Kaynak: TÜSTAV - Türkiye Sosyal Tarih Araştırma Vakfı Arşivi
Baş mub.vzriri: Esat Adil Müstecabi 11 Temmuz Perşembe 1946
Yd : 1 10 Sav‘ : 5 KURUŞ Mektup ve telg adresi: Posta kutusu 519 İstanbul idare: Cağaloğlu Çukur Han No: 4
d
( Emeğe Hak, Emekçiye Hürriyet )
HALK DAVASI GÜDER, SİYASI S A B A H GA Z E T E S I
—
■amesini tasvibetti
. f
ti binâsınâ gelerek duygularını^
Halk T. S. Partisinin beyi . . Türkiye sosyalist partisinin dC* _ protesto eden beyannamesi b dâ büyük bir ilgi. aempâti ve|
âymlâdığmıız seçimi iible kârşılânmıştır. pjr r edenlerin sây,,, pek
Bugünkü seçim kavgalarında Dışişleri Bakanları konferansı! f U D cakdZZk
Sınıf mücadelesi kârak- „ .."T ~ .. 0 ’ ■ ■
terini aramak beyhudedir
ESAT ADİL
Son bir yıllık Türk demok rasi tarihi herkesin bildiği saf halar geçirdi. Sonunda iş bugü nkü seçim kavgalarına dayandı.
Bütün’milleti ilgilendirir ı: ibi görünen milletvekili seçiminde saf almış olan partileri n hangi ideolejik gayelerle birbirlerine saldırdıklarım, iktidarı ele aldıkları takdirde her biri nin ne yapmak niyetinde olduğ unu'resmen bilmiyoruz.
Bilmiyoruz, çünkü mücadeleye girişmiş olan partiler, elinde bulundurouğu iktidarı* korumaya çalışan hükümet paıtisıle hangi ideoloji ve doktrin ayrılığı yüzünden ihtilâfta bulunduklarını açıklamış veya bunu programlarında açıkça göstermiş değildirler.
Siyasi bir -parti, hiç olmazsa muayyen, ölçülü, tezatsız bir surette içtimai, iktisadi prensiplere dayanarak ortaya çıkar ve bu prensipleri yine hiçbir sınıfın veya hiç olmazsa büyük bir zümrenin hayati menfaatlerine bağlar. Cumhuriyet Halk Partisi menfaatleri yekdiğerine aykırı sınıflarla heyeti umumiyetinin mümessili olmak iddiasında bulunageldiği içindir ki, tarihin akışına karşı koyamadı ve parçalandı.
Bu parçalanmanın neticesi o-larak teşekül etmiş olan demokrat burjuva partilerinden her biri aşağı yukarı yekdiğerine benzemektedir. -Aralarında metod ve sistem tezatları yok-.tur. Şu halde nasıl oluyor da ayni cinsten olan bu kuvvetler bırbırleriyle mücâdele halinde görünebiliyorlar?
Bu suali cevaplandırmak biz ce pek kolaydır. Bu ayni cinslen partilerin paylaşamadıkları ve bu sebeple ihtilâfa düştükleri mesele, büyük burjuvazinin beslenmesine yetmiyen millî servet kaynaklarıdır.
Türkiyenin. anavatan dışı, büyük burjuvaziye gelir temin eden iktisadi, kaynakları yoktur. Eğer böyle olsaydı, dünya kapitalizminin beynelmilel istismar metodu içinde - kendilerini ■ kadrolaştırarak içerde ayrıca ih lilûflnra düşmemiş olurlardı.
Halbuki gerek köylü, gerek şehir emekçileri kendi kendilerini sınıf şuuru içinde henüz ta-mamile teşkilâtlandıramamış ol-, duklan için, burjuva partileri bundan faydalanabilmekte, halk kütlelerini iktidar yoiile istismar için aralarında boğuşmaktadırlar.
Yarın emekçi kütleler birle-şip doğrudan doğruya büyük burjuvaziye ve onun istismarcı kuvvetlerine karşı teşkilâtlı bir jnücadeleye atıldıkları gün. bur juva partileri de derhal arala-. nnda bir mütareke yapıp elbirliği etmek lüzumunu duyacak-
Şu halde, bugünkü seçim kav galannda. sınıflar mücadelesi karakterini aramak beyhudedir. Bu -kavgalar, olsa olsa büyük burjuvazinin kendi aralarındaki ■; kardeş kavgalarıdır. Bu sebepledir ki. kendini bir sınıf partisi olarak ilân etmiş olan «Tür-
partileri için tertiplenmiş
r___nan seçime iştirak etmeme-
ye karar vermiştir. Nitekim. Türkiye Sosyalist Partisinin bu karan şuuruna ermiş emekçi küt İçler arasında büyük bir sempati ile karşılanmıştır.
Siyasi çevrelerde bu kararın
Byrnse, Molotof a, bütün fikir ve teklifleri dinlemeğe hazır oldğunu söyledi
Londra, 10 (A.A.) —Pa- ‘ Rusya, silâhsızlanmanın tatbik ris'te toplanan dışişleri bakan- f edildiğinden emin olmak inakları konferansının dünkü otum- ?. sadiyle bütünbölgolerde munda Amerikan murahhası 1 tahkikat yapılmasına dai Byrnes. Almanya'nın askerlik- 1 Iaflar o|mUîtur
tem ve silâhtan tecridinin deva- ’| mm. sağlamak üzere 40 sene-1; İlik' bir pakt teklif etmiştir. Bu Mclotofun. okunması ' I '45 dakika süren beyanatına bir . I .'kıeyâp teşkil ediyordu. Molotof : I bu beyanatında Amerikan pakt
‘fM wu.gr,ck-iıİL^Lr~' l
(nın hiç de elverişli olmadığını bildirmekte idi. Birinci dünya * harbinde edinilen tecrübeler, j sulh dostu milletlere, mazideki y hatalara tekrar düşmemeleri I için ders olmalıydı. jByrnes'ün C plânında derpiş edilen' tedbirim 1er. birinci dünya harbinden n sonra Almanya'ya kabul etti-j rilmiş olanlardan daha hafifti.
Molotof
ları davetfetti m TOPLANTİOA SAULU ÇOK MÜHİM VAZİfELER İERİLBi
Cumhuriyet Halk Partisi Ga lala Tophane semt ocağı muhitinin tanınmış abıkalılard hırsız, yankesici, gibi Zabıtaca tanı yıllıyaıjjJ;,toplghtıt
kşam saat 2 I de yapılan toplantı neticesinde her bi-; rine vazifeler verilerek i mıhlardır.
Adem Nezihi Energin’-çüncü müracaat 400 istida ile eski büyük Orbay nammadır. Ra-
Bâ iştirak karan g,yel ubii karşılanmış, bu suretle üç yeni partinin hüviyetleri meydanı çıkmıştır.
Hukuk Fa-ıfesörlerinden Hıfzı »fesörlük mesleğini ini söyleyerek, aday (âf etmiştir.
ÜÇ PARTİ
C. H. P. ne sığındı
Haber Alığımıza göre yeni kurulan partilerden üçü C. H. P. ile bitlikte seçime iştirake karar vermiş bulunmaktadır. Bunlar, işçi, çiftçi partisi, yalnız vatan i.m ve sosyal Demok rat partilcri.iir.
> Bolu ağır ceıa ! reisi izin İstedi
? öğrendiğimize göre. Bolu ) ağrr ceza mahkemesi başkş-I / jm sıhhi mazeretler ileri sü-[ 1 rerek mezuniyet almak için ( Adliye Bakanlığına miira-/ cait etmiştir. ı
Şehrimizde dinlenecek A»kara cinayeti şahitleri Aakara cinayetinin istinabe sıuğıyle ifadeleri alınmalarına Bok ağır ceza mahkemesince kanr verilen, maktul doktor Nsd Arzan’ın babası İsmail Arzsa. Füriizan adında biri ve gızrteei Zeki Tükel ugün birin-dj.r cezada dinlenecekler-4■
2laııî Orbay
Müstakil aday oösterildi
21 Temmuz tarihi yaklaştıkça şehrimizdeki seçim faaliyeti de durmadan artmaktadır. Bir yandan müstakil adaylık için ye ni yeni müracaatlar olurken, öte yandan da adaylıklarını geri alanlar vardır.
Bu arada dün Vilâyete muşta
. çaat olmuştur. Bunlardan ikisi I Doktor H. Peştemalcı ile Dış
Mısırın yas günü
..—
Hail nümayişlere davet
İT iİJC±.lS±... Ankara Valisi Nevzat
I--:':- linin y>ldÖnü- ;.... ' --
• arın II Tem- I
I matuf bütün fikir ve ,ekl___
dinlemeğe hazır olduğunu bildirmiştir.
■----------------------—sar
Bu arada dün Vilâyete müs ıfleri k-[ adayla ^;n yeniden 3 mü
Kahirc, 1882 İngiliz itgalir mümünasebetile ya muz gününün milli olması için halkı davet eden yazılar t__________
duklarmdan .( I vı nElmısrî», «Vafdilmarzi». i Ikotla» isimlerindeki 3 gaz-'.- in bütün sayıları müsadere ■ Ümittir.
Kahire. 10 (A M- Mun-telif siyasi p. . re nıensuo
H Tem* mate günü nümayişlere neşretmiş ol-
temmuz gününü milli yas günü i olarak ilân ettirmek için gay ret sarfetmektedirler. (
Bilindiği gibi I I temmuz gü I ’ nü Misim 1882 de InoilMer
rafından işgalinin yıl d.inürj dür.
Hükümet İngiliz kıt’al fitlisin terketliklcri sırada I Bsulduğu bu hareketi ile mücn-| delc etmekt
Tanaoğan niçin intihar etti
erasimle kaldırıldı
ve belediye başkanı bugün çok büyük ve
le kaldırılarak Cebeci'deki asri mezarlıkta ebedi istirahatgâhı-I na tevdi olunmuştur,
VIDelediye balkanının tabutu öxsde teessürle eğilen binler ce Ankatalır.ın doldurduğu Ha abşyram caddesi - vilğyet k» nsp - Ulus meydanı. Anafarta I«Ia«addesi adliye sarayı yolu ile Samanpazan'na vatmış ve yeüa merhumun 18 yıl başarılı çskpnalanna sahne olan vilâ-yctkonağı ve belediye başkanızı önünde ikişer dakika dur-
| kalem müdürü, yargıtay, danışma gcçccegı yoııar. mcr.ıuıâa tay ve sayı:lav başkan ve üye-
•S» A-iuci ve sevgi vazsıes^.t leri. şehrin e bulunan bakan yapmağa gelmiş yüksek aevlet ' larla Cuml. (yet halk partisi nreffi!nanv^TınIctc^rAnkara||-77clsekreteri. bütün millet hemşerısıle hıncahınç dolmuş- ’ vekilleri, kordip başkan vekili. . lu- Ankara garnizon ve merkez
komutanları, il ve celseye maç-vilâyet ve beledi-milli teşekkül ve ce-messilleri. basın ve İlcileri, merhumun yer almış bu-
kılınma-
IS yıllık vğli
Fakı
Asıl istedikleri de. halk küt* içlerinin bu büyük blöfü farket memesidir.
Londra, 10 (A..\J irap, liz hükümeti taı. tından FılıjjıH- ı ,ı de alman son tedbirlerin r.effiftr ’ olduğu intibaları ortadan IcjMt , i mak için hükûnv-tı.ı ne ırtM'ç'r’p:
Trumân Filetine kemisyon
larından D
mal Gedeleç det Tolgay ile İnönü ailesinden
şiddetle tenkitiedildij
ondra, l^(A.A.) — fagj- , reler L ®
Cenaze alayı, vilâyet kon*, ğndan Ulut meydanına gitmek başbakanlık önünden-ge-çişken başbakan Şükrü Sara-cojb. başbakanlık dairesi bal-ûncüde)
ganları olan gazetelerin bu »_*-rar karşısında sükût etmeyi tercih edişleri de gösteriyor ki, bir argınlık boyu olan bugünkü demokrasi meydanında, sözüm o-na hürriyetin meydan muharebesini verir gibi büyük gürültüler koparan mücadelenin nasıl bir blöf olduğunun kendileri de farkındadırlar.
zümre menlaâ^enmn fönrli ara-' ■arındaki rekabetinden ibarettir. Bu rekabetin hedefi de *. mekçi’ halk kütlelerini ve milli servet kaynaklarını kendi inhisarları altında bulundurmaktır.
Emekçi kütlenin menfaati ise, kendi sırtından aslan payı ı çıkarmak istiyenlerin bu kav-
bıraktığı akislerin neler olduğu I galaruıı ibretle seyretmek ve benuZ bilmiyoruz. Fakat bü- I kendini her türlü istismardan n-\' ve orta sınıfların neşir or- I korumaktır.
^Hükümetin, müesseselerin kıy Saymak surctile tatbik elliği son I hâreket ancak harp hali içinde |, bulunduğu sırada )ıâkb gösteri- I, İcbilir. Son tedbirler bunun ta- ( mâmile âksi olârâk yâhudi hal- |, kının bir kısmını mukâdıles ci- ; ı hat âçmâğa sevketmiştir.» Sö- L mürgeler bâkânı verdiği ccvâb- ı lıi tedbirlerin en âz mâhzurlar-lâ tatbik tatbikine devâm zâru-rî olduğunu söylemiş ve şöyle demiştir:.
Vâşmgton. 10 (A.A.) ■—Fi listin meselesini yerinde incelemek üzere bâşkân Tnıman tara findim memur edilen 3 kişilik komisyon hususi uçakla bugün Londraya gitmiştir.. Komisyon, svunm, mâliye, ve dışişleri ba-s&vunmâ mâliye, ve dışişleri bâ kanlığı temsilcilerinden mürek-müşâvir ve.teknisyeni ihtivâ eylemektedir.
ı İntihar kelimesinin , lanılması suretile intihar . katarının neşrini kanun yasak, . etmiştir. Fakat işittiğimize gö-, re Adâlct bakımlığı Ankara , ı valisi Nevzat Tandoğan'ın ö-, lümüııün intihar olarak neşrine izin vermiş. Filhakika ga- 1 zetelerdc uzun yıllardanberi, ilk defa intihar kelimesini! kullanabilmişlerdir.
Acaba klâsik hukuk na-t!M!l olfuTimK» miz mi yok? Adalet bakanlığı bir kanunu yürürlükten kaldırmaya veya bir kanun ( yasağına karşı riayetsizlik müsaadesi vermeye ne za- ( İnandan beri salâhiyetlidif? ( Ad&let bakanlığı ken-1 hetn^iş olan B. M. M. ( ilet mi etmektedir? t
mor İnönü bulunmuşlar merhumu ebedi istirahatgâh kadar teşyi eylemişlerdir.
Türk bayrağına sarılmış olan tabut, tümen topçu alayından bir top arabasına: bindirilmiştir. | Top arabasının önünde, başta I Cumhurbaşkanı tarafından ol- , mak üzere Türkiye Büyük Mil-
■ let Meclisi başkanlığı, başbakanlık. bütün bakanlıklar, kor-
■ diplomatik, bütün umum mü-j düdükleri milli teşekküller ve
cemiyetler ve .Ankara iline ^^r^a^mîroTMî “yarer dar çelenk bulunuyordu. İki tarafına sıralanmış polis ve itfaiye müfrezelerinin ortasında matem marşının yavaş ve hüzün lü ahengile ilerleyen tabutu hâmil top arabasının arkasında merhumun ailesi efradı. Cumhurbaşkanının, temsilcileri. Büyük Millet Meclisi adına başkan vekilleri başbakan adına başbakanlık müsteşarı
1
Yeni Neşriyat :
da Bchicc Bor eti» adlı, Asaf ’Ertekıni. ilk hadisesi üzerine bir kri
______________
| K T İ B A S L A R
İnsanlığın olgunluk çağına girdiği
.....-”-‘j muamele görmek
halkın müsavi __________ a______
istemelerindan anlaşılmaktadır
topyekûn veçhe değiştir-
ha-
da alıcı bulmak mecb lunuyor müjterûi zilir ancak ki Yani Amc •ermek zorun/, bi memleketler ödeyebil seler ihtimal bile
Ştcincr, hukukun değil, ikti-hâkim olduğu bu (ekleştiril
düşünmek yanlıştır, inkılâbı el emeğinde rine geçi» ve banka mümü idi. İkinci inkılâp nin menbaındaki ihtilâlci
yük değişikliktir. İnsar nefsi haklımdaki peşin lınn baskısından siyi li bir yaratık olduğu olmasıdıı. Arlık yeni
gun birlikler, topluluklar yu Ulıyor. Artık gerçek olan ı değişiklik karşısında yeni âı yışm müspet tezahür vasıtal m da yaratmalıyız. Bu vasi lar kendiliklerinden hayata t mezler. Bunlar yaratılmazla insanlığın hali eskisinden d ah fena olacaktır, içinde.yaajdığı atmosferi tanıyamazsa ruhi yatı dumura uğrar, varlığı ner, ve tekrar yorulduk çağım dönmek imkânı olmadığı için de mahvolmak re! tikesiyle ka; »ı karşıyadır. Pratik hayatın il mini kadrosu içine alamıyor: mistisizm, emosyonalizm, yahu: okülıizm gibi ilimlerin faydası yoktur. Rtdolf Stern bu haki kati ilk .-.rlayan psikologlar d j i biridir. !9I9 «nesinde Berlin-de neşredilen ve ancak 1935 '«resinde lrçilizceye tercüme edilen «Zamanınızın meseleleri» isimli kitabında peygamber lere hâs bir kehanetle b yeku t değişiklik ihtiya Lyor.
«S ısyal şartların iyi sinde ihtiyacımız olan şu ve bu mesele üzerince yapılacak ufak değişiklikle! değildir; düşiince ve tedr «te cüz’î ıslahtan ziyade elzem olı.n büyük bir mkılâ" ıstikbalin getireceği türlü ka şıklıklarla dol
ede-
TECİM GAZETESİ Memleketimizin ilk ticaret münakaşa gazete-i olan 1 E CİM II ci senesini idrak rtmi(-tir. Tebrik ederiz.
Amerikanın ticari durumu
Yani lngilterenİn I!
da bulduğu çıkar yol da kapa 11.
Rooslvellin mali müşaviri B. Baruch diyor ki. öbür milletler» mal yollayıp A
GERÇEK
Durumumuz H. P. etrafında toplanan mahdut zümrenin oligarşik hâkimiyetinden ibarettir
Burjuva cemiyetinde serveti temsil edenler hükümeti elde ederler, oligar 'devlet kapitalizminde ise hükümeti temsil edenler serveti elde tutarlar
11 Temmuz !9^
II Tenimin
irirken bu du ticeleri olabi-piyasayu yc maktadır. Fi-, grevler çoğalır sos-sarsılır. Demek kredi k çok tehlikeli bir hal ça-
cak dış dorum da aynı ede tehlikelidir, Avrupa mleketleri aldıkları bara ile li «millileştirip» gc--. Amerikan ihracatı irer. İngiltere, Çekoslovakya, Fransa bu yolu tuttu, Rusya da zaten öyle, demek ki ancak- endüstrileri «millileştirmemek» gibi »artlarla borç vermeliyiz. Az ve öz borç vermek. bu usulle memleketlerin iç itlerine kanjmak işte B. B.v ruch'un tezi.
★
V. Lipman ise B. Baruch gibi rikan ekonomik liberalizmi-temsilcisi olduğu halde te» bakımında ayrılır.
diyor ki. Avrupa devletleri kr-dr almakla d^ğil; ılığımız ni«b-l-
‘ Osmanlı İmparatorluğunun | parçalanmasından doğun Tür-■ kiye, Mısır,. Suriye, Irak v.s. gibi cemiyetler batı cemiyetlerinin geçirmiş olduğu ekonomik ve politik tekâmülü- geçirmemişlerdir. Bunlar monarşik cemiyet tipine girmeksizin imparatorluğun . parçalanışından ortaya çıkmış bulunuyorlar. Monarşi basamağını, yani temerküz devresini yaşamadan imparatorluğun feodal bünyesin-
- den millet dediğimiz çağdaş ! cemiyet tipine atlıyan bu cemiyetler ya tamamen çö-, zülerek sömürge haline gelirler, yahut politik bir taz-j yik altında varlıklarını devam ettinniyc muvaffak o-j turlar. Normal sosyal tekâmül politik bünyenin ekonomik zaruretler tarafından tayin edilınesilc cereyan e-der. Monarşi basamağını, do-layısile burjuvazi ve eııdüst-: ri inkılâplarım geçirmemiş oldukları için muasır mâna-sile endüstrici bir alt yapıya malik olmıyan bu cins ise tam aksine î olarak politik bünye, ekonomik yapıyı yaratmak işine girişir. Bu hal, burjuva cc-I miyetini örnek ulan otraşark | milletlerinde inhisarları, gümrük duvarlarım, devlet kapi-; talizmini fc bunlara muvazi olarak aşırı milliyet cereyanlarını ortaya Çıkarır. Sosyal i tekâmülle yaratılmamış olan
| ekonomik yapıyı bir siyasî prOgramlu yaratmağa, daha doğrusu o yapıya malik o-lan normal tekâmül milletle-
1 rini taklide girişmek kendiliğinden totaliter bir rejimi yaratır. Ya bir yarım müstemleke vaziyetine düşmek,
' veyahut gümrük duvarlurile a “millî endüstri» yi korumak zarureti vardır. Birinci şıkta burjuva sermayesi hakim ha-
I le geleceği için kesin bir si-| yasî diktatörlük açıkça his-sedilmiyebilir. İkinci şıkta,
| devlet herşey olmağa mecburdur. Ve sosyalist bir yapıya malik olmayınca, devletin m üdahalesi devlet kapitaliz-, mine, oligarşik, zümreci bir nizama müncer olur. Filhakika bizim bugünkü durumumuz H. P. etrafında toplanan mahdut bir zümrenin o-ligarşik hâkimiyetinden ibarettir. Bu suretle burjuva cemiyetlerinde serveti temsil edenler hükümeti elde eder, ikinci-şıkta ise, hükümeti elde tutanlar serveti temsil eder. Aradaki istikamet f r-kma .rağmen netice bir olduğu. için tröstçülerle oligarşi mümessilleri arasında kendiliğinden hazırlanmış bir ■ anlaşma, imkânı» mevcuttur.
hasında muahedeler, dostluklar halinde belirir. Önce zımni!iken sonra politika tezahürlerde aşikâr bir hal a-lan bu netice, imparatorluk-parçalanmasından do-
I
Erişemediği ciğere
Azız nesin iunca yılın ve bunca devrin Hüseyin Cahıdi, bizim bildiği, miz yaşlı başh, kerli ferli, sohbeti yerinde, oturaklı, t0In. tııraklı bir adamdır. Fakat par.
Bir
ralık
taraftan seçim d bir taraftan da Bl kunun tahlilile m Bu arada bazı 1 arasında da polerj
bakanın C. H. P. ' ye sayılabilecek ( ikinci bir methiyj Saraçoğlunun; As başardığı işler bü kökünden silip ad tedir.
Fikrimce, bu I başında. Asım Us yirmi küsur yılda Millet Meclisinin mi; olması gelir.
Yine dünkü Peyami Safa, uzuı .harrirlik ettiği T aleyhine bir beyi dırır bir makale Tasvirin iftiralanı mek mecburiyetin ıztıraplı olmuştur, muharrir gibi islisi şimdi daha iyi an yor.
Hâdise judur: ' mi Salayı Cumh Partisinin kiralık ■ muharriri olarak i Peyami de bu itha kâra kalkıyor.
Ben bu telâşın oyamadım. Bugi yetinde olmıyan ücretli ve kiralık raya verir ve öyh işçinin bileğinin eı ması gibi. Bu. kap raisinin günlük h
Ancak, bir muh cihet te bu ise. va fi Satanın telâşı d ileri geliyor!
VİTAMİN VE I Son Postada M
sine halk düşmanı çehreye bürünür i hâdise onı hoşluğund kadar bu halini varmıyabilir, halkçılık şarkıları söylemekte devam eder. Muayyen bir devreden sonra , bu halkçılık, şarkıları şuuruna varılmış bir istismara perde vazifesini görmek ister.
Feodal nizamd. ii moııar-şik merkezleşme 'hasına geçemiyerek doğı.c n doğruya millet safha n: atlamak kaderine düşen cemiyetler için “ et yoliyle
endüstrileşme, li. zaruri
olarak siyase erinde tu-
tanların hâkimiyeti:-, e yani oligarşiye müncer olur; Devletin altın stoku o zamana kadar hiç görülmemiş bir mikdara yüksetirj yani devlet zenginleşir, ser. .tiyle bö-, hürlenir fakat halk kitleleri
| açlık, sıkıntı İçinde kalır.
Artık “siyasetle endüstrileşmek» yolunun hal!.,ılık ne-I resindedir bilenlere, rsa söylesin. Siyasi oligarşide tröstler, Fordlar yoktur onların yerini siyasî zümreni::, partisi tutar.
Devlet kapitalizminin bu korkunç hali karşısında iki tenkitçi cereyan uyanabilir: Liberalizm, Sosyalizm. Birincisi muvakkat bir zaman i-çin İktisadî buhran-, ve o-ııun neticesi olan politik Çıkmaza çare bulabilsc bile siyasî' zümreyi yıkıp yerine iktisadi bir zümre ikame e-| decek, zamanla ayni buhranı yaratacaktır. Devlet ka-- pitalizminde siyasi zümrenin ' bütün istihsal aletlerine sa-I hip çıkarak halkın zararına ' zenginleşmesine mukabil, li-beraljzmde istihsal aletlerini . eline geçirecek olan patronlar zümresi iktidara geçeceği
I gün halka yine zarardan baş- , 1biç bir şey veremiyeeek Hu yol açacaktır. Aynı fa-it daire, ay] “
— Zavallı beyinsizler ve za-' i vallı hiçbir şey bilmezleri I — Cahilleri
— Hâşâ huzurunuzdan...
— Basit ve dar mantıkhlar, - - Onaya koyduğunuz jey kendi cchaletinizdir.
Hani nerde ise üstad, kabadayılığından yengeç yürüyüjlii «fiili tulumbacılar gibi bjr o-muzla yukarı bir omzu aşağıda. kulağında karanfil, eli ku ı lağında nâra atacak ve altı oku himmetlerde 66 ok yapmak yo-; Iunda »öyle nida edecekler:
— Var mı bize ykn bakin. Haaaaytı. Yaman gelir, yaman gider Halk Perililer. ' Altı kere altı ok eder alımı; altı Mesleğimiz ezelden bizim Ke-merali, ve sonra kırmızı kuşağın arasın dan çekecekleri Bursa mamulatı âlân cerihan ile muhaliflerinin üzerine yumulacaklar. Hüseyin Cahit üstadımızın bu nazik hitapları kimedir bilmem, is
sın. Fakat ben o muhatabın yc rinde olsaydım şöyle cevap ve-
— Zavallı beyinliler ve za vallı herşey bilirler!
— Alimler!
— Geni» ve yüksek mantıklıları
— Ortaya koyduğunuz şey
. allâmeliğinizdir.
I Zavallı koca üstad! için gi-,'diyor muhalefet için, ağzımı-, , suyu akıyor muhalefete amms; ne yapacaksın, elden ne gelil K. Elden gelen ciğere pis de mektir.
YAZLIK MODEL
Imak
a problemlerındendır. Bı yazıda yalnı eselesi üzerind iu izahımızda t rak kullandık. Diğc İçlerden herhangi biri de a'lı
Türk iyede tir. Sebebi d
ETMEYİN, EYLE
Ahmet Emin Ya «Hak y olundan bir mı; olacak ki vinç gibi b Ben okud
Sosyal mücadele yolu
ADİLOÛLU
. Hoşça kalınız.
DÜZELTME . (
Dünkü nüshamızın 2. sahife- (
------- t-ebmi i (
YAZICl'nm: (İKİ Arkadaşla ' Başbaşa t Sağ tileri) başlıklı
Bu bakımdan hem siyasî, hem meslekî kuv vetlerini toparlayıp iki ayn koldan, bir tek gaye için, emek kurtuluşu gayesi için büyük sosyal mücadeleye atılmadan önce.
* -'erhal tasfiye etme!
en siyasi teşekküllı lann bulunup bulun ilan; inkılâpçılığına tiyi bütün güeile. ir icap eder.
Bu, öyle bir inkılâp;
en emekçiler, kendi dû sayılırlar. Rehper ka'
ŞİKAYETLER DİLEKLERİ
İşçi cemiyetiinazarındc
Kenar mahallenin adamı, sermayedar patronların hizmetçi ve kölesi mevkiinde asla olamaz
İKİ cemiy mahallenin z
da yayılacağı şüphesizdir.
omuzlarında tajır gibi yajıyaı üstü kapitalizm köleleri yalnız ken rmakla ve kurtuluş savaşını yalnı kendi hürriyetlerine inhisar ettirtmekle kalamaz lor. Bugünkü sermaye ve sanayi köleleri, yana büyük halk kütlelerinin inkılâpçı rehperi olmıy:
uuyuK nane ku mecburdurlar.
yeniden kapitalistlerin kuca-yahut tam müstemleke haline doğru sürüklenmek kaçı-.,, ııılmnz bir netice olur. ^Sosyalist cemiyet şeklin' hiç gözönüne almıyarak in
>k ve devletçilik ya her siyasî parçal
Bayanlara Müjde
ıper teşkilât sağlamlaşmadıkça, sosyal le safları kuvvetlenmedikçe, emekçi kütlelerin burjuva demokrasisi içindeki İktisadî köleli- ı ğine nihayet vermek asla mümkün olamaz.
Bugünkü seçim kavgalsnnın içine karı»-1 mı» ve kendilerini emekçi sınıfın rehper teşkilâtı ı imiş gibi göstermiye çalışan yarı reaksiyon» ve' şüpheli partilerin tesirinden kendini koruyabil-! mesi de en mühim inkılâpçı mukavemetlerden1 biri sayılmalıdır.
Türk milletinin en büyük ekseri kil eden emekçi kütlenin mücadele şu yaşadığımız »artların realitesinden I dıkça. hataya düşmıyecektir. Lüzuma ifratlar. hayalle
elinde değil fakat doğrudan doğruya millletin emrinde bulundurur.. Halka yüzde yüz faidc temin etmeyecek olduktan sanra bir istihsal aletini tesis etmenin ancak tehlikesi .olabilir.
Türkiye gibi, sebepleri garb burjuva ekonomisinden gelen bir siyasi parçalanma-de feodolizmi tasfiye ederek, endüstrileş hakkuk e bir siyaset proğ teşebbüsü/ ve mademki Li beral cereyan (diğer burjuvı niıı teşebbüsü) aynı ireyi başka bir yol-
liyle çevrilecektir.
Şübbcsiz dâva yalnı düstri dâvası değildir, toprak meselesi, mülkiyetin ma-
H Temmuı 1946
Bir methiye ve kiralık bir muharrir
da.
Ülke gazel
yürüyerek
geıi dönüyorum, azimkârdı. Ay
;elaü On
lenkıtlerini (urduk. A
dolu hiç bir tekilde .takasını bulması bir kimseydi. Kah
bütün plânlarımı diye George derk istedi fakat Al
Bankaya uğrayıp elli bin t alması haj çünkü tabi deste bani kadar büyiik yaptığını bildiği içi kullanırdı. Bundan
k
du. Ümitsiz
Hi bir kare gibi bakarke dı. Al ın eski i
Mısu gibi yakı ledilmek ü ha güç ola halledildiği gibi bu defa da
Türk hâriciyesinin Pasa
Türk olmadığı
cenazeai Köhneye götü-konulmus
Tekel Genel Müdürlüğü ilânları ıtta olmak üzere 916 n satın alınacaktır, bedel 9108.80 lira olup
idiler, bu gün iham edici ve alaşağı edici durum-ahut nüma-m sustuğu.
g ^,ına tutan >imdi «Gerçek»
■Ahmet Emin Y'al
FSrtmeyin. eylemeyin, bu ^re kendinize kıymayın
(Etmeyin, eylemeyin, bu kendinize kıymayın, hak istiyenlerin ve hakkına
«d.ulamayıp YR'm’n' larC bugün
«İerinin nere
*%mk imkân!
Idatılmanıı
'. Türkiyedr gı Ur. Sebebi d
i değil, sen
ETMEYİN, EYLEMEYİN..
Ahmet Emin Y'alman dün •Hak yolunda» bir sefere çıkanı olacak ki yine seyahatna-oıe gibi bir başmakale neşretti. Bpı okudum, birşey dım bu makaleleri o »lıyabilcn okuyucular
ıteleri dün, dedikodula Barbakanın meşgul oldular.
ye sayılabilecek ol ikinci bir m Saraçoğlunu başardığı işi kökünden silip atacak mahiyettedir.
Fikrimce, bu başarıların en bapnda. Asım Us üstadımızın yirmi küsur yıldanberi Büyük Millet Meclisinin âzası kalabil-
miş olması gelir.
Yine dünkü Vakitte. Bay Peyami Safa, uzun müddet mu harnrl.k ettiği Tasvir gazetesi aleyhine bir beyannameyi andırır bir makale neşretmişti.-. Tasvirin iftiralarına cevap vermek mecburiyetinde kalıp Peyami Safa için herhalde çok ızlırapb olmuştur. Y'ine olmalın ki. Tasvir sütunlarında. Tas vir hesabına nasıl kiralık bir şimdi daha iyi anlamış bulunuyor.
Hâdise judur: Tasvir, Peya-mi Safayı Cumhuriyet Halk Partisinin kiralık ye ücretli bir muharriri olarak itham ediyor. Peyami de bu ithamı büyük bir tehevvür ve gazapla red ve i kâra kalkıyor.
Ben bu telâşın sebebini ka nyamadım. Bugünkü istismaı yetinde olmıyan her muharrir ücretli ve kiralık sayılır. Kafasının ve, kaleminin emeğini kiraya verir ve öyle geçinir. Bir işçinin bileğinin emeği kiralaması gibi. Bu, kapitalist ekonomisinin günlük hâdiselerinden ve zaruri neticelerindendir.
Ancak, bir muharrir, kafa e-rneğini inanmadığı bir gayo i-çin kiralamışsa ve »bat edilin uman vahimdir. Acaba. Peya-®i Safanın telâşı da bundan mı ileri geliyorl
VİTAMİN VE IZT1RAPI
Son Postada Mithat Cemal
«uda sıkı münasebetler keşfe:-®4- Fıkrasında bunları anlatıyor. Bu arada dünyada ilk gre-v>, İM Peygamber doğmadan «76 yıl önce Mısır Ehramları
MÜMİNLERE SAYGI vin Canıt Yalçın, yolacak ki. dünkü oagya-Cumburıyel Seylullah v
a âellıscyi ettiği V. mailini hoşnut eder.
Kısa dediğimiz makale, ok keıı insana uzun geliyor. Çünkü her cümlesinde eskiden o-kutluğumuz makaleleri bir defa daha hafızaınızoa canlanmış buluyor, ister istemez bu tedainin peşinde sürükleniyoruz. Bu suretle her satır yepyeni maka-le okumu, hinini vererek bizi,|
Her ney . . ustad, bir defa daha teyit ediyor Ju:
«.. Evet bent,partimi müdafaa ediyorum Çünkü onun Türk vatanı. ■> lâzım ve müfit olduğuna mıan etmiş bulunuyorum».
Biz kim- , din ve imanına müdahal- : ıraftan olmadığımız için Y.dçmn siyaseten neyin mümini, neyin kâfiri olduğu üzerin e ıncak kendi itiraflarına kıymet veririz.
İNTAKI HAKİ
Tasvirde Zıy.ıt Ebüzziya «es ki tayin şekilli intihaplarla bunal kaçırır gib
hibi Türkiy.
âza mı kayc'e .ıldu Mezkûr partinin dün ne i lilen beyannamesi de «b vuçluk demokrasi» den bal, diyorduI
GÖRÜNEN KÖY
(Ulus) u ı.Jtıp (Vatan) « göç eden A. ız Faik Fenik dünkü makalesinde şöyle yazı-
Halk Pa,. önümüzdeki ' leri için değ. let için bir ö: meselesi telâkki işi ileri götü er. Bunu naryüs profc -■. kili, Türkiye i lisi reis vekili. ( Osmani ilâh, denişlerinde .' ve Sebilürre settin Cünai i yazdığı bi m
yalıstlerdenc olduğumu iyi . ;i.-li dm burada Cannes'da; bir haftadan beri lı ından hptfl *
İnmiyor.
— Birçok kimseler Barselu na'dan ayrıldılar, fakat Fransa ya geçemediler. Pasaportları ol madiği için hudutta bokletili yollar. Fakat o kadar kalabalık insan kütlesi vardı ki geç-rine mâni olmak için litüfek kullanmak icap : askerlerinin üzı çacaklarından şüph
F~ GERÇEK
--------o>o-------
Hidiv Abbas Hilmi paşa Türle değil midir?
SAYFA: 3
Sanki O Vaatmiş
Adil YAGER
Maliye Bakanlı kıbatına esas ol
sini iıtemesi kaı
ye Vekâleti kendi dosy İçişleri Bakanlığından ( diği büyük dosyayı sekiz, dokuz aydanberı] aşanın Türk
ğl k.vı.l.ıtine
Hlece kendi dâvasını kendiv
Klalbuki Paşanın tabiiyeti tşfl .» Sekiz, dokuz ayda tetkik e-1 I^Mcek uzun bir iştir; ne tetkike değer bir iştir ve ne de Dış-
lâhiyetine taallûk eder bir iştir.
■Bizde tabiiyet işleri İçişleri Bakanlığına aittir. Ve bu işlerle nüfus işleri umum müdürlüğünün tabiiyet müdürü meşgul
(Şayanı şükrandır ki: evvelin imzasile apılan 12 23216-27 «a ın «Pa
bil, bulunmakt
ilgili makamlarca t dir.» denilmekte idi)
H
3 DEVLER HASADI
Uç makale haline edecek otan' bu yazılama, hazîneye bej altı milyon liralın miras vcrgısısnin verilmeliyi ’
I Hıoiv Abbas Hilmi 1'., ;.uun ta-1 buyetinin nasıl ocğı-u^^^| okuyacaksınız. Alâkalı laraan hangi sebeplerlr
bir ses çıkarmadı i bu hâdiseye tama muştu. a—™
Bu nasıl sefarethane vJ konsoloshanedir ki. alelade bir tebaanın değil. Türk tarihi olmuş koca bir Tüıkün
Tercüme eden: A. Vatur
h.-sş dütlar bulunsaydı hakikaten onlar için parlak bir hedef teşkil etmiş olurdu.
İşi bitince otomobiline döno-k bir kâğıda küçük serveti rarak bir paket yaptı. Sabahlıkta Juan kör
muhteşem
I devletin hâki ğını alâkalan. İyidir ki âmn, sayılmıştır. B
yürüyen adanu gördü. Lanny otomobilini bir kaç adım önde durdurdu ve pa keti uzattı. Adam v Danka schön». Lannyde «Glucklicho Reise» dedi, ve hepsi bu kadar-cık oldu,. MoOök.
buna güldü fakat kal
atın İptidâi maddesi -° âsi, azgın Lir dikkatli de ayni cins-hıssiz bir arzu uyan-nbire par matlarını s nki gibi gerıloiğini ve ı hissetti. Bunun öL susu olduğunu anla-aklı da ona hiyanel olddğu nasihatin; yar-
çocukları dağ-bu da ola-
d* geçirinin.
kkmda bütün söyledikti.en bu menfur yerde iğim, diye haber verdi, kalacaksın, tekrar
karceşini faraetti. kardeşi olduğum. > biraz evvelki tek şmağa başladı. Ko-nat 1 tuttuğu yolun doğru 0101 u anladı. Aldı hiyanet eBn lı. sadece içindeki ka-6«^k:ma istikamet vermişi.
' :n dünyaya faydası olan bu 0o eğilsin Al. Bunu sen de 6üâ Maıy'nin hayatını ce-: çevirdin, ’ çocuklarla lanet edecek Bize do cennet yapmış değilsin, .zü keserek: ıcuşmanın hiç faydası ,ada kalmışatağım.
(Devamı var)
Halik - Satılık
Doğan RU^tNAY
içinde gösterdiği yuk-
dinlemek istemi-■-> çocuk gibi muamr-le ediyorsun. Ben çocuk değilim kararımı verdim, kararımı a kadar tatbik edece-istereceğim. Fazla . yok söyliyecekleri-
etini dinden,
istemişti; yani
tâ on üç yaşındanberi man telâkki ettiği bar la kartlaşmış. ve bu hâd da asla silmmiyer .-akarak, yemekl düşüncelerini
bakanlar be dıklannıs ilgili uzuı
AN — INGİLTERE
AA.A.) — Hint müslSman birliği. İngiliz %umi valinin everdikleri »özde durma-sonra dün. Hindistan'ın istikbaliyle tâaârı^ârının inceleneceğini bildirmişti.
c
Şehir ve l'iri Haberleri Nevzat Tandoğan
• • - nıntK» i »■» #- ■» !•- - _ ı, ı •
niçin intihar etti
Sanayi odası
Kuruluyor mu?
Kurum bu ttmlu İşi görüşmek için neden yUIık toplantıyı bekledi Çocuk Esirgeme ra-Ocrn,
Merkez idare heyeti dul 2ii), tü Çubukcuoğlu'nun bJksn],. ğında toplanarak, kuru jn y,| lık mesaisini tetkik etnıidIr-.Bu arada. Eyüpte yapılacall tün-düz bakımevinin bir •# ânc, inşası için, de görüşülmS: v,. lüzumlu krokileri sağlst^’k zere bu işe 5 kişilik bir \heyeı memur edilmiştir.
Belediye, plânları Jfc-
Lütll Hırtlar
Luffa uğradı
İstanbul Vali ve Belediye isi Doktor Lütfi Kırdar son küsene zarfında Milli Eğitim sahasında göstermiş olduğu müsbet faaliyetten dolap Içijlen Bakanlığınca takdirname ile Ul tif edilmiştir.
GERÇEK — Anlatılan fimdi bir de plânların tasdikini beklemek lâzım. Çocuk Esirgeme Kurumu bu lüzuprlu ifi görülmek için yıllık toplantıyı neden bekledi? Emekçi kütlelerinin gündüzleri anasız k ılan çocuklarına karsı besleni n bu alâkasızlığın sebebi nedir#
Yeniden Kamyon İthal
Ediliyor
Kamyon ithali Kontenjana tabi tutulmaktadır. Yalnız Ticaret bakanlığı 1200 kamyonun kontenjan harici ithali için İstanbul ithalâtçı ve ihracatçı birlikleri umumi kâtipliğine gereken tebligat yapmıştır. Bu kamyonların yakında memleketimize gelmesi çok muhtemeldir.
Bir katil 20 yıla mahkûm oldu
Bir müddet evvel Salim Kuşbakan adında sabıkalı bir hırsız Karagümriikde Naşlifah mahallesinde hırsızlık yaparken Süroül adında bir kadının bağırması üzerine tabancasını çekerek kadını öldkrmüftü. Arn ca polislere de kar»! gelerek tabancası ile ateş etmiş. • fakat yakalanarak birinci ağır cef-
Salim'in duruşması dün neticelenerek. hırsızlık, öldürmek ve zabıtaya silâhla karşı koymak suçlarından 20 sene 2 ay hapsine karar verilmiştir.
Sıhhat müdürü
Takdirname aldı
Şehrimizde bir nniddettenbe-'i Sağlık ve Sos;. ardım müdürlüğünde bulunan doktor Fa ik Ergeçen göst.-.- çı müsbet faaliyet ve tüke z enerjisi ile bütün İstanbul y-hrinin sevgi ve saygısını kazanmış bir
Doktor Faik i. > -çen'in şu son seneler içind rdım ettiği muhtaç vatanda;/ : sayısı bin leri aşmaktadır.
Büyük bir memnunlukla haber aldığımıza gii..- doktor Faik Ergeçen göster i bu müsbet faaliyetten dolay-. Sağlık ve Sosyal yardım b. Ilgınca tak tirname ile taltif ' : miştir.
Bir Danimarkf mnastik yaparken dü$üp öldü Burgaz adasın Çınar lığı sokağı 3 num reli evde ran Hano Friseno ' ’ DanimarkalI İne jimnastik yaparken rak kayalıklara y lanmıştır. Beyni parçaların : Danîmar. kalı derhal ölmü . toru cesedin göm '
(Baştarafı I incide konuna çıkarak merhumun tabutunu selâmlamiftır.
Tabut. Samanpazarı meydanında top arabasından cenaze . otomotino nakledilmiş ve yüz-ı lerce otomobillik bir kafile ile i asri mezarlığa götürülmüştür. I Merhumun kabri bağında il ve belediye meclisi adına birer hi-' tabede bulunulmuştur.
NEVZAT TANDOĞAN NİÇİN İNTİHAR ETTİ '
I Ankara. 10 (Gerçek) -I Ankaranın 18 yıllık vâli ve be- I Elediyo"r«-i'i Nevzat Tandoğan’- I in intihar sebebi henüz kati »e I kilde anlaşılmış değildir. Efkârı I aksetlirilditine. na- I zaran fte>z.:i Tandoğan doktor Neşet N.ı, ı cinayeti »ebebi i le «ahit ■ ırak dinlenmesinden anragMg olarak intihar | tir. Kendilini yakından tanıyanların söylediklerine bakılırsa. ’ Nevzat Tandoğan iri bir şahit- j lik vazifesini izzeti nefis meşe • leşi ve haysiyet kırıcı bir hare ket sayarak intiharı imkânsızdır. Sağlam seciyeli ve cesur bir | adam olan merhumun yine bu [ cinayetle alakalı dedikodular { dan üzülerek intihar etmiş ol I ması da mümkün /değildir.
İstanbul gazetelerinden bazılarının neşriyatından mütees- I sir olarak intihar ettiği .yolun- | daki rivayetlerde Nevzat Tan-doğan'ın ciddî karekteri ve dürüst ahlakı ile kabili telif değildir. Bu rivayetler, bîr. ölüm vesilesile muhalif gazeteleri töhmetlendirmek isteyenlerin isnadıdır ve asılsızdır..
Nevzat Tandoğanm intihan bazı gazetelerin yazdığı gibi seçim meselelerde de alaknlı bulunamaz. Bilhassa Vali'nin intiharından evvel bir mektup veya vasiyetname yazıp bildirme- i
nûf olma.! da dikkZü^h™ ölümün-
Hâlâ hâdisesinin hakiki sebebi anlaşılmış değildir.
.Nevzat Tandoğanm den evvelki normal ve hali de intihara karar bir tavı, arzetmiyordu. bu intihar
Çatalağzı elektrik santralı
Zonguldak. 10 ;(A.A.) — Ekonomi bâkânı Fuat Sirmen. ‘Çâlâlâğzı elektrik santralının bugün yâpılân temel Atma töreninde üu nutku söylemiştir:
Arkâdâşlâr, sevgili yurtdâş-
1948 yılının ilk âylârındâ işlemeye bâşlâyâcâk olûn bu eântrâl kömür hâvzâmızın günden güne ârlân ve bilhassa tek nik vâsılâlâılâ teçhiz edildik [âlân enerji ihtiyâç emniyetle kârşılıy âcâkl râbük demir ve çelik fâbri dâ muhtâç olduğu elektri âdân temin edecektir. 1 , yıkfinân kömürlerin f ile işliyeceği için büyük dâ kömür tâsârrufu nacaktır.
eceğînden kömür ve dem liyetlerinin düşürül sântrâlin mühim rolü ol
Ya? tfieyva ve $ebze ihra»
Son günlerde memleketim^ dcn ya» tneyVa ihraç edilme’’ hakkında bazı tetkikler yapıl-maktadır. Bunların soğuk !,»'• tertibau olan vapurla, larla .hrac. kararlan Şimdiye kadar bu huşu:
taleplerde bulunmuştur.
BilejciHe ipek fabrikasının temeli atıldı
Bilecik. 10 (A..\.) A,ı>-
lardanberi kozacılık ve ipekçin ğiyle anılan ve m-fabrikası tamamen yıkılmış bulunan t rulacak olan Flaı nın temeli, davet yük bir halk kü ' bulunduğu bir tö-
Fabrikanın, Bilecik ve geçinin iktisadi oynayacağı büyük - .n önemini belirten bir hi- - ı müte > kip temele ilk ha:, '.alı uıalıa dan konmuştur.
Modern teknik tekemmülleri haiz bulunan bu ipek fabrikası 54 mancınıklıdır.
Londra. 10 (A.A.) — Çin’de muhasemet tekrar başi
Nankin'de bulunan bir komünist sözcüsü bütün Çinde yer yer yangınlar gibi rava.l.r.n başgöaterdiğini ve bunlara »ür'atle önlenme,-e vahim bir .htilaf ç,kac.ğ,nı bildirmiştir.
ı Ticaret ve sanayi odasının I I Ticaret Odası olarak kalması, I i sanayi firmalarının ayrı bir sa-i nayi odasında toplanmaları hak I kındaki ceryan, gün geçtikçe | kuvvetlenmektedir. Böylece sa- j | nayi erbabı, şimdiye kadar ol j duğu gibi hem sanayi birliğine ' ve hem de Ticaret odasına kay ’ | da mecbur tutulmayacak sadece i sanayi odasına kayıt olacaklar-1 dır. Bunun için de ticaret odala i rı mevzununda değişiklik icab ! etmektedir. Hasırlanmakta ol-, duğu söylenen bir kanun tasarı i de kuvvetle muhtemelbulun-I maktadır. Sanayi hayatında u-munıı bir durgunluğun baş gös | terdiği çil günlerde bu!
| 1er ilgililer* tarafından I partisinin bir avutma
• hrinir
Y e n i k a p ı
Yalı Aile Gazinosu
dında bir tepesinde ağı kaya-
reformu meye
I».
(Baştarafı dünkü sayımızda) riz çocuklar için de gözetme ve koruma mi getirmek gayesiyle şu esasları Madde 51 — Ağır cezalı
mdi temelini âtâcâğım râlin «âğlıyâcâğı fâidele câ temâs ettikten son guldfik ili içinde yâpmâ ırlâş(irdiğimiz diğer yeni i ı de »izlere müjdesini ve . Zonguldâk limâs
Mithat Nemlinin gelinini
soydular
Haşan Şen
rmâg^çahîâcâkttr^^^^
1 — Yeter derecede toprak içicime vasıtaları haddini vasıtasız köylü
Ticaret ve sanayi odası reisi Mithat Nemli'nin gelinin Marmara kulübündeki yatak odası na giren bir hırsız 20 - 30 bin lira değerindeki mücevherlerini çalmıştır.
İktibaslar (Baştarafı 2 incide) sahada ilk olması, kümen de ferdiyetçi siyasî ve iktisadi sisteminin serbest teşebbüslere uy masıdır. İkinci sanayirancak demokratik müesseseler kurabile cck halkı kazanmak suretiyle tahakkuk edebilire diye iddia ediyorlar. Evet insanlığın yeni veçhesi bu elmalıdır. Ferden ı» çilerin menfaat ve gayelerini umumun menfaatine uygun düşüren. mahalli birlikleri mınta-kavî ve milli teşebbüsler içinde koordine eden ve bu müouese-lerin tanzim şeklini milli ve dünya ekonomisinin gayesiyle muvazenelendiren bir gayeyi i'tihdaf eden yeni bir demokratik inşa | lân... Kısaca bu plâ nın ilk ve şartı işçinin bütün teşebbi içinde şahsiyeti-
ni ve rolü : hissetmiş olmalıdır. İşçi öz ! ,-aye ve menfaat lcrini bütü.- endüstri projesi
içinde telif etmek imkânım bulacaktır. Bu ancak otorite-
edilmiş halkçı bir bünye içinde görülür, ilk - «. bütün işçilerin
dığı için aralarındaki münaso-mesi tabiidir. Organizasyonun idaresi aşai-oor. gelen umumi bir irade n. . ssalasiyle. fakat faaliyeti, he. .-..man için murakabe ve tem., t edilebilecek mes ul bir şahsm mesuliyeti altındadır. Böyle bir i| ği Şekli yükü denin mahs . t te peşin bir ....Is fakat, ve şriiczun nasebetinde
BULMACA
2 . i1?
3 4142
7 s ■ s
a ■■
Dünkü bulmacamızın halle, dilmiş şekli:
Soldan Mğ.:
I - İstanbul 2 - Nail. Ab. d - Kırapç, 4 _ ||ok
T.k ,m*' 6 — AEG.
Tak. 7 — Pramidon 8
9 - Dram. .d.
Yukardan aşağı;
1 - İnkılâpç,. 2 -«■ 3 — Tito. Car d 4 ku. Ms, 5 — N.iva 6 _ D«"- — Irita, 8 — L
9 — Başak. Ad.
— Er.-
İstanbul Halkının en temiz, nezih aile gazinosu
sisteminin tatbiki ve iş ihtilâfları için de, çabuk iş gören hususî mahkemeler kurulması partimizin başlıca gayelerindendir.
Hazine beş milyon zarar etli (Baştarafı 3 üncüde)
da. Istanbulda bulunan Abbac Hilmi Paşa da Hıdivlikten filen ayrılmış ve İngiltere tarafından Murra girmesi de kat'i surette menolunmuştu. Bu memnuiyet Paşanın ölümü üe de ortadan ’ " . . ' '----- -D ay-
danberi nakil işinin bir türlü temin olunamamış bulunması de-| iil teşkil eylediği anlaşılmışsa i da. müstakbel taç mirasçılan-I nın yüksek gayretlerde o za-( man buna da muvaffak olunduğu gibi şimdi de Türk hariciyecinden Paşanın Türk olmadığına dair karar alınmasında muvaffak olunmuştur. .Acaba bvnlar niçindir?
Müstakbel taç mirasçıları Prens Muhammet Ali ile Prens Abd-El-Mumin. Hıdivin nâşını Mısırlı yapıp. Mısır halkına kar ş: kanlarını saf ve temiz göstermek için ve Türklere mira, ver gizi ismile bir yergi..
Mısırın krallık tacını bakliyen bu müstakbel taç mirasçıları ve Hıdiv işlerinde kendirini pek salâhiyet sahibi gören ihtiyar prenses Nimet Hanını bu muvaffakiyetlerile gûya Mısır halkının ve Mısır milletinin gözlerini milliyet boyaaile bo-| vadıklannı zannetmekle kendi-, lerini aldatmış oldular.
,ır , Çünkü: Mısır halkı ve Mısır 3-( | milleti Abbas Hilmi Paşanın ’ milliyetinin Türk olduğunu en □!* , basit bir mantık ve muhakeme
dah., i y»’ile biIdikleri Tbi.bjI.Tiİ?>'
.fleimode ifbirli- - ^*lknu» sayılmad.ğma; 10 « değil aşağıdan j
.ur. Her hareket I
lasına ve muva-
ri külle olan mu-
tam bir koordinas-
yepyeni bir endüstri bünye sine ihtiyaç vardır. İşçileri mesv : . d sahibi yapan, yaratma kudretlerini tam mâ--nesiyle geli turneye imkân veren büzokra ; ı cansızlığını ve kapitalizmin egoistliğini ortadan kaldıran, j ı.ı.uki encüstride
mânasiyle cerr-okratik bir en-
Kollektif atmanın, insanlara birbirir - i.tinat edebilme
satış koope
U' * ’l"'.riı
'zj
mülkiyet
k daha
lerinin ve ferdin müstakil olabilmesinin yolu hurdadır ve bu imkânı sağlamak devrimizin bat lıca vazifesi imalıdır. Artık -.«kilde idrâk et
mil m DOLABI
6 Kilo buz ile 24 saat soğuk-
*>« dolapları •l.|rtrik»5» *al,*r vo sW aYda 40 l!ra " _ alektrik ' p®raslndan ‘tur+anr’
Bufün majrafi aye|a 6 elitle buzdur. Emsaline hor ci-hafi»
1 >•«' ıs»1" d’ L"’"’
üzere, ileri teknik ve teknik kadrolarla, topral.R işletme ağır sanayiine ön plânda yer vermek. I lernden köylerimizin azamî dorecede faydalanmasını temin edecek olan bütün şartları ve hu arada ileri tekniğe ve her türlü kadro topluluğuna imkân verici «büyük köyler» prensibine cesaretlo bağlı kalarak en az ikişer bin nüfuslu ziraî merkezler meydana getirmek.
Madde 46 — Partimiz, içtimai mukadde; ratı aynı olan işçi ve küçük esnaf kitleleriyle köylülerimiz arasındaki iktisadi ve siyasi menfaat beraberliğini sağlamlaştıracaktır.
IX — ADALET POLİTİKAMIZ
Madde 47 — Partimiz adaleti, kültürlü hâkimin, hür ve müstakil mahkemenin ve ta-namiyle demokrat kanunların bir. neticesi »a-
yüksek bir refah içinde yasamalarının da teminiyle ilgili tedbîrlere bas vurulacak ve bugünkü iç hacmi azaltılacaktır.
Madde 49 — Cezanın çektirilmesinde. suçluların bir daha suç hliyemez bir hale getirilmesini »ağlayan en ileri terbiye. ıslah, içtima' korunma ve gözetme sistemleri kabul edilecek vo bütün cezaevleri birer iş ve ıslah yurdu haline getirilecektir.
Madde 50 — Suçlu çocuklar için ayn mahkeme vo usul kanunlarile. ıslah yurtları: kimse-
_________I - liri çe-.ıt b-ıkım ve tedavi
I lcrini millet namına işletmek.
2 — Bu müesaeaeieri kademeli bir tertiple köylerimize kadar yaymak.
3 — Bütün sağlık kadrolarını ihtiyaca, yeter | .dereceye çıkarıp millet müesscselcrine bağlamak | ve bu kadrolara yüksek bir refah ve iş huzuru
4 — Türkiyenin sağlık meselesini esas nidan halletmek ve nü. ilminin nimetlerinden bütün halk kitlelerini faydalandrrabilınek için en az on senelik bir plân ve uzun vadeli bir istikraz yapmak, başl.ca hedefimiz olacaktır.
XI — MÜNAKALE VE BAYINDIRLIK POLİTİKAMIZ
Madde 54 — Partimiz, iç pazarlan V» çeşitli İstihsal bölgelerini birbirine bağlayan ana
devlet işi yapmak lüzumuna kanidir.
Madde 55 — Şimendiferciliği yalnız milli müdafaa zaruretlerine göre değil, iktisadi ihtiyaçlarımıza gvre de plânla»rirarak kültür v* refahın muayyen merkezlerde toplanmasına nihayet verici tedbirlere baş vuracağız.
Madde 56 — Bütün Türkiye için bir elekt riklefme devresini açmağa çalışacağız, ve bu yolda her çeşit tabiat kudretlerini istifade edilir | hale getireceğiz.
t
(Devamı var)
mi» buluyoruz. Bu vazifeyi için atacağımız her \ r:e doğra "***1 Sir j
ektir. Bu adımlar a-
hür sayılabiliriz ve dana ı ileri doğru gitmezsek bir bu kadarcık hürriyetimizi de kaybedebiliriz.
Ba - Or.
(Tomorrov) dan
YEŞİLAY GENÇLİK ŞUBESİNDENt
i Cemiyetimiz. . bütünlemeye-i kalmış öğrencilere yardım etmek. arzusu ile. Orta okulların Tüıkçe, Matematik. Fizik. Kim ya. İngilizce. Fransızca ve Lise lerin Felsefe. Sosyoloji dersleri için bir kur» açacaktır. Faydalanmak isteyenlerin 13.7-1946 gütaü akşamına kadar her gün
jr | 1er de Osmanlı devletinin,Mı-.nr valisi olarak (Türk tarihi ' demek olan) Osmanlı tarihine kaydedilmiş bir Türkün tebiiye-tinin Türk olduğunu teksiz ve - Şüphesiz biliriz ve bu meseleyi münakaşa götürmez bir mesele i halinde kabul ederiz.
Remzi BALKAN
GÜN
i İstanbul borsasının
10.7.964 fiyatları .
’ Londra I Sterlin 5.22
... ı(şç> Do\»ı \32.-
„ '.W>
Cenevre 100 İsviçre 30.3253
■ | f>-
Stokholm 100 İsveç 31.1325
Kr.
Navyo.k IW
% 5 İkramiyeli B. tertip
En karanlık günlerde demok-' milli müdafaa
sat cebheyi tek başına tutmuş ( 7 »kinci tertip milli
olan yegâne neşir organıdır. Müdafaa
Onu okuyun, okutun . i % 7 Üçüncü tertip milli
y t I Müdafaa
21
19.
19.82
Baş mub.vzriri: Esat Adil Müstecabi 11 Temmuz Perşembe 1946
Yd : 1 10 Sav‘ : 5 KURUŞ Mektup ve telg adresi: Posta kutusu 519 İstanbul idare: Cağaloğlu Çukur Han No: 4
d
( Emeğe Hak, Emekçiye Hürriyet )
HALK DAVASI GÜDER, SİYASI S A B A H GA Z E T E S I
—
■amesini tasvibetti
. f
ti binâsınâ gelerek duygularını^
Halk T. S. Partisinin beyi . . Türkiye sosyalist partisinin dC* _ protesto eden beyannamesi b dâ büyük bir ilgi. aempâti ve|
âymlâdığmıız seçimi iible kârşılânmıştır. pjr r edenlerin sây,,, pek
Bugünkü seçim kavgalarında Dışişleri Bakanları konferansı! f U D cakdZZk
Sınıf mücadelesi kârak- „ .."T ~ .. 0 ’ ■ ■
terini aramak beyhudedir
ESAT ADİL
Son bir yıllık Türk demok rasi tarihi herkesin bildiği saf halar geçirdi. Sonunda iş bugü nkü seçim kavgalarına dayandı.
Bütün’milleti ilgilendirir ı: ibi görünen milletvekili seçiminde saf almış olan partileri n hangi ideolejik gayelerle birbirlerine saldırdıklarım, iktidarı ele aldıkları takdirde her biri nin ne yapmak niyetinde olduğ unu'resmen bilmiyoruz.
Bilmiyoruz, çünkü mücadeleye girişmiş olan partiler, elinde bulundurouğu iktidarı* korumaya çalışan hükümet paıtisıle hangi ideoloji ve doktrin ayrılığı yüzünden ihtilâfta bulunduklarını açıklamış veya bunu programlarında açıkça göstermiş değildirler.
Siyasi bir -parti, hiç olmazsa muayyen, ölçülü, tezatsız bir surette içtimai, iktisadi prensiplere dayanarak ortaya çıkar ve bu prensipleri yine hiçbir sınıfın veya hiç olmazsa büyük bir zümrenin hayati menfaatlerine bağlar. Cumhuriyet Halk Partisi menfaatleri yekdiğerine aykırı sınıflarla heyeti umumiyetinin mümessili olmak iddiasında bulunageldiği içindir ki, tarihin akışına karşı koyamadı ve parçalandı.
Bu parçalanmanın neticesi o-larak teşekül etmiş olan demokrat burjuva partilerinden her biri aşağı yukarı yekdiğerine benzemektedir. -Aralarında metod ve sistem tezatları yok-.tur. Şu halde nasıl oluyor da ayni cinsten olan bu kuvvetler bırbırleriyle mücâdele halinde görünebiliyorlar?
Bu suali cevaplandırmak biz ce pek kolaydır. Bu ayni cinslen partilerin paylaşamadıkları ve bu sebeple ihtilâfa düştükleri mesele, büyük burjuvazinin beslenmesine yetmiyen millî servet kaynaklarıdır.
Türkiyenin. anavatan dışı, büyük burjuvaziye gelir temin eden iktisadi, kaynakları yoktur. Eğer böyle olsaydı, dünya kapitalizminin beynelmilel istismar metodu içinde - kendilerini ■ kadrolaştırarak içerde ayrıca ih lilûflnra düşmemiş olurlardı.
Halbuki gerek köylü, gerek şehir emekçileri kendi kendilerini sınıf şuuru içinde henüz ta-mamile teşkilâtlandıramamış ol-, duklan için, burjuva partileri bundan faydalanabilmekte, halk kütlelerini iktidar yoiile istismar için aralarında boğuşmaktadırlar.
Yarın emekçi kütleler birle-şip doğrudan doğruya büyük burjuvaziye ve onun istismarcı kuvvetlerine karşı teşkilâtlı bir jnücadeleye atıldıkları gün. bur juva partileri de derhal arala-. nnda bir mütareke yapıp elbirliği etmek lüzumunu duyacak-
Şu halde, bugünkü seçim kav galannda. sınıflar mücadelesi karakterini aramak beyhudedir. Bu -kavgalar, olsa olsa büyük burjuvazinin kendi aralarındaki ■; kardeş kavgalarıdır. Bu sebepledir ki. kendini bir sınıf partisi olarak ilân etmiş olan «Tür-
partileri için tertiplenmiş
r___nan seçime iştirak etmeme-
ye karar vermiştir. Nitekim. Türkiye Sosyalist Partisinin bu karan şuuruna ermiş emekçi küt İçler arasında büyük bir sempati ile karşılanmıştır.
Siyasi çevrelerde bu kararın
Byrnse, Molotof a, bütün fikir ve teklifleri dinlemeğe hazır oldğunu söyledi
Londra, 10 (A.A.) —Pa- ‘ Rusya, silâhsızlanmanın tatbik ris'te toplanan dışişleri bakan- f edildiğinden emin olmak inakları konferansının dünkü otum- ?. sadiyle bütünbölgolerde munda Amerikan murahhası 1 tahkikat yapılmasına dai Byrnes. Almanya'nın askerlik- 1 Iaflar o|mUîtur
tem ve silâhtan tecridinin deva- ’| mm. sağlamak üzere 40 sene-1; İlik' bir pakt teklif etmiştir. Bu Mclotofun. okunması ' I '45 dakika süren beyanatına bir . I .'kıeyâp teşkil ediyordu. Molotof : I bu beyanatında Amerikan pakt
‘fM wu.gr,ck-iıİL^Lr~' l
(nın hiç de elverişli olmadığını bildirmekte idi. Birinci dünya * harbinde edinilen tecrübeler, j sulh dostu milletlere, mazideki y hatalara tekrar düşmemeleri I için ders olmalıydı. jByrnes'ün C plânında derpiş edilen' tedbirim 1er. birinci dünya harbinden n sonra Almanya'ya kabul etti-j rilmiş olanlardan daha hafifti.
Molotof
ları davetfetti m TOPLANTİOA SAULU ÇOK MÜHİM VAZİfELER İERİLBi
Cumhuriyet Halk Partisi Ga lala Tophane semt ocağı muhitinin tanınmış abıkalılard hırsız, yankesici, gibi Zabıtaca tanı yıllıyaıjjJ;,toplghtıt
kşam saat 2 I de yapılan toplantı neticesinde her bi-; rine vazifeler verilerek i mıhlardır.
Adem Nezihi Energin’-çüncü müracaat 400 istida ile eski büyük Orbay nammadır. Ra-
Bâ iştirak karan g,yel ubii karşılanmış, bu suretle üç yeni partinin hüviyetleri meydanı çıkmıştır.
Hukuk Fa-ıfesörlerinden Hıfzı »fesörlük mesleğini ini söyleyerek, aday (âf etmiştir.
ÜÇ PARTİ
C. H. P. ne sığındı
Haber Alığımıza göre yeni kurulan partilerden üçü C. H. P. ile bitlikte seçime iştirake karar vermiş bulunmaktadır. Bunlar, işçi, çiftçi partisi, yalnız vatan i.m ve sosyal Demok rat partilcri.iir.
> Bolu ağır ceıa ! reisi izin İstedi
? öğrendiğimize göre. Bolu ) ağrr ceza mahkemesi başkş-I / jm sıhhi mazeretler ileri sü-[ 1 rerek mezuniyet almak için ( Adliye Bakanlığına miira-/ cait etmiştir. ı
Şehrimizde dinlenecek A»kara cinayeti şahitleri Aakara cinayetinin istinabe sıuğıyle ifadeleri alınmalarına Bok ağır ceza mahkemesince kanr verilen, maktul doktor Nsd Arzan’ın babası İsmail Arzsa. Füriizan adında biri ve gızrteei Zeki Tükel ugün birin-dj.r cezada dinlenecekler-4■
2laııî Orbay
Müstakil aday oösterildi
21 Temmuz tarihi yaklaştıkça şehrimizdeki seçim faaliyeti de durmadan artmaktadır. Bir yandan müstakil adaylık için ye ni yeni müracaatlar olurken, öte yandan da adaylıklarını geri alanlar vardır.
Bu arada dün Vilâyete muşta
. çaat olmuştur. Bunlardan ikisi I Doktor H. Peştemalcı ile Dış
Mısırın yas günü
..—
Hail nümayişlere davet
İT iİJC±.lS±... Ankara Valisi Nevzat
I--:':- linin y>ldÖnü- ;.... ' --
• arın II Tem- I
I matuf bütün fikir ve ,ekl___
dinlemeğe hazır olduğunu bildirmiştir.
■----------------------—sar
Bu arada dün Vilâyete müs ıfleri k-[ adayla ^;n yeniden 3 mü
Kahirc, 1882 İngiliz itgalir mümünasebetile ya muz gününün milli olması için halkı davet eden yazılar t__________
duklarmdan .( I vı nElmısrî», «Vafdilmarzi». i Ikotla» isimlerindeki 3 gaz-'.- in bütün sayıları müsadere ■ Ümittir.
Kahire. 10 (A M- Mun-telif siyasi p. . re nıensuo
H Tem* mate günü nümayişlere neşretmiş ol-
temmuz gününü milli yas günü i olarak ilân ettirmek için gay ret sarfetmektedirler. (
Bilindiği gibi I I temmuz gü I ’ nü Misim 1882 de InoilMer
rafından işgalinin yıl d.inürj dür.
Hükümet İngiliz kıt’al fitlisin terketliklcri sırada I Bsulduğu bu hareketi ile mücn-| delc etmekt
Tanaoğan niçin intihar etti
erasimle kaldırıldı
ve belediye başkanı bugün çok büyük ve
le kaldırılarak Cebeci'deki asri mezarlıkta ebedi istirahatgâhı-I na tevdi olunmuştur,
VIDelediye balkanının tabutu öxsde teessürle eğilen binler ce Ankatalır.ın doldurduğu Ha abşyram caddesi - vilğyet k» nsp - Ulus meydanı. Anafarta I«Ia«addesi adliye sarayı yolu ile Samanpazan'na vatmış ve yeüa merhumun 18 yıl başarılı çskpnalanna sahne olan vilâ-yctkonağı ve belediye başkanızı önünde ikişer dakika dur-
| kalem müdürü, yargıtay, danışma gcçccegı yoııar. mcr.ıuıâa tay ve sayı:lav başkan ve üye-
•S» A-iuci ve sevgi vazsıes^.t leri. şehrin e bulunan bakan yapmağa gelmiş yüksek aevlet ' larla Cuml. (yet halk partisi nreffi!nanv^TınIctc^rAnkara||-77clsekreteri. bütün millet hemşerısıle hıncahınç dolmuş- ’ vekilleri, kordip başkan vekili. . lu- Ankara garnizon ve merkez
komutanları, il ve celseye maç-vilâyet ve beledi-milli teşekkül ve ce-messilleri. basın ve İlcileri, merhumun yer almış bu-
kılınma-
IS yıllık vğli
Fakı
Asıl istedikleri de. halk küt* içlerinin bu büyük blöfü farket memesidir.
Londra, 10 (A..\J irap, liz hükümeti taı. tından FılıjjıH- ı ,ı de alman son tedbirlerin r.effiftr ’ olduğu intibaları ortadan IcjMt , i mak için hükûnv-tı.ı ne ırtM'ç'r’p:
Trumân Filetine kemisyon
larından D
mal Gedeleç det Tolgay ile İnönü ailesinden
şiddetle tenkitiedildij
ondra, l^(A.A.) — fagj- , reler L ®
Cenaze alayı, vilâyet kon*, ğndan Ulut meydanına gitmek başbakanlık önünden-ge-çişken başbakan Şükrü Sara-cojb. başbakanlık dairesi bal-ûncüde)
ganları olan gazetelerin bu »_*-rar karşısında sükût etmeyi tercih edişleri de gösteriyor ki, bir argınlık boyu olan bugünkü demokrasi meydanında, sözüm o-na hürriyetin meydan muharebesini verir gibi büyük gürültüler koparan mücadelenin nasıl bir blöf olduğunun kendileri de farkındadırlar.
zümre menlaâ^enmn fönrli ara-' ■arındaki rekabetinden ibarettir. Bu rekabetin hedefi de *. mekçi’ halk kütlelerini ve milli servet kaynaklarını kendi inhisarları altında bulundurmaktır.
Emekçi kütlenin menfaati ise, kendi sırtından aslan payı ı çıkarmak istiyenlerin bu kav-
bıraktığı akislerin neler olduğu I galaruıı ibretle seyretmek ve benuZ bilmiyoruz. Fakat bü- I kendini her türlü istismardan n-\' ve orta sınıfların neşir or- I korumaktır.
^Hükümetin, müesseselerin kıy Saymak surctile tatbik elliği son I hâreket ancak harp hali içinde |, bulunduğu sırada )ıâkb gösteri- I, İcbilir. Son tedbirler bunun ta- ( mâmile âksi olârâk yâhudi hal- |, kının bir kısmını mukâdıles ci- ; ı hat âçmâğa sevketmiştir.» Sö- L mürgeler bâkânı verdiği ccvâb- ı lıi tedbirlerin en âz mâhzurlar-lâ tatbik tatbikine devâm zâru-rî olduğunu söylemiş ve şöyle demiştir:.
Vâşmgton. 10 (A.A.) ■—Fi listin meselesini yerinde incelemek üzere bâşkân Tnıman tara findim memur edilen 3 kişilik komisyon hususi uçakla bugün Londraya gitmiştir.. Komisyon, svunm, mâliye, ve dışişleri ba-s&vunmâ mâliye, ve dışişleri bâ kanlığı temsilcilerinden mürek-müşâvir ve.teknisyeni ihtivâ eylemektedir.
ı İntihar kelimesinin , lanılması suretile intihar . katarının neşrini kanun yasak, . etmiştir. Fakat işittiğimize gö-, re Adâlct bakımlığı Ankara , ı valisi Nevzat Tandoğan'ın ö-, lümüııün intihar olarak neşrine izin vermiş. Filhakika ga- 1 zetelerdc uzun yıllardanberi, ilk defa intihar kelimesini! kullanabilmişlerdir.
Acaba klâsik hukuk na-t!M!l olfuTimK» miz mi yok? Adalet bakanlığı bir kanunu yürürlükten kaldırmaya veya bir kanun ( yasağına karşı riayetsizlik müsaadesi vermeye ne za- ( İnandan beri salâhiyetlidif? ( Ad&let bakanlığı ken-1 hetn^iş olan B. M. M. ( ilet mi etmektedir? t
mor İnönü bulunmuşlar merhumu ebedi istirahatgâh kadar teşyi eylemişlerdir.
Türk bayrağına sarılmış olan tabut, tümen topçu alayından bir top arabasına: bindirilmiştir. | Top arabasının önünde, başta I Cumhurbaşkanı tarafından ol- , mak üzere Türkiye Büyük Mil-
■ let Meclisi başkanlığı, başbakanlık. bütün bakanlıklar, kor-
■ diplomatik, bütün umum mü-j düdükleri milli teşekküller ve
cemiyetler ve .Ankara iline ^^r^a^mîroTMî “yarer dar çelenk bulunuyordu. İki tarafına sıralanmış polis ve itfaiye müfrezelerinin ortasında matem marşının yavaş ve hüzün lü ahengile ilerleyen tabutu hâmil top arabasının arkasında merhumun ailesi efradı. Cumhurbaşkanının, temsilcileri. Büyük Millet Meclisi adına başkan vekilleri başbakan adına başbakanlık müsteşarı
1
Yeni Neşriyat :
da Bchicc Bor eti» adlı, Asaf ’Ertekıni. ilk hadisesi üzerine bir kri
______________
| K T İ B A S L A R
İnsanlığın olgunluk çağına girdiği
.....-”-‘j muamele görmek
halkın müsavi __________ a______
istemelerindan anlaşılmaktadır
topyekûn veçhe değiştir-
ha-
da alıcı bulmak mecb lunuyor müjterûi zilir ancak ki Yani Amc •ermek zorun/, bi memleketler ödeyebil seler ihtimal bile
Ştcincr, hukukun değil, ikti-hâkim olduğu bu (ekleştiril
düşünmek yanlıştır, inkılâbı el emeğinde rine geçi» ve banka mümü idi. İkinci inkılâp nin menbaındaki ihtilâlci
yük değişikliktir. İnsar nefsi haklımdaki peşin lınn baskısından siyi li bir yaratık olduğu olmasıdıı. Arlık yeni
gun birlikler, topluluklar yu Ulıyor. Artık gerçek olan ı değişiklik karşısında yeni âı yışm müspet tezahür vasıtal m da yaratmalıyız. Bu vasi lar kendiliklerinden hayata t mezler. Bunlar yaratılmazla insanlığın hali eskisinden d ah fena olacaktır, içinde.yaajdığı atmosferi tanıyamazsa ruhi yatı dumura uğrar, varlığı ner, ve tekrar yorulduk çağım dönmek imkânı olmadığı için de mahvolmak re! tikesiyle ka; »ı karşıyadır. Pratik hayatın il mini kadrosu içine alamıyor: mistisizm, emosyonalizm, yahu: okülıizm gibi ilimlerin faydası yoktur. Rtdolf Stern bu haki kati ilk .-.rlayan psikologlar d j i biridir. !9I9 «nesinde Berlin-de neşredilen ve ancak 1935 '«resinde lrçilizceye tercüme edilen «Zamanınızın meseleleri» isimli kitabında peygamber lere hâs bir kehanetle b yeku t değişiklik ihtiya Lyor.
«S ısyal şartların iyi sinde ihtiyacımız olan şu ve bu mesele üzerince yapılacak ufak değişiklikle! değildir; düşiince ve tedr «te cüz’î ıslahtan ziyade elzem olı.n büyük bir mkılâ" ıstikbalin getireceği türlü ka şıklıklarla dol
ede-
TECİM GAZETESİ Memleketimizin ilk ticaret münakaşa gazete-i olan 1 E CİM II ci senesini idrak rtmi(-tir. Tebrik ederiz.
Amerikanın ticari durumu
Yani lngilterenİn I!
da bulduğu çıkar yol da kapa 11.
Rooslvellin mali müşaviri B. Baruch diyor ki. öbür milletler» mal yollayıp A
GERÇEK
Durumumuz H. P. etrafında toplanan mahdut zümrenin oligarşik hâkimiyetinden ibarettir
Burjuva cemiyetinde serveti temsil edenler hükümeti elde ederler, oligar 'devlet kapitalizminde ise hükümeti temsil edenler serveti elde tutarlar
11 Temmuz !9^
II Tenimin
irirken bu du ticeleri olabi-piyasayu yc maktadır. Fi-, grevler çoğalır sos-sarsılır. Demek kredi k çok tehlikeli bir hal ça-
cak dış dorum da aynı ede tehlikelidir, Avrupa mleketleri aldıkları bara ile li «millileştirip» gc--. Amerikan ihracatı irer. İngiltere, Çekoslovakya, Fransa bu yolu tuttu, Rusya da zaten öyle, demek ki ancak- endüstrileri «millileştirmemek» gibi »artlarla borç vermeliyiz. Az ve öz borç vermek. bu usulle memleketlerin iç itlerine kanjmak işte B. B.v ruch'un tezi.
★
V. Lipman ise B. Baruch gibi rikan ekonomik liberalizmi-temsilcisi olduğu halde te» bakımında ayrılır.
diyor ki. Avrupa devletleri kr-dr almakla d^ğil; ılığımız ni«b-l-
‘ Osmanlı İmparatorluğunun | parçalanmasından doğun Tür-■ kiye, Mısır,. Suriye, Irak v.s. gibi cemiyetler batı cemiyetlerinin geçirmiş olduğu ekonomik ve politik tekâmülü- geçirmemişlerdir. Bunlar monarşik cemiyet tipine girmeksizin imparatorluğun . parçalanışından ortaya çıkmış bulunuyorlar. Monarşi basamağını, yani temerküz devresini yaşamadan imparatorluğun feodal bünyesin-
- den millet dediğimiz çağdaş ! cemiyet tipine atlıyan bu cemiyetler ya tamamen çö-, zülerek sömürge haline gelirler, yahut politik bir taz-j yik altında varlıklarını devam ettinniyc muvaffak o-j turlar. Normal sosyal tekâmül politik bünyenin ekonomik zaruretler tarafından tayin edilınesilc cereyan e-der. Monarşi basamağını, do-layısile burjuvazi ve eııdüst-: ri inkılâplarım geçirmemiş oldukları için muasır mâna-sile endüstrici bir alt yapıya malik olmıyan bu cins ise tam aksine î olarak politik bünye, ekonomik yapıyı yaratmak işine girişir. Bu hal, burjuva cc-I miyetini örnek ulan otraşark | milletlerinde inhisarları, gümrük duvarlarım, devlet kapi-; talizmini fc bunlara muvazi olarak aşırı milliyet cereyanlarını ortaya Çıkarır. Sosyal i tekâmülle yaratılmamış olan
| ekonomik yapıyı bir siyasî prOgramlu yaratmağa, daha doğrusu o yapıya malik o-lan normal tekâmül milletle-
1 rini taklide girişmek kendiliğinden totaliter bir rejimi yaratır. Ya bir yarım müstemleke vaziyetine düşmek,
' veyahut gümrük duvarlurile a “millî endüstri» yi korumak zarureti vardır. Birinci şıkta burjuva sermayesi hakim ha-
I le geleceği için kesin bir si-| yasî diktatörlük açıkça his-sedilmiyebilir. İkinci şıkta,
| devlet herşey olmağa mecburdur. Ve sosyalist bir yapıya malik olmayınca, devletin m üdahalesi devlet kapitaliz-, mine, oligarşik, zümreci bir nizama müncer olur. Filhakika bizim bugünkü durumumuz H. P. etrafında toplanan mahdut bir zümrenin o-ligarşik hâkimiyetinden ibarettir. Bu suretle burjuva cemiyetlerinde serveti temsil edenler hükümeti elde eder, ikinci-şıkta ise, hükümeti elde tutanlar serveti temsil eder. Aradaki istikamet f r-kma .rağmen netice bir olduğu. için tröstçülerle oligarşi mümessilleri arasında kendiliğinden hazırlanmış bir ■ anlaşma, imkânı» mevcuttur.
hasında muahedeler, dostluklar halinde belirir. Önce zımni!iken sonra politika tezahürlerde aşikâr bir hal a-lan bu netice, imparatorluk-parçalanmasından do-
I
Erişemediği ciğere
Azız nesin iunca yılın ve bunca devrin Hüseyin Cahıdi, bizim bildiği, miz yaşlı başh, kerli ferli, sohbeti yerinde, oturaklı, t0In. tııraklı bir adamdır. Fakat par.
Bir
ralık
taraftan seçim d bir taraftan da Bl kunun tahlilile m Bu arada bazı 1 arasında da polerj
bakanın C. H. P. ' ye sayılabilecek ( ikinci bir methiyj Saraçoğlunun; As başardığı işler bü kökünden silip ad tedir.
Fikrimce, bu I başında. Asım Us yirmi küsur yılda Millet Meclisinin mi; olması gelir.
Yine dünkü Peyami Safa, uzuı .harrirlik ettiği T aleyhine bir beyi dırır bir makale Tasvirin iftiralanı mek mecburiyetin ıztıraplı olmuştur, muharrir gibi islisi şimdi daha iyi an yor.
Hâdise judur: ' mi Salayı Cumh Partisinin kiralık ■ muharriri olarak i Peyami de bu itha kâra kalkıyor.
Ben bu telâşın oyamadım. Bugi yetinde olmıyan ücretli ve kiralık raya verir ve öyh işçinin bileğinin eı ması gibi. Bu. kap raisinin günlük h
Ancak, bir muh cihet te bu ise. va fi Satanın telâşı d ileri geliyor!
VİTAMİN VE I Son Postada M
sine halk düşmanı çehreye bürünür i hâdise onı hoşluğund kadar bu halini varmıyabilir, halkçılık şarkıları söylemekte devam eder. Muayyen bir devreden sonra , bu halkçılık, şarkıları şuuruna varılmış bir istismara perde vazifesini görmek ister.
Feodal nizamd. ii moııar-şik merkezleşme 'hasına geçemiyerek doğı.c n doğruya millet safha n: atlamak kaderine düşen cemiyetler için “ et yoliyle
endüstrileşme, li. zaruri
olarak siyase erinde tu-
tanların hâkimiyeti:-, e yani oligarşiye müncer olur; Devletin altın stoku o zamana kadar hiç görülmemiş bir mikdara yüksetirj yani devlet zenginleşir, ser. .tiyle bö-, hürlenir fakat halk kitleleri
| açlık, sıkıntı İçinde kalır.
Artık “siyasetle endüstrileşmek» yolunun hal!.,ılık ne-I resindedir bilenlere, rsa söylesin. Siyasi oligarşide tröstler, Fordlar yoktur onların yerini siyasî zümreni::, partisi tutar.
Devlet kapitalizminin bu korkunç hali karşısında iki tenkitçi cereyan uyanabilir: Liberalizm, Sosyalizm. Birincisi muvakkat bir zaman i-çin İktisadî buhran-, ve o-ııun neticesi olan politik Çıkmaza çare bulabilsc bile siyasî' zümreyi yıkıp yerine iktisadi bir zümre ikame e-| decek, zamanla ayni buhranı yaratacaktır. Devlet ka-- pitalizminde siyasi zümrenin ' bütün istihsal aletlerine sa-I hip çıkarak halkın zararına ' zenginleşmesine mukabil, li-beraljzmde istihsal aletlerini . eline geçirecek olan patronlar zümresi iktidara geçeceği
I gün halka yine zarardan baş- , 1biç bir şey veremiyeeek Hu yol açacaktır. Aynı fa-it daire, ay] “
— Zavallı beyinsizler ve za-' i vallı hiçbir şey bilmezleri I — Cahilleri
— Hâşâ huzurunuzdan...
— Basit ve dar mantıkhlar, - - Onaya koyduğunuz jey kendi cchaletinizdir.
Hani nerde ise üstad, kabadayılığından yengeç yürüyüjlii «fiili tulumbacılar gibi bjr o-muzla yukarı bir omzu aşağıda. kulağında karanfil, eli ku ı lağında nâra atacak ve altı oku himmetlerde 66 ok yapmak yo-; Iunda »öyle nida edecekler:
— Var mı bize ykn bakin. Haaaaytı. Yaman gelir, yaman gider Halk Perililer. ' Altı kere altı ok eder alımı; altı Mesleğimiz ezelden bizim Ke-merali, ve sonra kırmızı kuşağın arasın dan çekecekleri Bursa mamulatı âlân cerihan ile muhaliflerinin üzerine yumulacaklar. Hüseyin Cahit üstadımızın bu nazik hitapları kimedir bilmem, is
sın. Fakat ben o muhatabın yc rinde olsaydım şöyle cevap ve-
— Zavallı beyinliler ve za vallı herşey bilirler!
— Alimler!
— Geni» ve yüksek mantıklıları
— Ortaya koyduğunuz şey
. allâmeliğinizdir.
I Zavallı koca üstad! için gi-,'diyor muhalefet için, ağzımı-, , suyu akıyor muhalefete amms; ne yapacaksın, elden ne gelil K. Elden gelen ciğere pis de mektir.
YAZLIK MODEL
Imak
a problemlerındendır. Bı yazıda yalnı eselesi üzerind iu izahımızda t rak kullandık. Diğc İçlerden herhangi biri de a'lı
Türk iyede tir. Sebebi d
ETMEYİN, EYLE
Ahmet Emin Ya «Hak y olundan bir mı; olacak ki vinç gibi b Ben okud
Sosyal mücadele yolu
ADİLOÛLU
. Hoşça kalınız.
DÜZELTME . (
Dünkü nüshamızın 2. sahife- (
------- t-ebmi i (
YAZICl'nm: (İKİ Arkadaşla ' Başbaşa t Sağ tileri) başlıklı
Bu bakımdan hem siyasî, hem meslekî kuv vetlerini toparlayıp iki ayn koldan, bir tek gaye için, emek kurtuluşu gayesi için büyük sosyal mücadeleye atılmadan önce.
* -'erhal tasfiye etme!
en siyasi teşekküllı lann bulunup bulun ilan; inkılâpçılığına tiyi bütün güeile. ir icap eder.
Bu, öyle bir inkılâp;
en emekçiler, kendi dû sayılırlar. Rehper ka'
ŞİKAYETLER DİLEKLERİ
İşçi cemiyetiinazarındc
Kenar mahallenin adamı, sermayedar patronların hizmetçi ve kölesi mevkiinde asla olamaz
İKİ cemiy mahallenin z
da yayılacağı şüphesizdir.
omuzlarında tajır gibi yajıyaı üstü kapitalizm köleleri yalnız ken rmakla ve kurtuluş savaşını yalnı kendi hürriyetlerine inhisar ettirtmekle kalamaz lor. Bugünkü sermaye ve sanayi köleleri, yana büyük halk kütlelerinin inkılâpçı rehperi olmıy:
uuyuK nane ku mecburdurlar.
yeniden kapitalistlerin kuca-yahut tam müstemleke haline doğru sürüklenmek kaçı-.,, ııılmnz bir netice olur. ^Sosyalist cemiyet şeklin' hiç gözönüne almıyarak in
>k ve devletçilik ya her siyasî parçal
Bayanlara Müjde
ıper teşkilât sağlamlaşmadıkça, sosyal le safları kuvvetlenmedikçe, emekçi kütlelerin burjuva demokrasisi içindeki İktisadî köleli- ı ğine nihayet vermek asla mümkün olamaz.
Bugünkü seçim kavgalsnnın içine karı»-1 mı» ve kendilerini emekçi sınıfın rehper teşkilâtı ı imiş gibi göstermiye çalışan yarı reaksiyon» ve' şüpheli partilerin tesirinden kendini koruyabil-! mesi de en mühim inkılâpçı mukavemetlerden1 biri sayılmalıdır.
Türk milletinin en büyük ekseri kil eden emekçi kütlenin mücadele şu yaşadığımız »artların realitesinden I dıkça. hataya düşmıyecektir. Lüzuma ifratlar. hayalle
elinde değil fakat doğrudan doğruya millletin emrinde bulundurur.. Halka yüzde yüz faidc temin etmeyecek olduktan sanra bir istihsal aletini tesis etmenin ancak tehlikesi .olabilir.
Türkiye gibi, sebepleri garb burjuva ekonomisinden gelen bir siyasi parçalanma-de feodolizmi tasfiye ederek, endüstrileş hakkuk e bir siyaset proğ teşebbüsü/ ve mademki Li beral cereyan (diğer burjuvı niıı teşebbüsü) aynı ireyi başka bir yol-
liyle çevrilecektir.
Şübbcsiz dâva yalnı düstri dâvası değildir, toprak meselesi, mülkiyetin ma-
H Temmuı 1946
Bir methiye ve kiralık bir muharrir
da.
Ülke gazel
yürüyerek
geıi dönüyorum, azimkârdı. Ay
;elaü On
lenkıtlerini (urduk. A
dolu hiç bir tekilde .takasını bulması bir kimseydi. Kah
bütün plânlarımı diye George derk istedi fakat Al
Bankaya uğrayıp elli bin t alması haj çünkü tabi deste bani kadar büyiik yaptığını bildiği içi kullanırdı. Bundan
k
du. Ümitsiz
Hi bir kare gibi bakarke dı. Al ın eski i
Mısu gibi yakı ledilmek ü ha güç ola halledildiği gibi bu defa da
Türk hâriciyesinin Pasa
Türk olmadığı
cenazeai Köhneye götü-konulmus
Tekel Genel Müdürlüğü ilânları ıtta olmak üzere 916 n satın alınacaktır, bedel 9108.80 lira olup
idiler, bu gün iham edici ve alaşağı edici durum-ahut nüma-m sustuğu.
g ^,ına tutan >imdi «Gerçek»
■Ahmet Emin Y'al
FSrtmeyin. eylemeyin, bu ^re kendinize kıymayın
(Etmeyin, eylemeyin, bu kendinize kıymayın, hak istiyenlerin ve hakkına
«d.ulamayıp YR'm’n' larC bugün
«İerinin nere
*%mk imkân!
Idatılmanıı
'. Türkiyedr gı Ur. Sebebi d
i değil, sen
ETMEYİN, EYLEMEYİN..
Ahmet Emin Y'alman dün •Hak yolunda» bir sefere çıkanı olacak ki yine seyahatna-oıe gibi bir başmakale neşretti. Bpı okudum, birşey dım bu makaleleri o »lıyabilcn okuyucular
ıteleri dün, dedikodula Barbakanın meşgul oldular.
ye sayılabilecek ol ikinci bir m Saraçoğlunu başardığı işi kökünden silip atacak mahiyettedir.
Fikrimce, bu başarıların en bapnda. Asım Us üstadımızın yirmi küsur yıldanberi Büyük Millet Meclisinin âzası kalabil-
miş olması gelir.
Yine dünkü Vakitte. Bay Peyami Safa, uzun müddet mu harnrl.k ettiği Tasvir gazetesi aleyhine bir beyannameyi andırır bir makale neşretmişti.-. Tasvirin iftiralarına cevap vermek mecburiyetinde kalıp Peyami Safa için herhalde çok ızlırapb olmuştur. Y'ine olmalın ki. Tasvir sütunlarında. Tas vir hesabına nasıl kiralık bir şimdi daha iyi anlamış bulunuyor.
Hâdise judur: Tasvir, Peya-mi Safayı Cumhuriyet Halk Partisinin kiralık ye ücretli bir muharriri olarak itham ediyor. Peyami de bu ithamı büyük bir tehevvür ve gazapla red ve i kâra kalkıyor.
Ben bu telâşın sebebini ka nyamadım. Bugünkü istismaı yetinde olmıyan her muharrir ücretli ve kiralık sayılır. Kafasının ve, kaleminin emeğini kiraya verir ve öyle geçinir. Bir işçinin bileğinin emeği kiralaması gibi. Bu, kapitalist ekonomisinin günlük hâdiselerinden ve zaruri neticelerindendir.
Ancak, bir muharrir, kafa e-rneğini inanmadığı bir gayo i-çin kiralamışsa ve »bat edilin uman vahimdir. Acaba. Peya-®i Safanın telâşı da bundan mı ileri geliyorl
VİTAMİN VE IZT1RAPI
Son Postada Mithat Cemal
«uda sıkı münasebetler keşfe:-®4- Fıkrasında bunları anlatıyor. Bu arada dünyada ilk gre-v>, İM Peygamber doğmadan «76 yıl önce Mısır Ehramları
MÜMİNLERE SAYGI vin Canıt Yalçın, yolacak ki. dünkü oagya-Cumburıyel Seylullah v
a âellıscyi ettiği V. mailini hoşnut eder.
Kısa dediğimiz makale, ok keıı insana uzun geliyor. Çünkü her cümlesinde eskiden o-kutluğumuz makaleleri bir defa daha hafızaınızoa canlanmış buluyor, ister istemez bu tedainin peşinde sürükleniyoruz. Bu suretle her satır yepyeni maka-le okumu, hinini vererek bizi,|
Her ney . . ustad, bir defa daha teyit ediyor Ju:
«.. Evet bent,partimi müdafaa ediyorum Çünkü onun Türk vatanı. ■> lâzım ve müfit olduğuna mıan etmiş bulunuyorum».
Biz kim- , din ve imanına müdahal- : ıraftan olmadığımız için Y.dçmn siyaseten neyin mümini, neyin kâfiri olduğu üzerin e ıncak kendi itiraflarına kıymet veririz.
İNTAKI HAKİ
Tasvirde Zıy.ıt Ebüzziya «es ki tayin şekilli intihaplarla bunal kaçırır gib
hibi Türkiy.
âza mı kayc'e .ıldu Mezkûr partinin dün ne i lilen beyannamesi de «b vuçluk demokrasi» den bal, diyorduI
GÖRÜNEN KÖY
(Ulus) u ı.Jtıp (Vatan) « göç eden A. ız Faik Fenik dünkü makalesinde şöyle yazı-
Halk Pa,. önümüzdeki ' leri için değ. let için bir ö: meselesi telâkki işi ileri götü er. Bunu naryüs profc -■. kili, Türkiye i lisi reis vekili. ( Osmani ilâh, denişlerinde .' ve Sebilürre settin Cünai i yazdığı bi m
yalıstlerdenc olduğumu iyi . ;i.-li dm burada Cannes'da; bir haftadan beri lı ından hptfl *
İnmiyor.
— Birçok kimseler Barselu na'dan ayrıldılar, fakat Fransa ya geçemediler. Pasaportları ol madiği için hudutta bokletili yollar. Fakat o kadar kalabalık insan kütlesi vardı ki geç-rine mâni olmak için litüfek kullanmak icap : askerlerinin üzı çacaklarından şüph
F~ GERÇEK
--------o>o-------
Hidiv Abbas Hilmi paşa Türle değil midir?
SAYFA: 3
Sanki O Vaatmiş
Adil YAGER
Maliye Bakanlı kıbatına esas ol
sini iıtemesi kaı
ye Vekâleti kendi dosy İçişleri Bakanlığından ( diği büyük dosyayı sekiz, dokuz aydanberı] aşanın Türk
ğl k.vı.l.ıtine
Hlece kendi dâvasını kendiv
Klalbuki Paşanın tabiiyeti tşfl .» Sekiz, dokuz ayda tetkik e-1 I^Mcek uzun bir iştir; ne tetkike değer bir iştir ve ne de Dış-
lâhiyetine taallûk eder bir iştir.
■Bizde tabiiyet işleri İçişleri Bakanlığına aittir. Ve bu işlerle nüfus işleri umum müdürlüğünün tabiiyet müdürü meşgul
(Şayanı şükrandır ki: evvelin imzasile apılan 12 23216-27 «a ın «Pa
bil, bulunmakt
ilgili makamlarca t dir.» denilmekte idi)
H
3 DEVLER HASADI
Uç makale haline edecek otan' bu yazılama, hazîneye bej altı milyon liralın miras vcrgısısnin verilmeliyi ’
I Hıoiv Abbas Hilmi 1'., ;.uun ta-1 buyetinin nasıl ocğı-u^^^| okuyacaksınız. Alâkalı laraan hangi sebeplerlr
bir ses çıkarmadı i bu hâdiseye tama muştu. a—™
Bu nasıl sefarethane vJ konsoloshanedir ki. alelade bir tebaanın değil. Türk tarihi olmuş koca bir Tüıkün
Tercüme eden: A. Vatur
h.-sş dütlar bulunsaydı hakikaten onlar için parlak bir hedef teşkil etmiş olurdu.
İşi bitince otomobiline döno-k bir kâğıda küçük serveti rarak bir paket yaptı. Sabahlıkta Juan kör
muhteşem
I devletin hâki ğını alâkalan. İyidir ki âmn, sayılmıştır. B
yürüyen adanu gördü. Lanny otomobilini bir kaç adım önde durdurdu ve pa keti uzattı. Adam v Danka schön». Lannyde «Glucklicho Reise» dedi, ve hepsi bu kadar-cık oldu,. MoOök.
buna güldü fakat kal
atın İptidâi maddesi -° âsi, azgın Lir dikkatli de ayni cins-hıssiz bir arzu uyan-nbire par matlarını s nki gibi gerıloiğini ve ı hissetti. Bunun öL susu olduğunu anla-aklı da ona hiyanel olddğu nasihatin; yar-
çocukları dağ-bu da ola-
d* geçirinin.
kkmda bütün söyledikti.en bu menfur yerde iğim, diye haber verdi, kalacaksın, tekrar
karceşini faraetti. kardeşi olduğum. > biraz evvelki tek şmağa başladı. Ko-nat 1 tuttuğu yolun doğru 0101 u anladı. Aldı hiyanet eBn lı. sadece içindeki ka-6«^k:ma istikamet vermişi.
' :n dünyaya faydası olan bu 0o eğilsin Al. Bunu sen de 6üâ Maıy'nin hayatını ce-: çevirdin, ’ çocuklarla lanet edecek Bize do cennet yapmış değilsin, .zü keserek: ıcuşmanın hiç faydası ,ada kalmışatağım.
(Devamı var)
Halik - Satılık
Doğan RU^tNAY
içinde gösterdiği yuk-
dinlemek istemi-■-> çocuk gibi muamr-le ediyorsun. Ben çocuk değilim kararımı verdim, kararımı a kadar tatbik edece-istereceğim. Fazla . yok söyliyecekleri-
etini dinden,
istemişti; yani
tâ on üç yaşındanberi man telâkki ettiği bar la kartlaşmış. ve bu hâd da asla silmmiyer .-akarak, yemekl düşüncelerini
bakanlar be dıklannıs ilgili uzuı
AN — INGİLTERE
AA.A.) — Hint müslSman birliği. İngiliz %umi valinin everdikleri »özde durma-sonra dün. Hindistan'ın istikbaliyle tâaârı^ârının inceleneceğini bildirmişti.
c
Şehir ve l'iri Haberleri Nevzat Tandoğan
• • - nıntK» i »■» #- ■» !•- - _ ı, ı •
niçin intihar etti
Sanayi odası
Kuruluyor mu?
Kurum bu ttmlu İşi görüşmek için neden yUIık toplantıyı bekledi Çocuk Esirgeme ra-Ocrn,
Merkez idare heyeti dul 2ii), tü Çubukcuoğlu'nun bJksn],. ğında toplanarak, kuru jn y,| lık mesaisini tetkik etnıidIr-.Bu arada. Eyüpte yapılacall tün-düz bakımevinin bir •# ânc, inşası için, de görüşülmS: v,. lüzumlu krokileri sağlst^’k zere bu işe 5 kişilik bir \heyeı memur edilmiştir.
Belediye, plânları Jfc-
Lütll Hırtlar
Luffa uğradı
İstanbul Vali ve Belediye isi Doktor Lütfi Kırdar son küsene zarfında Milli Eğitim sahasında göstermiş olduğu müsbet faaliyetten dolap Içijlen Bakanlığınca takdirname ile Ul tif edilmiştir.
GERÇEK — Anlatılan fimdi bir de plânların tasdikini beklemek lâzım. Çocuk Esirgeme Kurumu bu lüzuprlu ifi görülmek için yıllık toplantıyı neden bekledi? Emekçi kütlelerinin gündüzleri anasız k ılan çocuklarına karsı besleni n bu alâkasızlığın sebebi nedir#
Yeniden Kamyon İthal
Ediliyor
Kamyon ithali Kontenjana tabi tutulmaktadır. Yalnız Ticaret bakanlığı 1200 kamyonun kontenjan harici ithali için İstanbul ithalâtçı ve ihracatçı birlikleri umumi kâtipliğine gereken tebligat yapmıştır. Bu kamyonların yakında memleketimize gelmesi çok muhtemeldir.
Bir katil 20 yıla mahkûm oldu
Bir müddet evvel Salim Kuşbakan adında sabıkalı bir hırsız Karagümriikde Naşlifah mahallesinde hırsızlık yaparken Süroül adında bir kadının bağırması üzerine tabancasını çekerek kadını öldkrmüftü. Arn ca polislere de kar»! gelerek tabancası ile ateş etmiş. • fakat yakalanarak birinci ağır cef-
Salim'in duruşması dün neticelenerek. hırsızlık, öldürmek ve zabıtaya silâhla karşı koymak suçlarından 20 sene 2 ay hapsine karar verilmiştir.
Sıhhat müdürü
Takdirname aldı
Şehrimizde bir nniddettenbe-'i Sağlık ve Sos;. ardım müdürlüğünde bulunan doktor Fa ik Ergeçen göst.-.- çı müsbet faaliyet ve tüke z enerjisi ile bütün İstanbul y-hrinin sevgi ve saygısını kazanmış bir
Doktor Faik i. > -çen'in şu son seneler içind rdım ettiği muhtaç vatanda;/ : sayısı bin leri aşmaktadır.
Büyük bir memnunlukla haber aldığımıza gii..- doktor Faik Ergeçen göster i bu müsbet faaliyetten dolay-. Sağlık ve Sosyal yardım b. Ilgınca tak tirname ile taltif ' : miştir.
Bir Danimarkf mnastik yaparken dü$üp öldü Burgaz adasın Çınar lığı sokağı 3 num reli evde ran Hano Friseno ' ’ DanimarkalI İne jimnastik yaparken rak kayalıklara y lanmıştır. Beyni parçaların : Danîmar. kalı derhal ölmü . toru cesedin göm '
(Baştarafı I incide konuna çıkarak merhumun tabutunu selâmlamiftır.
Tabut. Samanpazarı meydanında top arabasından cenaze . otomotino nakledilmiş ve yüz-ı lerce otomobillik bir kafile ile i asri mezarlığa götürülmüştür. I Merhumun kabri bağında il ve belediye meclisi adına birer hi-' tabede bulunulmuştur.
NEVZAT TANDOĞAN NİÇİN İNTİHAR ETTİ '
I Ankara. 10 (Gerçek) -I Ankaranın 18 yıllık vâli ve be- I Elediyo"r«-i'i Nevzat Tandoğan’- I in intihar sebebi henüz kati »e I kilde anlaşılmış değildir. Efkârı I aksetlirilditine. na- I zaran fte>z.:i Tandoğan doktor Neşet N.ı, ı cinayeti »ebebi i le «ahit ■ ırak dinlenmesinden anragMg olarak intihar | tir. Kendilini yakından tanıyanların söylediklerine bakılırsa. ’ Nevzat Tandoğan iri bir şahit- j lik vazifesini izzeti nefis meşe • leşi ve haysiyet kırıcı bir hare ket sayarak intiharı imkânsızdır. Sağlam seciyeli ve cesur bir | adam olan merhumun yine bu [ cinayetle alakalı dedikodular { dan üzülerek intihar etmiş ol I ması da mümkün /değildir.
İstanbul gazetelerinden bazılarının neşriyatından mütees- I sir olarak intihar ettiği .yolun- | daki rivayetlerde Nevzat Tan-doğan'ın ciddî karekteri ve dürüst ahlakı ile kabili telif değildir. Bu rivayetler, bîr. ölüm vesilesile muhalif gazeteleri töhmetlendirmek isteyenlerin isnadıdır ve asılsızdır..
Nevzat Tandoğanm intihan bazı gazetelerin yazdığı gibi seçim meselelerde de alaknlı bulunamaz. Bilhassa Vali'nin intiharından evvel bir mektup veya vasiyetname yazıp bildirme- i
nûf olma.! da dikkZü^h™ ölümün-
Hâlâ hâdisesinin hakiki sebebi anlaşılmış değildir.
.Nevzat Tandoğanm den evvelki normal ve hali de intihara karar bir tavı, arzetmiyordu. bu intihar
Çatalağzı elektrik santralı
Zonguldak. 10 ;(A.A.) — Ekonomi bâkânı Fuat Sirmen. ‘Çâlâlâğzı elektrik santralının bugün yâpılân temel Atma töreninde üu nutku söylemiştir:
Arkâdâşlâr, sevgili yurtdâş-
1948 yılının ilk âylârındâ işlemeye bâşlâyâcâk olûn bu eântrâl kömür hâvzâmızın günden güne ârlân ve bilhassa tek nik vâsılâlâılâ teçhiz edildik [âlân enerji ihtiyâç emniyetle kârşılıy âcâkl râbük demir ve çelik fâbri dâ muhtâç olduğu elektri âdân temin edecektir. 1 , yıkfinân kömürlerin f ile işliyeceği için büyük dâ kömür tâsârrufu nacaktır.
eceğînden kömür ve dem liyetlerinin düşürül sântrâlin mühim rolü ol
Ya? tfieyva ve $ebze ihra»
Son günlerde memleketim^ dcn ya» tneyVa ihraç edilme’’ hakkında bazı tetkikler yapıl-maktadır. Bunların soğuk !,»'• tertibau olan vapurla, larla .hrac. kararlan Şimdiye kadar bu huşu:
taleplerde bulunmuştur.
BilejciHe ipek fabrikasının temeli atıldı
Bilecik. 10 (A..\.) A,ı>-
lardanberi kozacılık ve ipekçin ğiyle anılan ve m-fabrikası tamamen yıkılmış bulunan t rulacak olan Flaı nın temeli, davet yük bir halk kü ' bulunduğu bir tö-
Fabrikanın, Bilecik ve geçinin iktisadi oynayacağı büyük - .n önemini belirten bir hi- - ı müte > kip temele ilk ha:, '.alı uıalıa dan konmuştur.
Modern teknik tekemmülleri haiz bulunan bu ipek fabrikası 54 mancınıklıdır.
Londra. 10 (A.A.) — Çin’de muhasemet tekrar başi
Nankin'de bulunan bir komünist sözcüsü bütün Çinde yer yer yangınlar gibi rava.l.r.n başgöaterdiğini ve bunlara »ür'atle önlenme,-e vahim bir .htilaf ç,kac.ğ,nı bildirmiştir.
ı Ticaret ve sanayi odasının I I Ticaret Odası olarak kalması, I i sanayi firmalarının ayrı bir sa-i nayi odasında toplanmaları hak I kındaki ceryan, gün geçtikçe | kuvvetlenmektedir. Böylece sa- j | nayi erbabı, şimdiye kadar ol j duğu gibi hem sanayi birliğine ' ve hem de Ticaret odasına kay ’ | da mecbur tutulmayacak sadece i sanayi odasına kayıt olacaklar-1 dır. Bunun için de ticaret odala i rı mevzununda değişiklik icab ! etmektedir. Hasırlanmakta ol-, duğu söylenen bir kanun tasarı i de kuvvetle muhtemelbulun-I maktadır. Sanayi hayatında u-munıı bir durgunluğun baş gös | terdiği çil günlerde bu!
| 1er ilgililer* tarafından I partisinin bir avutma
• hrinir
Y e n i k a p ı
Yalı Aile Gazinosu
dında bir tepesinde ağı kaya-
reformu meye
I».
(Baştarafı dünkü sayımızda) riz çocuklar için de gözetme ve koruma mi getirmek gayesiyle şu esasları Madde 51 — Ağır cezalı
mdi temelini âtâcâğım râlin «âğlıyâcâğı fâidele câ temâs ettikten son guldfik ili içinde yâpmâ ırlâş(irdiğimiz diğer yeni i ı de »izlere müjdesini ve . Zonguldâk limâs
Mithat Nemlinin gelinini
soydular
Haşan Şen
rmâg^çahîâcâkttr^^^^
1 — Yeter derecede toprak içicime vasıtaları haddini vasıtasız köylü
Ticaret ve sanayi odası reisi Mithat Nemli'nin gelinin Marmara kulübündeki yatak odası na giren bir hırsız 20 - 30 bin lira değerindeki mücevherlerini çalmıştır.
İktibaslar (Baştarafı 2 incide) sahada ilk olması, kümen de ferdiyetçi siyasî ve iktisadi sisteminin serbest teşebbüslere uy masıdır. İkinci sanayirancak demokratik müesseseler kurabile cck halkı kazanmak suretiyle tahakkuk edebilire diye iddia ediyorlar. Evet insanlığın yeni veçhesi bu elmalıdır. Ferden ı» çilerin menfaat ve gayelerini umumun menfaatine uygun düşüren. mahalli birlikleri mınta-kavî ve milli teşebbüsler içinde koordine eden ve bu müouese-lerin tanzim şeklini milli ve dünya ekonomisinin gayesiyle muvazenelendiren bir gayeyi i'tihdaf eden yeni bir demokratik inşa | lân... Kısaca bu plâ nın ilk ve şartı işçinin bütün teşebbi içinde şahsiyeti-
ni ve rolü : hissetmiş olmalıdır. İşçi öz ! ,-aye ve menfaat lcrini bütü.- endüstri projesi
içinde telif etmek imkânım bulacaktır. Bu ancak otorite-
edilmiş halkçı bir bünye içinde görülür, ilk - «. bütün işçilerin
dığı için aralarındaki münaso-mesi tabiidir. Organizasyonun idaresi aşai-oor. gelen umumi bir irade n. . ssalasiyle. fakat faaliyeti, he. .-..man için murakabe ve tem., t edilebilecek mes ul bir şahsm mesuliyeti altındadır. Böyle bir i| ği Şekli yükü denin mahs . t te peşin bir ....Is fakat, ve şriiczun nasebetinde
BULMACA
2 . i1?
3 4142
7 s ■ s
a ■■
Dünkü bulmacamızın halle, dilmiş şekli:
Soldan Mğ.:
I - İstanbul 2 - Nail. Ab. d - Kırapç, 4 _ ||ok
T.k ,m*' 6 — AEG.
Tak. 7 — Pramidon 8
9 - Dram. .d.
Yukardan aşağı;
1 - İnkılâpç,. 2 -«■ 3 — Tito. Car d 4 ku. Ms, 5 — N.iva 6 _ D«"- — Irita, 8 — L
9 — Başak. Ad.
— Er.-
İstanbul Halkının en temiz, nezih aile gazinosu
sisteminin tatbiki ve iş ihtilâfları için de, çabuk iş gören hususî mahkemeler kurulması partimizin başlıca gayelerindendir.
Hazine beş milyon zarar etli (Baştarafı 3 üncüde)
da. Istanbulda bulunan Abbac Hilmi Paşa da Hıdivlikten filen ayrılmış ve İngiltere tarafından Murra girmesi de kat'i surette menolunmuştu. Bu memnuiyet Paşanın ölümü üe de ortadan ’ " . . ' '----- -D ay-
danberi nakil işinin bir türlü temin olunamamış bulunması de-| iil teşkil eylediği anlaşılmışsa i da. müstakbel taç mirasçılan-I nın yüksek gayretlerde o za-( man buna da muvaffak olunduğu gibi şimdi de Türk hariciyecinden Paşanın Türk olmadığına dair karar alınmasında muvaffak olunmuştur. .Acaba bvnlar niçindir?
Müstakbel taç mirasçıları Prens Muhammet Ali ile Prens Abd-El-Mumin. Hıdivin nâşını Mısırlı yapıp. Mısır halkına kar ş: kanlarını saf ve temiz göstermek için ve Türklere mira, ver gizi ismile bir yergi..
Mısırın krallık tacını bakliyen bu müstakbel taç mirasçıları ve Hıdiv işlerinde kendirini pek salâhiyet sahibi gören ihtiyar prenses Nimet Hanını bu muvaffakiyetlerile gûya Mısır halkının ve Mısır milletinin gözlerini milliyet boyaaile bo-| vadıklannı zannetmekle kendi-, lerini aldatmış oldular.
,ır , Çünkü: Mısır halkı ve Mısır 3-( | milleti Abbas Hilmi Paşanın ’ milliyetinin Türk olduğunu en □!* , basit bir mantık ve muhakeme
dah., i y»’ile biIdikleri Tbi.bjI.Tiİ?>'
.fleimode ifbirli- - ^*lknu» sayılmad.ğma; 10 « değil aşağıdan j
.ur. Her hareket I
lasına ve muva-
ri külle olan mu-
tam bir koordinas-
yepyeni bir endüstri bünye sine ihtiyaç vardır. İşçileri mesv : . d sahibi yapan, yaratma kudretlerini tam mâ--nesiyle geli turneye imkân veren büzokra ; ı cansızlığını ve kapitalizmin egoistliğini ortadan kaldıran, j ı.ı.uki encüstride
mânasiyle cerr-okratik bir en-
Kollektif atmanın, insanlara birbirir - i.tinat edebilme
satış koope
U' * ’l"'.riı
'zj
mülkiyet
k daha
lerinin ve ferdin müstakil olabilmesinin yolu hurdadır ve bu imkânı sağlamak devrimizin bat lıca vazifesi imalıdır. Artık -.«kilde idrâk et
mil m DOLABI
6 Kilo buz ile 24 saat soğuk-
*>« dolapları •l.|rtrik»5» *al,*r vo sW aYda 40 l!ra " _ alektrik ' p®raslndan ‘tur+anr’
Bufün majrafi aye|a 6 elitle buzdur. Emsaline hor ci-hafi»
1 >•«' ıs»1" d’ L"’"’
üzere, ileri teknik ve teknik kadrolarla, topral.R işletme ağır sanayiine ön plânda yer vermek. I lernden köylerimizin azamî dorecede faydalanmasını temin edecek olan bütün şartları ve hu arada ileri tekniğe ve her türlü kadro topluluğuna imkân verici «büyük köyler» prensibine cesaretlo bağlı kalarak en az ikişer bin nüfuslu ziraî merkezler meydana getirmek.
Madde 46 — Partimiz, içtimai mukadde; ratı aynı olan işçi ve küçük esnaf kitleleriyle köylülerimiz arasındaki iktisadi ve siyasi menfaat beraberliğini sağlamlaştıracaktır.
IX — ADALET POLİTİKAMIZ
Madde 47 — Partimiz adaleti, kültürlü hâkimin, hür ve müstakil mahkemenin ve ta-namiyle demokrat kanunların bir. neticesi »a-
yüksek bir refah içinde yasamalarının da teminiyle ilgili tedbîrlere bas vurulacak ve bugünkü iç hacmi azaltılacaktır.
Madde 49 — Cezanın çektirilmesinde. suçluların bir daha suç hliyemez bir hale getirilmesini »ağlayan en ileri terbiye. ıslah, içtima' korunma ve gözetme sistemleri kabul edilecek vo bütün cezaevleri birer iş ve ıslah yurdu haline getirilecektir.
Madde 50 — Suçlu çocuklar için ayn mahkeme vo usul kanunlarile. ıslah yurtları: kimse-
_________I - liri çe-.ıt b-ıkım ve tedavi
I lcrini millet namına işletmek.
2 — Bu müesaeaeieri kademeli bir tertiple köylerimize kadar yaymak.
3 — Bütün sağlık kadrolarını ihtiyaca, yeter | .dereceye çıkarıp millet müesscselcrine bağlamak | ve bu kadrolara yüksek bir refah ve iş huzuru
4 — Türkiyenin sağlık meselesini esas nidan halletmek ve nü. ilminin nimetlerinden bütün halk kitlelerini faydalandrrabilınek için en az on senelik bir plân ve uzun vadeli bir istikraz yapmak, başl.ca hedefimiz olacaktır.
XI — MÜNAKALE VE BAYINDIRLIK POLİTİKAMIZ
Madde 54 — Partimiz, iç pazarlan V» çeşitli İstihsal bölgelerini birbirine bağlayan ana
devlet işi yapmak lüzumuna kanidir.
Madde 55 — Şimendiferciliği yalnız milli müdafaa zaruretlerine göre değil, iktisadi ihtiyaçlarımıza gvre de plânla»rirarak kültür v* refahın muayyen merkezlerde toplanmasına nihayet verici tedbirlere baş vuracağız.
Madde 56 — Bütün Türkiye için bir elekt riklefme devresini açmağa çalışacağız, ve bu yolda her çeşit tabiat kudretlerini istifade edilir | hale getireceğiz.
t
(Devamı var)
mi» buluyoruz. Bu vazifeyi için atacağımız her \ r:e doğra "***1 Sir j
ektir. Bu adımlar a-
hür sayılabiliriz ve dana ı ileri doğru gitmezsek bir bu kadarcık hürriyetimizi de kaybedebiliriz.
Ba - Or.
(Tomorrov) dan
YEŞİLAY GENÇLİK ŞUBESİNDENt
i Cemiyetimiz. . bütünlemeye-i kalmış öğrencilere yardım etmek. arzusu ile. Orta okulların Tüıkçe, Matematik. Fizik. Kim ya. İngilizce. Fransızca ve Lise lerin Felsefe. Sosyoloji dersleri için bir kur» açacaktır. Faydalanmak isteyenlerin 13.7-1946 gütaü akşamına kadar her gün
jr | 1er de Osmanlı devletinin,Mı-.nr valisi olarak (Türk tarihi ' demek olan) Osmanlı tarihine kaydedilmiş bir Türkün tebiiye-tinin Türk olduğunu teksiz ve - Şüphesiz biliriz ve bu meseleyi münakaşa götürmez bir mesele i halinde kabul ederiz.
Remzi BALKAN
GÜN
i İstanbul borsasının
10.7.964 fiyatları .
’ Londra I Sterlin 5.22
... ı(şç> Do\»ı \32.-
„ '.W>
Cenevre 100 İsviçre 30.3253
■ | f>-
Stokholm 100 İsveç 31.1325
Kr.
Navyo.k IW
% 5 İkramiyeli B. tertip
En karanlık günlerde demok-' milli müdafaa
sat cebheyi tek başına tutmuş ( 7 »kinci tertip milli
olan yegâne neşir organıdır. Müdafaa
Onu okuyun, okutun . i % 7 Üçüncü tertip milli
y t I Müdafaa
21
19.
19.82
Comments (0)