parti olarak» 13404 21 Matbaa mürekkebi «muhtelif renklerde, birer kiloluk» kutu-
larda 12 sandık 850 Kg. 3501 89
Beyaz karton 240 Gr. 106 —
Çamadır mandalı Grosası 3 95
Muhtelif deriler «cins ve Hatları hakkında servisten malûmat
alınabilir,»
Krş. 8t. ,
Transmisyon kayışı 150 mm. en Metresi 3801 92
> . 120 » » 3104 60
■ • 100 • » 2617 80
b » 85 ■ » 2262 20
» » 80 » > 2143 22
v 9 50 » » 1236 50
ufolt «tek katlı» beher topu 2180
iîufolt açlft kati» beher topu 2886 —
Şap «Macar malı» KJİOSU 82 46
Bari um sülfld n 66 84
Klorat dö potas «100 kiloluk fıçılarda Alman malı» Fıçısı 12000 —
Sülfad od zenk KUosu 25 —
Bülfad dö fer «Kara boya Çek malı» ■ 30 —
Toprak boya mavi «Alman malı» » 118 45
Toprak boya yeşil «Alman malı» • 121 49
Badana boyası siyah «Alman malı» • 91 55
Badana boyası pembe «Alman malı» 125 05
Çlvlt «Utra Marino «Macar malı» 173 62
Bizmut karbonat «İngiliz malı» » 1513 08
» subnltrat «İngiliz malı» » — —
» subgalat «İngiliz malı» B 1679 11
» sallsUat «İngiliz malı» » 1564 16
Matara için halka D 273 47
Askı çengeli «Matara için madenden» » 6 45
Çuvaldız t İzmir depo tealimi» 1000 adedi 3230 80
Lira Kr.
Korniş çivisi, vida, fırtına çengeli «69 sandık» parti olarak 12699 49
Sandık askısı «İzmir depo teslimi» 1035 Kg. parti olarak 2135 96
Krş. St.
adedi
İki ağızlı demir destere «İsveç malı» 300X25X0.80 mm. düzinesi İki ağızlı demir destere Gobe marka 300X25X0.85 80 mm. » Baltalı kazma
Kazma
Kürek muhtelif numara, ağırlık va şekillerde
Çekiç
'aryoz servisten malûmat alınabilir, salta
Demir çember 20X1 mm.
Demir çember 22X1 mm.
Parlak çelik asansör teli «Alman malı» 28
» » halat «İsveç malı» 24
24,5 >
32 »
35 »
Kilosu
mm. 6X37+1 h Kg.
384
344
125
97
76
72
162
191
191
182
182
»
(7790)
Teknik Okulu Diploma Projeleri Sergisi
Teknik okulunda 9. fl. 943 cumartesi günü açılan mühendis kısmı inşaat. makine ve mimari şubeleri diploma projeleri sergisi 18, 6. 945 pa-•Srtesl akşamına kadar devam edecektir.
Sergi saat 9 dan 18 e kadar gezilebilir, (7812)
Beden Terbiyesi Umum Müdürlüğünden:
Dağcılık federasyonu için aşağıda cinsi ve miktarı yazılı 7 kalem Dağcılık malzemesi açık eksUtme ile 21. 6. 045 perşembe günü saat 15 de Umum Müdürlük binasında toplanacak olan satın alma komisyonu tarafından İhale edilecektir.
Nlimuûelerinl görmek İstlyenlerln her gün ve eksiltmeye girmek lstl-yenlerln 333 lira 75 kuruşluk muvakkat teminat mektup, makbuz veya tahvlllerlle eksiltme saatinden en az bir saat önce komisyonumuza müracaat eylemeleri ilân olunur, (7779)
20 adet Buz kazması
20 > Buz nalçası
20 çift Dağ ayakkabısı
20 » Lâstik ayakkabı
6 adet Portatif çadır
15 » Golf pantalon
1 > Ceket
İstanbul Belediyesinden
Belediye İnkılâp müze ve kütüphanesine 85 lira ücretli bir daktilo alınacaktır.
İsteklilerin bilhassa Fransızca veyahut İngilizce veya Almancayı iyi bilmeleri ve seri daktilo yazmaları ve erkek olanların askerliklerini yapmış ye 30 yaşını geçmemiş bulunmaları şarttır.
İsteklilerin belediye riyaset makamına hitaben yazılmış bir dilekçe ile askerlik terhis belgelerim, cvycIc* çalıştıkları yerlerden aldıkları bonservisleri ve var ise diğer belgeleri ve 4 adet belgelik fotoğraflarlyle belediye Zat İşleri müdürlüğüne 20. 6. 1945 çarşamba günü akşamına kadar başvurmaları. (7811)
S t) M E R B A N K
SELLOLOZ SANAYİİ MÜESSESESiNDEN:
Piyasa ihtiyaçları için yazı, bası, ambalâj kâğıdı ve karton yapılacaktır.
Müessese, fabrikalarının imalât kapasitesi nispetinde, piyasaya aşağıda cins ve gramajı yazılı kâğıt ve karton yaparak satacaktır:
1 — Satış ve dağıtımın düzenlenmesi İçin 510 sayılı koordinasyon kararına göre 1. 5 1945 tarLhlnden evvel toptancı ve perakendeci kâğıtçı vesikasını haiz olanlarla yine aynı tarihten evvel kurulu matbaacılar, kitapçılar ve İştigal konusu itibarlle kâğıt ve karton istihlâk eden fabrika ve İmalâthanelerin 1945 yılı hakikî kâğıt ve karton ihtiyaçlarını temmuz ayından başlamak üzere ve her ay İçin ayn ayn göstererek 25. 0. 1945 tarihine kadar postaya tevdi suretiyle İzmltte Sümer bank Sellüloz sanayii müessesesi müdürlüğü adresine taahhütlü mektupla bildirmeleri ve bu tarihten sonra yapılacak müracaatların nazarı itibara alınmıyacagı,
2 — Müesseseden toptan olarak satılacak asgarî miktarın pleür kâğıdında bir, kâğıt ve kartonlarda her cins gramaj veya numarada 5 ton olduğundan bu miktarlardan aşağı İhtiyaçları olanların müesseseye müracaat etmemeleri,
3 — 2 inci maddede yazılı miktarlardan az ihtiyaçların leni Mallar pazarlarından karşılanacağı ve bunun ayrıca gazetelerle bildirileceği,
4 — Toptan kâğıt ve karton isteyeceklerin, bunlan nerelerde ve ne İçin kullanacaklarını ve 510 sayılı koordinasyon kararına göre aldıkları grup vesikalarının nereden, hangi tarihte alındığını ve numarasını müracaatlarında açıkça bildirmeleri, bunu yapmıyanlann müracaatlarının nazarı itibara alınamıyacağı,
5 — Bugüne kadar Devlet Kırtasiye ve matbua idaresinden ihtiyaçlarını sağlamakta bulunan daire ve müesseselere fabrikadan ve Yerli Mallar Pazarlarından satış yapılmıyaca-ğından bunların müracaatta bulunmamaları,
6 — 1 temmuz 1945 tarihinden İtibaren yıl sonuna kadar müessese İmali derpiş edilen kâğıt ve karton cinsi, gramaj ve numaralarının aşağıda gösterildiği ilân olunur:
Cinsi Gramaj nı2 No.
Sellüloz ambalâj kâğıdı 45
Sellüloz ambalâj kâğıdı 80) 150)
îmitasyon graft 75 60)
Birinci hamur yazı, bası kâğıdı 75) 90) 60)
İkinci hamur yağı bası kâğıdı 75)
90)
Pelür kâğıdı 35 45) 60)
Beyaz mukavva No. 80) 100) 120) 50) 60)
Gri mukavva No. 80) 100) 120)
Tripleks karton No. 225) 80) 120)
Kromo karton 280) 300)
Dosyalık karton 250
ve kar-
NOT: İhtiyaçlar tesblt edildikten sonra bu kâğıt tonlara ait satış fiatlan ayrıca ilân olunacaktır.
SRC BOYASINI ECZRNE.PARFÜMERİ MRGRZRIRRINDRN RRRVINIZ.
Otomatik Soğutma Dolapları
gelmiştir.
EN AZ CEREYAN SARFİYATI SESSİZ ve ARIZASIZ EMlN BİR İŞLEYİŞ RADYODA PARAZİT YAPMAZ
Yiyecek ve İçeceklerinizi sıhhî bir surette soğutup muhafaza etmek İçin her eve lâzım ideal bir soğutma dolabı.
SATIŞ YERİ: Beyoğlu, Galatasaray No 158
ATEŞ TÜRK LIMITED ŞİRKETİ
«Philips» Radio Acentesi
Amerikan Lisan ve Ticaret Dersanesi
2 Temmuz - 6 Eylül 1945: YAZ DEVRESİ
İNGİLİZCE ■ FRANSIZCA ve SPOR DERSLERİ
Ortaokul ve o çağda olan gençlerin müracaatı kabul olunur. Kayıt ve kabul başlamıştır. Alemdar caddesi No. 23. Tel: 21737.
Ankara Belediyesinden t
1 — Şehir dahilindeki muhtelif yolların şose, asfalt kaplama, tretu-var, parkelerlle diğer muhtelif inşaat İşleri on be? gün müddetle vû kapalı zarf usullle eksiltmeye konulmuştur.
2 — Muhammen bedeli (369801.) lllra (10) kuruştur,
3 — Teminatı (18542) lira (94) kuruştur.
4 — Teminat belediye merkez veznesine yatırılacaktır.
5 — Bu işin 22. 6. 945 cuma günü saat 11 de talibine ihalesi mukarrer bulunduğundan şartname ve keşif cetvelini görmek istlyenlerln her gün encümen kalemine müracaatları ve isteklilerin de 2490 numaralı kânunun 32 İnci maddesi sarahati veçhile tanzim edecekleri teklif mektuplarını İhale günü olan 22. 6. 945 cuma günü saat ona kadar belediye dairesinde müteşekkil encümene vermeleri.
9 — Bu işe girmek istlyenlerln ticaret odasına kayıtlı bulunmak ve en. az yol İnşaatında 25000 metrekare beton asfalt kaplama işini iyi bir : şekilde yapmış olduğuna dair vesika ibrazı ve ihaleden üç giin evvel belediye reisliğine müracaat ederek bunların teklif mektubuna eklenmesi şarttır. 47430»
EKSİLTME İLANI
Toprak mahsulleri ofisi genel müdürlüğünden:
1 — Aşağıda yazılı yerlerde ve alette demontabl madeni siloların temel akşamı İnşası ve madeni akşamının montaj İşi açık eksiltme suretiyle İhale edilecektir.
Yapılacağı Eksiltmenin yapılacağı yer Tahmin edilen bedel Lira Krş. Muvakkat teminat Lira Krş. Eksiltmenin
yer Adet Tarihi 6a.
Havza 12 Samsun inşaat şantiye şef. 3403.52 260.— 18/6/945 15
Erzincan 12 Malatya İnşaat şantiye şef. 3328.09 260.— 18/6/945 15
Çankırı 12 Ankara T. M- O genel M.D. 3169.27 240 — 20/6/845 15
2 — Madenî siloların montajına alt keşif evrakı ve projeler Ankara'da Ofis Genel Müdürlüğü Malzeme Müdürlüğünde ve Samsun, Malatya İnşaat şantiye şefliklerinde görülebilir.
3 — Bu işe talip olanların en geç ihale tarihinden bir gün evveline kadar İnşaat Müdürlüğüne Samsun ve Malatyadakller İçin de sftzü geçen yerlerdeki şantiye şefliklerine müracaat ederek dair birer vesika almaları lâzımdır.
4 — Eksiltmeye girmek İsteyenlerin en geç eksiltme saatinden bir
saat evvel lâzım gelen muvakkat teminatlarını “ ' ——
sine ve Samsun, Malatyadakller de İnşaat şantiye şeflikleri muhasebelerine yatırmış bulunmaları lâzımdır. »7754»
bu işi yapabileceklerine
Genel Müdürlük vezne-
İstanbul C. savcılığından:
Cinsi Miktarı Adet Tahmin edilen bedel! Lira % 7,5 teminat Akçesi Lira İhalenin Gün İl) alenin ne suretle Saat yapılacağı
İkinci nevi
ekmek 50.600 12,660 949 19/6/945 15.30 Kapalı zarf
A) Yukarda yazdı 50,600 adet 750 gramlık ikinci nevi ekmek hizasında gösterilen gün ve saatte kapalı zarfla Toptaşı nümune ceza evi binasında İhale edilecektir.
B) İstekliler şartnamenin dördüncü maddesinde kendilerinden İstenilen vesikalar ve teminat makbuzlle birlikte teklif mektuplarını mezkûr gün saat 14,30 a kadar komslyena vermiş bulunacaklardır.
C) şartnameyi görüp okumak isteyenler mesai saatlerinde her gün
parasız olarak adi geçen binada görüp okuyabilirler. «7300»
PEK NADİR BULUNAN
BİR FIRSAT
İstanbul Marpuççularda BARANTAN han namlle maruf ve çok kıymetli 48 yazıhanesi ve 11 mağazası bulunan han fzalel şuyu dola-yıslle Sultanahmet birinci sulh hukuk mahkemesi tarafından 19. 6- 945 salı günü saat 14 den 16 ya kadar satılacaktır. Muhammen kıymet! 573480 liradır. Talip olanların İstanbul Sultanahmet tapu binasının alt katında birinci sulh hukuk başkâtipliğine 944/29 numara İle müracaatları.

Diyarbakır 11 Daimî Encümen Başkanlığından:
1 — Dlyarbakırda Yeni şehirde 1, 2, 3 aayılarlle numaralanan üç memur evi İnşası kapalı zarf usulü İle eksiltmeye konulmuştur.
2 — Üç evin keşif bedeli 55205 Ura 34 kuruş olup Ur teminat 4140 lira 40 kuruştur.
3 — Teklif mektuplarının 20 haziran 945 çarşamba günü saat ona kadar 11 daimi encümen başkanlığına verilmesi lâzımdır. Posta gecikmeleri kabul edilmez 20 haziran 945 çarşamba günü saat on birde zarflar açılarak teklif edilen bedeller lâyık hadde görüldüğü taktirde ihale yapılacaktır,
4 — Eksiltmeye girebilmek için İlk teminat makbuzu ile grup vesikası ve İhaleden üç gün evvel bayındırlık dairesinden alınmış ehliyet- vesikalarının ibrazı mecburidir.
5 — Şartname keşif Ve mukavelename parasız olarak bayındırlık müdürlüğü İle daimi encümen kaleminde görülebilir.
6 — Bu evlerin inşa ödeneği 945 yılı özel idare bütçesinden verilecektir. (7302)'
I Devlet Demiryolları ve Limanları İşletme Umum idaresi İlânları
.............ııııııııııııı.1............................. ■ıııoa
Balast İhzar Ettirilecek
Sirkeci İşletmesi Mubayaa Komisyonundan:
1 — İşletmemiz ihtiyacı İçki mevki ve miktarı aşağıda yazılı iki kalem kırma balast kapalı zarf usuUle eksiltmeye konulmuştur.
2 — Her İki ocaktan alınacak balastın muhammen bedeli İle muvakkat teminatları aşağıda yazılmıştır,
3 — Bu İşe alt şartname ve mukavele projelerinden Kim, 27 ocağına alt olan 162 kuruş mukabilinde sirkeci veznesinden ve Kim. 4L ocağına alt olanı da parasız olarak komisyon kaleminden verilir.
4 — Her İki balastın eksiltmesi 22. 6. 1945 cuma günü aşağıda yazılı saatlerde Sirkecide 9 uncu işletme binasındaki komisyona yapılacağından isteklilerin teklif mektuplarını kanuni tarif ata uygun olarak ihale saatlerinden 1 saat evvel makbuz mukabilinde komisyona vermeleri veya muayyen vakitten evvel komisyon eline geçecek tarzda iadeli taahhütlü olarak posta İle göndermeleri lâzımdır.
5 — Kanunun tâyin ettiği mutat vesikalardan başka böyle bir taahhüdü muvaffakiyetle başarıldığına dair tasdikli bir vesika İbrazı lâzımdır.
(7340) Muhammen Muvakkat İhale saati
Mevki Miktarı bedeli teminatı
Kim. 27 6500 M3 30485 Ura 2286.38 15 00
Kim. 41 5500 M3 24145 » 1810.88 18 00
Kartal Belediyesinden
1 — Kartalda tanzim ettirilecek yolların kanalizasyon ıslah işleri açık eksiltmeye konulmuştur.
2 — İşin muhammen bedeli 5170 lira 57 kuruştur. Muvakkat teminat 387 Ura 79 kuruştur.
3 — Eksiltme 18/6/945 pazartesi günü saat 10 da Kartal belediye encümeninde yapılacaktır.
4 — Bu İşe alt şartnameler belediye muhasebesinde görülebilir.
5 — Bu İşe gireceklerin mimar, mühendis, fen memuru olmaları »veya böyle bir kimse İle iş birliği yaptığını taahhüt etmiş olmaları» şimdiye kadar böyle bir işi başarmış olmaları ve ihaleden üç gün evveline kadar belediye fen İşleri şefliğinden bu 1§ için ehliyet vesikası alması lâzımdır.
_________________________________________________________«7500»
Devlet orman işletmesi İstanbul revir amirliğinden:
1 — İstanbul revirinin ŞUe bölgesine bağlı Kuma Devlet ormanında 12 No. lı maktada tahminen 1286 kental kömürün kesim, İmal ve Kuma, Alaçalı İskeleleri depolarına nakil işi.
2 — Beher kentalin kesim, imallye, ve nakil için beher kentalinin muhammen bedeli 800 kuruştur.
8 — Muvakkat teminat 771 Ura 60 kuruştur.
4 _ Eksiltme 20/9/945 tarihine rastlayan çarşamba günü saat 15 de ŞUe bölge binasında toplanacak komisyon huzurunda yapılacaktır.
6 — Buna ait şartname Orman Umum Müdürlüğünde, İstanbul. Yalova, Büyükdere, Vize revir amirlikleriyle şile bölge şeniğlnde görülebl’ir.
_________________________________________________________.7712..
I ILIŞIR ve IİER NEVİ KOLTUKLAR, SANDALYALAR
Karyolalar, masalar ve çocuk arabalarlle yemek ve yatak odası takımları cn zarif, dayanıklı, ve ucuz Rızapaşa yokuşunda 66 No.
Ahmet Fevzi • Asri Mobilya
■■■■■i Mağazasından tedarik edebilirsiniz.