1
Hükümetin Toprak mahsulleri vergisini kaldırmağa karar verdiği bildiriliyor
CUMA 28 Bylûl 1945
SahJbl: Necmeddin Sadak — Neşriyat müdürü; Hikmet Feridun Es — AKŞAM Matbaası
Sene 28 — No. 9679 — Flatl her yerde 10 kuruştur.
Londra konferansı neden suya düştü? Şimdi ne olacak?
Londra Dışişleri Bakanları konferansı on sekiz gün sürdü, bugün dağılacağı söyleniyor. Otuza yakın toplantı yapan beş devlet adamı, hiç şüphesiz çok çalıştılar, belki de ellerinden geldiği kadar İyi niyet gösterdiler, fakat dünyanın kendilerinden beklediği büyük işi başaramadan, yani sulhun temelini atamadan dağılıyorlar. Hattâ bütün bu toplanıp çalışma zahmetinin bo. şa gitmediğini ispata yarıyacak herhangi bir karara bile varamadılar, Beklenenin tersine olarak, hem anlaşma elde edilemedi, hem anlaşmazlığın arttığı görüldü.
Bunun sebebi nedir?
İngiliz ve Amerikan kaynak, larından gelen haberlere göre Sovyet Rusyanın bir yandan, Balkanlardaki nüfuzu ve hâkimiyetini bırakmak istememesi, bu yüzden oradaki hükümetleri tam demokrat ve halkı temsil eder saymakta ısrar etmesi; öbür ta. raftan da isteklerini büsbütün arttırarak Akdenize ve Afrikava yerleşmek hakkını öne sürmesi Londra görüşmelerini suya düşürmüş. ayrılıkları geniş uçurum ha’iııe sokmuştur.
İngiliz ve Amerikan gazeteleri harbin başındanberi hiç görül, memis bir kötümserlik içkidedir, ler. Evvelki gün üç büyük Londra gazetesi birden — tesadüf eseri olarak — insanı ümitsizliğe düşürecek yazılar yazmışlardır. İsçi hükümetinin gazetesi olan «Daily Herald», yeni bir harbe doğru gidildiğini muhakkak sa. yarken «Daily Telegraph», nasıl olsa ilerde başgösterecek büyük buhranın şimdiden patlak vermesi daha hayırlı olacağını söy. lüvor (Times» gazetesi İse Mareşal Montgomery’nin sözlerine dayanarak, harbdekinden fazla asker kuvvetine ihtiyaç bulundu, ğunu ve tetik üstünde durmak gerektiğini anlatıyordu. Ameri, kan gazetelerinin her gün yazdıkları da bunlardan az kaygılı ve kötümser değildir. Rus gaze. telerine gelince, onlar 1cin mesele cok basittir: Avrupa ve Ameri. kada çıkan bu gibi yazılar «Mür. teci ve faşist» unsurların işidir, bunlar gerçek demokrasinin (ya. nl Bolşevikliğin) yerleşmesine engel olan tahrikçilerdir.
Sovyet Rusyanın, Londra konuşmalarında bu derece aşırı dileklerde bulunması neden ileri geliyor? Rusya, herkese sözünü geçirip her istediğini koparacak durumda mıdır? Karşısındakilere çok zayıf bularak, Çarların bile hayalînden geçmemiş bir dünya hegemonyası kurmak İçin tam elverişli fırsatı bulduğuna mı inanıyor?
Çünkü Rusyanın bugün iste, dikleri. Hltleıin özlediklerinden daha fazladır, İngiltere ile Ame, rika ise, altı yıl süren savaşa, Hitlerden kurtardıklarını Al. manyanın eski ortağına bağışlamak için katlanmadılar. Şu hal. de. karşılarına çıkiveren aşırı e m pe riyaliz m e boyun eğecek de-ı-i'cede bitkin midirler?
Böyle olduğunu sanmıyoruz. Bizce. Sovyetlerin Londra konferansında hiç uysal davranmıya. rak her yere el atıp «Bunu da, bunu da İsteriz!., demelerinde iki sebep olabilir.
Bunlardan biri, çok isteyip az koparmak, hangi noktanın zayıf olduğunu anlayarak oraya hücum etmek, sonunda pazarlığa girişip kesişmek gibi şarkvâri bir stratejidir,
İkinci ve daha uygun sebep, Potsdam konferansının tesirini Bilmektir,
Potsdam üçler konferansı în. giltere ve Amerika İçin bir başa, ti olmuştu, Rusya, Balkan kanı, lanm açmak zorunda kaldı. İngiltere ve Amerikanın işe karış, maları, buralardaki sinmiş muhaliflere — "yani vatanseverle, re — cesaret verdi. Bulgaristan, da, Romanyada, hattâ Yugoslav.
yada ondan önce komünistlere karşı kimse ağız açamazken, yeni partiler seslerini duyurmaya başladılar, Rusyada ne olup bittiğini hiç kimse bilmemekle be. raber, Potsdam kararlarının bir gerileme tesiri, bir hoşnutsuzluk uyandırmış olması çok mümkün, dür. Bu bakımdan, Londradakl aşırı istekleri Potsdamdaki uy. saltığın tepkisi olarak bir iç po. litlka zoru diye kabul etmek belki doğrudur.
Buna bir sebep daha katılabilir,
İngiltere İle Amerikanın siya, si görüşleri, menfaatler! eş olmakla beraber, iki müttefik dev. letin sulhu, bilhassa Balkanlar ve Akdeniz sulhunu anlayışları arasında bazı farklar var. Bundan başka, İngiliz ve Amerikan efkârı, İki devlet arasında Va_ şingtonda cereyan eden mal! ko. nuşmalara Londra konferansı kadar ehemmiyet veriyor, tngll. terenln, Amerlkadan istediği malî kredi, Amerikanın İngiliz sterlin blokuna karşı gösterdiği hoşnutsuzluk iki memleket arasında sürüşmeler yaratacak mahiyettedir,
Necmeddin Sadak (Arkası sahife 2; sütun 5 te)
Arap memleketleri konferansı
Nuri Sait paşanın seyahatinin hedefi
Beyrut 28 (A. A. )— öğrenlldllğne göre eski Irak Başbakanı Nuri Salt paşanın Orta başkentlerine yapacağı seyahatin başlıca hedefi Arap memleketlerinin şefleri arasında bir konferans toplanmasını sağlamaktır. Bu konferansta başlıca Filistin meselesi tetkik edilecektir.
Saadabat paktı ve Arap birliği
Beyrut 28 (R.) — Bağdad'datı bildiriliyor: Nuri Salt paşanın bugün Bağdad'a gelmesi beklenmektedir. Yaptığı uzun seyahat esnasında Arap şefleri va bir çok komşu devlet adam-larlle görüşmüş olan Nuri Salt paşa yapmış olduğu bir demeçte seyahatinden çok memnun olduğunu, İyi neticeler elde ettiğini. Sadabad paktı İle Arap Birliği arasında görllş birliği temin ettiğini bildirmiştir.
Nuri Sait paşa
Yafa 27 (B.Y.U.M.) — Beyruttan bildiriliyor: Irak hükümeti eski Başbakanlarından Nuri El - Sald paşa, dün akaşm Lübnan Cumhurbaşkanı Biçare El-Hurl ve Lübnan Başbakanı Rami El-Sulh ile bir buçuk saat süren bir görüşmede bulunmuştur. Bu görüşmede Lübnan Dışişleri Bakanı Hanıld Franciye ve Irakın Suriye ve Lübnan hükümetleri nezdlndekl büyük elçisi Ahmet El-Revl paşa da hazır bulunmuşlardır.
BEŞLER KONFERANSI
Balkan işleri hususî surette görüşülüyor
Macaristan hakkında anlaşma oldu, Romanya ve Bulgaristan işlerinde görüş farklarını azaltmak için çalıştlıyor
Resmi Portekiz gazetesi: “Akdeniz ve Karadenizde Sovyetlere kilit mevziler vermek Ingiltere için harbi kaybetmekle müsavidir,, diyor
Londra 28 (R) — Dış Bakanlan konseyi dün öğleden sonra toplanmış ve Almanyanın vereceği tazminat ile Rhur hakkında görüşmüştür. Konsey bu gün yeniden toplanacak veya bu akşam, yahut yarın toplantılarına son verecektir. Muhtelif heyetler, hükümetlerine malûmat vermek üzere hemen Londra’dan hareket edeceklerdir. Londra'da muavinler, mahdut kadro İte kalacaklar ve kendilerine havale edilen muğlak bir çok meseleleri tetkik etmeğe bağlıyacaklardır.
Bildirildiğine göre İngiliz, Amerikan ve Sovyet Dış Bakanları Balkan İşleri hakkmdakl konuşmalarını daha ileri götürmek için dün sabah hususi bir toplantı yapmışlardır. Macar meselesi hakkında esasen bir anlaşma olmuştur. Sovyetler Birliği ve Amerika Macarlstanla siyasi münasebetler kurmağa karar vermişlerdir. İngiltere de Macar hükümetini kısmen tanıyacak, Budapeşte'ye Flnlân-dlyadakl mümessilinin hukukunu haiz bir siyasi mümessil gönderecektir.
Romanya ve Buigarlstanla münasebetlere gelince, bu hususta görüş farklarını azaltmak için çalışılıyor. Beşlerin kasım ayının sonunda yapacakları toplantıya kadar bir hal çaresi bulunması umuluyor.
Izvestiya’nm bir makalesi
Moskova 28 (R> — izvestia gazetesi yazdığı bir başmakalede diyor kİ: Londra konferansı münasebetile dünya basınında barış ve güvenlik meseleleri şiddetli tartışmalara sebep oluyor. Bunu tabii görmek lâzımdır. Çünkü ortada dünya sulhu bahis mev zuudur.
Tartışmalar esnasında batı blokun-dan da bahsediliyor. Böyle bir blo-kun faydasız olduğu anlaşılmıştır. Çünkü bütün gizli maksatlar ortaya çıkmıştır. O kadar kl bazıları, sözlerini tevil etmeğe mecbur olmuşlardır.
Batı bloku taraftarları Sovyetlerl cenup ve doğu Avrupada blok kurmak istemekle ve emperlyallst emellerle itham etmişlerdir. Fakat bir
delil gösterememişlerdir. Aşikâr olan birşey varsa o da blok teşkili İle Müttefikler arasında İşbirliğine ve barışın sağlanmasına hizmet edllml-yeceğldlr.
Resmî Portekiz gazetesi ne diyor?
Lizbon 28 (AA) _ Hükümetin resmi organı olan Diarlo de Manha Beşler konferansından bahseden bir yazısında şöyle demektedir:
Sovyetlere Akdenizde ve «aradenizde kilit mevziler vermek, İngiltere için harbL kaybetmekle müsavidir. Birleşik Amerika İçin İse bunun mânası Norveç'ten Cebelüttarık'a ve oradan Dakar’a kadar olan stratejik hattın ortadan kalkmasıdır.
İngiliz - Amerikan malî görüşmesi
Londra 27 (A.A.) — Bugün
Amerlkadan gelen haberlere göre Amerikan mesul makamları İnglltereye yardım için bir tasarı hazırlamakta ve 1 milyar 250 milyon İngiliz liralık bir ikraza taraftar görünmektedir.
DİK KATLER:
((Kaça malolacak?»
Radyoların haber verdiğine göre tngilizler şu prensipe riayet edeceklermiş:
-- Kaça ma! olacak? Memleketimizde istihsal edebilir miyiz?
Biz iktisadımızı şu prensipe bina ettirebilir miyiz:
— Varsın kaça mal olursa olsun... Memleketimizde bunu, hariç flatlerden bir minare boyu yüksek maliyetlerle, istihsal edebiliriz.
Bu. cemiyetin değil, tabiatiıı bile kanunlarına meydan oku. mak olur.
Bir dünya hükümeti kurmak için Başkan Truman’ın harekete geçmesi isteniyor
Amerikanın tanınmış şahsiyetlerinden otuz sekizi bu hususta mektupla müracaatta bulundu
Teklifi yapanlar Birleşmiş Milletler Cemiyeti İçin “zayıf ve modası geçmiş,, diyorlar
Nevyork 28 (USİS) — Yüksek adalet divanı eski yargıçlarından M-Owen D. Roberts ve diğer ileri gelen 38 Amerikan şahsiyeti, diin atom enerjisinin kullanılmaslle meydana çıkan meseleleri göz öcünde tutarak daha şimdiden bir dünya hükümeti kurulması İçin harekete geçmesini Başkan Truman'dan istemişlerdir.
Bu grup, Cumhur Başkanına gönderdiği açık bir mektupta ezcümle şöyle demektedir: «Şimdiki za'fı vt modası geçmiş bûnyeslle Birleşmiş milletler cemiyeti, atom kudretini elde etmek veya atom kudretlle çarpışmak için dünya milletleri arasında ileride çıkabilecek muharebelerin önüne geçmek üzere çok zayıf bir teşekküldür.»
Bu mektupta, Icabeden kuvveti ve askeri kuvvetlerin tam ve kati kontrol salâhiyetini haiz bir dünya hükümetinin kurulması tavsiye edilmektedir.
Sözü geçen Amerikan şahsiyetleri. Birleşmiş milletler mlsakını yeniden
tetkik ve tâdil etmek üzere telkin edilmiş olan 10 senelik devreyi beklemek İmkânının artık mümkün olmadığını anlatmak üz're Kongre, Birleşik Amerika halkı ve bütün dünya milletlerlle açık yürekle konuşmasını Cumhur Başkanindan talctet-mektedlrlcr.
Atom bombasının sanayie tatbikî
Londra 28 (A^A.) — Atom enerjisi ednüstride daha şimdiden muharrik kuvvet İstihsalinde kullanılmıştır. Amerikan bilginleri büyük bir elektrik santralından daha çabuk yahut arzuya göre bir ampulden daha yavaş hararet tevlldeden bir âlet lcadet mlşlerdlr. Bu âlet bir pildir Hail hazırda mevcut bütün pillerin en büyüğü ve üç metre küp hacminde olan bu pil 500 bin kllovatlık bir enerji hasıl edebilmektedir. Bununla beraber pillerin santrallara yerleştirilmesinden evvel daha birçok araştırmaların yapılması zaruridir.
------------------------------------
Yeni pil bir graft bloku İçine konulmuş olup «U. 238» adı verilen tabii uranyum çubuklarından müteşekkildir. Bu çubukların içinde az miktarda atom bombası imalinde kullanılan ve «U. 235» adı İle anılan özel tipte bir uranyum madeni bunamaktadır. «U. 23So atomları, büyük bir süratle hareket eden ve »ü. 238» atomlarına çarparak bunları Plütor-yum adı verilen yeni bir madene tahvil eden parçacıklar meydana getirmektedir. Bu usulün tatbikatı esnasında madde hararet halini almakta ve aleminyum tüpler içinde pilin etrafında dolaşan su İse bit türbün işletebilecek kadar kudretli bir buhara lkınlâp etmektedir. Pilin bir buhara Inkılâbetmcktedlr Pilin parçacıkları emen kalın bir beton duvarla çevrilidir.
Londra 28 (R.> — Amerikan Meclisi, atom enerjisi hakkında tetkiklerde bulunmak üzere 12 kişilik bir komisyon kurulmasını kabul etmiştir.
Balkanlarda hoşnutsuzluk Sofyada üçüncü bir muhalif gazete çıktı
Hindistan’da
B. Celâl Bayar
Kongre partisinin plânı ilân edildi
Londra 28 (R,) — Reuter ajansının Sofya muhabirinin bildirdiğine göre Sofya'da Ziraat bayrağı namı altında üçüncü muhalif bir gazete intişar etmeğe başlamıştır. Gazete diyor kİ: »Anavatan cephesinin başında bulunan ve memlekete İlilen hâkim olan Komünist partisi, tek par tül hükümetten vazgeçmek zamanı geldiğini hâlâ anlamamıştır.»
Dün Sofya'da Bulgar gazeteciler kongresi toplanmıştır. Kongrede tanınmış Sovyet muharriri Erenburg' da hazır bulunmuştur.
Yugoslavya’da
Londra 28 (R.) — Yugoslav Başbakan muavlnllğiden çekilen demokrat partisi şefi Grol Belgrad'da demokrasi adında bir mecmua çıkarmağa başlamıştır, tik nüsha İntişar etmiştir.
Yugoslav muvakkat parlâmento ikinci reisi Yugoslav halkının yüzde altısının rey vermek hakkından mahrum bırakılacağı hakkmdakl haberi yalanlamış ve halkın ancak yüzde onunun un rey vermiyeceğlnt söylemiştir. ____________
Filistin’de gerginlik
Sokağa çıkmanın yasak edilmesi muhtemel
Kudüs 28 (A.A.) — Fi Us t indeki İngiliz makamları kargaşalıklar çıkmasını önlemek İçin İcabında sokağa çıkma yasağını da tatbik edeceklerdir.
Paris 28 (A.A.) — öğrenildiğine
göre, Paris sendikalar konferansından evvelki konferansta alinmiş kararlar meyan ında bulunan ve Fllls-tlndekl Yahudi teşebbüslerinin himayesini derpiş eden karar. Filistin Arap murahhası tarafından sekreterliğe gönderilen bir mektup üzerine hükümsüz sayılmıştır. Bıı mektupta, muhtemel olarak, büyük bir devletin müzahereti istenmektedir.
r •
Verilecek bir oyuna dair
Londra 28 (R) — Hint kon. gresi eski reisi Nehru müstakil Hindistan plânını izah etmiştir. Bu plâna göre şahsî toprak mül. kiyeti kaldırılacak, büyük ölçü, de kooperatif çlflikler vücuda ge„ tlrilecektlr. Nehru: İngiltere
evvelâ istiklâlimizi tanısın, bizi serbes bırakarak çekilsin. Seçim yaparak anayasayı ilân ederiz.
Dün Bombayda Müslümanlarla Hindûlar arasında yeniden çarpışmalar olmuştur.
Milletvekilliğinden istifa ettiği söyleniyor
Ankara 27 — İzmir Milletvekili ve eski Başbakan Celâl Bayar’ın Milletvekilliğinden istifa ettiği hakkında bugün geç vakit bir rivayet dolaşmıştır.
Bu havadis katî olarak teyide, dilmemiştlr.
Amerikada grevler
Londra 28 (R) — Amerika'da grevler devam ediyor. Grevcile. rln sayısı 400 bini bulmuştur. İstihsal durduğundan daha bir milyon işçi çalışamıyor.
Günler Geçerken
Gene saat meselesi
Yazan: Halide Edih _ Adıvör Yarınki AKŞAM'da
Günler kısalınca çektiğimiz sabah çilesini azıcık önlemek için uydurma yaz saatinin hiç değilse kışın normale çevrilmesi etrafın. daki halk dileklerine bütün gazeteler tercüman oldukları, sayfalarını sütun sütun yazılarla doldurdukları halde resmî makam, lordan henüz hiç bir ses çıkmadı. İngiltere gibi bir amele memleketinde bile kış saatine dönülmesi göz önünde tutularak ve dün_ yaya ayak uydurularak kararın gecikmiyeceği ümidine düşmüş, tük: yanılmışız. Bazı işler vardır ki vakte, uzun tetkiklere, teşkilâta muhtaçtır. Meselâ pahalılığın önüne geçilfnesi tek kararla, bir hamlede becerilecek meselelerden değildir. Amma normal saate dönmenin uygun olup olmadığını kararlaştırmak işten bile sayılmaz. Elbette hükümet adamlarının o nokta hakkında çoktan belirmiş bir fikirleri vardu-; yoksa da kısa bir müddet içinde böyle bir fikir edinmek kolaydır. Hele, Çalışma Bakanlığının gazete. İcrdeki yazılara kulak asmaz görünmesine, bunu kendisine iş edinmemesine hiç akıl ermez.
Bizim asıl şaştığımız cihet kararın alınmamasından ziyade saat meselesi etrafında umumi efkâgın aydınlatılmasına yana-şılmamasıdır, Belki de kış saatine dönüş, randımanı azaltmak, btr takım güçlüklere yol açmak, neticede memleket işlerini aksatmak gibi bazı zararlara sebebolur: henüz vakti gelmemiştir; İngiltere, de hayat şartları başkadır; yani eski kararda ısrar için mühim sebepler mevcuttur; biz acele etmişizdir *e bilmeden söylemişiz. dir... hepsi mümkündür. Peki anıma ahaliye bunları bildirmek ve hükümetin dileklere karşı kayıtsız kalmadığını göstermek lâzım gelmez mİ?
Resmi saat öyle bir şeydir kİ buna bütün millet uymak zo. Tundadır. Bütün milletin kışta kıyamette niçin bir saat önce sokaklara dökülmek zorunda kaldığım anlamak istemesinden tabii ne olabilir? Hükümete düşen, yaz saatini kışın da muhafaza etmesi için dayandığı sebepleri sayarak bu güçlüğün lüzumuna lıalkı inandırmaktır. Sebepsiz sanarak, «bir kere kondu, hir daha kaldırmağı akıl etmiyorlar, aldırış eden yok» diye söylenen vatandaşlar sebebini öğrendikten sonra şüphesiz ki güçlük de çekseler sessizce katlanırlar. Sebepler gizli kaldıkça vazifeler bir angaryaya benzer.
Refik Halid Karay
V
sahile 2
28 Eylül 1945
SÖZÜN GELİŞİ
Niyet — Kısmet
Kıbrıslı bir Türk İstanbula kimya okumaya gelmiş; aradan bir müddet geçtikten sonra Lefkoşe'ye bir din adamı olarak dönmüş.
Niyetle kısmet arasındaki bu mesafe bizi şaşırtmaz. Gerçi kimya fakültemiz din adamı yetiştirecek şekilde terübedilmiş de_ ğildir. Fakat kimya okumaya karar verenlerde kimyager olmak hevesi yoksa oradan ne çıkacakları asla belli olmaz. Netekim, pek muhtemel olarak, İstidatlarını esaslı bir yoklamadan geçirmeksizin tıenışerilerine «kimya okumaya gidiyorum» deyip yola çıkan Kıbnsh Tiirk de, türlü meslekler pazarı olan Istanbulda kendisine din adamlığım seçmiş, yahut da kader onu yuvarlayıp o yola sürmüş olacaktır. Bu zatın, bir llftlıiyat fakültesi bulunınıyan İstanbul şehrinde nasıl din adamı olabildiği bizce meçhul İse de hedefini şaşırmasında öyle mühim bir garabet yoktur.
Çünkü çoğumuz istediğimizi olamadığımızdan şikâyetçiyiz. Hiç kimse mesleğinden memnun olmadığı İçin oğluna kendi mesleğin) tavsiye etmez. Fakat hayatında daima bir hedefe doğru gi. dip ona ulaşmanın zevkini tatmadığı için çocuğunun da istida, dini yoklayıp mesleğini tâyin etmekte ona önayak olmaz.
Her yiğitin kalbinde bir aslan yattığı gibi çoğumuzun kalbinde de tutamadığımız mesleğin hasreti yatmaktadır. Hekim olmak için yola çıkana, günün birinde bir de bakarız ki Ekonomi Bakanlığında memur olmuşuz! İstediğimiz mesleği tutamamamızın tek mesulü kader’dir. Hele genç yaşta ailenin direkleri yıkılacak olursa mektep sıralarında tek başına kalan zavallı delikanlı olmak istediğini bir tarafa bırakır, hayat denizinin dalga, lan arasında ya bir cankurtaran simidine raslar, yahut da kaya, lara çarpıp perişan olur.
Bunun bîr sebebi, çocuğun istidadının çekildiği yola gitmesine çok zaman mâni olmamız İse ikinci sebebi de meslek okullarının on bir senelik bir tahsilden sonra insanı kabul etmesidir. Uzun zaman ne olacağımızı bilememek bizi aklımıza getirmediği-miz mesleklere sürüklüyor. Şevket Rado
Boğazlar hakkındaki asılsız söylentiler
7 ûrkiye başka devletlere üs vermeği aklından bile getirmemiştir
Londra 27 (B.B.O.) — Times gazetesinin İstanbul muhabiri yazıyor:
İngiliz büyük elçisi Mr. Palterson Londra'dan Ankara’ya gelmiş ve Türkiye Dışişleri Bakanı Haşan Saka İle bir saat görüşmüştür.
Bu münasebetle anlaşıldığına göre, Türklyenln Boğazlar meselesi karşı-aındakl durumu hakkında hariç memleketlerde dolaşan haberler doğru değildir. Bu yanlış haberlerde Türklyenln Londra'daki Dışişleri Bakanları konferansına bir nota vererek Boğazlarda üs vermeyi esas ltlbarlle kabul ettiği, fakat Boğazların yalnız Rusya tarafından değil, bütün devletler tarafından kontrolünü şart koştuğu söyleniyordu. Bu haberler tamamlle asılsızdır ve hakikat şudur:
Türkiye Dışişleri Bakanı Haşan Saka temmuzda Londra'ya geldiği vakit İngiliz hükümetine verdiği bir muhtıra İle, Boğazlar meselesindeki
görüşünü bildirmiş vo o zaman bu muhtıranın bir sureti de Afilffrlkaya verilmişti. Bu muhtırada Türk görüşünün şu şekilde olduğu blldlrllmlş-
«Türkiye, kendi hak ve menfaatleri rencide edilmemek şartlle. Boğazlardan serbesçe geçilmesine muvafakat edecektir. Türklyenln diğer bir arzusu da Rusya ile arasındaki münasebetlerin bir esasa bağlanması ve İleride çıkabilecek İhtilâflara meydan verilmesine mâni olunmasıdır.»
Boğazlarda başka devletlere üs vermeyi tasavvur bile etmemiş olan Tür-klyenin bu meseledeki görüşü gene aynıdır ve Türklyede, Boğazlar meselesinin şık sık ortaya çıkarılmasına bir mâna verilmemekte ve Boğazlarda deniz veya hava üslerine sahip olmanın p devletlere ne gibi faydalar temin edeceği sorulmaktadır.
Halkın dilekleri
Milletvekilleri dün Şile
halkını dinlediler
İstanbul Milletvekilleri dün Şile’ye giderek halkın dileklerini dinlemişlerdir. Şile halkından bir kısmı dokuma İpliği tevziatından İstifade edemediklerini söylemişler, bir kısmı da bir orta okul kurulmasını İstemişlerdir. Karaklraz köyü ormanlarından köylüye istihkak verilmesi Gerekirken verilmediğinden, kömürlerin sevkedilemcdiğinden şikâyet edilmiştir. Ziya Karamürsel bunların gelecek orman müfettişine anlatılmasını söylemiştir,
Bir genç toprak vergisi komisyonunun devirt hissesini sebepsiz yere arttırıldığım söylemiş, kasabanın doktoru eczane ve hamam istemiştir. Bir şoför lâstik verilmesi talebinde bulunmuş, diğer bazı vatandaşlar da muhtelif dileklerde bulunmuşlardır.
Milletvekilleri akşam otobüste Üs-küdara dönerken kendilerini Beyko-zun Sırapınar köyü mümesllleri çevirerek çok kötü durumda bulunduklarını ve yaptıkları kömürün bedelini beyramdanber! İşletmeden olamadıklarını bildirmişlerdir. Bu zaten Şilenin umumî bir derdidir,
Milletvekili erim İz bugün saat 11 de Partide vali ile temas edeceklerdlT. Bu toplantıda halkın dileklerinden vilâyet ve belediyeyi İlgilendirenler bildirilip konuşulacaktır.
Nihayet yağmur başladı
Herkes yağmuru sevinçle karşıladı
Memleketin bLr çok yerlerinde aylardan beri şiddetli bir kuraklık hüküm sürüyordu. Toprak kerpiç gibi kaskatı kesilmişti. Bu yüzden çifçl tarlalarını süremiyor, zeytin, portakal mahsulü gellşemlyordu. Herkes, gözü havada, yağmur bekUyodu.
Bu sabah ekenden yağmur başlamıştır. Umumiyetle yağmurla arası pek İyi olmayanlar bile havaya bakarak :«Ver Allahını ver» diyordu. Hava yüklüdür, yağmurun devam etmesi muhtemeldir.
Bir kaç günden beri lodos yüzünden 28 dereceye kadar çıkmış olan termometre bu sabah 15 dereceye inmiştir.
Batı devletlerile Rusya arasımla fikir ayrılığı
7 anınmış bir İngiliz tefsircisinin konferans müzakereleri hakkında görşüü
Francalalar neden iyi deg-il?
Ankara 28 (Telefonla) — Ek. mele çeşnisi hakkındakl karama, me gereğince 74-76 randımanlı undan francala imali gerekmektedir. Halbuki karne kullanan üç şehiTİmizde de bu unlarla has ekmek yapılmakta ve francala ad’ verilmektedir. Bu randıman, daki un sadece francala imaline kullanılırken bira mayası veya çiçek mayası masrafından kaçın, mak ve daha çok ekmek çıkarmak maksadile fırıncılar francala yerine has ekmek yapmayı tercih etmektedirler. Ofis, bu konu üze. rinde üç şehir Belediyesinin dik. katini çekmiştir.
Millî Eğitim Bakanı Londra’va gidecek
Ankara 28 (Telefonla) — Mil. 11 Eğitim Bakanı Haşan Âli Yü. cel Birleşik Milletler eğitim konferansında Türklyeyl temsil et. mek üzere yakında Londra’ya gidecektir.
Çocuğunu düşürürken akıl muvazenesini kaybetti
Trakyada Slnekll nahiyesinde oturan Emine isminde bir kadının kocası geçenlerde ölmüş, kadın dört çocuğiyle dul kalmıştır.
Bu sırada Ali isminde biri de karısının hastalığından bahisle Emine ile evlenmek istemiş, kadın bu sırada hamile kalmıştır. B1 lâhara Ali, Emine'den el çekmiş, kadıncağız Ba-kırköyde bir ahbabının yanman gelerek çocuğunu düşürtmek istemiştir. Bu kadın bu işe razı olmayınca, Emine bu sefer de Beykozda Cumhuriyet köyündeki akrabasının yanma gelmiş ve burada hamile bulunduğu çocuğunu düşürmüştür,
Fakat hadiseden mahalli zabıtası ve Beykoz savcılığı haberdar olmuş, Emine sorguya çekilince suçunu itiraf "etmiştir. "
Kadın bu sırada akil muvazenesini kaybedecek bir hale gelmiş ve muhtlif şekillerde İfadeler vermiştir.
Emine hakkındakl kanun! takibata devam edilmektedir.
MEVLÛT
Ebedi Istlrahalgâhına tevdllnln kırkıncı gününe müsadif 29/9/845 cumartesi günü rnfrhum
YÜNÜOS NADİ ABALIO&LU
nun ruhuna İthaf edilmek üzere Beyazıt camiinde öğle namazını müteakip Mevlûdu Şerif okunacaktır. Merhumu sevenlerin vc arzu edenlerin teşrifleri rica olunur.
Merhumun eşi ve cvlâdları
Toprak Mahsulleri vergisi kaldırılacak mı?
Ankara 28 — Söylendiğine
göre, hükümet Toprak Mahsul, leri vergisini kaldırmaya karar vermiştir. Geniş bir kitleyi alâkadar eden ve fevkalâde vaziyet, ler karşısında ihdas olunan bu verginin kaldırılmasına karar ve. pilmiş olması malî noktadan bir muvaffakiyet addedilmektedir. Maliye Bakanlığı bu hususta bir proje hazırlamakta olup, verginin kaldmlmasile beraber Mali, ye Bakanlığında bu vergi 11e alâkadar daireler de lâğvedilecek, tir. ___________
Rumen demiryolları idaresinin bir kararı
Bükreş 27 (AA.) — Anadolu ajansının özel muhabiri bildiriyor: Ru-I men demiryolları idaresi halka, Türkiye - Romanya arasında doğrudan sonra artık Türkiye'ye sevkedll-nln kaldırıldığını bildirmiştir. Bundan sonra artı kTürklye'ye sevkedll-mek üzere beynelmilel kcnlşmentolu mal alınmıyacaktır. Bununla beraber ticaret eşyaS Romanya d-mir yollarında yalnız karadan Rusçuk ve Sl-vilengrad istikametinde yüklenmiş olarak kabul «inecektir. BulgaristanlI mal gönderecek ticaret evlerinin ytnl konlşanatcdor yapmaları lcab-*d Kektir,
nınmış tefsirdi erinden Verltas «Milliyetçilik ve beynelmilelcilik» başlığı altında bir makale yazmıştır. Bunda deniliyor kİ: «Beşler konseyi, gündemindeki İşlerinden hiç birini halle-dememlştir. Hava o kadar bozulmuştur kİ Kırım ve Potesdâm konferansları faydasız bir hale gelmek tehlikesini gösteriyor. Bu şartlar hakkında sulh ve emniyetin İdamesi İçin Birleşmiş milletler teşkilâtına bel bağlamak çok cesur ane bir hareket olur.»
Verıtas İtalya ile sulh, Akdeniz, Balkanlar, Yunanistan vesalr meselelerde çıkan İhtilâfları anlattıktan sonra diyor kİ:
Esas ihtilâf şudur: Rusların «tek partili» demokrasi sistemleri batıda demokrasi tşblrle mütenakıs addolunmaktadır. Bu bakımdan görüş ayrılığı esaslı bir mahiyet arzetmek teledir. Böyle bir sistemin siyasi bakımdan olgunlaşmamış memleketlere uygun düşeceği belki kabul olunabilir. Fakat müşahhas bLr vakıa karşısında bulunmaktayız: Rusların askeri kudretleri ve güvenliklerini diledikleri gibi sağlamak kararları bir çok geniş bölgelerde, bizim İçin demokrasinin esası olan prenslpl, «ferdi vicdana mutlak bir saygı» prensiplin tehdit etmektedir. M. Byrnes ve -M. Bevln'ln Molotovîa ideoloji bahsinde uzun münakaşalara girişmiş olmalarına İhtimal verllemlyeceğl gibi kabul temayülleri göstermedikleri de aşikârdır.
Diğer taraftan, Balkan memleketlerinin, her türlü tecavüze karşı sulhun idamesi yolunda güvenilir birer unsur teşkil edilebilmeleri İçin silâhlanmaları gerektiği hakkında Rusya tarafından Heri sürülen nok-fcal nazar da şiddetli bir muhalefetle karşılanmaktadır. Filhakika, bugünkü idarelerinin mahiyeti bir tarafa bırakılsa bile. bu.Balkan memleketleri arasında daim! surette, büyük devletleri işe karıştırarak umumî harb-lerln patlak vermesine sebep olacak mahiyette anlaşmazlık ve husumetin mevcut olması bakımından Rusların bu teklifi batılı devletlere isabetli görünmemiş lir. Böylece, yukarıda bildirilen meseleler yüzünden, konsey oldukça gergin bir hava İçinde ve ağır terakkiler kaydederek çalışmalarına devam ederken Ruslar yen! bir bomba savurmuştur. ve Potsdam kararlarının ruhuna uygun olarak güney - doğu Avrupaya müteallik meselelerin, yalnız üç büyük devlet tarafından halledilmesine ve konseyden Fransa İle Çinin hariç tutulmasını talbederken bir buhrana sebep olmuşlardır.
Bu suretle bir çıkmaza giren konsey İçin gündemdeki diğer meselelere geçmekten başka blrşey kalmıyordu. Bu meseleler Rhur'un istikbali, orta Avrupa suları, Avusturya için müttehit bir idare tasarısı ve Müttefiklerin Japonyaya karşı tutacakları hareket hattı İdi. Son alınan haberler gerginliğin hafifçe azaldığını bildirmekte ise de konseyin bu İlk toplantı devresinde elde edilen terakkinin hemen hiç olduğunu saklamakta bir fayda yoktur.
da dünya konferanslarından uzak kalmış olduğunu unutmamıştır.
Rusya şüphe yok kİ kendi İktisadi ve siyasi güvenlik sistemi İçin azamîyi elde etmeği ve bu sistemi Baltıktan Akdenlze ve Uaak Şarka kadar teşmil eylemeği tasarlamaktadır. Sovyet liderlerinin, demokrasilerdeki süratli terhis ve milletlerarası teşkilâtlarını bir an evvel sağlamak arzusunu hesaba katarak müzakereler matlûp derecede uzadıkça demokrasilerin adım adım gerileyeceklerin! limit etmekte oldukları ihtimal dahilindedir. Bununla beraber Rusya vaziyeti her türlü müzakerelerin kesilmesine ve bir infirat tehlikesine kadar İleri götürebilecek midir? Demokrasilerle uzun vadeli bir İşbirliği taahhüdüne girişmek Rusyanın kendi menfaati İcabıdır. Şimdi Avrupamn ve daha bir çok şeylerin mukadderatı. İngiltere İle Birleşik Amerikanın konferans masasında gösterecekleri devamlı metanet ve birliğe bağlıdır. MancLester Guardian’m
bîr makalesi
Londra 27 (A.A.) — Liberal Man-chstcr Guardian yazıyor: pusyâ, İşbirliği fit.' mukabil hudutları etrafında bir himaye bölgesi kurmak prenslpJnl ortaya çıkarmıştır. M, Molotov istemediği İçin dünya hareketsiz kalamaz. Yolumuza İtimatla devam etmeliyiz.
Macaristan’da
Başbakan: «Siyasî yalnızlıktan kurtulduk» diyor
Londra 27 (R) — Budapeşte radyosuna göre Macarlstenda işgal kuvvetleri komutanı mareşal Voroşliof. 8ovyet Rusyanın Macar lstanla siyasi münasebetler kurmak kararını verdiğini Amerikan ve İngiliz heyetleri başkûnlaöna haber vermiştir.
Amçrlkamn da Macarlstanla siyasi münasebetler kuracağı haberi Budapeşte’de sevinç uyandırmıştır. Macar Başb?/;anı şu demeçte bulunmjı-tur: »Macaristan siyasi yalnızlıktan kurtulmaktadır. Yapılan Macar geçimi Amerlkayı tatmin edecektir.»
Amerika bütün bfazderîn muhakeme edilmesini istiyecek
Paris 28 (R) — Beri İnden ha. bet verildiğine göre, Birleşik Amerika bütün Nazi partisinin harb suçluları İçine alınmasını ve bu suretle yargılanmasını İş. tlyecektlr.
Kıra! Zogo Mısır’ı ziyaret edecek
Kahire 28 (A.A.) — Mısır veliaht! prens Muhammed Ali’nin basına bildirdiğine göre Ama, vutluk kıralı Zogo Mısır’ı ziyaret edecektir,
Londra honferanû neden suya diiytü? Şimdi ne olacak?
(Baş tarafı 1 İnci mhlfede)
Sovyet Rusyanın bu İmkân, kurdan istifade etmeyi beklemesi de olağandır.
O halde şimdi ne olacak? Ingiliz gazetelerinin yazdığı gibi, keskin bir buhrana, hattâ yeni bir harbe mi gidiliyor? Yahut, İngiltere ve Amerika, Rusyaya söz geçiremiyerek, kendi arala, rında da, anlaşamıyarak Sovyet hâkimiyetine boyun mu eğecek, ler?
Son şekle ihtimal verilemez, | İngiltere ve Amerika altı yıl bo. şuna savaştıklarını, Almanya ile Japonyayı boşuna yendiklerini düşünerek harbden önceki du. romdan çok daha kötü bir nizâmın yerleşmesini kabul ede. mezler. Müttefikler «Harakiri» yi öğrenip tatbik etmek için Tok. yova girmediler.
Londrâ konferansı, bu seferki toplantısında yalnız bir 1şe yaramıştır: tki tarafın gayeleri açık, ça meydana çıktı. Hiç bir konferans, bu ehemmiyetli konuda, bu derece basan göstermemişti.
Gayelerin bu suretle açığa vu. rulması, Ingiltere ve Amerlkada olduğu kadar Rusyada da millet efkârının her şeyi açıkça öğrenip karar yelmesine yarayacaktır. Bu suretle, Dış Bakanlan bir buçuk, iki ay sonra yeniden Lon-drada toplanmca her İki taraf nereye kadar gidebileceğini, han. gi noktaya kadar gerileyeceğini — artık herşeyi öğrenmiş olan dünya efkârı önünde — açıkça söyllyecek. kararlar kesin ola-çaktır,
îkl taraf, eski yerlerinde ayak direrlerse harb çıkar mı?
Akıllılık gibi delilik de insan, lar İçindir. Yeni bir harbe sebep olacak deliler — Bitlerden son. ra — hâlâ var mı, sanmıyoruz. Fakat nihayet bu son delice im. kânı da hesaba katmak lâzımdır, Esasen, bütün uysallık ve uzlaş, ma İmkânları tükendikten sonra İcabında harbi de göze almak az. midir ki harbe engel olacak, sulhu yaratacaktır.
Milletlerin bu azmine delil olarak konferansın son günleri, ne raslayan bir hâdise üzerinde durmak gerektir.
Sovyet Rusyanın, Londra Besler konferansı yerine gene üçlü konuşmalar istediği, fakat Cinle Frânsanın bu teklifi kabul et. medikleri haber verilmişti.
Dünkü haberlere göre Avus. tralya ile Cenup Afrika hükümetleri bir demeç yayınlayarak dünya sulhunu konuşan Beşler konferansına hem kendilerinin, hem harbe bilfiil girişmiş başka devletlerin de alınmasını, şayet bu olmazsa, verilecek kararların bütün bu devletlerin hazır bulunacakları bir konferans tara, fından tasvibedilmesini istemiş. 1 erdir. Bu dileği Kanada ve Yeni Zelanda desteklemiştir.
Büyük Britanya ailesi üyelerinin bu dileği, harb fedakârlığını paylaşmış milletlerin Üçler, Beş. ler arasındaki gizli uyuşmalara razı olamıyacaklarını gösteriyor. İngiltere. Dominyonların bu haklı arzusu dışına çıkamıyaca. ğı gibi, bu hâdise. Londra konferansının acı neticeleri karşısın, da Büyük Britanya İmparator, luğu camiasının înglltereyl yal. nız bırakmıyacağmı ve şimdiden harekete geçtiğini gösteriyor. Bu da, yukarda anlatmak istediğimiz gibi, kesin karar günlerinin yakın olduğuna alâmettir.
önümüzdeki kış. Avrupaya eş. siz sefaletlerle birlikte korkunç bir buhran getiriyor. Türklyenln tek dileği, bu buhranın Büyük Devletler arasında tam anlaşma ile bitmesi, sürekli bir sulhe var. masıdır. O zamana kadar, vatan üstündeki «Tehlike» işareti kalk, mıya çaktır.
Türkiye’ye kredi
Amerikanın 500 milyon dolarlık kredi vereceği söyleniyor
Ankara (La Tdrquie) — Ticaret mahfillerinde dolaşan rivayetlere göre, Amerikanın Export - Import Bank müessesesi tarafından Türklye-ye 500 milyon dolarlık kredi açılacaktır. Amerikanın Ankara ticaret ataşesi Misler Edward Lawson'un son Amerika seyahatinin bu İşle İlgili olduğu anlaşılmaktadır Misler Lavsan Ankara’ya dönmüştür.
Siimerbankla Etlbank bu krediyi sanayi ve madenlerin teslsIerLne ve bilhassa Amerikalıları alâkalandıran krom İşlerinin ıslahına hasredecek tir. Petrol hakkında konuşmalar cereyan etmektedir.
Bununla beraber alâkalı mahfiller konuşmaların gümrük resimler! ve diğer tahdit edici tedbirler yüzünden güçlüklere maruz kaldığı kanaatindedir. Vaşington’dakl müzakerelerde bir stefllng dolar bloku viicude getirilmesi kararlaştığı takdirde konuşmaların müspet neticeye varmasını kolaylaştıracağı tahmin edilmektedir.
Rusya ve Balkanlar
Balkanlara iktisaden de hâkim olmak istiyormuş
Londra 27 (A.A.) — Times gazetesinin siyasi muharriri yazıyor:
Güney doğu Avrupamn son zamanlardaki İktisadi durumu incelenecek olursa Dışişleri Bakanları konferansında bu bölgeye dair görüş ayrılıklarının münhasıran hükümet şekline alt olmadığı görülür, Balkan memleketlerinin kurtuluşundan sonra barış zamanındaki normal ticaretin tekrar başlaması beklenirken Rusların şimdi burada yalnız tam bir siyasî güvenlik sağlamakla kalmayıp muhtemel olarak bu memleketlerdeki batı menfaatlerini fiilen hariç bırakarak rüchanlı bir İktisadi durum temin etmek İstediklerinin aşikâr olduğu bildi rilmektedir. Rusyanın, Rumen hükû-metile yaprruş olduğu bir seri anlaşma, hâdiselerin inkişafını göstermektedir.
Son. İnkişaftan anlaşıldığına göre, Ruslar, Macaristan, Bulgaristan ve belki de diğer memleketlerle de buna benzer, anlaşmalar yapmışlar veya yapmak arzusunu beslemektedirler. Avusturya petrollerine yüzde 50 nispetinde İştirak talepleri de bu plâna dahildir.
KÜÇÜK HABERLER
A Toplu milli korunma mahkemelerinde yün İpliği yolsuzluklarının muhakemesi esnasında ehil vukuf olarak kendisinden rapor istenen, Sümerbank fabrikaları teknik şefi Hâininin hilafı hakikat rapor verdiğinden bahisle hânı! hakkında kanunî takibata girişilmiştir.
A Belediye fen müdürlüğü kâtibi iken işinden çıkarılan bir memur dükkânlara konulan motorlu kahve •değirmenleri ve emsali için verilen ruhsatnameye 60 liralık pul yapıştırılacak yerde 5 liralık pul yapıştırıl-dığını pul müfettişlerine haber vermiştir. Müfettişler ne kadar pul yapıştırılması lâzım geldiğini tetkik ediyorlar.
A Elektrik tramvay uuıuın müdürü B. Hulki Erem Ankara’da bir müddet evvel başlamış olan İstanbul hava gazi»ve tramvay İşler! hakkın-daki görüşmelere devam etmek üzere bugün Ankara’ya hareket ediyor. Elektrîk umum müdürlüğü, Bayındırlık Bakanlığına yaptığı tekliflerle beraber hava gazı flütlerine 5 kuruş da zammedilmesin! İstemektedir.
A Şehremlninde Sanmıısa caddesinde bir arsada dün bir erkek cesedi bulunmuş, yapılan tahkikatta bu adamın o civarda oturan 85 yaşlarında Klrkor olduğu tesblt edilmiştir. Ölüm sebebinin kat! surette tâyini için cesedin Morga kaldırılmasına lüzum görülmüştür.
Necmeddtn Sadak
Birleşik Amerika, İngiltere, Fransa ve Çin müşterek hareket hususunda bütün dünyaca baslcnikn arzuyu cevap vermeğe hazırdırlar. Fakat görünüşe göre Rus mümessilleri güçlükleri azaltacak yerde çoğaltmağı istemişlerdir. M. Molotov gayet inatçı ve kiyaseti 1 bir müzakerecidir. Memleketi, 1018 zaferinin semerelerin! _—f--------------o. o—,------ —
kaybetmiş ve bunu takibeden yıllar-1başında Avrupa’ya gelecektir.
Kanada Başbakanı Avrupaya geliyor
Londra 28 (R) — Kanada
Başbakanı King gelecek hafta
27/9/194B flütleri
Londra üzerine 1 sterlin B.20
Nevyork üzerine 100 dolar 130,50
Cenevre 100 İsviçre Fr. 80.3255
Madrid üzerine 100 peseta 12,84
Stokholm üzerine 100 kuron 81.1325
BORSA DIŞINDA
ALTIN FİATLERÎ
Gulden 88.70
Reşadiye İB.40
İngiliz 43.—
Külçe (Bir gramı) *J9
Sarıyerde bir cinayet
Büyîikderede oturan otuz dört yaşlarında Ahmet çukuray ile aynı semtte oturan Muharrem Demirci bundan bir müddet evvel bir ev alım satımı işin w girişmişler, Ahmet, önce ev satmağa muvafakat ettiği hâlde, bilâhare bu sözünden caymıştır. Muharrem, bundan dolayı Ahmet Çukur aya kızmıştır. Dün gece saat yirmi bire doğru fena bir tesadüf bu İki adamı Maltız caddesinde birblrlle karşılaştırmıştır.
Biraz keyif olan Muharrem, Ahme-dl durdurarak eski münakaşayı tazelemiş ve onun lâkırdıyı fazla uzatmasına meydan vermeden yanında taşıdığı kamasını çekerek Ahme(^ göbeğinden ve alt kısmından olmak üzere beş yerinden ağır surette yaralamıştır.
Ahmet kanlar İçinde bir tarafa yıkılınca Muharrem kaçmak istemişe de yetişen polisler tarafından kama* şile birlikte yakalanmıştır. Ahmet, Btffıl hastanesin* nakledilmiştir.
28 Eylül 1949
AKŞAM
Sahllr 3
AKŞAMDAN AKŞAMA
Sürat vasıtaları a ha-
fin öğretici kıymetini düşürüyor: Resmî otomobilleri azaltmalı!
Verilen bir habere göre, âlemin canına kıyan bombardıman uçakları harcıâlem seyahat uçağı haline geleceklermiş. Bunlara binmek ucuz olacakmış. Zira, alt yandaki manzaraların seyredil, mesi imkânsız bir yükseklikten bir memleketten bir memlekete varacaklarmış. Şimdi yapılmak, ta olan en son model fantezi ve lüks yolcu tayyareleri ise daha az mesafeden Arz’ln sathını ya-lıyacaklarmış. Bunların pencere. İcri de yerlere kadar olacağından manzaralar iyi seyredilecekmiş.
Fakat acaba yine de» bu tayyarelerle dahi seyahat, bizim şimdiye kadar bildiğimiz mâna, da seyahat olacak mı? «Çok ya_ şıyan mı bilir, çok gezen mi?» Elcevap: «Çok gezen!» Havadan Kürc’yi dolaşan âlemi öğrenmiş, Hanya'yı, Konya'yı görmüş sayılacak mı? Meseledir.
Atlantikten geçtiğimiz sırada, uzakta beyaz bir nokta göstermişlerdi:
— tşte Lizbon. - demişlerdi. , Baktım, baktım; az sonra Lizbon kayboldu. Şimdi ben o şehri gördüm, biliyorum savılır mı? Şayet gördümse, biliyorsam tayyare ile gezenler de seyahatten istifade etmiş olacaklardır. Seyahatten asıl istifade varılan noktada değil, geçilen yoldadır. îşte sürat vasıtaları bu güzel unsuru ortadan kaldırıyor. Mesafeyi, her iki mânada tayyediyor
Otomobille memleketi katet-mek bile tayyare ile katetmekten ktifadelidir. «Bile» diyorum; zi. ra aslını ararsanız, otomobille vız diye köylerden, tarlalardan, mahalle aralarından geçmenin benim Lizbon’da İnceleme seyahati yapmamdan pek o kadar farkı yoktur. O da vız, öbürü de.,. Daha yavaş, dalıa sindir erekten, teferruat üzerinde daha fazla duraraktan... Asıl seyahat odur,. Hattâ şunu da soyliyebilirinı kİ, «seyahatte insan kendi İstediği, n] yapamamak, seyahat İnsana o geçilen muhitin icaplarını yaptırmalı.» Memleketle tanışmak o suretledir. Yoksa, her gittiğin yerde metrdoteller: Buyurun, banyoya! Ne han, ne hamam! Anadolu tandır mı?
Hele idareciler bakımından büsbütün öyle; Yüz vitesle yal. lah... Ortalığı toza boğ. «Geliyor!» diye telgraflar çekilsin. Neymiş? Teftiş!.
Ben şahsen bundan yirmi küsur-sene evvel İneboludan Ankara'ya, Ankara’dan da Boluya I yaya yürümüştüm. Sonra da, uzak ve yakın mazilerde atla, atlı arabayla bir sürü seyahatler yap. tim. Memleketime dair, tepreş. memiş hakikatlerle ne öğrendim. sc hu seyahatlerimde öğrendim. Bildiklerimin dörtte üçü motorsuz vasıtalarla edinilmiştir. Tren, vapur, otomobille katettiğim mesafeler, on binlerce ve on binlerce kilometre olmasına rağmen, o seyahatlerde sun’i bir âlem gör. düm: Modem nakil vasıtalarının içini seyrettim; yol arkadaşlarımla entelektüelvari muhavere, lere daldım. Gerçi, pencereden de dışarısını seyrettim. KâfİTj başka türlü görünüyor. Biz dur. dukça o muhitin adamlariyle de temas ettim: Ca’Iiliğimz karşı, sında calileştiler. Asla o yaya, d atla seyahatlerdeki manzaralar değil, halk değil.
öyleyse derece derece: Stratosfer tayyaresi, alçaktan uçan tayyare, otomobil... Ve adım adını, Fİndire slndire... Gençler İçin demir avâ. demir çarık...
Garplılar, bunca sürat vasıtalarına rağmen, tabanlarından vazgeçmiyorlar Bizde İse mevki edinen adam, otomobilinden İn. miyor. Halkla müdiran arsamdaki anlaşmazlıklar, halden anla, mazlıklar da bu yüzden oluyor... 8enelerce tetkik seyahati, teftiş seyahati... Netice: Benim Llvbo. nıı görüşüm!...
İnmeli efendim, İnmeli... Otomobilden inmeli, halka inmeli... Hattâ mildiranın halka inebil, meslı İçin resmi markalı otoma, blllerde — memlekette otomobil furyası olsa bile — esaslı eksiltmeler yapmalı... Memleketin görülmesi. anlaşılması ytizü suyu Girmeline!
(Vâ . MA)
Üsküdar Kız Sanat enstitüsü yandı
Yangın, yağmur borularını lehimlerken çıktı
Dün saat 12 de Üsküdar Doğancılar caddesindeki faz sanat enstitüsünde çıkan bir yangın ahşap olan binanın tamamen denecek bir şekilde yanmasına sebep olmuştur. Yangın, binanın saçağındaki yağmur borularını lehimlemek üzere damda bulunan tenekecinin mangalından düşen bir parça ateşten çıkmıştır. Çatı tahtalarının parlamasllc hasıl olan yangını söndürmek için okul hademelerinin bir müddet uğraşması yangının şiddetlenmesine sebep olmuştur. Nihayet yangın yerine yetişen itfaiye o sırada, suları kesik otan Üs-dar’da su bulmak için bir müddet çırpınmış, karakol ve kaymakamlık vasltaslle vilâyete ve belediyeye, oradan da sular idaresine haber verilmiş ve yarım saat sonra, günün muayyen saatlerinde verilen su borulara sevkedllmlştlr. Bu zaman zarfında İtfaiye civar evlerin sarnıçlarındaki sulardan İstifade etmeğe çalışmışsa da suyun kifayetsizliği yüzünden bir hayli büyümüş olan yangını söndürmek miimkün olamamıştır. Tamamen ahşap olan binanın çatısından sıçnyan ateşler okulun idare odasındaki dosyaların tutuşmasına sebep olduğu için yangın birdenbire büyümüş. bu yüzden de binadan hiç bir şey kur tanışmamıştır,
Yanan okula çok yakın bulunan ve ekserisi ahşap olan diğer evlere ateşin sirayet etmemesi için gerek Üsküdar itfaiyesi, gerekse bir az sonra yangın verine gelen Kadıköy İtfaiyesi biiyük gayret sarfetmlşlerdlr.
Okulda İkmal imtihanları için gelen talebelerle imtihanı olan öğretmenler bulunmakta idi. Binanın çatısında Ali usta ismindeki tenekeci ile birlikte bir de marangoz çalışıyordu. Yangının adli ve idari tahkikatı devam etmektedir.
nffiüuu
TİYATROSU
KEDİSİ
Telif operet 3 perde
Müzik; YAVUZ ENEREN günleri matineler tam saat 3 de başlar.
PEDRO A. de ALARCON Çeviren:
MAHMUD .ABACI
İspanyol edebiyatında büyük şöhret yapmış ve başlıca dillere tercüme edilmiş olan bu eser, (EVİN ROMANLARI) serisine Türk okuyucuları İçin tamamen değişik ve gerçekten yüksek bir değer olarak katılmıştır.
Büyük bir alâka ve heyecanla okuyacağınız bu romanda aşk, entrika sefahet hayatı yanında kahramanlık. ıstırab ve yalnızlığın yarattığı arkadaşlığı. aile şerefini, kıskançlık, fedakârlık, İftirayı ve nihayet aşkın ve zlletln zaferini bulacaksınız.
not! 150 kuruştur,.
Çıkaran:
TÜRKİYE YAYINEVİ Ankara caddesi No. 36. İstanbul.
fa-
Büyük yeniliklerle
29 Eylül Cumartesi
Akşamı tam saat 8,30 da Yeni sezonu açıyor
VAN
Yazan: LEMAN GÜRE
NOT: 1 — Cumartesi, pazar, çarşamba
2. — Çarşamba temsilleri tenzilâtlıdır,
3 — Her yer numaralıdır. Biletler her gün saat 1 den itibaren gişelerimizden temin edilebilir.
4 — Temsillere saatinden sonra gelenler ilk perdeyi göremezler. Tel: 48339.
ANKARA RADYOSU Bugünkü program
18 Salon orkestrası, 18.30 Konuşma. 18.45 Orkestranın devamı, 19 Haberler. 19.20 Geçmişte bugün, 19.25 Şarkı, türkü ve oyun havalan. 19.45 İktisat saat), 20 Mandolin birliği. 20.15 Radyo gazetesi, 20.45 Temsil, 21.30 Serbes saat, 21.45 Tarihi Türk musikisi, 22-15 Haftanın spor hareketleri. 22.30 Dans müziği (pl.), 22.45 Haberler.
Yarın sabahki program
7.30 Hafif müzik: (Pl.). 7.45 Haberler,. 8 Çeşitli müzik: (Pl.). 12,30
Salon orkestrası, 12.45 Haberler, 13 Orkestranın devamı, 13-30 Karışık şarkılar. 14 Cumhurbaşkanlığı armoni muzlkası, 14.20 At yarışları tahminleri.
Kapalı zarfla eksiltme
Bugünden. itibaren
Vuku bulan coşkun rağbet ve fevkalâde takdir dolayıslle
Sönmeyen Aşk
Türkçe sözlü ve Şarkılı
2, İnci ve son haftası Müzik: Üstad SADETTİN KAYNAK Şarkılar: Filmde çok beğenilen BOM . BtLl _ BOM ile HANGİ SUÇUM! Şarkılarını altın sesLle okuyan yeni ses yıldızı SETİM SUNA
Devlet Deniz Yolları ve Limanları İşletme Umum Müdürlüğü ilânları
Satışa çıkarılan ithal malları
Kastamonu Mustafa Rıfkı Yirmi-beşoğluna oto yedek akşamı. Ankara Ulus meydanında Koç Ticaret T. A. Ş, ne pulluk ve uç demiri, Gal. Hezaren cad. de Burla biraderlere vida kesmg maklnası ve bıçak Ve karbon kâğıdı ve yazı mak_ şeridi. Bankalar cad. Büro Tekniğe motorlu vinç, İst. Kurukahvecl han Mecdeddln Şer-betçl'ye fireze mak. akşamı, İst. Basiret handa Emek «eza dep. asit foa-forin, fenol barbiton, Gal. Ankara handa çelik boya T. A. Ş. ne karbon tetraklorlt, asit lâktlk,, İst. Asmaaltm da Sami Hisarlıya döğülmüş kına Gal. K. Balıklı handa Tomas Ğ. Takar? vernikli boya, İst. Tahtakale cad. İsrail ve Sami Sal tiye anilin boya. Beyoğlu İstiklâl cad. Kanzuk eczanesine çocuk maması, bakalit tozu. Aşirefendl cad. Türkiye Eczacılar dep. termometre, Fatma Atakan’a beyaz perkal, İst. Yenlcnml andrya ve Yânakl Çlçls’e yünlü mensucaL, Şişil Hürriyet abidesi caddesinde Sadi Kaplanctlıya Suni yün. flbran ipliği, Aşirefendl cad. Küçük Ticaret handa Ahmet Özbakıra tül perdelik pamuklu, Aşlrefendl cad. Rahamln PoUtl’ye opalin basma, Haçapulo handa Karadeniz Ltd. ş. Gofre basma, Marpuççular Yenen U, T. e Merinos yönü, Samatya İnekçi sokakta Ar Dokumacılık Lfd. Ş. e suni İpek ipliği, İst. Atabek handa Herlş Ltd. ş. ne sargıhk kâğıt, fcrt. Hasırcılar Genel Tecim T. A. Ş. ne şargıllk kâğıt, Gal. Nordştern handa Nuh Naci Yazgan'a selefon kâğıdı, Liman handa Şaklr Kmacıya kesilmemiş yağ kâğıdı, Fincancılar Yusufvan handa Ali Necipoğltma kâğıt.
Büyük Doğu yakında çıkıyor
Memnuniyetle haber aldığımıza göre haftalık edebi ve siyasi (Büyük Doğu) mecmuası tekrar intişar etmek üzeredir. Arkadaşımız değerli sanatkâr ve mütefekkir B. Neclıb Fazıl Kısa-Mrek'in sahibi bulunduğu bu mecmua. bu tarzda hemen hiç bir neşir vasıtasın.’, nasip olmamış bir muvaffakiyet ve alâka kazanmıştı. Bir sene kadar kapalı kaldıktan sonra Bakanlar heyetinden tekrar İntişar müsaadesini almış ve hazırlıklarına başlamış bulunan (Büyük Doğu) ya başarılar dileriz.
İstanbul defterdarlığından:
__________Keyif bedeli Teminatı
Dosya No. Lira K. L(ra
61252-1745 40226 98 3018 Defterdarlık binasında yaptırılacak
onarma İşi.
Yukarıda yazdı onarma İşinin 8.10.945 pazartesi saat 15,30 da Milli Emlâk müdürlüğündeki kondsyondakapalı zarfla eksiltmesi yapüacaktır.
İsteklllerln geçici teminat makbuzlarlle 945 yılı Ticaret odası vesikalarını ve eksiltme gününden (ara verme günleri hariç) öç gün evvel İstanbul iline başvurarak alacakları yeterlik belgelerini muhtevi 2490 saydı kanuna uygun olarak hazırlanmış kapalı zarflarını eksiltme günü saat 14,30 a kadar komisyona vermeleri. Keşif ve şartnamesini görmek üzere sözü geçen Müdürlüğe başvurmaları«12425)
Van şubemizde muhtelif ücretli makinistlikler açıktır.
Liman şehadetnamesinl haiz deniz motörcülerinin (Dizel) yapabilecek ehliyette olduğu yapılmak deneme sonunda anlaşılacakların ehliyet derecelerini; göre 100 liradan 140 lirayakadar ücret verilecektir.
İstekli1'Tin gerekli belgelerile Galata rıhtımındaki genel müdürlük zat İşler! müdürlüğüne baş vurmaları İlân olunur. (12799)
Yapı şubemizde açık bulunan 120 lira kadro ücretli ve Barem haricî fenni tesisatçılıklara Bayındırlık Bakanlığının ikinci sınıf ehliyetnamesini haiz elektrik tesisatçısı alınacaktır.
Askerlikle İlişiği olmayan İsteklilerin gereken belgeler ile zat ve kidl işleri Müdürlüğümüze müracaatları ilân olunur. (12890)
Satılık emlâk
İstanbul defterdarlığından:
1 Ekim B45 ten itibaren
DRAM KISMI KORİOLANÜS Yazan: W, Shakespemre Tflrkçesl: Edebiyat Fakültesi İngilizce Semineri KOMEDİ KISMI
MÜFETTİŞ Yazan: N. Gogoi
Türkçe?!: Erol Güney, Melih Anday Pazar günleri 15,30 da matine
Kanaviçe parçaları satılacaktır
İstanbul memurlar kooperatifi müdürlüğünden:
Küçükpazardaki ambarımızda mevcut 460 kilo kanaviçe par. çalan açık arttırma ile satılacağından İsteklilerin ihaleye müsadif 1, 10. 945 günü saat 14 de Galatada eski gümrük sokağında şirketimizin merkezine müracaatları. (12905)
İstanbul Teknik üniversite satın alma komisyonundan:
Teknik üniversite elektrik fakültesi İçin kapalı sarf usullle 14500 liralık muhtelif cins malzeme alınacaktır,
tik teminat 1015 lira olup eksiltme 4. 10. 945 tarihinde saat 11 de yapılacaktır Fazla malûmat İçin rektörlüğe müracaat, (12884)
Gümrük Muhafaza Genel Komutanlığı İstanbul Levazım amirliği Satın alma Komisyonundan:
7000 er çamaşırı dikimi açık eksiltmeye konulmuştur. Muhammen bedeli 3150 lira, İlk teminatı 233 Lira 25 kuruştur.
Eksiltme 5 ekim 945 cuma günü saat 15 dedir.
Şartname her gün komisyonda görülebilir. İsteklilerin Galata Munı-hane caddesi No. 54 deki komisyona müracaatları. (124951
Şose esaslı tamiri yaptırılacak
İzmir İli daimî komisyonundan:
İzmir - urla - Çeşme yolunun 29_|_000—37-1-500 kilometreleri arasında 8500 metrelik şose esaslı tamiri ve 4 metre genişlikteki bir kısım köprü ve menfezlerin platform genişliğinde tevsii ve Urla İskelesinde 147 metrelik va ryan yol İnşası İşi 160894.37 lira keşif bedeli üzerinden 25.9.945 gününden İtibaren 20 gün müddetle ve kapalı zarf usullyle eksiltmeye konmuştur.
Eksiltme 16.10.945 salı günii saat 17 de İzmir 111 Daimi komisyonunda yapılacaktır. Muvakkat teminat 8794.72 liradır.
Bu İşe alt kapalı eksiltme şartnamesi, sözleşme projesi, keşif ve sllsilel flat cetveli, proje ve etlnerer Bayındırlık genel ve özel şartnameleri İzmir, Ankara ve İstanbul Bayındırlık müdürlüklerinde tetkik olunabilir.
İsteklilerin 8 kilometrelik şose İnşaat veya tamiratını vaktinde ve haşan Ue bitirdiklerine dair dairelerinden alınmış vesikalarla İhaleden üç gün evvel tzmlr Valiliğine müracaatla ehliyet vesikası almaları lâzımdır.
İsteklilerin 2490 sayılı kanunun tarlfatı dahilinde bazırlıyacaklan muvakkat teminat İle ehliyet ve bu yıla alt Ticaret odası belgelerini havi teklif sarflarını yukarıda yazılı tarihte muayyen saatten bir saat evvel Komisyon reisliğine tevdi ile makbuz almaları lâzımdır.
Postada vak! gecikmeler kabul olunmaz.
(12037)
imalâtları için Pamuğa ihtiyaçları olanlara
Bölge Ekonomi Müdürlüğünden:
1 — K, 606 sayılı koordinasyon kararı İle 1845 - 1043 rekolte senesi mahsulü pamuklara el konduğu 7/0/945 gün ve 6103 sayılı resmi gazete Ue İlân olunmuştur
> — İstanbul İH çeversl içinde kurulu olup pamuk İstihlâk eden bUClmum fabrika ve imalâthanelerle pamuk ipliği ve pamuklu dokuma İmal öden müesseseler hariç yorgancılar ve sair ihtiyaç sahiplerinin 1845 yjU İçinde ne mlkdarda akala ve yeril pamuğa ihtiyaçları olduğunu bildiren birer dilekçe İle ve bunlardan muamele vergisine tabi olanların 1944 yılı muamele vergisi defterlerde birlikte müdürlüğümüze müracaatları.
J — Bölgemiz çevresi içinde bulunan Edime, KIrklareli, Tekirdağ, Çanakkale ve İzmit illerinde bulunan ihtiyaç sahipleri İkinci maddede jfaalı olduğu veçhile İhtiyaçlarını mahalli ticaret odalarından tasdikli olarak müdürlüğümüze bildireceklerdir. Bunlardan muamele vergisine tabi olanlar 1044 yılında defterlerinde yazılı fiili sarfiyatlarını mahalli ticaret Odalarınca tasdikli alarak tevsik edeceklerdir.
4 — kendilerine pamuk tahsis edilen bütün İhtiyaç sahipleri tahsis çelilen pamuklan kendilerine yapılan tebliğ tarihinden itibaren ou gün İçfedo bedelini peşin ödeyerek kaldırmakla mükelleftirler.
5 — Bu müddet zarfında tasellljn edllmayuı pamuklan verip vermemekte 8ümcrbank muhtardır.
keyfiyet ilân ve tebliğ olunur.
(12802)
Dosya No-
62153/344
cinsi
Kıymeti Teminat] Lira Lira
Beyoğlu, Feriköy, mah. Bimens so. eski 46, 48 mük. yeni lo kapı sayılı 68.88 M2 bahçeli ahşap ev. Beyoğlu, Pangaltı mah. Halâskârgazl cad. 637 ada, 36 parsel, eski 2», 31, yeni 41, 43 taj 41, 43 sayılı 165 M2 alımda dükkânı olan kâr gir evin 1/8 payı.
Beykoz, eski Çınaraltı yeni Fevzipaşa so. eski 36, 38 yeni 25 kapı saydı 28 M2 dükkânı olan ahşap ev.
Beyoğlu, Bülbül mah. Kılburnu so. 554 ada, 17 parsel eski 55 yeni 49 kapı 47 taj sayılı 46 M2 ahşap ev. Eminönü, Tahtakale mah. Balkapanı hanı 2. nel kat 285 ada. eski 12 yeni 12 kapı sayılı 22 M2 kârgir kamaranın 45/270 payı. Beşiktaş, (Mecldlyeköy) Meşrutiyet m^h. Birinci Ayazma so. 5 pafta. 2 ada, 19 parsel sayılı 118,75 M2 arsa, (üzerinde başkasına alt ev vardır.) Beyoğlu, Meşrutiyet mah. 4 pafta. 9 ada, 20 parsel sayılı 174 M2 arsa. (Üzerinde başkasına alt bina vardır.) Beyoğlu, Meşrutiyet mah. Kelek so. 4 pafta. 8 ada. 27 parsel sayılı 80 M2 arsa. (Üzerinde başkasına alt bina var.) Beyoğlu, Meşrutiyet mah. Kelek so. 4 pafta, 8 ada, 26 parsel sayılı 67,50 M2 arsa.
(Üzerinde başkasına alt bina var.) Beşiktaş. Meşrutiyet mah. Fabrika so. 5 pafta, 2 ada, 9 parsel saydı 40 M2 arsa. (Üzerinde başkasına alt bina var.) Yukaroa yazılı gayri menkuller 17/10/945 çarşamba günü
Milli Emlâk Müdürlüğündeki komisyonda ayrı ayn arttırma İle satılacaktır.
İsteklilerin geçici teminat makbuzları ve nüfus cîızdanlarlle komisyona, fazla bilgi İçin sözü geçen Müd(lr];üğe başvurmaları.(12.570"!
52301/2536
124/7318
70/9284
122/12498
81217-938
8İ2F7-894
51217-802
51217-881
51217-928
500
3750
2800
700
92
48
53
48
41
20
282
210
53
1
4
4
4
3
2
saat
14 de
Yüksek deniz ticaret okulu müdürlüğünden:
Geçici güvenme Bedeli Lira kuruş ) > ) > ) 6486
> >
>
Miktarı
1 adet
2 ■
1 >
Cinsi
1
4
4
10
sa
»
>
Tam otomatik telefon santral makinesi Mutavassıt makine
Şarj redresörü votmetre ve ampermetre mücehhez
Otomatik İmlâ nâzımı
6 Voltluk akUmülâtör 85 anıp. saat.
■ > s Bataryası 85 amp, S.
Otomatik telefon makinesi
Tesisat, malzeme ve işçilik
İle
3000
711 45
9486
_____________________________ . . makine ve eşyası ile bunların tesisi ve onarma İşleri kapalı rarr usullyle eksiltmeye konmuştur.
2 — Eksiltme 8 Ekim 1945 pazartesi giinfl saat 11 de okul müdürlü-günde toplanacak satın alma komisyonunca yapılacaktır.
8___Bu İşe alt şartlaşmayı görmeği arzu edenler okul saymanlığına
müracaat etmelidirler, Geçici güvenme İstanbul Yüksek Okullar Saymanlığı veznesine yatırılacaktır.
4 — Eksiltmeye İştirak edeceklerin 2480 sayılı kanımun 2 ve 3 üncü maddelerindeki şartlan haiz ve bir defada bu işe benzer On bin liralık eşya Ve tesisat onarmasını taahhüt etmiş ve başarmış olduğunu gösterir belgeyi komisyona İbraz ve 1045 Ticaret Odası belgesini almış olmaları gereklidir.
b — İsteklilerin sözü geçen kanunun 32 nel maddesi tarlfatı dairesinde İhzar edecekleri kapalı zarflarım eksiltme saatinden bir saat evveline kadar simdi mukabilinde komisyon başkanlığına vermeleri lâzımdır. (12589)
1 — Okulumuza lüzumu olan 23 parça telefon
İstanbul Teknik üniversite satın alma komisyonundan:
Teknik üniversitemizde mevcut 1482,56 lira kıymetinde muhtelif cins eşya açık eksiltme suretUe 15. 10, 945 tarihinde satılacaktır. îlk teminat 163 liradır. Fazla malûmat için rektörlüğe müracaat. (12885)
Bahlfe 4
AKŞAM
28 Eylül
, Gönılekiş —
BİRİNCİ SINIF ÇÖMLEKÇİ
Sirkeci Hamldlye cad. 27 ■Han Tel: 20096 ■■MM
Dr. Cevat Refik
Çocuk hastalıkları mütehassısı Tekrar hasta kabul etmektedir. Teşvikiye caddesi 109 No. Subal aparliman. Telefon: 81365.
Kadıköy İkinci sulh hukuk yargıçlığından: 944/2.1
Ölen ve terekesine Yargıç lı&ınnzca el konulan Nedim Pekmamn Üsküdar İcadlye mahallesi, Çamlıcanın İcadl-ye caddesi 23,2, 17,9 harita ve 6 mükerrer No. lu arsalarının sekiz hisse itibar ile altışar hissesinin satılmasına karar verilmiştir.
1 — Arsaların ebad ve k&ln olduktan caddeler göz önüne alınarak. 17 harita No. lu olup cephe ifrazında Beylerbeyi caddesinden yüz alan ve derinliği 49 arşın ve umumu 800 arşın terbimde olan arasnın tamamına 800 lira, 9 harita No. lu olup ifrazı esnasında İcadlyenin Çamlıca caddeslle Darphancll Mardlros caddeleri köşelerinde yüz alan ve derinliği 24/5 arşın olup heyeti umumiyesî 285 arşın terbimde bulunan arsanın tamamına 428 lira ve 2 harita No. lu olup ifrazında Darphanen Mardlros sokağına yiiz alan ve derinliği 30 arşın ve u-mum sahası 240 arşın terbimde bulunan arsanın tamamına 180 lira, keza ifrazı esnasında müceddeden küşadolunan ve çeşme sokağına yüz alan ve derinliği 40 arşın tulünde ve umum sahası 525 arşın terbimde olan 23 No. lu arsaya 525 lira olmak üzere dört arsaya ehli vukuf tarafından 1933 lira kıymet tahmin edilmiştir.
2— Birinci arttırması 17.10.945 çarşamba günü saat 10 - 12 arasında yapılacaktır. O gün tnhmln edilen kıymetin dörtt: üçü elde edilmediği takdirde en son arttıranın taahhüdü baki kalmak şartlle ikinci arttırma 27.10.945 cumartesi aynı saatlerde yapılacaktır.
3 — Müterakim vergisi yüzde 1 harç, satış bedelinden çıkarılacak, tellâllık resmi, 20 senelik tâviz bedeli İhale pulu, İntikal masrafları müşterisine aldolacaktır.
4 — İstekli olanların muhammen kıymetin yüzde jredl buçuğu nispetinde pey akçesi yatırması lâzımdır.
5 — İhalesi üstüne yapılan kimse satış bedelini yedi gün içinde Mahkeme kasasına tevdi edecektir. Aksi takdirde İhale bozulup bundan doğacak zarar ve ziyan ona ödettirilir.
6 — Arttırma şartnamesi ilân gününden İtibaren Mahkeme başkâtipliğinde görülebilir.
7 — İpotek sahibi alacaklılarla diğer alâkadarlar gayrı menkuller üzerindeki haklarını, hususlle faiz ve masarife dair İddialarını evrakı miis-pite İle 15 gün içinde Mahkememize bildirmeleri lâzımdır. Aksi halde hakları tapu slclllerlle sabit olmadıkça satış bedelinden hariç kalacaklardır. Bu mecburiyet İrtifak hakkı sahiplerine de şamildir.
8 — İstekli olanların arsalar! ye-
rinde görmeleri ve müzayedeye girmek üzere yukarıda yazılı gün ve saatte Mahkememizde bulunmaları yayınlanır. (12895)
— Yatısız — HusUSÎBBmMHnBuaaHS
BOĞAZİÇİ LİSELERİ
YAVRUNUZA MAMA
Ana - İlk - orta ve İlse kısımla rina kız ve erkek öğrenci kaydına devam olunmaktadır. îstlyenlere ta-rlfename gönderilir.
Amnvutköy Tramvay Caddesi Çifte Saraylar, Telefon: 36 210
Markasını arayınız.
Mısırçarşı Eminönü kapısı No. 9 ——s
■MBİ D. Ihs.n Sami
Öksürük Şurubu
Öksürük ve nefes darlığı, boğmaca ve kızamık öksürükleri İçin pek tesirli İlâçtır,
■■■ Herkes kullanabilir
İki tarafın rizaslle
ZENGİN SATIŞ
Eylülün 27 ııcl perşembe, 28 inci cuma, 29 uncu cumartesi ve 30 uncu pazar günleri Loufo XV salon takımı, yemek odası takımı, Rozenthal sofra Ve çay takımları, vazolar, masalar, kütüphane, karyolalar, dolaplar, Fransızca kitaplar, Frijider, Rus samaverl, Gotik eski bir İskemle ve saire satılacaktır. Tafsilât için 9-12 ve 13-15 arasında 83827 No. ya telefonla müracaat.
Zayi — Üsküdar nüfus memurluğundan aldığım nüfus kâğıdımı ve beraberinde Üsküdar askerlik şubesinde kayıtlı askerlik tezkeremi kaybettim. Yenisini alacağımdan eskisinin hükmü yoktur.
026 doğumlu Cemil Denlzaşan
M BAYAN ARANIYOR m Bir! ıı, diğeri 7 yaşında mektepli İki kızla babadan İbaret bir Türk ailesinin ev İşlerini müstakillen İdareye muktedir dürüst bir bayan aranıyor. İstl-yenler, her gün saat 18 den sonra ya 41624 numaraya telefonla veya Beyoğlu Kuloğlu mahallesi Alyon geçidi Merkez apartmanı 2 numaraya bizzat müracaat etsinler,
«Topçu malzemesi» için 30/12/1934 tarih ve 1886 sayılı ve «Yüksek hassasiyeti! müsademe tapası» için 18/ 9/1945 tarih ve 2015 sayılı İhtira beratları bu defa mevkii fille konmak üzere ahara devril ferağ veya icar edileceğinden, tallbolanların Oalata-da, İktisat Hanında, Robert Ferrl'ye müracaatları İlân olunur.
Kiralık tarla ve bostan
İstanbul defterdarlığından:
Dosya No.
51332-246
Cinsi
55100 5642
61217-6/2
51332-31
51333-3
Devlet Demiryolları ve Limanları isletme Umum idaresi ilânları
Senelik
kirası Teminatı Lira Lira
1
10
20
100
100
35
2
8
3
14
de
Boğaziçi, Boyacıköy clvarinca Baltallmç.nı üstünde (Armutlu) adiyle bilinen 9500 M2 tarla.
Boğaziçi, Arnavutkoy, Büyük Ayazma so.
15 kapı sayılı (S) dönüm bostan.
Kadıköy, Zühtiipaşa mah. Dalyan so. 7200 M2 arsa.
Boğaziçi. Baltalimanında (Dutlu bostan) adiyle bilinen 6 kapı sayılı sebze bahçesi. Beşiktaş. Yenimahalle, Posta cad. 52 kapı sayılı bostan.
Yukarda yazılı gayri menkuller 17/10/945 çarşamba giinü Milli .Emlâk Müdürlüğündeki komisyonda 10/10/945 den 31/12/046 ya kadar ve senelik kira bedeli peşinen verilmek şartlle ayrı ayrı açık arttırma ile kiraya verilecektir.
İsteklilerin geçici teminat makbuzları ve nüfus cüzdanlarlle komisyona. fazla bligl İçin sözü geçen Müdürlüğe başvurmaları. (12424)
Sayın memurlara müjde
11 Kumaşları aldık; hem iyi dikiş, hem müsait fiat, hem de vereceğimiz B dikiş parası bütçemizi sarsacak diye hiç düşünmeyin. Çünkü TERZİ B HÜSAMETTİN ÖRGEN, taksitle elbise dikmeğe başlamıştır. Ad er es: B Bevofelu Mis sokak No. 20/1.
Tekel U. Müdürlüğü ilânları
1 — 10 adet (tamire muhtaç) mütemadi cereyan motöıü açık arttırma suretile satılacaktır.
2 — Muhammen bedel 600 lira olup muvakkat teminatı 45 liradır,
3 — 12. 10. 945 cuma günü saat 10 da Kabataşta gene! müdürlük levazım şubesindeki satış komisyonunda yapılacaktır.
4 — Şartlaşma her giln sözü geçen şubeden alınabilir. Mo. türler Clbali tamir atölyesinde görülebilir.
5 — İsteklilerin belirli gün ve saatte mezkûr komisyona müracaatları ilân olunur
6 — idare kısmen veya tamamen ihalede serbesttir. (12902)
Üniveriste Rektörlüğünden:
Askerlik bütünleme imtihanları aşağıda yazılı tarihlerde y ıyılacak-fcır. tlgllllerlr vaktinde bulunmaları.
10. Ekim 1945
16. Ekim. 1945
20 Ekim. 1945
22. Ekim. 1945
22. Ekim 1945
Fen fakültesi Edebiyat * Tıp fakültesi Hukuk fakültesi İktisat fakültesi
çarşamba salı Cumartesi Pazartesi Pazartesi
(137e*)»
Saç Tevzi Edilecek
Boru imali içim saça ihtiyacı olan ortaklarımızla, diğer soba imalâthane sahiplerinin, grup vesikalarile birlikte 28 ve 29 eylül 945 tarihlerinde Galata Tünel caddesi Kardeşim sokak 6 numaradaki
Madenî Eşya Kooperatifine müracaatla ihtiyaçlarını kaydettirmeleri, mezkûr günlerden sonra yapılacak müracaatların kabul edtimiyeceği ilân olunur.
Müracaat saatleri 28/9 da 9.30 dan 12 ye kadar, 13.30 dan 16.30 a kadar, 29/9 da 9.30 dan 13 e kadar.
Kiralık bakkaliye yeri
İstanbul defterdarlığından:
Senelik kira bedeli Lira
48
1 — Açık eksiltme ile (0,15 x 0,15 maktamda. Dal boylan
110 x 0,50 — 0.70) ebadında üç yiiz elli adet Praçol satın alınacaktır.
2 — Muhammen bedel 4900 lira dört bin dokuz yüz lira ve muvakkat teminat 367 lira 56 kuruştur.
3 — Eksiltme 1/10/945 pazartesi günü saat 15 de Haydarpaşa Birinci İşletm» Komisyonunda yapılacaktır.
4 — Gerek mukavelename projesi ve gerekse fazla izahat için H. Paça Liman Başmüfettişliğine müracaat edilmelidir. (12W4)
A
Karton Bitüme alınacak
Ilaydarpa Satmalına Komisyonundan:
1 — (20) yirmi metre murabbaitk topu (40) kırk kilo olan (500) beş yiiz Rulodan ibaret (20000) yirmi bin kilo Karton Bitüme kapalı zarr usullle satın alınacaktır.
2 — Muhammen bedeli (26500) yirmi altı bin beş yüz Hra olup muvakkat Leminatı (1987) bin dokuz yiiz seksen yedi Hra (50) elli kuruştur.
3 — şartnameler komisyondan parasız olarak dağıtılmaktadır.
4 — Eksiltme (18 Ekim 1945) perşembe günü saat (15.30) On beş buçukta Haydarpaşa Gar binası dahilindeki Haydarpaşa Satmalına komisyonunda yapılacaktır.
Teklif mektuplarının o gün saat (14,30) on dört otuza kadar makbuz mukabilinde komisyona verilmesi ve yahut muayyen olan saatten evvel ele geçecek tarzda iadeli taahhütlü olarak posta İle gönderilmesi. (12904)
Teminatı
Ura
4
Dosya No. Cinsi
51331/18 Üsküdar Cezaevi bakkaliye yeri.
Yukarıda yazılı bakkaliye yeri 19.10.945 çarşamba saat 14 te Milli Emlâk müdürlüğündeki komisyonda şartnamesi dairesinde 10,10.945 ten, 31.12.947 gününe kadar kiraya verilecektir.
İsteklilerin nüfus hüviyet cüzdanları, İyi hal kâğıtları, sağlık belgeleri ve sabıkaları olmadığına dair Cuhuriyct Savcılığından alacakları vesaikle birlikte komisyona ve şartnamesini görmek İçin sözü geçen Müdürlüğe başvurmaları. (12731)
Mecidiyeköyünde ve civarında
İstanbul Bayındırlık müdürlüğünden:
1 — Ayasofya müzesi onarım işleri kapalı zarf usullyle ekslltmeyo çıkarılmıştır.
Keşif bedeli (19999) lira (99) kuruştur.
Eksiltme 5. 10. 945 tarihinde cuma günü saat 15 de İstanbul Bayındırlık müdürlüğünde toplanacak Komisyon tarafından yapılacaktır.
2 — Bu işe alt evrak şunlardır:Mukavele eksiltme, bayındırlık İşleri, genel, husus! ve fenni şartnameleri, proje keşif hülâsasıyla buna mttte-ferri diğer evrak bayındırlık müdürlüğünde görülecektir.
3 — Eksiltmeye iştirak İçin taliplerin (1500) liralık muvakkat teminat
yatırdığına dair makbuz İbraz etmesi ve (945) yııImda ticaret odasında kaydı bulunduğuna dair belgeyi hâmil olması eksiltme gününden tatil günleri hariç (3) gün evvel vilâyet makamına müracaat ederek ehliyet vesikası alması ve yukarıda 2 İnci maddede yazılan evrakı görüp kabul ettiğine dair İmzalaması ve buna alt 2490 sayılı kanun mucibince ha-zırlıyacağı teklif zarflarını 5. 10. 945 cuma günü saat 14 de kadar İstan-bul bayındırlık müdürlüğüne verilmesi lâzımdır. (12292)
İstanbul
Dosya No.
51217-1114/188
satılık arsalar
defterdarlığından:
Cinsi
Kıymeti Teminatı Lira Lira
51217-1114/82
51217-1114/242
51217-1114/259
8592
5579
8425
6648
645
419
482
500
Tıp Fakültesi Dekanlığından
Fakültemize bağlı yatısız Ebe okuluna öğrenci kaydına 1 Ekim 1945 de başlanacak ve 31 ekim 945 de sona erecektir.
Aşağıdaki şartları haiz olanların dekanlığa başvurmaları İlân olunur.
Namzetlerin getirecekleri kâğıtlar şunlardır:
A — Tıp fakültesi dekanlığına hitaben yazılmış dilekçe,
B — Orta okul bitirme diploması,
C - Nüfus tezkeresi,
D — Sıhhat ve aşı raporu.
E — İyi hal ve İkametgâh kâğıdı (polisçe musaddak)
F — Allı adet kartonsuz fotoğraf 4, 5X8 ebadında
Namzetlerin yaşları 20 den aşağı ve 35 der. yukarı olmaması lâzımdır. (12778)
Beyoğlu, Mecldlyeköy, 13 pafta, 2 ada,
10 parsel sayılı 14320 M2 arsa.
Beyoğlu, Mecldlyeköy, 4 pafta, 41 ada
3 parsel sayılı 1594 M2 arsa. Beyoğlu, Mecldlyeköy, 12 pafta, 70 ada,
7 parsel sayılı 2570 M2 arsa. Beyoğlu. Mecldlyeköy, 12 pafta, 80 ada. 1 parsel sajnlı 22169 M2 arsa.
Yukarda yazılı arsalar 17/10/945 çarşamba giinü saat 15,30 da Milli Emlâk Müdürlüğündeki komisyonda ayrı ayrı kapalı zarfla satılacaktır.
İsteklilerin 2490 sayılı kanuna uygun olarak hazırlanmış teklif mektuplarım İhale günü saat 14.30 a kadar komisyona vermeleri.
Yakın bir zamanda imâr olunacak bu arsaların yerlerini tayin İçin haritası üzerinde izahat verilmek üzere Milli Emlâk Müdürlüğüne başvurmaları. '12571'
İstanbul Vakıflar direktörlüğü İlânları
]
Muhtelif camilerde münhal bulunan imam ve müezzinlikler için eklnuayınuı 18 inci perşembe günü saat 14 de müsabaka İm. tiham yapılacaktır, İstekli olanların o gün İstanbul vakıflar başmüdürlüğüne müracaatları.
★
(12887)
Semti ve mahallesi Cadde ve sokağı No.sı
Cinsi
Aylığı
Lira Kr.
29 00
Balat, Hamam! Hamaml Muhit-)
Muhittin tin camii )
Yukrada yazılı cami 945 senesi aralık ayı nihayetine kadar pazarlıkla kiraya verileceğinden İstekliler ekim ayının 3 lineti çarşamba günü saat 15 şe kadar Çemberli taşta İstanbul Vakıflar Başmüdürlüğünde Vakıf Akarlar Kalemine gelmeleri. (12896)
Deniz Levazım amirliğinden:
. Lito baskı makineleri için muhtelif eb'adda meşin merdane mubayaa ettirilecektir. Eb'ad ve miktarları her gün âmirliğimiz. den öğrenilebilir.
Mevcut olanların veya sipariş suretile getirebileceklerin fiat ve teslim şartlarına ait tekliflerini 10. 10. »945 akşamına kadar âmirliğimize bildirmeleri. • (12642)
25000 metre mumlu şerit satın alınacaktır
İ. E. T. T. işletmelerinden:
1 — 25 milimetre eninde 25000 metre mumlu şerit 1, 10. 945 pazartesi günü saat 10,30' da pazarlık usullle satın alınacaktır.
2 — Bu iş için geçici teminat 266 liradır.
Şartnameler Metıohan levazımında parasız dağıtılmaktadır
(12646)
Makine
Elektrik Mensucat Mühendisi
ve ,
Muhasebe - Ticaret Servisleri İçin
Uzmanlar alınacak
I — Şirketimiz merkezlle fabrikalarında çalıştırılmak üzere, aşağıdaki vasıflaı haiz, makine, elektrik, mensucat mühendlsile muhasebe ve ticaret servisleri İçin uzman alınacaktır.
A) Durumu Memurlar kanununun 4 (jncü maddesine uygun olmak,
B) Askerlikle İlgisi bulunmamak,
C) Yaşı 45 ten yukarı olmamak,
D) Ruhsatnameyi haiz bulunmak, (Yalnız Avrupada tahsilini yapmış mühendislerden aranacaktır.)
E) Her hangi hl2met taahhüdü altında olmamak.
F) 3656 ve 3659 sayılı kan unlara tabi müesseselerde bulunanlar bulundukları yerlerden muvafakat almak.
Et — İsteklilerden seçilecek olanlara, çalıştıkları vazifelerle tahsil durumları ve ehliyet İhtisasları göz önünde tutularak 3659 sayılı kanunun hükümlerine ve bu Jtanunun 10 uncu maddesine göre aylık verilecektir.
HI — İsteklilerin en geç 30 eylû 1945 tarihine kadar okul belgeleri ve şimdiye kadar çalıştığı yerlerden alman hizmet vesikalar He birlikte dilekçe İle ANKARA'da Atatürk Bulvarında No. 177 de: MALATYA BEZ VE İPLİK FABRİKALARI T. A. ş. ne müracaat etmeler! İlân olunur.
Silici ve işçi alınacak
İstanbul elektrik, tramvay ve tünel işletmeleri umum müdürlüğünden:
Şişil tramvay atölyesi için 15 silici, 8 tesviyeci ve 8 soğuk de. mirciye ihtiyaç vardır.
Askerlikle ilişiği olmıyan isteklilerin lüzumlu kâğıtları ve dİ, lekçelerile birlikte işletmemizin Beyoğlu Metro han beşinci katta zat işleri ve sicil müdürlüğüne müracaatları bildirilir. (12907)
Dursunbey Devlet Orman işletmesi müdürlüğünden
Bulunduğu yer
Dursunbey istasyonunda Devlet Orman İşletmesi Kereste Fabrikası
Kavûclk bölgesi Gflendrus Orman rampalarında
Cinsi
Normal çam kereste 62
Miktarı M3, D3.
257
Muhammen B Lira Kr.
% 7,5 teminatı Lira Kr.
izahat
160
00
747
09
Birinci parti
» ■ 100 000
■ • 100 000
• » 100 000
■ » 100 000
» » 100 000
» » 100 060
» > 100 000
» > 100 009
> » 100 009
» » 100 009
» » 100 009
lı Ve Çürüktomruk 637 287 1000 Kental 509 »
500 »
500 »
500 »
1000 1000 » 18000 ■ 1
Arızalı
K3pak parçası Çita
Karışık ankaz odunu, Çlra
1200 1200 1200
1200
1200
12UÛ 1200
1200
1200
1200
1200
1433
217
120
120
120
120
240
240
00 00 09
00
00
00
09
00
00
00
00 00
50
00
00
00
09 öû
80
İkinci parti ÜçiincO parti Dördüncü parti Beşinci parti Altıncı parti Yedinci parti Sekizinci parti Dokuzuncu parti Onuncu parti On birinci parti On ikinci parti
i
4
2272
50
Birinci parti
İkinci parti
Üçüncü parti
Dördüncü parti
Beşinci parti
Altıncı parti
çıralar odunlardan ayrılmamıı olarak.
(211 kalem fabrika mamulAtin-
1 — Yukarıda bulundukları yerlerle cins, miktar, muhammen bedel ve muvakkat teminat miktarları yazılı dan mütehassıl emval açık arttırma suretile satışa çıkarılmıştır.
2 — Açık arttırma 5/Eklm/B45 tarihine rastlayan cuma günü saat (16) da Dursunbey Devlet Orman İşletmesi Müdürlüğü binasında toplanacak komisyonda İcra cdiU'ccktlr.
3 - Alıcıların bu malları yerlerinde görerek teminat akçelerini İhale başlamazdan bir saat evveline kadar İşletme veznesine yatırmaları ra daha fazla tafsilât almak fotojenlerin Aııkarada Orman Genel Müdürlüğü, He İzmir, İstanbul, Balıkesir, Bursa, Orhaneli ve Tıy^nlı Orman tş-
I daha fazla tafsilât almak fotojenlerin Ankarada Orman Genel Müdürl | lelınesi Müdürlüklerinde de mevcut şartnameyi görmeleri İlân olunur.
Comments (0)