" BİR DOSTUNUZ ? ( W' JF >. A JV r F,J'SII’l,
• par» har» parası vermeden. B para aöp masrafı ■■ jjl L ^İvmstedÎnÎz
ermeden bu mı Mirdcepnl W(r» / W f%. 1b/H jTİV 30 BSB
müt^u,»ürt^n*D* /“% l > lifi Zl$\ ^zvzvr.
SPtrNDtTI-ALAS OTELİNDE * • M» **0*^ * ** *** * "* ? ^~~ 5 »NYON FBANSEZ binasında
şimdiden bir oda veya bir daire kiralamıştır, 223, Meşrutiyet Cad
Telefon: 58-19/22 Tenis - Bar Amerikan, asansörj GİRİŞ SERBESTTİR.
Sene 27 — No. 9566 — Fiatl her yerde 10 kuruştur, SALÎ 8 Haziran 1948 Sahibi: Necmeddln Sadak — Neşriyat müdürü: Hikmet Feridun Es — AKŞAM Matbaası
SAN FRANCİSCO KONFERANSI DAĞILIYOR
Yerinde sayan konferans Hızla ilerleyen hâdiseler
«Konferans yerinde sayıyor.» Dün San Franciscodan gelen haberlerde göze çarpan cümle budu r,
Yerinde saymak her zaman kötü bir şey değildir, üzerine basılan ve üzerinde durulan, yer bir ileri hareketin ilk vargısı olmak Çartlle.
San Francisco konferansı, çalışmalar sonunda henüz hiç bir yere varamadığı için yerinde sayması, başlangıç noktasından ileri bir adim atamadığına delâlet e-der.
Konferansın hazırlamaya çalıştığı dünya emniyet kurulu Anayasasına göre bütün karar hakkı on bir kişilik bir meclise verilmiştir. Devletler arasında anlaşmazlık çıkarsa bu (Konsey) meclis işe el koyacaktır, Devletlerden biri herhangi bir haksızlıktan şikâyet ederse meseleyi bu meclis inceliyecektir. Bir devlet tecavüz? kalkışırsa, bu harekete gene bu meclis engel olmıya çalışacak, gerekli görürse ceza tedbirleri alacak, hattâ mütecaviz aleyhine harb açmıya, ordular ve hava kuvvetleri göndermeye karar verecektir.
Bu Konseyin beş devamlı üyesi büyük denilen devletlerdir. Geri kalan altısı «küçük» denilmek talihsizliğine uğrayan ve seçimle yenileşen devletlerdir.
Bir devlet aleyhine — o devlet ne suç işlemiş olursa olsun — herhangi bir karar alınmak lâzım geldi mi, bu kararda beş büyük devletin ittifakı şart, Yani bu beş büyük devletten herhangi biri, komşu bir memleketi İstilâ etse kimse ses çıkarmıyacak. Yahut, bir küçük devlet, iki küçük devlet bir başkasına tecavüz etseler, mütecavizi teşvik ve himaye eden bir büyük devlet oldu mu (ki dalma vardır) güven konseyi gene bir şey yapamayacak. Bu da güzel.
Fakat, devletler arasında herhangi bir anlaşmazlık, tecavüz, harb gibi bir hâdise çıkarsa bu meseleyi Konseyin — hiç bir karara varmadan dahi — ele alıp sadece incelemesi için beş büyüklerin ittifakı şart olmaması ileri sürüldü, Sovyet Rusya bunu da kabul etmiyormuş. Bir büyük devlet «Veton yani «Olmaz., deyince Konsey, meseleyi tetkik et-mlye bile yanaşmıyacak... San Francisco konferansı şimdi bu İşle meşguldür.
İnsanın akima gelen sual şudur: O halde kurulmasına çalışılan bu dünya emniyet teşkilâtı ne yapacak ve ne İşe yanya-cak?
Sovyet Rusyanın, bölge anlaşmalarında olduğu gibi bu veto meselesinde de niçin bu derece ısrar ettiğini anlamak güç değildir.
Sovyet Rusya, büyük Bolşevik devrimlnln başlangıcında ve sonra uzun yıllar, Kapitalist âlem tarafından bir tehlike sayılmış, bu kapitalist dünyanın düşmanlığını bilfiil görmüştür. Bir zamanlar büyük garp devletlerinin siyaseti, Sovyet Rusyayı bir karantina çemberi İçine alıp yalnız bırakmaktı. Sovyet Rusyanın, silâhsızlanma konferansına katılması, sonra da Milletler Cemiyetine girmesi ile hafifliyen, Hitîer tehlikesi karşısında büsbütün ortadan kalkan bu zıddiyet, îngil-tere İle Fransanın Çekoslovakya taksiminden sonra Münich'de illilerle anlaşmaları üzerine yeniden şiddetlenmiştir. Bu harbin başında, Moskovanın Şerlinle anlaşmasında. Sovyet Rusyanın kapitalist âleme karşı beslediği şüphelerin tesiri büyüktür.
Alman İstilâsını akla sığmaz fedakârlıklar pahasına parlak bir zaferle bitiren, emniyet sahası o-
larak Avrupanm yansını işgali altında tutan Sovyet Rusya, geçmiş zamanların acı rüyalarını ve acıklı tecrübelerini yenilememek, kendi aleyhinde bloklar kurulmasına artık İmkân vermemek azmindedir. Komünist Rusya, Kapitalist Avrupa ve’Amerikayı yarın, öbür gün herhangi bir sebep veya bahane ile karşısında birleşmiş ve dikilmiş görmek istemiyor, Birleşmiş devlet kümelerinden ürküyor, kendi oyu olmaksızın verilebilecek kararlardan çekiniyor. Bunun içindir ki dünya emniyetini koruyacak milletler arası kurulda, kendi oyu dışında, herhangi bir İhtilâftı mesleye sadece tetkik maksadl-le olsa da el konmasını, yavaş yavaş birlik karar ve hareketlere varılabilecek bir adım sayıyor.
San Francisco konferansını yerinde saydıran hâdisenin bizce, derin sebebi ancak budur.
Necmeddln Sadak (Arkası sahile 2, sütun fi da)
Ingiltere -Fransa
Fransız gazetelerinin makaleleri
ParLs 4 (AJL) — General da Gaulla' ün cumartesi günü, basın toplantısında, Orta Şark buhranı hakkında yaptığı demeçte milli haysiyet ve Fransa'nın, menfaatlerin# hürmet edilmesi bahsinde gösterdiği ısrar bir yandan Fransızları memnun ederken, öta yandan bazı Fransız gazeteleri de başmakalelerinde, Suriye’deki teessüfe değer hâdiseler» rağmen Fransa’nın İngiltere ile dostça ve sıkı münasebetlerini İdame etmesi hususunu belirtmektedirler.
Pravda’nın iki eski Fransız Başbakanına hücumu
Moskova 8 (AA.) — Pravda gazetesi eski Fransız Başbakanları Dala-dller ve Reynauld’ya hücum ederek bunlar için: »şimdi siyasi faaliyet gösteren cesetler» diyor.
Veto meselesi halledile-
7bprak kanunu tasarısı
17 nci maddenin tadili teklifi kabul edildi
Dûn Mecliste hararetli münakaşalar oldu, Başbakan ve 7 arım Bakanı birer nutuk söylediler
medi, ihtilâftı 17 nokta var,,
Q ------------------------•------------ Q_ Amerikan murahhasları, birleşmiş milletler teşki-^ lâtı resmen işe başlayıncaya kadar muvakkat bir§ komisyonun çalışması hakkında bir plân görüşüyor^
ŞAM’DA 2 SENEGALLi VE 1( FRANSIZ ZABİTİ LİNCEDİLDİ| Fransız kumandanı ile temsilci- ® sinin harb suçlularile birlikte yargılandırılması isteniyor
Arap birliği konseyi dün Kahire’de toplandı, birlik âzası Suriye ve Liibnan91 destekliyor
Ankara 4 — Meclis bugün Toprak kanunu tasarısının görüşmesine ds-vam etmiştir. Birçok hatipler söz Böy-lemlş, bunlara Tarım Bakanı ve Başbakan cevap vermişlerdir . Bundan sonra 17 nel maddenin tâdili bakıcındaki takrir reye konmuş ve kabul edilmiştir. Toplantı on beşten yirmi İkiye kadar yedi saat sürmüştür.
İlk olarak Hikmet Bayur söz almıştır. Hikmet Bayur. köylüye toprak dağıtılmasına esas ltlbarlle taraftar olduğunu, ancak 17 nel maddenin daha yumuşak bir şekle konulması lâzım geldiğini söylemiştir. Hikmet Bayur. çlfçlye toprak verilirken toprak sahibinin 2000 ve 5000 .dönüm olarak tesbit edilen hadlerdekl hakkının aı-kıcajnuhafaza edilmesi lâzım geldiğini, aksi takdirde keyfi muameleye yol açılacağını söylemiş ve demiştir ki:
(— Eğer 5000 veya 2000 dönümden fazlası alınarak köylüler tatmin edi-lemlyecekse — kİ bunu zannetmiyorum — bu hadler indirilsin amma, bu indirmeden sonra 4000 e mi, 3000 e mİ, neye İndirilecekse, bundan sonra artık toprak sahibi tıpkı arsa sahibi, hisse sahibi, şu ve bu sahibi gibi malının sahibi olsun, ondan sonra artık toprak mülkiyeti de her hangi bir mülkiyet kadar mukaddes olsun, saygı görsün.
Apartmanlar, şehir servetleri, büyük arsalar mevzuubahls olmaz mı? Şu veya bu şekildeki servetler mav-zuubahls olmaz mı? Muhtekirin, vurguncunun ve sairenln parası rahat rahat elinde kalırken bilmem 2000 dönümden aşağıya dahi sahibinin elindeki toprak alınırsa, bu vicdanları tahriş etmez mİ? İçimizde bir haksızlık hissi uyanmaz mı?
Büyük emlâk ve apartman sahipleri tarafından susturulan zavallılar yok mudur? Bu harb zamanına mahsus olmak üzere bir kira tahdidi konmuştur. Fakat kiracılar çok defa hava parası ve saire şeklinde bilinenden çok fazla ölçüde kemirilmektedir. Aynen tatbik edilse dahi muvakkat bir kanundur. Bunlar İçin neye aynı şeyi söylemiyoruz. Fabrika sahipleri tarafından susturulan amele için aynı samimî vo aynı heyecanlı belflgat-ler sarfedllemez mİ? Bunları asrfet-mek İçin zihin yormağa lüzum yoktur. Avrupa sosyalist edebiyatından cins cins örnekler vardır.»
Konuşmalar sırasında Atatürkün La-mlnln de geçtiğini hatırlatan hatip, Ebedi Şefin müphemlyetten hoşlanmadığını, iç ve dış siyasada açık ve
sarih durumlar aradığım söylemiş ve demiştir kİ:
■r— Benim İçin inandığım şudur kİ Atatürkün kabul edeceği Toprak kanunu sayın Şevket Raşit Hattboğlu-nun 7-8 sene evvel hazırladığı ve parçalan burada okunan rapora uygun olan tasarısı İse, mâkul olarak Atatürkün kabul edebileceği odur. Bu yurt İçin daha uzun seneler kâfi gelebilir. Bizim nüfus kesafetimiz 50 - 60 olduğu vakit istediğimiz gibi o kanunu değiştirebiliriz. Fakat bugün için bu kadar cezri harekete ve bu kadar İleriye gitmeğe lüzum yoktur.»
Hikmet Bayur, bu düşüncelere uygun olarak maddenin yeniden gözden geçirilmesi için bir takrir hazırladığını söyllyerek takriri Başkanlığa vermiştir.
Emin Erişirgil’in sözleri
Hikmet Bayur'dan sonra Emin Erl-şlrgil kürsüye çıkmıştır. Emin Erlşlr-gil. Hikmet Bayuru dinledikten sonra bu maddeye karşı konuşan arkadaşlarında şu üç endişenin bulunduğunu hatırlatmış, bunların, kanunun cez-rlllğl, müphemUğl ve hududunun muayyen olmaması noktaları olduğunu söylemiş, bunlara cevap vermiştir. Hatip demiştir kî:
«— Bir kere bu maddenin hududu yoktur, deniliyor. Zannederim kl bu anlayış farkından İleri geliyor. 15 ve 10 ncı maddelerde orta çlfçillğln bırakılacağı gayet sarih olarak yazılmıştır. Demokrasiye şeklen bağlı olanların ruhan daha çok bağlı olmaları icabeder.»
Lûtfi Ülkümen’in sözleri
Bundan sonra Lfitfl Ülkllmen (Mardin) söz almış, takririn aleyhinde konuşmuştur, Hatip demiştir ki:
— Tarım Bakanlığının müsaadeslle yayınlanmış lılr istatistiğe göre, memleketimizde 2.5 milyon çlfçl ailesinden takriben yüzde beş İlâ yedisi-topraksızdır ve ortakçılıkla geçinmektedir. Sayıları aşağı yukarı 125 -150i tjiEi aııe arasındadır. Bunlar büyük ve orta işletmelerde asırlarca çalışarak toprak sahibi olamıyan ve bizim İçin daima bir ıstırap kaynağı olan ortaklardır. Kanaatime göre, bir İnkılâp hamlestle bertaraf edebileceğimiz ve 2 - 3 senede yurdun her tarafında birden hallini Istlyeceğlmlz müzmin olan dert ve mesele budur.
Sadece toprak vermekla vatandaşın ıstırabı dindirilemez. Onlara ziraat âlet ve vasıtaları lâzımdır. Bu 150
(Arkası salılfe 2, sütun 3 de)
San Francisco 8 (R.) — san Fran-clsco'dan bildirildiğine göre, Birleşmiş milletler teşkilâtı nezdlndekl Amerikan murahhas heyeti dlln konferansın dağılacağı ve yeni dünya ml-sakı tasvlbedlldlkten sonra Birleşmiş milletler teşkilâtının resmen İşe başlı ya cağı tarih arasındaki müddet zarfında faaliyette bulunmak üzere muvakkat bir komisyonun kurulması hakkında bir plân müzakere etmiştir.
Haber verildiğine göre. Amerikan murahhas heyeti bu hususta yapılan teklifi büyük hatlarlle tasvlbetmlştlr. Bu teklif, çok yalan bir zamanda konferansın idare komisyonuna sunulacaktır.
Bu teklife göre, komisyon bilfiil Birleşmiş milletler teşkilâtının hiçbir vazifesini görmlyecek, fakat teşkilât âzalarının toplanması için tedbirler alacak ve bizzat Birleşmiş milletler teşkilâtının çalışması İçin başka plânlar hazırlıyacaktır.
Londra 5 (R.) — Ban Franclsco’da Veto meslesl hâlâ halledilmemiş bulunmaktadır. Pazar akşamı toplanan beş büyilk devlet delegeleri hal çaresi bulunamamış olan 17 noktayı tetkik etmekle İktifa etmişlerdir.
Sovyet delegelerinin Moskova İle görüşmeden hiçbir karar verememekte olmaları konferansın işini uzatmaktadır.
M. Churchill’in seçim nutku
Sosyalizm fikrine şiddetle hücum etti
Londra 8 (R.) — M. Churchlll Muhafazakâr Parti Başkanı sıfatllç dün akşam Londra radyosunda İlk seçim nutkunu söylemiştir. Başkan demiştir kl:
— Diğer muhalif partilerin rızala-rile. Uzak Doğu’da düşman yenllinct-ye kadar milli birlik hükümetinin İş başında kalacağını ümldedtyorum. Liberallerin, bilhassa İşçi partisinin ısrarı üzerine yen! seçim yapılması lâzım geldi.
Bilhassa Liberal partinin takındı# tavra teessüf ederim, çünkü bu parti ile hükümet arasındaki ayrılık, hükümet İle Sosyalist partisi arasındaki ayrılık kadar büyük değildi.
İşçi partisinin sosyalist politikası hürriyet hakkında İngiliz düşüncel»-; rine aykırıdır. Sosyalizm ferdi teşebbüsü körleştirir. Siyasi polis olmadan hiç bir sosyalist sistem kurulamaz. Sosyalizm devlet kuvvetini llâhlaştı-rır, totaliter rejime, Gcstapoya götürür. Sosyalizmi terviç edenlerden veya onlara rey verenlerden bir çoğu bu fikir karşısında dehşet duyacaktır.»
Yafa 8 (R.) — Suriye ve Lübnan’da sükûn vardır. Beyrut'ta grev bitmiş, dükkânlar açılmıştır. Şam’da kışlalarından kaçan İki Senegalll asker halk tarafından linç edilmiştir. Verilen emir hilâfına sokağa çıkan bir Fransız subayı da aynı akıbete uğramıştır. Bir kaç Fransız tankı ve 20 kadar taşıt İngiliz kuvvetlerinin himayesinde şehirden çıkarken genç Suriyeliler aleyhinde tezahüratta bulunmuşlardır.
Soıı haberlere göre Hama, Humus ve Halep’teki hâdiselerde 78 kişi ölmüş. 200 kişi - yaralanmıştır. Ürdün Başbakanının kardeşL ve Şam mümessili yolda yaralanmışlardır.
Şanı 5 (A.A.) — Suriye Cumhur
Başkanı Şükrü Kuvatll, bugün yaptığı bir demeçte, Fransa'nın Suriye ve Lübnan’daki temsilcileri General Beynet İle Suriye’deki Fransız başkomutanı General Roget’nln harb suçluları İle aynı esas üzerinden sorgıı-landırılmalarını İstemiştir.
Ol. Roget vazifesinden azledilmiş, Fransa'ya gitmek üzere Şam’dan hareket etmiştir.
Arap birliği konseyi
Londra 5 (R.) — Arab Birliği konseyi dün Kahire’de toplanmış, Suriye ve Lübnan meselelerini görüşmüştür. Toplantıyı Suriye Başbakanı Nukraşl paşa açmıştır. Mısır Başbakanı Orta
Şarkta sükûn ve huzurun hüküm sürmesi lüzumundan bahsetmiş ve İngiltere hükümetini son müdahalesinden dolayı övmüştür. Başbakan Amerika’ tıln ve Sovyetler Birliğinin hareketlerinden de takdirle bahsetrtttştlr. Nukraşl paşa demiştir kİ: «Görülüyor kl büyük devletler bundan sonra milletler arası anlaşmazlıkların hallinde kuvvet kullanımaması esasını kabul etmişlerdir.»
Bundan sonra Kıral Faruk'un kongreye gönderdiği mesaj okunmuştur. Mısır Kıralı mesajında kongreye tebrik ve temennilerini bildirdikten sonra Arap Birliği gayesinin ehemmiyetinden bahsetmekte bu mücadeleden Arap memleketlerinin başı yukarıda çıkacağını kaydetmektedir. Kıral: «Biz Suriye ve Lübnan’ın tam istiklâle kavuşması, bu memleketlerde nizam, hakkaniyet ve barışın hüküm sürmesi İçin uğraşacağız. Birliğin kuvvetli olması âzalarının ayrı ayrı kuvvetli olmalarına bağlıdır.» demektedir.
Kıral mesajını müteakip bütün delegeler söz almışlardır. Suriye Meclisi reisi Sadullah Cablrl demiştir kl: «Suriye şehir ve kasabaları hakkaniyetle haksızlık arasında mücadeleye sahne olmuşlardır. Britanya’nın müdahalesine teşekkür ederiz. Bu sureti»
(Arkan sahife 2, sütun 1 de)
DİKKATLERİ
Hasta eden yoğurtlar
Yoğurt sıhhat ve âfiyet veren bir Tllrk İcadı olmakla bütün dünyada meşhurdur. Fakat bu senenin ekser, yoğurtlan öyle yağsız, öyle eczalı kİ hazım cihazını hasta ediyor,
Araba kontrolü o kadar güç mü? Yapıldıktan yerler malûm) toptan satıldıktan yerler malûm,
■" . 11
Dostluğa dair
Yazan: A. ADNAN - AD1VAR Yarınki Akşam'da
Günler Geçerken
Ne olsa, nasıl olsa sevilir
Çocukta vatan sevgisini pekleştirmek için o vatanın maddi varlığını teşkil eden toprak kısmını olduğundan fazla övmek, baştan başa yeşil bir cennete, bir masal âlemine benzetmek, lıer İş bitmiş, ne yapılacaksa yapılmış gibi göstermek şart mıdır? Çocuklara mahsus yayına, hattâ okul kitaplarındaki şiirlere göz gezdirince iıem tabiat, hem imar bakımından kusursuz, eksiksiz bir yurtta yaşadığımız fikrine kapılıyoruz. Yeşil Bursa dan, Zümrüt Yalovadan, akar sular kenarındaki yosun renkli köylerden, iklim güzelliğinden, toprak bereketinden, başarılmış, âdeta sona ermiş işlerden bahseden yazılarla çocuğu dört başı mamur, çalışmağa artık lüzum kalmamış bir vatanda rahat bir ömür geçirmeğe, çubuğunu yakıp keyif sürmeğe, yani hayal sukutuna hazırlamış olmuyor muyuz?
Vatan — aslında maddi kısmından güzel, ileri olduğu için değil — vatan olduğu İçin vo her türlü zorlukları yenerek güzel-leştiriieceğl için serilir. Yukarıda tarifi geçen vatanı, vatansız yahut vatan hissi btılunmıyan da sever. Finlandiya, Kanada, İz-landa gibi tabiatiıı çeşitli zulmüne uğramış bölgelerde vatan sevgisi en yumuşak iklimli, en feyizli ve mamur nıemleketlerdekin-den eksik midir? Fazladır, diyebiliriz, Tabiate karşı koyarak şenlendirilen bir vatanı sevmekte ayrı bîr zevk ve onur payı bile vardır.
Çocuğumuza «Bizim yurdumuzda iklimce pek mükemmel kısımlar olduğu gibi geniş bozlarlar, çetin dağlar, yazın fazla sıcak, kışın fazla soğuk yerler de yok değildir. Arasıra kuraklık olur, çaylar taşar; henüz madenlerimizi dilediğimiz gibi işletmeğe, sulama işlerin! bitirmeğe, demir yollarımızı geliştirmeğe, ırmaklarımızı nakil vasıtaları haline getirmeğe vakit bulamadık. Bunları sen başaracaksın, vatan seni bunları tamamlaman için yetiştiriyor» diye hakikati öğretmek vatan sevgisini azaltmaz, kendisini kemale erdirmek şerefini verdiği için o vatanı daha derin bir alâka ile sevdirir.
Refik Halid Karay
Sahile 2
AKŞAM
5 Haziran 1945
SÖZÜN GELİŞİ--------------------------------------
Neler yapmamız lâzım?
Harb içmde yollar kapalı kaldığı müddetçe en değersiz saydığımız şeylerin sıkıntısını çektik. Bir aralık topluiğnemiz kalmadı. Çivi bulamadık. Kahve fincanı dalıi yapamadığımızı öğrendik. Bir kâğıt fabrikamız olduğu halde kağıtsız kalmak tehlikelerine düştük. Peynirlerimizi, yağlarımızı koyacak tenekeyi bulmakta güçlüklere uğradık, pencere caını piyasadan çekildi. Temek tabağı, hattâ nıaşraba aradık. Elektrik kordonu yoktu, ampul hâlâ bulamıyoruz. En basit ilâçlar dışardan vapur gelirse vardır. Düğme ithal malıdır, jiletler daima yabancı markalar taşıyor. Diş fırçası yapamıyoruz, tarak yapamıyoruz. Bir anda akla gelmeyen nicg. gündelik ihtiyaç maddeleri, hem de sanayiin en basit şubelerine mensup, fakat her an bulunması gereken malaları dışardan bekliyoruz.
İhtiyaç baş gösterince bunlardan bir kısmını yapmaya savaştık. Taş devri örneklerine pek benzeyen tabaklar, fincanlar piyasaya çıktı. Halbuki gazetelerde dün çıkan bir haber Bulgarİs-tana balmumu verip tabak alacağımızı bildiriyordu. Niçin tabak, fincan yapamaz olalım? Demirimiz varken neden çivisiz kaldık; manda! getirtmeye çalıştık? Kıl bizde bulunurken nasıl oluyor da diş fırçası yapamıyoruz Halbuki bu ma taun iptidai maddesine sahip olmıyan memleketler akla gelmeyen şeylerden diş fırçası yaptılar. Ampul biz de yapabilirmişiz aına harb bitti, hâlâ bir ampul fabrikamız yok.
Bütün bu gündelik ihtiyaç maddelerini elde edebilmek İçin Jıarb boyunca, en değerli iptidaî maddelerimizi boğazımızdan kesip dışarı göndererek onlarla değişmek zorunda kaldık. En olmaz şeylerin sıkıntısını çektik; gözlerimiz yollarda bekledik durduk.
Küçük ve büyük sanayiin icabeti irdiği bir çok iptidaî maddeler memleketimizde bulunduğuna göre sanayileşmeği istemekten daha tabiî bir arzu olamaz. Fakat programımla, yapılması en kolay ve iğne gibi, düğme gibi, diş fırçası gibi, ampul gibi, çanak çömlek, çivi, tarak gibi en geniş ölçüde kullanılan ufak tefek maddelerden başlamak üzere gerçekleştirme yoluna girmemiz zaruridir. Araştırmaya lüzum yok, İkinci Dünya harbi nelere muhtaç olduğumuzu tekrar tekrar göstermiştir.
Şevket Rado
Şam’da 2 Senegalli ve 1 Fransız zabiti linçedildi
(Baş tarafı 1 inci sahifede) kan dökülmesine, soygunculuk ve yağmaya nihayet verilmiştir.»
Diğer delegeler Suriye ve Lübnan’ı destek] iveceklerini bildirmişlerdir.
Lübnan Başbakanı da Suriye Başbakanı gibi beyanatta bulunmuştur. Bundan sonra gizli bir celse akdedilmiş. Suriye ve Lübnan’dan gelen raporlar dinlenmiştir. Bugün öğleden sonra yeni bir toplantı yapılacaktır.
Fransız kabinesi de Gaulle’e muarız
Londra 5 (R.) — GI. de Gaulle dün İngiliz, Amerikan, Sovyet elçilerini kabul etmiştir. Nevyork radyosuna göre General Amerika hükümetinin hakemliğini İstemiştir. Paris’ken alman haberlere göre Fransız kabinesi Generalin Suriye ve Lübnan politikasına muarızdır.
M. ChurchllTİn bugün Avam Kamarasında Suriye hakkında demeçte bulunacağı zannediliyor.
Fransızlara karşı galeyan
Şam 4 — Fransızlara karşı gösterilen husumet ve galeyan saatten saate artmaktadır. Suriyeliler, şimdi Fransız olan her şeye karşı boykotaj yapmağa karar Ermişlerdir. Üniversite talebeleri, bundan sonra Fransız mekteplerine gltmlyeceklerinl söylemektedirler.
Hint Müslüman birliği başkanınm demeci
Yeril Delhi 4 (AA.) — Bütün Hindistan Müslüman birliği başkanı Ma Cinnah, Yakın Şark hakkında yaptığı bir demeçte şunları söylemiştir:
«Ingiltere ve Birleşik Amerika’nın müdahalesi İyi olmuştur. Fakat bu, kâfi değildir. Yüz milyon Müslüman, General de Gaulle İle mesai arkadaşlarının gayri insani hart ketleri karşısında derin bir teessür duymuştur. Derhal resmi bir garanti verilmediği takdirde sadece Orta Şark ve Müslüman Hindistan değil, fakat, bütün Müslümanlık dünyası ayaklanacaktır.
Suriye ve Lübnan’ın bir ithamı
Nevyork 4 (A.A.) — Suriye ve Lübnan Balkanlarının birlikte yayınladıkları bir beyannamede Fransa, ödünç verme ve kiralama kanunu gereğince Amerika tarafından gönderilmiş olan malzemeyi son Suriye savaşlarında kullanmış olmakla İtham edilmektedir. Bu, General do Gaulle’ ün, Fransızların Suriye'de ödünç verme ve kiralama kanunu gereğince kendilerine gönderilmiş olan hiç bir malzemeyi kullanmadıklarına dair dün Paris’te yaptığı beyanata tezad teşkil etmektedir.
Uzak Doğu muharebesi
Borneo adasına asker çıkarıldı
Londra 3 (R.) — Tokyo radyosunun bildirdiğine göre Müttefik kuvvetler Borneo adasının İstilâsına başlamışlardır. Bu radyoya göre Müttefik kıtalar İngiliz kuzey Borneo'sunun başkenti Sandakar'a hücum ediyorlar. Bu şehir Tarakan odasuıdan 300 kilometre mesafededir. Tarakan’da Müttefikler esasen yerleşmişlerdir.
Çin kuvvetleri Fûrmce adasının karşısındaki Çin sahillerinde 160 kilometrelik bir kısmı İşgal etmişlerdir.
Okimava adasının başkenti Naha' nın kuzeyine Müttefikler yeniden asker çıkarmışlardır. Naha yarımadasının yansı Müttefiklerin elindedir. Oklnava açıklarında Japon İntihar uçakları Amerikan gemilerine saldır-Duşlardır. Son günlerde bunlardan 48 tane düşürülmüştür. 2 Amerikan muhribi batmıştır. İnsanca kayıp vardır.
Kobe bombardıman edildi
Londra 5 (R.) — 450 üstün uçan kale bu sabahın erken saatlerinde Japonya'nın Kobe şehrine akın yapmış, 3000 ten yangın bombası atmıştır. Kobe Japonya’nın İkinci büyük limanı ve büyük bir sanayi şehridir. Bundan evvel buraya daha İki atan yapılmıştı.
(Baş tarafı 1 nci sahihle) milyon lira gibi büyük bir yekûn tutar. 35 milyon lira donatım masrafı do ödememiz lâzımdır. Bu işi ikiye ayırsak dalıa faydalı bir hizmet,görmüş oluruz.
Memleketimizde sanayiin İnkişafına kadar ziraatçı olarak daha bir müddet yaşamak zorundayız. Ferdi yaşama ve milli kalkınma hızını Iıcp bu toprak kalkınmasında göreceğiz. Yurdun sermaye varlıklarının bu mesleğe akışını teşvik edeceğiz. Bu mesleğin insanların İstidadını takviye edici mahiyette olması lâzımdır. Yurdumuzda refahı temin ve çlfçiyi topraklandırma dâvası ne kadar gaye İse gene yurdumuzun diğer bütün meselelerini de onunla telif etmek bu derece ehemmiyetli ve büyük bir vazifedir.»
Bundan sonra birçok hatipler söz almışlardır. Bu arada Recep Peker, 17 nci maddenin değiştirilmesine taraftar olduğunu söylemiş ve: -Her şeyi konuşmalıyız, Adnan Menderes'in yaptığı hatayı Alâeddin Tirl-doğlu da yapmıştır.» demiştir. Bu sırada Alâeddin Tlrldoğlıı yerinden kalkarak: «Bana ders vermeğe hakkı yoktur, Meclis bu sözlere lâzım gelen cevabı verecektir» demiştir. Bu sırada Mecliste bazı hareketler görüldüğünden, Alâeddin Tlrldoğlıı yerinden kalkarak Meclisi terketmiştlr. Recep Peker sözüne devamla demiştir kİ;
(— Müteessir olduğum cihet, çalışan arkadaşları baltalamak İsnadıdır. Onlara suiniyet İsnadıdır. Toprak işi hayat işidir. Toprak meselesi rejim dâvası olmaktan çıkmıştır. Burada her şeyi açık konuşmalıyız. Hikmet Bayur arkadaşımız da yanılıyor. Arsalardan ve diğer mülkiyet haklarından bahsettiler. Toprak kanunu ve toprak mülkiyeti böyle meselelerle alâkadar değildir. (Alkışlar).
Tarım Bakanının sözleri
Bazı hatipler söz söyledikten sonra Tarım Bakanı Şevket Raşlt Hatlboğlu Jcürsüye çıkmış ve şu demeçte bulunmuştur,
— Birçok arkadaşlara cevap vermek hakkımdır. Müphem kalan noktalan aydınlatmak, milletin efkârını tatmin etmek vazifemdir. Acınan Menderes arkadaşımız bana bir Tapor atfetti.
Mesele matbuata aksetmiştir. Hikmet Bayur da böyle bir rapordan bahsetti. Bu rapor 1035 te İç Bakanlığının hazırladığı İskân ve Toprak kanuniyle alâkalı bir rapordu. Bu rapor benim değildir. Onu benim de dahil olduğum beş kişilik bir komisyon hazırlamıştır. O zaman bir icra memuru idim. Mesuliyet adamı değildim. Bu raporda İşletme şekilleri tâyin etmedik. Yalnız büyük, orta ve küçük İşletmeler var, dedik ve bunu komisyon demiştir. Fikirlerimde on yıldanberl bir tekâmül olabilir. Bu benim hakkımdır. Bugünkü Toprak kanununun ruhunu yüksek heyetinizin vicdanından aldım. Vaktiyle bazı fikirde bulundum. Bunu kabul ediyorum. şimdi de başka fikirdeyim. Bunlarda tezat vardır, bunu da kabul ediyorum. Fakat on yıldanberl memlekette birçok değişikliklerin olduğunu kabul etmek lâzımdır. Adnan Menderes vaktiyle Serbes Fırkada İdi ve o zaman hararetli makaleler yazmıştı. şimdi aramızdadır. Demek kİ fikir değiştirmek kabilmiş. Toprak dâvası hakkında beş kanun hazırlanmış ve memleket seyirler taklbetmlş-tir. Bu kanunu Cumhuriyet Halk Partisinin hârikalarından biri olarak kabul ediyorum. Orta İşletmeyi ben memleket için zararlı görürüm. Fakat memleketin bütün ziraatım yalnız orta işletmeye yükletmek doğru olmaz, öyle yerler olacaktır kİ sahibine esas olarak 360 dönüm ve 3 misil olarak da 900 dönüm vereceğiz. Öyle! yerler vardır kİ sahibine esas olarak 500 ve neticede üç misil olarak 1500 dönüm vereceğiz. Bazı arkadaşlar, bu arada Emin Sazak arkadaşımız «Düzen bozulacaktır» dedi. Şunu da söy-llyeylm kİ, ortakçılık Türkiye çlfçlll-ğlnln kaprisidir. (Doğru sesleri). Bir takım yerlerde yıllardanbcri oturan, boğuşa boğuşa oturan ve çalışan İnsanlarla dolu 60, 100 hanelik birçok köyler vardır. Kanunun gerçek inkılâp yapacak maddesi 17 nci maddedir. Bize târlz yapan arkadaşlar bize müteşekkir olacaklardır. Milletler köylü tabakasını geniş kurmak mecburiyetindedirler. Türk milleti demokrasiyi hayatının içinde yerleşmiş görmek isterse, yaşamaları başkalarına bağlı olan İnsanların hayatını temin etmelidir. Hikmet Bayur'un sualine geliyorum. Hikmet Bayur tarihçidir, Milletlerin tarihinde başka mevzulara geçllmekslzln dalma zirai reformlar yapılmıştır. Milletler toprak meselelerine dalma İstisnai ehemmiyet vermişlerdir. Kanunun komisyona hükümetten eksik geldiği söylendi. Arkadaşlar, teşkilât kanunu yapılıyor, hazırdır. Birkaç güne kadar gelecektir. Finansman da bu kanunun İçine girmiştir. Fa21a İzahat verebilirim. (Kâfi sesleri, şiddetli alkışlar).
Başbakan kürsüde
Başbakan şiikrü Saraçoğlu kürsüye geldi:
— Konuşmakta olduğumuz Toprak kanunu, esaslı bir İnkılâp kanunudur. Böyle bir kanunun müzakeresi gürültüsüz olamazdı. Buna kaniim. Kaniim kİ tatbikatı da böyle olacaktır. Fakat İktidar mevkiinde tuttuğunuz hükümet bu güçlükleri yenmeğe çalışacaktır. Adnan Menderes arkadaşımız tarafından okunan uzun nutukta bazı kusurlar ortaya döküklü. Onun yaz-j
Eski Kıral Kar ol Fran-saya gelmek istiyor
Londra 5 (R.) Brltish United Press’e göre eski Romanya Kıralı Karol ile Madam Lupesco Fransa’da yaşamak lç!n İzin istemişlerdir. Fransa hükümeti henüz bu mürcaate cevap vermemiştir.
Yunanistamn bir kararı
Londra 5 (R.) — Yunan hükümeti düşman memleketler tebaasını Yunanistan'dan çıkarmağa karar vermiştir.
İki kadın arasında kavga 8111vrlkapıda Alaylmamı sokağında oturan Münevver ve Azize isimlerin-ki İki kadın, kıskançlık meselesinden dûn akşam blriblrlerlle kavga etmişler, mücadele esnasında pencerenin önüne kadar gelmiş olan iki kadından Azize, Münevveri kucakladığı gibi pencereden bahçeye atmıştır. Muhtelif yerlerinden yaralanan kadın hastaneye kaldırılmış, Azize yakalanarak hakkında kanun! takibata girişilmiştir.
Toprak kanunu tasarısı
Mareşal Tito’ya bir hücum
îsviçredeki Yugoslav millî demokrat komi* tesinin beyannamesi
Cenevre 4 (A.AJ — Anadolu ajansının özel muhabiri bildiriyor: Îsviçredeki Yugoslav milli demokrat kamitesi. memleketteki vaziyeti inceledikten sonra, mareşal Tito’nun iktidar mevkiinde kalışının, Yugoslavya İçin, halk tarafından kabul edilemi-yecek ve Balkanlarda Orta Avru. pa barışı için tehlike teşkil eden bir rejim ifade etmekte olduğunu bildirmiştir
Komite, memlekette dahili harbin Müttefikler arası bir silâhlı ihtilâfla neticeleneceğini ilâve etmekte ve bütün siyasî partilerin, Yal ta kararlan gereğince, iştiraklerini temin etmelerini ef-kân yatıştırmak ve naipleri vazifelerinden uzaklaştrabilmek için Kıralı davet ve Almanyadan kurtarılmış olpp Müttefik dâvasına hizmet etmeğe hazır bulunan Yugoslavları himaye etmelerini Müttefiklerden istemektedir.»
Tito’nun yeni bir nutku
Londra 4 (A.A.) — Mareşal
Tito, söylediği bir nutukta Ka-rentia hakkmdaki Yugoslav taleplerini yeniden teyidetmlş ve şöyle demiştir:
«Karentia’yı biz kurtardık. Milletler arası durum, bizi bu bölgeden çekilmek zorunda bıraktı. Fakat Karen ti a bizimdir ve onun | için çarpışacağız.»
Türk Hava Kurumu kurultayı
Ankara 4 — Türk Hava kurumu-nıın dokuzuncu kurultayı bugün saat onda toplanmıştır. Başbakan Şükrü Saraçoğlu kurultayı açtıktan sonra yerini meclis başkanına terketmiş-tlr. Komisyonlar jynlclıktan sonra büyüklere saygı ve bağlılık duyguları sunulmasına karar verilmiş, toplantı 8 hazirana bırakılmıştır.
Yunanlılar zeytinyağı ve sabun vermek istiyorlar
tamir 5 (Akşam) — Şehrimiz gazetelerinin yazdığına göre Yunan adalarından piyasamıza zeytinyağı ve sabun satışı İçin bazı teklifler vuku bulmuştur. Bu teklifler sabun İzmir’e teslim 105, İki asitli zeytinyağı 112 kuruş üzerind endir. Buna mukabil memleketimizden kasaplık küçük baş hayvan Ve merkep İstenmektedir. Bazı Türk tacirlerine yapılan bu müra-caatler tetkik ediliyor.
Çok miktarda makara geldi
Ankara 5 (Telefonla) — İthalâtçılarımız tarafından İngiltere'ye sipariş edilen mühim miktarda makara yurdumuza gelmiştir. Çeşitli İthalâtçılara gelmiş (V'klş makaralarının sayısı dört milyon altmış üç bin elli alta, nakış İpliklerinin sayısı bir milyon on bin altı yüz dörttür. Bu mallar Ticaret Bakanulığından verilecek emre göre dağıtılacaktır.
Türk - İsviçre ticaret anlaşması
Ankara 5 (Telefonla) — Türk -İsviçre ticaret anlaşması b!r eylüle kadar üç ay müddetle uzatılmıştır. Yeni bir anlaşma yapılması atrafındâ temaslara devam olunmaktadır.
Zeytin mahsulü iyi
Ankara 5 (Telefonla) —- İzmir’den bildirildiğine göre zeytin ağaçlarına bu yıl şiddetli sıcakların az zararı olmuştur. Mahsul durumu iyidir.
Yeni Ticaret Bakanı Toprako fişte
Ankara 5 (Telefonla) — Yeni Ticaret Hakanımız B. Ralf Karadeniz dün öğleden sonra Toprak mahsulleri ofisi umum müdürlüğüne giderek İncelemelerde bulunmuştur.
Şüpheli bir ölüm
Kadıköyde oturan ve Marmara sineması müdürü olan B, Ratıp dün yediği peynir ve domatesi müteakip zehirlenme alâiml gös-termiş, tedavi edilmek üzere derhal Numune hastanesine kaldı-nlmışsa da bir müdet sonra ÖL-müştür. B. Ratlb’in ailesi Kadı-köy* savcılığına müracaat ederek bu ölüm üzerinde tahkikat yapıb masını istemişler, savcı yardımcısı B. Nedim Evliya tahkikata el koymuştur.
Adliye doktoru B, Hâşlm bugün cesedi muayene edecek ve vereceği rapor soruşturmalara bir veçhe tâyin edecektir.
dığına göre, haftadan haftaya fikir değiştiren hükümet, Başbakan ve üç yüz küsur arkadaşa dil uzatan bahsi vardır. Değişen her hükümet, her Vekil, toprak dâvasının arkasından koşmuştur. Ve nihayet böyle bir kanun Meclise getirilmiştir. Bunu başarırken az hata yapmağa çalıştık. Cemiyeti Akvama bize bir rapor verebilir misiniz? dedik.
Cemiyet çalışması, 13 memlekette yapılan İşleri anlatan bir rapor verdi. Bu raporla beraber gene hazırlıklar bir kanun haline gelmeğe başladı. Bu rapor bütün millet vekillerine ve alâkadarlara dağıtıldı. Nihayet kanun hazırlandı. Meclise geldi. Bu kanunu köylüye döviz olarak vermek için hep çalıştık. Komisyon âzalarile üç ay geceli gündüzlü çalıştık. Birçok çatışmalar oldu. Ben memleketin hayrına bulduğum bütün noktalan kabul ettim. Tarım Bakanı arkadaşım beni 1 vaziyetten haberdar etti. Öğrendim kİ arkadaşımla komisyon arasında bazı ihtilâflar vardır. Komisyona gittim. Beni dinleyin, dedim. Bütün arkadaşlar beni dlnllyeceklerinl söylediler. Fakat Adnan Menderes bunun usule muvafık olmadığını. Başbakanın konuşmağa hakkı olmadığını söyledi ve dedi kİ: ( Hükümet namına konuşması ilçln bir vesika İle gelmesi lâzımdır. Nihayet arkadaşlar, komisyon âzası Başvekillerini dinlemek lûtfunda bulundular. Ben dâvanın küçük bir madde İle halledilebileceğini söyledim ve dedim kİ: Ben bu toprağı olmıyanlara toprak vermek istiyorum, İster hükümetin, İster Evkafın, İster şahsın olsun. Bana sordular: Ameleye verecek misin? şayet o ameleler o civarda oturuyorlarsa memnuniyetle; dedim. Encümen maddenin yazılmasını emretti ve dedi kİ:
1 — Asgari 50 dönüm olacak ve İcabında bırakılan miktarın üç misline kadar verilecektir.
2 — İki misil bedel yerine üç misil bedel.
3 — Orada çalışan amelelere toprak vermeğe karar verdik.
Encümen heyeti umumlyeslne gittik. Orada çalıştık. Yerleşmiş ameleye toprak vermeği kabul ettik. Yakında toprak varsa o verilir, uzaktakinden evvel verilir, dedik. Blriblrîmizi tebrik ettik. Kahveler İçtik. Fakat neşeler bir hafta sürdü. Bir hafta sonra yedi kişi Başbakanlığa geldi. Adnan Menderesle Emin Sazak bunlar arasında İdi. Hepsi ayrı ayrı şeyler İstiyordu. Bunları kabul edersek Toprak kanunu kalmaz, dedim.
Adnan Menderes, yerleşmiş ameleye toprak verilmemesi İçin çok çalıştı. Emin Sazak, bu kanunun portresini anlıyamamıştı. O gün Emin Bey: «Eyvah yandık!» dedi. Hep beraber Karplçe gittlk.Yemek yedik Anlaşılan şey şu İdi: Toprak, çlfçl olsun, amele olsun verilecek. Aradan birkaç gün geçti. Koridorlarda bir takım hareketler gördüm. Sonra anladım kİ «yerleşmiş» kelimesinde birçok mâna lar var. Bir çlfltğln İçinde bir köy varsa onlara toprak vermek İmkânı yoktur. Encümende konuşurken edindiğimiz kanaat bu köylülere toprak vermekti. Hukukçu arkadaşların yardımı İle her türlü müşkülât ve uzatmaları, suiistimali önllyecek bir madde yazmağa karar verdik. Takrirdeki hükümler maddeyi tamamlamaktadır ve her türlü suiistimale mâni olacak mahiyettedir.
Şimdi arkadaşımızın haftadan haftaya fikir değiştiren, sözünde durrm-yan Başbakanına gelelim. Ben size olanı anlattım. Adnan Menderes encümende ve sözcü olarak çalışmıştır. Adnan Menderes maddenin birkaç fıkrası müstesna, kanunla mutabıkım, dedi. Ben de o fıkrayı biz müdafaa ederiz, dedim. O zaman Adnan Menderes mazbatayı yaadı. Buradan konuştu. Okudu. Mazbata okunacak olursa Adnan Menderesin itirazı bir fıkrada değil, birçok yerlerdedir. Tarım Bakanı arkadaşımın dediği gibi, fikir değiştirmek suç değildir. Sonra da susturma bahaneslle elde edilen neticeden bahsetti. Ümldederlm ki arkadaş bir fırsatta bunu tamir edecektir. Ekseriyete dil uzatmak doğru değildir, tkl arkadaş, yaptığımızın bolşevizm ve komünizm olduğunu söy lediler. Diğer bir arkadaş da bunun nazizm olduğunu söyledi. Bu da gösteriyor ki yaptığımız şey iyidir. Arkadaşlar, bu kanunda Tilrk kokusu vardır. (Alkışlar). Hikmet Bayur arkadaşımız İki senedir hükümete hücum etmekten zevk alıyor «Hükümetin cevabı ne kadar zayıftır» dedi.
Hikmet Bayur, yerinden:
— Toprak Ofisi ve Tütün Limited şirketi işleri hakkında verilen cevapların zayıf olduğunu söyledim.
Başbakan devamla:
— Hikmet Bayur diyor kİ, bu kanun suiistimallere yol verecektir. Müsaadenizle diyeceğim kİ, Hikmet Bayur kürsüde haysiyetile konuşmalıdır. Karşısındaki İnsanların da şerefli İnsanlar olduğunu bilmelidir. (Alkışlar).
Bundan sonra Hikmet Bayur ve Lfltfl Ülkümen'ln 17 nci maddenin tâdili takrirleri sıraslle reye konuldu, reddedildi.
Sonra Alâeddin Tlrldoğlıı ve 324 arkadaşının teklifine sıra geldi. Başkan:
— Komisyon sözcüsü ve hükümet bunu kabul ediyorlar. Şimdi bu takriri okuyacağım ve reye koyacağım, dedi.
17 nel maddenin tâdili takriri okundu, reye kondu ve kabul edildi.
Birleşmiş milletler
Moskova radyosu bütün meselelerin halledileceğini söylüyor
New-York 4 CR) — Moskova radyosu Birleşmiş milletler arasında halli İmkânsız ihtilâflar mevcut olduğuna dair yayımlanan nazariyeleri reddederek harb esnasında müttefikler arasında kurulan sağlam birliğin bütün sulh meselelerinin halline İmkân vereceğini söylemiştir.
Moskova radyosu bu hususta şunları İlâve etmiştir:
«Birbirinden o kadar uzak ve büsbütün başka şartlar İçinde yaşıyan milletlerin zaferi kazanmak için elzem olan birliği sağlıjablldlklerine bakılırsa, bu milletlerin sulhe alt bütün meselelerde bir anlaşma çaresi bulabilecekleri muhakkak sayılabilir. Çünkü bu milletler birbirlerine karşı saygı göstermeği ve birbirlerini sevmeği öğrenmişlerdir. Filhakika, milletlerin hakiki karakterini gösterecek harbden daha çetin bir delil tasavvur edilemez.»
Moskova radyosu, müttefik milletler arasındaki anlayış zihniyetine misal olarak son günlerde New-York-ta Birleşik Amerika ve S( vyetler Birliği arasında birliğin tahakkuku İçin Amerikan milli konseyi tarafından yapılan toplantıyı zikretmiştir. Sovyet milleti, batı müttefikleri tarafından elde edilen mükemmel neticeleri takdir etmekte ve Hltler Almanyası-mn ancak müttefiklerin müşterek gayretleri sayesinde yenilebildiğini pek iyi anlamaktadır.
Yerinde sayan konferans Hızla ilerleyen hâdiseler
(Baş tarafı 1 inci sahifede)
Sovyet Rusyanın bu şekilde hareket ederek yoğurdu bu derece üfliyerek yemekte hakkj olabilir. Pahalıya malolmuş zafer neticesi Avrupada bugünkü askeri, siyasî üstün durumu bir kere elde etmiş olan Sovyet Rus-yamn, geçmişten ders, alarak, geleceği tam sağlama bağlamak istemesi kendi bakımından en iyi emniyet garantisi sayılabilir.
Fakat San Francisco konferansında hazırlanan dünya emniyeti anayasasına dışardan objektif bir gözle bakıp, bu yasanın yaratacağı güvene inanmak ve bu işleri ciddîye almak biraz güçtür.
Amerika Dış işleri Bakanı M. Stettinîus yarınki sulhun, askeri kaynaklan geniş olan büyük devletler arasında anlaşma ve birleşme ile temin edileceğini tekrar söylemiş. Bugünkü ahval karşısında, eğer bu sözler, büyük Amerika devletinin çok değerli yüksek bir şahsiyeti ağzından çıkmasaydı hayli garip görünürdü.
*- Hiç şüphe yok ki dünya sulhunu ve milletlerarası emniyeti korumaya en elverişli âmil büyük devletler arasında, yüksek İnsan-lık ve hün-iyet prensipleri etrafında tam anlaşma ve birleşme-dir^Fakat bugün böyle bir anlaşmadan eser yoktur. Hâdiselerin gidişi öyledir ki bugün bir anlaşma elde edilse bile zoraki olacak, kum üzerine yazılacaktır, Çünkü anlaşmazlıklar, ilkin sanıldığı gibi yüzde ve geçici değil, derin ve süreklidir Polonya hükümetinin şekli. Triestenin âkıbeti. Viyan anın idaresi gibi meselelerin çözülmesi her zaman mümkündür. Fakat dâva daha karışıktır. Manzara odur ki komünist ve kapitalist, birbirine zıt iki dünya görüşü. İki âlem gene karşı karşıya dikilmiştir. İşin acıklı tarafı budur Konferans yerinde sayıyor, hâdiseler hızla yürüyor.
Necmeddîn Sadak

İran kabinesi istifa etti
Londra 5 (R) — Iran hükümetinin İstifasını vermiş olduğu bildirilmektedir. İtimat meselesi İleri Sürüldüğü vakit İbrahim Akarml'nln hükümeti lehte yalnız 25 rey tophyabilmlştir, 7 kişi aleyhte rey vermiştir. 83 millet vekili de rey vermekten kaçınmışlardır.
Filistin aergiai
BLr kaç gün evvel şehrimizde bir Filistin sergisi açılmıştı. Dün bu sergideki kadın tuvaletleri mankenler tarafından Taksim gazinosunda davetlilere gösterilmiştir.
— • Takvim® —
Cenıaziyel‘âhır 24 — Hızır 31 İmsak Güneş Öğle îklndl Ak Yata E. 6.38 8,52 4,35 8,36 12.000 2,01 V. 3.13 S.29 13.12 17,12 20,37 22,37
5 BfZuan 1945
AHŞAM
Sahne 3
AKŞAMDAN AKŞAMA
Kimine hayhay, kimine üayvay!
Aynı muhitin yadigârı iki arkadaşım var. Biri hesabım bilmekle, öbürü bilmemekle meşguldü, Hesabını bilen, karınca misali çalışarak biriktirir, biriktirirdi. «Aile bütçesi» denen nesneye riayet ettiği olurdu: Kazancının yüzde kaçı boğaza, kaçı giyime, kaç t çocukların tahsiline gidecek? Kaçı da biriktirilecek? Bu kaideden ayrılmamak sayesinde dostum programını yaptı ve tatbik etti:
Ellisine geldiği gün, — çalışmayı terketmemekle beraber — yaşama şartlarını güzelleştirecek. Bir gün şayet çalışamamak zoruna düşerse, ikametgâhı var; 80 lira getiren ay ne a bir iradı var; gül gibi geçinecek.
Hayat öyle oldu ki, netice malûm: Bizim arkadaş gene evinde oturuyor; gene iradından 80 lirayı alıyor. Fakat hastalıklara uğradı, eskisi gibi çalışamıyor. Geçinebilmesi kabil değil! Sıkıntı içinde! Evdeki hesap çarşıya uymadı,
İki numaralı arkadaş da, kis his gülerek onunla alay ediyor:
— Sen benden akıllı olduğunu iddia ederdin. Nerede?.., - diyor.
Hakikaten de o, yani 2 numaralısı, keyif düşkünüydü. İrat falan edinmeyi düşünmemiş, varını yoğunu saf a sın a göte tertiplemişti, Anadolu sahillerinde minimini bir sayfiyesi vardı. Bahçesini güllerle, çardaklarla bezendirdi. Nişantaşı taraflarındaki evceğizini de. yağlı boya boyattı; itinalı eşya ile donattı. Artık ondan sonrası yevmün cedid, rızkın cedid! Bir dile kazanıyor, öbür ehle sarfediyordu. Ne bütçe, ne istikbal kaygusu.
Bîr numaralısı ona:
— Bu senin gidişin gidiş değil! - drdikçe, o, bir numaralıya:
— Allah yardımcım olur, yahu... - diyordu.
lialbuki şeytan yardımcısı oldu.
Bu ikametgâh darlığı sıralarında, yaz başında gazetelere İlân:
>( Kiralık mobilyalı sayfiye... Bahçesinde güller... Harikulade deniz manzarası... Yemiş ağaçları...»
Normal zamanda kemali dört beş bin lira edecek bu evi bu sene gözümüzün önünde üç bin liraya kiraladı. Kendi Nişantaşuıdaki binasına taşındı.
Kışa da sayfiyesine geçecek. Ve gazetelere gene ilân:
«Kiralık, mobilyalı daire... Bilcümle konforu havi... Telefon, havagazı, buzdolabı, limonluk, tramvaya yakın mesafede...»
Geçen sene 3000 lira da bu şekilde kıvırdı, önümüzdeki kış aynı başarıyı elde edeceği muhakkak görünüyoT. Zira, daha şimdiden talipler var.
Demek ki, bu suretle ayda beş yüz lira gelir sahibidir. Hakikatte. onun da iradının kıymeti 1 numaralı arkadaşımızmkinden fazla değil.
Onunla şakalaşıyoruz:
— Yazın kışlıkta, kışın yazlıkta oturuyorsun... Negatif bir ömür!
— En mâkul ömrü ben sürüyorum! - diye kendi tarzım müdafaa ediyor. • Yazın kış eğlencelerinden, kışın yaz eğlencelerinden uzak yaşıyorum. Benim mütevazı aylık gelirimle yazın yaz hayalı, kışın lnş hayatı sürülebilir mi? Bir kazancım da var: Halkın kalabalık olmadığı mevsimlerde taşıt vasıtalarından istifade ederek evime nispeten rahat gidip geliyorum
’ (Vâ - Nü)
KÜÇÜK HABERLER
* Milli Eğitim Bakanlığı teknik öğretim müsteşarlığı genel müdürü B. Abdullah Ak'er. teknik liselerin İmtihanlarında bulanmak üzere şehrim İze gelmiştir. Genel müdiir, Beyoğlu nda açılacak yeni ticaret lisesi ve okulların bugünkü durumlarını da İnceledikten sonra Ank araya dönecektir.
ir Ham deri alıp mamul deri yapan fabrikaların son durumu bölge sanayi birliği tarafından yeniden İnceleniyor. Yapılan İthalâttan imkAn nispetinde özel fabrikaların da faydalandırılması kararlaştığından SÜ-merbank İhtiyacının dışında bırakılan malların miktarı çoğaltılmak sureti lf piyasanın İhtiyacı önlenmeğe çalışılacaktır.
> Bundan sonra piyasaya yapılacak İthalât malı dağıtımını ticaret odası, esnaf odası İle müştereken yapacaktır, Verilecek malların cinslerine göre bir takaim usulü kabul edilmiştir.
[ŞEHİR HABERLERİ!
50 liraya kostüm
Kuzu eti
Sebze, meyva
Ingiltere ve Amerikadan çok miktarda eşya geliyor
Geniş ölçüde İthalât ve İhracat lşlle meşgul olan bazı tacirlerle yaptığımız temas neticesinde gerek İngiltere, gerek Amerlkaya evvelce yapılan Siparişler üzerine pek yakında şehrimize çok miktarda manifatura eşyası geleceğini öğrendik. Bu mallardan bir kısmı da yakında limanlarımıza geleceği haber alınan vapurlardadır. Manifatura eşyasından başka matbaa kâğıdı, yazı kâğıdı, boya da vardır. Bu arada Amerl-kadan çok miktarda hazır elbise de gelmesi beklenmektedir. Bu hazır elbiselerin gümrük ve saire masrafları da dahil olduğu halde perakende olarak elli liraya kadar satılacağı muhakkak görülüyor.
Bu durum karşısında manifatura flatlerlnde ehemmiyetli derecede ucuzluk olacağı temin edilmektedir. İngiltere ve Amerikadan birbirini ta-kibedecck vapurlarla gelecek manifatura eşyasının kara bOTsaya geçmesi ihtimali pek zayıftır. Çünkü gelecek mallar çoktur. Bu vaziyet karşısında evvelce kara borsaya geçen malların da meydana çıkarılması beklenmektedir.
Esnaf Odasına kaydını yenilemiyenler
İstanbul esnaf odasının kayıtlan yenileme müddeti bitmiş ve haziran ayına kadar da üç misli ve cezalı olarak kayıtlar yenilenmişti. Ticaret odaları, esnaf odaları ve borsalar ka-kanununa göre bu tarihten sonra borç larrnı jjdemtyenlerin icraya verilmeleri İcabediyor. Esnaf odası idare heyeti reisliği, borcunu getirip ödeml-yenlerden beş bin kadarını, borçlarının haciz yolu İle tahsili İçin İcraya vermiştir, odanın haciz yolu İle tahsiline kalkıştığı ödenek tutarı cezalarla beraber elli bin 'İrayı bulmaktadır. Haciz muamelesi devam ettiği müddet İçinde borcunu ödeyenler, hadz masrafından kurtulacaklardır.
Yılan derisinden ayakkabılar
İthal edilen yılan derilerinin uzunluğu seksen bin metreyi bulmuştur. Bunlardan bir kısmı yoldadır. Kadınların bu cins deriden yapılan ayakkaplara rağbet edişi, sipariş miktarının arttırılmasına sebebol-muştur. Getirilen derilerin miktarı çoğaldığı halde satışlar henüz kara borsadan kurtulmuş değildir. Vilâyet milli korunma kontrolörlüğü, çok tutarda ve ucuz fiatten yılan derisi getirildiği halde bir çift bu cins ayakkabının 35-40 liradan aşağıya satılmadığını gören* kontrollara başlamıştır.
Amerikan büyük elçisi geldi
Ankara 4 — Amerika'nın yeni büyük elçisi M. WUson J>u akşam Tpros ekspresine bağlanan hususi bir vagonla gelmiş, İstasyonda Dış işleri Bakanlığı, Amerikan ve İngiliz elçilikleri erkfını tarafından karşılanmıştır.
Tebrik ve teşekkür telgrafları
Ankara 4 — Arjnnt-ln Cumhuriyetinin Milli bayramı münasebetile Cumhur Başkanı He Arjantin Cumhur Başkanı arasında tebrik ve teşekkür telgrafları teati edilmiştir.
Cumhur Başkanı bugün itimatnamesini takdime gelen Brezilya elçisi M. de Almeida’yı kabul etmiştir.
RADYO
ANKARA RADYOSU:
Bugünkü program
18 Salon orkestrası, 18.30 Konuşma.
18.45 Salon orkestrası, 19 Haberler, 19.20 Geçmişte bugün, 19^5 Şarkı ve türküler, 19.45 Posta kutusu. 20 Şan soloları. 20.15 Radyo gazetesi. 20.45 Mandolin birliği, 20,05 Dans orkestrası, 21.45 Tarihi Türk musikisi, 22.30 Dans müziği fPl.), 22.45 Haberler.
YARIN SABAHKİ PROGRAM
7.30 Çeşitli müzik (Pl.l, 7.45 Haberler, 8 Çeşitli müzik (Fİ), 12.30 Şarkılar, 12.45 Haberler, 13 Salon orkestrası.
Bugün SÜMER nemasında I
; 2 Yeni ve çok eğlenceli
film birden
1 — Bahriyelinin
Sevgilisi
2 — Batakhane
Arkadaşları
flnare 8.46 de 2 film birden
Her tarafta 215 kuruştan satılması temin edildi
Kuzu etine 215 kuruş âzami Hat konması üzerine baa kasaplarda İlk günlerde görülen flate riayetsizlik gibi hareketlere Belediye müfettiş ve murakıplarının yaptıkları sıkı takibat neticesinde nihayet verilmiştir. Yapılan teftiş sırasında Tophane, Galata ve Beyoğlunda bazı kasapların kuzu etini 215 kuruştan fazlaya sattıkları görüldüğünden bunlar Milli Korunma mahkemesine verilmişlerdir.
Son. günlerde fazla kasaplık hayvan gelmektedir. Dün mezbahada 2070 karaman. 530 kıvırcık. 1882 kuzu, 289 sığır ve manda kesilmiştir. Halbuki âzami fiatten evvel kuzu, koyun etinden daha pahalı olduğundan celepler pek az koyun getiriyorlardı. Bu suretle kesim günlerinde ancak 5-0 yüzden fazla koyun kesilmiyordu.
İyi cins kuzu daha evvel 260 kuruştan satılıyordu. Bu sefer konan âzami Hat İle kilo başında kırk beş kuruş bir düşüklük temini hususunda bir müddettenberi iktisat müdür vekilliğini yapan Belediye teftiş heyeti müdürü B. Necati Çillerin büyük gayreti görülmüştür. B. Necati Çiller, et fi-atlerinln yükselmesindeki sebepleri araştırırken toptancı kasapların aralarındaki rekabetten celeplerin İstifade ettiklerini görmüştür.
Toptancı kasaplardan her biri, hayvan pazarına gelen her parti malı, rakibinden daha evvel almak İstediğinden fazla flat vermekte İdi. Bu suretle bu rağbet, Haüerln artmasında çok müessir oluyordu.
B Necati çiller, toptancı kasapları toplıyarak canlı hayvan satın alınma İşinin bir elden yapılmasını doğru bulmuş ve toptancı kasapları da buna İkna etmiştir.
Bu suretle celepler, muhtelif rakipler karşısında kalmadıklarından fl-atleri yükseltmeğe imkân bulamamaktadırlar.
Konulan usule göre toptan salın alınacak hayvanlar, her kasaba sermayesi, günlük İstihlâki nispetinde taksim edilmektedir. Bu esasın kabulü İle kuzu etinin 215 kuruştan satılması mümkün olabilmiştir.
Esasen belediye perakendecilere kilo başında 22,5 kuruş gibi mühim bir kâr bıraktığından kasapların kuzu etinin ucuzlamasından şikâyet etmelerine İmkân görülememektedir.
Talihliler
Millî Piyangonun 19
Mayıs çekilişinde kazananlar
Milli piyangonun 19 mayıs çekilişinde büyük ikramiye kazanan talihlilerden bugüne kadar İkramiyelerini alanlar şunlardır:
100.000 liralık büyük ikramiyenin yansını Taşköprü'de bir baba oğul ortaklaşa aldıkları biletle kazanmışlardır. İsimlerinin yayınlanmasını Is-temlyen bu baba oğul piyango idaresine yazdıkları bir mektupta haziran haftasında Ankaraya gelip İkramiyelerini alacaklarını bildirmişlerdir.
100.000 Ura kazanan biletin bir parçasının sahibi de İstanbul'da Kara-gümrük Korucu sokak 18 numarada oturan motorcu Kadir Kaynaktır.
Mersinin Mahmudiye mahallesinde misafir olarak bulunan ve fakat isminin yayınlanmasını Istemlyen bir talihli 50.000 lira kazanmıştır.
25.000 lira kazananlar:
Mecitözü tahrirat kâtibi Kâzım Altay. Kayserlde er Avanoslu AH ve Denizlili Hüseyin Kara, Yalova Çınarcık İlkbahar motörü kaptanı Ahmet Meydan.
10.000 Ura kazananlar;
Bltlisle üsteğmen Bekir Bektaş. Kasımpaşa Nisa mektebi sokak 16 numarada oturan gedikli çavuş Haşan Tomurcuk, İstanbulda Beyoğlu Hava sokak 15 numarada terzi To-mlstokll Giilcüoğlu, Keban'da hususi İdare memuru Naşlt, Takslm’de oturan ve fakat İsminin yayınlanmasını Istemlyen bir marangoz.
5000 lira kazananlar:
Beşiktaş Validcçeşme, Attar sokak 8 numarada oturan Mükerrem Hayriye. Kadıkoyde oturan ve fakat İsminin yayınlanmasını Istemlyen bir şoför, Soma kömür madenlerinde kazancı Hadi, Erzurumda fotoğrafçı Canip Eryüz, Muğlada terzi Akif, İstanbulda Ellbank muhasebe servisi mamurlarından Sare Balentekln, Manisimin Saz mahallesinde dcllâl Alim, Samsunda emniyet müdürlüğü dördüncü mnıf muamelât memuru İsmail Artmış.
S1VİNG YILDIZLARI
Sevim - Sevinç
Frltz Kerten idaresinde
Caz orkestrası ile KONSERLERİ Yarin akşam SARAY SİNEMASI 21 de 8 Haziran TAKSİM GAZİNOSU âl de Sinemada koltuklar Gazinoda masalar şimdiden tutulabilir. Sinemada talebe için tenzilât vardır.
Gazinoda her yer İki liradır.
Fiatler geçen seneye nispetle daha pahalı
Yaş sebze ve meyvalar bollaşıyor. Geçen sene bu malların iyi para etmesi müstahsili gayrete getirmiş, daha fazla mahsul alınmasına çalışılmıştır.
Bununla beraber toptan ve perakende satış flatleri geçen senekln-den pahalıdır.
Geçen sene bugün Hal'de toptan 120 kuruşa satılan domates diln 130, 52 kuruşa verilen Ayşekadın fasulyesi dün 65, 35 kuruşa verilen çalı fasulyesi 40, 35 kuruşa verilen yerli kabak dün 45 kuruştu.
Meyva Hallerindeki yükseklik de sebzelerle müsavidir. Bir sene evvel aynı günde 130 - 200 kuruşa verilen mostra yeril çilekler dün 300. 80 kuruşa verilen kirazlar 90 kuruştur.
Toptan satış fiatlerine yüzde 4050 perakendeci satış kârı ilâvesinden sonra pahalılık miktarı daha çok artmaktadır.
Geçen senek! fiatler de bir sene evvelkinden fazla İdi. Demek oluyor ki her sene fiatlere bir miktar daha zam yapılıyor. İlgililer henüz pahalılığın sebeplerini İnceleyip meydana çıkarmış değillerdir.
Satışa çıkarılan ithal malları
İstiklâl cad. 28 de R. LJberte G. E. radyo lâmbası, elektrik motörü, tazyik edilmiş gaz. Gai. Danüp Sigorta handa Alfred Levl'ye bakalit levha, Gal. Tersane cad. de Makine Hırdavatçılığa zımpara bezi, bakır telgraf zinciri, fılrinç İslim Valfı, İst.Asmaaltı 52 de Sami HJsarlTya metal, Ablt han Tek-taş Teknik vasıtalar Ticaret T. A. ş. ne otofren balatası, İst. Sakaçeşme 10 da Davit Kasavi'ye boya fırçası, Yeşilköy Halkalı cad. de Gramofon Ttirk L. T. Ş. ne plâk macunu, Bah-çekapl Evliyazade Nureddin’e tıbbi ecza, Bahçekapı Agopyan handa Ziya Ardoslu’ya silikat dö sud. madeni yağlı boya hayvani yağ. Fincancılar M. Beşir ve M. Şefik Hariri'ye sud kostik, Gal. Sigorta han tpmerial Ke-kaJ’a alüminyum sülfat, hldrosülflt de sud, Nişantaşı Vali konağa Derman Laboratuarı Fer amonyum.sitıat, Gal. Gümrük sokak Dericilik Llmlted’e formlk asit, İst. Tahmis sokak 42 de Manol Th. Strongllo’ya bikarbonat dö sud, Gal. Karakoy Ekse İşiyor Kostl’ye yün kumaş, İstiklâl cad. Mısır Aprt.da Arman Germak'a yünlü kumaş, Beyoğlu Tünel meydanı Yani Sofyanos'a yün kumaş, Gal. Lâcivert handa Bur-haneddtn Büke'ye yün kumaş, tst. Fincancılarda Mehmet Hüseyin Tata-rl'ye yün kumaş, Taksini Nizamiye cad. Dokuma ve çorap fabrikasına Mohalr yün İpliği, Mahmutpaşa'da Dilber kardeşlere yağlı yün ipliği. İst. Topalyan handa Klryako Panıukoğ-luna Kıl İpliği, İst. Konya handa Yenen Umum’a sunî ipek İpliği, Adalet Mensucat Fab. sına tst. (Balat) merinos yapağı.
Erdek’te dağıtılmak istenilen zeytinyağları Erdek (Akşam) — Burada halka dağıtılmak istenilen zeytinyağlar renkli ve kokuludur. Asit derecesi de çok yüksektir. Halbuki Bursa Koza birliği kooperatifi tarafından burada müstahsilden alınan ve depo edilen yağların asit miktarı hiç bir zaman yediyi tecavüz etmemiştir. Şimdi verilmek İstenilen kokulu ve çok yüksek asitli yağlan kaymakam ile malmüdürü teslim almak İstemediklerinden arada ihtilâf çıkmıştır.
4/6/1945 fiatler!
Londra üzerine 1 sterlin 6.22
Nevyork üzerine 10q dolar 130.50
Cenevre 100 İsviçre Fr. 30.3255
Madrid üzerine 100 pezeta ' 12.89
Stokholm üzerine 100 kuron 31.1325
ESHAM VE TAHVİLAT
% 6 faizli İkramiyeler:
1933 Ergani 35.15
1938 İkramiyen 22.40
MIH! Müdafaa 22.40
Demiryolu Ikramlycll 100.—
% 7 faizli Tahviller:
Sivas - Erzurum 1 20.20
Sivas - Erzurum 2-7 20.40
1941 Demiryolu I 20.15
1941 Demiryolu II 19.70
1941 Demiryolu IU 21.05
Milli Müdafaa I 20.60
MIU1 Müdafaa H 19.75
Milli Müdafaa III 19A0
Anadolu Demiryolu GrujMfl
Tahviller 1-2 66.25
Hisse senetleri % 00 36.—
Mümessil senet 02.50
Hisse senetleri:
Merkez Bankası 163.—
İş Bankası 14.60
T. Ticaret Bankası 4.20
Aslan çimento 9 —
ALTIN
BöJ'jn dışında
Gulden 83.30
Reşadiye 88-40
İngiliz 42.30
Külçe (Bir gramı) 5.38
Mangal kömürü
Yazın iptidasında fiatler yüksek!
İstanbul un geçen sene çektiği mangal kömürü sıkıntısının bu sene de devam etmesinden korkuluyor. Bu korku az mal gelmesinden doğuyor. Az mal gelmesinin sebepleri de şunlar tür:
1 — Nakliye masraflarının, tahmil ve tahliye ücretlerinin pahalılığı.(Meselâ 10 tonluk bir vagon kömürün nakliye ücreti hariç boşaltılıp İstif olunması 30 liraya mal olmaktadır.)
2 — Bulgarlstandan kömür getirecek motörierln seyrek sefer yapmaları ve az olması.
3 — Devlet orman işletmelerinde kul landan müzayede usulü. Resmi bir fatura veren orman İşletmesi âdeta tüccara malını yüksek satmasını sağlamaktadır. Geçenlerde Çerkezköy revir Amirliğinden bir kömür tüccarı 21 kuruştan, müzayede neticesi, kömür almıştır. Bunu, elinde bulunan ve maliyeti meselâ 15 kuruştan olan binlerce kilo kömürü de karıştırarak 25 - 30 kuruşa satabileceği varittir.
Yazın başında olmamıza rağmen piyasada fiatler şöyledlr: Mangal kömürü 18-20, odunun çekisi 17.50 - 18 lira. Diğer taraftan haziran başına kadar İstanbul mahrukat ofisi halka depolarından yeril kömürü 14, Bulgar kömürünü 15 kuruşa satmıştır. Odunun da çekisini 10,50 liradan vermekte idi. Mahrukat ofLsi 1 milyon lira sermayelidir. Bunun resmî hüviyeti ancak bir belediye ofisi hükmündedir. Ofis civar vilâyetlerden, muhtelif kömür ve odun mlntakalarm-dan pazarlıkla mahrukat almakta ve bunu maliyetine İstanbuldakl muhtelif depolarında halka satmaktadır. Söylendiğine göre Tarım Bakanlığı İstanbulun yakacak İhtiyacını temine yardım etmek üzere Orman İşletmelerinin satış şubelerini açmak üzere faaliyete geçmiştir.
ŞARK SİNEMASINDA
2 yeni büyük film birden
1-OREL MUHAREBESİ
(Fransızca)
Büyük harp sahneleri
programı
kaçırmayın
Bir aşk ve macera filmi. Bu
Tekel U. Müdürlüğü ilânları
Alüminyum folyo beyaz 36X60 cm. 160.000 varak
Alüminyum folyo sarı 37X68 cm. 155.900 varak
1 — Numune ve şartlaşması mucibince yukarıda cins ve miktarı yanlı alüminyum folyo pazarlıkla satın alınacaktır.
2 — Pazarlık 15. 6. 945 cuma günü saat 10 da Kabataşta levazım şubesindeki alım komisyonunda yapılacaktır.
3 — Şartlaşma her gün adı geçen şubeden alınabilir. Numune görülebilir.
4 — İsteklilerin belirli gün ve saatte % 15 güvenme paralarUe Dirlikte mezkûr komisyona müracaatları İlân olunur. (7482)
Maarif Matbaası müdürlüğünden:
Kitabın adı Forma sayısı Bir tornasının tahmin bedeli % 15 Kati teminatı
Yaşama zevki 35 48 lira 60 Kş. 255,15 lira
Romeo Julyet 19 48 » 60 s 138,51 •
Deniz feneri 20 48 > 60 » 145.80 >
Döl bereket! 27 48 > 60 b 196,83 b
Yukarıda adlan, forma miktarları, birer formanın tahmini bedeli ve
teminatı yazılı dört eserin her birinden 3350 şer tane bastırılacaktır. İsteklilerin 0/VI/1945 çarşamba günü saat on beşte kati teminat akçeleri İle birlikte matbaamız tdar0 Komisyonunda bulunmaları, şartname paramz olarak Müdürlüğümüzden alınabilir. - «7478t
Eksiltme ilâm
Toprak mahsulleri ofisi genel müdürlüğünden :
1 — Aşağıda yazdı yerlerde ve adette demontabl madeni siloların temel akşamı inşası ve madeni akşamın montajı İşi açık eksiltme suretiyle İhale edilecektir.
Yapılacağı yer Adet Eksiltmenin yapılacağı yer Tahmin edilen bedel LlraKr. Muvakkat teminat Ll. Kr. İhalenin
Tarih! Saat
Beylikahır 30 Umum Müdürlük eksiltme komls. 7949.32 600— 12/6/945 15
Çerlkll 16 » B 5633.80 430.— 12/6/945 15
Höyük 24 ■ B 7315.84 560— 12/6/945 15
Alpuköy 20 B » 5053.90 380.— 12/6/945 15
FokJİı 28 » » 6230.12 470.— 12/6/945 15
2 — Madeni siloların montajına alt keşif evrakı ve projeler Ankara’da Ofis Genel Müdürlüğü Malzeme Müdürlüğünde görülebilir.
3 — Bu işe talip olanların en geç İhale tarihinden bir gün evveline kadar İnşaat Müdürlüğüne müracaat ederek bu İşi yapabileceklerine dair bir vesika almaları lâzımdır.
4 — Eksiltmeye girmek isteyenlerin en geç eksiltme saatinden bir saat evvel lâzım gelen muvakkat teminatları Umum Müdürlük veznesine yatırmış bulunmaları lâzımdır. «7438»
Devlet Deniz Yolları ve Limanları İşletme Umum Müdürlüğü İlânları
1 — Kaldırılan İstanbul, rıhtım, dok ve antrepo şirketi tahvillerinin 1 haziran 1945 tarihinde vadesi gelmiş olan 78 numaralı kuponlarının ödenmesine 6 haziran 1945 çarşamba gününden itibaren başlanacak ve beher kupon İçin 44 kuruş ödenecektir.
2 — Yukarıda sözü geçen tahvillerden 1 haziran 1945 tarihinde amorti edilecek 414 adet tahvilin amorti keşidesi noter huzurile yapılmış olup amorti listesi hazırlanmıştır. Bu liste gereğince amorti İsabet eden beher tahvile 76 numaralı kupon ile birlikte 22,44 Ura ödenecektir.
Tahvilât ve kupon hamillerinin 6 haziran 1945 çarşamba gününden itibaren her pazartesi, çarşamba ve cuma günleri saat 10-12 ve 14-16 ya kadar Devlet Denizyolları ve Limanlan İşletme umum müdürlüğü İstanbul Liman isletmesi mesul muhasipliğine baş vurmaları Hân olunur.
Tünelin kayışı
Üç senelik ihtiyaç karşılanıyor
Tramvay ve tünel idaresinin Amerlkaya sipariş ettiği tünel kayışının İskendcruna geldiğini dün yazmıştık. İdarenin yine Amerikaya sipariş ettiği diğer bir çift kayış da yola çıkarılmıştır. Fakat bu ikinci çift kayışın ne zaman şehrimize geleceği henüz belli değildir. Mamafih Avrupa harbi devam ettiği müddetçe deniz nakil İşlerinde görülen güçlük ve tehlike kalktığından bu ikinci çift kayışın da çok uzamıyarak yakında geleceği tahmin ediliyor.
Bundan başka tünel İdaresi, üçüncü bir çift kayış daha sipariş etmiştir. İdareye gelen malûmata göre Amerika hükümeti bu kayış ihracına lisans vermiştir. Bu İtibarla bu kayışın da fabrikada yapılarak memleketimize gönderilmesine bir mâni kalmamıştır. İskenderuna gelen kayış yerine takıldıktan sonra diğer kayışlar da birbirlerini takibederek geleceklerinden bu suretle tünelin kayış ihtiyacı üç sene müddetle karşılanacaktır.
Sıkı yünetim altı ây daha uzatıldı
Ankara 4 (A.A.) *— Büyük Millet Meclisi bugünkü toplantısında İstanbul, Edime, KIrklareli, Tekirdağ, Kocaeli ve Çanakkale illerinde 23/11/1940 tarihinde ilân edilmiş ve en son 1935 sayılı kararla 23/6/1945 tarihine kadar uzatılmış bulunan sıkı yönetimin bu tarihtan itibaren 6 ay daha uzatılmasına dair Baş bakanlık tezkeresi "okunmuş ve kabul edilmiştir.

Sahile 4
AKŞAM
5 Haziran 1945
BERLİTZ
Lisan dersanesi
BÜTÜN YAZ AÇIKTIR,
Beyoğlu: 294, İstiklal caddesi
Fransızca
İngilizce
Almanca
LİSAN KURLARI ve
HÜSÜSÎ DERSLER
Haftada 3 d-?rs ayda 7,1/2 lira Tecriihe dersi bedavadır.
-Dr. Suphi Arın
İdrar yollan ve tenasül hastalıkları I
Taksin^ıraservlle^^T^9284^|
SATILIK
PASTA FIRINI
Harbiye Mektebi karşısında 385 No. 11 Börekçi fırınında acele olarak bir pasta fırını satılıktır. Taliplerin dükkânıma müracaat etmeleri rica olunur.
PSOROL
mm Uyuz ilâcı
Güzelliğin Sırrı Cilde itinadır HAŞAN
Güzellik Kremleri
Cildinize yeni bir taravet temin eder.
HAŞAN depolarlyle bütün ıtriyat mağazalarında satılır.
L —■>*— 1
Gayrimenkul satışı
Fatih sulh 3 üncü hukuk yargıçlığından: 945/222
Mesrure, Neşet, Memduh, Meliha, Salâhattln, Nurettin, Rebla, Mutah-har. Kasım, Şadlye, Mediha, Adnan, Refik, Mustafa, Şefik ve Hakkıya ölü murisleri Gümüşhane saylavı Durak Sakaryadan İrsen İntikali lcabeden Fatih, Kıztaşı İskenderpaşa mahallesi eski Karata? yeni Hasanhalife mahallesi Çlftekumrular sokak: en eski 83 eski 47 yeni 48 No. tajll 321/95 metre murabbaındaki bahçeli kârglr hane şuyuun İzalesi zımnında olbap-takl mahkeme kararma tevfikan açık arttırma suretile satılacaktır. Maa bahçe gayri menkulün muhammen kıymeti 13.000 on üç bin liradır.
Evsafı: Bodrum üzerinde İki katlı beden duvarları kârglr, tavanları ahşap olan bina 100 metre kare üzerine inşa edilmiş zeminde bir hol, bir mutfak, binaya muttasıl kömürlük ve helâ birinci katta üç oda, banyo bir helâ ve bir sofa. İkinci katta sofa üzerine 3 oda bir helâ bir mutfak ve balkon ve üzerinde bir kısım taraşa mevcut olup elektrik, terkos tesisatı mevcuttur. Bahçesinde muhtelif yemiş ağaçları ve bir kuyu ve bir tulumba vardır. Mezkûr gayri menkulün birinci arttırması 29. fl. 045 cuma günü saat 14 den 16 ya kadar Beyazıt Veznecilerde Fatih sulh 3 üncü hukuk yargıçlığı kaleminde satış memuru huzurunda İcra edilerek muhammen kıymetin % 75 nl bulduğu takdirde en son talibine kati İhalesi yapılacaktır. Bulmadığı takdlrda ihalesi 10 gün uzatılarak İkinci arttırma 9. 7. 945 pazartesi günü aynı mahalde ve aynı saatte yapılacak en fazla arttırana kati İhalesi icra edilecektir. Müzayedeye iştirak İçin muhammen kıymetin % 7,5 u nispetinde pey akçesi alınacaktır. Dellâliyesl, İhale pulu, taviz bedeli ve tapu harçları müşteriye alt olup müterakim vergi ve Icareler satış bedelinden ödenecektir. Tescil tapu kaydına göre yapılacaktır. Müzayedeye İştirak edenler gayri menkulü görmüş ve şartları aynen kabul etmiş farzedlllr. Satış bedeli peşindir. Memur kanun! mehil verebilir. Mezkûr gayri menkul üzerinde herhangi şekilde hak iddiasında bulunanların evrakı müsbltelerlle ilân tarihinden İtibaren 15 gün içinde mahkememize müracaatları lâzımdır. Aksi halde hakları tapu sicillinde kayıtlı olmıyanlar satış bedeli paylaşmasından hariç kalırlar. Verilen mehil İçinde İhale bedelinin tamamı ödenmediği takdirde İcra İflâs kanunundaki gayri menkul satıhlarına mütedair hükümlerin kftffeSİ tatbik edilecektir. Keyfiyet bütün alâkalılara H&n olunur. (7440)
Zayi — Kemaliye nüfus memurluğundan aldığım nüfus cüzdanımı ve Kemaliye askerlik şubesinde kayıtlı askerlik tezkeremi kaybettim. Yenisini alacağımdan eskisinin hükmü yoktur. 330 doğumlu
Bekir oğlu Abdullah Garzan
Zayi — Haydarpaşa lisesinde dışarıdan girmek suretile 842 yılında aldığım İlse ve olgunluk diplomalarımı kaybettim. Yenisini alacağımdan eskisinin hükmü yoktur.
■234 Şükrü İz
Zayi — Kasımpaşa nüfus memurluğundan Beyoğlu askerlik şubesinden aldığım nüfus cüzdanımı zayi ettim. Yenisini çıkaracağımdan eskisinin hükmü yok.
Kasımpaşa Bahriye cad. No. 19 da 1335 doğumlu Ahmet oğ, AH Kiril
Zayi — Hüviyet varakamı kaybettim, yenisini alacağımdan eskisinin hükmü yoktur.
9311 Ah Bahadırlı. Sınıf IH.
■■M Dr Ihsan Sami
öksürük Şurubu öksürük ve nefes darlığı, boğmaca ve kİ zam lir öksürükleri için pek tesirli ilâçtır.
■■■ Herkes kullanabilir
İLAN
Fabrikamızın ilân ettiği derilere fabrikamızca ölçüler yazılmakta ve bu ölçüler üzerinden satıldığı halde, bazı müşterilerin derilerin bir kısmını kesmek veya şeklini tağyir suretile yine satışa arzettlklerl İstihbar edildiğinden, fabrikamızdan başka yerden derllemlzl satın alan kimselerin, bunları satın alırken, ölçüsünü kontrol ederek, satın almaları hususunda nazarı dikkatlerini celbeyledlğlmlzl, aksi takdirde bu yüzden fabrıkamız-ca bir mesuliyet kabul edllmlye-ceği İlân olunur.
Amram Biraderler Ltd, ŞU.J
Kadıköy ikinci sulh hukuk yargıçlığından: 945/15
Sııadlye Arif kaptan sokak 8 sayıda İkamet etmekte İken 23. 2, 045 günü ölen Ali oğlu Nuri Metenln mirasının resmen tasfiyesine karar verilmiş ve karar katileşmiş olduğundan adı geçen Nuri Meteden alacaklı ve borçlu olanların yayın tarihinden itibaren bir ay içinde mahkememize baş vurarak alacak ve borçlarını kaydettirmeler! ve müddetinde alacaklarını kaydettlrmiyenler hakkında medeni kanunun 569 uncu maddesi hükmünün uygunlanacağı yayınlanır. (7433)
Emniyet Sandığı müdürlüğünden
Şemsettin ünman 94523 No. İU cüzdanı zayi ettiğin! söylemiştir. Yenisi verileceğinden eskisinin hükmü yoktur. İlân olunur. (7433)
Kiracı veyahut sermayedar ortak aranıyor
Bursamn kombine İpek ve İpekli mensucat fabrikalarından olup hallfaa-llyette bulunan müesseselertmi hastalık dolayıslle kiraya ve yahut fabrikaları İdare edebilecek muktedir, sermayedar ortağa vermek istiyorum. (İleride anonim şirketi teşkili de kabildir.) Talip olanların Bur-, şada Koza han No. 151 müracaat etmeleri rica olunur.
Teknik okulu müdürlüğünden:
Okulumuzda iki şube kâtipliği, bir mübayaa memurluğu bir öğretim bürosu daktiloluğu İle bir not teksir memurluğu açıktır, İsteklilerin memurin kanunu gereğince lâzımgelen belgelerde 15 gün zarfında Yıldızda bulunan okul müdürlüğüne müracaatları. (7384)
Ziraî Donatım kurumu umum müdürlüğünden:
2 adet 7-8 tonluk müteharrik vinç ile 10 adet çift anahtarlı kasa satın alınacaktır.
Satmak istiyenlerin Kurum Umum müdürlüğüne müracaatları lüzumu İlân olunur, (7437)
| İstanbul Belediyesi İlânları |
Şehrin muhtelif semtlerindeki *sokaklar İçin yaptırılacak 1000 adat emaye sokak levhası ile 10000 adet emaye kapı No. su levhası kapalı zarf usullle eksiltmeye konulmuştur. Mecmuunun keşif bedeli 0000 lira ve İlk teminatı 675 liradır. Keşif ve şartnameleri zabıt ve muamelât müdürlüğü kaleminde görülebilir. İhalesi 18. 6. 945 pazartesi günü saat 15 de daimi encümende yapılacaktır. İsteklilerin İlk teminat makbuz veya mektupları, İhale tarihinden 3. gün evvel belediye fen İşleri müdürlüğüne müracaatla alacakları fenni ehliyet ve kanunen gösterilmesi lâzım gelen diğer belgelerle birlikte 2490 No. lı kanunun tarlfatı çevresinde hazırlıyacakları teklif mektuplarını İhale günü saat 14 e kadar daimi encümene vermeleri lâzımdır. (7316)
Kömür yükleme ve boşaltma işleri yaptırılacak
1 — Aşağıda İsimleri yazılı lokomotif depolarına 1/7/945 tarihinden 31/12/945 tarihine kadar gelecek kömürlerin vagonlardan boşaltılması ve İstifi ve İstif yerlerinden makine tenderlerine yüklenmesi İşleri kapalı zarf usullyla ve ayrı ayrı eksiltmeye çıkarılmıştır.
2 — Kömürlerin miktarlyle muhammen bedel ve muvakkat teminatları ve ihale gün ve saatleri hizalarında gösterilmiştir.
3 — Eksiltmeleri Ankara İstasyonunda 2. ct işletme müdürlüğü binasında toplanacak komisyonda yapılacaktır.
4 — şartnameleri komisyon kaleminden parasız verilir.
5 — İsteklilerin kanuni vesikaları İle muvakkat teminatlarının ve tekliflerini havi zarflarını eksiltme saatinden bir saat evveline kadar komisyona vermeleri veya muayyen vakitten evvel komisyonun eline geçecek tarzda İadeli taahhütlü olarafc postayla göndermeleri.
Beher tonun mu-
Kömiir ham men bede li Muvakkat miktarı Boşaltma Yükleme teminatı Ton Krş. Krş, Lf. Krş,ihale gün ve saatleri
Ankara depo 40000 27,60 79,35 3208.50 21/6/945 perşembe saat 18.00
Çankırı » 20000 23.Ü5 67,07 1365.30 21/6/945 perşembe saat 16,30
Karabük » 25000 27.00 79.35 2(105,32 22/6/945 cuma saat 16.00
Çat al ağzı» 20000 23,05 67,07 1365,30 22/6/945 cuma saat 16,30
(7423)
Ankara belediyesi imar müdürlüğünden:
1 — Şehir mezarlığında ve ilâve kısmında yaptırılacak toprak İşleri yol, duvar, kanalizasyon ve beton lahit inşaatı, garaj binâsl ve benzin deposu, bahçe sulama tesisatı ve diğer çeşitli İşlerin yapılması vahidi fiat esası üzerinden kapalı zarf usullle eksiltmeye konulmuştur.
2 — Bu İşlerin keşif bedeli 327075 lira olup muvakkat teminatı 16870 liradır.
3 — Bu işe alt mukavele ve şartname ile diğer ekler! ve projeler! 18 lira 40 kuruş mukabilinde İmar müdürlüğünden alınabilir.
4 — İhale, 22 haziran 945 tarihine rastlıyan cuma günü saat 17 de vilâyet konağında imar İdare heyeti huzurunda yapılacaktır.
5 — Eksiltmeye gLrebilmek için.
a) Yukarıda yazılı geçici teminatı vermek,
b) 1945 yılında bir ticaret odasına kayıtlı bulunmak,
c) Bu İşi yapmağa ehil olduğuna dair eksiltme gününden bir gün evveline kadar İmar müdürlüğünde vesika almış olmak lâzımdır.
6 — Teklif mektupları İhale saatinden bir saat evveline kadar imar
İdare heyet! reisliğine makbuz mukabilinde teslim edilmelidir. Postadaki gecikmeler nazarı İtibara alınmaz.____(7424)_____________________
Müteahhit nam ve hesabına
ANKARA BELEDİYESİNDEN:
1 — Bir ay müddetle ve kapalı zarf usullle bir adet elektro-pomp grupu satın alınacaktır.
2 — Muhammen bedeli (30,000) liradır.
3 — Teminatı (2,250) lira
4 — Teminat su İşleri veznesine yatırılacaktır.
5 — Bunun 29. 6. 945 cuma günü saat 11 de talibine İhalesi mukarrer bulunduğundan şartnamesini görmek istiyenlerin her gün encümen kalemine müracaatları ve isteklilerin de 2490 numaralı kanunun 32 nel maddesi sarahati veçhile tanzim edecekleri teklif mektuplarını ihale günü olan 29. 6. 945 cuma günü saat ona kadar belediye dairesinde müteşekkil encümene vermeleri. (7425)
Beşiktaş, Üsküdar ve Sarıyer Buz satışı
1 — Belediye Karaağaç müesseselerlyle yaptığım mukaveleye göre bu kazalar İçinde toptan buz satışı bana verilmiştir,
2 — Perakende buz satmak İstiyenlere; işini buzla yapan imalâtçılara ve her nevi müesseselere buzun beher kilosunun 4.50 kuruşa dükkânlarında, İmalâthanelerinde, müesseselerlnde teslim etmekle mükellef bulunuyorum. Bu fiat Sarıyer İçin altı kuruştur.
3 — İkinci madde mucibince buz almak Istlyenler, İstanbul, Beyazıt. Yeniçeriler caddesi 109 numarada Veli Akdağ ve şeriki Fettah Yalçındağa müracaat etmelidirler. Telefon: 22583 dür.
4 — Toptan satış yapan buz. depolarımız:
Umum satış depolarımız (Üsküdar kazasında) — Hâkimiyeti Milliye caddesinde 26 numarada Şerafeddln — Beylerbeyinde İskele karşısında 27 numarada şerbetçi Beşlr — Kısıklı tramvay durağında 27 numarada mahalleblcl Mehmet.
Beşiktaş Kazasında
tskelede tramvay çıkmazında, 7 numarada Şaklr — Köy İçin de 20 numarada Ahmet müskirat deposu — Arnavutköyde Beyazgül sokak 4 numarada Haşan — Bebek iskele caddesinde 21 numarada İbrahim.
Sarıyer Kazasında
Yenlköy iskele caddesinde 20 numarada Mehmet — Büyükdereda Büyükdere caddesi 223 numarada Feridun, Bariyerde tekele caddesinde 7 numarada Slropu — dükkân ve mağazalarıdır.
5 — Beşiktaş, Üsküdar kazalarında perakende satışlarda buzun kilosu en çok altı kuruştur. Sarıyer kazasında yedi buçuk kuruştur.
BELEDİYE KARAAĞAÇ MÜESSESESİ MÜDÜRLÜĞÜNDEN:
1 — Beşiktaş, Üsküdar ve Sarıyer buz haylimiz, İstanbul, Beyazıt Yeniçeriler caddesi 109 numarada Veli Akdağ ve şeriki Fettah Yal-çındağdır.
2 — Bayllmlz, Üsküdar ve Beşiktaş kazalarında perakende buz satıcılarına, işini buzla yapan İmalâtçılara ve her nevi müesseselere teslim, etmek şartlyle buzun kilosunu 4.50 kuruşa, Sarıyer kazasında altı kuruşa verecektir.
8 — Beşiktaş, Üsküdar kazalarında halka perakende olarak buzun kilosu en çok altı kuruştan, Sarıyer kazasında kilosunu 7.50 kuruştan satacaktır.
Lavanta çiçeği alınacak
Tekel genel müdürlüğünden:
Esans yapılmak üzere bu sene de LAVANTA ÇtÇEĞÎ satın alınacaktır, İlgililerin şimdiden gerekli tedbirleri almaları, (7334)
MAZHAR LOKANTASI —-
YAZ BAHÇESİ AÇILDI Her gün ÖĞLE Yemeği H
Her Akşam MAZHAR ve ARKADAŞLAR
Toprak mahsulleri ofisi İstanbul şubesinden:
Ekstra altı (Bonkalite) unlar serbes boyasız satılacaktır
Beher kilosu 17 kuruştan boyanmamış bonkalite serbest olarak satılmaktadır.
Almak istiyenlerin mamul satış servisine müracaatları İlân olunur. (7428)
ZÜMRÜT YftLOVA KAPLICALARI ACİLDİ
Termal oteli: Bir kişi (kahvaltı öğle ve akşam 14 liradan yemekleri dahil)
» » İki kişi n » » 24 »
Büyük otel: Bir kişi »: » » 12 »
» » tkli kişi » » » 18,50 »
Çınap oteli: tkl kişilik oda 6.50 »
Küçük otel: İki kişilik oda 4,00 »
Taş otel: Bir kişilik oda 1,50 n
Taş otel: tkl kişilik oda 2,50 n
Ziyaretçiler için
Termal lokantasında tabldot 350 Kr.
Büyük gazino lokantasında 250 Kr.
Halk lokantasında bir kap yemek 70 Kr.
Vapur: Köprüden 8,50 ve 17,40) Bu seferler boğaz ve anadolu » j Yalovadan 6,15 ve 17.25) sahillerine aktarma verecektir.
ORKESTRA ŞEFİ
Prof. Lilly D’Alpıno Radomskl
20 gün kalanlara otel ücretinden % 15 tenzilât yapılır, Sa. yın müşterilerin hüviyet cüzdanı ve ekmek karnelerin! beraberlerinde getirmeleri rica olunur, (7399)
Satılık çam tomruğu
Devlet Orman İşletmesi gerede revir amirliğinden
1 — Revirimize bağlı Aktaş bölgesinin Yeneclk deposunda 15 numaralı , İstifte mevcut 210 adede muadil 106 metreküp 710 deslmetreküp çam
tomruğu açık arttırma suretile satılığa çıkarılmıştır.
2 — Beher metreküpün, muhammen bedeli 62 Uradır,
3 — Arttırma 12/6/945 tarihine raslıyan salı günü saat 15 t» Revir binasında yapılacaktır.
4 — Muvakkat teminat 49620 kuruştur.
5 — şartname Orman umum müdürlüğünde, Bolu, Karabük, K. Hamam ve Gerede Revir âmlrllklerfndegorüleblllr.
6 — İsteklilerin muayyen gün ve saatte Revir merkezinde komisyona
müracaatları. • (7407)
(Devlet Demiryolları ve Limanları İşletme Umum idaresi İlânları
ltlllllll(llllll1IIHIWIIIIIIIIIIIIIIIIII1llllllllllllllllll(llirillllllllllirillllllllllllllllllllllllllllllllllllllltllİIIIIIIIIIIIIIIIIIİIIIIIIIIIIIIIIIU
Şoför alınacak
Erzurum D.D. Zatişleri müdürlüğünden:
1 — Erzurum transit yolu İçin İşçi kaydlle tamirden anlar ehliyetli 15 şoför alınacaktır.
2 — İmtihanda gösterecekleri kabiliyete göre 77. 90, 100 liraya kadar ücret verileceği gibi günde 450 gram ekmek bir Öğün sıcak yemek kendileri ve aile efradının beheri için ayda beşer lira çocuklara onar lira munzam ücret verilecektir.
3 — İmtihan Ankara motor atelyeslnde yapılacaktır.
4 — İsteklilerin 25/6/945 akşamına kadar belgelerlle birlikte müdürlüğümüze müracaatları. «724in
Satılık çam tomruk ve siyah katran
Devlet orman işletmesi Antalya revir amirliğinden:
Muhammen Muvakkat Miktarı Bedeli teminat
Cinsi M3. D3. Kilo LL Kr. Li. Kr._________Bulunduğu yer
Çam tomruk 299,030 45 90 1009 23 HacLbekir ormanı rampa-
sında
Siyah katran 1000 45 337 60 Pamucak bölgesi Gerce
deposu
1 — Revirimizin Hacıbeklr rampasında mevcut 364 adede muadil 29ü metre 030 desimetre mLkâp çam tomruğu He Pamucak bölgesi Gerce deposunda mevcut 10000 kilo siyah katran açık arttırma suretile satılığa çıkarılmıştır.
2 — Arttırma 9^6/945 tarihine müsadif cumartesi günü saat 10 da revir ftmlrllğl binasında yapılacaktır.
3 — İsteklilerin şartnameyi orman umum müdürlüğünde Mersin, Burdur, Eğridir, revir âmirllklerile Hacıbeklr ve Pamucak bölge şefliklerinde görebileceklerinden hizalarında yazılı teminat akçelerlle birlikte mezkûr gün ve saatte komisyona müracaatla n.____________________- «7193»
Ankara fen fakültesi dekanlığından:
1 — Ankara fen fakültesine İstanbul üniversitesi Fen fakültesi doçentlik imtihanı talimatnamesindeki esâslara göre 1 genel matematik, 1 matematik, analiz, 1 astronomi, 1 dönel fizik, 1 genel fizik, 2 genel kimya, 1 fiziko kimya doçenti alınacaktır. (Talimatname örneği Ankara Fen fakültesinden lstenlleblllr.)
2 — Tezler 4 nüsha olarak 1/8/945 gününe kadar Fen fakültesi dekanlığına gelmiş bulunmalıdır.
3 — Tezler hakkında karar 1945 ekim ayının İlk haftası içinde bildirilecek, diğer imtihanlar ekim ayı sonuna kadar yapılmış olacaktır.
İsteklilerin hal tercümelerini, doğum tarihlerin! ve öğrenimlerini de bildiren dilekçelerini 15/VH/945 gününe kadar Fakültemize göndermeleri_________________________>7422)_________________________________
İstenoğrafi yaz kursu
İstanbul Ticaret lisesi müdürlüğünden:
Okulumuzda önümüzdeki haziranın İlk haftasında yeni bir stenografi kursu açılacağından orta okulu bitirmiş olup bu kursa yazılmak İsteyenlerin diploma, nüfus cüzdanı, 4 fotoğraf, aşı raporu ile birlikte pazartesi va perşembe günleri öğleden sonra okulumuza başvurmaları.«7000»
Dz. Lv. Amirliğinden
Deniz askeri nakliyat genel komutanlığı için bLr ressam alınacaktır.
İstekliler arasında yapılacak denemeyi müteakip 3656 sayılı kanun hükmüne göre ücret verilecektir.
Taliplerin mezkûr K. lık levazım müdürlüğüne 15 haziran 945 tarihine kadar müracaatları._______(7039)___________________
Devlet Orman İşletmesi Yalova Revir Amirliğinden t
1___İşletmemizin çınarcık deposunda mevcut «50.000» adet kesta-
ne çubuğu behfr adedi 8 kuruş 50 santimden 250 kental kastan* çeklliğt 325 kuruştur.
2 — Teminat 318 lira 75 kuruş Ve 60 lira 94 kuruştur.
3 — Açık arttırma 7 haziran 945 perşembe günü saat 14 de Yalova revir âmlrllğlnde yapılacaktır.
4 — Şartname Orman Umum Müdürlüğünde Bursa, İstanbul, tznılt ve Yalova revir âmirliklerinde her gün görülebilir._________(6804)
Beden terbiyesi umum müdürlüğünden:
Yedi ay müddetle haftada iki defa bastırılacak ve îstanbul-da neşrolunacak spor gazetesi açık eksiltmesi 11. 6. 945 pazartesi günü saat 10 da Ankarada umum müdürlük binasında yapılacaktır.
Şartnamesi her gün umum müdürlük neşriyat müdürlüğünden ve İstanbul beden terbiyesi bölge başkanlığından parasız olarak verilir.
İsteklilerin 900 lira muvakkat teminat yatırarak eksiltmeye iştirakleri ilân olunur, (7390)

" BİR DOSTUNUZ ? ( W' JF >. A JV r F,J'SII’l,
• par» har» parası vermeden. B para aöp masrafı ■■ jjl L ^İvmstedÎnÎz
ermeden bu mı Mirdcepnl W(r» / W f%. 1b/H jTİV 30 BSB
müt^u,»ürt^n*D* /“% l > lifi Zl$\ ^zvzvr.
SPtrNDtTI-ALAS OTELİNDE * • M» **0*^ * ** *** * "* ? ^~~ 5 »NYON FBANSEZ binasında
şimdiden bir oda veya bir daire kiralamıştır, 223, Meşrutiyet Cad
Telefon: 58-19/22 Tenis - Bar Amerikan, asansörj GİRİŞ SERBESTTİR.
Sene 27 — No. 9566 — Fiatl her yerde 10 kuruştur, SALÎ 8 Haziran 1948 Sahibi: Necmeddln Sadak — Neşriyat müdürü: Hikmet Feridun Es — AKŞAM Matbaası
SAN FRANCİSCO KONFERANSI DAĞILIYOR
Yerinde sayan konferans Hızla ilerleyen hâdiseler
«Konferans yerinde sayıyor.» Dün San Franciscodan gelen haberlerde göze çarpan cümle budu r,
Yerinde saymak her zaman kötü bir şey değildir, üzerine basılan ve üzerinde durulan, yer bir ileri hareketin ilk vargısı olmak Çartlle.
San Francisco konferansı, çalışmalar sonunda henüz hiç bir yere varamadığı için yerinde sayması, başlangıç noktasından ileri bir adim atamadığına delâlet e-der.
Konferansın hazırlamaya çalıştığı dünya emniyet kurulu Anayasasına göre bütün karar hakkı on bir kişilik bir meclise verilmiştir. Devletler arasında anlaşmazlık çıkarsa bu (Konsey) meclis işe el koyacaktır, Devletlerden biri herhangi bir haksızlıktan şikâyet ederse meseleyi bu meclis inceliyecektir. Bir devlet tecavüz? kalkışırsa, bu harekete gene bu meclis engel olmıya çalışacak, gerekli görürse ceza tedbirleri alacak, hattâ mütecaviz aleyhine harb açmıya, ordular ve hava kuvvetleri göndermeye karar verecektir.
Bu Konseyin beş devamlı üyesi büyük denilen devletlerdir. Geri kalan altısı «küçük» denilmek talihsizliğine uğrayan ve seçimle yenileşen devletlerdir.
Bir devlet aleyhine — o devlet ne suç işlemiş olursa olsun — herhangi bir karar alınmak lâzım geldi mi, bu kararda beş büyük devletin ittifakı şart, Yani bu beş büyük devletten herhangi biri, komşu bir memleketi İstilâ etse kimse ses çıkarmıyacak. Yahut, bir küçük devlet, iki küçük devlet bir başkasına tecavüz etseler, mütecavizi teşvik ve himaye eden bir büyük devlet oldu mu (ki dalma vardır) güven konseyi gene bir şey yapamayacak. Bu da güzel.
Fakat, devletler arasında herhangi bir anlaşmazlık, tecavüz, harb gibi bir hâdise çıkarsa bu meseleyi Konseyin — hiç bir karara varmadan dahi — ele alıp sadece incelemesi için beş büyüklerin ittifakı şart olmaması ileri sürüldü, Sovyet Rusya bunu da kabul etmiyormuş. Bir büyük devlet «Veton yani «Olmaz., deyince Konsey, meseleyi tetkik et-mlye bile yanaşmıyacak... San Francisco konferansı şimdi bu İşle meşguldür.
İnsanın akima gelen sual şudur: O halde kurulmasına çalışılan bu dünya emniyet teşkilâtı ne yapacak ve ne İşe yanya-cak?
Sovyet Rusyanın, bölge anlaşmalarında olduğu gibi bu veto meselesinde de niçin bu derece ısrar ettiğini anlamak güç değildir.
Sovyet Rusya, büyük Bolşevik devrimlnln başlangıcında ve sonra uzun yıllar, Kapitalist âlem tarafından bir tehlike sayılmış, bu kapitalist dünyanın düşmanlığını bilfiil görmüştür. Bir zamanlar büyük garp devletlerinin siyaseti, Sovyet Rusyayı bir karantina çemberi İçine alıp yalnız bırakmaktı. Sovyet Rusyanın, silâhsızlanma konferansına katılması, sonra da Milletler Cemiyetine girmesi ile hafifliyen, Hitîer tehlikesi karşısında büsbütün ortadan kalkan bu zıddiyet, îngil-tere İle Fransanın Çekoslovakya taksiminden sonra Münich'de illilerle anlaşmaları üzerine yeniden şiddetlenmiştir. Bu harbin başında, Moskovanın Şerlinle anlaşmasında. Sovyet Rusyanın kapitalist âleme karşı beslediği şüphelerin tesiri büyüktür.
Alman İstilâsını akla sığmaz fedakârlıklar pahasına parlak bir zaferle bitiren, emniyet sahası o-
larak Avrupanm yansını işgali altında tutan Sovyet Rusya, geçmiş zamanların acı rüyalarını ve acıklı tecrübelerini yenilememek, kendi aleyhinde bloklar kurulmasına artık İmkân vermemek azmindedir. Komünist Rusya, Kapitalist Avrupa ve’Amerikayı yarın, öbür gün herhangi bir sebep veya bahane ile karşısında birleşmiş ve dikilmiş görmek istemiyor, Birleşmiş devlet kümelerinden ürküyor, kendi oyu olmaksızın verilebilecek kararlardan çekiniyor. Bunun içindir ki dünya emniyetini koruyacak milletler arası kurulda, kendi oyu dışında, herhangi bir İhtilâftı mesleye sadece tetkik maksadl-le olsa da el konmasını, yavaş yavaş birlik karar ve hareketlere varılabilecek bir adım sayıyor.
San Francisco konferansını yerinde saydıran hâdisenin bizce, derin sebebi ancak budur.
Necmeddln Sadak (Arkası sahile 2, sütun fi da)
Ingiltere -Fransa
Fransız gazetelerinin makaleleri
ParLs 4 (AJL) — General da Gaulla' ün cumartesi günü, basın toplantısında, Orta Şark buhranı hakkında yaptığı demeçte milli haysiyet ve Fransa'nın, menfaatlerin# hürmet edilmesi bahsinde gösterdiği ısrar bir yandan Fransızları memnun ederken, öta yandan bazı Fransız gazeteleri de başmakalelerinde, Suriye’deki teessüfe değer hâdiseler» rağmen Fransa’nın İngiltere ile dostça ve sıkı münasebetlerini İdame etmesi hususunu belirtmektedirler.
Pravda’nın iki eski Fransız Başbakanına hücumu
Moskova 8 (AA.) — Pravda gazetesi eski Fransız Başbakanları Dala-dller ve Reynauld’ya hücum ederek bunlar için: »şimdi siyasi faaliyet gösteren cesetler» diyor.
Veto meselesi halledile-
7bprak kanunu tasarısı
17 nci maddenin tadili teklifi kabul edildi
Dûn Mecliste hararetli münakaşalar oldu, Başbakan ve 7 arım Bakanı birer nutuk söylediler
medi, ihtilâftı 17 nokta var,,
Q ------------------------•------------ Q_ Amerikan murahhasları, birleşmiş milletler teşki-^ lâtı resmen işe başlayıncaya kadar muvakkat bir§ komisyonun çalışması hakkında bir plân görüşüyor^
ŞAM’DA 2 SENEGALLi VE 1( FRANSIZ ZABİTİ LİNCEDİLDİ| Fransız kumandanı ile temsilci- ® sinin harb suçlularile birlikte yargılandırılması isteniyor
Arap birliği konseyi dün Kahire’de toplandı, birlik âzası Suriye ve Liibnan91 destekliyor
Ankara 4 — Meclis bugün Toprak kanunu tasarısının görüşmesine ds-vam etmiştir. Birçok hatipler söz Böy-lemlş, bunlara Tarım Bakanı ve Başbakan cevap vermişlerdir . Bundan sonra 17 nel maddenin tâdili bakıcındaki takrir reye konmuş ve kabul edilmiştir. Toplantı on beşten yirmi İkiye kadar yedi saat sürmüştür.
İlk olarak Hikmet Bayur söz almıştır. Hikmet Bayur. köylüye toprak dağıtılmasına esas ltlbarlle taraftar olduğunu, ancak 17 nel maddenin daha yumuşak bir şekle konulması lâzım geldiğini söylemiştir. Hikmet Bayur. çlfçlye toprak verilirken toprak sahibinin 2000 ve 5000 .dönüm olarak tesbit edilen hadlerdekl hakkının aı-kıcajnuhafaza edilmesi lâzım geldiğini, aksi takdirde keyfi muameleye yol açılacağını söylemiş ve demiştir ki:
(— Eğer 5000 veya 2000 dönümden fazlası alınarak köylüler tatmin edi-lemlyecekse — kİ bunu zannetmiyorum — bu hadler indirilsin amma, bu indirmeden sonra 4000 e mi, 3000 e mİ, neye İndirilecekse, bundan sonra artık toprak sahibi tıpkı arsa sahibi, hisse sahibi, şu ve bu sahibi gibi malının sahibi olsun, ondan sonra artık toprak mülkiyeti de her hangi bir mülkiyet kadar mukaddes olsun, saygı görsün.
Apartmanlar, şehir servetleri, büyük arsalar mevzuubahls olmaz mı? Şu veya bu şekildeki servetler mav-zuubahls olmaz mı? Muhtekirin, vurguncunun ve sairenln parası rahat rahat elinde kalırken bilmem 2000 dönümden aşağıya dahi sahibinin elindeki toprak alınırsa, bu vicdanları tahriş etmez mİ? İçimizde bir haksızlık hissi uyanmaz mı?
Büyük emlâk ve apartman sahipleri tarafından susturulan zavallılar yok mudur? Bu harb zamanına mahsus olmak üzere bir kira tahdidi konmuştur. Fakat kiracılar çok defa hava parası ve saire şeklinde bilinenden çok fazla ölçüde kemirilmektedir. Aynen tatbik edilse dahi muvakkat bir kanundur. Bunlar İçin neye aynı şeyi söylemiyoruz. Fabrika sahipleri tarafından susturulan amele için aynı samimî vo aynı heyecanlı belflgat-ler sarfedllemez mİ? Bunları asrfet-mek İçin zihin yormağa lüzum yoktur. Avrupa sosyalist edebiyatından cins cins örnekler vardır.»
Konuşmalar sırasında Atatürkün La-mlnln de geçtiğini hatırlatan hatip, Ebedi Şefin müphemlyetten hoşlanmadığını, iç ve dış siyasada açık ve
sarih durumlar aradığım söylemiş ve demiştir kİ:
■r— Benim İçin inandığım şudur kİ Atatürkün kabul edeceği Toprak kanunu sayın Şevket Raşit Hattboğlu-nun 7-8 sene evvel hazırladığı ve parçalan burada okunan rapora uygun olan tasarısı İse, mâkul olarak Atatürkün kabul edebileceği odur. Bu yurt İçin daha uzun seneler kâfi gelebilir. Bizim nüfus kesafetimiz 50 - 60 olduğu vakit istediğimiz gibi o kanunu değiştirebiliriz. Fakat bugün için bu kadar cezri harekete ve bu kadar İleriye gitmeğe lüzum yoktur.»
Hikmet Bayur, bu düşüncelere uygun olarak maddenin yeniden gözden geçirilmesi için bir takrir hazırladığını söyllyerek takriri Başkanlığa vermiştir.
Emin Erişirgil’in sözleri
Hikmet Bayur'dan sonra Emin Erl-şlrgil kürsüye çıkmıştır. Emin Erlşlr-gil. Hikmet Bayuru dinledikten sonra bu maddeye karşı konuşan arkadaşlarında şu üç endişenin bulunduğunu hatırlatmış, bunların, kanunun cez-rlllğl, müphemUğl ve hududunun muayyen olmaması noktaları olduğunu söylemiş, bunlara cevap vermiştir. Hatip demiştir kî:
«— Bir kere bu maddenin hududu yoktur, deniliyor. Zannederim kl bu anlayış farkından İleri geliyor. 15 ve 10 ncı maddelerde orta çlfçillğln bırakılacağı gayet sarih olarak yazılmıştır. Demokrasiye şeklen bağlı olanların ruhan daha çok bağlı olmaları icabeder.»
Lûtfi Ülkümen’in sözleri
Bundan sonra Lfitfl Ülkllmen (Mardin) söz almış, takririn aleyhinde konuşmuştur, Hatip demiştir ki:
— Tarım Bakanlığının müsaadeslle yayınlanmış lılr istatistiğe göre, memleketimizde 2.5 milyon çlfçl ailesinden takriben yüzde beş İlâ yedisi-topraksızdır ve ortakçılıkla geçinmektedir. Sayıları aşağı yukarı 125 -150i tjiEi aııe arasındadır. Bunlar büyük ve orta işletmelerde asırlarca çalışarak toprak sahibi olamıyan ve bizim İçin daima bir ıstırap kaynağı olan ortaklardır. Kanaatime göre, bir İnkılâp hamlestle bertaraf edebileceğimiz ve 2 - 3 senede yurdun her tarafında birden hallini Istlyeceğlmlz müzmin olan dert ve mesele budur.
Sadece toprak vermekla vatandaşın ıstırabı dindirilemez. Onlara ziraat âlet ve vasıtaları lâzımdır. Bu 150
(Arkası salılfe 2, sütun 3 de)
San Francisco 8 (R.) — san Fran-clsco'dan bildirildiğine göre, Birleşmiş milletler teşkilâtı nezdlndekl Amerikan murahhas heyeti dlln konferansın dağılacağı ve yeni dünya ml-sakı tasvlbedlldlkten sonra Birleşmiş milletler teşkilâtının resmen İşe başlı ya cağı tarih arasındaki müddet zarfında faaliyette bulunmak üzere muvakkat bir komisyonun kurulması hakkında bir plân müzakere etmiştir.
Haber verildiğine göre. Amerikan murahhas heyeti bu hususta yapılan teklifi büyük hatlarlle tasvlbetmlştlr. Bu teklif, çok yalan bir zamanda konferansın idare komisyonuna sunulacaktır.
Bu teklife göre, komisyon bilfiil Birleşmiş milletler teşkilâtının hiçbir vazifesini görmlyecek, fakat teşkilât âzalarının toplanması için tedbirler alacak ve bizzat Birleşmiş milletler teşkilâtının çalışması İçin başka plânlar hazırlıyacaktır.
Londra 5 (R.) — Ban Franclsco’da Veto meslesl hâlâ halledilmemiş bulunmaktadır. Pazar akşamı toplanan beş büyilk devlet delegeleri hal çaresi bulunamamış olan 17 noktayı tetkik etmekle İktifa etmişlerdir.
Sovyet delegelerinin Moskova İle görüşmeden hiçbir karar verememekte olmaları konferansın işini uzatmaktadır.
M. Churchill’in seçim nutku
Sosyalizm fikrine şiddetle hücum etti
Londra 8 (R.) — M. Churchlll Muhafazakâr Parti Başkanı sıfatllç dün akşam Londra radyosunda İlk seçim nutkunu söylemiştir. Başkan demiştir kl:
— Diğer muhalif partilerin rızala-rile. Uzak Doğu’da düşman yenllinct-ye kadar milli birlik hükümetinin İş başında kalacağını ümldedtyorum. Liberallerin, bilhassa İşçi partisinin ısrarı üzerine yen! seçim yapılması lâzım geldi.
Bilhassa Liberal partinin takındı# tavra teessüf ederim, çünkü bu parti ile hükümet arasındaki ayrılık, hükümet İle Sosyalist partisi arasındaki ayrılık kadar büyük değildi.
İşçi partisinin sosyalist politikası hürriyet hakkında İngiliz düşüncel»-; rine aykırıdır. Sosyalizm ferdi teşebbüsü körleştirir. Siyasi polis olmadan hiç bir sosyalist sistem kurulamaz. Sosyalizm devlet kuvvetini llâhlaştı-rır, totaliter rejime, Gcstapoya götürür. Sosyalizmi terviç edenlerden veya onlara rey verenlerden bir çoğu bu fikir karşısında dehşet duyacaktır.»
Yafa 8 (R.) — Suriye ve Lübnan’da sükûn vardır. Beyrut'ta grev bitmiş, dükkânlar açılmıştır. Şam’da kışlalarından kaçan İki Senegalll asker halk tarafından linç edilmiştir. Verilen emir hilâfına sokağa çıkan bir Fransız subayı da aynı akıbete uğramıştır. Bir kaç Fransız tankı ve 20 kadar taşıt İngiliz kuvvetlerinin himayesinde şehirden çıkarken genç Suriyeliler aleyhinde tezahüratta bulunmuşlardır.
Soıı haberlere göre Hama, Humus ve Halep’teki hâdiselerde 78 kişi ölmüş. 200 kişi - yaralanmıştır. Ürdün Başbakanının kardeşL ve Şam mümessili yolda yaralanmışlardır.
Şanı 5 (A.A.) — Suriye Cumhur
Başkanı Şükrü Kuvatll, bugün yaptığı bir demeçte, Fransa'nın Suriye ve Lübnan’daki temsilcileri General Beynet İle Suriye’deki Fransız başkomutanı General Roget’nln harb suçluları İle aynı esas üzerinden sorgıı-landırılmalarını İstemiştir.
Ol. Roget vazifesinden azledilmiş, Fransa'ya gitmek üzere Şam’dan hareket etmiştir.
Arap birliği konseyi
Londra 5 (R.) — Arab Birliği konseyi dün Kahire’de toplanmış, Suriye ve Lübnan meselelerini görüşmüştür. Toplantıyı Suriye Başbakanı Nukraşl paşa açmıştır. Mısır Başbakanı Orta
Şarkta sükûn ve huzurun hüküm sürmesi lüzumundan bahsetmiş ve İngiltere hükümetini son müdahalesinden dolayı övmüştür. Başbakan Amerika’ tıln ve Sovyetler Birliğinin hareketlerinden de takdirle bahsetrtttştlr. Nukraşl paşa demiştir kİ: «Görülüyor kl büyük devletler bundan sonra milletler arası anlaşmazlıkların hallinde kuvvet kullanımaması esasını kabul etmişlerdir.»
Bundan sonra Kıral Faruk'un kongreye gönderdiği mesaj okunmuştur. Mısır Kıralı mesajında kongreye tebrik ve temennilerini bildirdikten sonra Arap Birliği gayesinin ehemmiyetinden bahsetmekte bu mücadeleden Arap memleketlerinin başı yukarıda çıkacağını kaydetmektedir. Kıral: «Biz Suriye ve Lübnan’ın tam istiklâle kavuşması, bu memleketlerde nizam, hakkaniyet ve barışın hüküm sürmesi İçin uğraşacağız. Birliğin kuvvetli olması âzalarının ayrı ayrı kuvvetli olmalarına bağlıdır.» demektedir.
Kıral mesajını müteakip bütün delegeler söz almışlardır. Suriye Meclisi reisi Sadullah Cablrl demiştir kl: «Suriye şehir ve kasabaları hakkaniyetle haksızlık arasında mücadeleye sahne olmuşlardır. Britanya’nın müdahalesine teşekkür ederiz. Bu sureti»
(Arkan sahife 2, sütun 1 de)
DİKKATLERİ
Hasta eden yoğurtlar
Yoğurt sıhhat ve âfiyet veren bir Tllrk İcadı olmakla bütün dünyada meşhurdur. Fakat bu senenin ekser, yoğurtlan öyle yağsız, öyle eczalı kİ hazım cihazını hasta ediyor,
Araba kontrolü o kadar güç mü? Yapıldıktan yerler malûm) toptan satıldıktan yerler malûm,
■" . 11
Dostluğa dair
Yazan: A. ADNAN - AD1VAR Yarınki Akşam'da
Günler Geçerken
Ne olsa, nasıl olsa sevilir
Çocukta vatan sevgisini pekleştirmek için o vatanın maddi varlığını teşkil eden toprak kısmını olduğundan fazla övmek, baştan başa yeşil bir cennete, bir masal âlemine benzetmek, lıer İş bitmiş, ne yapılacaksa yapılmış gibi göstermek şart mıdır? Çocuklara mahsus yayına, hattâ okul kitaplarındaki şiirlere göz gezdirince iıem tabiat, hem imar bakımından kusursuz, eksiksiz bir yurtta yaşadığımız fikrine kapılıyoruz. Yeşil Bursa dan, Zümrüt Yalovadan, akar sular kenarındaki yosun renkli köylerden, iklim güzelliğinden, toprak bereketinden, başarılmış, âdeta sona ermiş işlerden bahseden yazılarla çocuğu dört başı mamur, çalışmağa artık lüzum kalmamış bir vatanda rahat bir ömür geçirmeğe, çubuğunu yakıp keyif sürmeğe, yani hayal sukutuna hazırlamış olmuyor muyuz?
Vatan — aslında maddi kısmından güzel, ileri olduğu için değil — vatan olduğu İçin vo her türlü zorlukları yenerek güzel-leştiriieceğl için serilir. Yukarıda tarifi geçen vatanı, vatansız yahut vatan hissi btılunmıyan da sever. Finlandiya, Kanada, İz-landa gibi tabiatiıı çeşitli zulmüne uğramış bölgelerde vatan sevgisi en yumuşak iklimli, en feyizli ve mamur nıemleketlerdekin-den eksik midir? Fazladır, diyebiliriz, Tabiate karşı koyarak şenlendirilen bir vatanı sevmekte ayrı bîr zevk ve onur payı bile vardır.
Çocuğumuza «Bizim yurdumuzda iklimce pek mükemmel kısımlar olduğu gibi geniş bozlarlar, çetin dağlar, yazın fazla sıcak, kışın fazla soğuk yerler de yok değildir. Arasıra kuraklık olur, çaylar taşar; henüz madenlerimizi dilediğimiz gibi işletmeğe, sulama işlerin! bitirmeğe, demir yollarımızı geliştirmeğe, ırmaklarımızı nakil vasıtaları haline getirmeğe vakit bulamadık. Bunları sen başaracaksın, vatan seni bunları tamamlaman için yetiştiriyor» diye hakikati öğretmek vatan sevgisini azaltmaz, kendisini kemale erdirmek şerefini verdiği için o vatanı daha derin bir alâka ile sevdirir.
Refik Halid Karay
Sahile 2
AKŞAM
5 Haziran 1945
SÖZÜN GELİŞİ--------------------------------------
Neler yapmamız lâzım?
Harb içmde yollar kapalı kaldığı müddetçe en değersiz saydığımız şeylerin sıkıntısını çektik. Bir aralık topluiğnemiz kalmadı. Çivi bulamadık. Kahve fincanı dalıi yapamadığımızı öğrendik. Bir kâğıt fabrikamız olduğu halde kağıtsız kalmak tehlikelerine düştük. Peynirlerimizi, yağlarımızı koyacak tenekeyi bulmakta güçlüklere uğradık, pencere caını piyasadan çekildi. Temek tabağı, hattâ nıaşraba aradık. Elektrik kordonu yoktu, ampul hâlâ bulamıyoruz. En basit ilâçlar dışardan vapur gelirse vardır. Düğme ithal malıdır, jiletler daima yabancı markalar taşıyor. Diş fırçası yapamıyoruz, tarak yapamıyoruz. Bir anda akla gelmeyen nicg. gündelik ihtiyaç maddeleri, hem de sanayiin en basit şubelerine mensup, fakat her an bulunması gereken malaları dışardan bekliyoruz.
İhtiyaç baş gösterince bunlardan bir kısmını yapmaya savaştık. Taş devri örneklerine pek benzeyen tabaklar, fincanlar piyasaya çıktı. Halbuki gazetelerde dün çıkan bir haber Bulgarİs-tana balmumu verip tabak alacağımızı bildiriyordu. Niçin tabak, fincan yapamaz olalım? Demirimiz varken neden çivisiz kaldık; manda! getirtmeye çalıştık? Kıl bizde bulunurken nasıl oluyor da diş fırçası yapamıyoruz Halbuki bu ma taun iptidai maddesine sahip olmıyan memleketler akla gelmeyen şeylerden diş fırçası yaptılar. Ampul biz de yapabilirmişiz aına harb bitti, hâlâ bir ampul fabrikamız yok.
Bütün bu gündelik ihtiyaç maddelerini elde edebilmek İçin Jıarb boyunca, en değerli iptidaî maddelerimizi boğazımızdan kesip dışarı göndererek onlarla değişmek zorunda kaldık. En olmaz şeylerin sıkıntısını çektik; gözlerimiz yollarda bekledik durduk.
Küçük ve büyük sanayiin icabeti irdiği bir çok iptidaî maddeler memleketimizde bulunduğuna göre sanayileşmeği istemekten daha tabiî bir arzu olamaz. Fakat programımla, yapılması en kolay ve iğne gibi, düğme gibi, diş fırçası gibi, ampul gibi, çanak çömlek, çivi, tarak gibi en geniş ölçüde kullanılan ufak tefek maddelerden başlamak üzere gerçekleştirme yoluna girmemiz zaruridir. Araştırmaya lüzum yok, İkinci Dünya harbi nelere muhtaç olduğumuzu tekrar tekrar göstermiştir.
Şevket Rado
Şam’da 2 Senegalli ve 1 Fransız zabiti linçedildi
(Baş tarafı 1 inci sahifede) kan dökülmesine, soygunculuk ve yağmaya nihayet verilmiştir.»
Diğer delegeler Suriye ve Lübnan’ı destek] iveceklerini bildirmişlerdir.
Lübnan Başbakanı da Suriye Başbakanı gibi beyanatta bulunmuştur. Bundan sonra gizli bir celse akdedilmiş. Suriye ve Lübnan’dan gelen raporlar dinlenmiştir. Bugün öğleden sonra yeni bir toplantı yapılacaktır.
Fransız kabinesi de Gaulle’e muarız
Londra 5 (R.) — GI. de Gaulle dün İngiliz, Amerikan, Sovyet elçilerini kabul etmiştir. Nevyork radyosuna göre General Amerika hükümetinin hakemliğini İstemiştir. Paris’ken alman haberlere göre Fransız kabinesi Generalin Suriye ve Lübnan politikasına muarızdır.
M. ChurchllTİn bugün Avam Kamarasında Suriye hakkında demeçte bulunacağı zannediliyor.
Fransızlara karşı galeyan
Şam 4 — Fransızlara karşı gösterilen husumet ve galeyan saatten saate artmaktadır. Suriyeliler, şimdi Fransız olan her şeye karşı boykotaj yapmağa karar Ermişlerdir. Üniversite talebeleri, bundan sonra Fransız mekteplerine gltmlyeceklerinl söylemektedirler.
Hint Müslüman birliği başkanınm demeci
Yeril Delhi 4 (AA.) — Bütün Hindistan Müslüman birliği başkanı Ma Cinnah, Yakın Şark hakkında yaptığı bir demeçte şunları söylemiştir:
«Ingiltere ve Birleşik Amerika’nın müdahalesi İyi olmuştur. Fakat bu, kâfi değildir. Yüz milyon Müslüman, General de Gaulle İle mesai arkadaşlarının gayri insani hart ketleri karşısında derin bir teessür duymuştur. Derhal resmi bir garanti verilmediği takdirde sadece Orta Şark ve Müslüman Hindistan değil, fakat, bütün Müslümanlık dünyası ayaklanacaktır.
Suriye ve Lübnan’ın bir ithamı
Nevyork 4 (A.A.) — Suriye ve Lübnan Balkanlarının birlikte yayınladıkları bir beyannamede Fransa, ödünç verme ve kiralama kanunu gereğince Amerika tarafından gönderilmiş olan malzemeyi son Suriye savaşlarında kullanmış olmakla İtham edilmektedir. Bu, General do Gaulle’ ün, Fransızların Suriye'de ödünç verme ve kiralama kanunu gereğince kendilerine gönderilmiş olan hiç bir malzemeyi kullanmadıklarına dair dün Paris’te yaptığı beyanata tezad teşkil etmektedir.
Uzak Doğu muharebesi
Borneo adasına asker çıkarıldı
Londra 3 (R.) — Tokyo radyosunun bildirdiğine göre Müttefik kuvvetler Borneo adasının İstilâsına başlamışlardır. Bu radyoya göre Müttefik kıtalar İngiliz kuzey Borneo'sunun başkenti Sandakar'a hücum ediyorlar. Bu şehir Tarakan odasuıdan 300 kilometre mesafededir. Tarakan’da Müttefikler esasen yerleşmişlerdir.
Çin kuvvetleri Fûrmce adasının karşısındaki Çin sahillerinde 160 kilometrelik bir kısmı İşgal etmişlerdir.
Okimava adasının başkenti Naha' nın kuzeyine Müttefikler yeniden asker çıkarmışlardır. Naha yarımadasının yansı Müttefiklerin elindedir. Oklnava açıklarında Japon İntihar uçakları Amerikan gemilerine saldır-Duşlardır. Son günlerde bunlardan 48 tane düşürülmüştür. 2 Amerikan muhribi batmıştır. İnsanca kayıp vardır.
Kobe bombardıman edildi
Londra 5 (R.) — 450 üstün uçan kale bu sabahın erken saatlerinde Japonya'nın Kobe şehrine akın yapmış, 3000 ten yangın bombası atmıştır. Kobe Japonya’nın İkinci büyük limanı ve büyük bir sanayi şehridir. Bundan evvel buraya daha İki atan yapılmıştı.
(Baş tarafı 1 nci sahihle) milyon lira gibi büyük bir yekûn tutar. 35 milyon lira donatım masrafı do ödememiz lâzımdır. Bu işi ikiye ayırsak dalıa faydalı bir hizmet,görmüş oluruz.
Memleketimizde sanayiin İnkişafına kadar ziraatçı olarak daha bir müddet yaşamak zorundayız. Ferdi yaşama ve milli kalkınma hızını Iıcp bu toprak kalkınmasında göreceğiz. Yurdun sermaye varlıklarının bu mesleğe akışını teşvik edeceğiz. Bu mesleğin insanların İstidadını takviye edici mahiyette olması lâzımdır. Yurdumuzda refahı temin ve çlfçiyi topraklandırma dâvası ne kadar gaye İse gene yurdumuzun diğer bütün meselelerini de onunla telif etmek bu derece ehemmiyetli ve büyük bir vazifedir.»
Bundan sonra birçok hatipler söz almışlardır. Bu arada Recep Peker, 17 nci maddenin değiştirilmesine taraftar olduğunu söylemiş ve: -Her şeyi konuşmalıyız, Adnan Menderes'in yaptığı hatayı Alâeddin Tirl-doğlu da yapmıştır.» demiştir. Bu sırada Alâeddin Tlrldoğlıı yerinden kalkarak: «Bana ders vermeğe hakkı yoktur, Meclis bu sözlere lâzım gelen cevabı verecektir» demiştir. Bu sırada Mecliste bazı hareketler görüldüğünden, Alâeddin Tlrldoğlıı yerinden kalkarak Meclisi terketmiştlr. Recep Peker sözüne devamla demiştir kİ;
(— Müteessir olduğum cihet, çalışan arkadaşları baltalamak İsnadıdır. Onlara suiniyet İsnadıdır. Toprak işi hayat işidir. Toprak meselesi rejim dâvası olmaktan çıkmıştır. Burada her şeyi açık konuşmalıyız. Hikmet Bayur arkadaşımız da yanılıyor. Arsalardan ve diğer mülkiyet haklarından bahsettiler. Toprak kanunu ve toprak mülkiyeti böyle meselelerle alâkadar değildir. (Alkışlar).
Tarım Bakanının sözleri
Bazı hatipler söz söyledikten sonra Tarım Bakanı Şevket Raşlt Hatlboğlu Jcürsüye çıkmış ve şu demeçte bulunmuştur,
— Birçok arkadaşlara cevap vermek hakkımdır. Müphem kalan noktalan aydınlatmak, milletin efkârını tatmin etmek vazifemdir. Acınan Menderes arkadaşımız bana bir Tapor atfetti.
Mesele matbuata aksetmiştir. Hikmet Bayur da böyle bir rapordan bahsetti. Bu rapor 1035 te İç Bakanlığının hazırladığı İskân ve Toprak kanuniyle alâkalı bir rapordu. Bu rapor benim değildir. Onu benim de dahil olduğum beş kişilik bir komisyon hazırlamıştır. O zaman bir icra memuru idim. Mesuliyet adamı değildim. Bu raporda İşletme şekilleri tâyin etmedik. Yalnız büyük, orta ve küçük İşletmeler var, dedik ve bunu komisyon demiştir. Fikirlerimde on yıldanberl bir tekâmül olabilir. Bu benim hakkımdır. Bugünkü Toprak kanununun ruhunu yüksek heyetinizin vicdanından aldım. Vaktiyle bazı fikirde bulundum. Bunu kabul ediyorum. şimdi de başka fikirdeyim. Bunlarda tezat vardır, bunu da kabul ediyorum. Fakat on yıldanberl memlekette birçok değişikliklerin olduğunu kabul etmek lâzımdır. Adnan Menderes vaktiyle Serbes Fırkada İdi ve o zaman hararetli makaleler yazmıştı. şimdi aramızdadır. Demek kİ fikir değiştirmek kabilmiş. Toprak dâvası hakkında beş kanun hazırlanmış ve memleket seyirler taklbetmlş-tir. Bu kanunu Cumhuriyet Halk Partisinin hârikalarından biri olarak kabul ediyorum. Orta İşletmeyi ben memleket için zararlı görürüm. Fakat memleketin bütün ziraatım yalnız orta işletmeye yükletmek doğru olmaz, öyle yerler olacaktır kİ sahibine esas olarak 360 dönüm ve 3 misil olarak da 900 dönüm vereceğiz. Öyle! yerler vardır kİ sahibine esas olarak 500 ve neticede üç misil olarak 1500 dönüm vereceğiz. Bazı arkadaşlar, bu arada Emin Sazak arkadaşımız «Düzen bozulacaktır» dedi. Şunu da söy-llyeylm kİ, ortakçılık Türkiye çlfçlll-ğlnln kaprisidir. (Doğru sesleri). Bir takım yerlerde yıllardanbcri oturan, boğuşa boğuşa oturan ve çalışan İnsanlarla dolu 60, 100 hanelik birçok köyler vardır. Kanunun gerçek inkılâp yapacak maddesi 17 nci maddedir. Bize târlz yapan arkadaşlar bize müteşekkir olacaklardır. Milletler köylü tabakasını geniş kurmak mecburiyetindedirler. Türk milleti demokrasiyi hayatının içinde yerleşmiş görmek isterse, yaşamaları başkalarına bağlı olan İnsanların hayatını temin etmelidir. Hikmet Bayur'un sualine geliyorum. Hikmet Bayur tarihçidir, Milletlerin tarihinde başka mevzulara geçllmekslzln dalma zirai reformlar yapılmıştır. Milletler toprak meselelerine dalma İstisnai ehemmiyet vermişlerdir. Kanunun komisyona hükümetten eksik geldiği söylendi. Arkadaşlar, teşkilât kanunu yapılıyor, hazırdır. Birkaç güne kadar gelecektir. Finansman da bu kanunun İçine girmiştir. Fa21a İzahat verebilirim. (Kâfi sesleri, şiddetli alkışlar).
Başbakan kürsüde
Başbakan şiikrü Saraçoğlu kürsüye geldi:
— Konuşmakta olduğumuz Toprak kanunu, esaslı bir İnkılâp kanunudur. Böyle bir kanunun müzakeresi gürültüsüz olamazdı. Buna kaniim. Kaniim kİ tatbikatı da böyle olacaktır. Fakat İktidar mevkiinde tuttuğunuz hükümet bu güçlükleri yenmeğe çalışacaktır. Adnan Menderes arkadaşımız tarafından okunan uzun nutukta bazı kusurlar ortaya döküklü. Onun yaz-j
Eski Kıral Kar ol Fran-saya gelmek istiyor
Londra 5 (R.) Brltish United Press’e göre eski Romanya Kıralı Karol ile Madam Lupesco Fransa’da yaşamak lç!n İzin istemişlerdir. Fransa hükümeti henüz bu mürcaate cevap vermemiştir.
Yunanistamn bir kararı
Londra 5 (R.) — Yunan hükümeti düşman memleketler tebaasını Yunanistan'dan çıkarmağa karar vermiştir.
İki kadın arasında kavga 8111vrlkapıda Alaylmamı sokağında oturan Münevver ve Azize isimlerin-ki İki kadın, kıskançlık meselesinden dûn akşam blriblrlerlle kavga etmişler, mücadele esnasında pencerenin önüne kadar gelmiş olan iki kadından Azize, Münevveri kucakladığı gibi pencereden bahçeye atmıştır. Muhtelif yerlerinden yaralanan kadın hastaneye kaldırılmış, Azize yakalanarak hakkında kanun! takibata girişilmiştir.
Toprak kanunu tasarısı
Mareşal Tito’ya bir hücum
îsviçredeki Yugoslav millî demokrat komi* tesinin beyannamesi
Cenevre 4 (A.AJ — Anadolu ajansının özel muhabiri bildiriyor: Îsviçredeki Yugoslav milli demokrat kamitesi. memleketteki vaziyeti inceledikten sonra, mareşal Tito’nun iktidar mevkiinde kalışının, Yugoslavya İçin, halk tarafından kabul edilemi-yecek ve Balkanlarda Orta Avru. pa barışı için tehlike teşkil eden bir rejim ifade etmekte olduğunu bildirmiştir
Komite, memlekette dahili harbin Müttefikler arası bir silâhlı ihtilâfla neticeleneceğini ilâve etmekte ve bütün siyasî partilerin, Yal ta kararlan gereğince, iştiraklerini temin etmelerini ef-kân yatıştırmak ve naipleri vazifelerinden uzaklaştrabilmek için Kıralı davet ve Almanyadan kurtarılmış olpp Müttefik dâvasına hizmet etmeğe hazır bulunan Yugoslavları himaye etmelerini Müttefiklerden istemektedir.»
Tito’nun yeni bir nutku
Londra 4 (A.A.) — Mareşal
Tito, söylediği bir nutukta Ka-rentia hakkmdaki Yugoslav taleplerini yeniden teyidetmlş ve şöyle demiştir:
«Karentia’yı biz kurtardık. Milletler arası durum, bizi bu bölgeden çekilmek zorunda bıraktı. Fakat Karen ti a bizimdir ve onun | için çarpışacağız.»
Türk Hava Kurumu kurultayı
Ankara 4 — Türk Hava kurumu-nıın dokuzuncu kurultayı bugün saat onda toplanmıştır. Başbakan Şükrü Saraçoğlu kurultayı açtıktan sonra yerini meclis başkanına terketmiş-tlr. Komisyonlar jynlclıktan sonra büyüklere saygı ve bağlılık duyguları sunulmasına karar verilmiş, toplantı 8 hazirana bırakılmıştır.
Yunanlılar zeytinyağı ve sabun vermek istiyorlar
tamir 5 (Akşam) — Şehrimiz gazetelerinin yazdığına göre Yunan adalarından piyasamıza zeytinyağı ve sabun satışı İçin bazı teklifler vuku bulmuştur. Bu teklifler sabun İzmir’e teslim 105, İki asitli zeytinyağı 112 kuruş üzerind endir. Buna mukabil memleketimizden kasaplık küçük baş hayvan Ve merkep İstenmektedir. Bazı Türk tacirlerine yapılan bu müra-caatler tetkik ediliyor.
Çok miktarda makara geldi
Ankara 5 (Telefonla) — İthalâtçılarımız tarafından İngiltere'ye sipariş edilen mühim miktarda makara yurdumuza gelmiştir. Çeşitli İthalâtçılara gelmiş (V'klş makaralarının sayısı dört milyon altmış üç bin elli alta, nakış İpliklerinin sayısı bir milyon on bin altı yüz dörttür. Bu mallar Ticaret Bakanulığından verilecek emre göre dağıtılacaktır.
Türk - İsviçre ticaret anlaşması
Ankara 5 (Telefonla) — Türk -İsviçre ticaret anlaşması b!r eylüle kadar üç ay müddetle uzatılmıştır. Yeni bir anlaşma yapılması atrafındâ temaslara devam olunmaktadır.
Zeytin mahsulü iyi
Ankara 5 (Telefonla) —- İzmir’den bildirildiğine göre zeytin ağaçlarına bu yıl şiddetli sıcakların az zararı olmuştur. Mahsul durumu iyidir.
Yeni Ticaret Bakanı Toprako fişte
Ankara 5 (Telefonla) — Yeni Ticaret Hakanımız B. Ralf Karadeniz dün öğleden sonra Toprak mahsulleri ofisi umum müdürlüğüne giderek İncelemelerde bulunmuştur.
Şüpheli bir ölüm
Kadıköyde oturan ve Marmara sineması müdürü olan B, Ratıp dün yediği peynir ve domatesi müteakip zehirlenme alâiml gös-termiş, tedavi edilmek üzere derhal Numune hastanesine kaldı-nlmışsa da bir müdet sonra ÖL-müştür. B. Ratlb’in ailesi Kadı-köy* savcılığına müracaat ederek bu ölüm üzerinde tahkikat yapıb masını istemişler, savcı yardımcısı B. Nedim Evliya tahkikata el koymuştur.
Adliye doktoru B, Hâşlm bugün cesedi muayene edecek ve vereceği rapor soruşturmalara bir veçhe tâyin edecektir.
dığına göre, haftadan haftaya fikir değiştiren hükümet, Başbakan ve üç yüz küsur arkadaşa dil uzatan bahsi vardır. Değişen her hükümet, her Vekil, toprak dâvasının arkasından koşmuştur. Ve nihayet böyle bir kanun Meclise getirilmiştir. Bunu başarırken az hata yapmağa çalıştık. Cemiyeti Akvama bize bir rapor verebilir misiniz? dedik.
Cemiyet çalışması, 13 memlekette yapılan İşleri anlatan bir rapor verdi. Bu raporla beraber gene hazırlıklar bir kanun haline gelmeğe başladı. Bu rapor bütün millet vekillerine ve alâkadarlara dağıtıldı. Nihayet kanun hazırlandı. Meclise geldi. Bu kanunu köylüye döviz olarak vermek için hep çalıştık. Komisyon âzalarile üç ay geceli gündüzlü çalıştık. Birçok çatışmalar oldu. Ben memleketin hayrına bulduğum bütün noktalan kabul ettim. Tarım Bakanı arkadaşım beni 1 vaziyetten haberdar etti. Öğrendim kİ arkadaşımla komisyon arasında bazı ihtilâflar vardır. Komisyona gittim. Beni dinleyin, dedim. Bütün arkadaşlar beni dlnllyeceklerinl söylediler. Fakat Adnan Menderes bunun usule muvafık olmadığını. Başbakanın konuşmağa hakkı olmadığını söyledi ve dedi kİ: ( Hükümet namına konuşması ilçln bir vesika İle gelmesi lâzımdır. Nihayet arkadaşlar, komisyon âzası Başvekillerini dinlemek lûtfunda bulundular. Ben dâvanın küçük bir madde İle halledilebileceğini söyledim ve dedim kİ: Ben bu toprağı olmıyanlara toprak vermek istiyorum, İster hükümetin, İster Evkafın, İster şahsın olsun. Bana sordular: Ameleye verecek misin? şayet o ameleler o civarda oturuyorlarsa memnuniyetle; dedim. Encümen maddenin yazılmasını emretti ve dedi kİ:
1 — Asgari 50 dönüm olacak ve İcabında bırakılan miktarın üç misline kadar verilecektir.
2 — İki misil bedel yerine üç misil bedel.
3 — Orada çalışan amelelere toprak vermeğe karar verdik.
Encümen heyeti umumlyeslne gittik. Orada çalıştık. Yerleşmiş ameleye toprak vermeği kabul ettik. Yakında toprak varsa o verilir, uzaktakinden evvel verilir, dedik. Blriblrîmizi tebrik ettik. Kahveler İçtik. Fakat neşeler bir hafta sürdü. Bir hafta sonra yedi kişi Başbakanlığa geldi. Adnan Menderesle Emin Sazak bunlar arasında İdi. Hepsi ayrı ayrı şeyler İstiyordu. Bunları kabul edersek Toprak kanunu kalmaz, dedim.
Adnan Menderes, yerleşmiş ameleye toprak verilmemesi İçin çok çalıştı. Emin Sazak, bu kanunun portresini anlıyamamıştı. O gün Emin Bey: «Eyvah yandık!» dedi. Hep beraber Karplçe gittlk.Yemek yedik Anlaşılan şey şu İdi: Toprak, çlfçl olsun, amele olsun verilecek. Aradan birkaç gün geçti. Koridorlarda bir takım hareketler gördüm. Sonra anladım kİ «yerleşmiş» kelimesinde birçok mâna lar var. Bir çlfltğln İçinde bir köy varsa onlara toprak vermek İmkânı yoktur. Encümende konuşurken edindiğimiz kanaat bu köylülere toprak vermekti. Hukukçu arkadaşların yardımı İle her türlü müşkülât ve uzatmaları, suiistimali önllyecek bir madde yazmağa karar verdik. Takrirdeki hükümler maddeyi tamamlamaktadır ve her türlü suiistimale mâni olacak mahiyettedir.
Şimdi arkadaşımızın haftadan haftaya fikir değiştiren, sözünde durrm-yan Başbakanına gelelim. Ben size olanı anlattım. Adnan Menderes encümende ve sözcü olarak çalışmıştır. Adnan Menderes maddenin birkaç fıkrası müstesna, kanunla mutabıkım, dedi. Ben de o fıkrayı biz müdafaa ederiz, dedim. O zaman Adnan Menderes mazbatayı yaadı. Buradan konuştu. Okudu. Mazbata okunacak olursa Adnan Menderesin itirazı bir fıkrada değil, birçok yerlerdedir. Tarım Bakanı arkadaşımın dediği gibi, fikir değiştirmek suç değildir. Sonra da susturma bahaneslle elde edilen neticeden bahsetti. Ümldederlm ki arkadaş bir fırsatta bunu tamir edecektir. Ekseriyete dil uzatmak doğru değildir, tkl arkadaş, yaptığımızın bolşevizm ve komünizm olduğunu söy lediler. Diğer bir arkadaş da bunun nazizm olduğunu söyledi. Bu da gösteriyor ki yaptığımız şey iyidir. Arkadaşlar, bu kanunda Tilrk kokusu vardır. (Alkışlar). Hikmet Bayur arkadaşımız İki senedir hükümete hücum etmekten zevk alıyor «Hükümetin cevabı ne kadar zayıftır» dedi.
Hikmet Bayur, yerinden:
— Toprak Ofisi ve Tütün Limited şirketi işleri hakkında verilen cevapların zayıf olduğunu söyledim.
Başbakan devamla:
— Hikmet Bayur diyor kİ, bu kanun suiistimallere yol verecektir. Müsaadenizle diyeceğim kİ, Hikmet Bayur kürsüde haysiyetile konuşmalıdır. Karşısındaki İnsanların da şerefli İnsanlar olduğunu bilmelidir. (Alkışlar).
Bundan sonra Hikmet Bayur ve Lfltfl Ülkümen'ln 17 nci maddenin tâdili takrirleri sıraslle reye konuldu, reddedildi.
Sonra Alâeddin Tlrldoğlıı ve 324 arkadaşının teklifine sıra geldi. Başkan:
— Komisyon sözcüsü ve hükümet bunu kabul ediyorlar. Şimdi bu takriri okuyacağım ve reye koyacağım, dedi.
17 nel maddenin tâdili takriri okundu, reye kondu ve kabul edildi.
Birleşmiş milletler
Moskova radyosu bütün meselelerin halledileceğini söylüyor
New-York 4 CR) — Moskova radyosu Birleşmiş milletler arasında halli İmkânsız ihtilâflar mevcut olduğuna dair yayımlanan nazariyeleri reddederek harb esnasında müttefikler arasında kurulan sağlam birliğin bütün sulh meselelerinin halline İmkân vereceğini söylemiştir.
Moskova radyosu bu hususta şunları İlâve etmiştir:
«Birbirinden o kadar uzak ve büsbütün başka şartlar İçinde yaşıyan milletlerin zaferi kazanmak için elzem olan birliği sağlıjablldlklerine bakılırsa, bu milletlerin sulhe alt bütün meselelerde bir anlaşma çaresi bulabilecekleri muhakkak sayılabilir. Çünkü bu milletler birbirlerine karşı saygı göstermeği ve birbirlerini sevmeği öğrenmişlerdir. Filhakika, milletlerin hakiki karakterini gösterecek harbden daha çetin bir delil tasavvur edilemez.»
Moskova radyosu, müttefik milletler arasındaki anlayış zihniyetine misal olarak son günlerde New-York-ta Birleşik Amerika ve S( vyetler Birliği arasında birliğin tahakkuku İçin Amerikan milli konseyi tarafından yapılan toplantıyı zikretmiştir. Sovyet milleti, batı müttefikleri tarafından elde edilen mükemmel neticeleri takdir etmekte ve Hltler Almanyası-mn ancak müttefiklerin müşterek gayretleri sayesinde yenilebildiğini pek iyi anlamaktadır.
Yerinde sayan konferans Hızla ilerleyen hâdiseler
(Baş tarafı 1 inci sahifede)
Sovyet Rusyanın bu şekilde hareket ederek yoğurdu bu derece üfliyerek yemekte hakkj olabilir. Pahalıya malolmuş zafer neticesi Avrupada bugünkü askeri, siyasî üstün durumu bir kere elde etmiş olan Sovyet Rus-yamn, geçmişten ders, alarak, geleceği tam sağlama bağlamak istemesi kendi bakımından en iyi emniyet garantisi sayılabilir.
Fakat San Francisco konferansında hazırlanan dünya emniyeti anayasasına dışardan objektif bir gözle bakıp, bu yasanın yaratacağı güvene inanmak ve bu işleri ciddîye almak biraz güçtür.
Amerika Dış işleri Bakanı M. Stettinîus yarınki sulhun, askeri kaynaklan geniş olan büyük devletler arasında anlaşma ve birleşme ile temin edileceğini tekrar söylemiş. Bugünkü ahval karşısında, eğer bu sözler, büyük Amerika devletinin çok değerli yüksek bir şahsiyeti ağzından çıkmasaydı hayli garip görünürdü.
*- Hiç şüphe yok ki dünya sulhunu ve milletlerarası emniyeti korumaya en elverişli âmil büyük devletler arasında, yüksek İnsan-lık ve hün-iyet prensipleri etrafında tam anlaşma ve birleşme-dir^Fakat bugün böyle bir anlaşmadan eser yoktur. Hâdiselerin gidişi öyledir ki bugün bir anlaşma elde edilse bile zoraki olacak, kum üzerine yazılacaktır, Çünkü anlaşmazlıklar, ilkin sanıldığı gibi yüzde ve geçici değil, derin ve süreklidir Polonya hükümetinin şekli. Triestenin âkıbeti. Viyan anın idaresi gibi meselelerin çözülmesi her zaman mümkündür. Fakat dâva daha karışıktır. Manzara odur ki komünist ve kapitalist, birbirine zıt iki dünya görüşü. İki âlem gene karşı karşıya dikilmiştir. İşin acıklı tarafı budur Konferans yerinde sayıyor, hâdiseler hızla yürüyor.
Necmeddîn Sadak

İran kabinesi istifa etti
Londra 5 (R) — Iran hükümetinin İstifasını vermiş olduğu bildirilmektedir. İtimat meselesi İleri Sürüldüğü vakit İbrahim Akarml'nln hükümeti lehte yalnız 25 rey tophyabilmlştir, 7 kişi aleyhte rey vermiştir. 83 millet vekili de rey vermekten kaçınmışlardır.
Filistin aergiai
BLr kaç gün evvel şehrimizde bir Filistin sergisi açılmıştı. Dün bu sergideki kadın tuvaletleri mankenler tarafından Taksim gazinosunda davetlilere gösterilmiştir.
— • Takvim® —
Cenıaziyel‘âhır 24 — Hızır 31 İmsak Güneş Öğle îklndl Ak Yata E. 6.38 8,52 4,35 8,36 12.000 2,01 V. 3.13 S.29 13.12 17,12 20,37 22,37
5 BfZuan 1945
AHŞAM
Sahne 3
AKŞAMDAN AKŞAMA
Kimine hayhay, kimine üayvay!
Aynı muhitin yadigârı iki arkadaşım var. Biri hesabım bilmekle, öbürü bilmemekle meşguldü, Hesabını bilen, karınca misali çalışarak biriktirir, biriktirirdi. «Aile bütçesi» denen nesneye riayet ettiği olurdu: Kazancının yüzde kaçı boğaza, kaçı giyime, kaç t çocukların tahsiline gidecek? Kaçı da biriktirilecek? Bu kaideden ayrılmamak sayesinde dostum programını yaptı ve tatbik etti:
Ellisine geldiği gün, — çalışmayı terketmemekle beraber — yaşama şartlarını güzelleştirecek. Bir gün şayet çalışamamak zoruna düşerse, ikametgâhı var; 80 lira getiren ay ne a bir iradı var; gül gibi geçinecek.
Hayat öyle oldu ki, netice malûm: Bizim arkadaş gene evinde oturuyor; gene iradından 80 lirayı alıyor. Fakat hastalıklara uğradı, eskisi gibi çalışamıyor. Geçinebilmesi kabil değil! Sıkıntı içinde! Evdeki hesap çarşıya uymadı,
İki numaralı arkadaş da, kis his gülerek onunla alay ediyor:
— Sen benden akıllı olduğunu iddia ederdin. Nerede?.., - diyor.
Hakikaten de o, yani 2 numaralısı, keyif düşkünüydü. İrat falan edinmeyi düşünmemiş, varını yoğunu saf a sın a göte tertiplemişti, Anadolu sahillerinde minimini bir sayfiyesi vardı. Bahçesini güllerle, çardaklarla bezendirdi. Nişantaşı taraflarındaki evceğizini de. yağlı boya boyattı; itinalı eşya ile donattı. Artık ondan sonrası yevmün cedid, rızkın cedid! Bir dile kazanıyor, öbür ehle sarfediyordu. Ne bütçe, ne istikbal kaygusu.
Bîr numaralısı ona:
— Bu senin gidişin gidiş değil! - drdikçe, o, bir numaralıya:
— Allah yardımcım olur, yahu... - diyordu.
lialbuki şeytan yardımcısı oldu.
Bu ikametgâh darlığı sıralarında, yaz başında gazetelere İlân:
>( Kiralık mobilyalı sayfiye... Bahçesinde güller... Harikulade deniz manzarası... Yemiş ağaçları...»
Normal zamanda kemali dört beş bin lira edecek bu evi bu sene gözümüzün önünde üç bin liraya kiraladı. Kendi Nişantaşuıdaki binasına taşındı.
Kışa da sayfiyesine geçecek. Ve gazetelere gene ilân:
«Kiralık, mobilyalı daire... Bilcümle konforu havi... Telefon, havagazı, buzdolabı, limonluk, tramvaya yakın mesafede...»
Geçen sene 3000 lira da bu şekilde kıvırdı, önümüzdeki kış aynı başarıyı elde edeceği muhakkak görünüyoT. Zira, daha şimdiden talipler var.
Demek ki, bu suretle ayda beş yüz lira gelir sahibidir. Hakikatte. onun da iradının kıymeti 1 numaralı arkadaşımızmkinden fazla değil.
Onunla şakalaşıyoruz:
— Yazın kışlıkta, kışın yazlıkta oturuyorsun... Negatif bir ömür!
— En mâkul ömrü ben sürüyorum! - diye kendi tarzım müdafaa ediyor. • Yazın kış eğlencelerinden, kışın yaz eğlencelerinden uzak yaşıyorum. Benim mütevazı aylık gelirimle yazın yaz hayalı, kışın lnş hayatı sürülebilir mi? Bir kazancım da var: Halkın kalabalık olmadığı mevsimlerde taşıt vasıtalarından istifade ederek evime nispeten rahat gidip geliyorum
’ (Vâ - Nü)
KÜÇÜK HABERLER
* Milli Eğitim Bakanlığı teknik öğretim müsteşarlığı genel müdürü B. Abdullah Ak'er. teknik liselerin İmtihanlarında bulanmak üzere şehrim İze gelmiştir. Genel müdiir, Beyoğlu nda açılacak yeni ticaret lisesi ve okulların bugünkü durumlarını da İnceledikten sonra Ank araya dönecektir.
ir Ham deri alıp mamul deri yapan fabrikaların son durumu bölge sanayi birliği tarafından yeniden İnceleniyor. Yapılan İthalâttan imkAn nispetinde özel fabrikaların da faydalandırılması kararlaştığından SÜ-merbank İhtiyacının dışında bırakılan malların miktarı çoğaltılmak sureti lf piyasanın İhtiyacı önlenmeğe çalışılacaktır.
> Bundan sonra piyasaya yapılacak İthalât malı dağıtımını ticaret odası, esnaf odası İle müştereken yapacaktır, Verilecek malların cinslerine göre bir takaim usulü kabul edilmiştir.
[ŞEHİR HABERLERİ!
50 liraya kostüm
Kuzu eti
Sebze, meyva
Ingiltere ve Amerikadan çok miktarda eşya geliyor
Geniş ölçüde İthalât ve İhracat lşlle meşgul olan bazı tacirlerle yaptığımız temas neticesinde gerek İngiltere, gerek Amerlkaya evvelce yapılan Siparişler üzerine pek yakında şehrimize çok miktarda manifatura eşyası geleceğini öğrendik. Bu mallardan bir kısmı da yakında limanlarımıza geleceği haber alınan vapurlardadır. Manifatura eşyasından başka matbaa kâğıdı, yazı kâğıdı, boya da vardır. Bu arada Amerl-kadan çok miktarda hazır elbise de gelmesi beklenmektedir. Bu hazır elbiselerin gümrük ve saire masrafları da dahil olduğu halde perakende olarak elli liraya kadar satılacağı muhakkak görülüyor.
Bu durum karşısında manifatura flatlerlnde ehemmiyetli derecede ucuzluk olacağı temin edilmektedir. İngiltere ve Amerikadan birbirini ta-kibedecck vapurlarla gelecek manifatura eşyasının kara bOTsaya geçmesi ihtimali pek zayıftır. Çünkü gelecek mallar çoktur. Bu vaziyet karşısında evvelce kara borsaya geçen malların da meydana çıkarılması beklenmektedir.
Esnaf Odasına kaydını yenilemiyenler
İstanbul esnaf odasının kayıtlan yenileme müddeti bitmiş ve haziran ayına kadar da üç misli ve cezalı olarak kayıtlar yenilenmişti. Ticaret odaları, esnaf odaları ve borsalar ka-kanununa göre bu tarihten sonra borç larrnı jjdemtyenlerin icraya verilmeleri İcabediyor. Esnaf odası idare heyeti reisliği, borcunu getirip ödeml-yenlerden beş bin kadarını, borçlarının haciz yolu İle tahsili İçin İcraya vermiştir, odanın haciz yolu İle tahsiline kalkıştığı ödenek tutarı cezalarla beraber elli bin 'İrayı bulmaktadır. Haciz muamelesi devam ettiği müddet İçinde borcunu ödeyenler, hadz masrafından kurtulacaklardır.
Yılan derisinden ayakkabılar
İthal edilen yılan derilerinin uzunluğu seksen bin metreyi bulmuştur. Bunlardan bir kısmı yoldadır. Kadınların bu cins deriden yapılan ayakkaplara rağbet edişi, sipariş miktarının arttırılmasına sebebol-muştur. Getirilen derilerin miktarı çoğaldığı halde satışlar henüz kara borsadan kurtulmuş değildir. Vilâyet milli korunma kontrolörlüğü, çok tutarda ve ucuz fiatten yılan derisi getirildiği halde bir çift bu cins ayakkabının 35-40 liradan aşağıya satılmadığını gören* kontrollara başlamıştır.
Amerikan büyük elçisi geldi
Ankara 4 — Amerika'nın yeni büyük elçisi M. WUson J>u akşam Tpros ekspresine bağlanan hususi bir vagonla gelmiş, İstasyonda Dış işleri Bakanlığı, Amerikan ve İngiliz elçilikleri erkfını tarafından karşılanmıştır.
Tebrik ve teşekkür telgrafları
Ankara 4 — Arjnnt-ln Cumhuriyetinin Milli bayramı münasebetile Cumhur Başkanı He Arjantin Cumhur Başkanı arasında tebrik ve teşekkür telgrafları teati edilmiştir.
Cumhur Başkanı bugün itimatnamesini takdime gelen Brezilya elçisi M. de Almeida’yı kabul etmiştir.
RADYO
ANKARA RADYOSU:
Bugünkü program
18 Salon orkestrası, 18.30 Konuşma.
18.45 Salon orkestrası, 19 Haberler, 19.20 Geçmişte bugün, 19^5 Şarkı ve türküler, 19.45 Posta kutusu. 20 Şan soloları. 20.15 Radyo gazetesi. 20.45 Mandolin birliği, 20,05 Dans orkestrası, 21.45 Tarihi Türk musikisi, 22.30 Dans müziği fPl.), 22.45 Haberler.
YARIN SABAHKİ PROGRAM
7.30 Çeşitli müzik (Pl.l, 7.45 Haberler, 8 Çeşitli müzik (Fİ), 12.30 Şarkılar, 12.45 Haberler, 13 Salon orkestrası.
Bugün SÜMER nemasında I
; 2 Yeni ve çok eğlenceli
film birden
1 — Bahriyelinin
Sevgilisi
2 — Batakhane
Arkadaşları
flnare 8.46 de 2 film birden
Her tarafta 215 kuruştan satılması temin edildi
Kuzu etine 215 kuruş âzami Hat konması üzerine baa kasaplarda İlk günlerde görülen flate riayetsizlik gibi hareketlere Belediye müfettiş ve murakıplarının yaptıkları sıkı takibat neticesinde nihayet verilmiştir. Yapılan teftiş sırasında Tophane, Galata ve Beyoğlunda bazı kasapların kuzu etini 215 kuruştan fazlaya sattıkları görüldüğünden bunlar Milli Korunma mahkemesine verilmişlerdir.
Son. günlerde fazla kasaplık hayvan gelmektedir. Dün mezbahada 2070 karaman. 530 kıvırcık. 1882 kuzu, 289 sığır ve manda kesilmiştir. Halbuki âzami fiatten evvel kuzu, koyun etinden daha pahalı olduğundan celepler pek az koyun getiriyorlardı. Bu suretle kesim günlerinde ancak 5-0 yüzden fazla koyun kesilmiyordu.
İyi cins kuzu daha evvel 260 kuruştan satılıyordu. Bu sefer konan âzami Hat İle kilo başında kırk beş kuruş bir düşüklük temini hususunda bir müddettenberi iktisat müdür vekilliğini yapan Belediye teftiş heyeti müdürü B. Necati Çillerin büyük gayreti görülmüştür. B. Necati Çiller, et fi-atlerinln yükselmesindeki sebepleri araştırırken toptancı kasapların aralarındaki rekabetten celeplerin İstifade ettiklerini görmüştür.
Toptancı kasaplardan her biri, hayvan pazarına gelen her parti malı, rakibinden daha evvel almak İstediğinden fazla flat vermekte İdi. Bu suretle bu rağbet, Haüerln artmasında çok müessir oluyordu.
B Necati çiller, toptancı kasapları toplıyarak canlı hayvan satın alınma İşinin bir elden yapılmasını doğru bulmuş ve toptancı kasapları da buna İkna etmiştir.
Bu suretle celepler, muhtelif rakipler karşısında kalmadıklarından fl-atleri yükseltmeğe imkân bulamamaktadırlar.
Konulan usule göre toptan salın alınacak hayvanlar, her kasaba sermayesi, günlük İstihlâki nispetinde taksim edilmektedir. Bu esasın kabulü İle kuzu etinin 215 kuruştan satılması mümkün olabilmiştir.
Esasen belediye perakendecilere kilo başında 22,5 kuruş gibi mühim bir kâr bıraktığından kasapların kuzu etinin ucuzlamasından şikâyet etmelerine İmkân görülememektedir.
Talihliler
Millî Piyangonun 19
Mayıs çekilişinde kazananlar
Milli piyangonun 19 mayıs çekilişinde büyük ikramiye kazanan talihlilerden bugüne kadar İkramiyelerini alanlar şunlardır:
100.000 liralık büyük ikramiyenin yansını Taşköprü'de bir baba oğul ortaklaşa aldıkları biletle kazanmışlardır. İsimlerinin yayınlanmasını Is-temlyen bu baba oğul piyango idaresine yazdıkları bir mektupta haziran haftasında Ankaraya gelip İkramiyelerini alacaklarını bildirmişlerdir.
100.000 Ura kazanan biletin bir parçasının sahibi de İstanbul'da Kara-gümrük Korucu sokak 18 numarada oturan motorcu Kadir Kaynaktır.
Mersinin Mahmudiye mahallesinde misafir olarak bulunan ve fakat isminin yayınlanmasını Istemlyen bir talihli 50.000 lira kazanmıştır.
25.000 lira kazananlar:
Mecitözü tahrirat kâtibi Kâzım Altay. Kayserlde er Avanoslu AH ve Denizlili Hüseyin Kara, Yalova Çınarcık İlkbahar motörü kaptanı Ahmet Meydan.
10.000 Ura kazananlar;
Bltlisle üsteğmen Bekir Bektaş. Kasımpaşa Nisa mektebi sokak 16 numarada oturan gedikli çavuş Haşan Tomurcuk, İstanbulda Beyoğlu Hava sokak 15 numarada terzi To-mlstokll Giilcüoğlu, Keban'da hususi İdare memuru Naşlt, Takslm’de oturan ve fakat İsminin yayınlanmasını Istemlyen bir marangoz.
5000 lira kazananlar:
Beşiktaş Validcçeşme, Attar sokak 8 numarada oturan Mükerrem Hayriye. Kadıkoyde oturan ve fakat İsminin yayınlanmasını Istemlyen bir şoför, Soma kömür madenlerinde kazancı Hadi, Erzurumda fotoğrafçı Canip Eryüz, Muğlada terzi Akif, İstanbulda Ellbank muhasebe servisi mamurlarından Sare Balentekln, Manisimin Saz mahallesinde dcllâl Alim, Samsunda emniyet müdürlüğü dördüncü mnıf muamelât memuru İsmail Artmış.
S1VİNG YILDIZLARI
Sevim - Sevinç
Frltz Kerten idaresinde
Caz orkestrası ile KONSERLERİ Yarin akşam SARAY SİNEMASI 21 de 8 Haziran TAKSİM GAZİNOSU âl de Sinemada koltuklar Gazinoda masalar şimdiden tutulabilir. Sinemada talebe için tenzilât vardır.
Gazinoda her yer İki liradır.
Fiatler geçen seneye nispetle daha pahalı
Yaş sebze ve meyvalar bollaşıyor. Geçen sene bu malların iyi para etmesi müstahsili gayrete getirmiş, daha fazla mahsul alınmasına çalışılmıştır.
Bununla beraber toptan ve perakende satış flatleri geçen senekln-den pahalıdır.
Geçen sene bugün Hal'de toptan 120 kuruşa satılan domates diln 130, 52 kuruşa verilen Ayşekadın fasulyesi dün 65, 35 kuruşa verilen çalı fasulyesi 40, 35 kuruşa verilen yerli kabak dün 45 kuruştu.
Meyva Hallerindeki yükseklik de sebzelerle müsavidir. Bir sene evvel aynı günde 130 - 200 kuruşa verilen mostra yeril çilekler dün 300. 80 kuruşa verilen kirazlar 90 kuruştur.
Toptan satış fiatlerine yüzde 4050 perakendeci satış kârı ilâvesinden sonra pahalılık miktarı daha çok artmaktadır.
Geçen senek! fiatler de bir sene evvelkinden fazla İdi. Demek oluyor ki her sene fiatlere bir miktar daha zam yapılıyor. İlgililer henüz pahalılığın sebeplerini İnceleyip meydana çıkarmış değillerdir.
Satışa çıkarılan ithal malları
İstiklâl cad. 28 de R. LJberte G. E. radyo lâmbası, elektrik motörü, tazyik edilmiş gaz. Gai. Danüp Sigorta handa Alfred Levl'ye bakalit levha, Gal. Tersane cad. de Makine Hırdavatçılığa zımpara bezi, bakır telgraf zinciri, fılrinç İslim Valfı, İst.Asmaaltı 52 de Sami HJsarlTya metal, Ablt han Tek-taş Teknik vasıtalar Ticaret T. A. ş. ne otofren balatası, İst. Sakaçeşme 10 da Davit Kasavi'ye boya fırçası, Yeşilköy Halkalı cad. de Gramofon Ttirk L. T. Ş. ne plâk macunu, Bah-çekapl Evliyazade Nureddin’e tıbbi ecza, Bahçekapı Agopyan handa Ziya Ardoslu’ya silikat dö sud. madeni yağlı boya hayvani yağ. Fincancılar M. Beşir ve M. Şefik Hariri'ye sud kostik, Gal. Sigorta han tpmerial Ke-kaJ’a alüminyum sülfat, hldrosülflt de sud, Nişantaşı Vali konağa Derman Laboratuarı Fer amonyum.sitıat, Gal. Gümrük sokak Dericilik Llmlted’e formlk asit, İst. Tahmis sokak 42 de Manol Th. Strongllo’ya bikarbonat dö sud, Gal. Karakoy Ekse İşiyor Kostl’ye yün kumaş, İstiklâl cad. Mısır Aprt.da Arman Germak'a yünlü kumaş, Beyoğlu Tünel meydanı Yani Sofyanos'a yün kumaş, Gal. Lâcivert handa Bur-haneddtn Büke'ye yün kumaş, tst. Fincancılarda Mehmet Hüseyin Tata-rl'ye yün kumaş, Taksini Nizamiye cad. Dokuma ve çorap fabrikasına Mohalr yün İpliği, Mahmutpaşa'da Dilber kardeşlere yağlı yün ipliği. İst. Topalyan handa Klryako Panıukoğ-luna Kıl İpliği, İst. Konya handa Yenen Umum’a sunî ipek İpliği, Adalet Mensucat Fab. sına tst. (Balat) merinos yapağı.
Erdek’te dağıtılmak istenilen zeytinyağları Erdek (Akşam) — Burada halka dağıtılmak istenilen zeytinyağlar renkli ve kokuludur. Asit derecesi de çok yüksektir. Halbuki Bursa Koza birliği kooperatifi tarafından burada müstahsilden alınan ve depo edilen yağların asit miktarı hiç bir zaman yediyi tecavüz etmemiştir. Şimdi verilmek İstenilen kokulu ve çok yüksek asitli yağlan kaymakam ile malmüdürü teslim almak İstemediklerinden arada ihtilâf çıkmıştır.
4/6/1945 fiatler!
Londra üzerine 1 sterlin 6.22
Nevyork üzerine 10q dolar 130.50
Cenevre 100 İsviçre Fr. 30.3255
Madrid üzerine 100 pezeta ' 12.89
Stokholm üzerine 100 kuron 31.1325
ESHAM VE TAHVİLAT
% 6 faizli İkramiyeler:
1933 Ergani 35.15
1938 İkramiyen 22.40
MIH! Müdafaa 22.40
Demiryolu Ikramlycll 100.—
% 7 faizli Tahviller:
Sivas - Erzurum 1 20.20
Sivas - Erzurum 2-7 20.40
1941 Demiryolu I 20.15
1941 Demiryolu II 19.70
1941 Demiryolu IU 21.05
Milli Müdafaa I 20.60
MIU1 Müdafaa H 19.75
Milli Müdafaa III 19A0
Anadolu Demiryolu GrujMfl
Tahviller 1-2 66.25
Hisse senetleri % 00 36.—
Mümessil senet 02.50
Hisse senetleri:
Merkez Bankası 163.—
İş Bankası 14.60
T. Ticaret Bankası 4.20
Aslan çimento 9 —
ALTIN
BöJ'jn dışında
Gulden 83.30
Reşadiye 88-40
İngiliz 42.30
Külçe (Bir gramı) 5.38
Mangal kömürü
Yazın iptidasında fiatler yüksek!
İstanbul un geçen sene çektiği mangal kömürü sıkıntısının bu sene de devam etmesinden korkuluyor. Bu korku az mal gelmesinden doğuyor. Az mal gelmesinin sebepleri de şunlar tür:
1 — Nakliye masraflarının, tahmil ve tahliye ücretlerinin pahalılığı.(Meselâ 10 tonluk bir vagon kömürün nakliye ücreti hariç boşaltılıp İstif olunması 30 liraya mal olmaktadır.)
2 — Bulgarlstandan kömür getirecek motörierln seyrek sefer yapmaları ve az olması.
3 — Devlet orman işletmelerinde kul landan müzayede usulü. Resmi bir fatura veren orman İşletmesi âdeta tüccara malını yüksek satmasını sağlamaktadır. Geçenlerde Çerkezköy revir Amirliğinden bir kömür tüccarı 21 kuruştan, müzayede neticesi, kömür almıştır. Bunu, elinde bulunan ve maliyeti meselâ 15 kuruştan olan binlerce kilo kömürü de karıştırarak 25 - 30 kuruşa satabileceği varittir.
Yazın başında olmamıza rağmen piyasada fiatler şöyledlr: Mangal kömürü 18-20, odunun çekisi 17.50 - 18 lira. Diğer taraftan haziran başına kadar İstanbul mahrukat ofisi halka depolarından yeril kömürü 14, Bulgar kömürünü 15 kuruşa satmıştır. Odunun da çekisini 10,50 liradan vermekte idi. Mahrukat ofLsi 1 milyon lira sermayelidir. Bunun resmî hüviyeti ancak bir belediye ofisi hükmündedir. Ofis civar vilâyetlerden, muhtelif kömür ve odun mlntakalarm-dan pazarlıkla mahrukat almakta ve bunu maliyetine İstanbuldakl muhtelif depolarında halka satmaktadır. Söylendiğine göre Tarım Bakanlığı İstanbulun yakacak İhtiyacını temine yardım etmek üzere Orman İşletmelerinin satış şubelerini açmak üzere faaliyete geçmiştir.
ŞARK SİNEMASINDA
2 yeni büyük film birden
1-OREL MUHAREBESİ
(Fransızca)
Büyük harp sahneleri
programı
kaçırmayın
Bir aşk ve macera filmi. Bu
Tekel U. Müdürlüğü ilânları
Alüminyum folyo beyaz 36X60 cm. 160.000 varak
Alüminyum folyo sarı 37X68 cm. 155.900 varak
1 — Numune ve şartlaşması mucibince yukarıda cins ve miktarı yanlı alüminyum folyo pazarlıkla satın alınacaktır.
2 — Pazarlık 15. 6. 945 cuma günü saat 10 da Kabataşta levazım şubesindeki alım komisyonunda yapılacaktır.
3 — Şartlaşma her gün adı geçen şubeden alınabilir. Numune görülebilir.
4 — İsteklilerin belirli gün ve saatte % 15 güvenme paralarUe Dirlikte mezkûr komisyona müracaatları İlân olunur. (7482)
Maarif Matbaası müdürlüğünden:
Kitabın adı Forma sayısı Bir tornasının tahmin bedeli % 15 Kati teminatı
Yaşama zevki 35 48 lira 60 Kş. 255,15 lira
Romeo Julyet 19 48 » 60 s 138,51 •
Deniz feneri 20 48 > 60 » 145.80 >
Döl bereket! 27 48 > 60 b 196,83 b
Yukarıda adlan, forma miktarları, birer formanın tahmini bedeli ve
teminatı yazılı dört eserin her birinden 3350 şer tane bastırılacaktır. İsteklilerin 0/VI/1945 çarşamba günü saat on beşte kati teminat akçeleri İle birlikte matbaamız tdar0 Komisyonunda bulunmaları, şartname paramz olarak Müdürlüğümüzden alınabilir. - «7478t
Eksiltme ilâm
Toprak mahsulleri ofisi genel müdürlüğünden :
1 — Aşağıda yazdı yerlerde ve adette demontabl madeni siloların temel akşamı inşası ve madeni akşamın montajı İşi açık eksiltme suretiyle İhale edilecektir.
Yapılacağı yer Adet Eksiltmenin yapılacağı yer Tahmin edilen bedel LlraKr. Muvakkat teminat Ll. Kr. İhalenin
Tarih! Saat
Beylikahır 30 Umum Müdürlük eksiltme komls. 7949.32 600— 12/6/945 15
Çerlkll 16 » B 5633.80 430.— 12/6/945 15
Höyük 24 ■ B 7315.84 560— 12/6/945 15
Alpuköy 20 B » 5053.90 380.— 12/6/945 15
FokJİı 28 » » 6230.12 470.— 12/6/945 15
2 — Madeni siloların montajına alt keşif evrakı ve projeler Ankara’da Ofis Genel Müdürlüğü Malzeme Müdürlüğünde görülebilir.
3 — Bu işe talip olanların en geç İhale tarihinden bir gün evveline kadar İnşaat Müdürlüğüne müracaat ederek bu İşi yapabileceklerine dair bir vesika almaları lâzımdır.
4 — Eksiltmeye girmek isteyenlerin en geç eksiltme saatinden bir saat evvel lâzım gelen muvakkat teminatları Umum Müdürlük veznesine yatırmış bulunmaları lâzımdır. «7438»
Devlet Deniz Yolları ve Limanları İşletme Umum Müdürlüğü İlânları
1 — Kaldırılan İstanbul, rıhtım, dok ve antrepo şirketi tahvillerinin 1 haziran 1945 tarihinde vadesi gelmiş olan 78 numaralı kuponlarının ödenmesine 6 haziran 1945 çarşamba gününden itibaren başlanacak ve beher kupon İçin 44 kuruş ödenecektir.
2 — Yukarıda sözü geçen tahvillerden 1 haziran 1945 tarihinde amorti edilecek 414 adet tahvilin amorti keşidesi noter huzurile yapılmış olup amorti listesi hazırlanmıştır. Bu liste gereğince amorti İsabet eden beher tahvile 76 numaralı kupon ile birlikte 22,44 Ura ödenecektir.
Tahvilât ve kupon hamillerinin 6 haziran 1945 çarşamba gününden itibaren her pazartesi, çarşamba ve cuma günleri saat 10-12 ve 14-16 ya kadar Devlet Denizyolları ve Limanlan İşletme umum müdürlüğü İstanbul Liman isletmesi mesul muhasipliğine baş vurmaları Hân olunur.
Tünelin kayışı
Üç senelik ihtiyaç karşılanıyor
Tramvay ve tünel idaresinin Amerlkaya sipariş ettiği tünel kayışının İskendcruna geldiğini dün yazmıştık. İdarenin yine Amerikaya sipariş ettiği diğer bir çift kayış da yola çıkarılmıştır. Fakat bu ikinci çift kayışın ne zaman şehrimize geleceği henüz belli değildir. Mamafih Avrupa harbi devam ettiği müddetçe deniz nakil İşlerinde görülen güçlük ve tehlike kalktığından bu ikinci çift kayışın da çok uzamıyarak yakında geleceği tahmin ediliyor.
Bundan başka tünel İdaresi, üçüncü bir çift kayış daha sipariş etmiştir. İdareye gelen malûmata göre Amerika hükümeti bu kayış ihracına lisans vermiştir. Bu İtibarla bu kayışın da fabrikada yapılarak memleketimize gönderilmesine bir mâni kalmamıştır. İskenderuna gelen kayış yerine takıldıktan sonra diğer kayışlar da birbirlerini takibederek geleceklerinden bu suretle tünelin kayış ihtiyacı üç sene müddetle karşılanacaktır.
Sıkı yünetim altı ây daha uzatıldı
Ankara 4 (A.A.) *— Büyük Millet Meclisi bugünkü toplantısında İstanbul, Edime, KIrklareli, Tekirdağ, Kocaeli ve Çanakkale illerinde 23/11/1940 tarihinde ilân edilmiş ve en son 1935 sayılı kararla 23/6/1945 tarihine kadar uzatılmış bulunan sıkı yönetimin bu tarihtan itibaren 6 ay daha uzatılmasına dair Baş bakanlık tezkeresi "okunmuş ve kabul edilmiştir.

Sahile 4
AKŞAM
5 Haziran 1945
BERLİTZ
Lisan dersanesi
BÜTÜN YAZ AÇIKTIR,
Beyoğlu: 294, İstiklal caddesi
Fransızca
İngilizce
Almanca
LİSAN KURLARI ve
HÜSÜSÎ DERSLER
Haftada 3 d-?rs ayda 7,1/2 lira Tecriihe dersi bedavadır.
-Dr. Suphi Arın
İdrar yollan ve tenasül hastalıkları I
Taksin^ıraservlle^^T^9284^|
SATILIK
PASTA FIRINI
Harbiye Mektebi karşısında 385 No. 11 Börekçi fırınında acele olarak bir pasta fırını satılıktır. Taliplerin dükkânıma müracaat etmeleri rica olunur.
PSOROL
mm Uyuz ilâcı
Güzelliğin Sırrı Cilde itinadır HAŞAN
Güzellik Kremleri
Cildinize yeni bir taravet temin eder.
HAŞAN depolarlyle bütün ıtriyat mağazalarında satılır.
L —■>*— 1
Gayrimenkul satışı
Fatih sulh 3 üncü hukuk yargıçlığından: 945/222
Mesrure, Neşet, Memduh, Meliha, Salâhattln, Nurettin, Rebla, Mutah-har. Kasım, Şadlye, Mediha, Adnan, Refik, Mustafa, Şefik ve Hakkıya ölü murisleri Gümüşhane saylavı Durak Sakaryadan İrsen İntikali lcabeden Fatih, Kıztaşı İskenderpaşa mahallesi eski Karata? yeni Hasanhalife mahallesi Çlftekumrular sokak: en eski 83 eski 47 yeni 48 No. tajll 321/95 metre murabbaındaki bahçeli kârglr hane şuyuun İzalesi zımnında olbap-takl mahkeme kararma tevfikan açık arttırma suretile satılacaktır. Maa bahçe gayri menkulün muhammen kıymeti 13.000 on üç bin liradır.
Evsafı: Bodrum üzerinde İki katlı beden duvarları kârglr, tavanları ahşap olan bina 100 metre kare üzerine inşa edilmiş zeminde bir hol, bir mutfak, binaya muttasıl kömürlük ve helâ birinci katta üç oda, banyo bir helâ ve bir sofa. İkinci katta sofa üzerine 3 oda bir helâ bir mutfak ve balkon ve üzerinde bir kısım taraşa mevcut olup elektrik, terkos tesisatı mevcuttur. Bahçesinde muhtelif yemiş ağaçları ve bir kuyu ve bir tulumba vardır. Mezkûr gayri menkulün birinci arttırması 29. fl. 045 cuma günü saat 14 den 16 ya kadar Beyazıt Veznecilerde Fatih sulh 3 üncü hukuk yargıçlığı kaleminde satış memuru huzurunda İcra edilerek muhammen kıymetin % 75 nl bulduğu takdirde en son talibine kati İhalesi yapılacaktır. Bulmadığı takdlrda ihalesi 10 gün uzatılarak İkinci arttırma 9. 7. 945 pazartesi günü aynı mahalde ve aynı saatte yapılacak en fazla arttırana kati İhalesi icra edilecektir. Müzayedeye iştirak İçin muhammen kıymetin % 7,5 u nispetinde pey akçesi alınacaktır. Dellâliyesl, İhale pulu, taviz bedeli ve tapu harçları müşteriye alt olup müterakim vergi ve Icareler satış bedelinden ödenecektir. Tescil tapu kaydına göre yapılacaktır. Müzayedeye İştirak edenler gayri menkulü görmüş ve şartları aynen kabul etmiş farzedlllr. Satış bedeli peşindir. Memur kanun! mehil verebilir. Mezkûr gayri menkul üzerinde herhangi şekilde hak iddiasında bulunanların evrakı müsbltelerlle ilân tarihinden İtibaren 15 gün içinde mahkememize müracaatları lâzımdır. Aksi halde hakları tapu sicillinde kayıtlı olmıyanlar satış bedeli paylaşmasından hariç kalırlar. Verilen mehil İçinde İhale bedelinin tamamı ödenmediği takdirde İcra İflâs kanunundaki gayri menkul satıhlarına mütedair hükümlerin kftffeSİ tatbik edilecektir. Keyfiyet bütün alâkalılara H&n olunur. (7440)
Zayi — Kemaliye nüfus memurluğundan aldığım nüfus cüzdanımı ve Kemaliye askerlik şubesinde kayıtlı askerlik tezkeremi kaybettim. Yenisini alacağımdan eskisinin hükmü yoktur. 330 doğumlu
Bekir oğlu Abdullah Garzan
Zayi — Haydarpaşa lisesinde dışarıdan girmek suretile 842 yılında aldığım İlse ve olgunluk diplomalarımı kaybettim. Yenisini alacağımdan eskisinin hükmü yoktur.
■234 Şükrü İz
Zayi — Kasımpaşa nüfus memurluğundan Beyoğlu askerlik şubesinden aldığım nüfus cüzdanımı zayi ettim. Yenisini çıkaracağımdan eskisinin hükmü yok.
Kasımpaşa Bahriye cad. No. 19 da 1335 doğumlu Ahmet oğ, AH Kiril
Zayi — Hüviyet varakamı kaybettim, yenisini alacağımdan eskisinin hükmü yoktur.
9311 Ah Bahadırlı. Sınıf IH.
■■M Dr Ihsan Sami
öksürük Şurubu öksürük ve nefes darlığı, boğmaca ve kİ zam lir öksürükleri için pek tesirli ilâçtır.
■■■ Herkes kullanabilir
İLAN
Fabrikamızın ilân ettiği derilere fabrikamızca ölçüler yazılmakta ve bu ölçüler üzerinden satıldığı halde, bazı müşterilerin derilerin bir kısmını kesmek veya şeklini tağyir suretile yine satışa arzettlklerl İstihbar edildiğinden, fabrikamızdan başka yerden derllemlzl satın alan kimselerin, bunları satın alırken, ölçüsünü kontrol ederek, satın almaları hususunda nazarı dikkatlerini celbeyledlğlmlzl, aksi takdirde bu yüzden fabrıkamız-ca bir mesuliyet kabul edllmlye-ceği İlân olunur.
Amram Biraderler Ltd, ŞU.J
Kadıköy ikinci sulh hukuk yargıçlığından: 945/15
Sııadlye Arif kaptan sokak 8 sayıda İkamet etmekte İken 23. 2, 045 günü ölen Ali oğlu Nuri Metenln mirasının resmen tasfiyesine karar verilmiş ve karar katileşmiş olduğundan adı geçen Nuri Meteden alacaklı ve borçlu olanların yayın tarihinden itibaren bir ay içinde mahkememize baş vurarak alacak ve borçlarını kaydettirmeler! ve müddetinde alacaklarını kaydettlrmiyenler hakkında medeni kanunun 569 uncu maddesi hükmünün uygunlanacağı yayınlanır. (7433)
Emniyet Sandığı müdürlüğünden
Şemsettin ünman 94523 No. İU cüzdanı zayi ettiğin! söylemiştir. Yenisi verileceğinden eskisinin hükmü yoktur. İlân olunur. (7433)
Kiracı veyahut sermayedar ortak aranıyor
Bursamn kombine İpek ve İpekli mensucat fabrikalarından olup hallfaa-llyette bulunan müesseselertmi hastalık dolayıslle kiraya ve yahut fabrikaları İdare edebilecek muktedir, sermayedar ortağa vermek istiyorum. (İleride anonim şirketi teşkili de kabildir.) Talip olanların Bur-, şada Koza han No. 151 müracaat etmeleri rica olunur.
Teknik okulu müdürlüğünden:
Okulumuzda iki şube kâtipliği, bir mübayaa memurluğu bir öğretim bürosu daktiloluğu İle bir not teksir memurluğu açıktır, İsteklilerin memurin kanunu gereğince lâzımgelen belgelerde 15 gün zarfında Yıldızda bulunan okul müdürlüğüne müracaatları. (7384)
Ziraî Donatım kurumu umum müdürlüğünden:
2 adet 7-8 tonluk müteharrik vinç ile 10 adet çift anahtarlı kasa satın alınacaktır.
Satmak istiyenlerin Kurum Umum müdürlüğüne müracaatları lüzumu İlân olunur, (7437)
| İstanbul Belediyesi İlânları |
Şehrin muhtelif semtlerindeki *sokaklar İçin yaptırılacak 1000 adat emaye sokak levhası ile 10000 adet emaye kapı No. su levhası kapalı zarf usullle eksiltmeye konulmuştur. Mecmuunun keşif bedeli 0000 lira ve İlk teminatı 675 liradır. Keşif ve şartnameleri zabıt ve muamelât müdürlüğü kaleminde görülebilir. İhalesi 18. 6. 945 pazartesi günü saat 15 de daimi encümende yapılacaktır. İsteklilerin İlk teminat makbuz veya mektupları, İhale tarihinden 3. gün evvel belediye fen İşleri müdürlüğüne müracaatla alacakları fenni ehliyet ve kanunen gösterilmesi lâzım gelen diğer belgelerle birlikte 2490 No. lı kanunun tarlfatı çevresinde hazırlıyacakları teklif mektuplarını İhale günü saat 14 e kadar daimi encümene vermeleri lâzımdır. (7316)
Kömür yükleme ve boşaltma işleri yaptırılacak
1 — Aşağıda İsimleri yazılı lokomotif depolarına 1/7/945 tarihinden 31/12/945 tarihine kadar gelecek kömürlerin vagonlardan boşaltılması ve İstifi ve İstif yerlerinden makine tenderlerine yüklenmesi İşleri kapalı zarf usullyla ve ayrı ayrı eksiltmeye çıkarılmıştır.
2 — Kömürlerin miktarlyle muhammen bedel ve muvakkat teminatları ve ihale gün ve saatleri hizalarında gösterilmiştir.
3 — Eksiltmeleri Ankara İstasyonunda 2. ct işletme müdürlüğü binasında toplanacak komisyonda yapılacaktır.
4 — şartnameleri komisyon kaleminden parasız verilir.
5 — İsteklilerin kanuni vesikaları İle muvakkat teminatlarının ve tekliflerini havi zarflarını eksiltme saatinden bir saat evveline kadar komisyona vermeleri veya muayyen vakitten evvel komisyonun eline geçecek tarzda İadeli taahhütlü olarafc postayla göndermeleri.
Beher tonun mu-
Kömiir ham men bede li Muvakkat miktarı Boşaltma Yükleme teminatı Ton Krş. Krş, Lf. Krş,ihale gün ve saatleri
Ankara depo 40000 27,60 79,35 3208.50 21/6/945 perşembe saat 18.00
Çankırı » 20000 23.Ü5 67,07 1365.30 21/6/945 perşembe saat 16,30
Karabük » 25000 27.00 79.35 2(105,32 22/6/945 cuma saat 16.00
Çat al ağzı» 20000 23,05 67,07 1365,30 22/6/945 cuma saat 16,30
(7423)
Ankara belediyesi imar müdürlüğünden:
1 — Şehir mezarlığında ve ilâve kısmında yaptırılacak toprak İşleri yol, duvar, kanalizasyon ve beton lahit inşaatı, garaj binâsl ve benzin deposu, bahçe sulama tesisatı ve diğer çeşitli İşlerin yapılması vahidi fiat esası üzerinden kapalı zarf usullle eksiltmeye konulmuştur.
2 — Bu İşlerin keşif bedeli 327075 lira olup muvakkat teminatı 16870 liradır.
3 — Bu işe alt mukavele ve şartname ile diğer ekler! ve projeler! 18 lira 40 kuruş mukabilinde İmar müdürlüğünden alınabilir.
4 — İhale, 22 haziran 945 tarihine rastlıyan cuma günü saat 17 de vilâyet konağında imar İdare heyeti huzurunda yapılacaktır.
5 — Eksiltmeye gLrebilmek için.
a) Yukarıda yazılı geçici teminatı vermek,
b) 1945 yılında bir ticaret odasına kayıtlı bulunmak,
c) Bu İşi yapmağa ehil olduğuna dair eksiltme gününden bir gün evveline kadar İmar müdürlüğünde vesika almış olmak lâzımdır.
6 — Teklif mektupları İhale saatinden bir saat evveline kadar imar
İdare heyet! reisliğine makbuz mukabilinde teslim edilmelidir. Postadaki gecikmeler nazarı İtibara alınmaz.____(7424)_____________________
Müteahhit nam ve hesabına
ANKARA BELEDİYESİNDEN:
1 — Bir ay müddetle ve kapalı zarf usullle bir adet elektro-pomp grupu satın alınacaktır.
2 — Muhammen bedeli (30,000) liradır.
3 — Teminatı (2,250) lira
4 — Teminat su İşleri veznesine yatırılacaktır.
5 — Bunun 29. 6. 945 cuma günü saat 11 de talibine İhalesi mukarrer bulunduğundan şartnamesini görmek istiyenlerin her gün encümen kalemine müracaatları ve isteklilerin de 2490 numaralı kanunun 32 nel maddesi sarahati veçhile tanzim edecekleri teklif mektuplarını ihale günü olan 29. 6. 945 cuma günü saat ona kadar belediye dairesinde müteşekkil encümene vermeleri. (7425)
Beşiktaş, Üsküdar ve Sarıyer Buz satışı
1 — Belediye Karaağaç müesseselerlyle yaptığım mukaveleye göre bu kazalar İçinde toptan buz satışı bana verilmiştir,
2 — Perakende buz satmak İstiyenlere; işini buzla yapan imalâtçılara ve her nevi müesseselere buzun beher kilosunun 4.50 kuruşa dükkânlarında, İmalâthanelerinde, müesseselerlnde teslim etmekle mükellef bulunuyorum. Bu fiat Sarıyer İçin altı kuruştur.
3 — İkinci madde mucibince buz almak Istlyenler, İstanbul, Beyazıt. Yeniçeriler caddesi 109 numarada Veli Akdağ ve şeriki Fettah Yalçındağa müracaat etmelidirler. Telefon: 22583 dür.
4 — Toptan satış yapan buz. depolarımız:
Umum satış depolarımız (Üsküdar kazasında) — Hâkimiyeti Milliye caddesinde 26 numarada Şerafeddln — Beylerbeyinde İskele karşısında 27 numarada şerbetçi Beşlr — Kısıklı tramvay durağında 27 numarada mahalleblcl Mehmet.
Beşiktaş Kazasında
tskelede tramvay çıkmazında, 7 numarada Şaklr — Köy İçin de 20 numarada Ahmet müskirat deposu — Arnavutköyde Beyazgül sokak 4 numarada Haşan — Bebek iskele caddesinde 21 numarada İbrahim.
Sarıyer Kazasında
Yenlköy iskele caddesinde 20 numarada Mehmet — Büyükdereda Büyükdere caddesi 223 numarada Feridun, Bariyerde tekele caddesinde 7 numarada Slropu — dükkân ve mağazalarıdır.
5 — Beşiktaş, Üsküdar kazalarında perakende satışlarda buzun kilosu en çok altı kuruştur. Sarıyer kazasında yedi buçuk kuruştur.
BELEDİYE KARAAĞAÇ MÜESSESESİ MÜDÜRLÜĞÜNDEN:
1 — Beşiktaş, Üsküdar ve Sarıyer buz haylimiz, İstanbul, Beyazıt Yeniçeriler caddesi 109 numarada Veli Akdağ ve şeriki Fettah Yal-çındağdır.
2 — Bayllmlz, Üsküdar ve Beşiktaş kazalarında perakende buz satıcılarına, işini buzla yapan İmalâtçılara ve her nevi müesseselere teslim, etmek şartlyle buzun kilosunu 4.50 kuruşa, Sarıyer kazasında altı kuruşa verecektir.
8 — Beşiktaş, Üsküdar kazalarında halka perakende olarak buzun kilosu en çok altı kuruştan, Sarıyer kazasında kilosunu 7.50 kuruştan satacaktır.
Lavanta çiçeği alınacak
Tekel genel müdürlüğünden:
Esans yapılmak üzere bu sene de LAVANTA ÇtÇEĞÎ satın alınacaktır, İlgililerin şimdiden gerekli tedbirleri almaları, (7334)
MAZHAR LOKANTASI —-
YAZ BAHÇESİ AÇILDI Her gün ÖĞLE Yemeği H
Her Akşam MAZHAR ve ARKADAŞLAR
Toprak mahsulleri ofisi İstanbul şubesinden:
Ekstra altı (Bonkalite) unlar serbes boyasız satılacaktır
Beher kilosu 17 kuruştan boyanmamış bonkalite serbest olarak satılmaktadır.
Almak istiyenlerin mamul satış servisine müracaatları İlân olunur. (7428)
ZÜMRÜT YftLOVA KAPLICALARI ACİLDİ
Termal oteli: Bir kişi (kahvaltı öğle ve akşam 14 liradan yemekleri dahil)
» » İki kişi n » » 24 »
Büyük otel: Bir kişi »: » » 12 »
» » tkli kişi » » » 18,50 »
Çınap oteli: tkl kişilik oda 6.50 »
Küçük otel: İki kişilik oda 4,00 »
Taş otel: Bir kişilik oda 1,50 n
Taş otel: tkl kişilik oda 2,50 n
Ziyaretçiler için
Termal lokantasında tabldot 350 Kr.
Büyük gazino lokantasında 250 Kr.
Halk lokantasında bir kap yemek 70 Kr.
Vapur: Köprüden 8,50 ve 17,40) Bu seferler boğaz ve anadolu » j Yalovadan 6,15 ve 17.25) sahillerine aktarma verecektir.
ORKESTRA ŞEFİ
Prof. Lilly D’Alpıno Radomskl
20 gün kalanlara otel ücretinden % 15 tenzilât yapılır, Sa. yın müşterilerin hüviyet cüzdanı ve ekmek karnelerin! beraberlerinde getirmeleri rica olunur, (7399)
Satılık çam tomruğu
Devlet Orman İşletmesi gerede revir amirliğinden
1 — Revirimize bağlı Aktaş bölgesinin Yeneclk deposunda 15 numaralı , İstifte mevcut 210 adede muadil 106 metreküp 710 deslmetreküp çam
tomruğu açık arttırma suretile satılığa çıkarılmıştır.
2 — Beher metreküpün, muhammen bedeli 62 Uradır,
3 — Arttırma 12/6/945 tarihine raslıyan salı günü saat 15 t» Revir binasında yapılacaktır.
4 — Muvakkat teminat 49620 kuruştur.
5 — şartname Orman umum müdürlüğünde, Bolu, Karabük, K. Hamam ve Gerede Revir âmlrllklerfndegorüleblllr.
6 — İsteklilerin muayyen gün ve saatte Revir merkezinde komisyona
müracaatları. • (7407)
(Devlet Demiryolları ve Limanları İşletme Umum idaresi İlânları
ltlllllll(llllll1IIHIWIIIIIIIIIIIIIIIIII1llllllllllllllllll(llirillllllllllirillllllllllllllllllllllllllllllllllllllltllİIIIIIIIIIIIIIIIIIİIIIIIIIIIIIIIIIU
Şoför alınacak
Erzurum D.D. Zatişleri müdürlüğünden:
1 — Erzurum transit yolu İçin İşçi kaydlle tamirden anlar ehliyetli 15 şoför alınacaktır.
2 — İmtihanda gösterecekleri kabiliyete göre 77. 90, 100 liraya kadar ücret verileceği gibi günde 450 gram ekmek bir Öğün sıcak yemek kendileri ve aile efradının beheri için ayda beşer lira çocuklara onar lira munzam ücret verilecektir.
3 — İmtihan Ankara motor atelyeslnde yapılacaktır.
4 — İsteklilerin 25/6/945 akşamına kadar belgelerlle birlikte müdürlüğümüze müracaatları. «724in
Satılık çam tomruk ve siyah katran
Devlet orman işletmesi Antalya revir amirliğinden:
Muhammen Muvakkat Miktarı Bedeli teminat
Cinsi M3. D3. Kilo LL Kr. Li. Kr._________Bulunduğu yer
Çam tomruk 299,030 45 90 1009 23 HacLbekir ormanı rampa-
sında
Siyah katran 1000 45 337 60 Pamucak bölgesi Gerce
deposu
1 — Revirimizin Hacıbeklr rampasında mevcut 364 adede muadil 29ü metre 030 desimetre mLkâp çam tomruğu He Pamucak bölgesi Gerce deposunda mevcut 10000 kilo siyah katran açık arttırma suretile satılığa çıkarılmıştır.
2 — Arttırma 9^6/945 tarihine müsadif cumartesi günü saat 10 da revir ftmlrllğl binasında yapılacaktır.
3 — İsteklilerin şartnameyi orman umum müdürlüğünde Mersin, Burdur, Eğridir, revir âmirllklerile Hacıbeklr ve Pamucak bölge şefliklerinde görebileceklerinden hizalarında yazılı teminat akçelerlle birlikte mezkûr gün ve saatte komisyona müracaatla n.____________________- «7193»
Ankara fen fakültesi dekanlığından:
1 — Ankara fen fakültesine İstanbul üniversitesi Fen fakültesi doçentlik imtihanı talimatnamesindeki esâslara göre 1 genel matematik, 1 matematik, analiz, 1 astronomi, 1 dönel fizik, 1 genel fizik, 2 genel kimya, 1 fiziko kimya doçenti alınacaktır. (Talimatname örneği Ankara Fen fakültesinden lstenlleblllr.)
2 — Tezler 4 nüsha olarak 1/8/945 gününe kadar Fen fakültesi dekanlığına gelmiş bulunmalıdır.
3 — Tezler hakkında karar 1945 ekim ayının İlk haftası içinde bildirilecek, diğer imtihanlar ekim ayı sonuna kadar yapılmış olacaktır.
İsteklilerin hal tercümelerini, doğum tarihlerin! ve öğrenimlerini de bildiren dilekçelerini 15/VH/945 gününe kadar Fakültemize göndermeleri_________________________>7422)_________________________________
İstenoğrafi yaz kursu
İstanbul Ticaret lisesi müdürlüğünden:
Okulumuzda önümüzdeki haziranın İlk haftasında yeni bir stenografi kursu açılacağından orta okulu bitirmiş olup bu kursa yazılmak İsteyenlerin diploma, nüfus cüzdanı, 4 fotoğraf, aşı raporu ile birlikte pazartesi va perşembe günleri öğleden sonra okulumuza başvurmaları.«7000»
Dz. Lv. Amirliğinden
Deniz askeri nakliyat genel komutanlığı için bLr ressam alınacaktır.
İstekliler arasında yapılacak denemeyi müteakip 3656 sayılı kanun hükmüne göre ücret verilecektir.
Taliplerin mezkûr K. lık levazım müdürlüğüne 15 haziran 945 tarihine kadar müracaatları._______(7039)___________________
Devlet Orman İşletmesi Yalova Revir Amirliğinden t
1___İşletmemizin çınarcık deposunda mevcut «50.000» adet kesta-
ne çubuğu behfr adedi 8 kuruş 50 santimden 250 kental kastan* çeklliğt 325 kuruştur.
2 — Teminat 318 lira 75 kuruş Ve 60 lira 94 kuruştur.
3 — Açık arttırma 7 haziran 945 perşembe günü saat 14 de Yalova revir âmlrllğlnde yapılacaktır.
4 — Şartname Orman Umum Müdürlüğünde Bursa, İstanbul, tznılt ve Yalova revir âmirliklerinde her gün görülebilir._________(6804)
Beden terbiyesi umum müdürlüğünden:
Yedi ay müddetle haftada iki defa bastırılacak ve îstanbul-da neşrolunacak spor gazetesi açık eksiltmesi 11. 6. 945 pazartesi günü saat 10 da Ankarada umum müdürlük binasında yapılacaktır.
Şartnamesi her gün umum müdürlük neşriyat müdürlüğünden ve İstanbul beden terbiyesi bölge başkanlığından parasız olarak verilir.
İsteklilerin 900 lira muvakkat teminat yatırarak eksiltmeye iştirakleri ilân olunur, (7390)