ABONE
Türkiye BtMlIH 2M0 0 aylıh 1800
3 aylık 100 i aylık soo
BEOELİ
Ecn*l)ı 5400 eOOO •«600
400
lüerc: Hmrvoomanty* Mc. 17
7.1 atîrH}ı «VAHİ SABAH»
8 S T A M ■ U İL Telofonı 2»7M
I
A
A a
• • •
KURUŞı
%
I I
r)
D
JLÎimed Jtemzi Yüreğir
J
2
i
Filistin'in barış
günlerinden bir hatıra: Arab’la Yahudi el sıkışıyor
av
Şark vilâyetlerinde asayişin yemden bozulduğuna
Ankara: 25 (Hususî) — C. H.
P. Meclis Grııpu bugün saat 15 de toplanmıştır, öğrendiğimize göre, Grupta ilk olarak, parti ile komis yonun raporunun son kısmı görüşülmüştür. Bilindiği gibi, bu kısımda Ruhiyat Fakültesinin kurul ması derpiş edilmekte idi. Bu mev zuda İsmail Hakkı Baltacıoğlu Şemseddin Günaltay, Ahmed Rerî zi Yüregir ve daha bir çok hatib ler söz almışlardır.
Müzakerelerin siklet merkezi Üniversitede bir ilâhiyet fakültesi kurulması veya bir kürsü ihdası Buretile işin idare edilmesi meselesi teşkil etmiş ve bu mevzuda söz alan Milli Eğitim Bakanı bir kürsü ihdası yerine ilahiyat Fa-DevMM fja.j 5; Sü.} 2 de
a
s
OjobinM.l Ifıî
No, 3329
2® om
1840
1 HÜRRİYET VE HAKKIN YILMAZ MuOAFiiYİZ
tempo ile olmaz
------------* * *----------------1
Türk milleti Halk Partisine çoğunluk vermek niyetinde asla değildir ve olamaz. Gelecek çoğunluk da, milletin itimadına sahib olduğu ve Halk Partisinin geçmişteki çamaşır-larile hiç ilgili olmıyacağı için büyük bir katiyetle mesuliyetleri araştırma işine ciddi olarak girebilir. Yoksa kabineler, Barutçunun dediği gibi, birbirine bağlı olarak sorumlu bulunduklarına göre bunlardan birinden öbürlerinin fenalıklarını meydana çıkarmasını istemek hayale kapılmak olur
J
Bir şahidin ifadesinden? “Alâeddinin kafatasım testere ile kesmeğe çalıştılar fakat testere kördü, işlemiyordu,,
Be tül* ün Feryadı
Eöyle konuşmasın, nihayet ben bir kacbnîm, tahammül O adam benim kocamda... susturun ve ağlayarak mahkemeden dışarı fırladı
dinleDİlmiştir. Davacı olan Alâed-dinin babası göz doktoru Salih Sa-id Aytun muhakemeye gelmemiş, kendisini iki avukatı temsil et-
(Devamı) Sa.j 5; Sü.j 3 de
edemiyeceğim, şunuI
Kocası Alâeddin Aytunu Eren-köyündeki köşkünde fırtınalı bir gecede öldürmekten sanık olarak Birinci Ağır Ceza Mahkemesine verilen, Bayan Betül Aytun’un muhakemesine dün sabah da Ağır Cezada devam olunmuş, şahidler
Halk Partisi çoğunluğu, yıBaribr sürüp giden, bozuk idaresinin ınes'ul-lerini meydana çıkarmak için o kazlar yavaş hareket ediyor ki insanın cidden bu parti menbub-larınm temizlik arzusunda olduklarından şübho bile edeceği geliyor. Atıf İnan işi bir kaç defa Meclis huzuruna getirildiği halde, ufak bir ekseriyetle örtbas edildiği gibi orman kanunu tatbikatından sorumlu olmaları lâzım gelen Şevket Raşid Hatiboğlıı ve Nâzını Batur hakkında da, daha dün, ciddî tahkikata başlanmış bulunuyor. Maamafih bu tetkıkat da çok derinleştirilemez. Çünkü işin içine Bakanın adı karışınca müfettişlerin salâhiyet hududu derhal daral-I mış olur. Nâzım Batur sıkıştırılınca tabiatile işi âmirinden aldığı emirle yaptığını söyliyerek teftişi yukarı istikametlere itmek îstîye-eek böylece de mes’ele bir çıkmaza girecektir.
Bize öyle geliyor ki artık perakendecilikten ve ufak telek yolsuz hıklarla ayn ayn mücadele etmek ton vazgeçmeli vo seçim kanununda zaruri tadilleri yaptıktan ve emniyeti sağladıktan sonra umumî bir İntihaba gidilmelidir.
Başbakan yardımcısı Faik Ahmed Barutçu artık mesuliyetleri örten perdeyi tamamile yırtmış ve hakikatleri çırçıplak göstermiştir. Barutçunun doğru olarak anlattığı gibi bugünkü bozuk durumumuzdan sırasile Receb Peker-ier, Saracoğlular ve daha evvelki Bakanlar kurulları sorumludur. Fiyat yüksekliklerinde Ağralmın takib ettiği düzme yalan denk büdceler nakaratı ve bol bol dahilî istikrazların külli tesiri olmuştur. İtiraf etmeli ki bugüne kadar politikamızda hiç bir istikrar olmamıştır. Başbakan yardımcısının, şahsen ve Meclis huzurunda tekrarladığı gibi, bazen tahdide gidilmiş, bazen de liberal bir poli-tihaya temayül edilmiştir amma bütün bunlar yapılırken hiç bir e-sash bilgiye vc prensibe dayanıl-niAmış vo tamamile günün esen havasına uyulmuştur.
Bu cihet hükümetin ve Halk Partisinin en salahiyetli bir şahsi-ycüi tarafından kabul edildikten (onra yu veya bu Bakanın, parça
I
parça mesuliyetinden dem vurmak ve bunun üzerinde durnıak bundan sonra caiz bile olmamak lâzım gelir. Halbuki seçimde eın-(Devamı Sa„ 3; Sil., 4 de)
-----------Oh—— / Meclisin bugünkü | toplantısında bu ? husustaki kanun j teklifi görüşülecek^ -----------o-----
Ankara: 25 (Hususî) — Mec lisin yarinki gündeminde Niğde milletvekili İbrahim Refik )So -yer ve Sinan Tetelioğlunuıı askerî ve mülki "'emekliler kanun tasarını hakkında Başbakanlıktan ve Maliye Bakanlıklarından sözlü sorulan, Mardin milletvekili Kâzım Sevüktekinin harb malûllerinden yaşı yetmişi geçenlerden fili yardıma muhtaç o lanlar hakkındaki kanun teklifi, Sinan Tekelioğlunun emekli dul ve yetim maaşlanna zam yapılması hakkındaki kanun teklifi, Ankara milletvekili Muammer Erişin Bakanlar hakkındaki ka nun teklifi ve kimsesiz terkedil miş ve anormal çocuklann korun ması hakkındaki kanun tasarısı vardır.
t
7 t n ı s
Betili ün bir pozu,
İngiltere ile Amerika Filistin meselesinde anlaşmak üzere
kepmek tçffn Arabtarın ileri sürdüğü üç ş&rt
Yahudi ajansının siyasî kısım je/i e Slıertolc
(Na -
Vaşingtondan bildirildi-
Kabinenin bugünlerde çekilmesi artık zaruret halini almış bulunuyor
ISfkârı umumiyede ve bilhaas» IHeelisde Haşanı Saka kabinesinin yıprandeyı kanaati tamamile lıâkinr
Ankara: 25 (Hususî) — Haşan Saka kabinesinin önümüzdeki gün lerde istifa edeceği yeni kabinenin Necmeddin Sadak veya Ali Fuad Cebesoy tarafından kurulacağı hakkındaki şayialar son günlerde yeniden kuvvetlenmiştir. Ankara siyasî mahfillerinde bu hususta her hangi bir malûmat bulunmadığı gibi bir tefsirde bulunulmaktan da kaçınılmaktadır. Ancak şurası da muhakkaktır ki Haşan Saka kabinesi son günlerde Mecliste bir sual yağmuruna tutulmuş ve parti grupunda da ağır tenkidlere uğramıştır.
Demokraside tenkid normal olmakla beraber Haşan Saka kabinesine karşı yapılan tenkid-ler normal haddi aşmış Mecliste ve efkârı umumiyede kabinenin
yıprandığı kanaatini uyandırmıştır. Diğer taraftan gün geçtikçe artan hayat pahalılığı alman tedbirlerin müessir olmaması ve halkın şikâyetlerinin artmasının Halk Parti mahfillerinde de kabinenin
programındaki esasları tahakkuk ettirecek enerjide olmadığı kanaatini doğurduğu söylenmektedir. Şeker işi de durumu büsbütün a-ğırlaştırmıştır. Bu şartlar altında (Devamı Sa. 5. Sü. 7 de)
Amerika
Yârdım Hey’eti Başkanı
General Bride’in
dünkü beyanatı
100 milyon do arlık malzemenin teslimi bitince de ma’.zeme şevki devam edecek
Avusturya Millî
Huğun geliyor
General Bride dün Park Otelde gazeteciler arasında (yazısı 3 de)
Futbol Federasyonundan:
1 dakikada Viyana -dan aldığımız bir telgrafa görü Avusturya Millî takımı 26 mayıs çarşamba günü saat 15 de u-çakla Yeşilköye gelecektir.
2 — Karşılama merasiminde bulunmak isteyen spor muharri ri arkadaşlar için bir otobüs tah sis edilmiştir. Bu otobüs tam sa
(Devamı Sa. 6. Sü. 7 de)
Londra: 25 (A.A.) fen) ğine gere, Ingiltere ve Amerika Filistin meselesi üzerinde bir an laşmaya varmak üzerindedir.
Daily Mail gazetesinin Nev -york muhabirinin bildirdiğine göre bu anlaşma plânı kral Ab-dullahın Arab ordusuna mensup olan General Glubb Paşa ile diğer Ingiliz subaylarının geri ça ğınlmasını ve ve belki de Ürdü-ne Ingiliz silâhlarının gönderil -meşine son verilmesi ile Birleşmiş Milletler teşkilâtı tarafından ve rilen ateş kes emrine itaat et -memeye devam ettikleri taktir -de Arab Birliğinin diğer altı ü yesine karşı iktisadi zecri tedbir ler alınmasını icabettirecektir.
Nevyorkda bildirildiğine gö -göre, yeni Ingiliz, Amerikan si-. yaseti Londrada Ingiliz Dışişleri Bakanı M. Bevin ile Amerikanın Londra Büyük Elçisi Levis Do-uglaş arasında cereyan eden müzakereler sırasında hazırlan iniştir.
Şekerin vesikaya bağlanacağı haberi yalan -------p---- Hazirandan itibaren sat !ar yeniden serbest bırakılacak
?-
Dün sabahki gazetelerden biri şeker tevziinin karne usulüne bağlanacağı ve karnelerin basılmakta olduğunu yazmışsa da, bu haber teyid edilmemiş, ilgililer tarafındaki katiyetle yalanlanmıştır.
Hatırlarda olduğu veçhile, gerek Ekonomi Bakanı, gerek vali ve belediye başkanı Lûtfi Kırdar, şeker buhranı hakkında basına ver dikleri beyanatlarda, şeker tevzii-(Devamı Sa., 5 Sü., 5 de)
D. Pa r t i ve
Halkevleri
Tine mi zorluılk?
Demokrat Parti İstanbul il idare kurulundan:
Neşriyat ve propaganda komitemiz tarafından tertib olunan konferanslar arasında sayın Ord. Prof. Ali Fuad Başgil tarafından 26 Mayıs 948 çarşamba günü saat 18 de Eminönü Halkevinde «De* mokrat Partiler» mevzulu bir kon feraıiB verilmesi tekarrür etmiş i-di. (Devamı Scı., 5 Sil., 5 de)
*1 J-.. •» 1 A. k| Amerikadaki Deniz
raıl devletinin süratle tanınma-sı gibi Filistinde yeni Amerikan sürprizleri ile karşılaşılıp karşı laşılmayacağı hususunda malû -mat sahibi olmak arzusunu iz -har eden M. Bevin tarafından hazırlanmış olan uzun sual lis -tesinin tam cevaplarını M. Do-
(Devamı Sa., 5; Sü., 6 da
yollan hey’etinin durumu incelenecek
Ameıikadan satın alınan Vic tory tipi 6 geminin tadil ve tamirine nezaret için halen Ameri kada bulunan heyetin hesaplan Devamı Sa.} 5; SU., 2 de
Mısır Mektubu
(
4
r
(ahire normal
hayatını yaşıyor
Bir Musevi diyor ki: “Biz dünya vatandaşları idik, kuvvetimizde bundan geliyordu. Bu itibarla sun’î bir surette kurulmuş küçük bir devletin vatandaş’arı olmak işimize gelmez...„
Yazan: Paule HARFO
Kahire: 18 Mayıs (Hususî muhabirimiz Fransız yazan «Paul Herfort» bildiriyor) — Mısır kı-
talan tarafından Filistinde girişilen harekât hakkında Ajanslar (Devamı Sa., 4; SU, 6 d»)
AKVİMDEN BİR YAPRAK
Gitdi Gülsüm, geldi Gülsüm... H
asan Saka hükümeti İstifa ede cek ve yerino Necmeddln Sadak hükümeti gelecekmiş.
Bazı gazotelordo gö-rülen rivayetlor böyle... Tecrübenılo bili- __v, rim: Bir kabine hakkında böyle rivayetler çıktı mı? No hikmetse ekseriya bu, bir hakikat oluyor. Bizi burada meşgul eden nokta hükümetin çekilmo si değildir. Çünkü günden güne beli-ron iktisadi vo ticarî muvaffakiyetse tiklerin orgeç bir kabine değişikliğine sebeb olacağını kestirmek için no ko-hanote, no do kiyaseto ihtiyaç vardır.
Mes’olo Haşan Sakanın yerino kimin geleceğidir.
Bazı muhalif gazeteler. Necmeddin Sadak'ın Sıva6 nutkunu bir 'Müstakbel Başvekil nutku» diye tarif ettiler. Böylo ıso kabinelerde Dışışlori Bakanlığı ayni zamanda bir .Başbakan namzodiıgıı makamı uluyor. ha-
kikaten Haşan Saka kabinesi çekiler cokso bence ou istifayı tahrik edenler en çok Ekonomi Bakanı ıh) Hnşbak^n yardımcısı Fu’k Barutçudur,
• •
Memlekette halk hayat pahamıju^ dan kıvranır vo hükümetten bu gidişin ıslahını beklerken kabinenin en mü ' hhn âzasından biri:
Hükümet hayatı u cuziatacağını vâdede dedi. Arkadan şoker o zaman da Ekonomi
ULUM Av
rok gelmedi!» mus'olesı çıktı Bulıanı şeker ışının tanzim edildiğini vu hiç bir şoker sıkıntısı kalmadığını söyledi. Halbuki bakkallarda bir tutam şoker yoktu vo dağıtma işi düzelmemişti.
Bundan hayli zaman evvel Haşan Sa La, Demokratik rejimi sağlamak husufunda gayet goniş faaliyette bulunması tabii ikon: «Bizde antidemokratik konun yoktur!» diyo kesti attı. Sonra da antidemokratik diye adlanan kanunları kaldırdı.
Velhasıl siyasi ricalimiz beyanatta niraz fazla cömerd davranıyorlar.
W iteli ım « Başbakanlık» movldine namıed gösterilen Necmeddin Sadakın bıvasta verdiği nutuktaki dahili siya* •oto temas edun kısımlar çok zoyıllı »/♦) tenkid odilecek mahiyette ıdl, Do* öayfayı çeviriniz)
SAYFA t B
TUN! 8ABKB
26 MAYIS
Yazan: Profesör Kenan Öner
— B5 —
’ Gösterilen delilleri arzettim, bn delillerin hiç birinin ve ne (lo bu İddiaların seçim neticesine ve seçim üzerine müessir olmayocnğ» ıne.y lâlnda ve aşikârdır. Bunları takdir hakkı yüksek Meclise aıdılir. Vnl-ftiz bir şeyi daha belirtmekle sözümü bitireceğim nrkndnşlar. I. «. hl Meclisinin takdir ve kararları bugüne kadar yalnız vicdanındıuı a • îığı illıanılara müsteniden verilmiştir ve T. B. M. Meclisinin bütün üyeleri geçmişte olduğu gibi, içtikleri anda sadık kalarak takdir halılarını kullanacaklardır.
P Bu bütün tarih boyunca bu böyle olmuştur ve böyle olacaktır. Bu-jıu herkes bilir. Bundan kimsenin şübho etmiye hakkı yoktur ar m aşlar. (Soldan bravo sesleri alkışlar).
Hacim Çarıklı (Balıkesir) — Arkadaşlar maruza tanı kısa olacaktır. sâkıa Münir Birsel arkadaşımız benim söyliyeceğımı ıfude buyurdular. Fakat bütün beyanat arasımla sıkışık variyette kaldığı için ben ile söz alıp iki dakikanızı işgal etmiye mecbur olduğumdan ötürü ba-gtelama dilerim. •
Arkadaşlar ben bu İstanbul tutanaklarının tetkikini yapan hazırlama komisyonunda tesadüfen bulundum dinledim. Eğer o komisyon baş-kam Abiılin Ege bu maruzatımı büyük komisyona getirse orası da buraya arzelmiş olsaydı belki bu kadar münakaşaya lüzum kalmazdı, eğer oıada müdafaada bulunan Salıuon Adato efendi orada buyurdular ki, komisyon üyeleri komisyon başkanı orada hazır bulunau Ali Bize Eren ve yine orada tesadüfen hazır bulunan Nâzım Poroy şahittir. Arkadaşlarım, biliyorsunuz, bütün bu tutanak itirazları, bütün bu teMka italikleri zabıt varakası dedikleri nesnelere matuf idi. Ve bir zabıt varakası edebiyatı bütün bu tutanak dâvası üzerinde gitmektedir. Adato efendi dedi ki bana parti 800 tane vesika verdi ben onları tetkik ettim. 790 mm ihticaca salih bulmadım. 10 tanesi kadarını bir dereceye kadar ihticaca salih buldum ve onların (ln fotoğrafileriııi takdim ettim dediler. Artık karşı parti tarafından bizim tutanaklar aley-. hine vesika zabıt varalıası diye gösterilen kiığıtlann hüviyet karekte* rîııi gayet güzel ifade ettiği için bııııu arzetmek üzere huzurunuza geldim ve maruzatım bundan ibarettir.
Başkou — komisyon konuşmak istiyor mu? (Kâfi kâfi sesleri) elimde yeterlik takriri yoktur. Komisyon izahat verecektir.
Kemal Turan (İsparta) — Arkadaşlar, İstanbul konusunda karsı adına ilk ve son konuşanlar bir yığın tehdiıl, tahkir ve tazyikten bahsettiler. Elimizdeki dosyada böyle vakalardan şimdiye kadar bahsedilmemiştir, bir.
İkincisi, İstanbul gibi bir muhite böyle bir şey vâki olduğunu söylemekte oldukça güçtür. Şimdiye kadar da söylenmemiştir. Binaenaleyh su saate kadar sövlenıniven bir sevin üzerinde artık uzun boylu site cevab vermeme hacet gönniyeceğiııizi zannederim.
Üçitncüsü müşahitlerin döküldüğü iddia olundu. Böyle bir şey do dosyamızda yoktur. Şimdi şıı anda böyle bir şey söyleniyor. Bunu da Yûrît saymıyoruz ve sayamayız.
Hile ve fesat: Bu umumî sözler sabahtaııberi tekrar ediliyor. Artık bıınu garipsemiyecek hale geldik.
Arkadaşlar, İstanbul dosyası üzerinde genişçe izahatta bulundular. Hile fesat denilen şeylerin hakikî mahiyetini gördünüz. Binaenaleyh bu sözün dahi hakikî değerini sîzler vereceksiniz. Denildi ki gazeteler susturuldu. Gazeteler Sıkıyönetim komutanlığının kanunların kendisine verdiği salahiyetle muayyen bir şeyi yani Büyük Millet Meclisinin meşruiyeti üzerinde münakaşa etmekten alıkonulmuştur. Yoksa seçim sırasında gazeteler bütün memleket meselelerini lıattâ seçime temas etıniyen ıneselelerede temas etmekten mcnodilıniş değillerdir. Burada ıııevzuubalıis olan Büyük Millet Meclisinin meşruiyetine aid ve Sıkıyönetim komutanlığının kendi salâhiyetine binaen o muhitin hususiyetine göre böyle bir karar vermesidir.
Ekrem Oraf (İzmir) — Seçimden sonra bunu tebarüz ettirmek lâzımdır. ’ ? L
Kemal Turan (Devamla) — Tabii seçimden sonra. Olaylar, yabancılarca üs istenen bu topraklar üzerinde Sıkıyönetim komutanlığının böyle bîr karar almasının ııe kadar yerinde olduğunu gösteriyor. Bunda tereddüd ediyor musunuz? (Hayır sesleri) İster misiniz mı topraklar üzerinde Büyük Millet Meclisinin meşruiyeti münakaşa edilsin. Bunu mıı bekliyorsunuz? Binaenaleyh Sıkıyönetim komutanlığı memleketin müdafaası, memleketin selâmeti bakımından kendisinin salâhiye-tile bir karar almıştır bu karar yine o komutanlığın takriri içinde yürümektedir. Binaenaleyh komisyon, bütün bir dünya önünde söylenen sözleri cevaplamak görevinde olduğu için ve İstanbul için de bunlar konuşulduğu için vaziyeti aydınlatmayı ve zabıtlarla tarihe intikal edecek olan vazifesini tamamlamak istedi. Tek gayemiz bııdur.
AKVIMDEN BİR YAPRAK
Gitdi Gülsüm, geldi Gülsüm
(Ifaştarafı 1 incide) arkadaşım iktidar partisinin mev kalınası hakkında şöyle söylü-«Bizi yere düşürerek ellinizden
gdrli kide yor: bu mukaddes sancağı kapmak istiyorlar, Fakat biz yere serilmiyeceğiz ve bu sancağı teslim etmiyeccğiz. Metin olunuz.»
içinde bulunduğumuz Demokrasi rejiminde iktidar mevkii için yapılan yahud yapılacak olan mücadele bu kelime ve bu cümlelerle tasvir edilemez. Bu sancak, Demokrasi sancağı ise bunu her partinin eline geçirmesi bir haktır. İktidar mevkiinden düşenler hiç bir zaman yere düşmezler, yere serilmezler; nihayet seçimde eksoriye-ti kaybederek kendi saflarına çekilirler.
ihatasına, ilmine güvenilir bir adam olan eski arkadaşımın bu sözlerini —ne yalan söyliyeyiın— havsalam almadı. Şimdi ne olacak? Haşan Saka çekilecek; yerine Necmeddin Sadak gelecek. Yeni kabinode Ekonomi Bakanı Mâliyeye, Maliye Bakanı Zira-ate,. Ziraat Bakanı Millî Eğitime... i-lâh. Böyle bir becayiş yapılacaksa kabinenin değişmesine ne lüzum var?
Bugün iktidar mevkiine geleoek o-lanlardan memleket pek ehemmiyetli ve ağır hizmetler bekliyor. Bu zaman da bu ağır mes uliyeti tahammül etmek cesaretini gösterenler beyanat yerine:
I
Kamyondan yere düşen adam aklî müvazenesini kaybetti
Evvelki gün Karabükten dönen 4515 plâkalı kamyon Haydarpaşa caddesinden geçerken i cinde bulunan Mehmed Şabanoğ lu adında birisi yere yuvarlan -iniş ve başı taşlara çarpmıştır.
Bu düşme neticesinde aklı mu vazenesini kaybeden Mehmed haatahaneye kaldırılmıştır.
OKUYUCU
\ . •
W
S
A.
&İB
HER fiABAU
alası rada edilen kürsünün altı oklu lflnlk
Kandıra kaymakamına açık mektub
19 Muyıs 1918 çarşamba günü milli gençlik bayramı iRİinasebetilo Kunıhruda bu-tanuyonhmı. lanı menı-iın başlamakta iken parti heye-tilo birlikte merasim nında toplandığımız tartı b büyük
Partisi hayrağilo süslenmiş olduğu nazarı dikkatimi cei-bederek yanımda bulunan Lavmakıuna sordınn. Bıı bay Türkiye Cumhuriyeti-gençlik spor yoksa O. B P. ııin tertib ettiği hususî bir bnyram mulır?
Evut spor bayramıdır diye cavııb aldım, öyle ise bu kür siiye oklu parti bayrağı konacağına sanlı Türk bayrağı kânsa idi dalın muvafık olmaz mıydı? Lütfen bunun ye riııe şanlı bayrağımızın konmasını kendisinden rica ettiğim halde aldığım cevab şa oldu: Maalesef merasimin başlamasına 10 dakika var. Geç kaldık.
Sonıyonım! Türk tarihinin asırlarca yaşattığı şanlı vo mukaddes bayrağımızı bu kürsüye örtmeği niçin ihmal etti ?
Soruyorum. Bu bayram C. H. P. bayramı mıdır yoksa 19 Mayıs gençlik ve spor bayramı mulır? Burada mu-knyese edilirse İliç bir partinin bayrağı asılnıamasile beraber sırf öz şanlı ay yıldızlı bayrakla tamamen bu kürsünün süslenmesi gerekirken kaymnkam bu ödevini niçin ihmal etmiştir?
tzmit Demokrat Partiden Tahsin Marmara
ram niu 19 Mayı» bayranumıdır,
Ce-
Bu pazar yapılacak olan
Celâl Bayar Ankaraya gitti
.--—o —
Demokrat Parti Başkanı
lâl Bayar diln akşamki ekspres le Ankaraya hareket etmiştir. Bayar bir arkadaşımıza demiş 'ti? .kir
a
Demokrat Parti mitinginde hazır bulunmak üzere gidiyorum. Mitingde konuşmam tabiî oradaki vaziyete tabidir. Fakat lıeı halde konuşacağımı, zannede -rim.
Mitingten sonra da bir yupd gezisine çıkmak tasavvurunda-yıın.»
------o-------
Alacak yüzünden arkadaşını yaraladı
Sultanahmedde oturan Haşan adında bir seyyar satıcı evvelki akşam alacak meselesinden ara larında çıkan kavga sonunda ar kadaşı Alâeddini yedi yerinden biç akla mıştır .
Alâeddin baygm bir halde Cer rahpaşa hastahanesine kaldırıl-mış ve carih yakalanmıştır.
Ayiııesi işdir kişinin lâfa bakıl-
maz
Şahsın görünür rütbe-i aklî eserinde, beytini daima tekrar eylemelidirler.
) — Arzeylediğim veçhile bende-
) Diz evvelâ Şehremanetindeki istim 1 lâk meselesini ariz ve antik tetkik ! eylerim. Emaneti müşarünileyha -‘ nın noktai nazarı neye müstenid, [ malûmattar olurum. Müteakiben, | Arifi beyle görüşüp mümaileylıa-| nın fikrini istiknahla ona göre i-| cabı keyfiyete mübaderet eylerim, j Sıkışmış olacak, usulca dışarı si
) vişti; acele acele arsaya doğru ytl 5 rüdü.
î Melılika, çekingen çekingen, î — Dostunuz (avoka) beye tak-£ dim edeceğimiz (onorer) pardon, t» ücret hakkında bir fikir edinsek! Ş deyince, Kavafzâde gürledi:
— Allahüekber, yat da geber’. Orasını bana bırakın yahu! Da-ıacık kahve sıcaktan, havasızlık -tan halvete dönmüştü. Berikiler, birinin elinde Pariste neşredilen haftalık Femina mecmuası, öte kinin elinde Fransızca Stambul gazetesij yelpazeleniyorlar, yine de ter döküyorlardı. Yahya bey başından fesi, sırtından caketi at-tı»:
— Durdunuz durdunuz, turnayı gözünden vurdunuz. Neşetciğim da yı beği öyle bir top arabasına, hem de Balyemezinkine bindirecek ki, şaşacaksınız.. Yılan lâfı gibi uzayan bu tatsız bahsi, kapatalım artık, biraz da hoş beş edelim!
Altın tabakayı çıkarıp uzattı: — Birer tane tüttürün! yahu! Melılika mırın kırın etti: — Mersi, içmiyorum efendim!
— Hiç mi?., ölmüş ananın m« zarına yemin et bakayım !
— Yemeklerden sonra, pek na
Amerikan buğdayı ay sonunda gelecek
Yerli buğdayın kilosu 28-29 kuruş olm asına rağmen Amerikan buğdayının maliyeti 18 - 19 kuruş tutuyor L,
Son budğay sıkıntısı dolayı -sile Vaşington ticaret ataşeliği temasları neticesi, Amerikaduu satın alııum buğdayların 9500 tonluk ilk partisini getirecek o-lan Panama bandıralı (•Panomen te- şilebi İ L mayısta Nevyorktan hareket etmiştir. Geminin bu ay sonlarına doğru limanımıza mu vasalatı beklenmektedir.
Diğer taraftan kendisile görü şen biı* muharririmize, Toprak Mahsulleri Ofisinden salâhiyetti bir zat, şunları söylemiştir.
Amerikan buğdayı döviz mukabili değil, oraya ihraç edilen arpa karşılığı almmıştû* İd aşa ğı yukarı bize kilosu 18—19 ku ruga mal olmuştur. Yerli huğda yı kilosu İ8« 28—29 kuruştur.
Ekmek çeşnisi ise Ticaret Ba kanlığı koordinasyon kararma bağlı olmakla beraber, balen rnevout stoklarımız »Amerika -dan gelecek olan da dahil, yeni mahsûlden evvel, mevcut ekmek çeşnisini değiştirmiye mü sait de ğlldir.
flKONOMİ;
D E N İZDE
İnönü şehidleri ihtifali
Pamuklu tevziatı 20 Haziranda başhyacak ---------------o----
Karne usulüne göre pamuklu mensucat tevziatına 20 hazirandan itibaren başlanacaktır.
Karnelerin bastırılması işi ya kında bitecek ve karneler, mahalle muhtarları vasıtasUo dağı tılaçaktır .
Pamuklu mensucat, belediye tarafından Sümerbank miiesse-sesinden alınarak, ka.vmakamlık lara verilecek; kaymakamlıklar bölgelerinde bulunan manifatura cilan bayi yapmak suretlle pamuklu mensucatın halka intikâ lini Bağlıyacaklardır.
Bu tevziatta nüfus başına 1.5 metre pamuklu mensucat verilmektedir.
Kuruçeşmeye vapur uğrayacak
80 bin liraya ihale edilen Kuruçeşme vapur iskelesi tamiratı temmuz ortalarında ıraamlanal bileceği cihetle, ancak bu tarih-1 ten itibaren Kuruçeşmeye vapur işletilmesi mümkün olacakta*.
-----------o--------
M ü 1 El- LR X1K
----o-----
BELEDİYE DE
Barlar için tarife hazırlanıyor —(o--------------
Belediye vaki olan şikâyetler üzerine, içkili gazinolarda oldu ğu gibi barlarda da tarife usulü nü tatbik etmeğe kara rvermiş bu hususta hazırlıklara başlanmıştır.
Bar ve emsali gibi eğlence yer leriniıı lüks ihtiyaç olduğunu ile süren bar sahipleri bu karara i-tiraz etmektedirler.
Fakat belediye, bu itirazı hak sız bulduğundan ve tarifeleri yapmak selâhiyetine sahip ol -misypnla bar tarifelerini hazır -duğuııdan, teşkil ettiği bir ko -lamağa başlamıştır.
-----------o----------
Çubuklu Demokratlarının bahar balosu
Çubuklu Demokrat Parti tara fından Partinin spor kolu yararına 29/5/948 cumartesi günü zengin bir bahar balosu tertip edilmiştir. Balo Çubuklu iskele gazinosunda verilecektir.
Hava meydanındaki altın kaçakçahğı
Dün Yeşilköy hava meydanın da bir altın kaçakçılığı olmuş -tur. Hâdise şudur:
Dün sabah saat 9 da hareket edecek olan Panair Do Brasil havayollarına ait uçak yolcularında Brezilya Elçiliği hademe si Gatto Bronetyi, uçağın hare ketine bir kaç dakika kala, ka I zaen düşmüş hissim vererek eldivenin tekini yere atmıştır. I Kendisini teşyie gelen karısı E-r lize de eldivenin içine alelacele 11 Ingiliz altını yerleştirip kocasına iade ederken gümrük muhafaza memurları tarafından suçüstü yakalanarak Cumhuriyet Savcılığına teslim edilmiştir.
Kadın yüzünden yaralama
Sultanahmedde Tavukhane so kağında oturan Nuri adında bir genç dün sabah kadın yüzünden çıkan münakaşa sonunda arkadaşı Şaziyi iki yerinden ağır su rette yaralamıştır. Yarat has-I tahaneye kaldırılmış suçlu yaka lanmış tır.
Bıçakla yaraladı
Ayvansarayda Cıvata fabrika sında çalışan Şerif ve Burhan ad larında iki genç işlerine nihayet verildiği için evvelki gün kâtip Vasili ile münâkaşaya tutuş — muşlardır.
Bu esnada bıçağını çeken Bur han Vasili ağır surette yaralamıştır. Yaralı hastahaneve kaldırılmış, suçlu yakalanmıştır.
Yazan
diren bir (slgaret) içerim, fakat
— Faka ti?
— Hemen (pudr daııtifrls) le dişlerimi uğarım..
-- Bu hâlis Samsundur. Reji ba na mahsus olarak yapıyor, öbür tütünlerin alayı gübre. Ha gübreyi kâğıda sarıp iç, ha onları.. Diş leri uğmaya gelince, benim yaptığımdan şaşma. Kahveciden bir tutam kömür tozu isteriz,, mendi * lin ucunu ıslatıp, batırırsın toza, uğarsın dişlerini, oldu bitti. Şayet ağzımda tütün mütün kokusu kalır dersen, onun da kolayı var.
Yelek cebinden üç dört karanfil çıkarıp gösterdi:
— Avurdunda, tut, kâfi!.
Genç kadın, hâtır kıramadı. Ku zeni de ona uydu. Sigaraları aldılar. Kibriti Yahya çaktı:
— Nasıl, mis gibi mi? ikisi de,
— Nefis!. Hakikaten (ekse-lan)! dediler.
— Gördünüz mü?
Beş altı sigara daha çıkarıp M t hl ikaya verdi:
— Çantanın bir tarafım koy; canın çektimi, ayak ayak üstüne atıp savur dumanı.
Tabakadakilerin hepsini avuçla-di:
SERMED MUHTAR ALDS
------------ 2« ---------------
— Şunları da al cicim, fazla mal göz çıkarmaz. Komşu tazelere ikram edersin!
Avukat bey, arsadan dönmüş • tiL Mehlika, neşeli neşeli anlatıyordu:
— Dün sizden ayrıldıktan sonra oto ile Beyoğluna çıktık. (O Li-yon) un üstündeki terzi madam Zabelde (Rob denteriyör) iimün provasını yaptırdım. Oradan haydi Tarabyaya, Tokatliyana. A-mon efendim ne kalabalık, ne (mond); hep (elegan) simalar. A-caba kimdi o Ecved (blö dö siyel) (kaşpusiyer) li kadın? Hani (bar-hiş) li Fransız (majör) ile mütemadiyen dansediyordu da ne (ra-vlsont) demiştin.
— Adını bilmiyorum, AbduUıa-m id (şanbelan) Ianndan birinin kı 2iymış galiba!
— (Teras) da. alamariken göz • Iliklll, (brön) bir gençle konuşuyordun; o da kimdi?
— O mu? Ralk Hulûsi dedikleri nüllite) ?.
— Güzel bir (büst)!
— Antipatiklikten tam nflmero alır.
Kavafzâde de mütalftaanu be-
yanda t
— Derin tahsil görmüş, müste-
ld, malûmatlı delikanlılar şimdi tU m en tümen. Bizler de Rüşdiye -de, Menşei kiittapda dirsek çüj rüttiik, okuduk, yazdık, mürekkep yaladık, lâkin nerde şimdiki genç ler. Onlar salapurya, mavna, biz zavallılar yanlarında sandal.
Fesini yana eğmiş, göğsünü ka bartıyordu:
— Sandal amma, o salapuryala rın, mavnaların topunu geride bırakırız.
Cebinden kabank, para dolu cüz danını çıkardı. Şap şap üstüne vurdu:
— Bu var mı, yok mu? dünyayı susa durdurur, satın alır alimallah!
Fesini öbilr yana eğdi, pornıak lan bıyıklarında:
— Hafta yedi gün. ardiyede çalışmaktan, tör imanım gevriyor..
na kafa kıracak, vücud yipratacak değiliz a. îlk fırsatta hep beraber Tokatliyanına da, Tarabyasıııa da, öbür balozlara da gideriz de — ğil mi sultan?
— Tabiî tabiî, ne zaman isterseniz t
— Bir kenara oturup poUcaları, kadrilleri, horalan seyrederiz am ma dün söylediğim gibi (sen de
j^azıhanede, uğraşmak* Böyle boyu
Bazöyıik’de yapılacak törene şehrimizden de tıey’etier iştirâk edecek
----o-----
İnönü meydan muharebesin -de savaşan aziz şehitlerimizin hatıralarını anmak üzere pazar günü saat 10.30 da Bozöyükte İnönü şehitliğinde ihtifal yapıla çaktır.
Bozövük Halkevi İnönü hatı i asım aııma töreni komitesinin hazırlandığı program gereğince •• aat 10 da heyetler, getirecekle ri çelenkleri konak mahallinde tertiplendikten sonra (Ti...) .bo rununu müteakip, önde bulunan bandonun çalacağı marşla şehit lige girilecek ve çelenkler şehit liğe konulacaktır.
Çelenklerin konulmasını mü -tealâp tazim merasimi yapılacak ve istiklâl marşile törene başla nacaktır.
Bundan sonra Büyük Millet Meclisi .Ordu, Üniversite ve Bo zöyük adına söylevler verilecek ve bilâhare ihtiram kıt ası tara fından havaya ateş edilmek su-retile tören sona erecektir.
Törende hazır bulunmak üze re şehrimizden Bozöyüke heyet ler gidecektir.
-----------o----------
POL I5 T E
Belediye Reisimize açık istida ün bir Bostancılı oku/ucunt-dan mektub aldım. Kalem kullanışından istasyon civa-
rında esnaflık eden biri olduğuna hükmettiğini ( Bizim Köylü» diyor ki : «Fıkracı, sen bütün memleketin aer dlno tercüman olmak iddiasındadır? amma burnunun ucundaki derdi müyorsun. Her sabah tramvaya veya otobüse binerken toz deryasına, kışı/ı da çamur bataklığına saplanan köy halkı birleştik, sana müracaate karar verdik. Senin anlıyacağın vasıtan la «yın bcicdiyo reisimize açık bir İntiha sunmak niyetindeyiz.
Bostancıda bir iskele meydanı /ardır. Vapur, tramvay, otobüs ve tren yolcuları hep bu meydanda birledir* ler. Amma velâkin bu meydan yazları tozdan, yağışlı havalarda da çamurdan geçilmez bir haldedir. Geçenlerde îskelo yanındaki Oeniz Palasın balıçe-sinde Yunanlılarla yapılan atış mifcor bakaları dolayısile belediye reisi»m? Doktor Lûtfi Kırdar köyümüzü şenlendirdi idi. Onun şcrefıno bir nafla müddetle bir faaliyettir gitti. Temizlik amelesi sabah, öğle ve akşam, günde üç ovun, bu moydanı (• bal d3k Jd yalaîA haline getirdiler. Fakat atıflar sona erdikten sonra her mam eski taş oluverdi, rın ısınmıya başladığı şu
ha şimdiden toz bulutları sarmıya başladı.
Ooktor Kırdar başka bir de Bostancıya gelmiş ve o
cik meydanın asfalt yapılacağını vı-delmişti.
Şmıılı Fıkracı senden ricamız şu: Fıkrana başlarken Bostancıda e''a bir Bakanlu yeni bir 8akanın oU/r-makta olduğunu sayın belediye reisimize duyur. Sözlerimiz yalan değil hakikattir. Eski Bakanlardan Kutnu Çakır Bostancıda oturur, hem de yazın toz kışın da çamur deryam otan ınahud meydanlığına yüz adım mesafede deniz kenarında oturur. Biraz daha ileride, Çakaiçeşınede de Tarım Bakanı Tahsin Coskamn kö^kü vardır.
Binaenaleyh belediyemiz Buslanmh-larnı ricalarına olduğu kadar bu sabık ve lâhik sıfatlı iki Bakanımızın oa hatırı şeriflerine hürmeten dileğimizi yerine gatirsm. Aks; takdirde bir akşam bütün köylü ag»z birliği ederau Başbakanı dâvet ve köyümüzde misafir etmek kararındayız. Saym Kırdar lütfetsin de işler bu pereseye varmadan gönül hoşluğu ile, şu küçücük meydanı zıftllyerek beni yerli halkın hem de kiracıların hayır dualarını alsın Baki söylemesi bizden, yazması senden, icabının icrası da saym Lûtfi Kırdardan...»
şey eski hw Hele havalı-sıralarda ılı-meydanı
vesile ■'» küçümen
Bir manda mezbahada adam ö dürdü
Fatihte Sarıgüzelde Hoca Ü-veyz mahallesinde 84 numaralı evde oturan Osman Karabulut çvvelki gün mezbahada çakşırken azgın bir mandanın hücumuna maruz kalmıştır.
Azgın hayvanla hayli mücadç le eden Osman etrafta kimse ol madiği için kurtarılamamış ve karnından boynuzlanmak sure-tile fecî surette öldürmüştür.
Hâdise mezbahada fena bir te sir husule getirmiş ve bazı keşi çiler bu gibi mandaların mah pus edilmesi lüzumunu belirterek tedbir alınmasını istemişler dır.
Bir çocuk kuyuya düştü, boğuldu
Kulaksızda Hamam sokağın -da 40 numarada oturan Bekir Serin adında 5 yaşlarında bir ço cuk dün sabah bahçede oynar -ken kuyuya düşmüş ve boğul -muştur.
cesedi izzet îşean muayene ederek gömülmesine izin vermiştir.
-------o-------
Tekirdağ yeni Millî Eğitim .müdürü
İstanbul Millî Eğitim Müdür muavinlerinden Nureddin Ata -savar, terfian açık bulunan Tekirdağ Millî Eğitim müdürlüğüne tâyin edilmiştir.
kalk, oyna) deme yok..
Sohbet devam ederken, Arifi be-)' yir. köşeden belirerek tin tin kalı^ veye doğru yürüdüğünü gören Mch£ lika, çırpınıyordu: 8
— (Kel malör)!. bizim (gaga) 8 geliyor. Artık duramam burada; X Ecved çabuk bir oto bul, kaça-? lım! 8
Yalıya bey de telâş içinde: ö
— Kel kim?.. Gaga kim? 5 — Dayım... ;
— Cezair dayısı mı bu? Ateş olj
‘ ' I
— — "J
görmeğe tahammül? görünce bütün (sis-$ bozuluyor, dâvavekiline,
sa cirmi kadar yer yakar!
— Yüzünü edemiyorum; tem nervöm)
Kavnfzade
— Birader göreyim seni, ran dedi, şu Agobun kazını ya parsaya götür, lâfa tut. ten görüşecektin, ayağile geldi; koğ nuş konuşacağını; sonra da bura-3
■
dav -g arsa-^
Za-8
lordan dehle.
Neşet bey sokağa seğirtti. Dayı beyi, koluna girerek, karşı kaldı -rımdan arsaya götürdü.
Mehlika, o
— Ay başı değil mi, odalardan* kflıveciden (luaye) leri toplama-» ğa gelmiştir! diye söyleniyor; Yahya bey de diyordu ki:
— Dün siz gittikten sonra tek-5 rar yazıhaneye ekşidi, şemsiyesinin unutmuş. Gayet mühim bir ınukıı» vele imzalamak üzereyim; dana * nın kuyruğu koptu kopacak. Aç-ıJ tını ağzımı, yumdum gözümü; ıno^ roğu ıslık sıçanına çevirdim. Ki-3 rişi kırarken kapıyı bile bulama-» (?ı. ?
(Devamı var1 v
•)
I
.1
r
FIKRACV
Sıcaklık 30 derece ye çıktı
Sıcaklar birdenbire artmış, termometre dün gölgede. 30 de reeeye kadar yükselmiştir. Şehirde buz sıkıntısı çekilmemesi için şimdiden tertibat alınmış, ve buz imalâtı bir kaç gündenberi arttırılmıştır.
Beyoğlu Akşam Kız Scnaı okulunun sergisi
Beyoğlu Akşam Kız Sanat o kulunun 947—948 ders yılı sergi si, cuma günü saat 17 de okul binasında açılacaktır.
Sergide talebelerin muvaffak olnınş el işleri teşhir olunacaktır.
Fatih Halkal inde lisan dersleri
Fatih. Halkevinden:
Evimizde 1 Haziran 948 der itibaren başlayacak olan İngiliz ce, Fransızca lisan kurslarmuv kayıtlarına, başlanmıştır.
Hiç bilmeyenler için olan bu kur ski ra kaydolmak isteyenle • rin her giin saat 9 dan 20 ye ka dar iki adet fotoğraflarile evi miz idare müdürlüğüne müracı t atları.
■
* T VJM
MAYIS 1948
1364
Rumi
Mayıs
13
l lua
..P"
Çarşamba
1367
Hicri*
Receb
17
luzı Hızır 21 - AY -5 Gün 147
Va itler
Güneş
Öğle
İkindi Akşam Yatsı imsak
5
13
17
20
22
3
Vasati S. D.
33
11
10
29
25
25
Ezanı
Di
05
43
41
s,
9
4
a
12
1
6
56
57
9
i*
)a-se-OT-emtilVei telkin edece
Fransa pek istekli
fBa)ıuakaleden devam uivet hıısüsçui'İ^ X (iilî.valla $o£ uysıal ölacj ._ min ettirecek emttfp • OöâUH P^Jej| ^«kan^ iNççiiÜedâia
i i lü/t(ouı(ifl^ ı
|dî kab^l etmekte ya® ad, kabe bahbiade yok kaypa
İr
SAYFA
••
idareci =
Rusya İM
veto
Uk* Su
Rusya dün
r— -
lî *£
•i, tino
(
* I V
İncili* - Anerikan AlmanVava 30 milyon dolar
AMıan (
J/onohı» ğS ($.S.
■ o )
d defa oiaî-ak (W kırthnmıstır.
Çtkoslovakyada aıist hük ta talett (
iüntli toplâhö&lH ua.\u başlanfioiş /a hususta veflteçsfe __ vetıya tâbi olup pesjesi üzerinde rpüna ıçılıftştır. Ekseriyet bu me-f ^eled veto kı
rafta* olmadı mümssili Gromiko, . _ u lallanmış, bu sure ‘ isir» asıl mesele rey. uldığu zaman da veto urö hakkını sağlamıştı}, fttenm. Şilinin teklifini ka-)ul lususunda diğer 9 devlet lehti rey verdikleri halde Rusja ile Ukrayna aleyhte rey vermişler ve Rusyanın Vyi veto olduğu için, karar nîır kalmıştır.
Bından sonra söz alan A-.erkan baş murahhası War n Kystin, c*f^e veto kullan-ık usulüne hücum etmiş ve tueyin Çekoslovakya hâdi ^«dni Rusyanın iştiraki ol . dm da tahkik edip bir ra ? hazırlamasını teklif et-lşfir.
ullanütpa&na ta ' ığt haliî|, Rus' ko. Vetosu- !
v ken ( )ye ko- ı kqj-stır.
Maliace
İcab ederse Moskova’ ya giderim, dedi ---------------o----
L Salem: Amerika, 25 (AP.) —
tûry VVallace, yakında Moskova-ya giderek Stalinle görüşeceği hak landaki haberleri yalanlamış ve söyle demiştiı:
«Böyle bir şeyden haberim bile )k; ilk defa olarak sizden duyu--um. Moskovaya gitmeyi düşün 4§ değilim. Bu hususta hiç bir .ısavvurum da yok.
m Fakat, dünya sulhüne bir yardımımın dokunacağını bilsem Mos kovaya seve seve giderim.)
Çekos ovakyadan kaçanlar
Lake Succes 25 (A.A.) — Dar-bei hükümetten sonra vatanların dar ayrılmış olan Çek memurlar güvenlik konseyi huzurunda be-ar.atta bulunmağa davet oluna-aklardır.
Bu karar, Rusların veto hakkı
■ kullanmak suretiyle Çek meselinin müzakere edilmesini önle-eğe matuf teşebbüslerini mütea ip alınmıştır.
Prağ 25 (A.A.) — Resmen bildirildiğine göre, harp zamanında Tngilterede hizmet gören Çek tay yarecilerinin genel müfettişi Ge -neral Karel Janusek, memleketten firara teeşbbüs ettiği bir sırada tevkif edilmiştir.
General ile iki subayın Bohemya hududuna müteveccihen yolda bulundukları bir sırada tevkif o-lunduklan geçen hafta haber alın mistir.
Avrupa gümrük birliği
Brüksel; 25 (AP) — 7 gün -denberi toplantılar yapmakta o-«an Avrupa Gümrükler Birliği ‘ kik grupu Ekonomik korniş -uU bu devre için çalışmalarım ^.tirmiştir.
Ekonomik Komisyon bir Av -T upa gümrük ittihadının m» gibi tihsal maddeleri ve ticaretlere ■aslı surette tesir edebileceğini I Jspit etmiş ve konferansa -j; ı.k eden Memleketlerden sim . ( iki ve gelecekteki ekonomik du ramları hakkında malûmat ver melerini istemiştir. Ekonomik komisyon eylül ayında yeniden toplanarak ilgili memleketlerin verecekleri cevaplan ınc^liyecek ,tı|.
1 Gümrük Birliği görüşmelerine iştirak eden metirılöketlör şunlar dır: Avustgfyâ, İBeıjelulrs
memleketleri Danimarka. Fran -fia, Yunanistan, landa, İtalya, N(
7 giin -
ıarkşı, Fran tzlahda, ît’ ıa.naa, İtalya, Norveç, Portelda. İsveç, İsviçre, Türkiye, BtiyCk Britanya ve Alm 3iz, (Ingiliz ve ] bölgeleri.
aktüallteler
«— Şimdilik Tiirkiyeyo başka denizaltı gemisi verilmesi hususu! bahis mevzuu değildir» Türklyenin bu denizaltıları satın alması icap etseydi, 100 milyon dolar ödemesi lâzımgelecektl.
Bir denizaltının bedeli 25 • 30 milyon dolar kadardır.
Diğer taraftan Amerikadaki üslerinden Tiirkiyeyo müteveccihen bereket etmiş sayım 2ü - 25 arasında denizüstü. yardımcı ve mu hnrip olmayan ağ, mayn arama ve tarama gemileri, Haziran avı için de gelmiş olecaktır.
Türklyeye verilen malzeme Tür-kiy cnin savunmasını yükseltmiş -tir. Fakat bunu rakkamJa ifade et mek mümkün değildir.»
Bundan sonra General Mac Brid Türk ordusunda, eskidenberl tatbik edifen Alman talim, terbiye ve disiplin sistemlerinde değişiklik yapılıp yapılmayacağını soran ga zefecilere, ancak eğitimde Amer’ı-km metodlarının tatbik edileceğini. talim ve terbiye esaslarındaki değişikliğin Tiirk Genelkurmayı -ımı kararına bağlı olduğunu söylemiş ve Amerikan ordusunda tat bik edilen talim ve terbiye esaslarının iyi olduğunu ileri sürmüştür.
General sözlerine devamla demiştir ki:.
«— Türk ordusu, ancak yılbaşı na doğru malzemeden istifade ede t ilecek bir duruma gelecektir. Malzemenin yedek parçaları da gönderilmekte, silâhlar, mermileri le birlikte teslim edilmektedir.
Türk silâh fabrikalarının inki -şafı, vardım programı dahilinde djf. Fakat, bu herşeyden evvel, kömür kurşun ve nakliye işidir.
Sözlerime son vermezden ev -vel, şunu da ilâve etmek isterim, ki Türk ordusu. Avrupa çapında d«r ve Avrupa ordulannda ölme yan fevkalâde bîr faktöre sahiptir. Oda. maneviyat üstünlüğü ve az’mdir.»
General Mac Brid, bu sabah u-çekla Ankara ya hareket edecektir.
kulfanmj; ve e^fciyetia j r pariiınljü | S
şağlaudmam io&be iia-
4* etmekle Per _ »Tİlnpi minnııjat taraffflan ol-
İntcin memleket/ bşitt MMöebieı) fen dolayı, ftafik mi|*
İrindi yşpıltutM bjr se-emlobetmüzde bvfr teslim etıpeU ğjjet j fai^ye
emanet eylemek gibi garib bir (İhı-fUR1 yaratmak deysekUr. 31 Jeni-İÇVIY seçİmlerioip dtijrüethi£ihiâ ar-ri£ hiç kimse iddia edemiyoy. Nİte-Necmeddlo Sadak n'^aziyi te-saymağa imuLA olmadığını ^bul ederek ii^ridç seçim emui-yetipîn sağlanacağından dem vuruyor. Binaenaleyh bn eski yükü memleketin sırtındşn heıueu at) Qiah ve bütüv yurda emniyet ba-iışhyacak bit seçimi yamalıdır. 4 ürk milleti Halk «Partisine çoğunluk vermek niyetinde asla değildir ve olamaz, öeleçek çoğunluk da. milletin olduğu ve Halk Partisinin geçmişteki çamastriarilç hiç ilgili olmayacağı için büyük bir katiyetle mesuliyetleri araştırma işine ciddî olarak girebilir, ^oksa kabineler. Barutçunun dediği gibi, birbirine bağlı olarak soruwy bulunduklarına göre bunlardan birinden öbürlerinin fenalıklarını rfıey-iflana çıkarmasın) istemek hayale kapılmak olur. Esasen tahkikat ve inceleme işlerinin dört yıldır bir türlü en ufak bir adım atma-maşıma en belli başlı sebebi de bıi-dur.
&u hakikati açıkladığı ve güzelce ve cesaretle ifade ettiği için İKaik Abmed barutçuya teşekkür lâzımdır..»
A. Cemaleddin Saraçoğlu
hu-hu *
[ işgalimdeki İyon dolar tahsis etti
Ruflar daha şimdiden batı AJpıan
vahi£& bir hak koyacağı huaıı^Unda bagî ÎSanalalar tarafından hissedil tne^ $ olan endişeleri istismara fcüs etmektedirler.
Bati Almanyaya Amerikan vardrnıi
Vtgington 25 (A.A.) Bu ûe Nisandan Hazirana kadar çUB §evre zarfında Avpupanın kaUüt) Dia programı gere^inoe Almany^ dakİ |ngiliz ve Amerikan bölgelerine pılacaktır.
&orç verme veya kredi şeklinde diğer memleketlere yapılan yargını müvaceheainde Amerikanın Almanyaya yapacağı bu ilk yar -di m Alman ekonomisini yapılacak olan yardımlara karşı alehesap ve r-len bir miktar addedilmektedir^ Bu hususu Vaşingtonda yaptığı beyanat sırasında belirten M. fman ayni zamanda bu sene Nisandan Hazirana kadar olan deV-re için Yuııanistana da 15 milyon dolarlık bir kredi sağlandığını i-lâve etmiştir.
Avusturya konferansı
Londra 25 (A.A.) — Avusturya ile yapılacak barış andlaşmĞL-sı konferansında Amerika yarduû cı delegesi Samuel Rosen Vaşing-tona dönmeğe karar vermiştir.
Dün akşam bu haberi teyid e-den İngiltere Dışişleri Bakanlığı sözcüsü hükümetinin bu hareketi müzakerelerin toptan kesilmesi yo Iunda Amerikanda teşebbüsü gibi değil, sadece bir «arA veriş» tö( lakki ettiğini ilâve eylemiştir.
■«nm | yada, bir hilkftmetin tepk
hUttaflk k(aU^Qn{ı bugün bğta ■ fcilletlşı^raaı durumu daha v
Ben 3(»ar? L(*ı(ivad$ tofbmnitttr, .ymanf 4«tefe9t .M&ınflyartm ğıuh LmM kistini nâzan dikkate almadan Aishan^anm istikbali hakkıma bit karâr verilmemesini istemiştir.
Iıpndra 85 (A..\,/ -r Jarndradn Alman? e AİMı ^«.kereleri tekîbeden
p
Itefö, A* merika. Fransa vş Bgneluş devletleri heyeM başkanla?!, konfo -I ansa yakın teması olatı mahtilie-rin önce yanlışlıkla toplantının dün yapılmıyad&ğına dair verdik leri haberin aksine olarak Öğleden sonra tndia Offiee’de toplanmışlardır.
Oturumdan sonra mutad olduğu özere basına hiç bir demeçte bu lunulmamıştır. Bununla beraber Fransız mahfillerinde sanıldığına göre heyet başkanlarınm toplan -■ tı«u hayırlı bir emare sayılabilir ve müzakerelerin neticesi hakkın da iyimserliğe delâlet eder.
Fransvt gazetelerinin endişesi
Fransız .gazeteleri mütecaviz bir Almanyanın yeniden doğması keyfiyetinin arzettiği tehlikeler ü zerinde de İsrarla durmaktadırlar.
Bu gazetelere göre bu husus în gîltere ve Amerikada lâyıkı veçhi le takdir edilmemektedir.
Basın «Batı birliğini askeri bakımdan desteklemek bahsinde A-merikanın kararsız durumunu» d»ı ele almaktadır.
Bu durumda iken vukua gelen bu değişiklik şayanı teessüftür*
O milyon dolar yardım ya-
rak»betti ş|hadâ ygpılauak bj ^iıpo itjiM.â ^emiyor- &ej' bıt^ka^rı ise ıhepıl y-y» VaıUİkiir. fcy teslim etmek âdeta
ueieç
itljpadnıa sahib
rtf
Ortfıı BoU'S haaır vazlyatta
Helsinki 25 (A.A.) — Fin Komünist Partisi tarafından İçişleri Bakanı Lieno’nun iş başından uzaklaştırılması bahanesiyle bütün memlekette büyük bir protesto hareketi meydana getirmek i-çin sarfolunan gayret, dün ak -şam sanıldığına göre, beklenilen neticeieri vermemiştir.
Grevin tam manasiyle cereyan ettiği Turku’daki başlıca liman ve tersaneler dışında şimdiye ka -dar sadece bazı yerlerde islerin bı
Asiler iemileniyor
Selanik: 25 (AP)
Yunan ordusu Selânikceki basın muhabirlerine hitaben bir tebliğ yayuıhyarak, verecekleri haberlerin resmi gündelik bültenler çerçevesini aşmamasını güvenlik sebepleri, bakımından talep etmiştir.
Bu arada basında çıkan iıa -berlere göre, hükümet kuvvetle ri iki cephe üzerinde harekete geçerek âsi çeteleri temizleme -ğe başlamışlardır.
Bugün
rakıldığı görülmüş, halbuki, bir çok tesisler hiç karışıldık olmadan
• çalışmalarına devam etmişlerdir.. Eski komünist ocağı olan Helsinki tersanelerinde işçilerin yüzde 60 ı grevin aleyhindedir..
Ordu hazır
Helsinki 25 (A.A.) — FinlandI yalı komünistlerin, Çekoslovakla-ı nkini model ittihaz ederek kuf duklan hareket komitesi hükümeti o derece endişelendirmiştir kİ, ordu ve polis kuvvetleri, Pragda vukubulmuş olana müşabih, nıuhto mel bir darbeyi önlemek maksâ* diyle hazır bir vaziyette bulun (ı maktadır.
Yenii İtalyan kabinesi
Roma 25 (A.A.) parlâmentosunun her iki meclLsi de sah günü toplanacaktır. Bas • bakan Alcide Da Gasperl, parlâ -mentodan güvan oyu isteyecektir.
Yani Italyan
Amerikada spekülâsyon yapan ecnebiler
Vaşington: 25 (AP.) — Temail-ciler Meclisine bağlı özal bir ko-ausyou-ıa...--- . ) \ r'i—■
pora göre, 1946 vo 194^ yıllan zarfında Amerikan piyüşaamda za rurî istihlâk mallan üzerinde spekülâsyon yapan yabancılar 64 -129 milyon dolar arasında bir kâr temin etmişlerdir.
Komisyona göre, bu devre zarfında Amerikada bulunan 341 şahıs da 46 memleketi temsil eden 13 yabancı firma ve Birleşik Amerika dışındaki 183 şahısla 29 mem leketi temsil eden 116 yabancı fir ma ve şirket geniş ölçüde spekülasyonlar yapmışlardır.
Bazı Amerikalı spekülâtörlerin de. Amerikan vergilerinden kaçmak maksadile yabancı Dorsacılâ-n vasıta ettiklerinden şübhelenil-mektedir.
Raporda yerli ve yabancı ilgili şahıs ve firmalann adı açıklanma rtııştır.
Tahran postahanesin-d(e mühim bir hırsızlık
Tahran: 25 (AP) merkez postahaneaipden içerisin -de 5 milyon lira bulunan bir pa-
• •
Tahran
I
ketin bugün çalındığı bildiril -inektedir. Paket, İngiliz tmperi al bankası tarafından Basra körfezi üzerindeki, bir limanâ
Birkaç güa evvel Atmadan şehrimize gelen ve Cumhurbaşkanı îjımet İnönü ile görüşen, Ameri« kan yardım heyeti başkanı General Mac Brid, diin saat 17 de Park öielde basın mensuplarını kabul çlmiş, gazetecilerin muhtelif suallerini cevaplandırmıştır.
General, Amerikan yardımı susunda, yeni bir beyanatta
Ilınmayacağını, ancak sorulacak su allere cevap vereceğini söylemişi fakat herşeyden önce, bu işin evveliyatından bahsetmenin zaruri öldüğünü İleri sürerek sözlerine şöyle devam etmiştir:
«— Hepiniz hatırlarsınız ki. geçen senenin bu aylarında Türkiye J(e Amerikan askeri tetkik heyetleri gelmiş ve Tlirkiyenin savunmasını azamî dereceye yükseltecek askerî ihtiyaçlarını tesbit etmişti.
0 zamandanberi, bir hayli işler Yapılmış ve yardım programı dahilinde verilecek malzemenin hazırlanış! utun sürmüştü.
Türkiyeye, ilk parti 100 milyon dolarlık malzemenin hakikî değeri bir milyar dolara yakındı ve bu nun için de binlerce kalem mal -reme vardı.
Diğer taraftan uzun tetkikler -den sonra, verilmesi kararlaştın -lan malzemenin nerede bulunduğu fıuD araştırılması, bir araya toplatarak depolanması, bütün bunları jnüteakip malzemenin yeniden tet kik edilerek şevke hazır bir vaziyete getirilmesi, lâzım geliyordu.
Artık malzeme gelmeğe başla -iniştir. Bunun en yakın misâli, Pa Zar günü İzmirde Türk donanmasına katılan 4 denizaltıdır. Bunlar îstanbula gelmek üzeerdir.
Bunlardan başka geçen ay i-çinde iki uçak taşıt gemisi, talim vo terbiye uçaklan getirmiş, bir kısım uçaklar da uçarak gelmiş -terdir.
İstanbul limanına getirilen mal zeme Tiirkiyenin diğer limanların da tahliye edilen malzemenin en azıdır.
3 gündenberi, bu mesailerimi -zin semerelerini görmek için dolaşmakta idim. Yeni açılan mesleK okullarında, verilen malzemeyi kullanmak için Uzım gelen bilgileri öğretmek gayeslle mütehassıs hocalar tarafından tedrisata baş-1 u 1VV-
MCSİCk OKU ilamım --------
lauması, küçümsenecek bir hâdise değildir. Bunun için ciltlerce kitabın ve binlerce makalenin ter comesi icap ediyordu.
Talim ve terbiye meselesi çok mühimdir ve meselenin anahtarını teşkil etmektedir. Çünkü mal • zeme yenidir, kullanacak personel lerin talim ve terbiye görmesi lâ -zımdır.
Türkiyeye ilk partide verilen malzeme 100 milyon dolarlıktır ve Dunun teslimi 1 Fylûle kadar tamamlanmış olacaktır. Şimdi, yar din? için yeni tahsisat ayrılmış -tır. 100 milyon dolarlık malzemenin teslimi bitince, yeniden malze me gönderilmeğe başlanacaktır.
En mühim olan nokta, malzs -menin teslimi değil, bunları kulla inacak, teslim alacak, personelin yetiştirilmesidir.»
General, bundan sonra, Türkiyeye başka denizaltı verilip veril meyeceği şeklindeki suale eeva -ben demiştir ki:
■I ..... -1 ■ W i" ■ I
gönderilmek üzere postahane^ tevdi edilmiştir. 50 kadaı posta memurunun bu hâdise ile ilgi li olarak tevkif edildikleri bildi rilmektedir.
mini ola* olacak inr doğrudan lâzım gehr
l*1 ’ ■ ■ ~
-------------------------------
|«Sünüın enteresan haberleri |
(
Mir boks maçı
■/ir Brüksel: — Burada yapılan boks maçından, tek hâke- -min zaferi Cyrille Delannoitya vermesi seyircilerin hayretini mu6ip olmuştur.
Vaka, Marcel Gerdan kendin den haklı olarak beklenen oyu nu gösterememişse de maçı üs tünlükle kazanacağı da şilph« götürmeyen bir hakikatti.
Delannolt her nekadar iyi bir oyun çıkarmışşa da^Praıi sız boksörü olmak için icâp (i-den derece ve iîorma erişrtı,e|G ten henüz uzakta oıjlujuüaktâ
gözile bakılan Vasahabah Parti sinin eski başkanı Dr Savar kar’ı müdafaaya memur odilau Hafatkar, bugüne kadar mllek kili ile görüşen yegâne avukat olduğunu, Godse ile diğer aa-mkların avukatlarile henüz gi» rüşemedlklerini söylemiştir.
Hapatkar, sanıkların bugün uuaklâ Bombaydan Yşnl Delip -ye götürülmeleri ve dâvanın en
8 ay sÜrruşşı muht.emo) mıı ilâve etmiştir, Bu oft.-gâlüd dinlenecektir.
(A.A.y Ingilterede elektrikti tasarruf
■pr Londrâr ■*- Kendi olektrj-
Amerikan sermayeci
Amerıkadan alınan bir habercin, Amerika . sermayedarlarının,, Türkiyeye para vermek için petrol, krom, kurcun, gibi bazı içlot* melerin imtiyazlarını istamekta îmi(r ler.
Türkiye Cumhuriyeti hükümetinin bugünkü siyaseti umumiyetle, Nafıa hizmetleri işletmelerini, kendisinin doğrudan doğruya işletmesidir.
Yirmi beş senedenberi bu orensııe kararının ittihazına sebob, evvelki ro-jlmlerdo bu işletmelerden dolayı memleketin bindir hehane ile maruz bır;r kıldığı siyasi vo iktisadi güçlükler ue karışıklıklar olduğu aşikârdır.
Fakat acaba huğun, hükümetimi* lin, şahsi teşebbüsünün bu hizmetler» . deki faaliyetinden müstağni tthrttah sıkı btr devletçilik siyaseti takib »tnftı sine kat’î bir lüzum var mıdır?
dunu izah edebilmek için, bir munr lekette hangi hizmetlerin oak şahsi teşebbüse, ecnebi tiyaz sahibine, ve nihayet doğruya devlete aid olması
cek sanayi ve nafıa hizmetlerini ayır mak lâzım gelmektedir.
Hiç şübhe yok ki, az sermaye rln meydana gelecek küçük sanayi yapmak, ve her türlü maddi neticelerin) almak Türk vatandaşının hakkıdır.
Su işte devletin rolü, vatandasın muvaffakiyetini temin edici vastalı veya vasıtasız yardımlarda bulunmak* tır. Ezcümle, vatandaşın mevduatiln, bugünkü dünya faizlerine kıyarın, aklın almıyaoağı miktarda yüzde on gibi) aksiyonerlerıne temefr tü tevzi eden bankaların, milli küçült sanayi erbabına, her memlekette olduğu gibi, küçük faizlerle sermaye tedarik ettirmeleri hükümetin vasıtalı yar dunlarından biri olabilir. Ve bunun temini, hükümet için bir vazifedir.
Ecnebi sermayesi ile imtiyaz şeklinde işliyecek nafıa hizmetlerine gelince :
Nafıa hizmetlerinin tesis ve işletme masrafları, aşağı ve yukarı. :el( bir devlet (o da bugün mevcud değildir) müstesna, umumi büdcelerde pek mühim bir yekûn tuttuğundan hu kadar büyük bir masrafın bir batna lafrmill adalet ve hakkaniyet kaidelerine uygun görülmediğinden, bu ^ibı naiıa amme hizmetleri imtiyaz şeklimi» ıp
Milyarlara baliğ olacak bu bizmutla' rm ecnebi sermayelerine tahsisi yalnız bu masrafın bir batna (anmih malı zuru ile kalmamakta, tekevvün etmuJ muhtemel zararın umumî büdceye yük letilmesi şekli de vardır.
Bu gibi büyük nafıa hizmetleri işletmeleri aşağı ve yukarı her memlekette deflsit vermektedir. Fransada-ki devlet şimendiferleri, mahalli idare şimendiferleri, devlet limanlan ve saire.
Bizde de, bu nokta üzerinde tsft.ır edilse ve denilse ki» Devlet Denizyolları ve Limanları, devlet şimendıfur-leri zararlarını her sene umumi lıüdua kapanmaktadır, yanlış mı olur?
Bu gibi hizmetlerin dan işletilmesi işi, hır
ve bir teşkilât işidir denilse, halk mı edilmiş olur?
Doğrudan doğruya devletin ışlnum* si lâzım gelen sanayie gelincin
Avrupa devlotlerinin bazıları ı»dx bu işlerin hususi teşebbüse bırakıldı^ görülmekle beraber, devletin hak ha kasına taallûk eden, harb gemisi inşaatı, top, tayyare, barut ve buna mümasil işlerin başarılması, hiç şühhk yuk ki devletin işidir. Ve devletin işi kalmalıdır. Zira siyasî ve hattâ iktisadi sebeblerden dolayı bu işlerin yapılmasını devlet kendi inhisarında a( lıkoymalıdır. Zira devletin müdafaa hakkilo yakından alâkalıdır
Fakat hükümetin pek ileriye götür düğü devletçilik siyaseti ile, şimendü-fer tesis ve işletmesini, liman tosie vç işletmesini, deniz nakliyatı ışletmosK nı, yol tesisini, (kbıniir, petrol vo sah re), şeker istihsalini, alkol istihsalini tütün inhisarını, çay idhalini, kfiğtl ve cam imalini eline alması, biraz dov let kolimoslııin büyük mânasile hiıyüh mofhumile kabili telif görülmüyor.
Adeta o, büyük devlet, toprağım, vatandaşı ile, hOkûmetile, o hilyük taazruv, küçük sanayi yapan fabrikatöre küçük
Rusya Mısıra buğday gönderdi
İskenderiye 25 (AP) — Bu -gün Istenderiyeye varan iki Rus gemisi Mısıra yeniden 13.000 ton buğday getirmişlerdir. Mı -sırla Rusya arasında aktedileu takas anlaşması mucibince, Mısır cem’an 216.00 ton Rus buğdayı alacaktır. Şimdiye kadar Rusyadan 88.645 ton buğday gelmiştir.
Bayındırlık ^akanlıâı h zmetinde çalışan fen adamlarının '«)aaş’a-ı
Ankara 25 (Hususi) — Bayın-şar. mühendis mimar ve teknisyenlerin maaşlarını arttırmak tize re hazırlanan kanun tasarısı iize rirdeki çalışmalara devam edilmek tedir. Tasarının yaz tatilinden ev ve’ Meclise sevkedilmesi beklen -inektedir.
Çay ilıraç edilece (
Ankara 25 (Hususî) — Eldeki cay stokunun fazlalığı dolayısile Tekel Bakanlığı tarafından 250 - 300 ton arasında Seylân tı çayın ihracına karar ve bu hususta temaslara mistir.
Dış Ticaret Dairesi Ankaraya döndü
Ankara 25 (Hususî) — Uzun zamandanberi Alnıanyada ve Yuna nistanda bulunan dış ticaret dairesi reisi Mahmud Şeyda dün An-karaya dönmüştür. Mahmud Sevdanın dönüşünün toprak ofisde de vem etmekte olan tahkikatla ilgi-!i olduğu tahmin edilmektedir., Müfettişler tarafından ihraç edi !en buğdaylar mevzuunda dış tica ret dairesi reisinin de bilgisine mü racaat edilecektir.
Komünistlik propagandası
Ankara 25 (Hususî) — 25 sene evvel Rıımanyadan Türkiyeye ge len ve Ankarada 2 inci Sanat o-kuluııda oksijen kaynakçılığı yapan Bahri Uçta isminde birisi hakkında komünistlik propaganda sı yapmaktan açılan dâvaya 5 in ci asliye ceza mahkemesinde baş lanmıştır.
iddianameden anlaşıldığına göre, Bahri Uçta bir gün meyhanede içerken yanına gelen Uçak gedikli çavuşu Mehmed Zavagor ile ahbap olmuş ve Bulgar topraklarında düşürülen uçaklarımız mev zuunu açarak Türklerin taşkınlık {gösterdiklerini, (Bulgaristandakl ve Rusyadaki rejimin iyiliğini, kapitalizmin kötülüğünü anlatmış tır.
Dünkü duruşmada Bahri, kendisine )apılan isnadları reddederek o gün sarhoş olması dolayısile ne söylediğini bilmediğini ifade ' etmiş ve duruşma başka bir güne bırakılmıştır.
Pervanesiz uçak
Ankara'25 (Hususî) — 10 gün d» nberi şehrimizde beklenen liz tepkili Meteor uçağı dün 13.30 da Komadan Atinaya tı veccîhen hareket etmiştir.
Tepkili uçağın en geç bu sabah ı .ııire varacağı ve öğleye doğru Atıl ıya geleceği tabinin edilmek ted i r
mamulâ verilmiş başlan -
Reisi
bir mülaİTH/s
devlet tarattır kabiliyet içidir
6.789.000 dolar kıymetinde kal » kınma m al zemeai ve Çine? 5.239.000 dolar kıymetinde buğ 7 day, un ve pirinç şevkine mü ! saade etmiştir.
Sevkedilen mallar arasında | şimdiye kadar ilk defa olarak t tütün de bulunmaktadır. Bildi ? rildiğine göre, Norveçe 500 ton Z tütün sevkedilnıektedir. Avru J paya yapılacak sevkıyat ilk ola | rak Avusturya,, Fransa, Yuna 1 nistan, Hollanda ve Norveç ara 1 stnda taksim edilecektir. Bu Vı partinin çoğıı Amerikadan mü i bayaa edilmiştir. (AP i
Bir Japon kumandana asılacak k ir Yokohama: — 1945 yılın Z da Japonların eline esir düşen ? 38 müttefik havacıyı kanunsuz Z bir şekilde idam etitren 13 üncü J Japon ordusu eski komutanı I Korgeneral Taruku Okada i- 1 dam cezasına çarptırılmıştır. | Okada asılacaktır. ( XP) |
Palerınoda zelzele •(
•ir Palermo: Bu sabah Pa &
lermoda bir deprem kaydedilmiş & tir. Sarsıntı döı t saniye sürmüş Z ve şehrin bazı taraflarında da 4 ha nııı
etmiş, sonra bütün memlekette ki elektrikler kesilmiştir, Elek trikli tren, tramvay ve trobey lus seferleri ile telefon mükâl# meleri durmuş, B. B. C. de ya yıniaruu bir kaç saat durdur-fnak mecburiyetinde kalmıştır.
Sinemalar kapanmış ve pazar geceleri yapılmakta olan kon serler umum ışığı altında verilmiştir.
İftUH - Ortodoks kilisesinde Bükreş; İaşe Metropoliti JuHtinien Morina bugün bağım (İik Rumen Rum—örtodoks kili $osine 3 üncü patrik seçilmiştir.
(A.k)
Uibnanda Cumhurrtdsliği seçimi yenilenecek
-fr Beyrut: — Lübnan parla merttosunun, hin yeniden seçilmesini sağlıya calc şekilde anayasayı tâdil et meal beklenilmektedir. (AP) Amerikan yardım ^eekiyatı depom ediyor
■fr Vaşington: — İktisadî îş birliği İdaresi:, Avrupaya
ticaret yapan esnafa hoıv
U 41
ı
(Devam
İ0ARECİ
( V
* W •
*
ğlni kâhini istlhMl eden îşkoçyh mustesnft bütün Ingiltere bana nâ sabahleyin elektrikten tMaf? ruf yapmalan olldirilml^tir. M tasarrufun santralde vüRu Gtt tefi büyük bir ârj^a yüziindoii öldüğü blldirilniektodir.
Ama Londrada vo Lngiltero nin ÖtJİhey—Doğu laşmındâ vu ku bulmuş ve dört saat devam
- Lübnan parla Cumhurbaşkanı
ıglltore bolla yin elektrikten tafjş.p lafı bildirihjMştir.
katili ile ati üıâ.ü. yargı etpjek müte d atı. bb? kan küre geri ImÇŞ.
kıtoıta Qian bu dÖ,va( b(ı veya gelecek Hafta &
kil mahiyetime yapılacak öU» bu ûturü®. OHpaftında gebe ğfy-^ri bırakılacaktır. Romıüo şefi.
I
I
w
tngi saat mü-
LurıuyQ( Büyün janyadakl fen (. A-znerikan, i§gâ) ’
şiddetli duyulduğundan ı ında pamk. uyandır • (A A.)
■
26
1 E N I SABAH
| Kandırada 19 I Mayıs Gençlik
Bayramı
----o----
J.9 Jfuı/ıa gençlik bayramı miinascbctile yapılan törende. kürsünün parti bayrakla-7 ile tezyin edilmesi yiiziln-den gençlerden birisi nutuk vermekten vaz geçti.
Bursa elektriği takviye ediliyor
.1
1
Kandıa (Hususi) — 19 Mayıs gençlik ve spor bayramı münase-bctile Cumhuriyet meydanında ya çılan törende evvelce konuşmalı rı uygun görülen iki gençten bir ■tanesi nutkundan feröğat etmiştir.
Sebebini kendisine sorduğumuz asman; Kürsüde Türk bayraklarının ortasına konan C. H. P. bay rağının bıı işle hiç bir alâkası ol n^dığını, böyle bitaraf olmayan bir kürsüde konuşma yapamıyaea-ğını söylemiştir.
19 Mayıs gençlik bayramı sade-te C. H. P. nin bayramı değildir. Eu günün bütün bir milletin vo gençliğin bayramı olması itibari -le kürsünün sâdece Türk bayrak-larlle süslenmesi icabederdi. Bu hâdise kaza Demokratlan arasında büyük bir hayret uyandırmış vc idareciler tarafından partinin hâlâ eşit muamele görmediği kanaatine vanlmıştır.
----------o----------
Yalova demokratlarının Değirmendere
•O g e z i s i
I
Çekoslovakyadan satın alman 1500 beygir kuvvetinde 1200 kilovatlık yeni motör Triesteye gelmiştir. 50 ton ağırlığındaki motr öîçîn şimdiden hazırlıklara başlanmıştı
Bursa: (Hususî) — Bursanın bugünkü ihtiyaca kâfi gelmiycnl elektrik cereyanını kuvvetten -dirinek için belediyemizin Çekös lovakyadan satın aldığı Dizel e lektrik motörleri gmpu Prag dan Tiryesleve gelmiş bulunmak tadır. Bu mötörleı 1500 beygir kuvvetinde 1200 kilovatlıktır. Motörler koinple olarak 90 ton ağıılığındadif. Bunların Mudan yadaıı Bıırsaya getirilmesi için Mudanya şimendifer hattı Meri nos istasyonundan elektrik fab rikasına uzatılacak (mesafe bir kilometredir) ayrıca makinelerin nakli için ikişer üçer vagon bir leştiriteeektir. Yeni makinele -rin yola çıkmış olması dolavısile Bursa santralında bunların ko-( nacağı yerlerin hazırlanmasına! başlanmıştır .
Gerek Bursa sanayiinin inki.şa fmda, gerekse şehrin umumî
r tenviratında arızasız çalışması v( h*'ida büyük bir önemi olan yeni motörlcrin jnemteketimize bıı an evvel gönderilmesi için Pı ağ Elcimiz ve mastalahgiizarı mız çok meşgul olmuşlar ve safha safha belediyemizi haber dar etmişlerdir. Şimdi bu maki nelerimiz gelip kurulunca fabrikalarımız her gün ve devamlı o larak 24 saat çalışabilecek, şeh ıin henüz elektrikle aydınlatıl -mıyan senitleri aydınlatılacak -tır. Bugün cereyan almak için nöbet bekleyip duranlar vardır. Fabrikalar haftada muayyen Bursa artan lunda takbel
1500 beygirlik grııpunu sipariş etmiye hazırlan maktadır.
gün çalışmaktadırlar, belediyesi şehrin git gide İhtiyacını karşılamak yo zorluk çekmektedir. Müs « inkişaflarını düşünerek ikinci bir dizel
I
Samimî bir hava içinde yapılan gezi çok neş’eli geçti akşam üzeri Yalovaya avdet edildi.
Yalova: (Hususî)
D. P. ilçe
23 ÎV948 pazar
Değirmendere gezisi samimi bir hava içinde geçmiştir. Sabahleyin saat 9.10 da Yalovadan beş otobüs ile hareket eden Demokratlar yolda Karamürsel D. P. mensuplan tarafından karşılan mıştır. Yarım saatlik bir dinlen meden sonra halkın tezahüratı ile Değirmendereye doğru yola çıkıklı. Değirmendereye gelen Demokratlar orada İzmit D. P. başkam tarafından karşılanmış tır. iskele gazinosunda beraber ce yemek yendikten sonra bu gü ze! nahiyenin gezilecek yerlerin den biri olan Kuru çeşmeye gidildi. Oıvda da 2 saat kadar o-t^ulrnuş millî oyunlar oynan -mistir. Gezinti Demokratlar üze rinde derin izler bırakmıştır.
Ayvacık panayırı I
Çanakkale: — (Hususî) — I-1 limiziıı Ayvacık ilçesi hayvan ve emtia panayırı 26 Mayıs 948 çarşamba günü açılarak beş gün devam edecektir. Panayıra bir cok tüccarlar şimdiden ha -
.A arlanmaktadırlar.
Uludağd-1 yaz mevsimi başlıyor Bursa: ıHususî) — Uluda-ğın yaz mevsimi başlamak üzere dir. îşlein.c idaresi hazırlıkları nı yapmaliVâdır. Ayrıca otobüs seferleri ûe tertip etmektedir. Bu giir.îük muntazaman seferle re 13 haziranda başlanacaktır. Bu sene otobüs fiyatları ucuz -lalı h fiştir. Geçen yıl beş lira o-laıı ^idin gelme ücreti bu sene 3 liraya indirilmiştir. Yalnız git -ine veya gelme 2 lirayadır. Oto bilsler isletmenin Bursa mümes siJliği Fazıl Ulubay yazıhanesi ö nünden kalkacaktır.
Bursada yeni inşa edilen büyük -stadyum
---o-----
Bursa: (Hususî) — Şehri • m:. de yeni yapılmakta olan ve Ankaıadak ne benziyen Atatürk stadyumunun kapalı tri -bünleı i ile koşu pisti ve sahanın ger i katan kısımlarının tamamlanması için vilâyetle emlâk kre din baııksM arasında mukavele imzalanmıştır. Mühim bir kıs -mı bitmiş bulunan stadyumun kısa bir zamanda ikmal edilece ğin alaşılmaktadır.
Ezinede iki hamiyet sahibi vatanda?
Çanakkale: (Husûsî) — ilimizin Ezine ilçesine yapılmakta olan orta okulun onarımına yar dım olmak üzere 2500 lira ver mek suretile Ezineli tüccarları -mızdan İbrahim ve Şükrü Büyük hamiyet eseri göstermişlerdir,
Yalova
idare kurulunun günü yapılan
Hatay Veremle Savaş Derneği
-■■■■-
Milletvekilleri için bir broşür neşretn Hatay, Veremle Savaş Derneği lüks eşyaya bu arada hususi otamillcre, oyun kâğıdı ve nakil vâsıtalarına birer vergi konulmasını istiyor.
Hatay: (Hususî) — Yurdun muhtelif yerlerinde kurulan veremle savaş derneklerinin gelir kaynaklan mahalli yardımlar -dır. Mücadelenin ilk silâhı olan dispanserlerin inşasından başka çalışmaları da mühim b»-|w«-yı ve muayyen gelirleri iştilzam etmektedir. Nitekim iki sene ev ’vel kurduğumuz Hatay Verem le Savaş Derneği mahalli yardımlarda 12 yataklı muazzam dispanserini inşa etmiş röntgen haıiç her türlü işletme malzeme si tamam olmakla beraber doktor, hemşire, hastabakıcı, gıda
ve sair perşunel masraflarını te min edecek nıenbajara malik bu Ummadığı eğ an henüz işletmeğe açılamamıştır.” Suretini bağlı o larak sunduğumuz yazı ile sayın milletvekillerinin dikkat nazarla _ rıni bu m ‘vzua ç^^rt-h hur n~
vi alkollü içkilere, ithal edilecek her nevi ipeklilere, kürk tuvalet eşyasına,hususî otomobillere oyun kâğıdı ve nakil vasıtalarına birer miktar verem vergisi namı allııı da zam yapılmasını, toplanacak bu paraların dispanser işleten derneklere tevzi edilmesi için bîr liste hazırlanmasını dilenmiş tir.
İzmir, incir standardı
-----o------
Ankaraya gidecek hoyet İzmire Söndü, bir toplantı yapılacak
----o---
incir standardı hakkında gö -riişmek üzere Ticaret Bakanlığı tarafından Aııkarayâ dâvet e -dilen ihracatçılar birliği heyeti, temaslarını bitirmiş ve heyetin bir kısım azası İstanbul», diğer bir kışımı da şehrimize dönmüş tür.
Haber aldığımıza göre, ihracatçılar birliği kuru meyva ida re kurulu başkanı Mazhar İzmi-roğlu, Şerif Remzi Rey en t, Enver Bakioğlu, Ahmed Subaşı ve iCfemdot Germenden müteşekkil heyet, Ticaret Bakan lığı nezdiııde yaptığı görüşmeler de muvaffakiyetli neticeler elde etmiş, tasdik edilmek üzere Da nıştaya verilmiş olan incir stan dard talimatnamesi geri alın -mıştır.
Söylendiğine göre, Ticaret Ba kanlığı, Standard talimatnamesinin kat’î şeklini, İzmir ihracat çılar birliği ıımumî heyetinin fi kirlerini aldıktan sonra tâvin e deceklerdir. Umumî heyet İzmir de toplanacak, Standard mesele sini müzakere ederek kararları nı bir raporla Ticaret Bakanlığı na sunacaktır.
-------o-------
Bodrum gençlerinin yaptıkları gezi
-----------o------ Otomobilleri* ve deniz motörlerile yapılan gzi çok neşeli geçti
----OH—
Bodrum: (Hususî) — ilçe • m iz gençlik ve spor klübü tarafından bir kır gezisi tertip edilmiştir. önceden temin edilmiş o lan otomobillerle ve bir kısım halk denizden motörlerle sabah leyin kaza merkezinden üç saat mesafede bulunan, emsalsiz mey va bahçelerde meşhur Kara Top rak iskelesine gitmişlerdir. Misa firsever köylüler bu gezici gru çıuııu büyük bir hararetle karşı lamış, onlara bahçelerden topla yıp getirdikleri bil meyvalar ik ram etmişlerdir. Geziye ekseriye
az.
Bilecik Belediyesi harekete çağrıhyor
A.
Belediye şehirdeki fiat yükselme İtrine karşı hiç bir tedbir almıyor-muş. Seyrüsefer işlerinde bilhassa otobüs nakil ücretleri mütemadiyen yükselmekte devam ediyor.
mız kaymakamı Nuri Güven ile Akşam Kız Sanat okulundan ve İlkokul öğretmenlerinden ve halk tan müteşekkil bir grup iştirak etmiştir. Öğleyin birlikte getiril miş olan Hidrellez yemekler ye nilmiş, vakit vakit halk türküle ri ve millî oyunlar oynanarak eğlenilmiş, bağ ve bahçeler arasında ve tabiatin doyulmaz gü -zellikleri içerisinde güzel bir ta til günü yaşanmıştır. Havanın letafeti ve ılık bir bahar güneşi bu geziye büyük bir şevk ve neşe katmıştır, öğleden sonra va kit vakit yine çalgılar çalınacak eğlenilmiş, bağ ve bahçelerde ve altın
atler yaşandıktan sonra akşam üzeri şehre dönülmüştür.
başaklar arasında tatlı sa
Son zamanlarda Rize çayı aleyhinde kasden çıkarılan bir takım dedikodulara karşı dikkate şayan bir cevab
durulduğu şüphesizdir.
Hattâ bir zamanlar bu neviden bir çay mütehassısı Tekel idaresi hizmetinde iken çayın nefaseti a-leyhlnde bir de rapor vermiştir.. Sonradan bu raporun hakikate uy
I»-------Yazan ...... - -
[ Hu'usi Karadeniz |
matlığı anlaşılmış ve bu zatın hiz metine nihayet verilmiş olduğunu beş sene evvel duymuştuk.
Geçenlerde Cumhuriyet gazetesinde Burhan Felek, Son Telgrafta. Haşan Çelebi İmzaları ile iki
-’f'7 f kuduk. Bn yazılarda bittiği hakle, ağız tadı ile çay İtmediğinden ikây.jt ve Rize yına tariz ediliyordu. ' ”*^4
Bir defa şunu söyleyelim ki, gün Rize çayı Tekelin har. tanU-rma-ancak cüzi bir mıktaraa katılabilmektedir. Çünkü istihsal he rtÜz ihtiyacı karşılayacak r .klar-lara yükteİmerniştir.
Bundan başka bugün î«‘ .nhub dairi çayhanelerin çoğunda Tekelden alınan çaya Kocaeli v.âyeti civarında yetişen ayı yemişi İsmin deki otun kurutulmuş yapraklan Karıştırılmaktadır. Tekel ta in ;.,ş (Dcvanu 5 incide)
narp içi Ç*
bu
hJısır Mektubun
muvaffak
l
canla baş tekaüt ol-
Bi'ıecik: (Hususî) — Bilecik belediyesinin bir çok vazifeleri ni görmekte ihmâl ettiğini ve bir çok işleri mu rakabesız bırak tığım bildirmiştik. Bu defa Bilecik istasyon yolu nakil ücretlo rinin çoğaltıldığını seyrüsefer iş lerinde otomobilciler lehine bir takım kararlar alındığını gördük Bilecik - İstasyon arası (5) kilometre mesafededir. Bu günkü nakil vasıtalarının çokluğu sebe bile diğer illerdeki belediyenin nakliye ücretlerini indirdiklerini gülmekteyiz. Yenişehir—Bilecik yolu 42 kilometre olduğu halde bu mesafeyi otomobille 150 ku ruşa katetmek mümkündür. Bi lecik - İstasyon yolu (5) kilo -metre yani Yenişehir yolunun se kizde biri olduğu halde gündüzle ri 30 geceleri 50 kuruş olarak tâyin edilmiştir. Bu nisbetSizlil: belediyenin Bilecik İstasyon münakalesinde fiyat murakabesini yerli yerinde yapmadığını gösterir.
Bilecik İstasyon naklîyesiriin ucuzlatılması Bilecik şehrine da ha başka inkişaf temin cdecek-
—--------o—---------
Uiukışlanın Çayka-vak yokuşunda kamyan devrildi
v—
Dördü ağır 13 ü hafif olmak iiza
re n yar ah var
Ulukışla, (Hususi) — Bugün ü remizde Çayavak yokuşu diye maruf yerde Koçhisar plâkasını taşı van bir kamyon devrilerek dö»’d(ı ağır, 13 ü hafif olmak üzere 17 1 işi muhtelif yerlerinden yarabın-mıştır. Ağır yaralılar derhal Niğde memleket hascahanesine nak lediJmiştir.
tir. Bu iki merkez arasındaki münakale kolaylıkları aradaki münasebatı sıklaştıracak ve ara daki mesafeyi küçültecektir. Be tediyenin kendi nakil vasıtasile ucuz bir münakale temin etmesi mümkün iken belediye kamyonunun garaj önünde işsiz bekte diğini ve belediyenin ise kam -yonunun bu haline ilgisiz kaldığını görüyoruz..
-----------o-----------
Bilecik’in Eeyce köjînde yapı an muhtar seçimini D. P. kazanda
---------o---------
Muhtarlığa Parti ocak başkanı Ahnıed Özbek getirildi
Bilecik: (Hususî) — Merkez ilçeye bağlı Beyce köy muhtarı nııı istifası üzerine yapılan muh tar seçimlerinde biiyük bir çoğunlukla köyün D. P. ocak başkanı Ahmed Özbek kazanmıştır.
Geçer: sene Poker iktidarı zamanında hemen bütün köylerde tazyik ve baskı altında yapılım muhtar ve i.ıtiyar heyeti şeçirn teri bir çok kanunsuz hareketler le işkence edildiği adlî makamlara ve matbuata aksettirilmiştir.
Hak ve lı irriyet dâvasına a-tılan vatandaşlar üzerinde ka-n^’ isuz ve işkence yapan ikti ■( in gelecekteki akıbe
jnmsuz v
»ftr paTtisu tini işte bu muhtaı secimi ör -nek teşkil etmektedir.
Halk Parti simden istifalar
Küplü bucağına bağlı Kurt kö yünden 20 vatandaş Halk Parti sinden istifa ederek Demokrat partiye kayıt olmuşlardır
Büyük Bergama Kermesi
—o------
Açık hava tiyatrosunda Elektro piyesi temsil edilecek
----o—
Bergama: (Hususî) — Berga ma şenlikleri 29 Mayısta başlıya cak üç gıin devam edecektir. Toplu kermes eğlenceleri lıer yıl olduğu gibi İzmir valisinin bir söylevi ile »kılacaktır. Birin ci gün Askkpicıı açık hava tiyat rosunda İzmir şehir tiyatrosu sanatkârları tarafından Elektra temsil edilecektir. Bu suretle eğ lencelerinüz bir kültür bayramı vasfını da kazanmış olacaktır. Ayni günün gecesi Bergama mü |-.esinin iç avlısında Bergama Eko lünüıı nefis heykelleri afasuıc’ bir milli kivâfet balosu veriler tir. Baloya gelecek misafiı (Athena), (Afrodit), (Bakk: (Asklepios) ve imparator ( rian), (Karakalla) ,ile yan y; ve baş başa içip eğlenecekler»
Kozak, Madra, Yund iftğ j lalarından, ninelerin çehiz s(. dlkları içinde bin bir itina ile s ladıkları dişleri hazînesini a-n cak bu baioda görmek müınkü olacaktır. Kermes, bu hazine} de toprak altındaki eserler gibi güneşe ve hay&ta çıkarmıştır.
Kermesin il-.ınri günii Antikit» gezilerine, ve toplu Kermes er lencelerine ayrılmıştır. Rengâ renk millî kıyafetlerde 200— 300 kişilik muazzam bir halka nın hep birlikte (Bengi) yİ oynaması cidden görülmeğe öeğer bir tablo teşkil edecektir.
Kermesin üçüncü günü Kozak cezlsine tahsis edilmiştir.
Bundan 35 sene evvel Rizede Ö-laat Odası Başkanı bulunduğun» sırada iklimin hususiyetlerini gö® tmiline alarak ayni iklimi haiz olan Eatumda yetişen Popof cinsi çayın Rizede de yetişmesinin mümkün o lup olmadığı hususunda tecrübeler yaptım.
Getirttiğim fidanlar Rizcde çok güzel gelişti ve yaşadı. Bu ilk teo Hibelerden alman müsbet sonuçlar karşısında o zamanki Ziraat Ilımım Müdürlüğüne gönderdiğim ra por üzerine iş daha ziyade önemle ele alındı. Daha sonra Rizedo çay ziraat ini geliştirmek amacı *-le 1921 de ilk çay kanunu Meclîsten çıktı ve Rizede resmî fidanlık lor tesis edildi.
Bu çalışmalarımıza ve kanunun Meclisten çıkarılması da o zaman ki Ziraat Umum Müdürü Zihni Delin’in yaptığı çok değerli yardımları burada şükranla kayıt ve l ulâsa etmek isterim. Kanunun neşrinden sonra bu işi önemle ele alan değerli ziraatçımız işin teşkilâtlanması icm Rizej’e gelmiş, fi daldıkların tesisinde aylarca bizzat çalışmış, tetkikat için Eatu-ma gitmiş ve oradan bir de çay mütehassısı getirtmeğe cltnuştur.
Basındanberi bu işle la uğraşan Zihni Derin
duktan sonra da Rize çay işletme sinde organizatör olarak çalışmayı seve seve kabul etmiş ve takdir edilen mesaisi üzerinde tekrar Pizeye gönderilmesi, bundan evvelki Tarım Bakanı tarafından ka kul edilmiştir. Kıymetli ziraat bil giııimize bundan sonra da âfiyet ve başarı temenni ederiz.
Rizede ilk elde edilen mahsul ba sit usullerle kurutuluyordu, bunın» la beraber çavlar yabancı çaylardan hiç de aşağı nefasette değildi Sonradan Refik Saydam Enstitü-rarrar yapHlüT kimyevi analizler bu çavın ihtiva ettiği Tein bakımından Rusyada yetişenlerden da ha zengin olduğunu meydana koy dıı. Devlet işe tamamile el koyduk tan sonra ziraat sahası genişletildi, zıırraı teşvik iein Ziraat Bankasınca kendilerine kredi acildi-Geçtiğimiz sene de modern bir çay fabrikasının inşası tamamlandı ve açılış töreni yapıldı.
Bu törende resmî dâvetli olarak bulundurtı. Fabrika bugün fennî bir şekilde ray kurutmakta ve ambalaj yaparak Tekel idaresine satmaktadır. Fabrikanın kapasitesi senede 600 ton kadardır. Geçen sene istihsal 100 ton raddesin de idi, bu sene 200 ton olacağı tnh mir edilmektedir.
On seneye varmadan Türkiyenîn ihtiyacı olan 1500 ton cayın elde edileceği muhakkaktır. Çay Tiran tine elverişli mıntakanm tamamı 200000 dönümden ibaret olduğu -na göre zerivat işleri tamamlandıktan sonra civar memleketlere ihrncht yapılması dahi mümkün o laealrtır.
Yalnız memleket ihtiyacı bakımından mühim miktarda bir para mn dışarıya gitmesine mani ola nacağı gözönüne alınırsa, işin o-ııemı kendiliğinden meydana çıkar.
Geçtiğimiz Nisan ayı içinde Lon dr? radyoâu Türkçe ynj*ınlarından birisinde Rize çayı hakkında bir konuşma yaptı, bu konuşmada dün ya çaylarına nazaran yitede fazla Teini ihtiva eden Rize yından ve nefasetinden, bu iş rinde teknik inceleme yapmış mütehassıs ağzı ile bahsedildi.
İngilizce dergilerin birisinde de bu hususta bir yazı gözümüze i-lîsti, bunda çayımızın nefasetinden ve yakın zamandn Avrupa na "arlarında rakipsiz bir mal haline “lebileceğîndön bahsediliyordu
Hal böyle ikon son znrnanlarJn ize çayı aleyhinde gerek rnatbn-fte ve gerek halk arasında hattâ v kısım rdSmî ağızlarda bazı de-» .odular dolaşhıaktadır Bu do-bjoduJann hiç bir eşaşa dayanma • an mahiyetlerini şu üç tınlayabiliriz:
1 — Rize cavı nofask le düşük vasıftadır.
2 — îstihs;d maliyeti viıks^R
I H
3 — Fazla önemi olmayan îşo devletçe lüzumsuz yere sarfedilmektedir. Bunlara rcr cevap vereceğiz.
1 — Rize çavı neftset
iki ca-üze bir
•noktada
1 itil an-
hu para hlrer bî itibari!©;
yabancı raylardan hiç dv aşağı de pildir. Bu cihet resrnî ve fennî raporlarla sabittir. Bu itibarla ba nokta üzerinde durmıyacağız. Rn iddianın menfaati bozulan bir kı-I sim çay ithalatçıları tarafından uvl
(Baştaraf ı 1 incide) Türk umumî efkârını tenvir etmiş ler olsa gerektir. Mısır hükümeti tarafından neşredilmiş olan tebliğ de de bu harekâtın gayesi şöyle İ7tah olunmakta idi: «İngiliz mandası sona ermiş olduğundan, Mısır krallık hükümeti, nizam, asayiş ve emniyetin tesisi ve idamesi için, Mısır kıtalarının Filistin top raklanna girmiş olduklarını beyan eder.»
Filvaki bir müddettenberi, Ter-rorist Siyonist çetelerinin ferman ferma oldukları Filistinde anarşinin hüküm sürmekte olduğu bilinen bİT şeydi, bu çeteler elde ettikleri ve biriktirdikleri çeşitli tah rib silâhlan sayesinde, memlekette bir dehşet ve harabı havası estiriyorlardı.
Yahudi terroristlerin cinayetleri
Medenî dünya milletleri Yahudi terroristlerin Arab kadın ve kızlanna tecavüz ettikleri, gebe kadınların karınlarını deştiklerini, çocuk ve ihtiyarları boğazladıkla-vc”csirk:)e, uldürmvdeiı evvel en şenî işkenceleri reva gördüklerini nefret ve dehşetle öğreneceklerdir. Bunlar öyle vahşice hareketlerdir ki Aimanyada harb suçlulan hakkında verilen kararda insanlığa işlenmiş cinayetler olarak vasıflandırılmıştır.
Harb değil zabıta faaliyeti
Binaenaleyh Mısır ve diğer A-rab hükümetleri için bahis mevzuu olan resmen kurulmuş bir dev let aleyhinde frıarb harekâtı değil de sadece müdafaasız bir halde terroristlerin zulümlerine maruz bulunan kontrolsüz bir mmta-kada emniyet ve asayişi temine matuf polis ve zabıta faaliyetidir.
Mısır milleti, hükümetinin Fi-listine nıüdaheleye karar vermiş olmasını rahat bir nefes almak suretile karşıladı. Filistinde maruz kaldıkları fecayiden kaçarak Mısır topraklarına sığınmış binlerce Arab mültecisinin perişan halleri halkın nefret ve kinini son derece sine çıkarmıştı. Öyle denilebilir ki girişilen işte bütün Mısır milleti hükümdarının ve hükümetinin arkasındadır ve müzahiridir.
A meri kaııın İsrail hükümetini tanıması
Birleşik Amerika devletleri tarafından İsrail hükümetinin tanınması keyfiyeti halk arasında derin bir hayret uyandırmakla kalmadı, Mısırdaki Amerikan mis yon mahfillerinde bile şiddetli pro testolara sebeb oldu. Bu misyoner heyetleri namına konuşan Mister (John S. Badeau) Beyaz Saray hükümetinin bu meseledeki hareket tarzını şiddetle tenkid etmekten çekinmiyor. Bu zat ayni zamanda Kalıiredeki Amerikan üniversitesinin idare meclisi başkamdir. Mister John S. Badeau diyor ki: «Eu hareket hattı salim bir djş politika ve Ortaşark işlerinde adalet ve hukuku esasiyenin mantıkî bir şekilde anlaşılması keyfiyetinden ziyade Amerikan dahilî politikasının zaruretleri neticesinde ittihaz edilmişe benziyor. Bu tçşebbüsiin Amerikan hükümeti tarafından ; eniden gözden geçirilerek derhal tashih edilmesini is-tiyörnz.’
Bütün Mısır matbuatı yukarıda ana hatlarını vermiş olduğum bu beyanatın metnini aynen neşretmekte ve Vaşîngtonda nazarı dikkate alınacağını ummaktadır, dahinde hayat normal
Mısıı nı Filistin harekâtına İştirak etmesi bir lıarb ilânı olmamakla beraber bir bayii tahaffuz ve tevakkuz tedbirim inin alınma-sini intaç etmiştir: Sıkıyönetim i-Iftn edildiği, gibi Divanıharb örfiler dı iî loınoğe başladı. Diğer taraftan sansür konuldu ve sübhe-
li kimseler de tevkif edildi'. • Bütün bu tedbirlerin ifrata kremadan ve sağ duyuyu inditm* • n ya pıldığını belirtmek kadirbi)! • lor.
Bugünkü şartlar içinde ne kadar müsamana etmekte olduğunu da şey göstermektedir.
Bütün Musevi
ik o-
?-LaınD ile hareket buraca her
mağrt^ala-n sakin ve asajnş içinde -iterine devam etmekte oldukları z bi şehir hayatı da normal sükûmı İçinde geçiyor. Ayni kalabalık caddeleri dolduruyor ve kahveleri bar-lar normal hayatlarını yaş:, orlar, çocuklar mekteblerine devam ediyorlar ve elektrik ışıklan da mu-tad zamanlarda olduğu gibi Kahi-reyi nura boğuyor. Kahirede normal idare yerini Sıkıyönetime takdire lâyık bir disiplin içinde terket miştir.’ Bütün devlet makineleri en medeni memleketierinkine lâyık bir intizam içinde işliyorlar ve Mısırda bu suretle siyasi ve İdarî olgunluğunun parlak bir isbat ru ver ' miş oluyor.
Beıı burada Fi liftindeki‘zaferle dolu harekâtın üzerinde c değilim. Telgraf haberleri 1 he yok Türk okurlarımı evvel bu hususlarda aydınlatmışlardır. Zaten bunun içindir kİ harekât başladıktan sonra Kâlıire hayatını Türk karilerimin nazarlarında canlandırmak için biraz beklemeyi muvafık buldun;.
Her Musevi siyonist değildir
Pek çok Museviler varJır ki siyonist değillerdir. Bunlar-ın biri bana dün divordu ki: «Biz dün-•) ya vatandaşları idik ve kuweti- ' miz de bundan geliyordu. Bu itibarla sun’i bir surette kur Irnus küçük . bir devletin vatanda olmak işimize gelmez. Zira u dirde uzun müddettenberi rında yaşadagımız milletler İrasında (ecnebi) mevkiine düşeriz. Şayet İsrail hükümeti teşekkül edecek olursa başımıza gelecek bu-dur ve bir çok inıiiyazlarır^.zı alimizden alacak bir pasaporta ihtiva cimiz yok.»
Filistindeki vaziyet kâfi d/?r?ce-de tenevvü etmeden bir Musevi hö kûraetini tanımamak hususundaki İngiliz ve Fransız hüküm-*terinin kararları burada iyi bir tı?s?r raptı. Diğer taraftan Türk gazetelerinin, Ttirkivenin Filistin sinde yüzde yüz Arablatm tarafın da olduğu haberi de Mısır basınında büyük bir memnunlukla karşılandı.
Gazeteler; «İsrail hükümeti kurulsa bile umumî nıuhasaraa karşısında payidar olamaz diye rlar ve bu mütalca bütün Mısır mahfillerinde büyük bir gerçek olarak kabul ediliyor. Fihâki komşu A-rab memleketleri Filistinle ticari münasebetlere girişmekten imtina’ edecek olursa İsrail evlâdları müşteriyi nerede bulacaklar? Arablar diyorlar ki Filistin iki bin yıldan-beri Arabdır. Musevilerin Fiiisti-ni 80 yıl işgal altında bulundurmuş olmaları kendilerine bir kah veremez. Bunun aksi iddia olunursa Roma imparatorluğu, OsmanlI imparatorluğu ve Yunan in paratorluğu hattâ Arab imparctoı luğunu da yeniden canlandırmak icabrder. Zira kanunsuzluk yoluna bir kciTe gii'ildi mi sonuna taMaı gitmek lâzımdır.
Görülüyor ki Filistin meselemin de (Birleşmiş Milletler Meclisi ) nin pek mehareOe hareket etmiş . olduğu iddia olunamaz ve Birleşik Amerikanın bu husustaki hareket hattı da övülecek mahiyet arzvt-miyor. Hemen ilâve ederim kı bu sözler benim değil yukarıda bahsi geçen Amerikan üniversitesi başkanı Misler (John Badeau) nur dur.
iuracaJr iç şüb-.'*nden
!cn tak srala-
mesele-
Paule - Heri’ort
A
*
1 MAYIS
(Ba^tarafı 4 üncüde! gözliönünde îstanbula tenle külliyetli miktarda hu yap aklardan gelmekte ve çaylara ka ıştiı ıJmaktadır.
Tekelin çayına yan yarıya ka-nştır'lan bu muzır otun nefaset ü lirinde menfi tesir yaptığı mu -tıakkaktır. Bu ot, çay devlet inbi-krı sltına alınmadan evvel dahi a (enen yerli çayı nâmı altında [asada, satılmakta idi.
Eundan besj sene evvel Rize çay abrikası müdür ve mütehassısı A pim Zihni oğlu tarafından Emıno-fü Halterinde gazetecilere veri Jeıı çay ziyafetinde piyasadaki çay \ tüccarlarından toplanan ve üzer • İtrinde Rize çayı, yerli çay ve Bursa çayı gibi muhtelif etiketler taşıyan bu otlar teşhir edilmiş v0 bu sahtekârlar hakkında kanunî takibat icrası için hükümet nezdia ’$e teşebbüste bulunulmuştur.
Bir kısım çayhanelerde bir yok 4- ,-na vapılırsa bu otların çaylara katıldığı bugün de derhal anlaşılabilir. Adapazarı civarından ge-İ^?n bu otlar başka bir işe yaramaz. /5urhan Feleğe ve Haşan Çelebiye w Vsiye ederiz. Bulabilirlerse, yal-aıız Rize çayından hususî bir çay ^yaptırsınlar, bulamazlarsa Rize fabrikasının açılış töreni esnasında davetlilere numunelik olarak İkram edilen birer tutam çaydan hâlâ yanımda vardır, bir kısmını kendilerine hediye edebilirim. Halk faraşında yapılan bu dedikoduya [maalesef bir kısım Tekel idarecileri de inanmış görünüyorlar. Bu-‘nun sebebini bir türlü izaha imkân yoktur.
2 — Çay istihsal maliyetiııiu yüksekliğini ortaya atanlar Tekel idarecileridir. Bugün Rize çavı zi raat işletmesi tarafından kilosu ortalama sekiz buçuk liradan Te (kele devredilmektedir. Tekel ida-leşi harmanlarına kattığı bu çayları iki nevî üzerinden kilosu 12 ve 16 liraya satmaktadır, aradaki fark bir kısım masraflarla devlet resimlerinden ibarettir.
Tekel büdçesine daha fazla kâr temini gibi bir gayretle söylenJ:-pne şüphe etmediğimiz bu iddiala jn başka hiç bir esasa dayanmadı fğı meydandadır. Harpten önce ki loşunu ortalama 5 liraya içtiğimin jSçıyı bugün üç misline içtiğimiz / doğrudur.
f Harp bütün eş\a fiyatlarını ve istihsal mali.vetlerini yükseltmiştir. Evvelce metresi 30 kuruşa a-lınan basmayı bugün üç liraya a-I lıvoruz ve tabiî buluyoruz. Bir ( çok emek ve masraf harcanarak meydana gelen çayın sekiz buçuk liradan ibaret olan maliyeti kati | yen pahalı sayılamaz. Hattâ bir -çok eşya fiatları ile kıyaslanacak olursa ucuzdur bile. Şurasını da düşünmek icabeder ki, çay ziraatı memleketimizde çok yenidir. Bir çok tesis masrafları maliyete girmektedir, ekicilerimiz bu ziraata henüz alışıyor.
Rasyonel ziraat ve çalışma sistemi tatbik edilmeye başlandık • tan. çifçimiz bu işde ihtisas sahibi olduktan ve ayni yerden alına cak mahsul randımanı azami had dt yükseldikten sonra maliyetin düşeceği muhakkaktır. Bu netice-^
I
I ler istihsal arttıkça kendiliğinden I sağlanmış olacaktır.
Bu itibarla bu yersiz dedikodularla işi başından baltalamağa teşebbüs etmek insaflı bir hareket olmaz. Maliyet fiatleri bugünkü se viytsini muhafaza etse bile paramızın içeride kalması bakımından *x bu işe devam ve sebat edilecektir.
1 Yukarıda da söylediğimiz gibi bu fiat. Tekel idarecilerinin iddiası
** «jibi bugün bile pahalı değildir, ak sine olarak ucuzdur. Nitekim dışa
2 n-va daha ucuza sattığımız tütü-* nü içerde bir kaç misline içmekte j
/iz- Harpten evvelkine nazaran or talama hayat seviyesi beş misline çıktığına göre bir kilo çayın sa tas fiatı 25 liraya kadar pahalı sa I yılamaz.
I 3 — Yukarıda saydığımız dedi-
I kodular, Tekel Bakanı bulunduğu ı Birada Sayın Talisin Coşkan’a "işlenmiş olacak ki. Tanm Bakanı | i olduktan sonra çay fabrikasının s; vasi ve sair bazı noksanlarının i|: ] mali için lüzumu olan tahsisatı % vermekten imtina etmiştir. Ve bu işin önemini küçümser bir durum | A ı ı • ta
î takınmıştır. Bu yüzden çay üzeeriKaCİHKl L)cniZ »indeki devlet inhisarının kaldırıl
, ması ve Rize çay ziraatının himayesinden vazgeçilerek fabrikama mahallinde kurulacak bir koope -tatîfe devri hakkında kuvvetli bir cereyan yaratılmıştır.
Rizedeki çay ziraatının ve fabrikasını bir defa bile görmemiş o lan Bakanın bu işi gereği gibi kav
sayamadığı anlaşılıyor. Tekel idare çilerinden aldığı esassız bilgileri r olduğu gibi satıyor. 1$ hiç de boy U lo değildir.
Gündenglîne artmakta olan cay k ziraatı bir kaç 8ene sonra Rlzedc i ikinci ve üçüncü fabrikanın daha tesisini icap ettirecektir. Çünkü bugünkü fabrikanın istihsal ka-PMİtesi hiç bir 2arnan tof1un üstüne çıkarılamaz. Şimdilik va
nacağımız yegâne temenni o mana kadar Tahsin Coşkanın Tarım Bakanlığında kalmamasın» te menniden ibarettir.
Komşumuz Rusyada ayni popof çayının zeriyat sahası Solluma ka dar uzatılarak iki milyon dönüme çıkarılmış, 30 fabrika daha kurulmuştur. Tarım Bakanımızın bunu bilmesi, ibret nazarına alması icabeder.
Çayın inhisar mevzuundan çıka rılması başlıbaşına düşünülecek ay n bir konudur ve mümkündür. An cak Rizcdeki çay ziraatının himayesinden vazgeçilerek fabrikanın mahallî bir kooperatife devri bugün için hatalı bir hareket olur.
Daha ilk teşekkül devresinde bulunan böyle bir müesseseyi mahallî kooperatife devretmek sarsıntı meydana getirir ve malî imkânları mahdut olan bu teşekkülü himayeden de mahrum olduktan sonra çabuk çökertir.
Bunun neticesi memleket ekono. misi için hayırlı olmaz, memlekette çay ziraatı tamamile inkişaf et tikten ve yerleştikten, yani yedi sekiz sene sonra bu işin bir kooperatife devri meselesi düşünülme ye değer bir konu olarak ele alınabilir ve alınmalıdır.
Devlet merkezinde çalkanan bu cereyanın Rizedeki çay ziraatı üze-, rinde menfi tesir göstermesi ihti mali de varittir. Bundun başka bu iş üzerinde bilgi ve ihtisas sahibi olmadan bir kısım çay tüccarların dan aldıkları telkinlerle ve sırf on ların keyfî için bir memleket malı sulü aleyhinde yazı yazanlara teessüf etmekten başka bir şey yapı lam az.
Hulûsi Karadeniz.
sonunda Fakülte-kabul e-
milletve-
C. H. P. Grupu toplantısı
(Baştarafı 1 incide) kültesi kurulmasının daha doğru olacağım söyliyerek, üniversiteler kanununun önümüzdeki günlerde bu yolda tâdil edileceğini bildirmiştir.
Yapılan müzakereler üniversitede bir İlahiyat si kurulması esas olarak dilmiştir.
Bundan sonra Tunceli
kili Necmeddin Sal tir Silanın vermiş olduğu bir takririn görüşülmesine geçilmiştir. Necmeddin Sahil* takririnde Şark vilâyetlerinin tarzı idaresini, iaşe ve sağlık durumlarını tenkid etmekte ve bu vilâyetlerde kaçakçılık arttığından asayişin bozulduğundan şikâyet etmekte ve muhtelif cereyanlara ve bilhassa komünist hareketlere I karşı hükümetçe ne gibi tedbirlerin düşünüldüğünün açıklanmasını istemekte idi. ‘ ı
Evvelâ takrir sahibi takririni izah ettikten sonra, kürsüye gelen İçişleri Bakanı Münir Hüsrev Göle bu hususta durarak izahat vermiştir.
Kürsüye gelen Necmeddin Salıir Si lan bir saat kadar süren geniş izahatta bulunmuş ve bu vilâyetlerde alınan inzibatî tedbirlerin kâfi olmadığını, kaçakçılıkla mücadelenin müessir olmadığını, hükümetin muhtelif mevzularda gevşek davrandığını söyliyerek bunun ileride doğuracağı tehlikelere işaret etmiş ve bu vilâyetlerde u-muıni müfettişliklerin yeniden ihdasını istemiştir.
İkinci defa kürsüye gelen İçişleri Bakanı hükümetin her yerde alınan tedbirlerle daima vaziyete halcim olduğunu, bu bakımdan u-mumî müfettişliklerin ihdasına lüzum olmadığını, her hangi bir teh likenin derhal ve yerinde yok edileceğini söylemiş ve Şavk vilâyetlerinin kalkınması için gerekli ted birlerin hükümetçe alındığım bildirmiştir.
Vaktin gecikmiş olması dolajn-sile gündemde bulunan hükümetin buğday politikasının açıklanması hakkındaki takrir Grupun perşembe günkü oturumuna bırakılarak toplantıya son verilmiştir.
yollan heyetinin durumu incelenecek
(Haşlar uf ı 1 incide) nı tetkik etmek üzere litnan hat lan mesul muhasebecisi Kemat ğraman bir kaç güne kadar uça a Amerikaya gidecektir. Bunun tahkikat mevzuu olan mubayaa heyetin komisyon al ması hadisesile alâkalı olduğu söylenmektedir.
İTİZAR
Yazımızın çokluğundan «tslâm-da Mezhebler ve Fırkalar Nasıl Doğdu?» tefrikamızı koyamadık özür dileriz.
(Baştarafı 1 incide) inişlerdir. Betül kendi avukatı Ab-dürrahmun Şeref Lâç olduğu halde muhakemeye gelmişti. Üstünde her zamanki siyah tayyörü, beyaz açık yakalı gömleği bulunuyordu. Boyasız ve mahzun görünüyordu.
Mahkeme huzuruna evvelâ, bugün dinlenilecek olan 19 şahidden bir tanesi olan Kadıköy Adalet doktoru Salih Haşim Sönmez alındı ve kanaatinin B. Alâeddinin intihar etmiş olduğu merkezinde bu lunduğuııu söylemiştir.
Reis, davacı avukatın, verdiği bir dilekçeye göre, kafatasının çıkarılarak otopsi yapılması istendiğini, bir kafatasının ne kadar zamanda bozulacağını sormuştur.
Doktor: — Bu kemiğe ve toprağa göre değişir. Maamafih çıkarılırsa belki otopsi aynen anlaşılır. Esasen seyir kemikten pek â-lâ belli olabilir. • demiş ve şunları ilâve etmiştir:
«Alâeddin Psikopattı»
(— Alâeddin psikopat idi. Betül ile c-vleıımek için intihar tehdidinde bulunmuş sonra kendisini sevmediğini zannederek yine intihara kalkışmış, üçüncü defa havagazi ile ölmeğe kalkışmış, nihayet dördüncüde bu tasavvurunu yerine getirebilmiştir. Bunu da ancak psi kopatlar yapar.
Reis — Hastahanedeki otopside Rüştü Sarp adında bir binbaşı bulundu mu?
— Evet bulundu. Akrabasıııdan-dı.
— Morga kaldırılmasını istedi mı:
— Katiyen öyle bir şe.v söylemedi. Esasen ben az buçuk şüb-helensendim derhal Morga kaldır-tırdım!..»
Otopside hazır bulunan bîr şahidin sözleri
Bundan sonra mahkemeye, ölen Alâeddinin akrabasından binbaşı Rüştü Sarp alınmış ve hastahane-de yapılan otopside bulunduğunu söyledikten sonra şöyle devam etmiştir:
«— Vaka gecesi ben evde iken refikam telefon etti. ( Çabuk gel, Alâeddin vuruldu » dedi. Sabahleyin ilk vapurla Haydarpaşaya geç tim. Yanıma yüzbaşı Celâli alarak Alâeddinin göuderilmiş olduğu • Haydarpaşa Nünuıne hasta hanesine gittim. Alâeddinin cesedi has-tahanenin tabutluk kısmına konulmuştu. Başı, sarılmıştı. ÇiFçıplak-tı. Savcı gelmemiş olduğundan kendisine derhal telefon ettim ve aile namına gelmiş olduğumu, ken dişini beklediğimi söyledim. Gecik ti. Bir kaç defa daha telefon ettim.
nun ayrı başı
kik etmeğe başladun. Zira bu gibi bir çok vakalarda bulunmuştum.
Bahusus bu benim akrabamdı. Kursunun giriş yerine baktım. Bu nokta tam şakağının sağ tarafın-I da, yukarıda idi. Kurşun amut o-larak girmişti. Tabibi adlî Salih Haşim beye:
«— Siz ne kanaatlesiniz?» diye sordum. Aynen şu cevabı verdi:
c— Kendi kendini de vurmuş o-labilir, hariçten de vurulmuş bilir. )
Cesed Morga niçin göııderilnıemişti ?
Bunun üzerine:
(f— O halde, dedim, cesedin Mor ga gönderilmesini istiyorum!» Mü teakiben savcı Nedim Evliya ile beraber odanın bir köşesine çekilip yavaş sesle görüştüler. Sonra:
— Morga gönderilmesine lüzum görmüyoruz» dediler. Ben ısrar ettim, savcı da:
c— Biz vazifemizi biliriz» diye sinirlendi. Sonra da orada otopsi yapmıya karar verdiler. Buranın Morg olmadığını, otopsinin bir netice veremiyeceğini söyledim, dinlemediler. Şişman bir adama des-tere ve bıçak getirttiler; Alâeddinin kafa tasını tamamen yüzdüler. Sonra kör destere ile kafasını kes çalıştılar. Kesmedi. Ben keskin bir destere bulmalarını söyledim.*
Binbaşının, sözlerinin burasında Betül yerinden fırlıyarak:
«— Böyle konuşulmaz. O adam benim kocamdı. Böyle konuşmasın, nihayet ben bir kadınım, bun la ra talıammiil edemem, binbaşı doğru söyleyiniz, neler anlattığınıza dikkat ediniz! diye bağırmıştır.
Reis kendisini susturdu. Binbaşı da hakaret etmemesini söyledi ise de Betül hüngür hüngür ağ-hyarak «Tahammül edemiyece-ğlm demiş ve dışarı çıkmıştı. Be* tiİJ koridorda da ağlayıp feryad et inekte devam etmiştir.
• Bir şalıid tevkif olundu
Binbaşıdan sonra şahid olarak şatona alınan 239 numaralı polis Mehmed Bağlı ifadesinde hâdise üzerine köşke gittiği gece Alâed-dini sırt üstü yatmış, sağ şakağın dan kan sızar bir halde yarı ölü bulunduğunu söylemiş ve:
— Yastığın altında ense hiza-
Nihayet otomobille geldi. Bu-üzerine Alâeddinin cesedini bir yere aldılar. Ben de yüz-Celâl ile beraber dikkatle tet
ola-
I
sıııda kanlı bir tabanca bulunduğunu gördüm, aldım, haatahaaeye götürdük.).- demiş, reis, Mehmed Bağlıya hazırlık tahkikatında sorgu hâkimi önünde iki defa ve sulh hâkimliğinde bir defa alınan ifade sinde silâhı yorgan üzerinde. Alâeddinin şakağı ile eli hizasında gör düğünü söylemiş olduğuna hatırlatmış ve ifadelerini okutmuştur. Mehmed Bağlı:
«— Şimdiki ifadem doğrudur O zaman muavin bana öyle söyledi, ben de anlamadan öyle yazdım, demiştir. Neticede savcının talebi üzerine Mehmed Bağlı yalan şaha detten tevkif olunmuştur. Dâva saut 14 e kalmıştır.
1 lûnci celse
Celse 14.30 açılmış ve ilk oiırak şahid Şükrüjre Balta içeriye alın-, mıştır. Şökrüye şunları anlat iniştir:
— Ayni evde oturuyorduk. O ge ce aşağıda biraz ağız münakaşası yaptılar. Sonra sesleri kesildi, \n karıya çıkıp yattılar. Biz de saat 24 e kadar oturduk. Sonra yat tık.
Yeni dalmıştım ki hayli bir a-yak sesi işittim, uyandım. Yangın olması ihtimalini düşünerek yatağımda doğruldum. Bir aralık n-yak sesi merdivenden aşağıya indi. Bizim kapıyı vurdu. Bu Be-tül idi.
— Ne var dedim.
— Aman teyze AUeddiu kendini vûrdu! dedi.
Heyecanlandım. Çocuklarımı u-yandırdım karakola Alâeddinin. annesine telefon etmelerini söyledim. Ben de yukarıya çıktım. Betül, Alâeddinin karyolasının yanına diz tu yor:
Betili
çökmüş ellerile ellerini tu-
o
Alâeddinin ellerhvi muştu
— Alâaddin ne yaptın? Alâad-dir. ne yaptın diye söyleniyordu.
Yorgan Alâaddinin çenesine ka dar çekilmiş, elleri de göğsünde idi. 'Ben ortalıkda tabanca görmedim, ayak seslerini işttiğtaı za -man aradan vakit geçmeden Betül aşağıya inmişti.
— Acaba, Alâaddin kendi kendisini mi vurdu, voksa Betül mü öldürdü?
— Bilmiyorum. Pek çok görüş mezdim. Aralarının naşıl olduğu -uu bilemem, onun için de bir kaııa atim olamaz.
— Ağlaması gösteriş mi idî?
— Olhmaz zannederim. Çünkü hıçkıra luçkıra ağlıyordu, can -dan ağlıyordu.
— Betüle nasıl oldu diye birşey surdun mu?
— Vallahi aradan bir 3enedetı fazla bir zaman geçti, hâtutlamıyo rum.
— Alâaddin hareket edivor, ko ııukonuşııvormıı idi?
Alâaddinin gözleri yumulu idi
— Katiyyen ağzı kapalı ve göz leri yumulu idi. Bilâhare Edil gel di , kendisine sandalye getirdiler, üstüne çıktı, bu şekilde şehadet etti. Bu anda annesine bakarak tat lı tatlı gülümsüyordu^
— Baban nasıl vuruldu. Evlâdım!
— Annemle beraber uyuyorduk. Onu uyandırdım, annem elektriği yaktı. Ben de kalktım. Babamın yanma gittik. Kan gördüm, baba, baba dedim. Ses çıkarmadı. An -nem elimden tuttu. Kiracıya haber verdi. Sonra da ağlamağa baş ladu
7'abrnıçn gördün miif
— Tabanca gördün mü?
— Hayır.
— Babanı annen mi vucdu evlâ dım?
— Anne, vurmadı, kendi kendini vurmuş.
— Kavga ederler mi idi?
— Hayır.
— Bu akşam baban seni döğ -dü mü?
— Döğdü.
— Neden?
— Ben sonunu iyi hatırlamrvo -rum. Ellerim, pis dîye döğdü.
— Sen annen ile beraber rni yatıyordun?
— Evet, soğuktu, annem beni koynuna almıştı. Yanımda arkası dönük olarak yatıyordu.
— Pat dİ5re birşey işittin mi?
— İşittim.
— Amma bak evvelce tabança gördüğünü söylemişsin. »Şimdi ne den söylemedin?
— Unuttum.
— Annen bu pat şenini, sana cpançur olacak:* dedi?
— Evet dedi.
— Elektriği yakmış mı idi?
— Hayır daha yalunanuştı.
Emekli komiser muavmlerindett Ertıığrul Cebeci G - 7 sene evvel de merkeze Alâaddinin babası Sa lih Saide tabanca çektiği yolun -da bir şikâyet yapıldığını, polis memuru Azmi burada vokra hakkında birşey bilmediğini söyledi. Bundan sonra Bayan Işılay çağırıldı ve dedi kİ:
bir Icarıkocn görünü
— Vak’a hakkında hır malft •
rr.itun yoktur. Evlerinin karşısın* (la otururuz. Mes’ud bir karıkoca gibi görünüyorlardı. Betül bir iki deta paket İle çıkınca anne galiba çamaşırları Betül annesine götıv götürüyor dedi.
— Betülün her zaman hanesin • de tabança taşıdığını söylemiş-siniz?.
Betül tabança mı la^,yordvQ
— Birçok kimseler Betülün ta-bança taşıdığını söylemişlerdi.» Een de duyduğumu söykdim.
Bundan sonra Alâaddinin amca-sınuı kızı Beria çağırdı. Berin şe-1 • acetinin karıkoca arasında ge * çimsizi iğe dair olacağını söyleye' rek şuaları anlattı :
— Alâaddin Betülü çok sevdiğine göre, hayatta iken ondan ay-rıhnasına imkân yoktu. Betülde vaka dan sonra hiç bir arıza bulunmadığına göre, Alâaddinin onu sağ bırakmasına, intihar etmesine imkân görmüyorum. Kanaatim bu dur.
Bilâhare, Betülün evlerinin karşısındaki Hüseyin usta çağrıldı. Hüseyin usta - O akşam Alâaddin gelip sigara aldı, ertesi günü öldüğünü duydum. Hırçınlığını, asabiliğini bilmem, bundan sonra din ler.eıı Doktor Nuri, Betülün vakadan evvel bir çocuk düşürdüğü -MÜ anlattı.
Banka veznedarı Sacid Argor da esaslı birşey bilmediğini, o gece Alâaddin ile beraber döndüklerini, normal olduğunu söyledi.
Kafa taamın mezardan çıkarıl -ması isteği
Bundan sonra söz alan savcı • kafa tasının mezardan çıkarılarak tıbbi adliye gönderilmesini iste-(İL Müdahil vekiller de buna j râk etti.
Abdurrahman Şeref.
— Biz bundan bir fayda ummuyoruz, dedi. Zira dünyada oğul nno rahat yüzü göstermeyen : ve babanın mezarda dahi evlâdlg/ rını rahatsız ettiklerine inanıyor tul. Yoksa cesedin çıkarılıfı^ın^ kafa tasının koparılmasına itira etmiyoruz. Yeter ki, adalet tecellî etsin! j
Bunu müteakip mahkemeye gedmeyen şahidlerin çağırılmasına, ka fa tasının çıkarılıp adlî tıb işleri umum müdürlüğüne gönderilmesine karar vererek mahkemeyi 29 Haziran saat 10 na bıraktı.
ka-
mü bir
Şekerin vesikaya bağlanacağı yalan (Baştarah 1 incide) nin karneye bağlanmıyacağıru, e-sasen buna lüzum olmadığını belirtmişlerdir.
Kampanya mevsimine 2 ay varken. karne usulü, bir hayli masrafa baliğ olacağmdan bundan çınılmaktadır.
Diğer taraftan şeker şirketi dürü, dün kendisile konuşan
arkadaşımıza şunları söylemiştir:
• Perakendeci bakkallara şeker tevzii muntazaman devam etmektedir. Mevzuatımız haricinde ol-dıığu için, piyasaya arzettiğimiz şekerlerin, halka ne dereceye kadar intikal ettirildiği hususunda hiç bir şey söyliyemem.
Şeker tevziinde karne usulünün ihdası şimdilik bahis mevzuu değildir. Esasen Haziranın ilk günlerinde Ingiltereye sipariş edilen şekerin 19 bin tonu limanımıza getirilmiş olacaktır^*
jUâkadarlai’in resmen söylememesine rağmen Haziran ayından i-tibaren şeker satışlarının serbest bırakılması kuvvetle muhtemeldir. Stokçular elinde külliyetli miktar dn seker bulunduğu da anlaşılmış tır. Bunun delili de büyük şehirlerde derhal bir şeker karaborsasının meydana gelmiş olmasıdır. Karaborsayı önlemek için büyük şehirlere tahsis olunan kontenjanı mümkün olduğu kadar arttırmaktan başka çare görülmemektedir.
X Parti ve Halkevleri
( Bastarafı l incide)
Halkevi başkanlığı tarafından konferans metninin tetkiki için kendilerine evvelden verilmesi hususunda vâki taleb üzerine bunun kendi telâkkileri ne göre nizamnameleri icabı bildirilmişti. Ancak Halkevlerinin gerek kendi ve gerek muhtelif teşekküller adına mü teadriid konferanslar vermiş olan Profesör tarafından, ilk defa tatbik edilmek istenilen bu usûl izzeti nefsi rencide edici bir hareket olarak vasıflandırılmıştır.
Bu duruma göre Halkevi başkanlığı tarafından ileri sürülen bu taleble doğrudan doğruya partimi ze müteveccih hususî bir muamele tatbik etmek zihniyeti ile hareket edildiğinden şübhe etmemekte yiz.
Bu sebehle partimize diğer teşek kü i ir re naza ran eşit li k haricinde hususî bir muamele yapmak şeklinde tezahür eden bu kötü zilin ir yetin ortadan kalkmasını teminen
Lake Success: 25 (A.A.) —
Türkiye, Yunanistan ve Afganistan Ortadoğu için teklif edilmiş olan İktisadî komisyonun üyeliğine-kabul edilmişlerdir. Fakat bu komisyonun üj'eliğine seçilmek i-çin Rusya tarafından ısrarla yapılan tâleb bu meseleyi incelemekle görevli bulunan komite tarafından reddedilmiştir.
Pakistanın kabulü resmî bir talep yapılıncaya kadar geri bırakılmıştır.
Komitedeki Rus delegesi Türkiye ile Yunanistanın esasen Avrupa İktisadî komisyonunun üyesi bulunduklarını ilen sürerek bu i-ki memleketin kabulüne yeniden
Filistin dâvasına son
(Buştarafı 1 incide) uglasa göndermiştir.
M. Bevin müşterek bir anlaşma esası bulabilmek bahsinde son derece endişeli olduğu zannedilmekteydi. Vaşingtonda kon grenin Arab lejyonunun sözde Marshall plânı vasıtasile yapıktı yardım kullanılmak suretile nî-giltere tarafından silâhlandırıl-'.lığı hususunda bir tahkikata gi-. •_ •• •
rişmesinin şimdi katiyen ırçjjhte mel olmadığı belirtilmektedir. ■— Trumaıı—V’eizman mülakatı
Vaşington: 25 (APj — Ame rikan hükümetinin resmî misafi
dla^k ri^şıfatite burada bulunmakta o ntC MP V'eizman 30 dakika müddet
1 f ^1 —m o______-_____ i •• •• • «
le Başkan Trumanla görüşmüştür. (7. .x_
Mülakattan sonra gazetecile re.'beyanatta bulunan Veizmann şunları söylemiştir:
■ Silâh sevkiyatı yasağının kal dırılmasınm Arablara karşı savaşmakta olan Yahudilerin gü venliği için elzem olduğunu belirttim. Başkan Trumanm bu ta lebimi yakında is'af edebileceği zehabım kısıl ettim.
Birleşik Amerika Olda—Do-ju nun her hangi bir kısmına her cins askerî malzeme şevkini yasak etmiş bulunmaktadır. Ya-lıudiler, Arabların diğer nıemle ketlerden silâh almak imkânlarını haiz olduğlarını belirterek, bu yasağm Yahudiler için büyük bir engel teşkil ettiğini iddia edegelm işlerdir.
Veizmann’a göre. Bugünkü görüşme sırasında Amerikanın Israeİ’e 90 ilâ 100 milyon dolar lık bir kredi açması ihtimali çk müzakere edilmiştir. Veizmann îsrael hükümetinin böyle bir kre dinin bir kısmını askerî malze -nıe için sarfetmek tasavvurunda olduğunu söylemiştir.
Veizmann şunları ilâve etmiş tir: “Barış tahakkuk eder etmez, silâhlı Yahudi kuvvetleri Arablara ait Yafa şehrini tahli ye edeceklerdir. Yafa bize ait değildir.»
Trumanla Veizmann birlikte Be yaz Sarayın bahçesine çıkmışlar Görüşmeden sonra Başkan ve VeizmaJtın, Başkana, üzerinde David Yıldızı bulunan kadife kaplı Vb el yazısı bir Tevrat he diye etmiştir.
Sevinin beyanatı
Londra. 25 (AP) — Bugün Avam Kamarasında Filistin ko nusuna* dair beyanatta bulunan Dışişleri Bakanı Ernest Bevin, îngilterenin Birleşmiş Milletler ■ateş kes» emrini Yahudi ve A-rablara kabul ettirmek için nüfuzunu son haddine kadar kullanmakta olduğunu söylemiştir.
Bevin bu izahatını, mühafaza kâr parti lideri Vinston Churcül in bu husustaki bir talebini kar Sılansak üzere vermiştir. Bevip, memnuniyetle etraflı bir beyan da bulunacağını fakat bu izaha tı bugün vermemek için makul sebepler mevcut olduğunu belidin iştir.
Dışişleri Bakanı Büyiik Bri-beyanııı halen yer almakta olan önemli müzakerelere zarar vere bideceğini kaydetmiştir .
Dışişleri Bakanığ Büyük Bri-tanyanın avretlerini şu konu -laıa tevcih etmekte olduğunu söylemiştir:
1 — Filistinde ateşin kesilmesini sağlıyacak bir takriri Gü -venlik Konseyine kabul ettir -mele. Böyle Lir'takririn her iki ta raf için kabule şayan olabilme si şarttır.
kont’rransın taliki lüzumlu görülmüştür.
Keyfiyetten bütün alâkalıların bilgi edinmelerini rica ederiz.
1
muhalefet etmiştir
Bununla beraber Yunaaistaaıa Asya topraklarına yakın olduğu ve iktisadiyatının Ortadoğu a kuvvetle bağ: bulunduğu Türln-yenin de kesin olarak ayni zıumıçıda bir Ortadoğu memleketi addedildiği prensibine dayanılarak bu iki memleketin adaylıkları kabul edilmiştir,
Sovyet delegesi memleketinin de bu komisyona kabul edilmesi ı-çin kuvvetli teşebbüslerde bulunmuştur. Sovyet delegesi Sovyetter Birliğinin Ortadoğuda özel menfaatleri bulunduğunu va Ortadoğu memleketlerinin bir çoğu ile hem hudud olduğunu ileri sürmüştür.
2 — Güvenlik Konseyi karan m Arab ve Yahudilere kabul et tirmek,
Bevin sözlerine şu şekilde d^-vam etmiştir: Şimdi Arab devletlerinin verecekleri cevap bek lenmektedir. Bfitüu Yahudi kuv vetlerinin de ateş kes emrini ka bul etmeleri lâzımdır. Rıtnâan ev vel Kudüse şâmil ateş kes cturi Yahudi kuvvetleri tara&ndan ih lâl edilmiş ve böylece Lşıudıki sa vaşa yol açılmıştır. » »
Bevin, durum hakkında A; va.ni Kamarasında etraflı malû,-mat vermekte devam edeceğini Söylemiştir.
Ateş kesmek için Aıublann ileri sirrdüğü şartlar
Kahire: 25 (A A i — Bu ak’ şam yetkili bir kaymaktan öğre itildiğine göre FîKstinde ateşin kesilmesi hakkı ta güvenlik konseyince veriten emrin Arab devletleri tarafından kabul edil ğıdaki üç şam ileri sürmüşier-mesi hakkında bu devletler aşa dir:
1
ih-ka-Bu Ür
Filistiude bulunan bütüç SioıAst teşekküllerinin dağıtıl -malı .
2 — Filistine Yahudi Etruhaçe ret inin derhal kesilmesi *
3 — Yahudi devletinin tanınmaması .
Arablann zor durumu
Londra: 25 (A.A.) — E B. C. nin siyasî yazan Arablann Fiiia-tinde bir mütareke için, yapılan teklifi kabul ettikleri takdirde el de etmiş oldukları faydalan kay bedeceklerini belirtmektedir. Diğer taraftan Aralılar mütarekeyi kabul etmeyi reddettikleri takdirde güvenlik konsejânin barışı lâl edenlerin Arablar olduğu rarına varması muhtemeldir, takdirde İngiliz hükümetinin
dünle olan anlaşmanın bütün hü kümlerine riayet etmek bahsinde imkânsızlık içinde bulunacağım zannetmek yerinde olur.
Mısır ve Snriyeye veriten Amerikan notaları
Vaşigton: 25 (AP) — Birleş nüş Amerika. Mısır ve Suriye ta rafından ilân edilen FHfstinîn de nizden ablukasını tanımıyacağına dair ilgililere nota vermiştir.
Aralılar ağır bombardıman uçakları kullanıyor
Londra: 25 (A.A.) — B B. O ııin Orta Doğudaki muhabiri, Fi-listindeki çarpışmaların şiddetinin azalır görünmediğim bildirmektedir. Muhabirin ilâve ettiğine göre bugün yayınlanan Mısır resmi teb liginde, Arab taarruzunun simdi ağır 0010031x1111140 uçakları tarafından desteklendiği bildirilmekte dir.
Hükümetin istifası
(Başturafı 1 incide) Haaan Saka kabinesinin çelnlme-sine artık bir zaruret daralt bakılmaktadır; ancak bn çekilmenin hemen önümüzdeki günlerde değil seçim kanunu memurin mu'ıake-mat kanunu gibi bazı mühim ta-sarılarm Meclisten çıkmasını mü-teakib olacağı talimin edilmektedir.
Avusturya Millî takımı
(Haştaraft 1 incide) at 13-30 da bölge merkezinden kalkacak ve 14 de Sirkeci garı ö nünde duracak ve buradan iltj-hak edecek gazeteci arkadaşları alarak yoluna devam edecektir,
3
talyan hâkem Sinyor Gaieati 28 mayıs günü saat 11 de uçakla Yeşilkâye gelecektir.
4 cağı gazeteler ile sayın halka ay
rica bildirilecektir.
Maçı idare edecek olan 1
Bil et terin nerelerde batıla
SAYFA! 6
%
7
*
% %
% % %
6
6
»T—
borsa
• ' ' OTB •
diğer mürekkeplere naa^/arı sol”
MI
diğer mürekkeplerden %60 tü$-ı
*
*
Davutpaşa ortaokul binası onarımı.
Eksiltmeye iştirak etmek için taliplerin 945 liralık mu
t
21.15
21.30
21.50
22.00
22.15
)
I
imâl e Jilen en parlak ve Sfî mürekkep
Şartnameler, bilumum projeler,, keşifnameler, seridöp-
YENİLİK! B
s* ■
ILWW KîH’AB
İddia ve Karar ProfeeÖT AvuluU Banan J mip- tortfaudon BûÇTohman Y v« öner » Kil «al dâvMimn J Uçüncb eden
bu e«er nefis bir şeldldo bo 1 •dip eabga «ıkanlmıglıy, Mih fi dan pek mahdut okluğun- J dan tüdıenmeh Uaereâlr. Mcm SI kbti çapında bir dıtvamn ta- U mam!ayıcı Idiabı elan bu o- ') •er her Tttrlı mttnevvorinln w kütiibhanerindo yoı atacak Z bir kıymet ve ebeaıralyo ita» diır. HJtabeüıvrıtan arayın.
Fîvari il"/0 iıuTDijtııy.
* 1 ' İ
«Yüceli * öner» (lûva«wn S eJd Profesör Kenan önerin 2 eserlerinden birinci ve ikin- ] ci «ikilerin mevcudtan İÜ- ■( kenmek üzeredir. Bu luymei j II ve ibret verici Adtabtann 4 her üçünü de Ankara cadde- 3 sindeki «Kanaat» ve «ilnkili b» Kitabevkrinden tedarik edebilirsiniz.
K.
Londra Nevyork Paris
Cenevre Aınsterdarr Brüksel Prağ Stokholm
Lizbon
Esham Ve Tahvilât 1934 Sivas Erzurum 2—7 1941 Demiryolu 6 Kalkınma 3
6 Kalkınma 1
6 Kalkınma 2
7 Millî Müdafaa 2
İstanbul Bnrsaşmın 25/5/944) RyatJao
11.3856 4
^60 —
1.3060 Ç5.7270 U05 546İI
6.9887
Ö.60
77.8860
11.2405
/ Satılık Arsa
dGöztÇpede eski Dutlukta Cavid pa§a sokağında dört tara-I fı açık deniz görür bir dönümlük arsa müsaid şartlarla vatı I İlktir. ,
I Talihlerin Göztepe İhlamur sokak 4 numaralı köşke mü | racaatlan rica olunur.
W
Devlet Ormana İşletmesi Sinop Müdürlüğünden
1 — Sinop devlet orman işletmesi dahilinde 3 parçadan iba-idare binası memur lojmanı, tavla garaj binası yaptırılacak-Binalar kârgir ve ahşap karkas inşaat sistemlerinde olacaktık keşif bedeli 89566 lira 10 kuruş olup muvakkat teminatı
ret tır. tır. 5728 lira 31 kuruştur.
2 — r '
riler, mukavele proje, eksiltme şartnamesi, bayındırlık işleri genel şartnamesi, yapı işleri umumî fennî şartnamesinden ibaret olan keşif dosyası Istanbulda Orman başmühendisliğinde An karada orman genel müdürlüğü inşaat şubesinde ve Sinop devlet orman işletmesinde görülebilir.
3 — Eksiltme Sinop devlet Orman işletmesi müdürlük binasında mevcut eksiltme komisyonunda 7/6/948 pazartesi günü saat 15 de yapılacaktır.
4 — Eksiltmeye girebilmek için isteklilerin 5728 lira 31 kuruşluk geçici teminat vermeleri ve bu işin teknik ehemmiyetinde bulunan diğerdir işi muvaffakiyetle başardığım veya idare ve denetlediğini isbata yarar belgelerde birlikte eksiltmenin yapıla cağı günden en az «tatil günlerihariç" üç gün evvel yazı ile Bayındırlık Bakanlığına, Sinop veya İstanbul Bayındırlık müdürlüklerine başvurarak bu işin eksiltmesine girmek için yeterlik belgesi almaları ve bu belgeyi göstermeleri şarttır. Bu süre içinde bel ge isteğinde bulunmayanlar eksiltmeye giremezler.
5 — İsteklilerin teklif mektublanm eksiltmenin yapılacağı
saatten bir saat öncesine kadar Sinop devlet orman işletmesi mü dürlüğüne makbuz karşılığında vermeleri lâzımdır. Postada olan gecikmeler kabul edilmez. (6786)
4
) cni Neşriyat:
Kiracılar gazetesinin 5. inci sayısı bugün çıktı
A .Arif İyicil, Abdurrahman Şeref Lâç, Ekrem özden, Said Rüştü Oğuzbeyoğlu gibi seçkin avukatların kiracı ve mülk sa -hiplerini yakından ilgilendiren yazıları ve Necdet Rüştü Efe’-nin ‘Gecekondu^ manzum hikâyesi, oyukucuların suallerine ge niş cevaptır. Tavsiye ederiz.
I
r)
Yeni Sabah’ın
IUN FİYATLARI
Kr.
1000
ÛOO
400
300
200
İM
Baş) dt 1 î
5 b
6
'I—■
İDCİ
)?
»
»
maktu etarub *»yfs,
»
»
»
santimi
*
»
I
»
z a y 8
J’iüümür kazası nüfusundan almış olduğum nüfus cüzdanımı ve askerlik terhis cedvelini, memur hüviyetini ve 45 lira para ile 20. 5. 48 tarihinde Samatya mıntakasın-da zayi ettim. Yenisini çıkaraca -rundan eskisinin hükmü yoktur.
Bamatya Belediye Tahsildarı Hüscyinoğlu, Yağar Dursun Doğum : 328
—--—r——----- —
(f----------------
(Günün birinde geç kalmış olmamak için zamanın ben liginizde husule getirdiği tahribatı tamirde acele ediniz
PERT
Müstahzaratı Laboratuarı
S' /.t bu malzemeyi takdim eder
• •
)
EV
Ankara otobüslerinde yo’cu nak lîyatı
Ankara 25 (Hususî) — Beledi yenin şehir otobüslerinde yolcu nakliyatı günden güne artmaktadır. Mayıs ayı içinde belediye gün de ortalama 80 bin yolcu naklet iniştir.
Yeniden şal e açacak bankalar
Ankara 25 ('Hususî) — Türlü-ye garanti bankasının îzmirde ya pı ve kredi bankasının Konya ve Antakyada birer şube açmalarına Bakanlar Kurulunca müsaade edilmiştir. *
îlk zamanlarda metanet ve cesa ı etini muhafaza eden Seyfüzzeva lizn.in yüzünde şefak atmıştı. Göz lerinin önünde keskin şimşeklerin çaktığını hisseder gibi oluyordu. Kuşun torbasına girdiğine bin defa pişman olmuştu.
Nihayet güneş doğmuş, bir a-dam boyun kadar yükselmişti. Sey füzzevalizn, heyecan ve lıelecar. i-çinde kıvranıyordu. Hayatından da ümidini kesmişti. Hiç olmazsa, müthiş heyecan dolayısile kalb durmasından öleceğini muhakkak sanıyordu.
Kuş, evvelâ hafifçe mırıldandı.. Sonra dişlerini gıcırdatarak acı a-cı uludu. Daha sonra müthiş bir nara attı ve dalgalan dağ gibi kabaran denizin üzerine havalandı.
Seyfüzülyezen, fena halde kork rûLŞt ■. Başını torbanın içine sok tu. Gözlerini kapadı; kendisinden geçti:
Kuş o kadar yükselmişti ki, aşa ğıdan mini mini bir nokta gibi gö riiniiyordu. Buna rağmen, güneşi yakalayın yutmağa muvaffak ola mayacağı muhakkaktı. Çünkü gü nes, denizin ortasına doğru yük -geliyor; o şaşkın hayvan ise, semada bîr daire çizerek aksi istika ınete doğru alçalıyordu.
Nihayet basını aşağı sarkıttı. î ki dağın çarpışması gibi tarif edi lemiyecek derecede müthiş bir gil-
w •
bakım normal gıda yavrularınıza /ıhhal ifade/İdir
e
i
ÇAPAM ARKA w^,i9iö
Şeker tevziatı Türkiye Şeker Fabrikaları A. Ş. İstanbul Bürosundan Ekonomi Bakanlığı emirlerile İstanbul vilâyetine tahsis edilen şekerin şahıslara kolaylıkla ve süratle tevziini teinin maksadile şimdiye kadar alınanlara ilâveten 24.5.1948 pazartesinden itibaren aşağıdaki tedbirler dc alınmış olduğundan ilgililere İJân olunur.
Tevzi esası:
1 — Şeker tevzii vilâyet emrine göre belediye iktisad müdürlüğünden alınan belgelere veya listelere istinad edeceğinden bu belge ve listeler Yeni Postahane arkasında Beyker banındaki satış büromuza gönderilmelidir. Belgesiz müracaatlar kabul edll-miyecektir.
2 — Yukarıda mevzuubahis listelerde adlan yazılı bakkallara yapılacak tevziatta vilâyet emrine göre bakkallık ruhsat tezkereleri esas tutulacağından bunların şeker bedelleri yatınlırken ibrazı zarurîdir.
3 — Şekerler Çıragan depomuzdan ordino sahiplerinin hüviyetleri bakılarak verilecektir.
Yeniden alınan tedbirler:
4 — Birinci madde mucibince belgeleri veya listeleri şirketimize gelmiş:
a — Sarıyer, Beşiktaş, Beykoz, Üsküdar kazaları ile Beyoğlu merkez, Taksim ve Şişli nahiyeleri bakkallarının şeker bedeli ve bakkallık ruhsatiyeleri ile birlikte doğrudan doğruya Beşiktaş yanık Çırağan sarayı yanındaki depomuza müracaatları.
b — Bakırköy, Fatih, Eminönü, Eyüb, Adalar, Kadıköy kazaları ile Hasköy, Kasımpaşa ve Galata nahiyeleri bakkallarının da Yeni Postahane arkasında Beyker hanındaki sr büromuza bakkallık ruhsat tezkereleri ve şeker bedelile birli.. müracaat ederek ordinolarını almaları icabeder.
5 — Resmî ve hususî müesseseler, esnaf ve imalâtçılar, cemiyetler, hastahaneler, mektebler ile askeri birlikler -tabıldot ve kantin ihtiyaçları için» iktisad müdürlüğünden alacakları belgelerle Beyker hanındaki satış büromuza müracaatla ordinolarını alabilirler.
6 — Ordino muameleleri saat 9 - 16 ve anbardan şeker teslimi saat 9 - 17 ye kadar sürecektir.
7 — Şeker tevzii hakkında lüzumlu malûmat telefon No.
22205 den alınabilir. (7153)
ZAYİ
1935 senesinde Cizre asliye mahkemesinden almış olduğum avukatlık mülâzemeti vesikamı kaybettim. Yenisini alacağım -dan eskisi hükümsüzdür.
M. Fikret Karakoyunlu
Tatbik mühüriimü zayi ettim, yenisini yaptıracağımdan eskisi nin hükmü yoktur.
Fabrika havuzlarda demirci ustası Ahnıed Yüksel
İmtiyaz sahibi: A. CEMALEDDİN SARAÇOĞLU - Yazı i§l erini fiilen idare eden: FATİN FUAD — Dizildiği yer: «Yeni Sabah» mürettib-hanesi — Basıldığı yer: «filin» Basımevi
20.30
97.—
97.20 97.0B
97.50
20.02
Bon devece »ahh
Ynaya karşı M defo daha rnukavlrndır fevkalâde parlak .. ı
jetinde daha parlaktır.
Kuru yazar... mürekkeplerden 3 defa çabuk
kurur. _____
2 ons ı TL. 0.65 — « on₺ ı TL. ).02) — 38 ona ) TL. 3.00'
onu t TL. 5.00 -* Galon : TL. 17.50 — Süpo.Tchvome j TU 140
Türkiyede Mümeaaili ı
ELİ BURLA ve ORTAKLARI - Golûlû-Îsîonbul
I
Batı Akdeniz hattı yaz tarifesi
Batı Akdeniz hattı postalarımızla Marsilya yolu ile Parise îs viçreye vesair Avrupa şehirlerine gitmek isteyen yolculara seyahat müddetinden bir gün kazamjmnak vesair yolculara Nis ve civarı gibi hususî turistik ehemmiyeti olan yerleri ziyarete im -kân bırakmak maksadile şimdilik yaz mevsimine mahsus olmak üzere 28 Mayıs 948 tarihinde Istanbuldan kalkacak postadan itibaren vapurlarımızın gidişte Napoliden sonra Ville Frenche’a ve dönüşte Romadan ve diğer merkezî İtalya şehirlerinden Türkiye v.eya Yunanistana gelecek yolculara bir kolaylık olmak üzere de Cenovadan sonra Napoliye uğratılmalan kararlaştırılmıştır.
(7078)
ÇARŞAMBA — 26/5/1948
7.29 Açılış ve program.
7.30 M. s. ayarı.
7.30 Müzik: Hafi!
Parçalar (Pl.j
7.45 Haberler.
8.00 Müzik: Opereı
Parçaları (Pl.)
8.15 Müzik: Türküler (P1J
8.30 Müzik: Çeşitli
Hafif Müzik (Pl.) Kapanış.
Açılış ve program.
M .s. ayan.
Müzik: Şarkılar, Haberler.
Müzik: Radyo Saloa Orkestrası.
13.30 öğle Gazetesi.
13.45 Radyo Salon
Orkestrasının Devamı, Kapanış.
Açılış ve program,
M. s. ayan.
Müzik: Şarkılar. Konuşma.
Müzik: Rumba ve
Kongalar (Pl.)
19.00 M. s. ayan.
19.00 Haberler.
19.15 Geçmişte Bugün.
19.20 Müzik: Cumhurbaşkanı ğı Armoni Muzikası
20.00 Müzik: Şarkılar.
20.15 Radyo Gazetesi.
20.30 Serbest Saat .
20.35 Müzik: Tarihi
Türk Müziği. ——
Konuşma; Kitap Saati Müzik:
Müzik: Melodiler (Pl.) Konuşma: M. M. M. Saati Müzik: Dans
Müziği (Pl.)
22.45 M. s. ayan.
22.45 Haberler.
23.00 Program ve Kapanış.
9.00
12.29
12.30
12.30
13.00
13.15
14.00
17.58
18.00
18.00
18.30
18.45
Davutpaşa Ortaokulu Satınalma Komisyonundan
1
Keşif bedeli (6599) lira (77) kuıaıştur.
Eksiltme 16/6/948 tarihinde çarşamba günü saat 15 te Lise ler saymanlığı binasında toplanacak okul komisyonu tarafından j^ipılacaktır.
2 — Bu işe ait evrak şunlardır: Mukavele, Eksiltme, bayın -dirlik işleri genel hususî ve fennî şartnameleri ,proje keşif hü-lâsaslle buna müteferri diğer evrak okulda görülecektir.
3
vakkat teminat yatırdığına dair makbuz ibraz etmesi ve 948 yılında Ticaret Odasmda kaydı bulunduğuna dair belgeyi hamil ol ması eksiltme gününden tatil günleri hariç (3) gün evvel vilâyet makamına müracaat ederek ehliyet veşikası alması ve yukarda 2 inci maddede yazılan evrakı görüp kabul ettiğine dair imzalama n şarttır. (7054)
Güzel bir eVe sahip olmak ister mUiniz* Türkiye İş Bankasının Küçük cari hesaplan arasında tertip eylediği zengin ikramiye çekilişlerinden faydalanınız.
I Haziran 1948 çekilişinde:
25 Ağustos 1948
30 Aralık 1948
Her çekilişte ayrıca bir
arsa
ve
İstanbul da Küçük (
Yal da bahçeli ev Ankara’da Tasarruf evlerinde bahçeli ev Ankara’da Güven mahallesinde bahçeli ev dolgun para ikramiyeleri^
o
O
(1
B^LMACĞ]
----*---1
1 2 3 4 5 6 7 8 9
t
t
4 t
i
Tefrika No. 45
Muazzam Şark Efsânesi
V jizaan: it; ulıarrem Z. iiorgıınall
■
I I
öbür yere
80 n-
rültü ile havalandı. Denizin sahiline düştü. Kanadlarını serdi ve o vaziyette kaldı.
TÂME
Seyfür.ülyezen, bir müddet
ra kendine gelmiş; aklını başına toplamış, gözlerini açmıştı. Muvaf fakiyetsizliğin ve düşüşün tesiri le bitkin bir halde yatan kuşun tor basından çıktı.
Şeyh Ceyyad’m tarifi mucibince doğu istikametini takip ede -rek ilerlemeğe başladı.
Üç saat kadar yürümüştü kİ, karşısına yüzü örtülü bir süvari ç.Kıp:
— Merhaba Yâ Seyfüzülyezen! dc-di ve yüzündeki Örtüyü kaldır * di.
Seyfüzülyezen, hayretinden donakaldı. Çünkü bu, güzellikte ccn net tavusu gibi eşsiz bir güzeldi. Kırmızı dudaklarının arasından gö rünen beyaz dişleri, pahası biçile meyen bir inci dizisine benziyordu. Birkaç defa yutkunduktan son
en
ra:
— Sen kimsin, beni nasıl tanı -oın? diye sordu:
Güzel kız:
— Yâ Seyfüzülyezen, dedi. Benim adım Tâme’dır. Annem, Aka-lc isminde bir kadındır ki, bu diyarda bulunan sihirbazların
ulusudur. Cifir ilmi sayesinde ol-mufl ve olacak herşeyi öğrenir. Se nin Nil tarihi isimli kitabı bulup tide etmek maksadile bu tarafa ge leceğlni ve benimle evleneceğini bir hafta önce İstihraç eylemiş; bana haber vermişti,
— Naşıl haber vermişti?
— Bir gün birşey sormak huzuruna çıkmıştım. «Sevgili
zım dedi. Seyfüzülyezen denizi geçmiş, toprağımıza ayak basmış bulunuyor. Git, onun şehre girmesine çare bul!»
— Sonra?
— Sonra annemin bu emri üzerine seni karşılamağa çıktım.
Seyfüzülyezen, zihnini alt üst
İçin kı-
eden meraktan kurtulmuş; Şeyh Ceyyad'ın bahsettiği Tâme’yi Sererek derin bir nefes almıştı. Fakat şimdi de zihnini kurcalayan başka bir nokta vardı. Bunu da öğrenmek için:
— Bu şehire girmek yasak mıdır? diye sordu. Herkes dilediği gibi giremez mi?
Tâme, Seyfüzülyezen’! büyük biı ağacın dibine götürdü ve sualine cevap verdi:
— Hayır! Şehre girmek yasak değildir. Herkes dilediği gibi girebilir. Senin için de yasak değildir, fakat çok tehlikelidir.
Seyfüzülyezen, genç ve güzel kızın yüzüne şaşkın şaşkın bakıyor du:
— Anlayamadım.
— Neyi anlayanındın?
— Şehre girmekte benim ne gibi bir tehlike olabilir?
•— Seni pusuya düşürmek is -tiyorlar.
— Niçin? Buna sebeb nedir?
için
Şehir halluna ne fenalık yaptım?
Tâme, bir müddet düşündü. Hakikati söyleyip söylememekte te-reddüd ediyordu. Cevap olarak:
— Yâ Seyfüzülyezen, dedi. Sen bu diyara sebebsiz gelmedin. Yu karıda da söylediğim gibi, Nil ta-i rihi isimli kitabı elde etmek maksadile geldin.
— Bunun şehir halkı ile ne a-lâkası var?
— Çünkü bu şehirde oturanlar, o kitaba taparlar.
— Anladım. Şimdi birşey daha soracağım: Benim Nil tarihi isim li kitabı almağa geleceğimi ne biliyorlar ?
— Hükümdarımız Melik Karnenin. sihirbazları sayesinde, Nil tarihi isimli kitabın bir gün senin tarafından alınacağını öğrenmiş.. Buna meydan vermemek için ted bir almak lüzumunu duymuş.
— Nasıl tedbir aldığını biliyor musun ?
— Şehre girilecek büyük kapı -nın altına büyük bir hendek kaz-dırttl. Hendeğin içine Gammaz a-dında, bir ecinni koydurarak üzerini örttürdü.
— Bundan ne çıkar?
— Ecinninin elinde bir boru vardır. Gammaz, sen kapıdan girerken bu boruyu çalarak haber verecek. (Devamt v«r)
SOLDAN SAĞA ı
1
tuvarda kullanılan; 2 nenin parçaları, Biı Şark oyunu, 3 — Alçağa inen bulut, Azabı müthiş olan; 4 na; 5 şına (P) gelince ihtiyar, Soru e datı; 6 — 7 —Komprime, Keder; 8 nuna (M) gelince cehd, En büyük; 9 — Biçim , Ateş.
YUKARIDAN AŞAĞI :
1
si ağacın beli; 2
Tersi benzetme; 3 — Para konur,Müsavi; 4 yar anne; 5 -renk;6 — si altın; 7
— Sonuna (T) gelince bir isim, Bir imtihan şekli; 9 mak için ona ihtiyaç vardır, E™ reden.
EVVELKİ BULMACANIN HALLEDİLMİŞ ŞEKLİ
Hakarete lâyık, Lâbora Maki*
En iyi manâsı Kuzunun bağırışı, Ba-
Bir ışık aleti, Nota.;
So
Mücadelede bir taraf, Ter Erkek ismi,
- Köpek, İhtı-Murabba, Bir Ağacın bir kısmı, Ter — Ayağın altı. Söz; 8
Yaşa -
