Kaynak: TÜSTAV - Türkiye Sosyal Tarih Araştırma Vakfı Arşivi
12 Nisan 1947
Bu Halkın siyasî şuuruna inanmak istemiyenlerin günler yakındır !
US
neler göreceklerini
Tl ecep Peker İzmir nutkunda şöyle dedi: iq ■ * Ve ^^tleri kanunu nun
8 {“ u nö(İdeSj dilediğimiz vatandaşı sorgusuz sualsiz, muhakemesız, kararsız hürriyetten mahrum etmek imkânı-nı_vermektedır amma, biz bu maddeyi bugüne kadar yalnız altı yüz bilmem kaç vatandaş üzerinde tatbik ettik' » diyor.
Amerikan yardımını bizde kimler istiyor ?
ercıh etme nağa; u te-ışgsJ
U ve
Yardım sözünün arkasında gizlenen Amerikan faal örgülerinin ler olduğunu ziinde bizlcrdcn miven kalmadı rendi ki. Amerika
ne-yu-bil-
yer başka a Âlem oğ-sulht koru-
mak bahanesiyle dünyaya hakim olmak gayesin*' güdüyor; ve tek rakibi Sovyet Rus s ıvı
»e LUlk İCİİVIIII OuVjvl xvu*^> ıjı _ lori ne pahasına ulursa olsun saf .JJL
doğ-
üŞI
esinde •kanın : türlü
harici etmek için hazırlanış ar. Bu uğurda Amerika îcabeder-»e, üçüncü bir dünya harbini göze alacak, hattâ onu bizzat kendisi açacaktır. Çünkü Rnosevelt'ın ölümünden sonra! Amerikan siyasetine veçhe ve- j ren büy ük sermayedarlar gu d ruhu kendilerine dünya pu | torlarını serbestçe i^tism imkânlarını verecek bir h
bin. neticede masraflarını h ■ -tanp kar bırakacağını hesap*
»eti talilerdi, avemet mış ve t dön-temde-
loikova tlerınde adakla* ıa Han-eta zor-
lamalardır. Ve yine alem öu rendi ki. Amerikalılar dün\a nm stratejik noktahırmı 1 ’tl maksatla şimdiden ele g(‘( ineğe çalıyorlar.
stratejik noktalardan biri ( ’l Tiırkive olmasa idi bütün l ı»J Am> kan manevraları »> doğrudan doğruya ilgile1’'I m«tdi Fakat ne çare kı, >’i noktalardan biri TurktJ ( r ve Türk'je olunca da i$m ren Kİ değişmektedir. Cünkii,
muzun bilmediğimiz bir nokta var: Sovyetler bugün, bu düşmanca emellerini gerçekleştirecek durumda değillerdir. L-zun bir harpten bitkin bir halde çıkmışlardır. Bellerini doğrultmaları için, asgari altı yedi seneye muhtaçtırlar. Bina
enaleyh bir korkuluk gibi gûs-1 terilen, şu menfur Sovyet ta-1 , hakikatte siyası bir blöften ibarettir.
Fakat tutalım ki, ba hesaplar yanlıştır da, Sovyetler h'-ze hemen bugün saldırdılar Bu takdirde, ortada beniiz fol yok yumurta yok iken yardımda bulunmağı teklif eden Amerikalılar ve hattâ İnginler derhal j anımızda yer alacaklardır. Çünkü Türkiye, Or- |en ta Şark petrollerin n ve Ak -1 uğramaktaki] r 1 denizin, yani bu bölgelerdeki Amerikan ve İngiliz menfaatlerinin kilididir. O kilid acildi mı. Orta Şarktaki ve Akdenirdeki menfaatler de çözülüve-
rır..
Bundan şu netice çıkr or Bugün bir vehim uğrundu ItikJâlünfee veda ediyoruz; ve ' yarın baUcalan hesabına 'ölmeği şimdİd n kabulîvnn^
ruz-
Jarak talini >üti -nıe rokada maktadır phur yet-hâkimdir*'
rica
kültte de-İnme
an ba5-ıkmLştı. ru nınui ı y erısü-ıa> in ı bu yok. ulan
li Mtrgu-»lan ka-lesiui di-
I
«*
Lu manevraların urunda Wzin» y tiklâlimİz, buün »errfmrt, -‘ ıs-
Yıi-kah I
zhn hayatîmiz sardır. Eve’ 0klaLur.jz v( hayaünu*: zelli milyon dolara mu
göreceğimiz
Yine «Recep Peker> ın söylediğine göre, bu bin altı yüz küsur vatandaş da. bu vatana muzır olan kimselermiş! Aleyhlerinde müsbet delil bulunan vatan düşmanlarını cezaların en ağırlarına çarptırmanın kanuni müeyyedeleri bol bol mevcudken, « zabıta vazife ve salâhiyetleri kanunuv nun o mahud 18 inci maddesine neden lüzum görülüyor?
BİZ ANLARIZ’.
Eğer mutlaka karşılık vermeye zorlanırsa. ( Recep Peker» bu suali ancak şöyle cevaplandıracaktır sanıyoruz:
( — Efendim, bazı insanlar vardır ki. elimizde aleyhlerinde delü bulunmamasına rağmen, biz onalnn casus veya komünist olduklarından eminizdır. Zira biz ve bizim polisimiz Öylelerini gözlerinden, kaşlarından, yürüyüşlerinden, bakışla-rmoun, duruklarından, burunlarındaki kılların sayıcından, ve boyunlarrıdakı kıravatm rencınden anlarız. Zira biz ve polisimiz, insanların zamirim bir bakışta filme çeken ılâhî birer röntgen kerametine sahıb’zdır Bu işin açıklanması yüksek sivas» te uvmıvan mukaddes ve atomJc sırn ise, tıpkı iktidar gibi, bir turlu başkalarına veremıyeceğiınız bir şeydir»
Karsınızdaki insanın hiçbir ikna umuruna dayanmıyan iddiası, sizi o 18 inci madde onıinde tedhiş duymaktan kurtaramaz
sanırız.
Bizce l ir mı nk kette 05 le kanuzılaruı nıevcud olması, hükümet dilh I ar(ak so.\ İp anlatılabıkjr:
— Efendim benim elimde dolu hır tabanca var. Bu tabancanın namlusu daima senin kalb n üzerine dayalı duracak Fakat korkma atmıvaca^ım’ »
Eğer böyle bir tevilin cevabını arı\ orsanız lütfen, gazetemize is?m olarak koyduğumuz kelimeleri tekrarlayınız: Zira bura düp( duz «Zmorh HürrivetT derler—
I ( Recep P' ker bu kanunla hürriyetleri ellerinden alın-atanda?larm, yalnız bin altı vllz yetmiş dokuz kişiden Ve işte, bu mertebe kiJ adına rakam denİ-r.utktında tam bir iflâsa ftkmar|ı Celâl Bayan, Ad-Köprülüyü, lliknMt r i an lan nâ bu ça
Takdirle belirtmek lâznudır ki, Celâl Bay ar, Recep Peke-rin bu konudaki rakamlarını da. şahane ter karşıLkla çürüttü. Bugün Amerıkaya gıd-mz: «Türk iyede demokratı yoktur^ deyiniz Ve şayed sizden;
NEYLE İSBAT EDERİZ?
unu ney le isbat edersin > Sualine sonran da çıkarsa, zleri söyleyiniz:
B
bilmukabele ş
« — Türk Demokr r Partisi İnleri Celâl B^yar4
( Btz memfekehe.
muhakemese, kara
caiz görmemekte
Parti liderinin bu kadar tabii, bu kadar tedJıî insan haklarını müdafaa etmek ujİ^tnda mücadele açmak zaruretinde kaldığı bir memlekette denıokraünin varlığından bahsolunabiij nu‘’>
Evet, bu sözleri sö; ley iniz, ve gorür/üz ki, Amerikanın değil halkı, hattâ «Trun * ı ile. «Alarsal* i ile. o halka göre (Sağcı> sa\ dan hükümeti bile size
« — Pes”* diyecektir .
vatandaş hürriy4?tuı?, sorgu.sruz, snaMt, ırarsız tahdıd eden kanunlar bulunmasJM eyiaL.ı Diyor. Sorarız size, bir Demokrat
«A
Boms ü de.
BİZ KAZANMAMIŞMIYDIK?
( Celal Bayar» bir aralık:
( — Hep biliyorsunuz !ci dedi. İstanbukte MiUet vekıL seçimlerini tamamiylel p ırtımiz kazanmıştı!^
O bunu söylediği zı nan. «Atatürk» hejkelinin nezaret altındaki «Cumhııriyet> meydanını dolduran, — tAnacioiuj gazetesi:.e göre (500), «Cuııhunyetı gazete^-ne göre «İzmir gazetesine gur Batılmamış, ürkütülen daşlan, burnumuzun ö yecanla dalgalanacak .•
(5000). > (500001), ve bize göre — ( Ege» nm emiş, kork ululamamış, bütün vatan-Ireğini şimdi bile sızlatan masum bir he* öyle haykırdılar:
Reeepra^kpr
tnış v ibaret bululİd tıklarını - ön lemektedir ^^^^^^■§ratıLması ytlzundenan :ep Pekerin ı Mareşal Çf ı\joraltanı letet
I NUl
nÜessir sil âlı. Re( a cftK m iııiLı
• •
ptaki kıymet-alefet safındaki cirs şahsivet-ve
leriru- er TTüfr-t- Jüfğe tıkınız,
ondan soı..
( — Biz salâhiyetimiz yalnız üç düzüne
lândık Bu milyonda bir demektir krrk yıl
izde .. Biz de O antla, bu hr H ince, masum, ve şuur) şısında. bu halkı siya metle düşündük: Zira urlu teessüründen bl( şuursuzlukla itham siyasî şuur dersi \
Biz bunu gördük. B de,
(•
İZMİR ŞEHBİNİN CEV ABI!
Iayar.«. Biz de’_> zerindeki nstmu-slu. ıı kıskançlığını belirten bu uğu'tu kar-J_syurMuzlukla itham edenleri merha-tnanzarasırdan. ve ?u-bu halk> kendınuu »ı;.’aurf ı şuur terbijreaL ve hattâ »lgunujhc m viye^imîediıf. ınn neler sürecek lenm
' I.t i t
uuş' tık Celâl î
i v as kaklan ü
1.4
_____ U iliydi am genlere « v predr k bir he
inam
ııvıa.kj
L
O ZAMAİ
hesız haksız da çakmazsınız: Z ra
»mektr* > I
> /S 4w f■ 1
-
kul-
ıtır
ir bü
resiz soıun. ne biz L_— lıyeJi _ ş KHJ
Hayata Karfi :
Bizim Halk partisi kemana benzer
etl(
ÜİJ* Z2tTT^ an için bı
V «lal ’l 1 A
ZW «M JT W* « la tahrip
Pek* divcceksmu ı
durıma s»Jumlar kimler-! . ’
im dîtrt^ ***«*»*• hr? , . ,
Amerikan yardımını m"’ 1 sayanların bayında in zimamdarları geh zatlar kemineı.rı #4^ .
vb ıw ıslardır,
etnH*İB0ıu
«• r
j
tlSlTUD
Amerika' »ti yor W. d* rhaJ nuf H . girelim ve yarın ‘ ğrund.ı
>F P*7- --
Yardım sözünün
bir baaap
İt dij e men.
sız l ar d koyu pekâl
r.-?
H. Partisi
Mtsıl
nasıl tutulur, çalınır ?
demektir.
3 m
nRîp?PW hallerinden artık emindirler - Amerikan yardımına «in s jitın'vcn bir ikin* zümr( ,u mcmJeketm binıik karn-
hep zincı y zmcir bü da. Nthayt
3 H 1* rt 1 t
kaniiiHVİ«9 vip Atıy (
k
m gün
Tûrkıy ede par t tjtindcn daha « B dne
n' I
"j JpTu memleketin büyük I hH’UO*11 ndır^j ftuni«*~ tı ‘I Şl’dıır:
fak
|,u‘ lâHvMİan u ,(l 1,11 Aıif *ilu»ıı 1 griÜıBük rrsînürAlİ’l İn im Ji(iih bÜküınH) W/r »im ıt MiÜraAat rfnu Hf. I
Uhdıdİer dit tAfttAfiû^ h* taktır. Amenkan
U. ıc ffu. »ek onlar lw*n*ftl «r bik- b** k* raborMU’iUra (U her Imlde şim dikinden fa»*la kâr kalacaktır » gıu •İH»rfco( d»ırm r 4*
dorudur Amir kan y*»di mi\b» giretek y^benrı m mm yrden ((M»h im a v«» füyknriı Irr n mutlak# ^pnrlm«nUrı *(>
i İn ^pl »• ı r, A ınu*rt f/iııı t uı»‘ mernlek(4hı r#ı -(lh «ret «İneirtmkm bir . Nr i‘jjih*ke4 t* tikinin /.»t* H b»l «1 Ztndrdü oMukurn A; •»»»» fb.H M. İr
D
Dn nokramı rajf -kurar -'kah-
■VınrrtM rtWem(
tnuhiplcrra r
4rlrt(* -\iiwi
at m Hm ^(1
• durıyuııuı azî ^ret’ndc AKgilizJc r (1 îLdtuklan K â |utabiinle /eri “ p^r.Hikrat I ıruı
set takip hr ıh/!
; Zaü
fanı altına Amerikan menfaatleri uğr î olelürı Yardım sözünün M din altına gizlenen hat»** * bulun çıplaklığı üe işU d ir.
O halde diyceckkln». ülırvor da rad yolan zetrleri, re^mi ve H
reanri ağızlariyle, bu men» ket evlâfUanndaıı r
bütün bir ronm Amenluo» yanfanmdan mi«ıu‘t *e şu nuıla bah(*rdfyor 7
Bu suale cevap yerebilmek İtin, evvel eıuü’h Sovyet te 11 . hakkında aaylenmh ( a|ıp yürtiiurMjB hakikate uy gun Mğ- ?
kilde kry nM-tlcîMİırmck ömdır. l{erke« buğun Sovyet Ru>ya H dost bir i—»
eriyor, Bunun aebebim Ve «*«*> ’
! ~ . i ,,, „
tkWen hU
ıtıürdkkı ı
*« -4M'1" M|> I rab-i,;H/It( 1 W11’1 *■; ■fal
kd
,1 e r ’ b n inad'»7 Amerika möttefi1ddir-DoMİtrim»1** do*tu b’/nn .lopunu/ «»ır. KJ‘(« /*'
Hovvet rluMh um M h /u|||
ya* Amarikahk*r,n frl V** -JllUİ’d* M hizmH
1
a Kİ
1*1
*‘Dİ aramağa lüzum yokü r-&ebep ve mcıışet ne olur*» (4-ton zamanlarda Sovy*‘**vf düşman bir tavır Ukm -‘MardLr fhm Şm* e1' ^rimiû istiyorUr, ^’ter ktivorUr. Bw»W« he • •**0» bilhorur. Y«ln“
tir. dun
III
ialİ-I bil
/rm
fa 11 bir s«yn
Amrrik;ild4r d*1
|,-r möttefibim»®1'
d.. Uıfilhi’’"» 1
T^n kalk *
4“t rıu*5*
{«»gllllH
ol ır. t Kos vH ıh>* ' t, harp
I*-;Un yapıbnaktady I ı"
**• rtnki harpte
ki Uruf>nd^ olnu»6’ y . M-' Amenkan Anw ı.
^»/yerimizde Ubnz » Hesapla" do*ru Vb*1
w*“
)
Sın mrnfaat gnv( m l esüjı hiç ineli yoktur» iftenkalı gibi rcnlrı voli onhuö»/ Uteki kârini
■ t
dıi >Oruin
lÜb/lcr, A im* t ık.iıfi
Mr hıiMid -4. hu bir butu bir letuıkkiım r» dlve tıpkı b’r A» bhr trminat * e mu” Ilımlar Ilıt /alların bu Lit» \ tton artık
k
L
vekilim
r
L
(^®İc * mMİb.1*
ui» «ufuyetud. jffllt* ıtftt 1 *»>] t 1/1(4 ot ut ur , bunla
Ilııdlniya Kaiıhnıdr V | k nrı. gürültü allı ş. gafa»
unul hUı ri) Şİını, 1 * k A* | utr, tak di r ve ı î teerif
unıdt? »rrlMHt nen ı hî• •«•Alenili» tartımı n reaîtid
urma vt |i rev jrı ıpih • kÇüSctiMlİ t fal*) ht p «wl-
atkını* Hdun Knı ifan gurâıi^let *,
b yatı hürrı V^t !• dan «İki? at t. « ftuki&A
ı Sı» tyItaeitlüi (« «ohfan
»ahyetlr tulfbAk » •.UIO lordan,
f,
■ iıvir «(ıl mahâı I uıuhtkrnır t dllm
i M^rbıaİ ır*udaf4-^ i iu ya fcajrıc «hıuM I yahut di hiç tau | Bıı yandan l*u au | in ’iiiiş. hu vü«tt | iıökü dişatda Naz [1 l tatbik
I yandan da h(rıy( dı-| şart)a karşı «(*l ırötûii j nirtfr 4, ılışır Bakamım/, I günün bırındû C H l\ h tır başyazar, «ll«lk l^r»
I tı#t So*y abattır » der. a
V- - - - ------------------
I
J t* d ir#
S
t(fcia»/*ık var ıı akirdnf.
İJu jt)MU>rar
İn* lit lın ke kında ♦ tııhttlı, llİlL C H P
ndi parti»! Mi*
► Ojkdıği
; bunu, küçük bir
)(ğ ftkhğiyir (t.
tçın »fa ayoe» kullanabdireînıt :
« Bızıra Halk Fartun j keniMM* banker «ol elle tutulur, Mg eli* ^dınır» |
BEŞER l
Jf
litı rltıii taaîvM larMMimut Alatürkıia» t tuahıtrivelı ve Htiklâlİ lıirk grn(Vğtnr t ın.» net fdrrkrtı m»v İrdiği o unu tııimat Mi/hrl ve bu Mufar •* ritMOtfa 4 i nhnlrji İbret drliM ıh- hatırianıamak kabü rnUhı"
( FıAb^hL ıfafa »eni bu lıa/fat ndm mahrum etmek it» tb rlntrtîı ve harici brd
ğahtffck bankadaki kahartıî alttır, ....
kubi) halkı dfeb* tıkar mıuibi j{| midir so«ırtt (*trr
'Partinin toter Amrri- iıahUru. olacaktır •
İHI
fcurtııfaınt} *( *kmH
|| i mv_.
AAirUrdır
tj 1
vûz
İM-far
-
12 Nisan 1947
Sahife : 2
"T
evvel,
kaç gün
olaafl.-
konuşabileceğimi:’ sözlerin
• ♦ •
nb'd ü r-
başa
ve-
v-
r*n>
lik, milli hâki
ıtır T»
11
AMERİKAYİ HOŞNUT ET -MEK İÇEN SEÇİMLERE GİRMELİ İMİŞLER .
Jf _ ____
•W» İki
kaldı -dike -
ye» - >unun gerisi ne ce«ıH
ben varına'
sertabıp merakla sor-
mi Nadir Nadi?
NİÇİN MİTİNG
a
YAPIYORLAR?
hürriyet limanından meydanına
KvRDLA KUZU MASALI GİBİ
ı, 6 Nisan tanh-yazLsmda; Niçin miting diye soruyor.. olduğunu bılmedığinıız yazar gazaba dL
ACELE İŞE ŞEYTAN KARIŞIR
r halde tonir valisi bu ?ıb« hare**-
»w-
!?povlrdıktm ğonra
mı yirminci idüı
• • * —* —
Gözümüze batanlar
add ırv
m Ü/i yi «İL TYm fcnezhep m* ir milliyetçilik $trdiğını₺B,
ı ’ve
İT’
mokrullar seçimlere girmeyin-
seçim b Nisan tarihli Cumhuriyet-Halk te Nadir Nadi Demokratların buna ara seçimlerine girmemelerini Elbette ’u ele almış dert yanıyor. Girse-
ınır n
oır
?fer dimiz
-
Hj» Lüf^nr
gel gelelim, bize Amerikan menfaatlerini koruyan bedelli asker gözüyle bakan Amerikalılar ve Yalman gibi Amerikan muhipleri için, hürriyetten de demokrasiden de , seçim mücadelesinden de evvel, dolarcıklarm* korunması ışı gelir.
29 Mart tarihli Cumhuriyette Nadir Nadi Demokratların ara seçiblerc iştira ketmeın» -lerim doğru bulmuyor, Bu mun hakkıdır Tabiî söyledik* lerim tatminkâr bulup bulmamak ta bizim hakkımız olduğu gibi.. Nadir Nadi diyor kı: Demokratlar seçim kanununu ki-faye tsiz buldukları için seçim- . lere girmiyorlar. Evet kan un u kifay etsizdir. Partililer arasında da
var.
bir gun bu kanun değişecek- [ermiş heyecanlı bir gün yaşı-tr Amma bu değişikliği alel- çakınıyız 21 Temmuzdanberı acele y apmak doğru Bugunku kanunun bütün ko - dığını tulüklen alelacele olmasından ilen gehyor Kal- da hangj semtlerde se?
dı ki. Meclis tatildir Onun diklen inalûmumuz için hükûmetır eldeki kanu - hulâsa . den demokrasi -nun müsaadesi nisbetınde al- M»m—» -
dığı teminat tedbirleriyle ik-' sey acaba? - doğru bir adim tıfa ederek, Demokratlar se - daha nacakmışız. Halbuki Çc çimlere girmelidirler.^
Şu halk Partililerin düren-'ce bu' ,an bu i,erı Ş^lerm hiç dişliğine, temkinine, teennisine hayran olmamak kabil değil Atalar sözüdür: Acele işe şeytan karışır. Bakınız eldeki kanun, çeyrek asrın tecrubcle rini taşıdığı halde, ne kadar noksan tarafları çıktı Yensmı de hiç olmazsa bir çeyrek a-sırda meydana getirmeliyiz kı esaslı bir şey olsun. Öyle altı ey da bir senede, seçiçm ka -nunu mu değişir hıç° Hem sonra unutmamak dır ki, değişecek o!ar yalnız kanun maddeleri değil. Halk Partili Millet Vekilleridir de.. ırışir menzili maksuduna aheste giden..
— | - •
olmaz. Halk efkârının ne tarafa kay-______________________..i-jurlunisızı De-I
yapılmış mokratlann nerelerde, Halkçı
*» •
bir: olmadığı gibi halkın şevki dc ku lmışmış...
Nad r Nadınin hakkı var. Kabahat hep şu bir türlü yola gelmten Demokratlarda, İlen demokrasi (?!) den vazgeç -tik b .rı iler olmıyan demok-ra- imse ayak uydursalar Onu ia yapmıyorlar. Son za-manl rda bîr de kafa tutmağa başladılar. Bütçe tenkidi on -larda seçim kanununa itiraz onlun '.a, Anti-demokratrk kanun Uflan falan filân hep onlarda Bunlar yetmiyormuş g b - imdi de seçimlere gırmi-yorlar. Bu kadarına taham -nıul ‘dilmez doğrusu. Demokrat elden gidecek yahu! Su -yunuzu bulandırıyorlar; de -ğıl
Onlara sorarsanız, bu
emlekette Demokrasi ve Hürriyet, yok değil çok muş!
Demokrat Parti seçimlere girmelidir diyenler oldu; girmememe’dir diyenler oldu GirmelkLr diyenler hep Halk Partısindendı girmemelidir dı yenler ise Halk Partili değildi. Fakat her iki gurup da iddialarını iç politika ölçülen ile ısbat^ çal sular. Burun oir tek inşan var: Ahmed Ih ıı Yalman, Demokratların, bize Amerikanın verdiği k’ynıetı düşünmemek için, seçimlere girmesi lâzım geldiği n ıhtasın da ısrar etti durdu.
H ilk Partisinin Memleket isimli gazetesi l bdi| yazısını yapıyorlar?
Ku
İN
y or kı: Mitingler ly a bir halk zümresin n arz uları m hukû -
• » bildirmek, ya da bir ha-rek *4’ etmek lciü ya-
pılır. Demokratlar, hangi züra renin ne ı kûmı te bildireceklerdi, yahucl^ to edeceklerdi ki.
i «bunun asıl yeri burasıdır’» di yerele, hürriyet heykelini «Nevyork» ı rıp «Ulus» çeklerdir.
Daha bir
Recep Peker iri söylediğine göre, halen de yürürlükte bulunan Demokrasiye aykırı kanunlar vaktiyle, !__________ .
Ağn isyanlarını, Kürd isyan-1 larını. Sevh Saıd isyanlarını, irtica ayaklanışlanıu önlemek imkanlarını kazandırmak ihtı-yacıyle yapılmış... Şimdi, çok şükür, bütün o isyanlar, köklerinden kurutulmuş bulun -maktadır Fakat maalesef, vak tiyle o isyanların köklerini ku rutmak maksadivle kurulmuş olan bütün yasaklar hâlâ yürürlüktedir. Fıkrayı belki sız de duymuşsunuzdur: Vaktiyle, bir baş heki dığı askerî bir zerken, müessese bahçesinin tenha bir kiri sinde, süngülü bir nöbetçiye rastlamış. Ve zeki kafasını alabildiğine işletmesine rağmen, oraya süngülü bir nöbetçi d kümesinin rırru hikmetini bir türlü kestireme-dığı için, Trmiıatabından kendisine orada neyi beklettiklerini sormak zorunda kalmış
Nöbetçi safiyetle dudak bük
« — Ne bJeyîm ben? On -başı dikti, ben de duruyorum1» Çağırtılan ( nbaşınm verdiği cevap, süngülü nöbetçinin sözlerinden daha tatminkâr olmamış. Zira o dar
« — Efendim, demiş, çavuşum, oraja bir nöbetçi dik -memi emretti, ben de diktim..» Merakı bu butun şahlanan mütecessis (ertabâp, onbaşı -, t |dan sonra çavuşu da sığaya
darlığı değil, Mhıeu vardır. I çekmiş Ve görmüş kı, o nö-Veböyle soyl.yenler nerdeA se:1 betçîyi niçin diktirdiğini çavuş.
Siz, ıstedığLDtz kadar Basın kanununun şu veya bu maddesinden, «Zabıta vazife ve salâhiyetleri» kanununun şu veya bu maddesinden, söz hür nyetıne vuru lan zincirden,
j yazı hürriyetine vurulan pran gadan, sorgusuz sualsiz deliğe tiki imalardan, hesapsız kitapsız sürgüne gönderilmelerden, bazen kitaba uydurulan, ba -zen kitaba uydurulmalarına da lüzum görülmeyen tedhiş -lerden, tacizlerden, tehditlerden, tazyiklerden, seçim ka -nunundan, tecemmüat kanu -nundan. ve hic bir kanuna uy nuyan hareketlerden yaka silkin, ve siz istediğiniz kadar delil, şahid, vesika, emmare. sekamet veya alâmet gösterin.. Onları bu memlekette demokrasinin, hürriyetin, en tabiî b i kısım insan haklarının, serbestçe söyleme, ys-zma top lanma imkânlarının j okluğu -na asla inandıramazınız.
Hattâ, bu hakikatlere inanmaları le dursun, onlar bu memlekette hürriyet ğuna değil, bilâkis çokluğuna kanidirler Ve imkân bulsalar, ellerimize, geceleri derimizde bir listesini ve gıind. izlen ıc de dolaşabılecegnmz sahanın bir
da bilmemektedir. O da oraya Hizı sted /iniz hıuıuta ay4 bir nöbetçi diktirmek kuman lata bilecek durumda dasını teğmeninden almış, ve sebebi tâ sormadan tatbik et -miftir~.
Baş hekim, çavuştan sonra teğmeni, teğmenden sonra üst teğmeni, üst teğmenden sonra yüzbaşıyı, ;
yun
I bu hastahanemn açılış mera-| suninde bulunanlardan sag ha lan bir
Yeni
muş:
( — Yani seti oraya niçm „ yüzbaşıdan sonra|b)r süngülü dikildiğim biliyor*
hükümete, b,nbası-Vi dinlemiş. Fakat musun?..»
başının verdiği cevap de neferle diğerleri tarafımdan verilenlerin hemen hemen tıpkısı ol-
muş:
— Efendim, oraya bir sfin-gülü dıktinnek emrim bendc-ııize selefiniz verdi/..»
Bas tabip çaresiz, ışın iç den çıkmanın yolunu, gıd onlara orduğu suali bir eski baş! hekime tevcih etme te aramış. Fakat maalesef, j
İhtiyar sükûnetle gülümse* rruş, ve:
« — Elbette efendim, de * | mis, zaten buray a zatıâhruze I onu arzetmıye geldim.. Bu hastahane yem açıldığı zamam bahçesinde hava abnıya çıka-
al-
eyi ge-
haritasını suna» klardır
Nitekim, asagıdak satırları, dünkü «Anadolu» gazetesinin muhaliflerden bahis bir fıkrasında okuduk:
( Bütün başmal alelelerde kılıç gibi bir dil, bütün serlav-halarda atom gibi kelimeler, dünyayı ayaklar Eriyorlar. Sonra da üstelle hürriyet yok diyorlar’..»
Gördüğünüz gibi onlara göre, bu memlekette hürriyetin
T
r n m bas hekimin içinden Çık-mak istjfrdığ muammanın ( ğümûnü, esk bas hekimin diğı cevap da çözememiş. Zı-I ra o da:
« — Vallahi bilmem, demiş, ben vaktiyle bu hastahan.". ı devraldrğım zaman, orada b r süngülü nöbetçi görmüşti n Selefimin her halde makul bir sebebe dayanarak kurdu ,ru bir usulü bozmamak içir ( , a-ya bir süngülü nöbetçi dıktjJ mek adedini ben dc düm!.» . İki baş tabip, baş rerek:
( — Acaba bizden bas tabip oraya niçin bir sun-gülü dıktirmişti?» diye diısıı-
0F nürlerken yanlarına yüz ku sur yaşında bir ihtiyar sol ui J muş Ve hastahanenm y baş hekimine hitaben?
( — Efendim, derrraş, aff* dersiniz. . Yaptığınız tahkik.ı-tın tesadüfen şahidi oldun Beıy buranını en eski vt en ihtiyar sakim olduğum
pürülmuş bulunan bojalar henüz kurumam^ olduğu- için, hastahane baş hekimliği, onlar dan her bıraun basına birer süngülü nöbetçi diktirdi Bu nöbetçüerjı vazifelen, boyala n kuruyuncaya kadar, o sıralara hastalara oturmalarına manı olmaktı...
Sonrad-oJi, boyalar kurudu. O yasağa da, o yasağı ınûrza memur olan süngülü nöbetçilere de luzum kalmadı. Fakat buna rağmen, o yasakçılar hâ lâ. eski yerlerinde nöbet beklemektedirler Hattâ sıralar sade kurumuş değü. çürüyüp büsbütün yok obnuş bulundu ğu halde’..»
Hilmem, fAgn isyanı» nm ! «Şeyh Suıd isyanı* rım, JCürd isyanı» nın bastın [ışından yalarca sonra, vaktiyle onlara karşı konulduğu xldıa edilen kanunların ve yasaklann hâli ayakta durmalarına bakıp da. yukarıdaki fıkranın ganp iri»* bet cısını ha tır lan uma ya ını -kân var mıdır?
N VCl SADHJLAB
—r-turlu arzularını hü-l ,
edeceklerdi ki.^^1 ııuiHig M
Fr(MBto| e d u ^m£ı sil r*h a kar*İLd-| dıvar jfcıî I sultana kim deri ani atağım | (1, Dvnw*raı ,r anlatsın^ -| ntin^Badece lxr o_«k-|
ınıofij feiJûm ya ima*— Pari oyunu oynadı Ne de oyununa ınokrat parti de üzendi; Bir oyun da ben oynıyaytm dedi. Dedi amma, seçim oyunu oyna Tfiak ne mümkün? O» lUk Particine mahsus bir oyun -dur Çeyrek aairdanberı hep o oynaı Çarnaçar Demokratlar wçMne en benziyen oyunu seçtiler, bu de miting «>y -iuyahm dediler, Makhadlan tıpkı Halk Partisinin seçim _ —— oyunu gıht se&sıs k« n-
Bundan Amerikaya ne? De- d* kendilerine bir oyun oyna-mokrat Partinin seçimlere gi- inekti, tye bakın kı, para ile rıp grtnemeai bizim bir iç me- pulla zorla çağrılmadığı halde »elemızdir deyeceksiniz. Dojfe- İzmir halkı oyuna katıldn Fara. Halkçılar için de, Demok- kat mUsterıh olunuz sîzler radar için de, müstakil muha- den br utedıklen yoktur, bfkr için de doğru.. Fakat ‘ Zdoğlu RÜSTEM
HazrH 29 Mart tar-hlı baş yaXsaçıda diyor ki fTehlike »dadında/ı binlerce kilometre uzaktaki Birleşik Amerika-ya bu kadar ağır nıesubyctle-n kabul ettiren saiklenn baskısını. t/jpun ağzında bulunan biz, duvmazfeak ve icabını yap inağı bilmesek. Myasl basiret ve olgunluk bakımından mil -letçv fena btr imtihan geçırnm oluruz. B>z(* verilen kıymete.ı ayakta duran ve harice kıurş. biri ğru muhafaza eden tam br nüllH olduğumuz ıç.tvlır. Bu vezry etimizi bu srada en zayif de# \ en kuvvetli şek -fende belirtmek nu 111 menfaat lerinüz iceKdır.»
Demokrat Parti ara seçimlere gtrmiyectk olurca, harice karsı milli bırhk c(^>be-mr.z bölünür ve Amer(kar.ın bize verdiği kıymet de zail o-1 urmuş... Pek haklı olarak _ ne
neyi ptrote
Jfuıan
etmek k.nıin[h£
arzıhah
kabnadı Malûm y rafta k ■ ı! r
I
ece l*r o rûm ya, erde bir arç*m otaa ser-vaı. O, seçim hazırlanırken. De -
I BAŞBAKANIM NUTKU
I Başbakan 28 Mart Cuma gunu Üniversite taiebeic-I inle konuştu. Bı konuşmasına devletçilik milliyetçi-I lik, milli hâkimiyet, demokrasi, İmrrîyet, sajcilık. sof? I culuk gibi mefhumların ifratsrz, mü bal e g asız Ölçüler-1 İr anlaşılamadığından, hu itibarla bu nıcfhtunlann ay-■ dınlatılması gerektiğinden bahsederek baslıyan Recep I l’ckcr hu konu%uun ı bilhassa milliyetçilik anlay I rinK topL^püya ( atışarağ I ırkçılık gavr( ti gütmeyen i h rı dındtn olan vuLıîMİaslarınuzı Mİnız luıkukı
I reşüıı ha\itimada değil, uzrl rnfettpsebetlrrnnizıl# d«| snak dınguhrla kat silnucugunuı
I « insanlık tarihi vah udi düşmanlıg I hır ayıp olarak ka ded»ektir» dedi Millheti ıçîîk
I Lıyisinın doğru feci bir ifratı olan ırkdKğı.. . 1 fetamen (ılM> (i(*tuoklWtik olışundan balıstM* Başl I kan nıillıvetf Hîkle r ıtişnıiyan ve kökti t rrüyan m4 cereyanların da sosyal adalete doğru gidişte I faydalı olabileceğini belirtti. Sözlerini insanlık âlemi-I nin yeni hır yaklaşma ve anlaşma yoluna girmekte I olduğunu söyleyip bitirdikten sonra Türk gençlerini | Türk inkılabının bekçileri» Türk istiklâlinin yapıcıları | olarak selâmladı.
I l'ıuvı’FMh- talebeleri tarafından hararetli alkışlanan I bu nutku hi/ de alkışlıyor» bütün mıhııLııui/ın hu I Uuilaı r« niş, hıı kadar ileri diiyüııc elerini isliyoruz llu I isteğimizi hüdirirkm hükümet kuvvetlerimizin dr hu I pnnsiplrrr hürmetkar uhnunını beklemek hakkınuedır I »IHflIıl
anın ta*
Nürtf dmndii oL
ESNAFLARLA KONUŞMA
Barbakan Recep Peker M •kunda halıseitlğtnriz nut* kıı okuduğunun erteni gün dr c-snafhırla görüştü; esnaf tevekkülleri mÜrnrsMİlcrirıin drrdlcrini dinledi O görülme ebrunundu yine milliyetçİçiik bahsine temas eden Başbakan milliyetçilik durgusunu bilhassa çıraklar ürerinde işlemek lânmgddiğfni belirtti.
HlORr. HAREKET
Barbakan en sonunda Lrtth İzmirliler benden İ, dan Eaîı
f * * - __
kurunalı istiyorum. Gû Mİunnıa töreninde T l«n ..i., r, „,İ „ ,„,..rı. „.h|ıe|rr
e gitti, (zmirdr olanları iyi bilirler. Onun için îbin o tarafm-H (jm- V’almz buruda çıkım ban faıe-
ıtelerdc bm İzmir haberleri gördük. Kınaca onlara d*>-J>a İzmir \ulısı Başbakanın kar-bıitıiıı mrnıurların hazır bul mma-
* —-
.■'-'■'İr.
Ju k" C,''T «W b. rtb.
ntn ’‘I »erler im,
r(-lenn?jre m(xhur **
l> r 4(>ttlriş utnına • 'er,*ı:,ni *»u kadar lunuu-•üu, W, .«»t bile i,.rı i, “'7’? değd
' '‘«^•Umıvtlcatuu bdır..
MİLUYCTÇİUK
.‘riük tamnde ne kadar
unuttun. Ru , du^“^’u yukandaki hkra-*«rak bir Türk vat », l beenfiMr «İM*
,,n kiınaelcrin hu Gel (el*-
madilihruu K„rılVof '' ,UJİH* |®.V İMİ y akışura-
(•■ ,|i . ”■ .hı(rri,„ı fcün ...aı.
.'"‘.•“■‘l™ ............ ■»ııi'-ıi-r. yunvan hürri-
l«r(i«ı» animuyu? .wik Btt *>•*• ”> ,kG
milleti aevinek onu m mÜhim bir şartı d»
■ıulUll|çU1.„„ " wl”T I*?4 «"mu-
• r,V'*>««ne nasd ınaıudun’
'hkcilab BtlUAT em
•rf^olar beraat etti f' um
“K JeğiJmiy Hu 1 ,rk(dlk
Ö^Ukan ırkçü^ı» 3,0 JU‘n'[U,dan ewd d*
««mlannur nu antidemLtnS
O. V K
İfin Şaha tarafı:
Ben
Ben de Mebus oldum!..
de
Mebus
oldum!..
Zincirli Hürriyet
Sahıfe t 3
W*
I
A
K
Va/ım : Zahide SAMSAM
YattftnY kalk tu u, yurudiim, v(> bahir**:
z — Ben ne iş yapayım7 ''"u/ınuyerı
Ber n. iş yop-.hıbnm’ » diye r olm"’ hayl, «MtlKiam... ' | BiUoyrum .i„ldi
i e ~ Peki amma, I netliğimizi* göre, (
1 ^Saylav» t ve 1 _ olabilmek, insimin kendi jhtl ” yarın* hağh bir keyfiyet değil-(lır!.» Tüyeceksiniz. «İn.snn kendi kendisine Mebus ola-
'durdum, |av.
HAIION Ol
MEMNUN
HİNAGOGLAR ( AYIR ( A VIII YAKILIYOR’
( Mıydı kİ a dahil noleı
k ' 1 I ipi i Halk PnTtı a Hiıin/r dkri gibi benim ck bakanım yog, sayanmt ninnim çok olduğu için, ılıklara oylan doldurdum dol
durdum mtllel vekili oklum
Biliyorum, şimdi de
« Canım böyle |(*\ mu?,.» diyecektin&.
Filvaki eskiden olsaydı, sı zln bu suallr.jzv b»«nlm manii kon;
yok, «II lb
«Ramız» in, «Mizah» da yap tığı nükteleri bittabi tekrar -lamıyacağuD ıçm, müsaadeniz le niçin esnaf, niçin tüccar, nıcm avukat, niçin doktor, niçin muallim» niçin memur, niçin müleohMd, Tuçin diplomat, niçin «i bakkal, rücm amele olarruya -cağunı anlatmaya lüzum gör-müyorum.,.
Fakat bütün bu ijlerı yapa-1 dilerine mayışmun gülümseyerek Wlmı?,(> fırlamış ota cağınızı sandığım nükteli sebepleri yüzünden, ben hiç bir şey olanıiyacak- j ırjyım?
Hep bilirsiniz kı ımkânâsız^ lıklar ne kadar şiddetli olursa olsun bu cemiyette herkes i- i çin, mutlaka bir şey olmak bir şey yapmak, münasip bir baltaya sap olmak, veya mü nasip bir kapıya balta olmak zarureti vardır.
O halde ben, yattığım kalk- I tığım, oturduğum yürüdüğüm ■ her yerde:
e — Ne iş yapayını? Ne ıs yapab.linm?» diye diişünm( k te mağrurdum.
Ariyan belâsını da, mevlâsı-m da bulur da, ben re iş yapa «sağımı, ne is yapabileceğimi bulamaz olabilirmiyim?
Nitekim, nihayet ne yapanı ğunı ben de buldum, ve Millet vekili oldum—
Vakıa ben: «Millet vekili ol-xîum' .» diyorum amma, bunu söylerken, içinizden çoğunu -zun ne olduğumu anlıyaınadı-ğınızdan eminim: Zira benim -olduğum şeyin adına pek hol 'ı olarak kiminiz: «Mnllet vek(-11» , kiminiz «Saylav» . kiminiz «mebus» diyebilirsiniz. Hattâ bu lisan kargaşalı? "da bu işi yapanları, yahud isterdeniz, bu işsizlikle geçmenlen «Depüte» kelimesiyle Vasıf landıran züppeler bile vardır Bu itibarla, hattâ onlar tara-frndar. bile kolaylıkla anlaşılması için soy üy eyim ki ben dı-hmızm karmakarışık ve garip
sade
«Millet vekili» değil, ayni zurnanda «Depüte» , «mebus» ve
mühendis, niçin bilir mi?» diyecekaır
Takat l>on de size dıyeceğhn ki: « şu son seçimlerde, Halk PartLsi nıımzedlı-ri kendi keıı-«Mebua» olrnudılar
uz.
■
için söyhy eyim ki hen d»-
zengmlıgı sayesinde, bir tajta dört kuş vurdum, ve
« M rS - - -
♦Saylav» da oldum.. Sizin 14ın bu kadarına pek şaştığınızı « n tnıyorum: Zira hep bilirsiniz kı, insan emillet vekili» oluı -ca (Depüte» , olur, « Depüt. » olunca «Saylav» olur, «Say
sn/
olur
♦ Hayır’.,» covabıtu vermem lâzımdı, Fakat kusura bakmayın. Mazur gürün,. Ben artık Mebus olduğum için, hiç bir suale «Evet» den tanka bir crvnp veremem1 .
X
I
Neden korkuyorlar ?
Iliırmı dt llm«hll(l iri len AvusturyalIdır, Almanya Avustıııyuyı ilhak »dtikten sonra Illtleıçilere muazzam bu M-rvet bırakarak Ameri kaya lılrret etmişti, Şimdi Baron Amerika lablyrtind» dır; ve Avusturyayı Amerikalı •» tarak ziyaret ediyor. S» bebi ziyareti eski servetine konmak mış l'’aknt şu küstahlığa ba -kınız ki, Baron (1e Kots child rhki vatanından yal nız »dinde kalan mııllarmı de ğil, harple harap olmuş olan ların b(-d« hm de talep etmek t»'dir.
Vatana apartmanlar, hiaw K tif’tlorl, Ve tlenrrt flrmnlnrlv İr bağlı olanların çoğu, bu AvusturyalI Barom glbUUrh r. Tevekkeli değil besh» kargayı oysun gözünü drmemiflvr...
moruk ettiğim bir nokta no mrını Ara bu göz ve kanuntaı ı yururitık te türlü vazgcçıııiyen hakkını, hangi hı
İSVICC İKİLİSİ ALMANIJVIl-LA tSBİRLİÖİ ETMİŞ
var; ynz bulun-iktidar par
iduda kadar
Rehini makamların yaptıı di
lan hrotevlrrin hayM1. tokrarbyaaak yak atan rlnğd. ha * lag|g^, Mo l( y, t» kim FMıslm * ku (uüal İrr ı, muhtelif Sinag(o^
Hayır! flitlerin iktidarda I ıl'ualugu »ıralarda / »
yada o mış MkAyaıhıi
değiliz, Çayı «vıyır Sinagogla t AlmanyiKİa İm• 11tertdadır. Son gelen herleri! nazaran İngiliz lıuınm lideri
Lı Jijlth lü’rmı Jıı di ki tedhlgçlh re nıı?MİInnv vasi tecrübe şehir lerdr atat ve mı yap laıı enliği ı
? •(}( *nl(’ rin b>T g OTM-
1 trkl»* dünya mılhti ve bir _________vâMiflandır mm şunları söylemi ^tir Ameri» hu yolu tutmakta Uçtiocü dünya harbhAn tohunuan* urrpınîftir Memtakotira* • yakın bit zamanda yeni harbi» i ürÜkîrTi mrs»ne in-
«r-ı
Benim öteden b( ( ı
Kendi kendime d > m -hürriyetini zincırk-j i u durmak inadından bir tisi, vatandaşın tenkid tanımak niyetindedir?
Bu suale bir cevap bulabilmek ümidiyle cv\ı İki ı un Üşenmeden, "0 H P, » gazetelerinden bıı mın \ıı m yıllık kolleksiyonlannı karıştırdım: Zur. hnkıdm *C. H. P » hükümeti tarafından mlisamiıİHiyl.ı karı lanabilecek hududunu, ancak onun gazeldi ı md(- l»u laeağım yazılardan anlıyabilirdim Fakat mani» •( gördüm ki, bütün o kolleksiyoniar hep, bu yındu lım bakımdan güllük gülistanlık gösteren j>esp( nln» kasıde-lerlf, ak saka kır ta. pöhpöhlerle, maşallah, ve imudhılı-larla doludur.
Pardon, günahlarına girmemiş olmak ıçm Jır.ıl e(lc yirn; Yalnız dünkü ( Anadolu» ceridesinde», kalını-marca yazılmış bir tenkid vardı:
Evvelki gece, Karşıyaka Halkevinde biı düğün v.u rnış Bu düğün gece varisi biteceğine, sanı ikiye kadar sürmüş. Bu yüzden, bir kısım vatandaşlar, uykuların dan mahrum kalmışlar. « Anadolu» ceridı* ın( eme «lzınü » zabıtasının bu husustaki musnrnahakfu lıpı, şiddetle tenkid olunmaya müstahak bir |ev fıyrtlir
Bu satırları okuduktan sonra, Halk Partisi gazoilleri hükümeti tenkid etmiyor, ve Halk P«rH«l hükümet tenkide katlanamıyor diyemezsin ı / »uı^n ırıım Ve sanırım ki, bu misale bakarak artık, başınıza 15 açılmadan yapabileceğiniz tenkidin mahiyetini de, hududunu da yavraxn||^
Halkın uyanmasına sebebiyet veren hadiseleri bol bol ve şiddetle tenkid edebilirsiniz!.
Bunu or-indik ten/ sonra, Halk Partisi iktidarının, muhalefete hürriyet vermek istemeyişinin sebebini ukça kolaylaşıyor İktidar hükümetin den nasıl hürriyet vermesini isterdiniz ki, o milletin
kestirmek de (>
te s!ğı başında, bir fedakâr ana şefkatiyle «uyuşun da
» — A İ
gürültü"çıkarmaktadır^ »u ıt ırla, «Anadolu»
t
büyü«ün!»ninnismi söyleyip dururken, muhalefet ha bire tc ! "ibi iktidar hükûırf*« d*, halkın uykusunu kacıra-nutîlk. ?«l mu aleh-t. rnlazali
silkmekte mazur
zete, bryâWr mitıjal ah neredeyse
z
/,lr4uı.
ug ^Rlerk^n, u /andıra
»jilleL uyandı ra d
»
,avı yeni bir çıkmaza aiirük -b‘meninden endîşe «uv wı Afoafika( la
artmaktadır Ayaıotan
ıınirl 11 unumıa ywwfl fml su ika d otarşi 1 ve ka bu zln hl 1 tirar edabUtrir
OT)amt»rtn lxı «irüTİ. çrn haftaki baş yrutmırda itari sürülen fik1 1 ve yardımın aydınlatıyor
altm(ia lııglhz dm brhu P 1 p Im*i altı
»ren k indirdiler” Nn/i/-y(»r yü/ün(h*n sılm«k Içm ı bir harjı hrnüz arma şu günlerde» Mo«l( V LTKrrlIİH’h-r h«*r»ün n* kudur Imklı oldtığuınu^BHmHI indimi fıışiaürğc
«len dalın ya derken, ett del «
\ alini partlai bervhn «in Hİyıvd ve Atlgadt ı imgıılidtr» demekt(m lölyor.
ı t ,p.ın.\ ııd.ı rajlminln hAlft yaşadı nubt Afrıkn(hı Smııh ,N, ı,, n H ıl'fjı III ( I bir politikli tııklp ( gıltrre ve raman lnnln lediklcrlni ilâve cdllm «n. « I . lore huk vermemek I ğiklir.
gmt(ı rfl>|ttr
_______________ dün-0 kın hı (|dl>(>rurn» muavini Johı Bec Alman un*yönel
ne zarın> k» malnı erkin
ı iıhkıkat neticesinde İsveç Bu,“'
milli • -mnivcllnin Alınan (k-ı ıpo ı\!•» İşbirliği ettiği mey d m ı ( ıl iniştir. İsveç millî tın-niv( !• Alınanlara, DanimarkalI v( Norveçli milliyetçilerin f kiIiçh hakkında gizli raporlar \ ermekle kalmamış; biz -zat k( rıdı vatandaşlarım gaın m ızl mı ıştır, Bu anıda İsveçin mu l ıl ıl bir siyaHet takip »d m(-im iztlyon yirmi kadar valaiip' everin isimleri Alman lara lııldirilmiytir
(îün geçtikçe İngiliz ve A-ım ııkan nüfuzu altımı giren ım ml( ketimizxle Allah cümlemizi bu ço^id Jumalcdardun muhafaza buyumun.
Merak ediyoruz!
Güzel şeyler duymuştuk P>H Mîllî Eğitim Bııkaıu Hu sarı Alı YîlpeI'in leşebbÜsÜyI( çıkmayu başlıyım ve memleketin frkir hayatında sentler* ce itijdulı işler go» >nü rn (ı. ♦ - ıl
tamamlıyor hakiki yüzünü
AMERİKAN
ALTINDA
PARMAĞI MI
YARDIMININ
( III KCTIİU/LK
VAK F
Hliğini; lüh i’ • t t
Amcrikanta son lop iri ı( .ı tak-
( I olur faşizm hortlayoî > (liypn
Bkabı) flf-
BAŞKAN TRIJMANFN Nl^T KU VE TOJONVN SİYASETİ
rııüdafoı ır Bir-mtıekki-
I>4,knruıUk ç«vr»Urd* Aj.t* k«n ^ardınunın bir bakıma (İm ChurcbiH'in parmatı «I* ya|>• kİı#ı Miykmiyor Oeniîiyol’ * kİ Chunhll, fn-Jtere imparatorluğunun ancak iki ko (;( bUyüğil. Ru^m ile Ameri-kayı çatıştırarak ayakta tırtu-nahiltcrğln* kanidir Fultonıla iradetüfti nutukta bunu kapalıca aMy leınîşti Şimdi Tru-
man'm nutku kandaş ınbcak ton'un nutku karşıluştantacak olursa aradaki bcnzı rhk der • hal göçe çarpar. Her iki devlet adamı da aynı nokta(tan ha roket etmişler, aynı neticeye varmışlardır Yalnız şu farkta kı Churchill Ruıyaya karp müşterek bir hareket taaav * vıır ederken* Truman bil tün ytlkü tek başına Ummağa razı olmuştur.» ’
Bu söylentilerin hakikatlere ne kudur uyduğunu bilemeyiz* Yalnız muhakkak olan btr ^ey vnraa o da. Amerikan siyaseti dünyayı üçüncü tar harbe sii-rükhyoçek olursa afetten no İngiliz torluğunun ne de kapitalıznümn pek
Ui bulamıyacaktardır
11
bu umumi trnnura -AiTM'Hkaa umduktan-
Cskj Japon İMişvekılı Tojo* nun avukatı Georg(’ Hl> vveft, milekkilmi başkan Tınmanın nutkuna (layıırurnk edeceğini açık kanişi vvrt’o göre bu nutuk
linin luı kadar Lsatadlı bir »U yn.M I takip etmiş (>1 en kuvvetli delilidir. Zira Tu-jo başkan Trumauduıı ( rıclcr-Co evvel Sovyrtlcri çinin r İçine almağı dÜfünmUş v( bunu göre bir yol tutmuştu Diğer jüpon harjı suçlulonınn mü -dafılrri de mückkıller m ayni Mwkild(* müdafaa edrc( klrrmı bddıri! )( rdır
dıığunun
TEŞEKKÜR
olan say izim birleştirip bir « I) mnkrnrfc hnîirdr
ya karar vermişti. Hattâ bu (|(^ fl______________________Lrp
basın Aleminden yardmıtan istenen vazar arkadaslnnınız ( 1-lerindvn geleni esirgemediler. Ayrıca bu sayının hazırlıkla -nnın bundan aylarca evvel tamamladığını, hattâ iuu lkciuvo tau»ilahileri» ; ( İliğini d« «hıyrnuştulfc dun uyku gcıji, ıriHiftiuı (ık ınadl. Neden acaba jf Mel ık ^cdâyı^______________jBl
Z\
’ AYAN AJSASI O’ DANİl/tN TRUMANIN YARDIM H K-Lif I IIAKKINDAKİ SÖZLERİ
dergi-tat hale K. Ara
Bagkan Trumanın Türkiye U kuuMi istana vardın (İn bu. luulîuü üzere yuptıgt teklif hu gün^^ı muhtelif Ijörüş ve jUAıısımı vesi-luyor Bu yalımların dün
frkirh rjn kam
İr fi
Zinciri» ILırrıyet» umduğundan çok rağbetle karşılıyan ignunta
i Demokrat İr-
kendi-büyük
çAan
(
suu bir okurlarına.
«Yem Anır» , nıir» , ve «Ticaret» gıta, mt>-pınnı tebrik etmek m/akviMu gösteren gümtatik nfıklmne. ve tavan aikssine kun^pnasını ayni dostane alâkayta karşılı-yun diğer mostakıtastar tıa can dan bir «aınuniyetle teşekkür eder,
« Mâm kı«j» her «Un Yvtıioe sigara.», glin mCIvh I "
’■ r^ve‘'r heı
■uliirt ,.ig«M»ıui',
tığı halde gibi sün yuniı ucundan yakmış»
çıkarır olm
W.
■e masekey I ? yata-g takma dişcralupr İgd(?r ODH dk ITk*K gelmişti r;p rastlıyan çube müdürü, o ık yedirmişti Ha-
es-
Varaz daha allamış alıştıkça onu Hah.* kiden geceleri çıkarırken fimdi yatalkcj ğa g rmeğe başlamış, insan ela ağzının dızriz halı kendi mı r''t’,^£İ keşiz yüzü günün birinde i|’*-
Çocukluğu Abdülhamit de devirde moda olan polis ramtüUiUu. ' I
midin kendvn de bu türlü romanlara JŞ 11 ’ ' ’
desır yancıbğmm bu en tehhkes z volu epey kı Iknılm»b>r çok ederler çevzrrm- yohyk- Türkçeye Cedrde’mn. hattâ Hüseyin Rahnd’rün saydı omda büyük bir kalabalık hep bu mZkğ.-
Bız:m şube müdürü de işte onlardan • Sübr
ni se^nde füp^z bunun ^Ü^^^X aydrbt-müdürü oluncaya kadar ne yapıp yap j .
İki t.u,p ..kuy.bilird,, !(.!«.> Î -* ‘
v>Wm„U kİ, tozUam»»- i,w^ t
bun pott. ..porlmn, ‘>k'^“n^gİTrZ..UnA. .«t-, B r.k,4 v„.m k. bl! /"? ,.'vr(.kfiyle mAU
»uyacak kadar meraklı ıdı. Ja/>K » Vudanm uydun»
Uru rmıthyordu ki. değme rrn^ Wrt-k. ot-
mazıh; bele bunlara keyfij|£.re ımJ}«yyele yo-miyar,, olmuş gibi kabul etn , ^lfX]er uydurmak elin-byle bir takma sebeple «?bepk e dl? ş{cr hangi Hr
de oldüktan sonra romana ne nUttes«»l raporlar
zurnanla
âfaır
A-
KULAK
YAZAN : Covdot Kudret SOLOK
— 2 —
yazmağa zorlar; sonra #ul»n bu kağıtları uzun uzun İner kr, kendi kendine bir takım sualler sorar, cevaplar vrnnrıJ. çalı,irdi-
« F ılfm kun-M’ her Miat lam on birde aptesHiıcsinin ı«ı ginı yakıyormuş Acaba neden? Bu Nukm un l bir n m-t (»l-ması n'
« Filân kimse her tfün sekizi çeyrek vupunylr ij.'lırv iner, vapurda hep aynı yere otururmuş. Her «tu» Mğ bacağını sol bucağının Üstüne atarak oturduğu halde haziranın mı ıkUı ne rastbyan pazartesi de (m dokuzuna ı«ı »Ilıyan pazartesi gün len sol bacağın» bu(ağm>n üstüne atarak oturmuş ve hav.^İH kalan uvağmın ucunu di, arMıru sol tarafa doğru nallamış. * i (1 Z
kullararkvn fiÜt» kulb nmış; Bakırköyiltfıkv» hteubği trernİe i gıın «Ilı sıfıra içtiği haMe filân gün !i veya, ugarayı her gün yasıtıs ucumla» yap
Abdıilhumıı Lıhitan indirilmişti amma, onun ı(Wrt* usulü U-tuk h h-k tmzj (ktıgikbkkrk hemen hemen olduğu gık yü* i ülüluyındu. Yıllar yılı ILımit'm Vtibdodı ve baütuıi alin»-(!*» kalgıı 1 lir kıy t* nıkııvl o hale tıkjTUştı hvr halde, artık onu talül buluyor, o tarem dışında battal türlü hır idarenin bııulıuıbıkcpğinı hiç kimi* hatırına hile getirmiyordu Yapılan l»ütün d( Eşiklikler, başka altu^nkr koymak yolunda »loftıl, oskisnu yumanın ihtiyaçtan»* güm ymlle|t irmek ten taretti Mo*e!L hafiyelik kaldınhnıyonhı, sadece İmfiytdiğm usulu deftiftü ılıyor, daha asri bir hale konuyordu, afur nal» ykır bırakılıyordu da, yataa ndı (tağ^tirlhyor, ( rapor» , yahut da «nuıknlet oluyordu: makale, bir nevi nç&k turna) demekti
içtir böyle hır çevrenin içinde yetifoüf bir edam elan çühe müdürü. Ertıığrıd hakkında yasılan kft^ıdı eline uldığı sonum düğündü; ♦Hmın’ mMİesnki acHruyartar. Öyleyse bunun içinde bir iş var1» O zurnan bütün avokk danutrlan ayaklan» di, kâğıdın altına kırmızı kalemle ve in harflerle TAJIKİKt (liye vaıdı
MÂ
I-
( MONl.» V A.lt
*kıp tsİyte ie İndir den sivil po
i
Fj
İT saiH
i ve yazı işlerini filen idare eden : Mehmet - Ali AYBAR Posta kotuau : İzmir 40
Bnaıldığı y*T • Dolanlar Baaınım — İzmir Fiatı : 1 O kuruştur
ta
Dünya Siyasetinin uhtel inkişafları
I I
Mehmet - Ali AYBAR
harbe sürükliyor dar bütün memleketleri bu mihver etrafında te^kHâtlanduv makla meşguldür.
Yalnız bu meselede Ingiltere ve Fransarun alacaklar vg, zıyet çok mühimdir.
İNGİLTERENtN VAZtYETİ
ŞJndiye kadar Bevinin takıp ettiği siyaset Amenkanm kuyruğuna takılarak onun arkasından gitmekti Fakat Btnr.m bu siyasetine muhalif olan İşçi partisinin genç unsurlar Amerikanın bu kararından sonra Harxrye nazınaa karşı daha sert bir vazıyet aldılar, ve Bevinin çekihnesini istemeğe başladılar.
Ingiltere henüz kararını vermiş değildir Labour partm® sol cenahı tazyikine devam etmekte. Berinin çekilmesinde ve dıs riyasetin sosyalist prensiplerine göre a yarlar TTiasmde
Truman Dünyayı
AMERİKANIN YARDIMI MESELESİ
*|aM r. Trumanın Türkiye ve Yunan^stana yardım için AhB kongreye yaptığı teklif hâlâ Ayan meclisi taraf r.CcU tasdik edilerek son şeklim almış değildir Şsndıye («ı i'(r r » mesele gerek Ayan, gerek Mümessiller Meclisleri hariciye en cümenlerinde uzun tetkiklere tabi olmuş, lehte ve aleyhte bir çok kimseler ve heyetler dinlenmiş, ve nihayet yapılan itirazlar dikkate alınarak CumhurreLsmın teklifi bazı tadilât ile Ayan umumî meclisine havale edilmiştir.
Bu teklife yapılan itirazların en mühimi Trumanın Birleşmiş milletler teşkilâtını hiçe sayarak ve onun nufuz ve itibarını hiç kale almıyarak hareket etmiş ohnası kii. İki partinin hariciye işlerinde en ziyade sözü geçen iki lideri, Mr. Van-denberg (Cumhuriyetçi) ile Mr. Conaîly (Demokrat) bu itirazı önlemek için söyk bir tadıl teklifi ileri sürdüler Türkiye ve Yunanistan süratle yardıma muhtaç oldukları için Amerika bir taraftan onlara yardım elini uzata dursun, fakat Birleşmiş Milletler teşkilâtı bu vazifeyi üzerine almak istediği veya yardımı bizzat yapmağa karar verdiği takdirde, Amerika derhal bu mesuliyeti ona devredecektir. Bu suretle Amerika adeta şimdi Birleşmiş Milletler teşkilâtı namına hareket etmekte, ve bu yardnru onun namına yapmaktadır. Çünkü bu teşkilât henüz böyle bir mesuliyeti yüklenecek surette hazırlanmış değildir.
Bu tadil ile Ayanda itirazların susturulaıîaği umulmaktadır Fakat Birleşmiş Milletler konseyinde >u mesele konuşulurken Rusyanıa alacağı vazıyet çok merakı davet etmektedir Çünkü Amerika bu kararını Birleşmiş Milletler teşkilâtına malûma’ kabilinden haber vermişi bulunmaktadır. Sovyet murahhası Gronyco konseyde Ame nkanın bu keyfi hareketini protesto etmiştir Bu suretle Arflakamn Türkiye ve Yuıuuüstana yard m kararı Amerika le Sovyetler ara smda yeni bir hâd seve sebebiyet verecek gibi görünmektedir.
fiil
Trııman demeçte bulundu. Siyasi çevreler, Trumanın nutkunu Sovyet Rusyaya bir harp ilâm telâkki ettikleri i-çin, Moskova konferansının akıbetinden endişe duyduklarını gizlemediler. Amma, bu tahinin de doğru çıkmadı. Konferans, sanki hiç t bir şey olmamış gibi, kaplumbağa hı-
oskovs konferansı başlı* yalı bir ay oldu. Henüz dikenli mt^lekrden hiç biri halledilmiş değilde Alman-y*nm hududlan meselesi, hükümet ve idare şekli, iktisadi rejimi ve tamirat işi olduğu gibi duruyor. Avusturya dâvası »e, daha ele alınmamıştır bile. Konferansın yapt*ğı tek müs-bet iş, Almanyada merkezî bir ziyie yogana devam etti, hükümetin kuruluşuna doğru
ilk bir adım
bundan böyle ajanlardan mürekkep bir büro, hükümet işlerinde Şerlindeki müttefikler komisyon ına yardım tir.
Bilançonun parlak muhakkaktır. Esasen yükleri ayıran görüş
Fakat bugün bir ölü noktaya _.L_ . savabileceğimiz gelmiş bulunuyoruz. Acaba ya karan alınıp olmasıdır: ' nn ııc olacaVBize öyle geliyor ki, resmî görüşmelerin se\ rini değiştirmediği halde, Trııma -nın demeci, dünya siyasetinde yeni bîr takım inkişaflara \ol açabilir. Bilmem dikkat etti -niz nü? Stalin. Bidau 3e Be-vinı Icabul ettiği ve her biriyle ayrı ayn saatlerce görüştüğü faat farkları meydanda İken İd e, henüz Marshallla kar-bundan daha |şıLmamışür. Bu sırf bir te-sadüf eseri olabileceği gibi, Stalmin maksadlı bir ihmalinden, yahfjd Marshall’ın daha mülakat talep etmemiş olmasından ileri gelebilir. Fakat ne olsa, Truman’m Amerikan oyununu açığa vurması üzerine dört büyüklerden yalnız ııçünüıı başbaşa konuşmuş olmaları bize manalı görünü -\or. Dünyaya meydan okuyan bir Amerika karşısında, İngiltere Sovyet Fjjsya ve Fransa-ınn birbirlerine yakınlık duymaları ihtimal dışında değil -dır.
j Sı vyetlerin böyle bir yakınla ıraya dört elle sarlacaklan a--ık irdir. Çünkü hazırlanan in iineü harbin kendilerine n ı teveccih olduğunu Sovyet-Jcr pek ala bilirler. Geri kalıyor Fransa ile İngiltere. Fran-5 ı da buna taraftar olur kana aüır’eyîz. Çünkü Fransa dün-\dvı er geç üçüncü bir harbe sürükleyecek olan ^nper-rm-pervalist bir Amerikan sı\ ıs(-t m tutacak durumdu dvSd -t ır O, su aralık belki her nıü-iHtcn nıThc ri? nnnTTrtr muhtaçtır İngiltere için kat ı bir sey söylemek pek güçtür Be\ in Ingilterey ı Am( rîkmım bir pevki haline getirmiştir
edecek -
olmadığı dört bilmen-
ve
konferanstan fariası beklenemezdi. i
Bizce Moskova konferansı - ı nın asıl savanı dikkat tarafını, masa dışındaki görüşmeler ve tartışmaları teşkil eder.» Henüz konferans başlamazdan evvel dört büyüklerin görüşlerini az çok yumuşattığını öğrenmiştik. Deniliyor ki: Fran-M. Rhur bölgesinin Al manyadan ayrılması noktasında artık ısrar etmiyecek, Sovyet Rusya, Almanyada merkezî bir hükümet kurulmasını istemek le beraber, eyaletlerin nyıhta-riyetine rıza gösterecek; İngiltere, Şarki Poneronyanın ve Sflezyanm, Yalla anlaşmaları gereğince Polonyaya bırakıl -masını kabul edecek; nihayet Birleşik Amerika da, Sovs etlere karşı sert bir siyaset takip etmeğe taraftar görünmekle beraber, anlaşma kapusunu da kapanuyacaktır. Bu haberlere, Dan'marka. Belçika, Çekoslo- l vakva ve Lüksenburgun ufak tefek hudııd tashihleri 3e iktifa edecekleri hakkmdaki söylenenler de eklenince, Moskova konferansının istikbalini karanlık görmek içiçn ortada ciddî sebep kalmıyordu. Hele Bevinin İngiliz Rus ittifakının uzatılması hakkında Süt ♦inle ba^basa görüşmek arzusunu izhar etmiş olması; ve Marshallin Moskova ya hareket etmezden evvel, dört büyük -terin Almanya üzerinde yirmi bes ilâ kırk senelik bir kon -trol kurmalarına taraftar bulunduğunu söylemesi ümidlc-ri arttırıyordu. Bittabi bu demek değildi ki, Moskova kon-fer(an.(ı biitün ihtilâfları derhal kökünden hallederek ve dünyayı beklediği sulbe lut -ruşhıraraktın Fakat bu de -»>ckdi ki, Moskova koııfenm • «mda dört dış işleri hakanı karşılıklı bir anlayış zihniyle hareket edecekler ve her hah bir prensip anlaşmasına va-racaka İrdir.
Fakat bu tahminleri alt üst edecek bazı hâdiseler (>ldu Bir kere konferans açılır açılmaz Sovyet Dışişleri Bakanı Molutof hücuma geçti: Kendi ifgal bölgelerinde İngiltere ile Amerikanın, Postdanı anlaş -ması hilâfına hareket ettiklerim aöyledi. Bunu, Bevinin yiddetii bir makalesi takip Hli. Derken. tam bu sırada
>nı
__ $on zamanlarda Bevinin Mos kovadan dön* dükten sonra istifa edeceği hakkında bazı rivayetler de cık-nusbr. Berin çekildiği takdirde yerine Sir Ctafford Crıpp-sın geleceği söylenmektedir. Bu rivayet teeyyüd ederse c t İngiliz siyaseti y
Onun için İngiltereninivereceği karar ve alacağı vaziyet merakla beklenmektedir.
rı bir istikamet alacak demektir.
tayın ediyor, yalnız Türkıyeye * sen de sana para vereceğim» demekle
İngiltere bugün AmerıFanır elmc| bakaraBir
Fakat bunaj
Jiz - Sovyet ması iınkâr kii Bevinin tini tenlrid t dar işçi mel Trumanın j^B in( t>kan MRffttMtının İnalı ı* :mpa t atori uğunun mir^tına
Ikonmak hususundaki tehalü
memlekettik pnen bir tngı-
ni —>
- Fransn ya tarta
ısız
BObbbbbP
dea yüz yirmir kı-l>U3
değildîr. (9B-lsİv etsiz ah ase-
ınıın goru>ont etinden ve A-
kimden sonra bazı muhafazakârlar da iştirak etmelerdir Bunun, yarın Brvmi siy* (l değiştirmeğe mı efrur ede( ek kuvvette hır ceryan halini al nuyacağım bugünden IrintM I kestiremez.
• Böyle Ur yakınlaşma nasıl bir netice verir? Kuvvetler a-rusında ntıvazrne maama* dayanan riyaset insanlığı usia sulhe götürmemişi r. Fakat bugün Öyle kritik hır dununda bulunuyoruz ki, harp bütün kuvvetlerin tek tarafta toplaıunasmdan çıkacaktır. Bu içi» tngflîz - Sovyet-Fran mz işbirliğinin gerçekleşmesini t i i ıtrimi edeııterdenn.
TÜRKtYENİN VAZTY ETİ
Amerikanın j ardın karan ile en ziyade ilgili olan devlet Türkiye oldui ı halde onun bu meseledeki \aayet» pa>sıftir Ona ne yardı isteyip istemediğim soran vardır, ne de yardıma muhtaç ve razı ise bile bu yardımı hangi şartlarla kabule hazır olup olmadığı hakkında fıknru yokla* . ar Amenka böyle bi' \ ardıma kendi kendine karar ver!-«F •
yor, şartlarını kendisi
kanını dökeceksin, ben iktifa ediyor
Halbuki Trumanın t* atıyoı. Amerika artık cephe almış bulunuyor Eu karardan larak ikiye bölünmüş derse harpten de kaçı ki Amerikanın Antı-o üçbncü bir harbi timaline karsı da çük milletleri bu hazırlryorlar Bu böyle bîr mihvere girtne e, böyle nıaceiuya atı mıdır? Bunu ne Türkıyeye soran var, nede bu Türk milletinin ne dü Yalnız gazetelerin P. » nin niyetle meselede aydınlatılmış veı-meden evvel Milletin reyini almak liizumure kani oldu -ğuınuz tein, baştakileri kendi keyiflerine Türkiyeyi bu kar dar ağır b r mesuliyet alt na sokmalarını kabul etmiyoruz.
•klıfi üçüncü bir harbin tohurr lanm doğrudan doğruya Rusyaya dünva bulunuyor. Amerikan ricali nmıyacaklarını söylüyorlar, mrmintem siyasetini tesbât öze almış bulunuyorlar. Bu harp ıh* anın hududu üzerinde bulunan ku~ zer içine alarak rilâhlancbrıyor ver îtlerden biri de Türkıyedir. Türkiye ?, böyle maceraya atılmağa hazır hulusta ir düğünü anlamağa teşebbüs eden.» şrîyat ından anlıyoruz ki C- H. enleri Amerkan yardunmı memnu Fakat bizce millet bu
karşı k'-tl O* icap e-Demek edenler
SOVYET'LERİN VAZIYETİ
ehemmiyet ver-um rolü oyna-an gelmekte
A
mağa
olduğu kanaatini v-rm-eue ~
Filhakika Truma
yaydığı mesayı. ge? rnd^r onra soylcdi-’j
nuı Sovyetlere ve kon-.un.zT*- d ıjruda- ______
ettiğini, dünyanın her hsnrı b - t ara br da zomünizm hareketine karşı cephe dr □ ' , V ; ::r r Z \ı kundan Amerikanın haıd^t. . b-r A • verinin kurulmakt. ddnrn kmaahra (rrr Sovyctlerın dianda kalan butun devletleri bu mıh meğe karar ve^ * den bu mihver_ o—bU------_____, ___m da Amer -
kadan görecekleri yardım nisbetmde bu mihvere katılacaklardır Avnı zamanda Amenka Almanvadan iaponvava ka-
[ Vatan1 Millet Sevgisi
menkanın bı miyor gibi g( çalışmakta, (
■
te bu
ı kararma Rusya zahiren ırünmekte, daha ziyade iünyaya taarruzun Ame
nın gerek bu yardım teklifi münasebetiyle ı nutuk. Amerika ığruya harp ilân
göstemr. Bu ba-nkomintern m ibiktedir. Amerika vere çek-
kısmı şimdi-
1 t
* vZ
jz vardır. Kraldan
u pı Ifı D
id
uı
[la Fİ-
Tİ ta-
i > • £ f *
I
guffer
mı dm işi
avirmiM d W f • * ♦ • t T T • - I
i en vazii
nüdâlmlf-4|nı
^atı d yB.r
çça ahhiK^nf/ duzz h ıı es ■'*’ ■ edec-> ız-W
bir bozulduk varmış ki
1 û y 11 a II Ş147
Bir zamanlar inkılâpçı idik. Kılık kıyafette, «filde, dünya görüşünde, cemiyet anlayLşıtuia sanatta, her şeyde den oL mıya çalkıyorduk Son din hareketlerinden »omu inkılâpçılıktan (L. vazgeçmek icabcdecek. Meselâ taarttürü nirvana ıhli-ja(; hasıl olacak Kadınlar rarsjtf giyerken erkekler de şapka ile dokyatruu ya’ Ta-bil onlar da fese çekler. Kuranıkerim v
Lâtin harfleryle bette Arap İkarfJerirü I tel(4x-yte erkek talebe ayn ayn mekteplerde okutulacaktır. Tramvaylarda ka • dmlarlû erkeklerin ot urduk lan yerler
(ra.tina perde gerilecek; muhallebicilerde ^(hr.ter k£â»nı kafesle aynlacak Kimse-»m nuadina kançthnaz, herkzu hangi
hlcikınuzcm lüzumu
* •
sanğa, cübbeye döne-ve ulumu dînîye ted olur mu hiç. EL kabul edeceğiz Kız
de g
mür
devli
İr"
Be g
ileri
karşılamışlar İrr
bizce
değildir. Böyle mühinı bu karar
Burun neticesi olan tekkesini açıp icrayı Bcek. Şüphesiz ahlâk ha çok düzelir.
■ Bir zamarJar dev?MçıFj(Lk ilanın enj bem başlı SeAr
K d
k:l VII
QBt ken aaliyete başl iyeniz o zaman da-
llıis tıkırı d duı (kkA)> ume
algsıun flâl etim
TUdcfi libtl Mİizmc c
Lbf olduijı Lırd ı ne
9«I
Son k Her
Halk 3Tur-•rganj
.e bovuHB ^udundu |ku-a-ıdırıgve) müd.daası j upılır, ıdf düze m oruz. ly Oık, ^Buııh uny e t-oııİaremi da
tAr 0aı
| 1
ar J
..kUilcrcl*,. uıiLuruen ua
halkçı harekete kızıl diye uamga vuruyor, her Demokrat hamle-viiu aolcü diye boğmaya çaliyıyuruz. Ku-h kala bir milliyetçilıgum* kaldı. O da İden giderce ne yaiKaago, bilmem. Paı-bmz um kalacağa danana? Orasını da pek bıirmıyoruın, yabuz, bunları düşündükçe aklıma lıuşka bırşey geliş ur Vak Uyle vatan millet sevgısıınlen şüphelen, diklen yurddaşlan pul manietjyle a>ak Lanna getirtir « Cumhuriyetçi m »un, değılnusın; Halkçı mnnn. değılnwan; milliyetçi misin, değil mi&mt.» falan gibi suniler eorarlard) öunlaıdan bir tanesme «Hayır» dıje cevap verdiğiniz nu yandığındın. «Vatan hum» damgasını yıdiğv-tuzın resmiydi. Bu son inkılâpların kalı-raınanlan vatan ve millet sevgilinin ölçüsü olan bu sualleri şunda de lütfen kendilerine sorarlar mı?
I
Onun yüzünü ne zaman gördük kil
«Cumhuriyet Halk partim» nın ileri gelenleri, - jr»hut isterseniz. artık geriye doğru çok den gidenleri. - Türk Milletine «Hürriyet» veriline-sine taraftar dtğiilercıif-Ve onlar» bu MıHete I «Hürriyet* %enlmesmt I aleytar oluşlumun i cip ııebepl* rıni aobtır-I ken çöyle buyuruyorÎAr* I mı? : I ( — Bu milletin ₺*(»• I na ne ı*eldıy*e9 (Hûrn-I yet* yüzünde» gelmîf* I tır!»»* I Evet, anladık, kabul I ettik kı başımı** ne gel-I (fiyse «Hürriyet* ytı*®e | den geldi .. Fakat ne olur, dünya gözüyle, ölmeden» sûrünme(leD, rûluıeden, l>ari bir İste zacık, bîr berecik biade o mübareğin yljaûöö raek ! .
ABONE ŞARTLARI Seneliği Altı aylığı : Üç ayhğı :
500 Kurut
> >
İlan çartları idare >*•
t
250
250
kararlattı rıhı*
12 Nisan 1947
Bu Halkın siyasî şuuruna inanmak istemiyenlerin günler yakındır !
US
neler göreceklerini
Tl ecep Peker İzmir nutkunda şöyle dedi: iq ■ * Ve ^^tleri kanunu nun
8 {“ u nö(İdeSj dilediğimiz vatandaşı sorgusuz sualsiz, muhakemesız, kararsız hürriyetten mahrum etmek imkânı-nı_vermektedır amma, biz bu maddeyi bugüne kadar yalnız altı yüz bilmem kaç vatandaş üzerinde tatbik ettik' » diyor.
Amerikan yardımını bizde kimler istiyor ?
ercıh etme nağa; u te-ışgsJ
U ve
Yardım sözünün arkasında gizlenen Amerikan faal örgülerinin ler olduğunu ziinde bizlcrdcn miven kalmadı rendi ki. Amerika
ne-yu-bil-
yer başka a Âlem oğ-sulht koru-
mak bahanesiyle dünyaya hakim olmak gayesin*' güdüyor; ve tek rakibi Sovyet Rus s ıvı
»e LUlk İCİİVIIII OuVjvl xvu*^> ıjı _ lori ne pahasına ulursa olsun saf .JJL
doğ-
üŞI
esinde •kanın : türlü
harici etmek için hazırlanış ar. Bu uğurda Amerika îcabeder-»e, üçüncü bir dünya harbini göze alacak, hattâ onu bizzat kendisi açacaktır. Çünkü Rnosevelt'ın ölümünden sonra! Amerikan siyasetine veçhe ve- j ren büy ük sermayedarlar gu d ruhu kendilerine dünya pu | torlarını serbestçe i^tism imkânlarını verecek bir h
bin. neticede masraflarını h ■ -tanp kar bırakacağını hesap*
»eti talilerdi, avemet mış ve t dön-temde-
loikova tlerınde adakla* ıa Han-eta zor-
lamalardır. Ve yine alem öu rendi ki. Amerikalılar dün\a nm stratejik noktahırmı 1 ’tl maksatla şimdiden ele g(‘( ineğe çalıyorlar.
stratejik noktalardan biri ( ’l Tiırkive olmasa idi bütün l ı»J Am> kan manevraları »> doğrudan doğruya ilgile1’'I m«tdi Fakat ne çare kı, >’i noktalardan biri TurktJ ( r ve Türk'je olunca da i$m ren Kİ değişmektedir. Cünkii,
muzun bilmediğimiz bir nokta var: Sovyetler bugün, bu düşmanca emellerini gerçekleştirecek durumda değillerdir. L-zun bir harpten bitkin bir halde çıkmışlardır. Bellerini doğrultmaları için, asgari altı yedi seneye muhtaçtırlar. Bina
enaleyh bir korkuluk gibi gûs-1 terilen, şu menfur Sovyet ta-1 , hakikatte siyası bir blöften ibarettir.
Fakat tutalım ki, ba hesaplar yanlıştır da, Sovyetler h'-ze hemen bugün saldırdılar Bu takdirde, ortada beniiz fol yok yumurta yok iken yardımda bulunmağı teklif eden Amerikalılar ve hattâ İnginler derhal j anımızda yer alacaklardır. Çünkü Türkiye, Or- |en ta Şark petrollerin n ve Ak -1 uğramaktaki] r 1 denizin, yani bu bölgelerdeki Amerikan ve İngiliz menfaatlerinin kilididir. O kilid acildi mı. Orta Şarktaki ve Akdenirdeki menfaatler de çözülüve-
rır..
Bundan şu netice çıkr or Bugün bir vehim uğrundu ItikJâlünfee veda ediyoruz; ve ' yarın baUcalan hesabına 'ölmeği şimdİd n kabulîvnn^
ruz-
Jarak talini >üti -nıe rokada maktadır phur yet-hâkimdir*'
rica
kültte de-İnme
an ba5-ıkmLştı. ru nınui ı y erısü-ıa> in ı bu yok. ulan
li Mtrgu-»lan ka-lesiui di-
I
«*
Lu manevraların urunda Wzin» y tiklâlimİz, buün »errfmrt, -‘ ıs-
Yıi-kah I
zhn hayatîmiz sardır. Eve’ 0klaLur.jz v( hayaünu*: zelli milyon dolara mu
göreceğimiz
Yine «Recep Peker> ın söylediğine göre, bu bin altı yüz küsur vatandaş da. bu vatana muzır olan kimselermiş! Aleyhlerinde müsbet delil bulunan vatan düşmanlarını cezaların en ağırlarına çarptırmanın kanuni müeyyedeleri bol bol mevcudken, « zabıta vazife ve salâhiyetleri kanunuv nun o mahud 18 inci maddesine neden lüzum görülüyor?
BİZ ANLARIZ’.
Eğer mutlaka karşılık vermeye zorlanırsa. ( Recep Peker» bu suali ancak şöyle cevaplandıracaktır sanıyoruz:
( — Efendim, bazı insanlar vardır ki. elimizde aleyhlerinde delü bulunmamasına rağmen, biz onalnn casus veya komünist olduklarından eminizdır. Zira biz ve bizim polisimiz Öylelerini gözlerinden, kaşlarından, yürüyüşlerinden, bakışla-rmoun, duruklarından, burunlarındaki kılların sayıcından, ve boyunlarrıdakı kıravatm rencınden anlarız. Zira biz ve polisimiz, insanların zamirim bir bakışta filme çeken ılâhî birer röntgen kerametine sahıb’zdır Bu işin açıklanması yüksek sivas» te uvmıvan mukaddes ve atomJc sırn ise, tıpkı iktidar gibi, bir turlu başkalarına veremıyeceğiınız bir şeydir»
Karsınızdaki insanın hiçbir ikna umuruna dayanmıyan iddiası, sizi o 18 inci madde onıinde tedhiş duymaktan kurtaramaz
sanırız.
Bizce l ir mı nk kette 05 le kanuzılaruı nıevcud olması, hükümet dilh I ar(ak so.\ İp anlatılabıkjr:
— Efendim benim elimde dolu hır tabanca var. Bu tabancanın namlusu daima senin kalb n üzerine dayalı duracak Fakat korkma atmıvaca^ım’ »
Eğer böyle bir tevilin cevabını arı\ orsanız lütfen, gazetemize is?m olarak koyduğumuz kelimeleri tekrarlayınız: Zira bura düp( duz «Zmorh HürrivetT derler—
I ( Recep P' ker bu kanunla hürriyetleri ellerinden alın-atanda?larm, yalnız bin altı vllz yetmiş dokuz kişiden Ve işte, bu mertebe kiJ adına rakam denİ-r.utktında tam bir iflâsa ftkmar|ı Celâl Bayan, Ad-Köprülüyü, lliknMt r i an lan nâ bu ça
Takdirle belirtmek lâznudır ki, Celâl Bay ar, Recep Peke-rin bu konudaki rakamlarını da. şahane ter karşıLkla çürüttü. Bugün Amerıkaya gıd-mz: «Türk iyede demokratı yoktur^ deyiniz Ve şayed sizden;
NEYLE İSBAT EDERİZ?
unu ney le isbat edersin > Sualine sonran da çıkarsa, zleri söyleyiniz:
B
bilmukabele ş
« — Türk Demokr r Partisi İnleri Celâl B^yar4
( Btz memfekehe.
muhakemese, kara
caiz görmemekte
Parti liderinin bu kadar tabii, bu kadar tedJıî insan haklarını müdafaa etmek ujİ^tnda mücadele açmak zaruretinde kaldığı bir memlekette denıokraünin varlığından bahsolunabiij nu‘’>
Evet, bu sözleri sö; ley iniz, ve gorür/üz ki, Amerikanın değil halkı, hattâ «Trun * ı ile. «Alarsal* i ile. o halka göre (Sağcı> sa\ dan hükümeti bile size
« — Pes”* diyecektir .
vatandaş hürriy4?tuı?, sorgu.sruz, snaMt, ırarsız tahdıd eden kanunlar bulunmasJM eyiaL.ı Diyor. Sorarız size, bir Demokrat
«A
Boms ü de.
BİZ KAZANMAMIŞMIYDIK?
( Celal Bayar» bir aralık:
( — Hep biliyorsunuz !ci dedi. İstanbukte MiUet vekıL seçimlerini tamamiylel p ırtımiz kazanmıştı!^
O bunu söylediği zı nan. «Atatürk» hejkelinin nezaret altındaki «Cumhııriyet> meydanını dolduran, — tAnacioiuj gazetesi:.e göre (500), «Cuııhunyetı gazete^-ne göre «İzmir gazetesine gur Batılmamış, ürkütülen daşlan, burnumuzun ö yecanla dalgalanacak .•
(5000). > (500001), ve bize göre — ( Ege» nm emiş, kork ululamamış, bütün vatan-Ireğini şimdi bile sızlatan masum bir he* öyle haykırdılar:
Reeepra^kpr
tnış v ibaret bululİd tıklarını - ön lemektedir ^^^^^^■§ratıLması ytlzundenan :ep Pekerin ı Mareşal Çf ı\joraltanı letet
I NUl
nÜessir sil âlı. Re( a cftK m iııiLı
• •
ptaki kıymet-alefet safındaki cirs şahsivet-ve
leriru- er TTüfr-t- Jüfğe tıkınız,
ondan soı..
( — Biz salâhiyetimiz yalnız üç düzüne
lândık Bu milyonda bir demektir krrk yıl
izde .. Biz de O antla, bu hr H ince, masum, ve şuur) şısında. bu halkı siya metle düşündük: Zira urlu teessüründen bl( şuursuzlukla itham siyasî şuur dersi \
Biz bunu gördük. B de,
(•
İZMİR ŞEHBİNİN CEV ABI!
Iayar.«. Biz de’_> zerindeki nstmu-slu. ıı kıskançlığını belirten bu uğu'tu kar-J_syurMuzlukla itham edenleri merha-tnanzarasırdan. ve ?u-bu halk> kendınuu »ı;.’aurf ı şuur terbijreaL ve hattâ »lgunujhc m viye^imîediıf. ınn neler sürecek lenm
' I.t i t
uuş' tık Celâl î
i v as kaklan ü
1.4
_____ U iliydi am genlere « v predr k bir he
inam
ııvıa.kj
L
O ZAMAİ
hesız haksız da çakmazsınız: Z ra
»mektr* > I
> /S 4w f■ 1
-
kul-
ıtır
ir bü
resiz soıun. ne biz L_— lıyeJi _ ş KHJ
Hayata Karfi :
Bizim Halk partisi kemana benzer
etl(
ÜİJ* Z2tTT^ an için bı
V «lal ’l 1 A
ZW «M JT W* « la tahrip
Pek* divcceksmu ı
durıma s»Jumlar kimler-! . ’
im dîtrt^ ***«*»*• hr? , . ,
Amerikan yardımını m"’ 1 sayanların bayında in zimamdarları geh zatlar kemineı.rı #4^ .
vb ıw ıslardır,
etnH*İB0ıu
«• r
j
tlSlTUD
Amerika' »ti yor W. d* rhaJ nuf H . girelim ve yarın ‘ ğrund.ı
>F P*7- --
Yardım sözünün
bir baaap
İt dij e men.
sız l ar d koyu pekâl
r.-?
H. Partisi
Mtsıl
nasıl tutulur, çalınır ?
demektir.
3 m
nRîp?PW hallerinden artık emindirler - Amerikan yardımına «in s jitın'vcn bir ikin* zümr( ,u mcmJeketm binıik karn-
hep zincı y zmcir bü da. Nthayt
3 H 1* rt 1 t
kaniiiHVİ«9 vip Atıy (
k
m gün
Tûrkıy ede par t tjtindcn daha « B dne
n' I
"j JpTu memleketin büyük I hH’UO*11 ndır^j ftuni«*~ tı ‘I Şl’dıır:
fak
|,u‘ lâHvMİan u ,(l 1,11 Aıif *ilu»ıı 1 griÜıBük rrsînürAlİ’l İn im Ji(iih bÜküınH) W/r »im ıt MiÜraAat rfnu Hf. I
Uhdıdİer dit tAfttAfiû^ h* taktır. Amenkan
U. ıc ffu. »ek onlar lw*n*ftl «r bik- b** k* raborMU’iUra (U her Imlde şim dikinden fa»*la kâr kalacaktır » gıu •İH»rfco( d»ırm r 4*
dorudur Amir kan y*»di mi\b» giretek y^benrı m mm yrden ((M»h im a v«» füyknriı Irr n mutlak# ^pnrlm«nUrı *(>
i İn ^pl »• ı r, A ınu*rt f/iııı t uı»‘ mernlek(4hı r#ı -(lh «ret «İneirtmkm bir . Nr i‘jjih*ke4 t* tikinin /.»t* H b»l «1 Ztndrdü oMukurn A; •»»»» fb.H M. İr
D
Dn nokramı rajf -kurar -'kah-
■VınrrtM rtWem(
tnuhiplcrra r
4rlrt(* -\iiwi
at m Hm ^(1
• durıyuııuı azî ^ret’ndc AKgilizJc r (1 îLdtuklan K â |utabiinle /eri “ p^r.Hikrat I ıruı
set takip hr ıh/!
; Zaü
fanı altına Amerikan menfaatleri uğr î olelürı Yardım sözünün M din altına gizlenen hat»** * bulun çıplaklığı üe işU d ir.
O halde diyceckkln». ülırvor da rad yolan zetrleri, re^mi ve H
reanri ağızlariyle, bu men» ket evlâfUanndaıı r
bütün bir ronm Amenluo» yanfanmdan mi«ıu‘t *e şu nuıla bah(*rdfyor 7
Bu suale cevap yerebilmek İtin, evvel eıuü’h Sovyet te 11 . hakkında aaylenmh ( a|ıp yürtiiurMjB hakikate uy gun Mğ- ?
kilde kry nM-tlcîMİırmck ömdır. l{erke« buğun Sovyet Ru>ya H dost bir i—»
eriyor, Bunun aebebim Ve «*«*> ’
! ~ . i ,,, „
tkWen hU
ıtıürdkkı ı
*« -4M'1" M|> I rab-i,;H/It( 1 W11’1 *■; ■fal
kd
,1 e r ’ b n inad'»7 Amerika möttefi1ddir-DoMİtrim»1** do*tu b’/nn .lopunu/ «»ır. KJ‘(« /*'
Hovvet rluMh um M h /u|||
ya* Amarikahk*r,n frl V** -JllUİ’d* M hizmH
1
a Kİ
1*1
*‘Dİ aramağa lüzum yokü r-&ebep ve mcıışet ne olur*» (4-ton zamanlarda Sovy*‘**vf düşman bir tavır Ukm -‘MardLr fhm Şm* e1' ^rimiû istiyorUr, ^’ter ktivorUr. Bw»W« he • •**0» bilhorur. Y«ln“
tir. dun
III
ialİ-I bil
/rm
fa 11 bir s«yn
Amrrik;ild4r d*1
|,-r möttefibim»®1'
d.. Uıfilhi’’"» 1
T^n kalk *
4“t rıu*5*
{«»gllllH
ol ır. t Kos vH ıh>* ' t, harp
I*-;Un yapıbnaktady I ı"
**• rtnki harpte
ki Uruf>nd^ olnu»6’ y . M-' Amenkan Anw ı.
^»/yerimizde Ubnz » Hesapla" do*ru Vb*1
w*“
)
Sın mrnfaat gnv( m l esüjı hiç ineli yoktur» iftenkalı gibi rcnlrı voli onhuö»/ Uteki kârini
■ t
dıi >Oruin
lÜb/lcr, A im* t ık.iıfi
Mr hıiMid -4. hu bir butu bir letuıkkiım r» dlve tıpkı b’r A» bhr trminat * e mu” Ilımlar Ilıt /alların bu Lit» \ tton artık
k
L
vekilim
r
L
(^®İc * mMİb.1*
ui» «ufuyetud. jffllt* ıtftt 1 *»>] t 1/1(4 ot ut ur , bunla
Ilııdlniya Kaiıhnıdr V | k nrı. gürültü allı ş. gafa»
unul hUı ri) Şİını, 1 * k A* | utr, tak di r ve ı î teerif
unıdt? »rrlMHt nen ı hî• •«•Alenili» tartımı n reaîtid
urma vt |i rev jrı ıpih • kÇüSctiMlİ t fal*) ht p «wl-
atkını* Hdun Knı ifan gurâıi^let *,
b yatı hürrı V^t !• dan «İki? at t. « ftuki&A
ı Sı» tyItaeitlüi (« «ohfan
»ahyetlr tulfbAk » •.UIO lordan,
f,
■ iıvir «(ıl mahâı I uıuhtkrnır t dllm
i M^rbıaİ ır*udaf4-^ i iu ya fcajrıc «hıuM I yahut di hiç tau | Bıı yandan l*u au | in ’iiiiş. hu vü«tt | iıökü dişatda Naz [1 l tatbik
I yandan da h(rıy( dı-| şart)a karşı «(*l ırötûii j nirtfr 4, ılışır Bakamım/, I günün bırındû C H l\ h tır başyazar, «ll«lk l^r»
I tı#t So*y abattır » der. a
V- - - - ------------------
I
J t* d ir#
S
t(fcia»/*ık var ıı akirdnf.
İJu jt)MU>rar
İn* lit lın ke kında ♦ tııhttlı, llİlL C H P
ndi parti»! Mi*
► Ojkdıği
; bunu, küçük bir
)(ğ ftkhğiyir (t.
tçın »fa ayoe» kullanabdireînıt :
« Bızıra Halk Fartun j keniMM* banker «ol elle tutulur, Mg eli* ^dınır» |
BEŞER l
Jf
litı rltıii taaîvM larMMimut Alatürkıia» t tuahıtrivelı ve Htiklâlİ lıirk grn(Vğtnr t ın.» net fdrrkrtı m»v İrdiği o unu tııimat Mi/hrl ve bu Mufar •* ritMOtfa 4 i nhnlrji İbret drliM ıh- hatırianıamak kabü rnUhı"
( FıAb^hL ıfafa »eni bu lıa/fat ndm mahrum etmek it» tb rlntrtîı ve harici brd
ğahtffck bankadaki kahartıî alttır, ....
kubi) halkı dfeb* tıkar mıuibi j{| midir so«ırtt (*trr
'Partinin toter Amrri- iıahUru. olacaktır •
İHI
fcurtııfaınt} *( *kmH
|| i mv_.
AAirUrdır
tj 1
vûz
İM-far
-
12 Nisan 1947
Sahife : 2
"T
evvel,
kaç gün
olaafl.-
konuşabileceğimi:’ sözlerin
• ♦ •
nb'd ü r-
başa
ve-
v-
r*n>
lik, milli hâki
ıtır T»
11
AMERİKAYİ HOŞNUT ET -MEK İÇEN SEÇİMLERE GİRMELİ İMİŞLER .
Jf _ ____
•W» İki
kaldı -dike -
ye» - >unun gerisi ne ce«ıH
ben varına'
sertabıp merakla sor-
mi Nadir Nadi?
NİÇİN MİTİNG
a
YAPIYORLAR?
hürriyet limanından meydanına
KvRDLA KUZU MASALI GİBİ
ı, 6 Nisan tanh-yazLsmda; Niçin miting diye soruyor.. olduğunu bılmedığinıız yazar gazaba dL
ACELE İŞE ŞEYTAN KARIŞIR
r halde tonir valisi bu ?ıb« hare**-
»w-
!?povlrdıktm ğonra
mı yirminci idüı
• • * —* —
Gözümüze batanlar
add ırv
m Ü/i yi «İL TYm fcnezhep m* ir milliyetçilik $trdiğını₺B,
ı ’ve
İT’
mokrullar seçimlere girmeyin-
seçim b Nisan tarihli Cumhuriyet-Halk te Nadir Nadi Demokratların buna ara seçimlerine girmemelerini Elbette ’u ele almış dert yanıyor. Girse-
ınır n
oır
?fer dimiz
-
Hj» Lüf^nr
gel gelelim, bize Amerikan menfaatlerini koruyan bedelli asker gözüyle bakan Amerikalılar ve Yalman gibi Amerikan muhipleri için, hürriyetten de demokrasiden de , seçim mücadelesinden de evvel, dolarcıklarm* korunması ışı gelir.
29 Mart tarihli Cumhuriyette Nadir Nadi Demokratların ara seçiblerc iştira ketmeın» -lerim doğru bulmuyor, Bu mun hakkıdır Tabiî söyledik* lerim tatminkâr bulup bulmamak ta bizim hakkımız olduğu gibi.. Nadir Nadi diyor kı: Demokratlar seçim kanununu ki-faye tsiz buldukları için seçim- . lere girmiyorlar. Evet kan un u kifay etsizdir. Partililer arasında da
var.
bir gun bu kanun değişecek- [ermiş heyecanlı bir gün yaşı-tr Amma bu değişikliği alel- çakınıyız 21 Temmuzdanberı acele y apmak doğru Bugunku kanunun bütün ko - dığını tulüklen alelacele olmasından ilen gehyor Kal- da hangj semtlerde se?
dı ki. Meclis tatildir Onun diklen inalûmumuz için hükûmetır eldeki kanu - hulâsa . den demokrasi -nun müsaadesi nisbetınde al- M»m—» -
dığı teminat tedbirleriyle ik-' sey acaba? - doğru bir adim tıfa ederek, Demokratlar se - daha nacakmışız. Halbuki Çc çimlere girmelidirler.^
Şu halk Partililerin düren-'ce bu' ,an bu i,erı Ş^lerm hiç dişliğine, temkinine, teennisine hayran olmamak kabil değil Atalar sözüdür: Acele işe şeytan karışır. Bakınız eldeki kanun, çeyrek asrın tecrubcle rini taşıdığı halde, ne kadar noksan tarafları çıktı Yensmı de hiç olmazsa bir çeyrek a-sırda meydana getirmeliyiz kı esaslı bir şey olsun. Öyle altı ey da bir senede, seçiçm ka -nunu mu değişir hıç° Hem sonra unutmamak dır ki, değişecek o!ar yalnız kanun maddeleri değil. Halk Partili Millet Vekilleridir de.. ırışir menzili maksuduna aheste giden..
— | - •
olmaz. Halk efkârının ne tarafa kay-______________________..i-jurlunisızı De-I
yapılmış mokratlann nerelerde, Halkçı
*» •
bir: olmadığı gibi halkın şevki dc ku lmışmış...
Nad r Nadınin hakkı var. Kabahat hep şu bir türlü yola gelmten Demokratlarda, İlen demokrasi (?!) den vazgeç -tik b .rı iler olmıyan demok-ra- imse ayak uydursalar Onu ia yapmıyorlar. Son za-manl rda bîr de kafa tutmağa başladılar. Bütçe tenkidi on -larda seçim kanununa itiraz onlun '.a, Anti-demokratrk kanun Uflan falan filân hep onlarda Bunlar yetmiyormuş g b - imdi de seçimlere gırmi-yorlar. Bu kadarına taham -nıul ‘dilmez doğrusu. Demokrat elden gidecek yahu! Su -yunuzu bulandırıyorlar; de -ğıl
Onlara sorarsanız, bu
emlekette Demokrasi ve Hürriyet, yok değil çok muş!
Demokrat Parti seçimlere girmelidir diyenler oldu; girmememe’dir diyenler oldu GirmelkLr diyenler hep Halk Partısindendı girmemelidir dı yenler ise Halk Partili değildi. Fakat her iki gurup da iddialarını iç politika ölçülen ile ısbat^ çal sular. Burun oir tek inşan var: Ahmed Ih ıı Yalman, Demokratların, bize Amerikanın verdiği k’ynıetı düşünmemek için, seçimlere girmesi lâzım geldiği n ıhtasın da ısrar etti durdu.
H ilk Partisinin Memleket isimli gazetesi l bdi| yazısını yapıyorlar?
Ku
İN
y or kı: Mitingler ly a bir halk zümresin n arz uları m hukû -
• » bildirmek, ya da bir ha-rek *4’ etmek lciü ya-
pılır. Demokratlar, hangi züra renin ne ı kûmı te bildireceklerdi, yahucl^ to edeceklerdi ki.
i «bunun asıl yeri burasıdır’» di yerele, hürriyet heykelini «Nevyork» ı rıp «Ulus» çeklerdir.
Daha bir
Recep Peker iri söylediğine göre, halen de yürürlükte bulunan Demokrasiye aykırı kanunlar vaktiyle, !__________ .
Ağn isyanlarını, Kürd isyan-1 larını. Sevh Saıd isyanlarını, irtica ayaklanışlanıu önlemek imkanlarını kazandırmak ihtı-yacıyle yapılmış... Şimdi, çok şükür, bütün o isyanlar, köklerinden kurutulmuş bulun -maktadır Fakat maalesef, vak tiyle o isyanların köklerini ku rutmak maksadivle kurulmuş olan bütün yasaklar hâlâ yürürlüktedir. Fıkrayı belki sız de duymuşsunuzdur: Vaktiyle, bir baş heki dığı askerî bir zerken, müessese bahçesinin tenha bir kiri sinde, süngülü bir nöbetçiye rastlamış. Ve zeki kafasını alabildiğine işletmesine rağmen, oraya süngülü bir nöbetçi d kümesinin rırru hikmetini bir türlü kestireme-dığı için, Trmiıatabından kendisine orada neyi beklettiklerini sormak zorunda kalmış
Nöbetçi safiyetle dudak bük
« — Ne bJeyîm ben? On -başı dikti, ben de duruyorum1» Çağırtılan ( nbaşınm verdiği cevap, süngülü nöbetçinin sözlerinden daha tatminkâr olmamış. Zira o dar
« — Efendim, demiş, çavuşum, oraja bir nöbetçi dik -memi emretti, ben de diktim..» Merakı bu butun şahlanan mütecessis (ertabâp, onbaşı -, t |dan sonra çavuşu da sığaya
darlığı değil, Mhıeu vardır. I çekmiş Ve görmüş kı, o nö-Veböyle soyl.yenler nerdeA se:1 betçîyi niçin diktirdiğini çavuş.
Siz, ıstedığLDtz kadar Basın kanununun şu veya bu maddesinden, «Zabıta vazife ve salâhiyetleri» kanununun şu veya bu maddesinden, söz hür nyetıne vuru lan zincirden,
j yazı hürriyetine vurulan pran gadan, sorgusuz sualsiz deliğe tiki imalardan, hesapsız kitapsız sürgüne gönderilmelerden, bazen kitaba uydurulan, ba -zen kitaba uydurulmalarına da lüzum görülmeyen tedhiş -lerden, tacizlerden, tehditlerden, tazyiklerden, seçim ka -nunundan, tecemmüat kanu -nundan. ve hic bir kanuna uy nuyan hareketlerden yaka silkin, ve siz istediğiniz kadar delil, şahid, vesika, emmare. sekamet veya alâmet gösterin.. Onları bu memlekette demokrasinin, hürriyetin, en tabiî b i kısım insan haklarının, serbestçe söyleme, ys-zma top lanma imkânlarının j okluğu -na asla inandıramazınız.
Hattâ, bu hakikatlere inanmaları le dursun, onlar bu memlekette hürriyet ğuna değil, bilâkis çokluğuna kanidirler Ve imkân bulsalar, ellerimize, geceleri derimizde bir listesini ve gıind. izlen ıc de dolaşabılecegnmz sahanın bir
da bilmemektedir. O da oraya Hizı sted /iniz hıuıuta ay4 bir nöbetçi diktirmek kuman lata bilecek durumda dasını teğmeninden almış, ve sebebi tâ sormadan tatbik et -miftir~.
Baş hekim, çavuştan sonra teğmeni, teğmenden sonra üst teğmeni, üst teğmenden sonra yüzbaşıyı, ;
yun
I bu hastahanemn açılış mera-| suninde bulunanlardan sag ha lan bir
Yeni
muş:
( — Yani seti oraya niçm „ yüzbaşıdan sonra|b)r süngülü dikildiğim biliyor*
hükümete, b,nbası-Vi dinlemiş. Fakat musun?..»
başının verdiği cevap de neferle diğerleri tarafımdan verilenlerin hemen hemen tıpkısı ol-
muş:
— Efendim, oraya bir sfin-gülü dıktinnek emrim bendc-ııize selefiniz verdi/..»
Bas tabip çaresiz, ışın iç den çıkmanın yolunu, gıd onlara orduğu suali bir eski baş! hekime tevcih etme te aramış. Fakat maalesef, j
İhtiyar sükûnetle gülümse* rruş, ve:
« — Elbette efendim, de * | mis, zaten buray a zatıâhruze I onu arzetmıye geldim.. Bu hastahane yem açıldığı zamam bahçesinde hava abnıya çıka-
al-
eyi ge-
haritasını suna» klardır
Nitekim, asagıdak satırları, dünkü «Anadolu» gazetesinin muhaliflerden bahis bir fıkrasında okuduk:
( Bütün başmal alelelerde kılıç gibi bir dil, bütün serlav-halarda atom gibi kelimeler, dünyayı ayaklar Eriyorlar. Sonra da üstelle hürriyet yok diyorlar’..»
Gördüğünüz gibi onlara göre, bu memlekette hürriyetin
T
r n m bas hekimin içinden Çık-mak istjfrdığ muammanın ( ğümûnü, esk bas hekimin diğı cevap da çözememiş. Zı-I ra o da:
« — Vallahi bilmem, demiş, ben vaktiyle bu hastahan.". ı devraldrğım zaman, orada b r süngülü nöbetçi görmüşti n Selefimin her halde makul bir sebebe dayanarak kurdu ,ru bir usulü bozmamak içir ( , a-ya bir süngülü nöbetçi dıktjJ mek adedini ben dc düm!.» . İki baş tabip, baş rerek:
( — Acaba bizden bas tabip oraya niçin bir sun-gülü dıktirmişti?» diye diısıı-
0F nürlerken yanlarına yüz ku sur yaşında bir ihtiyar sol ui J muş Ve hastahanenm y baş hekimine hitaben?
( — Efendim, derrraş, aff* dersiniz. . Yaptığınız tahkik.ı-tın tesadüfen şahidi oldun Beıy buranını en eski vt en ihtiyar sakim olduğum
pürülmuş bulunan bojalar henüz kurumam^ olduğu- için, hastahane baş hekimliği, onlar dan her bıraun basına birer süngülü nöbetçi diktirdi Bu nöbetçüerjı vazifelen, boyala n kuruyuncaya kadar, o sıralara hastalara oturmalarına manı olmaktı...
Sonrad-oJi, boyalar kurudu. O yasağa da, o yasağı ınûrza memur olan süngülü nöbetçilere de luzum kalmadı. Fakat buna rağmen, o yasakçılar hâ lâ. eski yerlerinde nöbet beklemektedirler Hattâ sıralar sade kurumuş değü. çürüyüp büsbütün yok obnuş bulundu ğu halde’..»
Hilmem, fAgn isyanı» nm ! «Şeyh Suıd isyanı* rım, JCürd isyanı» nın bastın [ışından yalarca sonra, vaktiyle onlara karşı konulduğu xldıa edilen kanunların ve yasaklann hâli ayakta durmalarına bakıp da. yukarıdaki fıkranın ganp iri»* bet cısını ha tır lan uma ya ını -kân var mıdır?
N VCl SADHJLAB
—r-turlu arzularını hü-l ,
edeceklerdi ki.^^1 ııuiHig M
Fr(MBto| e d u ^m£ı sil r*h a kar*İLd-| dıvar jfcıî I sultana kim deri ani atağım | (1, Dvnw*raı ,r anlatsın^ -| ntin^Badece lxr o_«k-|
ınıofij feiJûm ya ima*— Pari oyunu oynadı Ne de oyununa ınokrat parti de üzendi; Bir oyun da ben oynıyaytm dedi. Dedi amma, seçim oyunu oyna Tfiak ne mümkün? O» lUk Particine mahsus bir oyun -dur Çeyrek aairdanberı hep o oynaı Çarnaçar Demokratlar wçMne en benziyen oyunu seçtiler, bu de miting «>y -iuyahm dediler, Makhadlan tıpkı Halk Partisinin seçim _ —— oyunu gıht se&sıs k« n-
Bundan Amerikaya ne? De- d* kendilerine bir oyun oyna-mokrat Partinin seçimlere gi- inekti, tye bakın kı, para ile rıp grtnemeai bizim bir iç me- pulla zorla çağrılmadığı halde »elemızdir deyeceksiniz. Dojfe- İzmir halkı oyuna katıldn Fara. Halkçılar için de, Demok- kat mUsterıh olunuz sîzler radar için de, müstakil muha- den br utedıklen yoktur, bfkr için de doğru.. Fakat ‘ Zdoğlu RÜSTEM
HazrH 29 Mart tar-hlı baş yaXsaçıda diyor ki fTehlike »dadında/ı binlerce kilometre uzaktaki Birleşik Amerika-ya bu kadar ağır nıesubyctle-n kabul ettiren saiklenn baskısını. t/jpun ağzında bulunan biz, duvmazfeak ve icabını yap inağı bilmesek. Myasl basiret ve olgunluk bakımından mil -letçv fena btr imtihan geçırnm oluruz. B>z(* verilen kıymete.ı ayakta duran ve harice kıurş. biri ğru muhafaza eden tam br nüllH olduğumuz ıç.tvlır. Bu vezry etimizi bu srada en zayif de# \ en kuvvetli şek -fende belirtmek nu 111 menfaat lerinüz iceKdır.»
Demokrat Parti ara seçimlere gtrmiyectk olurca, harice karsı milli bırhk c(^>be-mr.z bölünür ve Amer(kar.ın bize verdiği kıymet de zail o-1 urmuş... Pek haklı olarak _ ne
neyi ptrote
Jfuıan
etmek k.nıin[h£
arzıhah
kabnadı Malûm y rafta k ■ ı! r
I
ece l*r o rûm ya, erde bir arç*m otaa ser-vaı. O, seçim hazırlanırken. De -
I BAŞBAKANIM NUTKU
I Başbakan 28 Mart Cuma gunu Üniversite taiebeic-I inle konuştu. Bı konuşmasına devletçilik milliyetçi-I lik, milli hâkimiyet, demokrasi, İmrrîyet, sajcilık. sof? I culuk gibi mefhumların ifratsrz, mü bal e g asız Ölçüler-1 İr anlaşılamadığından, hu itibarla bu nıcfhtunlann ay-■ dınlatılması gerektiğinden bahsederek baslıyan Recep I l’ckcr hu konu%uun ı bilhassa milliyetçilik anlay I rinK topL^püya ( atışarağ I ırkçılık gavr( ti gütmeyen i h rı dındtn olan vuLıîMİaslarınuzı Mİnız luıkukı
I reşüıı ha\itimada değil, uzrl rnfettpsebetlrrnnizıl# d«| snak dınguhrla kat silnucugunuı
I « insanlık tarihi vah udi düşmanlıg I hır ayıp olarak ka ded»ektir» dedi Millheti ıçîîk
I Lıyisinın doğru feci bir ifratı olan ırkdKğı.. . 1 fetamen (ılM> (i(*tuoklWtik olışundan balıstM* Başl I kan nıillıvetf Hîkle r ıtişnıiyan ve kökti t rrüyan m4 cereyanların da sosyal adalete doğru gidişte I faydalı olabileceğini belirtti. Sözlerini insanlık âlemi-I nin yeni hır yaklaşma ve anlaşma yoluna girmekte I olduğunu söyleyip bitirdikten sonra Türk gençlerini | Türk inkılabının bekçileri» Türk istiklâlinin yapıcıları | olarak selâmladı.
I l'ıuvı’FMh- talebeleri tarafından hararetli alkışlanan I bu nutku hi/ de alkışlıyor» bütün mıhııLııui/ın hu I Uuilaı r« niş, hıı kadar ileri diiyüııc elerini isliyoruz llu I isteğimizi hüdirirkm hükümet kuvvetlerimizin dr hu I pnnsiplrrr hürmetkar uhnunını beklemek hakkınuedır I »IHflIıl
anın ta*
Nürtf dmndii oL
ESNAFLARLA KONUŞMA
Barbakan Recep Peker M •kunda halıseitlğtnriz nut* kıı okuduğunun erteni gün dr c-snafhırla görüştü; esnaf tevekkülleri mÜrnrsMİlcrirıin drrdlcrini dinledi O görülme ebrunundu yine milliyetçİçiik bahsine temas eden Başbakan milliyetçilik durgusunu bilhassa çıraklar ürerinde işlemek lânmgddiğfni belirtti.
HlORr. HAREKET
Barbakan en sonunda Lrtth İzmirliler benden İ, dan Eaîı
f * * - __
kurunalı istiyorum. Gû Mİunnıa töreninde T l«n ..i., r, „,İ „ ,„,..rı. „.h|ıe|rr
e gitti, (zmirdr olanları iyi bilirler. Onun için îbin o tarafm-H (jm- V’almz buruda çıkım ban faıe-
ıtelerdc bm İzmir haberleri gördük. Kınaca onlara d*>-J>a İzmir \ulısı Başbakanın kar-bıitıiıı mrnıurların hazır bul mma-
* —-
.■'-'■'İr.
Ju k" C,''T «W b. rtb.
ntn ’‘I »erler im,
r(-lenn?jre m(xhur **
l> r 4(>ttlriş utnına • 'er,*ı:,ni *»u kadar lunuu-•üu, W, .«»t bile i,.rı i, “'7’? değd
' '‘«^•Umıvtlcatuu bdır..
MİLUYCTÇİUK
.‘riük tamnde ne kadar
unuttun. Ru , du^“^’u yukandaki hkra-*«rak bir Türk vat », l beenfiMr «İM*
,,n kiınaelcrin hu Gel (el*-
madilihruu K„rılVof '' ,UJİH* |®.V İMİ y akışura-
(•■ ,|i . ”■ .hı(rri,„ı fcün ...aı.
.'"‘.•“■‘l™ ............ ■»ııi'-ıi-r. yunvan hürri-
l«r(i«ı» animuyu? .wik Btt *>•*• ”> ,kG
milleti aevinek onu m mÜhim bir şartı d»
■ıulUll|çU1.„„ " wl”T I*?4 «"mu-
• r,V'*>««ne nasd ınaıudun’
'hkcilab BtlUAT em
•rf^olar beraat etti f' um
“K JeğiJmiy Hu 1 ,rk(dlk
Ö^Ukan ırkçü^ı» 3,0 JU‘n'[U,dan ewd d*
««mlannur nu antidemLtnS
O. V K
İfin Şaha tarafı:
Ben
Ben de Mebus oldum!..
de
Mebus
oldum!..
Zincirli Hürriyet
Sahıfe t 3
W*
I
A
K
Va/ım : Zahide SAMSAM
YattftnY kalk tu u, yurudiim, v(> bahir**:
z — Ben ne iş yapayım7 ''"u/ınuyerı
Ber n. iş yop-.hıbnm’ » diye r olm"’ hayl, «MtlKiam... ' | BiUoyrum .i„ldi
i e ~ Peki amma, I netliğimizi* göre, (
1 ^Saylav» t ve 1 _ olabilmek, insimin kendi jhtl ” yarın* hağh bir keyfiyet değil-(lır!.» Tüyeceksiniz. «İn.snn kendi kendisine Mebus ola-
'durdum, |av.
HAIION Ol
MEMNUN
HİNAGOGLAR ( AYIR ( A VIII YAKILIYOR’
( Mıydı kİ a dahil noleı
k ' 1 I ipi i Halk PnTtı a Hiıin/r dkri gibi benim ck bakanım yog, sayanmt ninnim çok olduğu için, ılıklara oylan doldurdum dol
durdum mtllel vekili oklum
Biliyorum, şimdi de
« Canım böyle |(*\ mu?,.» diyecektin&.
Filvaki eskiden olsaydı, sı zln bu suallr.jzv b»«nlm manii kon;
yok, «II lb
«Ramız» in, «Mizah» da yap tığı nükteleri bittabi tekrar -lamıyacağuD ıçm, müsaadeniz le niçin esnaf, niçin tüccar, nıcm avukat, niçin doktor, niçin muallim» niçin memur, niçin müleohMd, Tuçin diplomat, niçin «i bakkal, rücm amele olarruya -cağunı anlatmaya lüzum gör-müyorum.,.
Fakat bütün bu ijlerı yapa-1 dilerine mayışmun gülümseyerek Wlmı?,(> fırlamış ota cağınızı sandığım nükteli sebepleri yüzünden, ben hiç bir şey olanıiyacak- j ırjyım?
Hep bilirsiniz kı ımkânâsız^ lıklar ne kadar şiddetli olursa olsun bu cemiyette herkes i- i çin, mutlaka bir şey olmak bir şey yapmak, münasip bir baltaya sap olmak, veya mü nasip bir kapıya balta olmak zarureti vardır.
O halde ben, yattığım kalk- I tığım, oturduğum yürüdüğüm ■ her yerde:
e — Ne iş yapayını? Ne ıs yapab.linm?» diye diişünm( k te mağrurdum.
Ariyan belâsını da, mevlâsı-m da bulur da, ben re iş yapa «sağımı, ne is yapabileceğimi bulamaz olabilirmiyim?
Nitekim, nihayet ne yapanı ğunı ben de buldum, ve Millet vekili oldum—
Vakıa ben: «Millet vekili ol-xîum' .» diyorum amma, bunu söylerken, içinizden çoğunu -zun ne olduğumu anlıyaınadı-ğınızdan eminim: Zira benim -olduğum şeyin adına pek hol 'ı olarak kiminiz: «Mnllet vek(-11» , kiminiz «Saylav» . kiminiz «mebus» diyebilirsiniz. Hattâ bu lisan kargaşalı? "da bu işi yapanları, yahud isterdeniz, bu işsizlikle geçmenlen «Depüte» kelimesiyle Vasıf landıran züppeler bile vardır Bu itibarla, hattâ onlar tara-frndar. bile kolaylıkla anlaşılması için soy üy eyim ki ben dı-hmızm karmakarışık ve garip
sade
«Millet vekili» değil, ayni zurnanda «Depüte» , «mebus» ve
mühendis, niçin bilir mi?» diyecekaır
Takat l>on de size dıyeceğhn ki: « şu son seçimlerde, Halk PartLsi nıımzedlı-ri kendi keıı-«Mebua» olrnudılar
uz.
■
için söyhy eyim ki hen d»-
zengmlıgı sayesinde, bir tajta dört kuş vurdum, ve
« M rS - - -
♦Saylav» da oldum.. Sizin 14ın bu kadarına pek şaştığınızı « n tnıyorum: Zira hep bilirsiniz kı, insan emillet vekili» oluı -ca (Depüte» , olur, « Depüt. » olunca «Saylav» olur, «Say
sn/
olur
♦ Hayır’.,» covabıtu vermem lâzımdı, Fakat kusura bakmayın. Mazur gürün,. Ben artık Mebus olduğum için, hiç bir suale «Evet» den tanka bir crvnp veremem1 .
X
I
Neden korkuyorlar ?
Iliırmı dt llm«hll(l iri len AvusturyalIdır, Almanya Avustıııyuyı ilhak »dtikten sonra Illtleıçilere muazzam bu M-rvet bırakarak Ameri kaya lılrret etmişti, Şimdi Baron Amerika lablyrtind» dır; ve Avusturyayı Amerikalı •» tarak ziyaret ediyor. S» bebi ziyareti eski servetine konmak mış l'’aknt şu küstahlığa ba -kınız ki, Baron (1e Kots child rhki vatanından yal nız »dinde kalan mııllarmı de ğil, harple harap olmuş olan ların b(-d« hm de talep etmek t»'dir.
Vatana apartmanlar, hiaw K tif’tlorl, Ve tlenrrt flrmnlnrlv İr bağlı olanların çoğu, bu AvusturyalI Barom glbUUrh r. Tevekkeli değil besh» kargayı oysun gözünü drmemiflvr...
moruk ettiğim bir nokta no mrını Ara bu göz ve kanuntaı ı yururitık te türlü vazgcçıııiyen hakkını, hangi hı
İSVICC İKİLİSİ ALMANIJVIl-LA tSBİRLİÖİ ETMİŞ
var; ynz bulun-iktidar par
iduda kadar
Rehini makamların yaptıı di
lan hrotevlrrin hayM1. tokrarbyaaak yak atan rlnğd. ha * lag|g^, Mo l( y, t» kim FMıslm * ku (uüal İrr ı, muhtelif Sinag(o^
Hayır! flitlerin iktidarda I ıl'ualugu »ıralarda / »
yada o mış MkAyaıhıi
değiliz, Çayı «vıyır Sinagogla t AlmanyiKİa İm• 11tertdadır. Son gelen herleri! nazaran İngiliz lıuınm lideri
Lı Jijlth lü’rmı Jıı di ki tedhlgçlh re nıı?MİInnv vasi tecrübe şehir lerdr atat ve mı yap laıı enliği ı
? •(}( *nl(’ rin b>T g OTM-
1 trkl»* dünya mılhti ve bir _________vâMiflandır mm şunları söylemi ^tir Ameri» hu yolu tutmakta Uçtiocü dünya harbhAn tohunuan* urrpınîftir Memtakotira* • yakın bit zamanda yeni harbi» i ürÜkîrTi mrs»ne in-
«r-ı
Benim öteden b( ( ı
Kendi kendime d > m -hürriyetini zincırk-j i u durmak inadından bir tisi, vatandaşın tenkid tanımak niyetindedir?
Bu suale bir cevap bulabilmek ümidiyle cv\ı İki ı un Üşenmeden, "0 H P, » gazetelerinden bıı mın \ıı m yıllık kolleksiyonlannı karıştırdım: Zur. hnkıdm *C. H. P » hükümeti tarafından mlisamiıİHiyl.ı karı lanabilecek hududunu, ancak onun gazeldi ı md(- l»u laeağım yazılardan anlıyabilirdim Fakat mani» •( gördüm ki, bütün o kolleksiyoniar hep, bu yındu lım bakımdan güllük gülistanlık gösteren j>esp( nln» kasıde-lerlf, ak saka kır ta. pöhpöhlerle, maşallah, ve imudhılı-larla doludur.
Pardon, günahlarına girmemiş olmak ıçm Jır.ıl e(lc yirn; Yalnız dünkü ( Anadolu» ceridesinde», kalını-marca yazılmış bir tenkid vardı:
Evvelki gece, Karşıyaka Halkevinde biı düğün v.u rnış Bu düğün gece varisi biteceğine, sanı ikiye kadar sürmüş. Bu yüzden, bir kısım vatandaşlar, uykuların dan mahrum kalmışlar. « Anadolu» ceridı* ın( eme «lzınü » zabıtasının bu husustaki musnrnahakfu lıpı, şiddetle tenkid olunmaya müstahak bir |ev fıyrtlir
Bu satırları okuduktan sonra, Halk Partisi gazoilleri hükümeti tenkid etmiyor, ve Halk P«rH«l hükümet tenkide katlanamıyor diyemezsin ı / »uı^n ırıım Ve sanırım ki, bu misale bakarak artık, başınıza 15 açılmadan yapabileceğiniz tenkidin mahiyetini de, hududunu da yavraxn||^
Halkın uyanmasına sebebiyet veren hadiseleri bol bol ve şiddetle tenkid edebilirsiniz!.
Bunu or-indik ten/ sonra, Halk Partisi iktidarının, muhalefete hürriyet vermek istemeyişinin sebebini ukça kolaylaşıyor İktidar hükümetin den nasıl hürriyet vermesini isterdiniz ki, o milletin
kestirmek de (>
te s!ğı başında, bir fedakâr ana şefkatiyle «uyuşun da
» — A İ
gürültü"çıkarmaktadır^ »u ıt ırla, «Anadolu»
t
büyü«ün!»ninnismi söyleyip dururken, muhalefet ha bire tc ! "ibi iktidar hükûırf*« d*, halkın uykusunu kacıra-nutîlk. ?«l mu aleh-t. rnlazali
silkmekte mazur
zete, bryâWr mitıjal ah neredeyse
z
/,lr4uı.
ug ^Rlerk^n, u /andıra
»jilleL uyandı ra d
»
,avı yeni bir çıkmaza aiirük -b‘meninden endîşe «uv wı Afoafika( la
artmaktadır Ayaıotan
ıınirl 11 unumıa ywwfl fml su ika d otarşi 1 ve ka bu zln hl 1 tirar edabUtrir
OT)amt»rtn lxı «irüTİ. çrn haftaki baş yrutmırda itari sürülen fik1 1 ve yardımın aydınlatıyor
altm(ia lııglhz dm brhu P 1 p Im*i altı
»ren k indirdiler” Nn/i/-y(»r yü/ün(h*n sılm«k Içm ı bir harjı hrnüz arma şu günlerde» Mo«l( V LTKrrlIİH’h-r h«*r»ün n* kudur Imklı oldtığuınu^BHmHI indimi fıışiaürğc
«len dalın ya derken, ett del «
\ alini partlai bervhn «in Hİyıvd ve Atlgadt ı imgıılidtr» demekt(m lölyor.
ı t ,p.ın.\ ııd.ı rajlminln hAlft yaşadı nubt Afrıkn(hı Smııh ,N, ı,, n H ıl'fjı III ( I bir politikli tııklp ( gıltrre ve raman lnnln lediklcrlni ilâve cdllm «n. « I . lore huk vermemek I ğiklir.
gmt(ı rfl>|ttr
_______________ dün-0 kın hı (|dl>(>rurn» muavini Johı Bec Alman un*yönel
ne zarın> k» malnı erkin
ı iıhkıkat neticesinde İsveç Bu,“'
milli • -mnivcllnin Alınan (k-ı ıpo ı\!•» İşbirliği ettiği mey d m ı ( ıl iniştir. İsveç millî tın-niv( !• Alınanlara, DanimarkalI v( Norveçli milliyetçilerin f kiIiçh hakkında gizli raporlar \ ermekle kalmamış; biz -zat k( rıdı vatandaşlarım gaın m ızl mı ıştır, Bu anıda İsveçin mu l ıl ıl bir siyaHet takip »d m(-im iztlyon yirmi kadar valaiip' everin isimleri Alman lara lııldirilmiytir
(îün geçtikçe İngiliz ve A-ım ııkan nüfuzu altımı giren ım ml( ketimizxle Allah cümlemizi bu ço^id Jumalcdardun muhafaza buyumun.
Merak ediyoruz!
Güzel şeyler duymuştuk P>H Mîllî Eğitim Bııkaıu Hu sarı Alı YîlpeI'in leşebbÜsÜyI( çıkmayu başlıyım ve memleketin frkir hayatında sentler* ce itijdulı işler go» >nü rn (ı. ♦ - ıl
tamamlıyor hakiki yüzünü
AMERİKAN
ALTINDA
PARMAĞI MI
YARDIMININ
( III KCTIİU/LK
VAK F
Hliğini; lüh i’ • t t
Amcrikanta son lop iri ı( .ı tak-
( I olur faşizm hortlayoî > (liypn
Bkabı) flf-
BAŞKAN TRIJMANFN Nl^T KU VE TOJONVN SİYASETİ
rııüdafoı ır Bir-mtıekki-
I>4,knruıUk ç«vr»Urd* Aj.t* k«n ^ardınunın bir bakıma (İm ChurcbiH'in parmatı «I* ya|>• kİı#ı Miykmiyor Oeniîiyol’ * kİ Chunhll, fn-Jtere imparatorluğunun ancak iki ko (;( bUyüğil. Ru^m ile Ameri-kayı çatıştırarak ayakta tırtu-nahiltcrğln* kanidir Fultonıla iradetüfti nutukta bunu kapalıca aMy leınîşti Şimdi Tru-
man'm nutku kandaş ınbcak ton'un nutku karşıluştantacak olursa aradaki bcnzı rhk der • hal göçe çarpar. Her iki devlet adamı da aynı nokta(tan ha roket etmişler, aynı neticeye varmışlardır Yalnız şu farkta kı Churchill Ruıyaya karp müşterek bir hareket taaav * vıır ederken* Truman bil tün ytlkü tek başına Ummağa razı olmuştur.» ’
Bu söylentilerin hakikatlere ne kudur uyduğunu bilemeyiz* Yalnız muhakkak olan btr ^ey vnraa o da. Amerikan siyaseti dünyayı üçüncü tar harbe sii-rükhyoçek olursa afetten no İngiliz torluğunun ne de kapitalıznümn pek
Ui bulamıyacaktardır
11
bu umumi trnnura -AiTM'Hkaa umduktan-
Cskj Japon İMişvekılı Tojo* nun avukatı Georg(’ Hl> vveft, milekkilmi başkan Tınmanın nutkuna (layıırurnk edeceğini açık kanişi vvrt’o göre bu nutuk
linin luı kadar Lsatadlı bir »U yn.M I takip etmiş (>1 en kuvvetli delilidir. Zira Tu-jo başkan Trumauduıı ( rıclcr-Co evvel Sovyrtlcri çinin r İçine almağı dÜfünmUş v( bunu göre bir yol tutmuştu Diğer jüpon harjı suçlulonınn mü -dafılrri de mückkıller m ayni Mwkild(* müdafaa edrc( klrrmı bddıri! )( rdır
dıığunun
TEŞEKKÜR
olan say izim birleştirip bir « I) mnkrnrfc hnîirdr
ya karar vermişti. Hattâ bu (|(^ fl______________________Lrp
basın Aleminden yardmıtan istenen vazar arkadaslnnınız ( 1-lerindvn geleni esirgemediler. Ayrıca bu sayının hazırlıkla -nnın bundan aylarca evvel tamamladığını, hattâ iuu lkciuvo tau»ilahileri» ; ( İliğini d« «hıyrnuştulfc dun uyku gcıji, ıriHiftiuı (ık ınadl. Neden acaba jf Mel ık ^cdâyı^______________jBl
Z\
’ AYAN AJSASI O’ DANİl/tN TRUMANIN YARDIM H K-Lif I IIAKKINDAKİ SÖZLERİ
dergi-tat hale K. Ara
Bagkan Trumanın Türkiye U kuuMi istana vardın (İn bu. luulîuü üzere yuptıgt teklif hu gün^^ı muhtelif Ijörüş ve jUAıısımı vesi-luyor Bu yalımların dün
frkirh rjn kam
İr fi
Zinciri» ILırrıyet» umduğundan çok rağbetle karşılıyan ignunta
i Demokrat İr-
kendi-büyük
çAan
(
suu bir okurlarına.
«Yem Anır» , nıir» , ve «Ticaret» gıta, mt>-pınnı tebrik etmek m/akviMu gösteren gümtatik nfıklmne. ve tavan aikssine kun^pnasını ayni dostane alâkayta karşılı-yun diğer mostakıtastar tıa can dan bir «aınuniyetle teşekkür eder,
« Mâm kı«j» her «Un Yvtıioe sigara.», glin mCIvh I "
’■ r^ve‘'r heı
■uliirt ,.ig«M»ıui',
tığı halde gibi sün yuniı ucundan yakmış»
çıkarır olm
W.
■e masekey I ? yata-g takma dişcralupr İgd(?r ODH dk ITk*K gelmişti r;p rastlıyan çube müdürü, o ık yedirmişti Ha-
es-
Varaz daha allamış alıştıkça onu Hah.* kiden geceleri çıkarırken fimdi yatalkcj ğa g rmeğe başlamış, insan ela ağzının dızriz halı kendi mı r''t’,^£İ keşiz yüzü günün birinde i|’*-
Çocukluğu Abdülhamit de devirde moda olan polis ramtüUiUu. ' I
midin kendvn de bu türlü romanlara JŞ 11 ’ ' ’
desır yancıbğmm bu en tehhkes z volu epey kı Iknılm»b>r çok ederler çevzrrm- yohyk- Türkçeye Cedrde’mn. hattâ Hüseyin Rahnd’rün saydı omda büyük bir kalabalık hep bu mZkğ.-
Bız:m şube müdürü de işte onlardan • Sübr
ni se^nde füp^z bunun ^Ü^^^X aydrbt-müdürü oluncaya kadar ne yapıp yap j .
İki t.u,p ..kuy.bilird,, !(.!«.> Î -* ‘
v>Wm„U kİ, tozUam»»- i,w^ t
bun pott. ..porlmn, ‘>k'^“n^gİTrZ..UnA. .«t-, B r.k,4 v„.m k. bl! /"? ,.'vr(.kfiyle mAU
»uyacak kadar meraklı ıdı. Ja/>K » Vudanm uydun»
Uru rmıthyordu ki. değme rrn^ Wrt-k. ot-
mazıh; bele bunlara keyfij|£.re ımJ}«yyele yo-miyar,, olmuş gibi kabul etn , ^lfX]er uydurmak elin-byle bir takma sebeple «?bepk e dl? ş{cr hangi Hr
de oldüktan sonra romana ne nUttes«»l raporlar
zurnanla
âfaır
A-
KULAK
YAZAN : Covdot Kudret SOLOK
— 2 —
yazmağa zorlar; sonra #ul»n bu kağıtları uzun uzun İner kr, kendi kendine bir takım sualler sorar, cevaplar vrnnrıJ. çalı,irdi-
« F ılfm kun-M’ her Miat lam on birde aptesHiıcsinin ı«ı ginı yakıyormuş Acaba neden? Bu Nukm un l bir n m-t (»l-ması n'
« Filân kimse her tfün sekizi çeyrek vupunylr ij.'lırv iner, vapurda hep aynı yere otururmuş. Her «tu» Mğ bacağını sol bucağının Üstüne atarak oturduğu halde haziranın mı ıkUı ne rastbyan pazartesi de (m dokuzuna ı«ı »Ilıyan pazartesi gün len sol bacağın» bu(ağm>n üstüne atarak oturmuş ve hav.^İH kalan uvağmın ucunu di, arMıru sol tarafa doğru nallamış. * i (1 Z
kullararkvn fiÜt» kulb nmış; Bakırköyiltfıkv» hteubği trernİe i gıın «Ilı sıfıra içtiği haMe filân gün !i veya, ugarayı her gün yasıtıs ucumla» yap
Abdıilhumıı Lıhitan indirilmişti amma, onun ı(Wrt* usulü U-tuk h h-k tmzj (ktıgikbkkrk hemen hemen olduğu gık yü* i ülüluyındu. Yıllar yılı ILımit'm Vtibdodı ve baütuıi alin»-(!*» kalgıı 1 lir kıy t* nıkııvl o hale tıkjTUştı hvr halde, artık onu talül buluyor, o tarem dışında battal türlü hır idarenin bııulıuıbıkcpğinı hiç kimi* hatırına hile getirmiyordu Yapılan l»ütün d( Eşiklikler, başka altu^nkr koymak yolunda »loftıl, oskisnu yumanın ihtiyaçtan»* güm ymlle|t irmek ten taretti Mo*e!L hafiyelik kaldınhnıyonhı, sadece İmfiytdiğm usulu deftiftü ılıyor, daha asri bir hale konuyordu, afur nal» ykır bırakılıyordu da, yataa ndı (tağ^tirlhyor, ( rapor» , yahut da «nuıknlet oluyordu: makale, bir nevi nç&k turna) demekti
içtir böyle hır çevrenin içinde yetifoüf bir edam elan çühe müdürü. Ertıığrıd hakkında yasılan kft^ıdı eline uldığı sonum düğündü; ♦Hmın’ mMİesnki acHruyartar. Öyleyse bunun içinde bir iş var1» O zurnan bütün avokk danutrlan ayaklan» di, kâğıdın altına kırmızı kalemle ve in harflerle TAJIKİKt (liye vaıdı
MÂ
I-
( MONl.» V A.lt
*kıp tsİyte ie İndir den sivil po
i
Fj
İT saiH
i ve yazı işlerini filen idare eden : Mehmet - Ali AYBAR Posta kotuau : İzmir 40
Bnaıldığı y*T • Dolanlar Baaınım — İzmir Fiatı : 1 O kuruştur
ta
Dünya Siyasetinin uhtel inkişafları
I I
Mehmet - Ali AYBAR
harbe sürükliyor dar bütün memleketleri bu mihver etrafında te^kHâtlanduv makla meşguldür.
Yalnız bu meselede Ingiltere ve Fransarun alacaklar vg, zıyet çok mühimdir.
İNGİLTERENtN VAZtYETİ
ŞJndiye kadar Bevinin takıp ettiği siyaset Amenkanm kuyruğuna takılarak onun arkasından gitmekti Fakat Btnr.m bu siyasetine muhalif olan İşçi partisinin genç unsurlar Amerikanın bu kararından sonra Harxrye nazınaa karşı daha sert bir vazıyet aldılar, ve Bevinin çekihnesini istemeğe başladılar.
Ingiltere henüz kararını vermiş değildir Labour partm® sol cenahı tazyikine devam etmekte. Berinin çekilmesinde ve dıs riyasetin sosyalist prensiplerine göre a yarlar TTiasmde
Truman Dünyayı
AMERİKANIN YARDIMI MESELESİ
*|aM r. Trumanın Türkiye ve Yunan^stana yardım için AhB kongreye yaptığı teklif hâlâ Ayan meclisi taraf r.CcU tasdik edilerek son şeklim almış değildir Şsndıye («ı i'(r r » mesele gerek Ayan, gerek Mümessiller Meclisleri hariciye en cümenlerinde uzun tetkiklere tabi olmuş, lehte ve aleyhte bir çok kimseler ve heyetler dinlenmiş, ve nihayet yapılan itirazlar dikkate alınarak CumhurreLsmın teklifi bazı tadilât ile Ayan umumî meclisine havale edilmiştir.
Bu teklife yapılan itirazların en mühimi Trumanın Birleşmiş milletler teşkilâtını hiçe sayarak ve onun nufuz ve itibarını hiç kale almıyarak hareket etmiş ohnası kii. İki partinin hariciye işlerinde en ziyade sözü geçen iki lideri, Mr. Van-denberg (Cumhuriyetçi) ile Mr. Conaîly (Demokrat) bu itirazı önlemek için söyk bir tadıl teklifi ileri sürdüler Türkiye ve Yunanistan süratle yardıma muhtaç oldukları için Amerika bir taraftan onlara yardım elini uzata dursun, fakat Birleşmiş Milletler teşkilâtı bu vazifeyi üzerine almak istediği veya yardımı bizzat yapmağa karar verdiği takdirde, Amerika derhal bu mesuliyeti ona devredecektir. Bu suretle Amerika adeta şimdi Birleşmiş Milletler teşkilâtı namına hareket etmekte, ve bu yardnru onun namına yapmaktadır. Çünkü bu teşkilât henüz böyle bir mesuliyeti yüklenecek surette hazırlanmış değildir.
Bu tadil ile Ayanda itirazların susturulaıîaği umulmaktadır Fakat Birleşmiş Milletler konseyinde >u mesele konuşulurken Rusyanıa alacağı vazıyet çok merakı davet etmektedir Çünkü Amerika bu kararını Birleşmiş Milletler teşkilâtına malûma’ kabilinden haber vermişi bulunmaktadır. Sovyet murahhası Gronyco konseyde Ame nkanın bu keyfi hareketini protesto etmiştir Bu suretle Arflakamn Türkiye ve Yuıuuüstana yard m kararı Amerika le Sovyetler ara smda yeni bir hâd seve sebebiyet verecek gibi görünmektedir.
fiil
Trııman demeçte bulundu. Siyasi çevreler, Trumanın nutkunu Sovyet Rusyaya bir harp ilâm telâkki ettikleri i-çin, Moskova konferansının akıbetinden endişe duyduklarını gizlemediler. Amma, bu tahinin de doğru çıkmadı. Konferans, sanki hiç t bir şey olmamış gibi, kaplumbağa hı-
oskovs konferansı başlı* yalı bir ay oldu. Henüz dikenli mt^lekrden hiç biri halledilmiş değilde Alman-y*nm hududlan meselesi, hükümet ve idare şekli, iktisadi rejimi ve tamirat işi olduğu gibi duruyor. Avusturya dâvası »e, daha ele alınmamıştır bile. Konferansın yapt*ğı tek müs-bet iş, Almanyada merkezî bir ziyie yogana devam etti, hükümetin kuruluşuna doğru
ilk bir adım
bundan böyle ajanlardan mürekkep bir büro, hükümet işlerinde Şerlindeki müttefikler komisyon ına yardım tir.
Bilançonun parlak muhakkaktır. Esasen yükleri ayıran görüş
Fakat bugün bir ölü noktaya _.L_ . savabileceğimiz gelmiş bulunuyoruz. Acaba ya karan alınıp olmasıdır: ' nn ııc olacaVBize öyle geliyor ki, resmî görüşmelerin se\ rini değiştirmediği halde, Trııma -nın demeci, dünya siyasetinde yeni bîr takım inkişaflara \ol açabilir. Bilmem dikkat etti -niz nü? Stalin. Bidau 3e Be-vinı Icabul ettiği ve her biriyle ayrı ayn saatlerce görüştüğü faat farkları meydanda İken İd e, henüz Marshallla kar-bundan daha |şıLmamışür. Bu sırf bir te-sadüf eseri olabileceği gibi, Stalmin maksadlı bir ihmalinden, yahfjd Marshall’ın daha mülakat talep etmemiş olmasından ileri gelebilir. Fakat ne olsa, Truman’m Amerikan oyununu açığa vurması üzerine dört büyüklerden yalnız ııçünüıı başbaşa konuşmuş olmaları bize manalı görünü -\or. Dünyaya meydan okuyan bir Amerika karşısında, İngiltere Sovyet Fjjsya ve Fransa-ınn birbirlerine yakınlık duymaları ihtimal dışında değil -dır.
j Sı vyetlerin böyle bir yakınla ıraya dört elle sarlacaklan a--ık irdir. Çünkü hazırlanan in iineü harbin kendilerine n ı teveccih olduğunu Sovyet-Jcr pek ala bilirler. Geri kalıyor Fransa ile İngiltere. Fran-5 ı da buna taraftar olur kana aüır’eyîz. Çünkü Fransa dün-\dvı er geç üçüncü bir harbe sürükleyecek olan ^nper-rm-pervalist bir Amerikan sı\ ıs(-t m tutacak durumdu dvSd -t ır O, su aralık belki her nıü-iHtcn nıThc ri? nnnTTrtr muhtaçtır İngiltere için kat ı bir sey söylemek pek güçtür Be\ in Ingilterey ı Am( rîkmım bir pevki haline getirmiştir
edecek -
olmadığı dört bilmen-
ve
konferanstan fariası beklenemezdi. i
Bizce Moskova konferansı - ı nın asıl savanı dikkat tarafını, masa dışındaki görüşmeler ve tartışmaları teşkil eder.» Henüz konferans başlamazdan evvel dört büyüklerin görüşlerini az çok yumuşattığını öğrenmiştik. Deniliyor ki: Fran-M. Rhur bölgesinin Al manyadan ayrılması noktasında artık ısrar etmiyecek, Sovyet Rusya, Almanyada merkezî bir hükümet kurulmasını istemek le beraber, eyaletlerin nyıhta-riyetine rıza gösterecek; İngiltere, Şarki Poneronyanın ve Sflezyanm, Yalla anlaşmaları gereğince Polonyaya bırakıl -masını kabul edecek; nihayet Birleşik Amerika da, Sovs etlere karşı sert bir siyaset takip etmeğe taraftar görünmekle beraber, anlaşma kapusunu da kapanuyacaktır. Bu haberlere, Dan'marka. Belçika, Çekoslo- l vakva ve Lüksenburgun ufak tefek hudııd tashihleri 3e iktifa edecekleri hakkmdaki söylenenler de eklenince, Moskova konferansının istikbalini karanlık görmek içiçn ortada ciddî sebep kalmıyordu. Hele Bevinin İngiliz Rus ittifakının uzatılması hakkında Süt ♦inle ba^basa görüşmek arzusunu izhar etmiş olması; ve Marshallin Moskova ya hareket etmezden evvel, dört büyük -terin Almanya üzerinde yirmi bes ilâ kırk senelik bir kon -trol kurmalarına taraftar bulunduğunu söylemesi ümidlc-ri arttırıyordu. Bittabi bu demek değildi ki, Moskova kon-fer(an.(ı biitün ihtilâfları derhal kökünden hallederek ve dünyayı beklediği sulbe lut -ruşhıraraktın Fakat bu de -»>ckdi ki, Moskova koııfenm • «mda dört dış işleri hakanı karşılıklı bir anlayış zihniyle hareket edecekler ve her hah bir prensip anlaşmasına va-racaka İrdir.
Fakat bu tahminleri alt üst edecek bazı hâdiseler (>ldu Bir kere konferans açılır açılmaz Sovyet Dışişleri Bakanı Molutof hücuma geçti: Kendi ifgal bölgelerinde İngiltere ile Amerikanın, Postdanı anlaş -ması hilâfına hareket ettiklerim aöyledi. Bunu, Bevinin yiddetii bir makalesi takip Hli. Derken. tam bu sırada
>nı
__ $on zamanlarda Bevinin Mos kovadan dön* dükten sonra istifa edeceği hakkında bazı rivayetler de cık-nusbr. Berin çekildiği takdirde yerine Sir Ctafford Crıpp-sın geleceği söylenmektedir. Bu rivayet teeyyüd ederse c t İngiliz siyaseti y
Onun için İngiltereninivereceği karar ve alacağı vaziyet merakla beklenmektedir.
rı bir istikamet alacak demektir.
tayın ediyor, yalnız Türkıyeye * sen de sana para vereceğim» demekle
İngiltere bugün AmerıFanır elmc| bakaraBir
Fakat bunaj
Jiz - Sovyet ması iınkâr kii Bevinin tini tenlrid t dar işçi mel Trumanın j^B in( t>kan MRffttMtının İnalı ı* :mpa t atori uğunun mir^tına
Ikonmak hususundaki tehalü
memlekettik pnen bir tngı-
ni —>
- Fransn ya tarta
ısız
BObbbbbP
dea yüz yirmir kı-l>U3
değildîr. (9B-lsİv etsiz ah ase-
ınıın goru>ont etinden ve A-
kimden sonra bazı muhafazakârlar da iştirak etmelerdir Bunun, yarın Brvmi siy* (l değiştirmeğe mı efrur ede( ek kuvvette hır ceryan halini al nuyacağım bugünden IrintM I kestiremez.
• Böyle Ur yakınlaşma nasıl bir netice verir? Kuvvetler a-rusında ntıvazrne maama* dayanan riyaset insanlığı usia sulhe götürmemişi r. Fakat bugün Öyle kritik hır dununda bulunuyoruz ki, harp bütün kuvvetlerin tek tarafta toplaıunasmdan çıkacaktır. Bu içi» tngflîz - Sovyet-Fran mz işbirliğinin gerçekleşmesini t i i ıtrimi edeııterdenn.
TÜRKtYENİN VAZTY ETİ
Amerikanın j ardın karan ile en ziyade ilgili olan devlet Türkiye oldui ı halde onun bu meseledeki \aayet» pa>sıftir Ona ne yardı isteyip istemediğim soran vardır, ne de yardıma muhtaç ve razı ise bile bu yardımı hangi şartlarla kabule hazır olup olmadığı hakkında fıknru yokla* . ar Amenka böyle bi' \ ardıma kendi kendine karar ver!-«F •
yor, şartlarını kendisi
kanını dökeceksin, ben iktifa ediyor
Halbuki Trumanın t* atıyoı. Amerika artık cephe almış bulunuyor Eu karardan larak ikiye bölünmüş derse harpten de kaçı ki Amerikanın Antı-o üçbncü bir harbi timaline karsı da çük milletleri bu hazırlryorlar Bu böyle bîr mihvere girtne e, böyle nıaceiuya atı mıdır? Bunu ne Türkıyeye soran var, nede bu Türk milletinin ne dü Yalnız gazetelerin P. » nin niyetle meselede aydınlatılmış veı-meden evvel Milletin reyini almak liizumure kani oldu -ğuınuz tein, baştakileri kendi keyiflerine Türkiyeyi bu kar dar ağır b r mesuliyet alt na sokmalarını kabul etmiyoruz.
•klıfi üçüncü bir harbin tohurr lanm doğrudan doğruya Rusyaya dünva bulunuyor. Amerikan ricali nmıyacaklarını söylüyorlar, mrmintem siyasetini tesbât öze almış bulunuyorlar. Bu harp ıh* anın hududu üzerinde bulunan ku~ zer içine alarak rilâhlancbrıyor ver îtlerden biri de Türkıyedir. Türkiye ?, böyle maceraya atılmağa hazır hulusta ir düğünü anlamağa teşebbüs eden.» şrîyat ından anlıyoruz ki C- H. enleri Amerkan yardunmı memnu Fakat bizce millet bu
karşı k'-tl O* icap e-Demek edenler
SOVYET'LERİN VAZIYETİ
ehemmiyet ver-um rolü oyna-an gelmekte
A
mağa
olduğu kanaatini v-rm-eue ~
Filhakika Truma
yaydığı mesayı. ge? rnd^r onra soylcdi-’j
nuı Sovyetlere ve kon-.un.zT*- d ıjruda- ______
ettiğini, dünyanın her hsnrı b - t ara br da zomünizm hareketine karşı cephe dr □ ' , V ; ::r r Z \ı kundan Amerikanın haıd^t. . b-r A • verinin kurulmakt. ddnrn kmaahra (rrr Sovyctlerın dianda kalan butun devletleri bu mıh meğe karar ve^ * den bu mihver_ o—bU------_____, ___m da Amer -
kadan görecekleri yardım nisbetmde bu mihvere katılacaklardır Avnı zamanda Amenka Almanvadan iaponvava ka-
[ Vatan1 Millet Sevgisi
menkanın bı miyor gibi g( çalışmakta, (
■
te bu
ı kararma Rusya zahiren ırünmekte, daha ziyade iünyaya taarruzun Ame
nın gerek bu yardım teklifi münasebetiyle ı nutuk. Amerika ığruya harp ilân
göstemr. Bu ba-nkomintern m ibiktedir. Amerika vere çek-
kısmı şimdi-
1 t
* vZ
jz vardır. Kraldan
u pı Ifı D
id
uı
[la Fİ-
Tİ ta-
i > • £ f *
I
guffer
mı dm işi
avirmiM d W f • * ♦ • t T T • - I
i en vazii
nüdâlmlf-4|nı
^atı d yB.r
çça ahhiK^nf/ duzz h ıı es ■'*’ ■ edec-> ız-W
bir bozulduk varmış ki
1 û y 11 a II Ş147
Bir zamanlar inkılâpçı idik. Kılık kıyafette, «filde, dünya görüşünde, cemiyet anlayLşıtuia sanatta, her şeyde den oL mıya çalkıyorduk Son din hareketlerinden »omu inkılâpçılıktan (L. vazgeçmek icabcdecek. Meselâ taarttürü nirvana ıhli-ja(; hasıl olacak Kadınlar rarsjtf giyerken erkekler de şapka ile dokyatruu ya’ Ta-bil onlar da fese çekler. Kuranıkerim v
Lâtin harfleryle bette Arap İkarfJerirü I tel(4x-yte erkek talebe ayn ayn mekteplerde okutulacaktır. Tramvaylarda ka • dmlarlû erkeklerin ot urduk lan yerler
(ra.tina perde gerilecek; muhallebicilerde ^(hr.ter k£â»nı kafesle aynlacak Kimse-»m nuadina kançthnaz, herkzu hangi
hlcikınuzcm lüzumu
* •
sanğa, cübbeye döne-ve ulumu dînîye ted olur mu hiç. EL kabul edeceğiz Kız
de g
mür
devli
İr"
Be g
ileri
karşılamışlar İrr
bizce
değildir. Böyle mühinı bu karar
Burun neticesi olan tekkesini açıp icrayı Bcek. Şüphesiz ahlâk ha çok düzelir.
■ Bir zamarJar dev?MçıFj(Lk ilanın enj bem başlı SeAr
K d
k:l VII
QBt ken aaliyete başl iyeniz o zaman da-
llıis tıkırı d duı (kkA)> ume
algsıun flâl etim
TUdcfi libtl Mİizmc c
Lbf olduijı Lırd ı ne
9«I
Son k Her
Halk 3Tur-•rganj
.e bovuHB ^udundu |ku-a-ıdırıgve) müd.daası j upılır, ıdf düze m oruz. ly Oık, ^Buııh uny e t-oııİaremi da
tAr 0aı
| 1
ar J
..kUilcrcl*,. uıiLuruen ua
halkçı harekete kızıl diye uamga vuruyor, her Demokrat hamle-viiu aolcü diye boğmaya çaliyıyuruz. Ku-h kala bir milliyetçilıgum* kaldı. O da İden giderce ne yaiKaago, bilmem. Paı-bmz um kalacağa danana? Orasını da pek bıirmıyoruın, yabuz, bunları düşündükçe aklıma lıuşka bırşey geliş ur Vak Uyle vatan millet sevgısıınlen şüphelen, diklen yurddaşlan pul manietjyle a>ak Lanna getirtir « Cumhuriyetçi m »un, değılnusın; Halkçı mnnn. değılnwan; milliyetçi misin, değil mi&mt.» falan gibi suniler eorarlard) öunlaıdan bir tanesme «Hayır» dıje cevap verdiğiniz nu yandığındın. «Vatan hum» damgasını yıdiğv-tuzın resmiydi. Bu son inkılâpların kalı-raınanlan vatan ve millet sevgilinin ölçüsü olan bu sualleri şunda de lütfen kendilerine sorarlar mı?
I
Onun yüzünü ne zaman gördük kil
«Cumhuriyet Halk partim» nın ileri gelenleri, - jr»hut isterseniz. artık geriye doğru çok den gidenleri. - Türk Milletine «Hürriyet» veriline-sine taraftar dtğiilercıif-Ve onlar» bu MıHete I «Hürriyet* %enlmesmt I aleytar oluşlumun i cip ııebepl* rıni aobtır-I ken çöyle buyuruyorÎAr* I mı? : I ( — Bu milletin ₺*(»• I na ne ı*eldıy*e9 (Hûrn-I yet* yüzünde» gelmîf* I tır!»»* I Evet, anladık, kabul I ettik kı başımı** ne gel-I (fiyse «Hürriyet* ytı*®e | den geldi .. Fakat ne olur, dünya gözüyle, ölmeden» sûrünme(leD, rûluıeden, l>ari bir İste zacık, bîr berecik biade o mübareğin yljaûöö raek ! .
ABONE ŞARTLARI Seneliği Altı aylığı : Üç ayhğı :
500 Kurut
> >
İlan çartları idare >*•
t
250
250
kararlattı rıhı*
Comments (0)