AKŞAM 1 A V Q A M
\ergün8sahtfe\ X”‘1’
Hergün

AKŞAM’ın küçük ilânları en verimli, en ucut vasıtadır.
Sene SO — No. 1054» — Matı her yerd» 1» kunttur.
CUMARTESİ 28 Şubat 1048
Sahibi: Necmeddin Sadak — Yam İşlerini fiilen İdare eden:C. Bildik
Çekoslovak vakayii
Sıra Finlandiyaya geldi
Amerîkada endişe uyandırdı
Sovyet faaliyeti durdurulmazsa biitiin Doğu Avrupanm totaliter diktatörlüklerle idare edileceğinden korkuluyor
Rusya Finlandiyaya bir
verdi
Londra 28 IR) — Çekoslovakya Cumhurbaşkanı Beneş, hafta sonunu köşkünde geçirmek üzere Pra^daA 'ayrılmıştır. Bütün çekoslovaky&da temizleme ameltyesln. hızla devam •diliyor. Hürriyetinden mahrum edilen gazeteler, hep bir ağızdan yeni hü (Ûmeti destekliyorlar. Sıra, hariçteki Çekoslovak siyasi memurlarının tasfiyesine gelmiştir. Dış Bakam Jan Mazarik bu tasfiyeye razı oLmuştur. ygklm Bakanı, İstikbalde tedrisatın tarnamlyle siyasi olacağını beyim etmiştir. Bütün okulların sınıfların* htaltnln resimleri t6.Hk edilecektir, üniversiteden dsıha birçok profesörler çıkarılmıştır. Yeni rajlm alsyblndskl talebo nümayişlerine ön ayak olan iö talebe tevkif edilmiştir.
Cumhurbaşkanı Beneş’ln yerine komünistlerle İş birliği yapan müfrit solcu sosyalist şeflerinden Flerlin-ger'in ’cçeceftl söylenmektedir.
Benef’in nutku
»tevyork 28 (R) — Yeni Çekoslovak Baü uılan and İçtikten sonra, Bsnef. ^BdElerln» hitaben şu söeleri söylemiştir:
»Çakoslovakyamn İklys bölünmezini ve heroümarf lçlndo kaybolnULB-âı önlemek İçin, bu yolda İurelıel ettim. Bu karan vermeden, urun uak-®ya düşündüm, erid bir süonü için-Îl bulunuyordum* Ürün mÜdedi terâd öd ettikten eonr* kararımı biidlr-
Bu hal terzmm memleket İçin k&yırlı olacağını flrnld ediyorum4
Beutfln bu nutku dün akşam Prag radyoeu tarafında® yayınlanmıştır.
■’t/ondra M (AA.) — Londradakl
Çekoslovakya’daki aon vakayı üzerine demir perde arkasında kalan yerleri gösterir harita
Sovyetler, derhal hlr ittifak ı/apılmasım, Rus - fin ordularının standardize edilmesini, Finlartdiyada bir Rus askerî heyeti bulundurulmasını istediler
Finiândly* basını, Rusya Urafıa-dan yapılmış olan bu talepten bah-setmediği gibi bu huBustakl haberler «ıkı bir şekilde sansüre tâbi tutulmuştur. Bundan başka geçen hafta, Çekoslovakya buhranının İlk safhalarında görüldüğü gibi memleketi terkiden şahıslar İçin yeni tahditler konulmuştur.
Rüryanın Finlândlyaya yapmış olduğu diğer talepler arasında Flnlftn-dlyada Kıa.1 orduya mensup bir askeri heyetin yerleştirilmesi, Finlandiya ve Rus ordularının standardlM edilmesi vş Rusya için harb gemilerinin inşası ds mevcut bulunmaktadır.
Çekoslovak »İyisi KratöchvlHn bir Mr sualin*, bugün Öğladen aonr* telefonla osvap veren Çakoelovsk Dış-Iglsrl Bakanı Maaaryefln hususi kâ-tibi kendisin» şunları söylemiştir:
Beneftn İrtifa «tmak niyetinde bu-hiOdutvna dair ►reş'da hiç bir şey bülmnemektedir.
Bu tavzih» rağmep pek yakında Beneşln Cumhurbaşkanlığından ps-kfleeetl haktandskl şayialar el*an tararla dolaşmaktadır.
Neryork W (R> — Ameri kan basın tsfslrcîleri Çrtoelovakyanîn bugünkü
variyetiyle Hltlarln 1Ö38 kellisi aracında bir bonzarllk «örmektedirler. Bugünkü vaziyet bütün Şarki Avru-payı Garbın önleyici bir müdafaa tertibi olmaksam, Sovyet Rusyanın maskeli vtlftyetl halin? çevirmekte olduğu korkusu belirtilmekle ra Sovyet faaliyeti Garbın bir tasy'.kı veya dahil! müşkülâtla durdurulmadığı takdirde, bütün Doğu Avrupanm totaliter diktatörlüklerle idare «dileceği korkusu izhar edilmektedir. Bundan sonra manın Flnlftnllyada olduğu da tahmin edilmektedir.
Demokrat Partideki anlaşmazlık
Radikal Demokrat
partisi mi kuruluyor?
Mareşal*in yem partiyi destehliyeceği, Hikmet Bayur*un da parti reisi olacağı söyleniyor
D.... Liat Partinin İstanbul İl bl-r.x«r,da dün bir toplantı yapılmış, İz-mirden uçakla şehrimize gelen Celâl Sayarla Adnan Menderes vb Fuat Köprülü de bu toplantıda bulunmuşlardır.
Celâl Bayar, Orup Başkanlığından İstifası hakkında İzahat vermiş, bu arada ödenek "kısımları meselesine de tenias etmiştir.
DunkU toplantıda, ödenek fazlasını Oenel Kurula henüa vermemiş bulunan Benllıl Yürütene, bu zammı niçin vermediği sorulmuş, 3enlhl Yürüton de ödenek fazlalığının Genel Kurula mı, yofcaa Meclis Grupuna mı verileceği hakkında Gene! Kurulun verilmiş bir kararı bulunmadığını söylemiş vo uu mesele İle diller hususlar-dn, 2 ınart salı günü yapılacak Olan Beşiktaş İlçe kongresinde bazı nçık-lürnelarda bulunacağını İlâve etmiş-tir.
Çelil Bayar. yarin akşamki ekspresle Arıkaraya gidecektir.
İstifa Ankarada nasti karşılandı?
Ankara 28 — Celâl Bayarın Da-mı'u.ct parti Meclis Grupu Başkanl:-Çinri .rı tekrar IstLfa etmesi, Dçmok-ka*. Parti Meclis Orupu tarafından hayretle karşılanmıştır. Dün D. partili MllJetyeklllorl, Celâl Bayana İzmit • Grup Başkanlığından istifa et-(izere değil, Fuat Köprülü İle Adnan Mr-ndereal yatıştırmak için. Eitllğin! sanıyorlardı. Grup aksının «Biz i'.fcslnl haklıyorduk» demelerinden (*e anlaşılıyor kİ Lst.lfa bir âz da’ Mîirt'.'j olmuştur. Grup Azalan, Ce-
141 Bayana Grup Başkanlığını bırakmasından hîş da memnun değillerdir.
Yeni bir parti mi?
Ankara 2fj — Çelil Sayarın istifasından sonra hasıl olan bugünkü h«-vahan m&na çıkaranlar* hatalıma müfritlerle anlaşma hiç bir zaman mümkün olnmıyacaklır. Bu bakımdan her tasfiye, Pintiyi ancak kuvvetlendirecektir. çelil Bsyann istifasının da tru yolda bir harekete geçileceğinin ilk ve kati İşareti olarak kabul edenler vardır.
Bu arada «Radikal Demokrat Partisi» adiyle yeni bir parti kurulacağı hatanda rivayetler dolaşman da m fitildir görülmektedir. Yapılan prpoa-ırandalor şu merkezdedir: .Osn«l İdare kurulu. IJIt ağızda 7 kişiyi partiden çıkarmağa karar vermiştir. Bu-
ffün 7 kişi, biraz sonra bir 7 kişi daha ve nihayet ilk fırsatta Fud Köprülüye cephe alanların hepşl birer suretle çıkarılacaktır..
Yen! partinin müteşebbisleniş Mareşal Fev?l Çakmak arasında bazı temaslar yapılmış olduğuna rfnlr söylentiler de, bu rivayetlerin eki halindedir.
Ylna söylentilere gör o yeni partinin başkanlığına Hikmet Bavur gatlrilo-cek, Mareşal Fevzi Çakmak sadece bıı yeni partiyi destekloyeeekl Ir.
Aldoğan ne diyor?
General Sadık Aldoğan, yeni partiye goçlp goçmlyeceğt sualine- cevaben .şayiaların doğru olmadığım, 'arkadaşlarının mütesanit, bir halde bulunduklarını söylemiş ye;
«— Sonuna kadar Demokrat Partidenim. Koyarlarsa o başka» demiştir.
Devlef Bakanlığı
Yeniden kimse tâyin edilmiyecek
Londra 28 (R) — Finlandiya radyosu, Fin hükümetinin Rusya ü» bir pakt İmzalamak niyetinde bulunduğunu teyld etmiştir. Fin M.U11 Meclisi Dış encümeni toplanarak Ruıyanın talebini tetkik etmiş; Cumhurbaşkanı da muhtelif parti şeflerini davet ederek, Ruaykmn talebinden kendilerini haberdar etmiştir.
B. B. ü. muhabirine güre, İngiliz mahfilleri. Finlin (Uyanın Rusya ila imzfilıyaeati pakt, eskert yardımı dı ihtiva edecek olursa, bandan hiç de hayret etmlyecelkerdlr. Çünkü aon zamanlarda Flnlândlya, komünist partisinin tazyikini pot arttırdığı bilinmektedir. Şimdiki Fin kabinesi bir koalisyon kabinesi olup komünistler tç Bakanlığı da dahil, üç Bakanlık ilga! ediyorlar. Bundan birkaç gün evvel FTnl&ndlyanm komünist t? Bakanı. verdiği emirde kendi fikrîne göre memleketin emniyetini tehlikeye düşürebilecek şahıslara pasaport verilmemesin! emretmiştir.
Stalin’in Fin Curnhurbaç-kanma mektubu
Nevyork 28 (R) — Sovyet Ruayanın bir n-Jcart ittifak İmzalamak hususundaki talebi. Mareşal Btalln tarafından İki gün evvel Finlandiya Cumhurbaşkanı PaaslkKys gönderilen mektupta bildirilmiştir. Mareşal Bta-llnln mektubunda şöyle denilmektedir: « Sovyet'Mnsya ile müşterek hn-dudu olup onunla askeri anlaşma imzalamamış olan tek memleket Fln-Idndlyadır.»
Yakında Fin MlU! Meclisi, Rusya-nın bu talebinl încellyerek bir kara.-verecektlr. Çünkü ne hükümet, ne de Finlandiya Cumhurbaşkanı, Meclisin kararı olmadım yabana bir memleketle askeri anlaşma İmzalayanın!!:.
FfnMndtya Cumhurbaşkanı Paasikivi

Bazı gazetelerde 9. Abdülhalik Renda’run İstifanı tlzerina Devlet Bakanlığına B. Tevfİk Fikret Sılavın, yahut B. Nu.ru!lah Sümer’ İn tâyin edileceğine dair haberler çıkmıştır. Bu. haberlerin doğru olmadığı anlaşılmaktadır. Devlet Bakanlığına kimse tâyin edilml-yecektlr.__________
Ekonomi meclisi
Ankara 2S (Telefonlar — Ekonomi meclisi kurulman yolunda hazırlıklar İlerlemektedir. Ekonomi Bakanlığı umum müdürlerinin, diğer Bakanlıkların. serbea meslek erbabından delegelerin Iştirâklyle muhtemel olarak önümüzdeki hafta Ankarûd* U-.mumt bir toplantı yapılacak ve bu, ______,___________
meclisin teşkili için hazırlanan ra- ticaret âleminde teessür uvandı-porlar üzerinde görüşmeler olacaktır? ra cağı şüphesizdir.
ılşM»üiHi:«4n*HHw«Hmnmo^»ık»Ju«ım>».i..tı«.»«H««gîn«ımiimn
Di KKATLER:
Ahmet Kara
Ticaret odası meclis başkanlığından istifa etti
Uzun renelerden beri latan bu! ticaret vb sanayi odası meclis başkanlığında bulunan şehrimizin tanınmış tüccarlarından Ahmet Karanın istifa ettiği haber alınmıştır.
İdare heyet! başkanı B. Mithat Nemli ve başkan veJdll Suat Ka-raosnıan’ın geçenimi* vaki olan İstifaları gibi bunun da şehrimiz
Zehirli fikrin panze kiri yine fikirdir
Matbaacı Lfgor'un, Gaspar’in, Alber'in bildiğini, matbaa muhiti dışındaki Ahmet’ten, Mehmet'ten niçin saklamak?
Polisler matbaaları dolaşarak, «Zincirli Hürriyet» t tabı ve neşr-etmiyeceklerlne dair matbaa sahiplerinden imza toplamışlar. Bu da Babıâli kitapçılık ve mecmua-cıhk muhitinde büyük bir hayret uyandırıyor. Hayreti haklı buluyoruz,
bakımdan’
«Zincirli Hürriyet» isimli gazetenin neşriyatım biz de hiç yerinde bulmuyoruz. Zevk kötü, fikir çarpık, yol yanlıştır. Daha ileri varıp şunu do. söyilyelim: Böyle mecmualar T ürktyede çıkmamalıdır. Lâakal bizim şahsi fikrimiz budur.
Ancak şahsi fikrimiz başka, Türkiyede cari olmasını dtlediği-
mit usul va kaideler rntesgteri bambaşkadır. Bizce gazetenin çıkıp çıkmaması kararım verecek olan kuvvet, kanunlardır, mahkemelerdir, icabetlerse sıkıyönetim usulleridir. Bu gfbi yasakların polis kanallle karar altına alınıp tatbik edilmesini nasıl yerinde buluruz kİ Matbuat Kanunu büsbütün kalksın temennisindeyiz, fert hürriyetinin karakollarda velev kısa zaman hapsedilmesi hürriyetperverliği, iki partiyi barıştıran bir njevzu teşkil etmiştir.
«Zincirli Hürriyet* nihayet dr' mi kadar yer yakar. Onun fikirleri zehirli dahi olsa, panzehiri normal, vatanperver ve Atatürk inkılâbına bağlı fikirlerdir. Polis dolaştırarak tesir yapmak usulleri ise tek parti zamanının çok’ tan tarihe karışmış olması ücttza eden usulleridir.
Rus ültimatomunun muhteviyatı
Londra. 27 (A.A.> — Britanovanın hususi muharriri şunları yazmaktadır:
Helsinki'den buraya gelen haberlerde bildirildiğine «bre, Rua Büyült elçisi Finlandiya. Cumhurbaşkanına derhal bir askeri karşılıklı yardım paktının imzalanmasını talep eden bir nota tevdi etmiştir. Bu haberler kabinenin ve parti liderlerinin Başkan tarafından acele alarak toplantıya davet edilmesindeki sebepleri ı--ah etmekte ve bu toplantı »ırasında taa şahısların bir «ültimatom» olarak vasıflandırdıkları bu notanın inceleneceği zannedilmektedir.
Şimdi olup bitenler Rusyanın komşularından birisini İkna etmeye çalıştığı zaman ortaya çıkan mutat sansür yüzünden aydınlanmamış bulunmaktadır.
Yunan ordusu taarruza geçil
Londra M (R) — Yunan Haberler ajansının verdiği bir habere gör» Yunan hükümet kuvvetleri Arnvaut-luk hududu Ue Konltaa bölgesi arasında yirmi beş kilometrelik bir cephe üzerinden umum! taarruza geçmişler dir. Çete birliklerinin mukavemet gös termeden batıya doğru çekildikleri bildiriliyor.
Gelen haberler, bu taarruz esnasında beş köyün işgal edilmiş olduğunu bildiriyor.
Yunan korsanlarına kar fil tedbir
Ankara 28 — Markosçuların Türk kara sularında motörlerlmlze yaptıkları taarruzlara karşı hükûmetlm'ıcO ve Yunan hükümetince esaslı tedbirler alınmıştır. Sahil muhafaza mo-törlerlmlz, çetecilerin bilhassa faaliyette bulundukları Sisam adasıyla Darboğaz arasında dolaşarak korsan motörlerln hareketlerine mâni olacaktır.

Günler Geçerken:
Mübayaa heyetleri
Son yıllarda kapıldığımı» meraklardan biri de yabancı memleketlere mübayaa heyetleri göndermek oldu. Neler satın almak lçm kaç tane, kaç türlü heyet yollandı? Yangınların ve nakil vasıtası kazalarının Millet Meclisinde Bakanlar tarafından nasıl İstatistiği verildi ise keşke bunu da yine o Mecliste salâhiyetti zevatın arzından işitse İdik; masrafını da öğrense idik... öbürleri gibi bunun hesabından da ürkeceğimlze şüphe yoktu. Acaba mübavaa heyetleri, göndermekle işler daha iyi mİ görüldü? Neticede kârlı mı çıktık, zararlı mı? Tabiidir İd bunlan biz bilemeyiz; belki de kimse bilemlyecektir. Su var İd — haklı veya haksız — etrafta bir dedikodudur gidiyor. Dedikodu çerçevesi aşılarak bazı resmi tahkikata glrlşlldiğinl de öğrenmiş bulunuyoruz. Vaziyeti hulâsa etmeli lâzım gelirse möbayaa işlerinin memnuniyet verici şekilde başanlmadığı. şikâyet ve söylentilere yol açtığı muhakkaktır.
Diğer taraftan bu seyahatlerin haddinden fazla uzun sürdüğü, gidenlerin pek aşikâr olan sebeplerle lüzumsuzca oyalandığı da İddia edilmektedir. Bonra mübavaa heyetleri de galiba kadro itibarile çok geniş tutulmuştu. Bakanlıklar âdeta blrbirlerile müsabakaya girişmişler, mübayaa heyeti göndermememi sanki icraatsızlık saymışlardıI Yabancı Ülkeler, hele Amerika bir aralık mübayaa heyeti bombardımanına uğramamış mıydı? Saha Japonya-ya kadar uzatılmıştı bllel 194B - 47 seneler! Tiiridyenin harice en fazla tüccar-memur ve resmî mübayaacı yolladığı tarihtir ve o yılların bariz İdarecilik vasıfları arasmda mübayaa heyetleri mühim bir yer alacaktır. Peki, bütün bu alış verişler memlekette yapılamaz mıydı7 Hangi ticaret müesses es i tasavvur olunur kİ milyonluk büyük mübayaalar bahis mevjmu olduğu zaman vekilini bizzat göndermesin? Her tiirlü malûmatı, plân, proje, hesap, resim ve sâlreyi on stiratll vasıtalarla bol bol yollamasın? Alâkalı makamı tenvir İçin elinden geleni yapmasın? Bir mübayaa heyeti ne olsa mahdut İnsandan mürekkeptir ve kâfi derecede salâhiyeti haiz değildir: boyuna âmlrlle muhabere ve ondan emir beldeme •zorundadır. Halbuki merkezde ihtisas daireleri bulunduğu gibi satın alma muamelelerini daha yakından vo daha İsabetle kontrol İmkânı da fazlasile mevcuttur.
Günün blı* mühim meselesi de budur; bıı hususta artık esaslı ■ ve devamlı bir karara varmak zaruretidir. Haşan Saka hükümeti sezdiğimize göre mübayaa heyetleri!’ iş görülmesinden memnun kalmışa benzemiyor, İnşallah dâvayı kökünden halledecek kurarı da alır.
Br.':'. Halfi KAf.AV
Sahile 2
AKŞAM
28 Şubat 1943


\____________________________—
öğretici eserlere alâkasızlık
anınmış çocuk hekim ve «Clîlm-tirl, Czerny'den dlli-
Brize çevrilip Milli Süitim Bakanlığı yıayuıtan anumııta ncşredüan «Çocuk eğitiminde hekim* adlı bir kitaptan bahsetmiştim. Bu faydalı kitabın mtlreclm 1 erinden doktor cihat Tehirin aüraon'u şahsr.n ta-rumıyorutn. Eserden gazetede bah-»odflmesl kendirini mütehassis etmiş,, bana gönderdiği pek nazik bir mektupta teşekkür «diyor. Fakat ney» teşekkür •diyor biliyor musunuz. böyle btr eserin alâkalı hekimlerden başka Mri taı afinden okundu ğunu göstermlj olmak.
Bütün münevverler gibi doktor Gürıon da dertlidir; öğretici «serlerin okuyum butam«masından şikâyetçidir. Bana, yine, çocuk teafc-muıa dair evveloe neşrettiği başka bir eser! de göndermiş, diyar kil •AJmanyada 5 baskı yapan ve 100 bin nüsha satılan bu kitabın 1000 nüsha olarak basıl#n Türklerinden ancak 200 nüshası okuyum bulabilmiştir. Bu »ayinin İçine hediye olornk veril len yüze yatan kitap (fa dahildir Te okunduktan Şüphelidir. 18 milyonluk bir kütleye kıyas - edilirse. Öğretiri bîr tatebın okunma şansı, hazin btr şekiMe ortaya çıkar. Çocuk bıı kadar az alâkaya lâyık bir merru mudur? Yokça ana babalar bu bilgilerden müstağni kaiGcak derecede çocuğu ta-mdıktarmı mı sannedl yortar? Bunlar benim eöremediMm soktntar...
Bir yabancının hayreti
Evet, bta de bu düğümü çöae-mlyûruı. On beş gta «vvel ltrtar.bula, burada çıkan gazete T» dergilerin tiraj mlktarlanni tetkik etmek üzere bir yabancı gawteci gelmişti. Gündelik gazetelerin umumi baskı yekûnunun 150 bina ynkjaş7na&ğı kendisine söylendiği umın hayretler içinde kaimi* v« derhal:
— İstatistikleriniı Ttlrklyede İt milyon insan olduğunu gösteriyor. Yoksa rakam benîm aklımda yanlış mı kalmış? diye aonrnı?-
— Hayır, doğrudur, demişler. Tam 18 milyonuz.
— Peki nasıl oluyor da gaaetal eriniz hiç fimazsa yÜeeT bin, iH yüzer bin «atmıyorlar? Yoksa kitaba mı ı»ğbet f&zlaî
— Kitap daha aı satılır En kabadayısı beş bin. Daha daha altı yedi bin.
— Demek rizde klmş« bir »ey •kumuyoT?
Dağıtma teşkilâti
Kime» okumuyor mu? Yokoa neşriyatımın dağıtamıyor muyuz ? Duyuramıyor muyua T Oran belli değil. Resmi b ta Us tiklere göte Türkiyede ilkokulu bitirmiş vatandaşların bitirmemişlere nispet! yüsd# «n beştir. 100 TStandaştan 1» vatandari okur yazar saymak icabeder. Haydi biraz daha kısalım: Mamleketi-mtede İki milyon okur yazar var demektir. Bunun îö btnden Mtm fazlası gazete okuyor, ancak bos bini kitap meraklım olur mu? Bunlar no düşük ölç ülerda I
Muhakkak ki Türkiyede bir dağıtan teşkilât! harçtı mere! vardır. Doha doğrusu böyle btr teşkilât yoktur. Yayımlanan eseri ar, ontan okumak için bekli yan insanların elin» gitmiyor; belli başlı merkezlere kadar »taşıyor kİ bu merkezler memleket ölçflriyle ele •hnırsa hiçtir. Onun için Tflrklye-nln har tarafında değil, birkaç şehirde gazete Mtap okunuyor, okumak İmkânı buhınuycr. demek doğru olur. Bğor hükümet okumanın memlekette ar rinasını İlk öğretim dâvasına bağlı btr iş «yiyorsa, memleketin her köşesine kadar ■(>-tutacak btr dağıtma teşküfttını kurmayı kendisi ele almak mecburiyetindedir. Nitekim bu Barnret birkaç defa hissedilmiş, birkaç teşebbüs olur gibi olmuş, fakat hiç Mr netice şüanamıştrr. Bon olarak Basın Yaym umum mtldflrlüğünDn böyle bir teşebbüsü maalesef gerçekleşmedi. Mühim bir dâva hâlâ •stada duruyor.
vatandaşların nispeti yüzde vatandaştan
Kitap sevgisi
Doktor Cihat Tahsin Oür-son*un öğretici eserlerin rağbet görmeylşinden şikâyeti dâvanın başka bir cephesidir. Okullardan çıkan gençlere kitabın hayat boyunca devam edecek yardımcı rolünü anlatamıyoruz. çoğumuz
için kitap mektep sıralarında bîr ders matremosl olarak, hattâ zorla okunan, sevimsiz bir şeydir. Okullar do, ders kitaplarından başka kitaplar okumak hevesi, taseaa sevgisi çocukları miri aşılanmıyor. Tabii onlar da hayata atıldıktan sonra kitabın öğretiri yardımuwkın faydalanmayı akıllarına bile getiremiyorlar. Buna eserlerimizi da-ğıtmayışmusı, duyuramayışımızı da flâve edersek derdtn genişliği v« derinliği kendiliğinden meydana gıkar.
Jfrvket Roda
Yeni deniz-alt darımız
Bulg^ristanda durum
îki tanesi Amerikadan İstanbul’a hareket etti
Bir Amerikan muhabirinin gördükleri
Elektrik, Tramvay Tünel idaresi
İdarenin güç durumu belediye kanalile Bayındırlık Bakanlığına arzedildi
«Bu iki hür millete, hür kalmalarına yardım etmek, millet olarak menfaatimize ue Birleşmi ş Milletler anayasasına uygundan
Umum Müdür e ihtiyaç olan paranın ne şekilde te( edileceğini tâyin etmek hükümete ait bir meseledir» diyor
mtn
Tramvay. Tünel umum İbrahim Bay bora kömür
Ban Francisco »7 (AF) — Türk do-Banmasına devredilecek olan 4 Am*-rikan den la altısınd an «BriJJ» ve sBlue Bıok* gemileri bugün İstanbul a hareket etmişlerdir.
Denizaltılar Amerikan bayrağı altında sefer etmektedir. Ban Francisco tersanesine gelen Türkiye başkonsolosu H. N. Erene] gemilerin mürettebatı şerefine bir davet tertib etmiştir. Merasimi mütaakrp cBlue Bnck» gemini derhal limandan, ayrılmıştır. «3rlll>, Oonnectlcutün New London Umanına ağrıyarak. Amertkâda kur» gören Türk deniz subıylarlyie denli-«Jleri alacaktır
Do an m « komutanlığından büdllldl-ğlrw göre; 4 dentatili mürettebatının yorun bir yıl müddetle TOrkiyede kalarak. Türk denizcilerine kura gösterecektir.
So'cu profesörler
Aı _'z 2fl — Danıştay umumi heyet! ıkında- toplanarak Dil - Tarih re Coğrafya fakültesindeki «olcu ho-•edar hakkında ikinci daire taralından çoğunlukta alınmış alan karar dotayulla nihai bir karar verecektir. Geçen »nekl talebe nümayişlerinden dolayı bu hocalar hakkında hazırlanmış olan dö*yp.tarta fezlekeler! tatk’--•den İkinci daire, çoğunlukta meni muhakeme karan vermiştir. Bu karar, MflH Eğitirn Bakanlığına tebliğ edil mlşttr. Ançak bu. nihai hüküm mahiyetinde dedldir. Birine! dsrseoda meni muhakeme tarartarmiB, İtiraz vaki olsun olmamı, kendiliğinden omum! heyete intikali kanunların hükümleri iktizasındandır. Bu sebepte mesele, umumi heyette yeni baştan incelenecektir.
Nrw-York 17 (R) — Amerikan ba-aın tefahcUsri, Bulgaristan* yeniden «örüp tetkik etmek hususunda son günlerde Amerikan gazetecileri w ajans mümesMUerint vaki olan davetin yapılmasında ne gibi Sovyet maksatları itin olduğunu tâyin «dememektedirler,
Vali Btraslt azeteslnln Berlin muhabirlerinden Evans, bunda temerkUs kamptan, işkence odaları, lDsanlann erir gibi çohştmlması ve blok siste-nıtnde çalışan muhblrlerile Nazi polis devletli* bîr benzerlik görmektedir.
Muhabir Evans, büyük çapta sosyal veya ekonomik bir terakkiden bahsetmek çok şevkli bir şey olacağını, fakat Bulgar ekonomisini Bovyetler tarafından yağma edilen bir ralh?.-neden ibaret gördüğünü, içtimai grup lan diktatörlüğü mflttehiden destek-iejan elfcân umumlyeye zahir ve her lresıl birbiri aleyhinde casusluk öder variyette bulduğunu bildirmektedir. Evans, ufak çaptaki ticaret iğlerinin Ye bir kişilik teşebbüslerin tamamen likide edilmiş bulunduğunu ilâve etmektedir.
Kar ve fırtına devam ediyor
Şehrünlzdo kar yağmağa devam ediyor. Karadenizde şiddetli fcrtma de-mm ettiği cihetle burada sefer halinde bulunan bütün gemiler Umanlara sığminişlerdir. Dün sabaha karşı Karadenjze çıkması lâaımgelen «Tan», vapuru hava vaziyeti dolayislle bugün dahi Boğazda kalarak dışarıya çıkamamıştır.
Ktektrlk, müdürü B. flatlarlns yapılan son zam münoıe-bstiyl* kendlslyls görüşen bir arkadaşımıza aşağıdaki beyanatta bulunmuştur:
«— Derlet, parn ayarlaması İçin bası tedbirler aldıktan sonra iktisadi devlet teşekküllerinin tarifelerini d» bu tedbirlere muvazi olarak ayarladı. Bu arada Devlet Demiryollarının r# Devlet Denizyollarının, Sular İdaresinin re buna milin asil diğer İdarelerin tarifelerinde mühim arttırmalar yapıldı. Adı geçen tedbirlerin E. T. T, idaresinin bfltçerind» de, mübayaa taksitlerinin otomatik olarak artlınlm&sı, harici mübay» atardaki fist farkları, personel! maaşlarına yapılması icabe'len zamlardan dolayı ehemmiyetli akisler yapacağı şüphededir. Ancak, bu akislerin hakiki miktarını derhal t Ayin etmek mümkün değildi. Çünkü İdare geniş bir ıslâh ve takviye programını tatbik sümekte olduğundan, bu takviyelerin getireceği varidat Us tahmil edilen külfetleri mukayese etmek Ift-nm geliyordu.
Bu mukayeseyi ancak «m zamanlarda yapabildik. Mukayeselerin neticesinde bilhassa son zamanlarda kömüre yapılan zammın da yapacağı mühim akisler hesabedilerek, İdarenin işletme bütçesini normal bir şek-la «ekebilmek için bir miktar paraya ihtiyacı olduğu sabit olmuştur.
Bu mail durum, 1948 bütçesi belediyeye sunulduğu zaman arredltdlğ! gibi yine belediye kanallyle Bayındırlık Bakanlığına da medümiştir. Bu paranın ne şeklide temin edileceğini tâyin etmek hükümete alt bir mecaledir. Hükümet bunu yardım şeklinde yapmayıp da tarife cihetini tercih ederse, kİ normal şekil budur, bunun miktarı va tanda şiarım ızı tazyik et-mtyecek ve sına! mllesseselcrdekl tesiri da maliyet Hatlarının Üzerine en çok yüzde İki nispetinde olacaktır.
idaremiz yabancı btr şirket elinde bulunduğu zaman devletle şirket arasında resmen taayyün eden prensipler bugün tatbik edilmiş olsaydı elek-
trlk âzami tfirlfeslnJn 17 kuruş yerine 33 kuruş olması tasım gelirdi. Aradaki fark 11 milyon Uradır. Halbuki, harbin başındaki flatiere nazarım bütün eşya flütleri yüzde 300, 400, 500 nispetinde arttığı halde İdarenin tarifeleri ancak yüzde 35-40 nispetinde arttırılmış ve »on tarife arttı-nştanna da İştirak ettirilmemiştir. Bu sebeple eğer hû kûm etim is bu de fa teiarentn mali durumunu küçük bir tarife faticiyi» telâfi edorse bunun hayatı ucuzlatmak veya pahahtaştır-mskla hiç bir «lâkası olmıyan istisna! bir bal olduğunu kabul etmek icabeder.
Çok defa idarenin işletme masraftan nda bir tasarruf yapılmam lüzumu ileri ■Örülmüştür. Şurasıtu kay-1 detmek kâfidir ki balen idarenin çalıştırmakta olduğu memur «dedi, şirketin istihdam ettiği memur adedine nazaran, şebekenin bir mtaline yakın büyümesine, abone miktarının pek çok ertmaaına. yan! bir otobüs s«r-Vİfd kurulmasına rağmen ancak yüzde on farladır ve şirket zamanında varidatın yüzde yirmisine yakın taamı maaşlara verildiği halde halen yapılan zamlara rağmen ödenen maaş miktarı varidatın yüzde dokuz buçuğuna tekabül eder., işletme maz-raflarının diğer unsurlarında da bir fazlalık yoktur.
Buna mukabil idare, santrah yüzde elli nispetinde takviye etmek yepyeni bir gazhane tasla etmek, hara bolmuş tramvay rayltnm değiştirmek:, otuz seneden fazla çalışan arabaları tftmlr edip hüsnü halde bulundurmak, yeni otobüsleriyle, fa-Tajlyle. atelyeriyle ve bütün teşkilât ▼e techlzatiyle bir otobüs servisi kurmak gibi ehemmiyetli ve idarenin verimini ve halk hizmetlerin! genişletici teşe₺btts3cro girişmiştir.
Oeçiol «ıkıntılara ve halkın hiç bir zaman tazyik etmlyccek küçük ktU-fetierl bttyütücü yanlış mülâhazalarla b’r idarenin ilerleyen hami eterini durdurmak çok yanlış olur ve ileride telflflsl mümkün olmayan »ararlar tevlit edebilir.»
Çukurova ve Bursa seylâbı
Tarım Bakanile Bursa valisinin beyanatı
Adana 28 — Tarım Bakanı Tahsin Coşkan, Urfaya hareketinden önce gazetecilere beyan atta bulunarak çlfçlntn tohumluk İhtiyacının kesin olarak halledildiğini, bu alfrmd kaaJan ekin ve masalara aktanhîjası İçin lüzum lu traktörlerin imkân nispetinde temin olunacağını, çlfçlye verilen kredinin arttırılması için âzami şekilde çalışılacağını söylemiş ve şehrimizin yakacak ihtiyacına temasla bu hususta icabetten İşlerin tatbiki]e bizzat meşgul olacağını beyan etmiştir.
öğrendiğime göre Ziraat bankası, tarar gören Çukurova müstahsiline açılacak kredi İçin bir milyon 200 bin lira ayırmıştır. Bankaya borcu olanlara, da para verilecektir. Ziraat bankası zarar görenlere ayrıca 20 bin Ura yardımda bulunmuştur.
Bursa' valisinin izahatı
Bursa 2Ö — Kar devam ediyor. Vali Hâ^lm îşean, Bursa seylâbı hakkında şu İzahatı vermiştir: 1
(— Gemliğin çarşı kısmllc bazı mahalle ve sokaklarını, Orhan Gazi şosesini ve ovayı sular kaplamıştır. Yenlşehlrdekl Toprak Ocak deresi taşmış, bir kısım ekili arazi us altında kalmıştır. Karacabeyde Karadere Ue Kanl-te deresinin taşması üzerine Uludağ köyünden 60 ev halta yukarı mahalleye taşınmıştır. Bu bölgelerin hiç birinde insan zayiatı hakkında haber alınamamıştır.»
.—• TAKVİM ,
I Reblül-âhır 17 -- JCmım 113
İmsak. Gü. Öğle İkindi Ak. YatsI
İE. 11,81 12,40 4,2ö 0,80 12,00 1.91 I
İR. 450 8.87 13.27 15.98 17.68 10,27 I
Karanfilin kaatilleri
Recep 12 sene 10 ay, Şevket de 6 sene ağır hap3e mahkûm oldular
Bir hafta evvel Eyüp Bandü iskelesinde aşçı Karanfil adında birin! öldürdüklerinden dolayı Meşhut suçlar kanununca üçüncü ağır ena mahkemesinde yargılanmakta otan Reoep Koşar'ta Şevket Sunarın dur uçmaları dün »ona ermiştir.
Bunlardan Recep, «ava Te zabıtadaki ifadesinde. Karanfili Şevketin bıçağıyla öldürdüğünü. »Öylediğl halde. mahkemeye çıkınca, ŞeTket bu cinayeti kendiri yaptığını. Recebin alâkası olmadığını İleri zârmüştü.
Fakat mahkeme, Recebin ee&» kaa-til olduğunu kabul etmiş ve maktultlu a|hr küfürlerde bulanmasını göz 8-nündo tutarak 12 sene 10 ay 14 gün ağır hapse mahkûm etmiştir. Şevket de Recebe bıçsA vermek cüretiyle yardım ettiğinden, onun da altı müddetle ağır hapse konulman rarln şmıştır.__________
»ens ka-
Amerika yol işleri mütehassısının konferansı
Ankara 28 (Telefonlu) — Amerika Yol işleri umum nıüd&r muavini HMta dün dikkate şayan bir konferans vermiş ve dinleyicilerin merc.k ettikleri noktalara cevaben de izahlarda bulunmuştur. Bu rads bir mühendis, uzmana, Türküyenln yol bBkunmdnn mükemmel bir hale gelmesi İçin kaç kilometrelik yola. n« kadar zamana ve no kadar paraya ihtiyacı olduğunu sormuştur. Mütehassu, kati olarak cevap vermeğe İmkân olmadığını belirtmiş; bir tahmin olarak;
«— Aşağı yukan 81) - 40 bin kilometre yola ihtiyacınız vardır. Bunu 50 sene İçinde yapmak mümkündür. He kadara yapılacağı hakkında hiçbir tahmin yürütemem.» demiştir.
Vaşlnglon ?7 (AA) — Dışişleri Baksan MorshaiTm Ayan ta Temsilciler Meclisindeki çoğunluk başkanlarm» Türkiye ve Yun anlatana 275 milyon dolarlık askeri yardım için göndermiş olduğu mektupta ezcümle yöyie deniyor:
«Türkiye ve Yunanistan riyasetlerinin başka memleketlerin meşru menfaatlerini ayak altına ohnıyacoğı kanaatinde olarak miliotierarası münasebetlerin mümkün mertebe süratle normal bir hal almasına yardım etmek «uretiyle milli hay utlarını barışsever bir e»u üzerinden yeniden teşkilâtlandırmakta hür olarak v» hattâ bu yolda teşvik görerek harb sonu ayortamatanrun teşkil ettiği meseleler! karşılıyabllecek bir durumda otacaklarmt Bmld eden memleketler arasında- bulunmaktaydılar, Bununla beraber daha çarpışmalar henüz «on» ermişken komşu memleketlerden TÛrkjy» ve Tun anlatana karşı btrllk halinde bir hareket başlamıştır-Bu hareketin gayesi. Türk v« Yunan milletlerini harb amasında, uğrunda sıkı btr şekilde mücadele etmiş olduktan httrriyatisrden mahrum ederek, bu memleketlerin toprak bütünlüklerini ve siyeri bağımsızlıkla rını İhlâl etmeğe matuf buunmaktaydı.
TCrklya, Boğazlarda yabancı bir memlekete üsler vermesi ve gnne bu aynı memlekete Kara ve Ardahan Türk bölgelerinin terkedllmeri İçin daimi bîr şekilde tazyik altında tutulmuştur. Yunanlmtanın kuzey komşuları meşru Yunan hOlrtmetin! de-vtrmeğ» v« yabancı bir memleketten emfrler alan btr azınlığın diktatörlüğünü teris etmeğe çalışan komünist Yunan »etecOerine maddî ve mânevi yardımlarda bulunmupîardjr. Geçen ekim ayında BtrleşmJş Milletler Genel Kurulu tarafından alınmış olan bir karara rağmen, bu destekleme devam etmektedir.
Bu şartlar altında Ttirkiy« kendi m'.M rüvenllglntn menfaatine olarak kendi İktisadiyatını ciddi bir »urelte eriten, fakat azaltıldığı takdirde de Türk milletinin yabancj btr tecavüze karşı mukavemet etmek İktidarı halkındaki itimadını aarsaeak olsa büyük btr allâhlı kuvvet! muhafaza etmek mecburiyetinde katmıştır.
çimdi Kongreden. Amerikanın Türkiye t« YunanUtana mal! bîr yardımda bulunmağa devam edebilmesini ■ağlamak için munzam olarak S75 milyon dolar tahriş edil merin e yetki veren 75 numaralı kanunun tâdil e-dllmerinl taleb ediyorum. Bununla E-
gül olarak bir kanun tasarısı ekli bu-I un m aktadır. Bütçe dairosl başkam, taklit «dilen kanun tasarısının, Başkan Truman’ın programına uygun bulunduğunu bana bil d irmiş Ur. Kongre bu programa yetki verdiği takdirde, bu meblâğlar, Türkiye ve Tuna» nl«torna yapılacak olan askeri yardı* ma tahsis edilecek ve Avrupanın kalkınması programı çerçevesi dahil:nd( olarak yapılacak olan iktisadi yardım dan tamamen syn bir mahiyet urze-Ğ enektir. Şimdi çetecilere karşı savaşmakta olan Yunan sUâhlı kuvvetlerine yardım etmek üzere bu memleket» »ra vermeden yardıma devam edilmek istendiği takdirde, 1 nisan tarihinden İtibaren Yunanistan» yardım programı için munsam tahsisat taleb edilecektir.
Şimdiye kadar mütecaviz gayelerine hür bir Türkiye ile hür bir Yuna-nistanın mevcudiyeti sayesinde engel olunan totaliter gruplar zamanın kon dileri İçin çalıştığına kani bulunmaktadırlar. Bu grupların şefleri. Amerikanın pek yakında Akdenizln bu uzak memleketlerine yardımda bulunmık-tan varseçecc'ine, bu mentieketlerln bir hareket gösterememelerinln kendi totaliter rejimlerinin neticede muvaffak Olmasını Bavlıyacağına olan inançlarını belirtmektedirler. Bununla beraber Amerikan halkının vo A-m er ikan Kongresinin Türk ve Yunan milletlerini dışarıdan her hangi b’J yardım vuku bulmadan kendi kendilerine yeter bir hele gelmelerine ve yaşama)arına imkân verecek olan «asların hazırlandığı bir sırada bu iki milleti terketmek fetemlyecric’-rl-ne kani bulunmaktayım. Bil hür milletlerin hür bir halde kalmaların» yardım etmenin mîllet olarak menfaatimize bulunduğu ve Birleşmiş Milletler Anayasasının esaslarına uygun bir hareket olduğu fikrindeyim. Dola-yuiyle bir tecavüzün hür m il etler! barışsever milli mevcudiyetlerin! devam etthmek yolundaki tabii . haklarından mahrum etmesine müsaade eden bir dünya, Amerikan halkının pek az raman evvel muhafazası uğrunda revaşmış olduğu ideallerrter mahrum bîr dünya olacaktır.»
Tijrkiye’ve 75 milyon dolar tahsis edecek
Vaşlngton 27 — aenertıl Marsi»H’* in Türkiye ve Yunanistan» askeri yordun için İstediği 27S milyon dolarlık tahsisattan 200 milyonunun Yu-nanlstana, 75 milyonunun da Türkl-yejie tahsis edileceği söylenmektedir.

Amerikadaki
ecnebi paralar
Amerika Maliye Bakanı «700 milyon dolar miktaTındadır» diyor
VVashİDffton »7 (AA.) — Ueie: Maliye Bakam Snyder dün. yaptığı bir demeçte Amerlkada bazı ecnebilerin yatırdıktan pare tanrı bloke edilmesini icabettlren kontrolden 1 şubat tarihinden itibaren 5000 dolar» agnuyan mevduatın istisna edildiğini bildirmiştir.
Bu istisna Almanya. Japonya, Bulgaristan, Macaristan v» Romanyadn ikamet »den İrilmelere teşmil alun-manugtır.
Dışişleri Rn ıran lığının İleri gelenleri bu hareketin daha bOyÛk hesapların ine elenmesini tâcil ettiğanl v« büyük hesaptan bir an evvel rneale-nıek »uretile Avrupanın kalkınması p-oğramı dahilinde yardım göTscek momleketitre daha çok yardımda bulun ulaca Cmı işaret etmektedirler.
Snydar, Avrupanın kalkınmış proff ramına dahil hükümetlerin haberdar olrnadtatan eerbee atacakların çok cüzü meblâğlar - olduğunu, buntann hakiki mevcudunu teıbit etmek ban müşkülat doğurt» bü». Amerikanın blltcen ve bloke edilmiş otan »ohd hesapların kontrolünde bu nmnıle-ketiere yardım rtmos! icateder, demiştir. Bu memleketlerin kendi tediyelerinde kullanabilecekleri Amerika-da bloke ecnebi alacakların tutan 700 milyon âotar tahmin edilmektedir.
Hükümet konağı İnşaatı
Ankara 28 (Telefonla) — Bu yıl İki II ve 22 ilçede 24 hükümet konağı İnşa edilecektir. Bunlardan çoğu, doğu vllâyetlerlndcdLr,
B Ö..R.S.A..|
İstanbul Bomsımn 27/2/1041 ı fitilleri
Ç E K L B. R
Londra 1 Bterlin Kap.: ruş 11.3750
New - York 100 Dolar 280.—
Paris 100 Fransız I. 1.3-.)60
Cenevre 1Ö0 tsriçTe f. 65 38
Amsterdam 100 Fllorln 1055188
Brüksel 100 Belçika t ■ 3887
Prag 100 Çoko kr. 5.80
Btokholm 100 İsveç kr. 77.8880
Lizbon 100 iskudes 112455
ESHAM VE TAHVİLÂT
« T Faizli Tahviller
Bıv is - JErzunım 1 20.30
Sivas - Erzurum 2-7 20.35
1941 Demiryolu I 80.50
1941 Demiryolu H 21.45
1941 Demiryolu LU 21.10
Sflül Müdafaa. I 2U.60
Millî Müdafaa D 21.40
Milli Müdafaa İH 80.20
Mim Müdafaa IV 20 40
% 8 faizli TahTiner
Kalkınma I 05.90
Kalkınma II 86,—
KzIİEirunA M 05.70
İMİ Demiryolu VI 85.85
fi- « fatali Tahville?
1883 Ergani 22.80
1938 tkHunlyell . I1--
Miıu MCktafaa 00.85
Demiryolu IV »5.50
Demlryulu V 08.—
Anadolu DnöîryoMİ
TabvfllM. 1 - a 102.80
IBsw »anetisri % ( 05.80
Mümessil senet 79.69
SARRAFLARDA ALTIN
Gulden Batış 17.10
Türk ltfMt 89.—
Bterlin 62.—
Külçe fi .61
Rejat 43.—

A K H M
Bahire s
ÎR Şubat 1948
AKŞAMDAN AKŞAMA
12 temmuz beyannamemi pek yakında imtihan geçirecek
Üniversiteler öğretim derneği
fGünün mevzuürîl L____ ___ ___->
Sekiz kadar Milletvekilliği açıktır. İstanbulda da açık Milletvekil ilkleri var. Yakında kısmî seçimler olacak; bu suretle 12 temmuz be-yannamesl imtihan geçirecektir. > Onunla beraber, iktidar mevkii- ı nin demokratik şartlara uyup uymamak hususundaki samimiyeti; Demokrat Partinin mevcudiyeti de imtihan geçirecek; ak koyun, kara koyun belli olacak.
Demokrat Parti »usü». ken* İçinde bilhassa İM ana kola ayni-mış bulunuyor. Celâl Bayar ve etrafındaki müessis arkadaşlarının temsil ettikleri birinci ve kuvvetli kol. 12 temmuz beyannamesina itimat ediyor. Demokrat Partinin bu kurmayına âsi vaziyette bulunan ikinci ve zayıf kol İse, parti idarecilerini mütemadiyen «İktidar mevkiine teslimiyet göstermiş olmakla» ilham edip duruyor Celâl Bayar, Gurup Başkan ıhından istifa etmesi müna-•ebetile söylediği son nutukta, görüşlerini şövle müdafaa etti:
c— Bu beyanname, neşrinden evvel bize tevdi olundu. Genel Kurulumuz bunu uzun uzun münakaşa ettikten sonra ittifakla münasip gördü... Genel Kurul, vilâyetler mümessillerimiz ve davetimize İcabet eden partLmlı Milletvekillerinden 30 dan fazlasının iştirakile teşekkül eden bir heyet tarafından mesele günlerce en dakik ve şedit münakaşalara mevzu teşkil etti. Simdi bunlar (yani partideki âsiler) 12 temmuz beyannamesinin, partimizi hedefi eıinden uzaklaştırdığı. ‘gevşettiği, hattâ iktidara teslim ettiği iddiasını pervasızca serdetnıekten çekinmediler. Bunlar 12 temmuz beyannamesini, partimizi sarsmak, parçalamak ve yıkmak İçin bir silâh olarak kullanmak istemektedirler.»
İşle bunun içindir ki yakında ereceğimiz kısmî seçimler, büyük bir İmtihan günü olacak, kimin haklı, kimin haksız olduğu meydana çıkacak.
Hususî membafarımızla öğrendiğimize gere, iktidar mevkiinin kısmi seçimleri — hattâ cümlesini kaybetmek bahasına dahi olsa — tarafsız yürütmek azmindedir. Çünkü bir taraftan da, iktidar partisi, hele .Kırmızı oy atıp atın tahsisatı almak» oyunları meydana çıktıktan sonra, Demokrat Partinin umumî efkâr nezdinde kredi kaybettiğine kaildir. Böyle dahi olmasa. İktidar mevki!, seçimleri memleket içinde ve dışında her türlü şüpheden azade kılacak şekilde yaptıracakmış. Çünkü yeni rejimin temel şartı, seçim üzerinde her türlü münakaşayı kaldırmaktır. Şavet kısmî seçimleri Halk Partisi kaybederse. halk arasındaki mevkiinin sarsıldığına bu sefer kanaat getirip Meclisi kendi bendini feshe. veni seçimlere gitmeğe mecbur kalacakmış. İktidar makamlarından böyle fikirler sızması dahi, 12 temmuz beyannamesinin ve Celâl Sayarla arkadaşlarının İstinat ettikleri mutedil ve meşru muhalefetin dipdiri ayakta kalabilmesi için, behemehal bütün bu yukarda anlattıklarımızın tahakkuku lâzım gelir. Zira, bunları yapmamak, demokratlar arasındaki âsi kolun birdenbire kuvve lenerek memleket havasına hâkim olmasını doğurur. Halk Partisi İse, böyle bir vaziyete, iktidarı Demokrat Parti mutedillerine demokratik usuller dairesinde fes llm etmeği, kendi muhalefette kalıp faaliyetleri!» halka kendini sevdirmeği, yeni bir umumî seçimde ekseriyeti kazanmayı tercih »tse gerektir.
Her halde, siyasi hayatımızın büyük İmtihan günleri arifesinde bulunuyoruz.
ilk kongre toplanarak idare heyetini «eçlt
Türk ünivaralUlerl öğretim üyeleri Derneğinin İlk kongre*! dün sa-oal ıo d* M* r m at a lokalinde toplanmıştır,
Ankarada Üniversitelerarası kurulun son kararından sonra her Oy üniversite profesörlerinin bir arada bulunman salonun havasını heyecanlandırıyordu. Ankaradakl kurula iştirak eden profesörlerin etrafını saran arkadaşları kendilerine üniversitelerin muhtariyetini tecelli ettiren ve henüş Milli ESltlm Bakanlığınca neşredilmemiş olan kararın tafsilâtım soruyorlar, profesörler de büyük bir Yakarla kazıl vazifelerini yaptıklarım söylüyorlardı.
Konrejd Ord. Prof. Tevflk Sağlamın açmasını müteakip kongre başkanlığına Ord. Prof. Maahar Osman, başkan vekilliğine Salih Murat, kâtipliklere de Prof. Süheyl Ünver ve Prof. Râtıp Berker seçildiler.
Bundan sonra Teknik Üniversite rektörü Tevflk Taylan muvakkat İdare heyeti raporunu okuyarak Demeğin gayelerini Ve milletlerarası Üniversite öğretim Derneğine İştiraki meselesini irah etti.
Hesap raporu ve bütçe tasarısının kabulünden aonra da seçimlere geçilerek idare heyetin* İstanbul Üniversitesinden Ord. Prof. Bıddık Sam! Onar ve Ord Prof Tevflk Sağlam, Teknik üniversiteden Ord. Prof. Tev-flk Taylan ve Ord. Prof. Nam! Ser-daroğlu, Ankara üniversitesinden de Ord, Prof Enver Ziya Kar al vs Ord. Prof. Baha Kanter: haysiyet divanı üyeliklerine de Ord. Prof. EbülftU Mardin: Ord. Prof. Tahlr Taner. Ord. Prof. Salih Murat. Ord. Prof. Bürha-nettin Barken, Ord. Prof. Hlrch, Ord. Prof. Esat Areebflk seçildiler.
İdare heyeti ilk toplantısında Dernek ba«kanını seçecektir.
Kristal binası
Taksimde 10 sene için yapılan binanın kaldırılması düşünülüyor
Umumi meclis dünkü toplan t ısın dı Parkotelln 12 kata yükseltilmesine karar vermişti. Bu karar ürerine Taksim meydanında 10 sene müddetle ve muvakkaten inşa edilmiş bulunan Kristal binasının kaldırılması bahis mevzuu olmaktadır. Alâkalıların söylediklerine göre Parkotet binası 12 katlı olunca Taksim meydanını bu haliyle bırakmak manzarayı bozacaktır. Bu sebeple meydanın genişletilmesi tabetmektedir. Bunun lç*n esasen muvakkaten İnşa edilmiş bulunan Kristal binasının kaldırılmasından başka çare görülmüyor.
Umumi meclis âzasından bir zat bize hu hususta aşağıdaki malûmatı vermiştir.
Kristal binası on yıl müddetle ve muvakkat kaydlyle inşa edilmişti. Müddet çoktan bittiği halde bina hâlâ yerinde durmaktadır Burası yeni bir şekil verilen Taksim meydenim çirkin bir hale getiriyor. Belediye, binayı kaldırmakta tereddüdedlyorsa bu sebepsiz değildir. M'll! bayramlarda davetlilerin resmi geçidi taklbet-meleri için Taksimde yapılan tribün İçin lüzumlu İskemle ve sıralar bu gazinodan alınmaktadır.
Bankalar baremi
İktisat Bakanlığı, bir tadil tasarısı hazırlıyor
rvd - w;
Kadıköy ünde havagazı lâmbaları neden yanmıyor
Elektrik, Tramvay ve Tünel îda-resinden:
Garetentein 21. 2. 918 tarihli sayımda K.'idtköyiinde Rıhtım İskelesi ■«kağnıda havagazı lâmbalarının Farımadığından şikâyet ediliyordu
Havagazı fiti] 7* şişelerini tedarik •demiyoruz. Çünkü bunları İmal eden fabrika kilmamufır. Bundan dolayı havagazı lâmbalarının elektriğe çev-rllmeat için belediyeye müracaat edilmiş olduğunu saygı Ha bildiririm. ;
Ankara 27 (Telefonla! — Ankara Milletvekillerinden Muammer Erlş’ln banka’ar barem kanununun değiştirilmesi hakkındakl tekliften sonra Ekonomi Bakanlığı da iktisadi Devlet teşekkülleri ve bankalar barem kanununun değiştirilmesine dair bir tasarı hazırlamağa b.şal«niştir. Ekonomi Bakanlığı, muhtemel olarak evvelâ bankalardaki haremin kaldırılması meselesini ele alacaktır. Bankalara gönderilen bir tamimde bu teşekküllerin barem kanunu hakkında-kl görüşlerin! bildirmeleri İstenmiştir.
Barem kanununun değiştirilmesi menim alâkalılar tarafından memnuniyetle karşılanmıştır. Hükümet İIM9 yılı için gerek bankalar ve İktisadi Devlet teşekkülleri, gerekse Maliye Bakanlığında özel bîr komisyon tarafından İncelenmekle olan Devlet memurlarına ait baremin yürürlüğe girmesini arzu etmektedir Rasyonel çalışmayı sağlamak mevzuu 11e ilgili olan bu mesele üzerindeki çalışmalara devam edilmektedir.
Amerikan bankalarındaki paralar meselesi
Blrlnd dünya harbinden sonra İktisadi medeniyetin esasları sarsılmış, maddi, hattâ mânevi kıymet ölçüleri, bunlar arasında istikrarı lüzumu her türlü tereddüt vs münakaşanın Üstünde tutulan para ölçüsü de hükümetlerin elinde bir oyuncak olmuş, meşru, gayrimeşru, doğru vs yanlış birçok tedbirler neticesinde bütün bir hayatın tasarrufu mahsulünün Maliye Bakanlarının bir kalem hareketi İle sıfıra düştüğünü gören İnsanlar tedbirli, ihtiyatlı, ihtiyarlıklarının emniyet! İçin gençliklerinde mahrumiyete katlanan mutedil İnsanlar tedbirin, dürüstlüğün, devlete, devletin çıkardığı ve kıymetini muhafaza, müdafaa etmesi lâzım gelen paraya İnanmanın İsabeti hakkında tereddüde düşmüşler, birçok memleketlerde İçtimai, milli disiplin yerine ( gemisini kurtaran kaptan!» düsturu kaim olmuştur. Bir zaman Almanya, Avusturya, kısmen de Fr&nsada v» başka memleketlerde milli paralar özerinde yapılan cerrah! ameli yel ar, bütün Avrııpada kıym*t ölçüsünün, altından ayrılıp, sırf «Itlmad» a dayanan bir sembol mahiyeti alması yüzünden, açık gözler, hükümetlerin sözlerine İnanmakta havla davranan kimseler sermayeleri İçin emin iltica yerleri aramışlar vs bazen bulmuşlardır. Bütün dünya ölçüsünde bu vazifeyi gören bilhassa İsviçre ve Birleşik Amerika olmuştur
Her halde şu muhakkaktır ki, ban memleketlerden paralan m kaçıranlar. ekseriyet İtibariyle herhangi bir spekülâsyon hevesinden fasla bilhassa varlıklarının bir kısmını emniyet altına almak düşüncesiyle hareket etmişlerdir.
Fakat bizde, maalesef birinci cihan harbinden sonra, mal! ve İktisadi konulardaki bilgisizliğimiz yüzünden, emniyet aramaktan fazla spekülâsyon düşünceleri hâkim olmuş, memleketin pek çok sermayeleri akıbeti her keşçe bilinen Alman markına, Avusturya kuronuna, Romanya leyine hattâ Rus rublesine yatırılmış ve bu sermayeler sıtıra mü n kal İp olmuştur. Fnknt «Emniyet aramak» İhtiyacının da rolü olduğunu ve hele ikinci cihan harbinden sonra bizde de bu ihtiyacı, yeril veya yersiz olarak, duyanlar bulunduğunu kabul etmek lâzımdır.
Dışarıya, parası sağlam ve müstakar sanılan memleketlere sermaye nakletmek teşebbüsünün bazı arızi, şahsi sebepleri, elde edilen servetlerin menşeinln bir gün tetkik ve münakaşa mevzuu olabilmesi ihtimallerinin‘doğurduğu endişe de hatıra gelebilir. Fakat hâdisenin en mühim sebebi «Milli para» ya İtimatsızlıktır, çünkü ancak bu yüzden para kaçırma hareketi geniş ve şümullü bir mahiyet alır. Fransanın bu sahadaki tecrübeler! «para ilmi» İçin aydınlatıcı bir kıymet taşır. Franktan kaçan ve kaçmakta haklı oldukları hâdiselerle sabit otan sermayeler bir zaman Polncarâ‘nin iş başına geçmesi ve Fransız parasının kıymetini yükseltme politikasına sarılması, emniyetsizlik yerine «ltlmad» m geçmesi üzerine toplu olarak Prangaya geri çekilmiş ve bu avdet hareketi İle Fransız parasının yükseltilme?! kolaylaşmıştır.
Parayı memleketten kaçırmamak İçin zecri tedbirlerin, yasakların tam tesiri olmadığı birçok memleketlerin tecrübeleri He anlaşılmıştır. Bunun tek yolu paraya itimadı sarsmamaktır Meşhur 7 eylül kararların» kadar memleketimizde bu «Itlmadv zerre kadar sarsılmamış ve Türk parasının dünyanın en sağlam, en müstakar parası olduğu yeril ve yabancı herkes tarafından kabul adilmiş İdi. Eğer yanlış kararlar He bu Itimad saTsll-mamıs olsaydı, bugün memleketimiz belki birçok yabancı sermayelerin İltica yeri olur ve bu yüzden İktisadi hayatımıza büyük bir canlılık temin edilebilirdi.
Fakat olan oldu Millet bir gün yapılan kötülüğün hesabını sorar v* bunda kötü niyetin değil, fakat hu-dtıtsu» bir bilgisizliğin âmil olduğunu kabul etmek lâzım gelir.
Her halde bir hükümetin baş vazifelerinden bir! umumi olarak kıymet ölçülerinde ve bunlar arx>ında «para kıymetinde» İstikrarı muhafaza ve temin etmek olduğunu anlamak devlet adamlığının bu (A) sini öğrenmek bazı politika kahramanlan İçin şiddetli bir İhtiyaç haline gelmiş bulunmaktadır.
İtimadı yaratmak /azlfaaln! hakkıyla jhkpmıjran, hattâ bunun zıddını]
yapan hükümetler sermayelerin kendilerini müdafaa teşebbüsler! İle karşılaşmağa mahkûmdurlar.
Bu «nefis müdafaası» hareketi an çok Fr an şada kendini göstermiştir. Bunun içindir ki Amerlkaya iltica eden sermayelerin en mühim kısmının Fransızlara alt olduğu İddia edilmektedir. Bunların büyük bLr kısmının tsYlçre bankaları vasıtasıyla Amerlkaya yerleştirilmiş olduğu sanılmaktadır. ■
Amerlkadakl yabancı mevduat meselesi işte bu Frannılara alt sermayeler yüzünden çıkmış bulunmaktadır. Bir çoğumuzun sandığı gibi dâva bizim, yani Türk vatandaşlarının Amerlkadakl paralan dâvası değildir, hakikatte çok daha geniş ve şümullüdür. Amerika Avnıpaya, bilhassa Frapsaya yardıma hasırlanırken, bu yardım İşine Fransızların Amerlkadakl dolarlarının İştirakini yerinde görmüş ve İsviçre bankalarını, Amerlkadakl dolarların sahiplerini bildirmeğe davet etmiştir, üş ay zarfında sahipleri gösterilmlyen dolarların da müsadere edileceği İsviçre bankalarına bildirilmiştir, tşta bire de kendi ölçümüze göre, akseden divanın başlangıcı budur.
Amerikanın bu talebi ortaya birçok meseleler, düşünceler Ve teklifler çıkarmıştır. İsimleri bildirmek talebi Ue karşılaşan İsviçre bankalarının ilk mukabelesi mesleki *tr. banka sun kaidesine dayanmak ve red cevabı vermek olmuştur. Fakat el koyma te’ıdldl İsvlçrenln esaslı faaliyet şubelerinde» biri olan bankacılık için büvük bir tehlike teşkil edeceği de muhakkak olduğundan, nihayet iş! müzakere yolu ile tatlıyı bağlamak İra bertiği anlaşılmış vs Amerika hükümeti ile İsviçre delegeleri arasında temas başlamıştır.
Binaenaleyh iş. Amerikanın mevduat sahiplerini, bunların mensubol-dııklan hükümetlere bildirmesi değil, fakat tsvlçre bankaları kanalı İle Amerikan bankalarına toptan vatınla» paraların sahiplerinin ve bunların tabiiyetlerinin Amerikan hükümetine bildirilme»! talebi ile beşla-mıştır. Biz de Amerlkadan yardım görecek memleketlerden olduğumuza göre. Türk vatandaşlarının da Ame-rlkadakt dolarlarının bu yardım İşinde kullanılması istenmesi mümkündür Fakat bamın şekil hakkında şimdilik bilgimiz yoktur.
Başka memleketler mensuplan mevduatı için İyi bir fikir ortaya atılmıştır-
Herhangi bir İnsanın, milliyeti ne olursa olsun, sermayesine emin bir İltica yeri aramak hakkına dokunmamak ve cari devletler arası hukuk esaslarını bozarak el koyma yoluna gitmemek İçin, Amerlkadakl yabancı paralar, bunlar yardım görecek memleketler mensuplarına alt olmak sartlyle, Amerikan hükümetinin Av-rupaya yarrfrm da. vardım görecek her memleket İçin ayn avn çıkaracağı dolarla ifade edilen tahvilâta yatırılır ve bu sayede bu dolarlann sahipleri kendi memleketlerine yapılacak yardıma iştirak ettirilmiş olur.
İsviçre delegelerinin Amcrlkada bu formülü müdafaa edecekler! sanılmaktadır. Bizim İçin de Amerlkadakl husus! mevduat ne olursa olsun, aynı forhıülü düşünmek mümkündür. Bu «aıede burada para kazanmış olanların bu memleketin kalkınması huau-sundaki variMcri yerine getirilmiş ve aynı zamanda sermayelerini kıymet bakımından, yerli veya yersiz, emniyet altına almak isteklerine de. hattâ bazı telâkkilere göre, haklarına da riayet edilmiş olur.
Fakat bizce bu dolarların, belki başka memleketlerdeki Türk sermayelerinin geri dönmesinin temini İçin yapılacak en esaslı İş. 7 eylül kararlarından sonra sarsılmış olan «emniyet» I thyft etmek ve buna »erkeden hir mal! siyaset ve para politikası ta-klbctmektir.
Türk parasınla kıymetinin düşmi-yeceğl, kİ bu muhakkaktır, bilâkis yükseleceği kanaat! hasıl olursa Meret etm’ş olan sermayeler memlekete döner, yan! bugün çok muhtaç olduğumu» dolarlar bol olarak piyasaya anedidr.
Paramız sağlamdır.
bir fakat rattığı »ada dan beslenmektedir. Her şeyden evvel İtimat, lam emniyet havasını yaraşmak, bunun zıddını yapar.lan yegâne hassas noktaları olan «şiven» ile et-
tehlikeye
T eylül pılkoı bazı spekttlfttörler
kıymeti hiç maruz değildir, kararlarının yara a al esef plya-
tarafın-
Koyun eti bulunamıyor
Belediyenin almağı düşündüğü tedbir . meseleyi halledecek gibi görünmüyor
Şehirde koyun eti darlığı son haddini bulmuştur. Belediyede birkaç gündenberi yapılan müteaddit toplantılarda bu İşe çare aranmaktadır. Mezbahada yalnız üç gün evvel yapılan kesimde müteahhitler tarafından »ekiz yüz kadar koyun kesilmiş, bunların da mühim bir kısmı hastane ve yatılı okullara »evkedllmlştlr. Geri kalan bir miktar koyun da bazı kasaplar tarafından teşhir edilmeden, 270-290 kuruşa satılmıştır.
Dün mezbahada hiç koyun kesll-memlştlr. Buna mukabil 3000 kuzu Ue mühim miktardı sığır kesilmiştir. Kasaplarda kuzu ve sığır eti olduğundan koyun etinin yokluğu pek belli olmamaktadır.
Bir kısım kasaplar, belediyeye müracaat ederek karaborsa flitiyle koyun et! satan kasapları ihbar etmişlerdir. Muhbir kasaplar, belediye murakıplarına koyun et! satan dükkânları göstermişlerdir. Dükkânlannda koyun eti bulunan kasaplar narh flitinden fazlaya satış yapmadıklarını söylemişlerse da murakıplarla gelen kasaplar bu etleri narh üzerinden almağa kalkınca et sahipleri buna yanaşmamışlardır.
Belediye, et işine yeni bir şekil vermek Üzere bir m Od d e 11 enberi tetkikler yaptırmaktadır. Bam neticelere varılmışsa da bunların meseleyi tamam! yİ e halletmekten ntak olduğa anlaşılmaktadır.
Belediye, perakendeci kasaplara kilo başına 23 kuruşluk perakendeci kân vermektedir. Bu kânn her kilo için maktu olmaması ve yüzde ürerinden hesaplanması uygun görülmektedir Belediye bu esası kabul ettiği takdirde kasapların pahalı et »atmasını teşvik etmiş olacaktır Çünkü bir kasap, eti ne kadar pahalı-satarsa elde edeceğt kâr o derecede fanla olacaktır.
Umum! meclis bugün devrenin son toplantısını yapacaktır. Toplantının ruznameslne et meselesi d» alınmıştır. Harbin kaldırılıp kaldırılmaması üzerinde hararetli görüşmeler olacağı tahmin ediliyor. Belediye narhın kaldırılmasına taraftar değilse de bir kısım umum! meclis âzası, belediye, kasapları narh flatlnden et »attırmağa muvaffak olamadıktan sonra narhın mevcudiyetine lüzum olmadığı kanaatlndedlrler. Belediye başkanlığı ise narhı, fazla flat yükselişlerini ön-llyecek bir fren telâkki eetmektedtr. Belediye başkanlığı, umum! meclisin nâzım satışlar için 500 bin liralık tahsisat da lstiyecektir.
Belediyenin tesbtt etmekte olduğu bütün yen! tedbirler hep âcil İhtiyaçları karşılamak İçin alınmaktadır. Alâkalılar, meselenin kökünden halledilmesi 1ç!n daha esaslı İşleTİe meşgul olmanın lüzumuna İşaret etmektedirler.
Devletin Erzurum da kurmağa teşebbüs ettiği et kombinasında» da İyi neticeler ümldedllmemektedlr. Çünkü halk donmuş et yemeğe alışmadığı gibi. İstanbulda karaman et! de makbul »ddedllmemektedtr.
fşln yegâne hal çaresi. Trakya v* Anadolu bölgesinde kıvırcık »e dağlıç cinsi koyuntann yetiştirilmesinin teşvikidir. Bu makaatla başlanacak faaliyetten 2-3 sene içinde İyi neticeler alınacağı tabii görülüyor.
İSTANBUL HAYATI
Felâketzedelere yardırıl borcunu unutmîyalım
Şikâyetler
Mualukauz bir çeşme -----------■------
Tophanede Etninbey sokağında ilk mektebin karşısındaki terk öt çeşmesinin bir müddeltenberl musluğu çalınmış olduğundan su akmamaktadır. I
Halbuki, bu sokağın fakir ahalisi gerek kullanma ve gerekse'İçme tularını bu çeşmeden temin etmekteydiler, Şimdi, su ihtiyaçlarım temin edebilmek İçin çok uzaklardaki çeşmelere gitmek mecburiyetinde kalıyorlar.
Acaba, bu savatlı mahalle halkını, mahallelerindeki çeşmeye btr musluk takmak suretiyle sevindirmek mümkün olamaz nuT
ü O Ünal
—
yalandırarak sermayeye dışanya kaçmamak lüzumunu kabul ettirmek lâzımdır.
Politika her şeyden evvel bir psikoloji İşidir, hela mail işlerin temeli «İtimat» tır. Bunları, bilenlerden mürekkep bir kurmay heyetinin eline vermek zamanı çoklan gelmiştir.
Çepaf Nizam!
Çukurova felâketinin yüreklo-rlmlzda açtığı derin yarâ hâlâ 6 izliyor. Seller altında kalan m ün bit topraklarımızın hazin manzarasını gazete resimlerinde seyrederken ve felâket tafsilâtını okur ken İnsanın tüyleri diken diken oluyor, gözleri yakarıyor.
Beş can ve milyonlar değerinde mal kaybı İle neticelenen facianın sebeplerini, mesulleri olup olmadığını burada inceliyeçek de ğillz, ancak, öteden beri devam e-degelen İhmallerin büyük rolünü de inkâr edemeyiz.
Bugün temas etmek İstediğimiz nokta, sel felâketine uğrayan lara yapılan ve yapılacak olan yardımlar münasebetlle, vatandaştık borçlarımıza karşı gösterdiğimiz kayıtsızlığı bir kere daha belirtmektir.
Kızılay teşkilât] elinden gelen |_|_ gayreti sarfedlyor, felâketzedele- Q re çadır, yiyecek ve saire temini- Q_ ne çalışıyor. Hükümet de zararın telâfisi için tedbirler alıyor. Su- q_ lar çekildikten sonra topraklan O süratle sürüp tekrar ekmek İçin c çiftçlnin motörlü ziraat vasıta!a- q nna ve tohuma Lhtlyacı var. Bu "JZ kalkınma ancak devlet kuvvetîle l. temln edilebilir. Seylâp mıntıka- ŞD sır. da tetkikler yapan Bayın Cum-hurba^kanımız, hükümet tara- (D tından âzami yardımın yapılaca- £) ğını müjdelemek auretUe felâket- **— zede yurtdaşlann yaralarına mer >■» hem sürdü. -O
Gel gelelim, devletin ve hayır -q cemiyetlerinin yaptıkları yardım- (D lann başında münferit olarak yurtdaşîara düşen vazifeleri de unutmîyalım.
Bir kaç gün evvel gazetelerde O sel felâketine alt yazıların altında bir küçük haber gözüme İlikti. Leyi! tıp talebe yurdu öğrencileri, Çukurova felâketzedeleri için kendi aralarında topladıkları 80 lirayı Kızılay merkezine göndermişler, İstanbulda küçük bir ticaret müessesesl de yüz Ura teberrü etmiş. Az veren candan, çok veren maldan, derler. Felâketzede yurttaşlarına karşı büyük bir hassasiyet gösteren leylî tıp talebe yurdu öğrencileri, zaruri İhtiyaçlarından keserek ayır dıklan parayı vermek suretîle candan vazifelerin! yapmış oldular. tik gününden bert gazeteleri dikkatle takip ediyorum, maldan yardım eden vatandaş isimlerine maalesef raslıyamıyorum. Gönül isterdi ki felâketin akabinde, varlıklı vatandaşlar derhal hamiyet yarışına girişsinler, felâketzedelere azamî yardım faaliyetinde birbirlerini teşvik, tahrik etsinler. Kuvvetle ümit ediyorum kİ isimlerini bildirmek lstemlyen. el altından yardımda bulunan vatandaşlar vardır. Fakat bu kâfi değil. Evi barkı yıkılmış, malı mülkü sele gitmiş, çini çıplak çocuklarını bağnna basıp sel dalgalarının ortasında ağaç dallarında, kava tepelerinde günlerce aç. susuz kalan zavallıların yardımına koşmak yalnız üç beş vatandaşa düşen bir hamiyet borcu değildir, bu memleketin nimetlerinden âzam! istifadeler temin eden h?r zengin İçin bir vicdan mükellefiyetidir. Ak akçe, kara gün içindir. Yurttaşlarının kara günlerinde fedakârlıktan, yardım elini uzatmaktan çekinen, kasalarındaki ak akçeleri sadece kendi nefisle-rlne, zevk hırslarına tahsis eden zenginlerimiz unutmamalıdır kİ felâketin de, saadetin de ne taraftan ve ne zaman geleceği evvelden bilinmez ve cemiyet içinde bu gibi felâketler ancak o cemiyet. fertlerinin birbirlerini desteklemelerde. vardımlaşnıalarila yenilebilir. Muhtaçlara .vardım her şevden evvel içtimai bir horo-tur.
Cemal Refik
Tiirkiyede basın hareketi
Ankara 27 (AA.) — Amerikan harfe muhabirler! cemiyeti tarafından kabul edilen bir karaT suretinde Birleşik Amerika’nın yalnız Amerikan gazetecileri İçin basın hürriyetin! tanımakta bulunan memleketlere yardım etmesinin tebllğedlldiğl ve ba kararda Türkiye'nin basın hürriyetine müdahale edilen bir memleket olarak zlkrolunduğu yolunda .Associated Press ajansının bülteninde neı-redllen bir haber münasebetlle. demeçte bulunan Birleşik .Amerika'nın Ankara büyük elçiliği ve Türkiye'deki .Amerikan yardım heyeti sörcütcrl Türkiye’de, Amerikan basın temsilcilerine bu memleketteki vazifelerini başarmak Imkânuıı veren tam ve yarinde bir hürriyetin mevcut bulunduğunu beyan etmişlerdir.
Sah ifa 4
AKŞAM
Z# Sn’ wJ i "‘T:
I
MAHKEME KORİDORLARINDA
Avrat dediğin, acı soğana benzer
Bu halta ŞARK Sinemasında
Muvaffakiyetle devanı eden
Hâlâ hiddetlerini yenememişler, Koridorun köşesinde azgın kediler gibi hırlaşıyorlar. Kadm otuzunu geçkin. uzun boylu, ka ra kuru bîr şey. Sol kolunu kiril bir bezle boynundan asmış. Erkek kırçıl saçlı, fasa boylu, zayıf. Sağ yanağında ve gözünün üstün de kanlı tırnak yaralan sırıtıyor, öfkeli öfkeli İçini çekiyor, homurdanıyor:
— Canına okurum senin, Ölülü kandilli kan.
Kadın dişlerini gırcıdatıycr;
— Ağzını topla, edebslz herif. Burası birim ev değil, mahkeme kapısı, anladın mı? Adamın dilini boğazına tıfaverlrler.
Karşı karşıya bir müddet ağız dalaşından sonra erkek başını sal Jayıp homurdanarak koridorun Öbür köşesini çekildi, biz de yanma yaklaştık.
— Ne oldu, ahbap? Kadınla karga mı ettiniz?
— Bırak şu keçlpNeoı:.—m
— Bırak şu geçmişi tenekell kahbeyl. Soğanın tatlısı olur mu, Mlâder? Avrat dediğin de soğan gibidir. Neler çektiğimi ben bilirim o şirret kahbtden.
— Senin karın mı?
— Orasını sorma, Kocası ölmüş, kendisi ortada kaimi?. Baktım kl eli ayağı düzgün ce bîr şey, Haline nadim. Kötü yollara saparsa sonu fena olur, dedim. Zaten bekârlık benim de canıma yetmişti. Erkek dediğin avratsız olmuyor vesselâm. Birim eski tanıdıklardan bir kan ila Sabi reye haber yolladım. İlk evvelâ biraz nazlanır gibi oldu amma en sonunda teklifimi kabul etti, evlen dik.
■ — Nikâhla mı evlendiniz?
— Ben erkek adamım, beyabL Elin avradını ayartıp da nikâhsız eve kapatan hergelelerden değilim. Belediye kütüğünde kaybımız- var. İnanmazsan, içte cüzdan.
Koyn undan çıkardığı evlenme cüzdanını açıp uzattı..
— Benim okuyup yazmam yok amma sen okursun tablL Bak. işte şurasında; «Sabire hanım, Ra-çit efendinin özbeöz karısıdır» dİ-1 ye yazılı. Altında da koskoca mü* | hür var. Hâkim beye de göstere-j eeğim bunları. Nikâhsız otur-1 mam ben,
— Peki, neden kavga ettiniz Sabi re hanımla?
— Kaçıncı kavgayı soruyorsun? Evlendiğimiz zamanlar kan çok iyi idi, Velâkin, altı aya varmadan bozuldu geçmişi kınalı.
— Nasıl bozuldu? Sana falya-net mİ etti yoksa?
— Tövbe die, efendi kardeşim. Sablrcrun her kötülüğünü söylerim amma kahbenin namus tarafına gelince ağız açamam. Allah göstermesin, öyle bir şey olsa bu İşi bıçak temizler.
— Aranızda geçimsizlik var demek.
— Geçimsizlik de lâf m ? Ce gündüz, desturun, -sokak pekler] gibi hırlaşıyoruz.
— Sebep ne? Dudak büktü:
— Her İşin başı para, bey bllâder. Elde bolC2 para orta ben avrada ağız açtırır mıyım? Velâkin. kan dediğin de biraz İdareli olmalı. Ben bu sülalesi kandilli karıya para dayandıramıyorum. Kendim kırk yamalı kunduralarla geziyorum, o kahbeye hiç bir
şey beğendir emiyorum.. İskarpinin biri yırtılmadan yenisini alı-1 yorunu Hem de en. pahalısından. Ön beş kâğıttan aşağı İskarpin giymez hergele kan. Her zaman; (Ulan dinine yandıği'iun karısı! Görüyorsun kİ İskarpinler çok pahalı. Sen de sabahtan akşama kadar sokak sürtükler) gibi kapı kapı dolaşıyorsun. Biraz evde o-tur da pabuçlar eskimesin* diye nasihat veriyorum amma kime dMettrsln? işte böyle şeyler için gece gündüz kapışıyoruz. Ben bir lâf söylesem o kalıbe on beş lâf yetiştiriyor, bazı defa işi el peşrevine çeviriyoruz.
— Demek birbirinizi de dövüyorsunuz?
— Olacağına bak. Kan canavar gibi üzerime saldırınca ben karşısında ellerimi bağlayıp duracak değilim ya. Şu yüzümün gözümün haline baksana. Onun da kolu incindi.
— Gene İskarpin yüzünden mİ dövüşlünüz?
— Hem İskarpin, hem peynir meselesi.. Dün akşam eve giderken canım çekti, yüz kırklık bir şişe rakı alıp cebime soktum. îkl gündür kan ile de aramız iyi idi.
Evde şişeyi cebimden çıkarınca Sablre açtı ağzını, yumdu gözünü. «Benîm İskarpinim eskidi, ev de peynir tükendi, sen paralan rakıya veriyorsun» diye küfretmeğe başladı, «Dırıltıyı kes ulan! tki kadeh rakıyı burnumdan getirme. İskarpini de sonra düşünürüz» dedim. Karı şişeyi yere vurup parçalamaz mı? öfke ile bir yumruk çaktım, yan üstü yere yuvarlandı. Sonradan da o benim üzerime atıldı, yüzümü gözümü tırmalamağa başladı. Evin üst katında oturanlar geldiler, a-yıramadılar biri. En nihayet İşe] polis karıştı. Bu sefer de mahkemelik olduk.
spoın
f
V*
l
taraTmdbn yaratılan tamiımlle
I
B4r h'ifm:i,ıı»bert ıo binlerce sayın Islanbol »1 x.-.nwgs turnama «akikle seyretti#
ATLAS SİNEMA ve TİYATROSU
MARL1CNE tÜETRİCH ?e RONALD CoLMAN
renkli
Filmini 1 Man pazarı? I son matinelerine kadar gösterecek, pazartesi goc*«l anat 21.15 de SuO seneler sinema teknik ve İlerleyicinin «s evtei eseri ve şahine bir nflmunesl olan
GÜLEN GÖZLER
hctıkll şaheseri takdim «ailecektir »■ -»


Ce. Re.
r'»'T Mimnr
MEVLÜD
Rahmetli eşim ve anncmla AYŞE KÂMİLE DURUKALtn vefatının 3 üncü yıldönümü dolayısl-1aziz ruhuna ithaf edilmek Özere [şubatın 29 uncu pazar günü. Bğl® namazını müteakip, Sultanahmet'i* Fi-I nısağa camiinde mtTİüd okutturnfa-'cağından, arzu edenlerin teşrifleri rica olunur.
Hüsnü Sadık DURUKAL
ailesi
TEŞEKKÜR
94 şubat 942 gilnâ Allahın rahme-! tlna kavuşan eşim ve babama emekli i bahriye subaylarından Şerif Gâney-jranun cenaze törenine iştirak eden akraba dost ve orkadaşlarlle (Cibfjf tütün fabrikası memur ve müstahdemlerine) gösterdikleri alAkadtn dolayı teşekküre teessürümüz mûnl olduğundan gazetentzlnn tavassutunu rica ederiz.
Eşi, çocukları: damattan

Ge-kö-
İstanbul Beledi yeri Şehir Tlyatroeu
Saat 20 de Dram Kısmı
EVİN ÜSTÜNDEKİ BULUT Komedi Kısmı BÜYÜK CEMAAT

MAKSİM'de Muammer Karaca Opereti KÂTİBİN KARİST Revü operet: Saat 20.30 da Telefon: 42033
Filmim görmek .ularını kaçırmaynuz,
Her Küreni bûju- :-ıp mesteuuı naftacuı büyük Türkçe dramı B.-ş Rolde. Mauruı emsalsiz yıldızı
FATMA RÜŞTÜ
Müzik: SADİ IŞILAY,. Okuyanlar: SAFİYE ayla SEMÎHA ALTIN — CAN AKŞİT ve LÜTFİ GÖNERİ Yerli Danslar:
NERGİZ MOĞOL ANNA SERÇEK
Bale heyeti İştirakiyle.
iMifhiiTilri ı Mart 1948 Pazartesi akşamı
Şefıir DRAM Tiyatrosunda RAŞİD RIZA JÜBİLESİ NECMt RIZA ve saz heyeti
SAFİYE AYLA
ve arkadaşları
Muammer Karaca ile revüsü
ve
Çeiılr Tiyatrosu sanatkârları tarafından Üstad RAŞİD RIZA'nın İştira İdle
• BAYKUŞ HALtD FAHRİ’nln Muazzam Dramı BÎLETLERÎNİZt Şehir Tiyatrosu Dram kısmı gişelerinden alınız.
Yeni SES Operetinde
Her akşam azat 20AÖ da
FULYA BAR te
Matineler Cumartesi, Pazar, çarşamba saat 15 de
Bllı-tler bOtûn hafta için Asiılmaktadır. Tel. 46360
Bugün S İJ V l l( Sinemasında
ROBERT HİCHENB’ln BELLADONA romanından sinemaya alman fiinenumin emsalsiz çift Yıldın
HERLE OBERON Te GEORGES BRENT tarafından çok cllrel bir tarzda yaratılan
İHANET
(Temptatlonl
Ehramların gölgeleri altında cereyan eden aşk ve kıskançlık filmini mutlaka görünüz.
Eugün .S4/?41 Sinemasında
Yıldızları, musikinin ve bütün ihtişamların füml
BOSTON GÜZELLERİ
(Two Sislers from Boston) filmi başlıyor. Baş Rollerde:
KATHERYN G RAY SON — JUNE ALİSON
LAURENZ MELCHİOR (Metropolitan Operadan) JÎNMY DUR AN’TE fantart Kıral
Bir lüks ve sevimlilik temaşası... Eir çok güzel kadınlar... Nefis musiki ve ruhnuvaz şarkılar.
.-r. Yerlerinizi evvelden aldırınız. sııııını ■■ ı mı
KUMRULAR
Aşk ve macera romanı
Yazan: CEMAL REFİK Tefrika No. 36
.i
Elen! o gece geç vakitlere kadar u-yumadı, Fahriye ite Nlhodın görüşmeleri İçin pl&nln’ düşündü: «Fahriye görüşmekten çekiniyor. Benim fazla ısrarımdan, da şüphelenmeğe başladıftîiın farkındayım. Kendi saadetiyle yakından alâkalanmamın sebebin! soruyor Aklı sıra, benim bu işleri hakikaten kendisine karşı beslediğim sevgi İle mi yaptığımı, yoksa bu İşten bir menfaat mİ beklediğimi anlamak İstiyor. Vay aptal vay| Bu dünyada menfaatti?. iş yapılır mı? DSşünmO; >r ki, kendisi Nlhatla evlenirse btn de o eve yerleşeceğim. Hem bu defajtalf beyin evindeki gibi oda hizmetçisi olmıyacağım; kendilerinin birleşmesinde en büyük oriü oynadığım İçin, beri de aile erkânı arasına karışacağım. Tabî! o zaman Uk işim, annenden İntikam almak olacak. O beni köşkten nasıl kovdurduysa. ben
do onu evden attırmanın çarelerini bulacağım,
Fakat bunlar daha sonra düşünülecek şeyler, Şimdi şu görüşme meşelerin! halletmek İtam. Fahriye korkuyor, görüşmek leUmlyor. Belki Ni-hadı Adaya götürdüğüm gün tama-mlyle vazgeçmeğe kalkışacak. Fakat buna imkân var mı? tik görüşmeyi temin edince Nlh&dın vereoeji beş yüz lirayı nasıl feda ederim?.. Kurtuluş yok, Fahriye banimi Şeni mutlaka Nlhadm karşısına çıkaracağım. Ben onu telgrafla İstanbul» boşuna mı çağırdım? Görüşeceksin, F&hrlyel İlk görüşmede sı-n kafese gireceksin, beş yüz lira da benim cebime girecek. Vaktiyle Badly! ne kadar sevdiğini ve şimdi o sevginin Kihada döndüğünü bilmiyor muyum sanıyorsun? Ralf beyden boşanıp Nlhatla evleneceksin, Benim hizmetçilikten kurtulup rahat
yaşamam re bir giin İstediğim erkekle evlenmek üzere drahoma hazıriı-yabllmem İçin senin Nlhatla evlenmen lâzım. Elimden kurtulamazsın. Fahriye hanunl Senin glbJ daha nice toy kadınlar geçti benim elimden...»
Kararlaştırılan program gereğince, perşembe gÜDÜ saat 13.45 te Ada iskelesine yanaşan vapurdan Elenl ile Nihat çıktılar. Fahriye rıhtım gazinosunun köşesinden onları gözc-ıilyor,
Nihat, lâcivert spor ceket, krem1 İpek gömlek, beyaz pantolon, byaz İskarpinler giymiş. Başı hareket c-ttlkçe kıvırcık sarı saçları altın ışıhıfarlyle dalgalanıyor—
Elenl, Camlıktaki mülâkat yerin! ona tarif ettikten sonra Fahrlyenln yanma geldi. Kol kola uzaktan delikanlıyı taklb ediyorlar. Fahriye heyecan içinde. Şiddeti! buhran Ihtlltç-larlyl» sarsılıyor. Beyninde fırtınalar uğuldııyor. Göz bebeklerinde şimşekler parlıyor. Kalbi It&h göğsünü yırtıp dışarıya fırlıyacakmışçasmn çırpınıyor, kâh yavaşlıyor, hemen dııracnk gibi oluyor. Gözleri k-. arıyor, her adımda sendeliyor, ditamrn.'k İçin iminin koluna asılıyor. Avucunun I-çlnde terden sırsıklam olmuş mendili-,
İSTİKLAL MADALYASI
1 HAFTA BÜTÜN İSTANBUL HALKININ ALKIŞLADIĞI Türk Milli filmciliğinin ZAFER TACI
Şaheserini görebilmeniz tein yalnız 2 gün var: BUGÜN ve YARIN
İPEK Sinemasında
Program pazartesi matinelerden itibaren değişecektir.
Bugün MELEK Sinemasında
Hâtırasını asla, unutamiyacağını»
nefis ve mükemmel bir şaheser:
KISKANÇ KADIN
Baş rollerde:
GENE TÎERNEY — CORNEL WİLDE
MUMMER KARCA OPERETİ» »jestw
KÂTİBİN KARISI («•» günler)
4 Mart persembs akşamından İtibaren
HANGİSİ /Büyük operet 3 perde)
Suareler 20.30 da başlar. Çarşamba, cumartesi ve
pazar matine 15 te.
BUGÜN
Kadıköy OPERA Sinemasında
2 büyük nim birden
1-SOKAK BÜLBÜLÜ
TÜRKÇE SÖZLÜ
NURÜLHÜDA — MAH.MÜD ZÜLFİKAR
Hakiki fedakârlıklarla dolu UAhl bir aşk dranu., Zengin bir ailenin feci
akıbeti. Heyecan ve göz yaşlan arasında seyredilecek bir aile faciası
2-MELODİLER RESMi GEÇiDi
(Lady Let's Dancc) BELÎTA — JAMES ELLİSON
Baştanbaşa revü: dans ve şarkılarla dolu eğlenceli büyük müzlkM ftlnıı.

!e mütemadiyen alnını, şııkaklannı siliyor. Zihninden birçok şeyler geçiyor. Fakat rüzgâra karşı savurulmuş kâğıt kırpıntıları gibi beyninin içinde uçuşan parça parça fikirleri bir araya toplayıp muhakeme edemiyor. A-rada bir yavaşça mırıldanıyor: «Nereye gidiyorum? Niçin gidiyorum?» Gözleri. Eleninln gözlerin! arıyor: « Beni bu korkunç uçurumdan kurtar, köşke götür.» der gibi aciz lçlnda ona bakıyor. Elenl bunların farkında ŞeytanatkAr zekâsından tara anmanın da İstifade etmek tlzera müşfik bakışlarla onu süzerek, tatlı tatlı anlatmağa başlıyor: t
— Bilirsiniz efendim, Nihat narin bir centilmen çucuk? Ne zaman raporda geliyoruz, daima siz» düşürüyor, soyliyor; «Korkuyorum kİ Fahriye hanutn sıkılacak benim İçin.» Sindik onun İla görüşebileceksiniz. gfirecekstoU ne kadar seviyor «lao.
Fahriye duraklıyor:
_ Hayır. Elenti Gldenılyeceğhn.,, Konuşanüyacağun onunla.
Elenl kolundan çekiyor, sesine da-
Iha müşfik bir ahenk vererek teşde çalışıyor:
— Naarin oluyor efendim, gitme-
mek? Bilmiyorsunuz kl bu yol sizi gö-tüıBy&r bir buyuk sadetllk- içerde? Yoksam saka yapıyorsunuz benim llen.7 İstiyorsunuz ki sizi koçağımda alayım sanklm bir bebe?
— Gidemiyorum, Elenti AtUğmı her adımda uçuruma yu varlanıyormuş gibi oluyorum. îçlmda müthiş bir sıa burkuluyor.
— Boykdtr efendim. Sindik «İrin yıırek içerde var bir buyuk emosyon, bunun İçin burgulanıyorsunuz. Ma Nihat bey ile konusacakslnla bir tela, c-pai geçecek bunalr. Ondan *onra_
— Ne olacak ondan sonra?
Elenl, nutuk irad eder gibi e’-,nl snüıyarak sesini yükseltiyor:
— Bonhcur, madam, bonheurl Sadet bekliyor size. Nihat bey bir genç Çocuk zengin tm da güzel. Raytf bey gibi deyll bir ehtlyar şişko.
= Bus, ElenlI..
Çamlığa çıkarken Nihat adımlarını yavaşlatıyor, sik sık dönüp onlar s bakıyor. Fahriye tehlike sezmiş bir ceylân Ürkekliğiyle irkiliyor, geriye dfnüp kaçmak istiyor. Fakat o anda kendlnL bir çift mavi gözün cazibesine kaptırıyor. Burkulan dizlerine yeni bir kuvvet geliyor, farkına var-
madan adımlarını sıklaştırıp aradaki mesafeyi biraz daha kısaltıyor...
çam kümesinin altında karşı karşıya geldiler, Nihat tatlı bir tebessümle:
— Affedersiniz, Fahriye hanım T dedi. Biz! yordum.
Fahriye titrek sesle «Estağfurullah» diyerek elini uzatL Nihat minimini eti avucunun İçinde hafifçe sıkarken. genç kadım gene gözlerinin mlknatls sahası içine aldı.
— Sözlerim belki slzs yapmacık aşk maralları glb! gelecek Na yazık kl samimiyetimin şimdilik kalblmdçn başka teminatı yok. Şa anda bana bağışladığınız saadete karsı kalbimden taşan şükran duygularını gözlerim ifade edebilse benim İçin bundan büyük bahtiyarlık olamaz.
Fahriye o ifadeyi anyor ve aradığım o gözlerin bebeklerinde görür gibi oluyor...
Nihat, cebinden çıkardığı gazeteyi açıp çamın altına serdi:
— Yorgunsunuz, Fahriye hanimi Biraz dinlenmek Istömez misiniz?.
— Teşekkür ederim efendim. Fasla kalamıyncaftım.
(Arfcozı var)
( TARİHTEN SAHİFELER Fethiye kalyonu
hanları)
/■ Yazan i
I HALCK i. ŞBHSUVAPOOLUİ lertn İndirmiş olacağına inanıp bunu yanındakilere eöylemlştl. Orada bulunan lürefadan biri de Kadı efendiye, «Evet bu kalyonu meleklerin indirmiş olması muhtemeldir. IAkln işin İçine şeytan da karışmış olmalı kl bir kaç kişinin ftlBmüne sebeboldn» eevabtıu vermiştir.
1857 yılında yapılmış olan İkinci Fethiye kalyonu makine konulmak Üzer» o yılın yatında Yahya bey ku-mandaaındo olarak tn çil tereye gönderildi. Geminin Akdenlı seferinde
İstanbul Fiılârmoni Derneğinin dokuzuncu senfonik konseri
19. uırda donan mamızda birbirini talübes Fvthiyv ismll» Lkl kalyon İnşa •midi.
Navırln felaketinden »onr» gemi tayıbımiEin giderilmesi İçin tersane-İtrimizde büyük bir faaliyete girijU-mtştı İlk Fethiye bu faaliyet yıllarında va 1830 tarihinde Gemlik tersanesinde mühendis MancI ve mimar Osman kalfa tarafından yapıldı. Uzunluğu yüs doksan üç, genU-Dgl (111 iki, ambar yûkokllği yirmi altı Jdl. Yînnl iki buçuk kadem su pwr.r-.Tn. pfl tap T» 990 mercutu vardı.
Kskl Fethiye kalyonunun 1834 yılı-
na alt bir arşiv vealkASindA.tı bazı eş- ilk uğradığı yabancı Uman Malta yasını tesbl» «Ur,ek İmkinmı bulduk. , Bu kayıtlara gör» Fathlyanln Oat ka-maıasının minderleri yün dolu kahve rengi çuhadandı. Ve bu minderin aynı kumaştan yastıkları bulunuyordu. LumbosİAT-da (raynalı beyaz pencere perdeleri). Tardı. Kamaraya karaağaçtan biri büyük, diğeri küçük lkl masa koşulmuştu. Bir büyük periton, bir dürbün (pirine taslı nevlcad) bir pusula, lkl tane (eîrençkâri «r. kadife koltuk sandalye) on iki hasırlı aandalya, Oç Jurnal defteri, lkl »yet levhası, İki Akdeniz barltarite bir tul saati de aşy^lar arasındaydı.
Geminin salonundaki mefruşatını, UJ leylül çuha kaplı minderle bunun »etls rastığı, sayvanlı yedi adet perde, biri kmk olmak üzere altı adet bâailLr sandalye ve bir endam aynası leşkJl ediyordu.
Yemek takımı olarak yirmi dört gümüş kaşık, seriz sürahi, on bardak, on çay fincanı, on kahve fincanı, yir- ( mı «o bw»l «n iti p(-cet«, lkl
(■ KketUk, talak ,lbl Mir tartın» flrm! btr »r, bnj »n«»M eşya vardı.
Gemide iki yangın tulumbası, altı hortum tnev lcad ahen, yûs yirmi .dört balta.) silâh olarak da (demir takılı altmış üç kılıç), (süngüsfly’â' befaber İH yüz on dört tüfek) yü» altmış dört tabanca bulunuyordu.
Toplan muhtelif çaplarda tunçtan balyemezlerdi. Bunlar arasında havan ve çakmak toplar da mevcuttu.
İkinci Fethiye kalyonu Abdiilmecdt devrinde İstanbul tersanesinde İnşa edilmiş bulunuyordu. Yeni gemi 1857 eenesl (IB cemaılyellhır 1273) mütat merasimle denize Jdlrlldl.
Teşrifata dahil deTİet ricali merasim günü Tersanede toplanıp Padişahın geimeslnl beklerlerken Fethiye kalyonu, kendi kendisine yerinden harketto denize İnmeye başladı Fakat desteklerinden kurtulup denize giderken bir ka$ Mşlntn yaralan masına ve bir kaş kişinin de ölümüne »ebeboldu.
öteden bari kalyonların en üst ku-mi havuzlarda yapılmaz, denize indirildikten sonra Inja edilirdi, fik İnşa olarak Fethlyenla üst katı da havua-da yapılmış, bundan dolayı kalyon ağız basmış ve bazı destekler alınınca diğerleri mukavemet edememiş, kalyon kendi kendine denize inmişti.
Merasimde bulunan İstanbul Kadısı Ira tekntk ciheti anlayamıyarak ş»-■»lnln kendiliğinden hareketine bir
Solist: Ömer Refik Yalt kaya
âdâsıdır. Geminin hu seferde tutulmuş seyir Jurnalinin 12 ağustos 1273 tarihli nhlfeslnde aynen şöyle yanlıdır: (Yevmi nıeıbârda alessabah asa-kiri nİMuniyel bahriyelerln sabah çorbaları eklü İta olundukta Malta açıklarında iken mahalli mezkûrun casU-Mİ müşahede olunup lnglllılerln bir kıta tdccar sefinesine rast ga-llnlp bir buud mezkûr sefineden geriye kalarak ve yanm saat sonra kurulca kudretlice... olunup ve kontralarda mayna olunup flç gabye ve Q« babafingo İle mahalli mezbür 11-nwun« yol verilip ve derunü limandan bir küçük kumpanya vapuru vü-rndlvle kalyonu mezburu bendederek Uman oanıbın* götürmek emelinde İken kalyonu hümayunu götüremeylp Lkl boğa» bir lenger lrmok v« İki vapur vaaıtarile vira olunup şamandıraya talimen bendolunmuştor. Saat yedi buçuk kararlarında sefineye kon boIös Turudederek grandi rtiununa îngOla bandırası keşide olunarak kale
olundu ve milleti meıbftrun bandırası keşifle olunarak tekrarın yine on üç pare top er.daht olundu t» «kerlerin öğle yemekleri verilerek sefinenin muhafau olunan mahallerine dikkat Örere nöbetçiler konuldu.)
Fethiye kalyonunun MalUya uğraması sebeplerinden biri de geminin bir yerinden «u «laıeıldlr. Bunu bilâhare 37 ma hanem 1274 tarihli Kap* tan paşa tezkeresinden öğrenlyorus. Kaptan paşa o tarihte Londrada bulunan getni süvarisi Yahya beyi hâdisede gösterdiği himmet ta gayretten dolayı tebrik, ediyor.
23 ağustos 1273 pazar günü Fethiye Malta limanından çıkmıştır. B eylül tarihli kaydı kalyonun (Pupa hava İle CebelötUrlk boğazına doğru bata karayel rüzgarına yol vermiş olduğunu bildiriyor.
Fethiye Maltadan sonra ««katlanmış ve Ispanya Itma.nlanndan Plroi-& tamire alınmıştı. Gemi unun «ören bir tamiri müteakip Londraya gitmiş re makineleri konulduktan sonra Istanbula dönmüştü.
Bizde ve diinvada malî meseleler
Ord. Prof. Frlta Ncumark 1 mart pazartesi günü saat 18J0 da Kadıköy Dalkevinde «Bizde ve dünyada mal! meseleler» mevzulu mühim bir kon-
mAna verememiş ve kalyonu melek-1 fernrıs verecektir.
Uçaklar gün geçtikçe büyüyor. Yukarıda hava kuvvetlerine mensup x C. 09 nakliye uçağının 57 ayak yüksekliğindeki kuyru-ğu görünüyor. Bunun büyüklüğü üzerinde çalışanların boyuna bakarak anlaşılabilir.
2fl şubat 1948 perşembe günü Saray sinemasında İstanbul Filarmoni Demeğinin tertiplediği' dokuzuncu «entonlk konseri düı- [ ledlk. Solist, piyanist Ömer Refik Yaltkaya IdL Orkestrayı Ferdi Statzcr İdare ediyordu. Programın İlk eseri Weber*ln Frelschütz. üverttlrü İdi. İtalyan vö Fransız operalarının alıp yürüdüğü bir devlrda millî bir Aknen operası kurmak gayesini güden Weber, idealine kavuşmuş bir bestecidir. 1821 da tik defa Şerlinde temsil edilen Frelschütz operası parlak bir başarı kazanmış, Alman yada olduğu kadar yabancı memleketlerde de hiç bir Alman operasına naaibolmıyan takdirler toplamıştır. Weberİn uvertürleri müzik tarihinde dikkate şayan bir yer İşgal eder. Operanın, motifleri üzerine kurulmuş olan bu nevi es erler dinleyiciyi derhal eserin havası içlna alır. Uvertürden itibaren operanın devamınca mâ-nalı bir değer almağa baklavan motiflerin kullanılması, Wagner* İn leit-nıotlv anlayışını hatırlatsfl yeridir.
Ravelln takdir ettiği müzisyenler arasında AVeberÜn ayn bir yeri vardı: «Italyanizmln musikiyi İstilâ ettiği bir devirde Weber, büyük hemşeriri GoetheTdn araş-tırmalarile mukayese edilebilecek araştırmalarile İtalyan dalgasına set çekmese, ve Uedlerlne yeni bir tara ve şekil veren tazeliği halkın ruhundan çekip çıkarmıştır.» Ravel, büyük besteci Wagner’ln şiirle musiki arasındaki beraberliği, kaynaşmayı We-berslz belki de tahakkuk «ttlre-miyeceğtne İnanıyordu. Orkestradan dinlediğimiz Frelschütz Uvertürü. şehir orkestrasının repertuarında mevcut olup şlmdlyo kadar başarı İle çalınmış eserlerdendir. Başlangıçta ûrmar.ı tasvir eden kornoların girişi muvaffakiyetliydi. Şef Ferdi Statzer eserin nefis orkestra renklerini her nü-anslle belirtmesini bildi.
Grlegln lâmlnür op. lfl piyano konçertosunu orkestra relakatlle piyanist Ömer Refik Yaltkaya çaldı. Norveçli besteci Grieg, halk ruhundan .aldığı duygulu melo-dilerila biri kendisine bağlayan aanatkârlardandır. Halk kaynağına koşan ve eserlerinde şahsiyetini belirtmeğe muvaffak olan besteci, İlerilerinde v» Peer Gynt süitinin karma parçalarında no kAdar muvaffakiyetli ise bu piyano konçertosunda da o derece kifayetsizdir, denilebilir. Eserin ml-marisindö çok defa zayıf noktalara vo sık sık tekrarlara tesadüf edilir. Bun tiril a beraber çok defa hüzünlü olan, fakat buna rağmen dalma canlılığını muhafaza eden bu musikinin yer yer taşkın bir sevinç ve neşe Ha «anıldığına hayret eden orkestra müzisyenlerinden birisine, Conctrta Colonne de eserini bizzat çalan Orieg şu cevabı vermişti: «Siz bizi buzdan mı zannediyorsunuz?»
Piyanist Ömer Refik Yaltkaya eserin piyanistlk güçlüklerini yenebilecek değerde bir sanatkâr olduğunu ispat etti. Fakat bu konçertoyu daha derin bir anlayışla kavramak ve daha sıcak bir hava ile sarmak lcabedlyordu. Orkestranın eşliği de kusursuz değildi. Kendisi de piyanist olan ve İdare ettiği eseri yakından tanıyan şef Ferdi fitatzer, konçertoyu muvaffakiyete ulaştırmak İçin elinden gelen, gayreti harcadı, Fakat solistle orkestra arasındaki muvazenenin tam olmadığını hemen dalma hissettik.
Dvorak’m yeni dünya senfonisi, şelür orkestrasının repertuarındaki başanlı eserlerinden birisidir. Daha önce yine aynı orkestradan şef Cemal Reşit Rey İdaresinde dinlediğimi?, bu güzel senfoniyi bu defa da Ferdi Statzer blza zevkle dinletti. Programda bir araya gelmiş bulunan, milliyetleri ayn fakat gayeleri aynı olan Uç bestecinin, Grieg. Weber ve Dvorak’m, eserlerini halk mü-riğll® zenginleştirmek yolundaki (tayretlerinl ve elde ettikleri neticeleri anmadan geçemlyeccğiz.
Fikri Çiçekoğtu
Hasanpaşa hanı da Sağır han gibi kaybo!mak Özere...
Istan bul da, 15 İnci asrı milâdiden daha önce yapılmış han bulunmadığına «İstanbul hanları» başlığını taşıyan yazılarda Lşa ret etmiştik. Dedelerimizin yalnız birer ticaret merkezî olarak inşa ettirdikleri bu muazzam yapılara verdikleri «han» adının, gamanla, ikametgâh olarak kullanılmağa elverişli şekilde inşa edilen bil yük binalara da verildiği görülmektedir. Daha sonraları, Beyoğ-lunda İnşa edilen büyük binalara da «han» denmek ten geri kalmma-mıştır. Parmak kapıdaki «Afrika hanı» nı bu arada misal olarak zikredebiliriz.
Ticaret merkezi olarak İnşa edl k-n eski hanlardan bir çoklan, bakımsızlık yüzünden yıkılmış, kaybolmuş, izleri bile kalmamışl’r. Ayakta durabilen lerden. yüzde doksanı da elân, yapılış maksat va gayelerini muhafaza etmektedir.
Bugün için Istan bul da «han» adile anılan eski ve yeni binaların en fazlası İstanbul tarafında bulunmaktadır.
İstanbul üniversite kütüphanesin, do bulduğumuz «Yerli malı propaganda ve neşriyat» bürosu tarafından çıkarılan küçük bir kitapta da ayakta duran 453 han İsmi vardır ki yukarıda da İşaret ettiğimiz veçhile bunlardan bir kısmı eski hanlar, bir kısmı da apartıman olarak İnşa edilen yeni hanlardır.
Bir kaç sene evvel neşredilen bu kitaptan öğreniyorum kl Beyoğlu semtindeki hanların sayısı 190, İstanbul tarafındaki hanların 110 263 tün 190+263-453.
Haşan paja hanı
—- Bazı notlar:
ı — Haşan pa§a nereli- ! dir? — Eald eserler müzesindeki dosyada ] mevcut malûmat — Kapı ağzındaki çeşmeler ( niçin yüksektedir? — Haaan paçanın sadrâ-j zamlığı zamanında yaptırdığı eserler: medrese, sebil, çeşme — Bugünkü Sütdamlası binası guasasaaj!
Hanın bugünkü durumu
Ha’an paşa hakkındaki tarihî malûmat arasında kendisinin Şarkî KarahJsarın Üsklfser kariyerinden lstanbula geldiği vakit Bektaşilcr arasına girdiğin. Kul kethüdalığını da o sırada katıldığı muharebelerde aldığına, bir aralık Yeniçeri çorbacılığına getirilmiş olduğuna da raslıyorua. Eelgradın fethinde ve baçka vakalarda da yararlığı ve cesareti görülmüştür,
Îıtanbuldakî eserleri
Hasarı pa.(a, mevzuubahls hanı, milâdi 1745 de sadrazamlığı He Dlyarbeklr valiliği arasındaki 1743 - 1747 yıllan içinde inşa et-Baknnsızlık ve alâkasızlık ytt-. Unnlştlr.
Yalnız Be yazıttaki Haşan paşa hanı değil, yanan Zeyynep hanım konağı karşısındaki köşeye raslayan ve bugün Çocuk Esirgeme Kurumu tarafından süt dam-iası olarak kullanılan medrese, sebil ve çeşme de Haşan paşa tarafından mimar Mustafa Çelebiye yaptırılmıştır.
Bu eski «erlerden medrese, lüt damlası olarak kullanılmakta ise de çeşme, suyu kesik olduğundan muattal bir haldedir. Haşan paşa hanın da — yukarıda işaret ettiğimiz gibi — bakımsızlık yüzünden pek kısa ömrü kalmıştır.
Bir zamanlar bir ticaret merkezi olarak vızır vızır işleyen bu handa şimdi, kapısındaki mey-vacıdan başka ticaretle İştigal eden tek kimse yoktıır. Harap odalarından bir kısmı, evsizlere mesken olmakta, bir kısmı da depo olarak kullanılmaktadır, içinde bir kahve, arka tarafında da, civar esnafın İstimal ettiği 3 he-lâ vardır. Tek kattan ibaret olan hanm. kubbelerinden bir çoğu çökük v» deliktir. Bu handa bir müddet »üpürgecller toplanmış olduğundan hana «Süpürgect hanı» adı da verilmiştir. Fakat
züaden bir kaç sene sonra kaybo-lacnklanna muhakkak nazarlle bakılabilen eski hanlar arasında Valdo hanı İçindeki Saglr han İla [1] Bayezlt'dekl Haşan paça hanı da yer almaktadır. Tarzı mimarisi bakımından tarihî kıymeti olduğunu, eski eserler m üzesin, d e mevcut dosyalarından öğrendiğimiz ( Haşan paşa hanı» na gelince:
İstanbul hanları üzerinde tet-klkat yapan Galatasaray, lisesi Fransızca vo matematik öğretmeni Ernaşt Marnboury, .1925 da neşrettiği «İstanbul rehberi» nde Kasan pa?a ham İçin: «Bu tam inşaatın en mühimlerindendir. Methali toprağın tesviyesi hen-Bâmmda maalesef bozulmuş olduğundan kapının ağzında bulunan İki çeşme yerden 1,80 metre yukarıda kaimidir. Bizans şeklini andıran tara mimarisi, Türk mimarisinin en güzel numunelerinden biridir.» demektedir,
Haşan paşa hakkında bazı notlar
Esld eserler müzesinde mevcut 331 numaralı dosyasından öğreniyoruz İd bu han milâdî 1745 de Hasarı paşa tarafından inşa ettirilmiştir. Binanın mimarı. Muşta Ta Çelebidir.
Aslen Şark! Karahlsann Üsklf-ser kariyeri halkından olan Haşan paşa. Yeniçeri ocağından neşetle kul kethüdası olmuş, milâdi 1733 de Yeniçeri ağalığına getirilmiş, bir sene sonra yani ı 1739 da vezir, 1743 de de sadrâzam olmuştur. Üç sene kadar ■ndrâzamlıkta kalan Haşan paşa, 1747 de Diyatbeldr (Diyarbakır) valiliğine tâyin edilmiş, bir müddet sonra orada vefat etmiştir.

Han,!
Cemaleddift BİLDİK
fimdi süpiirgcdlcrin dahi barınmalarına İmkân olmadığından yine «Hasarı paşa ham» diye anılmaktadır.
Çeşmeler
Beyazı ttan Aksataya. Aksaray’dan Bevazıta tramvayla gidip gelenler arasında, hanın kapısındaki çeşmelerin yol seviyesinden c ,k yüksekte kalmasına m§na vere-nıeyip sebebini bulmağa çalışanlara rasladım. Bu arada «eski İn-aanlar ne uzun boylu İmişler kl bu çeşmelere yetişip el yıkarlar veya »u İçerlermiş!» dendiğini de İşittim. Şimdi katiyetle anlaşılmış oluyor kl bu çeşmelerin yalaklan yerden nihayet 20 - 30 santim yükseklikte imiş. Fakat tramvay yolu açılırken yerin seviyesi, çok aşağıdan alınmış ve böylelikle çeşme yalakları 1,80 metre yüksekte kalmıştır. Yine bu çeşmelerden anlaşılıyor kl han, inşasından sonra bir defa tamir görmüş, resimden de anlaşılacağı veçhile kapı kemerini sağlamlamak İçin yeni bir kemer yapılmış ve bu kemerin aşağıya İnen yan kollarını süslemek için de çeşmeler konmuştur.
Gelecek yazıda da Çakmakçılardaki büyük Yeni hanı anlatacağım.
Ccrnatedtîm BttDtK
O. H. P. KONGRELERİ
C. E. P. ti İdare Kurulundan:
Bugün ve yann toplanacak ocuk kongrelerinin yeri ve saat! aşağıdadır:
28.Z'IMS
Adalar ilçesi (Büyüfc'da) saat 18.30 îlça merkezinde
Bakırköy Uçesl (2 No ocak) saat î! tlçe merkezinde
Beykoe Dçesi (A. Kavağı) saat 13 Ocak merkezinde
Eyflp Mçert (Defterdar) ocağı ssâi
10 İlçe merkezinde
Kartal İlçesi 'Kartalı ocağı saat 20 İbrahim Ulutan Kıraathanesinde
39/2/1940
Beşiktaş İlçesi (Kuruçeşme! ocr.ği »at 10 Arnavut köy buenk merkeri
Beşiktaş İlçesi (Bebekt ocağı saat lfl Arnavutköy bucak merkezi
Beykoz Uçesl (Deyko’i ocağı saat
11 Ocak blnusiTidn
orağı
oca?f
ocağı
3 üncü sayısı
ÇIKTI BİR KERE GÖRÜNÜZ!
13 renkli büyük Sahife
25 KURUŞ
MUSİKİ MECMUASI—,
Musikisinin üim »• sanatından bahseden bu isimdeki mecmua yarın çıkıyor.
İstanbul Konservatuarı İlmî Kurul Başkam Sadettin Arel’in istifasını okuyunuz.
tik »ayımı da İstanbul Konserve tuar* timi Kurul Başkanı Bade: ’• Ar elin, günün mevzuu olan Türk mn«Uti«intn nuıl lierltyecegi hakkından makalesinden bMk», »ark rö garp musikin hakkında makaleler, hikA yolar. «(İtler bulunmaktadır. Mecmua, hw *F muntazam ve İlmi IMr program dahülnd» Lam fasıllar. mıruf bastakârlaruıuzıtı beğenilmiş ederlerini v« mejhur garp klasiklerini verecektir. Bu nüshada (Hüaam) faslın m peşrev w «u vemaiüyl» n«oı Arif beyin (Uşşak) makamından bir şarkuı v» Baatho tenin (Tür Else) İsimli eseri bulunmaktadır.
t D S aç ir Handan Aksamm >4 şubat 19-18 tarihli nfahattr.Aa BoAm-di’miy, fakni iartip Au/arı otarafc tSafflr Han» kellmetî 'Safa Ean* olarak Jirilmljttr.
A K » A M
ta 9ui>ât ıUa
Sahile B
| Tekel Genel Müdürlüğü İlânları Malzeme Alım Şubesinden u::a. İhale tarihi
Sparta takımı geldi
Bugün ilk maçını, Fenerbahçe - Galatasaray ve Beşiktaş muhtelitile yapacak
Yazan: ŞAZİ TEZCAN
Bugün karma takımla karşılaşacak olan Sparta lalamı
Fenerbahçe, Galalusaray, Beşiktaş M%Jüplen tarafından müştereken şehrimize davet edilen Çekoslovakyanır. Sparta takımı dün şehrimize gelmiştir. İlk maçını bugün üç kulübün muhteliti İle yapacak ulan Çeklerin ikinci maçları yarın Beşıktaşla olacaktır. Gelecek hatta cumartesi günü Fenerbahçe, pazar günü Galatasaray Sparta ile son karşılaşmaları yapacaklardır.
Sparta şehrimize gelmek için İlk müracaatı yaptığı zaman birinci maçmı Prag muhteliti namı altında İstanbul muhteliti ile yapabileceğini bildirmiş ve bu tkelif zaten millî takımı Londra olimpiyatlarına hazırlamakla meşgul bulunan futbol federas-yonunca çok müsait karşılanmıştı. Çeklere bu tekliflerinin kabul edildiği bildirildiği halde her ııe dense son olarak alınan telgrafta Prag muhteliti namı altında oynıyamıyacaklarmı özür dlllye-rek cevaplamışlardır. Kanaatimize göre Sparta kulübü idarecilerinin yaptığı bu teklif Bratlslava’ rnn şehrimizdeki mağlûbiyetleri gozönünde tutularak Çekoslovak federasyonu tarafından kabul e-dilmemİjH’
Uzun müddetten beri antire-nörler nezaretinde çalıştırılmakta olan millî takım namzetlerinin muhakkak bir ecnebi- takım ile karşılaştırılması federasyonumuza a fazlasiie arzu edildiğinden ve milli takım namzetlerinin ekseriyeti Fener, Galatasaray, Beşiktaş kulüplerinin oyuncularından olduğundan Sparta ile üç ku lüp muhtelitinin karşılaşması federasyonu lig maçlarının en ha raretll bir devresinde ecnebi takım getirt İlmesi ne bu muhtelit maçı için müsaade vermiştir. Bu suretle futbol federasyonu da sıkı bir çalışma programına tâbi tu tulan oyuncular hakkında bir ka naat edineceği gibi bu maçlardan sonra çok geniş olan milli takım kadrosunda da bir tasfiye yapma ğı düşünmektedir.
Çekoslovak federasyonu futbolcularının profesyonel olduğunu söyliyerek Londra olimpiyatlarına iştirak edemiveceğlni
mek cesaretini gösteren ilk millettir. Bu bakımdan bütün dünya muvacehesinde resmen profesyonelliğini İlân etmiştir. Federasyonlarının bu açıklamasına göre hayatlarını futbolden kazanan Sparta oyuncularının burada İyi maçlar çıkaracaklarını ve futbol meraklılarını memnun bırakacak larını tahmin etmekteyiz, Sporta ismi zaten Türkiyede çok İyi bir intiba bırakmıştır. Futbolumuzun henüz emekleme devresinde bulunduğu zamanlar şehrimize gelen Slâvya, Sparta kulüplerinin gösterdiği güzel ve kısa paslı müselles oyunlarının tesiri hâlâ futbol sahasının biraz yaşlılarının hayalinde yaşadığı muhakkaktır. Filvaki bu takımlar birinci, ikinci gelişlerinde bizim takımları bil yük sayı farklarle yendiler ama üçüncü seyahatleri tamaniile bu nun aksi oldu ve bu sefer bizimkiler bu futbol cünhalarına galebe çaldılar. Çünkü ilk seyahatleri ile son seyahatleri arasında büyük bir zaman geçmiş ve o zaman zarfında bizim takımlar o tarihlerde sık, sık tekrarlanan ecnebi maçlar dolayısile futbol bilgilerini arttırmışlardı. Fakat ne de olsa Çek futbolünün Türk fut bolünde oynadığı rol hiç bir zaman İnkâr edilemez. Yüksek sayılarla mağlûbiyetimiz dolayısile futbolde Avrupadan çok geri kaldığımızı bize İlk öğreten Çekoslovak temasları olmuştur
Bugünkü Spartanın kati durumunu bilmiyoruz. Geçenlerde $eh rimize gelen Brateslavadan sonra ikinci olduklarını ajans bülten leri İle Avrupa mecmualarından öğreniyoruz ama bu hiçbir zaman birinciden çok aşağı olduklarını ispat etmez. Çünkü aralarında . çok az puvan farkı bulunmaktadır. Zaten her zaman olduğu gibi Türklyeye gelen ecnebi takımla-nmn yüksek klâsta bir futbol çıkarması ve bizlere güzel maçlar göstermesi yegâne arzumuz değil midir. Bu seferki temennimiz de budur.
Millî takım idmanları
Londra olimpiyatlarına hazırlıkta bulunan futbol milli takım namzetleri haftada iki gün İnönü stadında muntazaman İdman yapmaktadır. Bu İdmanlar Beşlktaşın antrenörü Refik Osman Top Ha Fenerbuhçenln antrenörü M. Molnar tarafından idare edilmektedir.
Haber verildiğine göre milli takım namzet kadrosuna yeniden Hd oyuncu davet edilmiştir. Bu oyuncular Fenerbahçe kalecilerinden Erdal He Beşiktaş oyuncularından şereftir. Bu suretle şehrimizden milli takana davet edilen oyuncu adedi 49 u bulmuştur. Namzet adedinin pek fazla oluşu yüzünden önümüzdeki harta içinde bu oyunculardan teşkH edilecek takımlar arasında maçlar yapılacak ve bu de-nemo maçlarında 49 kişilik kadro tasfiyeye t&bl tutularak namzet oyuncu adedi 30 a İndirilecektir. Kdaro azaldıktan sonra takım İdmanlarına başlanacaktır.
Lig maçları iki hafta tehir edildi
Çekoslovakya İkincisi Sparta maçları dolayısile lig maçları İki hattı müddetle tehir edilmiştir.
Boks hakemi yetiştirilecek
Boks federasyonundan:
Lisanslı orta ve yan hakemleri yetiştirmek gayeslle federasyonumuz, Beyoğlu Halkevtnde. bir kurs açmaya karar vermiştir.
İsteklilerin, 1 mart 1948 tarihine tesadüf eden pazartesi günü, saat 18 de. Taksimdeki Halkevlnln konferans salonunda' bulunmaları rica olunur.
İRADYO'I
ANKARA RADYOSU Bu akjamM program
17 M. S. ayarı ve Radyo Çocuk kulübü. 18 Radyo salon orkestrası, 18.30 Konuşma, 18.45 Tangolar (Pl.), 19 M. S. ayarı ve Haberler, 19.15 Geç-1 mlşte bugün, 19.20 Semai ve çatkılar, 19.45 Kitap saati, 20 Piyano soloları (Pl.), 20.15 Radyo gazetesi, 20,30 Özel program. 22.45 M. S. ayan ve Haberler, 23 Dans müziği (Pl.)
Tütün ikramiyeleri
Kadıköy askerlik şubesinden:
Kadıköy Askerlik şubesinde kayıtlı malûl suhay, erat ve şehit yetimleri tülün İkramiyeleri tevziatı 1 Mart 948 den İtibaren başlıyacaktır. İlgililere şubeden alacakları sıra numarası dahilinde pazartesi ve çarşamba günleri dağıtım komisyonuna müracaatları İlân olunur.
Çeklere karşı bugün çıkarılacak üç kulüp muhtelitinin nasıl teşkil edileceği henüz açıklan-blldlr- mamıstır. Bu takımın federasyon
taralından yapılacağı için kulüpçülük gayretinden uzak kalmaca ğı cihetle kuvvetli bir kadro olacağı tahmin edilebilir, futbolcularımıza Çek maçlarında muvaffakiyet dilerken temiz birer oyun çıkarmalarını da beklediğimizi 1-şaret etmek isteriz...
VİRAN KULE
Aşk ve macera romanı
Yazan: John Dr Carr Tercüme eden: Vâ - Nû
Tefrika No. 28 ■ ■■ —
Delikanlı, ayağa kalktı; odadan (11 şan fırlamak arzusuna rağmen kendine güçlükle hükmediyordu. Sakinmiş İntibaını veren adımlarla dışarı şıktı; lâkin karanlık sofayı bulur bul-fnaz koşmaya başladı. Ylikan kata çütan merdivenin İlk basamaklarından İtibaren heyecanlı bir sesle haykırdı:
— Marlonl Marlon I,., Ne var?... Ne oluyor?
Fakat cevap alamadı.
Marlon. koridorun sonundaki odayı işgal ediyordu. Mlles, radyatlirlln ^üzerindeki küçük gaz lâmbasını almak üzere bir an durdu. Fitili açtığı '■ırada etlerinin titrediğini farketti: elleri o derece titriyordu kİ, fitli açamadı. Yatak odasının kapısını hızla itip İçeri girdi
Marlon, sırtında solgun mavi bir ipek Pijama, yatağında oturuyordu. Gövdesi, İleriye doğru Iğllralş, başı da
şimale bakan pencerelerden birine çevrilmişti, Perde çekilmediğinden ay ■pişiği içeriye doluyordu. Ododa başka hiç kLmae yoktu.
Mlles, lâmbayı yukan kaldırıp İhtiyatla ilerledi. Gözlerinin Önünde ga yet garip bir manzara belirdi. Yatak karmakanşık; çarşaflar buruşmuş: hemşiresinin çehresi İse büsbütün perişan... Bet beniz kül gibi... Bakışlar camlaşmış ve sabit... AJnı terle nemli... Takallüa etmiş dudaklarlle ağut. yan açık; gûya bir dehşet feryadı, bançerede donakalmış... Boğ elinde bir tabanca tutuyor,
Mlles, pencereye bakınca, camlardan birinin delinmiş olduğunu gördü
Dehşet olduğu yerde dona kaldı. Arkasında bir aes:
— Müsaade edin bakalım I
Bu, profesör Antoln Rlgaud idi. O-da sapsan fakat vaziyete hâkim... Onun da ellnda bir lâmba.
Clnaj Miktarı Muhammen bedeli Güvenme paran şekil aünü Baatt
Pülvarlzatör 83 adet 750 Lira Pazarlık 18/8/848 9.80
Telefon santralı 8 » 11.250 Lira 843.78 » A. Eksiltme 12/3/948 9.40
Domuz kılı , 52 kilo 585- » Pazarlık 5/3/948 10
Tuz küfesi 4000 adet 500. » ■ » 10.11
Mtlhtlr kurşunu 3000 kilo — 300. » k > 11.18
1 — Yukarda cini ve m Iklan yazılı malzeme hizalarında gösterilen şekilde satın alınacaktır. *
2 — İhale hLzalannda gösterilen gün ve saatlerde Kabataşta genel Müdürlük Malzame alım komisyonunda yapılacaktır.
3 — Şartname ve nümuneler her gün sözü geçen şııbede görülebilir.
4 — İsteklilerin belirli gün ve saatte hizalarında gösterilen güvenme oaralarlyle birlikte mezkûr komisyona. müracaatları ilân olunur.
İdare kısmen veya tamamen veya kısım kısım ihalede serbesttir (2380)
★
Levazım Alım Komisyonundan:
Malzemenin adı Adedi Flatl Tutarı Yekûnu M. teminata Eksiltme şekli Saati
Kova 3.000 4.20 12.600 12.600 945.— Açık eksiltme 10
Kızma 450 4.90 2.205
Kürek 500 8.50 1.750
Kanca 400 7.50 3.000 6,955 521.83 Aşık ekalltmo 10.15
Kum torbası 3.000 0.75 2.250
Evrak . * 600 2.00 1.200 3.450 258.79 Açık eksiltme 10.30
Ecza asitli 300 3.50 1.050
Söndürme âleti -asitli 450 28.00 12.600 13.650 1.023.78 Açık eksiltme 10.40
Emme basma tulumba 8 1200 8.000 8.000 450 Açık eksiltme 10J0
Metre Flatl Tutan Yekûn Eksiltme şekil Saati
Keten hortum 1 86 İlk 1.850 5.80 9.570
> > ııo luk 500 7,80 3.900
> * 100 lük 50 7.00 350
■ > 55 İlk 50 5.50 27Ö
> > 45 İlk 50 5.00 250
Lan» 85 İlk 8 adet 22.00 178
■ 1 İlk 2 15.00 30 M. temina tı
Alıcı hortum 2 İlk 98 28.00 2744 17-.295.00 1297.18 K 2lar 11
Rakor lâstiği 80 İlk 10 adet 1.50 den 15.00 lira
» » 85 İlk «8 k 8.00 688,00
> 1 55.1 1/4 4 * 7.00 28 00
k k 45.1 » 12. • 6.00 72.00
» k 100.2 » 3 ■ 12.00 24.00 827.00 62.02 Açık eksiltme 11.18
çan 30 a(W 35.00 lira 1,050
Gemici feneri 50 . 8.50 » 425
tp 50 ■ 15.00 > 750 2.225 168.88 Açık eksUtme 11.30

1 — Yukarıda cinsi, miktarı, muhammen bedeli ve geçici teminatları İle eksiltme şekilleri yazılı yangın malzemeleri 22/3/1948 pazartesi günü Kabataşta Tekel Genel Müdürlüğü Levazım Alım Komisyonunda eksiltmeye konulacaktır.
2 — Bu malzemelere ait şartnameler levazım şubemizde ayrıca Ankara ve İzmir Tekel Başmüdürlüklerimizde görülebilir.
3 — Kapalı zarfla teklif yapacaklar mühürlü flat teklif mektuplarını kanun! vesaikle güvenme parası makbuzu veya banka teminat mektuplarını İhtiva edecek olan kapah zarflarını eksiltme saatinden bir saat evveline kadar genel müdürlük levazım ahm komisyonu başkanlığına makbuz mukabilinde vermeleri İlân olunur.
4 — Postada vukua gelecek gecikmeler kabul edilmez. (2498)
Bayanlara MiiJtle!
En son Manto ŞERİTLERİ • ve K O R D O N yapılır.
Beyoğlu Avrupa pasajı No. 10
İPEKÇİ
Mersin asliye hukuk yargıçlığından: Sayı: 947/655
Mersinde Kışla caddesinde 223 sokak 3 A. No. da Hamdi Yener vekili avukat Kemal Özdemiroglu tarafından Kütahya Hacı Ahmet mahallesi Çay sırası 3 B; No. da Nedime Yenar aleyhine şiddetli geçimsizlikten dolayı Açılan boşanma dâvasının yargılamasında: Dâvâlının gösterilen adresine çıkarılan davetiyenin mumaileyh üç ay evvel adres vermeden ayrıldığı meşruhatlle bllft tebliğ İade edilmiş olduğu cihetle hâlen ikametgâhı meçhul olduğu anlaşılan mumaileyh hakkmdald davetiyenin H. U. M. K. 142 net maddesine tevfikan Mersinde münteşir Toros ve ts-tanbulda münteşir gazetelerden btrl-slle llûnen tebliğine ve yargılamanın 25/3 '1948 perşembe günll saat 9 a bırakılmasına karar verilmiştir. Davetiye makamına kaim olmak ilzere keyfiyet ilân olunur. (95574)
— Müsaade edin bakalım. — diye tekrarladı. — Benim azıcık hekimliğim vardır.
Kod t yürüyüşü gibi sâkln adımlarla karyolanın etrafını döndü; kızın, kas katı elini avuçları İçine aldı. Sonra, nabzını tuttu. Ve, kulağını, göğsünün soluna, kalb nahiyesine dayadı.
Doğrulduğtı vakit, çehresinde fevkalade ve pek samimi bir yptz İfadesi okunuyordu..
— Havsalam almıyor! — diye haykırdı. — Acaba şok neticesi mİ?
— Yoksa kardeşim... Kız kardeşim... — diye kekellyen Mllee, bacaklarının kesildiğini, bayılma raddelerine geldiğini hissetti.
Profesör:
— Tıbbi noktal nazardan, büyük bir heyecanın insani Ölüme sürüklemesi mümkündür. — dedi. — Bayan Hammondhın nasıl sapsan kesildiğine, vücudunu nasıl ter kapladığına, adalelerinin nasıl kendini koyuverdiğine dikkat edin do görün.
Fakat, Mlles, dinlemiyordu bile. Kardeşini ne kadar derin bir muhabbetle sevdiğini vo onu dünyada kendine en yakın İnsan .saydığını şimdi İlk defa olarak anlıyordu,
Rlgaud, devamlaı
— Kardeşiniz öldü, demiyorum. — diye genç adamı teselliye koyuldu. — Ancak nabzının attığı farkedllmlyor. Belki hâlâ diriltmek ümidi vardır. Civarda, en yakın hekim nerededir?
— Altı fersah ötede...
— Haber verebilir miyiz?... Telefon var mı?
— Telefon var. Fakat şimdilik ne yapalım?
Profesör, elin! alnında gezdirdi.
— şimdilik kalbi kuvvetlendirmen ve daha da yapacak şeyler vsu... Buralarda atrychnlne bulunur mu?
— Ne münasebet? Bulunmaz.
— Fakat tuz vardır elbet, âdi mutfak tuzu... Bir de enjeksiyon âleti...
— Galiba. Marlon da vardı.
Mlles. kornoda yaklsşti. Üst çekmeyi açtı. Aramağa başladı. Blt.ıek tükenmek bllmlyen dakikalar geçmiş gibiydi. Halbuki bu dakikalar ne kadar kıymetli. Nasıl yerine konulamaz dakikalar Hakikatte İse, aradığını bul mak için ancak otuz saniye sarfet-miştı.
Profesör: *
— Aşağı İnin do şırıngayı kaynatın. — dadl. — Sonra, bana sıcak su Uo tuz getirin. Ama rica ederim ça-buk.
Eczayı Tıbbiye Alınacak
Ankara Niimune Hastanesi Baştabipliğinden:
Muhammen
Muvakkat
Cinsi
Miktarı flatl teminatı
Kalem Lira Kuruş Lira Kuru?
thale tarihi
Eczayı Tıbbiye 174 48190 00 3014 26 11/3/848 perşembe
8aat. 14,30 da.
1 — Ankara Numune hastanesinin 1943 yılı İhtiyacı olan (174) kalem Eczayı Tıbbiye kapalı zarf usul İle eksiltmeye konulmuştur.
2 — Talipler kanun tarlfatı dairesinde hazırlı ya caklan mühürlü teklif mektuplarını ballı olan saatten bir saat evveline kadar hastanede müteşekkil komisyona vermeleri.
S — Şartnameler her gün hastanede ve İstanbul dağlık Müdürlüğünde görülebilir. (2334)
Fİbişe ve Palto Diktirilecek
P. T. T. Meslek Okulu Müdürlüğünden.1
1 — Okulumuz öğrencileri İçin 67 takım dahili ve kasketleriyle birlikte 295 takım harici elbise İle 172 adet palto dikimi kapalı zarf usullyl* eksiltmeye çıkarılmıştır.
2 — Muhammen bedeli 12545 lira olup ilk teminatı 940 Hra 88 kuruştur.
3 — İstekliler şartnamesini Kumkapıda P.T.T. Meslek okulu mlidür-1 öğünden görebilirler.
4 — İhale 14. 3, 948 pazartesi günü saat 15 de Meydancık valde hani İkinci katta P.T.T. ayniyat depo muhasipliği odasında toplanacak okul ahm satım komisyonunca yapılacaktır.
İsteklilerin eksiltme saatinden bir saat evveline kadar bu İşleri yaptıklarına dair en az 5000 liralık vesika 11e 2490 sayılı kanun gereğince lüzumlu belgelerini ve teminat makbuz larlyle teklif mektuplarım havi zarflarını komisyon başkanlığına vermeleri Hân olunur. (2287)
Taksitle satılık sinema
Türk Hava Kurumu Genel Merkezi Başkanlığından:
İ — Türk Hava Kurumuna alt İzmlrdekl Tayyare sineması taksitle ve kapalı zarf usullyle satıça çıkarılmıştır.
2 — Tahmini bedeli, içindeki eşya, malzeme vo teslsatllo beraber a300.000» üç yüs bin liradır. Binanın imar vaziyetini gösteren çap. demirbaş listesi ve diğer izahat dosyasında görülebilir.
I — Alıcı İhale bedelinin dörtte birini peşin, geri kalan kısmını da üç sonede ve Üç eşit taksitte ödeyecektir,
4 — Arttırma 19 Mart 948 cunta gün saat 16 de Türk Hava Kurumu Genel merkezinde müteşekkil komisyon tarafından yapılacaktır.
s — Arttırma şartnamesi ve difteı evrakı Hân tarihinden itibaren An-karada Kurum genel merkezinde, İzmir ve İstanbulda Türk Hava Kurumu şubelerinden üç Hra mukabilinde alınabilir.
8 — Arttırmaya girebilmek İçin isteklilerin usulü dairesinde »15 750» on beş bin yedi y0« elli liralık geçici teminat vermeleri ve satış şartnamesini imza ederek teklif »artlarına koymaları lâzımdır.
7 — İstkelller teklif mektuplarını arttırma günü olan 19 mart 948 cuma günü saat 14 e kadar makbuz mukabilinde arttırma komisyonuna vermelidirler.
8 — TiVrk Hava Kurumu ihaleyi yapıp vapmamakth serbesttir. (2507)
İstanbul Sular idaresinden:
Satın alınmak üzere eksiltmeye konmuş bulunan Dizel tulumba gruplarının eksiltme müddeti 31 mart 948 günü saat 12 yo kadar uzatılmıştır.
Şartname almış olan firmalara da yazı İla tebliğ adilmiş olan keyfi yot İlân olunur. (2459)
A K .( A M
sanayündeki
yenilikler
nelerdir 7
DEVLET HAVA YOLLARI
INGİLİZ SANAYİ FUARIM
1 Mart 1948 den itibaren meri
YENİ KIŞ TARtFESİ
1. ANKARA - İSTANBUL - İZMİR halfa
(Pazar hariç her gün)
11.30
14.00
15.30
Anknradnn kalkış Yeşllköyden > İznıire vanş
2. İZMİR - İSTANBUL - ANKARA hattı’
(Pasarharlç her gün)
09.00
11.00
12.30
İzini rd en kalkış Yeşilköyden > Ankarava vanş
3. Ankara - ADANA hattı
(Pazartesi, Çarşamba, Cuma günleri)
Ankaradan kalkış 13.30
Adanaya vsnş 15.45
(Aynı gibiler Istanbuldan 11.00 de kalkan uçak Ankarada Adana uçağı ile irtibat yapar)
4. ADANA - ANKARA hattı
(Salı. Perşembe. Cumartesi günleri)
Adanadan kalkış 08.43
Ankaraya varış 11.00
(Adana uçağı Ankarada 11.30 İstanbul uçağ; İle irtibat yapar}
5. ANKARA - İSTANBUL - ATİNA -
İSTANBUL hattı
(Her pasartesl)
ATtanrdMtn kalkış 08.00
YcşH köyden » 10.30
Atin ayg, vanş 13.00
Atinadan kalkış 14.30
İstanbul» vanş' 17.00

(Bu uçak Sah günleri saat 00.00 kalkarak Ankaraya gider) YERLERİNİZİ AYIRTMAK VE İZAHAT ALMAK ÎÇÎN: Antalya Umumi
Seyahat Büroları
Galata Seyahat
Sirkeci »
AnkRrp. >
İzmir »
Adana >
Nakliyat T. A. Ş
Emrinize Amadedir.
Telefon:
»
>
»
>
Bürosu
»
»
»
40329
24220
12797
S 560
1842
Beniz Yolları işletmesi
Kooperatif Şirketi idare Meclisinden:
1947 yılı umumi heyet Adi toplantısının 21 şubat ÎM3 cuma günü saat
14.30 da Galetada yen! yolcu salonu blnumda yapılman yayınlanmış İM de belirli gilnde çoğunluk olmadığından toplan tının 18 mart 948 pazartesi saat 13 da yine aynı mahalde yapı iması kararlaştırılmıştır.
Sayın ortakların bel’ günde hazır bulurun alan rica olunur. GÜNDEM:
1 — İdare meclisi raporunun jkunmaa,
1 - Murakıplar raporunun okunması,
3 - 1947 senesi blllnço kür tb zarar hes&plarının tetkik v« tasdikli* İdare meclisi Azalan ve murakıpların ibrası,
4 — Temettü terzil hakkında karar Ittlhan,
5 - Murakıpların ücretlerinin tayini.
PAZARLIKLA BÜYÜK EŞYA BATIŞI
23 şubat 1»W cumartesi günü Mat 13 den 19 a kadar 29 şubat 1943 pftaLr günü saat 10 dan 16 ya kadar Kfşantaşında Ihlamur caddesinde kalıpçı sokağında (.Teşvikiye karakolu k&rşuındakl sokak) 1U nunu-ralı Ankara apar limanının 1 cü dalrealndş bulanım tekmili Fransa ı»a-11 stil eşya, balı; biblo; evlıe pazarlıkla lahlacakiır. Marsilyanm «a büyük fabrikası olan Davlt Frerea de hususi rurette yaptırılmış tatmin msgun ağacı 12 parçadan İbaret «manialı yemek od* takımı, 1 «det Ktn Lemis XV marketin komod «Fouguöb tamdı üstleri Llyon kumaşı: harlkulScle solon ve bııduar takımı, bul poker masa re b*hü, «pofe bul fendin yonhaneki, LöuLi XVI berjer, markeUri aakm mum, bronz motifli şllonyerler, berjer koltuklar; stil Mor: Antuanct İlk berjer bronş ve bakara avıeelcr, Saka, Vlenn* derb! biblolar, Buhara, NeJm hah ve seccadeleri, 1 adet bonbe camlı vitrin; sofra telamı, bronş «antlar, du-
■ var tabaklan vj. rj!.
■ Ne*. ’.043 senesinin en büyük eşya satıcıdır. Fıreaü kaçırmeyımz. sa- 7T.,.r-.TTT5HSmHnD9HR3K^MBai^HMMBBBMMKaani
Jeep otomobili alınacak
Gümrük Muhafaza Genel Komutanlığı İstanbul Levazım Amirliği Sahnalma Komisyonundan)
14 tane luifinrıkaz j(?cp otomobili rimauiUttır. Muhammen bedeli 87«69 Hra C0 kuruj, muvakkat tömluafa SA43 Hra 48 kuruştur. Kapalı «arf eksiltmesi 22 mart 948 günü aMt 16 tedlr. Şartname her gün kenılsronu-mu- ı rtr ütebilir, isteklilerin teklif mektuplarını *n geç »ksiltm* gtlnü saat h P kadar Galata Mtunhunu caddesi No. 84. deki komisyonumu» ba»-kanhğma vermeleri veya göndermeleri. (22601
31 F v'.1ı-j»wr(w
perez?
NEREYE SAKLANDI?
BU AKŞAMDAN İTİBAREN
Yeni değişikliklerle huzırlarunis
Oteli Pavyonunda
1 ıİHTinızı (1 v id.ıı tedarik ediniz. Tel: 44718
n AVRUPA İNGİLİZ H*VArOUXRI fi | II. vçorok (İdiniz t “J 1-H Moyı. I9«
Bütün dünyanın iş adanılan, 1948 Ingiliz Santıyi Fuarmda, Ingiliz Imallfr., renim re fcnhsrJit usullaindckJ co son tekâmüldü göreceklerdir. Oraya BİcmeJi rakit re zamuıüo ltararta«nnnız3 re Avrupa İngiliz Havayolları nsıtmüc uçmağı tasarlayınız. B.E.A. şebekesini teşkil eden muntazam, süratli hatlardan birinde size tahsis edilmiş rahat bir koltukta uyıluı ediniz.
fuzl.ft tornam* hua t*r rantaıOa LmJra'paf
G:dûf gaiıut uya hal 1114 Teri
LitanAr.
Hellenic Lines Limited
Türkiye - İngiltere - Belçika arasında nıunlasmm Posta
1 Martta limanımızda beklenen
Yunan liand’ralı RODOPl Vapııtu
Hamulesini boşalttıktan sonra doğru LtVERPOL, LOJTDRA ve
ANVERŞ İçin eşyal ticariye yükllyecektlr.
4 Martta doğru Umanı mı rd a beklenmekte olan İsveç bandıralı D î A N A Vapuru doğru LONDRA ve ANVERS (İhtimal ROTTERDAM) İçin eşyal ticariye yükUyecektlr,
Umumi acenUıJ&n: S. TOPER et CO.
Galata. Veli Alemdar Han 1 d knt Tel 4102ü
Mensucat tezgâhları alınacak
Millî Eğitim Bakanlığından!
Erkek Teknik öğretim okulları İçin mensucat trvgAhlan «cim alınacaktır.
Şartnameye göre teklifte bulunmak ürere, İsteklilerin büyük Evkaf a partim «m kat 4 de ticaret BJrctlm müdürlüğüne Vb tstanbulda Tophane Akşam Erkek Banat okulu müdürlüğüne başvurmaları ve tekliflerini en geg 10 ntnn 1M4 gününe kadar BAknnhğimtta göndermeleri. C3203)
DOO-KLIP,,
T1RTTRLI ÇAYIR MAKASLARI Yüksek evsaftı çelikten mamul. Amerikan Sanayiinin en modem tipidir. Utunlu^ı takriben 65 santimdir. Mahdut W miktar ithâl edilmek Üzeredir. Taşra siparişleri tediyen töndettitr. LEONİADİS. Galata, Fermeneciler, 72 ’9
( Atini
Türkiye fındık ihracatçıları Birliği
Umumi Kftt İpliğinden :
E1/1/1H8 «un* günü toplanmMi kararlaştırılan Blrliğlmk yıllık Oonel Kural oturumu çoğunluk olmadığından statümüzün 13 İnci Duddad caregİDc* 9.3/1948 «alı günü saat ou dört otuzda yapılacaktır. Bayın üyelerimizin o gün ve Matta İstanbul Ticaret re Btınayl CMaat toplantı salonunda yapd*c*k İkinci toplantıda. hnrır bulunma-mi11 mani ı uimiihiviiiii ricn oiunmr, RiamravıımiFMivm ıılı
1
I ■■■>■■»■■ I ■■■ ■■■l««« 11> | 11| II«| «m ■ IS II ■ I ■ l« ■■■>>■■«« I B|« «««|| ),■,
İstanbul liman İşletme müdürlüğümüzde anburlama memurluklarıyla ptuuıtörKüclçr açukbr. Bhreın dahili olan bu to(mıur|yetlej0 müsabaka imtihanı neticesinde kazananlar ahnaenkür.
- Imttbuı İd mut 1P48 tarihinde saat 14 00 de Gala in d a Genel m(l-(törlük binası yanındaki yolcu Mİnnunda yapılacaktır.
Bir İş verilmesi için dnha evvel dilekçe İle İdaremi» müracaat citnlş olanlar düekçalerlntn kayıt tarih vo numaralarını gösterdikleri takdirde rvnlden bir dilekçe vermelerine lüzum knlmndnn tmtthnna (irebilecekler-dtv.
tmtlhana girebilmek İçin ilse mezunu olmak vo fiili askerlik hhant’ tin! bitirmiş bulunmak şarttır. İmtihanı kazananlar bllfthnra «ağlık leş-MlltJrimtrce muayeneye tabi tutulacak vo hüsnühal sahibi olup olmadıkları ’ ı'a araştırı in saktır.
tateklllcrln oku! »chadetnanıesl. askerlik terhis tezkereci vo üçer tane JkaJık fûta; rafla h in znınanmdau bir hafta evvel bir dilekçe Ue «c-crS nel müdürlüğümüze nı.u...-antlım Ifln olunur. (2418)
işletme
Devlet Denizyolları ve Limanları I Genel Müdürlüğü İlanları
SaMfe 7
Yeni, eski ve hurda halde röntgen, faradi, galvani ve her türlü diyatermi âletleri alınacak
Milli Eğitim Bnk«nlığınd*n.
Teknik Öğretim Okullun İçin lıiaurnlti yeni, •**'. re hurda bolde Röntgen. nu-S'II. Gelran! Ti UlrlO dfyalerml kietlerint verebilmek Hrm*-l&nn tealim ve ftat şsrUarinl bildirir teklif mt-ktaplnni BAkanhğa göndermeleri. (2181)
Amonyaklı ozalit muşamba alınacaktır
tiler Bankasından:
Bankam» ihtiyaçtan için 10 metre uaunluEochM v» Ur m«tra genişliğinde iki top ve 10 metre uzunluk, Q,7Ş metre genişllkt* elli lop ûlruAk ürer» cem’an elli lkl top tlyeh reva kahvârengl kepye weo etnaten amonyaklı oealll muşamba alınacaktır.
Ons, flat ra tabii n müddetleriyle diğer «arttan göeiMlr yazılı taklll-lelrn l Mert çarşamba günü skta" ma L»(tar B-ınV-y* vcrllmasl ifirumu »• postada vaki peelktnelerin nazarı dikkate alinemıyaı'Afı İlin olunur.
(22181
lıt. P. T. T. Bölge Başmüdürlüğünden:
İd*re m ite alt 48S sayılı 43 Model Şcrrola kamyonu fenni keşli va |*rt-□ ara esi dahil inde tamiri. İH açık «ksiluucyt konulmuştur.
EkaUttn» 1/3/948 pnrartrst günü ııat 18 da BOjÜk POStahena blnBU birinci tat İdari Muavinlik MeemdBtoplanacak alım satım komisyonunda yapılacakttır. %
Muhammen bedeli (20(XJ> Ura gVf'Tl tenünai (16ü) Uradır.
TaltpleTln şartnameırlnl görmek t» geçiri temin*Uannı yatırmak fl-b*t» iş günlerinde Bsş Müdürlük kalemi EmlMr T» terazin) lafltftlne Ek-■Utm* gün va aaatlnde 1948 senesi lçla muteber T*-»ret odsu v~.'kas ve geçici teminat makbmm Us mezkûr komisyon Baıknnltğvna müracaatları. flfilS)
Yünlü ve pamuklu köhne eşya dittirilecek
İstanbul Jandarma Satuıalmn Komisyonundan
Evvelce yapılan İhalesi katileşmemiş 91ao İst. Blrkeel Demlrkflpula J. Eşy* vs levazım anbarmda bulunan 2ü - 4C ton ka(tar olan yünlü ve pamuklu köhne eşyanın dtttlrilmcal yeniden açık iksUtmoyb kundOhta-tur. Beher kilosunun muhemmen badall 12 kuruştur. İsteklilerin «3Olı liralık geçici teminat mal makbuzu llo İhale günfl olan 9 Mart 948 «alı gü-nü Mit ıs de Takdimdeki jandarma müfettişlik binasındaki komisyonumuzda buhınmalan. şartnamenin her gün korr.fsyonumııad* g&riUcbtte-ce|l. (2«11

Başebe ve ebe alınacak
İstanbul Üniversiteni Ttp Fakültesi
Dekanlığından:
Gureba Hastanast n Kadın • Dcfura kUntfttnde 210 lira ücretli başebe’lk ve 1B0. 130 lir* fleretM ebeHMer tnflrJıaldlr.
îstritfllerln SO’S'IMR gflnflne kadar Klinik profesörlüftüne müracaatları. (2427)
Eti Bank İstanbul Şubelinden:
Bankamla İhtiyacı İçin aşağıda dökümü yanlı malzeme salın ıılına-caklır.
Taliplerin en geç B. 3. 943 cuma günü ıu( 11 ya kadar teklltlcrhU kapalı sarfla bankamız holündeki teklif kutusun* atmaları.
Müfredat Itatclerl her gün saUn alma «Tisinden tenıin edllebı.h. Bank* İhaleyi kısmen veya tamamen yapıp yapmamakta «erberttlr. (2465'
1000 Kg. Kurşun külçe «evsaf llataslnde yanladır.»
800 » Alüminyum külçe evsaf Listesinde yaslıdır.
2000 » Yatak metali % 80 kalaylı «evsaf Itateşlnde yardıdır.
ISO » Antlmuan «evsaf listesinde yaralıdır.»
900 > Kurşun lerha muhtelif eb'atta «evsaf Te müfredat listesinde yasıiıdır.
6000 » Çinko levlı* muhtelif eb'atta «cbattar llatulnd* yanlıdır» 600 » Hazır mühürlük kurşun muhtelif eb'ntt*
500 » Adi lehim
soo » Nişadır kalıp.
100 > Boraz
ilâç alınacak
İst. Jandarma Satmalma Komisyonundan:
Jandarma ihtiyacı İçin en yüksek evsafta «Ol» kalcınIİliç kapalı sari uznllle salın alınacaktır. Muhammen bedeli esne lira 38 kuruştur.) Geçici teminatı 608 Ura 73 kuruştur, ilflçlaruı llsto vö şartnamesi her gün kuru-lumuada görülebilir, ihata 5 Mart 043 Cum* günü «a*t 13,30 do. Takslmd» J. Bölge komutanlığı binası içindeki kunılumutda yapılacaktır,
isteklilerin umılüne uygun olarak hanriay»eak!an teklif mektubu Uo geçici teminat makburunu ihale-stı*tinden rütıMr 6Mt ewet kurulıımu-ra vermiş olmalan. ______________________(2182)
Bakırköy Kaymakamlığı ve Belediye Şubesi Müdürlüğünden:
Yeşilköy havn meydanı içsizleri ûden olmıtk ürere kurulacak radyo Renç merkeai İçin lıtlmiaklne genel menfaat kararı »lınan kdlrne asfalta üzerindeki Fikret Yitaatlı ile Ahmet Merde alt *rnzl arasındnki acganhk yoluna tesadüf eden 1109 metro tnitrabbu *rnriy* llglU komisyonca 1100 lira kıymet takdir olunmuştur,
Keyftet 1205 sayılı istimlâk kararnamesinin 8 İnci maddesine..gr-rn BlIlImdarlncA tebliğ yarine geçmek tlftrro İllin, olunur._(2221*_
50 adet kontrol saati ahnacak
Eminönü Bekçi Komisyonundan:
«10000. lira »uhaınnua bedel»'80 adet kontrol aanll soitn alınacakta.
10 Mart 918 günü «aut 15 do Kaymakamlık blnnHi içlııdu Utale-tl yapılar ak tır.
tsUklilcrln İhale gününden önce şartnameyi kaymakamlık bekçi Dll-rosvnda BÜrebllereklerdir. 125'20) ______________
Muşamba ahnacak
Eminönü Bekri Komisyonundan:
«2500» muhammen bedelle 40 tana muşamba nltoacaktır
10 Mart 948 perşembe günü saat 111 da knym:ıkatillik btnası içinde ihalesi yupılnenktır
İsteklilerin İhale Hiınündrn ünce muşambanın nünıunccllo şartruıme-yl kayma kam lılc bekçi bürosunda göi'eVIk’ceklerdlr. (2M9>
Sahile 8
-y— ' Dr. İİUAÜ JStUUİ
Istafilokok A|uı
İstafilokoklardan mütevellld Cttr-genlli: Kan çıbanı. Koltuk Altı Çıbanı; Arpacık) v» bûtftn clht hastalıkların* kargı pek tesirli bir ağıdır. Divanyolu No. 113
FIRSAT: AÇIK ARTTIRMA
Yarınki pazar sabah zoaî 10 da Beyofilunda Yeşllçam aokafuıd* 0 No. lı İsketlng Apırt. 4 oö dairesinde Melek Sinema yanındaki apartımamn merhum bayan Liri a Slmhaya alt eşyaları, satılacağı İlân olunur.
Stil Fransı® mmlıulltl cavla a-ğaeından 3 aynalı kapı bir dolap 1 tuvalet, ve 1 komodinden İbaret gayet zengin ve amatörler İçin yatak oda takımı, bir kişilik bronza kare karyola, ayaklı 8ln-ger diki? makinesi, yazıhane, duvar etajerleri, muşambalar, yoşl! İster, kadife perdeler, salon masası; bir Lutr manto, mantolar, etekler beyaz çamaşırları; yataklar, el işi. dantelalar, 48 adet krlstofl çatal, bıçak; kaşık; likör takımı; biblolar ve saire. Kilimler, seccadeler ve Anadol' ı halıla-rı, Kayum: Epamlnondns Kalasla.
MARKİZ
NAYT-KLÜB
HER AKŞAM
H.M.G. 3 Orkestrası
Mi SEVİMLİ J
Caz ve romans şantözü
LUÎZA MONTİNİ
Masalarınız İçin önceden telefon ediniz. 4i0ûfl
TUTUM BANKASI T. 3.0
Galata, Bankalar Cad. No, 48.
aayın Doktor ve Eczacılâ Arnera katlan getirilen
Kim
Millî Piyango bayilerinde ve piyangonun büyük İkramiyelerinden otomobili erimizde satılmakta olan Kızılay Demeği eşya piyangosunun zenginliğine dikkatinizi çekeriz;
Lira Adet
ACELE EDİNİZ!
İKRAMİYELER
1.500 liralık 1 ikramiye 1.500
500 liralık 2 ikramiye 1.000
100 liralık 10 ikramiye 1.000
50 liralık 30 ikramiye 1.500
23 Nisan 1948 tarihinde çekilecektir
Tasarruf hesaplarında nihayet mart ayı İçinde alacaklı bakiyeleri 100 liradan aşağıya düşmîyen hesablar bu keşideye girebilecekleri gibi bu miktarı aşan hesablar da beher 100 Ura için ayn bir numarava sahlb olacaklardır.
Taşra Sinemacılarına Müjde
Elektrik tenviratı olmıyan veya kâfi gclmlyen mahalîerda bir sinemanın tenvirat ve İşlemesini temin eden 5 Kw. lık Dizel Jeneratör gruplarımız gelmiştir, İşbu gruplar derhal faaliyete geçebilecek komplo vaziyettedirler.
Mezkûr gruplar küçük müesseseler, köyler, fabrikalar ve hastanelerin ışığını temin ederler.
Türklya Umumi Vekili ve Batış MahaUl:
ÇiFKIJRT TİCARET ve SANAYİ T. A. Ş.
Rıhtım caddesi No. 45 GaUla — İstanbul, Telefon: 40897 Posta kutusu 1734 — Telgr. ÇİPKURT — İstanbul
AKSAM
COMMER
AĞIR HİZMET KAMYONU
Dünyanın en güç nakil işlerinde kullanılmak üzere imal edilmiş sağlam ve çok ekonomik
Hakikî 5 Tonluk
ağır iş kamyonlarından bir parti daha gelmiştir.
Türkive Umumî Vekili: KEMAL KALE Ankara P, K. 427
Satış Yeri: Taksim Tarlabaşı caddesi 72. Telefon: 42338. İzmlıde: Cumhuriyet Bulvarı, No, 80
8 T .4 S C O INCOHPORATED New - York — U. S. A.
TABİÎ M Ü L E T Y İ N t Bol miktarda piyasaya arzedilmlşllr. ■ Türkiye Mümessilliği!
.101 Krepe.ı ve Kemal Müderrlsoğlu Kol. Şii. iSXOSiâSiETI re}: 44055
Türkiye Kızılay Derneği
Gerel Merkezinden:
Derneğimizden verilecek resim örneklerine göre. Yurt İçinde, Tunçtan, ortası beyaz Ye kırmızı emaye olarak, arkası emniyet İğneli İlci çeşitten Küret
1100 (bin yüz) Adet madenî rozet
kapak zarü usulü İla yaptırılacak ır.
2 — şartname hor gün Ankara'da Genel klcrkez binasında, ts-tanbııkla Kızılay Satış Deposunda, resimler 2972/1948 tarihine kadar
İstanbul'da Kızılay Satış Deposunda, 1/3/1948 den 10/3/1048 tarihine kadar do, Ankarsda Genel Merkez binasında, görülebilir.
3 — Kapalı tarf'arla beraber. 550 I beş yüz elh.) lira tahmin edilen bedelinin % 7.5 (yadı buçuk) Geçici teminatı olnrnk 41,23 fkıtk bir) lira (25) kuruş 10 Mart 1948 Çarşamba günü snat 14 den evvel Dernek Veznesin* yatırılmış bulunmalıdır.
4 — Dernek ihaleyi yapıp yapü'jm-.kı.t serbesttir.
RESMÎ MÜESSESELERİN, MEKTEPLERİN, FABRİKA ve ANTREPOLARIN NAZARI DİKKATİNE:
d e t e c t ™rka
BEKÇİ KONTROL SAATLERİ gelmiştir. Deposu: İstanbul Sultan hamam Camcıbaşı Han No. 3/4 Satış yed: ARLON SAAT MAĞAZASI, Eminönü meydanı, İstanbul
Elektrik motörü ve kapasitör alınacak
Sümerbank İplik ve Dokuma Fabrikaları Müessesesi Müdürlüğünden:
83 adet kapalı tip Elektrik moLorü ve muhtelif kapasltörler satın alınacaktır.
E'eıınl evsafı hakkında müessesemiz satmalına müdürlüğünden, malûmat alınabilir.
Tekliflerin müessese müdürlüğüne verilmesi rica olunur.
Müessese dilediği şekilde mübayaada veya milbayaadan vazgeçmekte serbestlr. (2513) __


lAyazpaşa'da AYAZPAŞA GARAJÎ1 j Namı altında bu kerte yeniden inşa edilen ve her türlü S fenni tesisatı haiz Garajımız bugünden itibaren bilûmum oto- D mobll sahiplerinin, emllrerlne âmade olduğu İlân olunur.
28 Şubat 1048
reated by free version ol
KIZILAY DERNEĞİ
Eşya Piyanaosu
25000 1 Köşk, yapı ve Kredi Bankasının yaptırdığı binalardan Göztepe’de
İtfaiye karşısında
13500 1 F A R A Z ER marka otomobil
10000 1 Pontiac marka otomobil
1500 1 Pırlanta yüzük
500 1 Çamaşır makinesi
600 1 Oda takımı
250 1 Elektrik süpürgesi
2000 2 Buz dolabı
3000 10 Dikiş makinesi
300 3 Altın bilezik
6600 15 Kol, cep, masa saati
1500 8 Halı seccade
300 2 Erkek ve kadın kostümlüğü
Ve bunlardan başka daha
30C0 parça muhtelif kıymette eşya
Bir lira ile bir köşk, bir otomobil, bir buz dolabı sahibi olmanız pek mümkündür. Keşide 11 Nisan 1948 tedlr, daha vakit vardır diye düşünmeyiniz. Şimdiden biletlerimizin yansına yakın miktarının satılmış olduğunu sö»1 ivebiliriz,
r.Sayın Doktor va Eczacılara fraaMHKKSK î Nefes darlığı, ihtifah va nefes tıkanıklarına karşı
FE DR i NAL
Tablet
i Piyasaya arz.edllmlştlr.__________
1 i fili fOM. . - 0e'f=>as u l *vs/ co*. Isrrrf SIMf. W/OA LABORATUARI