10
KURUŞ
4AYIB1
HER
VERDİ
idare: Nuruosmanlye No. H T») Adresi t .YENİ SABAH.
İSTANBUL
Telefon: 3C7M
BEDELİ Ecnebi MOO N00 1000 000
*
Perşembe
11
MART*
Onuncu TU
ABONE Türkiye SoneUk M00 Kr. 8 aylık 1M0 ) No. 3253 ? J? ?
1 ajUt )00 »
Kr.
)
)
)
HÜRRİYET VE HAKKIN YILMAZ MUDAFİİYİZ
Sadık Aldoğan müdafaasında: «Tenkid hürriyeti kaldırıldığı gün dört buçuk adamın fikrî tahakkümü altında bu parti çöker» dedi
den
ı
!v;
I
*
y
Memurlar
kanun tasarısı
Dışişleri Bakanı Necin eddiu Sadak
D
Milletvekilleri
ra
*
,1
A
1 - Sadık Aldoğan, 2-0. Nuri Koni, 3 - Kemal Silivrili, 4 - Necati Erdem, 5 - Mithat Sakaroğlu
Demokrat Parti Genel İdare Kurulu ile Meclis Grupu da bugün tekrar toplanacak, daha başka Milletvekillerinin de haysiyet divanına verilib verilmiyet ekleri de belli olacak
r3
Necati Erdem, 5 - Mithat Sakaroğlu
Genel idare kurulundan 6 üye derhal istifa etti
Ankara 10 (telefonla saba -' ha karşı) tun karai'uun ilânından soma , Demokrat Parti Genel İdare Kurulundan 6 milletvekili üye j derhal istifa etmiştir. İstifa e-den milletvekillerinin ibrac ka rarına muteriz oldukları anla - j şılmaktadır. Demokrat Parti Başkanlığından bu gece yarısı neşredilen bil' tebliğde şöyle de Bilmektedir:
«Genel İdare Kurulunun, bir zamandanberi sistemli ve mak aadlı bir şekilde haıekette bulunan 6 üyesi Merkez Haysiyet
Haysiyet Divanı-
Divanının 5 milletvekili bakında verdiği Partiden çıkarma ka rarım öğrenir öğrenmez, Genel îdare Kurulu üyeliğinden miiş tereken istifa etmişlerdir. Yedek üj'eler vazifeye çağınlmış tır. Genel îdare Kurulu vazife başındadır. Yann mukarrer toplantısını yapacaktır.
öğrendiğimize gHre| Genel, İdare Kurulundan şu zevat isti fa etmiştir: Enia Akaygen, E -m in Sazak, Yusuf Kemal Ten girşek, Ahmed Tahtakılıç, Ahmed Oğuz, Haşan Dincer._
Milletvekilliğinin manası bu mu?
Ankara: 10 (Telefonla) — Demokrat Parti Haysiyet Divânı bugün parti merkezinde Hami d Şevket İncenin başkanlığında toplana rak genel idare kurulu tarafından kurul kararlarına aykın hareket eden İstanbul milletvekili Kemal Silivrili, Muğla milletvekili Necati Erdem, Muğla milletvekili Mithad Sakaroğlu, Afyon milletvekili Sadık Aldoğan ve İstanbul milletvekili Osman Nuri Köninin Demokrat Partiden ihracına karar vermiştir. Bunlardan Necati Erdem ile Sadık Aldoğan da Haysiyet Divânı üyesi idi.
Haysiyet Divânı toplantısında Hâmid Şevket İnceden başka Afyon milletvekili Kemal özçoban, EskişeMr milletvekili Haşan Po-latkan. Afyon milletvekili Ahmed Veziroğlu, Kütahya milletvekili İhsan Şerif özgen bulunuyordu. Divana sorgulan yapılmak üzere Divâna sorgulan yapılmak üzere dâvet edilen Sadık Aldoğan ve (Devamı Sa, 5; Sû., 3 de)
----o
Buna göre devlet memurları ehliyet seçimine tâbi tutulacak
- F J
t
Sadak, Londra ve Pariste yapacağı temasları izah etti
16 lar Konferansına giderken Londıadan geçişimde Bevinle de konuşacağım, Müzakereler her iki memleketi alâkadaF eden umumî mevzular üzerinde cereyan edecektir..,, ti Dışişleri başkanlığında Paris bü-
yük elçimiz Nvman Menemendoğiu, profesör Burhan Zihni Sarus, istatistik umum müdürü Şefik Bilkurcian ınbrt kkebdir. Heyete müşavir olarak Mekin Onaran Nahid Alpar, Necati 11-kar, Cemil Satte iştirak etmektedir. Heyet, Bakanlar Kuruhmda -kabul edildikten sonra Cum-! Devama Sa,, 5; Sû., 1 acj
Ankara: 10 /Hususi) — Dışişleri Bakanınız Nrcmeddin Sadak Pariste toplanacak olan 16 1ar konferansına iştiıâk etmek üzere bu akşam istanbula hareket etmiştir. Dışişleri Bakanı, yann (bugün) Istanbııldan uçakla Lond-raya gidecek ve Mieter Bevinle görüştükten sonra Parişe hareket edecektir.
Konferansa iştirak edecek olan Türk heye-
Suad Hayrinim isticvabı bitti
Ankara: 10 (Hususi) Hükümet yeni bir devlet memurları kanunu tasarısı hazırlamıştır. Tasarıya göre, devlet kadrolarında hizmet alacakları kabiliyet ve ehliyet bakımlarından esaslı bir seçim sistemine tâbi tutmuş ve bu işi sağlamak üzere müstakil hüviyetli bir seçim komisyonu vücude getirmiştir. Bu komisyon ayni zamanda seçim işinin ıslahı yolunda tetkikler yaparak hükümete tekliflerde bulunmakla da ödevlidir. Hazırlanan bu ön tasarıda aynca bir staj devresi derpiş edilmiş ve bu sıtaj sonunda meslekî bir olgunluk sınavının organize edilmesi lüzumlu görülmüştür. Terfi işlerinde memurlar arasında maneviyatı bozan hissî muameleleri bertaraf edici ve terfihin meslekî ehliyete göre yapılmasına imkân verici hükümler konulmuştur. Burada memurun meslekî değerini, kabiliyetini ve verimini gösteren ve onun istikbali üzerinde müessir olan sicil işlerine hususî bir önem verilmiş gizli sicil notlarından me muru yetiştirme ve uyarma bakı-(Devamt Sa.. 5; Sü., 4 de)
Yeni Sovyet Büyük Elçisi dün gelmedi ------------o
Ankara: 10 (Husual) — Sovyetleı Birliğinin yeni Ankara büyük Elçi sİ M Lavriçefln bugün öğle üzeri şehrimize gelmesi beklenmekteydi Bu münâsebetle saat 1 de Sovyet Büyük Elçiliği erkânı Yugoslavya, Bulgaristan ve diğer peyk devletler Elçilikleri erkânı gazeteciler (Devamı Sa., 5; Sû., 6 dal
- hakkını muhafaza ettiğiniz için Parti şiddetle takbih etmişler ve Tıiırk adliyesi mensubu hak ve adalet müdafii eski hâkimlik şerefinize hitab ederek, size emanet et fiğimiz vediayı biz İstanbullulara iade etmenizi taleb etmeğe ittifakla karar vermişler • dir.» .
(Devamı Sa., 3, Sü. 4 ât)
eçtn seçimlerde Utan bıılda Demokrat T listesinde mebus seçB -len Osman Nuri Koni, bilindiği) phi, Demokrat Partiden istifa etmiştir. Bu zat gazetemizde, bütün metni olduğu gibi inti - j şar eden, mektubunda ııe se -beblerle partiden çekilmek zorunda kaldığını açıklamıştır.
Evvelki gün Kadıköy De -mokrat Parti teşkilâtı mensub Lan, yaptıktan toplantı sonunda, OÎ-mao Nuri Koniye bir telgraf çekerek Partiden istifa et fiği için milletvekilliğinden de istifa etmesini dilemeğe karar vermişlerdir. Koniye çekilen telgrafda aynen şunlar deni -yor:
«Bugün Kadıköy ilçesinde toplanan ve sırf isminizi par ritimiz aday listesinde gördü|k-, leri için, reylerini sizden esirge j miyen Demokratlar Partiden vaki olan İstifanızı, Partimizin nize temin ettiği milletvekilliği şu tebliği neşretmiştir:
Biraz da Şaka
D. P. Eyüb Teşkilâtındaki İstifalar
D. P. II idare Kurulu bir tebliğ neşretti
t
M
Tebliğde, istifa «devleri* Partiden kaçmak mecburiyetin de kaldıkları, bunun haricî tesirle yapıldığı bildiriliyor Demokrat Parti İstanbul Î9
İdare Kurulıı EyübıleM son gün lerdeki istifalar hakkında dün
Fırıldakçıbaşı yine azıttı
Tatlı su centilmeni, uaını diğer Fırıldakçıbaşı, Fırdöndü 1 alman Çelebi, son Avrupa sefahatinden döndükten sonra An karada Kumcularla telâki olur olmaz, bu ınahud komünist tehlikesi umacısını bıraktı, başka bir telden çalmıya başladı: Boyuna, bosuna; germişine, geleceğine bakmadan bu sefer de Türklyenin en teiniz evlâtlarından birine sayın Mareşal Feıd Çaknıak'a dil u-tatıyor.
Düşünün bir kere: .Mütareke devrinin mandacı Ahmed Emin 1 almanı, merhum Atatürkiin eu yakın mesai arkadaşı Türkiye Mareşali sayın Fevzi C'akınak’a hamifet, fazilet ve yurdseverlik demi sermeğe kalkışıyor!
Bereket versin ki bu memleket balkı sajın Mareşali de. Karagülün (Haya) İçinde hayal) oyununda olduğu gibi, kendisi emirle hareket eden bir kukladan başka htr şey olmadığı halde, umacılar
Kin ve ihtirasla hareket e -den fakat, maksad ve emellerinin Demokrat Parti bünyesi i-çersinde makes bulamıyacağı-m anbyaD bazı kimselerin teşvi ki ile Eyüb ilçesinde vaki istifa lann bir maksadı mahsus tah -tında matbuata yanlış intikal ettirildiğini gören 11 idare kuru Jumuz atideki açıklamayı yap -mak zaruretini hissetindir.
(Devamı Sa., 5; Sü.. o da)
Tütün
oynatmıya kalkılan eceni) karagözcü Fınldakçıba^yı (ta JKİJ İyi blUr ve tanır!
I J
Tarım Bakanı, müstahsili d&f&k evsaflı tütün yetiştirmekten vazgeçmeğe dâvet ediyor
Ankara: ıo (A A.) — Bu sabah Latan buldan dönmüş olan Gümrük ve Tekel Bakanı Şevket Adalan, A nadolu Ajansı muhabirine aşağıda kİ demeçte bulunmuştur:
fistan bul a 1 Martta açılan Sanı, ■un bölgesi dizi tütün ve 16 Martta açılacak olan Karaden'z vo (Devamı Sa., 5; Sü., ■! dc3
M
t
B
Mazan k
Çek Dışişleri Bakanı dün intihar etti
o-----
Prag 10 'A. P.) vakya ■’ Mazarik Dışişleri Bakanlığı bü rol arının bulnrr.akta olduğu Czernin sarayının ikinci katın -(Devamı Sa., 5; Sil, 1 del
t
“ ‘ı — Çekoslo Dişişleri Bakanı Jan
MISIR MEKTUBLARI
t
üniversitesini ziyaret
Her yerde olduğu gibi bugün Mısır üniversite gençliği de canlıdır, faaldir
Yazan: Paule lletrforl «JCaAire muhabirimi*»
Kahire: 19 Şubat (Meşhur Fran biz gazetecisi, tPaule - Herfort* bildiriyor) — Mısırın millî birinci Fuad Üniversitesinde tam 13000 genç okumaktadır. Bu yek Ondan yalnız (1800) ü kız talebedir. Mısırlı genç kızlar henüz Üniversito tahsiline hücum etmiyorlar. Goril nüşe göre onların güttükleri gaye başka. Fakat Üniversiteye devam eden Mısırlı genç kızların baytarlık kurslarını zevk ve alâka ile takib etmeleri şaşılacak bir şeydir. Bir genç kızın bir beygiri dikkatle muayene edişini bir göz önllne getirin...
Yabancı profesörler, ihtisasları dahilindeki bilgileri ve bilhassa 11-(Devamı Sa., 4j 80^ 6 d»)
•Veni Sabahr m Kahire muhabiri tanınmış gazeteci Faule Herleri
Eski Tekel Bakanı, Tomruk ve Orman işlerinden bahsederken şimdiki İç işleri Bakanının da ismini verdi Ankara: 10 (Husuei) — Bugün kil oturumda eski Bakan Suad Hayri Örgütlünün dünkü ifadeleri şahidlerin ifadeleriyle karşılaştırılarak kendisine aydınlatıcı sualler tevcih edilmiş ve Bakan tarafından bunlar cevablandınlmaj-tır. Bu arada Fazıl îyiverdi mahdumlarının kendisine Vâkıf Çak-ınur tarafından mı tanıştırıldığı sorulmuş Suad Hayri buna ceva-be Fazıl İviverdi mahdumları Necat ve Ferruhu Gaziantep milletvekili Dr. Muzaffer Canbulatın kayınbiraderleri olmak dolayısile ya onun veya Vâkıf Çakmurun (Devamı Sa., 5; Sü., 2 de)
rH YARIN
Oçfinca Dflnya arbi yakın mı? ı [Ekrem RİZE”!
nin dikkate şayan bir ya- ( zısını sütunlarımızda bü - I yük bir zevk ve alâka ile | okuyacaksınız... f
t
y
J
KVİMDEN BİR YAPRAK
Kâtil Deliler ve İlletli kadınlar
dehşet verecek bir yekûna varır.
Yine gazetelerin verdiği malûmata göre resmen hükümetin malûmu vo kontrolü altında bu-M jg I lunan umumhanolor-j-, Oen başka sokaklar
da müşteri avlıyan kaldırım fahişele-rl9 randevu evlerinde çalışanlar barlarda vo umumhanelerde gizli serına-yelık edenler varmış.
Bunları kontrol ötmek kolay iş değildir. Bütün zabıta kadrosu bunun la meşgul olsa yine başa çıkılmaz. Bu-fhj yazan gazeto «Dostlar alış verişte görsüne gibi «Bunun önüno goçınek Kin ahlâk seviyesini yükseltmek» den bahsediyor.
Yaşadığımız şartlar İçinde bu seviye yüksekligino erişilebileceğine pek im* kân veremiyorum. Çünkü telâkki tamamen değişmiştir. Hayâ mes'elesinde eski zamanla şimdiki zaman arasında büyük fark vardır.
Eskiden uygunsuz bir kadınla ırz ehli biı* lıadın arasında aşılmaz bir duvar, geçilmez bir uçurum vardı. Bu, kalktı. Bir kadın, kooasınm üstün* tLütm sayfayı çmdrinuj
azeteler bir yandan Kadıkö-yündo bir kadının koyun gibi bir kulaktan bir kulağa boğazlanması ile netice P _ lenen tüyler ürperti-1 ci cinayeti yazıyorlar! _ _ _
bir taraftan Beyoğluııda gizli fuhuş yaptıklarından dolayı yakalanan hastalıklı kadınlardan bahsediyorlar.
Bu İki vak'anın birbirile münasebeti vardır. Çünkü karısının gırtlağını kesen adam frengili imiş. Yaptığı cinayetin de frengiden mütevollid cinnet olacak. Bu menhus İllet sonunda ya dolb ya kör yahut da yatalak ediyor.
Allah cem) oünıleyl korusun. Bilhassa yetişkin delikanlı evlâdı olanlar çok dikkat etmelidirler.
Zira gazetelerin verdiği tafsilâta bakılırsa gizil fuhuşla mcmloketın gürbüz evlâdını zehirllyen fahişoler öylo takib ile tekayyüdlo önüno geçilir gibi doğil.
Otuz gizli fahişe yakalanırsa bunun yirmi beşi İlletli imiş. Şöylo bir he-sab edersek bu yirmi boş kadın her gün beş kişiyi zehirleso netice İnsana
•
4*
»ıw(m ki
Yazan
Profesör Kenan Öner
- 1 ~
Bu kanun hakkında yapılan teklif, yazılan mucib sebeb ve sö.vle-Dân sözlere bakılırsa ileri sürülen sebebler galiba şunlara inhisar ediyordu:
1 1 — Şimdiye kadar bütün intibahlarda cari çift dereceli seçim usu-
lünün bir an evvel tok dereceye tahvili;
I 2 — Milletvekili intihabında rolleri hakikaten büyük olan Belediye âzalarının millet iradesini şübheli gösterecek sebebler ortadan kaldırılarak ileride yapılacak milletvekili seçiminin daha salim ve daha em-hiyet verici bir hale getirilmesi.
Filhakika son intibahlara gelinceye kadar memleketimizde bütün Seçimler çift derece ve tek parti esasına dayanmakta devam ettiği için bu usul ile milli iradeıün tecelli e.vliyeceğlni iddia ve lsbat kimse için mümkün olamazdı. Bu itibarla seçimlerde hakikaten millet iradesinin tezahürü matlub ise, bilhassa partilerin çoğaldığı bir zamanda, eski an'anelerde ısrar edilemezdi. Yalnız bu itibarla hükümet ve Halk Partisinin teklifini isabetli bulmamak kabil değildir. Fakat intibahların tek dereceli olmasile ve belediye seçimlerinin millet vekillerinden evvel ye-hilenmesile bu maksat temin edilmiş olamazdı. Bundan evvel hiç olmazsa milletin hak ve serbestisini ortadan kaldıran kanunları Anayasa hükümlerine göre ıslah ve tâdil, tahakküm esasına göre ayarlanan teşkilâtı, Demokrasiye uygun bir şekle kalbederek müsait bir zemin hazırlamakla işe başlamak, samimiyetin icabına daha uygun olurdu. Halbuki bu talıavvül düşünüldüğü vakitlerde antidemokratik bir çok miı-esseselerimiz bütün kuvvet ve laravetıle yerlerinde duruyor, yalnız tek dereceli seçimin cazip hüviyetile intibahlar öne almıyordu. Meselâ intibahlarda en esaslı rolü ve halk hürriyetine en fazla tesiri olan muhtar ve ihtiyar heyetlerinin daha evvel yenilennıesile ıslahat ve Demokrasi icabatma —ortadan bağlıyacak yerde— iptidayı ele tabiî bir şey olamazdı. Bilhassa memlekette karnına
sağlanmadıkça ve seçim kanunları milletin serbestliği ve rın mahremiyetini tam olarak temine kâfi mûeyyedclcri dıkça yapılacak her şeyin gösterişten ibaret kalacağı meydanda olduğu kadar hiç bir mâkul sebeb yokken, yeni doğan «partilerin kudret ve hayatiyet kazanmadan seçimlerin öne alınması da Demokrasinin inkişafı arzusile izah edilemezdi. Beş Demokrat
yad ve itirazlarına rağmen tasarının kelimesine bile kanun mahiyetini aldığını gördük. Böyle bir suikasd dığma emin olan Demokrat Parti teşkilâtile temasa antidemokratik kanunlar tâdil edilmedikçe yapılacak râk etmemeğe karar verdi. Zaten etse de teşkilâtı henüz iptidaînin
dununda bulunan bir varlıkla cidale atılmaktan doğacak vaffakiyet ihtimalini çok az gösteriyor idi...
Demokrat Parti verdiği ademi iştirak kararını şu halka ve kendi teşkilâtına bildiriyordu:
Ankara, 8.5.946
Ne memleketin iç durumunda, ne de dünya siyasî
airaak kadar hürmet hissi intihabla-haiz olma-
Milletvekilinin fer-dokunulmadan karşısında kal-geçtikten sonra seçimlere işti-
netice, mu-
kelimelerle
w
vaziyetinde uzun aylardanberi kanuni müddetlerinden evvel hemen seçimlere geçilmesini icabettirecek bir değişiklik vukua gelmediği halde Cumhuriyet Halk Partisinin birdenbire verdiği bir karar üzerine Belediye seçimlerini bir defaya mahsus olmak kaydile öne alan bir kanunu Büyük Millet Meclisinden geçirmesi ve parti genel başkanı tarafından Akşehirde söylenilen bir nutukta milletvekilliği seçimlerinin sürati? yenilenmesine karar verildiğinin bildirilmesi bütün halk efkârı gibi Demokrat Parti genel idare kurulunca da derin teessürle karşılanmıştır.
Belediye seçim kanunu Mecliste müzakere edilirken buna aid düşüncelerini. kendine mensub milletvekilleri vasıtasile Türk umumî efkârına arzeden genel kurulumuz bir taraftan dört ay evvele alınan belediye seçimlerine iştirak hususundaki mütalealarınj öğrenmek tizere teşkilâtına müracaat etmiş, diğer taraftan da bu beklenilmiyen vaziyetin hakiki svbeblcrini ehemmiyetle tedkik etmiştir.
Bugün teşkilâtından beklediği ccvablan almış ve belediye seçimleri için de tekrar edilmek istendiğini öğrenmiş bulunan Genel İdare Kurulumuz, bu ciddi vaziyet karşısında almak zorunda kaldığı kararı bütün partili arkadaşlara ve umumî efkâra başlıca mucib sebeble-rile arzetmeği bir borç bilir.
Belediye seçimlerinin dört ay öne alınması ve milletvekilliği seçimlerinin de muayyen müddetinden bir yıl önce yapılmak istenmesi meseleleri üstûnıir ciddiyetle duran Genel Kurul, bu hususta ileri sürülen iki sebebi de vârit görmemiştir. Bu sebeblerden birincisi (Kararsız ve karanlık görülen dünya vaziyetinin uzun bir sürünceme devrine girmiş ol-iuğu) mütaleasıdır. Halbuki şu son haftalarda yeni bir vakıa değil, d alı a çok zaman evvel açıkça anlaşılmış bir hakikatti. Hattâ bu durum bu gün 1945 sonlarında olduğundan daha az endişe verici bir manzara arzetmektedir.
İkinci sebeb olarak gösterilen (Memleket idare ve politikasını içe ido ve dışarıda, kararlı bir hale getirmek) mütalaasına gelince: Biz memleketin iç ve dış politikasında, seçimlerin derhal yapılmasını icabettirecek bir kararsızlık mevcud olduğuna kani olamıyoruz Nitekim sayın Cumhurbaşkanı tarafından Büyük Millet Meclisinin 1&15 yıh açılmasında iradedilen nutukta iç siyasette Demokratik bir inkişaf yolu tutulaeuğı vâdediliyor. Dış siyasette ise Birleşmiş Milletler andlaşması ruhuna uygun ve memleketin istiklâl vo toprak bütünlüğünü şiddetle müdafaaya azmetmiş bir siyasetten asla ayrılmıyacağı ifade olunuyord- Bütün milletin bu iki esas üzerinde tamamile İcara ılı birleşmiş buhnduğu bir hakikattir.
Şu halde Cumhuriyet Halk Partisini bu seçimlerin taciline sev-kenen asıl sebebim başka bir istikarnçltc aramak icabediyor. Umumî efkâıın daha ilk gündenberi sezmiş olduğu gibi artık anlaşılıyor iri Halk Partisi diğer partilerin inkişafını durdurmak ve bunlar şeklen mevcud olsalar .ile, bir devir daha siyasi hayatta fiilen kalmak hedefini gütmektedir.
Demokrat Parti şunu arzrtmek ister ki seçimlere girip girmemek
hususunda karar verirken tuttuğu ölçü, parti menfaati ölçüsü değil. yalıuz ve yalnız memleket menfaati ölçüsü; takib ettiği tek gaye dc-yurdda millî irade ve hâkimiyetin binden fazla partilerin varlığı ile teyid olunması ve jurtdaş hak ve hürriyetlerinin daha esaslı teminat altına alınmasıdır. Partimiz bu gayenin gerçekleştiğini görmekle belediye meclislerinde ve Büyük Millet Meclisinde tek yer kazanmamış dahi olsa kendim bahtiyar sayacaktır.
(Devamı var)
AKViMDENİ ^YAPRAK
Kâtil Deliler ve illetli kadınlar
fBa)tarafı 1 incide) hal gibi hıyanet eğiyor; yahut! nikâhsız bir erkekle mükemmel yakıyor; evvel zaman içinde böyLeşine «kötü» denilirdi; çimdi bir çey denilmiyor; ailelere kabul ediliyor, konuşuluyor, görünülüyor...
Bir kadının muhtelif erkekle düşüp kalkması, limonata içmek kabilinden bir çaçni değiştirmek telâkki ediliyor.
Yetişmiş delikanlılar tanıyorum ki münasebette bulundukları kadınları evlerine götürüp odalarında misafir e-diyorlar. Annelerinden, babalarından da saklı değil... Aile reisleri yemek zamanları muvakkat gelin ile bir sofrada güle oynıya yemek yiyorlar. Eskiden böyle meşru' olınıyan münasebetlere «Fuhuş» denilirdi; «Arkadaşlık» oldu.
Fuhşun hududu yoktur; sizlik cereyanı, buzı yordo
perme şeklindedir, bazı yerde ise bir
şimdi adı
bu ahlâk-hatif ür-
levs çirkefi gibi taşarak, yayılarak kokutarak akıyor.
Evimize aldığımla hizmetçilerin sıhhi ve ahlâki durumlarını bilmiyoruz. Evlâdımızı eline bıraktığımız dadının frengili olmadığı ne ınakûın. Hangi o-tomobıl sahibi arabasının volanını ya-* ni hayatını eline bıraktığı şoförü doktora muayene ettirmiş vo kanının tah-l lil raporunu görmüştür. ,
Kadıköyünde karısını bu kader feci, surette öldüren adam Bolediye Bahçeler idaresinin bahçıvan olarak çalıştırdığı bu frengi)) deli bir gün aklına esip de elindeki çapayı birinin kafalına vursa no olacak? Hiç... Ne olacaksa kafası patlayıp ölene olaoak.
Fuhşun yayılmasının önüne geçilemiyor, Bari böyle fuhuş kurbanı delilerin zararları önlensin.
Bunun nasıl mümkün olaoağını bir kaç defa yazdık. Bugünlerde bir daha tekrar edeceğiz.
oturan o-İbrahim
Beykozda orta adalet sokağı elektrik istiyor Beykozda Çayır mahallesinin Orta Adalet sokağında 7 No. lu evde kuyucularımızdan
t lkü. gönderdiği bir mektupta diyor ki:
((— Mu hailemizde oluz ka dar aile ikamet etmekledir. Müteaddit defalar alâkadarlara müracaat ederek karanlık sokağımıza lâzım gelen elektrik tesisatının yapılmasını istedik.
Sokağımızda elektrik direk lori olduğu halde, bilmiyoruz neden bu direklere bir kaç lâmba takılmaz..
Beykozun Orta Adalet sokağında oturan otuz kadar aile, bu karunlık ve kıs mevsiminde çamurlu olan yoldan daima şikâyetçidir, fakat şikâyetlerimizi, hangi mercie bildirdikse nazarı 1-tibara almmanıı^tır.
Bu haklı olduğu kadar yerinde dileğimizi. İlgili makamlara duyurmanızı, sayın gazetenizden rica ediyoruz.» *
Çöp kamyonlarının temiz tutulması isteniyor
Başka bir okuyucu da mahalle aralarında ve bazan da kalabalık caddelerde dolaştırılan çop kamyon ve a-rabalarının görünüş itibari-le çok pis olduğunu, bunları boyamak mümkün olması da sık sık yıkatmanın pek âlâ mümkün olacağını söyli yerek! Temizlik İşleri Md. lüğünün dikkat nazarını çek incinizi rica etmektedir.
Küçük Mustafa Paşa caddesi temizlik bekliyor
Kiiçiik Mustafapa)a caddesi pislikten, bataklıktan ve çamurdan geçilmez hale gelmiştir.
Bunun için bir kaç defa temizlik idlerine müraeaat ettik. Bir türlü temizlemediler. Nihayet size yazmağa mecbur olduk.
Alâkadarların dikkat nazarlarını çekmenizi rica ederiz.
Ş. Sezer
C. H. Partisi bucak
kongrelerine deva ediliyor
I •
C. H, P, Bucak kongrelerine de vam edilmektedir.
Dün de Fatih ilçesine bağlı Şeh-reminl bucağının, yıllık konfresl, saat 20 de bucak merkezinde yapı] iniştir.
Kongre başkanı seçimini müteakip okunan yıllık faaliyet raporun da, mahalli dert, dilek ve tenkldle-re yer verilmiştir.
Bilâhare delegeler, semtlerindeki yolların bozukluğundan, son günlerde belediyenin Topkapıya fazla miktarda birinci mevki araba işlettiğinden, idari makamlarda ya Pılan yolsuzluklardan şikâyet etmişlerdir.
— Peki ne oldu şimdi? Ban ka da Kemal beyin, şirket de onun teşkil ettiği bir şirket. Pa 1 rayı bir tarafdan alıp öteye ve I riyorsunuz. Buna i derler-ı — Efendim, ben
ri yaptım.
— Kemal beyin
cambazlık
aldığım em
en kör ve
1 en şuursuz bir âletisiniz; Bilâ l kaydil şart onun iradesine mer I but bir adamsınız.
i — Efendim kendisi teslim et ti bana.
— Olur mu böyle şeyi Bir de (bankanın nizamnamesi var dersiniz. Hani nizamname, hani nizam? Götürün.
(Bundan sonra Sadeddin Rı za bey getirildi.)
— isminiz?
— Sadeddin Riza. Burğazda oturuyorum. Bir müddet Ticaret Mektebin» devam ettim. Harbi umumîden sonra Millî Mahsulât şirkeHne muhasebeci geldim. Bilâhare Milli Mensu -çata müdür oldum. Şimdiki va zifem Millî Ticaret şirkotl mil dürü. .
— Sermayesi ne kadardır.
— Hâlen yüz bin lira. Fakat on bin lira verilmiş ir.
— Meclisi idaresi kimlerdir?
— Ali Ilışan bey, Haşan UI vl bey, Sami bey.
— Kara Kemalin bu şirket lerde işi nedir?
Kara Kemal bey Ankara
Tekelde fazla
mesai ücreti
11 MART 1918
Toptancı ve perakendeci kasablar anlaşamıyorlar
Dün mezbahada, toptancı kasabların perakendecilere zorla et satmak istemeleri yüzünden kavga çıktı
Mezbahada et satışları esnasında toplancpuıle perakendlci kasaplar arasında zuhur eden münâkaşakıı üzerine dün belediye reis muavini Nazım Arda İle İktlsad İşleri mü dürü mezbahaya giderek tetkikler de bulunmuşlardır.
Öğrendiğimize göre dün 1807 koyun, 5214 kuzu, 33 kıvırcık, 318 sığır ve 10 baş da keçi kesilmiştir.
Bu arada bazı parekendecilere, üzerinden zorla ler, bu yüzden
mezbaha müdürünün gayretli» hail» di İmiş t İr.
toptancı kasaplar, perakende narhı et satmak Lsteml? çıkan ihtllillar,
Diğer taraftan belediye, karaman İçin konulan toptan 218 kuruş flya tın fazla olduğunu kabul etmiş ve yapılan maliyet hesapları neticesin da karaman etinin toptan 216 kuru şa satdabiloceğlne kanat getirmiştir-
Bu şekli iddialar yüzünden mezba iıada buhranlı bir hava esmekte, et alım satımları daimi münâkaşala-ra sebebiyet vermektedir.
Bu cümleden olmak üzere dünde mezbahada ciğercilerle toptancılar arüsmda şiddetli bir münâkaşa re yan etmiştir-
• •
C6
DENİZDE
BILFD 1YE D B
“Ansaldo,, firmasına ısmarlanan vapurlar
Pangaltıda müsadere edilen francalalar
I
HER SABAH\
Sutünlar arasında ce v e lân
İki sene evvel Ulaştırma Bakan I1ğ1 tarafından, Denizyolları namı na İtalyanjn Ansaldo firmasına ısmarlanan altı geminin tealim müddetine iki ay kaldığı halde, he nüz inşaata dahi başlanmamıştır.
Bakanlığa müracaat eden firma, son zamanlarda İtalyadakl mail ve iktisadi şartların değişmelini Heri sürerek, altı gemi parası olan 31 milyon liraya ancak dört gemi ve reblleceğlnl bildirmiş fakat möra caat reddedilmişti.
Bu hususta edindiğimiz son malûmata göre, meselenin hukuki yol dan halli için hakeme müracaat e dllecektir.
Diğer taraltan Hollanda tezgâh larına ısmarlanan âltı şehir hatla rı vapurunun da gelmeslle, İzdiham nisbeten hafiflemiş olacaktır-
inşasına devam edilen vapur Iar, Ülev tipi olup daha süratli ve lükstür, ilk vapur Nisanda denize indirilecek ve Haziran ayı İçin de peyderpey teslimine başlanacaktır.
----------o----------
İçkili yerlere aid nizamname Ankara ya gönderilecek
içkili yerler İçin hazırlanan ye nl nizamnamenin tatbikini aağh-yacak komisyonlar kazalarda çalış malarına başlamıştır.
Nizamnamenin mesafe tahdidi, ne ilgililerce tatbik imkânı görü, lememektedir.
Diğer taraftan İçkili yerlerin 0-kvj, mescit, icabet, karakol gibi yerlerden 100 metre uzak olmasını emir bulunan maddenin daha sa rlh bir hale getirilmesi için, yani nizamnamenin İçişleri Bakanlığına gönderileceği söylenmektedir.
Belediye reis muavini Nazım Ar da Toprak Mahsulleri Ofisi müdürü, v» Ticaret Bakanlığı müfettişle ,rinln lştlrakıle dün belediye de bir toplantı yapılmıştır-
Bu toplantı da un ve ekmek meşe lesl bahis mevzuu edilmiştir.
Diğer taraftan öğrendiğimize gö re dün sabahın erken saatlerinde Pangalti muhitinde , üç fırında francala imal edildiği anlaşılmıştır.
Belediye müraklplerl. Zekeriya, Özel, Hamdl Ülker ve Püzant Hov-nana alt olan bu üç ekmek fırınına alt bir baskın yaparak iki yüze ya kın francalayı müsadere etmişler dir.
Fırıncılar hakkında kanuni bat yapılmaktadır-
--------o-----—
Memurlardan tasarruf gayesi-le kesilen ücretlerin yeniden verilmesi için tetkikler yapılıyor
Ttkel genel müdürlüğü vazifeli memurlara akşamları mesai saatle ri dışında yaptıkları İşler mukabilinde iki üç senedenberi verilmekte olan fazla mesaî ücretinin kesildi-ğlnl evvelce bildirmiştik. Aldıkları maaştan başka her ay ellerine ge çen mesai ücretine göre biidcelerlnl ayarlayan memurlar bu vaziyet kar şısında müşkül bir durumda kalmış Iardır.
Gümrük ve Tekel Bakanlığı me sallerin kat'ina ait karan tasarruf gayesi İle almışsa da ayni usulün tekrar ihdasına dönüleceği beyan e dilmektedir. Esasen Bakanlık Tekel Genel Müdürlüğüne bu husus ta yaptığı bir tamimde tasarruf im kânlarını sağlayan tedbirlerin ne. ler olabileceğini sormuş, fazla me-sailer verildiği takdirde ne kadar bir fedakârlıkta bulunabileceğinin tesbitlnl istemiştir-
Diğer taraftan öğrendiğimize nazaran bazı ihtlsadî devlet teşekkül lerlnde olduğu gibi Tekel memurla rina mamullerin satışından muay yen bir prim ayrılmamaktadır. Hal buki Süınerbanka bağlı fabrikalarda imal edilen kumaş ve sairenln satışile Sümerbank mensuplarına prim de tevzi edilmektedir.
Görülüyor ki Tekel memurları her iki bakımdan mağdur bir mev kle düşmüşlerdir.
Maamafih Gümrük ve Tekel Ba kanlığı yukarıda izahına çalıştığı mız hatâyı yakında tashih edecek tir.
oktanberidir sütunlarında do-taşmadığım İçin gazoil sahltx terinin hatırları kalabilir. Sı olur, ne olmaz diişüncosile onları da
darıltmamak lâzım geldiğini tak dir edersiniz.... Bu itibarla müsaade edersontz, bugün de gazeteleriniz sütunlarında, sizinle birlikte, şöylo blı lıvorellın olmaz mı?
★
«Akşam* dan — Mecmcddın Sadaksın f Akşam» a beyanatı...
Fıkracı — Allatı, Allah! Dışişleri Bakanımız kendi kendine veya monolog söylemeğe de mi başladı? Sayın Sa dak ın aAkşam* ın başyazarı ve sa-hiblorinden biri olduğu malûmdur. Bu şartlar içinde «Akşam» a boyanat, olsa olsa, dediğimiz gibi ya bir monolog, yahud da aile arasında bir konuşma olur kı bizco ifşası zerre kadar caiz değildir.
«Yeni gazole^ müjdeliyor: Raman dağında yapılacak tesisler için ( Maden Tetkik ve Arama» Enstitüsü tarafından projelerin hazırlanmasına başlandı.»
Fıkracı — Kimin elinde kırık vo çürük (müstamel de olabilir) sondaj a-leti varsa gözü aydın demektir. Vakit kaybetmeden yenisinin fiyatından asgari iki misli fazlasına sürebilmek için (M: T. A.) ya müracaat etsinler.
* Vatan» anonim şırkotinin eh, a Kumcular-) ismi altında anılan yarım düzine şef namzedinin dili ve büyük Amerikan tıcarot müesseseler ile ış
gören yerli firmaların kulağı Vatan» ceridesi dünkü nüshasında, kemali c;d diyetle soruyordu: Erkeklik lıfein şanı nedir?»
Fıkracı — Öğrenip de ne sın sanki? Otur oturduğun
elinin hamurile erkeğin işine karışıra Allah aşkına!...
• -
Yine «Vatan» gazetesinde, Fırdötı-dübaşı Yalman Çelebi, dünkü başmakalesine şu sornameyı koymuş: virlere karşı kalkan lâzım.»
Fıkracı — Üslad darılma amma bu alanda kazan kaynatan sensin. Şuna satılmış dedin, buna müfrit lâkabını taktın, ötekine farkında olmadan komünistlerin âleti olmuş buyıudun, berikine hulûs çaktın ve nihayet Demokrat Partiyi de. çorbaya çevirdin. Şimdi de kalkmış tezvirlere kalkan arıyorsun. Tevekkeli kısa boylular biraz müzevır ve fesadcı olur demezler!...
«Her Gün» ( Otobüs işinde belediye çıkmaza düştü.» diyor ve ilâve ediyor: «Çok Pahalıya mal olan bu otobüsler hususî arabalara n^mran daha faz*a iicrot de alsa, masrafları karşıhyabi-lecck durumda değildir.?
Fıkraoı — Bizim söyiiyo söylıye *n-limizde tüy bitti idi, fakat anlatamadık; çünkü sayın Baykara:
— İllâki İsveç malı olacak! diye tutturmuştu. Fakat memlekette mes ulü arayıp yurda verdirdiği zararı (Devamı Sa., 5; Sü., 1 dei
v* yiğit-
yapacak-yarda do
takl
ADLİ YEDE
Lâstik yolsuzluğu
A. Cemil Cönk
ve
dolayı bulun aD müdürü
o---
MOTfEERFİK
Dr. Hulusi Behçetin cenazesi dün kaldırıldı
Pazartesi günü vefat eden Ord. Prof. Dr- Hulûsi Behçetin cenazesi dün kaldırılmıştır.
Cenaze merasiminde vali Lütfl Kırdar, Rektör Sıddık Sami Onar, Profesörler ve merhumun dostlan hazır bulunmuştur-
Lâstik yolsuzluğundan haklarında dâva açılmış Tiracet Ofisi eski umum Ahmet Cemil Gonk İle ofis memuı
lanndan Nusret Köymenin duruşmalarına dün asliye 8uncu ceza mahkemesinde devam edilmiştir. (
Bu celsede de Rüştü Diktürlçe Tl caret Ofisi tarafından ihale olunan lâstiklerin terkibi halkındaki kimyager raporları okunmuş ve tâyin olunan ehlivukufun henüz tedkikatı nı bitirmediği anlaşılmıştır.
Fabrikatör Rüştü Dlktürkün İha le şhrtlanna riayet etmediğini bildiği halde bu yolsuzluğa gö2 yumduğu ve ofisi 1 milyon lira ze rara soktuğu İddia olunan Cemi) Cönk halan Vaşlngton Ticaret A-taşellğtnde bulunduğu için mah kemeye edememektedir.
Diğer taraftan Cemil Cönk hçj duruşmaya ait zabıt suretinin ken dişine gönderilmesi İğin C. 3avcıh ğına bir dilekçe göndermiş ve mah keme de sanığın İstinabe sure-tlle Vaşington Elçiliğimiz huzıımn. da dinlenmesine karar vermiştir.
İş ve işçi bulma kurumunun faaliyeti -----------------o- - ■
Mıntaka Çalışma Müdürlüğün, den aldığımız malûmata göre, geçen şubat ayı içinde, müdürlüğe bağlı Iş ve işçi Bulma Ktirumuna müracaat ederek İş istlyenlerden 741 sanatkâr muhtelif müessesele-re yerleştirilmiştir. Önümüzdeki ni san ayı içinde müracaatları daha geniş ölçüde yerine getirileceği u, mulmaktadır.
Gümrük ve Tekel Hakanı Ankaraya döndü
Bir müddet İstanbulda tetkikler de bulunan Gümrük ve Tekel Bakam Şevket Adalan. evvelki akşam Ankaraya dönmüştür.
Tıb buyranıı pazar günü kutlıınacuk
Anaaıevi Tıb Bayramı 14 Mart pa zar günü kutlanacaktır.
Bu münâsebetle, Üniversite konferans salonunda yapılacak merasimi müteakip. Üniversite Talebe Birliği Lokalinde bir eğlence saati tertiplenmiştir. Ayni gece bir de ba lo verilecektir.
«Pertcvniyal lisesinden yetişenler cemiyeti» nin kongresi
Pertevniyal lisesinden yetişenler derneğinin yıllık, kongr esi pazar gü nü saat 9 3ü da Marmara Lokalinde tekrarlanacaktır.
Kongrenin hararetli cereyan e-deceyi umulmaktadır.
• •
Hususî polis teşkilâtının ihyası isteniyor
Memleketimizde hususi polis te^ kilâtınm İhyası için, vilâyete mü racaat edilmiş keyfiyeti Emniyet Müdürlüğü incelemeğe başlamış, tır.
Vali muavini Rüşdü Ülken, bt mesele etrafında kendisile görüşen bir arkadaşımıza şunları söylemiş tir.:
a — Hususi polis teşkilâtının fay dalı olduğu inkâr edilemez, ancak bu gibi teşekküllerin ihyası kanuu İşidir.
Vilâyetin bu hususta İliç bir st) lâhiyeti yoktur. Meclise müracaat edilmesi ve bir kanun çıkarılma» lâzım gelmektedir.»
İzmir İstiklâl Mahkemesinde neler gördüm?
Yasan C
ya şiı ketin nizamnamesini ge -tirdi Bilâhare onu heyeti idare ye tayin ettik.
— Senedler kime aiddir?
— Hisse senedleri sahibine aiddir.
— Sizden evvel veznedar Rıza bey geldi. (senedler ben -dedir; "bunların bulunduğu ka sanın anahtarını heyeti tahkl -kiyeye verdim.» dedi, ne dersiniz?
— Bilmiyorum efendim.
— Millî Îktisad Bankasının nakidden maada olan hisse se nedleri nerededir?
— Bilmiyorum, yalnız Basri isminde bir zat Kumanya İle ke reste ticareti yapmak üzere al dı.
— Durun biraz şimdi çıkarılan efendiyi getirsinler. (Riza
Tefrika Na. 201
bey getirildi)
— Riza bey, demin sen «Mil lî iktisadın hisse seııedlerini sattım. Dört- bin lira Millî Ticarete verdim» dedin, kime ver -din?
Ali Rıza bey — Muhasebeciye verdim.
— Ne zaman verdin,
— Bir sene evvel verdim.
Reis hey Sadeddin Rıza beye sordu:
— Ne derein?
Sadeddin Rıza bey lamıyorum.
Reis rün.
— Sen harbi umumîde va -kıf yapılırken vâkıflar meyanın da idir -'eğil mi?
— Efendir-» ben o zaman Mah sulât şirketinde muhasebeci i -
Hatır
Ali Riza beyi götü
dim. Beni çağırdılar vakıfname} yi bile görmedim, «vâkıfsın» dek diler, oldum. ı
— Sen ne sıfatla vâkıflar a-1 tasında bulundun? Bu parayı? kazanmış miydin? 7
— Hayır efendim. }
— Harbi umumide Milli Mah } sulâttan başka hangi bankalar-1 la muamele yapardın? i
— Millî îktisad ve İtibarı Mil ? lî Bankaları ile. /
— Bunlarla son zamanlarda} ne kadar muamele yaptınız? }
— Hatırlamıyorum efendim 1
— Kemal bev son defa net zaman Millî Mensucattan ne ka? dar para aldı? 7^
— Bayramdan iki gün evvel} altı bin lira para aldı. " }
— Neden aldı? I
— Efendim hesabı carisin - i den; evveldenberi böyle alır, ve ? rırdı. 7
— Peki ne diye bayramdan} evvel bu kadar fazla para aldı?}
— Efendim ikinci kol ordu | dan paramızı almıştık Geldi; İ «Sizin paranız var, verin!» dedi} verdik ..
— Suikasd teşebbüsünde mu vaffak olamayınca kaçmak için aldı değil mi?
— Bilmiyorum efendim.
— Kemal beyin kaçtığını ne zaman haber aldın?
—* Bayramın beşinci günü,
— Neden kaçtığını öğren -din mi? (Devamı var)
Ortaokul ve liselerde ikinci dinlenme tatili
Ortaokul ve Liselerdeki ikinci k» naat notlan, cumartesi günü verile çektir.
Diğer taraftan, bütün okullar 15 Mart pazartesi gününden 22 Mart pazartesi sabahına kadar ikinci sö mestr tatillerini yapacaklardır-
------o-----
Özel okullar genel müdürü Ankaraya gitti
Bir müddettenberi şehrimizde bu lunan özel okullar genel müdürü Ali Teoman dün akşamki ekspresli Ankaraya avdet etmiştir.
MART 1943
1303
Rumi Şubat
27
I" 1397
I Aicn
I Rablu •
I âhır
29
Perşembe
Kasım 125 — AY 3 — GÜN 71
Vakitler
Güneş Öğle ikindi Akşaır, Yatsı imsak
Vasati
9.
6
12
15
18
19
4
D.
19
24
41
11
41
43
R9a.ni
3.
12
6
9
12
1
İÜ
D. 0» 14 31
31 '
33 i
İngilterenin yeni ihracatı vt Ticaret muvazenesin kaydolunan açığın s 9 b e b 1 e r i
ihracatının arttırılması sebe. ;eiik istihsalinin azalmasın-
• •
l.ıiba: 10 (A.A.) — İngiliz hü kûrnjt! tarafından yayınlanan bir GUbf* İngilterenin bu yıl sonuna kadar harbden önce istihsal o-lunr-n mal miktarının yüzde 150 si kah _r mal ihraç edeceği bildirilmek tech- Sene başlangıcında, İngilte renin ihraç seviyesi harbden önceki miktardan yüzde 128 nlsbetlnde tazh, İdi. Bugün yayınlanan beyaz aralık ayı nihayetine ka» kucn : yüzde 22 nisbetinde bir ar-tıç temin edilmesi istenmek
tedir
₺■ ■ • ,.n makine taşıt vasıtası ima llndf kaydedilen kifayetsizliği telâ. I.ı ec ec-eğl ümit edilmektedir. Bu kİ îayet sizliğe *Sebep mensucat ve kö mü:
bile
daı, İleri gelmektedir, madencilerden bul yıl 211 milyon ton kömür latitsEİ etmeleri İstenmektedir. De mir çelik endüstrisi İçin tesbit o-lıuu-r. hedef 14000.000 tondur Men icat işçilerinden de pamuk ip liğ» imalâtını arttırarak 20.000 000 Libreye varmaları talep edilmiştir.
Bundan başka çiftçilerin de da ha tazla istihsalâtta bulunmaları is tennuştir. Tarım işçilerinin sayısı 71.000 kişi fazlalaşacaktır Bu işçilerden 10 000 i hariç diğerleri yabancılar olacaktır. Bunların arala rinde PolonyalIlar, kendi isteklerde İngilterede kalmayı arzu eden eski Alman harb esiı^eri de olacaktır.
Beyaz kitabda bildiı ildiğine göre, yeni program muvaffakiyetle tat. blL* edilecek olursa 1948 yılı Avru paııın kalkınması bakımından memnunluk verici bir dönüm nok tası teşkil edecek ilk yıl olabilecektir. Fakat İngiltere yalnız kendi gayretile dolar sahasına dahil memleketlerle olan ticaretinde mu vazene tesis edemez. İngilterede iş sizliğin önlenmesi için Avrupanm kalkınması programı şeklinde temi: edilecek Amerikan yardımı el. zenıdir-
Ticaret muvazenesinde kavdolu nan açığın sebeplerinden birinin A merlkan fiyatlarının takibettiği cc reyan olduğu bildirilmektedir
Beyaz kitabta, eğer İngilterenin kalkınması lâzmısa Maliyet fiyatı, m tahdit ederek mallarının fiyatını aşağı bir seviyede muhafaza et. me-.: icabettiği belirtilmektedir.
Çinin Rusyaya verdiği nota
N: _.klng: 10 'APı — Dışişleri Ba «anlığından bildirildiğine göre, Çin hükümeti Sovyet Elçiliğine bir ııo' la vererek, Sovyet avcı uçaklarının biı Çin ticaret uçağına ateş etme terini protesto etmiştir.
Tebliğe göre, hâdise pazartesi gü nu Mançuryanm Güneyinde çere-yuu etmiştir,
Morveçte Siyonist teşkilâtı
Oslo: 10 (AP? — Muhafazakâr •Morgenbladet gazetesi Norveçte özel bir slyonist teşekkül kurulmak ta olduğunu haber vermektedir. «Brir.h Trumpeldor ■ adı altında te şek kul edecek olan bu grup, hür ve bağmışız bir Filistin İçin çalışacak ve icap ederse. Filistinde savaşmak üzere bir lejyon sevkedecektlr. Lejyon Norveçte yaşamakta olan Ya-hudilerden teşekkül edecektir.
Iranın yeni Dışbakanı
Tahran; lû »AP) — Hâkimi lcabl aesinde değişiklikler olmuştur. Es kİ Başbakan Musa Nuri İsfendiya ri (Kıvamüsaltana kabinesinin Dış işleri Bakam) yeniden Dışişleri Ba kanlığına getirilmiş ve eski Bakan lardan Mareşal Ahmed Emir Ah-jnedi içişleri Bakam olmuştur.
Kıv^müssaltana kabinesinde Ma jdye Bakanlığı ödevini İfa etmiş 0-lan Abdül Hüseyin Hacir ve eski Başbakanlardan Ali Süheyl! Devlet Bakanı olmuşlardır-
Siyasî çevreler bu değişikliklerin Hâkimi Kabinesini kuvvetlendlrece ği kanaatlndedirler-
F---------------------------
Kamplardaki ırkdaş^arirni
Ankara 10, (hususî)
Avrupada ve îtalyadaki kamp Jarda bulunan ırkdaşlarımızın yurda getirilmesi için yapılan hazırlıklar sona ermiş ve bun -lardan îtalyada bulunan 1500 kişilik grupun ilk olarak geti -rilmesine karar verilmiştir îlk Supun bu ay İçersinde getirilenine başlanacağı kuvvetle tahmin edilmektedir.
Batı
I Stalinin nazarında Kızılordu nedir?
Bir Amerikalı mütehassısa göre 1947 Şubat ayındaki Rus “askerî felsefesi,,
Nevyork: 10 (A.A.) — Amerikan Harbiye Bakanlığının Rus me seleleri hakkındaki haberler servi sinin eski şefi olan EUsıvort Ray-mond «United Nations World» dergisinde yayınlanan bir yazısında «1947 senesinin şubat ayında Rus askerî felsefesinde, neticeleri ne bakılacak olursa 1947 senesinde Rusyada beliren siyasî değişik İlklerle mukayese edilebilecek ihtilâlci bir değişiklik vukubulmuş» olduğunu açıklamakta ve yazısına şöyle devam etmektedir:
«Bu değişiklik, Rus silâhlı kuvvetlerini tamamen altüst etmiş ol masına rağmen bütün dünyanın gözünden gizli kalabilmiştir.
Bıı değişiklik komünist partisi ile Kızılordunun Mareşalleri arasında yapılan fakat gizli tutulan şiddetli bir müzakereden sonra birdenbire ve her hangi bir haber verilmeden vücut bulunuştur. Mareşaller kendi askerî anlayışlarının kabul edilmesi hususunda tam bir ayrılığın temin edilmesi ile siyasî ve teknik işlerde bir muhtariyetin Ağlanmasını taleb etmişlerdir.
Kızılordunun içindeki bu hareke tin lideri, Moskova kahramanı Mareşal Gregory Zhukov’dur. Zhu kov’un tarafında aralarında hava Mareşali Novikov da mevcud olmak üzcıe bir çok yüksek rütbeli askerler yer almış bulunmaktaydı.
Dün Kıbrısta fecî bîr uçak kazası oldu Türkiye ile Kıbrıs arasında hava seferleri tekrar başlıyor
ı)efkoşa: ıKıbrıs) 10 (AP) — İ-rak hükümetine devredilmekte o-lan 4 «Seafury» uçağından biri bugün Lefkoşadan havalanırken ka paklanarak düşmüş ve tutuşmuştur. Pilot canını kurtarmağa muvaffak olmuş fakat uçak tamamile harab olmuştur. ’ .
kibris—Türkiye hava SEFERLERİ
Ankara: 10 (Hususi) — Kıbrıs Hava Yollan idaresi tarafından Hazirandan İtibaren memleketimiz le Kıbrıs arasında haftalık hava se ferlerine başlanacaktır. Bu seferler
4
-
-
W
* Yavrularınıza Din Dersleri Yazan : Ahmed Haindi Akseki
Diyanet işleri başkanının salahiyetli kalemile ilk, orta okul ve bütün yaştaki Müslüman çocuklarına öğretmensiz olarak Islâm dinini belletir. Dört cilt olarak basılan bu eserlerin münderecatı Namaz, Oruç, Hac, Zekât ve Ahlâk ve Müslümanlık bilgilerini sade bir lisanla öğreten yegâne kitaptır.
Birinci. 60, ikinci 100, üçüncü 100 dördüncü 130. ciltli 500 kuruştur. Satış yeri: İstanbul Cumhuriyet Kitabevi
pGünün enteresan haberleriJ
1 Amerikanın 2 senede sattığı t ticaret gemileri
I ★ Vaşlngton: — Son iki sene i zarfında Amerika deniz komisyonu l 3ü dan lazla yabancı memlekete, L Amerikan hükümetinin parası ile ? harbde İnşa edlmlş olan 1,159 ti-I 98. Yunanistan 108, İtalya 119, 7 caret gemisi satmıştır. Fransa | Hollanda 85, Norveç 105, Panama \ 159, Ingiltere 218 gemi İle başlıca | müşteriler arasında gelmektedir-j (AA.)
( Ingilizleri sinirlendiren l mes’ele
i Londra: — Kuvvetli bir filo I nun son baharda Antlllerl zlya-Iret edeceğine dair dün parlamentoda yapılan beyanat umumi efkâr tarafından İyi karşılanmış tır.
Filhakika. İngiliz umumi efkârı,
Güney Amerika Cumhuriyetlerinden bazılarının manevralarından sinirlenmiş bulunuyordu. Ve dün yamn bu köşesine yapılacak olan bu seferin arzu edilen tesiri yara tacağı ümit edilmektedir. Filonun başında gidecek olan 35 000 tonluk Dukeof York zırhlısı filo kuman dam Amiral Slrarderlc Mc. Grlzon
Zhukov’un karşısında halen silâhlı kuvvetler Bakanı olan Bul-ganin’ in başında bulunduğu komü nist partisi mevcuttu. Bizzat Kı-zılordunun içinde bile Mareşal Ro kossovskv ve Mareşal Konev, Zhu kov’a karşı muhalefetle tanınmış simalar arasında idiler.
Bu ihtilâf bizzat Mareşal Stalin tarafından halledilmiş ve Stalin Bulganin partisinin tarafını tutarak Mareşal Zhukov’u ve bir çok önemli liderleri azletmiştir.
Sovyetler Birliği devletinde ordunun rolü Stalinin ( Kızılordunun üç bârız vasfı» olarak belirttiği husus dahilinde yer almıştır.
Staline göre Kızılordu şudur:
1 — işçileri ve köylüleri kapitalistlerin yumruğundan kurtaracak olan bir ordu.
2 — Sovyetler Birliğinin halkı arasında bir kardeşlik ordusu.
3 — Bu ordu milletlerarası bir zihniyetten mülhemdir. Bu, dünya ihtilâl ordusudur, bütün ihtilâlci memleketlerin ordusudur.
M. Ravmond’a göre bu nazari-yenin tatbikattaki stratejik neticesi harbin ve siyasetin şartlara göre ayrı ayrı veya bir arada kullanılması olmuştur. Bu takdirde harb daimî bir mahiyet almaktadır. Devletin her hareketi, askeri stratejinin hizmetine arzedilen bir tabiye olmaktadır.
Kahlreye kadar uzatılacaktır. K1BRISTAKİ PANAMA VAPURLARININ DURUMU
Lefkoşa: (Kıbrıs) 10 (AP) — Fİ listine kaçak Yahudi göçmeni geti ren PancrescenU ve (Panyork-) ge milerlnln Ingiliz askeri birlikleri tarafından yağma edildiğine dair haberler bugün gemilerin acentesi tarafından yalanlanrmştır. z
Tekzip birlikte yayınlanan resmî bir tebliğde, İngiliz askerî komutan lığı, gemilerin hakikâtte göçmenler tarafından yağma edilmiş oldu ğunu beyan etmektedir.
Mandalay posta trenine suikasd iç Rangun: — Mandalay posta trenini yoldan çıkarmak İçin vukua gelen bir teşebbüs, tarifelerin değişmesi yüzünden akamete uğra mış fakat bu sabah Ranguna va ran haberlere göre suikastçılar ta rafından hat üzerine yerleştirilen ağır demir külçelerine bindiren bir marşandiz treni devrilmiştir.
(AP) Peııiselinle birlikte kullanılacak ilâç
İç Londra: — Penisilinde birlik te kullanıldığı takdirde kuVvetLnl beş misli arttıran bir ilâç keşfedil mlştlr. Bu ilâcm adı «statlçlne Caronamlde» dir.
Her sene 100 000 kadar Amerika linin tutulduğu ve hemen hemen ekseriya ölümle neticelenen iltihaplı neviden bir kalb hastalığı o lan hâd bakterlyal andokardlt te davlslnde bu ilâçla fevkalâde çok miktarda penisilin kullanılması gerekiyordu.
Çeçenlerde bu hastalığa tutulmuş bir şahsa günde 45.000 III ünl tellk penisilin zerkedllmlş se de dik kâte değer bir netice elde olunama
TEN! B A BAH
M illelvekilliğinin mânası bu mu?
^Başmakaleden devam)
Bu istek, bir parti toplulu* ğunun ittifakla verdiği böyle bir karar üzerinde biraz durak lamak ve düşünmek hattâ kafa yormak lâzımdır. Kadıköy -lü Demokratlar bir adamı mil-letvekili seçmiş olmakla artık o zatı, vazifesi devam ettiği müd detçe, kendi emirlerine amade ve bütün isteklerini tatbike me nıur sanmak gibi garib bir zili niyet gösteriyorlar. Bu toplantıda açıklanan fikirlere ve sonra ittifakla çekilen telgrafa bakılınca Kadıköylü Demokrat -lar milletvekillerini âdetti seçmenlerin şahsî avukatı, vekili veya kâhyaları sanıyorlar ve onları istedikl/ri vakit bir avu katı azleder gibi, iskat etmek kudretinde olduklarını tevelı-hiim ediyorlar .Güya milletvekiline Kadıköy Demokratlan bir emanet tevıje etmişler, vedi ayı alan da bu emanete ihanet etmiş binaenaleyh emaneti sa-’ hibine iade etmelidir.
Bu kadar basit bir telâkki -nin kalabalık bir toplantıda re vac bulabilmeli hayreti çeke -cek bir olaydır.
Milletvekilini feeçmek mille fin tam ve kâmil salâhiyeti da lıilindedir. Fakat bir defa seçil dikten sonra o milletvekili artık bütün milletin mümessili -dir, yoksa Kadıköylü Demok -ratlann değil...
.Durum böyle olmasa ve hakikaten mebus, para ile tutulmuş bir avukat gibi, sayılmak lâzmgelse Büyük Millet Mccli -sinde mülıim herhangi bir meşe lede rey vereceği zaman m ün te hiblerine danışması icab ederdi Hele mensub olduğu partiyi bı rakıııak, başlA bir partiye geç mek gibi hareket ve haklardan tanıaınile mahrum olmak lâ -zımgelirdi. Halbuki milletvekilleri bütün hareket söz, fiil ve reylerinde ancak kendi vicdanlarına karşı
biatile ceza kanunu çerçevesi ve hududu müstesna...
Hattâ kanunlar mebusların masunluğunu ve haricin tesir -lerinden azade kalmalarını o kadar temin etmek istemiş -lerdir ki, bazı cezai hükümleri olan fiillerde bile onları kendi hallerine bırakmayı ve takibatı devre sonuna tâlik etmeyi kabul etmişlerdir.
Buna mukabil seçmenlerin mebusları üzerinde hiç bir hak ve tesiri yokdur da denemez. Çünkü milleri ekilleri nasıl olsa intihah devresi sona erince yine seçmenlerin huzuruna çıkacaktır. İşte o zaman ıımıımî ef kâr dört senelik hareket hattın dan, verdiği reylerden, sözlerin den memnun olmadığı mebusu nu bir daha itimadına lâyık görnıiyecektir. Başka |müeyyi4 de aramak, milletvekillerini â-detâ bi” topluluğun müstemîr vekili sanmak en derin gaflet -tir. hat a milletvekili muayyen bir şehrin ve.ua mıntakanııı da vekili değildir. Bütün Tiirklü -ğiin temsilcisidir. Kadıköylü ^Demokratlar Osman Nıırinin tuttuğu yoldan memnun olına-yabilirler^ ödenekler bahsinde ki hareket hattını da tasyih et-mi.vebilirler, istifanamesinde -ki dili beğenmiyebilirler. Btın -dan dolavı onu takbih dp et -mek salâhiyetine malikdirler ve bu hislerini alenen de izhar ederler. Yalnız «Şendeki eınaj neti bize iade et, biz seni de -mokratsın diye mebus yaptık,
sorumludurlar. Ta
içine giren fiiller
rrnştır. Fakat penisiline statlçlne de katılınca, penisilin dozunun gün de 4 000 000 üniteye İndirilmesi mümkün olmuş ve hasta bir ay 1 çlnde İyileşmiştir.
Zatürreeye tutulmuş kimseler üzerinde yapılan tecrübeler statl cine ile birlikte zeıkedllecek 5 000 ünitelik "enlsllln 20 İlâ 40.000 ünl tellk penicilin dozlar kadar rnües sir olabildiği anlaşılmıştır. (A A )
73 üncü toplantı
Londrf ’ — üncü toplantı larım yapan 4 devlet Dışişleri kan yardımcıları, Avusturya rış anlaşması için boşuna bir mül bulmağa uğraşmışlardır.
(AP)
Deniz suyundan çıkarılan bir maden
Londra- — Deniz suyundan Çıkarılan Mr maden ilk defa ola rak Ing’.ıC°r(-'F veni bir uçağm i mâlinde kullanılmıştır.
«Zerccnlum Magneslum» adında kİ bu maden, Alüminyumdan yüz de 35 nlsbetlnde daha hafiftir.
(AA.)
Singapur limanında
■A Singapur; — Güney--Doğu Asyanın kurtuluşundanberi. Slnga
Ba ba-for
4.
Bir Musikî Münakaşası
idareci .== =gözde
“Ben şahsen Türk musikisi nazariyatının lüzumuna kaniim., fakat seksen iki yaşından sonra santurl Ziya Bey gibi bir adamı bir Orta mekteb talebesile aynı rahle önüne diz çöktürmeye ve fuzulî bir tedrise asla.,.,,
Yazan! CavsI Baykara
Şu insanlar, hakikaten a-mahlûklardır vesselam.
caib
Bu gamanda,, düşündüğü) gHbi konuşan; yahud konuşduğu gi bi düşünen bir kimseye rastla -lamak- eşine ender tesadüf e-dilen bir antika parçasına rast lamakla hemen hemen müsa -vi...
Beni bu düşünceye şevke -den âmil 8.3.948 tarihli Yeni Sa bah gazetesinde, Lâika Kara-bayın «İki hüviyetliler" başlığı altında yayınladığı bir mektub dur.
Sayın tanburî bu yazısında evvelce Hüseyin Sadeddin be -ye taabbüd eden bazı meslek -daşların sonradan aleyhde bulunduklarını açıklamak mak -sadile -sırf kavli mücerredden ibaret- bir kaç misal veriyor -lar.
Olabilir a... Geçim dünyası bu... Ben bir muhterem kadın sanatkâr tanırım ki, bundan bir kaç sene evvel; her birer-lerimizin etrafında:
«Üstadım... Efendim... Hocam» diye ışık görmüş perva -neler gibi dönerken; zuhur e -den fırsatlardan istifade ede -rek, evvelce ders aldığı hocalarına ders vermeğe kalkmış -tır.
Sonra, muarızlarımızın; temcid pilâvı gibi ısıtıp ısıt^\ ortaya koydukları suç da şu:
« Efendim; bu geri ve softa kafalılar, musiki nazariyatı derslerine aleyhdar bulunu -yorlar...»
Hayır efendim hayır... Biz Türk musikisi nazariyatına a-leyhdar değil, konservatuardaki yolsuzluk ve idaresizlikden
tasarruf tedbiri
Lüksten ictinab,, prensibine dayanan bıı tedbire göre pek ziyade lüzumlu olmıyan devlet inşaatından vaz geçilecek
(mademki değilmişsin, mülıürü ,geri ver...» diyemezler, (ikiyle bir iddia ve sözün lıiç bir man tık kitabında yeri yoktur.
Maaınafilı şııııu da yazımıza ilâve edelim ki, ilgili milletvekili yani bu meselede Osnıau Nuri Koni »seterse bıı tezahür üzerine istifa edebilir. Herkes, her vazifeden istediği zaman çekilebilir. Yoksa seçmenleri -nin böyle bir ûilekde bulunma -ya ne hakları, ne de salâhiyetleri vardır.
Milletvekillerini/ 'seçerken gözünü dört açnıaDıdır. Çün -kü dört beş sene için artık seç tikleri üzerinde hiç bir nüfuzu kalmaz.
A. Cenıaledtliıı Saraçoğlu
pur limanı buguıı İngiliz — Ameri i kan deniz kudretinin en büyük J gösterisine sahne olmuştur. 1
İngiliz Pasifik donanmasına men’ sup bir filo bugün limana gelerek. | demirli bulunan bir Amerikan fi ( loşuna iltihak etmiştir. Resmi ma | kamlara, her iki donanma mevcu , diyetinin tesadüf eseri olduğu ve özel bir mânâ taşımamakta bulun duğunu söylemişlerdir. (AP) ’ Uçaklara isabet eden I yıldırımlar |
A Londra: — Amerikan âlimleri | bir uçağa İsabet edep tabiî yıldın ı mpı husule getirdiği kesin netice lerl anlamak nıaksadlle 100.000 000 kllovajtlık şimşekler husule getiren ’ bir generatör tarafından İstihsal I olunan suni yıldırım kullanmakla I dırlar- Bu âlimler, pek çok kazaya | sebebiyet veren yıldırım çarpma | sından uçağın zarar görmemesini ı temin edecek bir çare bulabilecekle rlnl ümid etmektedirler. (A.A ) Kumanyada Şel benzin kum- ' panyası faaliyetine son verecek \ ■A Bükreş: — Shell Petrol kum | panyasma yakın kaynaklardan öğ ( ren İldiğine göre, hükümetin ya- | bançı petrol şirketlerini satın al J ma kararma uyarak, bu .şirket fa j allyetine son vermek üzeredir Ru 1 men petrollerinin bugünkü lstihsa I İkide yiizre 35 nlsbetlnde payı o- i lan bu şirket, memurlarına tatili -1 faaliyet emrini vermiştir. '
müştekiyiz.
Ben kendi hesabıma, daha on altı yaşında bir çocukken, büyük musiki âlimi Rauf Yekta bey merhumdan Türk mu -sikisi nazariyatı okumağa başladım. Saniyen: Hüseyin Sa -deddin Arel de inkâr edemez -ler ki, gerek Dr. Suphi Ezgi, ge rekse kendileri, daha nazari -yatın (N) sini bilmezlerken, bu ilmin ihyasına; Kulekapı Mev-levihanesi şeyhi Ataullah efendi. o zaman Yenikapı Mevlevi -hanesi şeyhi bulunan büyük ba bam, tanburî şeyh Celâleddin efendi ve Rauf Yekta bey mer humlar çalışmışlar ve bu ilmi tamim etmişlerdir.
Ben; işte bu zatlardan bir tanesinin torunu olmak sıfatile Türk musiki naz/ıriyatının lü -zumuna kaniim. Fakat... Seksen iki yaşından sonra, santu-rî Ziya bey^gibi bir adamı, bir orta mekteb talebesile ayni sıraya oturtarak, faydasız tedrisatın saçmalığına asla...
Bayan Laika Karabay; yazısının lıenıen hemen baş taraf lannda; bir çok emel ve yük -sek gayelerle kurduğumuz yük sek cemiyetimizi istihfaf bu -yürüyorlar. Ne yapalım? Profesörlüğü kendi inhisarları altına alınca, bizlere de ancak; «yüksek sanatkâr vasfı kal -mış oldu. Artık o kadarını bize bağışlasınlar.
Ben; Hüseyin Sadeddin beyin konservatuarda bulundukları beş sene zarfında; 11e kendilerine Allah gibi tapdım; ne sertac-ı ibtihaç olarak tanıdım. Yalnız çoluk çocuğumun ek -(Devamı S,ı f da)
Ankara 10. «hususî)
Ankara 10. 'hususi) — Dev let Bakanı ve Başbakan yar -dımcısı Faik Ahmed Barutçu -nun başkanlığındaki koordinas yon heyeti teknik komitesinin raporunda belirttiği görüşe u -yarak büdcede daha ziyade ta sarruf sağlıyacak bir tedbir o-larak ileri sürülen kararı ay -nen kabul etmiş ve incelenmesi ve neticelerile birlikte komite -ye getirilmesi için ihtisas yeri olan Bayındırlık Bakanlığına bildirmiştir.
Bayındırlık Bakanlığında ha len bu mühim konu üzerinde çalışmalanna başlamıştut Kc| ordiııasyon komitesinin kabul ettiği ve Bayındırlık Bakanlığı na incelettiği konu şudur: «Lüksden içtiııab. Başlanmamış olan ve istihsali artırmaya matuf bulunmamakla beraber tehiri de mümkün olaıı inşaa -tın geri bırakılması, ihtiyaçla rın maddî duruma göre sıralan ması, gibi esaslar göz önünde tutulmak üzere inşaatın ilgili Bakanlıkların da düşüncesini a larak ekonomik icablara göre Bayındırlık Bakanlığınca sis • temleştirilmesi.»
Ankaradaki infil&kin ♦ahkikatı bitti
Ankara 10’ (hususî) — Ko yun pazarında, geçenlerde vu -kua gelen ve Nesim Elyazar a dnıda bir kişinin ölmesine se -bebiyet veren infilâk hâdisesi hakkında yapılan tahkikatta bi lir kişi heyeti raporunu savcılı ğa vermiştir. Raporda hâdise -nin patlıyan eczalı mantarlar -dan ileri geldiği belirtilmekte ve her biri 60 mantarı ihtiva e den 100 kutunun fena anbal&j edilmesi Yüzünden infilâkin vu kua geldiği kaydedilmektedir.
işçi evleri
Ankara 10, (hususî) — An karada kurulmuş olan işçi evle rl koopeıatifi işçiler kin yapıla cak evleri demir kalıplarla beton arme blok olarak dökme u sulu ile yapılmasına karar vermiştir. Evvelâ 500 ev seri ha -linde inşa edilecek ve bunlar ki sa bir zamanda ik-ıal edilecek tir. Bu tib e . . mel re kn? e .1.
80 liraya ç:kı ■ ' ' tr:l ı rth '
I
SAYFA 1 8
aktûallteler
İstanbulun Gratsieli Amerikada otuz kırk katlı otol ve apartmanlar var. Bizdo oh iki katlı niye olmasın?
Belediye daimi encümeni, bir an hi8* sine kapılarak uzun ve asabî tetkik ve münakaşalardan sonra bizde de on iki katlısını yaratmağa kalkmıştır.
Biz burada on iki katlı bir binanın inşasına müsaade vermek şehircilik ve imarcılık ve estetik bakımından muvafık mıdır, değil midir, noktasını tetkik edecek değiliz.
Hattâ bu hususta salâhıyettar makamların noktai nazarı alınıp alınmadığını. soruşturacak da değiliz.
Belki daha ziyade, belediye daimi encümeninin böyle bir karar vermeğe salâhiyeti olup olmadığını araştıracağız.
Belediye daimi encümeninin umumi meclisi açık ve kapalı iken ayrı ayrı vazifesi vardır amma, bunlar birbirlerinden pek çok farklı değillerdir, Bu itibarla, şehrin estetiğine, ve imarına teallûk eden hususlarda umumi meclisin yerine kaim olup karar ittihaz etmek salâhiyetini haiz midir?
Zannımıza kalırsa, daimi encümen, on iki katlı bir otelin inşasına müsaade etmek salâhiyeti ile mükellef değildir. Kaldı ki bu müsaade veya ruhsat hususî yani şahsi bir vaziyet ik-tısab ederse, encümen büsbütün kanunun kendisi için çizdiği muayyen vazife hududunu tecavüz etmiş olur.
Hülâsa edilirse, denilebilir ki, daimi encümen (1) şehrin imarına ve estetiği ile pek yakından alâkalı olan bu gibi işlere karar vermemelidir. Bahususki şehrin ileride alacağı siluetini değiştirebilecek ince, dakik bıı mevzu olursa. (2) Mevzuata rağmen, her hangi bir şokilde, valinin göndermiş olduğu bir talebi neticelendirmiş olması nazarı itibare alınmasından doiayı daimi encümen kendisini vazifeli görüyorsa, yine bu mevzuda encümen salâhiyeti tecavüz etmiştir.
Çünkü, bir karar enfusidir. Encümen,
veya sokakların falan caddede inşa edilecek binaların yüksekliği şu kadar kat olabilir der, fakat, ayni caddede istisnaen bir tek gayrıınenkule, diğerlerinin iki inişli yapılmasına müsaade edilmiştir, diyemez.
Umumi meclise gelince: Daimi encümene nazaran daha salâhiyetti olan umumî Meclis, bazı kayıt vc şartla/ dahilinde, belki şehrin imarına müteallik (Mafevk makam tarafından tasdik edilmek şartile) bazı kararlar ittihaz edebilir noktai nazarını kabul etsek bile, ikinci noktaya yine mute-riziz. Belediye uınumi meclisi do ayn cadde üzerinde, muayyen bir bina ır-lifaının diğerlerine nazaran iki misline iblâğına karar veremoz.
Eğer, farzı muhal, böyle bir neticeye varsa bile, bu o cadde üzerindeki bütün gayrımenkullere sari vc şaıni» olmalıdır.
Mahallî teşekküllerin bu gibi kararlarının, velâyet hakkı itibarile mafevk makamlarca, tasdiki, kanun emri icab (arından olmasına göre, alâkadar vekâletçe tasdiki, cihetine gidilmiyece-ğini, vo gidilse bile, bunun şahsî ve münferid bir hâdise olarak değil, u-mumf şekilde olabileceğinin kararda sarahaten zikr ve tesbit edilmiş olması lâzımdır.
encümen daha ziyade afaki ittihaz etmeli idi. Karar Yani şahsidir. Münferittir, umumiyet itibarile, cadde enine gere, mesela
• •
İDARECİ
Deniz Yolları vapur ücretleri
Dün Denizyollarından aşağıda* ki mektubu aldık:
«21.2.948 tarihli gazetenizin «Takvimden Bir Yaprak» sütunur da Ulunay imzasile çıkan yazıy. okuduk:
İstanbul şehir hatlarında uygu lanan yolcu navlunlarımıza kömüı fiyatlarının yükselmesi dolayısile her hangi bir zam yapılmadığı gi bi yapılması dahi düşünülmüş değildir.
Yazınızda (Denizyolları Köprüden Haydarpaşaya 40 kuruşa a-dam taşıyor) denilmektedir. Hal buki Köprüden Haydarpaşaya 41 kuruşa değil 20 kuruşa adam ta şınmaktadır. Birinci mevki ücret olan bu navlunun 1 kuruş 25 san timi nakliye vergisi, 4 kuruşı köprü zammı, asker ailelerine yardım ve belediye resmidir, idare bu hatta navlun için yolcu başına 14 kuruş 75 santim almaktadır.
Şehir hatlarında tatbik edilen tarifelerin harb seneleıindenberi yalnız %45 nisbetinde arttırılmış? olduklarını ve %300 - %400 e yükselen her türlü malzeme ve el emeğinin tereffülorine hiç bir zaman yaklaşılmadığını hatırlatarak bu açıklamamızın gazeteiıizd» neşrini say ılurla rica ederiz.»
Genel kâtib
SAYFA: 4
i——1
TENİ 3 AB AH
1 î MART m
DERULERİMZ
I
(o
"X
I Zonguldak kömür havzası
I ----O---—.
İşçilerin münavebeli çalış iırılması kabııl edilmişti. Halbuki bu devre işçileri zaruri olarak ocaklarda fazla kalmışlar.
Zonguldak: (Hususî) — Kömür Havzasındaki Mecburi iş mükellifi yetinin kaldırılmasından evvel 45 günde bir değiştirilmekte olan işçi lerin, mükellefiyetin ilgasını müteakip 2 ayda bir değiştirilmesi karar iaştınlmıştı. •
Yıl başındanberi oraklarda çalış makta olan bu münavebeli işçilerin şubat sonunda değiştirilmeleri i-cap ederken blfdehblre bastıran kış dolayısile civar İlçelerle İrtibat, ke-sildiğinden, köylerinden ocaklara gelecek olan işçiler gelememiş ve o caklarda olanlarda köylerine gidemediklerinden havanın açılmasına kadar blzzarur çalışmağa devam et inişlerdir.
Hummalı çalışmalar sonunda Devrek ve Ereğli yollan açılmıştır-İçşller köylerinden ocaklara getiril meğe başlanmış ve ocaklardaki iş-çllerede İstihkakları ödenerek köylerine dönmeleri İçin vesaitleri ha-zırianmıytır.
Diğer taraftan^ aylarca ocaklarda kalan bu İşçiler günleri geçtiğin den yorgun düşmüşler ve çalışma devrelerinin sonlarına doğruda kömür istihsalinin azalmakta olduğu müşahede edilmiştir.
Nihad Özgören
— ■ o---------
Balı' esirde me ktupları dımgalamıyan bayi
Balıkesir: (Hususi) — İstansyon büfesini işleten Şaban Sakarya ay ni zamanda P, T, T, nin pul bayiliği ni yapmaktadır. Son zamanda va ındaşlarm trene atmak üzere getir dikleri mektublân mühürlemekten (Damgalamaktan) İmtina etmektedir ■ Bu vakaya bizzat bende şahid oldum. Perşembe günü saat 13.20 de Ankaraya gidecek trene ulaştırmak üzere gazete ve mektubumu mühürlemekten imtina etti. Sebebi ni sorduğumda (canım böyle istiyor bildiğin yere şikâyet et) demiştir. İstasyon komiserine müra-raatla vaziyeti tespit ettirdim- A lâkadarların nazarı dikkâtini celp ile, okuması yazması olmıyan böy le kimselere P. T, T, bayiliğinin ve rilmemeslnl dileriz.
Balı kesirden küçük haber er
■—*1 (t——
Vr Şehrimizde bir kaç temsil ver inek üzere Ayda Sönmez, Adanalı Abdi Içliokur saz ve temsil heyetile beraber şehrimize gelerek Halkevln de temsillere başlamışlardır.
★ Balıkesir D, P, il yararına ter tlplenen eşya piyangosu biletleri ev velee müsadere edilmiş idi. Mezkûr biletler mahkemece verilen bir ka rarla Demokrat Partiye teslim edil miş, partice satrşa arz edilmiştir. Eu biletler halk tarafından kapış;! maktadır.
★ Balıkesir Özel idaresinin mer kez tahsildarı yoktur, Vergilerini yatıracak olan halk köylerden döne cek tahsildarları beklemektedir.
Altıeyliil spor klübü üyeleri klüb Lokalinde toplanarak bir çok kararlar almışlardır. Toplantı çok Bamimi hava İçinde cereyan etmiş tir.
•jr Bandırmada okuma ve okutma derneği kurularak faaliyete geç mlştir-
AfBai kesir ınn kİ sevenleri tara tındı n gençlere • turka musikiyi' aşılamak maksadile pek yakın da t Alaturka musiki sevenler deneği) kurulacaktır,
★ Kızılay tarafından fakir ve yoksul ailelerden 1311 haneye man gah kömürü dağıtılmıştır. Karagün dostu olan Kızmayı bu haytseverll-ğinden dolayı takdir ederiz,
•A Adana ve Havalisindeki su bas ması felâketine uğrayan vatandaş lara yardım olmak üzere kurulan yardım komisyonuna teberrülere başlanmıştır. İlk olarak her yard] ma canla başla koşan ağır ceza âza 6ı Ziya Akbaş teberrüda bulunmuş tur-
★ Edreınite bağlı (Şabadamı Sa mİ) köyünde D, P, merkezi kuru larak faaliyete geçmiştir.
A ilimiz sığır yetiştirme birliği nln ilk mahsûlü olan 41 baş monta on boğası köylerimize dağıtılmıştır. Karacabey Harasından ilimize 9 baş boğa getirilmiştir. Karacabey Harasından bir baş manda boğası ilimiz emrine verilmiştir.
Düzcenin yeni imar planı
- - - - - - - - - - -- - - -‘
Düzcenin yeni şehir proje»!ne flöre stadyum olarak nyroBan malıa&lBn İstimlak bedeli 1 76DDO lira tutuyor belediye parkın yananda tenis kortu, basketbol sah^st vaptararcak
Düzce (hususî) — Düzcenin imar projesi 1944 de yapılmıştır. Eu kere asıl imar plânı ya pılması için İller Bahkasına mü racaat edilmiş ve banka tarafın dan münakaşaya çıkarılmıştır. Münakaşayı 4500 liraya bir mi mat almış ve şehir plârian başla mıştır. Şehir plânı haziran or lanna doğru bitmiş olacaktır.
Düzce (hususî) — Şehrimi zin imar plânında stadyöm olarak ayrılan mahallîn istimlâk parası 176000 'lira tahmin edilmiştir. Beden Terbiyesi bu para yı veremiyeCeğini söylemekte -dir. Halen futbol sahası olarak kullanılan maarif tarlası maç yapılamayacak bir durumdadır. Halbuki böyle bir sahada ovun ovnamak demek gençlerin has talığa tutulmaları demektir. Bo lu kupa maçlarının da bu saha da oynanması zarurî olduğuna göre antrenmanların da yine bu rada yapılması icab etmekte -dir. Bt! müşkül durum karşısın da Beden Terbiyesi Genel Müdürlüğü stadyöm istimlâk bede
Vefakâr Çanakkale gençlerinin kazalara yaptıkları faud(ılı geziler — Ezinenin bakımsız hali, Ezinenin elektrik motoru tamire gönderildiğinden kasaba karanlıkta kalıyor — ( um ağaçları içinde Bayramiç
kıvrım çevrim sokaklardan geçmek meeburiyetindeydi.
EZINE ELEKTRİSİZ
Mesele yalnız bununla da kalmıyor. Ezinenin elektrikleri de uzun bir zamandanberi yanmamaktadır. Konuşmalardan anlıyoruz ki bozu lan makine tamire gittiğinden Ezi ne belki daha beklediği kadar. ışığa muhtaç kalacaktır. Kasabanın taba ortasından geçen ve günde defalar ca her türlü vasıtaya geçit veren köprüde bir dert. Otobüsler bu kop rüye zıplıyarak çıkmak ve atlaya rak inmek mecburiyetindedir- Fakat bununla beraber şehir klübü île Ordu Evini takdir etmemek nankörlük olur. Temizliklerile ve kon foılarile ihtiyacı karşılamak İçin yaptırılmış fevkalâde yerlerdir. BAYRAMİÇE GİDİYORUZ
Pazar günü Bayramlçe doğru yol almağa başlıyoruz. Yollar geçen haf tâki gibi kamyon ve otobüslerle do lu. Burada da deve güreşine raslıyo ruz. Otobüsümüz Halkevi önünde durduğu zaman Çanakkalell arkadaşlarını karşılamağa gelen Bayra miçll gençler ellerinden gelen lkra mı göstermekten çekinmiyorlar. Müteşebbis gençlerin ilk büyük nw vaffakiyetini (sahneden sonra) Bayramiçte görüyoruz. Evvelce Ev . çiler nahiyesinde Kâzim Dirik tara fından İnşa ettirilmeğe başlanılan fakat tamamlanamayan bir verem pravantoryomunun mümkün olduğu kadar erken yapılması için alâ kaklarla temasa geçeceğini büyük bir sevinçle öğreniyoruz.
Çam ağaçlarının arasında bir kü çük kuş yuvası kadar şirin Bayra-mlçten istemiye lstemiye geç vakit ayrılıyoruz. Düşüncelerimiz ve isteklerimiz daima bir olsun aziz Bayra miçliler...
Çanakkale: 'Hususi) — Evvel kİ haftanın tatil hâtırası hafızamız dan silinmeden bu haftada yeni bir arzuyla yola çıkmış bulunuyo ruz. Yolumuz ayni, fakat durağımız ayn, Otobüsümüz çam ağaçlaıile süslü bayırlara yaklaştıkça kar ta nelerinin otobüsün camları üzerin de vavaş yavaş eridiğini görüyoruz. Bugün içimizde fevkalâde bir his var. Otobüste sağımız solumuz hep gençlerle doldu. Hiç bir İstek ve menfaat gözetmeksizin bit gaye uğrunda çalışan Çanakkale gençleri | nln fedakâr ruhlarına bir defa da ha şahid olacağız.
zEzlneye gidiyoruz, oradan Bayra mlçe:
Cemiyetin ferdlenni her gün. birer birer aramızdan vefasızca ayıran ve o menhus hastalığa kahramanca göğüs geren, o zavallılara mümkün olan yardımı yapabilmek için, ka za kaza dolaşarak temsiller veren * 1 değerli Çanakkale gençliği bütün güçlüklere rağmen daima cemiyet menfaatine çalışmaktan iftihar duymaktadırlar. Çanakkale gençle ri tarafından »Veremle—Savaş Der neğf» menfaatına hazırlanan mü-samere bu hafta da Ezine ve Bay ramlçte oynanmıştır.
E2İNEYE GİRİŞ
Yolumuz uzundu iakat neşemiz yerinde. Bu uzun mesafenin nasıl katedildlğini anlamadan Ezlneye gi riyoruz. Yolun sağ tarafı önünde u fak ufak bahçelerile ilk bakışta İn sana bir ümit veren güzel evlerle dolu. Biraz sonra bu ümidimiz ta-mamfle sarsılmış bir halde. Kasaba nm yollan ve bilhassa iç sokakları o kadar bozuk ki otobüste birbirlml ze sarılmaktan başka çare bulasn yoruz. Ezlnevl geçipte Ayvacık ve Bayramlçe giden yola çıkabilmek 1-çin otobüsümüz daracık, bozuk ve
Yeni yapılacak
Zonguldak limanı
R&üsabak&sına İştirak c(kn aketlerS ıfUkan-tetiklik cdllllyor
Bu müsabakaya iştirak eden milletler şunlardır: Amerikan, İngiliz, Italyan, Fransız, ve Hollanda İnşaat şirketi olup, ayrıca yerli firma lardan da Türk Hazakal lştlralı et iniştir.
Diğer taraf ten haber aldığımıza göre, jüri heyetinin, projelerin tet kik ve seçimlerinde İstanbulda ta nınnjış denizcilerimizin fikir ve mu talealanna müracaat edeceği ve müteahassıs müşavir olarak Frede reck Snare şirketi temsilcilerinin ra porunu beklemekte olduğu anlaşıl mıştır.
Tabiatın bahşettiği Maden Kömü rü cevherde öğünen Zonguldak ili mlzin. bu Umanın lnşasilc bir kat daha önem kesbedeceği bedihldlr. Nlhad Agzgören
I*r o j £ yabancı ilr
Bar arası j&iri de
Zonguldak, (Hususî) — Kömür Havzamızın en mühim ihtiyaçların dan birini teşkil eden liman İşi ö nemle ele alınmış ve bu hususta mukaddema Beynelmilel bir müsabaka açılmıştı- Bu müsabakaya yer 11 ve yabancı bir çok firmalar iş tirak ederek, hazırladıkları proje ve maketler Zonguldak Ereğli Kö mürlerl İşletmesine gelmiştir-
Milli Savunma. Bayındırlık ve U laştiYma Bakanlıklarile, Etlbank heyeti bu limana alt proje ve maketleri burada tetkike başlamışlar ve yabancı şirketlerin temsilcilerinin izahlarını dinlemişlerdir. Jüri heyeti yakında yeniden toplanarak projelerden bîrinin seçimini yapacağı öğrepllnüştlr.
L I
l
• İ
lini öder ve Düzce gençliğini stadyonıa kavuşturursa memle ket gençliği ebedî mitteddarlık duyacakfır.
Diğer taraftan öğrendiğimize gö re Düzce belediye, parkın Batı kısmında bir tenis kordu, bir basketbol sahası (voleybol sahası olarak ta kullanılabilecek bir şekilde) yap mayı kararlaştırmış ve projesini yapması İçin belediye encümenine emir vermiştir. Mayıs başında bu sahaların yapılması bitmiş olacaktır.
Gençlerin bu sahada çalıştıktan sonra lstlrahatleri. duş yapmaları soyunup giyinmeleri için alt kısmı belediye park gazinosu, üstü soyun ma yerleri olmak üzere 2 katlı bir bina yapılması da karar altına a-lmmıştır.
Düzce gençliği, bu pjore hakikat olduğu gün cidden çok memnun o lacak ve açık hava sporlarından •-lan tenis. Basketbol oyunlarında da bir varlık olduğunu isbat edecek tir.
Cahld Güven
İ4
Veremle
Mücadele
—■-«O**t—
Veremle hakikî mücadele nasıl olmalıdır ve bu ne şekilde başarılır?
... Yazan j
I Necati Demirseren |
I
vvdâ şurasını açıklıya-rak yazmamız doğru olur' ki; mesele, no Demokrat ve no dc Cumhuriyet Halk Partisi münakaşası değil, doğrudan doğruya memleket ve millet sağlığı dâvasıdır.
Realite şudur; alâkalı ve ihti-8aslı, salâhiyetli bir zatın if,-idealle yarım milyon hasta vatandaş adedine karşı, resmî ve hususî, sanatoryom ve prevantoryom, yatak adeninin mevoudü 500 de bir niabeti bile bulamaması; hükümeti de, vatandaşı da utandıracak düşündürecek fecî bir durumdayız.
İkinci Dünya Harbinin de iktlsa dî, malî, İçtimaî, yarattiğı çökilrv-tü ve tahriblerinin geçim zorlıik-larının karşılıklı tedbir ve çareSe-ri alınadursun; esas işimiz, tenkid pahası geniş olan bu meseleyi, çare bulmak, hem de âcilen ve hakikat vadisine naklen önlememiz icabediyor. Bu kaziyede hükümet ve cemiyetin müştereken vazifeleri vardır.
Bu toprakta doğmuş, bu topuak ,ta yaşıyan ve kazanan, yardım kudretine sahib vatandaşların vazifelerini belirtmek ve hemen da-)kika kaybetmeden faaliyete geçir (mek icabctmektedir.
Müşterek vazifeli cemiyet ve hükümetin, dâvayı tamamlle be-pimsiyerek (Verem mücadelesi) *ve demeklerinin kaplumbağa yürüyüşünü, asrın en seri nakil vasıtaları olan tayyare sür’ati gibi bir sür’atle, kuvvetli bir azim ı ve sebat ve sıkı bir disipline bağlıyarak, adam kayırmak İçin doğil de, iş görmek vatandaş hayatı kurtar mak üzere elemanları ve tedbirleri bir araya toplıvarak ve icabe-derse, mecburi bir hizmete tâbi tutarak âfeti karşılamak, talıtfiba tim önlemek, en kısa bir zamanda başarmaktır.
Bunu nasıl başaracağız?
Hiç bir Türk vatandaşın itira-zina mahal olmıyacağı bu dâvanın yürütülmesi esasında, bir kamunun mevcudiyeti şarttır. Ve bu ka nunu milletçe, hükümetçe yürütecek enerjimiz, kabiliyetimiz yok sa ve ayni zamanda şahsî va hasis menfaatlere düşmek gibi ahlâksız lığı bu işe karıştırırsak, şüblıö yok ki; bu teşebbüs ve gayretler ve fikirler inkiraza mahkûmdur.
Kanun basittir. Demokraside hükümet halka yalnız hükmetmek değil, hizmet eylemekle mükelleftir, esasını ele alarak, ve halktan bu kanun çerçevesi içine girenlerle, yukarıda dediğimiz gibi işe koyulmak realitenin icattandır.
Bu itibarla; meselâ her servet sahibine, serveti nisbetinde hasta tevdi ve kâffei mesarifini onkrra tahmil etmemiz gerekir.
Hükümet binayı teinin eder, memlekette bu maksada elverişli, köşkler, saraylar, boş kışlalar mevcuddur ki kısmı küllisi ya emlâki milliyeye veya belediyelerimize intikal eylemiştir, Semt semt, memleket memleket, teşekkül ede cek verem mücadele komitelerini; para veren, hastayı baktıran zova tın birleşerek kendilerinden veya koyacaklan mümessillerinden kur mak, bu müesseselerde bakılan fa kir vatandaşların mürakabesini ta nımaktır. Hükümetin burada oyııı yacağı rol, işin nâzımı olmaktır.
Bu fikrin belki Saraçoğlu hükümetinin, zengin vatandaşlar üzerine tarhettiği varlık vergisi gibi bir fevkalâdelik ve yersiz bulanlar da olursa da; mesele, vatandaşın ve memleketin sağlığını kur tarmaktır. Malûmdur ki; sağlık yatan müdafaasının esasıdır. Bu olmayınca; memleket, millet, hükümet hiç bir iş göremez ve yaşı-yamaz.
Meselâ: Melek, Opera, Elhamra sinemaları sahibi gibi bu zat, beş hastayı tedavi ettirecek kudrettedir. Yanm milyon liraya bir apart man kuran bir vatandaştan, nihayet istifade eden bir kapıcıdır. Bu zat bu sermaye ile yirmi kişi çalıştıracak bir fabrika kurabilirdi. Neden iki veremli hasta yatağı ü-zerine almasın?
Diğer tüccarlarımız ve zenginle rimiz dc, ayni şekilde bir kıyasa tâbi tutulabilirler. Hattâ bir semtin, bir mahallenin, isterlerse ağır bir yük olmadan, aralarında bir veya bir kaç veremliyi bakma kabiliyetleri vardın.
Sinema ve saire lûblyat yerlerin de veremle mübadele derneği pullarının sarfı, maksadı teminden u-zaktır. Memleketşumiil olarak vatandaşların verdikleri "'■ergi nislıe-tl üzerinden, faraza yüzde 5 ”eva 10 yeni bir vergi almak bu milletin fakir halkının büdce ve bünyesinin kabul edebileceği bir yük ola-(pevnmi S a., t; Sü„ 1 de)
r
V
nr
______ f
Feyezan âfetleri - Sebebleri - Mesâileri
Feyezan mint akalanı
)
i
J
III
(Ankara hususî muhabirimiz den)
SUSURLUK MINTAKASI:
Susurluk havzasında M. Ke malpaşa Susurluk Karadere gibi üç dere ile Mürüvvetler, Ka-raçay, Küçük Karadere gibi ikin cı derecedeki dereler akmakta -dır. Bunlar birbirlerile birlenerek Karacabey boğazından ge -çer ve Marmara denizûne dökü lürler. Zamanla yatakların dol mas* ve ekim sahalarının geniş letilmesi suretile feyzan yatak larının tarla haline getirilmiş bulunması bu ovanın feyzan su larile tamamen kaplanmasını in taç etmiş ve her sene muhtelif şiddetlerde tekerrür eden bu hal hem halkın hayatını tehdid etmekte bulunmuş hem de eki len mahsulün mahvolması tehli kesini meydana getirmiştir.
Havza durumu bu kadar fe na olan bu mıntakada evvelce kısmen olsun etüdlerin yapıl -mış bulunması mıntaka nüfus kesafetinin fazlalığı ve arazinin kuvvei inbativesinin çok olması dolavısile sarfedilecek emekle -re mukabil elde edilecek menfaatlerin büyük olması, muhte lif suların havzayı katetmesi do layısile feyzan tesirlerinin diğer havzalara nisbetle şiddetli ve vâsi sahalara şamil bulunması ve binnetice bu fevzanlar tesiri •e le husule gelen bataklıkların bu tmntakadaki nüfus vaziyetini fena bir duruma sokması Susur luk havzasındaki su işlerinin bir den ele alınmasını ioab ettirmiş tir.
Havzada yapılmakta ulan is lâh işleri tabiatın tesirile ni -zam altına alman ve tabu ola -rak vucüde gelen ovadaki dere akışlaa'i göz önünde tutularak vucüde getirilmektedir.
Burada derelere tabiatın ver diği nizam şu suretle hülâsa e-dilebilir: M. Kemalpaşa, Susurluk, Kocaçay ve Mürüvvetlerin birden feyzan etmesi halinde bu suların boğazın istiab etmemesi dolayısile tabiat Susurluğu ser best bırakarak diğerlerinin fey zan tesiri geçtikten sonra akma sini temin için birer göl teşkil etmiş ve Mürüvvetler Kocaçavla berabeT Mânyas gölünü, M. Ke malpaşa cavı da Anolyont gö lünü vücuda getirmiştir.
Havzadaki su işleri, bir ta-rafdan bu İslâhatı vucüde getir mek ve diğer tarafdan mevcud sularla sulama yapmak esasını istihdaf edecek spkilde ihaleler jvapılarak vucüde getirilmekte dir. Bu taahhüd mevzuları ile tamamlanacak olan işler bitince normal feyzanlardan miite -vellid hâdiseler tarihe kansa -d cak ve havza dahilinde muntazam bir sulama yapılması temin edilmiş olacaktır.
Bu suretle feyzanlardan kur tanlacak arazi 9Ö.000 dekar kur tarılacak bataklık saha 50.000 dekar olup 405.000 dekar arazi de sulanacaktır.
Susurluk Havzası:
M. Kemalpaşa de -resi islâhı ve Apol-yont gölü şedde in -şaatı 513.233,81
M. Kemalpaşa çayından Karacabey o-vası sulaması 322.654,95
Uludağ deresi ve Canbullu azmağı is -lahı ve Uluabat re -gülâtörü 618.640,75
Susurluk çayı islâhı 938.772,00
Kemalpaşa regü -lâtör kapakları 29.293,33
Manyas gölü sed -deleri ve regülâtör 504.216,02
Kocaçay islâhı ve Mürüvvetler
Karadere sulaması x e sınaî imalât 341.801,05 • Susurluk sulaması 442.375,96'
Kemalpaşa rıhtım ’
duvarları
deresi
393.181,03
I
300.030,77
4.404,199,67.
BAKIR ÇAY
Baku- çaym uzun senelerden be ri bakmışız olan yatağı hemen hemen dolmuş ve bazı yerlerde yatak kalmamıştır. Bunun neticesi olarak nehir bütün ova imtldadnıca taşmakta ve yer yer bataklıklar husule getirmiş bulunmaktadır.
Bu suretle hasıl olan fena bir su durumunun önüne geçerek gerek su bakımından arazinin kurtarılıp ekilebilir bir hale getirilmesi ve ge
4
1
)
I
rek bataklıkları kaldırarak ovanın sıhhi ve zirai vaziyetinin düzeltilmesi Bakır çayıyda bugün yapılmak ta olan IsJâJıatjn- gayesini teşkil et inektedir. Bu maksadı temin etmek üzere Bakır çaya alt yatak genişle tilmekte ve yatağın.iki tarafına.-ne mesi Bakı çayda bugün yapılmak ta ve ameliyat mansaptan menbaa doğru ilerlemektedir
Bakır çaya ait bugünkü 'İhale mevzuu dahilinde dere yatağının seddelenmesi Tamamlanacak ve bu suretle (10.000)' dekar bataklık ku rutulmuş ve ı22û.ooo-ı dekarlık bir saha da feyzandan kurtarılmış bu lunacaktır. Vadinin yanlarından ge len seylâbj derelerin islâhı bugünkü işlerin haricinde olarak ileride ikinci bir Islâh mevzuunu teşkil et inektedir.
Bakır Çay
Bakır çay islân ameliyatı ........... 1 652 042.57
' GEDİZ NEHRİ:
Bugün Gediz Havzasında su işlerinin mevzuu bahis olduğu ovalar Turgutlu Manisa ve Menemen ova larjdır. Gedlze sarfıv&tı sulama zamanlarında mahdut bulunduğu cl hetle büvük bir saha işgal eden ve muhtelif ovaları içine alan Gediz vadisinin sulanmasında kış su’ann dan istifadeye mühim bir yer veril mlştir. Bu ınaksanla kışm suların bol olduğu zamanua suyu toplnva-rak sulama mevsiminde istifade-et-mek çaresi düşünülmüş ve Salihli karşısındaki Marmara gölü önüne bir şedde yaparak bu gölde kâfi miktarda kış suyu toplamak suretile ihtiyaç zamanında sulama suyunun arttırılması imkânları elde edilmiştir.
Gedizdcn göle kadar olan boşalt ma kanalı, Marmara gölü şedde in şaatı ile beraber otuz bir milyon li ralık mevzular dâhilinde tamanaen
Kahiredeki I nci Fuad üniversitesini z yaret
icra edilecekmiş. Mısır ner şe.’ bü.vük görüyor ve büyük yapm» istiyor.
Yine üniversite civarında, aik leri vilâyetlerde oturan üniversiteli genç, kızlaı-a mahsus bir ev d. var. Elli genç kız bu binada müş tereken oturmakta vr rahat raha derslerine çalışmaktadırlar. Bunlar ayda (5) Mısır lirası, tikribe kırk beç Türk lirası mukabilindi bu evde yatıp kalkmakta, yiyip . mektedirler. Çamaşır, ne:.aret k. şıhklan da bu ücrete dahildıt Bu genç dişi üni) ersite! ’.erm ebı veynleri rahat edebilirler. Çünk talebeye pek titiz bir itina w dil katle bakılmaktadır.
Bir gün gelecek...
Bütün dünyanın ünivensıt'l: gençliği çok çalıtniAkta ve sayı n her yıl biraz daha artan .-.v bilgi nameedlerini yıldırıp uz . si tırmak maksadile programlan biraz maktadır.
Bir gün gelecek larile. bar hizmetçileri ünive_3itt mezunu olacaklar-. Bugün Anır kada ve Frar.sada çoktan ge istir bile. Üniversite talebesini.-hati. bu program yüklülüğü: ve tahsil masrafını karşı’n içmek için talebe velilerinin ev â? na mahrumiyet yükü yükle:; mecburiyetinde kalmalarından, n-teessir oluyor. Eu, başka yenıet de olduğu gibi Misıröa da, bir •).. halledilmesi icabeden i);timaî ■ millî bir mis eledir kolay kolaj- ha! ve ceği de şübhelidir.
Her yerde olduğu ki Birinci Fııad üniveısitesino gençlik kaynamak’adır. Sinesind büyük bir galeyan var. Üniversi » gençliği her yerde ve daima siyn sî ve içtimai hareketler in öncüle rinin ilk safında bulunurlar. Oıı ların körpe tuğyanları ve heyecanlan terakkiyi ş-iirütiir. Başk yerlerde olduğu gibi. Kahircrle d -, partinin seçkinleri idealleri nar ına tezahürlerde bulunmakta ve nümayişler yapmaktadırlar ki biz bıına canlılık alâmetleri diyebiliriz.
Fakültelerin allftme ve ağır başlı mümtaz şahsiyetleri bu körpe azgınlıkları doğru yolda tulmıya çabalamaktadırlar. Türkiyede olduğu gibi burada da bu zatların muvaffak olacaklanndan şübhe c-dilemez. Çünkü bir üniversiteli genç her şeyden evvel vatansever bir memleket çocuğudur.
Faule - Herfort
kürsülerinde hakkında ve eserler nebatat ve talebe hoca çalışmalar
fBaştarafı 1 incide) san derslerini talim ediyorlar. Hep si de seçkin birer şahsiyet olan Mısırlı profesörler öğrettikleri dersler muntazaman etüdler neşrediyorlar. Jeoloji, antomoloji derslerinde
larile birlikte, mahalli yapıyorlar ve dünya bilgilerini zen genleştirecek aramalarda bulunuyorlar.
Üniversitenin lokantaları
Ve Birinci Fuad Üniversitesinin mükellef bir lokantaları var.
Her gün, ortalama, (2500) talebe öğle yemeklerini, derslerini, hattâ fakültelerini terketmeden, bu lokantalarda yemektedirler. Havadar geniş salonlar üzerleri renkli örtülerle süslenmiş dört kişilik masalar, yemek listesi çerezler, pilâvlı et. soğukluk ve ekmek ve bu üç tabak yemeği üç Mısır kuruşuna yiyorsunuz yani Türk pa-rasile (26) kuruş kadar bir şey. Bu mütevazı ücret mukabilinde adam başına (100) gram pirinç ve (125) gram et veriliyor. Bunların hepsi de iyi cins malzemeden yapılıyor.
Mutfaklarda geziyorum ve bembeyaz elbiseli aşcıbaşmın uzattığı yemeklerden tadıyorum. Ne güzel kokuyor ve ne lezzetli! Büyük tencerelerde sakız kabaklan, domatesler kaynıyor. Pırıl pırıl muazzam bakır kazanlarda pişirilen etli pilâv etrafa iştihayı gıcıklıyan nefis bir koku saçıyor. Buyurun deseler, naz etmeğe lüzum görmeden sofranın basma çökeceğim.
Sonra her tarafta titiz bir temizlik hüküm sürmekte. İntizam da yerinde. Bütün müstahdemler vazifelerini sessiz sedasız fakat
.şaşılacak bir dikltat ve intizamla yapıyorlar. Dünyada çeşitli üniver siteler ziyaret ettim. Kahire Üniversitesinin bütün dünya üniversiteleri anısında pek mutena bir mevki işgal ettiğini ve yürekten kopma sitayişlere müstehak olduğunu açıkça söyliyebilirim.
Spor da unutulmuş değildir
Üniversitenin yanıbaşmdaki mo dern stadyum üniversite muhitinin sporcu tabakasını sinesinde cem ediyor. Bu stadyumda maçlar oynanıyor, müsabakalar tertib e-diliyor, güreşler yapılıyor, hülâsa sporla ilgili her çeşid faaliyetlerde bulunuluyor. (
Üniversitenin pek yakınında inşa halinde azametli binalar var: Üni versite sitesi. Bu üniversite sitesinin küşad resmi (1950) yılında
7
3
bitirilecektir. Yine bu tahsisatla Gt diz üzerinde Ahmedlide yapılacak regülâtörle Mani.-»a ovası sol sahi linin suıenması ve Emip—Alem bo gazında yapılmakta olan regiiiâtöı le Menemen ovası sulamalar t ta-mamk)n*eaktur. Bundan başka M: nisa önlerinde daimi feyzane jeber olan Ruıaçay mecrasının tebdiline alt ameliyat devam etmekte olup bu suvıın Marmara gölüne akıtıl ması sayesinde Manisa ovaen (ı Gediz feyzanlanm tevlit eden er mühim bir âmil bertaraf edlla.iş o lacaktır.
Bu suretle Gediz ovasında feyezan dan kurtarılacak arazi de sulanacaktır. '
Gedizde bunların haricinde sae sahil sulaması Ege mıntakasının elektrik ihtiyacını karsılıyacak filan ve elektrik etüd işleri idares-tarafından etüdleri yapılan Aldal.i) üzerindeki bende fçyc-zan suların tanzim vazifesini de göıdürm suretiyle ovanın feyezanlarının ı nüne geçilmesi ve ecnebi dereleriı rusubatlarının ovaya inmemesini' temini işleri kalmaktadır. Bunlar ayn bir tahsisat mevzuu-olarak leride yapılacak olan svr işleri m yanında nazan itibara alınacaktır. '
GEDİZ NEHRİ:
Marmara gölü kanalı
ve imalâtı sınaiye 672,884.V
Marmara götü besleme
kanalı 33 9; 158.1
Menemen ana kanal
ve Emir-Alem regülâtörü 552,157 C
Menemen ovası sula-
ma kanalları ve sınai i-
malâu 1,107,265,1
Adala regülâtörü .317,825.."-Kumçayı ıslah ame-
liyatı , 144^37.8-
3,562,384 '
her sene u- rs daha ağıt laş-
kahve gar))ı,-
içtimai anıma hunu:. fasledilelim
gibi Mısırda-di
Dış Bakanı bugün Londrayagidi yor
fBaşturafı 1 incide) hurbaşkanının tasdikine iktiran etmiştir. Heyet ve müşavirleri cuma akşamı şehrimizden ayrılarak doğrudan doğruya Parise gidecektir. Ankarada konferansa bü vük bir ehemmiyet verilmekte ve Konferansın memleketimizin ekonomik hayatını yakından alâkadar edeceğine işaret edilmektedir.
Ankara: 10 (Husueî) — Dışişleri Bakanı Necmcddin Sadak bu Babalı gazetecileri kabul ederek sorulan muhtelif suallere cevab vermiştir.
Sual: — Bu sabahki gazetelerde Parise giderken Londraya uğradığınız sırada İngiliz Dışişleri Bakanile memleketimizin ağır askeri yükünün artan İktisadî yardımlarla karşılanması hususunda müzakerelerde bulunacağınız yazılmaktadır. Görüşmelerinizin mev zuu bu bahis üzerinde mi cereyan edecektir?
Cevab: — Parise giderken Load rr.dan geçişimden faydalanarak müttefik İngiliz hükümetinin Dış işleri Bakanı Berinle konuşmak fırsatını bulacağımdan dolayı bah tiyanm. Müttefik devletin mümtaz Dışişleri Bakanı ile muayyen bir mevzu üzerinde değil, iki mem leketi ilgilendiren umumî siyaset mevzuları üzerinde görüşeceğimizi umuyorum.
Sual: — Paris görüşmeleri ne kadar devam edecektir ve siz Patiste ne kadar kalacaksınız?
Cevab: — Dışişleri Bakanları Pariste pek az ve belki de ancak iki üç gün kalacaklardır. Bundan sonraki çalışmalara bir iş komitesi devam edecektir. Ben şahsen Pariste bir kaç gün kalarak hem konferansa iştirâk edeceğim, hem de orada dost devletler Dışişleri Eakanlarile temas etmek fırsatını bulacağım. Komite mesaisini büyük elçimiz Numan Menemenci-oğluna ve bana refakat eden kıymetli arkadaşlara bırakacağım.
Sual: — Paristen sonra Cenev-reye giderek orada Birleşmiş Milletler haberleşme konferansına iştirâk etmeniz de kararlaştırılmıştır. Bu konferansın mevzuu hakkında bizi aj'dınlatabilir misiniz7 Cevab: — Birleşmiş Milletler teşkilâtının iki yıldanberi hazırladığı ve nihayet 23 Martta Cenev-rede toplanmasına karar verilen haberleşme hürriyeti konferansına bir kaç gün iştirâk ederek u-mumi müzakerelerde bulunacağım. Cenevrede İngiltere, Amerika, Fransa ve diğer dost devletler murahhas heyetleri başkanlığında gelecek olan devlet adamlarile görüşmek fırsatını bulacağım. Bu konferans memleketler arası haber alıp verme hürriyetini temin etmek ve her memlekette radvo, ajans ve saire gibi haberleşme vasıtalarının tam bir hürriyet içinde İşlemesi ve her memlekette yaban cı gazete muhabirlerinin serbestçe
Her Sabah •
Sütunlar arasında c e v e 1 â n
(Baştarafı 2 incide) kendisine ödetmek henüz âdet olmadığından beş on makale ile bu iş de gelir ve geçer ve hatta E. T, T. genel müdürü mevkiini bile muhafaza eder. Kim kime azizim?..
( Son Telgraf şu suali soruyor: (Ra inandaki petrolün ietlhsaJine başlandıktan sonra memleketin ilk kazancı ne olacak?» ve covabını da yine kendisi veriyor: «Yılda tam 54 milyon II-ra...»
Fıkracı — Hah! Şimdi bu 54 milyon liranın nasıl kolayca sarfcdilece-ceğmi sen de görür, şaşarsın. Malûm a, babasının evinde mangal ile büyüyen bazı büyük memurlarımız en son sistem kaloriferleri bile beğenmezler.
«.Son Havadis) de okuyoruz: «Harb uçurumunun konarında 1...»
Fıkracı — Atma be Tepedolenli Nizam; hepimiz dm kardeşi yahu! Gazeteye satış temin edeceğim diye nerede ise harbi ilan ettirip işm içinden ;ıkaoaksın.
Sayın Muhiddın Baha Pars evvelki Xün «Yeni Sabah» a bir tavzih mektubu gönderip bir başmakalede, 'Seçimler yenilenirse biz de pılı pırtıyı toplarız!» dediğim yalanladı.
Fıkracı — Bizim patron bu cihetlerde kabadayıdır, pek söylemez amma onun yerme ben açıklıyıyım ki sayın Parsın «Vatan? gazetesinin 14 Ocak tarihli, birinci sayfasında, parmak kalınlığındaki mertek gibi harflerle, çıkan «Muhıddin Baha, kanun tadıl edildiği takdirde Halk Partisinin efkarı umumiye nezdinde on paralık itibarı kalmıyacagını söyledikten sonra (.No yapalım, çekilip gideriz, dedi) yolundaki manşetini görmemezlikten gelip bu tarzda bir yazının bir başyazıda sadece geçmesine karşı köpürmesi anlaşılır şey değildir. 14 Ocak tarihinde başka bir gazetede çıkmış bir haberi iki aya yakın bir zaman geçtikten sonra başka bir gazetede tavzih vc tekzibe kalkışmak galiba bize mahsus Demokrasi oılvclcrınden olsa gerektir. Malûm a, biz bize h/mzeriz de...
FIKRACI
gezip serbestçe haber vermeleri için lâzım gelen milletlerarası kanun ve tedbirleri almak üzere top lanmaktadır. Bundan dolayı haber leşme konferansına bilhassa Ame rika büyük ehemmiyet vermektedir.
Sual: — Konferans ne kadar devam edecektir?
Cevab: — Bu konferansın 5-6 hafta devam etmesi muhtemeldir. Fakat ben ancak bir hafta kalacak ve bu ayın sonunda memlekete avdet çdeceğim.
Suad Hayrinin isticvabı bitti
(Uastarafı 1 incide) delâletiyle tanımış olabileceğini bildirmiştir.'
Şirket mukavelesini neden tâdile lüzum gördüğü keyfiyeti kendisinden sorulmuş ve son ihalenin Hüsnü Ulusa yapılmasındaki se-beblerle beraber ismi karşısına zarb işaretinin konulması sebebi hakkında izahat istenmiştir.
Suad Hayri bu işaretin hep beraber vasıl oldukları ve Amerikan şirketi zamanındanberi Hüsnü Ulus hakkında devam eden bir itimadın ifadesi olarak konulduğu nu ve kendisinin bu gün dahi bu kanaatte olduğunu bildirmiştir.
Bundan sonra fabrikaya alınan tomruğun fazla olduğu meselesi ve Hüsnü Ulus namına orman i-daresine yatırılan 350.000 lira me selesi eski Bakandan sorulmuş, Suad Hayri bu cihetleri izah ettik ten sonra müteahhide kamyon verilmesi keyfiyeti de sorulmuş, şu cevabı vermiştir:
O yıllarda kamyon temin etmek mümkün değildi. Bütün devlet teşkilâtı müteahhitlere bunu kendileri temin ediyorlardı.
Öğleden sonraki oturumda sanık eski Bakan Suad Hayri Ür-güblünün dinlenilmegfte devam edildi ve başkan kendisine orman umum müdürlüğünden 12 Mart 945 tarihinde Bakanlığa yazılan ve kavak tomruğu bedelinin üçte birinin tutan olan 350.000 liranın Ziraat Bankasındaki cari hesabla-rına yatırılması hakkındaki tezkereye temfie ederek bu tezkere üze rinde tetkik ve murakabe heyeti başkanlığınca yazılan ve Kemal Süleyman Vanerin parefesini havi cevaba temasla şunları sormuştur:
— Keyfiyetin Hüsnü Ulusa tebliğini tazammun ettiği halde siz bunu el yazınızla tashih etmiş ve orman umum müdürlüğü ile temas edilmesini emretmişsiniz. İdarece bu tezkereye cevaben müteahhitten 150.000 lira teminat alındığı için kendisini yeniden 350.000 lira yatırmağa davet etmenin mümkün olmadığı bildirilince de mukavele hükümlerine ve teamül icablarına göre işin hallini istemişsiniz. Bun ların sebeblerî nedir?
Eski Bakan Suad Hayri:
— Orman umum müdürlüğünün kendilerinden tomruk bedelinin bir kısmını peşin istediği hakkındaki evvelce bir iş’arı olmadığı için bunu Vanerle istişare ettik, mukavele ettik, mukavele hükümlerine göre işin halledilmesini istedik. Bunun üzerine idare mukavelenin 7 inci maddesinde yazılı iş zarurî kıldığı takdirde idare kendi imkân lan nisbetinde müteahhide malî yardımlarda bulunur kaydına tevfikan bu parayı yatırmıştır, dedi.
Başkan bu cevab karşısında müteahhit ile orman idaresi arasında böyle bir ihtilâf mevzuu olmadığına göre kendisinin neden müdahale ettiğini sormuş, Suad Hayri buna cevab vermekte güçlük çekerek bunların biraz genç olmak ve biraz da fazla çalışmak imkânı bulmak yüzünden ileri gel diğini söylemiştir.
Başkan, bazı-şahitlerin ifadelerini ele alarak Niyazi Gülenin Vâkıfı ihbarla tehdit etmesi ve Vâki fin ona bir mikdar keresteyi 87 liradan devretmek mecburiyetinde kalması meselesini sormuştur.
Suad Hayri buna cevaben (Bun dan malûmatım yoktur. Ancak Niyazi Gülen kendisiyle mutasarrıf bulunduğu zaman tanıştığı ve maiyetinde zannederim kaymakam olarak bulunduğu şimdiki İçişleri Bakanı Münir Hüsrev Göleyi ziyaret etmiş ve kendisine bu tomruk işini izahla fikrini sormuştur. Niyazi gören bu mülâkattan aldığı cesaretle teşebbüse geçmiştir. Ben bunu duydum. Münir Hüsre-vin bundan bana bahsetmesi icab ederdi. Fakat bahsetmemiştir. Bu cihetin tahkiki adaletin tecellisine yardım edecektir kanaatindeyim, dedi.
Bundan sonra Suad Iîayriden kibrit fabrikasından uzaklaştırılan bazı memurlar hakkında izahat istenmiş ve bir milyon liralık fuzulî sarfiyat hakkımla müfredatı tetkik ettikten sonra izahat ver meşine müsaade edilmiştir.
Bu suretle eski Bakan Sııad Hayri Ürgliblünün isticvabı tamamlanmış ve savcıya son söz verilmiştir. Savcılığın su illeri arasında bazdan henüz dinlenilmlyeıı
('Baştarafı 1 incide) Mitlıad Sakaroğlu gelmişler ve müdafaalarını yapmışlardır Partiden ihraç edilen diğer milletvekilleri Divânın dâvetine icabet etmemişlerdir. Yapılan incelemelerden sonra beş milletvekilinin ilıraç karan ittifakla verilmiştir. Divânın kararı kafi mahiyette olup derhal icra olunmaktadır. Binaenaleyh bu milletvekilleri partinin meclis grupuna iştirâk edemiyecckleri gibi millet huzurunda da Demokrat Parti adına konıışamıyucaklardır.
Hânıid Şevket ne diyor?
Ankara: 10 (Hususî) — Haysiyet Divânının verdiği bu karar dolayısile kendisile görüştüğümüz Divân başkanı Hâmid Şevket İnce şunları söylemiştir:
— Demokrat Parti millet bünyesinde, zihniyetinde ve idaresi tide yeni bir çığır açan mukaddes bir dâvanın bayramdandır. Bu şebekle tarihi rolü büyüktür. Ona intisab eden her vatandaş bu tarihi vazifede hissesine düşeni yap makla mükelleftir. Vazifeler sami miyetle benüıısenme sayesinde iyi ve faydalı semereler verir. Bir millet mevcudiyeti içinde muayyen fikir ve kanaatlerin topluluğunu ifade eden particilik hiç şübhesiz bir nizama dayanarak hedefine u-laşır. Parti ne kadar lâzımsa samimî partili de o kadar candan arzu edilir bir şeydir, samimiyetten uzak, içi dışı ayrı insanlar hangi meslek ve mezhebden olurlarsa ol sunlar bulundukları yer için zehirli şahsiyet ve bozguncu bir unsur olmaktan başka bü- vasıfla a-nılamazlar. Onun içindir ki her parti ve cemiyet kendi içine girebilecekleri kabulde çok titiz davranmakta ne kadar haldi ise o par tiye girdikten sonra parti ruhuna ve idealine aykırı hareket edenlere karsı da o kadar dikkatli olmak la vazifelidir, politika her insani münasebette olduğu gibi bir derece müsamahayı kabul eder. Fakat bu kaygusuzluk derecesini bulunca yaşadığı yeri mikroplar, ufunet ler istilâ eder. Kuruluşu itibarile henüz genç olan Demokrat Parti milletin ruhuna uygunluğu itiba-rile eskidenberi yaşıyordu. Yapılan iş bu eski fakat hayat verici cereyana bir şekil vc kıyafet ve nizam vermekten ibaret kaldı.
Haysiyet Divanına Niçin Verildiler?
Ankara 10, (hususî» Bugünkü toplantida meouslar amüdafala nnı yapmışlardır. Mevsuk men falardan (aldığımı^ Jıaberlere göre general Sadık Aldoğaıı bundan kısa bir müddet evvel «Yeni Sabah gazetesinde neşretmiş olduğu (yapmacık mu -halefete yer yoktur1 isimli makalesi yüzünden Genel İdare Ku rulunca Haysiyet Divanına ve rilmiştir. Kurul bu makalede Partinin umumî siyasetinin şid detli ve ağır bir lisanla tenkid edildiğini ileri sürmekde ve bu gibi yazıların tüzüğe muhalif ol duğunu iddia etmektedir.
Genel İdare Kımılu bu hu -susdaki raporunda general Sadık A »doğanın, 1 — Partinin u rnunıî siyasetini ağıır sureLle teukid etm.ekden 2 — Partililer arasuıda tesanudii bozmak tan dolayı tecziye edilmesini is temektedir.
Sadık fldoğanın Divandaki sözleri
Bugün general Sadık Aldo-ğan Haysiyet Divanında bu mevzu üzerinde müdafaasını yapmış ve ezcümle şunları söylemiştir:
— Teııkid etmek bizim hak kımızdır. İstediğimizi söylemek den ve istediğimizi yazmaktan bizi hiç bir kuvvet alakoyamı -yacaktır. Kendi kendimizi de kayıdsız şartsız tenkid etmeliyiz ki aklımız başımıza gelsin. Doğru yolu ancak tenkid et -mekle, edilmekle bulabiliriz.
Hatâyı hepimiz beraber işle mişizdir. Tenkid hürriyeti, mii-a hürriyeti kaldırıldığı gün. dört buçuk adamın fikrî tahakkümü altında bu parti va şayamaz. Çöker...
Haysiyet Divanı varın tek -rar toplanacaktır. Yarınki toplantıda biı kaçara varılması m udi t emeldir.
Hay niyet Divaııuıa Başka Kimler Veriiecek?
Diğer tarafdan Genel İdare Kurulu da varın toplanacak. Hakkı Gedik, Hazım Bozca. Fethi Erimcağ. Ali Hızı Kirse ver ve Sııblıi Baturun duı umla rını inceliyerek bunların Hay -
ÎTİZAR
M iinderecatımızın çokluğun dan ♦tslâında mezheble ve f'r kalar nasıl doğdu? " tef. ikamı zi koyamadık Savın okuyucularımızdan özür dileriz
şahitlerin ilitdelerinp matuf I h-lurıdııgıı için bunlardan başka/ ı-nın devablaıîdırılmaaı Huretivte eaat 18 15 de oturuma son verilmiştir.
Yantıki toplantıda Nâ?am Batu run Horgusu yapılacaktır.
siyet Divanına verilip verilmi-yeceği hakkında bir karara va racaktır. Bu milletvekilleri bazı gazetelerde çıkan haberler hilâfına henüz Haysiyet Divanına verilmiş değillerdir.
Meclis Grupu Bugün Toplanıyor
Demokrat Parti Meclis Grupu da varın saat 11 de toplana rak son hâdiseleri incelivecek-tir.
Grupun bu toplantısına Celâl Bayar 've diğer kurucuların iştirak edip etmiyecekleri he -nüz malûm değildir.
Necati Erdemin Arıklaması '
Ankara 10, (hususî) — Dün Demokrat Parti Genel İdare Ku rulunca Haysiyet Divanına verilen Muğla milletvekili Necati Erdem bugün bir a^lklamada bulunarak Parlj tüzüğü hü -kümlerini tahlil etmekte ve tüzüğe göre Haysiyet Divanının bizzat bu Divan üveleri hakkın da takibat vapmağa salâJıiyet-dar olmadığını, bu salâhiyetin (ancak Büyük Kongrenin 'oldu ğuııtı söylemekte ve Genel İda re Kurulunun bu meselede tii -zük hükümlerimi tefsir değil, yeiıi hükümler ortaya attığını ileri sürerek tüzüğün 64 uncu maddesine göre haysiyet divanı üveleri hakkında ancak Meclis Grupunım seçeceği 9 kişilik bir heyetin muamele yapabileceğini bildirerek kurucuların keyfî surette hareket ettiğini iddia eylemektedir.
Memurlar kanun tasarısı
(Baştarafı 1 iucMe) mından kendisine tebliği faydalı görülen hususların kendisine tebliği esası kabul edilmiş ve memura sicil notları aleyhine itiraz hak lan verilmiştir. Âmme menfaatini koruma endişesiyle memurlara diğer vatandaşlardan farklı külfetler tahmil eden bunların tecziyesini kötü karakterli ve kabiliyetsiz olanlarını idare bünyesinden temiz lemiye imkân verici hükümleri ihtiva eden ön tasarı doğum, ö-lüm çocuk ve sağlık yardımı mahrumiyet bölgeleri zammı kira tazminatı gibi memurları sıkıntıdan koruyucu hükümleri de ihmal etmemiştir. Ön tasarının ihtiva ettiği yeni hükümlerden biri de, memur aylıklarının tesbitinde asgarî geçim haddinin goz önünde bulundurulması hakkındaki âmir hükümdür. Bundan başka sakatlık, ihtiyarlık ve Ölüm hallerinin İktisadî neticelerine karşj memurları korumak için bir biriktirme ve borç verme sandığı tesisi de öıı tasarının derpiş ettiği yeniliklerdendir. Tasarı kati şeklini almadan önce son bir defa daha ilgililerce gözden geçirilecektir. Tasarının gayesi devlet mekanizmasını daha iyi işler bir hale getirmek i-çin iyi kalitede memur teinini ve bu memurlara geçinme imkânları nı sağlamaktır.
rnp 1 • •
1 utun ekimi fBaştarafı 1 incide)
Marmara demet tütün piyasalarının açılış hazırlıklarını yakından tetkik etmek üzere gittim. Karade nlz dizi tütün piyasası bilindiği gi bi 1 Martta açılmıştır. Piyasa nor mal seyrini taklbetınekledlr. Kara deniz ve Marmara demet piyasaları da 15 Martta açılacaktır. Daha ev vel 1947 ınaiısulü Ege tütün piyasa sı 20 ocakta açılmıştı.
44 000.000 kilo olarak tahmin edl len rekolteden şimdiye kadar 38000000 kilo tütün satılmıştır. Geriye kalan 6 milyon kilo kadaı düşük vasıflı tütün kalmıştır.
Piyasa yavaşlamış olmakla beraber Tekel İdareslle diğer alıcılar mubayaalarına devam etmektedir ler.
948 yılı istihsal hazırlıklarının başladığı şu sırada bu vesile ile ba zı önemli hususlara ekicilerimizin dikkât nazarlarım çekmek isterim.
Harb yıllan içinde satış imkânla rı daha müsait şartlar altında sağ lanabildiği için bazı ekicilerimiz ta rafından vasıftan ziyade miktara ehemmiyet verilml? ve tütün re koltemiz her yıl artarak 947 ypm da 100000.000 kiloyu aşmıştır
Tütünlerimizin satış ve iluaç im kânlarım sağlamak için ekicUeri-mlzln miktara değil iyi vasıflı tütiiıı yetiştirmeğe önem vermeleri lâzım chr._
İyi vasıflı tiitvn dalma müşteri İmi lur, tütünlerimizin iyi vasıflı olarak yetiştirilmesi için fcvveıce mev zil taJhdıde tabi tutulmuş olan yerlerde bu yıl tütün '.vEştirmeyen tarlalara tütün dikmemeleri, tarla laıını iyi seçip iyi işlemeleri, hasta İlksiz ve sağlam fide yetiştirmeleri hastalık ve zararlı böceklerle gereği gibi mücadele etmeleri ve bllhas sa d.kim. tarla bakımı, kırmı, ku-rutınıa v denkleme gibi ekimden sa I tjşa kadar tütünün vasıflarına te I slr eden İşlere dikkât ve ihtimam göstermeleri mutlak bir zaruret ha üne girmiş bulunmaktadır.
Eklcil 1 ımlzin bu zarureti ehem
Yeni Sovyet Büyük I Elçisi dün gelmedi
' fBaştarafi 1 incide) meydana gelmiş bulunmaktaydı. El çinin refikasına verilmek üaere bu ketlerde hazırlanmıştı. Yeni Büyük Elçinin Sabah saat 7 de Moskova dan hareket etmesi ve hiç bir yere uğramadan Ankaraya gelmesi mukarrerdi. Fakat saat 13/30 oldu, ğu halde Büyük Elçiyi getiren uçak la temas mümkün olmadığı söyle niyordu saat 13 de alınan bir haber don anlaşıldığına göre Büyük Elçi henüz malum olmayan sebeblerde.il Moskovadan hareket etmemiştir. Büyük Elçinin bilâhare geleceği bil dirilmiştir.
Çek Dışişleri bakanı dün intihar etti
fBaştarafı 1 incide) dan boşluğa atılmak suretile hayatına son vermiştir. Hadi -senin evvelâ kimse farkına var mamıs ve mahallî saatle sabah 8 de sarayın avlusunda bulunan cesedi derhal Dışişleri binasına , getirilmiştir.
Haberi evvelâ Dışişleri Bakanlığı sekreterliğine mensuU ağlayan bir kadın teyid etmiş. 1 Mazarikin intihar ettiğini beyan 1 fakat herhangi tafsilât vermek ten kaçırtmıştır.
! 61 yaşında ölen Mazarikin
iki kız kardeşi vardır. Alice Ma-1 sarik Dışişleri Bakanl’gı fcivaj çında bir evde yaşamaktadır.
Evli olan diğer kız kardeşi, Ol-ga Revillod Cenevrede oturmak tadır.
Komşular, Mazarikin biirola ■ rında bü'.ün gece ışık yandığı -nı söylemişlerdir. Mazarik mükellef döşeli Dışişleri Bakanlığı binası dahilinde küçük ve basit bir apartman isğal etmekte idi
Bu sabah saat 10.30 - 11 a-rasında Pragdaki ileri gelen ya bancı haberler ajanslarının te-letip servisleri kesilmiş ve Pos ta Telgraf Bakanlığı hatlardan birinin bozuk olduğunu söyle -iniştir. Bununla beraber, mu -kabirlerin Çekoslovakyadan dış memleketlere telefonla haber vermelerine mani olmak hususunda her hangi bir teşeb büs vuku bulmamıştır.
Çek hükümeti radyosun mu tad yayınını keserek şu tebliği vermiştir: Devlet Şûrasından tebliğ edildiğine göre, Dışişleri Bakanı Jan Mazarik bu sabah erken bir saatte kendi ihtiyarı ile hayatına son vermiştir.Maza rik bütün hayatı müddetiııce vatan ve devlet için çalışmış -tır.
Yayından soura matem havaları çalınmıştır.
Tebliği müteakib şehir so -kaklarında gruplar halinde top laman halkın ağladığı görülmüş tür. “ ' j
KISA HAL TERCÜMESİ
Londra, 10, (B. B. C.» — Bu gün intihar eden Çek Dışişleri Bakanı iki gün evvel 98 inci do ğum yıldönümü kutlanan birin ci Çek cumhurbaşkanı Mazari kin oğlu idi. Törende o da bu -lunmuştu.
Attleenin {Beyannamesi
Loiıdra 10, (A. A.) — Ingi-i liz Başbakanı M. Attlec bugün ' öğleden sonra Başbakanlıkda 1 aşağıdaki beyannameyi yayın-: lamıştır. !
Bütün hür insanlar M. Ma -! zariftin adını takdirle anacaklar I dır. Mazariki bir çok seneler ev 1 vel tanıdım. Nazi zulmüne kar şı gösterdiği muhalefeti çok iyi hatırlıyorum. Ölümü büyük bir heyecan yaratmıştır. Kendisi her şevden evvel hürriyeti seven bir insandı. Mazarikin tahakkukuna çalıştığı her şeyin insafsızca harab edilmiş bulun duğu bir memlekette totaliter bir siyasetin bunaltıcı havası I içinde daha fazla yaşamaya ta lıammülü kaJm.amış olduğu mııh i temeldir.
BENEŞ1N KARDEŞİ \ MEBUSLUKTAN İSTİFA ETTİ
Prag: 10 (AP) — Cumhurbaşkanı Edvard Beneşiıı kardeşi Vojta B.ı neş milletvekilliğinden istifa etmiş • tir. Sosyal Demokratların sağ cena li|iıa mensup olaıı Vojta Beneşiıı bu istifası. Parlamentonun açılma sı yaklaştığı bir sırada vukulnıuı tur.
DtŞer taraftan. Sosyal Demokrat Partisinin yıllardanberl Dışişleri şe ri olan Dr Vllem Bernard'm da İsti fa ettiği haber verilmektedir Ba zı söylentilere göre de Bernard Istı fa etmemiş Partiden çıkarılmıştır-
miyetle gözönünde tutmaları lcabe der.
Düşük cvsallı tütünlerin satışın daki güçlükler bu senekl satışlarda daha açık olarak kendisini göster iniştir. Gelecek sene teessüs edecek olan normal piyasa şartları bu yıla na7iran bu gibi tütünlere olan ta leplerl h isbülün azaltabileceğinden. taban arazide tütün dikilme meşini ekicilerin menfaati bakmun dan şayanı tavsiye görmekleyim.
Istanbulda seyrüsefer intizamını kaybetti
Dün yine Fındıklıda bir kamyon -tramvay çarpışması oldu. Artık bu lâübaliliklerio önüne geçmek
Salıpazan ile Fındıklı arasında-, ki, Güzel Sanatlar Akademisi ö-nünde bil kamyonun hem bir otobüs, hem de bir tramvay arabasını hasara uğratmak gibi katmerli zararlara sebeb oluşunun ii-zerinden yirmi dört saat geçmeden. hemen hemc-n yine ayni, fakat bu sefer biraz daha Fındıklı istasyonuna yakın bir noktada ye ni bir kamyon - tramvay toslama sı vukua gelmiş vc evvelki günkü kazada olduğu gibi, sırf bir mucize yüzünden bu kaza insanca zayiata sebeb olmadan ucuz atlatılmıştır. \
Hâdise şöyle olmuştur:
Dün Aksaray'dan Ortaköye gel me.kte olan (243) sayılı birinci mevki römork arabasile peşindeki ikinci mevki tramvay arabası öğleden sonra saat biri yirmi geçe Güzel Sanatlar istasyonundan kalkıp Fındıklı istasyonuna geleceği sırada Galata cihetinden gelen, yani. tramvayın gitmekte olduğu istikametten seyreden bir kamyon hızla tramvayı geçmek
istemiş, fakat o sırada aksi istikamette seyreden bir otomobile çarpmamak irin manevra yapınca
D. P. Eyüb tsşki âtın:teki isîifa’ar
(TJaştarafı 1 incide)
Bir kaç zamandanberi Eyüb ilçesinde haricî tesirler altında Demokrat Partiyi yıkmağa ma tuf menfi bir ruhla hareket e-den bir kaç kişinin şüpheli hareketleri bu ilçede büyük dâvasına candan bağlı uyanık ar kadaşlarımızm gözlerinden kaç manıış ve İstanbul il kongresi ile ounu takib eden günlerde bu gibilerin hareketleri esaslı bir tedkik ve takibe tâbi tutulmuştur. Nitekim bu kimselerin faaliyetleri Genel îdare Kuru -hınca matbuata tevdi edilmiş bulunan Beşiktaş ilçe başkanı Misbah Miiııib Urasın açıklama sile de efkârı umumiyeye bildi rilmişti. p
5.3.1948 günü milletvekilleri ile il idare, kumlunun Eviıh ilçesini ziyareti münasebet :ln va pılan toplantıda halen -isti et iniş bulunan idare kurulu lan bazı kimselerin (Kenan Öner bir narti teşkil ederse, parti levhasını tersine çevirip veni partinin ismini yazacak»-J 'inı söylemiş oldukları» açıklanın -ca çirkin emellerinin bu suretle mevdana çıktığını ve artık nar timizin temiz muhiti içinde ba-rınamıvacaklarını aııhvan bu kimseler telâşa düşmüşler ve bu vaziyet karşısında ifadeleri ne müracaat olunmak üzere 8.3.1948 giinü il merkezine vaki davet üzerine partiden kaçmaktan başka bir çare kalma dığına kanaat getirerek idare kurulu üveleri kül halinde istifa etmişlerdir.
Ancak şu ciheti bilhassa te barüz ettirmek isteriz ki partimizin haricinden aldıkları direk tif ile hareket eden bu şahıslar ve etraflarına toplayabildikleri biı kaç tarafdar istifaya hep birlikte karar verdikleri, halde bunun heyeti umumi resini ayni gün ilân etmiyerek Demokrat Parti iç inde bir çöküntü baş -laneıcı hissini yaratabilmek i-cin istifalarını kısım kısmı ve birbini müteakib günlerde muayyen bir gazetenin sütunla -rında neşretmek taktiğine tevessül etmişler ve bu suretle av ni kalemden çıktığında şek ve şüphe olmıvan tantanalı ifadelerle kevfiyeti umumî efkâra duyurmağa teşebbüs etmişlerdir. c
Demokrat Partinin her zamandan dalıa mütesanid ve da ha kuvvetli bünyesi içersinde tahrinkâr nifak tohumlarını saçmak isi irenler yegâne melce bulduklarını zannettikleri E-vüb ilçesinin temiz menaubları hâdisevi bidavetindenberi te -yakkuz ve nefretle ta.ki6 et -nıekte bulundukları m her gün kurulumuza gelen yüzlerce" tel graJ' ve miiıuıcaatlarda.n anlaşılmaktadır.
Bu hâdisenin heuiiz istifa et memiş müşevvik ve nıiinevviç-1 leri hakkında icab eden inzibatı tedabirin ittihazı için Haysiyet Divanı faaliyete geçmiş bulunmaktadır.
Netice olarak vükarıda da ı arzohmduğu üzere maksadı mahsus tahtında matbuata yan ı lış aksettiı ilmesine çalışan E -1 yüb ilçesindeki istifalar hâdise j si haddi zatinde kirli emel ve ihtirasların son bir ünıid ile bir ) bardak suda yaratmağa çalış -tıkları bir fırtınandan fazla bir şey de^iidir.
İstanh.nl İl İdare Kıırulıı Nuri Kî«ni\e Telgraf Ostvan Nuri Könl
zamanı gelmiştir
bu sefer var hız vç kuvvetile tram vayın römork arabasının ön kıa* mini sıyırmış ve bu suretle vagonun durduğu sahanlığın soj kısmını parçahyarak koparmıştır. Tam müsademe sırasında, Fın( dikli istasyonuna inmek üzere hanlıkta, vagonun yanında bulunan bir arkadaşımız hâdiseyi şöyle anlatmaktadır:
4— Kamyon arkadan ve sol ta-» raftan geldiği için vatman ancax kamyon bütün hızıyla tramvayın, sol köşesine bindirirken kazanın vukuunu anladı ve gerçekten takdire şayan bif soğukkanlılıkla .fren yaptı ise de kamyon pek süratli gitmekte olduğundan müsa-deminin önüne geçemedi. Fakat dediğim gibi büyük bir metanetle arabayı durdurdu, sonra da kazaya sebeb olan kamyonun numarasını almak için olacak, arkasından koşmıya başladı. Ben vatmanın yanında duruyordum. Kamyon üzeri yeşil muşamba ile örtülü idi ve yüksek yük taşıyordu. Fakat arkasında numara yoktu.)
Kazazede arabanın ön sahanlığı perişan olmuş ve yolcuları boşaltılarak depoya sevkedilmiştir.
İstanbul Mîlletvelrili Ankara Partimizden çekildiğinizi öğ reııen il idare kurulumuz bu ha roketinizi Millet vekilliğinden de çekilmek suretile maııtiki bü neticeye ulaştırmanızı bekle • muktedir.
D. P. İl İdare Kurulu
Batı Avrupa Birliği
-----o— ,
İjir
il.- iiKiikec elerin f£(ii di
Brüksel: 10 (AP) — Beş devlet a raunda yapılması düşüniijen Batı Avrupa Birliğinin esaslarını tesb.it et inekte olan komisyon, yeni bir hıgiliz—Fransız iktisadı ve siyasî anlaşma teklifile karşılaşmıştır. Bu teklifin, daha evvel görüşülen esasları değiştirecek mahiyette olduğu İşaret edilmektedir.
Brüksel: 10 (AP) — Bugün Büyük—Britanya, Fransâ ve Bene-luks memleketleri, aralarında teşek kül eden Batı Avrupa Birliğinin di ğer Avrupa memleketlerine açık bulundurulmasında prensip itlba-ıile mutabık kalmışlardır.
5 Devlet konferansının bu sabat ki oturumunu müteakip beyanatts bulunan resmi bir İngiliz müşalıi. de göre, Belçika. Lüksomburg ve Hollanda temsilcileri, müzakel re bir esas teşkil etmek üzeıe dün ge ce geç vakit İleri sürülen Fransa —Ingiliz teklifini kabul etnıişl-r fakat hâlâ halledilmesi icap eden görüş farkları mevcut olduğum, belirtmişlerdir.
İngiliz kaynağına göre, Fransa ve Ingiltere diğer memleketlere dt açık tutulacak bir 5 devlet anlaş masına taraftar olmuşlar. Ve bı na mukabil Beneluks grupu anlaj manın tahdidini istemişferdlr.
6 — Kahraman yiğit atalarımı; şöyle derlerdi: Bizden sonra geh çekler için hudut boylarında a koşturuyor, kanımızı akıtıyoruz. ç( cılklarımız da çocukları İçin kanli rını gerektiği zaman akıtmaktan çekinmesinler. Vatan ancak bu sı retle şerefini koruyabilecektir.
Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Merkezi
8— Ölen çocuklarımız için yaf tutmaktansa onları yaşatmak saadetine kavuşturmak çarelerini ar yalım Ve bunun için de fedkâ’h» tan çekinml.velim.
Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Merkezi
Roma l i yak E'ç’m z
Ista’ b ıı 1 r' a
Ankara 10, (hususî» — Bir miiddettenberi şehrimizde aıe -zuııen bulunan Roma büyük el çimiz Feridun Cemal Erkin va zifos! başına dönmek üzere Is • taiıbula gitmiştir.
I tf-ır ç ocu C- z v
Ankara 10, (hususî» — İzmir ı.ocuk cezaevi genişletile -rek büyük bir çocuk cezaevi haline getirilmiştir. Buruya pek yalcında Eskişchirde bulunan hükümlü çocuklar da getiri lccektü’.
SAYFA: •
ArelciJere hücumlar
Boş tarat» 3 üncüde pnefr param için, sonsuz bir sabır ve metanetle tahammül ettim Ve hiç bpr zaman da musi hinin taalî ve terakkisi kerame .tini kendilerinden beklemedim.
Gençlik bahsine gelince: musteid ve kendini bilen gençlere her zaman kollarımız açık tir. Kendilerini takdir e -der ve yetinmelerine hizmet et inek isteriz. Nitekim, genç sanatkâr tanburî Ercüment Bakmayı sevgi ve takdirle aramı-ta aldık ve kendisine lâyik olduğu kıymeti pek haklı olarak Verdik.1 Lfikirî, istidadı yalnız fıaaarıyat saJıasmda nümayan icra bakımından sıfırın altında bulunan gençlere de -bu yaşdan sonra- kavuk salhyacak değildik ya...
Lâika Karabay; Şark mu -siki cemiyeti konserlerine işti rak ettirilmiş olabilir. Bu kendilerindeki musiki istidadından mıdır? Yoksa hevesim kırmak istememelerinden mi ileri gel -m ıştır? Bu nokta da şayanı mü la hazadır.
Genç elemanlarla verilen ve hasılâtı yüz otuz küsûr lirayı geçmiyen konserden bahset -mekle, ancak kendi kendilerim aldatmış olabilirler. Bizi ve u-mumî efkârı değil.
Kendilerinin, konservatuardaki resmî sıfatlan; yalnız ve yalnız icra heyetinde tanburî bulunm alandır.
Pek yakında sayın sanat -kâra; -buyurunu tanburunu -sur. başına» denecek günler de gelecektir. Hem bu kadar çır -pınmak ne için? Elden gidecek post içinse telâşa mahal yok. Pizler: açıkta kaldık da ne o-du? Açlıkdan Ölmedik ya...
İstifa etmediğini ve sebeb-lerini izah eden genç heyetin gene şefi Ercümend Berkere gelince, henüz bir sıfatı resmi yeyi haiz değildir. Çünkü; ken dişi nüfus cüzdanındaki kaydı da da henüz talebe gözükmek -tedir.
Talebeliğini inkâr ettiği tak r.irde askerdir. Talebe veya asker ise memur olama2- Onun i çin istifa edip etmemesinin biz ce hiç bir kıymeti yoktur efen dÎBL
GavHİ Ra) kara
Bir metropolit aHromot» fU2(tf8e aleyhinde dâıa açtı şehrimizde intişar eden Rumca Hronos gazetesinde neşren hakaretten dolayı Gümüşhane Metropol d! Krilos ve muharrir Stovris bir birleri aleyhine hakaret dâvası aç mışlardır.
Dun asliye 6. ıncj ceza mahkeme - de ■ manın duruşmasına başlan mistir-
w
Mei-ropolid Hnlos, Stovrisln «Hronos gazetesinde Çjkan bir ya rina kendisine ağır hakarette bulunduğunu iddia ederek tecziyesini istemiştir-
Duruşma şahidlerin celbi İçin ta hk edilmiştir.
kanunu ve teşkilâtı
Veremle mücadele
(Başıaraft 4 üncüde) yak ele ainuık. zannediyoruz ki p( k Ce makul olmasa gerektir.
Bı gayede zannetmiyorum ki; u vatanda doğmuş, büibo.üş kazanmış zengin ve orta hali, vatandaşların kaçınmak gibi1 bir ;) F..T.V »tsizli^i, hamiyetsizliği,' Dni r-tkîzligı irtikfib edecek dere ceC r, r- îı. ahiâken eııkut etmiş milktmı. ■ orduna hain insanlar olsunlar.
Çok \*akmdan alâka gösterdiğin. bu âf»t( karşı; en âcil, en kc-Bin çare bu
düşünebiliyorum. Bu dâvanın baş ka türlü yürütülmesi ve âfetin ön lene-bilmesi için; müessir, mukni’ veciz, bir tedbirin bulunacağına ve if-yda,. olacağına inanmıyorum. Halihazırda, hükümet, belediye ve verem ıniicadekaj demeğinin bugünkü durumu kaplumbağa yürüyüşünden başka nedir ki?...
Bir vatandaş «ufatile, memleket re miih tdaşın sağlığı için yukarı da açıklarmya çalıştığım zengin vatandaşların bir kanun yolile yurtdaki bu salgın âfetin önlenme eı için yardımlarını sağlamaktır. Bunda onların malına servetine göz dikmek hased etmek değildir.
Bugünlerde gazetelerde sık sık a-rem aşısı hakkında bir ümid dünyası belirdi. Vatandaşlar! O fışj yurdumuza kail miktarda celb vrya istıhaal ve mevcud veremlilere tatbik ve teşmil olununcaya ka dar —ki bunun da pek kat’i ve miisLet bir deva olduğu henüz şüb hdidir— yangın bacayı sarmış ve bütün memleketi verem âfeti baştan başa kaplamış, kurtuluş çareleri elden kaçmış olacaktır.
Bu 'işin kanun yolile düzene konulması, hükümet ve birliği yapması lâzım midir?
Tekrar edelim ki;
cemiyetin el mıdır? Değil
sağlık vatan v( yaşama kudretinin esasıdır. Bu »ıı sağlamakta hükümetle beraber cemiyeti» yani hepimizin borcu-Vur.
T E M T SAR A W
(2918)
A IV
• •
4
İLA
7 — Her çocuk yarının şnası, bil Bini. kâşifi, kahramanı ve tüten bir ocağıdır.
Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Merkezi
*
X
FF
22-15
2245
22.45 Haberler.
23.00 Program Ve Kapanış,
Müzik,
Kapanış,
Açılış ve program. M, s, ayarı,
* ikinci parti 15 bin ton şeker için tesbit edilen açık fiat indir me günü uzatıldı Türkiye Şeker Fabrikaları Anonim Şirketinden
Satın alınacak İkinci parti 15 bin ton metrik İthal malı yaz granüle rafine şeker için ilân edilen açık fıvat’ indirme nü, 16 Mart 1948 salı saat 15 yerine 29 Mart 1948 pazartesi at 15 olarak değiştirilmiş ve şartım menin 5 inci maddesindeki teslim müddetler! de on gün uzatılın .Şiir-
İsteklilerin yeniden tesbit edilen 2j Mart 1948 pazartesi günü saat 15 te tam zamanında Şirket Merkezinde bulunmaları ilân olunur. 3010
%
Devren satılık lâstik imalâthanesi İmal edilen mallar lâstik iskarpin Lâstik pençe ve ökçe taban levha lar umum otomobil ve traktıir buz dolap için vantilfttör kayişler lâstik hortum ve saire lâstik eşya kamyon ve tenezzüh lâstik tamir ve kap lamalar ve kauçuk hamur imal edil inektedir.
Görmek ve görüşmek isteyenler heı-gün saat 2/4 arasında telefon 13746 ve moktubla posta kutusu No. 166 F. Manco. Ankara
İst. Borsasmm 10,3/948 Fiyatları
Londra
Nevyork
Parts Cenevre
Amsterdan
Brüksel
Prağ
Stkoholm
Lizbon
% %
7
7
7
6
7
7
Ista r. bul E e ‘.eviyesinden
Belediye zabıtası talimatnamesi .in ıpatlayıcı veya klmvevi ınusteU maddeler' ve bu arada ınltro selülozlu filmlerin depoları, tamir ve tek. sir yerleri' hakkında mevcud hükümlere ek olmak üzere ve 256 inci maddenin 9 uncu fıkrası olarak a ağıda» yazıl) şekilde bir ibare ilâvesi Genel Meclisin 10/2/948 T li toplantısında kabul edilmiştir:
FIKRA :
( 9 _ Nltıo selülozlu slııcma filmlerinin belediye sınırlan içinde tramvay, otobüs, tünel, tren ve vajıır gibi halkın toplu bulunduğu nakil vasıtalarile nakillerinde beledly. ı e damkalanımş İmtlzaçh —en az— üç milimetre kalınlığında saç mahfazalar dahilinde bulundurulmaları mecburidir)
Sayın halka ve alâkalılara bildrilir.
be-gü-sa-
Hakiki Ingiliz menşeli su geçmez T ENÇKOT PARDESÜLER
35 Liradır
Satışımız muhayyerdir
İ L
(Siresun Tapu Sicil Muhafızlığından:
Giresunun Kayadibl köyüne bağlı iken hâlen Gemiler Çekeği mahallesine bağlanan Gcdlkkaya mev kiiııdc ve tapunun Teşrinievvel 1296 tarihli defterin beş numarasında tarafları 'Memlş usta ve Hafız Mehnıed ve Veysel ve yol) ile çevrili fındık bahçesinin tamamı izzet Kaptan adında kayıdlı iken 316 yılı ölmesile veraseti karısı Gülsüm ve öz kardeşi Haşan ve ölü kar deşi Süleymanın evlâdları Mehnaed ve Mustafa ve Abdullah ve diğer ölü kardeşi İsmailin oğlu Ahmedi terkeylediğı ve bu hissedarlar arasında ve ayni tarihte meyanelerinde nzaaıı İcra eyledikleri hususi taksim ve tefrikta bu gayri menkulün tamamı vereseden Süleyma-nııı oğlu Mehnıed hissesine tefrik edilerek bu suretle Mchmedin tasarrufunda iken babaları Süley-mandan irsen intikal eden diğer gayri nienkulieri.il yiııe meyanelerinde nzaan icra eyledikleri taksimde bu bahçe bu kere de Süiey-manın kızı Zeyneb hissesine verilerek ıe Zeyneb dc babasından diğer vereselerle kendisine kalan Kaya dib! köyünde kâin 'Tepe ağzı mevkiinde- bu'unan bahçedeki hissesini kardeşinden almış olduğu bu bahçeye mukabil teıkevlediği ve bu suretle tasarruflarında iken Mehnıe din ölürmie veraseti oğulları Maz-har ve Şükrü ve kızı Ayşeyl terk ettiğinden ve izzet Kaptan karısj Gülsüm ve kardeşi Haşan ve diğeT ölü kardeşi İsmailin oğlu Ahmedin ve Süleyman vercsclerindc-n Mustafa ve Abdullahuı ölümleılle ter-keyledikleri vereselerinin kimler-den ıtaret ve ikametgâhları malûm olınad-.ğı mahallesi ihtiyar heyetin den ilmühabere laşilmıştjr.
Vâki taksim ruru zaman ve
(Gedıkkaya) mevkiinde kâin mezkûr bahçenin Süleyman kızı Zeyneb tarafından adına tescili taleb edilmektedir. Müris Mchmedin vereselerinden Mazhap ve Şükrü ve kızı Ayşenin ikametgâhları malûm J bulunduğundan kendilerine tebli- ; gat yapılmış ve diğer vereselerin ,' ölümlerde vereselerinin kimlerden ; ibaret bulunduğu ve ikametgâhları ! da malûm bulunmadığından 28/3/
948 tarihine tesadüf eden pazar gü nü mahallinde yapılacak keşif ve tahkikatta hazır bulunmaları ve bu İşle alâkalı bulunanların kestirilen günde mahallinde veya daha evvel muhafızlığa bizzat veya resmi vekil göndermeleri ve aksi takdirde gıyablannda işlemin yapılacağından usulün 44 üncü maddesi mucibince tebliğ makamına kaim olmak üzere keyfiyet ilan u lunur.
Üsküdar Asliye Hukuk Yargıçlı, ğmdan: 947/1375
Üsküdar Aşçıbaşı mahallesi Gün doğumu caddesi Karaca Ahmed türbesi No. 169 da İrfan Tombul ta rafından Büyiikada Oltacı sokak No. 34 de Şerif Tombul aleyhine a çılan boşanma dâvasında davalı-nm lkâmetkâhı belli olmadığından dâva arzuhali ve davetiyesi ilânen tebliğ edildiği halde yargılanma o-lan 10/3/1948 çarşamba saat 10 da gelmemiş ve vekilde göndermemiş olduğundan hakkında gıyaben mu hakeme icrasına ve davacının iddialarını İspatına ve tanık listesi yerinesine ve getirebildiği tanıklar) m getirmesine yargılanmanın da 15/4/1948 perşembe saat 9.30 a bı çakılmasına karar verildiğinden ya yımdan itibaren beş gün İçinde gıyap kararma itiraz etmesine vç yar gılanma olan gün ve saatde gelme sine veya vekil göndermesine aksi takdirde bir daha yargılanmaya ka bul edilmeyerek gıyabında bitirileceği muameleli gıyap kararı yerine kaim olmak üzere keyfiyet ilân olu nur. 10/3/948
verilen şerhten an
mucibince ve mü-hakkı karar yolils
ABDURRAHMAN kalyon
Dikranyan Han 11 — 12
• Sultan Hamam
MARKA 0,08 0, mm m/m m/m
TIRAŞ BIÇAKLARI üstünlük timsalidir
Türkiye Genel Mümessili tBRAJltM ÇAVüŞOGLU Babçekapı, Celâl bey han No.39 İstanbul
(
c«
ner ve Yücel dâvass
neşrolunan dâvasının teşkil eden şekilde ba-
Şukadarcı k Kolynos diş macun lerahlandıncı, temizleyici
11 386» Mü— 1,306ı 00,727»
J06 6461 6.388* 56Q 7ı.Ü60 11,249»
ESHAM VE TAHVİLAT
934 Sivas Erzurum 1
934 Sivas Erzurum 2—7
941 Demiryolu 2 Kalkınma 1 Milli Müdafaa 1 Millî Müdafa 4 Anadolu Sigorta Şirketi Hisse senedi
PERŞEMBE — 11/3/1948
7.29 Açjiış ve program,
7.30 M, s, ayarı,
7.30 Müzik: Hafif Parçalar İPİ.,
7-45 Haberler.
800 Müzik: Çeşitli Hafif Müzik: (PİJ
8.30 Müzik:
8.45
9.00
12 29
12.30
12.30 Müzik: Şarkılar, Tümuıer, 13.00
13 15
13.30
TOİHÎVt ^OHIJSILİ (c»₺ Morhc» tcoc Onpct-
14.00 17.58 18.00 18.00
18.30
18.45 19,00 J900
19.15 1920 19.55
20.15
20.30 20.35 21-15
21 40
21.45
22 00
Makinist ve Teknisyen Alınacak Toprak Mahsulleri Ofisinden
20 50 2050
21 -Gf
96 35
20.25
20 40
30-
Haberler,
Müzik: Havai Müzikleri (PL Müzik: Çeşitli Hafif.
Müzik ıPl )
Kapanış,
Açılış ve Program,
M. s, ayan.
Müzik: Dans Müziği »P1-) Konuşma,
Müzik: Şarkılar M. s, ayarı.
Haberler,
Geçmişte Bugün, Müzik,
Müzik:
Radyo Gazetesi, Serbest Saat.
Müzik: Tarihi Türk Müziği Müzik,
Müzik: Kongalar (PL) Konuşma,
Miirik: Varyete Müzikleri (PL) Müzik: Dans Miiriğl (LFL) M, s. ayart,
I I
L
Pnömatik boşaltma cihazları işletilmesi basküllerin ayar ve tamir leri elektrik tesisat ve Kazan ( lokomobili bakım işleri İçin makinist ve teknisyen alınacaktır.
Bunlardan baskül tamir ve ayar memurlarına 225.— ve teknisyen
lere 400— liraya kadar ücret verilecektir, 4
Aşağıdaki şartlara haiz oian İsteklilerin Ütar.bul da Bölge Müdür lüğümüze Ankarada Zatişîeri Müdürlüğümüze 2() 3 948 tarihinde sınav lan yapılmak üzere 15 3 '1948 tarihine kadar baş vurmaları rica olunur.
1 — Teknisyen:
San’at mektebi veya m ..addi birmektebden mezun olmakla beraber Devlet. Daire ve Müesseselerinde veya hususi teşekküllerde uzun müddet. çalışmış muame;ât ve tahrirat işlerince tecrübe ve bilgisi olması şarttı?.
2 — Kazan (Lokomobil) teknisyeni:
San’at veya muadili mektebden mezun olmarja beraber lokomobil tecrübe
]
2
A
k
o
4
b
/
1 i 1 1 1 I
l 1 ■ilil
1 ■
1 n i
1 1 I U
6 1 M ■ilil'.
i ı .Bl X
V a 1
■ ■ ! 1 1
ÜÇÜNCÜ KİTAB
İddia ve Karar
Profesör Avukat Kenan ö-ner tarafından ve Öner - Yücel üçüncü kitabını hu eser nefis bir
silip satışa çıkarılmıştır. Mik dan pek mahdut olduğundan tükenmek üzeredir. Mem leket çapında bir dâvanın tamamlayıcı kitabı olan bu e-ser her Türk münevverinin kütubhaııesinde yer alacak bir kıymet ve ehemmiyettedir. Kitabcılardau arayın.
Fiyatı 175 kuruttur.
*
«Yücel - Öner» dâvasına alıl Profesör Kenan önerin eserlerinden birinci ve ikinci cildlerin mevcudları tükenmek üzeredir. Bu kıymet li ve ibret verici kitablann her iiçiinü de Ankara caddesindeki «Kanaat» ve «İnkılâbı Kitabevlerindon tedarik edebilirsiniz.
çalışmış ve
SOLDAN SAĞA ı
1 — Petrol bulunan yerimiz; 2 — Şayet o gelirse baş ağrısı bahane o-lur, Tersi köşk; 3 — Yaşmak, Bir nota; 4 — Gizilden gizliden hisset tlrme, O gelmezse gemi yürümez; 5
— Yunanistaııa ait bip takım ada. Bir harfin okunuşu; 6 — Başına P ilâvesile Hindistanda bir eyalet; 7
— Meşhur bir rûzgâren adı; 8 — Lâ tince temel (esas) mânâsına bir ke lime, evin kısımlarından; 9 — Kİ-bar-
YUKARIDAN AŞAĞI :
1 — Arkadaş. Baş; 2 — Her iş a-damı o devri geçirir; 3 — Tecess-süs, Tersi su yolu; 4 — Çok güzeL Erkek dadı; 5 — Musollinin öldürdüğü damadı ve eski İtalyan Dışlş leri Bakam; 6 — Almanyada mühim bir haıb sanayi merkezi; 7 — Biripcl, Ordunun kısaltılmışı; 8 — Meşhur İtalyan milliyetperveri: 9
— Ourma. Mahkûmların gört gözla beklediği.
EVVELKİ BULMACANIN HALLEDİLMİŞ ŞEKLİ
1 2 3 4 5 6 7 8 9 R IE F11 |C E V A3 OİD E R ■ Z A Tı 1
veya lokomat’l kazanları tamirat işlerinde bilfiil sahibi olmuş bulunması lâzımdır.
3 — işletme ve kontrol teknisyeni:
Sar.’at mektebi veya muadili bir mekteb mezunu olmakla fabrika işletmesinde teknisyen olarak çalışmış olması şarttır.
4 — Elektrik Teknisyeni:
San’at mektebinin, olmakla beraber ayrıca tır.
5 — Baskül tamir
San’at mektebi tesviyec ilik kısmından mezun veya ölçü ve tartı aletleri imal veya tamirinde U2un müddet çalışmış ölçü ve ayarlar mevzuatına vakıf olmak şarttır. (2806)
beraber
mezunu
elektrik kısnu veya muadili bir mekteb ikine, sınıf elektrikçilik ehliyeti bulunması şart
X
HAN FİYATLA»
(
■V
Başlık 1
2
S
5
6
inci
»
»
»
Yeni Sabah ın
maktu olarak sayfa,
«A?
* —
ka-ha-
ben de bu temiz, lekesiz lâkaba lâyik olmağa çalışırına. Allah senden razı olsun Az. evvel sana kırğın ve kızgındım anıma şimdi değilim; fazla olarak senden memnunılm. İçimde tuhaf bir his belirdi. Ne kadar çabuk çarsak hakkımızda o kadar yırlı olur gibigelivor bana
Ammar ihtiyar gardiyanın ellerine sarıldı:
— Şimdiye kadar öpülmege lâyik olmıyan bu eller, bundan sonra hürmetle öpülebilir, yâ îbni Tank!
Anî bir ruh değişikliğine uğ rayan ihtiyar gardiyanın gözle ri yaşarmıştı. O da Amman al -nından öptü:
— Acaba Allah bizi affeder mi Ammar?
— Allahın gafur, râhîm ve rahman sıfatlarına iltica eden günahkâr kullan az mıdır? Bun dan sonraki hayatımızı hakka ibadet ve insanlık emirlerine ria
ve ayar memuru:
»■ an tini)
»
»
»
Kr. 1500
500
400
300
250
150
/
imtiyaz sahibi: A. CEMLA LEBDİN SARAÇOÖLÜ - Yazı işlerini fiil e d idare eden: Yazı işlen müdürü: FATtN Fi? AD — Dizildiği Yer: «Yeni Sabah* mürettiphanesi - Basıldığı yer: «Gün Basımevi»
---------------Aşk - M acera - Tarih - Cinayei
Yeganı K? o İsa !*!*(* iat Z. Tefrika No. 14 1
p
başka beş takım da asker elbisesi temin ederim.
— Bu daha mükemmel... zaman saraydan kollarımızı liva sallıya çıkarız.
(Devamı var)
Yeni Neşri yat
O sal
I
yetle geçirirsek elbette bunun mükâfatım görürüz.
Bir kaç dakika sustular. İki si da düşünüyordu. İhtiyar gardiyan mırıldandı:
— Bize at ve kılıç lâzım...
Ammar bu mırıltıyı iyi duya m ayıp sordu:
— Bir şey lâzım dedin gali -ba? Acaba nedir lâzım olan?
— At ve kılıç...
— Hattâ birer de hançer... Benim hançerim var. tabii senin de vardır. Arkadaşların da bi -rer hançer sahibi olmaları icab eder.
— I-Iançer tedariki kolay ; la lıç temin etmek do o derece miiş kül değil... Fakat beş tane at bulmak hayli güç...
— Sen hançer ve kılıçlan te min edip bize getir, üst tarafına kanşma... Ben seni düşündü ren at meselesini şimdiden hal lettim.
— Nasıl hallettin?
— Haccacın haftada bir ve ye bir kaç gün gece eğlentisi tertib ettiğini biliyorsun.
— Evet, biliyorum, hattâ i-ki gün sonra bir eğlenti yapıla cak.
— Bu eğlentiye gelenler, at larını sarayın kapısı önünde bı rakıyorlar. Herkes eğlenirken biz yavaşça dışarı çıkarız; bir -denbire birer ata sıçrayıp dört nala kaçmağa başlarız. Sokak -lardan geçerken, mütemadiyen nara atanz. Bu naralar, halkı, askerleri şaşkınlığa ve birbirine düşürür. Haccacın adamları me seleyi anlayıp arkamıza düşün -ceye kadar bir hayli uzaklaşmış olıu’uz. Bundan ötesi kolay.
— Mükemmel, mükemmel!.. Artık hücrene git... Ben, yarın gece Uç hançerle beş kıbçdan
Pedagoji Tarihi öğretmen okullarında yar-dimci ders kitabı olarak okutu lan Dr. Halil Fikret Kanatın bu değerli eseri bir çok ilâve ve düzeltmelerle yeniden üçüncü defa olarak basılmış ve satışa çıkarılmıştır.
Eski Misi».’, Çin, Hindistan, lıan, Babil v»' Asur gibi en es ki devirirden zamanımıza kadar Eğitim usullerini teşkil e den bu değerli eser 100 kuruş fiatla Millî Eğitim Bakanlığı yayınevlerile biiıün kitabcılar-da satılmaktadır.
]
2 â
4
b t
/ t t)
AıR K S A KİRIAİN
ZAYİ: — İst. Limanından al dığım 947/969 sayılı liman cüzdanı mı zayi ettim yenisini alacağımda» hükmü yoktur.
Yağkapanı Burgamut No: 1( Hüseyin Bayrak
