' SALI 27 EYLÜL 1949 Sahibi: Safa Kılıçlıoğhı İdare: Nuruosmanlyo Noı 17 Tel adresli «YENİ SABAH» İSTANBUL Telafonı 20795—251M Yeni Sabah 12 inci Yıl, No. 3796 HÜRRİYET VE HAKKIN YILMAZ MÜDAFI1YİZ Saya, : 10 Kuruj Yeni Tahran B. Elçim z Ankara: 26 (Hueueî) — Tahran büyük elçiliğine tâyin edilen Yakup Kadri Karoosmanoğlu yarın İstanbul» hareket edecek, ayın otuzunda da lntanbuldan uçakla tahrana vazifesi başına gidecektir.
Bevin, Vişinski'nin teklifini dün reddetti
Birleşmiş Milletlerde, Ingiliz delegesinden başka Yunan ve Yugoslav Dışbakanları da Sovyet siyasetine ağır hücumlarda bulundu
İngiliz Dışbakanı, Birleşmiş Milletlerden ümidini kesmiş gibi konuştu
Bir ziyaretin Manası..
I
ssü Kıbrıs adasında olan bir İngiliz hava filosu, Türkiyenin aziz misafiri olarak yurdumuzda bulunuyor. Dün do ayni filo Ankarayı ziyaret etti. Filo ile gelen İngiliz hava Mareşali de Cumhurbaşkanımızla Dolmabahçe sarayında buluştu.
Büyük Britanya, Türkiye cumhuriyetinin dost ve müttefikidir. Bu dostluk Atatürkün zamanından başlar. İngiliz kralı sekizinci Edvard'm İstanbul ziyareti henüz hatırlardan çıkmış değildir. İngiltere hükümeti Osmanlı İmparatorluğunun son yıllarında Türkiyeye karşı tamamile husu-metkâr bir tavır takınmış idi. Balkan harbi, Trablusgarp istilâ-6i hep Ingilterenin Türkiyeye dost bir nazarla bakmadığı devreye ait hâdiselerdir. Londra kabinelerinin, İstanbul hükümetlerine karşı böyle kayıtsız hattâ hasım davranmalarında iç ve dış politikanın tesirleri vardı. İngiltere parlamenter ve demokratik bir idaredir. Osmanlı İmparatorluğu ise Mutlakıyet usulüne bağlı idi. Diğer taraftan bütün İngiliz kabinelerinin gözleri (İ900) yılından İtibaren Alman tehlikesine ve imparator ikinci VHhelm'-!n teşkil ettiği tehlikeye çevrilmiş bulunuyordu. Almanyaya dost olanlar Ingiltereye düşman, Almanyaya düşman olacaklar In-giltereye de dost sayılıyorlardı. (Edvar Gray) gibi uzun müddet İngiliz kabinesi Dışişleri Bakanlığını İdare etmiş şahsiyetler bunu Avam Kamarasındaki nutuklarında ve gazetelere verdikleri demeçlerde apaçık söjTdyorlar-dı. Halbuki ikinci Abdülhamit İdaresi daha ziyade, Berline yönelmiş İdi. Bağdat hattı imtiyazının bir Alman grupuna verilmesi de Londranın kuşkusunu arttırmış İdi. Meşrutiyetin ilânı üzerine, 1908 Temmuzunda, halk büyük bir İngiliz dostluk tezahü rü yaptı ve Babıâliye gelen İngiliz. sefirinin arabasından atlan uzaklaştırarak gerduneyi bizzat çekti. Fakat bu muhabbet ve samimiyet gösterileri çok sürmedi. İttihat ve Terakki İçte toptancı bir politika ve şiddet takip edince dışarıda da, Londra hükümeti, Rus dostluğunu Türkiyeye tercih eyleyince, İki memleket münasebetleri, tıpkı İkinci Abdülhamit devrinde olduğu gibi bozuldu.
Yunan harbi biterek Anadolu tamamile kurtulup hür ve müstakil olunca, Türk zimamdarları, İn giltereye karşı otuz küsur yıldır Bürüp giden itimatsızlığı unuttular ve müşterek menfaatlerin birleştiği bir gaye uğnında ittifak haline geldiler. Atatürkün İdare ettiği bu politika İkinci Dünya Harbinin patlama arifesin de bir İttifak haline İnkılâp etti. (Devamı Sa. s 8Ü. 8 da)
Flushlng MeadoW8 20 (A P) — Bugün Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, milli temsilci heyetlerini umumi siyaset beyanı demeçlerini dinlemeğe devam için Türkiye saatiyle 18,56 da toplanmıştır.
İlk demeci Çekoslovakya Dışlş’.e rl Baltanı Vladimlr Clemcntis ver-
miştir.
Müteakiben söz alan Yugoslav Dışişleri Bakanı Edouard Kardelj, verdiği sert nutukta, Sovyetler Bir llğinl, Mareşal Titoya boy-ın eğdir mek maksadile, silâhlı gösteriler
dahil, her nevi tazyik usulü kullan
makla suçlandırmıştır.
Kardlej, Sovyetler peryalist» olarak
Birliğinin «em vasıflandırdığı
usullerlle yüklenmiş ve Rusyanın, Yugoslavyayı rahat bırakmak su
i Ingiltere de Atomhombası yapmak üzere
Rusların, doğu Alman. > yada uçan bomba
Vişinski, 20 Eylülde başlıyan Birleşmiş Milletler Genel Kurulu retlyle, banş arzusunun ispat etme toplantısında dinleniyor... (Foto: A-P) «ini iotemiştir. Devamı Sa 6 SU 3 de
C. Bayar D. P. Şehremini ocak kongresinde konuştu
D. P. Başkanı, işçi haklarının korunacağını anlatarak partisinin greve taraftar olduğunu söyledi
a Demokrat Parti Şehremini ocak kongresi, dün saat 19 da ya- 5 ( pılmıştır. Dâvet üzerine kongreye gelen Celâl Bnyar, tezahüratla, J > karşılanmış ve bir müddet kongre çalışmalarını takip ettikten son- J 5 ra şu konuşmayı yapmıştır: (Dovamı Sa. S Sü- l de) J
Venedikte yapılan musiki festivali
Festivale işt'râk eden Türk millî oyun ve musiki ekipi dön memleketimize dö dii
Venedikto yapılan milletlerarası 1 ekibi dün Ankara vapuru ile yurda halk muşik.isi ve halk oyunları festi-1 dönmüştür.
vali no iştirak eden, Muzaffer Sarı-I Muzaffer Sorısözen. . İleri
sözen idaresindeki Türk milli oyun | (Devamı Sa. 5 Sü: 8 ele)
Venedik festivaline iştirûk eden Millî Oyunlar eklplmîz Galata Yolcu Salonunda...
Preveze zaferinin yıldönümü
Preveze zaferini göterir temsili bir tablo ile bilyük Türk deniz ctsi BARBAROS 17 AYREDDİN
Londra: 26 (A.A.) «Lps.» — Va-şlngtondaki basın muhabirlerinin bil dirdiklerine göre, Sovyctlerin 1947 denberi atom bombasının sırrına vâkıf olduklarına dair olan haber hakkında Vaşingtonda henüz hiç bir reı mî demeç yapılmamıştır. Bununla boraber, Rusların tecrübeler yapmadan atom bombasına malik bulunabileceklerine pek az ihtimal verilmektedir.
Vaşington ne olacak?
Vaşington: 26, (A A.) Atom devrindo muhtemel taarruzundan korunmak
«Afp» — bir düşmen mnksadiyİe
f (Devartn 8a. 5 BU.
Yeni Sabah
Hac yolunda
unun
yazılarına yakında başlıyoruz
Bu yıl Hao farlzeılnl edâ otmok İçin golon Müslüman kardeşlerimizin Hicazdaki muhloşom kalabalığı, »Imdlyo kadar hiç bir zaman görülmemiş mühlp bir manzara arzotmekte bulunmuştur. Şükür Allaha kİ, bu hal vo manzara, yoryüzllndo, Müslümanlığın glttlkço kuv-vot bulduğunu ve Hak dlnlndo olanların çoğaldığını göstermesi İti-barllo, hor voçhllo şayanı İftihardır. Göğüslerimizi kabartan bu muhloşom vo ûlvl manzara, başka din vo milletlere mensup dünya ajanslarının dahi dikkat vo alakasını çekmiştir. Dün goco, Mokkol Mükorromodon vorllen aşağıdaki telgraf da, boyan vo ifademizi te-
yit odlol mahlyottodlr:
Mekke: 26 (A.A.) «Afp.» — Şimdi Hicaza 60.000 . den fazla Hacı (telmiş bulunmaktadır. Tarihte ilk defa olarak cuma gilnii «Haram El Şerif» camiinde kılınan namaz ve cuma vaızları nesli filme alınmıştır.
Dünyanın dört iklim, dört bir köşesinden koşup gelmiş asil îslâmın, din kardeşlerimizin otla ettikleri cıının namazının azamet vo ihtişamını, hor Müslüman kolayca vo büyük bir haz vo itmi'nnn duyarak zevkle tasavvur vo tahayyül cdobilir. işte, bu derece büyük bir hâdise! diniyonin bizzat içindo yaşıyan «Yeni Sabah» muharriri Murnd Sortoftlu, Mevlâ kısmet ederse, Tine farizesini ba-dolodâ BÜr’atlo İstanbul» dönecek ve bu pok ulvî Huo farzının odasında göriip duyduklarını sahili vo sadık bir kalemle, muhterem vo aziz Müslüman okuyucularına anlatacaktır. Arkadaşımızın hazırlayıp bize yolladığı ilk yazılarını pek yakın günlerde neşre bavlıyacağız. Mümin vo mütteki’ bir kulp rahatlığı ilo, Cenabı Hakkın, bu hizmutimizdo bize mÜTşıt olacağına inanıyor vo Robbin, gayretimizi âsitn eyloyocefeino emin bulunuyoruz.
Dün sabah şeh rimize gelen Başbakan Şemsed din Günaltay..
Başbakan Ş. Günaltay dün Ankaradan geldi
“Paramızın kıymeti indirilmiyecektir, ithalâttan pirim alınacağı, ihracata pirim verileceği de doğru değildir,,
Şemseddın Günaltay Dolmabahçe Sarayına giderek, İnönü ile uzun bir görüşme yaptı
Vali, dünkü tören de nutuk söylerken..
Şehir Hıfzıssıhha Müessesesi binası
Dün törenle yeni binanın temeli atıldı, Vali gıda maddelerinin nasıl kontrol edileceğini anlattı
Belediyenin Atatürk Bulvarında iTörendo vali, vali vo belediye reis yaptırmağa karar verdiği Hıfzıssıh- muavinleri, Sağlık Müdürü, Şehir İm müessesesi binasının temel atma I Hıfzıssıhha müdürü, Şehir Meclisi ü-töreni dün saat. 17.30 do yapılmıştır. I (Devamı Sa. 5 Sü: 8 do)
Ortadoğu hava Manevraları
Süveyş kanalı bölgesinde yakında büyük manevralar yapılacak
Kahire, 26 A.A. (afp) — «Al Mısri» gazetesinin bildirdiğine göre «Yakında orta doğuda büyük İngiliz hava manevraları yapılacaktır.»
Gazete tarafından verilen malûmata göre, kanal bölgesinde. Kıbrıs, Malta, Irak ve Kenyada üslenen hava birlikleri bu ma-
nevralara iştirâk edeceklerdir. Ingiltereden havalanan bombardıman uçakları mefruz taarruzlarda bulunacaklardır.
(Devamı Sa. S Sü. 4 de)
Profesör Hilmi Ziya Ülken
Prof. Hilmi Ziya
Ülken Avrupaıian yurda döndü
Osloda toplanan kongre hakkında profesörün intibaları ((Yazısı 6 lnol sayfada)
Başbakan Şemsettin Günaltay beraberinde) Gümrük vo Tekel Bakanı Dr. Fazıl Şerafettin Bürge olduğu halde dün sabahki eksperslo Ankaradan şohrimize gelmiştir.
Milli Savunma Bakanı Hüsnü Ça-(Dovamı Sa. 5 Sü. 7 do)
Altın
f iatı
yükseldi
$ Hükümetin, paranın >> tfindırilmiyeceğine dair$ s^olan beyanatı piyasayı** S tatmin etmedi $
Dtln sabah .Ankaradan şehri -miza gelen Barbakan Şemsettin Günaltaym Haydarpaşa garında gazetecilere, paramızın devalüe e-dlknlyeceğine, pirim usulünün Ih. das olunmayacağına dair verdiği beyanatı, İstanbul piyasasını tat . (□ovamı Sa. 5 Sü. » de)
Türkiyenin
Turizm dâvası
Italyan Turizm mütehassısı
bizim vize zorluklarından şikâyetçi
İtalyan «Orlnet» turizm şirketinin mümessillerinden Emillo Paro-lettl, dün Ankara vapurile şehrimize gelmiştir.
Emillo Paroletti, kendislle görü-(Dovamı Sa. s Sü. 6 da)
TAKVİMDEN BİR YAPRAK:
Aile ve Ocak
ULUN AY
T*Vovlotln yüksek mansıpların da bulunmuş nıuhtorem bir şahsiyet tanırım. Bugün ömrü yü-ro varmış, yahut yürü goçmlştlr. Fakat —Allah nazardan saklasın— bir granit gibi sağlam, bir ulu ağaç gibi muhteşomdlr.
Hor sono Söker vo Kurban Bay-ramlarının blrlnol günll ovl.ıln on büyük salonunda uzun bir sofra kurulur, kendisi bu sofranın başına goçor, çocukları, torunları, damatları, gelinleri, torunlarının torunları etrafında toplanırlar dini bir moraslm yapılır gibi hürmotlo, muhabbetle gülo oynaya yemek yarler... Kondlslndon ovvol bu sofraya son zamanlarında İhtiyarlıktan göz lorlnl kaybodon validesi rlyasot o-dordl.
Bütün alto o gün orada bulunmağı mukaddos bir vazlfo bilir; memuriyet veya başka bir sobop doloyısllo uzakta bulunanlar dahi no yapar yaparlar o gün için bu «Allo kült» ünün sonollk âyininde hazır bulunurlar. 8ofrada mini ml-
nllorin dahi yorlerl vardır; kundak dakllor bile o gün oradadırlar
Büyük küçük bütün dalları, yaprakları, filizleri, tomurcukları İle kocaman bir çınarı andıran bu o Büyük baba» —artık no yazık kİ— bizdo pok ender olan bir -Allo âbidesi» dlr.
Hâlen bu saadeti idrâk edebilmiş kaç familya var? Allo topluluğu diyo bir şoy kaldı mı? Baba kazanır, bir ocnk kurar adamcağız hayata gözlorlnl yumdu mu? No var no yok taksim edilir. (Izalo-I şuyu') yapılır; vârisler, hiç bir Işlorlno yaramıyan hisselerini alırlar; herkes kendi tarafına çekilir; ölono mezar taşı bllo dlkllmoz... Bir varmış, bir yokmuş!
Ingllizlor bu muhtemel dağınıklığın önünü kanunla kurtarmışlar: Allonln mirasını asalet unvanına varıncaya kadar (okborl ovlâd) a bırakmışlar. Bununla horu fordln sorvetl korunmuş, hem do dlğor evlâdın şahsi toşobbüsllo alloslne (Devam* o(» ; 22. ! d“)
' SALI 27 EYLÜL 1949 Sahibi: Safa Kılıçlıoğhı İdare: Nuruosmanlyo Noı 17 Tel adresli «YENİ SABAH» İSTANBUL Telafonı 20795—251M Yeni Sabah 12 inci Yıl, No. 3796 HÜRRİYET VE HAKKIN YILMAZ MÜDAFI1YİZ Saya, : 10 Kuruj Yeni Tahran B. Elçim z Ankara: 26 (Hueueî) — Tahran büyük elçiliğine tâyin edilen Yakup Kadri Karoosmanoğlu yarın İstanbul» hareket edecek, ayın otuzunda da lntanbuldan uçakla tahrana vazifesi başına gidecektir.
Bevin, Vişinski'nin teklifini dün reddetti
Birleşmiş Milletlerde, Ingiliz delegesinden başka Yunan ve Yugoslav Dışbakanları da Sovyet siyasetine ağır hücumlarda bulundu
İngiliz Dışbakanı, Birleşmiş Milletlerden ümidini kesmiş gibi konuştu
Bir ziyaretin Manası..
I
ssü Kıbrıs adasında olan bir İngiliz hava filosu, Türkiyenin aziz misafiri olarak yurdumuzda bulunuyor. Dün do ayni filo Ankarayı ziyaret etti. Filo ile gelen İngiliz hava Mareşali de Cumhurbaşkanımızla Dolmabahçe sarayında buluştu.
Büyük Britanya, Türkiye cumhuriyetinin dost ve müttefikidir. Bu dostluk Atatürkün zamanından başlar. İngiliz kralı sekizinci Edvard'm İstanbul ziyareti henüz hatırlardan çıkmış değildir. İngiltere hükümeti Osmanlı İmparatorluğunun son yıllarında Türkiyeye karşı tamamile husu-metkâr bir tavır takınmış idi. Balkan harbi, Trablusgarp istilâ-6i hep Ingilterenin Türkiyeye dost bir nazarla bakmadığı devreye ait hâdiselerdir. Londra kabinelerinin, İstanbul hükümetlerine karşı böyle kayıtsız hattâ hasım davranmalarında iç ve dış politikanın tesirleri vardı. İngiltere parlamenter ve demokratik bir idaredir. Osmanlı İmparatorluğu ise Mutlakıyet usulüne bağlı idi. Diğer taraftan bütün İngiliz kabinelerinin gözleri (İ900) yılından İtibaren Alman tehlikesine ve imparator ikinci VHhelm'-!n teşkil ettiği tehlikeye çevrilmiş bulunuyordu. Almanyaya dost olanlar Ingiltereye düşman, Almanyaya düşman olacaklar In-giltereye de dost sayılıyorlardı. (Edvar Gray) gibi uzun müddet İngiliz kabinesi Dışişleri Bakanlığını İdare etmiş şahsiyetler bunu Avam Kamarasındaki nutuklarında ve gazetelere verdikleri demeçlerde apaçık söjTdyorlar-dı. Halbuki ikinci Abdülhamit İdaresi daha ziyade, Berline yönelmiş İdi. Bağdat hattı imtiyazının bir Alman grupuna verilmesi de Londranın kuşkusunu arttırmış İdi. Meşrutiyetin ilânı üzerine, 1908 Temmuzunda, halk büyük bir İngiliz dostluk tezahü rü yaptı ve Babıâliye gelen İngiliz. sefirinin arabasından atlan uzaklaştırarak gerduneyi bizzat çekti. Fakat bu muhabbet ve samimiyet gösterileri çok sürmedi. İttihat ve Terakki İçte toptancı bir politika ve şiddet takip edince dışarıda da, Londra hükümeti, Rus dostluğunu Türkiyeye tercih eyleyince, İki memleket münasebetleri, tıpkı İkinci Abdülhamit devrinde olduğu gibi bozuldu.
Yunan harbi biterek Anadolu tamamile kurtulup hür ve müstakil olunca, Türk zimamdarları, İn giltereye karşı otuz küsur yıldır Bürüp giden itimatsızlığı unuttular ve müşterek menfaatlerin birleştiği bir gaye uğnında ittifak haline geldiler. Atatürkün İdare ettiği bu politika İkinci Dünya Harbinin patlama arifesin de bir İttifak haline İnkılâp etti. (Devamı Sa. s 8Ü. 8 da)
Flushlng MeadoW8 20 (A P) — Bugün Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, milli temsilci heyetlerini umumi siyaset beyanı demeçlerini dinlemeğe devam için Türkiye saatiyle 18,56 da toplanmıştır.
İlk demeci Çekoslovakya Dışlş’.e rl Baltanı Vladimlr Clemcntis ver-
miştir.
Müteakiben söz alan Yugoslav Dışişleri Bakanı Edouard Kardelj, verdiği sert nutukta, Sovyetler Bir llğinl, Mareşal Titoya boy-ın eğdir mek maksadile, silâhlı gösteriler
dahil, her nevi tazyik usulü kullan
makla suçlandırmıştır.
Kardlej, Sovyetler peryalist» olarak
Birliğinin «em vasıflandırdığı
usullerlle yüklenmiş ve Rusyanın, Yugoslavyayı rahat bırakmak su
i Ingiltere de Atomhombası yapmak üzere
Rusların, doğu Alman. > yada uçan bomba
Vişinski, 20 Eylülde başlıyan Birleşmiş Milletler Genel Kurulu retlyle, banş arzusunun ispat etme toplantısında dinleniyor... (Foto: A-P) «ini iotemiştir. Devamı Sa 6 SU 3 de
C. Bayar D. P. Şehremini ocak kongresinde konuştu
D. P. Başkanı, işçi haklarının korunacağını anlatarak partisinin greve taraftar olduğunu söyledi
a Demokrat Parti Şehremini ocak kongresi, dün saat 19 da ya- 5 ( pılmıştır. Dâvet üzerine kongreye gelen Celâl Bnyar, tezahüratla, J > karşılanmış ve bir müddet kongre çalışmalarını takip ettikten son- J 5 ra şu konuşmayı yapmıştır: (Dovamı Sa. S Sü- l de) J
Venedikte yapılan musiki festivali
Festivale işt'râk eden Türk millî oyun ve musiki ekipi dön memleketimize dö dii
Venedikto yapılan milletlerarası 1 ekibi dün Ankara vapuru ile yurda halk muşik.isi ve halk oyunları festi-1 dönmüştür.
vali no iştirak eden, Muzaffer Sarı-I Muzaffer Sorısözen. . İleri
sözen idaresindeki Türk milli oyun | (Devamı Sa. 5 Sü: 8 ele)
Venedik festivaline iştirûk eden Millî Oyunlar eklplmîz Galata Yolcu Salonunda...
Preveze zaferinin yıldönümü
Preveze zaferini göterir temsili bir tablo ile bilyük Türk deniz ctsi BARBAROS 17 AYREDDİN
Londra: 26 (A.A.) «Lps.» — Va-şlngtondaki basın muhabirlerinin bil dirdiklerine göre, Sovyctlerin 1947 denberi atom bombasının sırrına vâkıf olduklarına dair olan haber hakkında Vaşingtonda henüz hiç bir reı mî demeç yapılmamıştır. Bununla boraber, Rusların tecrübeler yapmadan atom bombasına malik bulunabileceklerine pek az ihtimal verilmektedir.
Vaşington ne olacak?
Vaşington: 26, (A A.) Atom devrindo muhtemel taarruzundan korunmak
«Afp» — bir düşmen mnksadiyİe
f (Devartn 8a. 5 BU.
Yeni Sabah
Hac yolunda
unun
yazılarına yakında başlıyoruz
Bu yıl Hao farlzeılnl edâ otmok İçin golon Müslüman kardeşlerimizin Hicazdaki muhloşom kalabalığı, »Imdlyo kadar hiç bir zaman görülmemiş mühlp bir manzara arzotmekte bulunmuştur. Şükür Allaha kİ, bu hal vo manzara, yoryüzllndo, Müslümanlığın glttlkço kuv-vot bulduğunu ve Hak dlnlndo olanların çoğaldığını göstermesi İti-barllo, hor voçhllo şayanı İftihardır. Göğüslerimizi kabartan bu muhloşom vo ûlvl manzara, başka din vo milletlere mensup dünya ajanslarının dahi dikkat vo alakasını çekmiştir. Dün goco, Mokkol Mükorromodon vorllen aşağıdaki telgraf da, boyan vo ifademizi te-
yit odlol mahlyottodlr:
Mekke: 26 (A.A.) «Afp.» — Şimdi Hicaza 60.000 . den fazla Hacı (telmiş bulunmaktadır. Tarihte ilk defa olarak cuma gilnii «Haram El Şerif» camiinde kılınan namaz ve cuma vaızları nesli filme alınmıştır.
Dünyanın dört iklim, dört bir köşesinden koşup gelmiş asil îslâmın, din kardeşlerimizin otla ettikleri cıının namazının azamet vo ihtişamını, hor Müslüman kolayca vo büyük bir haz vo itmi'nnn duyarak zevkle tasavvur vo tahayyül cdobilir. işte, bu derece büyük bir hâdise! diniyonin bizzat içindo yaşıyan «Yeni Sabah» muharriri Murnd Sortoftlu, Mevlâ kısmet ederse, Tine farizesini ba-dolodâ BÜr’atlo İstanbul» dönecek ve bu pok ulvî Huo farzının odasında göriip duyduklarını sahili vo sadık bir kalemle, muhterem vo aziz Müslüman okuyucularına anlatacaktır. Arkadaşımızın hazırlayıp bize yolladığı ilk yazılarını pek yakın günlerde neşre bavlıyacağız. Mümin vo mütteki’ bir kulp rahatlığı ilo, Cenabı Hakkın, bu hizmutimizdo bize mÜTşıt olacağına inanıyor vo Robbin, gayretimizi âsitn eyloyocefeino emin bulunuyoruz.
Dün sabah şeh rimize gelen Başbakan Şemsed din Günaltay..
Başbakan Ş. Günaltay dün Ankaradan geldi
“Paramızın kıymeti indirilmiyecektir, ithalâttan pirim alınacağı, ihracata pirim verileceği de doğru değildir,,
Şemseddın Günaltay Dolmabahçe Sarayına giderek, İnönü ile uzun bir görüşme yaptı
Vali, dünkü tören de nutuk söylerken..
Şehir Hıfzıssıhha Müessesesi binası
Dün törenle yeni binanın temeli atıldı, Vali gıda maddelerinin nasıl kontrol edileceğini anlattı
Belediyenin Atatürk Bulvarında iTörendo vali, vali vo belediye reis yaptırmağa karar verdiği Hıfzıssıh- muavinleri, Sağlık Müdürü, Şehir İm müessesesi binasının temel atma I Hıfzıssıhha müdürü, Şehir Meclisi ü-töreni dün saat. 17.30 do yapılmıştır. I (Devamı Sa. 5 Sü: 8 do)
Ortadoğu hava Manevraları
Süveyş kanalı bölgesinde yakında büyük manevralar yapılacak
Kahire, 26 A.A. (afp) — «Al Mısri» gazetesinin bildirdiğine göre «Yakında orta doğuda büyük İngiliz hava manevraları yapılacaktır.»
Gazete tarafından verilen malûmata göre, kanal bölgesinde. Kıbrıs, Malta, Irak ve Kenyada üslenen hava birlikleri bu ma-
nevralara iştirâk edeceklerdir. Ingiltereden havalanan bombardıman uçakları mefruz taarruzlarda bulunacaklardır.
(Devamı Sa. S Sü. 4 de)
Profesör Hilmi Ziya Ülken
Prof. Hilmi Ziya
Ülken Avrupaıian yurda döndü
Osloda toplanan kongre hakkında profesörün intibaları ((Yazısı 6 lnol sayfada)
Başbakan Şemsettin Günaltay beraberinde) Gümrük vo Tekel Bakanı Dr. Fazıl Şerafettin Bürge olduğu halde dün sabahki eksperslo Ankaradan şohrimize gelmiştir.
Milli Savunma Bakanı Hüsnü Ça-(Dovamı Sa. 5 Sü. 7 do)
Altın
f iatı
yükseldi
$ Hükümetin, paranın >> tfindırilmiyeceğine dair$ s^olan beyanatı piyasayı** S tatmin etmedi $
Dtln sabah .Ankaradan şehri -miza gelen Barbakan Şemsettin Günaltaym Haydarpaşa garında gazetecilere, paramızın devalüe e-dlknlyeceğine, pirim usulünün Ih. das olunmayacağına dair verdiği beyanatı, İstanbul piyasasını tat . (□ovamı Sa. 5 Sü. » de)
Türkiyenin
Turizm dâvası
Italyan Turizm mütehassısı
bizim vize zorluklarından şikâyetçi
İtalyan «Orlnet» turizm şirketinin mümessillerinden Emillo Paro-lettl, dün Ankara vapurile şehrimize gelmiştir.
Emillo Paroletti, kendislle görü-(Dovamı Sa. s Sü. 6 da)
TAKVİMDEN BİR YAPRAK:
Aile ve Ocak
ULUN AY
T*Vovlotln yüksek mansıpların da bulunmuş nıuhtorem bir şahsiyet tanırım. Bugün ömrü yü-ro varmış, yahut yürü goçmlştlr. Fakat —Allah nazardan saklasın— bir granit gibi sağlam, bir ulu ağaç gibi muhteşomdlr.
Hor sono Söker vo Kurban Bay-ramlarının blrlnol günll ovl.ıln on büyük salonunda uzun bir sofra kurulur, kendisi bu sofranın başına goçor, çocukları, torunları, damatları, gelinleri, torunlarının torunları etrafında toplanırlar dini bir moraslm yapılır gibi hürmotlo, muhabbetle gülo oynaya yemek yarler... Kondlslndon ovvol bu sofraya son zamanlarında İhtiyarlıktan göz lorlnl kaybodon validesi rlyasot o-dordl.
Bütün alto o gün orada bulunmağı mukaddos bir vazlfo bilir; memuriyet veya başka bir sobop doloyısllo uzakta bulunanlar dahi no yapar yaparlar o gün için bu «Allo kült» ünün sonollk âyininde hazır bulunurlar. 8ofrada mini ml-
nllorin dahi yorlerl vardır; kundak dakllor bile o gün oradadırlar
Büyük küçük bütün dalları, yaprakları, filizleri, tomurcukları İle kocaman bir çınarı andıran bu o Büyük baba» —artık no yazık kİ— bizdo pok ender olan bir -Allo âbidesi» dlr.
Hâlen bu saadeti idrâk edebilmiş kaç familya var? Allo topluluğu diyo bir şoy kaldı mı? Baba kazanır, bir ocnk kurar adamcağız hayata gözlorlnl yumdu mu? No var no yok taksim edilir. (Izalo-I şuyu') yapılır; vârisler, hiç bir Işlorlno yaramıyan hisselerini alırlar; herkes kendi tarafına çekilir; ölono mezar taşı bllo dlkllmoz... Bir varmış, bir yokmuş!
Ingllizlor bu muhtemel dağınıklığın önünü kanunla kurtarmışlar: Allonln mirasını asalet unvanına varıncaya kadar (okborl ovlâd) a bırakmışlar. Bununla horu fordln sorvetl korunmuş, hem do dlğor evlâdın şahsi toşobbüsllo alloslne (Devam* o(» ; 22. ! d“)
' SALI 27 EYLÜL 1949 Sahibi: Safa Kılıçlıoğhı İdare: Nuruosmanlyo Noı 17 Tel adresli «YENİ SABAH» İSTANBUL Telafonı 20795—251M Yeni Sabah 12 inci Yıl, No. 3796 HÜRRİYET VE HAKKIN YILMAZ MÜDAFI1YİZ Saya, : 10 Kuruj Yeni Tahran B. Elçim z Ankara: 26 (Hueueî) — Tahran büyük elçiliğine tâyin edilen Yakup Kadri Karoosmanoğlu yarın İstanbul» hareket edecek, ayın otuzunda da lntanbuldan uçakla tahrana vazifesi başına gidecektir.
Bevin, Vişinski'nin teklifini dün reddetti
Birleşmiş Milletlerde, Ingiliz delegesinden başka Yunan ve Yugoslav Dışbakanları da Sovyet siyasetine ağır hücumlarda bulundu
İngiliz Dışbakanı, Birleşmiş Milletlerden ümidini kesmiş gibi konuştu
Bir ziyaretin Manası..
I
ssü Kıbrıs adasında olan bir İngiliz hava filosu, Türkiyenin aziz misafiri olarak yurdumuzda bulunuyor. Dün do ayni filo Ankarayı ziyaret etti. Filo ile gelen İngiliz hava Mareşali de Cumhurbaşkanımızla Dolmabahçe sarayında buluştu.
Büyük Britanya, Türkiye cumhuriyetinin dost ve müttefikidir. Bu dostluk Atatürkün zamanından başlar. İngiliz kralı sekizinci Edvard'm İstanbul ziyareti henüz hatırlardan çıkmış değildir. İngiltere hükümeti Osmanlı İmparatorluğunun son yıllarında Türkiyeye karşı tamamile husu-metkâr bir tavır takınmış idi. Balkan harbi, Trablusgarp istilâ-6i hep Ingilterenin Türkiyeye dost bir nazarla bakmadığı devreye ait hâdiselerdir. Londra kabinelerinin, İstanbul hükümetlerine karşı böyle kayıtsız hattâ hasım davranmalarında iç ve dış politikanın tesirleri vardı. İngiltere parlamenter ve demokratik bir idaredir. Osmanlı İmparatorluğu ise Mutlakıyet usulüne bağlı idi. Diğer taraftan bütün İngiliz kabinelerinin gözleri (İ900) yılından İtibaren Alman tehlikesine ve imparator ikinci VHhelm'-!n teşkil ettiği tehlikeye çevrilmiş bulunuyordu. Almanyaya dost olanlar Ingiltereye düşman, Almanyaya düşman olacaklar In-giltereye de dost sayılıyorlardı. (Edvar Gray) gibi uzun müddet İngiliz kabinesi Dışişleri Bakanlığını İdare etmiş şahsiyetler bunu Avam Kamarasındaki nutuklarında ve gazetelere verdikleri demeçlerde apaçık söjTdyorlar-dı. Halbuki ikinci Abdülhamit İdaresi daha ziyade, Berline yönelmiş İdi. Bağdat hattı imtiyazının bir Alman grupuna verilmesi de Londranın kuşkusunu arttırmış İdi. Meşrutiyetin ilânı üzerine, 1908 Temmuzunda, halk büyük bir İngiliz dostluk tezahü rü yaptı ve Babıâliye gelen İngiliz. sefirinin arabasından atlan uzaklaştırarak gerduneyi bizzat çekti. Fakat bu muhabbet ve samimiyet gösterileri çok sürmedi. İttihat ve Terakki İçte toptancı bir politika ve şiddet takip edince dışarıda da, Londra hükümeti, Rus dostluğunu Türkiyeye tercih eyleyince, İki memleket münasebetleri, tıpkı İkinci Abdülhamit devrinde olduğu gibi bozuldu.
Yunan harbi biterek Anadolu tamamile kurtulup hür ve müstakil olunca, Türk zimamdarları, İn giltereye karşı otuz küsur yıldır Bürüp giden itimatsızlığı unuttular ve müşterek menfaatlerin birleştiği bir gaye uğnında ittifak haline geldiler. Atatürkün İdare ettiği bu politika İkinci Dünya Harbinin patlama arifesin de bir İttifak haline İnkılâp etti. (Devamı Sa. s 8Ü. 8 da)
Flushlng MeadoW8 20 (A P) — Bugün Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, milli temsilci heyetlerini umumi siyaset beyanı demeçlerini dinlemeğe devam için Türkiye saatiyle 18,56 da toplanmıştır.
İlk demeci Çekoslovakya Dışlş’.e rl Baltanı Vladimlr Clemcntis ver-
miştir.
Müteakiben söz alan Yugoslav Dışişleri Bakanı Edouard Kardelj, verdiği sert nutukta, Sovyetler Bir llğinl, Mareşal Titoya boy-ın eğdir mek maksadile, silâhlı gösteriler
dahil, her nevi tazyik usulü kullan
makla suçlandırmıştır.
Kardlej, Sovyetler peryalist» olarak
Birliğinin «em vasıflandırdığı
usullerlle yüklenmiş ve Rusyanın, Yugoslavyayı rahat bırakmak su
i Ingiltere de Atomhombası yapmak üzere
Rusların, doğu Alman. > yada uçan bomba
Vişinski, 20 Eylülde başlıyan Birleşmiş Milletler Genel Kurulu retlyle, banş arzusunun ispat etme toplantısında dinleniyor... (Foto: A-P) «ini iotemiştir. Devamı Sa 6 SU 3 de
C. Bayar D. P. Şehremini ocak kongresinde konuştu
D. P. Başkanı, işçi haklarının korunacağını anlatarak partisinin greve taraftar olduğunu söyledi
a Demokrat Parti Şehremini ocak kongresi, dün saat 19 da ya- 5 ( pılmıştır. Dâvet üzerine kongreye gelen Celâl Bnyar, tezahüratla, J > karşılanmış ve bir müddet kongre çalışmalarını takip ettikten son- J 5 ra şu konuşmayı yapmıştır: (Dovamı Sa. S Sü- l de) J
Venedikte yapılan musiki festivali
Festivale işt'râk eden Türk millî oyun ve musiki ekipi dön memleketimize dö dii
Venedikto yapılan milletlerarası 1 ekibi dün Ankara vapuru ile yurda halk muşik.isi ve halk oyunları festi-1 dönmüştür.
vali no iştirak eden, Muzaffer Sarı-I Muzaffer Sorısözen. . İleri
sözen idaresindeki Türk milli oyun | (Devamı Sa. 5 Sü: 8 ele)
Venedik festivaline iştirûk eden Millî Oyunlar eklplmîz Galata Yolcu Salonunda...
Preveze zaferinin yıldönümü
Preveze zaferini göterir temsili bir tablo ile bilyük Türk deniz ctsi BARBAROS 17 AYREDDİN
Londra: 26 (A.A.) «Lps.» — Va-şlngtondaki basın muhabirlerinin bil dirdiklerine göre, Sovyctlerin 1947 denberi atom bombasının sırrına vâkıf olduklarına dair olan haber hakkında Vaşingtonda henüz hiç bir reı mî demeç yapılmamıştır. Bununla boraber, Rusların tecrübeler yapmadan atom bombasına malik bulunabileceklerine pek az ihtimal verilmektedir.
Vaşington ne olacak?
Vaşington: 26, (A A.) Atom devrindo muhtemel taarruzundan korunmak
«Afp» — bir düşmen mnksadiyİe
f (Devartn 8a. 5 BU.
Yeni Sabah
Hac yolunda
unun
yazılarına yakında başlıyoruz
Bu yıl Hao farlzeılnl edâ otmok İçin golon Müslüman kardeşlerimizin Hicazdaki muhloşom kalabalığı, »Imdlyo kadar hiç bir zaman görülmemiş mühlp bir manzara arzotmekte bulunmuştur. Şükür Allaha kİ, bu hal vo manzara, yoryüzllndo, Müslümanlığın glttlkço kuv-vot bulduğunu ve Hak dlnlndo olanların çoğaldığını göstermesi İti-barllo, hor voçhllo şayanı İftihardır. Göğüslerimizi kabartan bu muhloşom vo ûlvl manzara, başka din vo milletlere mensup dünya ajanslarının dahi dikkat vo alakasını çekmiştir. Dün goco, Mokkol Mükorromodon vorllen aşağıdaki telgraf da, boyan vo ifademizi te-
yit odlol mahlyottodlr:
Mekke: 26 (A.A.) «Afp.» — Şimdi Hicaza 60.000 . den fazla Hacı (telmiş bulunmaktadır. Tarihte ilk defa olarak cuma gilnii «Haram El Şerif» camiinde kılınan namaz ve cuma vaızları nesli filme alınmıştır.
Dünyanın dört iklim, dört bir köşesinden koşup gelmiş asil îslâmın, din kardeşlerimizin otla ettikleri cıının namazının azamet vo ihtişamını, hor Müslüman kolayca vo büyük bir haz vo itmi'nnn duyarak zevkle tasavvur vo tahayyül cdobilir. işte, bu derece büyük bir hâdise! diniyonin bizzat içindo yaşıyan «Yeni Sabah» muharriri Murnd Sortoftlu, Mevlâ kısmet ederse, Tine farizesini ba-dolodâ BÜr’atlo İstanbul» dönecek ve bu pok ulvî Huo farzının odasında göriip duyduklarını sahili vo sadık bir kalemle, muhterem vo aziz Müslüman okuyucularına anlatacaktır. Arkadaşımızın hazırlayıp bize yolladığı ilk yazılarını pek yakın günlerde neşre bavlıyacağız. Mümin vo mütteki’ bir kulp rahatlığı ilo, Cenabı Hakkın, bu hizmutimizdo bize mÜTşıt olacağına inanıyor vo Robbin, gayretimizi âsitn eyloyocefeino emin bulunuyoruz.
Dün sabah şeh rimize gelen Başbakan Şemsed din Günaltay..
Başbakan Ş. Günaltay dün Ankaradan geldi
“Paramızın kıymeti indirilmiyecektir, ithalâttan pirim alınacağı, ihracata pirim verileceği de doğru değildir,,
Şemseddın Günaltay Dolmabahçe Sarayına giderek, İnönü ile uzun bir görüşme yaptı
Vali, dünkü tören de nutuk söylerken..
Şehir Hıfzıssıhha Müessesesi binası
Dün törenle yeni binanın temeli atıldı, Vali gıda maddelerinin nasıl kontrol edileceğini anlattı
Belediyenin Atatürk Bulvarında iTörendo vali, vali vo belediye reis yaptırmağa karar verdiği Hıfzıssıh- muavinleri, Sağlık Müdürü, Şehir İm müessesesi binasının temel atma I Hıfzıssıhha müdürü, Şehir Meclisi ü-töreni dün saat. 17.30 do yapılmıştır. I (Devamı Sa. 5 Sü: 8 do)
Ortadoğu hava Manevraları
Süveyş kanalı bölgesinde yakında büyük manevralar yapılacak
Kahire, 26 A.A. (afp) — «Al Mısri» gazetesinin bildirdiğine göre «Yakında orta doğuda büyük İngiliz hava manevraları yapılacaktır.»
Gazete tarafından verilen malûmata göre, kanal bölgesinde. Kıbrıs, Malta, Irak ve Kenyada üslenen hava birlikleri bu ma-
nevralara iştirâk edeceklerdir. Ingiltereden havalanan bombardıman uçakları mefruz taarruzlarda bulunacaklardır.
(Devamı Sa. S Sü. 4 de)
Profesör Hilmi Ziya Ülken
Prof. Hilmi Ziya
Ülken Avrupaıian yurda döndü
Osloda toplanan kongre hakkında profesörün intibaları ((Yazısı 6 lnol sayfada)
Başbakan Şemsettin Günaltay beraberinde) Gümrük vo Tekel Bakanı Dr. Fazıl Şerafettin Bürge olduğu halde dün sabahki eksperslo Ankaradan şohrimize gelmiştir.
Milli Savunma Bakanı Hüsnü Ça-(Dovamı Sa. 5 Sü. 7 do)
Altın
f iatı
yükseldi
$ Hükümetin, paranın >> tfindırilmiyeceğine dair$ s^olan beyanatı piyasayı** S tatmin etmedi $
Dtln sabah .Ankaradan şehri -miza gelen Barbakan Şemsettin Günaltaym Haydarpaşa garında gazetecilere, paramızın devalüe e-dlknlyeceğine, pirim usulünün Ih. das olunmayacağına dair verdiği beyanatı, İstanbul piyasasını tat . (□ovamı Sa. 5 Sü. » de)
Türkiyenin
Turizm dâvası
Italyan Turizm mütehassısı
bizim vize zorluklarından şikâyetçi
İtalyan «Orlnet» turizm şirketinin mümessillerinden Emillo Paro-lettl, dün Ankara vapurile şehrimize gelmiştir.
Emillo Paroletti, kendislle görü-(Dovamı Sa. s Sü. 6 da)
TAKVİMDEN BİR YAPRAK:
Aile ve Ocak
ULUN AY
T*Vovlotln yüksek mansıpların da bulunmuş nıuhtorem bir şahsiyet tanırım. Bugün ömrü yü-ro varmış, yahut yürü goçmlştlr. Fakat —Allah nazardan saklasın— bir granit gibi sağlam, bir ulu ağaç gibi muhteşomdlr.
Hor sono Söker vo Kurban Bay-ramlarının blrlnol günll ovl.ıln on büyük salonunda uzun bir sofra kurulur, kendisi bu sofranın başına goçor, çocukları, torunları, damatları, gelinleri, torunlarının torunları etrafında toplanırlar dini bir moraslm yapılır gibi hürmotlo, muhabbetle gülo oynaya yemek yarler... Kondlslndon ovvol bu sofraya son zamanlarında İhtiyarlıktan göz lorlnl kaybodon validesi rlyasot o-dordl.
Bütün alto o gün orada bulunmağı mukaddos bir vazlfo bilir; memuriyet veya başka bir sobop doloyısllo uzakta bulunanlar dahi no yapar yaparlar o gün için bu «Allo kült» ünün sonollk âyininde hazır bulunurlar. 8ofrada mini ml-
nllorin dahi yorlerl vardır; kundak dakllor bile o gün oradadırlar
Büyük küçük bütün dalları, yaprakları, filizleri, tomurcukları İle kocaman bir çınarı andıran bu o Büyük baba» —artık no yazık kİ— bizdo pok ender olan bir -Allo âbidesi» dlr.
Hâlen bu saadeti idrâk edebilmiş kaç familya var? Allo topluluğu diyo bir şoy kaldı mı? Baba kazanır, bir ocnk kurar adamcağız hayata gözlorlnl yumdu mu? No var no yok taksim edilir. (Izalo-I şuyu') yapılır; vârisler, hiç bir Işlorlno yaramıyan hisselerini alırlar; herkes kendi tarafına çekilir; ölono mezar taşı bllo dlkllmoz... Bir varmış, bir yokmuş!
Ingllizlor bu muhtemel dağınıklığın önünü kanunla kurtarmışlar: Allonln mirasını asalet unvanına varıncaya kadar (okborl ovlâd) a bırakmışlar. Bununla horu fordln sorvetl korunmuş, hem do dlğor evlâdın şahsi toşobbüsllo alloslne (Devam* o(» ; 22. ! d“)
' SALI 27 EYLÜL 1949 Sahibi: Safa Kılıçlıoğhı İdare: Nuruosmanlyo Noı 17 Tel adresli «YENİ SABAH» İSTANBUL Telafonı 20795—251M Yeni Sabah 12 inci Yıl, No. 3796 HÜRRİYET VE HAKKIN YILMAZ MÜDAFI1YİZ Saya, : 10 Kuruj Yeni Tahran B. Elçim z Ankara: 26 (Hueueî) — Tahran büyük elçiliğine tâyin edilen Yakup Kadri Karoosmanoğlu yarın İstanbul» hareket edecek, ayın otuzunda da lntanbuldan uçakla tahrana vazifesi başına gidecektir.
Bevin, Vişinski'nin teklifini dün reddetti
Birleşmiş Milletlerde, Ingiliz delegesinden başka Yunan ve Yugoslav Dışbakanları da Sovyet siyasetine ağır hücumlarda bulundu
İngiliz Dışbakanı, Birleşmiş Milletlerden ümidini kesmiş gibi konuştu
Bir ziyaretin Manası..
I
ssü Kıbrıs adasında olan bir İngiliz hava filosu, Türkiyenin aziz misafiri olarak yurdumuzda bulunuyor. Dün do ayni filo Ankarayı ziyaret etti. Filo ile gelen İngiliz hava Mareşali de Cumhurbaşkanımızla Dolmabahçe sarayında buluştu.
Büyük Britanya, Türkiye cumhuriyetinin dost ve müttefikidir. Bu dostluk Atatürkün zamanından başlar. İngiliz kralı sekizinci Edvard'm İstanbul ziyareti henüz hatırlardan çıkmış değildir. İngiltere hükümeti Osmanlı İmparatorluğunun son yıllarında Türkiyeye karşı tamamile husu-metkâr bir tavır takınmış idi. Balkan harbi, Trablusgarp istilâ-6i hep Ingilterenin Türkiyeye dost bir nazarla bakmadığı devreye ait hâdiselerdir. Londra kabinelerinin, İstanbul hükümetlerine karşı böyle kayıtsız hattâ hasım davranmalarında iç ve dış politikanın tesirleri vardı. İngiltere parlamenter ve demokratik bir idaredir. Osmanlı İmparatorluğu ise Mutlakıyet usulüne bağlı idi. Diğer taraftan bütün İngiliz kabinelerinin gözleri (İ900) yılından İtibaren Alman tehlikesine ve imparator ikinci VHhelm'-!n teşkil ettiği tehlikeye çevrilmiş bulunuyordu. Almanyaya dost olanlar Ingiltereye düşman, Almanyaya düşman olacaklar In-giltereye de dost sayılıyorlardı. (Edvar Gray) gibi uzun müddet İngiliz kabinesi Dışişleri Bakanlığını İdare etmiş şahsiyetler bunu Avam Kamarasındaki nutuklarında ve gazetelere verdikleri demeçlerde apaçık söjTdyorlar-dı. Halbuki ikinci Abdülhamit İdaresi daha ziyade, Berline yönelmiş İdi. Bağdat hattı imtiyazının bir Alman grupuna verilmesi de Londranın kuşkusunu arttırmış İdi. Meşrutiyetin ilânı üzerine, 1908 Temmuzunda, halk büyük bir İngiliz dostluk tezahü rü yaptı ve Babıâliye gelen İngiliz. sefirinin arabasından atlan uzaklaştırarak gerduneyi bizzat çekti. Fakat bu muhabbet ve samimiyet gösterileri çok sürmedi. İttihat ve Terakki İçte toptancı bir politika ve şiddet takip edince dışarıda da, Londra hükümeti, Rus dostluğunu Türkiyeye tercih eyleyince, İki memleket münasebetleri, tıpkı İkinci Abdülhamit devrinde olduğu gibi bozuldu.
Yunan harbi biterek Anadolu tamamile kurtulup hür ve müstakil olunca, Türk zimamdarları, İn giltereye karşı otuz küsur yıldır Bürüp giden itimatsızlığı unuttular ve müşterek menfaatlerin birleştiği bir gaye uğnında ittifak haline geldiler. Atatürkün İdare ettiği bu politika İkinci Dünya Harbinin patlama arifesin de bir İttifak haline İnkılâp etti. (Devamı Sa. s 8Ü. 8 da)
Flushlng MeadoW8 20 (A P) — Bugün Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, milli temsilci heyetlerini umumi siyaset beyanı demeçlerini dinlemeğe devam için Türkiye saatiyle 18,56 da toplanmıştır.
İlk demeci Çekoslovakya Dışlş’.e rl Baltanı Vladimlr Clemcntis ver-
miştir.
Müteakiben söz alan Yugoslav Dışişleri Bakanı Edouard Kardelj, verdiği sert nutukta, Sovyetler Bir llğinl, Mareşal Titoya boy-ın eğdir mek maksadile, silâhlı gösteriler
dahil, her nevi tazyik usulü kullan
makla suçlandırmıştır.
Kardlej, Sovyetler peryalist» olarak
Birliğinin «em vasıflandırdığı
usullerlle yüklenmiş ve Rusyanın, Yugoslavyayı rahat bırakmak su
i Ingiltere de Atomhombası yapmak üzere
Rusların, doğu Alman. > yada uçan bomba
Vişinski, 20 Eylülde başlıyan Birleşmiş Milletler Genel Kurulu retlyle, banş arzusunun ispat etme toplantısında dinleniyor... (Foto: A-P) «ini iotemiştir. Devamı Sa 6 SU 3 de
C. Bayar D. P. Şehremini ocak kongresinde konuştu
D. P. Başkanı, işçi haklarının korunacağını anlatarak partisinin greve taraftar olduğunu söyledi
a Demokrat Parti Şehremini ocak kongresi, dün saat 19 da ya- 5 ( pılmıştır. Dâvet üzerine kongreye gelen Celâl Bnyar, tezahüratla, J > karşılanmış ve bir müddet kongre çalışmalarını takip ettikten son- J 5 ra şu konuşmayı yapmıştır: (Dovamı Sa. S Sü- l de) J
Venedikte yapılan musiki festivali
Festivale işt'râk eden Türk millî oyun ve musiki ekipi dön memleketimize dö dii
Venedikto yapılan milletlerarası 1 ekibi dün Ankara vapuru ile yurda halk muşik.isi ve halk oyunları festi-1 dönmüştür.
vali no iştirak eden, Muzaffer Sarı-I Muzaffer Sorısözen. . İleri
sözen idaresindeki Türk milli oyun | (Devamı Sa. 5 Sü: 8 ele)
Venedik festivaline iştirûk eden Millî Oyunlar eklplmîz Galata Yolcu Salonunda...
Preveze zaferinin yıldönümü
Preveze zaferini göterir temsili bir tablo ile bilyük Türk deniz ctsi BARBAROS 17 AYREDDİN
Londra: 26 (A.A.) «Lps.» — Va-şlngtondaki basın muhabirlerinin bil dirdiklerine göre, Sovyctlerin 1947 denberi atom bombasının sırrına vâkıf olduklarına dair olan haber hakkında Vaşingtonda henüz hiç bir reı mî demeç yapılmamıştır. Bununla boraber, Rusların tecrübeler yapmadan atom bombasına malik bulunabileceklerine pek az ihtimal verilmektedir.
Vaşington ne olacak?
Vaşington: 26, (A A.) Atom devrindo muhtemel taarruzundan korunmak
«Afp» — bir düşmen mnksadiyİe
f (Devartn 8a. 5 BU.
Yeni Sabah
Hac yolunda
unun
yazılarına yakında başlıyoruz
Bu yıl Hao farlzeılnl edâ otmok İçin golon Müslüman kardeşlerimizin Hicazdaki muhloşom kalabalığı, »Imdlyo kadar hiç bir zaman görülmemiş mühlp bir manzara arzotmekte bulunmuştur. Şükür Allaha kİ, bu hal vo manzara, yoryüzllndo, Müslümanlığın glttlkço kuv-vot bulduğunu ve Hak dlnlndo olanların çoğaldığını göstermesi İti-barllo, hor voçhllo şayanı İftihardır. Göğüslerimizi kabartan bu muhloşom vo ûlvl manzara, başka din vo milletlere mensup dünya ajanslarının dahi dikkat vo alakasını çekmiştir. Dün goco, Mokkol Mükorromodon vorllen aşağıdaki telgraf da, boyan vo ifademizi te-
yit odlol mahlyottodlr:
Mekke: 26 (A.A.) «Afp.» — Şimdi Hicaza 60.000 . den fazla Hacı (telmiş bulunmaktadır. Tarihte ilk defa olarak cuma gilnii «Haram El Şerif» camiinde kılınan namaz ve cuma vaızları nesli filme alınmıştır.
Dünyanın dört iklim, dört bir köşesinden koşup gelmiş asil îslâmın, din kardeşlerimizin otla ettikleri cıının namazının azamet vo ihtişamını, hor Müslüman kolayca vo büyük bir haz vo itmi'nnn duyarak zevkle tasavvur vo tahayyül cdobilir. işte, bu derece büyük bir hâdise! diniyonin bizzat içindo yaşıyan «Yeni Sabah» muharriri Murnd Sortoftlu, Mevlâ kısmet ederse, Tine farizesini ba-dolodâ BÜr’atlo İstanbul» dönecek ve bu pok ulvî Huo farzının odasında göriip duyduklarını sahili vo sadık bir kalemle, muhterem vo aziz Müslüman okuyucularına anlatacaktır. Arkadaşımızın hazırlayıp bize yolladığı ilk yazılarını pek yakın günlerde neşre bavlıyacağız. Mümin vo mütteki’ bir kulp rahatlığı ilo, Cenabı Hakkın, bu hizmutimizdo bize mÜTşıt olacağına inanıyor vo Robbin, gayretimizi âsitn eyloyocefeino emin bulunuyoruz.
Dün sabah şeh rimize gelen Başbakan Şemsed din Günaltay..
Başbakan Ş. Günaltay dün Ankaradan geldi
“Paramızın kıymeti indirilmiyecektir, ithalâttan pirim alınacağı, ihracata pirim verileceği de doğru değildir,,
Şemseddın Günaltay Dolmabahçe Sarayına giderek, İnönü ile uzun bir görüşme yaptı
Vali, dünkü tören de nutuk söylerken..
Şehir Hıfzıssıhha Müessesesi binası
Dün törenle yeni binanın temeli atıldı, Vali gıda maddelerinin nasıl kontrol edileceğini anlattı
Belediyenin Atatürk Bulvarında iTörendo vali, vali vo belediye reis yaptırmağa karar verdiği Hıfzıssıh- muavinleri, Sağlık Müdürü, Şehir İm müessesesi binasının temel atma I Hıfzıssıhha müdürü, Şehir Meclisi ü-töreni dün saat. 17.30 do yapılmıştır. I (Devamı Sa. 5 Sü: 8 do)
Ortadoğu hava Manevraları
Süveyş kanalı bölgesinde yakında büyük manevralar yapılacak
Kahire, 26 A.A. (afp) — «Al Mısri» gazetesinin bildirdiğine göre «Yakında orta doğuda büyük İngiliz hava manevraları yapılacaktır.»
Gazete tarafından verilen malûmata göre, kanal bölgesinde. Kıbrıs, Malta, Irak ve Kenyada üslenen hava birlikleri bu ma-
nevralara iştirâk edeceklerdir. Ingiltereden havalanan bombardıman uçakları mefruz taarruzlarda bulunacaklardır.
(Devamı Sa. S Sü. 4 de)
Profesör Hilmi Ziya Ülken
Prof. Hilmi Ziya
Ülken Avrupaıian yurda döndü
Osloda toplanan kongre hakkında profesörün intibaları ((Yazısı 6 lnol sayfada)
Başbakan Şemsettin Günaltay beraberinde) Gümrük vo Tekel Bakanı Dr. Fazıl Şerafettin Bürge olduğu halde dün sabahki eksperslo Ankaradan şohrimize gelmiştir.
Milli Savunma Bakanı Hüsnü Ça-(Dovamı Sa. 5 Sü. 7 do)
Altın
f iatı
yükseldi
$ Hükümetin, paranın >> tfindırilmiyeceğine dair$ s^olan beyanatı piyasayı** S tatmin etmedi $
Dtln sabah .Ankaradan şehri -miza gelen Barbakan Şemsettin Günaltaym Haydarpaşa garında gazetecilere, paramızın devalüe e-dlknlyeceğine, pirim usulünün Ih. das olunmayacağına dair verdiği beyanatı, İstanbul piyasasını tat . (□ovamı Sa. 5 Sü. » de)
Türkiyenin
Turizm dâvası
Italyan Turizm mütehassısı
bizim vize zorluklarından şikâyetçi
İtalyan «Orlnet» turizm şirketinin mümessillerinden Emillo Paro-lettl, dün Ankara vapurile şehrimize gelmiştir.
Emillo Paroletti, kendislle görü-(Dovamı Sa. s Sü. 6 da)
TAKVİMDEN BİR YAPRAK:
Aile ve Ocak
ULUN AY
T*Vovlotln yüksek mansıpların da bulunmuş nıuhtorem bir şahsiyet tanırım. Bugün ömrü yü-ro varmış, yahut yürü goçmlştlr. Fakat —Allah nazardan saklasın— bir granit gibi sağlam, bir ulu ağaç gibi muhteşomdlr.
Hor sono Söker vo Kurban Bay-ramlarının blrlnol günll ovl.ıln on büyük salonunda uzun bir sofra kurulur, kendisi bu sofranın başına goçor, çocukları, torunları, damatları, gelinleri, torunlarının torunları etrafında toplanırlar dini bir moraslm yapılır gibi hürmotlo, muhabbetle gülo oynaya yemek yarler... Kondlslndon ovvol bu sofraya son zamanlarında İhtiyarlıktan göz lorlnl kaybodon validesi rlyasot o-dordl.
Bütün alto o gün orada bulunmağı mukaddos bir vazlfo bilir; memuriyet veya başka bir sobop doloyısllo uzakta bulunanlar dahi no yapar yaparlar o gün için bu «Allo kült» ünün sonollk âyininde hazır bulunurlar. 8ofrada mini ml-
nllorin dahi yorlerl vardır; kundak dakllor bile o gün oradadırlar
Büyük küçük bütün dalları, yaprakları, filizleri, tomurcukları İle kocaman bir çınarı andıran bu o Büyük baba» —artık no yazık kİ— bizdo pok ender olan bir -Allo âbidesi» dlr.
Hâlen bu saadeti idrâk edebilmiş kaç familya var? Allo topluluğu diyo bir şoy kaldı mı? Baba kazanır, bir ocnk kurar adamcağız hayata gözlorlnl yumdu mu? No var no yok taksim edilir. (Izalo-I şuyu') yapılır; vârisler, hiç bir Işlorlno yaramıyan hisselerini alırlar; herkes kendi tarafına çekilir; ölono mezar taşı bllo dlkllmoz... Bir varmış, bir yokmuş!
Ingllizlor bu muhtemel dağınıklığın önünü kanunla kurtarmışlar: Allonln mirasını asalet unvanına varıncaya kadar (okborl ovlâd) a bırakmışlar. Bununla horu fordln sorvetl korunmuş, hem do dlğor evlâdın şahsi toşobbüsllo alloslne (Devam* o(» ; 22. ! d“)
' SALI 27 EYLÜL 1949 Sahibi: Safa Kılıçlıoğhı İdare: Nuruosmanlyo Noı 17 Tel adresli «YENİ SABAH» İSTANBUL Telafonı 20795—251M Yeni Sabah 12 inci Yıl, No. 3796 HÜRRİYET VE HAKKIN YILMAZ MÜDAFI1YİZ Saya, : 10 Kuruj Yeni Tahran B. Elçim z Ankara: 26 (Hueueî) — Tahran büyük elçiliğine tâyin edilen Yakup Kadri Karoosmanoğlu yarın İstanbul» hareket edecek, ayın otuzunda da lntanbuldan uçakla tahrana vazifesi başına gidecektir.
Bevin, Vişinski'nin teklifini dün reddetti
Birleşmiş Milletlerde, Ingiliz delegesinden başka Yunan ve Yugoslav Dışbakanları da Sovyet siyasetine ağır hücumlarda bulundu
İngiliz Dışbakanı, Birleşmiş Milletlerden ümidini kesmiş gibi konuştu
Bir ziyaretin Manası..
I
ssü Kıbrıs adasında olan bir İngiliz hava filosu, Türkiyenin aziz misafiri olarak yurdumuzda bulunuyor. Dün do ayni filo Ankarayı ziyaret etti. Filo ile gelen İngiliz hava Mareşali de Cumhurbaşkanımızla Dolmabahçe sarayında buluştu.
Büyük Britanya, Türkiye cumhuriyetinin dost ve müttefikidir. Bu dostluk Atatürkün zamanından başlar. İngiliz kralı sekizinci Edvard'm İstanbul ziyareti henüz hatırlardan çıkmış değildir. İngiltere hükümeti Osmanlı İmparatorluğunun son yıllarında Türkiyeye karşı tamamile husu-metkâr bir tavır takınmış idi. Balkan harbi, Trablusgarp istilâ-6i hep Ingilterenin Türkiyeye dost bir nazarla bakmadığı devreye ait hâdiselerdir. Londra kabinelerinin, İstanbul hükümetlerine karşı böyle kayıtsız hattâ hasım davranmalarında iç ve dış politikanın tesirleri vardı. İngiltere parlamenter ve demokratik bir idaredir. Osmanlı İmparatorluğu ise Mutlakıyet usulüne bağlı idi. Diğer taraftan bütün İngiliz kabinelerinin gözleri (İ900) yılından İtibaren Alman tehlikesine ve imparator ikinci VHhelm'-!n teşkil ettiği tehlikeye çevrilmiş bulunuyordu. Almanyaya dost olanlar Ingiltereye düşman, Almanyaya düşman olacaklar In-giltereye de dost sayılıyorlardı. (Edvar Gray) gibi uzun müddet İngiliz kabinesi Dışişleri Bakanlığını İdare etmiş şahsiyetler bunu Avam Kamarasındaki nutuklarında ve gazetelere verdikleri demeçlerde apaçık söjTdyorlar-dı. Halbuki ikinci Abdülhamit İdaresi daha ziyade, Berline yönelmiş İdi. Bağdat hattı imtiyazının bir Alman grupuna verilmesi de Londranın kuşkusunu arttırmış İdi. Meşrutiyetin ilânı üzerine, 1908 Temmuzunda, halk büyük bir İngiliz dostluk tezahü rü yaptı ve Babıâliye gelen İngiliz. sefirinin arabasından atlan uzaklaştırarak gerduneyi bizzat çekti. Fakat bu muhabbet ve samimiyet gösterileri çok sürmedi. İttihat ve Terakki İçte toptancı bir politika ve şiddet takip edince dışarıda da, Londra hükümeti, Rus dostluğunu Türkiyeye tercih eyleyince, İki memleket münasebetleri, tıpkı İkinci Abdülhamit devrinde olduğu gibi bozuldu.
Yunan harbi biterek Anadolu tamamile kurtulup hür ve müstakil olunca, Türk zimamdarları, İn giltereye karşı otuz küsur yıldır Bürüp giden itimatsızlığı unuttular ve müşterek menfaatlerin birleştiği bir gaye uğnında ittifak haline geldiler. Atatürkün İdare ettiği bu politika İkinci Dünya Harbinin patlama arifesin de bir İttifak haline İnkılâp etti. (Devamı Sa. s 8Ü. 8 da)
Flushlng MeadoW8 20 (A P) — Bugün Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, milli temsilci heyetlerini umumi siyaset beyanı demeçlerini dinlemeğe devam için Türkiye saatiyle 18,56 da toplanmıştır.
İlk demeci Çekoslovakya Dışlş’.e rl Baltanı Vladimlr Clemcntis ver-
miştir.
Müteakiben söz alan Yugoslav Dışişleri Bakanı Edouard Kardelj, verdiği sert nutukta, Sovyetler Bir llğinl, Mareşal Titoya boy-ın eğdir mek maksadile, silâhlı gösteriler
dahil, her nevi tazyik usulü kullan
makla suçlandırmıştır.
Kardlej, Sovyetler peryalist» olarak
Birliğinin «em vasıflandırdığı
usullerlle yüklenmiş ve Rusyanın, Yugoslavyayı rahat bırakmak su
i Ingiltere de Atomhombası yapmak üzere
Rusların, doğu Alman. > yada uçan bomba
Vişinski, 20 Eylülde başlıyan Birleşmiş Milletler Genel Kurulu retlyle, banş arzusunun ispat etme toplantısında dinleniyor... (Foto: A-P) «ini iotemiştir. Devamı Sa 6 SU 3 de
C. Bayar D. P. Şehremini ocak kongresinde konuştu
D. P. Başkanı, işçi haklarının korunacağını anlatarak partisinin greve taraftar olduğunu söyledi
a Demokrat Parti Şehremini ocak kongresi, dün saat 19 da ya- 5 ( pılmıştır. Dâvet üzerine kongreye gelen Celâl Bnyar, tezahüratla, J > karşılanmış ve bir müddet kongre çalışmalarını takip ettikten son- J 5 ra şu konuşmayı yapmıştır: (Dovamı Sa. S Sü- l de) J
Venedikte yapılan musiki festivali
Festivale işt'râk eden Türk millî oyun ve musiki ekipi dön memleketimize dö dii
Venedikto yapılan milletlerarası 1 ekibi dün Ankara vapuru ile yurda halk muşik.isi ve halk oyunları festi-1 dönmüştür.
vali no iştirak eden, Muzaffer Sarı-I Muzaffer Sorısözen. . İleri
sözen idaresindeki Türk milli oyun | (Devamı Sa. 5 Sü: 8 ele)
Venedik festivaline iştirûk eden Millî Oyunlar eklplmîz Galata Yolcu Salonunda...
Preveze zaferinin yıldönümü
Preveze zaferini göterir temsili bir tablo ile bilyük Türk deniz ctsi BARBAROS 17 AYREDDİN
Londra: 26 (A.A.) «Lps.» — Va-şlngtondaki basın muhabirlerinin bil dirdiklerine göre, Sovyctlerin 1947 denberi atom bombasının sırrına vâkıf olduklarına dair olan haber hakkında Vaşingtonda henüz hiç bir reı mî demeç yapılmamıştır. Bununla boraber, Rusların tecrübeler yapmadan atom bombasına malik bulunabileceklerine pek az ihtimal verilmektedir.
Vaşington ne olacak?
Vaşington: 26, (A A.) Atom devrindo muhtemel taarruzundan korunmak
«Afp» — bir düşmen mnksadiyİe
f (Devartn 8a. 5 BU.
Yeni Sabah
Hac yolunda
unun
yazılarına yakında başlıyoruz
Bu yıl Hao farlzeılnl edâ otmok İçin golon Müslüman kardeşlerimizin Hicazdaki muhloşom kalabalığı, »Imdlyo kadar hiç bir zaman görülmemiş mühlp bir manzara arzotmekte bulunmuştur. Şükür Allaha kİ, bu hal vo manzara, yoryüzllndo, Müslümanlığın glttlkço kuv-vot bulduğunu ve Hak dlnlndo olanların çoğaldığını göstermesi İti-barllo, hor voçhllo şayanı İftihardır. Göğüslerimizi kabartan bu muhloşom vo ûlvl manzara, başka din vo milletlere mensup dünya ajanslarının dahi dikkat vo alakasını çekmiştir. Dün goco, Mokkol Mükorromodon vorllen aşağıdaki telgraf da, boyan vo ifademizi te-
yit odlol mahlyottodlr:
Mekke: 26 (A.A.) «Afp.» — Şimdi Hicaza 60.000 . den fazla Hacı (telmiş bulunmaktadır. Tarihte ilk defa olarak cuma gilnii «Haram El Şerif» camiinde kılınan namaz ve cuma vaızları nesli filme alınmıştır.
Dünyanın dört iklim, dört bir köşesinden koşup gelmiş asil îslâmın, din kardeşlerimizin otla ettikleri cıının namazının azamet vo ihtişamını, hor Müslüman kolayca vo büyük bir haz vo itmi'nnn duyarak zevkle tasavvur vo tahayyül cdobilir. işte, bu derece büyük bir hâdise! diniyonin bizzat içindo yaşıyan «Yeni Sabah» muharriri Murnd Sortoftlu, Mevlâ kısmet ederse, Tine farizesini ba-dolodâ BÜr’atlo İstanbul» dönecek ve bu pok ulvî Huo farzının odasında göriip duyduklarını sahili vo sadık bir kalemle, muhterem vo aziz Müslüman okuyucularına anlatacaktır. Arkadaşımızın hazırlayıp bize yolladığı ilk yazılarını pek yakın günlerde neşre bavlıyacağız. Mümin vo mütteki’ bir kulp rahatlığı ilo, Cenabı Hakkın, bu hizmutimizdo bize mÜTşıt olacağına inanıyor vo Robbin, gayretimizi âsitn eyloyocefeino emin bulunuyoruz.
Dün sabah şeh rimize gelen Başbakan Şemsed din Günaltay..
Başbakan Ş. Günaltay dün Ankaradan geldi
“Paramızın kıymeti indirilmiyecektir, ithalâttan pirim alınacağı, ihracata pirim verileceği de doğru değildir,,
Şemseddın Günaltay Dolmabahçe Sarayına giderek, İnönü ile uzun bir görüşme yaptı
Vali, dünkü tören de nutuk söylerken..
Şehir Hıfzıssıhha Müessesesi binası
Dün törenle yeni binanın temeli atıldı, Vali gıda maddelerinin nasıl kontrol edileceğini anlattı
Belediyenin Atatürk Bulvarında iTörendo vali, vali vo belediye reis yaptırmağa karar verdiği Hıfzıssıh- muavinleri, Sağlık Müdürü, Şehir İm müessesesi binasının temel atma I Hıfzıssıhha müdürü, Şehir Meclisi ü-töreni dün saat. 17.30 do yapılmıştır. I (Devamı Sa. 5 Sü: 8 do)
Ortadoğu hava Manevraları
Süveyş kanalı bölgesinde yakında büyük manevralar yapılacak
Kahire, 26 A.A. (afp) — «Al Mısri» gazetesinin bildirdiğine göre «Yakında orta doğuda büyük İngiliz hava manevraları yapılacaktır.»
Gazete tarafından verilen malûmata göre, kanal bölgesinde. Kıbrıs, Malta, Irak ve Kenyada üslenen hava birlikleri bu ma-
nevralara iştirâk edeceklerdir. Ingiltereden havalanan bombardıman uçakları mefruz taarruzlarda bulunacaklardır.
(Devamı Sa. S Sü. 4 de)
Profesör Hilmi Ziya Ülken
Prof. Hilmi Ziya
Ülken Avrupaıian yurda döndü
Osloda toplanan kongre hakkında profesörün intibaları ((Yazısı 6 lnol sayfada)
Başbakan Şemsettin Günaltay beraberinde) Gümrük vo Tekel Bakanı Dr. Fazıl Şerafettin Bürge olduğu halde dün sabahki eksperslo Ankaradan şohrimize gelmiştir.
Milli Savunma Bakanı Hüsnü Ça-(Dovamı Sa. 5 Sü. 7 do)
Altın
f iatı
yükseldi
$ Hükümetin, paranın >> tfindırilmiyeceğine dair$ s^olan beyanatı piyasayı** S tatmin etmedi $
Dtln sabah .Ankaradan şehri -miza gelen Barbakan Şemsettin Günaltaym Haydarpaşa garında gazetecilere, paramızın devalüe e-dlknlyeceğine, pirim usulünün Ih. das olunmayacağına dair verdiği beyanatı, İstanbul piyasasını tat . (□ovamı Sa. 5 Sü. » de)
Türkiyenin
Turizm dâvası
Italyan Turizm mütehassısı
bizim vize zorluklarından şikâyetçi
İtalyan «Orlnet» turizm şirketinin mümessillerinden Emillo Paro-lettl, dün Ankara vapurile şehrimize gelmiştir.
Emillo Paroletti, kendislle görü-(Dovamı Sa. s Sü. 6 da)
TAKVİMDEN BİR YAPRAK:
Aile ve Ocak
ULUN AY
T*Vovlotln yüksek mansıpların da bulunmuş nıuhtorem bir şahsiyet tanırım. Bugün ömrü yü-ro varmış, yahut yürü goçmlştlr. Fakat —Allah nazardan saklasın— bir granit gibi sağlam, bir ulu ağaç gibi muhteşomdlr.
Hor sono Söker vo Kurban Bay-ramlarının blrlnol günll ovl.ıln on büyük salonunda uzun bir sofra kurulur, kendisi bu sofranın başına goçor, çocukları, torunları, damatları, gelinleri, torunlarının torunları etrafında toplanırlar dini bir moraslm yapılır gibi hürmotlo, muhabbetle gülo oynaya yemek yarler... Kondlslndon ovvol bu sofraya son zamanlarında İhtiyarlıktan göz lorlnl kaybodon validesi rlyasot o-dordl.
Bütün alto o gün orada bulunmağı mukaddos bir vazlfo bilir; memuriyet veya başka bir sobop doloyısllo uzakta bulunanlar dahi no yapar yaparlar o gün için bu «Allo kült» ünün sonollk âyininde hazır bulunurlar. 8ofrada mini ml-
nllorin dahi yorlerl vardır; kundak dakllor bile o gün oradadırlar
Büyük küçük bütün dalları, yaprakları, filizleri, tomurcukları İle kocaman bir çınarı andıran bu o Büyük baba» —artık no yazık kİ— bizdo pok ender olan bir -Allo âbidesi» dlr.
Hâlen bu saadeti idrâk edebilmiş kaç familya var? Allo topluluğu diyo bir şoy kaldı mı? Baba kazanır, bir ocnk kurar adamcağız hayata gözlorlnl yumdu mu? No var no yok taksim edilir. (Izalo-I şuyu') yapılır; vârisler, hiç bir Işlorlno yaramıyan hisselerini alırlar; herkes kendi tarafına çekilir; ölono mezar taşı bllo dlkllmoz... Bir varmış, bir yokmuş!
Ingllizlor bu muhtemel dağınıklığın önünü kanunla kurtarmışlar: Allonln mirasını asalet unvanına varıncaya kadar (okborl ovlâd) a bırakmışlar. Bununla horu fordln sorvetl korunmuş, hem do dlğor evlâdın şahsi toşobbüsllo alloslne (Devam* o(» ; 22. ! d“)
' SALI 27 EYLÜL 1949 Sahibi: Safa Kılıçlıoğhı İdare: Nuruosmanlyo Noı 17 Tel adresli «YENİ SABAH» İSTANBUL Telafonı 20795—251M Yeni Sabah 12 inci Yıl, No. 3796 HÜRRİYET VE HAKKIN YILMAZ MÜDAFI1YİZ Saya, : 10 Kuruj Yeni Tahran B. Elçim z Ankara: 26 (Hueueî) — Tahran büyük elçiliğine tâyin edilen Yakup Kadri Karoosmanoğlu yarın İstanbul» hareket edecek, ayın otuzunda da lntanbuldan uçakla tahrana vazifesi başına gidecektir.
Bevin, Vişinski'nin teklifini dün reddetti
Birleşmiş Milletlerde, Ingiliz delegesinden başka Yunan ve Yugoslav Dışbakanları da Sovyet siyasetine ağır hücumlarda bulundu
İngiliz Dışbakanı, Birleşmiş Milletlerden ümidini kesmiş gibi konuştu
Bir ziyaretin Manası..
I
ssü Kıbrıs adasında olan bir İngiliz hava filosu, Türkiyenin aziz misafiri olarak yurdumuzda bulunuyor. Dün do ayni filo Ankarayı ziyaret etti. Filo ile gelen İngiliz hava Mareşali de Cumhurbaşkanımızla Dolmabahçe sarayında buluştu.
Büyük Britanya, Türkiye cumhuriyetinin dost ve müttefikidir. Bu dostluk Atatürkün zamanından başlar. İngiliz kralı sekizinci Edvard'm İstanbul ziyareti henüz hatırlardan çıkmış değildir. İngiltere hükümeti Osmanlı İmparatorluğunun son yıllarında Türkiyeye karşı tamamile husu-metkâr bir tavır takınmış idi. Balkan harbi, Trablusgarp istilâ-6i hep Ingilterenin Türkiyeye dost bir nazarla bakmadığı devreye ait hâdiselerdir. Londra kabinelerinin, İstanbul hükümetlerine karşı böyle kayıtsız hattâ hasım davranmalarında iç ve dış politikanın tesirleri vardı. İngiltere parlamenter ve demokratik bir idaredir. Osmanlı İmparatorluğu ise Mutlakıyet usulüne bağlı idi. Diğer taraftan bütün İngiliz kabinelerinin gözleri (İ900) yılından İtibaren Alman tehlikesine ve imparator ikinci VHhelm'-!n teşkil ettiği tehlikeye çevrilmiş bulunuyordu. Almanyaya dost olanlar Ingiltereye düşman, Almanyaya düşman olacaklar In-giltereye de dost sayılıyorlardı. (Edvar Gray) gibi uzun müddet İngiliz kabinesi Dışişleri Bakanlığını İdare etmiş şahsiyetler bunu Avam Kamarasındaki nutuklarında ve gazetelere verdikleri demeçlerde apaçık söjTdyorlar-dı. Halbuki ikinci Abdülhamit İdaresi daha ziyade, Berline yönelmiş İdi. Bağdat hattı imtiyazının bir Alman grupuna verilmesi de Londranın kuşkusunu arttırmış İdi. Meşrutiyetin ilânı üzerine, 1908 Temmuzunda, halk büyük bir İngiliz dostluk tezahü rü yaptı ve Babıâliye gelen İngiliz. sefirinin arabasından atlan uzaklaştırarak gerduneyi bizzat çekti. Fakat bu muhabbet ve samimiyet gösterileri çok sürmedi. İttihat ve Terakki İçte toptancı bir politika ve şiddet takip edince dışarıda da, Londra hükümeti, Rus dostluğunu Türkiyeye tercih eyleyince, İki memleket münasebetleri, tıpkı İkinci Abdülhamit devrinde olduğu gibi bozuldu.
Yunan harbi biterek Anadolu tamamile kurtulup hür ve müstakil olunca, Türk zimamdarları, İn giltereye karşı otuz küsur yıldır Bürüp giden itimatsızlığı unuttular ve müşterek menfaatlerin birleştiği bir gaye uğnında ittifak haline geldiler. Atatürkün İdare ettiği bu politika İkinci Dünya Harbinin patlama arifesin de bir İttifak haline İnkılâp etti. (Devamı Sa. s 8Ü. 8 da)
Flushlng MeadoW8 20 (A P) — Bugün Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, milli temsilci heyetlerini umumi siyaset beyanı demeçlerini dinlemeğe devam için Türkiye saatiyle 18,56 da toplanmıştır.
İlk demeci Çekoslovakya Dışlş’.e rl Baltanı Vladimlr Clemcntis ver-
miştir.
Müteakiben söz alan Yugoslav Dışişleri Bakanı Edouard Kardelj, verdiği sert nutukta, Sovyetler Bir llğinl, Mareşal Titoya boy-ın eğdir mek maksadile, silâhlı gösteriler
dahil, her nevi tazyik usulü kullan
makla suçlandırmıştır.
Kardlej, Sovyetler peryalist» olarak
Birliğinin «em vasıflandırdığı
usullerlle yüklenmiş ve Rusyanın, Yugoslavyayı rahat bırakmak su
i Ingiltere de Atomhombası yapmak üzere
Rusların, doğu Alman. > yada uçan bomba
Vişinski, 20 Eylülde başlıyan Birleşmiş Milletler Genel Kurulu retlyle, banş arzusunun ispat etme toplantısında dinleniyor... (Foto: A-P) «ini iotemiştir. Devamı Sa 6 SU 3 de
C. Bayar D. P. Şehremini ocak kongresinde konuştu
D. P. Başkanı, işçi haklarının korunacağını anlatarak partisinin greve taraftar olduğunu söyledi
a Demokrat Parti Şehremini ocak kongresi, dün saat 19 da ya- 5 ( pılmıştır. Dâvet üzerine kongreye gelen Celâl Bnyar, tezahüratla, J > karşılanmış ve bir müddet kongre çalışmalarını takip ettikten son- J 5 ra şu konuşmayı yapmıştır: (Dovamı Sa. S Sü- l de) J
Venedikte yapılan musiki festivali
Festivale işt'râk eden Türk millî oyun ve musiki ekipi dön memleketimize dö dii
Venedikto yapılan milletlerarası 1 ekibi dün Ankara vapuru ile yurda halk muşik.isi ve halk oyunları festi-1 dönmüştür.
vali no iştirak eden, Muzaffer Sarı-I Muzaffer Sorısözen. . İleri
sözen idaresindeki Türk milli oyun | (Devamı Sa. 5 Sü: 8 ele)
Venedik festivaline iştirûk eden Millî Oyunlar eklplmîz Galata Yolcu Salonunda...
Preveze zaferinin yıldönümü
Preveze zaferini göterir temsili bir tablo ile bilyük Türk deniz ctsi BARBAROS 17 AYREDDİN
Londra: 26 (A.A.) «Lps.» — Va-şlngtondaki basın muhabirlerinin bil dirdiklerine göre, Sovyctlerin 1947 denberi atom bombasının sırrına vâkıf olduklarına dair olan haber hakkında Vaşingtonda henüz hiç bir reı mî demeç yapılmamıştır. Bununla boraber, Rusların tecrübeler yapmadan atom bombasına malik bulunabileceklerine pek az ihtimal verilmektedir.
Vaşington ne olacak?
Vaşington: 26, (A A.) Atom devrindo muhtemel taarruzundan korunmak
«Afp» — bir düşmen mnksadiyİe
f (Devartn 8a. 5 BU.
Yeni Sabah
Hac yolunda
unun
yazılarına yakında başlıyoruz
Bu yıl Hao farlzeılnl edâ otmok İçin golon Müslüman kardeşlerimizin Hicazdaki muhloşom kalabalığı, »Imdlyo kadar hiç bir zaman görülmemiş mühlp bir manzara arzotmekte bulunmuştur. Şükür Allaha kİ, bu hal vo manzara, yoryüzllndo, Müslümanlığın glttlkço kuv-vot bulduğunu ve Hak dlnlndo olanların çoğaldığını göstermesi İti-barllo, hor voçhllo şayanı İftihardır. Göğüslerimizi kabartan bu muhloşom vo ûlvl manzara, başka din vo milletlere mensup dünya ajanslarının dahi dikkat vo alakasını çekmiştir. Dün goco, Mokkol Mükorromodon vorllen aşağıdaki telgraf da, boyan vo ifademizi te-
yit odlol mahlyottodlr:
Mekke: 26 (A.A.) «Afp.» — Şimdi Hicaza 60.000 . den fazla Hacı (telmiş bulunmaktadır. Tarihte ilk defa olarak cuma gilnii «Haram El Şerif» camiinde kılınan namaz ve cuma vaızları nesli filme alınmıştır.
Dünyanın dört iklim, dört bir köşesinden koşup gelmiş asil îslâmın, din kardeşlerimizin otla ettikleri cıının namazının azamet vo ihtişamını, hor Müslüman kolayca vo büyük bir haz vo itmi'nnn duyarak zevkle tasavvur vo tahayyül cdobilir. işte, bu derece büyük bir hâdise! diniyonin bizzat içindo yaşıyan «Yeni Sabah» muharriri Murnd Sortoftlu, Mevlâ kısmet ederse, Tine farizesini ba-dolodâ BÜr’atlo İstanbul» dönecek ve bu pok ulvî Huo farzının odasında göriip duyduklarını sahili vo sadık bir kalemle, muhterem vo aziz Müslüman okuyucularına anlatacaktır. Arkadaşımızın hazırlayıp bize yolladığı ilk yazılarını pek yakın günlerde neşre bavlıyacağız. Mümin vo mütteki’ bir kulp rahatlığı ilo, Cenabı Hakkın, bu hizmutimizdo bize mÜTşıt olacağına inanıyor vo Robbin, gayretimizi âsitn eyloyocefeino emin bulunuyoruz.
Dün sabah şeh rimize gelen Başbakan Şemsed din Günaltay..
Başbakan Ş. Günaltay dün Ankaradan geldi
“Paramızın kıymeti indirilmiyecektir, ithalâttan pirim alınacağı, ihracata pirim verileceği de doğru değildir,,
Şemseddın Günaltay Dolmabahçe Sarayına giderek, İnönü ile uzun bir görüşme yaptı
Vali, dünkü tören de nutuk söylerken..
Şehir Hıfzıssıhha Müessesesi binası
Dün törenle yeni binanın temeli atıldı, Vali gıda maddelerinin nasıl kontrol edileceğini anlattı
Belediyenin Atatürk Bulvarında iTörendo vali, vali vo belediye reis yaptırmağa karar verdiği Hıfzıssıh- muavinleri, Sağlık Müdürü, Şehir İm müessesesi binasının temel atma I Hıfzıssıhha müdürü, Şehir Meclisi ü-töreni dün saat. 17.30 do yapılmıştır. I (Devamı Sa. 5 Sü: 8 do)
Ortadoğu hava Manevraları
Süveyş kanalı bölgesinde yakında büyük manevralar yapılacak
Kahire, 26 A.A. (afp) — «Al Mısri» gazetesinin bildirdiğine göre «Yakında orta doğuda büyük İngiliz hava manevraları yapılacaktır.»
Gazete tarafından verilen malûmata göre, kanal bölgesinde. Kıbrıs, Malta, Irak ve Kenyada üslenen hava birlikleri bu ma-
nevralara iştirâk edeceklerdir. Ingiltereden havalanan bombardıman uçakları mefruz taarruzlarda bulunacaklardır.
(Devamı Sa. S Sü. 4 de)
Profesör Hilmi Ziya Ülken
Prof. Hilmi Ziya
Ülken Avrupaıian yurda döndü
Osloda toplanan kongre hakkında profesörün intibaları ((Yazısı 6 lnol sayfada)
Başbakan Şemsettin Günaltay beraberinde) Gümrük vo Tekel Bakanı Dr. Fazıl Şerafettin Bürge olduğu halde dün sabahki eksperslo Ankaradan şohrimize gelmiştir.
Milli Savunma Bakanı Hüsnü Ça-(Dovamı Sa. 5 Sü. 7 do)
Altın
f iatı
yükseldi
$ Hükümetin, paranın >> tfindırilmiyeceğine dair$ s^olan beyanatı piyasayı** S tatmin etmedi $
Dtln sabah .Ankaradan şehri -miza gelen Barbakan Şemsettin Günaltaym Haydarpaşa garında gazetecilere, paramızın devalüe e-dlknlyeceğine, pirim usulünün Ih. das olunmayacağına dair verdiği beyanatı, İstanbul piyasasını tat . (□ovamı Sa. 5 Sü. » de)
Türkiyenin
Turizm dâvası
Italyan Turizm mütehassısı
bizim vize zorluklarından şikâyetçi
İtalyan «Orlnet» turizm şirketinin mümessillerinden Emillo Paro-lettl, dün Ankara vapurile şehrimize gelmiştir.
Emillo Paroletti, kendislle görü-(Dovamı Sa. s Sü. 6 da)
TAKVİMDEN BİR YAPRAK:
Aile ve Ocak
ULUN AY
T*Vovlotln yüksek mansıpların da bulunmuş nıuhtorem bir şahsiyet tanırım. Bugün ömrü yü-ro varmış, yahut yürü goçmlştlr. Fakat —Allah nazardan saklasın— bir granit gibi sağlam, bir ulu ağaç gibi muhteşomdlr.
Hor sono Söker vo Kurban Bay-ramlarının blrlnol günll ovl.ıln on büyük salonunda uzun bir sofra kurulur, kendisi bu sofranın başına goçor, çocukları, torunları, damatları, gelinleri, torunlarının torunları etrafında toplanırlar dini bir moraslm yapılır gibi hürmotlo, muhabbetle gülo oynaya yemek yarler... Kondlslndon ovvol bu sofraya son zamanlarında İhtiyarlıktan göz lorlnl kaybodon validesi rlyasot o-dordl.
Bütün alto o gün orada bulunmağı mukaddos bir vazlfo bilir; memuriyet veya başka bir sobop doloyısllo uzakta bulunanlar dahi no yapar yaparlar o gün için bu «Allo kült» ünün sonollk âyininde hazır bulunurlar. 8ofrada mini ml-
nllorin dahi yorlerl vardır; kundak dakllor bile o gün oradadırlar
Büyük küçük bütün dalları, yaprakları, filizleri, tomurcukları İle kocaman bir çınarı andıran bu o Büyük baba» —artık no yazık kİ— bizdo pok ender olan bir -Allo âbidesi» dlr.
Hâlen bu saadeti idrâk edebilmiş kaç familya var? Allo topluluğu diyo bir şoy kaldı mı? Baba kazanır, bir ocnk kurar adamcağız hayata gözlorlnl yumdu mu? No var no yok taksim edilir. (Izalo-I şuyu') yapılır; vârisler, hiç bir Işlorlno yaramıyan hisselerini alırlar; herkes kendi tarafına çekilir; ölono mezar taşı bllo dlkllmoz... Bir varmış, bir yokmuş!
Ingllizlor bu muhtemel dağınıklığın önünü kanunla kurtarmışlar: Allonln mirasını asalet unvanına varıncaya kadar (okborl ovlâd) a bırakmışlar. Bununla horu fordln sorvetl korunmuş, hem do dlğor evlâdın şahsi toşobbüsllo alloslne (Devam* o(» ; 22. ! d“)