PAZAR 13 MART 1949 — Sahibi t Safa Kılıçboğlu Idareı Nuruosmanlya Noı 17 Ttl «drsılı (Y8Nİ SABAH» 1 «T A N B U L Ttltfonı 20788 1 Yeni Sabah 11 inci Yıl, No. 3579 HÜRRİYET VE HAKKİN YILMAZ MÜDAFİİY1Z Sayısı : 10 KuruS Rusya, Fransaya bir nota daha verdi Londra, 12 (Nafen) — Fransız hükümetine verdiği bir notada Sovyet Rusya, Kravçcnko dâvasında lehte şahadette bulunan Nicolas Antonov’un kendisine iade edilmesini istemiştir.
Bevin, dün mühim bir nutuk verdi
Büyük kayıb
Ingiltere Dışbakanı "Bir gün gelecek, iz'an ve fikir, ideolojilerin yerine geçecektir,, dedi
Doktor Âkil Muhtar dün vefat etti
“Rus peyklerinde 4 milyon insan silâh
altındadır,,
Gözönünde Bir Örnek: Fransa...
Şükrü Baban
Mr. Bevin, Başbakan Attlee ile görüşüyor.:
olması herkesi; Paristen, ümidini kesmeğe 8evkediyordu. Kurtuluştan sonra bîr türlü hükümetlerde İstikrar olamaması, üçüncü cumhuriyetin kötü geleneklerinin hâlâ partiler arasında devam ettiğini gösteriyordu. Mecliste dlge dokunur yığınlarca partiler ve fikir ayrılıkları vardı. Her tarafta, bilhassa Fransızları seven muhitlerde, her dakika ya De Gaulle’ün veya komünistlerin bir hükümet darbesi yapmaları ihtimali, heyecanla, hesaba katılıyordu.
Bu kadar dalgalı ve fırtınalı bir denizde M. Qucille. kabinesini kurdu. Çok kesif olmıyan ortalama bir çoğunlukla devlet gemisini yürütmeğe çalıştı. Yeni Başbakanın, geçmişte, öyle büyük bir adı ve şöhreti yoktu. Yalnız dürüst hareket eden, samimi düşünen ve düşüncesini hayal sahasından hakikat alanına nakletmek kudretine malik bulunan bir devlet adamı olduğu, iktidarda geçirdiği kısa müddet zartada anlaşıldı. Bu zihniyet Fran •ayı her türlü zorluklardan, iç ve dış kargaşalıklardan, henüz kurtarmış değildir amma oldukça düz bir ovaya varılmış gibi-dlr.
Bu netice nasıl alındı? Üzerine ihtimam ve dikkatle eğilerek 1 İncelenecek bir keyfiyettir. Fran- [ sa ne büyük bir kurtarıcı, dâhi veya şef aramış, ne de anayasa-nın normal işleyen hükümlerini İhlâl etmek lüzumunu duymuştur. Her memlekette İstikrarın ve sükûnun en belli başlı âmili ekonomik hayat ve mali vaviyeh. tir. Bu iki unsur, behemehal sosyal durum üzerinde akisler yapar. Sosyal durumun da politikaya aksetmesi çok tabiidir.
Denk büdce, sağlam veyahut az sarsılmağa doğru giden bir para, içeride, birçok endişeleri bertaraf eder. Fransız frangına, düne kadar, çok emniyet edilmiyordu. Çünkü sol kanad partilerin her giin baskısına maruz bir hükümetin büdcede muvazene yaratacağı umulmuyordu. Fakat •İncille kabinesi çok cesur hareket etti, ufak tefek malî oyunlar ve büdce hünerleriyle Fraosayı daldığı bataklıktan çıkarmanın kabil olamıyacağını anladı ve geniş ölçüde tasarrufa ehemmiyet verdi. Birçok memuriyetleri ve memurları insafsızca makas dar-maruz bıraktı. Tam ra-amm kC''İn 0İarak be,li değil rere n K •*** sütunlarına aksetti. Bu cerrahi „
ranı aıneliyeden »nn da geni, ,,, Sum„lhl *r |s_ tikraza başvurdu. 200 ran . franklık bir iç İstikrazı ortaya atlı.
Bugünkü şartlar içinde bu haceti pek makul saymıyanlar ve •»in muvaffak olacağından şüphe •denler oldu. Fakat evvelki gün Maliye Bakam, Mecliste, istikrasın tahminden ziyade başarı sağ-ladığını temin etti. 200 milyar ferine Fransızlar 800 milyar frank verdiler. Bunun ancak 100 küsur milyarı taze paradır, mütebakisi az faizli eski devlet is-tikrazlannın yeni ile değiştirilmesinden hasıl olmuştur. Fransanın mali ve İktisadî durumu her türlü pürüzden kur-feılmuş sayılamaz. Çünkü elde e-r11®" 100 milyar frangın kalkıncaya sarf tarzı da bu memleke-
Meclisteki ezan
hâdisesi sanıkları
Duruşmaya dün başlandı
Ankara: 12 (Telefonla) — Mecliste ezan okuyanlardan Osman Yaz ve Nebi Cavitln duruşma -lanna bugün birinci Sulh Ceza mahkemesinde başlandı, İlk ola -rak sorgusu yapılan Osman Yaz, Ankaradn Abdurahman Balcının yanında 'oturduğunu, eVvelca Kü -Gabyada azapça ezan okumaktan üç aya mahkûm olarak hapis yattığını söyledikten sonra Mecliste kİ ezan okuma hâdisesi İçinde; (arapça ezanı camilerde okuduk. Blrşey duyuramadık, bu seferde Mecliste okuyalım da mllletvekil -lerine duyuralım, bu sayede arapça ezan okutturulmasın) kabul et-
tlrebiliriz, dedik. Ezan okumayı evvelden kararlaştırdık. Kartları Abdullah vasıtaslle Muhiddln al -mıştı. Ben milletvekilini tanımı . yordum) dedi, ve Nebi Cavitln e) blseşl eski olduğu İçin Mecliso girmediğini, aralarındaki konuş -madk onun da 'hazır bulunduğu Meclise girebilmek için sakalını kestirdiğini vc yeni bir elbise tedarik ettiğini ve kendilerini teşvik eden bir kimse olmadığını söy ledl.
Diğer sanıklar ve şahitler din • lendikten sonra bazı hususların tahkik edilmesi İçin duruşma bag ka güne bırakıldı.
Londra, 12 (Ap) — İşçi partisinin dün akşamki bir toplantısında demeçte bulunan Ingiltere Dışişleri Bakanı Ernest Bevin, Doğu il o Bst' memleketlerinin aynı dünya içinde bir arada yi şamaları icap ettiğini zamanla anlayacaklarını söylemiştir
ErneBt Bevin ezcümle şöyle demiştir:
«— Bir gün gelecek, İz’an ve fikir selâmeti şüphe, sıkıntı ve ideolojinin yerine kaim olacak, devamlı sulhun münbSt bir toprakta inkişaf ettirme fırsatı elde edilecektir.
Rusyadaki komünist sistemiyle hiç bir kavgam yoktur. Onlar bu sistemi tercih edij’orlarsa, bu ancak onların bileceği bir iştir kİ beni hiç alâkadar etmez. Ancak aynı hürriyeti Ingiltere (için hak bilirim.»
Londra, 12 (a.a.) — « Reuters:
Dün akşam burada söylediği bir nutukta Ingiltere Dışişleri Bakanı Bevin şöyle demiştir:
«Rusyadaki komünist Bİstemi-ne müdahale etmem için ortada bir sebep yoktur
Fakat onlara bu hareket serbestisin! tanımak ve hiç bir suretle işlerine kanşmıyacağı-nı kabul etmekle İngiltereye karşı da ayni şekilde hareket edilmesini isterim.
(Devamı: Sa. 3 - Sü. 4 ac)
Mısır politikasını Af i ikaya çevirdi ilk harp denemesi ümid verici olmıyan müstakil Mısır, Orta Şarktan ümidi kesmiş görünüyor
Kral, Faruk. bir urgUe tetkikler yaparken. (Fotoğraf hususi surette Bakireden 'Jönderilmiştir.)
Kahire (Hususî) - Son gün- 1er, böylece Mımr kuvvetleri İçin lerde Kahırede çok esasi, deği- bir felâket olan harbo nihayet şiklıkler olmaktadır. Ve hu to. vordiiûn t»., m. ,__________y .
Şiklikler olmaktadır. Ve bu tebeddüller sessiz sadasız cereyan etmektedir. Mısırlılar İsrail il* Kodoşta bir mütareke imza etti-
verdiler. Bu ilk harb denemeci Mısırı hiç de cesaretlendirmedi. Binaenaleyh Kahire zimamdar-(Devamı: Sa. 3 - SU. 4 do)
Ermeni ruhanileri arasında ikilik çıktı
Patrik vekili ve muhalifleri ihtilâfın iç yüzünü, geçimsizliğin sebebini gazetemize anlatıyorla
Bir müddetten beri Ermeni patrikhanesinde büyük bir ihtilâf hüküm sürmekte ve patrikle ruhanîlerin araları açık bulunmak-
r
Ermeni patrik kaymakamı Ara laDyan 1944 yılında seçildikten sonra kısa bir zamanda ruhanî meclisini lâğvetmiş ve kendi seçtiği 7 kişilik bir istişare heyeti-le işleri idareye başlamıştır. Bu (Devamı: Sa. 3 - SU. 2 do)
Dr. Fahri Kurtuluş, konferansta n sonra omuzlar üstünde taşınıyor. (Foto: Burhan - Yeni Sabah}
Dr. Fahri Kurtuluş,
Ürdün - İsrail çarpışmaları
İngiltere, Kırat Abdalla-hin talebi üzerine Akaba limanına takviye kuvvet-; teri gönderdi
Londra, 12 (A.P.) — Bugün Büyük Britanya, Kızıldeniz üzerindeki küçük Akaba limanında bulunan Ingiliz garnizonunu takviye için daha fazla birlikler şevkini emretmiştir.
İngiliz birliklerinin takviye e-dileceği Harbiye Bakanlığından açıklanmıştır. Ürdün, Akaba limanının İsrail kuvvetleri taralından tehdit edilmekte olduğunu ileri sürmüş olup, son haberlere göre de, İsrail askerlerini* Aka-badan yalnız 3 mil mesafede fakat Ürdün sınırının gerisinde oldukları bildirilmektedir.
(Devamı: Sa. 3 - Sü. 4 d»)
konferansını verdi
Konferanstan sonra hatib, omuzlar üstünde taşındı
T •• ••
İnönü
TV. Sadak’11 kabul etti [
Ankara, 12 (Hususi) — Bu sabah şehrimize gelen Dışişleri Bakanı Necmeddin Sadak, İnönü tarafından kabul olunduğu gibi Başbakan Şemsettin Günaltay ile de ayrıca görüşmüştür. Bu görüşmelerde Sadakın Avrupa seyahati hakkında izahat verdiği anlaşılmaktadır. Salı günü Partinin gizli oturumunda Dışişleri Bakanının izahat vermesi bekle-
Rize milletvekili Fahri Küren nihayet konferansını, daha doğrusu Cumhuriyet gazetesinin kendi hakkında neşriyatına cevabını dün Şehzadebaşmda Hilâl sineması salonlarında verebilmiştir.
Malûm olduğu üzere Fahri Kurtuluş, bu konferansını geçen hafta, kendisini davet etmiş o-lan Millî Türk Talebe Birliği Tıp Derneği üyeleriyle Üniversite talebelerine Eminönü Halkevi salonlarında verecekti. Salonun, siyasî ve şahsî konferanslara tah sis edileıniyeceği kaydiyle, bu konferansa müsaade edilmemiş ve Fahri Kurtuluş, konferansı dinlemek için gelenlere, Halkevi önünde kısa bir hitabede bulunmuştu.
(Davamı: Sa. 3 - Sü. 5 de)
Denizyolları Umum Müdürünün TarVda tertip ettiği toplantıdan bir görünüş. (Foto: Yeni Sabah)
Ticaret filomuz geliştirilecek
Mareşal
Kenan Önerin
vefatı dolayısile duyduğu teessürü ifade etti
Kenan önerin ölümü münasebetle Mareşal Çakmak, dün kendiriyle görüşen bir arkadaşımıza şunları söylemiştir:
«— Rahmetli Kenan öneri beraber atıldığımız siyasî mücadele hayatında tanıdım. Tanışmamız ksa bir zamana inhisar etmekle beraber aramızda çok samimî ve derin bir dostluk ve mefkûre arkadaşlığı teessüs etti.
Onun aramızdan ayrılmasında duyduğum acı çok büyüktür. Kenan önerin kahramanca atıldığı hak ve hürriyet mücadelesi yolumda yürümeğe devam ederek ancak teselli bulabiliriz.
Kendisine Allahtan rahmet ve mağfiret, partili arkadaşlarımıza, dostlanma ve muhterem aile-sine başsağlığı dilerim.»
Aııkaradan dönen Denizyolları Umum Müdürü, dün, Tan vapurunda gazetecilere izahatta bulundu inektedir. Büyük kısmı tahakkuk ettirilen bu program ilo diğer prog ramlarımızı bu defa yeniden gö» • den geçirerek umumi bir program hazırladık.
Tamamen dış finansmana ihtlh yaç gösteren bu programın tutarı 64 milyon dolan aşmaktadır.
Bunun 31 milyon dolan yük va yolcu gemilerine 8,7 milyon dalan Şehir hatları gemilerine, 7.7. milyon dolan Liman ve vasıta te» sislerine, 14 milyon doları fabrika ve havmdar tesis ve tezgâhlarına (Devamı: Sa. 3 - Sü. 6 da)
Bir müddettenberl Ankarada temaslarda bulunan Devlet Deniz -yolları Umum Müdürü Cemil Parman dün şehrimize dönmüştür.
Umum Müdür dün saat 17 de Ta n vapurunda gazetecileri kabul e -derek kendilerine aşağıdaki lza -hatı vermiştir;
(— Geçen tlç yıl içinde İdarenin kalkındırılması ve Ticaret filomuzun genişletilmesi için müteaddit programlar hazırlanmıştır.
Bunların başında İdareye 150 milyon lira borçlanma yetkisi veren kanuna müstenit program gel-
Takvimden Bir Yaprak
Profesör milliyetçilik ve komünizmin geniş bir tahlilini yaptı
Ankara: 12 (Husus!) — Prof. Fuad KöprülU, dün saat 20.30 da Siyasal Bilgiler okulu, konferans Balonunda millet, milliyet ve milliyetçilik konulu bir konferans vermiştir. Hatip milleti sevinç günlerinde beraber gülen, felâket zamanlarında beraber ağlayan bir topluluk diye tarif etmiş vo milliyetçiliğin bizdckl gelişmelerine 1 şaret ettikten sonra «nUlliyetçllLk mddası geçmiş bir mefhumdur» diyenlere karşılık hakiki mllllyetçl-(Dovamı: Sa. 3 - Sü. e da)
CELÂL BAYAR
Salı giinii Ankaraya
dönüyor
Valinin İzahı
Ankara: 12 (Hususi) — Bugün
şehrimize gelmesi beklenen Celâl
Bayar, Antalya havalisinde inco -
İçmelerini henüz bitiremediğinden
. ancak1 seli günü şehrimize gelmiş
olacaktır.
Veremle Savaş Demeğinin yıllık kongresi dün toplanmıştır.
Resimde Dernek Başkasını, üyelere izahat verirken görüyor-
sunuz. Yazısı 2 nci sayfadadır. (Foto: Burhan - Yeni Sabah)
f H .. ™ “ uu »«emıeKe- nanileL-----------------
«Xtı Uzerlnde tet,lr kra tadır.
rn.v»».. o - «(• Aldığımız malûmata göre Jıâ-
(Devamiı 8a. 3 - su. c ao) I dlsenin mahiyeti şudur:
ÜLUNAY
PAZAR 13 MART 1949 — Sahibi t Safa Kılıçboğlu Idareı Nuruosmanlya Noı 17 Ttl «drsılı (Y8Nİ SABAH» 1 «T A N B U L Ttltfonı 20788 1 Yeni Sabah 11 inci Yıl, No. 3579 HÜRRİYET VE HAKKİN YILMAZ MÜDAFİİY1Z Sayısı : 10 KuruS Rusya, Fransaya bir nota daha verdi Londra, 12 (Nafen) — Fransız hükümetine verdiği bir notada Sovyet Rusya, Kravçcnko dâvasında lehte şahadette bulunan Nicolas Antonov’un kendisine iade edilmesini istemiştir.
Bevin, dün mühim bir nutuk verdi
Büyük kayıb
Ingiltere Dışbakanı "Bir gün gelecek, iz'an ve fikir, ideolojilerin yerine geçecektir,, dedi
Doktor Âkil Muhtar dün vefat etti
“Rus peyklerinde 4 milyon insan silâh
altındadır,,
Gözönünde Bir Örnek: Fransa...
Şükrü Baban
Mr. Bevin, Başbakan Attlee ile görüşüyor.:
olması herkesi; Paristen, ümidini kesmeğe 8evkediyordu. Kurtuluştan sonra bîr türlü hükümetlerde İstikrar olamaması, üçüncü cumhuriyetin kötü geleneklerinin hâlâ partiler arasında devam ettiğini gösteriyordu. Mecliste dlge dokunur yığınlarca partiler ve fikir ayrılıkları vardı. Her tarafta, bilhassa Fransızları seven muhitlerde, her dakika ya De Gaulle’ün veya komünistlerin bir hükümet darbesi yapmaları ihtimali, heyecanla, hesaba katılıyordu.
Bu kadar dalgalı ve fırtınalı bir denizde M. Qucille. kabinesini kurdu. Çok kesif olmıyan ortalama bir çoğunlukla devlet gemisini yürütmeğe çalıştı. Yeni Başbakanın, geçmişte, öyle büyük bir adı ve şöhreti yoktu. Yalnız dürüst hareket eden, samimi düşünen ve düşüncesini hayal sahasından hakikat alanına nakletmek kudretine malik bulunan bir devlet adamı olduğu, iktidarda geçirdiği kısa müddet zartada anlaşıldı. Bu zihniyet Fran •ayı her türlü zorluklardan, iç ve dış kargaşalıklardan, henüz kurtarmış değildir amma oldukça düz bir ovaya varılmış gibi-dlr.
Bu netice nasıl alındı? Üzerine ihtimam ve dikkatle eğilerek 1 İncelenecek bir keyfiyettir. Fran- [ sa ne büyük bir kurtarıcı, dâhi veya şef aramış, ne de anayasa-nın normal işleyen hükümlerini İhlâl etmek lüzumunu duymuştur. Her memlekette İstikrarın ve sükûnun en belli başlı âmili ekonomik hayat ve mali vaviyeh. tir. Bu iki unsur, behemehal sosyal durum üzerinde akisler yapar. Sosyal durumun da politikaya aksetmesi çok tabiidir.
Denk büdce, sağlam veyahut az sarsılmağa doğru giden bir para, içeride, birçok endişeleri bertaraf eder. Fransız frangına, düne kadar, çok emniyet edilmiyordu. Çünkü sol kanad partilerin her giin baskısına maruz bir hükümetin büdcede muvazene yaratacağı umulmuyordu. Fakat •İncille kabinesi çok cesur hareket etti, ufak tefek malî oyunlar ve büdce hünerleriyle Fraosayı daldığı bataklıktan çıkarmanın kabil olamıyacağını anladı ve geniş ölçüde tasarrufa ehemmiyet verdi. Birçok memuriyetleri ve memurları insafsızca makas dar-maruz bıraktı. Tam ra-amm kC''İn 0İarak be,li değil rere n K •*** sütunlarına aksetti. Bu cerrahi „
ranı aıneliyeden »nn da geni, ,,, Sum„lhl *r |s_ tikraza başvurdu. 200 ran . franklık bir iç İstikrazı ortaya atlı.
Bugünkü şartlar içinde bu haceti pek makul saymıyanlar ve •»in muvaffak olacağından şüphe •denler oldu. Fakat evvelki gün Maliye Bakam, Mecliste, istikrasın tahminden ziyade başarı sağ-ladığını temin etti. 200 milyar ferine Fransızlar 800 milyar frank verdiler. Bunun ancak 100 küsur milyarı taze paradır, mütebakisi az faizli eski devlet is-tikrazlannın yeni ile değiştirilmesinden hasıl olmuştur. Fransanın mali ve İktisadî durumu her türlü pürüzden kur-feılmuş sayılamaz. Çünkü elde e-r11®" 100 milyar frangın kalkıncaya sarf tarzı da bu memleke-
Meclisteki ezan
hâdisesi sanıkları
Duruşmaya dün başlandı
Ankara: 12 (Telefonla) — Mecliste ezan okuyanlardan Osman Yaz ve Nebi Cavitln duruşma -lanna bugün birinci Sulh Ceza mahkemesinde başlandı, İlk ola -rak sorgusu yapılan Osman Yaz, Ankaradn Abdurahman Balcının yanında 'oturduğunu, eVvelca Kü -Gabyada azapça ezan okumaktan üç aya mahkûm olarak hapis yattığını söyledikten sonra Mecliste kİ ezan okuma hâdisesi İçinde; (arapça ezanı camilerde okuduk. Blrşey duyuramadık, bu seferde Mecliste okuyalım da mllletvekil -lerine duyuralım, bu sayede arapça ezan okutturulmasın) kabul et-
tlrebiliriz, dedik. Ezan okumayı evvelden kararlaştırdık. Kartları Abdullah vasıtaslle Muhiddln al -mıştı. Ben milletvekilini tanımı . yordum) dedi, ve Nebi Cavitln e) blseşl eski olduğu İçin Mecliso girmediğini, aralarındaki konuş -madk onun da 'hazır bulunduğu Meclise girebilmek için sakalını kestirdiğini vc yeni bir elbise tedarik ettiğini ve kendilerini teşvik eden bir kimse olmadığını söy ledl.
Diğer sanıklar ve şahitler din • lendikten sonra bazı hususların tahkik edilmesi İçin duruşma bag ka güne bırakıldı.
Londra, 12 (Ap) — İşçi partisinin dün akşamki bir toplantısında demeçte bulunan Ingiltere Dışişleri Bakanı Ernest Bevin, Doğu il o Bst' memleketlerinin aynı dünya içinde bir arada yi şamaları icap ettiğini zamanla anlayacaklarını söylemiştir
ErneBt Bevin ezcümle şöyle demiştir:
«— Bir gün gelecek, İz’an ve fikir selâmeti şüphe, sıkıntı ve ideolojinin yerine kaim olacak, devamlı sulhun münbSt bir toprakta inkişaf ettirme fırsatı elde edilecektir.
Rusyadaki komünist sistemiyle hiç bir kavgam yoktur. Onlar bu sistemi tercih edij’orlarsa, bu ancak onların bileceği bir iştir kİ beni hiç alâkadar etmez. Ancak aynı hürriyeti Ingiltere (için hak bilirim.»
Londra, 12 (a.a.) — « Reuters:
Dün akşam burada söylediği bir nutukta Ingiltere Dışişleri Bakanı Bevin şöyle demiştir:
«Rusyadaki komünist Bİstemi-ne müdahale etmem için ortada bir sebep yoktur
Fakat onlara bu hareket serbestisin! tanımak ve hiç bir suretle işlerine kanşmıyacağı-nı kabul etmekle İngiltereye karşı da ayni şekilde hareket edilmesini isterim.
(Devamı: Sa. 3 - Sü. 4 ac)
Mısır politikasını Af i ikaya çevirdi ilk harp denemesi ümid verici olmıyan müstakil Mısır, Orta Şarktan ümidi kesmiş görünüyor
Kral, Faruk. bir urgUe tetkikler yaparken. (Fotoğraf hususi surette Bakireden 'Jönderilmiştir.)
Kahire (Hususî) - Son gün- 1er, böylece Mımr kuvvetleri İçin lerde Kahırede çok esasi, deği- bir felâket olan harbo nihayet şiklıkler olmaktadır. Ve hu to. vordiiûn t»., m. ,__________y .
Şiklikler olmaktadır. Ve bu tebeddüller sessiz sadasız cereyan etmektedir. Mısırlılar İsrail il* Kodoşta bir mütareke imza etti-
verdiler. Bu ilk harb denemeci Mısırı hiç de cesaretlendirmedi. Binaenaleyh Kahire zimamdar-(Devamı: Sa. 3 - SU. 4 do)
Ermeni ruhanileri arasında ikilik çıktı
Patrik vekili ve muhalifleri ihtilâfın iç yüzünü, geçimsizliğin sebebini gazetemize anlatıyorla
Bir müddetten beri Ermeni patrikhanesinde büyük bir ihtilâf hüküm sürmekte ve patrikle ruhanîlerin araları açık bulunmak-
r
Ermeni patrik kaymakamı Ara laDyan 1944 yılında seçildikten sonra kısa bir zamanda ruhanî meclisini lâğvetmiş ve kendi seçtiği 7 kişilik bir istişare heyeti-le işleri idareye başlamıştır. Bu (Devamı: Sa. 3 - SU. 2 do)
Dr. Fahri Kurtuluş, konferansta n sonra omuzlar üstünde taşınıyor. (Foto: Burhan - Yeni Sabah}
Dr. Fahri Kurtuluş,
Ürdün - İsrail çarpışmaları
İngiltere, Kırat Abdalla-hin talebi üzerine Akaba limanına takviye kuvvet-; teri gönderdi
Londra, 12 (A.P.) — Bugün Büyük Britanya, Kızıldeniz üzerindeki küçük Akaba limanında bulunan Ingiliz garnizonunu takviye için daha fazla birlikler şevkini emretmiştir.
İngiliz birliklerinin takviye e-dileceği Harbiye Bakanlığından açıklanmıştır. Ürdün, Akaba limanının İsrail kuvvetleri taralından tehdit edilmekte olduğunu ileri sürmüş olup, son haberlere göre de, İsrail askerlerini* Aka-badan yalnız 3 mil mesafede fakat Ürdün sınırının gerisinde oldukları bildirilmektedir.
(Devamı: Sa. 3 - Sü. 4 d»)
konferansını verdi
Konferanstan sonra hatib, omuzlar üstünde taşındı
T •• ••
İnönü
TV. Sadak’11 kabul etti [
Ankara, 12 (Hususi) — Bu sabah şehrimize gelen Dışişleri Bakanı Necmeddin Sadak, İnönü tarafından kabul olunduğu gibi Başbakan Şemsettin Günaltay ile de ayrıca görüşmüştür. Bu görüşmelerde Sadakın Avrupa seyahati hakkında izahat verdiği anlaşılmaktadır. Salı günü Partinin gizli oturumunda Dışişleri Bakanının izahat vermesi bekle-
Rize milletvekili Fahri Küren nihayet konferansını, daha doğrusu Cumhuriyet gazetesinin kendi hakkında neşriyatına cevabını dün Şehzadebaşmda Hilâl sineması salonlarında verebilmiştir.
Malûm olduğu üzere Fahri Kurtuluş, bu konferansını geçen hafta, kendisini davet etmiş o-lan Millî Türk Talebe Birliği Tıp Derneği üyeleriyle Üniversite talebelerine Eminönü Halkevi salonlarında verecekti. Salonun, siyasî ve şahsî konferanslara tah sis edileıniyeceği kaydiyle, bu konferansa müsaade edilmemiş ve Fahri Kurtuluş, konferansı dinlemek için gelenlere, Halkevi önünde kısa bir hitabede bulunmuştu.
(Davamı: Sa. 3 - Sü. 5 de)
Denizyolları Umum Müdürünün TarVda tertip ettiği toplantıdan bir görünüş. (Foto: Yeni Sabah)
Ticaret filomuz geliştirilecek
Mareşal
Kenan Önerin
vefatı dolayısile duyduğu teessürü ifade etti
Kenan önerin ölümü münasebetle Mareşal Çakmak, dün kendiriyle görüşen bir arkadaşımıza şunları söylemiştir:
«— Rahmetli Kenan öneri beraber atıldığımız siyasî mücadele hayatında tanıdım. Tanışmamız ksa bir zamana inhisar etmekle beraber aramızda çok samimî ve derin bir dostluk ve mefkûre arkadaşlığı teessüs etti.
Onun aramızdan ayrılmasında duyduğum acı çok büyüktür. Kenan önerin kahramanca atıldığı hak ve hürriyet mücadelesi yolumda yürümeğe devam ederek ancak teselli bulabiliriz.
Kendisine Allahtan rahmet ve mağfiret, partili arkadaşlarımıza, dostlanma ve muhterem aile-sine başsağlığı dilerim.»
Aııkaradan dönen Denizyolları Umum Müdürü, dün, Tan vapurunda gazetecilere izahatta bulundu inektedir. Büyük kısmı tahakkuk ettirilen bu program ilo diğer prog ramlarımızı bu defa yeniden gö» • den geçirerek umumi bir program hazırladık.
Tamamen dış finansmana ihtlh yaç gösteren bu programın tutarı 64 milyon dolan aşmaktadır.
Bunun 31 milyon dolan yük va yolcu gemilerine 8,7 milyon dalan Şehir hatları gemilerine, 7.7. milyon dolan Liman ve vasıta te» sislerine, 14 milyon doları fabrika ve havmdar tesis ve tezgâhlarına (Devamı: Sa. 3 - Sü. 6 da)
Bir müddettenberl Ankarada temaslarda bulunan Devlet Deniz -yolları Umum Müdürü Cemil Parman dün şehrimize dönmüştür.
Umum Müdür dün saat 17 de Ta n vapurunda gazetecileri kabul e -derek kendilerine aşağıdaki lza -hatı vermiştir;
(— Geçen tlç yıl içinde İdarenin kalkındırılması ve Ticaret filomuzun genişletilmesi için müteaddit programlar hazırlanmıştır.
Bunların başında İdareye 150 milyon lira borçlanma yetkisi veren kanuna müstenit program gel-
Takvimden Bir Yaprak
Profesör milliyetçilik ve komünizmin geniş bir tahlilini yaptı
Ankara: 12 (Husus!) — Prof. Fuad KöprülU, dün saat 20.30 da Siyasal Bilgiler okulu, konferans Balonunda millet, milliyet ve milliyetçilik konulu bir konferans vermiştir. Hatip milleti sevinç günlerinde beraber gülen, felâket zamanlarında beraber ağlayan bir topluluk diye tarif etmiş vo milliyetçiliğin bizdckl gelişmelerine 1 şaret ettikten sonra «nUlliyetçllLk mddası geçmiş bir mefhumdur» diyenlere karşılık hakiki mllllyetçl-(Dovamı: Sa. 3 - Sü. e da)
CELÂL BAYAR
Salı giinii Ankaraya
dönüyor
Valinin İzahı
Ankara: 12 (Hususi) — Bugün
şehrimize gelmesi beklenen Celâl
Bayar, Antalya havalisinde inco -
İçmelerini henüz bitiremediğinden
. ancak1 seli günü şehrimize gelmiş
olacaktır.
Veremle Savaş Demeğinin yıllık kongresi dün toplanmıştır.
Resimde Dernek Başkasını, üyelere izahat verirken görüyor-
sunuz. Yazısı 2 nci sayfadadır. (Foto: Burhan - Yeni Sabah)
f H .. ™ “ uu »«emıeKe- nanileL-----------------
«Xtı Uzerlnde tet,lr kra tadır.
rn.v»».. o - «(• Aldığımız malûmata göre Jıâ-
(Devamiı 8a. 3 - su. c ao) I dlsenin mahiyeti şudur:
ÜLUNAY
PAZAR 13 MART 1949 — Sahibi t Safa Kılıçboğlu Idareı Nuruosmanlya Noı 17 Ttl «drsılı (Y8Nİ SABAH» 1 «T A N B U L Ttltfonı 20788 1 Yeni Sabah 11 inci Yıl, No. 3579 HÜRRİYET VE HAKKİN YILMAZ MÜDAFİİY1Z Sayısı : 10 KuruS Rusya, Fransaya bir nota daha verdi Londra, 12 (Nafen) — Fransız hükümetine verdiği bir notada Sovyet Rusya, Kravçcnko dâvasında lehte şahadette bulunan Nicolas Antonov’un kendisine iade edilmesini istemiştir.
Bevin, dün mühim bir nutuk verdi
Büyük kayıb
Ingiltere Dışbakanı "Bir gün gelecek, iz'an ve fikir, ideolojilerin yerine geçecektir,, dedi
Doktor Âkil Muhtar dün vefat etti
“Rus peyklerinde 4 milyon insan silâh
altındadır,,
Gözönünde Bir Örnek: Fransa...
Şükrü Baban
Mr. Bevin, Başbakan Attlee ile görüşüyor.:
olması herkesi; Paristen, ümidini kesmeğe 8evkediyordu. Kurtuluştan sonra bîr türlü hükümetlerde İstikrar olamaması, üçüncü cumhuriyetin kötü geleneklerinin hâlâ partiler arasında devam ettiğini gösteriyordu. Mecliste dlge dokunur yığınlarca partiler ve fikir ayrılıkları vardı. Her tarafta, bilhassa Fransızları seven muhitlerde, her dakika ya De Gaulle’ün veya komünistlerin bir hükümet darbesi yapmaları ihtimali, heyecanla, hesaba katılıyordu.
Bu kadar dalgalı ve fırtınalı bir denizde M. Qucille. kabinesini kurdu. Çok kesif olmıyan ortalama bir çoğunlukla devlet gemisini yürütmeğe çalıştı. Yeni Başbakanın, geçmişte, öyle büyük bir adı ve şöhreti yoktu. Yalnız dürüst hareket eden, samimi düşünen ve düşüncesini hayal sahasından hakikat alanına nakletmek kudretine malik bulunan bir devlet adamı olduğu, iktidarda geçirdiği kısa müddet zartada anlaşıldı. Bu zihniyet Fran •ayı her türlü zorluklardan, iç ve dış kargaşalıklardan, henüz kurtarmış değildir amma oldukça düz bir ovaya varılmış gibi-dlr.
Bu netice nasıl alındı? Üzerine ihtimam ve dikkatle eğilerek 1 İncelenecek bir keyfiyettir. Fran- [ sa ne büyük bir kurtarıcı, dâhi veya şef aramış, ne de anayasa-nın normal işleyen hükümlerini İhlâl etmek lüzumunu duymuştur. Her memlekette İstikrarın ve sükûnun en belli başlı âmili ekonomik hayat ve mali vaviyeh. tir. Bu iki unsur, behemehal sosyal durum üzerinde akisler yapar. Sosyal durumun da politikaya aksetmesi çok tabiidir.
Denk büdce, sağlam veyahut az sarsılmağa doğru giden bir para, içeride, birçok endişeleri bertaraf eder. Fransız frangına, düne kadar, çok emniyet edilmiyordu. Çünkü sol kanad partilerin her giin baskısına maruz bir hükümetin büdcede muvazene yaratacağı umulmuyordu. Fakat •İncille kabinesi çok cesur hareket etti, ufak tefek malî oyunlar ve büdce hünerleriyle Fraosayı daldığı bataklıktan çıkarmanın kabil olamıyacağını anladı ve geniş ölçüde tasarrufa ehemmiyet verdi. Birçok memuriyetleri ve memurları insafsızca makas dar-maruz bıraktı. Tam ra-amm kC''İn 0İarak be,li değil rere n K •*** sütunlarına aksetti. Bu cerrahi „
ranı aıneliyeden »nn da geni, ,,, Sum„lhl *r |s_ tikraza başvurdu. 200 ran . franklık bir iç İstikrazı ortaya atlı.
Bugünkü şartlar içinde bu haceti pek makul saymıyanlar ve •»in muvaffak olacağından şüphe •denler oldu. Fakat evvelki gün Maliye Bakam, Mecliste, istikrasın tahminden ziyade başarı sağ-ladığını temin etti. 200 milyar ferine Fransızlar 800 milyar frank verdiler. Bunun ancak 100 küsur milyarı taze paradır, mütebakisi az faizli eski devlet is-tikrazlannın yeni ile değiştirilmesinden hasıl olmuştur. Fransanın mali ve İktisadî durumu her türlü pürüzden kur-feılmuş sayılamaz. Çünkü elde e-r11®" 100 milyar frangın kalkıncaya sarf tarzı da bu memleke-
Meclisteki ezan
hâdisesi sanıkları
Duruşmaya dün başlandı
Ankara: 12 (Telefonla) — Mecliste ezan okuyanlardan Osman Yaz ve Nebi Cavitln duruşma -lanna bugün birinci Sulh Ceza mahkemesinde başlandı, İlk ola -rak sorgusu yapılan Osman Yaz, Ankaradn Abdurahman Balcının yanında 'oturduğunu, eVvelca Kü -Gabyada azapça ezan okumaktan üç aya mahkûm olarak hapis yattığını söyledikten sonra Mecliste kİ ezan okuma hâdisesi İçinde; (arapça ezanı camilerde okuduk. Blrşey duyuramadık, bu seferde Mecliste okuyalım da mllletvekil -lerine duyuralım, bu sayede arapça ezan okutturulmasın) kabul et-
tlrebiliriz, dedik. Ezan okumayı evvelden kararlaştırdık. Kartları Abdullah vasıtaslle Muhiddln al -mıştı. Ben milletvekilini tanımı . yordum) dedi, ve Nebi Cavitln e) blseşl eski olduğu İçin Mecliso girmediğini, aralarındaki konuş -madk onun da 'hazır bulunduğu Meclise girebilmek için sakalını kestirdiğini vc yeni bir elbise tedarik ettiğini ve kendilerini teşvik eden bir kimse olmadığını söy ledl.
Diğer sanıklar ve şahitler din • lendikten sonra bazı hususların tahkik edilmesi İçin duruşma bag ka güne bırakıldı.
Londra, 12 (Ap) — İşçi partisinin dün akşamki bir toplantısında demeçte bulunan Ingiltere Dışişleri Bakanı Ernest Bevin, Doğu il o Bst' memleketlerinin aynı dünya içinde bir arada yi şamaları icap ettiğini zamanla anlayacaklarını söylemiştir
ErneBt Bevin ezcümle şöyle demiştir:
«— Bir gün gelecek, İz’an ve fikir selâmeti şüphe, sıkıntı ve ideolojinin yerine kaim olacak, devamlı sulhun münbSt bir toprakta inkişaf ettirme fırsatı elde edilecektir.
Rusyadaki komünist sistemiyle hiç bir kavgam yoktur. Onlar bu sistemi tercih edij’orlarsa, bu ancak onların bileceği bir iştir kİ beni hiç alâkadar etmez. Ancak aynı hürriyeti Ingiltere (için hak bilirim.»
Londra, 12 (a.a.) — « Reuters:
Dün akşam burada söylediği bir nutukta Ingiltere Dışişleri Bakanı Bevin şöyle demiştir:
«Rusyadaki komünist Bİstemi-ne müdahale etmem için ortada bir sebep yoktur
Fakat onlara bu hareket serbestisin! tanımak ve hiç bir suretle işlerine kanşmıyacağı-nı kabul etmekle İngiltereye karşı da ayni şekilde hareket edilmesini isterim.
(Devamı: Sa. 3 - Sü. 4 ac)
Mısır politikasını Af i ikaya çevirdi ilk harp denemesi ümid verici olmıyan müstakil Mısır, Orta Şarktan ümidi kesmiş görünüyor
Kral, Faruk. bir urgUe tetkikler yaparken. (Fotoğraf hususi surette Bakireden 'Jönderilmiştir.)
Kahire (Hususî) - Son gün- 1er, böylece Mımr kuvvetleri İçin lerde Kahırede çok esasi, deği- bir felâket olan harbo nihayet şiklıkler olmaktadır. Ve hu to. vordiiûn t»., m. ,__________y .
Şiklikler olmaktadır. Ve bu tebeddüller sessiz sadasız cereyan etmektedir. Mısırlılar İsrail il* Kodoşta bir mütareke imza etti-
verdiler. Bu ilk harb denemeci Mısırı hiç de cesaretlendirmedi. Binaenaleyh Kahire zimamdar-(Devamı: Sa. 3 - SU. 4 do)
Ermeni ruhanileri arasında ikilik çıktı
Patrik vekili ve muhalifleri ihtilâfın iç yüzünü, geçimsizliğin sebebini gazetemize anlatıyorla
Bir müddetten beri Ermeni patrikhanesinde büyük bir ihtilâf hüküm sürmekte ve patrikle ruhanîlerin araları açık bulunmak-
r
Ermeni patrik kaymakamı Ara laDyan 1944 yılında seçildikten sonra kısa bir zamanda ruhanî meclisini lâğvetmiş ve kendi seçtiği 7 kişilik bir istişare heyeti-le işleri idareye başlamıştır. Bu (Devamı: Sa. 3 - SU. 2 do)
Dr. Fahri Kurtuluş, konferansta n sonra omuzlar üstünde taşınıyor. (Foto: Burhan - Yeni Sabah}
Dr. Fahri Kurtuluş,
Ürdün - İsrail çarpışmaları
İngiltere, Kırat Abdalla-hin talebi üzerine Akaba limanına takviye kuvvet-; teri gönderdi
Londra, 12 (A.P.) — Bugün Büyük Britanya, Kızıldeniz üzerindeki küçük Akaba limanında bulunan Ingiliz garnizonunu takviye için daha fazla birlikler şevkini emretmiştir.
İngiliz birliklerinin takviye e-dileceği Harbiye Bakanlığından açıklanmıştır. Ürdün, Akaba limanının İsrail kuvvetleri taralından tehdit edilmekte olduğunu ileri sürmüş olup, son haberlere göre de, İsrail askerlerini* Aka-badan yalnız 3 mil mesafede fakat Ürdün sınırının gerisinde oldukları bildirilmektedir.
(Devamı: Sa. 3 - Sü. 4 d»)
konferansını verdi
Konferanstan sonra hatib, omuzlar üstünde taşındı
T •• ••
İnönü
TV. Sadak’11 kabul etti [
Ankara, 12 (Hususi) — Bu sabah şehrimize gelen Dışişleri Bakanı Necmeddin Sadak, İnönü tarafından kabul olunduğu gibi Başbakan Şemsettin Günaltay ile de ayrıca görüşmüştür. Bu görüşmelerde Sadakın Avrupa seyahati hakkında izahat verdiği anlaşılmaktadır. Salı günü Partinin gizli oturumunda Dışişleri Bakanının izahat vermesi bekle-
Rize milletvekili Fahri Küren nihayet konferansını, daha doğrusu Cumhuriyet gazetesinin kendi hakkında neşriyatına cevabını dün Şehzadebaşmda Hilâl sineması salonlarında verebilmiştir.
Malûm olduğu üzere Fahri Kurtuluş, bu konferansını geçen hafta, kendisini davet etmiş o-lan Millî Türk Talebe Birliği Tıp Derneği üyeleriyle Üniversite talebelerine Eminönü Halkevi salonlarında verecekti. Salonun, siyasî ve şahsî konferanslara tah sis edileıniyeceği kaydiyle, bu konferansa müsaade edilmemiş ve Fahri Kurtuluş, konferansı dinlemek için gelenlere, Halkevi önünde kısa bir hitabede bulunmuştu.
(Davamı: Sa. 3 - Sü. 5 de)
Denizyolları Umum Müdürünün TarVda tertip ettiği toplantıdan bir görünüş. (Foto: Yeni Sabah)
Ticaret filomuz geliştirilecek
Mareşal
Kenan Önerin
vefatı dolayısile duyduğu teessürü ifade etti
Kenan önerin ölümü münasebetle Mareşal Çakmak, dün kendiriyle görüşen bir arkadaşımıza şunları söylemiştir:
«— Rahmetli Kenan öneri beraber atıldığımız siyasî mücadele hayatında tanıdım. Tanışmamız ksa bir zamana inhisar etmekle beraber aramızda çok samimî ve derin bir dostluk ve mefkûre arkadaşlığı teessüs etti.
Onun aramızdan ayrılmasında duyduğum acı çok büyüktür. Kenan önerin kahramanca atıldığı hak ve hürriyet mücadelesi yolumda yürümeğe devam ederek ancak teselli bulabiliriz.
Kendisine Allahtan rahmet ve mağfiret, partili arkadaşlarımıza, dostlanma ve muhterem aile-sine başsağlığı dilerim.»
Aııkaradan dönen Denizyolları Umum Müdürü, dün, Tan vapurunda gazetecilere izahatta bulundu inektedir. Büyük kısmı tahakkuk ettirilen bu program ilo diğer prog ramlarımızı bu defa yeniden gö» • den geçirerek umumi bir program hazırladık.
Tamamen dış finansmana ihtlh yaç gösteren bu programın tutarı 64 milyon dolan aşmaktadır.
Bunun 31 milyon dolan yük va yolcu gemilerine 8,7 milyon dalan Şehir hatları gemilerine, 7.7. milyon dolan Liman ve vasıta te» sislerine, 14 milyon doları fabrika ve havmdar tesis ve tezgâhlarına (Devamı: Sa. 3 - Sü. 6 da)
Bir müddettenberl Ankarada temaslarda bulunan Devlet Deniz -yolları Umum Müdürü Cemil Parman dün şehrimize dönmüştür.
Umum Müdür dün saat 17 de Ta n vapurunda gazetecileri kabul e -derek kendilerine aşağıdaki lza -hatı vermiştir;
(— Geçen tlç yıl içinde İdarenin kalkındırılması ve Ticaret filomuzun genişletilmesi için müteaddit programlar hazırlanmıştır.
Bunların başında İdareye 150 milyon lira borçlanma yetkisi veren kanuna müstenit program gel-
Takvimden Bir Yaprak
Profesör milliyetçilik ve komünizmin geniş bir tahlilini yaptı
Ankara: 12 (Husus!) — Prof. Fuad KöprülU, dün saat 20.30 da Siyasal Bilgiler okulu, konferans Balonunda millet, milliyet ve milliyetçilik konulu bir konferans vermiştir. Hatip milleti sevinç günlerinde beraber gülen, felâket zamanlarında beraber ağlayan bir topluluk diye tarif etmiş vo milliyetçiliğin bizdckl gelişmelerine 1 şaret ettikten sonra «nUlliyetçllLk mddası geçmiş bir mefhumdur» diyenlere karşılık hakiki mllllyetçl-(Dovamı: Sa. 3 - Sü. e da)
CELÂL BAYAR
Salı giinii Ankaraya
dönüyor
Valinin İzahı
Ankara: 12 (Hususi) — Bugün
şehrimize gelmesi beklenen Celâl
Bayar, Antalya havalisinde inco -
İçmelerini henüz bitiremediğinden
. ancak1 seli günü şehrimize gelmiş
olacaktır.
Veremle Savaş Demeğinin yıllık kongresi dün toplanmıştır.
Resimde Dernek Başkasını, üyelere izahat verirken görüyor-
sunuz. Yazısı 2 nci sayfadadır. (Foto: Burhan - Yeni Sabah)
f H .. ™ “ uu »«emıeKe- nanileL-----------------
«Xtı Uzerlnde tet,lr kra tadır.
rn.v»».. o - «(• Aldığımız malûmata göre Jıâ-
(Devamiı 8a. 3 - su. c ao) I dlsenin mahiyeti şudur:
ÜLUNAY
PAZAR 13 MART 1949 — Sahibi t Safa Kılıçboğlu Idareı Nuruosmanlya Noı 17 Ttl «drsılı (Y8Nİ SABAH» 1 «T A N B U L Ttltfonı 20788 1 Yeni Sabah 11 inci Yıl, No. 3579 HÜRRİYET VE HAKKİN YILMAZ MÜDAFİİY1Z Sayısı : 10 KuruS Rusya, Fransaya bir nota daha verdi Londra, 12 (Nafen) — Fransız hükümetine verdiği bir notada Sovyet Rusya, Kravçcnko dâvasında lehte şahadette bulunan Nicolas Antonov’un kendisine iade edilmesini istemiştir.
Bevin, dün mühim bir nutuk verdi
Büyük kayıb
Ingiltere Dışbakanı "Bir gün gelecek, iz'an ve fikir, ideolojilerin yerine geçecektir,, dedi
Doktor Âkil Muhtar dün vefat etti
“Rus peyklerinde 4 milyon insan silâh
altındadır,,
Gözönünde Bir Örnek: Fransa...
Şükrü Baban
Mr. Bevin, Başbakan Attlee ile görüşüyor.:
olması herkesi; Paristen, ümidini kesmeğe 8evkediyordu. Kurtuluştan sonra bîr türlü hükümetlerde İstikrar olamaması, üçüncü cumhuriyetin kötü geleneklerinin hâlâ partiler arasında devam ettiğini gösteriyordu. Mecliste dlge dokunur yığınlarca partiler ve fikir ayrılıkları vardı. Her tarafta, bilhassa Fransızları seven muhitlerde, her dakika ya De Gaulle’ün veya komünistlerin bir hükümet darbesi yapmaları ihtimali, heyecanla, hesaba katılıyordu.
Bu kadar dalgalı ve fırtınalı bir denizde M. Qucille. kabinesini kurdu. Çok kesif olmıyan ortalama bir çoğunlukla devlet gemisini yürütmeğe çalıştı. Yeni Başbakanın, geçmişte, öyle büyük bir adı ve şöhreti yoktu. Yalnız dürüst hareket eden, samimi düşünen ve düşüncesini hayal sahasından hakikat alanına nakletmek kudretine malik bulunan bir devlet adamı olduğu, iktidarda geçirdiği kısa müddet zartada anlaşıldı. Bu zihniyet Fran •ayı her türlü zorluklardan, iç ve dış kargaşalıklardan, henüz kurtarmış değildir amma oldukça düz bir ovaya varılmış gibi-dlr.
Bu netice nasıl alındı? Üzerine ihtimam ve dikkatle eğilerek 1 İncelenecek bir keyfiyettir. Fran- [ sa ne büyük bir kurtarıcı, dâhi veya şef aramış, ne de anayasa-nın normal işleyen hükümlerini İhlâl etmek lüzumunu duymuştur. Her memlekette İstikrarın ve sükûnun en belli başlı âmili ekonomik hayat ve mali vaviyeh. tir. Bu iki unsur, behemehal sosyal durum üzerinde akisler yapar. Sosyal durumun da politikaya aksetmesi çok tabiidir.
Denk büdce, sağlam veyahut az sarsılmağa doğru giden bir para, içeride, birçok endişeleri bertaraf eder. Fransız frangına, düne kadar, çok emniyet edilmiyordu. Çünkü sol kanad partilerin her giin baskısına maruz bir hükümetin büdcede muvazene yaratacağı umulmuyordu. Fakat •İncille kabinesi çok cesur hareket etti, ufak tefek malî oyunlar ve büdce hünerleriyle Fraosayı daldığı bataklıktan çıkarmanın kabil olamıyacağını anladı ve geniş ölçüde tasarrufa ehemmiyet verdi. Birçok memuriyetleri ve memurları insafsızca makas dar-maruz bıraktı. Tam ra-amm kC''İn 0İarak be,li değil rere n K •*** sütunlarına aksetti. Bu cerrahi „
ranı aıneliyeden »nn da geni, ,,, Sum„lhl *r |s_ tikraza başvurdu. 200 ran . franklık bir iç İstikrazı ortaya atlı.
Bugünkü şartlar içinde bu haceti pek makul saymıyanlar ve •»in muvaffak olacağından şüphe •denler oldu. Fakat evvelki gün Maliye Bakam, Mecliste, istikrasın tahminden ziyade başarı sağ-ladığını temin etti. 200 milyar ferine Fransızlar 800 milyar frank verdiler. Bunun ancak 100 küsur milyarı taze paradır, mütebakisi az faizli eski devlet is-tikrazlannın yeni ile değiştirilmesinden hasıl olmuştur. Fransanın mali ve İktisadî durumu her türlü pürüzden kur-feılmuş sayılamaz. Çünkü elde e-r11®" 100 milyar frangın kalkıncaya sarf tarzı da bu memleke-
Meclisteki ezan
hâdisesi sanıkları
Duruşmaya dün başlandı
Ankara: 12 (Telefonla) — Mecliste ezan okuyanlardan Osman Yaz ve Nebi Cavitln duruşma -lanna bugün birinci Sulh Ceza mahkemesinde başlandı, İlk ola -rak sorgusu yapılan Osman Yaz, Ankaradn Abdurahman Balcının yanında 'oturduğunu, eVvelca Kü -Gabyada azapça ezan okumaktan üç aya mahkûm olarak hapis yattığını söyledikten sonra Mecliste kİ ezan okuma hâdisesi İçinde; (arapça ezanı camilerde okuduk. Blrşey duyuramadık, bu seferde Mecliste okuyalım da mllletvekil -lerine duyuralım, bu sayede arapça ezan okutturulmasın) kabul et-
tlrebiliriz, dedik. Ezan okumayı evvelden kararlaştırdık. Kartları Abdullah vasıtaslle Muhiddln al -mıştı. Ben milletvekilini tanımı . yordum) dedi, ve Nebi Cavitln e) blseşl eski olduğu İçin Mecliso girmediğini, aralarındaki konuş -madk onun da 'hazır bulunduğu Meclise girebilmek için sakalını kestirdiğini vc yeni bir elbise tedarik ettiğini ve kendilerini teşvik eden bir kimse olmadığını söy ledl.
Diğer sanıklar ve şahitler din • lendikten sonra bazı hususların tahkik edilmesi İçin duruşma bag ka güne bırakıldı.
Londra, 12 (Ap) — İşçi partisinin dün akşamki bir toplantısında demeçte bulunan Ingiltere Dışişleri Bakanı Ernest Bevin, Doğu il o Bst' memleketlerinin aynı dünya içinde bir arada yi şamaları icap ettiğini zamanla anlayacaklarını söylemiştir
ErneBt Bevin ezcümle şöyle demiştir:
«— Bir gün gelecek, İz’an ve fikir selâmeti şüphe, sıkıntı ve ideolojinin yerine kaim olacak, devamlı sulhun münbSt bir toprakta inkişaf ettirme fırsatı elde edilecektir.
Rusyadaki komünist sistemiyle hiç bir kavgam yoktur. Onlar bu sistemi tercih edij’orlarsa, bu ancak onların bileceği bir iştir kİ beni hiç alâkadar etmez. Ancak aynı hürriyeti Ingiltere (için hak bilirim.»
Londra, 12 (a.a.) — « Reuters:
Dün akşam burada söylediği bir nutukta Ingiltere Dışişleri Bakanı Bevin şöyle demiştir:
«Rusyadaki komünist Bİstemi-ne müdahale etmem için ortada bir sebep yoktur
Fakat onlara bu hareket serbestisin! tanımak ve hiç bir suretle işlerine kanşmıyacağı-nı kabul etmekle İngiltereye karşı da ayni şekilde hareket edilmesini isterim.
(Devamı: Sa. 3 - Sü. 4 ac)
Mısır politikasını Af i ikaya çevirdi ilk harp denemesi ümid verici olmıyan müstakil Mısır, Orta Şarktan ümidi kesmiş görünüyor
Kral, Faruk. bir urgUe tetkikler yaparken. (Fotoğraf hususi surette Bakireden 'Jönderilmiştir.)
Kahire (Hususî) - Son gün- 1er, böylece Mımr kuvvetleri İçin lerde Kahırede çok esasi, deği- bir felâket olan harbo nihayet şiklıkler olmaktadır. Ve hu to. vordiiûn t»., m. ,__________y .
Şiklikler olmaktadır. Ve bu tebeddüller sessiz sadasız cereyan etmektedir. Mısırlılar İsrail il* Kodoşta bir mütareke imza etti-
verdiler. Bu ilk harb denemeci Mısırı hiç de cesaretlendirmedi. Binaenaleyh Kahire zimamdar-(Devamı: Sa. 3 - SU. 4 do)
Ermeni ruhanileri arasında ikilik çıktı
Patrik vekili ve muhalifleri ihtilâfın iç yüzünü, geçimsizliğin sebebini gazetemize anlatıyorla
Bir müddetten beri Ermeni patrikhanesinde büyük bir ihtilâf hüküm sürmekte ve patrikle ruhanîlerin araları açık bulunmak-
r
Ermeni patrik kaymakamı Ara laDyan 1944 yılında seçildikten sonra kısa bir zamanda ruhanî meclisini lâğvetmiş ve kendi seçtiği 7 kişilik bir istişare heyeti-le işleri idareye başlamıştır. Bu (Devamı: Sa. 3 - SU. 2 do)
Dr. Fahri Kurtuluş, konferansta n sonra omuzlar üstünde taşınıyor. (Foto: Burhan - Yeni Sabah}
Dr. Fahri Kurtuluş,
Ürdün - İsrail çarpışmaları
İngiltere, Kırat Abdalla-hin talebi üzerine Akaba limanına takviye kuvvet-; teri gönderdi
Londra, 12 (A.P.) — Bugün Büyük Britanya, Kızıldeniz üzerindeki küçük Akaba limanında bulunan Ingiliz garnizonunu takviye için daha fazla birlikler şevkini emretmiştir.
İngiliz birliklerinin takviye e-dileceği Harbiye Bakanlığından açıklanmıştır. Ürdün, Akaba limanının İsrail kuvvetleri taralından tehdit edilmekte olduğunu ileri sürmüş olup, son haberlere göre de, İsrail askerlerini* Aka-badan yalnız 3 mil mesafede fakat Ürdün sınırının gerisinde oldukları bildirilmektedir.
(Devamı: Sa. 3 - Sü. 4 d»)
konferansını verdi
Konferanstan sonra hatib, omuzlar üstünde taşındı
T •• ••
İnönü
TV. Sadak’11 kabul etti [
Ankara, 12 (Hususi) — Bu sabah şehrimize gelen Dışişleri Bakanı Necmeddin Sadak, İnönü tarafından kabul olunduğu gibi Başbakan Şemsettin Günaltay ile de ayrıca görüşmüştür. Bu görüşmelerde Sadakın Avrupa seyahati hakkında izahat verdiği anlaşılmaktadır. Salı günü Partinin gizli oturumunda Dışişleri Bakanının izahat vermesi bekle-
Rize milletvekili Fahri Küren nihayet konferansını, daha doğrusu Cumhuriyet gazetesinin kendi hakkında neşriyatına cevabını dün Şehzadebaşmda Hilâl sineması salonlarında verebilmiştir.
Malûm olduğu üzere Fahri Kurtuluş, bu konferansını geçen hafta, kendisini davet etmiş o-lan Millî Türk Talebe Birliği Tıp Derneği üyeleriyle Üniversite talebelerine Eminönü Halkevi salonlarında verecekti. Salonun, siyasî ve şahsî konferanslara tah sis edileıniyeceği kaydiyle, bu konferansa müsaade edilmemiş ve Fahri Kurtuluş, konferansı dinlemek için gelenlere, Halkevi önünde kısa bir hitabede bulunmuştu.
(Davamı: Sa. 3 - Sü. 5 de)
Denizyolları Umum Müdürünün TarVda tertip ettiği toplantıdan bir görünüş. (Foto: Yeni Sabah)
Ticaret filomuz geliştirilecek
Mareşal
Kenan Önerin
vefatı dolayısile duyduğu teessürü ifade etti
Kenan önerin ölümü münasebetle Mareşal Çakmak, dün kendiriyle görüşen bir arkadaşımıza şunları söylemiştir:
«— Rahmetli Kenan öneri beraber atıldığımız siyasî mücadele hayatında tanıdım. Tanışmamız ksa bir zamana inhisar etmekle beraber aramızda çok samimî ve derin bir dostluk ve mefkûre arkadaşlığı teessüs etti.
Onun aramızdan ayrılmasında duyduğum acı çok büyüktür. Kenan önerin kahramanca atıldığı hak ve hürriyet mücadelesi yolumda yürümeğe devam ederek ancak teselli bulabiliriz.
Kendisine Allahtan rahmet ve mağfiret, partili arkadaşlarımıza, dostlanma ve muhterem aile-sine başsağlığı dilerim.»
Aııkaradan dönen Denizyolları Umum Müdürü, dün, Tan vapurunda gazetecilere izahatta bulundu inektedir. Büyük kısmı tahakkuk ettirilen bu program ilo diğer prog ramlarımızı bu defa yeniden gö» • den geçirerek umumi bir program hazırladık.
Tamamen dış finansmana ihtlh yaç gösteren bu programın tutarı 64 milyon dolan aşmaktadır.
Bunun 31 milyon dolan yük va yolcu gemilerine 8,7 milyon dalan Şehir hatları gemilerine, 7.7. milyon dolan Liman ve vasıta te» sislerine, 14 milyon doları fabrika ve havmdar tesis ve tezgâhlarına (Devamı: Sa. 3 - Sü. 6 da)
Bir müddettenberl Ankarada temaslarda bulunan Devlet Deniz -yolları Umum Müdürü Cemil Parman dün şehrimize dönmüştür.
Umum Müdür dün saat 17 de Ta n vapurunda gazetecileri kabul e -derek kendilerine aşağıdaki lza -hatı vermiştir;
(— Geçen tlç yıl içinde İdarenin kalkındırılması ve Ticaret filomuzun genişletilmesi için müteaddit programlar hazırlanmıştır.
Bunların başında İdareye 150 milyon lira borçlanma yetkisi veren kanuna müstenit program gel-
Takvimden Bir Yaprak
Profesör milliyetçilik ve komünizmin geniş bir tahlilini yaptı
Ankara: 12 (Husus!) — Prof. Fuad KöprülU, dün saat 20.30 da Siyasal Bilgiler okulu, konferans Balonunda millet, milliyet ve milliyetçilik konulu bir konferans vermiştir. Hatip milleti sevinç günlerinde beraber gülen, felâket zamanlarında beraber ağlayan bir topluluk diye tarif etmiş vo milliyetçiliğin bizdckl gelişmelerine 1 şaret ettikten sonra «nUlliyetçllLk mddası geçmiş bir mefhumdur» diyenlere karşılık hakiki mllllyetçl-(Dovamı: Sa. 3 - Sü. e da)
CELÂL BAYAR
Salı giinii Ankaraya
dönüyor
Valinin İzahı
Ankara: 12 (Hususi) — Bugün
şehrimize gelmesi beklenen Celâl
Bayar, Antalya havalisinde inco -
İçmelerini henüz bitiremediğinden
. ancak1 seli günü şehrimize gelmiş
olacaktır.
Veremle Savaş Demeğinin yıllık kongresi dün toplanmıştır.
Resimde Dernek Başkasını, üyelere izahat verirken görüyor-
sunuz. Yazısı 2 nci sayfadadır. (Foto: Burhan - Yeni Sabah)
f H .. ™ “ uu »«emıeKe- nanileL-----------------
«Xtı Uzerlnde tet,lr kra tadır.
rn.v»».. o - «(• Aldığımız malûmata göre Jıâ-
(Devamiı 8a. 3 - su. c ao) I dlsenin mahiyeti şudur:
ÜLUNAY
PAZAR 13 MART 1949 — Sahibi t Safa Kılıçboğlu Idareı Nuruosmanlya Noı 17 Ttl «drsılı (Y8Nİ SABAH» 1 «T A N B U L Ttltfonı 20788 1 Yeni Sabah 11 inci Yıl, No. 3579 HÜRRİYET VE HAKKİN YILMAZ MÜDAFİİY1Z Sayısı : 10 KuruS Rusya, Fransaya bir nota daha verdi Londra, 12 (Nafen) — Fransız hükümetine verdiği bir notada Sovyet Rusya, Kravçcnko dâvasında lehte şahadette bulunan Nicolas Antonov’un kendisine iade edilmesini istemiştir.
Bevin, dün mühim bir nutuk verdi
Büyük kayıb
Ingiltere Dışbakanı "Bir gün gelecek, iz'an ve fikir, ideolojilerin yerine geçecektir,, dedi
Doktor Âkil Muhtar dün vefat etti
“Rus peyklerinde 4 milyon insan silâh
altındadır,,
Gözönünde Bir Örnek: Fransa...
Şükrü Baban
Mr. Bevin, Başbakan Attlee ile görüşüyor.:
olması herkesi; Paristen, ümidini kesmeğe 8evkediyordu. Kurtuluştan sonra bîr türlü hükümetlerde İstikrar olamaması, üçüncü cumhuriyetin kötü geleneklerinin hâlâ partiler arasında devam ettiğini gösteriyordu. Mecliste dlge dokunur yığınlarca partiler ve fikir ayrılıkları vardı. Her tarafta, bilhassa Fransızları seven muhitlerde, her dakika ya De Gaulle’ün veya komünistlerin bir hükümet darbesi yapmaları ihtimali, heyecanla, hesaba katılıyordu.
Bu kadar dalgalı ve fırtınalı bir denizde M. Qucille. kabinesini kurdu. Çok kesif olmıyan ortalama bir çoğunlukla devlet gemisini yürütmeğe çalıştı. Yeni Başbakanın, geçmişte, öyle büyük bir adı ve şöhreti yoktu. Yalnız dürüst hareket eden, samimi düşünen ve düşüncesini hayal sahasından hakikat alanına nakletmek kudretine malik bulunan bir devlet adamı olduğu, iktidarda geçirdiği kısa müddet zartada anlaşıldı. Bu zihniyet Fran •ayı her türlü zorluklardan, iç ve dış kargaşalıklardan, henüz kurtarmış değildir amma oldukça düz bir ovaya varılmış gibi-dlr.
Bu netice nasıl alındı? Üzerine ihtimam ve dikkatle eğilerek 1 İncelenecek bir keyfiyettir. Fran- [ sa ne büyük bir kurtarıcı, dâhi veya şef aramış, ne de anayasa-nın normal işleyen hükümlerini İhlâl etmek lüzumunu duymuştur. Her memlekette İstikrarın ve sükûnun en belli başlı âmili ekonomik hayat ve mali vaviyeh. tir. Bu iki unsur, behemehal sosyal durum üzerinde akisler yapar. Sosyal durumun da politikaya aksetmesi çok tabiidir.
Denk büdce, sağlam veyahut az sarsılmağa doğru giden bir para, içeride, birçok endişeleri bertaraf eder. Fransız frangına, düne kadar, çok emniyet edilmiyordu. Çünkü sol kanad partilerin her giin baskısına maruz bir hükümetin büdcede muvazene yaratacağı umulmuyordu. Fakat •İncille kabinesi çok cesur hareket etti, ufak tefek malî oyunlar ve büdce hünerleriyle Fraosayı daldığı bataklıktan çıkarmanın kabil olamıyacağını anladı ve geniş ölçüde tasarrufa ehemmiyet verdi. Birçok memuriyetleri ve memurları insafsızca makas dar-maruz bıraktı. Tam ra-amm kC''İn 0İarak be,li değil rere n K •*** sütunlarına aksetti. Bu cerrahi „
ranı aıneliyeden »nn da geni, ,,, Sum„lhl *r |s_ tikraza başvurdu. 200 ran . franklık bir iç İstikrazı ortaya atlı.
Bugünkü şartlar içinde bu haceti pek makul saymıyanlar ve •»in muvaffak olacağından şüphe •denler oldu. Fakat evvelki gün Maliye Bakam, Mecliste, istikrasın tahminden ziyade başarı sağ-ladığını temin etti. 200 milyar ferine Fransızlar 800 milyar frank verdiler. Bunun ancak 100 küsur milyarı taze paradır, mütebakisi az faizli eski devlet is-tikrazlannın yeni ile değiştirilmesinden hasıl olmuştur. Fransanın mali ve İktisadî durumu her türlü pürüzden kur-feılmuş sayılamaz. Çünkü elde e-r11®" 100 milyar frangın kalkıncaya sarf tarzı da bu memleke-
Meclisteki ezan
hâdisesi sanıkları
Duruşmaya dün başlandı
Ankara: 12 (Telefonla) — Mecliste ezan okuyanlardan Osman Yaz ve Nebi Cavitln duruşma -lanna bugün birinci Sulh Ceza mahkemesinde başlandı, İlk ola -rak sorgusu yapılan Osman Yaz, Ankaradn Abdurahman Balcının yanında 'oturduğunu, eVvelca Kü -Gabyada azapça ezan okumaktan üç aya mahkûm olarak hapis yattığını söyledikten sonra Mecliste kİ ezan okuma hâdisesi İçinde; (arapça ezanı camilerde okuduk. Blrşey duyuramadık, bu seferde Mecliste okuyalım da mllletvekil -lerine duyuralım, bu sayede arapça ezan okutturulmasın) kabul et-
tlrebiliriz, dedik. Ezan okumayı evvelden kararlaştırdık. Kartları Abdullah vasıtaslle Muhiddln al -mıştı. Ben milletvekilini tanımı . yordum) dedi, ve Nebi Cavitln e) blseşl eski olduğu İçin Mecliso girmediğini, aralarındaki konuş -madk onun da 'hazır bulunduğu Meclise girebilmek için sakalını kestirdiğini vc yeni bir elbise tedarik ettiğini ve kendilerini teşvik eden bir kimse olmadığını söy ledl.
Diğer sanıklar ve şahitler din • lendikten sonra bazı hususların tahkik edilmesi İçin duruşma bag ka güne bırakıldı.
Londra, 12 (Ap) — İşçi partisinin dün akşamki bir toplantısında demeçte bulunan Ingiltere Dışişleri Bakanı Ernest Bevin, Doğu il o Bst' memleketlerinin aynı dünya içinde bir arada yi şamaları icap ettiğini zamanla anlayacaklarını söylemiştir
ErneBt Bevin ezcümle şöyle demiştir:
«— Bir gün gelecek, İz’an ve fikir selâmeti şüphe, sıkıntı ve ideolojinin yerine kaim olacak, devamlı sulhun münbSt bir toprakta inkişaf ettirme fırsatı elde edilecektir.
Rusyadaki komünist sistemiyle hiç bir kavgam yoktur. Onlar bu sistemi tercih edij’orlarsa, bu ancak onların bileceği bir iştir kİ beni hiç alâkadar etmez. Ancak aynı hürriyeti Ingiltere (için hak bilirim.»
Londra, 12 (a.a.) — « Reuters:
Dün akşam burada söylediği bir nutukta Ingiltere Dışişleri Bakanı Bevin şöyle demiştir:
«Rusyadaki komünist Bİstemi-ne müdahale etmem için ortada bir sebep yoktur
Fakat onlara bu hareket serbestisin! tanımak ve hiç bir suretle işlerine kanşmıyacağı-nı kabul etmekle İngiltereye karşı da ayni şekilde hareket edilmesini isterim.
(Devamı: Sa. 3 - Sü. 4 ac)
Mısır politikasını Af i ikaya çevirdi ilk harp denemesi ümid verici olmıyan müstakil Mısır, Orta Şarktan ümidi kesmiş görünüyor
Kral, Faruk. bir urgUe tetkikler yaparken. (Fotoğraf hususi surette Bakireden 'Jönderilmiştir.)
Kahire (Hususî) - Son gün- 1er, böylece Mımr kuvvetleri İçin lerde Kahırede çok esasi, deği- bir felâket olan harbo nihayet şiklıkler olmaktadır. Ve hu to. vordiiûn t»., m. ,__________y .
Şiklikler olmaktadır. Ve bu tebeddüller sessiz sadasız cereyan etmektedir. Mısırlılar İsrail il* Kodoşta bir mütareke imza etti-
verdiler. Bu ilk harb denemeci Mısırı hiç de cesaretlendirmedi. Binaenaleyh Kahire zimamdar-(Devamı: Sa. 3 - SU. 4 do)
Ermeni ruhanileri arasında ikilik çıktı
Patrik vekili ve muhalifleri ihtilâfın iç yüzünü, geçimsizliğin sebebini gazetemize anlatıyorla
Bir müddetten beri Ermeni patrikhanesinde büyük bir ihtilâf hüküm sürmekte ve patrikle ruhanîlerin araları açık bulunmak-
r
Ermeni patrik kaymakamı Ara laDyan 1944 yılında seçildikten sonra kısa bir zamanda ruhanî meclisini lâğvetmiş ve kendi seçtiği 7 kişilik bir istişare heyeti-le işleri idareye başlamıştır. Bu (Devamı: Sa. 3 - SU. 2 do)
Dr. Fahri Kurtuluş, konferansta n sonra omuzlar üstünde taşınıyor. (Foto: Burhan - Yeni Sabah}
Dr. Fahri Kurtuluş,
Ürdün - İsrail çarpışmaları
İngiltere, Kırat Abdalla-hin talebi üzerine Akaba limanına takviye kuvvet-; teri gönderdi
Londra, 12 (A.P.) — Bugün Büyük Britanya, Kızıldeniz üzerindeki küçük Akaba limanında bulunan Ingiliz garnizonunu takviye için daha fazla birlikler şevkini emretmiştir.
İngiliz birliklerinin takviye e-dileceği Harbiye Bakanlığından açıklanmıştır. Ürdün, Akaba limanının İsrail kuvvetleri taralından tehdit edilmekte olduğunu ileri sürmüş olup, son haberlere göre de, İsrail askerlerini* Aka-badan yalnız 3 mil mesafede fakat Ürdün sınırının gerisinde oldukları bildirilmektedir.
(Devamı: Sa. 3 - Sü. 4 d»)
konferansını verdi
Konferanstan sonra hatib, omuzlar üstünde taşındı
T •• ••
İnönü
TV. Sadak’11 kabul etti [
Ankara, 12 (Hususi) — Bu sabah şehrimize gelen Dışişleri Bakanı Necmeddin Sadak, İnönü tarafından kabul olunduğu gibi Başbakan Şemsettin Günaltay ile de ayrıca görüşmüştür. Bu görüşmelerde Sadakın Avrupa seyahati hakkında izahat verdiği anlaşılmaktadır. Salı günü Partinin gizli oturumunda Dışişleri Bakanının izahat vermesi bekle-
Rize milletvekili Fahri Küren nihayet konferansını, daha doğrusu Cumhuriyet gazetesinin kendi hakkında neşriyatına cevabını dün Şehzadebaşmda Hilâl sineması salonlarında verebilmiştir.
Malûm olduğu üzere Fahri Kurtuluş, bu konferansını geçen hafta, kendisini davet etmiş o-lan Millî Türk Talebe Birliği Tıp Derneği üyeleriyle Üniversite talebelerine Eminönü Halkevi salonlarında verecekti. Salonun, siyasî ve şahsî konferanslara tah sis edileıniyeceği kaydiyle, bu konferansa müsaade edilmemiş ve Fahri Kurtuluş, konferansı dinlemek için gelenlere, Halkevi önünde kısa bir hitabede bulunmuştu.
(Davamı: Sa. 3 - Sü. 5 de)
Denizyolları Umum Müdürünün TarVda tertip ettiği toplantıdan bir görünüş. (Foto: Yeni Sabah)
Ticaret filomuz geliştirilecek
Mareşal
Kenan Önerin
vefatı dolayısile duyduğu teessürü ifade etti
Kenan önerin ölümü münasebetle Mareşal Çakmak, dün kendiriyle görüşen bir arkadaşımıza şunları söylemiştir:
«— Rahmetli Kenan öneri beraber atıldığımız siyasî mücadele hayatında tanıdım. Tanışmamız ksa bir zamana inhisar etmekle beraber aramızda çok samimî ve derin bir dostluk ve mefkûre arkadaşlığı teessüs etti.
Onun aramızdan ayrılmasında duyduğum acı çok büyüktür. Kenan önerin kahramanca atıldığı hak ve hürriyet mücadelesi yolumda yürümeğe devam ederek ancak teselli bulabiliriz.
Kendisine Allahtan rahmet ve mağfiret, partili arkadaşlarımıza, dostlanma ve muhterem aile-sine başsağlığı dilerim.»
Aııkaradan dönen Denizyolları Umum Müdürü, dün, Tan vapurunda gazetecilere izahatta bulundu inektedir. Büyük kısmı tahakkuk ettirilen bu program ilo diğer prog ramlarımızı bu defa yeniden gö» • den geçirerek umumi bir program hazırladık.
Tamamen dış finansmana ihtlh yaç gösteren bu programın tutarı 64 milyon dolan aşmaktadır.
Bunun 31 milyon dolan yük va yolcu gemilerine 8,7 milyon dalan Şehir hatları gemilerine, 7.7. milyon dolan Liman ve vasıta te» sislerine, 14 milyon doları fabrika ve havmdar tesis ve tezgâhlarına (Devamı: Sa. 3 - Sü. 6 da)
Bir müddettenberl Ankarada temaslarda bulunan Devlet Deniz -yolları Umum Müdürü Cemil Parman dün şehrimize dönmüştür.
Umum Müdür dün saat 17 de Ta n vapurunda gazetecileri kabul e -derek kendilerine aşağıdaki lza -hatı vermiştir;
(— Geçen tlç yıl içinde İdarenin kalkındırılması ve Ticaret filomuzun genişletilmesi için müteaddit programlar hazırlanmıştır.
Bunların başında İdareye 150 milyon lira borçlanma yetkisi veren kanuna müstenit program gel-
Takvimden Bir Yaprak
Profesör milliyetçilik ve komünizmin geniş bir tahlilini yaptı
Ankara: 12 (Husus!) — Prof. Fuad KöprülU, dün saat 20.30 da Siyasal Bilgiler okulu, konferans Balonunda millet, milliyet ve milliyetçilik konulu bir konferans vermiştir. Hatip milleti sevinç günlerinde beraber gülen, felâket zamanlarında beraber ağlayan bir topluluk diye tarif etmiş vo milliyetçiliğin bizdckl gelişmelerine 1 şaret ettikten sonra «nUlliyetçllLk mddası geçmiş bir mefhumdur» diyenlere karşılık hakiki mllllyetçl-(Dovamı: Sa. 3 - Sü. e da)
CELÂL BAYAR
Salı giinii Ankaraya
dönüyor
Valinin İzahı
Ankara: 12 (Hususi) — Bugün
şehrimize gelmesi beklenen Celâl
Bayar, Antalya havalisinde inco -
İçmelerini henüz bitiremediğinden
. ancak1 seli günü şehrimize gelmiş
olacaktır.
Veremle Savaş Demeğinin yıllık kongresi dün toplanmıştır.
Resimde Dernek Başkasını, üyelere izahat verirken görüyor-
sunuz. Yazısı 2 nci sayfadadır. (Foto: Burhan - Yeni Sabah)
f H .. ™ “ uu »«emıeKe- nanileL-----------------
«Xtı Uzerlnde tet,lr kra tadır.
rn.v»».. o - «(• Aldığımız malûmata göre Jıâ-
(Devamiı 8a. 3 - su. c ao) I dlsenin mahiyeti şudur:
ÜLUNAY
PAZAR 13 MART 1949 — Sahibi t Safa Kılıçboğlu Idareı Nuruosmanlya Noı 17 Ttl «drsılı (Y8Nİ SABAH» 1 «T A N B U L Ttltfonı 20788 1 Yeni Sabah 11 inci Yıl, No. 3579 HÜRRİYET VE HAKKİN YILMAZ MÜDAFİİY1Z Sayısı : 10 KuruS Rusya, Fransaya bir nota daha verdi Londra, 12 (Nafen) — Fransız hükümetine verdiği bir notada Sovyet Rusya, Kravçcnko dâvasında lehte şahadette bulunan Nicolas Antonov’un kendisine iade edilmesini istemiştir.
Bevin, dün mühim bir nutuk verdi
Büyük kayıb
Ingiltere Dışbakanı "Bir gün gelecek, iz'an ve fikir, ideolojilerin yerine geçecektir,, dedi
Doktor Âkil Muhtar dün vefat etti
“Rus peyklerinde 4 milyon insan silâh
altındadır,,
Gözönünde Bir Örnek: Fransa...
Şükrü Baban
Mr. Bevin, Başbakan Attlee ile görüşüyor.:
olması herkesi; Paristen, ümidini kesmeğe 8evkediyordu. Kurtuluştan sonra bîr türlü hükümetlerde İstikrar olamaması, üçüncü cumhuriyetin kötü geleneklerinin hâlâ partiler arasında devam ettiğini gösteriyordu. Mecliste dlge dokunur yığınlarca partiler ve fikir ayrılıkları vardı. Her tarafta, bilhassa Fransızları seven muhitlerde, her dakika ya De Gaulle’ün veya komünistlerin bir hükümet darbesi yapmaları ihtimali, heyecanla, hesaba katılıyordu.
Bu kadar dalgalı ve fırtınalı bir denizde M. Qucille. kabinesini kurdu. Çok kesif olmıyan ortalama bir çoğunlukla devlet gemisini yürütmeğe çalıştı. Yeni Başbakanın, geçmişte, öyle büyük bir adı ve şöhreti yoktu. Yalnız dürüst hareket eden, samimi düşünen ve düşüncesini hayal sahasından hakikat alanına nakletmek kudretine malik bulunan bir devlet adamı olduğu, iktidarda geçirdiği kısa müddet zartada anlaşıldı. Bu zihniyet Fran •ayı her türlü zorluklardan, iç ve dış kargaşalıklardan, henüz kurtarmış değildir amma oldukça düz bir ovaya varılmış gibi-dlr.
Bu netice nasıl alındı? Üzerine ihtimam ve dikkatle eğilerek 1 İncelenecek bir keyfiyettir. Fran- [ sa ne büyük bir kurtarıcı, dâhi veya şef aramış, ne de anayasa-nın normal işleyen hükümlerini İhlâl etmek lüzumunu duymuştur. Her memlekette İstikrarın ve sükûnun en belli başlı âmili ekonomik hayat ve mali vaviyeh. tir. Bu iki unsur, behemehal sosyal durum üzerinde akisler yapar. Sosyal durumun da politikaya aksetmesi çok tabiidir.
Denk büdce, sağlam veyahut az sarsılmağa doğru giden bir para, içeride, birçok endişeleri bertaraf eder. Fransız frangına, düne kadar, çok emniyet edilmiyordu. Çünkü sol kanad partilerin her giin baskısına maruz bir hükümetin büdcede muvazene yaratacağı umulmuyordu. Fakat •İncille kabinesi çok cesur hareket etti, ufak tefek malî oyunlar ve büdce hünerleriyle Fraosayı daldığı bataklıktan çıkarmanın kabil olamıyacağını anladı ve geniş ölçüde tasarrufa ehemmiyet verdi. Birçok memuriyetleri ve memurları insafsızca makas dar-maruz bıraktı. Tam ra-amm kC''İn 0İarak be,li değil rere n K •*** sütunlarına aksetti. Bu cerrahi „
ranı aıneliyeden »nn da geni, ,,, Sum„lhl *r |s_ tikraza başvurdu. 200 ran . franklık bir iç İstikrazı ortaya atlı.
Bugünkü şartlar içinde bu haceti pek makul saymıyanlar ve •»in muvaffak olacağından şüphe •denler oldu. Fakat evvelki gün Maliye Bakam, Mecliste, istikrasın tahminden ziyade başarı sağ-ladığını temin etti. 200 milyar ferine Fransızlar 800 milyar frank verdiler. Bunun ancak 100 küsur milyarı taze paradır, mütebakisi az faizli eski devlet is-tikrazlannın yeni ile değiştirilmesinden hasıl olmuştur. Fransanın mali ve İktisadî durumu her türlü pürüzden kur-feılmuş sayılamaz. Çünkü elde e-r11®" 100 milyar frangın kalkıncaya sarf tarzı da bu memleke-
Meclisteki ezan
hâdisesi sanıkları
Duruşmaya dün başlandı
Ankara: 12 (Telefonla) — Mecliste ezan okuyanlardan Osman Yaz ve Nebi Cavitln duruşma -lanna bugün birinci Sulh Ceza mahkemesinde başlandı, İlk ola -rak sorgusu yapılan Osman Yaz, Ankaradn Abdurahman Balcının yanında 'oturduğunu, eVvelca Kü -Gabyada azapça ezan okumaktan üç aya mahkûm olarak hapis yattığını söyledikten sonra Mecliste kİ ezan okuma hâdisesi İçinde; (arapça ezanı camilerde okuduk. Blrşey duyuramadık, bu seferde Mecliste okuyalım da mllletvekil -lerine duyuralım, bu sayede arapça ezan okutturulmasın) kabul et-
tlrebiliriz, dedik. Ezan okumayı evvelden kararlaştırdık. Kartları Abdullah vasıtaslle Muhiddln al -mıştı. Ben milletvekilini tanımı . yordum) dedi, ve Nebi Cavitln e) blseşl eski olduğu İçin Mecliso girmediğini, aralarındaki konuş -madk onun da 'hazır bulunduğu Meclise girebilmek için sakalını kestirdiğini vc yeni bir elbise tedarik ettiğini ve kendilerini teşvik eden bir kimse olmadığını söy ledl.
Diğer sanıklar ve şahitler din • lendikten sonra bazı hususların tahkik edilmesi İçin duruşma bag ka güne bırakıldı.
Londra, 12 (Ap) — İşçi partisinin dün akşamki bir toplantısında demeçte bulunan Ingiltere Dışişleri Bakanı Ernest Bevin, Doğu il o Bst' memleketlerinin aynı dünya içinde bir arada yi şamaları icap ettiğini zamanla anlayacaklarını söylemiştir
ErneBt Bevin ezcümle şöyle demiştir:
«— Bir gün gelecek, İz’an ve fikir selâmeti şüphe, sıkıntı ve ideolojinin yerine kaim olacak, devamlı sulhun münbSt bir toprakta inkişaf ettirme fırsatı elde edilecektir.
Rusyadaki komünist sistemiyle hiç bir kavgam yoktur. Onlar bu sistemi tercih edij’orlarsa, bu ancak onların bileceği bir iştir kİ beni hiç alâkadar etmez. Ancak aynı hürriyeti Ingiltere (için hak bilirim.»
Londra, 12 (a.a.) — « Reuters:
Dün akşam burada söylediği bir nutukta Ingiltere Dışişleri Bakanı Bevin şöyle demiştir:
«Rusyadaki komünist Bİstemi-ne müdahale etmem için ortada bir sebep yoktur
Fakat onlara bu hareket serbestisin! tanımak ve hiç bir suretle işlerine kanşmıyacağı-nı kabul etmekle İngiltereye karşı da ayni şekilde hareket edilmesini isterim.
(Devamı: Sa. 3 - Sü. 4 ac)
Mısır politikasını Af i ikaya çevirdi ilk harp denemesi ümid verici olmıyan müstakil Mısır, Orta Şarktan ümidi kesmiş görünüyor
Kral, Faruk. bir urgUe tetkikler yaparken. (Fotoğraf hususi surette Bakireden 'Jönderilmiştir.)
Kahire (Hususî) - Son gün- 1er, böylece Mımr kuvvetleri İçin lerde Kahırede çok esasi, deği- bir felâket olan harbo nihayet şiklıkler olmaktadır. Ve hu to. vordiiûn t»., m. ,__________y .
Şiklikler olmaktadır. Ve bu tebeddüller sessiz sadasız cereyan etmektedir. Mısırlılar İsrail il* Kodoşta bir mütareke imza etti-
verdiler. Bu ilk harb denemeci Mısırı hiç de cesaretlendirmedi. Binaenaleyh Kahire zimamdar-(Devamı: Sa. 3 - SU. 4 do)
Ermeni ruhanileri arasında ikilik çıktı
Patrik vekili ve muhalifleri ihtilâfın iç yüzünü, geçimsizliğin sebebini gazetemize anlatıyorla
Bir müddetten beri Ermeni patrikhanesinde büyük bir ihtilâf hüküm sürmekte ve patrikle ruhanîlerin araları açık bulunmak-
r
Ermeni patrik kaymakamı Ara laDyan 1944 yılında seçildikten sonra kısa bir zamanda ruhanî meclisini lâğvetmiş ve kendi seçtiği 7 kişilik bir istişare heyeti-le işleri idareye başlamıştır. Bu (Devamı: Sa. 3 - SU. 2 do)
Dr. Fahri Kurtuluş, konferansta n sonra omuzlar üstünde taşınıyor. (Foto: Burhan - Yeni Sabah}
Dr. Fahri Kurtuluş,
Ürdün - İsrail çarpışmaları
İngiltere, Kırat Abdalla-hin talebi üzerine Akaba limanına takviye kuvvet-; teri gönderdi
Londra, 12 (A.P.) — Bugün Büyük Britanya, Kızıldeniz üzerindeki küçük Akaba limanında bulunan Ingiliz garnizonunu takviye için daha fazla birlikler şevkini emretmiştir.
İngiliz birliklerinin takviye e-dileceği Harbiye Bakanlığından açıklanmıştır. Ürdün, Akaba limanının İsrail kuvvetleri taralından tehdit edilmekte olduğunu ileri sürmüş olup, son haberlere göre de, İsrail askerlerini* Aka-badan yalnız 3 mil mesafede fakat Ürdün sınırının gerisinde oldukları bildirilmektedir.
(Devamı: Sa. 3 - Sü. 4 d»)
konferansını verdi
Konferanstan sonra hatib, omuzlar üstünde taşındı
T •• ••
İnönü
TV. Sadak’11 kabul etti [
Ankara, 12 (Hususi) — Bu sabah şehrimize gelen Dışişleri Bakanı Necmeddin Sadak, İnönü tarafından kabul olunduğu gibi Başbakan Şemsettin Günaltay ile de ayrıca görüşmüştür. Bu görüşmelerde Sadakın Avrupa seyahati hakkında izahat verdiği anlaşılmaktadır. Salı günü Partinin gizli oturumunda Dışişleri Bakanının izahat vermesi bekle-
Rize milletvekili Fahri Küren nihayet konferansını, daha doğrusu Cumhuriyet gazetesinin kendi hakkında neşriyatına cevabını dün Şehzadebaşmda Hilâl sineması salonlarında verebilmiştir.
Malûm olduğu üzere Fahri Kurtuluş, bu konferansını geçen hafta, kendisini davet etmiş o-lan Millî Türk Talebe Birliği Tıp Derneği üyeleriyle Üniversite talebelerine Eminönü Halkevi salonlarında verecekti. Salonun, siyasî ve şahsî konferanslara tah sis edileıniyeceği kaydiyle, bu konferansa müsaade edilmemiş ve Fahri Kurtuluş, konferansı dinlemek için gelenlere, Halkevi önünde kısa bir hitabede bulunmuştu.
(Davamı: Sa. 3 - Sü. 5 de)
Denizyolları Umum Müdürünün TarVda tertip ettiği toplantıdan bir görünüş. (Foto: Yeni Sabah)
Ticaret filomuz geliştirilecek
Mareşal
Kenan Önerin
vefatı dolayısile duyduğu teessürü ifade etti
Kenan önerin ölümü münasebetle Mareşal Çakmak, dün kendiriyle görüşen bir arkadaşımıza şunları söylemiştir:
«— Rahmetli Kenan öneri beraber atıldığımız siyasî mücadele hayatında tanıdım. Tanışmamız ksa bir zamana inhisar etmekle beraber aramızda çok samimî ve derin bir dostluk ve mefkûre arkadaşlığı teessüs etti.
Onun aramızdan ayrılmasında duyduğum acı çok büyüktür. Kenan önerin kahramanca atıldığı hak ve hürriyet mücadelesi yolumda yürümeğe devam ederek ancak teselli bulabiliriz.
Kendisine Allahtan rahmet ve mağfiret, partili arkadaşlarımıza, dostlanma ve muhterem aile-sine başsağlığı dilerim.»
Aııkaradan dönen Denizyolları Umum Müdürü, dün, Tan vapurunda gazetecilere izahatta bulundu inektedir. Büyük kısmı tahakkuk ettirilen bu program ilo diğer prog ramlarımızı bu defa yeniden gö» • den geçirerek umumi bir program hazırladık.
Tamamen dış finansmana ihtlh yaç gösteren bu programın tutarı 64 milyon dolan aşmaktadır.
Bunun 31 milyon dolan yük va yolcu gemilerine 8,7 milyon dalan Şehir hatları gemilerine, 7.7. milyon dolan Liman ve vasıta te» sislerine, 14 milyon doları fabrika ve havmdar tesis ve tezgâhlarına (Devamı: Sa. 3 - Sü. 6 da)
Bir müddettenberl Ankarada temaslarda bulunan Devlet Deniz -yolları Umum Müdürü Cemil Parman dün şehrimize dönmüştür.
Umum Müdür dün saat 17 de Ta n vapurunda gazetecileri kabul e -derek kendilerine aşağıdaki lza -hatı vermiştir;
(— Geçen tlç yıl içinde İdarenin kalkındırılması ve Ticaret filomuzun genişletilmesi için müteaddit programlar hazırlanmıştır.
Bunların başında İdareye 150 milyon lira borçlanma yetkisi veren kanuna müstenit program gel-
Takvimden Bir Yaprak
Profesör milliyetçilik ve komünizmin geniş bir tahlilini yaptı
Ankara: 12 (Husus!) — Prof. Fuad KöprülU, dün saat 20.30 da Siyasal Bilgiler okulu, konferans Balonunda millet, milliyet ve milliyetçilik konulu bir konferans vermiştir. Hatip milleti sevinç günlerinde beraber gülen, felâket zamanlarında beraber ağlayan bir topluluk diye tarif etmiş vo milliyetçiliğin bizdckl gelişmelerine 1 şaret ettikten sonra «nUlliyetçllLk mddası geçmiş bir mefhumdur» diyenlere karşılık hakiki mllllyetçl-(Dovamı: Sa. 3 - Sü. e da)
CELÂL BAYAR
Salı giinii Ankaraya
dönüyor
Valinin İzahı
Ankara: 12 (Hususi) — Bugün
şehrimize gelmesi beklenen Celâl
Bayar, Antalya havalisinde inco -
İçmelerini henüz bitiremediğinden
. ancak1 seli günü şehrimize gelmiş
olacaktır.
Veremle Savaş Demeğinin yıllık kongresi dün toplanmıştır.
Resimde Dernek Başkasını, üyelere izahat verirken görüyor-
sunuz. Yazısı 2 nci sayfadadır. (Foto: Burhan - Yeni Sabah)
f H .. ™ “ uu »«emıeKe- nanileL-----------------
«Xtı Uzerlnde tet,lr kra tadır.
rn.v»».. o - «(• Aldığımız malûmata göre Jıâ-
(Devamiı 8a. 3 - su. c ao) I dlsenin mahiyeti şudur:
ÜLUNAY