Gl. de Gaulle gelecek hafta Amerika'da Başkan Trutnanı ziyaret edecek
(M S1HOP MD
HEMOGLOBİN TEGE KANSIZLIKLARDA,GENEL ZAFİYETTE, HALSİZLİK .TAKATSİZLİKTE KULLANILIR
Sene 27 — No. 0632 — Fiat! her yerda 10 kuruştur.
CUMA 10 Ağtıstos 1948
Sahibi: Necmeddin Sadak — Neşriyat müdürü: Hikmet Feridun Es — AKŞAM Matbaası
M. Truman’ın bu sabahki nutku
Sovyet Rusya-nın Japonyaya harb ilân etmesi
Olaylar birbirini kovalıyor. SU lâh tekniğini ve harb tarihini altüst edecek atom bombası icadından sonra Uzak Şark siyasetinin gidişini değiştirecek Sovyet Japon harbi ilân olundu. Bu iki ehemmiyetli hâdise arasında se. peple netice münasebeti aranamaz, Yani atom bombası kullanıldığı için Sovyet Rusya Japonyaya harb İlân etmiş değildir. Yeni bomba aylarca önce hazırlanıp denendiği gibi, Rusyanın Japonyaya karşı harbe girmesi de hiç şüphesiz çok önceden ka. rarlaştırdmış, Potsdam konferansında olgunlaşmıştır. Japonya üzerinde derin tesir yapmak için her iki kararın birbiri arkasına tatbik edilmiş olmaları akla yakındır. Çünkü yeni bomba, müthiş bir yıkım ve ölüm âleti olarak Japonyayi ne derece yıldıracaksa Müttefiklerin, haıbe devam et. inek zorunda kaldıkları takdirde, Rusyadan istifade etmeleri imkânı da o nispette Japonyaya ağır basacaktır.
Hiç şüphe yok ki Sovyet Rusya Mançuriden kendisine ayrılan topraklan işgal edecek şekilde harekete geçmiştir. Fakat, Rus-yanın bu askerî hareketi Çine yardım bakımından büyük rol oynıyacaktır. Bunun içindir ki Potsdam konferansından önce ve sonra Çin Dış îtleri bakanı Moskovada Sovyet hükûmetile uzun konuşmalara girmiş, her-şeyden önce Çankayşek'ın mili! Çin hükûmetile Sovyet Rusya arasında eskiden beri süregelen soğukluğun ortadan kalkmasına çalışılmıştır. Bu bakımdan, Sovyet Rusyanın Japon harbine katılması için Çinle anlaşması gerekmiş ve bu anlaşmaya Amerika çok yardım etmiştir
Dün gelen haberlerden anlaşılıyor kİ Sovyet Rusya Çin hükû. metile anlaşmak ve Japonya aleyhine harbe girmek karşılığı Mançuriyi elde etmiştir.
Japonyaya karşı harb ilânı, Japonyanm bu son dayanım günlerinde, bilhassa yeni bomba Ültimatomundan sonra, Sovyet Rusya İçin büyük tehlike ve fedakârlıklar gizlemese de, Mosko-vanın. bu kararı yalnız Çinle anlaşmanın neticesi olamaz.
Bir kısım Amerikan efkârı ve infirat politikacıları Potsdam konferansını Sovyetler için yeni bir zafer, M. Truman için bir yenilgi gibi karşıladılar, M. Tru_ man, Arnerikaya ayak basar basmaz, Sovyet Rusyanın Japonyaya harb ilân etmesini büyük müjde gibi ilân etti. Avrupada harbin bitmesine rağmen Past-fikte hâlâ savaşa devam eden Amerikalılar için Rusyanın har. be karışması, harbin kısalması bakımından küçümsenecek bir kazanç değildir. Buna eskiden karar verilmiş olsa dahi, Potsdam dönüşü. Mareşal Stalinin M. Trumana verdiği bu hediye, Amerika Devlet Baş kanının az sayıdaki muhaliflerini de susturacak değerdedir.
Buna karşılık M. Truman Potsdamda daha uysal mı davrandı? Olabilir Herhalde, prensiplerinden fedakârlık etmese de tatbikatta sertlik göstermemiştir.
Fakat Sovyet Rusyanın Japonyaya karşı, bu son ve bitkin dö. neminde, harb ilân etmek için Avrupa sahasında karşılıklar dilediğini ileri sürmek doğru olamaz Bu karara varmak İçin, Uzak Şark yeter bir âmildir. Sona ermek üzere olan Pasifik har-binde Sovyet Rusyanın galipler aracında olmaman. Uzak Doğu tasfiyesinde ve Çinle dâvalarında açıkta kaUnası işine gelmezdi.
“Dünya barışının korunabilmesi için zaruri askerî
üsleri muhafaza edeceğiz,, “Romanya, Bulgaristan, Macaristan muayyen bir devletin nüfuzu altına girmiyecektir. Bu memleketleri 3 hükümetin temsilcileri idare edecektir,,
Almanya, Polonya, atom bombası, Japonya’ya karşı harb, hür insanlar cemiyeti hakkında mühim beyanat
Vaşlngton 10 (AA.) — Bu akşam saat ö da (Türkiye saatlle 10 ağustos sabahı saat 5 te) radyo ile Amerikan milletine hitabeden Başkan Truman, Birleşik Amerikanın kendi menfaatlerinin ve dünya barışının tam olarak korunabilmesi İçin zaruri olan askeri üsleri muhafaza etmek niyetinde olduğunu söylemiştir. Amerika, Birleşmiş milletler anayasası İle telifi mümkün olacak anlaşmalarla, Amerikan askeri mütehassıslarının Amerika’nın korunması için çok mühim addedecekleri üsleri elde edecektir. Başkan demiştir kİ:
•«Hiç kimse, başka bir harbin şehirlerimiz ve milletimiz İçin neler getireceğini şimdiden kestiremez. Şimdi atom bombasile Japonyaya yaptığımız, üçüncü bir dünya harbinde dünyanın başına neler geleceğini gösteren basit bir İşaretten başka bir şey değildir. İşte bunun İçindir kİ, Birleşmiş milletler yeni bir harbin çıkmamasına azmetmiş bulunuyorlar. Ve İşte gene bunun İçindir kİ, Birleşmiş milletler hakikaten birleşmiş ve kuvvetli olmağa azmetmiş bulunuyorlar. İstikbalde, blzleri birikirimizden ayıracak kadar becerikli ve mağlûbede-cek kadar kuvvetli bir mütecavizin bulunmasına müsaade edemeyiz. Bize San Francisco konferansında rehberlik eden zihniyet de bu dur. B erlinde de aynı zihniyet bize yol göstermiştir, İstikbalde barışın tanziminde de bu zihniyet bize rehberlik edecektir.»
Potsdam konferansını gözden geçiren Başkan Truman demiştir kİ:
«Günün askeri meselelerinin halli dışında gizil anlaşmalar ve taahhütler olmamıştır. Anayasa gereğince, Birleşik Amerika Ayan meclisinin tasdiki olmadıkça. Başkanın antlaşmalar yapmağa salâhiyet! bulunmadığı, konferansta mesai arkadaşlarıma açıkça İzah edilmiştir.
Askerî anlaşmalar
Berllnde akdedilmiş olan askeri anlaşmalar, tablatliyle gizli olmuştur. Bu sırlardan biri, dün. Sovyetler Birliğinin Japonyaya harb İlân etmeslle açığa vurulmuş bulunmaktadır. Sovyetler Birliği, yeni silâhımız hakkında malûmat, sahibi olmadan evvel Pasifik harbine lştlr&kl kabul etmiştir.
Mlhvercl mütecavizlerin sonuncusuna karşı, bu savaşta nazilere karşı kahramanca çarpışmış olan muzaffer müttefikimizi aramızda görmekle bah tiyarız. Japonlar, Berllnde takarrür
Japon harbine, bir milyon asker, le katılan Sovyet Rusya, bu suretle, Avrupa sulhunde olduğu gibi Uzak Doğu ve Asya düzeninde de söz sahibi olacaktır.
Sebep ve neticeleri ne olursa olsun bu hâdise, Amerika İle Sovyet Rusya arasında anlaşma imkânlarını çoğaltan ve son zamanlarda Yeni Dünya efkârında Sovyet siyasetine karşı artmaya başlayan şüpheleri azaltarak M. Trumanın sulh işini kolaylaştıracak başlıca âmildir, Bundan dolayı bu hâdise de Potsdam konferansının lehine kaydedilebilir.
Necmeddin Sadak
—
Şair ve atom bombası
—■—
Yazan: A. Adnan - Adıvar
Yarınki Akşam'd a
etmiş olan diğer askeri sırlardan ba-1 zılarııu öğrenmekte gecikmlyecekler-dlr- Onlar bunu, tam mânasüe öğreneceklerdir ve bu sırlar onların zevklerine uygun okrayacak tır.»
Sözlerine devam eden Başkan Tru-man. Potsdam konferansında kurulmuş olan Dış İşleri Bakanları konseyinin Almanya İle barışın tanzimine alt İhzari mesaiye başlamak vazlfesile mükellef olacağını, ancak, bu tanzim işinin nihai kabulünün, Alman-yada kendisiyle barış akdedilebilecek bir hükümetin kurulmasına kadar gecikmesi lcabedeceğlnl söylemiştir.
Almanya hakkında
Bu sırada, Berlin konferansı, Al-manyanın İşgal devletleri tarafından idaresine esas teşkil edecek ekonomik
Sovyet kıtaları Mançurf de ilerliyor
Japonları kıskaç içine almak için iki istikametten taarruz ediliyor
ondra 10 (R.) — Mançuryada İlerlemekte olan iki Sovyet kolu Kuang-tung Japon ordusuna karşı geniş bir çevirme hareketine girişmiş bulunuyor. Bu çevirme hareketi, Almanya muharebesi esnasında girişilmiş olan çevirme hareketlerini andırmaktadır. İki Sovyet ordusu arasındaki mesafe 1600 kilometredir.
Moskova, bu orduların hangi Sovyet kumandanlarının emirleri altında har eket ettiklerini bildirmem ektedir.
Japon diplomatları gözaltı edildi
Londra 10 (R.) — Moskovadakl Japon diplomatları gözaltı edilmişlerdir. Elçilik bacasından çıkan dumanlar gizli evrakın yakılmakta olduğunu göstermektedir.
Lüzon adasındaki Japonlar
Londra 10 (R.) — Luzon adasında henüz mukavemet eden Japonlara
DİKKATLER;
ölçüyü toptan değil, perakende fiatlerinde aramalı
Geçenlerde bu sütunda meşru kazanç olarak mensucat sanayicisinin senede yüzde yüz kazandığını resmî rakamlarla göster, iniştik. Toptancının gayreti de o tarzda kazançlardadır; perakendecinin keza. Neticede müstehlike gelinceye kadar işte bugünkü pahalılık doğuyor. Halbuki ha. yat pahalılığı istatistiklerini ter. tipliyenler, daima toptan fiatleı-i gözönünde tutmağa mütemayildir. Onun için geçen yıllara kıyasla şimdi bir ucuzluk olduğu vehmini uyandırıyorlar. Hakikatse toptan değil, perakende fiatlere aksediyor, Perakende fiatler, heyhat, bu yıl, nefes al. ılLruuyacak derecede yüksektir.
ve siyasi prensnplerl tesbit etmiştir. Bu prensiplerin gayesi, Almanyayı bu kadar uzun zaman bir nefret ve korku mevzuu haline getiren ve tam bir felâkete sürüklemiş olan unsurlardan kurtarmaktır. Gene bu prensiplerin gayesi, nazlllğl, süâhlanmayı, harb endüstrisini. Alman Genelkurmayını ve onun bütün askeri geleneklerini ortadan kaldırma'ktır, Bu prensipler. eğitimin kontrolü, mahalli İdarelerle adaletin yeniden teşkilâtlandırılması ve söz, basın ve cün hürrl-yetlerllo İşçilerin aralarında teşkilâtlanma haklarını teşvik etmek suretils demokrasinin kurulması hedefini gütmektedir.
(Arkası sahife2; sütun 3 te)
atılan beyannamelerde kumandanları mareşal Yamaşlta'nın teslimi istenmiştir.
Mançuri’de iki tarafın kuvveti
Londra 10 (A.A.1 — Brltanova ajansının askeri muharriri yazıyor: Rus-yanın harb ilân etmesi ve atom bombasının keşfi üzerine Japonyada harbin derhal sona ermesi çok mümkün görülmektedir. Fakat bu arada Sovyet müdahalesinin hiç şüphesiz kİ Uzak Doğudaki bütün askeri durum üzerinde ehemmiyetli bir tesiri olacaktır. Rus kıtalarının iki aydanberl doğuya doğru gittiklerini zannettirecek sebepler vardır. Rusyanın harb İlân edeceği pek İyi biliniyordu ve Amerikalıların bu hususta beyannameler hazırladıkları ve harbin ilânından birkaç saat geçmeden bunları Japon-yaya atmaları, bu keyfiyeti bugün İspat etmektedir.
Japon mukavemetinde seri bir yıkılış olsa bile Mançurya ve Çin'deki Japon ordularının savaşmağa devam etmeleri çok mümkündür. Mançurya-da İyi talim görmüş bir milyon ve Çin'de da aynı miktarda Japon askerinin bulunduğu sanılmaktadır. Rus müdafaası bu kuvvetlerin dağıtılmasını veya imhasını hızlandıracaktır. Sanıldığına göre, Doğu Slberya’da bir milyon fazla Rus askeri bulunmakla ve bunlar çok miktarda tank ve uçakla desteklenmektedir, şimdi Müttefikler tarafından silâhlandırılan ve teçhiz edilen çok miktarda Çin askeriyle bu kuvvetler yakında Japonlar üzerinde üstünlüklerini ispat edeceklerdir. Mançuryanın büyük bir kısmı geniş ölçüde tank ve motörlü piyade hareketlerine müsaittir.
Uzak Doğuda Sovyetlere tavizlerde bulunulacak
Vaşlngton 9 (A. A.) — Rusyanın İlânı harbine başyazılarını tahsis etmiş olan Vaşlngton gazeteleri, ancak Kızılordunun şu sırada Cinde bulunan ■Tapon kuvvetlerini mağlûbedebllece-fttnl ve bundan dolayı da Birleşik Amerika devletlerinin Sovyetlere Uzak Doğuda bazı tavizlerde bulunmasının normal bir hareket olacağını kabul etmektedirler.
(Arkası sahile 2; sütun 5 to )
7rumanın Boğazlar hakkmdaki sözleri
Boğazlar, A vr tıpanın deniz yollan herkese açık bulunacak
«Bu husustaki teklifimiz dikkate alındı Ue Dış Bakanları meclisine havale edildi. Amerika bunun kabulü için son derece çalışacaktım «Amerika, İngiltere, Sovyetler, Fransa ve bu yolların geçtiği memleketler temsilcilerinden mürekkep komisyonlar kurulacak»
Vaşington 10 (A.A.) — Başkan Truman bu sabah söylediği nutukta demiştir ki:
»Son iki asır içinde Avrupa’da devamlı harb sebeplerinden biri de Avrupa d aki deniz geçitlerinin hodbince kontrolü olmuştur. Bununla, Tuna’yı, Karadeniz Boğazını, Rhln’i, Kiel kanalını ve Av. rupa’nın iki veya müteaddit memleketler boyunca uzanan iç sıı yollarını kasclediyorum.
Birleşik Amerika, Berlin. . de, bu iç yollar üzerindeki seyrüseferin, bütün milletler hakkında eşit bir muamele
İKİNCİ ATOM BOMBASININ YAPTIĞI TAHRİBAT
Nagazaki şehri hâlâ duman içinde ve yer yer yanıyor
Londra 10 (R) — Nagazakiye atılmış olan İkinci atom bombasının yaptığı tahribat hakkında ilk haberler gelmeye başlamıştır. Bomba atıldıktan 3 buçuk saat sonra yedi kilometre yüksekliğe varan kalın duman tabakaları şehrin her tarafını sarmış bulunuyordu. Bu bölge dışında dağı, nık yangınların yanmakta oldu
Günler Geçerken
Yeni dil kurultayı
Yaz sonuna doğru Ankarada dit kurultayı toplanacakmış. Bu defakl kurultayın — fikirlerini çekinmeden bildirecek üyeler çıkarsa — geçen seferkilerden daha hareketli olması beklenebi. lir. Zira beş yıldır dil işlerinde pek ehemmiyetli değişikliklerle ve görüş aynlıklarile karşılaştık. Sular durulaşacağına çalkandı ve son zamanda meseleye yeni kelimelerin kanun mahiyetine so. kulması suretile el konması İşin rengini değiştirdi, öteden beri lisanda sadeleşmek ve özleşmek tarafını tutanlar ve ona göre yazanlar arasında bile bir çoğu «içtüzük — yargılanmak — tekel — yüce divan — oturum — yargıç — tüzel kişilik» ve terimlerden sosyoloji karşılığı «toplum bilim» gibi lâkırdıları dil güzelliğine yakıştırmadılar, yadırgadılar. Zamanla alışmamız ihtimali varılır; fakat lisan bunlarla büyük bir kazanç elde edemedi ve dilediğimiz dile doğru beklenen âhenkll adımlarla yürümüş olmadı.
Meselâ «yargılanmak» sözü insana «muhakemesi görülmek» ten daha ağır bir şeye çarptırılmak tesiri yapıyor; «İç tüzük» ten İrkiliyoruz; «tekel» de bLr sakatlık seziyoruz, «tekelle iş bu kadar görülür» diyeceğimiz geliyor... hele tıkız sigaralara ve başsız kibritlere baktıkça! Ama olan oldu; artık geri dönnıemeliyiz. be. nimsemeğe bakmalıyız. Zira durmadan yenileme ve değiştirme kaş yaparken göz çıkarma gibi bir netice verir, dilimizi kaybettirir. Şu var ki tınlan yerleştirmeğe çalışırken bundan böyle dil işlerine doğrudan doğruya, resmî kanallarla müdahaleden de vazgeçilmelidir. Hiç şüphesiz, halk muharrirlerin tekrar dirilttikleri yahut yeni buldukları kelimelerden hangilerinin lisan «je. ni» sine uygun olduğunu sezerek futmasınt ve kullanmasını hepimizden iyi biliyor.
Zora dağ dayanmaz ama lisan dayanır. Millet esasta dil ha. reketini şevkle benimsediği İçin hükümetin sadece tarafdarhğını göstererek işi ona ve zamana bırakması keyfiyeti yeni dil kurultayının başlıca kararlarından biri olmalıdır.
Refik Halid Karay
sağhyacak teşkilâtlarla serbes ve kayıtsız olmasını teklif etmiştir
Bu hususta bazı komisyonlar kurulması lâzım gelmektedir. Bu komisyonların üyeleri arasında Birleşik Ame. rika, Ingiltere, Sovyetler Birliği ve Fransa ile bu yolların topraklarından geçtiği memleketler temsilcileri bulunacaktır. Teklifimiz konferansta incelenmiş ve Dışişleri Ba. kanları konseyine sunulmuş, tur. Birleşik Amerika bu tekfin kabulünü bu konseyden ısrarla tavsiye etmek niyetindedir.»

ğu da tespit edilmiştir.
Bu İkinci atom bombası Japon saati İle 12 de atılmıştır.
2 trilyon hararet
New-York 10 (A.A.) — Rus. yanın Japonya'ya harb İlân etmesi atom bombası hâdisesini
(Arkası sahife 2; sütun 6 da)
Sahile S
AKSAM
10 Ağustos I’'*'»
SÖZÜN GELİŞİ
Varolmak, yahut yokolmak!
A ton» bombasının Hiroşima adlı Japon üssünde ne yaptığı henüz iyice belli olmadıysa da dünyayı allak bullak ettiği muhakkaktır. Şehir çökertmekten ağaç büyütmeye kadar her iqe faalasile — amma cidden faılasile — yarıyacağı haber verilen bu bombanın insanlıkta yaptığı ilk tesir sevinmek mi, acınmak mı lâzım geldiği arasında sallanan korkulu bir tereddüttür. Sevinemiyor; çünkü atom bombası kullanıldığı yerdeki insan eserini kökünden silecek kudrettedir. Acınamıyor: Çünkü kendi saadetleri uğrunda başkalarının saadetini yok etmekten çcklnmlyen sulh düşmanlarını yola getirmek İçin bu silâh kadar tesirli bir âlet yok. tur.
Atom bombasını ellerinde bulunduranlar şimdi, dinamiti yapan Nobel'în âhir ömründe çektiği ıstırabı bütün şiddetile his. set inektedirler. Yıkıcı bir madde yapmanın Nobcl'e verdiği nedamet hissi onu, insanlığın haynna çalışacak olanlara bütün servetini bırakmaya götürmüştü. Nobd'in sulh mükâfatlanın kasa, nan âlimler şimdi dinamiti, çocuklar eğlencesi, bayram çatpatl derekesine düşüren korkunç bir silâh buldular.
Bana öyle geliyor ki atom bombasının ne müthiş bir tahrip silâhı olduğunu bildiren ilk haberlerden sonra gelen, bu keşif sayesinde Aya gitmenin mümkün olacağı, ağaçların birkaç gün içinde büyüyeceği artık istenildiği saman yağmurlara son verileceği, sokakların ısıtılacağı, soğuk yerlerde portakal, ütüm yetiştirileceği tarzındaki haberler hep insanlığı teselli içindir.
Serçenin aklı danda olduğu için atom bombasının da insanlığa verdiği ilk ümit harbin yeryüzünden büsbütün kalkacağı ümidi olmuştur. Bir bombanın harbi bitirmesi çivinin çiviyi sökmesi kabilinden iyi bir şeydir. Fakat duyulan ıstırap bu bombanın dünyayı bitirmesi ihtimali de mevcut olmasından ileri geliyor. Dinamiti yalnız imar işlerinde kullanmaya muvaffak olamıyan İnsanlık acaba atom bombasını yalnız ağaç yetiştirmekte kullanabilecek midir? Hamlet’in dediği gibi: «Var olmak yahut yok olmak! işte bütün iş burada!» Şevket Rado
Petain’in Mevkuf Nazi muhakemesi şefleri
Dün de şahitler dinlendi
Paris 29 (R.) — Petain’in muhakemesine bugün de devam edilmiş vo şahitler dinlenmiştir. Bunla arasında, İşgal altındaki yerlerde Petain’in murahhası de Brlnon da vardır, De Brknon. Petain’in, Fransanın kalkınmasını mümkün kılmak için Almanya İle uzlaşma siyaseti gütmek hususunda her zaman Laval ve Darlan ile mutabık olduğunu bildirmiştir, lngilizler bir beyaz kitap neşrettiler
Londra. 10 (AJL) — Reuter ajansının siyasi muharriri yazıyor: Neşredilen bir Beyaz kitap, Petaln dâvasında Londra'nın aldığı resmi durumu aydınlatmaktadır. Resmi mahfillere göre. eşhas tarafından yapılan İthamlara dayanan ve her gün yeniden ortaya çıkan İsnat ve redler bir şeye yaramadığı gibi, bunların vukuu da arzuya şayan değildir.
Diğer taraftan resmi mahfiller, Fransız yüksek mahkemesinin muhakeme usullerine bir müdahale veya verilecek hükme bir tesir yapma şeklinde tefsir edilebilecek her hangi bir harekette bulunmak niyetinde debilerdir.
Bundan dolayı muhakemenin sonuna kadar her hangi bir nokta özerinde hiçbir İngiliz resmi demecine intl-«ar edilmemek lâzım getir.
Bir şahit eski rejimi methediyor
Paris 0 (AA.) — Dinlenen şahit eski polis müdürlerinden Dönaty, Mareşal ve onun rejimini uzun uzun met-hetmiştir. Şahit, von Rtbbentrop'un, Petain’e yazdığı bir mektubu okumuştur. Rlbbentrop bu mektubunda Pe-taln’ln iş birliğini baltaladığından şikâyet etmektedir. Rlbbentrop onun Doriot*yu kabul etmesini istemiştir. Deat, kabine toplantısına Iştlrâk etmek talebinde bulunmuşsa da Petaln, 1944 şubatından sonra bunu reddetmiştir.
Şahidin İfadesine göre, Almanların da bulunduğu bir mecliste Petaln bir küçük sineği öldürmüş ve şunları söylemiştir; «Elimde bir Alman var ve onu öldürüyorum.»
Şahit, Petain’in Alman düşmanı olduğunu gösteren birçok küçük hâdiseler anlatmıştır, galona serbes olarak glrml; olan şahit, nerede ise elleri kelepeçli olarak çıkacaktı.
şahit, kendinden ve mareşalden, belki de Alınanlardan çok memnun ve müftehlr İdi. Başkana sadece «Bay mareşal» ve general de Gaulle'e de sadece «bay* demektedir. Daha ileriye gitmemek İçin de kendi kendini kontrol etmektedir. Vichy rejiminin methiyesinde çok ileri giden şahit beyaz tcthlş hareketini ve kara bor-•ayı ûnnüş ve şimdiki rejimi öyle bir lisanla tenkldetmlştlr kİ, mahkeme Salonunda bir hâdise çıkmıştır. Başsavcı şiddetle yerinden kalkmış ve zahidin derhal tevkifini talebetmlş-ttr. Ancak, bu talep İsaf edilmemiştir,
Bir Çek generali ordudan kovuldu
Prag • (A.A ı — Londra'da ikamet edensek Generali Porhaln, rift-ebalnden Ukat «dilmiş ve ç«koslovalf ordusundan koyulmuştur. Bu general Beneu'ş bugünkü Çekoslovak rejimine muhalefet «den büyük bir Çek muhacir trupunun kaşında bulun-Bi aktadır.
Atom bombası hakkında ne diyorlar?
Londra 10 (AA ı — Atom bombasının Luzembourg'da mevkuf bulunan eski nazi şefleri üzerinde yarattığı muhtelif tepkiler kaydedilmeğe değer.
Goering «İnanamıyorum» diye ba-ğrmiş, fakat kamp kumandanı yarbay Övenin kendisine verdiği «Btars and Blrlpea» gazetesini okuyunca şunu İlâve etmiştir: «Bu beni alâkadar etmez, ben bu dünyadan ayrıllyorum.»
Amiral Doenltz. atom bombasının Japon milletinı imha edeceğini söylemiş ve şunu İlâve etmiştir: «Bayret etmiyorum, muvaffak oldunuz. Bunu bizden evvel keşfedeceğinizden ve Almanyaya karşı kullanacağınızdan korkuyorduk.»
Owen'ln anlattığına göre, Kesser-llng, Keltel ve diğer mevkuflar gazeteyi okumak merakiyle çekiştlre çe-kiştlre parçalamışlardır. İngilizce bll-miyenler sabit nazarlarla başlıklara bakmakta ve makaleelerl tercüme eden arkadaşlarım dlılemekte İdiler. Rlbbentrop şöyle bağırmıştır: «Bu, her şeyde bir inkılâp yapacaktır. Şimdi yeni bir harb çıkarmak aptallığını kimse göstermlyecektlr.»
Kalbinden rahatsız bulunan ve gelecek ay Nûrnberg'de harb suçlusu olarak yargılanacağı hususundan çok sıkılan KetserUng askerlik heyecani-le bütün derdini unutmuş ve kütle halinde İmha sanatında vuku bulacak esaslı gelişmeyi düşünmeğe başlamıştır.
Harbin sonu yakın
Amerika’da sanayi tedbir alıyor
Vaşlngton 9 (AA.) — Başkan Truman bugün Harbiye Bakanı albay Stlmson' u Beyaz Saray'a davet etmiştir. M.8timson Beyaz Saraya gidebilmek için gazeteciler konferansını başka bir uunana bırakmağa mecbur kalmıştır.
Bundan başka atom bömbaşt mütehassısları da Beyaz Saraya davet edilmişlerdir. Harb İstihsal âtı dairesi müdürü Yuhls Krug, milli kaynaklar ve İşçi seferberlik dairesi müdürü John Snyder, Flatlor dairesi müdürü Chester Bouveies bunlar arasındadır.
Yakın bir Japon hezimetinin şiddetli tesirine karşı koyabilmek İçin Amerikan sanayiini hazır bulundurmak vazifesiyle mükellef olan bu zatların Beyaz Saray'a davet edilmeleri Amerikan başkentinde büyük bir alâka uyandırmıştır.
Japon imparatorunun son teklifi .
Londra 9 (R.) — Japon imparatoru yaptığı sulh teklifinde harbden evvelki hudutlara çekilmeyi ve İşgal ettiği diğer yerleri boşaltmayı İleri sürmüştür. Fakat bu teklif reddedilmlş-
Bakanlar kurulu dün toplandı
Ankara 0 (A.A.) — Bakanlar Kurulu bugün saat 16 30 da Başbakanlıkta haftalık toplahtğsu-ıi yapmiş-
Başkan Trumanın bu
sabahki nutku
Sovyet kıtaları Mançuri’de ilerliyor
İkinci atom bombası
(Baş tarafı 1 İnci sahifede)
Alamnyada ekonomik kudretin karteller ve İnhisarlar elinde toplanmasına mâni olabilmek İçin sanayi gayrı merkezi bir hale getirilecektir. Tarım He barış sanayiine bilhassa İtina edilecek ve AJmanyanın harbede-nıemesl İçin bu memleketin ekonomik kudreti yokedllecektlr. Almanlar Av-rupada kendi kurbanları olan mağlûp ve işgal edilmiş memlekctlerdeklnden daha yüksek bir hayat seviyesine sahi bolamıyacaklardır.
Tazminat işi
Tazminatı peşin para olarak İstemek ve sonradan bu tediyeleri yapabilmesi İçin Almanyaya borç vermek hatasını tekrar işlemek niyetinde değiliz. Bu sefer, tazminat. Al manyanın barış zamanında mevcudiyetini İdame etmesi için zaruri olmıyan kaynaklarından alınacak müspet gelirlerle ödenecektir.»
Bundan sonra, Potsdam tebliğinin tazminata alt hükümlerini İzah eden Başkan Truman sözlerine şöyle devam etmiştir:
«Tazminatın bölgeler esası üzerinden ödenmesi formülü, Yaltada incelenmek üzere teklif edilmiş olan Uk esasa nazaran Müttefikler arasında daha az ihtilâflara yol açacak mahiyettedir. Mamafih, bu formülden doğan bir güçlük, Alman barış ekonomisi için zaruri olmıyan sanayi tesislerinin teşkil ettiği sermayenin İşgal bölgeleri arasında müsavi surette taksim edilmemiş olmasından ileri gelmektedir.
Doğu bölgelerinin büyük bir kısmı ziraat bölgesi veya İptidai madde istihsal eden bir bölge olduğu için Batı bölgelerinin yüzde nispeti. Doğu bölgesine nazaran daha yüksektir. Tevzii müsavi bir hale getirmek ve Rusya ile Polonyaya hakiki hisseleri olan yüzde elliyi verebilmek İçin, bu memleketlerin Bati bölgesinde tazminat için kullanılmak ılzere mevcut tesislerden yüzde on olmaları takarrür etmiştir.
Hangi bölgeye alt olursa olsun, tazminat tediyelerinin Alman milletine başka milletlerin sürekli yardımlarına muhtaç kalmadan yaşamağa yetecek kadar kaynak bırakılması hususunda Berlin’de mutabık kalınmıştır.» Yeni Polonya hükümeti
M. Truman, yeni Polonya hükümetinin gizil oy turallle genel ve serbea seçimler yapmağa muvafakat ettiğine İşaret etmiştir. Başkan sözlerine şöyle devam etmiştir:
«Kirim konferansı gereğince, batı ve kuzey hudutları hakkında Polonya milli birlik muvakkat hükümetinin fikrini sorduk. Berlin konferansında. Rus işgal bölgesinin geniş bir kısmı, barışın kati olarak tanzimine kadar Polonya tarafından idare edilmek üzere bu memlekete devredilmiştir. Aşağı yukarı her milletlerarası anlaşma bir uzlaşmayı ihtiva etmiştir. Polonya hakkındakl anlaşma da bu hususta bir istisna teşkil etmemektedir. Dünyada hiçbir millet bütün isteklerine kavuşmayı bekliyemez. Bu meselede alınan tedbirleri haklı gösterecek, birçok şeyler olmuştur.
Yeni Polonyaya teşkilatlanması İçin imkân vermek ve onu Alınanlardan kurtarmış olan kuvvetlerin süratle geri çekilmelerini temin etmek İçin, muvakkat dahi olsa, her hangi bir hat üzerinde mutabık kalmak zaruri İdi. (|
Almanya’dan ayrılacak yerler
Curzon hattının doğusundaki bölgeden Polonyaya dönecek olan 3 milyon PolonyalI vardır. Bu PolonyalIlar yerleşebilmek İçin toprağa muhtaçtırlar. Batıdaki yeni bölge evvelce Almanlar tarafından İşgal ediliyordu. Ancak bu Almanların ekserisi daha Sovyet or. duşunun ileri hareketinden evvel buradan ayrılmıştı. Burada takriben bir buçuk milyon Almanın kalmış olduğunu öğrendik. PolonyalIların idare edecekleri topraklar Polonyanın kendi halkının ihtiyaçlarını karşılamasını temin edecek ve ona Almanyaya karşı müdafaa İçin çok daha müsait İmkânlar bahşeden kısalmış bir hudut sağlıyacaktır.
Bu bölge, PolonyalIlarla meskûn olacağı İçin, mütecanis bir milletin teşekkülüne de yardım edecektir. Ber-llnde tesblt edilmiş olan hareket tarzı, Birleşmiş milletlerin, Polonyada kuvvetli, müreffeh, bağımsız ve bizzat halk tarafından seçilmiş bir hükümete sahip bir millet yaratmaktan İbaret olan esas siyasetlerinin tahakkukuna yardım edecektir.
Barışın tanzimi sırasında, Doğu Prusyanın bir bölgesinin Rusyaya devredilmesinin tavsiye edilmesi hususunda mutabık kalınmıştır. Bu da Yalta'da kabul edilmişti. Bunun neticesi, Avrupada zaferi sağlamak İçin bu kadar emek sarfetmlş olan 8ov-yetler Birliğine Almanyanın zararına olarak buz tutmiyan btr Uman temin etmek olacaktır.
Romanya, Bulgaristan, Macaristan
ÜÇ hükümet, kurtarılan ve peyk memleketlerde halkın demokrat unsurlarından seçilmiş geniş ölçüde temsili hükümetler kurulması hususunda da Yalta'da mutabık kalmışlardır. Bu nokta. Romanya, Bulgaristan ve Macaristan hak kındaki Berlin tebliğinde bir kore daha teyldedllmlş-
tir. Bu memleketler, her hangi bir devletin nüfuz bölgesi olmıyncaklar-dır. Bunlar, Yalta'da ve Berlin'de toplanmış olan üç hükümetin temsilcilerinden mürekkep kontrol komloyon-ları tarafından İdare edilmektedir. Berllnde daha İyi bir kontrol usulü kararlaştırılmıştır.
Bu memleketler, milletler camiasının bir üyesi olacak hale gelinciye kadar Üç büyüklerin müşterek dikkat ve İhtimamlarına mevzu teşkil edeceklerdir. Müttefik basını, bundan sonra, Romanyada, Bulgarlstanda, Macarlstanda ve Flnlftndlyada olan gelişmeleri bütiin dünyaya bildirmek hususunda tam bir serbcsllğe sahl-bolacaktır. Aynı anlaşma Polonya hakkında da yeniden temin edilmiştir.
Avrupa'da açlık
Avrupa bugün açlık çekiyor. Kış yaklaştıkça bu elim vaziyet gitgide daha da fenalaşacaktır. Yardıma koşmak İçin elimizden geleni yapmıyacak olursak, geçen baharda bu kadar korkunç fedakârlıklar pahasına kazandığımızı kışın kaybedebiliriz. Ümidini kaybeden insanlar, - çöküntüler arasında ümit yerine tutacak bazı şeyler bulabilmek için, İçinde bulundukları cemiyetin bünyesini parça Uyabilirler. Eğer Avrupanın soğukta ve aç kalmasına müsaade edecek olursak, dünya barış ümitlerinin, üzerinde durulmak mecburiyetinde bulunduğu temellerden bazılarını kaybedebiliriz. İmkânlarımızın hududuna kadar yardımda bulunmak zorundayız ve bunu yapacağız.»
(Baş tarafı 1 inci sahifede)
Sovyet tebliği
Moskova 9 (R.) — I numaralı Sovyet tebliğine göre, taarruza geçen ordular Knbarovsk ve Zabaykal cephelerinde Japon cephesini yarmışlardır. Prlmoriye'de beton siperleri yaran Kı-zılordu 15 kilometre İlerlemiştir. Ka-barovsk kesiminde Amur ve Ussurl nehirlerini aşan ordular Puyuvan şehrlle diğer bazı şehirleri aldılar. Za-baykal kesiminde de Manculll ve Da-lay Nur şehirleri znptedllmlştlr. 9 ağustos günü Sovyet uçakları 15 - 22 kilometre ilerlemiş, uçaklar Harbin ve Kirin şehirlerini bombardıman etmiştir.
Londra 10 (R.) — Sovyet kıtaları biri Vlâdlvoatok'tan gelerek Sibirya -Kore ve Mançurya hududunda doğudan, diğeri Sibirya - Mançurya ve Moğolistan hudutlarının birleştiği noktada Manchul'da batıdan olmak üzere 2 noktadan Mançuryaya girmişlerdir. İlci kol da İlerlemekte ve Japon kuvvetlerini kıskaç İçine almak tehlikesini göstermektedir.
(Baş tarafı 1 inci sahifede) ikinci plâna atmış bulunuyor. Bununla beraber Nevv.York He* rald gazetesi bu bomba hakkında şu heyecanlı malûmatı vermektedir:
Bombanın infilâkına maruz kalan Japonlar 2000 milyar, yani iki trilyon santigrat hararetle ölmüşlerdir.
Londra 9 (R) — Hiroşima'ya atılan ilk atom bombasında ölen, lerin miktarı 150 bin tahmin edi. liyor Tokyo radyosu bombanın infilâkile bütün insan ve hay.’ vanlarm yandıklarını söylemiş, tir.
Uzak Doğu’da
Hiç şüphesiz Berlin d e düşüncelerimiz Uzak Doğu zafer günün? tevcih edilmiştir. İngiliz, Çin ve Amerikan hükümetleri Japonyaya kendisini bek llyen Akıbeti kâli şekilde İhtar ettiler Bu ihtarımız dinlenmedi. Teslim teklifimiz reddedildi. Bundan sonra Japonlar atom bombasının neler yapabileceğini gördüler. Bunun İstikbalde neler yapabileceğini de tahmin edebildiler. Dünya, İlk atom bombasının Hiroşima askeri üssü üzerine fitlim 1? olduğunu kaydedecektir. Böyle hareket ettik, çünkü, bu Uk akında mümkün olduğu kadar sivillerin ölmesini önlemek istiyorduk. Fakat bu akın, gelecek şeylerin bir İhtarından başka blrşey değildir. Japonya teslim olmayacak olursa, bombalar harb sanayii üzerine salıverilecek ve maalesef binlerce sivil hayatını kaybedecektir. Japon sivillerine, imha edilmekten kurtulmak lçLn sanayi şehirlerinden derhal ayrılmalarını ısrarla tavsiye ederim.
Atom bombasının İfade ettiği fecî mânayı müdrikim. Bunun imaline ve kullanılmasına bu hükümet tarafından zevkle girişilmiş değildir. Falrat düşmanımızın da bunu aradığını biliyorduk, şimdi düşmanlarımızın bunu keşfe ne kadar yaklaşmış olduklarını biliyoruz. Eğer evvelâ düşmanlarımız bunu keşfedebllsclerdl bu milletin, bütün barış seven milletlerin ve medeniyetin başına çökecek olan felâketi de müdrik buluu- ' yorduk, tşte bunun İçindir kİ, bu ihtlraun ve İstihsalin uzun, kararsız, ve masraflı lcablartna girişmek mcc- -burlyettnl hissettik. Almanlar a karşı yarışı kazandık. Bombayı lcadettik ve onu kullandık. Bunu, evvelden haber vermeden Pearle Harbour'da bize hücum etmiş olanlara. Amerikan esirlerini aç bırakan, dayak altında İnleten ve öldürenlere beynelmilel harb kanunlarına şeklen dahi riayet etmekten vazgeçenlere karşı kullandık
Biz bu silâhı, harbin korkunç ıstıraplarını kısaltmak, binlerce ve binlerce genç Amerikalının hayatını korumak İçin kullandık. Japonların harbetmek kabiliyetlerin! tamamiyle İmha edlnciye kadar da kollanmağa devam edeceğiz. Biri yalnız Japonların teslim olması durduracaktır.
ithal
Parti grupu bugür toplanıyor
Ankpra 10 (Telefonla) — Parti grupu bugün toplantıya çağırılmıştır. Dışişleri Bakanı B, Haşan Sakanın-bu toplantıda San Francisco konferansı hakkında izahat vereceği tahmin ediliyor.
Tercihan ithal edilecek mallar
Ankara 9 — Tercihan
edilecek mallar hakkında Ticaret Bakanlığı tarafından bir liste hazırlanmağa başlandığı yazılmıştır. Böyle bir şey yoktur.
Toprak mahsullerinden hangileri ucuzlatılacak?
Ankara 9 — Tarım Bakanlığı, Toprak Mahsulleri maddelerin, den hangilerinin ucuzlatılması ve nasıl bir istihsal programı tatbik edilmesi hakkında yeni bir İncelemeye başlamıştır.
Dışişleri Bakanı Ankara’ya döndü
Ankara 9 — San Francisco konferansından dönmekte olan B. Haşan 8aka bu akşam Toros ekspreslle Ankara'ya gelmiş, İstasyonda Meclis Reisi, Başbakan, vekiller. Parti Genel Sekreter vekili, Müstakil Grup Reisi. Ankara Valisi. İngiltere. Fransa, Yunanistan büyük, elçileri, Amerika, Suudi Arabistan maslahatgüzarları İsviçre, Norveç, Mısır. Irak elçileri, basın mensuplan, diğer bir çok zevat tarafından karşılanmıştır. ____________
Truman - de Gaulle görüşmesi için hazırlık
Paris 10 (Owi) — Fransanın Vaşlngton büyük elçisi M. Henrl Bonnet, dün bu ayın İkinci haftasında yapılması kararlaştırılan general de Gaulle’Ün Başkan Tnıman'ı ziyareti İçin son hazır. lıklan yapmak üzere Paristen hava yollle Amerikan başkentine hareket etmiştir,
mat İlhamını bize vermesi İçin ona dua ediyoruz.
Hür insanların zaferi
Avrupa zaferi, sDâh kuvvetiyle kazanılan bir zaferden daha fazla blr-şey olmuştur. Bu bir İnsan nevinin diğer bir insan nevine karşı zaferidir. Bu, insan haklarına, beşer nevinin vekarma ve devleti millet İçin bir hâkim değil fakat bir hâdlm olarak telâkki ed(n bir zihniyetin zaferi olmuştur.
Hür İnsanlar, tek mânevi silâhları kuvvete karşı İtaat ve hayranlık olan meslekten yetişme askerleri yenebileceklerini İspat etmişlerdir. Bu harb-den dünyanın en kudretli milleti, belki de tarihte yer almış en kudretli millet olarak çıktığımızı lüyoruz. Bu doğrudur.
Fak^t. asla, İçimizden bazılarının zannettikleri mânada değil. Yeni blrşey, bilmediğimiz, yeni öğrendiğimiz ve asla unutmamamız İcabeden blrşey vardır. Bu da: Kendi kendini İdare eden insanlardan mürekkep bir cemiyet, ne kadar disiplinli ve ne kadar toplu bir halde bulunursa bulunsun, her hangi diğer bir cemiyet nevinden daha kudretli, datıa tahammüllü ve daha yaratışım olduğudur. Şimdi biliyoruz kİ. iş ve insanlın ve-kan asla hissi bir temenni, beş bir ümit veya mânâsız sözlerden ibaret değildir. O, bu dünyada mevcut en büyük ve en yaratıcı kuvveti teşkil etmektedir. Bu kuvveti, bütün kaynaklarımızı ve bütün merhametimizi I haklı ve devamlı bir barış dâvası uğrunda kullanalım, üç büyük devlet böyle bir barışı tahakkuk ettirmek azmile şimdiye kadar eşine Taslanmamış bir kuvvetle birbirlerine bağlanmış bulunuyorlar. Tahran' dan. Kırım'dan, Snn Francisco'dan. ----„ ---------- . A11*1™! Beri inden sonra h(p beraber hedefl-şUkrcdlyor ve bunu kendi yollarında mJze dogrıl yürümeğe devam edece-ve kendi maksatları uğrunda kullan-
Yeni akınlar
Londra 10 (R) — Bu sabah Amerikan bomba uçakları Japon başkenti Tokyo üzerine yeniden akın etmişler ve tersaneleri şid- 11 detle bombalamışlardır. Bu akı. Q na 70 süper uçan kale ist-irâk et. Q_ m iştir.
New-York 10 (R) — Amiral q_
Halsey’in üçüncü Amerikan do- O nanması yeniden Japonya kıyı- q lanna yaklaşmış ve yedi Japon O askeri üssüne 1200 uçak gönder. 'yj m iştir. Bu yedi askeri üs de, şid. * detle bombardıman edilmiştir.
Dün bütün gün 1500 Amerikan ve İngiliz uçağı Japon askerî ve sanayi hedeflerini ateş yağmuruna uğratmışlardır.
Sır saklanamıyacak
Londra 10 (A.A.) (— Londra ünlver-«itesi kimya profsörü bugün Yor ki-hire Post gazetesinde atom bombası -w sırrının hâlen İngiltere ve Birleşik (0 Amerikanın elinde bulunduğunu soy- 0 İçmektedir. Kullanılması sadece > s tahribe inhisar ettiği müddetçe bir'*-' çok kimseler bunun gizil kalması Icabetttğini söyllyecektlr. Fakat acaba bu mümkün müdür? Her memleket bütün kimyager ve fizikçiler yapılan işin ne olduğunu biliyorlar. Bütün fizik tecrübeleri menetmedikçe atom bombasının sırrı bir kaç seneden fazla saklanamıyacaktır. şu halde Müttefikler dünyayı nasıl koruyabileceklerdir?
üronlum İstihsal vc satışını kontrat etmefc suretlle bunun bir müddet yapılabilmesi mümkündür, fakat bu t alır İp hassasının yalnız uraniuma mahsus olduğunu zannetmeğe hiç bir sebep yoktur.
Hülâsa, medeniyet devam edecekse İnsanlığın harb ferilerinden ister İsteme» vazgeçmesi lâzımgelecektir.. Eğer devlet adamları buna bir çare bulmazlarsa milletlerarası ilim adam laru bununla meşgul olması ümidc-dllemez m?
Vaşlngton 10 (O. W. t.) - Harbiye Bakanlığının açığa vurduğuna göre şimdiye kadar atom bombası kuvvetinin yüzde 1 İnin yalnız onda biri kullanılmıştır. Birleşik Amerika'nın Japonya’ya kargı kıılllanmağa muvaffak olduğu bu küçük kuvvvet parçası «yer yüzündeki en tahripkâr kuvveti» teşkil etmektedir.
0 >
0 p
Kanada’da 4 şilep yapılacak
Ankara 9 — Kanada’da 45,000 tonluk 4 şilep imal ettirilmesi için Ulaştırma Bakanlığı ile Ka. nadalı temsilciler arasında cereyan eden müzakereler bitmiştir, Bu husustaki anlaşma yakında imza edilecektir. Dört şilep bir senede teslim edilecektir.
Harbin başlangıcında Fransız, lardan muvakkaten satın aldığımız 10 gemi geri istenmiştir. Bu gemilerin iadeslle elimize geçecek 5 milyon 300 bin lira yine aynı maksada tahsis edilecektir.
Atom bombasının sırrı
Atom bombası, herhangi bir fren olmadan s«rbesçe kullanılmak İçin çok tehlikelidir. Bu sebepledir kİ bunun İmaline alt sırrı elinde bulunduran İngiltere ve Birleşik Amerika, bu bombanın bizi ve bütün dünyayı tamamlle mahvolmak tehlikesinden koruyacak şekilde kontrolünü sağlıya cak vasıtalar bulunmadan bu sun açığa vurmak niyetinde değildirler. Daha geçen mayıs ayında. Harbiye Bakanı M. Stlmson teklifim üzerine ve Byrnes tarafından şahsan temsil edildiğim bir komite teşkil etti. Bu komitenin vazifesi bu bombanın müstakbel kontrolünü hazırlamaktı. Bunun İstihsal ve İmalinin kontrol edilebilmesini ve kudretinin, dünya barışı lehinde hâkim bir tesir teşkil edebilmesini temin İçin işbirliği yapmasını Kongreden talebetmek tasavvurundayını. Bu yeni kuvvetin fena maksatlarla İstimaline mâni olmak ve aksine olarak onu insaniyetin hizmetine sevketmek için kendimizi bunun vasisi yerine koymalıyız. Omuzlarımıza çöken korkunç bir mesuliyettir. Bu mesuliyetin dli -m anlarımıza, değil de blzlere tereltUPj etmiş olmasından dolayı '
söy-
Çakmak taşı kaçakçılığı
Suriyeli Abdüllâtif adında biri 20 bin çakmak taşı getirmiş, bunun 17 binini satmağa muvaf. fak olmuştur. Bu sırada polis haberdar olarak kendisini ve 7 arkadaşını yakalamıştır.
I borsa
9/8/1945 fiatlerl
Londra üzerine 1 sterlin Nevyork üzerine 100 dolar Cen^re 100 tsvlçre Fr Madrid üzerine 100 pezeta Stokholm üzerine 100 kuron
Borsa dışında ALTIN FÎATLERI
Gulden
Reşadiye İngiliz
Külçe (Bir gramı)
l
—• Takvim •—
Ramazan S — Hızır 97 İmsak Güneş öğle tklndi Ak Tbwi
E. 7.53 9,4» t.04 8.51 12.01) 1.46 Va. 4.03 a.O» 13.19 İl D 70.» 22,00,
10 Ağustos 1945
AKŞAMDAN AKSAMA
Et meselesi
1103(77)
koyuveren
Bayandırlık Bakanlığından
Bn. Nadide
tarihine
Yusuf Kaponcı
Yarın
daimi sarih adresi
akşamına kadar Ankara'da Yük* İstanbul'da Rektörlük adına Ve-
Yeni çocuk dispanseri
ANKARA RADYOSU Bugünkü program
Pirinç neden yükseliyor
Bostanım lâğım suyu ile sulayan bir bostan sahibi mahkemeye verildi
Dün Kurtuluşta bir bostamn lâğım sular İle sulandığı tesblt edilmiştir. Bostan sahibinin, yeraltından geçen kanalalzasyon küngünü delerek, buradan akan pis suları gene yeraltına döşediği borularla bostanına naklettiği anlaşılmıştır. Bu şeklide hareket eden bostan sahibi mahkemeye verildiği gibi, sebzeleri de İmha edilmiştir. Kurtuluşla diğer semtlerdeki bostan-larin «ulanma şeklileri yeniden gözden geçirilmek üzere hükümet doktorlarına Sağlık müdürlüğü tarafından yeniden talimat verilmiştir.
müzik (pl.); 1.45: Ha-• 12.30:
Haberler;
münacat baharını
Pirinç flatlerl, makarna satışı yasak olduğu 1843 senesindeki en yüksek flat seviyesine çıkmıştır, Vlyolon pirincinin toptan kilosu 160 tan 180 kuruşa çıkarılınca, bakallar da bir kilo pirinci 200 kuruşa çıkarmışlardır. 1843 senesinde de bir kilo pirinç bu flütten satılıyordu. Makarna satışı serbestlr ve İstihlâki karşılıyacak miktarda makarna yapılabiliyor. Böyle olduğu halde, pirinç flatlertnln yüksek oluşu hayret uyandırmıştır.
İlgili makamlar tarafından fiatler İncelenmiş ve malların yerinden yüksek faturalı olarak gönderildiği neticesine varılmıştır. Çekilen telgraflardan anlaşıldığına göre, yerinde mal stoku mevcuttur.
Süleymanlyede Tiryaki çarşısında bulunan ve Kanunî devrinde yaptırılmış olan eski Tip medresesi, Mısır çarşısı gibi restore edilmek suretlle tamir edilmektedir. Bir çocuk dispanseri olarak kullanılacak olan medreseye 150 bin lira sarf edilmiştir. Asıl şekil muhafaza edilmek suretlle tamir ettirilen medreseye, bir dispanser İçin lüzumlu İlâveler de yapılmaktadır. Bu arada binaya kalorifer, elektrik ve diğer bazı sıhhi tesislerle mutfak, çamaşırhane ve etüv yeri ilâve olunmuştur.
400 yıl evvel yaptırılan medrese bu suretle yıkılıp gitmekten kurtarıldıktan başka İstifade edilir bir hale de getirilmektedir. Yakında tamiratı sona erecek olan yeni dlsapanserln doktor kadrosunun teşkili için Belediye Sağlık Bakanlığına müracaat et-miştJr. 150 bin liraya elde edilen bu binanın yenisinin yarım milyon liraya yaptırılamıyacağı söyleniyor.
Fiat makarna bulunmadığı zamanki seviyeye çıktı
Mangal kömürü geliyor
Son beş gün zarfında Istanbula 450 bin kilo yerli mangal kömürü getirilmiştir. Bu kömürlerin 350 bin kilosu Kasımpaşa iskelesine, geri kalanı da Unkapanı İle Fındıklı iskelelerine indirilerek satıtşlara başlanmıştır. Kömürlerin toptan kilosu 15 - 10 kuruştur.
Istanbulun kömür İhtiyacının mühim bir kısmini temin edecek olan Revir amirliklerinin bu husustaki hazırlıkları sona ermiştir. Ormanlarda hazırlanan kömürler yakında tstan-bula getirilerek satışlara başlanacaktır. Revir amirliklerinin kömürlerini muhafaza edeceği depoların tesblt! ve kiralanması İşi de sona ermiştir. Gelen kömürler perakendeci esnafa satıldıktan sonra kalan kısım bu depolarda muhafaza edilecektir.
tarihine ve Li-
Bir vülgarizasyon tecrübesi
Devlet Deniz Yolları ve Limanları İşletme Umum Müdürlüğü ilânları
Kasaplarla celepler arasındaki ihtilâf halledildi
Binanın tamir işi bitiyor
ithaf üzere ve-40 inci tesadüf 13/8/19-15 günü namazını
16
nunda yapılacaktır.
6 — İsteklilerin eksiltme şartnamesinin 4 üncü maddesinde yazılı belgeleri eksiltme gününden — ara verme günleri dışında — en as yedi gün önce 50 kuruşluk pul ve bir fotoğraf İle birlikte İdareye bir dilekçe İle baş vurarak vermeleri ve alacakları ehliyet vesikasını teklif kâğıtlarına eklemeleri lâzımdır.
7 — Kapalı zarflar eksiltme günü saat 15 e kadar makbuz karşılığında Alım Satım Komisyonu Başkanlığına teslim edilmelidir. Postadaki gecikmeler katiyi edilmez.
8 — tdare ihaleyi yapıp yapmamakta serbesttir
18,00: Mürik: Salon orkestrası; 18,45: Dans müziği (pl.); 10: Haberler; 10,20: Geçmişte Bugün; 18,25: Karışık şarkılar; 19.45: İktisat saati; 20: Müzik; 20,15: Radyo Gazeeşi; 20,45: Temsil. 21.30 Serbest saat: 21,45: Tarihî Türk musikisi; 22,15 Haftanın spor hareketleri; 22,30 Dans müziği (pl.) "" " ” ' '
kâğıt, Gal. Manhaylm handa Talât Kılıcoğlu’na kraft kâğıdı. Gal. Kerell handa Metal ticarete sargılık kâğıt, tst. Vital handa Horasan ve Mahdumuna sargılık kâğıt, fincancılar Ak handa Emniyet Manifaturaca Mohalr yün ipliği, İstTompuk sokak Muzaffer Ataker'e Avustralya yünü, İst. Mehmetpaşa handa Murau Beliğ Kente merinos yünü, İst. Balcı handa Mustafa Erdlş'e poplin. İst. Ku-rukahvect handa Rafael Püller hazır palto. Ltlklâl cad. Llon mağazasına yün mayo ipek eşarp ve buluz, İst. Yusufldk handa. A. Nureddln Kıralı' ya zımpara beri, İst. Kısmet hanca Kemal ölke*ye basma, Gal. Rıhtım cad. İktisat, handa Jozef N. Benma-yor'a karbonat densen ve sargılık kflğıt. (tzmlr Birllğlnden)-
7.30: Hafif berler; 8: Çeşitli müzik (pl.): Salon orkestrası; 12,45: ”
13: Orkestranın devamı; 13.30; Şarkı ve türküler; 14: Hafif şarkılar ve dans müzikleri (pl.).
1 — Galata rıhtımında 3 No. lı Yolcu Salonu yanındaki binada (Gemi kurtarma ambar yapı İşleril kapalı zarfla eksiltmeye konmuştur.
2 — Bu İşlerin keşif tutan (10607) lira (41) kuruştur.
3 — Geçici güvenme (795) Ura (56) kuruştur
4 — Eksiltmeye esas olacak kâğıtlar İnşaat Şubesinde görülebilir
5 — Eksiltme 22 Ağustos 1945 tarihine rastlayan çarşamba günü faat da İdare Merkezi karşısındaki binada bulunan Alım Satım komisvo-
ve alınma şartları
lYüksek Orman Mühendisi» ve «Veterl-Yüksek Ziraat Enstitüsü Ziraat, mezunu (Parasız yatılı), (Paralı
Doğu Akdeniz hattı
Aksu vapuru 21 Ağustos 1945 salı günü saat 11,00 de Galata rıhtımından hareketle İzmir. Rodos, Antplya, Mersin, İskenderun, Larnaka, Trablusşam. Beyrut. Hayfa, Port-Said, İskenderiye, Pire ve İzmir 11-nıanlaruğrayarak İstanbul’a dönecektir.
Bu postalarla yolculuk etmek isteyenlerin vajpurlann hareketlerinden bir gün evvel yani pazartesi günleri öğleye kadar biletlerin! almaları ve yük vermek İsteyenlerin de pazar günleri akşamına kadar yiik ordinolarını almış bulunmaları lâzımdır. Fazla tafsilât için acenteleriği-mlze müracaat etmeleri ilân olunur. (10728)
MEVLÜDA davet Kapatıcının ruhuna edilmek fatının gününe eden pazartesi öğl« müteakip Sultaıı-ahmed camii şerifinde Mevlûdu Nebevi okunacaktır. Merhumeyi sevenler ve arzu edenlerin teşrifleri rica olunur.
Bu Mcvlûda, geçen pazar günü Hafız Kemalin Mevlûdunda okuyan hafızlar ve ayrıca Hafız Cavld'in otuz kişilik tovşih heyeti iştirak edecek ve Nayl Osman Dedenin meşhur mlraclyeslnln okuyacaktır.
Millî »anayi Bankası için birkaç bina bulundu
Ekonomi Bakanlığının en kısa zamanda kurulmasını İstediği Milli Sanayi Bankası İçin birkaç bina bulunmuştur. Bunlardan biriyle anlaşmaya varıldıktan sonra Bankanın teşkiline geçilecektir.
22,45: Haberler, sabahki program
— Kuzum atom bombası nedir’..
Herkes bu suali soruyor.
Atom bombası da, böyle taslak bir târife göre şudur diye teveh. hüm ediyorum:
Son devirlere kadar, suJp, mayi, gaz; bütün cisimlerin yüze yakın «basit cisim» lerden mürekkep olduğu sanılırdı: Müvellidül-ma. altın, cıva ve saire. Sonra, bütün bunlann atomlardan mü. rekkep olduğu anlaşıldı. Atomla, n, »sımsıkı kurulmuş ve içinde elektron ve proton devri daimi olan zembereğe» benzetebiliriz. İşte, teşbihte hata olmaz, yeni keşif, bu zembereğin çözülmesini mümkün kılıyor. Onun anahtarı bulunmuştur. Atom zembereği çözülür çözülmez, içindekiler saniyede 280 kilometre hızla fırlıyorlar. Bu sürat, tasvirin! okuduğumuz azametli tahribi yaratıyor. İnsanların evvelce kullandıkları kuvvetler, suyun buhar haline gelerek, yahut benzinin gazlar yayarak inblsat etmesinden ve tazyik hasıl etmesinden Heri geli. yordu Atom zembereğinin çözü, lüşü ise, çok daha büyük bir itiş yaratıyor. Şimdilik bütün cisimlerin atomlarını açacak anahtar yoktur; İhtimal o da bulunacaktır.
Atom bombasını, yeni keşfin anahtarı sayesinde hızla açılan ve içinden akşamını ' , sayısız zembereklere benzetişim, biliyorum, Meşhedi’nln mlyavlı-yan kedi teşbihi derecesinde ko. mik olmadı amma, inşaallah. fi. zikçiler nazarında pek gülünç bir teşbih de olmamıştır.
Yalnız mütehassıs fizikçilerden değil, yannın bu mevzuu buhar kadar pek basit görecek İlk öğretim öğrencilerinden de korkuyorum... Koleksiyonlar ontann da elinde bulunacaktır
(Vâ - Nû)
Peynirciler fiatleri yükseltmeğe hazırlanıyorlar Buzhanelerdeki peynir miktarı 142 bin tenekedir. Geçen sene en bol zamanda 105 bin teneke peynir birikti-' rllebllmlştl. Mal fazla olduğu halde, flat düşüklüğü yoktur. Mal sahipleri havaların soğumasını bekllyerek flatlerl yükseltmeğe hazırlanıyorlar.
İnebolu ve Amasradakl mendireklerin tamir İşleri kapalı zarf usu-111e ayrı ayrı eksiltmeye konulmuştur.
1 — inebolu mendireğinin tamirine alt eksiltme 27/8/945 rastlayan pazartesi günü saat on altıda,
2 — Amasra mendireğinin tamirine alt eksiltme 31/8'945 rastlayan cuma günü saat, on altıda Bakanlığımız Dcmlryollar manlar İnşaat Dairesindeki Eksiltme komisyonunda yapılacaktır.
3 — inebolu mendireği tamiratının tahmin edilen onarma bedeli 130.000 ve geçici teminatı 7750 liradır
4 — Amasra mendireği tamiratının tahmin edilen onarma bedel 70.000 ve geçici teminatı 4750 Uradır.
5 — Sözleşme projesi Bayındırlık. Eksiltme, Fennt ve özel şartlaşmalar, flat birimleri cetveli İle onarım plân ve kesinlerinden İbaret bir takım eksiltme evrakının İneboluya alt olanı 650, Am&sraya ait olanı da 350 kuruş karşılığında Demlryollar İnşaat Başkanlığından alınabilir.
6 — Bu eksiltmelerden İnbolu mendireği eksiltmesine girmek İsteyenlerin en az yrimtş beş bin liralık ve Amasra mendireği eksiltmesine girmek İsteyenlerin en az yirmi beş bin liralık sına! İmalât yaptıklarını gösterir o işler! yaptıran daire ve müesseselerden varilmiş bir veslka-göstormelerl şarttır.
7 — Bu eksiltmelere girmek İsteyenler, eksiltmelerin yapılacağı günden en az üç gün evvel bir dilekçe ile Bakanlığımıza baş vuracaklar ve altıncı maddede yazılı vesikalarla akçalı, teknik ve sair vasıflarını belirten vesikalarını da dilekçelerine bağlıyarak girmek istedikleri eksiltme İçin ehliyet vesikası isteyeceklerdir, tjç gün önceden verilmemiş dilekçeler hakkında b(r İşlem yapılmıyacuktir.
8 _ İstekliler, teklif zarflarını 2400 sayılı kanunur. ve eksiltme şart-
laşmasının tarif ettiği biçimde hazırlayarak ve ehliyet vesikaları ile sözü geçen kanun Ve şartlaşmada belirtilen vesikaları da İçine koyarak eksiltmenin yapılacağı saatten btr saat öncesin? kadar alındı karşılığında Eksiltme Komisyonu Başkanlığına Vırmlş olacaklardır. (10615)
Ankara Yüksek Ziraat Enstitüsü Fakültesine öğrenci yazılma
•Yüksek Ziraat Mühendisin, ner Hekim» yetiştirmek üzere Ankara Veteriner ve Orman Fakültelerine Lise yatılı), (Yatısız) öğrenci alınacaktır.
İsteklilerin 1/Ekim/194 5 pazartesi sek Ziraat Enstitüsü Rektörlüğüne ve teriner İşleri Müdürlüğü'ne başvurmaları gerektir.
1 — İstenilen Belgeler:
a) Hangi Fakülteye ve nasıl öğrenci (Parasız yatılı, paralı yatılı, yatısız) olarak girmek İstediğini bildirir bir dilekçe;
b) Lise bitirme diploması veya belgesinin aslı;
c) Devlet olgunluk diploması veya belgesinin aslı (olgunluk diplomasının veya belgesinin sınav gününe kadar verilmesi lâzımdır.)
d) Nüfus kimlik cüzdanı örneği;
e) Aşı kâğıdı;
f) Örneği Enstitü Rektörlüğünden veya İl Ziraat, Orman, Veteriner Müdürlüklerinden alınacak tam teşekküllü hastane kurulu raporu;
g) İyi hal belgesi;
h) 12 aded belgelik fotoğraf. |,
Yukardakl yazılı kâğıtları tam olmıyan veya vaktinde getirmiyen
hut da gdndermlycnlerle pulsuz başvurmalar gelmemiş sayılır L_J
2 — (Yatılı) Öğrencilerin yaşı (17» den küçük ve .25» den DüjiikO-olamaz. (Parasız yatılı) öğrencilerin seçim sınavlarında başarı sağlama-(XI ları şarttır.
3 - Seçim sınavları Ankara'da Yüksek Ziraat Enstitüsü nde ve ts- O tanbul’da Sultanahmet'te Yüksek î'ctlsat ve Ticaret Okulu'nda asağ’dakl
İstanbul Küçük Sağlık Memurları Okuluna öğrenci kabul şartları
1 __ Türkiye cumhuriyet! tebaasından olmak ve yaşı 18 den aşağı 28
dan yukarı bulunmamak (19 dan yukarı olanlar askerlikte ilişiği kalmamış olduğuna dair askerlik şubesinden bir vesika göndereceklerdir !
2 — Orta okuldan pek İyi ve İri derecede mezun olmak (İlse sınıflarında bir veya İki sene fazla okumuş olanlar tercih edilecektir. Bunlarla kadro dolmazsa orta dereceler de alınır.)
3 — İstekliler bütün evrakını tamamlamış olduğı halde, dilekçelerin! 1 eylül 1945 tarihine kadar yatılı kısmı İçin Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığına. neharl kısmı İçin İstanbuldakl okul müdürlüğüne göndereceklerdir. Kabul muamelesi tam evrak İle müracaat sırasına göre yapılır. Evrakı eksik olanlar, tamamladıkları tarihe kadar müracaat etmemiş saydır ve haklarında muamele yapılmaz.
Gönderilecek vesikalar şunlardır:
A) Nüfus hüviyet cüzdanı tasdikli sureti,
Bı Orta okul diploması aslı (imtihanlarını verdikleri halde diplomalarını henüz ellerine almamış olanlar, orta okul müdürlüğünün - diploma derecesini gösteren - fotoğraflı ve resmî mühürlü bir vesikasını göndere* çeklerdir.) Daha fazla okumuş olanların diploma İle birlikte tahsil müddetlerini tasdik eden resmi ^vesika
C) Basılmış örneğine uygun ve üstünde tasdikli fotoğrafı bulunan bir sağlık raporu (bu raporu hastane baştabipleri zarflıyarak mühiidiyecek ve istekli tarafından mühürlü zarf halinde gönderilecektir.)
Muayeneler: Ankara, Sivas, Erzurum, Diyarbakır, Haydarpaşa, Numune hastaneleriyle; İstanbul Çocuk hastanesi; tzmlr, Bursa, Konya, Adana, Samsun. Balıkesir, Aydın memleket hastanelerinde yapılacak ve istekli* ler, bu hastanenin bulunduğu vtlâyetlerin sağlık ve sosyal yardım müdürlüklerine bizzat müracaat edeceklerdir.
D) Çıktıkları okuldan veya mahallî polisinden alınmış İyi hal kâğıdı,
E) Cepheden alınmış üç vesika fotoğrafı,
4 _ Leyli kısmına kabul edildiği kendilerine tebliğ olunanlar okula İltihak ederken, örneği aşağıda yazılı ve Noterlikten tasdikli bir taahhüt senedini birlikte götürmeğe mecburdurlar. Taahhüt senetsiz veya örneğine uymıyan senetler müracaat edecekler kabul olunmazlar. •
Taahhüt senedi örneği:
Yatılı küçük sağlık memurları okuluna alınarak tahsil edip mezun olduğumda, sağlık ve sosyal yardım Bakanlığının tayin edeceği vazifede beş yıl hizmeti kabul etmediğim veya kabul edip de muayyen müddeti bitirmeden bıraktığım veya sağlık sebepleri dışında mektepten daimî olarak çı# karıldığım takdirde benim İçin sarfedilmiş olan parayı tamamen ödemeği, ve bu taahhüt senedi mucibince benden İstenecek para için ödemek mecburiyetinde olduğum tarihten İtibaren % 9 faiz yürütülmesini kabul ve taahhüt eylerim.
Toptancı kasaplarla celepler arasında flat yüzünden çıkan İhtilâf, Belediyenin tavassutlyle halledilmiştir. Bu suretle bir haftaya yatan bir za-mandanberl satılamıyan koyunlar dün muamele görerek mezbahaya sevkedllınlştlr. Mezbahada 3500 koyun, 6000 sığır kesilmiştir. Bu miktar İstanbulun İki günlük ihtiyacını kar-şıhyacaktır.
Dünkü canlı satışlar Belediyenin tesblt ettiği âzami flatlerl geçmiyecek şekilde düzenlenmiştir. Şehirde satılmak üzere 3000 e yatan koyun daha vardır. Birkaç gün İçinde yeniden İs-lanbula koyun geleceği haberleri alınmaktadır. Dün Belediye müfettiş ve murakıpları perakendeci kasapların kontrollyle meşgul olmuşlardır.
İstanbul konservatuarı yatı kısmı müdürlüğünden
Armoni kurulu içinde açık olan yerlere muhtelif âletlere sanatkâr müzisyen alınacaktır.
İsteklilerin her gün Kılçahda Konservatuar yaty kısmı müdürlüğüne baş vurmaları. (10731)
İmza ve sarih daimî ikametgâh adresi
Yukarıda adres ve hüviyeti yazılı olan bu ta-
ahhütname mucibince ödemek mecburiyetinde bulunduğu her ders yıl İçin 550 Ura olmak üzere bütün tahsil müddeti İçin ceman 1100 liraya kadar parayı faiziyle beraber borçlu He birlikte mü-
teselsil kefil ve müşterek müteselsil borçlu sıfatiyle ödlyeceğim.
Kefilin meslek veya meşguliyeti v«
«10211)
ÖLÜM
Kartal Eczahanesl sahibi Mehmet Meral eşi ve doktor Hakkı BlUn kayın validesi
BAYAN HURİYE MERAL 7/8/945 tarihinde vefat etmiştir. Mevlâ rahmet eyleye.
Hal’de meyva satışları
Hal müdürlüğü, toptan meyva satışlarında flat yüksekliğin! önlemek için kabzımallardan bir heyet teşkil etmişti. Heyet, her gün toptan satış llatlnl tesblt ediyordu. Bir müddet çalışan heyet, dün Ifiğvedilmlştlr. Bundan sonra kabzımallar kendilerine gönderilen meyvalann satışlarında serbes olarak hareket edeceklerdir.
Toptan satılaşrda yapılan müdaha-lenln perakende flütlerde tesir! görülemediğinden. bu heyet, manav ve seyyar satıcı üzerinde müessir olamıyordu.
îkramiyeli Aile Cüzdanı Eylül 1946 EV kurasına İştirak edebilmek İçin
SON tarihtir
Banife 4
AKŞAM
30 Ağustos 1945
mnsavm Yarın akşam ■■■EHEMMaı
Büyükdere BEYAZ PARK*m
En büyük ve en muhteşem gecesi
Münir Nureddin konseri
Büyük üstad YAHYA KEMAL'iıı en son. gazeli Avdet İçin İstanbul ve civar köylere otobüsler temin olunmuştur.
ASKERÎ BİRLİKLERE Ç1FÇ1LERE GEMİCİLERE mahsus sönmez, fırtına, gemici Fenerlerimiz gelmiştir.
Toptan Satış yeri:
PORSEMAY Şirketi,
İstanbul Tahtftkale Telefon merkezine bitişik
DİKKAT!! DİKKAT!!
BÜYÜK BİR MÜZAYEDE, BÜYÜK BİR FIRSAT!
Kadıköyünde Moda burnu Bay Sabur Sami DLraz villâsında mevcut emsalsiz Bul ve marketeri Stil eşyalar, saray müzayedelerinden alınmış muhtelif nadide biblo, tablo ve kristaller, mermer bahçe heykelleri 12/8/945 pazar günü müzayede İle satılacaktır. Tafsilâtım yarınki gazetelerde okuyunuz. Fazla malûmat almak için /UıUkaç^h-■■■■■■■ zaya mürncaak: Kapalı Çarşı, Zincirli han. ■■■■■■■
İnşaat ilânı
Malatya Bez ve İplik Fabrikaları T. A. Ş. den:
1 — şirketimizin Malatya Mensucat Fabrikasında yaptıracağı 128612,90 Hra keşif bedelli İlkokul binaslle 38914.84 lira keşif bedelU yemekhane mutfağı, erzak ambarı, garaj ve itfaiye koğuşu inşaatı kapalı zarf usulllc ve vahidi Hat esası üzerinden ayrı ayrı eksiltmeye konmuştur.
2 — Eksiltme 15/9/945 tarihine raslıyan çarşamba günü saat 16 da şirketin Ankarada Atatürk caddesinde 177 numaradaki merkezinde yapılacaktır.
3 — Bu Lee ald fenni, hususi vc özel şartname, proje, koşlf hulâsası, mukavele projesi, eksiltme şartnamesi yukarda adresi yazılı şirketimizin Muhasebecinden, Malatya ve Adanada Mensucat Fabrikamız Müdürlüklerinden, İstanbulda Galata Mumhane caddesi, eski Şarab-Iskclesl sokağı Muradiye han No. 16 da şirketimizin Satmalına Bürosundan okulunkl 25. yemekhanenlnkl de 15 lira mukabilinde alınabilir.
4 — İsteklilerin belirli günde okul İçin 0646. yemekhane İçin 2919 liralık muvakkat teminatlarını şirket veznesine yatırarak alacakları makbuzu veya banka mektubunu, Ticaret odası vesikasını ve yaptırdığı İşlere ald vesikalarını teklif mektupjarlle birlikte eksiltme saatinden (n az bir saat evvel Şirket Muamelât Şefliğine teslim etmeleri lâzımdır.
5 — şirket, İhaleyi yapıp yapmamakta serbesttir.
İstanbul vakıf ormanları işletme müdürlüğünden:
İşletmenin Avcı Koru ormanı Erenler deposunda mevcut 474 kental kömür mahallinde ve depoda teslim şartlle pazarlıkla satılacaktır
Depoda teslim beher kentalin muhammen bedeli 1200 kuruşttr.
İsteklHerLn 14/8/945 günü saat on dörtte çember 111 aştaki Büromuza müracaatları. (107021
Adalar Bekçi komisyon reisliğinden:
Adalar kazası bekçileri İçin pazarlıkla 18 takım elbise, kaput, ayakkabı. palaska yaptırılacaktır.
İsteklilerin 17 Ağustos 945 cuma günü saat 18.30 da Büyük ada kaymakamlığına kumaş ve malzeme nümunelerlle birlikte gelmeleri. (10678 >
Türk Maarif Cemiyeti Başkanlığından
Cemiyetimize bağlı Uşak Lisesine Fizik. Kimya ve beden terbiyesi öğretmeni alınacaktır. Bu öğretmenlerin İsjanbul Üniversitesinden ve Gazi Terbiye Enstitüsü beden terbiyesi şubesinden mezun olmaları lâzımdır. Okul tek şubelidir. İsteklilerin belgelerde birlikte Türk Maarif Cemiyeti Genel Merkezine müracaatları. (10682)

r-Gömlekiş—ı BİRİNCİ SİNİP GÖ.VLLEKÇİ | Tel: 20098 Slîkecl ■■■■ Sıkıntı ve asabı fenalık hislerine, çarpıntıya karşı KARDOL damlası. Her eczanede bulu, nur.
Aranıyor Altı sene evveline kadar Çaukırıda bulunan Plrzcrenll kardeşim Mehmet oğlu Refik'i arıyorum. Bilen varsa adresime bildirmesini rica ederim. Bursa Şeyh Konevi mahallesi İncirli sokak 9 Şakir Bulana mükâfat 2/8/945 perşembe sabahı Bakırkoy-den İstanbula hareket eden 8.15 trenin 2 nel mevkiinde bir paket unutulmuştur. Bence kıymeti olan bu paketin içinde ticari kâğıtlarla diğer evrak vardır. Bulan Mercan Tığcılar No. 43 e getirdiğinde zlyasedlyle memnun edilecektir.
BULANA MÜKÂFAT 8/8/945 tarihinde saat 10-11 arasında Topkapı tramvayında kahve» rengi çanta İçinde kömür beyannamesi, nüfus kâğıdı, veraset makbuzu mührü ve İhraç kâğıdı kaybolmuştur. Bulup aşağıdaki adrese getiren memnun edilecektir, Aksi takdirde yenisin! alacağımdan eskisinin hükmü yoktuP. Sirkecide Keteon matbaacında Hosruf Haryan, Bedros Haryan
Bulana mükâfat 1941 senesine alt defterikebir, yevmiye, bllânço, kasa, dosya faturası muhabere ve satış faturası 7/8/945 günü Şişil - Tünel tramvay İçinde zayi edildi, getiren memnun edilecek. Norayer Basmacı, Hırdavatçı, Galata. Kürekçiler Küçük Yeni bati No. 2 İstanbul
Bulunmuş yeni kız çocuk entarisi Sahibinin Eminönü Balık pazarın da Ticaret hanında 24 numaraya müracaatı,
Çocuk aranıyor Yazıhane işlerinde kullanılmak üzere 13 ilâ 14 yaşında b|r çocuğa İhtiyaç vardır, isteklilerin İst. 17G posta kutusu adresin? (Çocuk) riimuzu ile yazmaları Acele devren kirabk Her türlü fabrikalara, elverişli aydınlık, çimcntolu, bahçeli büyük bir bina devren kiralıktır. Müracâat: Sirkeci Silivri O'e-llnds Hakkı
İnşaat ilânı
Beden terbiyesi İstanbul bölgesi başkanlığından î
1 — Dolmabahçede yaptırılmakta olan İnönü Stadyomunun 421.459 lira 67 kuruş keşif bedelli 3 üncü kısım İnşaatı, taş kaplama, döşeme, sıva, doğramR ve sair İnce lşi«ri görülen lüzum üzerine kapalı zarf usulü İle tekrar eksiltmeye vazedilmiştir.
2 — İhalo lB/Ağustos/945 tarihine rastlayan çarşamba günü saat 16 da Taksimde Sırastlvllcrde Bölge binasında toplanacak komisyonda İcra edilecektir.
3 — Bu İşe mahsus mukavvat teminat akçesi 22323 Uradır.
4 — Eksiltmeye ait keşif ve mukavele örnekleri her gün Bölge muhasebesinden 20 lira bedel mukabilinde alınabilir.
5 — İş© girecek müteahhitlerin Y. Mimar vtya Y. Mühendis olmaları, olmadığı takdirde bir Y. Mimar veya Y- Mühendisle ortak olarak İşi taahhüt etmeleri lâzımdır^
6 — İsteklilerin bir defada 300.000 liralık bir bina taahhüdü İşini lâyıklyle ifa ettiklerini bildirir bir resmi daireden alınmış vesika İle blr-II ket aynı taahhüt içinde veya ayrı bir taahhütte esaslı ve bu vasıfta bir taş kaplama İşini muvaffakiyetle yaptığını gösterir yine resmi bir makamdan alınmış veslkalftrlyle en geç ll/Ağustos/945 cumartesi günü saat 12 ye kadar Bölge müdürlüğüne yazı İle müracaat ederek ehliyet vesikası almaları lâzımdır.
7 — Taliplerin ehliyet vesikası, muvakkat teminat makbuzu, eksiltme evrakının imzalı bir nüshası ve bu yıla alt Ticaret odası vesikasını havi zarflarını İhale tarihinden en geç bir saat evveline kadar makbuz mukabilinde Bölge muhasebesine vermeleri lüzumu İlân olunur. (10279)
inanlı Aygır Deposu Müdürlüğünden:
1 = Aygır deposu İçin (55) ton yulaf 35 ton ot 40 ton yataklık sap şartnamesine göre satın alınacaktır. Muhammen bedellerkYulafın (12,100) otun (3500) yataklık sapın (2800) lira ve muvakkat teminatları yulafın 909 Hra 50 kuruş, Olun (263) Hra (W) kuru». Sapın (210) liradır.
2 — Eksiltme İle 3 ağustos 945 cuma günü saat 16 da Tekİrdağı 11 veteriner müdürlüğünde toplanan komisyona bu İş İçin hiç bir kimse müracaat etmediğinden (2403) sayılı kanunun (43) Üncü maddesine tevfikan eksiltmenin on gün müddetle temdit edilerek 14. 8. 845 salı günü saat 16 da vlne Tekİrdağı il veteriner müdürlüğünde ikinci eksiltmesi yapılacaktır.
3 — Eksiltmeye girecekler kanuni vesikaları ve teminat makbuzu veya banka teminat mektubu İle Tekirdağ! 11 veteriner müdürlüğünde teşekkül eden komisyon reisliğinde bulunmaları.
4 — Evsaf ve şartnameleri deno müdürlüğünde 11 veteriner müdürlüğünde mevcuttur.
5 — Yutaf kapalı zarf usulü 1le eksiltmeye konulacaktır. Taliplerin eksiltme mektuplarını komisyona bir saat evvel vermeleri lâzımdır. (10597»
İnanlı tnekhanesi Islah istasyonu
Müdürlüğünden:
1 — Islah istasyonu hayvanlan için (30) ton çayır otu şartnamesine göre açık eksiltme suretile satın alınacaktır. Muham_ men bedeli (3,000) liradır. Muvakkat teminatı (225) liradır,
2 — Eksiltme ile 3/8'945 tarihinde Tekİrdağı İL veteriner müdürlüğünde toplanan komisyona bu iş için hiç bir kimse müracaat etmediğinden (2490) saydı kanunun (43. üncü maddesine tevfikan eksiltmenin on gün müddetle temdit edilerek 14/8/945 Salı günü saat 16 da yine Tekİrdağı Î.L veteriner müdürlüğünde ikinci eksiltmesi yapılacaktır.
3 — Eksiltmeye girecekler kanunî vesikalarını ve teminat makbuzu veya banka mektubileTeklrdağı İL veteriner müdürlüğünde teşekkül eden komisyon reisliğine müracaatları.
4 — Evsaf ve şartnameleri Depo müdürlüğünde ve Tekirda.
ğı İL veteriner müdürlüğünde mevcuttur. (10599)
İnanlı tnekhanesi Müdürlüğünden'
1 — İnekhane ihtiyacı İçin (75) ton çayır otu şartnamesine tevfikan açık eksiltme suretiyle satın alınacaktır. Muhammen bedeli (7500) Ura muvakkat teminatı (562) Ura (50) kuruştur.
2 — Eksiltme ile 3. 8. 945 çuma günü Tekİrdağı II veteriner müdürlüğünde toplanan komisyona bu 4ş İçin hiç bir kimse müracaat etmediğinden (2490) sayılı kanunun (43) üncü maddesine tevfikan eksiltmenin on gün müddetle temdit edilerek 14. 8. 045 salı günü saat 16 da yine Tekirdağ* il veteriner müdürlüğünde İkinci eksiltme yapılacaktır.
3 — Eksiltmeye girecekler kanuni vesikaları ve teminat makbuzu veya banka mektubu He komisyona müracaatları.
4 — Evsaf ve şartnamesi İnanlı lnekhanesl müdürlüğünde ve Teklr-
dağı 11 veteriner müdürlüğünde mevcuttur. (10598)
Eczacı Okulu Üçüncü Semestre Öğrencilerine
7 ıp Fakültesi Dekanlığından
1 Eylül 1945 de Fakültenin göstereceği eczanelerde staja başlanacağından 30 Ağustos Perşembe günü okulda bulunulması, (10584)
İstanbul Selimiye Hayvan sağlık memurları okulu müdürlüğünden:
İstnbul — Selimiye hayvan sağak memurları okuluna talebe kayıt ve kabulüne başlanılmıştır. Kayıt müddeti ağustos 20 ye kadardır. Elemelerini bitiren orta okul mezunlarının İstanbulda okul müdürlüğüne, vilâyetlerde mahalli veteriner müdürlüklerine müracaatları. (8253)
Xnkara Fen Fakültesi Dekanlığından:
Fakültemize 3 fizik. 3 kimya, 1 astronomi ve 1 matematik astsatn» alınacaktır.
İsteklilerin, öğrenimlerini ve yabancı dil bilgi derecelerini de bildiren hal tercümeleri İle birlikte, dilekçelerini L eylül 1945 gönüne kadar fakültemize-göndermeleri (9923)
Kapalı Eksiltme ilânı
İstanbul Bayındırlık müdürlüğünden:
1 — Selimiye Hayvan Sağlık ve Nalbant okulu onarımı kapalı zarf usulü İle eksiltmeye çıkarılmıştır. Keşif bedeli (169621 lira (37) kuruştur. Eksiltme 21/8/945 tarihinde sah günü saat 15 de Bayındırlık müdürlüğünde toplanacak komisyon tarafından yapılacaktır.
2 — Bu işe alt evrak şunlardır: Mukavele, Eksiltme, Bayındırlık işleri, genel, hususi ve fenni şaıtnanielerl, keşif hülâsasile buna mütofer-rl diğer evrak dairesinde görülecektir.
3 — Bu eksiltmeye iştirak etmek lçlıı 11272) hra (18) kuruşluk muvakkat teminat yatırdığına dair makbuz İbraz etmesi ve 945 yılında ticaret odasında kaydı bulunduğuna dair belgeyi hamil olması, eksiltme gününden tatil günleri hariç 3 gün evvel vilâyet makamına müracaat ederek ehliyet vesikası alması ve yukarıda 2 nel maddede yazılan evrakı görüp kabul ettiğine dair imzalaması ve buna alt 2490 sayılı kanun mucibince hazırlıyacağı teklif zarflarını 21/6/945 salı günü saat 14 e kadar İstanbul Bayındırlık müdürlüğüne verilmesi lâzımdır. (10208)
SATILIK ARSA
İstanbul defterdarlığından:
Kıymeti Temlnaı Dosya No,_______________cinsi __________________Lira Lira
52301/4215 Eminönü, Mcrcanağa mah Fuat paşa cad.
269 ada. 4 parsel, yeni 06 kapı sayılı 344 M2 arsa (İsmctlye caddesinde de cephesi vardır) 12550 942
Yukarda yazılı arsa 24/8/945 cuma saat 15,30 da Milli Emlâk Müdürlüğündeki komisyonda kapalı zarfla satılacaktır.
İsteklilerin 2490 sayılı kanuna uygun olarak hazırlanmış teklif mektuplarını ihale günü saat 14,3o o kadar komisyona vermeleri.
Fazla bilgi İçin sözü geçen Müdürlüğe başvurmaları. (10536)
Yatılı Tıp öğrenci yurduna kabul şartları
1 — İsteklilerin aşağıda yazılı vesikaları bağlıyacakları bir dilekçe İle Bağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığına müracaatları, ve dilekçelerinde tıp vo eczacı kısımlarından hangisine gireceklerini yazmakla beraber daim! vo açık adreslerini bildirmeleri lâzımdır.
Müracaatlar, evrakın, tamam olarak Bakanlığa gelişi tarihine göre sıraya konur. Vesikaları bağlanmamış veya eksik vesikalı dilekçeler, tamamlanmadıkça sıraya konulmaz.
İstekliler kadro ihtiyacından fazla olursa yeniden müracaat edilmemesi ayrıca gazetelerle Hân olunacaktır.
2 — Aranılan vasıfları taşıyan ve sıraya konulanlardan F. K. B. sınıfına girmek Istlyenler arasında üniversite giriş imtihanım kazananlar Bakanlıktaki sıralarına göre yatılı tıp öğrenci yurduna alınırlar.
Lise mezunlan sıraya konulurken, tam evraklı müracaat tarihlerinden başka, bitirme ve olgunluk dereceleri de göz önüne alınır, ve aşağıdaki tertibe tabi tutulur:
I — Olgunluk ve bitirme pek İyi
II — Olgunluk pek iyi. bitirme iyi HI — Olgunluk iyi. bitirme pek İyi TV — Olgunluk ve bitirme lyl
3 — Yatılı tıp öğrenci yurduna kabul edilmek dileğinde bulunanların üniversite giriş İmtihanı İstanbul ve Ankarada yapılacağından İstanbui-da İmtihan olmak IstlyenJerln Yatılı Tıp öğrenci yurdu müdürlüğünden ve Ankarada İmtihan olmak Istlyenler de Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığından bir İmtihan namzet numarası almaları ve o numara İle üniversiteye müracaat ederek kayıtlarını yaptırmaları lâzımdır.
4 — Aranılan vasıflar şunlardır:
a) Türkiye Cumhuriyet! tebaasından olmak,
b) F. K. B. sınıfı için İlse bitirme ve olgunluk İmtihanlarını pek lyl derece ile vermiş olmak,
c) F. K. B. mezunlan İçin aldıkları imtihan notlan en aşağı lyl dereceyi bulmak,
d) 3 üncü sömestr için F. K. a. sınıfı İmtihanlarını ve vizelerini pek lyl veya lyl derece ile vermiş, askerlik ve yabancı dil lmtlhonlanından geçmiş olmak,
e) Daha yukarı sınıflar İçin, bulunduğu sınıfı pek lyl veya İyi derece Ue geçmiş, askerlik ve yabancı dH İmtihanlarını vermiş olmak.
5 — Yaşları 22 yi geçkin olanlar; tıp tahsiline devamına ve İleride mecburi hizmetlerini yapmağa engel olacak bir sakatlığı veya ârızası bulunanlar; evliler kabul edilmezler.
6 — DUekçe Ue birlikte gönderilecek vesikalar şunlardır:
a) Nüfus hüviyet cüzdanının tasdikli sureti (surette cüzdan numarası unutulnuyacak; 19 yaşından sonrakilerin askerlik sahifelerlnde bir kayıt varsa yazılacak, böyle bir kayıt yoksa tahsiline engel olacak şekilde ıs-kerllkle alâkalı bulunmadığına dair askerlik şubesinden alınmış bir vesika bağlanacak)
b) F.K..B sınıfı İçin lise bitirme ve olgunluk diplomaları asılları (diplomalarını henüz ellerine alamamış olanlar, mezun odukları lise müdürlüğüne müracaatla bitirme ve olgunluk derecelerin! açıkça gösteren fotoğraflı ve resmi mühürlü bir vesika göndereceklerdir. Fakülteye kayıtlar diploma asılları 11e yapılmakta olduğundan bu gibiler bitirme ve olgunluk diploma aşıtlarını Yurt müdürlüğüne teslim zorundadırlar. Liseden bir yıl veya daha önce mezun olanlar, bu müddeti nerede ve ne suretle geçir-diklerini ayrı bir resmi vesika İle bildirmeğe mecburdurlar.
Lisede üç defa İftihar kitabına girmiş olanlar fakülte giriş sınavından bağışıktırlar. Bu gibiler liselerden ayrı bir belge alarak Bakanlığa göndereceklerdir.
c) Tıp fakültesi birinci sınıf İçin F.K.B. imtihan notlarını; 8 üncü sömestr İçin F.K.B. notlarlyle birlikte vize notlarını bildiren Dekanlık vesikası (bu vesikalarda öğrencinin aynı sınıfta dönmemiş olduğu da ayrıca açıklatılmış olacaktır.
d) İyi hal kâğıdı.
e) Basılmış örneğine doldurulmuş ve üstünde tasdikli fotoğrafı bulunan bir sağlık raporu,
Muayeneler: Ankara, Diyarbakır, Erzurum, Haydarpaşa, Sivas, Numune hastaneleriyle: İstanbul Çocuk hastanesinde; ve Adana. Aydın. Balıkesir. Bursa. İzmir. Konya, Samsun, memleket hastanelerinde yapılır Muayene için istekliler, bu hastanelerini bulunduğu İllerin sağlık ve sosyal Yardım müdürlüklerine bîr dHekçe İle başvururlar.
f) Cepheden alınmış altı adet vesika fotoğrafı.
7 — Kabul şartlanın haiz olup üniversite giriş sınavını kazanan ve yukarıkl maddelerde yazılı sıralarına göre yatılı Tip öğrenci yurduna alındıkları kendilerine tebliğ olunanlar; Yurda girerken aşağıdaki örneğine harfi harfine uygun ve Noterlikçe tnn21m edilmiş bir yüklenme senedini birlikte götürmeğe mecburdurlar.
Yüklenme senetsiz veya örneğine uymıyan senetle Yurda müracaat edeceklerin kabul muamelesi yapılmaz (giriş imtihanını kazandıktan sonra yüklenme senetlerini yaptırma yüzünden vakit geçirmemek ve zamanında yurda girmek Istlyenler; senetlerini daha önceden dilekçeleriyle birlikte gönderebilirler.)
Yüklenme senedi örneği
Yatılı tıp öğrenci yurduna kabul edilerek herhangi bir tıp fakültesinden tabip olarak çıktığında 2000 sayılı kanun mucibince yurtta geçirdiğim zamanın (tatiller de dahil) üçte İkisi kadar bir müddetle (*) Sağlık ve Sosyal yardım Bakanlığının lüzum göreceği mahallerde hizmet İfasını kabul etmediğim veya muayyen müddeti bitirmeden hizmeti terkeylcdlğlm takdirde yurtta benim İçin sarfedllmlş olan paranın İki katını ödemeği, ve tıp tahsilini terkettlğlm veya sıhhi sebepler dışında fakülteden daimi olarak çıkarıldığım, yahut yurtta bir seneden az bir müddet kalarak yurdu terkeyledlğlm takdirde benim İçin sarfedllmlş olan parayı tamamen ödemeği; ve bu yüklenme senedi mucibince benden istenecek paralar İçin, ödemek mecburiyetinde olduğum tarihten itibaren % 9 faiz yürütülmesini ve 2000 sayılı kanunun diğer cezai hükümlerinin de hakkımda uygunlan-masını kabul eder ve yüklenirim.
İmza ve açık daimi İkamet adresi
Yukarıda adres ve hüviyeti yazılı olan nın bu yüklen-
me senedi mucibince ödemek mecburiyetinde bulunduğu her ders yılı İçin 700 lira olmak üzere bütün tahsil müddet! İçin ceman 4200 (**) lirayı, ve İki katını ödemek mecburiyeti hâsıl olduğu takdirde 8400 (**♦) liraya kadar parayı faiziyle beraber borçlu İle birlikte müteselsil kefH ve müşterek müteselsil borçlu sıfatiyle ödeyeceğim.
Kefilin meslek veya meşguliyeti ve daimî açık adresi
(*) Eczacı olmak İsteyenlerin tanzim edecekleri senetler (yatılı, tıp öğrenci yurduna kabul edilerek devlet hesabına okuyup eczacı çıktığımda 3989 sayılı kanun mucibince 3 sene müddetle Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığının ......... İlâh) şeklinde yazılacaktır.
(**) Eczacılar İçin 2800 lira (*••) > > 5G00 »
(10189)
ireated by free version of 2PDF
100 adet ahşap ev yaptırılacak
Türkiye Demir ve Çelik Fabrikası Müessesesi Müdürlüğünden:
Beherinde yirmi beş ev ve dört bloktan ibaret olmak üzere yüz ahşap ev inşa ettirilecektir. Bu işin eksiltmesi müessese ticaret şefliğlnce 18 ağustos 1945 cumartesi günü saat 10 da kapalı zarfla yapılacaktır. Zarfların eksiltmeden bir saat evveline kadar müessese muhaberat şefliğine verilmiş olması lâzımdır,
Bu işe alt muvakkat teminat üç küçük blokun beheri İçin 3500 ve büyük blok İçin de 5000 liradır. Müessese İsterse blokları ayn ayrı veya toplu olarak İhale eder.
Talip olanların beher blok İçin İbraz edecekleri vesika bir kalemde olmak üzere 30.000 liradan aşağı olamaz. Bloklara top yekûn talip olanların 120.000 liralık İş vesikası İbraz etmeleri mecburidir. Bu vesikalarda talibin bu kabil İşleri muvaffakiyetle başardığı yazılı olacaktır. Münferit blok talipleri bir fen memurunu ve top yekûn talipler ise mühendis ve bir fen memurunu mukavelenin İmzasında bu 1* İçin angaje etmiş bulunacaklardır. Müessese ihaleyi yapıp yapmamakta serbesttir.
Bu husustaki proje ve şartnameler İstanbulda Sümerbank satın alma müdürlüğünde, Ankarada Sümerbank umum müdürlüğü ve Zonguldak ta acente Zihni nezdlndekl irtibat memurluklarımızda ve Karabük-te müessese ticaret şefliğinde görülebilir. (10549)
Zeytinyağı alan bakallara
Ticaret Ofisi umum müdürlüğünden:
Ofisimizden zeytinyağı alan bakkalların boş zeytinyağı varillerim mümkün olan süratle depolara geri vermeleri rica olunur. (10466)