AKŞAM
ÇARŞAMBA 18 Nisan 1945
Sahibi: Necmeddln Sadak — Neşriyat müdürü: Hikmet Feridun Es — AKŞAM Matbaası
Sene 27 — No 9518 — Fiat! her yerde 10 kuruştur.
Kremi, Gözen Pudrası. Gözen Allığı, Gözen Qü-zelllk Sütü, Gözen Ruju, Ve Gözen Göz Kapak Boyasllf arttırınız.
Gbzm MÜessesesl - Büyükpostana Cad. No. *
ÇEHRENİZİN CAZİBESİNİ
Cidden özenilerek yapılmış olan
GÖZEN
İSTANBUL
' 1453 senesindeki büyük tarihi (îâdisenin, yani İstanbul fethinin beş yüzüncü yıldönümüne erişmemize bu seneden itibaren sekiz sene kalmıştır. Demek kİ bu yıldönümünü atıma hazırlıkları için önümüzde ancak sekiz sene vardır, Gazetelerde bir zamandan beri okuyoruz: Bu münasebetle îstanbula 120 milyon lira sarfe-dilecek, yani sııf güzelleştirme, imar, âbideler inşası, büyük eserler binası yollar açılması ve nt-hayet ilmi ve tarihi araştırmalar için Belediye bütçesindeki senelik İmar tahsisatı haricinde senede açıktan 15 milyon lira verilecektir. Her sene bu miktar parayı yalnız ima’- ve tezyin için vermek İstanbul belediyesinin tahammülü fevkindedlr. Tabiî şümul ve terirj yalnız milletimize münhasır kalmayıp bütün cihan tarihinde bir devir kapayıp bir devir aran muazzam bir yıldönümünün hâtırasını anmak için hükümet böyle bir tahsitat vermeği düşünmekle pek yerinde bir hassasiyet ve faaliyet göstermiş oluyor.
**¥
Bir hesaba göre bu sene kuruluşunun tam 2S12 nci senesini idrâk eden bu İstanbul hakikaten üzerinde çalışılarak süslenmeğe, bir taraftan tarihî, bir taraftan da modem güzel bir şehir haline getirilmeğe lâyık bir beldedir. Onun üç maruf ismi vardır: Bizans, Kostantiniye. İstanbul Bu isimlerin üçü de Türk diline, edebiyatına girmiştir. Zaten asırlaca payitahttık etmiş ve pek büyük ihtişam ve ezameti. süsü, eğlenceleri, lütuf ve âtıfetler yanında zulüm ve hıyanetleri saraylarında, konaklarında, kiliselerinde, sokaklarında yaşatmış olan bu şehir 1453 dç 23 yaşında genç bir kahraman kumandanın sevk ve idaresindeki Turkler tarafından fethedildikten sonra eski halkının taktıkları lâkap dilimize yatarak «İstanbul» şeklini almış ve diğer taraftan da resmî vesikalarda Kostantiniye kullanılmakta bulunmuştu. Hattâ son Osmanlı Padişahlarının paralarının üzernide bile bu İsim muhafaza olunmuştu, Bizans İsmine gelince, şimdi o ismi tstanbulun yazlıklarını, havasını, suyunu, eğlencelerini sevip de muhitine kızdığımız zaman kullanmak mutattır,
İstanbul Divan Edebiyatına türlü teşbihler, istiareler, mübalâğalar ile mutantan mısralar içinde girmiştir, Tanzimat edib-leri İstanbul Çamlıcasmı. Boğazını yazmışlar, nihayet bir gün Dile İstanbul Belediye hududundan dışarı cıkmıyacak kadar bu şehre bağlı kalan Tevfik Fikret onun Mutlakıyet devrindeki slya-al mahiyetini «Sis» içinde şiire «Köhne Bizans» itabile soktuğu gibi «onun ahlâkı solduran nazarından» saklanmayı da gençlere haslhat etmişti. Artık bundan sonra İstanbul ne zaman azarlanmak İstenilirse yapma bir hakaret kıvrıntısile bükülen dudakların ucunda bu iki kelime belir-fneğe başlamıştır: Köhne (D.
Ne Nedim, ne Tevfik gibi İstanbullu olmadığı halde IstanbuJu canevlnde duymuş, pnun yalnız Çamlıcasmı, Taksim bahçesini. Boğazın mehtabını, Adasını. Modasını, salon, köşelerini değil Kocamustafapaşasını, fiüleymaniyede bayramını, Kan-lıcada körfezini, Emlrgânda çıtlarını, sırtlardaki «vatan semtinin ormanlarını» Tilrkçenin en güzel mısralarile şehri tanıyanların. tanımıyanlann İçine sindirmiş olan Yahya Kemal geldi: İstanbul bir kere daha yepyeni bir ahenk içinde edebiyata girdi.
Fakat bir de İstanbulun İlmi. İstanbulun tarihi vardı. Bizde bununla meşgul olmuş ve ortaya
Bizans
Fikret
milletler arası makbul olmuş eser çıkaran kaç âlim sayabiliriz? Halbuki Avrupada eski İstanbul için Byzantinologie diye bir tarih bahsi kurulmuş, enstitüler açılmış, kütüphaneler dolusu kitaplar yazılmış, mecmualar tesis olunmuştur. Biz bugün bu mü-ess'eselerin mahsullerinin, kitaplarının hepsini değil, en küçük bir kısmım bile toplamış bir kütüphaneye malik değiliz. Asıl bizim îstanbula dair bizde kaç İlmî eser yazıldı, romanse veyahut gayri ilm! bir kaç eseri bir tarafa bırakırsak elimizde ne kalır? Eski veyahut Türk İstanbul için yapılmış bir araştırma He elde edilen orijinal neticelerle hangi âlimimiz Avrupa İlim âleminde meşhur oldu? 500 seneden beri üzerinde oturduğumuz bu şehrin tarihi, arkeolojisi, tarihî topografyası İçin Türk âlimleri tarafından ne gibi araştırmalar yapıldı? Kaç bin cildlik bir Bizans -İstanbul kütüphanesi kurulmuştur? Bizans Rumcasını çatır, çatır söküp anlayacak şimdiye kadar kaç genç yetiştirdik? İşte bunlar hep bir gün hepsine müspet cevaplar almak ümidile hâ-tırımızı hoş tutmağa çalışarak sorduğumuz suallerdir, Bunlan arasıra düşünürken yukarıda verdiğimiz 120 milyon lira haberini ve bir kaç gün sonra «Akşam» ın başmakalesinde şu satırları okudum:
«Yapılacak işler arasında İstanbul hakkında İlim ve tarih araştırmaları, kongre ve sergiler açılması gibi faydalı düşünceler, bir çok yollar, tiyatrolar. oteller, spor yerleri ve bahçeler yapmak gibi güzelleştirici projeler var... İstanbul hakkında tarih ve sanat araştırmaları yapmak İçin 1953 yılındaki fırsatı beklemek bu şehri beş asır önce fethetmiş bir milletin kültür seviyesine uymıyacağı gibi, İstanbul gibi bir şehirde zaman zaman sergiler açıp kongreler toplamak da herkesin şaşıp kalacağı İslerden sayılmaz.»
Doğru; asıl şaşacak şey, Istan-bul üzerinde sanat ve tarih araştırmaları yapmak İçin beş yüzüncü yıldönümünü beklemektir. Bu büyük harbden sonra ne şekil alacağım henüz kimsenin bilmediği devletler arası hukuku İçin bir enstitü kurmağı ihmal etml-yen İstanbul Ünlverslyesl Eski Çağlar, Orta Çağlar. Yeni Çağlar İstanbulunu sanatı, tarihi, hayatı bakımından tetkik edecek bir «İstanbul Enstitüsü» kurmağı şimdiye kadar düşünmeli idi. Zarar yok, şimdi şu senelik 15 milyon liradan biraz para ls-tiyerek hemen işe başlamalı ve kurulacak enstitüde bir taraftan Bizans Rumca sından başlayarak esaslı dersler verilip arkeolojik araştırmalar yapıldığı gibi bilhassa Türk İstanbulun tarihi, yer yer, didik didik edilerek plânlar. haritalar, relevGler, kitaplar halinde hazırlanmalıdır. Eğer bugün bu İşe başlarsak belki sekiz sene sonra yıldönümü şenliklerine gelerek asma köprüleri, büyük operaları, otelleri, gazinoları gezecek olan seyyahlar arasında ilim adamlarını da bir İstanbul tarihi kongresine çağırarak bir iki keşif, yahut orijinal netleeli bir iki araştırma gösterirsek AvrupalInın bizden çok İyi bildiği asma köprü, yeraltı şimendiferi yolundan daha kıymetli olan İlim yolundan darbın zihnine girmiş oluruz
A. ADNAN - ADIVAR
Hava akınları
Londra 18 (A.A.) — 850 »■' uçağının desteklediği 1000 uçan kale Çekoslovakya’da ve Avusturyada hedeflere akın etmişlerdir. Dr eşelen de bombardıman edilmiştir.
İlk öğretim dâvâsı insan olmak millet olmak dâvâsıdır
f
(1> Çok sene evvel bir siyasi lçtlma-da bir hatibin de İstanbulun siyasi mücadelelerinin acılığını ve halbuki havasının, suyunun ve halkının tatlılığını -«yeşil ceviz» diye boğazına düşkünlere yakışacak bir teşbihle İfade etmek İstediğini hatırlıyorum.
ÜÇ DIŞ
BAKANI
San Franciscoya gitmeden evvel bir toplantı yapacaklar
Ankara 18 (Telefonla) — Cumhur Başkanı ismet İnönü bugünkü Ulusta uDk öğretimin yeni yılı» başlığı altında yazdığı bir başmakalede yazılarına -5U şekilde başlamaktadırlar;
Bugün İlk öğretimin birinci sınıflarında hepsi 403.957 öğrenci okuyor. Bu rakam geçen yıldan 147.800 kadar fazladır. İkinci sınıfta okuyanlar 213.163 tür. Üçüncü sınıfta okuyan 163.000, dördüncü sınıfta 150.000. beşinci sınıfta 112.000, beşinci emilin ge çen seneden fazlalığı yirmi bin beş-yiiz, köylerde 1044 de yeniden açılmış olan ilkokullar önceden söylediğimiz gibi binden fazladır. Köy enstitülerinden çıkan yeni öğretmenler feyizli işlerine başlamışlar, ve kanuna göre kendilerine temin edilen evler ve tarlalarla hayatlarını kurmağa çalışmışlar ve işliklerini açmışlardır.
Cumhur Başkammış yazısına devamla diyorlar kİ:
Kaymakamlar hemen genel olarak canla başla çalışmışlar ve iki üç ay İçinde İmkânsız işleri başarmışlardır. Valilerde ve kaymakamlarda gör-
düğüm bu gayret yaLnız İlk öğretim İçin değil memleketin her İşi İçin bana kuvvetli ümit kaynağı olmuştur. Yeni yü İçin himmetlerinin meyyalarını güvenle bekliyorum. Geçen yıl köylülerimizin kendi okullarını yapmak için harcadıkları candan emekleri İftiharla taklbettlm.
Köylü vatandaşlarım köy kalkınmasının başına İlk öğretimi şart gördüğümüzü benim gibi anlamışlardır. Dar şartlan yenmek için kadın erkek köylü vatandaşlarım çok yerde bütün varlıklarını ortaya koymuştur, kadın erkek köy okullarında çalışmışlardır. Bu emeklerinden dolayı vatandaşları sevinerefc ne kadar Övsem minnetlerimi yeter derecede söylemiş olamam. Köylerimizin gerek kültür, gerek geçim bakımından İleri ve yüksek dereceye çıkmaları vatan İstikbali için benim temel ümldimdlr. Bu uygun anlayışı onlarda gittikçe artar bulursam bu emeklerimizi sanıldığından çok çabuk bir zamanda mûapet olarak neticelendireceğimize kesin olarak güvenebilirim.
Geçen sol memlektte 258 bölge okula açıldı. İşlikleri ve programlarda bir küçük teknik okulun yerini tutan bölge okullarına verdiği önemden ve elde ettiği başarıdan dolayı İlk öğretim umum müdürü Hakkı Tonguç'a teşekkür boçrluyum, 1945 yılı programında yeni bölge okulları 370 kadardır. Bunların da yapıları yapılmasını, İşliklerinin kurulmasını, teknik öğretim vasıtalarının verilmesini yakın ilgi İle bekliyorum. Bu yıl köy enstitülerinden İki bin yüz elli öğretmen, 275 gezici sağlık memuru çıkacağını tahmin ediyoruz. Bunların verilecekleri en az İki bin üç yüz köyde yeniden okullar, öğretmen evleri, işlikler yapmak ve onların ihtiyaçlarını karşılayacak kadar arazi vermek lcabe-dlyor.
Bu İşlerin tam vaktinde bitirilmesi İllerin çalışma programlan şimdiden kesin olarak hazırlamış olmalarına bağlıdır. Yapı işlerini kolaylaştıracak ve hızlandıracak tedbirler şimdiden alınmalıdır. Geçen yıl gibi mevsim (Arkası sahlfe 2 sütun 5 te)
Londra 18 (BBC.) — İngiliz Dış İşleri Bakanı Eden, dün Sttettlnlus He görşmüştür. Eden, dün yaptığı beyanatta, San FrancLsco'ya gitmeden evvel Stettlnlus, Molotof, Sung ve kendisi arasında bir toplantı yapılacağını söylemiştir Dış İşleri Bakanları arasında yapılacak bu konferansa Fransa Diş İşleri Bakanı Bldault'un İştir Ak edip etmlyeceği Eden’den sorulmuştur. İngiliz Dış Bakanı, bu suale, Fransanın San Francisco konferansını hazırlıyan hükümetler arasında bulunmadığı cevabını vermekle iktifa etmiştir.
B. Truman
Dün basın mümessillerine ilk beyanatta bulundu
V&şlngton 18 (Radyo) — Cumhur Başkaftı B. Truman. bugün basın mümessillerine İlk defa beyanatta bulunarak, kendisinin bizzat San Francisco konferansına gltmlyeceğl-nl. fakat Amerikan murahhaslarına tam bir müzaherette bulunacağını, konferansa iştirak edecek Birleşmiş milletler mümessillerine radyo İle hl-tabedeceğlnl söyledikten sonra B. Churchlll, mareşal Stalln, mareşal çang - Kay Şek ve general De Oaull* İle görüşmekten memnun kalacağını İlâve etmiştir.
Ruhrda Alman
mukavemeti bitti
Berlindeıı 30 kilometre uzakta kanlı çarpışmalar oluyor
Bir günde 144,000 esir alındı, Leipzig şehri geride btraktldt
Londra 18 (B.B.C.) — Batı cephesinde son durum »öyledir:
Holanda.da Apeldom şehri KanadalIlar tarafından temizlenmiş, Ar-nem'ln şimal batısında 13 kilometre llelrenmiş, Zulderje İç denizi üzerindeki köprünün doğu ucuna varılmıştır. Almanlar, san dallarla kendi memleketlerine kaçmağa çalışıyorlar. Müttefik uçakları, bu sandallara hücum etmişlerdir.
Montgomery kuvvetleri Klbe neh-rlle Hamburg şehrine süratle İlerle -
mekte olup, bir günde 35 kilometre kat etmişler, Brelin - Bremen demiryolunu kesmişler, Magdeburg şehrine karşı hücuma başlamışlardır. İngiliz öncüleri Elbe üzerindeki köprülere yaklaşıyorlar.
Birinci ordu, her taraftan sarılmış olan Lelpzlg şehri varoşlarına varmışlar, Chemnlta şehrine yaklaşılmaktadır. Kale komutam, teslim ' mak teklifini reddetmiştir.
(Arkası sahlfe 1 eütun 6 da)
Rusya ve Almanya
ol-
Rus Propaganda komiserinin makalesi Londra siyasî çevrelerinde Rusya tarafından fiilen tâki-bedllecek yeni siyasetin emaresi sayılıyor
Londra 18 (A.A.) _ (ReuUr): Sovyet Propaganda Halk Komiseri Geor-gl AJexandrev'ln Pravda gazetesinde çıkan bir makalesi Londra mahfillerinin İlgisin! bilhassa Üzerine çekmiştir.
Alexandrcv sadece Komünist partisinin propaganda çefl değil, aynı zamanda Sovyetler Birliğinin birinci derecede na^artyecllerinden biridir. Onun bu makalesi, açıkça, ehemmiyetli bir siyasi demeçtir.
Alexandrev, t« olarak 8 talin’İn şu sözlerini ele almaktadır: «Hltlerler gelip geçebilir, fakat, Alman milleti ve AJman devleti kalacaktır.»
Buradaki riyaM çevrelerde mevcut kanaate göre, bu yeni siyaset Kuşlar tarafından filen taklbedllecektlr. İyi haber alan mahfillerin fikrine göre.
Yeni tefrikamız
KAHIR YÜZÜNDEN LÜTUF 1
|
Yazan: P. Wentworth Tercüme edeni (Vâ - Nû) 1
Bugün başladı, 6 ncı sahifenıizde okuyunuz!
Aşk ve Macera Romanı
Kızılorclu, ayrı ayrı beş istikametten Berline taarruz ediyor
Londra 18 (A. A.) — Mailnovaky ordusu Bruno istikametinde İleri hareketine devam, etmektedir. Bu kuvvetler dün yapmış oldukları sert hareketler sonunda bu çehre 20 kllû' metre yaklaşmışlardır.
Avusturyada, Mallnovsky birlikler! mühim bir petrol merkezi olan îns-
terdof'u ele geçirmişlerdir. Bu şehir, Vlyananın 50 kilometre şimalinde bulunmaktadır.
Mareşal Tolbukln orduları Salnt Paul t en şLmalinde ve batısında ileri hareketlerine devam etmişler ve birçok meskûn yerleri İşgal etmişlerdir.
(Arkası sahile 2, sütun 4 de)
Günler Geçerken
Muharrir ile kitapçı -
Q Q_ CM
O

o
■ğ
(D
>
0
P
"O (D ro 2 U


Stlln, askerlerin çlmdlye kadar hA-klm olan fikirlerinin aksine olarak sivillerin ve partinin görüşünü takviyeye başlamış bulunmaktadır, Sov-yetlerin Almanya karşuandokl bu yeni durumları belki (U halen yapılmakta olan muhtelif müzakereler Üzerinde de kendini gösterecektir.
(Arkası sahife 2, sütün 2 de)
DİKKATLER!
Menedicl zabıta rolü
. Tramvaylardan atlamayı men' etmek İyi şeydir. Zira, bu yü»-I den bazı kazalar olur. Zabıtanın da, belediye nizamlarına riayet , etm i yenleri taklbctmesi yerinde-d ir
Fakat bazı emniyet memurla-rj, «yakalayıp cezaya çarpmak maksadile», kıyılara, köşelere I glzlenlyof. Fikrlmlzce ortaya çık-malan, mevcudiyetlerini göstererek «menedicl zabıta» roltlnü oyna malan daha münasip olur. Bir kaç lira varidat temininden, bir kaç yıırddaşın kazaya ıığra-, masanı önlemek daha lüzumludur.
Gazete sütunlarında fazla yer almamakla beraber kitap yazanlarla kitap basanlar, yani muharrirlerle kitapçılar arasımla sinsi bir çekişme, bir geçimsizlik, karşılıklı sızıltı hiç eksik olmaz. Muharrire bakılırsa kitapçı kendisine çok defa katakulli oynar, ağzına bir zeytin tanesi verir, bir tulum yağ çıkarmanın yolunu bulur. Kitapçıyı dinlerseniz haline acıyacağınız gelir: Zavallı adam daima zarardadır, okul kitapları satıp da yüzdeliğini almasa İflâs edecektir; bastığı o yüzlerce telif ve tercüme eserler yok mu, beş para kâr getirmez. Ne yapsın, bir kere bu sanata gir. nılştir, fir belâsı boşuna emek tüketir, bir şeyler yapıyor görünerek haysiyetini korur. «Peki, parayı ne ile kazandın, iradla-n nasıl elde ettin?» diye sorarsanız tekrar okul kitaplarının veya bir formalık polis romanlarının dizili durduğu rafları işaret ederek «Allah bunlara hareket versin! Bunlar olmasa aç kalırdım!» cevabını verir.
Hangisi doğrudur? Meslek itibarlle bize muharririn şikâyetini dikkate almak düşer. Hele yeni harfler sayesinde kitapçılık geliştikten, müellifler çoğaldıktan sonra onu pek ciddî olarak düşünmemiz şarttır. Memleketimizde gazete muharrirlerini birleştiren ve onlara az çok yardımı dokunan bir (Basın Birliği) var da niçin bir (Müellifler Birliği) yok? Meselâ Fransada V. Hu-go, A. Dumas, Fr. Arağa. A. Tlıierry gibi şairler, romancılar, bilginler ve tarihçiler 1838 de öyle bir cemiyet kurmuşlardır; cemiyet hâlâ yaşamaktadır, hattâ koca bir sarayda barınmaktadır. Cemiyet, üyelerinin haklarını korur, eserlerin basılması, dağıtılması İşlerinde yardımda bulunur; mükâfatlar dağıtır; ayrıca yirmi beş yıllık nıeslekdaşlarma emekli maaşı verir. Bir hukuk bürosu ise kitapçılarla çıkacak uyuşmamazltklan gidermeğe ve İcabında açılacak dâvaları mahkemelerde yürütmeğe çalışır ve bu kuvvetli birlik karşısında da tftbller dürüst I? görmek zorunda kalır.
Bizde (Borçlar Kanunu) hakkımızı etraflle gözetmektedir. Fakat neyliydim ki çok defa dalgın veya paraca darda, yahut da hukuk işlerinden anlamaz müellife nasıl hareket etmesini gösterecek bir mcslekdaşlar cemiyeti yoktur. Onu kurmak İçin de beş yüzüncü fetih yılını mı beklemek lâzım?
Refik Halid Karay
Sahıfe 2
AHŞAM
18 -i
SÜZÜN «ELİŞİ
Nöbet tutan hekimler
Bir çok haurlıklflrdan eoııra nihayet tflfanbulda hekimler gece nöbeti tutmaya başladılar. İlk nöbet listelerini gazetelerde görüyoruz, Mesele bir bakıma halledilmiştir, İstanbul gibi büyük bir şehrin geceleri hastaların yardımına koşmaya hasır Hr hekim teşkilâtına çok ihtiyacı vardı. Gece vakti ölüm tehlikesi geçirce hastulannı kurtarmak için hekim bulmakta güçlük çeken vatandaşlar şimdi bulundukları yerin civarında, başvurdukları raman yardımlarına koşacak bir doktorun nöbette olduğunu biliyorlar. Bunu sadece bilmek bile İnsana huzur ve emniyet vermek Içûı kâfidh\ Dağ başında oturmakla şehirde oturmak arasındaki türlü farklaıtfan biri de elbette kî budtır
ANKflJlADAKiJlLMANLAR
Bu sabah hususî bir trenle getirildi ve İsveç vapuruna bindirildi
ikramiye izahnamesi
Maliye Bakanlığınca hazırlanan izahna-me defterdarlıklara bildirildi
Şehrimizde böyle bir teşkilâtın temelini atanlarla nöbete girmeği seve seve kabul eden hekimlerimize ne kadar teşekkür etsek azdır. Unutmamalıyız ki şimdi şehirde geceleyin acele vakalara yetişmek vazlfesüe nöbet tutan hekimlerimiz bu vazifeye zorlanmamışlar, yalnız isteyenler nöbet listesine girmiştir. Bir bakıma gönüllüdürler.
Yalnız iki noktaya sfâret etmeden geçmemek lâzımdır: Geceleri hastaya gidecek hekimlerin hastalan ziyaret şartlan hazırlanırken teşkilâtın en verimli şekilde işlemesini bazan İmkânsız bırakacak, yahut hekime muhtaç alan vatandaşı bu hekimden faydalanmaya giderken derin derin düşündürecek engeller tamamen ortadan kaldırılamamıştır.
Ankaradan gelen Almanlar, Haydarpaşadan çıkarken
Meselâ gazetelerde okuduğumuza göre doktorların evlerine uzak yerlere gitmeleri için hasta sahipleri gidiş ve geliş otomobili temin, etmeğe mecburdurlar, Gece vakti otomobil bulmak hekim bulmak kadar, belki de ondan daha zordur Niçin nöbetçi hekime bir nöbetçi otomboil temin edilememiştir?
İkincisi; Gece verilecek ücret, hasta ikametgâhının uzaklığına ve hastanın malî vaziyetine göcr 10 veya 20 lira olacakmış. Her kazada bir doktor nöbet tuttuğuna ve otomobil de temin edildiğine göre artık «uzak- kelimesinin mânası nedir? Ve otomobil pa-rasile beraber en az yfrmi liraya malolacak bu ziyareti temine malî kudreti elverişli olmıyan ha^ta nöbetçi hekimden nasıl faydalanacaktır? Ne yazık İd faydalanamıyacak gibi görünüyor! Bu İyi teşkilâtın sakat tarafı olmamalı idi.
Şevket Rado
Alman diplomat ve sefaret memurlarından mürekkep 124 kişilik kafile bu sabah saat 8.30 d& Ankara’dan Haydarpaşa istasyonuna gelmiştir. Kendilerine hükümet namına Diş İşleri Bakanlığı protokol umum müdür muavini B- Behçet refakat etmekte İdi. İstasyonun İçinde ve dışında sıkı İnzibat tedbirleri alınmıştı. Almanları görmek için büyük bir kalabalık istasyondun önünde birikmişti. Trenden İnen Almanların eşyaları bagaj ara-balarlle nakledilirken başta Alman ataşenUllterl General Rode. bay ve
bayan Ycnke, si faret müsteşarı B. Von Valter yürüyorlardı. Bunların arkasında oyuncaklarını taşıyan çocuklar geliyordu. Almanlar teessür içinde görünüyorlardı. Kendileri Göp-tepe vapurlle doğruca İsveç vapuruna nakledilmişlerdir.
Şehrimizde gözaltı edilmiş olan 38Û Almanın da ayıu vapurla memleketlerine ladesi mukarrerdir. Mamafih bunlardan bir kısmı gitmek istemediğinden. vaziyetleri henüz tetkik olunmaktadır ve yarın akşama kadar haklarında kati bir karar verilecektir.
Almanyanın gizli silâhları
taveçliler, bunların tam modelini yaparak îngilizlere vermişler
Londra 18 (AA.) — Stokholm dan gelen haberlere göre. Almanlar, Güney İngiltere ye karşı kullanmadan aylarca evvel İsveçliler V - 2 bombasının tam bir modelini yaparak tngll-tereye göndermişlerdir. Diğer taraftan bundan birkaç hafta evvel de gene İsveçliler V - 1 bombasını İngiliz uzmanlarına ulaştırmışlardı. Bu fırsat, uzmanlara. Alman gizli sil Dil arının bütün esrarını İne eli yer ek, yapılacak taarruzların ağırlığını ve nev'l-nl inceden inceye tetkik etmek İmkânını sağlamıştır. Bu malûmatlardan faydalanarak uçaksavar topları ve ba raj balonları İle yeni tedbirler alınmış ve müdafaayı takviye etmek üzere de üstün süratli av uçakları ayrılmıştır Alınan bütün bu tedbirler «onunda yüzlerce uçar bomba, İnglllr. sahillerine varmadan düşürülmüştür.
Italyan cephesinde
Müttefikler Bolonya şehrine yaklaştılar
Londra 18 (B. B. C.) —İtalyan cephesinde sekizinci ordu Arjen-ta şehrini yandan geçerek marl-na kanalı Ötesinde bir köprü başı kurmuştur, tngiiialer, Ferrâ-radan 30 kilometre uzakta bulunuyorlar, Arjentanm cenup batısında Yeni ZelandalIlar Medicino kanalına varmışlar ve şehri alan Hintlilerle birleşmişlerdir. Me-diclna, Bolonyadan 22 kilometre uzaktadır Beşinci ordu Bolonya -* nın cenup batısında bir kaç mühim tepe ele geçirmişlerdir,
Tokyoda büyük yangınlar
Alevler, 200 kilometre uzaktan görülüyor
Navyork 18 (A. A.) — Tokyo
şehrine karşı yapılmış son akın oanasında, Japon başkentinde büyük yangınlar çıkarılmıştır. Bu yangınlar 200 kilometre . mesafeden görülmektedir
Londra 18 (A.AJ — Japon radyosu bu sabahki yayımında, Amerikan süper Uçan kalelerinin bugün yeniden Kiu Şiu adalarına akın etmiş olduklarını bildirmiştir.
Dün Amerikan eüper uçan kaleleri 6 dalga halinde Kiu Şiu adalarındaki Japon hedeflerini bomba rdımat» etmişlerdir.
Mariannes’lardan kalkan bu uçaklar 242 Japon uçağım tahribe tmişlerd ir.
Polonya meselesi
Sovyetler Birliği muvakkat hükümetin San Fran-cisko’da temsilinde ısrar ediyor
Moskova 17 (AA) — Moskova radyosu bir tebliğ neşretmlştlr. Bu tebliğde deniliyor ki: Sovyetler birliği çimdi Varşovada bulunan muvakkat Polonya hükümeti mümessillerinin San Francisco konferansına İştirak etmelerini istemiş. İngiltere ve Amerika muvakkat hükümet demokrat unsurların iştira kile genişletilmedikçe bunun kabul edllemlyeceğl cevabını vermişlerdi.
8ovyet hükümeti muvakkat Polonya hükümetinin San Francisco konferansına iştiraki hakkında İleri sürdüğü teklifte ısrar etmektedir.
Vaşjngton 17 (A-A-) — Washington Evening Star gazetesi M. Mlkolajczyk’ in Polonya kabinesini kurmak İçin yakında Moskova’ya gideceğini yasmaktadır. Wincenty Witos, 14 üyesi Londra hükümeti İdaresinde bulunan Polonya mukavemet kurulundan olan yeni muvakkat hükümetin başkanı olacaktır. 4 fiye de Polonya komünistlerinden olacaktır.
Gazete Vaşlngton siyasi mahfillerine atfen şunları İlâve etmektedir: Mlkolojczyk kabinesinin eski Dış İşleri Bakanı M. Romer yeni kabinede de aynı vazifeyi deruhte ederfk San Francisco konferansında Polonya’yı temsil edecektir
Rusya, Almanya
(Baş tarafı 1 inci sahifede)
Barı siyasi mahfillerin fikrine gbre, Ruslar, Polonya haklandakl plânlatma tatmin edici bir cevap alamıya-cak olurlarsa ilk tasavvurlarına, yani, Rusya'daki hür Alman komitesini filen kullanmak fikrine avdet edebi lirler ve Yalta kararlarını talik ederek Tahran kararlarının tekrar ele alınmasını teklif edebilirler. Bu, biri batı memleketleri diğeri de Doğu Av-rupada Rusya için olmak üzere menfaat bölgesi siyasetine bir avdet olur.
Geniş ölçüde bunun neticesi Polonya hakkında cereyan etmekte olan müzakerelere bağlıdır.
Mamafih, Rus çevreleri «Üç Büyük Şefin; her biri tarafından kabul edilebilecek bir anlaşmaya varılması ihtimali karşısında İyimser görünüyorlar
Moskova 18 (AA.) — Kızılordunun gazetesi olan «Kızılyıldız» bir makalesinde, kendisi artık hayatta bulunmamakla beraber Başkan Roosevelt’ in bağımsızlık, banş Ve dünya iş birliği eserlerine devam olunacağını yaz maktadır.
Gazete yazısına şöyle devam etmektedir:
Kırım konferansında Başkan Boosevelt ile tesblt edilen askerî plânlar, doğudan, batıdan ve güneyden yapılan Müttefik taarruzları İle bugün enerjik olarak tatbik alanına konmuştur. Fakat, tasarlanmış olduğu harb sonrası milletlerarası münasebetleri onsuz tahakkuk edecektir. Roosevelt, halefine, hürriyete âşık bütün milletlere, harbde İş birliği, şeklinde, zengin bir miras bırakmıştır.
Franklln Rooseveit’ln bütün kuvvetini hasrettiği birleşmiş milletler dâvası dalma muzaffer olacaktır.
Değişmez ve dar gelirlilere pirinç
Kilo&u 95 kuruştan tevzi edilecek
Ankara 17 — İstanbul. İzmir ve Ankarada değişmez ve dar gelirlilere ucuz fiatle pirinç tevzii hakkında Ticaret Bakanlığınca yapılan hazırlıklar tamamlanmıştır. Tevziat bu ay sonunda bavlıyacak, mayıs sonuna kadar devam edecektir. Bu dağıtma, dar gelirlilerin ellerindeki şeker tevzii kartlarının A harfini taşıyan kupo-nlle yapılacak ve kilosunun fiatl »5 kuruş olacaktır.
isveçe iki milyon kilo sigara gönderiliyor
Ankara 17 — Tekel umum müdürlüğü, vuku bulan talep üzerine İsveçe iki milyon kilo hâzır sigara göndermeğe karar vermiştir. Bu sigaralar önümüzdeki ay başında memleketimize gelecek olan bir İsveç vapuruna yükletüecektlr.
Parti grupu toplandı
Ankara 17 (AA.) — C H- P Meclis gurupu Başkan vekilliğinden .
C. H. p. Meclis gurııpu genel kurulu 17/4/945 salı günü başkan vekili Tekirdağ mllet vekili Faik Öztrak’ın başkanlığında gurup tüzüğünün 101 İnci maddesi gereğince mutat toplantısını yapmış ve geçen tutanak özeti okunduktan sonra gündeminde görüşülecek madde bulunmadığından başkanlıkça oturuma son verilmiştir.
Ankaraya tıraş bıçakları geldi
Ankara 18 (Telefonla) — Bir müddettenberi şehrimizde jilet bıçağı darlığı çekilmekte bu yüzden berber dükkânlarında epeyce kalabalık toplanmakta idi. Şehrimiz tacirlerinin siparişi üzerine yeni jilet bıçağı şehrimize gelmiştir. Haber aldığımıza göre bu mallar piyasaya çıkarılacaktır. _____
Tevfik amca vefat etti
Bir müddettenberl hasta bulunan Umumi meclis âzasından B. Tevfik Amca diin vefat etmiştir. Cenazesi bugün kaldırılarak Feriköy mezarlığına gömülecektir. Merhum, Umumi meclisin en eski âzasından biriydi.
Mektebi Hukuk’tan mezun olduktan sonra Adllyeye girmiş, Meşrutiyetten evvel müddeiumumîliklerde bulunmuş, 1908 inkılâbını mütaakıp da İttihat ve Terakkl’nln Beyoğlu murahhaslığını yapmıştı. Tevfik Amca, son zamanlarda Esnaf odasında da vazlfedav bulunuyordu.
Merhuma Allahtan rahmet dileriz.
Makedonyada millî demokrat hükümeti kuruldu
Londra 17 (AA.) — Yugoslav Telgraf ajansının Üsküpten bildirdiğine göre, Lazm Koulichevski’nln başkanlığı altında yeni bir Milli demokrat Makedonya hükümeti, kurulmuştur.
Bilindiği üzere, Makedonya, yeni federal Yugoslavyamn bir kısmını teşkil etmektedir.
Churchillin beyanatı
Polonya meselesi ve harb durumu hakkındaki müzakere geri bırakıldı
Londra 17 (A.A.) — Geçen cuma günü, Rooaevelt’in ölümü münasebeti]? Parlâmentonun tehir edilmesinden mütevellit değişiklikleri haber veren M. Ohurchll), gelecek perşembe İçin tesblt edilen müzakerenin Polonya mezelerini yahut genel harb vaziyetini tartışmağa elverişli bir fırsat temin etmlyeceği fikrinde olduğunu bugün Avam Kamarasında bildirmiştir.
M. ChurchlU, Rusya, Birleşik Amerika ve Büyük Britanya Dış işleri Bakanlarının toplantısından bahsederek, Yaltada görüşülen muhtelif mevzulain kesin olarak halli ihtimalin! zayıflatabilecek tartışmalara girişmek arzusunda olmadığını ilâve etmiştir.
Artırma ve eksiltmeler
Resmî daireler adına yapılacak artırma ve eksiltmelere Esnaf O dalannda kayıtlı olanların da kabul edilmesi Ticaret Bakanlığınca kararlaştırılmıştır.
Berlin yakınında kanlı savaşlar
(Baş tarafı 1 inci sahifede)
Koenigsberg’ln batısında Alman cebinin İmhası İçin çarpışmalar devam etmektedir. Plllau’nun 13 kilometre doğusunda bir nokta ele geçirilmiştir.
Almanların, büyük bir Sovyet taarruzunun başladığmı söyledikler! Öder cephesi hakkında Moskova sükûtu muhafaza etmektedir. Zukov ve Ko-nlev birliklerinin faaliyet! hakkında hiçbir şey söylenmemektedlr.
Alman kaynaklarından gelen .haberlere göre, Sovyet orduları Berllne karşı ayrı ayrı beş istikametten taarruz etmektedirler. Bir habere göre de. Berlin’e 30 kilometre mesafede kanlı çarpışmalar cereyan etmektedir.
Londra 18 (BBC.) — Moskova, Almanların Berllne karşı başladığı bildirilen Sovyet taarruzu hakkında hâlâ sükûtu muhafaza ediyor. Rusların Berllne en yakın bulunduğu nokta, Stettln - Berlin yolu üzerinde vc Şerlinden 30 kilometre mesafededir.
Paris 18 (A.A.) — Alman haberler ajansı, Sovyet kuvvetlerinin Frankfurt - Küstr kesiminde baskılarını arttırmakta olduklarını bildirmiş ve şunları İlâve etmiştir:
■tkl saat içinde Alman mevzilerine Sovyet bataryaları 450,000 mermi atmıştır.»
Nevyork 18 (A.A.) — Harb muhabirlerinin bildirdiklerine göre, Öder cephesinde İki milyon 8ovyet askeri bulunmaktadır.
Yunan kabinesine daha
2 nazır seçildi
Londra 17 (B.B.C.) — Atina-dan bildirildiğine göre yeni Başbakan daha 2 Bakan seçmiştir, îaşe Bakanlığına Con Baraskevo pulos, Harbiye müsteşarlığına Gl. Drakos getirilmiştir. Gl. Merenti-dis Bakan riitbeslle Makedonya-ya umumi vali tâyin edilmiştir. Liberal ve Halk partileri kabineye yardım edeceklerini bildirmişlerdir.
Ankara 18 (Telefonla) — Memurlara yakında bir İkramiye verileceği malûmdur. Bu İkramiyenin bir fzah-namesl hazırlanmış ve Defterdarlıklara bildirilmiştir. İkramiye kanununun hükmünden faydalanacak memur ve müstahdemlere yapılacak yardımın hesabında asıl görevlerinden, kanunlarına göre aldıkları aylığın tutarı esas olacaktır. Bu memurlara esas görevlerinden kanunlarına göre verilen aylık tutan dışında Kalan her türlü tazminat, muvakkat tazminatlar, Millî Korunma kanununa göre verilen maktu tazminatlar, Adliye harç tarifesi kanununa göre yol tazminatları. Demiryolları memur Ve müstahdemlerce Devlet Denizyolları ve Limanlan umum müdürlükleri memurlarına alt tüzükler hükümlerine göre çeşitli namlarla verilen diğer tazminatlar, her çeşit zamlar, ek veya birden ziyade görevlerden dolayı verilen munzam vazife tazminatları, Vekâlet aylıkları dışında almakta oldukları paralar, çalışan emekli dul ve yetimlerin tamamen veya kısmen kesllmiyen emekli dul ve yetim aylıkları yapılacak yardımın hesabında nazara alınacak, yani İstihkaklardan dolayı ayrıca bir yardım yapıl-mıyacaktır. Ödeme gününde kanuni mezuniyetlerini kullanmakta olanlar veya gezici bir memuriyetle başka bir yere gönderilmiş bulunanlar yardım-
ismet Inönünün yeni direktifleri (Baş tarafı 1 inej sahifede) sonunda sıkışık kalmaktan sakınmalıyız, yapı malzemesi tedarikinde, hu-suslle ormanlardan kanun hükümlerine göre alınması gereken kerestenin verilmesinde orman umum müdürlüğünün yakından İlgilenmeye devam, etmesi gerektir.
Cumhur Başkanı yazılarına devamla-.
Enstitülerden çıkanların evlen, vasıtaları ve tarlaları gibi yeni hayatlarını kuracak düzenin sağlanmasına birinci derecede ehemmiyet vermeliyiz.
Güç İşlerine başlarken yem koy öğretmen neslimizin bütün idare cihazından en sıcak ve en kolaylaştırıcı ilgiyi görmesi ilk öğretimin temelleşmesi için başlıca şarttır. Tecrübeli vali arkadaşlarım ve ateşli genç kaymakamlarımız bu noktayı dalma göz önünde tutmalıdırlar.
Cumhur Başkanı yine yazı lalına devamla;
Şehir ve kasabalardaki İlk öğretim için buyuk merkezlerimizde çok feyizli çalışmalar olmuştur. İstanbul bunların başında gelir Geçen sene de söylediğim gibi şehirlerde İlk okul eksikliklerinin tamamlanması İçin yeni hır kanun düşünülüyor.
Bir taraftan bu kanunun tatbiki kabil olan iyi bir şekilde çıkması işini sorumlu makamlar hazırlarken öte taraftan iller ve merkezler de kendi ellerinde oian çareleri durmadan uygulamağa çalışmalıdırlar.
Vatandaşlarım;
ilk öğretim! büyük kütleyi maddi ve mânevi alanda kaldırıp yükseltecek ana tedbir sayıyorum. Yirminci asrın İleri ve kudretli bir milleti olabilmek İçin İlk öğretim çözeceğimiz İlk meseledir.
Hür vatandaşlığın bütün feyizlerini hususî ve resmi mllleL hayatında göstermek şuurlu ve müstakbel bir millet olarak İçerden ve dışardan çıkacak bütün fırtınalara İmanla göğü ■ germek her şeyden evvel hiç olmazsa ilk öğretim tamaralığı ile sağlanabilir. tik öğretimi ûlmıyan memlekette orta çağ İdaresi bütün şeklllerlle devam eder Resmi kanunlar ne derlerse desinler, ne haklar vatandaşlara tanınırsa tanınsın hiç olmazsa ilk öğertlm derecesinde bilgi olmazsa haklar ve vazifeler canlanmaz gönüllere ve yüreklere sinip yerleşmez. Bilmlyen. siyasi veya ekonomik kudret sahiplerinin elinde orta çağda olduğu gibi köle hayatı sürer. Ası) acıklı oian tarafı da, bilmlyen kendi düşkün ve köle hayatına karşı duygusuz ve kayıtsız kalır. 1
Hür vatandaşlardan birleşik bir millet olmanın çarelerinin b.ışmda İlk öğretim çaresi vardır. Dâvayı bu kadar geniş ve derin mahiyetlle görmeliyiz. tik öğretini dâvası İnsan olmak, millet olmak dâvasıdır. Hepimiz dâva yolunda bu gözle ve bu anlayışla yürüyüp ilerlemeliyiz.
Karsa, bol kar yağıyor*
Kars 17 (Akşam) — Havalar son günlerde yeniden soğumuştur. Dün akşam üzeri başlıyan fırtına, geceleyin kara çevirmiş olup on sekiz saat bllâfasıla kar yağmaktadır. Bu müddet İçinde yağan karın kalınlığı yirmi santimi bulmuştur. Yatağına çekilen bazı çaylar tekrar yükselmeğe başlamıştır Kar devam ölmektedir.
Bahar yağmurları
Akşelılr 17 (A. A ' - Çpktanberı. beklenilen ilkbahar yağmurları yag-maju başlamıştır, müstahsillerimiz çok »‘ "İnmektedir. |
dan faydalanacaklardır Yalnız maaşlı bir görev almış olup ödeme gününden sonra maaşa hak kazananlar tâyin edildikleri ücretli görev mahalline hareket ederek ödeme gününde yolda bulunanlar yardımdan faydala-namıyacaklardır. Ödeme gününde görevi başında bulunan ücretli memurlar ödeme gününden önce, fakat nisan ayının basından sonra işe başlamışlarsa, bunlar yardrıdan kıstelyevm suretle faydalanacaklardır Karı ve kocanın mahkeme kararlle ayrıldıkları halinde boşanma karan henüz verilmemiş olsa bile, bıı memur karı ve kocanın her İkisine de kanunun yedine! maddesinde yazılı yardım istihkakları nispetinde ödenecektir. Aylığın akabinde Barem kannııuna göre teadül bakımından aranmakta olan maaş veya ücret farkı nazarı >tl- ■ ■ bara alınmayıp aylık tutarı ve fev-5t kalâde zamlarlie birlikte memurun LJ eline geçen miktar esas tutulacak veû_ aylıklar blrlbirlnl-. deng. olduğu ak-Ç\| dlrde yardııîf kocaya, bağlı olduğuq_ bütçeden yapılacaktır O
Katma ve özel bütçeli idarelerle Belediyeler ve bunlara bağlı kurul ve Q teşkillerin de kendilerinden aylık ve*"JZ ya ödenek alanlara yukarıdaki esaslara göre yardım yapmaları mecbu- Q) ridlr. Bir kısım memurları bu yardım- > dan İstifade ettirip diterlerin! hariç tutamıyacaklardır.
Ruhrda Alman mukavemeti arttı
(Baş tarafı 1 inci sahifede)
General Patton komutasındaki $ Amerikan kuvvetleri, Çekoslovak hu- cf dudundan t kilometre mesafededir/) Fransız kuvvetleri doğuya doğru 19** kilometre ilerlemişler ve dağlardaki Alman cebini tamanılle temizlemişlerdir.
Ruhr’da Alman muka emeu sana ermiş addedilebilir. Almanlar, yalnız Duseldorf şehrinde hâlâ mukavemet ediyorlar. Ruhr'dakl Aln.an kuvvetleri komutanı general Mod’e İntihar etmiştir. Ruhr’da şimdiye kadar 26** bin esir alınmıştır
Gironde munsaDinda şiddetli muharebeler devam ediyor Fransızlar, yavaş, fakat emin bir şekilde ilerliyorlar
Londra 18 (A.A.ı — Zuidcr- deû Çekoslovak hudutlarına kadar uzanan cephede Alman kuvvetleri parçalanmış. kuşatılrruş ve bozcun® uğratılmıştır
Leipzlg kuşatılmış, Nurnberg geride bırakılmış ve Bohemya hududu yakınlarında Paluen l^gal edilmiştir Bu Amerikan kuvvetlerinin Çekoslovak hududunu geçtikleri hakkmdaki haber her an beklenmektedir.
Bir günde 144.000 esir alındı
Nevyork 18 (AA.I - Leıpzig kuşatılmış ve geride bırakılmıştır. Leıpzig-dekl 30.000 Alman inatla mukavemet etmektedir
Amerikan kuvvetleri Çekoslovakya hududu yakınlarında Paluen'l işgal etmişlerdir.
Ruhr cebinde Müttefikler 200.000 esir almışlardı». Ruhr cebinde Almanların elinde kalmış olan Dusel-dorf şehri İnatla mukavemet etmektedir.
Dünkü gün Almanlar için felâketli bir gü nolmuştur. Amerikan kuvvetleri muhtelif kesimlerde İ44.000 esir almışlar ve 1000 Alamn uçağını tahribe tmişl erdir.
Esir miktarı iki milyona yaklaştı
Londra 18 (AJL) — Resmen bildirildiğine göre. Müttefikler Batı cephesinde ilk çıkarma gününden bugüne kadar 1,780.000 esir almışlardır.
Berne 18 (AA. ) — Rcuter ajansı, Lüksemburg radyosuna atfen verdiği bir haberde. Ruhr cebinde bu sabah Alman mukavemetinin sona ermiş olduğunu bildirmektedir
17/4/1945 flaüerl
Londra üzerine 1 sterlin 5.3S
Nevyork üzerine İûo dolar 132.—
Cenovre 100 İsviçre Fr. 30.3255
Marld üzerine 100 pezeta 12,89
Stokholm üzerine 100 kuron 31.1325 ESHAM VE TAHVİLAT
% 5 faizli ikramiyeler: 1933 Ergani 1938 ikramlyell Milli Müdafaa D. Yolu İkramlyell % 7 faizli Tahvilleri Sivas - Erzurum I Sivas - Erzurum 2-7
ALTIN
Borsa dışında
Gulden
İngiliz
25.60 23^0 22.40
98.—
19.90
20 —
33.05
35.70
40.30
525
Külce
___•Takvim*—.
Ccmazlyelcvvel 5 — Kasım 162 I imsak Güneş öğle tklndl Ak Yatal E. 8.37 10.25 5.23 9 Û9 12.00 1.381 V 4.28 6.17 13.14 1659 19.52 21.28İ
18 Nisan 1945
AKŞAM
AKŞAMDAN AKŞAMA
«Çat kapı! «Evvelki senenin vergi mabuzunu görelim.1»
Hor sone, İnsanın kapıSUM, ehndc uzun üstelerle memurlar çalar:
— Evvelki senenin yel vergisi.,,
— Vermiştim,
— Kayıtlan açık kalmış,
— Peki amma, ben bu senenin* İtini bile verdim.,, îşte makbuzları.,,
Muayeneden sonra:
— Evet, görülüyor: Bu sene-niukini vermişsiniz,.. Fakat biz onu değil, 1942 yi soruyoruz.
— Bir daha sefere uğrayın da, o zamana kadar arayalım.
Memur, ekseriya nâzik bir zattır. Teklifinizi kabul eder. Siz de •vrakı gösterirsiniz:
— Peki bu 1942 nin ilk taksiti.,, İkincisine de bakalım...
Bulamazsınız. Halbuki verdiğinizi pekâlâ biliyorsunuz
*»*
Yalnız yol vergisi hakkında değil, emlâke taallûk edenlerde de aynı durum:
1944 vergisi alınmış. 1943 alınmış, fakat 1937 alınmamış... Gelip onu isterler. Ve siz asabiyet, lere kapılırsınız;
— Vermiştim! - dersiniz, '
— Makbuzları gösterin! der-1 ler.
İşin fenası, bu seferki yol vergisi gibi 12 lira da değildir. Bütün eski evrakı altüst edersiniz: Bulamadınız mı, yandınız: Tekrar vereceksiniz. Buldunuz muydu, karşınızdaki size bir pardon bile borçlu değildir:
— Deftere dişlenmemiş-, - diye, anlamadığınız bir tâbir kullanır ve sizi hayrette bırakır.
-İşlenmemiş»!?... Acaba bir verginin verildiği deftere nasıl (•işlenir-... Pek müthiş bir ihtisas işi mi?... Hususi makinesi var da. harb dolayısile yedek parakaları mi Amerikadan getirilemedi?.,. Dingili mi kırıldı?,. Tünel kayışı tarzında kazalı bir şeydir de. işlenseydi facia rm doğardı?... Şayet acemi iseniz anlayamazsınız ve mazur görürsünüz:
— Ne yapsın biçareler?.. Deftere işlenmemiş... E, mazurdurlar... Mademki işlenememış, öyleyse, verdiğiniz vergi için gelip tekrar tekrar kapınızı çalacaklardı... ■İşinizi, gücünüzü bırakacaktınız. Eski evrak tomarları arasında ara efendim, ara... Bir nevi vatan vazifesi... Katlanmağa mecburuz.
Fakat meseleyi şayet biliyorsa-nız bu iş gayet basit bir ihmal neticesidir: «İşlemek- demek,
tahsildardan gelen makbuz koçanının muhteviyatını hemen ertesi gün ana deftere geçirmek demektir En basit bir kayıt muamelesinden ibaret...
Öyle bir kayıt muamelesi ki, «işlenmediği» anlaşılır anlaşılmaz, değil alâkadardan özür dilemek, âmir, memuru çağırmak:
— Senin işin bu değil miydi? Niçin kaydı yapmadın da. tahsildarımızı ve yurttaşımızı beyhude uğraştırdın; nafile yere evrak ve iş saati ziyanına sebep oldun. Aleyhine bir kötü numara veriyorum, Tekerrür ederse mesul olacasın! - demeli,
Senelere göre muntazam makbuz dosyaları tutmak her vatandaştan beklenir mi? Muntazam dosyalan devlet tutsun.
*»■¥
Bu gibi hareketlerin olmaması için de en mühim tedbir, daha evvelki senelerin vergileri açık dururken daha sonrakileri kabul etmemektir. Bu suretle vatandaş ancak en son senenin makbuzunu saklamakla mükellef olur. Onu gösterince eski borçlarını da ödem,iş olduğunu ispat eder. Maliye Vekilinden bu küçük ıslâhatı bekleriz. Yol vergilerinde ise, — her vatandaşın bir ikamet yeri olduğuna ve hele bu zamanda ekmek vesikası dolayısile mahalle kayıtları hayli muntazam hale geldiğine göre — bu vergileri iş yerlerinden değil, ikamet yerlerinden almalıdır. İki taraftan da islenmesi, mütemadi karışıklıklara, beyhude aramalara, taramalara sebebiyet veriyor
Şekillerin en basiti, vatandaşın da. demetin de lehinedir
(Vâ‘- Nû)
A- İstanbul yeril Mallar Pazarları mllesseaesL müdürlüğü, İmalâta hız vermek fluretlle mensucat st-okunun miktarını arttırmıştır. Dağıtma İşi başladıktan sonra her tarafta İstihkak rahiplerine tevziata bağlanabilecektir.
* Bugün saat 17,30 da Eminönü Hnlkevinde, Memurlar Kooperatifi bir toplantı yapacaktır.
[şehir haberleri! ]
Kadıköy havagazı
Yeter miktarda gaz verilmediğinden şikâyet ediliyor
Kadıköy havagazı abonelerinin şikâyetleri son zamanlarda dikkati çekecek derecede çoğalmıştır. Filhakika Kadıköy ve havalisinde oturanlardan hiç kimse, yeter miktarda havagazı cereyanı alamamaktadır. Bu hususta yapılan müracaatlerden bir netice çıkmadığı görülüyor. Dün, sözüne İnanılır okuyucularımızdan, bir 2at matbaamıza geldi ve şikâyetini şöyle anlattı:
— Kadıköy'ünde havagazı cereyanı □ kadar azaldı kİ yemek şöyle dursun bir çay bile pişiremiyoruz. Evvelce şirket idaresinde iken gördüğümüz aksaklıklar karşısında bir şikâyet yeri vardı ve İyi kötü derdimize bakılırdı. Fakat şimdi Kadıköy havagazı bir belediye kurulu olduğu halde şikâyet edecek bir makam bulamıyoruz. Buna rağmen havagazı ücretlerini eskisi gibi muntazaman alıyorlar. Kadıkö-yünde, İdarenin bir müracaat merkezi vardır- Ara sıra oraya gidip şikâyetlerimizi bildiriyoruz. Buradan bir memur gönderiyorlar, havagazı saati üzerine bir bardak su döküyor, bunun teslrlle musluğa bir miktar cereyan geliyor. Fakat yine bir iki saat sonra aynı vaziyet devam ediyor! Ne şebekenin ıslahına, ne de saatlerin tamirine teşebbüs eden yoktur.»
Bu şikâyeti aynen yazarak dikkati çekiyoruz.
Adalarda binaların renkleri
Ada çamlarına musallat olan tırtılların temizlenmesi ve çamlıkların gerek böceklerden, gerekse insanların tahribatından korunması için Adalar kaymakamlığı tarafından tertibat alınmaktadır. Bu çamlıkların temiz tutulması için elverişli yerlere büyük çöp sandıklarının konulması ve gezinti yerlerinin kirletilmeni esi Ue çamların tahrlbedllmemesl hakkında ihtar edici levhaların dikilmesi kararlaştırılmıştır.
Belediye İmar müdürlüğünden ayrılan mütehassıslar heyeti Adalarda vapurdan İnenlerin ilk karşılaştıkları yerlerin sayfiyelere uyan estetik renklerle boyanmasına, bu İşin zamanla İç mahallelere de teşmiline karar vermiştir. Boyaların renkleri de bu heyet tarafından tesblt- edilecektir. Boyama işi önce Büyiikadada tatbik edilecektir.
Kaçakçılarla savaş
945 mart ayı İçinde Güney sinir ve Ege kıyı gümrük bölgelerinde gümrük muhafaza teşklllerlle kaçakçılar arasında 180 vaka olmuştur. Bunlardan 44 ü silâhlı kaçakçılarla çarpışmalı. 136 sı çarpışmasın olup bu vakalar sonunda; 208 kaçakçı İle. 1067 kilo mensucat (ipekli, yünlü, pamuklu), 231 kilo çuval, 2038 kilo 1409 adet çeşitli gümrük eşyası, 276 kilo gaz ve benzin, 695 kilo yiyecek maddesi, 143 kilo 5138 adet çeşitli İnhisar maddesi, 266 kilo çay ve kahve, 1 kilo 65 adet tıbbi ecza, 263 kilo uyuşturucu madde, 1069 baş kesim hayvanı, 10424 lira tutarında Türk ve yabancı parası, 12 silâh, 732 fişek, 79 adet canlı taşıt aracı; ı kayık yakalanmıştır. ,
Bir çocuk tramvay altında öldü
Nişahtaşmda bahçevan Seyfullah' m oğlu dokuz yaşında Kemal, dün öğleden sonra Nişantaşı tramvay yolu üzerinde koşup oynarken vatman Şaklr'ln İdaresindeki Maçka - Beyazıt travmaymın altında kalmış, kaldırıldığı Etfal hastanesinde ölmüştür.
MalatyalIların kayısı gecesi
Şehrimizdeki MalatyalIların, terti-bettlklerl Kaysı gecesi evvelki akşam Taksim belediye gazinosunda kutlanmıştır. Müsamere saat 21 den sabaha kadar sürmüş. MalatyalI Fahri ve Zehra Bilir tarafından memleket havaları söylenmiş, güzel oyunlar oynanmıştır. Müsamerede vali ve belediye reisi Dr. Lûtfl Kırdar, Malatya mebusları bulunmuştur.
KÜÇÜK HABERLER
ir Dlmltro, İspire ve Sadeddln isimlerinde üç şahıs, ellerinde mevcut kinini fazla flatle sattıklarından yakalanarak haklarında tahkikat yapılmış ve 3 ü de Toplu Milli Korunma savcılığına verilerek tevkif edilmiştir.
■k Acele vakalar İçin şehirdeki hususi doktorlar tarafından tutulmakta olan gece nöbetleri İntizamla devam ediyor. Bu hususta Vilâyet Sıhhat müdürlüğüne gönderilen raporlara göre, henüz hiçbir mühim bosta nöbetçi doktorlara müracaat etmemiştir.
■A İstanbul Esnaf Odası, Odaya aldat vermesi icabedenlerle bundan muaf tutulabilecekleri tcsblt etmiştir. Hazırlanan şekil Ticaret Bakanlığına gönderilecektir.
Sıtma savaşı
Mücadelede vazife alacak 170 genç kura görüyor
Sıtma ve sivrisineklere karşı açılacak mücadele hazırlıkları hızlanmış- Aşiyanının müze haline konulması tır. Mücadelede vazife alacak olan...................... ‘ '
I 160 - 170 kadar genç, Kadıköy Halke-. vinde iiç giindenberi kurs görmektedir. Her gün devam eden dersler on gün kadar sürecektir. Bu derslerde durgun suların nasıl kıırutulacağı veya akıtılacağı, sularda sivrisineğin aranması ve diğer mücadele esasları öğretilmektedir Şehrimizde esaslı mücadeleye bir mayıstan itibaren başlanacaktır. Bundan başka İstanbul hastanelerinde çalışmakta olan 24 asistan mücadele İşinde vazife almak üzere yurdun muhtelif bölgelerine tâyin edilmişlerdir Genç doktorların harcırahları gelmiştir. Dok- ınunu duymuş ve bu maksatla bele-
torlar bu hafta içinde atandıkları ‘ cllye reis muavini B. Lûtfl Aksoy'un
| başkanlığında bir toplantı yapılmış-z_______ tır. Toplantıda İstişare heyetinden
sıtma mücadele başka filozof Rlza Tevfik. şairin ka-' »inblraderl doktor Hikmet. B. Hüse-_ ............. _ yln Belctaş hazır bulunmuşlar. B.
İamışlardır, Kaymakamlıklara, bele- Salih Nigar ile merhumun eşi bayan hükümet tabibliklerinc bu Nâzım® gelememişlerdir.
torlar bu hafta İçinde yelere hareket edeceklerdir.
■vehrlnüzîn vilâyet ve belediye sıhhat müdürlüklerde reisliği bir mayısta başlıyacak Olan esaslı mücadelenin programını lıazır-
diye ve
hususta gönderilen tamimde.şehirde I B. Selim Nüzhet Gerçeğin projesl-mevcut durgun suların yerlerinin tes- ııe göre (Aşiyan) da yalnız bir (Tev-bltl ve mücadele için hazırlık yapma- flk Fikret) değil, aynı zamanda bir de lan bildirilmiştir. - - - ............
Doktorların gece nöbeti Binnn.n bir odas. EdcblyM. cedide-„ , , , , ... . 'nin mubeşşirleri olan Abdulhak Hâ-
SAİıırrip npvnm pripn obap nc.h,»tlprı- . . .
Şehirde devam eden gece nöbetlerine iştirak etmek üzere yenldn sıhhat lşlrl müdürlüğüne 3 hususi doktor daha müracaat etmiştir. Bu doktorlardan 2 sİ Emlnününde, biri Bakır-köydeâlr.
Hayriye hastanede öldü
Bir hafta evvel Taksimde Büyük Zibada umûmî bir ev işleten Hayriye adındaki kadın. Emin isminde biri tarafından bıçakla müteaddit yerlerinden yaralanmıştı Hayriye dün. Beyoğlu hastanesinde ölmüş, kaatll Emin de savcılık tarafından sorgusunu müteakip tevkif olunmuştur.
Trabzon ve nebati yağ fiatleri yükseldi
Zeytinyağının karne ile dağıtılması1 kararının tatbiki İçin hazırlıklara başlanmıştır. Tevziata ne zaman başlanacağı belli değilse de bu İşin çok uzamıyacağı zannediliyor. Zeytinyağı İstihsâli her seneden az değildir. Eskiden bu miktar dahili İhtiyaca yettiği gibi bir kısmı İhraç bile edilirdi. Bu vaziyette zeytinyağı sıkıntısı çekilmesi tabii görülmemekte ve hükümetin kararı yerinde addedilmektedir. Dün bu hususta İlgili muhtelif kimselerle görüştük. Bunlar diyorlar kl:
«1 — Hükümet şimdiye kadar satışlara müdahale etmedi, sadece zeytinyağına flat koydu. Halbuki sadeyağların pahalı olduğunu gören İç vilayetlerdeki tacirler İstihsal bölgelerine koşarak flata bakmadan zeytinyağı toplayıp götürdüler. Böylece büyük şehirlerde geniş bir zeytinyağı kara borsası vücut buldu. Zeytinyağı işini İstihsal aylarında tanzim etmek lâzımdı.
2 — Zeytin fiatleri çok yüksektir. İstanbulda ekstra bir kilo zeytinin toptan kilosu 150 kuruştur. Böyle kârlı bir satış varken köylünün zeytinini, yağ yapmak üzere, tâyin edilen 24 kuruştan satmıyacaftı aşikârdı. Her çeşit zeytine satış fiatı konulmalıdır kl köylü zeytinini yağcıya satsın.
3 — Sabun flatı serbesttir. Sabunu dilediği flata satan tüccar ve müstahsil yağı sabuna çevirmekte, bu da zeytinyağının azalmasına sebep olmaktadır.
4 — Fabrikalara rafine İçin verilen kâr miktarı az görüldüğünden asidini İndirmek İçin zeytinyağları rafine edilmemekle, bunlarla sabun yapılmaktadır. Rafine flatı değiştirilirse asidi yüksek yağlardan da istifade etmek kabil olacaktır.
Önümüzdeki sene zeytinyağı istihsalini arttırmak, satışları tanzim etmek için yeni tedbirler alıpak lâzımdır.»
Yağ fiatleri
Dün nebati yağ ve Trabzon yağı fiatleri birden bire kilo başına 10 kuruş fırlamıştır. Toptan 256 kuruşa satılan ayçiçeği yağı 260; 265 kuruşa satılan fındık yağı 275. toptan 460 kuruşa verilen Trabzon yağı 490 kuruş olmuştur.
Zeytin ve pamuk yağları beyannameleri Zeytin ve pamuk yağlan hakkında yayınlanan yeni kararname gereğin-' ce vilâyet hudutları İçinde elinde zeytin ve pamuk yağı bulunanlar b'-1 yann.ıme vermeğe başlamışlardır. Vilâyet, evvelce yaptığı kontrol neticesinde İstanbul’da 46 ton zeytinyağı mevcut olduğunu tesblt etmişti. Zeytinyağı İçin verilecek beyannamelerin bu miktarda olacağı tebil görülmektedir.
Âşiyan
Burada bir «Edebiyatı Cedide» müzesi de bulunacak
■"Tevfik Fikret'in Rumelllılsarindaki
için vaktile belediye başkanlığı tarafından bir istişare heyeti kurulmuştu. Bu heyette umumi meclis âzasından B. Abdülkadir Karamürsel, ressam B. Sadi, belediye yazı işleri müdürü B. Osman Ölgün, Topkapı müzesi müdürü B. Tahsin, derleme müdürü B. Selim Nüzhet Gerçek ve Eml-roğlu Ziya bulunuyorlardı. İstişare heyeti, bu mevzu ile üç seneden beri meşgul olan B. Selhn Nüzhet'ln projesini muvafık görmüştür. Ancak be-lediye başkanlığı, merhum Tevfik Fikretin en yakın dostlarının da bu husustaki düşüncelerini almak lüzu-
I
(Edeblyatı cedide müzesi) olacaktır.

mit. Recal zade Ekrem ve Sami paşa zade Sezai beylerin eser ve eşyalarına, bir kısmı yalnız Tevfik Fikrete, diğer bir salon da Edebiyatı cedlde-nin diğer şahsiyetlerinin eser, eşya ve hâtıralarının teşhirine tahsis edilecektir. Belediye, Aşlyana otomobille çıkılabllccek bir yol yapacak, müze Tevfik Fikretin ölüm yıldönümüne tesadüf eden 19 ağustosla açılacaktır.
İzmirde Şehir tiyatrosu
İzmir 17 — Şehrimiz Umumi meclisi. İzmirde bir Şehir tiyatrosu kurulmasına karar vermiştir.
Un dağıtımı
Bu hafta tevziata başlanıyor
Ekmek karnelerinin P harfleriyle halka nüfus başına yeniden İkişer
, kilo un verilmesi İçin belediyeye emir gelmiştin, Unların dağıtılmasına bu hafta başlanacaktır. Bundan evvelki dağıtmada olduğu gibi uzak semtler İçin un'un kilosu 50, yakın semtler İçin 49,5 kuruştur. Tevziat yine mutemet bakkallar tarafından yapılacak ve İkinci bir un dağıtımına kadar devam edecektir.
Benzin karneleri mukabilinde alman para
İstanbulda çalıştırılan taksi, hususî otomobil ve kamyonların benzinleri aylık birer karne mukabilinde ve her gün yedi litre olarak verilmektedir.
Karnelerin belediye tarafından dağıtılması lcabederken İşlerin çokluğundan bu şoförler cemiyetine bırakılmıştır. Cemiyet, yardıma muhtaç olanlara verilmek üzere her karne sahibinden ayda yirmi kuruş almakta İdi. Bu miktar iki aydan beri yiiz kuruşa çıkarılmıştır. Her ay 1700 karne dağıtıldığından bin yedi yüz Ura toplanmaktadır. Otomobil sahipleri senede on İki lira vererek esnaf odasına kayıtlıdır. Cemiyete ayrıca karne parası olarak senede on İki lira verilmek İstenmiyor. Esnaf odası umumi kâtipliğine müracaat edilerek esnaf odasına kayıtlı olanların karnelerinin Oda vasıtaslle verilmesi İstenmiştir. Oda, durumu İnceliyor.
Konya’da yiyecek fiatleri
Konya (Akşam) — Şehrimizde her şeyde gittikçe bir flat yükselişi vardır. Tereyağı uzun bir müddet sabit bir flatta kaldığı ve 450 den yukarı çıkmadığı halde bir haftadır birden bire 550 - 600 kuruşa yükseldi.
Koyun etinin kilosu 175 ten 190 a çıktı. Diğer her nevi erzakta da bir yükselme vardır.
Satışa çıkarılan ithal malları
Gal. Fermeneciler No. 90 da Koç Ticaret T. A. ş. no kurşun üstilbeci, Gal. Tersane Cad. No. 9 da Arşlmldis Stavropuloya makine kayışı, Gal. 8er-met Han 25 te Pak İthalât ve İhracat T. L. Ş. ne galvanizli demir saç, Oal. Büyük Tünel Han’da Viktor Ball’ye çinko fermuar, Gal, Hakkı Bey Han’da Suphi Evegii’ye oksld de fer, Gal. Gümrük sokak No. 28 de Nlkola J. Zeı-vudskls’e reçine, kolofnıı, tst, Fincancılarda M. Beşli ve M. Şefik Ha-riri'ye naftalin, İst. Kinacıyun Han 23 te Haydar Balkan'a zımpara kâğıdı. İstiklâl Cad, Coşkun J. FlImJrl-dis’e sedef düğme. I
bir çırpıda ||
Roman okumak zevki..
Belediye para cezaları
Para cezalarının artırılması teklifi temmuz toplantısına bırakıldı
Tercüme roman modası, azul-nııyan bir hızla yürümektedir. Kitapçının söylediğine hak lırsa zaman zaman Garplı bir muharrir bizde birdenbire moda olu-vermektedir. Okuyucu, tercüme yapan ve kitabı basanlar hemen — senelerce eserleri akla bile gcl-ıniyen — bu muharire dört elle sarılmaktadırlar. Hattâ rağbet karşısında aynı muharirin aynı eseri, ayrı ayrı muharrirler tarafından tercüme ediliyor, ayrı ayrı kitabcvleri tarafından basılarak ortaya çıkarılıyor
Bunun hazan hoşa gitmiyecek cihetleri de oluyor, Meselâ hcııiiz lüzumlu ve büyük bîr Garp eserinin tercümesi dilimizde yokken, kıymetsiz bir eserin iki. hattâ aynı zamanlarda üç ayrı ter-cümesilc karşılaşıyoruz.
Bu itibarla yıllardan beri bilinen eski veya yeni muharrirlerin birdenbire büyük rağbet bulduğunu gören mütercimler şimdi ■Garplı muharrir tutturmak» faaliyetine geçmişlerdir Y iîkse k-kaldınm kitapçılarına kadar eser ve bilhassa roman aranıyor. Eski, yeni imzalar birer birer tecrübe ediliyor. Bunlardan biri bir kere tuttu mu?,. Ayni muharririn eserleri mütercimler tarafından kapışılmağa başlanıyor. İlk tercüme eden kazanıyor!.. Piyango gibi!..
Tercüme romanlarından bahseden bir arkadaşımız: «Neredesin Jul Vern?.. Bize ilk roman, bilhassa tercüme roman okumak zevkini aşılayan odur>> diyor.
Doğrudur Jül Vern çocukluk hayalimizi genişleten, çocukluk hayalimizi zenginleştiren muharrirdir.
Lâkin bize tercüme roman okumak zevkini veren yalnız Jül Vern değildir. Hattâ Jül Vern'e gelinceye kadar neler vardır?.. Meselâ o Eugeıı Sue bizde ne geniş kütlelere hitabehnesini., onların alâka ile, merakla, heyecanla açılmış gözlerini kalemine
1939 yılında tâyin ve ilân edilmiş olan Belediye zabıta talimatnamesindeki maktu para cezalarının , harb dolayısile, para değerinin azalmış olmasından eskisi gibi müessir olamadığı İleri sürülerek miktarlarının arttırılması Umumi meclise teklif olunmakta İdi. Yürürlükte bulunan tarife yapılırken o zaman konulan nakti cezaların suç işllyenler üzerinde oldukça müessir olduğu söylenmekte, bugünse memur kadrosunun azlığından dolayı güç temin edilen seyrüsefer otoritesinin de cezaların şlddetlendi-rllmesl suretlle takviyesi zarureti mevcudolduğu ve tramvaylarla vapurlardan atlamak suretlle bazı kimselerde görülen tehlikeli İtiyatları önlemek üzere ceza miktarlarının intibaha davet edecek bir hadde çıkarılması İcabetttlğl iler! sürülmekte idi.
Son günlerde tasdik edilmek üzere, Umumi meclise arttırılması teklif edilen, cezalardan bazıları şunlardır: Sıhhi muayene cüzdanı almtyan esnaftan 5 lira alınırken şimdi 15 lira, damgasız terazi ve dirhem kullananlardan 3 lira cezn alınırken şimdi 15 lira. Belediye tebliğ edilen yerlerde sigara İçmekten bir lira ceza alınrken şimdi 5 Hra, yürüyen tramvay, otobüs alınırken simdi 5 Ura. sokağa tükürmek. sümkürmek, kiril stf dökmek. Ve saireye asılmaktan bir lira ceza çöp atmak, çöp tenekesi kullanmamaktan bir lira ceza alınırken 15 lira, abdest bozarak sokakları kirletenlerden 2 lira ceza alınırken 15 lira, taksiden fazla ücret istemek veya almaktan 3 lira ceza alınırken 10 lira, numarasız otomobil, bisiklet, kullanmaktan 20 lira alınırken 50 lira, Belediyece tahdidedilen süratten fazla otomobil, araba koşturmaktan 10 lira alınırken 50 lira, taksi ve arabalara her hangi bir sebeple müşteri almamaktan 3 lira alınırken 15 Ura, vesaitin sokak ve caddelerde varış etmelerinden 5 Ura alınırken 25 Ura. itfaiye vasıtalarına yo! vermemekten 5
lira alınırken 10 lira, iskele verilme- ba(Hamasını bilmiş muharrirdir, den önce vapurdan atlamak veya yol-1 ° _ —
cular çıkmadan önce vapura girmek veya vapurun hareketinden sonra at-ı lamaktan 2 lira alınırken 10 lira, yaya yürüyüş nizamına uymamaktan 1 lira alınırken 2 lira alınması İsteniyordu.
Umumi meclis ıralarından bazılarr cezaların bu miktara çıkarılmaslle bu suçların artık Işlenmiyeceğlnln nereden anlaşılmakta olduğunu sordular, bir âza da kömürcü ve kasap gibi bazı esnafın hilekârlığına karşı çok esaslı para cezası konulması lcabettlğlnl İleri sürdü. Belediye cezalarına alt istatistiklerle birlikte yapılacak yeni incelemelerle Umumi meclisin temmuz toplantısına verilmesi suretlle. teklifin tasdiki geri bırakıldı
Belediye reis muavinleri arasında vazife taksimi
Belediye reis muavinleri arasında yeniden vazife taksimi yapılmıştır. Reis muavini B Rlfat Yenal'ın uh-tesine umumi meclis, daimi encümen, zabıt ve muamelât, teftiş İşleri, hukuk işleri, mili! eğitim İsleri, iktisat İşleri, Karaağaç müesseselerl. Hal ve yazı İşleri verilmiştir.
Muavin B. Lûtfl Aksoy'a hesap işleri, zat işleri, mezarlıklar, bahçeler, ziraat ve fidanlıklar, müzeler. İtfaiye. fen İşleri,, İmar İşleri, nafla, istimlâk İşleri, neşriyat ve istatistik işleri, muavin B. Nazif Seçkln’e sıhhat işleri darülaceze ve çocukları kurtarma, belediye zabıtası ve seyrüsefer, temizlik ve tâmlr atölyesi, veteriner, şehir tiyatrosu, konservatuvar, sular, elektrik, tramvay ve tünel İşleriyle içtimai yardım işleri verilmiştir.
r 1
OKUYUCU MEKTUBU
---■---
Kasımpaşa iskelesi
Kasımpaşada oturan karilerimizden Cevdet yazıyor:
Haliç şirketinin Denizyolları İdaresine devrinden sonra şirket zamanından kalma Kasımpaşa dak! İskele binası yıkılarak yerine eskisine nazaran daha geniş, giriş ve çıkış yerleri emsaline uygun bir şekilde, bir bekleme salonu yapılmışsa da aradan aylar geçtiği halde salonda oturacak yer yapılmadığından vapur bekll-yen halk ve bilhassa ihtiyarlar ayakta kalmaktadırlar.
Hallç’ln Boiaz ve Adalar İskelelerinde olduğu gibi burada da kanape konulmasına muhterem gazetenizin tavassutunu rica ederim.
O «Paris esrarı», o «Familya çocukları • ne kadar okunmuştur.
Fakat bundan da kıdemlisi bizde yerli bîr muharrir kadar meşhur olan Xavier de Montepin-dir. Belki çok basit, belki gayet sanalsız olan o heyecan dolu, o sürükleyici kitapları i|c Xavier de Montepin bizde, nesillerin üzerinde merak, heyecan fırtınaları estirmiş adamdır. O kadar ki Xavier de Montepin’e yerli bir isim gibi adetâ bir yakınlık duya-nz,
O «Kırmızı değirmen ııe ro-inandır?., fçnideki kahramanı Baron Roland de Laskar’ın hırsız olarak kendi çocuklarının odası, na girmesi!. Kırmızı değirmenin bulunduğu ada!..
Bu kitabın sararmış sahifeleri üzerinde kaç neslin gözleri merakla kocaman kocaman açılmamıştır ki?,.
Ya o ismi bile insanı hayallerin enginine atan «Gece kıra* İİÇCSİ»?,,
Daha böyle büyük kütlelerde roman okumak merakını alevlendiren eserler sayabiliriz, Meselâ «Esran Manuk Gümüş-
çiiyan tarafından tercüme edilen «Ekmekçi kadın», «Para kuvveti». «Biiyiik ikramiye», «Fakirler (lok-toru -... Ya o «Simon ve Mari»’.. Fakir Marlnin odasına kendisini öldürmek üzere konulan yılan’.. Sonra Gcorgc Ohent’in «Demirhane müdürü»..
Hele bunlar içinde llccktor Mafot’un bir . Bikes» kitabı var-di Bir köpekle, harp çalarak köyden köye, şehirden sehire giden bir çocuk ve bir ihtiyar... Bu kitap bana o derece (esir etmişti kl «belki eskisi kadar zevk duymam» diye üzerimdeki tesiri bozmamak için, çok İstediğim halde simdi yeniden alıp okuyamıyorum!,.
Hikmet Feridun Es
Acı bir kayıp
Halkalı Ziraat mektebinin eski mezunlarından, Nuriye Peyinin eşi. Y. Mimar Rıfat Peyinin babası, merhum Albay Şevket Adal'ın ve İstanbul Belediyesi Hesap işleri Md. muavini Osman Yüksd’In biraderi
A IIAMUt PEYİN
kısa bir hastalıktan sonra Tonrının ■ rahmetine kavuşmuştur. Crn veri 19 p>e günü öğle namazını . ......şvlklve cımûlnden knl-
[dırılacaktır. Mevla, rahmet eyllye.
İstanbul maarif müdürlüğü is-
TV ,, u,,, ı,ı ıııuuuııu;£u I4UI|U'U>IC imi
minin milli eğitim müdürlüğü olmak nisan perçem1 değiştirildiği Bakanlıktan vilâyete' müteakip Ten telle bildirilmiştin
S’h*.!? 4
AH9 AM
18 Nisan 1945
SON BASKI
FRANSA NASIL ÇÖKTÜ?
Yazan: Pîerre Lazareff Çeviren: Şevket Rfldo
—------- Tefrika: No. 14 ’
Fransız g-azetelerinin içyiizii
(M, Havasın olr ajansı vardır; bunun iç yüzünü açığa vurmak ne nasırların, nc muhalif gazetelerin, velhasıl İliç kimsenin İşine gelmez. Sebebi şu; M. Havas dünyanın her tarafı ile. muhabere eder; yer yüzündeki her memlekette çıkan her gazeteyi evvelâ o alır. Jean - Jacctues Rousteau caddesinde, postane binasının karşısında oturması da bir dakika bile kaybetmemek içindir.
«Mösyö Havasin havadis toplamak uğrunda fazlasile masraf ettiğini gören bütün Paris gazeteleri, şimdi tasarruf olsun diye aynı masrafları kendi başlarına yapmaktan vazgeçtiler. eskiden olduğu gibi yabancı gazeteleri tercüme ettirmek, bunun için adamlar kullanmak külfetinden kurtulan bütün gazeteler günün muayyen saatlerinde dış haberleri elde etmek üzere M. Havas'a ayda muayyen bir para veriyorlar. Böylece gazeteler farkında olmadan ancak Başvekilin neşrine İzin verdiği haberleri alıyorlar. Eğer yirmi gazete varsa, her biri de orLalamn 200 frank veriyorsa, M. Havas onlardan ayda 4000 frank alıyor demektir. Tabii 8000 frank da Nezaretten... Şimdi bütün gazetelerde çıkan dış haberlerdeki o zavallı benzeşmenin sebebini anladınız mı?
Artık her gazete, basının Maitre -Jac4ues*ı (1) olan M.Havas'ın gönderdiği haberi beyaza, yeşile, kırmızıya yahut maviye boyar durur. Bu bakımdan yalnız onun hazırladığı bir tek gazete vardır, bütün gazeteler o kaynaktan geçinir...»
1940 yılında da aktüalitesini muhafaza eden bu yazı tam bir asır evvel. 1840 da yazılmıştır.
M. Havas bir «Yabancı gazetelerden tercümeler bürosu» kurmayı 1835 senesinde akletmlştir. Gazeteler gibi bankaların çoğu da onun müşterisi İdi. İşi İlerleterek 1840 da Paris. Brüksel. Londra arasında posta güvercinleri vasıtaslle muntazam, bir haber servisi kurdu. Böylece İngil tereden cm saatte, Brükseiden dört saatte haber gelebiliyordu. 1850 der. İtibaren dünyanın her başkentinde bir muhabiri bulunuyordu. Telgraf leadedilince güvercin kullanmaktan vazgeçti,..
M. Havas 1860 yılına doğru hayatının en dahiyane fikrini buldu. Vereceği haberler mukabilinde kendisine istediği llânlnn koymak üzere bir ilân köşesi ayırmalarını gazetelere teklif etti. Diğtr taraftan ticarethanelerin İlânlarını dağıtan bir kaç ajansla da iş birliği yaptı. Gayet tabii olarak bu ticarethanelerin ilânlarını, gazetelerin kendisine haber mukabilinde ayırdıkları İlân yerlerine koyuyordu.
Havasln mirasçıları bu kârlı usulü ■ou derece olgunlaştırarak genişlettiler. Fransız gazetelerinin çoğuna haberleri ekseriya madeni blır klişeye basilmiş olarak gönderiyorlardı. Bu suretle gazetelerin ilân yerlerini emniyet altına alıyor, gazetelerde İlân neşretmek İBtiyen ticarethaneler de Havas'a baş im r m ak zorunda kalıyordu.
Havas ajansı yavaş yava^ Fransan ın başlıca şehirlerinde ve yabancı memleketlerde şıibt-ler açtı; dünyadaki bütün büyük bân şirketler Ue mukaveleler yaptı; sayılan gittikçe artan büyük havadis ajanslarlle. bu arada Ingiltere'de Reuter. Almanya* da Wolff, İtalya'da Stefanl, Belçika* da Belga, Ispanya’da Fabra, Romanya’da Rador, Rusya'da Tasa, Birleşik Amerika’da Associated Prese ajanslarlle haber mübadele etmek üzere kontratlar İmzaladı.
Tablatile her Fransız hükümeti. Havas Ajansının haberlerini kontrol etmekte gittikçe artan bir menfaat görüyor, bunun için de Havas ajansına gittikçe artan ve sonunda 30 milyon frangı bulacak olan mühim paralar ödüyordu. Havas bundan başka yabancı hükümetlerin, büyük firmaların, mal! mliesseselerln de ilânlarını dağılıyordu. Hattâ Fransız devleti bile İcabında, çıkardığı tahviller ve mili! mahsulün propagandasını yapmak üzere ona başvurmaya mecbur kalıyordu.
Fransız basınının en büyük gaze-telerin! iki taraftan, haber ve İlân yo-llyle elinde tutan Havas, diğer taraftan bu gazetelerin çoğunun sermaye-slle de doğrudan doğruya veya dola-yıshe İlgili İdi. Hiçbir rakip havadis ajansının elinde onunla rekabet edecek vasıtalar yoktu; bu yüzden dev onlan birer birer yutuyordu. Yalnız İki ajans onun gölgesinde yaşamaya muvaffak oldular: Radyo Ajanslyle. Fournler Ajansı. Fakat onlar da tamamen ikinci plânda kalmakla tutunabiliyorlardı. Habelrerlnl gazetelere verirken en seri cihazları yalnız Havas ajansı kullanırdı.
Yabancı ajanslar çekine çekine, haberlerini Fransız gazetelerine satmak İçin boş yere uğraşıyor, muvaffak olsalar bile bu da ancak kısa bir zaman sürüyordu.
Balzac devrinden zamanımıza kadar İşler gitgide kötüleşti; hattâ ara-rnra, hükümetten milyonlar alan ve
KALİFORNİYA
BUGÜN MATİNELERDEN İTİBAREN ■■»■■■■
MARMARA SİNEMASINDA
San Francisoo’nun bulunduğu bu kıta dünyanın en güzel, en bereketli, en zengin yerlerinden biridir
yabancı memleketlerde resmen. Fransız propagandası yapmakla mükellef olan Havas ajansının, kendisine ÜAn veren bazı müesseselcrln lsteğlle hükümetin teşebbüslerini doğrudan doğruya baltalamaya kalktığı görüldü. Üstelik Havas, rejlmo muhalefet eden gazetelere türlü yollardan para yardımında bulunuyordu.
Havas ajansının küçücük bir haberi borsayı altüst etmek, parlâmentoyu bir hükümetin düşmesine aebe-bolacak şekilde dalgalandırmak, hattâ bir kargaşalık, bir harb çıkarmak İçin kâfi gelebilirdi. Bu vaziyette kim Havas'a hücum eder, kötülüklerini ortaya dökeblllrdl? Fransız efkârı umum iyesinin takatini kesen zehirlerin en korkunçlarından biri Havas ajansı oldu. Buna rağmen çok zaman kötülük etmek İçin müsait muhit bulmuştur.
Bir gün MATIN gazetesine girmek İstedim. İdarecilerine tavsiye mektubu yazacak birini arıyordum. Bazılarının «zamanımızın RacIne'J» dedikleri, beni de seven büyük dram, muharriri Georgcs de Porto - Rlchc'e gittim. Mazarlne kütüphanesinin müdürü olduğu için Fransa Enstitüsünde oturan bu zat dalma canlı, harikulade bir İhtiyardı. Bana çok zaman MATİN gazetesinin sahibi Bunau -Varlll&'dan bahsetmişti. Beni onunla temas ettirebileceğini tahmin ediyordum. Daha İlk kelimelerde sözümü kesti;
— Sakın bu adamın gazetesine yazmayın, dedi, geçen asrın sonunda LE MATİN 1 satın aldığı zaman dostum Baron Henrl de Rotshchlld bu gazete İle alâkadar olmak İstiyordu. Meseleyi bana açtı. Bunau - VarlUa’nm kötü şöhretinden bahsederek bu İşten vazgeçirmeğe çalıştım. «Şantaj yapmaya kalkar* dedim. Baron olanca aaflığıyle «Hayır, azizim, şart koştum, diye cevap verdi, ona: Bunau -Varllla, şantaj istemem!» dedim, o da; «Şantaj katiyen yok... Ufak bir tazyik kâfi» diye teminat verdi.
Porto - Rlche anlattığı fıkranın keyfi İçinde beyaz bıyıklarını okşayıp bir çocuk kahkahası attı:
— Dahası var, dedi, ondan bir müddet sonra sefalete düşmüş İhtiyar bir muharrir üzerine dikkati çekmek İçin bir makale koydurmak maksadlle Bunau - Varllla’yı bizzat görmeğe gitmiştim. O günlerde MATİN gazetesi «Türkler Ermen İle re zulmediyor» diye tutturmuş, Ermenller lehine arka arkaya yazılar neşrediyordu. Bunau -Varllla. gazetesinin merkez binasındaki muhteşem odasında beni derhal kabul ettL Ziyaretimin sebebini anlattım. Daha ilk cümlelerde sözümü kesti: «Aziz üstadım,, MATİN gazetesi her zaman İyi niyetlerin emrindedir. Dostunuzun acıklı halini sütunlarımızda an la tınıya hazırız. Bu muharririn her türlü saygı ve merhamete. lâyık bir meslektaş olduğu anlaşılıyor, bu sebeple Bizden de Erınenlİer-den aldığıma paradan fazla bir şey Istemlyeceğlz.» dedi.
Georgea de Porto - Rlche yeniden bir kahkaha atlı . İnanmadığımı görünce, birkaç gün sonra, eskiden MA-TİN'de çalışmış mühim bir meslektaşla beraber beni de yemeğe davet ettL Bu zat dedi kİ: ■
— MATİN gazetesinin ne olduğunu anlamak İçin «Blöften şantaja, yahut Fra asada efkârı umumiye nasıl yapılır?» adlı küçük bir kitabı okumak lâzımdır. Bunau - Varllla bütün nüshalarını toplattığı İçin şimdi bulunmasına İmkân olmıyan bu kitap MATİN gazetesinin eski başmuharriri, şimdi de başlıca rakibi olan JOURNAL gazetesinin patronu Françols Mouthon tarafından yazılmıştır.» (Arkası var)
TEŞEKKÜR
Hayat arkadaşım
(Mükrime Bekter) in vakitsiz ölümü dolayıslle acımı paylaşmak lûtüfkârlığında bulunan büyüklerim, arkadaşlarım ve dostlarıma ayn ayrı teşekkürde bulunacak vaziyette değilim. Minnet ve şükran hislerimi bu suretle İfade etmemi mazur görmelerini rica ederim.
Türkiye Cümhıırlyet Merkez Bankası İstanbul şubesi Müdürü SADİ BEKTER (4958)
(1) Maltre - Jacques Mollöreln «Cimri, adlı komedisinde Harpagon’ un hem ahçisı. hem arabacısı olan »ah ıstır.
San Francisco yakınında Santa Barbara’da Ispanyol üslûbunda binalar
ANN 8OTHERN — RED SKELTON
Baştan başa zevk fe neş'e kaynağı
2-KADIN İNTİKAMI
ANNE DUCAUK
Canlı bir tarih safhası
ALEMDARve MiLLî’de
1 ■= KARA
TYRONK POVVER — MAUREEN O’HARA
Bu muazzam şaheser umumun arzusu üzerine bir hafta daha gösterilecektir.
2-VATAN ESRARI
Feragat, heyecan ve macera dolu bir filim
OPERA
San Francisco konferansının toplanma zamanı yaklaşıyor. Bunun İçin şehirde hazırlıklar artmıştır. Diğer taraftan konferansa iştirâk edecbk delegeler de yola çıkmışlardır. Gelecek haftadan itibaren bunlar San Franciseo'ya varacaklardır.
San Francisco, Amerikan batı sahilinde, Kaliforniya hükümeti dahilindedir. Kaliforniya, birçok cihetten, yalnız Amerikanın değil, bütün dünyanın en güzel parçasıdır, çeşitli tabiî manzaraları emsalsizdir. Toprağı çok bereketli, meyvaları çok nefistir. Bundan başka bugünkü sanayiin ruhu olan petrol bu memlekette pek boldur.
KaliforniyalInı iklimi ılık ve son derece lâtiftir. Kışın hava paltoya lüzum göstermlyecek kadar mutedildir. Yazın da sıcaklık nadiren 27-28 dereceden yukarı çıkar. Tabii manzarası, bereketli toprağı, mutedil iklimi yüzünden pek çok seyyah çeker.
Kaliforniyada zengin alton madenleri de vardır. Esasen bu kıta AvrupalIlar .aralından İlk dera altın hırsile keşfedilmiştir. İspanyollar altın hazl-nelerlle dolu olduklarını zannettikleri kıtayı Meksîkada bulamayınca, daha şimale sokulmuşlar. Kallfornlyaya girmişlerdir.
Kaliforniya hakikaten bir altın memleketi idi. Lâkin İspanyollar 31-tau yerin altında değil, yer üstündeki hâzinelerde açıyorlardı. Bu suretle on altıncı asırda bir hayli İspanyol maceraperesti Kaltfomlyaya gelmiş ve yerleşmiştir. Bunlar ziraat ve avcılıkla geçiniyorlardı. Gayet zengin altın madenleri üzerinde bulunduklarının farkında değildiler.
Kalifornlyanm altın madelııerl 1848 senesinde keşfedilmiş ve derhal buraya Ehli salip seferlerinden beri misli görülmemiş İnsan akını başlamıştır. İki sene İçinde memleketin nüfusu 14,000 kişiden 400.000 kişiye çıkmış, Kaliforniya'nın şimali Amerika Birleşik hükümetleri sırasına geçen bir hükümet olduğu İlân edilmiştir.
Bu altına hücum zamanında Kall-fornlyanın vâdl ve kırlarının renk renk çadırlı kamplarla nasıl kaplandığı ve buralarda nasıl bir seflhane ve efsanevi bir hayat sürüldüğü hâlâ roman ve masallarda canlandırılmaktadır. Altın hırsı teskin edilip tabii hayat avdet ettikten sonra da Kaliforniya hariçten insan atanlarına hedef olmakta devam etmiştir. Bu defa zengin petrol madenleri ve dünyanın her tarafında aranılan meyva-lan yetiştiren bahçe ve çlfliklerl, birden zengin olmak Istlyenlerl kendisine çekiyordu. Bu suretle nüfusu şimdi 7,000,000 kişiye baliğ olmuştur.
Kalifornlyanm tabii manzaraları çeşitli olduğu kadar, nüfusu dahi çok karışıktır. Asıl nüfusu, büyük bir kısmı İmha edilmiş olan Kızıl tenlilerden sonra buraya ilk gelen Ispanyol muhacirlerinden mürekkeptir. Bunlara şarktaki Amerikan birleşik hükümetlerinden öküz veya atb araba kafilelerde göçeden İngiliz ırkından olan Amerikalılar katılmıştır.
Daha sonra Avrupanın muhtelif memleketlerinden gelen muhacirler Kail fornly ayı ve San Franclsco’yu şarka açılmış bir kapı telâkki ediyorlar.
Uzak Şarklılar dahi burasım kendilerine Şimali Amerlkaya girmek İçin meydana gelmiş bir kapı telâkki etmişlerdir. Bunun İçin geçen yarım asır İçinde Kallfornlyaya Çlnden ve Japonyadan bir hayli muhacir gelmiş ve burada yerleşmiştir. Bu suretle Kaliforniya ve bahusus Sân Francisco şimdi bütün cihanın en kozmopolit ve ahalisi en karışık bir mıntakası sayılıyor.
Yüksek dağlar ve ölüm vadisi
Topografya noktasından noktasından Kaliforniya İki dağ silsilesi araşma sıkışmış bir büyük vâdldlr. Bu silsilelerden biri sahil boyunda uzamış sıra dağlardır. Diğer silsile şark-
taki adı İspanyollar tarafından konulmuş olan Sierra Nevada dağlarıdır. İkinci silsilenin dağları sahlldekl-ne nispetle daha yüksektir. Bunun en yüksek dnğı Mount Whltney olup denizin sathından 14,495 ayak yüksektedir. Halbuki bunun yBinbaşında bütün Şimali Amerikanın en çukur mıntakası bulunuyor. Ölüm vidlsl adını taşıyan bu çukur ova denizin sathından 275 ayak aşağıdadır.
Kalifornlyanm diğer arazisi de çok ârızabdır. Bunun sebebi vaktlle Sierra Nevada’nın yüksek, tepelerinde teşekkül eden cümudiyelerln parçalanmış olmasıdır.
Aynı zamanda yanardağ lndlfaları ve bir zaman San Franclsco’yu tamamen yıkan müthiş zelzele gibi âfetler arazinin ânzalaruu bir kat daha arttırmıştır.
Arazinin böyle arızalı ve dağlar arasında sıkışıp kalmış olması her türlü ziraat ve bahusus meyva yetiştirmek için gayet müsait iklim yaratmıştır.
Millî parklar
Amerikan hükümeti Kaliforniya’nın tabii manzarasını muhafaza etmek üzere en güzel yerlerini Milli park namı altında ayırmıştır. Bu mıntakalarda fabrikalar, şehirler, kasabalar ve diğer tesisat kurulması yasaktır. Burulan yalnız seyyahlRnn gezmesine mahsustur.
Sayısı ÜÇ olan bu mıntakalardan en meşhuru Yosemlte vâdİsidir. Burada dünyanın en yüksek şelâlesi bulunuyor.
San Francisco, Kalifornlyanm başlıca limanı olmakla beraber bu hükümetin en büyük şehri Los Angeles’-tir. Bu hükümetin cenup kısmında ve sahil boyunda bir düzlüğü işgal eden bu lâtif beldenin varoşları da çok mühimdir. Bunlardan biri Amerikan filim sanayii merkez! Holljovood’dur.
Los Angeles’in büyük caddelerinin İki tarafında palmiyeler bulunur. Bunlar Kalifomiyanın bu kısmı Hattı istiva altı iklimine dahil, bulunduğunu gösteriyor. Hakikaten burada yaz ve kış mevsimlerinin harareti arasındaki fark 14 İle 16 derece arasındadır. Los Angeles’te kibarların oturduğu sayfiye mahalli Palas Verdes büyük ve muhteşem bir plâ] ve sahil olup uzunluğu 1,200 mildir, şimalî Amerikanın bütün sahillerinin uzunluğu mecmuunun onda biri demektir.
Manzanlta gölü civarında Mount Lossen henilz sönmemiş ve şimdilik uykuda bir volkandır. Son defa 1907 senesinde IndHada bulunmuştu.
San Franclsco’nun cenubundaki Santa Barbara varoşu, bu şehri tesis eden Franstsken rahiplerinin devrindeki hayatı sürmektedir. Binaları da eski İspanyadaki üslübu muhafaza ediyor.
Kalifornlyanm eskiden çöl olan yerleri sulama kanalları tesis edildikten sonra zengin portakal ve limon bahçeleri halini almıştır.
San Francisco balıkçılığı He de meşhurdur. Yüzlerce motor ve yelkenli Büyük Okyanustan her gün buraya sardalya, ton. dil balığı, uskumru, morina balığı ve ıstakoz getirir. Balık konservesi yapmak üzere birçok fabrikalar kurulmuştur.
San Francisco şehrini aynı namdaki körefzln şarkındaki Okland şehrine bafilıyan ve 1936 senesinde açılan köprü 8 buçuk mil uzunluğunda olup dünyanın en uzun köprüsü sayılır
Eskiden Kalifornlyanm başlıca tabii serveti altın tnadelnerl İdi. Şimdi bunun yerini petrol tutmuştur. Buradan milyonlarca varil petTo! Amerikanın muhtelif mahallerine ve cephelere sevkolunuyor. — F
Türkçe söritt ve şarkılı milli şaheser ve
BEYAZ SENFONİ
SONİA HENNİE
Dans ve müzik mecmuası
z*
H A E E’de
A$K SARAYI
LUCILLE BAL #
Baştan başa neş’e, aşk ve müzik GUADALKANAL SAVAŞI Son harbin hakiki salın elerin den.

O, bir anne İdi-. Oğlunu öldürmüşler... Bir dişi kaptan kesil dİ._ Bin erkeğin yapamadığım bir kadın yaptı... O, bir orduya kumanda etti... ▼e bir ordu onu ölümden kurtardı.... İşte böyle kuvvetli ve hareketli şahnelerle dolu
VATANSEVER KADIN
emsalsiz süper filminin
Türkçe sözlü kopyam Orijinal kopyası
SARAY ve ŞARK
Sinemalarında birden gösterilecek ve bu kahramanı görerek alkışlıya-raksınız.
■”““
Semiha Berksoy
(SOPRAM O DRAM AT tK )
Memleketimizin yegâne opera sanatkârı
19 NİSAN 945 PERŞEMBEDEN İTİBAREN
Her akşam klasik müzik saatinde (21.15 - 21.45 arasında)
Taksim Belediye gazinosunda
Bugüne Matinelerden İtibaren
ELHAMRA SİNEMASINDA
Rus, edibi pusbkln’ln nefis eserinden

V:

(Dubrovsky)
Kin ve İntikam söndüren bir sşk.. Hissi filmlerin İçinde bir şaheaer
İlâveten: Kobrolar Arasında
Asya çöllerinde vahşi hayvanlar arasında çevrilen meraklı filim.
,-ÇEMBERLİTaş sinemasında—.
Bugün matinelerden İtibaren
Bu sene Istanbıılun sinema âleminde birincilik rekoru kazanan yedi hafta Ar sinemasında binlerce halkın hayranlıkla seyrettiği ve en nihayet herkesin diline destan olan
YILAN KADIN
Baş Rolde: MARGARET LOCKWOOD — JAMES MASON
23 Nisan Çacuk bayramı ınünasebetlle VALT DÎSNEY’in en güzel muazzam filmi.
SELAM DOSTLARIM
Baştan başa renkli emsalsiz bir şaheser Bu muazzam progT&ma İlâveten: Bu harbin en enteresan Jurnal filmi
YALTA KONFERANSI
Birleşik Amerika Devletleri Başkanı müteveffa^ RUZVELT İngiltere Barbakanı Mr. CHURCHİLL ve Mareşal STALİN malyetlerlla bir
arada Dünya sulhu ve düzeni için mühim kararlar verirken,
TURAN SİNEMASINDA —
Bugün iki büyük Türkçe sözlü filim birden
AR Sinemasında 8 hafta oynanan senenin er> çok muvaffakiyet kazanan filmi.
1-YILAN KADIN ürkçe Sözlii j
MARGARET LOCKHOOD _ JAMES MASON
Büyük aşk ve ihtiras sahnelerlle eşi bulunmayan hissi facialar filmi. İKİNCİ VE SON HAFTASI
2 -13 KAHRAMAN Büyük Türk İlimi
Türkçe sözlü - SAMİ AYANOĞLU -FATMA ANDAÇ - TALÂT ARTBMEL ■■■■ Her Türkün göğsünü kabartacak Kahramanlık ilimi.
ŞEHİR TİYATROSU Dram kısmında Saat 2113ü da DÖRDÜNCÜ R.1NRİ
Komedi kısmında HACI KAPTAN
Mevlûd
Babamız Mehmet Behiç ve,kardeşimiz Fatma Behlre’nin vefat tarihlerinin yıl dönümü müıusebetlle aziz ruhlarına ittihat olunmak ve ebedi hatıralarını yadeylemek üzere yirmi Nisan Cuma günü öğle namazını müteakip teşvlkly camiinde mevlut okutturulacaktır. Akraba ve aile dostlarımızın ve arzu eden zevatın şerel vermelerini rica ederim.
İbrahim Ali Erberk
Edirne’de 2 dükkân yandı
Edirne (Akşam) — Dün akşam Lyşekadm mevkiinde kahveci Tatar Recebin kahvesinin ocağından çıkan ateş etrafa sararak bu ve bitişiğindeki kahvenin yanmasına sebep olmuştur. vaktinde yetişen itfaiye ateşin civar binalara sirayetine meydan vermdeen yangını söndürmüştür.
Created by free version of 2PDF
7 ANIMADIĞIM1Z MEŞHURLAR:
Mithat paşaya ait yazılmamış bir suikast..
Selim ağa paşaya perdeyi arahklıyarak karşıyı gösterdi ve: “ İşte burada sizi öldürecekler!.,,
Mükemmel bir baba — Garip bir posta — Konsolosun karısının etekleri ( arasından çıkan mektup — Yazılmamış bir suikast teşebbüsü — «Paşa |' seni öldürecekler» — Şu karşıki konağı görüyor musunuz?..
--------------------------------------------------------------------z
Mithat paşa hususi hayatında «fevkalâde bir baba» W!. En büyük devlet. meşguliyetleri bt asında bile ev-lâtlarile gayet yakından alâkadar olurdu. Hem de nelere kadar. Meselâ o>ı küçük kızına evvelâ Sablre adını koymuştu. Sonra, hem de _ uzaktan mektup yazarak «Sablre» adını — belki hayatta biraz daha saadet bulur düşünceslle — • Mesrure> ye çevirmiştir. Mithat paşanın ev hususiyetlerini tesblt ederken, oğlundan, olduğu gibi . bayan Mesrure'den de pek ziyade İstifade ettik. Bayan Meşru re daha Beşikte ikön babasının mücadelelerine iştlrftk etmek zorunda kalmıştı. Birçok gizli evrak onun kundağının içinde Abdülhamldln adamlarından kaçırılırdı. Zaten Mithat paşa Abdülhamidln şerrinden kurtulmak İçin hazan gayet enteresan po-sta usulleri keşfetmeğe mecbur olmuştu.
Ailesine son derecede garip tarzda mekuıp yolladığı çok olmuştur. Hattâ dalıa sonraları tevkif edildiği zaman Türkiyedeki sefir zevcelerinin etekler) arasında gizlenmiş olarak ailesine mektup gönderdiği olmuştur.
Meselâ Mithat paşanın mektuplarını taşıyanlardan biri o zamanki İzmir Ingiliz konsolosunun genç zevcesi Madam Deniş idi. Bu cesur ve fedakâr kadın. Mithat paşanın sürgünden yazdığı İlk mektubu etekleri arasında taşımıştır. Madam Deniş Mithat paşanın büyük zevcesi Nalme hanımla yalnız kaldıkları bir dakika içinde hemen etekleri arasından mektubu sonsuz bir heyecan içinde çıkarıp karşısındakine vermiştir
Görülüyor ki o zamanda yalnız Mithat paşanın kendisi değil, ailesi, çoluğu çocuğu da aynı dağdağalı, heyecanlı hayatı sürmüşlerdir.
Sizi öldürmek istiyorlar! ■
Zaten konakta heyecan ve tehlike İle her an başbaşa yaşıyorlardı. Me- | eelâ tarih Mithat paşa konağında yalnız o meşhur, kanlı, korkunç «Çer— | kes Haşan» vakasını kaydeder. Fakat' "bunun bir de «perde a rkası» yazıl-1 mamış birçok cihetleri vardır kİ sı-ra® gelince göreceğiz.
Lâkin çerkes Haşan vakasından önce konakta başka heyecanlı bir vaka daha olmuştur. Maalesef bunu hemen hiç bir tarih kitabında bulamazsınız.
Hâdise şudur:
Bir gün Mithat paşanın yakın ve kendisine pek ltlmadettiğl adamlarından Selim ağa [Abdülâzizl tahttan İndirmek İçin kendlslie birlikte Hüseyin Avnl paşanın yalısına giden ağa] heyecan İçinde Mithat paşaya yaklaştı ve kendisine su malûmatı verdi'
— Sizi öldürecekler paşa!..
Devrinde en ziyade suikastlarla karşılaşan İnsanlardan biri de Mithat paşa İdi. Kaç kere öldürülmek istenilmişti. Halbuki ölümden hiç korkmazdı. Fevkalâde soğukkanlı İdi. (Ve yine bizim tarihlerin kaydetmeği unuttukları bir nokta da. bu soğukkanlılığı gayesinde, Çerkes Haşan vakasında ve pek meraklı bir surette ölümden kurtulduğudur Bunu da göreceğiz.!
Mithat paşa onun yüzüne baktı. Belim ağa katiyen yalan söylemezdi. Mithat paşa «seni öldürecekler» sözü üzerine Selim ağaya yalnız 1kt sual
— Nerede?. Ne şeklide?..
Selim ağa Mithat paşaya:
— Biraz gelir misini- pnşam?.. Nerede ve ne şekilde sizi öldürmek istediklerini göstereyim!..
Mithat paşa İle Selim ağa konaktaki «Mavi salon» den, «Kırmızı salon* a geçtiler.
Selim ağa pencerelerden birinin perdesini aralıklıyarak Mithat paşaya karşıyı gösterdi:
— Şu binayı görüyor musunuz?..
— Gördiim... Ne olacak?.
— İşte orayı sizi öldürmek İçin kiraladılar. Pencerelerden ateş ederek i sizi öldürecekler!..
Mithat paşa ekseri zamanlarını bu Kırmızı salonda geçirirdi. Bunun İçin Selim ağanın dediği doğru olabilirdi. Esasen cesareti derecesinde temkinli bir adım olan Selim ağa kati bir şey bilmemiş olsaydı bunları söylemezdi.
Mithat paşa bunu soğukkanlılıkla karşıladı. Fakat karşıki konak hakkında tahkikat yaptırınca kendisinin de şüpheleri son derecede arttı. Buraya girip çıkanlar belli değildi. Ve hepsi acayip bir takım İnsanlardı. Kendisi Kırmızı salona geçtiği zaman konağın penceresinde bir takım esrarengiz gölgeler beliriyordu. Yalnız konak kirada Udi. Ve asıl ev sahibinin bu işlerle hiç alâkası yokta. Paraya
Mithat paşanın kızı Mcsrure hanımın eski bir resmi
da İhtiyacı bulunduğu İçin burayı satılığa çıkarmıştı.
Mithat paşa. Selim ağa vasıtaslle hemen bu satışa girdi. Ve kendisine suikast hazırlanan bu ahşap ve bakımsız binayı 1200 altına satın aldı. Zevcesi Nalme hanımın ilştüne yaptı. Tâmlr ettirdi. Bu suretle suikast oeağtnı zevcesine bir İrat haline soktu. Böylece konak da Zülveçheyn bö-
' lüğü, 24 odalı harem dairesi, 24 odab selâmlık İle birlikte dört ayrı binaya çıkmıştı.
İşte bu Mithat paşanın hayatında, hiç yazılmamış bir suikast teşebbüsüdür.
Bayılan adam..
Böyle ölüm tehlikeleri Ue Mithat paşa oldukça sık karşılaşmıştır. Lâkin Mithat paşa bakışlarının kuvveti Ue de bir kaç. kere kendisini kurtarmıştır.
Meselâ bir defasında Islahhane bahçesinde kendisini aylardan beri takibeden bir zat bir çalılığın arkasına »aklanmış, yanındaki piştovun tetiğine elini götürmüştür. Tetiği çekecek ve Mithat paşayı vuracak
Fakat İşte o zaman âdeta bir mucize olmuştur, Mithat, paşa o tarafa dik dik bakınca heri! o saniyede Bayılmıştır. Bu Mithat paşaya ilk yapılmak İstenen suikasttır. Mithat paşa adamı affettikten maada üstelik maiyetine de almıştır
Vallahi rl»* -•-!»»■» söyledim. billahi de..
Mithat, paşanın bakışlarının tesirini gösteren garip bir vaka da onun gençliğinde olmuştur.
Bir hâdiseden dolayı kendisini mahkemeye şevkettiler. Aleyhinde çalışan birçok kimse vardı. Ve bunlar Mithat beyi mahvetmek İstiyorlardı. Mahkeme huzuruna «HaTlt bey» İsminde bir şahit getirmişlerdi. Mithat bey aleyhine doldurulmuş olan Hallt bey hiç bir hakikate dayanmadan attı, tuttıı. Herkes anlamıştı ki Mithat bej» yıkılmak üzeredir
Şahit bıı derece aleyhte ve müthiş sözleri bitirdikten sonra yerine gitmek üzere idi Mithat paşa fle bakıştılar. Hali t bey o zaman mahkeme reisine döndü ve şunları söyledi'
— Deminden beri söylediklerimin cümlesi vaJl&hi de tamamlle yalandır. Billahi de yalandır, TallAhi de yalandır...
Şahit hapishaneye gönderildi.
Hikmet Feridun Es
Nazilerin Kâbesi: NURNBERG
Nazi partisi, senelik kongrelerini Amerikalıların eline geçen bu şehirde yaparlardı
937 kongresi münasebetile Nurnberg’in yanında kurulan seyyar şehir — Musluklarından su yerine şarap akan çeşme!
Torik bol
Balıkçılar sarfetmek imkânlarını arıyorlar
KIZILRJ5
(Beşinci Basılışı)
Yunanistan» taze balık gönderilmesi döviz müsaadeslzllğl yüzünden kabil olamadığından balıkçılar, bundan sonra tutulacak balıklar için İstihlâk imkânları an yurlar.
Her gün tutulan toriklerin beş bin çifti İhracat İçin tuzlanmakta, beş bin çifti de İstanbul ve diğer şehirlerde taze olarak halk tarafından sarfedllmcktedlr. Halbuki her gün 50-80 bin çift torik tutulabilmesi kabildir.
Balıkçılar cemiyeti, hayır müessese! "ri İle Kızılay», yatılı mekteplere ve fakir halta çok olan parti kaza balkanlarına müracaat ederek satll-mıyan bahkaln parasız vereceklerini bildirmişlerdir. Çok balık tutulduğu zaman bu yolda hareket edilecektir. Bununla beraber, yine denize çok miktarda balık dökülmesine lüzum hasıl olacaktır.
Toriğin çifti balıkhanede 230 kuruşa satılıyor.
Edirne’de yağlı güreş müsabakaları
Edirne (Akşam) — Her sene Edirne fiarayiçl mevkiinde yapılmakta olan /Türkiye yağlı güreş baş pehlivanlık müsabakalarının bu sene daha geulş Ölçüde ve güzel bir programla yapılması İçin şimdiden UgUl kurum ve daireler tarafından faaliyete geçilmiştir.
Her yal C. H. partisi genel sekreterliği tarafından çeşitli surette yapılan para yardımları Ue derece alan pehlivanlara armağan edilen saatler vo hediyelerin bu sene daha fazla arttırılacağı memnunlukla haber alınmıştır.
Şehrimiz Çocuk Esirgeme Kuruntunun yararına yapılmakta olan bu müsabakalara bu sene bütün halk parasız olarak katılabilecektir. Kurum için ayrı bir gelir temin edilecektir.
Güreşlerin bu yıl 25, 20 ve 27 nel günlerinde yapılması kararlaştırılmıştır.
Yazan: Abdullah Ziya Kozanoğlu
20 yıl evvel Türkiye Yayınevinin çıkardığı «Resimli Mecmuada tefrika edildiği günden beri bütün Türk gençliğinin heyecanla okuduğu bu fevkalâde meşhur kitap, memleketimizde -şimdiye kadar yazılan tarihi romanların en güzeli ve en mükemmeli olduğunu: dünyanın 3 büyük diline tercüme edilmesi ve tam (8) defa yeniden basılmış olmaBİyîe ispat etmiştir.
Şanlı tarİllimizin çok mühim bir devrini, hakiki manzaraları vo şahsiyetleriyle gözlerimizin önünde kudretle canlandıran bu eser, her Türkön nesilden neslle armağan bırakacağı bir kahramanlık, fedakârlık: ve aşk destanıdır. Raflarında KIZIL, TUÖ bulunmıyan bir Türk evi kütüphanesinin büyük bir eksiği var demektir. 15X21 boyunda 228 sahlfe, husus! olarak yaptırılmış 16 tablo va 8 renkli mukavva kapakla ciltli olarak fiatı 150 kuruştur.
«Türk romanları serisinden» şimdi-
Dün gelen telgraflar yedinci Amerikan ordusuna mensup kıtaların evvelki akşam geç vakit Bavyera'da Nurnberg şehrine girdiklerini bildiriyordu. Bu haber dünyanın her tarafında büyük akisler yapmıştır. Bunun başlıca sebebi Nurnberg’in Na-ztlerln kâbesi hükmünde olmasıdır. Harbdeıı evvel Nazi partisinin senelik kongreleri bu şehirde toplanır. H:*ler bu münasebetle uzun nutuklar söylerdi. Kongre münasebetiyle asker geçit resimleri yapar, şehir bir düğün evi halini alarak gece gilndiiz eğlenceler tertibedillrdl, Nazilerin nazarında. büyük mânevi kıymet! olan hu şehrin kısa bh zaman le|T,de N’ü’-e-flkl-r tarafından zaptedllmesi Alman va'da müteassıp Naziler üzerinde büyük t^rir yanacaktır.
h^>r-kerg şehri
Nambere. Bavyera’da Maln nehrinin bir kolu olan Pegnltz nehri üste-rln-ip büyük ve çok eski bir şehirdir. Nüfi’su SOP'binden fazladır. Şehir, or-tncnğ manzarasını tamamen muhafaza r-’-udştlr. Dar. dolambaçlı sokakları c.nktur. Fi-ser binalar on dördüncü ve on b-'incl asırdan kalmadır. 12 İnci asırda yapılmış olan şehre hâkim şato, yine bu asırdan kalma kili-’-r. nn besinci asırda yapılmış be-lrdh'p dairesi pek meşhurdur Şehirde nrto'catMen r(-ı- «dis-el çeş-
meler vardır.
Nurnberg eski bir şehh olmakla beraber son zamanlarda yanında, yeril mahallelerin katılmaslle. venl bir şehir vücut bulmuştur Fakat bu şehirde de eski üsluba, eski mimarî tarzına tamamen riayet edilmiştir
Nurnberg çok mühim bir sanayi ve ticaret merkezidir. Şehrin dış mahallelerinde pek çok fabrika vardır. Bu fabrikalarda makine, ziraat aletleri, oyuncak, kurşun kalerri! yapılır. Nurnberg dünyanın en büyük kur$UQ kalemi merkezidir. Burası aynı zamanda büyük ziraat piyasasıdır. Civarda İdrak edilen mahsul hep Nurn-’berg’de satılır
Nazi kongreleri
Yukarıda da söylediğimiz gibi Nazi partisinin senelik kongreleri Nura-berg'de toplanırdı. Kongre bir hafta sürer, yapılacak merasimde bulunmak üzere Almanyattin her tarafından yüz binlerce halk bu şehre giderdi 937 toplantısı kongrelerin en parlağı olmuştu. Bu kongre münasebetiyle Nurnberg'e. tamam bir buçus milyon Alman gitmişti. Bunları götürmek için husus! trenler hareket ettirilmiş, büyük tertibat alınmıştı. ŞehrLn yakınındaki eski sergi sahası bıı münasebetle muazzam bir toplantı yeri haline getirilmişti. Hltier, Nazi partisi erkSnı ve miktarı İki milyona yaklaşan halk burada ve civarındaki kırlarda toplanarak, her tarafa yerleştirilmiş hoparlörlerden Hltier İn nutkunu dinlemiş, sonra askerin yaptığı geçit resmini seyretmişti.
Hltier 037 nutkunda Bolşevlzme karşı şiddetli hücıımlarda bulummuş aonra şu sözleri söylemişti:
«Bugün ortada 8 hakikat vardırı
1 — Versallles muahedesi ölmüştür,
2 — Almanya tamamen hürdür, 3 — Bu hürriyetin garantisi ordumuzdur. Almanya şimdi yalnız değildir. Kuv-veLll hükümetlerle aramada sıkı bağlar vardır. Bu hükümetlerin başında İtalya gelir. İtalya İle münasebetlerimiz daha ziyade kuvvetlendirilecektir. Aramazdaki anlaşma, delilik kar-
Yukarıda Nılmberg-’de 937 kongresinden bir köşe, aşağıda açıkta dansedenler
Musluklarından su yerine şarap akan çeşme
gaşalığı içindeki Avrupada bir emniyet unsurudur. Japonya ile anlaşmamız medeni âleme yapılacak taarruza karşı medeniyeti birlikte müdafaa maksadlledlr. Diğer devletlerin de
ye kadar çıkan kitaplar:
SİLAH ARKADAŞLIĞI 80
ATUHAN J25
PATRONALt’LAR 180
BAVCI BEY 180
MALKOÇOĞLU 100
SAHİBENİZ 100
Çıkaran: Türkiye Yayınevi.
SİNEMA ROMANLARI
Birinci kitap
YILAN KADIN
Senenin en muvaffakiyetli filminden alınmış bol fotoğraflarla çıkU.
İyi kitapçılarda »rayıma 60 kuruş. Toptan satış: P.K 1309-
Galaln
Yukarıda seyyar şehre gtrlş, aşağıda seyyar havagazı fabrikası
Created by free version of 2PDF
beliren alâmetleri takdir ederek sulhu ve medeniyeti koruma cephesine katılacaklarını ümldediyoruz. İktisadi vaziyetimiz, düzelmektedir. Fakat dört tarafımızda harb tehlikesi vardır, bunun İçin kuvvetlerlr ittirdik.»
Hltier. nutkunda Da-senuğı Kuvvetli hükümetlerden harb içinde esaslı hiç bir yardım görememiş, harbin sonlarına doğru tamamen yalnız başına kalmıştır
Seyyar şehir
Nurnberg'de 937 senesinde tuplu-nan kongre ti eylülden 13 eylüle kadar sürmüştü. Kongreye ve bu münasebetle yapılacak şenliklere iştirak etmek üzere Almanya'nın muhle lif noktalarından hususi ilenlerle giden bir buçuk milyon nüfusu barındırmak için şehrin kenarında seyyar yeni olr şehir kurulmuştu. Bu şehir kamyonlardan, barakalardan mürekkepti. Seyyar şehirde yatıp kalkacak yüz binlerce insan İçin lokantalar, posta şubeleri, telgrafhane açılmış, seyyar bir elektrik santralı ve havagazı fabrikası kurulmuştu.
Nurnberg baştan basa donanmış, her tarafta eğlenceler tertlbedilınişt!. Sokaklarda, meydanlarda halk mütemadiyen dansetmlştl. Yine bu münasebetle beş musluğundan su verin® şarap akan bir çeşme yapılmıştı
Halk evlen ve Kurum'ar ||
* Kadıköy Halkevi baştamUğmdan; 18/4/945 perşembe günü saat 18,3U da sayın Prof. Dr. Sani Yaver tarafından (Ispanya'da ne Gördüm) mevzulu bir konferans verilecektir
■h Ç. E. Kur umun dan: Çataıııncçı-larâa 21 - 23 numaralı mağazada elbise tüccarı bay Sadık İsmet tara-fından Kur tının m uza bir kurban bedeli olarak 4(1 Ura teberru edilmek surrtlle gösterilen yardıma tefekkürlerimizi bildiririz
* Beşiktaş Gençlik Kulübü başkanlığından: Kulübümüzün çmekdar sporcularından ve Milli takını kaptanı merhum Hüsnii Savman'm ruhuna İthaf edilmek üzere bugünkü çarşamba günü İkindi namazını müteakip Beşiktaş Skıaıipnsa camiinde Mevlûdii Nebevi kıraat olunacaktır.
TÜRK MUSİKİSİ KONSERİ
20 Nisan cuma günü saat 18 de Şehir Tiyatrosu Komedi kısmında İstanbul Konscrvatuvarı tarafından mahur puselijt faslını İhtiva eden bir konser verilecektir.
Mersin meyva usaresi fabrikası
Adana (Akşam) — Mersindeki meyva usaresi fabrikası, meyva mevsiminin bitmesi yüzünden çalışmasına son vermiştir. Önümüzdeki mevsimde Istlhsâl&t arttırılacaktır. Usareler her tarafa gönderilecektir.
T 8 Ki'an 1945
Sanıfe 6
HALK DOKTORU
Dört genç kız. odahıtı kapısını kilitlemişler. misafir salonundan aşırdık- 1 lan kokulu sigaraları gayet acemi hareketlerle içiyorlardı. Sigara iç- t mek! Şu esnada onlara ne mühim 1 bir iş gibi geliyordu!!.. Hareketleri ' mübalâğalı idi. Fazla kadınca tavırlar takınıyorlardı. Sigaraları tâ ağaları- * nin bir kenarına iliştiriyorlar, sonra • Siızgun gözlerle dumanları etrafa : savuruyorlardı. Hattâ içlerinden biri de dumanı, küçük zarif burnunun Kanatlı deliklerinden de çıkarmağa muvaffak oluyordu. Lâkin hepsi bunu yapamıyordu ki...
Dışarıdaki en küçük gürültü onların bu artist cakalarını bozuyor, sofayı uzun uzun, heyecanlı heyecanlı dinliyorlardı. Zira sigara elde yakalanırlarsa halleri berbattı,
Pencerenin yanında duran yiteii kahve rengi çilli ve kızıl saçlı olan heyecanla atıldı:
_ İşte... işte... Geçiyor!..
Hepsi birden tül perdeyi aralıkla-yıp cama dayandılar. Karşıkl kaldırımdan siyahlar giyinmiş kırk yaşlarında, bem beyaz uzun saçlı lâkin yakışıklı bir adam geçiyordu.
Kızlardan biri derin bir nefes aldı. Hepsi de beğenin bakışlarla kaldırımdaki beyaz saçlı adamı t&kibcdl-yorlardı. Bu meşhur bir musikişinas, aynı zamanda kuvvetli bir şairdi de.. Kendi eserlerini kendi bestelerdi, On dört yaşından or. dokuzuna kadar bütün gene kızlar bu zatı «Dünyanın en ince erkeği, diye tanırlardı. Nasıl tanımasınlar ki bu adam güllerden, bülbüllerden, mehtaplardan, fırtınalardan. çiçeklerden ve rüyalardan başka btr İşi yoktu.
Kızlardan on yedi yaşında Olanı İçini çektikten sonra-
— Doğrusu ona benziyen bir kocam olmasını pek isterdim.. dedi ve sigarasının külünü silkti.
Ötekiler cevap verdiler!
— Kim istemez kİ?..
Adam karşıkl apartmana girdi. Ve gene kızlar perdeyi kapattılar. Beyaz saçlı musikişinas ve şair bu semte yeni taşınmıştı. Kendisinin aksine tombul bir karisi vardı.
Her halde öyle mühim eşyaları olmasa gerekti. Zira bir kamyonun içinde yırtıklarından dışarıya eski osta notalar fırlamış üç çuval, bir eski piyano, kara derileri soyulmuş İki keman kutusu, karyola haline sokulmuş etrafı tahta çerçeveli bir .somya, bir İki sandalye, yayları dışarıya fırlamış, birbirile takım olmıyan üç koltuk. Bir çamaşır sepeti içinde gazete kâğıtlarına sarılmış küçük küçük paketler ve seker sandıklarına doldurulmuş bir sürü kitap. İşte bu kadar Lâkin gene kızlar:
— Ne olacak?., diyordu- Aşk İçin daha büyük daha İhtişamlı bir dekora lüzum var mı?., Elverir kİ İnsanlar birbirini sevsinler!..
— Her halde karısı çok mesut kadın!. Bu kadar İnce ruhlu bir adamla evlenmek az uz talih mİ?.. Onlar hep günlerini derin bir aşk İçinde geçirirler değil mİ?.. Kim bilir ne şairane ve ne uzun uzun sevişirler...
Bunu söyliyen «Aaaaûh' . »diye gö-giis geçirdi. Ve o sırada yanlış bir manevra yaptığı için boğazına sigara dumanı kaçtı. Gözlerinden yaşlar boşanırcasına öksürdü. Ve kirpiklerindeki rimeller siyah rivah aktı. Lâkin yine de karşıkl yeni komşunun bahri devam ediyordu.
Kızlardan biri:
— Beni bir milyoner istese bir de ruh adamı ise hiç tereddüt etmem...
— Hangisine varırsın,.
— Tabii ruh adamına.
— Ben de öyle...
— Kim bilir şu karşıkl meselâ maddi dünyadan uzaktadırlar. Bazı kocalar Borla yaşayışlarını maddileştiriyorlar. Sanki âli e İçin mutlaka soğanın, yağın. zejtlnyağının, etin Batini bilmek
çarşı pazar, bakkal, manav aahnasi haline sokuyorlar... - I
Böyle konuşan yaman bir fLloeoC tavrlle ve sigarasını silkdlgl parmaklarına kadar ukalâ hareketlerle devam etti.
— Rica ederim. Sevişen bir çift •cin sığır elinin hat! konuşulmağa değer bir mevzu mudur?,. Zeytinyağı meselesi ağıza alınır mı?.. Sevilenler İçiıı bulgur Hallerinden pirinçten, undan başka konuşulacak ne çok şeyler vardır. >
Ötekiler büyük bir hayranlık İçinde ı arkadaşlarının dediklerini dinliyor- i tardı. Ne kadar doğru söylüyordu kız.. : Ordinaryüs profesörler bile böyle : okkalı lâf edemezdi...
Son olarak genç kı« şunları ilâve etti:
— Hakiki surette sevişen bir çift bunlardır!.. Bir saniyelerini aşksız geçInrıedliderine eınlnlm!.,
Ne tuhaf. Genç kızlar hep genç evlileri bütün İşlerini güçlerini bir tarafa bırakıp, hattâ ne yiyip, ne İçip ve uyumadan her saniye seviştiklerini. birbirlerine diller döktüğünü sanırlar. Onların nazarında genç kö-ca eli kalbinin üstünde bir heykel gibi zevcesinin karşısında hiç Jumıldama-dan, hiç bir İş görmeden. senelerce . sevgisinden bahsetmekte, dil dökmek. tedir. Yiyecek?.. İçecek? . Çarşı, pa-ı zar?.. Bunlara ne lüzum var?. Hattâ ■ genç evlilerin eşyası arasında koca-ı man kocaman ve altlan kap kara L yemek tencereleri de ne olacak ki? . Değil mİ efendim?.
• Günler böyle geçiyordu Bir sabah ı «Dünyanın en mesut ve en şiir dolu hayatını geçiren kadın» diye tarif
- edilen musikişinasın karısı elinde ip örgülü bir çantanın İçi pırasalar, ı maydanozlar, kuru soğanlar, havuç. lorla sokağın köşesini dönünce kızlar pencereye üşüştüler. Hep bir ağızdan'
— Gözlerime İnanamıyorum Soğan almış!.. Pırasa almış' Havuç almış!.. Maydanoz almış ha' Pazardan geliyor!..
Dediler ve buna pek şaştılar.
Hele ertesi günü balkonda beyaz uzun saçlı hülyalı bakışlı sanatkârın karısı İle birlikte, sokaktan geçen portakalct İle bağıra bağıra pazarlık ettiklerini görünce hayretten küçük dillerini yutmadıkları kaldı.
Demek onların düşündükleri gibi bir «Şiirli dünya» yoktu. Soğanın v* sığır etinin flatl konuşulmayan bir «His dünyası» mevcut değildi Şaşılacak şey!.. Genç kızlar hâli bu dünyayı arıyorlar...
(Bir yıldız1
Roosevelt’in kurduğu ordu
Burun ve gırtlak nezlelerini nasıl iyi etmeli?
Yazan Doktor HAFIZ CEMAL (LOKMAM HEKİM»
Roosevelt’in meydana getirdiği ordu bugün bir mühendis gibi çalışmakla ve hesaplan da bugünkü mühendislik hesapları kadar kati çıkmaktadır
ANKARA RADYOSU Bugünkü program
18.00 Salon orkestrası. ıg.ao Ziraat saati, 18.45 Dans müziği (pl.l. 19.00 Haberler. 19.20 Geçmişte bugün. 19.25 Şarkılar, 19.+5 Kahramanlık saati, 20.00 Marşlar. 20.15 Radyo Gazetesi. 20.45 Yurttan sesler. 21.05 Cumhur Başkanlığı Armoni murikasl. 21.50 Fasıl. 22.15 Müzik 22 45 Haberler.
Yarın sabahki program
7.30 Hafif müzik (pl.>, 7 45 Haber-1er. 8.00 Hafif müzik (pl 1. 8.23 Spor saati (Vücudumuzu çalıştıralım), 1230 Şarkılar, 12-45 Haberler, 13.00 Salon orkestrası.

komşular ne derece ve kanları
Devlet sağlık mûesseselerl ve daireleri, hükümet ve hastane tabipleri; sıtmayla savaş teşkilâtına bağlı memurlar bütün sıtmalılara bedava (Atabirin) verirler ve nasıl kullanılacağını da tarif ederler.
a Gripten ve hattâ soğuktan ilerili gelen burun nezlesi, önem veril- : mezse çabuk geçmez, yayılır, ta . alın boşluğuna gider ve çok fenalık verir. Boğazı saran grip bakılmazsa orta kulağa kadar yayı- ı lir. Uğultular ve akıntılar verir. Nihayet gırtlağı sararsa, ses tutukluğu, ses kısıklığı verir. Daha sonra nefes borularına ve akciğerlere hücum eder.
Yazacağım ilâçlar yalnız gripe mahsus, özel değildir. Soğukal- : gınlığından ileri gelenlere de fayda verir. Bu ilâçların hepsini yapmak lâzım değil. Halinize ve kesenize elverişli olan devaları yanabilirsiniz,
şş*
1 — Bir çay kâsesine iki kahve kaşığı kolonya koyunuz. Bunun üzerine fıkır, fıkır kaynayan suyu dökünüz. Husule gelen buharı (buğu) yu burnunuza, boğazınıza çekiniz. 4-5 dakika devam ediniz, 24 saat zarfında 3-4 defa tekrarlayınız.
2 — Bir bardak kaynar suda 5 damla nane ruhu ve iki kahve kaşığı kolonya ilâve ediniz. Buğusunu buruna, boğaza doğru çekiniz. Eski haminneler gibi başınıza bir de örtü korsanız, husule gelen buhardan daha çok faydalanırsınız.
3 — Büyücek bir cezveye taze veya kuru nane, kekik otu koyarak kaynatınız. Husule gelen bahan, buğuyu burnunuza, boğazınıza çekiniz.
4 — Bir bardak kaynar suya 3-4 damla kekik ruhu ve nane ruhu ilâve eder etmez buğusunu
. çekiniz.
5 — Büyücek bir cezvede (sıtma ağacı) denilen (Okaliptüs)-ün yapraklarını yalnızca ve yahut nane ve kekik otu ile karıştırarak suda kaynatınız. (4-5) dakika buğuyu çekiniz.
6 —■ (Ada çayı) nı kaynatıp buğusunu yukarıda yazdığını gibi yapınız
7 — Ihlamur, papatya, mürver, hatmi (Melisa) gibi faydalı çiçeklerden, otlardan yapraklardan herhangi birinden ve yahut hepsinden birer tutam alarak suda kaynatınız, buğusunu çekiniz.
Q — Denizin akıntılı, temiz bir yerinden su alınız. Bir çeyrek saat kadar kaynatınız. Ilıklaştığı zaman bir bardak kadar alınız. Burnunuza hafif hafif çekiniz. Günde (2-3) defa yapınız.
9 — Bir bardak kaynar iyi suya veya ıhlamurlu suya bir kahve kaşığı evde kullandığınız (tuz) bir kahve kaşığı kadar da (karbonat) denilen Bikarbonat dö sud karıştırıp eritiniz. Ilık olarak burnunuzun içini hafifçe yıkayınız. Burnunuza abdest alır gibi çekiniz.
10 _ (Gül suyu) veyahut (çiçek suyu) ha (2-3) damla (giil yağı) karıştırınız. Hafif ateşte kaynatmaya çalışınız. Buğusunu burunla boğaza çekiniz.
11 — Kurumuş gül yapraklarını yalnızca veyahut kurumuş portakal, limon, turunç çiçeklerinden herhangi biriyle kanştua rak kaynatınız. Buğusunu çeki nîz.
1 12 — (Laden) denilen bir mad-
de vardır. Bir fındık içi kadar kesiniz. Suda kaynatarak buğusunu çekiniz.
13 — Kuru veya taze çam yapraklarını kaynatınız. Buğusunu çekiniz.
14 — (Ardıç tohumu) ndan biraz kaynatınız. Buğusunu çekiniz.
15 — Taze veyahut kurumuş portakal — limon — mandalina — turunç kabuklarından her hangi birinden veyahut topyekû-nundan biraz alıp hafif ateşte kaynatınız. Buğusunu çekiniz. Bunların pek az kalan kokularından faydalanırsınız
16 — Bir çay bardağına iki kahve kaşığı kolonya koyunuz. Kızlann çantacıklannda bulunan herhangi (esans) dan olursa ol sun (3-4) damla ilâve ediniz. Bu bardağa kaynıyan suyu boşaltı, nız. Çıkan buğuyu (4-5) dakika burnunuza, boğazmıza çekiniz,
17 — Eczanede (yağlj gomenol) veyahut (gliserini! gomenol) yap tırınız. Günde (3-4) defa burnu nuzun içine damlatınız.
18 — Eczanede (vazelin Bori ke mantole) yaptırınız. Gündı (2-3) defa burnunuza koyunuz
19 — Hekim enfiyesi den iler beyaz bir enfiye vardır. Eczanedf gayet ince toz halinde olan asi(! borik ile (Mantol) karıştırarak satarlar. Günde (3-4) defa enfi ye gibi burnunuza çekiniz. He; defa da kutunun içindeki tozdar temiz bir kâğıda biraz koyunuz Burnunuza çektikten sonra kâğı dı atınız Ve bütün tozlan mikroplandırmamak için parmaklarınızı enfiye kutusunun içine koymayınız.
2Q _ Ecza depolarından, eczanelerden bir şişe (o oksijene) denilen (oksijenli su) alınız. Ba şişenin ağzını her zaman sımsıkı kapayınız. Bu ilâçtan bir çorba 1 kaşığı kadar alınız. Bir bardak dolusu ılık ıhlamura kanştmmz. Burnunuzun içine hafif hafif ço-kiniz.
21 — Ihlamur — mürver —
■ hatmi — papatya — gü! yapra-' ğı — yaş veya kuru menekşe gibi
ot ve çiçeklerden herhangi birini
• veyahut hepsinden birer tutam ‘ alarak haşlayınız. Her bardağa ' bir çorba kaşığı (oksijenli su) 1 karıştırıp burnunuza çekiniz.
■ Günde (3) defa tekrarlayınız.
• 22 — Eczanede (60) gram saf. beyaz ispirto (alkol) içine (2) gram (mantol) koydurunuz, Bu ilâçtan bir bardak kaynar suya bir kahve kaşığı koyunuz. Buğusunu burnunuza, boğazınıza doğ' ru çekiniz
: 23 — Eczanelerde fkorizal)
■ denilen bir ilâç vardır Bu ilâçtan bir kahve kaşığı alınız. Fıkır. fıkır kaynıyan bir bardak suya veya ıhlamura koyar koymaz buğusunu, buharını burnunuza.
' boğazınıza çekiniz. Günde (3-4) ı defa yaparsanız- hem burun nezleniz, baş ağrınız geçer ve hem de , ses tutukluğunu giderir.
''j
Gözlerini kapadığı zaman bir ucu Berlin kapılarına, öteki ucu Japon ana vatanına dayanmış Ve Mihver harbini sona erdirmekte en büyük rolü oynamış olan Amerikan ordusunun meydana getirilmesinde en büyük rolün ve şerefin herkesten ÖnCc Reis Roosovell'e alt olduğunda kimse şüphe edemez. O; yalnız bu ordunun komutanı İçin ona «Benim- drmeğe hak kazanmamıştır, -belki bundan daha ziyade bu orduyu hiç yoktan meydana getirmekteki büyük dehası, modern harbin ve modern orduların icaplarını kavramaktaki feraseti, bu muazzam makineyi meydana getir- mlmayan komutanlarını mek İÇİ» gidilecek yolu en güzel seç- koydu. Başta Avrupa c . mede gösterdiği meharet sayesindedir başkomutanı El*enhower olmak ki bir zamanlar Prusya generalleri- re isimleri dillerde dolaşan nin ve profesyonel askerlerin İstihfaf Amerikan generalleri ancak ye alay mevzularını teşkil eden Anse-1, anlayışlı bir seçimin meydana rlkan ordusunu, dünyada maddi ve bildiği kabiliyetlerdir, manevi vasıfları itibarllc önüm ge-| Aınerilran ordusunda büyül çllmev ve aynı zamanda en dürüst. hnr!yetl yalruz silâhlarının v en namuslu ve en bitaraf bir kuvvet ta|arının önüne konmaz d, olarak meydana çıkardı ve kendi adı- yükseldiğinde değildir. Şimali nı vermeğe cidden hak kazandı ya ve müstemlekelerle
Bitler 1937'38 senelerinde büyük ?ında olduğu gibi bugün A zırhlı kuvvetleri, müthiş hava filo- içerisinde Uerilcylşlnde dc I larile dünyanın gözünü korkutmağa ona çabucak açılıyor, cephele çalışırken dünyanın en güzel tırtıllı önünde çabucak dellniverlyon traktörünü yapan Amcrlkada İşe ya- nu bir tesadüfe yüklemenin rar tek bir tank yoktu. İnşaat maki- yoktur. Yıkılan cepheler, tcsll nelerinde kayıtsız şartsız Avrupa sa- halk ve şehirler bu llerllenıek nayilnln birkaç sene İlerisinde gideli ordunun müthiş silâhlarına Amerikan sanayiinin yaptığı her sİ- kadar onun dürüstlüğüne. I&h meselâ Almınlnrınkl He kıyasla- mertliğine, İşgal ve ilhak için değil. . namtyacak derecede ' ... 1
yordu.
Bütün komuta teşkilâtı ancak '■ 170,000 mevcutlu bir orduyu gülmeğe yetecek genişlikte İdi. Halbuki bü-1 yük Avrupa devletler! ve hattâ İtal-: ya bile birkaç milyonluk orduyu ha: nk&t sahasına sürecek hazırl’klara jnniikti. Başkan RoosOvelt Çlkttcağl-i ııa peşinen İhtimal verdiği İkinci cl-
■ han harbinin basında Amerikan or- j ’ duşunu bu halde bulmuştu.
' Gözlerini kapadığı zaman ' adedi bakımından olmasa dahi Amerikan ordusu mekanik takat bakı, mindan dünyada birinci mertebeyi ’ kazanmış ve yalnız garpta değil, bütün dünya üzerinde harbin Sevk ve İdaresini elinde tutan bir orduya sa-
■ hip bulunmaktadır.
Bunu yalnız sanayi
Yazan:
M Şevki Yazman
sahnesine gönderilecek kuvvetleri yeni strateji kaidelerine ve silâhlara mutabık olarak İdare edecek örfleri seçmektin ibaretti Fakat bu şefleri seçerken gösterilen büyük, isabettir ki sulh zamanında ancak be3 on bin kişiye komuta imkânını bulan, henüz generallik mertebesine dahi yükselmemiş olan subaylardan zamanımızın en kudretli, en anlayışlı ve asla ya-meydana lepheleriııtrı ‘ üze-ııanılı böyle koya-
Beride bulunu- dünyaya «sulh» yapmak İçin geidlği-ne İman ettiği İrindir kl onun öniin-...... • de kapılar çok daha çabuk: açılmak-1 adır. —
Flllplnler ancak bu sayede ve beş ayda zaptcdildlği gibi Avrupada olduğa gibi Uzak şarkta Asya karasına ayak basacak Amerikan orduları önünde dc yollar ve kaptlar boylece açılacaktır.
I Ruoseveltln meydana getirdiği ordu vakia Prusya generalleri gibi Anibaün seferlerini, Sezamı stratejisini belki derinden bilmez. Fakat onlar bugünün mühendisleri gibi hesap yapmakta ve buna dayanarak kazanmaktadırlar. Kazançları ve he' sapları da buğunun mühendislik hesaplan kadar kati ve sağlam oluyor. O derecede kl Japonlar dahi şlmdi-........_ 1 üstünlüğüne, ye kadar bu kati hesaplar ve hare-
nitfus fazlahğma' yüklemek doğru de- ketler karşısında hiç bir manevraya ğildir. çünkü ordular ne kadar ma- saparnadan ölmekten başka çare bu-kineleşlrae makineleşsinler, onların lamıvorlar._______________________________
insan
İst. As. Bşk. lığından:
Aşağıda adlan yazılı 8b. ların derhal daireye veya kayıtlı oldukları As. ş. lerine baş vurmaları İlân olu-
ve konuşmak şart r.udır: Ne münase- nur:
bet değil mi’ Fakat bazıları bilhassa! Yd.'Tbb. Yzb. Mazhar Pamlr (35®9S»>
bunlnrla şiirli sevişi e hayatını bir Yd. Lv. Tğm Avni Dedeoğiu (48715)
Kiucı»qırse uıo»ııren-«-Ti>’ı . ... —_____- - -_____
en biîyük kuvvetleri ruhtadır Taşı-j dıklnrı inan ve imandadır. Hattâ YENİ YAYIN Amerikan ordusunun büyük mekanik | kudretini iktisap •yiemc(l de ancak ba imanın ve İnanın meydana getirilmesinden sonra vaki olmuştur.
Reis Rooseveltlıı en büyük kudreti de büyük sabır neticesinde Amerikan insanında bu imanı ve inanı yarat-mis ve onları bu büyük kuvveti teşkile inandırmış olmasındadır. Ondan sonra da muazzam sanayi ile İnsan kudretini terkibe tmek ve onu nıo-, dem harbin icaplarına göre yönelt-] j mek mehnretlnl gösterme^indcdlr Bunda da şüphesiz başkanın 1914/18 harbinden kalma tecrübelerlle -7-*
örn, sanayi hakini,Salı gmls blW■1 w)'' GüUekjn ü> kalemle çeerll-lorl büyük rol oynamutlr. |” Alllst Urataüan ,
J 1 neşredilmiştir.
Bir ordunun sevk ve idaresinde ol-| ÇAYIR GÜZELİ
duğu gibi onun teşkilinde de terkip Kıymetli yazıcılarımızdan Ziya Şa-edici tek iradenin oynadığı büyük kirin kahramanlarının mühim bir bir rol kadar mühim bir şey tasavvur kısmini herkesin tanıdığı ve sevdiği olunamaz. Filhakika başkan kimselerden seçerek ve baştan ba^a :
Roöseveltln biiyük rolü silâhlanma- hakiki vakalarla süsliyerek hazırla-yı. orduya alınacak fertleri yetiştir- dıg» bu romanı bütün okuyuculara ve J meğl ve nihayet parça parça horb bilhassa Kadıköylülere tavsiye ederiz.1
nıo-
KIZİL ÇEMBER
Türkiye ayınevl'nin neşrine başladığı «Polis Romanları Serisi» nin 3 üncü kitabı olan bu eser dünyan ir, en meşhur polis romanla»! muharriri Edgar Wal.Iace‘m en güzel romanıdır. Detektif ve maefra romanlarının en kuvvetlilerinden olan bu kitapı oku-yucularıniıza tavsiye ederiz. 268 sa-hlfe. flati 150 kuruştur.
AŞK VE GÜNAH
Bugünün büyük Fransız muharrirlerinden Andrâ Demaison’un «Aşk ve Günah» ismindeki eseri Türkçeye

KAHIR YÜZÜNDEN LÜTUF
AŞK ve MACERA ROMANI
Yazan: P. Wentworth Tercüme eden: Vâ - Nû
—n —Tefrika: No. 1
I
Amabel Grey, kızı Daphne'nln odası için yeni perdeler dikiyordu. Bir alçak iskemlenin üzerine oturmuştu. Turuncu renk kumaşlar, cüzleri üzerinden sarkıyor, halıda kümeler teşkil ediyordu. Daphne. bunları seçmişti amma, şimdi perde haline getirll-. mesl İçin kendi uğraşmıyordu.
Amabel dikiş diktiği sırada:
Kızımı bana yardıma mecbur etmeliyim.» diye düşündü; fakat bu fikri zihninden derhal uzaklaştırdı.
İnsanları bir şeyle ilgilendirmeğe mecbur etmek mümkün değildir. Keşke Daphne bunu kendiliğinden ak-leteel
Amubel'in gözlerinden yaşlar süzüldü, Bir müddet durdu. İğnesini ku-nıo-jn y.ıuladıktan sonra, karşısında, pencerenin yanında Işşlz güçsüz oturan Daphne'v» baktı.
Yağmur y&fiıyçrdu. Ocrç kız, dışarının manan asını seyrediyordu. An-Kcşlne karşı bit Jcad^r lâk’-vıt, davranın amali amma, elden, ne gelir?

Her zafhan olduğu gibi, bu sefer de, Amabel, şöyle düşündü:
(— Bu kız benim çocuğum olmaktan ziyade Agatha'nın çocuğu... Dünyada onu en f&21a alakadar cdon Agatha ve onun muhiti. Bu da gayet tabii değil mi? Şüphesiz kİ yavrucak havanın fenalığından dolayı müteessir.»
Amabel, biraz dalıa dikti. Sonra, tazına hitaben:
— Daphnc’clğlm! — dedi. — Gel benimle beraber azıcık sen de çalış. Şayet baha yardım edersen, bunlar daha çabuk biter.
Daphne, başını çevirmekslzln:
— Acelesi yok. - dedi.
Sesi tıpkı annesininki gibi tatlı ve hoştu. Fakat biraz ciddiydi.
— Peki aınma, Daphne’clğim, perdelerin yerine asılınca ne manzara teşkil edeceğini görmek İstemiyor musun?
Daphne. asabiyette kımıldadı. Kilce’■i-’ koyduSu Ic'tap yere diiıtii
— Ne manzara teşkil edeceğini şim-
diden biliyorum. Çünkü kumaş pek âdi. Keşke almasaydık... Tuval seçsem daha iyi olurdu. Mary'nin perdeler! tuvalden...
Haşin bir şekilde konuşuyordu. Amabel'ln kalbine bir hüzündür çöktü. Daphne onun biricik çocuğuydu. Hem de ne güzel kız! Ona bir kere daha baktı: ve kesik suçlardan nefret etmesine rağmen, kızının gene de pek cazip olduğuna bir kere daha kaıınat getirdi. Daphne'nln çok giizel, siyah ipek saçları vardı. Mavi gözleriyle ve bembeyaz teniyle hoş bir ahenk teşkil ediyordu.
Agatha, pek modern olduğu İçin, saçlarını ille kesmeğe kızı teşvik etmişti, Böyle neticeler olacağını bilseydi. Amabel, kızın tahsil ve terbiyesini acaba ona emanet eder miydi? Peki amma netice fena mı olmuştu? Daphne on dokuz yaşına gelmişti. Bir annenin beğenmlyeceği bir R12 değildi.
Agatha ona demişti kl:
— Eserimde muvaffak olamadığımı bana söyllyemezsln, Amabel. Zamanın İcaplarına uymalı. Halbuki sen, bir asır evvelin kadını gibisin! Büliin telâkkilerin Öyle... Hattâ kılığın da niçin öyle değil, şaşıyorum. ,
Buna rağmen, oturdukları odada her şey zevke uygundu. Gerçi bütün caya eskimiş, yıpranmış... Duvarda, -v" bulunan profesör Grevin
ecdadına alt minyatür resimler ası-
lıydı. Şöminede odunlar yanıyordu. Bir jardlnyerln içinde krizantemler vardı. Hulâsa. Agatha'nın tasavvur ettiği köhnemi? bir ruh ortalıkta hâkim değildi. Bunları gösterip itirazda bulunduğu zaman, kız kardeşi Agatha ona şöyle demişti:
— Hayır, Amabel! Ben sana görünüşten bahsetmiyorum. Köhnemi? olan senin ruhundur.
şimdi, Amabel. bu muhavereyi ha-tırlıyarak gülümsüyordu.
— Daphne! -diye, seslendi.
Bir şeyler anlatacaktı. Genç kız, onu dlnlemeksizln yerinden sıçradı: kapıya doğru koştu. Müvezzl gelmişti. Kız, elinde iki zarfla odaya girdi. Mektuplardan birini, turuncu kumaşların üzerine atarak:
— seninki Agatha teyzemden. -dedi.
Sonra, kendini koltuğun üzerine bıraktı; kendisine gelen mektubu büyük bir sabırsızlıkla açtı.
Amabel, kenç kızın bir feryat kopardığını duydu. Agatha’nın yazısı gayet fena olduğu İçin kargacık burgacık karaladığı uzun ve çapraşık cümleyi sökmeğe uğraşta. Fakat, kızın bir kere daha haykırması üzerine, irkildi.
Anne! Kendileriyle beraber Mısır'a gitmemi istiyorlar. Mısır’a... Düşün!
— Bunu isi iyen kimmiş?
— Marj... Mary Studland... SekJ^
Created by free version of 2PDF
I“"Gömlekiş^
BİRİNCİ ŞİNİP GÖMLEK (,'i I
rej, 20096 Sirkeci
kişi olacağız. Benim de İlle gitmemi istiyor.
Daphne bunu söylerken gülüyor, asabi ve neşeli kahkahalar atıyordu.
— Sebebini de biliyorum. — diye devam etti. — Jimmy, ancak ben gidersem gidecektir. Aksi takdirde, Mary, beni bu işe katmak istemezdi.
Tekrar bir kahkaha attı.
— Hey. Mary! Mary! Ben senin ne olduğunu bLlmez miyim?
Amabel perdeleri kucağından attı:
— Daphne! - diye haykırdı.
— Mısır'a gitmek... Ah, anne! Denizde seyahat!... Giincş içinde bir memleket! Hârlkulâde dostlar!
— Peki amma, Daphne...
— Peki amması yok! Bu hâdise, doğduğumdanberi başıma gelen hâdiselerin en güzeli olacaktır.
Amabel biraz sertçe:
— Hâdiseyi henüz «olmuş» telâkki etme! Bakalım, bayan Studland seni böyle bir seyahat yapmağa davet ediyor mu? Bu takdirde bile, yavrum, pek «olacak bir iş» sayma... Zira, fazla masraf olur.
— Muhakkak gitmeliyim.
Kızın sesi sertleşti:
— Sen yalnız masraf tarafını düşünüyorsun. anne!... Halbuki bu sefer bahis mevzuu olan benim hayatimdir. Ben hayatımı düşünüyorum.
— Mektup klmdenmls? Onu söylemedin... Bana bu bahsi iuc açmamıştın, Daphnâl
TCJ. 20096 Sirkeci
— Mektup tabii Mary'den... Bak, ne diyor: «Seyahat, tabü. pahalıya malolmıyacaktir... Ucuz bir şey...» Gördün mü işte?... Ucuzmuş ..
— Ucuzun ne demek olduğunu öğrenmek isterim... Rakamı söylüyor mu?
— Her halde söylüyordu. Mary her şeyin Batini derhal söyliyenlerden-dlr.
■ Sahlfeyl çevirdi.
Amabel, kızının yüzüne bakıyordu. Daphne'nln birdenbire değişip perişan bir hale geldiğini gördü.
— Diyor kl.. Şey...
— Neymiş?
— Diyor kl 200 İngtüz lirası.. Ah, 200 İngiliz lirası...
Bir müddet, derin bir sükût hüküm sûrdu.
Amabel çok üzülüyordu. Kızını teselli İçin cümleler arıyordu. Daphne ise, sert, somurtkan, mektubu elinde tutuyordu.
Amabel söze başlıyarak:
— Korkarım ki...
Genç kız, hiddetle döndü:
— Sen zaten her şeyden korkarsın, bütün tekliflerimi reddedersin; heveslerimi baltalarsın. lâkin bu sefer öyle olamıyacak'tr: Bu parayı bana mutlaka bulmalısın.
Amabel, elini kızının boynuna doladı; Daphne'nln biiyük bir heyecan geçirdiğini, fakat çok geçmeden ken-dlıu geleceğini sanıyordu.
(Arkası vari
18 Nisa;;
AKŞAM
Sabite 1
Maden direk kesimi
- İŞ ARIYANLAR
YÜKSEK MÜHENDİS İŞ ARIYOR— On dört sene birçok İnşaat İşlerinde kontrol ve müteahhitlerin şantiye şefi olarak çalışmış tecrübeli yüksek mühendis beraber çalışmak üzere sermayedar müteahhit aramaktadır. Arzu edenlerin (Yük. Müh. H. D.) rii-muzu ile Akşam gazetesine yazmaları rica' olunur,_______3081 — 7
TECCRÜBELİ BİR BAYAN — Doktor. bilhassa ürolog yanında uygun ■ncrıtle hastabakıcılık istemekledir. Adres: Taksini, Talimhane, Aydede caddesi No. 15 Şaban Yapar eliyle bayan L-lli. 5029 — 1
KİMSESİZ — Yüksek tahsil görmüş. beş diplomayı haiz iyi ahlâklı ve fedakâr bir dul kadın bir kişili^ bir evin İdaresine nezaret etmek iîzere çalışmak istiyor, i - ca postrestant Erenköy 6000 — 2
SFNELERCE İYİ BİR AİLE YANINDA — Evlât gibi yaşamış genç bayan karı, koca veya bir iki bayan yanında çalışmak istiyor. Müracaat Akşam H E. 5060 — 1
DİPLOMALI ECZACI — İstanbul-da müdürü mesullük arıyor. Galata Okçu muşa Şair Eşref sokak 13/ 3 eczacı B. Kanıpeas yazı lle müracaat. _______________________5051 — i
İŞ ARIYORUM — Yirmi beş yaşındayım. İşsizim. Hasta valideme bakabilmek İçin yazı işi anyonun. Kefil verebilirim. İş vereni baba telâkki ederim. Akşamda (Şantör 25) remzine _______________________5052 — 1
TECRÜBELİ BİR BAY — İmalâthane - ticarethane ve piyasa İşlerinde ealışmLj bonservisleri bulunan eski yi‘Bİ yazıyı bilen askerlikle alâkası soktur iş aramaktadır. Akşamda R. E. 5079 — 1
ALAFRANGA. ALATURKA — Yemek pişirmesini fevkalâde bilen bir erkek ahçı iş aramaktadır, işine göre maaş istemektedir. Dışarı da gider, Akşam gazetesinde (E.R) rumuzuna müracaat. 6022 —
TERZİ BAYAN — Tecrübeli bir terzi bayan çalışmak üzere iş aramaktadır. - Posta kutusu 686 - İstanbul. 5095 — 1
A - İŞÇİ ARIYANLAR
DADI ARANIYOR — Üç yaşında bir erkek çocuğa bakmak üzere dadı aranıyor. Nişantaşı Güzelbahçc sok. Metanet aprt. No. 4 Yüksek mimar Ke-mal Ahmet. Tel: 80602. 5031 —
TOPTAN PARFÜMERİ — Mağazasının yazı işleri İçin yazısı düzgün hesabı kuvvetli llae veya orta mezunu bir bayan aranıyor. Bultanha-mf.m Camçıbaşı han altında 57 numaraya. 5041 ~~
BİR BAYAN DAKTİLO ARANIYOR — Yazısı güzel hesabı İyi olması lâzımdır. Tahtakale Şeyh Davut han 3 No. Kadir Tuncaya 5086 —
MUAYENEHANE İÇİN BİR BAYAN LÂZIM — Cağaloğlunda Halkevi karşısında 64 No. ya müracaat. Tel 22566 ________________________5058 -
FRANSIZCA VEYA İNGİLİZCE BİLEN — Türkçesl kuvvetli, yam İşlerinde yardım edecek bir bayana ihtiyacımız vardır, Akşarn'da M. M, B. müracaat, 5069 —
DAKTİLO BİLEN BİR BAY — Ve bir bayan, kâtibe İhtiyaç vardır. Her gün saat 16 dan 18 e kadar Galatada Hürriyet banının 3 Üncü katında 16 No. ya müracaat. 5058 — 1
HER GÜN — Öğleden sonra ve yahut haftada üç gün çalışmak İçin (İngilizce ve Fransızca'yı İyi bilir ticari muhabereye yâkıf) bir daktilo beyan aranmaktadır. Adres; Galata, Voyvoda Cad. Bozkurt han 3 ılncü kat 25-36 numaraya müracaat
5042 — 7
SATILIK TAKSİ — Şevrole marka 37 model kullanılmış 6 lastikli Istek-Blerln Sirkeci, Sirkeci Palas han alt katta K. Blrsona müracaatları.
5099 — 1
SATILIK AKORDEON — HOhner marka fevkalâde bir akordeon, acele şahlıktır. Müracaat: İstiklâl caddesi Büyük Parm&kfcapı sokak 25/1. ___________________________6001 — 2
HER MARKA — Eski, yeni, sağlam bozuk radyo parçalarını ve lâmbalarını alır satarım radyoyu muayene ederim. Galata Yüksekkaldınm 50 No. Zes Radyo, yokuşu çıkarken sol kolda.________________6006 — 9
SATILIK DONDURMA MAKİNESİ — Biri 6 gözlü diğeri 4 gözlü gayet az kullanılmış General Elektrik ve Kelvlnatör markadır. Tophane Neca-tlbev caddesi 340 No. Şükrü Şer met. ______________________ 6019 — 2
BİR TRAKTÖR — Çift Ollver pulluğu ile bir MaG Kozmik ekin biçer makin esi bir seyyar motopomp İki parmak su alır verir tekerlekli bahçe sulamaya mahsus. Bu makinelerin hepsi mükemmel işler vaziyette olup ayn ayrı veya beraber satılıktır. Telefon 60317_______________5082 — 1
BİR KUYRUKLU PİYANO — KCCh und korsolt Viyana markalı (Krapo> az kullan ilmiş yeni vaziyette satılıktır, Telefon 80317 5081 — 1
938 MODELİ — De Soto marka İşler vaziyette bir taksi otomobili satılıktır. Taksimde Modern garaja müracaat, 5054 —
SATILIK KOMPLE FREZE — Fna1 vaziyettedir. Beyazıt Çarşıkapı Büyük Yolgeçen han 2 No. ya müracaat.
5067 — 1
KOMPRESÖR — Kondansatör, serpantin. ve kalıpları mevcut komple bir buz tesisatı lle ufak bir hizar ve elektrik motörlerl satılıktır. Alâkadar olanların posta kutusu 1135 e mektupla müracaatları. 5073 — 3
BAKKALLARIN NAZARI DİKKA-TİNE — Her boyda kese kâğıdı ile ambalaj ve kasap kâğıtları ucuz fl-tatle satılır. Müracaat: Eminönü Tah-| mis cad. Kalçın sok. No. 13 5064 —
HER TÜRLÜ — Eski gazete, kâğıt, mecmua, forma kitap iyi fiatle satın alınır. Satmak İsteyenlerin nümune- j teriyle Eminönü Tahmis cad. Kalçın sok. No. 13 e müracaatları. ___________________________5063 -
KRAUSE MARKA PİYANO — Ve Slnger dikiş makinesi satılıktır. Müracaat: Her gün öğleye kadar Tel: 60443______________________5090 — 1
2 ADET RÖNAR ARJANTE — île balık etinde bir bayan İçin muhtelif elbiseler ve yılan derisi çanta ve şapkalar satılıktır. Müracaat: Yerebatan caddesi No. 43/2 de bayan Menfa, __________________________5098 - 2 SATILIK EYER TAKIMI — Piyasada bulunmasına imkân olmıyan güzel bir eyer takırru satılıktır. Meraklılara tavsiye olunur. Ortaköy Taş-basamak 18 No. ya müracaat edilmesi.____6034 — 2
KİRALIK VE SATILIK KÖŞK — Dörder odalı iki bölük 10 dönüm meyyali bahçesi caddeye yakın. Üsküdar Bağlarbaşı Yahudi mezarlığı Rasim-ağa sokağında bayan Cemile, ____________________________5048 —
2000 LİRAYA — Âtisi parlak Bü-yükdtre asfalt caddesi üzerinde Alman çlfllğine muttasıl bir dönümlük bağ yeri acele satılıktır. Telef. 49010 Emlâklş - Galatasaray 5093 —
BEYOĞLUNDA - Hâlen yüzde dokuz irat getiren kagir altı odalı bir cv 7000 liraya satılıktır. Telef: 49010 Emlâklş. - Galatasaray 5094 —
SATILIK ARSALAR — Tophane İl-yas Efendi mahallesinde denize nezareti (406. M2) Fatih İstanbul caddesinde (78) M2. Kızıltoprakta 742 M2. Cağaloğlu Çlftesaraylar karşısında köşebaşı 316 M2. İstanbul Emlâk Bürosu Sirkeci şahin paşa oteli karşısı Dervişler So. 10 No. Tl. 22955 5084 —
SATILIK EV — Emsalsiz manzara-slyle meyva ağaçlı, bahçeli, Amavut-köyünde Mümhane sokağında 24 No. lı 6 odalı su ve elektrikli ev satılıktır. Hor gün İçindekilere müracaat olunabilir. 5097 —
BULUNMAZ FIRSAT — Amavut-köyünde İskele Gazinosu hamile maruf üstünde denize nazır beş biiyük odası, geniş balkonu, altında dükkânları bulunan ev, apartman, otel, sinema vs. yapmağa elverişli mahal acele satılıktır. Müracaat.: Tak'im.' Cumhuriyet meydanı Emlâk Yurdu. Tel: 84439 5063 — 1
SATILIK KÖŞK VE BAHÇE — Üsküdar Koruluk Valdebağ cad. üç oda, bir mutfak ve sofa İki kuyu 100 meyva ağacı on beş dönüm bahçe 10,rö0 liraya satılıktır. Taliplerin Çamlıca Tophanelloğlunda 69 No. ya yahut Zonguldak Ali Barlı apart. No. 5 de Hakkı Türsan. Tel: 60 a müracaatları.
— 5080 — 1
KELEPİR APARTMAN _ Be- kat, tam konfor, nezaret, ssnede 7700 lira Beyoğlunun temiz bir semtinde 67 bin Hra. Akşamda Arslan rumuzuna. 5050 -
— Kiralık — Satılık
KİRALIK KÖŞK — Yeniköyde dahilen yağlı boyalı ve denize geniş nezaretli möbleli bir köşk yazlık veya senelik kiraya verilecektir. Müracaat telefon 41571 5065 —
22000 LİRAYA — NLşantaşında Vali Konağı caddesine mücavir sokakta 2 ve üçer odalı üç daireli acele satılık beton apartman. Ferdi Selek Türk Emlâk Galata ömeı-âbit han 2 nel kat 23 telefon 42368 5062 — 1
K.İRLI BİR İŞ — Bir birahane devren satılıktır. Fazla tafsilât İçin Beyoğlu Büyük Parmakkapt köşebaşi 4 No. kat 2 Sühulet Emlâk Zarif Öz-alpa müracaat. Telefon: 42396
5061 I —
SATILIK VİLLA — Şişlide İsken-deroğlu sokak 35 numaralı Villâ Arif namUe meşhur villâ içindeki eşya ile veya eşyasız olarak satılıktır ve yanındaki arsa da beraberdir. Müracaat: Tel. 43283 5080 — i
— SATILIK EŞYA
SATILIK KOTRA — Sağlam lyl kullanılmış 7,50 boyunda sabit safra yeni yelken (36 m2) 1 İnci sınıf İşçilikle meşeden yapılmış kamara iki yataklı fevkalâde denizci rahat kullanışlı bllûmum takımları tamam olarak (3000) liraya saldıktır. Posta kutuyu. (G02) İst. adresine müracaat, _____________________________41191 -
ACELE DONDURMA MAKİNESİ ALMAK İSTİYORUZ — 4 veya 6 gözlü dondurma makinesi satmak lstl-yenterln Sirkeci Ankara caddesi 104 -106 numarada Ankara börekçisi. Tel; 30724 e müracaat. 5030 — 2
SAT’ 1K FORDSON TRAKTÖRÜ — Faal u r.jk İyi vaziyette (22) beygir k> ■ ndr az kullanılmış acele safili ctır. Müracaat: İstanbul Ketenciler kaprn Sabuncu ban caddesi No. 45 ____________________________6011 — 2
SATILIK PAMUK TARAĞI— Bir metre genişliğinde, gnmitürlü ve cok lyl halde İki adet (kart) pamuk tarağa bütün tefemıatlyle beraber satılıktır. Adres: Galata. Rıhtım eaıl-| desl. Tahir han No. 13/İ7. Telefon: 44996 6020 — 4
DEVKEN SATILIK DEĞİRMEN — Her şey öğütür değirmen ve tesisatı dükkânın üzerinde İki odası ve suyu bulunan faal İmalâthane devren şahlıktır. Müracaat; Galata Mumha-n,e caddesi 29 No ya 5010 — l
YÜZDE DÖRT — Bol güneş, temiz hava, çift daire, tam konfor, denize tamamen hâkim, bahçe— İyi bir İrat olan Kadıköyünün en güzel mevkiinde sayfiye ilk apartman acele satılıktır iradı net 5740 liradır. Emlâklş -Galatasaray Telef: 49010 5078 —
SATILIK EVLER — Galata ve Bankalar civarında net yüzde sekiz, dokuz getiren küçük evler, boş te lim edilir. Galata PJK. 1445 Tel: 84019. ________________________5087 —
ÇİFTEHAYUZLAR - SUADİYE -KÜÇÜKYALIDA — Deniz kenarında ve asfalt üstünde muhtelif arsa, ev. villâ ve geniş bahçeli köşkler satılıktır. Müracaat; Suadiye Şen sokak Gün-düz Bakkaliyesi._______5028 — 1
SATILIK ARSALAR — Fenerbah-çede denize yirmi M. cepheli dokuz yüz M2. vergi kıymetinden aşağı bedelle ve Vanlköyünde muntazam rıh-tımlı maruf yalı arsası. Galata P. K. 1445 Tel: 840İ9._________5088 —
SATILIK ŞIK VİTRİNLER VE KİRALIK DÜKKÂN — Hariçte ve Mj-sırçarşısında her dükkâna uyar çok zarif ıllrlnlerlle beraber boş bir dükkân devredilecektir. Vitrinler ayn olarak da satılır. Sirkecide Başağa Nakliyat Anbarı «ahlbi bay Rıza Başagaya müracaat. 5021 — t
12 1)00 LİRAYA — Dükkânı olan satılık kâglr apartıman: Beyoğlunda Tünel civarında 3 kat 2 şer oda, konfor, terasa. Her gün 12-3 Galatada Kürekçilerde Demir han No. 23 e müracaat. 5039 — 1
SİRKECİDE SATILIK BİR DÜK-kAn — Sirkecide Hocapoşa hamamına murucaaL SOttj — 1
CAĞALOĞI.U — İran sefarethanesi karşısında 3 No. Iı çifte vitrini! terkoslu lüks bakkaliye erzaklarile devren satılıktır. İstiyenler İçindekilere müracaat. - 5057 — 1
SATILIK — Bebekte kısmen denize manzaralı nadide ağaçlarla süslü bahçeli içi dışı yağlı boya nefis bir villâ Müracaat: Taksim Şehit Muhtar C. No. 40/1 Telf: 84019 _________________________5070 -
SATILIK — lstanbulun en kibar semtinde her türlü konforu haiz emsaline az tesadüf edilir bir villâ satılıktır. Mür: Taksim Şehit Muhtar C. No 40/1 Tel: 84019 5071 —
KİRALIK BOSTAN — 5 dönüm 30 ağaç incir hurma ve kayısı ağaçlar) da bulunmaktadır. Aksaray Taşkasap tramvay durağına İki yüz metre mesafede Molla Şeref mahallesi Molla Külhan! caddesi Naklbüleşref sokak 64 No. lı haneye müracaat. Her gün saat 9 za pazar günü akşama kadar. __________________________5039 - 3
MÖBLE KONFORLU APARTMAN — Yaz mevsimi için kiralıklar. Taksim Topçu caddesi Uygun apartımaiii No. 2 ye müracaat. 2078 — 5
SATILIK APART. — Şişli Koca Mansur sokak Mansur apartıman No. 88 bahçesinde meyva gül gömme banyolar her gün öğleye kadar 3 No. ya müracaat. 5022 —
SATILIK EV — Kasımpaşa Zincirli kuyu Büyük Piyale Sel Geçidi Çıkmazında 11 No- h 2 oda meyva bahçeli elektrik mevcut. Boş teslim edilir. Aynı mahallede 348 No. h bakkal Bilâl'a müracaat. 5032
BÜYÜK A DADA SATILIK ARSALAR — Madende 150 metre Nizamda 440 metre kare inşaata müsait iyi I mevkilerde denize hâkim fevkalâde manzaralı biri kuyulu iki arsa acele 'satılıktır. Öİ684 No. yn telefon edilmesi. 5042 — .
YAZ İÇİN KİRALIK MÖBLELİ APARTIMAN — Şişlinin en iyi bir mahallinde telefonlu ve konforlu bir daire sabah 10 - 11 arası telefon 84117 ___________________________6018 — 2
KİRALIK EV ARANIYOR — Beylerbeyi, çengelköyü ve yahut Vani-köyünde müstakil üç odalık İskeleye pek uzak olmayan deniz görür yazlı kışlı kiralık ev aranıyor. Akşamda M. C. rumuzuna mektupla blldlrllme-sl rica olunur.____________6020 —
DEVREN SATILIK FOTOĞRAFHANE — Vezneciler No. 30 FoLo Yücel devren satılıktır. Her türlü malzeme ve teferruatı mevcuttur. Taliplerin Şehzadebaşı No. 70 e müracaatları.
______________6017 — 2
SATILIK VEYA KİRALIK KÖŞK — Üsküdar Bağlarbaşı Nakkaştepe Taşocağı sokak 1 No. Bcğaza nazır bahçeli yemiş ağaçları ve çamlık. Ev içinde Numan Özmcne müracaat. ___________________________6016 —
PENDİK — Yeldeğlrmenl tamamen denize nazır 726 metre murabbaı bir bahçe içinde iki katlı 8 oda güzel taraça büyük salon beton muntazam bir ev satılıktır. Beyoğlu Parmakka-pı - kaşe başı 4 No. 2 nel kat Zarif Özalp Suhulet Emlâk telefon: 42396. ___________________________6015 — 3
MAKTUAN 26000 LİRAYA KAGİR SATILIK KÖŞK. ERAZİ — Yakacıkta Kartal arasında bağ, sebze bah-' çesi, İki kuyu, yedi oda, ahır, tavuk-1 hane, uşak odası, arı kovanları, traktör, ziraate elverişli edevat görmek görüşmek ay nihayetine kadar Kartal istasyon karşısında bakkal Ali Uzunkayaya müracaat. 6014 —
MODADA KİRALIK YAZLIK EŞYALI EV — Bir hafta zarfında aşağıdaki telefon numarasına müracaat Tel: 60262_________________6012 — 1
EHVEN FÎATLE SATILIK KAGİR EV — 4 oda büyük bahçe meyvalı. Aksaray Taşkasap Naklbüleşref sokak 27 No. ya müracaat. Görüşmek İçin Marpuççular Yarım Şişeci han 5 No. ya.__________________6019 — 1
SATILIK 2 EVLER — Arnavutköyü. Dere sokak 12 ve 14 No, 6 şar odalı ahşap, tramvaya, İskeleye çok yakın, 20/4/945 cuma günü saat 14 de, Beşiktaş S. mahkemesinde satılacaktır. Kıymeti 5870 liradır. 6021 — 1
DEVREN SATILIK BAKKAL DÜKKÂNI — Çok zarif şık vitrlnU. büyük camekânlı tezgâhı ve dükkân üstünde bir odası olan ve her İşe elverişli, 1900 liraya satılıktır. Vezneciler Ka-lenderhane sokak 60 No. ya müracaat_______________________6020 —
SATILIK EV — Lâleliden denize giden bulvarın solundaki sokakta üç oda müştemilât kısmen deniz görür boş teslim edilir ev. Mür: Taksim Şehit Muhtar C. 40/1 Teli: 84019 __________________________5072 -
KİRALIK — 2 oda, mutfak, banyo, sıcak su, elektrik, havagazı, hol. Boğazkesen No- 64. Her gün 17 - 18 ara-ŞL_________________________5068 -
SATILIK KÖŞK — Kadıköyunde İki dönümden fazla çamlı çiçek ve meyva bahçesi İçinde boyalı, konforlu, İskeleye yakın, ayda 300 lira kiraya müsaittir. Saat 12 - 16 da 22566 ya telefon ediniz. 5074 — 1
HALEN ÇALIŞMAKTA OLAN — Mısır çarşısındaki bakkaliye dükkânımı ehven fialle devir edeceğimden taliplerin Baljkpazarı Süngerciler No. 73 e müracaat. Telefon: 24079. _________________________5033 - 3
ACELE SATILIK ARSA — Kurtuluş Suıemköy T. durağına üç dakika Dericiler sokağında 12 x 21 M2 arsa ucuz satılıktır. Beyoğlu Firuzağa meydanı Fırıncı bay Mehnıede müracaat. 6007 — 1
YOKUŞU OLMAMAK ÜZERE — İstanbul, Beyoğlu, Boğaziçi, Anadolu yakasında iki üç odalı bahçeli ahşap boş teslim edilecek ev satın alınacak. Beyoğlu Flruzağa meydanı Fırıncı bay Mehmede müracaat. 6008 — 1
KİRALIK MÖBLE APARTMAN —
Yaz mevsimi İçin dört oda, mutfak, banyodan ibaret möble apartman. Cağaloğlu, Nuruosnıaniye caddesi No. 9. 6003 — 2
BEŞİKTAŞTA — 3000. 3500, 3700, 3800 liraya ayrıca 8 oda Çarşıda konfor doktorlara elverişli ev satılıktır. Bahçekapı Yeni Valde han kahvecisine. 6004 — 1
DENİZ KENARINDA KİRALIK VEYA SATILIK GAZİNO — Kalamış vapur iskelesinde deniz üzerinde 644 m2 yeni gazino vc müstakbel plaj yeri hem satılık hem de kiralıktır. Müracaat; telefon: 8G423 ve 21233 600i) — 2
SATILIK KÖŞK — Kadıköy üne üç kilometre mesafede asfalta çok yakın (5) dönüm bahçe içinde (6) odalı mükemmel bir köşk acele satılıktır. Müracaat, telefon; 80423 ve 21233 6010 — 2
7500 LİRAYA — Arnavut köy iskeleye yüz adını mesafede manzaralı, boyalı ahşap hane satılık. Galata Tersane caddesi 2 No. 4318i telefon.
0025 —
Devlet orman işletmesi Gevye revir amirliğinden:
ı — Katırözii bölgemizin Katırözü ormanlarından (60,000) adet kayın maden direğinin kesimi açık eksiltmeye çıkarılmıştır.
2 — Eksiltme 24. 4. 945 sah günü saat 15 de revir binasında yapılacaktır.
3 — Beher adedinin muhammen bedeli (15) kuruştur.
4 — % 7,5 teminatı (675) liradır.
5 — Buna alt şartname orman umum müdürlüğünde, Bilecik, Adapazarı, İzmit revir amirliklerde Katırözü bölge şefliği lle revirimizde görülebilir.
6 — Taliplerin belirli gün ve saatte komisyona müracaatları.
(4743)
Emniyet umum müdürlüğünden;
Teşkilâtımız İhtiyacı için satın alınmasına lüzum hasıl olan azı (15) çoğu (20) adet bisiklet 3o. 4. 945 pazartesi günü saat 11 de açık eksiltme suretAle eksiltmeye konulmuştur. Bir adedine tahmin edilen fiat (220) liradır. Şartlaşmasını görmek lstlyenlerin umum müdürlük satın aima komisyonuna baş vurmaları.
Eksiltmeye iştirak edecekler (330) liralık İlk teminat makbuzu veya banka mektubu ile 2490 sayılı kanunda yazılı belgelerle birlikte eksiltme gün ve Saatte komisyona müracaatları. (4449)
Devlet orman işletmesi Biga revir amirliğinden:
Kentalinin
muhammen Muvakkat bedeli teminatı
Parti
No. Bölgesi Deposu________Cinsi
1 Kirazlı Kalabaklı Karışık
kömür
2 Beyçayır Alpogut Meşe kömürü
3 » Kemlkllalan > »
4 > Doğan dere » »
Mlkdarı
Kental
200
10
00
150
9
10
9
1 — Yukarıda parti numaralı Bölgesi, Deposu, cinsi, mlkdarı,
100 300
200
00
00
00
«7 50
225
135 . ________, beher
kentalinin flatl ve muvakkat teminatı yazılı kömürlerin ihalesi 24/4/945 tarihine rastlayan sah günü saat 15 de Devlet orman İşletmesi Biga revir âmlrllğinde yapılacaktır.
2 — Buna ait şartname Orman Umum Müdürlüğünde, İstanbul Balıkesir. Bayramiç, Biga Revir âmlrliğlnde Kirazlı, Beyçayırı bölge Şefliğinde. Çanakkale ve Lâpsekl Bölge Kâtipliğinde görülebilir.
3 — isteklilerin muayyen gün ve saatte Biga revir amirliğine müracaatları. «4712»
Devlet orman işletmesi Bolu revir amirliğinden: Satılacak mal: Çam kerestesi, Mahal ve mevkii: Bolu kereste fabrikası. Miktar ve cinsi: 87,804 M3 çam kerestesi. Muhammen bedeli: 153 lira 54 kuruş.
İlk teminatı: 1011 lira 11 kuruş.
Müddeti: 15 gün,
İhale şekli: Açık arttırma, İhale tarihi; 28, 4. 945 İhale yeri: Bolu
1 — Yukarda cinsi yazılı 87 metreküp BM deslmetreküp çam kerestesi satılığa çıkarılmıştır.
2 — Buna ait şartname An kar ad a Orman Umum Müdürlüğü, İstanbul, Adapazarı, Düzce, Mudurnu, Gerede ve Bolu revir âmirliklerlnde görülebilir.
3 — Taliplerin ihale gününde evrakı müsblte ve ilk teminatları 11» komisyona müracaatları. (4843)
Kendir elyafı ve kendir üstübü alınacak:
Sümerbunk Selliiloz Sanayii Müessesesi Müdürlüğünden
İZMİT
Müessesemiz fabrikaları imalâtında kullanılmak üzere kendir elyafı va kendir üstüpü satın alınacaktır.
Satmak isteyenlerin en az İki kiloluk nümunelerite birlikte teklif mektuplarını 15 mayıs 1945 tarihine kadar müessesemlze gönderilmelidirler. Bu İşe ait şartname parasız olar ık Izmltte müessesemiz ticaret servisinden, İstanbulda küçük kmacıyan hanındaki satış bürosundan tedarik olunabilir. (4849)
Created by free version of 2PDF
Nafia Bakanlığından:
25. 4. 945 tarihinde eksiltmesi yapılacağı İlân edilmiş olan Erzurum-Temdldl hattı birinci kısım inşaatı eksiltmesi görülen lüzum üzerine 7. 5. 945 tarihine kadar uzatılmıştır.
Mezkûr eksiltmenin aynı şartlarla 7. 5. 945 tarihine tastlayan pazartesi günü saat on altıda yapılacağı İlân olunur. (4864)
EMLÂK, ERAZİ SATMAK İSTİYENLER — Tersane caddesi 2 numaraya müracaat etmeleri telefon 43181 6026 —
DEVREN SATILIK — Bir Bâyl dükkânı aranmaktadır. Akşamda (Bâyl) rumuzuna müracaat edilmesi. 6027 —
ACELE SATILIK ARSA — Pendik cami yanında İstasyona çok yakın 6000 metre eb'adında kuyUlu arsa satılıktır. Pendik cami müezzini Ahmet Çığırtkana müracaat.______6024 — 1
EREN KÖYÜNÜN SAKİN VE SAKİT HAYATINDA — Manolyalar İçinde fıskiyeli ve elektrikli havuzunun bahçesine verdiği bedii manzara üç katlı salon ve odaları bulunan mükemmel köşk aynı zamanda iyi irat 2500 lira Satış bedeli 40000 Hra. Telefon 49010. G ala tasar ay Emlâklş. 6029 —
MARMARAYA HÂKİM — Beyazıt meydanına çok yakın Marmara sineması civarında İki caddeye cephesi olan imar plânında çok ehemmiyetli mevki alan geniş bir arsa satışa arze-dilmiştir. Emsaline nazaran Hat çok ehvendir paranızı bu toprağa yatırınız, Tel: 49010.6028 -
SATILIK TARLALAR — Bayan Nezihe Gür manın taramaları satılıktır: 1 - Lâhna köyündeki tarla; 2 - Katranca köyündeki tarla; 3 - Al pullu şeker fabrikasına yakın Mandıra köyündeki tarlaları; 4 - Arpalık tarlasındaki ev; 5 - İsteklilerin İstanbul Ortaköy Taşbasamak 18 No. ya bildirmeleri rica olunur. 6033 — 5
DEVREN SATILIK DÜKKÂN — Şehzadebaşı karakol karşısı köşebuşı No. 70. Frijider, havagazı, terkos. elektrik, üstünde oda, helası. Her nevi inhisar maddesi satan dükkân sa tılıktır. İçindekilere Müracaat.
6035 — l
KİRALIK YAII — Üsküdarla Kuzguncuk arası deniz kenarı nıunt.z^m bahçeli telefon, elektrik havagazı vc terkosu bulunan bir yalı kiralıktır. Görmek ve görüşmek üzere telefon 40248 numaraya müracaat. 51'85 — s
R -MÜTEFERR1 K
BİR BERLİNLİ BAYAN ÖĞRETMEN — Bir Türk vatandaşı Alman kolay melodin miiptedller* ve ilerile-mlş talebelere Jyi ders verir Pazardan maada her gün 3,30 - 6,30 a kadar İstiklâl caddesi 133 No. lı Haşan Bey apartman arka merdiven 8 No. ya müracaat. 5013
ASRİ DANSLAR — Hususi olarak evlerinde öğrenmek İstiyenler Beyoğlu Anadolu hani geçidi karşısında Aliyon sokak 19. Prof. Panosyan.
4080 — 2
SINAVLARA YETİŞTİRİLİR — Bir lise öğretmeni matematik, fizik, kimya. İngilizce ve Fransızcadan teminatla sınavlara yetiştirir. Kadıköy, Mühürdar Zilhal bahçesi yanındaki Tuğlacı Emin sokak İstek Apt- kat 2. müracaat. 5091
İNGİLİZCE — Amerikada okumuş ve Amerikan mekteplerinde İngilizce öğretmiş bir genç üç ayda Usan öğretir. «D. S.» riimuzuna mektupla müracaat. _________50^6 —
DİL DERSLERİ VE TERCÜMELER — İngilizce, Fransızca. İtalyanca ve Almanca. Müracaat yeri: Tak-|(Jm, Ankara Palas Ap. No. 5. 3 - 1 t/2 ve 8 - 9. 5075 — 2
BtR TÜRK BAYAN — 5 İlâ daha fazla yaşta kız çocuklara mürebbiyelik tlc Almanca ders vermek ister. Yahut hususî müesseslerde çalışmak ister. Müracaat : S. B. N. 6010 — 2
MEKrUVLAİtlNİZI ALDIRINIZ
Gazetemiz idarehanesini adres olarak göstermiş olan karilerimizden
Lessons — S. L- A — T. K —
Muhabir — K T. Pul — M.M.B —
RE
namlarına geıen mektuplar» idarehanemizden aldırmaları rica olunur.
AKŞAM
18 Nisan 1945*
Bahlle 8
MEVSİMİN EN GÜZEL ÇORBASI
Yaşamak için yemek lâzımdır. Ancak; en kuvvetli, en netle, ve en mükemmel bir gıdayı
rr. Şükrü Ertan_
Göz mütehassısı 1
Cağaloğlu Halkevi karşısında I
No. (14. Tel: 22588 I
■ Sinir Mütehassısı m
Dr. Hulusi Erel
Pazardan başka her gün saat 13 ten 18 e kadar hastalarını kabul eder.
Perşembs günleri fi karaya meccanen bakılır.
Adres: Cağaloğlu Nuruosmanlye Cad. No. 5. Osman Şerafettln Apt.
BOYER
Dr.NihadTözge' Deri -Saç Frengiye diğer Zührevî hastalıklar mütehassısı Pızır »f Pertımhidan başka harçlın 14.30 . «T. «O
Yoksulların nu/ayenest bundan sonra SAUffi/nteri Sğlodrn yapılacaktır BA Blblt .VİLAYET ILER'SI H9U
——•------J

8*5 AĞRILARI »• 60ĞUK ALGINLIĞINI
DERHAL KESER
ZAYİ — Tıp fakültesinden aldığım şebekemi kaybettim. Yenisini alacağımdan eskisinin hükmü yoktur.
3330 numaralı Senlh Bayülken
Acele satılık arsa
Küçükyalı deniz kenarında, tuğla, taş ve gayet bol sulu kuyusu mevcut acele satılık arsa. Köy kahvesinde Süleymana ve 52.98 No. ya telefonla müracaat ■■■■■■edilmesi
ÇADAUARKA K0MPR1ME-ArAMAnnA lerinde
bulursunuz. Beşli ve yağlı tavuklardan İstihsal edilen tavuk suyunu temin etmek zahmetine katlanmadan İstediğiniz zaman onu az bir fedakarlıkla elde edebilirsiniz.
ÇORBALIK Komprimeleri!
En İyi cins taze sebze ve hububatla tavuk suyundan mamul olması iü-barlle çok yüksek kalori ve Işllhaâver lezzeti camidir. Bir tecrübe iddiamızın doğruluğunu İspata kâfi gelecektir.
HER YERDE VARDIR
ÇAPAMARKA
ZAYİ — Tramvay İdaresinden almış olduğum hüviyet varakasını zayi ettim, yenisini alacağımdan eskisinin hükmü yoktur.
325 Süreyya Kalender
Heyeti umumiye içtimai
İstanbul kulübü İdare meclisinden: Kulübün ana nizamnamesinin 24-üncü maddesine tevfikan nisanın 25 İnci çarşamba günü saat 18 de Kulüp salonlarında içtima edecek olan heyeti umumlyeye kulüp âzalarının teşrifleri rica olunur.
At meraklılarına
Kızılay Cemiyeti
İstanbul Mümessilliğinden:
1 — Cemiyetimize ait üç yaşında yarım kan Arap bir erkek tay 27 Nisan 945 Cuma günü saat 11 da Sirkeci Mimar Vedat caddesi Kızılay Hanındaki Mümessillik dairesinde açık attırma ile satılacaktır,
2 — Tayı görmek isteyen taliplerin Harbiyede Sipahi ocağına, şartname ve tayın menşe şahadetnamesini görmek lstlyenlerin ise Mümessilliğimize müracaatları ilân olunur.
ZAYİ — İstanbul belediyesi seyrüseferinden aldığım bisikletimin 1989 plâka numarasını kaybettim. Yenisini alacağımdan eskisinin hükmü yoktur. Nuralr Kambar
SARTUN
KİMYA LABORATUVARI
Hor nevi tohlilaL. ekspertiz ve müşavere yapılır
Beyoğlu İstiklâl caddesi Lion mağazası karsısında Sinqer han
MATBAACILARA
Satılık matbaa malzemesi
Eti Bank Umum Müdürlüğünden:
Aşağıda müfredatı yazılı beş kalem matbaa malzemesi toptan veya her kalemi ayrı olarak satılacaktır.
2 adet transport tezgâhı
1 * Baskı tezgâhı
26 » Muhtelif boyda llto taşı
900 kilo kadar karışık hurufat (kilo hesablle fiyat verilecektir)
30 • kadar pirinç çizgi (kilo hesablle fiyat verilecektir.)
Bu malzeme Ankara'da Bankamız Daire Amirliğine müracaatla her jün görülebilir. Almak İsteyenlerin her kalem İçin ayn fiyat vermek suretiyle hazırlayacakları teklif mektuplarını, nihayet 30/4/1946 akşamın* kadar Bankamıza göndermeleri İlân olunur. «4755»
Tomruk nakil ve istif işi
Devlet Orman işletmesi Bartin
Revir Amirliğinden t
t — Revirimizin Kocanoz bölgesi dahilindeki KantarkütÜgii ormanından 1000 metreküp tomruğun Burçak Düzü ve Manyanı depolarına nakil, tomruklama, İstif İşi açık eksiltmeye konulmuştur.
2 — Açık eksiltme 27/4/045 tarihine rastlayan cuma günü saat 15 de revirimiz merkezinde komisyon huzurunda yapılacaktır.
3 — Beher metreküp tomruğun nakil ve istif İşinin muhammen bedeli on liradır.
4 — Muvakkat teminat % 7,5 hesabiyle 750 Hradır.
5 — Açık eksiltme şartnamesi Ankarada Orman Umum Müdürlüğünde, revirimizde, Karabük ve Araç revir amirliğinde görülebilir.
8 — İsteklilerin muayyen gün ve saatte komisyona müracaatları.
■4898»
İstanbul Belediyesi İlânları
Fatih belediye tahakkuk ve tahsil şubeleri İçin yaptırılacak 80 adet pıemur masası ve 80 adet memur san dalyası kapalı zarf usulü 11« eksiltmeye konulmuştur.
Mecmuunun keşif bedeli 145Û0 Ura ve ilk teminatı 1087 hra 80 kuruştur. Sözleşme, eksiltme, özel ve fenni şartnameleri, proje, keşif özü ile buna müteferri diğer kâğıtlar 73 kuruş mukabilinde Belediye İmar müdürlüğünden alınacaktır.
İhalesi 30/4/945 pazartesi günü saat 18 te Daimi Enucümende yapılacaktır- İsteklilerin 11 k teminat makbuz veya mektupları, İhale tarihinden üç gün evvel Belediye İmar müdürlüğüne müracaatla alacakları fenni ehliyet imzalı şartname ve teferruatı ve kanunen lbroa lâzım gelen diğer bclgelerile birlikte 2490 numaralı kanunun tarifatı çevresinde hazırlayacakları teklif mektuplarını İhale günü saat on dörde kadar Daimi Sıcümene vermc-lerl lâzımdır. «4785»
Öksürüğü ve bronşiti derkat kasor
KIT
HERKESİN TUALET SABUNUDUR
C—Dr. Suphi Arın^_
İdrar yollan ve tenasül hasta- ■ lıkları mütehassısı. Taksim 8ı- | raselvüer Cad. 59. Tel: 49284™
ZAYİ — 1933 senesinde İstanbul kız orta okulundan almış olduğum 897 sayılı tasdiknameyi zayi etLim. Yenisini alacağımdan eskisinin hükmü yoktur,
Tahsin Gülmen
Fethi Erden
LABORATUVARI
Kan, İdrar, balgam, mevaddı gaita tahlilleri ve (idrar vasi fasile gebeliğin U/c günlerinde*! Fcatl teşhisi) yapılır.
Beyoğlu, Taksime giderken Meşelik sokağı Ferah apartı-manı.Tel. 40534
İstanbul milli korunma müddeiumumiliğinden: İlâm: 945/413
Usulsüz fatura tanzim ve imza etmek suretlle milli korunma kanunu-rt. muhalefetten suçlu aslen Edirneli Taksim Lamartin cad. Ayıntap ap. 20. 8 da oturur, Mahmutpaşa büyük çorapçı han 1 No. da manifaturacı oğlu 1919 doğumlu Avram papo hakkında 3005 sayılı kanuna tevfikan İstanbul (1) No. lu milli korunma mahkemesinde yapılan duruşma sonunda: suçlunun sabit görülen fiilinden dolayı hareketine uyan milli korunma K. nun muaddel 31/4, 59/5, 83 cii maddelerine tevfikan elli Hra ağır para cezasile tecziyesine, bir hafta müddetle ticarethanesinin kapatılmasına ve bu müddet zarfında ticaretten menine ve hükmün katileştiğinde Akşam gazetesinde neşrine dair mezkûr mahkemeden verilen 16. 844 tarih ve 44 1202 sayılı karar kati-leşmekle ilân olunur. (4942ı
Lokman Hekim (Dr. HAFIZ CEMAL) Dahiliye mütehassısı
Divanyolu 104
Muayene saatleri Pazar hariç her (Tün 2.5 — 5. Tel: 22398
Kuzine imali ilânı
Sümer Bank iplik ve Dokuma fabrikaları Kurumu Defterdar Fabrikası Müdürlüğünden
Fabrikamızda bir adet yemek pişirme kuzinesi yaptırılacaktır. Buna alt donne deneme ve şartname fabrikamız ticaret servisinden alınabilir. Mütehassıs firmaların proje ve flat tekliflerini 24 Nisan 945 günü saat 13 e kadar fabrikamız ticaret şefliğine teslim etmeleri llftn olunur.
Not: Fabrika ihalede serbesttir. (4999*
Eti Bank İstanbul Şubesinden:
İşletmemiz İhtiyacı İçin normal raya uygun eb'atta 2400 adet Tirfotı İmal ettirilecektir.
Alâkadarların tekliflerini en geç 2. 6. 943 gününe kadar satın alma servisine vermiş olmaları lâzımdır. (5001)__________________
Eti Bank İstanbul Şubesinden:
Bankamıza alt Kalafat yerinde Dapey firmasında bulunan takriben
15 ton Hurda «aç ve demir 25. 4. 945 çarşanba günü saat 14 de şubemi* satın alma servisinde müzayede ile satılacaktır.
İstekliler malzemeyi her gün mezkûr firmada görebiliri». (8000)
Toprak Ofisi Alaca Ambar Şefliğinden!
1 — Bevklyat talimatnamemiz dahilinde ve Nafla formülü mucibince benzini bedeli mukabilinde OflsUnh.ee temin olunmak üzere yedi bin beş yüz ton mahsulün Alacadan Ycrköye nakil işi müteahhide verilecektir.
2 _Eksiltme 80 Nisan 1048 pazartesi günü saat 18 de Alacada anbar
şefliğimizde toplanacak komisyonda kapalı zarf ıısullyle yapılacaktır.
3 — İsteklilerin bu mlkdar nakllyeyl başarmaya ehil olduklarını be-
lirtir vesaikle cn bin lir* teminatla belli günde hazır bulunmaları İlân olunur. ________*4958»__________________________________
SATILIK KOTRA Boy 10; kamara, motor, dinamo, radyo, buz dolabı, tuvalet. Galata Kürekçilerde No. 17 B. Cemal’® müracaat.
İŞBİRLİĞİ
9
Bugün, faaliyet aahaıı büyük olan uçak m yetinde dünyanın en uzak noktaları bile altmış saatlik uçuşun haricinde değildir. Birleşik Amerika ve müttefik devletler ie birliği yaparak dünyanın en muazzam hava şebekesi İçin alanlar, meteoroloji istasyonları, erzak ve mühimmat temin etme işine elva-fişli limanlar vücuda getiriyorlar.
Harpten sonra uçaklarımız, leamuilâjsız olarak tekrar göklerde dizildikleri vakit bu işbirliğinin avantajları yine d« hissedilecektir.
CONSOLIDATED VULTEE AIRCRAFF OF AMERICA, harpten sonra, bütün memleketlerin hava hatlarına arzetmek üzere, ticaret uçakları İmal etmek tasavvurundadır.
CONSOLIDATED VULTEE AIRCRAFT CORPORATION
UNITED STATES OF AMERICA
Kabataş erkek lisesi satın alma komisyonu başkanlığından:
Okul binasında yaptırılacak olan ve tafsilâtı keşlfnameslnde yazılı bulunan 5000 liralık tamirat işleri 2. 5. 945 çarşamba günll saat 15 30 d* açık eksiltmeye konmuştur.
Mukavele eksiltme bayındırlık işleri genel hususi ve fenni şartnameleri proje keşif hülâsaslle buna müteferri diğer evrak okulda görülecektir.
Muvakkat teminat 375 liradır.
İsteklilerin en az b|r teahhütte 3000 liralık bu işe benzer iş yaptığına dair İdarelerinden almış oldukları vesikalara İstinaden. İstanbul vilâyetine müracaatla eksiltme tarihinden tatil günleri hariç 3 gün evvel aluımış ehliyet ve 945 yılına Alt ticaret odası veslkalarlle gelmeleri. (4886)
Created by free version of 2PDF
İstatistik Umum Müdürlüğünden:
1945 genel nüfus sayımının fayda ve önemini ve halkın bu konuda bellenmesi gereken noktaları radyo vasıtasile yayınlamak üzere radyo temsilleri ve skeçleri müsabakası açılmıştır. Beğenilen eserler Jüri kurulunun takdir edeceği bedelle satın alınacaktır. İlgililerin şartlan öğrenmek üzere Nisan sonuna kadar bir mektupla umum müdürlüğe müracaatları, 4752
f^^^^BİRLEŞlK AMERİKA
İDEAL İNSANLISIN ÜMİT YILDIZIDIR
İnsanlık meziyetlerinin en yüksekliğine malik olan Türk i milleti de onu yakından tanımalıdır.
KEMAL SÜHNEIÇiOÜLUnun
1939 NEIV-YORK SERGİSİ SEYAHAT HÂTIRALARI
Kitabını mutlaka okuyunuz, tş v* hayat aşkının Amerikan optimizminin sizi sardığını hissedeceksiniz.
Bu sade bir seyahat hâtırası kitabı değU, hem de Birleşik Amerika memleketleri İş ve teknik âleminin objektif etüdüdür.
HER KİTAPÇIDA BULUNUR
28 fotoğraf, nefti renkli bir kapak, 150 sahlfe, 150 kuruş ■^■M
SATILIK MÜCEVHERAT— Muteber bir aileye alt antika gümüş üzerine elmaı iğne, Tura, mineli I elmas bilezik, bombeli pırlanta yüzllk, pırlanta yüzük va salra Nisanın I 19 uncu perşembe günü saat 18 te Sandal Bedestenin d» «atılacaktır. I Bu mühim fırsatı kaçırmayınız.
BAYILANLAR.ÇARPINTIueSiNiR BUHRANI ÇEKENLER
NEVROL CEMAL
DEN 30 DAMLA ALINCA SİNİRLERİ TATI5İR-DERHAL FERAHLARLAR .
Devlet Orman işletmesi Devrek Revir âmiri iğinden ı
1 — Tefen bölgesinin Yazilıpınar ormanında kaim damgalı 1453 Mİ. kavak ağacının dipten kesme tomruklama namazlar mevkii rampasına nakil ve İstif İşinin beher metreküpü 12 liradan açık eksiltmeye konulmuştur.
2 — Eksiltme 25. 4. 945 pazartesi günü saat 15 de revirde yapılacaktır.
3 — Muvakkat teminat 1307 Uradır.
4 — Şartname orman umum mü dllrlüğünde revirde Zonguldak bölge şefliğinde görülebilir.
5 — isteklilerin, muayyen gün ve saatte komisyona müracaatları.
__________________________________________(4584)________________'
İstanbul Defterdarlığından:
Kıymeti Teminatı Dosya ___________________Cinai________________________Lira Lir*
51300/72 Emniyet Müdürlüğünde mevcut İki teneke)
İçinde beher kilosu 370 kuruş muhammen ) bedelli tahminen 40 kilo mağşuş sadeyağ. ) 148 11
81190-329/1 Hahcıoglu Hayvan Hastahanesine ait be-) her arabası 100 kuruştan tahminen 200 ) araba gübrenin satışı. ) 200 18
Yukarda yazılı yağ ve saire 30/4/945 pazartesi günü saat 16 de Milli Emlâk Müdürlüğünde kurulu komisyonda ayn ayrı açık arttırma İle satılacaktır.
İsteklilerin geçici teminat makbuzları va nüfus hüviyet otlatanları:* birlikte İhale saatinde komisyona: fazla bilgi İçin sözü geçen Müdürlüğe başvurmaları «4830»
İstanbul Vali ve Belediye Riyasetinden:
Teshin şartlarlle kiraya verilen binaların kaloriferlerinin yakılması hakkındakl belediye sıhhi zabıta talimatnamesine ek maddenin 2 inçi fıkrası hükmüne tevfikan mevsimin değişik ve soğuk gitmesi haseblle kaloriferlerin yakılmasının daha on gün müddetle »Nisanın 28 sına kadar) uzatılmış olduğu İlân olunur. (4998)
AKŞAM
ÇARŞAMBA 18 Nisan 1945
Sahibi: Necmeddln Sadak — Neşriyat müdürü: Hikmet Feridun Es — AKŞAM Matbaası
Sene 27 — No 9518 — Fiat! her yerde 10 kuruştur.
Kremi, Gözen Pudrası. Gözen Allığı, Gözen Qü-zelllk Sütü, Gözen Ruju, Ve Gözen Göz Kapak Boyasllf arttırınız.
Gbzm MÜessesesl - Büyükpostana Cad. No. *
ÇEHRENİZİN CAZİBESİNİ
Cidden özenilerek yapılmış olan
GÖZEN
İSTANBUL
' 1453 senesindeki büyük tarihi (îâdisenin, yani İstanbul fethinin beş yüzüncü yıldönümüne erişmemize bu seneden itibaren sekiz sene kalmıştır. Demek kİ bu yıldönümünü atıma hazırlıkları için önümüzde ancak sekiz sene vardır, Gazetelerde bir zamandan beri okuyoruz: Bu münasebetle îstanbula 120 milyon lira sarfe-dilecek, yani sııf güzelleştirme, imar, âbideler inşası, büyük eserler binası yollar açılması ve nt-hayet ilmi ve tarihi araştırmalar için Belediye bütçesindeki senelik İmar tahsisatı haricinde senede açıktan 15 milyon lira verilecektir. Her sene bu miktar parayı yalnız ima’- ve tezyin için vermek İstanbul belediyesinin tahammülü fevkindedlr. Tabiî şümul ve terirj yalnız milletimize münhasır kalmayıp bütün cihan tarihinde bir devir kapayıp bir devir aran muazzam bir yıldönümünün hâtırasını anmak için hükümet böyle bir tahsitat vermeği düşünmekle pek yerinde bir hassasiyet ve faaliyet göstermiş oluyor.
**¥
Bir hesaba göre bu sene kuruluşunun tam 2S12 nci senesini idrâk eden bu İstanbul hakikaten üzerinde çalışılarak süslenmeğe, bir taraftan tarihî, bir taraftan da modem güzel bir şehir haline getirilmeğe lâyık bir beldedir. Onun üç maruf ismi vardır: Bizans, Kostantiniye. İstanbul Bu isimlerin üçü de Türk diline, edebiyatına girmiştir. Zaten asırlaca payitahttık etmiş ve pek büyük ihtişam ve ezameti. süsü, eğlenceleri, lütuf ve âtıfetler yanında zulüm ve hıyanetleri saraylarında, konaklarında, kiliselerinde, sokaklarında yaşatmış olan bu şehir 1453 dç 23 yaşında genç bir kahraman kumandanın sevk ve idaresindeki Turkler tarafından fethedildikten sonra eski halkının taktıkları lâkap dilimize yatarak «İstanbul» şeklini almış ve diğer taraftan da resmî vesikalarda Kostantiniye kullanılmakta bulunmuştu. Hattâ son Osmanlı Padişahlarının paralarının üzernide bile bu İsim muhafaza olunmuştu, Bizans İsmine gelince, şimdi o ismi tstanbulun yazlıklarını, havasını, suyunu, eğlencelerini sevip de muhitine kızdığımız zaman kullanmak mutattır,
İstanbul Divan Edebiyatına türlü teşbihler, istiareler, mübalâğalar ile mutantan mısralar içinde girmiştir, Tanzimat edib-leri İstanbul Çamlıcasmı. Boğazını yazmışlar, nihayet bir gün Dile İstanbul Belediye hududundan dışarı cıkmıyacak kadar bu şehre bağlı kalan Tevfik Fikret onun Mutlakıyet devrindeki slya-al mahiyetini «Sis» içinde şiire «Köhne Bizans» itabile soktuğu gibi «onun ahlâkı solduran nazarından» saklanmayı da gençlere haslhat etmişti. Artık bundan sonra İstanbul ne zaman azarlanmak İstenilirse yapma bir hakaret kıvrıntısile bükülen dudakların ucunda bu iki kelime belir-fneğe başlamıştır: Köhne (D.
Ne Nedim, ne Tevfik gibi İstanbullu olmadığı halde IstanbuJu canevlnde duymuş, pnun yalnız Çamlıcasmı, Taksim bahçesini. Boğazın mehtabını, Adasını. Modasını, salon, köşelerini değil Kocamustafapaşasını, fiüleymaniyede bayramını, Kan-lıcada körfezini, Emlrgânda çıtlarını, sırtlardaki «vatan semtinin ormanlarını» Tilrkçenin en güzel mısralarile şehri tanıyanların. tanımıyanlann İçine sindirmiş olan Yahya Kemal geldi: İstanbul bir kere daha yepyeni bir ahenk içinde edebiyata girdi.
Fakat bir de İstanbulun İlmi. İstanbulun tarihi vardı. Bizde bununla meşgul olmuş ve ortaya
Bizans
Fikret
milletler arası makbul olmuş eser çıkaran kaç âlim sayabiliriz? Halbuki Avrupada eski İstanbul için Byzantinologie diye bir tarih bahsi kurulmuş, enstitüler açılmış, kütüphaneler dolusu kitaplar yazılmış, mecmualar tesis olunmuştur. Biz bugün bu mü-ess'eselerin mahsullerinin, kitaplarının hepsini değil, en küçük bir kısmım bile toplamış bir kütüphaneye malik değiliz. Asıl bizim îstanbula dair bizde kaç İlmî eser yazıldı, romanse veyahut gayri ilm! bir kaç eseri bir tarafa bırakırsak elimizde ne kalır? Eski veyahut Türk İstanbul için yapılmış bir araştırma He elde edilen orijinal neticelerle hangi âlimimiz Avrupa İlim âleminde meşhur oldu? 500 seneden beri üzerinde oturduğumuz bu şehrin tarihi, arkeolojisi, tarihî topografyası İçin Türk âlimleri tarafından ne gibi araştırmalar yapıldı? Kaç bin cildlik bir Bizans -İstanbul kütüphanesi kurulmuştur? Bizans Rumcasını çatır, çatır söküp anlayacak şimdiye kadar kaç genç yetiştirdik? İşte bunlar hep bir gün hepsine müspet cevaplar almak ümidile hâ-tırımızı hoş tutmağa çalışarak sorduğumuz suallerdir, Bunlan arasıra düşünürken yukarıda verdiğimiz 120 milyon lira haberini ve bir kaç gün sonra «Akşam» ın başmakalesinde şu satırları okudum:
«Yapılacak işler arasında İstanbul hakkında İlim ve tarih araştırmaları, kongre ve sergiler açılması gibi faydalı düşünceler, bir çok yollar, tiyatrolar. oteller, spor yerleri ve bahçeler yapmak gibi güzelleştirici projeler var... İstanbul hakkında tarih ve sanat araştırmaları yapmak İçin 1953 yılındaki fırsatı beklemek bu şehri beş asır önce fethetmiş bir milletin kültür seviyesine uymıyacağı gibi, İstanbul gibi bir şehirde zaman zaman sergiler açıp kongreler toplamak da herkesin şaşıp kalacağı İslerden sayılmaz.»
Doğru; asıl şaşacak şey, Istan-bul üzerinde sanat ve tarih araştırmaları yapmak İçin beş yüzüncü yıldönümünü beklemektir. Bu büyük harbden sonra ne şekil alacağım henüz kimsenin bilmediği devletler arası hukuku İçin bir enstitü kurmağı ihmal etml-yen İstanbul Ünlverslyesl Eski Çağlar, Orta Çağlar. Yeni Çağlar İstanbulunu sanatı, tarihi, hayatı bakımından tetkik edecek bir «İstanbul Enstitüsü» kurmağı şimdiye kadar düşünmeli idi. Zarar yok, şimdi şu senelik 15 milyon liradan biraz para ls-tiyerek hemen işe başlamalı ve kurulacak enstitüde bir taraftan Bizans Rumca sından başlayarak esaslı dersler verilip arkeolojik araştırmalar yapıldığı gibi bilhassa Türk İstanbulun tarihi, yer yer, didik didik edilerek plânlar. haritalar, relevGler, kitaplar halinde hazırlanmalıdır. Eğer bugün bu İşe başlarsak belki sekiz sene sonra yıldönümü şenliklerine gelerek asma köprüleri, büyük operaları, otelleri, gazinoları gezecek olan seyyahlar arasında ilim adamlarını da bir İstanbul tarihi kongresine çağırarak bir iki keşif, yahut orijinal netleeli bir iki araştırma gösterirsek AvrupalInın bizden çok İyi bildiği asma köprü, yeraltı şimendiferi yolundan daha kıymetli olan İlim yolundan darbın zihnine girmiş oluruz
A. ADNAN - ADIVAR
Hava akınları
Londra 18 (A.A.) — 850 »■' uçağının desteklediği 1000 uçan kale Çekoslovakya’da ve Avusturyada hedeflere akın etmişlerdir. Dr eşelen de bombardıman edilmiştir.
İlk öğretim dâvâsı insan olmak millet olmak dâvâsıdır
f
(1> Çok sene evvel bir siyasi lçtlma-da bir hatibin de İstanbulun siyasi mücadelelerinin acılığını ve halbuki havasının, suyunun ve halkının tatlılığını -«yeşil ceviz» diye boğazına düşkünlere yakışacak bir teşbihle İfade etmek İstediğini hatırlıyorum.
ÜÇ DIŞ
BAKANI
San Franciscoya gitmeden evvel bir toplantı yapacaklar
Ankara 18 (Telefonla) — Cumhur Başkanı ismet İnönü bugünkü Ulusta uDk öğretimin yeni yılı» başlığı altında yazdığı bir başmakalede yazılarına -5U şekilde başlamaktadırlar;
Bugün İlk öğretimin birinci sınıflarında hepsi 403.957 öğrenci okuyor. Bu rakam geçen yıldan 147.800 kadar fazladır. İkinci sınıfta okuyanlar 213.163 tür. Üçüncü sınıfta okuyan 163.000, dördüncü sınıfta 150.000. beşinci sınıfta 112.000, beşinci emilin ge çen seneden fazlalığı yirmi bin beş-yiiz, köylerde 1044 de yeniden açılmış olan ilkokullar önceden söylediğimiz gibi binden fazladır. Köy enstitülerinden çıkan yeni öğretmenler feyizli işlerine başlamışlar, ve kanuna göre kendilerine temin edilen evler ve tarlalarla hayatlarını kurmağa çalışmışlar ve işliklerini açmışlardır.
Cumhur Başkammış yazısına devamla diyorlar kİ:
Kaymakamlar hemen genel olarak canla başla çalışmışlar ve iki üç ay İçinde İmkânsız işleri başarmışlardır. Valilerde ve kaymakamlarda gör-
düğüm bu gayret yaLnız İlk öğretim İçin değil memleketin her İşi İçin bana kuvvetli ümit kaynağı olmuştur. Yeni yü İçin himmetlerinin meyyalarını güvenle bekliyorum. Geçen yıl köylülerimizin kendi okullarını yapmak için harcadıkları candan emekleri İftiharla taklbettlm.
Köylü vatandaşlarım köy kalkınmasının başına İlk öğretimi şart gördüğümüzü benim gibi anlamışlardır. Dar şartlan yenmek için kadın erkek köylü vatandaşlarım çok yerde bütün varlıklarını ortaya koymuştur, kadın erkek köy okullarında çalışmışlardır. Bu emeklerinden dolayı vatandaşları sevinerefc ne kadar Övsem minnetlerimi yeter derecede söylemiş olamam. Köylerimizin gerek kültür, gerek geçim bakımından İleri ve yüksek dereceye çıkmaları vatan İstikbali için benim temel ümldimdlr. Bu uygun anlayışı onlarda gittikçe artar bulursam bu emeklerimizi sanıldığından çok çabuk bir zamanda mûapet olarak neticelendireceğimize kesin olarak güvenebilirim.
Geçen sol memlektte 258 bölge okula açıldı. İşlikleri ve programlarda bir küçük teknik okulun yerini tutan bölge okullarına verdiği önemden ve elde ettiği başarıdan dolayı İlk öğretim umum müdürü Hakkı Tonguç'a teşekkür boçrluyum, 1945 yılı programında yeni bölge okulları 370 kadardır. Bunların da yapıları yapılmasını, İşliklerinin kurulmasını, teknik öğretim vasıtalarının verilmesini yakın ilgi İle bekliyorum. Bu yıl köy enstitülerinden İki bin yüz elli öğretmen, 275 gezici sağlık memuru çıkacağını tahmin ediyoruz. Bunların verilecekleri en az İki bin üç yüz köyde yeniden okullar, öğretmen evleri, işlikler yapmak ve onların ihtiyaçlarını karşılayacak kadar arazi vermek lcabe-dlyor.
Bu İşlerin tam vaktinde bitirilmesi İllerin çalışma programlan şimdiden kesin olarak hazırlamış olmalarına bağlıdır. Yapı işlerini kolaylaştıracak ve hızlandıracak tedbirler şimdiden alınmalıdır. Geçen yıl gibi mevsim (Arkası sahlfe 2 sütun 5 te)
Londra 18 (BBC.) — İngiliz Dış İşleri Bakanı Eden, dün Sttettlnlus He görşmüştür. Eden, dün yaptığı beyanatta, San FrancLsco'ya gitmeden evvel Stettlnlus, Molotof, Sung ve kendisi arasında bir toplantı yapılacağını söylemiştir Dış İşleri Bakanları arasında yapılacak bu konferansa Fransa Diş İşleri Bakanı Bldault'un İştir Ak edip etmlyeceği Eden’den sorulmuştur. İngiliz Dış Bakanı, bu suale, Fransanın San Francisco konferansını hazırlıyan hükümetler arasında bulunmadığı cevabını vermekle iktifa etmiştir.
B. Truman
Dün basın mümessillerine ilk beyanatta bulundu
V&şlngton 18 (Radyo) — Cumhur Başkaftı B. Truman. bugün basın mümessillerine İlk defa beyanatta bulunarak, kendisinin bizzat San Francisco konferansına gltmlyeceğl-nl. fakat Amerikan murahhaslarına tam bir müzaherette bulunacağını, konferansa iştirak edecek Birleşmiş milletler mümessillerine radyo İle hl-tabedeceğlnl söyledikten sonra B. Churchlll, mareşal Stalln, mareşal çang - Kay Şek ve general De Oaull* İle görüşmekten memnun kalacağını İlâve etmiştir.
Ruhrda Alman
mukavemeti bitti
Berlindeıı 30 kilometre uzakta kanlı çarpışmalar oluyor
Bir günde 144,000 esir alındı, Leipzig şehri geride btraktldt
Londra 18 (B.B.C.) — Batı cephesinde son durum »öyledir:
Holanda.da Apeldom şehri KanadalIlar tarafından temizlenmiş, Ar-nem'ln şimal batısında 13 kilometre llelrenmiş, Zulderje İç denizi üzerindeki köprünün doğu ucuna varılmıştır. Almanlar, san dallarla kendi memleketlerine kaçmağa çalışıyorlar. Müttefik uçakları, bu sandallara hücum etmişlerdir.
Montgomery kuvvetleri Klbe neh-rlle Hamburg şehrine süratle İlerle -
mekte olup, bir günde 35 kilometre kat etmişler, Brelin - Bremen demiryolunu kesmişler, Magdeburg şehrine karşı hücuma başlamışlardır. İngiliz öncüleri Elbe üzerindeki köprülere yaklaşıyorlar.
Birinci ordu, her taraftan sarılmış olan Lelpzlg şehri varoşlarına varmışlar, Chemnlta şehrine yaklaşılmaktadır. Kale komutam, teslim ' mak teklifini reddetmiştir.
(Arkası sahlfe 1 eütun 6 da)
Rusya ve Almanya
ol-
Rus Propaganda komiserinin makalesi Londra siyasî çevrelerinde Rusya tarafından fiilen tâki-bedllecek yeni siyasetin emaresi sayılıyor
Londra 18 (A.A.) _ (ReuUr): Sovyet Propaganda Halk Komiseri Geor-gl AJexandrev'ln Pravda gazetesinde çıkan bir makalesi Londra mahfillerinin İlgisin! bilhassa Üzerine çekmiştir.
Alexandrcv sadece Komünist partisinin propaganda çefl değil, aynı zamanda Sovyetler Birliğinin birinci derecede na^artyecllerinden biridir. Onun bu makalesi, açıkça, ehemmiyetli bir siyasi demeçtir.
Alexandrev, t« olarak 8 talin’İn şu sözlerini ele almaktadır: «Hltlerler gelip geçebilir, fakat, Alman milleti ve AJman devleti kalacaktır.»
Buradaki riyaM çevrelerde mevcut kanaate göre, bu yeni siyaset Kuşlar tarafından filen taklbedllecektlr. İyi haber alan mahfillerin fikrine göre.
Yeni tefrikamız
KAHIR YÜZÜNDEN LÜTUF 1
|
Yazan: P. Wentworth Tercüme edeni (Vâ - Nû) 1
Bugün başladı, 6 ncı sahifenıizde okuyunuz!
Aşk ve Macera Romanı
Kızılorclu, ayrı ayrı beş istikametten Berline taarruz ediyor
Londra 18 (A. A.) — Mailnovaky ordusu Bruno istikametinde İleri hareketine devam, etmektedir. Bu kuvvetler dün yapmış oldukları sert hareketler sonunda bu çehre 20 kllû' metre yaklaşmışlardır.
Avusturyada, Mallnovsky birlikler! mühim bir petrol merkezi olan îns-
terdof'u ele geçirmişlerdir. Bu şehir, Vlyananın 50 kilometre şimalinde bulunmaktadır.
Mareşal Tolbukln orduları Salnt Paul t en şLmalinde ve batısında ileri hareketlerine devam etmişler ve birçok meskûn yerleri İşgal etmişlerdir.
(Arkası sahile 2, sütun 4 de)
Günler Geçerken
Muharrir ile kitapçı -
Q Q_ CM
O

o
■ğ
(D
>
0
P
"O (D ro 2 U


Stlln, askerlerin çlmdlye kadar hA-klm olan fikirlerinin aksine olarak sivillerin ve partinin görüşünü takviyeye başlamış bulunmaktadır, Sov-yetlerin Almanya karşuandokl bu yeni durumları belki (U halen yapılmakta olan muhtelif müzakereler Üzerinde de kendini gösterecektir.
(Arkası sahife 2, sütün 2 de)
DİKKATLER!
Menedicl zabıta rolü
. Tramvaylardan atlamayı men' etmek İyi şeydir. Zira, bu yü»-I den bazı kazalar olur. Zabıtanın da, belediye nizamlarına riayet , etm i yenleri taklbctmesi yerinde-d ir
Fakat bazı emniyet memurla-rj, «yakalayıp cezaya çarpmak maksadile», kıyılara, köşelere I glzlenlyof. Fikrlmlzce ortaya çık-malan, mevcudiyetlerini göstererek «menedicl zabıta» roltlnü oyna malan daha münasip olur. Bir kaç lira varidat temininden, bir kaç yıırddaşın kazaya ıığra-, masanı önlemek daha lüzumludur.
Gazete sütunlarında fazla yer almamakla beraber kitap yazanlarla kitap basanlar, yani muharrirlerle kitapçılar arasımla sinsi bir çekişme, bir geçimsizlik, karşılıklı sızıltı hiç eksik olmaz. Muharrire bakılırsa kitapçı kendisine çok defa katakulli oynar, ağzına bir zeytin tanesi verir, bir tulum yağ çıkarmanın yolunu bulur. Kitapçıyı dinlerseniz haline acıyacağınız gelir: Zavallı adam daima zarardadır, okul kitapları satıp da yüzdeliğini almasa İflâs edecektir; bastığı o yüzlerce telif ve tercüme eserler yok mu, beş para kâr getirmez. Ne yapsın, bir kere bu sanata gir. nılştir, fir belâsı boşuna emek tüketir, bir şeyler yapıyor görünerek haysiyetini korur. «Peki, parayı ne ile kazandın, iradla-n nasıl elde ettin?» diye sorarsanız tekrar okul kitaplarının veya bir formalık polis romanlarının dizili durduğu rafları işaret ederek «Allah bunlara hareket versin! Bunlar olmasa aç kalırdım!» cevabını verir.
Hangisi doğrudur? Meslek itibarlle bize muharririn şikâyetini dikkate almak düşer. Hele yeni harfler sayesinde kitapçılık geliştikten, müellifler çoğaldıktan sonra onu pek ciddî olarak düşünmemiz şarttır. Memleketimizde gazete muharrirlerini birleştiren ve onlara az çok yardımı dokunan bir (Basın Birliği) var da niçin bir (Müellifler Birliği) yok? Meselâ Fransada V. Hu-go, A. Dumas, Fr. Arağa. A. Tlıierry gibi şairler, romancılar, bilginler ve tarihçiler 1838 de öyle bir cemiyet kurmuşlardır; cemiyet hâlâ yaşamaktadır, hattâ koca bir sarayda barınmaktadır. Cemiyet, üyelerinin haklarını korur, eserlerin basılması, dağıtılması İşlerinde yardımda bulunur; mükâfatlar dağıtır; ayrıca yirmi beş yıllık nıeslekdaşlarma emekli maaşı verir. Bir hukuk bürosu ise kitapçılarla çıkacak uyuşmamazltklan gidermeğe ve İcabında açılacak dâvaları mahkemelerde yürütmeğe çalışır ve bu kuvvetli birlik karşısında da tftbller dürüst I? görmek zorunda kalır.
Bizde (Borçlar Kanunu) hakkımızı etraflle gözetmektedir. Fakat neyliydim ki çok defa dalgın veya paraca darda, yahut da hukuk işlerinden anlamaz müellife nasıl hareket etmesini gösterecek bir mcslekdaşlar cemiyeti yoktur. Onu kurmak İçin de beş yüzüncü fetih yılını mı beklemek lâzım?
Refik Halid Karay
Sahıfe 2
AHŞAM
18 -i
SÜZÜN «ELİŞİ
Nöbet tutan hekimler
Bir çok haurlıklflrdan eoııra nihayet tflfanbulda hekimler gece nöbeti tutmaya başladılar. İlk nöbet listelerini gazetelerde görüyoruz, Mesele bir bakıma halledilmiştir, İstanbul gibi büyük bir şehrin geceleri hastaların yardımına koşmaya hasır Hr hekim teşkilâtına çok ihtiyacı vardı. Gece vakti ölüm tehlikesi geçirce hastulannı kurtarmak için hekim bulmakta güçlük çeken vatandaşlar şimdi bulundukları yerin civarında, başvurdukları raman yardımlarına koşacak bir doktorun nöbette olduğunu biliyorlar. Bunu sadece bilmek bile İnsana huzur ve emniyet vermek Içûı kâfidh\ Dağ başında oturmakla şehirde oturmak arasındaki türlü farklaıtfan biri de elbette kî budtır
Şehrimizde böyle bir teşkilâtın temelini atanlarla nöbete girmeği seve seve kabul eden hekimlerimize ne kadar teşekkür etsek azdır. Unutmamalıyız ki şimdi şehirde geceleyin acele vakalara yetişmek vazlfesüe nöbet tutan hekimlerimiz bu vazifeye zorlanmamışlar, yalnız isteyenler nöbet listesine girmiştir. Bir bakıma gönüllüdürler.
Yalnız iki noktaya sfâret etmeden geçmemek lâzımdır: Geceleri hastaya gidecek hekimlerin hastalan ziyaret şartlan hazırlanırken teşkilâtın en verimli şekilde işlemesini bazan İmkânsız bırakacak, yahut hekime muhtaç alan vatandaşı bu hekimden faydalanmaya giderken derin derin düşündürecek engeller tamamen ortadan kaldırılamamıştır.
Meselâ gazetelerde okuduğumuza göre doktorların evlerine uzak yerlere gitmeleri için hasta sahipleri gidiş ve geliş otomobili temin, etmeğe mecburdurlar, Gece vakti otomobil bulmak hekim bulmak kadar, belki de ondan daha zordur Niçin nöbetçi hekime bir nöbetçi otomboil temin edilememiştir?
İkincisi; Gece verilecek ücret, hasta ikametgâhının uzaklığına ve hastanın malî vaziyetine göcr 10 veya 20 lira olacakmış. Her kazada bir doktor nöbet tuttuğuna ve otomobil de temin edildiğine göre artık «uzak- kelimesinin mânası nedir? Ve otomobil pa-rasile beraber en az yfrmi liraya malolacak bu ziyareti temine malî kudreti elverişli olmıyan ha^ta nöbetçi hekimden nasıl faydalanacaktır? Ne yazık İd faydalanamıyacak gibi görünüyor! Bu İyi teşkilâtın sakat tarafı olmamalı idi.
Şevket Rado
Almanyanın gizli silâhları
taveçliler, bunların tam modelini yaparak îngilizlere vermişler
Londra 18 (AA.) — Stokholm dan gelen haberlere göre. Almanlar, Güney İngiltere ye karşı kullanmadan aylarca evvel İsveçliler V - 2 bombasının tam bir modelini yaparak tngll-tereye göndermişlerdir. Diğer taraftan bundan birkaç hafta evvel de gene İsveçliler V - 1 bombasını İngiliz uzmanlarına ulaştırmışlardı. Bu fırsat, uzmanlara. Alman gizli sil Dil arının bütün esrarını İne eli yer ek, yapılacak taarruzların ağırlığını ve nev'l-nl inceden inceye tetkik etmek İmkânını sağlamıştır. Bu malûmatlardan faydalanarak uçaksavar topları ve ba raj balonları İle yeni tedbirler alınmış ve müdafaayı takviye etmek üzere de üstün süratli av uçakları ayrılmıştır Alınan bütün bu tedbirler «onunda yüzlerce uçar bomba, İnglllr. sahillerine varmadan düşürülmüştür.
Italyan cephesinde
Müttefikler Bolonya şehrine yaklaştılar
Londra 18 (B. B. C.) —İtalyan cephesinde sekizinci ordu Arjen-ta şehrini yandan geçerek marl-na kanalı Ötesinde bir köprü başı kurmuştur, tngiiialer, Ferrâ-radan 30 kilometre uzakta bulunuyorlar, Arjentanm cenup batısında Yeni ZelandalIlar Medicino kanalına varmışlar ve şehri alan Hintlilerle birleşmişlerdir. Me-diclna, Bolonyadan 22 kilometre uzaktadır Beşinci ordu Bolonya -* nın cenup batısında bir kaç mühim tepe ele geçirmişlerdir,
Tokyoda büyük yangınlar
Alevler, 200 kilometre uzaktan görülüyor
Navyork 18 (A. A.) — Tokyo
şehrine karşı yapılmış son akın oanasında, Japon başkentinde büyük yangınlar çıkarılmıştır. Bu yangınlar 200 kilometre . mesafeden görülmektedir
Londra 18 (A.AJ — Japon radyosu bu sabahki yayımında, Amerikan süper Uçan kalelerinin bugün yeniden Kiu Şiu adalarına akın etmiş olduklarını bildirmiştir.
Dün Amerikan eüper uçan kaleleri 6 dalga halinde Kiu Şiu adalarındaki Japon hedeflerini bomba rdımat» etmişlerdir.
Mariannes’lardan kalkan bu uçaklar 242 Japon uçağım tahribe tmişlerd ir.
Polonya meselesi
Sovyetler Birliği muvakkat hükümetin San Fran-cisko’da temsilinde ısrar ediyor
Moskova 17 (AA) — Moskova radyosu bir tebliğ neşretmlştlr. Bu tebliğde deniliyor ki: Sovyetler birliği çimdi Varşovada bulunan muvakkat Polonya hükümeti mümessillerinin San Francisco konferansına İştirak etmelerini istemiş. İngiltere ve Amerika muvakkat hükümet demokrat unsurların iştira kile genişletilmedikçe bunun kabul edllemlyeceğl cevabını vermişlerdi.
8ovyet hükümeti muvakkat Polonya hükümetinin San Francisco konferansına iştiraki hakkında İleri sürdüğü teklifte ısrar etmektedir.
Vaşjngton 17 (A-A-) — Washington Evening Star gazetesi M. Mlkolajczyk’ in Polonya kabinesini kurmak İçin yakında Moskova’ya gideceğini yasmaktadır. Wincenty Witos, 14 üyesi Londra hükümeti İdaresinde bulunan Polonya mukavemet kurulundan olan yeni muvakkat hükümetin başkanı olacaktır. 4 fiye de Polonya komünistlerinden olacaktır.
Gazete Vaşlngton siyasi mahfillerine atfen şunları İlâve etmektedir: Mlkolojczyk kabinesinin eski Dış İşleri Bakanı M. Romer yeni kabinede de aynı vazifeyi deruhte ederfk San Francisco konferansında Polonya’yı temsil edecektir
Rusya, Almanya (Baş tarafı 1 inci sahifede)
Barı siyasi mahfillerin fikrine gbre, Ruslar, Polonya haklandakl plânlatma tatmin edici bir cevap alamıya-cak olurlarsa ilk tasavvurlarına, yani, Rusya'daki hür Alman komitesini filen kullanmak fikrine avdet edebi lirler ve Yalta kararlarını talik ederek Tahran kararlarının tekrar ele alınmasını teklif edebilirler. Bu, biri batı memleketleri diğeri de Doğu Av-rupada Rusya için olmak üzere menfaat bölgesi siyasetine bir avdet olur.
Geniş ölçüde bunun neticesi Polonya hakkında cereyan etmekte olan müzakerelere bağlıdır.
Mamafih, Rus çevreleri «Üç Büyük Şefin; her biri tarafından kabul edilebilecek bir anlaşmaya varılması ihtimali karşısında İyimser görünüyorlar
Moskova 18 (AA.) — Kızılordunun gazetesi olan «Kızılyıldız» bir makalesinde, kendisi artık hayatta bulunmamakla beraber Başkan Roosevelt’ in bağımsızlık, banş Ve dünya iş birliği eserlerine devam olunacağını yaz maktadır.
Gazete yazısına şöyle devam etmektedir:
Kırım konferansında Başkan Boosevelt ile tesblt edilen askerî plânlar, doğudan, batıdan ve güneyden yapılan Müttefik taarruzları İle bugün enerjik olarak tatbik alanına konmuştur. Fakat, tasarlanmış olduğu harb sonrası milletlerarası münasebetleri onsuz tahakkuk edecektir. Roosevelt, halefine, hürriyete âşık bütün milletlere, harbde İş birliği, şeklinde, zengin bir miras bırakmıştır.
Franklln Rooseveit’ln bütün kuvvetini hasrettiği birleşmiş milletler dâvası dalma muzaffer olacaktır.
ANKflJlADAKiJlLMANLAR
Bu sabah hususî bir trenle getirildi ve İsveç vapuruna bindirildi
Ankaradan gelen Almanlar, Haydarpaşadan çıkarken
Alman diplomat ve sefaret memurlarından mürekkep 124 kişilik kafile bu sabah saat 8.30 d& Ankara’dan Haydarpaşa istasyonuna gelmiştir. Kendilerine hükümet namına Diş İşleri Bakanlığı protokol umum müdür muavini B- Behçet refakat etmekte İdi. İstasyonun İçinde ve dışında sıkı İnzibat tedbirleri alınmıştı. Almanları görmek için büyük bir kalabalık istasyondun önünde birikmişti. Trenden İnen Almanların eşyaları bagaj ara-balarlle nakledilirken başta Alman ataşenUllterl General Rode. bay ve
Değişmez ve dar gelirlilere pirinç
Kilo&u 95 kuruştan tevzi edilecek
Ankara 17 — İstanbul. İzmir ve Ankarada değişmez ve dar gelirlilere ucuz fiatle pirinç tevzii hakkında Ticaret Bakanlığınca yapılan hazırlıklar tamamlanmıştır. Tevziat bu ay sonunda bavlıyacak, mayıs sonuna kadar devam edecektir. Bu dağıtma, dar gelirlilerin ellerindeki şeker tevzii kartlarının A harfini taşıyan kupo-nlle yapılacak ve kilosunun fiatl »5 kuruş olacaktır.
isveçe iki milyon kilo sigara gönderiliyor
Ankara 17 — Tekel umum müdürlüğü, vuku bulan talep üzerine İsveçe iki milyon kilo hâzır sigara göndermeğe karar vermiştir. Bu sigaralar önümüzdeki ay başında memleketimize gelecek olan bir İsveç vapuruna yükletüecektlr.
Parti grupu toplandı
Ankara 17 (AA.) — C H- P Meclis gurupu Başkan vekilliğinden .
C. H. p. Meclis gurııpu genel kurulu 17/4/945 salı günü başkan vekili Tekirdağ mllet vekili Faik Öztrak’ın başkanlığında gurup tüzüğünün 101 İnci maddesi gereğince mutat toplantısını yapmış ve geçen tutanak özeti okunduktan sonra gündeminde görüşülecek madde bulunmadığından başkanlıkça oturuma son verilmiştir.
Ankaraya tıraş bıçakları geldi
Ankara 18 (Telefonla) — Bir müddettenberi şehrimizde jilet bıçağı darlığı çekilmekte bu yüzden berber dükkânlarında epeyce kalabalık toplanmakta idi. Şehrimiz tacirlerinin siparişi üzerine yeni jilet bıçağı şehrimize gelmiştir. Haber aldığımıza göre bu mallar piyasaya çıkarılacaktır. _____
Tevfik amca vefat etti
Bir müddettenberl hasta bulunan Umumi meclis âzasından B. Tevfik Amca diin vefat etmiştir. Cenazesi bugün kaldırılarak Feriköy mezarlığına gömülecektir. Merhum, Umumi meclisin en eski âzasından biriydi.
Mektebi Hukuk’tan mezun olduktan sonra Adllyeye girmiş, Meşrutiyetten evvel müddeiumumîliklerde bulunmuş, 1908 inkılâbını mütaakıp da İttihat ve Terakkl’nln Beyoğlu murahhaslığını yapmıştı. Tevfik Amca, son zamanlarda Esnaf odasında da vazlfedav bulunuyordu.
Merhuma Allahtan rahmet dileriz.
Makedonyada millî demokrat hükümeti kuruldu
Londra 17 (AA.) — Yugoslav Telgraf ajansının Üsküpten bildirdiğine göre, Lazm Koulichevski’nln başkanlığı altında yeni bir Milli demokrat Makedonya hükümeti, kurulmuştur.
Bilindiği üzere, Makedonya, yeni federal Yugoslavyamn bir kısmını teşkil etmektedir.
bayan Ycnke, si faret müsteşarı B. Von Valter yürüyorlardı. Bunların arkasında oyuncaklarını taşıyan çocuklar geliyordu. Almanlar teessür içinde görünüyorlardı. Kendileri Göp-tepe vapurlle doğruca İsveç vapuruna nakledilmişlerdir.
Şehrimizde gözaltı edilmiş olan 38Û Almanın da ayıu vapurla memleketlerine ladesi mukarrerdir. Mamafih bunlardan bir kısmı gitmek istemediğinden. vaziyetleri henüz tetkik olunmaktadır ve yarın akşama kadar haklarında kati bir karar verilecektir.
Churchillin beyanatı
Polonya meselesi ve harb durumu hakkındaki müzakere geri bırakıldı
Londra 17 (A.A.) — Geçen cuma günü, Rooaevelt’in ölümü münasebeti]? Parlâmentonun tehir edilmesinden mütevellit değişiklikleri haber veren M. Ohurchll), gelecek perşembe İçin tesblt edilen müzakerenin Polonya mezelerini yahut genel harb vaziyetini tartışmağa elverişli bir fırsat temin etmlyeceği fikrinde olduğunu bugün Avam Kamarasında bildirmiştir.
M. ChurchlU, Rusya, Birleşik Amerika ve Büyük Britanya Dış işleri Bakanlarının toplantısından bahsederek, Yaltada görüşülen muhtelif mevzulain kesin olarak halli ihtimalin! zayıflatabilecek tartışmalara girişmek arzusunda olmadığını ilâve etmiştir.
Artırma ve eksiltmeler
Resmî daireler adına yapılacak artırma ve eksiltmelere Esnaf O dalannda kayıtlı olanların da kabul edilmesi Ticaret Bakanlığınca kararlaştırılmıştır.
Berlin yakınında kanlı savaşlar
(Baş tarafı 1 inci sahifede)
Koenigsberg’ln batısında Alman cebinin İmhası İçin çarpışmalar devam etmektedir. Plllau’nun 13 kilometre doğusunda bir nokta ele geçirilmiştir.
Almanların, büyük bir Sovyet taarruzunun başladığmı söyledikler! Öder cephesi hakkında Moskova sükûtu muhafaza etmektedir. Zukov ve Ko-nlev birliklerinin faaliyet! hakkında hiçbir şey söylenmemektedlr.
Alman kaynaklarından gelen .haberlere göre, Sovyet orduları Berllne karşı ayrı ayrı beş istikametten taarruz etmektedirler. Bir habere göre de. Berlin’e 30 kilometre mesafede kanlı çarpışmalar cereyan etmektedir.
Londra 18 (BBC.) — Moskova, Almanların Berllne karşı başladığı bildirilen Sovyet taarruzu hakkında hâlâ sükûtu muhafaza ediyor. Rusların Berllne en yakın bulunduğu nokta, Stettln - Berlin yolu üzerinde vc Şerlinden 30 kilometre mesafededir.
Paris 18 (A.A.) — Alman haberler ajansı, Sovyet kuvvetlerinin Frankfurt - Küstr kesiminde baskılarını arttırmakta olduklarını bildirmiş ve şunları İlâve etmiştir:
■tkl saat içinde Alman mevzilerine Sovyet bataryaları 450,000 mermi atmıştır.»
Nevyork 18 (A.A.) — Harb muhabirlerinin bildirdiklerine göre, Öder cephesinde İki milyon 8ovyet askeri bulunmaktadır.
Yunan kabinesine daha
2 nazır seçildi
Londra 17 (B.B.C.) — Atina-dan bildirildiğine göre yeni Başbakan daha 2 Bakan seçmiştir, îaşe Bakanlığına Con Baraskevo pulos, Harbiye müsteşarlığına Gl. Drakos getirilmiştir. Gl. Merenti-dis Bakan riitbeslle Makedonya-ya umumi vali tâyin edilmiştir. Liberal ve Halk partileri kabineye yardım edeceklerini bildirmişlerdir.
ikramiye izahnamesi
Maliye Bakanlığınca hazırlanan izahna-me defterdarlıklara bildirildi
Ankara 18 (Telefonla) — Memurlara yakında bir İkramiye verileceği malûmdur. Bu İkramiyenin bir fzah-namesl hazırlanmış ve Defterdarlıklara bildirilmiştir. İkramiye kanununun hükmünden faydalanacak memur ve müstahdemlere yapılacak yardımın hesabında asıl görevlerinden, kanunlarına göre aldıkları aylığın tutarı esas olacaktır. Bu memurlara esas görevlerinden kanunlarına göre verilen aylık tutan dışında Kalan her türlü tazminat, muvakkat tazminatlar, Millî Korunma kanununa göre verilen maktu tazminatlar, Adliye harç tarifesi kanununa göre yol tazminatları. Demiryolları memur Ve müstahdemlerce Devlet Denizyolları ve Limanlan umum müdürlükleri memurlarına alt tüzükler hükümlerine göre çeşitli namlarla verilen diğer tazminatlar, her çeşit zamlar, ek veya birden ziyade görevlerden dolayı verilen munzam vazife tazminatları, Vekâlet aylıkları dışında almakta oldukları paralar, çalışan emekli dul ve yetimlerin tamamen veya kısmen kesllmiyen emekli dul ve yetim aylıkları yapılacak yardımın hesabında nazara alınacak, yani İstihkaklardan dolayı ayrıca bir yardım yapıl-mıyacaktır. Ödeme gününde kanuni mezuniyetlerini kullanmakta olanlar veya gezici bir memuriyetle başka bir yere gönderilmiş bulunanlar yardım-
ismet Inönünün yeni direktifleri (Baş tarafı 1 inej sahifede) sonunda sıkışık kalmaktan sakınmalıyız, yapı malzemesi tedarikinde, hu-suslle ormanlardan kanun hükümlerine göre alınması gereken kerestenin verilmesinde orman umum müdürlüğünün yakından İlgilenmeye devam, etmesi gerektir.
Cumhur Başkanı yazılarına devamla-.
Enstitülerden çıkanların evlen, vasıtaları ve tarlaları gibi yeni hayatlarını kuracak düzenin sağlanmasına birinci derecede ehemmiyet vermeliyiz.
Güç İşlerine başlarken yem koy öğretmen neslimizin bütün idare cihazından en sıcak ve en kolaylaştırıcı ilgiyi görmesi ilk öğretimin temelleşmesi için başlıca şarttır. Tecrübeli vali arkadaşlarım ve ateşli genç kaymakamlarımız bu noktayı dalma göz önünde tutmalıdırlar.
Cumhur Başkanı yine yazı lalına devamla;
Şehir ve kasabalardaki İlk öğretim için buyuk merkezlerimizde çok feyizli çalışmalar olmuştur. İstanbul bunların başında gelir Geçen sene de söylediğim gibi şehirlerde İlk okul eksikliklerinin tamamlanması İçin yeni hır kanun düşünülüyor.
Bir taraftan bu kanunun tatbiki kabil olan iyi bir şekilde çıkması işini sorumlu makamlar hazırlarken öte taraftan iller ve merkezler de kendi ellerinde oian çareleri durmadan uygulamağa çalışmalıdırlar.
Vatandaşlarım;
ilk öğretim! büyük kütleyi maddi ve mânevi alanda kaldırıp yükseltecek ana tedbir sayıyorum. Yirminci asrın İleri ve kudretli bir milleti olabilmek İçin İlk öğretim çözeceğimiz İlk meseledir.
Hür vatandaşlığın bütün feyizlerini hususî ve resmi mllleL hayatında göstermek şuurlu ve müstakbel bir millet olarak İçerden ve dışardan çıkacak bütün fırtınalara İmanla göğü ■ germek her şeyden evvel hiç olmazsa ilk öğretim tamaralığı ile sağlanabilir. tik öğretimi ûlmıyan memlekette orta çağ İdaresi bütün şeklllerlle devam eder Resmi kanunlar ne derlerse desinler, ne haklar vatandaşlara tanınırsa tanınsın hiç olmazsa ilk öğertlm derecesinde bilgi olmazsa haklar ve vazifeler canlanmaz gönüllere ve yüreklere sinip yerleşmez. Bilmlyen. siyasi veya ekonomik kudret sahiplerinin elinde orta çağda olduğu gibi köle hayatı sürer. Ası) acıklı oian tarafı da, bilmlyen kendi düşkün ve köle hayatına karşı duygusuz ve kayıtsız kalır. 1
Hür vatandaşlardan birleşik bir millet olmanın çarelerinin b.ışmda İlk öğretim çaresi vardır. Dâvayı bu kadar geniş ve derin mahiyetlle görmeliyiz. tik öğretini dâvası İnsan olmak, millet olmak dâvasıdır. Hepimiz dâva yolunda bu gözle ve bu anlayışla yürüyüp ilerlemeliyiz.
Karsa, bol kar yağıyor*
Kars 17 (Akşam) — Havalar son günlerde yeniden soğumuştur. Dün akşam üzeri başlıyan fırtına, geceleyin kara çevirmiş olup on sekiz saat bllâfasıla kar yağmaktadır. Bu müddet İçinde yağan karın kalınlığı yirmi santimi bulmuştur. Yatağına çekilen bazı çaylar tekrar yükselmeğe başlamıştır Kar devam ölmektedir.
Bahar yağmurları
Akşelılr 17 (A. A ' - Çpktanberı. beklenilen ilkbahar yağmurları yag-maju başlamıştır, müstahsillerimiz çok »‘ "İnmektedir. |
dan faydalanacaklardır Yalnız maaşlı bir görev almış olup ödeme gününden sonra maaşa hak kazananlar tâyin edildikleri ücretli görev mahalline hareket ederek ödeme gününde yolda bulunanlar yardımdan faydala-namıyacaklardır. Ödeme gününde görevi başında bulunan ücretli memurlar ödeme gününden önce, fakat nisan ayının basından sonra işe başlamışlarsa, bunlar yardrıdan kıstelyevm suretle faydalanacaklardır Karı ve kocanın mahkeme kararlle ayrıldıkları halinde boşanma karan henüz verilmemiş olsa bile, bıı memur karı ve kocanın her İkisine de kanunun yedine! maddesinde yazılı yardım istihkakları nispetinde ödenecektir. Aylığın akabinde Barem kannııuna göre teadül bakımından aranmakta olan maaş veya ücret farkı nazarı >tl- ■ ■ bara alınmayıp aylık tutarı ve fev-5t kalâde zamlarlie birlikte memurun LJ eline geçen miktar esas tutulacak veû_ aylıklar blrlbirlnl-. deng. olduğu ak-Ç\| dlrde yardııîf kocaya, bağlı olduğuq_ bütçeden yapılacaktır O
Katma ve özel bütçeli idarelerle Belediyeler ve bunlara bağlı kurul ve Q teşkillerin de kendilerinden aylık ve*"JZ ya ödenek alanlara yukarıdaki esaslara göre yardım yapmaları mecbu- Q) ridlr. Bir kısım memurları bu yardım- > dan İstifade ettirip diterlerin! hariç tutamıyacaklardır.
Ruhrda Alman mukavemeti arttı
(Baş tarafı 1 inci sahifede)
General Patton komutasındaki $ Amerikan kuvvetleri, Çekoslovak hu- cf dudundan t kilometre mesafededir/) Fransız kuvvetleri doğuya doğru 19** kilometre ilerlemişler ve dağlardaki Alman cebini tamanılle temizlemişlerdir.
Ruhr’da Alman muka emeu sana ermiş addedilebilir. Almanlar, yalnız Duseldorf şehrinde hâlâ mukavemet ediyorlar. Ruhr'dakl Aln.an kuvvetleri komutanı general Mod’e İntihar etmiştir. Ruhr’da şimdiye kadar 26** bin esir alınmıştır
Gironde munsaDinda şiddetli muharebeler devam ediyor Fransızlar, yavaş, fakat emin bir şekilde ilerliyorlar
Londra 18 (A.A.ı — Zuidcr- deû Çekoslovak hudutlarına kadar uzanan cephede Alman kuvvetleri parçalanmış. kuşatılrruş ve bozcun® uğratılmıştır
Leipzlg kuşatılmış, Nurnberg geride bırakılmış ve Bohemya hududu yakınlarında Paluen l^gal edilmiştir Bu Amerikan kuvvetlerinin Çekoslovak hududunu geçtikleri hakkmdaki haber her an beklenmektedir.
Bir günde 144.000 esir alındı
Nevyork 18 (AA.I - Leıpzig kuşatılmış ve geride bırakılmıştır. Leıpzig-dekl 30.000 Alman inatla mukavemet etmektedir
Amerikan kuvvetleri Çekoslovakya hududu yakınlarında Paluen'l işgal etmişlerdir.
Ruhr cebinde Müttefikler 200.000 esir almışlardı». Ruhr cebinde Almanların elinde kalmış olan Dusel-dorf şehri İnatla mukavemet etmektedir.
Dünkü gün Almanlar için felâketli bir gü nolmuştur. Amerikan kuvvetleri muhtelif kesimlerde İ44.000 esir almışlar ve 1000 Alamn uçağını tahribe tmişl erdir.
Esir miktarı iki milyona yaklaştı
Londra 18 (AJL) — Resmen bildirildiğine göre. Müttefikler Batı cephesinde ilk çıkarma gününden bugüne kadar 1,780.000 esir almışlardır.
Berne 18 (AA. ) — Rcuter ajansı, Lüksemburg radyosuna atfen verdiği bir haberde. Ruhr cebinde bu sabah Alman mukavemetinin sona ermiş olduğunu bildirmektedir
17/4/1945 flaüerl
Londra üzerine 1 sterlin 5.3S
Nevyork üzerine İûo dolar 132.—
Cenovre 100 İsviçre Fr. 30.3255
Marld üzerine 100 pezeta 12,89
Stokholm üzerine 100 kuron 31.1325 ESHAM VE TAHVİLAT
% 5 faizli ikramiyeler: 1933 Ergani 1938 ikramlyell Milli Müdafaa D. Yolu İkramlyell % 7 faizli Tahvilleri Sivas - Erzurum I Sivas - Erzurum 2-7
ALTIN
Borsa dışında
Gulden
25.60 23^0 22.40
98.—
19.90
20 —
İngiliz
33.05
35.70
40.30
525
Külce
___•Takvim*—.
Ccmazlyelcvvel 5 — Kasım 162 I imsak Güneş öğle tklndl Ak Yatal E. 8.37 10.25 5.23 9 Û9 12.00 1.381 V 4.28 6.17 13.14 1659 19.52 21.28İ
18 Nisan 1945
AKŞAM
AKŞAMDAN AKŞAMA
«Çat kapı! «Evvelki senenin vergi mabuzunu görelim.1»
Hor sone, İnsanın kapıSUM, ehndc uzun üstelerle memurlar çalar:
— Evvelki senenin yel vergisi.,,
— Vermiştim,
— Kayıtlan açık kalmış,
— Peki amma, ben bu senenin* İtini bile verdim.,, îşte makbuzları.,,
Muayeneden sonra:
— Evet, görülüyor: Bu sene-niukini vermişsiniz,.. Fakat biz onu değil, 1942 yi soruyoruz.
— Bir daha sefere uğrayın da, o zamana kadar arayalım.
Memur, ekseriya nâzik bir zattır. Teklifinizi kabul eder. Siz de •vrakı gösterirsiniz:
— Peki bu 1942 nin ilk taksiti.,, İkincisine de bakalım...
Bulamazsınız. Halbuki verdiğinizi pekâlâ biliyorsunuz
*»*
Yalnız yol vergisi hakkında değil, emlâke taallûk edenlerde de aynı durum:
1944 vergisi alınmış. 1943 alınmış, fakat 1937 alınmamış... Gelip onu isterler. Ve siz asabiyet, lere kapılırsınız;
— Vermiştim! - dersiniz, '
— Makbuzları gösterin! der-1 ler.
İşin fenası, bu seferki yol vergisi gibi 12 lira da değildir. Bütün eski evrakı altüst edersiniz: Bulamadınız mı, yandınız: Tekrar vereceksiniz. Buldunuz muydu, karşınızdaki size bir pardon bile borçlu değildir:
— Deftere dişlenmemiş-, - diye, anlamadığınız bir tâbir kullanır ve sizi hayrette bırakır.
-İşlenmemiş»!?... Acaba bir verginin verildiği deftere nasıl (•işlenir-... Pek müthiş bir ihtisas işi mi?... Hususi makinesi var da. harb dolayısile yedek parakaları mi Amerikadan getirilemedi?.,. Dingili mi kırıldı?,. Tünel kayışı tarzında kazalı bir şeydir de. işlenseydi facia rm doğardı?... Şayet acemi iseniz anlayamazsınız ve mazur görürsünüz:
— Ne yapsın biçareler?.. Deftere işlenmemiş... E, mazurdurlar... Mademki işlenememış, öyleyse, verdiğiniz vergi için gelip tekrar tekrar kapınızı çalacaklardı... ■İşinizi, gücünüzü bırakacaktınız. Eski evrak tomarları arasında ara efendim, ara... Bir nevi vatan vazifesi... Katlanmağa mecburuz.
Fakat meseleyi şayet biliyorsa-nız bu iş gayet basit bir ihmal neticesidir: «İşlemek- demek,
tahsildardan gelen makbuz koçanının muhteviyatını hemen ertesi gün ana deftere geçirmek demektir En basit bir kayıt muamelesinden ibaret...
Öyle bir kayıt muamelesi ki, «işlenmediği» anlaşılır anlaşılmaz, değil alâkadardan özür dilemek, âmir, memuru çağırmak:
— Senin işin bu değil miydi? Niçin kaydı yapmadın da. tahsildarımızı ve yurttaşımızı beyhude uğraştırdın; nafile yere evrak ve iş saati ziyanına sebep oldun. Aleyhine bir kötü numara veriyorum, Tekerrür ederse mesul olacasın! - demeli,
Senelere göre muntazam makbuz dosyaları tutmak her vatandaştan beklenir mi? Muntazam dosyalan devlet tutsun.
*»■¥
Bu gibi hareketlerin olmaması için de en mühim tedbir, daha evvelki senelerin vergileri açık dururken daha sonrakileri kabul etmemektir. Bu suretle vatandaş ancak en son senenin makbuzunu saklamakla mükellef olur. Onu gösterince eski borçlarını da ödem,iş olduğunu ispat eder. Maliye Vekilinden bu küçük ıslâhatı bekleriz. Yol vergilerinde ise, — her vatandaşın bir ikamet yeri olduğuna ve hele bu zamanda ekmek vesikası dolayısile mahalle kayıtları hayli muntazam hale geldiğine göre — bu vergileri iş yerlerinden değil, ikamet yerlerinden almalıdır. İki taraftan da islenmesi, mütemadi karışıklıklara, beyhude aramalara, taramalara sebebiyet veriyor
Şekillerin en basiti, vatandaşın da. demetin de lehinedir
(Vâ‘- Nû)
A- İstanbul yeril Mallar Pazarları mllesseaesL müdürlüğü, İmalâta hız vermek fluretlle mensucat st-okunun miktarını arttırmıştır. Dağıtma İşi başladıktan sonra her tarafta İstihkak rahiplerine tevziata bağlanabilecektir.
* Bugün saat 17,30 da Eminönü Hnlkevinde, Memurlar Kooperatifi bir toplantı yapacaktır.
[şehir haberleri! ]
Kadıköy havagazı
Yeter miktarda gaz verilmediğinden şikâyet ediliyor
Kadıköy havagazı abonelerinin şikâyetleri son zamanlarda dikkati çekecek derecede çoğalmıştır. Filhakika Kadıköy ve havalisinde oturanlardan hiç kimse, yeter miktarda havagazı cereyanı alamamaktadır. Bu hususta yapılan müracaatlerden bir netice çıkmadığı görülüyor. Dün, sözüne İnanılır okuyucularımızdan, bir 2at matbaamıza geldi ve şikâyetini şöyle anlattı:
— Kadıköy'ünde havagazı cereyanı □ kadar azaldı kİ yemek şöyle dursun bir çay bile pişiremiyoruz. Evvelce şirket idaresinde iken gördüğümüz aksaklıklar karşısında bir şikâyet yeri vardı ve İyi kötü derdimize bakılırdı. Fakat şimdi Kadıköy havagazı bir belediye kurulu olduğu halde şikâyet edecek bir makam bulamıyoruz. Buna rağmen havagazı ücretlerini eskisi gibi muntazaman alıyorlar. Kadıkö-yünde, İdarenin bir müracaat merkezi vardır- Ara sıra oraya gidip şikâyetlerimizi bildiriyoruz. Buradan bir memur gönderiyorlar, havagazı saati üzerine bir bardak su döküyor, bunun teslrlle musluğa bir miktar cereyan geliyor. Fakat yine bir iki saat sonra aynı vaziyet devam ediyor! Ne şebekenin ıslahına, ne de saatlerin tamirine teşebbüs eden yoktur.»
Bu şikâyeti aynen yazarak dikkati çekiyoruz.
Adalarda binaların renkleri
Ada çamlarına musallat olan tırtılların temizlenmesi ve çamlıkların gerek böceklerden, gerekse insanların tahribatından korunması için Adalar kaymakamlığı tarafından tertibat alınmaktadır. Bu çamlıkların temiz tutulması için elverişli yerlere büyük çöp sandıklarının konulması ve gezinti yerlerinin kirletilmeni esi Ue çamların tahrlbedllmemesl hakkında ihtar edici levhaların dikilmesi kararlaştırılmıştır.
Belediye İmar müdürlüğünden ayrılan mütehassıslar heyeti Adalarda vapurdan İnenlerin ilk karşılaştıkları yerlerin sayfiyelere uyan estetik renklerle boyanmasına, bu İşin zamanla İç mahallelere de teşmiline karar vermiştir. Boyaların renkleri de bu heyet tarafından tesblt- edilecektir. Boyama işi önce Büyiikadada tatbik edilecektir.
Kaçakçılarla savaş
945 mart ayı İçinde Güney sinir ve Ege kıyı gümrük bölgelerinde gümrük muhafaza teşklllerlle kaçakçılar arasında 180 vaka olmuştur. Bunlardan 44 ü silâhlı kaçakçılarla çarpışmalı. 136 sı çarpışmasın olup bu vakalar sonunda; 208 kaçakçı İle. 1067 kilo mensucat (ipekli, yünlü, pamuklu), 231 kilo çuval, 2038 kilo 1409 adet çeşitli gümrük eşyası, 276 kilo gaz ve benzin, 695 kilo yiyecek maddesi, 143 kilo 5138 adet çeşitli İnhisar maddesi, 266 kilo çay ve kahve, 1 kilo 65 adet tıbbi ecza, 263 kilo uyuşturucu madde, 1069 baş kesim hayvanı, 10424 lira tutarında Türk ve yabancı parası, 12 silâh, 732 fişek, 79 adet canlı taşıt aracı; ı kayık yakalanmıştır. ,
Bir çocuk tramvay altında öldü
Nişahtaşmda bahçevan Seyfullah' m oğlu dokuz yaşında Kemal, dün öğleden sonra Nişantaşı tramvay yolu üzerinde koşup oynarken vatman Şaklr'ln İdaresindeki Maçka - Beyazıt travmaymın altında kalmış, kaldırıldığı Etfal hastanesinde ölmüştür.
MalatyalIların kayısı gecesi
Şehrimizdeki MalatyalIların, terti-bettlklerl Kaysı gecesi evvelki akşam Taksim belediye gazinosunda kutlanmıştır. Müsamere saat 21 den sabaha kadar sürmüş. MalatyalI Fahri ve Zehra Bilir tarafından memleket havaları söylenmiş, güzel oyunlar oynanmıştır. Müsamerede vali ve belediye reisi Dr. Lûtfl Kırdar, Malatya mebusları bulunmuştur.
KÜÇÜK HABERLER
ir Dlmltro, İspire ve Sadeddln isimlerinde üç şahıs, ellerinde mevcut kinini fazla flatle sattıklarından yakalanarak haklarında tahkikat yapılmış ve 3 ü de Toplu Milli Korunma savcılığına verilerek tevkif edilmiştir.
■k Acele vakalar İçin şehirdeki hususi doktorlar tarafından tutulmakta olan gece nöbetleri İntizamla devam ediyor. Bu hususta Vilâyet Sıhhat müdürlüğüne gönderilen raporlara göre, henüz hiçbir mühim bosta nöbetçi doktorlara müracaat etmemiştir.
■A İstanbul Esnaf Odası, Odaya aldat vermesi icabedenlerle bundan muaf tutulabilecekleri tcsblt etmiştir. Hazırlanan şekil Ticaret Bakanlığına gönderilecektir.
Sıtma savaşı
Mücadelede vazife alacak 170 genç kura görüyor
Sıtma ve sivrisineklere karşı açılacak mücadele hazırlıkları hızlanmış- Aşiyanının müze haline konulması tır. Mücadelede vazife alacak olan...................... ‘ '
I 160 - 170 kadar genç, Kadıköy Halke-. vinde iiç giindenberi kurs görmektedir. Her gün devam eden dersler on gün kadar sürecektir. Bu derslerde durgun suların nasıl kıırutulacağı veya akıtılacağı, sularda sivrisineğin aranması ve diğer mücadele esasları öğretilmektedir Şehrimizde esaslı mücadeleye bir mayıstan itibaren başlanacaktır. Bundan başka İstanbul hastanelerinde çalışmakta olan 24 asistan mücadele İşinde vazife almak üzere yurdun muhtelif bölgelerine tâyin edilmişlerdir Genç doktorların harcırahları gelmiştir. Dok- ınunu duymuş ve bu maksatla bele-
torlar bu hafta içinde atandıkları ‘ cllye reis muavini B. Lûtfl Aksoy'un
| başkanlığında bir toplantı yapılmış-z_______ tır. Toplantıda İstişare heyetinden
sıtma mücadele başka filozof Rlza Tevfik. şairin ka-' »inblraderl doktor Hikmet. B. Hüse-_ ............. _ yln Belctaş hazır bulunmuşlar. B.
İamışlardır, Kaymakamlıklara, bele- Salih Nigar ile merhumun eşi bayan hükümet tabibliklerinc bu Nâzım® gelememişlerdir.
torlar bu hafta İçinde yelere hareket edeceklerdir.
■vehrlnüzîn vilâyet ve belediye sıhhat müdürlüklerde reisliği bir mayısta başlıyacak Olan esaslı mücadelenin programını lıazır-
diye ve
hususta gönderilen tamimde.şehirde I B. Selim Nüzhet Gerçeğin projesl-mevcut durgun suların yerlerinin tes- ııe göre (Aşiyan) da yalnız bir (Tev-bltl ve mücadele için hazırlık yapma- flk Fikret) değil, aynı zamanda bir de lan bildirilmiştir. - - - ............
Doktorların gece nöbeti Binnn.n bir odas. EdcblyM. cedide-„ , , , , ... . 'nin mubeşşirleri olan Abdulhak Hâ-
SAİıırrip npvnm pripn obap nc.h,»tlprı- . . .
Şehirde devam eden gece nöbetlerine iştirak etmek üzere yenldn sıhhat lşlrl müdürlüğüne 3 hususi doktor daha müracaat etmiştir. Bu doktorlardan 2 sİ Emlnününde, biri Bakır-köydeâlr.
Hayriye hastanede öldü
Bir hafta evvel Taksimde Büyük Zibada umûmî bir ev işleten Hayriye adındaki kadın. Emin isminde biri tarafından bıçakla müteaddit yerlerinden yaralanmıştı Hayriye dün. Beyoğlu hastanesinde ölmüş, kaatll Emin de savcılık tarafından sorgusunu müteakip tevkif olunmuştur.
Trabzon ve nebati yağ fiatleri yükseldi
Zeytinyağının karne ile dağıtılması1 kararının tatbiki İçin hazırlıklara başlanmıştır. Tevziata ne zaman başlanacağı belli değilse de bu İşin çok uzamıyacağı zannediliyor. Zeytinyağı İstihsâli her seneden az değildir. Eskiden bu miktar dahili İhtiyaca yettiği gibi bir kısmı İhraç bile edilirdi. Bu vaziyette zeytinyağı sıkıntısı çekilmesi tabii görülmemekte ve hükümetin kararı yerinde addedilmektedir. Dün bu hususta İlgili muhtelif kimselerle görüştük. Bunlar diyorlar kl:
«1 — Hükümet şimdiye kadar satışlara müdahale etmedi, sadece zeytinyağına flat koydu. Halbuki sadeyağların pahalı olduğunu gören İç vilayetlerdeki tacirler İstihsal bölgelerine koşarak flata bakmadan zeytinyağı toplayıp götürdüler. Böylece büyük şehirlerde geniş bir zeytinyağı kara borsası vücut buldu. Zeytinyağı işini İstihsal aylarında tanzim etmek lâzımdı.
2 — Zeytin fiatleri çok yüksektir. İstanbulda ekstra bir kilo zeytinin toptan kilosu 150 kuruştur. Böyle kârlı bir satış varken köylünün zeytinini, yağ yapmak üzere, tâyin edilen 24 kuruştan satmıyacaftı aşikârdı. Her çeşit zeytine satış fiatı konulmalıdır kl köylü zeytinini yağcıya satsın.
3 — Sabun flatı serbesttir. Sabunu dilediği flata satan tüccar ve müstahsil yağı sabuna çevirmekte, bu da zeytinyağının azalmasına sebep olmaktadır.
4 — Fabrikalara rafine İçin verilen kâr miktarı az görüldüğünden asidini İndirmek İçin zeytinyağları rafine edilmemekle, bunlarla sabun yapılmaktadır. Rafine flatı değiştirilirse asidi yüksek yağlardan da istifade etmek kabil olacaktır.
Önümüzdeki sene zeytinyağı istihsalini arttırmak, satışları tanzim etmek için yeni tedbirler alıpak lâzımdır.»
Yağ fiatleri
Dün nebati yağ ve Trabzon yağı fiatleri birden bire kilo başına 10 kuruş fırlamıştır. Toptan 256 kuruşa satılan ayçiçeği yağı 260; 265 kuruşa satılan fındık yağı 275. toptan 460 kuruşa verilen Trabzon yağı 490 kuruş olmuştur.
Zeytin ve pamuk yağları beyannameleri Zeytin ve pamuk yağlan hakkında yayınlanan yeni kararname gereğin-' ce vilâyet hudutları İçinde elinde zeytin ve pamuk yağı bulunanlar b'-1 yann.ıme vermeğe başlamışlardır. Vilâyet, evvelce yaptığı kontrol neticesinde İstanbul’da 46 ton zeytinyağı mevcut olduğunu tesblt etmişti. Zeytinyağı İçin verilecek beyannamelerin bu miktarda olacağı tebil görülmektedir.
Âşiyan
Burada bir «Edebiyatı Cedide» müzesi de bulunacak
■"Tevfik Fikret'in Rumelllılsarindaki
için vaktile belediye başkanlığı tarafından bir istişare heyeti kurulmuştu. Bu heyette umumi meclis âzasından B. Abdülkadir Karamürsel, ressam B. Sadi, belediye yazı işleri müdürü B. Osman Ölgün, Topkapı müzesi müdürü B. Tahsin, derleme müdürü B. Selim Nüzhet Gerçek ve Eml-roğlu Ziya bulunuyorlardı. İstişare heyeti, bu mevzu ile üç seneden beri meşgul olan B. Selhn Nüzhet'ln projesini muvafık görmüştür. Ancak be-lediye başkanlığı, merhum Tevfik Fikretin en yakın dostlarının da bu husustaki düşüncelerini almak lüzu-
I
(Edeblyatı cedide müzesi) olacaktır.

mit. Recal zade Ekrem ve Sami paşa zade Sezai beylerin eser ve eşyalarına, bir kısmı yalnız Tevfik Fikrete, diğer bir salon da Edebiyatı cedlde-nin diğer şahsiyetlerinin eser, eşya ve hâtıralarının teşhirine tahsis edilecektir. Belediye, Aşlyana otomobille çıkılabllccek bir yol yapacak, müze Tevfik Fikretin ölüm yıldönümüne tesadüf eden 19 ağustosla açılacaktır.
İzmirde Şehir tiyatrosu
İzmir 17 — Şehrimiz Umumi meclisi. İzmirde bir Şehir tiyatrosu kurulmasına karar vermiştir.
Un dağıtımı
Bu hafta tevziata başlanıyor
Ekmek karnelerinin P harfleriyle halka nüfus başına yeniden İkişer
, kilo un verilmesi İçin belediyeye emir gelmiştin, Unların dağıtılmasına bu hafta başlanacaktır. Bundan evvelki dağıtmada olduğu gibi uzak semtler İçin un'un kilosu 50, yakın semtler İçin 49,5 kuruştur. Tevziat yine mutemet bakkallar tarafından yapılacak ve İkinci bir un dağıtımına kadar devam edecektir.
Benzin karneleri mukabilinde alman para
İstanbulda çalıştırılan taksi, hususî otomobil ve kamyonların benzinleri aylık birer karne mukabilinde ve her gün yedi litre olarak verilmektedir.
Karnelerin belediye tarafından dağıtılması lcabederken İşlerin çokluğundan bu şoförler cemiyetine bırakılmıştır. Cemiyet, yardıma muhtaç olanlara verilmek üzere her karne sahibinden ayda yirmi kuruş almakta İdi. Bu miktar iki aydan beri yiiz kuruşa çıkarılmıştır. Her ay 1700 karne dağıtıldığından bin yedi yüz Ura toplanmaktadır. Otomobil sahipleri senede on İki lira vererek esnaf odasına kayıtlıdır. Cemiyete ayrıca karne parası olarak senede on İki lira verilmek İstenmiyor. Esnaf odası umumi kâtipliğine müracaat edilerek esnaf odasına kayıtlı olanların karnelerinin Oda vasıtaslle verilmesi İstenmiştir. Oda, durumu İnceliyor.
Konya’da yiyecek fiatleri
Konya (Akşam) — Şehrimizde her şeyde gittikçe bir flat yükselişi vardır. Tereyağı uzun bir müddet sabit bir flatta kaldığı ve 450 den yukarı çıkmadığı halde bir haftadır birden bire 550 - 600 kuruşa yükseldi.
Koyun etinin kilosu 175 ten 190 a çıktı. Diğer her nevi erzakta da bir yükselme vardır.
Satışa çıkarılan ithal malları
Gal. Fermeneciler No. 90 da Koç Ticaret T. A. ş. no kurşun üstilbeci, Gal. Tersane Cad. No. 9 da Arşlmldis Stavropuloya makine kayışı, Gal. 8er-met Han 25 te Pak İthalât ve İhracat T. L. Ş. ne galvanizli demir saç, Oal. Büyük Tünel Han’da Viktor Ball’ye çinko fermuar, Gal, Hakkı Bey Han’da Suphi Evegii’ye oksld de fer, Gal. Gümrük sokak No. 28 de Nlkola J. Zeı-vudskls’e reçine, kolofnıı, tst, Fincancılarda M. Beşli ve M. Şefik Ha-riri'ye naftalin, İst. Kinacıyun Han 23 te Haydar Balkan'a zımpara kâğıdı. İstiklâl Cad, Coşkun J. FlImJrl-dis’e sedef düğme. I
bir çırpıda ||
Roman okumak zevki..
Belediye para cezaları
Para cezalarının artırılması teklifi temmuz toplantısına bırakıldı
Tercüme roman modası, azul-nııyan bir hızla yürümektedir. Kitapçının söylediğine hak lırsa zaman zaman Garplı bir muharrir bizde birdenbire moda olu-vermektedir. Okuyucu, tercüme yapan ve kitabı basanlar hemen — senelerce eserleri akla bile gcl-ıniyen — bu muharire dört elle sarılmaktadırlar. Hattâ rağbet karşısında aynı muharirin aynı eseri, ayrı ayrı muharrirler tarafından tercüme ediliyor, ayrı ayrı kitabcvleri tarafından basılarak ortaya çıkarılıyor
Bunun hazan hoşa gitmiyecek cihetleri de oluyor, Meselâ hcııiiz lüzumlu ve büyük bîr Garp eserinin tercümesi dilimizde yokken, kıymetsiz bir eserin iki. hattâ aynı zamanlarda üç ayrı ter-cümesilc karşılaşıyoruz.
Bu itibarla yıllardan beri bilinen eski veya yeni muharrirlerin birdenbire büyük rağbet bulduğunu gören mütercimler şimdi ■Garplı muharrir tutturmak» faaliyetine geçmişlerdir Y iîkse k-kaldınm kitapçılarına kadar eser ve bilhassa roman aranıyor. Eski, yeni imzalar birer birer tecrübe ediliyor. Bunlardan biri bir kere tuttu mu?,. Ayni muharririn eserleri mütercimler tarafından kapışılmağa başlanıyor. İlk tercüme eden kazanıyor!.. Piyango gibi!..
Tercüme romanlarından bahseden bir arkadaşımız: «Neredesin Jul Vern?.. Bize ilk roman, bilhassa tercüme roman okumak zevkini aşılayan odur>> diyor.
Doğrudur Jül Vern çocukluk hayalimizi genişleten, çocukluk hayalimizi zenginleştiren muharrirdir.
Lâkin bize tercüme roman okumak zevkini veren yalnız Jül Vern değildir. Hattâ Jül Vern'e gelinceye kadar neler vardır?.. Meselâ o Eugeıı Sue bizde ne geniş kütlelere hitabehnesini., onların alâka ile, merakla, heyecanla açılmış gözlerini kalemine
1939 yılında tâyin ve ilân edilmiş olan Belediye zabıta talimatnamesindeki maktu para cezalarının , harb dolayısile, para değerinin azalmış olmasından eskisi gibi müessir olamadığı İleri sürülerek miktarlarının arttırılması Umumi meclise teklif olunmakta İdi. Yürürlükte bulunan tarife yapılırken o zaman konulan nakti cezaların suç işllyenler üzerinde oldukça müessir olduğu söylenmekte, bugünse memur kadrosunun azlığından dolayı güç temin edilen seyrüsefer otoritesinin de cezaların şlddetlendi-rllmesl suretlle takviyesi zarureti mevcudolduğu ve tramvaylarla vapurlardan atlamak suretlle bazı kimselerde görülen tehlikeli İtiyatları önlemek üzere ceza miktarlarının intibaha davet edecek bir hadde çıkarılması İcabetttlğl iler! sürülmekte idi.
Son günlerde tasdik edilmek üzere, Umumi meclise arttırılması teklif edilen, cezalardan bazıları şunlardır: Sıhhi muayene cüzdanı almtyan esnaftan 5 lira alınırken şimdi 15 lira, damgasız terazi ve dirhem kullananlardan 3 lira cezn alınırken şimdi 15 lira. Belediye tebliğ edilen yerlerde sigara İçmekten bir lira ceza alınrken şimdi 5 Hra, yürüyen tramvay, otobüs alınırken simdi 5 Ura. sokağa tükürmek. sümkürmek, kiril stf dökmek. Ve saireye asılmaktan bir lira ceza çöp atmak, çöp tenekesi kullanmamaktan bir lira ceza alınırken 15 lira, abdest bozarak sokakları kirletenlerden 2 lira ceza alınırken 15 lira, taksiden fazla ücret istemek veya almaktan 3 lira ceza alınırken 10 lira, numarasız otomobil, bisiklet, kullanmaktan 20 lira alınırken 50 lira, Belediyece tahdidedilen süratten fazla otomobil, araba koşturmaktan 10 lira alınırken 50 lira, taksi ve arabalara her hangi bir sebeple müşteri almamaktan 3 lira alınırken 15 Ura, vesaitin sokak ve caddelerde varış etmelerinden 5 Ura alınırken 25 Ura. itfaiye vasıtalarına yo! vermemekten 5
lira alınırken 10 lira, iskele verilme- ba(Hamasını bilmiş muharrirdir, den önce vapurdan atlamak veya yol-1 ° _ —
cular çıkmadan önce vapura girmek veya vapurun hareketinden sonra at-ı lamaktan 2 lira alınırken 10 lira, yaya yürüyüş nizamına uymamaktan 1 lira alınırken 2 lira alınması İsteniyordu.
Umumi meclis ıralarından bazılarr cezaların bu miktara çıkarılmaslle bu suçların artık Işlenmiyeceğlnln nereden anlaşılmakta olduğunu sordular, bir âza da kömürcü ve kasap gibi bazı esnafın hilekârlığına karşı çok esaslı para cezası konulması lcabettlğlnl İleri sürdü. Belediye cezalarına alt istatistiklerle birlikte yapılacak yeni incelemelerle Umumi meclisin temmuz toplantısına verilmesi suretlle. teklifin tasdiki geri bırakıldı
Belediye reis muavinleri arasında vazife taksimi
Belediye reis muavinleri arasında yeniden vazife taksimi yapılmıştır. Reis muavini B Rlfat Yenal'ın uh-tesine umumi meclis, daimi encümen, zabıt ve muamelât, teftiş İşleri, hukuk işleri, mili! eğitim İsleri, iktisat İşleri, Karaağaç müesseselerl. Hal ve yazı İşleri verilmiştir.
Muavin B. Lûtfl Aksoy'a hesap işleri, zat işleri, mezarlıklar, bahçeler, ziraat ve fidanlıklar, müzeler. İtfaiye. fen İşleri,, İmar İşleri, nafla, istimlâk İşleri, neşriyat ve istatistik işleri, muavin B. Nazif Seçkln’e sıhhat işleri darülaceze ve çocukları kurtarma, belediye zabıtası ve seyrüsefer, temizlik ve tâmlr atölyesi, veteriner, şehir tiyatrosu, konservatuvar, sular, elektrik, tramvay ve tünel İşleriyle içtimai yardım işleri verilmiştir.
r 1
OKUYUCU MEKTUBU
---■---
Kasımpaşa iskelesi
Kasımpaşada oturan karilerimizden Cevdet yazıyor:
Haliç şirketinin Denizyolları İdaresine devrinden sonra şirket zamanından kalma Kasımpaşa dak! İskele binası yıkılarak yerine eskisine nazaran daha geniş, giriş ve çıkış yerleri emsaline uygun bir şekilde, bir bekleme salonu yapılmışsa da aradan aylar geçtiği halde salonda oturacak yer yapılmadığından vapur bekll-yen halk ve bilhassa ihtiyarlar ayakta kalmaktadırlar.
Hallç’ln Boiaz ve Adalar İskelelerinde olduğu gibi burada da kanape konulmasına muhterem gazetenizin tavassutunu rica ederim.
O «Paris esrarı», o «Familya çocukları • ne kadar okunmuştur.
Fakat bundan da kıdemlisi bizde yerli bîr muharrir kadar meşhur olan Xavier de Montepin-dir. Belki çok basit, belki gayet sanalsız olan o heyecan dolu, o sürükleyici kitapları i|c Xavier de Montepin bizde, nesillerin üzerinde merak, heyecan fırtınaları estirmiş adamdır. O kadar ki Xavier de Montepin’e yerli bir isim gibi adetâ bir yakınlık duya-nz,
O «Kırmızı değirmen ııe ro-inandır?., fçnideki kahramanı Baron Roland de Laskar’ın hırsız olarak kendi çocuklarının odası, na girmesi!. Kırmızı değirmenin bulunduğu ada!..
Bu kitabın sararmış sahifeleri üzerinde kaç neslin gözleri merakla kocaman kocaman açılmamıştır ki?,.
Ya o ismi bile insanı hayallerin enginine atan «Gece kıra* İİÇCSİ»?,,
Daha böyle büyük kütlelerde roman okumak merakını alevlendiren eserler sayabiliriz, Meselâ «Esran Manuk Gümüş-
çiiyan tarafından tercüme edilen «Ekmekçi kadın», «Para kuvveti». «Biiyiik ikramiye», «Fakirler (lok-toru -... Ya o «Simon ve Mari»’.. Fakir Marlnin odasına kendisini öldürmek üzere konulan yılan’.. Sonra Gcorgc Ohent’in «Demirhane müdürü»..
Hele bunlar içinde llccktor Mafot’un bir . Bikes» kitabı var-di Bir köpekle, harp çalarak köyden köye, şehirden sehire giden bir çocuk ve bir ihtiyar... Bu kitap bana o derece (esir etmişti kl «belki eskisi kadar zevk duymam» diye üzerimdeki tesiri bozmamak için, çok İstediğim halde simdi yeniden alıp okuyamıyorum!,.
Hikmet Feridun Es
Acı bir kayıp
Halkalı Ziraat mektebinin eski mezunlarından, Nuriye Peyinin eşi. Y. Mimar Rıfat Peyinin babası, merhum Albay Şevket Adal'ın ve İstanbul Belediyesi Hesap işleri Md. muavini Osman Yüksd’In biraderi
A IIAMUt PEYİN
kısa bir hastalıktan sonra Tonrının ■ rahmetine kavuşmuştur. Crn veri 19 p>e günü öğle namazını . ......şvlklve cımûlnden knl-
[dırılacaktır. Mevla, rahmet eyllye.
İstanbul maarif müdürlüğü is-
TV ,, u,,, ı,ı ıııuuuııu;£u I4UI|U'U>IC imi
minin milli eğitim müdürlüğü olmak nisan perçem1 değiştirildiği Bakanlıktan vilâyete' müteakip Ten telle bildirilmiştin
S’h*.!? 4
AH9 AM
18 Nisan 1945
SON BASKI
FRANSA NASIL ÇÖKTÜ?
Yazan: Pîerre Lazareff Çeviren: Şevket Rfldo
—------- Tefrika: No. 14 ’
Fransız g-azetelerinin içyiizii
(M, Havasın olr ajansı vardır; bunun iç yüzünü açığa vurmak ne nasırların, nc muhalif gazetelerin, velhasıl İliç kimsenin İşine gelmez. Sebebi şu; M. Havas dünyanın her tarafı ile. muhabere eder; yer yüzündeki her memlekette çıkan her gazeteyi evvelâ o alır. Jean - Jacctues Rousteau caddesinde, postane binasının karşısında oturması da bir dakika bile kaybetmemek içindir.
«Mösyö Havasin havadis toplamak uğrunda fazlasile masraf ettiğini gören bütün Paris gazeteleri, şimdi tasarruf olsun diye aynı masrafları kendi başlarına yapmaktan vazgeçtiler. eskiden olduğu gibi yabancı gazeteleri tercüme ettirmek, bunun için adamlar kullanmak külfetinden kurtulan bütün gazeteler günün muayyen saatlerinde dış haberleri elde etmek üzere M. Havas'a ayda muayyen bir para veriyorlar. Böylece gazeteler farkında olmadan ancak Başvekilin neşrine İzin verdiği haberleri alıyorlar. Eğer yirmi gazete varsa, her biri de orLalamn 200 frank veriyorsa, M. Havas onlardan ayda 4000 frank alıyor demektir. Tabii 8000 frank da Nezaretten... Şimdi bütün gazetelerde çıkan dış haberlerdeki o zavallı benzeşmenin sebebini anladınız mı?
Artık her gazete, basının Maitre -Jac4ues*ı (1) olan M.Havas'ın gönderdiği haberi beyaza, yeşile, kırmızıya yahut maviye boyar durur. Bu bakımdan yalnız onun hazırladığı bir tek gazete vardır, bütün gazeteler o kaynaktan geçinir...»
1940 yılında da aktüalitesini muhafaza eden bu yazı tam bir asır evvel. 1840 da yazılmıştır.
M. Havas bir «Yabancı gazetelerden tercümeler bürosu» kurmayı 1835 senesinde akletmlştir. Gazeteler gibi bankaların çoğu da onun müşterisi İdi. İşi İlerleterek 1840 da Paris. Brüksel. Londra arasında posta güvercinleri vasıtaslle muntazam, bir haber servisi kurdu. Böylece İngil tereden cm saatte, Brükseiden dört saatte haber gelebiliyordu. 1850 der. İtibaren dünyanın her başkentinde bir muhabiri bulunuyordu. Telgraf leadedilince güvercin kullanmaktan vazgeçti,..
M. Havas 1860 yılına doğru hayatının en dahiyane fikrini buldu. Vereceği haberler mukabilinde kendisine istediği llânlnn koymak üzere bir ilân köşesi ayırmalarını gazetelere teklif etti. Diğtr taraftan ticarethanelerin İlânlarını dağıtan bir kaç ajansla da iş birliği yaptı. Gayet tabii olarak bu ticarethanelerin ilânlarını, gazetelerin kendisine haber mukabilinde ayırdıkları İlân yerlerine koyuyordu.
Havasln mirasçıları bu kârlı usulü ■ou derece olgunlaştırarak genişlettiler. Fransız gazetelerinin çoğuna haberleri ekseriya madeni blır klişeye basilmiş olarak gönderiyorlardı. Bu suretle gazetelerin ilân yerlerini emniyet altına alıyor, gazetelerde İlân neşretmek İBtiyen ticarethaneler de Havas'a baş im r m ak zorunda kalıyordu.
Havas ajansı yavaş yava^ Fransan ın başlıca şehirlerinde ve yabancı memleketlerde şıibt-ler açtı; dünyadaki bütün büyük bân şirketler Ue mukaveleler yaptı; sayılan gittikçe artan büyük havadis ajanslarlle. bu arada Ingiltere'de Reuter. Almanya* da Wolff, İtalya'da Stefanl, Belçika* da Belga, Ispanya’da Fabra, Romanya’da Rador, Rusya'da Tasa, Birleşik Amerika’da Associated Prese ajanslarlle haber mübadele etmek üzere kontratlar İmzaladı.
Tablatile her Fransız hükümeti. Havas Ajansının haberlerini kontrol etmekte gittikçe artan bir menfaat görüyor, bunun için de Havas ajansına gittikçe artan ve sonunda 30 milyon frangı bulacak olan mühim paralar ödüyordu. Havas bundan başka yabancı hükümetlerin, büyük firmaların, mal! mliesseselerln de ilânlarını dağılıyordu. Hattâ Fransız devleti bile İcabında, çıkardığı tahviller ve mili! mahsulün propagandasını yapmak üzere ona başvurmaya mecbur kalıyordu.
Fransız basınının en büyük gaze-telerin! iki taraftan, haber ve İlân yo-llyle elinde tutan Havas, diğer taraftan bu gazetelerin çoğunun sermaye-slle de doğrudan doğruya veya dola-yıshe İlgili İdi. Hiçbir rakip havadis ajansının elinde onunla rekabet edecek vasıtalar yoktu; bu yüzden dev onlan birer birer yutuyordu. Yalnız İki ajans onun gölgesinde yaşamaya muvaffak oldular: Radyo Ajanslyle. Fournler Ajansı. Fakat onlar da tamamen ikinci plânda kalmakla tutunabiliyorlardı. Habelrerlnl gazetelere verirken en seri cihazları yalnız Havas ajansı kullanırdı.
Yabancı ajanslar çekine çekine, haberlerini Fransız gazetelerine satmak İçin boş yere uğraşıyor, muvaffak olsalar bile bu da ancak kısa bir zaman sürüyordu.
Balzac devrinden zamanımıza kadar İşler gitgide kötüleşti; hattâ ara-rnra, hükümetten milyonlar alan ve
KALİFORNİYA
BUGÜN MATİNELERDEN İTİBAREN ■■»■■■■
MARMARA SİNEMASINDA
San Francisoo’nun bulunduğu bu kıta dünyanın en güzel, en bereketli, en zengin yerlerinden biridir
yabancı memleketlerde resmen. Fransız propagandası yapmakla mükellef olan Havas ajansının, kendisine ÜAn veren bazı müesseselcrln lsteğlle hükümetin teşebbüslerini doğrudan doğruya baltalamaya kalktığı görüldü. Üstelik Havas, rejlmo muhalefet eden gazetelere türlü yollardan para yardımında bulunuyordu.
Havas ajansının küçücük bir haberi borsayı altüst etmek, parlâmentoyu bir hükümetin düşmesine aebe-bolacak şekilde dalgalandırmak, hattâ bir kargaşalık, bir harb çıkarmak İçin kâfi gelebilirdi. Bu vaziyette kim Havas'a hücum eder, kötülüklerini ortaya dökeblllrdl? Fransız efkârı umum iyesinin takatini kesen zehirlerin en korkunçlarından biri Havas ajansı oldu. Buna rağmen çok zaman kötülük etmek İçin müsait muhit bulmuştur.
Bir gün MATIN gazetesine girmek İstedim. İdarecilerine tavsiye mektubu yazacak birini arıyordum. Bazılarının «zamanımızın RacIne'J» dedikleri, beni de seven büyük dram, muharriri Georgcs de Porto - Rlchc'e gittim. Mazarlne kütüphanesinin müdürü olduğu için Fransa Enstitüsünde oturan bu zat dalma canlı, harikulade bir İhtiyardı. Bana çok zaman MATİN gazetesinin sahibi Bunau -Varlll&'dan bahsetmişti. Beni onunla temas ettirebileceğini tahmin ediyordum. Daha İlk kelimelerde sözümü kesti;
— Sakın bu adamın gazetesine yazmayın, dedi, geçen asrın sonunda LE MATİN 1 satın aldığı zaman dostum Baron Henrl de Rotshchlld bu gazete İle alâkadar olmak İstiyordu. Meseleyi bana açtı. Bunau - VarlUa’nm kötü şöhretinden bahsederek bu İşten vazgeçirmeğe çalıştım. «Şantaj yapmaya kalkar* dedim. Baron olanca aaflığıyle «Hayır, azizim, şart koştum, diye cevap verdi, ona: Bunau -Varllla, şantaj istemem!» dedim, o da; «Şantaj katiyen yok... Ufak bir tazyik kâfi» diye teminat verdi.
Porto - Rlche anlattığı fıkranın keyfi İçinde beyaz bıyıklarını okşayıp bir çocuk kahkahası attı:
— Dahası var, dedi, ondan bir müddet sonra sefalete düşmüş İhtiyar bir muharrir üzerine dikkati çekmek İçin bir makale koydurmak maksadlle Bunau - Varllla’yı bizzat görmeğe gitmiştim. O günlerde MATİN gazetesi «Türkler Ermen İle re zulmediyor» diye tutturmuş, Ermenller lehine arka arkaya yazılar neşrediyordu. Bunau -Varllla. gazetesinin merkez binasındaki muhteşem odasında beni derhal kabul ettL Ziyaretimin sebebini anlattım. Daha ilk cümlelerde sözümü kesti: «Aziz üstadım,, MATİN gazetesi her zaman İyi niyetlerin emrindedir. Dostunuzun acıklı halini sütunlarımızda an la tınıya hazırız. Bu muharririn her türlü saygı ve merhamete. lâyık bir meslektaş olduğu anlaşılıyor, bu sebeple Bizden de Erınenlİer-den aldığıma paradan fazla bir şey Istemlyeceğlz.» dedi.
Georgea de Porto - Rlche yeniden bir kahkaha atlı . İnanmadığımı görünce, birkaç gün sonra, eskiden MA-TİN'de çalışmış mühim bir meslektaşla beraber beni de yemeğe davet ettL Bu zat dedi kİ: ■
— MATİN gazetesinin ne olduğunu anlamak İçin «Blöften şantaja, yahut Fra asada efkârı umumiye nasıl yapılır?» adlı küçük bir kitabı okumak lâzımdır. Bunau - Varllla bütün nüshalarını toplattığı İçin şimdi bulunmasına İmkân olmıyan bu kitap MATİN gazetesinin eski başmuharriri, şimdi de başlıca rakibi olan JOURNAL gazetesinin patronu Françols Mouthon tarafından yazılmıştır.» (Arkası var)
TEŞEKKÜR
Hayat arkadaşım
(Mükrime Bekter) in vakitsiz ölümü dolayıslle acımı paylaşmak lûtüfkârlığında bulunan büyüklerim, arkadaşlarım ve dostlarıma ayn ayrı teşekkürde bulunacak vaziyette değilim. Minnet ve şükran hislerimi bu suretle İfade etmemi mazur görmelerini rica ederim.
Türkiye Cümhıırlyet Merkez Bankası İstanbul şubesi Müdürü SADİ BEKTER (4958)
(1) Maltre - Jacques Mollöreln «Cimri, adlı komedisinde Harpagon’ un hem ahçisı. hem arabacısı olan »ah ıstır.
San Francisco yakınında Santa Barbara’da Ispanyol üslûbunda binalar
ANN 8OTHERN — RED SKELTON
Baştan başa zevk fe neş'e kaynağı
2-KADIN İNTİKAMI
ANNE DUCAUK
Canlı bir tarih safhası
ALEMDARve MiLLî’de
1 ■= KARA
TYRONK POVVER — MAUREEN O’HARA
Bu muazzam şaheser umumun arzusu üzerine bir hafta daha gösterilecektir.
2-VATAN ESRARI
Feragat, heyecan ve macera dolu bir filim
OPERA
San Francisco konferansının toplanma zamanı yaklaşıyor. Bunun İçin şehirde hazırlıklar artmıştır. Diğer taraftan konferansa iştirâk edecbk delegeler de yola çıkmışlardır. Gelecek haftadan itibaren bunlar San Franciseo'ya varacaklardır.
San Francisco, Amerikan batı sahilinde, Kaliforniya hükümeti dahilindedir. Kaliforniya, birçok cihetten, yalnız Amerikanın değil, bütün dünyanın en güzel parçasıdır, çeşitli tabiî manzaraları emsalsizdir. Toprağı çok bereketli, meyvaları çok nefistir. Bundan başka bugünkü sanayiin ruhu olan petrol bu memlekette pek boldur.
KaliforniyalInı iklimi ılık ve son derece lâtiftir. Kışın hava paltoya lüzum göstermlyecek kadar mutedildir. Yazın da sıcaklık nadiren 27-28 dereceden yukarı çıkar. Tabii manzarası, bereketli toprağı, mutedil iklimi yüzünden pek çok seyyah çeker.
Kaliforniyada zengin alton madenleri de vardır. Esasen bu kıta AvrupalIlar .aralından İlk dera altın hırsile keşfedilmiştir. İspanyollar altın hazl-nelerlle dolu olduklarını zannettikleri kıtayı Meksîkada bulamayınca, daha şimale sokulmuşlar. Kallfornlyaya girmişlerdir.
Kaliforniya hakikaten bir altın memleketi idi. Lâkin İspanyollar 31-tau yerin altında değil, yer üstündeki hâzinelerde açıyorlardı. Bu suretle on altıncı asırda bir hayli İspanyol maceraperesti Kaltfomlyaya gelmiş ve yerleşmiştir. Bunlar ziraat ve avcılıkla geçiniyorlardı. Gayet zengin altın madenleri üzerinde bulunduklarının farkında değildiler.
Kalifornlyanm altın madelııerl 1848 senesinde keşfedilmiş ve derhal buraya Ehli salip seferlerinden beri misli görülmemiş İnsan akını başlamıştır. İki sene İçinde memleketin nüfusu 14,000 kişiden 400.000 kişiye çıkmış, Kaliforniya'nın şimali Amerika Birleşik hükümetleri sırasına geçen bir hükümet olduğu İlân edilmiştir.
Bu altına hücum zamanında Kall-fornlyanın vâdl ve kırlarının renk renk çadırlı kamplarla nasıl kaplandığı ve buralarda nasıl bir seflhane ve efsanevi bir hayat sürüldüğü hâlâ roman ve masallarda canlandırılmaktadır. Altın hırsı teskin edilip tabii hayat avdet ettikten sonra da Kaliforniya hariçten insan atanlarına hedef olmakta devam etmiştir. Bu defa zengin petrol madenleri ve dünyanın her tarafında aranılan meyva-lan yetiştiren bahçe ve çlfliklerl, birden zengin olmak Istlyenlerl kendisine çekiyordu. Bu suretle nüfusu şimdi 7,000,000 kişiye baliğ olmuştur.
Kalifornlyanm tabii manzaraları çeşitli olduğu kadar, nüfusu dahi çok karışıktır. Asıl nüfusu, büyük bir kısmı İmha edilmiş olan Kızıl tenlilerden sonra buraya ilk gelen Ispanyol muhacirlerinden mürekkeptir. Bunlara şarktaki Amerikan birleşik hükümetlerinden öküz veya atb araba kafilelerde göçeden İngiliz ırkından olan Amerikalılar katılmıştır.
Daha sonra Avrupanın muhtelif memleketlerinden gelen muhacirler Kail fornly ayı ve San Franclsco’yu şarka açılmış bir kapı telâkki ediyorlar.
Uzak Şarklılar dahi burasım kendilerine Şimali Amerlkaya girmek İçin meydana gelmiş bir kapı telâkki etmişlerdir. Bunun İçin geçen yarım asır İçinde Kallfornlyaya Çlnden ve Japonyadan bir hayli muhacir gelmiş ve burada yerleşmiştir. Bu suretle Kaliforniya ve bahusus Sân Francisco şimdi bütün cihanın en kozmopolit ve ahalisi en karışık bir mıntakası sayılıyor.
Yüksek dağlar ve ölüm vadisi
Topografya noktasından noktasından Kaliforniya İki dağ silsilesi araşma sıkışmış bir büyük vâdldlr. Bu silsilelerden biri sahil boyunda uzamış sıra dağlardır. Diğer silsile şark-
taki adı İspanyollar tarafından konulmuş olan Sierra Nevada dağlarıdır. İkinci silsilenin dağları sahlldekl-ne nispetle daha yüksektir. Bunun en yüksek dnğı Mount Whltney olup denizin sathından 14,495 ayak yüksektedir. Halbuki bunun yBinbaşında bütün Şimali Amerikanın en çukur mıntakası bulunuyor. Ölüm vidlsl adını taşıyan bu çukur ova denizin sathından 275 ayak aşağıdadır.
Kalifornlyanm diğer arazisi de çok ârızabdır. Bunun sebebi vaktlle Sierra Nevada’nın yüksek, tepelerinde teşekkül eden cümudiyelerln parçalanmış olmasıdır.
Aynı zamanda yanardağ lndlfaları ve bir zaman San Franclsco’yu tamamen yıkan müthiş zelzele gibi âfetler arazinin ânzalaruu bir kat daha arttırmıştır.
Arazinin böyle arızalı ve dağlar arasında sıkışıp kalmış olması her türlü ziraat ve bahusus meyva yetiştirmek için gayet müsait iklim yaratmıştır.
Millî parklar
Amerikan hükümeti Kaliforniya’nın tabii manzarasını muhafaza etmek üzere en güzel yerlerini Milli park namı altında ayırmıştır. Bu mıntakalarda fabrikalar, şehirler, kasabalar ve diğer tesisat kurulması yasaktır. Burulan yalnız seyyahlRnn gezmesine mahsustur.
Sayısı ÜÇ olan bu mıntakalardan en meşhuru Yosemlte vâdİsidir. Burada dünyanın en yüksek şelâlesi bulunuyor.
San Francisco, Kalifornlyanm başlıca limanı olmakla beraber bu hükümetin en büyük şehri Los Angeles’-tir. Bu hükümetin cenup kısmında ve sahil boyunda bir düzlüğü işgal eden bu lâtif beldenin varoşları da çok mühimdir. Bunlardan biri Amerikan filim sanayii merkez! Holljovood’dur.
Los Angeles’in büyük caddelerinin İki tarafında palmiyeler bulunur. Bunlar Kalifomiyanın bu kısmı Hattı istiva altı iklimine dahil, bulunduğunu gösteriyor. Hakikaten burada yaz ve kış mevsimlerinin harareti arasındaki fark 14 İle 16 derece arasındadır. Los Angeles’te kibarların oturduğu sayfiye mahalli Palas Verdes büyük ve muhteşem bir plâ] ve sahil olup uzunluğu 1,200 mildir, şimalî Amerikanın bütün sahillerinin uzunluğu mecmuunun onda biri demektir.
Manzanlta gölü civarında Mount Lossen henilz sönmemiş ve şimdilik uykuda bir volkandır. Son defa 1907 senesinde IndHada bulunmuştu.
San Franclsco’nun cenubundaki Santa Barbara varoşu, bu şehri tesis eden Franstsken rahiplerinin devrindeki hayatı sürmektedir. Binaları da eski İspanyadaki üslübu muhafaza ediyor.
Kalifornlyanm eskiden çöl olan yerleri sulama kanalları tesis edildikten sonra zengin portakal ve limon bahçeleri halini almıştır.
San Francisco balıkçılığı He de meşhurdur. Yüzlerce motor ve yelkenli Büyük Okyanustan her gün buraya sardalya, ton. dil balığı, uskumru, morina balığı ve ıstakoz getirir. Balık konservesi yapmak üzere birçok fabrikalar kurulmuştur.
San Francisco şehrini aynı namdaki körefzln şarkındaki Okland şehrine bafilıyan ve 1936 senesinde açılan köprü 8 buçuk mil uzunluğunda olup dünyanın en uzun köprüsü sayılır
Eskiden Kalifornlyanm başlıca tabii serveti altın tnadelnerl İdi. Şimdi bunun yerini petrol tutmuştur. Buradan milyonlarca varil petTo! Amerikanın muhtelif mahallerine ve cephelere sevkolunuyor. — F
Türkçe söritt ve şarkılı milli şaheser ve
BEYAZ SENFONİ
SONİA HENNİE
Dans ve müzik mecmuası
z*
H A E E’de
A$K SARAYI
LUCILLE BAL #
Baştan başa neş’e, aşk ve müzik GUADALKANAL SAVAŞI Son harbin hakiki salın elerin den.

O, bir anne İdi-. Oğlunu öldürmüşler... Bir dişi kaptan kesil dİ._ Bin erkeğin yapamadığım bir kadın yaptı... O, bir orduya kumanda etti... ▼e bir ordu onu ölümden kurtardı.... İşte böyle kuvvetli ve hareketli şahnelerle dolu
VATANSEVER KADIN
emsalsiz süper filminin
Türkçe sözlü kopyam Orijinal kopyası
SARAY ve ŞARK
Sinemalarında birden gösterilecek ve bu kahramanı görerek alkışlıya-raksınız.
■”““
Semiha Berksoy
(SOPRAM O DRAM AT tK )
Memleketimizin yegâne opera sanatkârı
19 NİSAN 945 PERŞEMBEDEN İTİBAREN
Her akşam klasik müzik saatinde (21.15 - 21.45 arasında)
Taksim Belediye gazinosunda
Bugüne Matinelerden İtibaren
ELHAMRA SİNEMASINDA
Rus, edibi pusbkln’ln nefis eserinden

V:

(Dubrovsky)
Kin ve İntikam söndüren bir sşk.. Hissi filmlerin İçinde bir şaheaer
İlâveten: Kobrolar Arasında
Asya çöllerinde vahşi hayvanlar arasında çevrilen meraklı filim.
,-ÇEMBERLİTaş sinemasında—.
Bugün matinelerden İtibaren
Bu sene Istanbıılun sinema âleminde birincilik rekoru kazanan yedi hafta Ar sinemasında binlerce halkın hayranlıkla seyrettiği ve en nihayet herkesin diline destan olan
YILAN KADIN
Baş Rolde: MARGARET LOCKWOOD — JAMES MASON
23 Nisan Çacuk bayramı ınünasebetlle VALT DÎSNEY’in en güzel muazzam filmi.
SELAM DOSTLARIM
Baştan başa renkli emsalsiz bir şaheser Bu muazzam progT&ma İlâveten: Bu harbin en enteresan Jurnal filmi
YALTA KONFERANSI
Birleşik Amerika Devletleri Başkanı müteveffa^ RUZVELT İngiltere Barbakanı Mr. CHURCHİLL ve Mareşal STALİN malyetlerlla bir
arada Dünya sulhu ve düzeni için mühim kararlar verirken,
TURAN SİNEMASINDA —
Bugün iki büyük Türkçe sözlü filim birden
AR Sinemasında 8 hafta oynanan senenin er> çok muvaffakiyet kazanan filmi.
1-YILAN KADIN ürkçe Sözlii j
MARGARET LOCKHOOD _ JAMES MASON
Büyük aşk ve ihtiras sahnelerlle eşi bulunmayan hissi facialar filmi. İKİNCİ VE SON HAFTASI
2 -13 KAHRAMAN Büyük Türk İlimi
Türkçe sözlü - SAMİ AYANOĞLU -FATMA ANDAÇ - TALÂT ARTBMEL ■■■■ Her Türkün göğsünü kabartacak Kahramanlık ilimi.
ŞEHİR TİYATROSU Dram kısmında Saat 2113ü da DÖRDÜNCÜ R.1NRİ
Komedi kısmında HACI KAPTAN
Mevlûd
Babamız Mehmet Behiç ve,kardeşimiz Fatma Behlre’nin vefat tarihlerinin yıl dönümü müıusebetlle aziz ruhlarına ittihat olunmak ve ebedi hatıralarını yadeylemek üzere yirmi Nisan Cuma günü öğle namazını müteakip teşvlkly camiinde mevlut okutturulacaktır. Akraba ve aile dostlarımızın ve arzu eden zevatın şerel vermelerini rica ederim.
İbrahim Ali Erberk
Edirne’de 2 dükkân yandı
Edirne (Akşam) — Dün akşam Lyşekadm mevkiinde kahveci Tatar Recebin kahvesinin ocağından çıkan ateş etrafa sararak bu ve bitişiğindeki kahvenin yanmasına sebep olmuştur. vaktinde yetişen itfaiye ateşin civar binalara sirayetine meydan vermdeen yangını söndürmüştür.
Created by free version of 2PDF
7 ANIMADIĞIM1Z MEŞHURLAR:
Mithat paşaya ait yazılmamış bir suikast..
Selim ağa paşaya perdeyi arahklıyarak karşıyı gösterdi ve: “ İşte burada sizi öldürecekler!.,,
Mükemmel bir baba — Garip bir posta — Konsolosun karısının etekleri ( arasından çıkan mektup — Yazılmamış bir suikast teşebbüsü — «Paşa |' seni öldürecekler» — Şu karşıki konağı görüyor musunuz?..
--------------------------------------------------------------------z
Mithat paşa hususi hayatında «fevkalâde bir baba» W!. En büyük devlet. meşguliyetleri bt asında bile ev-lâtlarile gayet yakından alâkadar olurdu. Hem de nelere kadar. Meselâ o>ı küçük kızına evvelâ Sablre adını koymuştu. Sonra, hem de _ uzaktan mektup yazarak «Sablre» adını — belki hayatta biraz daha saadet bulur düşünceslle — • Mesrure> ye çevirmiştir. Mithat paşanın ev hususiyetlerini tesblt ederken, oğlundan, olduğu gibi . bayan Mesrure'den de pek ziyade İstifade ettik. Bayan Meşru re daha Beşikte ikön babasının mücadelelerine iştlrftk etmek zorunda kalmıştı. Birçok gizli evrak onun kundağının içinde Abdülhamldln adamlarından kaçırılırdı. Zaten Mithat paşa Abdülhamidln şerrinden kurtulmak İçin hazan gayet enteresan po-sta usulleri keşfetmeğe mecbur olmuştu.
Ailesine son derecede garip tarzda mekuıp yolladığı çok olmuştur. Hattâ dalıa sonraları tevkif edildiği zaman Türkiyedeki sefir zevcelerinin etekler) arasında gizlenmiş olarak ailesine mektup gönderdiği olmuştur.
Meselâ Mithat paşanın mektuplarını taşıyanlardan biri o zamanki İzmir Ingiliz konsolosunun genç zevcesi Madam Deniş idi. Bu cesur ve fedakâr kadın. Mithat paşanın sürgünden yazdığı İlk mektubu etekleri arasında taşımıştır. Madam Deniş Mithat paşanın büyük zevcesi Nalme hanımla yalnız kaldıkları bir dakika içinde hemen etekleri arasından mektubu sonsuz bir heyecan içinde çıkarıp karşısındakine vermiştir
Görülüyor ki o zamanda yalnız Mithat paşanın kendisi değil, ailesi, çoluğu çocuğu da aynı dağdağalı, heyecanlı hayatı sürmüşlerdir.
Sizi öldürmek istiyorlar! ■
Zaten konakta heyecan ve tehlike İle her an başbaşa yaşıyorlardı. Me- | eelâ tarih Mithat paşa konağında yalnız o meşhur, kanlı, korkunç «Çer— | kes Haşan» vakasını kaydeder. Fakat' "bunun bir de «perde a rkası» yazıl-1 mamış birçok cihetleri vardır kİ sı-ra® gelince göreceğiz.
Lâkin çerkes Haşan vakasından önce konakta başka heyecanlı bir vaka daha olmuştur. Maalesef bunu hemen hiç bir tarih kitabında bulamazsınız.
Hâdise şudur:
Bir gün Mithat paşanın yakın ve kendisine pek ltlmadettiğl adamlarından Selim ağa [Abdülâzizl tahttan İndirmek İçin kendlslie birlikte Hüseyin Avnl paşanın yalısına giden ağa] heyecan İçinde Mithat paşaya yaklaştı ve kendisine su malûmatı verdi'
— Sizi öldürecekler paşa!..
Devrinde en ziyade suikastlarla karşılaşan İnsanlardan biri de Mithat paşa İdi. Kaç kere öldürülmek istenilmişti. Halbuki ölümden hiç korkmazdı. Fevkalâde soğukkanlı İdi. (Ve yine bizim tarihlerin kaydetmeği unuttukları bir nokta da. bu soğukkanlılığı gayesinde, Çerkes Haşan vakasında ve pek meraklı bir surette ölümden kurtulduğudur Bunu da göreceğiz.!
Mithat paşa onun yüzüne baktı. Belim ağa katiyen yalan söylemezdi. Mithat paşa «seni öldürecekler» sözü üzerine Selim ağaya yalnız 1kt sual
— Nerede?. Ne şeklide?..
Selim ağa Mithat paşaya:
— Biraz gelir misini- pnşam?.. Nerede ve ne şekilde sizi öldürmek istediklerini göstereyim!..
Mithat paşa İle Selim ağa konaktaki «Mavi salon» den, «Kırmızı salon* a geçtiler.
Selim ağa pencerelerden birinin perdesini aralıklıyarak Mithat paşaya karşıyı gösterdi:
— Şu binayı görüyor musunuz?..
— Gördiim... Ne olacak?.
— İşte orayı sizi öldürmek İçin kiraladılar. Pencerelerden ateş ederek i sizi öldürecekler!..
Mithat paşa ekseri zamanlarını bu Kırmızı salonda geçirirdi. Bunun İçin Selim ağanın dediği doğru olabilirdi. Esasen cesareti derecesinde temkinli bir adım olan Selim ağa kati bir şey bilmemiş olsaydı bunları söylemezdi.
Mithat paşa bunu soğukkanlılıkla karşıladı. Fakat karşıki konak hakkında tahkikat yaptırınca kendisinin de şüpheleri son derecede arttı. Buraya girip çıkanlar belli değildi. Ve hepsi acayip bir takım İnsanlardı. Kendisi Kırmızı salona geçtiği zaman konağın penceresinde bir takım esrarengiz gölgeler beliriyordu. Yalnız konak kirada Udi. Ve asıl ev sahibinin bu işlerle hiç alâkası yokta. Paraya
Mithat paşanın kızı Mcsrure hanımın eski bir resmi
da İhtiyacı bulunduğu İçin burayı satılığa çıkarmıştı.
Mithat paşa. Selim ağa vasıtaslle hemen bu satışa girdi. Ve kendisine suikast hazırlanan bu ahşap ve bakımsız binayı 1200 altına satın aldı. Zevcesi Nalme hanımın ilştüne yaptı. Tâmlr ettirdi. Bu suretle suikast oeağtnı zevcesine bir İrat haline soktu. Böylece konak da Zülveçheyn bö-
' lüğü, 24 odalı harem dairesi, 24 odab selâmlık İle birlikte dört ayrı binaya çıkmıştı.
İşte bu Mithat paşanın hayatında, hiç yazılmamış bir suikast teşebbüsüdür.
Bayılan adam..
Böyle ölüm tehlikeleri Ue Mithat paşa oldukça sık karşılaşmıştır. Lâkin Mithat paşa bakışlarının kuvveti Ue de bir kaç. kere kendisini kurtarmıştır.
Meselâ bir defasında Islahhane bahçesinde kendisini aylardan beri takibeden bir zat bir çalılığın arkasına »aklanmış, yanındaki piştovun tetiğine elini götürmüştür. Tetiği çekecek ve Mithat paşayı vuracak
Fakat İşte o zaman âdeta bir mucize olmuştur, Mithat, paşa o tarafa dik dik bakınca heri! o saniyede Bayılmıştır. Bu Mithat paşaya ilk yapılmak İstenen suikasttır. Mithat paşa adamı affettikten maada üstelik maiyetine de almıştır
Vallahi rl»* -•-!»»■» söyledim. billahi de..
Mithat, paşanın bakışlarının tesirini gösteren garip bir vaka da onun gençliğinde olmuştur.
Bir hâdiseden dolayı kendisini mahkemeye şevkettiler. Aleyhinde çalışan birçok kimse vardı. Ve bunlar Mithat beyi mahvetmek İstiyorlardı. Mahkeme huzuruna «HaTlt bey» İsminde bir şahit getirmişlerdi. Mithat bey aleyhine doldurulmuş olan Hallt bey hiç bir hakikate dayanmadan attı, tuttıı. Herkes anlamıştı ki Mithat bej» yıkılmak üzeredir
Şahit bıı derece aleyhte ve müthiş sözleri bitirdikten sonra yerine gitmek üzere idi Mithat paşa fle bakıştılar. Hali t bey o zaman mahkeme reisine döndü ve şunları söyledi'
— Deminden beri söylediklerimin cümlesi vaJl&hi de tamamlle yalandır. Billahi de yalandır, TallAhi de yalandır...
Şahit hapishaneye gönderildi.
Hikmet Feridun Es
Nazilerin Kâbesi: NURNBERG
Nazi partisi, senelik kongrelerini Amerikalıların eline geçen bu şehirde yaparlardı
937 kongresi münasebetile Nurnberg’in yanında kurulan seyyar şehir — Musluklarından su yerine şarap akan çeşme!
Torik bol
Balıkçılar sarfetmek imkânlarını arıyorlar
KIZILRJ5
(Beşinci Basılışı)
Yunanistan» taze balık gönderilmesi döviz müsaadeslzllğl yüzünden kabil olamadığından balıkçılar, bundan sonra tutulacak balıklar için İstihlâk imkânları an yurlar.
Her gün tutulan toriklerin beş bin çifti İhracat İçin tuzlanmakta, beş bin çifti de İstanbul ve diğer şehirlerde taze olarak halk tarafından sarfedllmcktedlr. Halbuki her gün 50-80 bin çift torik tutulabilmesi kabildir.
Balıkçılar cemiyeti, hayır müessese! "ri İle Kızılay», yatılı mekteplere ve fakir halta çok olan parti kaza balkanlarına müracaat ederek satll-mıyan bahkaln parasız vereceklerini bildirmişlerdir. Çok balık tutulduğu zaman bu yolda hareket edilecektir. Bununla beraber, yine denize çok miktarda balık dökülmesine lüzum hasıl olacaktır.
Toriğin çifti balıkhanede 230 kuruşa satılıyor.
Edirne’de yağlı güreş müsabakaları
Edirne (Akşam) — Her sene Edirne fiarayiçl mevkiinde yapılmakta olan /Türkiye yağlı güreş baş pehlivanlık müsabakalarının bu sene daha geulş Ölçüde ve güzel bir programla yapılması İçin şimdiden UgUl kurum ve daireler tarafından faaliyete geçilmiştir.
Her yal C. H. partisi genel sekreterliği tarafından çeşitli surette yapılan para yardımları Ue derece alan pehlivanlara armağan edilen saatler vo hediyelerin bu sene daha fazla arttırılacağı memnunlukla haber alınmıştır.
Şehrimiz Çocuk Esirgeme Kuruntunun yararına yapılmakta olan bu müsabakalara bu sene bütün halk parasız olarak katılabilecektir. Kurum için ayrı bir gelir temin edilecektir.
Güreşlerin bu yıl 25, 20 ve 27 nel günlerinde yapılması kararlaştırılmıştır.
Yazan: Abdullah Ziya Kozanoğlu
20 yıl evvel Türkiye Yayınevinin çıkardığı «Resimli Mecmuada tefrika edildiği günden beri bütün Türk gençliğinin heyecanla okuduğu bu fevkalâde meşhur kitap, memleketimizde -şimdiye kadar yazılan tarihi romanların en güzeli ve en mükemmeli olduğunu: dünyanın 3 büyük diline tercüme edilmesi ve tam (8) defa yeniden basılmış olmaBİyîe ispat etmiştir.
Şanlı tarİllimizin çok mühim bir devrini, hakiki manzaraları vo şahsiyetleriyle gözlerimizin önünde kudretle canlandıran bu eser, her Türkön nesilden neslle armağan bırakacağı bir kahramanlık, fedakârlık: ve aşk destanıdır. Raflarında KIZIL, TUÖ bulunmıyan bir Türk evi kütüphanesinin büyük bir eksiği var demektir. 15X21 boyunda 228 sahlfe, husus! olarak yaptırılmış 16 tablo va 8 renkli mukavva kapakla ciltli olarak fiatı 150 kuruştur.
«Türk romanları serisinden» şimdi-
Dün gelen telgraflar yedinci Amerikan ordusuna mensup kıtaların evvelki akşam geç vakit Bavyera'da Nurnberg şehrine girdiklerini bildiriyordu. Bu haber dünyanın her tarafında büyük akisler yapmıştır. Bunun başlıca sebebi Nurnberg’in Na-ztlerln kâbesi hükmünde olmasıdır. Harbdeıı evvel Nazi partisinin senelik kongreleri bu şehirde toplanır. H:*ler bu münasebetle uzun nutuklar söylerdi. Kongre münasebetiyle asker geçit resimleri yapar, şehir bir düğün evi halini alarak gece gilndiiz eğlenceler tertibedillrdl, Nazilerin nazarında. büyük mânevi kıymet! olan hu şehrin kısa bh zaman le|T,de N’ü’-e-flkl-r tarafından zaptedllmesi Alman va'da müteassıp Naziler üzerinde büyük t^rir yanacaktır.
h^>r-kerg şehri
Nambere. Bavyera’da Maln nehrinin bir kolu olan Pegnltz nehri üste-rln-ip büyük ve çok eski bir şehirdir. Nüfi’su SOP'binden fazladır. Şehir, or-tncnğ manzarasını tamamen muhafaza r-’-udştlr. Dar. dolambaçlı sokakları c.nktur. Fi-ser binalar on dördüncü ve on b-'incl asırdan kalmadır. 12 İnci asırda yapılmış olan şehre hâkim şato, yine bu asırdan kalma kili-’-r. nn besinci asırda yapılmış be-lrdh'p dairesi pek meşhurdur Şehirde nrto'catMen r(-ı- «dis-el çeş-
meler vardır.
Nurnberg eski bir şehh olmakla beraber son zamanlarda yanında, yeril mahallelerin katılmaslle. venl bir şehir vücut bulmuştur Fakat bu şehirde de eski üsluba, eski mimarî tarzına tamamen riayet edilmiştir
Nurnberg çok mühim bir sanayi ve ticaret merkezidir. Şehrin dış mahallelerinde pek çok fabrika vardır. Bu fabrikalarda makine, ziraat aletleri, oyuncak, kurşun kalerri! yapılır. Nurnberg dünyanın en büyük kur$UQ kalemi merkezidir. Burası aynı zamanda büyük ziraat piyasasıdır. Civarda İdrak edilen mahsul hep Nurn-’berg’de satılır
Nazi kongreleri
Yukarıda da söylediğimiz gibi Nazi partisinin senelik kongreleri Nura-berg'de toplanırdı. Kongre bir hafta sürer, yapılacak merasimde bulunmak üzere Almanyattin her tarafından yüz binlerce halk bu şehre giderdi 937 toplantısı kongrelerin en parlağı olmuştu. Bu kongre münasebetiyle Nurnberg'e. tamam bir buçus milyon Alman gitmişti. Bunları götürmek için husus! trenler hareket ettirilmiş, büyük tertibat alınmıştı. ŞehrLn yakınındaki eski sergi sahası bıı münasebetle muazzam bir toplantı yeri haline getirilmişti. Hltier, Nazi partisi erkSnı ve miktarı İki milyona yaklaşan halk burada ve civarındaki kırlarda toplanarak, her tarafa yerleştirilmiş hoparlörlerden Hltier İn nutkunu dinlemiş, sonra askerin yaptığı geçit resmini seyretmişti.
Hltier 037 nutkunda Bolşevlzme karşı şiddetli hücıımlarda bulummuş aonra şu sözleri söylemişti:
«Bugün ortada 8 hakikat vardırı
1 — Versallles muahedesi ölmüştür,
2 — Almanya tamamen hürdür, 3 — Bu hürriyetin garantisi ordumuzdur. Almanya şimdi yalnız değildir. Kuv-veLll hükümetlerle aramada sıkı bağlar vardır. Bu hükümetlerin başında İtalya gelir. İtalya İle münasebetlerimiz daha ziyade kuvvetlendirilecektir. Aramazdaki anlaşma, delilik kar-
Yukarıda Nılmberg-’de 937 kongresinden bir köşe, aşağıda açıkta dansedenler
Musluklarından su yerine şarap akan çeşme
gaşalığı içindeki Avrupada bir emniyet unsurudur. Japonya ile anlaşmamız medeni âleme yapılacak taarruza karşı medeniyeti birlikte müdafaa maksadlledlr. Diğer devletlerin de
ye kadar çıkan kitaplar:
SİLAH ARKADAŞLIĞI 80
ATUHAN J25
PATRONALt’LAR 180
BAVCI BEY 180
MALKOÇOĞLU 100
SAHİBENİZ 100
Çıkaran: Türkiye Yayınevi.
SİNEMA ROMANLARI
Birinci kitap
YILAN KADIN
Senenin en muvaffakiyetli filminden alınmış bol fotoğraflarla çıkU.
İyi kitapçılarda »rayıma 60 kuruş. Toptan satış: P.K 1309-
Galaln
Yukarıda seyyar şehre gtrlş, aşağıda seyyar havagazı fabrikası
Created by free version of 2PDF
beliren alâmetleri takdir ederek sulhu ve medeniyeti koruma cephesine katılacaklarını ümldediyoruz. İktisadi vaziyetimiz, düzelmektedir. Fakat dört tarafımızda harb tehlikesi vardır, bunun İçin kuvvetlerlr ittirdik.»
Hltier. nutkunda Da-senuğı Kuvvetli hükümetlerden harb içinde esaslı hiç bir yardım görememiş, harbin sonlarına doğru tamamen yalnız başına kalmıştır
Seyyar şehir
Nurnberg'de 937 senesinde tuplu-nan kongre ti eylülden 13 eylüle kadar sürmüştü. Kongreye ve bu münasebetle yapılacak şenliklere iştirak etmek üzere Almanya'nın muhle lif noktalarından hususi ilenlerle giden bir buçuk milyon nüfusu barındırmak için şehrin kenarında seyyar yeni olr şehir kurulmuştu. Bu şehir kamyonlardan, barakalardan mürekkepti. Seyyar şehirde yatıp kalkacak yüz binlerce insan İçin lokantalar, posta şubeleri, telgrafhane açılmış, seyyar bir elektrik santralı ve havagazı fabrikası kurulmuştu.
Nurnberg baştan basa donanmış, her tarafta eğlenceler tertlbedilınişt!. Sokaklarda, meydanlarda halk mütemadiyen dansetmlştl. Yine bu münasebetle beş musluğundan su verin® şarap akan bir çeşme yapılmıştı
Halk evlen ve Kurum'ar ||
* Kadıköy Halkevi baştamUğmdan; 18/4/945 perşembe günü saat 18,3U da sayın Prof. Dr. Sani Yaver tarafından (Ispanya'da ne Gördüm) mevzulu bir konferans verilecektir
■h Ç. E. Kur umun dan: Çataıııncçı-larâa 21 - 23 numaralı mağazada elbise tüccarı bay Sadık İsmet tara-fından Kur tının m uza bir kurban bedeli olarak 4(1 Ura teberru edilmek surrtlle gösterilen yardıma tefekkürlerimizi bildiririz
* Beşiktaş Gençlik Kulübü başkanlığından: Kulübümüzün çmekdar sporcularından ve Milli takını kaptanı merhum Hüsnii Savman'm ruhuna İthaf edilmek üzere bugünkü çarşamba günü İkindi namazını müteakip Beşiktaş Skıaıipnsa camiinde Mevlûdii Nebevi kıraat olunacaktır.
TÜRK MUSİKİSİ KONSERİ
20 Nisan cuma günü saat 18 de Şehir Tiyatrosu Komedi kısmında İstanbul Konscrvatuvarı tarafından mahur puselijt faslını İhtiva eden bir konser verilecektir.
Mersin meyva usaresi fabrikası
Adana (Akşam) — Mersindeki meyva usaresi fabrikası, meyva mevsiminin bitmesi yüzünden çalışmasına son vermiştir. Önümüzdeki mevsimde Istlhsâl&t arttırılacaktır. Usareler her tarafa gönderilecektir.
T 8 Ki'an 1945
Sanıfe 6
HALK DOKTORU
Dört genç kız. odahıtı kapısını kilitlemişler. misafir salonundan aşırdık- 1 lan kokulu sigaraları gayet acemi hareketlerle içiyorlardı. Sigara iç- t mek! Şu esnada onlara ne mühim 1 bir iş gibi geliyordu!!.. Hareketleri ' mübalâğalı idi. Fazla kadınca tavırlar takınıyorlardı. Sigaraları tâ ağaları- * nin bir kenarına iliştiriyorlar, sonra • Siızgun gözlerle dumanları etrafa : savuruyorlardı. Hattâ içlerinden biri de dumanı, küçük zarif burnunun Kanatlı deliklerinden de çıkarmağa muvaffak oluyordu. Lâkin hepsi bunu yapamıyordu ki...
Dışarıdaki en küçük gürültü onların bu artist cakalarını bozuyor, sofayı uzun uzun, heyecanlı heyecanlı dinliyorlardı. Zira sigara elde yakalanırlarsa halleri berbattı,
Pencerenin yanında duran yiteii kahve rengi çilli ve kızıl saçlı olan heyecanla atıldı:
_ İşte... işte... Geçiyor!..
Hepsi birden tül perdeyi aralıkla-yıp cama dayandılar. Karşıkl kaldırımdan siyahlar giyinmiş kırk yaşlarında, bem beyaz uzun saçlı lâkin yakışıklı bir adam geçiyordu.
Kızlardan biri derin bir nefes aldı. Hepsi de beğenin bakışlarla kaldırımdaki beyaz saçlı adamı t&kibcdl-yorlardı. Bu meşhur bir musikişinas, aynı zamanda kuvvetli bir şairdi de.. Kendi eserlerini kendi bestelerdi, On dört yaşından or. dokuzuna kadar bütün gene kızlar bu zatı «Dünyanın en ince erkeği, diye tanırlardı. Nasıl tanımasınlar ki bu adam güllerden, bülbüllerden, mehtaplardan, fırtınalardan. çiçeklerden ve rüyalardan başka btr İşi yoktu.
Kızlardan on yedi yaşında Olanı İçini çektikten sonra-
— Doğrusu ona benziyen bir kocam olmasını pek isterdim.. dedi ve sigarasının külünü silkti.
Ötekiler cevap verdiler!
— Kim istemez kİ?..
Adam karşıkl apartmana girdi. Ve gene kızlar perdeyi kapattılar. Beyaz saçlı musikişinas ve şair bu semte yeni taşınmıştı. Kendisinin aksine tombul bir karisi vardı.
Her halde öyle mühim eşyaları olmasa gerekti. Zira bir kamyonun içinde yırtıklarından dışarıya eski osta notalar fırlamış üç çuval, bir eski piyano, kara derileri soyulmuş İki keman kutusu, karyola haline sokulmuş etrafı tahta çerçeveli bir .somya, bir İki sandalye, yayları dışarıya fırlamış, birbirile takım olmıyan üç koltuk. Bir çamaşır sepeti içinde gazete kâğıtlarına sarılmış küçük küçük paketler ve seker sandıklarına doldurulmuş bir sürü kitap. İşte bu kadar Lâkin gene kızlar:
— Ne olacak?., diyordu- Aşk İçin daha büyük daha İhtişamlı bir dekora lüzum var mı?., Elverir kİ İnsanlar birbirini sevsinler!..
— Her halde karısı çok mesut kadın!. Bu kadar İnce ruhlu bir adamla evlenmek az uz talih mİ?.. Onlar hep günlerini derin bir aşk İçinde geçirirler değil mİ?.. Kim bilir ne şairane ve ne uzun uzun sevişirler...
Bunu söyliyen «Aaaaûh' . »diye gö-giis geçirdi. Ve o sırada yanlış bir manevra yaptığı için boğazına sigara dumanı kaçtı. Gözlerinden yaşlar boşanırcasına öksürdü. Ve kirpiklerindeki rimeller siyah rivah aktı. Lâkin yine de karşıkl yeni komşunun bahri devam ediyordu.
Kızlardan biri:
— Beni bir milyoner istese bir de ruh adamı ise hiç tereddüt etmem...
— Hangisine varırsın,.
— Tabii ruh adamına.
— Ben de öyle...
— Kim bilir şu karşıkl meselâ maddi dünyadan uzaktadırlar. Bazı kocalar Borla yaşayışlarını maddileştiriyorlar. Sanki âli e İçin mutlaka soğanın, yağın. zejtlnyağının, etin Batini bilmek
çarşı pazar, bakkal, manav aahnasi haline sokuyorlar... - I
Böyle konuşan yaman bir fLloeoC tavrlle ve sigarasını silkdlgl parmaklarına kadar ukalâ hareketlerle devam etti.
— Rica ederim. Sevişen bir çift •cin sığır elinin hat! konuşulmağa değer bir mevzu mudur?,. Zeytinyağı meselesi ağıza alınır mı?.. Sevilenler İçiıı bulgur Hallerinden pirinçten, undan başka konuşulacak ne çok şeyler vardır. >
Ötekiler büyük bir hayranlık İçinde ı arkadaşlarının dediklerini dinliyor- i tardı. Ne kadar doğru söylüyordu kız.. : Ordinaryüs profesörler bile böyle : okkalı lâf edemezdi...
Son olarak genç kı« şunları ilâve etti:
— Hakiki surette sevişen bir çift bunlardır!.. Bir saniyelerini aşksız geçInrıedliderine eınlnlm!.,
Ne tuhaf. Genç kızlar hep genç evlileri bütün İşlerini güçlerini bir tarafa bırakıp, hattâ ne yiyip, ne İçip ve uyumadan her saniye seviştiklerini. birbirlerine diller döktüğünü sanırlar. Onların nazarında genç kö-ca eli kalbinin üstünde bir heykel gibi zevcesinin karşısında hiç Jumıldama-dan, hiç bir İş görmeden. senelerce . sevgisinden bahsetmekte, dil dökmek. tedir. Yiyecek?.. İçecek? . Çarşı, pa-ı zar?.. Bunlara ne lüzum var?. Hattâ ■ genç evlilerin eşyası arasında koca-ı man kocaman ve altlan kap kara L yemek tencereleri de ne olacak ki? . Değil mİ efendim?.
• Günler böyle geçiyordu Bir sabah ı «Dünyanın en mesut ve en şiir dolu hayatını geçiren kadın» diye tarif
- edilen musikişinasın karısı elinde ip örgülü bir çantanın İçi pırasalar, ı maydanozlar, kuru soğanlar, havuç. lorla sokağın köşesini dönünce kızlar pencereye üşüştüler. Hep bir ağızdan'
— Gözlerime İnanamıyorum Soğan almış!.. Pırasa almış' Havuç almış!.. Maydanoz almış ha' Pazardan geliyor!..
Dediler ve buna pek şaştılar.
Hele ertesi günü balkonda beyaz uzun saçlı hülyalı bakışlı sanatkârın karısı İle birlikte, sokaktan geçen portakalct İle bağıra bağıra pazarlık ettiklerini görünce hayretten küçük dillerini yutmadıkları kaldı.
Demek onların düşündükleri gibi bir «Şiirli dünya» yoktu. Soğanın v* sığır etinin flatl konuşulmayan bir «His dünyası» mevcut değildi Şaşılacak şey!.. Genç kızlar hâli bu dünyayı arıyorlar...
(Bir yıldız1
Roosevelt’in kurduğu ordu
Burun ve gırtlak nezlelerini nasıl iyi etmeli?
Yazan Doktor HAFIZ CEMAL (LOKMAM HEKİM»
Roosevelt’in meydana getirdiği ordu bugün bir mühendis gibi çalışmakla ve hesaplan da bugünkü mühendislik hesapları kadar kati çıkmaktadır
ANKARA RADYOSU Bugünkü program
18.00 Salon orkestrası. ıg.ao Ziraat saati, 18.45 Dans müziği (pl.l. 19.00 Haberler. 19.20 Geçmişte bugün. 19.25 Şarkılar, 19.+5 Kahramanlık saati, 20.00 Marşlar. 20.15 Radyo Gazetesi. 20.45 Yurttan sesler. 21.05 Cumhur Başkanlığı Armoni murikasl. 21.50 Fasıl. 22.15 Müzik 22 45 Haberler.
Yarın sabahki program
7.30 Hafif müzik (pl.>, 7 45 Haber-1er. 8.00 Hafif müzik (pl 1. 8.23 Spor saati (Vücudumuzu çalıştıralım), 1230 Şarkılar, 12-45 Haberler, 13.00 Salon orkestrası.

komşular ne derece ve kanları
Devlet sağlık mûesseselerl ve daireleri, hükümet ve hastane tabipleri; sıtmayla savaş teşkilâtına bağlı memurlar bütün sıtmalılara bedava (Atabirin) verirler ve nasıl kullanılacağını da tarif ederler.
a Gripten ve hattâ soğuktan ilerili gelen burun nezlesi, önem veril- : mezse çabuk geçmez, yayılır, ta . alın boşluğuna gider ve çok fenalık verir. Boğazı saran grip bakılmazsa orta kulağa kadar yayı- ı lir. Uğultular ve akıntılar verir. Nihayet gırtlağı sararsa, ses tutukluğu, ses kısıklığı verir. Daha sonra nefes borularına ve akciğerlere hücum eder.
Yazacağım ilâçlar yalnız gripe mahsus, özel değildir. Soğukal- : gınlığından ileri gelenlere de fayda verir. Bu ilâçların hepsini yapmak lâzım değil. Halinize ve kesenize elverişli olan devaları yanabilirsiniz,
şş*
1 — Bir çay kâsesine iki kahve kaşığı kolonya koyunuz. Bunun üzerine fıkır, fıkır kaynayan suyu dökünüz. Husule gelen buharı (buğu) yu burnunuza, boğazınıza çekiniz. 4-5 dakika devam ediniz, 24 saat zarfında 3-4 defa tekrarlayınız.
2 — Bir bardak kaynar suda 5 damla nane ruhu ve iki kahve kaşığı kolonya ilâve ediniz. Buğusunu buruna, boğaza doğru çekiniz. Eski haminneler gibi başınıza bir de örtü korsanız, husule gelen buhardan daha çok faydalanırsınız.
3 — Büyücek bir cezveye taze veya kuru nane, kekik otu koyarak kaynatınız. Husule gelen bahan, buğuyu burnunuza, boğazınıza çekiniz.
4 — Bir bardak kaynar suya 3-4 damla kekik ruhu ve nane ruhu ilâve eder etmez buğusunu
. çekiniz.
5 — Büyücek bir cezvede (sıtma ağacı) denilen (Okaliptüs)-ün yapraklarını yalnızca ve yahut nane ve kekik otu ile karıştırarak suda kaynatınız. (4-5) dakika buğuyu çekiniz.
6 —■ (Ada çayı) nı kaynatıp buğusunu yukarıda yazdığını gibi yapınız
7 — Ihlamur, papatya, mürver, hatmi (Melisa) gibi faydalı çiçeklerden, otlardan yapraklardan herhangi birinden ve yahut hepsinden birer tutam alarak suda kaynatınız, buğusunu çekiniz.
Q — Denizin akıntılı, temiz bir yerinden su alınız. Bir çeyrek saat kadar kaynatınız. Ilıklaştığı zaman bir bardak kadar alınız. Burnunuza hafif hafif çekiniz. Günde (2-3) defa yapınız.
9 — Bir bardak kaynar iyi suya veya ıhlamurlu suya bir kahve kaşığı evde kullandığınız (tuz) bir kahve kaşığı kadar da (karbonat) denilen Bikarbonat dö sud karıştırıp eritiniz. Ilık olarak burnunuzun içini hafifçe yıkayınız. Burnunuza abdest alır gibi çekiniz.
10 _ (Gül suyu) veyahut (çiçek suyu) ha (2-3) damla (giil yağı) karıştırınız. Hafif ateşte kaynatmaya çalışınız. Buğusunu burunla boğaza çekiniz.
11 — Kurumuş gül yapraklarını yalnızca veyahut kurumuş portakal, limon, turunç çiçeklerinden herhangi biriyle kanştua rak kaynatınız. Buğusunu çeki nîz.
1 12 — (Laden) denilen bir mad-
de vardır. Bir fındık içi kadar kesiniz. Suda kaynatarak buğusunu çekiniz.
13 — Kuru veya taze çam yapraklarını kaynatınız. Buğusunu çekiniz.
14 — (Ardıç tohumu) ndan biraz kaynatınız. Buğusunu çekiniz.
15 — Taze veyahut kurumuş portakal — limon — mandalina — turunç kabuklarından her hangi birinden veyahut topyekû-nundan biraz alıp hafif ateşte kaynatınız. Buğusunu çekiniz. Bunların pek az kalan kokularından faydalanırsınız
16 — Bir çay bardağına iki kahve kaşığı kolonya koyunuz. Kızlann çantacıklannda bulunan herhangi (esans) dan olursa ol sun (3-4) damla ilâve ediniz. Bu bardağa kaynıyan suyu boşaltı, nız. Çıkan buğuyu (4-5) dakika burnunuza, boğazmıza çekiniz,
17 — Eczanede (yağlj gomenol) veyahut (gliserini! gomenol) yap tırınız. Günde (3-4) defa burnu nuzun içine damlatınız.
18 — Eczanede (vazelin Bori ke mantole) yaptırınız. Gündı (2-3) defa burnunuza koyunuz
19 — Hekim enfiyesi den iler beyaz bir enfiye vardır. Eczanedf gayet ince toz halinde olan asi(! borik ile (Mantol) karıştırarak satarlar. Günde (3-4) defa enfi ye gibi burnunuza çekiniz. He; defa da kutunun içindeki tozdar temiz bir kâğıda biraz koyunuz Burnunuza çektikten sonra kâğı dı atınız Ve bütün tozlan mikroplandırmamak için parmaklarınızı enfiye kutusunun içine koymayınız.
2Q _ Ecza depolarından, eczanelerden bir şişe (o oksijene) denilen (oksijenli su) alınız. Ba şişenin ağzını her zaman sımsıkı kapayınız. Bu ilâçtan bir çorba 1 kaşığı kadar alınız. Bir bardak dolusu ılık ıhlamura kanştmmz. Burnunuzun içine hafif hafif ço-kiniz.
21 — Ihlamur — mürver —
■ hatmi — papatya — gü! yapra-' ğı — yaş veya kuru menekşe gibi
ot ve çiçeklerden herhangi birini
• veyahut hepsinden birer tutam ‘ alarak haşlayınız. Her bardağa ' bir çorba kaşığı (oksijenli su) 1 karıştırıp burnunuza çekiniz.
■ Günde (3) defa tekrarlayınız.
• 22 — Eczanede (60) gram saf. beyaz ispirto (alkol) içine (2) gram (mantol) koydurunuz, Bu ilâçtan bir bardak kaynar suya bir kahve kaşığı koyunuz. Buğusunu burnunuza, boğazınıza doğ' ru çekiniz
: 23 — Eczanelerde fkorizal)
■ denilen bir ilâç vardır Bu ilâçtan bir kahve kaşığı alınız. Fıkır. fıkır kaynıyan bir bardak suya veya ıhlamura koyar koymaz buğusunu, buharını burnunuza.
' boğazınıza çekiniz. Günde (3-4) ı defa yaparsanız- hem burun nezleniz, baş ağrınız geçer ve hem de , ses tutukluğunu giderir.
''j
Gözlerini kapadığı zaman bir ucu Berlin kapılarına, öteki ucu Japon ana vatanına dayanmış Ve Mihver harbini sona erdirmekte en büyük rolü oynamış olan Amerikan ordusunun meydana getirilmesinde en büyük rolün ve şerefin herkesten ÖnCc Reis Roosovell'e alt olduğunda kimse şüphe edemez. O; yalnız bu ordunun komutanı İçin ona «Benim- drmeğe hak kazanmamıştır, -belki bundan daha ziyade bu orduyu hiç yoktan meydana getirmekteki büyük dehası, modern harbin ve modern orduların icaplarını kavramaktaki feraseti, bu muazzam makineyi meydana getir- mlmayan komutanlarını mek İÇİ» gidilecek yolu en güzel seç- koydu. Başta Avrupa c . mede gösterdiği meharet sayesindedir başkomutanı El*enhower olmak ki bir zamanlar Prusya generalleri- re isimleri dillerde dolaşan nin ve profesyonel askerlerin İstihfaf Amerikan generalleri ancak ye alay mevzularını teşkil eden Anse-1, anlayışlı bir seçimin meydana rlkan ordusunu, dünyada maddi ve bildiği kabiliyetlerdir, manevi vasıfları itibarllc önüm ge-| Aınerilran ordusunda büyül çllmev ve aynı zamanda en dürüst. hnr!yetl yalruz silâhlarının v en namuslu ve en bitaraf bir kuvvet ta|arının önüne konmaz d, olarak meydana çıkardı ve kendi adı- yükseldiğinde değildir. Şimali nı vermeğe cidden hak kazandı ya ve müstemlekelerle
Bitler 1937'38 senelerinde büyük ?ında olduğu gibi bugün A zırhlı kuvvetleri, müthiş hava filo- içerisinde Uerilcylşlnde dc I larile dünyanın gözünü korkutmağa ona çabucak açılıyor, cephele çalışırken dünyanın en güzel tırtıllı önünde çabucak dellniverlyon traktörünü yapan Amcrlkada İşe ya- nu bir tesadüfe yüklemenin rar tek bir tank yoktu. İnşaat maki- yoktur. Yıkılan cepheler, tcsll nelerinde kayıtsız şartsız Avrupa sa- halk ve şehirler bu llerllenıek nayilnln birkaç sene İlerisinde gideli ordunun müthiş silâhlarına Amerikan sanayiinin yaptığı her sİ- kadar onun dürüstlüğüne. I&h meselâ Almınlnrınkl He kıyasla- mertliğine, İşgal ve ilhak için değil. . namtyacak derecede ' ... 1
yordu.
Bütün komuta teşkilâtı ancak '■ 170,000 mevcutlu bir orduyu gülmeğe yetecek genişlikte İdi. Halbuki bü-1 yük Avrupa devletler! ve hattâ İtal-: ya bile birkaç milyonluk orduyu ha: nk&t sahasına sürecek hazırl’klara jnniikti. Başkan RoosOvelt Çlkttcağl-i ııa peşinen İhtimal verdiği İkinci cl-
■ han harbinin basında Amerikan or- j ’ duşunu bu halde bulmuştu.
' Gözlerini kapadığı zaman ' adedi bakımından olmasa dahi Amerikan ordusu mekanik takat bakı, mindan dünyada birinci mertebeyi ’ kazanmış ve yalnız garpta değil, bütün dünya üzerinde harbin Sevk ve İdaresini elinde tutan bir orduya sa-
■ hip bulunmaktadır.
Bunu yalnız sanayi
Yazan:
M Şevki Yazman
sahnesine gönderilecek kuvvetleri yeni strateji kaidelerine ve silâhlara mutabık olarak İdare edecek örfleri seçmektin ibaretti Fakat bu şefleri seçerken gösterilen büyük, isabettir ki sulh zamanında ancak be3 on bin kişiye komuta imkânını bulan, henüz generallik mertebesine dahi yükselmemiş olan subaylardan zamanımızın en kudretli, en anlayışlı ve asla ya-meydana lepheleriııtrı ‘ üze-ııanılı böyle koya-
Beride bulunu- dünyaya «sulh» yapmak İçin geidlği-ne İman ettiği İrindir kl onun öniin-...... • de kapılar çok daha çabuk: açılmak-1 adır. —
Flllplnler ancak bu sayede ve beş ayda zaptcdildlği gibi Avrupada olduğa gibi Uzak şarkta Asya karasına ayak basacak Amerikan orduları önünde dc yollar ve kaptlar boylece açılacaktır.
I Ruoseveltln meydana getirdiği ordu vakia Prusya generalleri gibi Anibaün seferlerini, Sezamı stratejisini belki derinden bilmez. Fakat onlar bugünün mühendisleri gibi hesap yapmakta ve buna dayanarak kazanmaktadırlar. Kazançları ve he' sapları da buğunun mühendislik hesaplan kadar kati ve sağlam oluyor. O derecede kl Japonlar dahi şlmdi-........_ 1 üstünlüğüne, ye kadar bu kati hesaplar ve hare-
nitfus fazlahğma' yüklemek doğru de- ketler karşısında hiç bir manevraya ğildir. çünkü ordular ne kadar ma- saparnadan ölmekten başka çare bu-kineleşlrae makineleşsinler, onların lamıvorlar._______________________________
insan
İst. As. Bşk. lığından:
Aşağıda adlan yazılı 8b. ların derhal daireye veya kayıtlı oldukları As. ş. lerine baş vurmaları İlân olu-
ve konuşmak şart r.udır: Ne münase- nur:
bet değil mi’ Fakat bazıları bilhassa! Yd.'Tbb. Yzb. Mazhar Pamlr (35®9S»>
bunlnrla şiirli sevişi e hayatını bir Yd. Lv. Tğm Avni Dedeoğiu (48715)
Kiucı»qırse uıo»ııren-«-Ti>’ı . ... —_____- - -_____
en biîyük kuvvetleri ruhtadır Taşı-j dıklnrı inan ve imandadır. Hattâ YENİ YAYIN Amerikan ordusunun büyük mekanik | kudretini iktisap •yiemc(l de ancak ba imanın ve İnanın meydana getirilmesinden sonra vaki olmuştur.
Reis Rooseveltlıı en büyük kudreti de büyük sabır neticesinde Amerikan insanında bu imanı ve inanı yarat-mis ve onları bu büyük kuvveti teşkile inandırmış olmasındadır. Ondan sonra da muazzam sanayi ile İnsan kudretini terkibe tmek ve onu nıo-, dem harbin icaplarına göre yönelt-] j mek mehnretlnl gösterme^indcdlr Bunda da şüphesiz başkanın 1914/18 harbinden kalma tecrübelerlle -7-*
örn, sanayi hakini,Salı gmls blW■1 w)'' GüUekjn ü> kalemle çeerll-lorl büyük rol oynamutlr. |” Alllst Urataüan ,
J 1 neşredilmiştir.
Bir ordunun sevk ve idaresinde ol-| ÇAYIR GÜZELİ
duğu gibi onun teşkilinde de terkip Kıymetli yazıcılarımızdan Ziya Şa-edici tek iradenin oynadığı büyük kirin kahramanlarının mühim bir bir rol kadar mühim bir şey tasavvur kısmini herkesin tanıdığı ve sevdiği olunamaz. Filhakika başkan kimselerden seçerek ve baştan ba^a :
Roöseveltln biiyük rolü silâhlanma- hakiki vakalarla süsliyerek hazırla-yı. orduya alınacak fertleri yetiştir- dıg» bu romanı bütün okuyuculara ve J meğl ve nihayet parça parça horb bilhassa Kadıköylülere tavsiye ederiz.1
nıo-
KIZİL ÇEMBER
Türkiye ayınevl'nin neşrine başladığı «Polis Romanları Serisi» nin 3 üncü kitabı olan bu eser dünyan ir, en meşhur polis romanla»! muharriri Edgar Wal.Iace‘m en güzel romanıdır. Detektif ve maefra romanlarının en kuvvetlilerinden olan bu kitapı oku-yucularıniıza tavsiye ederiz. 268 sa-hlfe. flati 150 kuruştur.
AŞK VE GÜNAH
Bugünün büyük Fransız muharrirlerinden Andrâ Demaison’un «Aşk ve Günah» ismindeki eseri Türkçeye

KAHIR YÜZÜNDEN LÜTUF
AŞK ve MACERA ROMANI
Yazan: P. Wentworth Tercüme eden: Vâ - Nû
—n —Tefrika: No. 1
I
Amabel Grey, kızı Daphne'nln odası için yeni perdeler dikiyordu. Bir alçak iskemlenin üzerine oturmuştu. Turuncu renk kumaşlar, cüzleri üzerinden sarkıyor, halıda kümeler teşkil ediyordu. Daphne. bunları seçmişti amma, şimdi perde haline getirll-. mesl İçin kendi uğraşmıyordu.
Amabel dikiş diktiği sırada:
Kızımı bana yardıma mecbur etmeliyim.» diye düşündü; fakat bu fikri zihninden derhal uzaklaştırdı.
İnsanları bir şeyle ilgilendirmeğe mecbur etmek mümkün değildir. Keşke Daphne bunu kendiliğinden ak-leteel
Amubel'in gözlerinden yaşlar süzüldü, Bir müddet durdu. İğnesini ku-nıo-jn y.ıuladıktan sonra, karşısında, pencerenin yanında Işşlz güçsüz oturan Daphne'v» baktı.
Yağmur y&fiıyçrdu. Ocrç kız, dışarının manan asını seyrediyordu. An-Kcşlne karşı bit Jcad^r lâk’-vıt, davranın amali amma, elden, ne gelir?

Her zafhan olduğu gibi, bu sefer de, Amabel, şöyle düşündü:
(— Bu kız benim çocuğum olmaktan ziyade Agatha'nın çocuğu... Dünyada onu en f&21a alakadar cdon Agatha ve onun muhiti. Bu da gayet tabii değil mi? Şüphesiz kİ yavrucak havanın fenalığından dolayı müteessir.»
Amabel, biraz dalıa dikti. Sonra, tazına hitaben:
— Daphnc’clğlm! — dedi. — Gel benimle beraber azıcık sen de çalış. Şayet baha yardım edersen, bunlar daha çabuk biter.
Daphne, başını çevirmekslzln:
— Acelesi yok. - dedi.
Sesi tıpkı annesininki gibi tatlı ve hoştu. Fakat biraz ciddiydi.
— Peki aınma, Daphne’clğim, perdelerin yerine asılınca ne manzara teşkil edeceğini görmek İstemiyor musun?
Daphne. asabiyette kımıldadı. Kilce’■i-’ koyduSu Ic'tap yere diiıtii
— Ne manzara teşkil edeceğini şim-
diden biliyorum. Çünkü kumaş pek âdi. Keşke almasaydık... Tuval seçsem daha iyi olurdu. Mary'nin perdeler! tuvalden...
Haşin bir şekilde konuşuyordu. Amabel'ln kalbine bir hüzündür çöktü. Daphne onun biricik çocuğuydu. Hem de ne güzel kız! Ona bir kere daha baktı: ve kesik suçlardan nefret etmesine rağmen, kızının gene de pek cazip olduğuna bir kere daha kaıınat getirdi. Daphne'nln çok giizel, siyah ipek saçları vardı. Mavi gözleriyle ve bembeyaz teniyle hoş bir ahenk teşkil ediyordu.
Agatha, pek modern olduğu İçin, saçlarını ille kesmeğe kızı teşvik etmişti, Böyle neticeler olacağını bilseydi. Amabel, kızın tahsil ve terbiyesini acaba ona emanet eder miydi? Peki amma netice fena mı olmuştu? Daphne on dokuz yaşına gelmişti. Bir annenin beğenmlyeceği bir R12 değildi.
Agatha ona demişti kl:
— Eserimde muvaffak olamadığımı bana söyllyemezsln, Amabel. Zamanın İcaplarına uymalı. Halbuki sen, bir asır evvelin kadını gibisin! Büliin telâkkilerin Öyle... Hattâ kılığın da niçin öyle değil, şaşıyorum. ,
Buna rağmen, oturdukları odada her şey zevke uygundu. Gerçi bütün caya eskimiş, yıpranmış... Duvarda, -v" bulunan profesör Grevin
ecdadına alt minyatür resimler ası-
lıydı. Şöminede odunlar yanıyordu. Bir jardlnyerln içinde krizantemler vardı. Hulâsa. Agatha'nın tasavvur ettiği köhnemi? bir ruh ortalıkta hâkim değildi. Bunları gösterip itirazda bulunduğu zaman, kız kardeşi Agatha ona şöyle demişti:
— Hayır, Amabel! Ben sana görünüşten bahsetmiyorum. Köhnemi? olan senin ruhundur.
şimdi, Amabel. bu muhavereyi ha-tırlıyarak gülümsüyordu.
— Daphne! -diye, seslendi.
Bir şeyler anlatacaktı. Genç kız, onu dlnlemeksizln yerinden sıçradı: kapıya doğru koştu. Müvezzl gelmişti. Kız, elinde iki zarfla odaya girdi. Mektuplardan birini, turuncu kumaşların üzerine atarak:
— seninki Agatha teyzemden. -dedi.
Sonra, kendini koltuğun üzerine bıraktı; kendisine gelen mektubu büyük bir sabırsızlıkla açtı.
Amabel, kenç kızın bir feryat kopardığını duydu. Agatha’nın yazısı gayet fena olduğu İçin kargacık burgacık karaladığı uzun ve çapraşık cümleyi sökmeğe uğraşta. Fakat, kızın bir kere daha haykırması üzerine, irkildi.
Anne! Kendileriyle beraber Mısır'a gitmemi istiyorlar. Mısır’a... Düşün!
— Bunu isi iyen kimmiş?
— Marj... Mary Studland... SekJ^
Created by free version of 2PDF
I“"Gömlekiş^
BİRİNCİ ŞİNİP GÖMLEK (,'i I
rej, 20096 Sirkeci
kişi olacağız. Benim de İlle gitmemi istiyor.
Daphne bunu söylerken gülüyor, asabi ve neşeli kahkahalar atıyordu.
— Sebebini de biliyorum. — diye devam etti. — Jimmy, ancak ben gidersem gidecektir. Aksi takdirde, Mary, beni bu işe katmak istemezdi.
Tekrar bir kahkaha attı.
— Hey. Mary! Mary! Ben senin ne olduğunu bLlmez miyim?
Amabel perdeleri kucağından attı:
— Daphne! - diye haykırdı.
— Mısır'a gitmek... Ah, anne! Denizde seyahat!... Giincş içinde bir memleket! Hârlkulâde dostlar!
— Peki amma, Daphne...
— Peki amması yok! Bu hâdise, doğduğumdanberi başıma gelen hâdiselerin en güzeli olacaktır.
Amabel biraz sertçe:
— Hâdiseyi henüz «olmuş» telâkki etme! Bakalım, bayan Studland seni böyle bir seyahat yapmağa davet ediyor mu? Bu takdirde bile, yavrum, pek «olacak bir iş» sayma... Zira, fazla masraf olur.
— Muhakkak gitmeliyim.
Kızın sesi sertleşti:
— Sen yalnız masraf tarafını düşünüyorsun. anne!... Halbuki bu sefer bahis mevzuu olan benim hayatimdir. Ben hayatımı düşünüyorum.
— Mektup klmdenmls? Onu söylemedin... Bana bu bahsi iuc açmamıştın, Daphnâl
TCJ. 20096 Sirkeci
— Mektup tabii Mary'den... Bak, ne diyor: «Seyahat, tabü. pahalıya malolmıyacaktir... Ucuz bir şey...» Gördün mü işte?... Ucuzmuş ..
— Ucuzun ne demek olduğunu öğrenmek isterim... Rakamı söylüyor mu?
— Her halde söylüyordu. Mary her şeyin Batini derhal söyliyenlerden-dlr.
■ Sahlfeyl çevirdi.
Amabel, kızının yüzüne bakıyordu. Daphne'nln birdenbire değişip perişan bir hale geldiğini gördü.
— Diyor kl.. Şey...
— Neymiş?
— Diyor kl 200 İngtüz lirası.. Ah, 200 İngiliz lirası...
Bir müddet, derin bir sükût hüküm sûrdu.
Amabel çok üzülüyordu. Kızını teselli İçin cümleler arıyordu. Daphne ise, sert, somurtkan, mektubu elinde tutuyordu.
Amabel söze başlıyarak:
— Korkarım ki...
Genç kız, hiddetle döndü:
— Sen zaten her şeyden korkarsın, bütün tekliflerimi reddedersin; heveslerimi baltalarsın. lâkin bu sefer öyle olamıyacak'tr: Bu parayı bana mutlaka bulmalısın.
Amabel, elini kızının boynuna doladı; Daphne'nln biiyük bir heyecan geçirdiğini, fakat çok geçmeden ken-dlıu geleceğini sanıyordu.
(Arkası vari
18 Nisa;;
AKŞAM
Sabite 1
Maden direk kesimi
- İŞ ARIYANLAR
YÜKSEK MÜHENDİS İŞ ARIYOR— On dört sene birçok İnşaat İşlerinde kontrol ve müteahhitlerin şantiye şefi olarak çalışmış tecrübeli yüksek mühendis beraber çalışmak üzere sermayedar müteahhit aramaktadır. Arzu edenlerin (Yük. Müh. H. D.) rii-muzu ile Akşam gazetesine yazmaları rica' olunur,_______3081 — 7
TECCRÜBELİ BİR BAYAN — Doktor. bilhassa ürolog yanında uygun ■ncrıtle hastabakıcılık istemekledir. Adres: Taksini, Talimhane, Aydede caddesi No. 15 Şaban Yapar eliyle bayan L-lli. 5029 — 1
KİMSESİZ — Yüksek tahsil görmüş. beş diplomayı haiz iyi ahlâklı ve fedakâr bir dul kadın bir kişili^ bir evin İdaresine nezaret etmek iîzere çalışmak istiyor, i - ca postrestant Erenköy 6000 — 2
SFNELERCE İYİ BİR AİLE YANINDA — Evlât gibi yaşamış genç bayan karı, koca veya bir iki bayan yanında çalışmak istiyor. Müracaat Akşam H E. 5060 — 1
DİPLOMALI ECZACI — İstanbul-da müdürü mesullük arıyor. Galata Okçu muşa Şair Eşref sokak 13/ 3 eczacı B. Kanıpeas yazı lle müracaat. _______________________5051 — i
İŞ ARIYORUM — Yirmi beş yaşındayım. İşsizim. Hasta valideme bakabilmek İçin yazı işi anyonun. Kefil verebilirim. İş vereni baba telâkki ederim. Akşamda (Şantör 25) remzine _______________________5052 — 1
TECRÜBELİ BİR BAY — İmalâthane - ticarethane ve piyasa İşlerinde ealışmLj bonservisleri bulunan eski yi‘Bİ yazıyı bilen askerlikle alâkası soktur iş aramaktadır. Akşamda R. E. 5079 — 1
ALAFRANGA. ALATURKA — Yemek pişirmesini fevkalâde bilen bir erkek ahçı iş aramaktadır, işine göre maaş istemektedir. Dışarı da gider, Akşam gazetesinde (E.R) rumuzuna müracaat. 6022 —
TERZİ BAYAN — Tecrübeli bir terzi bayan çalışmak üzere iş aramaktadır. - Posta kutusu 686 - İstanbul. 5095 — 1
A - İŞÇİ ARIYANLAR
DADI ARANIYOR — Üç yaşında bir erkek çocuğa bakmak üzere dadı aranıyor. Nişantaşı Güzelbahçc sok. Metanet aprt. No. 4 Yüksek mimar Ke-mal Ahmet. Tel: 80602. 5031 —
TOPTAN PARFÜMERİ — Mağazasının yazı işleri İçin yazısı düzgün hesabı kuvvetli llae veya orta mezunu bir bayan aranıyor. Bultanha-mf.m Camçıbaşı han altında 57 numaraya. 5041 ~~
BİR BAYAN DAKTİLO ARANIYOR — Yazısı güzel hesabı İyi olması lâzımdır. Tahtakale Şeyh Davut han 3 No. Kadir Tuncaya 5086 —
MUAYENEHANE İÇİN BİR BAYAN LÂZIM — Cağaloğlunda Halkevi karşısında 64 No. ya müracaat. Tel 22566 ________________________5058 -
FRANSIZCA VEYA İNGİLİZCE BİLEN — Türkçesl kuvvetli, yam İşlerinde yardım edecek bir bayana ihtiyacımız vardır, Akşarn'da M. M, B. müracaat, 5069 —
DAKTİLO BİLEN BİR BAY — Ve bir bayan, kâtibe İhtiyaç vardır. Her gün saat 16 dan 18 e kadar Galatada Hürriyet banının 3 Üncü katında 16 No. ya müracaat. 5058 — 1
HER GÜN — Öğleden sonra ve yahut haftada üç gün çalışmak İçin (İngilizce ve Fransızca'yı İyi bilir ticari muhabereye yâkıf) bir daktilo beyan aranmaktadır. Adres; Galata, Voyvoda Cad. Bozkurt han 3 ılncü kat 25-36 numaraya müracaat
5042 — 7
SATILIK TAKSİ — Şevrole marka 37 model kullanılmış 6 lastikli Istek-Blerln Sirkeci, Sirkeci Palas han alt katta K. Blrsona müracaatları.
5099 — 1
SATILIK AKORDEON — HOhner marka fevkalâde bir akordeon, acele şahlıktır. Müracaat: İstiklâl caddesi Büyük Parm&kfcapı sokak 25/1. ___________________________6001 — 2
HER MARKA — Eski, yeni, sağlam bozuk radyo parçalarını ve lâmbalarını alır satarım radyoyu muayene ederim. Galata Yüksekkaldınm 50 No. Zes Radyo, yokuşu çıkarken sol kolda.________________6006 — 9
SATILIK DONDURMA MAKİNESİ — Biri 6 gözlü diğeri 4 gözlü gayet az kullanılmış General Elektrik ve Kelvlnatör markadır. Tophane Neca-tlbev caddesi 340 No. Şükrü Şer met. ______________________ 6019 — 2
BİR TRAKTÖR — Çift Ollver pulluğu ile bir MaG Kozmik ekin biçer makin esi bir seyyar motopomp İki parmak su alır verir tekerlekli bahçe sulamaya mahsus. Bu makinelerin hepsi mükemmel işler vaziyette olup ayn ayrı veya beraber satılıktır. Telefon 60317_______________5082 — 1
BİR KUYRUKLU PİYANO — KCCh und korsolt Viyana markalı (Krapo> az kullan ilmiş yeni vaziyette satılıktır, Telefon 80317 5081 — 1
938 MODELİ — De Soto marka İşler vaziyette bir taksi otomobili satılıktır. Taksimde Modern garaja müracaat, 5054 —
SATILIK KOMPLE FREZE — Fna1 vaziyettedir. Beyazıt Çarşıkapı Büyük Yolgeçen han 2 No. ya müracaat.
5067 — 1
KOMPRESÖR — Kondansatör, serpantin. ve kalıpları mevcut komple bir buz tesisatı lle ufak bir hizar ve elektrik motörlerl satılıktır. Alâkadar olanların posta kutusu 1135 e mektupla müracaatları. 5073 — 3
BAKKALLARIN NAZARI DİKKA-TİNE — Her boyda kese kâğıdı ile ambalaj ve kasap kâğıtları ucuz fl-tatle satılır. Müracaat: Eminönü Tah-| mis cad. Kalçın sok. No. 13 5064 —
HER TÜRLÜ — Eski gazete, kâğıt, mecmua, forma kitap iyi fiatle satın alınır. Satmak İsteyenlerin nümune- j teriyle Eminönü Tahmis cad. Kalçın sok. No. 13 e müracaatları. ___________________________5063 -
KRAUSE MARKA PİYANO — Ve Slnger dikiş makinesi satılıktır. Müracaat: Her gün öğleye kadar Tel: 60443______________________5090 — 1
2 ADET RÖNAR ARJANTE — île balık etinde bir bayan İçin muhtelif elbiseler ve yılan derisi çanta ve şapkalar satılıktır. Müracaat: Yerebatan caddesi No. 43/2 de bayan Menfa, __________________________5098 - 2 SATILIK EYER TAKIMI — Piyasada bulunmasına imkân olmıyan güzel bir eyer takırru satılıktır. Meraklılara tavsiye olunur. Ortaköy Taş-basamak 18 No. ya müracaat edilmesi.____6034 — 2
KİRALIK VE SATILIK KÖŞK — Dörder odalı iki bölük 10 dönüm meyyali bahçesi caddeye yakın. Üsküdar Bağlarbaşı Yahudi mezarlığı Rasim-ağa sokağında bayan Cemile, ____________________________5048 —
2000 LİRAYA — Âtisi parlak Bü-yükdtre asfalt caddesi üzerinde Alman çlfllğine muttasıl bir dönümlük bağ yeri acele satılıktır. Telef. 49010 Emlâklş - Galatasaray 5093 —
BEYOĞLUNDA - Hâlen yüzde dokuz irat getiren kagir altı odalı bir cv 7000 liraya satılıktır. Telef: 49010 Emlâklş. - Galatasaray 5094 —
SATILIK ARSALAR — Tophane İl-yas Efendi mahallesinde denize nezareti (406. M2) Fatih İstanbul caddesinde (78) M2. Kızıltoprakta 742 M2. Cağaloğlu Çlftesaraylar karşısında köşebaşı 316 M2. İstanbul Emlâk Bürosu Sirkeci şahin paşa oteli karşısı Dervişler So. 10 No. Tl. 22955 5084 —
SATILIK EV — Emsalsiz manzara-slyle meyva ağaçlı, bahçeli, Amavut-köyünde Mümhane sokağında 24 No. lı 6 odalı su ve elektrikli ev satılıktır. Hor gün İçindekilere müracaat olunabilir. 5097 —
BULUNMAZ FIRSAT — Amavut-köyünde İskele Gazinosu hamile maruf üstünde denize nazır beş biiyük odası, geniş balkonu, altında dükkânları bulunan ev, apartman, otel, sinema vs. yapmağa elverişli mahal acele satılıktır. Müracaat.: Tak'im.' Cumhuriyet meydanı Emlâk Yurdu. Tel: 84439 5063 — 1
SATILIK KÖŞK VE BAHÇE — Üsküdar Koruluk Valdebağ cad. üç oda, bir mutfak ve sofa İki kuyu 100 meyva ağacı on beş dönüm bahçe 10,rö0 liraya satılıktır. Taliplerin Çamlıca Tophanelloğlunda 69 No. ya yahut Zonguldak Ali Barlı apart. No. 5 de Hakkı Türsan. Tel: 60 a müracaatları.
— 5080 — 1
KELEPİR APARTMAN _ Be- kat, tam konfor, nezaret, ssnede 7700 lira Beyoğlunun temiz bir semtinde 67 bin Hra. Akşamda Arslan rumuzuna. 5050 -
— Kiralık — Satılık
KİRALIK KÖŞK — Yeniköyde dahilen yağlı boyalı ve denize geniş nezaretli möbleli bir köşk yazlık veya senelik kiraya verilecektir. Müracaat telefon 41571 5065 —
22000 LİRAYA — NLşantaşında Vali Konağı caddesine mücavir sokakta 2 ve üçer odalı üç daireli acele satılık beton apartman. Ferdi Selek Türk Emlâk Galata ömeı-âbit han 2 nel kat 23 telefon 42368 5062 — 1
K.İRLI BİR İŞ — Bir birahane devren satılıktır. Fazla tafsilât İçin Beyoğlu Büyük Parmakkapt köşebaşi 4 No. kat 2 Sühulet Emlâk Zarif Öz-alpa müracaat. Telefon: 42396
5061 I —
SATILIK VİLLA — Şişlide İsken-deroğlu sokak 35 numaralı Villâ Arif namUe meşhur villâ içindeki eşya ile veya eşyasız olarak satılıktır ve yanındaki arsa da beraberdir. Müracaat: Tel. 43283 5080 — i
— SATILIK EŞYA
SATILIK KOTRA — Sağlam lyl kullanılmış 7,50 boyunda sabit safra yeni yelken (36 m2) 1 İnci sınıf İşçilikle meşeden yapılmış kamara iki yataklı fevkalâde denizci rahat kullanışlı bllûmum takımları tamam olarak (3000) liraya saldıktır. Posta kutuyu. (G02) İst. adresine müracaat, _____________________________41191 -
ACELE DONDURMA MAKİNESİ ALMAK İSTİYORUZ — 4 veya 6 gözlü dondurma makinesi satmak lstl-yenterln Sirkeci Ankara caddesi 104 -106 numarada Ankara börekçisi. Tel; 30724 e müracaat. 5030 — 2
SAT’ 1K FORDSON TRAKTÖRÜ — Faal u r.jk İyi vaziyette (22) beygir k> ■ ndr az kullanılmış acele safili ctır. Müracaat: İstanbul Ketenciler kaprn Sabuncu ban caddesi No. 45 ____________________________6011 — 2
SATILIK PAMUK TARAĞI— Bir metre genişliğinde, gnmitürlü ve cok lyl halde İki adet (kart) pamuk tarağa bütün tefemıatlyle beraber satılıktır. Adres: Galata. Rıhtım eaıl-| desl. Tahir han No. 13/İ7. Telefon: 44996 6020 — 4
DEVKEN SATILIK DEĞİRMEN — Her şey öğütür değirmen ve tesisatı dükkânın üzerinde İki odası ve suyu bulunan faal İmalâthane devren şahlıktır. Müracaat; Galata Mumha-n,e caddesi 29 No ya 5010 — l
YÜZDE DÖRT — Bol güneş, temiz hava, çift daire, tam konfor, denize tamamen hâkim, bahçe— İyi bir İrat olan Kadıköyünün en güzel mevkiinde sayfiye ilk apartman acele satılıktır iradı net 5740 liradır. Emlâklş -Galatasaray Telef: 49010 5078 —
SATILIK EVLER — Galata ve Bankalar civarında net yüzde sekiz, dokuz getiren küçük evler, boş te lim edilir. Galata PJK. 1445 Tel: 84019. ________________________5087 —
ÇİFTEHAYUZLAR - SUADİYE -KÜÇÜKYALIDA — Deniz kenarında ve asfalt üstünde muhtelif arsa, ev. villâ ve geniş bahçeli köşkler satılıktır. Müracaat; Suadiye Şen sokak Gün-düz Bakkaliyesi._______5028 — 1
SATILIK ARSALAR — Fenerbah-çede denize yirmi M. cepheli dokuz yüz M2. vergi kıymetinden aşağı bedelle ve Vanlköyünde muntazam rıh-tımlı maruf yalı arsası. Galata P. K. 1445 Tel: 840İ9._________5088 —
SATILIK ŞIK VİTRİNLER VE KİRALIK DÜKKÂN — Hariçte ve Mj-sırçarşısında her dükkâna uyar çok zarif ıllrlnlerlle beraber boş bir dükkân devredilecektir. Vitrinler ayn olarak da satılır. Sirkecide Başağa Nakliyat Anbarı «ahlbi bay Rıza Başagaya müracaat. 5021 — t
12 1)00 LİRAYA — Dükkânı olan satılık kâglr apartıman: Beyoğlunda Tünel civarında 3 kat 2 şer oda, konfor, terasa. Her gün 12-3 Galatada Kürekçilerde Demir han No. 23 e müracaat. 5039 — 1
SİRKECİDE SATILIK BİR DÜK-kAn — Sirkecide Hocapoşa hamamına murucaaL SOttj — 1
CAĞALOĞI.U — İran sefarethanesi karşısında 3 No. Iı çifte vitrini! terkoslu lüks bakkaliye erzaklarile devren satılıktır. İstiyenler İçindekilere müracaat. - 5057 — 1
SATILIK — Bebekte kısmen denize manzaralı nadide ağaçlarla süslü bahçeli içi dışı yağlı boya nefis bir villâ Müracaat: Taksim Şehit Muhtar C. No. 40/1 Telf: 84019 _________________________5070 -
SATILIK — lstanbulun en kibar semtinde her türlü konforu haiz emsaline az tesadüf edilir bir villâ satılıktır. Mür: Taksim Şehit Muhtar C. No 40/1 Tel: 84019 5071 —
KİRALIK BOSTAN — 5 dönüm 30 ağaç incir hurma ve kayısı ağaçlar) da bulunmaktadır. Aksaray Taşkasap tramvay durağına İki yüz metre mesafede Molla Şeref mahallesi Molla Külhan! caddesi Naklbüleşref sokak 64 No. lı haneye müracaat. Her gün saat 9 za pazar günü akşama kadar. __________________________5039 - 3
MÖBLE KONFORLU APARTMAN — Yaz mevsimi için kiralıklar. Taksim Topçu caddesi Uygun apartımaiii No. 2 ye müracaat. 2078 — 5
SATILIK APART. — Şişli Koca Mansur sokak Mansur apartıman No. 88 bahçesinde meyva gül gömme banyolar her gün öğleye kadar 3 No. ya müracaat. 5022 —
SATILIK EV — Kasımpaşa Zincirli kuyu Büyük Piyale Sel Geçidi Çıkmazında 11 No- h 2 oda meyva bahçeli elektrik mevcut. Boş teslim edilir. Aynı mahallede 348 No. h bakkal Bilâl'a müracaat. 5032
BÜYÜK A DADA SATILIK ARSALAR — Madende 150 metre Nizamda 440 metre kare inşaata müsait iyi I mevkilerde denize hâkim fevkalâde manzaralı biri kuyulu iki arsa acele 'satılıktır. Öİ684 No. yn telefon edilmesi. 5042 — .
YAZ İÇİN KİRALIK MÖBLELİ APARTIMAN — Şişlinin en iyi bir mahallinde telefonlu ve konforlu bir daire sabah 10 - 11 arası telefon 84117 ___________________________6018 — 2
KİRALIK EV ARANIYOR — Beylerbeyi, çengelköyü ve yahut Vani-köyünde müstakil üç odalık İskeleye pek uzak olmayan deniz görür yazlı kışlı kiralık ev aranıyor. Akşamda M. C. rumuzuna mektupla blldlrllme-sl rica olunur.____________6020 —
DEVREN SATILIK FOTOĞRAFHANE — Vezneciler No. 30 FoLo Yücel devren satılıktır. Her türlü malzeme ve teferruatı mevcuttur. Taliplerin Şehzadebaşı No. 70 e müracaatları.
______________6017 — 2
SATILIK VEYA KİRALIK KÖŞK — Üsküdar Bağlarbaşı Nakkaştepe Taşocağı sokak 1 No. Bcğaza nazır bahçeli yemiş ağaçları ve çamlık. Ev içinde Numan Özmcne müracaat. ___________________________6016 —
PENDİK — Yeldeğlrmenl tamamen denize nazır 726 metre murabbaı bir bahçe içinde iki katlı 8 oda güzel taraça büyük salon beton muntazam bir ev satılıktır. Beyoğlu Parmakka-pı - kaşe başı 4 No. 2 nel kat Zarif Özalp Suhulet Emlâk telefon: 42396. ___________________________6015 — 3
MAKTUAN 26000 LİRAYA KAGİR SATILIK KÖŞK. ERAZİ — Yakacıkta Kartal arasında bağ, sebze bah-' çesi, İki kuyu, yedi oda, ahır, tavuk-1 hane, uşak odası, arı kovanları, traktör, ziraate elverişli edevat görmek görüşmek ay nihayetine kadar Kartal istasyon karşısında bakkal Ali Uzunkayaya müracaat. 6014 —
MODADA KİRALIK YAZLIK EŞYALI EV — Bir hafta zarfında aşağıdaki telefon numarasına müracaat Tel: 60262_________________6012 — 1
EHVEN FÎATLE SATILIK KAGİR EV — 4 oda büyük bahçe meyvalı. Aksaray Taşkasap Naklbüleşref sokak 27 No. ya müracaat. Görüşmek İçin Marpuççular Yarım Şişeci han 5 No. ya.__________________6019 — 1
SATILIK 2 EVLER — Arnavutköyü. Dere sokak 12 ve 14 No, 6 şar odalı ahşap, tramvaya, İskeleye çok yakın, 20/4/945 cuma günü saat 14 de, Beşiktaş S. mahkemesinde satılacaktır. Kıymeti 5870 liradır. 6021 — 1
DEVREN SATILIK BAKKAL DÜKKÂNI — Çok zarif şık vitrlnU. büyük camekânlı tezgâhı ve dükkân üstünde bir odası olan ve her İşe elverişli, 1900 liraya satılıktır. Vezneciler Ka-lenderhane sokak 60 No. ya müracaat_______________________6020 —
SATILIK EV — Lâleliden denize giden bulvarın solundaki sokakta üç oda müştemilât kısmen deniz görür boş teslim edilir ev. Mür: Taksim Şehit Muhtar C. 40/1 Teli: 84019 __________________________5072 -
KİRALIK — 2 oda, mutfak, banyo, sıcak su, elektrik, havagazı, hol. Boğazkesen No- 64. Her gün 17 - 18 ara-ŞL_________________________5068 -
SATILIK KÖŞK — Kadıköyunde İki dönümden fazla çamlı çiçek ve meyva bahçesi İçinde boyalı, konforlu, İskeleye yakın, ayda 300 lira kiraya müsaittir. Saat 12 - 16 da 22566 ya telefon ediniz. 5074 — 1
HALEN ÇALIŞMAKTA OLAN — Mısır çarşısındaki bakkaliye dükkânımı ehven fialle devir edeceğimden taliplerin Baljkpazarı Süngerciler No. 73 e müracaat. Telefon: 24079. _________________________5033 - 3
ACELE SATILIK ARSA — Kurtuluş Suıemköy T. durağına üç dakika Dericiler sokağında 12 x 21 M2 arsa ucuz satılıktır. Beyoğlu Firuzağa meydanı Fırıncı bay Mehnıede müracaat. 6007 — 1
YOKUŞU OLMAMAK ÜZERE — İstanbul, Beyoğlu, Boğaziçi, Anadolu yakasında iki üç odalı bahçeli ahşap boş teslim edilecek ev satın alınacak. Beyoğlu Flruzağa meydanı Fırıncı bay Mehmede müracaat. 6008 — 1
KİRALIK MÖBLE APARTMAN —
Yaz mevsimi İçin dört oda, mutfak, banyodan ibaret möble apartman. Cağaloğlu, Nuruosnıaniye caddesi No. 9. 6003 — 2
BEŞİKTAŞTA — 3000. 3500, 3700, 3800 liraya ayrıca 8 oda Çarşıda konfor doktorlara elverişli ev satılıktır. Bahçekapı Yeni Valde han kahvecisine. 6004 — 1
DENİZ KENARINDA KİRALIK VEYA SATILIK GAZİNO — Kalamış vapur iskelesinde deniz üzerinde 644 m2 yeni gazino vc müstakbel plaj yeri hem satılık hem de kiralıktır. Müracaat; telefon: 8G423 ve 21233 600i) — 2
SATILIK KÖŞK — Kadıköy üne üç kilometre mesafede asfalta çok yakın (5) dönüm bahçe içinde (6) odalı mükemmel bir köşk acele satılıktır. Müracaat, telefon; 80423 ve 21233 6010 — 2
7500 LİRAYA — Arnavut köy iskeleye yüz adını mesafede manzaralı, boyalı ahşap hane satılık. Galata Tersane caddesi 2 No. 4318i telefon.
0025 —
Devlet orman işletmesi Gevye revir amirliğinden:
ı — Katırözii bölgemizin Katırözü ormanlarından (60,000) adet kayın maden direğinin kesimi açık eksiltmeye çıkarılmıştır.
2 — Eksiltme 24. 4. 945 sah günü saat 15 de revir binasında yapılacaktır.
3 — Beher adedinin muhammen bedeli (15) kuruştur.
4 — % 7,5 teminatı (675) liradır.
5 — Buna alt şartname orman umum müdürlüğünde, Bilecik, Adapazarı, İzmit revir amirliklerde Katırözü bölge şefliği lle revirimizde görülebilir.
6 — Taliplerin belirli gün ve saatte komisyona müracaatları.
(4743)
Emniyet umum müdürlüğünden;
Teşkilâtımız İhtiyacı için satın alınmasına lüzum hasıl olan azı (15) çoğu (20) adet bisiklet 3o. 4. 945 pazartesi günü saat 11 de açık eksiltme suretAle eksiltmeye konulmuştur. Bir adedine tahmin edilen fiat (220) liradır. Şartlaşmasını görmek lstlyenlerin umum müdürlük satın aima komisyonuna baş vurmaları.
Eksiltmeye iştirak edecekler (330) liralık İlk teminat makbuzu veya banka mektubu ile 2490 sayılı kanunda yazılı belgelerle birlikte eksiltme gün ve Saatte komisyona müracaatları. (4449)
Devlet orman işletmesi Biga revir amirliğinden:
Kentalinin
muhammen Muvakkat bedeli teminatı
Parti
No. Bölgesi Deposu________Cinsi
1 Kirazlı Kalabaklı Karışık
kömür
2 Beyçayır Alpogut Meşe kömürü
3 » Kemlkllalan > »
4 > Doğan dere » »
Mlkdarı
Kental
200
10
00
150
9
10
9
1 — Yukarıda parti numaralı Bölgesi, Deposu, cinsi, mlkdarı,
100 300
200
00
00
00
«7 50
225
135 . ________, beher
kentalinin flatl ve muvakkat teminatı yazılı kömürlerin ihalesi 24/4/945 tarihine rastlayan sah günü saat 15 de Devlet orman İşletmesi Biga revir âmlrllğinde yapılacaktır.
2 — Buna ait şartname Orman Umum Müdürlüğünde, İstanbul Balıkesir. Bayramiç, Biga Revir âmlrliğlnde Kirazlı, Beyçayırı bölge Şefliğinde. Çanakkale ve Lâpsekl Bölge Kâtipliğinde görülebilir.
3 — isteklilerin muayyen gün ve saatte Biga revir amirliğine müracaatları. «4712»
Devlet orman işletmesi Bolu revir amirliğinden: Satılacak mal: Çam kerestesi, Mahal ve mevkii: Bolu kereste fabrikası. Miktar ve cinsi: 87,804 M3 çam kerestesi. Muhammen bedeli: 153 lira 54 kuruş.
İlk teminatı: 1011 lira 11 kuruş.
Müddeti: 15 gün,
İhale şekli: Açık arttırma, İhale tarihi; 28, 4. 945 İhale yeri: Bolu
1 — Yukarda cinsi yazılı 87 metreküp BM deslmetreküp çam kerestesi satılığa çıkarılmıştır.
2 — Buna ait şartname An kar ad a Orman Umum Müdürlüğü, İstanbul, Adapazarı, Düzce, Mudurnu, Gerede ve Bolu revir âmirliklerlnde görülebilir.
3 — Taliplerin ihale gününde evrakı müsblte ve ilk teminatları 11» komisyona müracaatları. (4843)
Kendir elyafı ve kendir üstübü alınacak:
Sümerbunk Selliiloz Sanayii Müessesesi Müdürlüğünden
İZMİT
Müessesemiz fabrikaları imalâtında kullanılmak üzere kendir elyafı va kendir üstüpü satın alınacaktır.
Satmak isteyenlerin en az İki kiloluk nümunelerite birlikte teklif mektuplarını 15 mayıs 1945 tarihine kadar müessesemlze gönderilmelidirler. Bu İşe ait şartname parasız olar ık Izmltte müessesemiz ticaret servisinden, İstanbulda küçük kmacıyan hanındaki satış bürosundan tedarik olunabilir. (4849)
Created by free version of 2PDF
Nafia Bakanlığından:
25. 4. 945 tarihinde eksiltmesi yapılacağı İlân edilmiş olan Erzurum-Temdldl hattı birinci kısım inşaatı eksiltmesi görülen lüzum üzerine 7. 5. 945 tarihine kadar uzatılmıştır.
Mezkûr eksiltmenin aynı şartlarla 7. 5. 945 tarihine tastlayan pazartesi günü saat on altıda yapılacağı İlân olunur. (4864)
EMLÂK, ERAZİ SATMAK İSTİYENLER — Tersane caddesi 2 numaraya müracaat etmeleri telefon 43181 6026 —
DEVREN SATILIK — Bir Bâyl dükkânı aranmaktadır. Akşamda (Bâyl) rumuzuna müracaat edilmesi. 6027 —
ACELE SATILIK ARSA — Pendik cami yanında İstasyona çok yakın 6000 metre eb'adında kuyUlu arsa satılıktır. Pendik cami müezzini Ahmet Çığırtkana müracaat.______6024 — 1
EREN KÖYÜNÜN SAKİN VE SAKİT HAYATINDA — Manolyalar İçinde fıskiyeli ve elektrikli havuzunun bahçesine verdiği bedii manzara üç katlı salon ve odaları bulunan mükemmel köşk aynı zamanda iyi irat 2500 lira Satış bedeli 40000 Hra. Telefon 49010. G ala tasar ay Emlâklş. 6029 —
MARMARAYA HÂKİM — Beyazıt meydanına çok yakın Marmara sineması civarında İki caddeye cephesi olan imar plânında çok ehemmiyetli mevki alan geniş bir arsa satışa arze-dilmiştir. Emsaline nazaran Hat çok ehvendir paranızı bu toprağa yatırınız, Tel: 49010.6028 -
SATILIK TARLALAR — Bayan Nezihe Gür manın taramaları satılıktır: 1 - Lâhna köyündeki tarla; 2 - Katranca köyündeki tarla; 3 - Al pullu şeker fabrikasına yakın Mandıra köyündeki tarlaları; 4 - Arpalık tarlasındaki ev; 5 - İsteklilerin İstanbul Ortaköy Taşbasamak 18 No. ya bildirmeleri rica olunur. 6033 — 5
DEVREN SATILIK DÜKKÂN — Şehzadebaşı karakol karşısı köşebuşı No. 70. Frijider, havagazı, terkos. elektrik, üstünde oda, helası. Her nevi inhisar maddesi satan dükkân sa tılıktır. İçindekilere Müracaat.
6035 — l
KİRALIK YAII — Üsküdarla Kuzguncuk arası deniz kenarı nıunt.z^m bahçeli telefon, elektrik havagazı vc terkosu bulunan bir yalı kiralıktır. Görmek ve görüşmek üzere telefon 40248 numaraya müracaat. 51'85 — s
R -MÜTEFERR1 K
BİR BERLİNLİ BAYAN ÖĞRETMEN — Bir Türk vatandaşı Alman kolay melodin miiptedller* ve ilerile-mlş talebelere Jyi ders verir Pazardan maada her gün 3,30 - 6,30 a kadar İstiklâl caddesi 133 No. lı Haşan Bey apartman arka merdiven 8 No. ya müracaat. 5013
ASRİ DANSLAR — Hususi olarak evlerinde öğrenmek İstiyenler Beyoğlu Anadolu hani geçidi karşısında Aliyon sokak 19. Prof. Panosyan.
4080 — 2
SINAVLARA YETİŞTİRİLİR — Bir lise öğretmeni matematik, fizik, kimya. İngilizce ve Fransızcadan teminatla sınavlara yetiştirir. Kadıköy, Mühürdar Zilhal bahçesi yanındaki Tuğlacı Emin sokak İstek Apt- kat 2. müracaat. 5091
İNGİLİZCE — Amerikada okumuş ve Amerikan mekteplerinde İngilizce öğretmiş bir genç üç ayda Usan öğretir. «D. S.» riimuzuna mektupla müracaat. _________50^6 —
DİL DERSLERİ VE TERCÜMELER — İngilizce, Fransızca. İtalyanca ve Almanca. Müracaat yeri: Tak-|(Jm, Ankara Palas Ap. No. 5. 3 - 1 t/2 ve 8 - 9. 5075 — 2
BtR TÜRK BAYAN — 5 İlâ daha fazla yaşta kız çocuklara mürebbiyelik tlc Almanca ders vermek ister. Yahut hususî müesseslerde çalışmak ister. Müracaat : S. B. N. 6010 — 2
MEKrUVLAİtlNİZI ALDIRINIZ
Gazetemiz idarehanesini adres olarak göstermiş olan karilerimizden
Lessons — S. L- A — T. K —
Muhabir — K T. Pul — M.M.B —
RE
namlarına geıen mektuplar» idarehanemizden aldırmaları rica olunur.
AKŞAM
18 Nisan 1945*
Bahlle 8
MEVSİMİN EN GÜZEL ÇORBASI
Yaşamak için yemek lâzımdır. Ancak; en kuvvetli, en netle, ve en mükemmel bir gıdayı
rr. Şükrü Ertan_
Göz mütehassısı 1
Cağaloğlu Halkevi karşısında I
No. (14. Tel: 22588 I
■ Sinir Mütehassısı m
Dr. Hulusi Erel
Pazardan başka her gün saat 13 ten 18 e kadar hastalarını kabul eder.
Perşembs günleri fi karaya meccanen bakılır.
Adres: Cağaloğlu Nuruosmanlye Cad. No. 5. Osman Şerafettln Apt.
BOYER
Dr.NihadTözge' Deri -Saç Frengiye diğer Zührevî hastalıklar mütehassısı Pızır »f Pertımhidan başka harçlın 14.30 . «T. «O
Yoksulların nu/ayenest bundan sonra SAUffi/nteri Sğlodrn yapılacaktır BA Blblt .VİLAYET ILER'SI H9U
——•------J

8*5 AĞRILARI »• 60ĞUK ALGINLIĞINI
DERHAL KESER
ZAYİ — Tıp fakültesinden aldığım şebekemi kaybettim. Yenisini alacağımdan eskisinin hükmü yoktur.
3330 numaralı Senlh Bayülken
Acele satılık arsa
Küçükyalı deniz kenarında, tuğla, taş ve gayet bol sulu kuyusu mevcut acele satılık arsa. Köy kahvesinde Süleymana ve 52.98 No. ya telefonla müracaat ■■■■■■edilmesi
ÇADAUARKA K0MPR1ME-ArAMAnnA lerinde
bulursunuz. Beşli ve yağlı tavuklardan İstihsal edilen tavuk suyunu temin etmek zahmetine katlanmadan İstediğiniz zaman onu az bir fedakarlıkla elde edebilirsiniz.
ÇORBALIK Komprimeleri!
En İyi cins taze sebze ve hububatla tavuk suyundan mamul olması iü-barlle çok yüksek kalori ve Işllhaâver lezzeti camidir. Bir tecrübe iddiamızın doğruluğunu İspata kâfi gelecektir.
HER YERDE VARDIR
ÇAPAMARKA
ZAYİ — Tramvay İdaresinden almış olduğum hüviyet varakasını zayi ettim, yenisini alacağımdan eskisinin hükmü yoktur.
325 Süreyya Kalender
Heyeti umumiye içtimai
İstanbul kulübü İdare meclisinden: Kulübün ana nizamnamesinin 24-üncü maddesine tevfikan nisanın 25 İnci çarşamba günü saat 18 de Kulüp salonlarında içtima edecek olan heyeti umumlyeye kulüp âzalarının teşrifleri rica olunur.
At meraklılarına
Kızılay Cemiyeti
İstanbul Mümessilliğinden:
1 — Cemiyetimize ait üç yaşında yarım kan Arap bir erkek tay 27 Nisan 945 Cuma günü saat 11 da Sirkeci Mimar Vedat caddesi Kızılay Hanındaki Mümessillik dairesinde açık attırma ile satılacaktır,
2 — Tayı görmek isteyen taliplerin Harbiyede Sipahi ocağına, şartname ve tayın menşe şahadetnamesini görmek lstlyenlerin ise Mümessilliğimize müracaatları ilân olunur.
ZAYİ — İstanbul belediyesi seyrüseferinden aldığım bisikletimin 1989 plâka numarasını kaybettim. Yenisini alacağımdan eskisinin hükmü yoktur. Nuralr Kambar
SARTUN
KİMYA LABORATUVARI
Hor nevi tohlilaL. ekspertiz ve müşavere yapılır
Beyoğlu İstiklâl caddesi Lion mağazası karsısında Sinqer han
MATBAACILARA
Satılık matbaa malzemesi
Eti Bank Umum Müdürlüğünden:
Aşağıda müfredatı yazılı beş kalem matbaa malzemesi toptan veya her kalemi ayrı olarak satılacaktır.
2 adet transport tezgâhı
1 * Baskı tezgâhı
26 » Muhtelif boyda llto taşı
900 kilo kadar karışık hurufat (kilo hesablle fiyat verilecektir)
30 • kadar pirinç çizgi (kilo hesablle fiyat verilecektir.)
Bu malzeme Ankara'da Bankamız Daire Amirliğine müracaatla her jün görülebilir. Almak İsteyenlerin her kalem İçin ayn fiyat vermek suretiyle hazırlayacakları teklif mektuplarını, nihayet 30/4/1946 akşamın* kadar Bankamıza göndermeleri İlân olunur. «4755»
Tomruk nakil ve istif işi
Devlet Orman işletmesi Bartin
Revir Amirliğinden t
t — Revirimizin Kocanoz bölgesi dahilindeki KantarkütÜgii ormanından 1000 metreküp tomruğun Burçak Düzü ve Manyanı depolarına nakil, tomruklama, İstif İşi açık eksiltmeye konulmuştur.
2 — Açık eksiltme 27/4/045 tarihine rastlayan cuma günü saat 15 de revirimiz merkezinde komisyon huzurunda yapılacaktır.
3 — Beher metreküp tomruğun nakil ve istif İşinin muhammen bedeli on liradır.
4 — Muvakkat teminat % 7,5 hesabiyle 750 Hradır.
5 — Açık eksiltme şartnamesi Ankarada Orman Umum Müdürlüğünde, revirimizde, Karabük ve Araç revir amirliğinde görülebilir.
8 — İsteklilerin muayyen gün ve saatte komisyona müracaatları.
■4898»
İstanbul Belediyesi İlânları
Fatih belediye tahakkuk ve tahsil şubeleri İçin yaptırılacak 80 adet pıemur masası ve 80 adet memur san dalyası kapalı zarf usulü 11« eksiltmeye konulmuştur.
Mecmuunun keşif bedeli 145Û0 Ura ve ilk teminatı 1087 hra 80 kuruştur. Sözleşme, eksiltme, özel ve fenni şartnameleri, proje, keşif özü ile buna müteferri diğer kâğıtlar 73 kuruş mukabilinde Belediye İmar müdürlüğünden alınacaktır.
İhalesi 30/4/945 pazartesi günü saat 18 te Daimi Enucümende yapılacaktır- İsteklilerin 11 k teminat makbuz veya mektupları, İhale tarihinden üç gün evvel Belediye İmar müdürlüğüne müracaatla alacakları fenni ehliyet imzalı şartname ve teferruatı ve kanunen lbroa lâzım gelen diğer bclgelerile birlikte 2490 numaralı kanunun tarifatı çevresinde hazırlayacakları teklif mektuplarını İhale günü saat on dörde kadar Daimi Sıcümene vermc-lerl lâzımdır. «4785»
Öksürüğü ve bronşiti derkat kasor
KIT
HERKESİN TUALET SABUNUDUR
C—Dr. Suphi Arın^_
İdrar yollan ve tenasül hasta- ■ lıkları mütehassısı. Taksim 8ı- | raselvüer Cad. 59. Tel: 49284™
ZAYİ — 1933 senesinde İstanbul kız orta okulundan almış olduğum 897 sayılı tasdiknameyi zayi etLim. Yenisini alacağımdan eskisinin hükmü yoktur,
Tahsin Gülmen
Fethi Erden
LABORATUVARI
Kan, İdrar, balgam, mevaddı gaita tahlilleri ve (idrar vasi fasile gebeliğin U/c günlerinde*! Fcatl teşhisi) yapılır.
Beyoğlu, Taksime giderken Meşelik sokağı Ferah apartı-manı.Tel. 40534
İstanbul milli korunma müddeiumumiliğinden: İlâm: 945/413
Usulsüz fatura tanzim ve imza etmek suretlle milli korunma kanunu-rt. muhalefetten suçlu aslen Edirneli Taksim Lamartin cad. Ayıntap ap. 20. 8 da oturur, Mahmutpaşa büyük çorapçı han 1 No. da manifaturacı oğlu 1919 doğumlu Avram papo hakkında 3005 sayılı kanuna tevfikan İstanbul (1) No. lu milli korunma mahkemesinde yapılan duruşma sonunda: suçlunun sabit görülen fiilinden dolayı hareketine uyan milli korunma K. nun muaddel 31/4, 59/5, 83 cii maddelerine tevfikan elli Hra ağır para cezasile tecziyesine, bir hafta müddetle ticarethanesinin kapatılmasına ve bu müddet zarfında ticaretten menine ve hükmün katileştiğinde Akşam gazetesinde neşrine dair mezkûr mahkemeden verilen 16. 844 tarih ve 44 1202 sayılı karar kati-leşmekle ilân olunur. (4942ı
Lokman Hekim (Dr. HAFIZ CEMAL) Dahiliye mütehassısı
Divanyolu 104
Muayene saatleri Pazar hariç her (Tün 2.5 — 5. Tel: 22398
Kuzine imali ilânı
Sümer Bank iplik ve Dokuma fabrikaları Kurumu Defterdar Fabrikası Müdürlüğünden
Fabrikamızda bir adet yemek pişirme kuzinesi yaptırılacaktır. Buna alt donne deneme ve şartname fabrikamız ticaret servisinden alınabilir. Mütehassıs firmaların proje ve flat tekliflerini 24 Nisan 945 günü saat 13 e kadar fabrikamız ticaret şefliğine teslim etmeleri llftn olunur.
Not: Fabrika ihalede serbesttir. (4999*
Eti Bank İstanbul Şubesinden:
İşletmemiz İhtiyacı İçin normal raya uygun eb'atta 2400 adet Tirfotı İmal ettirilecektir.
Alâkadarların tekliflerini en geç 2. 6. 943 gününe kadar satın alma servisine vermiş olmaları lâzımdır. (5001)__________________
Eti Bank İstanbul Şubesinden:
Bankamıza alt Kalafat yerinde Dapey firmasında bulunan takriben
15 ton Hurda «aç ve demir 25. 4. 945 çarşanba günü saat 14 de şubemi* satın alma servisinde müzayede ile satılacaktır.
İstekliler malzemeyi her gün mezkûr firmada görebiliri». (8000)
Toprak Ofisi Alaca Ambar Şefliğinden!
1 — Bevklyat talimatnamemiz dahilinde ve Nafla formülü mucibince benzini bedeli mukabilinde OflsUnh.ee temin olunmak üzere yedi bin beş yüz ton mahsulün Alacadan Ycrköye nakil işi müteahhide verilecektir.
2 _Eksiltme 80 Nisan 1048 pazartesi günü saat 18 de Alacada anbar
şefliğimizde toplanacak komisyonda kapalı zarf ıısullyle yapılacaktır.
3 — İsteklilerin bu mlkdar nakllyeyl başarmaya ehil olduklarını be-
lirtir vesaikle cn bin lir* teminatla belli günde hazır bulunmaları İlân olunur. ________*4958»__________________________________
SATILIK KOTRA Boy 10; kamara, motor, dinamo, radyo, buz dolabı, tuvalet. Galata Kürekçilerde No. 17 B. Cemal’® müracaat.
İŞBİRLİĞİ
9
Bugün, faaliyet aahaıı büyük olan uçak m yetinde dünyanın en uzak noktaları bile altmış saatlik uçuşun haricinde değildir. Birleşik Amerika ve müttefik devletler ie birliği yaparak dünyanın en muazzam hava şebekesi İçin alanlar, meteoroloji istasyonları, erzak ve mühimmat temin etme işine elva-fişli limanlar vücuda getiriyorlar.
Harpten sonra uçaklarımız, leamuilâjsız olarak tekrar göklerde dizildikleri vakit bu işbirliğinin avantajları yine d« hissedilecektir.
CONSOLIDATED VULTEE AIRCRAFF OF AMERICA, harpten sonra, bütün memleketlerin hava hatlarına arzetmek üzere, ticaret uçakları İmal etmek tasavvurundadır.
CONSOLIDATED VULTEE AIRCRAFT CORPORATION
UNITED STATES OF AMERICA
Kabataş erkek lisesi satın alma komisyonu başkanlığından:
Okul binasında yaptırılacak olan ve tafsilâtı keşlfnameslnde yazılı bulunan 5000 liralık tamirat işleri 2. 5. 945 çarşamba günll saat 15 30 d* açık eksiltmeye konmuştur.
Mukavele eksiltme bayındırlık işleri genel hususi ve fenni şartnameleri proje keşif hülâsaslle buna müteferri diğer evrak okulda görülecektir.
Muvakkat teminat 375 liradır.
İsteklilerin en az b|r teahhütte 3000 liralık bu işe benzer iş yaptığına dair İdarelerinden almış oldukları vesikalara İstinaden. İstanbul vilâyetine müracaatla eksiltme tarihinden tatil günleri hariç 3 gün evvel aluımış ehliyet ve 945 yılına Alt ticaret odası veslkalarlle gelmeleri. (4886)
Created by free version of 2PDF
İstatistik Umum Müdürlüğünden:
1945 genel nüfus sayımının fayda ve önemini ve halkın bu konuda bellenmesi gereken noktaları radyo vasıtasile yayınlamak üzere radyo temsilleri ve skeçleri müsabakası açılmıştır. Beğenilen eserler Jüri kurulunun takdir edeceği bedelle satın alınacaktır. İlgililerin şartlan öğrenmek üzere Nisan sonuna kadar bir mektupla umum müdürlüğe müracaatları, 4752
f^^^^BİRLEŞlK AMERİKA
İDEAL İNSANLISIN ÜMİT YILDIZIDIR
İnsanlık meziyetlerinin en yüksekliğine malik olan Türk i milleti de onu yakından tanımalıdır.
KEMAL SÜHNEIÇiOÜLUnun
1939 NEIV-YORK SERGİSİ SEYAHAT HÂTIRALARI
Kitabını mutlaka okuyunuz, tş v* hayat aşkının Amerikan optimizminin sizi sardığını hissedeceksiniz.
Bu sade bir seyahat hâtırası kitabı değU, hem de Birleşik Amerika memleketleri İş ve teknik âleminin objektif etüdüdür.
HER KİTAPÇIDA BULUNUR
28 fotoğraf, nefti renkli bir kapak, 150 sahlfe, 150 kuruş ■^■M
SATILIK MÜCEVHERAT— Muteber bir aileye alt antika gümüş üzerine elmaı iğne, Tura, mineli I elmas bilezik, bombeli pırlanta yüzllk, pırlanta yüzük va salra Nisanın I 19 uncu perşembe günü saat 18 te Sandal Bedestenin d» «atılacaktır. I Bu mühim fırsatı kaçırmayınız.
BAYILANLAR.ÇARPINTIueSiNiR BUHRANI ÇEKENLER
NEVROL CEMAL
DEN 30 DAMLA ALINCA SİNİRLERİ TATI5İR-DERHAL FERAHLARLAR .
Devlet Orman işletmesi Devrek Revir âmiri iğinden ı
1 — Tefen bölgesinin Yazilıpınar ormanında kaim damgalı 1453 Mİ. kavak ağacının dipten kesme tomruklama namazlar mevkii rampasına nakil ve İstif İşinin beher metreküpü 12 liradan açık eksiltmeye konulmuştur.
2 — Eksiltme 25. 4. 945 pazartesi günü saat 15 de revirde yapılacaktır.
3 — Muvakkat teminat 1307 Uradır.
4 — Şartname orman umum mü dllrlüğünde revirde Zonguldak bölge şefliğinde görülebilir.
5 — isteklilerin, muayyen gün ve saatte komisyona müracaatları.
__________________________________________(4584)________________'
İstanbul Defterdarlığından:
Kıymeti Teminatı Dosya ___________________Cinai________________________Lira Lir*
51300/72 Emniyet Müdürlüğünde mevcut İki teneke)
İçinde beher kilosu 370 kuruş muhammen ) bedelli tahminen 40 kilo mağşuş sadeyağ. ) 148 11
81190-329/1 Hahcıoglu Hayvan Hastahanesine ait be-) her arabası 100 kuruştan tahminen 200 ) araba gübrenin satışı. ) 200 18
Yukarda yazılı yağ ve saire 30/4/945 pazartesi günü saat 16 de Milli Emlâk Müdürlüğünde kurulu komisyonda ayn ayrı açık arttırma İle satılacaktır.
İsteklilerin geçici teminat makbuzları va nüfus hüviyet otlatanları:* birlikte İhale saatinde komisyona: fazla bilgi İçin sözü geçen Müdürlüğe başvurmaları «4830»
İstanbul Vali ve Belediye Riyasetinden:
Teshin şartlarlle kiraya verilen binaların kaloriferlerinin yakılması hakkındakl belediye sıhhi zabıta talimatnamesine ek maddenin 2 inçi fıkrası hükmüne tevfikan mevsimin değişik ve soğuk gitmesi haseblle kaloriferlerin yakılmasının daha on gün müddetle »Nisanın 28 sına kadar) uzatılmış olduğu İlân olunur. (4998)