Temmuz 1950
Cumartesi
Beyoğlu - Müellif Caddesi 6 - 8 Posta Kutusu 2100 Beyoğlu
Abone : Türkiye için seneliği 32» altı aylığı 17, üç aylığı 9 liradır. Hariç memleketler iki mislidir.
îç politika
* • ___£>
r-'.rrx
^>9 V '
• SİYASİ İKTİSADİ
V W* ▲
İd ıTA
ItS İZ
t
MÜSTAKİL GÜNLÜK GAZETE
Tesis eden : HABİB EDİB-TÖREHAN
■M
r i
f
f
İlânlar: 6 ncı sayfada santimetresi 2 liradır. İlânlardan hiçbir mesuliyet kabul edilmez.
Sayı 213
10 kuru;
Telefon : 44756 - 44757 Santral
Telgraf Adresi : Hetlo. İstanbul
Beğenmediğimiz şeyler
Cebir ' urlarımızda, İskelelerlmiz-v'rni bı r i5P°rtocl uPi türemiş-tir. SÖ2?nUn 7S’
nas./J.ûnn. ’f1" on'a™
. , . . '»seslerinden, hııykır-
nıaiarmdnn dunbl rİ
balmak münıki?" 11dek"‘’,hr' .lv(’eç‘m dünyası «hyerek ' , do^uşton
namaktan çekm, göremeyiz,
yaygaracıları elbr vavırarala-
Asıl hayret edlleci t • ’ ' '
% . Vrtalarmı dolduran
rından ziyade ışpdk. ... . . -
. . » i uzüler, risaleler ve
boy boy basılmış cl . , .
11. n 1 inn ne olduğunu, naprakhırdır. Bunluk . . .
hlc Olmazsa, elli me> Ar,ktan an,a-yabiliralniz: mJ ceim R h f
- Ali. hm 99 lHnj R
^rle ebfbc.. enaV
Duası, yangına IC ı‘ . • (ı
her türlü hastaki ^m.z. Al-
mak her MüsHim(a farZ(hr’ farzd,r baylar, farzdır hay, 111 ar
Halkın din duy^T rak tabla tabla rl^,e CJ,C dn,a^hn işportacılar, bitilip «yonız. hangi ade almışlardır? ?ft?rzd,r1 *e,cn
geoene sokuşturnu Çalıştıkları yalılar, acaba bir di^Pey® inin incelemesinden geçmiş ınv^ ,r ’ t>eçmemışse çeşit çeşit ekliklerini? bulunması pek tabiîdir. Böyle bir du)l1,,n,da ha1k kaddesatımı karşı iş^ncn suçun biç de ufak sayılmaması; az,,,1( ,r’
Fakat suç, yalnız bundan ibaret midir? Farzdır ya>ga raskV^ halkın din duygusuna uluorta.1 yapılan müdahale. satış anlayışın > aşan
bir taşkınlıktır. Belki bunu da hoş görenler olabilir. Yalîn,z» şimdilik, aydınlaıııııası nıııtlakıı' R^Teken bir hukuk durumu vardl. J'i» b’zi, ’SP°r-tacılardan çok ilgile 'irrnck*€d r* büyüklüğünde bir k: -,(l|n o kuruşa veya 10 kurtı^l ^oupJ^si fiyat hudutlarına giren bir şey lölduğu için, incelenmesini başkaları bu. 5 etkililere bırakmak daha doğrudur. Fiyat meselesi, zaten, öteden be *i» yalnız theo-r| bakımından ele alını-nış ve bundan beklenilen neticeler çıkmamıştır. O-nun için geçim dünyacı tâbiri, bizde, zamanla yepyeni bir \|is.va* tevekkülün tabelâsı haline gelmiştir. Tarihten öğreniyoruz ki. nıilletler. çok ehemmiyetli hayat dâvalarını çözmek imkânsızlıkları karşisınMa kaldıkları zaman tevekkülün ujuş|ırucu ülkesine sığınmaya başlamışlardır. Acaba bizde de alıp yürüyeni kayıtsızlık böyle bir durumdan mı doğmuştur? Bu rııh gelişimini araştırmak yetkili bilginlerimize düşer.
Karınca Duasının yangınları önleyip öııleyemiyeceğinl, bîz\ binblr hastalıktım kurtarıp kurtarxnuyıu’ağını Am-jfcrite daha lyj bilir. Eğer bu duanın İddia edilen tesirleri yoksa. Türk vatandaşları polisimi/m gözü önünde aldatılmaktadır. Güme giden para ııfakrnış, büyükmüş, bunun hiçbir ehemmiyeti yoktur. Asıl dâva; vatandaşın aldatılıp aldatıl mamasıdır. Ve bu, çağdaş cemiyet hayatında eıı başta gelen bir prensiptir. Devlet teşkilâtının vazifesi; valandaşı böyle şüpheli durumlarda korumaktır. Yediğimiz, içtiğimiz şeylerin kontrolü ne kadar clıenımiyetli ise cemiyetin mânevi huzurunu bozabilecek fikirlerin kontrolü de o kadar ehemmiyetlidir. Bu görüş, fikir hürriyeti anlayışına hiçbir suretle aykırı değildir. Biz burada fikirden değil, hayallerden ve kuruntulardan bahsediyoruz, alış veriş konusu yapılan hayallerden ve kuruntulardan... işportada satılan şeylerin belki de, hiçbir tesiri yoktur ve satıcı bunları müşteri avlamak için istediği gibi ıı> durmuştur. Bu noktadaki şüphelerimiz] giderecek bir makam, her halde vardır ve biz ondan biran önce aydınlatılmamızı halk adına rica ediyoruz. Çünkü: Mal bilgisi kitaplarında bu konu üzerine hiçbir bilgi y oktur.
Bize öyle geliyor ki, Türk Devrimi-ni koruma kanunlurı sistemi içinde de halkın saflığından çimlenmeye çalışanlara karşı bir takını ciddi tedbirler düşünülmüştür. Kanunlar henüz yürürlükte oldukları içııı tedbirlerin de henüz ortadan kaldırılmamış olduğunu kabul etmek lâzımdır. Kanunlar, bilindiği gibi, bir takım ihtiyaçları ve durumları cevaplandırmak için yapılır. Kimimiz bu ihtiyaçların varlığına, kimimiz de yokluğuna inanmak isteriz. Bütün hukuk münakaşaları bundan doğar zaten. Fakat kanun kanundur. Kcııdi fikrimiz ne olursa olsun yürürlüğü kaldırılmamış kanunlara karşı saygı göstermek zorundayız.
Demokrasilerde kanunları millet meclisleri yapar. Bunları yürürlükten kaldırabilecek kudret de fertlerde değil, halk iradesini temsil eden meclislerdedir. Dernek oluyor ki, kanunlara saygı göstermek, ayın zamanda halk İradesine de saygı göstermekten başka bir şey olmadığı için bizim en ehemmiyetli sosyal bir vazifemizdir. Biz bu vazifemizi ııe k&dar ihmal edersek, savsaklarsak topluluk hayatımız bundan o kadar zarar görür ve yurdumuzda genel disiplin de o kadar çözülür, gevşer. Biz, onıııı için, polisin gozii önünde isledikleri gibi bağırıp çağıran, hiç bir kontrolde n germemiş şeyler salan, görünürde sofu, İşportacılara karşı ciddi ted-•• ,'*‘riiı alınmasını lüzumlu görüyoruz. Halkın karnın sevgisi birkaç Kişi geçinecekmiş diye gevşememcli vşeıne imkânlarını hazırlayan •iler ortadan kaldırılmalıdır.
nün ehemmiyetsiz bir hâdisesi, ö-nr geçilmezse, yarın, hiç hoşuıııu-gitmeyen şeylerin başlangıcı ola-
. -v • ’
kr
1
*
I
ı
* -
* «ör
V -A >
(k
• • •
A
t I
e ■
&
V
I,
/
4
r
A .
••
rr u
t
* V
i
sş •
7. r^y
I
y
A'
,M.’
Uzakdoğııdııkî .Amerikan Başkomutanı (il. Mac Arthur, Cumhuriyetçi Kore Başkanın) Tokyo’da karşılarken alınmış bir resim
Hafif Amerikan sİlâhlariyle mücehhez, fakat hava ve topçuluk bakımından zayıf olan Koreli askerlerden tipik bir numune
Uzakşarktaki harekât genişliyor
Truman, Kore savaşına kara kuvvetlerinin iştirakini emretti
Amerikan hava kuvvetleri, Kuzey Kore
şehirlerini bombardıman edecekler
içine alınmalı
A
Cumhur i y et ç i Ayan Âzasından Cain, Rusların yakın gelecekte Ortadoğu ve Batı Avrupa üzerine taarruzlarını mümkün görüyor
Washington, 30 - A.A. (Afp) VVashington Cumhuriyetçi â-yan üyesi Henri Cnin az çok yakın bir gelecekte Sovyetlerin Batı Avrupa veya Ortadoğuya karşı kuvvetli bir taarruzda bulunmak üzere bir şaşırtma hareketi olabileceğini söylemiştir. Henri Cain, kötümser beyanatına rağmen üçüncü bir dünya harbinin hazırlanmakta olduğuna inanmadığını ilâve etmiştir. Henri Cain. Ayan Meclisinin bugün öğleden sonra karar altına aldığı askeri yardım projesini tenkid etmiş vc tenkidin güdülen gayeyi değil, fakat bu gayenin çok dar tutulmuş olduğunu istihdaf ettiğini söylemiştir. Bu âyan Üyesine göre, Türkiye ve Ispanya derhal Atlantik Paktına dahil olmağa davet edilmelidirler.
Washington, 30 A.A. (United Press) — Amerika Ayan Meclisi yabancı memleketlere 1 milyar 222 milyon 50û bin dolarlık yeni bir silâh yardımı yapılmasını derpiş eden kanun tasarısını bugün kabul etmiştir.
Kennelh VVherry. Achesonun Batı Almnnyamn yeniden silahlandırılması ve ispanyanın Atlantik Müdafaa Paktına iştirak ettirilmesi mevzuunda askeri şahsiyetlerle ihtilâf halinde bulunduğunu söylemiştir
t t r n aut bilir.
ve
»e-
Bu-
M. NERMt
Kore Mata Harî’si idam edildi
Waahington 1 «YÎRS) — Cumhuriyetçi kuvvetler Seul şehrini tahliye etmeden önce 10Ö kadar komünisti! idam etmişlerdir Bunların arasında "Kore Mata Hari si,, diye isimlendirilen Kım-Em-Yong da vardır.
Kore savaşı karşısında
Türkiyenin durumu
Dünkü Meclis müzakereleri esnasında Köprülünün bu husustaki izahatı, D. P. ve C. H. P. milletvekilleri tarafından alkışlandı
Ankara 30 i Hususi muhabirimiz bildiriyor) — Meclisin bugünkü müzakerelerinde İzmir Milletvekili Cihat Baban’ın, dünya sulhunu tehdit eder mahiyette olan silâhlı Kore ihtilâfı hakkında Hükümetin nasıl bir hareket hattı takip edeceğine dair olan takririni müteakip kürsüye gelen Dışişleri Bakanı Fuat Köprülü ezcümle şöyle demiştir:
“Muhterem arkadaşlar,
Kore’deki malûmunuz olan vaziyet dolayiBİyle Hükümetinizin bu mesele hakkında noktal nazarını belirtmeyi zaten istiyordum. Eğer arkadaşımın bu takriri olmasaydı ben bu maruzatıma müsaade etmenizi rica edecektim. Sualleriyle buna vesile verdikleri için kendilerine bilhassa teşekkür ederim. Geçen pazar gününden beri Kore meselesinin aldığı vaziyet, tablatiyle malûmunuzdur. Bu tecavüz üzerine Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi bir taraftan Cenubî Kore Hükümetinin de talebi üzerine, diğer taraftan dünya sulhünün muhafazasiyle alâkadar devletlerin talepleri üzerine toplandı. Hariciye Vekâletiniz Birleşmiş Milletler Umumi Kâtibi Trygve Lie’den bütün Birleşmiş Milletler Teşkilâtına dahil devletlere gönderilen şu iki telgrafı aldı. Birincisi 27 tarihi ile Lake Success’den çekilen telgraftır,, demiştir.
Trygve Lle bu mektubunda Kore Cumhuriyetinin kanuni şekilde kurulmuş fiilî hâkimiyeti haiz bir hükümet olarak tanındığına, ve son karışıklığın askeri muhasamata yol a-•çabileccğine ve Kuzey Kore tarafından silâhlı bir taarruza maruz kaldığına ve bu hareektln sulhu ihlâl ettiğinden
1 — Askeri harekâtın derhal durdurulması ile Kuzey Kore askerî kuvvetlerinin derhal 38 inci arz dairesine çekilmelerini Kuzey Kore makamlarından talep eder.
2 — Bu kararın tatbiki miş Milletlere her türlü bulunulmasını ve Kua^'
kamlarına ise yardımda bulunmaktan kaçınmalarını bütün âza devimlerden talep eder, demektedir.
İkinci defa olarak gelen telgrafta da ezcümle şöyle ted$N .
Dışişleri Bakanlığı
Ankara
Emniyet Konseyinin
Inntıunda ittihaz ettiği aşağıdaki karârı bildirmekle şeref duyarım.
Emniyet Konseyi,
Şimali Kore kuvvetlerinin Cenubî Kore Cumhuriyetine silâhlı taarruzları sulha karşı bir tecavüz teşkil ettiğine. muhasamatın derhal durdurulmasına. silâhlı kuvvetlerini 38 inci arz derecesinin şimaline çekmelerini Şimali Kore makamlarından istendikten sulh ve emniyetin temini zımnında gereken adımların atılmasını rica e-den Kore Cumhuriyetinin talebini nazara aldıktan sonra:
Silâhlı tecavüzü püskürtmek ve bu bölgede devletlerarası sulhü ve emniyeti tekrar tesis etmek İçin, Birleşmiş Milletler Teşkilât) âzası olan devletlerin Kore Cumhuriyetine gereken yardımı sağlamalarını tavsiye eder...
Arkadaşlar, malûmunuzdur ki, dış siyasette Birleşmiş Milletler şartına
nokta! bulunu-
bütün kuvvet vc samimiyetiyle iştirak bizim için sarsılmaz bir esas teşkil eder.
işte bendeniz, bütün memleket, bütün millet iradesinin âdeta müşterek bir ifadesi olan bu esaslara uygun olarak muhasamatın bağladığı günden itibaren, muhtelif Amerikan ajanslarına yaptığım beyanlarla bu nazarımızı esasen belirtmiş yordum (bravo sesleri).
Hükümetimiz, Trygve Lie’nin telgrafını aldıktan sonra kendisine şu cevabı vermeye beni memur etti. Şimdi tercümesini aynen okuyacağım', şu telgrafı dün akşam saat 11 de dofcrü-*'** dan doğruya kendisine yollamış bulunuyorum. Telgrafı aynen okuyorum^,,
Köprülü, müteakiben Birleşmiş Milletler Gene) Sekreterliğine çekilen telgrafı okumuştur.
ICSfiYFflLARDn
l
ı
i
i
î K 1 N C 1
Dünya politika haberleri : Milletlerarası meseleler karşısında İspanya
DÖRDÜNCÜ
Bu şehrin içinden : Sokaklarında altın bulunan şehir
S. Orhan Çağdaş Ana kartal (Hikâye)
için Birleş-j'ardımda Kore ma-
I
öğ-
ri-de-
Kore’ye hava nakliyatı durduruldu
New-York, 30 (YİRS) — Japonya-da üslemniş bulunan L Süvari Tüme-• . t a* ı eflVıtY i 1. .»ı « lıtftidı
Cumhuriyetçi hatları yarıldı. Amerikan karargâhı, 150 kilometre geriye çekiliyor
BEŞİNCİ
Kuzey Koreli
Washington, 30 (A.P ) — Cumhurbaşkanı Truman bugün Birleşik A-m erik a ordusuna Kore’de Amerikan kara kuvvetlerini kullanmak yetkisini vermiştir.
Başkan §u yetkileri verdiğini ilân etmiştir:
1 — Birleşik Amerika hava kuvvetleri lüzumlu görüldüğü takdirde komünist Kuzey Kore topraklarına muayyen askerî ödevler ifası için uçak sevkedebilccektir.
2 — Kore’nin bütün sahilleri deniz ablukası altında bulundurulacaktır.
3 — General Mac Arthur komünist kuzeylilerin Güney Kore’ye yaptıkları taarruzu durdurmak için, harekâtı desteklemek maksadiyle bazı kara birlikleri kullanabilecektir.
Bu yeni kararlar. Kabine men^up-lariyle Birleşik Amerika Kongresi liderlerinin Beyaz Sarayda yaptıkları toplantıyı müteakip ilân edilmiştir. Komünistler cepheyi yine yu rabildller.
Tokyo. 30 (A.P.)
komünistlere ait bir zırhlı kolun bu gece «Kore saatiyle cumartesi saba-hakarşı) Han Nehrinin güneyinde, yani cephe hatlıpın en az 15 mil gerisinde hareket halinde bulunduğu ve Suvon’daki Amerikan genci karargâhının tehdit altında olduğu yetkili bir askerî kaynaktan öğrenilmiştir. Kore’deki ikinerikun karargâhı 155 Km. geriye alınıyor
Nevv-York, 30 (YİRS) — Kore’den gelen son haberlere göre Suvon’daki Amerikan Genel Karargâhı tahliye e-dllmekte ve 155 kilometre güneydeki Taejon’a nakledilmektedir.
Komünist kuvvetlerin Han nehri hattını cuma günü öğleden sonra yarmaları üzerine Cumhuriyetçilerin müdafaa hattı çökmüştür. Bu durum karşısında Amerikalı Komutan General Church, Mac Arthur ile derhal temasa geçmiş sonra emir vererek 10 dakika içinde Amerikan karargâhının tahliyesini emretmiştir. Amerikan karargâhındaki personel Suvon hava a-lanında buluşnrtnk üzere .sözleşmiş-lerdir.
B. Milletlerin talebi
İsveç ile Mısır yardım teklifini kabul etmedi
Stockholm, 30 A.A, (Reuter) İyi haber alan diplomatik kaynakların bu akşam bildirdiklerine göre İsveç, Birleşmiş Milletlerin Koreye yardım kararına iştirak etmeyi reddedecektir. Mısır da menfi cevap verdi
İskenderiye fi AA. fReuter) — Güvenlik Konseyinin Koreye yardım yapılması yolundaki kararını desteklemeyi Mısırın reddettiğini Başbakan Nahas Paşa bugün bildirmiştir. Birleşmiş Milletler ve Trurnan’ın emri
Ne w-York, 1 (YİRS) 38 inci dairesi şimalinde kalan komünist ro çrazisinin Amerikan uçakları iman edilmesi
arz Ko-ta-yo-
re arazi; inin Amı rafından bomba rd lunda T ru manın verdiği emir Birleşmiş Milletler muhitinde hafif bir endişeyi mucip olmuştur. Trurnan’ın verdiği emir hukuki esasları konuşma mevzuu olmaktadır.
Bununla beraber Güvenlik Konseyi âzalarının bir çoğu Amerikanın kararını destekleyeceklerdir,
Kore Komisyonu Pusan'a yerleşiyor
Tokyo, 30 A.A. ( Afp) Birleşmiş Milletler Kore Komisyonuna mensup bazı üyeler, cuma sabahı Güney Kore’ye varmışlardır. Bu üyeler Pusan a yerleşeceği sanılan Komisyonun Kore’ye dönmesi için hazırlık yapmakla vazifelidir.
474
açık bir denilmek-
Panayır, sergi ve meşherler Habib Edib - Törehan
-1*
hinin Koreye hareket için hMZirıantfı-ğı haberlerine rağmen bir Amerikan askeri sözcüsü şu beyanatta bulunmuştur:
•’Benim bildiğime göre, dolaşan vayet daha bir müddet için doğru ğildir.,,
Sözüne itimat edilir mehafilden renildiğine göre Japonvadan Koreye yapılmakta olan bütün hava nakliyatı durduruldu. Bunun sebebi katı olarak bilinmemekle beraber Suvon şehrinin veya hava meydanının komünistlerin fcellne düşmüş olması ihtimali derpiş c-dilmektedir.
Askerî durumun Amerikalılarca yapılan tahlili
Washington 30 «YİRS» — Amerikan askeri sözcüsü durumu şu sözlerle ifade etmiştir; “Cumhuıiyetçilerin. cepheyi yararak Han nehrini geçen komünistleri durdurabileceklerini ü-mit ediyoruz...
Cumhuriyetçi Koro, kuvvetleri hâlâ lnşon limanını muhafaza etmektedirler. Ancak. Amerikan gemilerinin ismi geçen bu limandan İstifade edebilip edemedikleri malûm değildir.
Gelen mütemmim haberlere göre, Han nehri üzerindeki Cumhuriyetçi cephesinin yarılması komünist zırhlı birlikleri tarafından yapılmıştır.
Amerikan Bahriye sözcüsünün ifadesine göre mültecileri taşıyan iki gemi Koreden ayrılmıştır.
Amerikan hava kuvvetlerinin sözcüsüne göre Trurnan’ın 28 inci arz dairesi kuzeyinde bulunan hedefleri bombalamak hususunda verdiği izin havacıların vazifesini kolaylaştıracaktır. Hava hâkimiyetini kurmak için düş manın hava, alanlarım bombardıman etmek şarttır. Fakat Amerika. Man-çuryaya ait araziyi bombalamak niye tinde değildir.
Ordu namına konuşan bir askeri sözcü Kore harbini şöyle anlatmıştır:
“Askeri liderler başlangıçta sadece hava müdahelesi sayesinde komünist kuvvetleri durdurmanın mümkün olacağını zannetmişlerdi. Fakat kısa bir zaman sonra bunun kâfi gelmediğini gördüler. Cumhuriyetçi Kore ordusu dahili emniyeti korumak için kurulmuş olduğundan komünistlerin taarruzuna mukavemet edememiştir.
rtıüdahale yolunda Birleşmiş Milletlerce alınan karara yalnız
Kore harbine Yugoslavya itiraz etmiştir. Yugoslav delegesi aleyhte rey verirken görülüyor
4 •
Bir Yunan gazetecisine göre, Türk ve Yunan dostluğunun şartlan
“Akropolis,, başmuharriri, zuunda. İki görüşmesi lüzumunu ileri »ürüyor!
gazetesinin sahip ve Kıbrıs Adası raev« hükümetin karşılıklı
Mısırın kendine göre bir görüşü var !
Mısır başdelegeslne göre, Kore ihtilâfı, bir doğu - batı çatışmasıdır
Lake Success, 30 (YİRS) — Güvenlik Konseyinin cuma günkü toplantısında. Mısır baş delegesi, Kuzey Kore aleyhindeki askerî sanksyonlara iştirak etmeyi reddetmiştir.
Diğer taraftan Mısır Başvekili Na-mıs Paşa aynı görüşü teyit etmiştir.
Baş delege Mohammed Fevzi Beyi’ göre mevcut ihtilâf» Batı ve Doğu Blokları arasındaki çatışmalardan bir tanesidir. Bu ihtilâfların dünya barışını tehdit etmekte olduğuna şüphe yoktur.
Bundun başka, böyle ve bu gibi tecavüzler eskiden do olmuş, fakat Birleşmiş Milletleri, o vakalarda Kore misalinde olduğu gibi hareket ettirmeye bir türlü imkân bulunamamıştır.
Mısır delegesinin, va k t iyle ıncdiğlni d İr.
Fil isti ne karşı hiç bir zecrî tedbire geçll-kasd ettiği
zannedilmekte-
Cumhuriyetçi Kore küvvotleri, kızıllara karşı girlşilrıı Nuvay sırasında
C. H. P. Kurultayında komisyonlar mesaisi
Kuvvetler birliği yerine kuvvetler ayrılığı prensipinin kabulü uygun görüldü. Komisyon çalışmaları devam ediyor Ankara 30 ( Hususî muhabirimizden)
— C. H. P. si Büyük Kurultayı bugün saat 15 te İzmir delegelerinden Nazif Çağatay'ın başkanlığında toplanmıştır. Oturum açılınca başkan komisyonların henüz raporlarını hazır-lıynmndığını bildirmiş ve memleketin muhtelif yerlerinden gelen telgraflar okunmuştur. Telgraflar alkışlar arasında okunmuş ve hepsine cevap verilmesi kararlaştıktan sonra tüzüğe ve usule ait bazı takrirlerin de alt dukları komisyonlara gönderilmesi bul edilmiştir.
KoıııİNyoııhırııı çahşmalıırı
rrogrnm ve tüzük komisyonu:
Program ve tüzük komisyonu loden önce ve sonra Cevdet Kerimin reisliğimle çalışmalarına devanı etmiştir. 25 kişilik komisyon üyelerinden başka diğer delegeler do müza-korelertle hazır bulunmuşlardır. Umumi toplantılarda ancak program üzerinde görüşülmüştür. Programda değişiklik yapılıp yapılmıyacâğı hakkın-daki miızalcer(?levi müteakip bu İşin önümüzdeki yıl İçinde tekrarlanması düşünülen kurultaya bırakılması kararlaştırılmıştır. Yalnız kuvvetler birliği yerlno kuvvetler ayrılığı prensipinin kabulü uygun görülmüştür. Görüşmeler devam etmekledir.
Raporlar komisyonu:
Ruparlar komisyonu Haşan Reşit Tank ulun başkanlığında toplanmış ve çalışmalarına devam etmiştir. Bugünkü görüşmelerde 1 — Teşkilât, 2 — Sosyal işler. 3 — Dilek işleri, 4 — Halkevleri, 5 — Program vc tüzük, 6 — Propaganda maddeleri üze-
ol-ka-
• •
• • og-
rinde görüşülmüştür. Halkevleri komisyonu Yozgat Milletvekili Avni Dolanın başkanlığında toplanmıştır, öğleden önce vc sonra çalışmalarına devam eden komisyon Genel İdare Kurulu tarafından vazifelendirilen bir heyetin hazırladığı raporu tetkik etmiştir. Görüşmeler devam etmektedir.
Dilek komisyonu:
Rize delegesi Doktor Mazhar Basa buşkanhğında toplanmış ve prensip kararına varmak üzere bir tâli komisyonu seçmiştir, öğleden evvel bu komisyon çalışmalarına başlamış ve hazırladığı esasları asıl komisyona vermiştir. Komisyon çalışmalarına devam etmektedir.
Hosnp komisyonu:
Hesapları tetkik etmektedir. Komisyonlar gece de çalışmışlardır. Kurultay yarın sabah saat 10 da toplana-ca ktır.
Dünya Hikâye Müsabakası
, r . ter sıra)
P’lKafine çıplak) Kındık yapı «Çürük) ...
Evvelce do ilân »MU hikâye kr ‘ ul miM hn.vpi. Jkoll) şlur-ter sıra) —
- Yunan dostluğu
Yunan dostluğunun ge-gazetelerin büyük rolü
Yunanistan "Akropolis” gazetesinin sahip ve başmuharriri Nassos Boitsis şehrimize gelmiştir.
Memleketimizdeki son demokratik gelişmeyi yakından takip etmek istediğini ve bu arada Ankaraya giderek Cumhurbaşkanı, Başbakan ve Bakanlarla görüşmek arzusunda bulunduğunu söyliyen M. Boitisis kendisiyle görüşen arkadaşımızla muhtelif mevzularda aşağıdaki konuşman yapmıştır.
Türk
"Türk -Üşmesinde
vardır. Fakat maalesef bazı gazeteciler bu mesuliyeti takdir edemiyorlar ve hislerine kurban olarak kötü tahriklerle iki milleti birbirleri aleyhine kışkırtıyorlar. Kanaatimce Yunan ve Türk milletlerini fikren birbirlerine yaklaştırabilmek için çocuklarımıza daha ileri bir zihniyetle hazırlanmış müşterek kültür vererek yetiştirmeliyiz.
Kıbrıs meselesi
“Kıbrıs artık Ingilizlerin elinde kalmamalıdır. Oradaki Yun^n halkı adanın Yunanistana ilhakında musirdir. Anavatanda da bu yolda büyük bir cereyan mevcuttur. Diğer taraftan Adadaki Türk ekalliyetinin de haklarım korumak lâzımdır. Bu meseleden istifade ile bazı politikacılar Türk - Yunan dostluğunu baltalamak istiyorlar. Yunan Hükümeti şimdiye kadar resmen vaziyet hakkında görüşünü bildirmemiştir. Kanaatimce meseleyi halletmek için en iyi çare iki hükümetin aralarında yapacakları anlaşmadır. Bu hususta Türk Hükümeti bir teşebbüste bulunduğu takdirde bunun Yunanistan tarafından çok müsait karşılanacağına eminim."
gı Hlndlatan
Bradford Piyasası
..-«üret Borsan
İskenderiye Borsası
120.-
»•
İt
•••
• • •
20/21 İ8/31
Sıra malı Anadolu Trakya
•s
• • •
Tiftik iyi mal (Llbrwi=Flyat) •» Bih. müIi M H
Tün
H
- — ■ ■■ —------------------------
Pamuk (Kantan=TaJları) Ashmounl Kısa elyaflı F/G. Karnak Uzun elyaflı F/G.
Buğday yumuşak ....
Buğday eort
Arpa .............
. a • ’ | İ
, *---(• ■ J -ir- ~ ‘ .
1 ~
243.— 180.— 103.— 134.—
I teacü edilmemiş lahvilil ve eshamın ara ve uloplero göre taayyün eden takribi piyata değerleri.
>
Sayfa 3
Y E N t İSTANBUL
Milletlerarası meseleler
1 Temmuz TfiSO
karşısında Ispanya
va-
ve
da-
bir
r,JBevve Deuş Mondee^ derçti s|n*n 15 âailraa sayısı /.spaHj/anm dışarıya kar^ı bugunkü durumami te sebeplerini açıklayan dikkat çe-ker bir yazı ıısşrcfmişfır. Bu uuv-hu? ebenımiyetİHi gdzöniindç tutarak beUibdflı aşağıya t( rcü-
me adıyoruz, ileri siıriilen görüşler tabletiyle makale scı/ıibine olfHr:
İspanyanın Adeta karantina altına alınmasına sebep, son harple güttüğü siyasettir. O siyaset ne idi? ispanyanın bugünkü milletlerarası sıyeti nedir? Siyasi vesikalara yakında neşredilen bazı eserlere yansralc meseleyi inceleyelim,
Franco Hükümetine düşman
Amerikalıya göre bu hükümeti 1939 yılında tutanlar halkın büyük bir kısmı, kilise ve ordu olmuştu. Fakat hakikatte kilise Franco idaresini pek tutmadı. Yüksek tabakaların yardımından ve dünya durumundan faydalanan bu idare 1940 senesi başında her iki taralı kollamaya çalıştı.
Franco zaten İspanyanın tarafsızlığını Hân etmişti, öte taraftan mem-hâkim bir kanaate göre Hll-lar Franaanın İşgalini tamamladığı VFİdt İspanyaya hücum ederek on bas gün içinde, mukavemet görmeden ele geçirecekti.
General Franco o tarihte Mihver devletlerinin saferinden şüphe etmiyordu; bundan kendine hisse çıkarmaya da azmetmişti: Meselâ Gibral-tsr ve Şimal Afrikalında. Fakat hem tarasızhğı muhafaza etmek, hem de harp tehlikesine girmeksizin Alman zaferinden kendine pay biçmek maksadını gütmekte idi, O sıralardadır ki Hitler’i hoşnut etmek için Dışişleri Bakanlığına Suner’l getirmiştir.
Hitler, 1040 eylülünde Suııer’i Ber-line dâvet ediyor. İspanyol Bakanının hâtıralarına göre Almanlar Canarles adalarında askeri Üsler İstiyorlar.
Franco, zaten mecalsiz olan memleketinin harbe girmesine taraftar değil. Hitler ise hem İspanya hem de ltalyayı Afrikada çok kuvvetli olmaktan alıkoymak emelinde, Afri-kayı Almamaya saklıyor: Bu sebepledir ki Franco. dostluk gösterilerini esirgememekle beraber, harpten kaçınmak kararındadır.
Eir ay sonra Hitler İspanyol Dış Bakanını yine çağırıyor ve: "Alman ordusunun 230 tümenden 186 sı bugün işsizdir. Gıbraltar n hücum etmeye karar verdim.., dedikten sonra ispanyadan işbirliği umduğunu ilâve etmiş ve- fakat hiçbir valtte bulunmamıştır.
Hitler, 1941 başında Mussolini’yi araya koydu ise de Franco’yu o da kandıramadı. Hitler, İspanyanın harbe girmesini icap ettirecek olan İttifak andlaşmasına Franco‘nun yanaşmadığını görüne* pek fena öfkelendi, fakat zorlamaya cesaret edemedi; ispanyaya muhtaçtı. Suner daha 1940 ta. ispanyanın harbe ancak iki üç senede hazırlanacağını söylemişti.
Birleşik Devletler muharebeye girdikleri tarihte Suner’in düşmesi yakındı: nihayet 1942 ağustosunda, Müttefiklere meyyal olan Kont Jordan'a Dışişleri Bakanağına, geçiyor. Franco vaziyetin değişmek üzere bulunduğunu hissetmiştir. Bundan sonra İspanyanın menfaat gütmezllğlnden ve tarafsızlığından dem vurulacak. Netice itibariyle General Franco hem Al-manyayı. hem Mussolini’yi oyalamış ve aldatmış, harp etmeksizin her istediğini elde etmek ümidini beslemiştir. Halkın harbe son derece muhalif olması gibi bir hakikati görmemesi ve hesaba katmaması imkânsızdı.
Zaferden sonra Franco. ne Amerikalıların, ne de tngillzlerin dostluğunu kazanamamışsa da bunlar onu “ehveni şer,, saymışlar, soğukbsrp devam ettikçe onun mevkii sağlamlanmış ve hattâ Mr. Bevin bile 1945 te İspanyadaki İdare meacleslııin yalnız İspanyol milleti tarafından halli lâzımgelen bir mesele olduğunu söylemiştir. Birleşik Devletler ise, İdare tarzını beğenmemekle beraber İhtiyatlı hareket etmişler ve iktisadi
menfaatler sağlamaktan da geri durmamışlardır. 1946 da VVashington Hükümeti Birleşmiş Milletler nf> adinde, her devletin Madriddekl elçinin! geri çağırması hnJckındnkl teklifi müdafaa ediyor. Bir malık İspanyanın siyasi ve iktisadi abluka altına alınacağı »anılıyor. Fakat Birleşik Devletlerle Sovvctlor arasıııi’laki gerginlik büyüdükçe \Vashlngton la Madrid birbirlerine yaklaşıyorlar. Amerikan devlet adamları ve efkârı umu-miyesi komünistliğe düyınan milletlerle birleşmekte tereddüt etmiyorlar; İspanya bu noktada o kadar azimli görünüyor ki, bu memlekette Amerikan Üsleri kurulması bile dü-fünlllüvur.
Umumi efkârın tesiri altında bulunan Amerikan Hükümeti. Birleşmiş Milletlerin İspanya aleyhinde aldığı 1946 kararını değiştirmeye meyilli göründüğü gibi meselâ 1948 de İspanyol Hükümetine karşı bazı ce-milekâr hareketlerde dahi bulunuyor. Zaten bu siyasetin hem Kanada, hem de Lâtin Ameriknsının en mühim devletleri tarafından hoş görüleceğini do bilmektedir. Gerçi Lâtin Ame-rikası memleketleri keıuü topraklarında hâkim olan siyasi fikirlere göre İspanyadaki idarenin kâh aleyhinde, kâh lehinde, meselâ Meksika, Uruguay» Venezuela, Guatemala, Küba ve Koslarlka İspanyol Cumhuriyetlerini tutuyorlar; bunun aksine olmak üzere Brezilya, şill, Arjantin, Peru, Bolivya, Columbia ve Nikaragua. Franco Ispanyaılyle tabii münasebetlerde bulunmak taraftarıdır. İşte bu ekseriyet nammadır ki Birleşmiş Milletlerde Bolivya temsilcisi 1946 kararının kaldırılmasını istemiştir.
Amerikan Dışişleri Bakanı Ache-son’un, bu sene başlarında Ayan Meclisi Dışişleri Encümeni Balkanına gönderdiği mektup Washington Hükümetinin aldığı vaziyeti belirtmektedir.
Bu mektuba göre İspanya, Batı Avrupa muvazenesinin mühim bir âmilidir. Abluka altına alınması, tec-rid edilmesi ne Batı Avrupa milletlerine yarar, ne de başka milletlere. Birleşmiş Milletler tarafından 1945 ten beri takıp edilen siyasetin tek neticesi General Franco’nun mevkiini .sağlamlaştırmak oldu; İspanyol halkı bu siyaseti, kendi işlerine müdahale gözlyle gördü. Bu sebeple A-merikan Hükümeti. Birleşmiş Milletlerin 1946 kararından vazgeçerek İspanya ile tabii şartlar içinde siyasi ve iktisadi münasebetler kurmalarını istemiştir.
İspanyada on seneden beri kurulmuş bulunan idare sarsılmamış ve emniyeti sağlamıştır.
İspanyanın milletlerarası vaziyeti henüz kararlı bir mahiyet almadı. Bazı memleketler ona yakınlık, bazıları da düşmanlık göstermektedir. Dışarıdan gelen tazyikler milletin izzeti nefsini yaralamaktadır. Memlekette kurulan idare ise içerisindeki düşmanlara muvaffakiyetle meydan okumakta gibidir, ispanyanın yakın bir gelecekteki talihi hakkında kehanette bulunmak İstememekle beraber ileride, şimdiye kadar başvurulan tazyiklere yine şahit olmıyaca-gız tahmin edilebilir. Bu itibarla milletlerarası nizamın orada da yeniden hâkim olması ihtimali vardır.
İngiliz Filotilla Komutanının Valiye gönderdiği mesaj
Birkaç gün şehrimizde misafir kaldıktan sonra evvelki gün hareket • den İngiliz Filotillasının Konııımnı tarafından Vali w Belediye Reisine şu mesaj gönderilmiştir: 'Tatatibuldan ayrılmadan önce filomun bulunduğu müddet zarfında gördüğümüz hüsnü kabul ve nezaket İçin teşekkürlerimi bildirmek isterim.
Komutam altındaki adamlarımın ekserisi ilk defa olarak birçok asırların tıırlhi hâtıralarını mündemiç dünyanın vn meşhur şehirlerin*!' ı birini ziyaret fırsatını elde etmiş bulunuyorlar. Bu ziyaretlerden sadece zevk değil çok KiyinotU bir ’tiid de kazanmış olduklarına kuvvetle kaniim.
REŞAD NURİ GÜNTEKİN
Kavak Yelleri
30
Vakit geç idi; güneş biraz sonra batacaktı. Belki de ayakta duracak kuvveti kalmadığı İçin yere çömelen ve o zamana kadar hiç işitmediğim ve bana çok tesir eden zayıf bir sesle hafif hafif Kur an okuyan Müftü okumazım bitirdiği zaman ben de
— Bir şey
cağız?
— BPmem
git.... Biz çocuklarla bir şey ederiz elbette
— Yok yok... ne edeceksek hep beraber e-deriz.
Barıştığımızı anlıyor, seviniyordu,
O akşam hiç bir âdete sığmayacak bir derin merasimi yap* ‘ -mgu Tabirin arabaaın-
* «k tekrar eşeğe | J ı T * r
yumuşamış bir ecele: yapmak lâzım, dedim, ne yapa-
ki... Hadi sen sıkılma yoluna
Ş E H 1R HA BE İt I. li İti
Türk mütefekkiri Sabahaddin I X*kiJ“
İstanbul Sergisi bugün açılıyor
Başbakan, işlerinin çokluğu yüzünden açılış merasiminde bulunamıyacak. Kendisini Tekel Bakanı temsil edecek
Aylardan beri hasırlanmakta olan latan bul Serğltri bugün saat 17 de Başbakan adına Tekel Bakanı Nuri öz-n tarafından açılacaktır, b * bıkan Menderes. Işlerininı çoklulu yüzünden serginin açılışında buhınamıyacağını bildlt ıni jjr Bebek Sergisi do bugiiıı açılıyor
İstanbul Spor ve 8ergl Sarayı binası İçinde açılacak olan Bebek Sergisi küşadının dün yapılacağı ilân edilmiş, hattâ yapılan basın toplanı ısında da bu husus belirtilmişti. Fakat hazırlıkların bitmonıcsl yüzünden “Bebok Sergisinin” dc açılışı son dakikada bugüne tehir edilmiştir.
Keza Belediye ımvlyonunda dün açılacağı bildirilen resim sergisinin de «ym sebepler yüzünden tehir edildiği. Valinin hu mevzuda dün gazeteciler ve sanatkârlarla yapacağı toplantının da başka bir güne bırakıldığı öğrenilmiştir.
SELÇUK KIZ ENSTİTÜSÜ DİPLOMA TÖRENİ VE DEFİLESİ
Dün saat 17.30 da Çapadaki Selçuk Kız SanAt. En«titü«ü bahçesinde okulun sipariş va tekâmül atölyesinin yıllık geçidi yapılmış ve aynı zamanda bir Vali muavini il* okul Müdiresi Bayan Nezihe mezun olan 153 öğrenciye diplomalarını dağıtmıştır.
istiklâl Marşım müteakip bir öğrenci okulun ufak bir tarihçesini yapmış sonra Müdire ve öğretmenlerine teşekkür etmiş ve arkadaşlarının minnet hinlerine tercüman olmuştur.
Öğrencinin konuşmasını müteakip diplomalar dağıtılmış ve sonra manto. tayyör, elbise vc tııalotlcrin geçidin* bağlanmıştır.
İtina He dikilmiş zarif elbiselerin teşhiri esnasında bir bölümden diğerine geçerken, okulun birinci sınıf talebeleri. yaptıkları ront ve kadrillerle geçidi süslemişlerdir.
Güzel eserleri ile başarılar gösteren öğrenciler! ve onları yetiştiren kıymetli müdireleri Bnvan Nezih* vc değerli öğretmenlerini tebrik ederiz.
Muallimler Birliği Ankara heyeti
Muallimler Birliği tavafından Anka-raya gönderilen heyet avdet etmiştir. Bugünlerde Birlik idare Heyeti mühim bir toplantı yaparak gerek heyetin görüşme neticeleri, gerek 3 haziran 1950 de yapılan Öğretmenler toplantısındaki dileklerin rapor haline konmasını müzakere edecektir.
(
Beyin hatırası dün anıldı
TOPLANTIDA SÖZ ALAN HATİPLER, PREN5 SABAHADDİNİN MUHTELİF CEPHELERDEN ŞAHSİYETİNİ TEBARÜZ ETTİRDİLER
Büyük Tilrk mütefekkiri Sııbtıhad-dlıı Beyin ölümünün İkinci senesi mü-ngaehetlyta dün onat 17 30 da Ucyazıi-tııkl Mnrmıırıı Loknllndp Inlnnbul Muallimler Birliği Terbiye Encümeni tarafındrın vc bağlık Bakanı Nihat Reşat Belgerln himayesinde bir lop-tahtı loi’llp edilmhlir.
Prens Snbııhrx(l(ilriia kızı F’ethiycııln ele hazır bııhın-hığu loplaniKİa İlk sözü alını iktisat profesörü Zlyaoddln F. Fınchkoğiu olmuştur. Prof. Fin-dıkoğlıı, Pıcns Snbnhnıldlnln lTürkiye Nasıl Kurtıırılııblllr) adlı kitabının yeni harflerle bnsılmaHindnn bahsederek şunları söylemiştir:
Geçen ısrın sonlarındım beri TÜrklyenin kurtuluşu yolunu gösterenlerin başında Ahmet Rıza vo Ziya Göknlp ı gösterebiliriz. Ahmet Rıza, parlnuıntor. Ziya Gökalp da milliyetçi İdi. Parlmnntnrlzm milllyotçlliftl az çok gerçekleştirdik, fakat şahsi kıymetlerin aerpllmoshıo yer verme meleri maalesef ihmal edilmişi İr. Bir Amerikan yazarı "Türkiye Nasıl Yükselir?,. İsimli bir rapor verdi. Bu hakikatleri kendi mütefekkirimiz çok daha önce anlatmış bulunuyor.,,
Toplantıya riyaset edecek olan Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanı Profesör Nihat Reşat Belgor, rahatsız olduğundan Ankaıadan bir mektup yollayarak, aziz dostu ve büyük mütefekkir Sâbâh idin Beyin hâtırasını anmak i-çln toplantıda buhınaıııadığmdan dolayı çok müteessir olduğunu bildirmiş-
Ur. Bunun üzcrıno toplantı rolaliğlne seçilen Ragıp Nureıklın, «lâvHlîleri bir dakika sükûta davet elmişth.
Daha Roma röx ulan Prof. Hilmi Ziya Ülken, Salmhaddlrı Beyin şahsiyetindim, ahlâkından, içi imal sb-Alilden bahsetmiş ve kendisinin bir sosyologdan zlyadû bir reformist olduğunu İleri sürmüştür.
Nvznlu i Nuroddln Ege. 8abiihnc(d|n Beyin içiinuıi mesleğinden bahsetmiştir. Şair Hüseyin Slrot jso Saha ümidin Beyin hayatına alt hatıralar nak-l*ımlş ve bir Şiir okumuştuı l’ırns Sabahaddlntn dostu ve yardımcısı o lan Ahmet Bedevi ise, Sıtbahaıîdln Beyin siyasi hayatından bahsetmiştir.
Hukuk FakUHcsInden Doçent Doktor Tarık Tunnynnm "Sabahaddln Beyin hukuki kanaatleri,, mev/.uundaki konuşmnaını mü' kıp söz nlıın c.ıhil Tanyol Sabnhnddin Beyin ahlâki şahsiyeti hakkında. İzahatta bulunmuştur.
dmıui Vancr, hazır*
Birleşmiş Milletlerdeki daimî heyetimizden Kemal Süleyman Vaner, Kâbil ve Karaşiye gitti
Birleşmiş Milletler Kurulu heyetimizden Kcınal Süleyman Afganistan kalkınma plânını
latnak üzere Kâbil'dr bulunmaktadır.
Hu defa haber aldığımıza göm u-zokdogu milletlerlnl kalkındırmak ü( zere Lake SucccsM'de Birleşmiş Mil-lotler Kurulu Inrafından lc?ıkil edilen 14 kişilik heyete seçilen bu dologeOilz. Kabil dönüşünde PAklatana giderek bu memleketin kalkınması husufunda yapılacak çalışmalara iştirak edecektir.
Sanat haberleri •
Bedia Statzer’in
25 inci sanat yıldönümü
ne Alemine
Bu geceki güreşler
Brezilya Akademisi Başkanının Türkiye hakkındaki intibaları
Bir müddetten beri memleketimizde tetkikler yapmakta olan Brezilya Akademisi Başkanı ve dünyaca ln-mnmijş muharrir ve tarihçi Gustave Baros dün sabah hava yoliyle Kabileye gitmiştir.
Hareketinden evvel kendisiyle görüşen bir arkadaşımıza Baros şunları söylemiştir;
“— Başkanı bulunduğum Akademi Franeadakinİn aynıdır. Türaıyeyi ancak Lotı’nin, Cauthler’mn eserlerinden tanınmış ve bu okuduklarımın tesiri altında kalmıştım. Halbuki buraya gelince sempatik insanların yaşadığı bir gArp memleketi ile karşılaştım. Yeni TÜrkiyeyı tanımak için temsil ettiğim gazete ve mecmualarda acri halinde makaleler neşredeceğim. Çünkü Türkiyeyi Brezilyalılar çok yanlış tanıyorlar ve nâlâ şarklı olarak tasavvur ediyorlar,,,
yeni İstanbul
FinlandiyalIlarla ilk müsabaka bu gece saat 21.30 da Şeref Stadında yapılacak
Şehrimize- kuvvetli bir kadro 11c gelen Finlândiyalı gürcşçilerlo İstanbul Güreş Kulübü güreşçileri arasında bu gece Şeref Stadının yüzme havuzundu İlk müsabakalar yapılacaktır, Flnlân-diya güret Iakımında bulunan beş güreşçi Stockholm'de yapılan dünya Gı eko-Romcn güre'j birinciliklerinde Fin milli takımında yer almış bulunmaktadır. Bunlar artısında 73 kiloda güreşen Dünya Greko-Romcn Şampiyonu Simenaleıı de bulunmaktadır.
Finlandiya güreş takımı cehrimize çok kuvvetli bir şekilde gelmiştir. Buna nazaran bu gece yapılacak müsabakalarda İstanbul Güreş Kulübü ile FinlandiyalI güreşçiler arazındaki maçlnrın sıkı ve heyecanlı olacağı muhakkaktır.
Bu geceki güreşler Grcko-Romcn o-larak yapılacak, yarın vc gelecek haftaki iki müsabaka da serbest olarak yapılacaktır. Bu nkşajvfFInlandlya ve İstanbul Güreş takımı ringe şu kadrolarla çıkacuklnnhr:
Finlandiya güreşçileri: 52 kiloda Hakkola. 57 kiloda: Johanson. 62 kiloda Talo8Cİa» 67 kiloda: Haopoznlml, 73 kiloda Slmemılcn. 79 kiloda Kelsela. 87 kiloda Sejpoııen, ağırda Rühimeki.
İstanbul Güreş takımı; 52 kiloda: Alı Yücel, 57 kiloda Osman öz. 62 kiloda Halil Kayau M kiloda Haşan Sa-rıçiçek, 73 kiloda Ahmet Şenol, 79 kiloda Ali özderpir. 37 kllodıı Muharrem Candaş, ağırda Muzaffer.
Flnklndiy/ı takımında güreşecek o-lan 57 Johanson, 62 Talosela. 67 Hao-posnlmi. 72 Slmennlen vc acır sıklette Bühlmeki, Stockholm’deki Dünya Grcko.Hnnıan birincilikIcrİnc İştirak etmiş güreşçilerdir
Müsabakalara saat 21.30 da başlanacaktır.
Türk Dekoratörler Birliğinin Başbakana gönderdiği mektup
Türk Dekoratörler Birliği tarafından Başbakanlığa gönderilen mektubun suretini Aşağıya koyırınktayıb. Bu yazıda, beynelmilel soikI vc fuarlarda, kültür ve soviyemlıl âleme tanıtmakla olan dakoratsyon işlerimizde çok hansan olmamız vc bu İşlerin bilhassa mü* tehassıs değerli arkadaşlara verilmesi lâzım Kcldlğl kaydcdllerok. son Parla Beynelmilel Fuarındaki Türk pavl-yonunun başarısızlığından da bahsedilmektedir.
Başbakanlık Yüksek Makamına
Zaman zaman bir çok feraant vo fedakârlıklarla beynelmilel sergilere iştirakimizin sevinçli haberini gazetelerimizde okuyoruz Kültür seviyemizi bütün dünyanın közü önüne koyan hu meşherlerde bütün maddi fedakârlık-lara rağmen muvaffak olamayışımızın verdiği acı, ilk sevincimizin kat kat üstündedir.
Daha dün Parla sergisindeki başarısızlığımızın mesuliyeti memleket sanatkârlarının sırlına yüklenmiştir.
Son günlerde Chicago Beynelmilel Serginine de genin mikyasla İştirak e-deceğimlz haberini okuyunca sevinç veya keder duymakta tereddüt ettik.
Bölün dünyanın gözü önünde yüzümüzü ağartacak sanatkârlarımız vardır. Vc onların muvaffakiyetli c-«crlcriylo göğüslerimiz kabarmaktadır.
Chicago Sergisi hakkında bu kıymetli arkadaşların fikirlerini sorduk. Hiçbiri bu mühim temsil hareketinden haberdar değildirler.
Artık bugüne kadar olagelen alışkanlıktan sıyrılıp, memleketimizi bütün dünyaya tanıtmak gibi mühim bir dâvada, birim i derecede rolü olan hakiki sanat adamım, bu işin mütehassısı olarak aramanın zamanı geldiğine inanıyoruz.
Bu maksadın tahakkuku için bütün Türk dekoratörlerinin bir araya gelerek kurdukları (Türk Dekoratörler Birliği) İdare heyeti bu noktayı nazarı dikkatinize arzı bir vazife bilmiştir.
Bütün Türk dekoratörlerinin aydınlatmak üzere hu mevzudnki görüşlerinin bildirilmesi hususunda lâzım gelenlere emir buyrulmasın! yüksek ten-Hplcrlnc arzederlz.
BEBEK SERGİSİNDE
En güzel bebeği seçenler En güzel bebekler hediye edecek
♦
YENİ İSTANBUL
Gazetesi
Okuyucuları arasında bir jüri teşkil ediyor
Belediye murakıplarının kontrolleri
Belediye murakıpları toplu olarak Beşiktim, Arnavutköy, Boyncıkny. Yani köy. Ta t abya. Büyükdorc, Sıırıyer. Kadıköy, Üakiidar, ve Eminönü minin kasındım 386 esnafı kontrol etmişlerdir. 23 esnaf hakkında ceza aapn tutulmuştur. Bir fırında bulunan 108 noksan ekmek müsadere edilmiştir. Eminönü mıntakasında bir lokantanın alakart yemekleri maliyet fiyntına nazaran fazla fiyatla sattığı tes-blt edildiğinden zabıt tutulmuştur. Murakıplar şikâyet bürosuna yapılan 4R şikâyetin 37 sine yazı ile veya telefonla cevap verilmiştir. Diğerlerinin tetkikına devam olunmaktadır.
Yeni İstanbul Savcısı vazifesine başladı
Terfian Adalet Bakanlığı Ceza İşleri Müdürltlgüne tâyin edilen İstanbul Savcısı Ihsan Köknefin yerine, tâyin edilen 4 üncll Asliye Ceza Hâkimi Nail Özkan, dünden itibaren yeni vazifesine başlamıştır.
Sergi müddetince vapurlar Kabataşa uğrayacak
İstanbul Sergisinin açılması münasebetiyle şehir hattı vajurla-rı 31 temmuza kadar Kabalaş iskelesine uğrayacaklardır.
1 temmuz tarihinden 31 temmuz tarihine kadar olan nüshalarımızdan 5 adet mavi gazete başlığını, Sergide beğendiği bebek veya bebek paviyonunun numara veya ismiyle bize getiren okuyucularımıza bir adet kur’aya iştirak numarası verilecektir.
Sergi hitamında, yapılacak olan tasnifte en çok rey olan bebek veya bebek paviyonunu seçenler arasında yapılacak kurada kazanan on okuyucumuza kıymetli bebekler hediye edilecektir.
Denizcilik Bayramı bugün kutlanacak
1 Temmuz “Denizcilik Bayramı,, do-loyıriyk» bugün Moda koyundn Deniz yarıklar» tertip edilmiştir. Saat 15 te başlıyncak olan deniz yarışları mınt 18.30 n kadar devam edecek vc rıhtım* dan öğleden sonra Trabzon Kalamış. Sütlüce. Bağdat vapurları davet İlleri Moda koyuna götürecektir, yln Taksimde ve Reçikl antlı sun heykeli önünde ayrıca yapılacaktır.
Sabahle-Baıbaro-merarinı
GalatasaraylIların fevkalâde kongresi
GalatasaraylIlar Cemiyetinin fevkalâde kongreni temmuzun 8 İnde Cemiyet lokalinde toplanacaktır. Çok ehemmiyet verilen bu kongrede Cemiyetin nizamnamesinde büyük tadilât yapılmam İçin idare heyetince hazırlıklar yapıldığı öğrenilmiştir. Kongrede yeni İdare heyeti Meçimi dc yapılacaktır.
Emirgân korusu halka açılıyor
Emirgân korusunun bugünden itibaren şimdilik hor hafta cumartesi günleri naat 13 ten 20 ye kadar halka açık bulundurulması kararlaşmış-tır.
Nakşibendî âyini yapan 14 kişi tevkif edildi
Muharrem özdomir isminde bir şahsın Fatih Mecireaelorlninin İkamet etmekte okluğu ödaaında Nakşibendi Ayini yaptığı haber alınmıştır. Dün yapılan cürmü meşhut neticesinde âyin yapmakla olan 14 kişi yakalanarak savcılığa teslim edilmiştir.
için adum baltııalyle geldi vc sert toprakta yeni bir çukur açmak güç okluğu İçin yehi mezarlardan birini biraz eşeledi ve üç beş dakika içinde her şey tamom oldu.
Bir kısmının başında bir çarpık taş veya tahta parçası bulunan tümseklerden biri üzerine oturan Müftüyü ben (le taklit ettim, fakat unun biraz uzağına oturdum. Maksadım sadece onu yalnız bırakmaktı. Kendi kendine kalarak biraz evvelki sesle tekrar Kur an okumasını istiyordum. Fakat o hu uzaklığı dargınlığımın hâlâ devam etmesine verdi ve okumadı, yahut içinden okudu.
Ölen çocuk değil de bu birdenbire akşam karanlığı çökmüş çıplak mezarlıkta yaptığımız garip defin töreni beni garlpsetmişti» Müftü yanıma gelerek:
— Hadi Doktor Bey, gidelim gayrı, dediği zaman Adeta istemlyerek yerimden kalktım.
Ben oduncuya bir kaç ’para verirken çocuklardan en küçüğü Müftüye garip bir saffetle:
— Baba... talkın vermen mi? diye sordu.
Müftü yine şakacılığı ele almağa başlayarak:
— Ne ldecck o talkını, dedi ve çukura doğ. ru selâm verir gibi bir kol hareketi yaparak â-deta . neşe ile:
Hadi bakalım... Güle güle yat gayrı, dedi, ferken arabada Müftü ile ciddi bir kn-
Efendi.,, Sen Yurt derken hasta-V O>başka(f’ *teki başka,.. Bak i.ujCBen aonrs
1 h'
bir fenalık geldiğini istemezsin..
— Eh öyleyse ben yarın basta çocukların hepsini sokağa bırakıveririm. Ne para He aldık, ne sayı ile.. Allahın dağı, gııı eksik değil ya.. Bu oğlancık gibi onlar da başka yerde öl. ineğe gidiverirler. Medrese mantığı gerçekten kıskaç gibi bir şeydir.
— Yok o kadar da değil, dedim, olanları kovalım demiyorum. Yenileri almayalım o bize kâfi.
— Yenileri kim alsın?
Cevap vermediğim için onu kendi veriyor:
— Eh onu da Parti Başkanına. söyleriz.. . Bir çaresini bulur.
— Müftü,,. Senin dilin ladb.»
— Valluh değil... Doğru yarın «eyleyelim. Bak nasıl
lıeç merak etmeyin... Mecliste gomiayon gurul-du... Hele ence şu halkodasım açalım,.. Sonra hemen onunla da uğraşırız1' dir.
— Bamı bak Müftü... Lâtlfoyi bırak... İş zannettiğinden çok daha ciddidir. Sen fenni hakikatleri, vitamin» mikrop veaaireyl tarihleri ve din kitaplarındaki yeri yurdu He bilen yeni kafalı bir hocasın... Salgın no demek okluğunu bl. lirsin., öteden beriden toparlayıp getirdiğin hastalardan biri Yurda bir ateş verirse bir hafta İçinde hepsi temizlenir...
gardan gelmesine de hacet yok tüste yattıkları kar... Ynnl bak narız hu...
Müftü beni
Ve Gelllonin hazlâhğı bir kaç haftadan beri o-* Sofraya İnmesine izin vermeyecek bir sat-”'J,.jgu gibi vakit de geç oldu-
■ Jtf, \
yine uzamağa
konuguyorum. memnun olur.
baş-
Hele •'Siz
Hem mikrobun dı-... İnsanların üs-yerde ateş kendiliğinden de çj-8Öylcnicdi deme,... Hepimiz ya.
haklı bularak teminatı verdi.
148
ğundan yemeği “BabaMnın lokantasında yedik.
XXXIII
MODEREN PALAS
Babanın dükkânı kasabanın lüks lokantasıdır. Deı-eboyu çaışısındu akşamdan sonra açık olan tek dükkân, tnbil kahveler ve bir küçük bar müstesna, odur. Kasabadan gelip geçen yaban-cilamı bir kısmı tanıdık evlere misafir edilirler. Fakat onların pek hatırlı olınayanları, yahut da müfettiş, mühendis vesaire gibi vazife bakımından uzunca bir zumun kasabada kalacak olanları Cumhuriyet Otelinde yatarlar ve ”Babft”nın lokantasında yemek yerler, Bekâr memurlardan bir kısmiyle İstasyon Lokantasındsn eve dönerken burada da bir mola vermeyi âdet etmiş bir kaç akşamcı müşteri de öyle.
Cumhuriyetten sonra ilk hızla kasabada modern bir otele başlanmıştı. Bunun sıcak ve soğuk «ulu odaları, lüks bir lokantası olacak» hattâ ilerde bir ciız bile temin edilecekti, ilkönce kasabanın yüzünü ağartacak, hattâ modern hayat yolunda ona önayak olacak hemen hemen resmi bir kurum gibi tasavvur edilmişti. Vilâyetten ve hattâ Ankuradan geniş yardımlar vûii-dedlll,yordu. Yine kazada, vilâyette ve Ankaradu inceleme toplantılarında yapılan hesaplarda birbirini tutmayan hl(; bir nokta yoktu Kurulup yilrünıeğe başlamasından sonrası İçin bu mesele tasavvur edilemezdi. Amma şayet ilk za. manlnıda açığı olursa hükümetçe kapatılacaktı. Serbest Fırka zamonında içlerinin alacasını meydana vurmuş bazı gizli maksat erbabının korktukları gibi yeni bir harp, kıtlık vesaire şeklinde akla gelmeyecek bir felâket olduğu halde Cumhuriyet Hüktlmetl, topiyle tüfeğiyle dağ gibi arkasındaydı. Otelin işlemesi için öteki sefalet ve mikrop yuvası otel ve hanların; ga-
149
Cumhurbaşkanı, merasimde bulunmayı vâdetti
Dün Şehir Tiyatrosunda, B*dia Ştatzcr ın yirmi bı?şincl sanat yıldönümünü tesit için bir toplantı yapılmıştır.
Şehrimizin edebiyat,
vc cemiyetine mensup ta çınmış kimselerden taralı küp edcıxz metli kadın sanatkâr^ tine ve Şehir Tiyat>(,mıx,n Eviyene uygun bir morn>t>Munun H^viyesi-son zAmnnlardH elısım y«ı,ll,nasj ve ratılmış Jübile tâb{?’lya ipl,zale sınııı doğru olmıy/,n,n ıttdak ctmişlerdirrttrfl8J huzurunda
20 agustoA cur» lacak olan nwra^ar^cfli Fünü yapı-Mcclisi Reisi BııBüyük Millet sı altına alıma / himaye-
karada C^hv bulunmakladır An-kabul edilmiş ^başkanı tarafından Celâl Bayar büyİH1 Bcd,n JJtatzer'e, lunarnk, merasin^ blr bu-
bizzat Utviç ctnP «cceal ^ndlMfti ________________W vâdetmiştir.
Devlet Tiyatr(/ A .
' ısu sanatkarları senelik mu. . .
. . . , /avelelerını ^'""'“^nudad.lor
Dcvlot Tiyatro natl(ârla>ından^'u ve °PC,WI «’ lar, 1(> ekBeny ^bufda bulunan-ler. Dün, gele.
lelerinl Şehir J,k 7"° lç‘n ^kave-eden büroda, Tiyatrosunda teşekkül mukavele 1 t?mft ««mi’lerdlt. Bu senesi haziran,îim,ız den 1851
ber olacaktır.,^nuna kad&r mûU* Devlet Tly»
yİ edebi hev‘Uosu adlna> ktirıılu Ayan?1 b°9kanı ve yönetim SS"» “„,.l s.™*!, imzalıyorlardı8*11"* ve »anatklrlar
Kadrolara
1 Kurulundan çıkmış 7(mer. jenl mukavele-târlardan bir çoğunun bul7nmlîkUdİf1Slk y*püm* haUDatmak J ,Bu n?"aSC*^t,’“nu bunlar birer çen sene de*‘ldir; ?ra’, «**
d!*! İçin safe ah^Bt k0nul’n(-dilerine bah kaT™*(
de edemerm.; J^*1’nk ardan 18 1U' mf bir san^1-. ^C3belâ’ blr*nftCİB-ücret verihrtkâr *fİn ka"Un? ° ? tahsisat yolf5'"1 *mır °,d^,fthalde-475 lira ““k 450 vey*
Bu İtibar'1 ^er*
a- devlet Tiyatrosu sa-' İstanbul Şehir Tiyatrosu sanatk&rla..-ndBn fJahR rnakta buh . „ . t
muyorlar. Bu devlet büt-Ç?ıı^ C F Ş^öir bütçesi arasında cidden ga/p bJr farR leşkjI etn %rtUı*. •*— -—
Haber ı lığı ortad edinmiş r kanlığı, 0€Vjet Tiyatrosu büt takviye t
mi5 bulu;^‘170^
nüz Bakanı.^8’8 Gt’lle" bUt-e, h” Klinılifnrınn nkmıa olmamasına m terde, sana maaşlarına
Idığımıza göre, bu baksiz-m kaldırmayı kendisine iç ılunan Milli Eğitim B*t-
. • -------- . l
caK’. iye uın cîcj(ji teşebbüslere gır ;
Hususî ve lüks otomobillerin stivol konkuru
uz pazar günü saat 12 dnn r devanı etmek üzere Beşjk-Stadındn bir hususi ve lüks prl festivali konkuru ve eğ-ynpılncaktır, Bu eğlencelerini yarışı yupımıyacaktır.
30 tem İR o kod taş Şcrc otomobil Icncclcrl de oto
StYASÎ İKTİSADÎ
_Nİ İSTANBUL
MÜKrAKİL GÜNLÜK GAZETE İ1 —
Sahibi:
İSTANBUL NESRtYAT
Mit
r
LÎMİTED ŞİRKETİ tirii: Kemal EL SAKLICA :u sayıda yazı işlerini fiilen İdare eden : Sacld ÖGET
Neşredilmiyen yazılar iade edilme*.
Basıldığı yer :
Vfejî İSTANBUL MATBAACILIK LIMITED ŞİRKETİ
• MATBAASI
••
zlno ve lokantasın^ Ankaradaki Karpiç gibi bir hale gelmesi için d* kirli aşçı dükkânlarının kapatılması kail ıdı ve bunu iyi niyet sahibi bir ““Udiye, polis vc sıhhiye memu-(raporlarla bir günde sağla-
İki genç kafalı ne ru İkişer satırlık yabilirlerdi. (
Evvelâ bu çu^ kârlı iş etrafında bir şirket kurulması için t tanesinde, o zan bir inkılâpçı vali Hacı Müslim Bc bütün; kasaba t toplantılarda İki Vilâyet mebusu konferans verdi, otelin ınüstalcpel bütçeni duvlet bütçesi gibi sıkı bir incelemeden geçirildi, Hâmli ne tarafından baksan kâr (>11! başka bir şey görünmüyor ve Hacı ömere kudur hiç bir kimse bunda en küçük bir zarar şüphesi İleri sürmüyordu Fakat şirketi kimlerin kutacuİdari vc hele ne miktar hisse alacaklan meselesine sıra gelince meydanda Şefik Davarcıuğiu isminde gönç bir ııdaındıın başka kimse kalmamıştı. Şeiik zengin bir ihtiyarın tek oğlu t( ı. Çocukken son derece haşarı imiş. Mektepte az numara veren hocasını bıçakla kovalar, âşık olduğu kızları kaçırmağa kalkar, babaşı adına sahte mektuplar ve senetler yazarak pars dolandırır, kasabanın polis ve mahkemesini bir büyük adanı gibi kendisiyle uğraştırılmış. Nihayet Şefiğin ihtiyar babası Cumhuriyet başındaki temizleme hareketinden sonra nsunlsn dağda kalmış tek bir eşkıyadan bir tehdit mektubu alır, zaten hastalıklı bir İhtiyar olduğundan yüreğine inecek gibi olur. Eşkıyanın istediği parayı tarif ettiği kayanın altına bırakırlar ve bir kaç saat sonra da karanlıkta bu parayı almağa gelen Şefiği yakalarlar.
plantılar yapılmış; hattâ bir ın vilâyetin başında bulunan ı£y.ır bulunmuştu. Kuyınbabam İv bizim, Hııcı Ömer* kadar lyüklerimn davet edildiği bu
(Devamı var)
150
-
1 Temmuz 1950
yenî İstanbul
*
GÜNÜN
KONOMiK
Sayfa 5
j
Panayır, sergi ve meşherler
Hfibib Edib - Töreli an
Panayırdan maadan, yani sergi vc meşher içleri birde oldukça yeni şeylerdir. Sultan Htomld zamanında Hicaz şimendiferi için Yıldızda açılmış olan sergiyi bir tarafa bırakacak olursak birde sergi işi ilk defa Cumhuriyet Devrinde ele alınmıştır. Panayır, sergi veya meşherden hangisi olduğunu henüz tefrik edemediğimiz için buna İzmir Fuarı adını verdik ve kabil olduğu kadar beynelmilel İştirakleri temine çalıştık.
Türkhode hor sene muayyen bir zamanda açılan bu serginin memlekette bir çok ticari hareketler temin ettiğini ve bilhassa dahili ve hattâ harici turizme do yardımda bulunduğunu kabul etmek lâzım gelir. Bu bamından. şükrana lâyık bu İşin devamını ve zaman ile tekâmül etmesini temenni etmek hepimiz İçin bir vazifedir. Şimdi. İzmir Sergisinin bir de rakibi çıktı. O da İstanbul SergBİdlr. Taçların düştüğü ve sarayların boş kaldığı bir devirde biz nedeıiNC hor şeye saray unvanım vermeyi pek sevdiğimiz İçin Sergi Sarayı adını taşıyan güzel binada, geçen sene açılan sergi büyük bir rağbet gördü. Bu * *e-neııinkinl de daha olgun görmeyi can ve gönülden dileriz.
Bizim, burada bahsetmek İstediğimiz noktn; panayır, *erg| ve meşher işlerinin tahlili ve buna vereceğimiz İstikamettir.
Bizde panayır, ekseriyetle küçük kasabaların kendi mumulûtını ve bii-hsAsa canlı hayvanlarını satmak ve göstermek için kurulmuş pazarlardır. Çok iptidai bir manzara nrz.ederler ve yalnız, bulunduğu yerin civarındaki İnsanların alâkasını uyandırırlar.
Yirminci Asırda mahalline mahsus hususiyetleri olan bu gibi panayırların terkedllmesi caiz olmamakla beraber, asıl ehemmiy et verilecek cihet, sergiler ve meşherlerdir. Sergi, doğrudan doğruya bir memleketin bütün İktisadi hareketlerinin eserlerini gösterir, aynı zamanda, açık bulunduğu müddet esnasında memleket. İktisadiyatının ve sanayi hareketleriyle halkın sntınalma kabiliyetinin bir ibresi telâkki olunur. Onun İçindir ki, sergiler nümune gösteren ve sipariş a-lan yerlerdir, hıkat hiçbir vakit bir panayır veya pazar gibi bütün satılacak malları ortaya koyarak satan yerler değildir. Şayet hu vaziyeti ele alacak olursak o vakit bunun adına bir panayır veya pazar demek lâzım gelir.
Meşher ise daha ziyade propaganda veya terbiyeyi bir mahiyette ve ticari gayelerden uzak olarak bir memleket halkına herhangi bir şey hakkında canlı misaller gösteren yerlerdir. Bu meşherler gösterdikleri şeylerin ehemmiyetine göre çok defa hariçten de pek çok insanlar celboder.
Bizde sergi ve meşher tamamen birbirine karıştırılmıştır. Bilhassa iktisadi devletçilik zihniyetimizin kuvvet İçilmesi ve propagandam Içlıı devlet fabrikaları bu sergilere büyük fedakârlıklarla iştirak etmekte ve bir çok makine ve resimleri ile halka ne olduklarım bildirerek iftihar eylemektedirler.
Türk Milleti, zekâ ve kabiliyetine emindir. Oııuıı bugünkü fabrikalarının azametini bu sergilerde göstermek ticari bir gayeye hizmet edemez. Şayet, bu sergiler Türklyenin sınai kalkınma hareketlerini gösterecek birer ınesher olsa idi, o vakit bütün bu resim ve istııtistlklerl göstermekte bir fayda olabilirdi. Esas karakteri ticari olan bir sergi İçin en lüzumlu nokta mal satmak İstiyenlerln, İster fabrikatör, ister toptancı otsun»
satacakları malı tekmil nüıuunclerl İle alâkalı alıcılara göstermeleri ve bunların fiyatları hakkında bir fikir vermeleridir. Bu sergilerde perakende mal satılmamasına rağmen balkın da büyük İstifadeleri vardır. Çünkü fabrikaların ve. toptancıların sattıkları malların fiyatları hakkında fikir edlııen ve asıl müstehlik olan halk tabakası bıı suretle yarınki alış verişlerini ona göre ayarlamak imkânını bulurlar. Biz, gerek İzmir, gerekse İstanbul Sergisini gezdiğimiz zaman memleketimizin muhtelif vc â-dota gizli köşelerinde, yapıldığını henüz bilmediğimiz bir çok şeylere tesadüf ettik. Bunların zamanla çok arttığını biliyoruz. Halbuki bu gibi şeylerin nerelerde yapıldığı ve nerelerde satıldığı bugün büyük bir halk tabakası için meçhul katmıştır ve kalmaktadır. Şayet, açılacak sergilerimizde bu noktaya ehemmiyet verirsek vc gösterişten uzaklaşarak hakikate yaklaşırsak, öyle zannediyoruz klı sergilerimizin iktisadiyatımızda o-luıı kıymeti daha büyük olacaktır.
Meşher tamamen başka bir mânaya geiınektedlr. Bunun asıl karakteri kültürdür, bilgidir ve hu sebepten meşherler her memlekette birer canlı, musavver mektep telâkki ulunur. Bizim gibi bilgi ihtiyacı içinde kıvranan ve az zamanda çok öğrenmek isteyen milletlerde meşherlerin e-hemmlyeti daha çok büyüktür. Ev işleri ve ev eşyası meşheri, sıhhat, şehir. giyim, temizlik, şehircilik ve daha bir çok işlerden başlay arak hattâ tavuk yetiştirmek ve kedi beslemek işlerine kadar ufak ve büyük açılan meşherlerden, memleketin küçük çocuklarından başlayarak artık mektebe gldcmiyen yaşlı evlâtlarına kadar herkes bir çok şeyler öğrenir ve onun için bu gibi meşherler büy ük bir rağbet görmektedir.
Şimdi, memleketiıııizde bir çok faydalı ve bilinmesi gereken şeyleri canlı bir surette meşherlerde gösterebilmek kabiliyetini haiz sanatkâr ve mütehassıslarımız vardır, onun için bizim fikrimizce, İzmir sergisini hakiki bir sergi haline koyar ve Türklyenin sanat ve kültür merkezi olan tstanbuldaki binayı da yaz ve kıs her a.v herhangi bir gayeye yardım edecek bir meşher şekline getirebilirsek herhalde daha faydalı bir İş görmüş olacağız.
Avustralya Türkiye ile ticaret yapmak istiyor
İzmir, 30 (Husus! muhabirimiz bildiriyor) — Sydney Ticaret Odası, İzmir Ticaret Odasına gönderdiği bir mesajda. Avustralya İle ticari mü-nasebata girişmek istlyen Türk tacirlerine adı geçen odanın her türlü yardıma hazır olduğu ve AvustralyalI tacirler hakkında doğru ransey-man verebileceğini bildirmiştir.
Çekirdeksiz incir istihsali
İzmir, 30 ( Hususi muhabirimiz
bildiriyor) — Meyvacılık ve zirai kombinalar mütehassısı Mesut Baş-kayanın nezaretinde bir müddetten beri çekirdeksiz İncir yetiştirmek ü-zere denemeler yapılmaktadır. Başarılı neticeler veren ilk tecrübeler temadi ettirilecektir. Bu takdirde hem incirde müstahnilin maliyeti ucuzlı-yacak, hem de Türk incirleri yaş ve kurutulmuş halde çekirdeksiz olarak müstehlike takdim edilecektir.
Kore harbinin dünya esham ve emtia borsaları üzerindeki akisleri
Altın ve emtia fiyatları yükselmekte, esham ve tahvilât fiyatlarında umumî bir sukut görülmektedir
Dünya piyasaları, Kore’deki vazi yeti büyük bir endişe mevzuu addet inektedir. Muhtelif memleketlerin esham piyasasında, düşüklük altın piyasasında ve bilhassa Güneydoğu As* yanın fazlasiylc temin ettiği kauçuk ve kalay piyasalarında yüksek kon-Jektür kaydedilpıiştir.
Esham ve tahvilât piyasasında düşüklüğe, New-York’taki uçak fabrikası hisseleri ve Tokyodaki ağır sanayi ve kimyevi maddeler hisseleri bir İstisna teşkil etmektedir.
Bir çok memleketlerde, bol miktarda esham ve tahvilâtın satışa çıkarıldığı bildirilmektedir. Bu satışların asıl esham sahiplerinden fazla sinirli ve endişeli olan spekülatörler tarafından yapıldığı anlaşılmaktadır.
Altın fiyatlarının. Hong-Kong, Bangkok, Paris ve Bombay da dahil olmak Üzere bir çok merkezlerde mühim miktarda yükseldiği bildirilmiştir.
Döviz piyasası umumiyetle bu durumdan müteessir olmamıştır. Çünkü, bu emniyetsizlik durumu, herhangi bir memleketin parasına diğer memleketlerin parasından fazla tesir etmemiştir. Ekseri Avrupa serbest piyasalarını sterling kuvvetlendirmiştir.
Kore’ye gidiş geliş için harp hasarları sigortaları geri alınmıştır. Sigorta fiyatları müzakere edilecektir.
Nevv-York’ta kauçuk fiyatları, bir gün içinde müsaade edilen âzami miktara yükselmiştir. Bunu takiben Londra ve doğu piyasaları da yükselmiştir. Londrada kalay fiyatı ton başına 9 sterling artmıştır.
Londra Esham ve Tahvilât piyasasında. Britanya Hükümet tahvilâtları. .Tapon ve Alman bonoları ve Güney Afrika altın hisseleri bilhassa zayıftır. Bu hisselerin çoğu, günün sonunda en düşük seviyeyi bulmuş, hattâ bazıları, sonradan yapılan gayri resmi satışlarda daha da inmiştir.
Londra ve Jonahhesburg'da yeni
İsveç mücevherat piyasası
★ Stockholm (Üçakla) — İsveç kronunun devalüasyonu ile altın ve gümüş fiatleri nispeten yükseldiği halde; İsveç'teki daha ucuz mücevher çeşitleri için talep artmıştır. Fakat bu arada pahalı mücevherleri satmak paranın kıt olduğu bir zamanda çok zorlaşmıştır. Devalüasyondan beri mâmul altın mücevherlerin fiati %12 ve gümüş mücevherler de %15 artmıştır.
“Alpaca" levhası denilen madde çimdi îaveçte yeni gümüş ve suni gümüş imal etmekte kullanılıyor. Yerli imalât istihlâkin dörtte beşini teşkil ediyor; halbuki bir kaç sene evveline kadar bu nispet daha azdı.
Hâlen İsveçte en çok satılan mücevherat yalancı incilerdir. Ye. tiştirilmiş inciler de piyasaya gelmektedir ve az da olsa talep vardır.
Bradfnrd yün piyasası
* Bradford 30 (Hususi) — Geçen hafta yüksek flatli olan taranmış yün fiatleri bu hafta da devam etmiştir, fakat bütün talepler taahhütlü havale şeklinde olmuştur. Müstehlikler daha fazla İş yapmağa tereddüt ediyorlar, ancak taranmış yün müstahsilleri 61 lük yünün libresi başına 165 pens olmakta Israr ediyorlar. Bu arada. bazı firmalar fiatleri yükseltmek İstiyorlar. Geçen hafta yalnız merinos ve melez yün rintlerinde hafif bir yükselmo oldu.
Güney Afrika altın hisseleri, geçen haftaki memnuniyet verici canlılıklarını kaybetmişlerdir. Reuter’in Londıadaki Kaıfirs endeksi, eylüldeki devalüasyondan beri en düşük seviyeye inmiştir.
Londrada kauçuk ve kalay hisselerine, bu iki maddenin kıymetlenmesi tesir edememiştir.
İlk baştaki fazla satışlar, Wall Street‘e bu yılın en büyük zararlarını vermiştir. Woll Street ve Alman, İsviçre ve Fransız esham ve tahvilât borsasında, Franaadakl siyasi |crizin de bu duruma tesir ettiği söylenmektedir. Wall Street ayrıca bir de tren hattı grevine maruz kalmıştır. Fakat asıl mühim faktör Kore’dir.
Eatı Almanya esham ve tahvilât borsasında en fazla tesir altında kalan hisseler ağır endüstri hisseleridir. Baz» Alman ticaret mahfilleri, Küredeki durumu, Güneydoğu Asyaya diğer hücumların takip edeceği hususundaki endişelerini açıklamıştır. Diğer bazıları da, Uzakdoğudaki bugünkü durumu, Avrupanm 1938 ile 1939 arasındaki vaziyetine benzetmektedirler. Almanya da sterling talepleri çok yüksektir.
İsviçre esham ve tahvilât borsası da düşüktür. Alman ve Amerikan eshamları en fazla zayıf olanlarıdır.
Amsteıdam’da satış baskısı azdır ve fiyatlar bir dereceye kadar İyidir.
Brüksel’de, ilk önce mühim düşüklükler kaydedilmiştir. Boısanın kapanmasına yakın, çok fazla düşen eshamlar biraz kayıplarını telâfi e-debilmişlerdir. Vasat bir şekilde sabit olan eshamlar da durumlarını kaybetmişlerdir.
Paris Esham Borsasında, Hint-Çin eshamları başta gelmek üzere bütün esham ve tahvilât düşüktür. Fazla satış yapılmamıştır. Yapılan satışlar da spekülatörler tarafından yapılmaktadır.
Bütün dünya esham borsalarmda sinirli bir hava esmekte ve Kore’den yeni haberler beklenmektedir.
KISA
Bütün örme iplikleri ile ince çorap ipliklerinin fiatleri biraz artmıştır. Elde şişle Örülen yünler» daha erken teslim edilmek üzere satın alınabilmektedir. Bu kalite mallar stok halinde birikmiştir, çünkü Hong-Kong ve Güney Af-rikaya sevkıyat tahdidatı vardır.
Holânda dokuma nergisi
■ğ» La Haye (Hususi) — Holânda Terzileri Birliğinin üç günlük kongresi sona ermiştir. Aynı zamanda bir dokuma sergisi açılacaktır. En mühim 25 Holândalı toptancı, Holânda dokuma endüstrisindeki en son yenilikleri teşhir edeceklerdir.
Rottcrdnm tütün müzayedeni
* Rotterdam (Hususi) — Ayın on altısında yapılan tütün müzayedesinde Cava tütünleri uygun fiat-lerle satılmıştır. Arzedilen miktar 6.078 balyadan ibaretti. Başlıca alıcılar Holânda tütün tacirleri idi. Ecnebi alıcılar arasında Almanya. Danimarka, Fransa ve İsviçre vardı.
İsveç Hükümeti pamuk ve deri İthalâtı Içlıı ayrı bir talmİMut verecek
* Stockholm (Hususi) — İsveç Hükümeti pamuk ve deri ithalâtı İ-Çİn gelecek bütçe senesi boyunca ayrı bir tahsisat ayırmayı kabul
Dün, tiraj haklarının müddeti doldu
Evvelce de yazdığımız gibi dün tiraj haklarının dolduğu gündü, ithal lisansım alan bir çok tacirler bu müddetin dolmasından evvel bankalarla olan muamelelerini ikmal etmeğe gayret etmişlerdir.
Tiraj haklarından istifade etmek isteyen bazı tacirlerin, para tedariki için, esham ve tahvilât sattığı da görülmüştür. Kambiyo, Esham ve Tahvilât Borsasından aldığımız malûmata göre, iki gündenberl Bor-sada dokuz milyon liraya yakın değerde, Devlet tahvili satışı olmuştur.
İthal lisansı geç gelen, yahut ithal lisansı almak hususunda tereddüt eden tacirlerin de tiraj haklarından istifade etmediği anlaşılmaktadır.
Helikopterle tarlalara ilâç püskürtülecek
Adana, 3ü (Hususi) — Pamuk tarlalarındaki yeşil kurtla mücadeleye devam edilmektedir. Pazar günü bir Helikopter uçağı gelerek, tarlalara ilâç püskürtülecektlr. Tarım Bakanı, Nihat Eğrlboz ilâçlama işinde bulunacaktır.
Hong-Kong altın fiati fırlıyor
Hong-Kong, 30 (Hususi) — Hong-Kong altın külçesi piyasasında blok altın fiyatları düşmekte iken, Kore vaziyeti yüzünden birden fırlamıştır. Çin altın borsası operatörleri yakın istikbaldeki temayülü tahmin etmek için vaziyetin inkişafını beklemektedirler.
Piyasa kapandığında 275-3/8 doları bulmuştu.
Son zamanlarda düşmekte olan A-merikan dolan 26 haziranda biraz düzelmiş ve altı Hong-Kong dJarı olarak piyasa müddetine© devam etmiştir. Buna mukabil gümüş 173 dolar olarak eski vaziyetini muhafaza etmiştir.
HABERLER
etmiştir. Pamuk için 29,000,000 İsveç kronu ve deri için de 18.500.000 kron ayrılmıştır. Şimdiki Bütçe senesi boyunca bu miktar 23 milyon ve 20 milyon idi.
Hükümetin bu ayrı tahsisat u-sulilnü gelecek sene de devam ettireceği herkes tarafından hayretle karşılanmıştır. Çünkü geçen sene arlık bu işe son verileceği zannediliyordu.
Alınan hııbııbnt hıbUlsalı kesilecektir
★ New-Yoık (Husıısl) — Gayri muntazam işleyen yük gemilerinin Amerikalı sahipleri, Alman satmalına komisyonunun haziran -temmuz devresinde hububat tahsisatının kesileceğine dair bir emJr aldıklarım duyunca oldukça ağır bir darbe yemiş gibi oldular. Bildirildiğine göre 100,000 ton bir kesilme olacaktır. Ve netice olarak da komisyonun bu İki ay zarfında yalnız 125.000 ton sevkede-bileceğl beklenmektedir.
Bütün sevkıyat muntazam işliye n yük gemileri tararından yapılacaktır. Hor yere uğrayan yük gemileri sahiplerine bıı haber de çok ağır gelmiştir, çünkü az önce Yunanlatanın Ziraat Bakanlığı tarafından hazırlanan hububat programı da bu yük gemilerini
Devlet fabrikalarının hususî teşebbüse devri
İzmir Sanayi Birliğinin tertip ettiği toplantıda enteresan fikirler ileri sürüldü
İzmir, 30 (Hususi) — işletmeler Bakanlığının isteği üzerine Sanayi Birliğinin, devlet fabrikalarının hususi teşebbüs sahiplerine devri hakkında tertip ettiği toplantı ve onu takiben Sanayi Birliğinin sermayedarlar aracında yaptığı tetkiklerde beliren fikirler, gayet enteresandır.
İzmlrdekl sermayedarların mütalâası şudur;
a) Ticaret âleminin çeşitli sahalarında dağılmış bir halde bulunan sermayeleri toplayarak devlet fabrikalarını satın almak bir hamlede imkânsızdır. Devlet, bunların devri fikrinde hakikaten samimi İse sermayedarlara kolaylık göstermelidir.
b) İzmirde ticaret âleminde muhtelif İş sahalarına dağılmış olan sermayeyi bir hamlede toplamak ve muayyen bir iş sahasına akıtmak, dış ticaretimizi felce uğratabilir. Büyük sermayedarlar, İşlerin normale doğru gittiği bir zamanda sanayi hareketlerini ele almaya yanaşmamaktadır.
Bununla beraber aşağıdaki iki fikirde mutabık kalınmıştır:
1 — Birinci sermayedar gıupu: İzmirde inşa halinde bulunan ve 30 milyon liraya mal olacağı anlaşılan Hal-
Amerikan heyetinin tetkikleri
Adana 30 (Hususi) — Adanada bulunan Milletlerarası imar ve Kalkınma Bankası heyeti, buradaki tetkiklerine devam etmektedirler. Heyet buradan Mersine hareket etmiştir.
Lübnan, İzmir Fuarına iştirak ediyor
İzmir 30 (Husust) — Lübnan Hükümeti İzmir Enternasyonal Fuarına resmen iştirak edeceğini bildirmiş, acele bir pavlyon yen ayrılmasını istemiştir.
kullanmıyacağına dair bir karar almıştı. ’
Avustralya yün satıhları
★ Melbourne (Hususi) — Rekabet Bradford ve yerli fabrikalara münhasır olmakla beraber satışlar memnuniyet verici bir durum arzetmiş ve 11,000 balya sabit ve yüksek fiyatla satılmıştır. İyi kalite yünler için fiyatlar sabittir, yalnız defolu yün fiyatları değişiktir.
Dart balya "AAA” Merinos, libre başına 115 peni, 12 balya "AA„ taranmış yün de 107-1/4 penidir.
Barnoveld küme# hayvanları piyasası
★ La Haye, (Hususi) — Bnrneveld-de ve civarında çıkan kuş vebası yüzünden piyasa çoe duıgun (di. Holânda dahilindi kümes hayvanları sevkıyatı menedllml^tir ve canlı kümes hayvan ihracatı yoktur.
Barnovehl yumurta piyasası
★ La Haye (Hususi) — Bu hafta yumurta piyasası pek tatmin edici bir durumda idi. Almanya bir hayli miktar satın aklığı için hafta sonunda fiyatlar hafta başında olduğundan daha yüksekti. İsveç yumurta
piyasası
★ Stockholm, (Hususi) — İsveç yu
kapınar Dokuma Fabrikası ile Nazilli Basma Fabrikasını devletten devir almak, İzmir sermayedarları için İmkânsızdır. Devlet bunları satmak isterse, devletin bu fabrikaları uzun vadeli ve faizsiz olarak vermesi, buna mukabil borç ödeninceye karlar fabrikaların mülkiyeti devlete birinci derecede ipotek edilmelidir.
2 — Satılacak fabrikaların tesbit edilen kıymeti nispetinde piyasaya aksiyon çıkarılmalı ve bu aksiyonlara yılda yüzde beş faiz ödeneceği hükümetçe garanti edilmelidir.
Devlet fabrikalarının sermayedarlara devri İçin on münasip şekil bu-dur. Bu takdirde aksıyonerler serma-» yelerini garanti ettikten başka kendi işlerinden ayırabildikleri parayı bu i-şe emniyetle yatırırlar. Hattâ küçük tasarruf hesapları sahipleri bile bu garantili işe kendilerini verirler. Bu bahiste hükümetin de çıkaracağı aksiyonların en çok yüzde 48 ine kadar mübayaa etmesi faydalı olur.
İzmirdeki sermayedarların başka bir teklifi de bu işe ecnebi sermayeyi de katmak üzere, devredilecek fabrikaların Sanayi Bankası emrine terkedilmesidir.
Sebze ve meyva fiatleri
30-6-1050 gününde, Sebze ve
Meyva Hâlindeki toptan flat-
1er: Kuruş
Bamya 80—150
Patlıcan 45— 65
Kabak 8— 17
A£aç çitejfi 00—100
Şeftali 35— 90
Kayısı 45— 70
Armut 40—150
Edime elması 00— 25
Vişne 30— 85
Dut 00— 30
Kavun 25—150
Karpuz 20—150
murta piyasası çok canlı idi ama bütün satışlar dahil için oldu, ihracat fiyatları ismen fob kilo başına 3.10 kron idi.
Hindistan - Alman ticaret anlaşması
★ Berlin, (Hususi) — Hindistan Çalışma Bakanlığının bildirdiğine göre. Almanya ile yapılan bir ticaret anlaşması sayesinde 1 temmuzdan itibaren 18.750.000 ster-linglik eşya mübadelesi mümkün olacaktır.
Çalışma Bakanının söylediğine gÖ. re,bu anlaşma her iki tarafın yüzde yüz ticareti artacaktır. Hindistan başlıca makine, teknik cihaz alacak; Almanya da hum madde, yağlı tohum ve çay ithal edecektir.
Almanya - Şlll ticaret konuşmaları
★ Frankfurt, (Hususi ı — Şili Hükümeti Batı Almanya Hükümetine resmi bir davet göndererek bir ticaret anlaşması İçin görüşmeye davet etmiştir.
Almanya - Meksika ticaret konuşmaları
★ Frankfurt, (Hususi) —Alman iktisadi Haber Ajansına göjre. 16 haziranda başlayan ticaret müzakereleri hâlâ devam etmektedir. Yakın bir zamanda hem tlcart, hem de tediye meseleleri üzerinde bir anlaşmaya varılacağı tahmin edilmektedir. İki memleket arasında mübadele edilecek olan eşyaların bedeli 30.000.000 dolar ola-rak hesaplanmıştır.
30/VI/1950 Cuma
Borsalarda vaziyet
İstanbul :
Ticaret Borsasında, yüksek evsafta Hacı köy menşeli krndir üzerine hararetli muamele olmuştuı. Fındık fiyat seviyesini muhafaza etnıaktcdir. Tiftik ve yapafıı piyasası ise hararetlidir
Kambiyo, Baham vc Tahvilât Bor* sasında dün (ie muhtelif devlet lalıviilcrl üzerine hararetli satışlar cereyan etmiştir. Evvelki gün 5 milyon liralık, dün de 4 buçuk milyon liralık tahvil satışı olmuştur. Altın piyasasında ise tedrici bir surette İlerleme müşahede edilmektedir.
İzmir :
Bugün Borsada çe/ein/rksU kuru ftnm Üzerine alivre muamelelere baştanmış ve eylül teslimi için 9 numaralı üzüm 45 kuruştan muamele görmüştür. Hazır üzümde de epeyce satış yapılmıştır. PniHifkt.a bugün bir fevkalâdelik yoktu/. Alivre tatulan devam etmektedir. Pamuk //admın vaziyetinde bir değişiklik olmamış, painuk çt'kirdrf/l stoku gayet azalmıştır.
Adana :
Ticaret Borsasında panuık fiyatları sağlam durumunu muhafaza etmektedir.
Trabzon :
Ticaret Borsasında fındık piyasası gevşekliğini muhafaza etmektedir
Gümüş, Plâtln
ı biorlıng .....
100 Dolar ........
100 Fr Frangı ..
100 İsviçre Fr ...
1QO Bclç. Fr......
100 luvcç Kr......
>00 Florin ........
Iihj Liret .......
100 Drahmi ........ lüO Escoudoo ....
Altınlar
Ktilçı» Veril Gr Knlçe DnguhAa.
Cumhuriyet ...
Reşat . . ....
ilaınit
Gulden .......
İngiliz ......
Franaız kok ...
Nnpolâon 111 ..
İsviçre ......
Zürich Borsası (Serbest)
23.ft.10W
Durumu
TUrk Lirası ...
Dolar .........
Stnrling ......
Franmz Frangı
En aşuğı
En yukarı
Eskişehir Ticaret Borsası
180.— 17».—
Şirket Tahvilleri
Şirket Hisse Senetleri
Ecnebi Tahviller
6.-
16.76
23.60
16.25
Tnğlı tohumlar ı
Ayçiçeği tohumu
Keton tohumu •.«•••••••«•••••et
Kendir tohumu ...........
Suanm Vf !• I • • • • ••••• HtlHHlHI
Yer fıstığı kabuklu ...........
Adana Ticaret Borsası
160.—
Trabzon Ticaret Borsası
Pamuk Pamuk Paınuk Pa m uk Pamuk
AK&lu Akala Akala yeril yerli
90.— 192.—
30.—
25.30
32.— 38 —
82 —
180.—
160.—
146.—
ı ......
II «■•••« l H ...... 1 . ..a,,
LL.........
Kuru Meyvnlar ı
Fındık (kabuklu etvrl) ...
Fındık (İç tombul) .........
Ceviz (kabuklu) ...............
Ceviz (İç natürel) «•eereeeeee#
Dokuma Ihım Maddeleri)
Tiftik (ana mal) .........
littik (Natllre!)
Yapak Anadolu (Kırkım)
Ham deriler;
Sığır ealamura (kaeap) Kİ. Keçi tuzlu kuru kilosu ... Koyun hava kurunu kilosu
34.-
40.—
91.50
192.—
140.—
Buğday yumuşak Buğday sert ....
Arpa ..........
325.—
222.—
81.-178.—
140.— 160.—
findim
a) %60 randımanlı kabuklu tombul .. b) tç sıra kontrollü „
İstanbul Ticaret Borsası
İzmir Ticaret Borsası
New-York Borsası
Devlet Tahvilleri
Kuglln
Buglln
Mısır Kredi Fonsiye WQ3
Eski
Kapanış
8on Kapanış
za.-22.60 86.-U.-
U V4
8.23
76.67
1.80
İskenderiye Borsası
H
99
99
•••
M»
• ••
20/21 18/31
Tiftik
Tün
•t
edilmemiş tahvilât ve eeh&mın ara vo taleplere göre ma»'ün eden takribi piyan değerleri.
, p/ Gününde Öoraada muameleoi tvecU
lyl mal (LlbraalsFlyat) Sıra malı
Anadolu Trakya
Pamuk (Kantarı=Tali arı) Aahmounl Kıaa elyaflı F/G. ... Knrnek Uzun elvaflı F/’G. ...
1 05 4.311/2 11.10
1.22
———
I 16 4.22 1/2
11.20
1.24
Hububatı
Buğday yumuşak (Tüc.)
Ofis
Arpa yemlik (dökme) ...... Mısır ean (çuvalı) ......
Faeulya tombul .. Faeulya Çalı aort Kuşyemi ..........
.Mercimek kırmızı kabuk. Mercimek yeşil .........
Nohut natürel ..........
Londra Borsası
Bradford Piyasası
84.—Nem
30.- ” 20'21 18/21
126.-
92.—
60.60
53.-
12.— 218.60 196.— 160.-172.6 110,—
13.—
50 -
35 -
42-
210.— 100.*-
160.-180.— 11ü.-
12.75
liuğdaj (Bu|«ll=bent) •e«•»•••••••••• Sert Kış mahsulü No. 2 ..........
Kırmışı ” 11 No. 2 ........
Pamuk Middling (Llbreel=Sant) i’rmın u> ... .■••,. •..... •■••••••■ •••••••«•
Ekim ..................w.»......
Aralık ite•••••••«»•••••••••••••♦••••
Tiftik (LlbrealsSent) -••-•••••mm Tekaas No. I . .................
Fındık (Llbroal=8ent) Kabuklu yeril iri ...............
•• orta ı • «et e M I*** *8* M» »O Levanı iç İthal inalı ...........
Eketra İri iç İthal malı
Kuru II nü m (L|brcsl=8ent) .......
Thompson çekirdekti» seçme ...
keten luhıırnu (Buşeli—Dolar) ... Mlnneapoile ......................
KnİMT (Llbre»l=8ent) ...........
Levha-teneke (100 libre dolar)
65-
63.60
64.-
28.3ü
29.50
18.10
10.10
26.—
2M—
38.—
37.50
45.—
18.—
üzüm çekirdek»!» No.w
Keten tohumu (Tonu=8lorling)
Bombay ....................
Kalküu
1 er (iMi£i Hindistan
22.60 31.-36.-
40.—
11 V4
8.86
76.—
7.30
MEMLEKET ve DÜNYA BORSA ve PİYASALARI
KAMBİYO İstanbul Borsası
Açılıp 1 Kapanı t.
7.0i).S0 7.91.—
282,- 282,—
• 80 • B0
61.03 b 1 03
•>,60 160
64,1230 6I.I26U
73.6M0 73. (MO
Û.I412M 0.41» 2b
0.0IHÎ6 0.0187(1
P,73M) 0.7390
Bugün E a ki Icur
Lira Lira
4.66 4.80
3878 38.60
33 50 34 —
42.60 42.75
—
M
Nmv-York'ta ı onou: I 36
En aşağı En yukarı
Gümüş Gr «e —
Plâtln ’* 10.- u.-
İsviçre Frangı
1 İLTiıınlycIl tahviller 1933 fe^rR&(il «*«••••••»•»*• Kapanış (•)
21.— 24.-
Crft 1938 İkramiyen 21.— 22.-
%6 Mıin Müdafaa l ••••»••• 21.25 21.—
ınu Demiryolu IV «•»•••• 90.5» 100.—
•feft 10 i) Demiryolu V •(«»•••• 90.80 100.-
%4 1/2 1919 ikramlyell ... 90.25 98.-
Diğerleri
1941 Demiryolu VI 07.15 no.—
Kn Ikınma t 07.ftd 110.—
rn H 97 60 100.—
f V (• 99 nı 97 OU 00.-
1II4İI istikrazı •••••• mu. — 110.-
1048 İstikrası 11» •••••• 07.60 110.-
Milli Müdafaa î 07.00 90.—
1V •• 1019 •I I ••••••• 21.30 08.-
%7 1931 iSiv.ti-Erzurum I... 21.00 20.30
1934 *’ il.-VII... 21.10 100.-
(r(; HID Demiryolu I... 21.40 21.01
%7 1911 • e 11... 21.08 22.-
Tc7 1911 İli... 21 no 22.-
%7 Milli Müdafaa I... 21 45 21.46
-Tt7 S* • • 11... 20.00 22.-
%7 *8 111.., 20 00 20.90
%7 ta IV... 21.10 21.20
T.C. Ziraat Bankam 113.60 20.20
Anadolu D.Y, Tertip A/B, D2.60 m.-
99 c. m,
991 * Ç’-ftO 22 30 60 —
99 ,, Mümv». Sonat. 64.- W» 67.50
120.2»
125.—
30-
5.-
16.26
28.26
T.C. Merkez Bankan ......
Türkiye İş Bankası ......
Türk Ticaret Bankan ....
Aralan Çimento ..........
^ark Değirmencilik ......
Milli RcnMürann .........
220.—
frebatl Yağlar:
Zeytinyağı (E.E. tonekoli) Suanmyağ) (Rai. sıra) Ayçiçeği (Rafine çıplak) Fındık vağl (Çürük I ......
243.— 180.— 103.— 134.—
tnclr A Berisi No. 8....
B aerla) No. 108
Pamuk Akala 1 •teati
Pamuk A kala U
Pamuk A ha İn (11 •(••••
Pamuk yeril
Pamuk yağı (rAflne) ... Pamuk çekirdeği ........
r
a
Sayfa 6
yeni İstanbul
1 Temmuz 1950
vitlas Sinema Pasajı 209/4 Beyoğlu (Telgraf£ TRA ASJ £j yelefuni\40 9.6 4^
DC-6 ve Constellation Uçakları ile YAZ TARİFESİ
îstanbuldan hareket Pazar 13.00 de New-York'a varış Pazartesi 12.45 de. [Hiç bir yerde gece kalmadan dün-[yanın en konforlu uçaklariyle »ideal bir seyahat. Durgun ve işlek Vnevsimlere göre yeni ve hususi tenzilâtlı tarifeden istifade ediniz.
Seyahat acentenize.veya umumi acentemiz*
TÜRHOLJİÇARETİITD. ŞİRKETİ iıe. mûracaâİjdiniz.
HOlANDA KUUYIT e-'
HAVA YOUAtl
Devlet Denizyolları ve Limanları İşletmesi Genel Müdürlüğünden:
1 temmuz Denizcilik Bayramı için davetlileri yarış mahalline götürecek ‘•ORDU’* vapuru yerine “TRABZON” vapuru tahsis edilmiştir.
Bu vapur davetiyelerde gösterilen aynı yerden ve aynı saatte hareket edecektir, 68811)
Tarım Bakanlığının murakabesi altında Yarış Atları Yetiştiricileri ve Sahipleri Cemiyeti tarafından idare edilen
İSTANBUL
nın
1
»
• •
• •
• • • • • I • • • • •
55
*
Toplu yük temin edildiği takdirde, yo! üzerinde bulunan diğer limanlara da uğratılması mümkündün Fazla malûmat almak için Acenteliğimize müracaat edilmesi rica olunur. (8707):
Al YARIŞLARI
2 Temmuz 1950 tarihinde başlıyacak ve 12 hafta devam edecektir.
Tesis etmiş olduğumuz
ŞİMALÎ AVRUPA MUNTAZAM YÜK POSTASI
ikinci seferine
I • • • •
I
Okuyucularımıza
BU REKLÂM KULESİ
TAKDİM ETMEYE
BAŞLAMIŞTIR
GAZETEMİZDEN
A N
Gazetemiz hcrgün İlk uçakla Ankaraya gönderilmekte ve derhal otomobil veya bisikletle evlere dağıtılmaktadır. Bütün gayretlerimize rağmen “YENİ tSTANBUL/’un ellerine geç veya İntizamsız geçtiğinden şikâyeti olan abonelerimizin arzulan-m Ankara büromuza bildirmelerini rica ederiz
Büromuz doğrudan doğruya abone kaydı yapmakta ve ilân kabul etmektedir. Acele üânlar telefonla Istanbula bildirilmektedir. Ankara büromuzun adresi:
Kâzım Özlap Cad. No. 1/9 ngaT Apt.
Telefon: 16112 YENİŞEHİR
TAFSİLÂT İSTEYİNİZ
• • • • • • « ’ !•••••••
«••••••« >••••• • •
■ >•••••••
• • • • • • • «
,v.v. ••••••••••••v
Gazete satan tütüncü dükkân lariyle qazete müvezzilerinden
isteyiniz. Bulamazsanız, İdarehanemizden tedarik ediniz.
L »d
• * 1
3 aylık YENİ ISTANBU
-P a r i s’t e
Londra’da
Lozan’da
İstanbul’da
“Ankara’da
GÜZEL VE FAYDALI İLÂNLAR
YENİ İSTANBUL’da çıkar
Paris’te
Londra’da
Lozan’da
TAKSİMDE KURULMUŞ VE EN GÜZEL İLÂNLARI İSTANBUL HALKINA
• • J
10 temmuz 1950 pazartesi günü UMALATYA„ vapuru kalkacaktır
GEMİ, İzmir, Pire, Havr, Anvers, Rotterdam iskelelerine uğrayarak, Hamburg’a gidecek ve Rotterdam, Anvers, Dunkerk, Pire, İzmir’e uğrayarak İstanbul’a dönecektir.
HERKESİ İLGİLENDİREN BİR HABER
Eminönü meydanı otobüs durağında, dürüstlüğü ile ruf BÜYÜK BAKLACIOĞLU, radyoda İşiteceğiniz toptan fiatlere, perakende erzak satıyor. Bazı fiatleri: Taze çiçek Urfa 500. taze Trabzon 120, E.E. Zeytinyağı 220. yağlı pejv nir 160, Ömer Muh. sabunu 115, ayrıca her ayın ilk haftamı çekilen bedava piyangosundan herkes istifade edebilir, besi yoktur. Tel: 25660. Daima eski yerindedir.
90 kupon
Bir şeye malik
olmak mı
istiyorsunuz ?
Bu levhayı tekrar
okuyunuz!
• • • •
5.000 lira
Comments (0)