Asırların beklediği tarihi eaer:
YAVUZ SULTAN SELİM basılmıştır. Muallim Fuad Gücüyen»r tarafından yaslan ve (Yavuz Sultan Selimin hakiki tarlhud anlatan bu kuvvetli eseri: (Bugün veya yarın alırım.) derseniz, muhakkak kİ 9onra, bulanuyacak-sınm. Flatı: 180 kuruş net. Ancak büyük kitaplılarda bulunur.
AKŞAM
ALBAYRAK
PİRİNÇ ve HUBUBAT
UNLARI
Deposu: Tahmis sokak No. 71. Telefon 20Ö4T -Telgraf: Albayrak - talan bul.
3ene S7 — No. 9470 — Fi ati her yerde 10 kuruştur.
PERŞEMBE 1 Mart 1945
Sahibi: Necmeddln Sadak — Neşriyat müdürü: Hikmet Feridun Es — AKŞAM Matbaa»
Berlin'e kati hücum başlıyor
Ingiliz Başbakanı inanıyor ve güveniyor
Kırım konferansından dönen Ingiliz Başbakanı M. Churctıll-l'in iki saat süren nutkunu, ajansın verdiği kısa hülâsaya dayanarak incelemek yanlı? olur. Harbin ve dünya siyasetinin bu nazik döneminde, şimdiye kadar toplanmış konferansların en ehemmiyetlisi tarafından verilmiş kararlan Parlâmentoya ve bu yoldan millet efkârına uzun uzadıya anlatan İngiliz Başbakanı, görüşülen bütün meseleleri birer birer gözden geçirmiş, en çetin dâvalar hakkında düşüncelerini söylemiş, her şeyi olduğu gibi açığa vurmaînakla beraber, tartılı ve ölçülü sözlerle bir çok noktalan aydınlatmıştır. Bu günlerin en değerli siyasî vesikası olan bu nutkun metnini okumadıkça tahminlere ve hükümlere kalkışmak ezbere kehanet sayılır.
Reuter ajansının verdiği bir buçuk sütunluk hülâsa, M. Churchillin söyledikleri hakkında ancak bir sezinti uyandıracak değerdedir.
Anlıyoruz ki tngiliz Avam kamarası ve onun temsil ettiği halk efkârı Kırım konferansı neticelerine çok ilgi göstermekte ve Başbakanın dönüşte anlatacaklarını sabırsızlıkla beklemekte idi.
Gene gördüğümüze göre M. Churehill. son üçler toplantı anın kararlan arasında. İngiliz efkârını en yakından İlgilendiren. İngilterede uzun zamandır söyleşme ve çekişmelere, sert tenkidleıe yol açan Polonya, Yunanistan ve Fransa meseleleri üzerinde çok durmuş, İleri sürülen hoşnutsuzluklara cevap vermiştir. w
Bu görüş' dışında, nutkun hülâsasından edindiğimiz tesir. M. Churchill'in bu sefer üçler konferansından her zamankinden fazla bir güvenle dönmüş olmasıdır.
Beş yıldır, gerek harbin gidişi, gerek politika gelişimi bakımından her konuşmasında, İyi ümitler yanında her 2aman kötü ihtimallere de yer ayıran İngiliz Başbakanı, ilk defadır ki bu nutkunda. geleceği ferah ve aydınlık gösteriyor.
Dünyayı kavrayan bir sulh ve emniyet kurulu içinde, büyük küçük, yenmiş yenilmiş bütün milletler, tecavüze karşı güvenilir bir kanun ve ezici bir kuvvetle emniyet altına alınacaklardır. İnsanlık için, yazılı tarihinin hic bir çağında görülmemiş derecede adaletli bir devrin açıldığına emin olmak lâzımdır. Işıklar şimdi, eskiye göre, daha parlaktır, daha geniş bir alanı aydınlatmaktadır. Yeni dünya Büyüklerin diktatörlüğü üzerine kurulmayacak, Büyükler yeni dünyanın emniyetine hizmet edeceklerdir...
Bir saat elli dakika süren nutuktaki teferruata girişmeden, hülâsada göze çarpan bu bir kaç cümle, bütün milletlerin, yarına İnanla bakıp rahat etmelerine yetecek kuvvettedir.
M. Churehill bu güzel, ümit verici sözleri öz düşüncesi bir havai olarak değil, üç müttefik devletin vardıkları kararlara dayanan hakikatler sırasında ortaya atmaktadır. Üç devlet arasında birlik ve karşılıklı İnan tamdır.
Ingiliz Başbakanının yaptığı tesiri, nutkun parlâmentodaki yankılan ve doğuracağı tartışmalar belli ed-çektir. Fakat, ge-' len hülâsa doğruya uygunsa, nutkun biz yabancılarda uyandırdığı duygu, M. Churchillin, harbin bu son safhasında, yarın İçin her zamankinden fazla ümitli, hattâ sevineli olduğu veya göründüğüdür, tngiliz Başbakanı gibi, görgü ve bilgisi en çetin bir savasın acı tatlı, tii'lii cilvelerinde bi’pnmiş, hic er ve avutucu olmayan bir devlet
Af. Roosevelt diyor ki..
“ Bundan sonra artık harb olmıyacak „ “ Yalta konferansında bazı gizli anlaşmalar yapıldı „ Almanya’da işgal edilecek sahalar — Rusya’nın Pasifik harbindeki tarafsızlığına riayet ediliyor
Moskova radyosu Berlin halkına ihtarda bulundu
Son hava hücumu neticesinde Berlin'de 25-40
bin kişi öldü, 400 bin kişi yersiz kaldı
Vaşlnglon 28 (A. A.) — Başkan Roosevelt, Atlantlğln ötesinde bir kruvazörde gazetecileri kabul ederek kendilerlle görüşmüştür. Başkan, mağlûbiyete mahkûm olan Almanya-mn kati yenilişini hazırlamış olan ve kendisinin de Iştirâk etmiş olduğu tarih! konferans hakkında parlâmentoya şahst raporunu martın birinci veya ikinci günü vereceğini bildirmiştir. Başkan, birkaç gün sonra da. Kırım konferansında olpp bitenleri Amerikan milletine radyoda bildirecektir.
Başkan Roosevelt, barışı teşkilât-1 andırmak hususundaki projelerin her zamankinden daha olgunlaşmış olduğunu ve gelecekte artık harbol-mıyacağını söylemiştir. Yalta konferansı, İnsanlığa daha İyi bir dünya temin etmek için, girişilen teşebbüslerden biri olmuştur. Umumi oy ve basın bu görüşmenin büyük bir eser olduğunu bir ağızdan söylemekte haklı olmuşlardır.
Başkan, Almanya ta Japonyanın buna hak kazandıkları zaman, dünya teşkilâtına lştlrâk edeceklerini belirtmiştir. Ancak M. Roosevelt. bu memleketlerin evveli militarist temayüllerini tasfiye etmek ve milletler ailesi İçinde barış halinde yaşamak hususundaki niyetlerini İspat etmek zorunda olacaklarını söylemiştir. Japonya ve Almanyanın yakın Mr İstikbalde silâhlanmalarına asla müsaade edllmlyecektlr. Esasen Başkan, allihların bütün memleketlerde azaltılacağını ümldetmektedir.
Almanyanın İşgaline alt esas plâna göre, Rusl&r, Almanyanın doğu, ingt-ilzler batı ve kuzey batı t» Amerikalılar da Rhln nehrinin Mayence'ta teşkil ettiği dirseğin ötesindeki güney kısmını işgal edecektir. Bade. Bav-yera ve Vurtemberg eyaletlerlle Breme’de kuzeyde denize uzanan bir koridor da Amerikalıların İşgal edecekleri bu kısma dahil olacaktır. Mamafih Fransa da İşgale lştlrâk etmeğe davet edildiğine göre, bu plânın, bilhassa İngiliz ve Amerikan İşgal bölgeleri bakımından tadil edilmesi mümkündür.
Başkan Roosevelt, Kırım konferansı kararlarından hiçbirinin diğerinden daha üstün olmadığını söylemiştir. Harb çıktığındanberl geçen her birkaç aylık devrede daha mükemmel bir dünyaya doğru nasıl terakki kaydedilmişse, bu konferansta da aynen böyle olmuş ve heyeti umumiye üzerinde aynı seviyede bir terakki elde edilmiştir.
Bir gazeteci. Başkana şu suali sormuştur:
«Bu konferansın barışı kuracak neslin hayatından daha uzun bLr zaman İçin banşa temel vazifesi görebileceğini zannediyor musunuz?»
Başkan, bu suale kati surette cevap vermek mümkün olmadığını, ancak, konferansta. Birleşmiş milletler tarafından kabul edilen prensiplere beşerin inanabileceği uzun senelerden
(Arkası sahife i; sütun 2 de)
Sovyet kıtaları dün Pomeranya’da Baltık istikametinde yeniden ilerlediler
e
İtalya’dan çekiliyorlar mı?
Bunu gösteren işaretler
var
Berna 1 (AA.) — Brltanova ajansının askeri muhabiri bildiriyor: Almanların ttalyadan çekilecekleri hakkında mareşal Alexander tarafından birkaç hafta evvel verilen haber te-•yyildeder gibi görünüyor.
Alman Todt teşkilâtı mensuplarının îtalyadan ayrılmaları İçin bütün hazırlıkların şimdiden yapılmış o^u-gu haber alınmıştır. Todt teşkilâtının bir bölgeden ayrılması çok defa ordunun genel bir ricaline İşarettir. Yolma böyle rlcatierde ordunun muntazam çekilmesini sağlamak ve Müttefik İlerleyişine engel olmak İçin büyük artçı kuvvetler bırakılmaktadır. De-ols yolunu seçmekle Almanlar, bombardıman edildiği takdirde Bren-ner geçidini bırakarak Tonale boğazından geçeceklerdir. Bu geçit Adlge ile înn vâdllert arasındadır.
Maliye Bakanı B NumHah Esat Sümer
[Yazısı ikinci sahifemizrie]
Fransa, San Fransısco konferansına iştirak edecek
Londra 28 (AA.) — Paris radyosunun bugün bildirdiğine göre, general de Oaulle'ün reisliğinde toplanmış olan Fransız kabinesi. Ban Franslsco konferansı için davetiye göndermek hususunda kendilerine İltihak etmesi için İngiliz, Birleşik Amerika ve Sov-yetler Birliği hükümetleri tarafından yapılmış olan teklifi kabul etmiştir.
Hariciye Bakanı M. Bldault, Londra’daki vazifesi hakkında İzahat vermi'lir.
adamının bu duygu ve düşüncelerine derin sebepler olmast ge-rektîr. Bunun için bu ümitleri paylaşabiliriz.
Necmeddin Sadak
DİKKATLER:
Uğrunda kan döktüğümüz bu topraklar
Köylerde de, şehirlerde de toprağa »ahlp olmanın flzamt sınırlan yeni kanunlarla tesblt ediliyor. Muayyen ellerde toplanan fazla topraklan, fakir tabakaların da bazı usullerle ele geçirmemesi İçin çarelere baş vuruluyor
Milletçe birlikte savaşıp birlikte ele geçirdiğimiz ve kanımızı canımızı hep beraber verdiğimiz bu topraklar üzerinde en çok miktarda yurttaşın yersizlikten, bannaksızhktan kurtulması yüksek Wr İçtimaî görüş İcabıdır.
Hele dünyanın gittiği hedef de geniş halk tabakalarının menfaatini koruyan bir demokrasi olduğuna eBre, Ttlrklvede bir tek Türkün bile kara sefalet ortasında naçar durumda kalmaması en yüksek milli amaçtır.
Londra 1 (AA.) — Alman Haberler ajansı, dlin yaptığı bir yayımda İşgal edilen bölgeden gelen muhacirlerin sebebolduğu durum yüzünden, tayınlarda yeni kısıntılar yapıldığını bildirmiştir.
Londra 1 (AA.) — Moskova radyosu dün yaptığı bir yayımda, Berlin'e tevcih edilecek btiyilk Sovyet taarruzunun geclkmlyeceğinl Berllnlllere haber vermiş ve kendilerinden müdafaa İstihkâmlarının inşasına engel olmalarını ve S. 3. kıtalarının tahrip hazırlıklarına ka.ii koymalarını istemiştir.
Stokholm 1 (AA.) — Berlin'in pazartesi günkü hava akını esnasında maruz kaldığı müthiş hasarlar hakkında buraya malûmat gelmiştir. Bellibaşh üç şimendifer gannın etrafındaki bütün mahalleler, tamamlı» tahribcdllmlştlr. tnsan kaybı pek büyüktür. Bazı haberlere göre. 25 İlâ 40 bin ölü vdrdır. Şehrin Ruslara karşı müdafaası İçin askeri makamlar tarafından inşa edilmiş olan tank tuzakları. dikenli tel ve sair engeller, bunların arasında mahbus kalan ve yangın bombalarının vücuda getirdiği alev girdabından kurtulnmıyan Beri İnliler Icln bir ölüm tuzağı olmuştur.
Geniş mayın tarlalarının ve garlarda mühimmat yüklü vagonların İnfilâkı da birçok İnsanın ölmesine se-bebolmuştıır. Hıncahınç dolu birçok sığmaklar, tam isabetler almışlardır. Yardım işi, barikatlar ve dikenli teller yüzünden güçleşmLştlr. söylendiğine göre, bu akın neticesinde 400 bin Iclşt yersiz kalmıştır.
Yeni ileri hareketi
Londra 1 (R > Sovyet kıtaları dün Pomeranyada yeniden ilerlemişler, Neu Stettln İle Breslau'ı zaptetmelerdir. Bu suretle Baltık denizine doğru olan Rus çıkıntısının kaidesi genişletilerek sağlamlaşt>r)lm>ştır. Kı-»lordu şimdi Baltık denizine birkaç kilometre mesafede bulunuyor . Almanlar 85 kilometrelik bir cephe üzerinde şiddetli muharebeler olduğundan bahsediyorlar Sovyet kıtaları Baltık denizine vardıkları zaman Danzlg bölgesindeki büyük Alman kuvvetleri çevrilmiş olacaktır.
Doğu Prusyada Koenlgsberg’deld kuvvetlerin, bu şehrin batı istikametinde yaptıkları taarruz teşebbüsü durdurulmuştur. Şehrin güney batısında bazı kasaba ve köyler zapta -dilm iştir.
Bresi au'd a yeniden bazı bina blokları ele geçirilmiştir. Burada blnal&r Sovyet Rusya ve Polonyadan daha muhkem olduğundan muharebeler daha şiddetli oluyor.
Berlinde ünler den Ünden caddesi
Kolonya şehrine 10 kilometre kaldı
Amerikan kuvvetleri Erft nehrini geçti 'er, ilerlemekte devam ediyorlar Almanya’ ya yeniden büyük hava akmlart yapıldı, Berlin tekrar bombardıman edildi
Londra 1 (ft) — Batı cephesinde, emniyet sebepleıl yüzünden, dokuzuncu Amerikan ordusunun hareke-| tide dair malûmat verilmemesi devam ediyor. Mamafih bu ordunun tuzla ilerlediği anlaşılmaktadır.
Ezchang Telegraph muhabiri dokuzuncu ordunun büyük İlerleyiş yaptığını. bir çok şehir ve kasabaları ele geçirdiğini, Almanların mühim tank v# toplarını tahrlbettlğtnl bildirmiştir.
Birinci Amerikan ordusu Erft kıyılarına varmış ve burada bir köprüyü sağlam olarak ele geçirmiştir. Buradan geçen zırhlı kuvvetler Kolonya’ya doğru İlerliyorlar, Bu kuvvetler şimdi Kolonya’nın diş mahallelerinden 10 kilometre uzakta bulatıyorlar.
Üçüncü Amerikan ordusu dün 75 kilometrelik cephe üzerinde bir kaç kilometre İlerlemiş, 15 kasaba ve köyü de geçirmiştir.
48 saatte 11 bin esir
Paris 28 (AA.) — United Preas bildiriyor Ruslar 48 saatte Almalılardan 11.000 esir almışlardır.
Sovyet tebliği
Moskova 28 (AA.i — 28 şubat tarihli Sovyet tebliği: M şubatta kıtalarımız Koenlgsberg’in gllney batısında taarruz savaşları arasında müteaddit meskûn mahaller İşgal etmişlerdir.
ikinci Beyaz Rusya ordusu kıtaları taarruzlarına devamla önemli münakalât merkezi ve Pomeranyadakl Alman müdafaasının tahkimli noktaları olan Neu - Stettln ve Prechlau şehirlerini zaptetmelerdir. Bu kıtalar ayrıca 50 meskûn mahal daha İşgal etmişlerdir.
Breslau bölgesinde kıtalarımız şehirde çevrilmiş bulunan düşman gu-rupunun imhası İçin savaşlarına devam etmişlerdir. Bu savaşlar sırasında şehrin dl? mahallelerindeki maden tesisatı ve havagazı fabrikası işgal olunmuştur.
Cephenin diğer bölgelerinde keşif faaliyeti ve mevzK ehemmiyette çarpışmalar olmuştur.
Birleşik Milletler beyannamesi
Türkiye ve Mısır mümessilleri dün imza ettiler
Londra 1 (R) — Türkiye ve Mısır mümessilleri dün Vaşlngton'da bu iki hükûmetiıj Birleşik milletlere katıldıklarına dair beyannameyi imza etmişlerdir. Amerika Hariciye Bakan vekili M. Orew bu münasebetle söylediği nutukta demiştir kİ:
— Yakın Doğu’nun İki büyük milletinin aramıza katılman bizi çok memnun etti. Türkiye ve Mısır çok evvelden dâvamızı kabul ve bize yardım etmişlerdir. Şimdi diğer millet-lorle birlikte yürümek azmini gösteriyorlar.
Keşif uçakları pilotları Rhln nehri üzerinde büyük Ş«t hareketleri görmüşlerdir. Bu. nehrin doğu yakasın» mümkün mertebe çok asker geçirmeğe çalıştıklarını gösteriyor
Hava «kınları
Londra 1 (AA.) - Dûn Müttefik bomba uçakları on beş günden beri gece ve gündüz ara verilmeden yapılan hava taarruzlarına devam etmişlerdir.
Geceleyin MosgUlto uçakları Dres-den‘1, Berlin’i bombalamışlardır. Bu sabah Alman radyosu. Dusseldorf, Rhln ve Ruhr üzerinde Müttefik bomba uçaklarının uçtuğunu haber vermiştir. Almanlar. düşman av uçaklarının Tyrol üzerinde uçtuklarını da bildirmişlerdir W bu da tf-al-yadakl üslerden havalanan Müttefik uçaklarının dün de hareketlerine devam ettiklerini gösterir.
Uzakdoğu’da
Amerikalılar bir adaya daha asker çıkardılar
Londra 1 (R.) — Tokyo radyosu tarafından bu sabah neşredilen bir tebliğe göre, Amerikan kuvvetleri Paladan» adasına çıkmışlardır. Bu ada Filipin’lerin en batısından ve Framu» Hindi ÇlnValnde Koşlnşln Umanından 800 kilometre inaktadır.
two)tma adasında Amerikalılar adanın ortasındaki hava meydanını zaptetmişler ve Japonların esas müdafaasının merkezine girmişlerdir. Mtınllla körfezinin ağzındaki Corregl-dor adası tamamen temizlenmiştir. Adada 4000 Japon ölüsü sayılmıştır. Şimdi Manilla limanı ticaret gemilerine açılmıştır.
Dün Amerikan uçakları Japonya-nın Fornıoza adasında Takava limanına şiddetli bir akın yapmıştır.
Blrmanyada Müttefik kıtaları İleri hareketi devam ediyor.
baiuıe 2
t M ş â M >
1 Man
SÖZÜN GELİŞİ
Yalnız mükâfat olmaz, ceza da gerek!
BU yılın bir edebî olgusu da partinin en güzel tiyatro eserine koyduğu mükâfatı hiç kimsenin kazananın masıdır. Yanj olumsuz bir edebiyat olgusu! Jüri heyeti yarışmaya giren (148) eseri götdeiı geçirmiş, hiç birini büyük mükâfata değer görmemiştir. Hattâ değil mükâfata değer görmek, çoğunun dilini dile, iialûbunu üslûba benzetememiş.' karalamadan İleri gidemedikleri için üsülmiist tir bile.
Ben mükâfat olan yerde her saman cezanın da bulunmasını İsteyenlerdenim, öz dilini doğru dürüst bilmeyen adamın kendisinde bir piyes yazmak cesaretini görmesi, o piyes evindeki dolabında durdukça hoş görülür cesaretlerdendir. Ama bıı cesaret, •debi eser yarışmasına katılacak kadar büyük olursa koca bir cehalet şeklini alır ve cezayı mutlaka hakeder.
Bir adam her hangi bir şeyi bilmediğini bilmeyebilir. Ama Îazctelerdc en güzel tiyatro eserine mükâfat verileceği ilân edince, şartlan okuyup bu yarışmaya girmek üzere kaleme, kâğıda »anlan adamın hiç olmazsa kendi dilini doğru dürüst yaanayı bilmediğini bilmesi gerektir. Elbette ki parti bu yarışmayı ilân ederken koyduğu şartların başında «Türkçe bilmek lâzımdır» diyemezdi. Çünkü Tiirk dilile bir piyes yazmak İçin bu dili iyi bilmek, eskilerin obedihî» dedikleri cinsten «apaçık» bir şarttır Bunu hiçe sayarak bir defter karalayıp jiiri heyetine sunduktan »onru mükâfatın gelmesini beklemekte esaslı bîr tuhaflık vardır. Nüfus kütüğüne «okuma, yazma bilir» diye geçen herkesin piyes, roman, hikâye y aza mı.vae ağını belletmek, dolayı-sile sanat ve dil saygısını iistün tutmak için de bu esaslı tuhaflığın cezalandırılması gerekir. .
En güzel esere şu mükâfat verilecek, denirken dil bilgisizliklerine de şu kadar ceza kesilecek denseydl jürinin İşi ne kadar hafiflerdi değil mi* Şevket Ra do
Rumen Başbakanı çekildi
Sovyet Hariciye komiser muavini Bükreş’te
New-York 28 (AJL) — Bükreş radyosunun ougıin bildirdiğine gwe. Rumen Başbakanı M. Radescu istifa et miştir.
Londra 28 (A.A > — Bükreş radyosunun bugün bildirdiğine göre. Kıral Mıchcl, dûn. milli demokrat cephesine mensup Bakanları husuri olarak tacul etmiştir.
Viahinsky Bükreş’te
Londra 28 (AA.) — Moskova rad-yetenun bildirdiğine göre. Hariciye kcrıiMT muavini Vlahirısky Bükreş’e Bit-.- i-tir
Moskova radyosu ne diyor?
Londra 28 (A.A.» — Moskova radyosunda bu sabah konuşan bir söacü löyle demiştir:
«— Rumen faşistlerinin imhası lâzımdır. Romanya şiddetli bir buhran içinde kıvranıyor.»
Romanya radyosu ise, buhran yaratmak İstİyeıUerin derhal mahkemeye verileceğini bildirmiştir.
Moskova radyosu Bükreş'te 24 şubattaki nümayiş esnasında aşiretlerin nümayişçiler üzerine ateş açtıklarını bildirmiştir
Türk Rumen ticaret müzakeresi
Ankara 28 (A.A.) — Bİt müd deften t>erî Ankarada cereyan etmekte olan Türk - Rumen ticaret müzakereleri neticelerini hükümetine araetmek üzere Rumen murahhas heyeti reisi, Romanya iktisat muavin bakanı Tudorionesku. bu akşam Bükreş’e gitmek üzere İstanbul’a müteveccihen, Ankaradan ayrılmıştır. Başkanın gaybubeti esnasında temaslara devam oluna-cakftr.
Ankara 1 (Akşam) — Rumen heyetile müzakereler müsait bir seyir takibetmiştir. Şimdiye kadar bir çok prensiplerde mutabık kalınmıştır. Yeni anlaşma-n:n martın ortalarına doğru imza anabileceği bildirilmektedir.
Toprak Ofisi İstanbul şubesi müdürlüğü
Ankara î (Akşam) — Toprak Mahsulleri ofisi umum müdür muavinlerinden B. Sakir Turalı. muvakkaten ofisin İstanbul şubesi müdürlüğüne tâyin edilmiştir.
Devlet ziraat işletmeleri umunı müdürlük müşaviri B. İlham i Mazhar Toprak Mahsulleri ofisi tetkik heyeti başkanlığına tâyin •dllmiştllr.
Genç kızı sokakta öldüren 15 seneye mahkum oldu
İzmit 1 (Akşam) — Dün bildirdiğim gibi kendislie nişanı bozan ömriye ismindeki ki2i sokak ortasında bıçaklı yarak öldüren Ali’nin muhakemesi meşhut surlar kanununa tevfikan ağır ceza mahkemesinde yapılmıştır Bazı hafifletici sebepler bulunduğundan Ali 15 sene ağır hap-re ve 2(W0 Hra para cezasına mahkûm edilmiştir.
M. Roosevelt divorki
(Boş ter ah 1 inci aahlfede)
ibaret bir devrenin derpiş edilmiş olduğunu »öylemi? ve »unlan İlâve etmiştir:
«Bu konferans, beşer nevinin 50 sene sonra ortadan kalkması için değil, fakat yaşaması için çalışmıştır.»
M. Roosevelt, sözlerine şöyle devam etmiştir:
«Bu konferansta küçük devletlerin araettikierl meseleler, bu memleketlerin istikrarlı bir İktisat siyasetine ve yetecek bir hayat seviyesine malik olmaları çareleri ve bu memleketlere yardım etmek İmkânları uzun urun İncelenmiştir.»
Başkan Roosevelt, Japonya ya karşı savaş meselesinin ne Yalta. ne de iskenderiyede M. Ciıurchlll ile yaptığı kısa görüşmede katiyen bahis mevzuu olmadığını söylemiştir. Başkan. Almanya, erildikten sonra İngiî-terenln bütün kaynaklarını Pasifik harbine hasredeceği hususunun M. Churehill tarafından belirt İlmiş olduğunu söylemiş ve şunları ilâve etmiştir: «Rusyanın Pasifik harbtade-kl tarafsızlığına riayet ediyoruz.»
Başkan Roosevelt, Tahran konferansından farklı olarak, Yalta konferansında bazı gizil anlaşmalar yapılmış olduğunu belirtmiş ve bu anlaşmaların zamanla açığa vurulmaları mümkün olmakla beraber, bunların şimdilik gizi! kalmalarını zaruri gördüğünü söylemiştir.
Başkan Roosevelt’e refakat etmiş olanlar, onun konferansı başkan ve uzlaştırıcı sıfatlle İdare edişinden hayranlıkla bahsetmişler ve Roose-velt’ln esasta şeflerin aynı gözle bakmadıkları birçok meselelerde anlaşmalara varılmasını temin elmiş olduğunu belirtmişlerdir.
Başkan, 25 nisanda Birleşmiş milletler konferansını bizzat açmak niyetinde olduğunu söylemiştir, o, bu konferansta bir misafir sıfatlle aöz almak, fakat konferansın mesaisine asla iştirak etmemek niyetindedir.
San Francisco konferansından sonra, belki de yazın ortalarında ve yahut bahar başlarında M, Roosevelt. M. ChurcblU He bir görüşme yapacaktır. Mamafih toplantının nerede yapılacağı henüz malûm değildir.
Başkan. San Francisco konferansı gayesinin dünya barısının temellerini atmak olduğunu söylemiştir. M. Roosevelt demiştir kİ:
(Bi'. sadece başlangıç olacaktır. Zira, bu teşkilâtın kuruluşunda Birleşik Amerikanın devamlı hissesi hakk:.:?3 verilecek kararın parlâmento tarafından tasvibi lâzımdır. Bundan sonra teşkilâtlanma safhası gelecektir kl, bu da takriben İki ay sürecektir. Bu mekanizma, bu suretle hazırlandıktan sonra Birleşmiş milletlerin İlk toplantısı vuku bulacaktır. Bu toplantının tarih ve yerini bilmek için önümüzdeki kararları beklemek leabedecektlr.»
B. Hüseyin Ragıb Bay dur Vasington’a gidiyor
Ankara 1 (Akşam) — Vasing-tön büyük elçimiz B, Hüseyin Ragıb Baydur, önümüzdeki salı günü vazifesi başına gitmek üzere Ankaradan tayyare İle ay nlacaktır.
Kira paralarını arttıranlar
Ankara 1 (Akşam) — Kira paralarını arttırdıkları &bit olan Istanbulda Nizameddin 7500, Beypazarında Mustafa Sadri 800, Ankarada Vecibe 400, Mazhar 390. Hayriye Erkan 320, Haydar TalSt 312 lira para cezalarına çarpılmışlardır.
Yedi aylık bütçe Meclise verildi
Malîye Bakanı Nurullah Sümer bütçenin esaslarını anlatıyor
Ankara 28 (A.AJ — Maliye Bakanı Nurullalı Esat Sümer, 1945 yılı yedi aylık bütçesinin Büyük Millet Meclisine sunulması münasebetlle basen mümessillerine aşağıdaki demeçte bulunmuştur:
1945 yılı bütçesi bugün Büyük Millet Meclisine sunulmuştur. Bütçe yılı başlangıcı hazirandan takvim yılı başına alınmış olduğundan, yeni bütçe haziran - aralık 1945 devresine ait olmak üzere, yedi aylık devlet mas-raflaflle karşılıklarını ihtiva etmektedir.
Bütçe, bilindiği gibi, belli bir süre İçin, hükümetin genel politik programını İhata eden tedbirlerin manzumesidir. Bu telâkki tarzından hareket edilince, bütçenin bünyesinde yatan hakiki mânayı ve bütçe tahsisatlarının dağılışındaki hâkim fikirleri tahin etmek faydalıdır.
1945 bütçesi de 1944 bütçesi gibi, •genel hatları bakımından, «dar* ve «fevkalâde» olarak iki bölüme ayrılmış bulunuyor. Bu tasnif, devletin normal hizmetlerinin masraflarını ve normal gelirlerini «âdi» bölümde, olağanüstü zamanlara mahsus giderlerle. karşılıklarını da «fevkaJâde» kısımda toplamak fikrine dayanmaktadır.
1945 bütçesinde bu tasnif, esas İtibar İle, muhafaza edilerek güdülen maksadı daha fazla belirtmek için, mümkün olduğu kadar tahlil edilmiş ve bütçe, bünyesi İtibarlle, İki yeni değişikliğe tabi tutulmuştur:
1 — Muhtelif Bakanlıklar için ayrılan tahsisattan ve devleti cihaz 1 andıran. karşılığı nesillere İntikal edecek olan kıymetlere yatırılanlar veya iktisadi devlet teşekküllerine, aynı maksatlarla, sermaye olarak verilen paralar âdi masraflar bölümünde ayrı bir yer almıştır. Bu suretle Maarif. Nalla. Sıhhat, İktisat ve Ziraat İşlerine ve benzeri hizmetlere müteallik devlet programlarının gerçekleştirilmesi İçin 1945 bütçesinin âdi kısmına konan tahsisatın mevzu ve miktarları hakkında toplu bir fikir edinilmesi İmkâna verilmiştir. Yedi aylık bütçede bu nevi müsmir tahsislerin toplamı 56.3 milyon Uradır. Bu, cemiyetçl've bütüncü bir görüşe dayanan ve bu sebeple lıalkçıUk ve dev-ietçlik şiarlarından hareket eden Cumhuriyet hükümetlerinin kuruculuk faaliyetlerindeki ana mevzuları belirtmektedir.
2 — Yeni bütçenin fevkalâde giderler bölümünde İse cari yü bütçesinin bu kısmında mevcut bulunan fevkalâde Milli Müdafaa masraflarile toprak mahsulleri vergisi tahsil masrafından başka, kanunları gereğince, olağanüstü şartların chvamile mu-akyyedolan diğer masraflar da gösterilmiştir. Bu da, geniş kısmı itibarlle, hayat ve baka şartımın teşkil eden milli savunma tedbirlerinin rakamla ifadesini göstermektedir.
Bütçenin, umumi surette gelirleri bakımından, arzettlği manzara, içinde bulunduğumuz malî yıl zarfında, mini iktisadımızın, dış münasebetlerimizdeki malûm bazı değişiklikler neticesinde basgöstermlş olan yeni durumdan ciddi surette müteessir olmasının ifadesini taşımaktadır. Filhakika son aylarda dış ticaretimiz daralmış ve netice olarak İthalât vergilerinde mali yıl başındaki tahmin t lere nazaran, ehemmiyetli eksiklikler hasıl olmuş Ve iktisadi hâdiseler arasındaki İçten bağlılığın tabii bir tecellisi olarak da. bu sahadaki tegay-yürlerden diğer sahalar da tesir hissesini almış ve bu yüzden de muhtelif vergilerimizin hasılatlarında beklenmiş olan İnkişaflar yerine duraklamalar ve hattâ bazı hafif gerilemeler kaydedilmiştir. Buna rağmen, hemen söyllyeylm ki, dış ticaretimize ve dolayısiie m fili iş hacmimize gelişme imkânları vermek emelile çeşitli ted-
birler alınmış ve bu arada bazı mahsullerimizin İhracat vergisinden İstisnası kabul edilerek yeni bütçemizde küçûmsenmlyecek bir yer tutan bu kaynaktan feragat edilmiştir,
Gelirlerdeki bu daralmalar kısmen bazı masraflarda mümkün görülen tasarruflarla telâfi edilmiş ve bütçenin denkleştirilmesi İçin fevkalâde mahiyette yeni hiçbir teklif ve tedbire gidilmemiştir.
Yedi aylık bütçenin âdi giderler bölümünün yekûnu 371,427.790 lira olup geçen yıl bütçesinin yedi aylığına kı-yasen 38,674.392 lira fazladır. Bu fazlalık yurdumuzun kültür, bayındırlık, riraat ve sağlık işlerine ve cari yıl İçLnde kabul olunan kanunlar gereğince. memurların terfihine ve aynı maksatla hususi İdarelerle belediyere yardıma tahsis olunarak ilgili Bakanlıkların bütçelerine İlâve edilmiştir.
Bütçenin fevkalâde giderler bölümünün yekûnu da 224,407,099 Ura olup geçen yıl bütçesinin yedi aylığına kıyasen 1573.766 lira fazladır. Bu fazlalık da bütün devlet dairelerinin olağanüstü masraflarının yeni bütçenin bu bölümünde gösterilmesinden ileri gelmiştir.
Yedi ayhk bütçenin âdi ve fevkalâde giderler bölümlerinin genel toplamı 595,834,898 Ura, buna karşı âdi ve fevkalâde gelirler bölümlerinin genel toplamı ise 530.233,000 lira olduğuna göre, bütçemizin % 89 u vergilerle karşılanmış demektir.
Aradaki fark, bu yıl olduğu gibi, gene istikrazlarla karşılanacaktır.
Burada bütçenin «devlet kredisi» 11e ilgili cephesine temas etmekte fayda vardır. Devlet kredi politikasının İlk muvaffakiyet şartı ve bu muvaffakiyetin baş teminatı, her şeyden önce, halkın devlet sözüne ve devlet icraatına güvenidir. Devlet itibarının mehek taşım teşkil eden devlet istikrazları bizde yıllardanberl. devlet ile vatandaş arasındaki karşılıklı güven denemesinin İftihar verici bir belgesidir.
Bütçenin âdi giderler bölümünde yer alan masrafların bir kısmım büyük su İşleri için (5.2) milyon lira, demiryolu İnşaatı İçin (5.3) milyon lira olmak iizere yapılacak istikraz-iarla karşılanacak ve 20 milyonluk bakiyesi de (4,050) sayıh kanunun derpiş ettiği kaynaklardan elde edilecektir.
Milli kuruluş ve kalkınma gayretlerimizin büyük mevzularına müteallik olarak bütçemizin âdi bölümleri İçinde ayrıca gösterilen envestlsmanların yekûnu yedi aylık devrede, 156.3) milyon liraya baliğ olduğu göz önünde tutulursa, bu müsmir masrafların da bLrçoğunun vergilerle karşılandığı anlaşılır.
Bütçenin fevkalâde giderler bölümünün vergilerle karşılannııyan kısmı da 35 milyonluk Milli Müdafaa Is-tlkrazile temin olunacaktır.
Yeni bütçemizin ana hatlarile belirtmeğe çalıştığım bu manzarası, yıllardanberl tesirleri altında bulunmakta olduğumuz dünya buhranının şartlarına ve yurdumuzun bu buhran içindeki özel durumuna uygun olarak bir yandan milli savunmanın bütün icaplarını, diğer taraftan da hem zorluklar İçindeki millet ekonomisini daha biiyük sarsıntılardan korumak, hem de takatimizin âzami haddinden faydalanılarak bütün milli faaliyetleri mümkün olduğu kadar, genişletmeğe ç^ışmak gibi, birçok çetin vazifeleri bir arada İhata eden bir devlet programı şeklinde tecelli etmektedir. Bunu aziz vatandaşlarımın uyanık İdrakine arzederken belirtmek isterim kl. hükümetin tek emeli, dûn ve bugün olduğu kadar yarın da milletimizin medeniyet dünyasında hür ve müstakil bir millet olarak, emniyet, huzur ve refah ile yaşamasını sağlamak olacaktır.
S’âv haftası
Sofya’da merasim yapılacak
Sofya 1 (A.A.) — Anadolu
ajansının özel muhabiri bildiriyor: Bul g'aTıslanın kurtuluşunun 67 nci yıldönümü 1 marttan 7 marta kadar sürecek olan Slav haftaslle birlikte mart aynıda kutlanacaktır. Bunun İçin zengin bir program hazırlanmıştır.
Kurtuluş bayramı münasebe-tile bütün Bulgaristan’da aynı zamanda Slâv birliğini kutlayan biiyük tezahürler yapılacaktır.
Bayram programını tertibeden komite bütün Slâv milletlerini Bulgaristan'a bir heyet göndermeğe davet etmiştir.
M. Roosevelt Amerikaya döndü
Wa«h«ngton 2-8 (AA.) —
Cumhur Başkanı M. Roosevelt bugün Amerika'ya dönmüştür.
Ortodoks kiliseleri
Rum patrikliğile Bulgar egsarhlığı arasındaki ayrılık ortadan kalktı
Sbfya 28 (AA.) — Bulgar Egzarhı dün Senslnod üyeleri İle birlikte bir âyin yapmıştır. Egzarhın başkanlık ettiği bu âyin Bulgar Ortodoks kilisesi İle İstanbul partikllği arasında 73 seneden beri devam eden ayrılığın ortadan kalkması münasebetiyle yapılmıştır.
Bul çar ortodoks kilisesi He Isten-tanbul patrikliği arasında münasebetlerin yeniden kurulduğunu tebarüz ettirmek maksadlylcdlr kl, Egzarh Stefan. âyinde patrik Bonyanln'in adını zikretmiştir. Bu. 73 seneden beri ilk defa vaki olmaktadır.
Afyon civarında tren kazası
İzmir 28 — Afyon'un tshakll İstasyonu civarında bir tren kazası olmuş, bîr tren marşandize blndirmlştlr. 4 yolcu ağır. 7 yolca hafif surette yaralanmıştır.
Türk - İngiliz ticareti
İngiltere, bir çok firmalar mümessillerinin Türkiye’ye gelmesine müsaade etti
Londra 28 (AA.) — Anadolu ajanımın özel muhabiri bildiriyor:
Ingiitcrcnin hart sonran ihracatının gelişmesine yardım makaadjyle alâkalı İngiliz makamları tarafından bir çok firmaların mumeslllerine Tür-klyeye gltmejt müsaadesi verilmiştir Bunların ünümüzdeki ay İçinde hareket etmeleri muhtemeldir. Bu firmaların bir kısmı şimdiden harb sonrası İstihsali tına yüzde elli nispetinde haşinmiş bulunmaktadır. nglllz hükümeti İhracedllecek mallar listesine blçok İlâçlar ilâve yapmıştır. Hükümet siparişlerine tercih hakkı verilecektir.
İngiltereye giden Türk ticaret heyeti
Londra 28 (A.A.) — Anadolu ajansının Özel muhabiri bildiriyor:
İngiliz basını Türk ticaret heyetinin Tngiltereyi ziyaretine büyük bir alâka göstermektedir. Türk heyetinin 31 martta sona erecek olan İngiliz -Tiirk ticaret ve mtül anlaşmaları üzerinde görüşmeler yapacağı ve bu anlaşmalar hükümlerinin yeniden tetkikiyle bugünün ihtiyaçlarına göre hazırlanması yolunda müzakerelerde bulanacağı anlaşılmaktadır.
Müzakerelerde Türk lirasının ster-llnge nispeti ve Büyük Britanyadarı alınacak eşyanın tediye şekilleri de bahis mevzuu edilecek meseleler arasında olduğu söylenmektedir.
Yunan donanması Pasifik savaşına iştirak edecek
Atina 28 (A.A.) — Yunan Bahriye Bakanlığının Pasifik savaşına iştirâk etmek üzere yaptığı istek. İngiliz amiralliği tarafından kabul edilmiştir.
Polonya meselesi
Avam kamarası kabineye 25re karsı 396 oyla güven gösterdi
Londra 28 (A-A) — Avam kamarasında muhafazakâr partisinin sağ cenahına mensup 21 saylav bir takrir vererek Kırım anlaşmasının Polonya'ya ait kısmının reddini istemişlerdir. *
Müzakereler sırasında muhafazakârlardan binbaşı Petrlck Kırım'da Polonya hakkında verilen kararın Atlantik demecine ve 1939 İngiltere -Polonya karşılıklı yardım andlaşma-sına ve onun gizH protokolana aykırı olduğunu, bu kararın, Polonya nın beşinci parçalanması demek olacağını söylemiştir.
Muhafazakârlardan Suthby, Lublin hükümetinin emrlle Polonya ekonomisinin artık değlştirüemlyecek şekilde komünisttik esaslarına göre teşkilâtlandırılmakta olduğunu söylemiştir. Saylav. Polonyada oya başvurmanın tarafsız btr müttefiki er arası komisyon tarafından kontrol edilmesini istemiştir.
Diğer bir kısım mebuslar anlaşmayı muvafık bulmuşlardır. Bu sırada Dış Bakanı M. Eden söz almış, Polon-yanın Doğu Prusyada genişleme yo-Ule çekiden daha kuvvetli olacağını, bu suretle koridor meselesinin de ortadan kalkacağını, Londra da bulunan bugünkü Polonya hûkûmetlle münasebetlerin, eski hükümetle ol- ■ duğu kadar dostane bulunmadığını söylemiştir. Dış Bakanı Polonyada yapılacak seçimlerde Rusların muayyen bir müttefik kontrolü şeklini kabul edeceklerini zannettirecek sebepler olduğunu söylemiş, sözlerinin sonunda güven oyu istemiştir. Neticede takrir. 25 e karşı 396 oyla reddedilmiştir.
Polonya baş komutanının bir günlük emri
Roma 28 (A.A.) — Londrada-ki Polonya hükümeti tarafından Polonya kuvvetleri baş komutanlığına yeni tâyin edilmiş olan general Anderi, PolonyalI kuvvetlere hitaben yaydığı bir günlük emirde ezcümle şöyle demektedir:
(■ Niçin çarpıştığımızı eğer size soracak olurlarsa, beş sene evvel uğrunda çarpıştığımız ülküler İçin, diye cevap veriniz. Meşru hükümetimiz tarafından verilen talimat dairesinde savaşa devam edeceğiz, bu harbden dürüst ve namuslu bir dünya doğacaktır. Fakat bu ancak kuvvetli ve bağımsız bir Polonya ile mümkün olabilecektir.
Yunan kıral naibinin bir nutku
Doğu Makedonya ve Yunan Trakyası halig Yunandır
Atina 28 (AA.> — Anadolu ajansının özel muhabiri bildiriyor: Seiâ-nlke gelen naip Darna&kinoa, söylediği bir nutukta. Yunan Utanın kuzey eyaletlerine derin bağlılığını belirtmiş, doğu Makedonya İle Yunan Trakyasının hâlis Yunan olduğunu söylemiştir. Naip, harb ve işgal esnasında. Yunan milleti tarafından katlanılan fedakârlıkların, iıarbden sonra dünya haritası çizilirken, karşılığını bulacağına işaret etmiştir.
Atina 28 (A.A.) — Adliye Bakanı M. Kolinas dün yaptığı bir demeçte Almanlarla İşbirliği ettikleri için ölüm cezasına mahkûm edilen hainlerin derhal idam edilmiyeceklerlnl söylemiştir Mahkûmların avukattan, düşmanla işbirliği edenlerin ölüm cezasına çarpıtacakları bakkmdald yeni kanunun makabline şamil olamıya-e&ğını iddia etmişlerdir.
Adliye Baltanı, bu kanunun Millet meclisince tâdilini kabul ettiği için bütün ölüm cezalarının infazı geriye bırakılmıştır.
İşbirlikçilerin dunkıi duruşmaMnda, eski hükümetlerin külliyetli miktarda altını ve hattâ İngiltere İle Amerika d an. yardım olmak üzere gönderilmiş olan yiyecek maddelerini ve sal» eşyayı Alınanlara teslim ettikleri meydana çıkmıştır.
Papandrca kabinesinde İaşe vc Levazım Bakanlığı eden M. Catos Alınanlara 70 milyon sterlin değerinde altın verilmiş olduğunu söylemiştir-
Plastiras kabinesi
Atina 28 (AA.) — Anadolu ajansının özel muhabiri bildiriyor:
Plastiras hükümetinin yakında istifa edeceğine dair yabancı kaynaklı haberler, esassız, yahut hiç değilse vakitsizdir. Hâkim kanaat şudur ki, Plastiras, bugünlerde kabinesinin teşekkülünde bir değişiklik yapacaktır.
Marconi’nin ölümü
Created by free version of 2PDF
Ölüm şuamı Mussoliniye vermemek için intihar etmiş
P.oma 28 (AA.) — United Pre&, bildiriyor: Llbra Siıunpa gazetesi, dört sütunu kaplıyaıı büyük başlıklar altında. büyük muhteri Guglielmo Marconi’nlu tabii bir ölümle ölmeyip «ölüm şualaru saçan ve kensistnln tekemmül ettirdiği bir âleti uussdll* nl’ye vermemek İçin intihar ettiğini yazmaktadır Gazete Marconi’nin İleti. Mussolini nin yanında tecrübe ettiğini v® Roma'nın dış mahallelerinden birindeki taboratuvnnna yakın noktalarda bulunan bütün otomobil motörlerinin birdenbire durduğunu teyidetmfktedir Mtıssolinl harbden evvel söylediği bir nutukta bu âletten bahsetmiş ve Kabanın icabında yeni ve çok kuvvetli silâhlar kullanacağım söylemişti. Gazete mutaassıp bir katollk olan Marcûni'nln 1937 de Papa tarafından kahul edildiğini ve o gün sıhhatinin çok İyi olduğu halde ertesi gün esrarb bir surette öldüğünü hatırlatarak yazana nihayet vermektedir. Gazete Marco-nlnln ölüm şuamı Mussolinllnln eline vermektense intihan tercih edeceğini Papa’ya sövleâlğinl İddin etmektedir. _
pprca|
28'2/1945 flatleri
Londra üzerine l sterlin «AO
Nevyork üzerine 100 dolar 13?-—
Cenevre 100 tsviçre Fr 29.9760
Madrid üzerine tno peseta 12.64
Stokbolm üzerine İMİ kuron 31 i”25
Esham ve rahvüâl
Ergani % ® 1933 25 —
tkramlyelı % 5 938 22.—
% 6 ikramiyen M M 21.M
% 7 Milli Müdafaa 19 50
MÜH Müdafaa 2 20.35
Milli Müdafaa 3 1919
% 5 945 Milli Müdafa 19-16
Sivas - Erzurum 1 19.10
Sivas - Erzurum 2-1 19.10
% 7 1041 D. Y. 1 19.35
1941 Demiryolu II 20.40
1941 Demiryolu m 19.87
1941 Demiryolu % 5 96 —
Anadolu D Yolu % 60 34.50
Anadolu tahvili 1 - n 63 —
Anadolu Mümea 48 —
Merkez Bankası 150.—
tş Bankası nama. 14JS
îş bankası hamiline 1550
Aslan çimento 8W)
BORSA DIŞINDA
Reşadiye altını 37.—
Gulden 34.—
Külçe altın bir gramı 536
1 Mart 1945
AKŞAM
Bunue 8
AKŞAMDAN AKŞAMA
Ailenizde ve muhitinizde
• bir şeye merakı olan» kim var?
Vedat Tür son zamanlarda ço-ci’k'.ırııı aıuatöriüklcrile zihnini yoruyor. Anlattığına göre, yetiştirim sırasında Amerikalılar bu meseleye pek önem verirlermiş. Hani biz, haylaz bir oğlanı tarif İçin şöyle deriz a:
— Avarenin aklı fikri derste değil ki... Varsa yoksa gazoz şilelerinin tıpalarını biriktiriyor. Söyleşinden hayır mı gelir?
Halbuki Amerikalı pedagoglar Çocvğun pek münasebetsiz görünen bu kabil merakına bile derhal dört elle sanhyorlarmtş:
— Ya?... Buna mı heveslendin, evlâdım?. . Kendine pek hoş bir uğraşı bulmuşsun.., Ben de elime geçirdiğim bazı tıpaları işte «ana getirdim .. Koleksiyonumuzu zenginleştirelim.. Sende 17 tane vardı, Benimkiler de 21... Hepsi kaç etti? (Hesap dersine (Uk adım.) Acaba kaç tanesi bira tıpası? . Üstünde yazıyor: okuyalım , Şunlar bira, şunlar gazoz, sunlar soda. (Okuma dersine ilk adım.) Soda mı ne?.. Biliniyor muydun?. . Fabrikasına gideriz... Fakat daha evvel, kaç fabrikanın bu tıpaları memleketin hanyi taraflarında kullandı-ğmı bulup haritanın üzerine İşaretler koyalım.. Bu fabrikalara birer mektup gönderip gezme müsaadesi istivclim...- (Başka bir giin:) Acaba bu tıpaların madenleri nereden çıkarılıyor? Nasıl yapılıyor? İçlerinde mantar da var. Ne ağacından? Üzerindeki boya,pr?„. jih(Hülâsa, coğrafya, tabiat bilgisi, ilh. ..)
I :U IpiH açıyor. Koleksiyon İlercedikr? çocuğun malûmatı Hrt yor. Her rocuk ta bir amatörlük keşftdileM’eceği. yahut yaratılabileceği irin, yeni yetiştirim, can sıkıcı derslerden ziyade bu amatörlükleri kurcalamanın etrafında taplamyormuş. Hattâ A> ’;ka1ıtar, hazan metten verin cocuklan türlü alât. edevatla dolu hf”"",ar g’h’ binalara sokup:
— Şerbetsiniz! Burada ne va-parsan-z yapın! - divorlarnus
Talebe bakıyor: Bozuk Ford otomobilleri. Kullanılamıyan radyolar .. Saatler... Çocuk, bir mürebbiven!n nezareti altında, bu arayıp da bulamadığı şeylere — yahut bunlardan birine — dört elle sarılıyor. Daha o yaşta fke-’ maHne ile temas ediyor: Maddeler dünyasında kendi kendine aramak araştırmak, parmaklarının işleyişini terbiye etmek yoluna giriyor.
Bu imalâthane biçimli sınıfta hocanın kürsüsü de. umumi seviyeden viiksektc değil Kürsünün üzerinde > Haber alma büro* •U» yazılı,,. Çocuk. Iıaşı sıkışınca, eşti vidaya nasıl takayım?» diye daha olgun bir arkadaş sayıp ona müracaat od*vor
Vedat Tör iatbuat umum müdürlüğü, radyo müdürlüğü, sergi müdürlükleri, piyes müel-lifliği yanmış bir münevverimizdir, Simdi de, böyle, eocuk me-rak’arile uğraşıyor. Bîzdekî taleben :n meraklar «i bir anketcîşi-**> toDİat>vor: i|?rde çıkarmağa hazırlandığı "Doğan Kardeş., mecmuasına yazacakmış
Onun bu teşebbüsü, bana da. büvüklerirr’z arasındaki amatörlükleri araştırmak ve zaman zaman onlardan bu sütunda bahsetmek f'krini verdi,
Meselâ. tan-dık>arım arasında: Balâhaddin Ref'k fincan zarfı biriktirir Nuh Naci, evinde mükemmel bir nargile koleksiyonu yapmıştır. Mahmut Baler mizahî fıkraları toplar. B Hasuıı isminde b’r zat bana 'âle bahçelerini gezd'rmişti. Osman zade Hamdı gül meraklısıdır. Bayan gamiye Burhan Cahit, otomobil merakım, geçirdiği kazadan sonra bahçe ve tavuk merakına çevirmiştir Muharrir Kemal Salih Tiirkce kitapların koleksiyonlarını vapar... Geçenlerde bu sütunda bahsettiğim B. Ekrem nefis yemekler pişirir... tih...
Bu gibi amatörlüklere karşı sonsuz muhabbetimi evvelce do bil sütunda defalarla tekrarlamıştım Her hangi faydalı (hattâ gah i ren faydasız görünen) bir yy e merak sarmış yurt taşlanınız şayet arzu ederler de hana mektupla kendi meraklarını, tanıdıklarının meraklarını büdirir-kendilerini arayacağım Lüzum görürlerse hüviyetlerini 8‘ lali de tutarak, »trf yaptıkları ferden arada nrada bu Mitunda
Otobüsler
İstanbul ile Beyoğlu arasında büyük arabaların işletilmesi düşünülüyor
Tramvay İdaresinin Amerikadan getirttiği doku? otobüs arabasından ancak iiçü İstifade edilir bir haldedir. Arabaların diğer altısı yedek parça, lâstik ve sair noksanlardan dolabı garaja çekilmişlerdir.
Lâkin Amerikan otobüsleri daha (azla yolcu taşıyorlar. Diğer taraftan İstanbul İle Beyoğlu arasında otobüs yolcuları günden güne artmaktadır. '3lrçok kimseler — daha süratli oldukları İçin — tramvay yerine otobüse binmektedirler. Bu dıırunı üzerine tramvay İdaresi, İstanbullu Beyoğlu arasındaki sererler İçin de Amerikan otobüslerini kullanmağı düşünmektedir.
Fakat bu arabaların çok geniş olmaları ve Tarlabaşı 11c Dolmabahçe arasındaki asfalttaki dönemeçleri kolaylıkla geçemlyeceklerlnden bir çarpışmaya meydan Vermemek üzere bu gibi yerlere intizam ve manevra memurları koyulması muvafık görülmüştür. Bu memurlar konulduktan sonra Amerikan arabaları da istanbulla Beyoğlu arasında Ullyecek-lerdlr.
T ramvay ‘biletçilerine bilet başına verilen para
Tramvay İdaresi, tramvay ve otobüs biletçilerine, biletsiz yolcu bırakmamalarım temin etmek üzere kestikleri bilet başına İkişer para vermekte İdi. İdare, son zamanlarda hayat pahalılığının arttığını göz önüne alarak bunu üç parayr çıkarmıştır. İdarenin tramvay biletlerinden biletçiler hesabına bıraktığı bu para, senede kırk bin Hra tutmaktadır.
Koyun eti hâlâ az
Dün mezbahada 1250 koyun, 1800 kuzu, 355 sığır ve 80 manda kesilmiştir. Kasaplarda koyun etinden başka diğer etler bol miktarda mevcuttur. iki kesim gününde 3000 e yakın koyun kesildiği halde (iç dört gündür kasaplarda koyun eti bulmak mümkün olmamaktadır. Alâkalılar bir hafta İçinde şehre bol miktarda koyun geleceğini söylemektedirler.
Aynî yardım
Eski eserleri koruma
Ankaradaki toplantıda verilen kararlar — Çinili köşkte Fatih devrine ait bir müze açılacak
Memleketimizdeki eski, tarihi eserleri tamir etmek ve bunları korumak İçin lüzumlu tedbirleri almak mak-sadlle Ankarada Maarif Bakanlığında toplanan komisyon 10 güntük bir çalışmadan sonra dağılmıştır.
Bir muharririmiz toplantıdan şehrimize dönen Arkeoloji müzesi müdürü B. Aziz Ozanla görüşmüştür. B-Aziz Ozon komisyonun çalışmalarının netlcalorihl şöyle hulâsa etmiştir:
( — Yurdumuzdaki menkul ve gayri menkul eski eserler ve anıtlar hakkında çok hayırlı kararlar aldık Bu kararlar cümlesinden olarak evvelâ memleketimizdeki eserleri gösteren bir kitap neşri kararlaştırıldı. Müzelerimizin gelişmesi, memleket, hattâ ilim âleminin servet! olan âbidelerin korunması vejamlrl İşlerinde Maarif Bakanı B. Haşan Ali Yüce! çok hassas davranmaktadır Müzelere alt rehber ve kataloklar, anıtlara alt bilgileri İhtiva eden neşriyat yapılması. sonra müze elemanlarının ken-
dİ sahalarında yetiştirilmeleri gibi çok önemli kararlar alınmıştır,
İstanbula alt İşler arasında bilhassa şunlar tesbit olunmuştur: Yeni bir çağın açılmasına vesile teşkil eden İstanbulun fethinin 500 üncü yıldönümünde müzeleri İlgilendiren tarihi ve mimari kıymet! haiz anıtların restorasyon işleri, çinili köşkte Fatih devrinin eserlerin! İhtiva ede-Cîk bir müze açılması, Bizans devrinden kalma surların onarım ve restorasyonları, Arkeoloji müzesinin ah- ıp çatısının betona tahvili. Topkapi ■ıraylarının tamiri, belediye çocuk dispanseri olan eski tıp medresesinin restorasyonu. Aynca arkeolog, tarihçi, mimar, fotoğrafçı elemanlar tarafından yurdun muhtelif bölgelerinde şehir ve kasabalardaki tarih! kıymet! haiz eserlerin tesbit ve teselli ve bütün bu İsler İçir alâkalı müdürlük ve belediyelere yeter miktarda tahsisat verilmesi ve bu kararların beş yıllık bir program dahilinde yapılması karar altına alınmıştır
Haç gelecek
îsvicreden büyük bir parti bekleniyor
Geçen gün yapılan eczacıların senelik kongresinde eski heyeti idarenin ekseriyetinin tekrar Seçildiğini yazmıştık Reislikte kalan Beşir Kemal eczanesi sahibi B Mahmut Ce-vat Pelin İlâç vaziyeti hakkında kendisi!? görüşen bir muharririmize şunları söylemiştir:
— Elimizde bulunan ve halen piyasada satılan ilâçlar stok malînr-dandır. Son zarrianlarda gelen Iııçlllz ilâçları da büyük bir boşluk doldurmuştur. Yakında îsviçreden mühim bir parti beklenmektedir. Balkanlardaki son hâdiseler üzerine Romanyu-da kalmış olan ve bir kısmı Kızıltıya »İt bulunan 3 vagon ilâcın da yakında geleceğini haber aldık. Yeril İlâçlar İse bazı imkânsızlıklara rağmen yapılabilmekte ve’piyasaya büyük bir ferahlık vermektedir.
Kuponlarla mal almağa dün aksam son verildi
Ayni yardım kuponları İle Yeril Mallar Pazarları mûessesesl müdürlüğünden alman malların satışına dun akşamdan İtibaren son verilmiştir. Dün ve evvelki gün ederinde bulunan kuponlarla mal almak Istlyen-ler, mağazaların Önlerini doldurmuşlardır.
Dûn atama kadar devam eden dağıtmada bir kısım değişmez gelirliler kuponlaruıın karşılığını almağa muvaffak olamamışlardır. Dağıtma uzatılmadığından ellerinde kalan bu kuponların tutarları ödenecektir.
Bu sabahtan İtibaren daraltmalı satışlar arasında bulunan mallardan I pazen serbesçe satılmakta, basma, kaput bezi, yünlü kumaş gibi diğer daraltmalı malların satışı durdurulmaktadır. İktisat Bakanlığından bu yolda buyruk gelinceye kadar satış yapıimıyacaktır. Yünlü kumaş satışı İçin ayrı bir usul konacaktır.
Zeytinyağı satacak bakkalların isimleri
Zeytinyağını perakende olarak salacak esnafın İsimlerinin teshili Işı sona ermiştir. Yarın seçilen esnafın İsimleri İlân edilecektir. Perakendeci esnafın konsollarının kolaylıkla yapılabilmesi İçin perakendeci sayısının yüksek olmamasına dikkat edilmektedir. Şehirde zeytin ve pamuk yağı satmak üzere 270 kadar esnaf seçilmiştir. Ticaret Bakanlığının bu husustaki son kararına göre bu esnaf zeytin ve pamuk yağlarından gayri nebati yağ satarruyacaklardır. Bunların ellerinde diğer çeşit yağlar mevcutsa kısa bir zaman içinde bu yağları zeytin ve pamuk yağı satmak İzni varllmlyenlere devredeceklerdir. Zeytin ve pamuk yağı satmağa İzinli olmıyanlar da bir hafta İçinde ellerindeki zeytin ve pamuk yağlarını izinlilere devir ve bu hususta vilâyeti haberdar edeceklerdir.
Şehre getirilip de perakendeci e«-nafa satttrılnııyan yağlar listenin İlânından .sonra İzinli bakkallara hemen eattırılacaktır. Bu hafta sonunda yen! karar gereğince şehirde İzinli bakkallar tarafından zeytinyağı satışına başlanacaktır.
bahsedeceğim. Umarım; belki nilmune olur, başkalannı da heveslendirirler. Amatörlükler sayesinde bu memlekette pek çok faydalı işler yapılabileceğine kaniim.,
(Vâ - Nû)
Deri ve ayakkabı
Tramvaylarda
Aylık kartların kaldırılması düşünülüyor
Tramvay idaresi aylık tramvay kartlarını kaldırmağı düşünmektedir. Buna sebep kart alanların sık sık tramvaylara binerek kalabalığı arttırmasıdır, Tramvay duraklurının değiştirilmesi muvafık olup olmıyacagı da İncelenmektedir.
KÜÇÜK HABERLER
Sümerbank’ın nâzım rolü oynaması isteniyor
Ekmek kartları
Mart ve nisan aylarına mahsus olan ekmek kartlarının dağıtılması İşi sona ermek üzeredir. Halk ekmek karıları İlce İaşe şefliklerine 18 şubatta gönderildiği halde bazı semtler dağıtma bitliklerinin kartlarını vaktinde alıp halka dağıtmadıkları anlaşılmaktadır.
Bu devrede dağıtılan ekmek kartlarının başında M. N, O re p harfleri bulunmaktadır. Bu harflerin İlk İkisi İle, geçen dağıtmalarda olduğu gibi, kahve ve çay dağıtılacaktır. M harfi kahve, N harfi çay fişidir. Diğer İki harfle nelerin dağıtılacağı heniiz belli olmamıştır.
Geçen devre ekmek kartlarının K harflle halka ikişer kilo un dağıtılmalına devam olunmaktadır. K harflerde un dağıtılmasına bu devre ekmek kartlarlle un dağıtılmcıya kadar devam olunacaktır.
Üniversitede dersler başladı
Bugünden İtibaren Üniversitenin Sömestr tatili bitmiş, sılaya, Burs aya (Uludağmnı, memleketin diğer köşelerine tetkik seyahatine çıkmış bulunan talebeler şehrimize dönmüşlerdir. Bugün derslere başlıdan fakülteler Edebiyat - Hukuk - iktisat -Fen - Tıb ve yüksek okullardır.
Teknik üniversitede İse »eno başında derslerin geç başlaması yüzünden şubatın 2B nndtı sömestr tatili bitmiştir.
Satışa çıkarılan ithal malları
Gal. Perşembe pazarında Koç demir boru Ltd. ştl. ne demir mç lewha, Eminönü Arpacılar oad. No. 8 de L. Oramatopuloya kol saati akaamı. Gal. K&raköy Palasta Hamdl Arlele projektör akşamı, i«t. Vital handa Horasan ve mahdumuna kâğıt makas takılını, sarf açacağı ve kâğıt makası, İst. Rızapaşa yokuşunda Kula mensucat fabrikasına kart telleri ve suni gübre, İst. Kısmet handa Haşan Özlşe gommlr, Aşltafendl cad. No. 27 de Emek ecza deposuna tıbbi ecza, gua-rono toz, ratanya hülâsası, fonll, St-ntlcBrbarit ve Santonln, Aşırefendl caddesinde Mehmet Galip tnal» tıbbi ecza, Sirkeci Hamldlye caddesinde Ege Şapka mağazasına erkek şapkası, Gal. Abtt handa Verim, ttearet T. A. ş. ne erkek için kootihm
★ İstanbul piyasasına yakında çıkarılacak olan gomulaka’dan bir kısmı ticaret bLrilklcrl tarafından ayrılarak istek sahiplerine dağıtılacaktır, istek sahipleri Ticaret Odası ve Esnaf odası tarafından tesbit edilmektedir.
Gomalak,a Istlyenler İki genel sekreterliğe başvurarak İhtiyaçlarını bildirmektedir Birlikler, malların satış »atini henüz hesaplamamıştır
★ Petrol Ofisi fişle gaz tevzi eden bayilerin eayısını arttırmış, bunlara 8 bâyl daha ilâve etmiştir,
★ Geçenlerde Sirkecide bir gazinoda birkaç kişinin hücumuna uğradığı bir sırada silâh kullanarak garson Alinin yaralanmasına sebep olan Etlıem İsminde biri İkinci ağır ceza mahkemesinde yapılan duruşmasında bir sene hapse mahkûm edilmişti. Yargıtay bu karan suçlu aleyhine bozduğu İçin dün tekrar duruşması yapılmış ve Ethemln ağır bir tahrik İle öldürmek maluadlle yaraladığı sabit görüldüğünden cezası dört sene olarak tâyin edilmiştir.
★ Kasımpaşada oturan Nazmiye Bora isminde bir kadın. yeğeriİıün oğlu Kâmran tarafından dövüldüğünü, bilmukabele Kâmran da bu kadın ile oğlu tarafından ağzından kan boşuruncaya kadar dövüldüğünü İddia ederek adliyeye müracaat etmişler. Kâmran Gtıreba hastanesinde tedavi edilerek hakkında Ica-beden rapor tanzim edilmiş, Nazmiye Bora ise Beyoğlu hastanesinde adliye doktorları tararından muayene edilmiş ve harici bir darp ftsan görülmemiştir. Nazmiye, hastaneden taburcu edileceği sırada buna razı olmamış, bu sefer de başının İçinde bir şeyler olduğunu söylemiştir. Bunun üzerine kadının başı röntgenle muayene edilmiş, bunda da birşey bulunamamıştır. Beyoğlu hastanesi, bir türlü hastaneden çıkmak isteml-yen bu kadında asabi bir hastalık olacağı kanaatiyle, kendisinin asabiye mütehassısı bulunan bir hastanede müşahede altına alınmasını kararlaştırmış Ye kadın bu sefer de Haseki hastanesine yatırılmıştır. Şimdi alâkadarlar, her nedense hastaneden ayrılmak istemlyen bu kadının vaziyetini İncelemektedirler.
★ İstanbul kâğıt, mukavva tatbikatı İthalâtçıları birliği dün yıllık toplantısını yapmıştır. Toplantıda birlikler genel sekreteri B. flalâh&d-din çukruh da bulunmuş, İdare heyeti raporu, bütçe okunduktan sonra kabul edilmiştir. Seçim sonunda Basım ve istihlâk kooperatifi, İçmen llmlted şirketi, kâğıt İthalât anonim şirketi. Emine Kınalı ve şürekâsı şirketi yeni kurula alınmıştır.
★ Maarif müdürlüğü öğretmenlere dağıtmak üzere Türkçeleştirilen Ana yasayı Belediye matbaasında basttr-mıştır, Anayasa yakında öğretmenlere dağıtılacaktır. Kitapların bos masrafları Müdürlük tarafından ödenmiştir.
★ İst. 8 öncü raıntaka Btlbbe odasından:
Mesleği ehemmiyetle alâkadar eden bir konu hakkında karar verilmek üzere, bütün Azanın S, ş. mb au-znarteal günü .saat 14 da Bttbba odasında harar bulunmaları r!e« olunur.
Deri İthalinin güçlüğünü anlatmış, deri sanayii İle meşgul olanların İthalât için döviz müsaadesi istediklerini ve esasta İktisat Bakanlığı İle anlaşmaya varıldığını yazmıştık
Bakanlık döviz müsaadesi İçin formaliteyi tamamlamağa Çalışırken günler de ilerlemekte, yeni siparişler yapılmadığından piyasadaki yokluk artmaktadır Bunun üzerine yapılan bir teklif. İktisat Bakanlığınca da uygun görülerek İncelenmesine başlanmıştır.
1839 senesinden sonra Sümerbank her sene 4500 ton mal İthal etmiş, bir kısmını İmalâtta kullanmış, diğerini stok ederek bekletmeğe başlamıştır. 1939 senesinden sonra piyasaya da İthalâttan bir kısmı çıkarılmış ise >ie cinsleri lyl olmadığından aralarından İyisini bulup çıkarırken maliyet yükselmiştir. İthalât malı bulunamayınca yeril fabrikalar da satışlarda nazlanmağa başlamış, normal yoldan gidildiği takdirde mal bulunamaz olmuş. İşini sürdürecek olanlar kara borsa ile çalışmağa mecbur kalmışlardır şimdiki durum böyledlr Yapılan teklifte, sümerbank tarafından getirilen mallardan bir kısmının piyasaya çıkanlması ve Bankaya ayrılan kontenjandan bir kısmının tacirlere verilmesi istenmektedir Piyasada deri, kösele satışlarında Sii-merbank nâzım rol oynadığı takdirde bugünkü sıkıntının kalmıyaeağı, bir zaman piyasa böyle İdare edilmek suretile ayrılacak kontenjanın malları getirildikten sonra ferahlık Olacağı iler! sürülmektedir.
El altından satışlar yapıldığı öğrenilerek milli korunma kontrolörleri tarafından teftişler yapılmış, yakalananlar milli korunma mahkemesine verilmiştir Ayakkabıcılar, ellerindeki derilerle çalışıyorlar Yavaş yavaş deriler azaldığı gibi İyileri de kalmıyor Ayakkabı satışları durgundur. 1940 ve 941 senelerinde çok hararetli satışlar olmuş, şehrin birçok yerlerinde yeniden ayakkabı dükkânları açılmıştı. O satışlar kalmadığından mni azlığı karşısında flat yüksekliği yapılamıyor.
Dokuma kumaş
İskenderun’a 6000 ton mal geldi
Dün ticaret birliklerine gelen bir haberde İskenderun» altı bin ton mensucat geldiği öğrenilmiştir. Malların kimlere alt bulunduğu henüz bilinmiyor. Memleketin bir zaman için ihtiyacını önllyecek olan malların İstanbul» getirilmesi beklenmektedir
Mensucattan bir kısmının dağıtmaya bırakıldığı bellidir. Malların cinslerine göre satış ve dağıtma şekli tesbit edilecektir
Kullanılmış harç pullarını tekrar kullananlar
Kullanılmış damga harç pullarını Uâçlıyarak tekrar kullanmak suçundan ikinci ağır ceza mahkemesinde duruşmaları yapılan ve savcılıkça her üçünün de cezalandırılması İstenen. adliye veznedarlarından Ahmet Oskay. ikinci icra kâtibi Münevver ve İkinci ticaret mnh.keme.sl kâtibi Makbule Tezel hakkında dün karar verilmesi mukarrerdi Bunlar hakkında adliye encümeninden bir cihetin sorulmasına da lüzum görüldüğü cihetle kararın tefhimi başka güne bırakılmıştır.
II Bir yırında ]|
Sakala »ağan doğramak!
Bu lıufta içinde iki sakallı gençle tanıştım Bunlardan biri heniiz otuzunda var mıydı bilmiyorum... Sakaldan, kailin peçesi gibi, yüzünü iyice görüp tam bir tahmin yapanındım Çenesinde kömür karası, gayetle sert manzaralı bir sakalla dolaşıyordu.
Ötekininki daha iddiasız, daha yumuşak görünen bir sakaldı. Evvelâ bu iki sakalın ik'-ine birden hafif tertip kızacak oldum. Fakat dün sahalı tıraş olurken iki gencin, ikisine de hak verdim Yeni açlığım paketten çıkan tıraş bıçaklarının kullanılmaktan. ve tekrar tekrar sözüm ona bilenmekten üstlerindeki yazılar okunmaz hale gelmişti. İnsanın suratını, boğazını, çenesini en hıafif değmestte bile biber gibi yakıp kavuruyordu
Biran iki gene ve yeni ahbabımı düşündüm. Çıkardıkları moda hiç değilse harh içinde umumileşecek olursa biz erkekler ep«, rahat ed’riz sanırım.
Lâkin, sakalları ş'mdil’k, veni şairlerimiz uza t* varlarmış Hattâ -sakal monopolü» varmış gibi. bu işe özenen fakat sair olmı-yan bir zata:
— Kes onu... Senin ne haddine düşmüş? Tek mısraın vok!„. demişler.
Ve biraz da üstat '‘Sakallı Celâl- i o meşhur sakalından dolayı veni sairlerden sanmışlar.
Zaten öteden beri sakalla ilim, sanat, kafa çalışması arasında öyle bir münasebet sezenler pek çoktur. Fakat bugün artık profesörler bile eski cifte, çatal sakallarını köklerinden budamış oldukları halde şairler bir an evvel sanat dehâlarını etrafa isnat etmek irin kozmat’kten medet umuyorlar.
Sakal hakkında evvelce —onun her çenede hüküm sürdüğü devirlerde— bir cok tâb'rlerimîz vardı. Bunların mühim bir kısmı unutulmuş rit mistir.
Bildiklerimiz sadece şunlardan ibarettir: Ren hu sakalı değirmende ağartmadım», «sakalım V«k ki sözüm d inlensin >ı, »sakalı kant ırmak». -sakalı e’e vermek», ».ak sakal, kara sakal-, «vav benim köse sakalım..» »sakalından utanmak-, -sakalından yakalamak», «yukarı tiikürsem. bıyığım aşağı tiikürsem sakalım*, «sakalı tutuşmak», »sakalına gv’mek» vesaire.
Lâkin bunların arasında meselâ «Sakalına soğan doğradı» divc bir tâbir vardı kİ ne bugünkü gene nesil, hattâ ne orta nesil bitmemiştir denilebilir
»Sakala soğan doğramak tâbiri artık, hattâ maalesef bizim îûgatlanmızda dahi ramlanmayan tamnmile ölii bir tâbir haline edrmtstîr. Buna ancak bazı ecnebi lûeatlnrda meselâ î IV. Redhmıse'ın lûgatında raslavnbi-livoruz.
Bu tarzda unutulup giden nice nice tâbirlerimiz var Sakal uzatan edebiyatçılarımız bira» da onlarla meşgul olsalar ne iyi ederlerdi
Hikmet Feridun Es
Created by free version of 2PDF
Karıcını öldüren kocanın cezası 8 seneye indirildi Bundan bir müddet evvel Gedtk-paşada bir cinayet işlenmiş ve Arla isminde bir gene, karısı Nuvart'ı boynunu kesmek ve birkaç yerinden de bıçaklamak suretile öldürmüştü.
Ar Is, ikinci ağu* ceza mahkemesinde yapılan duruşması neticesinde on dört sene sekiz ay hapse mahkûm edilmişti. Bu karar Yargıtayca tetkik ve Arls’ln lehine olarak nakzo-lunmuştur.
Bu cinayet dâvasının duruşmasına dün tekrar bakılmış, mahkeme başkanı Yargıtay’ın bozma kararını okumuş, Savcı, bu karara uyulmasını İstemiştir.
Başkan, dâvacı mevkiinde bulunan maktul kızın anası Verhlne bir diyeceği olup olmadığını sormuş. Verhln:
— Damadım, yalnız kişimi değil, beni de öldürecekti. Hattâ burada mahkemeden çıktığı sırada üzerinde bıçak bulundu. Eski kararınızı azaltmayın! demiştir.
Muhkeme; İcabını düşünmüş ve neticede Arlsln sekle sene hapsine hükmolunmuştur.
Beş günden beri tifüs vakası yok
Beş gündanberl ütonbulda yeni bir tifüs vakası görülmemiştir,
Baş, beyin, paça fiatleri
Mezbahada kesimleri yapılan kasaplık hayvanların sakatatının bazı semtlerde pek pahalıya satıldığından şikâyet edilmişti. Belediye bu şikâyeti İncelenmektedir
Esnaf, Belediyeye çağırılarak koyun, kuzu ve sığır sakatatlarını kaça sattıkları sorulmuş ve norma! bir fl-atln kaç kuruş olması Lcobettlğl hususunda fikir edinilmiştir
Bu İncelemeler sonunda sakal at ft-Rtlerlnin de teriJlt edilmesi lcabedlp etmlyeceğl anlaşılacaktır.
Son gelen ampuller
Geçenlerde gazetelerin birinde piyasaya bir partL ampul geldiğine ve bunun resmi devalr ihtiyaçlarına tahsisine alt havadis vardı. Tahkikatımıza nazaran gelen ampullerin büyük bir kısmı ufak elektrik feneri ampulleridir. Piyasaya son günlerde 40 ton eğe, bol miktarda bir zamanlar kilosu 100 liraya kadar satılan marangozlukta cllâ İşlerinde kullanılan (gomalâk) gelmiştir.
Doktor
Rıza Remzi Reman
İstonbulda
Yıîlardanbcrl Bıırsadn kaplıca ve fizik tedavileri mütehassıslığı yapıtuş olan Dr, Rıza Reman İstanbul" taşınmış, mııayfne ve tedavi m İni ” »y-oğlunda. Tünel pasajı arkasında Sofyalı sokakta Huıuivn Hanında açarak hasta kabulüne başlanıştır.
San ire i
KARAR ZAMANI
radyo]
El
[Yazan: SUMNER WELLS
BİRİNCİ KISIM ÜÇÜNCÜ BAHİS
Avrupaya misyonum; 1940
Ciano’nun son mesajı — İtalya hakkındaki intibalar


Bitler, büyük taarruzun sonraya bırakılmasını. hava şartları ve «geçici mamalar» ile izah etmişti. Ciano plânın değişmesini Icûbcttlren hakiki sebebi bilip bilmediğini söylemiyordu. Fakat Mussollnl İle beraber Brennere giden bazı İtalyan zabitlerinin, Alman genel kurmayından general Bo-densehatz İle görüştükten sonra, garp cephesinde derhal büyük bir taarruz icrasına genel kurmay heyetinin muhalif bulunduğu İntibaını aldıklarını söyledi
Cianonun son mesajı
Kendisine »allaha ısmarladık» derken. Kont Ciano dedi kİ:
— Lütfen Cumhurrelslne şu mesajı veriniz. Kendisine karşı şahsen derin hayranlık, ve Avrupa medeniyetini kuvLarmak İçin yapabileceği İşe güvenim olduğunu söyleyiniz. Ben Hariciye Nazın kaldıkça. İtalyanın Almanya ile birlikte harbe glrmlyeceği-nı ve Mussollnl üzerinde bu hususta lâzım gelen tesiri yapmak İçin elimden geldiği kadar çalışacağımı ilâve ediniz. Cumhıırrelsinln inandığı tarzda bir sulhu kurmak İçin İtalya namına Amerika ile işbirliği yapmak kadar hiçbir şeyin beni memnun ede-mlyeceğinl anlatınız. Şunu da ilâve ediniz kİ. ben Avrupada bazen İttifakların lüzumuna kaniim. Bugünkü şartlar İçinde bir kuvvetler muvazenesi olmaksızın sulhun kurulup korunabileceğine İnanmıyorum. Fakat eminim kİ Reis, İtalyanın ergniyetl böyle bir kuvvetler muvazenesine bağlı olmakla beraber. İtalyanın tarafsız küçük milletlerin de emniyetini istediğini, ayni zamanda seri bir silâhsızlanma Ue tecavüz silâhlarının kaldırılması ile ancak elde edilebilecek bir emniyete taraftar olduğunu takdir buyururlar.»
NLhayet 19 mart gecesi Komayı terlettiğim zaman, İtalyaya alt söylenen bu fikirlerin zihnimi çok İşgal ettiğini hatırlıyorum.
İtalya halikındaki intihalarını
şüphesiz İtalya Mussolinlnin göstereceği yolda yürüyecektir. Unutmamalıdır kİ. Mussollnl kalbi ve İnsiyakları ile köylü kalmıştır. Kendi şahsına, veya milli şerefe karşı yapılan herhangi bir hareketi veya vurulan darbeyi unutmaz, ve onun intikamını almağa çalışır. Kuvvet ve, kudretten başka hiç bir şeye hayranlık duymaz. Onun hayali, bir Roma imparatorluğu kurmaktır. İnsiyakları ona tuttuğu yolun kendisini gayesine götüreceğini söyledikçe, kullanılan vasıtanın meşru veya gayri meşru oluşu onıl rahatsız etmez.
1935 de İngilterenln İtalyaya karşı takibettlğl siyaseti ve tatblkına kalkışılan sanksiyonu asla af Yetmemiştir o vakte kadar şiddetle Alman düşmanı olan Mussollnl. İtalyanm İnfirada düşmesine mâni olmak için derhal Hltler ile bir anlaşma yapmağa çalıştı. Bu hareketiyle, kendisine karşı takibedilen siyasete iyi bir karşılık bulduğuna kanldl. Bu sayede, sulh konferansında ağırlığı kazanan tarafa katılmak suretiyle aradığı menfaatleri elde edeceğini sanıyordu. Geçen iki sene İçinde. Fransadan ts-
tedigl müsaadeleri her an koparabilirdi. Fakat o bu müsaadeleri reddetti. Çünkü Fransadan bu müsaadeleri aldığı takdirde. İngiltere den istediği Malta ve Cebelütarığın Bİlfihsiilandı-nlması. Akdeniz ve Soma linin taraf-sızlaştırıiması gibi isteklerini elde edemlyeceğlnl biliyordu. O. bugünkü zaruri vaziyetini, her İki müttefik rolünden de İstediklerini kopanneaya kadar muhafaza etmek istiyordu.
Faşist hükümette yüksek bir mevki işgal eden hayli zeki bir İtalyan bana dedi kİ: «Mussollnlnin İki sene evvel Berlln‘1 ziyaret etmesi bir fâcla olmuştur.» Bu İtalyanın kastettiği *u İdi' Mussollnl Berlin'e gittiği zaman. Alman askeri kudretinin ve Alman teşkilât kuvvetinin o derece tesiri altında kalmıştır kİ. İtalyaya Al-manyayı hiçbir kuvvetin yenemlye-ceğl kanaatiyle dönmüştür,
İtalyanın Avusturya hududunda yaptığı tahkimat, Mussollnlnin şimal hududundan endişede bulunduğunu gösterir. Fakat İngUlere ve Fransaya karşı duyduğu nefret o kadar derin, ve Almanyanın askeri kudretine İmanı o kadar kuvveti! İdi kİ, bir müttefik zaferi katt surette tahakkuk etmedikçe, Mussollnlyi Hltlere yardım siyasetinden vas geçirtmek mümkün değildi. Eğer Almanya. Hollanda ve Beiçlkanın İşgali gibi seri zaferler elde ederse, o vakit Musso-llnlnln İtalyayı Almanya yanında harbe sürükllyeceğlnden korkuyordum.
İtalyan hükümeti erkânı içinde konuştuklarımdan hiç biri İtalyanin harbe girmesini istemiyordu. Kont Ciano olduğu gibi, faşist hükümeti erkânının çoğu da buna şiddetle muhalifti.
İtalyan genel kurmayı da harb istemiyordu. Birçok mahfillerde de bana İtalyan ordusunun İtalyanın harbe girmesine şiddetle muhalif olduğunu söylemişlerdi. Fasclo İçinde yeni ve günden güne kuvvetlenen Ciano, Grandi ve Balbo gibi unsurlar da harb aleyhinde İdi. Kilise açıkça harbi İslemiyordu. Mal! ve ticari sınıflar, ve konuştuğunuz herkes aynı fikirde idi. Umumi kanaat müttefikler lehinde olmamakla beraber Alman aleyhtarı idi.
İtalyanın İktisadi vaziyeti bir dilzl-ye bozuluyordu. Pahalılık günden güne artıyordu. Halbuki maaşlar yükselmiyordu. Vergiler son haddini bulmuştu. Umumi şikâyetleri artık susturmak mümkün olmuyordu. Her tarafta aynı şey işitiliyordu: (ttal-ya yeni bir harbe dayanamaz». Böyle olmakla beraber. Mussollnl emrettiği takdirde, İtalyan milletinin ve İtalyan ordusunun Almanya yanında harbe gireceğinden kimse şüphe etmiyordu.
Modem tarihte bir diktatörün büyük bir milleti tamamen haksu ve tamamen İstenmemiş bir harbe sürüklediğine misal aranırsa, Musso-llnlnln İtalyan milletini ananevi dostlarına karşı, asırlarca korktuğu ve kin duyduğu bir millet hesabına harbe sürüklemesi gösterilebilir.

Hûllywood’da yeni bir yıldız
Stüdyolarda lisan dersleri verilmesine başlandı — Askerleri ve yaralıları eğlendirmek için yeni teşebbüsler
Son zamanlarda HolJywood'da yeni bir yıldız pnriamıştır. ÇeTlrdlğl birkaç filimde, bilhassa «Moskova misyonu» ve .Şöhret günleri» mimlerinde büyük muvaffakiyet gösteren bu artist Maria. Falmfr'tör, Maria Palmer vi-yana'lıdır. Dört yaşında İken şarkı ve dans dersi almağa başlamış, 11* defa 8 yaşında sahney* çıkmıştır, Bir taraftan derslerin* devam eden küçük kız 17 yaşında Viyana müzik v* sanat akademisini bitirmiştir. Bundan sonra «Dtr Josefstad* piyesi ile tiyatro artistliğine başlamıştır. İl* piyesten sonra daha üç piyeste oynanıp v* filim çevirmek için Çekoslovakya'ya gitmiştir. Tamam bu sırada Çekoslovakya Alman İşgaline uğradığından artist tekrar Vlyana'ya dönmüş, annesi ve babası İle birlikte Amerika'ya hareket etmiştir
Maria Palmer. HoUywood'a gitmezden evvel, ekser yabancı artistlerin yaptıkları gibi, bir müddet Novyork'-ta kalmış, Broadway tiyatrolarında bir revüde çalışmıştır Bu revüden sahneye çıkmış, fakat bir türlü İleri gidememiştir. Bir aralık, tiyatroda çalışmakla beraber, büyük mağazalardan birinde satıcı kız olmuştur. Artist o günlerden bahsederken diyor kİ:
.— O zamanlar dehşetli üziılıı dum. Yavaş yavaş tiyatroda m yapmak ümitlerim kırılmağa bs m işti. Çalıştığım mağazada memnun kaldıkları için beni ilerletmek istiyorlar, bu isi meslek edinmeyi tav-slye ediyorlardı. Bu tasavvurları beni müthiş korkutmuştu. Fakat bugün, o mağazada çalışmış olmamın çok isabetli olduğunu görüyorum. Amerika hakkında birçok şeyleri orada öğrendim Amerikalıların ekseriyetle nasıl düşünüp, konuştuğunu ve ne tarzda yaşadığını oradaki temaslarımla anladım. Bir artist İçin bu İyi bir talimdi. Demokrasiyi kavramak İçinde mükemmel bir fırsattı»
Şöhretin kendisinden en uzak göründüğü bir anda. John Stelnbeckİn Nazllcrln mağlubiyetin', tasvir eden The Moon Is Down' (Aysız Geceler) piyesinde bu genç kız. da tecrübe edilmiş ve kuvvetli rakiplere ra'rincn rolü kazanmıştır. Bundan sonrası nispeten kolav olmuştur.
Daha piyes devam ederken Holly-nrood kendisini davet etmiştir. Artiste verilen ilk rol llç dakikalıktı. Mamafih, kritiklerin alkışlarını kazanmak İçin bu üç dakikalık rol kâfi gelmiş v* mis Palmer kendisini
artistlerinin BoUytvood'unkllrrle mü-
Amerlkalılar da bu hususta Meksika
Viyanaiı yeni yıldı z Maria Palmer
Parisli aktör Maurice Marsac’la bir _
filimde oynadığı zaman bu lisanın ne) tadele edilmesini arzu etmiştir. Bazı kadar lâzım olduğunu hissetmişti Zira Marsac, mis Albrltton'un filimde
aöyliyeceği bütün Fransızca c ümlcle- daha geniş bir işbirliğini düşiinü-
rl yazarak, bunların gerek mânasını, gerekse telâffuzunu kendisine her sahneden *wd öğretmeğe mecbur olmuştu,
Metro Goldvyn kumpanya, mda İse. Fransız artisti Madeleine Lebeau. Yeni - Gine’de bulunan Amerikan askerlerce muhabere etmek İçin açılan kurslan İdare etmektedir. Çavuş Roy Alexandfr kendisine Fransızca bir mektup yazarak, aynı lisanda cevap vermesini rica etmişti Madeleine Lebeau da, {Yansızca gramer ve
yorlar. Esasen, bu temayül, yabancı lisanlar öğretimin i çojr teşvik etmlş-
Bugünkü program
18.00 Radyo dans orkestrası, 1830 Konuşma, 18.45 Saz ederleri (9 00 Haberler, 19,20 Geçmişte bugün, 19.25 Akordeon soloları, 19.40 Müzik İpi.), 1950 Konuşma, zü.OO Operet parçaları (pl.j, 20.15 Radyo Gazetesi. 21 45 Şarkı ve türküler. 21.10 Müzik; Verdi Travlata operasından düet, 21.30 Radyo senfoni orkestrası, 22.30 Dans müziği (pl ). 22.45 Haberler
Varın sabahki program
7.30 Spor saati (Vücudumuzu çalıştıralım 1. 7 40 Haberler, 7 55 Miizik (pl’. 1230 Şarkı ve türküler .45 Haberler, 13 00 Radyo ?alon
"8-
Halkevleri ve Kurumlar
Konferans - KaoiLuy Ha.teinden: 1/3/945 perşembe günü saat lfajo da sayın Ahmet Hamdl Başar tarafından (Milliyetçilik ye Devletçilik) mevzulu bir konferans verilecektir. Herkes gelebilir,
A İst. 3 üncü miıitata Etıbba obasından- Mesleki ehemmiyetle alâkadar eden bir konu hakkında karar verilmek üzere, bütün âzanın 3/3945 cumartesi günü saat 14 do Etıbba odsanda hazır bnTunmoIan rica "’u-
ŞEHİR rlYATKUSU aaat zujü da Oram Kısmına» YAYLA KARTALI Korneaı usmın aa YUKARI KÖŞK
Eminönü Hıılkevlndc Tiyatro Şenliği
3 mart cumartesi akşamı Saat 21 de Meddah - Karagöz -Hokkabaz ve Kukla
Biletler satışa .«kant""Mttr. Tel! 23340.
Q
0.
CN
o
o
$2 0 >
0 p
■O
0 ro
2 U
(Arkası varı
Büyük EMiNÖN MART -5 CUMARTESİ ** SUVARE Tiyatro Şenliği U HALKEVNDE Meddah - Karagöz -Hokkabaz ve Kukla
MART ; guL PAZAR — Matine - Su var e ORTA OYUNU İsmail Dümbullü ve hâlen mevcud bütün eski orta oyunu sanatkârlarının iştiraklerile
MART ı SAU ■ SUVARE TULUAT isineıl Dümbüllu - Şevki Şakrak - Ahmed Güldürür ve bütün eski tulûat sanatkârları Şamram - Vlrjin hanımların da iştlrakJerlle
■W MART # ÇARŞAMBA ■ SUVARE Tanzimat - Meşrutiyet -Bugünkü Tiyatrolar Bütün eski sanatkârların lştlrakile
,4 MART ] t J Cumartesi ■ SUVARE OPERA GECESİ Senionik orkestra D. MAMİGONYAN idare sinde 100 kişilik tor o, Halkevlntn büyük baleti, Iskala dJ Mll&no Operası bas! M. KÛ-PEF. Srmlhu Bt-rksoy - K. Duvlnyc. M. Karakuş. N. Kenber, Atina Operanndan K. Bakeas iştirak etmektedir
4 J MART PAZAR ■ ■ SUVARE TULUAT TİYATROSU İsmail Dümbüliü, Ahmet Güldürür, Şevki şakrak re bütün «Ü tanınmış Mmatkiria-
4A mart I J PAZARTESİ ■ “■ SUVARE OPERET BM YtYATROaU tam kadrosu H* YALPA
BİLETLER: Humaralı koltuklan Rj|İKo-T glştetad* «atılmaktadır. 8*rl halinde bilet tedariki mtakündilr. TBM8ÎLLBR: Tam aaıUade büşlıyaoak ve kapılar Mp*nac&dıud«a geç gel tular antrakta girebileceklerdir. TEMSİL SAATLERİ: M&Uneler laat 18 te suvarcler 21 dedi» Temeli dönüşleri için her *emt« vant« temin edilmiştir. Fasla malûmat: Halkevi Bürosundan lstenebRİr. Telefon: »884Ö.

stüdyolardan birinde Loııfse
Albrıtton Fransızca ders alıyor
Glory» flllmlnln kahramanı rolünde bulmuştur. Artist bu filimde savaşmakta olan Rusyanın genç fat-Îîirından birini canlandırmaktadır. Kritiklerle, halk kendisini fazla tuttuğundan mis Palmer'ln istikbali müemmen gözükmektedir.
Maria Palmer genç ve sarışın bir kıadır. Şimdi İyi bir mevki sahibidir. Hollyvrood civarında güzel bir evi vardır. Burada annesi v* babaail* birlikte yaşıyor.
’ Hollyvood’da lia&n derileri
HoUyvood'da harb sonu plânlarına yabancı dil öğretim! de dahildir. Fos Arması, şimdiden yabancı lisanlasın öğretilmesi için kurslar açmıştır. Stüdyo memurlarından bazılarının devam «ttlğl bu kurslarda ilk olarak İspanyolca dersler verilmektedir. Bu kurslara devam edenler arasında aktrisler, kamyon şoförleri, musürtçinaslar ve slektrlkçller de bulunuyor.
öğretilecek lisanlar arasında Fran-aızcanın en ılyade heveslisi vardır, üniversel firmasının yani yıldızı Loutse AJbıitöon, saki Fransız subayı
HOLiVUT
EÜNY0SIIIIN
YILLIül
Buğun çıktı
80 zengin sahile, sinemaya dair en enteresan mevzulat. 200 e yakın artist resmi, artist biyografileri. Yeni Fotolar, son derece zengin bir YILLIK
2 tane 4 resimli «n nefis kâğıda basılmış kapaktan başka ö tane 4 renkli tablo. Fiyatı her yerde İM kuruş.
8Ü AKŞAM KADIKÖY SUREYYA’da
Bu senenin en heyecanlı filmi bir haftadanbfri Lâle’yt gece ve gündüz dolduran
CASUS MART RiŞAR
EDMIGE FEütLLERE — ERİC VON STROHEIM

lisana dair diğer malûmatı muhtevi mektuplar yazarak, çavuz Altxan-der in arzusunu yerine getirmiştir. 1 Bu muhaberat o kadar meşhur olmuştur kİ. Roy Alesander'in bölüğün- l de bulunan 11 arkadaşı da bu mektuplar sayesinde Fransızca öğrenmeğe başlamışlardır.
Diğer taraftan, sinema sanayii Meksika'da o kadar İlerlemiştir ki, bu memleket kendi teknisyenler ile
'4 Müjd
«I j Ran
ELHAMRA SİNEMASINDA
Bugün Matinelerden itibaren
Türkçe Sözlü
JOHN HUBBARÜ — VİRGİNİA GREY — LLOYD CORRİGAN
Amerlkad* mihvcrcJlerln entrikaları- Harp gayretlerin* karşı çalışan hainlerle müthiş mücadele... Yekdiğerini takip eden esrarengiz cinayetler, meraklı ve korkunç hâdiseler... Fevkalâde bir Hlm.
L

%
Müjde.
TİYATROSU OPERETİ
--- Bazı sebeplerden dolayı sahnemizden kaldırılan
MODERN KIZLAR
BÜYÜK OPERETİ
Bu kere alman miisaa.de üzerine
BU AKŞAMDAN İTİBAREN
Tam metni ()* kadrosu ile Tekrar temsiline başlanmrjhr.
Çeviren: MAHMUT YESARİ — Eser. SAKELARİDİS — Müzik, KAPOÇELLİ
3 Perde, 3 Tablo, 3 Saat Neşe ve Kahkaha. Tel: 49369
M
^Günün mevkuflan
Muharib vaziyete girmemiz ve piyasa
Ingiltere ve Ameı ikada birer ticaret organı kurmalıyız

İttifakımızın, dünya görüşümüzün, büyük, küçük bütün milletlerin hak ve istiklâllerine saygıyı dünya nizamınm temel şart) bilmemizin ve nihayet adalet ve tam insanlık ideallerine bağlılığımızın tabii, mantıkî neticesi olarak zorbalık bayrağını açanlara karşı harb ilân ettik. İkinci cihan harbinin ilk günlerinden beri tuttuğumuz yol bizi bu karara sevkedecek idi. etmeliydi. Hükümetimiz fiilî ortaklığına, nihayet resmî, hukukî ve kesin bir şekil verdi.
Bu, beklenen, tabiî hareket, İktisadî vaziyetimiz üzerinde ne gibi tesirler yapmıştır ve yapacaktır?
Verilecek karan his ve tahmin eden piyasa, daha doğrusu tüccar ve esnafın bir kısmı ve bilhassa altın spekülatörleri derhal bir telâş, bir buhran havası yaratmağa kalkıştılar. Altın fırlatıldı. Bir çok dükkânlar, bakkallar müşterilerini fazla mal ve erzak almağa teşvik ettiler Bu sözde ha'jpane nasihatlerin en gülüncü meselâ kilolarla makarna '4’f etmek tavsiyesi oldu.
Bir kar haftadan beri piyasada tüccarı düşündüren bir durgunluk hüküm sürmekteydi. Bu iş-si’üğin en esaslı seb'bi, nlhavet aklı basına gelen, fiatlerin düşeceğini, düşmeğe devam edeceğini sanan halkın sat m alma hevesinden vazgeçmesi o’muştur. Se-ne’erden beri beklenen, tavsive edHen mü-’t-hlik disiplini nihayet. harb b:t,mek üzere iken, kendini gösterdi ve stokçuları acı acı dü'ü’*meğe şevketti.
Fakat harb ilânımız derhal diinvada, kârdan, gayri meşru da olsa bo) kârdan başka bir şey aramo’”an bazı tüccarı harekete geçirdi. Halkta, müstehlikte tekrar satm alma hevesini uyandırmak -irin bir nevî panik havası yaratmak lâzımdı A[tın hokkabazlarının önderliği ile orkestra harekete geçti; fakat bu defa bl’inen ve tatsız konseri dinleyen o’madı. Altın tekrar düştü ve düzecektir. Dükkân’ara da beklenen tehacüm olmadı. Müstehlik sarin kanlılığım bozmadı ve, sehenlerini hattâ düşünmeden, duvguslle doğruyu sezdi,
Halkın kendi kendine vardığı kanaati, biz. akıl İle İncelemeğe çalışalım. Fiatlerin vükselmesl veya düşmesi, piyasada şimdi mevcut stoklara ve yakın bir âtide gelmesi umulan mallara, bunların miktarına bağlıdır. Avlardan beri Merkezî Avrupa He münasebetimiz kalmadığına göre, bütün İthalâtımızı Anglo -fiakson memleketlerinden yapmağa başlamıştık: satıcılarımızın İmkânları ve döviz mevcudumuzun müsaadesi nispetinde siparişler veriyor ve yannkf piyasamız İçin nlsbî bir bolluk ha* sırlıyorduk.
İşte bu siparişler, ithalât İmkânlarının gün geçtikçe artması bir «ucuzluk» Ümidi yaratmış ve alıcıları, başka sebeplerin de var-
dımile ölçülü harekete »evket-mişti.
Harb ilân etmemizle bu doneler değişir nü? Bilâkis, gerek İngiltere, gerek Amerika şimdiden sonra bize daha kolay ve daha fazla miktarda mal vereceklerdir. Harb llânile memleketimiz için yeniden hiç bir yol kapanmadığına göre, yeni hukukî vaziyetimiz bir darlık değil, fakat nispeten bir bolluk temin edecektir.
Bazı İngiliz gazeteleri «ödünç verme ve kiralama» mekanizmasından daha geniş ölçüde faydalanmamız lâzım geldiğini şimdiden belirtmektedirler. Bize karşı görüşler çok değişecek, satış istekleri çok artacaktır. Bu yeni havadarı istifade etmesini bilmek. memlekete lüzumlu eşyayı almak ta bize düşer. Bu işi, burada değil, fakat yerlerinde. İn-güterede ve Amerikada tanzimi düşünmek çok faydalı olur. Gerek devlet müessese lerinin, gerek piyasanın siparişlerini yürütecek ve aynı zamanda kredi kombine-zonlannı temin edecek birer daimî heyeti bu iki memlekete göndermek zamanı gelmiştir. Londra ve New - York ticaret ataşelerimiz bu heyetlerin tabiî âza-18n olmalıdırlar.
Uzun uzadıya muhabere He halledilemeyen bir çok işler, yerinde yapılacak şahsî temaslar sayesinde çabuk neticelendirilir.
înğiltere, harbin başlangıcında. Yakın Şark memleketlerik alış verişlerini düzenlemek İçin bir «Corporation» kurdu. Bugün Ingiltereye yaptığımız ihracat hep bu kurumun kanalından geçmektedir.
Şimdiye kadar elde etmiş oldukları neticeler çok söz götüre -bîlen bazı murakabe ve birlik teşkilâtından ziyade böyle müspet tedbirler, yaratıcı, İş görücü organlar kurmakta fayda vardır.
Hattâ daha ileri giderek, Devlet iktisadi ve ticarî kuramlarının da ortaklığı ile, İngiliz «Corporation una benzer, bir satm alma şirketi kutup New - York ve Londrada bu şirketin birer şubesini açmak daha yerinde ve daha fazla netice verici olur.
İş hayatını düzenlemek ve. canlandırmak ve bilhassa memleketin beklediği mallan elde etmek için böyle müspet teşebbüslere. dinamik hareketlere ihtiyaç vardır.
Hatırımıza gelen şirket veya kuruma tüccarımızın da geniş ölçüde Iştlrâk edeceğini zanneder ve bu düşüncenin İncelenmeğe değer bulunmasını dileriz.
Tam mân asil e harb ortağı olmamız bize yeni İmkânlar vermektedir; bunları son hadlerine kadar İşletmesini bilmemiz gerektir.
Her halde, hattâ İşlerimizi yeni, yaratıcı bir düzene bağlama-sak bile, harb ilâm, plyaaada darlık değil, fakat nispeten bolluk doğurucu bir âmildir. Bu defa, yaya kaldı ihtikâr ağası.
CEVAT NİZAMİ
cephelinde bir Amerikan tonlu fundalık İsinden Alman me. zikrine karşı atoşe hazırlanıyor
TANIMADIĞIMIZ MEŞHURLAR:
Büyük bir bekârın son eseri:“Nasıl evlenmeli?...,,
Son zamanlarda büsbütün yatağa giremez olmuş tu. Uyumak için tahtadan bir rahle yaptırım; t.
Besim Ömer ve ihtiyar Fransız mürettibî... — sPaşam arkadaşlarınızdan genç görünüyorsunuz» — Her sene bir kitap — Besim Ömer’in yarıda kalan kitabı — 17 mart tarihli mektup — ölümde bile istediği olmuştu
Besim Ömer Akalın hayatının en son zamanlarına kadar çok büyük bir intizamla çalıştı. Baş döndürücü faaliyetle geçmiş olan bütün bir muvaffakiyetli hayat ona ne bir servet, ne de bir ihtiyarlık tatili temin edemedi. Hattâ bunun acıklı bir hikâyesi de vardır.
Besim Ömer bunu şöyle anlatırdı:
— Fransada talebe iken bir pansiyonda otururdum. Bunların sahipleri orta yaşlı bir kan koca idi. Adam matbaaların birinde mürettiplik ediyordu. Kadın ise muallime idi. Pek namuslu, dürüst insanlardı. Müşterek kazançlarım birleştiriyorlar, pansiyondan aldıkları parayı da buna ilâve ediyorlardı. Kendilerde son derecede ahbap olmuştum. Memlekete döndüğüm zaman, mektuplaşıyorduk. biribirimize tebrik vesaire gönderiyorduk. Lâkin araya hâdiseler girdi. Mek-tuplaşamaz olduk. Aradan epey zaman geçti.
Yine bir sene Avrupaya git- _ miştim. Dostumun pansiyonuna *’ uğradım. Baktım. Bu sefer başka insanlar karşıma çıktı. Mü* rettip ile karısını sordum:
— Onlar buradan taşındılar. Daha iyi bir semte gittiler. Bîr apartman aldılar. Oturuyorlar... cevabını aldım. Bana adresi de vermişlerdi. Kalktım. Gittim
Eski mürettip dostum, biraz daha yaşlanmıştı. Fakat buna mukabil rahat ve dinlenmiş bir cehre İle b?ni karşıladı, Sordum:
— Sen artık İş hayatından ayrıldın mı?..
Sabık mürettip cevap verdi:
— Tabiî değil mi ya... Ben çekildim artık. Senden bir şey sak-lıvacak değilim... Çalışırken şu kadar para kazanıyordum. Karım da şu kadar para alıyordu. Bir ay içinde elimize geçen paradan epeyce tasarruf ediyorduk. Lâkin işte nihayet ben yaşlandım. Topladığımız para İle burayı aldık. Küçük bir apartman... Katlarını kiraya veriyoruz. İradımla geçinip gidiyorum...
Mürettip bu izahattan sonra bana sordu:
— Eeee... Hakkım değil mi?... Bunca sene çalıştım. Cemiyetin karşısında biraz dinlenmeği ha-ketmlş değil miyim’..
Onu tasdik ettim:
— Doğru söylüyorsun...
Bu sefer eski mürettip — ki o benJm. yaşımda, hattâ biraz da gençti — sordu:
— Tabiî artık sen de bunca senelik, müthiş bir çalışmadan
böyle
damla
yi fasıl fasıl, kadın ve erkek bakımından tarif ediyordu.
Yazık ki Besim Ömer «Naal izdivaç etmeli?.» eserini tamam-lıyamadı. Örmü buna vefa etmedi. Bu. yarıda kalan, son kitabıdır. Halbuki eseri tamamlamak • için pek ziyade çalışıyordu. O kadar kİ meselâ sayfiyede ev tutulurdu. Besim Ömer bütün bir sayfiye müddetlnce iki defa oraya ya gider, ya gitmez, kalan zamanını masasının başında geçirirdi.
Kendisinde asthme olduğu için eon zamanlarda yatağa da giremez olmuştu. Kendisine rahle gibi bir şey yaptırmıştı. Ancak onun üzerinde kısa bir müddet kestirmek kabil olabiliyordu. Çok sevdiği yaprak sigaralarını da içemlyordu. Hattâ yıllardan beri âdeti olan saat beş çaylarını bile evvelâ azaltmak, sonra da kaldırmak icabetmişti.
Martın on altısında Ankaıaya giderken ölümü akimdan geçirmiyordu. Hattâ iki giin önce An-karaya evine, biraderine yazdığı mektupta sıhhatinin gayet iyi olduğunu söylüyordu. Fakat 19 martta kuvvetli bir krizle büyük insan aramızdan ayrıldı.
Sağlığındaki ihtişamlı talihi onun kimseyi rahatsız etmeden, ölmek arzusunu da yerine getirmişti. Memleket İlim âlemi, memleket gençliği ve halk onu elleri üstünde ve göz yaşları İçinde taşıdı. İstanbul, hakikaten pek emsalsiz bir cenaze merasimi gördü.
Şimdi şu satırları yazarken gözümün önüne geliyor Güzel başı, ak sacları, harikul&de zarif ve ince hareketlerile Besim Ömer bizde garplı bir Mim adamı tipinin heykeli gibiydi.
Hikmet Feridun Es
Besim Ömer paşanın son
Ankara seyalıatind? trende alınan resmi
sonra benim gibi İşten çekildin değil mi?..
Bir an adama «hayıı - demeğe utandım. Ak saçlarımla ’ " ’ demek gücüme gitti:
— Evetl.. dedim.
Dedim amma içimde damla bir şeyin eridiğini de hissettim...»
Evet Besim Ömer bütün bir ömür çalıştı. Ve sahasında muvaffakiyetin en son basamağına kadar çıktı. Fakat mürettip dostunun o rahat ihtiyarlığına asla ulaşamadı Bu Besim Ömer’in olduğu kadar bizim memleketin en büyük meselesidir...
Uyku rahlesi
Besxm Ömer paşa ölümü katiyen aklından geçirmezdi. Ve daima:
— Ben ölmiyeceğan gibi geliyor... derdi.
Lâkin buna rağmen en büyük temennisi ölümü ile bile kimseyi rahatsız etmemekti.
Son zamanlarda yanında meselâ:
— Paşam arkadaşlarınızdan genç görünüyorsunuz— gibi bir cümle söylenirse bundan zevk duyuyordu. Genç kalmak azmin-deydi. Yaşının ilerlemesine rağmen âdetlerinden 4ıiç birini de bırakmış değildi. Meselâ hemen her gün. veya gün aşın yıkanıyordu. Gayet temiz insandı, Evde, aynca, odasının yanında hususî bir hamamı vardı.
öteden beri uykusu gayet azdı. Besim Ömer paşa bilhassa son senelerde yeryüzünün en az uyuyan ihsanlan arasına katılmıştı. Gayet geç yatıyor, sabahın en erken saatinde yatağından fırlıyordu.
Her sene mutlaka en aşağı bir kitap çıkarmağı âdet haline getirdiği için gecenin en geç saati ne kadar yazı yazıyordu.
Ne gariptir kİ bu en meşhur bekâr âlimin en son yazdığı eserde «Nasıl İzdivaç etmeli?.» ismim taşıyacaktı. Bu kitap kalın ve büyiık bir eser olacaktı Besim Ömer burada ideal bîr evlenme-


Hr.kikaten âşık mısırız?
Amerikalı doktor Adams, bir erkek veya kadirim âşık olup olmadığının aşağıdaki 10 suale verilecek cevapla anlaşılabileceğini söylemiştir:
1 — Birlikte yapmak istediğiniz bir çok şeyler var mıdır?
2 — Onu, tanıdığınız her hangi bfr kimse He mukayese ettiğiniz vakit iftihar hislerile karşılaşıyor musunuz?
3 — Kendisinden uzak olduğunuz vakit bir huzursuzluk hissediyor musunuz?
4 — Kavga ettiğiniz zamanlarda bile bir arada bulunmaktan zevk duyuyor musunuz?
5 — Kendisini memnun etmek hususunda büvük bir arzu duyup, isteklerini yerine getirmek için fedakârlıkta bulunuyor musunuz?
6 — Kendisîle evlenmek istiyor musunuz?
7 — Kendisinde, çocuklarınızda mevcut olmasını arzu eleğiniz meziyetler var mıdır? LJL
8 — Size vakın olanlar vQ
dostlarınız kendisini takdir edi£L size uygun olabileceğini tS ncCXI dlvorlar mı? **-
9 — Aileniz, kendisine âşık ol-O düğünüzü biliyor mu? (On’aıc bu *ribl sevir-r o°k çabuk ^zer-O
W
10 — Evlenmek, otunpak v®g
müstakbel çocuğunuz hakkınd®> akımızdan bir söyler ercinneğfy başladınız mı? q
E&er vukardaki suallere ea» arından 7 »evet» le cevap verecek^ olursanız, doktor Adams slzt^* «âşık» teşhis’ni kovabil’ r
(D 1944 te mühim 10 keşif*g Birleşik Amerikanın başlıca fenj) haberlerini bildiren fen servisi,1^ 1944 senesinde kaydedilen mühim 10 fen gelişmesini haber veriyor. Bu 10‘ inkişafı aşağıya sıralıyoruz:
1 — Malarya ve tifüs hastalıklarını taşıyan haşarata karşı pek tesiri biı- haşarat öldürücü olan DDT’nin sürümlü ve muvaffakiyetli bir şekilde her tarafta İstimal edilmesi.
2 — Bîr çok hastalıklarda muvaffakiyetle kullanılan penisilin.
3 _ sert tahtayı yumuşatan kimyevî madde.
4 — Sunî reçine ailesine bağ olan, ve muhtelif malzemeyi tecrit etmek hususunda kullanılan salko’nun istimali.
5 — tnsan kanının 6 kısma ayrılması.
1) Choc vaziyetinde aibümin vermek. 2) kızamıktan korunmak için gama globü linleri kullanılmaktadır. 3) Fibry köpüğü ve fibrin plâstiği, cerrahide kullanılmaktadır. 4) Fibrinogenit-hrorobin’le bir arada kullanmak suıetile, deri aşılarında çimento vazifesini görecek bir madde elde edilmektedir. 5) Globülin'm. kan taksimatında kullanılması, 6) Kırmızı hücrelerin yara tedavisinde kullanılması.)
6 _ Yeni bir hesap makinesi. Bu makine sayesinde harb ve fennî araştırmalar için büyük bir ehemmiyeti olan muğlâk hesaplar, bir kar dakika irinde hal-ledilebilmektedir.
7 — Ültraviyole ışığı ve Triet-hyline G’vcol kullanmak sureti-le. havadan gelecek hastalıklarla önüne gerilmesi.
8 — Düovanın en büvük uca-ğı B. 29 ü«tün TJça.n - Kalelerin savasa sürülmesi
9 — Pervanesiz uçağın tatbik sahasına konulması
10 — Roket bombalarının savaşa sürülmesi.
Kendilerine memur süsü
verenler
Sıhhat ve İçtimai Muavenet müdürlüğünden:
Tifüs ve diğer salgın hastalıkların seyri sıralarında olduğu gibi şimdi de İstanbul belediyesi Sâri ve İçtimai hastalıklar müdürlüğüne bağlı memurlar tarafından otel, hamam, fırın, ve sinemalarda ve bunlara mümasil yerlerde arama ve kontrol yapılmakta olup bundan İstifade eden bazı bilinmez şahısların kendilerine memur süsü vererek bu yerlerde kontrol yapmak İstedikleri haber alınmıştır
Mezkûr sâri hastalıklar şubesine ait memurlara müdürlük mührü He temhir edilmiş ve İmzalanmış vesikalar verilmiş olduğundan aranan mü-essesat sahiplerinin memurlardan bu vesikaları İstemeleri ve vesika İbraz - »«un
etmiyen şahısların doğrudan doğru-l’ar harekete elverişli olabilecek ya zabıtaya teslim etmeleri lâzım bir elâstikiye! t?min edebilecek-celmektedir. tir.
ıiHMHiıuıınıınıtM»ıı»uuııııı«ıııııiH«nııııııııııııınıiHiııııınııtıiMnııııınnnıııııııııınnı(nnınıııııımıniHi — HALLAÇ -1 MANSU3
İslâm tasavvuf tarihinin en mühim siması olan ve nihayet kaba sofuların elinde asılarak öldürülen; tarihte «MANŞUR-U SERDAR’ lakabı He anılan meşhur şairin hayatı ve ölümü üzerinde Salih zeki Ak cay tarafından büyük bir kudretle yazılmış manzum ve mensur faciadır. Fikir ve felsefe, şiir ve ifade kudreti bakımından Asyaıun Faust’u olan bu muazzam şaheseri edebiyat ve san'atla alâkadar olan bütün aydın]''-ımra ehemmiyetle tavsiye edert». Fiatı kuruş Cı. turnama karan: Türkiye yayınevi — İstanbul.
Yaraya yapışmayan pamuk bandajlar
Pek yakında, yaraya yapışmayan pamuk bandajlardan istifade edilecektir. Sıkı bağlanmamasına rağmen, bu bandajların yara üzerinde durması mümkün olacaktır. Diğer taraftan baş, kaş, dirsek ve diz kapaklarındaki yaralarda da yine pamuk bandajlar kullanılabilecektir. Bu bandajlar harekete mâni olamı-yac aktır. Çünkü, kullanılacak bir madde sayesinde bu bandaj-
A R 9 A M
1 Mart 1H45
t^uSl~ Tombul âşık
Harbe ait resimler
Doğrusu çok konuşkan bir adamdı. Anlattığı hikâyeleri yazıp da bir araya toplamı? olsaydı mutlaka bir çok romancıların, hikayecilerin şöhretini gölgede bira kırdı. Dalma tekrar eder dururdu 1
— Ben 45 senede bir asırlık ömür sürmüş adamım... 45 yılda 100 sene yaşadım!..
Ve bu bir asırlık ömrün hikâyelerini sık sık bize anlatırdı. Bir defa da fil hikâyeyi tatlı tatlı dinletti:
_____ Uzun yolculuklarda İnsanlar sıkıntılarını gidermek için 7 w yaparlar. Kitap okurlar. Böylelerlnln yanında, bavullarında, çantalarında daima bir veya yoluna göre İki, hattâ iiç kitap olur. Başlarını satırlardan /kaldırmadan kilometreler geçerler, 'kıtalar, memleketler aşarlar. Gözleri hep kltaplarındadır. ikinci bir sınıf vardır kİ ellerine kitap almazlar, manzarayı seyrederler. Mümkün olduğu kadar dolaşırlar. Bazdan grup grup gevezelik ederler, dedikodu yaparlar. Bunların içinde mükemmel eğlenenler vapur veya trendeki yolculara gizil çizil İsim takanlar, onları gördükçe bu adları hatırlayıp İçt-ciı gülenler vardır. Başka bir sınıf yolcular ise seyahat sıkıntısmı uyuklamakla giderirler, hablre uyurlar.
Vapur yolculukları esnasında sıkıntı ile daha çeşitli bir tarzda mücadele edenler vardır. Meselâ bol bol oyun oynayanlara, arada bir bir kaç kadeh parlatanlara da rasgellrsinlz. LâkLn gerek tren, gerek deniz yolculuklarında kitap okumaktan, man-Eara seyretmekten, dedikodu yapmaktan pek başka türlü zaman geçiren kimseler de vardır. Bunlar kendilerine geçici de olsa bir takım tatlı maceralar arayan insanlardır. Böy-leKrini hemen farketmek kabildir.
Bir keresinde, trenle minimini bir takını hükümetlerin içinden geçiyordum. Bunlar daha ziyade seyyah, eğlence kumar, zevk ve safa m emle-ketleri idi. Her birinin ayrı ayrı mevsimleri, eğlence zamanları vardı.
Bir istasyondan trenimize genç bir kadın bindi. Nerede okuduğumu bilmiyorum. Kadınların güzelliği 3 kısma ayrdırmış. Birinci kısım kadınların güzellikleri birdenbire göze çarpmaz. insanı yavaş yavaş sararmış, ikinci kısım kadınların güzellikleri evvelâ göze çarpar, sonra yavaş yavaş derecesi azalır gibi olurmuş, dakikalar geçtikçe karşısındaki onları daha güzel bulurmuş. Üçüncü sınıf kadınlar ise birdenbire güzellikleri ile nefes kesecek kadar şiddetli bir tesir yaparlarmış. Fevkalâde göze çarparlarmış, dakikalar geçtikçe de karşıla-rndakinde uyandırdıkları tesir gtt-tlkçc artarmış!..
İ,te trenimize binen ^ırnuzı saçU kadın bu üçüncü kısım güzellerdendi. İnsanın, gözünü derhal alıyordu. Zurnan geçtikçe de tesiri fazlalaşıyordu.
Trende bulunanlar arasında tatlı mac ra arayanlar bu vaziyet karşısında hemen faaliyete geçtiler. O kadar güzel bir kadındı kİ doğrusunu İsterseniz bunların İçine ben de katıştım. Biraz sonra baktım. Meğer bu mestlede mühim bir İstidadım varmış'.. Genç kadının etrafında dolaşanların âdeta hepsini atlattım. Gayetle ağır basıyordum. Ve doğrusunu İsterseniz biraz da hayrette idim. Çünkü atlattıklarım arasında hakikaten yakışıklı genç çocuklar vardı. Bunların içinde Amerikan jönpröml-yeleri gibileri bile görünüyordu. Onun İçir, şu rakipler arasındaki güzel, mevkiim bayağı erkeklik izzeti nefsimi okşuyordu. Ötekilerine nazaran daha yaşlı başlı bir adam olduğumu düşündükçe kendi kendime: oBelki Olgun kimselerden hazzediyor!..» diyordum. Fakat hemen şunu da söyll-yeyim kİ hepsin!, hattâ o artist tavırlı gençleri bile atlattığım halde rakiplerimden birini katiyen yenememiştim. Bu tombul, babacan tavırlı, mavi gözlü benden de yaşlı bir erkekti. Kırmızı saçlı genç kadın dalma
iltifatlarını ikimiz arasında pay etmekleydi.
Ben bu zatla âdeta bir koşu esnasında gibi idim. Bütün ötekiler arkanızda kalmıştı. Fakat biz, atbaşı berabere gidiyorduk. Kırmızı saçlı kadın bu heyecanlı yarıştan memnun görünüyordu.
Fakat nihayet olan oldu. Ben geride kaldım. Herif yarışı kazandı. Bir gece onların lokantalı vagonda karşılıklı şarapları yuvarladıklarını, sigaraları tüttürdüklerini gördüm. Aralarından su sızmıyordu. Kadın adamı memnun etmek İçin beni görmemezliğe geldi.
İçimden mavi gözlü adama küfürleri savuçuyor: «Eğer şu herif olmasaydı, şimdi ben onun yerinde bulu-nacaktıml.e diyordum.
Artık aralarındaki dostluk herkesin gözüne çarpacak bir dereceye gelmişti. Birbirlerinin omuzlarına dayanarak veya kollarını sırtlarına, bellerine dolayarak, ayakta pencereden dışarıyı seyrediyorlardı. Onların bu halini gördükçe ben yine herife kızıyor. «Bu seyahate çıkmasaydı, yerinde ben olacaktım!..» diyordum.
Doğrusunu da İsterseniz adamın vaziyetine yalnız benim değil, hemen hemen bütün erkek yolcuların ağızlarının suyu akıyordu. Herif hepimizden mesut bir seyahat yapıyordu. Nihayet onlarla aynı şehirde ve tesadüf bu ya, aynı otele indik. Uzaktan manzaraları bal ayı seyahatine çıkmış İnsanları andırmakta idi. O geç» denla kıyısındaki büyük taraşta, mavi bir abajurun ışığı İçinde karşılıklı yemek yediler ve adam akıllı içtiler. Burun buruna vermiş, fısıltı halinde konuşuyorlardı. «Kendi kendime: «Pek mühim bir aptallık «ttlm... Bir az daha akıllıca davransaydım şu adamın yerinde ben olacaktım!..» diyordum...
Ertesi günü o memleketten ayrılacaktım. Pasaportumu gar polisine mühürletmek İçin git-tlm. Bir de ne göreyim?.. Komiserin yanında bizim' tombul, mavi gözlü rakip!.. Fakat artık adamcağız bir gece evvelki romantik âşık değildi. Telâş içinde bir zavallı İdi. Derdini — lisanını da pek İyi bilmediği bu memlekette — şöyle anlatıyordu:
— İşte böyle komiser efendi „ o güzel kadın cüzdanımı, her şeyimi, hattâ pırlantalı saatime ve pasaportuma kadar almış.., BLr de eabahleyln kalkıp baktım kİ ııe kendi var, ne paralarım, ne yüzüklerim, n9 saatim... Bütün servetimi almış!.. Hemen kendisini yakalayınız,,.
Komiser boynunu büktü. Çaresizlllı içinde kalmış İnsanların tavrı ile şunlan söyledi:
— İmkânı yok efendim... Zira hırsız. hudutları geçmiştir. Hem o rüzgâr gibi bir kadındır. Ele avuca sığmaz. Senelerd enberi peşindeyiz!..
Gurbet ellerinde beş parasız kalan adama baktım. Onun yerinde olmak için ne kadar çalışmış, ne derecede dldlnmiştim. Olamayınca da ne kadar üzülmüştüm!.,
Halbuki şimdi bu adam da bana bakıyor, halJme gıpta ediyordu. Dünya tuhaftır. (Bir yıldız)
Bulana Mükâfat
24/2/945 cumartesi günü Taksim civarında kimsenin işine yaranııyacok olan ve içerisinde teahhütlil posta ve M. Umumilik, Derleme, örfi idareye alt makbuzlar yapışık olarak bir İmza zimmet defteri zayi olmuştur, bulanlar Çemberli taş arkasuıda Os-manbey Matbaasına getirdikler! takdirde memnun edilecektir.
Zayi — Kastamonu Güre nüfue memurluğundan aldığım nüfus kâğıdımı vt İçinde muamelem bulunan askerlik tezkeremi kaybettim. Yenisini alacağımdan eskisinin hükmü yoktur. 328 doğumlu
Osman oğlu Yunus Gürün
Dokuzuncu Amerikan ordusunun kavaklı devriyelerl karda hızla kayarken
Bir Sovyet uçak fabrikasının içi
Batıda Amerikan askerleri Rhin nehrine yakın bir Alman kasabasından geçiyorlar
Sovyet kıtalarının yaklaştıkları Dresden şehrinden bir görünüş
KUTUP KIZI
AŞK VE MACERE ROMANI
Yazan: Stanley Shaw Çevireni (VA - Nû)
V____________ Tct.ıka Nö 12^—, ■
Jensen'ln kolu gittikçe daha fazla ağrıyordu. Fakat, detektif, hareketsiz kaldığı takdirde ağrısının yavaş yavaş dineceği kanaatine varmıştı. Pierre Quint’in hazırladığı yemek cidden nefisti ve midesine bir rahavet vermişti. Odanın içine de tatlı bir hararet yayılmıştı . Delikanlı, göz kapaklarının yavaş yavaş ağırlaştığını hissetti. Uyuyup kalmak İstemiyordu. Önüne çıkan fırsattan İstifade etmeği düşünüyordu. Acaba, B. M. 433 dosyasının halline doğru bir adım mı atıyordu. Şüphesiz kl, şu Küçük Ba-bos kulübesindeki üç şahıs, gizi! polisten çekinmekteydiler. Diğer cihetten, bunlar, elinde çok miktar sahte altın bulunan Sprlngvale'i de tanımışlardı. Üçüncü nokta: Bu vesika...
Evet, doğru bir İz üzerinde bulunuyordu. Öyle görünüyordu.
Fakat, acaba Mlss Mallable He Pierre Qulnt ve Dan. ne dereceye kadar işe karışıyorlar? Bildikler! neler-, dlr? şuursuz bir takım âlet midirler? Yoksa, mücrimce, İşe doğrudan doğruya mı girmiş bulunuyorlar? Kana-
dalI da, İsveçli da öyle dallı budaklı bir cürmün başında bulunacak derecede zeki görünmüyorlardı. Her halde acele ile karar vermemeli! Bilhassa Pierre Quint hakkında. Bu adam, usta bir aktör olabilir.
Mlss Mallable’ye gelince: Ona dair düşünürken, Jensen pusulayı şaşırıyordu. Eseflendiği şuydu kl, onu cidden mesul mevkide farzedlyordu. Sahtekârlığın başlıca aktörü her kimse, bu kadın hemşiresi, yahut dostu olacaktı. Bununla beraber, yüzünün İfadesi ne kadar taze, ne kadar saf! Şantajcılarla, sahtekârlarla, kalpazanlarla, sehpa kaçkmiarUe iş ortaklığı eden nlca kurnaz kadınların yüzleri Meryemln yüzü kadar saf değil midir? Hoş saf olsa da, yüzlerine dikkatle bakınca orada fenalığın izlerini sezmek kabildir. Mlss Malla-ble’de böyle izler yok. Tam tersine... Jensen onun mahzun gözlerinde, dudaklarının kibar kıvrımında, alnının asil yüksekliğinde bir elem bile far-ketmlştl.
Şunu da unutmamalı: Bu kadın
ona sahte bir İşim verdi. Şimdi de bu hayvan kılıklı, bu nefrete lâyık isveçliyi, kim bilir nasıl kötü menfaatler yüzünden böyle ustacasına, seviyor. okşuyor, ona sürtünüp duruyor.
Jensen, gözlerini birdenbire açtı.
Düşünceleri muntazam bir hat ta-klbetmişse de İyice gaflet basmıştı. Uykuya şöyleee bir dalmış olduğunu farkettl. şimdi kulübe epeyce ısınmıştı. Hoş terliyecek kadar değil. Delikanlının ağzı kupkuruydu. Alnı yanıyordu.
Etrafına bir göz attı. Pierre Qulnt ortada yok. Azalan alevlerin ışığında Jensen Baby'nin de ayaklarını uzatarak sanki atlamağa hazırlanmış gibi uykuya daldığını gördü.
Dan'la Mlss Mallable, hâlâ yan yana oturuyorlar. Aynı yerdeler.
Jensen, doğrulmak tecrübesinde bulundu. Bu kadarcık ufak bir gayret sarfetmesl bile başını döndürdü. Yaralı omuzundan kalkan bir sızı bütün vücudunu kapladı.
Bunun üzerine, delikanlı, yaralı kolunun adamakıllı şiştiğini, yenini doldurduğunu. Piere Quint-in yaptığı bandaja arlık sığamaz bir hal aldığını farketti. Yapabileceği biricik hareket başını kımıldatmaktı. Ancak bu ona ağrı sızı vermiyordu. Eğilip eline baktı; irice kabarmış, âdeta morarmış. Bu manzara âdi bir yara manzarası değil Birdenbire çıldırtıcı bir illa onu titretti. Kendinde bir kan ze-
hirlenmesi alâmeti farketmiştl. Acaba köpeğin ısırışının neticesi mi? Yoksa, birkaç gün evvel baltayL ters kullandığından mı bu felâket başına gelmişti? Bu iki ihtimalden her hangisi olduğunu bilmiyor, ölüm tehlikesine maruz kaldığını biliyor. Mantıksız ve şaşılacak fikirler zihnine saplandı. Peki ya vazifesi? Bunun ehemmiyeti mİ var? Ya hayatta muvaffak olmak emelleri? Hepsi bitti, bitti. Hayatın ve aşkın büyük sırlarını öğrenemeden gidecek!
Ocağın karşısında hâlâ oturan erkekle kadına baktı. Seslenecekti, te-reddüdetti. Big Dan, ktmıldamaksı-zın oturuyor, koca kafası, gövdesi üzerinde sağa solu muntazaman sallanıyordu. Zabıta memuru, adamın uyuduğunu farkettl.
Mlss Mallable. ondan hafifçe ayrıldı. Gayet İhtiyatlı hareket ediyordu. Gürültü etmeksizin kulübenin duva-rlle dev cüsseli adamın yanından süzülüp meydana çıktı. Tamamlle ser-bes kalınca, eğildi, btıı. bir ihtiyatla ve bir vahşi kadının gösterebileceği avcılık Itlnasile IH İsveçlinin ayağını tuttu. Yavaş yavaş kaldırdı. Sonra, torbadan öte yana bıraktı. Fakat, dev damın öbür ayağı da ihtiyaten torbanın üzerine konulmuştu. Kız, aynı dikkatle ve ayni yavaşlıkla öbür ayakta da aynı hareketi tekrarladı.
Başını kaldırdı. Heyecan İçinde, Big Dan'm muntazam nefes alışını dinle-
İnsan uzuvları yedek parça olarak saklanıyor
Saklanan uzuvların başlıcası gözdür. Sinirlerin de saklanması temin edi.di
Yalcın zamana kadar doktorlukta lüzumu halinde kullanmak üzere yalnız İnsan kanı kavanozlar İçinde saklanıyordu, şimdi bunun ilhamı He bazı insan uzuvları da yedek parça olarak ameliyatla kullanılmak üzere kavanozlarda muhafaza olunuyor.
Kavanozda saklanan İnsan uzuvlarının başlıcası gözdür. Yüz binlerce İnsan, gözün dış tabakasının bir âr>-zaya uğramasından dolay! görmek kudretinden mahrum bulunuyor. Fakat bunlardan herhangisi kendisine sağlam başka bir göz verildiği ve ameliyat ile yerleştirildiği takdirde tekrar göçmek kabiliyetini kazanıyor.
Amerika müttehit hükümetlerinde göz değiştirmek ameliyatında tam ihtisas sahibi 20 büyük doktor vardır, Ameliyat da pek karışık değildir. Hastanın göz harici tabakası çıkarılıp yerine sağlam bir tabaka koymaktan İbarettir. Bu ameliyatı yapacak mütehassıs doktorlar başka memleketlerde de az değildir. Fakat, işin zorluğu göz verecek hayır sahibi pek az olmasından Heri geliyor. Gözlerin! fen uğrunda vasiyetnamesinde teberrü eden hayır sahipleri çok değildir. Zaten bu gibi hayır sahipleri de köşe bucakta bulunduğundan hastalar İçin muntazam ve devamlı surette bunların gözlerinden İstifade edilemiyor.
Bu zorlukları göz önünde bulunduran New-York şehrinin belli başlı hastanelerinden dokuzunun İdareleri istenildiği zaman ameliyatta kullanılacak göz temini İçin aralarında bir Göz Bankası kurmuşlardır. Bu anlaşma mucibince bu hastanelerden herhangisine gelip yatan hastalardan öldüğü zaman gözlerinin başkalarına ameliyatta kullanılması İçin noter vas^a'lvte bir taahhütname alınıw " öldükten sonra gözleri r'V«r".(» kavanozlarda muayyen ve sabit sıcaklıkta saklanıyor. Yen! göze İhtiyaç duyan herhangi bir hasta bu Bankadan kavanozda saklanan bir "iı7 alarak nmellvat yaptırıyor.
Ölü doğmuş çocukların da gözler! annelerinin muvafakati ile çıkarılarak kavanozda saklanıyor. Fakat bu gözler daha ziyade venl Hn"-- itArler için kullanılıyor
Hayata veda eden M- hastanın dünvada bir adamı ömür boyunca körlükten ve karanlıkta kalmaktan kurtaracak bir yadigâr bırakması şüphesiz İnsaniyet noktasından naha biçilmez bir Ivillk sayılabilir.
Kavanozlarda saklanan diğer mühim insan uzvu da sinirlerdir. Ağır yaralanan adamların hasara uğrayan ftsabını tamir etmek çök mühimdir Buna. İmkân olmazsa mecruh bütün mörünce sakat kalır.
Eğer sinir yalnız ortası hasara uğramış İse sağlam kalan iki tarafı birleştirilerek kurtarılıyor. Sinir parçalarını birbirine yapıştırmak İçin kandan istihsal edilmiş husus! bir tutkal vardır. Fakat sinir çok tahrlbedilmlş ise hastayı sakat kalmaktan kurtarmak İçin yegâne çare sağlam bir adamdan aynı siniri alıp ameliyat İle sakat sinirin yerine koymaktır.
Her 3ağlam adam istenildiği zaman çıkarıp sinirin! vermez Bunun İçin bazı hastaneler ölecek hastalarından sinir tonlııyorlar.
Şikago üniversitesi cerrahi doktoru Paul Weiss sinirleri muhafaza eden fenni bir usul ihdas etmiştir, Bu usule göre sağlam bir adamdan çıkarılan sinir derhal frijiderde dondurulmakta. sonra hava geçmez sterilize kaplarda muhafaza edilmektedir.
Salnt Louts üniversitesi tıp mektebi muallimlerinden Dr, Ki emme hasara uğramış, bozuk sinirleri çıkarıp yerlerine yenisini koymak İçin
di. Cesaret buldu. İki elini birden uzattı: artık kurtardığı çuvalı kavradı. Gayet kıymetli bir ganimet gibi, torbayı ocağın önüne götürdü. Odunlar, kırmızı bir alevle ortalığı aydınlatıyorlardı.
Genç kız, orada eğildi. Kemerinden bir bıçak çekti. Asabi ve süratli darbelerle çuvalı açmaya başladı.
İsveçlinin bu derece kıskanççasına gizlediği her neyse, aynı şey genç kızın da alâka ve hırsını uyandırıyordu,
Jensen, yattığı yerde büyük ıstıraplarla kıvranmakla beraber,, bütün dikkatini, genç kızın kesik kesik hareketleri üzerinde toplamıştı.
Mlss Mallable, çuvalda bir delik açtıktan sonra, elini oraya daldırdı: bir kâğıt parçası bulup çekti. Buruşturduktan sonra süratle göğsüne sıkıştırdı. Sonra, elin! tekrar çuvala daldırdı. Oradan beyaz bir takını maddeler çıkardı. Ocağın hafif ışığında, bunları gözden geçirdi.
Kız, Jenşen'e sırtını döndüğü İçin delikanlı daha fazlasını göremlyordu. Fakat, Mlss Mallable, Dan'm uyuyup uyumadığını anlamak için bir an ona doğru döndü. Detektif, kızm parmaklan ucunda beyaz madenden bir disk gördü. Para şeklinde olan bu clsmlh üzerinde Amerikan altınlarının kartalları vardı.
Bunun ü’tzriıte. Mlss Mallable, kemerinden hakiki bir altın çıkardı.
mükemmel bir usul ihdas etmiştir. Bu usul İle şimdiye kadar 28 ameliyat yapılmış ve cümlesinden İyi neticeler alınmıştır.
Bu ameliyatlardan birinde bir yaralının blitün kolunun sinirleri değiştirilmiştir. Kolun 17 Asabı omuzdan gelen altı büyük sinirle birleştirilmiş ve kolun meflûç kalmasına meydan bırakılmamıştır. Şimal! Afrika muharebelerinde kolunun yahut bacağının şah damarını kaybeden bir hayli mecruh, buzlu kaplarda muhafaza edilen şiryanlarla gan grene uğramaktan kurtarılmıştır.
Damarlar tüplerde muhafaza ediliyor.' Damarı kopan mecruhun kopmuş daman ucuna tüpteki damar İpek İle bağlanmaktadır. Bir müddet kan deveran ettikten sonra mecruh tekrar 3ağlam kol ve bacak sahibi oluyor, ölülerden alınarak kavanozlarda saklanan insan uzuvlarının çoğu muhtelif kıkırdaklardır. Bunların kimisi sert kimisi elâstikidir. Yüzünden veyahut vücudunun nazik bir tarafından yaralananları bütün ömrünce çirkin kalmaktan kurtarmak İçin ölülerden alınan kıkırdaklar kullanılıyor. Ölülerden alınan kıkırdaklar sterilize edilmiş kablara konulan tuzlu bir mayi içinde saklanıyor, Kab dalma frijider içinde bulunduruluyor.
San Franslsco etıbbasından doktor O'Conor geçen be? sene İçinde 378 hastanın sakatlanmış kıkırdağını değiştirmeğe muvaffak olmuştur. Bunlardan ancak yedisinde hasta vücudunun eski şeklini muhafaza edememiştir. Harbde yüzünden yaralananlar çok olduğundan kavanozlarda en çok saklanan insan vücudu da hu kıkırdaklardır. . — F,
R u1 ma ca
123456/8» W
Soldan sağa ve yukarıdan aşağı:
1 — Tefsir etmek.
2 — Aç kalarak yapılan İbadet -
Bir emir. /
3 — Müsaade - Harb sahnesi olan bir havza.
4 — Bucaksızın arkadaşı - Beyaz.
5 — Az görmek.
8 — Bir peygamber - Yamaç.
7 — Suç bağışlama - Kibarca.
8 — İşaret koymak.
9 — Telefon sözü - Faydalar.
10 — Bir kuş - Bitki.
GEÇEN BULMACAMIZIN HALLİ
Soldan sağa ve yukarıdan aşağı:
1__Dayanak, K®, 2 — Acuze, Atam,
3 — Yuşatepesl, 4 — Azabedllen, 5 — Netek, Tali, 8 — Ed, Kavis, 7 — Kapitalist, 8 — Telâvlv. 0 — KâselİJ, Mi, 1Û — Emlnlstllk.
Kalınlık hakkında ve kutur hakkında kanaat hasıl etmek istiyormuş gibi, İki sikkeyi birlblrlyle ölçtü.
Jensen, hiçbir teferruatı gözden kaçırmamak istiyordu. Bu gaye İle ânt bir hareket yaptı; fakat canı o kadar acıdı kl, sanki son nefesini verlyor-muşçasma şiddetli bir feryat koparmaktan kendini alamadı.
Bunun üzerine, kız. elindeki beyan parayı, ocağın külleri arasına atıp çuvalın üzerine abanıverdi.
Dan, başını kaldırdı, gözlerini açıverdi.
Bir sıçrayışta Mlss Maİlabie'nin üzerine fırladı ve onu gırtlağından yakaladı.
— Yalancı! Namussuz casufll — diye bağırdı. — Sen meğer bir dişi kurttan betermişsin! Demek, Blg Danl alaya aldın öyle mİ?
Genç ki2i havaya kaldırdı, oturdu ve onun dlzleFİ üstünde ikiye büktü. Sonra, kaba suratını kızın şimşekler saçan ve korku İle büyüyen gözlerin# yaklaştırdı.
Mis? Mallable bir an çırpındı. Derken artık kolları kımıldıyamaz oldu. Gözleri kapandı, bayıldı.
V//
Köpeğin Ktni
Bu alçakça kabalığı görünce, Jensen daha fena neticelerden korktu. Ayağa kalkmak için insan İradesinin fevkinde bir gayret sarfettl,
(Arkası var)
O CL C\1
O
Created
Kahve kilo
SaTilfe 7
71 K S A M
a — İdare ihaleyi ılcrada serbesttir.
EŞYA
Soğuk algınlığına
İSKENDERUN
MERSİN’ de de
İHSİJflÜK »BROHSİTİ DERHAL CfCİRÎR
P AKŞAMS
Abone bedeli ^^9
Türkiye
Çocuk hekimi doktor
Ahmed Akkoyunlıı
REOSİL.
Çay kilo
İdarehane BabıâU elvan
Acımusltıh sokak No 13
■ ' “i’"
Türkiye iş Bankası
350 lira
900 »
350 >
120 ■ 3500 »
tecrübeli ve mütehassıs teşkilâta maliktir.
Rebliîlevvel 16 — Kasım 114 İmsak Güneş Öfi'e tklndı Ak. kata» E. 10.56 12 37 6.26 9.34 12.00 1.31 V. 5.56 7.35 13.27 16.45 19.00 20.29
Zayi — 939 senesinde Haydarpaşa lisesinden onuncu sınıftan aldığım tasdiknameyi zayi ettim yenisini alacağımdan eskisinin hükmü yoktur.
Suat Kayahan
MEKlUFLAKlNIZI ALDIRINIZ
Gazetemiz idarehanesini adres olarak göstermiş olan karllerknta-den
Zayi — Çerkeş kazasından aldığım nüfus kâğıdımı kaybettim Yenisini alacağımdan eskisin'/ı hükmü yoktur. Üsküdar iskelesinde Mavnacılar kahvesinde 315 doğumlu Talip
5400 kuruş 2900 ■
1600 »
elli kuruş*
Akıl
SATILIK EV — Kadıköy Talimhane Halldağa sokak No 84 yedi oda, manzara içindekilere, ve Recal zade sokak 6? No da bayan Remzlyeye.
966 - 3
SATILIK APARTMAN — Sirkeci Hocapaşa Dervişler sokağında 18 - 20 No lı altında mağaza, dört daireli yanında ve ttrafında oteller bulunan □tel yapmağa elverişli kıymetli apartman Sultanahmet 5 inci Sulh mahkemesince 5 mart 945 paaartsi günü saat 14 ten 16 ya kadar kati ihalesi yapılara^ satılacaktır Fırsattır. 944/ 838 No. ile Başkâtipliğe müracaat.
977 —
relef on tarımız Başmuharrir: 20 W5 Varı İşleri: 20765 - İdare: 20681
Mudur: 20497
Taksim - Talimhane palas. Telefon: 82627
EMLÂK MI KABİLİ PARA - Paranızı emlâk mukabili işletiniz En emin kâr t/rnin edersiniz Ta falla' Galata Ada hanında Kalas Türk Ticaret ve Komisyon Evine müracaat: Telefon: 41663. 967 — 1
SATILIK GÜZEL ARSA — Cihnn-gir Firüzağa mahallesinde iki caddeye 16,50 ve 12 metre yüzlü 488 metrekare mesahasında v« her Jki caddeye çift daireli iki apartmana ve yahut bir gara] inşaatına müsait imar plânına uygundur. Almak totlyenlcr; Beyoğlu Büyük Parmakkapı köşebaşı 4 No kat 2 Tel 42396 Suhulet Emlâk Zarif Özalp W>
BAKKAL TEZGÂHTARI ARANIYOR — Meslekten anlar, askerlikle alâkası olmayan tabialinde temizliği bulunan Beyazıt Ordu caddesi 55 numaraya müracaat. 989 — 1
DÜKKÂN!.! KAGİR EV — Orta-köyde tramvay caddesinde altında büyük dükkânı olan üç kat. kâglr dört odalı bir m bos olarak satılacaktır. Galatada Adan hanında Kates Türk Ticaret ve Komisyon Evine müracaat Telefon: 41663 . 986 — 1
SATILIK EV — Kadıköy Cevizlik Ahter 8. 14 No. lı ev satılıktır. İst ekili rin Taksim Talimhane Topçu cad. No. 2 üygun Ap 2 No daireye müracaat. 87 —
Dahiliye Bakanlığından
5 mart 945 pazartesi günü yapılacağı ilân edtlmte olan Bakanlığımız arşiv dairesi havalandırma tesisatı eksiltmesinin 12 mart 946 pazartesi günü saat 15 de yapılacağı ilân olunur. (24671
BOŞ EV VE APARTMAN — İsten bulun, her semtinde 10 bin İİTadan 800 Mn liraya kadar boş ev veya apartmanı olup da bir dâiresi boş verilebilecek emlâkini acele satmak lstl-yenlerın Ferdi Selek Türk Emlâk Bürosuna Galata ömerfttüt han kat 2 23 - Telefon 42368 985 - 8
Türkiye İş Bankasına para yatırmakla yalnız para biriktirme ve faiz almış olmaz, aynı zamanda telimizi de denemiş olursunuz.
V
SİRKECİDE — Bos olarak bir dükkân satılıktır. Sirkecide Hocapaşa hamamına müracaat. 963 —
MM.E — Y. Der» _ E-Â — 99 namlarına gelen mektupları idarehanemizden aldırmaları rica olunur.
*~I£ÎiT
İNSANLICA YARDINI
TABLET
4.000.000 Tuğla alınacaktır
Emlâk Bank Yapı Limited şirketinden:
Ankarada Bakanlıklarda Şükrü Saraçoğlu mahallesinde yaptırıl-inakta olan memur evleri inşaatında kullanılmak ve haziranın on beşine kadar teslim olunmak üzere 4.000.000 tuğla alınacaktır.
Taliplerin 15 mart 1945 tarihine kadar Ankarada emlâk ve eytam bankasındaki şirket merkezine müracaat ederek bu husustaki şartnameyi görmeleri ve yazı İle flat teklif etmeleri ilân olunur. (2642)
BÜYÜK FIRSAT — Artist ve balet artisti olmak teiyen genç kız ve erkeklere ihtiyaç vardır Güzide profesörler tarafından yetiştirilecek olan bu namzetlerin acele Taksim sineması müdürlüğüne müracaatları.
990
ve ma-
SATiı.iK EYLER VE ARSA — Nişanla* Rumeli caddesinde on odalı, Beyoğlu Tonıtom mahalle»! Çukur-bostanda dört odalı evlerle Fencryo-İunda Bağdat caddesinde iki dönümlük arştı satılıktır 84152 numaraya öğleyv kadar telefonla sorulmalı.
992 — 3
™ Dr. Zeki Tektaş ■■
Doğum ve Kadın Hastalıkları Mütehassısı
Kadıköy, Bahariye Caddesi 94 Telefon: 60177
Saat 14 ten 18 e kadar her gün
Senttik
6 Aylık
3 Aylık
Adres tebdili için iıık pul gönderilmelidir tekdirde adres değiştirilmez
2800 Icunış 1500 .
900 *
1 ___innlrde karşıyakad* Hare atolyeatnde mrnmnnne n»
kone v* demlrhans şaıuaı tamir au işleri kapalı sarfla ektaKznap* bono»-“"’ı'*L m» lw>te k^U beden 1W Bm X >—»■ , ,, ■
S — Eksiltme evrakı her gün İanür şubesinde w lotaetoaâta omum ■Aduridk inşaat şubesi müdürlüğünde görülebilir.
4 — Muvakkat teminat miktarı hra 16 teoruştur
5 — Bkfiiltme 11. 3 . 945 tarihine tesadüf eden Perşembe gönü saat W 4a merkea binası karasunda bulunan atan satım taosnbrona tarafından yapılacaktır.
6 — İstekliler bir defada M.000 liralık bu neviden İnşaatı muvaffata-
yotie başardıklarına dair 50 kuruşluk pul ve bir fotoğraf Ue İhale
tarihinden üç gün evvel idare merkezine verecekleri bir telâda He möra-eaat ederek alacakları ehliyet vesikasını teklif evrakına. ekileceklerdir.
7 — Teklif mektuplarını havi zarflar ihale günü «ast 16 e kadar maktu mukabilinde alun satım komisyonu Metaliğine testim edUeeekUr.
Sayın ha^ka ve kahve çay bayilerire
İstanbul İnhisarlar Başmüdürlüğünden:
1 — İstanbul belediyesi hudutları dahilinde bulunan dar ve değişmez getir İller De halka verilen mart ve nisan 945 aylarına mahsus ekmek kartlarının sol köşesindeki V, harfli kuponla 30. 4. 945 akşamına kadar büyük ve çocuklara bir defada IkL aylık her şahsa 25 gram çay ve M. harfli kuponla yalnız büyüklere 300 gram kahve dağıtılacaktır.
1 — Geçen lid aya alt kuponlar ancak 28. 2. 945 akşamına kadar kabul edilecektir.
1 — Kahve vs çay bayileri geçen ita aya alt fişleri 5 mart 946 pazartesi akşamına kadar başmüdürlüğe teslim edeceklerdir.
Keyfiyet sayın halka ve kahve çay bayilerine İlân olunur. (3593)
ORTA - LİSE TALEBELERİNE — Tuna Dersevinde riyaziye - fizik -kimya - Usan derlseri verilir. Pazardan başka her gün saat 14-18 arasında müracaat. Tuna Dersevl Atatürk bulvarı No. 88 İstanbul - Aksaray. 905 — 14
Dink bocası 21000
Makas > 18000
Pamuk bükümlü yoluk 23000
Tara kattı 10000
Menmiş 2 el Kemllng 46000
2 - İŞÇİ ARI YANLAR
İNGİLtETE BİLEN DAKTİLO İSTENİYOR __ Müracaat Dördüncü
Vakır baa kat 1 No. 37 - 39. Telefon: 22931. 976 -
BİR TESVİYECİ USTA ARANIYOR — Sanat mektebi morunu tercih edilir. Adres: Galata Necatlbey cad. No. 146 Kemal Kıvan çer Kablo Fabrikası. 982 — 1
NATAMAM İNŞAAT — Bilumum İnşaat ve fennî mesuliyet hesap İşleri deruhte edilir. Ev gazaların tamire muhtaç olanları derhal işe başlamak ve yıkılması leabeden emlâkin enkazını kabul eder. Beyoğlu İstfklâl caddesi Büyük Parma kkpnı köse arı 4 No kat 2 Tel: 42306 Suhulet Emlâk Zr..' Özalp 911 — 8
Kırmış I
Ban II
Mavi diğer sınıflar
4 — Kahve çay bayileri toplayacakları fişleri ekmek karneleri kuponlarında olduğu gibi kartonlara yapıştırıp müteakip ayın İlk beş günü İçinde başmüdürlüğümüze teslim ederek hesaplarını kapatacaklardır. (25941
MÜZAYEDELİ SATIŞ — Beşiktaş Binan paşa Salih Efendi sokak 8-10 Mü ahşaj ev 1134 metre bahçesi. İmarca Akmaz Çeşme Yıldız caddelerine İki cepheli Sinema, garaj, depo olabilir. Kat'ı İhalesi 8/3/M5 perşembe saat 16 Beyoğlu sulh hukuk memurluğunda. Dosya 1944/27 müracaat. 983 — 2
Sümerbank iplik ve dokuma fabrika* lan kurumu defterdar fabrikası Müdürlüğünden
Fabrikamızda mevcut aşağıda cins ve mİkdan yazılı döküntüler şart-named gereğince açık arttırma ile satılacaktır.
Arttırma 8/3/945 perşembe günü saat 14 de fabrikamızda yapılacaktır. şartname ve numuneler Fabrikamız Ticaret servisinde görülebilir.
İsteklilerin belli gün ve saatte muvakkat teminatları İle fabrlkamı-müracaatlan.
Fabrika İhalede serbesttir. «2546a
Cinsi MlkdarıKg. Muvakkat teminatı
Nafia Bakanlığından: M_
1 — (2750.00) lira açın tutarlı Gerede kasabası halihazır haritası**'
nın alınması İşine yapılan eksiltme sonunda istekli çıkmadığından ylnP aynı şartlarla bir ay İçinde pazarlığa çıkarılmıştır. "O
2 — İstekliler bu sûreye tesadüf eden ç ar şan b a günleri saat 15 dfl)
Nafia Bakanlığı yapı ve İmar işleri eksiltme komisyonu reisliğine mürîfef “•* edebilirler. (g
3 — Eksiltmeye girebilmek İçin İsteklilerin usulü dairesinde (412,50E liralık kat! teminat vermeleri ve bu İşi yapabilecek durumda oldukl
na dair Nafla Bakanlığından alınmış yeterlik vesikası göstermeleri lâzımdır.
Bu vesikayı almak İçin İsteklilerin bir dilekçe He Nafia Bakanlığına başvurmaları ve dilekçelerine bu gibi İşleri yapmış olduklarına dair İşi yaptıran İdarelerden alınmış vesika bağlamaları şarttır. (2504)
Denizcilere ilân
»teMte rftadûjii «Uk» toeeau »rtam-
lübarau yokıtauştır. «A641»
Çerkesköy Belediye Riyasetinden:
1 — Belediye elektrik santralı Üç silindirli gazojen motörü silindirlerinin Tornası, Piston ve yataklarının dökümü ile diğer ufak tamiratı açık eksiltmeye çıkarılmıştır.
2 — Taliplerin 5/3/1945 pazart «ri günü saat 15 de Belediye Encümenine müracaatları.
3 — Tamiratın muhammen bedeli (3000) muvakkat teminatı (225) liradır.
4 — Şartname ve her türlü İzahatın Belediyeden sorulabileceği İlân
olunur. «2596*
DOKTOR
Fethi Erden
LABORATUVARI
Kan. idrar, balgam, mevaddı gaita tahlilleri ve (idrar uttsıia-file gebeliğin tik günlerindeki kati teşhisti yapılır.
Beyoğlu, Taksime giderken Meşelik sokağı Ferah apartı-manı.Tel, 40534
SATILIK ARSA — Bostancıda, denizden otuz metre mesafede 828 M2. fcöşebaşı bir arsa maktuan 12000 liraya «atılacaktır. Vapur, tren, tramvay duraklarına birer dakika mesafede. Tel: 49627 Galata Ünyon Hanı No. 24 991—2
4 Kiralık — Satılık
5.000 LİRADAN 500,000 LİRAYA KADAR — Tstanbulun her yerinde apartman, ev. mağaza, imalâthane, fabrika, arsa ve çlflik almak ve satmak İsti yen ler. Kârlı İşi olup da devretmek Istlyen veya almak İsti-yenler Beyoğlu İstiklâl caddesi Büyük Parmakkapı kö^e başı 4 No. kat 2 Tel: 42396 Suhulet Emlak Zarif Özalp
910 - ?■
_ 1945 İkramiyeleri ________________
1 adet ARSA (İstanbul’da Büyük Yau’da Ada: 164, parsel No. 4, 923 Mi.)
Elâzız Um. Nakliyat Şti. Ltd.
İotanbulda otdağu gibL
Kahve ve çayhane işleten esnaf ile kahve çay bayilerine İstanbul inhisarlar Başmüdürlüğünden:
1 — Kahve ve çayhane işteten esnaf mart 946 ayına ata kahve çay tetihkaklarını evvelki aylarda olduğu gibi en yakın İnhisarlar deposuna müracaatla alacakları fişler mukabilinde diledikleri kahve çay bayilerinden temin ve tedarik edebileceklerdir.
Her fiş ancak alt olduğu ay için muteberdir.
2 — Fişler İkiye taksim edilebilecek şekilde İhzar edilmiş olduğundan esnaf İstihkakını aynı ay İçinde almak şartıIe iki seferde alabilecektir
3 — Kahve ve çayhane işleten esnafın sınıflarını tayin eden renkler •e bu sınıflar İçin tahsis edilmiş olan kahve çay miktarı aşağıda gösteril-KüşUr.
Rengi
SATILIK HANE — Küçük Lângada 3 oda. mutfak, kuyu, elektrik, bahçe ve denize nazır ahşap hane satılıktır. Aksaray da Kyrkçübaşı mahallesi Abacı sokak 25 No. va müracaat.
S80 — 1
Doktor, Kimyager, Memur ve Hemşire alınacak Sümer Bank Sellüloz Sanayii müessese si Müdürlüğünden «İzmit» Müessesimizde:
1 — 300 lira aylıklı dahiliye mütehassıslığı,
2 _ 170 . 260 Jlra aylıklı barem dahili ve harici kimyagerlikler,
3 — 210-300 Ura aylıklı barem dahili muhasebe şef muavinlikleri.
4 — 210 lira aylıklı barem harici ressamlık,
5— 85 - 170 lira aylıklı barem dahili değişik servis memurları, .
6 — 100 Hra aylıklı birinci sınıf hemşirelik (hastanelerde ameliyat lerlnde çalışmış olması şarttır.) açıktır. LJ
Bu işlere İstekli olanlardan memurin kanununun 4 üncü maddesln-Q_ de yazılı şartlara durumları uygun bulunanların 15. 3. 1945 tarihLne ka-ç^ dar dilekçelerine hizmet ve tahsil belgelerinin suretlerlle fotoğrafların^ ekllyerek müessesemize müracaat etmeleri İlân olunur. O
Tayin olunacaklara ehliyet ve eski hizmetlerine göre tesblt olunacak aylıklarından gayri pahalılık ve çocuk zammlle ayni yardım İstihkakları îr ve kendilerlle müessesenln umumi faaliyetine bağlı olarak aylıklarınırı_ % 28 1 nlsbetine kadar prim verilir. W
Barem dahili memuriyetlere tayin olunacaklara bu yardımlardan nynQj olarak sınai işletme zammı da verilecektir. *>
Halen memuriyette bulunanların tayin olunablimelerl İçin bulunduk-lan yerlerden yazılı muvafakat almaları şarttır. (2293)
■ Dr. A. Asım Onur ■
Ortaköy Şifa Yurdu Şehir gürültüsünden uzak bir yerde büyük bir parkın içinde ve çamların ortasında fevkalâde güzel manzaralı, çok temiz • e iyi bakındı, kadın, erkek her türlü hastalara açık hususî hastane. Sinirlerini ve yorgunluğunu dinlendirmek ve neka-hat devrini geçirmek is tiye n. lere mahsus yegâne müessese.
Telefon: 84421
KİRALIK KÖŞK — Erenköy tıram-vay durağında 2 No. lı köşk kiralıktır. 12 via sıt havagazı elektrik ve çamlı bahçe. 3 daire fevkalâde elverişli 17 den 10 a kadar Telf. 40Ö68
981 — 1
Kumtaş Limüed Şirketinden
Ankara civarındaki kum ocaklarunızd;. kullanılmak taere aşağıdaki makinelere İhtiyaç vardır:
Kepçe hacmi 0J-0J metre mikâbı olan bir «uttavtteOr
Kum ve çakıl eleme ve yıkama makineleri
Kum ve çatal yapmak için üstüvaneli Konkas&r
Elinde bu makinelerden bulunup «atmak isteyenlerin Ankara pasta kulunu 13 adresine mektuplu mfiraeaatlan veya kendileri gelmele-rl rica olunur. Telefon Ankara 3026 « 2577'
Diş Doktoru Aranıyor
Orta Aoadoluda sınai bir İşletmede ücrttle istihdam edilmek üzere bir diş doktoru aranmaktadır.
Kendisine evli veya bekâr oluşuna göre mefruş bir oda veya bir ev tahsis edilebileceği gibi çok yolanda bulunan kazada haftanın İki günü iş yapmasına da müsaade edilecektir.
İsteklilerin çalıştıkları yerleri gösterir bir dilekçe ve bir fotoğrafla posta kutusu İst- 176 (E. D.» rumuzu İle müracaatları.
Derlet Denil YolUrı w Linaaahm ifUtma I Umum Müdürlüğü îlânlen |
Küçük cari hesaplar
1045 ikramiye plânı
ÇEKİLİŞLER: 49 ocak, 2 Mayıs, 24 ağustos, I kaauıı tarihlerinde yapılır.
İyi bir ticarethane için
BAYAN BİR MEMUR alınacaktır. İş; İdare, tahsil kabiliyetine göre tatmin edici maaş verilir. Arzu edenler İstanbul posta, kutusu No. 196 müracaatları.
Satılık kerestelik tomruğu Devlet orman işletmesi Oltu Revir amirliğinden:
1 — Revirimize bağlı oiıu kazasının Boğman çayın rnmpaaındH latifte mevcut 250 adet muadili 191 metreküp 015 deslmetrekAp kerestelik tomruğu açık arttırma suretlle satılığa çıkarılmıştır.
2 — Beher metreküpünün muhammen bedeli kırk İki liradır.
3 — Arttırma 12. 3 945 tarihine rastlayan pazartesi günü saat 16 (te mir binasında yapılacaktır.
4 — Muvakkat teminat. 902 liradır.
5 — Şartname orman umum müdürlüğünde, olta, sankamiş, ardahan »evir âmir 11 kİ e rinde ve mahalli bölge şefUklerintte görülebilir.
6 — İsteklilerin muayyen gün re saatte revir merkezinde komisyona müracaatları. (2595 ı
1 Adet 2000 Jralık =: 2UİKI.— Lira
3 > 1000 • — 3000.— •
4 ■ 500 w — 2000.— ■
10 • 200 — 2000.— »
25 • 100 > - 2500.— •
100 » 40 a İ— 4000.— •
150 • 20 » — 3000.— •
300 • 10 • - 3000— •
ARŞAM
1 Mart 1943
Bahlfe 8
■KM
NEVROZiN
Baş, Diş, Grip, Romatizma, Nevralji, Kırıklık ve bililin ağrıları derhal keser
kabında günde > kaşr alınabilir. H et yerde ısrarla NEVROZtN Utejrinlı.
Ökşufucju se bfUMŞtiı çlarlmt kiSc*
KIZILAY CEMİYETİ
UMUMÎ MERKEZİNDEN:
1 — İstanbul Kızılay satı» deposunda ve Etlmesğut anbarimizda mevcut
ŞEKERSİZ KONDAN SE NESTLE VE İNEK SÜTLERİ kutuları takriben 360 gramlık ve 48 kutuluk her sandığın Etlmesğut anbannda teslim flatı 3B ve İstanbul depomuzda teslim flatı 38 liradır.
2 — Her iki markadan müsavi miktarda ve sandıkla almak kay-dlle. toptan ve perakende «atın almak lsttyenlerln umum! Merkezimize ve istanbulda Kızılay satış dept>suna bas vurmaları İlân olunur.
TOKATLIYAN
KUAFÖR SALONU AÇILDI
Tokatliyan otelinin eski Patlsorl dairesinde fevkalâde lüks kadın ve erkek Kuaför Salonu atılmıştır. Bu salon. (Sıızl, Sedra, Necati, JorJ, Hermıne. Dimltro) gibi şehrimizin en maruf kalfaları taraflh-ın İdare edilmektedir. Telefon: 44778-
C. H. P. Erkek Talebe Yurdu Müdürlüğünden
Yurdumuz revirinde çalışmak üzere elli lira ücretli bir hasta bakıcıya ihtiyaç vardır, idaremize müracaatları.
Türkiye iş Bankasi A. Ş.
idare Meclisinden :
Bankamız esas mukavelenamesinin 44 ûncii maddesine tevfikan alelade Hissedarlar Genel Kurulu 29/Mart/1948 tarihine rastlayan perşembe günü saat 18 de Ankara’da Banka Merkezinde toplanacağından bu gün ve saatte »ayın Hissedarlarımızın toplantıda hazır bulunmaları rica olunur.
Esas mukavelenamemizin 4!) uncu maddesi hükümlerine uygun olarak gerek alelade ve gerek vekâleten elli Hisseye sahip olan Hissedarlar Genel Kurula katılabilirler. Ancak veklllerlnşabsen Hissedar ve oy sahibi onuları şarttır.
Bizzat G«nel Kurula katılacaklar sahip oldukları Hiss* senetlerinin miktar vc numaralarını, vekil göndermek isteyenler de ayrıca Şubelerimizden alacakları formiiller'e uygun olarak diizenliyecfkJert vekâletnameyi, toplantı gününden en az beş gün evvel Ankara Şubemiz Müdürlüğüne ve diğer yererdeki Şubelerimize ibraz ve tevdi ederek mukabilinde bir giriş varakası almaları İcap eder.
TÜRKİYE IŞ BANKASI A. Ş. İstanbul Şubesi
Genel Kurul gündemi aşağıda yazılıdır:
1 — idare Meclisi ve denetçiler raporlarının okunması,
2 — 1944 yılı bllânçosu He kâr ve zarar hesaplarının incelenip onanmadı ve îdare Meclisinin ve denetçilerin mezkûr yıl hesaplarından dolayı ibrası,
3 — Kârın paylaşma şekil ile dağıtım gününün belirtilmesi,
4 — W44 yılı içinde ölüm, dolayısile açılan İdare Meclisi üyeliğin* seçilen Faik Kaltakkıran’ın üyeliğinin onanman.
5 — dare Meclisi üyelerinin seçilmesi,
6 — 1945 yılı denetçilerinin seçilmesi
Mahdut mesuliyetli İstanbul yeşil yurt bahçeli evler yapı Kooperatifinden:
Koper atilini tein 1944 senesi âdi umumi heyet toplantısı 24 Mart 945 tarihine raslayan cumartesi günü saat (11) de Eminönü Halkevi Konferans salonunda yapılacağından sayın ortakların ayrıca posta İle adreslerine gönderilecek davetiyeleri hamilen belirtilen gün ve saatte toplantı yerini teşriiler! rica olunur.
GÜNDEM
ı — 944 senesi idare Meclisi ve Müraklpler raporlaıtnm okunması;
2 — 944 senesi bilanço ve kâr ve zarar hesalparının tetkik ve tasdiki ile idare Meclisi âzalarının ve mürakiplerlnln ibrası;
3 — Yeni idare Heyetinin seçilmesi;
4 — 945 senesi mürakiplerlnln İntihabı;
5 — Kooptratir ortaklarının İleride sipariş edecekleri evlerin inşaat masrafına şimdiden bir fon hazırlanması İçin aylık mukannen bir av anı •zennelerinin karar altına alınması;
b — Bugüne kadar mükerreren vaki olan talebe rağmen aıs* bedeli İçin talep edilen avansları ita etmlyen ortaklar hakkında yapılacak muamele-gln tosbltl.______________________________ _____________
BDaktilo Aranıyor
ın bir kazada bulunan milli bir ınüesseee için çok «eri azan mümaresell iki bayan daktiloya ihtiyaç vardır, r tercih olunur.) Bekârlara yatacak yer mtleMeeece ter. -•-Ti-’- . . •
ylık ehliyetlerine göre Barem haricidir.
hr evW-lce çalıştıkları yerlerden alacakları bonservis İlkte İstanbulda Fosta Kutusu No. 84 de mektupla müracaatları.
Emlak ve Eytam Bankası İstanbul Şubesinden:
Kadıköyiinde Modada Mcda burnunda (20) No. iı denize fevkalâde jezaretl olan her tarafı açık bahçeli kârglr on iki odalı bLr hane 15/3/1945 (İSrihlne rastlayan perşembe günü saat 14 de şubemiz binasında açık art* «ma suretlle satılacaktır.
İstanbul un en güzel yerlerinden birindeki bu fırsattan faydalanmak isteyenlerin gayri menkulü görüp gezebilmeleri için yanındaki 22 No. lı halede duran Bay Sabur Sami Dıraza ve tafsilât almak ve şartnamesini görmek isteyenlerin bankamız hukuk servisine müracaatları ilân olunur. «1470»
— SUMERBANK —
plik ve Dokuma Fabrikaları Müesse sesi
Bursa Merinos Fabrikası Müdürlüğünden:
SATILIK MALZEME
Fabrikamızda mevcut aşağıda cins v* mlk ;arı yazılı malzeme ve
boş kaplar 21. Mart. 945 çarşamba günü açık arttırma suretlle fliti-
lac aktır.
İsteklilerin muhammen bedelin % 7,5 u olan 4500 liralık muvak-
kat teminat mektupları İle belirtilen günde Merinos fabrikası mü-
diirlüğüne müracaatları.
Malzemenin İsmi Tahmin miktarı
Hurda hortum 5309 Kg.
» çadır bezi 247
> Makine kayışı 155 »
> Bilindir muşambası ve kâğıt 635 »
> Kadife 55 >
> Halat 193 »
‘ » İtfaiye hortumu 160 »
> Kösele çizme 12 >
' » ip 58 >
» lâstik hortum 42 »
» Kumaş makas kesinti parçası 157 »
Yağ varili «saç» 157 Adet
Büyük boya varili «saç» 113 »
Orta boya varili «saç» 12 »
Küçük bova varili «saç» 20 >
Karpit varili 32 »
Bidon 23 »
Turyağı tenekesi 400 »
Pamuk yağı tenekesi 67 »
Ağaç fıçı 38 >
Hematek tenekesi 180 »
Katran fıçlsl 30 >
Kontrplâk boya fıçısı 147 >
Büviık sabun torbası «beyaz» 2400 »
Büyük sabun torbası «sarı» 5700 »
Şamut torbası 75 >
Soda çuvalı 3100 >
Sülfat dö sut çuvalı 110 »
Naftalin çuvalı 80 »
Tamire muhtaç çuval 130 ►
İncir torbası 9Û »
Damacana 70 Kg. bk 406 >
Damacana 25 Kg.lık 226 >
Hurda Çehberler
4 mm. İlk çubuk çenbef 8000 Kg.
Yassı çenber 20x1 mm. 15000 *
Dahiliye Bakanlığından
1 — Bakanlığımız Arşiv dairesinde havalandırma teslsatt yaptırılacaktır.
2 — Keşif bedeli 22437,5 liradır.
3 — Bu işe ait şartname Bakanlık levazım müdürlüğünden parasız verilir.
4 — Eksiltme kapalı zarfla 12 mart 945 pazartesi glinü saat 18 de Bakanlık levazım müdürlüğünde toplanacak komisyonda yapılacaktır,
8 — Muvakkat teminatı 1683 Hradır.
6 — Teklif mektuplarının eksiltmenin yapılacağı gün ve eaatten bir saat evveline kadar levazım müdürlüğünde toplanacak komisyona verilerek makbuz alınması İlân olunur. (2458)
Türk Deniz Motorcuları Bi liginden:
24. 2. 945 günü fevkalâde toplantı yap n umumi heyetimiz, nizamnamemizin 2 İnci maddesini tadil ederek teş- külümüzün adını (MOTORLU ve Yelkenli gem! Armatörleri Cemiyeti) daralt teşdit etmiştir Keyfiyet nizamnamemizin 17 İnci maddesi mucibince İlân olunur.
DÜNYADAN HABER
Yeni Hava Seyahatlarının Notları
Yazan: Ahmet Emin YALMAN
Ahm*t Km İn, tayyar* ila İngilter*y*. lrlandaya, Franaay» yaptığı seyahatten hsnfts dönmüştür. Italyaya, Mısıra, Burlyeye de uğramıştır. Dünyana bugünkü halini ve yarınki istidadan meraklı VS istifadeli bi/ mette anlatan Seyahat Notları forma hellnde çıkmağa başlamış-tur. Şimdiye kadar çıkan formaları gazete satıcıları vamtutle veyahut aşağıdaki yerlerden tedarik edebilirsiniz. Bunları alınır ve gün aşın çıkan formaları takip edlnls.
Nteloede VATAN Matbaası, bu formaları zarif bir karton kapla para-suı olarak ollUetecektlr.
Kakı formalar şuralarda bulunur:
1 — Vatan Matbaası: Cağaloğlu Molla Feneri sokak No. 10 - 32
2 — Berbayl İrfan Bilgiç; Ankara caddesi, vilâyet konağı karsıamda I — Rumeli han altında mecmuacı
4 — Nlşantaş tramvay durağında tütüncü Remzi.
5 — Galatasaray postanesi yanında tütüncü Torkum.
s — Beyazıt Lâle elnemaeı yanında tütüncü İbrahim Atalar,
1 — Köprü, Kadıköy iskelesinde kitapçı Osman,
I — flaraçhanebaşı fırını yanında gazeteal Mehmet,
• — Taksim âbide karşısında Kelmiş apartmanı altında tütüncü Ferit ve Mustafa biraderler.
10 — Beyoğlu, İstiklâl caddesi, Haşet kütüphanesi.
II — Ankara: «Akba Kltabevi (Maarif Vekâleti karşısında)
11 — Bursa: AH Haydar Kitapevi.
Dosyo No.
Cinsi
Created by free version of 2PDF
Üsküdar, Kuzguncuk mah. eski İştiran Kalfa yeni Tomruk sokağında eski 55 yeni 37/2 kapı sayılı 58.30 M2 araa.
Beylerbeyi, Bostancı başı mah. Kalaycı sokağında eski ve yeni 5 kapı sayılı 149,24 M2 arsa.
Beyoğlu, Büyük Plyale mah. fskl Dereboyu yeni Okmeydanı Kulaksız caddesinde eski 4. yeni 10 kapı sayılı 189,50 M2 arsa.
Üsküdar Pazarbaşı mah. Mlroğlu sokağında eski 30 yeni 40 kapı sayılı 108 M2 a 240, 980 hissesi.
Sarıyer, Yenlköy mah. çifte Fabrika ğında eski 17 yen! 19 kapı sayılı 72,50 M2 arsanın 3/4 hissesi.
Üsküdar, İcadlye mah. eski ve yeni Tahrir! cedit sokağında eski ve yeni • kapı sayılı 86,18 M2 arsa.
Yukarda yazılı gayrL menkuller 7/3/945 çarşamba günü saat
Milli Emlâk Müdürlüğünde müteşekkil komisyonda ayrı ayrı açık arttırma İle satılacaktır.
İsteklilerin muvakkat teminat makbuzları ve nüfus hüviyet cüzdanla-rlle birlikte İhale saatinde komisyona, fazla izahat İçin Milli Emlâk Müdürlüğüne müracaatları- *2181.
51210/129
55100/5380
55100/5523
55100/8143
55J00/5991
Komple kamyon makası ve makas yapmağa yarayacak yassı çelik alınacak
TOPRAK MAHSULLERİ OFİSİ UMUM MÜDÜRLÜĞÜNDEN:
Müessesemlzce işletilmekte olan çeşitli marka kamyonlar İçin 146 tan* komple makas He ayrıca bu makasların yapılmasına yarayan 4600 Kg. yaa-
Bu İşin şartlaşması Ankara'da Umum Müdürlük Malzeme Müdürliığün-sı çelik satın alınacaktır. .
den İstanbul ve İzmir'de de Şubelerimizden 11,20 lira karşılığında alınabilir.
İsteklilerin açık eksiltmenin yapılacağı 26 Mart 1945 pazartesi günü saat 16 ya kadar yapacakları teklifin yüzde yedi buçuğunu teşkil eden inancalarını yanlarında getirerek Malzeme Müdürlüğüne baş vurmaları, gelemiyecek olanların da inancalarını bulundukları yerlerdeki Ofis Kuruntuna yatırarak alacakları alıtı bağlayarak ve şartlaşmalarla efeleşme tasarısının her yaprağını İmzalayarak bir örnekle birlikte son ederini bildirir yazılı tekliflerini belirli gün ve saatte Umum Müdürlükte bulunacak gibi postalamaları billttllr._______________________12348)____________
İstanbul sıhhî müesseseler arttırma ve eksiltme Komisyonundan:
Sıhhat ve İçtimai Muavenet Bakanlığına bağlı doğum ve çocuk bakına evleri ihtiyacı bulunan 50 elli kilo (ergetine) açık eksiltmeye konulmuştur.
1 — Eksiltme 14/3/1945 çarşamba günü saat 15.15 d* Cağaloğlund* Sıhhat ve İçtimai Muavenet Müdürlüğü binasındaki komisyonda yapılacaktır.
2 — Muhammen bedel 50 kilo feTgetln*» için 5000 beş bin liradır.
3 — Muvakkat teminatı: 375 liradır.
4 — İstekliler şartnameyi çalışma günlerinde komisyonda görebilirler.
5 — İstekliler cari seneye alt ticaret odası vesikası gurup vesikası Ue
2490 sayılı kanunda yazılı vesikalar İle bu İşe yeter İlk teminat makbuz veya banka mektublle belli günde komisyona müracaatları. «2434»
Devlet orman işletmesi karabük revir amirliğinden
1 — Hankoy istasyon deposunda mevcut 800 kental çıra açık arttırma suretti* satılığa çıkarılmıştır.
2 — Arttırma 12/3/H5 tarihine rastlayan pazartesi günü saat 15 d* revir binasında yapılacaktır.
3 — Kentalinin muhammen bedeli 7.50 Hradır.
4 — % 7,6 heeablle muvakkat teminatı 450 Hradır.
5 — Şartname Ankarada Orman Umura Müdürlüğüne Bartın Revir Amirliğinde görülebilir.
6 — İsteklilerin teminatları 11* birlikte belirli gün ve saatte komisyona
müracaatları. «2551»
Malatya bez ve iplik fabrikaları T,A,$
İSTANBUL SATINALMA BÜROSUNDAN
Galata Eski şarap İskelesi Muradiye Han No. 18
Fabrikalarımızın aşağıda isimleri yazalı malzemeye ihtiyacı bulunduğundan taliplerin büromuza müracaatları.
Yuvarlak çelik Yuvarlak demir
Lame demiri Dört köşe demir
Maarif Bakanlığından8
Mesleki ve Teknik öğretim Müsteşarlığı Teknik Bürosunda çalıştırılmak üzere tecrübeli makine mühendislerine İhtiyaç vardır. Bunların uzun müddet fabrikalarda çalışmış ve bilhassa konstrüksiyon işlerinde başarı göstermiş olmâlan gerektir. Bu mühendislere, kıdemlerine bakılmaksızın 80 lira aslî maaşın tamamı verilebilecektir.
Ayrıca, Teknik Büronun münhal bulunan müdürlüğüne de, aynı vasıflan haiz ve aynı şartlarla 90 lira asli maaşla bir yüksek makine mühendisi alınacaktır. İsteklilerin Mesleki ve Teknik Öğretim Müsteşarlığına baş vurmaları, (2456)
Asırların beklediği tarihi eaer:
YAVUZ SULTAN SELİM basılmıştır. Muallim Fuad Gücüyen»r tarafından yaslan ve (Yavuz Sultan Selimin hakiki tarlhud anlatan bu kuvvetli eseri: (Bugün veya yarın alırım.) derseniz, muhakkak kİ 9onra, bulanuyacak-sınm. Flatı: 180 kuruş net. Ancak büyük kitaplılarda bulunur.
AKŞAM
ALBAYRAK
PİRİNÇ ve HUBUBAT
UNLARI
Deposu: Tahmis sokak No. 71. Telefon 20Ö4T -Telgraf: Albayrak - talan bul.
3ene S7 — No. 9470 — Fi ati her yerde 10 kuruştur.
PERŞEMBE 1 Mart 1945
Sahibi: Necmeddln Sadak — Neşriyat müdürü: Hikmet Feridun Es — AKŞAM Matbaa»
Berlin'e kati hücum başlıyor
Ingiliz Başbakanı inanıyor ve güveniyor
Kırım konferansından dönen Ingiliz Başbakanı M. Churctıll-l'in iki saat süren nutkunu, ajansın verdiği kısa hülâsaya dayanarak incelemek yanlı? olur. Harbin ve dünya siyasetinin bu nazik döneminde, şimdiye kadar toplanmış konferansların en ehemmiyetlisi tarafından verilmiş kararlan Parlâmentoya ve bu yoldan millet efkârına uzun uzadıya anlatan İngiliz Başbakanı, görüşülen bütün meseleleri birer birer gözden geçirmiş, en çetin dâvalar hakkında düşüncelerini söylemiş, her şeyi olduğu gibi açığa vurmaînakla beraber, tartılı ve ölçülü sözlerle bir çok noktalan aydınlatmıştır. Bu günlerin en değerli siyasî vesikası olan bu nutkun metnini okumadıkça tahminlere ve hükümlere kalkışmak ezbere kehanet sayılır.
Reuter ajansının verdiği bir buçuk sütunluk hülâsa, M. Churchillin söyledikleri hakkında ancak bir sezinti uyandıracak değerdedir.
Anlıyoruz ki tngiliz Avam kamarası ve onun temsil ettiği halk efkârı Kırım konferansı neticelerine çok ilgi göstermekte ve Başbakanın dönüşte anlatacaklarını sabırsızlıkla beklemekte idi.
Gene gördüğümüze göre M. Churehill. son üçler toplantı anın kararlan arasında. İngiliz efkârını en yakından İlgilendiren. İngilterede uzun zamandır söyleşme ve çekişmelere, sert tenkidleıe yol açan Polonya, Yunanistan ve Fransa meseleleri üzerinde çok durmuş, İleri sürülen hoşnutsuzluklara cevap vermiştir. w
Bu görüş' dışında, nutkun hülâsasından edindiğimiz tesir. M. Churchill'in bu sefer üçler konferansından her zamankinden fazla bir güvenle dönmüş olmasıdır.
Beş yıldır, gerek harbin gidişi, gerek politika gelişimi bakımından her konuşmasında, İyi ümitler yanında her 2aman kötü ihtimallere de yer ayıran İngiliz Başbakanı, ilk defadır ki bu nutkunda. geleceği ferah ve aydınlık gösteriyor.
Dünyayı kavrayan bir sulh ve emniyet kurulu içinde, büyük küçük, yenmiş yenilmiş bütün milletler, tecavüze karşı güvenilir bir kanun ve ezici bir kuvvetle emniyet altına alınacaklardır. İnsanlık için, yazılı tarihinin hic bir çağında görülmemiş derecede adaletli bir devrin açıldığına emin olmak lâzımdır. Işıklar şimdi, eskiye göre, daha parlaktır, daha geniş bir alanı aydınlatmaktadır. Yeni dünya Büyüklerin diktatörlüğü üzerine kurulmayacak, Büyükler yeni dünyanın emniyetine hizmet edeceklerdir...
Bir saat elli dakika süren nutuktaki teferruata girişmeden, hülâsada göze çarpan bu bir kaç cümle, bütün milletlerin, yarına İnanla bakıp rahat etmelerine yetecek kuvvettedir.
M. Churehill bu güzel, ümit verici sözleri öz düşüncesi bir havai olarak değil, üç müttefik devletin vardıkları kararlara dayanan hakikatler sırasında ortaya atmaktadır. Üç devlet arasında birlik ve karşılıklı İnan tamdır.
Ingiliz Başbakanının yaptığı tesiri, nutkun parlâmentodaki yankılan ve doğuracağı tartışmalar belli ed-çektir. Fakat, ge-' len hülâsa doğruya uygunsa, nutkun biz yabancılarda uyandırdığı duygu, M. Churchillin, harbin bu son safhasında, yarın İçin her zamankinden fazla ümitli, hattâ sevineli olduğu veya göründüğüdür, tngiliz Başbakanı gibi, görgü ve bilgisi en çetin bir savasın acı tatlı, tii'lii cilvelerinde bi’pnmiş, hic er ve avutucu olmayan bir devlet
Af. Roosevelt diyor ki..
“ Bundan sonra artık harb olmıyacak „ “ Yalta konferansında bazı gizli anlaşmalar yapıldı „ Almanya’da işgal edilecek sahalar — Rusya’nın Pasifik harbindeki tarafsızlığına riayet ediliyor
Moskova radyosu Berlin halkına ihtarda bulundu
Son hava hücumu neticesinde Berlin'de 25-40
bin kişi öldü, 400 bin kişi yersiz kaldı
Vaşlnglon 28 (A. A.) — Başkan Roosevelt, Atlantlğln ötesinde bir kruvazörde gazetecileri kabul ederek kendilerlle görüşmüştür. Başkan, mağlûbiyete mahkûm olan Almanya-mn kati yenilişini hazırlamış olan ve kendisinin de Iştirâk etmiş olduğu tarih! konferans hakkında parlâmentoya şahst raporunu martın birinci veya ikinci günü vereceğini bildirmiştir. Başkan, birkaç gün sonra da. Kırım konferansında olpp bitenleri Amerikan milletine radyoda bildirecektir.
Başkan Roosevelt, barışı teşkilât-1 andırmak hususundaki projelerin her zamankinden daha olgunlaşmış olduğunu ve gelecekte artık harbol-mıyacağını söylemiştir. Yalta konferansı, İnsanlığa daha İyi bir dünya temin etmek için, girişilen teşebbüslerden biri olmuştur. Umumi oy ve basın bu görüşmenin büyük bir eser olduğunu bir ağızdan söylemekte haklı olmuşlardır.
Başkan, Almanya ta Japonyanın buna hak kazandıkları zaman, dünya teşkilâtına lştlrâk edeceklerini belirtmiştir. Ancak M. Roosevelt. bu memleketlerin evveli militarist temayüllerini tasfiye etmek ve milletler ailesi İçinde barış halinde yaşamak hususundaki niyetlerini İspat etmek zorunda olacaklarını söylemiştir. Japonya ve Almanyanın yakın Mr İstikbalde silâhlanmalarına asla müsaade edllmlyecektlr. Esasen Başkan, allihların bütün memleketlerde azaltılacağını ümldetmektedir.
Almanyanın İşgaline alt esas plâna göre, Rusl&r, Almanyanın doğu, ingt-ilzler batı ve kuzey batı t» Amerikalılar da Rhln nehrinin Mayence'ta teşkil ettiği dirseğin ötesindeki güney kısmını işgal edecektir. Bade. Bav-yera ve Vurtemberg eyaletlerlle Breme’de kuzeyde denize uzanan bir koridor da Amerikalıların İşgal edecekleri bu kısma dahil olacaktır. Mamafih Fransa da İşgale lştlrâk etmeğe davet edildiğine göre, bu plânın, bilhassa İngiliz ve Amerikan İşgal bölgeleri bakımından tadil edilmesi mümkündür.
Başkan Roosevelt, Kırım konferansı kararlarından hiçbirinin diğerinden daha üstün olmadığını söylemiştir. Harb çıktığındanberl geçen her birkaç aylık devrede daha mükemmel bir dünyaya doğru nasıl terakki kaydedilmişse, bu konferansta da aynen böyle olmuş ve heyeti umumiye üzerinde aynı seviyede bir terakki elde edilmiştir.
Bir gazeteci. Başkana şu suali sormuştur:
«Bu konferansın barışı kuracak neslin hayatından daha uzun bLr zaman İçin banşa temel vazifesi görebileceğini zannediyor musunuz?»
Başkan, bu suale kati surette cevap vermek mümkün olmadığını, ancak, konferansta. Birleşmiş milletler tarafından kabul edilen prensiplere beşerin inanabileceği uzun senelerden
(Arkası sahife i; sütun 2 de)
Sovyet kıtaları dün Pomeranya’da Baltık istikametinde yeniden ilerlediler
e
İtalya’dan çekiliyorlar mı?
Bunu gösteren işaretler
var
Berna 1 (AA.) — Brltanova ajansının askeri muhabiri bildiriyor: Almanların ttalyadan çekilecekleri hakkında mareşal Alexander tarafından birkaç hafta evvel verilen haber te-•yyildeder gibi görünüyor.
Alman Todt teşkilâtı mensuplarının îtalyadan ayrılmaları İçin bütün hazırlıkların şimdiden yapılmış o^u-gu haber alınmıştır. Todt teşkilâtının bir bölgeden ayrılması çok defa ordunun genel bir ricaline İşarettir. Yolma böyle rlcatierde ordunun muntazam çekilmesini sağlamak ve Müttefik İlerleyişine engel olmak İçin büyük artçı kuvvetler bırakılmaktadır. De-ols yolunu seçmekle Almanlar, bombardıman edildiği takdirde Bren-ner geçidini bırakarak Tonale boğazından geçeceklerdir. Bu geçit Adlge ile înn vâdllert arasındadır.
Maliye Bakanı B NumHah Esat Sümer
[Yazısı ikinci sahifemizrie]
Fransa, San Fransısco konferansına iştirak edecek
Londra 28 (AA.) — Paris radyosunun bugün bildirdiğine göre, general de Oaulle'ün reisliğinde toplanmış olan Fransız kabinesi. Ban Franslsco konferansı için davetiye göndermek hususunda kendilerine İltihak etmesi için İngiliz, Birleşik Amerika ve Sov-yetler Birliği hükümetleri tarafından yapılmış olan teklifi kabul etmiştir.
Hariciye Bakanı M. Bldault, Londra’daki vazifesi hakkında İzahat vermi'lir.
adamının bu duygu ve düşüncelerine derin sebepler olmast ge-rektîr. Bunun için bu ümitleri paylaşabiliriz.
Necmeddin Sadak
DİKKATLER:
Uğrunda kan döktüğümüz bu topraklar
Köylerde de, şehirlerde de toprağa »ahlp olmanın flzamt sınırlan yeni kanunlarla tesblt ediliyor. Muayyen ellerde toplanan fazla topraklan, fakir tabakaların da bazı usullerle ele geçirmemesi İçin çarelere baş vuruluyor
Milletçe birlikte savaşıp birlikte ele geçirdiğimiz ve kanımızı canımızı hep beraber verdiğimiz bu topraklar üzerinde en çok miktarda yurttaşın yersizlikten, bannaksızhktan kurtulması yüksek Wr İçtimaî görüş İcabıdır.
Hele dünyanın gittiği hedef de geniş halk tabakalarının menfaatini koruyan bir demokrasi olduğuna eBre, Ttlrklvede bir tek Türkün bile kara sefalet ortasında naçar durumda kalmaması en yüksek milli amaçtır.
Londra 1 (AA.) — Alman Haberler ajansı, dlin yaptığı bir yayımda İşgal edilen bölgeden gelen muhacirlerin sebebolduğu durum yüzünden, tayınlarda yeni kısıntılar yapıldığını bildirmiştir.
Londra 1 (AA.) — Moskova radyosu dün yaptığı bir yayımda, Berlin'e tevcih edilecek btiyilk Sovyet taarruzunun geclkmlyeceğinl Berllnlllere haber vermiş ve kendilerinden müdafaa İstihkâmlarının inşasına engel olmalarını ve S. 3. kıtalarının tahrip hazırlıklarına ka.ii koymalarını istemiştir.
Stokholm 1 (AA.) — Berlin'in pazartesi günkü hava akını esnasında maruz kaldığı müthiş hasarlar hakkında buraya malûmat gelmiştir. Bellibaşh üç şimendifer gannın etrafındaki bütün mahalleler, tamamlı» tahribcdllmlştlr. tnsan kaybı pek büyüktür. Bazı haberlere göre. 25 İlâ 40 bin ölü vdrdır. Şehrin Ruslara karşı müdafaası İçin askeri makamlar tarafından inşa edilmiş olan tank tuzakları. dikenli tel ve sair engeller, bunların arasında mahbus kalan ve yangın bombalarının vücuda getirdiği alev girdabından kurtulnmıyan Beri İnliler Icln bir ölüm tuzağı olmuştur.
Geniş mayın tarlalarının ve garlarda mühimmat yüklü vagonların İnfilâkı da birçok İnsanın ölmesine se-bebolmuştıır. Hıncahınç dolu birçok sığmaklar, tam isabetler almışlardır. Yardım işi, barikatlar ve dikenli teller yüzünden güçleşmLştlr. söylendiğine göre, bu akın neticesinde 400 bin Iclşt yersiz kalmıştır.
Yeni ileri hareketi
Londra 1 (R > Sovyet kıtaları dün Pomeranyada yeniden ilerlemişler, Neu Stettln İle Breslau'ı zaptetmelerdir. Bu suretle Baltık denizine doğru olan Rus çıkıntısının kaidesi genişletilerek sağlamlaşt>r)lm>ştır. Kı-»lordu şimdi Baltık denizine birkaç kilometre mesafede bulunuyor . Almanlar 85 kilometrelik bir cephe üzerinde şiddetli muharebeler olduğundan bahsediyorlar Sovyet kıtaları Baltık denizine vardıkları zaman Danzlg bölgesindeki büyük Alman kuvvetleri çevrilmiş olacaktır.
Doğu Prusyada Koenlgsberg’deld kuvvetlerin, bu şehrin batı istikametinde yaptıkları taarruz teşebbüsü durdurulmuştur. Şehrin güney batısında bazı kasaba ve köyler zapta -dilm iştir.
Bresi au'd a yeniden bazı bina blokları ele geçirilmiştir. Burada blnal&r Sovyet Rusya ve Polonyadan daha muhkem olduğundan muharebeler daha şiddetli oluyor.
Berlinde ünler den Ünden caddesi
Kolonya şehrine 10 kilometre kaldı
Amerikan kuvvetleri Erft nehrini geçti 'er, ilerlemekte devam ediyorlar Almanya’ ya yeniden büyük hava akmlart yapıldı, Berlin tekrar bombardıman edildi
Londra 1 (ft) — Batı cephesinde, emniyet sebepleıl yüzünden, dokuzuncu Amerikan ordusunun hareke-| tide dair malûmat verilmemesi devam ediyor. Mamafih bu ordunun tuzla ilerlediği anlaşılmaktadır.
Ezchang Telegraph muhabiri dokuzuncu ordunun büyük İlerleyiş yaptığını. bir çok şehir ve kasabaları ele geçirdiğini, Almanların mühim tank v# toplarını tahrlbettlğtnl bildirmiştir.
Birinci Amerikan ordusu Erft kıyılarına varmış ve burada bir köprüyü sağlam olarak ele geçirmiştir. Buradan geçen zırhlı kuvvetler Kolonya’ya doğru İlerliyorlar, Bu kuvvetler şimdi Kolonya’nın diş mahallelerinden 10 kilometre uzakta bulatıyorlar.
Üçüncü Amerikan ordusu dün 75 kilometrelik cephe üzerinde bir kaç kilometre İlerlemiş, 15 kasaba ve köyü de geçirmiştir.
48 saatte 11 bin esir
Paris 28 (AA.) — United Preas bildiriyor Ruslar 48 saatte Almalılardan 11.000 esir almışlardır.
Sovyet tebliği
Moskova 28 (AA.i — 28 şubat tarihli Sovyet tebliği: M şubatta kıtalarımız Koenlgsberg’in gllney batısında taarruz savaşları arasında müteaddit meskûn mahaller İşgal etmişlerdir.
ikinci Beyaz Rusya ordusu kıtaları taarruzlarına devamla önemli münakalât merkezi ve Pomeranyadakl Alman müdafaasının tahkimli noktaları olan Neu - Stettln ve Prechlau şehirlerini zaptetmelerdir. Bu kıtalar ayrıca 50 meskûn mahal daha İşgal etmişlerdir.
Breslau bölgesinde kıtalarımız şehirde çevrilmiş bulunan düşman gu-rupunun imhası İçin savaşlarına devam etmişlerdir. Bu savaşlar sırasında şehrin dl? mahallelerindeki maden tesisatı ve havagazı fabrikası işgal olunmuştur.
Cephenin diğer bölgelerinde keşif faaliyeti ve mevzK ehemmiyette çarpışmalar olmuştur.
Birleşik Milletler beyannamesi
Türkiye ve Mısır mümessilleri dün imza ettiler
Londra 1 (R) — Türkiye ve Mısır mümessilleri dün Vaşlngton'da bu iki hükûmetiıj Birleşik milletlere katıldıklarına dair beyannameyi imza etmişlerdir. Amerika Hariciye Bakan vekili M. Orew bu münasebetle söylediği nutukta demiştir kİ:
— Yakın Doğu’nun İki büyük milletinin aramıza katılman bizi çok memnun etti. Türkiye ve Mısır çok evvelden dâvamızı kabul ve bize yardım etmişlerdir. Şimdi diğer millet-lorle birlikte yürümek azmini gösteriyorlar.
Keşif uçakları pilotları Rhln nehri üzerinde büyük Ş«t hareketleri görmüşlerdir. Bu. nehrin doğu yakasın» mümkün mertebe çok asker geçirmeğe çalıştıklarını gösteriyor
Hava «kınları
Londra 1 (AA.) - Dûn Müttefik bomba uçakları on beş günden beri gece ve gündüz ara verilmeden yapılan hava taarruzlarına devam etmişlerdir.
Geceleyin MosgUlto uçakları Dres-den‘1, Berlin’i bombalamışlardır. Bu sabah Alman radyosu. Dusseldorf, Rhln ve Ruhr üzerinde Müttefik bomba uçaklarının uçtuğunu haber vermiştir. Almanlar. düşman av uçaklarının Tyrol üzerinde uçtuklarını da bildirmişlerdir W bu da tf-al-yadakl üslerden havalanan Müttefik uçaklarının dün de hareketlerine devam ettiklerini gösterir.
Uzakdoğu’da
Amerikalılar bir adaya daha asker çıkardılar
Londra 1 (R.) — Tokyo radyosu tarafından bu sabah neşredilen bir tebliğe göre, Amerikan kuvvetleri Paladan» adasına çıkmışlardır. Bu ada Filipin’lerin en batısından ve Framu» Hindi ÇlnValnde Koşlnşln Umanından 800 kilometre inaktadır.
two)tma adasında Amerikalılar adanın ortasındaki hava meydanını zaptetmişler ve Japonların esas müdafaasının merkezine girmişlerdir. Mtınllla körfezinin ağzındaki Corregl-dor adası tamamen temizlenmiştir. Adada 4000 Japon ölüsü sayılmıştır. Şimdi Manilla limanı ticaret gemilerine açılmıştır.
Dün Amerikan uçakları Japonya-nın Fornıoza adasında Takava limanına şiddetli bir akın yapmıştır.
Blrmanyada Müttefik kıtaları İleri hareketi devam ediyor.
baiuıe 2
t M ş â M >
1 Man
SÖZÜN GELİŞİ
Yalnız mükâfat olmaz, ceza da gerek!
BU yılın bir edebî olgusu da partinin en güzel tiyatro eserine koyduğu mükâfatı hiç kimsenin kazananın masıdır. Yanj olumsuz bir edebiyat olgusu! Jüri heyeti yarışmaya giren (148) eseri götdeiı geçirmiş, hiç birini büyük mükâfata değer görmemiştir. Hattâ değil mükâfata değer görmek, çoğunun dilini dile, iialûbunu üslûba benzetememiş.' karalamadan İleri gidemedikleri için üsülmiist tir bile.
Ben mükâfat olan yerde her saman cezanın da bulunmasını İsteyenlerdenim, öz dilini doğru dürüst bilmeyen adamın kendisinde bir piyes yazmak cesaretini görmesi, o piyes evindeki dolabında durdukça hoş görülür cesaretlerdendir. Ama bıı cesaret, •debi eser yarışmasına katılacak kadar büyük olursa koca bir cehalet şeklini alır ve cezayı mutlaka hakeder.
Bir adam her hangi bir şeyi bilmediğini bilmeyebilir. Ama Îazctelerdc en güzel tiyatro eserine mükâfat verileceği ilân edince, şartlan okuyup bu yarışmaya girmek üzere kaleme, kâğıda »anlan adamın hiç olmazsa kendi dilini doğru dürüst yaanayı bilmediğini bilmesi gerektir. Elbette ki parti bu yarışmayı ilân ederken koyduğu şartların başında «Türkçe bilmek lâzımdır» diyemezdi. Çünkü Tiirk dilile bir piyes yazmak İçin bu dili iyi bilmek, eskilerin obedihî» dedikleri cinsten «apaçık» bir şarttır Bunu hiçe sayarak bir defter karalayıp jiiri heyetine sunduktan »onru mükâfatın gelmesini beklemekte esaslı bîr tuhaflık vardır. Nüfus kütüğüne «okuma, yazma bilir» diye geçen herkesin piyes, roman, hikâye y aza mı.vae ağını belletmek, dolayı-sile sanat ve dil saygısını iistün tutmak için de bu esaslı tuhaflığın cezalandırılması gerekir. .
En güzel esere şu mükâfat verilecek, denirken dil bilgisizliklerine de şu kadar ceza kesilecek denseydl jürinin İşi ne kadar hafiflerdi değil mi* Şevket Ra do
Rumen Başbakanı çekildi
Sovyet Hariciye komiser muavini Bükreş’te
New-York 28 (AJL) — Bükreş radyosunun ougıin bildirdiğine gwe. Rumen Başbakanı M. Radescu istifa et miştir.
Londra 28 (A.A > — Bükreş radyosunun bugün bildirdiğine göre. Kıral Mıchcl, dûn. milli demokrat cephesine mensup Bakanları husuri olarak tacul etmiştir.
Viahinsky Bükreş’te
Londra 28 (AA.) — Moskova rad-yetenun bildirdiğine göre. Hariciye kcrıiMT muavini Vlahirısky Bükreş’e Bit-.- i-tir
Moskova radyosu ne diyor?
Londra 28 (A.A.» — Moskova radyosunda bu sabah konuşan bir söacü löyle demiştir:
«— Rumen faşistlerinin imhası lâzımdır. Romanya şiddetli bir buhran içinde kıvranıyor.»
Romanya radyosu ise, buhran yaratmak İstİyeıUerin derhal mahkemeye verileceğini bildirmiştir.
Moskova radyosu Bükreş'te 24 şubattaki nümayiş esnasında aşiretlerin nümayişçiler üzerine ateş açtıklarını bildirmiştir
Türk Rumen ticaret müzakeresi
Ankara 28 (A.A.) — Bİt müd deften t>erî Ankarada cereyan etmekte olan Türk - Rumen ticaret müzakereleri neticelerini hükümetine araetmek üzere Rumen murahhas heyeti reisi, Romanya iktisat muavin bakanı Tudorionesku. bu akşam Bükreş’e gitmek üzere İstanbul’a müteveccihen, Ankaradan ayrılmıştır. Başkanın gaybubeti esnasında temaslara devam oluna-cakftr.
Ankara 1 (Akşam) — Rumen heyetile müzakereler müsait bir seyir takibetmiştir. Şimdiye kadar bir çok prensiplerde mutabık kalınmıştır. Yeni anlaşma-n:n martın ortalarına doğru imza anabileceği bildirilmektedir.
Toprak Ofisi İstanbul şubesi müdürlüğü
Ankara î (Akşam) — Toprak Mahsulleri ofisi umum müdür muavinlerinden B. Sakir Turalı. muvakkaten ofisin İstanbul şubesi müdürlüğüne tâyin edilmiştir.
Devlet ziraat işletmeleri umunı müdürlük müşaviri B. İlham i Mazhar Toprak Mahsulleri ofisi tetkik heyeti başkanlığına tâyin •dllmiştllr.
Genç kızı sokakta öldüren 15 seneye mahkum oldu
İzmit 1 (Akşam) — Dün bildirdiğim gibi kendislie nişanı bozan ömriye ismindeki ki2i sokak ortasında bıçaklı yarak öldüren Ali’nin muhakemesi meşhut surlar kanununa tevfikan ağır ceza mahkemesinde yapılmıştır Bazı hafifletici sebepler bulunduğundan Ali 15 sene ağır hap-re ve 2(W0 Hra para cezasına mahkûm edilmiştir.
M. Roosevelt divorki
(Boş ter ah 1 inci aahlfede)
ibaret bir devrenin derpiş edilmiş olduğunu »öylemi? ve »unlan İlâve etmiştir:
«Bu konferans, beşer nevinin 50 sene sonra ortadan kalkması için değil, fakat yaşaması için çalışmıştır.»
M. Roosevelt, sözlerine şöyle devam etmiştir:
«Bu konferansta küçük devletlerin araettikierl meseleler, bu memleketlerin istikrarlı bir İktisat siyasetine ve yetecek bir hayat seviyesine malik olmaları çareleri ve bu memleketlere yardım etmek İmkânları uzun urun İncelenmiştir.»
Başkan Roosevelt, Japonya ya karşı savaş meselesinin ne Yalta. ne de iskenderiyede M. Ciıurchlll ile yaptığı kısa görüşmede katiyen bahis mevzuu olmadığını söylemiştir. Başkan. Almanya, erildikten sonra İngiî-terenln bütün kaynaklarını Pasifik harbine hasredeceği hususunun M. Churehill tarafından belirt İlmiş olduğunu söylemiş ve şunları ilâve etmiştir: «Rusyanın Pasifik harbtade-kl tarafsızlığına riayet ediyoruz.»
Başkan Roosevelt, Tahran konferansından farklı olarak, Yalta konferansında bazı gizil anlaşmalar yapılmış olduğunu belirtmiş ve bu anlaşmaların zamanla açığa vurulmaları mümkün olmakla beraber, bunların şimdilik gizi! kalmalarını zaruri gördüğünü söylemiştir.
Başkan Roosevelt’e refakat etmiş olanlar, onun konferansı başkan ve uzlaştırıcı sıfatlle İdare edişinden hayranlıkla bahsetmişler ve Roose-velt’ln esasta şeflerin aynı gözle bakmadıkları birçok meselelerde anlaşmalara varılmasını temin elmiş olduğunu belirtmişlerdir.
Başkan, 25 nisanda Birleşmiş milletler konferansını bizzat açmak niyetinde olduğunu söylemiştir, o, bu konferansta bir misafir sıfatlle aöz almak, fakat konferansın mesaisine asla iştirak etmemek niyetindedir.
San Francisco konferansından sonra, belki de yazın ortalarında ve yahut bahar başlarında M, Roosevelt. M. ChurcblU He bir görüşme yapacaktır. Mamafih toplantının nerede yapılacağı henüz malûm değildir.
Başkan. San Francisco konferansı gayesinin dünya barısının temellerini atmak olduğunu söylemiştir. M. Roosevelt demiştir kİ:
(Bi'. sadece başlangıç olacaktır. Zira, bu teşkilâtın kuruluşunda Birleşik Amerikanın devamlı hissesi hakk:.:?3 verilecek kararın parlâmento tarafından tasvibi lâzımdır. Bundan sonra teşkilâtlanma safhası gelecektir kl, bu da takriben İki ay sürecektir. Bu mekanizma, bu suretle hazırlandıktan sonra Birleşmiş milletlerin İlk toplantısı vuku bulacaktır. Bu toplantının tarih ve yerini bilmek için önümüzdeki kararları beklemek leabedecektlr.»
B. Hüseyin Ragıb Bay dur Vasington’a gidiyor
Ankara 1 (Akşam) — Vasing-tön büyük elçimiz B, Hüseyin Ragıb Baydur, önümüzdeki salı günü vazifesi başına gitmek üzere Ankaradan tayyare İle ay nlacaktır.
Kira paralarını arttıranlar
Ankara 1 (Akşam) — Kira paralarını arttırdıkları &bit olan Istanbulda Nizameddin 7500, Beypazarında Mustafa Sadri 800, Ankarada Vecibe 400, Mazhar 390. Hayriye Erkan 320, Haydar TalSt 312 lira para cezalarına çarpılmışlardır.
Yedi aylık bütçe Meclise verildi
Malîye Bakanı Nurullah Sümer bütçenin esaslarını anlatıyor
Ankara 28 (A.AJ — Maliye Bakanı Nurullalı Esat Sümer, 1945 yılı yedi aylık bütçesinin Büyük Millet Meclisine sunulması münasebetlle basen mümessillerine aşağıdaki demeçte bulunmuştur:
1945 yılı bütçesi bugün Büyük Millet Meclisine sunulmuştur. Bütçe yılı başlangıcı hazirandan takvim yılı başına alınmış olduğundan, yeni bütçe haziran - aralık 1945 devresine ait olmak üzere, yedi aylık devlet mas-raflaflle karşılıklarını ihtiva etmektedir.
Bütçe, bilindiği gibi, belli bir süre İçin, hükümetin genel politik programını İhata eden tedbirlerin manzumesidir. Bu telâkki tarzından hareket edilince, bütçenin bünyesinde yatan hakiki mânayı ve bütçe tahsisatlarının dağılışındaki hâkim fikirleri tahin etmek faydalıdır.
1945 bütçesi de 1944 bütçesi gibi, •genel hatları bakımından, «dar* ve «fevkalâde» olarak iki bölüme ayrılmış bulunuyor. Bu tasnif, devletin normal hizmetlerinin masraflarını ve normal gelirlerini «âdi» bölümde, olağanüstü zamanlara mahsus giderlerle. karşılıklarını da «fevkaJâde» kısımda toplamak fikrine dayanmaktadır.
1945 bütçesinde bu tasnif, esas İtibar İle, muhafaza edilerek güdülen maksadı daha fazla belirtmek için, mümkün olduğu kadar tahlil edilmiş ve bütçe, bünyesi İtibarlle, İki yeni değişikliğe tabi tutulmuştur:
1 — Muhtelif Bakanlıklar için ayrılan tahsisattan ve devleti cihaz 1 andıran. karşılığı nesillere İntikal edecek olan kıymetlere yatırılanlar veya iktisadi devlet teşekküllerine, aynı maksatlarla, sermaye olarak verilen paralar âdi masraflar bölümünde ayrı bir yer almıştır. Bu suretle Maarif. Nalla. Sıhhat, İktisat ve Ziraat İşlerine ve benzeri hizmetlere müteallik devlet programlarının gerçekleştirilmesi İçin 1945 bütçesinin âdi kısmına konan tahsisatın mevzu ve miktarları hakkında toplu bir fikir edinilmesi İmkâna verilmiştir. Yedi aylık bütçede bu nevi müsmir tahsislerin toplamı 56.3 milyon Uradır. Bu, cemiyetçl've bütüncü bir görüşe dayanan ve bu sebeple lıalkçıUk ve dev-ietçlik şiarlarından hareket eden Cumhuriyet hükümetlerinin kuruculuk faaliyetlerindeki ana mevzuları belirtmektedir.
2 — Yeni bütçenin fevkalâde giderler bölümünde İse cari yü bütçesinin bu kısmında mevcut bulunan fevkalâde Milli Müdafaa masraflarile toprak mahsulleri vergisi tahsil masrafından başka, kanunları gereğince, olağanüstü şartların chvamile mu-akyyedolan diğer masraflar da gösterilmiştir. Bu da, geniş kısmı itibarlle, hayat ve baka şartımın teşkil eden milli savunma tedbirlerinin rakamla ifadesini göstermektedir.
Bütçenin, umumi surette gelirleri bakımından, arzettlği manzara, içinde bulunduğumuz malî yıl zarfında, mini iktisadımızın, dış münasebetlerimizdeki malûm bazı değişiklikler neticesinde basgöstermlş olan yeni durumdan ciddi surette müteessir olmasının ifadesini taşımaktadır. Filhakika son aylarda dış ticaretimiz daralmış ve netice olarak İthalât vergilerinde mali yıl başındaki tahmin t lere nazaran, ehemmiyetli eksiklikler hasıl olmuş Ve iktisadi hâdiseler arasındaki İçten bağlılığın tabii bir tecellisi olarak da. bu sahadaki tegay-yürlerden diğer sahalar da tesir hissesini almış ve bu yüzden de muhtelif vergilerimizin hasılatlarında beklenmiş olan İnkişaflar yerine duraklamalar ve hattâ bazı hafif gerilemeler kaydedilmiştir. Buna rağmen, hemen söyllyeylm ki, dış ticaretimize ve dolayısiie m fili iş hacmimize gelişme imkânları vermek emelile çeşitli ted-
birler alınmış ve bu arada bazı mahsullerimizin İhracat vergisinden İstisnası kabul edilerek yeni bütçemizde küçûmsenmlyecek bir yer tutan bu kaynaktan feragat edilmiştir,
Gelirlerdeki bu daralmalar kısmen bazı masraflarda mümkün görülen tasarruflarla telâfi edilmiş ve bütçenin denkleştirilmesi İçin fevkalâde mahiyette yeni hiçbir teklif ve tedbire gidilmemiştir.
Yedi aylık bütçenin âdi giderler bölümünün yekûnu 371,427.790 lira olup geçen yıl bütçesinin yedi aylığına kı-yasen 38,674.392 lira fazladır. Bu fazlalık yurdumuzun kültür, bayındırlık, riraat ve sağlık işlerine ve cari yıl İçLnde kabul olunan kanunlar gereğince. memurların terfihine ve aynı maksatla hususi İdarelerle belediyere yardıma tahsis olunarak ilgili Bakanlıkların bütçelerine İlâve edilmiştir.
Bütçenin fevkalâde giderler bölümünün yekûnu da 224,407,099 Ura olup geçen yıl bütçesinin yedi aylığına kıyasen 1573.766 lira fazladır. Bu fazlalık da bütün devlet dairelerinin olağanüstü masraflarının yeni bütçenin bu bölümünde gösterilmesinden ileri gelmiştir.
Yedi ayhk bütçenin âdi ve fevkalâde giderler bölümlerinin genel toplamı 595,834,898 Ura, buna karşı âdi ve fevkalâde gelirler bölümlerinin genel toplamı ise 530.233,000 lira olduğuna göre, bütçemizin % 89 u vergilerle karşılanmış demektir.
Aradaki fark, bu yıl olduğu gibi, gene istikrazlarla karşılanacaktır.
Burada bütçenin «devlet kredisi» 11e ilgili cephesine temas etmekte fayda vardır. Devlet kredi politikasının İlk muvaffakiyet şartı ve bu muvaffakiyetin baş teminatı, her şeyden önce, halkın devlet sözüne ve devlet icraatına güvenidir. Devlet itibarının mehek taşım teşkil eden devlet istikrazları bizde yıllardanberl. devlet ile vatandaş arasındaki karşılıklı güven denemesinin İftihar verici bir belgesidir.
Bütçenin âdi giderler bölümünde yer alan masrafların bir kısmım büyük su İşleri için (5.2) milyon lira, demiryolu İnşaatı İçin (5.3) milyon lira olmak iizere yapılacak istikraz-iarla karşılanacak ve 20 milyonluk bakiyesi de (4,050) sayıh kanunun derpiş ettiği kaynaklardan elde edilecektir.
Milli kuruluş ve kalkınma gayretlerimizin büyük mevzularına müteallik olarak bütçemizin âdi bölümleri İçinde ayrıca gösterilen envestlsmanların yekûnu yedi aylık devrede, 156.3) milyon liraya baliğ olduğu göz önünde tutulursa, bu müsmir masrafların da bLrçoğunun vergilerle karşılandığı anlaşılır.
Bütçenin fevkalâde giderler bölümünün vergilerle karşılannııyan kısmı da 35 milyonluk Milli Müdafaa Is-tlkrazile temin olunacaktır.
Yeni bütçemizin ana hatlarile belirtmeğe çalıştığım bu manzarası, yıllardanberl tesirleri altında bulunmakta olduğumuz dünya buhranının şartlarına ve yurdumuzun bu buhran içindeki özel durumuna uygun olarak bir yandan milli savunmanın bütün icaplarını, diğer taraftan da hem zorluklar İçindeki millet ekonomisini daha biiyük sarsıntılardan korumak, hem de takatimizin âzami haddinden faydalanılarak bütün milli faaliyetleri mümkün olduğu kadar, genişletmeğe ç^ışmak gibi, birçok çetin vazifeleri bir arada İhata eden bir devlet programı şeklinde tecelli etmektedir. Bunu aziz vatandaşlarımın uyanık İdrakine arzederken belirtmek isterim kl. hükümetin tek emeli, dûn ve bugün olduğu kadar yarın da milletimizin medeniyet dünyasında hür ve müstakil bir millet olarak, emniyet, huzur ve refah ile yaşamasını sağlamak olacaktır.
S’âv haftası
Sofya’da merasim yapılacak
Sofya 1 (A.A.) — Anadolu
ajansının özel muhabiri bildiriyor: Bul g'aTıslanın kurtuluşunun 67 nci yıldönümü 1 marttan 7 marta kadar sürecek olan Slav haftaslle birlikte mart aynıda kutlanacaktır. Bunun İçin zengin bir program hazırlanmıştır.
Kurtuluş bayramı münasebe-tile bütün Bulgaristan’da aynı zamanda Slâv birliğini kutlayan biiyük tezahürler yapılacaktır.
Bayram programını tertibeden komite bütün Slâv milletlerini Bulgaristan'a bir heyet göndermeğe davet etmiştir.
M. Roosevelt Amerikaya döndü
Wa«h«ngton 2-8 (AA.) —
Cumhur Başkanı M. Roosevelt bugün Amerika'ya dönmüştür.
Ortodoks kiliseleri
Rum patrikliğile Bulgar egsarhlığı arasındaki ayrılık ortadan kalktı
Sbfya 28 (AA.) — Bulgar Egzarhı dün Senslnod üyeleri İle birlikte bir âyin yapmıştır. Egzarhın başkanlık ettiği bu âyin Bulgar Ortodoks kilisesi İle İstanbul partikllği arasında 73 seneden beri devam eden ayrılığın ortadan kalkması münasebetiyle yapılmıştır.
Bul çar ortodoks kilisesi He Isten-tanbul patrikliği arasında münasebetlerin yeniden kurulduğunu tebarüz ettirmek maksadlylcdlr kl, Egzarh Stefan. âyinde patrik Bonyanln'in adını zikretmiştir. Bu. 73 seneden beri ilk defa vaki olmaktadır.
Afyon civarında tren kazası
İzmir 28 — Afyon'un tshakll İstasyonu civarında bir tren kazası olmuş, bîr tren marşandize blndirmlştlr. 4 yolcu ağır. 7 yolca hafif surette yaralanmıştır.
Türk - İngiliz ticareti
İngiltere, bir çok firmalar mümessillerinin Türkiye’ye gelmesine müsaade etti
Londra 28 (AA.) — Anadolu ajanımın özel muhabiri bildiriyor:
Ingiitcrcnin hart sonran ihracatının gelişmesine yardım makaadjyle alâkalı İngiliz makamları tarafından bir çok firmaların mumeslllerine Tür-klyeye gltmejt müsaadesi verilmiştir Bunların ünümüzdeki ay İçinde hareket etmeleri muhtemeldir. Bu firmaların bir kısmı şimdiden harb sonrası İstihsali tına yüzde elli nispetinde haşinmiş bulunmaktadır. nglllz hükümeti İhracedllecek mallar listesine blçok İlâçlar ilâve yapmıştır. Hükümet siparişlerine tercih hakkı verilecektir.
İngiltereye giden Türk ticaret heyeti
Londra 28 (A.A.) — Anadolu ajansının Özel muhabiri bildiriyor:
İngiliz basını Türk ticaret heyetinin Tngiltereyi ziyaretine büyük bir alâka göstermektedir. Türk heyetinin 31 martta sona erecek olan İngiliz -Tiirk ticaret ve mtül anlaşmaları üzerinde görüşmeler yapacağı ve bu anlaşmalar hükümlerinin yeniden tetkikiyle bugünün ihtiyaçlarına göre hazırlanması yolunda müzakerelerde bulanacağı anlaşılmaktadır.
Müzakerelerde Türk lirasının ster-llnge nispeti ve Büyük Britanyadarı alınacak eşyanın tediye şekilleri de bahis mevzuu edilecek meseleler arasında olduğu söylenmektedir.
Yunan donanması Pasifik savaşına iştirak edecek
Atina 28 (A.A.) — Yunan Bahriye Bakanlığının Pasifik savaşına iştirâk etmek üzere yaptığı istek. İngiliz amiralliği tarafından kabul edilmiştir.
Polonya meselesi
Avam kamarası kabineye 25re karsı 396 oyla güven gösterdi
Londra 28 (A-A) — Avam kamarasında muhafazakâr partisinin sağ cenahına mensup 21 saylav bir takrir vererek Kırım anlaşmasının Polonya'ya ait kısmının reddini istemişlerdir. *
Müzakereler sırasında muhafazakârlardan binbaşı Petrlck Kırım'da Polonya hakkında verilen kararın Atlantik demecine ve 1939 İngiltere -Polonya karşılıklı yardım andlaşma-sına ve onun gizH protokolana aykırı olduğunu, bu kararın, Polonya nın beşinci parçalanması demek olacağını söylemiştir.
Muhafazakârlardan Suthby, Lublin hükümetinin emrlle Polonya ekonomisinin artık değlştirüemlyecek şekilde komünisttik esaslarına göre teşkilâtlandırılmakta olduğunu söylemiştir. Saylav. Polonyada oya başvurmanın tarafsız btr müttefiki er arası komisyon tarafından kontrol edilmesini istemiştir.
Diğer bir kısım mebuslar anlaşmayı muvafık bulmuşlardır. Bu sırada Dış Bakanı M. Eden söz almış, Polon-yanın Doğu Prusyada genişleme yo-Ule çekiden daha kuvvetli olacağını, bu suretle koridor meselesinin de ortadan kalkacağını, Londra da bulunan bugünkü Polonya hûkûmetlle münasebetlerin, eski hükümetle ol- ■ duğu kadar dostane bulunmadığını söylemiştir. Dış Bakanı Polonyada yapılacak seçimlerde Rusların muayyen bir müttefik kontrolü şeklini kabul edeceklerini zannettirecek sebepler olduğunu söylemiş, sözlerinin sonunda güven oyu istemiştir. Neticede takrir. 25 e karşı 396 oyla reddedilmiştir.
Polonya baş komutanının bir günlük emri
Roma 28 (A.A.) — Londrada-ki Polonya hükümeti tarafından Polonya kuvvetleri baş komutanlığına yeni tâyin edilmiş olan general Anderi, PolonyalI kuvvetlere hitaben yaydığı bir günlük emirde ezcümle şöyle demektedir:
(■ Niçin çarpıştığımızı eğer size soracak olurlarsa, beş sene evvel uğrunda çarpıştığımız ülküler İçin, diye cevap veriniz. Meşru hükümetimiz tarafından verilen talimat dairesinde savaşa devam edeceğiz, bu harbden dürüst ve namuslu bir dünya doğacaktır. Fakat bu ancak kuvvetli ve bağımsız bir Polonya ile mümkün olabilecektir.
Yunan kıral naibinin bir nutku
Doğu Makedonya ve Yunan Trakyası halig Yunandır
Atina 28 (AA.> — Anadolu ajansının özel muhabiri bildiriyor: Seiâ-nlke gelen naip Darna&kinoa, söylediği bir nutukta. Yunan Utanın kuzey eyaletlerine derin bağlılığını belirtmiş, doğu Makedonya İle Yunan Trakyasının hâlis Yunan olduğunu söylemiştir. Naip, harb ve işgal esnasında. Yunan milleti tarafından katlanılan fedakârlıkların, iıarbden sonra dünya haritası çizilirken, karşılığını bulacağına işaret etmiştir.
Atina 28 (A.A.) — Adliye Bakanı M. Kolinas dün yaptığı bir demeçte Almanlarla İşbirliği ettikleri için ölüm cezasına mahkûm edilen hainlerin derhal idam edilmiyeceklerlnl söylemiştir Mahkûmların avukattan, düşmanla işbirliği edenlerin ölüm cezasına çarpıtacakları bakkmdald yeni kanunun makabline şamil olamıya-e&ğını iddia etmişlerdir.
Adliye Baltanı, bu kanunun Millet meclisince tâdilini kabul ettiği için bütün ölüm cezalarının infazı geriye bırakılmıştır.
İşbirlikçilerin dunkıi duruşmaMnda, eski hükümetlerin külliyetli miktarda altını ve hattâ İngiltere İle Amerika d an. yardım olmak üzere gönderilmiş olan yiyecek maddelerini ve sal» eşyayı Alınanlara teslim ettikleri meydana çıkmıştır.
Papandrca kabinesinde İaşe vc Levazım Bakanlığı eden M. Catos Alınanlara 70 milyon sterlin değerinde altın verilmiş olduğunu söylemiştir-
Plastiras kabinesi
Atina 28 (AA.) — Anadolu ajansının özel muhabiri bildiriyor:
Plastiras hükümetinin yakında istifa edeceğine dair yabancı kaynaklı haberler, esassız, yahut hiç değilse vakitsizdir. Hâkim kanaat şudur ki, Plastiras, bugünlerde kabinesinin teşekkülünde bir değişiklik yapacaktır.
Marconi’nin ölümü
Created by free version of 2PDF
Ölüm şuamı Mussoliniye vermemek için intihar etmiş
P.oma 28 (AA.) — United Pre&, bildiriyor: Llbra Siıunpa gazetesi, dört sütunu kaplıyaıı büyük başlıklar altında. büyük muhteri Guglielmo Marconi’nlu tabii bir ölümle ölmeyip «ölüm şualaru saçan ve kensistnln tekemmül ettirdiği bir âleti uussdll* nl’ye vermemek İçin intihar ettiğini yazmaktadır Gazete Marconi’nin İleti. Mussolini nin yanında tecrübe ettiğini v® Roma'nın dış mahallelerinden birindeki taboratuvnnna yakın noktalarda bulunan bütün otomobil motörlerinin birdenbire durduğunu teyidetmfktedir Mtıssolinl harbden evvel söylediği bir nutukta bu âletten bahsetmiş ve Kabanın icabında yeni ve çok kuvvetli silâhlar kullanacağım söylemişti. Gazete mutaassıp bir katollk olan Marcûni'nln 1937 de Papa tarafından kahul edildiğini ve o gün sıhhatinin çok İyi olduğu halde ertesi gün esrarb bir surette öldüğünü hatırlatarak yazana nihayet vermektedir. Gazete Marco-nlnln ölüm şuamı Mussolinllnln eline vermektense intihan tercih edeceğini Papa’ya sövleâlğinl İddin etmektedir. _
pprca|
28'2/1945 flatleri
Londra üzerine l sterlin «AO
Nevyork üzerine 100 dolar 13?-—
Cenevre 100 tsviçre Fr 29.9760
Madrid üzerine tno peseta 12.64
Stokbolm üzerine İMİ kuron 31 i”25
Esham ve rahvüâl
Ergani % ® 1933 25 —
tkramlyelı % 5 938 22.—
% 6 ikramiyen M M 21.M
% 7 Milli Müdafaa 19 50
MÜH Müdafaa 2 20.35
Milli Müdafaa 3 1919
% 5 945 Milli Müdafa 19-16
Sivas - Erzurum 1 19.10
Sivas - Erzurum 2-1 19.10
% 7 1041 D. Y. 1 19.35
1941 Demiryolu II 20.40
1941 Demiryolu m 19.87
1941 Demiryolu % 5 96 —
Anadolu D Yolu % 60 34.50
Anadolu tahvili 1 - n 63 —
Anadolu Mümea 48 —
Merkez Bankası 150.—
tş Bankası nama. 14JS
îş bankası hamiline 1550
Aslan çimento 8W)
BORSA DIŞINDA
Reşadiye altını 37.—
Gulden 34.—
Külçe altın bir gramı 536
1 Mart 1945
AKŞAM
Bunue 8
AKŞAMDAN AKŞAMA
Ailenizde ve muhitinizde
• bir şeye merakı olan» kim var?
Vedat Tür son zamanlarda ço-ci’k'.ırııı aıuatöriüklcrile zihnini yoruyor. Anlattığına göre, yetiştirim sırasında Amerikalılar bu meseleye pek önem verirlermiş. Hani biz, haylaz bir oğlanı tarif İçin şöyle deriz a:
— Avarenin aklı fikri derste değil ki... Varsa yoksa gazoz şilelerinin tıpalarını biriktiriyor. Söyleşinden hayır mı gelir?
Halbuki Amerikalı pedagoglar Çocvğun pek münasebetsiz görünen bu kabil merakına bile derhal dört elle sanhyorlarmtş:
— Ya?... Buna mı heveslendin, evlâdım?. . Kendine pek hoş bir uğraşı bulmuşsun.., Ben de elime geçirdiğim bazı tıpaları işte «ana getirdim .. Koleksiyonumuzu zenginleştirelim.. Sende 17 tane vardı, Benimkiler de 21... Hepsi kaç etti? (Hesap dersine (Uk adım.) Acaba kaç tanesi bira tıpası? . Üstünde yazıyor: okuyalım , Şunlar bira, şunlar gazoz, sunlar soda. (Okuma dersine ilk adım.) Soda mı ne?.. Biliniyor muydun?. . Fabrikasına gideriz... Fakat daha evvel, kaç fabrikanın bu tıpaları memleketin hanyi taraflarında kullandı-ğmı bulup haritanın üzerine İşaretler koyalım.. Bu fabrikalara birer mektup gönderip gezme müsaadesi istivclim...- (Başka bir giin:) Acaba bu tıpaların madenleri nereden çıkarılıyor? Nasıl yapılıyor? İçlerinde mantar da var. Ne ağacından? Üzerindeki boya,pr?„. jih(Hülâsa, coğrafya, tabiat bilgisi, ilh. ..)
I :U IpiH açıyor. Koleksiyon İlercedikr? çocuğun malûmatı Hrt yor. Her rocuk ta bir amatörlük keşftdileM’eceği. yahut yaratılabileceği irin, yeni yetiştirim, can sıkıcı derslerden ziyade bu amatörlükleri kurcalamanın etrafında taplamyormuş. Hattâ A> ’;ka1ıtar, hazan metten verin cocuklan türlü alât. edevatla dolu hf”"",ar g’h’ binalara sokup:
— Şerbetsiniz! Burada ne va-parsan-z yapın! - divorlarnus
Talebe bakıyor: Bozuk Ford otomobilleri. Kullanılamıyan radyolar .. Saatler... Çocuk, bir mürebbiven!n nezareti altında, bu arayıp da bulamadığı şeylere — yahut bunlardan birine — dört elle sarılıyor. Daha o yaşta fke-’ maHne ile temas ediyor: Maddeler dünyasında kendi kendine aramak araştırmak, parmaklarının işleyişini terbiye etmek yoluna giriyor.
Bu imalâthane biçimli sınıfta hocanın kürsüsü de. umumi seviyeden viiksektc değil Kürsünün üzerinde > Haber alma büro* •U» yazılı,,. Çocuk. Iıaşı sıkışınca, eşti vidaya nasıl takayım?» diye daha olgun bir arkadaş sayıp ona müracaat od*vor
Vedat Tör iatbuat umum müdürlüğü, radyo müdürlüğü, sergi müdürlükleri, piyes müel-lifliği yanmış bir münevverimizdir, Simdi de, böyle, eocuk me-rak’arile uğraşıyor. Bîzdekî taleben :n meraklar «i bir anketcîşi-**> toDİat>vor: i|?rde çıkarmağa hazırlandığı "Doğan Kardeş., mecmuasına yazacakmış
Onun bu teşebbüsü, bana da. büvüklerirr’z arasındaki amatörlükleri araştırmak ve zaman zaman onlardan bu sütunda bahsetmek f'krini verdi,
Meselâ. tan-dık>arım arasında: Balâhaddin Ref'k fincan zarfı biriktirir Nuh Naci, evinde mükemmel bir nargile koleksiyonu yapmıştır. Mahmut Baler mizahî fıkraları toplar. B Hasuıı isminde b’r zat bana 'âle bahçelerini gezd'rmişti. Osman zade Hamdı gül meraklısıdır. Bayan gamiye Burhan Cahit, otomobil merakım, geçirdiği kazadan sonra bahçe ve tavuk merakına çevirmiştir Muharrir Kemal Salih Tiirkce kitapların koleksiyonlarını vapar... Geçenlerde bu sütunda bahsettiğim B. Ekrem nefis yemekler pişirir... tih...
Bu gibi amatörlüklere karşı sonsuz muhabbetimi evvelce do bil sütunda defalarla tekrarlamıştım Her hangi faydalı (hattâ gah i ren faydasız görünen) bir yy e merak sarmış yurt taşlanınız şayet arzu ederler de hana mektupla kendi meraklarını, tanıdıklarının meraklarını büdirir-kendilerini arayacağım Lüzum görürlerse hüviyetlerini 8‘ lali de tutarak, »trf yaptıkları ferden arada nrada bu Mitunda
Otobüsler
İstanbul ile Beyoğlu arasında büyük arabaların işletilmesi düşünülüyor
Tramvay İdaresinin Amerikadan getirttiği doku? otobüs arabasından ancak iiçü İstifade edilir bir haldedir. Arabaların diğer altısı yedek parça, lâstik ve sair noksanlardan dolabı garaja çekilmişlerdir.
Lâkin Amerikan otobüsleri daha (azla yolcu taşıyorlar. Diğer taraftan İstanbul İle Beyoğlu arasında otobüs yolcuları günden güne artmaktadır. '3lrçok kimseler — daha süratli oldukları İçin — tramvay yerine otobüse binmektedirler. Bu dıırunı üzerine tramvay İdaresi, İstanbullu Beyoğlu arasındaki sererler İçin de Amerikan otobüslerini kullanmağı düşünmektedir.
Fakat bu arabaların çok geniş olmaları ve Tarlabaşı 11c Dolmabahçe arasındaki asfalttaki dönemeçleri kolaylıkla geçemlyeceklerlnden bir çarpışmaya meydan Vermemek üzere bu gibi yerlere intizam ve manevra memurları koyulması muvafık görülmüştür. Bu memurlar konulduktan sonra Amerikan arabaları da istanbulla Beyoğlu arasında Ullyecek-lerdlr.
T ramvay ‘biletçilerine bilet başına verilen para
Tramvay İdaresi, tramvay ve otobüs biletçilerine, biletsiz yolcu bırakmamalarım temin etmek üzere kestikleri bilet başına İkişer para vermekte İdi. İdare, son zamanlarda hayat pahalılığının arttığını göz önüne alarak bunu üç parayr çıkarmıştır. İdarenin tramvay biletlerinden biletçiler hesabına bıraktığı bu para, senede kırk bin Hra tutmaktadır.
Koyun eti hâlâ az
Dün mezbahada 1250 koyun, 1800 kuzu, 355 sığır ve 80 manda kesilmiştir. Kasaplarda koyun etinden başka diğer etler bol miktarda mevcuttur. iki kesim gününde 3000 e yakın koyun kesildiği halde (iç dört gündür kasaplarda koyun eti bulmak mümkün olmamaktadır. Alâkalılar bir hafta İçinde şehre bol miktarda koyun geleceğini söylemektedirler.
Aynî yardım
Eski eserleri koruma
Ankaradaki toplantıda verilen kararlar — Çinili köşkte Fatih devrine ait bir müze açılacak
Memleketimizdeki eski, tarihi eserleri tamir etmek ve bunları korumak İçin lüzumlu tedbirleri almak mak-sadlle Ankarada Maarif Bakanlığında toplanan komisyon 10 güntük bir çalışmadan sonra dağılmıştır.
Bir muharririmiz toplantıdan şehrimize dönen Arkeoloji müzesi müdürü B. Aziz Ozanla görüşmüştür. B-Aziz Ozon komisyonun çalışmalarının netlcalorihl şöyle hulâsa etmiştir:
( — Yurdumuzdaki menkul ve gayri menkul eski eserler ve anıtlar hakkında çok hayırlı kararlar aldık Bu kararlar cümlesinden olarak evvelâ memleketimizdeki eserleri gösteren bir kitap neşri kararlaştırıldı. Müzelerimizin gelişmesi, memleket, hattâ ilim âleminin servet! olan âbidelerin korunması vejamlrl İşlerinde Maarif Bakanı B. Haşan Ali Yüce! çok hassas davranmaktadır Müzelere alt rehber ve kataloklar, anıtlara alt bilgileri İhtiva eden neşriyat yapılması. sonra müze elemanlarının ken-
dİ sahalarında yetiştirilmeleri gibi çok önemli kararlar alınmıştır,
İstanbula alt İşler arasında bilhassa şunlar tesbit olunmuştur: Yeni bir çağın açılmasına vesile teşkil eden İstanbulun fethinin 500 üncü yıldönümünde müzeleri İlgilendiren tarihi ve mimari kıymet! haiz anıtların restorasyon işleri, çinili köşkte Fatih devrinin eserlerin! İhtiva ede-Cîk bir müze açılması, Bizans devrinden kalma surların onarım ve restorasyonları, Arkeoloji müzesinin ah- ıp çatısının betona tahvili. Topkapi ■ıraylarının tamiri, belediye çocuk dispanseri olan eski tıp medresesinin restorasyonu. Aynca arkeolog, tarihçi, mimar, fotoğrafçı elemanlar tarafından yurdun muhtelif bölgelerinde şehir ve kasabalardaki tarih! kıymet! haiz eserlerin tesbit ve teselli ve bütün bu İsler İçir alâkalı müdürlük ve belediyelere yeter miktarda tahsisat verilmesi ve bu kararların beş yıllık bir program dahilinde yapılması karar altına alınmıştır
Haç gelecek
îsvicreden büyük bir parti bekleniyor
Geçen gün yapılan eczacıların senelik kongresinde eski heyeti idarenin ekseriyetinin tekrar Seçildiğini yazmıştık Reislikte kalan Beşir Kemal eczanesi sahibi B Mahmut Ce-vat Pelin İlâç vaziyeti hakkında kendisi!? görüşen bir muharririmize şunları söylemiştir:
— Elimizde bulunan ve halen piyasada satılan ilâçlar stok malînr-dandır. Son zarrianlarda gelen Iııçlllz ilâçları da büyük bir boşluk doldurmuştur. Yakında îsviçreden mühim bir parti beklenmektedir. Balkanlardaki son hâdiseler üzerine Romanyu-da kalmış olan ve bir kısmı Kızıltıya »İt bulunan 3 vagon ilâcın da yakında geleceğini haber aldık. Yeril İlâçlar İse bazı imkânsızlıklara rağmen yapılabilmekte ve’piyasaya büyük bir ferahlık vermektedir.
Kuponlarla mal almağa dün aksam son verildi
Ayni yardım kuponları İle Yeril Mallar Pazarları mûessesesl müdürlüğünden alman malların satışına dun akşamdan İtibaren son verilmiştir. Dün ve evvelki gün ederinde bulunan kuponlarla mal almak Istlyen-ler, mağazaların Önlerini doldurmuşlardır.
Dûn atama kadar devam eden dağıtmada bir kısım değişmez gelirliler kuponlaruıın karşılığını almağa muvaffak olamamışlardır. Dağıtma uzatılmadığından ellerinde kalan bu kuponların tutarları ödenecektir.
Bu sabahtan İtibaren daraltmalı satışlar arasında bulunan mallardan I pazen serbesçe satılmakta, basma, kaput bezi, yünlü kumaş gibi diğer daraltmalı malların satışı durdurulmaktadır. İktisat Bakanlığından bu yolda buyruk gelinceye kadar satış yapıimıyacaktır. Yünlü kumaş satışı İçin ayrı bir usul konacaktır.
Zeytinyağı satacak bakkalların isimleri
Zeytinyağını perakende olarak salacak esnafın İsimlerinin teshili Işı sona ermiştir. Yarın seçilen esnafın İsimleri İlân edilecektir. Perakendeci esnafın konsollarının kolaylıkla yapılabilmesi İçin perakendeci sayısının yüksek olmamasına dikkat edilmektedir. Şehirde zeytin ve pamuk yağı satmak üzere 270 kadar esnaf seçilmiştir. Ticaret Bakanlığının bu husustaki son kararına göre bu esnaf zeytin ve pamuk yağlarından gayri nebati yağ satarruyacaklardır. Bunların ellerinde diğer çeşit yağlar mevcutsa kısa bir zaman içinde bu yağları zeytin ve pamuk yağı satmak İzni varllmlyenlere devredeceklerdir. Zeytin ve pamuk yağı satmağa İzinli olmıyanlar da bir hafta İçinde ellerindeki zeytin ve pamuk yağlarını izinlilere devir ve bu hususta vilâyeti haberdar edeceklerdir.
Şehre getirilip de perakendeci e«-nafa satttrılnııyan yağlar listenin İlânından .sonra İzinli bakkallara hemen eattırılacaktır. Bu hafta sonunda yen! karar gereğince şehirde İzinli bakkallar tarafından zeytinyağı satışına başlanacaktır.
bahsedeceğim. Umarım; belki nilmune olur, başkalannı da heveslendirirler. Amatörlükler sayesinde bu memlekette pek çok faydalı işler yapılabileceğine kaniim.,
(Vâ - Nû)
Deri ve ayakkabı
Tramvaylarda
Aylık kartların kaldırılması düşünülüyor
Tramvay idaresi aylık tramvay kartlarını kaldırmağı düşünmektedir. Buna sebep kart alanların sık sık tramvaylara binerek kalabalığı arttırmasıdır, Tramvay duraklurının değiştirilmesi muvafık olup olmıyacagı da İncelenmektedir.
KÜÇÜK HABERLER
Sümerbank’ın nâzım rolü oynaması isteniyor
Ekmek kartları
Mart ve nisan aylarına mahsus olan ekmek kartlarının dağıtılması İşi sona ermek üzeredir. Halk ekmek karıları İlce İaşe şefliklerine 18 şubatta gönderildiği halde bazı semtler dağıtma bitliklerinin kartlarını vaktinde alıp halka dağıtmadıkları anlaşılmaktadır.
Bu devrede dağıtılan ekmek kartlarının başında M. N, O re p harfleri bulunmaktadır. Bu harflerin İlk İkisi İle, geçen dağıtmalarda olduğu gibi, kahve ve çay dağıtılacaktır. M harfi kahve, N harfi çay fişidir. Diğer İki harfle nelerin dağıtılacağı heniiz belli olmamıştır.
Geçen devre ekmek kartlarının K harflle halka ikişer kilo un dağıtılmalına devam olunmaktadır. K harflerde un dağıtılmasına bu devre ekmek kartlarlle un dağıtılmcıya kadar devam olunacaktır.
Üniversitede dersler başladı
Bugünden İtibaren Üniversitenin Sömestr tatili bitmiş, sılaya, Burs aya (Uludağmnı, memleketin diğer köşelerine tetkik seyahatine çıkmış bulunan talebeler şehrimize dönmüşlerdir. Bugün derslere başlıdan fakülteler Edebiyat - Hukuk - iktisat -Fen - Tıb ve yüksek okullardır.
Teknik üniversitede İse »eno başında derslerin geç başlaması yüzünden şubatın 2B nndtı sömestr tatili bitmiştir.
Satışa çıkarılan ithal malları
Gal. Perşembe pazarında Koç demir boru Ltd. ştl. ne demir mç lewha, Eminönü Arpacılar oad. No. 8 de L. Oramatopuloya kol saati akaamı. Gal. K&raköy Palasta Hamdl Arlele projektör akşamı, i«t. Vital handa Horasan ve mahdumuna kâğıt makas takılını, sarf açacağı ve kâğıt makası, İst. Rızapaşa yokuşunda Kula mensucat fabrikasına kart telleri ve suni gübre, İst. Kısmet handa Haşan Özlşe gommlr, Aşltafendl cad. No. 27 de Emek ecza deposuna tıbbi ecza, gua-rono toz, ratanya hülâsası, fonll, St-ntlcBrbarit ve Santonln, Aşırefendl caddesinde Mehmet Galip tnal» tıbbi ecza, Sirkeci Hamldlye caddesinde Ege Şapka mağazasına erkek şapkası, Gal. Abtt handa Verim, ttearet T. A. ş. ne erkek için kootihm
★ İstanbul piyasasına yakında çıkarılacak olan gomulaka’dan bir kısmı ticaret bLrilklcrl tarafından ayrılarak istek sahiplerine dağıtılacaktır, istek sahipleri Ticaret Odası ve Esnaf odası tarafından tesbit edilmektedir.
Gomalak,a Istlyenler İki genel sekreterliğe başvurarak İhtiyaçlarını bildirmektedir Birlikler, malların satış »atini henüz hesaplamamıştır
★ Petrol Ofisi fişle gaz tevzi eden bayilerin eayısını arttırmış, bunlara 8 bâyl daha ilâve etmiştir,
★ Geçenlerde Sirkecide bir gazinoda birkaç kişinin hücumuna uğradığı bir sırada silâh kullanarak garson Alinin yaralanmasına sebep olan Etlıem İsminde biri İkinci ağır ceza mahkemesinde yapılan duruşmasında bir sene hapse mahkûm edilmişti. Yargıtay bu karan suçlu aleyhine bozduğu İçin dün tekrar duruşması yapılmış ve Ethemln ağır bir tahrik İle öldürmek maluadlle yaraladığı sabit görüldüğünden cezası dört sene olarak tâyin edilmiştir.
★ Kasımpaşada oturan Nazmiye Bora isminde bir kadın. yeğeriİıün oğlu Kâmran tarafından dövüldüğünü, bilmukabele Kâmran da bu kadın ile oğlu tarafından ağzından kan boşuruncaya kadar dövüldüğünü İddia ederek adliyeye müracaat etmişler. Kâmran Gtıreba hastanesinde tedavi edilerek hakkında Ica-beden rapor tanzim edilmiş, Nazmiye Bora ise Beyoğlu hastanesinde adliye doktorları tararından muayene edilmiş ve harici bir darp ftsan görülmemiştir. Nazmiye, hastaneden taburcu edileceği sırada buna razı olmamış, bu sefer de başının İçinde bir şeyler olduğunu söylemiştir. Bunun üzerine kadının başı röntgenle muayene edilmiş, bunda da birşey bulunamamıştır. Beyoğlu hastanesi, bir türlü hastaneden çıkmak isteml-yen bu kadında asabi bir hastalık olacağı kanaatiyle, kendisinin asabiye mütehassısı bulunan bir hastanede müşahede altına alınmasını kararlaştırmış Ye kadın bu sefer de Haseki hastanesine yatırılmıştır. Şimdi alâkadarlar, her nedense hastaneden ayrılmak istemlyen bu kadının vaziyetini İncelemektedirler.
★ İstanbul kâğıt, mukavva tatbikatı İthalâtçıları birliği dün yıllık toplantısını yapmıştır. Toplantıda birlikler genel sekreteri B. flalâh&d-din çukruh da bulunmuş, İdare heyeti raporu, bütçe okunduktan sonra kabul edilmiştir. Seçim sonunda Basım ve istihlâk kooperatifi, İçmen llmlted şirketi, kâğıt İthalât anonim şirketi. Emine Kınalı ve şürekâsı şirketi yeni kurula alınmıştır.
★ Maarif müdürlüğü öğretmenlere dağıtmak üzere Türkçeleştirilen Ana yasayı Belediye matbaasında basttr-mıştır, Anayasa yakında öğretmenlere dağıtılacaktır. Kitapların bos masrafları Müdürlük tarafından ödenmiştir.
★ İst. 8 öncü raıntaka Btlbbe odasından:
Mesleği ehemmiyetle alâkadar eden bir konu hakkında karar verilmek üzere, bütün Azanın S, ş. mb au-znarteal günü .saat 14 da Bttbba odasında harar bulunmaları r!e« olunur.
Deri İthalinin güçlüğünü anlatmış, deri sanayii İle meşgul olanların İthalât için döviz müsaadesi istediklerini ve esasta İktisat Bakanlığı İle anlaşmaya varıldığını yazmıştık
Bakanlık döviz müsaadesi İçin formaliteyi tamamlamağa Çalışırken günler de ilerlemekte, yeni siparişler yapılmadığından piyasadaki yokluk artmaktadır Bunun üzerine yapılan bir teklif. İktisat Bakanlığınca da uygun görülerek İncelenmesine başlanmıştır.
1839 senesinden sonra Sümerbank her sene 4500 ton mal İthal etmiş, bir kısmını İmalâtta kullanmış, diğerini stok ederek bekletmeğe başlamıştır. 1939 senesinden sonra piyasaya da İthalâttan bir kısmı çıkarılmış ise >ie cinsleri lyl olmadığından aralarından İyisini bulup çıkarırken maliyet yükselmiştir. İthalât malı bulunamayınca yeril fabrikalar da satışlarda nazlanmağa başlamış, normal yoldan gidildiği takdirde mal bulunamaz olmuş. İşini sürdürecek olanlar kara borsa ile çalışmağa mecbur kalmışlardır şimdiki durum böyledlr Yapılan teklifte, sümerbank tarafından getirilen mallardan bir kısmının piyasaya çıkanlması ve Bankaya ayrılan kontenjandan bir kısmının tacirlere verilmesi istenmektedir Piyasada deri, kösele satışlarında Sii-merbank nâzım rol oynadığı takdirde bugünkü sıkıntının kalmıyaeağı, bir zaman piyasa böyle İdare edilmek suretile ayrılacak kontenjanın malları getirildikten sonra ferahlık Olacağı iler! sürülmektedir.
El altından satışlar yapıldığı öğrenilerek milli korunma kontrolörleri tarafından teftişler yapılmış, yakalananlar milli korunma mahkemesine verilmiştir Ayakkabıcılar, ellerindeki derilerle çalışıyorlar Yavaş yavaş deriler azaldığı gibi İyileri de kalmıyor Ayakkabı satışları durgundur. 1940 ve 941 senelerinde çok hararetli satışlar olmuş, şehrin birçok yerlerinde yeniden ayakkabı dükkânları açılmıştı. O satışlar kalmadığından mni azlığı karşısında flat yüksekliği yapılamıyor.
Dokuma kumaş
İskenderun’a 6000 ton mal geldi
Dün ticaret birliklerine gelen bir haberde İskenderun» altı bin ton mensucat geldiği öğrenilmiştir. Malların kimlere alt bulunduğu henüz bilinmiyor. Memleketin bir zaman için ihtiyacını önllyecek olan malların İstanbul» getirilmesi beklenmektedir
Mensucattan bir kısmının dağıtmaya bırakıldığı bellidir. Malların cinslerine göre satış ve dağıtma şekli tesbit edilecektir
Kullanılmış harç pullarını tekrar kullananlar
Kullanılmış damga harç pullarını Uâçlıyarak tekrar kullanmak suçundan ikinci ağır ceza mahkemesinde duruşmaları yapılan ve savcılıkça her üçünün de cezalandırılması İstenen. adliye veznedarlarından Ahmet Oskay. ikinci icra kâtibi Münevver ve İkinci ticaret mnh.keme.sl kâtibi Makbule Tezel hakkında dün karar verilmesi mukarrerdi Bunlar hakkında adliye encümeninden bir cihetin sorulmasına da lüzum görüldüğü cihetle kararın tefhimi başka güne bırakılmıştır.
II Bir yırında ]|
Sakala »ağan doğramak!
Bu lıufta içinde iki sakallı gençle tanıştım Bunlardan biri heniiz otuzunda var mıydı bilmiyorum... Sakaldan, kailin peçesi gibi, yüzünü iyice görüp tam bir tahmin yapanındım Çenesinde kömür karası, gayetle sert manzaralı bir sakalla dolaşıyordu.
Ötekininki daha iddiasız, daha yumuşak görünen bir sakaldı. Evvelâ bu iki sakalın ik'-ine birden hafif tertip kızacak oldum. Fakat dün sahalı tıraş olurken iki gencin, ikisine de hak verdim Yeni açlığım paketten çıkan tıraş bıçaklarının kullanılmaktan. ve tekrar tekrar sözüm ona bilenmekten üstlerindeki yazılar okunmaz hale gelmişti. İnsanın suratını, boğazını, çenesini en hıafif değmestte bile biber gibi yakıp kavuruyordu
Biran iki gene ve yeni ahbabımı düşündüm. Çıkardıkları moda hiç değilse harh içinde umumileşecek olursa biz erkekler ep«, rahat ed’riz sanırım.
Lâkin, sakalları ş'mdil’k, veni şairlerimiz uza t* varlarmış Hattâ -sakal monopolü» varmış gibi. bu işe özenen fakat sair olmı-yan bir zata:
— Kes onu... Senin ne haddine düşmüş? Tek mısraın vok!„. demişler.
Ve biraz da üstat '‘Sakallı Celâl- i o meşhur sakalından dolayı veni sairlerden sanmışlar.
Zaten öteden beri sakalla ilim, sanat, kafa çalışması arasında öyle bir münasebet sezenler pek çoktur. Fakat bugün artık profesörler bile eski cifte, çatal sakallarını köklerinden budamış oldukları halde şairler bir an evvel sanat dehâlarını etrafa isnat etmek irin kozmat’kten medet umuyorlar.
Sakal hakkında evvelce —onun her çenede hüküm sürdüğü devirlerde— bir cok tâb'rlerimîz vardı. Bunların mühim bir kısmı unutulmuş rit mistir.
Bildiklerimiz sadece şunlardan ibarettir: Ren hu sakalı değirmende ağartmadım», «sakalım V«k ki sözüm d inlensin >ı, »sakalı kant ırmak». -sakalı e’e vermek», ».ak sakal, kara sakal-, «vav benim köse sakalım..» »sakalından utanmak-, -sakalından yakalamak», «yukarı tiikürsem. bıyığım aşağı tiikürsem sakalım*, «sakalı tutuşmak», »sakalına gv’mek» vesaire.
Lâkin bunların arasında meselâ «Sakalına soğan doğradı» divc bir tâbir vardı kİ ne bugünkü gene nesil, hattâ ne orta nesil bitmemiştir denilebilir
»Sakala soğan doğramak tâbiri artık, hattâ maalesef bizim îûgatlanmızda dahi ramlanmayan tamnmile ölii bir tâbir haline edrmtstîr. Buna ancak bazı ecnebi lûeatlnrda meselâ î IV. Redhmıse'ın lûgatında raslavnbi-livoruz.
Bu tarzda unutulup giden nice nice tâbirlerimiz var Sakal uzatan edebiyatçılarımız bira» da onlarla meşgul olsalar ne iyi ederlerdi
Hikmet Feridun Es
Created by free version of 2PDF
Karıcını öldüren kocanın cezası 8 seneye indirildi Bundan bir müddet evvel Gedtk-paşada bir cinayet işlenmiş ve Arla isminde bir gene, karısı Nuvart'ı boynunu kesmek ve birkaç yerinden de bıçaklamak suretile öldürmüştü.
Ar Is, ikinci ağu* ceza mahkemesinde yapılan duruşması neticesinde on dört sene sekiz ay hapse mahkûm edilmişti. Bu karar Yargıtayca tetkik ve Arls’ln lehine olarak nakzo-lunmuştur.
Bu cinayet dâvasının duruşmasına dün tekrar bakılmış, mahkeme başkanı Yargıtay’ın bozma kararını okumuş, Savcı, bu karara uyulmasını İstemiştir.
Başkan, dâvacı mevkiinde bulunan maktul kızın anası Verhlne bir diyeceği olup olmadığını sormuş. Verhln:
— Damadım, yalnız kişimi değil, beni de öldürecekti. Hattâ burada mahkemeden çıktığı sırada üzerinde bıçak bulundu. Eski kararınızı azaltmayın! demiştir.
Muhkeme; İcabını düşünmüş ve neticede Arlsln sekle sene hapsine hükmolunmuştur.
Beş günden beri tifüs vakası yok
Beş gündanberl ütonbulda yeni bir tifüs vakası görülmemiştir,
Baş, beyin, paça fiatleri
Mezbahada kesimleri yapılan kasaplık hayvanların sakatatının bazı semtlerde pek pahalıya satıldığından şikâyet edilmişti. Belediye bu şikâyeti İncelenmektedir
Esnaf, Belediyeye çağırılarak koyun, kuzu ve sığır sakatatlarını kaça sattıkları sorulmuş ve norma! bir fl-atln kaç kuruş olması Lcobettlğl hususunda fikir edinilmiştir
Bu İncelemeler sonunda sakal at ft-Rtlerlnin de teriJlt edilmesi lcabedlp etmlyeceğl anlaşılacaktır.
Son gelen ampuller
Geçenlerde gazetelerin birinde piyasaya bir partL ampul geldiğine ve bunun resmi devalr ihtiyaçlarına tahsisine alt havadis vardı. Tahkikatımıza nazaran gelen ampullerin büyük bir kısmı ufak elektrik feneri ampulleridir. Piyasaya son günlerde 40 ton eğe, bol miktarda bir zamanlar kilosu 100 liraya kadar satılan marangozlukta cllâ İşlerinde kullanılan (gomalâk) gelmiştir.
Doktor
Rıza Remzi Reman
İstonbulda
Yıîlardanbcrl Bıırsadn kaplıca ve fizik tedavileri mütehassıslığı yapıtuş olan Dr, Rıza Reman İstanbul" taşınmış, mııayfne ve tedavi m İni ” »y-oğlunda. Tünel pasajı arkasında Sofyalı sokakta Huıuivn Hanında açarak hasta kabulüne başlanıştır.
San ire i
KARAR ZAMANI
radyo]
El
[Yazan: SUMNER WELLS
BİRİNCİ KISIM ÜÇÜNCÜ BAHİS
Avrupaya misyonum; 1940
Ciano’nun son mesajı — İtalya hakkındaki intibalar


Bitler, büyük taarruzun sonraya bırakılmasını. hava şartları ve «geçici mamalar» ile izah etmişti. Ciano plânın değişmesini Icûbcttlren hakiki sebebi bilip bilmediğini söylemiyordu. Fakat Mussollnl İle beraber Brennere giden bazı İtalyan zabitlerinin, Alman genel kurmayından general Bo-densehatz İle görüştükten sonra, garp cephesinde derhal büyük bir taarruz icrasına genel kurmay heyetinin muhalif bulunduğu İntibaını aldıklarını söyledi
Cianonun son mesajı
Kendisine »allaha ısmarladık» derken. Kont Ciano dedi kİ:
— Lütfen Cumhurrelslne şu mesajı veriniz. Kendisine karşı şahsen derin hayranlık, ve Avrupa medeniyetini kuvLarmak İçin yapabileceği İşe güvenim olduğunu söyleyiniz. Ben Hariciye Nazın kaldıkça. İtalyanın Almanya ile birlikte harbe glrmlyeceği-nı ve Mussollnl üzerinde bu hususta lâzım gelen tesiri yapmak İçin elimden geldiği kadar çalışacağımı ilâve ediniz. Cumhıırrelsinln inandığı tarzda bir sulhu kurmak İçin İtalya namına Amerika ile işbirliği yapmak kadar hiçbir şeyin beni memnun ede-mlyeceğinl anlatınız. Şunu da ilâve ediniz kİ. ben Avrupada bazen İttifakların lüzumuna kaniim. Bugünkü şartlar İçinde bir kuvvetler muvazenesi olmaksızın sulhun kurulup korunabileceğine İnanmıyorum. Fakat eminim kİ Reis, İtalyanın ergniyetl böyle bir kuvvetler muvazenesine bağlı olmakla beraber. İtalyanın tarafsız küçük milletlerin de emniyetini istediğini, ayni zamanda seri bir silâhsızlanma Ue tecavüz silâhlarının kaldırılması ile ancak elde edilebilecek bir emniyete taraftar olduğunu takdir buyururlar.»
NLhayet 19 mart gecesi Komayı terlettiğim zaman, İtalyaya alt söylenen bu fikirlerin zihnimi çok İşgal ettiğini hatırlıyorum.
İtalya halikındaki intihalarını
şüphesiz İtalya Mussolinlnin göstereceği yolda yürüyecektir. Unutmamalıdır kİ. Mussollnl kalbi ve İnsiyakları ile köylü kalmıştır. Kendi şahsına, veya milli şerefe karşı yapılan herhangi bir hareketi veya vurulan darbeyi unutmaz, ve onun intikamını almağa çalışır. Kuvvet ve, kudretten başka hiç bir şeye hayranlık duymaz. Onun hayali, bir Roma imparatorluğu kurmaktır. İnsiyakları ona tuttuğu yolun kendisini gayesine götüreceğini söyledikçe, kullanılan vasıtanın meşru veya gayri meşru oluşu onıl rahatsız etmez.
1935 de İngilterenln İtalyaya karşı takibettlğl siyaseti ve tatblkına kalkışılan sanksiyonu asla af Yetmemiştir o vakte kadar şiddetle Alman düşmanı olan Mussollnl. İtalyanm İnfirada düşmesine mâni olmak için derhal Hltler ile bir anlaşma yapmağa çalıştı. Bu hareketiyle, kendisine karşı takibedilen siyasete iyi bir karşılık bulduğuna kanldl. Bu sayede, sulh konferansında ağırlığı kazanan tarafa katılmak suretiyle aradığı menfaatleri elde edeceğini sanıyordu. Geçen iki sene İçinde. Fransadan ts-
tedigl müsaadeleri her an koparabilirdi. Fakat o bu müsaadeleri reddetti. Çünkü Fransadan bu müsaadeleri aldığı takdirde. İngiltere den istediği Malta ve Cebelütarığın Bİlfihsiilandı-nlması. Akdeniz ve Soma linin taraf-sızlaştırıiması gibi isteklerini elde edemlyeceğlnl biliyordu. O. bugünkü zaruri vaziyetini, her İki müttefik rolünden de İstediklerini kopanneaya kadar muhafaza etmek istiyordu.
Faşist hükümette yüksek bir mevki işgal eden hayli zeki bir İtalyan bana dedi kİ: «Mussollnlnin İki sene evvel Berlln‘1 ziyaret etmesi bir fâcla olmuştur.» Bu İtalyanın kastettiği *u İdi' Mussollnl Berlin'e gittiği zaman. Alman askeri kudretinin ve Alman teşkilât kuvvetinin o derece tesiri altında kalmıştır kİ. İtalyaya Al-manyayı hiçbir kuvvetin yenemlye-ceğl kanaatiyle dönmüştür,
İtalyanın Avusturya hududunda yaptığı tahkimat, Mussollnlnin şimal hududundan endişede bulunduğunu gösterir. Fakat İngUlere ve Fransaya karşı duyduğu nefret o kadar derin, ve Almanyanın askeri kudretine İmanı o kadar kuvveti! İdi kİ, bir müttefik zaferi katt surette tahakkuk etmedikçe, Mussollnlyi Hltlere yardım siyasetinden vas geçirtmek mümkün değildi. Eğer Almanya. Hollanda ve Beiçlkanın İşgali gibi seri zaferler elde ederse, o vakit Musso-llnlnln İtalyayı Almanya yanında harbe sürükllyeceğlnden korkuyordum.
İtalyan hükümeti erkânı içinde konuştuklarımdan hiç biri İtalyanin harbe girmesini istemiyordu. Kont Ciano olduğu gibi, faşist hükümeti erkânının çoğu da buna şiddetle muhalifti.
İtalyan genel kurmayı da harb istemiyordu. Birçok mahfillerde de bana İtalyan ordusunun İtalyanın harbe girmesine şiddetle muhalif olduğunu söylemişlerdi. Fasclo İçinde yeni ve günden güne kuvvetlenen Ciano, Grandi ve Balbo gibi unsurlar da harb aleyhinde İdi. Kilise açıkça harbi İslemiyordu. Mal! ve ticari sınıflar, ve konuştuğunuz herkes aynı fikirde idi. Umumi kanaat müttefikler lehinde olmamakla beraber Alman aleyhtarı idi.
İtalyanın İktisadi vaziyeti bir dilzl-ye bozuluyordu. Pahalılık günden güne artıyordu. Halbuki maaşlar yükselmiyordu. Vergiler son haddini bulmuştu. Umumi şikâyetleri artık susturmak mümkün olmuyordu. Her tarafta aynı şey işitiliyordu: (ttal-ya yeni bir harbe dayanamaz». Böyle olmakla beraber. Mussollnl emrettiği takdirde, İtalyan milletinin ve İtalyan ordusunun Almanya yanında harbe gireceğinden kimse şüphe etmiyordu.
Modem tarihte bir diktatörün büyük bir milleti tamamen haksu ve tamamen İstenmemiş bir harbe sürüklediğine misal aranırsa, Musso-llnlnln İtalyan milletini ananevi dostlarına karşı, asırlarca korktuğu ve kin duyduğu bir millet hesabına harbe sürüklemesi gösterilebilir.

Hûllywood’da yeni bir yıldız
Stüdyolarda lisan dersleri verilmesine başlandı — Askerleri ve yaralıları eğlendirmek için yeni teşebbüsler
Son zamanlarda HolJywood'da yeni bir yıldız pnriamıştır. ÇeTlrdlğl birkaç filimde, bilhassa «Moskova misyonu» ve .Şöhret günleri» mimlerinde büyük muvaffakiyet gösteren bu artist Maria. Falmfr'tör, Maria Palmer vi-yana'lıdır. Dört yaşında İken şarkı ve dans dersi almağa başlamış, 11* defa 8 yaşında sahney* çıkmıştır, Bir taraftan derslerin* devam eden küçük kız 17 yaşında Viyana müzik v* sanat akademisini bitirmiştir. Bundan sonra «Dtr Josefstad* piyesi ile tiyatro artistliğine başlamıştır. İl* piyesten sonra daha üç piyeste oynanıp v* filim çevirmek için Çekoslovakya'ya gitmiştir. Tamam bu sırada Çekoslovakya Alman İşgaline uğradığından artist tekrar Vlyana'ya dönmüş, annesi ve babası İle birlikte Amerika'ya hareket etmiştir
Maria Palmer. HoUywood'a gitmezden evvel, ekser yabancı artistlerin yaptıkları gibi, bir müddet Novyork'-ta kalmış, Broadway tiyatrolarında bir revüde çalışmıştır Bu revüden sahneye çıkmış, fakat bir türlü İleri gidememiştir. Bir aralık, tiyatroda çalışmakla beraber, büyük mağazalardan birinde satıcı kız olmuştur. Artist o günlerden bahsederken diyor kİ:
.— O zamanlar dehşetli üziılıı dum. Yavaş yavaş tiyatroda m yapmak ümitlerim kırılmağa bs m işti. Çalıştığım mağazada memnun kaldıkları için beni ilerletmek istiyorlar, bu isi meslek edinmeyi tav-slye ediyorlardı. Bu tasavvurları beni müthiş korkutmuştu. Fakat bugün, o mağazada çalışmış olmamın çok isabetli olduğunu görüyorum. Amerika hakkında birçok şeyleri orada öğrendim Amerikalıların ekseriyetle nasıl düşünüp, konuştuğunu ve ne tarzda yaşadığını oradaki temaslarımla anladım. Bir artist İçin bu İyi bir talimdi. Demokrasiyi kavramak İçinde mükemmel bir fırsattı»
Şöhretin kendisinden en uzak göründüğü bir anda. John Stelnbeckİn Nazllcrln mağlubiyetin', tasvir eden The Moon Is Down' (Aysız Geceler) piyesinde bu genç kız. da tecrübe edilmiş ve kuvvetli rakiplere ra'rincn rolü kazanmıştır. Bundan sonrası nispeten kolav olmuştur.
Daha piyes devam ederken Holly-nrood kendisini davet etmiştir. Artiste verilen ilk rol llç dakikalıktı. Mamafih, kritiklerin alkışlarını kazanmak İçin bu üç dakikalık rol kâfi gelmiş v* mis Palmer kendisini
artistlerinin BoUytvood'unkllrrle mü-
Amerlkalılar da bu hususta Meksika
Viyanaiı yeni yıldı z Maria Palmer
Parisli aktör Maurice Marsac’la bir _
filimde oynadığı zaman bu lisanın ne) tadele edilmesini arzu etmiştir. Bazı kadar lâzım olduğunu hissetmişti Zira Marsac, mis Albrltton'un filimde
aöyliyeceği bütün Fransızca c ümlcle- daha geniş bir işbirliğini düşiinü-
rl yazarak, bunların gerek mânasını, gerekse telâffuzunu kendisine her sahneden *wd öğretmeğe mecbur olmuştu,
Metro Goldvyn kumpanya, mda İse. Fransız artisti Madeleine Lebeau. Yeni - Gine’de bulunan Amerikan askerlerce muhabere etmek İçin açılan kurslan İdare etmektedir. Çavuş Roy Alexandfr kendisine Fransızca bir mektup yazarak, aynı lisanda cevap vermesini rica etmişti Madeleine Lebeau da, {Yansızca gramer ve
yorlar. Esasen, bu temayül, yabancı lisanlar öğretimin i çojr teşvik etmlş-
Bugünkü program
18.00 Radyo dans orkestrası, 1830 Konuşma, 18.45 Saz ederleri (9 00 Haberler, 19,20 Geçmişte bugün, 19.25 Akordeon soloları, 19.40 Müzik İpi.), 1950 Konuşma, zü.OO Operet parçaları (pl.j, 20.15 Radyo Gazetesi. 21 45 Şarkı ve türküler. 21.10 Müzik; Verdi Travlata operasından düet, 21.30 Radyo senfoni orkestrası, 22.30 Dans müziği (pl ). 22.45 Haberler
Varın sabahki program
7.30 Spor saati (Vücudumuzu çalıştıralım 1. 7 40 Haberler, 7 55 Miizik (pl’. 1230 Şarkı ve türküler .45 Haberler, 13 00 Radyo ?alon
"8-
Halkevleri ve Kurumlar
Konferans - KaoiLuy Ha.teinden: 1/3/945 perşembe günü saat lfajo da sayın Ahmet Hamdl Başar tarafından (Milliyetçilik ye Devletçilik) mevzulu bir konferans verilecektir. Herkes gelebilir,
A İst. 3 üncü miıitata Etıbba obasından- Mesleki ehemmiyetle alâkadar eden bir konu hakkında karar verilmek üzere, bütün âzanın 3/3945 cumartesi günü saat 14 do Etıbba odsanda hazır bnTunmoIan rica "’u-
ŞEHİR rlYATKUSU aaat zujü da Oram Kısmına» YAYLA KARTALI Korneaı usmın aa YUKARI KÖŞK
Eminönü Hıılkevlndc Tiyatro Şenliği
3 mart cumartesi akşamı Saat 21 de Meddah - Karagöz -Hokkabaz ve Kukla
Biletler satışa .«kant""Mttr. Tel! 23340.
Q
0.
CN
o
o
$2 0 >
0 p
■O
0 ro
2 U
(Arkası varı
Büyük EMiNÖN MART -5 CUMARTESİ ** SUVARE Tiyatro Şenliği U HALKEVNDE Meddah - Karagöz -Hokkabaz ve Kukla
MART ; guL PAZAR — Matine - Su var e ORTA OYUNU İsmail Dümbullü ve hâlen mevcud bütün eski orta oyunu sanatkârlarının iştiraklerile
MART ı SAU ■ SUVARE TULUAT isineıl Dümbüllu - Şevki Şakrak - Ahmed Güldürür ve bütün eski tulûat sanatkârları Şamram - Vlrjin hanımların da iştlrakJerlle
■W MART # ÇARŞAMBA ■ SUVARE Tanzimat - Meşrutiyet -Bugünkü Tiyatrolar Bütün eski sanatkârların lştlrakile
,4 MART ] t J Cumartesi ■ SUVARE OPERA GECESİ Senionik orkestra D. MAMİGONYAN idare sinde 100 kişilik tor o, Halkevlntn büyük baleti, Iskala dJ Mll&no Operası bas! M. KÛ-PEF. Srmlhu Bt-rksoy - K. Duvlnyc. M. Karakuş. N. Kenber, Atina Operanndan K. Bakeas iştirak etmektedir
4 J MART PAZAR ■ ■ SUVARE TULUAT TİYATROSU İsmail Dümbüliü, Ahmet Güldürür, Şevki şakrak re bütün «Ü tanınmış Mmatkiria-
4A mart I J PAZARTESİ ■ “■ SUVARE OPERET BM YtYATROaU tam kadrosu H* YALPA
BİLETLER: Humaralı koltuklan Rj|İKo-T glştetad* «atılmaktadır. 8*rl halinde bilet tedariki mtakündilr. TBM8ÎLLBR: Tam aaıUade büşlıyaoak ve kapılar Mp*nac&dıud«a geç gel tular antrakta girebileceklerdir. TEMSİL SAATLERİ: M&Uneler laat 18 te suvarcler 21 dedi» Temeli dönüşleri için her *emt« vant« temin edilmiştir. Fasla malûmat: Halkevi Bürosundan lstenebRİr. Telefon: »884Ö.

stüdyolardan birinde Loııfse
Albrıtton Fransızca ders alıyor
Glory» flllmlnln kahramanı rolünde bulmuştur. Artist bu filimde savaşmakta olan Rusyanın genç fat-Îîirından birini canlandırmaktadır. Kritiklerle, halk kendisini fazla tuttuğundan mis Palmer'ln istikbali müemmen gözükmektedir.
Maria Palmer genç ve sarışın bir kıadır. Şimdi İyi bir mevki sahibidir. Hollyvrood civarında güzel bir evi vardır. Burada annesi v* babaail* birlikte yaşıyor.
’ Hollyvood’da lia&n derileri
HoUyvood'da harb sonu plânlarına yabancı dil öğretim! de dahildir. Fos Arması, şimdiden yabancı lisanlasın öğretilmesi için kurslar açmıştır. Stüdyo memurlarından bazılarının devam «ttlğl bu kurslarda ilk olarak İspanyolca dersler verilmektedir. Bu kurslara devam edenler arasında aktrisler, kamyon şoförleri, musürtçinaslar ve slektrlkçller de bulunuyor.
öğretilecek lisanlar arasında Fran-aızcanın en ılyade heveslisi vardır, üniversel firmasının yani yıldızı Loutse AJbıitöon, saki Fransız subayı
HOLiVUT
EÜNY0SIIIIN
YILLIül
Buğun çıktı
80 zengin sahile, sinemaya dair en enteresan mevzulat. 200 e yakın artist resmi, artist biyografileri. Yeni Fotolar, son derece zengin bir YILLIK
2 tane 4 resimli «n nefis kâğıda basılmış kapaktan başka ö tane 4 renkli tablo. Fiyatı her yerde İM kuruş.
8Ü AKŞAM KADIKÖY SUREYYA’da
Bu senenin en heyecanlı filmi bir haftadanbfri Lâle’yt gece ve gündüz dolduran
CASUS MART RiŞAR
EDMIGE FEütLLERE — ERİC VON STROHEIM

lisana dair diğer malûmatı muhtevi mektuplar yazarak, çavuz Altxan-der in arzusunu yerine getirmiştir. 1 Bu muhaberat o kadar meşhur olmuştur kİ. Roy Alesander'in bölüğün- l de bulunan 11 arkadaşı da bu mektuplar sayesinde Fransızca öğrenmeğe başlamışlardır.
Diğer taraftan, sinema sanayii Meksika'da o kadar İlerlemiştir ki, bu memleket kendi teknisyenler ile
'4 Müjd
«I j Ran
ELHAMRA SİNEMASINDA
Bugün Matinelerden itibaren
Türkçe Sözlü
JOHN HUBBARÜ — VİRGİNİA GREY — LLOYD CORRİGAN
Amerlkad* mihvcrcJlerln entrikaları- Harp gayretlerin* karşı çalışan hainlerle müthiş mücadele... Yekdiğerini takip eden esrarengiz cinayetler, meraklı ve korkunç hâdiseler... Fevkalâde bir Hlm.
L

%
Müjde.
TİYATROSU OPERETİ
--- Bazı sebeplerden dolayı sahnemizden kaldırılan
MODERN KIZLAR
BÜYÜK OPERETİ
Bu kere alman miisaa.de üzerine
BU AKŞAMDAN İTİBAREN
Tam metni ()* kadrosu ile Tekrar temsiline başlanmrjhr.
Çeviren: MAHMUT YESARİ — Eser. SAKELARİDİS — Müzik, KAPOÇELLİ
3 Perde, 3 Tablo, 3 Saat Neşe ve Kahkaha. Tel: 49369
M
^Günün mevkuflan
Muharib vaziyete girmemiz ve piyasa
Ingiltere ve Ameı ikada birer ticaret organı kurmalıyız

İttifakımızın, dünya görüşümüzün, büyük, küçük bütün milletlerin hak ve istiklâllerine saygıyı dünya nizamınm temel şart) bilmemizin ve nihayet adalet ve tam insanlık ideallerine bağlılığımızın tabii, mantıkî neticesi olarak zorbalık bayrağını açanlara karşı harb ilân ettik. İkinci cihan harbinin ilk günlerinden beri tuttuğumuz yol bizi bu karara sevkedecek idi. etmeliydi. Hükümetimiz fiilî ortaklığına, nihayet resmî, hukukî ve kesin bir şekil verdi.
Bu, beklenen, tabiî hareket, İktisadî vaziyetimiz üzerinde ne gibi tesirler yapmıştır ve yapacaktır?
Verilecek karan his ve tahmin eden piyasa, daha doğrusu tüccar ve esnafın bir kısmı ve bilhassa altın spekülatörleri derhal bir telâş, bir buhran havası yaratmağa kalkıştılar. Altın fırlatıldı. Bir çok dükkânlar, bakkallar müşterilerini fazla mal ve erzak almağa teşvik ettiler Bu sözde ha'jpane nasihatlerin en gülüncü meselâ kilolarla makarna '4’f etmek tavsiyesi oldu.
Bir kar haftadan beri piyasada tüccarı düşündüren bir durgunluk hüküm sürmekteydi. Bu iş-si’üğin en esaslı seb'bi, nlhavet aklı basına gelen, fiatlerin düşeceğini, düşmeğe devam edeceğini sanan halkın sat m alma hevesinden vazgeçmesi o’muştur. Se-ne’erden beri beklenen, tavsive edHen mü-’t-hlik disiplini nihayet. harb b:t,mek üzere iken, kendini gösterdi ve stokçuları acı acı dü'ü’*meğe şevketti.
Fakat harb ilânımız derhal diinvada, kârdan, gayri meşru da olsa bo) kârdan başka bir şey aramo’”an bazı tüccarı harekete geçirdi. Halkta, müstehlikte tekrar satm alma hevesini uyandırmak -irin bir nevî panik havası yaratmak lâzımdı A[tın hokkabazlarının önderliği ile orkestra harekete geçti; fakat bu defa bl’inen ve tatsız konseri dinleyen o’madı. Altın tekrar düştü ve düzecektir. Dükkân’ara da beklenen tehacüm olmadı. Müstehlik sarin kanlılığım bozmadı ve, sehenlerini hattâ düşünmeden, duvguslle doğruyu sezdi,
Halkın kendi kendine vardığı kanaati, biz. akıl İle İncelemeğe çalışalım. Fiatlerin vükselmesl veya düşmesi, piyasada şimdi mevcut stoklara ve yakın bir âtide gelmesi umulan mallara, bunların miktarına bağlıdır. Avlardan beri Merkezî Avrupa He münasebetimiz kalmadığına göre, bütün İthalâtımızı Anglo -fiakson memleketlerinden yapmağa başlamıştık: satıcılarımızın İmkânları ve döviz mevcudumuzun müsaadesi nispetinde siparişler veriyor ve yannkf piyasamız İçin nlsbî bir bolluk ha* sırlıyorduk.
İşte bu siparişler, ithalât İmkânlarının gün geçtikçe artması bir «ucuzluk» Ümidi yaratmış ve alıcıları, başka sebeplerin de var-
dımile ölçülü harekete »evket-mişti.
Harb ilân etmemizle bu doneler değişir nü? Bilâkis, gerek İngiltere, gerek Amerika şimdiden sonra bize daha kolay ve daha fazla miktarda mal vereceklerdir. Harb llânile memleketimiz için yeniden hiç bir yol kapanmadığına göre, yeni hukukî vaziyetimiz bir darlık değil, fakat nispeten bir bolluk temin edecektir.
Bazı İngiliz gazeteleri «ödünç verme ve kiralama» mekanizmasından daha geniş ölçüde faydalanmamız lâzım geldiğini şimdiden belirtmektedirler. Bize karşı görüşler çok değişecek, satış istekleri çok artacaktır. Bu yeni havadarı istifade etmesini bilmek. memlekete lüzumlu eşyayı almak ta bize düşer. Bu işi, burada değil, fakat yerlerinde. İn-güterede ve Amerikada tanzimi düşünmek çok faydalı olur. Gerek devlet müessese lerinin, gerek piyasanın siparişlerini yürütecek ve aynı zamanda kredi kombine-zonlannı temin edecek birer daimî heyeti bu iki memlekete göndermek zamanı gelmiştir. Londra ve New - York ticaret ataşelerimiz bu heyetlerin tabiî âza-18n olmalıdırlar.
Uzun uzadıya muhabere He halledilemeyen bir çok işler, yerinde yapılacak şahsî temaslar sayesinde çabuk neticelendirilir.
înğiltere, harbin başlangıcında. Yakın Şark memleketlerik alış verişlerini düzenlemek İçin bir «Corporation» kurdu. Bugün Ingiltereye yaptığımız ihracat hep bu kurumun kanalından geçmektedir.
Şimdiye kadar elde etmiş oldukları neticeler çok söz götüre -bîlen bazı murakabe ve birlik teşkilâtından ziyade böyle müspet tedbirler, yaratıcı, İş görücü organlar kurmakta fayda vardır.
Hattâ daha ileri giderek, Devlet iktisadi ve ticarî kuramlarının da ortaklığı ile, İngiliz «Corporation una benzer, bir satm alma şirketi kutup New - York ve Londrada bu şirketin birer şubesini açmak daha yerinde ve daha fazla netice verici olur.
İş hayatını düzenlemek ve. canlandırmak ve bilhassa memleketin beklediği mallan elde etmek için böyle müspet teşebbüslere. dinamik hareketlere ihtiyaç vardır.
Hatırımıza gelen şirket veya kuruma tüccarımızın da geniş ölçüde Iştlrâk edeceğini zanneder ve bu düşüncenin İncelenmeğe değer bulunmasını dileriz.
Tam mân asil e harb ortağı olmamız bize yeni İmkânlar vermektedir; bunları son hadlerine kadar İşletmesini bilmemiz gerektir.
Her halde, hattâ İşlerimizi yeni, yaratıcı bir düzene bağlama-sak bile, harb ilâm, plyaaada darlık değil, fakat nispeten bolluk doğurucu bir âmildir. Bu defa, yaya kaldı ihtikâr ağası.
CEVAT NİZAMİ
cephelinde bir Amerikan tonlu fundalık İsinden Alman me. zikrine karşı atoşe hazırlanıyor
TANIMADIĞIMIZ MEŞHURLAR:
Büyük bir bekârın son eseri:“Nasıl evlenmeli?...,,
Son zamanlarda büsbütün yatağa giremez olmuş tu. Uyumak için tahtadan bir rahle yaptırım; t.
Besim Ömer ve ihtiyar Fransız mürettibî... — sPaşam arkadaşlarınızdan genç görünüyorsunuz» — Her sene bir kitap — Besim Ömer’in yarıda kalan kitabı — 17 mart tarihli mektup — ölümde bile istediği olmuştu
Besim Ömer Akalın hayatının en son zamanlarına kadar çok büyük bir intizamla çalıştı. Baş döndürücü faaliyetle geçmiş olan bütün bir muvaffakiyetli hayat ona ne bir servet, ne de bir ihtiyarlık tatili temin edemedi. Hattâ bunun acıklı bir hikâyesi de vardır.
Besim Ömer bunu şöyle anlatırdı:
— Fransada talebe iken bir pansiyonda otururdum. Bunların sahipleri orta yaşlı bir kan koca idi. Adam matbaaların birinde mürettiplik ediyordu. Kadın ise muallime idi. Pek namuslu, dürüst insanlardı. Müşterek kazançlarım birleştiriyorlar, pansiyondan aldıkları parayı da buna ilâve ediyorlardı. Kendilerde son derecede ahbap olmuştum. Memlekete döndüğüm zaman, mektuplaşıyorduk. biribirimize tebrik vesaire gönderiyorduk. Lâkin araya hâdiseler girdi. Mek-tuplaşamaz olduk. Aradan epey zaman geçti.
Yine bir sene Avrupaya git- _ miştim. Dostumun pansiyonuna *’ uğradım. Baktım. Bu sefer başka insanlar karşıma çıktı. Mü* rettip ile karısını sordum:
— Onlar buradan taşındılar. Daha iyi bir semte gittiler. Bîr apartman aldılar. Oturuyorlar... cevabını aldım. Bana adresi de vermişlerdi. Kalktım. Gittim
Eski mürettip dostum, biraz daha yaşlanmıştı. Fakat buna mukabil rahat ve dinlenmiş bir cehre İle b?ni karşıladı, Sordum:
— Sen artık İş hayatından ayrıldın mı?..
Sabık mürettip cevap verdi:
— Tabiî değil mi ya... Ben çekildim artık. Senden bir şey sak-lıvacak değilim... Çalışırken şu kadar para kazanıyordum. Karım da şu kadar para alıyordu. Bir ay içinde elimize geçen paradan epeyce tasarruf ediyorduk. Lâkin işte nihayet ben yaşlandım. Topladığımız para İle burayı aldık. Küçük bir apartman... Katlarını kiraya veriyoruz. İradımla geçinip gidiyorum...
Mürettip bu izahattan sonra bana sordu:
— Eeee... Hakkım değil mi?... Bunca sene çalıştım. Cemiyetin karşısında biraz dinlenmeği ha-ketmlş değil miyim’..
Onu tasdik ettim:
— Doğru söylüyorsun...
Bu sefer eski mürettip — ki o benJm. yaşımda, hattâ biraz da gençti — sordu:
— Tabiî artık sen de bunca senelik, müthiş bir çalışmadan
böyle
damla
yi fasıl fasıl, kadın ve erkek bakımından tarif ediyordu.
Yazık ki Besim Ömer «Naal izdivaç etmeli?.» eserini tamam-lıyamadı. Örmü buna vefa etmedi. Bu. yarıda kalan, son kitabıdır. Halbuki eseri tamamlamak • için pek ziyade çalışıyordu. O kadar kİ meselâ sayfiyede ev tutulurdu. Besim Ömer bütün bir sayfiye müddetlnce iki defa oraya ya gider, ya gitmez, kalan zamanını masasının başında geçirirdi.
Kendisinde asthme olduğu için eon zamanlarda yatağa da giremez olmuştu. Kendisine rahle gibi bir şey yaptırmıştı. Ancak onun üzerinde kısa bir müddet kestirmek kabil olabiliyordu. Çok sevdiği yaprak sigaralarını da içemlyordu. Hattâ yıllardan beri âdeti olan saat beş çaylarını bile evvelâ azaltmak, sonra da kaldırmak icabetmişti.
Martın on altısında Ankaıaya giderken ölümü akimdan geçirmiyordu. Hattâ iki giin önce An-karaya evine, biraderine yazdığı mektupta sıhhatinin gayet iyi olduğunu söylüyordu. Fakat 19 martta kuvvetli bir krizle büyük insan aramızdan ayrıldı.
Sağlığındaki ihtişamlı talihi onun kimseyi rahatsız etmeden, ölmek arzusunu da yerine getirmişti. Memleket İlim âlemi, memleket gençliği ve halk onu elleri üstünde ve göz yaşları İçinde taşıdı. İstanbul, hakikaten pek emsalsiz bir cenaze merasimi gördü.
Şimdi şu satırları yazarken gözümün önüne geliyor Güzel başı, ak sacları, harikul&de zarif ve ince hareketlerile Besim Ömer bizde garplı bir Mim adamı tipinin heykeli gibiydi.
Hikmet Feridun Es
Besim Ömer paşanın son
Ankara seyalıatind? trende alınan resmi
sonra benim gibi İşten çekildin değil mi?..
Bir an adama «hayıı - demeğe utandım. Ak saçlarımla ’ " ’ demek gücüme gitti:
— Evetl.. dedim.
Dedim amma içimde damla bir şeyin eridiğini de hissettim...»
Evet Besim Ömer bütün bir ömür çalıştı. Ve sahasında muvaffakiyetin en son basamağına kadar çıktı. Fakat mürettip dostunun o rahat ihtiyarlığına asla ulaşamadı Bu Besim Ömer’in olduğu kadar bizim memleketin en büyük meselesidir...
Uyku rahlesi
Besxm Ömer paşa ölümü katiyen aklından geçirmezdi. Ve daima:
— Ben ölmiyeceğan gibi geliyor... derdi.
Lâkin buna rağmen en büyük temennisi ölümü ile bile kimseyi rahatsız etmemekti.
Son zamanlarda yanında meselâ:
— Paşam arkadaşlarınızdan genç görünüyorsunuz— gibi bir cümle söylenirse bundan zevk duyuyordu. Genç kalmak azmin-deydi. Yaşının ilerlemesine rağmen âdetlerinden 4ıiç birini de bırakmış değildi. Meselâ hemen her gün. veya gün aşın yıkanıyordu. Gayet temiz insandı, Evde, aynca, odasının yanında hususî bir hamamı vardı.
öteden beri uykusu gayet azdı. Besim Ömer paşa bilhassa son senelerde yeryüzünün en az uyuyan ihsanlan arasına katılmıştı. Gayet geç yatıyor, sabahın en erken saatinde yatağından fırlıyordu.
Her sene mutlaka en aşağı bir kitap çıkarmağı âdet haline getirdiği için gecenin en geç saati ne kadar yazı yazıyordu.
Ne gariptir kİ bu en meşhur bekâr âlimin en son yazdığı eserde «Nasıl İzdivaç etmeli?.» ismim taşıyacaktı. Bu kitap kalın ve büyiık bir eser olacaktı Besim Ömer burada ideal bîr evlenme-


Hr.kikaten âşık mısırız?
Amerikalı doktor Adams, bir erkek veya kadirim âşık olup olmadığının aşağıdaki 10 suale verilecek cevapla anlaşılabileceğini söylemiştir:
1 — Birlikte yapmak istediğiniz bir çok şeyler var mıdır?
2 — Onu, tanıdığınız her hangi bfr kimse He mukayese ettiğiniz vakit iftihar hislerile karşılaşıyor musunuz?
3 — Kendisinden uzak olduğunuz vakit bir huzursuzluk hissediyor musunuz?
4 — Kavga ettiğiniz zamanlarda bile bir arada bulunmaktan zevk duyuyor musunuz?
5 — Kendisini memnun etmek hususunda büvük bir arzu duyup, isteklerini yerine getirmek için fedakârlıkta bulunuyor musunuz?
6 — Kendisîle evlenmek istiyor musunuz?
7 — Kendisinde, çocuklarınızda mevcut olmasını arzu eleğiniz meziyetler var mıdır? LJL
8 — Size vakın olanlar vQ
dostlarınız kendisini takdir edi£L size uygun olabileceğini tS ncCXI dlvorlar mı? **-
9 — Aileniz, kendisine âşık ol-O düğünüzü biliyor mu? (On’aıc bu *ribl sevir-r o°k çabuk ^zer-O
W
10 — Evlenmek, otunpak v®g
müstakbel çocuğunuz hakkınd®> akımızdan bir söyler ercinneğfy başladınız mı? q
E&er vukardaki suallere ea» arından 7 »evet» le cevap verecek^ olursanız, doktor Adams slzt^* «âşık» teşhis’ni kovabil’ r
(D 1944 te mühim 10 keşif*g Birleşik Amerikanın başlıca fenj) haberlerini bildiren fen servisi,1^ 1944 senesinde kaydedilen mühim 10 fen gelişmesini haber veriyor. Bu 10‘ inkişafı aşağıya sıralıyoruz:
1 — Malarya ve tifüs hastalıklarını taşıyan haşarata karşı pek tesiri biı- haşarat öldürücü olan DDT’nin sürümlü ve muvaffakiyetli bir şekilde her tarafta İstimal edilmesi.
2 — Bîr çok hastalıklarda muvaffakiyetle kullanılan penisilin.
3 _ sert tahtayı yumuşatan kimyevî madde.
4 — Sunî reçine ailesine bağ olan, ve muhtelif malzemeyi tecrit etmek hususunda kullanılan salko’nun istimali.
5 — tnsan kanının 6 kısma ayrılması.
1) Choc vaziyetinde aibümin vermek. 2) kızamıktan korunmak için gama globü linleri kullanılmaktadır. 3) Fibry köpüğü ve fibrin plâstiği, cerrahide kullanılmaktadır. 4) Fibrinogenit-hrorobin’le bir arada kullanmak suıetile, deri aşılarında çimento vazifesini görecek bir madde elde edilmektedir. 5) Globülin'm. kan taksimatında kullanılması, 6) Kırmızı hücrelerin yara tedavisinde kullanılması.)
6 _ Yeni bir hesap makinesi. Bu makine sayesinde harb ve fennî araştırmalar için büyük bir ehemmiyeti olan muğlâk hesaplar, bir kar dakika irinde hal-ledilebilmektedir.
7 — Ültraviyole ışığı ve Triet-hyline G’vcol kullanmak sureti-le. havadan gelecek hastalıklarla önüne gerilmesi.
8 — Düovanın en büvük uca-ğı B. 29 ü«tün TJça.n - Kalelerin savasa sürülmesi
9 — Pervanesiz uçağın tatbik sahasına konulması
10 — Roket bombalarının savaşa sürülmesi.
Kendilerine memur süsü
verenler
Sıhhat ve İçtimai Muavenet müdürlüğünden:
Tifüs ve diğer salgın hastalıkların seyri sıralarında olduğu gibi şimdi de İstanbul belediyesi Sâri ve İçtimai hastalıklar müdürlüğüne bağlı memurlar tarafından otel, hamam, fırın, ve sinemalarda ve bunlara mümasil yerlerde arama ve kontrol yapılmakta olup bundan İstifade eden bazı bilinmez şahısların kendilerine memur süsü vererek bu yerlerde kontrol yapmak İstedikleri haber alınmıştır
Mezkûr sâri hastalıklar şubesine ait memurlara müdürlük mührü He temhir edilmiş ve İmzalanmış vesikalar verilmiş olduğundan aranan mü-essesat sahiplerinin memurlardan bu vesikaları İstemeleri ve vesika İbraz - »«un
etmiyen şahısların doğrudan doğru-l’ar harekete elverişli olabilecek ya zabıtaya teslim etmeleri lâzım bir elâstikiye! t?min edebilecek-celmektedir. tir.
ıiHMHiıuıınıınıtM»ıı»uuııııı«ıııııiH«nııııııııııııınıiHiııııınııtıiMnııııınnnıııııııııınnı(nnınıııııımıniHi — HALLAÇ -1 MANSU3
İslâm tasavvuf tarihinin en mühim siması olan ve nihayet kaba sofuların elinde asılarak öldürülen; tarihte «MANŞUR-U SERDAR’ lakabı He anılan meşhur şairin hayatı ve ölümü üzerinde Salih zeki Ak cay tarafından büyük bir kudretle yazılmış manzum ve mensur faciadır. Fikir ve felsefe, şiir ve ifade kudreti bakımından Asyaıun Faust’u olan bu muazzam şaheseri edebiyat ve san'atla alâkadar olan bütün aydın]''-ımra ehemmiyetle tavsiye edert». Fiatı kuruş Cı. turnama karan: Türkiye yayınevi — İstanbul.
Yaraya yapışmayan pamuk bandajlar
Pek yakında, yaraya yapışmayan pamuk bandajlardan istifade edilecektir. Sıkı bağlanmamasına rağmen, bu bandajların yara üzerinde durması mümkün olacaktır. Diğer taraftan baş, kaş, dirsek ve diz kapaklarındaki yaralarda da yine pamuk bandajlar kullanılabilecektir. Bu bandajlar harekete mâni olamı-yac aktır. Çünkü, kullanılacak bir madde sayesinde bu bandaj-
A R 9 A M
1 Mart 1H45
t^uSl~ Tombul âşık
Harbe ait resimler
Doğrusu çok konuşkan bir adamdı. Anlattığı hikâyeleri yazıp da bir araya toplamı? olsaydı mutlaka bir çok romancıların, hikayecilerin şöhretini gölgede bira kırdı. Dalma tekrar eder dururdu 1
— Ben 45 senede bir asırlık ömür sürmüş adamım... 45 yılda 100 sene yaşadım!..
Ve bu bir asırlık ömrün hikâyelerini sık sık bize anlatırdı. Bir defa da fil hikâyeyi tatlı tatlı dinletti:
_____ Uzun yolculuklarda İnsanlar sıkıntılarını gidermek için 7 w yaparlar. Kitap okurlar. Böylelerlnln yanında, bavullarında, çantalarında daima bir veya yoluna göre İki, hattâ iiç kitap olur. Başlarını satırlardan /kaldırmadan kilometreler geçerler, 'kıtalar, memleketler aşarlar. Gözleri hep kltaplarındadır. ikinci bir sınıf vardır kİ ellerine kitap almazlar, manzarayı seyrederler. Mümkün olduğu kadar dolaşırlar. Bazdan grup grup gevezelik ederler, dedikodu yaparlar. Bunların içinde mükemmel eğlenenler vapur veya trendeki yolculara gizil çizil İsim takanlar, onları gördükçe bu adları hatırlayıp İçt-ciı gülenler vardır. Başka bir sınıf yolcular ise seyahat sıkıntısmı uyuklamakla giderirler, hablre uyurlar.
Vapur yolculukları esnasında sıkıntı ile daha çeşitli bir tarzda mücadele edenler vardır. Meselâ bol bol oyun oynayanlara, arada bir bir kaç kadeh parlatanlara da rasgellrsinlz. LâkLn gerek tren, gerek deniz yolculuklarında kitap okumaktan, man-Eara seyretmekten, dedikodu yapmaktan pek başka türlü zaman geçiren kimseler de vardır. Bunlar kendilerine geçici de olsa bir takım tatlı maceralar arayan insanlardır. Böy-leKrini hemen farketmek kabildir.
Bir keresinde, trenle minimini bir takını hükümetlerin içinden geçiyordum. Bunlar daha ziyade seyyah, eğlence kumar, zevk ve safa m emle-ketleri idi. Her birinin ayrı ayrı mevsimleri, eğlence zamanları vardı.
Bir istasyondan trenimize genç bir kadın bindi. Nerede okuduğumu bilmiyorum. Kadınların güzelliği 3 kısma ayrdırmış. Birinci kısım kadınların güzellikleri birdenbire göze çarpmaz. insanı yavaş yavaş sararmış, ikinci kısım kadınların güzellikleri evvelâ göze çarpar, sonra yavaş yavaş derecesi azalır gibi olurmuş, dakikalar geçtikçe karşısındaki onları daha güzel bulurmuş. Üçüncü sınıf kadınlar ise birdenbire güzellikleri ile nefes kesecek kadar şiddetli bir tesir yaparlarmış. Fevkalâde göze çarparlarmış, dakikalar geçtikçe de karşıla-rndakinde uyandırdıkları tesir gtt-tlkçc artarmış!..
İ,te trenimize binen ^ırnuzı saçU kadın bu üçüncü kısım güzellerdendi. İnsanın, gözünü derhal alıyordu. Zurnan geçtikçe de tesiri fazlalaşıyordu.
Trende bulunanlar arasında tatlı mac ra arayanlar bu vaziyet karşısında hemen faaliyete geçtiler. O kadar güzel bir kadındı kİ doğrusunu İsterseniz bunların İçine ben de katıştım. Biraz sonra baktım. Meğer bu mestlede mühim bir İstidadım varmış'.. Genç kadının etrafında dolaşanların âdeta hepsini atlattım. Gayetle ağır basıyordum. Ve doğrusunu İsterseniz biraz da hayrette idim. Çünkü atlattıklarım arasında hakikaten yakışıklı genç çocuklar vardı. Bunların içinde Amerikan jönpröml-yeleri gibileri bile görünüyordu. Onun İçir, şu rakipler arasındaki güzel, mevkiim bayağı erkeklik izzeti nefsimi okşuyordu. Ötekilerine nazaran daha yaşlı başlı bir adam olduğumu düşündükçe kendi kendime: oBelki Olgun kimselerden hazzediyor!..» diyordum. Fakat hemen şunu da söyll-yeyim kİ hepsin!, hattâ o artist tavırlı gençleri bile atlattığım halde rakiplerimden birini katiyen yenememiştim. Bu tombul, babacan tavırlı, mavi gözlü benden de yaşlı bir erkekti. Kırmızı saçlı genç kadın dalma
iltifatlarını ikimiz arasında pay etmekleydi.
Ben bu zatla âdeta bir koşu esnasında gibi idim. Bütün ötekiler arkanızda kalmıştı. Fakat biz, atbaşı berabere gidiyorduk. Kırmızı saçlı kadın bu heyecanlı yarıştan memnun görünüyordu.
Fakat nihayet olan oldu. Ben geride kaldım. Herif yarışı kazandı. Bir gece onların lokantalı vagonda karşılıklı şarapları yuvarladıklarını, sigaraları tüttürdüklerini gördüm. Aralarından su sızmıyordu. Kadın adamı memnun etmek İçin beni görmemezliğe geldi.
İçimden mavi gözlü adama küfürleri savuçuyor: «Eğer şu herif olmasaydı, şimdi ben onun yerinde bulu-nacaktıml.e diyordum.
Artık aralarındaki dostluk herkesin gözüne çarpacak bir dereceye gelmişti. Birbirlerinin omuzlarına dayanarak veya kollarını sırtlarına, bellerine dolayarak, ayakta pencereden dışarıyı seyrediyorlardı. Onların bu halini gördükçe ben yine herife kızıyor. «Bu seyahate çıkmasaydı, yerinde ben olacaktım!..» diyordum.
Doğrusunu da İsterseniz adamın vaziyetine yalnız benim değil, hemen hemen bütün erkek yolcuların ağızlarının suyu akıyordu. Herif hepimizden mesut bir seyahat yapıyordu. Nihayet onlarla aynı şehirde ve tesadüf bu ya, aynı otele indik. Uzaktan manzaraları bal ayı seyahatine çıkmış İnsanları andırmakta idi. O geç» denla kıyısındaki büyük taraşta, mavi bir abajurun ışığı İçinde karşılıklı yemek yediler ve adam akıllı içtiler. Burun buruna vermiş, fısıltı halinde konuşuyorlardı. «Kendi kendime: «Pek mühim bir aptallık «ttlm... Bir az daha akıllıca davransaydım şu adamın yerinde ben olacaktım!..» diyordum...
Ertesi günü o memleketten ayrılacaktım. Pasaportumu gar polisine mühürletmek İçin git-tlm. Bir de ne göreyim?.. Komiserin yanında bizim' tombul, mavi gözlü rakip!.. Fakat artık adamcağız bir gece evvelki romantik âşık değildi. Telâş içinde bir zavallı İdi. Derdini — lisanını da pek İyi bilmediği bu memlekette — şöyle anlatıyordu:
— İşte böyle komiser efendi „ o güzel kadın cüzdanımı, her şeyimi, hattâ pırlantalı saatime ve pasaportuma kadar almış.., BLr de eabahleyln kalkıp baktım kİ ııe kendi var, ne paralarım, ne yüzüklerim, n9 saatim... Bütün servetimi almış!.. Hemen kendisini yakalayınız,,.
Komiser boynunu büktü. Çaresizlllı içinde kalmış İnsanların tavrı ile şunlan söyledi:
— İmkânı yok efendim... Zira hırsız. hudutları geçmiştir. Hem o rüzgâr gibi bir kadındır. Ele avuca sığmaz. Senelerd enberi peşindeyiz!..
Gurbet ellerinde beş parasız kalan adama baktım. Onun yerinde olmak için ne kadar çalışmış, ne derecede dldlnmiştim. Olamayınca da ne kadar üzülmüştüm!.,
Halbuki şimdi bu adam da bana bakıyor, halJme gıpta ediyordu. Dünya tuhaftır. (Bir yıldız)
Bulana Mükâfat
24/2/945 cumartesi günü Taksim civarında kimsenin işine yaranııyacok olan ve içerisinde teahhütlil posta ve M. Umumilik, Derleme, örfi idareye alt makbuzlar yapışık olarak bir İmza zimmet defteri zayi olmuştur, bulanlar Çemberli taş arkasuıda Os-manbey Matbaasına getirdikler! takdirde memnun edilecektir.
Zayi — Kastamonu Güre nüfue memurluğundan aldığım nüfus kâğıdımı vt İçinde muamelem bulunan askerlik tezkeremi kaybettim. Yenisini alacağımdan eskisinin hükmü yoktur. 328 doğumlu
Osman oğlu Yunus Gürün
Dokuzuncu Amerikan ordusunun kavaklı devriyelerl karda hızla kayarken
Bir Sovyet uçak fabrikasının içi
Batıda Amerikan askerleri Rhin nehrine yakın bir Alman kasabasından geçiyorlar
Sovyet kıtalarının yaklaştıkları Dresden şehrinden bir görünüş
KUTUP KIZI
AŞK VE MACERE ROMANI
Yazan: Stanley Shaw Çevireni (VA - Nû)
V____________ Tct.ıka Nö 12^—, ■
Jensen'ln kolu gittikçe daha fazla ağrıyordu. Fakat, detektif, hareketsiz kaldığı takdirde ağrısının yavaş yavaş dineceği kanaatine varmıştı. Pierre Quint’in hazırladığı yemek cidden nefisti ve midesine bir rahavet vermişti. Odanın içine de tatlı bir hararet yayılmıştı . Delikanlı, göz kapaklarının yavaş yavaş ağırlaştığını hissetti. Uyuyup kalmak İstemiyordu. Önüne çıkan fırsattan İstifade etmeği düşünüyordu. Acaba, B. M. 433 dosyasının halline doğru bir adım mı atıyordu. Şüphesiz kl, şu Küçük Ba-bos kulübesindeki üç şahıs, gizi! polisten çekinmekteydiler. Diğer cihetten, bunlar, elinde çok miktar sahte altın bulunan Sprlngvale'i de tanımışlardı. Üçüncü nokta: Bu vesika...
Evet, doğru bir İz üzerinde bulunuyordu. Öyle görünüyordu.
Fakat, acaba Mlss Mallable He Pierre Qulnt ve Dan. ne dereceye kadar işe karışıyorlar? Bildikler! neler-, dlr? şuursuz bir takım âlet midirler? Yoksa, mücrimce, İşe doğrudan doğruya mı girmiş bulunuyorlar? Kana-
dalI da, İsveçli da öyle dallı budaklı bir cürmün başında bulunacak derecede zeki görünmüyorlardı. Her halde acele ile karar vermemeli! Bilhassa Pierre Quint hakkında. Bu adam, usta bir aktör olabilir.
Mlss Mallable’ye gelince: Ona dair düşünürken, Jensen pusulayı şaşırıyordu. Eseflendiği şuydu kl, onu cidden mesul mevkide farzedlyordu. Sahtekârlığın başlıca aktörü her kimse, bu kadın hemşiresi, yahut dostu olacaktı. Bununla beraber, yüzünün İfadesi ne kadar taze, ne kadar saf! Şantajcılarla, sahtekârlarla, kalpazanlarla, sehpa kaçkmiarUe iş ortaklığı eden nlca kurnaz kadınların yüzleri Meryemln yüzü kadar saf değil midir? Hoş saf olsa da, yüzlerine dikkatle bakınca orada fenalığın izlerini sezmek kabildir. Mlss Malla-ble’de böyle izler yok. Tam tersine... Jensen onun mahzun gözlerinde, dudaklarının kibar kıvrımında, alnının asil yüksekliğinde bir elem bile far-ketmlştl.
Şunu da unutmamalı: Bu kadın
ona sahte bir İşim verdi. Şimdi de bu hayvan kılıklı, bu nefrete lâyık isveçliyi, kim bilir nasıl kötü menfaatler yüzünden böyle ustacasına, seviyor. okşuyor, ona sürtünüp duruyor.
Jensen, gözlerini birdenbire açtı.
Düşünceleri muntazam bir hat ta-klbetmişse de İyice gaflet basmıştı. Uykuya şöyleee bir dalmış olduğunu farkettl. şimdi kulübe epeyce ısınmıştı. Hoş terliyecek kadar değil. Delikanlının ağzı kupkuruydu. Alnı yanıyordu.
Etrafına bir göz attı. Pierre Qulnt ortada yok. Azalan alevlerin ışığında Jensen Baby'nin de ayaklarını uzatarak sanki atlamağa hazırlanmış gibi uykuya daldığını gördü.
Dan'la Mlss Mallable, hâlâ yan yana oturuyorlar. Aynı yerdeler.
Jensen, doğrulmak tecrübesinde bulundu. Bu kadarcık ufak bir gayret sarfetmesl bile başını döndürdü. Yaralı omuzundan kalkan bir sızı bütün vücudunu kapladı.
Bunun üzerine, delikanlı, yaralı kolunun adamakıllı şiştiğini, yenini doldurduğunu. Piere Quint-in yaptığı bandaja arlık sığamaz bir hal aldığını farketti. Yapabileceği biricik hareket başını kımıldatmaktı. Ancak bu ona ağrı sızı vermiyordu. Eğilip eline baktı; irice kabarmış, âdeta morarmış. Bu manzara âdi bir yara manzarası değil Birdenbire çıldırtıcı bir illa onu titretti. Kendinde bir kan ze-
hirlenmesi alâmeti farketmiştl. Acaba köpeğin ısırışının neticesi mi? Yoksa, birkaç gün evvel baltayL ters kullandığından mı bu felâket başına gelmişti? Bu iki ihtimalden her hangisi olduğunu bilmiyor, ölüm tehlikesine maruz kaldığını biliyor. Mantıksız ve şaşılacak fikirler zihnine saplandı. Peki ya vazifesi? Bunun ehemmiyeti mİ var? Ya hayatta muvaffak olmak emelleri? Hepsi bitti, bitti. Hayatın ve aşkın büyük sırlarını öğrenemeden gidecek!
Ocağın karşısında hâlâ oturan erkekle kadına baktı. Seslenecekti, te-reddüdetti. Big Dan, ktmıldamaksı-zın oturuyor, koca kafası, gövdesi üzerinde sağa solu muntazaman sallanıyordu. Zabıta memuru, adamın uyuduğunu farkettl.
Mlss Mallable. ondan hafifçe ayrıldı. Gayet İhtiyatlı hareket ediyordu. Gürültü etmeksizin kulübenin duva-rlle dev cüsseli adamın yanından süzülüp meydana çıktı. Tamamlle ser-bes kalınca, eğildi, btıı. bir ihtiyatla ve bir vahşi kadının gösterebileceği avcılık Itlnasile IH İsveçlinin ayağını tuttu. Yavaş yavaş kaldırdı. Sonra, torbadan öte yana bıraktı. Fakat, dev damın öbür ayağı da ihtiyaten torbanın üzerine konulmuştu. Kız, aynı dikkatle ve ayni yavaşlıkla öbür ayakta da aynı hareketi tekrarladı.
Başını kaldırdı. Heyecan İçinde, Big Dan'm muntazam nefes alışını dinle-
İnsan uzuvları yedek parça olarak saklanıyor
Saklanan uzuvların başlıcası gözdür. Sinirlerin de saklanması temin edi.di
Yalcın zamana kadar doktorlukta lüzumu halinde kullanmak üzere yalnız İnsan kanı kavanozlar İçinde saklanıyordu, şimdi bunun ilhamı He bazı insan uzuvları da yedek parça olarak ameliyatla kullanılmak üzere kavanozlarda muhafaza olunuyor.
Kavanozda saklanan İnsan uzuvlarının başlıcası gözdür. Yüz binlerce İnsan, gözün dış tabakasının bir âr>-zaya uğramasından dolay! görmek kudretinden mahrum bulunuyor. Fakat bunlardan herhangisi kendisine sağlam başka bir göz verildiği ve ameliyat ile yerleştirildiği takdirde tekrar göçmek kabiliyetini kazanıyor.
Amerika müttehit hükümetlerinde göz değiştirmek ameliyatında tam ihtisas sahibi 20 büyük doktor vardır, Ameliyat da pek karışık değildir. Hastanın göz harici tabakası çıkarılıp yerine sağlam bir tabaka koymaktan İbarettir. Bu ameliyatı yapacak mütehassıs doktorlar başka memleketlerde de az değildir. Fakat, işin zorluğu göz verecek hayır sahibi pek az olmasından Heri geliyor. Gözlerin! fen uğrunda vasiyetnamesinde teberrü eden hayır sahipleri çok değildir. Zaten bu gibi hayır sahipleri de köşe bucakta bulunduğundan hastalar İçin muntazam ve devamlı surette bunların gözlerinden İstifade edilemiyor.
Bu zorlukları göz önünde bulunduran New-York şehrinin belli başlı hastanelerinden dokuzunun İdareleri istenildiği zaman ameliyatta kullanılacak göz temini İçin aralarında bir Göz Bankası kurmuşlardır. Bu anlaşma mucibince bu hastanelerden herhangisine gelip yatan hastalardan öldüğü zaman gözlerinin başkalarına ameliyatta kullanılması İçin noter vas^a'lvte bir taahhütname alınıw " öldükten sonra gözleri r'V«r".(» kavanozlarda muayyen ve sabit sıcaklıkta saklanıyor. Yen! göze İhtiyaç duyan herhangi bir hasta bu Bankadan kavanozda saklanan bir "iı7 alarak nmellvat yaptırıyor.
Ölü doğmuş çocukların da gözler! annelerinin muvafakati ile çıkarılarak kavanozda saklanıyor. Fakat bu gözler daha ziyade venl Hn"-- itArler için kullanılıyor
Hayata veda eden M- hastanın dünvada bir adamı ömür boyunca körlükten ve karanlıkta kalmaktan kurtaracak bir yadigâr bırakması şüphesiz İnsaniyet noktasından naha biçilmez bir Ivillk sayılabilir.
Kavanozlarda saklanan diğer mühim insan uzvu da sinirlerdir. Ağır yaralanan adamların hasara uğrayan ftsabını tamir etmek çök mühimdir Buna. İmkân olmazsa mecruh bütün mörünce sakat kalır.
Eğer sinir yalnız ortası hasara uğramış İse sağlam kalan iki tarafı birleştirilerek kurtarılıyor. Sinir parçalarını birbirine yapıştırmak İçin kandan istihsal edilmiş husus! bir tutkal vardır. Fakat sinir çok tahrlbedilmlş ise hastayı sakat kalmaktan kurtarmak İçin yegâne çare sağlam bir adamdan aynı siniri alıp ameliyat İle sakat sinirin yerine koymaktır.
Her 3ağlam adam istenildiği zaman çıkarıp sinirin! vermez Bunun İçin bazı hastaneler ölecek hastalarından sinir tonlııyorlar.
Şikago üniversitesi cerrahi doktoru Paul Weiss sinirleri muhafaza eden fenni bir usul ihdas etmiştir, Bu usule göre sağlam bir adamdan çıkarılan sinir derhal frijiderde dondurulmakta. sonra hava geçmez sterilize kaplarda muhafaza edilmektedir.
Salnt Louts üniversitesi tıp mektebi muallimlerinden Dr, Ki emme hasara uğramış, bozuk sinirleri çıkarıp yerlerine yenisini koymak İçin
di. Cesaret buldu. İki elini birden uzattı: artık kurtardığı çuvalı kavradı. Gayet kıymetli bir ganimet gibi, torbayı ocağın önüne götürdü. Odunlar, kırmızı bir alevle ortalığı aydınlatıyorlardı.
Genç kız, orada eğildi. Kemerinden bir bıçak çekti. Asabi ve süratli darbelerle çuvalı açmaya başladı.
İsveçlinin bu derece kıskanççasına gizlediği her neyse, aynı şey genç kızın da alâka ve hırsını uyandırıyordu,
Jensen, yattığı yerde büyük ıstıraplarla kıvranmakla beraber,, bütün dikkatini, genç kızın kesik kesik hareketleri üzerinde toplamıştı.
Mlss Mallable, çuvalda bir delik açtıktan sonra, elini oraya daldırdı: bir kâğıt parçası bulup çekti. Buruşturduktan sonra süratle göğsüne sıkıştırdı. Sonra, elin! tekrar çuvala daldırdı. Oradan beyaz bir takını maddeler çıkardı. Ocağın hafif ışığında, bunları gözden geçirdi.
Kız, Jenşen'e sırtını döndüğü İçin delikanlı daha fazlasını göremlyordu. Fakat, Mlss Mallable, Dan'm uyuyup uyumadığını anlamak için bir an ona doğru döndü. Detektif, kızm parmaklan ucunda beyaz madenden bir disk gördü. Para şeklinde olan bu clsmlh üzerinde Amerikan altınlarının kartalları vardı.
Bunun ü’tzriıte. Mlss Mallable, kemerinden hakiki bir altın çıkardı.
mükemmel bir usul ihdas etmiştir. Bu usul İle şimdiye kadar 28 ameliyat yapılmış ve cümlesinden İyi neticeler alınmıştır.
Bu ameliyatlardan birinde bir yaralının blitün kolunun sinirleri değiştirilmiştir. Kolun 17 Asabı omuzdan gelen altı büyük sinirle birleştirilmiş ve kolun meflûç kalmasına meydan bırakılmamıştır. Şimal! Afrika muharebelerinde kolunun yahut bacağının şah damarını kaybeden bir hayli mecruh, buzlu kaplarda muhafaza edilen şiryanlarla gan grene uğramaktan kurtarılmıştır.
Damarlar tüplerde muhafaza ediliyor.' Damarı kopan mecruhun kopmuş daman ucuna tüpteki damar İpek İle bağlanmaktadır. Bir müddet kan deveran ettikten sonra mecruh tekrar 3ağlam kol ve bacak sahibi oluyor, ölülerden alınarak kavanozlarda saklanan insan uzuvlarının çoğu muhtelif kıkırdaklardır. Bunların kimisi sert kimisi elâstikidir. Yüzünden veyahut vücudunun nazik bir tarafından yaralananları bütün ömrünce çirkin kalmaktan kurtarmak İçin ölülerden alınan kıkırdaklar kullanılıyor. Ölülerden alınan kıkırdaklar sterilize edilmiş kablara konulan tuzlu bir mayi içinde saklanıyor, Kab dalma frijider içinde bulunduruluyor.
San Franslsco etıbbasından doktor O'Conor geçen be? sene İçinde 378 hastanın sakatlanmış kıkırdağını değiştirmeğe muvaffak olmuştur. Bunlardan ancak yedisinde hasta vücudunun eski şeklini muhafaza edememiştir. Harbde yüzünden yaralananlar çok olduğundan kavanozlarda en çok saklanan insan vücudu da hu kıkırdaklardır. . — F,
R u1 ma ca
123456/8» W
Soldan sağa ve yukarıdan aşağı:
1 — Tefsir etmek.
2 — Aç kalarak yapılan İbadet -
Bir emir. /
3 — Müsaade - Harb sahnesi olan bir havza.
4 — Bucaksızın arkadaşı - Beyaz.
5 — Az görmek.
8 — Bir peygamber - Yamaç.
7 — Suç bağışlama - Kibarca.
8 — İşaret koymak.
9 — Telefon sözü - Faydalar.
10 — Bir kuş - Bitki.
GEÇEN BULMACAMIZIN HALLİ
Soldan sağa ve yukarıdan aşağı:
1__Dayanak, K®, 2 — Acuze, Atam,
3 — Yuşatepesl, 4 — Azabedllen, 5 — Netek, Tali, 8 — Ed, Kavis, 7 — Kapitalist, 8 — Telâvlv. 0 — KâselİJ, Mi, 1Û — Emlnlstllk.
Kalınlık hakkında ve kutur hakkında kanaat hasıl etmek istiyormuş gibi, İki sikkeyi birlblrlyle ölçtü.
Jensen, hiçbir teferruatı gözden kaçırmamak istiyordu. Bu gaye İle ânt bir hareket yaptı; fakat canı o kadar acıdı kl, sanki son nefesini verlyor-muşçasma şiddetli bir feryat koparmaktan kendini alamadı.
Bunun üzerine, kız. elindeki beyan parayı, ocağın külleri arasına atıp çuvalın üzerine abanıverdi.
Dan, başını kaldırdı, gözlerini açıverdi.
Bir sıçrayışta Mlss Maİlabie'nin üzerine fırladı ve onu gırtlağından yakaladı.
— Yalancı! Namussuz casufll — diye bağırdı. — Sen meğer bir dişi kurttan betermişsin! Demek, Blg Danl alaya aldın öyle mİ?
Genç ki2i havaya kaldırdı, oturdu ve onun dlzleFİ üstünde ikiye büktü. Sonra, kaba suratını kızın şimşekler saçan ve korku İle büyüyen gözlerin# yaklaştırdı.
Mis? Mallable bir an çırpındı. Derken artık kolları kımıldıyamaz oldu. Gözleri kapandı, bayıldı.
V//
Köpeğin Ktni
Bu alçakça kabalığı görünce, Jensen daha fena neticelerden korktu. Ayağa kalkmak için insan İradesinin fevkinde bir gayret sarfettl,
(Arkası var)
O CL C\1
O
Created
Kahve kilo
SaTilfe 7
71 K S A M
a — İdare ihaleyi ılcrada serbesttir.
EŞYA
Soğuk algınlığına
İSKENDERUN
MERSİN’ de de
İHSİJflÜK »BROHSİTİ DERHAL CfCİRÎR
P AKŞAMS
Abone bedeli ^^9
Türkiye
Çocuk hekimi doktor
Ahmed Akkoyunlıı
REOSİL.
Çay kilo
İdarehane BabıâU elvan
Acımusltıh sokak No 13
■ ' “i’"
Türkiye iş Bankası
350 lira
900 »
350 >
120 ■ 3500 »
tecrübeli ve mütehassıs teşkilâta maliktir.
Rebliîlevvel 16 — Kasım 114 İmsak Güneş Öfi'e tklndı Ak. kata» E. 10.56 12 37 6.26 9.34 12.00 1.31 V. 5.56 7.35 13.27 16.45 19.00 20.29
Zayi — 939 senesinde Haydarpaşa lisesinden onuncu sınıftan aldığım tasdiknameyi zayi ettim yenisini alacağımdan eskisinin hükmü yoktur.
Suat Kayahan
MEKlUFLAKlNIZI ALDIRINIZ
Gazetemiz idarehanesini adres olarak göstermiş olan karllerknta-den
Zayi — Çerkeş kazasından aldığım nüfus kâğıdımı kaybettim Yenisini alacağımdan eskisin'/ı hükmü yoktur. Üsküdar iskelesinde Mavnacılar kahvesinde 315 doğumlu Talip
5400 kuruş 2900 ■
1600 »
elli kuruş*
Akıl
SATILIK EV — Kadıköy Talimhane Halldağa sokak No 84 yedi oda, manzara içindekilere, ve Recal zade sokak 6? No da bayan Remzlyeye.
966 - 3
SATILIK APARTMAN — Sirkeci Hocapaşa Dervişler sokağında 18 - 20 No lı altında mağaza, dört daireli yanında ve ttrafında oteller bulunan □tel yapmağa elverişli kıymetli apartman Sultanahmet 5 inci Sulh mahkemesince 5 mart 945 paaartsi günü saat 14 ten 16 ya kadar kati ihalesi yapılara^ satılacaktır Fırsattır. 944/ 838 No. ile Başkâtipliğe müracaat.
977 —
relef on tarımız Başmuharrir: 20 W5 Varı İşleri: 20765 - İdare: 20681
Mudur: 20497
Taksim - Talimhane palas. Telefon: 82627
EMLÂK MI KABİLİ PARA - Paranızı emlâk mukabili işletiniz En emin kâr t/rnin edersiniz Ta falla' Galata Ada hanında Kalas Türk Ticaret ve Komisyon Evine müracaat: Telefon: 41663. 967 — 1
SATILIK GÜZEL ARSA — Cihnn-gir Firüzağa mahallesinde iki caddeye 16,50 ve 12 metre yüzlü 488 metrekare mesahasında v« her Jki caddeye çift daireli iki apartmana ve yahut bir gara] inşaatına müsait imar plânına uygundur. Almak totlyenlcr; Beyoğlu Büyük Parmakkapı köşebaşı 4 No kat 2 Tel 42396 Suhulet Emlâk Zarif Özalp W>
BAKKAL TEZGÂHTARI ARANIYOR — Meslekten anlar, askerlikle alâkası olmayan tabialinde temizliği bulunan Beyazıt Ordu caddesi 55 numaraya müracaat. 989 — 1
DÜKKÂN!.! KAGİR EV — Orta-köyde tramvay caddesinde altında büyük dükkânı olan üç kat. kâglr dört odalı bir m bos olarak satılacaktır. Galatada Adan hanında Kates Türk Ticaret ve Komisyon Evine müracaat Telefon: 41663 . 986 — 1
SATILIK EV — Kadıköy Cevizlik Ahter 8. 14 No. lı ev satılıktır. İst ekili rin Taksim Talimhane Topçu cad. No. 2 üygun Ap 2 No daireye müracaat. 87 —
Dahiliye Bakanlığından
5 mart 945 pazartesi günü yapılacağı ilân edtlmte olan Bakanlığımız arşiv dairesi havalandırma tesisatı eksiltmesinin 12 mart 946 pazartesi günü saat 15 de yapılacağı ilân olunur. (24671
BOŞ EV VE APARTMAN — İsten bulun, her semtinde 10 bin İİTadan 800 Mn liraya kadar boş ev veya apartmanı olup da bir dâiresi boş verilebilecek emlâkini acele satmak lstl-yenlerın Ferdi Selek Türk Emlâk Bürosuna Galata ömerfttüt han kat 2 23 - Telefon 42368 985 - 8
Türkiye İş Bankasına para yatırmakla yalnız para biriktirme ve faiz almış olmaz, aynı zamanda telimizi de denemiş olursunuz.
V
SİRKECİDE — Bos olarak bir dükkân satılıktır. Sirkecide Hocapaşa hamamına müracaat. 963 —
MM.E — Y. Der» _ E-Â — 99 namlarına gelen mektupları idarehanemizden aldırmaları rica olunur.
*~I£ÎiT
İNSANLICA YARDINI
TABLET
4.000.000 Tuğla alınacaktır
Emlâk Bank Yapı Limited şirketinden:
Ankarada Bakanlıklarda Şükrü Saraçoğlu mahallesinde yaptırıl-inakta olan memur evleri inşaatında kullanılmak ve haziranın on beşine kadar teslim olunmak üzere 4.000.000 tuğla alınacaktır.
Taliplerin 15 mart 1945 tarihine kadar Ankarada emlâk ve eytam bankasındaki şirket merkezine müracaat ederek bu husustaki şartnameyi görmeleri ve yazı İle flat teklif etmeleri ilân olunur. (2642)
BÜYÜK FIRSAT — Artist ve balet artisti olmak teiyen genç kız ve erkeklere ihtiyaç vardır Güzide profesörler tarafından yetiştirilecek olan bu namzetlerin acele Taksim sineması müdürlüğüne müracaatları.
990
ve ma-
SATiı.iK EYLER VE ARSA — Nişanla* Rumeli caddesinde on odalı, Beyoğlu Tonıtom mahalle»! Çukur-bostanda dört odalı evlerle Fencryo-İunda Bağdat caddesinde iki dönümlük arştı satılıktır 84152 numaraya öğleyv kadar telefonla sorulmalı.
992 — 3
™ Dr. Zeki Tektaş ■■
Doğum ve Kadın Hastalıkları Mütehassısı
Kadıköy, Bahariye Caddesi 94 Telefon: 60177
Saat 14 ten 18 e kadar her gün
Senttik
6 Aylık
3 Aylık
Adres tebdili için iıık pul gönderilmelidir tekdirde adres değiştirilmez
2800 Icunış 1500 .
900 *
1 ___innlrde karşıyakad* Hare atolyeatnde mrnmnnne n»
kone v* demlrhans şaıuaı tamir au işleri kapalı sarfla ektaKznap* bono»-“"’ı'*L m» lw>te k^U beden 1W Bm X >—»■ , ,, ■
S — Eksiltme evrakı her gün İanür şubesinde w lotaetoaâta omum ■Aduridk inşaat şubesi müdürlüğünde görülebilir.
4 — Muvakkat teminat miktarı hra 16 teoruştur
5 — Bkfiiltme 11. 3 . 945 tarihine tesadüf eden Perşembe gönü saat W 4a merkea binası karasunda bulunan atan satım taosnbrona tarafından yapılacaktır.
6 — İstekliler bir defada M.000 liralık bu neviden İnşaatı muvaffata-
yotie başardıklarına dair 50 kuruşluk pul ve bir fotoğraf Ue İhale
tarihinden üç gün evvel idare merkezine verecekleri bir telâda He möra-eaat ederek alacakları ehliyet vesikasını teklif evrakına. ekileceklerdir.
7 — Teklif mektuplarını havi zarflar ihale günü «ast 16 e kadar maktu mukabilinde alun satım komisyonu Metaliğine testim edUeeekUr.
Sayın ha^ka ve kahve çay bayilerire
İstanbul İnhisarlar Başmüdürlüğünden:
1 — İstanbul belediyesi hudutları dahilinde bulunan dar ve değişmez getir İller De halka verilen mart ve nisan 945 aylarına mahsus ekmek kartlarının sol köşesindeki V, harfli kuponla 30. 4. 945 akşamına kadar büyük ve çocuklara bir defada IkL aylık her şahsa 25 gram çay ve M. harfli kuponla yalnız büyüklere 300 gram kahve dağıtılacaktır.
1 — Geçen lid aya alt kuponlar ancak 28. 2. 945 akşamına kadar kabul edilecektir.
1 — Kahve vs çay bayileri geçen ita aya alt fişleri 5 mart 946 pazartesi akşamına kadar başmüdürlüğe teslim edeceklerdir.
Keyfiyet sayın halka ve kahve çay bayilerine İlân olunur. (3593)
ORTA - LİSE TALEBELERİNE — Tuna Dersevinde riyaziye - fizik -kimya - Usan derlseri verilir. Pazardan başka her gün saat 14-18 arasında müracaat. Tuna Dersevl Atatürk bulvarı No. 88 İstanbul - Aksaray. 905 — 14
Dink bocası 21000
Makas > 18000
Pamuk bükümlü yoluk 23000
Tara kattı 10000
Menmiş 2 el Kemllng 46000
2 - İŞÇİ ARI YANLAR
İNGİLtETE BİLEN DAKTİLO İSTENİYOR __ Müracaat Dördüncü
Vakır baa kat 1 No. 37 - 39. Telefon: 22931. 976 -
BİR TESVİYECİ USTA ARANIYOR — Sanat mektebi morunu tercih edilir. Adres: Galata Necatlbey cad. No. 146 Kemal Kıvan çer Kablo Fabrikası. 982 — 1
NATAMAM İNŞAAT — Bilumum İnşaat ve fennî mesuliyet hesap İşleri deruhte edilir. Ev gazaların tamire muhtaç olanları derhal işe başlamak ve yıkılması leabeden emlâkin enkazını kabul eder. Beyoğlu İstfklâl caddesi Büyük Parma kkpnı köse arı 4 No kat 2 Tel: 42306 Suhulet Emlâk Zr..' Özalp 911 — 8
Kırmış I
Ban II
Mavi diğer sınıflar
4 — Kahve çay bayileri toplayacakları fişleri ekmek karneleri kuponlarında olduğu gibi kartonlara yapıştırıp müteakip ayın İlk beş günü İçinde başmüdürlüğümüze teslim ederek hesaplarını kapatacaklardır. (25941
MÜZAYEDELİ SATIŞ — Beşiktaş Binan paşa Salih Efendi sokak 8-10 Mü ahşaj ev 1134 metre bahçesi. İmarca Akmaz Çeşme Yıldız caddelerine İki cepheli Sinema, garaj, depo olabilir. Kat'ı İhalesi 8/3/M5 perşembe saat 16 Beyoğlu sulh hukuk memurluğunda. Dosya 1944/27 müracaat. 983 — 2
Sümerbank iplik ve dokuma fabrika* lan kurumu defterdar fabrikası Müdürlüğünden
Fabrikamızda mevcut aşağıda cins ve mİkdan yazılı döküntüler şart-named gereğince açık arttırma ile satılacaktır.
Arttırma 8/3/945 perşembe günü saat 14 de fabrikamızda yapılacaktır. şartname ve numuneler Fabrikamız Ticaret servisinde görülebilir.
İsteklilerin belli gün ve saatte muvakkat teminatları İle fabrlkamı-müracaatlan.
Fabrika İhalede serbesttir. «2546a
Cinsi MlkdarıKg. Muvakkat teminatı
Nafia Bakanlığından: M_
1 — (2750.00) lira açın tutarlı Gerede kasabası halihazır haritası**'
nın alınması İşine yapılan eksiltme sonunda istekli çıkmadığından ylnP aynı şartlarla bir ay İçinde pazarlığa çıkarılmıştır. "O
2 — İstekliler bu sûreye tesadüf eden ç ar şan b a günleri saat 15 dfl)
Nafia Bakanlığı yapı ve İmar işleri eksiltme komisyonu reisliğine mürîfef “•* edebilirler. (g
3 — Eksiltmeye girebilmek İçin İsteklilerin usulü dairesinde (412,50E liralık kat! teminat vermeleri ve bu İşi yapabilecek durumda oldukl
na dair Nafla Bakanlığından alınmış yeterlik vesikası göstermeleri lâzımdır.
Bu vesikayı almak İçin İsteklilerin bir dilekçe He Nafia Bakanlığına başvurmaları ve dilekçelerine bu gibi İşleri yapmış olduklarına dair İşi yaptıran İdarelerden alınmış vesika bağlamaları şarttır. (2504)
Denizcilere ilân
»teMte rftadûjii «Uk» toeeau »rtam-
lübarau yokıtauştır. «A641»
Çerkesköy Belediye Riyasetinden:
1 — Belediye elektrik santralı Üç silindirli gazojen motörü silindirlerinin Tornası, Piston ve yataklarının dökümü ile diğer ufak tamiratı açık eksiltmeye çıkarılmıştır.
2 — Taliplerin 5/3/1945 pazart «ri günü saat 15 de Belediye Encümenine müracaatları.
3 — Tamiratın muhammen bedeli (3000) muvakkat teminatı (225) liradır.
4 — Şartname ve her türlü İzahatın Belediyeden sorulabileceği İlân
olunur. «2596*
DOKTOR
Fethi Erden
LABORATUVARI
Kan. idrar, balgam, mevaddı gaita tahlilleri ve (idrar uttsıia-file gebeliğin tik günlerindeki kati teşhisti yapılır.
Beyoğlu, Taksime giderken Meşelik sokağı Ferah apartı-manı.Tel, 40534
SATILIK ARSA — Bostancıda, denizden otuz metre mesafede 828 M2. fcöşebaşı bir arsa maktuan 12000 liraya «atılacaktır. Vapur, tren, tramvay duraklarına birer dakika mesafede. Tel: 49627 Galata Ünyon Hanı No. 24 991—2
4 Kiralık — Satılık
5.000 LİRADAN 500,000 LİRAYA KADAR — Tstanbulun her yerinde apartman, ev. mağaza, imalâthane, fabrika, arsa ve çlflik almak ve satmak İsti yen ler. Kârlı İşi olup da devretmek Istlyen veya almak İsti-yenler Beyoğlu İstiklâl caddesi Büyük Parmakkapı kö^e başı 4 No. kat 2 Tel: 42396 Suhulet Emlak Zarif Özalp
910 - ?■
_ 1945 İkramiyeleri ________________
1 adet ARSA (İstanbul’da Büyük Yau’da Ada: 164, parsel No. 4, 923 Mi.)
Elâzız Um. Nakliyat Şti. Ltd.
İotanbulda otdağu gibL
Kahve ve çayhane işleten esnaf ile kahve çay bayilerine İstanbul inhisarlar Başmüdürlüğünden:
1 — Kahve ve çayhane işteten esnaf mart 946 ayına ata kahve çay tetihkaklarını evvelki aylarda olduğu gibi en yakın İnhisarlar deposuna müracaatla alacakları fişler mukabilinde diledikleri kahve çay bayilerinden temin ve tedarik edebileceklerdir.
Her fiş ancak alt olduğu ay için muteberdir.
2 — Fişler İkiye taksim edilebilecek şekilde İhzar edilmiş olduğundan esnaf İstihkakını aynı ay İçinde almak şartıIe iki seferde alabilecektir
3 — Kahve ve çayhane işleten esnafın sınıflarını tayin eden renkler •e bu sınıflar İçin tahsis edilmiş olan kahve çay miktarı aşağıda gösteril-KüşUr.
Rengi
SATILIK HANE — Küçük Lângada 3 oda. mutfak, kuyu, elektrik, bahçe ve denize nazır ahşap hane satılıktır. Aksaray da Kyrkçübaşı mahallesi Abacı sokak 25 No. va müracaat.
S80 — 1
Doktor, Kimyager, Memur ve Hemşire alınacak Sümer Bank Sellüloz Sanayii müessese si Müdürlüğünden «İzmit» Müessesimizde:
1 — 300 lira aylıklı dahiliye mütehassıslığı,
2 _ 170 . 260 Jlra aylıklı barem dahili ve harici kimyagerlikler,
3 — 210-300 Ura aylıklı barem dahili muhasebe şef muavinlikleri.
4 — 210 lira aylıklı barem harici ressamlık,
5— 85 - 170 lira aylıklı barem dahili değişik servis memurları, .
6 — 100 Hra aylıklı birinci sınıf hemşirelik (hastanelerde ameliyat lerlnde çalışmış olması şarttır.) açıktır. LJ
Bu işlere İstekli olanlardan memurin kanununun 4 üncü maddesln-Q_ de yazılı şartlara durumları uygun bulunanların 15. 3. 1945 tarihLne ka-ç^ dar dilekçelerine hizmet ve tahsil belgelerinin suretlerlle fotoğrafların^ ekllyerek müessesemize müracaat etmeleri İlân olunur. O
Tayin olunacaklara ehliyet ve eski hizmetlerine göre tesblt olunacak aylıklarından gayri pahalılık ve çocuk zammlle ayni yardım İstihkakları îr ve kendilerlle müessesenln umumi faaliyetine bağlı olarak aylıklarınırı_ % 28 1 nlsbetine kadar prim verilir. W
Barem dahili memuriyetlere tayin olunacaklara bu yardımlardan nynQj olarak sınai işletme zammı da verilecektir. *>
Halen memuriyette bulunanların tayin olunablimelerl İçin bulunduk-lan yerlerden yazılı muvafakat almaları şarttır. (2293)
■ Dr. A. Asım Onur ■
Ortaköy Şifa Yurdu Şehir gürültüsünden uzak bir yerde büyük bir parkın içinde ve çamların ortasında fevkalâde güzel manzaralı, çok temiz • e iyi bakındı, kadın, erkek her türlü hastalara açık hususî hastane. Sinirlerini ve yorgunluğunu dinlendirmek ve neka-hat devrini geçirmek is tiye n. lere mahsus yegâne müessese.
Telefon: 84421
KİRALIK KÖŞK — Erenköy tıram-vay durağında 2 No. lı köşk kiralıktır. 12 via sıt havagazı elektrik ve çamlı bahçe. 3 daire fevkalâde elverişli 17 den 10 a kadar Telf. 40Ö68
981 — 1
Kumtaş Limüed Şirketinden
Ankara civarındaki kum ocaklarunızd;. kullanılmak taere aşağıdaki makinelere İhtiyaç vardır:
Kepçe hacmi 0J-0J metre mikâbı olan bir «uttavtteOr
Kum ve çakıl eleme ve yıkama makineleri
Kum ve çatal yapmak için üstüvaneli Konkas&r
Elinde bu makinelerden bulunup «atmak isteyenlerin Ankara pasta kulunu 13 adresine mektuplu mfiraeaatlan veya kendileri gelmele-rl rica olunur. Telefon Ankara 3026 « 2577'
Diş Doktoru Aranıyor
Orta Aoadoluda sınai bir İşletmede ücrttle istihdam edilmek üzere bir diş doktoru aranmaktadır.
Kendisine evli veya bekâr oluşuna göre mefruş bir oda veya bir ev tahsis edilebileceği gibi çok yolanda bulunan kazada haftanın İki günü iş yapmasına da müsaade edilecektir.
İsteklilerin çalıştıkları yerleri gösterir bir dilekçe ve bir fotoğrafla posta kutusu İst- 176 (E. D.» rumuzu İle müracaatları.
Derlet Denil YolUrı w Linaaahm ifUtma I Umum Müdürlüğü îlânlen |
Küçük cari hesaplar
1045 ikramiye plânı
ÇEKİLİŞLER: 49 ocak, 2 Mayıs, 24 ağustos, I kaauıı tarihlerinde yapılır.
İyi bir ticarethane için
BAYAN BİR MEMUR alınacaktır. İş; İdare, tahsil kabiliyetine göre tatmin edici maaş verilir. Arzu edenler İstanbul posta, kutusu No. 196 müracaatları.
Satılık kerestelik tomruğu Devlet orman işletmesi Oltu Revir amirliğinden:
1 — Revirimize bağlı oiıu kazasının Boğman çayın rnmpaaındH latifte mevcut 250 adet muadili 191 metreküp 015 deslmetrekAp kerestelik tomruğu açık arttırma suretlle satılığa çıkarılmıştır.
2 — Beher metreküpünün muhammen bedeli kırk İki liradır.
3 — Arttırma 12. 3 945 tarihine rastlayan pazartesi günü saat 16 (te mir binasında yapılacaktır.
4 — Muvakkat teminat. 902 liradır.
5 — Şartname orman umum müdürlüğünde, olta, sankamiş, ardahan »evir âmir 11 kİ e rinde ve mahalli bölge şefUklerintte görülebilir.
6 — İsteklilerin muayyen gün re saatte revir merkezinde komisyona müracaatları. (2595 ı
1 Adet 2000 Jralık =: 2UİKI.— Lira
3 > 1000 • — 3000.— •
4 ■ 500 w — 2000.— ■
10 • 200 — 2000.— »
25 • 100 > - 2500.— •
100 » 40 a İ— 4000.— •
150 • 20 » — 3000.— •
300 • 10 • - 3000— •
ARŞAM
1 Mart 1943
Bahlfe 8
■KM
NEVROZiN
Baş, Diş, Grip, Romatizma, Nevralji, Kırıklık ve bililin ağrıları derhal keser
kabında günde > kaşr alınabilir. H et yerde ısrarla NEVROZtN Utejrinlı.
Ökşufucju se bfUMŞtiı çlarlmt kiSc*
KIZILAY CEMİYETİ
UMUMÎ MERKEZİNDEN:
1 — İstanbul Kızılay satı» deposunda ve Etlmesğut anbarimizda mevcut
ŞEKERSİZ KONDAN SE NESTLE VE İNEK SÜTLERİ kutuları takriben 360 gramlık ve 48 kutuluk her sandığın Etlmesğut anbannda teslim flatı 3B ve İstanbul depomuzda teslim flatı 38 liradır.
2 — Her iki markadan müsavi miktarda ve sandıkla almak kay-dlle. toptan ve perakende «atın almak lsttyenlerln umum! Merkezimize ve istanbulda Kızılay satış dept>suna bas vurmaları İlân olunur.
TOKATLIYAN
KUAFÖR SALONU AÇILDI
Tokatliyan otelinin eski Patlsorl dairesinde fevkalâde lüks kadın ve erkek Kuaför Salonu atılmıştır. Bu salon. (Sıızl, Sedra, Necati, JorJ, Hermıne. Dimltro) gibi şehrimizin en maruf kalfaları taraflh-ın İdare edilmektedir. Telefon: 44778-
C. H. P. Erkek Talebe Yurdu Müdürlüğünden
Yurdumuz revirinde çalışmak üzere elli lira ücretli bir hasta bakıcıya ihtiyaç vardır, idaremize müracaatları.
Türkiye iş Bankasi A. Ş.
idare Meclisinden :
Bankamız esas mukavelenamesinin 44 ûncii maddesine tevfikan alelade Hissedarlar Genel Kurulu 29/Mart/1948 tarihine rastlayan perşembe günü saat 18 de Ankara’da Banka Merkezinde toplanacağından bu gün ve saatte »ayın Hissedarlarımızın toplantıda hazır bulunmaları rica olunur.
Esas mukavelenamemizin 4!) uncu maddesi hükümlerine uygun olarak gerek alelade ve gerek vekâleten elli Hisseye sahip olan Hissedarlar Genel Kurula katılabilirler. Ancak veklllerlnşabsen Hissedar ve oy sahibi onuları şarttır.
Bizzat G«nel Kurula katılacaklar sahip oldukları Hiss* senetlerinin miktar vc numaralarını, vekil göndermek isteyenler de ayrıca Şubelerimizden alacakları formiiller'e uygun olarak diizenliyecfkJert vekâletnameyi, toplantı gününden en az beş gün evvel Ankara Şubemiz Müdürlüğüne ve diğer yererdeki Şubelerimize ibraz ve tevdi ederek mukabilinde bir giriş varakası almaları İcap eder.
TÜRKİYE IŞ BANKASI A. Ş. İstanbul Şubesi
Genel Kurul gündemi aşağıda yazılıdır:
1 — idare Meclisi ve denetçiler raporlarının okunması,
2 — 1944 yılı bllânçosu He kâr ve zarar hesaplarının incelenip onanmadı ve îdare Meclisinin ve denetçilerin mezkûr yıl hesaplarından dolayı ibrası,
3 — Kârın paylaşma şekil ile dağıtım gününün belirtilmesi,
4 — W44 yılı içinde ölüm, dolayısile açılan İdare Meclisi üyeliğin* seçilen Faik Kaltakkıran’ın üyeliğinin onanman.
5 — dare Meclisi üyelerinin seçilmesi,
6 — 1945 yılı denetçilerinin seçilmesi
Mahdut mesuliyetli İstanbul yeşil yurt bahçeli evler yapı Kooperatifinden:
Koper atilini tein 1944 senesi âdi umumi heyet toplantısı 24 Mart 945 tarihine raslayan cumartesi günü saat (11) de Eminönü Halkevi Konferans salonunda yapılacağından sayın ortakların ayrıca posta İle adreslerine gönderilecek davetiyeleri hamilen belirtilen gün ve saatte toplantı yerini teşriiler! rica olunur.
GÜNDEM
ı — 944 senesi idare Meclisi ve Müraklpler raporlaıtnm okunması;
2 — 944 senesi bilanço ve kâr ve zarar hesalparının tetkik ve tasdiki ile idare Meclisi âzalarının ve mürakiplerlnln ibrası;
3 — Yeni idare Heyetinin seçilmesi;
4 — 945 senesi mürakiplerlnln İntihabı;
5 — Kooptratir ortaklarının İleride sipariş edecekleri evlerin inşaat masrafına şimdiden bir fon hazırlanması İçin aylık mukannen bir av anı •zennelerinin karar altına alınması;
b — Bugüne kadar mükerreren vaki olan talebe rağmen aıs* bedeli İçin talep edilen avansları ita etmlyen ortaklar hakkında yapılacak muamele-gln tosbltl.______________________________ _____________
BDaktilo Aranıyor
ın bir kazada bulunan milli bir ınüesseee için çok «eri azan mümaresell iki bayan daktiloya ihtiyaç vardır, r tercih olunur.) Bekârlara yatacak yer mtleMeeece ter. -•-Ti-’- . . •
ylık ehliyetlerine göre Barem haricidir.
hr evW-lce çalıştıkları yerlerden alacakları bonservis İlkte İstanbulda Fosta Kutusu No. 84 de mektupla müracaatları.
Emlak ve Eytam Bankası İstanbul Şubesinden:
Kadıköyiinde Modada Mcda burnunda (20) No. iı denize fevkalâde jezaretl olan her tarafı açık bahçeli kârglr on iki odalı bLr hane 15/3/1945 (İSrihlne rastlayan perşembe günü saat 14 de şubemiz binasında açık art* «ma suretlle satılacaktır.
İstanbul un en güzel yerlerinden birindeki bu fırsattan faydalanmak isteyenlerin gayri menkulü görüp gezebilmeleri için yanındaki 22 No. lı halede duran Bay Sabur Sami Dıraza ve tafsilât almak ve şartnamesini görmek isteyenlerin bankamız hukuk servisine müracaatları ilân olunur. «1470»
— SUMERBANK —
plik ve Dokuma Fabrikaları Müesse sesi
Bursa Merinos Fabrikası Müdürlüğünden:
SATILIK MALZEME
Fabrikamızda mevcut aşağıda cins v* mlk ;arı yazılı malzeme ve
boş kaplar 21. Mart. 945 çarşamba günü açık arttırma suretlle fliti-
lac aktır.
İsteklilerin muhammen bedelin % 7,5 u olan 4500 liralık muvak-
kat teminat mektupları İle belirtilen günde Merinos fabrikası mü-
diirlüğüne müracaatları.
Malzemenin İsmi Tahmin miktarı
Hurda hortum 5309 Kg.
» çadır bezi 247
> Makine kayışı 155 »
> Bilindir muşambası ve kâğıt 635 »
> Kadife 55 >
> Halat 193 »
‘ » İtfaiye hortumu 160 »
> Kösele çizme 12 >
' » ip 58 >
» lâstik hortum 42 »
» Kumaş makas kesinti parçası 157 »
Yağ varili «saç» 157 Adet
Büyük boya varili «saç» 113 »
Orta boya varili «saç» 12 »
Küçük bova varili «saç» 20 >
Karpit varili 32 »
Bidon 23 »
Turyağı tenekesi 400 »
Pamuk yağı tenekesi 67 »
Ağaç fıçı 38 >
Hematek tenekesi 180 »
Katran fıçlsl 30 >
Kontrplâk boya fıçısı 147 >
Büviık sabun torbası «beyaz» 2400 »
Büyük sabun torbası «sarı» 5700 »
Şamut torbası 75 >
Soda çuvalı 3100 >
Sülfat dö sut çuvalı 110 »
Naftalin çuvalı 80 »
Tamire muhtaç çuval 130 ►
İncir torbası 9Û »
Damacana 70 Kg. bk 406 >
Damacana 25 Kg.lık 226 >
Hurda Çehberler
4 mm. İlk çubuk çenbef 8000 Kg.
Yassı çenber 20x1 mm. 15000 *
Dahiliye Bakanlığından
1 — Bakanlığımız Arşiv dairesinde havalandırma teslsatt yaptırılacaktır.
2 — Keşif bedeli 22437,5 liradır.
3 — Bu işe ait şartname Bakanlık levazım müdürlüğünden parasız verilir.
4 — Eksiltme kapalı zarfla 12 mart 945 pazartesi glinü saat 18 de Bakanlık levazım müdürlüğünde toplanacak komisyonda yapılacaktır,
8 — Muvakkat teminatı 1683 Hradır.
6 — Teklif mektuplarının eksiltmenin yapılacağı gün ve eaatten bir saat evveline kadar levazım müdürlüğünde toplanacak komisyona verilerek makbuz alınması İlân olunur. (2458)
Türk Deniz Motorcuları Bi liginden:
24. 2. 945 günü fevkalâde toplantı yap n umumi heyetimiz, nizamnamemizin 2 İnci maddesini tadil ederek teş- külümüzün adını (MOTORLU ve Yelkenli gem! Armatörleri Cemiyeti) daralt teşdit etmiştir Keyfiyet nizamnamemizin 17 İnci maddesi mucibince İlân olunur.
DÜNYADAN HABER
Yeni Hava Seyahatlarının Notları
Yazan: Ahmet Emin YALMAN
Ahm*t Km İn, tayyar* ila İngilter*y*. lrlandaya, Franaay» yaptığı seyahatten hsnfts dönmüştür. Italyaya, Mısıra, Burlyeye de uğramıştır. Dünyana bugünkü halini ve yarınki istidadan meraklı VS istifadeli bi/ mette anlatan Seyahat Notları forma hellnde çıkmağa başlamış-tur. Şimdiye kadar çıkan formaları gazete satıcıları vamtutle veyahut aşağıdaki yerlerden tedarik edebilirsiniz. Bunları alınır ve gün aşın çıkan formaları takip edlnls.
Nteloede VATAN Matbaası, bu formaları zarif bir karton kapla para-suı olarak ollUetecektlr.
Kakı formalar şuralarda bulunur:
1 — Vatan Matbaası: Cağaloğlu Molla Feneri sokak No. 10 - 32
2 — Berbayl İrfan Bilgiç; Ankara caddesi, vilâyet konağı karsıamda I — Rumeli han altında mecmuacı
4 — Nlşantaş tramvay durağında tütüncü Remzi.
5 — Galatasaray postanesi yanında tütüncü Torkum.
s — Beyazıt Lâle elnemaeı yanında tütüncü İbrahim Atalar,
1 — Köprü, Kadıköy iskelesinde kitapçı Osman,
I — flaraçhanebaşı fırını yanında gazeteal Mehmet,
• — Taksim âbide karşısında Kelmiş apartmanı altında tütüncü Ferit ve Mustafa biraderler.
10 — Beyoğlu, İstiklâl caddesi, Haşet kütüphanesi.
II — Ankara: «Akba Kltabevi (Maarif Vekâleti karşısında)
11 — Bursa: AH Haydar Kitapevi.
Dosyo No.
Cinsi
Created by free version of 2PDF
Üsküdar, Kuzguncuk mah. eski İştiran Kalfa yeni Tomruk sokağında eski 55 yeni 37/2 kapı sayılı 58.30 M2 araa.
Beylerbeyi, Bostancı başı mah. Kalaycı sokağında eski ve yeni 5 kapı sayılı 149,24 M2 arsa.
Beyoğlu, Büyük Plyale mah. fskl Dereboyu yeni Okmeydanı Kulaksız caddesinde eski 4. yeni 10 kapı sayılı 189,50 M2 arsa.
Üsküdar Pazarbaşı mah. Mlroğlu sokağında eski 30 yeni 40 kapı sayılı 108 M2 a 240, 980 hissesi.
Sarıyer, Yenlköy mah. çifte Fabrika ğında eski 17 yen! 19 kapı sayılı 72,50 M2 arsanın 3/4 hissesi.
Üsküdar, İcadlye mah. eski ve yeni Tahrir! cedit sokağında eski ve yeni • kapı sayılı 86,18 M2 arsa.
Yukarda yazılı gayrL menkuller 7/3/945 çarşamba günü saat
Milli Emlâk Müdürlüğünde müteşekkil komisyonda ayrı ayrı açık arttırma İle satılacaktır.
İsteklilerin muvakkat teminat makbuzları ve nüfus hüviyet cüzdanla-rlle birlikte İhale saatinde komisyona, fazla izahat İçin Milli Emlâk Müdürlüğüne müracaatları- *2181.
51210/129
55100/5380
55100/5523
55100/8143
55J00/5991
Komple kamyon makası ve makas yapmağa yarayacak yassı çelik alınacak
TOPRAK MAHSULLERİ OFİSİ UMUM MÜDÜRLÜĞÜNDEN:
Müessesemlzce işletilmekte olan çeşitli marka kamyonlar İçin 146 tan* komple makas He ayrıca bu makasların yapılmasına yarayan 4600 Kg. yaa-
Bu İşin şartlaşması Ankara'da Umum Müdürlük Malzeme Müdürliığün-sı çelik satın alınacaktır. .
den İstanbul ve İzmir'de de Şubelerimizden 11,20 lira karşılığında alınabilir.
İsteklilerin açık eksiltmenin yapılacağı 26 Mart 1945 pazartesi günü saat 16 ya kadar yapacakları teklifin yüzde yedi buçuğunu teşkil eden inancalarını yanlarında getirerek Malzeme Müdürlüğüne baş vurmaları, gelemiyecek olanların da inancalarını bulundukları yerlerdeki Ofis Kuruntuna yatırarak alacakları alıtı bağlayarak ve şartlaşmalarla efeleşme tasarısının her yaprağını İmzalayarak bir örnekle birlikte son ederini bildirir yazılı tekliflerini belirli gün ve saatte Umum Müdürlükte bulunacak gibi postalamaları billttllr._______________________12348)____________
İstanbul sıhhî müesseseler arttırma ve eksiltme Komisyonundan:
Sıhhat ve İçtimai Muavenet Bakanlığına bağlı doğum ve çocuk bakına evleri ihtiyacı bulunan 50 elli kilo (ergetine) açık eksiltmeye konulmuştur.
1 — Eksiltme 14/3/1945 çarşamba günü saat 15.15 d* Cağaloğlund* Sıhhat ve İçtimai Muavenet Müdürlüğü binasındaki komisyonda yapılacaktır.
2 — Muhammen bedel 50 kilo feTgetln*» için 5000 beş bin liradır.
3 — Muvakkat teminatı: 375 liradır.
4 — İstekliler şartnameyi çalışma günlerinde komisyonda görebilirler.
5 — İstekliler cari seneye alt ticaret odası vesikası gurup vesikası Ue
2490 sayılı kanunda yazılı vesikalar İle bu İşe yeter İlk teminat makbuz veya banka mektublle belli günde komisyona müracaatları. «2434»
Devlet orman işletmesi karabük revir amirliğinden
1 — Hankoy istasyon deposunda mevcut 800 kental çıra açık arttırma suretti* satılığa çıkarılmıştır.
2 — Arttırma 12/3/H5 tarihine rastlayan pazartesi günü saat 15 d* revir binasında yapılacaktır.
3 — Kentalinin muhammen bedeli 7.50 Hradır.
4 — % 7,6 heeablle muvakkat teminatı 450 Hradır.
5 — Şartname Ankarada Orman Umura Müdürlüğüne Bartın Revir Amirliğinde görülebilir.
6 — İsteklilerin teminatları 11* birlikte belirli gün ve saatte komisyona
müracaatları. «2551»
Malatya bez ve iplik fabrikaları T,A,$
İSTANBUL SATINALMA BÜROSUNDAN
Galata Eski şarap İskelesi Muradiye Han No. 18
Fabrikalarımızın aşağıda isimleri yazalı malzemeye ihtiyacı bulunduğundan taliplerin büromuza müracaatları.
Yuvarlak çelik Yuvarlak demir
Lame demiri Dört köşe demir
Maarif Bakanlığından8
Mesleki ve Teknik öğretim Müsteşarlığı Teknik Bürosunda çalıştırılmak üzere tecrübeli makine mühendislerine İhtiyaç vardır. Bunların uzun müddet fabrikalarda çalışmış ve bilhassa konstrüksiyon işlerinde başarı göstermiş olmâlan gerektir. Bu mühendislere, kıdemlerine bakılmaksızın 80 lira aslî maaşın tamamı verilebilecektir.
Ayrıca, Teknik Büronun münhal bulunan müdürlüğüne de, aynı vasıflan haiz ve aynı şartlarla 90 lira asli maaşla bir yüksek makine mühendisi alınacaktır. İsteklilerin Mesleki ve Teknik Öğretim Müsteşarlığına baş vurmaları, (2456)