AKŞAM
Sene 27 — No, 9519 — Flatı her yerde 10 kuruştur.
PERŞEMBE 19 Nisan 1945
Sahibi: Necmeddln Sadak — Neşriyat müdürü: Hikmet Feridun Es — AKŞAM Matbaası
Memurlara bir aylık İkra-miye’nin dağıtılmasına yarından itibaren başlanıyor
Basma ve kaput bezi dağıtacak mağazalara mal verilmesine başlandı
Müttefikler arasında
İyi düzenlenmiş bir orkestranın içinden, zaman zaman, kulağa hoş gelmeyen aykırı sesler çıkması gibi, siyaset dünyasında son günlerde, beraberlik havasını aksatan ayrı teller çalmıyor,
Harb hem Doğuda, hem Batıda üç devletin Kırım konferansında hazırladıkları plânlara göre, en elverişli şartlar içinde sonuna yaklaşmakta. Müttefikleri zafere ulaştırmaktadır. Artık hiç bir tarafın, öbürünü, daha az fedakârlık etmekle veya daha ağır davranmakla suçlamasına imkân kalmamıştır İkinci cephe meselesi geçmişe' karışmıştır. Şimdi İngiliz - Amerikan orduları, Ber-llnden Kızılordu kadar uzaktadırlar. Pek yakında, hattâ bugün yarın birleşmeleri bekleniyor.
Müttefikler arası siyasî işbirliği, harb cephelerinde olduğundan daha az parlak sayılmamak gerektir. Kırımda, her meselede tam anlaşmaya varıldığı ilân edildi. Bu anlaşmalardan bilhassa ikisi üzerinde hiç şüphe kalmamıştı: Bu harbi doğuran ve bu harbin doğurduğu en çetin, en prüzlü Polonya meselesinde tam düşünce ve karar birliği elde edilmiş, yarınki sulh ve emniyet yapısının temelini atacak olan ilk konferansın San - Fransisko’da toplanmasına da karar verilmişti.
Müttefikler arasında, bütün dünyayı sevindiren bu birlik ve uygunluk Rooseveltin ölümü be lüç gevşemedi. Bilâkis, Sovyet Rusya, Amerikanın yeni Cumhur Başkanına ilk dostluk alâmeti olarak Molotofu San - Fransisko konferansına göndermeğe razı oldu, bu suretle M. Truman, İlk siyaset başarısını kazandı. Hiç şüphe yok ki Molotofun gidişi, konferansın ehemmiyetini arttıracak, işlerini kolaylaştıarcaktır.
Fakat meselâ, İngiliz - Amerikan orduları Ren nehrini geçerek Berline doğru hızla ilerlemek gayretini gösterdikleri bir sırada en tanınmış Sovyet yazarı Elya Ehrenburg, Kızıl Yıldız gazetesinde, Almanların Batıda Miittefik-
Naziler dağlarda mukavemete hazırlanıyorlar
Müttefik ordular günde vasati hesapla 100 bin esir alıyorlar
Müttefik kıtalar dün yeniden ilerlediler ve bir çok yerleri zaptettiler
Kızılordu
erlin’in
önüne geldi
Bir iki gün içinde bu harbin en kanlı savaşı bekleniyor
Londra 19 (A.A.) _ Almanlar AlmanyalIm nasıl feol bir vaziyete düştüğünü artık saklamıyorlar. Alman radyo tefslrcllerl Alman yanın Iklya bölündüğünü ve Bavyern dağlarında mukavemet edileceğini söylüyorlar.
İtalya hududundan bildirildiğine göre, şimali İtalyadakl dört seçkin Alman tümeni Bavyeraya gönderilmiştir.
Hltler elindeki hava kuvvetlerini buraya ve Çekoslovakyaya gönderiyor.
İleri hareketi
Londra 19 fB. B. O.) — Müttefik kıtaları Almanyada yeniden İlerlemişlerdir. Son haberlere Köre durum şudur:
Holandada KanadalI kıtalar Ams-terdam şehrine 50 kilometre mesafeye gelmişlerdir, no bin Alman askeri su maniaları arkasında muhasara altındadır. Rhur cebi tamamen temizlenmiş. burada 300 bin esir alınmıştır, İngiliz kıtaları Hamburga 45 kilometre mesafede Luneburgda Alman hattında çarpışmaktadır. Cenuptan llerllyen kıtalar Hamburea 25 kilometre mesafeye gelmişlerdir. Diğer İngiliz kıtaları Bremene 3 kilometre mesafede bulunuyor.
9 uncu Amerikan ordusu Magde-burgu tamamen ele geçirmiştir Birinci Amerikan ordusu Lclpzlgin büyük bir kısmını temizlemiş. Halle va-kinlnde Almanların en büyük suni kauçuk fabrikasını zaptetmlştlr
Üçüncü ordu NÜrnberg’e girmiş, bir zamanlar geçit resimleri yapılan stadı ele geçfrmlştir. Burada dün 8030 esir alınmıştır. Amerikan kıtaları Çekyaya girmişlerdir
Birinci Fransız ordusu Sttutgart yaklntnde 3 mühim münakale merkezin! ele geçirmiştir. Bordeauz kesiminde Almanların İmhası devam e-
dlyor. Bunlar 10 kilometre uzunluğunda ve 5 kilometre genişliğinde bir sahaya sıkışmışlardır. Batıda günd» vasati olarak 100 bin esir alınıyor.
Batı cephesinde şimdiye kadar alınan esirlerin sayısı 2.057,000 t bulmuştur. Yalnız bir tek Amerikan tümeni bir kaç gün İçinde 8 Alman generalini esir etmiştir.
Prag’a 150 kilometre kaldı
Londra 19 (AA) — Bu sabah gelen bir muhabir haberine göre, Amerikan kuvvetleri Prag şehrine 150 kilometre yaklaşmış bulunmaktadır. Amerikan köprübaşma
taarruz
Londra 19 (A.A.) — Harb muhabirlerinin bildirdiklerine göre. Almanlar, Elbe doğusundaki Amerikan köprü-başına karşı ellerindeki kuvvetleri sürmüşlerdir. Dün şiddetli iki Alman karşı taarruzu geri atılmıştır.
Nevyork 19 (AA.) — Harb muhabirlerinin bildirdiklerine göre. Almanlar şimdi yalnız Brandenburg, Saksonya ve Bavyera eyaletlerinde mukavemete devam etmektedirler.
Alman gemicilerine bir tebliğ
Londra 19 (B.B.C.) - Mütterik karargâhı Alman denizcilerine radyo İle bir tebliğde bulunmuştur. Bunda deniliyor kk «Yakında Alman sahiller! İşgal edilecektir. Alman gemicileri gemilerini başka yere götürmemen ve batırmamalıdır. Bütün Alman vapurları Alman halkının iaşesi İçin lüzumludur.» -
Bir günde 112 bin esir
Paris 18 (A.A.) — Resmen bildirildiğine göre, 18 nisanda müttefik kuvvetleri 112 bin esir almışlardır. Bu rakam bir rekor teşkll^etmektedlr.
Berlin halkı nakil vasıtası bulunamadığından şehirden çıkmamıştır ve büyük dehşet içinde bulunuyor
lere kolayca teslim olduklarını. Faşistlerin koruyucuları Doğuda olmadığını söylüyor ve: «Biz, Königsbergi telefonla zaptetmedik!» diyordu.
Bu harbde, İngiliz, Amerikan, Sovyet Rusya kuvvetlerinden hangisinin daha çok fedakârlığa katlandığım mukayese etmek kimsenin aklından geçmez. Almanların Batıda mı, yoksa Doğuda mı daha şiddetle dayandıklarını, hangi plâna göre hareket ettik 1 erin i, . Amerika lı 1 ara niçin bol bol teslim olup da Şarkta sımsıkı tutunmak istediklerini düşünmek de lüzumsuzdur. Çünkü tek vargı zaferdir, bu da elde edilmek üzeredir. Eğer, Stalin edebiyat mükâfatını kazanmış Olan büyük Rus muharririnin dediği gibi Müttefikler Batıda telefonla şehir zaptetmek ve kolay esir almak yolunu bulmuşlarsa, suç kendilerinin değildir, İngiliz - Amerikan orduları için Almanları daha fazla mukavemete mecbur etmek güç olur.
Ehrenburgun bu alaylı, fakat ısırgan yazısından üç beş gün sonra, Sovyet Rusyanin Propaganda Komiseri Alexandref’in «Pravda» gazetesinde btr yazısı çıkmıştır. Londra çevrelerinde oikkat uyandıran ve «Ehemmiyetli bir siyasi demeç» sayılan bu yazının ne olduğunu bir hülâsadan anlıyor ve bu yazının konusu Stalinin şu sözü olduğunu öğreniyoruz: ■ Hitlerler gelip gidebilir, fakat Alman milleti ve Alman Devleti kalacaktır.»
Sovyet Propaganda Komiserine göre Rusyanm hedefi Alman milletini yoketmek değildir.
Stalinin bu sözünde şaşılacak bir nokta yoktur, herkesin bildiği bir hakikat vardır. Hiç şüphe yok kİ sulh şartları ne kadar ağır olursa olsun, sonunda herhangi Şekilde bir Alman milleti ve bir Alman Devleti nasıl olsa kala-çaktır. Esasen, gerek Sovyet Rusya, gerek Müttefikler Alman mil-1
Alman uçakları
Bundan sonra İspanyaya inemıyecek
Madrid 19 (A.A.) — Amerikanın talebi üzerine İspanyol hükümeti, her Hhngl neviden olursa olsun, Alman uçaklarının İspanyol topraklarına inmelerini yasak etmeğe muvafakat eylemiştir.
M. Flândin serbes bıraklıdı
Paris 19 (A.A.) — 1935 te Fransız Başbakanı ve Vichy hükümeti esnasında Petain’in bir müddet Dış işleri Bakanlığını yapan M. Pierre Etlenne Flândin muvakkaten tahliye edilmiştir.
Flândin, düşmanla anlaşma suçu İle itham edilmiştir. Yüksek mahkemede yargılanacaktır.
lllllllllllllllllllllllllllllllltllllll»»lllllllllllll|lllllllllllll|ll|||MI ietlne kötülük etmek istemediklerini, düşmanlarının Naziler olduğunu her fırsatta söylüyorlar.
Alexandref yazısında kendi kendine soruyor; Almanlar Batı cephesinden niçin çekiliyorlar da bütün kuvvetlerini Doğu cephesine yığıyorlar. Ehrenburg bunu Almanların Rus ordularından korkmaslle izah etmişti. Propaganda Komiseri bunu doğru bulmuyor, Almanların Batıdan çekilerek sadece Kızılordu ile çarpışmasını «Müttefikler arasına nifak ve İhtilâf sokmak ve harb vasıtaslle elde edemediklerine entrika yolile ulaşmaktır» diyor.
Londradan gelen telgraf, «Bu yeni siyaset Rusya tarafından faal bir şekilde güdülecektir» dediği için Sovyet Rusyada Almanyaya karşı yeni bir siyaset başladığı düşüncesi uyanıyor. Hattâ gene bu telgrafa göre, bu işlerde şimdiye kadar askerlerin fikri hâkim iken, Stalin artık Komünist [partisinin görüşlerini tatbik et-
Uzak Doğu’da
Singapur şiddetle bombardıman edildi
Paris 19 'A.A.) — Amerikan süper bomba uçaklarının Slngapuru şiddetle bombardıman etmiş oldukları bildiriliyor. Başka Amerikan uçaklan da. Kurlllerde Şiştmudakl Japon deniz üssünü bombalamışlardır.
Japonyaya bava akınlar)
New-York 19 (A.A.) _ Tokya sanayi bölgesine karşı yapılmış olan 15 akın esnasında 85 Km. karelik yer harabe haline getirilmiştir.*
Hess delirdi
Londra radyosu 18 (B.Y.U.M.)— Hitler’in tngiltereye gönderdiği yakın arkadaşlarından Rudolf Hess delirmiştir. Bu yüzden Hess-in harb suçlularlle birlikte yargı-lanmıyacağı sanılmaktadır.
ımnııııııınırııııııuııııu..... unu.ııtn
mek niyetindedir Bu görüşlerin ne öldüğünü pek İyi bilmiyoruz, fakat tahmin edilebilir kİ partinin İstediği, daha geniş anlamda bir Almanya yaşatmaktır. Netekhn, eğer Sovyetlerln Polonya hakkın-dakl dilekleri kabul edilmezse Moskovadakl «Hür Almanya Komitesi» nln işe kanştırılacağı bildiriliyor.
Varşovadakl hükümetin Polonya adına San . Fransisko konferansına çağrılması hakkmdaki Sovyet dileğinin Ingiltere ve Amerikaca kabul edilmemesine rağmen Moskovanın bunda ayak diremesi, ve İki gatezede ardısıra çıkan alay ve tehdit karışık yazılar, Müttefikler arasında gene konuşulup çözülecek esaslı meseleler olduğunu gösteriyor.
Harbin bittiği, zaferin yaklaştığı sırada, bunca zorlukları yenmiş olan harb ortaklarının, sürekli bir sulhun şerefini de paylaşmak yolunu bulmaları dilenir, Necmeddln Sadak
Londra 19 (B.Ö.O.) — Bu Babah Alman Haberler ajana, Sovyet kıtalarının Berline karşı yaptıkları hare- . kette Berlin'in cenup dokusunda Alman hatlarını yardıklarını Te şiddetli muharebeler olduğunu, bir İki giln içinde Berlin önünde bu harbin en kanlı muharebesinin yapılacağını bildirmiştir.
Sovyet tebliği bu hareaet hakkında sükûtu muhafaza etmektedir. Mamafih Kızılorduda bulunan cephe muhabirleri bazı haberler göndermeğe başlamışlardır Bu haberlere göre Ruslar 3 gün içinde Öder natır ile Berlin arasındaki mesafenin yarısını katetmlşlerdlr. Almanlar Sovyet topçu barajı İçin «akıl ve hayale sığmaz» diyorlar.
Kızılordu şimdi Berline 30 - 35 kllö-metre mesafede bulunuyor. Cenupta Neisse kesiminde Alman başşehrine 00 kilometre mesafede Alman müdafaa sistemine girmişlerdir
Sovyet kıtaları Çekuslovakyada llerllyorlar.Moravska Ostrova ve Bru-no yakından tehdldedlllyor. Sovyet tankları şiddetli bir mukavemete Tağ-men kendilerine yol açmaktadır. Vİ-yana'nın şimalinden de Çekoslovak-yava hareke’l devam edi-
yor -
bir taarruz
Slol-.holrn 19 (AA.) — Ruslar Sttet-tln bölgesinden Berline karşı yeni bir taarruza başlamışlardır . Berikiden bildirildiğine göre, 2 milyon Rus askeri şimal doğudan, doğudan ve çentip doğudan Berline doğru yürüyor, Sovyet kıtaları Oder'ln batısındaki Alman tanksavar müdafaa sisteminin hakkından gelmiştir. Almanlar Küs-trln - Berlin yolunun her İki tarafında çekildiklerini kabul ediyorlar. Oe-ne Almanlar çok büyük Rus kuvvetlerinin Neisse nehrini geçliğini ve ilerlemekte olduğunu bildiriyorlar.
Berlin’de dehşet
Berile 19 (A A.) — Neue Zürlcher Zeltung muhabirinin bildirdiğine göre. Berllnde, felâket getirecek ‘hâdiselere Intizaren gergin bir hava esmektedir. Berllnln kanlı sokak savaşlarına sahne olması ve Müttefik topçusuna hedef teşkil etmesi IhtlmaH, başkent halkını dehşete düşürmektedir. Bununla beraber. Becllndo kalmış olan Ooebbeis'in de bildirdiği gibi, Nazi zimamdarları sonuna kadar mukavemete devam etmeğe karar vermişlerdir.
Berlin halkı hemen olduğu gibi başkentte bulunmaktadır Bu ahalinin kütle halinde tahliyesi, zamanın azlığı ve nakli vasıtası olmaması yüzünden imkânsız bir hal almaktadır ve hakikatte, BerllnlUerln İltica edebileceği yerler de Müttefikler eline geçmiştir.
Londra 19 (A.A) — Londra radyosunun yormcu.su dün akşam şöyle demiştir: «Berlin muharebesi bütün Şlddetlle devam etmektedir. 9 Sovyet ordusu doğuda Alman hatlarını yarmaktadır. Yüzlerce tank ve on binlerce er ve subay Küstrln'den Stet-tln'e kadar uzanan bir cephe üzerinden taarruz etmektedir.
Paris 19 (A.A.) — Alman Haberler ajansı. Konlev kuvvetlerinin Neisse batısında Alman müdafaalarını çökertmiş olduklarım bildirmektedir. Ayru ajans şunları ilâve etmektedir:
«Konlev kuvvetleri llerlemtşler ve Neisse nehrin! 70 kilometre geride bırakmışlardır. Cottbus'un 45 kilometre cenup batısında bulunan İnster-valde yakınlarında şiddetli çarpışmalar cereyan etmektedir Bu Sovyet birlikleri He general Hodges'ln birinci Amerikan ordusu birlikleri arasında 80 kilometrelik bir mesafe kalmıştır. Mareşal Konlev, Neisse üzerinde Ikl zırhlı tümen toplamıştır.»
Almanlar ne diyorlar?
Londra 18 (A.A.) — Reuter: Alman tebliği, Kızılordunun, Frankfurt -Oder'ln güneyinde, aellow’un her iki tarafında ve Wrl?.en’ln güneyinde, Alman hatlarında gedikler açlığını bildirmektedir. Bu gedikler kapatılmıştır, Ruslar 95 kilometrelik bir cephe üzerinde taarruz etmekte olup itıasn ve malzeme bakımından üsttln bulunmaktadırlar.
Ooerllta II* Ootlbın arasında Ruslar arazi kazanmışlardır.
Berlin’den Ikl görünüş
Nevyork 1» (A.A.) — Alman Haberler ajansı, Sovyet kuvvetlerinin Berlin üzerine yürümekte olduklarını bildirmektedir. Moskovadakl harb muhabirlerinin İlâve ettiklerine göre, Sovyet erleri Berllndekl yangınları görmeğe başlamışlardır.
Berne 19 (A.A.) — Alman Haberler ajansı, Berlin doğusunda taarruz etmekte olan Sovyet kuvvetlerinin dün akşam Öder nehrinin eski yatağına varmış ve bazı noktalarda bu yatafjı geride bırakmış olduklarını bildirmektedir. Aynı ajans, Frlenrvalde yakınlarında şiddetli çarpışmalardan bahsedilmektedir.
Yeni Sovyet tankları
Berne 19 (AA.) — Sovyetler Berlin doğusundaki cephede yeni tipte bir tank kullanmaktadırlar. Bu tank, 180 mm.Hk bir topla ve aynı çapta bir ha-
van toplyle mücehhe« bulunmaktadır.
Londra 19 (AA.) — Öder cephesinde bulunan Sovyet harb muhabirleri, harb sahasının Berline yaklaşmakta olduğunu söylemektedirler. Alman kaynaklarından gelen haberler, Sovyet kuvvetlerinin Küstrln'ln şimalinden Derseden'ln şimal doğsuna kadar uzanan 400 kilometrelik bir cephede taarruz etmekte olduklarını bildirmektedir.
Viyana’nm idaresi
Moskova 18 (AA.) — Elektrik santralının savaşlarda harabolduğu gün-denberl Viyana şehrine İlk defa olarak yarın cereyan verilecektir.
Kızıl Yıldız gazetesi, VIyanada hiçbir mahalli otoritenin kurulmadığını, şehrin doğrudan doğruya Sovyel askeri komutanlığı İdaresinde bulunduğunu bildirmektedir.
Von Papen
Bir Fransız şehrinde gözaltı edildi
Paris 19 (A.A.) — Bildirildiğine göre, von Papen .oğlu ve damadı Doğu Fransada bulunan Relms şehrinde gözaltı edilmiş bulunmaktadır. Amerikan gazetelerinin mütalâası
Nevyork 18 (Vatan) — Von Pa-pen'ln ftkıbet! burada birçok münakaşalara yol açıyor Ekseriyet von Papen'ln «kurnaz tilki» rolünü oynamak İçin kendisini kasten yakalattığı kanaatindedir. Amerikan matbuatı kendisine en azılı bir harb suçlusu muamelesi yapılmasını İstemekte ve kibar duruşunun altında yeni desiseler saklı olması İhtimalini belirtmektedir. _________________
Bulgar Harbiye Bakanı Belgrad’da
Londra 19 1B.B.C.) — Bulgar Harbiye Bakanı yanında yüksek rütbeli subaylar bulunduğu halde dün uçakla Belgıad'a gitmiştir.
M. Truman
Bugün B. Hüseyin Ragıp Baydur’u kabul edecek
New-York 18 (Vatan) — M. Roosa-veltln Vaşlngtondnn büyük elçi misi
19 nisanda kabul edecekti. Ani ölümünden sonra yerine geçen M Truman ayni tarihte B. Hüseyin Ragıp Baydur’u kabul edecektir. Heyetim»
20 nisanda Snn Franclscoya hareket edecektir.
DİKKATLERİ
20 kere tevkif kararı
Bir tüccar hakkında, 20 nci defa olarak, yolsuz sayılan bir ticaret muamelesi yüzünden tevkif müzekkeresi kesilmiş.
Yalnız bu misal, nazariye U® tatbikat arasındaki uymazlığı gösteriyor. Vurgunla mücadelem izin esasları pek daha kesip atıcı olmalıdır.
Created by free version of 2PDF
10 Nisan 1945
Sahile 2
SÖZÜN GELİŞİ
SAN FRANCİSCO KONFERANSI
Memurlara
Ucuzluk haberleri üzerine
erbin sonu ucuzluk baberlerile beraber geLiyor, Gazeteler beş altı liraya satılabilecek kunduralardan, 180 kuruşa (tekilmiş hazır gömleklerden, gayet ucuz kumaşlardan, daha doğrusu bunların dışardan bize teklif edildiğinden bahsediyorlar tyi bir kundurayı ancak 50 liraya satın alabilen, 35, 40 liraya gömlek edinmek durumunda olan az gelirli vatandaşlar için bu haberler sulh kadar sevindiricidir. Fakat meselâ kunduracılar dışardan memlekete beş altı liraya kundura girmesi ihtimalinden asla memnun olmamışlardır. Çünkü bu kadar ucuz kundura He rekabet edecek vaziyette değildirler. Dükkânlarını kapatmak, belki de iflfis etmek durumuna düşeceklerdir. Netekim tehlikeyi önlemek iç.ln hükümete baş vurmuşlar, bu ucuz kunduraların memlekete sokulmamalını istemişler.
Kunduracılar haklıdırlar. Fakat ucuzluğu İstemekte onlardan çok daha haklı olan geniş bir halk kütlesi vardır. Unutmamalıdır kİ kunduracıların hükümetten korunmasını rica ettikleri fiat son derece anormal bir hart fiatldir Sulh günlerinde bizim memleketimizde de ayakkabılar beş altı liraya sat ılıyordu, GeLiri 50 liradan ibaret bir vatandaş bile her *y bir kundura alabilecek vaziyette İdi. O günden bugüne kadar geliri ancak on lira artan bu vatandaş böyle giderse ömrü oldukça kundurasır dolaşmaya mahkûmdur.
Yalnız kundura misalinde önümüze çıkan bu durum He kunduracılarını isteklerini karşılaştıracak olursak «kunduracılar az gelirli vatandaşların yalın ayak gezmelerini İstiyorlar., neticesine varmak icabeder.
Eğer ayda 50 lira kazanan vatandaşın geliri hayat pahalılığını takibederek bugün 350 - 400 liraya yükselmiş olsaydı kunduracıları haklı görmemek kabil olmazdı. Fakat öyle olmadığı İçin ucuzluk lstiyen halkı haklı görmemek kabil değildir. Dünyanın hiç bir yerinde eşi olmıyan, harbin türlü tesirlerile alablldl-yükseimiş fiati normal fiatmış gibi muhafazaya çalışmak sıkıntılarını devam ettirmek olur.
Kunduracılar hükümetten yardım istemeden evvel maliyet ftatlerinl düşürmenin çaresine bakmalı, şimdiden ucuza doğru gitmek imkânlarını aramalıdırlar. Hükümet balkı düşünecektir. Harbden fayda gören tüccarın sulhta zarar etmesinden daha tabi! ne vardır? Şevket Rado
Atlantik kıyılarında
Sovyetler Birliği Polonya meselesi hakkında yeni bir nota verdi
Tass Ajansının yayımı ve Ehrenburg’un makalesi hakkında New york Tımesin mütalâası
yardım
Yarından itibaren dağıtmaya başlanacak
Henüz Alman askerlerinin işgali altında bulunan Fransız limanları
Fransa Almanlar d an kurtarılmış. Müttefik kıtalar Almanyanın içerilerine kadar girmiş olmakla beraber, Fransanın batısında Atlantik kıyılarında bazı limanlar el’an Almanların elinde bulunmaktadır. Telgraflar Fransız kuvvetlerinin şimdi bu limanlan almak İçin harekete geçtiklerini bildiriyor, hk hareket Gtronde nehrinin mansa tındaki Bordeauz limanının methalini kapayan arazi parçasına karşı yapılmaktadır. Fransızların burada Koyan limanını ele geçirdikleri bildiriliyor. Bu hareketin hedefi Bordeauz limanından Müttefiklerin istifade edebilmelerini sağlamaktır
Henüz Almanların elinde bulunan Umanlar Lorlent, Vannes, Salnt Na-zalre. La Failce. La Rochelle’dlr. sahile yakın iki ada İle yarı liman sayılabilen Nantes şehri de Alman işga-llndedlr. Almanların bu sahada 60 bin askeri bulunuyor. Alman kıtaları kuvvetli istihkâmların gerisine çekilmişlerdir. Kendilerine Almanvadan hava ve deniz yollyle yiyecek gönderiliyor. Bazan da Alman askerleri civar köylere akın yaparak bulduklarını alıp götürmektedirler.
Şimdiye kadar Almanların kalpımda Fransız dahili mukavemet teşkilâtına mensup çeteler vardı, şimdi muntazam Fransız kuvvetleri ve
NaW-York 18 (AA.) — New-York Time» gazetesi yazıyor; Ban Francisco konferansında mevcut 4B azalık-taıı biri münhal bulunmaktadır. Bu münhal, Folonyaya ait olan asalıktır. Ancak Polonyanın yerini boş bırak-mıyaeağ» da ihtimal dahilindedir. Zira bu husuria bir kaç güne kadar bir karar alınacaktır.
New-York Times şunları İlâve ediyor: Rus hükümetinin resmi ajansı olan Tasa, 10 nlsıuı günü yaptığı bir yayımda bu azahğm Sovyet hükümetinin müzaheretini haiz olan Lublln hükümeti murahhası tarafından İşgal edilmesi iâzımgeldlğini İsrarla tek rar etmiştir, frmlt ediyoruz W, resmi statüsüne rağmen Tasa ajansının bu beyanati Rus hükûmetile mutabık olarak yapmadığı görülecektir. Nasıl ki, tanınmış gazeteci îlya Eheıı-burg'un da bir kaç gün evvelki sözlerini tam bir sftltüılycte dayanarak söylemediği görülmüştür
Tasa ajansı şimdi. Amerikan ve İngiliz hükümetlerinin &on dakikada fikJr değiştireceklerini ve Lublln hükümetini Sarı Franciscoda Polonyayı temsil etmeğe çağıracaklarını ümit etmektedir. Fakat böyle bir ümit beslemek, son dakikada Yal t a anlaşmasının ihlâl edileceğini ümit etmek gibi bir şeydir Fakat, Yalta anlaşmasına riayet edileceğini ümit ettirecek bir çok kuvvetli sebepler bulunduğu muhakkaktır.
Zannediyoruz k), Yalta anlaşmasına riayet edilmesini sağlamak Mareşal Stallnln iktidarı dahilindedir. Eminiz kİ eğer Mareşal Btalln. Yalta anlaşmasına riayet edilmesini temin eder ve Ya!tada görüşüldüğü şekilde Polonyanın en geniş bir demokrat hükümet tarafından San Fronclsco-da vaktinde temsil edilmesini sağlama, Amerikan Milletinin gösterdiği iyi niyetleri ve S.ın Francisco konferansı İçin bes!enl’;n umumî güveni kuvvetlendirecek bir harekette bulunmuş olur.
İngiliz parlâmentosundaki cereyan
Londra 18 (A. A.) — San Francisco konferansına hazırlık olarak Lord-lar ve Avam kamarasında aynı zamanda cereyan eden müzakereler, bütün partileri temsil eden M Cyrii EntTdsther İle 0 saylav tarafından verilmiş olan takririn, bilhassa, büyük devletleri bir nevi «kanun üstü» duruma koyan hükümleri mu-
vakkat mahiyette telâkki etmek arzusu bakımından, Parlâjncntonun ve İngiliz halk efkârının hislerini tam olarak aksettirmiş olduğu hakkındakl tesiri takviye etmiştir. Bu milnaso-betle, hükümet sözcüsü lord Gran-borna Lor di ar, ve M. Attlee de Avam kamarasında yaptıkları beyanat sırasında bu hususta beklenilen teminatı vermişler ve bu hükümleri ebedi vc kat! telâkki etmediklerini söylemişler dlr
Mamafih, her 1W hatip de. kuvvete sahip olan ve hakiki mesuliyetler yüklenmiş bulunan bütün devletler ve bilhassa Amerika Birleşik devletleri ve Sovyctler Birliği arasında lyl niyetle yapılmış bir İş birliği çerçevesi içine alacak bir sistemin temellerinin atılması hususunda şimdiki halde mevcut ve büyîik zaruret, tam bir be-lâpatle belirtilmiştir. Zira, eğer sistemin başlangıcından itibaren hakikaten iyi telemesi İsteniliyorsa barışı bozmak için girişilecek teşebbüsleri ûklm bırakacak kuvvetlerin asgari bir zaman zarfında harekete geçirilmesi son derece mühimdir.
Moskova'nın yeni bir notası
Vaşington 18 (A.A1 — M. Stet-tlnfıts bugün gazetecilere yaptığı demeçte Polonya meselesi hakkında Moskovadan yeni bir nota aldığını söylemli fakat, muhteviyatını bildirmek istememiştir.
Sanıldığına göre nota, Lublln hü-ktunetinin San Franciscoda temsil e* dilmesi hususunda Mareşal Stallnin yeni bir isteğini ihtiva etmektedir.
Polonya Millî meclisi toplanıyor
Londra 18 (A.A.) — Moskova radyosunun bugfm bildirdiğine göre. Polonya milli mecllri 3 mayısta Varşo-varia toplantıya çağnlna»tu*. Milli meclis, başkan Blcrutun vc muvakkat Polonya hükümeti Başbakanı Mora-vskynln izahatını dlnHyecekttr.
Ankara 18 (R.) — Londra radyosu bildiriyor: Amerikan Diş şlerl Bakanı Stettlnlus gazetecilerle yaptı? t görüşmede Moskovadan Potanya hm-u-sunda bir nota aldığını, fakat buna dair şimdilik bir şey söylemlyecefinl bildirmiştir.
Sanıldığına göre, nota. Lublln hükümetinin Ban Franciscoda tfmsll edilmesi hususunda Mareşal Stallnin yeni bir İsteğini ihtiva etmektedir.
Ankara 1» (Telefonla) — Genel bütçeye giren dairelere bağlı kurullardan aylık vs ödenek alanlara bir aylık t uta nn da yapılacak yardım hakkmdakl Bakanlar Kurulu karan yüksele tasdikten çıkmıştır; yardım paralarının ödenmesine yarından itibaren başlanacaktır.
Mâliye Bakanlığı 20 nisandan İtibaren ödemeğe baştamnlarını Defterdarlık ve Malmüdüriükterlne telgrafla bildirmiştir
Başbakan Amerikan mebusunu kabul etti
Ankara 18 (A.A.) — Başbakan Şükrü Saraçoğlu metni eke timizde bulunmakta olan Amerikan kongresi âzasından Mlster Everett Dtrksen'l Büyük Millet Meclisindeki makamında knlbul etmiştir. Bu görüşme esnasında Amerikan maslahatgüzarı Misler Parker de hazır bulunmuştur.
Bundan sonra M İster DlrkseD, Mec liri gezmiş ve toplantı halinde bulunan Meclisin mto.akerrierfnl de tl-kflytmlştlr
Parti Müstakil grupu dün toplandı
Ankara, 18 (AJL) — C- H- P- müstakil grupu başkan vekilliğinden- C. H. P. müstakil grupu, 18/4/1945 çarşamba günü, başkan vekili İstanbul Milletvekili AU Rânâ Tarhanın reisliğinde toplandı.
Gündemde, geçen yıl bütçesi münasebeti l(ı müstakil grup adına kurultayda yapılmış olan demeçteki İşler vardı. Bunlar üzerinde görüşülerek bu yıl yapılacak olan demeçe girmesi gerekli olacak konular İçin, 11 gül söaeü üyelerin grup genel kuruluna teklifler gefirmelevl kararlaştırıldı.
İtalya’da
Sicilya'daki ayrılma taraftarları bir kongre topladılar
Roma 19 CA.A.) — İtalyan hükümeti bugün gazetecilere verdiği bir tebliğde, Palermo’da bir kongre toplamış olan Slcllyadakl ayrılma taraftarlarını şiddetle takbih etmiştir. Hükümet, bu İtalyan bölgesini Italyan topraklarından ayırmağı hedef tutan hiçbir teşebbüse müsaade etmemek hususundaki kararını teyldetmlşt.lr.
İtalyan kıtalarının hareketi
Roma 19 (AA.) — balyadaki Müttefik genel karargâhında açığa vurulduğuna göre, general Umberto Utill-nln komutası altında bulunan İtalyan kıtaları birkaç haftadanberl 15 inci ordular gurupu cephesinin bir kesiminde harekâta Iştİrftk etmektedirler.
Bu ordular gurupunun başkumandanı general Mark Clark bir demecindi5, bıı kıtaların hareketlere iştirakini memnuniyetle karşılamış ve Almanların hezimete uğratılması için İtalyanları yardıma çağırmıştır, PoJpnyalı kıtalar Bolon-ya'ya çok yaklaştılar
Novyork 19 (A. A ) — Associated Press* ten gelen bir habere göre, İtalya cephesinde ileri hareketlerine devam etmek!? olan PolonyalI birlikler dün akşam Bolorıyaya 15 kilometre y?* ' -mts bulunuyorlardı.
Gece gelen bir haber de Argenta-n t :: gal edilmiş olduğunu bildirmektedir.
Komprimelerle beslenmek
Amerikada yapılan tecrübeler iyi netice verdi
Müstahsil bu usulün umamtleşmesini önlemek istiyor
Fransanın Atlantik kıyılarında henüz Almanların işgali altında bulunan sahayı gösterir harita tanklar gönderilmiş. Amerikan hava kuvvetleri Fransızların harek&tmı desteklemeğe başlamışlardır. Bu suretle Müttefiklerin Atlantik kıyısındaki son Alman mukavemet yuvalarını temizlemeğe karar verdikleri anlaşılıyor.
Mareşal Tifonun Almanya’da aç demeci
Yugosiavyanın arazi istekleri
bırakılanlar
Filistin
M. Welles milletlerarası bir vesayet kurulmasını istiyor
Vaşlngton 18 (AA.) — Eski müste ■ şar M. Sumner tVelles, şerefine verilen bir ziyafette Filistin meselesine temas ederek bunun İçin en İyi hal taranın İngiliz mandasını kaldırarak milletlerarası bir vesayet tesis etmek olduğunu söylemiştir.
tçlnde bulunduğumuz bu intikal devresinde, Filistin'in. Suriye, Lübnan ve Erdün gibi komşu devletleri de ihtiva eden bir iktisadi federasyona İltihakı şayanı arzu olurdu. Arap memleketleri birliği milletlerarası teşkilâtın himayesine girmelidir. Bu birlik Arap milletlerinin meşru siyasi, fikri ve iktisadi haklarını İstihsal etmelerini kolaylaştırır. Fakat eğer birlik biraz da Filistin meselesinin halli üzerinde tazyik yapmak maksa-dlyle kurulmuş ise, faaliyeti zaten fazlaslyle parçalanmış olan bu dünyada husumet görememekten başka bir şeye yaramaz
Budapeşte isçileri hususi işaret taşıyorlar
Moskova 19 (A,A.) — Budapeşte işçileri, emlâk sahlplerlle ve sermayedarlarla hiç bir illşik-liklerl olmadığını gösetrmek istiyorlar Bu işçiler şimdi, kollarında Macarca ve Rusça yazılmış, mesleklerin! gösterir bir İşaret taşıyorlar.
Bir kışlada 2017 kadın ve erkek işçi cesedi bulundu
Meclisin dünkü toplantısı
Ankara 18 (AA.» — Büyük Millet Meclisi bugün. Dr. Maahar Germenin başkanlığında toplanarak, IngUterede mamul eşyanın Türkiyeye ihracına müteallik garantilere dair munzam anlaşmanın 5 İnci maddesine bir (f) fıkra il eklenmesi İçin İngiltere scfarctile teati edilen notaların o-nanmasa, İsviçre ticaret ve ödeme anlaşmasının 1 mart 1045 tarihine kadar üç ay uzatılması. Amerika and-laşmasuıa bağlı bir numaralı listedeki maddelerin gümrük resminde bazı değişiklikler yapılması hakkında Amerika hükümeti İle teati edilen mektupların onanmasına dair kanun tasarılarmın birinci görüşmelerini yapmıştır
Gene ougünkü toplantıda Sayıştay’ da açık bulunan üyelikler için seçim yapılarak bunlardan birine Fikret Hilmi Aktulgn seçilmiş ve diğer üyelik İçin çoğunluk olmadığı anlaşıldığından gelecek toplantıda yeniden seçim yapılması kararlaştırılmıştır.
Büyük lantışın:
Nevyork 18 (A.A.) — Haftalarca
sadece terkibi gıda komprime!eril» beslenmek mecburiyetinde kalm..; O-lao fen talebelerinin resmi gruplar tarafmdan yapılan tecrübeler neticesinde İlmin, harbden sonra geride kalacak milyonlarca yarı aç ve sefil insanı kurtaracak vaziyete girebüreği hususunda büyük ümitler belirmiştir. İnsan bünyesinde bulunan kimyevi maddeler ve ensleenin yeniden hayat bulabilmesi için zaruri olan proteinlerden, yar dan amipo asitler, uzun zaman milada kalmak yuzun-LL den tabii ouia maddelerinde buiunanQ proteinleri kolaylıkla lemessül ede-Q_ mlyen insanları bundan kurtarmağa^ yaramaktadır. Alimlerin kan£a/ine.| göre, bu asidlcr. tıbbin son keşifleri 0 arasında bulunan ve Amerikan eczâ sanayiinin ehemmiyetli miktarlarda s İstihsaline hazırlandı/' .tan plâzmeri.— ve penniclllLne'dcn daha az ehemml-yetil dcğDdlr. Gıdalanma rejimi işi*- q rlni tetkiki- meşgul bulunan müte- > hassvlar grupu. yakılıp yıkılmış Av-rupada Müttefik ordularını adım a- Jj* dm tsı»(1hetm*ktcdlr
Bn asldter daha şundirtm bir çot'1-tatbik sahasına malik bulunmakta- j>» dır. Hakikatte bu asi«IIer. ewcliud£M-O derhal temessüie elverişli vazlyett«-Q bulunan bir gıdadır ve bilinen ves» 0 henüz blllrunlyen bir çok tabii busu-+2 moreuttur. ™
Tahmin edildiğine göre, bu yeni 1— malûmat, dünyanın beslenmesi me O selesine bir hal şekil temin erle ektir. Zira, proteinler, umumiyetle çok pahalı olmakla beraber, diğer bütün gıda maddelerininn daha ehemmiyet* İldir
Vitam taler teşiedııcüğı saman oıl-,yük bir İnfial uyanmıştı. Müstahsiller şimdi böyle bir şeyi önlemfk istemekte ve vitaminler gibi miligramla değil, fakat litre Ue alınan amma asidlerln halk tarafından kullanıl-masun haklî gösterek bir şey olmadığını söylemektedirler. Bu nsidler. no» mal ve sıhhat» adamlar tein !’”un»-lu değildir.
KÜÇÜK HABERLER
* Kauçut fabrikatörleri dûn ticaret ofisinde toplanmışlar, ithal edilen re bundan sonra getirilecek kauçuklardan ne şekilde fayda lal anılacağını konuşmuşlardır. Kauçuklar, kauçuktan eşya için kullanılmakla beraber otomobil lâstikleri için kaynakçılara da bir miktar verilmesi İsteniyor. Böylece bozulan lâstikleri târufr etmek kabil olacaktır
Al-
Londra 18 (AA.) — Evenlng Standard gazetesinin Moskova muhabiri, gazetesine çektiği bir telgrafta mareşal Tito İle yaptığı bir mülakat esnasında, mareşalin kendisine. Yııgos-lavyanın bütün dünyaca bilinenlerden başka bLr toprak İsteğinde bulunmadığını söylemiştir
Yugoslavya. Müttefiklerden
manyanın İşgaline Iştlrâk ettirilmesini istemiştir ve Klagenfurt şehri de dahil olmak üzere Carlntlhe eyaletini ihtiva edecek bir bölgenin işgalini arzu etmektedir.
Mareşal Tito. Yugosiavyanın güney hudutlarında hiçbir hudut tashihi istememiş olduğunu söylemiştir. Mareşal demiştir ki:
«Makedonyanm Yunan kısmına alt arazi istekleri meselesinin Acil bir ehemmiyeti yoktur. Bununla beraber Yugoslavya. MakedonyalIların birleşmek hususundaki arzularına karşı gelmlyecektlr.»
Londra 19 (AA.) — Daily Herald muhabirinin gönderdiği telgraf burada bilhassa dikkati çekmektedir Muhabir. bu telgrafında diyor ki:
«Nordhaıısen'e giren Amerikan askerleri. Almanyada İşçi olarak çalıştırılmak üzere getirilen ve aç bırakılmış 20L7 erkek ve kadın cesediyle I karşılaşmışlardır. Bu cesetlerden bir kısmı kırlarda, bir kısmı İse kışlalardaki odalarda bulunuyordu. Cesetler, Amerikalıların yaklaştığını duynn Alman nöbetçilerin kaçtığı günden, yani on beş gündenberl oldukları yerde duruyordu. Önceden ölenlerle sonradan ölenler bu on beş günü yan yana geçirmişlerdir.
Hastaneden kaçan bir mahkûm yakalandı
Bundan bjı- müddet evvel adam öldürmek suçundan ağır ceza mahkemesince on sekiz sene hapse mahkum olan Zeybek Haşan isminde bt-rl, muhtelif ceza evlerinde bu mahkûmiyetinin sekiz senesini çektikten sonra akil vaziyetinde görülen bazı haller dolayısile müşahede altına a-lınıruş ve binnetlee Bekırköy akıl hastanesine yatırılmıştır.
Haşan Zeybek, geçenlerde her nasıl sa Akıl hastanesinden kaçmağa muvaffak olmuş, izi üzerinde tahkikat yapılmakta İkPn Bakırköy civarında Mahmudiye köytl yakınlarında bir ceset bulunmuş, bu cesedin hiivlyeli üzerinde soruşturmalar yapılırken, bu hastane firarisi olması ihtimali üzerinde dahi durulmuştu.
Haşan Zeybek Aydında yakalanmıştır. Bir taraftan evvelce bakiye katan on senelik mahkûmiyetini ikmal etmek, diğer taraftan yen! yaptığı hırsızlıktan dolayı yargılanmak üzere ceza evfne gönderilmiştir.
Londra Halkevinin faaliyeti
Londra 18 (AA.) — Londra Kalkerinin yıllık raporlarından üçüncü sü yayınlanmıştır. Raporda bildirildiğine göre, hava hücumlarına rağmen, Halkevi çeşitli faaliyet kotlarl-le biitün yıl üyelerine açık kalmış ve güniiifc program arızasız tatbik edilmiştir 1044 martında binaya bir yangın bombası İsabet etmişse de çıkan yangın kapıcının basiretli hareketi sayesinde fazla hasar yapmadan söndürülmüştür.
Daha sonra bir bombanın patlama-rile binanın arka tarafındaki bütün camlar kınlnuşttr. Bir talih eseri olarak insanca zayiat verilmemiştir.
Millî
Millet Meclisi, gelecek tepenim rOnfi tapacaktır.
Eğitin. Bakanının seyahati
Ankara 19 (Telefonla! — Adana-dan gelen haberlere göre. Milli Eğitim Bakam Haşan Ali Vücel akşam saat on sekizde Ceyhandan otomobille Adanayu gelmiştir. Bakan buradan doğruca öğretmenlerin toplanarak kendilerini betti edikleri Mili! Mensucat okuluna gitmiş, şerefine verilen çayda kendilerine müşahedelerini an laürnış. öğretmenlerin dileklerini sormuştur.
Öğretmen Gökmüş, ders yılı içinde zihin ve bedence çok yorulan öğretmenlerin yaz tatillerinde dinlenmek için bir yere gitmek veya yurdu tanımak imkânlarının bugünkü şartlar altında çok güçleştiğini belirterek eskiden olduğu gibi Öğretmenlere Devlet Demiryollarından yarım, ücret tarifesinin tatbiki temennisinde bulunmuştur. Bakan bu İşin pek yerinde olduğunu, Ankaraya döndükten sonra bu İşle meşgul olacağını söylemiştir. Bakan Antakya vt Oyhanda olduğu gibi Adan ada da otuz öğretmen mİ ile bekâr öğretmenler İçin bir apartıman yaptırılacağım müjdelemiştir.
ir Ticaret Bakanlığı, İstanbul Aun-servecüeri için 130 ton, yoğurtçu, pey nlrci ve sadeyağcılatin ihtiyacı İçin de 30 ton olmak üzere 160 ton levha tenekeyi vilâyet emrine tahsis etmiştir. Bu tenekeler İstanbul Ticaret O fisinden alınarak ihtiyaç «ahipteriDi dağıtıl 9 e aktır
* Geçenlerde Doiapcecede S -tan isminde bir kadın yüzünde -—m kocası Kirkoru oldür( ı Haçri’in duruşması ikinci ağır ceza mahkemesinde sona ermiş ve savcı, suçlunun ceza kanununun 448 inci ma eri mucibince cezalandırılmasını istemiştir. Yargılanma, müdafaa vc karar için başka güne bırkıhmstrr
18,-'4/1945 fiatleri Londra üzerine 1 sterlin Nevyork üzerine 100 dolar CenenTe 100 tsviçre Fr.
Marld üzerine 100 pe-zeta Stokholm üzerine 100 kuron
ESHAM VE TAHVİLAT
5.34
132.— 30.3253
i2.9aır
31 132$
% 5 Lürü ikramiyeler: 1933 Ergani 1038 İkramiye» Millî Müdafaa D. Yolu ikramlyfll
% 7 faizli Tahviller: Sivas - Erzurum 1 Sivas • Erzurum 2-7 1941 Demiryolu I 1941 Demiryolu H 1941 Demiryolu III Milli Müdafaa I Milli Müdafaa II ' Millî Müdafaa IH
Ankara Esnaf odası idare kurulunun toplantısı
Ankara 19 (Telefonla) — Şehrimiz
Esnaf Odası idare Kua.û» toplantısını dün saat on birde yap- Tahviller 1-2 m ıştır. Toplantıda çeşitli meslek Hisse senetten . 60 gruplarının dilekleri konuşulmuş ye | Mümessil senet bası kararlar aknnuçtır. Bakkallar ve Hisse senetleri:
IU«I — ---- --- -- (
kumlu haltuhk A»ud«1» l»u>W01u Crupu:1
Yabancı memleketlere gönderilecek öğrenietler
Ankara 10 (Telefonla) - .
tarihinde çeşitli Bakanlık müessese-* verilen döıt kuruş, bira şişeri boşrnı* Bankası
lerl tarafından yabancı memleketlere vetlkn iki buruk kuruş ücret: az bul-1 T Tirıcret Parkası öğrenci göndermek için açılan sınavda kazanan öğrencilerin belirli memleketlere gönderilmesi için Milli Eğitim Bakanlığı tarafından yapılm hazırlıklar sona ermek üzeredir, öğrenciler yçkında hareket edebileceklerdir
•«■w* oa.ni sarluıaı jnıuuı Ciiıoaıuu v .....
— 20/11/944 J inhisar bayileri şarap şişesi başına ‘ Meıkcz^ankası
muşlar ve bunun yüzde ona çıkarıl-1 Aslan Çimento masını isten, iş terdir. ■ I
Sigara satışlarında yerilen ücretin* geceleri yakılan elektrik ücretini bi'c Gulden karşılamadığını ileri sürmüşler, siga-.Re-P'dj.ye ra »alış Bcretinln yüzde üçe çıkarıl-lin£j’‘z masını dil emişlerdir. [Külçe
ALTIN
Borsa dışuoda
19 Nisan 1945 A £ $ A M ________ Sahile 3
'.SAMDAN AKŞAMA —l'
[ ŞEHİR HABERLERİ) ] verebilir mi?
Vaktile, tanınmış bir Türk edibi, on senedenbcri hiç Türkçe kitap okumadığını söyliyeıek pek çok kimseyi hayrete düşürmüş, İtirazlara sebep olmuştu. Sözleri harfi harfine oklunda değil; fakat her halde. «Ben yalnız ecnebi kitaplar okuyorum. Zira Türk-çeieri enteresan bulmuyorum.» demek istemişti. Son günlerde de. Burhan Felek, ona yakın bir yazı yazdı: Meğer meslekdaşlan-m okumazmış.
Bense hiç öyle değilim: Mümkün olsa da, bütün muharrirle-nıiz hakkında sıcağı sıcağına fikir edinehilsem... Onların yazılarında memleket hayatının, memleket düşüncelerinin akislerini bulabilsem...
* *»»
«En Son Dakika» gazetesinin birinci sahifesinde «Akşam keyfin sütununu yazan muharrir, geçen gün bir Bralınıan papazından bahsediyordu. Bu din adamı diyesiymiş ki:
— Acele etme... Hayat, senin kazanmak istediğin vakitten daha kıymetlidir. Her kalbin zembereği doğuşta muayyen bir zaman dayanabilecek şekilde kurulmuştur, Kalbin vuruşları sayılıdır. Ne kadar vuracaksa o kadar vurur. Kalbi hızlandıran, fazla çalıştıran her şey insani ölüme yaklaştırır. Benim için ehemmiyeti yok: Ölümden korkmam, Fakat siz Avrupalılar hem •'lümden korkarsınız,.hem de her dakika ona doğru koşarsıuız.
.Muharrir, kendi kahramanına da mütalâasını yürüttürüyor:
— Oğul! Brahman papazı, bu sözlerile bizim delice yaşayışımızı, yüreğimizi berbadeden sporlarımızı, maçlarımızı, lüzumsuz telâş ve heyecanlarımızı, kaııİL_şavaşlanmızı ve ihtilâllerimizi kasdediyor. Sakın bunları masal d,iye dinleme,. İnsanın yüreği de, para gibi, yağ tenekesi gibi, sabır gibi tükenir. Bir vapur kaçarsa arkasından bir tane daha gelir. Bugün olmazsa yarın! Hayat yolu kısadır oğul! Ne kadaf koşarsan o kadar çabuk biter.
**+
Arkasından nakzedici, tashih edici, hattâ «Ben bir günlük bir zaıf halinde böyle bir fantezi yazdın, bu tefelsüfe kulak vermeyin!» diyici bazı satırlar geleceğini umdum. Hayır. Fıkra papazın fikrini destekli verek bitiyor.
Öyleyse, meslekdaşuna, müsaadesini rica ederek cevap vereyim: 96 yaşında esir düşen Feld mareşal von Mackenzen tam nıâ-nasile bir heyecanlı hayat yaşamıştır. Brahman papazları içinde onun kadar uzun ömiir süren nadirdir. Başka bir misal de son devirlerin Mareşal Petain’i... Garp medeniyetinin, tekmil yürek çarpıntılaruıa rağmen ortalama yaşamayı uzattığı hakikattir.
Asıl mesele o değil.
Asıl mesele: Bir muharririn, hele bir fıkra muharrir-nin dikkat etmesi gereken prensip.!r. Bizler, halkın karşısında fikir yi Tütürken senelerce müddet yazacağımız bütün yazılarda bir «Msefî bütünlük» gözetmek zorundayız. Dün kara dediğimize yarın ak diyemeyiz. (Tabii, istihalelerimiz müstesna,,. Herkesin kanaatleri, zamanla olgunlaşır... Bu gelişme yazılara da akseder.)
Fakat acaba, bu deviıde bir Türk gazetesinin birinci saiıife-8inde, velev bir giine mahsus olarak, Brahman papazına hak vermek mümkün müdür? O satırları yazdıktan bîr hafta sonra, aynı muharrir, etrafında rasla-dığı bir meskenetten sinirlenerek:
«—■ Yahu! Azıcık canlanalım! façaları sıvayalım. Bu devirde böyle olmazla diye haykırmak iarııretini duymıyacak mıdır?
Halbuki, yukarıya aldığım mütalâaları, onu bu haktan ebediyen mahrum bırakıyor gibidir (Vâ-NÛ)
Sivas Halkevinde Abdül-hak Hâmit gecesi
Sivas {Akşam) — Biiyilk şairimiz Abdtilhak Hârnldln ölüm yıldönümü münasebctlte Halkevinde zengin bir anma töreni yapılmıştır.
900 bin lira alacak
Elektrik idaresi tahsil için harekete geçiyor
Umumi meclisin nisan devresi son toplantısında 1944 senesine alt elektrik, tramvay ve tünel kati hesabı neticesinde Tramvay idaresinin 89810 lira zarar etmesinden dolayı mecliste hararetli münakaşalar cereyan etmiş, bu arada İdarenin Belediyeden 487398 ve diğer dairelerden de 453,957 Ura alacağı olduğu bahis mevzuu olmuş ve bu paraların neden tahsil edilemediği sorulmuştu. Âzadan bir zat, İdarenin Belediyeden gayrı dairelerdeki alacağının müruru zamana uğramaması İçin kanuni yollardan yürünmesi lüzumunu ileri sürmüştü. Diğer bir zat da bu parayı vermlyen daire veya müessese elektrik cereyanının kesilmesini tavsiye etmişti.
Umumi meclisten görülen bu yakın ilgi üzerine Tramvay umum müdürlüğü 900 küsur bin liradan ibaret olan bu alacağının bir an evvel tahsilini temin etmek üzere ilgili makamlara müracaata karar vermiştir. Bu hususta kanun! yollara müracaat edilecektir.
Edebiyat ve Fen fakülteleri binaları
Zeynep hanım konağı arsasında inşa edilen yeni edebiyat ve fen fakülteleri ifnalarının gerek Şehzade-başı ve Beyazıt, gerek Koska tarafını kaplıyan binalar kamulaştırılmıştı. Muamele neticelendiğinden Şehzade-başı ve Beyazıt tarafındaki binalardan bir kısmı daha evvel yıktırılmıştı. Dünden İtibaren de Koska cephesine bakan binaların yıktırılmasına başlanmıştır. Bu binalar yıktırıldıktan sonra yeni fakülte binalarının Koska tarafındaki önleri bir park İle çevrilecektir. Bu suretle Koska caddesinin bu kısmı yeşilliklerle tanzim, edilecektir.
Diğer taraftan Koskada yapılan ilk okul binasının önü bant binalarla kapanmıştır. Vali ve belediye reLsl doktor Lûtfi Kırdar, birkaç ay evvel temel atma töreni yapılan Koska ilk okul binasının cephesini Koska caddesine doğru açmak üzere önündeki binaları kaldırmağı muvafık görmektedir. Mail İmkân bulunursa bu adadaki binaları da kamulaştıracalrtır.
Memurlar istihlâk kooperatifi
Kongresini 100 kadar ortakla yaptı
İstanbul memurları İstihlâk kooperatifi. senelik kongresini dün Eminönü Halkevinde akdetmiştir. Kongreye İlk yapılan davette ekseriyet olmadığından, dünkü toplantıda mevcut âza İle iktifa edilerek bu İş görülmüştür.
Kongreye lştlrâk etmesi Icabeden 14 bin ortaktan ancak 100 kadarı dünkü toplantıya gelmişti.
İdare heyeti namına verilen izahatta, kooperatifin ucuz mal tedarik ederek, ortaklarına vermesi İşinde bir hayli güçlüğe uğradığı bildiriliyor ve yapılan işler anlatılıyordu. Bir kısım âzalar, kooperatif satış şubelerinin çoğaltılmasını, bu şubelerde çalışanlara bir miktar prim verilmek sure-tlle terfih edilmelerini, kooperatifin yiyecek maddeden başka giyecek ve yakacak da tedarik vo tevzi eylemo-slnl dilemişlerdir.
Kooperatifin çalışma ve hesap raporları kabul edildikten sonra yeni İdare meclisi İntihabı yapılmış, B. Ra-gıp Dereli, Muharrem Naili Akdağ, Reşit Çavdar, Fahreddln Ulaş, Osman Bilge. Nihat Sayar. Halis Kaynar heyeti İdareye seçilmişlerdir.
Harb sonu sanayi durumu
Ankarada sanayicilerin iştiraki İle yapılması istenilen toplantıda lıarb sonu sanayi durumunun incelenmesi konuşulacaktır. İstanbul bölge sanayi birliği, bu hususta etraflı bir rapor hazırlamıştır.
* İst asker dairesi başkanlığından: YdL Sb. ve As. Me. ların yıllık yoklamalarında safilik durumları da kontrol edllmeg üzere yoklamalarla birlikte muayeneleri de yapılacaktır.
Yoklama zamanından veya orduda göreve çağırılmasindan evvel bor Yd. Sb. ve As. Me. sağlık durumunun tes-bitinl İsteyebilir, çağırıldıktan sonra (şiddetli hastalıklar müstesna' hiç bir Yel, Sb. ve As. Me. muayeneye gönderilmez.
Yoklamalarını ve sağlık muayenelerini vaktinde yaptırnıı. anların 1076 sayılı kanunun 15. madde-ine göre' kanuni takibata uğrayacakları İlân
j olunur. (
Adliyede 16 dan sonra neden sular kesiliyor?
Yeni Postahane binasının üst katlarında bulunan İstanbul Adllyesl hsr gün saat 18 dan sonra susuz bırakılmaktadır. Saat 17 de ve daha sonra İşlerini bitiren yargıçlar, kâtipler, diğer memurlar ve ashabı mesalih ellerini yıkamak üzere musluklara gittikleri zaman kupkuru olduklarını görmektedirler.
Bunun sebebini soruşturduk. Posta Başmüdürlüğü tarafından buna lüzum görülerek suların kesildiğini söylediler Böyle bir kesme İşinin ne dereceye kadar doğru olduğuna alâkadarlar bfr türlü akil erdiren-.e-mektedlrler Bu İşin süratle halli her bakımdan zarıırl görülmektedir.
A Elbise tüccarı B Sadık t«net tarafından kurban bedeli k t ıb -ı Yar dıutocvenk-r Cemiyetine vcrıUıuştL*.
Yeni okullar
İstanbul’da yeni sanat okulları, bir mensucat ve kimya enstitüsü açılacak
Milli Eğitim Bakanlığı Teknik öğre-I tlın müsteşarı B. Rüştü Uzel, şehrimizdeki incelemelerine devam etmektedir. Hazırlanıp tatblkına başlanan Çeknlk öğretim programı mucibince şehrimizde yeni sanat okul ve enstitüleri açılacaktır. Elde mevcut, fakat İhtiyaca kâfi gelmlyen sanat okul ve enstitüleri de genişletilecektir. Sul-tanahmetteki sanat enstitüsünün bugün 1200 talebesi vardır. Bursadakl enstitünün de talebe miktarı aynıdır. Ancak, Bursanın ihtiyacını karşılıyaıı bu miktar, İstanbulun İhtiyacına yetmemektedir. Bu maksatla büyük bir binanın alınması için çalışılmaktadır. Bu bina temin olunursa, orada büyük bir erkek sanat enstitüsü kurulacaktır.
Şehrimizde bir de mensucat ve kimya enstitüsü açılacaktır. Bu enstitüde boyacılık, kimya, dericilik, İplik ve dokuma tezgâh ve lâboratuvarları mevcudolacaktır. Bir de tam teşkilâtlı dökümcülük enstitüsü açılacaktır. Bu enstitüde de dökmeciliğe alt her şey mevcudolacaktır.
Bir deniz yapı ve usta okulu, bir marangoz okulu, bir makine ve elektrik enstitüsü, bir de Beşiktaş taraflarında bir sanat enstitüsü açılacaktır, Bundan başka tlsküdarda bir erkek sanat enstitüsü kurulacaktır. Deniz vasıtalarını yapacak ve bu vasıtaları yapan ustalar yetiştirecek olan deniz yapı ve usta okulu için Kasım-paşadakl Stbyan kışlası uygun görülmüştür. Sultanahmet sanat enstitüsünde bugün bir şube halinde bulunan mensucat kısmı da müstakil bir enstitü haline getirilecektir. Üsküdar-da açılacak olan erkek sanat enstitüsü İçin henüz elverişli bina bulunamamıştır.
Ayrıca İstanbul cihetinde bir kız sanat okulu açılacaktır. Beyoğlu çlhe-
tlndekl kız sanat okulu ihtiyacı, l|lr müddet evvel açılan akşam kız sanat okuüyle tamamlanmıştır. Fatihte de bir akşam sanat enstitüsü açılması zaruri görülmektedir. Sarıyer ve Bakırköy gibi semtlerde de akşam sanat okulu istenmekte ise de bu dileklerin yerine getirilmesi şimdilik mümkün görülmüyor.
Bugün bütün memelkette 24 ü erkek sanat enstitüsü, 11 1 de orta sanat okulu olmak üzere 35 sanat okulu faaliyettedir. Bunların 15,000 talebesi vardır. Yeniden 10-15 sanat enstitüsü ve sanat okulu açılacaktır. Yurdun muhtelif bölgelerine dağılmış bulunan bu okullar elverişli olan binalarda açılmış ve asıl binaları yapılırken öğretimlerine devam etmeleri sağlanmıştır. Eskişehlrde, Balıkeslrde, Afyonda, Antakyada, Burdurda, İspar-tada. Denizlide, Samsunda, Trabzon-da, Karsta, Teklrdağmda ve Manlsa-dakl sanat enstitüleri tedarik edilen binalarda öğretimlerine başlamışlardır.
Bunlar İçin yaptırılacak yeni binaların bir kısmının İhalesi yapılmış, bir kısmının da yapılmak üzeredir. Kayseri sanat enstitüsünün binası bugünlerde bitmek üzeredir. Adana enstitüsü yeni yaptırılan binasına taşınmıştır. Elâzığ ve Malatya enstitü binaları da bitmek üzeredir. Gaziantep enstitü binası inşa halindedir. Erzurum sanat enstitüsü İçin satın alman elverişli bina tamir ettirilmektedir. Bil okullardaki öğrencilerin hepsi ne-harldlr. Sanat enstitülerine leyli talebe almak işinden vazgeçilmiştir. Sadece bugün TÜrkiyenln birkaç enstitüsünde muhtelif Bakanlıklar hesabına okuyan leyli talebe mevcuttur. Açılan sanat okul ve enstitülerinin gerek öğretmen, gerek atelye levazımı ve makineleri tamemen temin edilmiştir.
Torik akını
Balıkhanede kilosu 10, mahalle aralarında 50 - 60 huruş ! — Sarfedilemiyen torikler denize dökülecek
Dün İstanbul balıkhanesine bir milyon kilo tutarında torik balığı getirilmiştir. Getirilen balıkların dörtte bir kadarı muhtelif tuzlama ve istihlâk yerlerine gönderilmiş ve İs-tanbulda halka satılmıştır. Artan balıklar İstanbuldakl yatılı mekteplere, hayır müesseselerlne, aşocaklarına, İstanbul kazaları içindeki fakir halka verilmiş İse de elde yine tutulan balıkların yarım kalmış t ıj. Yegân* taze balık alıcısı Yunanlstandır. Fakat buraya da döviz müsaadeslzilğl yükünden balık gönderilemiyor.
Balıkçılar, tutulan balıkların sarf olmadığını görerek dün geceden İtibaren balık avlamak üzere denize açılmamağa karar vermişlerdir. Dün bir kilo toriğin satış flatl 10-15 kuruştu. ,
Fakat mahalle aralarında gene kilosu 50 - 00 kuruştan satılıyordu. Belediyenin buna karşı tedbir alması lâzımdır.
Dünden kalan balıklar da bugün denize dökülecektir.
Keyfiyetten yıldırım telgrafı ile Ticaret Bakanlığı haberdar edilmiştir. Bakanlığa gönderilen telgrafta, balıklar satılmadığından balıkçıların faaliyetlerini tatil etmek zorunda kaldıkları, heder olan bu servetin paraya tahvili İçin bir an evvel Yunanistan» ihraç müsaadesi verilmesi istenmiştir.
Ticaret Bakanlığından alınacak cevaba göre hareket edilecek, balıkları sarf imkânı bulunursa balıkçılar tekrar denize çıkacaklardır. Havalar müsait gittiğinden her gece çok miktarda balık tutulabilecektir.
Satışa çıkarılan ithal mallan
Ga1. Karamustafa 79 da Pazso StftV-ropulo’ya makine kayışı, Gal. Man-halm Han’da Mazhar Özyöney’e kurşun levha, İst. Aşır efen dİ Han’da Osman M. Misırlıoğluna çorap makinesi İğnesi, Ankara Ulus meydanında Koç Ticarete lâstik hortum. Gal. Hezaran Han'da NİJat ve Ferruh Şeşbeş'e kaynak makinesi, Gal. Frenkyan Han'da Türk phlilpse röntgen filmi, İst. Alaca Handa Nişim Ergas ve D. Birader -lere sodlum hydrosülflt, İst. Hasırcılar No. 17 de Genel Tecime şap. İst. Ankara Cad. 88 de Arif Neşet Usmana ergotin, İst Ada Handa Şark Merkez Ecza Deposuna molefern hulâsası, lehtommol, bolsam tolu. balsam peru, feranıonyum sltrat ve santonln, T«h-tnkle Balkapan Cad Sark Şekerlemeye .uel fan kâğıdı. İst. Sarıoğlu Handa Jak Edkenuzıyt tenle rakeU.
Basma ve kaput bezi
Dağıtacak mağazalara mal verilmesine başlandı
Ekmek karnelerindeki bir harfle halka nüfus Başına beşer metre basma ve kaput bezi dağıtılacağını önce yazmıştık
Tevziata, Çorum, Diyarbakır, Edirne, Elâzığ, Eskişehir, İzmit, Kayseri ve Samsun vilâyetlerinde başlanmıştır.
Ankara, İstanbul ve tamirdeki dağıtmaya mayıs ayında başlanacaktır. Yeril Mallar Pazarları müessese İnin 31 vilâyetteki mağazalarında şimdl-den 12 milyon metre basma ve kaput bezi stoku vardır.
İstanbııldaki dağıtma, Istiyen manifatura mağazalarında yapılacaktır. Müracaat edenlere basma ve kaput bezleri dağıtılmağa başlanmıştır. Yerli Mallar Pazarları mücssescsl. satışlarda perakende kârından vazgeç-rniştlr. Böylece perakende satıştan elde edilecek İki yüz elli bin lirayı perakende satış yapacak mağazalar kazanacaktır
Şimdilik ekmek karnelerindeki harflerin toplandığı görülmüştür. Tevziatın karnelerdeki P kuponu İle yapılacağını umanlar tanesine 00 - 70 kuruş vermek suretile birçok karne toplamışlardır. Halbuki. P harfi ile İkişer kilo un dağıtılacağı yayınlanmıştır Birkaç yüz liralık ve hattâ bin liralık P kuponu toplıyan kimselerin bulunduğu Yerli Mallar Pazarları müessesesl müdürlüğü tarafından tesblt edilmiştir
Basma ve kaput bezinin hangi harfle dağıtılacağı henüz blllnemlvor
ihraç edilecek mallar »toku
İataııbulda bir takım İhraç maddeleri stoku yapılmaktadır. Yakında İhracata başlanacağı umulduğundan mallar böylece hazır bulundurulmak İsteniyor.
Ayçiçeği tohumu ve fındıklardan İhraç edilmlyecek olanlarının İzmir İncir, üzüm tarım salı» kooperatifi yolu İle fabrikalarda yağ haline konulması İleri sürülüyor. Böylece zeytinyağı satışlarına nebati yağların faydası dokunabilecektir Halbuki şimdi fındıkyağı ve ayçiçeği yağı fl-att zeytinyağından yüksektir
d.d.t.
Haşeratı öldüren bu madde memleketimizde yapılıyor
Sanat enstitülerinde ve Teknik üniversitede İlmi çalışmalara hızla devam olunuyor. Teknik üniversite profesörlerinden B Naml Serdaıoğlu. memleketimizde D. D. T. yi yapmağa muvaffak olmuştur. Bu. fevkalâde bir madde olup soğukkanlı olan heşereler üzerinde çok kat! ve öldürücü bir tesir yapıyor. Yapılan tecrübeler çok ümit verici sonuçlar vermiştir. Alkolde eriyen bıı maddeye batırılan bir bezin, kuruduktan sonra üstünden geçen bir haşere, meselâ tahtakurusu en çok 48 saat zarfında muhakkak surette ölüyor. Binaların badanasında kullanılan kirecin veyn boyanın içine kanştırlan bu madde bütün haşaratı ve yumurtalarını yoketmekt» va tesirini « hafta muhafaza etmektedir. Bu maddenin imalinde kullanılan benzol, klor ve diğer maddeler memleketimizde mevcuttur.
Her türlü haşeratı, bu arada bitleri de yokedecek olan bu madde melme-ketlmlz İçin pek büyük bir ihtiyacı karşılıyac aktır. Bu maddeden böl miktarda hazırlanıp piyasaya çıkarılması için Teknik üniversite. Sümer Bank ver İktisat Bakanlığı tj birliği yapmışlardır.
Türkiye Ecnebi
Senelik 2800 Kuruş 6400 Kuruş
0 Aylık 1600 * 2900 *
3 Aylık 800 > 1600 •
Adreg tebdili için ellj kuruşluk pul gönderilmelidir. Aksi takdirde adrta değlştlrtlmet
Telef anlarımız başmuharrir: 20565
Yazı işleri: 20765 - hare: 20681
Müdür: 20487
Ccmazlyelevvel 0 — Kasım 16J
İmsak Güneş öğle İkindi Ak. Yatsı
E. 8.34 10.23 5.22 9.08 12.00 1.38
V. 4,26 0.15 13.13 17.00 19.53 21.30
İdarehane Babıâli elvan
Acımılsluk sokak No 19
| Bir çırpıda J
Mareşal Makenzen'iıı tavukları..
Gazetelerde Mareşal von Ma. kenzen’in ismini görünce aklıma çocuk)Uğum geldi. Vaktiyle ilk elime aldığım, çok eski hir gazetede Mareşal’in büyük üniforması içinde, hakikaten heybetli bir resmini görmüştüm, Merak edip hakkındaki yazılan da okumağa kalkmıştım. Şimdi hatırladığıma göre Mareşal’in kahramanlıklarından, askeri dehasından bahsedilmekte idi.
Bugün ona dair yazılan okumağa başlarken ilk olarak gözüme ilişen şey şimdi kendisinin 96 yaşında bulunduğu oldu.
Mareşal von Makenzen geçenlerde bir gün karşısına dikilen müttefik askerlerine:
— Ah bu hark.. Ah bu harb!...^ Bütün tavuklarımı ürküttü!., q Diye şikâyette bulunmuş ondan sonra yüz yaşına yaklaşan “ ihtiyar, oyuncağı elinden alınmış " çocuklar gibi şöyle sızlanmış: q
— Bütün kümeslerim harabol-du... Bütün kümeslerim berbat q oldu!. ■-
Gazetede bu tafsilâtı okuyan- C lardan bir dostum gülümsedi: O
— İlâhi Mareşal!, dedi, diyar- > lar harabolmuş, şehirler harita (D üstünden silinmiş, köylerin yeri bile kayıplara karışmış,.. O bütüoM— bunların yanında tavuklarını ve >> kümeslerini düşünüyor!.. -O
Ve bundan sonra da Makenze--0 ne güldüler. (D
Ben kendi hesabıma ihtiyar D pj sözlerine pek gülemedim. Eski Q Alman Mareşalinin tavuklarına ve kümeslerine kadar Nazi eliv uzanmış, Hıtler’in tekmesi oraya kadar her şeyi yıkmıştı. Ve 90 yaşındaki Mareşal’in sözlerinde derin bir acı vardı.
O eski günlerin ihtiyarlan, eski devirlerin vazifesini bitirmiş insanları gibi tavukları, kümesleri, çiçekleri ite derin bir sükûnet içinde «büyük an» ı bekliye-çekti Hitler. ihtiyarın rahatinl bozmuş, tavuklarım ürkütmüş, kümeslerini yıkmıştı. Ve Makenzen bu işe bozulan ihtiyarlık zevklerinin bütün isyanı ile bağırıyordu,
İşin feci tarafı «şimdi, tavuk ye kümes düşünülür mü?,» diye bra insanların ihtiyar Mareşal'a hep birden gülmenıizdir.
Demek tavukların bile ürkml-yeceği, kiimes çatılarının bile emniyetini içine alabilecek bîr dünya, bir hayat bizden hu kadar uzaklaşmış!,.
Harbi ortaya çıkaranlardan Makenzen’in kümeslerine ve ta-1 vuklarına varıncaya kadar en ufak şeylerin bile hesabını sormalı., ’
Hikmet Feridun Es
Zeytinyağı beyannameleri
Vilâyetin istediği zeytin ve pamuk yağı beyannamelerinin verim müddeti bugün sona ermektedir. Alınan neticeler vilâyet taralından Bakanlığa bildirilecektir, şehrimizdeki yağ tevziatının nasıl yapılacağını bu neticeler gönderildikten sonra Ticaret Bakanlığı tarafından vilâyete tebliğ edilecektir. Tari$ İzmlrden gelen 7407 kilo zeytinyağını tevzi etmek üzer, vilâyet emrine vermiştir
★★★★★★★★★★**★**
TÜRK .
MEŞHURLARI
ANSİKLOPEDİSİ
Yazım: İ, ALAETTİN GftVSA
★
Edebiyatta, Sanatta, Harpte, Politikada ve iıer sahada şöhret kazanmış olan Türklerin hayatları ve eserleri
YEDİGÜN Neşriyatından olun bp esor, İıer ayın birinde 32 s.ayfalı> fıuikUl halimle çıkacak ve 12 Im4-Irtiide tamamlanacaktır. BİRİNCİ *FASİKÜL 1 Mayısta çıkıyor
Fiyatı 50 Kuruştur.
Bu eser kâğıt vaziyeti doloyıstlp mahdut basıldığından faal külünüz# şimdiden haylinize sipariş edinir, yahut 6 lira göndererek 12 faslkül» abone olunuz.
Adres: İstanbul. Ankara C’.nldesl YEDİGÜN İdurı-tıanesinde An^tlorek
A**************
Sahlfe 4
ARŞ A M
19 Nisan 1945
t-
SON BASKI
FRANSA NASIL ÇÖKTÜ?
lazan: Picrre Lazareff Çeviren: Şevket ilaılo
' Tefrika No. 15 —'
Fransız gazetelerinin içyüzü
Bu öğle yemeği miiddetince, sonra da bu zatın bana verdiği mahut kitabı okuduğum zaman Porto - JUcheln beni MATİN den soğutmak İçin anlattığı fıkraların, ûlmiyacnk şeyler gibi görünmelerine rağmen, doğru Olabileceklerine aklım yattı.
MATIN gazetesi 1802 yılında, eski sahibi Edwards tam Parlse mahsus bir rezaletin kahramanı olduktan sonra Bunau - VarUla'nın eline geçmişti. Bir yat gezintisi sırasında Ed-ıvards’m metresi dilber komedi artisti Lan t cim e İntihar etmişti. Bir sefahet gecesinde vukua gelen bu ölüm hâdisesinin sebebi hiçbir zaman tama-mlylc anlaşılamadı, Edvarda da cemiyet hayatından çekilmek zorunda kaldı.
MATIN gazetesinin idaresini Mau-rlce Bunau - Varllla alır almaz Panama rezaleti patladı; bu işe kendi kardeşi. kanalın toprak tesviyesi müteahhidi. mühendis Phlllppe'ln de adı karışmıştı. Rezalet yatışınca Bunau -Varllla gazetesinde, kendi tâbiriyle «Halka karşı vazifeyi yapmanın vicdana verdiği huzurdan başka bir 1 menfaat gütmlyen, tamamen halka tahsis edilmiş» bir seri makale neşretmeğe başladı.
Bu makaleler arasıca bir takım hâdiselere sebeboluyordu. LE MATIN 1900 yılında Parlse lirik halk tiyatroları kazanda mak maksadı le bir milli İane listesi açtı; okuyucular on günde 500 bin frank gönderdiler; fakat aradan üç sene geçtiği halde bu. paranın nereye kullanıldığı bir türlü, öğrenilemedi- İane veren hiddetli musiki meraklılarından birkaçının şikâyeti üzerine. Bunau - Varllla'nın ortaklarından Poldatz tevkif edildi. MATIN gazetesi nüfuzunu kullandı. Poldatz bir men'I muhakeme karan alarak serbes bırakıldı ama gazete İle alâkasını da kesti.
Bir müddet sonrâ LE MATİN Belçika kıralı Leopold Il'ye karşı şiddetli bir hücuma geçti. Onu «duygusuz, kendinden başka kimseyi düşünmez, zalim, gözünü hırs bürumilş, Kongo'nun kauçuk ve flldlşlerln! sömürür, AvrupalI hükümdarların aşağı gördükleri şerefsiz bir hükümdar; ol-rnnkla İtham etti. Hattâ İşi tebaasını İsyana teşvik etmeye kadar götürdü. Zxz sonra Belçika kiralına karşı açılan hücum birdenbire durdu. Bu arada Kongo şimendifer kumpanyası İle Belçika kıraliha ait olan Kongo devleti orasında bir anlaşma yapılmıştı. Kongo devleti, şimendifer İmtiyazını ilk sermayesini verip satın almak hakkına snhibolduğu halde vazgeçiyor, hisse senetlerinin şimdiki flati yüksek olduğu jçin, satın alınması zaten şimendifer kumpanyasının İşine gelmiyordu, çünkü kumpanyanın İdare meclisinde Maurlce vc Phillppe Bunau - Varllla hüküm sürmekte İdi.
Bazı gazeteler M AT İN gazetesindeki hücumların birdenbire kesilmesi ve Kongo devletlle MATIN müdürünün de İdare meclisinde âza bulunduğu şimendifer kumpanyasının uzlaşmaları arasında bir münasebet gördüler. Bir araya gelmeleri bir tesadüf eserinden başka bir şey olmı-yan bu İki hâdise arasında münasebet görülmesine fena halde lçerllyen MATİN gazetesi idare meclisi reisi M. Jules Madellne kötü niyetli gazetelere şu nefis mektubu gönderdi: «Biz, MATİN gazetesinde hakikati, şeref ve namusu her şeyin üstünde tutuyoruz. İdare meclisine başkanlık etmekle onur duyduğum şerefli gazetemize, değil namussuzca, hattâ şüpheli bir hareket İsnadedebllecek kimsenin ortaya çıkmasını İstiyoruz.»
Az sonra postaneler meselesi ortaya çıktı. Postanelerin pisliği do-layıslle müsteşar Löon Bc-rard'a hücumlar başladı. M. Berard bu neşriyatı protesto etmekle beraber canı sıkıldı. M. Madellne gelip onu buldu:
— Size, Fransadakl bütün postanelere asmak niyetinde olduğumuz afişlerden bir tane getirdim, dedi.
M. Berard:
— Postanelere mİ? İmkânı yok. Bu meşru bir hareket değil. Ne sizin, ne de rakiplerinizin afişlerini postanelere , aşamayız. Siz bu afişleri başka yere asın.» diye cevap verdi.
Madellne ısrar etti:
— Bu afişler postanelere konmak İçin yapılmıştır, başka İlânların da kabul edilmemesi lâzımdır. Bakın üzerinde ne yazıyor: «Matin gazetesi alınız, bütün dünya başkentlerine hususi hatla bağlı olan tek Fransız gazetesi ûduf.»
M. Berard reddetti. Bunun üzerine MATİN gazetesi hücumlarına tekrar başladı, hattâ yirmi kadar postaneye hususi temizleme ekipleri gönderdi. Rezalet! Bir müddet sonra MATİN gazetesinin afişi bir istisna olarak postanelere kabul ediliyordu I
Görüldüğü gibi, Maurlce Bunau -Varllla halk için çalışıyormuş hissini vererek kendi işlerini çevirmenin yo-hıntı pek İyi bilenlerdendi.
'Gazetemizin kudretine sınır yoktur, istediğini yaptırırı diye İlân eden MATİN gazetesi tertlbettlğt gösterilerle de okuyucularını hayrete düşürüyordu.
Ordudan 2000 askerle 200 subay almaya muvaffak olup kırk kilometrelik bir «vatan yürüyüştü tertlbettl. Bu yarışa kollarında «MATİN» yazalı kolluklar olduğu halde İçtlrâk eden-
lerden biri öldü, yirmi beşi yaralandı Fakat MATİN beş para harcamadı
Daha sonra Cezayir ile Toulon »tasında terUbeltiğl motör yarışına refakat etmek üzere Bahriye Nezaretinden 7 torpido muhribi İle iki kruvazör almaya muvaffak oldu. Bu. İş Fransız devletine birkaç yiiz bin franga oturdu.
Maurlce Bunau - Varllla'nın hava orduslle şansı o kadar İyi gitmedi. ISûfl da. kabili sevk balonların ilk tecrübeleri sırasında MATİN gazetesi kabili sevk balonla Paris - Londra arasında yapılacak yarışı kazanana 100 bin frank * tarihi olarak edilmişti. O tecrübeleri yapılan rln iki sene sonra böyle bir yarışa girebileceklerine ihtimal verilmiyordu. Fakat aldanılmıştı. çünkü 1907 yılından İtibaren üç kabili sevk balon mesafeyi rahatça aşıp mükâfatı almaya hazırdı. Halbuki o devirde 100 bin Dank da hayli para İdi. Binaenaleyh MATİN şunu ilân etti: «Bir harb sanayii etrafında bu kadar gürültülü bir reklâm yapmanın milli müdafaamız bakımından doğru ölmıyncağl İhtarına maruz kaldık. Biz de tereddütsüz aynı fikirdeyiz... Yarış yapılmiya-caktır. Her şeyi bir tarafa bırakıp vatana karşı vazifemizi yapmayı tercih ediyoruz.»
Heyhat! İki ay sonra MATİN gazetesinde, yom İşleri müdürünün dikkn-tlnden nasılsa kaçmış bir makalede aşağıdaki satırlar okunuyordu: «Harbiye Nezareti tarafından orduyu ta-kibetmek için ısmarlanmış bir otomobilde ne kadar sır varsa bir askeri balondaki sır da o kadardır»,,,.
Seneler geçti, Maurlce Bunau -Varllla hareket tarzını hiçbir şekilde değiştirmedi. Her hücuma yalnız namusunu değil, vatana hizmet ettiğini de Heri sürerek yukarıdan. İstihfafla cevap verdi. Kâh Paris civarındaki muhteşem Orsay şatosunda,kâh Hen-ri IV caddesindeki apartmanında, kâh Akdeniz kıyılarındaki Agay malikânesinde tam bir hükümdar hayatı sürüyordu. Başvekiller ve Nazırlar, ehemmiyetini göstermek İçin misafir! ister devlet reisi, ister hükümet şefi olsun, sofrada servise dalma kendinden başlatan bu adamın evine davet edilmekten korkarlardı.
Büyük Harbden sonra, formülünü genç bir kimyagerden birkaç yüz franga satın aldığı Synthol adlı bir İlâca merak sardı. Hu ilâcı seri halinde İmal ettirip orduya, hastanelere, mekteplere, müstemlekelere kabul ettirdi. Misafirlerinden her biri giderken ondan bir şişe götürmeğe mecburdu. İlâç onda bir illet haline gelmişti.
Onu ilk defa. 80 yaşında olmasına rağmen hiç de babaca bir muhabbetle bağlı olmadığı sarışın bir komedi artisti tazın delâletlle şahsan görmüştüm. Henüz genç bir gazeteci idim: bu büyük efkârı umumiye idarecisini kalbim çarparak bekliyor, olanca saflığımla bana, tahayyül ettiğim en parlak mevkii d»rhqj vereceğini umuyordum
Sabahleyin saat onda, görüşme İçin tâyin edilen saatle bir uşak tarafından. İçi sanat eserlerile dolu büyilk bir salona alındım. Bir saat bekledikten sonra, kimse beni aramaya gelmediği İçin biraz mahcup ayağa kalkmış, gitmeğe hazırlanıyordum. Uşak, efendisinin daha fazla geclk-miyeceğlnl söyllyerek biraz daha beklememi tavsiye etti. Salona döndüm, hakikaten tam o sırada, sırtında güzel bir kırmızı robdöşambr olduğu halde çevik adımlarla yürüyen beyaz sakallı bir İhtiyarın geldiğini gördüm, önümden, yüzüme bile bakmaksızın geçti. Bu defa gitmeğe karar vererek ayağa kalktım, fakat İhtiyar geri döndü ve yüzüme Öyle bir baktı kİ olduğum yerde mıhlandım:
(Arkası var)
vndetti. 100» vakit.
Müsabaka yılı tesblt henüz ilk bu aletle-
ŞERİR TİYATROSU Dram kısmında Saat 20.30 da DÖRDÜNCÜ EH ANKİ
Komedi kısmında
HACI KAPTAN
Leipzig, Dresden, Chemnitz
Amerikalı kuvvetlerinin girdikleri Saksonya Almanyanın en giizel kir parçasıdır
II
Leipzig istasyonu Avrupanın en büyük garıdır. Bu şehir dünya matbaacılığının da merkezidir
Müttefik kuvvetlerinin Leipzig ve Chemnitz şehirlerini çevirdikleri, Dresden üzerine yürümekte olduktan haber veriliyor. Bu suretle müttefikler eski Saksonya kıratlığının büyük bir kısmını ele geçirmişlerdir.
Saksonya, Bavyera, Prusya, Sllezya ve Çekoslovakya arasındadır. Mesahası 14903 kilometre kare, nüfusu 6 milyondur. Birinci dünya harbinden evvel Al mart İmparatorluğunu teşkil eden muhtelif hükümetler arasında Prusya ve Bavyera'dan sonra en mühimini İdi.
Saksonya, Elbe havzasında kısmen dağlık, kısmen düz bir kıtadır. Dağlık kısmı Almanya'nın en güzel yerleridir. Çekoslovakya hududuna yakın olan bu kısma «Saksonya İsviçrcsl» adı verilir. Başlıca dağ silsilesi. Dazı tepeleri 1200 metre yükseklikte olan Erzgeblrgc'dlr. Dağlar arasında güzel vadiler vardır. Buralarda her türlü hayvan, bilhassa İnek yetiştirilir. Le-Ipzlg şehrinin etrafındaki bölge İse diiz ve hububat yetiştirmeğe müsaittir.
Saksonya'nın yeraltı serveti mühimdir. Burada her türlü maden vardır. Frlbcrg civarında gümüş ve kurşun, Altenberg'de kalay, Schneeberg yakınında nikel ve kaolin, Ol&netz ve Zvlckan'da kömür. Leipzig ve Zittau'da linyit, Melssen'de potas madenleri vardır.
Saksonya’nın sanayii de mühimdir. Başlıca sanayii dokuma, porselen, canı, her türlü makine, lokomotif ve vagon, bisiklet» hassan aletler, saat, İğno, oyuncak, mobilya, musiki aletleri, kâğıt, çukulata. şeker, tütün, matbaa makineleri, kitapçılıktır .Saksonya’da, porselen sanayii çok ilerlemiştir. Hattâ dünyanın her tarafında ince porselen eşyaya «Sakson» adı verilir.
Saksonya'yı başlıca Elbe nehri sular. Bu nehre daha küçük İki nehir karışır: Muide ve Elster. Saksonya'nın şimalinde ehemmiyetsiz birçok göller vardır. Erzgcblrge ve Elster-gebirgs dağ silsilelerinin yamaçlarında mümbit ve alraate elverişli birçok vâdiier bulunmaktadır. Bu vâdllerde başlıca meyva, hububat, patates ve pancar yetiştirilir. Dağlık kısımda çok orman da vardır.
Saksonya, Avrupanın en kalabalık
W-' ‘
J3EÂ,
Leiprig’in yerlerinden biridir, Kilometre başına 216 nüfus düşer.
Başlıca şehirler
Saksonya'nın başşehri Dresdendlr. Dresden, Berlin'in 170 kilometre cenubunda, Elbe nehrinin İki kıyısı üzerinde, 800 bin nüfusludur. Bu şehir birçok şimendifer hatlarının birleştiği bir verdir. Almanya’nın şimalinden cenubuna, doğusundan batısına giden bütün hatlar buradan geçer. Bu sebeple şehir civarında şimendifer malzemesi tamirine mahsus İki büyük atelye vardır.
Dresden aynı zamanda Alman hava hatlarının birleştiği bir şehirdir. Harbden evvel Almanya'yı dış memleketlere bağlıyan büyük hatlarla bir çok İç hava hatları hep buradan geçerdi. Dresden'de birçok porselen, sigara. bisiklet, ecza, fotoğraf aletleri, cam, çukulata fabrikaları vardır.
Dresden Saksonya’nın başşehri olmakla beraber en büyük merkezi Le-Ipzlg’dlr. Leipzig, Elter, Pleisse, Part-he ırmakları üzerinde, Berlin'in 160 kilometre cenubundadır. Nüfusu 800 bin kadardır.
Leipzig Almanya'nın altıncı büyük şehridir. Yakında kömür madenleri bulunduğundan burası büyük bir demir. çelik ve makine sanayii merkezidir. Şehirde aynı zamanda birçok kimyevi müstahzarat, dokuma, kürk.
M t) Z t K:
Konservatuvar yaylı sazlar orkestrasının altıncı konseri
büyük garı
tütün fabrikaları vardır. Fakat Lelp-zlg*in en büyük şöhreti matbaalarıdır. Leipzig âdeta matbaa şehridir. Dünyanın en büyük vc en mütekâmil matbaaları buradadır, Birçok memleketlerin kâğıt paralan da bu matbaalarda basılır. Lelpzlg'de 11 uçak fabrikası, tank fabrikaları da bulunmaktadır.
Leipzig bütün Alman şimendiferlerinin birleştiği noktadır. Bu sebeple çok muazzam bir İstasyonu vardır. Bu istasyon Avrupa'nın en büyük garıdır. İçinde 24 rıhtım bulunmaktadır. Leipzig Vagner'ln vatanı eski bir şehirdir. Alman temyiz mahkemesinin merkezidir, üniversitesi, borsası, konservatuvarı meşhurdur. Şehir çok güzeldir. İçinde ve etrafında parklar, bahçeler vardır.
Lelpzlg'ln panayırı pek meşhurdur. Şehir aynı zamanda kürkçülük merkezidir.
Birinci Napolâon'a karşı birleşen Prusya. Avusturya ve Rus orduları 18 ve lfl ekim 1813 de Leipzig önünde Fransızlarla çarpışmış ve Fransız ordusunu mağlûp etmişti. Bunu teyit için 18 ekim 1913 de şehrin kenarında büyük bir âbide yapılmıştı.
Saksonya’nın diğer mühim bir sanayi merkezi de 400 bin nüfuslu Chemnitz şehridir. Burası Dresde-nln 80 kilometre cenup batısında. 8 şimendifer hattının birleştiği noktadadır. Şehirde pek çok makine, dokuma, otomobil fabrikaları vardır.
Saksonya'nın diğer İki mühim şehri Plauen ve Zurlkan'dır piauen, Elter nehri üzerinde mühim bir sanayi merkezidir. Burada birçok mensucat, matbaa makinesi, kamyon, elektrik kabloları, piyano, radyo, kâğıt, kösele. çimento, çukulata fabrikaları vardır. Zurlkan kömür havzası merkezidir. Burada da makine, porselen fabrikaları bulunmaktadır
Dresden den bir görünü?
BU AKŞAM
V. MARETZKAYA ve L. SMİRNOVA tarafından yaratılan ve annelik şefkat ve muhabbetinin cesaret ve kahramanlığa değişen bir kadının şayanı hayret hayatını tasvir eden
VATANSEVER
Türkçe Sözlü kopyası
Emsalsiz süper filminin
ve
MEVLODU ŞERİF
Sevgili annem
MİNE CUMAOGLU’nun ruhuna 20. 4. 045 Cuma günü öğle namazını müteakip Çemberlltaş Atlkall paşa camiinde mevludu şerif okunacağından arzu edenlerin hazır bulunmaları rica olunur.
Enver OumaoSlu
KADIN
Orijinal kopyası
Sinemalarında birden başlıyor. Bu filmde: Kendi başma bir orduyu cadde ettiği ordu tarafından ölümden- kurtarılan bir
ŞARK
idare eden ve canlan uğruna mü-kftdını gorecekalnlz;
Ameri kada «ı büyük sanat mükâfatını kazanan ■ dahi Rejisör MİCHAEL CURTİZ'In «aheserl TÜRKÇE
DENİZ KURDU
(The fiCa Wolf)
İDA I.UPİN0 — EDW. G. ROBİNSON — JOHN GARFİBLD
Kitabı her dile çevrilen bütün dünyada milyonlarca insan kararından okunan biiyûk roman
BU AKŞAM LALE’ de
DİKKAT: Numaralı yerlerin lütfen evvelden kapatılman Tel: 48595
KADIKÖY SÜREYYA’DA BU AKŞAM tkl şaheser birden 1=AY BAHÇELERS JOHN PAYNE — PAT O'BRİEN — MARGAKET LİNDSAY 2- GİZLİ ORDU (Türkçe)
ilâve olarak en son dûııya harp jurnali.
Semiha Berksoy
(SOPRANO DRAMATİK) Memleketimizin yegâne opera sanatkârı BU AKŞAMDAN İTİBAREN
Her akşam klasik müzik saatinde (31.15 ■ 31.45 arasında)
Taksim Beledive gazinosunda
%
Bugün AR Sinemasında
@) Sevgilim Bir Casusmuş
MAUREEN O’HARA ve JOHN GAKFİELD
Seanslar — (L45 —
Her ayuı İlk haftasında aksamadan verilen Konservatuvar yaylı sazlar orkeatrasmuj mevsim sonu konserini 9 nisan 1945 pazartesi günü dinledik. Programda (Bach) in İki piyano İçin yazdığı Do minör konçertosunun yer alması, bunun daha evvelki konser programlar il e ilân edilmlg bulunması ve konserin bu yılın sonuncu konseri olması Şehir Tiyatrosu Dram kısmı salonunu her günden çok bir dinleyici kltlesilc doldurmuştu.
ilk (Madrigal) yazan ve bu alanda şöhret kazanan bestecilerden (Wlliaert) )□ (Rlcercar a tre voce sile, klâsik müziğin kudretli besteciler elinde mükemmel şeklini almadan önceki saf şeklini dinledik. Bunu taklbeden (Boccherlnîj nln beş taşımlık (Danslar süiti), İlk eserle tam bir (contraste) teşkil ediyordu. (Wil-laert) teki ağır başlı ve duru ifade yerine (Boccherlnl) nln (Minuetto)-stında zarif, sevimli ve yer yer (trllle) lerle süslenen bir canlılık; icrası oldukça güç olan (Ballo Te-desco) da hareketli bir ritim; — bu parçanın son (accordı unda bir keman. beraberliği bozdu; — (Larghct-toJ da raks karakteri taşıyan v® âdeta bir (Sarabande) ı andıran bir üslûp: ikinci (Minuetto) da İnce bir neşe ve (Seguedllla Spagnolaı da mahalli renkleri canlandıran ve İspanyanın sıcak, lâtif ve hareketli havasım yaratan bir müzik bulduk. Kontrbasların İştirak etmediği bu eserde şef Cemal Reşit Rey, her parçanın karakterini İri belirtti ve alkışlandı.
Konserin cn mühim «eeri olan (Bachl m (Do minör) İki piyano konçertosunda solistler Cemal Reşit Rey ve ve Mithat Fenmen'dl. Orkestrayı (Bülent Tarcan) idare ediyordu. (Claveclıî) İçin yazılmış eserlerin (Clavecln) le çalınmasını, (Cumhuriyet) teki müzik yazarının çok yerindeki düşüncesine uygun olarak biz de doğru buluruz. Bu sazın, on sekizinci yüz yılı canlandıran kendisine hâs ince, zarif ses kalitesi İnkâr edilemez. Bununla beraber bugünkü piyanonun vardığı mükemmeliyet derecesini (Bsch) hayata gelip görseydi ve eserlerinin bu savla İcrasını dinlemiş olsaydı, bu yepyeni ve kudretli ses zenginliği karşısında her halde memnunluğunu gizli yemezdi.
İlk hareket olan (Allegro) güzel bir tempo İle çalındı. İkincisi, üçlü ağır bir hareketti. Bir İki pasaj müstesna, hemen bütün bu tasma orkestra (plzzlcato) Larla refakat, etti. Üçüncü hareket olan (Presto) canlı ve sürükleyici bir ritim He başladı ve solistlerle orkestranın tam anlayışı ve başarıslle sona erdi. Eser çok alkışlandı ve sonuncu hareket tekrarlandı.
(Bach) ın yalnız piyanoya hasre-diLmeyip orkestra eşllğile çalınması, hiç şüphe yok orkestranın verdiği İmkânlar sayesinde daha cazip oluyor. Orkestra, lıer çizgiyi ayrı ayrı belirten çeşitli seslerlle eserin yeknesaklığa düşmesine meydan vermiyor. Solistlerin başarısı tam. ve mükemmeldi. (Bach) ı çalmak İçin kuvvetli bir teknik sahibi plduktan başka kuvvetli bir müzisyen de olmak gerek... Cemal Reşit ve Mithat Fennıen, çalışlarındaki üslup asilliği, vuzuh ve sarahat, ve heyecanlı duygularile (Badı İı ifadelendirmekte gerekli olan müzisyenlik kalitelerini İspat ettiler ve eseri eiblrllğlle mükemmellik gayesine ulaştırdılar.
Konserin son parçası (Tschaî-tanvsky) nln (Sertnade op. 48) lydl. İlk parça, ağır bir başlangıcın yer yer tekrarladığı üçlü bir hareketti. İkinci eser, bestecinin çok tanınmış ve salon orkestralarının repcrtuvarına bile girmiş olan meşhur valsiydl. (Elâgie) deki yaslı hava, eserin sonlarına doğru sazlara konan tsour-dlııe) lerle daha tan anlık ve âdet» elle tutulur bir şekil almıştı. (Finale) yer yer Rus raksının canlı ritmini hatırlatan bir karakterde İdi. Eserin bütünü muvaffakiyetle çalındı ve uzun uzun alkışlandı.
Konservatuvar yeyl» sazlar orkestrasının bir konser mevsimi boyunca İntizam ve ciddiyetle devanı eden konserleri sonundaki düşüncelerimizi tasaca şu kelimelerle İfade edebiliri-'. Bilgi, İyi niyet ve yılmadan çalışmakla yuTt için faydalı bir kurumu sonuna kadar başariyle yürütmek daima mümkündür. Bugün ancak bir
mövsinıllk bir geçmişi olan genç orkestrayı kuran, yetiştiren, ve devamlı, dikkatli, titiz çahşmasiyle bugünkü olgunluk derecesine ulaştıran şef Cemal Reşit Reyi kutlarken küçük yaylı sazlar orkestrasının İlerideki senfoni orkestrasının nüvesini teşkil etmesini candan dileriz.
FİKRİ ÇİÇEKOÖLU
Created by free version of 2PDF
TANIMADIĞIMIZ MEŞHURLAR
Ingiltereye yapılacak siparişlerde kolaylık
Ankaradan gelen bir habere göre Ingiltereye yapılacak siparişler şimdiden sonra formalitelerden kurtarılacak, çabuk neticelendiril ec ekmiş.
İnsanın derhal sevineceği geliyor, Her hangi en yerinde bir sipariş İçin tüccarın, sözde kendi işlerini kolaylaştırıcı bazı organlardan ne çıktığını bilenler, bu haberi okuyunca ümide düşecek, belkj derhal îngll teredeki muhabirleri ile hararetli telgraflar teatisine başhyacaklardır.
Fakat acele etmeyip AnkaralI an gelen haberin tam metnini okumak lâzımdır. Bu yapılınca kolaylıkların bizde değil, fngilte-rede gösterileceği anlaşılır.
Bizde niyet, tesis maksadı bakımından değil, fakat tatbikat it i barı İle ancak çıkardıkları zorluklar, bilerek veya bilmiyerek gösterdikleri tarafgirlikler İle kendilerine bir hayat, bir devam Bebebi bulan organlar, formaliteleri ortadan kaldırmakla kendi 1-dam hükümlerini vermiş olurlar.
Bugün gerek Ametikaya, gerek Ingiltereye bir sipariş verebilmek İçin ne gibi laboratuar tahlillerine, mikroskop tetkiklerine maruz kalındığını gösterelim:
Bir ithalâtçı, hattâ bazen satış maksadı ile değil, fakat kendi fabrikasındaki tesisatı tamamlama, yenileme maksadı ile bazı makineler getirtmek istiyen bir sanayici İngilterede muhtaç olduğu malı veya makineyi, kendisine. bugün değü, fakat altı ay veya bir sene sonra teslim etmeyi kabul eden bir müessese bulunca derhal fiat hususunda mutabık kalıyor ve ihraç müsaadesinin de satıcı tarafından elde edileceğini öğrenince sevinerek bizdekl gûya kendi'İçinden çıkan bir teşekküle baş vuruyor. Bu teşekkülün i-şinl kendi gibi, kendinden fazla bilgi ve titizlik ve alâka ile taki-betmesini beklerken, zavallı ithalâtçı bir nevi sanık iskemlesine oturtulup kendi İş arkadaşlarının, fakat bazen rakiplerinin hazırladıkları ahiret suallerine cevap vermeğe mecbur oluyor.
Sipariş verilecek malın veya mak.nenin 1939 daki, yani harb-den evvelki fiati ne idi? Bunu göstermek için piyasadan, komüs yonculardan tahkikat yapmak, o zamana ait bazı faturalar bulmak lâzımdır. Bu mümkün olmazsa iş mahallerindeki ticaret ataşemizden telgrafla sorulur. Nihayet sipariş edilmek istenen malın 1939 a göre mâkul nispette yükseldiği anlaşılırsa, «tüccara İşkence» makinesi tekrar harekete geçer.
Gerek İngiltere, gerek Birleşik Amerikada fiatlerin vasati yükseliş nispetleri herkesçe bilinmektedir, Her hangi bir malda vasatinin çok üstünde bir artış varsa bunun da her halde hususî sebepleri olmak gerektir. Bu memleketler fabrikalarının her hangi bir maksatla, uydurma, fiat bil-dirmiyecekleri de yüzde yüz muhakkaktır.
Belki bazı Şark piyasaları arasında döviz oyunlarına imkân vermek üzere, fiat şişirmesi olabilir, Fakat bir İngiliz veya Amerika'n fabrikatörü buradaki müşterisine karşı, böyle bir isteği far-zetsek bile, usulsuz, kanunsuz bir harekete imkân verici bir sahtekârlığa tenezzül etmez. Bu hakikati tereddüt etmeden kabul ede-bil.r ve bu bakımdan yapılacak uzatıcı lüzumsuz incelemelerden vazgeçebiliriz.
İkinci safha yapılmak İstenen sipanş ile başkaları tarafından ısmarlanmış mümasil malların flatleri arasında bir karşılaştırmadır. Normal olarak yeni siparişin eskilerinden pahalı olmamasına dikkat edileceği zannedilir ve ekseriya da böyledir.
Fakat bilhassa tesisatta, ma-kine'crde bazı imâl farkları ayn. mahiyette görünen iki mal ara- . şında bazı fiat farkları doğurabi l'r. Punlan, bazen de tarafgirlik ı hislerine kapılındığı zannım u- ı yandıracak şekilde, hurdçbin ile , incelemek manasızdır ve iş sahip- ■ lerini bıktırıcı bir harekettir. j
Fakat bazen de yeni siparişin • e-’r'crinden, hattâ yeni gelmiş ( mal ardan çok daha ucuz olma-
ı aı yüzünden teşebbüse uarhal bh
■ sed çekilmesini davet ettiği de söylenmektedir.
Piyasada dolaşan bir rivayete göre bugün gayet ucuz fiata. me-şelfi 4 liraya kalay getirtmek
■ mümkün olduğu halde evvelce 20-30 liradan mal gelmiş olduğu için bu yeni İmkândan İstifade ye müsaade edilmiyor imiş.
Bilerinde pahalı mal bulunanları korumaktan başka bir netice vermeyle! böyle bir hareket memlekette ucuzluğa doğru gidilmesİ imkânlarını ortadan kaldırır. Kalay hakkın d o ki söylentiler doğru olmasa bile, umumi olarak ucuz ithalâtı kolaylaştırmadığımız muhakkaktır Bu hareketimiz, elinde stok bulunduran tüccarı, hattâ belki yan resmi ticaret kuramlarını, müstehlikin zararına olarak, korumaktır.
Yeni ve ucuz ithalât ile fiatlerin düşmesi yüzünden hattâ meselâ ticaret ofisi, Sümerbank fabrikaları bile büyük zararlara maruz kalsalar, bu zararı hoş görmek. fiat yükselme devrinde aynı müesseselerin temin ettikleri bol kârlara mahsup" etmek gerektir.
Bir taraftan hükümet, hayatı ucuzlatma prenslpini tatbike çalışır, tatbike mecbur iken gene devlete bağlı bazı teşekküllerin pahalılığı devam ettirme istikametinde hareket etmelerini akı! kabul edemez Binaenaleyh gerek tüccar teşekküllerinde, gerek ticaret Bakanlığındaki komitelerde ithalâtı güçleştirici hareketler hükümetin umumî siyasetini baltalayıcıdır.
Anglo-Sakson piyasalarının fi-atleri bizim İçin bir kontrol mevzuu olmaktan çıkmalıdır. Bunları gözümüz kapalı olarak kabul ve tasdik edebiliriz.
Fiat incelemesi de bittikten sonra verilmiş ve verilmek İstenen siparişlerin piyasa ihtiyacına uyup uymadığı, bu ihtiyacı geçip geçmediği meselesi gelir. İşte asıl burada tamamen indî, medrese zihniyetini andıran düşünceler serbes ve geniş bir inkişaf sahası bulur.
Kendi sermayesini bir mala yatırmayı göze alan bir tüccar her halde, umumî olarak, yaptığı i-şfn hakikî bir ihtiyaca uyup uymadığını her hangi bir teşekkülden daha iyi * " ' ' "
tindedir. Bu belki fuzuli faydasızıdır
Esasen piyasa ihtiyacı, bilhassa yiyecek maddeleri dışındaki bütün mevzularda, elâstiki bir mefhumdur, ihtiyacın elâstikl-yeti namı altında bu. iktisadın herkesçe bilinen bir hakikatidir. Bu hakikat karsısında yannkl İhtiyaç inkişaflarını, heyetler değil, ancak müstehlik İle hergtin temasta bulunan, ihtisası yüzünden bir nevi seziş barometresine sahip olan, kendi mesuliyeti altında hareket eden tüccar bilir. Esasen, miimkün o'sa da bazı mallar fazla olarak memlekete İthâl edilse, ucuzluk tahrik edilmiş olur.
r uletin bütün organları ve kontroluna tabi bütün teşekküller bu istikamette çalışmak lâzım iken, bazen tahdit yolunda hareketlerde bulunmaları umumî efkârca anlaşılmamaktadır.
Hele tüccar organlarının veya bu adı taşıyan teşekküllerin tüccarın teşebbüs ve hareket İmkânlarını azaltıcı müdahaleleri hiç bir bakımdan müdafaa edilemez. Memleketin döviz politikası bu organların değil, doğrudan doğruya hükümetin işidir. Çizmeden yukarıya çıkmayıp tüccar muhitlerinde devlet adamı edası takınmamak lâzımdır,
İşte, kendi tarafımızda, İşler! güçleştirme mekanizması üslûbunu hiç değiştirmemiştir. Kolaylık vc sadelik bize mal verici taraftan geliyor. Biz de onlara ayak uydurmalıyız Uydururuz, fakat kırtasiyeci, müspet saha bulamadığı İçin menfi İstikamette çalışan bir çok organların «hikmeti vücudu» kalmaz; bu sayede piyasa tabiî bîr iklime döner, yüz binlerle i Iralan bulan lüzumsuz masraflardan, israflar, dan kurtulur.
GEV AT NtZAMİ
bilmek mecburiye-husustaki vasilik, müdahale erin en
Çerkeş Haşan vakasında konak ta bulunanlar neler anlatıyor?
Konağın selâmlığında bu korkunç hâdise geçerken, harem kısmında neler oluyordu? Hâdisenin yazılmamış tarafları...
f .
Çerkeş Haşan vakası — Beş tabancalı adam — Çizmenin içinden çıkan ı silâh — Kırmızı salondaki toplantının sonu — Mithat paşanın ceketi_
f ağanın meraklı macerası — Hamamdan işitilen silâh sesleri
1 Ahmet
' Meşhur «Çerkeş Haşan vakası» ’ m o gece konakta bulunan. Mit' hat paşanın oğlundan, bay Ali Haydar Mithatm ağzından; Mit. ' hat paşanın çiftliğinde, onun eşyası, kitapları arasında dinle’ dûn. Arasıra başını çevirip pen-‘ cereden dışarıya baktığım zaman bahçede Mithat paşanın kendi elile ektiği çamları da görüyor’ dum,
■ Çerkeş Haşan vakası» yazılırken maalesef yalnız resmi tahkikat cephesi ele alınmıştır. Bu 1 müthiş, kanlı hâdisenin geçtiği, konaktaki o gecenin iç yüziina : inilmemiştir.
Vakayı kısaca hülâsa ettikten sonra yazılmamış taraflanna geçelim:
Yeni padişah, Sultan. Muradın artan deliliği yüzünden ne yapılacağını kararlaştırmak üzere sık sık vükelâ evlerinde toplanılıyordu, Hattâ bu toplantılar İçin gündüzler kâfi gelmiyor, gece de bir-leşiyorlardı. En ziyade toplanılan yer Mithat paşanın Tavşan-taşındaki konağı idi. Bu suretle o gece de gene Bayezttteki konakta büyük bir faaliyet göze çarpıyordu. Kırmızı salondaki bü tün avizeler yakılmıştı. Pek az sonra bu kızıl salonda, zamanın en meşhur çehrelerini kan ve ölümün beklediği hiç kimsenin akima gelmiyordu. Şeyhülislâm Hayrullah efendi. Saffet paşa, Ticaret Nazın damat Mahmut Celâleddin paşadan başka bütün vükelâ, bütün kabine Mithat paşanın kırmızı salonunda İdiler. Vakit akşam yemeğinden sonra idi.
İşte bu sırada Çerkeş Haşan üzerinde beş büyük revolver olduğu halde Mithat paşanın konağına geliyor. Kapıdaki hademeyi aldatıp paşaların toplandık-lan salona giriyor. Ve revolverlerden birini çıkanp evvelâ serasker Hüseyin Avni paşayı fAbdülâzizi haledenlerden b ri) midesi üzerinden İki kurşunla vuruyor. Salonda bulunanlann hiç birinde silâh yok. Paşaların her biri bir tarafa savuşuyor, kanapelerln arkasına, perdelerin yanına gizleniyorlar. Bu esnada devrin Bahriye nazın Kayserili Ahmet paşa fırlayıp, Çerkeş Haşam yakalamak İstiyor. Fakat Çeıkes Haşan bu sefer onu da ağır yaralıyor ve 601 kulağını kopanyorl,,
Bu sırada Hüseyin paşa can hevlile kendisini sofaya atmıştır. Orada:
— Yetişin!,, diye bağırırken Çerkeş Haşan arkasından yetişiyor, Zira adamın asıl öldürmek istediği de Hüseyin Avni paşadır. «Yetişin!..» sözüne Mithat paşanın adamı meşhur «Ahmet ağa» koşuyor.
Ahmet ağa Çerkeş Haşanın arkasından kollarını yakalıyor. Fakat adam kurtulup Ahmet ağayı da başından vurarak öldürüyor. Bu sırada nazınn yaverleri koşup yetişmek istiyorlar ama merdivenlerin üst başında bulunan Çerkeş Haşan yanındaki beş tane rovelverle konağı bir muharebe meydanına döndürüyor. Ve kimse merdivenden yukarıya çıkamıyor. Hattâ o aralık gelen beş zaptiye de kanlar içinde yere seriliyor. Ve nihayet gene kırmızı salona giren Çerkeş Haşan, hariciye nazan Raşit paşayı bir kanepe üzerinde dehşetinden bayılmış bir halde bulunca şakağına tabancasını dayıyarak üç el ateş ediyor, ayrıca da kamasını çıkararak boğazını kesiyor. Ve bundan sonra kırmızı salonun ku1-mızı perdelerini yakmak istiyor ve avizelere de ateş ediyor,,. Bu araJık yetişen askerler kendisini
Abdülhamit
Mithat paşanın Çerkeş Haşan vakasında ölen adamı: Ahmet ağa
yakalıyorlar, götürürlerken adam kapıda bahriye kol ağası Şükrü beyi görünce bu sefer de hemen çizmesinin içinden yeni bir tabanca çıkanp onu da hemen oracıkta öldürüyor.
İşte Çerkeş Haşan vakasında bildiğimiz bu kadardır. Bu facianın sahneden görünen kısnudır. Bir de bıtnıin kulis arasına bakalım. Yazılmıyan tarafına...
Hamamdan işitilen silâh sesleri
Tabanca seslerini haremden İlk işiten Canan kalfadır. Dell gibi selâmlığa doğru koşuyor. Ve Şehrlban hanım:
— Paşayı öldürdüler!,.
Diye merdivenlerden aşağı I-nerken düşüyor. Genç kadının bacağı kınlıyor.
O gecenin heyecanını, aradan bunca sene geçmesine Tağmen karşımda yeniden yaşayan. sayın Ali Haydar Mithat bana şunları söyledi:
— Konağın içini birdenbire müthiş bir facia havası sardı. Gayet iyi hatırlıyorum. Tayam beni yakalayınca doğru mutfağa götürdü. Kapıyı kapadı. Biz karanlık mutfakta titreşirken evin içinde mütemadiyen silâhlar patlıyordu. Nihayet silâh sesleri kesilince tayamla beraber hamamdan çıktık!,,,«
Gayet mühim bir nokta da şudur: Biitün gürültü patırdı içinde, blrb’ri arkasından boşalan beş tabancanın kurşunlarından ve Çerkeş Haşanın kamasından arkadaşları İle birlikte bulunan Mithat paşa nasıl kurtulmuştu?.
Bir soğuk kanlılık hareketi İle.. Çerkeş Haşan Hüseyin Avni paşadan sonra Mithat paşanın üzerine atılmış ve onu kollarından yakalamıştı.
Mithat paşa son derecede büyük bir çabukluk ve soğuk kanlılıkla, Çerkeş Haşanın kollarından tuttuğu ceketini sırtından çıka-nvermlştir.
Ali Haydar Mithat bu mühim noktayı aydınlatırken şöyle diyor:
— Bu suretle babamın ceketi Çerkeş Haşanın elinde kalmıştır. M'that paşa hemen o halde, yani ceketsiz olarak kapıdan fırlamış, arkadan dolaşarak hareme gelmiş ve Bayezit karakoluna haber göndermiştir
Mithat paşayı bu korkunç cinayetten kurtaran çabucak sırtından çıkardığı ceket olmuştur.
Lâkin Çerkeş Haşanı tuttuğu halde gene onun kurşunu ile öldürülen Mithat paşanın ağası da pek enteresan bir adamdı, Yakınlan ondan bahsederken:
— Ahmet ağa da Mithat paşaya suikast yapmak niyeti ile yanma gelmişti, Mithat paşa onu ikna etti. Kendisine ağa yaptı. Hattâ onu bir aralık kâhyasının kızı ile evlendirdi. Mithat paşayı öldürmek niyeti İle yanına giren Ahmet ağa onun uğrunda öldü.
Çerkeş Haşan vakasından bir müddet sonra Abdülhamidln günleri başlıyordu,..
Hikmet Feridun Es
Lâstiklerin sıcaklığa daha çok dayanmaları için
Zor işlerde kullanılacak lâstiklerin sıcaklıktan daha az bozulmalarını sağlamak için kauçuk imalinde kullanılan başlıca malzemeden biri de sulfate de mag-neslum'dur.
Terkibinin içine oxyde de zino katılmasına İmkân bulunduğu takdirde lâstiklerin şüphesiz daha dayanıklı olacağını bütün kimyagerler çoktanberi biliyorlardı, fakat kauçuğa yeter miktarda oxyde de zinc katılması için hiç bir elverişli metod bulunamamıştı,
«Fireston Rubber Co.» firmasının mühendisleri, bu müşkülü halleden bir sulfate de magne-sıum imali usulünü tekemmül ettirmişlerdir. Bu sayede sentetik kauçuk ve ozyde de zlnc eşit miktarda kanştınlabUmekte çok zorluk çekilmeden pıhtı’aştırılabi’mektedir.
KIZIL ÇEMBER
Yazan. Edgar Waliac£
Çeviren: M. Cahld Gündoğdu
Dünyanın en güzel ve en heyecanlı detektif romanlarından meydana gelen a Polis Romanları Serisi» nin 3 üncü kitabı olan KIZIL ÇEMBER, Edgar WaUac|f üı en üstün eseridir.
13 x 19 boyunda 268 sahlfe, Katı
150 kuruştur.
TÜRKİYE YAYINEVİ — İstanbul
Created by free version of 2PDF
Eskişehir ticaret lisesi
Eskişehir (Akşam» — Esklşehlrde büyük bir Ticaret lisesi binası yapılacaktır. 942 yılında kurulan İlse bıı sene İlk mezunlarını vermiştir. Bu münasebetle öğrenciler bir veda mü-sameresl vermişlerdir. Müsamere çok iyi geçmiş, gençlerimiz çok alkışlanmışlardır
SARI BENİZ
Sön yıllarda memleketimizde yazılan tarihi Tür]{ romanlarının en kuvvetlisi ve en güzeli olan SARI BENİZ, Yıldırım Beyazıd'ın oğullarından ve tarihte «Düzmece Mustafa0 diye anılan Şehzade Mustafa'nın Bizans sa-raylaundaki fevkalâde meraklı maceralarım ve kardeşleriyle saptığı mücadeleleri çok tatlı bir üslûpla anlatır.
(Türk Romanları Serisi) nin 7 nel kitabıdır. Yazan: Aptallan Ziya Ko-zanoSlu. Fiatı JOQ kuruştur
TÜRK ROMANLARI SERİSİ) nden şimdiye kadar çıkan kitaplar-
KIZIL TÜ’Ö ....*
ATI.IHAN
SİLÂH ARKADAŞLA!
PATRON ALTLAR
SAVCI BEY MALKOÇOĞLU Çıkaran: TÜRKİYE YAYINEVİ
150 Krj.
125 ■
80 »
150 ■ 150 ■
ICO »
BİBBİRt^İ^ sunanlar
BUĞUN ÇlKTif
BU «AYIDA: Yusuf Vehbi — Ollvla de Havilland — Lo-rctta Young — Vasfl Rıza — yıldızların çocukları. Ayrıca sn yeni sinema resim ve ha-herleri
Yazan: Cart er Dlekson çeviren: Sedat Elman Türkiye Yayınevi’nln dünyanın büyük dillerindeki detektif Ve macera romanlarının titiz bir İtina ile seçilip dilimize tercüme edilmesinden meydana getirdiği Polis Romanları Serlsl'nln 4 üncü kitabı olan bu eser çıkmıştır.
13 X 19 boyunda 228 sahlfe, fiatı 125 kuruştur.
Türkiye Yayınevi — İstanbul
F-’hlfe 0
AKŞAM
19 Nisan 1945
Apartmanla içine bir bomba düşseydi belki ûe bu derecede büyük bir taşkınlık havası yurataınazdı. ,
Her kes hayrtt ve dehşet içindeydi. Ve bunda hakları da vardı. Zira olta kal kiracılarından bir adama pek garip bir takım haller gelmişti. Evvelce bu zat gayet deril toplu bir insandı, Son derecede nazikti. Kibar, sessizdi. Bir bankada memurdu. Gece evine bir siirii evrak getirir, çalışırdı. Karısına büyük bir hürmet gösterdiğine bütün komşular şahitti. Vakıa kadın biraz sinirli, biraz bağırıp çağıran bir mahluktu amma erkek kendisini İdare ediyordu. Yalnız adaın epeyce çıt farildim tesirini uyandırıyordu. Elinde paket taşımaz, çok çok. parmakları arasında bir çiçek buketi İle eve dönerdi. Bir banka memurundan aiyatıe bir şairi andırırdı. Fakat bilhassa nezaketi meşhurdu.
Mahalle halkı bLr kere onun çöpçü ile «Bendenizi.» diye konuştuğunu görmüştü. Bunu acayip bir hikâye şeklinde anlatıp dururlardı.
İşte o sabah apartman halkı merdivenlerde müthiş bir gürültü işitti. .-Kapılarından başlarını uzatanlar son dcrecfdc garip bir manzara ile kar-jılaştılar. Şakir, o gayet çelebi, ga-efendiden, hattâ çıt kırıldım zat şb vaziyette İçti. Kadınların eski «iş donu» tın hatırlatan şalvar gibi bir şey giymiş, başını bağlamış, elinde bir süpürge, bir yandan yüksek sesle: «Çıtı pıtı dillerin kurusun, ver şeftalilerimi geri!..» şarkısını söyliyerek friiyük bir-faaliyetle merdivenleri süpürüyor!,.
Evet o, elinde çiçek, hülyalı gözlerle evine donen şair tavırlı adam bu kılıkta İdi. Onun merdivenleri süpüreceği, ölür de kimsenin aklına gelmezdi.
Şakir en alt basamağa kadar her tarafı toz duman İçinde bıraktıktan eonra yukarıya kendi katına, karısına, tıpkı eski çaycıların müşterinin yanından kahve ocağına seslendikleri tonla bağırdı:
— Döööööök .. Altı teneke *ıl...
O şirret kadın yukarıdan kocasına map verdi:
— Kaç teneke aslanım?..
— Be kadın!.. Kulakların sağır su?.. 6 teneke dedik ya!..
— Peki ciğer parem... Peki nonoşum... Üzülme sen’.. îfto döküyorum...
Ve şarrrrl... Yukarıdan merdivenlere teneke teneke su dökülmeğe başladı Şakir foştir foşur merdivenleri süpürge İle yıkamakta!..
Dökül1 n suların ardı arkası kesilin-•* Şakir bir daha seslendi:
— Döööök... Üç teneke daha..
— Dökeyim aslanım... Dökeyim kaplanım!..
Şakirin bu vaziyeti ve o acar zovce-rinln karşılık tara bütün apartman Ualkını hayretten dondurmuştu!.. J4* ölüyordu?. ■
Kapıları açan kiracılar birbiri!erile föylece konuşmağa başlamışlardı:
-- Ah zavallı!.. Delirmiş!..
— Ne kadar da nazik, terbiyeli, kibar adamdı hanım efendi çiğim... Halbuki zavallının şu haline bakınız hele!.. Neden bu hale düştü acaba?
— Gürültüden çok şikâyet ederdi. Her halde biçare adam üst kattaklle-rln patırdısından çıldırmış olacak... Çünkü geçe yarısına kadar kafaslle çalışıyor. Gürültü yüzünden aklı bağından gitmiştir fakirin!..
— Öyle, öyle kardeşim... Gürültüden çok yaka silkiyordu. Bu yüzden kaçırdı aklını... Biçare!..
Şakir merdivenleri süpürdükten ponra sokak kapısının önünü her keçin ve bilhassa mahalle çocuklarının hayretten kocaman kocaman açılan gözleri karşısında adam akıllı, havaya toz bulutları kaldıra kaldıra süpürdü.
Bu çırada karısı da merdiven bS-
— Geliyorum.. Hatun!..
Kadın cevap verdi:
— Gel, elmasım gel...
Herkes muvakkat bir zaman için katma çekildi. Şakir’le karısı da kendi dairelerine girdi. Kiracılar dedikodu yapmak üzere tekrar dışarı çıktılar.
Biri:
_ Dikkat ettiniz mİ?. O sinirli ka-duı pisi gibi olmuş. Kuzu gibi olmuş...
— Nasıl olmasın?.. Adamın halini görmedin mi'5.. Gel de bu vaziyet karşısında kuzu gibi olmal..
O kadar zamandır akıllı yaşadığı halde kimsenin sözünü dinlemediği Şakir delirdikten sonra yalnız, karısını değil, biitiin bir apartman halfanı mum yapıp şamdnna dikmişti. Eskiden bir fabrika kadar gürültü olan apartmanda şimdi çıt işitilmiyordu...
Yalnız ara sıra komşumuzun sinirleri tutuyor, merdivenlerde süpiirge-sile meydana çıkıyordu.
Nihayet işleri İcabı uzak bir şehre gitmeleri icabetti.
Apartmandan çıkarken Şakir bütün öteki kiracıları topladı
Herkes «çok sinirli komşu* nun evine çekine çekine, korka korka geldi.
Şakir onlara şu fasa nutku söyledi’
— Aziz komşularım... Aylardanbcrl size oynadığım deli rolü burada bitiyor... Eğer bu rolü oynamasaydım gürültünüzle hakikaten aklımı kaçıracak, sahiden deli olacaktım Bu variyet kargısında ben «hakiki delilik» ten Lse «sahte deliliği» tercih ettim Artık bu çatıdan ayrılıyorum. Daha fazla deli rolü oynamağa lüzum yok Bundan sonra İstediğiniz gibi gürültü ( edebilirsiniz. Yalnız yeni kiracı gelir de benim yaptığımı tekrarlamağa kalkarsa aldanmayınız!..
(Bir yıldız)
Bulmaca
3458789 10
1 — Sınırı aşmak - Bir sayı.
2 — Şiir ve güzel yazı yml.
I — Cezalandıran.
4 — Kaba kumaş - Tersi iç çamaşırlarından.
5 — Tersi Flllstlnde bir şehir -Tersi çok değil.
6 — Aza! arımız.
7 — Tersi muhalefettir - Tersi yapma.
8 — Bedenin diş kısmı - Uydurma hikâye. .
9 — Nazikçe muamele.
10 — Scru - Hüsnüahiâk.
GEÇEN BULMACANIN HALLİ
Soldan sağa ve yukarıdan aşağı:
1 — Fasulya, As, 2 — Alat, Aliye, 3 — Samanlık, 4 — Utananfaşl, 5 — Nabıç, Ui, 6 — Yalnızadam. 7 — Alıkça, 8 — İki, Daday, 9 — Ay, Şua, Ale, ıo — Seçllmiyen.
firrdan komşularla dertleşiyordu:
— Ah ah kardeşim... Olan oldu
mu?.. Nihayet ğürüJtü gürültü... Aklı! kaşından gitti İşte!..
Aşağıdan kocan seslendi:
Her eczanede sıtma ilâcı bulundurulması mecburidir. Ve eczan-lerde sıtma İlâçları hükümetçe kararlaştırılan fiat üzerinden satılır. Sıtma ilâcı bulundurmayan eczaneler hakkında hükümet tarafından takibat yapılır.
Ingi'terenin 1944 senesindeki filim başarıları
Nakleden: Zeria Ömerl
Beyin ameliyatındaki güçlükler
Harb başlayınca İngilterenlrı bir çok filim stüdyolarına Devlet tarafından cl konmuştu. O zamandan beri bunlardan bazısı tekrar serbes bırakılmışsa da zemin hâlâ pek mahduttur. ve bu sanayi de sıkı bir tasarruf gütmek zorundadır. Tabiidir kİ tasar- > ruf diğer bütün sahalarda da hüküm sürmüştür. Fillmcllik harbde bulu-naıı bir devletin ilk olarak Istlyeceği birçok ham maddelere ihtiyaç gösterir. İngiltere filim sanayiinde çalışan erkek ve kadınların çoğu ya hizmete çağrılmış veya muharip kuvvetlerle diğer başlıca İşlerde çalışmak iizere gönüllü gitmişlerdir. Bu gidenlerin arasında birçok yıldızlar, tanınmış artistler ve figüranlar bulunmaktadır t .
• Birinci cihan harbinde buna benzer sebeplerden İngiliz filim sanayii hemen tam bir inkıraza uğramış ve neticede yeni bir başlangıç İçin senelerce beklemek lcabetmlştir. Bu sefer İse lâlih daha çok gülmüş ve hükümet de bu sanayiin iktisadi ve estetik kıymetini takdir ederek bundan sonra mahvolmamasını temin «tınış-tir. Mümkün olduğu nispette malzeme ve personel serbes bırakılarak bazı yıldızlara da İngiliz Alimlerinde ı oynıyabllmeleri için uzunca izinler verilmektedir.
Ayrıca sinemanın eşsiz bir istihba- de rat ve öğretim vasıtası olduğu tahak- rağmen _________._____________ ____
" tekrüs- ki bu filim hiç şüphesiz perdenin en
‘ nefis deniz dramlarından biri olarak kalacaktır.
Dokümanterlerden birkaç
ğlldlr. Fliffnclllkte yeni çıkan bir teknik dokümanter fllimLeri mevzulu ve eşhastı Alimlere yaklaştırmıştır. Bu usul 1944 de İngiliz sinemasının en büyük başarılarından biri olan «Wes-terıı Approach» (Batı yolları) m meydana getirmiştir. Dokümanter olmakla beraber bu filimin muayyen bir mevzuu vardır. En yüksek noktası, düşman denizaltı kumandanının metrûk sandığı ticaret gemisinin mürettebatından İki kişinin denlzaltıyı batırmalarıdır. Bu filim aynı zamanda bir konvoyun Atlantiğl geçmesini ve bLrkaç gemicinin bir tahHsiye sandalı içinde geçirdikleri on dört günlük maceralarını ihtiva eder.
Sözleri kendileri bulmuşlardır.
Profesyonel aktörler kullanılmamıştır. Söylenen her kelime söyllye-nln kendi buluşudur. Direktör sadece mevzu ve hareketler hakkında umumi bir fikir vermiş, kalanı denizciler kendi öz hareketleriyle başarmışlardır. Bu filim ticaret bahrlyesl İçin ne ise. »Target for Tonlght» iBu geceki hedefi dc R.A.F. bombardıman komutası için o kıymet! almıştır. Filim renkli olarak alınmış ve hazırlanması iki sene sürmüştür.
Dokümantere yakın filimler arasında temayüz etmiş biri de 11 aktö-| rünün profesyonel, bazı sahnelerin "e stüdyoda çevrilmiş olmalarına San Demetrlo, London» dur
Sadece kafa tasını açıp kapatmak için, 4 saat süren bir ameliyata ihtiyaç vardır
rat ve öğretim , _
kuk etmiştir. Rina göre filim yenlerinin çoğuna, umumi askeri talimden sonra ihtisaslarına dair İşler verilmiştir. Bunlar ordunun, deniz ve, _____________________ ________,
hava kuvvetlerinin başarılarını filime uzağa gidince «The Way Ahead-almaktadırlar. Bütün bu işlerin neti- rjye giden yol) u bulursunuz. Bu da eğsi olarak harbin beşinci .(»nesini« yapma olmakla berabeı bir saniye sonunda İngiliz Alim endüstrisi dün bile mevzuda» harice çıkmamıştır, ya memleketlerinin sanayllle boy ol İngiliz sivillerinin İngiliz askerler! çüşebllecek bir duruma varmıştır haline gelmesi mevzuu teşkil eder.
Kemiyet, ihtiyaçlar yüzünden da- Burada ferdi karakterlerin çok daha ralmışsa da. keyfiyet mütemadiyen fn2|a ronerj vardır. Profesyonel ar-tekânıül etmiştir. Fransız sinemucıh- tlstlerln başında Davld Niven bulun-ğı bize harbden evvel - ve tabii simdi maktadir kl, kendisine evvelce söy-bildlğlmlz gibi Nazi işgali sırasında — ıediğlmlz gibi ordudan sinema işler! sanat kıymetinin mutlaka israfa oağ- jÇm uzunca bir izin verilmiştir Bu lı olmadığını öğretmiştir. - - - • .......
Dokiimanter filimler.
İstihbarat fİlimleri — dokümanter-ler'— İngiliz sinemasının on yıldan fazla bir zaman için temayüz etmiş olduğunu gösterir.
Dokümanter Alimlerin gayesi vakaları göstermekten çok, izah ve tefsir etmektir. 1944 deki İngiliz dokümanter Alimlerinin en başîıcası belkL de «The Left of the Line» (Cephenin solut dur. Bu, İngiliz ve Kanada ordularının Normandiya köprü başın-[ dan Brüksel'e kadar ilerleyişini gös- ve hakikatten .
terlr. Hail hazırda gösterilen muha- den uzak, milli iftihar ve gururdan rebe sahnelerinden sonra İnsanın ak- ' doğan bir filim meydana getirilmiş-lında kalan manzara muhakkak k! tir.» Henry V» (V inci Hnnri) de Sha-Fransaya yapılan istilâdan bir gün kespeare sahne tarihinde İlk defa evvelki güney İngilterenln manzara- ’ olarak milyonlarca seyircinin önüne larldır. Bunda birbirini taklbeden ka- hakiki şa'şaaslle çıkarılmıştır. Lau-ra konvoyları. mlllerce uzanan uçak- rence Ollvier'in yaratmış olduğu ou lar, tanklar, toplar, kamyonlar ve şaheser senenin en yüksek dram badatla birçok vasıtalar görülmektedir., şartlan arasında yer almıştır.. Bu Bu sahneler sadece tesir edici değil,1 eser sinemanın başlıca icaplarına gö-aynı zamanda kâğıt üzerine basılmış re tadil edilmekle beraber Shakes-istatistiklerden çok daha iyi anlaşıla- peare metninin pek cüz'I bir kısmı fe-bilir. !' da edilmiş ve mevzula metin hemen
Kayda değer bir filim de R. A. F. tamamen aslına sadık kalmıştır. Ne-hava-deniz tahlisiye servisinin çalış- tice olarak da büyük bir sahne eseri malarını, süratli botlarla denize açı-' büyük bir filim haline gelmiştir, larak düşürülmüş havacıların imda- ~ ' '
dına koşan adamların yararlıklarım terakkiyi göstermek bakımından kay-gösteren «For Those in Perll» (Tehll- da değer birkaç filim daha kalıyor, kede olanlara) dır. R A F İn diğer Holllvut geniş ölçüde (işgal altındaki bir ciheti — müstakbel pilotların ye- Avrupa) mevzuunu ele almıştır. Bu tlştirllmesl ve yetiştirildikleri hava mevzuu İngiliz filimclleri, belki çok talim kor'u — (Sons of the Air» (Se-, yakınında bulunduklarından, belki de manın çocukları) adlı filimde gösle- ( pek yakında temizlenmiş olacağından rllmlştlr. «The Return of the VI- tamamen bir yana bırakmışlardır, klngs» (Vikinglerln dönüşü) adlı A- Fakat «Champagne Chalie» adlı bir Um de Norveç'e yapılan bir komando filimde İnglllzler (müzikal) filimin baskınının tekrar canlandırılmasın- J sırf Amerikalılara mahsus olmadığını dan başka bir şey değildi. Bundaki' Hollivud'a göstermişlerdir. Bu filim uu.-_ — u._ *—»n, çavuşu ' neşeli ve İnce bir tarzda geçen asrın
tarafından son senelerinde halkın eğlencelerini 1 meydana koymaktadır. Aynı çağ.
’ ’ Victoria zamanlarına alt ciddi ve sosyal bir mevzu olan «Fanny by Gasllght» (Fanny fener ışığı altında) da yeniden cani indirilmiştir.
İki büyük İngiliz komedisinde.
fnimi seyrederkeı insan kendini bütün şahısları yaklnen tanıyormuş zanneder.
Aynı şey Noel Covard'm «Thls Happy Brccd» (Mesut Yuva) sı için de söylenebilir. Filim Londralı, orta halli bir ailenin harbler arasındaki yaşayış tarzını ve bilhassa İngiliz milli karakterlerini tebarüz ettirmiştir.
Hakiki parlaklığiyle Shakespeare.
1944 de tamamen serbes ifade tarzlı inhiraf temayüllerin-
Senenin başarıları arasında, gene
Beyin ameliyatında karşılaşılan müşkülât, doğrudan doğruya bu İşin fevkalâde sayılabilecek kadar uzun bir zamana İhtiyaç göstermesinden İleri geldiğine asla şüphe edilemez.
Sadece kafa tasını açıp kapamaktan ibaret olan basit bir tazyik ameliyatı İçin, umumiyet ltlbarile 4 saatlik mütemadi bir faaliyete İhtiyaç vardır. 8 ve 8 saat süren ameliyatlara hemen hemen her gün tesadüf edilmektedir. 10-12 saat devam eden ameliyatlar da pek nadir değildir. Fakat, bazen 16 saati teâavüz eden ameliyatlara da tesadüf edilmektedir.
Beyin ameliyatında, bütün rabıtaları son derece İncelikle ele almak, kanama İşini kontrol etmek vc karşılaşılacak müşkülât bakımından uzun bir zamana ihtiyaç hasıl olmaktadır.
Fakat, şimdi tatbik sahasına giren elektrik usulii, kanamayı kontrol etmek hususunda müstesna bir rol oynamaktadır. Elektrod teşkil eden nemli bir yastık sayesinde vücuttan yüksele tekerrürlü bir cereyan geçirilmektedir. Elektrodun diğer kısmı da küçük bir madeni uçtur. Madeni ucun temas ettiği noktada büyük bir sıcaklık husule gelmektedir. Böyle bir elektrod, kanayan noktaya temas ettirildiği vakit, etraftaki rabıtalar sıcaklığın teslrile pıhtılaşır ve kanama durur.
Eğer, bu küçük elektrodun cesameti bayağı bir İğneden farksız olursa, küçük kan damarlarını derhal pıhtılaştırmak mümkündür. Bu usule başvurmak suretlle, asgari kan zaylatile ve başka bir usule ihtiyaç hasıl olacak vakitten çok daha kısa bir zamanda beyin kesilebilir.
Beyin ameliyatlarının bir çoğuna, beyin tümörleri sebebiyet vermektedir. İki türlü tümör vardır: zararlı ve zararsız. Zararsız tümör, rabıtaların etrafında İkinci bir büyüme merkezi teşkil edebilir.- Doğuştan beri mevcut olabilecek tümörlerin, sıhhate tesiri gayet nadirdir. Diğer taraftan, zararlı tümör tamamen yokedilmediğl takdirde, gayet vahim bir Akıbet hazırlar.
Beyin tümörleri, vücudun herhangi bir yerindeki tümörlerle kabili kıyas değildir. Bunlar kapalı bir kutuda, duvarları herhangi bir şekilde geniş-letllemiyecek bir kafa tasında büyüdükleri İçin, cesametleri muayyen bir hadde geldiği Vakit, tazyik neticesinde beyni tahrlbetmektedlr. Bu yüzden kafa tasında başgösterecek herhangi bir tümör — hattâ bazen zararsız bile — gayet feci bir akıbet doğurmaktadır.
Beyin tümörlerinin iki türlü tesiri vardır Bazı semptomlar, kafa tasındaki tazyikten ileri gelmektedir. Bazen de. beynin muhtelif kısımlarında tahribat ve tahrlşat yapmaktadır.
Beyinde husule gelen tümör, baş ağrılarına ve günden güne artan bu-
lantı ile körlüğe sürükllyen mütemadi bir görme azlığına sebebiyet verir. Beyin kısımlarında husule gelen tah-rişat, nöbet yapar. Diğer taraftan, hastanın vücudunun bir kısmında gayri ihtiyari hareketler başgösterlr. Bu nöbetlerde, ekseriya hassasiyetin kaybedilmesi de mümkündür.
Beynin bir kumulda husule gelecek tahribat, söz söyleme kudretini, rü-yet İmkânını ortadan kaldırdığı gibi, dimağın İşlemesine de mâni olabilir.
Birçok vaziyetlerde, beyin tümörü tamamen ortadan kaldırılabilir. Bir tümörün kısmen veya tamamen kaldırılması keyfiyeti, tahribedılen beyin miktarına bağlıdır.
Eğer, bir hastanın barsaklannda husule gelen bir hastalık neticesinde barsağın birkaç kadem! ortadan kaldırılacak olursa, ciddi bir arıza baş-göstermez. Beyin için, maatteessüf aynı durum bahis mevzuu otamaz. Eğer, bir adamın beyninin sol tarafında büyük ve geniş bir tümör başgösterecek olursa, bu kısım tamamen yokedileblUr; ve bu suretle hasta. tamamen iyileşebilir. Lâkin, böyle bir durum karşısında hasta.konuşma kudretini kaybedeceği gibi, sağ ayak ve kolu da tamamen felce ağrıyacaktır, Üstelik, vücudundaki bütün hassasiyetten mahrum olacaktır, Diğer taraftan tümör, cüz'i bir olgunlaşma seyri takibediyorsa, daha son-tl yapılacak bir ameliyatla şiş kısmen kaldırılır ve netice Itibarüe böyle bir hastadan birkaç yıllık faydalı bil hayat beklenebilir Beynin büyük bir kısmında küçük bir tümör peyda olursa, bunu tamamen ortadan kaldırmak mümkündür.
Vücudun herhangi bir yerinden büyük veya küçük bir parça çıkarmak mümkündür. Lâkin, beyinden çıkarılabilecek eL küçük bir parça, gayet vahim neticelere sebebiyet verebilir.
Bazı beyin tümörlerine ameliyat yapmak İmkânsızdır. Bu vaziyet karşısında. kafa tasının bir kısmını çıkarmaktan ibaret olan bir ameliyat yapılır vç x şuaı tedavisine de devam edilebilir.
Cerrahi sayesinde bertaraf edilecek diğer beyin hastalıkları da vardır. Vaktlle, beyin apseleri büyük bir facia teşkil ediyordu. Fakat sonradan, bu cerahatlerin zamanla bir duvar teşkil ettiği ve bunun tamamen çıkarılabileceği anlaşılmıştır.
reated by free version of 2PDF
bütün şahıslar, bir İngiliz müstesna, ' Norveçliler temsil edilmiştir.
Dokümanter Alimlerin vakalara dayanması tabii olarak ferdi karakterleri ikinci plânda bırakır. Ve bu karakterlere de ekseriya ehemmiyet verilmez. Fakat her zaman böyle de-
«Tawny Piplt» ve «Don't Take İt to Heart» de. şimdiye kadar İngillzle-rinkinden daha ziyade Fransız Alimlerinde görülen bir mizah şekli bulunmaktadır. Metafizik mevzular da (Half-Way House» da incelenmiştir.
İşte bunlar senenin meydana getirdiği Alimlerin başlicalûrldir. Harbin zorluklarına rağmen katiyetle denebilir kl İngiliz sineması eskiden ne kadar geride kalmışsa, şimdi ondan daha çok kuvvetli ve ümit vericidir. 1944 senesi kuvvetli bir kanaatle emin bir İstikbal! göstermektedir.
RADYO
ANKAKA RADYOSU
Bugünkü program
18.00 Dans orkestrası. 18.30 Konulma- ıDış politika İcmali), 18.45 Dans orkestrası, 19 00 Haberler. 19.20 Geçmişte bugün. 19.25 Fasıl. 19.50 Konuşma. 20.00 Müzik, 20.15 Radyo Gazetesi. 20-45 Karışık şarkılar. 21.10 Keman soloları (pl.), 21.30 Senfoni orkestrası, 22.30 Haftanın spor hareketleri, 22.45 Haberler.
Yarın sabahki program
7.30 Müzik tpl ). 7.45 Haberler. 8.00 Müzik (pl.). 8 23 Spor saati (vücudumuzu çalıştıralım). 12.30 Karışık şarkılar. 12.45 Haberler. 13.00 Solon
Dünkü tefrikamızın hulâsası:
Daphne, genç bir kızdır. Flört etti-ğ‘ zengin delikanlının da içinde bulunduğu bir grupla birlikte Mısır'a gitmek içiıı annesi AmaMden 200 İttırtliz lirası İstiyor. Annesi bunu verebilecek kudrette değil.
■— Yavrum... Yan yana oturalım. Güzel güzel, konuşalım... Sen tabii banim 200 İngiliz lirasını bulamıya-cağımı blllyorsundur. Bu para, bizim bir senede sarfettiğimiz paradır.
K-snapeye oturdu. Kızını da yanı-bafna oturtmak teşebbüsünde bulur. Fakat kız geriledi.
— Ödünç alabilirsin!
— Daphnel... Ne söylüyorsun?
— Alabilirsin.
— Canım, bunu nasıl yapabilirim?.. Mantıklı ol,, çocuğum.
Daphne bir udun geriledi.
— Ben mantıklıyım. Demin biraz çriıirllydim. Senin hissiyatımı anlıya-
cağını sanıyordum.
Durdu: derin derin nefes aldı. Alçak bir sesle mırıldandı:
— Anlıyamamışsın, Öyleyse sana izahat vereyim. Bu Mısır seyahati, alelâde bir seyahat değil. Benim hayatımda muvaffak olmam, yahut olamamam meselesidir. Talihimi tecrübe edeceğim. Böyle fırsat bir daha el» geçmez.
— Vallahi dediklerini anhyamıyo-rum, kızım.
— Anltyamadığın belli... Mesele Jimmy meselesi... Jimmy'yl .seviyorum...
Daphne, meydan okurcasına baktı.
Annesi:
— Sahi mi?... - dedi.
— Jimmy Mailesen... Her halde ta-nıyorsun?Malleson hardalı müessese-sinln vârisi. Babası geçen sene öldü. Jimmy, servetinin kaç milyon olduğunu bile bilmiyor.
- Ya!
Bir sükut oldu. Daphne ayağını ye
re vurdu.
- — Birçok kızlarla flört etti. Ben neticenin ne olacağım bilmiyordum. Çünkü etrafında pervane gibi dönüyorlar. Söyledim ya, müthiş zengin. Doğrusu benimle sadece Aort ettiğini zannediyordum. Halbuki, Mary’nln mektubunu alınca fikrim değişti.
— Tuhaf şey!
— Tabii, tablL.. Mary, Jimmy'yl kendine bağlamak İçin dünyayı feda etmeğe razıydı. Mademki Mısır’a benim de gelmemi istiyor, şu hakikat anlaşılıyor: Şayet ben gitmezsem, Jimmy de gltmlyecek. Vaziyet başka türlü olsaydı, Mary bana katiyen bu mektubu yazmazdı.
Amabel doğruldu.
— Mary hiç hoşuma gitmiyor!
— dedi. — Anlıyamiyorum. Nasıl oldu da onlar İd münasebet peyda ettin?
— Yok, yok, Fena İnsan değil. Tabii menfaati noktasından hareket ediyor .Sen onu niçin beğenmiyorsun? Kendisini ancak bir defa gördün.
Amabel. ahenkli bir şekilde güldü. Kurşuni gözlerinde, bir hüzün ifadesi belirdi.
— Garip! — dedi. — Çok garip,
— Peki amma, bir sebebi olacak?
— Boyanma tarzı hoşuma gitmemiş olacak Daha doğrusu, evli genç bir kadının böyle entrikalarla bir delikanlıyı kendirine bağlamağa çalışına-
sı hoşuma gitmiyor. Mor boyanmış' dudaklara da milyoner delikanlının gönül vereceğini zannetmiyorum.
Daphne, annesine acıyarak baktı.
— Bu hususta büyük bir tecrüben olmadığı anlaşılıyor. - dedi.
Çok tecrübesi olan bir İnsanın az tecrübeli bir insanla konuşması tarzında konuşuyordu.
— Tabii iknmy. çok görmüş geçirmiş bir ftkek. Amma ne de olsa, şık ve moda şeylere gönül veriyor. Mary de son moda mı son moda. Moda gazetelerindeki haberler çıkmadan evvel o tatbik ediyor. Bu yüzden Jimmy d« ona âştk olduydu... Fakat sonra bana döndü. Ben gitmesem, Mısır'a gltmlyecek. Mary'nin yırtındığı da bu...
Daphne, birdenbire parlayıverdi. Annesinin, önilne diz çöktü.
— Anneciğim! Gitmeliyim. Bu seyahate muhakkak çıkmalıyım. Ne mümküne» her şayt yap.
Sesi de, vücudu da titriyordu.
— Daphnel Yavrum I Elimden gelir m! ki?
— Bunun bir çaresi olacak! Bir şey satom&z mıym?
— Meselâ ne?
— Bilmiyorum.
Genç faz, odaya şöyle bir bakındı.
— Meselâ minyatürleri... Kıymetleri yok mu?
— Yapan artistin lııuıuiina bakar..
Bunların kıymeti yok. Olsa blîe sa tamam.
Daphne, geriledi, ayağa kalktı
— Niçin?
— Elimden gelmez. Esasen, tekrarlıyorum para vermezler.
Genç kız, acı acı güldü.
— Hakikaten hiç bir şeyimizin kıymeti yok... Fakat sen. borç para bulabilirsin. Buna eminim.
— İade edilmesi mümkün olmıyan bir parayı katiyen borç almam. Bunu namussuzluk sayarım.
— Fakat, anlamıyor musun? Şayet Jimmy İle evlenecek olursam, bu paranın yüz mislini sana veririm. Anne bu meseleyi düşün! Bu sefil hayatları kurtulmam İçin önümde biricik çıkar yol budur. Kaderim burada senelik iki yüz lira gelirle yaşamaksa, yaşamasını bile istemiyorum. Keşke beni evde alıkoysaydınl Keşke beni köy mektebinde okutsaydın! Halbuki öyle yapmadın. Beni Agatha’ya teslim ettin. O bana dünyayı gösterdi. Pa-rlse, Lozana seyahat ettirdi. Beni alâkadar eden her şeyi gördüm. Dünyayı anladım... Şimdi iste, sen karşıma dikiliyorsun. Basit bir kız gibi yaşamamı istiyorsun. Bu kabil değildir.
Annesi sapsarı kesilerek:
— Neler söylüyorsun, kızım? -dedi.
— Hakikati söylüyorum. Sen de sözlerimin ne kadar doğrıı olduğunu biliyorsun. Ben Agatha'yı değil, seni
kabahatli buluyorum. Onun evinde yaşamama müsaade etmemeliydin. Galiba istikbalim için bunu yaotıiın* söylemeğe hazırlanıyorsun. Şimdiye kadar ben de başkaları da feriyle düşünüyorduk. Meğer yanılmışı? iste Agatha Moreland denilen o pis hasisle evlendi. O adam, ali s servetinden yalnız kendisinin istifade ermesi için bütün tedbirleri alıyor. Eminim Agatha beni hayatta artık hiç gözet-miyecektlr. Zaten evlenmeğe katar verdiğini bana söylediğin gün bunu anladım.
— Daphne, dur bakayım bir dakikacık. şu Agatha’nın mektubunu ver... Yere düşmüş. O da Mary S'.ud-lan’den bahsediyor.
Amabel. mektubu aldı,. Gös gezdirip aradığı yeri buldu ve okudu:
«... Mary Studlan. Daphne'nin Mısır'a gitmesini istiyor.»
Devam etliği müddetçe sesi alçaldı. alçaldı,
«Jimmy Malleson da gidiyor. Şayet mümkün olabilen parayı bulabilirsen, aman kızı gönder. Zira, bu nara yerine masruf olacaktır. Kanaatimce, Jimmy, Daphne*ye İyice tutkun. Pek zengin bir delikanlıdır. Tabiatiyle bir şey satabilirsin. Ben çocuğa bir iki elbise verebilirim. Fakat fazlasını yapamam Kocamın hali malüm. İhtiyatla hareket etmek mecburiyetindeyim.» (Arkan var)
i Nisan 1313
Cinsî
Muvakkat teminatı Lira Kş.
komisyonundan
Muhammen fi atı Kuruş 8a.
İstanbul Jandarma satmalma
J - ÎŞ ARIYANLAR
YÜKSEK MÜHENDİS İŞ ARIYOR— On dört sene birçok İnşaat işlerinde kontrol ve müteahhitlerin şantiye şefi olarak çalışmış tecrübeli yüksek mühendis beraber çalışmak üzere sermayedar müteahhit aramaktadır. Arzu edenlerin (Yük. Müh. H. D.) ritmimi İle Akşam gazetesine yazmaları rica olunur.__3081 — 8
BİR TRAKTÖR — Çift Oliver pulluğu He bir MaO Kormik ekin biçer makim si bir aeyyar motopomp İki parmak su alır verir tekerlekli bahçe su)amaya mahsus. Bu makinelerin hepsi mükemmel İşler vaziyette olup ayn ayrı veya beraber satılıktır. Telefon 60317 5082 —
ÇOK UCUZ GÜZİDE B'J t ARSA — Sulta nahmette yeril yapılacak olan Adliye sarayı yahında İki cadde üzerinde köşebaşı 130 metre murabba arsa. Denize tamamlle hâkim. Taksim Kristal arkasında Milli Emiâkiş. Telefon 82777. 6050 — 2
TECCRÜBELİ BİR BAYAN — Doktor, bilhassa ürolog yanında uygun ücretle hastabakıcılık istemektedir. Adres: Taksim, Talimhane, Aydede eaddesl No- 15 Şaban Yapar eliyle bayan Lill. 5029
KİMSESİZ — Yüksek tahsil görmüş. beş diplomayı haiz iyi ahlâklı ve fedakâr bir dul kadın bir kişilik blf evin İdaresine nezaret etmek üzere çalışmak isliyor, i - ea postrestant Erenköy -___________________6000 — 1
PENDİK — YEldeğirmeni tamamen denize nazır 726 metre murabbaı bir bahçe İçinde iki katlı 8 oda güzel taraça büyük salon beton muntazam bir cv satılıktır^ Beyoğlu Parmakka-pı - köşebaşı 4 No. 2 nel kat Zarif Özalp Sühulet Emlâk telefon: 42396.
6015 - 2
| bebekte — 3 dönüm meyvalık bir bahçe içinde denize manzarası fevkalâde tramvaya beş dakika mesa-rede 2 katlı G oda, yarım kâglr ev. Boş teslim edilir. Taksim Kristal arkasında Milli Emlâkiş. Telefon 82777 * 6951 — 2
MODADA KİRALIK YAZLIK EŞ-
PİYANO ACELE SATILIK — Pek
&e kollanılın uy mükemmel bir piyano, YALI EV — Bir hafta zarfında aşa-■ * - • • ğıdaki telefon numarasına müracaat
Tel: 60262 6012 —
«Wlart» markalı fırsat Batinde'acele satılıktır. Müracaat: Beyoğlu Tcpe-başi Venedik sokak No. 32 İçerde No. 2 6036 — 2
SATILIK KOMPLE FREZE — Faal vaziyettedir. Beyazıt Çarşıkapı Büyük Yolgeçen han 2 No. ye müracaat.
5067 —
EHVEN FİATLE SATILIK KÂGİR EV — 4 oda büyük bahçe meyvalı. Aksaray Ta şk asap Nakibüleşref sokak 27 No. ya müracaat. Görüşmek için Marpuççular Yarım Şişeci han 5 No. ya. 6019 —
KOMPRESÖR — Kondansatör, serpantin, ve kalıpları mevcut komple bir buz tesisatı İle ufak bir hizar ve elektrik motörleri satılıktır. Alâkadar olanların posta kutusu 1135 c mektupla müracaatları. 5073 — 2
TECRÜBELİ BİR BAY — İmalâthane - ticarethane ve piyasa İşlerinde çalışmış bonservisleri bulunan eski yeni yazıyı bilen askerlikle alâka-m yoktur İş aramaktadır. Akşamda R. E. 5079
TERZİ BAYAN — Tecrübeli bir terzi bayan çalışmak üzere iş aramaktadır. - Posta kutusu 686 - İs tan-btıl. 5095 —
İŞÇİ ARIYANLAR
DAKTİLO BİLEN BİR BAY — Ve bir bayan, kâtibe ihtiyaç vardır. Her gün saat 16 dan 18 e kadar Galatada Hürriyet hanının 3 üncü katında 16 No. ya müracaat. 5068
330.000 ade t Portatif çadır mat düğmesi 100.000 ■ *
20,000
10,000
15,000
15.000 ,
15,000 metre Siyah çadır İpi
30,000 » Beyaz çadır İpi
1 kilo Balmumu
375 ■ İnce sari sabunlu kösele
Küçük çadır kapsülü Büyük çadır kapsülü 8 No. çadır tokası çadır kazığı
Çadır direği
1 15
3 —
S —
3 —
65 —
65 —
5 50
5 -
300 000 —
61C
1462
İM
253
2537 etmlnatları
88
50
13
11 yukar-
1 — Mlkdar ve cinsleri, muhammen fiatleri ve İlk ______
da dört kısımda yazılı «10» kalem portaff çadır malzemesi 26 Nisan 945 perşembe günü saat 15 de İstanbul Taksimde Jandarma Müfettişliği binasındaki Jandarma satmalma komisyonunda kapalı zarf eksiltmesiyle ihale edilecektir.
2 — Dört kısımda yazılı 10 kalem malzemenin bir arada bir İstekliye ihalesi caiz olduğu gibi dört kısmın ayrı ayrı isteklilere de ihalesi caizdir.
3 — Şart kâğıdı 170 kuruş bedellee her gün komisyonumuzdan alınır ve numuneler görülür.
4 — İsteklilerin 2490 sayılı kanunda ve şart kâğıdında yazılı vesika-
ları He teminat mektup veya malsan dığı makbuzlarım muhtevi kapalı zarf tekliflerini İhale vaktinden bir saat evveline kadar komisyona vermeleri. (4202»
SATILIK EV — İstiklâl caddesine müvazi ve görür 6 odalı, kâglr. kısmen bo§ bir ev acele satılıktır Taksim Kristal arktısınsa Milli Emlâkiş. Telefon 82777. 6052 — 2
| SATILIK 2 EVLER — Arnaautköyü. i Dere sokak 12 ve 14 No, 6 şar odalı ahşap, tramvaya, iskeleye çok yakın, I 20/4. 945 cuma günü saat 14 dc. Beşiktaş S. mahkemesinde satılacaktır. Kıymeti 5870 liradır. 6021 —
SATILIK KÖŞK — Kadıköyünde iki dönümden fazla çamlı çiçek ve meyva bahçesi İçinde boyalı, kenfor-lu, iskeleye yakın, ayda 300 lira kiraya müsaittir. Saat 12 - 16 da 22566 ya telefon ediniz.5074
HALEN ÇALIŞMAKTA OLAN — Mısır çarşısındaki bakkaliye dükkânımı ehven flatle devir edeceğimden taliplerin Babkpazarı Süngerciler No. 73 e müracaat. Telefon: 24079.
___________________________5033 - 1
ACELE SATILIK ARSA — Kurtuluş Sinemköy T. durağma üç dakika Dericiler sokağında 12 X 21 M2 arsa ucuz satılıktır. Beyoğlu Firuzağa meydanı Fırıncı bay Mehmede müracaat. 6007 —
I
SATILIK KOTRA — Boy 8.50, İki yataklı kamara, tuvalet, buz dolabı, servis, radyo, elektrik tertibatı. Telefon: 24169 6042 —4
— Kiralık — Satılık
DEVREN SATILIK DEĞİRMEN — Her şey öğütür değirmen ve tesisatı dükkânın üzerinde iki odası ve suyu bulunan faal İmalâthane devren satılıktır. Müracaat: Galata Mumha-ne caddesi 29 No. ya 5010 -
HER GÜN — öğleden sonra ve yahut haftada üç gün çalışmak için (İngilizce ve Fransızca'yı iyi bilir ticari muhabere ye vâkıfı bir daktilo bayan aranmaktadır. Adres: Galata. Voyvoda Cad. Bozkurt han 3 ûncıi kat 26 - 26 numaraya müracaat
5042 — 6
SÜRPAGOP — Bulvarı kaşısında üç caddeye hâkim ana caddeyi tamamlı® görür 245 metrekare bir ada içinde kâglr evi de mevcuttur. Taksim Kristal arkasında Milli Emlâkiş. Telefon 82777 6053 — 2
YOKUŞU OLMAMAK ÜZERE — İstanbul, Beyoğlu, Boğaziçi, Anadolu .vakasında İki üç odalı bahçeli ahşap bos teslim edilecek ev satın alınacak Beyoğlu Pirtızağa meydanı Fırıncı bay Mehmede müracaat. 6008 —
ı
İç F.RENKÖYÜNDE — 14 dönüm her türlü zfraate elverişli içinde kuyusu olan arsa. 3000 liraya. Takrim Kristal arkasında Millî Emiâkiş. Te-
lefon 82777 6048 — 2
KİRALIK MÖBLE APARTMAN — Yaz mevsimi için dört oda, mutfak, banyodan ibaret möble apartman. Cağaloğlu, Nuruosmaniye caddesi No. 9. 6003 — 1
BEŞİKTAŞTA
ÇÎITF.HAVUZLAR - SUADİYE -
KÜÇttKYâlIDA — Deniz kenarında 38C0 liraya ayrıca 8 oda Çarşıda ton-ve asfalt üstünde muhtelif arsa, ev,.. ' ' " • • - •
villâ ve geniş bahçeli köşkler satılıktır. Müracaat: Suadiye Şen sokak Gün-dûz Bakkaliyesi.5028 —
for doktorlara elverişli ev satılıkta:. Bahçekapı Yeni Valde han kahvecisine. 6004 —
KELEPİR ÇOK ACELE SATILIK ARSA — Ayaspaşada önü yeşil saha, yan cephesi, arsa tabanından deniz görür fevkalâde manzaralı 173 metre murabbaı arsa. Taksim Kristal arkasında Milli Emlâkiş. Telefon 82777 «049 — 2
Tekel İstanbul başmüdürlüğünden:
ı — 945 - 946 yılı satış tezkerelerinin yenilenmesi için 16 nisan 945 pazartesi sabahından İtibaren başlanarak 31 mayıs 945 tarihinde son verilecektir.
2 — Her satış deposuna bağlı bayilerin hangi günlerde Başmüdürlüğe müracaatları lâzım geleceği aşağıda gösterilmişti i. Bu günler İçinde tezkerelerini yenilemjyenlere 1 haziran 945 tarihinden İtibaren mamulât ve-rilmlyecektir.
3 — Müracaatçılar eTvelce almış oldukları satış tezkerelerini beraberlerinde getireceklerdir.
Depo m makası :
Sirkeci: 16 İlâ 18 nisan 945 pazartesi, sah, çarşamba günleri.
Bakırköy: 19 nisan 945 perşembe günü.
Bayezlt: 20 ilâ 21 nisan cuma, cumartesi günleri. Üsküdar: 24 ilâ 25 nisan sah ve çarşamba günleri.
Galata: 26 ilâ 28 nisan 945 perşembe, cuma, cumartesi günleri. Beykoz: 30 nisan 945 pazartesi günü.
Kadıköy: 2 ilâ. 3 mayıs 945 çarşamba ve perşembe günleri Kalyoncu: 4 ilâ 5 mayıs 945 cuma, cumartesi günleri.
Kumkapı ve Barut: 7 mayıs 945 pazartesi günü Pangaltı: 8 ilâ 10 mayıs 945 salı, çarşamba, perşembe günleri. Yeniköy: II ilâ 12 mayıs 945 cama, cumartesi günleri.
Adalar: 14 mayıs 945 pazartesi günü.
Erenköy: 15 mayıs 945 salı günü.
Beyoğlu: 16 İlâ 18 mayıs 945 çarşamba, perşembe, cuma günleri.
Balat: 21 ilâ 22 mayıs 945 pazartesi, salı günlen. Aksaray: 23 ilâ 24 mayıs çarşamba, perşembe günleri.
Fatih: 25 İlâ 26 mayıs 945 cuma, cumartesi günleri. Kasımpaşa: 28 İlâ 29 mayıs 945 pazartesi, sah günleri. Beşiktaş: 30 İlâ 31 mayıs 945 çarşamba, perşembe günleri.
(4834)
YAZIHANE İÇİN BİR BAYAN ARANIYOR — Yazısının girze! ve dürüst olması şarttır. Milliyet aranmaz. İstiklâl caddesi 54/2 telefon: 43376 6039 —
SATILIK SIK VİTRİNLER VE KİRALIK DÜKKAN — Hariçte ve Mı-Eirçarşısında her dükkâna uyar çok zarif ritrinlerile beraber boş bir dükkân devredilecektir. Vitrinler ayrı olarak da satılır. Slrkectde Başağa Nakliyat Anbprt sahibi bay Rıza Başağaya müracaat. 5021 —
DENİZ KENARINDA KİRALIK VEYA SATILIK GAZİNO — Kalamış vapur iskelesinde deniz üzerinde 644 m2 yeni gazino ve müstakbel plâj yeri hem satılık hem de klralık-J ur. Müracaat; telefon: 86423 ve 21233 6099 — 1
MÖBLE KONFORLU APARTMAN — Yaz mevsimi için kiralıktır. Taksim Topçu caddesi üygun apartımanı No. 2 ye müracaat, 2076 —
DİKİŞ BİLEN BAYANLRA — Daimi olarak iş veririm. Ayrıca yol masrafı da veririm. Terzi Mukblle Mi-marer No. 14 Nalıncı caddesi Kasımpaşa. ______6041 — 5
12 000 LİRAYA — Dükkânı olan satılık kâglr apar Uman: Beyoğlunda Tünel civarında 3 kat 2 şer oda. konfor, terasa. Her gün 12 - 3 Galatada Kürekçilerde Demir han No. 23 e müracaat 5039 —
SİRKECİDE SATILIK BİR DÜKKÂN — Sirkecide Hocapaşa hamamına müracaat. 8005 —
EŞYA
fj - SATILIK
ACELE DONDURMA MAKİNESİ ALMAK İSTİYORUZ — 4 veya 6 gözlü dondurma makinesi satmak lsti-yenlerln Sirkeci Ankara caddesi 104 -106 numarada Ankara börekçisi. Tel: 20724 e müracaat. 5036 — 1
BULUNMAZ FIRSAT — Amavut-köyüncle İskele Gazinosu namile maruf üstünde denize nazır beş büyük odası, geniş balkonu, altında dükkânları bulunan ev, apartman, otel, sinema vs. yapmağa elverişli mahal acele satılıktır. Müracaat: Taksim. Cumhuriyet meydanı Emlâk Yurdu. Tel: 84439 5053 -
SATILIK FORDSON TRAKTÖRÜ — Faal ve çok iyi vaziyette (22) beygir kuvvetinde az kullanılmış acele satılıktır. Müracaat: İstanbul Ketenciler kapısı Sabuncu han caddesi No. 45 6011 — 1
SATILIK PAMUK TARAĞI — Bir metre genişliğinde. garnltürlO ve çok İyi halde iki adet (kart) pamuk tarağı bütün teferruatlylç beraber satılıktır. Adres: Galata. Rıhtım caddesi, Tahlr han No. 13'17. Telefon: 44906 6020 — 3
SATILIK KÖŞK VE BAHÇE — Üsküdar Koruluk Valdcbağ cad. üç oda, bir mutfak ve sofa iki kuyu 100 mey-va ağacı on beş dönüm bahçe 10,000 liraya satılıktır. Taliplerin Çamlıca Tophanclloğlunda 69 No. ya yahut Zonguldak Ali Barlı aport. No. 5 de Hakkı Tiirsan. Tel: 6o a müracaatları.
-SORTİ —
SATILIK TAKSİ — Şevrole marka 37 model kullanılmış 6 MstIHI isteklilerin Sirkeci, Sirkeci Palas han alt katta K. Birsona müracaatları.
5099 —
BATİLIK AKORDEON — Hohner marka fevkalâde bir akordeon acele satılıktır. Müracaat: İstiklâl caddesi Büyük parmakkapı sokak 25/1.
6001
— 1
HER MARKA — Eski, yeni, sağlam bozuk radyo parçalarını ve lâmbalarını alır satarım radyoyu muayene ederim Galata Yirksekkaldjrım 50 No. Zes Radyo, yoktışu eıkatifrn «ji »olda. soöG _ a
SATILIK DONDURMA MAKİN) SI — Biri 0 gözlll diğeri 4 etolü gayr-ar kullanilmtş Oeıieral Elektrik V Knlv'lnal&r markadır Tonlıan? Nech-tlbcy caddcri 340 No. $iikrü Sermc-t. onlo
! KADIKÖYÜNDE KELEPİR — Acele taşraya gidiş dolayısile Yeldcğlr-meril tramvay caddesinde 110 - 112 No. Iı bahçeli terkes elektrikli, evin _______________________________ 3/1 hlsftsi 1200 liraya satılıktır. His-SATILIK KÖŞK — Kadlköyünc üç x müstakildir. Müracaat Fatih Hor-idlometre mesafede asfalta çok yakın bor caddesi 152 No. ya. 6031 — 3
(SI dönüm bahçe İçinde (S, odalı; SAKİÇ|IANEB.1S„D4 _ Horh„ şııbud Mi fcd» «ete raddesinde 152 No. lı tramvaya yarım
Ma.araat. teleton: 8M23 ye 21233 dllHla leckM deMtl][ havaga21 bu. _______________________6010 ~ 1 lunan 3 odalı senelik Iradı 720 lira
ACELE SATILIK ARSA
cami yanında istasyona çok yakın 6000 metre eb' adın da kuyulu arsa satılıktır. Pendik cami mützzlni Ahmet çığırtkana müracaat, 6024 —
_______lurıtuı d otlun seneus ırauı idu ur* Pendik olan ahşap hane az bahçelidir. Boş teslim 6500 liraya satılıktır.
6032 — 3
SATILIK TARLALAR — Bayan Nezihe Gürmanın taralıdan satılıktır: 1 - Lâhna köyündeki tarla; 2 - Katranca köyündeki tarla; 3 - ”
şeker fabrikasına yakın Mandıra köyündeki tarlaları; 4 - Arpalık tarlasındaki ev; 5 - İsteklilerin İstanbul Ortaköy Taşbnsamnk 18 No. ya bildirmeleri rica olunur. 6033
KİRALIK EV — 2 oda, elektrik mevcut Aksaray ReHmoğiu Alt Paşa caddesi. Müracaat: Beşiktaş Foto BUsene. 6040 — 2
C - MÜTEFERRİK
ındıra kö- ti - ----X.-------
ASRİ DANSLAR — Hususî olarak 'evlerinde öğrenmek istiyenler Beyoğlu Anadolu ham geçidi karşısında _ 4 Aiiyon sokak 19 Prof. Panosyan. --I 4080 — 1
DEVREN SATILIK DÜKKÂN —
Şehzadebaşı karakol karşısı köşebaşı
No. 70 Ltıjıuo, uavn^oura, iviniz, ——■■ -*.o—« , - w
‘elektrik, üstünde oda, belâsı. Her ne- ca ve Almanca. Müracaat yeri: Tak-vi İnhisar maddesi satan dükkân sa- sim, Ankara Palas Ap. No. 5. 3 - 1 1/2 tılıktır, içindekilere Müracaat. * ’ "
6035
__’riL DERSLERİ VE TERCÜME -
Frijider, havagazı, terkos.jtER — İngilizce, Fransızca. îtalyan-
ve a - 9.
5075
22090 LİRAYA — Nlşantaşın da Vali Konağı caddesine mücavir sokakta 2 ve üçer odalı üç daireli acele satılık beton apartman. Ferdi Selek Türk Emlâk Galata ömerâbit han 2 nel kat 23 telefon 42368 5062
KİRALIK YALI — Üsküdarla Kuzguncuk arası deniz kenarı muntazam bahçeli telefon, elektrik havagazı ve Lerkosu bulunan bir yalı kiralıktır, Görmek ve görüşmek üzere telefon 40248 numaraya müracaat. 5(ı8t — 3
BİR TÜRK BAYAN — 5 İfâ daha fazla yaşta kız çocuklara mürebbiyelik ile Almanca ders vermek ister. Yahut hususi müfsseselerde çalışmak ifiter. Müracaat: S. B. N. 6010 — 1
KARLI BİR iş — Bir birahane devren satılıktır. Fazla tafsilât İçin Beyoğlu Büyük Parmakkapı koşebaşı 4 No. ket 2 Sûhulrt Emlâk Zarif öz-alpa müracaat. Telefon: 42396
5061
SATILIK VİLI.A — Şişlide îsken-deroğlu sokak 35 numaralı Villâ Arif naırlle meşhur villâ İçindeki eşya 11e veya eşyaaiz olarak satılıktır ve yanındaki arsa da beraberdir. Müracaat: Tel 43283 5000
CAÖALOÖLU — İran sefarethanesi MMnda 3 No. İl çifte vltrln'l *''' ı iü liiks bakkaliye er/aklnrllo " '"-ti satılıktır. tstlyenler İçindekileri müracaat. 5)57
YAZ İÇİN KİRALIK MÖBLELİ APARTIMAN — Şişlinin en İyi bir mahallinde telefonlu ve konforlu bir daire sabah 10-11 arası telefon 84117 6018 — 1
DEVREN SATILIK FOTOĞRAFHANE — Vezneciler No. 30 Foto Yücel devren satılıktır. Her türlü malzeme ve teferruatı mevcuttur. Taliplerin Şehzadebaşı No. 70 e müracaatları.
6017 — 1
ALMANCA DERSLERİ — Bir AvrupalI öğretmen bayan büyüklere, ve Usan derslerine devam etmek lstiyen talebelere üniversite talebelerini imtihanlara hazırlar ve doktorlara gramer ;e makaleme dersi veriyor. Her yere gidebilir. Akşamda A. B. C rumuzuna mektupla müracaat.
5089 — 3
KİRALIK BOSTAN — 5 döniim 30 ağaç incir hurma ve kayısı ağaçları da bulunmaktadır. Aksaray Tu?kasap — 1 trdmVay dıırrtğıtıa iki yüz metre me-ıf de Molln Şeref mahalle.*.) Molla birden
İKİ EV 18500 LİRAYA SATILIK — Üsküdar iskelesine on dakika mesafede Paşalimanı teadiye caddesinde denize nazır beş yüz küsur metre balı-çcll. elektrik, suyu mevcut zarif kâglr villâ yanındaki ahşap ev İle birlikte satılıktır. Gezmek ve İkmali muamele İçin Bahçekopida Eczacı Saklı N(-catlyc müracaat. 6037 — 2
MEKTUPLARINIZI ALDIRINIZ
Gazetemiz idarehanesini adres olarak göstermiş olan karilerimizden
Lessons — S. L. A — T. K — K.T. Pul — H.E — Aralan
H.E
namla rina gelen mektuplun İdarehanemizden aldırmaları rica olunur.
KİRALIK YAHUT SATILIK — Talim hane. Cihangir ve Ayaspaşada •-..i ,-ue ırıuııu ırı«,ı-nı(_-.-iı r Mtıuvn yedi odaya kadar möble kıra-
lı İR KUYRUKLU PIVAVO — Kech küR ini ıJMdesl Nakibüleşref sokak İlktir. 3, 4, 5, odalı satılık ucuz ve Und korşolt Viyana mark .1ı iKra ıo» 6( |t j.m-pve mlihMaâl Her gün i boş evler, istiklâl caddesi Gaz şirketi az ktıllâitHirn” ııl i'âzh- tb safi- iaal 9 aSl pazar tünü akşama kadar.' karşısında 54/2 telefon: 43376 İlktir. Telefon 30317 5081 — | &O39 ____2 | 8038
1
TASHİH
Gazetemizin 16. 4. 945 tarihli nüshasında çıkan ve Beyoğlu sulh mahkemesi başkâtipliğinden verilen 945/9 sayılı satış ilânında varislerden Sav* ni, Savlrl, Mehlrc Mühirc ve Rasih de Rasib olarak yanlış çıkmıştır. Salâ-hattln Clmcoz isminin arasına virgül karışmıştır. Tashih ederiz.
Created by free version of 2PDF
Bilecik nafıa müdürlüğünden:
1 — Eksiltmeye konulan İş: Bilecik - Vezirhan yolunun 2 4- 607 —
3 + 382 cl. kim. leri arasındaki âdi kaldırım Lnşaatı olup keşif bedeli 10579 liradır. .
2 — Bu işin muvakkat teminat mİ k t an 793 lira 42 kuruştur
3 — Eksiltme 2 mayıs 945 cl çarşamba günü saat 15 de Bilecik vilâyeti encümeni daimisinde kapalı zarf usuJlle yapılacaktır.
4 — Eksiltme şartnamesi ve buna müteferri evrak 53 kuruş bedel mukabilinde Bilecik Nafla Müdürlüğünden alınabilir.
5 — İsteklilerin eksiltme tarihinden en az üç gün evvel bir İstida Ue Bilecik vilâyetine müracaatla bu gibi kaldırım inşaatını yapabileceklerine dair ehliyet vesikasını almaları lâzımdır.
6 — Eksiltmeye lştirâk edeceklerin 5. cl maddede yazılı vesika U« 944 mail yılma ait Ticaret odası vesikası ve muvakkat teminatların! havi olarak 2490 sayılı kanunun tariratı dairesinde hazırlayacakları ka-pah zarflarını 3. cü maddede yazılı vakitten bir saat evveline kadar daimi encümen riyasetine makbuz -mukabilinde vermeleri lâzımdır.
Postada vuku bulacak gecikmeler kabul edilmez. «4827.
Devlet orman işletmesi Bolu revir amirliğinden:
Satılacak mal: Çam kerestesi.
Mahal ve mevkii: Bolu kereste fabrikası.
Miktar ve cinsi: 87,804 M3 çam kerestesi.
Muhammen bedeli: 153 lira 54 kuruş.
İlk teminatı: 1011 Ura II kuruş,
Müddeti: 15 gün,
ihale şekil: Açık arttırma,
İhale tarihi: 26- 4. 945
İhale yeri: Bolu
1 — Yukarda cinsi yazılı 87 metreküp 804 desimetreküp çam kerestesi satılığa çıkarılmıştır.
2 — Buna ait şartname Ankarada Orman Umum Müdürlüğü, İstanbul, Adapazarı, Düzce, Mudurnu, Gerede ve Bolu revir âmir İlklerinde görülebilir.
3 — Taliplerin ihale gününde evrakı mfisblte ve İlk teminatları ile komisyona müracaatları. (4843)
Tomruk nakil ve istif işi
Devlet Orman işletmesi Bartın
Revir Amirliğinden:
1 _Revirimizin Kocanoz bölgesi dahilindeki Kantarkütîiğü ormanın-
dan 1000 metreküp tomruğun Purçak Düzü ve Hanyaru depolarına nakil, tomruklama, lstit işi açık eksiltmeye konulmuştur.
2 — Açık eksiltme 27/4/945 tarihine rastlayan cuma günü saat 15 de revirimiz merkezinde komisyon huzurunda yapılacaktır.
3 — Beher metreküp tomruğun nakil ve İstif İşinin muhammen bedeli on liradır.
4 — Muvakkat teminat % 7,5 hesabiyle 750 Hradır.
5 — Açık eksiltme şartnamesi Ankarada Orman Umum Müdüriüğıin-revlrlmlzde, Karabük ve Araç revir ftmirllğinde görülebilir.
6 — İsteklilerin muayyen gün ve saatte komisyona müracaatları. ■4898b
d*.
Kuzine imali ilânı
Sümer Bank İplik ve Dokuma fabrikaları Kurumu Defterdar Fabrikası Müdürlüğünden
Fabrikamızda bir adet yemek pişirme kuzinesi yaptırılacaktır. Buna alt donne deneme ve şartname fabrikamız ticaret servisinden alınabilir. Mütehassıs firmaların proje ve Bat tekliflerini 24 Nisan 945 günü saat 13 e kadar fabrikamız ticaret şefliğine teslim etmeleri İlân olunur.
Not: Fabrika İhalede serbesttir.
(4909)
Eti Bank İstanbul Şubesinden:
Bankamıza ait Kalafat yerinde Dapey firmasında bulunan takriben 16 ton Hurda saç ve demir 25. 4 945 çarşanba günü saat 14 de mbenıi» satın alma servisinde mu?-- ie ile satılacaktır.
İstekliler malzemeyi her gün mezkûr firmada görebilirler. (500ÜJ
Sahlfe 8
A H 5 A M
19 Nisan 1945
HAŞAN depolarlle bütün ıtrlyht mağazalarında bulunur.
Gaip kız çocuğu
Karamandan annesi 1« Ankara-ya giden. 8 yaşında Hatice Domlr-can İsminde bir kız çocuğu orada kaybolmuş ve yaşlı bir kadın tarafından îstan-bula götürüldüğü tesblt edilmiştir. Babasının İsmi snıl Zekiye Dcmlr-
can’dır. Bilenlerin insaniyet namına (Akşam) İlân memurluğuna haber vermeleri rica olunur.
Mehmet anasının
KİRALIK VİLLA
Bakırköy. Yeni mahallede istasyona yakın deniz görür ve meyyali bahçesi olan güzel bir villâ sezon için kiralıktır.
Müracaat: Karaköy Bebek
tramvay durağı karşısı: Demirbaş han No. 18. Tel: 40304
— SATILIK EV
Kadıköy, Altıyol ağzı Çilek sokağında, 3 oda, 2 hol, mutfak, balkon ve 2 helâsı, miktarı kâfi bahçe, Terkos ve elektrik tesisatını havi bir ev 9 000 liraya satılıktır.
Müracaat: Karaköy, Bebek tramvay durağı karşısında De-ffîlrağ Han No. 18, Tel: 40304
RADYOıtaunnN
alınca KİLOLAR tabletler gibi erir.
( —
Satılık Buz Dolabı
tVcstlnghouse marka 6 ayak kullanılmış bir buz dolabı satılıktır. Asmaaltı Cambaz Han No. 33. Tel.: 24081.
İHALE SÜRESİM İN UZATILMASI
Ankara elektrik ve havagazı işletme müessesesinden
Müessesemlz için gerekil dokuz kalem malzemenin satın alınacağı Ankara'da Ulus. İstanbul'da Cumhuriyet ve Alqam gazetelerinin 19, 21. 22, 23 Kas.ım '1945 tarihli nüshalarında İlân edilmişti.
Bundan üç ay içinde teklif verme süresi olanlardan:
1 — Dördüncü kalemini teşkil eden havagazı boruları şartnamesine aşağıda yazılı ilâve yapılmış ve teklif verme süresi 11/5/1945 tarihine kadar uzatılmıştır.
BORU ŞARTNAMESİNE YAPILAN EK:
’ a) 13 İlâ 22 pozisyonlarda yazılı borulardan 50, 80 ve 380 mm. kutrunda olanların haddeden geçirilerek eksiz olarak İmal edilmiş cinsten verilmesine İmkân olamazsa, 50 ve 80 mm. kuturda olanlar kaynaklı ve 3ÛQ mm- kuturda olan da üst üste kaynaklı (Lapwedet> cinste olabilir.
b) 13 ilâ 22 pozisyonlarda yazılı bulunan boruların mukavemet, Inblsat haddi, tazyik tecrübesi ve uzunlukları bakımından yukarıda yanlı esaslara göre verilmesine imkân olmazsa 534 - 1934) ve 789 A - 19101 numaralı İngiliz standart şartnamesine Uygun evsafta olanlar da kabul edilebilir.
c) 30 - 31 - 32 - 33 - 41 - 42 numaralı pozisyonlar muhteviyatı Müessesede mevcut resme göre yapılmış olmalıdır.
3 — Yine eski İlânın 1 ve 2 nci kalemlerini teşkil eden muhteUf malzemenin de teklif verme süreleri 8/8/1945 tarihîne kadar uzatılmıştır,
3 — Eski İlânlardan iki aylık süreye bağlı olanların teklif verme süresi 30'4'1945 tarihine kadar uzatıldığı İlân olunur.
HANESVE DÜKKÂN
Kadıköy Altıyol ağzı Telefon sokak 7 No. lı hane ve 9 No. lı dükkân satılıktır. İzahat İçin her gün saat 1 - 2 arasında 60963 e telefon edilmesi,
İstanbul milli korunma müddeiumumiliğinden: İlâm: 943 1142
Fazla fiatia ekmek satmak sure-tile milli korunma kanununa muhalefetten suçlu Devlet demiryolları 9 uncu işletmesinde 180 sicil sayılı silici Ahmet oğlu 1328 doğumlu Mustafa Mercan hakkında 3005 sayılı kanuna tevfikan İstanbul (2) No. lu milli korunma mahkemesinde yapılan duruşma sonunda: suçlunun sabit görülen fiilinden dolayı hareketine uyan milli korunma K.nun muaddel 32, 59/3-4, 63 eü maddelerine tevfikan beş lira ağır para cezasile tecziyesine. ve hükmün kafileştiğinde Akşam gazetesinde neşrine dair mezkûr mahkemeden verilen 10. 10. 943 tarih ve 43/198 sayılı karar kafileşmek)? ilân olunur. (5043)
— Fasfotin Necati _
Vitamini bol bu kıymetli bebek gıdasını yavrularınıza mutlak ye- I I diriniz, bununla beslenen mini miniler gürbüz, sağlam, kuvvetli olur, I | çabuk yürür, muhitine neşe saçar. Taklitlerini almayınız. Bahçekapı I Salih Necati
Göz Mütehassısı
Doktor Cemil Görür
Hastalarını pazardan başka her gün saat 15 ten 18 e kadar kabul eder.
8alı günleri fıkaraya meccâ-nen bakılır.
Cağaloğlu Nuruosmanlye caddesi Osman Şerafeddln Aprt. No. 5 .
Kiralık köşk
Göztepede İstasyona beş dakika mesafede Üç dönüm bahçe içerisinde çamları ve her nevi meyva ağaçları, üzüm bağı ter-kos ve elektrik tesisatı ve kuyusu, dört oda banyosu ve mut-bahı odunluğu müştemil köşk bir seneliği kiraya verilecektir. Adres öğrenmek ve görüşmek n 79Ş64 No. ya telefonlunla
■■■rneaat olunması ■#■■■
İstanbul milli korunma müddeiumumiliğinden: İlâm: 945/275
Uşulsuz fatura tanzim etmek su-retlle milli korunma kanununa muhalefetten suçlu kapalı çarşı kazazlar orta sokak 60 No. da işlemeci Karilik oğlu 1328 doğumlu Yervant Papazyan hakkında 3005 sayılı kanuna tevfikan İstanbul (1) No. lu milli korunma mahkemesinde yapılan duruşma sonunda: suçlunun sabit görülen fiilinden dolayı hareketine uyan mİUl korunma K.nun muaddel 31/4. 59/5, 63 cü maddelerine tevfikan 150 lira ağır para cezaslle tecziyesine, 3 hafta müddetle ticarethanesinin kapatılmasına ve bu müddet zarfında ticaretten menine ve hükmün kafileştiğinde Akşam gazetesinde neşrine dair mezkûr mahkemeden verilen 14. 8. 944 tarih ve 44 1140 sayılı karar ka-tlleşmekle ilân olunur. (5044»
DOKTOR
Fethi Erden
LABORATUVARI
Kan, idrar, balgam, mevaddı gaita tahlilleri ve (idrar vasıta-sile aebeliğin ilk günlerindeki kafi teşhisi) yapılır.
Beyoğlu. Taksime giderken Meşelik sokağı Ferah apartı-manı. Tel. 40534
Ankara Elektrik ve Havagazı
İşletme müessesesinden:
1 — DÖRT KALEM KAUÇUKTAN MAMÛL
Transportör ve kasnak kayışı
SATIN ALINACAKTIR
2 — Bu malzemeye alt liste Satın Alma Servislnce parasız verilecektir.
^^^^^Jçllilerln 30/6/945 tarihine kadar te kllfle rlnlMüçssesemlz Umum Müdürlüğüne vermeleri İlân olunur
İstatistik Umum Müdürlüğünden:
3943 genel nüfus sayımının fayda ve önemini köylerimize varıncaya fcadar bütün halka anlatmak üzere bastırılarak dağıtılacak olan bir veya bir kaç renkli duvar ve salon afişleri için* bir müsabaka açılmıştır. Beğenilen afişler Jüri kurulunun takdir edeceği bedelle satın alınacaktır, ilgililerin şartları öğrenmek üzere Nisan sonuna kadar bir mektupla İstatistik umum Müdürlüğüne müracaatları. «4753»
Zayi — 11048 sayılı grup vesikamı zayi ettim. Hâkimiyeti Milliye 4« numarada Niyazi Fehmi Çalışaner.
ZAYİ — Eminönü kaymakamlığından almakta olduğum asker maaşında kullandığım maaş cüzdanımı kaybettim. Yenisini alacağımdan esklsL-ııln hükmü yoktur.
şerife Büyükergül
RÜBAB-I ŞİKESTEYİ
KIRDILAR, PARÇAPARÇA ETTİLER Broşürü çıktı. Kitapçılardan arayınız.
Fiatı 40 kuruştur.
Satılık Dokuma Atelyesi
Tahtakale caddesinde, 2 katta 300 metre kare sahada müstakil kârglr binada kurulmuş, 2 bobin, 2 masura maklneslle 15 el tezgâhını havi teferruatı mükemmel dokuma atelyesi, bütün demlrbaşlle birlikte devren 10.000 liraya satılıktır. Karaköy, Bebek tramvay durağı karşısında Demirbağ han Nö. 18. Tel: 40304.
Satılık Kelepir Apartıman
FatLh Hiisambey M. Ömer Ef Sokak 23 No. 14.000 lira üç daireli kârglr, ayrıca bahçesinde kârglı- ev, cephesi 8.40 umum mesahası 207 M.2 elektrik, havagazı, terkos tramvaya çok yakın 27/4/945 saat 10 da İzaleişuyu için müzayede İle FatLh 1 İnci Sulh Hukuk mahkemesinde ■«■««■■■i satılacaktır.
— ■ BULANA 25 LİRA MÜKÂFAT——
Hiç kimseye yaramıyacak kahve renginde bir ceket sırtı kumaşı, terzinin elinden Sirkeci ile Bahçekapı arasında düşürülmüştür. Bulan postahane caddesinde Ananyadl Han No. 1-2 ve getirene 25 Ura mü-kftfat verilecektir.
Beyoğlu Kadastro Müdürlüğünden
Fındıklıda Kılıçall ve Pürtelaş mahallelerinin kadastrosuna başlanacağından 22. 5. 945 tarihine kadar bu mahalledeki gayri menkul sahiplerindi tapu ve nüfus kâğıtlarının tasdiksiz birer kopyelerl vs asıllan il« Taksim sıra serviler caddesinde müdürlüğümüze müracaatlarının ve 1. 6. 915 tarihinden İtibaren de gayri menkullerin zemin üzerinde tahdidine başlanacağından alâkalıların bizzat veya bllvek&le mülkleri başında bulunmalarının aksi takdirde vukuf erbabının irae ve malûmatına İstinaden tahdit ve tesbltlerlnfn yapılacağı 2613 numaralı kadastro kanunu hükümlerine tevfikan ilân olunur. (5035)
İstanbul Telefon Başmüdürlüğünden:
İstanbul telefon santralları tamamen malımûl bir vaziyete gelmiş vs yeniden abone kaydına teknik sebepler ile İmkân kalmamış olduğundan İkinci bir ilâna kadar telefon almak İçin müracaatta bulunulmamasını sayın halka arz ve ilân ederim. (5075)
Bitlis Belediye Başkanlığından
Bitlis ile Kurtalan İstasyonu arası çalıştırılan otobüste üçer aylık reklamatik levhalar asılması mümkün olacağı tüccarların dlkkabmazarına arzedllir. (5026)
30 X 20 - ayda 10 lira
60 X 20 =• ayda 15 Ura ücret alınır.
Belediye İlân resmi ayrıdır. .
Türkiye Kömür Satış ve Tevzi Müesseseai İstanbul Şubesinden ı LİNYİT KÖMÜRÜ SATIŞI
Garp Linyitleri İşletmesi Müessesealnln Linyitleri satışa çıkarılmıştır.
a) Soma / Değlrmlsaa / Tavşanlı işletmelerinin PARÇA Linyit Kömürü:
b) Kuruçeşme deposunda, müşterinin vasıtasına yüklenmiş olarak, teslim;
Tonu 80 Lira
•) Bütün İhtiyaç «üılplerlne, fabrikalara ve kömürcülere motörle veya depoda tamamen serbest olarak verili#.
d) Sataş yeri: .
Yeni Yolcu Balonu 8. otl kat 1 No. b oda
«5029» GALATA
VVestinghouse
ELECTRIC INTERNATIONAL Co.
N£W VOHI* . U. 3. A.
•
• Türbo-generatörler
■ • ■* .
• Hidro-elektrik santralları
• Dizel-elektrik santralları
• Generatör ve motörler
• Transformatörler
• Porselen izolatörler
• Asansörler
• Klimatizasyon tesisatı
• Elektrikli lokomotif, T rol, leybüs, Tramvay tesisatı’
• Komple uçak alanlar) teçhizatı.
ve saire...
VYeslinghouse
hususi rROJEirR Vf sanayI HsiSMÛtlft
0ul.fc»i4v« _
YükaeK Mühenfli» MUZAFFER HARUN OĞLU
Atalüta BuNan 21O."B Galata Kuta Han'
Ankara* lıtanbul
L Stek&ıiye (bit hen 4^ J
İstanbul Belediyesi İlânları
Created by free version of 2PDF
Beyazıtta Koska caddesinde inşa edilmekte olan belânın Haçekl sokağı önündeki kısmına İstinat duvarı inşası açık eksiltmeye konulmuştur. Keşif bedeli 2724 lira 98 kuruş va İlk teminatı 204 lira 37 kuruştur. Keşif ve şartnamesi zabıt 7e muamelât müdürlüğü kaleminde görülebilir. İha leşi 30. 4. 945 pazartesi günü saat 14 de daimi encümende yapılacaktır. Taliplerin İlk teminat makbuz veya mektupları, ihale tarihinden üç gün evvel belediye fen işleri müdürlüğüne müracaatla alacakları fenni ehliyet ve kanunen ibrazı lâzım gelen diğer belgelerlle birlikte İhale günü muayyen saatte daimi encümende bulunmaları. (480L)
*
Tahmin bedeli Dk Metre M ur ab', teminatı
40.00 1432,50 Kadıköyde Osmanağa mahallesinin Haydarpaşa
caddesinde 28 nci adada 1 parsel numaralı ve 477-50 metre murabbaı sahalı arsa.
40.00 1315.50 Kadıköy Osmanağa mahailesinLn Haydarpaşa cad-
desinde 28 nci adada 2 parsel numaralı ve 438.50 metre murabbaı sahalı arsa.
40.00 1221.00 Kadıköyde Osmanağa mahallesinin Söğütlüçeş-
me caddesinde 26 nci adada 5 parsel numaralı ve 407 metre murabbaı sahalı arsa.
40,00 1281.00 Kadıköyde Osmanağa mahallesinin Söğütlüçeşme
caddesinde 26nci adada 8 parsel numaralı ve 427 metre murabbaı sahalı arsa.
Tahmin bedelRrlIe ilk teminat miktarları ve mesahal sathlyeleri yukarıda yazılı 4 parça arsa satılmak üzere ayrı ayrı kapalı zarf usulü Ue arttırmaya konulmuştur, şartnameleri Zabıt ve Muamelât müdürlüğü kaleminde görülebilir. 30 Nisan 945 pazartesi günü saat 15 t# Daimi Encümende yapılacaktır.
Taliplerin ilk teminat makbuz veya mektupları ve kanunen ibrazı lâzım gelen diğer vesikaları İle birlikte 2490 numaralı kanun tarlfatı çevresinde hazırlayacakları teklif mektuplarını ihale günü saat 14 e kadar Daimi Encümene vermeleri. «4586»
İstanbul Ziraat Mektebi
sabit sermaye çiftliğinden:
1 — Çifülğe alt 824 lira 85 kuru? kıymetinde 47 adet saç fıçı açık arttırma İle satılacaktır.
2 — Muvakkat teminat 48 Ura 88 kuruştur.
3 — Arttırma 2. 5. 045 çarşanba günü saat 18 de Halkalıda İstanbıl ziraat mektebinde yapılacaktır.
4 — İsteklilerin saç fıçıları ve şartnameyi her gün mahallinde görebilecekleri Uân olunur, (4922i_____________________________________
Ankara Belediyesinden!
1 — On beş gün müddetle ve kapalı sarf mullle (3000) metre tul Burdur taşı yaptırılacaktır.
2 — Muhammen bedeli (22500) liradır.
3 — Teminatı (1687) lira (50) kuruştur.
4 — Teminat belediye merkez veznesine yatırılacaktır.
5 — Bu İşin 8, 5. 045 salı günü talibine İhalesi mukarrer bulunduğundan şartnamesini görmek İsteyenlerin her gün encümen kalemine müracaatları. Ve isteklilerin de 2490 numaralı kanunun 32 İnci maddesine göre tanzim edecekleri teklif mektuplarını İhale günü olan 8. 5. 945 «alı gün! saat ona kadar belediye dairesinde müteşekkil encümene vermeleri.
* Türk Basın Birliği ve ortakları resmi İlânlar kollektlf şirketine: «4889*
Eti Bank İstanbul Şubesinden:
İşletmemi? ihtiyacı için normal raya uygun eb’atta 2400 adet Ttrfon imal ettirilecektir.
Alâkadarların tekliflerini en geç 2. 0. 945 gününe kadar satın alma servisine vermiş olmaları lâzımdır. (50ûi)
KŞAM
Sene 27 — No, 9519 — Flatı her yerde 10 kuruştur.
PERŞEMBE 19 Nisan 1945
Sahibi: Necmeddln Sadak — Neşriyat müdürü: Hikmet Feridun Es — AKŞAM Matbaası
Memurlara bir aylık İkra-miye’nin dağıtılmasına yarından itibaren başlanıyor
Basma ve kaput bezi dağıtacak mağazalara mal verilmesine başlandı
Müttefikler arasında
İyi düzenlenmiş bir orkestranın içinden, zaman zaman, kulağa hoş gelmeyen aykırı sesler çıkması gibi, siyaset dünyasında son günlerde, beraberlik havasını aksatan ayrı teller çalmıyor,
Harb hem Doğuda, hem Batıda üç devletin Kırım konferansında hazırladıkları plânlara göre, en elverişli şartlar içinde sonuna yaklaşmakta. Müttefikleri zafere ulaştırmaktadır. Artık hiç bir tarafın, öbürünü, daha az fedakârlık etmekle veya daha ağır davranmakla suçlamasına imkân kalmamıştır İkinci cephe meselesi geçmişe' karışmıştır. Şimdi İngiliz - Amerikan orduları, Ber-llnden Kızılordu kadar uzaktadırlar. Pek yakında, hattâ bugün yarın birleşmeleri bekleniyor.
Müttefikler arası siyasî işbirliği, harb cephelerinde olduğundan daha az parlak sayılmamak gerektir. Kırımda, her meselede tam anlaşmaya varıldığı ilân edildi. Bu anlaşmalardan bilhassa ikisi üzerinde hiç şüphe kalmamıştı: Bu harbi doğuran ve bu harbin doğurduğu en çetin, en prüzlü Polonya meselesinde tam düşünce ve karar birliği elde edilmiş, yarınki sulh ve emniyet yapısının temelini atacak olan ilk konferansın San - Fransisko’da toplanmasına da karar verilmişti.
Müttefikler arasında, bütün dünyayı sevindiren bu birlik ve uygunluk Rooseveltin ölümü be lüç gevşemedi. Bilâkis, Sovyet Rusya, Amerikanın yeni Cumhur Başkanına ilk dostluk alâmeti olarak Molotofu San - Fransisko konferansına göndermeğe razı oldu, bu suretle M. Truman, İlk siyaset başarısını kazandı. Hiç şüphe yok ki Molotofun gidişi, konferansın ehemmiyetini arttıracak, işlerini kolaylaştıarcaktır.
Fakat meselâ, İngiliz - Amerikan orduları Ren nehrini geçerek Berline doğru hızla ilerlemek gayretini gösterdikleri bir sırada en tanınmış Sovyet yazarı Elya Ehrenburg, Kızıl Yıldız gazetesinde, Almanların Batıda Miittefik-
Naziler dağlarda mukavemete hazırlanıyorlar
Müttefik ordular günde vasati hesapla 100 bin esir alıyorlar
Müttefik kıtalar dün yeniden ilerlediler ve bir çok yerleri zaptettiler
Kızılordu
erlin’in
önüne geldi
Bir iki gün içinde bu harbin en kanlı savaşı bekleniyor
Londra 19 (A.A.) _ Almanlar AlmanyalIm nasıl feol bir vaziyete düştüğünü artık saklamıyorlar. Alman radyo tefslrcllerl Alman yanın Iklya bölündüğünü ve Bavyern dağlarında mukavemet edileceğini söylüyorlar.
İtalya hududundan bildirildiğine göre, şimali İtalyadakl dört seçkin Alman tümeni Bavyeraya gönderilmiştir.
Hltler elindeki hava kuvvetlerini buraya ve Çekoslovakyaya gönderiyor.
İleri hareketi
Londra 19 fB. B. O.) — Müttefik kıtaları Almanyada yeniden İlerlemişlerdir. Son haberlere Köre durum şudur:
Holandada KanadalI kıtalar Ams-terdam şehrine 50 kilometre mesafeye gelmişlerdir, no bin Alman askeri su maniaları arkasında muhasara altındadır. Rhur cebi tamamen temizlenmiş. burada 300 bin esir alınmıştır, İngiliz kıtaları Hamburga 45 kilometre mesafede Luneburgda Alman hattında çarpışmaktadır. Cenuptan llerllyen kıtalar Hamburea 25 kilometre mesafeye gelmişlerdir. Diğer İngiliz kıtaları Bremene 3 kilometre mesafede bulunuyor.
9 uncu Amerikan ordusu Magde-burgu tamamen ele geçirmiştir Birinci Amerikan ordusu Lclpzlgin büyük bir kısmını temizlemiş. Halle va-kinlnde Almanların en büyük suni kauçuk fabrikasını zaptetmlştlr
Üçüncü ordu NÜrnberg’e girmiş, bir zamanlar geçit resimleri yapılan stadı ele geçfrmlştir. Burada dün 8030 esir alınmıştır. Amerikan kıtaları Çekyaya girmişlerdir
Birinci Fransız ordusu Sttutgart yaklntnde 3 mühim münakale merkezin! ele geçirmiştir. Bordeauz kesiminde Almanların İmhası devam e-
dlyor. Bunlar 10 kilometre uzunluğunda ve 5 kilometre genişliğinde bir sahaya sıkışmışlardır. Batıda günd» vasati olarak 100 bin esir alınıyor.
Batı cephesinde şimdiye kadar alınan esirlerin sayısı 2.057,000 t bulmuştur. Yalnız bir tek Amerikan tümeni bir kaç gün İçinde 8 Alman generalini esir etmiştir.
Prag’a 150 kilometre kaldı
Londra 19 (AA) — Bu sabah gelen bir muhabir haberine göre, Amerikan kuvvetleri Prag şehrine 150 kilometre yaklaşmış bulunmaktadır. Amerikan köprübaşma
taarruz
Londra 19 (A.A.) — Harb muhabirlerinin bildirdiklerine göre. Almanlar, Elbe doğusundaki Amerikan köprü-başına karşı ellerindeki kuvvetleri sürmüşlerdir. Dün şiddetli iki Alman karşı taarruzu geri atılmıştır.
Nevyork 19 (AA.) — Harb muhabirlerinin bildirdiklerine göre. Almanlar şimdi yalnız Brandenburg, Saksonya ve Bavyera eyaletlerinde mukavemete devam etmektedirler.
Alman gemicilerine bir tebliğ
Londra 19 (B.B.C.) - Mütterik karargâhı Alman denizcilerine radyo İle bir tebliğde bulunmuştur. Bunda deniliyor kk «Yakında Alman sahiller! İşgal edilecektir. Alman gemicileri gemilerini başka yere götürmemen ve batırmamalıdır. Bütün Alman vapurları Alman halkının iaşesi İçin lüzumludur.» -
Bir günde 112 bin esir
Paris 18 (A.A.) — Resmen bildirildiğine göre, 18 nisanda müttefik kuvvetleri 112 bin esir almışlardır. Bu rakam bir rekor teşkll^etmektedlr.
Berlin halkı nakil vasıtası bulunamadığından şehirden çıkmamıştır ve büyük dehşet içinde bulunuyor
lere kolayca teslim olduklarını. Faşistlerin koruyucuları Doğuda olmadığını söylüyor ve: «Biz, Königsbergi telefonla zaptetmedik!» diyordu.
Bu harbde, İngiliz, Amerikan, Sovyet Rusya kuvvetlerinden hangisinin daha çok fedakârlığa katlandığım mukayese etmek kimsenin aklından geçmez. Almanların Batıda mı, yoksa Doğuda mı daha şiddetle dayandıklarını, hangi plâna göre hareket ettik 1 erin i, . Amerika lı 1 ara niçin bol bol teslim olup da Şarkta sımsıkı tutunmak istediklerini düşünmek de lüzumsuzdur. Çünkü tek vargı zaferdir, bu da elde edilmek üzeredir. Eğer, Stalin edebiyat mükâfatını kazanmış Olan büyük Rus muharririnin dediği gibi Müttefikler Batıda telefonla şehir zaptetmek ve kolay esir almak yolunu bulmuşlarsa, suç kendilerinin değildir, İngiliz - Amerikan orduları için Almanları daha fazla mukavemete mecbur etmek güç olur.
Ehrenburgun bu alaylı, fakat ısırgan yazısından üç beş gün sonra, Sovyet Rusyanin Propaganda Komiseri Alexandref’in «Pravda» gazetesinde btr yazısı çıkmıştır. Londra çevrelerinde oikkat uyandıran ve «Ehemmiyetli bir siyasi demeç» sayılan bu yazının ne olduğunu bir hülâsadan anlıyor ve bu yazının konusu Stalinin şu sözü olduğunu öğreniyoruz: ■ Hitlerler gelip gidebilir, fakat Alman milleti ve Alman Devleti kalacaktır.»
Sovyet Propaganda Komiserine göre Rusyanm hedefi Alman milletini yoketmek değildir.
Stalinin bu sözünde şaşılacak bir nokta yoktur, herkesin bildiği bir hakikat vardır. Hiç şüphe yok kİ sulh şartları ne kadar ağır olursa olsun, sonunda herhangi Şekilde bir Alman milleti ve bir Alman Devleti nasıl olsa kala-çaktır. Esasen, gerek Sovyet Rusya, gerek Müttefikler Alman mil-1
Alman uçakları
Bundan sonra İspanyaya inemıyecek
Madrid 19 (A.A.) — Amerikanın talebi üzerine İspanyol hükümeti, her Hhngl neviden olursa olsun, Alman uçaklarının İspanyol topraklarına inmelerini yasak etmeğe muvafakat eylemiştir.
M. Flândin serbes bıraklıdı
Paris 19 (A.A.) — 1935 te Fransız Başbakanı ve Vichy hükümeti esnasında Petain’in bir müddet Dış işleri Bakanlığını yapan M. Pierre Etlenne Flândin muvakkaten tahliye edilmiştir.
Flândin, düşmanla anlaşma suçu İle itham edilmiştir. Yüksek mahkemede yargılanacaktır.
lllllllllllllllllllllllllllllllltllllll»»lllllllllllll|lllllllllllll|ll|||MI ietlne kötülük etmek istemediklerini, düşmanlarının Naziler olduğunu her fırsatta söylüyorlar.
Alexandref yazısında kendi kendine soruyor; Almanlar Batı cephesinden niçin çekiliyorlar da bütün kuvvetlerini Doğu cephesine yığıyorlar. Ehrenburg bunu Almanların Rus ordularından korkmaslle izah etmişti. Propaganda Komiseri bunu doğru bulmuyor, Almanların Batıdan çekilerek sadece Kızılordu ile çarpışmasını «Müttefikler arasına nifak ve İhtilâf sokmak ve harb vasıtaslle elde edemediklerine entrika yolile ulaşmaktır» diyor.
Londradan gelen telgraf, «Bu yeni siyaset Rusya tarafından faal bir şekilde güdülecektir» dediği için Sovyet Rusyada Almanyaya karşı yeni bir siyaset başladığı düşüncesi uyanıyor. Hattâ gene bu telgrafa göre, bu işlerde şimdiye kadar askerlerin fikri hâkim iken, Stalin artık Komünist [partisinin görüşlerini tatbik et-
Uzak Doğu’da
Singapur şiddetle bombardıman edildi
Paris 19 'A.A.) — Amerikan süper bomba uçaklarının Slngapuru şiddetle bombardıman etmiş oldukları bildiriliyor. Başka Amerikan uçaklan da. Kurlllerde Şiştmudakl Japon deniz üssünü bombalamışlardır.
Japonyaya bava akınlar)
New-York 19 (A.A.) _ Tokya sanayi bölgesine karşı yapılmış olan 15 akın esnasında 85 Km. karelik yer harabe haline getirilmiştir.*
Hess delirdi
Londra radyosu 18 (B.Y.U.M.)— Hitler’in tngiltereye gönderdiği yakın arkadaşlarından Rudolf Hess delirmiştir. Bu yüzden Hess-in harb suçlularlle birlikte yargı-lanmıyacağı sanılmaktadır.
ımnııııııınırııııııuııııu..... unu.ııtn
mek niyetindedir Bu görüşlerin ne öldüğünü pek İyi bilmiyoruz, fakat tahmin edilebilir kİ partinin İstediği, daha geniş anlamda bir Almanya yaşatmaktır. Netekhn, eğer Sovyetlerln Polonya hakkın-dakl dilekleri kabul edilmezse Moskovadakl «Hür Almanya Komitesi» nln işe kanştırılacağı bildiriliyor.
Varşovadakl hükümetin Polonya adına San . Fransisko konferansına çağrılması hakkmdaki Sovyet dileğinin Ingiltere ve Amerikaca kabul edilmemesine rağmen Moskovanın bunda ayak diremesi, ve İki gatezede ardısıra çıkan alay ve tehdit karışık yazılar, Müttefikler arasında gene konuşulup çözülecek esaslı meseleler olduğunu gösteriyor.
Harbin bittiği, zaferin yaklaştığı sırada, bunca zorlukları yenmiş olan harb ortaklarının, sürekli bir sulhun şerefini de paylaşmak yolunu bulmaları dilenir, Necmeddln Sadak
Londra 19 (B.Ö.O.) — Bu Babah Alman Haberler ajana, Sovyet kıtalarının Berline karşı yaptıkları hare- . kette Berlin'in cenup dokusunda Alman hatlarını yardıklarını Te şiddetli muharebeler olduğunu, bir İki giln içinde Berlin önünde bu harbin en kanlı muharebesinin yapılacağını bildirmiştir.
Sovyet tebliği bu hareaet hakkında sükûtu muhafaza etmektedir. Mamafih Kızılorduda bulunan cephe muhabirleri bazı haberler göndermeğe başlamışlardır Bu haberlere göre Ruslar 3 gün içinde Öder natır ile Berlin arasındaki mesafenin yarısını katetmlşlerdlr. Almanlar Sovyet topçu barajı İçin «akıl ve hayale sığmaz» diyorlar.
Kızılordu şimdi Berline 30 - 35 kllö-metre mesafede bulunuyor. Cenupta Neisse kesiminde Alman başşehrine 00 kilometre mesafede Alman müdafaa sistemine girmişlerdir
Sovyet kıtaları Çekuslovakyada llerllyorlar.Moravska Ostrova ve Bru-no yakından tehdldedlllyor. Sovyet tankları şiddetli bir mukavemete Tağ-men kendilerine yol açmaktadır. Vİ-yana'nın şimalinden de Çekoslovak-yava hareke’l devam edi-
yor -
bir taarruz
Slol-.holrn 19 (AA.) — Ruslar Sttet-tln bölgesinden Berline karşı yeni bir taarruza başlamışlardır . Berikiden bildirildiğine göre, 2 milyon Rus askeri şimal doğudan, doğudan ve çentip doğudan Berline doğru yürüyor, Sovyet kıtaları Oder'ln batısındaki Alman tanksavar müdafaa sisteminin hakkından gelmiştir. Almanlar Küs-trln - Berlin yolunun her İki tarafında çekildiklerini kabul ediyorlar. Oe-ne Almanlar çok büyük Rus kuvvetlerinin Neisse nehrini geçliğini ve ilerlemekte olduğunu bildiriyorlar.
Berlin’de dehşet
Berile 19 (A A.) — Neue Zürlcher Zeltung muhabirinin bildirdiğine göre. Berllnde, felâket getirecek ‘hâdiselere Intizaren gergin bir hava esmektedir. Berllnln kanlı sokak savaşlarına sahne olması ve Müttefik topçusuna hedef teşkil etmesi IhtlmaH, başkent halkını dehşete düşürmektedir. Bununla beraber. Becllndo kalmış olan Ooebbeis'in de bildirdiği gibi, Nazi zimamdarları sonuna kadar mukavemete devam etmeğe karar vermişlerdir.
Berlin halkı hemen olduğu gibi başkentte bulunmaktadır Bu ahalinin kütle halinde tahliyesi, zamanın azlığı ve nakli vasıtası olmaması yüzünden imkânsız bir hal almaktadır ve hakikatte, BerllnlUerln İltica edebileceği yerler de Müttefikler eline geçmiştir.
Londra 19 (A.A) — Londra radyosunun yormcu.su dün akşam şöyle demiştir: «Berlin muharebesi bütün Şlddetlle devam etmektedir. 9 Sovyet ordusu doğuda Alman hatlarını yarmaktadır. Yüzlerce tank ve on binlerce er ve subay Küstrln'den Stet-tln'e kadar uzanan bir cephe üzerinden taarruz etmektedir.
Paris 19 (A.A.) — Alman Haberler ajansı. Konlev kuvvetlerinin Neisse batısında Alman müdafaalarını çökertmiş olduklarım bildirmektedir. Ayru ajans şunları ilâve etmektedir:
«Konlev kuvvetleri llerlemtşler ve Neisse nehrin! 70 kilometre geride bırakmışlardır. Cottbus'un 45 kilometre cenup batısında bulunan İnster-valde yakınlarında şiddetli çarpışmalar cereyan etmektedir Bu Sovyet birlikleri He general Hodges'ln birinci Amerikan ordusu birlikleri arasında 80 kilometrelik bir mesafe kalmıştır. Mareşal Konlev, Neisse üzerinde Ikl zırhlı tümen toplamıştır.»
Almanlar ne diyorlar?
Londra 18 (A.A.) — Reuter: Alman tebliği, Kızılordunun, Frankfurt -Oder'ln güneyinde, aellow’un her iki tarafında ve Wrl?.en’ln güneyinde, Alman hatlarında gedikler açlığını bildirmektedir. Bu gedikler kapatılmıştır, Ruslar 95 kilometrelik bir cephe üzerinde taarruz etmekte olup itıasn ve malzeme bakımından üsttln bulunmaktadırlar.
Ooerllta II* Ootlbın arasında Ruslar arazi kazanmışlardır.
Berlin’den Ikl görünüş
Nevyork 1» (A.A.) — Alman Haberler ajansı, Sovyet kuvvetlerinin Berlin üzerine yürümekte olduklarını bildirmektedir. Moskovadakl harb muhabirlerinin İlâve ettiklerine göre, Sovyet erleri Berllndekl yangınları görmeğe başlamışlardır.
Berne 19 (A.A.) — Alman Haberler ajansı, Berlin doğusunda taarruz etmekte olan Sovyet kuvvetlerinin dün akşam Öder nehrinin eski yatağına varmış ve bazı noktalarda bu yatafjı geride bırakmış olduklarını bildirmektedir. Aynı ajans, Frlenrvalde yakınlarında şiddetli çarpışmalardan bahsedilmektedir.
Yeni Sovyet tankları
Berne 19 (AA.) — Sovyetler Berlin doğusundaki cephede yeni tipte bir tank kullanmaktadırlar. Bu tank, 180 mm.Hk bir topla ve aynı çapta bir ha-
van toplyle mücehhe« bulunmaktadır.
Londra 19 (AA.) — Öder cephesinde bulunan Sovyet harb muhabirleri, harb sahasının Berline yaklaşmakta olduğunu söylemektedirler. Alman kaynaklarından gelen haberler, Sovyet kuvvetlerinin Küstrln'ln şimalinden Derseden'ln şimal doğsuna kadar uzanan 400 kilometrelik bir cephede taarruz etmekte olduklarını bildirmektedir.
Viyana’nm idaresi
Moskova 18 (AA.) — Elektrik santralının savaşlarda harabolduğu gün-denberl Viyana şehrine İlk defa olarak yarın cereyan verilecektir.
Kızıl Yıldız gazetesi, VIyanada hiçbir mahalli otoritenin kurulmadığını, şehrin doğrudan doğruya Sovyel askeri komutanlığı İdaresinde bulunduğunu bildirmektedir.
Von Papen
Bir Fransız şehrinde gözaltı edildi
Paris 19 (A.A.) — Bildirildiğine göre, von Papen .oğlu ve damadı Doğu Fransada bulunan Relms şehrinde gözaltı edilmiş bulunmaktadır. Amerikan gazetelerinin mütalâası
Nevyork 18 (Vatan) — Von Pa-pen'ln ftkıbet! burada birçok münakaşalara yol açıyor Ekseriyet von Papen'ln «kurnaz tilki» rolünü oynamak İçin kendisini kasten yakalattığı kanaatindedir. Amerikan matbuatı kendisine en azılı bir harb suçlusu muamelesi yapılmasını İstemekte ve kibar duruşunun altında yeni desiseler saklı olması İhtimalini belirtmektedir. _________________
Bulgar Harbiye Bakanı Belgrad’da
Londra 19 1B.B.C.) — Bulgar Harbiye Bakanı yanında yüksek rütbeli subaylar bulunduğu halde dün uçakla Belgıad'a gitmiştir.
M. Truman
Bugün B. Hüseyin Ragıp Baydur’u kabul edecek
New-York 18 (Vatan) — M. Roosa-veltln Vaşlngtondnn büyük elçi misi
19 nisanda kabul edecekti. Ani ölümünden sonra yerine geçen M Truman ayni tarihte B. Hüseyin Ragıp Baydur’u kabul edecektir. Heyetim»
20 nisanda Snn Franclscoya hareket edecektir.
DİKKATLERİ
20 kere tevkif kararı
Bir tüccar hakkında, 20 nci defa olarak, yolsuz sayılan bir ticaret muamelesi yüzünden tevkif müzekkeresi kesilmiş.
Yalnız bu misal, nazariye U® tatbikat arasındaki uymazlığı gösteriyor. Vurgunla mücadelem izin esasları pek daha kesip atıcı olmalıdır.
Created by free version of 2PDF
10 Nisan 1945
Sahile 2
SÖZÜN GELİŞİ
SAN FRANCİSCO KONFERANSI
Memurlara
Ucuzluk haberleri üzerine
erbin sonu ucuzluk baberlerile beraber geLiyor, Gazeteler beş altı liraya satılabilecek kunduralardan, 180 kuruşa (tekilmiş hazır gömleklerden, gayet ucuz kumaşlardan, daha doğrusu bunların dışardan bize teklif edildiğinden bahsediyorlar tyi bir kundurayı ancak 50 liraya satın alabilen, 35, 40 liraya gömlek edinmek durumunda olan az gelirli vatandaşlar için bu haberler sulh kadar sevindiricidir. Fakat meselâ kunduracılar dışardan memlekete beş altı liraya kundura girmesi ihtimalinden asla memnun olmamışlardır. Çünkü bu kadar ucuz kundura He rekabet edecek vaziyette değildirler. Dükkânlarını kapatmak, belki de iflfis etmek durumuna düşeceklerdir. Netekim tehlikeyi önlemek iç.ln hükümete baş vurmuşlar, bu ucuz kunduraların memlekete sokulmamalını istemişler.
Kunduracılar haklıdırlar. Fakat ucuzluğu İstemekte onlardan çok daha haklı olan geniş bir halk kütlesi vardır. Unutmamalıdır kİ kunduracıların hükümetten korunmasını rica ettikleri fiat son derece anormal bir hart fiatldir Sulh günlerinde bizim memleketimizde de ayakkabılar beş altı liraya sat ılıyordu, GeLiri 50 liradan ibaret bir vatandaş bile her *y bir kundura alabilecek vaziyette İdi. O günden bugüne kadar geliri ancak on lira artan bu vatandaş böyle giderse ömrü oldukça kundurasır dolaşmaya mahkûmdur.
Yalnız kundura misalinde önümüze çıkan bu durum He kunduracılarını isteklerini karşılaştıracak olursak «kunduracılar az gelirli vatandaşların yalın ayak gezmelerini İstiyorlar., neticesine varmak icabeder.
Eğer ayda 50 lira kazanan vatandaşın geliri hayat pahalılığını takibederek bugün 350 - 400 liraya yükselmiş olsaydı kunduracıları haklı görmemek kabil olmazdı. Fakat öyle olmadığı İçin ucuzluk lstiyen halkı haklı görmemek kabil değildir. Dünyanın hiç bir yerinde eşi olmıyan, harbin türlü tesirlerile alablldl-yükseimiş fiati normal fiatmış gibi muhafazaya çalışmak sıkıntılarını devam ettirmek olur.
Kunduracılar hükümetten yardım istemeden evvel maliyet ftatlerinl düşürmenin çaresine bakmalı, şimdiden ucuza doğru gitmek imkânlarını aramalıdırlar. Hükümet balkı düşünecektir. Harbden fayda gören tüccarın sulhta zarar etmesinden daha tabi! ne vardır? Şevket Rado
Atlantik kıyılarında
Sovyetler Birliği Polonya meselesi hakkında yeni bir nota verdi
Tass Ajansının yayımı ve Ehrenburg’un makalesi hakkında New york Tımesin mütalâası
yardım
Yarından itibaren dağıtmaya başlanacak
Henüz Alman askerlerinin işgali altında bulunan Fransız limanları
Fransa Almanlar d an kurtarılmış. Müttefik kıtalar Almanyanın içerilerine kadar girmiş olmakla beraber, Fransanın batısında Atlantik kıyılarında bazı limanlar el’an Almanların elinde bulunmaktadır. Telgraflar Fransız kuvvetlerinin şimdi bu limanlan almak İçin harekete geçtiklerini bildiriyor, hk hareket Gtronde nehrinin mansa tındaki Bordeauz limanının methalini kapayan arazi parçasına karşı yapılmaktadır. Fransızların burada Koyan limanını ele geçirdikleri bildiriliyor. Bu hareketin hedefi Bordeauz limanından Müttefiklerin istifade edebilmelerini sağlamaktır
Henüz Almanların elinde bulunan Umanlar Lorlent, Vannes, Salnt Na-zalre. La Failce. La Rochelle’dlr. sahile yakın iki ada İle yarı liman sayılabilen Nantes şehri de Alman işga-llndedlr. Almanların bu sahada 60 bin askeri bulunuyor. Alman kıtaları kuvvetli istihkâmların gerisine çekilmişlerdir. Kendilerine Almanvadan hava ve deniz yollyle yiyecek gönderiliyor. Bazan da Alman askerleri civar köylere akın yaparak bulduklarını alıp götürmektedirler.
Şimdiye kadar Almanların kalpımda Fransız dahili mukavemet teşkilâtına mensup çeteler vardı, şimdi muntazam Fransız kuvvetleri ve
NaW-York 18 (AA.) — New-York Time» gazetesi yazıyor; Ban Francisco konferansında mevcut 4B azalık-taıı biri münhal bulunmaktadır. Bu münhal, Folonyaya ait olan asalıktır. Ancak Polonyanın yerini boş bırak-mıyaeağ» da ihtimal dahilindedir. Zira bu husuria bir kaç güne kadar bir karar alınacaktır.
New-York Times şunları İlâve ediyor: Rus hükümetinin resmi ajansı olan Tasa, 10 nlsıuı günü yaptığı bir yayımda bu azahğm Sovyet hükümetinin müzaheretini haiz olan Lublln hükümeti murahhası tarafından İşgal edilmesi iâzımgeldlğini İsrarla tek rar etmiştir, frmlt ediyoruz W, resmi statüsüne rağmen Tasa ajansının bu beyanati Rus hükûmetile mutabık olarak yapmadığı görülecektir. Nasıl ki, tanınmış gazeteci îlya Eheıı-burg'un da bir kaç gün evvelki sözlerini tam bir sftltüılycte dayanarak söylemediği görülmüştür
Tasa ajansı şimdi. Amerikan ve İngiliz hükümetlerinin &on dakikada fikJr değiştireceklerini ve Lublln hükümetini Sarı Franciscoda Polonyayı temsil etmeğe çağıracaklarını ümit etmektedir. Fakat böyle bir ümit beslemek, son dakikada Yal t a anlaşmasının ihlâl edileceğini ümit etmek gibi bir şeydir Fakat, Yalta anlaşmasına riayet edileceğini ümit ettirecek bir çok kuvvetli sebepler bulunduğu muhakkaktır.
Zannediyoruz k), Yalta anlaşmasına riayet edilmesini sağlamak Mareşal Stallnln iktidarı dahilindedir. Eminiz kİ eğer Mareşal Btalln. Yalta anlaşmasına riayet edilmesini temin eder ve Ya!tada görüşüldüğü şekilde Polonyanın en geniş bir demokrat hükümet tarafından San Fronclsco-da vaktinde temsil edilmesini sağlama, Amerikan Milletinin gösterdiği iyi niyetleri ve S.ın Francisco konferansı İçin bes!enl’;n umumî güveni kuvvetlendirecek bir harekette bulunmuş olur.
İngiliz parlâmentosundaki cereyan
Londra 18 (A. A.) — San Francisco konferansına hazırlık olarak Lord-lar ve Avam kamarasında aynı zamanda cereyan eden müzakereler, bütün partileri temsil eden M Cyrii EntTdsther İle 0 saylav tarafından verilmiş olan takririn, bilhassa, büyük devletleri bir nevi «kanun üstü» duruma koyan hükümleri mu-
vakkat mahiyette telâkki etmek arzusu bakımından, Parlâjncntonun ve İngiliz halk efkârının hislerini tam olarak aksettirmiş olduğu hakkındakl tesiri takviye etmiştir. Bu milnaso-betle, hükümet sözcüsü lord Gran-borna Lor di ar, ve M. Attlee de Avam kamarasında yaptıkları beyanat sırasında bu hususta beklenilen teminatı vermişler ve bu hükümleri ebedi vc kat! telâkki etmediklerini söylemişler dlr
Mamafih, her 1W hatip de. kuvvete sahip olan ve hakiki mesuliyetler yüklenmiş bulunan bütün devletler ve bilhassa Amerika Birleşik devletleri ve Sovyctler Birliği arasında lyl niyetle yapılmış bir İş birliği çerçevesi içine alacak bir sistemin temellerinin atılması hususunda şimdiki halde mevcut ve büyîik zaruret, tam bir be-lâpatle belirtilmiştir. Zira, eğer sistemin başlangıcından itibaren hakikaten iyi telemesi İsteniliyorsa barışı bozmak için girişilecek teşebbüsleri ûklm bırakacak kuvvetlerin asgari bir zaman zarfında harekete geçirilmesi son derece mühimdir.
Moskova'nın yeni bir notası
Vaşington 18 (A.A1 — M. Stet-tlnfıts bugün gazetecilere yaptığı demeçte Polonya meselesi hakkında Moskovadan yeni bir nota aldığını söylemli fakat, muhteviyatını bildirmek istememiştir.
Sanıldığına göre nota, Lublln hü-ktunetinin San Franciscoda temsil e* dilmesi hususunda Mareşal Stallnin yeni bir isteğini ihtiva etmektedir.
Polonya Millî meclisi toplanıyor
Londra 18 (A.A.) — Moskova radyosunun bugfm bildirdiğine göre. Polonya milli mecllri 3 mayısta Varşo-varia toplantıya çağnlna»tu*. Milli meclis, başkan Blcrutun vc muvakkat Polonya hükümeti Başbakanı Mora-vskynln izahatını dlnHyecekttr.
Ankara 18 (R.) — Londra radyosu bildiriyor: Amerikan Diş şlerl Bakanı Stettlnlus gazetecilerle yaptı? t görüşmede Moskovadan Potanya hm-u-sunda bir nota aldığını, fakat buna dair şimdilik bir şey söylemlyecefinl bildirmiştir.
Sanıldığına göre, nota. Lublln hükümetinin Ban Franciscoda tfmsll edilmesi hususunda Mareşal Stallnin yeni bir İsteğini ihtiva etmektedir.
Ankara 1» (Telefonla) — Genel bütçeye giren dairelere bağlı kurullardan aylık vs ödenek alanlara bir aylık t uta nn da yapılacak yardım hakkmdakl Bakanlar Kurulu karan yüksele tasdikten çıkmıştır; yardım paralarının ödenmesine yarından itibaren başlanacaktır.
Mâliye Bakanlığı 20 nisandan İtibaren ödemeğe baştamnlarını Defterdarlık ve Malmüdüriükterlne telgrafla bildirmiştir
Başbakan Amerikan mebusunu kabul etti
Ankara 18 (A.A.) — Başbakan Şükrü Saraçoğlu metni eke timizde bulunmakta olan Amerikan kongresi âzasından Mlster Everett Dtrksen'l Büyük Millet Meclisindeki makamında knlbul etmiştir. Bu görüşme esnasında Amerikan maslahatgüzarı Misler Parker de hazır bulunmuştur.
Bundan sonra M İster DlrkseD, Mec liri gezmiş ve toplantı halinde bulunan Meclisin mto.akerrierfnl de tl-kflytmlştlr
Parti Müstakil grupu dün toplandı
Ankara, 18 (AJL) — C- H- P- müstakil grupu başkan vekilliğinden- C. H. P. müstakil grupu, 18/4/1945 çarşamba günü, başkan vekili İstanbul Milletvekili AU Rânâ Tarhanın reisliğinde toplandı.
Gündemde, geçen yıl bütçesi münasebeti l(ı müstakil grup adına kurultayda yapılmış olan demeçteki İşler vardı. Bunlar üzerinde görüşülerek bu yıl yapılacak olan demeçe girmesi gerekli olacak konular İçin, 11 gül söaeü üyelerin grup genel kuruluna teklifler gefirmelevl kararlaştırıldı.
İtalya’da
Sicilya'daki ayrılma taraftarları bir kongre topladılar
Roma 19 CA.A.) — İtalyan hükümeti bugün gazetecilere verdiği bir tebliğde, Palermo’da bir kongre toplamış olan Slcllyadakl ayrılma taraftarlarını şiddetle takbih etmiştir. Hükümet, bu İtalyan bölgesini Italyan topraklarından ayırmağı hedef tutan hiçbir teşebbüse müsaade etmemek hususundaki kararını teyldetmlşt.lr.
İtalyan kıtalarının hareketi
Roma 19 (AA.) — balyadaki Müttefik genel karargâhında açığa vurulduğuna göre, general Umberto Utill-nln komutası altında bulunan İtalyan kıtaları birkaç haftadanberl 15 inci ordular gurupu cephesinin bir kesiminde harekâta Iştİrftk etmektedirler.
Bu ordular gurupunun başkumandanı general Mark Clark bir demecindi5, bıı kıtaların hareketlere iştirakini memnuniyetle karşılamış ve Almanların hezimete uğratılması için İtalyanları yardıma çağırmıştır, PoJpnyalı kıtalar Bolon-ya'ya çok yaklaştılar
Novyork 19 (A. A ) — Associated Press* ten gelen bir habere göre, İtalya cephesinde ileri hareketlerine devam etmek!? olan PolonyalI birlikler dün akşam Bolorıyaya 15 kilometre y?* ' -mts bulunuyorlardı.
Gece gelen bir haber de Argenta-n t :: gal edilmiş olduğunu bildirmektedir.
Komprimelerle beslenmek
Amerikada yapılan tecrübeler iyi netice verdi
Müstahsil bu usulün umamtleşmesini önlemek istiyor
Fransanın Atlantik kıyılarında henüz Almanların işgali altında bulunan sahayı gösterir harita tanklar gönderilmiş. Amerikan hava kuvvetleri Fransızların harek&tmı desteklemeğe başlamışlardır. Bu suretle Müttefiklerin Atlantik kıyısındaki son Alman mukavemet yuvalarını temizlemeğe karar verdikleri anlaşılıyor.
Mareşal Tifonun Almanya’da aç demeci
Yugosiavyanın arazi istekleri
bırakılanlar
Filistin
M. Welles milletlerarası bir vesayet kurulmasını istiyor
Vaşlngton 18 (AA.) — Eski müste ■ şar M. Sumner tVelles, şerefine verilen bir ziyafette Filistin meselesine temas ederek bunun İçin en İyi hal taranın İngiliz mandasını kaldırarak milletlerarası bir vesayet tesis etmek olduğunu söylemiştir.
tçlnde bulunduğumuz bu intikal devresinde, Filistin'in. Suriye, Lübnan ve Erdün gibi komşu devletleri de ihtiva eden bir iktisadi federasyona İltihakı şayanı arzu olurdu. Arap memleketleri birliği milletlerarası teşkilâtın himayesine girmelidir. Bu birlik Arap milletlerinin meşru siyasi, fikri ve iktisadi haklarını İstihsal etmelerini kolaylaştırır. Fakat eğer birlik biraz da Filistin meselesinin halli üzerinde tazyik yapmak maksa-dlyle kurulmuş ise, faaliyeti zaten fazlaslyle parçalanmış olan bu dünyada husumet görememekten başka bir şeye yaramaz
Budapeşte isçileri hususi işaret taşıyorlar
Moskova 19 (A,A.) — Budapeşte işçileri, emlâk sahlplerlle ve sermayedarlarla hiç bir illşik-liklerl olmadığını gösetrmek istiyorlar Bu işçiler şimdi, kollarında Macarca ve Rusça yazılmış, mesleklerin! gösterir bir İşaret taşıyorlar.
Bir kışlada 2017 kadın ve erkek işçi cesedi bulundu
Meclisin dünkü toplantısı
Ankara 18 (AA.» — Büyük Millet Meclisi bugün. Dr. Maahar Germenin başkanlığında toplanarak, IngUterede mamul eşyanın Türkiyeye ihracına müteallik garantilere dair munzam anlaşmanın 5 İnci maddesine bir (f) fıkra il eklenmesi İçin İngiltere scfarctile teati edilen notaların o-nanmasa, İsviçre ticaret ve ödeme anlaşmasının 1 mart 1045 tarihine kadar üç ay uzatılması. Amerika and-laşmasuıa bağlı bir numaralı listedeki maddelerin gümrük resminde bazı değişiklikler yapılması hakkında Amerika hükümeti İle teati edilen mektupların onanmasına dair kanun tasarılarmın birinci görüşmelerini yapmıştır
Gene ougünkü toplantıda Sayıştay’ da açık bulunan üyelikler için seçim yapılarak bunlardan birine Fikret Hilmi Aktulgn seçilmiş ve diğer üyelik İçin çoğunluk olmadığı anlaşıldığından gelecek toplantıda yeniden seçim yapılması kararlaştırılmıştır.
Büyük lantışın:
Nevyork 18 (A.A.) — Haftalarca
sadece terkibi gıda komprime!eril» beslenmek mecburiyetinde kalm..; O-lao fen talebelerinin resmi gruplar tarafmdan yapılan tecrübeler neticesinde İlmin, harbden sonra geride kalacak milyonlarca yarı aç ve sefil insanı kurtaracak vaziyete girebüreği hususunda büyük ümitler belirmiştir. İnsan bünyesinde bulunan kimyevi maddeler ve ensleenin yeniden hayat bulabilmesi için zaruri olan proteinlerden, yar dan amipo asitler, uzun zaman milada kalmak yuzun-LL den tabii ouia maddelerinde buiunanQ proteinleri kolaylıkla lemessül ede-Q_ mlyen insanları bundan kurtarmağa^ yaramaktadır. Alimlerin kan£a/ine.| göre, bu asidlcr. tıbbin son keşifleri 0 arasında bulunan ve Amerikan eczâ sanayiinin ehemmiyetli miktarlarda s İstihsaline hazırlandı/' .tan plâzmeri.— ve penniclllLne'dcn daha az ehemml-yetil dcğDdlr. Gıdalanma rejimi işi*- q rlni tetkiki- meşgul bulunan müte- > hassvlar grupu. yakılıp yıkılmış Av-rupada Müttefik ordularını adım a- Jj* dm tsı»(1hetm*ktcdlr
Bn asldter daha şundirtm bir çot'1-tatbik sahasına malik bulunmakta- j>» dır. Hakikatte bu asi«IIer. ewcliud£M-O derhal temessüie elverişli vazlyett«-Q bulunan bir gıdadır ve bilinen ves» 0 henüz blllrunlyen bir çok tabii busu-+2 moreuttur. ™
Tahmin edildiğine göre, bu yeni 1— malûmat, dünyanın beslenmesi me O selesine bir hal şekil temin erle ektir. Zira, proteinler, umumiyetle çok pahalı olmakla beraber, diğer bütün gıda maddelerininn daha ehemmiyet* İldir
Vitam taler teşiedııcüğı saman oıl-,yük bir İnfial uyanmıştı. Müstahsiller şimdi böyle bir şeyi önlemfk istemekte ve vitaminler gibi miligramla değil, fakat litre Ue alınan amma asidlerln halk tarafından kullanıl-masun haklî gösterek bir şey olmadığını söylemektedirler. Bu nsidler. no» mal ve sıhhat» adamlar tein !’”un»-lu değildir.
KÜÇÜK HABERLER
* Kauçut fabrikatörleri dûn ticaret ofisinde toplanmışlar, ithal edilen re bundan sonra getirilecek kauçuklardan ne şekilde fayda lal anılacağını konuşmuşlardır. Kauçuklar, kauçuktan eşya için kullanılmakla beraber otomobil lâstikleri için kaynakçılara da bir miktar verilmesi İsteniyor. Böylece bozulan lâstikleri târufr etmek kabil olacaktır
Al-
Londra 18 (AA.) — Evenlng Standard gazetesinin Moskova muhabiri, gazetesine çektiği bir telgrafta mareşal Tito İle yaptığı bir mülakat esnasında, mareşalin kendisine. Yııgos-lavyanın bütün dünyaca bilinenlerden başka bLr toprak İsteğinde bulunmadığını söylemiştir
Yugoslavya. Müttefiklerden
manyanın İşgaline Iştlrâk ettirilmesini istemiştir ve Klagenfurt şehri de dahil olmak üzere Carlntlhe eyaletini ihtiva edecek bir bölgenin işgalini arzu etmektedir.
Mareşal Tito. Yugosiavyanın güney hudutlarında hiçbir hudut tashihi istememiş olduğunu söylemiştir. Mareşal demiştir ki:
«Makedonyanm Yunan kısmına alt arazi istekleri meselesinin Acil bir ehemmiyeti yoktur. Bununla beraber Yugoslavya. MakedonyalIların birleşmek hususundaki arzularına karşı gelmlyecektlr.»
Londra 19 (AA.) — Daily Herald muhabirinin gönderdiği telgraf burada bilhassa dikkati çekmektedir Muhabir. bu telgrafında diyor ki:
«Nordhaıısen'e giren Amerikan askerleri. Almanyada İşçi olarak çalıştırılmak üzere getirilen ve aç bırakılmış 20L7 erkek ve kadın cesediyle I karşılaşmışlardır. Bu cesetlerden bir kısmı kırlarda, bir kısmı İse kışlalardaki odalarda bulunuyordu. Cesetler, Amerikalıların yaklaştığını duynn Alman nöbetçilerin kaçtığı günden, yani on beş gündenberl oldukları yerde duruyordu. Önceden ölenlerle sonradan ölenler bu on beş günü yan yana geçirmişlerdir.
Hastaneden kaçan bir mahkûm yakalandı
Bundan bjı- müddet evvel adam öldürmek suçundan ağır ceza mahkemesince on sekiz sene hapse mahkum olan Zeybek Haşan isminde bt-rl, muhtelif ceza evlerinde bu mahkûmiyetinin sekiz senesini çektikten sonra akil vaziyetinde görülen bazı haller dolayısile müşahede altına a-lınıruş ve binnetlee Bekırköy akıl hastanesine yatırılmıştır.
Haşan Zeybek, geçenlerde her nasıl sa Akıl hastanesinden kaçmağa muvaffak olmuş, izi üzerinde tahkikat yapılmakta İkPn Bakırköy civarında Mahmudiye köytl yakınlarında bir ceset bulunmuş, bu cesedin hiivlyeli üzerinde soruşturmalar yapılırken, bu hastane firarisi olması ihtimali üzerinde dahi durulmuştu.
Haşan Zeybek Aydında yakalanmıştır. Bir taraftan evvelce bakiye katan on senelik mahkûmiyetini ikmal etmek, diğer taraftan yen! yaptığı hırsızlıktan dolayı yargılanmak üzere ceza evfne gönderilmiştir.
Londra Halkevinin faaliyeti
Londra 18 (AA.) — Londra Kalkerinin yıllık raporlarından üçüncü sü yayınlanmıştır. Raporda bildirildiğine göre, hava hücumlarına rağmen, Halkevi çeşitli faaliyet kotlarl-le biitün yıl üyelerine açık kalmış ve güniiifc program arızasız tatbik edilmiştir 1044 martında binaya bir yangın bombası İsabet etmişse de çıkan yangın kapıcının basiretli hareketi sayesinde fazla hasar yapmadan söndürülmüştür.
Daha sonra bir bombanın patlama-rile binanın arka tarafındaki bütün camlar kınlnuşttr. Bir talih eseri olarak insanca zayiat verilmemiştir.
Millî
Millet Meclisi, gelecek tepenim rOnfi tapacaktır.
Eğitin. Bakanının seyahati
Ankara 19 (Telefonla! — Adana-dan gelen haberlere göre. Milli Eğitim Bakam Haşan Ali Vücel akşam saat on sekizde Ceyhandan otomobille Adanayu gelmiştir. Bakan buradan doğruca öğretmenlerin toplanarak kendilerini betti edikleri Mili! Mensucat okuluna gitmiş, şerefine verilen çayda kendilerine müşahedelerini an laürnış. öğretmenlerin dileklerini sormuştur.
Öğretmen Gökmüş, ders yılı içinde zihin ve bedence çok yorulan öğretmenlerin yaz tatillerinde dinlenmek için bir yere gitmek veya yurdu tanımak imkânlarının bugünkü şartlar altında çok güçleştiğini belirterek eskiden olduğu gibi Öğretmenlere Devlet Demiryollarından yarım, ücret tarifesinin tatbiki temennisinde bulunmuştur. Bakan bu İşin pek yerinde olduğunu, Ankaraya döndükten sonra bu İşle meşgul olacağını söylemiştir. Bakan Antakya vt Oyhanda olduğu gibi Adan ada da otuz öğretmen mİ ile bekâr öğretmenler İçin bir apartıman yaptırılacağım müjdelemiştir.
ir Ticaret Bakanlığı, İstanbul Aun-servecüeri için 130 ton, yoğurtçu, pey nlrci ve sadeyağcılatin ihtiyacı İçin de 30 ton olmak üzere 160 ton levha tenekeyi vilâyet emrine tahsis etmiştir. Bu tenekeler İstanbul Ticaret O fisinden alınarak ihtiyaç «ahipteriDi dağıtıl 9 e aktır
* Geçenlerde Doiapcecede S -tan isminde bir kadın yüzünde -—m kocası Kirkoru oldür( ı Haçri’in duruşması ikinci ağır ceza mahkemesinde sona ermiş ve savcı, suçlunun ceza kanununun 448 inci ma eri mucibince cezalandırılmasını istemiştir. Yargılanma, müdafaa vc karar için başka güne bırkıhmstrr
18,-'4/1945 fiatleri Londra üzerine 1 sterlin Nevyork üzerine 100 dolar CenenTe 100 tsviçre Fr.
Marld üzerine 100 pe-zeta Stokholm üzerine 100 kuron
ESHAM VE TAHVİLAT
5.34
132.— 30.3253
i2.9aır
31 132$
% 5 Lürü ikramiyeler: 1933 Ergani 1038 İkramiye» Millî Müdafaa D. Yolu ikramlyfll
% 7 faizli Tahviller: Sivas - Erzurum 1 Sivas • Erzurum 2-7 1941 Demiryolu I 1941 Demiryolu H 1941 Demiryolu III Milli Müdafaa I Milli Müdafaa II ' Millî Müdafaa IH
Ankara Esnaf odası idare kurulunun toplantısı
Ankara 19 (Telefonla) — Şehrimiz
Esnaf Odası idare Kua.û» toplantısını dün saat on birde yap- Tahviller 1-2 m ıştır. Toplantıda çeşitli meslek Hisse senetten . 60 gruplarının dilekleri konuşulmuş ye | Mümessil senet bası kararlar aknnuçtır. Bakkallar ve Hisse senetleri:
IU«I — ---- --- -- (
kumlu haltuhk A»ud«1» l»u>W01u Crupu:1
Yabancı memleketlere gönderilecek öğrenietler
Ankara 10 (Telefonla) - .
tarihinde çeşitli Bakanlık müessese-* verilen döıt kuruş, bira şişeri boşrnı* Bankası
lerl tarafından yabancı memleketlere vetlkn iki buruk kuruş ücret: az bul-1 T Tirıcret Parkası öğrenci göndermek için açılan sınavda kazanan öğrencilerin belirli memleketlere gönderilmesi için Milli Eğitim Bakanlığı tarafından yapılm hazırlıklar sona ermek üzeredir, öğrenciler yçkında hareket edebileceklerdir
•«■w* oa.ni sarluıaı jnıuuı Ciiıoaıuu v .....
— 20/11/944 J inhisar bayileri şarap şişesi başına ‘ Meıkcz^ankası
muşlar ve bunun yüzde ona çıkarıl-1 Aslan Çimento masını isten, iş terdir. ■ I
Sigara satışlarında yerilen ücretin* geceleri yakılan elektrik ücretini bi'c Gulden karşılamadığını ileri sürmüşler, siga-.Re-P'dj.ye ra »alış Bcretinln yüzde üçe çıkarıl-lin£j’‘z masını dil emişlerdir. [Külçe
ALTIN
Borsa dışuoda
19 Nisan 1945 A £ $ A M ________ Sahile 3
'.SAMDAN AKŞAMA —l'
[ ŞEHİR HABERLERİ) ] verebilir mi?
Vaktile, tanınmış bir Türk edibi, on senedenbcri hiç Türkçe kitap okumadığını söyliyeıek pek çok kimseyi hayrete düşürmüş, İtirazlara sebep olmuştu. Sözleri harfi harfine oklunda değil; fakat her halde. «Ben yalnız ecnebi kitaplar okuyorum. Zira Türk-çeieri enteresan bulmuyorum.» demek istemişti. Son günlerde de. Burhan Felek, ona yakın bir yazı yazdı: Meğer meslekdaşlan-m okumazmış.
Bense hiç öyle değilim: Mümkün olsa da, bütün muharrirle-nıiz hakkında sıcağı sıcağına fikir edinehilsem... Onların yazılarında memleket hayatının, memleket düşüncelerinin akislerini bulabilsem...
* *»»
«En Son Dakika» gazetesinin birinci sahifesinde «Akşam keyfin sütununu yazan muharrir, geçen gün bir Bralınıan papazından bahsediyordu. Bu din adamı diyesiymiş ki:
— Acele etme... Hayat, senin kazanmak istediğin vakitten daha kıymetlidir. Her kalbin zembereği doğuşta muayyen bir zaman dayanabilecek şekilde kurulmuştur, Kalbin vuruşları sayılıdır. Ne kadar vuracaksa o kadar vurur. Kalbi hızlandıran, fazla çalıştıran her şey insani ölüme yaklaştırır. Benim için ehemmiyeti yok: Ölümden korkmam, Fakat siz Avrupalılar hem •'lümden korkarsınız,.hem de her dakika ona doğru koşarsıuız.
.Muharrir, kendi kahramanına da mütalâasını yürüttürüyor:
— Oğul! Brahman papazı, bu sözlerile bizim delice yaşayışımızı, yüreğimizi berbadeden sporlarımızı, maçlarımızı, lüzumsuz telâş ve heyecanlarımızı, kaııİL_şavaşlanmızı ve ihtilâllerimizi kasdediyor. Sakın bunları masal d,iye dinleme,. İnsanın yüreği de, para gibi, yağ tenekesi gibi, sabır gibi tükenir. Bir vapur kaçarsa arkasından bir tane daha gelir. Bugün olmazsa yarın! Hayat yolu kısadır oğul! Ne kadaf koşarsan o kadar çabuk biter.
**+
Arkasından nakzedici, tashih edici, hattâ «Ben bir günlük bir zaıf halinde böyle bir fantezi yazdın, bu tefelsüfe kulak vermeyin!» diyici bazı satırlar geleceğini umdum. Hayır. Fıkra papazın fikrini destekli verek bitiyor.
Öyleyse, meslekdaşuna, müsaadesini rica ederek cevap vereyim: 96 yaşında esir düşen Feld mareşal von Mackenzen tam nıâ-nasile bir heyecanlı hayat yaşamıştır. Brahman papazları içinde onun kadar uzun ömiir süren nadirdir. Başka bir misal de son devirlerin Mareşal Petain’i... Garp medeniyetinin, tekmil yürek çarpıntılaruıa rağmen ortalama yaşamayı uzattığı hakikattir.
Asıl mesele o değil.
Asıl mesele: Bir muharririn, hele bir fıkra muharrir-nin dikkat etmesi gereken prensip.!r. Bizler, halkın karşısında fikir yi Tütürken senelerce müddet yazacağımız bütün yazılarda bir «Msefî bütünlük» gözetmek zorundayız. Dün kara dediğimize yarın ak diyemeyiz. (Tabii, istihalelerimiz müstesna,,. Herkesin kanaatleri, zamanla olgunlaşır... Bu gelişme yazılara da akseder.)
Fakat acaba, bu deviıde bir Türk gazetesinin birinci saiıife-8inde, velev bir giine mahsus olarak, Brahman papazına hak vermek mümkün müdür? O satırları yazdıktan bîr hafta sonra, aynı muharrir, etrafında rasla-dığı bir meskenetten sinirlenerek:
«—■ Yahu! Azıcık canlanalım! façaları sıvayalım. Bu devirde böyle olmazla diye haykırmak iarııretini duymıyacak mıdır?
Halbuki, yukarıya aldığım mütalâaları, onu bu haktan ebediyen mahrum bırakıyor gibidir (Vâ-NÛ)
Sivas Halkevinde Abdül-hak Hâmit gecesi
Sivas {Akşam) — Biiyilk şairimiz Abdtilhak Hârnldln ölüm yıldönümü münasebctlte Halkevinde zengin bir anma töreni yapılmıştır.
900 bin lira alacak
Elektrik idaresi tahsil için harekete geçiyor
Umumi meclisin nisan devresi son toplantısında 1944 senesine alt elektrik, tramvay ve tünel kati hesabı neticesinde Tramvay idaresinin 89810 lira zarar etmesinden dolayı mecliste hararetli münakaşalar cereyan etmiş, bu arada İdarenin Belediyeden 487398 ve diğer dairelerden de 453,957 Ura alacağı olduğu bahis mevzuu olmuş ve bu paraların neden tahsil edilemediği sorulmuştu. Âzadan bir zat, İdarenin Belediyeden gayrı dairelerdeki alacağının müruru zamana uğramaması İçin kanuni yollardan yürünmesi lüzumunu ileri sürmüştü. Diğer bir zat da bu parayı vermlyen daire veya müessese elektrik cereyanının kesilmesini tavsiye etmişti.
Umumi meclisten görülen bu yakın ilgi üzerine Tramvay umum müdürlüğü 900 küsur bin liradan ibaret olan bu alacağının bir an evvel tahsilini temin etmek üzere ilgili makamlara müracaata karar vermiştir. Bu hususta kanun! yollara müracaat edilecektir.
Edebiyat ve Fen fakülteleri binaları
Zeynep hanım konağı arsasında inşa edilen yeni edebiyat ve fen fakülteleri ifnalarının gerek Şehzade-başı ve Beyazıt, gerek Koska tarafını kaplıyan binalar kamulaştırılmıştı. Muamele neticelendiğinden Şehzade-başı ve Beyazıt tarafındaki binalardan bir kısmı daha evvel yıktırılmıştı. Dünden İtibaren de Koska cephesine bakan binaların yıktırılmasına başlanmıştır. Bu binalar yıktırıldıktan sonra yeni fakülte binalarının Koska tarafındaki önleri bir park İle çevrilecektir. Bu suretle Koska caddesinin bu kısmı yeşilliklerle tanzim, edilecektir.
Diğer taraftan Koskada yapılan ilk okul binasının önü bant binalarla kapanmıştır. Vali ve belediye reLsl doktor Lûtfi Kırdar, birkaç ay evvel temel atma töreni yapılan Koska ilk okul binasının cephesini Koska caddesine doğru açmak üzere önündeki binaları kaldırmağı muvafık görmektedir. Mail İmkân bulunursa bu adadaki binaları da kamulaştıracalrtır.
Memurlar istihlâk kooperatifi
Kongresini 100 kadar ortakla yaptı
İstanbul memurları İstihlâk kooperatifi. senelik kongresini dün Eminönü Halkevinde akdetmiştir. Kongreye İlk yapılan davette ekseriyet olmadığından, dünkü toplantıda mevcut âza İle iktifa edilerek bu İş görülmüştür.
Kongreye lştlrâk etmesi Icabeden 14 bin ortaktan ancak 100 kadarı dünkü toplantıya gelmişti.
İdare heyeti namına verilen izahatta, kooperatifin ucuz mal tedarik ederek, ortaklarına vermesi İşinde bir hayli güçlüğe uğradığı bildiriliyor ve yapılan işler anlatılıyordu. Bir kısım âzalar, kooperatif satış şubelerinin çoğaltılmasını, bu şubelerde çalışanlara bir miktar prim verilmek sure-tlle terfih edilmelerini, kooperatifin yiyecek maddeden başka giyecek ve yakacak da tedarik vo tevzi eylemo-slnl dilemişlerdir.
Kooperatifin çalışma ve hesap raporları kabul edildikten sonra yeni İdare meclisi İntihabı yapılmış, B. Ra-gıp Dereli, Muharrem Naili Akdağ, Reşit Çavdar, Fahreddln Ulaş, Osman Bilge. Nihat Sayar. Halis Kaynar heyeti İdareye seçilmişlerdir.
Harb sonu sanayi durumu
Ankarada sanayicilerin iştiraki İle yapılması istenilen toplantıda lıarb sonu sanayi durumunun incelenmesi konuşulacaktır. İstanbul bölge sanayi birliği, bu hususta etraflı bir rapor hazırlamıştır.
* İst asker dairesi başkanlığından: YdL Sb. ve As. Me. ların yıllık yoklamalarında safilik durumları da kontrol edllmeg üzere yoklamalarla birlikte muayeneleri de yapılacaktır.
Yoklama zamanından veya orduda göreve çağırılmasindan evvel bor Yd. Sb. ve As. Me. sağlık durumunun tes-bitinl İsteyebilir, çağırıldıktan sonra (şiddetli hastalıklar müstesna' hiç bir Yel, Sb. ve As. Me. muayeneye gönderilmez.
Yoklamalarını ve sağlık muayenelerini vaktinde yaptırnıı. anların 1076 sayılı kanunun 15. madde-ine göre' kanuni takibata uğrayacakları İlân
j olunur. (
Adliyede 16 dan sonra neden sular kesiliyor?
Yeni Postahane binasının üst katlarında bulunan İstanbul Adllyesl hsr gün saat 18 dan sonra susuz bırakılmaktadır. Saat 17 de ve daha sonra İşlerini bitiren yargıçlar, kâtipler, diğer memurlar ve ashabı mesalih ellerini yıkamak üzere musluklara gittikleri zaman kupkuru olduklarını görmektedirler.
Bunun sebebini soruşturduk. Posta Başmüdürlüğü tarafından buna lüzum görülerek suların kesildiğini söylediler Böyle bir kesme İşinin ne dereceye kadar doğru olduğuna alâkadarlar bfr türlü akil erdiren-.e-mektedlrler Bu İşin süratle halli her bakımdan zarıırl görülmektedir.
A Elbise tüccarı B Sadık t«net tarafından kurban bedeli k t ıb -ı Yar dıutocvenk-r Cemiyetine vcrıUıuştL*.
Yeni okullar
İstanbul’da yeni sanat okulları, bir mensucat ve kimya enstitüsü açılacak
Milli Eğitim Bakanlığı Teknik öğre-I tlın müsteşarı B. Rüştü Uzel, şehrimizdeki incelemelerine devam etmektedir. Hazırlanıp tatblkına başlanan Çeknlk öğretim programı mucibince şehrimizde yeni sanat okul ve enstitüleri açılacaktır. Elde mevcut, fakat İhtiyaca kâfi gelmlyen sanat okul ve enstitüleri de genişletilecektir. Sul-tanahmetteki sanat enstitüsünün bugün 1200 talebesi vardır. Bursadakl enstitünün de talebe miktarı aynıdır. Ancak, Bursanın ihtiyacını karşılıyaıı bu miktar, İstanbulun İhtiyacına yetmemektedir. Bu maksatla büyük bir binanın alınması için çalışılmaktadır. Bu bina temin olunursa, orada büyük bir erkek sanat enstitüsü kurulacaktır.
Şehrimizde bir de mensucat ve kimya enstitüsü açılacaktır. Bu enstitüde boyacılık, kimya, dericilik, İplik ve dokuma tezgâh ve lâboratuvarları mevcudolacaktır. Bir de tam teşkilâtlı dökümcülük enstitüsü açılacaktır. Bu enstitüde de dökmeciliğe alt her şey mevcudolacaktır.
Bir deniz yapı ve usta okulu, bir marangoz okulu, bir makine ve elektrik enstitüsü, bir de Beşiktaş taraflarında bir sanat enstitüsü açılacaktır, Bundan başka tlsküdarda bir erkek sanat enstitüsü kurulacaktır. Deniz vasıtalarını yapacak ve bu vasıtaları yapan ustalar yetiştirecek olan deniz yapı ve usta okulu için Kasım-paşadakl Stbyan kışlası uygun görülmüştür. Sultanahmet sanat enstitüsünde bugün bir şube halinde bulunan mensucat kısmı da müstakil bir enstitü haline getirilecektir. Üsküdar-da açılacak olan erkek sanat enstitüsü İçin henüz elverişli bina bulunamamıştır.
Ayrıca İstanbul cihetinde bir kız sanat okulu açılacaktır. Beyoğlu çlhe-
tlndekl kız sanat okulu ihtiyacı, l|lr müddet evvel açılan akşam kız sanat okuüyle tamamlanmıştır. Fatihte de bir akşam sanat enstitüsü açılması zaruri görülmektedir. Sarıyer ve Bakırköy gibi semtlerde de akşam sanat okulu istenmekte ise de bu dileklerin yerine getirilmesi şimdilik mümkün görülmüyor.
Bugün bütün memelkette 24 ü erkek sanat enstitüsü, 11 1 de orta sanat okulu olmak üzere 35 sanat okulu faaliyettedir. Bunların 15,000 talebesi vardır. Yeniden 10-15 sanat enstitüsü ve sanat okulu açılacaktır. Yurdun muhtelif bölgelerine dağılmış bulunan bu okullar elverişli olan binalarda açılmış ve asıl binaları yapılırken öğretimlerine devam etmeleri sağlanmıştır. Eskişehlrde, Balıkeslrde, Afyonda, Antakyada, Burdurda, İspar-tada. Denizlide, Samsunda, Trabzon-da, Karsta, Teklrdağmda ve Manlsa-dakl sanat enstitüleri tedarik edilen binalarda öğretimlerine başlamışlardır.
Bunlar İçin yaptırılacak yeni binaların bir kısmının İhalesi yapılmış, bir kısmının da yapılmak üzeredir. Kayseri sanat enstitüsünün binası bugünlerde bitmek üzeredir. Adana enstitüsü yeni yaptırılan binasına taşınmıştır. Elâzığ ve Malatya enstitü binaları da bitmek üzeredir. Gaziantep enstitü binası inşa halindedir. Erzurum sanat enstitüsü İçin satın alman elverişli bina tamir ettirilmektedir. Bil okullardaki öğrencilerin hepsi ne-harldlr. Sanat enstitülerine leyli talebe almak işinden vazgeçilmiştir. Sadece bugün TÜrkiyenln birkaç enstitüsünde muhtelif Bakanlıklar hesabına okuyan leyli talebe mevcuttur. Açılan sanat okul ve enstitülerinin gerek öğretmen, gerek atelye levazımı ve makineleri tamemen temin edilmiştir.
Torik akını
Balıkhanede kilosu 10, mahalle aralarında 50 - 60 huruş ! — Sarfedilemiyen torikler denize dökülecek
Dün İstanbul balıkhanesine bir milyon kilo tutarında torik balığı getirilmiştir. Getirilen balıkların dörtte bir kadarı muhtelif tuzlama ve istihlâk yerlerine gönderilmiş ve İs-tanbulda halka satılmıştır. Artan balıklar İstanbuldakl yatılı mekteplere, hayır müesseselerlne, aşocaklarına, İstanbul kazaları içindeki fakir halka verilmiş İse de elde yine tutulan balıkların yarım kalmış t ıj. Yegân* taze balık alıcısı Yunanlstandır. Fakat buraya da döviz müsaadeslzilğl yükünden balık gönderilemiyor.
Balıkçılar, tutulan balıkların sarf olmadığını görerek dün geceden İtibaren balık avlamak üzere denize açılmamağa karar vermişlerdir. Dün bir kilo toriğin satış flatl 10-15 kuruştu. ,
Fakat mahalle aralarında gene kilosu 50 - 00 kuruştan satılıyordu. Belediyenin buna karşı tedbir alması lâzımdır.
Dünden kalan balıklar da bugün denize dökülecektir.
Keyfiyetten yıldırım telgrafı ile Ticaret Bakanlığı haberdar edilmiştir. Bakanlığa gönderilen telgrafta, balıklar satılmadığından balıkçıların faaliyetlerini tatil etmek zorunda kaldıkları, heder olan bu servetin paraya tahvili İçin bir an evvel Yunanistan» ihraç müsaadesi verilmesi istenmiştir.
Ticaret Bakanlığından alınacak cevaba göre hareket edilecek, balıkları sarf imkânı bulunursa balıkçılar tekrar denize çıkacaklardır. Havalar müsait gittiğinden her gece çok miktarda balık tutulabilecektir.
Satışa çıkarılan ithal mallan
Ga1. Karamustafa 79 da Pazso StftV-ropulo’ya makine kayışı, Gal. Man-halm Han’da Mazhar Özyöney’e kurşun levha, İst. Aşır efen dİ Han’da Osman M. Misırlıoğluna çorap makinesi İğnesi, Ankara Ulus meydanında Koç Ticarete lâstik hortum. Gal. Hezaran Han'da NİJat ve Ferruh Şeşbeş'e kaynak makinesi, Gal. Frenkyan Han'da Türk phlilpse röntgen filmi, İst. Alaca Handa Nişim Ergas ve D. Birader -lere sodlum hydrosülflt, İst. Hasırcılar No. 17 de Genel Tecime şap. İst. Ankara Cad. 88 de Arif Neşet Usmana ergotin, İst Ada Handa Şark Merkez Ecza Deposuna molefern hulâsası, lehtommol, bolsam tolu. balsam peru, feranıonyum sltrat ve santonln, T«h-tnkle Balkapan Cad Sark Şekerlemeye .uel fan kâğıdı. İst. Sarıoğlu Handa Jak Edkenuzıyt tenle rakeU.
Basma ve kaput bezi
Dağıtacak mağazalara mal verilmesine başlandı
Ekmek karnelerindeki bir harfle halka nüfus Başına beşer metre basma ve kaput bezi dağıtılacağını önce yazmıştık
Tevziata, Çorum, Diyarbakır, Edirne, Elâzığ, Eskişehir, İzmit, Kayseri ve Samsun vilâyetlerinde başlanmıştır.
Ankara, İstanbul ve tamirdeki dağıtmaya mayıs ayında başlanacaktır. Yeril Mallar Pazarları müessese İnin 31 vilâyetteki mağazalarında şimdl-den 12 milyon metre basma ve kaput bezi stoku vardır.
İstanbııldaki dağıtma, Istiyen manifatura mağazalarında yapılacaktır. Müracaat edenlere basma ve kaput bezleri dağıtılmağa başlanmıştır. Yerli Mallar Pazarları mücssescsl. satışlarda perakende kârından vazgeç-rniştlr. Böylece perakende satıştan elde edilecek İki yüz elli bin lirayı perakende satış yapacak mağazalar kazanacaktır
Şimdilik ekmek karnelerindeki harflerin toplandığı görülmüştür. Tevziatın karnelerdeki P kuponu İle yapılacağını umanlar tanesine 00 - 70 kuruş vermek suretile birçok karne toplamışlardır. Halbuki. P harfi ile İkişer kilo un dağıtılacağı yayınlanmıştır Birkaç yüz liralık ve hattâ bin liralık P kuponu toplıyan kimselerin bulunduğu Yerli Mallar Pazarları müessesesl müdürlüğü tarafından tesblt edilmiştir
Basma ve kaput bezinin hangi harfle dağıtılacağı henüz blllnemlvor
ihraç edilecek mallar »toku
İataııbulda bir takım İhraç maddeleri stoku yapılmaktadır. Yakında İhracata başlanacağı umulduğundan mallar böylece hazır bulundurulmak İsteniyor.
Ayçiçeği tohumu ve fındıklardan İhraç edilmlyecek olanlarının İzmir İncir, üzüm tarım salı» kooperatifi yolu İle fabrikalarda yağ haline konulması İleri sürülüyor. Böylece zeytinyağı satışlarına nebati yağların faydası dokunabilecektir Halbuki şimdi fındıkyağı ve ayçiçeği yağı fl-att zeytinyağından yüksektir
d.d.t.
Haşeratı öldüren bu madde memleketimizde yapılıyor
Sanat enstitülerinde ve Teknik üniversitede İlmi çalışmalara hızla devam olunuyor. Teknik üniversite profesörlerinden B Naml Serdaıoğlu. memleketimizde D. D. T. yi yapmağa muvaffak olmuştur. Bu. fevkalâde bir madde olup soğukkanlı olan heşereler üzerinde çok kat! ve öldürücü bir tesir yapıyor. Yapılan tecrübeler çok ümit verici sonuçlar vermiştir. Alkolde eriyen bıı maddeye batırılan bir bezin, kuruduktan sonra üstünden geçen bir haşere, meselâ tahtakurusu en çok 48 saat zarfında muhakkak surette ölüyor. Binaların badanasında kullanılan kirecin veyn boyanın içine kanştırlan bu madde bütün haşaratı ve yumurtalarını yoketmekt» va tesirini « hafta muhafaza etmektedir. Bu maddenin imalinde kullanılan benzol, klor ve diğer maddeler memleketimizde mevcuttur.
Her türlü haşeratı, bu arada bitleri de yokedecek olan bu madde melme-ketlmlz İçin pek büyük bir ihtiyacı karşılıyac aktır. Bu maddeden böl miktarda hazırlanıp piyasaya çıkarılması için Teknik üniversite. Sümer Bank ver İktisat Bakanlığı tj birliği yapmışlardır.
Türkiye Ecnebi
Senelik 2800 Kuruş 6400 Kuruş
0 Aylık 1600 * 2900 *
3 Aylık 800 > 1600 •
Adreg tebdili için ellj kuruşluk pul gönderilmelidir. Aksi takdirde adrta değlştlrtlmet
Telef anlarımız başmuharrir: 20565
Yazı işleri: 20765 - hare: 20681
Müdür: 20487
Ccmazlyelevvel 0 — Kasım 16J
İmsak Güneş öğle İkindi Ak. Yatsı
E. 8.34 10.23 5.22 9.08 12.00 1.38
V. 4,26 0.15 13.13 17.00 19.53 21.30
İdarehane Babıâli elvan
Acımılsluk sokak No 19
| Bir çırpıda J
Mareşal Makenzen'iıı tavukları..
Gazetelerde Mareşal von Ma. kenzen’in ismini görünce aklıma çocuk)Uğum geldi. Vaktiyle ilk elime aldığım, çok eski hir gazetede Mareşal’in büyük üniforması içinde, hakikaten heybetli bir resmini görmüştüm, Merak edip hakkındaki yazılan da okumağa kalkmıştım. Şimdi hatırladığıma göre Mareşal’in kahramanlıklarından, askeri dehasından bahsedilmekte idi.
Bugün ona dair yazılan okumağa başlarken ilk olarak gözüme ilişen şey şimdi kendisinin 96 yaşında bulunduğu oldu.
Mareşal von Makenzen geçenlerde bir gün karşısına dikilen müttefik askerlerine:
— Ah bu hark.. Ah bu harb!...^ Bütün tavuklarımı ürküttü!., q Diye şikâyette bulunmuş ondan sonra yüz yaşına yaklaşan “ ihtiyar, oyuncağı elinden alınmış " çocuklar gibi şöyle sızlanmış: q
— Bütün kümeslerim harabol-du... Bütün kümeslerim berbat q oldu!. ■-
Gazetede bu tafsilâtı okuyan- C lardan bir dostum gülümsedi: O
— İlâhi Mareşal!, dedi, diyar- > lar harabolmuş, şehirler harita (D üstünden silinmiş, köylerin yeri bile kayıplara karışmış,.. O bütüoM— bunların yanında tavuklarını ve >> kümeslerini düşünüyor!.. -O
Ve bundan sonra da Makenze--0 ne güldüler. (D
Ben kendi hesabıma ihtiyar D pj sözlerine pek gülemedim. Eski Q Alman Mareşalinin tavuklarına ve kümeslerine kadar Nazi eliv uzanmış, Hıtler’in tekmesi oraya kadar her şeyi yıkmıştı. Ve 90 yaşındaki Mareşal’in sözlerinde derin bir acı vardı.
O eski günlerin ihtiyarlan, eski devirlerin vazifesini bitirmiş insanları gibi tavukları, kümesleri, çiçekleri ite derin bir sükûnet içinde «büyük an» ı bekliye-çekti Hitler. ihtiyarın rahatinl bozmuş, tavuklarım ürkütmüş, kümeslerini yıkmıştı. Ve Makenzen bu işe bozulan ihtiyarlık zevklerinin bütün isyanı ile bağırıyordu,
İşin feci tarafı «şimdi, tavuk ye kümes düşünülür mü?,» diye bra insanların ihtiyar Mareşal'a hep birden gülmenıizdir.
Demek tavukların bile ürkml-yeceği, kiimes çatılarının bile emniyetini içine alabilecek bîr dünya, bir hayat bizden hu kadar uzaklaşmış!,.
Harbi ortaya çıkaranlardan Makenzen’in kümeslerine ve ta-1 vuklarına varıncaya kadar en ufak şeylerin bile hesabını sormalı., ’
Hikmet Feridun Es
Zeytinyağı beyannameleri
Vilâyetin istediği zeytin ve pamuk yağı beyannamelerinin verim müddeti bugün sona ermektedir. Alınan neticeler vilâyet taralından Bakanlığa bildirilecektir, şehrimizdeki yağ tevziatının nasıl yapılacağını bu neticeler gönderildikten sonra Ticaret Bakanlığı tarafından vilâyete tebliğ edilecektir. Tari$ İzmlrden gelen 7407 kilo zeytinyağını tevzi etmek üzer, vilâyet emrine vermiştir
★★★★★★★★★★**★**
TÜRK .
MEŞHURLARI
ANSİKLOPEDİSİ
Yazım: İ, ALAETTİN GftVSA
★
Edebiyatta, Sanatta, Harpte, Politikada ve iıer sahada şöhret kazanmış olan Türklerin hayatları ve eserleri
YEDİGÜN Neşriyatından olun bp esor, İıer ayın birinde 32 s.ayfalı> fıuikUl halimle çıkacak ve 12 Im4-Irtiide tamamlanacaktır. BİRİNCİ *FASİKÜL 1 Mayısta çıkıyor
Fiyatı 50 Kuruştur.
Bu eser kâğıt vaziyeti doloyıstlp mahdut basıldığından faal külünüz# şimdiden haylinize sipariş edinir, yahut 6 lira göndererek 12 faslkül» abone olunuz.
Adres: İstanbul. Ankara C’.nldesl YEDİGÜN İdurı-tıanesinde An^tlorek
A**************
Sahlfe 4
ARŞ A M
19 Nisan 1945
t-
SON BASKI
FRANSA NASIL ÇÖKTÜ?
lazan: Picrre Lazareff Çeviren: Şevket ilaılo
' Tefrika No. 15 —'
Fransız gazetelerinin içyüzü
Bu öğle yemeği miiddetince, sonra da bu zatın bana verdiği mahut kitabı okuduğum zaman Porto - JUcheln beni MATİN den soğutmak İçin anlattığı fıkraların, ûlmiyacnk şeyler gibi görünmelerine rağmen, doğru Olabileceklerine aklım yattı.
MATIN gazetesi 1802 yılında, eski sahibi Edwards tam Parlse mahsus bir rezaletin kahramanı olduktan sonra Bunau - VarUla'nın eline geçmişti. Bir yat gezintisi sırasında Ed-ıvards’m metresi dilber komedi artisti Lan t cim e İntihar etmişti. Bir sefahet gecesinde vukua gelen bu ölüm hâdisesinin sebebi hiçbir zaman tama-mlylc anlaşılamadı, Edvarda da cemiyet hayatından çekilmek zorunda kaldı.
MATIN gazetesinin idaresini Mau-rlce Bunau - Varllla alır almaz Panama rezaleti patladı; bu işe kendi kardeşi. kanalın toprak tesviyesi müteahhidi. mühendis Phlllppe'ln de adı karışmıştı. Rezalet yatışınca Bunau -Varllla gazetesinde, kendi tâbiriyle «Halka karşı vazifeyi yapmanın vicdana verdiği huzurdan başka bir 1 menfaat gütmlyen, tamamen halka tahsis edilmiş» bir seri makale neşretmeğe başladı.
Bu makaleler arasıca bir takım hâdiselere sebeboluyordu. LE MATIN 1900 yılında Parlse lirik halk tiyatroları kazanda mak maksadı le bir milli İane listesi açtı; okuyucular on günde 500 bin frank gönderdiler; fakat aradan üç sene geçtiği halde bu. paranın nereye kullanıldığı bir türlü, öğrenilemedi- İane veren hiddetli musiki meraklılarından birkaçının şikâyeti üzerine. Bunau - Varllla'nın ortaklarından Poldatz tevkif edildi. MATIN gazetesi nüfuzunu kullandı. Poldatz bir men'I muhakeme karan alarak serbes bırakıldı ama gazete İle alâkasını da kesti.
Bir müddet sonrâ LE MATİN Belçika kıralı Leopold Il'ye karşı şiddetli bir hücuma geçti. Onu «duygusuz, kendinden başka kimseyi düşünmez, zalim, gözünü hırs bürumilş, Kongo'nun kauçuk ve flldlşlerln! sömürür, AvrupalI hükümdarların aşağı gördükleri şerefsiz bir hükümdar; ol-rnnkla İtham etti. Hattâ İşi tebaasını İsyana teşvik etmeye kadar götürdü. Zxz sonra Belçika kiralına karşı açılan hücum birdenbire durdu. Bu arada Kongo şimendifer kumpanyası İle Belçika kıraliha ait olan Kongo devleti orasında bir anlaşma yapılmıştı. Kongo devleti, şimendifer İmtiyazını ilk sermayesini verip satın almak hakkına snhibolduğu halde vazgeçiyor, hisse senetlerinin şimdiki flati yüksek olduğu jçin, satın alınması zaten şimendifer kumpanyasının İşine gelmiyordu, çünkü kumpanyanın İdare meclisinde Maurlce vc Phillppe Bunau - Varllla hüküm sürmekte İdi.
Bazı gazeteler M AT İN gazetesindeki hücumların birdenbire kesilmesi ve Kongo devletlle MATIN müdürünün de İdare meclisinde âza bulunduğu şimendifer kumpanyasının uzlaşmaları arasında bir münasebet gördüler. Bir araya gelmeleri bir tesadüf eserinden başka bir şey olmı-yan bu İki hâdise arasında münasebet görülmesine fena halde lçerllyen MATİN gazetesi idare meclisi reisi M. Jules Madellne kötü niyetli gazetelere şu nefis mektubu gönderdi: «Biz, MATİN gazetesinde hakikati, şeref ve namusu her şeyin üstünde tutuyoruz. İdare meclisine başkanlık etmekle onur duyduğum şerefli gazetemize, değil namussuzca, hattâ şüpheli bir hareket İsnadedebllecek kimsenin ortaya çıkmasını İstiyoruz.»
Az sonra postaneler meselesi ortaya çıktı. Postanelerin pisliği do-layıslle müsteşar Löon Bc-rard'a hücumlar başladı. M. Berard bu neşriyatı protesto etmekle beraber canı sıkıldı. M. Madellne gelip onu buldu:
— Size, Fransadakl bütün postanelere asmak niyetinde olduğumuz afişlerden bir tane getirdim, dedi.
M. Berard:
— Postanelere mİ? İmkânı yok. Bu meşru bir hareket değil. Ne sizin, ne de rakiplerinizin afişlerini postanelere , aşamayız. Siz bu afişleri başka yere asın.» diye cevap verdi.
Madellne ısrar etti:
— Bu afişler postanelere konmak İçin yapılmıştır, başka İlânların da kabul edilmemesi lâzımdır. Bakın üzerinde ne yazıyor: «Matin gazetesi alınız, bütün dünya başkentlerine hususi hatla bağlı olan tek Fransız gazetesi ûduf.»
M. Berard reddetti. Bunun üzerine MATİN gazetesi hücumlarına tekrar başladı, hattâ yirmi kadar postaneye hususi temizleme ekipleri gönderdi. Rezalet! Bir müddet sonra MATİN gazetesinin afişi bir istisna olarak postanelere kabul ediliyordu I
Görüldüğü gibi, Maurlce Bunau -Varllla halk için çalışıyormuş hissini vererek kendi işlerini çevirmenin yo-hıntı pek İyi bilenlerdendi.
'Gazetemizin kudretine sınır yoktur, istediğini yaptırırı diye İlân eden MATİN gazetesi tertlbettlğt gösterilerle de okuyucularını hayrete düşürüyordu.
Ordudan 2000 askerle 200 subay almaya muvaffak olup kırk kilometrelik bir «vatan yürüyüştü tertlbettl. Bu yarışa kollarında «MATİN» yazalı kolluklar olduğu halde İçtlrâk eden-
lerden biri öldü, yirmi beşi yaralandı Fakat MATİN beş para harcamadı
Daha sonra Cezayir ile Toulon »tasında terUbeltiğl motör yarışına refakat etmek üzere Bahriye Nezaretinden 7 torpido muhribi İle iki kruvazör almaya muvaffak oldu. Bu. İş Fransız devletine birkaç yiiz bin franga oturdu.
Maurlce Bunau - Varllla'nın hava orduslle şansı o kadar İyi gitmedi. ISûfl da. kabili sevk balonların ilk tecrübeleri sırasında MATİN gazetesi kabili sevk balonla Paris - Londra arasında yapılacak yarışı kazanana 100 bin frank * tarihi olarak edilmişti. O tecrübeleri yapılan rln iki sene sonra böyle bir yarışa girebileceklerine ihtimal verilmiyordu. Fakat aldanılmıştı. çünkü 1907 yılından İtibaren üç kabili sevk balon mesafeyi rahatça aşıp mükâfatı almaya hazırdı. Halbuki o devirde 100 bin Dank da hayli para İdi. Binaenaleyh MATİN şunu ilân etti: «Bir harb sanayii etrafında bu kadar gürültülü bir reklâm yapmanın milli müdafaamız bakımından doğru ölmıyncağl İhtarına maruz kaldık. Biz de tereddütsüz aynı fikirdeyiz... Yarış yapılmiya-caktır. Her şeyi bir tarafa bırakıp vatana karşı vazifemizi yapmayı tercih ediyoruz.»
Heyhat! İki ay sonra MATİN gazetesinde, yom İşleri müdürünün dikkn-tlnden nasılsa kaçmış bir makalede aşağıdaki satırlar okunuyordu: «Harbiye Nezareti tarafından orduyu ta-kibetmek için ısmarlanmış bir otomobilde ne kadar sır varsa bir askeri balondaki sır da o kadardır»,,,.
Seneler geçti, Maurlce Bunau -Varllla hareket tarzını hiçbir şekilde değiştirmedi. Her hücuma yalnız namusunu değil, vatana hizmet ettiğini de Heri sürerek yukarıdan. İstihfafla cevap verdi. Kâh Paris civarındaki muhteşem Orsay şatosunda,kâh Hen-ri IV caddesindeki apartmanında, kâh Akdeniz kıyılarındaki Agay malikânesinde tam bir hükümdar hayatı sürüyordu. Başvekiller ve Nazırlar, ehemmiyetini göstermek İçin misafir! ister devlet reisi, ister hükümet şefi olsun, sofrada servise dalma kendinden başlatan bu adamın evine davet edilmekten korkarlardı.
Büyük Harbden sonra, formülünü genç bir kimyagerden birkaç yüz franga satın aldığı Synthol adlı bir İlâca merak sardı. Hu ilâcı seri halinde İmal ettirip orduya, hastanelere, mekteplere, müstemlekelere kabul ettirdi. Misafirlerinden her biri giderken ondan bir şişe götürmeğe mecburdu. İlâç onda bir illet haline gelmişti.
Onu ilk defa. 80 yaşında olmasına rağmen hiç de babaca bir muhabbetle bağlı olmadığı sarışın bir komedi artisti tazın delâletlle şahsan görmüştüm. Henüz genç bir gazeteci idim: bu büyük efkârı umumiye idarecisini kalbim çarparak bekliyor, olanca saflığımla bana, tahayyül ettiğim en parlak mevkii d»rhqj vereceğini umuyordum
Sabahleyin saat onda, görüşme İçin tâyin edilen saatle bir uşak tarafından. İçi sanat eserlerile dolu büyilk bir salona alındım. Bir saat bekledikten sonra, kimse beni aramaya gelmediği İçin biraz mahcup ayağa kalkmış, gitmeğe hazırlanıyordum. Uşak, efendisinin daha fazla geclk-miyeceğlnl söyllyerek biraz daha beklememi tavsiye etti. Salona döndüm, hakikaten tam o sırada, sırtında güzel bir kırmızı robdöşambr olduğu halde çevik adımlarla yürüyen beyaz sakallı bir İhtiyarın geldiğini gördüm, önümden, yüzüme bile bakmaksızın geçti. Bu defa gitmeğe karar vererek ayağa kalktım, fakat İhtiyar geri döndü ve yüzüme Öyle bir baktı kİ olduğum yerde mıhlandım:
(Arkası var)
vndetti. 100» vakit.
Müsabaka yılı tesblt henüz ilk bu aletle-
ŞERİR TİYATROSU Dram kısmında Saat 20.30 da DÖRDÜNCÜ EH ANKİ
Komedi kısmında
HACI KAPTAN
Leipzig, Dresden, Chemnitz
Amerikalı kuvvetlerinin girdikleri Saksonya Almanyanın en giizel kir parçasıdır
II
Leipzig istasyonu Avrupanın en büyük garıdır. Bu şehir dünya matbaacılığının da merkezidir
Müttefik kuvvetlerinin Leipzig ve Chemnitz şehirlerini çevirdikleri, Dresden üzerine yürümekte olduktan haber veriliyor. Bu suretle müttefikler eski Saksonya kıratlığının büyük bir kısmını ele geçirmişlerdir.
Saksonya, Bavyera, Prusya, Sllezya ve Çekoslovakya arasındadır. Mesahası 14903 kilometre kare, nüfusu 6 milyondur. Birinci dünya harbinden evvel Al mart İmparatorluğunu teşkil eden muhtelif hükümetler arasında Prusya ve Bavyera'dan sonra en mühimini İdi.
Saksonya, Elbe havzasında kısmen dağlık, kısmen düz bir kıtadır. Dağlık kısmı Almanya'nın en güzel yerleridir. Çekoslovakya hududuna yakın olan bu kısma «Saksonya İsviçrcsl» adı verilir. Başlıca dağ silsilesi. Dazı tepeleri 1200 metre yükseklikte olan Erzgeblrgc'dlr. Dağlar arasında güzel vadiler vardır. Buralarda her türlü hayvan, bilhassa İnek yetiştirilir. Le-Ipzlg şehrinin etrafındaki bölge İse diiz ve hububat yetiştirmeğe müsaittir.
Saksonya'nın yeraltı serveti mühimdir. Burada her türlü maden vardır. Frlbcrg civarında gümüş ve kurşun, Altenberg'de kalay, Schneeberg yakınında nikel ve kaolin, Ol&netz ve Zvlckan'da kömür. Leipzig ve Zittau'da linyit, Melssen'de potas madenleri vardır.
Saksonya’nın sanayii de mühimdir. Başlıca sanayii dokuma, porselen, canı, her türlü makine, lokomotif ve vagon, bisiklet» hassan aletler, saat, İğno, oyuncak, mobilya, musiki aletleri, kâğıt, çukulata. şeker, tütün, matbaa makineleri, kitapçılıktır .Saksonya’da, porselen sanayii çok ilerlemiştir. Hattâ dünyanın her tarafında ince porselen eşyaya «Sakson» adı verilir.
Saksonya'yı başlıca Elbe nehri sular. Bu nehre daha küçük İki nehir karışır: Muide ve Elster. Saksonya'nın şimalinde ehemmiyetsiz birçok göller vardır. Erzgcblrge ve Elster-gebirgs dağ silsilelerinin yamaçlarında mümbit ve alraate elverişli birçok vâdiier bulunmaktadır. Bu vâdllerde başlıca meyva, hububat, patates ve pancar yetiştirilir. Dağlık kısımda çok orman da vardır.
Saksonya, Avrupanın en kalabalık
W-' ‘
J3EÂ,
Leiprig’in yerlerinden biridir, Kilometre başına 216 nüfus düşer.
Başlıca şehirler
Saksonya'nın başşehri Dresdendlr. Dresden, Berlin'in 170 kilometre cenubunda, Elbe nehrinin İki kıyısı üzerinde, 800 bin nüfusludur. Bu şehir birçok şimendifer hatlarının birleştiği bir verdir. Almanya’nın şimalinden cenubuna, doğusundan batısına giden bütün hatlar buradan geçer. Bu sebeple şehir civarında şimendifer malzemesi tamirine mahsus İki büyük atelye vardır.
Dresden aynı zamanda Alman hava hatlarının birleştiği bir şehirdir. Harbden evvel Almanya'yı dış memleketlere bağlıyan büyük hatlarla bir çok İç hava hatları hep buradan geçerdi. Dresden'de birçok porselen, sigara. bisiklet, ecza, fotoğraf aletleri, cam, çukulata fabrikaları vardır.
Dresden Saksonya’nın başşehri olmakla beraber en büyük merkezi Le-Ipzlg’dlr. Leipzig, Elter, Pleisse, Part-he ırmakları üzerinde, Berlin'in 160 kilometre cenubundadır. Nüfusu 800 bin kadardır.
Leipzig Almanya'nın altıncı büyük şehridir. Yakında kömür madenleri bulunduğundan burası büyük bir demir. çelik ve makine sanayii merkezidir. Şehirde aynı zamanda birçok kimyevi müstahzarat, dokuma, kürk.
M t) Z t K:
Konservatuvar yaylı sazlar orkestrasının altıncı konseri
büyük garı
tütün fabrikaları vardır. Fakat Lelp-zlg*in en büyük şöhreti matbaalarıdır. Leipzig âdeta matbaa şehridir. Dünyanın en büyük vc en mütekâmil matbaaları buradadır, Birçok memleketlerin kâğıt paralan da bu matbaalarda basılır. Lelpzlg'de 11 uçak fabrikası, tank fabrikaları da bulunmaktadır.
Leipzig bütün Alman şimendiferlerinin birleştiği noktadır. Bu sebeple çok muazzam bir İstasyonu vardır. Bu istasyon Avrupa'nın en büyük garıdır. İçinde 24 rıhtım bulunmaktadır. Leipzig Vagner'ln vatanı eski bir şehirdir. Alman temyiz mahkemesinin merkezidir, üniversitesi, borsası, konservatuvarı meşhurdur. Şehir çok güzeldir. İçinde ve etrafında parklar, bahçeler vardır.
Lelpzlg'ln panayırı pek meşhurdur. Şehir aynı zamanda kürkçülük merkezidir.
Birinci Napolâon'a karşı birleşen Prusya. Avusturya ve Rus orduları 18 ve lfl ekim 1813 de Leipzig önünde Fransızlarla çarpışmış ve Fransız ordusunu mağlûp etmişti. Bunu teyit için 18 ekim 1913 de şehrin kenarında büyük bir âbide yapılmıştı.
Saksonya’nın diğer mühim bir sanayi merkezi de 400 bin nüfuslu Chemnitz şehridir. Burası Dresde-nln 80 kilometre cenup batısında. 8 şimendifer hattının birleştiği noktadadır. Şehirde pek çok makine, dokuma, otomobil fabrikaları vardır.
Saksonya'nın diğer İki mühim şehri Plauen ve Zurlkan'dır piauen, Elter nehri üzerinde mühim bir sanayi merkezidir. Burada birçok mensucat, matbaa makinesi, kamyon, elektrik kabloları, piyano, radyo, kâğıt, kösele. çimento, çukulata fabrikaları vardır. Zurlkan kömür havzası merkezidir. Burada da makine, porselen fabrikaları bulunmaktadır
Dresden den bir görünü?
BU AKŞAM
V. MARETZKAYA ve L. SMİRNOVA tarafından yaratılan ve annelik şefkat ve muhabbetinin cesaret ve kahramanlığa değişen bir kadının şayanı hayret hayatını tasvir eden
VATANSEVER
Türkçe Sözlü kopyası
Emsalsiz süper filminin
ve
MEVLODU ŞERİF
Sevgili annem
MİNE CUMAOGLU’nun ruhuna 20. 4. 045 Cuma günü öğle namazını müteakip Çemberlltaş Atlkall paşa camiinde mevludu şerif okunacağından arzu edenlerin hazır bulunmaları rica olunur.
Enver OumaoSlu
KADIN
Orijinal kopyası
Sinemalarında birden başlıyor. Bu filmde: Kendi başma bir orduyu cadde ettiği ordu tarafından ölümden- kurtarılan bir
ŞARK
idare eden ve canlan uğruna mü-kftdını gorecekalnlz;
Ameri kada «ı büyük sanat mükâfatını kazanan ■ dahi Rejisör MİCHAEL CURTİZ'In «aheserl TÜRKÇE
DENİZ KURDU
(The fiCa Wolf)
İDA I.UPİN0 — EDW. G. ROBİNSON — JOHN GARFİBLD
Kitabı her dile çevrilen bütün dünyada milyonlarca insan kararından okunan biiyûk roman
BU AKŞAM LALE’ de
DİKKAT: Numaralı yerlerin lütfen evvelden kapatılman Tel: 48595
KADIKÖY SÜREYYA’DA BU AKŞAM tkl şaheser birden 1=AY BAHÇELERS JOHN PAYNE — PAT O'BRİEN — MARGAKET LİNDSAY 2- GİZLİ ORDU (Türkçe)
ilâve olarak en son dûııya harp jurnali.
Semiha Berksoy
(SOPRANO DRAMATİK) Memleketimizin yegâne opera sanatkârı BU AKŞAMDAN İTİBAREN
Her akşam klasik müzik saatinde (31.15 ■ 31.45 arasında)
Taksim Beledive gazinosunda
%
Bugün AR Sinemasında
@) Sevgilim Bir Casusmuş
MAUREEN O’HARA ve JOHN GAKFİELD
Seanslar — (L45 —
Her ayuı İlk haftasında aksamadan verilen Konservatuvar yaylı sazlar orkeatrasmuj mevsim sonu konserini 9 nisan 1945 pazartesi günü dinledik. Programda (Bach) in İki piyano İçin yazdığı Do minör konçertosunun yer alması, bunun daha evvelki konser programlar il e ilân edilmlg bulunması ve konserin bu yılın sonuncu konseri olması Şehir Tiyatrosu Dram kısmı salonunu her günden çok bir dinleyici kltlesilc doldurmuştu.
ilk (Madrigal) yazan ve bu alanda şöhret kazanan bestecilerden (Wlliaert) )□ (Rlcercar a tre voce sile, klâsik müziğin kudretli besteciler elinde mükemmel şeklini almadan önceki saf şeklini dinledik. Bunu taklbeden (Boccherlnîj nln beş taşımlık (Danslar süiti), İlk eserle tam bir (contraste) teşkil ediyordu. (Wil-laert) teki ağır başlı ve duru ifade yerine (Boccherlnl) nln (Minuetto)-stında zarif, sevimli ve yer yer (trllle) lerle süslenen bir canlılık; icrası oldukça güç olan (Ballo Te-desco) da hareketli bir ritim; — bu parçanın son (accordı unda bir keman. beraberliği bozdu; — (Larghct-toJ da raks karakteri taşıyan v® âdeta bir (Sarabande) ı andıran bir üslûp: ikinci (Minuetto) da İnce bir neşe ve (Seguedllla Spagnolaı da mahalli renkleri canlandıran ve İspanyanın sıcak, lâtif ve hareketli havasım yaratan bir müzik bulduk. Kontrbasların İştirak etmediği bu eserde şef Cemal Reşit Rey, her parçanın karakterini İri belirtti ve alkışlandı.
Konserin cn mühim «eeri olan (Bachl m (Do minör) İki piyano konçertosunda solistler Cemal Reşit Rey ve ve Mithat Fenmen'dl. Orkestrayı (Bülent Tarcan) idare ediyordu. (Claveclıî) İçin yazılmış eserlerin (Clavecln) le çalınmasını, (Cumhuriyet) teki müzik yazarının çok yerindeki düşüncesine uygun olarak biz de doğru buluruz. Bu sazın, on sekizinci yüz yılı canlandıran kendisine hâs ince, zarif ses kalitesi İnkâr edilemez. Bununla beraber bugünkü piyanonun vardığı mükemmeliyet derecesini (Bsch) hayata gelip görseydi ve eserlerinin bu savla İcrasını dinlemiş olsaydı, bu yepyeni ve kudretli ses zenginliği karşısında her halde memnunluğunu gizli yemezdi.
İlk hareket olan (Allegro) güzel bir tempo İle çalındı. İkincisi, üçlü ağır bir hareketti. Bir İki pasaj müstesna, hemen bütün bu tasma orkestra (plzzlcato) Larla refakat, etti. Üçüncü hareket olan (Presto) canlı ve sürükleyici bir ritim He başladı ve solistlerle orkestranın tam anlayışı ve başarıslle sona erdi. Eser çok alkışlandı ve sonuncu hareket tekrarlandı.
(Bach) ın yalnız piyanoya hasre-diLmeyip orkestra eşllğile çalınması, hiç şüphe yok orkestranın verdiği İmkânlar sayesinde daha cazip oluyor. Orkestra, lıer çizgiyi ayrı ayrı belirten çeşitli seslerlle eserin yeknesaklığa düşmesine meydan vermiyor. Solistlerin başarısı tam. ve mükemmeldi. (Bach) ı çalmak İçin kuvvetli bir teknik sahibi plduktan başka kuvvetli bir müzisyen de olmak gerek... Cemal Reşit ve Mithat Fennıen, çalışlarındaki üslup asilliği, vuzuh ve sarahat, ve heyecanlı duygularile (Badı İı ifadelendirmekte gerekli olan müzisyenlik kalitelerini İspat ettiler ve eseri eiblrllğlle mükemmellik gayesine ulaştırdılar.
Konserin son parçası (Tschaî-tanvsky) nln (Sertnade op. 48) lydl. İlk parça, ağır bir başlangıcın yer yer tekrarladığı üçlü bir hareketti. İkinci eser, bestecinin çok tanınmış ve salon orkestralarının repcrtuvarına bile girmiş olan meşhur valsiydl. (Elâgie) deki yaslı hava, eserin sonlarına doğru sazlara konan tsour-dlııe) lerle daha tan anlık ve âdet» elle tutulur bir şekil almıştı. (Finale) yer yer Rus raksının canlı ritmini hatırlatan bir karakterde İdi. Eserin bütünü muvaffakiyetle çalındı ve uzun uzun alkışlandı.
Konservatuvar yeyl» sazlar orkestrasının bir konser mevsimi boyunca İntizam ve ciddiyetle devanı eden konserleri sonundaki düşüncelerimizi tasaca şu kelimelerle İfade edebiliri-'. Bilgi, İyi niyet ve yılmadan çalışmakla yuTt için faydalı bir kurumu sonuna kadar başariyle yürütmek daima mümkündür. Bugün ancak bir
mövsinıllk bir geçmişi olan genç orkestrayı kuran, yetiştiren, ve devamlı, dikkatli, titiz çahşmasiyle bugünkü olgunluk derecesine ulaştıran şef Cemal Reşit Reyi kutlarken küçük yaylı sazlar orkestrasının İlerideki senfoni orkestrasının nüvesini teşkil etmesini candan dileriz.
FİKRİ ÇİÇEKOÖLU
Created by free version of 2PDF
TANIMADIĞIMIZ MEŞHURLAR
Ingiltereye yapılacak siparişlerde kolaylık
Ankaradan gelen bir habere göre Ingiltereye yapılacak siparişler şimdiden sonra formalitelerden kurtarılacak, çabuk neticelendiril ec ekmiş.
İnsanın derhal sevineceği geliyor, Her hangi en yerinde bir sipariş İçin tüccarın, sözde kendi işlerini kolaylaştırıcı bazı organlardan ne çıktığını bilenler, bu haberi okuyunca ümide düşecek, belkj derhal îngll teredeki muhabirleri ile hararetli telgraflar teatisine başhyacaklardır.
Fakat acele etmeyip AnkaralI an gelen haberin tam metnini okumak lâzımdır. Bu yapılınca kolaylıkların bizde değil, fngilte-rede gösterileceği anlaşılır.
Bizde niyet, tesis maksadı bakımından değil, fakat tatbikat it i barı İle ancak çıkardıkları zorluklar, bilerek veya bilmiyerek gösterdikleri tarafgirlikler İle kendilerine bir hayat, bir devam Bebebi bulan organlar, formaliteleri ortadan kaldırmakla kendi 1-dam hükümlerini vermiş olurlar.
Bugün gerek Ametikaya, gerek Ingiltereye bir sipariş verebilmek İçin ne gibi laboratuar tahlillerine, mikroskop tetkiklerine maruz kalındığını gösterelim:
Bir ithalâtçı, hattâ bazen satış maksadı ile değil, fakat kendi fabrikasındaki tesisatı tamamlama, yenileme maksadı ile bazı makineler getirtmek istiyen bir sanayici İngilterede muhtaç olduğu malı veya makineyi, kendisine. bugün değü, fakat altı ay veya bir sene sonra teslim etmeyi kabul eden bir müessese bulunca derhal fiat hususunda mutabık kalıyor ve ihraç müsaadesinin de satıcı tarafından elde edileceğini öğrenince sevinerek bizdekl gûya kendi'İçinden çıkan bir teşekküle baş vuruyor. Bu teşekkülün i-şinl kendi gibi, kendinden fazla bilgi ve titizlik ve alâka ile taki-betmesini beklerken, zavallı ithalâtçı bir nevi sanık iskemlesine oturtulup kendi İş arkadaşlarının, fakat bazen rakiplerinin hazırladıkları ahiret suallerine cevap vermeğe mecbur oluyor.
Sipariş verilecek malın veya mak.nenin 1939 daki, yani harb-den evvelki fiati ne idi? Bunu göstermek için piyasadan, komüs yonculardan tahkikat yapmak, o zamana ait bazı faturalar bulmak lâzımdır. Bu mümkün olmazsa iş mahallerindeki ticaret ataşemizden telgrafla sorulur. Nihayet sipariş edilmek istenen malın 1939 a göre mâkul nispette yükseldiği anlaşılırsa, «tüccara İşkence» makinesi tekrar harekete geçer.
Gerek İngiltere, gerek Birleşik Amerikada fiatlerin vasati yükseliş nispetleri herkesçe bilinmektedir, Her hangi bir malda vasatinin çok üstünde bir artış varsa bunun da her halde hususî sebepleri olmak gerektir. Bu memleketler fabrikalarının her hangi bir maksatla, uydurma, fiat bil-dirmiyecekleri de yüzde yüz muhakkaktır.
Belki bazı Şark piyasaları arasında döviz oyunlarına imkân vermek üzere, fiat şişirmesi olabilir, Fakat bir İngiliz veya Amerika'n fabrikatörü buradaki müşterisine karşı, böyle bir isteği far-zetsek bile, usulsuz, kanunsuz bir harekete imkân verici bir sahtekârlığa tenezzül etmez. Bu hakikati tereddüt etmeden kabul ede-bil.r ve bu bakımdan yapılacak uzatıcı lüzumsuz incelemelerden vazgeçebiliriz.
İkinci safha yapılmak İstenen sipanş ile başkaları tarafından ısmarlanmış mümasil malların flatleri arasında bir karşılaştırmadır. Normal olarak yeni siparişin eskilerinden pahalı olmamasına dikkat edileceği zannedilir ve ekseriya da böyledir.
Fakat bilhassa tesisatta, ma-kine'crde bazı imâl farkları ayn. mahiyette görünen iki mal ara- . şında bazı fiat farkları doğurabi l'r. Punlan, bazen de tarafgirlik ı hislerine kapılındığı zannım u- ı yandıracak şekilde, hurdçbin ile , incelemek manasızdır ve iş sahip- ■ lerini bıktırıcı bir harekettir. j
Fakat bazen de yeni siparişin • e-’r'crinden, hattâ yeni gelmiş ( mal ardan çok daha ucuz olma-
ı aı yüzünden teşebbüse uarhal bh
■ sed çekilmesini davet ettiği de söylenmektedir.
Piyasada dolaşan bir rivayete göre bugün gayet ucuz fiata. me-şelfi 4 liraya kalay getirtmek
■ mümkün olduğu halde evvelce 20-30 liradan mal gelmiş olduğu için bu yeni İmkândan İstifade ye müsaade edilmiyor imiş.
Bilerinde pahalı mal bulunanları korumaktan başka bir netice vermeyle! böyle bir hareket memlekette ucuzluğa doğru gidilmesİ imkânlarını ortadan kaldırır. Kalay hakkın d o ki söylentiler doğru olmasa bile, umumi olarak ucuz ithalâtı kolaylaştırmadığımız muhakkaktır Bu hareketimiz, elinde stok bulunduran tüccarı, hattâ belki yan resmi ticaret kuramlarını, müstehlikin zararına olarak, korumaktır.
Yeni ve ucuz ithalât ile fiatlerin düşmesi yüzünden hattâ meselâ ticaret ofisi, Sümerbank fabrikaları bile büyük zararlara maruz kalsalar, bu zararı hoş görmek. fiat yükselme devrinde aynı müesseselerin temin ettikleri bol kârlara mahsup" etmek gerektir.
Bir taraftan hükümet, hayatı ucuzlatma prenslpini tatbike çalışır, tatbike mecbur iken gene devlete bağlı bazı teşekküllerin pahalılığı devam ettirme istikametinde hareket etmelerini akı! kabul edemez Binaenaleyh gerek tüccar teşekküllerinde, gerek ticaret Bakanlığındaki komitelerde ithalâtı güçleştirici hareketler hükümetin umumî siyasetini baltalayıcıdır.
Anglo-Sakson piyasalarının fi-atleri bizim İçin bir kontrol mevzuu olmaktan çıkmalıdır. Bunları gözümüz kapalı olarak kabul ve tasdik edebiliriz.
Fiat incelemesi de bittikten sonra verilmiş ve verilmek İstenen siparişlerin piyasa ihtiyacına uyup uymadığı, bu ihtiyacı geçip geçmediği meselesi gelir. İşte asıl burada tamamen indî, medrese zihniyetini andıran düşünceler serbes ve geniş bir inkişaf sahası bulur.
Kendi sermayesini bir mala yatırmayı göze alan bir tüccar her halde, umumî olarak, yaptığı i-şfn hakikî bir ihtiyaca uyup uymadığını her hangi bir teşekkülden daha iyi * " ' ' "
tindedir. Bu belki fuzuli faydasızıdır
Esasen piyasa ihtiyacı, bilhassa yiyecek maddeleri dışındaki bütün mevzularda, elâstiki bir mefhumdur, ihtiyacın elâstikl-yeti namı altında bu. iktisadın herkesçe bilinen bir hakikatidir. Bu hakikat karsısında yannkl İhtiyaç inkişaflarını, heyetler değil, ancak müstehlik İle hergtin temasta bulunan, ihtisası yüzünden bir nevi seziş barometresine sahip olan, kendi mesuliyeti altında hareket eden tüccar bilir. Esasen, miimkün o'sa da bazı mallar fazla olarak memlekete İthâl edilse, ucuzluk tahrik edilmiş olur.
r uletin bütün organları ve kontroluna tabi bütün teşekküller bu istikamette çalışmak lâzım iken, bazen tahdit yolunda hareketlerde bulunmaları umumî efkârca anlaşılmamaktadır.
Hele tüccar organlarının veya bu adı taşıyan teşekküllerin tüccarın teşebbüs ve hareket İmkânlarını azaltıcı müdahaleleri hiç bir bakımdan müdafaa edilemez. Memleketin döviz politikası bu organların değil, doğrudan doğruya hükümetin işidir. Çizmeden yukarıya çıkmayıp tüccar muhitlerinde devlet adamı edası takınmamak lâzımdır,
İşte, kendi tarafımızda, İşler! güçleştirme mekanizması üslûbunu hiç değiştirmemiştir. Kolaylık vc sadelik bize mal verici taraftan geliyor. Biz de onlara ayak uydurmalıyız Uydururuz, fakat kırtasiyeci, müspet saha bulamadığı İçin menfi İstikamette çalışan bir çok organların «hikmeti vücudu» kalmaz; bu sayede piyasa tabiî bîr iklime döner, yüz binlerle i Iralan bulan lüzumsuz masraflardan, israflar, dan kurtulur.
GEV AT NtZAMİ
bilmek mecburiye-husustaki vasilik, müdahale erin en
Çerkeş Haşan vakasında konak ta bulunanlar neler anlatıyor?
Konağın selâmlığında bu korkunç hâdise geçerken, harem kısmında neler oluyordu? Hâdisenin yazılmamış tarafları...
f .
Çerkeş Haşan vakası — Beş tabancalı adam — Çizmenin içinden çıkan ı silâh — Kırmızı salondaki toplantının sonu — Mithat paşanın ceketi_
f ağanın meraklı macerası — Hamamdan işitilen silâh sesleri
1 Ahmet
' Meşhur «Çerkeş Haşan vakası» ’ m o gece konakta bulunan. Mit' hat paşanın oğlundan, bay Ali Haydar Mithatm ağzından; Mit. ' hat paşanın çiftliğinde, onun eşyası, kitapları arasında dinle’ dûn. Arasıra başını çevirip pen-‘ cereden dışarıya baktığım zaman bahçede Mithat paşanın kendi elile ektiği çamları da görüyor’ dum,
■ Çerkeş Haşan vakası» yazılırken maalesef yalnız resmi tahkikat cephesi ele alınmıştır. Bu 1 müthiş, kanlı hâdisenin geçtiği, konaktaki o gecenin iç yüziina : inilmemiştir.
Vakayı kısaca hülâsa ettikten sonra yazılmamış taraflanna geçelim:
Yeni padişah, Sultan. Muradın artan deliliği yüzünden ne yapılacağını kararlaştırmak üzere sık sık vükelâ evlerinde toplanılıyordu, Hattâ bu toplantılar İçin gündüzler kâfi gelmiyor, gece de bir-leşiyorlardı. En ziyade toplanılan yer Mithat paşanın Tavşan-taşındaki konağı idi. Bu suretle o gece de gene Bayezttteki konakta büyük bir faaliyet göze çarpıyordu. Kırmızı salondaki bü tün avizeler yakılmıştı. Pek az sonra bu kızıl salonda, zamanın en meşhur çehrelerini kan ve ölümün beklediği hiç kimsenin akima gelmiyordu. Şeyhülislâm Hayrullah efendi. Saffet paşa, Ticaret Nazın damat Mahmut Celâleddin paşadan başka bütün vükelâ, bütün kabine Mithat paşanın kırmızı salonunda İdiler. Vakit akşam yemeğinden sonra idi.
İşte bu sırada Çerkeş Haşan üzerinde beş büyük revolver olduğu halde Mithat paşanın konağına geliyor. Kapıdaki hademeyi aldatıp paşaların toplandık-lan salona giriyor. Ve revolverlerden birini çıkanp evvelâ serasker Hüseyin Avni paşayı fAbdülâzizi haledenlerden b ri) midesi üzerinden İki kurşunla vuruyor. Salonda bulunanlann hiç birinde silâh yok. Paşaların her biri bir tarafa savuşuyor, kanapelerln arkasına, perdelerin yanına gizleniyorlar. Bu esnada devrin Bahriye nazın Kayserili Ahmet paşa fırlayıp, Çerkeş Haşam yakalamak İstiyor. Fakat Çeıkes Haşan bu sefer onu da ağır yaralıyor ve 601 kulağını kopanyorl,,
Bu sırada Hüseyin paşa can hevlile kendisini sofaya atmıştır. Orada:
— Yetişin!,, diye bağırırken Çerkeş Haşan arkasından yetişiyor, Zira adamın asıl öldürmek istediği de Hüseyin Avni paşadır. «Yetişin!..» sözüne Mithat paşanın adamı meşhur «Ahmet ağa» koşuyor.
Ahmet ağa Çerkeş Haşanın arkasından kollarını yakalıyor. Fakat adam kurtulup Ahmet ağayı da başından vurarak öldürüyor. Bu sırada nazınn yaverleri koşup yetişmek istiyorlar ama merdivenlerin üst başında bulunan Çerkeş Haşan yanındaki beş tane rovelverle konağı bir muharebe meydanına döndürüyor. Ve kimse merdivenden yukarıya çıkamıyor. Hattâ o aralık gelen beş zaptiye de kanlar içinde yere seriliyor. Ve nihayet gene kırmızı salona giren Çerkeş Haşan, hariciye nazan Raşit paşayı bir kanepe üzerinde dehşetinden bayılmış bir halde bulunca şakağına tabancasını dayıyarak üç el ateş ediyor, ayrıca da kamasını çıkararak boğazını kesiyor. Ve bundan sonra kırmızı salonun ku1-mızı perdelerini yakmak istiyor ve avizelere de ateş ediyor,,. Bu araJık yetişen askerler kendisini
Abdülhamit
Mithat paşanın Çerkeş Haşan vakasında ölen adamı: Ahmet ağa
yakalıyorlar, götürürlerken adam kapıda bahriye kol ağası Şükrü beyi görünce bu sefer de hemen çizmesinin içinden yeni bir tabanca çıkanp onu da hemen oracıkta öldürüyor.
İşte Çerkeş Haşan vakasında bildiğimiz bu kadardır. Bu facianın sahneden görünen kısnudır. Bir de bıtnıin kulis arasına bakalım. Yazılmıyan tarafına...
Hamamdan işitilen silâh sesleri
Tabanca seslerini haremden İlk işiten Canan kalfadır. Dell gibi selâmlığa doğru koşuyor. Ve Şehrlban hanım:
— Paşayı öldürdüler!,.
Diye merdivenlerden aşağı I-nerken düşüyor. Genç kadının bacağı kınlıyor.
O gecenin heyecanını, aradan bunca sene geçmesine Tağmen karşımda yeniden yaşayan. sayın Ali Haydar Mithat bana şunları söyledi:
— Konağın içini birdenbire müthiş bir facia havası sardı. Gayet iyi hatırlıyorum. Tayam beni yakalayınca doğru mutfağa götürdü. Kapıyı kapadı. Biz karanlık mutfakta titreşirken evin içinde mütemadiyen silâhlar patlıyordu. Nihayet silâh sesleri kesilince tayamla beraber hamamdan çıktık!,,,«
Gayet mühim bir nokta da şudur: Biitün gürültü patırdı içinde, blrb’ri arkasından boşalan beş tabancanın kurşunlarından ve Çerkeş Haşanın kamasından arkadaşları İle birlikte bulunan Mithat paşa nasıl kurtulmuştu?.
Bir soğuk kanlılık hareketi İle.. Çerkeş Haşan Hüseyin Avni paşadan sonra Mithat paşanın üzerine atılmış ve onu kollarından yakalamıştı.
Mithat paşa son derecede büyük bir çabukluk ve soğuk kanlılıkla, Çerkeş Haşanın kollarından tuttuğu ceketini sırtından çıka-nvermlştir.
Ali Haydar Mithat bu mühim noktayı aydınlatırken şöyle diyor:
— Bu suretle babamın ceketi Çerkeş Haşanın elinde kalmıştır. M'that paşa hemen o halde, yani ceketsiz olarak kapıdan fırlamış, arkadan dolaşarak hareme gelmiş ve Bayezit karakoluna haber göndermiştir
Mithat paşayı bu korkunç cinayetten kurtaran çabucak sırtından çıkardığı ceket olmuştur.
Lâkin Çerkeş Haşanı tuttuğu halde gene onun kurşunu ile öldürülen Mithat paşanın ağası da pek enteresan bir adamdı, Yakınlan ondan bahsederken:
— Ahmet ağa da Mithat paşaya suikast yapmak niyeti ile yanma gelmişti, Mithat paşa onu ikna etti. Kendisine ağa yaptı. Hattâ onu bir aralık kâhyasının kızı ile evlendirdi. Mithat paşayı öldürmek niyeti İle yanına giren Ahmet ağa onun uğrunda öldü.
Çerkeş Haşan vakasından bir müddet sonra Abdülhamidln günleri başlıyordu,..
Hikmet Feridun Es
Lâstiklerin sıcaklığa daha çok dayanmaları için
Zor işlerde kullanılacak lâstiklerin sıcaklıktan daha az bozulmalarını sağlamak için kauçuk imalinde kullanılan başlıca malzemeden biri de sulfate de mag-neslum'dur.
Terkibinin içine oxyde de zino katılmasına İmkân bulunduğu takdirde lâstiklerin şüphesiz daha dayanıklı olacağını bütün kimyagerler çoktanberi biliyorlardı, fakat kauçuğa yeter miktarda oxyde de zinc katılması için hiç bir elverişli metod bulunamamıştı,
«Fireston Rubber Co.» firmasının mühendisleri, bu müşkülü halleden bir sulfate de magne-sıum imali usulünü tekemmül ettirmişlerdir. Bu sayede sentetik kauçuk ve ozyde de zlnc eşit miktarda kanştınlabUmekte çok zorluk çekilmeden pıhtı’aştırılabi’mektedir.
KIZIL ÇEMBER
Yazan. Edgar Waliac£
Çeviren: M. Cahld Gündoğdu
Dünyanın en güzel ve en heyecanlı detektif romanlarından meydana gelen a Polis Romanları Serisi» nin 3 üncü kitabı olan KIZIL ÇEMBER, Edgar WaUac|f üı en üstün eseridir.
13 x 19 boyunda 268 sahlfe, Katı
150 kuruştur.
TÜRKİYE YAYINEVİ — İstanbul
Created by free version of 2PDF
Eskişehir ticaret lisesi
Eskişehir (Akşam» — Esklşehlrde büyük bir Ticaret lisesi binası yapılacaktır. 942 yılında kurulan İlse bıı sene İlk mezunlarını vermiştir. Bu münasebetle öğrenciler bir veda mü-sameresl vermişlerdir. Müsamere çok iyi geçmiş, gençlerimiz çok alkışlanmışlardır
SARI BENİZ
Sön yıllarda memleketimizde yazılan tarihi Tür]{ romanlarının en kuvvetlisi ve en güzeli olan SARI BENİZ, Yıldırım Beyazıd'ın oğullarından ve tarihte «Düzmece Mustafa0 diye anılan Şehzade Mustafa'nın Bizans sa-raylaundaki fevkalâde meraklı maceralarım ve kardeşleriyle saptığı mücadeleleri çok tatlı bir üslûpla anlatır.
(Türk Romanları Serisi) nin 7 nel kitabıdır. Yazan: Aptallan Ziya Ko-zanoSlu. Fiatı JOQ kuruştur
TÜRK ROMANLARI SERİSİ) nden şimdiye kadar çıkan kitaplar-
KIZIL TÜ’Ö ....*
ATI.IHAN
SİLÂH ARKADAŞLA!
PATRON ALTLAR
SAVCI BEY MALKOÇOĞLU Çıkaran: TÜRKİYE YAYINEVİ
150 Krj.
125 ■
80 »
150 ■ 150 ■
ICO »
BİBBİRt^İ^ sunanlar
BUĞUN ÇlKTif
BU «AYIDA: Yusuf Vehbi — Ollvla de Havilland — Lo-rctta Young — Vasfl Rıza — yıldızların çocukları. Ayrıca sn yeni sinema resim ve ha-herleri
Yazan: Cart er Dlekson çeviren: Sedat Elman Türkiye Yayınevi’nln dünyanın büyük dillerindeki detektif Ve macera romanlarının titiz bir İtina ile seçilip dilimize tercüme edilmesinden meydana getirdiği Polis Romanları Serlsl'nln 4 üncü kitabı olan bu eser çıkmıştır.
13 X 19 boyunda 228 sahlfe, fiatı 125 kuruştur.
Türkiye Yayınevi — İstanbul
F-’hlfe 0
AKŞAM
19 Nisan 1945
Apartmanla içine bir bomba düşseydi belki ûe bu derecede büyük bir taşkınlık havası yurataınazdı. ,
Her kes hayrtt ve dehşet içindeydi. Ve bunda hakları da vardı. Zira olta kal kiracılarından bir adama pek garip bir takım haller gelmişti. Evvelce bu zat gayet deril toplu bir insandı, Son derecede nazikti. Kibar, sessizdi. Bir bankada memurdu. Gece evine bir siirii evrak getirir, çalışırdı. Karısına büyük bir hürmet gösterdiğine bütün komşular şahitti. Vakıa kadın biraz sinirli, biraz bağırıp çağıran bir mahluktu amma erkek kendisini İdare ediyordu. Yalnız adaın epeyce çıt farildim tesirini uyandırıyordu. Elinde paket taşımaz, çok çok. parmakları arasında bir çiçek buketi İle eve dönerdi. Bir banka memurundan aiyatıe bir şairi andırırdı. Fakat bilhassa nezaketi meşhurdu.
Mahalle halkı bLr kere onun çöpçü ile «Bendenizi.» diye konuştuğunu görmüştü. Bunu acayip bir hikâye şeklinde anlatıp dururlardı.
İşte o sabah apartman halkı merdivenlerde müthiş bir gürültü işitti. .-Kapılarından başlarını uzatanlar son dcrecfdc garip bir manzara ile kar-jılaştılar. Şakir, o gayet çelebi, ga-efendiden, hattâ çıt kırıldım zat şb vaziyette İçti. Kadınların eski «iş donu» tın hatırlatan şalvar gibi bir şey giymiş, başını bağlamış, elinde bir süpürge, bir yandan yüksek sesle: «Çıtı pıtı dillerin kurusun, ver şeftalilerimi geri!..» şarkısını söyliyerek friiyük bir-faaliyetle merdivenleri süpürüyor!,.
Evet o, elinde çiçek, hülyalı gözlerle evine donen şair tavırlı adam bu kılıkta İdi. Onun merdivenleri süpüreceği, ölür de kimsenin aklına gelmezdi.
Şakir en alt basamağa kadar her tarafı toz duman İçinde bıraktıktan eonra yukarıya kendi katına, karısına, tıpkı eski çaycıların müşterinin yanından kahve ocağına seslendikleri tonla bağırdı:
— Döööööök .. Altı teneke *ıl...
O şirret kadın yukarıdan kocasına map verdi:
— Kaç teneke aslanım?..
— Be kadın!.. Kulakların sağır su?.. 6 teneke dedik ya!..
— Peki ciğer parem... Peki nonoşum... Üzülme sen’.. îfto döküyorum...
Ve şarrrrl... Yukarıdan merdivenlere teneke teneke su dökülmeğe başladı Şakir foştir foşur merdivenleri süpürge İle yıkamakta!..
Dökül1 n suların ardı arkası kesilin-•* Şakir bir daha seslendi:
— Döööök... Üç teneke daha..
— Dökeyim aslanım... Dökeyim kaplanım!..
Şakirin bu vaziyeti ve o acar zovce-rinln karşılık tara bütün apartman Ualkını hayretten dondurmuştu!.. J4* ölüyordu?. ■
Kapıları açan kiracılar birbiri!erile föylece konuşmağa başlamışlardı:
-- Ah zavallı!.. Delirmiş!..
— Ne kadar da nazik, terbiyeli, kibar adamdı hanım efendi çiğim... Halbuki zavallının şu haline bakınız hele!.. Neden bu hale düştü acaba?
— Gürültüden çok şikâyet ederdi. Her halde biçare adam üst kattaklle-rln patırdısından çıldırmış olacak... Çünkü geçe yarısına kadar kafaslle çalışıyor. Gürültü yüzünden aklı bağından gitmiştir fakirin!..
— Öyle, öyle kardeşim... Gürültüden çok yaka silkiyordu. Bu yüzden kaçırdı aklını... Biçare!..
Şakir merdivenleri süpürdükten ponra sokak kapısının önünü her keçin ve bilhassa mahalle çocuklarının hayretten kocaman kocaman açılan gözleri karşısında adam akıllı, havaya toz bulutları kaldıra kaldıra süpürdü.
Bu çırada karısı da merdiven bS-
— Geliyorum.. Hatun!..
Kadın cevap verdi:
— Gel, elmasım gel...
Herkes muvakkat bir zaman için katma çekildi. Şakir’le karısı da kendi dairelerine girdi. Kiracılar dedikodu yapmak üzere tekrar dışarı çıktılar.
Biri:
_ Dikkat ettiniz mİ?. O sinirli ka-duı pisi gibi olmuş. Kuzu gibi olmuş...
— Nasıl olmasın?.. Adamın halini görmedin mi'5.. Gel de bu vaziyet karşısında kuzu gibi olmal..
O kadar zamandır akıllı yaşadığı halde kimsenin sözünü dinlemediği Şakir delirdikten sonra yalnız, karısını değil, biitiin bir apartman halfanı mum yapıp şamdnna dikmişti. Eskiden bir fabrika kadar gürültü olan apartmanda şimdi çıt işitilmiyordu...
Yalnız ara sıra komşumuzun sinirleri tutuyor, merdivenlerde süpiirge-sile meydana çıkıyordu.
Nihayet işleri İcabı uzak bir şehre gitmeleri icabetti.
Apartmandan çıkarken Şakir bütün öteki kiracıları topladı
Herkes «çok sinirli komşu* nun evine çekine çekine, korka korka geldi.
Şakir onlara şu fasa nutku söyledi’
— Aziz komşularım... Aylardanbcrl size oynadığım deli rolü burada bitiyor... Eğer bu rolü oynamasaydım gürültünüzle hakikaten aklımı kaçıracak, sahiden deli olacaktım Bu variyet kargısında ben «hakiki delilik» ten Lse «sahte deliliği» tercih ettim Artık bu çatıdan ayrılıyorum. Daha fazla deli rolü oynamağa lüzum yok Bundan sonra İstediğiniz gibi gürültü ( edebilirsiniz. Yalnız yeni kiracı gelir de benim yaptığımı tekrarlamağa kalkarsa aldanmayınız!..
(Bir yıldız)
Bulmaca
3458789 10
1 — Sınırı aşmak - Bir sayı.
2 — Şiir ve güzel yazı yml.
I — Cezalandıran.
4 — Kaba kumaş - Tersi iç çamaşırlarından.
5 — Tersi Flllstlnde bir şehir -Tersi çok değil.
6 — Aza! arımız.
7 — Tersi muhalefettir - Tersi yapma.
8 — Bedenin diş kısmı - Uydurma hikâye. .
9 — Nazikçe muamele.
10 — Scru - Hüsnüahiâk.
GEÇEN BULMACANIN HALLİ
Soldan sağa ve yukarıdan aşağı:
1 — Fasulya, As, 2 — Alat, Aliye, 3 — Samanlık, 4 — Utananfaşl, 5 — Nabıç, Ui, 6 — Yalnızadam. 7 — Alıkça, 8 — İki, Daday, 9 — Ay, Şua, Ale, ıo — Seçllmiyen.
firrdan komşularla dertleşiyordu:
— Ah ah kardeşim... Olan oldu
mu?.. Nihayet ğürüJtü gürültü... Aklı! kaşından gitti İşte!..
Aşağıdan kocan seslendi:
Her eczanede sıtma ilâcı bulundurulması mecburidir. Ve eczan-lerde sıtma İlâçları hükümetçe kararlaştırılan fiat üzerinden satılır. Sıtma ilâcı bulundurmayan eczaneler hakkında hükümet tarafından takibat yapılır.
Ingi'terenin 1944 senesindeki filim başarıları
Nakleden: Zeria Ömerl
Beyin ameliyatındaki güçlükler
Harb başlayınca İngilterenlrı bir çok filim stüdyolarına Devlet tarafından cl konmuştu. O zamandan beri bunlardan bazısı tekrar serbes bırakılmışsa da zemin hâlâ pek mahduttur. ve bu sanayi de sıkı bir tasarruf gütmek zorundadır. Tabiidir kİ tasar- > ruf diğer bütün sahalarda da hüküm sürmüştür. Fillmcllik harbde bulu-naıı bir devletin ilk olarak Istlyeceği birçok ham maddelere ihtiyaç gösterir. İngiltere filim sanayiinde çalışan erkek ve kadınların çoğu ya hizmete çağrılmış veya muharip kuvvetlerle diğer başlıca İşlerde çalışmak iizere gönüllü gitmişlerdir. Bu gidenlerin arasında birçok yıldızlar, tanınmış artistler ve figüranlar bulunmaktadır t .
• Birinci cihan harbinde buna benzer sebeplerden İngiliz filim sanayii hemen tam bir inkıraza uğramış ve neticede yeni bir başlangıç İçin senelerce beklemek lcabetmlştir. Bu sefer İse lâlih daha çok gülmüş ve hükümet de bu sanayiin iktisadi ve estetik kıymetini takdir ederek bundan sonra mahvolmamasını temin «tınış-tir. Mümkün olduğu nispette malzeme ve personel serbes bırakılarak bazı yıldızlara da İngiliz Alimlerinde ı oynıyabllmeleri için uzunca izinler verilmektedir.
Ayrıca sinemanın eşsiz bir istihba- de rat ve öğretim vasıtası olduğu tahak- rağmen _________._____________ ____
" tekrüs- ki bu filim hiç şüphesiz perdenin en
‘ nefis deniz dramlarından biri olarak kalacaktır.
Dokümanterlerden birkaç
ğlldlr. Fliffnclllkte yeni çıkan bir teknik dokümanter fllimLeri mevzulu ve eşhastı Alimlere yaklaştırmıştır. Bu usul 1944 de İngiliz sinemasının en büyük başarılarından biri olan «Wes-terıı Approach» (Batı yolları) m meydana getirmiştir. Dokümanter olmakla beraber bu filimin muayyen bir mevzuu vardır. En yüksek noktası, düşman denizaltı kumandanının metrûk sandığı ticaret gemisinin mürettebatından İki kişinin denlzaltıyı batırmalarıdır. Bu filim aynı zamanda bir konvoyun Atlantiğl geçmesini ve bLrkaç gemicinin bir tahHsiye sandalı içinde geçirdikleri on dört günlük maceralarını ihtiva eder.
Sözleri kendileri bulmuşlardır.
Profesyonel aktörler kullanılmamıştır. Söylenen her kelime söyllye-nln kendi buluşudur. Direktör sadece mevzu ve hareketler hakkında umumi bir fikir vermiş, kalanı denizciler kendi öz hareketleriyle başarmışlardır. Bu filim ticaret bahrlyesl İçin ne ise. »Target for Tonlght» iBu geceki hedefi dc R.A.F. bombardıman komutası için o kıymet! almıştır. Filim renkli olarak alınmış ve hazırlanması iki sene sürmüştür.
Dokümantere yakın filimler arasında temayüz etmiş biri de 11 aktö-| rünün profesyonel, bazı sahnelerin "e stüdyoda çevrilmiş olmalarına San Demetrlo, London» dur
Sadece kafa tasını açıp kapatmak için, 4 saat süren bir ameliyata ihtiyaç vardır
rat ve öğretim , _
kuk etmiştir. Rina göre filim yenlerinin çoğuna, umumi askeri talimden sonra ihtisaslarına dair İşler verilmiştir. Bunlar ordunun, deniz ve, _____________________ ________,
hava kuvvetlerinin başarılarını filime uzağa gidince «The Way Ahead-almaktadırlar. Bütün bu işlerin neti- rjye giden yol) u bulursunuz. Bu da eğsi olarak harbin beşinci .(»nesini« yapma olmakla berabeı bir saniye sonunda İngiliz Alim endüstrisi dün bile mevzuda» harice çıkmamıştır, ya memleketlerinin sanayllle boy ol İngiliz sivillerinin İngiliz askerler! çüşebllecek bir duruma varmıştır haline gelmesi mevzuu teşkil eder.
Kemiyet, ihtiyaçlar yüzünden da- Burada ferdi karakterlerin çok daha ralmışsa da. keyfiyet mütemadiyen fn2|a ronerj vardır. Profesyonel ar-tekânıül etmiştir. Fransız sinemucıh- tlstlerln başında Davld Niven bulun-ğı bize harbden evvel - ve tabii simdi maktadir kl, kendisine evvelce söy-bildlğlmlz gibi Nazi işgali sırasında — ıediğlmlz gibi ordudan sinema işler! sanat kıymetinin mutlaka israfa oağ- jÇm uzunca bir izin verilmiştir Bu lı olmadığını öğretmiştir. - - - • .......
Dokiimanter filimler.
İstihbarat fİlimleri — dokümanter-ler'— İngiliz sinemasının on yıldan fazla bir zaman için temayüz etmiş olduğunu gösterir.
Dokümanter Alimlerin gayesi vakaları göstermekten çok, izah ve tefsir etmektir. 1944 deki İngiliz dokümanter Alimlerinin en başîıcası belkL de «The Left of the Line» (Cephenin solut dur. Bu, İngiliz ve Kanada ordularının Normandiya köprü başın-[ dan Brüksel'e kadar ilerleyişini gös- ve hakikatten .
terlr. Hail hazırda gösterilen muha- den uzak, milli iftihar ve gururdan rebe sahnelerinden sonra İnsanın ak- ' doğan bir filim meydana getirilmiş-lında kalan manzara muhakkak k! tir.» Henry V» (V inci Hnnri) de Sha-Fransaya yapılan istilâdan bir gün kespeare sahne tarihinde İlk defa evvelki güney İngilterenln manzara- ’ olarak milyonlarca seyircinin önüne larldır. Bunda birbirini taklbeden ka- hakiki şa'şaaslle çıkarılmıştır. Lau-ra konvoyları. mlllerce uzanan uçak- rence Ollvier'in yaratmış olduğu ou lar, tanklar, toplar, kamyonlar ve şaheser senenin en yüksek dram badatla birçok vasıtalar görülmektedir., şartlan arasında yer almıştır.. Bu Bu sahneler sadece tesir edici değil,1 eser sinemanın başlıca icaplarına gö-aynı zamanda kâğıt üzerine basılmış re tadil edilmekle beraber Shakes-istatistiklerden çok daha iyi anlaşıla- peare metninin pek cüz'I bir kısmı fe-bilir. !' da edilmiş ve mevzula metin hemen
Kayda değer bir filim de R. A. F. tamamen aslına sadık kalmıştır. Ne-hava-deniz tahlisiye servisinin çalış- tice olarak da büyük bir sahne eseri malarını, süratli botlarla denize açı-' büyük bir filim haline gelmiştir, larak düşürülmüş havacıların imda- ~ ' '
dına koşan adamların yararlıklarım terakkiyi göstermek bakımından kay-gösteren «For Those in Perll» (Tehll- da değer birkaç filim daha kalıyor, kede olanlara) dır. R A F İn diğer Holllvut geniş ölçüde (işgal altındaki bir ciheti — müstakbel pilotların ye- Avrupa) mevzuunu ele almıştır. Bu tlştirllmesl ve yetiştirildikleri hava mevzuu İngiliz filimclleri, belki çok talim kor'u — (Sons of the Air» (Se-, yakınında bulunduklarından, belki de manın çocukları) adlı filimde gösle- ( pek yakında temizlenmiş olacağından rllmlştlr. «The Return of the VI- tamamen bir yana bırakmışlardır, klngs» (Vikinglerln dönüşü) adlı A- Fakat «Champagne Chalie» adlı bir Um de Norveç'e yapılan bir komando filimde İnglllzler (müzikal) filimin baskınının tekrar canlandırılmasın- J sırf Amerikalılara mahsus olmadığını dan başka bir şey değildi. Bundaki' Hollivud'a göstermişlerdir. Bu filim uu.-_ — u._ *—»n, çavuşu ' neşeli ve İnce bir tarzda geçen asrın
tarafından son senelerinde halkın eğlencelerini 1 meydana koymaktadır. Aynı çağ.
’ ’ Victoria zamanlarına alt ciddi ve sosyal bir mevzu olan «Fanny by Gasllght» (Fanny fener ışığı altında) da yeniden cani indirilmiştir.
İki büyük İngiliz komedisinde.
fnimi seyrederkeı insan kendini bütün şahısları yaklnen tanıyormuş zanneder.
Aynı şey Noel Covard'm «Thls Happy Brccd» (Mesut Yuva) sı için de söylenebilir. Filim Londralı, orta halli bir ailenin harbler arasındaki yaşayış tarzını ve bilhassa İngiliz milli karakterlerini tebarüz ettirmiştir.
Hakiki parlaklığiyle Shakespeare.
1944 de tamamen serbes ifade tarzlı inhiraf temayüllerin-
Senenin başarıları arasında, gene
Beyin ameliyatında karşılaşılan müşkülât, doğrudan doğruya bu İşin fevkalâde sayılabilecek kadar uzun bir zamana İhtiyaç göstermesinden İleri geldiğine asla şüphe edilemez.
Sadece kafa tasını açıp kapamaktan ibaret olan basit bir tazyik ameliyatı İçin, umumiyet ltlbarile 4 saatlik mütemadi bir faaliyete İhtiyaç vardır. 8 ve 8 saat süren ameliyatlara hemen hemen her gün tesadüf edilmektedir. 10-12 saat devam eden ameliyatlar da pek nadir değildir. Fakat, bazen 16 saati teâavüz eden ameliyatlara da tesadüf edilmektedir.
Beyin ameliyatında, bütün rabıtaları son derece İncelikle ele almak, kanama İşini kontrol etmek vc karşılaşılacak müşkülât bakımından uzun bir zamana ihtiyaç hasıl olmaktadır.
Fakat, şimdi tatbik sahasına giren elektrik usulii, kanamayı kontrol etmek hususunda müstesna bir rol oynamaktadır. Elektrod teşkil eden nemli bir yastık sayesinde vücuttan yüksele tekerrürlü bir cereyan geçirilmektedir. Elektrodun diğer kısmı da küçük bir madeni uçtur. Madeni ucun temas ettiği noktada büyük bir sıcaklık husule gelmektedir. Böyle bir elektrod, kanayan noktaya temas ettirildiği vakit, etraftaki rabıtalar sıcaklığın teslrile pıhtılaşır ve kanama durur.
Eğer, bu küçük elektrodun cesameti bayağı bir İğneden farksız olursa, küçük kan damarlarını derhal pıhtılaştırmak mümkündür. Bu usule başvurmak suretlle, asgari kan zaylatile ve başka bir usule ihtiyaç hasıl olacak vakitten çok daha kısa bir zamanda beyin kesilebilir.
Beyin ameliyatlarının bir çoğuna, beyin tümörleri sebebiyet vermektedir. İki türlü tümör vardır: zararlı ve zararsız. Zararsız tümör, rabıtaların etrafında İkinci bir büyüme merkezi teşkil edebilir.- Doğuştan beri mevcut olabilecek tümörlerin, sıhhate tesiri gayet nadirdir. Diğer taraftan, zararlı tümör tamamen yokedilmediğl takdirde, gayet vahim bir Akıbet hazırlar.
Beyin tümörleri, vücudun herhangi bir yerindeki tümörlerle kabili kıyas değildir. Bunlar kapalı bir kutuda, duvarları herhangi bir şekilde geniş-letllemiyecek bir kafa tasında büyüdükleri İçin, cesametleri muayyen bir hadde geldiği Vakit, tazyik neticesinde beyni tahrlbetmektedlr. Bu yüzden kafa tasında başgösterecek herhangi bir tümör — hattâ bazen zararsız bile — gayet feci bir akıbet doğurmaktadır.
Beyin tümörlerinin iki türlü tesiri vardır Bazı semptomlar, kafa tasındaki tazyikten ileri gelmektedir. Bazen de. beynin muhtelif kısımlarında tahribat ve tahrlşat yapmaktadır.
Beyinde husule gelen tümör, baş ağrılarına ve günden güne artan bu-
lantı ile körlüğe sürükllyen mütemadi bir görme azlığına sebebiyet verir. Beyin kısımlarında husule gelen tah-rişat, nöbet yapar. Diğer taraftan, hastanın vücudunun bir kısmında gayri ihtiyari hareketler başgösterlr. Bu nöbetlerde, ekseriya hassasiyetin kaybedilmesi de mümkündür.
Beynin bir kumulda husule gelecek tahribat, söz söyleme kudretini, rü-yet İmkânını ortadan kaldırdığı gibi, dimağın İşlemesine de mâni olabilir.
Birçok vaziyetlerde, beyin tümörü tamamen ortadan kaldırılabilir. Bir tümörün kısmen veya tamamen kaldırılması keyfiyeti, tahribedılen beyin miktarına bağlıdır.
Eğer, bir hastanın barsaklannda husule gelen bir hastalık neticesinde barsağın birkaç kadem! ortadan kaldırılacak olursa, ciddi bir arıza baş-göstermez. Beyin için, maatteessüf aynı durum bahis mevzuu otamaz. Eğer, bir adamın beyninin sol tarafında büyük ve geniş bir tümör başgösterecek olursa, bu kısım tamamen yokedileblUr; ve bu suretle hasta. tamamen iyileşebilir. Lâkin, böyle bir durum karşısında hasta.konuşma kudretini kaybedeceği gibi, sağ ayak ve kolu da tamamen felce ağrıyacaktır, Üstelik, vücudundaki bütün hassasiyetten mahrum olacaktır, Diğer taraftan tümör, cüz'i bir olgunlaşma seyri takibediyorsa, daha son-tl yapılacak bir ameliyatla şiş kısmen kaldırılır ve netice Itibarüe böyle bir hastadan birkaç yıllık faydalı bil hayat beklenebilir Beynin büyük bir kısmında küçük bir tümör peyda olursa, bunu tamamen ortadan kaldırmak mümkündür.
Vücudun herhangi bir yerinden büyük veya küçük bir parça çıkarmak mümkündür. Lâkin, beyinden çıkarılabilecek eL küçük bir parça, gayet vahim neticelere sebebiyet verebilir.
Bazı beyin tümörlerine ameliyat yapmak İmkânsızdır. Bu vaziyet karşısında. kafa tasının bir kısmını çıkarmaktan ibaret olan bir ameliyat yapılır vç x şuaı tedavisine de devam edilebilir.
Cerrahi sayesinde bertaraf edilecek diğer beyin hastalıkları da vardır. Vaktlle, beyin apseleri büyük bir facia teşkil ediyordu. Fakat sonradan, bu cerahatlerin zamanla bir duvar teşkil ettiği ve bunun tamamen çıkarılabileceği anlaşılmıştır.
reated by free version of 2PDF
bütün şahıslar, bir İngiliz müstesna, ' Norveçliler temsil edilmiştir.
Dokümanter Alimlerin vakalara dayanması tabii olarak ferdi karakterleri ikinci plânda bırakır. Ve bu karakterlere de ekseriya ehemmiyet verilmez. Fakat her zaman böyle de-
«Tawny Piplt» ve «Don't Take İt to Heart» de. şimdiye kadar İngillzle-rinkinden daha ziyade Fransız Alimlerinde görülen bir mizah şekli bulunmaktadır. Metafizik mevzular da (Half-Way House» da incelenmiştir.
İşte bunlar senenin meydana getirdiği Alimlerin başlicalûrldir. Harbin zorluklarına rağmen katiyetle denebilir kl İngiliz sineması eskiden ne kadar geride kalmışsa, şimdi ondan daha çok kuvvetli ve ümit vericidir. 1944 senesi kuvvetli bir kanaatle emin bir İstikbal! göstermektedir.
RADYO
ANKAKA RADYOSU
Bugünkü program
18.00 Dans orkestrası. 18.30 Konulma- ıDış politika İcmali), 18.45 Dans orkestrası, 19 00 Haberler. 19.20 Geçmişte bugün. 19.25 Fasıl. 19.50 Konuşma. 20.00 Müzik, 20.15 Radyo Gazetesi. 20-45 Karışık şarkılar. 21.10 Keman soloları (pl.), 21.30 Senfoni orkestrası, 22.30 Haftanın spor hareketleri, 22.45 Haberler.
Yarın sabahki program
7.30 Müzik tpl ). 7.45 Haberler. 8.00 Müzik (pl.). 8 23 Spor saati (vücudumuzu çalıştıralım). 12.30 Karışık şarkılar. 12.45 Haberler. 13.00 Solon
Dünkü tefrikamızın hulâsası:
Daphne, genç bir kızdır. Flört etti-ğ‘ zengin delikanlının da içinde bulunduğu bir grupla birlikte Mısır'a gitmek içiıı annesi AmaMden 200 İttırtliz lirası İstiyor. Annesi bunu verebilecek kudrette değil.
■— Yavrum... Yan yana oturalım. Güzel güzel, konuşalım... Sen tabii banim 200 İngiliz lirasını bulamıya-cağımı blllyorsundur. Bu para, bizim bir senede sarfettiğimiz paradır.
K-snapeye oturdu. Kızını da yanı-bafna oturtmak teşebbüsünde bulur. Fakat kız geriledi.
— Ödünç alabilirsin!
— Daphnel... Ne söylüyorsun?
— Alabilirsin.
— Canım, bunu nasıl yapabilirim?.. Mantıklı ol,, çocuğum.
Daphne bir udun geriledi.
— Ben mantıklıyım. Demin biraz çriıirllydim. Senin hissiyatımı anlıya-
cağını sanıyordum.
Durdu: derin derin nefes aldı. Alçak bir sesle mırıldandı:
— Anlıyamamışsın, Öyleyse sana izahat vereyim. Bu Mısır seyahati, alelâde bir seyahat değil. Benim hayatımda muvaffak olmam, yahut olamamam meselesidir. Talihimi tecrübe edeceğim. Böyle fırsat bir daha el» geçmez.
— Vallahi dediklerini anhyamıyo-rum, kızım.
— Anltyamadığın belli... Mesele Jimmy meselesi... Jimmy'yl .seviyorum...
Daphne, meydan okurcasına baktı.
Annesi:
— Sahi mi?... - dedi.
— Jimmy Mailesen... Her halde ta-nıyorsun?Malleson hardalı müessese-sinln vârisi. Babası geçen sene öldü. Jimmy, servetinin kaç milyon olduğunu bile bilmiyor.
- Ya!
Bir sükut oldu. Daphne ayağını ye
re vurdu.
- — Birçok kızlarla flört etti. Ben neticenin ne olacağım bilmiyordum. Çünkü etrafında pervane gibi dönüyorlar. Söyledim ya, müthiş zengin. Doğrusu benimle sadece Aort ettiğini zannediyordum. Halbuki, Mary’nln mektubunu alınca fikrim değişti.
— Tuhaf şey!
— Tabii, tablL.. Mary, Jimmy'yl kendine bağlamak İçin dünyayı feda etmeğe razıydı. Mademki Mısır’a benim de gelmemi istiyor, şu hakikat anlaşılıyor: Şayet ben gitmezsem, Jimmy de gltmlyecek. Vaziyet başka türlü olsaydı, Mary bana katiyen bu mektubu yazmazdı.
Amabel doğruldu.
— Mary hiç hoşuma gitmiyor!
— dedi. — Anlıyamiyorum. Nasıl oldu da onlar İd münasebet peyda ettin?
— Yok, yok, Fena İnsan değil. Tabii menfaati noktasından hareket ediyor .Sen onu niçin beğenmiyorsun? Kendisini ancak bir defa gördün.
Amabel. ahenkli bir şekilde güldü. Kurşuni gözlerinde, bir hüzün ifadesi belirdi.
— Garip! — dedi. — Çok garip,
— Peki amma, bir sebebi olacak?
— Boyanma tarzı hoşuma gitmemiş olacak Daha doğrusu, evli genç bir kadının böyle entrikalarla bir delikanlıyı kendirine bağlamağa çalışına-
sı hoşuma gitmiyor. Mor boyanmış' dudaklara da milyoner delikanlının gönül vereceğini zannetmiyorum.
Daphne, annesine acıyarak baktı.
— Bu hususta büyük bir tecrüben olmadığı anlaşılıyor. - dedi.
Çok tecrübesi olan bir İnsanın az tecrübeli bir insanla konuşması tarzında konuşuyordu.
— Tabii iknmy. çok görmüş geçirmiş bir ftkek. Amma ne de olsa, şık ve moda şeylere gönül veriyor. Mary de son moda mı son moda. Moda gazetelerindeki haberler çıkmadan evvel o tatbik ediyor. Bu yüzden Jimmy d« ona âştk olduydu... Fakat sonra bana döndü. Ben gitmesem, Mısır'a gltmlyecek. Mary'nin yırtındığı da bu...
Daphne, birdenbire parlayıverdi. Annesinin, önilne diz çöktü.
— Anneciğim! Gitmeliyim. Bu seyahate muhakkak çıkmalıyım. Ne mümküne» her şayt yap.
Sesi de, vücudu da titriyordu.
— Daphnel Yavrum I Elimden gelir m! ki?
— Bunun bir çaresi olacak! Bir şey satom&z mıym?
— Meselâ ne?
— Bilmiyorum.
Genç faz, odaya şöyle bir bakındı.
— Meselâ minyatürleri... Kıymetleri yok mu?
— Yapan artistin lııuıuiina bakar..
Bunların kıymeti yok. Olsa blîe sa tamam.
Daphne, geriledi, ayağa kalktı
— Niçin?
— Elimden gelmez. Esasen, tekrarlıyorum para vermezler.
Genç kız, acı acı güldü.
— Hakikaten hiç bir şeyimizin kıymeti yok... Fakat sen. borç para bulabilirsin. Buna eminim.
— İade edilmesi mümkün olmıyan bir parayı katiyen borç almam. Bunu namussuzluk sayarım.
— Fakat, anlamıyor musun? Şayet Jimmy İle evlenecek olursam, bu paranın yüz mislini sana veririm. Anne bu meseleyi düşün! Bu sefil hayatları kurtulmam İçin önümde biricik çıkar yol budur. Kaderim burada senelik iki yüz lira gelirle yaşamaksa, yaşamasını bile istemiyorum. Keşke beni evde alıkoysaydınl Keşke beni köy mektebinde okutsaydın! Halbuki öyle yapmadın. Beni Agatha’ya teslim ettin. O bana dünyayı gösterdi. Pa-rlse, Lozana seyahat ettirdi. Beni alâkadar eden her şeyi gördüm. Dünyayı anladım... Şimdi iste, sen karşıma dikiliyorsun. Basit bir kız gibi yaşamamı istiyorsun. Bu kabil değildir.
Annesi sapsarı kesilerek:
— Neler söylüyorsun, kızım? -dedi.
— Hakikati söylüyorum. Sen de sözlerimin ne kadar doğrıı olduğunu biliyorsun. Ben Agatha'yı değil, seni
kabahatli buluyorum. Onun evinde yaşamama müsaade etmemeliydin. Galiba istikbalim için bunu yaotıiın* söylemeğe hazırlanıyorsun. Şimdiye kadar ben de başkaları da feriyle düşünüyorduk. Meğer yanılmışı? iste Agatha Moreland denilen o pis hasisle evlendi. O adam, ali s servetinden yalnız kendisinin istifade ermesi için bütün tedbirleri alıyor. Eminim Agatha beni hayatta artık hiç gözet-miyecektlr. Zaten evlenmeğe katar verdiğini bana söylediğin gün bunu anladım.
— Daphne, dur bakayım bir dakikacık. şu Agatha’nın mektubunu ver... Yere düşmüş. O da Mary S'.ud-lan’den bahsediyor.
Amabel. mektubu aldı,. Gös gezdirip aradığı yeri buldu ve okudu:
«... Mary Studlan. Daphne'nin Mısır'a gitmesini istiyor.»
Devam etliği müddetçe sesi alçaldı. alçaldı,
«Jimmy Malleson da gidiyor. Şayet mümkün olabilen parayı bulabilirsen, aman kızı gönder. Zira, bu nara yerine masruf olacaktır. Kanaatimce, Jimmy, Daphne*ye İyice tutkun. Pek zengin bir delikanlıdır. Tabiatiyle bir şey satabilirsin. Ben çocuğa bir iki elbise verebilirim. Fakat fazlasını yapamam Kocamın hali malüm. İhtiyatla hareket etmek mecburiyetindeyim.» (Arkan var)
i Nisan 1313
Cinsî
Muvakkat teminatı Lira Kş.
komisyonundan
Muhammen fi atı Kuruş 8a.
İstanbul Jandarma satmalma
J - ÎŞ ARIYANLAR
YÜKSEK MÜHENDİS İŞ ARIYOR— On dört sene birçok İnşaat işlerinde kontrol ve müteahhitlerin şantiye şefi olarak çalışmış tecrübeli yüksek mühendis beraber çalışmak üzere sermayedar müteahhit aramaktadır. Arzu edenlerin (Yük. Müh. H. D.) ritmimi İle Akşam gazetesine yazmaları rica olunur.__3081 — 8
BİR TRAKTÖR — Çift Oliver pulluğu He bir MaO Kormik ekin biçer makim si bir aeyyar motopomp İki parmak su alır verir tekerlekli bahçe su)amaya mahsus. Bu makinelerin hepsi mükemmel İşler vaziyette olup ayn ayrı veya beraber satılıktır. Telefon 60317 5082 —
ÇOK UCUZ GÜZİDE B'J t ARSA — Sulta nahmette yeril yapılacak olan Adliye sarayı yahında İki cadde üzerinde köşebaşı 130 metre murabba arsa. Denize tamamlle hâkim. Taksim Kristal arkasında Milli Emiâkiş. Telefon 82777. 6050 — 2
TECCRÜBELİ BİR BAYAN — Doktor, bilhassa ürolog yanında uygun ücretle hastabakıcılık istemektedir. Adres: Taksim, Talimhane, Aydede eaddesl No- 15 Şaban Yapar eliyle bayan Lill. 5029
KİMSESİZ — Yüksek tahsil görmüş. beş diplomayı haiz iyi ahlâklı ve fedakâr bir dul kadın bir kişilik blf evin İdaresine nezaret etmek üzere çalışmak isliyor, i - ea postrestant Erenköy -___________________6000 — 1
PENDİK — YEldeğirmeni tamamen denize nazır 726 metre murabbaı bir bahçe İçinde iki katlı 8 oda güzel taraça büyük salon beton muntazam bir cv satılıktır^ Beyoğlu Parmakka-pı - köşebaşı 4 No. 2 nel kat Zarif Özalp Sühulet Emlâk telefon: 42396.
6015 - 2
| bebekte — 3 dönüm meyvalık bir bahçe içinde denize manzarası fevkalâde tramvaya beş dakika mesa-rede 2 katlı G oda, yarım kâglr ev. Boş teslim edilir. Taksim Kristal arkasında Milli Emlâkiş. Telefon 82777 * 6951 — 2
MODADA KİRALIK YAZLIK EŞ-
PİYANO ACELE SATILIK — Pek
&e kollanılın uy mükemmel bir piyano, YALI EV — Bir hafta zarfında aşa-■ * - • • ğıdaki telefon numarasına müracaat
Tel: 60262 6012 —
«Wlart» markalı fırsat Batinde'acele satılıktır. Müracaat: Beyoğlu Tcpe-başi Venedik sokak No. 32 İçerde No. 2 6036 — 2
SATILIK KOMPLE FREZE — Faal vaziyettedir. Beyazıt Çarşıkapı Büyük Yolgeçen han 2 No. ye müracaat.
5067 —
EHVEN FİATLE SATILIK KÂGİR EV — 4 oda büyük bahçe meyvalı. Aksaray Ta şk asap Nakibüleşref sokak 27 No. ya müracaat. Görüşmek için Marpuççular Yarım Şişeci han 5 No. ya. 6019 —
KOMPRESÖR — Kondansatör, serpantin, ve kalıpları mevcut komple bir buz tesisatı İle ufak bir hizar ve elektrik motörleri satılıktır. Alâkadar olanların posta kutusu 1135 c mektupla müracaatları. 5073 — 2
TECRÜBELİ BİR BAY — İmalâthane - ticarethane ve piyasa İşlerinde çalışmış bonservisleri bulunan eski yeni yazıyı bilen askerlikle alâka-m yoktur İş aramaktadır. Akşamda R. E. 5079
TERZİ BAYAN — Tecrübeli bir terzi bayan çalışmak üzere iş aramaktadır. - Posta kutusu 686 - İs tan-btıl. 5095 —
İŞÇİ ARIYANLAR
DAKTİLO BİLEN BİR BAY — Ve bir bayan, kâtibe ihtiyaç vardır. Her gün saat 16 dan 18 e kadar Galatada Hürriyet hanının 3 üncü katında 16 No. ya müracaat. 5068
330.000 ade t Portatif çadır mat düğmesi 100.000 ■ *
20,000
10,000
15,000
15.000 ,
15,000 metre Siyah çadır İpi
30,000 » Beyaz çadır İpi
1 kilo Balmumu
375 ■ İnce sari sabunlu kösele
Küçük çadır kapsülü Büyük çadır kapsülü 8 No. çadır tokası çadır kazığı
Çadır direği
1 15
3 —
S —
3 —
65 —
65 —
5 50
5 -
300 000 —
61C
1462
İM
253
2537 etmlnatları
88
50
13
11 yukar-
1 — Mlkdar ve cinsleri, muhammen fiatleri ve İlk ______
da dört kısımda yazılı «10» kalem portaff çadır malzemesi 26 Nisan 945 perşembe günü saat 15 de İstanbul Taksimde Jandarma Müfettişliği binasındaki Jandarma satmalma komisyonunda kapalı zarf eksiltmesiyle ihale edilecektir.
2 — Dört kısımda yazılı 10 kalem malzemenin bir arada bir İstekliye ihalesi caiz olduğu gibi dört kısmın ayrı ayrı isteklilere de ihalesi caizdir.
3 — Şart kâğıdı 170 kuruş bedellee her gün komisyonumuzdan alınır ve numuneler görülür.
4 — İsteklilerin 2490 sayılı kanunda ve şart kâğıdında yazılı vesika-
ları He teminat mektup veya malsan dığı makbuzlarım muhtevi kapalı zarf tekliflerini İhale vaktinden bir saat evveline kadar komisyona vermeleri. (4202»
SATILIK EV — İstiklâl caddesine müvazi ve görür 6 odalı, kâglr. kısmen bo§ bir ev acele satılıktır Taksim Kristal arktısınsa Milli Emlâkiş. Telefon 82777. 6052 — 2
| SATILIK 2 EVLER — Arnaautköyü. i Dere sokak 12 ve 14 No, 6 şar odalı ahşap, tramvaya, iskeleye çok yakın, I 20/4. 945 cuma günü saat 14 dc. Beşiktaş S. mahkemesinde satılacaktır. Kıymeti 5870 liradır. 6021 —
SATILIK KÖŞK — Kadıköyünde iki dönümden fazla çamlı çiçek ve meyva bahçesi İçinde boyalı, kenfor-lu, iskeleye yakın, ayda 300 lira kiraya müsaittir. Saat 12 - 16 da 22566 ya telefon ediniz.5074
HALEN ÇALIŞMAKTA OLAN — Mısır çarşısındaki bakkaliye dükkânımı ehven flatle devir edeceğimden taliplerin Babkpazarı Süngerciler No. 73 e müracaat. Telefon: 24079.
___________________________5033 - 1
ACELE SATILIK ARSA — Kurtuluş Sinemköy T. durağma üç dakika Dericiler sokağında 12 X 21 M2 arsa ucuz satılıktır. Beyoğlu Firuzağa meydanı Fırıncı bay Mehmede müracaat. 6007 —
I
SATILIK KOTRA — Boy 8.50, İki yataklı kamara, tuvalet, buz dolabı, servis, radyo, elektrik tertibatı. Telefon: 24169 6042 —4
— Kiralık — Satılık
DEVREN SATILIK DEĞİRMEN — Her şey öğütür değirmen ve tesisatı dükkânın üzerinde iki odası ve suyu bulunan faal İmalâthane devren satılıktır. Müracaat: Galata Mumha-ne caddesi 29 No. ya 5010 -
HER GÜN — öğleden sonra ve yahut haftada üç gün çalışmak için (İngilizce ve Fransızca'yı iyi bilir ticari muhabere ye vâkıfı bir daktilo bayan aranmaktadır. Adres: Galata. Voyvoda Cad. Bozkurt han 3 ûncıi kat 26 - 26 numaraya müracaat
5042 — 6
SÜRPAGOP — Bulvarı kaşısında üç caddeye hâkim ana caddeyi tamamlı® görür 245 metrekare bir ada içinde kâglr evi de mevcuttur. Taksim Kristal arkasında Milli Emlâkiş. Telefon 82777 6053 — 2
YOKUŞU OLMAMAK ÜZERE — İstanbul, Beyoğlu, Boğaziçi, Anadolu .vakasında İki üç odalı bahçeli ahşap bos teslim edilecek ev satın alınacak Beyoğlu Pirtızağa meydanı Fırıncı bay Mehmede müracaat. 6008 —
ı
İç F.RENKÖYÜNDE — 14 dönüm her türlü zfraate elverişli içinde kuyusu olan arsa. 3000 liraya. Takrim Kristal arkasında Millî Emiâkiş. Te-
lefon 82777 6048 — 2
KİRALIK MÖBLE APARTMAN — Yaz mevsimi için dört oda, mutfak, banyodan ibaret möble apartman. Cağaloğlu, Nuruosmaniye caddesi No. 9. 6003 — 1
BEŞİKTAŞTA
ÇÎITF.HAVUZLAR - SUADİYE -
KÜÇttKYâlIDA — Deniz kenarında 38C0 liraya ayrıca 8 oda Çarşıda ton-ve asfalt üstünde muhtelif arsa, ev,.. ' ' " • • - •
villâ ve geniş bahçeli köşkler satılıktır. Müracaat: Suadiye Şen sokak Gün-dûz Bakkaliyesi.5028 —
for doktorlara elverişli ev satılıkta:. Bahçekapı Yeni Valde han kahvecisine. 6004 —
KELEPİR ÇOK ACELE SATILIK ARSA — Ayaspaşada önü yeşil saha, yan cephesi, arsa tabanından deniz görür fevkalâde manzaralı 173 metre murabbaı arsa. Taksim Kristal arkasında Milli Emlâkiş. Telefon 82777 «049 — 2
Tekel İstanbul başmüdürlüğünden:
ı — 945 - 946 yılı satış tezkerelerinin yenilenmesi için 16 nisan 945 pazartesi sabahından İtibaren başlanarak 31 mayıs 945 tarihinde son verilecektir.
2 — Her satış deposuna bağlı bayilerin hangi günlerde Başmüdürlüğe müracaatları lâzım geleceği aşağıda gösterilmişti i. Bu günler İçinde tezkerelerini yenilemjyenlere 1 haziran 945 tarihinden İtibaren mamulât ve-rilmlyecektir.
3 — Müracaatçılar eTvelce almış oldukları satış tezkerelerini beraberlerinde getireceklerdir.
Depo m makası :
Sirkeci: 16 İlâ 18 nisan 945 pazartesi, sah, çarşamba günleri.
Bakırköy: 19 nisan 945 perşembe günü.
Bayezlt: 20 ilâ 21 nisan cuma, cumartesi günleri. Üsküdar: 24 ilâ 25 nisan sah ve çarşamba günleri.
Galata: 26 ilâ 28 nisan 945 perşembe, cuma, cumartesi günleri. Beykoz: 30 nisan 945 pazartesi günü.
Kadıköy: 2 ilâ. 3 mayıs 945 çarşamba ve perşembe günleri Kalyoncu: 4 ilâ 5 mayıs 945 cuma, cumartesi günleri.
Kumkapı ve Barut: 7 mayıs 945 pazartesi günü Pangaltı: 8 ilâ 10 mayıs 945 salı, çarşamba, perşembe günleri. Yeniköy: II ilâ 12 mayıs 945 cama, cumartesi günleri.
Adalar: 14 mayıs 945 pazartesi günü.
Erenköy: 15 mayıs 945 salı günü.
Beyoğlu: 16 İlâ 18 mayıs 945 çarşamba, perşembe, cuma günleri.
Balat: 21 ilâ 22 mayıs 945 pazartesi, salı günlen. Aksaray: 23 ilâ 24 mayıs çarşamba, perşembe günleri.
Fatih: 25 İlâ 26 mayıs 945 cuma, cumartesi günleri. Kasımpaşa: 28 İlâ 29 mayıs 945 pazartesi, sah günleri. Beşiktaş: 30 İlâ 31 mayıs 945 çarşamba, perşembe günleri.
(4834)
YAZIHANE İÇİN BİR BAYAN ARANIYOR — Yazısının girze! ve dürüst olması şarttır. Milliyet aranmaz. İstiklâl caddesi 54/2 telefon: 43376 6039 —
SATILIK SIK VİTRİNLER VE KİRALIK DÜKKAN — Hariçte ve Mı-Eirçarşısında her dükkâna uyar çok zarif ritrinlerile beraber boş bir dükkân devredilecektir. Vitrinler ayrı olarak da satılır. Slrkectde Başağa Nakliyat Anbprt sahibi bay Rıza Başağaya müracaat. 5021 —
DENİZ KENARINDA KİRALIK VEYA SATILIK GAZİNO — Kalamış vapur iskelesinde deniz üzerinde 644 m2 yeni gazino ve müstakbel plâj yeri hem satılık hem de klralık-J ur. Müracaat; telefon: 86423 ve 21233 6099 — 1
MÖBLE KONFORLU APARTMAN — Yaz mevsimi için kiralıktır. Taksim Topçu caddesi üygun apartımanı No. 2 ye müracaat, 2076 —
DİKİŞ BİLEN BAYANLRA — Daimi olarak iş veririm. Ayrıca yol masrafı da veririm. Terzi Mukblle Mi-marer No. 14 Nalıncı caddesi Kasımpaşa. ______6041 — 5
12 000 LİRAYA — Dükkânı olan satılık kâglr apar Uman: Beyoğlunda Tünel civarında 3 kat 2 şer oda. konfor, terasa. Her gün 12 - 3 Galatada Kürekçilerde Demir han No. 23 e müracaat 5039 —
SİRKECİDE SATILIK BİR DÜKKÂN — Sirkecide Hocapaşa hamamına müracaat. 8005 —
EŞYA
fj - SATILIK
ACELE DONDURMA MAKİNESİ ALMAK İSTİYORUZ — 4 veya 6 gözlü dondurma makinesi satmak lsti-yenlerln Sirkeci Ankara caddesi 104 -106 numarada Ankara börekçisi. Tel: 20724 e müracaat. 5036 — 1
BULUNMAZ FIRSAT — Amavut-köyüncle İskele Gazinosu namile maruf üstünde denize nazır beş büyük odası, geniş balkonu, altında dükkânları bulunan ev, apartman, otel, sinema vs. yapmağa elverişli mahal acele satılıktır. Müracaat: Taksim. Cumhuriyet meydanı Emlâk Yurdu. Tel: 84439 5053 -
SATILIK FORDSON TRAKTÖRÜ — Faal ve çok iyi vaziyette (22) beygir kuvvetinde az kullanılmış acele satılıktır. Müracaat: İstanbul Ketenciler kapısı Sabuncu han caddesi No. 45 6011 — 1
SATILIK PAMUK TARAĞI — Bir metre genişliğinde. garnltürlO ve çok İyi halde iki adet (kart) pamuk tarağı bütün teferruatlylç beraber satılıktır. Adres: Galata. Rıhtım caddesi, Tahlr han No. 13'17. Telefon: 44906 6020 — 3
SATILIK KÖŞK VE BAHÇE — Üsküdar Koruluk Valdcbağ cad. üç oda, bir mutfak ve sofa iki kuyu 100 mey-va ağacı on beş dönüm bahçe 10,000 liraya satılıktır. Taliplerin Çamlıca Tophanclloğlunda 69 No. ya yahut Zonguldak Ali Barlı aport. No. 5 de Hakkı Tiirsan. Tel: 6o a müracaatları.
-SORTİ —
SATILIK TAKSİ — Şevrole marka 37 model kullanılmış 6 MstIHI isteklilerin Sirkeci, Sirkeci Palas han alt katta K. Birsona müracaatları.
5099 —
BATİLIK AKORDEON — Hohner marka fevkalâde bir akordeon acele satılıktır. Müracaat: İstiklâl caddesi Büyük parmakkapı sokak 25/1.
6001
— 1
HER MARKA — Eski, yeni, sağlam bozuk radyo parçalarını ve lâmbalarını alır satarım radyoyu muayene ederim Galata Yirksekkaldjrım 50 No. Zes Radyo, yoktışu eıkatifrn «ji »olda. soöG _ a
SATILIK DONDURMA MAKİN) SI — Biri 0 gözlll diğeri 4 etolü gayr-ar kullanilmtş Oeıieral Elektrik V Knlv'lnal&r markadır Tonlıan? Nech-tlbcy caddcri 340 No. $iikrü Sermc-t. onlo
! KADIKÖYÜNDE KELEPİR — Acele taşraya gidiş dolayısile Yeldcğlr-meril tramvay caddesinde 110 - 112 No. Iı bahçeli terkes elektrikli, evin _______________________________ 3/1 hlsftsi 1200 liraya satılıktır. His-SATILIK KÖŞK — Kadlköyünc üç x müstakildir. Müracaat Fatih Hor-idlometre mesafede asfalta çok yakın bor caddesi 152 No. ya. 6031 — 3
(SI dönüm bahçe İçinde (S, odalı; SAKİÇ|IANEB.1S„D4 _ Horh„ şııbud Mi fcd» «ete raddesinde 152 No. lı tramvaya yarım
Ma.araat. teleton: 8M23 ye 21233 dllHla leckM deMtl][ havaga21 bu. _______________________6010 ~ 1 lunan 3 odalı senelik Iradı 720 lira
ACELE SATILIK ARSA
cami yanında istasyona çok yakın 6000 metre eb' adın da kuyulu arsa satılıktır. Pendik cami mützzlni Ahmet çığırtkana müracaat, 6024 —
_______lurıtuı d otlun seneus ırauı idu ur* Pendik olan ahşap hane az bahçelidir. Boş teslim 6500 liraya satılıktır.
6032 — 3
SATILIK TARLALAR — Bayan Nezihe Gürmanın taralıdan satılıktır: 1 - Lâhna köyündeki tarla; 2 - Katranca köyündeki tarla; 3 - ”
şeker fabrikasına yakın Mandıra köyündeki tarlaları; 4 - Arpalık tarlasındaki ev; 5 - İsteklilerin İstanbul Ortaköy Taşbnsamnk 18 No. ya bildirmeleri rica olunur. 6033
KİRALIK EV — 2 oda, elektrik mevcut Aksaray ReHmoğiu Alt Paşa caddesi. Müracaat: Beşiktaş Foto BUsene. 6040 — 2
C - MÜTEFERRİK
ındıra kö- ti - ----X.-------
ASRİ DANSLAR — Hususî olarak 'evlerinde öğrenmek istiyenler Beyoğlu Anadolu ham geçidi karşısında _ 4 Aiiyon sokak 19 Prof. Panosyan. --I 4080 — 1
DEVREN SATILIK DÜKKÂN —
Şehzadebaşı karakol karşısı köşebaşı
No. 70 Ltıjıuo, uavn^oura, iviniz, ——■■ -*.o—« , - w
‘elektrik, üstünde oda, belâsı. Her ne- ca ve Almanca. Müracaat yeri: Tak-vi İnhisar maddesi satan dükkân sa- sim, Ankara Palas Ap. No. 5. 3 - 1 1/2 tılıktır, içindekilere Müracaat. * ’ "
6035
__’riL DERSLERİ VE TERCÜME -
Frijider, havagazı, terkos.jtER — İngilizce, Fransızca. îtalyan-
ve a - 9.
5075
22090 LİRAYA — Nlşantaşın da Vali Konağı caddesine mücavir sokakta 2 ve üçer odalı üç daireli acele satılık beton apartman. Ferdi Selek Türk Emlâk Galata ömerâbit han 2 nel kat 23 telefon 42368 5062
KİRALIK YALI — Üsküdarla Kuzguncuk arası deniz kenarı muntazam bahçeli telefon, elektrik havagazı ve Lerkosu bulunan bir yalı kiralıktır, Görmek ve görüşmek üzere telefon 40248 numaraya müracaat. 5(ı8t — 3
BİR TÜRK BAYAN — 5 İfâ daha fazla yaşta kız çocuklara mürebbiyelik ile Almanca ders vermek ister. Yahut hususi müfsseselerde çalışmak ifiter. Müracaat: S. B. N. 6010 — 1
KARLI BİR iş — Bir birahane devren satılıktır. Fazla tafsilât İçin Beyoğlu Büyük Parmakkapı koşebaşı 4 No. ket 2 Sûhulrt Emlâk Zarif öz-alpa müracaat. Telefon: 42396
5061
SATILIK VİLI.A — Şişlide îsken-deroğlu sokak 35 numaralı Villâ Arif naırlle meşhur villâ İçindeki eşya 11e veya eşyaaiz olarak satılıktır ve yanındaki arsa da beraberdir. Müracaat: Tel 43283 5000
CAÖALOÖLU — İran sefarethanesi MMnda 3 No. İl çifte vltrln'l *''' ı iü liiks bakkaliye er/aklnrllo " '"-ti satılıktır. tstlyenler İçindekileri müracaat. 5)57
YAZ İÇİN KİRALIK MÖBLELİ APARTIMAN — Şişlinin en İyi bir mahallinde telefonlu ve konforlu bir daire sabah 10-11 arası telefon 84117 6018 — 1
DEVREN SATILIK FOTOĞRAFHANE — Vezneciler No. 30 Foto Yücel devren satılıktır. Her türlü malzeme ve teferruatı mevcuttur. Taliplerin Şehzadebaşı No. 70 e müracaatları.
6017 — 1
ALMANCA DERSLERİ — Bir AvrupalI öğretmen bayan büyüklere, ve Usan derslerine devam etmek lstiyen talebelere üniversite talebelerini imtihanlara hazırlar ve doktorlara gramer ;e makaleme dersi veriyor. Her yere gidebilir. Akşamda A. B. C rumuzuna mektupla müracaat.
5089 — 3
KİRALIK BOSTAN — 5 döniim 30 ağaç incir hurma ve kayısı ağaçları da bulunmaktadır. Aksaray Tu?kasap — 1 trdmVay dıırrtğıtıa iki yüz metre me-ıf de Molln Şeref mahalle.*.) Molla birden
İKİ EV 18500 LİRAYA SATILIK — Üsküdar iskelesine on dakika mesafede Paşalimanı teadiye caddesinde denize nazır beş yüz küsur metre balı-çcll. elektrik, suyu mevcut zarif kâglr villâ yanındaki ahşap ev İle birlikte satılıktır. Gezmek ve İkmali muamele İçin Bahçekopida Eczacı Saklı N(-catlyc müracaat. 6037 — 2
MEKTUPLARINIZI ALDIRINIZ
Gazetemiz idarehanesini adres olarak göstermiş olan karilerimizden
Lessons — S. L. A — T. K — K.T. Pul — H.E — Aralan
H.E
namla rina gelen mektuplun İdarehanemizden aldırmaları rica olunur.
KİRALIK YAHUT SATILIK — Talim hane. Cihangir ve Ayaspaşada •-..i ,-ue ırıuııu ırı«,ı-nı(_-.-iı r Mtıuvn yedi odaya kadar möble kıra-
lı İR KUYRUKLU PIVAVO — Kech küR ini ıJMdesl Nakibüleşref sokak İlktir. 3, 4, 5, odalı satılık ucuz ve Und korşolt Viyana mark .1ı iKra ıo» 6( |t j.m-pve mlihMaâl Her gün i boş evler, istiklâl caddesi Gaz şirketi az ktıllâitHirn” ııl i'âzh- tb safi- iaal 9 aSl pazar tünü akşama kadar.' karşısında 54/2 telefon: 43376 İlktir. Telefon 30317 5081 — | &O39 ____2 | 8038
1
TASHİH
Gazetemizin 16. 4. 945 tarihli nüshasında çıkan ve Beyoğlu sulh mahkemesi başkâtipliğinden verilen 945/9 sayılı satış ilânında varislerden Sav* ni, Savlrl, Mehlrc Mühirc ve Rasih de Rasib olarak yanlış çıkmıştır. Salâ-hattln Clmcoz isminin arasına virgül karışmıştır. Tashih ederiz.
Created by free version of 2PDF
Bilecik nafıa müdürlüğünden:
1 — Eksiltmeye konulan İş: Bilecik - Vezirhan yolunun 2 4- 607 —
3 + 382 cl. kim. leri arasındaki âdi kaldırım Lnşaatı olup keşif bedeli 10579 liradır. .
2 — Bu işin muvakkat teminat mİ k t an 793 lira 42 kuruştur
3 — Eksiltme 2 mayıs 945 cl çarşamba günü saat 15 de Bilecik vilâyeti encümeni daimisinde kapalı zarf usuJlle yapılacaktır.
4 — Eksiltme şartnamesi ve buna müteferri evrak 53 kuruş bedel mukabilinde Bilecik Nafla Müdürlüğünden alınabilir.
5 — İsteklilerin eksiltme tarihinden en az üç gün evvel bir İstida Ue Bilecik vilâyetine müracaatla bu gibi kaldırım inşaatını yapabileceklerine dair ehliyet vesikasını almaları lâzımdır.
6 — Eksiltmeye lştirâk edeceklerin 5. cl maddede yazılı vesika U« 944 mail yılma ait Ticaret odası vesikası ve muvakkat teminatların! havi olarak 2490 sayılı kanunun tariratı dairesinde hazırlayacakları ka-pah zarflarını 3. cü maddede yazılı vakitten bir saat evveline kadar daimi encümen riyasetine makbuz -mukabilinde vermeleri lâzımdır.
Postada vuku bulacak gecikmeler kabul edilmez. «4827.
Devlet orman işletmesi Bolu revir amirliğinden:
Satılacak mal: Çam kerestesi.
Mahal ve mevkii: Bolu kereste fabrikası.
Miktar ve cinsi: 87,804 M3 çam kerestesi.
Muhammen bedeli: 153 lira 54 kuruş.
İlk teminatı: 1011 Ura II kuruş,
Müddeti: 15 gün,
ihale şekil: Açık arttırma,
İhale tarihi: 26- 4. 945
İhale yeri: Bolu
1 — Yukarda cinsi yazılı 87 metreküp 804 desimetreküp çam kerestesi satılığa çıkarılmıştır.
2 — Buna ait şartname Ankarada Orman Umum Müdürlüğü, İstanbul, Adapazarı, Düzce, Mudurnu, Gerede ve Bolu revir âmir İlklerinde görülebilir.
3 — Taliplerin ihale gününde evrakı mfisblte ve İlk teminatları ile komisyona müracaatları. (4843)
Tomruk nakil ve istif işi
Devlet Orman işletmesi Bartın
Revir Amirliğinden:
1 _Revirimizin Kocanoz bölgesi dahilindeki Kantarkütîiğü ormanın-
dan 1000 metreküp tomruğun Purçak Düzü ve Hanyaru depolarına nakil, tomruklama, lstit işi açık eksiltmeye konulmuştur.
2 — Açık eksiltme 27/4/945 tarihine rastlayan cuma günü saat 15 de revirimiz merkezinde komisyon huzurunda yapılacaktır.
3 — Beher metreküp tomruğun nakil ve İstif İşinin muhammen bedeli on liradır.
4 — Muvakkat teminat % 7,5 hesabiyle 750 Hradır.
5 — Açık eksiltme şartnamesi Ankarada Orman Umum Müdüriüğıin-revlrlmlzde, Karabük ve Araç revir ftmirllğinde görülebilir.
6 — İsteklilerin muayyen gün ve saatte komisyona müracaatları. ■4898b
d*.
Kuzine imali ilânı
Sümer Bank İplik ve Dokuma fabrikaları Kurumu Defterdar Fabrikası Müdürlüğünden
Fabrikamızda bir adet yemek pişirme kuzinesi yaptırılacaktır. Buna alt donne deneme ve şartname fabrikamız ticaret servisinden alınabilir. Mütehassıs firmaların proje ve Bat tekliflerini 24 Nisan 945 günü saat 13 e kadar fabrikamız ticaret şefliğine teslim etmeleri İlân olunur.
Not: Fabrika İhalede serbesttir.
(4909)
Eti Bank İstanbul Şubesinden:
Bankamıza ait Kalafat yerinde Dapey firmasında bulunan takriben 16 ton Hurda saç ve demir 25. 4 945 çarşanba günü saat 14 de mbenıi» satın alma servisinde mu?-- ie ile satılacaktır.
İstekliler malzemeyi her gün mezkûr firmada görebilirler. (500ÜJ
Sahlfe 8
A H 5 A M
19 Nisan 1945
HAŞAN depolarlle bütün ıtrlyht mağazalarında bulunur.
Gaip kız çocuğu
Karamandan annesi 1« Ankara-ya giden. 8 yaşında Hatice Domlr-can İsminde bir kız çocuğu orada kaybolmuş ve yaşlı bir kadın tarafından îstan-bula götürüldüğü tesblt edilmiştir. Babasının İsmi snıl Zekiye Dcmlr-
can’dır. Bilenlerin insaniyet namına (Akşam) İlân memurluğuna haber vermeleri rica olunur.
Mehmet anasının
KİRALIK VİLLA
Bakırköy. Yeni mahallede istasyona yakın deniz görür ve meyyali bahçesi olan güzel bir villâ sezon için kiralıktır.
Müracaat: Karaköy Bebek
tramvay durağı karşısı: Demirbaş han No. 18. Tel: 40304
— SATILIK EV
Kadıköy, Altıyol ağzı Çilek sokağında, 3 oda, 2 hol, mutfak, balkon ve 2 helâsı, miktarı kâfi bahçe, Terkos ve elektrik tesisatını havi bir ev 9 000 liraya satılıktır.
Müracaat: Karaköy, Bebek tramvay durağı karşısında De-ffîlrağ Han No. 18, Tel: 40304
RADYOıtaunnN
alınca KİLOLAR tabletler gibi erir.
( —
Satılık Buz Dolabı
tVcstlnghouse marka 6 ayak kullanılmış bir buz dolabı satılıktır. Asmaaltı Cambaz Han No. 33. Tel.: 24081.
İHALE SÜRESİM İN UZATILMASI
Ankara elektrik ve havagazı işletme müessesesinden
Müessesemlz için gerekil dokuz kalem malzemenin satın alınacağı Ankara'da Ulus. İstanbul'da Cumhuriyet ve Alqam gazetelerinin 19, 21. 22, 23 Kas.ım '1945 tarihli nüshalarında İlân edilmişti.
Bundan üç ay içinde teklif verme süresi olanlardan:
1 — Dördüncü kalemini teşkil eden havagazı boruları şartnamesine aşağıda yazılı ilâve yapılmış ve teklif verme süresi 11/5/1945 tarihine kadar uzatılmıştır.
BORU ŞARTNAMESİNE YAPILAN EK:
’ a) 13 İlâ 22 pozisyonlarda yazılı borulardan 50, 80 ve 380 mm. kutrunda olanların haddeden geçirilerek eksiz olarak İmal edilmiş cinsten verilmesine İmkân olamazsa, 50 ve 80 mm. kuturda olanlar kaynaklı ve 3ÛQ mm- kuturda olan da üst üste kaynaklı (Lapwedet> cinste olabilir.
b) 13 ilâ 22 pozisyonlarda yazılı bulunan boruların mukavemet, Inblsat haddi, tazyik tecrübesi ve uzunlukları bakımından yukarıda yanlı esaslara göre verilmesine imkân olmazsa 534 - 1934) ve 789 A - 19101 numaralı İngiliz standart şartnamesine Uygun evsafta olanlar da kabul edilebilir.
c) 30 - 31 - 32 - 33 - 41 - 42 numaralı pozisyonlar muhteviyatı Müessesede mevcut resme göre yapılmış olmalıdır.
3 — Yine eski İlânın 1 ve 2 nci kalemlerini teşkil eden muhteUf malzemenin de teklif verme süreleri 8/8/1945 tarihîne kadar uzatılmıştır,
3 — Eski İlânlardan iki aylık süreye bağlı olanların teklif verme süresi 30'4'1945 tarihine kadar uzatıldığı İlân olunur.
HANESVE DÜKKÂN
Kadıköy Altıyol ağzı Telefon sokak 7 No. lı hane ve 9 No. lı dükkân satılıktır. İzahat İçin her gün saat 1 - 2 arasında 60963 e telefon edilmesi,
İstanbul milli korunma müddeiumumiliğinden: İlâm: 943 1142
Fazla fiatia ekmek satmak sure-tile milli korunma kanununa muhalefetten suçlu Devlet demiryolları 9 uncu işletmesinde 180 sicil sayılı silici Ahmet oğlu 1328 doğumlu Mustafa Mercan hakkında 3005 sayılı kanuna tevfikan İstanbul (2) No. lu milli korunma mahkemesinde yapılan duruşma sonunda: suçlunun sabit görülen fiilinden dolayı hareketine uyan milli korunma K.nun muaddel 32, 59/3-4, 63 eü maddelerine tevfikan beş lira ağır para cezasile tecziyesine. ve hükmün kafileştiğinde Akşam gazetesinde neşrine dair mezkûr mahkemeden verilen 10. 10. 943 tarih ve 43/198 sayılı karar kafileşmek)? ilân olunur. (5043)
— Fasfotin Necati _
Vitamini bol bu kıymetli bebek gıdasını yavrularınıza mutlak ye- I I diriniz, bununla beslenen mini miniler gürbüz, sağlam, kuvvetli olur, I | çabuk yürür, muhitine neşe saçar. Taklitlerini almayınız. Bahçekapı I Salih Necati
Göz Mütehassısı
Doktor Cemil Görür
Hastalarını pazardan başka her gün saat 15 ten 18 e kadar kabul eder.
8alı günleri fıkaraya meccâ-nen bakılır.
Cağaloğlu Nuruosmanlye caddesi Osman Şerafeddln Aprt. No. 5 .
Kiralık köşk
Göztepede İstasyona beş dakika mesafede Üç dönüm bahçe içerisinde çamları ve her nevi meyva ağaçları, üzüm bağı ter-kos ve elektrik tesisatı ve kuyusu, dört oda banyosu ve mut-bahı odunluğu müştemil köşk bir seneliği kiraya verilecektir. Adres öğrenmek ve görüşmek n 79Ş64 No. ya telefonlunla
■■■rneaat olunması ■#■■■
İstanbul milli korunma müddeiumumiliğinden: İlâm: 945/275
Uşulsuz fatura tanzim etmek su-retlle milli korunma kanununa muhalefetten suçlu kapalı çarşı kazazlar orta sokak 60 No. da işlemeci Karilik oğlu 1328 doğumlu Yervant Papazyan hakkında 3005 sayılı kanuna tevfikan İstanbul (1) No. lu milli korunma mahkemesinde yapılan duruşma sonunda: suçlunun sabit görülen fiilinden dolayı hareketine uyan mİUl korunma K.nun muaddel 31/4. 59/5, 63 cü maddelerine tevfikan 150 lira ağır para cezaslle tecziyesine, 3 hafta müddetle ticarethanesinin kapatılmasına ve bu müddet zarfında ticaretten menine ve hükmün kafileştiğinde Akşam gazetesinde neşrine dair mezkûr mahkemeden verilen 14. 8. 944 tarih ve 44 1140 sayılı karar ka-tlleşmekle ilân olunur. (5044»
DOKTOR
Fethi Erden
LABORATUVARI
Kan, idrar, balgam, mevaddı gaita tahlilleri ve (idrar vasıta-sile aebeliğin ilk günlerindeki kafi teşhisi) yapılır.
Beyoğlu. Taksime giderken Meşelik sokağı Ferah apartı-manı. Tel. 40534
Ankara Elektrik ve Havagazı
İşletme müessesesinden:
1 — DÖRT KALEM KAUÇUKTAN MAMÛL
Transportör ve kasnak kayışı
SATIN ALINACAKTIR
2 — Bu malzemeye alt liste Satın Alma Servislnce parasız verilecektir.
^^^^^Jçllilerln 30/6/945 tarihine kadar te kllfle rlnlMüçssesemlz Umum Müdürlüğüne vermeleri İlân olunur
İstatistik Umum Müdürlüğünden:
3943 genel nüfus sayımının fayda ve önemini köylerimize varıncaya fcadar bütün halka anlatmak üzere bastırılarak dağıtılacak olan bir veya bir kaç renkli duvar ve salon afişleri için* bir müsabaka açılmıştır. Beğenilen afişler Jüri kurulunun takdir edeceği bedelle satın alınacaktır, ilgililerin şartları öğrenmek üzere Nisan sonuna kadar bir mektupla İstatistik umum Müdürlüğüne müracaatları. «4753»
Zayi — 11048 sayılı grup vesikamı zayi ettim. Hâkimiyeti Milliye 4« numarada Niyazi Fehmi Çalışaner.
ZAYİ — Eminönü kaymakamlığından almakta olduğum asker maaşında kullandığım maaş cüzdanımı kaybettim. Yenisini alacağımdan esklsL-ııln hükmü yoktur.
şerife Büyükergül
RÜBAB-I ŞİKESTEYİ
KIRDILAR, PARÇAPARÇA ETTİLER Broşürü çıktı. Kitapçılardan arayınız.
Fiatı 40 kuruştur.
Satılık Dokuma Atelyesi
Tahtakale caddesinde, 2 katta 300 metre kare sahada müstakil kârglr binada kurulmuş, 2 bobin, 2 masura maklneslle 15 el tezgâhını havi teferruatı mükemmel dokuma atelyesi, bütün demlrbaşlle birlikte devren 10.000 liraya satılıktır. Karaköy, Bebek tramvay durağı karşısında Demirbağ han Nö. 18. Tel: 40304.
Satılık Kelepir Apartıman
FatLh Hiisambey M. Ömer Ef Sokak 23 No. 14.000 lira üç daireli kârglr, ayrıca bahçesinde kârglı- ev, cephesi 8.40 umum mesahası 207 M.2 elektrik, havagazı, terkos tramvaya çok yakın 27/4/945 saat 10 da İzaleişuyu için müzayede İle FatLh 1 İnci Sulh Hukuk mahkemesinde ■«■««■■■i satılacaktır.
— ■ BULANA 25 LİRA MÜKÂFAT——
Hiç kimseye yaramıyacak kahve renginde bir ceket sırtı kumaşı, terzinin elinden Sirkeci ile Bahçekapı arasında düşürülmüştür. Bulan postahane caddesinde Ananyadl Han No. 1-2 ve getirene 25 Ura mü-kftfat verilecektir.
Beyoğlu Kadastro Müdürlüğünden
Fındıklıda Kılıçall ve Pürtelaş mahallelerinin kadastrosuna başlanacağından 22. 5. 945 tarihine kadar bu mahalledeki gayri menkul sahiplerindi tapu ve nüfus kâğıtlarının tasdiksiz birer kopyelerl vs asıllan il« Taksim sıra serviler caddesinde müdürlüğümüze müracaatlarının ve 1. 6. 915 tarihinden İtibaren de gayri menkullerin zemin üzerinde tahdidine başlanacağından alâkalıların bizzat veya bllvek&le mülkleri başında bulunmalarının aksi takdirde vukuf erbabının irae ve malûmatına İstinaden tahdit ve tesbltlerlnfn yapılacağı 2613 numaralı kadastro kanunu hükümlerine tevfikan ilân olunur. (5035)
İstanbul Telefon Başmüdürlüğünden:
İstanbul telefon santralları tamamen malımûl bir vaziyete gelmiş vs yeniden abone kaydına teknik sebepler ile İmkân kalmamış olduğundan İkinci bir ilâna kadar telefon almak İçin müracaatta bulunulmamasını sayın halka arz ve ilân ederim. (5075)
Bitlis Belediye Başkanlığından
Bitlis ile Kurtalan İstasyonu arası çalıştırılan otobüste üçer aylık reklamatik levhalar asılması mümkün olacağı tüccarların dlkkabmazarına arzedllir. (5026)
30 X 20 - ayda 10 lira
60 X 20 =• ayda 15 Ura ücret alınır.
Belediye İlân resmi ayrıdır. .
Türkiye Kömür Satış ve Tevzi Müesseseai İstanbul Şubesinden ı LİNYİT KÖMÜRÜ SATIŞI
Garp Linyitleri İşletmesi Müessesealnln Linyitleri satışa çıkarılmıştır.
a) Soma / Değlrmlsaa / Tavşanlı işletmelerinin PARÇA Linyit Kömürü:
b) Kuruçeşme deposunda, müşterinin vasıtasına yüklenmiş olarak, teslim;
Tonu 80 Lira
•) Bütün İhtiyaç «üılplerlne, fabrikalara ve kömürcülere motörle veya depoda tamamen serbest olarak verili#.
d) Sataş yeri: .
Yeni Yolcu Balonu 8. otl kat 1 No. b oda
«5029» GALATA
VVestinghouse
ELECTRIC INTERNATIONAL Co.
N£W VOHI* . U. 3. A.
•
• Türbo-generatörler
■ • ■* .
• Hidro-elektrik santralları
• Dizel-elektrik santralları
• Generatör ve motörler
• Transformatörler
• Porselen izolatörler
• Asansörler
• Klimatizasyon tesisatı
• Elektrikli lokomotif, T rol, leybüs, Tramvay tesisatı’
• Komple uçak alanlar) teçhizatı.
ve saire...
VYeslinghouse
hususi rROJEirR Vf sanayI HsiSMÛtlft
0ul.fc»i4v« _
YükaeK Mühenfli» MUZAFFER HARUN OĞLU
Atalüta BuNan 21O."B Galata Kuta Han'
Ankara* lıtanbul
L Stek&ıiye (bit hen 4^ J
İstanbul Belediyesi İlânları
Created by free version of 2PDF
Beyazıtta Koska caddesinde inşa edilmekte olan belânın Haçekl sokağı önündeki kısmına İstinat duvarı inşası açık eksiltmeye konulmuştur. Keşif bedeli 2724 lira 98 kuruş va İlk teminatı 204 lira 37 kuruştur. Keşif ve şartnamesi zabıt 7e muamelât müdürlüğü kaleminde görülebilir. İha leşi 30. 4. 945 pazartesi günü saat 14 de daimi encümende yapılacaktır. Taliplerin İlk teminat makbuz veya mektupları, ihale tarihinden üç gün evvel belediye fen işleri müdürlüğüne müracaatla alacakları fenni ehliyet ve kanunen ibrazı lâzım gelen diğer belgelerlle birlikte İhale günü muayyen saatte daimi encümende bulunmaları. (480L)
*
Tahmin bedeli Dk Metre M ur ab', teminatı
40.00 1432,50 Kadıköyde Osmanağa mahallesinin Haydarpaşa
caddesinde 28 nci adada 1 parsel numaralı ve 477-50 metre murabbaı sahalı arsa.
40.00 1315.50 Kadıköy Osmanağa mahailesinLn Haydarpaşa cad-
desinde 28 nci adada 2 parsel numaralı ve 438.50 metre murabbaı sahalı arsa.
40.00 1221.00 Kadıköyde Osmanağa mahallesinin Söğütlüçeş-
me caddesinde 26 nci adada 5 parsel numaralı ve 407 metre murabbaı sahalı arsa.
40,00 1281.00 Kadıköyde Osmanağa mahallesinin Söğütlüçeşme
caddesinde 26nci adada 8 parsel numaralı ve 427 metre murabbaı sahalı arsa.
Tahmin bedelRrlIe ilk teminat miktarları ve mesahal sathlyeleri yukarıda yazılı 4 parça arsa satılmak üzere ayrı ayrı kapalı zarf usulü Ue arttırmaya konulmuştur, şartnameleri Zabıt ve Muamelât müdürlüğü kaleminde görülebilir. 30 Nisan 945 pazartesi günü saat 15 t# Daimi Encümende yapılacaktır.
Taliplerin ilk teminat makbuz veya mektupları ve kanunen ibrazı lâzım gelen diğer vesikaları İle birlikte 2490 numaralı kanun tarlfatı çevresinde hazırlayacakları teklif mektuplarını ihale günü saat 14 e kadar Daimi Encümene vermeleri. «4586»
İstanbul Ziraat Mektebi
sabit sermaye çiftliğinden:
1 — Çifülğe alt 824 lira 85 kuru? kıymetinde 47 adet saç fıçı açık arttırma İle satılacaktır.
2 — Muvakkat teminat 48 Ura 88 kuruştur.
3 — Arttırma 2. 5. 045 çarşanba günü saat 18 de Halkalıda İstanbıl ziraat mektebinde yapılacaktır.
4 — İsteklilerin saç fıçıları ve şartnameyi her gün mahallinde görebilecekleri Uân olunur, (4922i_____________________________________
Ankara Belediyesinden!
1 — On beş gün müddetle ve kapalı sarf mullle (3000) metre tul Burdur taşı yaptırılacaktır.
2 — Muhammen bedeli (22500) liradır.
3 — Teminatı (1687) lira (50) kuruştur.
4 — Teminat belediye merkez veznesine yatırılacaktır.
5 — Bu İşin 8, 5. 045 salı günü talibine İhalesi mukarrer bulunduğundan şartnamesini görmek İsteyenlerin her gün encümen kalemine müracaatları. Ve isteklilerin de 2490 numaralı kanunun 32 İnci maddesine göre tanzim edecekleri teklif mektuplarını İhale günü olan 8. 5. 945 «alı gün! saat ona kadar belediye dairesinde müteşekkil encümene vermeleri.
* Türk Basın Birliği ve ortakları resmi İlânlar kollektlf şirketine: «4889*
Eti Bank İstanbul Şubesinden:
İşletmemi? ihtiyacı için normal raya uygun eb’atta 2400 adet Ttrfon imal ettirilecektir.
Alâkadarların tekliflerini en geç 2. 0. 945 gününe kadar satın alma servisine vermiş olmaları lâzımdır. (50ûi)
Comments (0)