İdare: Nuruosmanlye No.
Tel adresi: «YENİ SABAH» İSTANBUL
Telefon: 20705
C UI M A
SAYISI
HER YERTI
14
MAYIS
InbiriDCİ Yıl
Nc. 3317
ABONE
Türkiye Senelik 2800
S aylık 1600 3 aylık 800
Kr.
)
)
1 aylık 300 )
BEDELİ
Ecnebi
B4OC 600C 1000 vOC
Kr.
)
)
10
KURÜa
l. _/ • • • r
-4'
r
( -• z:
$ •^3
)s
W
*
(7^ A.
■E.■» ı
• j *
Vt * * .’• •
l
$ rai
nHEL
f
) "1
»-
*
E i.'. .*»*■.
X •
s Al j*; ı
t
W
i’
*
HÜRRİYET VE HAKKIN YILMAZ MUDAFiiYİZ
£ . î-
t - ■Rk _
* - - jj—
iv r . •yr •
7 -»LA?» f ı
' 4“ L.
*-
Başta Truman olmak üzere
efkârı vaziyetten pek ümitli
Ankara 13 (Hususî)
rıkanıı Sovyetlere vermiş oldu
ğj nota Ankaıa siyasî çevrelerinde memnuniyet uyandırma k.
Ame-
la beraber alâkalı mahfiller ne tıceden de iyimser görünmü y orlar. (
S( \ye‘ Riyanın bu vesileyle
A/*
!
Birinci Meclis
üyelerine maaş
I
Milletvekillerinin yıllık ve yolluk* arına znm yapılırken, İçlerinde İran, hamam apartman «ahlblerinln durumu, niçin kale alınmadı idi?.
I
BML^I
L VV • m ( A X a 4 • •
F Jt A 9 a * * W f V F w •• * •
MeP eczanede bulunur ■ -
^Sayanların en önemli sağlık vasıtaşıdır.
!■
.. c
%
6
F
—) V *
r
Başbakan iki kelime ile satışların tam oniki misline çıkmasma sebeb oldu..
1
At- •’
ı * ' Tfr'^l
bütün dünya I
görünmüyor I
şimdiden siyasetini değişti rece* f ğine pek az ihtimal verilmektendir. Bu münasebetle, dünya siya | setinin harp sonrası devrinin en | kat’i dönüm noktasına gelmiş g olduğu belirtiliyor. |
Bu mütalâalara göre, tarihte I ilk defa olarak Avrupa siyaseti I bakımından mühim kararlar al I rnak ve siyasî ananesini değiştir J mek arefesinde bulunan ve bu 1 bakımdan gerek millete, gerek.I kongreye yeni fedakârlıklar vep taahhütler yüklemek zorunda» bulunan Amerika hükümeti, hem dünya, hem Amerikan ef-(Deryana Sa,. SU,, ı def
Hükümetin yüksek dirayeti sayesinde karaborsacılar yeni, den faaliyete geçti, Şeker Şirketi mevzuatın koyduğu mecburiyet altında her talebi, mahiyetini bile bile karşılıyor..
Ankara ve İzmir vilâyetlerinde hissedilen şeker sıkıntısı, Büyük Millet Meclisinde evvelki giin Başbakan Haşan Sakanın şeker fıkdanı etrafında verdiği muğlâk ve garib beyanattan sonra şehrimize de sirayet eylemiş, esasen bir müddetten beri gizli gizli devam eden şeker istifçiliği dün adeta resmi bir mahiyet almıştır.
Hele Başbakan Haşan Sakanın Meclis kürsüsünden kendisine şeker fiyatlarına zam yapılıp ya-pılmıyacağına ve mevsimsiz kabul edilen şeker fkf-danının hangi haklı sebebler yüzünden meydaua geldiğine dair sual tevcih eden bir milletvekiline hitaben:
«— Bu hususta bir şey söyliyemem diye kaçamaklı ifadede bulunması karaborsacıları büsbütün şahlandırmış önüne gelen taşıyan bazı kimseler derhal başlamışlardır.
Daha bir hafta evvelisine
şeker satan şeker şirketi evvelki gün 390, dün ise
(Devamı Sa., 5; Sü., 4 de»
M'i
•*
|m
A'
B ... ,
*
MS
.-d’*
d
y
aj
”zCî *
r
i
-)
11»
’ t. (
• 4
7®
4 §
d.
3
'/ •
■n
m :
//.i kelinıcs'de dün şehrimizde şekerin 10 misli fazla satılmasına sebeb olan Başbakan
Kolombiya İsyanında Kızıl Parmak
ve toptancı sıfatım şeker mubayaasına
kadar günde 60 ton
Demokrat Partililerde
yine hareket başladı
1 Birinci Meclis âzalarının
- tertibi demiyoruz - sefaletten-kurtarılmaları millî bir vaz fedır. Bu vazifenin hâlâ jla edilememiş olması ne kadar üzücü ve utandırıcı ise, geç te olsa Büyük Meclisinin gunoemine alınm’Ş olması o kadar sevindiricidir.
En geniş bir ölçü ile ve memnuniyetle bitirilmesi lâ-zjm Olan. bu iş konuşulurken yukeenn itiraz ve muhalefet seslerinin tuhafımıza gittiğini
belirtmeli isteriz.
Saym bir Milletvekili bunlar.;, ara.-ında zengin ve a-parTnv.a sahibi olanlar bulun duğu re bu itibarla bunlara aylık bağlamakla fakir mii-.etin hâzinesinin israf edilmiş 2))acağjnı Suiacağmı söylemiş.
Mümkün görülüyorsa böyle olan bjr v. ja birkaç kişiyi iş tisna ersinin Fakat daha ev- • vel Milletvekillerinin yıllık ve yolluklar. . arttırırken bu ci-
Deıt r.i Sc 3 Sü.. 6 da)
Atılan 3 kurşunla öldürülen Lider..
Demokratlar pazar günü de İzmirde büyük bir protesto mitingi tertib ettiler
Şehrimizde yapılacak miting İçin vilâyetten müsaade alındı, II merkezinde hummalı bir faaliyet var..
f
Bu kadar da
Açık olur mu?
C. H, P. Meclis
I
— ■■ ■ ■ ■ .1 —
Katilin çıplak cesedi boynuna ip takılıp Cunıhurbaşka -nımn sarayı öniine sürüklenirken, bütün bu cinayetleri hatırlamış olan komünistler konferansın toplandığı saraya hücum ediyorlar, dosyaları çalıyorlar, herşeyi tahrip ediyorlar, yangınlar tutuşturuyorlar ve milleti birbirine katıyorlardı.
Fazı hürriyetini, seçim hürripı tini sağlamıyan bir Demokrasi idaresi dünyada görülmüş müdür? f\'e cüret ve cesaretle Faikler, Süreyyalar, Kaplanlar intihabı masun bulundurmağa matuf ted birlere karşı gelebilirler re böyle düşünceleri hiç sıkıntı duymadan tekrarlı yobilirler? Hu sözleri. doğrudan doğruya mil letin arzusuna karşı gel-rm k istediklerini itiraf eylemiyor mu?
J
tefrit lor denilen ziiıırı* evvelki gün de işaret ettiğimiz gibi, artık ber türlü ihtiyat ve temkini bir tarafa bırakarak, bizzat Haşan Saka hükıımeline, jani kendi partilerinin kabinesine hücum etmeğe basadılar. Hem taarruza geçenler arasında ve babında eski İçimleri Baham Faik Öztrak da var.
Halk Partisinin Dahi’iye Vekâ-ktini bir hayli müddet yapmış o-lan bu /at hükümeti, Demokratların Hürriyet Misahını tahakkuk ettfmmge çalışmakla itlıam ediyor ve diyor ki; Bu Misakı tama-mile tafhih etseniz halk bizi yine tutma/.
J‘aüı Öztrakm »Özüne ve müşa-bedesind inanmak lâzımdır. Halk Fanisinin çeşitli hükümetleri o kaıfat baskı yapmışlar ve memleket haklarını o kadar pervasızca alıma almışlardır ki, Haşan devamı Sa„ 3; Sü., 4 de)
j
Grupunun toplantısı ---------------o----- Müfritler bundan evvelki toplantıdaki sözlerinin tahrif edildiğini iddia ediyor
Ankaıa 13 (Hususî) — Halk Partisi Meclis Grupu bugün sa at 15 de toplanmıştır. Haber aldığımıza göı e gündeme geçil -meden evvel söz alan Süreyya Ö) geevıen geçen grup toplantısında seçim kanunu görüşülürken yapmış olduğu konuşmanın efkârı umumiyeye yanlış nakle «ildiğini, kendisinin kötü bir şey söylemediği halde bambaş ka bazı isnadlar yapıldığını söy »Devamı Sa., 5; Sil., 4 det
(
Din kitabı Haşan Sakayı da sinirlendirdi
Eğitim Bakanının istifa ettiği söyleniyor
Ankara: 13 (Hususi) — Günlerden beri dedikodusu efkârı u-mumiyede ve gazetelerde yer bulan Millî Eğitim Bakanlığınca Nu-reddin Artam vc Hurtddiu Sevine
(Devamı Sa., ij Sû., 3 ae) |
«Bogota,; daki isyan hareketinden sonra Kolombiya hükümetinin Sovyet Rusya ile siyasî vc diplomatik münasebetlerini kestiği malûmdur. «Amerikalılar arası konferans» ın toplandığı bir binaya dahi silâhlı kim
selerin her taarruzu ile başlayan kıyam ve yağma hareket -leri, hırsızlık ve kundakçılık faciaları hakkında, bütün bu o-layları gözlerde görmüş olan, bir Fransız yazetecisinin muşa-(Devamı Sa., 4; Sü., 3 de)
JMeciisdej müstakili D. P. grupu
dâvet et-şoyl.e de-
bugüne
Grup durumunu yakında umumî efkâra açıklıyacak
Ingiliz futbolcuları dün şehrimize geldi tngilizler İlk maçlarını yarın F. Bahçe İle İnönü stadında oyoıyacaklar...
f
• Dün şehrimize gelen Ingiliz futbolcuları
\ %
Ingllterenln profesyonel takımla nndan Quens Park Rangerss dün saat 19 da uçakla şehrimize gelmiştir. Yeşilköy Hava meydanında, bu maçların organizasyonunu yapan. klüb mümessilleri. Beden Ter biyesi erkânı, gazeteciler ve spor-
cular tarafından karşılanmışlardır.]
Ingiliz futbolcuları, Tarabyada-kl Konak oteline misafir edilmişlerdir.
Türkiyede İlk. defa olarak seyredeceğimiz profesyonel &jr İngiliz
(Devamı Sa„ 5; Sil., 7 de: /
( D. P. Genel idare Kurulu 2 ) Vaziyeti dikkatle ( j inceliyor (
Ankara, 13 (Hususi) — Demokrat Partiden çıkarılan milletvckll-lerlle bunlara sonradan ltlhak fiden 10 milletvekili, Meclis çatısı al tında beraberce çalışmak üzere teş kil ettikleri Müstakil Demokratlar grupunun teşekkülü Meclis riyaset divanınca resmen tasdik edilmiş ve kendilerinin Meclis dahilinde her suretle temsil edilebilecekerl ve sözcü tâyin edebleceklerlnl bll-dlrmlştir.''Devamı Sa., 5; Sü., 2 de
îzmir; 13 (Hususi) — Demok-rat Parti yarın çıkacak gazetelerde bir beyanname ııeşjrctmiştir. Bu beyannamede İzmirlileri pazar günü yapılacak mitinge mektedir. Beyannamede nilmektedir:
«Muhterem İzmirliler,
kadar çekilen ıztııabların en bü-yük sebebi milletimizi idare edenlerin, onun iradesinin tam ve dürüst tezahürü ile değil şahısların veya zümrelerin tc-nsib ve takdiri ile iş başına gelmiş olmalannda-dır. Bu karanlık günlerin nihayet bulmasının yıllardan beri çekilen acıların dinmesinin tek çaresi ise her şeyden evvel milletin memleket işlerine fiilen el koymasıdır. Milletin memleket mukaderatı ü-
a a a a
zerindeki iradesini tecelli e t tire bil meşinin açık ve dürüst biı seçim nizamının kürulması ile temin e-dilebileceği artık herkesçe anlaşıl mış bir hakikattir. Memleketimizde yeni bir seçim nizamının kurul masının bahis mevzuu olduğu bu günlerde iktidar partisinin milletvekilleri arasında eski gidişten bir türlü ayrılmak istemiyen temayüller görülmekte ve bunların muhtelif şekillerde ifade haline geldiği duyulmaktadır.
Muhterem İzmirliler, mevkilerini muhafaza edebilmek kaygusile millet iradesini hiçe saymak isteyenlere karşı seslerinizi yükseltmek ve seçimleri teminat altına almak hususundaki kat’î azminizi (Devamı Sa., 5; Sü., J ae)
’AKVIMDEN BİR YAPRAK
Yeni bir Bakanlık mı ?
Filistin dâvası
halledilemedi
—--------o------—
Arap İstilâ hareketi bu gece yarısı başlıyiicak
Kudüs: 13 (AP.) — Dün resmen bildirildiğine göre, hükümet konağı üzerindeki Ingi’iz bayrağı yann aksam güneş batarken ine-:ek ve bu suretle lag.lterenin Filistin üzerindeki 25 senelik himaye idaresi sona erecektir.
Londra: 13 (A.A.) — Aıab Bir Hği mahfillerinden haber alındığına göre, Arab devletleri Filistinde ki harb masrafları için elli milyon İngiliz lirası ayırmaya ve bütün (Devemi Sa., 5; Sii., 6 da)
azetolerüen biri memleketimizin maruz kaldığı ıa$o güçlüklerini de alarak bunun bir Bakanlıkla idare T sini düşünmüş. Da- I ha suttıo kavuşamı- j) , _ ,
yan dünyanın bu anormallik karşısında böyle teşekküller meydana getirmesinin tabii olduğunu ileri sürüyor ve başka memleketlerde olduğu gibi bizim de iaşedon mes’ııl bir mercie o-lan ihtiyaoıınizı anlatıyor.
Meslekdaşımızın d&dı&l gibi hakikaten bizde bu mes ele ilo ziraatf Iktl-8ad, inhisarlar gibi b*r kaç vekâlet meşguldür. Dünyada taksim edilmi-yen yegâne şey ise mes uliyettir; mes* uliyetl İki kişiye bile taksime kalkarsak arada kaynar gider; bu itibarla memleketin iaşesinden mes ul bir kilât elbette lüzumludur.
Fakat... Biz bunıı yapabilecek yiz? Böyle bir Bakanlık kurmağa
kar kalkmaz, hermu’tad «İş için a-dam» yorino «adam İçin iş? nazariye-sini ele alacağız. Müsteşarlar, şefler, mümoyyizler, mukayyidler, müsteşar muavinleri, şef yaroımoılarr» incele-
(
t eş-
mi-kal-
mo memurları, daha no bileyim? Akla hayale gelmez bir sürü memur tâyin edeceğiz. Tavsiyeler, ricalar başlıya-cal*- «Aman birader! E XX . bizim Ahmed efendi
________ . . } var. Şuna yeni teşkilâtta bir iş buluvor... Altmışlıktır amma maşaallah gücü kuvvoti yerin-dedir.» yahud «dadımın bir oğlu var; bir türlü okumadı. Şuna bir memuriyet') bu suretle bir şoyo yaramıyan bir memur alayı daha cck.
Allah etmesin... Bir mü? Dilekçe, derkenar,
ra kâğıdı, deftero tarih, mümeyyize imza, müdüre tasdik, müsteşara mühür tekrar mukayyide avdet... işin, yoksa elindo kağıt tomarları ilo odadan odaya, bürodan büroya, daireden dairoyo koş!
İaşo Bakanlığı teşekkül edince arpadan kurtulacak mıyız? Hayat ucuz liyacak mı? Betimizo benzimize biraz kan gelecek mi? Hiç ummuyorum. Olsa olsa dediğim gibi bir hayli vatan* Uaş biraz scbcblenecek.
(Lütfen sayfayı çevirinizi
teşekkül ede-
İşimiz düştü kayıd, rıunıa
k
SAYFA: S
mı o
w
Yazan: Profesör Kenan Öner
Okuiucv
BU
— 78
ÎJ. pamzetlerino ilâve edilmek su re t il e bunlardan General Kâzım Kara-)eklr, Hüseviû Cahid lalem, Reoeb Poker, Hamdullah Suphi Tanrıdır ve Cemil Cahid Tovdemhr hakikatte ekalliyetin de dununda kai-8ıslarken Cumhuriyet Halk Partisinin milletvekilleri olarak kabul ve Rı edilmişlerdir.
Tam bir hakikatlp ifadesi olan bn iddiamızın delilsiz bir kavli Jnücerred addlne de imkan yoktur. Vakıa seçim kanunn yapılırken iutanakdalan parti mUı Mt bnlunmamasınaan a lıusustald talebimizi reddetmek surotile tahrif edilen zabıtlarda rnüşa-flitlerin imzası bulunmaması keyfiyetini delil olarak ikame yolunu tı-(caınış ise de bin nıüşkllât ve ınttmsaato rağmen sandık başlarına kabul olunan partiler ve müstakil namzetler temsilcileri tarafından müştereken tutulan ve hattâ bir çoğunda resmi polislerin, bazılarında da C. H. P. mümessil veya seçim komisyonu âzalarının da imzalarını taşıyan elimizdeki sekil ; suretlerde kurullarca tas rıu mukayesesi ve intilıabdu yalnız kanun dışı yapılan baskı ve tedhişlerle iktifa edilmiycrck Halk Partisine hiç olmazsa kısmi bir ekseriyet kazandırabilmesi için sahtekârlık gibi bir fırkaya, hele bir hükümete yakışmıyacak çirkin suçlşnn ikamdan da çekinllmodiğinl bir lisanı isyan ile fuzuli bu beş milletvekilinin yüzüne çarpacağından emin bulunmaktayız.
Yapılan bu pervasızca müdahale, tazyik ve tahriflerin mahiyeti hakkında mücmel bir fikir verebilmek için Halk ve Demokrat Parti adaylarının hakikaten almış oldukları oylarla, ne kadarı kimlerden alınarak kimlere ilâve edildiğinin arzını faydalı bulmaktayız:
DEMOKRAT PARTİ ADAYLARI
jnessillermîn İmza edeceklerine dair bir susa» niunmamasınaan da İstifade eden İktidar partisi hiikfıınotl bu tald talebimizi reddeiinek surotile tahrif edilen i
yüzü mütecaviz sandık başı tasnif tutanakları isuİı. esas ittihaz edilen hilafı hakikat zabıtla-
Esami
Mareşal Fevzi Çakmak Celâl Bayar
Yusuf Kemal Tengirşenk Fııad Köprülü Adnan Adıvar
Fuad Hulusi Demircili Refik Kora itan Enis Akaygen Osman Nuri Köni Yusuf Salmona Faruk Nafiz Çamlı bel Cilıad Baban Abdiirrahman Münih BerkM Dr. Vasil Kon o s Ahilya Moshos Zeki Sporel Bayan Niizhet Akdoğn Salamon Adato Ahmed Kemal Silivrili Dr. Agop KeşişyaA Senilıi Yürüten Salih Keçeci
e
Aldıkları hakiki oy 220818 212381 212427 209640 210218 203918 218703 20658-4 208550 198718 201828 204082 204556 196503 197193 198410 199777 199341 ' 199705 194667 198974 199271
Tahrif edilen 25552 25927
25826
25827 26756 23482 27052 24709 80026 38070 26856 26146 80244 29244 37316 31157 36407 29476 29476 34589 30354 39122
Kurullarca esas tutulan 194701 186554 186601 188813 188462 186481 191653 181875 173588 16067? 174972 177940 174812 167259 159878 J 67253 163370 160865 169865 159078 168620 160159
Tahrif edilen yekûn
649905
O. H
P.
ADAYLARI
Esami
General Kûıun Karabettir General Refet Bele lahya Kemal Rey atlı Ahmed Şükrü Esmer Hekki Hikmet Gelenboy Ferid Hamal
Ziya Karamürsel
Şükrü Ali Ögel
Ali Bana Tarlıan
Muhiddin Vstdndağ
Hüseyin Cahid Yalçın Receb Poker
Avram Galanti Bodrumla
N'akiye Elgiin
Hamdullah Subhi Taıınöver Borç Türker
Bican Bağcıoğiu
Süreyya Birol
Safiye Hüseyin Elbl
Kaindi Laskari
Aldıkları hakiki oy 131666 18455? 124118 124313 123791 118019 119170 117837 123211 120988 126420 125965 116845 119470 128449 117322 117322 1170.54 116487 115605
Eklenen
38316
22828
16830
21765
22796
26388
22063
21424
28990
20225
41589
42587
20892
14596
52035
21388
21388
16742
17123
19863
(Devamı var)
Kurullarca esas tutulan 169982 147390 142748 146078 146497 14440? 141233 139261 147111 141207 168009 168552 147707 184066 180486 188710 138710 138796 138610 135468
Yeni bir Bakanlık mı ?
CBastaraf! 1 ‘ incide * ‘
İşlerin iyi gideceğini zannetmedi** ğim gibi bundan bir mes uliyet teret-lüb edeceğini de sanmıyorum.ı Önümüzdeki bir iki vak’a var: Eski Tioa-rot ve hâlâ Ulaştırma ve Bayındırlık Bakanlan kemani- salâbotie vaziyotlo rini ve mevkilerini muhafaza etmekte berdevamdırlar. Nasıl Ticaret Bakanı için gazetelere; (Arkadaşımızı veremezdik!» denildi ve Ulaştırma ve Bayındırlık Bakanları için de ne gemi mübayaaaından, ne su baskını ihmalinden dolayı bir gûnâ nıes’ıılıyet
• tevcih edilmedi ise yarın öbür gün ia-fe Bakanı için do ayni şey olacak...
Pek âlâ. No yapalım? Böyle idâri derbederlikte devam edip gidelim mi?
Hayır. Dünyada devasız derd olmaz derler. Bizim bu (muamelat perişanlığından» kurtulmaklığımız zan-rıoiunduğu kadar güç bir iş değildir.
Azimkâr bir'devlet keti bu belâdan* pek kolaylıkla kurtarır. Fakat yapınalh..
Bir ufak mimle Üçüncü Napolyon Parisin i'mârını ıneştıur (Hauss-man) a havale eylediği zaman tanın* mış şehiroi sokakları gonişletmlye baş layınca evvelâ kendi* ovinl yıktırmış! Ondan sonra tabii kimse binasını istimlâkten kurtarmak için şefaate cesaret edememiş.
Bunun gibi evvelâ hükümet dairelerindeki muamelâtı sadeleştirmoli; kır tasıyecıliği bir numaralı düşman telâkki etmeli ve az adamla çok iş na-zariyesine kuvvet vermeli ve lüzumsuzları kimin adamı pır sapır dökmeli... masının işlemosınde oak toşkilâtı ele alarak cesaretle dairelere yerleştirmalL
*
t
• •
adamı, mtmle-
olursa olsun sa-Devlet mekan izbiro örnek ola-
Bunu yapamadıktan' sonra hor te-şeböüs, her hamle (fâsld bir daire) de çmpmıpndurmaktan başka bir şey değildin Boşuna zahmet etnıiyelimt
|i — Ooo, Neş’et bey, burada * mısın? Aşılc maşuk gibi burun burana oturup neler görüşüyor
IK sunuz ? birbirinizden hiç bıkmaz mısınız?
— El bette 1
Yahya bey, istifini bozmu -yor:
— İki ayağımı bir pabuca sok ma Zibanım, mühim işlerim var.
— Akşam ezanları okunmağa dikiş kaldımı. Gece karanlıkları sokaklarda, Alahm dağlarında, tepelerinde pala mı çalacağız?’
Kavafzâde, saatine baktı:
— Beşbuçuk... Vaktimiz: çok, ^6,15 postasını yapan 64 numaralı Küçüksu ile gideceğiz: Vapurun kalkmasına daha ÜÇ çey rek var.
; — Sen kendini hâlâ civan sa-
nıyorsun. Göbeğini sallaya sai-
& laya iskeleye gidinceye kadar Isaat 7 yi de bulur. Haydi kalk’.
— Bir otomobile atlarız be!
— Otomobile vereecğin parayı faydalı bir yere ver. Evde ki ahretlik İkbal kızın üstü ba şı dökülüyor. Entarilik beş arış şın basma ayırdım da hırpanîlikten. kurtulur.
Yahya bey. çarnâçar ayak? landı. Sirkecide terzi Arif Zekinin dikildiği, atlas astarlı, fuı-dıkî pardesüsünü koluna, fildişi saplı bastonunu eline aldı.. Önde karısı, peşinde kendisile
4
%
l
Tütününü satamıyan müstahsil feryad ödiyor
Tütün nıüstatiRİİijım. 947 yılı istihsal ottiğhn tütünümü aııbar açıldığı zaınan 16 martta arıbara getirdim. Bu gün 55 gün olduğu hakle hâlâ satamadım. Bu süre i-çinde ilçemiz Tekel müdürlü ğüııo bir çok defalar tütünümün safın alınması için müracaat ettimse do «nentn tütünün bize avanstı değil açıktır İtiz ancak kendi a-vansla rııııızı alabiliyoruz» de diler.
E*aw dâva bu yıl rekoltesinin fazlalığıdır. Buna da se beb geçen sene tütünlerin pa ra ettiğini gören bazı para sahipleri esas meslekleri dışına çıkarak büyük mikyasta tütün zeriyatı yapmışlar dır. Hattâ tütün d ikimi ne hem müsait ve lıem de Tekelce müsaade edilenılyece-ği bildirildiği tartete mttsama lıa edilerek tütün elemelerin den işte bn günkü yüz küsur milyon kilo tütün rekoltesi zuhur etti.
Ziraat kanunlarında tahdit olup olmadığını bilmiyorum fakat tütün diğer mahsullere bonzemezr yükte hafif, pahada yüksek olması I-çln buna elverişli toprakta ve ehil insanlar tarafından yapılmalıdır.
Tütüncülüğün ne olduğunu hattâ tütünü sigara pake tinde görenler de istediği gibi tütiia ekerse İşte böyle biz esas tütüncülere öküzlerini sattırırlar. Bu ince düşünülecek bir İştir. Ziraat, ve Te kel Bakanlıklarının nazarı dikkatlerini çekerim.»
Y&tovanm Ha. Mehmed köyünden tütün müstahsili Üzeylr Er.
Üsküdarda Tavukçu bakkal sokağı elektrik bekliyor
Csküdarda İnkılâb mabat leşi Tavukçu Bakkal sokağından itibaren Çavuşdere Yenimahalle, Tulgar tepesi, Burgulu Aleoid balkı Tavuk cu Bakkal sokağından geç-inektedir. Halk bu sokaktan geçerken birbirine çarpmaktadır. Burada iki havagazı lâmbası varken bunlardan bi rini belediye kaidırtnuş. Birisi de bazen yakılmakta ve bazen de kendiliğinden sön-mektedfr. Bu yüzden sokaktan gelip geçenler de çok güç lük çekmektedir.
Gene sokak denmesine rağ men aslen cadde durumunda olan sokakta bir de terkos çeşmesi varsa da karanlıktan su alacağız diye halk birbirini fena lıalde rahatsız etmektedir.
Üsküdar kayına hamlığının dikkat nazarlarını çeker ve bu sokaktan geçenlerin karanlıktan kurtarılmasını bekliyoruz.
t sküdarda İnkılâb mahallesi Tavukçu Bakkal sokağında 8 numaralı hanede Devlet Denizyolları kaptanlarından Mehmed .Ali
• •
Y E
—3BB!
HER SABAH
İstanbul limanında
mühim kaçakçılık
Limanımızda bulunan İngiliz bandıralı Egiptien gemisinde bir tayfa gece sandalla kumaş kaçırmak isterken yakalandı
Evvelki gece limanımızda mühim bir kaçakçılık hâdisesi cereyan etmiştir:
Bir haftadır limanımızda bu lunan İngiliz bandıralı fflgiptl -en gemisinde kaçakçılık yapıla cağı gümrük muhafaza tegKilâ tına ihbar edilmiş bu sebeble ge ıekli tertibat alınmıştı.
Evvelki gece saat 23,80 da bir sandal geminin bordaeına yak lasarak kibritle işaret vermiş, Mac Gıaııey isminde bir gemi tayfası, güverteye çıkarak iple sandala bir balya kuma® indirir keıı gemide bulunan gümrük muhafaza memuru tarafından görülmüştür. îşln farkına va -ran tayfa memurun üzerine fitilmiş, boğuşmaya başlamıştır. Kavga ancak diğer gemi tayfa lan ve gümrük muhafaza memurlarımı! yetişmeleriyle önle -
SAĞLIK:
Sağlık merkezleri teftiş edilecek
o---
Sağlık ve Sosyal Yardım Mü dürü Dr. Faik Yargıcı, önümüz deki hafta İçinde, Sağlık mer -kezlerini. haetahane ve dispan serleri teftiş edecektir.
Ayrıca, teşkil olunan ekipler gazoz imalâthanelerini, ve meni ba sularım devamlı surette kon trol altında bulunduracaklar -dit.
Diğer taraftan son zamanlar da görülen çiçek hastalığı vak’ alan karşısında sağlık ve sosyal vardım müdürlüğü faaliyete geçmiş, ilgililere lâzım gelen di ıektifleri vermiştir.
Sağlık merkezleri, çocuklara ve 5 yıldır ışı olmayan vatan daşjara çiçek açısı tatbik qtme ğe başlamıştır.^
POLİ^TF
Kadın yüzünden bir adam bıçaklandı
)
Tepebaşında oturan Saim Her gül adında birisi evvelki akşam kadın yüzünden aralarında çıkan bir kavga sonunda arkadaşı Niyaziyi 5 yerinden bıçak la nııştır.
Ağır yaralı hastahaneye kal dirilmiş, suçlu yakalanarak ne zaret altına alınmıştır.
■■ -o-------—
Hususî otobüs sahihlerinin toplantısı
Belediyenin aldığı son karar üzerine halk otobüsleri sahiple ri ilgililerle temaslarda bulunmak üzere Ankaraya bir heyet göndermişlerdi.
Heyet dün şehrimize dönmüş tür. Bugün yapılacak olan top lantıda izahat verecektir.
I
Hukuk Fakültesinin imtikan talimatnamesi
1
r
Yeni talimatname hükümlerine yöre, fakültenin ancak birinci sınıf öğrencileri sömestr usulüne tâbi tutulacak
H
nebilm iştir.
Bundan istifade ederek kaçmak isteyen sandal, hâdiseden haberdar olduğu cihetle evvel -den tertibat al»» muhafaza ran törü tarafından, kısa otr takib don sonra yakalanmış, ayni gece sabaha kargı 4 de ifadeleri alınan sandal Dal, ve Toro» tada oturan va serseri nâmile anılan Yakubun kendilerini bu işe teşvik ettiğini ve balya ba şına 60 lira vereceğini söylediği ni İtiraf etmişlerdir.
Dlln Mac Garaney ve iki san daloı savcılığa varilmişı&rdir.
Diğer taraftan haber ildiği -miza göre, kaçakçılığın şehri -mizde faaliyette bulunan geniş bir kaçakçılık şebekesi namına yapıldığı cihetle hâdisenin bu şekilde tahkikine başlanmıştır..
—— ■ R ■ ■ ■
MA A R İFT E
ri, Haşan atlı GaU-
Vilâyet ilk tedrisat encümeni toplandı
Vilâyet ilk tedrisar encümeni son bir toplantı yaparak, ilkokullarda dera kesimi ve imtihan günlerini kararlaştırmıştır.
Buna göre, ilkokullarda 31 Mayısta dersler kesilecektir. 1 Haziranda da son sınıfların imtihanları bağlıyacak ve 10 Ha ziranda bitirilecektir: îlcmal ini tlhanlan ise 25 Haziranda baş Uyacaktır.
Diğer taraftan, ortaokul ve liselerde ise, dersler 22 Maviş-• ta kesilecek 31 Mayıs günü de devlet ortaokul eleme imtihanları yapılacaktır.
■ - ■ o-- ------
BEL F D t Y F n r?
Francala satışlarına mâni olunamıyor
Belediyenin şiddetli -re fasıla sız murakabesine- rağmen fran caln imalatı gün geçtikçe artmaktadır.
Evvelki gece sabahı karşı va pılan kontrollar neticesinde Ka dıköyünde Rifat Robalıya aid bir fınnda 420 adet 500 gram lık fırancala bulunmuştur.
Francalalar müsadere olunmuş ve fırın sahibi hakkında adlî takibata başlanmıştır.
Diğer taraftan dün de, Beyoğ lunda mezecilik ve manavlık ya pan Mehmed Bahara ıld bir dükkânda 100 kadar fırancala yakalanmıştır.
Belediyenin murakabesine şiddetle devam etmesi karşısın da fırancala İmalinin onleneme mesi, alâkalı makamlar nezdin de hayretle karşılanmıştır.
Belediyenin 12 murakıbı bulunmakta ve şehrin genişliği do layıjsile gerek esnafın ihtikâr yapmasına ve gerek aykırı ha reket eden esnafın takibine kâ
Agobun
A w
Yazan : SZRMED MUHTAR ALÜS
-----------f 4 ---
Neş’et bey, caddeyi tuttular.
Karıkoca, bİFİ çarşafının ete ğini uçura uçura; öbiri göbeğini sallaya sallaya, acele acele köp rüyü yürüdüler. Üsküdar, iskele sine indiler. 64 numaralı Kü -çiiksu vapuru islim üstünde; ka pağı attılar içine.
Zibanıo, orta, salonun niha -yetindeki kadınlar mevkiine gi rerken. döndü yüzünü;
— Sen güverteye çık; sakın burada oturup gelip geçen karı lara geviş getirmeğe kalkışma!
Üsküdara vardılar. Kavafzâ* de meydanda müşteri bekleyen faytonculara yaklaşırken, karısı kolunu çekti.
— Faytona dünyanın parası iil mı vereceğiz ? îlvan satmanın alemi yok, talika nemize yet • miyor? hem rahat, oturaklı, hem ucuz...
Bir Üsküdar paroşoluna atla vıp Sultantepesini boyladılar.
Ev. beyin Senai Paşa torunlarına dediği gibi, 16 odalı de ğilse de 10 odalı, geniş bahçeli,
bahçesinde çiçek tarhları, mey-va ağaçları, erkek ahçı mutba-ğı, ahır, arabalık kabilinden müştemilâtı bulunan bir köşktü:
Sultan Hamid, Paşalarından biri vaptu’tmış, üç dört yıl otur rıuş. Devir değişip paşa da ah rete göeettikten sonra varisleri satılığa çıkarınca, Yahya bey, adetâ bedavaya, yuvarlak hesap 2 bin liraya satın almış.
Köşkün yeni sahibi paraca yüklülerden olduğu halde müa tem i lâfı bomboştu. Ne arabacı, ne bahçıvan, ne uşak, ne de erkek aşçısı.
Adam, hiç değilse bir ei'kk aşçısı ile bir uşak t utmak” istemiş: karısı;
— Babulhane mi burası? İSlin hödükleri, tabanı yanklarile uğraşa mam! deyip yemini basa rak mâni olmuştu.
Yemeği harem mutbağında kavnana pişirir: getir götür e, bakkaldan çakkaldan alınacaklara on on iki yaşındaki kavu-
• nık, eğri bacaklı, yaııgabuz ah retlik İkbal yollanırdı •
Malûm a, Zibanuıı aşırı kıskanç. Bey varlıklamnca • ele güne karşı lâzımdır, deyrp kaç ke re hizmetçi aratmış; muş; karısı önce gözü halde çok geçmeden,
— Eli uzun galiba .' tâki, heladaki sabunlar çabu -cak uçop gidiyor. Kaktır tRha ret bezlerim sırra kadem bastı, üç beş sigara içer içmez ınııeci ğimin tüt ünü tükeniveriyor. On ları dâ geç, kan çok bilmiş, i-çlnden pazarlıklı, pezevenk mi nedir? diyerek kim gel dişe koğ muştu.
İkbali bile kıskanır. bey yal nızken kızcağız odaya giremez, şayed dalgınlıkla girerse, hemen başka bir bahaneyle sura tına şamarlan, kafasını muşta lan yerdi.
Köşk döşeme, dy.ıını .ıi tık hm ttklîmdı. Bunları gören, otu ranlann ne bayağı n» konarın dilberi, ne sonradan görme ol-
buldur-t ut tuğu
m
rnutbak
İstanbul üniversitesi Hukuk Fakültesi imtihan talimatname si kat'î şeklini almış ve talebe lere ilân edilmiş bulunmakta -dır. • *
Yeni imtihan talimatnamesi hükümleri gereğince bu yıl. Hu kuk Fakültesinin aneak birinci sınıfı sömestr'* usulıine tâbi tu tulacak, diğer sınıflar için yeni talimatname ile eski usmİ arasın da muvakkat esaslara istinad e den bir talimatname tatbik olu nacaktır.
İkinci ve üçüncü 3inıf talebe leri, profesörler kurulunca ilân edilen eleme derslerinden vazıh * elarak imtihan olunacaklar, fa l;at bu derRİer eleme vasfını ta sımayacak tır.
Öğrenildiğine gpre. bu derslerden kalanlar da, diğer ders lerden imtihanlara girebilecek -ler ve bu sınıflardan üssü mizan usulünün esasları carî olmayacaktır.
Diğer taraftan. 4 ncü sınıf talebeleri eski esaslar dairesin de imtihan olacak ve üssü mizanı doldurmadıkça mezun ola mavacaklardır..
Bundan başka, birinci sınıfla ihtiyarî dersler, mesburi dersler meyanında savılmaktadır.
** *
EKONOMİ:
Gümrük antrepolarının tahliyesine devan eci i yor
Ticaret Bakanlığınca ithal mü saadesi verilmeden veya akreditif müsaadesinin hitamından . sonra getirilmiş olan malların, bilâhare bakanlıkça alınan bir kararla ithaline müsaade edildi ği cihetle dün ve evvelki giin gümrük antrepolarından, güm -rük resmi bir milyon lira tutan külliyetli miktarda mal çekil -iniştir.
Diğer taraftan son zamanda ithal edilen eşya miktarı da ya rı'yarıya azaldığı cihetle gümrük depolarındaki sıkışık vazi yet önlenmiştir.
Oynamaya gönlüm yok! anı bir mai3i vaadıc; Gon| bir gehna kocası oynamalını -teklif etmf) ovvolâı
— Entarimin eni dır! üomiîr bok lalmışlar, sonraı
— Yenim dar! buyurmuş, entarinin yenini de bollatınoa bu sefer:
— Oynamıya gönlüm yok! diyerek oyuna gelomiyeceginl anlatmış; işte Halk Partili müfritler de, tıpkı masaldaki nazlı gelin hanım gibi:
— Eni dar, yeni dar! dıyıp durmak ta fakat açık, serbest ve gıllügişsiz seçim yapılmasına gönlü olmadığını anlatıp durmaktackr.
Hele bir zamanlar Bakanır-
gı etmiş bir zatın:
— Biz seçimleri doğru darüst yılsak da halk bite ısınmaz! demesi, sû rey ya Örgeev renin»
Hükumot programını okuduv.u vakit bu şekilde hareket edeoegınl (yani seçimlere kaşkariko kırışmasın’; önüyse ek tedbirler alınacağını) İjilriir memişiH diyerek Haaan Sakayı nev‘-* ma oyunbozanlık lı suçlandırmaya uac kısması inkrlâb tarihimizde yer atacak garibelerdendir.
Dûşüniın bir kerre: Memleketi Do* ınokrasi usulile idare adec e grmız i d dr asında bulunan bir hükümet nihayet Demokrasinin en basit, en ıbtıdai vo» en başta gelen bir şartı olan seçim hürriyet ve masuniyetini safctamıya matuf kararlar almıya kalkışınca işgal ettikleri mevkie seçimle gelmiş olmaları lâzım gelen bazı zevat:
— Yooo! Böyle şey olmaz. Seçimler serbest, dürüst .ve Demokratların İS' tedikleri şekilde yapılmasına razı değiliz!... diyorlar. Acaba bu beyler bu sözlerin:
— Ne yapıyorsunuz? 3u dediklerh niz tahakkuk ederse bizlertn hahsıiz nice olur? Mânasına geldiğinin farkın da ını değillerdir, yoksa farkındadırlar da:
— Adanı sende, ne derlerse desinler, elverir ki biz mevkdernmzden uk* ınıyahnı! Düşüncesıle ışı deryadıllıge ini vurmuşlardır?
★
Dün validenin francalasını derdest edip hatuncağızı yırını dört saat daha mide ağrısından kurtarmış ğurnu düşüne vay durağına yen iki ki$ir şuyorlardı:
— Hele seçimler serbest olsun, görürsün vallahi Mecliste Halk Partili tek milletvekiline rastlayamazsın...
Arkadaşı kahkahayı basar?A cevab verdi;
— Onlar da bunu1 bildikleri için seçimlerin serbest yapılmasına razı olmazlar ya!...
Vakıa alelâde bir sokak muhavere-resi amma ne çare si hakikati beş on liyor.
Evet bugün içini
ritlerinin ağızlarındaki bakla bundan ibarettir. Halbuki işin, en tuhaf ciheti bu beylerin kendi ağızlarındaki bak layı unutup Başbakanın ağzında bakla aramıya kalkışmalarıdır;
Küçücük akhmia bana Öyle geliyor ki evvelki günkü Grup münakaşasından sonra Öztrakiar, Örgeevrenler ve arakadaşları seçim kanunu değişse de değişmese de milletvekilliğini artık bir daha rüyalarında dahi göremezler. Kanun değişirse pek tabii olarak kazanamazlar. Değişmezse dillerini tutamadıkları için makamı aidınce kazandırılmazlar ve... Ve memleket d* yıkılmaz emin olun...
FIKRACI
düküne Eminönü gafırkan önümde aratanında, şöyle
oidu-traın-yüril-konu-
hi büyük bir slya-kelimeae topiıyabi-
Hû İM Partisi- ınü t-
Kuzu etine narh konulması mecburiyet halim aldı Kuzu eti satışlarında, son günlen’ içinde yapılan ihtikâr karşısında belediyenin ilgili ma kamları faaliyete geçerek, bu işi esaslı bir şekilde incelemeye lüzum görmüş bulunmaktadır.
Öğrendiğimize göre, yarın be lediye reis muavini Nazım Ardanın başkanlığında bir heyet. Mezbahaya giderek tetkiklerde bulunacaktır.
Kuzu etine narh konulması, ilgili çevrelerden edindiğimiz malûmata göre, artık bir nıecbu rivet haline girmiştir.
—
fi gelememektedir.
Kaymakamlıkların, bu işlere alâka göstermemesi, halk ara -sında teessür uyandırmaktadır.
duklarını derhal anlardı. R
Meselâ, Yahya beyle han)mv| ınn odasında karyola yoktu 3* yer yatağı vardı. Zibanım.
— Ömrümde karyoladan hoş£ lanmam. Ayıp değil a alışma yadırgayorum, üstelik simrimeâ de dokunuyor. Bena sedyeye ya;( tırnuşlar, sanıyorum! derdi. |
Çinko kaplı, aynalı, lake garj drop varken Boğazı, karşı kı-jî yıları, tepeleri tabak gibi gö^ ren iki pençerenin önüne boy-Xj dan boyp. ip gerilmiş; üstüne £ elbiseler, entariler asılmıştı.^, Kardrobun içi) çekmeleri, alındı^ almalı bir kere bile kullanılma^ yan. (Y) markalı sofra takımla^ rı, çay fincanlarile doluydu. y Komodinin üstünde elmas*J tıaş surahile bardağı dururken.^ döşeğin yanında çinko tepsi, ü\ zerinde baku- maşrapayla içe
. cek su. &
Sadberk hanım çatı katında-^ ' lu sjındrk odasında, gene yer yaîj tnğında. Hikmetle Melâhat aKj t ındaki odada, ceviz karyolalar £ da yatarlardı. Gene değiller mi$ ya, gönüller olsun.
Misafir bölüğü denilen birin rı katırı maskaarlığmı görme -Î! yin.
Konserratuvar mevsimin son Türk musikisi konserini veriyor
Konservatuar mevsimin son Türk Musikisi konserini 18 Ma yıs 948 Salı günü saat 18.30 da şehir komedi tiyatrosunda verecektir. İcra heyetinin tam kad rosu ile verilecek olan bu konser programında Hicazkâr faslı ve Köroğlu destanından halk türküleri vardır.
Avnca solistler tarafından, muhtelif bestekârların seçilmiş eserleri de okunacaktır.
Türkiye Kızılay Derneğinin eşya piyangosu yarın çekilecek
Türkiye Kızılay Derneği, Bet oğlu şubesi tarafından tertip -lenen, büvük eşya piyangosu, yarın saat 15 de şube merkezin de noter huzur ile çekilecektir.
1364
! Rumi
f Mayıs
1
MAYIS 1948
CUMA
★
HR7
Hicri
Receb
5
Ruzı Hızır 9 — AY — 5 GUN 135
(Devamı var»
Vahitler
Güııeş OAle ikindi Akşam Yatsı imsak
Vasati &
5
13
17
20
22
3
D-
43
10
06
18
08
43
Ezanı
D.
26
53
49
S,
9
4
8
12
1
7
I
■
bir
SAYFA: 3
rı Haberler
Birleşmiş Milletlere dair yeni temenniler
/
ÎBgiherc; TtHf ai mhzaker)Utr$ Sajlaa-masıao intlyoP
Londraı tî gün inanılır kjıyua öğrenildiğine gör», ÖUrilk Britanya, Japonca ib' akte-•dilecek hart} tudlaşm&sını bir an evvel müzakere i$toı milletlerarası bjr konferans yapılmasında ısrar etmektedir. ....
Ingilt^r^ boyls bir kçnfj-P ransın Ruâyarun iş^k edip i etmemek hu^usani»ı ki kara-{ rma bağfı bulutun? ?U3UU k da istemiştir.
i Aj-ni kaynaklara göre. Be 1 I vin bu konuda Birleşik Ame I ı rika Dışişleri Bıkanlığile te t maşlarda bulunmuş v e Pıaî-f tikteki istikrarın y imden te-| essüsü için böyle bir konfe- j i ransın elzem olduğunu belirt ' ’ miştir. ı
) Şimdiye kadar Japonya ba ] • nş andlaşması tıakkıaiaki \ ) müzakereler Ru3yama muha J j lefetiyle karşılaşmış olup, 1 Sovyetler Birliği u)rş kon-s feransmm 4 büyük Pasifik "f devletine (Amerika. Lagilte-
re, Rusya ve Çın) e mlıisar j etmesinde ısrar etmiştir. ı Buna mukabil Birleşik A- | merika ve Büyük Britanya, ı Japonyanın yeniLuıesme yır | . nıetn- 1 Ieketlerin barış masasında | .ver almaları i:V•e",û ?_■ be- 1 ) lirtmişlerdir.
T r u m a n a muhalefet
, - Bu yuak^ardau
\
I
4- •*
■
İl
V
I
t
ı Japonvanın yemimesu Ç dım etmiş olan bütün î
• :
ı
I
Vaadenberg» Kuruttun daha müessir çak şabilmesini sağlıyacalc teklifleri nsşretti .Vaşiögton: 18 (A A ), V,
S.
Meclisi D(ş)şteri Komiteni başkam Vandohbovff, Blrloşmiş trfİUetlor Kurulunun d^ıa mües-Stf olacak çalışmasını bağlıyacak tefdifleri havi Pentka yayınlamıştır. • ,
'-•Bu vesikadşi Amerikan büküm» öuia Öirleşmiâ MÜtetUt Anayasa, acıdaki
tı çorçevom t&hlUtıdb M gayoIoM uişşıhaAı Eİz’imJ mektadlrî
1 — Milletlerarası antlaşmazlık-ların aul.li yolu ite hallini ioabettl-r’eu meselelerde Voto hakkının bşr taraf edilmesini üyelerin kendi ri-raiarlle kabul etmeleri yolunda bir anlaşmaya varılması vj bunun üye olarak yeniden alınacak millet lora teşmili,
2 — Bölge anlaşmalarıma Anayasanın gaye prensip ve hükümlerine uygun olarak şahsî ve uıüş tarak meşru müdafaa hususunda yeni anlaşmaların tedricen gelişti rifmesi.
3 — Birleşik Amerikanın kendi millî siyasetile- ilgili ve kendi ken
dino yardım ile karşılıklı yardım esaslarına mlistonidon yapılan böl ge anlaşmalarilo kolloktlf anlaşmalara teşriî vasıla!arla iştiraki, t — Birleşik Amerikanın, kendi millî emniyetin» karşı silâhlı taar ruz halinde Birleşmiş Ttfillotlor A-nayasaaınm 11 inci maddesi gere ğince rterek kendi gorokaş müşterek möşru müdafaâ hakkını kullanmak azminde bulunduğunu tebarüz ettirmek surotlle aıılhün Lda mesiû» hizmet etmesi,
!$ — Birleşmiş Milletler Anayasasında derpiş cdlloıı silâhlı kuvvetleri bu teşkilâtın emrine vermek vo ılllâhlar meselesinde umu mî bir anlaşmaya varmak için Ü-ye milletler arasında mutabakat temin etmek yolunda azimli gayretlerin sarfedilmesi,
6 — Birleşmiş Milletler teşkilâtını takviye için, müsait bir zamanda Anayasada lüzumlu görülecek değişiklikleri yapmak içiıı Anayasanın 109 unou maddesi ge reğince ve yahud genel kurulun isteği ile bir konferansın toplantı ya çağrılması.
)-----
Yeni bir parti kurulması muhtemel
/ Jakson (Missisaippi 13 'AP) — "o£aşkan Trumanın sivil halklar i nrıgramına şiddetle muhalefet et meste olan Güney eyaletleri De-nokratları belki de pırtiden ayrılıp ayn bir isim altında kendi ara ; kuracak-
»
larmda bir siyası parti iardır.
Adaylarının şimdiden duğu bildirilmektedir, muhtemel görülen şa . - ; ?t G-orgla senatörü VVal'-ir F. George'-ur. Başkan Kuzvelt â’j-id de yer irin meşhur cDahi’.i temizlik- ıa--keti sırasında Georgia senatörü u gerek kongreden gerek parti ien uzaklaştıramamış
Günevli Demokrat!
a sivil haklar p- g ı_- ie tle ri bil h assa
hazır ol-
Aday lığı
O'4
ar.
a; .ıı irucıa-ramıua muha şu sebebten ileri gelmektedir: Programın kabulü halinde Güney eyaletlerinde bir an ane teşkil eden beyaz ve siyah Amerikalılar arasındaki tefrikler ortadan kalkacaktır.
Çekosloyakyada seçim hazırlığı
Prag: 13 (A.A.) — Nafen.
Çekoslovak vida yakınla yapıla o»k olan Parlâm?n-? seçimleri a kadar umumî şekilda mânâsız ba-sit bir formalite olarak kıbul edil u ektedir ki çok sayıdı seçmenin oj üzaheretini temin etmeyi pek is t yen hükümet seçmenlerini oylarım kullanmaya mecbur etmek i-r ıı mahirane bir şekilde tazyik» 0‘üracaat etmektedir.
Dört siyasi partiye mensub 770 *) ’ayın ismini havi tek bir liste &1 İlete arzedilmiştir. Bu listeden, parti liderleri arasında, varılan U laşma gereğince neticede 300 Ici ji saylav olarak seçilecektir. Mıl-y Meclialn kimlerden müteşekldl Alacağının hemen hemen tamamiy t.e8.b'\ old ığu herkesin
|*İLdiği bir şeydir. B-ı anlaşma ge-/..ğiuce, Meclisteki 300 mevkiin j»Ll i komüristler* ta’.ısla edıle-: ' «taktır.
I geçimlerden sonra, komünistler fa sosyal demokratların IJrleşma-.
i^-ri üzerine kcmünistiee» 23^-mev-1 ; iris malik olacaklardın, 4 ■ i SeçinAtere «Bugünkü politikayı to ıvib etçaek için* vatandaşlık va ftfesini ifa edecekleri aöylenmck-2dlr. Bu Bebûbten hiç kimse, oyu-kullanmak olan vazlfeaijıl ye-rt-'-» getirmemek çılgınlığını gög-termiyecektir.
Tunusta mattem
’ Tunus: 13 (A.A.) — Dlln Fran himaye idaresLnJin, kuruluşu-
o m 67 İnci yıldönümü münasebetle Arab gazeteleri matem ibareli olarak sayfalarını, kenarında rtiyah bir band olduğu halde yayın amıştifi.
I
9
Şimal denizindeki manevralar başladı
İngiliz müdaifaa Bakana Atom bombası da dahili olmak dizere Hngilterenın her türlü yeni silâhlar üzerinde çattıştığum söyledi
Londra: 13 (A.Aj — Bu çını ve jcınn Kuzey denizinde yapılacak maa.evra.lara Ingiliz donanması ve hava kuvvetleri yepyeni tabiye u-sullerini tecrübe edeceklerdir.
Manevraların ilk safhası Ferth ûabn ığzuıdau 100 ou il mesafede başlıya:ık ve burada mefruz düş man fil ısıma karşı, hava hücum-lanna girişilecektir Bu aıefcuz filo çok kuvvetli olacak ve iki zırhlı, bir kruvazör ve bin. 23.')Û0 ton-lulc olmak üzere bir uçak gemisi grupundaıı oıüteşelcldl bulunacaktır. Hücum, büyük irtifadan Lincoln ve Loncası1. *r vçaktaunsu. sal 1 işiyle başlıyacak bu ulan torpil
atan uçakların ımklırışı. taldb ede çektir.
Harekât bütün gooe devam edecek ve filo ('Jçrveç «alıilleruje yak taşacaktır. Hücuma yepyeni modelde bir Ingiliz denizaltını d» «$-tLrlk edecektir.
te*
Hal ya im Cınmh’uırbaş-Ikam nerede oturacak
P.j.ıır 13 (a.A ı — Yeni ttal-; ıu Cumhurbaşlcuılıtı n. Laiği 0-inaudi dua ıkşam ).ı..ıl narayı tıı teşınacağını oğ ?n-o. mi-.,-m
2Û0 mÜBtahd'îmı C-.mhui buşlcan-ı mu bu anî kararından ötürü büyük telâşa düşmüşlerdir.
Banlar Cumhurbaşkanının, sara yı şekil -'e merasun bakımından ikametgâh ittfrıaz edeceğini fakat gimdiye kadar ikamet etmekte ol-duğu villada kalacağını nanmakta idiler.
P-.af.i30r Eı.ıauii ve zevcesinin şûraya taşınmalarından evvel saray müstahdemlen bu g raiş sara-yıu 300 odaspoı temizletmek için büyük bir gayret sırfe'miı-Ieriir.
Ski Mü anma
Londra: 13 (Af*j — Milli Müdafaa Bakam A. \T. Ale*aııder dün A -am Kamarasında bir suale qo-Vob vererek, «sAtom bombası da dahil olmak üzere, tngilterenîn her türlü yeui silâhlar üzerinde çalıştığım* söylemiş ve üöylc demiştir:
-Millî Müdafaa işlerinde ilmi a-nştırma ve inkişaflara on biiyük önemi vermekteyiz.»
Harriman Londradla
Londra: 13 (AP.) — Avrupa kalktruna progragıı id&reoi »nuavi □i .*lçi Avareli H&rriman bugün Büyük Bntanyauın âcil ihtiyaçla rı Lıakkında Birleşik Amerikanın Londra büyük elçisi Lewis Doug-Las'la görüşmeler yapmıştır,
Avrupa kalkınma programının kongre tarafından cmaylanmasın-ii faal bir rol oynıyan olçi Doug-laa Vaşingtondan avdetinden beri tugıliz iktisad uzmanlariyle daimî t;maşlarda bulunmuştur.
Bu kadar da Açık olurmu?.
(Başmakaleden devanı) Alaka no kadar rsüââ’ûn hareket otao bütün bir mazinin izlerini silip ortadan kaldıramaz.
Evvelki giinkii Meclis Grupu müzakereleri seçim kanununu emniyet altına almak İçin ittihazı lâzım tedbirler etrafında cereyan e-dlyordu. Müfritler euleta ovvelce kabul odllmi» esaslardan bile dön mek arzunu izhar etmişlerdir.
Nilıad Erim, Cenevre dönüşü. Demokratik gelişmelerin hariçteki itibarımızı arttırdığım Grupa temin otmlştlr. Vaktlle bizzat Erimin, hürriyet üzerine oasıl bir şal ve kumaş örtmek istediği, memle-kotçe malûm olduğuna göre bu v.a tın şimdiki durumu billıassa ehem mi yet kesbebmektedir. Süreyya Drgoevren, Nihadm eski sözlorile Erimi ilzam ötmek istemesi belki f)ir Parlâmento oyunu v& tnırfMı' cilvesi olmak ttibarilo yerindellr. Amma Nlham Erim hürriyet yolunu tuttuğu ve hidayete eriştiği i-C.lıı e-ıld bir örtü lur.
Haşan
flaşlarının bir kısmının nasıl geri bir zihniyet taşıdıklarını görmüştür. Hattâ yine müfritlerden biri Haşan Sakaya dilinin altında bir bakla var, diye târlz etmek iste» miş fakat Başbakanın seri bir mu kabelesine cnâruz kalmıştır Hakikat tanı amile anlaşılıyor, Müfritler bu millete her hangi bir hürriyet vo Demokrasi vermek istemiyorlar. Çiinkii Faik Oztrakın açıkça itiraf ettiği gibi, ödiyorlar )d böyle ciddî bir tebeddülden sonra onlara Mecliste yor yoktur, Halbuld bu gibi, zevatın milletvekili olarak kalmaları da temel şart olduğuna göre oe yapıp yapıp mİ! Jete hakladım vermemek için ayak dlremelidlr. Vazı hürriyetini, seçim hürriyetini sağlamdan bir I Denıokraıi idaresi d ınyada görülmüş müdlirî Ne cüret ve cesaretle Faiklcr, Süreyyalar. Kaplanlar intihabı masun bulundurmağa matuf tedbirlere karşı gelebilirler vo böyle Jiısünceleırt hiç sıkıntı duymadan tekrariıyabilirler? Bu sözleri, loğrudan doğruya milletin arzusuna karşı gelmek üsteliklerini itiraf eylemiyor uıuT Düşün dniiz, )û böyle geri fikirlere sahih bir zat bir hayü müddet İ-şişleri Bakanlığı, yapmıştır, O tatlı günlerin haşrefîle yanıp yakıh-üar v.a Türb-ım halcini»» uArtneiTt*--1 ge çalışıyor Maamafth Grup dün-Jıii toplantıda hor -çeyi kesip at-maııuştır Gelecek -haftaya kal ar memurin mnhakemat lıanunuadal yapılacak tadilât projesini kabine haz.ırlıyacak ve onun üzerinde Car ışmalaır olacaktır Bu işin hafta-1 lar ve aylarca mhfrideriıı —kmıbilir bellıi mutedillerin de—bir manevrasıdır. Çün İdi bu oyafmua vo vâdeden vâdeye atmalarla ölfatk IPartisi tam üç buçuk yılılır savsaklamada milletin halikı bet bir adun torba lâı ve münakaşa fakat sonunda yine talik Fakat bu münakaşalar ve Demokratik edebiyat alıp yürürken hâkim olaa kanunlar hıdft ©sld lltalyamn faşiat matbuat kanuna il» tek parük çeyrek asırlık devrin bildiği ve 9İ6 yılı 21 ’Cemmu zuoda halkıd zevkine vardığı seçim kanunudur.
işinıdi l.Halk PartlskıİH pençelerinden milletin koparmak tstşdjğf İşte bil katlar basit boklardır. Cüretin, cesaretin, pervasızlığın bu kadar açığı hiç görülmüş değil-dlr.ra
kabahat ve günahlarım ile ftetretmek yerinde o-
Saka, bizzat parti arka-
sürüklenmesi de
memleket efkâruu ve Demokrasi ve yolunda tek ırnüs-atmamaktadır. Bir
ttlENt SAB%J1
ç------------------------------------------------------------
(Günün enteresan h a berleri | I v___________________________________________________________J
şıüıj)- meclisi başkam tarafından, karşılanacaklardır. Misafirler Pa, fisto bulunduklajrı müddetçe ikamet, edecekleri İngiliz Biiyük Elçiliği binasına gidecekler ve gel-(IHtleri günün -aiıaüı -FruiMiz cum burk.ışlcınnıt ziyaret edeceklerdir Bu ziyaret o-iLUMuuda ounU ur ^dK)fHiınım yanında bütün kahine erithııı bırtunacak vo jıua bir n)o-renim «onumla ha^kau Vmcent Auriol İngiltere kralının kızım Lejion donUf oişanmuı araud -Oordou rütbesini tevoih edecektir. Bundan sonra Prenses meçhul aaker mezarım ziyaret edecek vo OaDlera m’^eslnde yıllık fi'gihz. hayatı» çaktır,
Bîr haydutluk
Banimle — Anket ve polis kı yafetine g))mış bip sürü baydud 1.200 KJJo altın yüklü ve Bankok bava meydanına gitmekte olan lâr kamyonun yolunu kesmişlerdir. Haydudlar kamyondaktleri a-ğaciara bağlamışlar v» kamyonu alarak Kaçmışlardır,.
1 hveç kraJir,
I Parla — Bic m'iddetteıibert Fransız Elvlera amda dinlenmekte olan İsveç KraLı Jüstav meni. ieketine avdet etmek tlzere bugün öğleden, sonra NocU-EkI» ei') trenlle Paristen ayrılmıştır--
Rıviera'dau döndükten, sonca K'-al ParLite 24 -ıiat kalmıştır. fl.AJ
/Ingiliz [laMl prearam»
Londra — 31 dıûyıatan itıba* 13Û Avrupa üzerinden ffeçmok U) zere yapılacak ilk nıontazam yol ‘ou seferleı/lnln' başlaması sayesin di ğeoo yarLaiudaıı az mcm '.tüfft-Liz Avrupa lıavayoıMr uç»âile tondi'âdaıı hare’cûb ede-* cök olan bfv ydlou öğleyin Atma» ya varimiş olaoailıir. ;»aat de LoCofa v® fstanbula hareket edeoık bh? uçak b’iHbileceklerdik.
6 Sarejr
£ ★ Londra — «İngiliz denizler
7 aşılı havayolları kumpanyası- 31
) martta ûlbayotlenen mali yıl için
_______________________
de Ingilterede ve harice yaptığı seferlerde 047 000 İngiliz Jirası za rar etınlştU fA.AJ
IKraliçe Vllhelmum Mirahate çekildi
Lllıey — Kraliçe Vilhelmina Litrl latjrahate çokjimoal üzettao kızı veliahd Pronacs Jullnna bugünden itibaren niyabet vazifoHİ-başlıyao&Mır r4Pj
Etki İtalyan kraliçesi
pf Santiago do Oompo.slola (İh-ııaAya) — Eski İtajyâb iCiftllçoşl Morla . jos», oğlu vo kızlie bora-bor, Llzhoha glrinok üzere tuvlo-coden. otomobille buraya gelmiştir. f fAP.)
Prtnsea ISUzaboth'ın Paris seyahati
Parla — Pronâos Ollzabeth ıjd kocası Edtmburgh (lüktün ya-cılâkt oditaa (ttiftû /ÂhfOlj Parlso
ya-ftrlso ^ölocoâierdir İngiliz u-ıtahdl i)lr aofa olarak Ingiliz •).
dışına çıkacaktı!
Pronaes ve dük Pariso gelişin-rlndo Fransız hükûınotl atbna Dış işleri Bakanı ve Paris şehri adına
t
I
«Patiste 800 «ergisini aça
(A 4 ) hâdisesi
t
Radyolu polisler ve telsizli karakollar
Hazırttanan kanun tasarısına göre pottıs teşttiittâtı modern vasıtalarla teçlıiz edilecek Ankara 13 (Hususî) — içişte ri Bakanlığı tavafından zabıta kuvvetlerinin ıslâhı ve modern leştirilmesi için bir kanun tasa rısı hasırlanmaktadır.
Tasarı üzerindeki incelemeler devam edorken zabıtanın modern vasıtalarla teçhizi mesele sı üzerinde de durulmakta ve
Ark®oloj|i çalışmaları
Ankara 13 (Husus) — Tanın «uş İngiliz Arkeoloğu Sir Leo tıard Woley yakında memleketi m ize gelecek ve Antakya civa rmda kendisi tarafından keşfe dilen Açana sarayındaki Eti ki raimin kabrini açacaktır.
Diğer taraftan memleketimiz de yapılan diğer kazılara işti -rak eden înlgillz Arkeoloji mü dürü Prof. Garstang iznini ge çirmek üzere Ingıltereye gitmiş tir, Prof. Garstang Eylül sonun da memleketimize dönecektir.
Hava şehidleri ihtifali
Ankara 13 (Hususî — Her yıl olduğa gibi bu yal da 15 Ma yısta hava şehitleri için tören yapılacaktır. Cebeci şehitLiğndc yapılacak törene Bakanlar kuru lu, milletvekilleri askerî ve sı vıl kurumlar, subaylar, memur lar ve askeri birlikler katılacak tüf.
ÇonıEı şilebi
Ankara 13 (Husûsî) — Ame( rikarı vardım malzemesinin bir ••
kısmını getirme? olan Çoruh şi lebi Eskenderunda vukünü bo -şalim ıs ve krom y üklemeye baş îamıştı r.
Yükleme işi bitirildikten son ra Çoruh şilebi Amerikaya hareket edecektir Ayrıca Ameri kan bandıralı Noahbrovn va-poru 9 Mayısta yardım malzemesi yüklü olarak Cebelüttarık tan geçmiştir
Vapur yarıcı veya öbür gün, tskenderuna gelecek ve bir kısım malzemesini buraya bırak üktau sonra diğer malzemesini îzmire boşaltacaktır.
» YıâF( talimat an e si
Ankara V5 t Mnsmrı — O£-rendiğımize göre iç ve dış hat larda işliyeu. gemilerimizin yük Teine hteminin yeniden tesbıt e dilmesi işin bir komisyon top lanmış ve çal’Ama'annı başla nuştır. t
Kotasyon, azami yolcu ve eş ,va taşıma mikdannı talimatna meye g )re tesbıt edecektir. FıadJ( hakkında alıaan karar! r
Ankara 13 (Hususî
daha eski yıllar fındık mahsu lünün tesviyesi için Ticaret Ba kanlığı bazı yeni kararlar al -maştır.
Buna gire fındıkta ışgari fi acı kaldırılmakta, deblokaj yoluyla fındık ihracma müsaade edilmektedir.
Buudan başka hususi takas-; edildiği mera tevsiki baderna
947 ve
la fındığın ihraç lekete ithalinin arau.uııya(-ak, kürk te dahil ol duğu halde tütün için 208 seyı lı sirkülerle kabul edilmiş olan bilumum maddelerle hususî ta kasa müsaade edilecek ve îsviç reye de saat mukabilinde fin -dik satışlarma müsaade edile -çektir.
--------------------------------— y
Polisler cima vinci kamyonu i- 1 çitıde 1'50 kilo altın. bulunduğu hal | do ele geçit m,?I«*cd'.r .1 ,tj â
4ö taytâ )ıailîk toplantı y A* Londra — nın, havagazı sııııy tirilmc.it bakrındaki
Avun kı-narası- I /..yürün. mllljlcş | . t diriyi lu—d •j un :k j -.-.e !) ) saatten- 0 beri toplat.'ı iniltide öriu.ıaa özel d komitesi ou sabah ırat D da mu- 8 zakecelerıûe devam etmekte idi. fi Komite bu suretle, zammı bakı- i uuudaıı İngiliz parlâmento tarihi n nln eu. sürekli toplantı v?k(runu 8 Irırııiı.ı btılunınaktmijr '.m I
''-trjy r!t)'r m fidj grev V
ıir Nevydrk — Chrysler» otomo 8 bil fabrikalarının ‘75,000 ir uin 1 dün başlamış olduğu grevin uzun j ve acı olacağı birçok belirtilerden j anlaşıbn aktadır. 1
Birleşmiş otomobil Hcileu bir- ) ligi her tiyedeıı 5 şiling almak su 1 retlle 250.000 Ingiliz liralık bir J meblağ toplamaya başlamıştır. Bi 1 Iındigı gibi bu birliğin başkanı ) Waltor Reuther geçon ay bip ka- I tu teşebbüsünde yaralanmıştı- 1 M.dJ I
hu hususta malzeme temini için bazı yabancı firmalarla temasa da geçilmiş bulunmaktadır.
Bu arazla evvelâ Ankarada, bilâhare tstanbulda radyolu po lis otomobilleri teşkilâtı kurula cak ve karakollar telsizle birlerine bağlanacaktır.
Mithat Paşanın Kılıcı
Ankara 13 (Hubusî) — Oğ» rendiğımize göre Mithat Paganın tarihî kılıcı Millî Eğitim Ba kanlığının tensibiyle Topkâpı müzesi müdürlüğij tarafından satın alınmıştır,
^ıterangle ihracat
Ankara 13 (Hususî) — Ticaret Bakanlığı tarafından Istan, bul İzmir, Mersin ticaret oda Lanna yapılan tebligatla hara ve işlenmiş sünger, paçavra, pamuk döküntüsliAiin sterlin sa hasına, ve anlaşması bulunma yan memleketlere cevizin yüzde 20 fonla sterlinle ihracına karar verildiği bildirilmiştir. Di ğer taraftan pamuk döküntüleri n)n kontrola tâbi olduğu ’la bil dirîlmiştir.
Türk • Irak dostluk andttaşması
Ankara: 13 (A.A.) — Türkiye ite Irak arasında .mza edilen dost tuk ve iyi komşuluk andlaşmasina ve Ixı ın I a.Miıay* ek protokol ve sözleşmelere aid tasdiknamelerin 10 Mayıs t.ırıhında Bağdadda teati edildiği öğrenilmiştir.
Yumurta ihracatı halikındaki karar
Ankara 13 (A.A.)
lanın serbest dövizle ihracı için vâki, mütemadi talepler karşısında bu maddenin takas ile ih racma müsaade edilmemesi ka varlaştırılmış bulunmakta ve Ticaret Bakanlığına gelen istim zaçlara bu şekilde cevap mek te iı c.
Tüccarlarımızın işlerini —.'T-rruLm-v -^mxrotwtxni min nıalcsadıyle keyfiyet
Yuı
■ir
•İli
mın n’Aksaaıyie kej'fıyet bir sirkülerle ilgililere bildirilmiş -tir.
13 (A.A.) — Pretoria mahkemesi, 1011 senesin-Afrikada menfada bu-«ıra «a vefat eden eski I-şala Rıza Pehleviye aıJ 125
Eski î ran Şahımın bıraktığı miras Pretoria Temyiz
de gdııey lunduğu ran î bin Ingiliz lirasının o^Iu şimdiki îr(ın şalımı Pretoria’da Ingiliz! yüksek komiserliği vamtasile göa derilmesi hususunla gereken müsaadeyi vermiştir.
Teksasa giden Türk s obayla m
S.»a Aatonio (Tek3as) 13 (.AP) — Tırk ordusu hava kuvvetlerini} u1 -usub iki subay, yarbay Şa-hab Mite! ile üsteğmen Mustafa Tun ı T glin müddetle Randolph havı kuvvetleri üssünde kalarak pilot yetiştirme kurslarında tetkikler yapmışlarıdır.
Bininci Meclis uyetterine maaş fBaştarafı 1 incide) het neden düşünülüp söylenmedi. şeklinde yapılacak bir sorunun cevabuu vermek lâzım -dır.
Muhterem Milletvekilleri ara -uıda çift, çubuk, han, hamam sahibi olanlar yokmudur? Bun lar yıllık, yolluk, ödenek zam mından istisna edilmişler midir9
Eu miihinımı de şudur Birin Millet Meclisi âzalarile şim-Jik: Milletvekilleri ayni şartlar içinde toplanmışlardır»
Birinci Millet Meclisi âzaları, kelimenin taıu mânasile kellelerini koltukları altına, darağa* cim gömerine alarak evlâd ve â-)-illerini yoksul ve kimsesiz bı mkaralc büyük Mustafa Kemal' in cihad ve gaza bayrağı A’tı-J na koşmuş fedakârlardır.
• n
Birinci Meclis, normal
Millet Meclisi değildi. O bir mi essesan meclisi halinde toplan mış, binbir tehlike, nâmiitenahî mahrumiyetler içinde çalışmış, vatanı, istiklâli kurtarmış, Cum huriyeti kurmuş bir Meclistir. Bu cihetle verilecek son bir ikramiye, bir mükâfat olmayacak tır.
bil
★
Ru vadide söylenecek çok şey
Amerikan yardımı
Türkiyeye 2 miSyon 600 bin dolar ve ölecek
Loadıa: 13 (B.B.C.) — Mofifr çıana, Amerikanın Avrupaya yag dun plim geroğluoe Ingiltere ve ifiti^temlekelerüıin ilk seııe zarfufct da Amerikadan 831 milyon steıv Llng alacaklarım söylemiştir. Vaub dun plânından ikmet derecede fajj dalanacak olan Fransa-ilk rvuıö zarfında 283 milyon. 3terling, îTk# namstaa 26,5 milyon dolar, Tlırii ye 2 milyon 300 biıj dolar yardın! göreceklerdir.
j Italyaya 18$r, Hollanda.* ya -50 milyon /fotyr ta.h^sl kuv® «muhtemeldir Atırsİıall ptt/U mna (jaliil diğer t) memlekete 16 35^ mtlyocı dolar yerilfM c?ktirj
Basyaya harb malzemeli gönderon memleketlere yardım kepilecek
Vaşington: 13 (AP.) — Bugün Ayan Meclisi Tahsisat Komisyonundan Avrupa Kalkınma progrR mi!e ilgili bazı taleplerde bulunan programın direktörü Paul Hoffman, Birleşik Amerikanın. Rusya* ya harb malzemesi temin edecek olan her hangi bir Avrupa devletine İktisadî yardımı keseceğini beyan etmiştir.
Hoffman; rBöyle bir hal vutaı( unda malzeme teminine son verme terini ve aksı halde yır iınnı dur* duracağımızı bildireceğiz^ demiş tir. • [
Oregen ayan üvesi cumhuriyet cı G. Cordon. R’isya tarafından harb malzemesine Çevrilebilecek ham maddeıer ve nara temini ha* ünde ne yapılacağını sormuş vo Hoffman şunlar; söylemiştir
Rusyaya bu gibi kolaylıkU)’» temin eden bir memlekete yabiıni ediyorsak, bu memlekete de bunu durdarması veya yır imi a kesıJ^ ceg' bildirilecektir. •
Hayat bahalt» lığı hakkında mühim bîr sual takriri
?. ‘.kara, 13 Ft . — Demok-
rat Parti Eskişehir Mipetvekıü Ko —ılZZarfunaıd»» iuı»z-ı- h.ıhı!»ı-₺ vn buna karşı a’.:nar. tedbirler hiıkkm da Meclis Başkanlığına ör.evgeiiu, de şöyle demektedir
Hükümet iş başını gefciıi»i kornon Büyük Meclisin, casvloııv» ar-zettiği prlgrany.nda ehemi üzerinde durarak île alacağ den biri vatandaşların geçi luğuna çare aramak e haj halılığm’ önlemek için datu tedbirler almak oduğunu be miştir.
1) Hayat bahaıVğı ve geçi luğuna çare aramık yolunda mı? tedbirler var m »di Uklararası hayatı uc yonu bugüne kadar lar almıştır. 3n’.’a dan elde edilen r
L
•r.î
m «or llıû-, 2- Bak ın, •mlitnm komin
re gibi karır-,-:ır. tat'btkaLın-uîtrie’er nelerdir? 3' Hükümet halkı hayat bat'.’.biığı ve geçim zorisğu ize-mdekı çıbş-maları sonunda şr»m-ye kadar na gibi faideler sığr-m. 4- Sak» hükümeti zamanında hayat balı u (ılığı artmış nud;- ,uu( midir, yukarıdaki sor . » 5 3asbıkan tarafından sözpa jlarak ce. ıo’.ın dtrilma^mı arz ve rica ederim
Çine yandım
Va§ington 13 a.A.» — Ekonomik yardım işbirliğinin idareeiai M. Hoffman Çine yapılacak olun 36.500.000 dolarlık başlangıç y-ır-dnnının iaşe maddesi ve en elzem Raddelerin verilmesi suretti f d harcalık bir devre içinde tamamlanacağını bildirmiştir
M. Hoffman Çine gelecek 3 ay i;iude yapılacak yardımın hi’ıe )-larak verileceğin1, sözlerine ilive etmiştir.
H.ıtlanıîzddc ailes; te^eTc-
kürleri
Değerli aile büyüğümün şair H ı • mam'ızade İhsanın bizlerl matem • garicedeıı &r.l vefatı lolayıslle ctiıy duğuraıiz derin teesrurü paylaşan I yalım İlgilerini esirgeuıiyen ve cen zeelnde bulunan akraba ve dostl.-ı nıtıua 'öğretmen arkadaşlarına, t: Iebeler|nei çeiânk gönderme11 lû . funda bujunanlara ve aaym İstaı bu baıinına derin minnet ve şui canlarım®» açzedevlz
Hamimizade ailt
Ier vardır. Fakat Birinci Meçi sin muhterem ve fedakâr âz; sından hayatta olanların, vefa edenlerin de arkada bıraktıkla; nın izzeti nefislerini incitme! ten çekindiğimiz içindir ki, b kadarcıkla yetindik.
Türkiye Büyük Millet Meri’ Sinin, millet adına borçlu old ğu asil vazifeyi ifa edeceğinde asla şüphe etmiyoruz.
«ENİ SABAH
14 MAYIS l'MR
Edebiyat Bahisleri
I
Kolombiya İsyanında Kızıl Parmak
Havacılık |
R
4
I
ıı
ıa
ıı
31
ve
Hicri un birinci asrın ihtidalarında saltanat nıakanıuiı işgal eden iirinel Ahmedin zamanında İstan-tula gelen ve kasideseralık vadl-şinde şuarayı salifenin en kudretlilerinden biri olan şair Nef'i. Istan bulda ilk önce devlet ricali hakkında kasideler İnşadı suretile kendini tanışmaya ta kamıştır
Bilhassa saltanat tebeddülâtı o-lup ta Dördüncü Murad Hilâfet ma ı(uınıiıa geldıj’ vakit Nefi bu pal u; aha hblûl etmek yolunu bulmuş w yazdığı kaside ve eş arı ile a«) o tarihten sonra şöhretini artırmış-tır.
ismi tümer) olan bu kudretli şaire ıNef'i) mahlasını meşhur ta-run-iler'mizden (ÂH) Efendi ver-rn!-ılr. Erzurumda defterdar bulunduğu sırada Nef’iyi tanıyan müver rih Ali Efendi, onu (Nef'i) lakabile tejitjb eylemiş ve bu isim onun asıl adı olarak kainvştıi.
Ne', inin Ahize Kütübhaneslnin yazma Uldleri ıonde bir divanı vardır ki şairin - Sihanrı-kazası müstesna olmak üzere - müteaddjd Tehnlyetlerini, Naatlerini ve kaside Jerinl ihtiva eylemektedir. /
Başlığı ve cedvelleri müzehlıeb o-ve çok güzel bir tâük hattile 3648 - 1636 tarihinde yazılnuş olan bu nüshanın iç tarafında (Külliyatı Neı i ba hattı Çevri) kaydı görülmektedir ki buna nazaran yazının nieşhur hattatlarımızdan (Çevri Çelebinin) kaleminden çıkmış olduğunu anlatmaktadır, tl)
Nef i yaşadığı müddetçe memleketin İleri gelenlerinden sevmediği İstemediği ve kızdığı ter kim olursa olsun bllâ perva hicve kıyam eylemiş ve bu yüzden pek çok düşman kazanmıştı. Yakıcı kalemine hedef tuttuklarım asla çekinmeden tahkir, ttzlil eder, çamurlara bular idi. (Siham-ı Kaza) sı bunun açjk bir delilidir. Hattâ Tevfik Fik-ret merhum- şairin bu tarzdaki yazılarını iktidarına yakıştıramadığı için üyle bir nelıri muazzam gibi cûş etmişsin Fakat eyvah çırak yerde akıp git-
O güne kadar teveccüh gösterdiği ve takdir eylediği Nef’i gibi bir şahsiyeti nadire İçin padişahın bu zu-lümkâr iradesini İzah kabil değildir.
Bayram Paşa denilen bu hunhar
- Yazan
A. Vefik hıra
T
Dörddnci) Murad, teveccühünü e-1 sirgemscioi Nrt'iyr bazan huzuruna kabul ettiği gibi arasıra onun hicviyelerini okur ve eğlenirmiş.
işte beyle günlerden birisinde ha va birdenbire bozup semayı siyah bulutlar kaplamış ve şiddetli gök gürültüleri arasında bir saika Padişahın bulunduğu mevkiin yakını na düşmüş ve hükümdarı iena halde klrkutmü’Ştıu'.
Bundan teşe’üm eden ’ şehriyâri saman cimdeki (Siham-ı Kaza d meumua^ıaı parçalayıp attığı gibj Kef iyi de bir daha hiciv söylemekten menetmiştir.
Mizacındaki bu. büyük istidaddan mahrumiyete katlanmıya çalışan Nef’i:
Bugünden ahdim olsun kimseyi hicvetmeyim amma Vereydin ger icazet hicv eder idim bahtı nâsaz) Diye leellüm etmiştir.
Nef’iye çok ağır gelen bu men’ î-radesiııl haber alan devrin şairlerinden birisi de:
Gökten nazire İndi (Siham-ı kazaı sına Nef’i dllile uğradı Hakkın belâsına Beytini söylemiştir.
Nef'i gibi hissiyatına hâkim ola-mıyan ve yıllardanberi alıştığı hiciv pervazhktan vazgeçemiyen bu listad, yine bir gün devrin vezirlerinden Sadaret kaymakamı Bayram Paşaya son derece kızmış ve iradeye rağmen jiu çok ağır bir iniştir.
Halbuki hiciv
bir müddet evvel: Felek isterse dahi mertebei vâlâyı Fyiesun der geh paşaya cebjn-i fer sayı
Matla'lı bir kaside ile medhede-rek onu göklere çıkarmıştı-
Eu tezyife matla’ olan Bayram Faşa Dördüncü Murada müracaat ederek Nef’i tarafından tezlik ve Yerelinin ihlâl edildiğini ve blıiaen-i-ıeyh katline ferman buyurulmâsı-u niyaz eylemiş ve kimbllir nasıl tir haleti ruhiye İçinde padişah da vezirine bu nâlâyık müsaadeyi vermiştir.
ruhlu adam da aldığı müsaade ü-zerine vakit fevtetmeden kanlı kararını tatbik sahasına koymak üzere bu değerli şairi dâvet ediyor ve bir hayli tevbilıten sonra:
— Kaldırın... emrini veriyor- İnsanlık ve vicdan mefhumlarile katili telif olmıyan bu menfur cinaye tin icrasına memur olan Çavuşbaşj Boynuiğrl Melimed de - ki bu katil herif sonradan paşa olmuştur - şa-iri odunluğa götürürken iblisane vc sefilâne bir istihza ile:
— Nef’i Efendi gel. odunlukta hiciv edilecek birisi var...
Yollu tarize kalkıyor, lâkin şairden lâyık olduğu mukabeleyi görmekte gecikmiyor.-
Bayram Paşa konağının odunluğunda icra edilen bu alçakça cina-yet 1044 senesi şabanının sekizinci günü ika edilmiş ve o kıymetli şairin cesedi denize altılmıştır.
Kendisinin takdirkârlarından bir zat da onun bu feci katli tarihin) gösteren şu mısraı söylemiştir: Ah, kim kıydı felek Nef’i gibi üstada Bu denaatkârane cinayet gerçi Nef’iyi susturmuştur. Lâkin onun kudretli namın, voediyete götürecek eş arı, üç asrı mütecaviz bir s:a mandır h-îlâ yaşamakta ve katillerini lıer anıldıkça lanetle yâdettır mektedir.
Cehil ve zulmün vc kanunsuzluğun hükümran olnvğu o devirdc-Nef’i cizye, yâni vergi muhasebecisi bulunuyordu. Lâkin bugün bıı-lunmıyan yegâne şey. onun kabri ve bir mezar kil abesidir. Ölümü ka dar buna da lelehb.üf edilse sezadır.
Divanından seç-nilim birkaç par çayı okuyucularıma sunuyorum1 a-»■* ——1 ı—
meşreb ol Ne Müslümanı kavi ne mülhidi mzeheb ol Akla mağrur olma, Lhatunu vakit olsan eğer Bir edibi kân.İH gördükte tıflı mek teb ol
• ı
Afitab-ı âlem ara gibi sür hâke yh zün Kevfcebe bastır cihanı, hem yine bi-kevkeb ol Lâmekâıı ol, hem mahallinde yerin bekle yine Gâh mihr-iâlem âra, gâh mah-ı Nahşeb ol (2)
Âşık ol amma alâyıktan beri et gön lünii
Ne ham keysuya meftun, ne esiri gabgab ol Hazıra minnet çekme, var sonra dili Nef’i gibi Ola âb-ıhayat feyazle lebberleb ol
dayanamayarak o-surette hiciv eyle-
eylediği bu veziri
Âşıka ta’an etmek olmaz, miibtelâ dır neylesun Âdeme mihr-ü-muhabbet bir belâdır neylesun Gönlü dilberden kesilmezse aceb mi âşıkın Gamzesile tâ ezelden âşinâdır neylesun Nola tâyin etse zabt-ü-melek hüsnü gamzeye Zülfü bir âşiftei. sırdır hevadır neylesun Zülfüne kalsa perişan eylemezdi dil leri Anı da tahrik eden bâd-ı-sabadjr neylesun Olmasa Nefl nola dilbeste, zülfiı dilbere Tab’ı şuh-u dama düşmez bir hüma dır neylesun 9
(2) Nahşeb Maveraünnehıin mamur ve büyük şehirlerinden birinin İsmidir. Nef’lnin bu mısradaki (Ma. h-ı Nahşeb) terkibi Mukanna’ ibni Atâ) denmekle maruf bir şahsın Nahşeb civarındaki bir kuyudan sihir kuvvetile gûya 2İyadar bir ay çıkarmı? olmasından kinayedir.
..Lisan-ül-Acem ) cild 2, sahlfe 37r
■ 11 Müvcırih Muin.a. tarihinin al-•tyneı cildinde bu bat iıstadı hakkın, cia şöyle demektedir:
Çevri Çelebi, İstanbul zürefasın-(lan ve lıoşnevJs kât'blerin Bidaa tabibi üdebasmdan bir kâmil vü-cud idi. Teayyüşü kitabetle olmağın i-.âblrl devlet hüsnühat ve ehliyetine ve sıhhati kitabetine rağbet edip jruteber nüshaları ana yazdıHTlar-(k Vefatı 1065 tarihindedir.
Demiştir-
Hopa İlçesi C.H.P.
İdare heg’etinde ihtilâf mı?
Hopa (Hususî)
Hopa (Hususî) — Bir kaç ay evvel kongresi icra edilen Hopa ilçesi C. H. P. idare heyeti baş kanı seçimi yapılmıştır.
Sebebi eski başkan bu defa ekseriyet kazanamayacağını an tayınca, başkan seçimi uzatıl -mış. üyeler arasında intifalar başlamıştır.
(Baştarafı 1 incide.) | dedelerini son gelen bir dergide okuduk. Komünistlerin her memlekette nasıl vicdansızca ve haince çalıştıklarının bir örneği.olan bu canlı röportajı karilerimizin ibret nazarlarına aynen sunuyoruz:
-Otuzuncu Amerikalılar arası konferansın toplandığı (Bogota) şehrinin sahne olduğu kan şıklıkların mahiyeti artık iyiden iyiye anlaşıldı. Konferans Amerikalılar arasında kardeşlik temeli atmakla meşgul iken KolombiyalIlar murahhasların gözleri önünde birbirlerini öldürdüler. Kilise ve saraylar a-lev alev yandı, caddded yüzler ce eesedle doldu. Bin kadar ma gaza ve dükkân parçalanmış camekânlarile gelen, geçenin yü züne sırıtıyorlar.
*
İsyan nasıl çiklı?
« Günlerden Cuma idi ve saat
(13.30) a gelmişti.
Kiibali bir gazeteci arkadaşla öğle yemeklerimizi yemek ü-zere konferansın toplanmakta olduğu (Kapitol) binasından çı kıp lokantaya gidiyorduk. (Bo-livar) meydanına çıkıp henüz bir kaç adım atmamıştık ki, Ko lombiyada her sokak başında ı astlanan pejmürde kıyafetli ga zete müvezzilerinden veya lostracılardan bir ikisinin yarı ağla varak, yarı uluyarak, önümüzde koşuştuklarını gördüm. Halk toplantıları da göze çarpıyordu.
— Ne olmuş?
— Gaitaıı’ı öldürmüşler!..
E ir kaç dakika içinde heyecan son haddini buldu. Sokak -tan geçenler birbirine hitap e-diyorlar, bağırıyorlardı.
— Kapitola dönelim!
Orada da haber yayılmıştı..
Kapıda kapıcı ağlıyor. Koluvar da rastladığımız odacılar ağlıyor, memurlar ağlaşıyorlardı. Ne olup bittiğini anlamak için gazetecilere tahsis olunan salona yollandık, fakat varmak na sip olmadı. Nereden çıktıkları ı nı bir türlü öğrenemediğim yir mi kadar kıılksız, kıyafetsiz he rif binaya dalmışlardı. Başların I da. üstü başı temiz, pâk gözlük lü bir adam vardı, ve bu adam elindeki sopayı kullanıyordu Kâiûa kl, uiz sokaktaki çocuklardan cinayeti öğreneli henüz bir çeyrek saat bile olmamıştı ve adam akıllı teşkilâtlandırıl-dığı görülen halk (Kapitol) a hücuma başlamıştı.
Talan sahneleri
■ Gözlerimizin önünde geçen şahneyi tarif ve tasvir imkân -sızdı. Ortada zabıta kuvveti na mına birşey yoktu. Odacılar ve memurlar silâhtan tecrid edil -inişlerdi ve talancıların binaya girmesine mani olamayacak derecede şaşırmışlar, kendilerin -den geçmişlerdi.
Tam yirmi dakika haydud -tar önlerine ne geldise tahrip ettiler: Mobilya, yazı makinele ri« hattâ konferansa tahsis e-dilmiş olan salon dairelerinin camları parça parça edildi. Ba zıları, yerleri örten enkaza a-teş vermeğe de teşebbüs etti -ler.
Binada kalmış olup talana mani olmak isteyen bir kaç de legeyi göğüslediler amma ken -dilerine karşı el kaldırmadılar.
Yalnız Amerikalılar arası konferansın değil, ayni zamanda Kolombiya hükümetinin meclisi ve yüksek dîvan binası otan (Kapitol) de tahrip edilecek birşey kalmayınca, yüz as ker, süngü takmış olarak, asayişi iade için binaya daldılar. Salon ve daireleri tahliye ettir diler ve kapılara nöbetçiler dik tiler.
işte o zaman tahribatın deh, şeti ve enginliği hakkında bir fikir peyda edebildik; talancıla rın girdikleri daire ve salonlarda kullanılabilecek, hiç bir şey kalmamıştı.
isin asıl tuhaf tarafı da kon feıansa aid dosya ve evrakın sırra kadem basmış olması idi. Geri katanlar da binanın bahçe sinde yanıp kül olmak üzere bulunuyordu.
Tamamlayıcı malûmat
Nihayet telefonla şu tamamlayıcı malûmatı alabildik: Liberallerin lideri (Gaitan Jorj) saat 13J.5 te üç kurşunla öldü rülmüş.
Kendisi yazıhanesinden çıkmış ve (Kuerda) sokağında he nüz bir kaç adım atmadan bir delikanlı ile karşılaşmış. Genç artanı cebinden bir tabanca çıkararak Gaitan’ın sırtına üç el etes etmiş amma, katil de kaç maya muvaffak olamamış, yolculardan biri bir yumrukla ken dişini yere sermiş, sonra üşüşen halkın sille, tokaL yum -
1 »uk ve tekmeleri altında herif
• •
can vermiş.
Görenlerin anlattıklarına göre bilhassa iki sokak satıcısı kudurmuş gibi, katile yumruk la değil de, ellerindeki kutularla girişmişler... Yaralı bir l(di-niğe nakledilirken halk da kati lin cesedini soymuşlar ve boğazına bir ip takıp sürükleye. siirükleye Cumhurreisiniıı sara ymnı önüne getirip bırakmışlar. Cesedi bir örtü ile örtmek isteyen bir askeri de halk az daha linç ediyormuş. Bu yüz | den sarayın önünde çırcıplak ve sırtüstü yatan cesede dokun maya kimse cesaret edemiyor-muş.
Halk ise, Cumhurreisine ve muhafazakâr parti reisi olup ay ni zamanda kabinede dış müua sebetler Bakam olan (Lorcano Gomez) e karşı küfürler etmeğe ve ölüm tehditleri savurmaya başlamış.
Bunlara rağmen kimse Cum-1 lııırbaşkanlığı sarayına karşı ii il bir harekette bulunmamış.. Saat 14 de de asker fazla zorluk çekmeden halkı dağıtmaya ve mahallede mevzi almaya mu vaffak olmuş.
Yaralı Liberal parti lideri Gaitan ise nakledildiğ kilinikte ölmüş.
Şehirde neler oluyordu?
Bu müddet içinde şehirde | büsbütün başka şeyler olup bitiyormuş. Halkın arasına karışmış, tahrikçiler, talancıları res-| mi dairelere silâhçı dükkânları na ve kahvehanelere karşı sevk ediyorlarmış. Muhafazakâr bir gazeet olan (El Siglo) nun bi-nasile (Kandinamarka.) saıavt ateş alırken dahil bir harp de bütün şiddet ve dehşetile patlak verivermiş. Hemen her tarafta kıyamcılaıla işbirliği yan mış olan polis, kendisini bir tiıflü toplayamazı ve büyük bir kısmı, henüz iki ay evvel askere alınmış, on dokuz yaşındaki genç neferlerden mürekkep asker ise, vazifesini her zaman ba ş aramadı.
Akşam olduğu vakit yüzler -ce cesed caddeleri dolduruyor ve kırktan fazla bina alev alev •^anıyordu ki, bunlara arasında hariciye, içimleri ve adliye nezaretleri binalarile has nes-koposluk, (Kolon) tiyatrosu ve iki üç mektep de vardı. Yanan mekteplerden (Fransız - Kolum biya) koleji, binaya çekilen Fransız bandırasın* rağmen a ter.ten kurtulamamıştı. Bunlardan başka, meşhur Katedral i-le büyük bir tarih kıymeti olan bazı binalar da kudurmuş kun dakçılar tarafından insafsızca ateşe verildiler.
Kendileri hiç de sarhoş olma van elebaşılar tarafından sevk ve idare olunan sarhoş serseriler her tarafta dükkânları, mağazaları yağma ediyorlar, her şeyi kırıp döküyorlardı.
Ordunun müdahalesi
Fakat artık ordunun müdahaleye başladığı görülüyordu. Ehemmiyetli noktalarda mitral yöz yuvaları vücude getiriliyor, (yedinci cadde) de asker, ihtara lüzum görmeden, ellerini ha vaya kaldırmayan yolculara a-teş açıyordu.
Ferdası gün durumda büyük tir değişiklik göze çarpmıyor-au. Şehrin merkezinde talana nihayet verilmişti, zira çalınacak birşey kalmamıştı. Fakat her sokak başında talancılar el İtrindeki mallan bir kaç san -tim mukabilinde satmaya uğra şıyorlaj’dı.
Asker kamyonlar, yakılmaya teşebbüs edilmiş, Birleşik Amerika sefarethanesi ile konferans murahhaslan ve yabancı gazetecilerin iltica ettikleri otel leri muhasaradan kurtardılar. Daha doğrusu ateşin erişemedi ği (Astor) ve (Granada) otellerini kurtardılar. i
Konferansa iştirâk için (Ba-1 gota) ya gelmiş olan yüzlerce murahhas arasında can kaybol maması gerçekten bir mucizedir. Bereket çeşidli heyetler başkanlan, bilhassa Amerika | hariciye nazın (Marslıall) ile Arjantin hariciye nazırı (B)a-muglia) sefarethanelerinde ya-hüd da hususî ikametgâhlarda bulunuyorlardı. Bu binalara, A Tnerika sefarethanesine karşı yapılan muvaffakiyetsiz bir taamız müstesna, ilişilmemiş tir. Cumhurbaşkanı istifa etniiyor
Bütün bunlar olup biterken sarayında kapanıp kalmış olan Cınnhurbaşkanı (Aspina Pe-rez) nisbı bir emniyet içinde, sa rayında lıalecanlı saatler geçilmişti. Vakıa sarayın kapılarını, askerî kıt’alar muhafaza ediyorlardı. Fakat daha Cuma gü nü akşamın saat altısından itibaren hücum arabaları maniaları aşmış, medhale kadar gelip dayanmıştı.
I
Bereket versin ki, bu gelen-' ler kötü niyet göstermemişler-s di, zira asayişi iade için alınması gereken tedbirleri müzakel re etmek üzere Liberal partinin yeni lideri Mösyö (Eşandiya) ja. getiriyorlardı . •
Mösyö (Eşandiya) bir anlaş i . maya varabilmek için Cumhurbaşkanının nezdinde tam on boş 1 saat kaldı. Bu uzun ve sert ko! 1 nuşma esnasında iğtişaşç.ılariD naralarını ve yer yer yanan yan' gınların kızıllıklarını işidip göj rüvorlardı.
Geceleyin halk sarayın üçyuz metre kadar mesafesinde bulunan muhafaza kıtalarının kışlasını muhasara etti. Bir Çnk memurlar ve (Paraguay) elcili ği müsteşarı bu kışlaya sığınmışlardı. Muhacimler iki saldı riş yaptılar ve (200) ölü bırak • tıktan sonra çekildiler. Asker i se ancak 30 kadar telefat vermişti. Bu hal Cumhurbaşkanb-ğı için hiç de emniyet verecek birşey değildi. Buna rağmen an taşma kolay olmadı. Mösyö (E-şandiya) Cumhurbaşkanının is tifasını istiyordu ki, bu takdir de başkanlığa muavin liberal Mösvö (Aspina Perez) gelmiş o lacaktı.
Nihayet Cumhurreisi muhata bini içişleri Bakanı, yâni hükö metin bilfiil başkanı tâyin etti. I Yeni kabine altı muhafazakâr ve. altı liberal bakandan mürefr keı olarak kuruldu.
Fakat heyecan yerini 6ükûna terkediyoıdu. Pazar günü ise I normal durum hemen hemen av det etmişti. Vakıa bir kaç serseri hâlâ pencerelerden ateş e-■ diyorlardı amma, biz gazeteci -ler kapandığımız otellerden çıkıp, bütün tehlikeyi göze ala -rak öteye beriye gidip gelebiliyorduk. Şehirde her şey tahrip edilmişti. Fakat, hükümetle barışmış otan ordu artık vaziyete hâkim bulunuyordu.
Moskovanın parmağı
Yarınki hava postasına ye-tiştirmk ümidile bu satırları ya zarken, olayların mes’uliyeti a çıkca anlaşılmış bulunuyor. | îğtişaşçılar arasında üç un-| sur göze çarpmaktadır: Evvelâ' liderlerinin öldürülmesinden do lmrı mlAjrmtç—Hale gvlcn fGai-ı tan) taraftarları. Bunlar pek i tabiî olarak, cinayetin sorumlu lıığunu hükümete vüklüvorlar. Katilin çıplak cesdinin boynu -ııa -ip takıp Cumhurbaşkanlığı, kafilelerini tertip edenler bun-lnrdır.
Sonra komünistler geliyor-Kolombiyadai (Stalinci) parti üyesinin sayısı (8000) mez. Binaenaleyh olup bütün sorumluluğunu yüklemek gülünç olur, komünistler olayları büyük bir mahareti istismar etmyi bilmiş derdir.
{Komünist tahrikçilr halk ara sına karışıp zaten heyecana ge!, mis otan kalabalığı hükümete karşı kışkırtmışlar, resmî daire j lere karşı hücuma şevketmişler ve teşkilâtsız bir hamurda ma-! ya vazifesi görmüşlerdir. Kilise! lerin ateşe verilmesi bunun bir delilidir. Ayrıca on kadar îspan yol Cumhuriyetçisi de cürmü-meşhud halinde tevkif edilmişlerdir ki, bu da başka bir delildir.
Nihayet sonuncu unsur olarak alelâde çapulcu ve hırsızlar gelir ki. bunlar da fırsattan istifade etmişler, şunu bunu soy muşlar, mağaza ve dükkânları talan etmişlerdir.
Katil de komünistler mi?..
Daha ileri gidip hükümetin iddia ettiği gibi* bütün iğtişaşı komünistlerin hazırladığını, hat tâ (Gaitan) ın bir komünist1 1-urşunile 'öldürülmüş olduğunu, ileri süreiym mi? bilmem. Katilin hüviyeti bir türlü anlaşılamadı. Benim bildiğim birsev' varsa, cinayetin üzerinden bir, kac dakika geçmeden, kongre-! nin toplanmakta olduğu (Kanı-tol) binasına hücuma geçilmiş okluğudur ki. ben bunu gözlerimle gördüm.
öldürülen liberal parti lideri (Gaitan) m taraftarları daha Cumhurbaşkanının sai’ayı önün de gösteriler yaparken (Ameri. 1-ı-lılararası konferansı) binasının talan ve tahrip edilmesine, konferansın evrak ve dosyatar.-ııın imlıa veya çalınıuaaına çok ■ tan başlanmış bulunuyordu. i Bu işle biricik ilgili olan k"-nıiinistler evvelce hazırlanıp bii tün tertibat kendileri taratın dan alınmamış olsaydı, nasıl bn kadar kısa bir müddet ieüıd-bu işleri başarabilirlerdi? Demek oluyor ki. Mösyö (Gaitan) katilin kıırşunlarile yere yıkılır! ken komünistler (Kapitol) o-| nünde toptanmış ve harekete geçmek üzere hazırlanmış buaı nuyorlardı.
I
ni gç-bitenin bunlara Fakat
i
Deniz uçakları artık yuHcvı seferlerinde kullanılmıyaca^ Ingiliz denizleraşm hava yol-larına aid Uçan - Gemiler şim-. di Southampton'daki yeni son aurak istasyonunu kullanmaktadırlar. Bu istasyon, bir Uçan -Gemiler üssü olarak değil, daha alâyişsiz bir tabirle Soıit-hampton doklarının 50 numara Iı beşiği olarak anılmaktadır. Bu mevkiden pek uzakta olııaı-yan, Poole’deki eski durağa kı-yasen, yeni istasyona jok mütekâmil olup, yan yarıya az personelle iki misli uçak elden geçirilmektedir. Poole istasyonun da deniz uçaktan açığa konup, Şamandıralara bağlanıp ve aradaki irtibat motörlü sal ve römorkörlerle temin edilirdi. Yeni istasyonda ise Uçan - Gemiler üstü kapalı bir nhtıma yanaşmakta ve yolcular doğrudan doğruya gümrük ve y t ley salon, lanna geçmektedirler. ’ |
Büyük Britanya ile güney Af Yika ve Avustralya arasındaki yolcu ve nakliye servisleri U-çan - Gemilerle yapıldığı cihetle, yeni istasyonun seyrüsefer takımından sağladığı kolaylıklar tamamile memnuniyet vericidir.
Diğer taraftan yeni istasyonun mevkii göz önünde tutulunca, sırf uçaklara mahsus üsler kurulması lüzumu gittikçe belirmektedir. Şimdiki şartlar altında, Southamnton limanında deniz uçaklarının havalanıp kon inak için kullanabilecekleri tek bîr saha mevcuddur. Bu saha i Fe bütün harekâta kâfi değildir. Bundan başka diğer bir müşkül de. 50 numaralı beşiğin bulunduğu havuzu kiiçük tonajlı gemilerle paylaşmak mecburiyetidir. Her varım saatte bir havuzdan bir feribot geçmekte-dir. Bununla beraber şimdiki du rum geçicidir. 50 numaralı be çiği uçaklar tarafından kullanılabilecek bir hale getirmek filere şimdiye kadar .yalnız 100.000 sterling sarfedilmiştir. Deniz uçaklarına mahsus bir a-na üs kurulmasına eok daha faz la tahsisat ayrılacak veva aksi i hald/Ingiltere yolcu servislerin de deniz uçağı kullanmaktan vazgeçecektir.
Şimdiden bövle bir üssün kurulabileceği mahallerinde tetkikler başlamıştır. Üssün ir.sa-, sına en az 5 milvon sterling sar fedileceği tahmin edilmektedir. Fakat Heathrovv’da inşa edilmekte olan Londra hava alanına bn paranın 6 misli sarf edilmekte olup. Ingiltere, özel havacılık şirketlerinin ileride deniz »çaktan kullanacaklarına kar.aı at getirirse, deniz uçakları üssü nü kurmakta teredelüd göster-mivecektir.
Şimdiki halde valnız tngil’z-ter volcu ve taşıt servisleri için deniz uçakları knlanmaktad'r-lar. Diğer memleketlerin belli başlı havacılık teşekkülleri ticarî alanda Ucan - Gemi kullanın am alet atı rtar. Yalnız Avustraİ ya ile Yeni Zelanda arasında çalışan Tasmanya İmparatorluk havayolları istisna teşkil etmek tedir. Ingiliz denizleraşaırı havayolları şirketi de. istikbalin icablarını göz önünde tutmuş o-hıp, bilhassa kara uçaklarına kuvvet verivor gibi görünmekte dir. Hâlen Haunders firması ta rafından inşa edilmekte otan 3 büvük Ucan. - Gemi baric, şirket yeniden deniz uçağı sipariş etmemiştir.
Umumiyetle havacılık şirketlerinin deniz uçaklarına karsı takındıklar’ durum 3 sebebden ileri gelmektedir. Ucan - Gemi, k«r9 ucamın? Uıvasen daha külfetlidir Umumiyetle bıı uçakta rın knltanmck zorunda oldukları deniz üsleri belli başlı şehir-
I
i
homiinisilt r partiyi kaybettiler Fakat ne olursa olsun komünistler için parti kaybolmuştur. Zira konferans yeniden çalışmalarına başlayacaktır ve Moskova taraflarlarının elde ettikleri tek netice, bütün Amerika devlet ve miile.tlerimn, komü -nizmin teşkil ettiği tehlike hak kında gözh ı ini açmak olmuştur ki. bu ihtann nazarı dikkate a-hnacağma komünistler inanabilirler.
Vakıa KolombiyalIlar için bu ihtar pek pahalıya mal olmuş -tur. Zira yüzlerce ölüden maa-dr bir kaç Amerikanın en güzel ve tarihi binaları olan savısız c-hniye harap olmuştur. Fakat fplâlap't mevvasmı vermiş, bü-» ■
tir; Amor’knnm artık gözü açıl mstır.
Andre Piyol
lerden uzaktadu* ve nihayet ka ra uçakları çalıştiK&n şirketler hilâfına, deniz uçaklarile iş gü« ren firmalar, motor. römorkör vesaire gibi munzam taşıt vasıtaları temin zorundadııta; Bina mukabil deniz uçaklanı.n ita tiinlüğü büyüklükle rindedi - Ye i
M ÜS
ni teknik gelişmek-, bu tip uçaklar kara uçal sür’at bakımından da boy )Lçli-şebilmektedirler. Deniz üs- i ilo fcüvük şehirler arasında meçıfe mahzuru da heİTOft'-r serv leri ihdas etmek suretile ortadan kaldırılabilir. Nihayet bu cmctı unutmamalıdır ki, deniz üsleri tesisi kara üsleri tesisinde., ilaha ucuza mal olmaktadır.
Ağır yolcu uçakları kabul e-den bir hava alanında son beton pistler ve rampalar inşası ~ttu-ridri. Halbuki hava hatlarının servis yaptığı birçok memleket ler bu tesisleri fazla pahalı bulmakta ve inşasına grinşememeır tedirler. Deniz üsleri tesi.-. nde tu masraflar voktnr Bu kibar-la. uygun hava alntarı noksanlığı havacılık sirkatlerinin 'yıllandıkları ucaklnrm tinini tah-did mecburiyetini hasıl erir -Jrtft dir. Bu vüzden bazı hallere- ser visler do aksamaktadır, “•••zı hava şartları athrdo nîtachır müsaid olmıvan alanlara inrtetç te haklı olarak ter^ddüd «-'-.41 -r mokte ve bu şehirlere uğrama maktadırlar.
İngilterede elan Uçan-genıik'r inşa eden iki müessese mevçiıd dur. Bununla beraber Ingiliz Denizlerasırı havavoîları tinin bundan bövle deniz uçakları kullanmamak Vararını vermesi havret uvanckrmıvacakt’r, Bnvle bir karar verilmezse Ingiltere. simdeki ")0 numaralı beşik verine istikbalin hav) milorine mahsus bir deniz Lısey kurmak zorrndad’r. Doha z müddet için tngihere )tjreretj (•uslarında deniz ıif.nâ knlh ı. veoâne memleket nlnr k k»h l.’le. neticede zararh çıkmıva* ğ’na eminim.
save
F W
% 4
«•a
’electy.
Artvin
yesi yollara' örtemvermtyor ---------O-
Etv Ice t.ışiarı lÖ ü en bir Cadı eye t krur â ( taş ar fcrşedıie) ek fena Lir ^o-yapılıyor
Artvin (Hususi) -- E?:..ıs
'.ele
caddesi at-ialt ve diğer cad n tamamen Anıa\-ud kaldı.,m otan cadde ve mahalle y) .laıı, gayri muntazam bir haldedir.
Vali Refik Koraltan zamanın da asfalt yaptırıhıuş esas cad de tam şehrimizin ortasından gecen ve hükümet konağrle )ı-zi Anıdı etrafı taş döşenme -mis ve tesviye edilmiş toyrsk halinde çamurdan geçilmez : n e durumdadır.
Artvin belediyesi bu ciheî
z?j-ı itibara almış .görünmekte ise de, bu yola nehir ve • iar-dan çıkarılan taşların düşen -mekte olduğu müşahede edilmiş tir. Bu cadde eskisine nazaran bu adî taşlarla daha kötü bir şekilde yapılmaktadır.
Edinç: k ı el diye Reisine aid araba
-------mîK---
Gazhane yolunda iki a ‘âba çarpıştı, insanca zayiat yek.
na
Bandırma: (Hususi) — Edin cik belediye reisine ait Salta nat arabası» narnik maruf 2 No. İti kaptı kaçtı Ediııciktcn gelmekte olan Edinciğe çalışan 6 No. lu otobüse Gazhane ba yırında tostamıştıı. Kendi Ön Çanıtırlukiai’im ve motor ünii hurdahaş ettiği gibi 6 No. lu o tobiîsüne arkasından zedelemiş tir. Mahalli vakaya giden C, •Saviısı z_ _______
fen memuru 2 No. lu belediye reisine aiı kaptı kaçtı ııııı firenlcrinin bozuk olduğun dan hâdiseye sebebiyet verdiği ni tesbit etmiştir. Esasen evvel ce bu kaptı kaçtı kimsesiz bir çobanı çiğnemiş ve geçenlerde bu sütunlarda bildirdiğim gibi Cumhuriyet alanındaki bavrak direğine çarpmış fakat hic bir muamele yaprlmamıştı: Bu .de fa 6 No. lu otobüs sahibi ta.ua-fındaii mahkemeye verilmiş bulunmaktadır.
ve Bandırma belediye
İd incik
4
41
SAYFA:ft
Amerika - Rus notaları ve Türkiye
D. P. İllerde yine hareket başladı (Baştaraft 1 incidej belirtmek üzere 16 Mayıs pazar günü saat 18,30 da Cumhuriyet meydanında tertib edilen mitinge katılmanızı rica ederiz.» Şehrimizdeki miting
Demokrat Parti, İstanbul il i-dare kurulunun, evvelki akşam yaptığı bir “toplantıda, iktidar par tisinin seçim kanununda beklenilen tadilâtı geçit erinesi ve bunun istiklâli için bir emniyet telâkki etmesi karşısında, hükümetten seçim kanuııuuun değiştirilmesini veya aksi takdirde ara seçimlerin de yüzde yüz adlî teminat verilmesini istemek üzere pazar günü bir miting tertib etmeğe karar ver diğini ve bu münasebetle İstanbul halkına hitaben bir beyanname neşrettiğini dün bildirmiştik.
Pazar günü saat 11 de yapılması artık katiyet kesbeden Taksim İnönü gezisindeki miting için çalışmalar hızla devam etmektedir. Bu hususta il idare kurulu dün yine toplanmış ve ilçelere lâ zım gelen tebligat yapılmış bulun maktadır.
Demokrat Parti İstanbul il idare kurulu tarafından, kanunî bir zaruret icabı olarak miting yapılacağı haberi, dün vilâyete bir dilekçe ile bildirilmiştir.
Vali Lûtfi Kırdar, bir saat kadar vali muavinleri ve Ankara ile temas ettikten sonra, Demokrat Parti il idare kurulunun müracaa tına aşağıdaki cevabı vermiştir:
Mlâyetin cevabı
Demokrat Parti İstanbul il idare kurulu başkanlığına:
«Seçim kanununun tâdili lüzumu hakkında 16 Mayıs pazar günü saat 11 de Taksim - İnönü gezisinde yapmak istediğiniz mitinge dair olan 12.5.948 gün ve 2376 sayılı dilekçeniz alınmış ve içtima atı umumiye kanununun 9 uncu maddesi mucibince bu hususta g* rekli işlemi yapmağa vali muavini Rüşdü Ülken memur edilmiştir.» İstanbul Valisi
Demokrat Parti İstanbul teşkilâtının tertiblcdiği mitingin, Cumhuriyet Halk Partisi il kongresinin devam edeceği bir güne rastlaması ehemmiyetini bir kat daha arttırmıştır.
Alâ kaklarca mitinge 50 bin Demokratın iştirak edeceği söylenmektedir.
Eskişehir, Balıkesir, Tekirdağ, KIrklareli, Edirne, Bursa, Kocaeli ve Çanakkale Demokratlan, bu mitingi memnuniyetle karşılamışlar İstanbul idare kuruluna duydukları sevinci bildirerek mitinge heyetler göndermek suretile katılacaklarını belirtmişlerdir.
Mitingde asayiş, vazifelendirilen 150 Demokrat rafıudan temin o-lunacaktır.
Vilâyete bildirildiğine göre Demokrat Parti genel başkanı Celâl Sayardan başka mitingde beş ha-tib daha konuşacak. Refik Koral-tan, bu mitingde konuşma vapmı-acaktır.
i t a
grupunun toplantısı
e,
Seçim kanununda yapılacak tadilât
r lîaştaraf ı 1 incide) iemiştir. Örgeevreni müteakip, söz alan Faik öztrak da beyanatın tahrif edildiğini bildire-
gazetelerde hayal kırıklığına, bazen, de oldukça sert yorumla ra meydan vermektedir.
Genel olarak hakim bulunan intiba milletler arası buhranın halledilmekten henüz uzak oldu ğu merkezindedir. Fakat mutedil Parisien bibere gazetesinin yazdığı gibi şu da var ki, dün denberi Birleşik Amerika ile Rusya arasında vaziyette değişiklik olmasa bile bir iklim değişikliği mevcuttur. SoryefZenn Ortadoyuyu istilâ ihtimali
Nevvork. 13 (A-A.)
MemurinMuhakematKanunu değiştirilecek idare âmirleri seçimlere müdahale etmiyecek
Ankara. 13 (Hususî) — Seçim ka nununda yapılması düşünülen değişiklikler partide günün başlıca mevzuudur. Demokrat Partide tadi lln şekli hakkjnda ihtilâf yoksa da C. H. Partisi çevrelerinde bu mevzuda esaslı fikir ayrılıklarına past-lanmaktadıı. Bilindiği gibi parti müfritleri yeni kanunun tadiline dahi lüzum olmadığını ileri sürecek kadar durumun aynlle muhafazası taraftarı görünmektedirler. Yine bir kısnn C. H. Partililer ise açık ay, gizli tasnif prensibinin kabulünü kâfi görerek memurin muhakemat kanununun değiştirilmesi veya adlı teminat gibi hüküm leri lüzumsuz ve hattâ mahzurlu görmektedirler.
Seçimlerin mutlaka emniyet i-çinde cereyanı lâzım geldiğine 1-nanmış olanlara gelince vatandaş lardaki tereddüdleri izale edici her tedbirin alınması lüzpmunu müdafaa etmektedirler.-Bu muhtelif ve
- - _______ - - ----------- —
Filistin dâvası
ta rafı 1 incide)
Arab devletlerinde Sıkıyönetim i-lân etmeğe karar vermişlerdir. A-rab Birliğinin, son toplantısında, bir mütareke aktedilmesi için In-gilızler tarafından ileri sürülmüş olan tekliflerin Arab liderlerince | reddedildiği anlaşılmıştır.
Mısırda Örfî İdare
[ Kahire: 13 (AP.) — Bugün ' sır kabinesi, Mısır ordusunun üst.in Arablarma yardım için rekete geçmesi halinde., memleket te Sıkıyönetim ilân edilmesine dair bir emirname tasarısını onaylamıştır.
Arab istilâ hareketi
Şam: 13 (AP.) — Vukuu muhtemel bir istilâ harekeline hemen hemen 30 saat kala bugün Arab orduları 3 istikametten Filistine doğru yaklaşmaktadır.
Resmî Surijreli çevrelerde hâkim kanaate göre. Arab istilâsı İngiliz mandasının resmen hitama erişinden 5 dakika sonra cumarte si saat 00.05 te başhyacaktır.
Amerikanın yeni teklifi
Lake Suçces: 13 (AP.) — Filis tinde Birleşmiş Mîlletler adına bir yüksek komiserlik ihdası hakkın-daki Amerikan teklifi bugün Filis tin komisyonuna verilecektir.
Bu teklife göre, yüksek komiserlik Amerika. İngiltere, Fransa. Çin ve Rusya mümessillerinden miirekkeb olacaktır.
Yahudi devleti yarın ilâu edilecek
Telaviv: 13 (AP.) — Geçici Yahudi hükümeti bütün gece süren bir oturum neticesinde. Filistinde kurulacak Yahudi devlet ve hükümetini cuma günü ilân etmeği ka-1 rarlaştırmıştır. j
Yeni Yahudi devletinin kuruldu ‘ ğu cuma akşamı saat 2 2de lngi-1 liz mandasmtn resmen sona erişin den iki saat evvel ilân edilecektir.
Kus askeri ve Filistin
Kudüs: 13 (A.A.) — Nafen:
Rus askerlerinin Yahudilerle birlikte Arablara karşı lıaıb ettik leri şeklindeki haber Yahudi malı filler tarafından teyid edilmektedir.
Bir Yulıuüı makamı, Moskova-nın KızıloiYİuda hizmet görmüş o-lan Yahudilere Filistine gitmekte kolaylıklar sağlandığını ve bunlar dan çoğunun Filistine ğelmiş olduklarını söylemiştir.
Sekere hücum fBaştarafı 1 incide) 700 ton şeker satmıştır.
Ingilizler bu rakamı normalin 12 misli olarak vasıflandırmaktadırlar. Gündelik şeker satış larının bugün bin tonu bulacağı yarın ise 1300 tonu aşacağı kanaatini ısrarla ileri sürmektedirler. İlgililer nezdinde yaptığımız e-saslı ve etraflı tetkikata göre, şeker şirketi genel müdürlüğü tarafından şeker ithalâtçısı tüccarlar vasıtasile Brezilyaya sipariş edilen 30 bin ton şekerin yapılan anlaşma mucibince dört gün önce yurda gelmesi gerekiyordu. Akde vefa etmiyen ve şeker ihalesi ii-zerlerinde kalan tüccarlar şekerin gelmediği har güne mukabil 1500 lira cezai nakdî ödemektedir ler.
Diğer taraftan şirket şekerlerin karaborsa hesabına çekildiğini bildiği halde müracaatlara men fi cevab vermektedir. Çünkü Milli Korunma Kanununun hükümleri böyle bir hareketi kat’î şekilde me netmektedir.
Şeker şirketi idarecileri her ihtimale karşı, şeker satın alan firmaların sarih adreslerini ve fatura senetlerini dün sabahtan itibaren vilâyet makamına göndermeğe başlamıştır.
Yine verilen mütemmim malûmata nazaran bu yılın şeker kampanyasına ağustos ayında girilecektir.
Halkın bu müddet zarfında şekersiz kalmaması için fiyatlara zam yapılmaması,- mühim miktarda şeker mübayaa edenlerin beyanname ibrazına mecbur tutulmaları lâzımdır. Lâkin bugünkü hükümet bu kadarcık bir işi dahi başarabilecek midir?
A ıı karada
Ankara: 13 '(Telefonla) — Mec lisin yarınki toplantısında hükümet adına Başbakan veya ilgili Bakanlar mevcud şeker sıkıntısı hakkında izahat vereceklerdir.
Geçen celsede Başbakanın şeker hakkında almış hiç bir kaısr bulunmadığını söylemesine rağmen, şekere kilo başında 50 veya 100 kuruşluk bir zammın yapılacağı söylenmektedir.
Diğer taraftan, hükümetçe boy le bir zam düşünülmekle beraber, halen bu kararın tatbikinden vazgeçilmiş olduğu da arasındadır.
Şehrimize bugün şeker gelmişse de
lar ancak yarımşar veya 250 şer gram şeker almış, akşam üzeri yine şeker bulunamamıştır.
i
I
birbirine avk Partisi Meciu ki toplantısında çatLŞio^. muhakkak sayılıyor.
Hükûmrt çevrelerine gelluee gru yun taavioine sunulacak formoller üzerinde son çalışmalar tadır. Memurin mutunken nunun tadilinde m^tn'i-15m adlî mahkemeler tarafından.
ması esas itibarile kob J. edilmiş gibidir. Bu usul münhasıran seçim suçlarında deŞii bütün suç’cfc İçin de câri olacaktır. 3u suretle seçim • kanununa ayrı bir madae eklemeğe lüzum kaimıyacakcır Aıtcak bü vaziyet idare âtnlriçrfıün şerefleri-le otoriteleri b-akımlanudar. mahzurlu görüldüğü takdirde hükümet ikinci bir formül de iuızuUmıŞ bulunmaktadır. O da ikide bir siyasi meselelerden dolayı takibata maruz bırakmanuıs için, idare âmirlerinin seçimlere müdahalesini ön-lemekteair Bu formüllere göre seçimin idare ve murakabesi muhtelif müedseselerden seci imiş heyetle re tevdi olunacaktır. 3 husustaki prenşip kararları ancak Meclis gru punda ki görüşmelerden sonra alınacaktır. Şimdiki halde intiba vatandaşlara seçim emniyetini telkin edici tedbirlerin almmo-sını istiyen leriıı çoğunluğu teşkil edeceğidir.
Diğer taraf can bu mevzuda cereyan edecek nı 'zakerelerin açık 11-ması yolundaki temayülleri C. H-Partisi mahfillerinde kuvvetlendi-
*
ği müşahede eailiyor
Sah güniı bazı milletvekillerinin görüşmelere başlanmadan önce bu Hususta bir önerge vermeeri muhtemeldir.
Kiri görf&şle ?rupu
c. H.
un o ıümuzde
fBaştarafı 1 incide) i kân karşısında vereceği karar-1 'arda hak kazanmak için Sov £t Rusvaya son bir müracaat t bulunmakta fayda görmüş-
Amerikanın bu şeîi de hayli serttir, istenilen ev ikili veya üçlü bir konuş ıa îeğil, Sovyet Riyanın, bun
dan böyle her tarafta ve her ste lysal hareket etmesidir. • Sovyet Rüsyamn siyasetinde iliğe ’ioğrıı bir değişiklik ol ası ihtimalinin dani Türkıve-e ancak memnuniyet uyaııdıra ağı kaydedilmektedir.
Sovyeclerle Amer.ka arasın -bir anlaşma Türkiyeyi çok sevindirecektir. Çünkü böyle bir bal Türkiyenin özlemekte oldu t ı dünfa sulhune başlangıç teş kd edecektir.
Trumanı» demeci
Vaşingtorı 13 (AB
• •
•H
kanu.
:• Ardılan-
Nevvork. 13 (A.A.) Nafen Mümessiller meclisinin dış siya set tâli komitesinin dün neşredilen bir raporunda. Sovyctlerin Orta Şarktaki askerî hedefleri hakkında bir ikaz mevcuttur.
Raporda belirtildiğine göre. Sovyet Rusyanın Kremlin vaktinin müsait olduğuna hükmet tiği zaman, Orta Şarkı istilâ hu susunda bir plân hazırlamış ol ması muhtemeldir.
Raporda, Moskovauın. dünya nın bu kısmında takip ettiği ga velere ancak Kızılordunun erişe bilmeğe muktedir olduğu ve Sov yet diplomasisinin Kızılordunun bu topraklara girmesini sağlamak üze)/ .bütün nüfuzunu kul landığı bildirilmektedir. Şimdi-( ’ lik Rusya, askerî birliklerin harpsiz nüfuzunu hazırlamak i cin zuhur eden her fırsattan is tîfade edecektir. Matlup durum hasıl olmazsa, bu durum bitta bi icad edilecektir.
Kremlin zamanuı gelmiş oldu ğuııa hükmettiği zaman maddi ^istilânın bahaneli veya bahane siz c/arak vukubiuması da pek mümkündür.
Vasington 13 (A.A.) Kongre nin dün açıklanan bir raporunda Sovyet dinlomasisinin bütün gavretini Rus ordusunu ya lan doğuya sevketmek üzere harcadığını ve Kremlinin bu maksada varmak için durum kendiliğinden müsait olmadığı, takdirde bunu yaratmaktan ge ri ka’mıyacağını belirtmektedir
Râporda şövle deniyor:
Kremlin zamanı müsaid bulduğu takdirde sebeb zikrederek veya hiç bir sebeb göstermeksizin bir istilâya kalkışması im kân dahilindedir.
Bugün Eevaz Sarayda vapı.an gazeteci ler toplantısında beyanatta bu İtinan Başkan Truman. geçenler de Rusya ile vaki diplomatik te maşlar neticesinde barışı tabak kıık ettirmek hususundaki ûnut lcrinin artmamış olduğunu söy lemiştir.
Başkan, umumî konular üzerinde görüşmelerden ziyade harekete ilıtivacı olduğuna dair Marsh a 11 beyanını tamamivle o..-'teklemekte olduğunu da be liri miştir.
Filhakika dünkü basın konfe nnsında Marslıall. Rusyanın ba nssı tahakkuk ettirmeyi arzu etmesi halinde. Birleşmiş Millet ler veya diğer müttefik tesek küller volu ile harekete geçebi lereğiııi söylemiş ve diğer mem kketleri de ilerilendiren konular hakkında iki taraflı görüşmeler bahis mevzuu olamıvaca ğ n) ifade etm'«t.i.
Moskova radyolunun yayını Londra 13 t AP)
Moskova radvosunda İngilizce konuşan spiker Belskaya, Faşistlere karşı mücadelede îngil tere ile Amerikanın büyük var oımlan dokunduğundan balıset ■ mis ve söyle demiştir:
«Ayrana üzerinde kazanılan zaferi ne zaman hatırlasak Fa hhsf Almnnvava karşı müttefik ferimizin ğiriştîkleri mücadeleyi daima büvük bir heyecanla, ar)~ı-)kt.'»'V1Z.»
Son zamanlarda. Amerika’n errnervalisilikle. Îne-Uterevî de. ; cr-o vavdımcıhk etmekle itham edt'n Mrct-nv-, ra.dvo«.(ında Ame r:ı-n Vp tnrriifpj.p hakkında hu mpthedici sözler pek işitil
Amerika ile Rtısva arasında, görüş teatisi mahiyetinde olan notalardan 48 saat sonra Moskova radyosunun bu şekilde ko| pusması, onun için manalı görülmektedir.
Ingiltere - America yakınlanması
Londra 13 (A.A.) — Londıa siyasî muhabirleri bu sabah Al ınerikan - Sovyet münasebetleri hakkında Moskova tarafından, i yapılan beyanatın tek tesirinin' İngiltere ile Birleşik Amerika-yi birbirine bağlıyan bağları s'M---*ırmak olduğunu beyan et inektedirler.
munabirler M. Bevin ile M Marshall’in tamamivle mu tabık olduklarını söylemekte ve yalnız Sovyet hükûrnetinm ta -ı deği t şirilmesi ve ko -partilerinin iktidarı ele ı vaz geçmelerinin gerginlikte bir gevşe1 ısule getirebileceği kanaa. .c bulunmaktadırlar. f
\ illetle varanı d ur nıuıla salâh ? beklenemez (
.ondra 13 ( A.A.) _ Aııado-? Ajansının özel muhabiri bil) diriyor: \
Londra siyasî çevreleri, Tass) Ajansının bildirdiği 8on Sovyet? - Amerikan temaslarından yeni» bir inkişaf beklenmenin doğru oif rmyacağında ını^abık bulun -J maktadırlar. )
Bevinin dün Avatn Kamara -) 6’ndaki demeci, meselenin te.J ferriiatına girişmeden evvel bos] yere ümic) kapılmış bulunanla! rın ümitlerini bertaraf edecek' mahiyettedir.
İngiliz Dışişleri Bakanının, Sovyet hattı hareketinde esaslı bir değişiklik olmadıkça millet lerarası durumda bir salah bek lemeniD yersiz olacağını katiyetle tebarüz ettirdiği kabul e dilmektedir. Amerika ile Rusya görüşme -meseleyi açıklamış oJmasımm’L’: giliz hükümetince tasvip edil -1 mediği ehemmiyetle tebarüz et! tirilmektedir. (
Fransada hayal kırıklığı !
Paris 13 (AA., — Paris bası' mnda kaynaşma yaratan Birle-! şik Amerika ile Sovyet Rusya' arasındaki nota teatisinden son! ra dün Marshall tarafından'
I
ve
bu
Bu sabah
• •
I i
r mamiyle l'njiinist i f geçirmekten
'- ■':snkü ge II
uumektedır. Amerika i]
-jt arasında diplomatik gc. _ J ■j 1er başladığı esnada Rusyanın
Meclisde müstakil D.P. grupu (Başta rafı 1 incide)
Bu grup pek yakında bir beyanname yaymayarak maksad ve tarzı teşekkülünü umumi efkâra açık lıyacak ve Meclis dahilindi hakiki demokrasi ve hürriyet prensiplerine sad-ık kalarak milletten aldıkları muhalefet vazifelerini yürütecek erdir Yeni bir hamle olmak üzere bu gfupun başkanı bulunmayacak, tlplantılaıda her üye huruhu heca sırasile müzakere başkanlığı yapacaktır.
Ankara. 13 ı Hususi t — Demokrat Parti Genel idare lcurulu partiden çıkarılan milletvekillerine bit beyanname neşrederek itihak eden ve Meclis grupu çalışmalarına’iştl-ıâk etmiyen diğer 10 milletvekilinin durumlarının incelenmesi için grup idare heyetine bir tezkere yazmıştır.
Moskovaya verilen cevap birçok^
n
f Kaşta raf t 1 incide) hazırlattırılan Müslüman Çocuğunun kitabı bugün Meclis koridorlarına da aksetmiş bulunmaktadır. Bugünkü Parti Grupundan sonra Meclis koridorlarında toplanan bir grup milletvekilleri bu kitabı tenkid etmişler ve böyle bir kitabın siyaset adamlarına değil din bilginlerine yazdır ılması icabet fiğim ileri sürmüşlerdir. Böyle bir kitabla bilhassa Diyanet tşleri Baş kanlığmca gözden geçirilmesi lüzum ve zarureti üzerinde de durul muştur. Bu toplantıda Başbakan Haşan Saka ile Millî Eğitim Bakanı da hazır bulunuyorlardı.
Konuşmalar sırasında Hasarı
çıkan şayialar
de bir mikdar bazı vatandaş-
!
Saka, bir aralık asabi bir halde yüksek sesle Millî Eğitim Bakanına hitab etmiş ve böyle bir kitabın neşrine nasıl müsaade ettiğini sormuştur. Haaan Saka. ıc()hederse Meclis kürsüsünde söz alarak böyle bir kitabın din ur*dâi rinde okutulamıyacağını söyliyece gini beyan etmiştir.
Bundan sonra Mecliste bazı rivayetler dolaşmış ve Reşad Şem-seddin Sirerin bu konuşmadan çok müteessir olduğunu ve istifa ettiğini bildirdiği şayiaları dolaşmıştır. •
Yine bu gece Reşad Şemseddin Sîrer ile Faik Ahmed Barutçu ara smda Anadolu klübünde bazı gö-
rek, bunların daha ziyade Ni-had Erim tarafından yapılmış olduğunu ima eder mahiyette konuşmuştur.
Söz alan Galip Pekel de söz-ienınn aksi olarak intişar etmiş olduğunu beyan etmiştir.
Kürsüye gelen Nihad Erim, böyle bir ifşa keyfiyetinin vâ-ı I olanııyacağını esasen kendi beyanatının da yanlış aksettiril mis olduğunu söyleyerek: «Bel ki bu suretle arkadaşlarla aramı açmak kasdi bulunabilir» de miştir.
Söz alan Behçet Kemal Çağ -lar konuşan hatiblerin izahla -rından. söylenen şeylerin yanlış aksettiğini, söylenmeyen bazı sözlerin söylenmiş gibi gösteril diğini bildirerek yapılacak en doğru hareketin zabıtların av nen neşri olduğunu söylemiş ve bu hususta bir takrir vermiştir.
Behçet Kemal Çağlar’ın takriri oya konmuş ve kabul edile rek Pazartesi günkir seçim kanununa aid müzakerelerin zabıt îarınuı aynen neşrine karar ve rilmiştir.
Bunu müteakip din raporunun ikinci kısmının müzakeresi ne geçilmiş, söz alan Feridun Fikri Düşünsel. imam, hatib mekteplerinin diyanet işleri ta lafından açılması tezini izah müdafaa etmiştir.
Söz alan Hamdi Şarlan
meslek adamlaınnı yetiştirecek, mekteplerin şimdiye kadar Ihma1 edilmiş olduğunu uzun boy| iu- anlatmıştır.
Küreüve gelen Cemil Barlas. bu meselenin bir ihmal değil,1 itu’nal olduğunu söyleyerek,1 Hamdi Sarlana cevap vermiş ve söz alan Tahsin Banguoğlu da şimdiye kadar çıkan biı’ çok dinî mecmualardaki yazıla rı tahlil etmiş ve bu husustaki düşüncelerini izah etmiştir. |
Söz alan Tezer Taşkıran hükümetten bazı sualler sorarak ilk tahsil ile din tedrisatının kabul edilmiş olduğunu, mesle -kî olan imam hatib mektepleri nin açılması için kâfi zaman geçmemiş olduğunun açıklanma sini istemiştir.
Kürsüye gelen Behçet Kemal Çağlar da bu husustaki fikirle ıini izah etmiş, kürsüye gelen Cevad Dursunoğlu imam, hatib yetiştirmek için imam, hatib mektepleri açmağa lüzum olma dığı tezini müdafaa ederek, bu nün yerine orta tahsilini bitirmiş ve askerliğini vapmış olan ıarın Mili Eğitim Bakanlığında açılacak altı aylık biı- kursa tâ bi tutularak imam ve hatib ye t i dirilmelerinin kabil olduğunu söylemiştir. Cevad Dursunoğlu' nun bu teklifinin grup umumi hey^tiud' müsaid bir tesir ya -' rattığı anlaşılmaktadır.
Din konusunda daha bazı ha tıhler de söz almış, ancak vak -tın gecikmesi üzerine saat 19 da oturuma önümüzdeki sah günü devanı etmek üzere son veıilmıştir.
Din mevzuunda daha on beş kadar hatibin söz almış olduğu söylenmektedir.
• •
Mı-Fi-ha-
dört iğden ol-
üşmek-r yapıldığı söylenmektedir. Başbakan yardımcısı Barutçu nuıı bu görüşmelerden sonra Çan-ı lı kİ ş 1 (üne giderek Cumhurbaş ’tûnı tarafından kabulü de bu hâdise il» alakalı görülmektedir.
Manmaüh su dakikaya kadar Reşîid Şemseddin Sirorin istifası • te^yyüd etmemiştir. Hâdisenin faz la i zam edilmiyerek bir sureti halle vanlacağı söylenmektedir.
lcma’ — Kizb üzere ittifak e-demlyecekleri Resulü Ekremin hâdfelerile sâbit bulunan Ahya-h ümmetin bir ş e r î mesele üzerinde re'yeıı birleşmeleridir ki, ahkâmın tefsir ve tefhimi mutlak olarak imama nıiğı hasır kalınca bu dahi ortadan kalkıyor, tema' şu biçimde tarif olunur:
İmamın re’yini keşfeden ve ona uygunluk lâzımgeldij-ine kat’iyen hükmeyteyen icma’dır.. Burada bir incelik vardır: (îma mıye) nin yukarılarda açıklattı* ğımıı yolda (icma’) inkârları; i-Ş)n içine masum imamın karıştı n’rnamış, ve onun ashabı tara-1 lından vukubulmamış olmasındandır. Yoksa, masum iman.m ı kavlini keşfedici ve ona ulaşır ı ve ^habı tarafından olunca bn nu icma’ olarak kabul eylerler.
Bu işte de- muhtelif fikirler ve şekiller vardır.
Akıl
cezm ve hükmeylemesi ile şer’in hükmüne erişilmesidir. Bu hususta dahi aralarında ihtilâfa düşmüşlerdir. Ehli sünnetle esas ayrılıkları; (kıyasın ehli sünnetçe kabul edilen yolda Hoccet olmasını reddeylemele-rindedir. Evvelkiler hakkındnki inançlara uyulunca, bundan çıkarılacak en tabiî netice: Ehli
Bundan maksad aklın
Tefrika W. i2G
mı mubah, helali haram kılabi /
Yuzan
DİNVE MEZHEB USULLERİ
sünnetçe kabul olunduğu şekilde reyi kıyasın bâtıl ve haranı okluğudur.
îsnâ aşeı iyece; ediliri aklive-c’.en kasdolunan mefhum; «ak -hn imamların nakline dayanmak suretile cezm ve hükmüdür. »
★
Şer’î delilleri bu yolda tarif ve tasnif eyledikten sonra, imamı; (Hafızı şer’) bütün şeriat hükümlerini bilen ve muhafaza eden olarak kabulde bir mani Çalmaz.
Bundan bir mes’ele daha orta va çıkıyor: imamet, Allahın ah di ve nass ile olup imamların Peygamberin verine kaim oluşları ve onun gibi (ismet sınıfına mâlik bulunuşları bakımın-
dan. Alinin »fâaliyetini ve hakkını ihmal veya iptal eyleyen Ebubekir. Ömer, Osmanın muk tezayi nusus ile amel etmenıele no den dolayı haklarında ta’n olunuyor, imametleri gasp telâk ki olunarak hilâfetleri kabul e-dilmiyor. Bu kadarla da kalınmayarak açıktan açığa olamaz sa gizli ve ’çten husumet besleniyor, haklarında kötü sözler söyleniyor ve diğer ashap büyüklerine de tecavüzden geri durulmuyor ve dil uzatılıyor, daha ilerisini saklamağa ise ka lemim varmıyor (Allahiitaalâ bütün İslâmları sapıklıktan korusun) (1)
★
Usuli, din ve usuli mezhep
ancak mâ-
d-n çıkan neticelere kısaca işaret eyliyoruz.
Bunların zarûriyatınd&i} olarak: Mâsunı imamın emri olma dıkça cihad caiz değildir - Şer’î haddi ikame ve tatbikte hakim ve kadı başlı başına hüküm vere mez imam mâsunıı lözımdır, co rnaatle namaz kılınamaz çünkü cemaatle namaz
sum imama iklida' ile kılmabi-lir- Cuma namazı da kılınamaz, o dahi böyledir.. (Mehdi) nin çıkışını beklemek üzere öğle ile ikindi ve aksam ile vatsıvı bir-
* • leştirerek dört vakti birden ilk namaz zamanında kılmak caizdir- İmamlar; hiç bir isbat ta lebinde bulunmadan biitiin şer’î hükümleri nesli edebilir, hara-
Bu izahattan sonra, îmamiyej um: )
«imam; hafızı şer’dir, mâ-\ sumdur. Vacib i emir, kabihi ne] hy hakkında ıııahzı lııtf ve ralı' met hakkında mahzı lııtf ve rahC mettir. (1) |
îslâmın siyaseti ancak onun5 varlığile intizam ve kuvvet bu? hır ve Müslümanların doğru yo( lu bulup orada yürütülmesi aıı? cak onunla mümkün olur. Bu) sebeble ondan bütün gadir olan? akval ve cf'al taınanıile hakdır ? doğrudur ve tevatür yolile nak) lolunduklarındaıı üzerinde mü-) mikaya caiz değildir, ittiba’; vâ( ciptir. Şu takdirde; şer’in hnfıf •z.ı masum imamı bilmek ve ta-? nımak, Resulü bilmek gibi şart) tır ve lâzımdır.» S
İddiaları daha kolay anlağı -? lir. )
(Devamı var)
(/) Ebııbekir ve Onur aleytı İtrinde iyi sliylemeycn yalnız hıunniyr fırkaları, ve gullattır. Faskaları ta’n eylemezler.
İngiliz futbolcuları şehrimize geldiler (Baştırafı 1 incide) Uikınv- ilan Q ı-^ns Park RRangerss kısaca Q ?. R. İsraubulda maç yapacaktır. 3trıocı
masa bile hepsi profesyonel ve bazı oyuncular», çok rrrtlehedllen Q. P. R. in şehrimiz spor meraklılarına İvglltr futbolü hakkında tam bir firtr vereceği muhakkaktır.
Ingiliz takımı ilk maçına yarın saat 13 da Fenerbahçe ile yapacak; pazar günü 17 de GalatasaraylI; gelecek cumartesi Beşiktaşla ve pazar günü de İslanbul nıuhtelitije yine İnönü stadında karşılaşacaktır.
Queens Park Raugers iııgiltere-de şöhret kazanmış v? 65 sene evvel Londcada kurulmuş olan bir futbol klübüdür. 33500 mukayyed âZası olduğunu ilâve edersek- bu klüpün oldukça tanınma ve asevilmiş olduğu kendi kendinden belli olur. Gecen sene klübün maçlar, çok enteresan bir seyir takib etmh tir. Filhakika lig maçları esnasında. içinde bulunduğu üçüncü küme nin başına geçip, oradan da ikinci kümeye girmiştir ve hâlen bu kümede bulunmaktadır Buna rağmen. bu sene zarfında birinci küme takımlarından St ke City ile yaptığı bir maçta, Queen s Park Rangeıs takımı kolajca galib gelmiştir. Hâlen taktının iki beynel-3milel oyuncusu vardır. Bunlar mP teaddid defalar Ingiltere için oyna mı? olan C». Smith ve Gal Milli takımında yer amış olan George Po-well’dir Ayni zamanda, Queen's Park RaRngers tlkımınm kalecisi Reg Ailen, Inglltereniıı en kabiliyetli ve mahir kalecileri arasında sayılmaktadır, zira onu başka bir kiübe tj-ansfer etmek için kendi klübüne 120.000 Türk lirası teklif edilmiştir, fakat Ailenin yüksek kabiliyeti nazarı itibara alınarak, bu teklif reddedildi.
Halihazırda Galatasaray futbol takımı ve diğer mekteb ekiplerinin antrenörlüğünü deruhde etmekte olan Bay Peter Molloy. 12 sene evvel Queeıı's Park Rangers takımın- -da oynadığı düşünülürse kendisinin. herhalde büyük bir alâka ile gelen Ingilizlerin TürkiyedekL maç lai'ını takib edeceği anlaşılır. Eğer •iu pazar günü yapılacak maçta, Mr Molloy Galatasaray takımında yer alırsl, el'an kendi lakımı olan Gaatasaraym renkerini eski -for masına karşı hararetle müdafaa e-decektir.
Queens Park Rangers 16 oyuncu İle gelmektedir. Bundan başka takıma, başkanı Mr. Mangnall. antrenörü Mr. Eggleton ve belki de sekreteri ve antrenör muavini refakat etmektedir Bununla beraber iki gün üstüste maç yapacak olan Ingiliz oyuncuların epey yorulacağından şubhe yoktur zır ( ancak 5 yedek oyuncu mevcudu ir
Türk - Ingiliz takıuduiinıu yapacakları maçları idare etm'?k için Ingiliz hakemlerindi t Mr. Mar-wlc|( de şehrimize gelmiş bulunmaktadır.
r
• f
Adres
Mayısta beklenmektedir. Mayısta beklenmektedir. Mayısta beklenmektedir. Mayısta beklenmektedir. Mayısla beklenmektedir.
14
15 20
24
26
ORESTES OPERO.Sİi A TİTÜS FERNEDO LİBERTA
CUMA — 14/5/194$
20.40
227®
97 80
90.65
2C.2f
İkramiyeli 1038
» 1933 Ergani
941 Demiryolu 5 Kalkınma 2 Millî Müdafaa 3
} ıınanislandan yelen yoçrnenler
« HTÂ: G
14 5Hvr(?
Vapuy pAnlan Beklenen vapurlar STAIIBOIİNE Of’ıo, Norveç vapur kumpanyası Nevyork He Türkiye araeındd muntazam vapur seferleri, m / s HAV
20/Mayıs/948
s/s SÖNNAVİND 20/ Hazlran/948
Yukarıdaki vapur Nevyorktan Iimarnnnza mal getirecek ve Umanımızdan LATAKE — BEYRUT — HAYFA — İSKENDERİYE ve NEVYORK yük ve yolcu kabul eder.
TRANSMAHİN
İsveç Vapur Kumpanyamı Helslnborg s/s UL L A
25-29/Mayıs/948
m/s GUNDA
12-ve-15 Haziran 948 Yukardaki gemiler Hamburg Bızmeıı. Roterdam ve Anvers ten mal getirip bu limanlar için İstanbul ve înnirden mal yükleyecektir.
»
I
STEVENSON LINE
Şimad Amerika muntazam hattı
i/s Noah Brovvn
I 25-29/MayjS/948
I Amerikadan, îsken-
denır. İzmir, İstanbul limanlarına yük getirip, buralardan Amerika için mal ve volcû kabul eder.
; H. PAYKURİÇ
I Yugoslav muntazam hattı | Adriyatik limanları için
Yugolinya - Riyaka
I Adriyatik limanlarından ge-| tiriİecek mallar için ve bu li-
I manlaıa sevkedılecek yükler I içir acentemize müracaat e-
1 dilmesi.
i T A L i K 0
I s/s Fides
I May;s 948 sonunda Buenos-
I Ayr^s için yolcu kabul eder.
Butun tafsilât İçin Galata Tophane Eski Yoicu Salonu karşısında Frank Han 3- Kata müracaat Tl: 44707/8
(*
*
M
■■
19 Mayıs Gençlik ve Spor bayramı
10 Mayıs gençlik ve spor bay ramının yaklaşması münasebeti le, ilgililerce yapılan hazırlıkla ra hararetle devanı olunmaktadır.
Bu münasebetle, bugün saat
15 de Beşiktaş Şeref stadında,
giz ve erkek liseleri talebeleri ikinci provalarının; Pazartesi ğilnü de İnönü stadyumunda bayrama iştirak edecek olan bü tün teeşkküller umumî provala tını yapacaklardır. |
Kız ve erkek ortaokulları ise, provaların son ve umumî olarak Pazartesi günü saat 15 de, Şe ref stadında tekrarlıyacaklar -bir. .
19 Mayıs günü yapılacak olan törenlere. Eğitim Enstitüsü, bü tün kız ve erkek sanat okulları da katılacaklardır.
Törenlere saat 10 da başlana cak ve İnönü stadyumunda va li Dr. Lutfi Kırdar bir hitabede bulanacak, ayrıca Beyoğlu kız lisesinden bir talebe de. bir ko nusma yapacaktır.
I niı trmlcde imtihanlara üç Haziranda haslanacak
İstanbul Üniversite fakültelerinde. sene sonu imtihan hazıı lıklarına devam olunmaktadır.
10 Mayıs Pazartesi günü baş lanan Lisan imtihanları, 17 Ma yısta ikmal edilecektir. Dersler 19 Mayısta kesilecek, imti -i hanlar ise 3 Haziranda başlıya çaktır.
76 ) ıu a un a-' kadın t/ukalandı
Emniyet ikinci şube ahlâk za bit ası tarafından evvelki akşamı yapılan taramada Bevoğlunda
16 uygunsuz kadın yakalanmış, iki randevu evi basılmıştır.
Taksimde Macar caddesinde Şef ika Yeşilin evinde vapılan baskında Leman. Hayrünıvsa, Fatma. Eri'ne. Nahide, Zülfive. Huriye Güllü. Fatma ve Melâ-hat adında 10 uygunsuz kadın yakalanarak muayeneye sevko -Iunmuşlardır. Ayrıca Sami, A-diı. Faik. Riza. İhsan ve Meh-med adlarında 6 erkek de ran ■ devu evinde bulunmuşlardır. ;
Diğer taraftan Sıraselvilerde Reha apartmanında da 5 erkek le 6 randevucu kadın yakalan mistir.
“Demokraside parti liler,, mevzuunda bir konferans verilecek
D. P. İstanbul il idare kurulu başkanlığından:
Kurulumuz neşriyat ve propa ganda kolunun tertip ettiği kon ferans serisinden birincisi 26. 5. 1948 Çarşamba günü saat 18 de Eminönü Halkevi salonunda verilecektir .
Ordinaryüs Profesör Ali Fuat Başgil tarafından verilecek olan bu konferansın mevzuu (Demokrat Partiler) dir .
Giriş herkese serbesttir.
Evvelki sabah Yunanistan-dan Edirne tarikiyle şehrimza 24 göçmen gelmiş ve Saraybur ııu göçmen evine misafir edil -miştir.
Diğer taraftan haber aldığımıza göre Iskan Müdürü Cevdet Atasoyun, kamplarda bulunan ırkdaştarımızın yurda getirilme sini temin için, müttefik işgal makamları ve beynelmilel mülte ci teşkilâtının işgal mıntaka -sındaki mümessilleriyle görüş -mek üzere Avusturyadan Al-manyava geçmiştir.
Buradaki ırkdaşlarımız ita! -va tarikle yurda getirilecektir. Bu münasebetle Cenova göç -men yolama limanı olarak tes bit edilmiştir.
---------o --
ffir adanı bıçakla karnından yaralandı
BORSA
1 Ye ni Sabah’ in
'LAN FİYATLA-fl
maktu o'.arafa han timi
)
»
»
)
■r. 1600
600
400
900
260
İM
Bıllık
neşrolunan dâvasının teşkil eden şekilde ba-
ner ve Yücel dâvası
I ÜÇÜNCÜ KİTAB
İddia ve Karar [ Profesör Avukat Kenan ö-f ııer tarafından [ ve Öner • Yücel t üçüncü kitabını s bu eser nefis bir
) silip satışa çıkarılmıştır. Mik ( darı pek mahdut olduğun-/ dan tükenmek üzeredir. Mem J leket çapında bir dâvanın ta-/ maınlayıcı kitabı olan bu tr J ser her Türk münevverinin / kutübhanesinde yer alacak J bir kıymet ve ehemmiyette-/ dir. Kitabcılardan arayın.
J Fiyatı 175 kuruştur.
) *
C «Yücel - Öner» dâvasına / aid Profesör Kenan Önerin S eserlerinden birinci ve İkin-/ ci cildlerin nıevcudları tii-J kenınek üzeredir. Bu kıymet ? li ve ibret verici kitabların S her üçünü de Ankara cadde-/ sindeki «Kanaat» ve «İnkı-J lâb» Kitabevlerinden tedarik { edebilirsiniz.
V.
• al
Deniz Acentası Vapurun ismi | Hareket tarihi
Seyahat Bürosu
Uğrayacağı Limanlar
Anvers, Koterdaın, Anişte rdaro, Napoli, Cenova
Anver», Rot ferdanı, AnNirıknı, Karuboalg. Tri jeste pire, Napoli, Cenova
FRATELLİ SPERCO
Ingiliz Bandıralı
PAHANG
Vapuru 14.5.948 tarihinde limanımıza gelerek:
SELANİK — PİRE — BEY-
RUT — İSKENDERİYE — PORT—SAİT ve KIBRIS için yolcu ve eçya kabul edecektir.
Fazla malûmat için. Galata Rıhtım Caddesi, Hovagimyan Han 147/1 bEMETRIUS J. ZERVOUDAKIS Vapur acentasma müracaatı rica olunur. Tel. 42199
Hudavendigâr han Galata Telefon: 40919
X a y I
Y/.ksek Iktısad ve Ticaret okulun can aldığım paso vp hüviyetimi zayj eu;m. Yenilerini çıkaracağım dan eskj]erinjn hükmü yoktur.
Abdullah Zabcı
No. 4127
J
Yeni Neşriyat:
MÎLLET
Bu siyasi mecmuanın İT9 cu sayısı çıkmıştır.
KİRACILAR GAZETESİNİN ÜÇÜNCÜ SAYISI ÇIKTI
Mülk Sahiplerini hücumlarına Cevap. Temyizin Mesken ve Ticarethaneler hakkında içtihat kararlan, okuyucuların sorularına etraf); cevaplar ve değerli kalemlerin yazıları ile dolu olarak çıktı.
îst. Borsasjnın 13/5/948 fiyatlar^
11.3836
180 —
1.3060
86.40
105.5468 63887 5.60 77.8660 11.2495
Londra
Nevyork
Paris
Cenevre
Amfiterdajjj
Brüksel
Prûğ
Stok hol m
Lizbon . J *
ESHAM VE f AHVlLAT 5
5
3
6
7
Osm an h Bankasj hisse
senedi
Kasımpaşada Dereboyu caddesinde 28 numarada oturan ve Halde sebzecilik yapan Muzaf fer Topçuoğlu ile ayni caddede 148 numarada oturan radyo ta mircisi Mustafa Şenaydm evvel ki gece kadın yüzünden münakaşaya tutuşmuşlardır.
Bu esnada bıçağını çeken Mu zaffer, Mustafayı karnından ya ralamıştır.
Yaralı hastahaneye kaldırıl -mış. ve suçlu yakalanmıştır.
■ — ■ o--------
Et f'atları
Ankara 13 (Hususî) — Bele diye aldığı yeni bir kararla şeh rimizde kuzu eti fiatlarını 240 dan 220 ye koyun eti fiatlarıııı da 210 na çıkarmıştır.
/ AHMED S. Oral \
İD ş Muayenehanesi fl
Çarşamba ve cumartesiden I maada hergün hastalarım ka I bu] eder. Şehzadebaşı Muhtar- I paşa Sokak. No. 7. Tel: 25009- 1
Zayi
Bursa lisesinden 938 - 939 yılında almış olduğum lise bitirme dip’o mamı kaybettim- Yenisini alaca-ğımdan eskisinin hükmü yoktur.
723 sayılı Ahmed Semih Uzsö:ı
Bilumum kapalı ve açık içki satan Tekel bayilerinin nazarı dikkatine
Tekel İstanbul Başmüdür lüğünden
K?pa; ve açık içki satan bılûnıum Teke] bayileri 14.5.948 Cuma günü sabanı dükkânlarındaki viski ve şampanya mevcudlarjm tanzim e-ûecekleri ki nüsha beyannameye dercederek ayni gün «yâni 14.5.94H Cuma günü', saat 12 ye kadar bağlı bulundukları satış depolarına tevdi edeceklerdir.
Beyannamelerinde mevcud içkiler Tekel memurları tarafından mahallen kontrol edilinceye kadar bayiler tarafından satjlmıyacak ve satı-fa ancak Kontrolü miıteakib başlanacaktır. «0566)
— A!... A!... Şâme!...
Evet, sabahtanberi cenk ettiği ve nihayet altına alabildiği meçhul süvari, sevgilisi Şâme den başka kimse değildi. Genç kızın göğsünden kalkarak sordu:
— Şâme, sevgilim! Bana bu tebliı eli oyunu niçin oynadın? Ya ' .uharebı esnasında bir yelin sakatlansaydı..
Şf me ayağa kalkmış, tatlı tat b ■ üvordu:
— Harbi yalnız erkekler mi yaparlar'’ Nice kadınlar vardır ki, benr diye öğünen babayiğit)* i atlarını yere getirmişlerde-. Ben bu oyuı u, seni imtihan etmek İçin ovnadım. Ar-
• • •
tık i iç ıtı-az etme. Sâdun Zenci nin üzerine beraber gideceğiz.
Vahşülfelâ, geceki cevabı tek rarladı •
— Benim için yanında Şâme ohnasaych, Sâdun Zencinin başını g*-’. nemezdi ■ derler. Hayatımı feda ederim de seni yanımda gö
dikkat
AMPULÜ
Gözlerinizin dostudur.
Başkanlığından
taraflıdan nıahke-' dilekçede süvarisi aid
1
ÎORKİYC MOMESSIU |crk Merkeı Ecce O«p«)u Ltantoal
1
••V
Şukadarcık
Kolynos diş macunu ferahlandırıcı, temizleyici
İstanbul Asliye Dördüncü. Ticaret Mahkemesi
948/242
N. AH Argın memize verilen
bulunduğu D. Dz. Yollarına Türk bayraklı ve İstanbul limanına bağlı 6 No. lı Taşıt araba vapurunun, Beşiktaştan Üsküdara saat 11.30 seferinde 11-5-948 gününe rasi lıyan salı günü Sarıyer iskelesine bağlı Mustafa Reise aid bir buçuK tonluk YOLAÇIL motörü tam yolu ile 6 No. lı araba vapuru iskelesi lqç tarafına baş ile bindirmesi üze-rlne batmakta olan motörü araba vapuru Beşiktaş iskelesine getirdiğinden bahis'e Deniz Ticaret K. nun 1065 ve müteakib maddeleri mucibince Deniz raporu tanzimi ta-leb edilmiş ve mahkemece tanıkların dinlenmesi için 20 Mayıs 948 perşembe saat 14 olarak tâyin edil miş olmakla alâkadarların muayyen gün ve saatte hazır bulunmaları İlân olunur. 13/5/948
, A •
Bütün müslüıımıılarııı tanı- P dığh sevdiği I
Sebiliirreşad I Yeniıleıı intişara başlıyor | l r„—#
Muazzam Şark Efsânesi
VAHSÜL
vermeğe kâfidir
7 29
7.30
7-30
7.45
8.00
8.20
9 00 Kapanış.
12.28 Açılış ve program
12.30 M. S. Ayarı
12.30 Müzik: Salon orkestraların dan çeşitli parçalar 'Pl.)
13.00 Haberler
13 15 Müzik: Karışık şarkılar
13.45 Müzik: Türküler
14.00 Kapanış.
17.58 Açılış ve program
18 00 M. S. Ayarı
18.00
18.30
18.45
19.00
19.00
19.15
19.20
1 2015
20.30
20.35 Müzik: Yurddan sesler
21.15 Konuşma: Posta kutusu
21 30 Müzik: Radyo salon orkestras 22.00 Konuşma: B. M. M. Saat!
22.15 Müzik: Dans müziği 'PP 2245 M. S. Ayan
22.45 Haberler
23.00 Program ve kapanış
Açılış ve program
M. S. Ayarı
Müzik: Hafif parçalar tPV Haberler
Müzik: Bando Müzikler (Pl-Müzik: Çeşitli hafif müzik
Müzlkr Fİadyo dans orkestran Konuşma
Müzik: Sarkıla.
M. S. Ayarı Haberler
Geçmişte Bugiıı Müzik: »Tnce saz
Radyo Gazetesi
Serbest Saat.
i
2.
TÜRKİYE KIZILAY DERNEĞİ BEYOĞLU İLÇE ŞUBESİ BAŞKANLIĞINDAN: Demeğimiz gelirine tertip edilen Büyük Eşya Piyangosunun Çekilişi 15/5/1948 Cumartesi günü saat 15 de ilçe Şube merkezinde Noter' huzurile yapılacaktır.
Güzel bir er/e sahip olmak ister misiniz T Türkiye İş Bankasının Küçük cari hesapları arasında tertip eylediği zengin ikramiye çekilişlerinden faydalanınız.
I Haziran 1948 çekilişinde: İstanbul’da Küçük i al da bahçeli ev ; Ankara’da Tasarruf evlerinde bahçeli ev • Ankara'da Güven mahallesinde bahçeli ev -
25 Ağustos 1948
:30 Aralık 1948
Her çekilişte ayrıca bir
Tefrika No. 35
r
M
arsa
ve
İnzîîn; ]t uBuanrre»»» X. koır^uıaa
türmem.
Şâme, kendisini orada bıraka rak atına atlayıp giden Vahşül— felânın arkasından bakakaldı. Ellerini semaya kaldırarak;
— Yarabbi! senin lütfü kereminden rica ederim ki, onu, ben den başka kimsenin kurtaıama yacağı bir tehlikey mâıCız kıl!
Diye beddüa etti ve atına binerek oradan ayrıldı.
Sâdun Zenci
Vahşülfelâ, üç gün üç gece yol alarak Sâdun Zenci’nin o-turduğu dağın eteğine varmıştı. Bir tarafa gizlenerek geceyi bekliyordu.
Nihayet akşam oldu. Ortalık
kararmağa başladı. Biraz sonra her tarafı koyu bir karanlık kapladı. Gizlendiği yerden çıkarak dağın tepesine doğru giden daracık bir yola girdi. Tabi atını beraber götüremezdi.. Onu, ıssız bir dereye bağlamış-’ tı.
Dağın yan yerine varmıştı ki, arkasından ayak sesleri duy du. Büyücek bir kayanın arkasına saklanarak bekledi. Meğer Sâdun Zenci’nin yirmi, otuz ka dar kölesi; gecenin karanlığından istifade ederek bir kervanı soymuşlar ve kervan sahiplerini esir edip bağlamışlar; onları ge tiriyorlarmış.
I
I
I d «' , :: dolgun para, ikramiyeleri?
i
■ o s
Vahşülfelâ, saklandığı kayanın arkasından çıkıp kalabalığa karıştı. Onlarla birlikte iler lemeğe başladı. Ortalık gözgözü görmeyecek kadar karanlık olduğu için haydudlar, bunun far kında olmadılar.
Yarım saat sonra dağın tepe sine ulaşmışlar, kale kapısından içeri girmişlerdi.
Haydudlar, getirdikleri ma'-ları ve esirleri kalenin alt katın da bırakıp yukarı çıktılar.
Vahşülfelâ, aşağıda kimse kalmadığına kanaat getirerek haydudların çıktıkları merdivenden çıkmağa başladı. Bu, yüz on basamaklı bir merdiven
di. On birinci basamağa ayağı nı atınca bir kuyuya düşer gibi aşağı düştü. Fakat kollan sığmadığından, koltuklarının altın dan sallanıp kaldı. Kendisini yu karı doğru çekmek istedi. O ee nada yan tarafından iki kazık zuhur ederek böğürlerinden sı kıştı rdı.
Artık kımıldaııamayaçak bir hâle gelmişti. Ufacık bir dikkat sizliği, onu müşkül vaziyete sok muştu. Gece yansına kadar o şekilde kaldı. Hayatından ümidi n» kesmiş; Allaha yalvarmaktan başka yapılacak iş kalmamıştı.
O sırsdâ yanına bir şahıs gel di. Vahşülfelâyı o müthiş tehli keden kurtardı. Genç pehlivan, bu şahsı, Sâdun Zencinin kölele imden birisi sandı. Fakat yüzüne dikkatli bakınca sevgilisi Şâme olduğunu anlayarak hayret etti. Şâme de ayni şekilde kalabalığa karışıp içeri girmişti. (Deuonu vaH
BULMACA*
--------k — ----
1 Z 3 4 5 6 7 8 9
a
J
2
3
4
6
t
i
l
(
K
1 . K
1 ı 1 1
»1 ı 1 »I fc
s I t fi
1
1 I B I
1 ■ 1 *
A R
SOLDAN SAĞA S
1 — Cana kıyan; Sıva âleti; 2 — Siyah beyaz, Durgun; 3 — YalaD; Siyah; 4 — Başına ıT« gelince temizleme; 5 — Hayret edatı; Yenilik; 6 — Bir kasabamız; Gözleri güzel bir hayvan; 7 —Kümelide bir nehir; Tersi ehram; 8 — Fikir; Kap hca; 9 — Bir çiçek; Bembeyazdır
YUKARIDAN AŞAĞI :
1 — Yaralıyan; Yüksek; 2 — Büyük (isimde olur»; Sessiz; 3 — Tersi bir meclis; Yeni parti lldeıi; 4 — Başına (H) gelince mucize; 5 — Bir muhtıra; Ayı yuvası; 6 — Kesit; Vilâyet; 7 — Bir muharrir 'Ak çamda); Şahid; 8 — Para birimi; Öğretmen; 9 — Anne; sonuna ıa) gelince züğürt.
EVVELKİ BULMACANIN HALLEDİLMİŞ ŞEKLİ
i 2 3 4 5 6 7 8 9
j
r d
4
5
6
/
L
b
(F A M U K D R U M
İA Z A M 1 B OR A
SI AİYIA B Ö L 0 M
il a 1 :c.a I B E S 4 I
î |B ! S t B 1 B
■ r;e bia !K 1 D E i!
F AR 1 K M D A L
t ) D;A M K K AIM A
ç i |T;«iY [E M^E 21,1
z » y 1
Senbeııoa k»2 mektebinden aHı-Irm 5656f numaralı pasomu kaybettim: Yenisini alacağımdan '.-ski sinin hükmü yoktur.
Suzan Morel
imtiyaz sahibi ı
A. CEMALEDDİN SARAÇOĞLU
Yazı i$lorlni fiilen İdare eden:
FATİN FUAO
Dizildiği yer
«Yonl Sabahı ınürottibhanosi
Basıldığı yer: «Gün Basımevi»
