10
SAYI8I
HER
YERDE
Onuncu Yıl
No. 3192
Idare: Nuruoamanlye No. 17 Tel adresi: «YENİ SABAH» İSTANBUL Telefon: 20795
W
Cumartesi
10
OCAK
IMS
abon k
Türkiye Senelik MOO ». 0 aylık 1500 » 9 aylık 800 i
1 aylık 300
BEDİLÎ Eeneiol
M00 2900 1000 eoo
Kr.
HÜRRİYET VE HAKKIN YILMAZ MüDAFiiYİZ
m. at A « *■ • ' M l
Halk Partisi Yaranı Boşuna Seviniyor
Sayın Subay ve Halkımıza müjde
Ray ve Bayanlar için
Amerikan bu geçmez hakiki Trençkot PardeBÜlerimiz ve subaylar için yeni kıyafet kû-tamameslnde gösterilen renk ve biçimde başlıklı Temçkotlannuz çok ucuz fiyatlarla satışa arzedil-toiştlr. ......
İngiliz muşambalarımız 35 liradır.
YAVUZ KURTARAN
Mahmutpaşa, îrfanlye han No. 9 — tatar,bul
MI
s
Demokrat Partide, şu veya bu şekilde bir geçimsizlik olabilir. Fakat memlekette muhalefet demek olmadığı gibi, gerçek Hürriyeti elde etmeyi gaye edinmiş olanlar bu nurlu gayelerine behemehal ve her şeye rağmen erişeceklerdir
yalnız “D. P.,,
%
bir cevabi
„ inansın ki, tek parti, tek şef sistemi
‘Ankara Akşam Haberleri
bir daha avdet etmemek üzere ebediyen tarihe karışmıştır ve Türk Demokrasisi, D. P. li, D. P. siz bu yurdda yerleşecektir
t
Hikmet Bayur
*
V
-r k 9 . ' '
İstanbul D. P. 11 İdare Kurulu Başkanı Prof. Kenan Önerin istifasının akisleri devam etmekte, İlçe,
Enis Akaygen ve Emin Sazak’ın dünkü
teşebbüsleri de hiç bir netice vermedi
lardır.
Cumhuriyet Halk Partisi Celâl Bayarlar.n, Adnan Mendereslerin, Hikmet Bayurların ve nihayet daha bir kaç gün evvel de Hamdullah Subhi Tannöverlerin istifalari-le her gün biraz daha zayıflayıp cephesindeki çatlaklar daha genişlerken, Demokrat Partili bir vilâyet idare kurulu başkanının, nihayet partiden değil de, sadece başkanrktan çekilmesi karşısında, şenlikler yapılması havsalanın a-lacağı bir şey değildir.
Meselâ Ankarada çıkan ve bir zamanlar Behçet Kemal Çağların riyaseti talıririyesinde yalnız çam lan değil, ormanları deviren Ankara Akşam Haberleri gazetesi, bu vesile ile bakın ne cevherler yumurtluyor: *■
■ Tuhafı şu ki Kudret* gazetesinin diğer tarafında da Kenan Ö-nerin istifası haberi etrafındaki yorumlar mecduddur. Zannımıza göre "bozgun başlığı bu haberin üstüne daha çok yakışmaktadır.
Anlaşılan «Kudret» refikimiz (Devamı Sa., 5; Sü., 3 de)
Partili kalemşorları yeniden ümid-lere düşürmüş, son zamanlarda kı-
emokrat Parti İstanbul il idare kurulu başkanı Kenan önerin başkanlıktan | sılan bazı çığırtkan sesJer yeniden Çekilmesi, görülüyor ki bazı Halk
şamataya ve mugalataya başlamış
Mareşal Çakmakın Sözleri
★ * 4
Geçen yıl seçimin ne kadar dedikoduya imkân verdiği malûmdur ve bu itibarla eldeki seçim kanunu ve tatbik tarzı ile dürüst bir seçim yapmak ve milletin düşüncesini anlamak imkânsızdır. Zor, baskı, tehdit, hattâ dayak ve işkence hakikat nurunun ortaya çıkmasına engel olmuştur.
J
Enis Akaygen ve Emin Sazak’ın dünkü teşebbüsleri de hiç bir netice vermedi
Demokrat Milletvekilleri Keaaa öaere: "Başkanlıktan şekilseniz de, katsanız da sizi seveceğiz,, dediler
Halk Partisi ile
T" ürk milleti, daima sinesinde, zamanın icabettir-diğl büyük adamları yetiştirmek gibi büyük bir talih ve imkana sahih olmuştur. Yord ne zaman vahim bir tehlike ile karşılaş mışsa o zaman Türk milleti bağrından hir kurtarıcı yetiştirmiştir. Atatürk tarihimizin bize gösterdiği son örnektir.
Mareşal Çakmak şimdi bütün milletin gözlerini kendi üzerine çe-* virtmiştir. Temiz bir hayatın, dünya alâyiş ve nimetlerinden uzak bir yaşayışın, feragat ve faziletin timsali olması Türkün kalbinde derin izler bırakmıştır. Servet ve sefahate, gösteriş ve alâyişe bir çok ricalin şahsen veya ailece rağbet gösterdikleri bu devirde para ve ikbale karşı istiğna nalinde bulunan şahsiyetlerin varlığı büyük bir nimettir. Mareşal Fevzi Çakmak Kurtuluş Savaşının üç büyük âmilinden biri olduğu halde vatan borcunu ödemiş olmanın zevkile iktifa etmiş seçkin bir şahsiyettir.
Ankarada kendisile görüştüğüm ve partiler karşısındaki durumunu sorduğum zaman parv ihtirasları dışında, sırf memleket ve millet adamı olarak hizmette ve memleketin emrinde kaldığını söyledi. Mareşal Fevzi Çakmak ne Demokratlara, ne Hamdullah Subhinin —şayet mukadderse— kuracağı partiye ve ne de Halk Partisine şu veya bu kayıdla bağlıdır; samimî ve hakiki olarak, partilerin üstündedir. Hem de öyle yapmacık ve girintili çıkıntılı; kayıdlı şartlı parti dışlılığı değil... Fakat sayın Mareşal memleketin bugünkü halinden ve milletin bilhassa köylünün çektiği sıkıntı ve ıztırab dan eza ve azab duymakta, günün kötü durumunu da siyaset oyunlarının samimî olmaktan ârî bir halde sürüp gitmekte bulmasındadır.
Filvaki iktidar partisinin şefleri ağzında her gün Demokrasi kelimesi gevelendiği halde fiilî ve hakikî hareketlere hiç yanaşılma-maktadır. Şu meşhur antidemok-(Devamı Sa., 3; Sil., 4 de)
Şükrü Koçak mahkûm oldu
O----
Eski Ulaştırma Bakanı, yüzde 5 faizile beraber 2226 lira ödiyecek
----o-----
Ankara, 9 (Hususî) — ıJevlet Hava Yollan Umum Müdürü Forrub Şahinbaş tarafından Ulaştırma Bakanı Şükrü Koçak aleyhine açılan tazminat dâvasına bugün asliye hukuk mahkemesinde devam edilmiş, dâva karara bağlanmıştır.
Hâdise bilindiği gibi Şükrü Koça kın Bakan olduğunun ertesi günü Hava Yollan Umum Müdürünü başka bir vazifeye tayin etmiş olmasıdır. Ferruh Şah in baş bu vazifeyi ka bul etmemiş ve Danıştaya müracaatla Bakanın bu tayin keyfiyetinin usulsüz olduğunu iddia etmiş ve dİ (Devamı Sa„ 5; Sü., 6 aa.
r-[YARlN|^
İstanbula ilk gelen
Arab »eyyahı
Yazan: Cemal Ye-er
e
V ■ m haftası alanı Dr. Fahrican
demokrasi olmaz
j H kmet Bayur diyorki
“Toptan bir değişiklik olmadıkça bu gidişin GÜzelmesini ummak boştur..,,
Bucak ve Ocaklardan istifanın ka bul edilmemesi hususunda Genel Mer keze telgraflar çekilmektedir.
D. P. Genel Merkezi tarafından resmî olarak şehrimize gelen Demok rat Milletvekillerinden Emin Sazak ile Enis Akaygen, dün sabah Kenan | öneri evinde ziyaret ederek, istifa meselesi hakkında temaslarda bulun- ( muşlardır. !
Bu arada. Enis Akaygen ve Emin Sazak, Kenan önere vazifesinde kal- | masını, ricalarını yerine getirdiği i takdirde bundan bütün Demokratların büyük bir sevine duyacaklarını , ve Demokratların yegâne kuvvetinin yekdigerlerini sevmekten ileri geldi-(Devamı Sa., 5; Sü., 4 det
M. Eğitim Bakanlığı yangınında
O kaybolan bir evrak aranıyor --------o- —
İnör.ünün hazırladığı bir raporu Bakan bizzat arıyormuş
Amerikan Donanması bir manevra esnasında
Ahdiniz Amerikan filosu manevra yapacak
Londra: 9 (B.B.C.) — Bugün Yunan intanda çıkarılan bir Amerikan tebliğinden, Amerikanın Akdeniz filosunun Doğu Akdenlç 11-
manian ve Yunan sulannda ma-Çevrçı yapmakta olduklan anlaşılmıştır. Manevralar, çarşamba gü-
(Devamı Sa., 3; Sü., 1 de)
Denizyollarında Yolsuzluk mu ?
İkramiye meselesine müfettişler el koydu
Söylentilere göre, bazı memurlar iki defa ikramiye almışlar, müfettişler fazla
Devlet Denizyolları idaresi memurları araaında İkramiye mesele ei, artık günün başlıca dedikodusu olmuştur.
öğrendiğimize göre kadroda 10
konuşmaktan çekiniyor.
bini mütecaviz memur olduğu halde, İkramiyeden bu yıl ancak 204 memur istifade edebilmiştir.
Verilen haberlere göre bazı mo-( Devamı 8 a., 5; Sü., 5 de/
Ankara: 9 (Hususi) — Amerikan yardımı ve Ekonomi işlerimiz başlıklı makalesinde Hikmet Bayur: Milli gelirlerimiz nasıl israf ediliyorsa, ikdisaden kalkınmamız 1-çln yapılacak Amerikan yardımı-nmda ayni şekilde israf edileceğini halbuki memleketin İktisadî durumunun düzeltilerek yapılacak yardımla bunun bir kat daha iyileştirilmesinin mümkün olduğunu söy temekte ve makalesisine devamla şöyle demektedir: Buna mani nedir? Sırf bir zümerinin hırs ve bir (Devamı Sa., 5; Sü., 6 da)
Amerika
Flllntine piyade kıtaları yolluyor -------------o-----
Londra: 9 (AP.) — Bu gece beyanatta bulunan yetkili hükümet kaynaklan, Birleşik Amerikanın Filistindeki Amerikan konsolosluğunu muhafaza etmek üzere, bu memlekete deniz piyadeleri sev ketmek müsaadesini taleb ettiğini (Devamı Sa., 5; Sü., 7 de)
Tütün ihracı için alınan yeni kararla»-
Ankara: 9 (Husul» » - Ticaret
Çakanı Mahmud Nedim Gündü-zalp bugün saat 18 de şeh imizde-ki gazetecileri kabul ederek tütiin (Devamı Sa„ 5; Sü., 6 da)
stajyerlerinin dünkü toplantısından bir görünüş
Celâ 1 Bayar Pilecikte çoşkun tezahüratla karşıla ndı
Ankara, 9 (Hususî) — Bugünkü Erzurum trenile Celâl Bayar ve Gene! Sekreteri Basri Aktay Bileciğe hareket etmişlerdir. Oradan Bursaya gideceklerdir.
BAYAR ESKİŞEHİRDE
Bozüyük, 9 (Hususî) — Demokrat Parti Başkanı Celâl Bayar bugün saat 20 de yanında Parti Sekreteri Basri Aktaş olduğu halde Erzurum trenile Eskişehire geldiler. Bayarın geldiği gec saat haber alınmasına rağmen gar büyük bir kalabalık tarafından doldurulmuştu. Tren gara girince bir aLkış tufanı koptu. Eskişehir Milletvekili Kemal Zeytinoglu 11 Başkanı Ekrem Boysal ve Bilecik (Devamı Sa., 5, Sü., 6 da)
Re.şad
Alilli Eğitim Bakanı
Şemseddin S irer
Ankarada münteşir «Kuvvet» gazetesinde, aşağıdaki garip hâva dişi okuduk:
Midi Eğitim Bakanlığı vangın yüzünden telâfi edilemiyen ziyan lar olmuştur. Bunlar sade değer (Devamı Sa., 3; Sü., 4 de)
AKVIMDEN BıR YAPRAK
Köyler, köylüler, sağlık plânı
S
Yardım Ba-
ağlık ve Sosyal kanlığı on yıllık milli sağlık plânı hazırlamış.
bilhassa kâğıt üzerin doki tatbikat ı çok geniştir.
yucu hekimlik, doğum evleri, hastaha neler, prevantoryomlar, hlılyon uzmanları... Velhasıl hor şoy şar.
Para ve himmetle bunların meydi na getirileceğine eminiz. Fakat tatb-katı devam edebilecek mi? Mes'elenın can alacak noktası budur. Bizi korkutan da bütün bu güzel şoylorln yarı yolda kalmasıdır... Çünkü gözümüzün önündo bir kaç misal var.
Plânın asıl tatbik sahası köyler vo köylülerdir. Bunları sağlık kavuşturacağız; her köye momuru vo her kırk köyde bir köy sağlık morkozi merkezde bütün yurdun sağlın işlerini tanzim edecek sıhhat mütehassısları olacak... ilâh.
Bu tasavvurlar bana biraz nazariyat gibi geliyor. Çünkü köylorde yapılacak faaliyet yalnız sıhhi ©akımdan değildir. Köylüyü havasız, dumanlı
Bu plânın
pis bir kahvede saç lak yün çoraplarını buram ayak kokusu
sahası ( ULUNA Y j
Koru- |____________________________I
teşkilâtına bir sağlık on yataklı kuracağız;
sobaya doğru ıs* uzatarak buram koklamaktan ve koklatmaktan kurta-| rabllir miyiz?
J Köye gırernen şırıl şırıl akan çirkefli lağımın üstünü ört-türebilir miyiz?
Köylüye yaşamak hakkını vo zevkini verebıdr miyiz?
Bunları yapamazsak hor köyde birer sıhhat merkezi kursak yine faydası yoktur.
İstanbulun şöyle bir civar köylerini dolaşalım... Ne olduğunu görürüz. Bizim yakınımızda büyücok bir «Sa-mandra» köyü vardır. Burada bir ec-zahano dolabı kurmuşlar Bilmem kaç sone bir dofa bile kullanılmam ş... Bütün ilâçlar küflenmiş, bozulmuş. Halbuki Samandra İstanbulun burnunun dibindodır. Yine böyle yakın köylorden bir «Kurköyü» vardır; bekçisinin karısı, devamlı tedaviye muhtaç bir has lalığa duçar oldu. Zavallı adam haftada bilmem kaç gün hu hastayı köyden Pendiğe, Pondiklen Haydarpaşa hn> ‘Lütlen sayfayı çeviriniz/
SAYFA; 2
İzmir İstiklâl Mahkemesinde neler gördüm?|
Atatürk’e suikasttın tafsilâtı ve içyüzü
Yazan Ce R
Tefrika No. 140
I HER ŞAJİAH]
OkUYUCU
vardı?
Kemal, Fethi mebu-
mu?
aldı?
Kara Kemal
— Bendenize malûmat vermedi ler.
— Millet Meclisi dağıldıktan sonra Ittihad ve Terakkinin İs -tanbulda bir teşkilât yapmak te -^ebbüsündc bulunduğu yazılmıştı. Bugünkü muhakemelerden aıuaşılı yor ki bu doğrudur. Ve siz de bulunmuşsunuz. Bu ietimada kim ler bulundu?
— İçtima Cavid beyin hanesinde olmuştur. Bir gün lokantada Kemal beye rast geldim, «binitten geliyorum, Gazi ile görüştüm söylenecek bazı şeyler var. Yarın Cavid beyin evine gel, gelirken Celâl beyi de görürsen onu da getir» dedi.
— Saat kaçta gittiniz?
— Sabah.
— Yalnız mı? Kimler Kimleri buldunuz?
— Hüseyin Cahid, Kara Canbulat, doktor Nâzım, beyler orada idi. Ardahan
su Hilmi bey' de orada idi. Daha bazı kimseler orada idi.
— Ahmed Nesimi, Şükrü (İzmit); Hüseyin Zade Ali beyler o-rada mı idiler?
— Hatırlamıy'orum, müzakere üç saat devam etti.
— Müzakereyi kim idare etti?
— Cavid bey.
— Zabıt tutuldu
— Hayır.
— Kim ilk sözü
— Zannedersem
bey, bize Gazi paşa ile ne görüştüğünü, intihabatta nasıl hareket edileceğini anlattı , Müdafaai Hu kuk namzetlerine rey verileceğini söyledi.
— Aksine söz söyliyenler oldu mu ?
— Hayır.
— Bizim anlamak istediğimiz şudur: Ahmed Nesimi bey, Hüse yinzade Ali, Al; İhsan; Cavid bey ler ietimada konuşulan şeyleri anlattılar, fakat dağılıyor söz, ha kikat anlaşılamıyor. Onun için kim söz aldı, ne konuşuldu. Kim ne dedi? Onu öğrenmek istiyoruz, neticede neye karar verildi?
— Neticede. Müdafaai Hukuk rey vermeğe karar vererek dağıldı.
Tevzini kuvaya dair, filân bir şey görüşülmedi mi?
— Hayır, böyle bir şey olma -dı..
— Sonra nasıl dağıldınız?
— îlk önce ben çıktım.
— Cavid ifadesinde müzakern-tm tesbit edildiğini söylemektedir.
— Hayır.
— O sırada ( lttihad ve Terakki teşkilâtına devam ediyor. Eyüb Sabri bey ve saire faaliyettedir» diye gazetelerde bazı neşriyat yapılmıştı.
— Bendeniz böyle bir faaliyeti hatırlamıyorum.
— O zaman böyle bir teşkilât yapmak istiven bulunmadı mı9
köylüler, sağlık plânı (Ba^tarajı 1 incide) tahanesine taşıdı durdu. Köye uğrı-yanlar def'i-hacet zarureti karşısında kalınca kahveci, ellerine ağzı kırık bir şişe tutuşturup yıkık duvarlı, üetfı a-çık bir yeri işaretle İktifa ediyor.
«Soğanlık» köyü dört tarafı pırıl, pırıl elektriklerle tenvir edl.miçkcn elektriğe daha geçen yıl kavuştu, yağış havada köyün ana yolunu sökmek hayli güç iştir.
Bu on senelik plânda köyleri temizlemek de var mıdır?
Bana kalırsa bakanlık, sağlık plânın dan ziyade içtimai yardımla işe başlamalı; zovahir de olsa köye bir hayti-yet verilmeli.
Köylerimizin bir «efsunou değneği» ile bir anda İsviçre köyleri gibi olacağını zannetmiyoruz; fakat bugünkü şartlara göre yalnız sağlık teşkilâtı ile köyü ve köylüyü sıhhate kavuşturmağa imkân yoktur. İçtimai sahada faaliyet ister.
Sonra hu işi başaraoak olanların «angarya zihniyeti» ile hareket ötmelerinin önüne geçmek lâzımdır. Onlara memleketin sıhhatini kurtarmak aşkını telkin etmeli. 1
Vaktiyle bir köy kanunundan bahsediliyordu. Bu kanunun tatbik kabiliyeti yok .mudur?
Bu ciheti Evliyây-t-uınur zevat bir düşünseler na6il olur)
scz-
son ay-
— Hayır ben bilmiyorum.
— Sonra bu arkadaşların içtimaa dâvet edilmesini nasıl telakki ediyorsunuz. Ne için böyle top lanıyordu Ittıhad ve Terakki nok-tai nazarınd&n mı, arkadaşlık nok tai nazarından mı toplandınız?
— Arkadaşlık. O vakit Şükrü ve refikleri bir fırka teşkili için program hazırlamışlardı. Bendeniz esasen muhalefete muânz i-dim. Yalnız Terakkiperver fırkanın küşadında davetiye aldım. Gitmedim ve bilâhare fırkaya girmekliğim hakkında teklif vâki oldu. Kabul etmedim.
— Suikasde dair hiç bir şey mediniz mi?
— Mebusluktan ayrıldıktan ra sureti katiyede siyasetten nlmıştım.
— Cavid beyin evindeki içtimadan sonra Mesadct hanında da toplanmışlar.
— Ben gitmedim, ve bundan da haberim yok.
— Halbuki bu içtima’ daha kalabalık olmuş.
— Bilmiyorum. Bendeniz gitmedim.
Müddeiumumi — Eyüb Sabri vaziyeti hazırasına nazaran ilk iç-timada hazır bulunduğu ve müte-akib içtimalarada da iştirâk etmediği anlaşılıyor. Neticei muhakemeye kadar burada kalmak ü-zere Eyüb Sabri beyin ve muzta-rib hasta bulunan Ahmed Nesimi beyin gayrı mevkuf olarak muhakeme edilmesini taleb ederim.
— Reis Ali bey (her iki maznuna) mahkeme gayrı mevkuf olarak muhakemenize karar vermiştir. (Alkışlar).
Böylece bugünkü muhakemeye hitam verilmiştir.
(Devamı var)
Tek tip ekmekler ne zaman düzelecek ?
Son yirmi gün içinde noksan ek mek çıkarmaktan dolayı 79 fırın ce zalandırılmış, 3700 ekmek müsademe olunmuş ve 10 fırıncı Millî Korunma mahkemesine verilmiş bulunmaktadır.
Diğer taraftan, tek tip ekmek h malinden bugüne kadar 20 gün geç tiğl halde Bakanlar Kurulundan be ledlyeye henüz unun vasfı hakkında bir haher gönderilmemiştir. Bu va ziyetle tek tip ekmeklerin ne zaman düzeleceği merak edilmektedir.
o
Pfi'rni için it fal
Bundan bir ay kadar evvel vefat eden öğretmen Bülend Yener için dün aaat 15 te Üsküdar Amerikan Kik lisesinde bir ihrtifal yapılmıştır. Bu İhtifalde Bülend Yerlerin büyütülen bir resmi mektebin şeref köşesi-, ne asılmıştır.
üstün.
Bunun damla
Bu nasıl olmuştu? Ne vakit olmuştu? Turhan bunları düşünmiye-cokti. Kat’l kararı bu idi. Düşünmi-yecek, anlamıyacak, bunların de durmıyacaktı.
Varsın zehir kalbine aksın! ne ehemmiyeti olabilirdi! Bu
damla akan zehirin elli yılın sertleş-tirdiği kemikleri ve sinirleri kemirmesine imkân var mı? Hem... adam sen deU
Turhan oturduğu koltuktan kalktı. Terasada kimse ksımamış, herkes odasına çekilmişti. Ağır ağır merdivenleri çıktı, odasına girdi. Ma-sasımn başına oturdu.
Sen^’crdenberi üzerinde çalışmak İstediği halde bir türlü vakit bulup uğraşamadığı operasının müsveddeleri masa üstünde duruyordu. Bunları dalgın b!r elle önüne çekti kft-ğıdlan uçlarından tuiup kaldırdı, no lalara okumadan baktı. Sol tarafta bir tomar halinde du^an beyaz nota kâgıdlarmı dikkatle 3Ü7dü. Bunları doldurabfİse, operan tlî’mış olacaktı!
Bu düşüncesine ghlünısiyerek omuz silkti- arkasındaki etajerden bir kl-tab çalctî.
E', derin bir sessizlik içinde idi. Açık pencereden ağustos böceklerinin vızıltısı odaya doluyor, ağaçlardan dinlendirici bir nefes ortalığa yayılıyordu. Bu evde bu saatte ler uyuyordu? Acaba Verda..? yır, onu düşünmiyeoek.
Bu gece çok tuhaf bir gece!
Mm. Ha-
Tur-
Muhtarlıkla-Maliyt şubesi arasında kaybolan evrak -------------o
Adresi bizde inalıfuz bir o-kuyucuınuzd^n aşağıdaki mektubu aldık:
Ben tabi uttan malul bîr va tandaşım. Kanunun bahşetti * ği yol vergicinden muafiyet hakkımı kullanabilmek için her sene Fatih kaymakamlığı na bir istida ile müracaat e-der ve bu istida mevkii muameleye konarak yol vergisi vermem.
Bu sene de yine Fatih kay makamiığma bir istida verdim bu istidamı oturduğum Fatih Murad paşa mahallesi muhtarlığına havale ettiler muhtarlıkta istidam 20 gün bekledikten sonra maliye şubesine gönderilmesi lâzımdı.
Oradan evrakımıu gelip gel mediğini sordum. Maliye şubesinden, git evrakını al ve kendin getir dediler. Murad paşa mahallesi muhtarına gittim, evrakımı elden istediler muamelemin daha çabuk yapılması için böyle yap inamız uygunmuş dedim. Muhtar evrakını maliye şubesine gönderdim, dedi. Tekrar maliye şubesine giderek 211 sayı ile geldiğini söyledim. Evin olup olmadığının beyanı için muhtara götürün bir derkenarla bu noktayı da bildirsin dediler.
Evrakımla beraber tekrar muhtara gittim. Muhtar bu hareketime çok kızmış olacak kl «yine ne istiyorsun!» diyerek sert sert lıitab etti. İstidama evim olup olmadığı beyan edilecekmiş «siz benim kirada oturduğumu biliyorsunuz, lütfen evrakıma bu noktayı da ilâve ederseniz i-şim tekemmül edecek» muhtar, ben yazar bekçi ile maliye şubesine gönderirim sen bunu götüremezsin diye rek berti başından savdı. Evrakı muhtarda bıruktım. On gün sonra maliye şubesine uğradım gelmedi dediler. Son olarak muhtara ftidip «evrakım maliye şubesine gönderilmemiş tarih numarasını verin de takib edeyim» dedim. Muhtar «ben tarih numara bikneuı bekçi He gön derdim» dedi.
Birim evrak o tari’ıtenbe-ri ortada yok ve dört aydan-beri git gel ile vakit geçirdik. Bu huşu* ta Fatih kayma kain lığ inin alâkalarını celbe-deriz.
Gedikpasa D. P. senit ocağının halka hizmeti
Semt Ocağı Başkanlığından:
Ocağımızın açmış olduğu ihzari mahiyetteki lisan kursları bugünden itibaren faaliyete geçmiştir. Halka kolayhk ve yardım olmak üzere mec. cani İngilizce, Fransızca, Almanca, İtalyanca, okuyup yazma bilmiyen-lere Türkçe, muhasebe ve bayanlara biçki ve dikiş kurslarını açmıştır. B»ı kurslara yazılmak lstlyenler her gün saat 19 dan itibaren İkişer fotoğrafla Ocağımızın Kumkapı iskele caddesindeki 19 No. lı lokaline müracaatları.
Avukat stajiyerlerinin dünkii toplantısı
Bir üye, staj müddetlerinde avukatların paltosunu tutmak, kahvesini söylemekten başka bir şey öğretilmediğini ileri sürdü
K. İsmail Glirkania bir konuşma ———o— Yeni Başkan “Cemiyetin,, içinde ve dışında “reform,, lâzımdır diyor
Sütunlar arasında cevelân
Avukat stajiyerleri dün Marmara lokalinde bir toplantı yapmışlardır. Toplantıya saat 18 te başlanmış ve muhtelit avukat stajiyerleri tarafından kendilerini alâkadar eden bugünkü mevzuat etrafında şikâyetlerde bulunulmuştur.
Evvelâ söz alan Hikmet Bil; staj müddetinin 2 sene olması ve tatillerle birlikte bu müddetin üç sene gibi büyük bir zamana inhisar etme, sinin yeni yetişmiş gençler üzerindo yıprattırın ve zaman kaybettirici tesirler husule getirdiğini belirterek ezcümle şunları söylemiştir;
— Bugün konulan müddet ve usuller dünyanın birçok memleketlerinde mevcud değildir. Fransadaki usuller hiç değilse mevzuatımıza örnek ola. bilirdi. Staj yapmak üzere vazife gören avukat namzedleri halihazırda
bu müddeti avukata kahve söylemek, paltosunu tutmak gibi işlerle geçirmekte ve hüsnüniyetleri istismar o*» lunmaktadır. Mektebden bilgi ile çıkan gençler bu müddet içerisinde ög-1 rense öğrense müşteri celbetmek usul lerl gibi ilmi ve mesleki olmaktan ziyade ticari kaideleri öğreniyorlar.» |
Diğer biri de bu staj müddeti» nin kaldırılmasını ve avukat stajiyef lorinin ilk tahkikat safhasına alınmaları veya sulh mahkemelerinde vazife görmeleri lüzumu üzerinde müta-iealarda bulunmuşlardır.
Neticede bütün temenniler müabet olarak bir heyet seçilmesine karar verilmiş ve bu seçimler yapılmıştır. Seçilen heyet İLk iş olarak Adalot Bakanlığlle temaslar yapıhak Üzere Ankaraya gidecektir.
ADLİ YEDE
mÇteflfrIk
Para aşka galib mi?
Genç bir kız nişanlanacağı erkeğin mücevherlerini çaldı
Kurtuluşta Yeni Şehir mahallesinde oturan 14 yaşında Silvan ita lender adında genç ve güzel bir İçiz evvelki eün sevgilisi Argirinln evin den 500 lira değerinde bir mücevher alıp kaçarken yakalanıpıştır. Suçlu kız dün Sultanahmet sıûh ce za mahkemesine sevk edilmiş ve ya pılan duruşmada hâdiseyi itiraf e-derelc:
«— Dün akşam Argiriyle beraber evlerine gitmiştik. Bir müddet o-turduktan sonra çıkıp giderken konsolun ğözünde bulduğum üç a-det altın kolye ile iki pırlanta yüzüğü aldım. Maksadım bunları alıp gelinliğime saklamaktı. Nasıl olsa Argl İle evlendiğimiz zaman annesi bunarı bana hediye edecekti» demiş tir
Şahit oiarak dinlenen Argiri de:
>— Silva İle bir seneden beri tanışırım. Dün akşam evime almıştım. Bir aralık üst kata çıktım, a-şağı inince Silvanm gitmiş olduğu nu ve konsolün gözünden annâmip mücevherlerinin çalındığım gördüm. Hâdiseyi polise bildirdim ve yapılan aramada mücevherat »livanın evinde bulundu» demiştir.
Neticede sanık Bilvanın tevkifine ve şahitlerin celbi için duruşmanın talikine karar verilmiştir.
Muallimler Birliğinin çaylı toplantısı
Muallimler Birliğinin tertip ettiği senelik çaylı toplantısı 10/1/1M6 Cumartesi günü Liman Lonkantasında yapılacaktır. Bütün öğret^F mensuplarım ve onları sevenleri ât araya toplayacak ola> bu toplantının hoş ve eğlenoeli geçmesi için birlik zengin bir prograp hazırlamıştır. Toplantı saat 34 e kadar
Rumen Konsolosluk erkânının istifaları
Elçilik müsteşarı istifalar şahsi sebeblerle yapılmıştır diyor
Kral Mişelin tahtan indirilmesinden sonra İktidarı ele alan Cumhuriyetçi hükümeti, memleketimizde bulunan Rumen diplomatik delegas yonu tanmıadığı, bu arada bazıların m İstifa etlikleri evvelce bildi rllmlşti.
Memleketimizde yaşayan Rumen ^abaalı memurlar da geçenlerde krala sadakat telgrafı çekerek yeni Cumhuriyetçi hükümeti tımmayft-caklannı bildirmişlerdi
Bu arada, yeni hükümet tarafın dan diplomatik delegasyon R .man yaya çağırılmış, bu davete sadece Ankara Başkonsolosu Mire "a Tritonun icabet etmiştir.
Mircea Trifon, eşi İle birlikte şeh rimlze gelmiş, Transilvanya vapuru Ue dün akşam Kostenceye tnuievec ilhen şehrimizden ayrılmıştır.
Diğer taraftan son siyasi hâdiselerin takkikatmı memur edilen Ankara elçilik müsteşarı M Mag-heru, kendisile görüşen gazetecilere dunlan söylemiştir.
« —istifalar tamamen safini se-beblerden İleri gelmekte. İliç bir si yası mahiyet arzetmemektedir.
Kral tahtan feragat ederken, ken dişine sadakat yemini etmiş olanca n istifaya dâvet etmemiştir. Bu me murlann aylık alamamaları, bası sebeblsrdan ileri gelmekte ve esasen aylıklar muntazaman verileme inekte idL
Bu meselenin yakında halledileceğini umuyorum Ve söylendiği gibi İstanbul konslosluğunı tayin edilmiş değilim»
I devam edeceğinden çaj'dan sonra is toyenler İçin ayni salonda ucuz bir yemek tarlfeside temin edilmiştir.
-4
Tef 4kı: 34
Aşk ve his romanı
Muazzez Tahsin 0ERKA
han okuyamıyor, çalışamıyor.
— Git yat Turhan! Artık İhtiyarladığını, bir işe yaramadığını anlamıyor musun? ne durup bek»
Uyorsun? Neyi bekliyorsun? Git, yat uyu... Unut!
★
Verdanın iy( konseri, bütün tah-ip inlerin Üstünde bir muvaffakiyet (ftdu.
Konserden birkaç gün evvel gagç-telerde, büyük sanatkâr Turhan YıL maz’ın, Verda Berk hakkındaki yazı aı halkın a lâk asım bu yeni piyanistin üstüne çekmeğe kâfi gelmişti. Bu yazısında Turhan Yılmaz, mü balâğaya kaçmadan, tam hakiki bir sanat adamı slhniyetlle Verdanın çocukluğundan başlıyan müzik kabiliyetlerinden kısaca bahsettikten son ra onun çalışındaki hususiyetleri anlatmış ve nihayet onu yarının büyük bir müzik üstadı olarak tevsi* et» m işti.
Şu yazıyı okuyanlar, gönç lunn kotvurini dinledikten sonra, Turhan Yılmazın taıebasl hakkında çok mütevazı davrandığım itiraf ötmek zorunda kaldılar. Vçjds Borkt daha İlk saniyede hallu kondine bağlamış, kendi arkasından heyecanla sürÜli-İemeğe muvaffak ölmüştü.
Onun uzun penbe elbisesi İçinde sahneye girişini görenler, daha hiç bir şey bilmeden, sadece gene ve gÜ* zel bir kızı alkışlamak zevki için al Çırpınışlardı; bir i’ dakika sonra ae’l artist, bütün vakar ve cazibemle dinleyenleri kendine çekmeğe muvaffak olmup, bütün gözler, piyanonun taşlan üstünde koşuşan parmak lara dikilmişti. Bu parmaklar kâh Çevik, kâh durgun, hazan uğultulu, hazan notaları tek tek belirterek öyle harikulâde sesler çıkanyortardı ki onların ancak sihirli olduklarına hükmedilebilirdi.
Verda, alkış tufanlan içinde, İki
saatten fazla bir zaman, dinleyicilerin ruhlarına k&nad, kalblerine he yocan, gözlerine yaş vermesini bildi Ve konserini «Yaşa! Varol!» seslleri arasında bitirdi
Fakat bu sesler ve alkışlar, Turhan Yılmaz sahneye çıkıp:
— Bize Verdanın kompoze ettiği bir valsi çalacağım, bakalım bunu beğenecek misin is T
Dediği zaman son haddi buldu. Bu nu kimse, hatâ Verdat da beklemiyordu. Bu hakikaten bir sürprizdi. Büyük sanatkâr Turhan Yılmazın parmaklan altında, Verda, kandi e-âerinin sandığı kadar alelâde bir par ça olmadığını hayret ve sevlno içinde hissetti. Ellerini uğuşturuyor, ken dİ kendine:
— Alı hocam, bunu çalmağa nasıl tenezzül ediyorsunuz! Ya beğenmezlerse! diyordu.
Dhılzylcilerln kuvvetli alkışlan o-nu bu şühheden kurtardı.
I
«Türk Tıb Cemiyeti*» Başkanlığına seçilen tanınmış Operatörleri-xnizden Dr. Kâzım İsmail Gürkâıı, Tıb âlemine faydalı olmayı ideal e-dinmiş olan cemiyetin çalışmaları hakkmda kendisile görüşen bir ar kadaşımıza şunları söylemiştir.
«— 91 yıl evvel Kıran muharebe sİ esnasında ecnebi hekimlerin de iştiraklle kurulan cemiyet, Rus, Bal kan ve Birinci büyük harb sıralarında bile toplantılarına devam etmiştir.
Şayanı dikkat olan şurasıdır kl cemiyet 91 seneden beri her Salı ak şamı toplanmış ve her toplantısında zabıt tutulmuş, bunlar muntazaman neşredilmiştir.
Cemiyetin ilk mecmuası «Şark Tıb Gazetesi** ismini taşımakta ve Fransızca olarak İntişar etmekte i-di.
1935 yılında gazetenin ismi «Türk Tıb Cemiyeti Mecmuasına»» çevrilmiş ve bundan böyle gazete Türkçe olarak neşredilmeğe başlanmıştır.
Şimdiki halde neşredilen bu mec muanm sonuna Fransızca ve İngilizce suretler ilâve edilmektedir.
Hekimlerimizin tıavaylarmı ihtiva eden bu mecmua, her memleke te gönderilmekte ve ecnebi Tıb mecmualarınca bu yapılan iktibas olunmaktadır.
Bu suretle cemiyet ve gazetemiz, he kimlerimizi dünyaya tanıtmaktadır. ı •
Türk Tıb Cemiyetinin şimdilik 350 üyesi vardır. Dünya Tıb âlemin de daha faal bir rol oynaması için İçinde ve dışında reformlar yapmak niyetindeyim. Bu hususta şim dilik teşebbüslerimin akim kalacağı düşüncesile bir şey söyleyemiye-ceglm. Yalnız şunu söyleyebilirim ki, evvelâ cemiyete bir bina temini ne ve mecmuamızın daha mükemmel bir şekilde intişarına çalışacağım.»
ile gazete sahibi Rıza
Ikhıci duruşmaları dün 6 ceza mahkemesinde ya-
Kel Kâhya gazetesi de mahkûm oldu
Devlet ve memurlarının aleyhinde bir zan ve zehab hâsıl edecek şekilde neşriyat yaptıkları iddiasile mahkemeye verilen Kelkâhya gazetesi yazı işleri müdürü Dâniş Remzi Kurak Köşkünün ncı asliye pılmıştır.
■
Duruşma sonunda suç sabit görülerek her ikisi de üçer ay hapis ve 50 şer lira para cezasına mahkûm edilmişlerdir.
------------o----------- Denizli horoz gecesi
Denizlili gençler bu gece saat 21 den sabaha kadar Konakta Denizli tloroz gecesi tertib etmişlerdir.
Mefharet Yıldırım, Salâhaddin Pınar, Ahmed Baki Callıoğlu, seçkin bir saz heyeti, Şantöz Rossano Sas-so ve D’ambirassio orkestrasının iş-tirftkile zenginleştirilmiştir. Denizliden gelen millî ekip geceye ayrıca iştirâk edecektir.
Verda Berk! Verdayı istlyo-Seslerl salonda çınladı.
zaman gene kız, Turhanın sl-elinin onu çektiğini, tekrar sah sürüklediğini gördü. Halka gü-
ruz!
O nirli neye
lümsenıeğe çalıştığı halde muvaffak olamıyor, dudakları âitriyor, gözlerinden yaşlar boşanıyordu.
Sahpe arkasına döndüğü vakit, bulutlu bakışları ilkin etrafını, etrafındakiler! göremedi. Saçlarının tellerinden, parmaklarının ucuna kadar titriyordu. Sonra, birdenbire, ortalık aydınlanıverdi. Yanında Turbanı, Metini ve Kadriye Hanımı gördü. O zaman şaşkın şaşkın onlara gtllüın-aenyeğe ^alışth, beoenemed^ tiışkın bir göz yaşı buhraıılle Turbanın göğ süne kapandı.
__ Hocam! Hocam!
Kuvvetli iki koi onu düşmekten korudu.
____ Seni tebrik ederim Verda. beklediğimden ve umduğumdan daha büyük bir başarı gösterdin, sana, seninle iftihar etiğimi,
senin karşında saygı ile eğildiğimi söyliyebilirlm.
Gene kız titriyordu. Ağzından yah nız bir hıçjcırık halinde:
— Hocam!
Kelimesi dökülüyor, başka birşey aöyliyemiyordu. Kadriye Hanım ona yaklaşmak istediği halde Turhan mâ ni oldu:
Artık hattâ
(Devama var)
T?
anlatayım: memleket dâva* j Maaen Tetkik diduğu gibi, her
trtanu'», daha
Maden Tot-oiduğu gllu ve partalca revaç bu! a*
uınhuriyet soruyor,
cOn yıllık sağlık plânı nawü faibik adiiaoak?» va dâva e* diyor: ^623 tnıly&v lira tıaruunaoaâ o-lan bu büyük memleket dâvasının çok ehemmiyetli safhaları var.»
Fıkraoı — Mademki (823) mil ya. ı liranın harcanacağı müjdesini veriyorsun, on yıllık sağlık plânının nasıl tatbik odılocağoıi, dilim dandüğü kadar, ben sana kısaca
Evvelâ yine ( büyük sı» olan sulama â>â«e ve Arama» dâvasına*
kes büyük biı hüsnüniyetle jşe şartla* oak; demeçler, nutuklar, istatistiklere dayanan tebşirat birbirini kovalıya-cak, fakat zaman geçtikçe yine ( Büyük memleket dâvası
önemli «Memleket .dâvası kik ve Arama» işlerinde govşomeler, lüks otomobil mal olan bin/ffcr modası
cak, bunu Mecliste bazı milletvekiPe-rinin açık veya kapaJı lenkJdlerı ta-kıb edecek, bu tenkıdierı gazetelerin: «Millet parasına acınmıyor mu'’-» fpr-yadları kovahyacak ve gunun birinde «623» milyon liranın son santimine kadar sarfedildtgı, fakat bu rSüyük nıemlekel dâvası nm daha fazla tahsisata ihtiyaç gösterdiği söylentileri ortaya atılacak ve m bayat har ise ( hü-yük çama banlamak » hevesmıizm boşluğu bir kern daha sabit >tirak.
Bu mes'eleoc Uk tecelli noktası Sıhhat ve Sosyal Yardım bakanl ı koltuğunda i zatimdeki i’nur faahyetı ve hamlesi dostaıo da düşmanın da ınalümu olan, Doktor Uz un
oturmasıdır. 8u zat mevkiini mümtaza etliği müddetçe (S23) milyun gider amma b-r çok şeyler ie yapılır. Yerine bir başkası genliği taktlir-de (623) milyonun şâne gtfteoeğı muhakkaktır. Fakat bir şeylerin yapılıp yapılamıyacağı keyfiyeti çok su götürecek bir mes'ele halini alır.
İşte ^Cumhuriyet» kardeş, benim bu rşten anladığım do kadardır.
★
Dünkü «Vatan» gazetesi, Vatar başyar.a-mı «Kapalı öır siyaset» gütmekle itham eden Kenan Önere oeuab vererek: ( Gazetemizin Aapalı siyasetlerle alâkası alamaz* diyor.
Fıkracı — «Vatan* m nakkı v^r vo bu mes elede bemm nuçumencik hk-rimoe sayın Öner Aakmzchr. I(ra «Vatan» bilmem kaçıncı ISO derec&Pk dönüşünden sonra takibine başlattı*: tut! pohtikasmı. umumi efkârdan
taraftan Demokrat P ve anlaşma» taraldarı ıhan erkânı ile tatlı tatlı vakit geçirirken bir taraftan da iktidar partisi beşkaııtiğma hor gün medhiyeler ve kasideler teren nüm edecek. İlâhi sayın Öner. Bu kör körüne, parmağım gözüne gidişin kapalı ne tarafı var
★
«Tasvir» refikiohz soruyor : cGand duvarlarına sinema Hiçi asder mr?» Fıkraoı — Seçim gutHorıtıde, «C. H. P.» nin namzed listeleri asılıyor a!.«. Hiç olmazsa sinema Hâni arının sandık kaşkarikoları, oy pusulaları meleri gibi vebahi tarafları
★
Gazeteler diyorlar ki:
durumu Haşan Bakamn dediği gctoı değil 1»
Fıkracı — Memleketteki hangi durum Haşan Sakanın dediği gtbi ki işçilerin durumu başka türlü olsun? Hani bir fıkra vardır: Deveye niçin sırtın iğrl demişler de hazret: Nerom doğru ki?... cevabını vermiş...
apaçiK bir politika kaç, tazıya Bana 4yle geliyor kî, biraz çokırvnese bir tinin auzlaşma
ıl eâiştlr-yok.
ı İ şçıler»n
Kasım
Vakitle
1363 '
Rumi
K. «wel
28
FIKRACI
Hukuk Derneğinin fevkalâde toplantısı pazartesi yapıGnnr MUM Türk Talebe Birliği Hukıüı Derneğinin fevkai&de toplantısı 12/1/948 pazarteai günü saat 13.20 da Eminönü Halkevi salonunda yapılacaktır. Gündeme ilâveten Deme, gin Bursa seyahatini yapan üyeleri izahatta bulunacaklardır.
OCAK 1948
28
Cumartesi
64 — AY 1 — GUN 10
Güne§
Otle ikindi
Akşan Yatöı İmsftk
Vtjtötl
8.
7
12
14
17
18 b
D.
24
21
46
37
49
Ezani
D.
26
23
47
£.
2
7
9
12
1
12
10 OCAK 1948
YENİ SA.BAR
Truman in
idareci gözile
mahkemeleri
İlga tasarısı Meclis gündemine alındı
Millî Korunma
siyasetim lenkid
*. -----o-------
10 yıllık Truman planı ( ile 5 yıllık Stalin plânı- ( nın mukayesesi (
Vaşington, 9 (AP.) — Cum( ( huriyetei partisinin Cumhuıbaş- ( kanı adayı olan ve Senato Ri- ( yasat komisyonu başkanı bu- J lunan Robert Taft,. Truman’ın 1 • programındaki bazı noktaları j teııkid etmiş ve bu arada ver- ı gilerde yapılacağı ıslahatla «hal i ka boşuna vaidde bulunulduğu- ı nu> söylemiştir. t
Truman vatandaş üzerindeki j vergilerin 40 dolar azaltılaca- ( ğını, bundan hasıl olacak 1 3.200.000.000 dolar açığın ise ( korporasyonlann kârından alı- j nan vergiye yapılacak zamla ( kapatılacağını bildirmişti.
Taft radyoda verdiği bu de- a meçinde Trumanın dış politika- \ sına gayet kısaca temas etmiş, ) ordu hizmet kanununun meni- ( lekete büyük masraf kapısı a- J çacağına, buna mukabil hava ( kuvvetlerine kâfi derecede tah- X sisat konulmamış olduğunu ile- 1 ri sürerek demiştir ki: r
( Şimdiki halde bizi meşgul e- ( den tek şev eğer Rusya ile harb > etmekse, bu harbi muhakkak ki S talimli kıtalardan ziyade hava ( kuvvetlerimiz yapacak, gerek > Rusyaya karşı kendimizi müda- ( faada, gerek Rusyaya taarruz- > müessir rolü hava kuv- (
ve ( On programı
Ç da en
İvetleri oynıyacaktır»
Taft, Trumanın programını çok müstebid bulmuş senelik bir Truman tatbik edecek olursak bu mem- ?
lekette de Stalinin beş yıllık C programının tatbik edildiği Rus > yadaki kadar hürriyet kalır» J demiştir. >
Mişelin nişanlısı
----o—
Dün uçakla İsviçreye gı tti
Kopenhag: 9 (A.A.ı — Prenses Anne de Bourbon; nişanlısı eski Ru manya kralı Mişelle buluşmak üzere bugün Dantmarkadan Uçakla İş •viçreye hareket etmiştir. Kral Lo-zana varışından beri nişanlısile ilk defa olarak görüşecektir. Prensese annesi ve Danimarka Prensesi* * Mar garet refakat etmektedir.
Kopenhag: fV (A.A.ı — Prenses Anne Bourbon Parma ile annesi Prenses Margaret bu sabah Nord —Express trenine bindikleri vakit yüzlerce fotoğrafçı kendilerinin re simlerini çekmişlerdir,
France Prees ajansı muhabirine vermiş olduğu demeçte, prenses An ne Bourbon Parme eski Rumanya kralı Mişel ile nerede buluşacağını bilmediğini, bu hususta yolda talimat alacağım söylemiştir.
Prenses nereye gittiklerini söyle inekten lstinkâf etnüştir.
MİSELE AİT ARAZİ HALKA DAĞITILACAK
Bükreş: 9 (A.A.ı — Bükreş Rad yosunun dün akşam bildirdiğine gö re, Rumanya kralı Mişele ve ailesi ne ait olan geniş arazileri halka da ğıtmaktadır. Fakat bu arazilerin son derece geniş olması dolayislle bu topraklan idare etmekle görevlendirilmiş olan hükümet komisyo n« henüz çalışmalarını bitirmemiş
Yeni Rumen Cumhur reisi u>ndra: 9 (B.b.c _ Yeni Rum4n ya cumhuriyeti idaresi iyin bir ar ma tesbit edilmiştir. Armada buğ ciay başaklarile çevrilmiş bir’ güneş, bir traktör ve fabrika bacalar! vardır. Arma, grupu göstermektedir. Armanın ortasında Rumanya Halk Cumhuriyeti ibaresi yazılıdır ! Yeni Rumen bayrağı, eskisi gibi,| navi, sarı ve kırmızı renkte kalacak tır. Renkler, ufki çizgiler halinde tersim edilecektir.
YENİ CUMHURREİSİ
Bükre 9 (A.A.ı — Profesördük tor Parlıon Halk Cumhuriyeti Bos kanlığına seçilmiştir
Önümüzdeki yaz aylarında, Amerikan Dışişleri
Vaşington, 9 (AP.) — George
Marshall’ın dün Senato Dışişleri komisyonunda muhtelif meselelere dair verdiği izahat arasında, Almanyada-ki Amerikan işgal kuvvetlerinin ö-nümüzdeki yaza idareyi Dışişleri Ba kanlığına devredeceklerini bildirmiştir.
BATI ALMANYADA YARI RESMÎ bir hükümet kurulacak
Frankfurt: 9 (AA.) — Batı Al-manyada, başında bir Başbakan bulunan bir yan resmî hükümet ku rulacaktır.
Alman yüksek memurları dün ye ni Ingiliz Amerikan plânının beş noktasını kabul etmişlerdir.
Yeni hükümet 40 milyon kişinin idaresinden sorumlu olacaktır.
Almanların ilk itirazları mutasavver kabine Başkanına pek çok yeti ki verilmiş olmasıdır.
Vaşington, 9 (AP.) — Dışişleri
Bakanı Marshall dün Senato Dışiş-
Attlee’nin nutku
Moskovayı kızdırdı
Londra: 9 (AA.) — Bir kaç za-nıandanberi Rus Komünizminin, fesatçılığına karşı gittikçe artan bir şiddetle hücumlarda bulunan işçi Daily Herald gazetesi, bugün kü sayısında Rus propagandasının M Attlee’nin son nutkunu karşılık olarak ileri sürdüğü yalan dolu neş riyata cevap vermektedir. Oazete, M. Attlee’nin irticaın en fena kuv vetlerile birleşmekte olduğu yolunda Moskova radyosu tarafından ya pılan yaymm teessüfle karşılamak ta ve bundan sonra merakımızı tahrik etmekte devam eden bir ıv.e
Stalin öldü mü, ölmedi mi ?
Bern: 9 (AP) — Bugün Bern’de çıkan iki gazete, Stalinin ölmemişj olduğuna mutmain olmadıklarını yasmışlardır. (Der Bund»», Londra ile Nevyorktan yapılan tekzipler! şu baslığın altında yayınlamıştır: «Tekzipler, fakat Moskovadan değil.»
Diğer gazete «Tagwacht« da, Londra ve Nevyork tekziplerini «tekzip olmayan tekzipler» şeklinde vasıflandırmaktadır.
İsviçre başkentindeki bazı hiikû met ve diplomatik kaynaklarla irti batları olan her iki gazetenin editörleri .bu haberi veren kaynağı şa hızlandırmaktan imtina *etmişler.
I
f-----------------------------------------------------------------------------
|(Sünün enteresan haberleri )
____________________________ j Pasifikte fokların muhafazası
l * Vaşington: — Birleşik Ameri L ka ve Kanada, Kuzey Paslfiktı [ fokların muhafazası için yaptıkla rı geçici anlaşmanın süresini uzat mışlardır.
Açık denizde foklara karşı girb şilen amansız bir av neticesi bun* larıiı sayısı takriben 216 bine ka-lar düşmüştü, Alınan tedbirler sa yesinde şimdi bu sayının 3.600.00Q i bulduğu ve kıymetlerinin 100 mil yorr dolar olduğu tahmin edilnıel# tedir. (AA.)
oovyetlerin en büyük barajı Moskova: — Tiflis’in 120 kilometre uzağında Khcam nehri ü-zerinde Sovyetler Birliğinin eiı büyiilf barajı inşa edilmiştir.
(AA.)
Yugoslav muhacirleri
Sidney: — Bu sene be? biti Yugoslav’ın memleketine dönın»^ üzere Avustralyayı terkedeeeklert bildiri imeittedi (A.A()
Lenirif/rad limanı buzlarla kapalı ■’!
•A" Leningrad: — Leningrad II-manı buzlarla kapanmıştır. Batı Avrupa Umanlarına hareket ede-
w
Amerika-lıale gel-hazırlan-yardımın
leri komisyonunda verdiği izahat arasında, Marshall plânının dört sene sonra Avrupanın artık ya ihtiyacı olnuyacak bir meşini sağlamak gayesile dığıpı, o zamana kadar
devlet sermayesile yapılacağını, takat ondan sonra Avrupanın kalkınmasına hususi sermayelerle de vardım edilebileceğini söylemiştir.
9
Marshall bu izahatı, yardımın niçin hususî sermayelerle yapılmadığı baklandaki bir sual üzerine vermiştir. ' , . fc •
Senato âzasından tViley, vardım edilecek nıemeleketlerden üs istenilip isten ilıniyec eğin i sormhış, Marshall da cevabında (Bu mahiyette bazı taleblerde bulunmamanın daha faydalı olacağını» söylemiş ve demiştir ki:
«Maksadımız kendimize pay çıkar mak değil, dünyanın hakikaten pek vahim olan halini düzeltmektir.»
seleye son vermek icabettlğinl Delirterek şunları yazmaktadır:
M Attlee’nin radyo ile yayınlanan nutkuna karşL Moskova radyo su tarafından yapılmakta olan yo rumları dinlenceden evvel Rus hal kının M. Attlee’niıı hakikatte neler söylemiş olduğunu anlayabilmek imkânına malik olmasını temenni edelim. Moskova’daki temsilcimizi bu meselenin aydınlatılma r j
st işile görevlendirmiş bulunmakta yız. Pek yadında bu yolda cevap ya yanlayacağımızı ümit etmekteyiz.
Fakat 'etraflı malumata sahip» bu lunduklannda İsrar etmişlerdir.
KANSER MÜTEHASSISI MOSKOVADAN DÖNDÜ
Moskova: 9 (A.A.ı — İsveçli dok tor Elis Vergen gelecek Sah günü Moskovadan ayrılmak niyetindedir.
Doktor Elis Vergön lıastahanele-ri gezmeğe ve Sovyet Tıb muhitinin tanınmış şahsiyetlerile görülmeğe devam etmektedir.
American Iran Elçisi değişti
Londra, 9 3.B.C.) — Birleşik A merıkanm Tafrandaki elçisi Ailen, bu vazifeden almarak Arnerikada ûnıme işleri vazifesine tayin edilmiş-
cek olan Rus gemileri Estonya, Le tonya ve Litvanva limanlarından hareket edeceklerdir. (AA.)
Alrnanyadaki i^gal bölgelerine yapılan ihracat Hamburg: — Geçen ay Al* manyadaki Amerikan ve Ingiliz iş gal bölgelerine gönderilen İhraç maddelerinin kıymeti dokuz mJL yoıı üç yüz elli bin Ingiliz lirasına varmıştır. (A.a.)
Lağvedilen alaşetniliterlikler
Kopenhag: — Danimarka hü kûtnetl tasarrlit maksadıle askeri ataşelerinin sayısını indirmeğe kâ rar vermiştir. Bu suretle Moskova daki askeri ataşenin vazifesi 1 N| sandan itibaren nihayet bulacak ve yine Moskovadakı hava ataşesi da 1 Şubatta memleketine döne» çektir. (A.A.)
Eski Anncfm imparatoru Iktdçrede
Cenevre: — Frâtısanın İsviç re Biiyük Elçisi, iki gün evvel Lorhj rsclan gelmiş olan eski Aıınatn İm paratoru ile dun yaptığı bir görüş mede, eski imparator fle Fransa-nm HindîÇinVdekl yüksek komise rl M. Boliaert ırasında bîr görüşme yapılmasını temin İçin lcab
Çakmak'ın Sözleri
(Başmakaleden devam) ratik kanunlar bile lıâlâ bir türlü değiştirlleınedl. Bunlar yapılmadan ve tek parti zamanının hıitün mevzuatı, büsbütün sıkıştırılmış basın kanunu île, polis salâhiyet kanunu ile, dimdik ayakta dururken deıpçkratik gelişmelerden nasıl balıs’edilebilir?
Mareşal Fevzi Çakmak bugünün politika buhranından kurtulmak için çn doğru ve çıkar yolun seçimi yenilemek ve hakikî söz sahibi millete, tam hürriyet içiııde, reyini açıklamak imkânını vermektir buyurdular. Hakikaten intHıaba-tııı tecdidi şimdi artık kat’ı bir za-nıret olmuştur. Geçen yıl seçiminin ne kadqr dedikoduya imkân verdiği malûmdur ve bu itibarla eldeki seçim kanunu ve tatbik tar-zile dürüst bir seçim yapmak ve milletin düşüncesini aıılaıııak imkânsızdır. Zor, baskı, telıdid, hattâ dayak ve işkence hakikat nurunun ortaya çıkmasına engel olmuştur. Mareşale göre ilk yapılacak iş seçim kanununu değiştirmek ve oııdan soııra intihabat! yapmaktır. Böyle lıür ve serbest bir seçim sonunda tecelli edecek millet arzusuna uyularak yeni bir hükümet kurulur ve umulur ki, Türkün bağrından doğan hu yeni lıeyet, memleketin selâmeti için lâzım gelen tedbirleri salâhivetile alır. Şimdiki Meclisin Halk Partili çoğunluğu, hele şu yıllık ve yolluklara zam ameliyesinden sonra, hayli yıpranmıştır. Esasen ayni ekseriyet Atıf İnanın çürük vc bozuk dâvasını tutmakla da umumi efkârda çok kaybetmişti. Son zam, durumu daha ziyade bozmuştur. Hattâ Mareşale göre, bazı hususlarda, şimdiden halkın reyine referandum yolile müracaat edilebilir. Maamafih mevzuatımız halen böyle bir teşebbüse pek imkân vermemektedir. Binaenaleyh Meclisiu yenileme kararı vermesi, fakat seçîın kanununu demokratik istikamette değiştirdikten sonra, bu kararı vermesi, Fevzi Çakıııak’-ın görüşü için en hayırlı bir tesviye tarzıdır.
Şahsî ihtirastan ârî, mevki, servet ve ikbal arzusile müteharrik olmadan sırf vatan sevgisi ile a-çıkiaııau seçimleri yenilemek isteğine, acaba Halk Partisi meclis ri-yeleri uyarlar mı? Görünüşe bakılırsa böyle bir iimid ancak hayal dir. Çünkü daha dün tahsisatlarına yılda dört bin küsur lira ekleyenler, böyle bir talebe hareketle» rini ne dereceye kadar uydurahi-lirler? Halbuki bugün Tiiık ndl-
■
leti tarafsız, partiler dışında ve W
üstünde şerefli bir evlâdııııu samimî bir yol göstermesi karşısında-dır. O yolda yürümek cesareti izhar edilebilirse karanlık ve durgun bir devirden lıcmen nurlu bir sahaVa çıkıvermck imkânı hasıl olur. Her fırsatta vatan muhabbetinden dem vuranlardan, bir de-facık olsun, böyle bir fedakârlık beklemek hakkımızdır.
A. Cemaleddln Saraçoğlu
M, I I ■ ■
tir. Allen’in vazifeleri arasında (Ame rikanın Sesi) Radyo yayınında hizmet de vardır.
▼ ı
-
eden tedbirleri almıştır.
Eski İmparatorun çevresine mensup bir sözcünün dün akşam bildirdiğine göre, imparator, İsviç redeki misafirperverliğin kendisi ni bu memleketin toprakları üzerinde hethangl bir siyasî faaliyet te bulunmaktan menettiği fikrin dedtr. Bundah dolayı M. Bollaert-în ziyaretini bir dostluk ziyareti addetmek yerinde olur.
(A.A.) Halı Almauyada kömür sanayii Londra:— 2atı Almanya do-mlr sanayiini murakabe etmekle _ * > 9 •. V t
mükellef makamlarla müşterek bölge iktisadi komisyonu arasında yapılan bir anlaşma gereğince İn-gilterenin önümüzdeki senenin ilk üç ayı içinde Ahnanyadan 3000 ton hurda demir ithal edeceği bildiril inektedir. (A.A.)
f
İngiltercnin Amerikadan ikinci defa aldığı borç
Vaşington: — Hazine Bakan lığından bildirildiğine göre İngiltere hükümeti Amerikan istikrazından yeniden yüz milyon dolar çekmiştir. Ingiltere bu suretle çen ay istikraz «eritildikten^ sonra İkinci defa olarak para almup
• *
Ankara, 9 (Hususî) — Millî korunma kanunu hükümlerine görş kurulmuş bulunan toplu ve tek milli korunma mahkemelerinin kaldırılması hakkında hazırlanmış bulunan kanun tasarısı Millet Meclisinin ilgili komisyonundan geçerek Meclis gündemine alınmıştır. Bu tasarı ile
Palu-Genç demiryolu için sarfedilmiş olan para
Ankara, 9 (Hususî) — Palu - Gene demiryolunun açılışı münasebetile bir İstanbul gazetesi, 2.5 milyon liranın f sokağa atıldığını iddia etmişti. Bayın dirlik Bakanı Kasım GÜlek bu husus, ta yaptığı bir açıklamada, mevzubahis varyant için iki buçuk milyon değil sadece bir milyon sarfedilmiş olduğunu, bu varyantın oradaki arazinin arızalı olması dolayısile iki demir köprüye 2240 metre uzunlukta bir tünele ihtiyaç göstermiş olması yüzünden yapıldığını bu suretle za. inandan da istifade edilmiş olduğunu bildirmiştir.
Ankara Yüksek Tahsil genç’, iği arasındaki il t lâf
Ankara, 9 (Hususî)
Yüksek Tahsil gençliği kongresinde çıkan ihtilâf devam ediyor. Hukuk ve Siyasal Bilgiler temsilcilerinin a-çıklamasma karşı taraf temsilcileri de cevab vermişler, Hukuk ve Siyasal Okulu temsilcileri bu cevabı da cevabiandırmışlardır. Hâdiseden her iki tarafın teessür duyduğu anlaşılmakla beraber her iki tarafın henüz anlaşmadığı anlaşılıyor.
Ankaraya 10 otolüs daha geliyor
Ankara. 9 (Hususî) — Bu ay i-çiııde şehrimize 10 otobüs daha gelecek ve bu suretle şehirdeki seyrüsefer sıkıntısı bir mikdar daha önlenmiş olacaktır.
Burada
Yahudi tarihine malûmat
aid
Doğuda
Ameri-
Kahire, 9 (A.A.) -- Orta araştırmalar yapmakta olan kan âlimlerinden mürekkeb bir gru-pun Sina yarımadasında yaptığı bir keşif neticesinde, Musa Yahudileri Mısırdan çıkardığı zaman bunların asla Kızıl denizden geçmedikleri anlaşılmıştır. Bu haberi veren BBC. niu Orta Doğudaki muhabirinin ilâve ettiğine göre. Yahudiler İncilde bildi rilen yolu takib etmiş olsalardı Kızıl denizin hâlen bulunduğundan daha kuzeye yayılmış olması gerekmekte idi. Halbuki Amerikalı âlimlerin şim di Süveyşin güneyinde küçük bir Mısır limanının bakiyesini bulmaları, İsa’dan önce elli yıllarında Kızıl denizin kıyılarının daha güneyde bu-lunduğuuu isbat etmiştir.
bulucıuj'or. Kabul edilen istikraz « 375 ırülyon dolardı. Bu itibarla İn / gilterenin emrindeki para 175 mil » yçndan ibaret kalmıştır. I
İyi haber alan mahfillerde, geri i kaian paranın Londra hükümeti 1 tarafından gelecek ayın sonunda 1 çekileceği kanaati hüküm sürmek Z tedir. ?
(A.A.)
Habeşistan faaliyette
* Vaşington: — Yiyecek ve ta teşekkülü dün Habeşlstanın
nm
da teşekküle katıldığını bildirmiştir. Bu-suretle teşekküle mensup üyelerin sayısı çili be^l bulmuştu!. (A.A.)
Ingittereniıı salın aldığı pirinçler
* Bangkok: — Reuter Ajansının öğrendiğine göre gecen Aralık ayında İngiltere Siyamdan aldığı pirinçler mukabilinde 1 milyon 136 bm 601 sterllng ödemiştir. Bu rakam bir rekor teşkil etmektedir.
(A.A.)
J rneztielâ Cundııırtuıskunı
• seçildi
racas: (Venezullu): — Yük seçim konseyi Ronrtılo Gulle-âenesj için Venezuela ‘ seçmiştir, cketi» paftl-
★
Sek
|ZQ3’tr 1948 Cumhur Qttşk8fulığın a
Solcu iDeınokrat Har
.* • I»
si taıafındâlı adaylığı konulan I Oallegus 871,752 oy alınıştır. Söçi- ı me 1.018,364 kişi iştirak etmişti. t
(AA.) 1
ödenekleri millî korunma fonundah ödenen İstanbul, İzmir, Zonguldak ve Ankaradaki toplu ve tek yargıçlı millî korunma mahkemelerde, Yargıtay da kurulan özel daire kaldırılmakta ve kadroları Adalet Bakanlığının esas kadrosuna alınmaktadır.
Toprak ve Orman kanununda tadilât
Ankara, 9 (Hususi) — Tarım Bakanlığı toprak ve orman kanunlarının bazı maddelerinin değiştirilmesi için yeni bir kanun tasarısı hazırlamış tır. Her iki kanunun ana prensipleri mahfuz tutulmaktadır. Tasan bugünlerde Başbakanlığa sunulacaktır. Ankara Ün ivers'ıte eaç-liği arasında ihtilâf
Ankara, 9 (Hususi) — Talebe Birliği kongresinde çıkan ihtilâf üzerine Ankara Hukuk Fakültesi vc Siyasal okulunun birlik toplantısından ayrıldıkları malûmdur. Tıb, Fen Fakültelerde Dil, Tarih, Coğrafya Fakülteleri neşrettikleri bir beyannameyle, aradaki ihtilâfın birliğin adının Üniversite Talebe Birliği şeklinde değiş* tirilmek İstenmesi üzerine çıkmış olduğunu belirtmektedirler.
Bağcılara kredi açılıyor
Ankara, 9 (Hususi) — Gümrük ve Tekel Bakanlığı bağcılara bir yardım olmak üzere -kredi açmağa karar ver miş ve bu iş için de Meclisten 250 bin liralık bir tahsisat yetkisi almıştır. Bakanlık şimdi bağcılara açılacak kredi için bir program hazırlamakla meşguldür. Programın tasvibini müteakib bağcılara kredi açılma sına başlanacaktır.
Çekoslovakyalılar tütün alacak
Ankara, 9 (Hususî ı — Haber aldığımıza göre Çekoslovakyalılar bu yıl da memleketimizden bir mikdar tütün almağa karar vermişler ve bunun için temaslarda bulunmak üzere bir Çekoslovak heyeti Istanbula gelmiştir. Heyet Istanbuldan sonra tz-mire giderek piyasanın açılışında bulunacaktır. Çekoslovaklar bu yıl 3 milyon kilo tütün alacaklardır.
Tacirlerimizin Ainıanyadan ala cağı
Ankara, 9 (Hususi) — Alman yada bulunan alacaklarımızın tasfiyesi için hazırlanan tasarı Meclise sunul muş bulunmaktadır. Ancak Alman-yada alacakları olan tacirler bu arada Ticaret Bakanlığına baş vurmuş, lar ve malî durumlarını ileri sürerek Almanyadan alacağımız olan 18 mil von liranın borcumuz olan 27 mil-•r yon lira ile bir an evvel mahsubunun yapılmasını istemişlerdir.
Ticaret Bakanlığı tüccarların bu taleblerini de Başbakanlığa arzetmiş tir. Hükümetin bu hususta hazırla-nan tasarıyı Meclisten bir an evvel çıkarmağa çalışacağı tahmin edilmektedir.
Ankarada
Ankara, 9 (Hususi) — lediyesince yaptırılacak evlerin inşasına yakında başlanacak tır. İlk partt olarak 500 ev yapılacaktır. Evler için şimdiden 6000 istekli vardır.
Bir otomobil lâstiği kaçakçısı malıkûm oldu
Ankara, 9 ı Hususî) — Mı* sırdan transit olarak Türk’veye geti. t ilen 200 otomobil lâstiğini Anka ra gümrüğünde eskilerde değiştirerek yeni lâstikleri memleket içerisinde satmaktan sanık Fehmi Eren ro arkadaşlarıma duruşmalarına bugün Toplu Milli Korunmada devam edilmiş ve dava karara bağlanmıştır.
Karara göre Fehmi Erenin kaçakçılık ve rüşvet vermek suçu sabit görülerek iki sene sekiz ay hapsine 108.648 hra ağır para cezasına, sanıklardan Niyazı Saykalın iştirâkten
■
bir sene 6 ay 20 gün hapsine ve
• ♦ | *-« 108818 Hra para cezasına iştlrûkine, Aukara giluıı ugü nıem pırlarından Mehmed öztürkün 8 ay hapsine ve Gümrük Umum Müdür Muavini Sinan Onbulak’ta beraetlne ve diğer sanıkların da duruşma esnasında meydana çıkan suçlarından nıevku-fen muhakeVrielerinJn devamına ka-jrac verilmiştir-
ucuz ev înşaafi
Ankara be-olan ucuz
aktüallteler
iğfali ■■ ■ I
G
gözlerimize inanamadık.
tır medeni devlet, makablin yapan mali kanun yapmaz
9
müsaade edilirse yapamaz. Çüı
hususi hükümlere mugayirdiı y
I
Makabline teşmil yapan malî kanunlar özlerimize inanamadık. Bel^* diye gelir vergisi kanunu t>»ı sarısında 1948 senesi plâtul
resmi, t»lı* evvelki seneye nazaran yüz do yüz çoğalmış. Olabiliyor. Bir fevka-ledollk yok.
Belki çoktur, ekmek parasını güç te darik eden otomobil sahibinin mafi vaziyeti ilo, (sermayesinin amorti* man, faiz, vergi, ve işletme masrafta rina nazaran, yalhız plâka resmini' yüzde yüz ilâve) kabili telif değiltüı denileoillyor. Nihayet vazıı kanunun vaziyeti iyi tetkik etmiş olduğunu gö re, takdirine bağlı bir nıes'eiedir.
Fakat, okuduğumuz zaman, gözleri mize ifanamadıgımız bu yüzde yü zam değil, bu zammın maatteassü 1947 senesine de teşmilidir. Tekrar e delim,
Hiç teşmil Hattâ
kü Demokrasi mefhumlarına, teşki’5 tı esasiye kanunlarına muhaliftir. II mumi, Memlekette içtimai, mali, istikrarı
kar. İlmi prensipleri altüst eder. Filvaki, makabline teşmil yapan malî kanun bundan dört beş sene vel, eski Maliye Vekili Fuad Ağra zamanında yapılmıştı.
Mevkii ıncr'ıyette bulunan muam le vergisi kanununda vergisi olmıya glikoza, iki sene sonra yapılan ye. bir kanun ile muamele vergisi konrtı Ve verginin mebdei dört sene evveli» irca' edildi.
Fakat bu, eski Maliye Vekilin himmeti ile tek partili bir idare zam nında yapıldı.
Fakat şimdi, müteaddit partili, D mokrat bir memlekette, ilmin müt( fevvik o’duğu bir zamanda, maka line teşmil yapan malî bir kanun y pılamaz.
Maliye ilmine bihakkın vâkıf say Maliye Vekilimiz, bu tasarıyı Meclı göndermeğe katiyen muvafakat etme Sayın Oahiliyc Vekilimizin de bilgi tecrübesi bu hususa külliyen mânid Esasen böyle bir tasarının, bugünl şartlar arasında, Büyük Millet Mec sinoe de kabulüne imkân tasavvur dilemez. Meclisimizin, genç, elemanlarından ınaz.
Bu tasarının sıfırdır. Ve bu
olsa, tevüd eaecegi ilmi değmez.
Medeni devletler için evvelâ ilmi : ref gelir, milyonlar ikinci derecede.
İDARECİ
münevv bu ilmi hakikat ka-
teinin edeceği varın gelir milyonlara ba dedikodu
z
Türkiye
Dünya sandığından 5 nıilyı dolar almış
----o----
Vaşington, 9 (AP^) — 46 devle iştirak ettiği Dünya Sermaye San ğı 1947 senesinin bilhassa son dİ I ayında büyük faaliyet göstermiş, I arada 8 memlekete cem an 030 n' K yon 200 bin dolar tutarında vardı I da bulunmuştur. Bu yardımdan T-1 kiye 5 milyon dolar almıştır. | ----------------o---------- |
Yugoslav kabinesin de
yapılan değ şişlikler |
Belgrad,- 9 (AP.) — Mareşal | tonun ( siyasi bir hareket teşkil t nıediğini fakat yeni Yugoslavya el nomisi için lüzumlu bulunduğu! kaydettiği - Yugoslav kabinesinde t değişiklikler bugün Yugoslavya n ft li meclis yüksek şûrası tarafınd r onaylanmıştır. |
Endüstri Bakanlığı iki kısma rılınıştır. - idaresi F. Leskosaka ’l rilen bir ağır endüstri bakanlığı F eski merkezi pl&nlaştırma korniş;» nu başkam A. Hebrang'a tevdi e ı' len hafif endüstri bakanlığı -I;
Taam ve Ormancılık Bakanlığı ! ayrı birer bakanlık olmuştur. !
Eski Endüstri Bakanı Kidriç, nl kezl plânlaştırma komisyonu başkr Lığına tayin edilmiştir. Diğer Rakı If lar şunlardır:
Zaim Saraç, Posta Telgraf Bal I nı, Vilco Krastulovlç, Bahriye Bal : nı, L. Arso. Bayındırlık Baka Pavli Gregoriç, Devlet Bakanı.
Yahya Kemal
Büyük Elçi oldu
----O---- i
Ankara: 9 (Hususi» — Sair V
Kemal Pakistan Büyük Elçiliğ
J
a
ya
tftyin edilmiş, tâyin Yüksek ke iktiran etmiştir.
*
10 OCAK 1948
S^YFA:4\
fENÎ SABAH
MÎLLETİN BÜYÜK DERDLERÎ:3
Doğunun güzel bir kasabası: Hınıs
İller bankasından yapılacak 30 bin lira istikrazla elektrik işi halledilecek, kasabanın okul ihtiyacı-Kaymakamin enteresan fikirleri
Yunan çetelerinin zulmünden kaçan ırkdaşlanmız
—--o----
iarem ve memurin
sevinçle
hududları ufak köp;
Hinis; (Yeni Sabah) — Hini6 İlçesi eskidir. Eskiden mutasarrıflık merkezi olmuş, büyük ve een* gin bir kasabadır.
Erzurum kuzeyinde 95 kilometre iik bir mesafede bulunan ilçe; çim diye kadar muntazam bir yolla Er turuma bağlanmış bulunmadığın -dan mahsulünü kıymetlendi remi 4 yordu.
Geçen yıl; başlanan Hasankale^ HjiIs yolu arasında Araş nehri iterinde dört köprünün bu yıl ta m unlanması büyük bir
aşılanmaktadır.
Hinis ilçesi dahilinde içerisinde kalan bir iki
rünün bu ilkbaharda valilikçe yap tıiıiacağı mukarrer olduğundan ge leeek yıl bu İlçe Erzurumla münakale imkânı bulacaktır.
Halkın asıl arzusu, yeniden yapılmağa muhtaç olan ve beş senelik programda bulunan bu yolun gelecek sene yapılmasına başlandığını görmektir.
Hinisin genç kaymakamı Fero -mus Berkol; bir yey yapmak ve çalışma gayretile plânlar kurmak tadır. (
Gelecek sene ilçeyi elektriğe kavuşturmak kasaba içerisi yolları * na parke taşı döşemek ve bir mea baha yapılması plânının birinci kısmını teşkil etmektedir. 1 ELEKTRİK İŞELRİ 1
Elektrik için cidden çok müsakl bir durum vardır. Az bir masraf la bir elektrik santralı kurulabile ceğini mümkün görüyoruz.
Hinis belediye büdcesi bu sene 15.485 lira olarak tesbit edilmiş -tir. aid çmı
Kaymakam, belediyeye dükkânlardan b i r ka-satmak şartlle on bin lira
elde edilebileceğini ; 30—40 bin li ra da iller bankasından İstikraz edilebilirse; elektrik İşinin yüzde yüz tahakkuk edeceğini söylemektedir.
ilçenin gaz sarfiyatı senevi 12 bin lira hesab edilmektedir. Hidro elektrik santralı ile bu paranın yarısından fazlası tasarrufunu dü şünen kaymakam, son emirle yeni den lntlhab edilen Ahmed Biııgö-le başkanlığı devir edecektir.
ilçe için yapılacak bu işlere yeni başkan ve kaza halkının memnuniyetle tarafdar olduğu görülmektedir.
OKUL İHTİYACI
Muntazam bir İlkokul bulunma • yan ilçenin önümüzdeki sene okula kavuşacağı da anlaşılmaktadır. KAYMAKAMIN ENTERESAN FİKRİ
Konuşmalarımızda zabıtanın bir leştirilmesl hususunda kaymaka • mın enteresan bir fikrini öğren-dlm. Burayı yazmadan geçemiyo -rum: Düşüncemin esası şudur: Ortaokul mezunu olup tahsilini devam ettiremiyen şahısların as -kerllk hizmeti gelince; altı ay ö • zel bir okulda hem piyade eri bil gisl hem de. polis bilgisile yetiştirilerek askeri görevlerinde emniyet kadrosuna dağıtılması ve teçhizat verilerek er tayini ile askerlik ö -devi yerine çalıştmlmasidir.
Aynı zamanda bu kitlenin ihtiyata ayrılmalarının savaşta mem -ieket içi müdafaasına görevlendin lebilecekleri've bu suretle orduda bir kayıp olnuyacağıdır.
Oüzel Hinisin emniyet la imara doğru gittiğini sevinç ve itimadı içinde
S Harb diyarından kaçan ( \ ırkdaşlarımız, yurdumuza c ( gelince emniyet ve huzur / { duyduklarını söylüyorlar J
Kınık; (Yeni Sabah) — Yuna-nistandaki komünist çetelerin zulmünden kurtulmak üzere memle-4 ketimize iltica eden ırkdaşlarımn dan on yedi kişinin teşkil ettiğil üç aile grupu kazamıza yerleştiril miştir. . 1
Irkdaşiarımızdan bir tanesi ay-lardanben devam eden Yunan da hilî harbinin nasıl bir vaziyet aldığını kısaca şöyle anlatmıştır: |
«— Memleketimiz lskeçedir. Kd münist çeteciler, gündüz dağlarda, ormanlarda gizlenip, geceleyin köy lcre; kasabalara baskınlar yapa; rak, mallarımızı; hayvanlarınuzj. yağma; bu arada halkın canın^ kıyıyorlar ve namusuna tecavüz ediyorlar,. Allah cumhuriyet Tür-kiyesine zeval vermesin, bizleri bağrına basarak yaralı kalblerimi zin sızısını dindirdi.»
Yeni göçmenler Çan yerleştirilmişlerdir.
köyüne
Kemalpaşada Zeytin mahsulü çok bol.
ve huzur görmek ayrıldık Enver Sağıroğlu
Ayvalıkta bu setteki zeytinyağı rekoltesi
Eol olan mahsul için, alıcı bekleniyor
Ayvalık; (Yeni Sabah) — Zey -tinyağı vaziyetini tedkik etmek 1-Çln Ayvabğa giden İzmir incir ve Üzüm*Tarım Satış Kooperatilleri ' umum müdürü Salâhaddin Çilli -ruk; şehrimize dönmüştür.
Umum müdürün yağ hakkında edindiği intibaları bir raporla tlca ret bakanlığına -bildireceği umul maktadır. J
Ayvalığın istisnaslle körfezde ya$ fiyatlarının Dormal olduğu söylen mektedir. Ayvalıkta tüccar ve fat| rikatör elinde mühim mikdarda ceytinyağı mevcuddur. Bunlar a -lıcı beklemektedir. Alıcı olmadığı, İçin fiyatlar düşmüştür. Yağ mev cudu olanlar müdahale mubayaası İstemektedirler.
Zeyinyağı kampanyası en faal ievresine .girmiş olmasına rağmen âenüz büyük işler kaydedilme-mektedir. Dış memleket piyasalarına arzedilen çok miktarda yağ,' buralardaki fiyat seviyesini bizim dahilî fiyat seviyesine çok yak laştırm ıştır. il
İddia edildiğine göre, Yunaaı adalarından fondan istifade için
kaçak olarak ucuz fiyatla dış pazarlara külliyetli mikdarda yağ gönderilmektedir. Bu kaçak yağların satın fiyatı, Yunan hükümetinin asgari ihraç fiyatının dunun dadır.
Zira hükümet, tâyin ettiği as -gari fiyattan yüzde kırk ihraç his sesi almaktadır. Yunanlılar zeytin yağlannı daha ziyade İtalyan pazarlarına arzetmektedirler.
Yine söylendiğine göre, dış leketlerden yağlarımıza alıcı mışsa da verdikleri fiyatlar düşüktür.
Bu sebebden iş yapmak imk ı -nı hasıl olamamaktadır. Serbest satışa arzedilen evkaf yağları, he nüz ihraç edilmiş değildir. Bunun la beraber; bazı dış pazarlarla yapılan müzakereler müsaid bir safhada ilerlemektedir. Ve bir anlaşmaya varılması kuvvetle ümid ediliyor.
Zeytinyağı ihracının serbest bı Takılacağına dair piyasada dolaşan şayialar henüz tahakkuk etmemiş se de alâkalılar, bunun yakın oldu ğunu ümid ediyorlar.
Kemalpaşa; (Yeni Sabah) — Ocak ayına girdiğimiz halde zeytinlerin yarısı henüz toplanmış de ğildir.
Gökyaka mevkiinde zeytinlerin sikletine tahammül edemiyerek dalların kırılması ve biıinetice a-ğaçların mahvolması ihtimali kar şısında zeytinleri toplanmamış a-ğaçlara çatal konmaktadır.
Zeytinlerin toplanmamasını^ se bebi, mevcud yağhanelerin kifa -yetsizliği ve - tâsir edilen yağlan koyacak kaplarıp azlığı ve tedarikine de imkân bulunamaması-dır.
Bununla beraber, son yağmur -lar dolayısile çamur deryasına dö nen karabel yolundan da istifade edilemediğinden olgun bir halde bulunan zeytinler ağaçlardan yağ lar da kapsızlık yüzünden yağ ha nelerden kaldınlamamaktâdır.
Durumun nezaketini izaha zum yoKtur.
.— . o-----—
Emet İlçesinde Bakarı hayvanat ıslah ediliyor
İÜ'
I
mem
çık -çok
Aksarayda tarihî bir camii şerif harabiderı harab bir halde..
Bir manifatura tüccarı tarafından kısmî ettirilen Ulucamiin kurtarılman için Evkaf müdürlüğünün yardımları bekleniyor
tamir umum
Niğde - Akearayı (Yeni Sabah) — Şehrimizin tarzı inşa nok tai nazarından bir incisi addedilen ve tarih bilginlerimizi ve mimarlarımızı hayretlere sevkeden Selçuk! eserlerinden Ulucamıi şerifi bugün çok acınaeak bir haldedir.
Bu camie lâzım gelen ehemmi -yelli tamiratın yapılması hususunda, halkımızın 6vkaf7 umux^ müdürlüğüne vâki müracaatı bc^ aydır ccvablandırılmamıştır.
Bilhassa iki kubbesi son zaman larda itikâl yüzünden sulan sızdırmakta ve ibadet edenlerin huzurunu bozmakta idL
Aksar ayı
Bu acıklı hali gören mızın hamiyetli manifatura tüc -carlarından Mustafa Perek, Istan buldan celbettiğl usta ve malze -melerle mezkûr kubbeleri kurcunla kaplattırmış camiin yıkılması -nı önlottiıuııştir.
Bu hamiyetile memlekette ha -kikaten şayanı takdir bir hizmet görmüş olan doğeıli tüccara jnem İeket adına candan teşekkürü bir vazife biliriz.
Diğer taraftan iç kısmının ta -mir ve İslahı hususuna da evkaf iğleri umum müdürlüğünün bir an evvel el koymasını halk ve mem -İeket sabırsızlıkla bekliyor.
Emet: (Yeni Sabah) — İlçemi^ de hayvanatı bâkariyenin gelişmesi ne çalışılıyor. Büyük köylerimizden başlıyarak 1950 yılma kadar hei köye birer damızlık boğa tem|n el dilmesi kararlaştırılmıştır. Şimdi Örencik nahiyemizde 11 baş damıa lık boğa mevcuttur. İaşeleri köy büdcesüıden temin edilmektedir. İ« yi cins boğaların temini için Tanm Bakanlığına baş vurulmuştur.
ilçemizde bâkari hayvanlara veri len bu önemin köylümüzün kalkın masında büyük bir âmil olacağı ü-mit edilmektedir.
Un hırsızı mahkum oldu
Lüleburgaz: (Yeni Sabah) — Kasabamızın Durak mahallesinde İs lâm Naci ve ortaklan Un fabrikaı smdan bir çuval un ve bit çuval kq pek çaldığını ve zabıtamız tarafın dan yakalandığım evvelce haber verdiğim. Neci Akkaya’nm sulh ce-r zada yapılan duruşması neticesin^ de suçu sabit görülmüş ve lö ay 10 gün hapsine Xarar verilmiş ve tut tuklar evine gönderilmiştir.
Ltileburgaıda top mermi sile oynarken bir çocuk öldö
Lüleburgaz; (Yeni Sabah) — Ka sabaniı/ın Gündoğdu mahallesi Tar la sokağında 39 No. lu evde ika -met etmekte olan Mehmed Çatal v başın oğlu 13 yaşlarında Ali Çata) başın kurcaladığı patlayıoı bir cls nıln İnfilâkı neticesinde feoî bir şekilde öldüğünü evvelce bildirmiş tim. i •
Ali Çatalbaşın ölümüne sebeb o* lan cirmin işgal zamanlıda düş -m^n KuvvcUprl tataJınçlau toprağa karışan ve Ali Çatalbaş tarafından çıkarılan bu cismin infilâktan son ra elde edilen parçalardan eldo taşınabilecek şekilde bir top mer-misi olduğu yapılan tedkiklerden anlaşılmıştır.
• •
BAREM vo memurin kanunlarına memleketin büyük dercî-
HM lcri arasında yer vermiş olduğumuza hiç hayret etmeyiniz. Bun ların hakikaten memleketin İçtimaî ve İktisadî hayatı üzerinde pek büyük ve maalesef te menfi tesir ne-ticelori vardır.
On sekiz milyon halkın içinde An-karadaki Merkezi Hükümetteki büyük zevatla temas eden ve onlarla işini gören kısım tabiî gayet mah-duddur. Büyük kitleler için hükümet, maliye, kadastro, belediye, orman vesaire vesaire memurlarllc polis vo Jandarmadır. Büyük kütlelerin günlük İçtimaî ve İktisadî hayatlarına müessir olan, onların faydalı işlerini gören veya aksaklığa uğratan ko; ca idaro mekanizmasıdır ki, melca-nlzmayı düzenliyen de işte o makalenin başına koymuş olduğumuz barem vo memurin kanunlarıdır.
Halkın işini kolaylıkla vc bir hârni aıfatilo muhafaza edecek vo kolaylaştıracak olan mekanizma, memurin kütlesi olduğu gibi ayni halkı bizar edecek, vaktile İşini görmeyip zarara sokacak veya büsbütün işin© mâ nl olacak ta yine ayni kütledir.
Gerek adliye ve gerekse idare me murlarımız arasında birçok şayanı hürmet ve vazife adamı kimseler bu lunduğunu ve »bunların - mevcud mahrumiyetlere*rağmen - yine temiz kalarak halkın işile candan alâka-. dar olmakta devam ettiklerini bilmiyor değiliz ve bu vatanperver, temiz memurları burada büyük bir hürmet ve takdirle yâdetmeyi bir vazife biliriz. Fakat bu cevherler maalesef kendileri için müsaid bir zemin bulmamakta ve lâyık oldukları muameleyi görmemektedir.
Halbuki bütün memurin kütlesini arzu edilen şekilde yürütmeğe matuf olan barem ve memurin kanunları maksadı temine yarıyaç^k bir * şekilde ıslah edilmedikçe kalan kısmın da halk için tam demokratik ve faydalı şekilde çalışmasını sağlamağa ma-. alesef imkân yoktur.
Bugün demokrasi prensiplerinin câri olduğu yerlerde memur kütlesi ay başında aldığı maaşların - işini görmekle mükellef bulunduğu halktan alınan - vergilerden temin edildiğini ve kendilerinin de o halkın hakikî hâdimi olmak mecburiyeti^* do bulunduklarını tafkdir ederler ve Ona göre hareket ederler.
Bizde öyle mi ya? Birçok yerlerde halka ne muamele yapıldığını hepimiz gördüğümüz için bunu uzun uzadıya yazfnâğa lüzum görmüyoruz. |
Hakikatte İ6e halk ile hükümet a-rasındaki muameleyi sağlamağa memur yalnız kanunlardır ve bu kanunlara muhalif olmadıkça vazife-darlar halkın işini şüratle sümeğe ve halka rehberlik etmeğe mecburdurlar.
Memur kütlesine bu vazifesini hak kile gördürecek kanunlar ise memurin kanunile o memurların tayin ve terakkisini sağlamakta olan barem kanunudur. '
Hükümet kuvvetinin - tabiî kanunen haklı bulunduğu yerlerde - otorite sahibi olması ve hükmünü ta-mamen infaz etmesi muhakkak lâzımdır. Buna hepimiz kaniiz. Fakat hükümet otoritesi fikrinin birçok me murlann keyfî muamelesini setret-mek üzere kullanılmasına ise hiçbir vakit cevaz verilemez. Hakikati halde ise bu cihet ekseri suiistimale uğramaktadır. Ufak bir misal: Devair-de işiniz olup ta o esnada meşgul ölmıyan bir memura müracaat ettiğiniz vakit, vazifesini müdrik olmı-yan bir memura rastlasanız - hiç işi olmadığı halde - sizin işinizi reddedebilir, bu götülmçm’ş bir hal değildir, itiraz ederseniz - haksız olduğu Laide - o sesini yükseltir ve asabt bir vaziyet anrsamz hemen hü kûme.t otoritesi namına zabıt tanzim edilir ve siz işiniz yapılmadıktan maada bir hayli de uğraşabilirsiniz.
Başka bir mcmu* siyin - vaktile İkmal edildiği takdirde - istifadeniz Olabilecek bir işinizi mükemmel sekteye uğratabilir bu suretle zarara duçar olabilirsiniz. Sizin gibi zarara duçar olanların bir çoğu şikâyet et-meşini bilmez, veya dinletemez. İstisnaî bir vaziyette dinlctebllse bile nihayet Memurini Mûhakema^ ka- j nunu karsınıza çıkar ki - eğer inad edip hakkınızı aramakta ısrar ederseniz sizi aylarca, senelerce uğraştırır. Memlekette maalesef yirmi beş senedir tatbik edilmekte olan devletçilik sistemine göre bugün bir Tekel satış memuru ve bir tramvay bilet-Oİfrine kadar herkes devlet memuru sıfatını almış olduğundan günlük ha-
ı
Uçaklardaki bozukluklar
yatımzda tesadüf edebileceğiniz müş külâtı tasavvur edebilirsiniz.
Memurin kanunu ve Memurini Mu hakemat kanunu halkın günlük işlerini görmekle vazifedar kimseleri bir nevi imtiyaz arkasında muhafaza etmekte vc onları hemen hemen
■ ■■ Yazan ---------------
Osman Kemal Görener
lâyenazll bir durumda bulundurmak tadır. Bunların ihmal ve izrarlan ko laylıkla ve süratle cezalandırılamı-yor ve binaenaleyh başkalarına da ibret olamıyor. v
Hakikî bir demokrasi rejimi için, halkın günlük hayatını tanzimle mükellef olanlarının hatâ ve kabahatlerini süratle ve hakkıle önliyebile oek hükümler lâzımdır. Ve bu maksatla da Memurini Mvhakemat kanunu trmamen ortadan kaldırılmak icab ettiği gibi Memurin kanunu da hemen harekete geçebilecek ve bında hatâlarda devam edenleri laylıkla bertaraf eybyebilecek hale getirilmelidir.
Gelecek makalemizde barem Bunlarından »bahsedeceğiz.
O. E. GÖEBNER
Yeni
terli Suat bululdu
İr o&omatiLi
♦
Politika Bahisleri
Orta
J
a
ica-ko-bir
ka-
—1 e Kuvvet siyaseti j Crlştoplıer H«!me
rtadoğu hiç bir vakit ak-tiialite dışında kalmamış, hele son bir kaç ay. içinde dünya dikkatini halkın hoşuna gidecek nisbetten fazla kendisine çekmiştir. Filistinde temas ettiğim nokta, şübhesiz İngiliz tahliyesi İranda ise Parlâmentonun Rusya ile yapılmış olan petrol anlaşmasını feshetmesidir.
.Britanya hükümetinin Filistin hakmdu verdiği karar hiç de küçük bir ^ey değildir. İngiltere halkına, şimdiye kadar işittiği ve okuduğu kararlar ardsında bundan daha isabetli«görünmemiştir. Bunun nasıl büyük bir şey olduğunu £jı-lafnamız için, bir sene evveline dönmemiz lâzımdır. Bir müddet e w* *
evveline kadâi’ Filistin hakkında her münakaşa hiç bir netice ver-
•' • • * ®
memiştir. Britanyanın Ortadoğu vaziyeti —burasını bizim için bu kadar hayati bir hale sokan karışık menfatler, ahfiütler üssü bulunmasını mecbyrî bir hale sokmuştu. Bu çıkmazda niha-yetlenen münakaşalar yalnız tngi-liz ve Ameıikalılannki değildir, Şiyonistler ve Arablar da bütün siyasetlerim, bilerek bilmiyerek bu esas üzerine bina ettiler. Filistin işinde çok hususî sebepler bulabiliriz. Evvelce M>useviler, Ar^b-lar, Amerikalılar, Ruslar, Frân-şızlar ve bütün Birleşmiş Milletler (vur abalıya) deyip İngiltcre-ye hücum ediyorlardı. Böyle şeyler evvelce de olduğu için, haklı olduğumuzu ve hayatî alâkamızı üşünerek buna ehemmiyet ver-riİlyebiLiriz. İkinci olgrak iktisadı buhranımız geliyor. Bu memlck?t
. her sene Filıstine 35.000.000 ster-lyıg sarfediyor. Fakat Filistinin tahliyesinde en mühim âmil, artık eski «boşluk? meselesinin ortadan kalkmış olmasıdır. Bu mesele şudur: Filistindeki askerî tesisatı mızı tasfiye eder ve bu suretle Ortadoğudakı (sol cenahımızı) boş bırakırsak, burada bir (büyük devlet boşluğu) meydana getirmiş oluruz ki başka bir (büyük devlet) Rusya gelip bu boşluğu doldurabilir vc biz ebediyen o mıntakayı kaybetmiş oluruz. Biz bunu düşünmedik bile. Çüııkii Ortadoğu kaynaklarımızın yolu Filis tinden geçer. Büyük devletler a-rasındaki siyasetten başka bir şey olmıvan (kuvvet siyaseti) bakımından ve dünyamızın bir (kuz-
■T vetler dünyası) olması dolayısile. bu hiç de gayrı makul değildir. Menfaatleri çarpışan iki büyük dev let aras’nda boş bir mıntaka bulunursa, burası strateji ve ekonomice ehemmiyetsiz olmadıkça o-nu er geç. bunlardan biri doldurmak ister. Tabiî Filistin iki bakımdan da ehemmiyetlidir.
Truman cebhesi:
Bir boşluğu doldurmak tâbiri’e tabii (askeri kuvvetle işgal) mânasını murad etmiyoruz. Rusya bu ■ gün YugoslavyAyı işga? etmemektedir. Yine de Birleşmiş Milletler de Yugoşlavyaya taallûk eden bir münakaşa, o(omatlk bir surette Rusyayı alâkalandırmaktadır. Doğu Avrupanııı bu memleketleri bir Rus nüfuz ve alâka muıtaku-sıdır. Aynı suretle Ortadoğu Ingil terenin olduğu kadar Amerikanın da alâka dairesi haline gelmiştir.
O
korkular ve te-Filistinde bir tngihz
•1 i
TDünyanm her mıntıkadaki denizlerinin en büyük kuvvetinin mevkiini istihlâf'ettikten sonra Birleşik Amerika Ortadoğnya alâka duymuştur. Eu alâka, Türkiye ve Yugoslavvanın Rusyaya karşı mü dafaa ve istiklâllerini.-saglıyan Tru man doktrininin ilânından sonra siyasî bir hakikat olmuştur.
Burayı (Milletlerarası cebhe).
* (menfaat cebhçsi), (Amerikan ve Rus menfaatleri arasındaki cebhe) de denilen (Truman cebhesı) Türkiye ve Yunanistanm şimali boyunca uzanmaktadır, bu sebeble Filistinin de yukarısından geçmek tedir. Pıı cebhe yerinde kaldıkça —Amerika müstesna— hiç bir büyük kuvvet, bizim çekilmemizden sonra Filisline giremez. Şimdi Tür kiyenin doğusuna doğru (Milletler arası Cebhe) de ne vukua geldiğini gözden geçirdim. İran şimalinde henüz cebhenin bu kısmı tamamile tesbit edilmemiştir. Bu cebhenin nereden geçeceği hakkında halen siyasî mücadeleler yapılmaktadır. İran Meclisi Azerbavcanm tahliye sine mükâfat olarak, Rusyaya verilen şimalî İran petrol imtiyazını
• feshetmiş ve yeni müzakerelerin yapılmasını istemiştir.
Bu, ^yalnız bir Ortadoğu petrolü meselesi olsaydı Rusya hisse istemekte belki hak iddia edebilirdi. Halbuki evvelâ, ne kadar petrol temin, edeceği belli olmıyan bu nııntalıa Rusya bakımından daha çok inkişaf ettirilebilir. Saniye.^ Çamlık Rusyası şimalî İran eyaletlerinde bir çok imtiyazlar almıştır. Bunlar Rus inkılâbından *onra 1921 Sovyet - İran muahedesi!? îbdâl edilmiştir, ve Şah Rusyanın muvafakati olmadan başka devlet Jerle bu mmtaka hakkında hiç h;r anlaşmaya varmama yı taahhüt et miştir, salisen, Sovyet Rusya Kaf kas manbalanndan kâfi derecede ıpelrol çıkarıyorsa da Ortadoğu petrollerine de muhtaç ^olacaktır hBu noktaları göz önünde tutan îngilterenin Tahran sefiri, Rus tazyik seferberliğinin en şiddetli devresinde, İran hükümetine Rus taleplerini doğrudan doğruya red-detmiyerek, yeni müzakerelere a-çık kapı bırakmasını tavsiye etmiş tir.
Şübhesiz bu mesele yâlnız bir petrol dâvası değildir. Petrol, fikrimce, beynelmilel ticaret işidir. İranlIlara göre, eğer Rusyaya hususî bir imtiyaz sahası ayrılırsa, bugünkü kuvvetler variyetine göre, bu, İranın iki rakib menfaat sahasına ayrılmasından ba(}ka bir şey olmayacaktır. O vakit (Milletlerarası cebhe) bu mıııtakalaıı iki-\ye ayırarak, İranın arasından geçecektir. Nitekim de böyle bir şey tvaktiJe clmuştvr: Düşünen bir 1-ranlınm unutmıvacağı bir tarih o-lan 1907 de İngiltere ve Rus>tx b ram iki nüfuz mmtakasına ayır-» mışlai'dı.
Eğer Rusyaya, doğrüdÂn cîdğru-ya (Hayır) cevabı verilirse İran hudut boyunca ihtilâle j^ahıtt ay-( Tilığaigidoh Wir revanın ;bdş)a-masından korkmaktadır. ’ *'
Bir-vaziyette Amerikan yardımına sığınmak şıkkı kalıyor ki bu tarafsızlığı bırakmak demek olacaktır. Amerikanın bu yardunı-
'Derntnt 6 ncıdcü
Nevyoykfa Sperry Ginoscone kumpanyamı uçuş halinde bulu nan herhangi bir uçağın motörün e husule gelecek bir ârızayı oto matik olarak haber veren bir t ah lil tertibatı vücuda getirmeğe mu • vaffak olmuştuı.
Bu tertibat o kadar -hassastır kı motordaki tek bir bujinin gayri -muntazam çalınmasını dahi büyük biı sadakatle açığa vurmaktadır.
Hâlen Pan Amerikan diirvya ha vayolları kumpanyasmm Konstol-lâsyon uçağında esaslı bir tecrü • beye tâbi tutulan bu tertibat ni -haî İnkişaf safhasındadır, bir müddet sonra bu önemli bat piyasaya arzedilecektir.
Yeni makine tahlilcisinin.
Kısa terti-
mal edildiği bir uçakta* uçuş halinde husule gelecek ve ou cin -rumda ı tamir edilemiyen bir n.o -tör aksaklığını pilot veya uçak mühendisi kara mürettebatına der hal ve sarih olarak gösterebile -çektir. Makine tahlilcisi uçak mo türlerindeki aksaklıkların tahmir le tesbit edilmesi keyfiyetini tamamen ortadan kaldıracaktır.
Elektronik prensiplere istinader çalışan mötör tahlilcisinin ağırlı -ğı sadece 21,3 kilodan ibarettir. 1 lotun önündeki kontrol âletleri ’ nin bulunduğu lâvhada ve uçu mühendisinin kabinesinde» buluna, bir tertibatta, sadece motörün i yi çalışmadığını değil, fakat ân • zanın nereden geldiğini bariz biı şekilde belirten rüyet delilleri L şule gelmektedir.
Nitekim, uçan bir uçağın nıah. rukat, hidrolik veya elektrik s s-teminde başgöşterecek hcthaıı(ı bir aksaklığı makine tahlilcisi det hal haber verebilmektedir.
Ha va iyoiiyle nakledilen yüklerin tarifesi
1941 yılmdanberi Birleşik Amı rikamn ticarî nakliyat uçakları yük nakliyatı fiyatlarında tenzildi yapmışlardır.
Yüzde 25 ııisbetinde olan üçiin cü tenzilât 1 Ağustos İ947 yıbn-da yapılmıştır. Nitekim, .son tarifeye nazaran şimdi 907 kiloluk bir yükün, 1,6 kilometreye nakledilmesi için .16 sent ödenmektedir.
Bugün Birleşik Amerika hava yolları dünyanın en büyüR uçak nakliyat sistemine sahibdir. servislerde çalışan 913 yolcu yük taşımaktadır.
Bu uçaklardan 175 §L beynelm lel bavayolbnndA çalışarak dlh» yanın muhtelif .merkezlerine yo. • cu ve yük nakletmektedir,
1AJ7 YILINDA' - AMERİKADA EN ÇOK BEĞENİLEN ANTETLEK
Son zamanlarda Amerikanlı cpilıa Daily > gazetesi 1946-47 »yıllarıma (n muvaffak olmuş, film sanatkârların U-n bit etmek amacile bir anket açuı.^-Ur. Geıen xevablar tasnif edüiücc bu şerefe Ohvia’de Haviland ile'Fre-deric Uarch’m nail oldukları anH-şılnnştıı*. Gazeteye gelen cevablarJa bu iki sanatkârın vücuda getirmiş ol dukları ^To Eash His Own> ve (Ha yatımız.n ( en«iyi yılları> iaımli film lerden bahsedilmektedir.
Kadınlar grupnnda ikinciliği İngiliz artisti Celia Johnson kazanım-tır. 'Gelen cevablarda sanatkârın (Brief Encounter» isimli filmde oy nadıgı rolden bahsedilmektedir. Ayni grupta üçüncülüğü vNotoriou^ isimli film için Ingrit Bergman, dör düncüiüğti de ^Çiftçinin ipsi» flim» için Loretta Young, .«.The Yoarltng* filmi için de Jane WyuiQn kazanmıştır.
Erkek sanatkârlar grupunda binn ciliği İngiliz sanatkârı f>aurence O liver kazanmıştır. Bu (Beşinci Henry» isimli hassa bahsedilmiştir.
Story> isimli film için ikinçili^i, Harikulade buajçin James Steıvart üçüncülüğü ı lAnııa ve.»Siyam Krah> için de Re-' Harrison dördüncülüğü kazanmıştır «Film Daily* -gazetesi altıncı yıllık ankete 461 basın ve radyo mü-nelckidinin iştirâk ettiklerini belirtmektedir.
san atkâ ar. filminden bi. xThe Jolaan Larry Park: bir Hayattı;
SAYFA f
1 inoide) aşağıdaki beya-
geri almıyor
Beşinci Mezheb
ibadziye mezhebi ve Yezidiye tarikati — Y.ezidiye tarikatının İslâmiyet esas ve usullerine mensubiyet ve nıerbııdi-yetleri—-İbadziye sâlikleri — İbadziye'nin yayın dairesi — Zengibar sultanlığının resmi mezhebi — Netice.
_________________________ 24-------------------------- îaa«nıM. HAIF OĞAN .■■•»■«■■■••«••••••■m
Havâric faslına son vermeden ev« vel bunlara ilhak ve izafe edilen iki nıezlıeb fırkası üzerinde durmak istiyoruz: Biri; Emevîlerin son E miri olup Mu’tezile mezhebindeki hocasına ııisbetle (Mervan-ı Öa’dî), metanet ve mukavemetine telmihan (Mer-vanı Hımar) adları da verilen (Mer-vaıı ibni Muhammed) zamanında hu nıc eden (Abdullah ibni ibadz) ın kurduğu (ibadziye mezhebi), diğeri * ise (Yezidiye tarikati) dir. (Kelâm tarih) ine dair mühim müdevvenat bırakmış olan (Şehristanî) ve emsali eski müellif ve musannifler ile merhum hocam İsmail Hakkı İzmirli vesaire gibi zamanımıza mensub bir kısım bilginler; eserlerinde (Yezidî) leri (ibadziye) den ayrılmış bir kol olarak göstermektelerse de, biz; bu ciheti tatminkâr bulamıyoruz. (Yezidi) lerin mutekadatı ve bunlara bağlı âdet ve ibadetleri şekilleri üzerinde ilim âleminin araştırmaları henüz, tamamlanmış ve buluşları kesin ve kifayetli neticelere ulaşmış sayılamaz, amma öğrenilebilen kadarı da onların Ibadziyeden ayn, müstakil bir mezheb fırkası yahut dinî tarikat sâlikleri olarak kabulünü icab ettirir fikrindeyiz, ibadziye mezhebinin diğer kollan da, fYezidiye) nın kendilerinden çıkmış olduğunu kabul etmezler, iyi gözle görmez ve hattâ onlan kâfir saya-ralc kanlannı ve mallannı (helâl) tanırlar. Kendi mütaleamıza göre, (Yezidiye) tarikatinin; İslâmiyet e-sas ve rr.ullerine mensubiyet ve mer-butiyetleri bir hadde kadar kabul olunabilecek (Islâm Furak-ı Dâlle) sinden dahi ayrı tutulmasını gerekli buluyoruz. Nitekim, mezheb fırkalarından daha bazıları hakkında dahi ayni görüş mebdei ile tahkikata geçilmek mümkündür, ki yeri ve sırası geldikçe işaret edilecektir. |
Hele şükür Amerikan yardımı başladı
(Baştarafı i tnctdai nü başlamıştır. Amerikanın Akdeniz fiıosu 45 bin tonluk bir uçak gemisi, 3 kruvazör ve bir kaç muh ripten ibarettir.
Atina: 9 (A.A.) — Birleşik A-merika Deniz ataşesi tarafından bildirildiğine göre Visamiral Bie-ri’nin komutası altında bulunan Akdeniz Amerikan filosu 7 Ooak-tanberı Yunan denizinde manevra lara başlamıştır. 16 Ocakta sona erecek olan bu manevralara Alid-way ue«k gemisi, üç hafif kruvazör isi i t k etmektedir.
Türkiye ve Yunanistana devredilen harb gemileri Vaşington: 9 (AP) — Birleşik Amerika, donanmaya dahil 4 denizaltı gemisini Türkiyeye devret inektedir. Denizaltılar, Amerikalı mürettebatları tarafından bir Türk limanında teslim t ..ilecektir. Bu denizaltılar, Birieşik Amerika donanmasının, 100 milyon dolarlık yardım programı mucibince Tiir-fciyeye devredilmekte olduğunu tebliğ ettiği muhtelif tipte 15 harb gemisi meyanında bulunmaktadır.
Yaıdım programının başlandı-çından ben, Türkiyeye torpido ve mayn tarayıcı gemileri devredilmesi nazarı itibara alınmışsa da şimdiye kadar denizılu gemilerden bahsedilmemişti.
Bu konudaki tebliğin yayınlan-ması, Akdenizdeki Amerikan harb gemileri mürettebatını takviye iQjn 1000 kişilik bir deniz piyade birliğinin yolda bulunduğu bir zamana tesadüf etmektedir.
Amerikan donanması çevreleri, Türkıyenin komşusu Rıısyanın, dünyanın en büyük denizaltı filolarından birine sahih olduğunu def utla belirtmişlerdir.
Donanma, yardım programı mucibince, Yunanistana da 6 motorlu gambotun teslim edildiğini bildirmiştir.
Tehkğin metni şudur: 80 inci kongre taralından kabul edilen 7İMSUV1I1 âmme kanunu yetkisiyle, Türkiye ve Yunanistana bazı gemiler temin edilmektedir.
Kasım ayında, Virginiamn Norfolk limanında. Yunanlı miiretteba
I I
I
Netice...
Gerek (Yezidî) lerden, gerek o sınıfa idhali kabil emsalinden söz a-çılması; şahsî isimleri ve görünüş durumları altında, münkirlikleri gizli kalarak, İslâm adı ve gösterişi taşımalarından ve bağlandıkları şahıs ların İslâm tarihinde iyi kötü yer •almış bulunmalarından ötürüdür.
★
İbadziye sâlikleri; (Abdullah ibnl İbadz) ı imam tanırlar, mezhebleri-nı onun adına nisbet eylerler. Afrl-kada, cahil ve aşağı halk tabakaları arasında (beşinci mezheb) sayılan ve sanılan (Beyadziye) de (İbadziye) den başka birşey değildir, ikisi de (Havâric) usulüne bağlıdır, lbad-ziye’nin yayın dâiresi; Afrikada ge- j niş olduğu, Trablus ve kuzey Afrika Berberileri arasında sâliklerinin çokluğu söylenir. |
Ancak; yaşadıkları bölgeler hudud larını katiyetle tesbıt ve-tâyin şimdilik mümkün olamamıştır. Yalnız, (Zangibar) Sultanlığının resmî mezhebi; ibadziye olduğunu biliyoruz, ki müdevven kitabları ve fıkıh vardır, bazıları da basılmıştır. Bu mezhob-de şubelere bölünmüştür. Talimatının esasları üzerinde, umumî surette, bazı örnekler veriyoruz:
Bunlar; Müslüman olup mezheblerinden olmıyanlan sayarlar. - Büyük günah muvahhid de olsa, mü’nıin
Çünkü: amel; imandan ayrılmaz zan nında bulunuyorlar. . Hazreti (Ali) ile Ashabdan bir kısmını tekfir eder ler. Daha bir takım inançları» mev-cudsa da bu kadarile iktifa olundu.
(Yezidive) ye gelince: ;
Bunları bir (mezheb) mensubu o-larak değil, (iblisin kullaı’ı) ve (şey tana tapanlar!) vasfile adlandırmak ve bâtıl bir dinin mu’tekidlerl saymak daha uygun düşer.
(Devamı var)
ta kendi (kâfir) işi iyen değildir. |
ta-ta-ve
muktedir
tarafından bu 4 dcr.i-
boğu Akdenizdeki du-üzere
ta 6 adet ınotörlü gambot teslim edilmiştir.
Aşağıda bildirilen gemilerin Türk donanmasına devirleri Nisan ayı zurimda ikmal edilecektir.
Bir gazolin taşıt gemisi, bir mirat gemisi, 8 ınotörlü mayn rayici, bir ağ döşeme gemisi 4 denizaltı.
Denizaltılar hariç bütün diğer gemiler, bunları hazırlamakta olan Amerikan tezgâhlarında Türk mü Tetteba*a teslim edilecektir.
Dördü de «Donanma tipinde» o-lan denizaltılar, Amerikalı müret tebatları tarafından bir Türk Ilımanında teslim edilecektir.»
♦ Donanma tipi» olarak anılar, denizaltılar, büyük, modern ve u-zun menzilli harekâta gemilerdir.
Amerikan donanması Türkiyeye devredilecek
zaltı 1944 te inşa edilmiş olup, 312 kadem boyunda ve 12 torpil kovanı ile mücehhezdir. 65 er kişilik mürettebatları vardır.
Vaşington: 9 (AP.) — Bugün basın muhabirlerine beyanatta bu lunan Georgia temsilcisi Demokrat Cari Vinson, Yunanistana da 6 adet denizaltı gemisinin devredileceğini söylemiştir.
4 adet 1500 er tonilâtoluk denizaltının Türkiyeye teslimi .Nisan ayı içinde bitirilecektir. Bu devliler Türkiye ile Yunanistanı takviye etmek ve umumiyetle Batı devletlerinin
rumlarını kuvvetlendirmek Amerika tarafından girişilen bir seri hareketin sonuncu tezahürünü teşkil etmektedir.
Rus;, anm 250 denizaltıdan müte şekkil bir filosu bulunduğu bildi-^ rilmektedir.
Anadolu Ajansının verdiği tafsilât
Vaşington: 9 (A.A.) — Bugün Bahriyz Bakanlığının bildirdiğine göre Türkiye ve Yunanistana yar dım kanunu hükümlerince 1 Nisa na kadar Türkiyeye dört büyük denizaltı ile on bir tane başka harb gemisi verilecektir. Bahriye Bakan lığı, denizaltıların Amerikan mürettebat tarafından Türk limanla-
Muhalefet daima ayakta kalacak
(Baftarafı l tnctdei kovalı-
cümle-
4d ol-ne te-
«Halk Partisinden birbirini yan istifaları bir bozgun olarak göstermiş ve Halk Partili gazete de aklınca «Kudret e bu cümlelerle susturucu bir cevab vermece yeltenmişti’’.
Bizim zannımıza kalırsa K^nan Önerin başkanlıktan istifası karşısında şenlik yapanlar aldanmakta dırlar. Evvelâ sayın'öner şimdilik sadece başkanlıktan listifa etmiştir, (D. P.) den değil. Yarın umumî bir kongrede bu ateşli hürriyet sever yeniden başkanlığa seçilip bu vazifevı kabul etmesi hususun da bütan Demokrat arkadaşları tarafından pek âlâ zorlanabilir ve feragat saıuhi öner de bu icaları belki kabul eyleyebilir.
Kaldı ki Demokrat Partide veya bu şekilde bir geçimsizlik duğu kabu* edilse dahi bundan çıkar? Demokrat Parti henüz şekkül ve inkişaf halinde bulunan siyasî bir teşekküldür. Öyle Halk Partisi gioi çeyrek asırlık bir varlık değildir. Bu yeni siyaset mües sesesine imanı bütün, kanaati sağ lam Demokrasi âşıkları ve hürriyet sevdalıları intisab ettikleri gibi, bir takım gayrı memnunların, kalblerinde Demokrasi muhabbetinden eser bulunmadığı halde sırf «C. H. P." ye diş bileyen kindar intikamcıların, hattâ Halk Partisinin gözde bir usûl ve sistemi olduğu, bizzat Halk Partili eski bir bakan. Alı Fııad Cebesoy, tarafından Millet Meclisi kürsüsünde ifşa edilen hafiye kullanmak politikasına uyularak «D. P. mahfillerine yerleştirilmiş iki yüzlü casusların da muhalefet fırkası Gaflarında yer almış bulunmaları pek müm kündür. Günün birinde bu şübheli elemanlar, umduklarını bulamadık ları için, kitle halinde partiden çekilecek olurlarsa iAnkara Akşam Haberleri» muhalefet partisi yıkılıyor diye kırk gün kırk gece düğün mü yapacaktır?
Diğer taraitan memlekette muhalefet demek yalnız Demokrat Parti demek de değildir. Millet Meclisinde her iki partiye de mensub bubınmıyan bir hayli tarafsız milletvekili bulunduğu gibi 18 mil yonluk Tiirk camiası arasında da Halk Partisinin politikasına ve keyfî icraatına candan muhalif, fakat ( D. P.» ye intisaba ya lüzum görmemiş yahut da henüz karar vernv rniş yüz binlerce, belki de milyonlarca insan vardır Eu yekûna memur olduğu, yahud Halk Partili müesseselerde çalıştığı için «D. P.» saflarına açıktan açığa katılamamış sayısız işçi ve müstahdemleri de katacak olursak memleKette muhalefetin valmz ♦D. P.* demek olmadığı bedahati kendiliğinden meydana çıkmış lur.
Bugün artık Halk Partilinin Demokrat Parti mensubunun inanıp iman getirmesi gereken bir gerçek varsa bu da hakikî Demokrasiyi öaha sahici hürriyeti behemehe1 elde etmeğe azmetmiş ve bunu gaye edinmiş yüz binlerce insanın mevcud bulunduğu, ve bu hürriyeisever ve tahakküm düşman: insanların vazifelerini so nuna kadaı yapacakları, nurlu ga yelerine de behemehal ve her türlü engele rağmen mutlaka erişeceklerdir.
«Ankara Akşam Haberleri» inan sın kı tek parti, tek şef sistemi bir daha avdet etmemek üzere ebediyen tarihe karışmıştır. Ve Türk Demokrasisi «D. P.» li veya «D P.» sız behemehal bu yurdda yerleşecek. bıınu önlemeğe ve kösteklemeğe çalışan zulmet kuvvetleri eninde de, sonunda da mutlaka pes edecektir.
Bütün tarih boyunca istibdad kuvvetlerinin hürriyet güneşinin karşısında nihayet gözleri kamaşıp münhezim ve perişan olduğu gibi...
o-
de, da
YENİ SABAH
rında teslim edileceğini belirtmiştir.
Bundan başka Bahriye Bakanlığı, gene ayni kanun hükümlerince, Norfolk limanında kasım ayın da Yunan mürettebatının altı adet topçek^r teslim aldığını açığa vur muştur
Yunanistana denlzlatı değil gambot verilecek Vaşington: 9 (AP.) — Birleşik Amerika Bahriye Bakanlığı, Georgia teinsilcisiDemokrat Cari Vln-sonun bugün basına verdiği beyanatta bir anlaşmazlık vukua geldi ğini ve Yunanistana 6 adet denizaltı gemisi değil Ö adet gambot devredileceğini bildirmiştir. Sonradan temsilci de beyanını tashih e-derek, gambot yerine yanlışlıkla denizaltı gemilerinden bahsettiğini söylemiştir.
menfaatleri dışında D P. yi ilgilendir.
istifa vâkidlr» di-
ile te
(Baştarafı t hiddet ğıni söylemişler ve: Başkanlıktan
çekilscniz de, balsanız da sizi seve ceğiz.» demişlerdir*
Emin Sazak kendisile konuşan* bir arkadaşımıza, son günlerde ortada dolaşan müfrit ve mutediller meselesine temas etmiş:
♦ D. P. de müfrit ve mutediller zümresi diye bir ayrılık yoktur. Biz millet iradesini hâkim kılmak azmindeyiz. Memleket kalan hiçbir şey mcz.»
Demiştir.
Bundan başka
yen Kenan Önerin istifasını bir em rivâki haline soktuğu söylenen Celâl Bayar için Enis Akaygen:
«İstifa şahsîdir: bu ancak merkezden gelirse azil olur» demiştir.
Diğer taraftan yaptığımız tahkikata göre, D. P. Genel Merkezi tarafından gönderilen iki milletvekili Kenan öner arasında vâki olan
maşlar hiçbir semere vermemiş ve netice menfi bir şekilde neticelenerek Kenan öner istifasında ısrar etmiştir.
YENİ ÇEKİLEN TELGRAFLAR
Diğer taraftan dün de Demokrat Parti Genel Kuruluna aşağıdaki telgraflar çekilmiştir:
Demokrat Parti Genel Kurulu Başkanlığına
Ankara
İstanbul teşkilâtı Kenan öner hâdisesine ve partinin menafii ve mu kadderatı bakımından büyük ölçüde önem vermektedir, istifanın îl kongresinin tedkik ve takdirine bırakıl-masının temini hususunu saygılarımızla rica ederiz.
Eyüb Alibey köyü Ocak Başkanı A h m ed
Demokrat Parti Genel Kurulu Başkanlığına
Ankara
Demokratların kalbi olan sayın Ke nan önerin istifası bütün Demokrat lan yese düşürmüştür. istifasının kabul edilmemesini Ocağımız üyeleri namına rica ederim.
îslâmbey Semt Ocağı Başkam Behçet Eriçok
M. Eğitim E a kanlığı yangınında
(Baştarafı 1 incide > leri para ile ölçülebilecek maddî ziyanlar değildir.
Eşleri, kopyaları, başka nüshaları bv):ınmıyan bir çok evrak bu müthiş yangının alevleri içinde yaniD kül olmuştur.
Buniarın arasında 1935 senesinde bir tetkik seyahati yapmış olan İsmet İnönü’nün hazırladığı 35 su-hifeluc ve eğitim işlerimize ait mü him ve etraflı bir rapor da kaybolmuştur.
Millî Eğitim Bakanının dün Baş bakan ıkta bu mevzuda görüştüğü bazı Kimselere bunuu temin edilmesinin muhakkak elzem olduğunu ve ancak bu temin edildikten sonra rahat bir nefes alabileceğini söylediği duyulmuştur. •
Bu yangında heba olan evrak arasında bu kıymette olanların bir hayli olduğu muhakkaktır.
Yangını takib eden günlerde ortada bırırivayet dolaşmış, yangından bir kaç gün evvel çok mühim evrakı taşıyan bir bavulun Emniyet Müdürlüğüne nakledilmiş olduğu söylenmişti. Eğer bu sözlerin hakikatle ilgisi varsa yangına tekaddüm eden günlerde,iyi bir tesadüf eseri olarak ihtiyaç hissedilip başka bir yere taşınmış olan bu mühim evraktan gayrı hemen hemen hiç bir şey bu yangından kurtulamamıştır.
Ankara savcılığının. Millî Eğitim yangını hakkındakl raporu
Arncara: 9 (Hususî) — Millî Eİ-ğitim binasında çıkan yangın hakkında Ankara savcılığınca tahkikat sona ermiştir. Savcılığın bu hususta çıkardığı tebliğe göre hâdisede bir kasd veya ihmalli bir fiilin mevcut olmadığı ve yangının vaka günü üst kattaki toplantı sa lonunaa Beden Eğitimi Genel Müdürlüğü merkez istişare kurucunun çalışmalara başladığı sırada yakılan soba borusundan çıkan kıvılcımların dahilen bacaya kadar uzanan çatı kirişlerini tutuşturarak tedricen çatı katma yayıldığı ve kısa zamanda binayı sardığı an laşılması üzerine takipsizlik kararı verildiği öğrenilmiştir.
YENİ SABAH — ♦"Kudret» refikimizden aynen iktibas ettiğimiz bu haberden bir şey anlamadığımızı itiraf etmeliyiz. Koca Millî E-ğitim Bakanlığı binasında yanan evrak arasında müstesna bir ehem miyeti haiz sayın lnönünün 935 yı lında tertib ettikleri tek bir rapor mudur kı bizzat bakan enkaz arasında bu raporu aramakla meşgul dür? Şayet hu sualimize müsbet bir cevab verilecek olursa koca
FİKRET KARAKOYUNLUNUN BİR MEKTUBU
Demokrat Parti İstanbul îl İdare Kurulu üyelerinden Fikret Karako-yunludan şu mektubu aldık: . Yeni Sabah gazetesi Yazı işleri Müdürlüğüne:
Aşağıdaki mektubumun gazeteni zin ilk çıkacak sayısında neşrini rica ederim:
Çatalca kongresi hakkında verilen malûmat baştan sonuna kadar hâdiselere mugayirdir. Demokrat Partide ikilik yaratmağa matuf olan bu kışkırtıcı ve musanna’ haberi efkân umumiye muvacehesinde alenen tele zib ve bu neviden bir yalan uydu ıanlar fesad çıkarmakla itham e-diyorum şöyle ki:
Çatalcada ilk defa kongrede bulunan bir adam değilim. Çatalca De mokratları beni bu dâvanın başın-danberi tanırlar. Çatalca delegeleıl üzerinde sayın Kenan öner aleyhi-ne tesir yapmak istediğim hakkın-dakl haber kötü niyetle uydurulmuş tur ve bunu uyduran bedbahtın kim olduğunu, birkaç aydanberi köy köy dolaşarak şunun bunun aleyhinde nasıl müretteb şeyler söylediğini Ça talca Demokratları da bilirler. Ben, Kenan önerin ne lehine ne de aleyhine hiçbir şey söylemedim. Böyle şeylere esasen tenezzül de etmem. Çatalca delegelerini, üzerlerinde tesir yapılabilir basit kimseler sananlar aldanırlar. Bu haberi uyduran şahsın kim olduğunu önümüzdeki kongrede açıklıyacağım. Tâ ki her kesin hakikî çehresi aydınlansın.
Tekrar ediyorum, ben hiç kimsenin meddahı veya aleyhtarı değilim. Hayatta daima vicdanî kanaatine gö re hareket eden bir adam olarak yaşadım. Bu haber maksadı mahsusla ve mahza Partide ve idare heyetinde ikilik çıkarmak arzusile uydurulmuş tur. Ben, Fikret Karakoyunlu böyle aşağılık işlerin üstünde bulunuyorum. Bunu yapanlar bilmelidirler ki böyle manevralarla Demokrat Partide ikilik yaratılamaz. Zira dâva, şahıs dâvası değil, ideal dâvasıdır.
D nizyollarında yolsuzluk mu ?
(Ba^taraff l incida) murlann 947 yılı içinde bir kaç defa ikramiye aldığı, bu arada işletme müdürlerinden B. Adnana başarılarından dolayı iki defa ikramiye verildiği anlaşılmaktadır. Diğer taraftan kara sularımız haricinde. Amerika, Finlandiya ve Fransaya seferler yapan gemilerin mürettebatına her sefer için, bir maaş nisbetinde prim ödenmek te, diğer kaptanlar ve mürettebat arasında bu vaziyet şikâyete se-beb olmaktadır.
1947 yılı içinde gerek ikramiye, gerekse fazla mesaiden dolan pu-antörıere primler için ödenen meblâğ 400 bin liraya yakındır.
1948 yılı büdcesinde de yine bu işler için bir milyon lira tahsisat ayrılmıştır.
Diğer taraftan bakanlık tarafın dan Demiryolları idaresine gönderilen müfettiş B. Arif; ikramiye mese'esi hususunda kendisinden i-zahat almak istiyen gazetecilere şöyle demiştir:
«— İşlerimiz çok olmasaydı, bu meselev'* de temas ederdik.»
Şimdiki halde, bu ikramiye meselesini incelemeğe şimdiki teftiş idare heyeti başkanı B. Necmed-din memur edilmiştir.
Yüksek 1 icaretlilerin olağanüstü kongreleri
Milli Türk Talebe Birliği Yüksek Ticaret Derneği genel kurulu dün olağanüstü bir toplantı yaparak Derneğin isminin «Yüksek Ekonomi ve Ticaret Derneği» olarak değiştirilmesine, amacına da milliyetçilik ideolojisine aykırı fikirlerle mücadele etmek hususunun eklenmesine karar vormiştir. Tüzüğün diğer maddelerinde de değişiklikler yap(l mıştır. Bu arada başkanın tek derece ile seçilmesine karar verilmiştir. İstifa eden idare heyetinin yeri ne şu idare heyeti seçilmiştir:
Başkan: Namık Tekin Turan, Üyeliklere: Nejat Gülen, Özde-mir Duru, Sabahattin Tamer, Celâl Soydaner, Halil Özkan, Haşan H. Çulhaoğlu.
bakanlık dairesinde tek bir rapordan daha kıymetli evrak mevcud olmadığı, bundan ise yıllarca bakanlığın kollarını kavuşturup hiç bir şey yapmadığı mânası çıkar ki bu kadarını biz gafletle şöhret şiar bu bakanlığa dahi reva göremeyiz.
Şu gösteriş ve hulûs çakma illetinden acaba ne zaman kurtulacağız?
Tütün ihracı için alınan yeni kararlar
• •
tütün mahsulü
(Baştara/ı meselesi üzerinde natı yapmıştır:
«— 1947 yılı
bilindiği üzere 100 milyon kiloyu aşmıştır. Geçen yılın mahsulü de 90 küsur milyon idi. Tütünün iki yıl ard arda''bu berekette oluşu karşısında bir yandan memnun olmakla beraber bir yandan da yurd içinde ve dışında satış imkânlarımızın nududunu aşan bu olaganüs t i» mahsuller bizi bir takım mesele, .uc karşılaştırmıştır. Geçen E-kim ayında Tütün ihracatçılarile toplandık ve harbden sonra henüz eski ölçüde alıcı vaziyete gir memiş bulunan Avrupa memleket lerine tütün ihracatımızın nasıl arttınlabileceği çarelerini araştırdık. Gecen Aralık ayında da tütün ekicileri, tacirleri ve ihracatçılari le tekrar bir toplantı yaparak bu sefer de elde mevcud tütün stokları nın değerlendirilebilmesi yolunda bugün ve ilerisi için imkânlarımızı görüştük. Bu görüşmelerden faydalanarak Tekel Ticaret Bakanlıkları ve ilgili teşekkülleri bu yıl ve nacak Tütün ayrıca
zin dış piyasadaki sürümünü geliş tirmek ve kolaylaştırmak üzere bugünden bazı tedbi. ler almış bulunuyoruz. Bunlara ait bakanlık sirkürlerleri ilgililere gönderilecek
gelecek yıllar zarfında alı-ted birleri kararlaştırdık w piyasasının açılış sarihini ilân edeceğiz. Tütünlerimi-
Halk Partisi ile de.ı.okrasi olmaz
• KunLarafi . nctdc1 takım kıskançlıklar ve acayip hesaplar yüzünden iş başına kifayet siz kimselerin getirilmekte ayak diretilmesidir.
Receb Peker veya Haşan Saka hu kûmetlerile Demokrasi olmaz deyip duruyoruz. Doğrusu şudurki C. H. Partisinin veyeti umumiyesile ne Demokrasi olur ne de devlet ma kinası başarı ile işletilebilir. Toptan bir değişiklik olmadıkça bu gidişin düzelmesini ummak boştur» demektedir.
o
Ce.âl Bayar Eilecikte
(Baştara/ı 1 iticide)
11 Başkanı İsmail Aşkın ve arkadaşları vagona gelerek Bayara ilimize hoş geldiniz dediler.
Bu sırada halkın coşkun tezahüratı gittikçe artmakta idi. Bayar yaşa varol sesleri arasında büfeye giderek bir müddet istirahat ettiler ve tekrar vagona döndüler. Tren hal kın tezahüratı arasında tam 21 de Bilecicğe hareket etti. Eskişehir heyeti Bilecığe kadar Bayarı uğurlu-yor.
BİLECİKTE
Bilecik, 9 (Telefonla) — Celâl Ba-yar, bu akşam 24 te Bileciğe geldi. Coşlrun tezahüratla karşılandı. Halk ellerinde meşgalelerle evlerinden çıkarak istasyonda ve sokaklarda Ba. yan, (Yaşa, varol) seslerde karşıladı. Halk (Yaşasın Demokrat Parti) diye de tezahürat yapıyordu, Ba-yar, halka teşekkür etti. Yann Ye. nişohir»'. oradan da 11 Ocakta da Bur saya gidecektir.
w
lb-
îsnıail Aşkın
Şükrü Koçak mahkûm oPu
(Baştarafı 1 incide) vayı kazanarak tayin muamelesi
tal edilmişti. Ferruh Şahinbaş bundan sonra asliye hukuk mahkeme» sine müracaatla bu yüzden açıkta kaldığı müddet içindeki maaşlarını Bakandan şahsî tazminat olarak İs temekte idi. Mahkeme eski Umum Müdürün bu talebini yerinde görerek Bakanın şahsî garez sebebile Umun) Müdürü vazifesinden uzaklaştırdığı nı kabul etmiş ve Bakanı, Ferruh Şahinbaşın açıkta kaldığı müddete aid maaşlarını tazminat olarak öde« meğe mahkûm etmiştir. Mahkemenin bu kararı gereğince eski Ulaştırma Bakanı Şükrü Kcçak, ♦ Aralarındaki soğukJuk ve geçimsizlik ve husumet neticesi şahsî kusuru ve haksız fiili neticesi eseri olarak bu kanunsuz tayini yaptığı anlaşıldığından Ferruh Şahinbaşın açıkta kaldığı dört aylık maaşı tutarı olan 2226 lirayı yüzde 5 falzlle birlikte ödiyecektir.ı
/
leni liyatrcssnda
HOŞGÖR
KAPOÇELİ
Büyük Revü Opereti 3 perde
Hazırlıyan: YUSUF SURURÎ ERLUÇ müzik KARLO
Balo Kompozisyonu ve İdaresi: BAYAN S E S K A
HER AKŞAM 20,30 da SUARE ve CUMARTESİ, PAZAR, ÇARŞAMBA Saat 15 te MATİNELER: Tolofon: 49369
tir. Bunların mahiyeti hakkında ş»nı diden açıklamalarda bulumıııya va ilgilileri gazeteniz vasıtası!^ ayd'G tatmayı faydalı buluyoruiu.
Bakanlıkça alınan tedbirler şul lardır;
1 — Tütünde sterlinle olan ih racatıa tâbi bulunduğu tahdidleri tamamen kaldıracağız. Yani buğu ne kadar lngiltereye ve sterüng sahası memleketlere yapılacak tütün ve sigara ihracatında mev( plâfondan vazgeçtiğimiz gîbi stt r-ling cabası haricinde ve anlaşmamız lOİmıyan memleketlere ster-trngle satış vaşağım Tütün ürerin deu kaldırıyoruz.
2 — Anlaşmamız olmıyan ve an-
laşmalurı takasa musatt olan nrem leketlevle yapılacak takaslar «için geniş imkânlar vermeği kabul t t tik. X » .
3 — Keza umumî esaslarımıza göre yasak olan müstamel makine, kamyon gibi istihsal vasıtalarından bakanlığımızca kabul edile cek olanları da tütün takasına a-lıyoruz.
4 — Komsinyasyon suretile ihra çında ilgili tacirlere ait ol mak üzere geniş imkânlar vere* ceğiz.
5 — îştirâk etmek istiyecek o-lan tacirlerin elindeki tütünlerle yerli ürünler şirketindeki devlet tütünlerinin bir teminat formülü dahilinde, kredi ile ihracını dn düşünmekleyiz. Bu maksadia A vur turya rejisile temas halindeyiz Diğer müşteri memleketlerden dr talih olanlarla görüşmeğe âmele bulunuyoruz.
6 — Yine, bu makaadla mevcun anlaşmalarımızı yer genişleterek veya değiştirerek ve anlaşmamız olmıyar ( memleketlerle de yeniden anlaşma yaparak tütün ihraç imkanlarımızı arttırmağa çalışmakta yız. Ezcümle İtalya ile olan antış mamızın 500 milyon Fran&ız fra ’k Iık plâfonunu tütün için arttırmağı kabul ettik. Almanyada. işg l bölgeleri makamlarile bir anlaşma yapmak üzere temas hatindeyiz. Evvelce en büyük tüt in müşterimiz olan -Almanyayı tekrir mı nte ri olarak .uzanmayı rmuvor z. Bu suretle bu tedbirlerin tuk alıcılarımıza dış pazarcı t ti.ı d. geniş imkanlar hazırladığı ici^ çılacûK olan tütün p’v ıs dar üzerinde müsbet tesirleri olac» ııa şüuhe etmiyorum.
Bakana, bu kolayüldanu diğoı yerli ürünlemmize de teşmil edilip edilmeyeceğini sorduk; bu müsaadenin yalnız tütüne münhasır oldu ğunu ve diğer mahsullere şamil ol-mıyacuğını söyledi.
■ ır. a
l
z -ı-
Amerika
fBoşfaraft 1 incide i ve Filistin hükümetinin bu talebi onayladığını açıklamışlardır.
Bununla beraber, sevkedilecek birliğin mevcudu veya Filistine va rış tarihi hakkında malûmat yoktur.
Dışişleri ve Sömürgeler Bakanlıkları haberi teyid veya tekzib et mekten imtina etmişlerdir. Bıuıun la beraber, Sömürgeler Bakanlığına mensubbir sözcü şunlan söyle miştir:
.♦Fi kistindeki karışık durum kar şısmda, Birleşik Amerikanın kon aolosluğunu korumak üzere, küçük bir muhafız birliği göndermeğe teklif etmesi beklenilmedik bir h« dişe toskU edemez.»
i
X
Hesabımızı bilelim:
• •
15 Ocak piyangosunda Büyük ikramiyeyi kazanırsanız 100.000
Lira mı kazanmış olacaksınız
Hayır:
ı Hesabımızı doğru yapalım: Büyük ikramiye size çıkacak olursa sadece:
99.995
li ra kazanacaksınız.
Biletinize verdiğiniz 5 lirayı niçin hesaba katmıyorsunuz
ı
»
Uçan daireler
*
4
Bugünkü maçlar
Bratidavayun şehrimize gelmesiİB Munou defa teehhüre uğnyan lig Ibaçlanna bugün Vefa ve Kadıköy Madlannda devam edilecektir.
Kadıköyünde oynanacak olan Fenerbahçe - letanbulapor maçı Vefa etadında yapılacak olan Vefa - Sü Jeymaniye müsabakasından daha ö-lemJîdir. Birinci devreyi lig lideri (larak bitirebilmesi için Fenerbahçe tu maçı mutlaka kazanması lâzım-8ır. Zira bu maçta galibiyet elde edemezse gelecek hafta Beşiktaşı ynağlûb etse bile puvan cedvelinde en iyi durumu iktisab edemiyecek. tir.
Vefa sahasında yapılacak olan maça gelince; bu sene pek te iyi dereceler alamıyan Vefalıların bu müsabakayı kazanmak için çok çalışacakları ve maçın sert geçeceft’* tahmin edilebilir.
FUTBOL FEDERASYONU NE ÂLEMDE?
Futbol Federasyonu reisi SAcli Karganın istifasından sonra yeni bir federasyon başkanı tâyin edilmemiş, olimpiyad arefesinde îstanbulda tc-kâsüf eden futbol faaliyetinin idaresi bir komiteye tevdi edilmişti. Bu komiteye Ulvi Ziya Yenal ve Nedim Kaleci seçilmişler ve diğer Azalan seçmek salâhiyetini almışlardı. Duy dudumuza göre komitenin üç kişiden terekküb etmesine karar verilmiş ve bu son Azalığa Süleymaniye klübü 1-ıdarecilerinden B Hfikmet lntihab olunmuştur.
ÜNİVERSİTE KLÜBÜ KURULUYOR
Haber aldığımıza göre Üniversite mensubu gençler bir klüb kurmak ve bunu tescil ettirmek arzusundadırlar. Beden Terbiyesi İstanbul bölgesine verilen tescil istidasını bölge bugünlerde Ankaraya gönderecek ve oradan gelecek cevaba göre muamele yapılacaktır.
I
Bir muhabbet büyücüsü yakalandı
Amarikada bir çok kimseler taraflıdan tekrar görüldü
Nevyork, 9 (A.A.) — (Britanova)î Birkaç ay devam eden bir sükûtten sonra uçan daireler Amorikada şlm | di bahis mevzuu edilmektedir. Bazı haberlerin aksine olarak bir uçağın düşmesi ve pilotunun ölmesine bu garib şeyin sebebiyet verdiği bildirilmektedir.
Uçan daire Amerikanın Chio. Ten nessee ve Kentucky devletlerinde bir Çok kimseler tarafından görülmüştür.
Uçan dairelerin takribi seyn hattı üç «Shooting Star> av uçağının pilotuna bildirilmiştir. Uçan daireyi görmüş olanlar bunun arkasında ye şilimsi bir iz bırakan kızıl bir kütleye benzediğini söylemişlerdir. Pilotlar ^ışığın» gök yüzünde baş döndtt-rüoü bir hızla geçtiğini görmüşlerdir. Uçaklardan birinin buna pek fazla yaklaştığı zannedilmektedir. Uçak ha vada infilâk etmiştir.
Uçan dairenin geçişini yarım saat kadar takib eden hava üssünde bu lunan yer efradının söylediğine göre, yayılan ışık pek parlak bulunmaktaydı. Uçan daire bazıları yükselir ve alçalır gibi görünmekte ve hattâ arasıra da durur gibi olmaktaydı.
Fort Knox - Kentucky, 9 (A.A.) — Birleşik Amerikada gene Uçan daireler görülmeğe başlanmıştır. Hattâ bunlardan biri bir Amerikan pilotu nun hayatına mal olmuştur.
Fort - Knox hava alanı komutanı olan albay, geçen yaz kendilerinden bir hayli bahsettiren bu dairelerden bir tanesini görerek yakalamak üzere 3 uçak havalandırmıştır. Albayın söylediğine göre bu daire 7000 metre kadar yükseklikte olup 300 kilometre süratle uçmakta idi.
Uçaklardan biri anlaşılmıyan bir sebebden dolavı havada infilâk ede rek pilotun ölümüne sebebiyet vermiştir Maamaflh Uran dairenin bu İnfilâkta hiçbir rolü olmamıştır. Çünkü uçaklardan hic biri bu Daireye yaklaşmağa muvaffak olamamıştır.
BUL MAÇI
----*----
1 2 3 4 56 7 8 9
6
r
l b «.
4 l 1 1 1
■ 31 1
■ ıB 1 ■ B
| 38 B
I» 1 1 İN 1 ■
B 1
!»ı B J
I i B I
1 1 • 1 B] 1
Soldan Sağa:
1 — Eski bir imparatorluk; 2 — Iran hükümdarlarından. Rumeli lisanında belki; 3 — Cemiyetin ferdi, Tersi aç; 4 — İngilizce hayır, Kargalar bağırır, sonuna (L) ilâve edilirse bir su topluluğu olur; 5 — Sesli bir ’ıarf, Akan su, Ters) bol; 6 -• Saçları dökülmüş, bir topran nevi; 7 — Tersi bir kap, Umum mü düdüğün kısası, Askerlikte kullanı lan bir ı’itbe tabiri; F — Çoğalma, Doğuştan kör; 9 — Hır miktar mef burnu. Batan bir gemi ismi.
Orta Doğuda kuvvet siyâseti
(Baştarafı 4 üncüde) nın, vaziyetin devamı müddetinee ne kadar müessir olacağı da belli değildir.
Bu İki taraflı müşkilât içerisinde İran. Britanja tarafından tav siye edilen orta yolu intihab etmiş görünmektedir. Iranda kararsızlık bir müddet devam edoeeği i-çin, Ortadoğunun iç halkasını teş kil eden Arab memleketlerinde nizam ve güvenliğin temin dilmesi İngiltere için olduğu kadar A-merika için de çok ehemmiyetli o lacaktır.
Eğer Filistinin bir kısmında bir Musevi hükümetinin teşekkülü a-leyhine bir Arab Birliği Arab devletleri ordularının kullanılacağından bahsetmiştir. Fakat bence b ı devletler Filistin Arablarına sivil itaatsizlik, sabotaj ve terörcülüğti organize etmek hususlarında yardım edecekierdir. Bir çoklarının zannettikleri gibi, Siyonistler, ilkin hükümet kurmağa muvaffek olsalar hile, şimdiye kadar kanunsuz işlerde kullanılan orduları, daha güc olan garnizon işlerini deruhte etmek zorunda kalacaklardır. Bu husustaki Ingilterenin daha büyük kuvvetlerle tecrübe leri düşünülürse bu da zevkli bir iş olmıyacaktır.
İşin büyük kısmı Birleşmiş Milletlere kalıyor ki, hakikatte Ame-rikaya kalıyor demektir. Ingiltere, Arablarla Musevilerin anlaşma dıkla-ı biı tavsiye süali için cebir kullanmıvacağını evvelce söylemiş tir. Eğer Birleşmiş Milletler bîr kuvvet mekanizması göstermeden, şiddet yolu ile halledilebilecek bir
4
*
Küçükpazarda Demirtaş mahalle sinde Hanım sokağında 10 numara da oturan Pakize ,$enç kızları kan dırarak onları emellerine kavuştur mak için büyü yaptığı ve bu şekilde bir çok kimseleri dolandırdığı iddia sile adliyeye teslim edilmiştir.
Otomobilli hırsız çetesinin yeni bir soygunculuğu daha çıkarıldı
Şoför Ihsan Akarsunun reisliğin deki 5 kişilik ve otomobilli hırşız çe teslnin 10 bin liralık soygunculuğu daha meydana çıkarılmıştır
Beyoğlunda Bostanbaşı câddesin de 35 numaralı Haşlmln, Aks’iray da Park sokağında 3 nunîaradg Haşanın evlerinden alınan kıymetli eş yaların da bu çete tarafından çalın dığı anlaşılmıştır. Eşyalar İhsanın kız kardeşinin evinde bulunmuş ve sahiplerine İade edilmiştir.
--------------------
15 yaşında uygunsuzluk yapan kadın
Emniyet tarama ekipleri tarafın dan evvelki akşam Beyoğlunda ya pılan aramada 4 sarhoş yakalanmış ve iki kişide de bıçak bulunmuştur. Ayrıca kıraathane, lokanta ve gazi nolara girerek müşterilerle münâsebet peyda eden 8 uygunsuz kadın yakalanmıştır. Yakalanan kadınlar arasında 15 yaşında bir kız da vardır.
Koncagjl dâvamı karara ka ı '/
Viyolonist Edvard Koncagülü döv dükleri iddiasile 1 İnci asliye ceza mahkemesine verilen ikiıışi şube müdür müavini Hilmi Orhunla diğer dört polis memuru hakkındaki dâvanın duruşmasına dün de devam edilmiştir. 1
Dünkü celsede sanıklar müdafaa larını yapmışlar ve bazı müdafaa şahidi de dinlenmiştir. Neticesi merakla beklenen bu İşkence dâvası karar için başka güne talik edilmiş tir.
Sağlık Ladeni bu- ün Ankaraya gi ecek
Verem lavaşı Haftası» münâsebetle şehrimize gelen Sağlık ve Sosyal yardım Bakam Dr. Behçet Uz. beraberinde Sağlık müdürü Dr. Faik Yargıcı olduğu halde dün Ke merburgaz dispanserini ziyaret etmiştir. Bakan, bugün Ankaraya dö necektir.
İSTANBUL BELEDİYESİ ŞEHİR TİYATROLARI
Saat 20 de Dram Kısmı:
KÖŞEBAŞI Yazan: Ahmec Kudsi Tecer.
Telefon. 42157.
\ likandan Aşağıya:
1 _ Bir vilâyetim.z Bir gıda mad desi: 2 — Çiçek konur, Renk; 3 — »aşıra (Ti g'lirse paranın bir yüzüne ve. ilen ıalm oıur, Bir kumaş ııevl; 4 - ■ Terai bir ıvtbe, Emir, Ku zıfar öyle bağırır; 6 — Hırsızlığa teşvik, U E ayni; 6 •• Mesafe sıfatı, K M ayni. ı -- Tersi san’at; Ra bit edatı, sanat; 8 Soıguya çekili p]gn tavsiye ederse, işler daha fe-
me: 9 — San’at, ötnek mastarının kekü, yaprak ıapı.
EVVELKİ BULMACANIN HAiJ-fotıArtg ŞEKLİ
1 23456789
i
2
3
4
5
6
-----------o----------
İngiliz Mısır Sudanı \ sterling sahasından çıkarıldı
Bakanlık tarafından ilgililere gönderilen bir sirkülerde, 14/7/947 ta. rihinden itibaren İngiliz - Mısır Sudanının Sterling sahasından çıkarıldığı bildirilmiştir.
Bundan böyle İngiliz Mısır Sudanı-İLe olan ticarî münasebetler serbest döviz veya takas yolile yapılacaktır.
-----------o----------
Takasla yumurta ihraç ediliyor
Dövizle ve lisansları Bakanlıkça verilmek suretile ihraç edilmekte o-lan yumurtaların, Ticaret Bakanlı ğınca kabul edilecek mallar karşılı ğında takasa ihraç olunmaları kararlaştırılmıştır.
Komedi Kısmı:
İPEKÇİ MER-
HUM
Ahmed Nuri;
Yazan: lbnirrefik Telefon: 40409.
Sah Talebe temsili saat 19 da; Pa zar günleri 15 de matine; Cumartesi ve Çarşamba günleri 14 de Çocuk Tiyatrosu.
I Yeni Sabah’ın İLAN FİYATLARI
*
Saşlık
1
2 : 3
5
Ö
inci
>
makta olarak bayfa,
>
> .
>
santimi
>
»
»
Kr. 1500
500
400
300
250
150
Abdurrahman Ibni Muhammed, kısa zaman içinde büyük ordular sahibi oldu. Buyruğu altına girenlerin hepsi de onun Halifeliğini tanıyorlar ve Abdülmelik lbni Mervanın adını artık ağızlarına almıyorlardı.
Yeni Halifenin açtığı bayrak altında toplananlar yalnız Arablardan ibaret değildi. Bunların arasında, Müslümanlığı kabul etmiş olan Türk ler ve Acemler de vardı. Yeni Halife, bilhassa Müslüman Türklere güveniyordu. Çünkü o, Türklerl çok iyi tanımıştı. Bu kahraman milletin İleride kendisini yalnız bırakmıyacağı-na inanıyordu. Zaten o, Haccâc kuvvetlerde yapacağı çok çetin ve kanlı savaşları; ancak Türk dilâverlerinin keskin kılıçlan sayesinde kazanabileceğini düşünerek Halifelik ilân etmişti. Türk olmıyar diğer unsurların vefâ ve sadakatlerinden asla e mın değildi.
Bütün Siclcstan halkı, yeni Halife ile beraberdi.
Hacete. Abdurrahmanın Halifelik
Senelerin cilde yaptığı fenalığın en gOzel lambrisi
PERTEV
. ı l
95,
VAZIYETİ
II
20.41}
95.—
21.22
Londra Nevyork Paris Cenevre Amsterdam Brüksel Prağ Stokholm Lizbon
esham VE TAHVİLÂT
% 6 941 demiryolu 6 % 5 İkramiyen milli müdafaa 1
% 6 Kalkınma 1
7 Millî müdafaa 3
SARRAFLARDA ALTIN
İst. Borsasınm 9/1/948 Fiyatları
11.3851
282.52
2.3508
65.7270
05.5468
6.3887
6.60
77.8860
11.2495
Dünkil
39.50
39.30
36.80
57.20
33.70
5.39
Evvelki 39 60 39.20 36.70 57.26 33 65 5.40
Reşat (banka malı) Reşad (eski mal)
Cumhuriyet AL İngiliz Lirası Gülden
Külçe
Tadil ve İkmal İnşaatı Y aptırılacak
Balıkesir P. T. T. Bölge Başmüdürlüğünden:
1 Eksiltmeye konulan iş: Balıkesir P. T. T. binaları İkmal ve tş.-adil inşaatıdır, Keşif bedeli 2677796» yirmi altı bin yediyüz yetmiş ye di lira doksan altı kuruştur,
2 — Eksiltme kapalı zari usullyle 27/Ocak/948 Sah günü saat 16 da Balıkesir P, T, T, Bölge Başmüdürlüğü odasında teşekkül edecek komisyon önünde yapılacaktır,
3 — Keşif ve eksiltme evrakı yüz otuz dört kuruş mukabilinde Ba lıkeslr P, T, T, Bölge Başmüdürlüğünden satın alınabilir,
4 — Eksiltmeye girebilmek için usulü dairesinde . 2008,35» iklbin sekiz lira otuz beş kuruş muvakkat teminatı yatırmaları ve isteklilerin yüksek mühendis, mühendis, yüksek mimar veya mimar olmadıkları tak Kirde böyle bir kimse istihdam edeceklerine dair taahhütname ve resmi dairelerde bu kabil iş yaptıklarına ait vesika ile şartnamenin dördüncü maddesinde yazılı diğer şartlar aranır, ihale gününden en az üç gün ev vel «Tatil günleri hariç Balıkesir P, T, T, Başmüdürlüğüne müracaat la usulü dairesinde ehliyet vesikası almaları lâzımdır,
5 — İstekliler 2490 sayılı kanunun tarlfatı dairesinde hazırlayacakları teklif mektuplarını ihale günü saat 15 şe kadar komisyon başkanlığına vereceklerdir Postada vuku bulan gecikmeler kabul edilmez.
(189)
ZAHİRE
BORSASI
Buğday
Keten tohumu
Un: (84/86 Randımanlı 72 Kiloluk çuval)
Un: (74/76 Randı manii 72 Kiloluk çuval)
Pirinç Muhtelif Tiftik
Kuruş
22
78
Pars
08
20
2430
3200
128
100
T-.'- .1
na olacaktır.
Tahliye mekanizması:
Tahliyede salâhiyet ve kuvvet, birisine terkedilmek icabedecektir. Eğer bunu merkezî bir makama bırakırsak, taksim işinde karar vermeyi Filistinlilere terketmiş o-luruz. Eğer kuvveti iki ayrı makama devredersek, taksime kendimiz karar vermiş bulunuruz. Şimdiki halde taksimi kendi istedikleri şe kilde olmak üzere Siyonistler istemekte, Araplarsa, bunun her şeklini reddetmektedir.
Evvelce biraz Arablarla Musevi-lere: (aranızda anlaşınız, biz tahliyeyi düşünürüz) demiştik. Şimdi: (Biz çıkıyoruz: size en iyi nasihatimiz, aranızda anlaşmanız-dır) diyoruz.
CUMARTESİ — 10/1/1948
TT
/
V
Salamura Zeytin Tanesi
de
ta
—
X
Cinsi
A» 1
Bir kilosunun % 7.5 pey tahinini fiyatı akçesi
1948 PLANI
200.000 LİRALIK İKRAMİYE
Birinci Çekiliş: 1 MART
i
k
Yılda dört çekiliş: Her çekilişte 1 EV, 1 ARSA ve dolgun para ikramiyeleri...
b
9
Erdek Malmüdürlüğünden
1 — 944 yılı Toprak Mahsulleri ayni vergisi olarak mükelleflerden alınan ve İlçe merkezinde depolarda muhafaza edilmekte olap tahmi nen 22482 kilo salamura zeytlntanesi 9/1/948 tarihinden İtibaren 20 gün süre ile ve 2490 sayılı kanunun 31 inci maddesi mucibince kapalı zarf usullle satışa çıkarılmıştır.
2 —İhale 30/1/948 Cuma günü saat 15 te Erdek Mal müdürlüğün kurulu komlsyçn huzurunda yapılaoaktır.
3 — Tutarı (7194) lira (24) kîŞruştur,
4 — Muvakkat teminat 539 lira 56 kuruştur,
5 — Teklif mektupları ihale günü saat 14 de kadar bizzat veya pos İle komisyonda bulunrulacaklır,
6 — Şartname her zaman Erdek Mal müdürlğünde ve zeytin tanele
rlde depolarda görülebilir,
İllüstrasyon Siyah Boya Alınacak
Millî Eğitim Basımevi Müdürlüğünden
Mik
tan
İllüstrasyon siyah boya 700 kilo 290 kuruş 152.25
Basımevimiz için açık eksiltme İle satın alınacak olan evsafı şartnamesinde yazılı 700 kilo İllüstrasyon siyah boyanın açık eksiltmesi 26/1/948 Pazartesi saat 15 de yapılacağından istekli yazılı gün ve saat te İdare komisyonuna baş vurmaları.
Şartname bedelsiz olarak müdürlükten istenebilir.
(276)
Açılış ve program M. s, ayan.
Müzik,
Haberler,
Müzik,
Müzik: Şarkılar (Pl.) Kapanış,
4EV, 4ARSA
salıip olmak isterseniz, TÜRKİYE İŞ BAN-tasarruf hesabınızı en az YÜZ liraya yükseltiniz. Hesabınız yoksa derhal bir hesap açtırınız.
TÜRKİYE İŞ BANKASI
___ı, - ıı _ . j— -------------------------
Hesaplarında altı yüz liradan fazla parası bulunanlar her beş yüz liralan İçin çekilişlerde ayrı bir lıur’a numarası alacaklardır.
Ayrıca, 21 Nisan 1948 de ÇOCUK HESAPLARI için rengin ikramiyeli çekiliş.
Haccâc-ı
_______ Aşk - Macera - Tarih - Cinayet
Yaıan; llohHrreuı Z. korynnaI
ilân ettiğini duyunca, öfkeden boğulacak hale gelmiş ve bu mühim hadiseyi süratle Şama bildirmişti. Böyle birşeyi hayalinden bile geçirmlyen asıl Halife Abdülmelik îbni Mervan, homen asker toplamağa ve bunları büyük kafileler halinde Haccâc’a yollamağa başlamıştı. Böyle hareket etmekte haklı idi. Zira post elden gidiyordu. Bundan başka hayatı da tehlikede idi. f
Diğer taraftan, yeni Halife, geniş ölçüde harekete doğru ilerlemeğe başlamıştı. Uğradı ğı şehirleri kâh muharebe
Vah muharebemiz zabtediyor; karşı
geçmiş, Basrayi
ederek,
koyanları, kendisini tanımak istemi-yenleri kılıcdan geçiriyordu.
Kûfc zindanından kaçan üç arkadaşla Btlşeyre de yeni Halife Abdur* rahman’ın ihtilâl ve intikam ordusu-na asker yazılmışlardı. Erkek kıyafetine giren, takma sakal ve bıyıkla dolaşan Hasan’ın kız olduğunu kimse farkedemiyordu.
Talha ile sözde onun çirağı olan Haşan, birbirlerinden hiç ayrılmıyorlardı. Onların bu sıkı fıkı arkadaşlıklarının sebebini yalnız iki kişi biliyordu: Abdullah ile Abdurrahman... Bunlar ise, sor verin sır vermiyen insanlardı
Tefrika No. H3
İhtilâl ve İntikam ordusunun Bas-raya doğru ilerlemesi sebebslz değildi, Çünkü Haccçc Kütleden ayrılmıştı. Şimdi Basrada bulunuyordu. Büyük bir ordu meydana getir, mişti ve bu ordu, her gün takviye alarak mütemadiyen büyüyordu.
Haccâc, ihtilâl ordusunun Basraya doğru ilerlemekte olduğunu aldı. O da Basradan hareket karşılamağa çıktı.
Haccâc ordusunun öncüleri, le Şeşter’de karşılaşıp derhal
başladılar. Fakat mukavemet edemediler. Çok kayıp verdikten sonra perişan bir halde kaçmağa mecbur
haber edip
âsiler cenge
oldular. Haccâc’a, ihtilâl ordusunun zan ve tahmin edildiğinden kat kat kuvvetli olduğunu haber verdiler; binlerce Türktcn bahsettiler.
Haccâc, bu haberden memnun olmadı. İhtilâl ordusunun içinde binlerce Türk cengâveri bulunuşunu endişe ile karşıladı. Orduda Acemlerin bulunuşundan dolayı da telâşlandı.
O zamanın kuvvet ve kudret sahihlerinin en üstünü olan Haccâc, düşman askerinden kat kat fazla askere malik bulunduğu halde, cenge tutuşmak cesaretini bir türlü gösteremiyordu. Çünkü karşısında yalnız Arablar yoktu. Türkler ve Acemler de vardı. Bilhassa Türklerle boy ölçüşmenin ne kadar zor ve tehlikeli olduğunu gayet iyi biliyordu.
Düşünerek rası değildi. Geri dönüp manı orada
harbi yanacaktı.
Devamı var>
vakit kaybetmenin sı-Hemen kararını verdi: Basraya gidecek: düş-bekliyccek ve müdafaa
7.28
7.30
7.30
7.45
8.00
8.45
9.00
12.28 Açılış ve program,
12.30 M, s, ayarı,
12.30 Müzik,
13.00
13.15
14.00
14.30
Haberler,
Müzik: Radyo Salon Orkestrası,
Müzik: Karışık şarkılar, Müzik: Cumhurbaşkanlığı Armoni Müzikası, Konuşma: B, T, G, D Kapanış,
Açılış ve program,
M, S, Ayarı,
Radyo Çocuk Klübü Müzik,
14.55
15,00
16.58
17.00
17.00
18.00
18.30 Konuşma,
18.45
19.00
19,00
19.15
19.20
19.45
20.15
20.30
20.35
21.15
21.45
22.00
22.35
12?5
22.45
23.00
23.30
Müzik: Şarkılar.
M, s, ayarı, Haberler, Geçmişte Bugün, Müzik,
Müzik: Yurddan Sesler Radyo Gazetesi, Serbest Saat,
Müzik: İnce Saz,
Müzik: Şarkılar, Türküle Konuşma: (Kitap Saati) Müzik, Müzik,
M, s, ayan Haberler,
Müzik,
Program ve Kapanış,
İLAN
Eyüb Sulh İcra Memurluğu:
947/1140
Mehçuz olup paraya çevrilnıesiıu karar verilen iki buçuk beygir kuv vetli AEG markalı motor ve teferruatı 16/1/948 Cuma günü 14—16 ya kadar Edirnekapı dışı Maltepe caddesi 5 No. lu Kürk İmalâthanesinde satılacağından isteklilerin ha zır bulunması kıymetini bulmadığı takride İkinci arttırma 21/1/948 Çarşamba günü ayni saatte yapıla cağından hazır bulunacak memuru na müracaatları ilân olunur.
Zayi
Cide Nüfus memurluğundan aldı ğım içinde Askerî durumum yazıl» nüfus cüzdanımı zayi ettim yenisini alacağımdan eskisinin hükmü yok
Ahmed Oğlu 1341 Doğumlv Cemal Benç
tur.
İmtiyaz Sahibi:
A, CEMALEDDİN SARAÇOĞLU •
İşlerini fiilen idare eden; İşleri Müdürü: FATİN FUAD
Yan
Dıziidiği Yer:
«Yeni Sabah» mürettiphane»!
Basıld>ğ1 y»r; «Gün Batımavh
