————
PERŞEMBE
Sahibi: Safa Kıbçlıoğlu
11 inci Yıl, No. 3612
HÜRRİYET VE HAKKIN YILMAZ MÜDAFİİYIZ
Sayısı: 10 Kuruş
NİSAN
1949
idare■ Nuruotmanlyo Noı İT T«l adresi: «YENİ 8ABAH» İSTANBUL
Telefon ı 8071)5
İsrail - Batı Almanya Ticaret Anlaşması
Stuttgart, 13 (AP) — Yeni İsrail hükümeti dün Batı Almanya İle dolar üzerine ticari bir and-laşma akdetmiştir.
Nevyork 13 (AA.) — Afp: İsrail devleti Başkanı Dr. Hayim Weizman, bugün öğlede hıraya gelmiştir.
Bankaların esrarı
Verilen yani ış kar ar l ardan hâlâ dönülebilir
Truman-Sadak mülakatı
Dışişleri Bakanımız Truman'a Cumhurbaşkanımız
Banka mevduatı faizlerinden vergi almak, bizde yeni uyanmağa başlıyan tasarruf hareketlerini yokedecektir
Büyük Millet Meclisinde bugünlerde memleketin iktisadi hayatı ve gelişmesi üzerinde çok derin tesirler yapacak bir kanan tasarısı konuşuluyor ve her gün sekiz, on madde kabul ediliyor. Gelir vergisi kanunundan bahsettiğimiz tabiî anlaşıl -m ıştır. Asırlık vergi anane ve sistemini alt üst edecek bir projenin Mecliste bu kadar sür'atle yol alması, ilk bakışta, dikkati çekecek mahiyettedir. Büdceyi kabul e-derken hâsıl olan alışkanlık bu gelir vergisi lâyihasına da galiba »lrayet etmiş; Halbuki büdce kanunu nihayet bir yıllık gelir ve gideri ilgilendirir, ömrü çok kısadır/ Fakat gelir kanunu yurdun temelli ve tesiri nesiller boyunca sürecek ve genişleyecek hükümleri ihtiva eder. Bunların üzerine daha ziyade eğilmek ve durmak İsteği hiç de boş ve lüzumsuz bir temenni sayılmamalıdır.
Geçen gün yeni kanunun bip maddesi ile yıllık faizi (200) lirayı tecavüz eden, banka tevdiatının gelir vergisine tâbi olması esası kabul edildi. Bu hükmün bankacılık âleminde ve memleketin ekonomi hayatında ne gibi tepkiler yaratacağı acaba etraflıca düşünüldü mü?.
Bizim halkımız, Cumhuriyet devrinin ve Türk bankacılığının kuruluşuna kadar, bankaya çok güven göstermezdi, herkes parasını, san altın olarak, küplere saklar veya bahçesinin bir köşesine gömerdi. Paranın verimli çalışmasına ve piyasada devir yapmasına pek ihtiyaç duymazdı. Halkta bu ruh halinin yerleşmesinde geçen İdare ve hükümetlerin mes’uliyet hissesi hiç de az değildir. Cumhuriyetin ilânını müteakip Türk bankacılığı gelişmiş ve Türkler de tasarruflarını ve kazançlarını evlerinde sakla -yacak yerde, bankalara tevdi etmek huyunu yavaş yavaş kazanmağa başlamıştır. Yirmi yıl içinde bankalarımızdaki mevdtiatın baş döndürücü bir hızla yükselmesi bu İddiamızın en canlı delilidir.
Saraçoğlu Şükrü'nün meşhur varlık vergisi memlekette teessüs etmeğo başlayan bu hevesi bir hayli hırpalamadı değil, fakat nihayet bu vergi istisnaî ve bir defaya mahsus denildi., llalk da bu sözlere az çok inanmağa temayül etti ama, gelir kanununa konulan son hüküm şimdiden her tarafta haklı bir heyecan u-yandırmıştır. Mevduatının yıllık faiz mlkdan (200) lirayı geçenler paralarını kısmen bankalar -dan çekmeğe başlamışlardır. Bilindiği gibi, bankalar zâti serma-yelerile iş yapmazlar. Ticari se-nedleri iskonto ettikleri vakit daha ziyade mevduat eshabının paralarını kullanırlar, hattâ iş Bankaları bile bizde öyle muazzam tâti sermayelerle kurulmuş değillerdir. Daha ziyade uzun vadeli mevdüat İle sınaî ve ticari teşebbüslere girişirler. Tevdiat sahipleri, yeni verginin ezgi ve baskısından korkarak paralarını çekerlerse bankalar memleketin bütün İktisadî hayatını destekleyen ve ona e*,] veren kandan kepilirler. Ve boylere yunlde buKU„d,„ talimini çok gbç kötü betti ta! akı.,,, bilir.
BU çok eski ve bbyuk «enne. yeli, moda tabirile, kapitalist bir Ülke değiliz. Elimizde sermaye mahduttur. Bankalara halk yeni yeni alışmıştır. O kadar güç ve az alışıyoruz W, bankalar bin türlü ikramiyelerle para sahip -terini bankalara tevdiatta bulunmağa teşvik etmeğe kendilerini mecbur sanıyorlar. Bu şartlar altında böyle bir vergi henüz uç -mağa alışan bir yavru kuşun kanadına ağır bir kurşun takmak gibi bir hal olacaktır. Bankadan paralarını çekenler acaba bu paralarını ne yaparlar?. Bir kısmı bu gibi vergilerden muaf tutulan devlet tahvilâtına yatırırlar ama bu gidişle hükümetin günün bi -rinde bu muaf esham ve tahvl -ifittan da vergi almayacağından emin olamıyocaklanııdan onda bite ihtiyat gösterirler. Devlet tah-(Devamı 8a: 0 8ü 4 de)
Gelir vergisi
Dünkü görüşmelerde asgarî geçim haddi az görüldüğünden madde komisyona iade edildi
İkramiyelerden vergi alınmıyacak
Ticaret Bakanı Cemil Sait Barlas
Ziraî sigorta
■$ı gene geriye bırakıldı
Ankara: 13 (Telefonla) — BİL Meclisi bugün Raif Karadenizin başkanlığında toplandı Bolu mil -letvekill İhsan Yalçın ve beş arkadaşsın Milli Korunma kanunu tadilâtına ait teklifi geçici komisyona havale ve Feri -dun Fikri Düşünselin emekli dul ve yetim aylıklarına zam hakkın dakl teklifi talep üzerine İade e-dildikten sonra Manisa milletvo -kili Muammer Alakantın sorduğu zirai sigorta meselesi Bakan Ce -mil Sait Barlas tarafından cevaplandırıldı. Bakan dedi ki:
— Bu İş üzerinde bir kanun ta sarısı hazırlanmak tadır. Fakat bu işin mıntakavl olması takdirinde plrimlerin yüksek olacağı ve çiftçinin Ihtyarllo iştirâk etmlyeceği gözönüne alınarak işin memleket ölçüsünde yapılmasını gerekli bul duk bu maksatla ecnebi mütahas-bisi getirmek ve İşi tetkik ettir -mek istiyoruz. Ondan sonra fiili -
(Devamı: Sa, 5 Sü, 3 de)
Ankara 13 (Telefonla) — Ra-if Karadeniz’in başkanlığında bu gün toplanan Büyük Millet Meclisi, gelir vergisi tasarısının müzakerelerine devam etmiştir.
Evvelâ geçen oturumda müzakeresi intaç edilmeyen ve gelir vergisine tâbi tutulmayan ücret ve yevmiyeleri sayan 24 madde için yeterlik önergesi verilmişti.. Hulûsi Oran önergenin aleyhinde bulunarak müzakerenin devamını ve işin daha ziyade aydınlatılmasını istedi. Fakat kabul e dilmedi.
Madde hakkındaki önergelere geçildi. Bu maddeye malûl müte kaitlerin aldıkları yevmiyelerin de istisna edileceği hakkında hü küm konuldu. Hulusi Oralın tek lif ettiği ağır sanayi işçilerinin hususi bir istisnaiyete dahil olan teklifi reddedildi. Bu maddeyi mü teakip yine istisnaları sayan 25. 26, 27, 28 ve 29, maddeler olduğu gibi kabul edildi.
İlmî ve Fenni faaliyet gösteren -lere verilen ikramiyelerden, at yanşı ve güreş mükâfatlarından vergi alınmayacak
30 maddede söz alan Adnan Adıvar maddeye İlmî ve fennî faa liyet gösterenlere yapılacak ikra miye tediyelerinin de istisna e-dilmesinl istedi ve teklif kabul edilerek maddeye konuldu.
31 inci madde güreşler, at ya rışlan gibi memleket bakımından faydalı diğer işler ve faaliyetler dolayısile verilen İkramiye
lerin de gelir vergisinden istisna . edilmesi bazı münakaşalara mu cip oldu. Faik Kurtoğlu bu maddenin tadadî maiyette olmasını ve aksi halde bankaların mev -duatı çoğaltmak bakımından fay da görerek tesis ettikleri mükâ fatlann da bu istisnaiyete alınması ihtimali bulunduğunu ileri
BU. 1 do)
İsmet İnönü'nün ş^hsî bir mesajını tevdi etti
Atlantik Paktının imzalanması m eTasiminde Truman 12 devlet mümessillerine hitap ediyor
Arnavutluk diktatörü Enver Hoca
Arnavutlar
Rusyadan askerî yardım alacak
II
Amerika bize devamlı askerî ve İktisadî yardımlarda bulunacak
Ev ve
dükkân
Rus protestosuna dün cevab verildi
İngiliz cevabî notasında “Atlantik Paktının metni Sovyet iddialarının en iyi cevabını teşkil etmektedir^ deniliyor
Londra: 13 (a.a.) (afp) — At -lantik Paktına karşı protestoda bulunmak üzere Sovyet Rusya tarafından 31 martta IngUtereye ve rilen muhtıraya, Ingiltere hükû -metl cevap vermiştir. Sovyet büyük elçisine tevdi edilen notada ezcümle şöyle denilmektedir:
«Kuzey Atlantik Paktının metni, Sovyet iddialarına en İyi cevabı
Vaşington, 13 (AP.) — Türkiye Dışişleri Bakanı bugün Beyaz Saraya giderek Başkan Truma-nı ziyaret etmiş ve görüşme 10 dakika sürmüştür. Sonradan ga zetecilere verdiği demeçte Dışişleri Bakanı, Başkan Tnımana Başkan fnönünün selâmlarını ve şahsî bir mesajını sunduğunu söylemiştir. Beyaz Sarayı ziyaretinde, Sadak’a Büyült Elçi Feridun Cemal Erkin refakat etmiştir.
Dışişleri Bakanı bu ziyareti müteakip, gazetecilere: «Truma nın mükemmel şahsiyeti üzerim de en derin bir tesir bıraktı» demiştir.
Vaşington, 13 (AP.) — Bugün Türkiye Dışişleri Bakanı Necmettin Sadak, Birleşik Amerika
Dışişleri Bakan muavini Wülard Thorpe ile bir görüşme yapmış* hr. Konferanstan sonra gazete^ ellerle bir görüşme yapan Dış!^ lerl Bakanı, bir soruya cevaben, Türkiyenin Birleşik Amerikadad askerî yardım İle birlikte İktisadî yardım da elde etmek ümit dinde olduğunu belirtmiştir» Willard Thorpe, Dışişleri Baka* nı Acheson’un İktisadî İşler mıl( avinidir.
TÜRKİYEYE VERİLEN TEMİNAT
Vaşington. 13 (A.A.) — ’(UnP ted Press): İyi malûmat al ati kaynaklardan bildirildiğine göref Türkiye Dışişleri Bakanı Nec* mettin Sadak, Amerika Dışişleri Bakanı Acheson’la dün yaptıği (Davamı Sa. s Sü. a dajl!
Et işinde son vaziyet
Ticaret Bakanlığı ile Belediye arasında
teşkil etmektedir. Metin, paktın. , » j j .j * g • J*1 * 1
Miı-kr ithamlar ve beyanatlar teati edilirken
riıhuna ve lafzına uygun olan ta-
mamile tedafüi mahiyeti açıkça Isbat eder. Bu metin aynı zamanda paktın ne bir millete, ne de bir milletler camiasına müteveccih olmadığım, fakat sadece silâhlı bir tecavüzün kendisine karşı yönel -tllmiş bulunduğunu da gösterir. Bu şartlar dahilinde İngiliz hükû metl kuzey Atlantik paktının 912 tarihli Ingiliz — Sovyet andlaş -masının 7'lncl maddealle kabllltellf olmadığı hususunu kabul edemez.»
Ingiliz hükümeti, cevabında Sov (Devamı 8a: S SU: S do)
Berlin
Enver Hoca Sisline min-
netlerini sunduktan son-
yeni Patrikle de anlaşamıyor
Rum ortodoks patrik! Athcnago-ras Amerlkadan yeni geldiği sırada müstakil Türk ortodoks kilisesi başpapazı Ettim kendisine mü racaat etmiş ve evvelce verilmiş olan afaroz kararının rcfl İle kilisesinin tanınmasını rica etmişti.
(Dovamı 8a. a 8Ü. 6 da)
ra Moskovadan döndü
Moskova, 13 (R) — 21 mart tarihinden 10 nisan tarihine kadar Moskova’da bulunan Arnavutluk Başbakanı Enver Hoca’nın başkanlığı altındaki Amavtluk heyetinin Sovyet makamlariyle yaptığı temaslar hakkında bir tebliğ yayınlanmıştır. Tebliğde Heyetin, Başbakan yardımcısı MI-koyan, Dışişleri Bakanı Vişinski ve Dış Ticaret Bakanı Menkişof (Devamı: Sa, 5 Sü, 3 ae)
et fiyatları durmadan yükseliyor
ablukası
Rusların, ablukayı kaldırmağı teklif etttkleri söyleniyor
Londra 13 (B.B.C.) — Bir fcde rai anayasa hazırlamakla vazifeli olan Bonn Alman parlâmento kon eeyl, batı devleUcrl askerî valilerde birlikte Almanya'daki mlltto -fik İçgâl statüsünü lnceliyecek 11 kişilik bir komito teşkil etmiştir.
Komünist MaxReiman'ın bu ko mltedc yer alması reddedilmiştir.
(Devamı Sa. 5 SU. 5 do)
Ticaret ve Ekonomi Bakanı Cemil Said Barlas, Ankara'da yaptığı bir basın toplantısında et fiat-larımn durmadan yükselmesinde belediyelerin mes’uliyet payı bulunduğunu, Ticaret Bakanlığının hayat pahalılığı ile mücadele mevzuunda aldığı kararlar «uzuıı vadeli» olduğu için bunlardan zamanla bir netice alınabileceğini söyleyerek son pahalılıktan belediyeleri mes’ul tutmak istemiştir..
Bu mevzu etrafında Ticaret Bakanlığından belediyeye bir de telgraf gelmiştir. Telgrafta, hayat pahalılığına mani olunması yolunda ne gibi tedbirler alındığı ve Bakanlığın belediyelere bu hususta her türlü yardımda bulunabileceği bildiril -mekte ve hayat pahalılığından dolayı belediye itham edilmektedir. Bakanın bu telgrafı, İstanbul-belediyesinde hayret ve biraz da telâşla karşılanmıştır. Belediye mahfillerinde hayat pahalılığını önlemek işinin bugün bir hükümet işi haline geldiği belirtilmekte, belediyenin bu mes’elede müessir bir rol oynayacağına inanılmaktadır. Söylendiğine göre bugünkü mevzuatla belediye murakabe teşkilâtı, muhtekir esnaf üzerinde halk lehine müessir bir rol oynamaktan çok uzaktır. Belediye mu-rakipleri, fahiş fiatle satış yapan esnafı ancak 5 lira para cezası vermek suretile cezalandırabil -mektedir .
Diğer taraftan Belediye, Ticaret ve Ekonomi Bakanının telgrafına cevap hazırlamaktadır. İs-
tanbul vali ve belediye başkanı Dr. Lûtfi Kırdar, Yakın maziden bir mzınsafa; Koyun eti 350 ku-(Devamı Sa. 5 8Ü. 6 da) ruşa satılıyor
TAKVİMDEN BİR YAPRAK:
Ankarada Maskeli Balo |
Millî Korunma kanu-
nunda bazı tâdiller
yapılması kararlaştı
Ankara 13 (Telefonla) — Dük kân ve ev kiralan vaziyetini inceleyen geçici komisyon bugünkü toplantısında uzun münakaşalardan sonra şu karara vardı:
. 1 Yalnız dükkân kiralarının
serbest bırakılması teklifi reddedilmiştir.
2 Ev ve dükkân kiralarının bir intikal devresinden sonra tamamen serbest bırakılması tek lifi de kabul edilmemiştir.
Bununla beraber komisyonda kiralara bir miktar zam yapılma sı, gayri menkul sahiplerine bazı kolaylıklar gösterilmesi temayül lerl gözönünde tutularak Milli Korunma Kanununun buna dair hükümlerini İncelemek ve icabe-den tadilleri hazırlamak üzere tâli bir komisyon kurulması uy -gun görülmüş ve komisyon hemen teşkil edilmiştir.
Rusların mümanaatı üzerine yapılamıyor
Şehrimizdeki havayolları acente lerlnc gelen bir habero göre; Batı Almanyııdalcl İngiliz ve Amerikan işgal makamları, Almanya İle A-vusturya arasındaki hava seferlerinin durudurulmasını kararlaştırmışlardır.
Bu yüzden İstanbul — Münih — Viyana arasındaki uçak servi -sinin yapılması İmkânsız hale glr-
Avusturyodakl Sovyet makam -lan da; Istanbuldon Vlyannya doğ rıı seferler İçin bazı havayolları şirketlerinin müracaatlarım red -detin işlerdir.
45 bin lira
Ekmek yoksa çörek yesinler!
ULUhAY
Allah Ticaret vo Ekonomi Bakanı İle sayın vâlimlz -den razı olsun! İkisi do yanık yü -raklore su serperek hayat pahalılığı dâvasını hallediverdiler.
Tioarot Bakanı Cemil 8ald Barlas şöyle söyledi:
— Pahalılık İstanbul ve Ankara gibi büyük şohlrlerdo oturan dar vo sabit gelirlileri mütoosslr etmoktedlr.
Yani üst tarafı?. Dört üstü, murad üstü... Kekah! yaşıyor.
Sayın Bakanımız:
— insanlar mllsbet tesirleri monfl toslrier gibi unuttuklarından...
Diye girişerek verdikleri felsefi boyanatta hayat pahalılığı İle mü-cadelonin uzun vadeli bir İş olduğunu İzah buyurdular. Bundan sonra blzo kuşağı biraz daha sıkıştırıp o uzun vadonln sonuna oriş-mok çaresini aramak lâzımgellyor. Bu, bitti.
Sayın vâlimlz Dr. Lütfl Kırdar
da et yoksulluğuna güzel bir dova
buldu: Bu dova tarihidir... Malûm
olduğu üzore Fransa'da halk aç
kalıp da saraya hüoum ottlğl za-
man Kıral On Altıncı Lul gürültünün soboblnl sormuş. Kandıslna halk ekmok olmadıkı İçin şikâyot ediyor.
Denllmlf. Kıralı
— Ekmek yoksa, çörek yesinJ lerl.
Bunun gibi vali ve bolodlye rel-
— Et yemok Istoyenlor, sığırla kuzu eti yesinler.
Diye kesip atmış!
Bir mos'ole bu şekilde halledil • mek Istonllirso bunun hiç bir yorgunluğu olmaz; fakat dâva da hal edilmiş sayılmaz.
Koskoca İstanbul bolodlycsl şu et nıes'oleslnl kökünden kesip atamadı. Aylardanberl kuru kuruya dırdırdan başka birşey yok.. Ha komisyon toplandı; ha daimi encümen karar verdi; ha toptancı top attı, ha porakendeol koş çattı di-yo diye bu hâlo geldik...
İstanbul bolodiyoslnin böyle
buhranlara mâruz kaldığı İlk dofa
görülmüyor. Mosolâ, Ihtlsab ağası
Hüseyin Boy böylo bir buhranı na-
sıl halledormlş?
Onlardan ders alsak nasıl olurf
çalan memur yakalandı
Kütahya 13 (Telefonla) — Zim
metine 45 bin lira geçiren Bcyoğ
lu belediyesi mutemedi Agâh Ca-
bir Karahalli Gediz ilçesine üç
saat mesafede bir köyde yaka-
(Dovamı Sa: 5 8uı 3 do)
Türk Yüksek Mühendisler Birliğinin Ankara Palas otelinde tertip ettiği maskeli balo çok neşeli
ueçmıgtır. Yukarıdaki resimlerde bir maskeli bayanla, maskeler çıkarıldıktan sonra neşe içinde
danse den ve eğlenen ddvellileri aöriiu orsunun.
————
PERŞEMBE
Sahibi: Safa Kıbçlıoğlu
11 inci Yıl, No. 3612
HÜRRİYET VE HAKKIN YILMAZ MÜDAFİİYIZ
Sayısı: 10 Kuruş
NİSAN
1949
idare■ Nuruotmanlyo Noı İT T«l adresi: «YENİ 8ABAH» İSTANBUL
Telefon ı 8071)5
İsrail - Batı Almanya Ticaret Anlaşması
Stuttgart, 13 (AP) — Yeni İsrail hükümeti dün Batı Almanya İle dolar üzerine ticari bir and-laşma akdetmiştir.
Nevyork 13 (AA.) — Afp: İsrail devleti Başkanı Dr. Hayim Weizman, bugün öğlede hıraya gelmiştir.
Bankaların esrarı
Verilen yani ış kar ar l ardan hâlâ dönülebilir
Truman-Sadak mülakatı
Dışişleri Bakanımız Truman'a Cumhurbaşkanımız
Banka mevduatı faizlerinden vergi almak, bizde yeni uyanmağa başlıyan tasarruf hareketlerini yokedecektir
Büyük Millet Meclisinde bugünlerde memleketin iktisadi hayatı ve gelişmesi üzerinde çok derin tesirler yapacak bir kanan tasarısı konuşuluyor ve her gün sekiz, on madde kabul ediliyor. Gelir vergisi kanunundan bahsettiğimiz tabiî anlaşıl -m ıştır. Asırlık vergi anane ve sistemini alt üst edecek bir projenin Mecliste bu kadar sür'atle yol alması, ilk bakışta, dikkati çekecek mahiyettedir. Büdceyi kabul e-derken hâsıl olan alışkanlık bu gelir vergisi lâyihasına da galiba »lrayet etmiş; Halbuki büdce kanunu nihayet bir yıllık gelir ve gideri ilgilendirir, ömrü çok kısadır/ Fakat gelir kanunu yurdun temelli ve tesiri nesiller boyunca sürecek ve genişleyecek hükümleri ihtiva eder. Bunların üzerine daha ziyade eğilmek ve durmak İsteği hiç de boş ve lüzumsuz bir temenni sayılmamalıdır.
Geçen gün yeni kanunun bip maddesi ile yıllık faizi (200) lirayı tecavüz eden, banka tevdiatının gelir vergisine tâbi olması esası kabul edildi. Bu hükmün bankacılık âleminde ve memleketin ekonomi hayatında ne gibi tepkiler yaratacağı acaba etraflıca düşünüldü mü?.
Bizim halkımız, Cumhuriyet devrinin ve Türk bankacılığının kuruluşuna kadar, bankaya çok güven göstermezdi, herkes parasını, san altın olarak, küplere saklar veya bahçesinin bir köşesine gömerdi. Paranın verimli çalışmasına ve piyasada devir yapmasına pek ihtiyaç duymazdı. Halkta bu ruh halinin yerleşmesinde geçen İdare ve hükümetlerin mes’uliyet hissesi hiç de az değildir. Cumhuriyetin ilânını müteakip Türk bankacılığı gelişmiş ve Türkler de tasarruflarını ve kazançlarını evlerinde sakla -yacak yerde, bankalara tevdi etmek huyunu yavaş yavaş kazanmağa başlamıştır. Yirmi yıl içinde bankalarımızdaki mevdtiatın baş döndürücü bir hızla yükselmesi bu İddiamızın en canlı delilidir.
Saraçoğlu Şükrü'nün meşhur varlık vergisi memlekette teessüs etmeğo başlayan bu hevesi bir hayli hırpalamadı değil, fakat nihayet bu vergi istisnaî ve bir defaya mahsus denildi., llalk da bu sözlere az çok inanmağa temayül etti ama, gelir kanununa konulan son hüküm şimdiden her tarafta haklı bir heyecan u-yandırmıştır. Mevduatının yıllık faiz mlkdan (200) lirayı geçenler paralarını kısmen bankalar -dan çekmeğe başlamışlardır. Bilindiği gibi, bankalar zâti serma-yelerile iş yapmazlar. Ticari se-nedleri iskonto ettikleri vakit daha ziyade mevduat eshabının paralarını kullanırlar, hattâ iş Bankaları bile bizde öyle muazzam tâti sermayelerle kurulmuş değillerdir. Daha ziyade uzun vadeli mevdüat İle sınaî ve ticari teşebbüslere girişirler. Tevdiat sahipleri, yeni verginin ezgi ve baskısından korkarak paralarını çekerlerse bankalar memleketin bütün İktisadî hayatını destekleyen ve ona e*,] veren kandan kepilirler. Ve boylere yunlde buKU„d,„ talimini çok gbç kötü betti ta! akı.,,, bilir.
BU çok eski ve bbyuk «enne. yeli, moda tabirile, kapitalist bir Ülke değiliz. Elimizde sermaye mahduttur. Bankalara halk yeni yeni alışmıştır. O kadar güç ve az alışıyoruz W, bankalar bin türlü ikramiyelerle para sahip -terini bankalara tevdiatta bulunmağa teşvik etmeğe kendilerini mecbur sanıyorlar. Bu şartlar altında böyle bir vergi henüz uç -mağa alışan bir yavru kuşun kanadına ağır bir kurşun takmak gibi bir hal olacaktır. Bankadan paralarını çekenler acaba bu paralarını ne yaparlar?. Bir kısmı bu gibi vergilerden muaf tutulan devlet tahvilâtına yatırırlar ama bu gidişle hükümetin günün bi -rinde bu muaf esham ve tahvl -ifittan da vergi almayacağından emin olamıyocaklanııdan onda bite ihtiyat gösterirler. Devlet tah-(Devamı 8a: 0 8ü 4 de)
Gelir vergisi
Dünkü görüşmelerde asgarî geçim haddi az görüldüğünden madde komisyona iade edildi
İkramiyelerden vergi alınmıyacak
Ticaret Bakanı Cemil Sait Barlas
Ziraî sigorta
■$ı gene geriye bırakıldı
Ankara: 13 (Telefonla) — BİL Meclisi bugün Raif Karadenizin başkanlığında toplandı Bolu mil -letvekill İhsan Yalçın ve beş arkadaşsın Milli Korunma kanunu tadilâtına ait teklifi geçici komisyona havale ve Feri -dun Fikri Düşünselin emekli dul ve yetim aylıklarına zam hakkın dakl teklifi talep üzerine İade e-dildikten sonra Manisa milletvo -kili Muammer Alakantın sorduğu zirai sigorta meselesi Bakan Ce -mil Sait Barlas tarafından cevaplandırıldı. Bakan dedi ki:
— Bu İş üzerinde bir kanun ta sarısı hazırlanmak tadır. Fakat bu işin mıntakavl olması takdirinde plrimlerin yüksek olacağı ve çiftçinin Ihtyarllo iştirâk etmlyeceği gözönüne alınarak işin memleket ölçüsünde yapılmasını gerekli bul duk bu maksatla ecnebi mütahas-bisi getirmek ve İşi tetkik ettir -mek istiyoruz. Ondan sonra fiili -
(Devamı: Sa, 5 Sü, 3 de)
Ankara 13 (Telefonla) — Ra-if Karadeniz’in başkanlığında bu gün toplanan Büyük Millet Meclisi, gelir vergisi tasarısının müzakerelerine devam etmiştir.
Evvelâ geçen oturumda müzakeresi intaç edilmeyen ve gelir vergisine tâbi tutulmayan ücret ve yevmiyeleri sayan 24 madde için yeterlik önergesi verilmişti.. Hulûsi Oran önergenin aleyhinde bulunarak müzakerenin devamını ve işin daha ziyade aydınlatılmasını istedi. Fakat kabul e dilmedi.
Madde hakkındaki önergelere geçildi. Bu maddeye malûl müte kaitlerin aldıkları yevmiyelerin de istisna edileceği hakkında hü küm konuldu. Hulusi Oralın tek lif ettiği ağır sanayi işçilerinin hususi bir istisnaiyete dahil olan teklifi reddedildi. Bu maddeyi mü teakip yine istisnaları sayan 25. 26, 27, 28 ve 29, maddeler olduğu gibi kabul edildi.
İlmî ve Fenni faaliyet gösteren -lere verilen ikramiyelerden, at yanşı ve güreş mükâfatlarından vergi alınmayacak
30 maddede söz alan Adnan Adıvar maddeye İlmî ve fennî faa liyet gösterenlere yapılacak ikra miye tediyelerinin de istisna e-dilmesinl istedi ve teklif kabul edilerek maddeye konuldu.
31 inci madde güreşler, at ya rışlan gibi memleket bakımından faydalı diğer işler ve faaliyetler dolayısile verilen İkramiye
lerin de gelir vergisinden istisna . edilmesi bazı münakaşalara mu cip oldu. Faik Kurtoğlu bu maddenin tadadî maiyette olmasını ve aksi halde bankaların mev -duatı çoğaltmak bakımından fay da görerek tesis ettikleri mükâ fatlann da bu istisnaiyete alınması ihtimali bulunduğunu ileri
BU. 1 do)
İsmet İnönü'nün ş^hsî bir mesajını tevdi etti
Atlantik Paktının imzalanması m eTasiminde Truman 12 devlet mümessillerine hitap ediyor
Arnavutluk diktatörü Enver Hoca
Arnavutlar
Rusyadan askerî yardım alacak
II
Amerika bize devamlı askerî ve İktisadî yardımlarda bulunacak
Ev ve
dükkân
Rus protestosuna dün cevab verildi
İngiliz cevabî notasında “Atlantik Paktının metni Sovyet iddialarının en iyi cevabını teşkil etmektedir^ deniliyor
Londra: 13 (a.a.) (afp) — At -lantik Paktına karşı protestoda bulunmak üzere Sovyet Rusya tarafından 31 martta IngUtereye ve rilen muhtıraya, Ingiltere hükû -metl cevap vermiştir. Sovyet büyük elçisine tevdi edilen notada ezcümle şöyle denilmektedir:
«Kuzey Atlantik Paktının metni, Sovyet iddialarına en İyi cevabı
Vaşington, 13 (AP.) — Türkiye Dışişleri Bakanı bugün Beyaz Saraya giderek Başkan Truma-nı ziyaret etmiş ve görüşme 10 dakika sürmüştür. Sonradan ga zetecilere verdiği demeçte Dışişleri Bakanı, Başkan Tnımana Başkan fnönünün selâmlarını ve şahsî bir mesajını sunduğunu söylemiştir. Beyaz Sarayı ziyaretinde, Sadak’a Büyült Elçi Feridun Cemal Erkin refakat etmiştir.
Dışişleri Bakanı bu ziyareti müteakip, gazetecilere: «Truma nın mükemmel şahsiyeti üzerim de en derin bir tesir bıraktı» demiştir.
Vaşington, 13 (AP.) — Bugün Türkiye Dışişleri Bakanı Necmettin Sadak, Birleşik Amerika
Dışişleri Bakan muavini Wülard Thorpe ile bir görüşme yapmış* hr. Konferanstan sonra gazete^ ellerle bir görüşme yapan Dış!^ lerl Bakanı, bir soruya cevaben, Türkiyenin Birleşik Amerikadad askerî yardım İle birlikte İktisadî yardım da elde etmek ümit dinde olduğunu belirtmiştir» Willard Thorpe, Dışişleri Baka* nı Acheson’un İktisadî İşler mıl( avinidir.
TÜRKİYEYE VERİLEN TEMİNAT
Vaşington. 13 (A.A.) — ’(UnP ted Press): İyi malûmat al ati kaynaklardan bildirildiğine göref Türkiye Dışişleri Bakanı Nec* mettin Sadak, Amerika Dışişleri Bakanı Acheson’la dün yaptıği (Davamı Sa. s Sü. a dajl!
Et işinde son vaziyet
Ticaret Bakanlığı ile Belediye arasında
teşkil etmektedir. Metin, paktın. , » j j .j * g • J*1 * 1
Miı-kr ithamlar ve beyanatlar teati edilirken
riıhuna ve lafzına uygun olan ta-
mamile tedafüi mahiyeti açıkça Isbat eder. Bu metin aynı zamanda paktın ne bir millete, ne de bir milletler camiasına müteveccih olmadığım, fakat sadece silâhlı bir tecavüzün kendisine karşı yönel -tllmiş bulunduğunu da gösterir. Bu şartlar dahilinde İngiliz hükû metl kuzey Atlantik paktının 912 tarihli Ingiliz — Sovyet andlaş -masının 7'lncl maddealle kabllltellf olmadığı hususunu kabul edemez.»
Ingiliz hükümeti, cevabında Sov (Devamı 8a: S SU: S do)
Berlin
Enver Hoca Sisline min-
netlerini sunduktan son-
yeni Patrikle de anlaşamıyor
Rum ortodoks patrik! Athcnago-ras Amerlkadan yeni geldiği sırada müstakil Türk ortodoks kilisesi başpapazı Ettim kendisine mü racaat etmiş ve evvelce verilmiş olan afaroz kararının rcfl İle kilisesinin tanınmasını rica etmişti.
(Dovamı 8a. a 8Ü. 6 da)
ra Moskovadan döndü
Moskova, 13 (R) — 21 mart tarihinden 10 nisan tarihine kadar Moskova’da bulunan Arnavutluk Başbakanı Enver Hoca’nın başkanlığı altındaki Amavtluk heyetinin Sovyet makamlariyle yaptığı temaslar hakkında bir tebliğ yayınlanmıştır. Tebliğde Heyetin, Başbakan yardımcısı MI-koyan, Dışişleri Bakanı Vişinski ve Dış Ticaret Bakanı Menkişof (Devamı: Sa, 5 Sü, 3 ae)
et fiyatları durmadan yükseliyor
ablukası
Rusların, ablukayı kaldırmağı teklif etttkleri söyleniyor
Londra 13 (B.B.C.) — Bir fcde rai anayasa hazırlamakla vazifeli olan Bonn Alman parlâmento kon eeyl, batı devleUcrl askerî valilerde birlikte Almanya'daki mlltto -fik İçgâl statüsünü lnceliyecek 11 kişilik bir komito teşkil etmiştir.
Komünist MaxReiman'ın bu ko mltedc yer alması reddedilmiştir.
(Devamı Sa. 5 SU. 5 do)
Ticaret ve Ekonomi Bakanı Cemil Said Barlas, Ankara'da yaptığı bir basın toplantısında et fiat-larımn durmadan yükselmesinde belediyelerin mes’uliyet payı bulunduğunu, Ticaret Bakanlığının hayat pahalılığı ile mücadele mevzuunda aldığı kararlar «uzuıı vadeli» olduğu için bunlardan zamanla bir netice alınabileceğini söyleyerek son pahalılıktan belediyeleri mes’ul tutmak istemiştir..
Bu mevzu etrafında Ticaret Bakanlığından belediyeye bir de telgraf gelmiştir. Telgrafta, hayat pahalılığına mani olunması yolunda ne gibi tedbirler alındığı ve Bakanlığın belediyelere bu hususta her türlü yardımda bulunabileceği bildiril -mekte ve hayat pahalılığından dolayı belediye itham edilmektedir. Bakanın bu telgrafı, İstanbul-belediyesinde hayret ve biraz da telâşla karşılanmıştır. Belediye mahfillerinde hayat pahalılığını önlemek işinin bugün bir hükümet işi haline geldiği belirtilmekte, belediyenin bu mes’elede müessir bir rol oynayacağına inanılmaktadır. Söylendiğine göre bugünkü mevzuatla belediye murakabe teşkilâtı, muhtekir esnaf üzerinde halk lehine müessir bir rol oynamaktan çok uzaktır. Belediye mu-rakipleri, fahiş fiatle satış yapan esnafı ancak 5 lira para cezası vermek suretile cezalandırabil -mektedir .
Diğer taraftan Belediye, Ticaret ve Ekonomi Bakanının telgrafına cevap hazırlamaktadır. İs-
tanbul vali ve belediye başkanı Dr. Lûtfi Kırdar, Yakın maziden bir mzınsafa; Koyun eti 350 ku-(Devamı Sa. 5 8Ü. 6 da) ruşa satılıyor
TAKVİMDEN BİR YAPRAK:
Ankarada Maskeli Balo |
Millî Korunma kanu-
nunda bazı tâdiller
yapılması kararlaştı
Ankara 13 (Telefonla) — Dük kân ve ev kiralan vaziyetini inceleyen geçici komisyon bugünkü toplantısında uzun münakaşalardan sonra şu karara vardı:
. 1 Yalnız dükkân kiralarının
serbest bırakılması teklifi reddedilmiştir.
2 Ev ve dükkân kiralarının bir intikal devresinden sonra tamamen serbest bırakılması tek lifi de kabul edilmemiştir.
Bununla beraber komisyonda kiralara bir miktar zam yapılma sı, gayri menkul sahiplerine bazı kolaylıklar gösterilmesi temayül lerl gözönünde tutularak Milli Korunma Kanununun buna dair hükümlerini İncelemek ve icabe-den tadilleri hazırlamak üzere tâli bir komisyon kurulması uy -gun görülmüş ve komisyon hemen teşkil edilmiştir.
Rusların mümanaatı üzerine yapılamıyor
Şehrimizdeki havayolları acente lerlnc gelen bir habero göre; Batı Almanyııdalcl İngiliz ve Amerikan işgal makamları, Almanya İle A-vusturya arasındaki hava seferlerinin durudurulmasını kararlaştırmışlardır.
Bu yüzden İstanbul — Münih — Viyana arasındaki uçak servi -sinin yapılması İmkânsız hale glr-
Avusturyodakl Sovyet makam -lan da; Istanbuldon Vlyannya doğ rıı seferler İçin bazı havayolları şirketlerinin müracaatlarım red -detin işlerdir.
45 bin lira
Ekmek yoksa çörek yesinler!
ULUhAY
Allah Ticaret vo Ekonomi Bakanı İle sayın vâlimlz -den razı olsun! İkisi do yanık yü -raklore su serperek hayat pahalılığı dâvasını hallediverdiler.
Tioarot Bakanı Cemil 8ald Barlas şöyle söyledi:
— Pahalılık İstanbul ve Ankara gibi büyük şohlrlerdo oturan dar vo sabit gelirlileri mütoosslr etmoktedlr.
Yani üst tarafı?. Dört üstü, murad üstü... Kekah! yaşıyor.
Sayın Bakanımız:
— insanlar mllsbet tesirleri monfl toslrier gibi unuttuklarından...
Diye girişerek verdikleri felsefi boyanatta hayat pahalılığı İle mü-cadelonin uzun vadeli bir İş olduğunu İzah buyurdular. Bundan sonra blzo kuşağı biraz daha sıkıştırıp o uzun vadonln sonuna oriş-mok çaresini aramak lâzımgellyor. Bu, bitti.
Sayın vâlimlz Dr. Lütfl Kırdar
da et yoksulluğuna güzel bir dova
buldu: Bu dova tarihidir... Malûm
olduğu üzore Fransa'da halk aç
kalıp da saraya hüoum ottlğl za-
man Kıral On Altıncı Lul gürültünün soboblnl sormuş. Kandıslna halk ekmok olmadıkı İçin şikâyot ediyor.
Denllmlf. Kıralı
— Ekmek yoksa, çörek yesinJ lerl.
Bunun gibi vali ve bolodlye rel-
— Et yemok Istoyenlor, sığırla kuzu eti yesinler.
Diye kesip atmış!
Bir mos'ole bu şekilde halledil • mek Istonllirso bunun hiç bir yorgunluğu olmaz; fakat dâva da hal edilmiş sayılmaz.
Koskoca İstanbul bolodlycsl şu et nıes'oleslnl kökünden kesip atamadı. Aylardanberl kuru kuruya dırdırdan başka birşey yok.. Ha komisyon toplandı; ha daimi encümen karar verdi; ha toptancı top attı, ha porakendeol koş çattı di-yo diye bu hâlo geldik...
İstanbul bolodiyoslnin böyle
buhranlara mâruz kaldığı İlk dofa
görülmüyor. Mosolâ, Ihtlsab ağası
Hüseyin Boy böylo bir buhranı na-
sıl halledormlş?
Onlardan ders alsak nasıl olurf
çalan memur yakalandı
Kütahya 13 (Telefonla) — Zim
metine 45 bin lira geçiren Bcyoğ
lu belediyesi mutemedi Agâh Ca-
bir Karahalli Gediz ilçesine üç
saat mesafede bir köyde yaka-
(Dovamı Sa: 5 8uı 3 do)
Türk Yüksek Mühendisler Birliğinin Ankara Palas otelinde tertip ettiği maskeli balo çok neşeli
ueçmıgtır. Yukarıdaki resimlerde bir maskeli bayanla, maskeler çıkarıldıktan sonra neşe içinde
danse den ve eğlenen ddvellileri aöriiu orsunun.
————
PERŞEMBE
Sahibi: Safa Kıbçlıoğlu
11 inci Yıl, No. 3612
HÜRRİYET VE HAKKIN YILMAZ MÜDAFİİYIZ
Sayısı: 10 Kuruş
NİSAN
1949
idare■ Nuruotmanlyo Noı İT T«l adresi: «YENİ 8ABAH» İSTANBUL
Telefon ı 8071)5
İsrail - Batı Almanya Ticaret Anlaşması
Stuttgart, 13 (AP) — Yeni İsrail hükümeti dün Batı Almanya İle dolar üzerine ticari bir and-laşma akdetmiştir.
Nevyork 13 (AA.) — Afp: İsrail devleti Başkanı Dr. Hayim Weizman, bugün öğlede hıraya gelmiştir.
Bankaların esrarı
Verilen yani ış kar ar l ardan hâlâ dönülebilir
Truman-Sadak mülakatı
Dışişleri Bakanımız Truman'a Cumhurbaşkanımız
Banka mevduatı faizlerinden vergi almak, bizde yeni uyanmağa başlıyan tasarruf hareketlerini yokedecektir
Büyük Millet Meclisinde bugünlerde memleketin iktisadi hayatı ve gelişmesi üzerinde çok derin tesirler yapacak bir kanan tasarısı konuşuluyor ve her gün sekiz, on madde kabul ediliyor. Gelir vergisi kanunundan bahsettiğimiz tabiî anlaşıl -m ıştır. Asırlık vergi anane ve sistemini alt üst edecek bir projenin Mecliste bu kadar sür'atle yol alması, ilk bakışta, dikkati çekecek mahiyettedir. Büdceyi kabul e-derken hâsıl olan alışkanlık bu gelir vergisi lâyihasına da galiba »lrayet etmiş; Halbuki büdce kanunu nihayet bir yıllık gelir ve gideri ilgilendirir, ömrü çok kısadır/ Fakat gelir kanunu yurdun temelli ve tesiri nesiller boyunca sürecek ve genişleyecek hükümleri ihtiva eder. Bunların üzerine daha ziyade eğilmek ve durmak İsteği hiç de boş ve lüzumsuz bir temenni sayılmamalıdır.
Geçen gün yeni kanunun bip maddesi ile yıllık faizi (200) lirayı tecavüz eden, banka tevdiatının gelir vergisine tâbi olması esası kabul edildi. Bu hükmün bankacılık âleminde ve memleketin ekonomi hayatında ne gibi tepkiler yaratacağı acaba etraflıca düşünüldü mü?.
Bizim halkımız, Cumhuriyet devrinin ve Türk bankacılığının kuruluşuna kadar, bankaya çok güven göstermezdi, herkes parasını, san altın olarak, küplere saklar veya bahçesinin bir köşesine gömerdi. Paranın verimli çalışmasına ve piyasada devir yapmasına pek ihtiyaç duymazdı. Halkta bu ruh halinin yerleşmesinde geçen İdare ve hükümetlerin mes’uliyet hissesi hiç de az değildir. Cumhuriyetin ilânını müteakip Türk bankacılığı gelişmiş ve Türkler de tasarruflarını ve kazançlarını evlerinde sakla -yacak yerde, bankalara tevdi etmek huyunu yavaş yavaş kazanmağa başlamıştır. Yirmi yıl içinde bankalarımızdaki mevdtiatın baş döndürücü bir hızla yükselmesi bu İddiamızın en canlı delilidir.
Saraçoğlu Şükrü'nün meşhur varlık vergisi memlekette teessüs etmeğo başlayan bu hevesi bir hayli hırpalamadı değil, fakat nihayet bu vergi istisnaî ve bir defaya mahsus denildi., llalk da bu sözlere az çok inanmağa temayül etti ama, gelir kanununa konulan son hüküm şimdiden her tarafta haklı bir heyecan u-yandırmıştır. Mevduatının yıllık faiz mlkdan (200) lirayı geçenler paralarını kısmen bankalar -dan çekmeğe başlamışlardır. Bilindiği gibi, bankalar zâti serma-yelerile iş yapmazlar. Ticari se-nedleri iskonto ettikleri vakit daha ziyade mevduat eshabının paralarını kullanırlar, hattâ iş Bankaları bile bizde öyle muazzam tâti sermayelerle kurulmuş değillerdir. Daha ziyade uzun vadeli mevdüat İle sınaî ve ticari teşebbüslere girişirler. Tevdiat sahipleri, yeni verginin ezgi ve baskısından korkarak paralarını çekerlerse bankalar memleketin bütün İktisadî hayatını destekleyen ve ona e*,] veren kandan kepilirler. Ve boylere yunlde buKU„d,„ talimini çok gbç kötü betti ta! akı.,,, bilir.
BU çok eski ve bbyuk «enne. yeli, moda tabirile, kapitalist bir Ülke değiliz. Elimizde sermaye mahduttur. Bankalara halk yeni yeni alışmıştır. O kadar güç ve az alışıyoruz W, bankalar bin türlü ikramiyelerle para sahip -terini bankalara tevdiatta bulunmağa teşvik etmeğe kendilerini mecbur sanıyorlar. Bu şartlar altında böyle bir vergi henüz uç -mağa alışan bir yavru kuşun kanadına ağır bir kurşun takmak gibi bir hal olacaktır. Bankadan paralarını çekenler acaba bu paralarını ne yaparlar?. Bir kısmı bu gibi vergilerden muaf tutulan devlet tahvilâtına yatırırlar ama bu gidişle hükümetin günün bi -rinde bu muaf esham ve tahvl -ifittan da vergi almayacağından emin olamıyocaklanııdan onda bite ihtiyat gösterirler. Devlet tah-(Devamı 8a: 0 8ü 4 de)
Gelir vergisi
Dünkü görüşmelerde asgarî geçim haddi az görüldüğünden madde komisyona iade edildi
İkramiyelerden vergi alınmıyacak
Ticaret Bakanı Cemil Sait Barlas
Ziraî sigorta
■$ı gene geriye bırakıldı
Ankara: 13 (Telefonla) — BİL Meclisi bugün Raif Karadenizin başkanlığında toplandı Bolu mil -letvekill İhsan Yalçın ve beş arkadaşsın Milli Korunma kanunu tadilâtına ait teklifi geçici komisyona havale ve Feri -dun Fikri Düşünselin emekli dul ve yetim aylıklarına zam hakkın dakl teklifi talep üzerine İade e-dildikten sonra Manisa milletvo -kili Muammer Alakantın sorduğu zirai sigorta meselesi Bakan Ce -mil Sait Barlas tarafından cevaplandırıldı. Bakan dedi ki:
— Bu İş üzerinde bir kanun ta sarısı hazırlanmak tadır. Fakat bu işin mıntakavl olması takdirinde plrimlerin yüksek olacağı ve çiftçinin Ihtyarllo iştirâk etmlyeceği gözönüne alınarak işin memleket ölçüsünde yapılmasını gerekli bul duk bu maksatla ecnebi mütahas-bisi getirmek ve İşi tetkik ettir -mek istiyoruz. Ondan sonra fiili -
(Devamı: Sa, 5 Sü, 3 de)
Ankara 13 (Telefonla) — Ra-if Karadeniz’in başkanlığında bu gün toplanan Büyük Millet Meclisi, gelir vergisi tasarısının müzakerelerine devam etmiştir.
Evvelâ geçen oturumda müzakeresi intaç edilmeyen ve gelir vergisine tâbi tutulmayan ücret ve yevmiyeleri sayan 24 madde için yeterlik önergesi verilmişti.. Hulûsi Oran önergenin aleyhinde bulunarak müzakerenin devamını ve işin daha ziyade aydınlatılmasını istedi. Fakat kabul e dilmedi.
Madde hakkındaki önergelere geçildi. Bu maddeye malûl müte kaitlerin aldıkları yevmiyelerin de istisna edileceği hakkında hü küm konuldu. Hulusi Oralın tek lif ettiği ağır sanayi işçilerinin hususi bir istisnaiyete dahil olan teklifi reddedildi. Bu maddeyi mü teakip yine istisnaları sayan 25. 26, 27, 28 ve 29, maddeler olduğu gibi kabul edildi.
İlmî ve Fenni faaliyet gösteren -lere verilen ikramiyelerden, at yanşı ve güreş mükâfatlarından vergi alınmayacak
30 maddede söz alan Adnan Adıvar maddeye İlmî ve fennî faa liyet gösterenlere yapılacak ikra miye tediyelerinin de istisna e-dilmesinl istedi ve teklif kabul edilerek maddeye konuldu.
31 inci madde güreşler, at ya rışlan gibi memleket bakımından faydalı diğer işler ve faaliyetler dolayısile verilen İkramiye
lerin de gelir vergisinden istisna . edilmesi bazı münakaşalara mu cip oldu. Faik Kurtoğlu bu maddenin tadadî maiyette olmasını ve aksi halde bankaların mev -duatı çoğaltmak bakımından fay da görerek tesis ettikleri mükâ fatlann da bu istisnaiyete alınması ihtimali bulunduğunu ileri
BU. 1 do)
İsmet İnönü'nün ş^hsî bir mesajını tevdi etti
Atlantik Paktının imzalanması m eTasiminde Truman 12 devlet mümessillerine hitap ediyor
Arnavutluk diktatörü Enver Hoca
Arnavutlar
Rusyadan askerî yardım alacak
II
Amerika bize devamlı askerî ve İktisadî yardımlarda bulunacak
Ev ve
dükkân
Rus protestosuna dün cevab verildi
İngiliz cevabî notasında “Atlantik Paktının metni Sovyet iddialarının en iyi cevabını teşkil etmektedir^ deniliyor
Londra: 13 (a.a.) (afp) — At -lantik Paktına karşı protestoda bulunmak üzere Sovyet Rusya tarafından 31 martta IngUtereye ve rilen muhtıraya, Ingiltere hükû -metl cevap vermiştir. Sovyet büyük elçisine tevdi edilen notada ezcümle şöyle denilmektedir:
«Kuzey Atlantik Paktının metni, Sovyet iddialarına en İyi cevabı
Vaşington, 13 (AP.) — Türkiye Dışişleri Bakanı bugün Beyaz Saraya giderek Başkan Truma-nı ziyaret etmiş ve görüşme 10 dakika sürmüştür. Sonradan ga zetecilere verdiği demeçte Dışişleri Bakanı, Başkan Tnımana Başkan fnönünün selâmlarını ve şahsî bir mesajını sunduğunu söylemiştir. Beyaz Sarayı ziyaretinde, Sadak’a Büyült Elçi Feridun Cemal Erkin refakat etmiştir.
Dışişleri Bakanı bu ziyareti müteakip, gazetecilere: «Truma nın mükemmel şahsiyeti üzerim de en derin bir tesir bıraktı» demiştir.
Vaşington, 13 (AP.) — Bugün Türkiye Dışişleri Bakanı Necmettin Sadak, Birleşik Amerika
Dışişleri Bakan muavini Wülard Thorpe ile bir görüşme yapmış* hr. Konferanstan sonra gazete^ ellerle bir görüşme yapan Dış!^ lerl Bakanı, bir soruya cevaben, Türkiyenin Birleşik Amerikadad askerî yardım İle birlikte İktisadî yardım da elde etmek ümit dinde olduğunu belirtmiştir» Willard Thorpe, Dışişleri Baka* nı Acheson’un İktisadî İşler mıl( avinidir.
TÜRKİYEYE VERİLEN TEMİNAT
Vaşington. 13 (A.A.) — ’(UnP ted Press): İyi malûmat al ati kaynaklardan bildirildiğine göref Türkiye Dışişleri Bakanı Nec* mettin Sadak, Amerika Dışişleri Bakanı Acheson’la dün yaptıği (Davamı Sa. s Sü. a dajl!
Et işinde son vaziyet
Ticaret Bakanlığı ile Belediye arasında
teşkil etmektedir. Metin, paktın. , » j j .j * g • J*1 * 1
Miı-kr ithamlar ve beyanatlar teati edilirken
riıhuna ve lafzına uygun olan ta-
mamile tedafüi mahiyeti açıkça Isbat eder. Bu metin aynı zamanda paktın ne bir millete, ne de bir milletler camiasına müteveccih olmadığım, fakat sadece silâhlı bir tecavüzün kendisine karşı yönel -tllmiş bulunduğunu da gösterir. Bu şartlar dahilinde İngiliz hükû metl kuzey Atlantik paktının 912 tarihli Ingiliz — Sovyet andlaş -masının 7'lncl maddealle kabllltellf olmadığı hususunu kabul edemez.»
Ingiliz hükümeti, cevabında Sov (Devamı 8a: S SU: S do)
Berlin
Enver Hoca Sisline min-
netlerini sunduktan son-
yeni Patrikle de anlaşamıyor
Rum ortodoks patrik! Athcnago-ras Amerlkadan yeni geldiği sırada müstakil Türk ortodoks kilisesi başpapazı Ettim kendisine mü racaat etmiş ve evvelce verilmiş olan afaroz kararının rcfl İle kilisesinin tanınmasını rica etmişti.
(Dovamı 8a. a 8Ü. 6 da)
ra Moskovadan döndü
Moskova, 13 (R) — 21 mart tarihinden 10 nisan tarihine kadar Moskova’da bulunan Arnavutluk Başbakanı Enver Hoca’nın başkanlığı altındaki Amavtluk heyetinin Sovyet makamlariyle yaptığı temaslar hakkında bir tebliğ yayınlanmıştır. Tebliğde Heyetin, Başbakan yardımcısı MI-koyan, Dışişleri Bakanı Vişinski ve Dış Ticaret Bakanı Menkişof (Devamı: Sa, 5 Sü, 3 ae)
et fiyatları durmadan yükseliyor
ablukası
Rusların, ablukayı kaldırmağı teklif etttkleri söyleniyor
Londra 13 (B.B.C.) — Bir fcde rai anayasa hazırlamakla vazifeli olan Bonn Alman parlâmento kon eeyl, batı devleUcrl askerî valilerde birlikte Almanya'daki mlltto -fik İçgâl statüsünü lnceliyecek 11 kişilik bir komito teşkil etmiştir.
Komünist MaxReiman'ın bu ko mltedc yer alması reddedilmiştir.
(Devamı Sa. 5 SU. 5 do)
Ticaret ve Ekonomi Bakanı Cemil Said Barlas, Ankara'da yaptığı bir basın toplantısında et fiat-larımn durmadan yükselmesinde belediyelerin mes’uliyet payı bulunduğunu, Ticaret Bakanlığının hayat pahalılığı ile mücadele mevzuunda aldığı kararlar «uzuıı vadeli» olduğu için bunlardan zamanla bir netice alınabileceğini söyleyerek son pahalılıktan belediyeleri mes’ul tutmak istemiştir..
Bu mevzu etrafında Ticaret Bakanlığından belediyeye bir de telgraf gelmiştir. Telgrafta, hayat pahalılığına mani olunması yolunda ne gibi tedbirler alındığı ve Bakanlığın belediyelere bu hususta her türlü yardımda bulunabileceği bildiril -mekte ve hayat pahalılığından dolayı belediye itham edilmektedir. Bakanın bu telgrafı, İstanbul-belediyesinde hayret ve biraz da telâşla karşılanmıştır. Belediye mahfillerinde hayat pahalılığını önlemek işinin bugün bir hükümet işi haline geldiği belirtilmekte, belediyenin bu mes’elede müessir bir rol oynayacağına inanılmaktadır. Söylendiğine göre bugünkü mevzuatla belediye murakabe teşkilâtı, muhtekir esnaf üzerinde halk lehine müessir bir rol oynamaktan çok uzaktır. Belediye mu-rakipleri, fahiş fiatle satış yapan esnafı ancak 5 lira para cezası vermek suretile cezalandırabil -mektedir .
Diğer taraftan Belediye, Ticaret ve Ekonomi Bakanının telgrafına cevap hazırlamaktadır. İs-
tanbul vali ve belediye başkanı Dr. Lûtfi Kırdar, Yakın maziden bir mzınsafa; Koyun eti 350 ku-(Devamı Sa. 5 8Ü. 6 da) ruşa satılıyor
TAKVİMDEN BİR YAPRAK:
Ankarada Maskeli Balo |
Millî Korunma kanu-
nunda bazı tâdiller
yapılması kararlaştı
Ankara 13 (Telefonla) — Dük kân ve ev kiralan vaziyetini inceleyen geçici komisyon bugünkü toplantısında uzun münakaşalardan sonra şu karara vardı:
. 1 Yalnız dükkân kiralarının
serbest bırakılması teklifi reddedilmiştir.
2 Ev ve dükkân kiralarının bir intikal devresinden sonra tamamen serbest bırakılması tek lifi de kabul edilmemiştir.
Bununla beraber komisyonda kiralara bir miktar zam yapılma sı, gayri menkul sahiplerine bazı kolaylıklar gösterilmesi temayül lerl gözönünde tutularak Milli Korunma Kanununun buna dair hükümlerini İncelemek ve icabe-den tadilleri hazırlamak üzere tâli bir komisyon kurulması uy -gun görülmüş ve komisyon hemen teşkil edilmiştir.
Rusların mümanaatı üzerine yapılamıyor
Şehrimizdeki havayolları acente lerlnc gelen bir habero göre; Batı Almanyııdalcl İngiliz ve Amerikan işgal makamları, Almanya İle A-vusturya arasındaki hava seferlerinin durudurulmasını kararlaştırmışlardır.
Bu yüzden İstanbul — Münih — Viyana arasındaki uçak servi -sinin yapılması İmkânsız hale glr-
Avusturyodakl Sovyet makam -lan da; Istanbuldon Vlyannya doğ rıı seferler İçin bazı havayolları şirketlerinin müracaatlarım red -detin işlerdir.
45 bin lira
Ekmek yoksa çörek yesinler!
ULUhAY
Allah Ticaret vo Ekonomi Bakanı İle sayın vâlimlz -den razı olsun! İkisi do yanık yü -raklore su serperek hayat pahalılığı dâvasını hallediverdiler.
Tioarot Bakanı Cemil 8ald Barlas şöyle söyledi:
— Pahalılık İstanbul ve Ankara gibi büyük şohlrlerdo oturan dar vo sabit gelirlileri mütoosslr etmoktedlr.
Yani üst tarafı?. Dört üstü, murad üstü... Kekah! yaşıyor.
Sayın Bakanımız:
— insanlar mllsbet tesirleri monfl toslrier gibi unuttuklarından...
Diye girişerek verdikleri felsefi boyanatta hayat pahalılığı İle mü-cadelonin uzun vadeli bir İş olduğunu İzah buyurdular. Bundan sonra blzo kuşağı biraz daha sıkıştırıp o uzun vadonln sonuna oriş-mok çaresini aramak lâzımgellyor. Bu, bitti.
Sayın vâlimlz Dr. Lütfl Kırdar
da et yoksulluğuna güzel bir dova
buldu: Bu dova tarihidir... Malûm
olduğu üzore Fransa'da halk aç
kalıp da saraya hüoum ottlğl za-
man Kıral On Altıncı Lul gürültünün soboblnl sormuş. Kandıslna halk ekmok olmadıkı İçin şikâyot ediyor.
Denllmlf. Kıralı
— Ekmek yoksa, çörek yesinJ lerl.
Bunun gibi vali ve bolodlye rel-
— Et yemok Istoyenlor, sığırla kuzu eti yesinler.
Diye kesip atmış!
Bir mos'ole bu şekilde halledil • mek Istonllirso bunun hiç bir yorgunluğu olmaz; fakat dâva da hal edilmiş sayılmaz.
Koskoca İstanbul bolodlycsl şu et nıes'oleslnl kökünden kesip atamadı. Aylardanberl kuru kuruya dırdırdan başka birşey yok.. Ha komisyon toplandı; ha daimi encümen karar verdi; ha toptancı top attı, ha porakendeol koş çattı di-yo diye bu hâlo geldik...
İstanbul bolodiyoslnin böyle
buhranlara mâruz kaldığı İlk dofa
görülmüyor. Mosolâ, Ihtlsab ağası
Hüseyin Boy böylo bir buhranı na-
sıl halledormlş?
Onlardan ders alsak nasıl olurf
çalan memur yakalandı
Kütahya 13 (Telefonla) — Zim
metine 45 bin lira geçiren Bcyoğ
lu belediyesi mutemedi Agâh Ca-
bir Karahalli Gediz ilçesine üç
saat mesafede bir köyde yaka-
(Dovamı Sa: 5 8uı 3 do)
Türk Yüksek Mühendisler Birliğinin Ankara Palas otelinde tertip ettiği maskeli balo çok neşeli
ueçmıgtır. Yukarıdaki resimlerde bir maskeli bayanla, maskeler çıkarıldıktan sonra neşe içinde
danse den ve eğlenen ddvellileri aöriiu orsunun.
————
PERŞEMBE
Sahibi: Safa Kıbçlıoğlu
11 inci Yıl, No. 3612
HÜRRİYET VE HAKKIN YILMAZ MÜDAFİİYIZ
Sayısı: 10 Kuruş
NİSAN
1949
idare■ Nuruotmanlyo Noı İT T«l adresi: «YENİ 8ABAH» İSTANBUL
Telefon ı 8071)5
İsrail - Batı Almanya Ticaret Anlaşması
Stuttgart, 13 (AP) — Yeni İsrail hükümeti dün Batı Almanya İle dolar üzerine ticari bir and-laşma akdetmiştir.
Nevyork 13 (AA.) — Afp: İsrail devleti Başkanı Dr. Hayim Weizman, bugün öğlede hıraya gelmiştir.
Bankaların esrarı
Verilen yani ış kar ar l ardan hâlâ dönülebilir
Truman-Sadak mülakatı
Dışişleri Bakanımız Truman'a Cumhurbaşkanımız
Banka mevduatı faizlerinden vergi almak, bizde yeni uyanmağa başlıyan tasarruf hareketlerini yokedecektir
Büyük Millet Meclisinde bugünlerde memleketin iktisadi hayatı ve gelişmesi üzerinde çok derin tesirler yapacak bir kanan tasarısı konuşuluyor ve her gün sekiz, on madde kabul ediliyor. Gelir vergisi kanunundan bahsettiğimiz tabiî anlaşıl -m ıştır. Asırlık vergi anane ve sistemini alt üst edecek bir projenin Mecliste bu kadar sür'atle yol alması, ilk bakışta, dikkati çekecek mahiyettedir. Büdceyi kabul e-derken hâsıl olan alışkanlık bu gelir vergisi lâyihasına da galiba »lrayet etmiş; Halbuki büdce kanunu nihayet bir yıllık gelir ve gideri ilgilendirir, ömrü çok kısadır/ Fakat gelir kanunu yurdun temelli ve tesiri nesiller boyunca sürecek ve genişleyecek hükümleri ihtiva eder. Bunların üzerine daha ziyade eğilmek ve durmak İsteği hiç de boş ve lüzumsuz bir temenni sayılmamalıdır.
Geçen gün yeni kanunun bip maddesi ile yıllık faizi (200) lirayı tecavüz eden, banka tevdiatının gelir vergisine tâbi olması esası kabul edildi. Bu hükmün bankacılık âleminde ve memleketin ekonomi hayatında ne gibi tepkiler yaratacağı acaba etraflıca düşünüldü mü?.
Bizim halkımız, Cumhuriyet devrinin ve Türk bankacılığının kuruluşuna kadar, bankaya çok güven göstermezdi, herkes parasını, san altın olarak, küplere saklar veya bahçesinin bir köşesine gömerdi. Paranın verimli çalışmasına ve piyasada devir yapmasına pek ihtiyaç duymazdı. Halkta bu ruh halinin yerleşmesinde geçen İdare ve hükümetlerin mes’uliyet hissesi hiç de az değildir. Cumhuriyetin ilânını müteakip Türk bankacılığı gelişmiş ve Türkler de tasarruflarını ve kazançlarını evlerinde sakla -yacak yerde, bankalara tevdi etmek huyunu yavaş yavaş kazanmağa başlamıştır. Yirmi yıl içinde bankalarımızdaki mevdtiatın baş döndürücü bir hızla yükselmesi bu İddiamızın en canlı delilidir.
Saraçoğlu Şükrü'nün meşhur varlık vergisi memlekette teessüs etmeğo başlayan bu hevesi bir hayli hırpalamadı değil, fakat nihayet bu vergi istisnaî ve bir defaya mahsus denildi., llalk da bu sözlere az çok inanmağa temayül etti ama, gelir kanununa konulan son hüküm şimdiden her tarafta haklı bir heyecan u-yandırmıştır. Mevduatının yıllık faiz mlkdan (200) lirayı geçenler paralarını kısmen bankalar -dan çekmeğe başlamışlardır. Bilindiği gibi, bankalar zâti serma-yelerile iş yapmazlar. Ticari se-nedleri iskonto ettikleri vakit daha ziyade mevduat eshabının paralarını kullanırlar, hattâ iş Bankaları bile bizde öyle muazzam tâti sermayelerle kurulmuş değillerdir. Daha ziyade uzun vadeli mevdüat İle sınaî ve ticari teşebbüslere girişirler. Tevdiat sahipleri, yeni verginin ezgi ve baskısından korkarak paralarını çekerlerse bankalar memleketin bütün İktisadî hayatını destekleyen ve ona e*,] veren kandan kepilirler. Ve boylere yunlde buKU„d,„ talimini çok gbç kötü betti ta! akı.,,, bilir.
BU çok eski ve bbyuk «enne. yeli, moda tabirile, kapitalist bir Ülke değiliz. Elimizde sermaye mahduttur. Bankalara halk yeni yeni alışmıştır. O kadar güç ve az alışıyoruz W, bankalar bin türlü ikramiyelerle para sahip -terini bankalara tevdiatta bulunmağa teşvik etmeğe kendilerini mecbur sanıyorlar. Bu şartlar altında böyle bir vergi henüz uç -mağa alışan bir yavru kuşun kanadına ağır bir kurşun takmak gibi bir hal olacaktır. Bankadan paralarını çekenler acaba bu paralarını ne yaparlar?. Bir kısmı bu gibi vergilerden muaf tutulan devlet tahvilâtına yatırırlar ama bu gidişle hükümetin günün bi -rinde bu muaf esham ve tahvl -ifittan da vergi almayacağından emin olamıyocaklanııdan onda bite ihtiyat gösterirler. Devlet tah-(Devamı 8a: 0 8ü 4 de)
Gelir vergisi
Dünkü görüşmelerde asgarî geçim haddi az görüldüğünden madde komisyona iade edildi
İkramiyelerden vergi alınmıyacak
Ticaret Bakanı Cemil Sait Barlas
Ziraî sigorta
■$ı gene geriye bırakıldı
Ankara: 13 (Telefonla) — BİL Meclisi bugün Raif Karadenizin başkanlığında toplandı Bolu mil -letvekill İhsan Yalçın ve beş arkadaşsın Milli Korunma kanunu tadilâtına ait teklifi geçici komisyona havale ve Feri -dun Fikri Düşünselin emekli dul ve yetim aylıklarına zam hakkın dakl teklifi talep üzerine İade e-dildikten sonra Manisa milletvo -kili Muammer Alakantın sorduğu zirai sigorta meselesi Bakan Ce -mil Sait Barlas tarafından cevaplandırıldı. Bakan dedi ki:
— Bu İş üzerinde bir kanun ta sarısı hazırlanmak tadır. Fakat bu işin mıntakavl olması takdirinde plrimlerin yüksek olacağı ve çiftçinin Ihtyarllo iştirâk etmlyeceği gözönüne alınarak işin memleket ölçüsünde yapılmasını gerekli bul duk bu maksatla ecnebi mütahas-bisi getirmek ve İşi tetkik ettir -mek istiyoruz. Ondan sonra fiili -
(Devamı: Sa, 5 Sü, 3 de)
Ankara 13 (Telefonla) — Ra-if Karadeniz’in başkanlığında bu gün toplanan Büyük Millet Meclisi, gelir vergisi tasarısının müzakerelerine devam etmiştir.
Evvelâ geçen oturumda müzakeresi intaç edilmeyen ve gelir vergisine tâbi tutulmayan ücret ve yevmiyeleri sayan 24 madde için yeterlik önergesi verilmişti.. Hulûsi Oran önergenin aleyhinde bulunarak müzakerenin devamını ve işin daha ziyade aydınlatılmasını istedi. Fakat kabul e dilmedi.
Madde hakkındaki önergelere geçildi. Bu maddeye malûl müte kaitlerin aldıkları yevmiyelerin de istisna edileceği hakkında hü küm konuldu. Hulusi Oralın tek lif ettiği ağır sanayi işçilerinin hususi bir istisnaiyete dahil olan teklifi reddedildi. Bu maddeyi mü teakip yine istisnaları sayan 25. 26, 27, 28 ve 29, maddeler olduğu gibi kabul edildi.
İlmî ve Fenni faaliyet gösteren -lere verilen ikramiyelerden, at yanşı ve güreş mükâfatlarından vergi alınmayacak
30 maddede söz alan Adnan Adıvar maddeye İlmî ve fennî faa liyet gösterenlere yapılacak ikra miye tediyelerinin de istisna e-dilmesinl istedi ve teklif kabul edilerek maddeye konuldu.
31 inci madde güreşler, at ya rışlan gibi memleket bakımından faydalı diğer işler ve faaliyetler dolayısile verilen İkramiye
lerin de gelir vergisinden istisna . edilmesi bazı münakaşalara mu cip oldu. Faik Kurtoğlu bu maddenin tadadî maiyette olmasını ve aksi halde bankaların mev -duatı çoğaltmak bakımından fay da görerek tesis ettikleri mükâ fatlann da bu istisnaiyete alınması ihtimali bulunduğunu ileri
BU. 1 do)
İsmet İnönü'nün ş^hsî bir mesajını tevdi etti
Atlantik Paktının imzalanması m eTasiminde Truman 12 devlet mümessillerine hitap ediyor
Arnavutluk diktatörü Enver Hoca
Arnavutlar
Rusyadan askerî yardım alacak
II
Amerika bize devamlı askerî ve İktisadî yardımlarda bulunacak
Ev ve
dükkân
Rus protestosuna dün cevab verildi
İngiliz cevabî notasında “Atlantik Paktının metni Sovyet iddialarının en iyi cevabını teşkil etmektedir^ deniliyor
Londra: 13 (a.a.) (afp) — At -lantik Paktına karşı protestoda bulunmak üzere Sovyet Rusya tarafından 31 martta IngUtereye ve rilen muhtıraya, Ingiltere hükû -metl cevap vermiştir. Sovyet büyük elçisine tevdi edilen notada ezcümle şöyle denilmektedir:
«Kuzey Atlantik Paktının metni, Sovyet iddialarına en İyi cevabı
Vaşington, 13 (AP.) — Türkiye Dışişleri Bakanı bugün Beyaz Saraya giderek Başkan Truma-nı ziyaret etmiş ve görüşme 10 dakika sürmüştür. Sonradan ga zetecilere verdiği demeçte Dışişleri Bakanı, Başkan Tnımana Başkan fnönünün selâmlarını ve şahsî bir mesajını sunduğunu söylemiştir. Beyaz Sarayı ziyaretinde, Sadak’a Büyült Elçi Feridun Cemal Erkin refakat etmiştir.
Dışişleri Bakanı bu ziyareti müteakip, gazetecilere: «Truma nın mükemmel şahsiyeti üzerim de en derin bir tesir bıraktı» demiştir.
Vaşington, 13 (AP.) — Bugün Türkiye Dışişleri Bakanı Necmettin Sadak, Birleşik Amerika
Dışişleri Bakan muavini Wülard Thorpe ile bir görüşme yapmış* hr. Konferanstan sonra gazete^ ellerle bir görüşme yapan Dış!^ lerl Bakanı, bir soruya cevaben, Türkiyenin Birleşik Amerikadad askerî yardım İle birlikte İktisadî yardım da elde etmek ümit dinde olduğunu belirtmiştir» Willard Thorpe, Dışişleri Baka* nı Acheson’un İktisadî İşler mıl( avinidir.
TÜRKİYEYE VERİLEN TEMİNAT
Vaşington. 13 (A.A.) — ’(UnP ted Press): İyi malûmat al ati kaynaklardan bildirildiğine göref Türkiye Dışişleri Bakanı Nec* mettin Sadak, Amerika Dışişleri Bakanı Acheson’la dün yaptıği (Davamı Sa. s Sü. a dajl!
Et işinde son vaziyet
Ticaret Bakanlığı ile Belediye arasında
teşkil etmektedir. Metin, paktın. , » j j .j * g • J*1 * 1
Miı-kr ithamlar ve beyanatlar teati edilirken
riıhuna ve lafzına uygun olan ta-
mamile tedafüi mahiyeti açıkça Isbat eder. Bu metin aynı zamanda paktın ne bir millete, ne de bir milletler camiasına müteveccih olmadığım, fakat sadece silâhlı bir tecavüzün kendisine karşı yönel -tllmiş bulunduğunu da gösterir. Bu şartlar dahilinde İngiliz hükû metl kuzey Atlantik paktının 912 tarihli Ingiliz — Sovyet andlaş -masının 7'lncl maddealle kabllltellf olmadığı hususunu kabul edemez.»
Ingiliz hükümeti, cevabında Sov (Devamı 8a: S SU: S do)
Berlin
Enver Hoca Sisline min-
netlerini sunduktan son-
yeni Patrikle de anlaşamıyor
Rum ortodoks patrik! Athcnago-ras Amerlkadan yeni geldiği sırada müstakil Türk ortodoks kilisesi başpapazı Ettim kendisine mü racaat etmiş ve evvelce verilmiş olan afaroz kararının rcfl İle kilisesinin tanınmasını rica etmişti.
(Dovamı 8a. a 8Ü. 6 da)
ra Moskovadan döndü
Moskova, 13 (R) — 21 mart tarihinden 10 nisan tarihine kadar Moskova’da bulunan Arnavutluk Başbakanı Enver Hoca’nın başkanlığı altındaki Amavtluk heyetinin Sovyet makamlariyle yaptığı temaslar hakkında bir tebliğ yayınlanmıştır. Tebliğde Heyetin, Başbakan yardımcısı MI-koyan, Dışişleri Bakanı Vişinski ve Dış Ticaret Bakanı Menkişof (Devamı: Sa, 5 Sü, 3 ae)
et fiyatları durmadan yükseliyor
ablukası
Rusların, ablukayı kaldırmağı teklif etttkleri söyleniyor
Londra 13 (B.B.C.) — Bir fcde rai anayasa hazırlamakla vazifeli olan Bonn Alman parlâmento kon eeyl, batı devleUcrl askerî valilerde birlikte Almanya'daki mlltto -fik İçgâl statüsünü lnceliyecek 11 kişilik bir komito teşkil etmiştir.
Komünist MaxReiman'ın bu ko mltedc yer alması reddedilmiştir.
(Devamı Sa. 5 SU. 5 do)
Ticaret ve Ekonomi Bakanı Cemil Said Barlas, Ankara'da yaptığı bir basın toplantısında et fiat-larımn durmadan yükselmesinde belediyelerin mes’uliyet payı bulunduğunu, Ticaret Bakanlığının hayat pahalılığı ile mücadele mevzuunda aldığı kararlar «uzuıı vadeli» olduğu için bunlardan zamanla bir netice alınabileceğini söyleyerek son pahalılıktan belediyeleri mes’ul tutmak istemiştir..
Bu mevzu etrafında Ticaret Bakanlığından belediyeye bir de telgraf gelmiştir. Telgrafta, hayat pahalılığına mani olunması yolunda ne gibi tedbirler alındığı ve Bakanlığın belediyelere bu hususta her türlü yardımda bulunabileceği bildiril -mekte ve hayat pahalılığından dolayı belediye itham edilmektedir. Bakanın bu telgrafı, İstanbul-belediyesinde hayret ve biraz da telâşla karşılanmıştır. Belediye mahfillerinde hayat pahalılığını önlemek işinin bugün bir hükümet işi haline geldiği belirtilmekte, belediyenin bu mes’elede müessir bir rol oynayacağına inanılmaktadır. Söylendiğine göre bugünkü mevzuatla belediye murakabe teşkilâtı, muhtekir esnaf üzerinde halk lehine müessir bir rol oynamaktan çok uzaktır. Belediye mu-rakipleri, fahiş fiatle satış yapan esnafı ancak 5 lira para cezası vermek suretile cezalandırabil -mektedir .
Diğer taraftan Belediye, Ticaret ve Ekonomi Bakanının telgrafına cevap hazırlamaktadır. İs-
tanbul vali ve belediye başkanı Dr. Lûtfi Kırdar, Yakın maziden bir mzınsafa; Koyun eti 350 ku-(Devamı Sa. 5 8Ü. 6 da) ruşa satılıyor
TAKVİMDEN BİR YAPRAK:
Ankarada Maskeli Balo |
Millî Korunma kanu-
nunda bazı tâdiller
yapılması kararlaştı
Ankara 13 (Telefonla) — Dük kân ve ev kiralan vaziyetini inceleyen geçici komisyon bugünkü toplantısında uzun münakaşalardan sonra şu karara vardı:
. 1 Yalnız dükkân kiralarının
serbest bırakılması teklifi reddedilmiştir.
2 Ev ve dükkân kiralarının bir intikal devresinden sonra tamamen serbest bırakılması tek lifi de kabul edilmemiştir.
Bununla beraber komisyonda kiralara bir miktar zam yapılma sı, gayri menkul sahiplerine bazı kolaylıklar gösterilmesi temayül lerl gözönünde tutularak Milli Korunma Kanununun buna dair hükümlerini İncelemek ve icabe-den tadilleri hazırlamak üzere tâli bir komisyon kurulması uy -gun görülmüş ve komisyon hemen teşkil edilmiştir.
Rusların mümanaatı üzerine yapılamıyor
Şehrimizdeki havayolları acente lerlnc gelen bir habero göre; Batı Almanyııdalcl İngiliz ve Amerikan işgal makamları, Almanya İle A-vusturya arasındaki hava seferlerinin durudurulmasını kararlaştırmışlardır.
Bu yüzden İstanbul — Münih — Viyana arasındaki uçak servi -sinin yapılması İmkânsız hale glr-
Avusturyodakl Sovyet makam -lan da; Istanbuldon Vlyannya doğ rıı seferler İçin bazı havayolları şirketlerinin müracaatlarım red -detin işlerdir.
45 bin lira
Ekmek yoksa çörek yesinler!
ULUhAY
Allah Ticaret vo Ekonomi Bakanı İle sayın vâlimlz -den razı olsun! İkisi do yanık yü -raklore su serperek hayat pahalılığı dâvasını hallediverdiler.
Tioarot Bakanı Cemil 8ald Barlas şöyle söyledi:
— Pahalılık İstanbul ve Ankara gibi büyük şohlrlerdo oturan dar vo sabit gelirlileri mütoosslr etmoktedlr.
Yani üst tarafı?. Dört üstü, murad üstü... Kekah! yaşıyor.
Sayın Bakanımız:
— insanlar mllsbet tesirleri monfl toslrier gibi unuttuklarından...
Diye girişerek verdikleri felsefi boyanatta hayat pahalılığı İle mü-cadelonin uzun vadeli bir İş olduğunu İzah buyurdular. Bundan sonra blzo kuşağı biraz daha sıkıştırıp o uzun vadonln sonuna oriş-mok çaresini aramak lâzımgellyor. Bu, bitti.
Sayın vâlimlz Dr. Lütfl Kırdar
da et yoksulluğuna güzel bir dova
buldu: Bu dova tarihidir... Malûm
olduğu üzore Fransa'da halk aç
kalıp da saraya hüoum ottlğl za-
man Kıral On Altıncı Lul gürültünün soboblnl sormuş. Kandıslna halk ekmok olmadıkı İçin şikâyot ediyor.
Denllmlf. Kıralı
— Ekmek yoksa, çörek yesinJ lerl.
Bunun gibi vali ve bolodlye rel-
— Et yemok Istoyenlor, sığırla kuzu eti yesinler.
Diye kesip atmış!
Bir mos'ole bu şekilde halledil • mek Istonllirso bunun hiç bir yorgunluğu olmaz; fakat dâva da hal edilmiş sayılmaz.
Koskoca İstanbul bolodlycsl şu et nıes'oleslnl kökünden kesip atamadı. Aylardanberl kuru kuruya dırdırdan başka birşey yok.. Ha komisyon toplandı; ha daimi encümen karar verdi; ha toptancı top attı, ha porakendeol koş çattı di-yo diye bu hâlo geldik...
İstanbul bolodiyoslnin böyle
buhranlara mâruz kaldığı İlk dofa
görülmüyor. Mosolâ, Ihtlsab ağası
Hüseyin Boy böylo bir buhranı na-
sıl halledormlş?
Onlardan ders alsak nasıl olurf
çalan memur yakalandı
Kütahya 13 (Telefonla) — Zim
metine 45 bin lira geçiren Bcyoğ
lu belediyesi mutemedi Agâh Ca-
bir Karahalli Gediz ilçesine üç
saat mesafede bir köyde yaka-
(Dovamı Sa: 5 8uı 3 do)
Türk Yüksek Mühendisler Birliğinin Ankara Palas otelinde tertip ettiği maskeli balo çok neşeli
ueçmıgtır. Yukarıdaki resimlerde bir maskeli bayanla, maskeler çıkarıldıktan sonra neşe içinde
danse den ve eğlenen ddvellileri aöriiu orsunun.
————
PERŞEMBE
Sahibi: Safa Kıbçlıoğlu
11 inci Yıl, No. 3612
HÜRRİYET VE HAKKIN YILMAZ MÜDAFİİYIZ
Sayısı: 10 Kuruş
NİSAN
1949
idare■ Nuruotmanlyo Noı İT T«l adresi: «YENİ 8ABAH» İSTANBUL
Telefon ı 8071)5
İsrail - Batı Almanya Ticaret Anlaşması
Stuttgart, 13 (AP) — Yeni İsrail hükümeti dün Batı Almanya İle dolar üzerine ticari bir and-laşma akdetmiştir.
Nevyork 13 (AA.) — Afp: İsrail devleti Başkanı Dr. Hayim Weizman, bugün öğlede hıraya gelmiştir.
Bankaların esrarı
Verilen yani ış kar ar l ardan hâlâ dönülebilir
Truman-Sadak mülakatı
Dışişleri Bakanımız Truman'a Cumhurbaşkanımız
Banka mevduatı faizlerinden vergi almak, bizde yeni uyanmağa başlıyan tasarruf hareketlerini yokedecektir
Büyük Millet Meclisinde bugünlerde memleketin iktisadi hayatı ve gelişmesi üzerinde çok derin tesirler yapacak bir kanan tasarısı konuşuluyor ve her gün sekiz, on madde kabul ediliyor. Gelir vergisi kanunundan bahsettiğimiz tabiî anlaşıl -m ıştır. Asırlık vergi anane ve sistemini alt üst edecek bir projenin Mecliste bu kadar sür'atle yol alması, ilk bakışta, dikkati çekecek mahiyettedir. Büdceyi kabul e-derken hâsıl olan alışkanlık bu gelir vergisi lâyihasına da galiba »lrayet etmiş; Halbuki büdce kanunu nihayet bir yıllık gelir ve gideri ilgilendirir, ömrü çok kısadır/ Fakat gelir kanunu yurdun temelli ve tesiri nesiller boyunca sürecek ve genişleyecek hükümleri ihtiva eder. Bunların üzerine daha ziyade eğilmek ve durmak İsteği hiç de boş ve lüzumsuz bir temenni sayılmamalıdır.
Geçen gün yeni kanunun bip maddesi ile yıllık faizi (200) lirayı tecavüz eden, banka tevdiatının gelir vergisine tâbi olması esası kabul edildi. Bu hükmün bankacılık âleminde ve memleketin ekonomi hayatında ne gibi tepkiler yaratacağı acaba etraflıca düşünüldü mü?.
Bizim halkımız, Cumhuriyet devrinin ve Türk bankacılığının kuruluşuna kadar, bankaya çok güven göstermezdi, herkes parasını, san altın olarak, küplere saklar veya bahçesinin bir köşesine gömerdi. Paranın verimli çalışmasına ve piyasada devir yapmasına pek ihtiyaç duymazdı. Halkta bu ruh halinin yerleşmesinde geçen İdare ve hükümetlerin mes’uliyet hissesi hiç de az değildir. Cumhuriyetin ilânını müteakip Türk bankacılığı gelişmiş ve Türkler de tasarruflarını ve kazançlarını evlerinde sakla -yacak yerde, bankalara tevdi etmek huyunu yavaş yavaş kazanmağa başlamıştır. Yirmi yıl içinde bankalarımızdaki mevdtiatın baş döndürücü bir hızla yükselmesi bu İddiamızın en canlı delilidir.
Saraçoğlu Şükrü'nün meşhur varlık vergisi memlekette teessüs etmeğo başlayan bu hevesi bir hayli hırpalamadı değil, fakat nihayet bu vergi istisnaî ve bir defaya mahsus denildi., llalk da bu sözlere az çok inanmağa temayül etti ama, gelir kanununa konulan son hüküm şimdiden her tarafta haklı bir heyecan u-yandırmıştır. Mevduatının yıllık faiz mlkdan (200) lirayı geçenler paralarını kısmen bankalar -dan çekmeğe başlamışlardır. Bilindiği gibi, bankalar zâti serma-yelerile iş yapmazlar. Ticari se-nedleri iskonto ettikleri vakit daha ziyade mevduat eshabının paralarını kullanırlar, hattâ iş Bankaları bile bizde öyle muazzam tâti sermayelerle kurulmuş değillerdir. Daha ziyade uzun vadeli mevdüat İle sınaî ve ticari teşebbüslere girişirler. Tevdiat sahipleri, yeni verginin ezgi ve baskısından korkarak paralarını çekerlerse bankalar memleketin bütün İktisadî hayatını destekleyen ve ona e*,] veren kandan kepilirler. Ve boylere yunlde buKU„d,„ talimini çok gbç kötü betti ta! akı.,,, bilir.
BU çok eski ve bbyuk «enne. yeli, moda tabirile, kapitalist bir Ülke değiliz. Elimizde sermaye mahduttur. Bankalara halk yeni yeni alışmıştır. O kadar güç ve az alışıyoruz W, bankalar bin türlü ikramiyelerle para sahip -terini bankalara tevdiatta bulunmağa teşvik etmeğe kendilerini mecbur sanıyorlar. Bu şartlar altında böyle bir vergi henüz uç -mağa alışan bir yavru kuşun kanadına ağır bir kurşun takmak gibi bir hal olacaktır. Bankadan paralarını çekenler acaba bu paralarını ne yaparlar?. Bir kısmı bu gibi vergilerden muaf tutulan devlet tahvilâtına yatırırlar ama bu gidişle hükümetin günün bi -rinde bu muaf esham ve tahvl -ifittan da vergi almayacağından emin olamıyocaklanııdan onda bite ihtiyat gösterirler. Devlet tah-(Devamı 8a: 0 8ü 4 de)
Gelir vergisi
Dünkü görüşmelerde asgarî geçim haddi az görüldüğünden madde komisyona iade edildi
İkramiyelerden vergi alınmıyacak
Ticaret Bakanı Cemil Sait Barlas
Ziraî sigorta
■$ı gene geriye bırakıldı
Ankara: 13 (Telefonla) — BİL Meclisi bugün Raif Karadenizin başkanlığında toplandı Bolu mil -letvekill İhsan Yalçın ve beş arkadaşsın Milli Korunma kanunu tadilâtına ait teklifi geçici komisyona havale ve Feri -dun Fikri Düşünselin emekli dul ve yetim aylıklarına zam hakkın dakl teklifi talep üzerine İade e-dildikten sonra Manisa milletvo -kili Muammer Alakantın sorduğu zirai sigorta meselesi Bakan Ce -mil Sait Barlas tarafından cevaplandırıldı. Bakan dedi ki:
— Bu İş üzerinde bir kanun ta sarısı hazırlanmak tadır. Fakat bu işin mıntakavl olması takdirinde plrimlerin yüksek olacağı ve çiftçinin Ihtyarllo iştirâk etmlyeceği gözönüne alınarak işin memleket ölçüsünde yapılmasını gerekli bul duk bu maksatla ecnebi mütahas-bisi getirmek ve İşi tetkik ettir -mek istiyoruz. Ondan sonra fiili -
(Devamı: Sa, 5 Sü, 3 de)
Ankara 13 (Telefonla) — Ra-if Karadeniz’in başkanlığında bu gün toplanan Büyük Millet Meclisi, gelir vergisi tasarısının müzakerelerine devam etmiştir.
Evvelâ geçen oturumda müzakeresi intaç edilmeyen ve gelir vergisine tâbi tutulmayan ücret ve yevmiyeleri sayan 24 madde için yeterlik önergesi verilmişti.. Hulûsi Oran önergenin aleyhinde bulunarak müzakerenin devamını ve işin daha ziyade aydınlatılmasını istedi. Fakat kabul e dilmedi.
Madde hakkındaki önergelere geçildi. Bu maddeye malûl müte kaitlerin aldıkları yevmiyelerin de istisna edileceği hakkında hü küm konuldu. Hulusi Oralın tek lif ettiği ağır sanayi işçilerinin hususi bir istisnaiyete dahil olan teklifi reddedildi. Bu maddeyi mü teakip yine istisnaları sayan 25. 26, 27, 28 ve 29, maddeler olduğu gibi kabul edildi.
İlmî ve Fenni faaliyet gösteren -lere verilen ikramiyelerden, at yanşı ve güreş mükâfatlarından vergi alınmayacak
30 maddede söz alan Adnan Adıvar maddeye İlmî ve fennî faa liyet gösterenlere yapılacak ikra miye tediyelerinin de istisna e-dilmesinl istedi ve teklif kabul edilerek maddeye konuldu.
31 inci madde güreşler, at ya rışlan gibi memleket bakımından faydalı diğer işler ve faaliyetler dolayısile verilen İkramiye
lerin de gelir vergisinden istisna . edilmesi bazı münakaşalara mu cip oldu. Faik Kurtoğlu bu maddenin tadadî maiyette olmasını ve aksi halde bankaların mev -duatı çoğaltmak bakımından fay da görerek tesis ettikleri mükâ fatlann da bu istisnaiyete alınması ihtimali bulunduğunu ileri
BU. 1 do)
İsmet İnönü'nün ş^hsî bir mesajını tevdi etti
Atlantik Paktının imzalanması m eTasiminde Truman 12 devlet mümessillerine hitap ediyor
Arnavutluk diktatörü Enver Hoca
Arnavutlar
Rusyadan askerî yardım alacak
II
Amerika bize devamlı askerî ve İktisadî yardımlarda bulunacak
Ev ve
dükkân
Rus protestosuna dün cevab verildi
İngiliz cevabî notasında “Atlantik Paktının metni Sovyet iddialarının en iyi cevabını teşkil etmektedir^ deniliyor
Londra: 13 (a.a.) (afp) — At -lantik Paktına karşı protestoda bulunmak üzere Sovyet Rusya tarafından 31 martta IngUtereye ve rilen muhtıraya, Ingiltere hükû -metl cevap vermiştir. Sovyet büyük elçisine tevdi edilen notada ezcümle şöyle denilmektedir:
«Kuzey Atlantik Paktının metni, Sovyet iddialarına en İyi cevabı
Vaşington, 13 (AP.) — Türkiye Dışişleri Bakanı bugün Beyaz Saraya giderek Başkan Truma-nı ziyaret etmiş ve görüşme 10 dakika sürmüştür. Sonradan ga zetecilere verdiği demeçte Dışişleri Bakanı, Başkan Tnımana Başkan fnönünün selâmlarını ve şahsî bir mesajını sunduğunu söylemiştir. Beyaz Sarayı ziyaretinde, Sadak’a Büyült Elçi Feridun Cemal Erkin refakat etmiştir.
Dışişleri Bakanı bu ziyareti müteakip, gazetecilere: «Truma nın mükemmel şahsiyeti üzerim de en derin bir tesir bıraktı» demiştir.
Vaşington, 13 (AP.) — Bugün Türkiye Dışişleri Bakanı Necmettin Sadak, Birleşik Amerika
Dışişleri Bakan muavini Wülard Thorpe ile bir görüşme yapmış* hr. Konferanstan sonra gazete^ ellerle bir görüşme yapan Dış!^ lerl Bakanı, bir soruya cevaben, Türkiyenin Birleşik Amerikadad askerî yardım İle birlikte İktisadî yardım da elde etmek ümit dinde olduğunu belirtmiştir» Willard Thorpe, Dışişleri Baka* nı Acheson’un İktisadî İşler mıl( avinidir.
TÜRKİYEYE VERİLEN TEMİNAT
Vaşington. 13 (A.A.) — ’(UnP ted Press): İyi malûmat al ati kaynaklardan bildirildiğine göref Türkiye Dışişleri Bakanı Nec* mettin Sadak, Amerika Dışişleri Bakanı Acheson’la dün yaptıği (Davamı Sa. s Sü. a dajl!
Et işinde son vaziyet
Ticaret Bakanlığı ile Belediye arasında
teşkil etmektedir. Metin, paktın. , » j j .j * g • J*1 * 1
Miı-kr ithamlar ve beyanatlar teati edilirken
riıhuna ve lafzına uygun olan ta-
mamile tedafüi mahiyeti açıkça Isbat eder. Bu metin aynı zamanda paktın ne bir millete, ne de bir milletler camiasına müteveccih olmadığım, fakat sadece silâhlı bir tecavüzün kendisine karşı yönel -tllmiş bulunduğunu da gösterir. Bu şartlar dahilinde İngiliz hükû metl kuzey Atlantik paktının 912 tarihli Ingiliz — Sovyet andlaş -masının 7'lncl maddealle kabllltellf olmadığı hususunu kabul edemez.»
Ingiliz hükümeti, cevabında Sov (Devamı 8a: S SU: S do)
Berlin
Enver Hoca Sisline min-
netlerini sunduktan son-
yeni Patrikle de anlaşamıyor
Rum ortodoks patrik! Athcnago-ras Amerlkadan yeni geldiği sırada müstakil Türk ortodoks kilisesi başpapazı Ettim kendisine mü racaat etmiş ve evvelce verilmiş olan afaroz kararının rcfl İle kilisesinin tanınmasını rica etmişti.
(Dovamı 8a. a 8Ü. 6 da)
ra Moskovadan döndü
Moskova, 13 (R) — 21 mart tarihinden 10 nisan tarihine kadar Moskova’da bulunan Arnavutluk Başbakanı Enver Hoca’nın başkanlığı altındaki Amavtluk heyetinin Sovyet makamlariyle yaptığı temaslar hakkında bir tebliğ yayınlanmıştır. Tebliğde Heyetin, Başbakan yardımcısı MI-koyan, Dışişleri Bakanı Vişinski ve Dış Ticaret Bakanı Menkişof (Devamı: Sa, 5 Sü, 3 ae)
et fiyatları durmadan yükseliyor
ablukası
Rusların, ablukayı kaldırmağı teklif etttkleri söyleniyor
Londra 13 (B.B.C.) — Bir fcde rai anayasa hazırlamakla vazifeli olan Bonn Alman parlâmento kon eeyl, batı devleUcrl askerî valilerde birlikte Almanya'daki mlltto -fik İçgâl statüsünü lnceliyecek 11 kişilik bir komito teşkil etmiştir.
Komünist MaxReiman'ın bu ko mltedc yer alması reddedilmiştir.
(Devamı Sa. 5 SU. 5 do)
Ticaret ve Ekonomi Bakanı Cemil Said Barlas, Ankara'da yaptığı bir basın toplantısında et fiat-larımn durmadan yükselmesinde belediyelerin mes’uliyet payı bulunduğunu, Ticaret Bakanlığının hayat pahalılığı ile mücadele mevzuunda aldığı kararlar «uzuıı vadeli» olduğu için bunlardan zamanla bir netice alınabileceğini söyleyerek son pahalılıktan belediyeleri mes’ul tutmak istemiştir..
Bu mevzu etrafında Ticaret Bakanlığından belediyeye bir de telgraf gelmiştir. Telgrafta, hayat pahalılığına mani olunması yolunda ne gibi tedbirler alındığı ve Bakanlığın belediyelere bu hususta her türlü yardımda bulunabileceği bildiril -mekte ve hayat pahalılığından dolayı belediye itham edilmektedir. Bakanın bu telgrafı, İstanbul-belediyesinde hayret ve biraz da telâşla karşılanmıştır. Belediye mahfillerinde hayat pahalılığını önlemek işinin bugün bir hükümet işi haline geldiği belirtilmekte, belediyenin bu mes’elede müessir bir rol oynayacağına inanılmaktadır. Söylendiğine göre bugünkü mevzuatla belediye murakabe teşkilâtı, muhtekir esnaf üzerinde halk lehine müessir bir rol oynamaktan çok uzaktır. Belediye mu-rakipleri, fahiş fiatle satış yapan esnafı ancak 5 lira para cezası vermek suretile cezalandırabil -mektedir .
Diğer taraftan Belediye, Ticaret ve Ekonomi Bakanının telgrafına cevap hazırlamaktadır. İs-
tanbul vali ve belediye başkanı Dr. Lûtfi Kırdar, Yakın maziden bir mzınsafa; Koyun eti 350 ku-(Devamı Sa. 5 8Ü. 6 da) ruşa satılıyor
TAKVİMDEN BİR YAPRAK:
Ankarada Maskeli Balo |
Millî Korunma kanu-
nunda bazı tâdiller
yapılması kararlaştı
Ankara 13 (Telefonla) — Dük kân ve ev kiralan vaziyetini inceleyen geçici komisyon bugünkü toplantısında uzun münakaşalardan sonra şu karara vardı:
. 1 Yalnız dükkân kiralarının
serbest bırakılması teklifi reddedilmiştir.
2 Ev ve dükkân kiralarının bir intikal devresinden sonra tamamen serbest bırakılması tek lifi de kabul edilmemiştir.
Bununla beraber komisyonda kiralara bir miktar zam yapılma sı, gayri menkul sahiplerine bazı kolaylıklar gösterilmesi temayül lerl gözönünde tutularak Milli Korunma Kanununun buna dair hükümlerini İncelemek ve icabe-den tadilleri hazırlamak üzere tâli bir komisyon kurulması uy -gun görülmüş ve komisyon hemen teşkil edilmiştir.
Rusların mümanaatı üzerine yapılamıyor
Şehrimizdeki havayolları acente lerlnc gelen bir habero göre; Batı Almanyııdalcl İngiliz ve Amerikan işgal makamları, Almanya İle A-vusturya arasındaki hava seferlerinin durudurulmasını kararlaştırmışlardır.
Bu yüzden İstanbul — Münih — Viyana arasındaki uçak servi -sinin yapılması İmkânsız hale glr-
Avusturyodakl Sovyet makam -lan da; Istanbuldon Vlyannya doğ rıı seferler İçin bazı havayolları şirketlerinin müracaatlarım red -detin işlerdir.
45 bin lira
Ekmek yoksa çörek yesinler!
ULUhAY
Allah Ticaret vo Ekonomi Bakanı İle sayın vâlimlz -den razı olsun! İkisi do yanık yü -raklore su serperek hayat pahalılığı dâvasını hallediverdiler.
Tioarot Bakanı Cemil 8ald Barlas şöyle söyledi:
— Pahalılık İstanbul ve Ankara gibi büyük şohlrlerdo oturan dar vo sabit gelirlileri mütoosslr etmoktedlr.
Yani üst tarafı?. Dört üstü, murad üstü... Kekah! yaşıyor.
Sayın Bakanımız:
— insanlar mllsbet tesirleri monfl toslrier gibi unuttuklarından...
Diye girişerek verdikleri felsefi boyanatta hayat pahalılığı İle mü-cadelonin uzun vadeli bir İş olduğunu İzah buyurdular. Bundan sonra blzo kuşağı biraz daha sıkıştırıp o uzun vadonln sonuna oriş-mok çaresini aramak lâzımgellyor. Bu, bitti.
Sayın vâlimlz Dr. Lütfl Kırdar
da et yoksulluğuna güzel bir dova
buldu: Bu dova tarihidir... Malûm
olduğu üzore Fransa'da halk aç
kalıp da saraya hüoum ottlğl za-
man Kıral On Altıncı Lul gürültünün soboblnl sormuş. Kandıslna halk ekmok olmadıkı İçin şikâyot ediyor.
Denllmlf. Kıralı
— Ekmek yoksa, çörek yesinJ lerl.
Bunun gibi vali ve bolodlye rel-
— Et yemok Istoyenlor, sığırla kuzu eti yesinler.
Diye kesip atmış!
Bir mos'ole bu şekilde halledil • mek Istonllirso bunun hiç bir yorgunluğu olmaz; fakat dâva da hal edilmiş sayılmaz.
Koskoca İstanbul bolodlycsl şu et nıes'oleslnl kökünden kesip atamadı. Aylardanberl kuru kuruya dırdırdan başka birşey yok.. Ha komisyon toplandı; ha daimi encümen karar verdi; ha toptancı top attı, ha porakendeol koş çattı di-yo diye bu hâlo geldik...
İstanbul bolodiyoslnin böyle
buhranlara mâruz kaldığı İlk dofa
görülmüyor. Mosolâ, Ihtlsab ağası
Hüseyin Boy böylo bir buhranı na-
sıl halledormlş?
Onlardan ders alsak nasıl olurf
çalan memur yakalandı
Kütahya 13 (Telefonla) — Zim
metine 45 bin lira geçiren Bcyoğ
lu belediyesi mutemedi Agâh Ca-
bir Karahalli Gediz ilçesine üç
saat mesafede bir köyde yaka-
(Dovamı Sa: 5 8uı 3 do)
Türk Yüksek Mühendisler Birliğinin Ankara Palas otelinde tertip ettiği maskeli balo çok neşeli
ueçmıgtır. Yukarıdaki resimlerde bir maskeli bayanla, maskeler çıkarıldıktan sonra neşe içinde
danse den ve eğlenen ddvellileri aöriiu orsunun.
————
PERŞEMBE
Sahibi: Safa Kıbçlıoğlu
11 inci Yıl, No. 3612
HÜRRİYET VE HAKKIN YILMAZ MÜDAFİİYIZ
Sayısı: 10 Kuruş
NİSAN
1949
idare■ Nuruotmanlyo Noı İT T«l adresi: «YENİ 8ABAH» İSTANBUL
Telefon ı 8071)5
İsrail - Batı Almanya Ticaret Anlaşması
Stuttgart, 13 (AP) — Yeni İsrail hükümeti dün Batı Almanya İle dolar üzerine ticari bir and-laşma akdetmiştir.
Nevyork 13 (AA.) — Afp: İsrail devleti Başkanı Dr. Hayim Weizman, bugün öğlede hıraya gelmiştir.
Bankaların esrarı
Verilen yani ış kar ar l ardan hâlâ dönülebilir
Truman-Sadak mülakatı
Dışişleri Bakanımız Truman'a Cumhurbaşkanımız
Banka mevduatı faizlerinden vergi almak, bizde yeni uyanmağa başlıyan tasarruf hareketlerini yokedecektir
Büyük Millet Meclisinde bugünlerde memleketin iktisadi hayatı ve gelişmesi üzerinde çok derin tesirler yapacak bir kanan tasarısı konuşuluyor ve her gün sekiz, on madde kabul ediliyor. Gelir vergisi kanunundan bahsettiğimiz tabiî anlaşıl -m ıştır. Asırlık vergi anane ve sistemini alt üst edecek bir projenin Mecliste bu kadar sür'atle yol alması, ilk bakışta, dikkati çekecek mahiyettedir. Büdceyi kabul e-derken hâsıl olan alışkanlık bu gelir vergisi lâyihasına da galiba »lrayet etmiş; Halbuki büdce kanunu nihayet bir yıllık gelir ve gideri ilgilendirir, ömrü çok kısadır/ Fakat gelir kanunu yurdun temelli ve tesiri nesiller boyunca sürecek ve genişleyecek hükümleri ihtiva eder. Bunların üzerine daha ziyade eğilmek ve durmak İsteği hiç de boş ve lüzumsuz bir temenni sayılmamalıdır.
Geçen gün yeni kanunun bip maddesi ile yıllık faizi (200) lirayı tecavüz eden, banka tevdiatının gelir vergisine tâbi olması esası kabul edildi. Bu hükmün bankacılık âleminde ve memleketin ekonomi hayatında ne gibi tepkiler yaratacağı acaba etraflıca düşünüldü mü?.
Bizim halkımız, Cumhuriyet devrinin ve Türk bankacılığının kuruluşuna kadar, bankaya çok güven göstermezdi, herkes parasını, san altın olarak, küplere saklar veya bahçesinin bir köşesine gömerdi. Paranın verimli çalışmasına ve piyasada devir yapmasına pek ihtiyaç duymazdı. Halkta bu ruh halinin yerleşmesinde geçen İdare ve hükümetlerin mes’uliyet hissesi hiç de az değildir. Cumhuriyetin ilânını müteakip Türk bankacılığı gelişmiş ve Türkler de tasarruflarını ve kazançlarını evlerinde sakla -yacak yerde, bankalara tevdi etmek huyunu yavaş yavaş kazanmağa başlamıştır. Yirmi yıl içinde bankalarımızdaki mevdtiatın baş döndürücü bir hızla yükselmesi bu İddiamızın en canlı delilidir.
Saraçoğlu Şükrü'nün meşhur varlık vergisi memlekette teessüs etmeğo başlayan bu hevesi bir hayli hırpalamadı değil, fakat nihayet bu vergi istisnaî ve bir defaya mahsus denildi., llalk da bu sözlere az çok inanmağa temayül etti ama, gelir kanununa konulan son hüküm şimdiden her tarafta haklı bir heyecan u-yandırmıştır. Mevduatının yıllık faiz mlkdan (200) lirayı geçenler paralarını kısmen bankalar -dan çekmeğe başlamışlardır. Bilindiği gibi, bankalar zâti serma-yelerile iş yapmazlar. Ticari se-nedleri iskonto ettikleri vakit daha ziyade mevduat eshabının paralarını kullanırlar, hattâ iş Bankaları bile bizde öyle muazzam tâti sermayelerle kurulmuş değillerdir. Daha ziyade uzun vadeli mevdüat İle sınaî ve ticari teşebbüslere girişirler. Tevdiat sahipleri, yeni verginin ezgi ve baskısından korkarak paralarını çekerlerse bankalar memleketin bütün İktisadî hayatını destekleyen ve ona e*,] veren kandan kepilirler. Ve boylere yunlde buKU„d,„ talimini çok gbç kötü betti ta! akı.,,, bilir.
BU çok eski ve bbyuk «enne. yeli, moda tabirile, kapitalist bir Ülke değiliz. Elimizde sermaye mahduttur. Bankalara halk yeni yeni alışmıştır. O kadar güç ve az alışıyoruz W, bankalar bin türlü ikramiyelerle para sahip -terini bankalara tevdiatta bulunmağa teşvik etmeğe kendilerini mecbur sanıyorlar. Bu şartlar altında böyle bir vergi henüz uç -mağa alışan bir yavru kuşun kanadına ağır bir kurşun takmak gibi bir hal olacaktır. Bankadan paralarını çekenler acaba bu paralarını ne yaparlar?. Bir kısmı bu gibi vergilerden muaf tutulan devlet tahvilâtına yatırırlar ama bu gidişle hükümetin günün bi -rinde bu muaf esham ve tahvl -ifittan da vergi almayacağından emin olamıyocaklanııdan onda bite ihtiyat gösterirler. Devlet tah-(Devamı 8a: 0 8ü 4 de)
Gelir vergisi
Dünkü görüşmelerde asgarî geçim haddi az görüldüğünden madde komisyona iade edildi
İkramiyelerden vergi alınmıyacak
Ticaret Bakanı Cemil Sait Barlas
Ziraî sigorta
■$ı gene geriye bırakıldı
Ankara: 13 (Telefonla) — BİL Meclisi bugün Raif Karadenizin başkanlığında toplandı Bolu mil -letvekill İhsan Yalçın ve beş arkadaşsın Milli Korunma kanunu tadilâtına ait teklifi geçici komisyona havale ve Feri -dun Fikri Düşünselin emekli dul ve yetim aylıklarına zam hakkın dakl teklifi talep üzerine İade e-dildikten sonra Manisa milletvo -kili Muammer Alakantın sorduğu zirai sigorta meselesi Bakan Ce -mil Sait Barlas tarafından cevaplandırıldı. Bakan dedi ki:
— Bu İş üzerinde bir kanun ta sarısı hazırlanmak tadır. Fakat bu işin mıntakavl olması takdirinde plrimlerin yüksek olacağı ve çiftçinin Ihtyarllo iştirâk etmlyeceği gözönüne alınarak işin memleket ölçüsünde yapılmasını gerekli bul duk bu maksatla ecnebi mütahas-bisi getirmek ve İşi tetkik ettir -mek istiyoruz. Ondan sonra fiili -
(Devamı: Sa, 5 Sü, 3 de)
Ankara 13 (Telefonla) — Ra-if Karadeniz’in başkanlığında bu gün toplanan Büyük Millet Meclisi, gelir vergisi tasarısının müzakerelerine devam etmiştir.
Evvelâ geçen oturumda müzakeresi intaç edilmeyen ve gelir vergisine tâbi tutulmayan ücret ve yevmiyeleri sayan 24 madde için yeterlik önergesi verilmişti.. Hulûsi Oran önergenin aleyhinde bulunarak müzakerenin devamını ve işin daha ziyade aydınlatılmasını istedi. Fakat kabul e dilmedi.
Madde hakkındaki önergelere geçildi. Bu maddeye malûl müte kaitlerin aldıkları yevmiyelerin de istisna edileceği hakkında hü küm konuldu. Hulusi Oralın tek lif ettiği ağır sanayi işçilerinin hususi bir istisnaiyete dahil olan teklifi reddedildi. Bu maddeyi mü teakip yine istisnaları sayan 25. 26, 27, 28 ve 29, maddeler olduğu gibi kabul edildi.
İlmî ve Fenni faaliyet gösteren -lere verilen ikramiyelerden, at yanşı ve güreş mükâfatlarından vergi alınmayacak
30 maddede söz alan Adnan Adıvar maddeye İlmî ve fennî faa liyet gösterenlere yapılacak ikra miye tediyelerinin de istisna e-dilmesinl istedi ve teklif kabul edilerek maddeye konuldu.
31 inci madde güreşler, at ya rışlan gibi memleket bakımından faydalı diğer işler ve faaliyetler dolayısile verilen İkramiye
lerin de gelir vergisinden istisna . edilmesi bazı münakaşalara mu cip oldu. Faik Kurtoğlu bu maddenin tadadî maiyette olmasını ve aksi halde bankaların mev -duatı çoğaltmak bakımından fay da görerek tesis ettikleri mükâ fatlann da bu istisnaiyete alınması ihtimali bulunduğunu ileri
BU. 1 do)
İsmet İnönü'nün ş^hsî bir mesajını tevdi etti
Atlantik Paktının imzalanması m eTasiminde Truman 12 devlet mümessillerine hitap ediyor
Arnavutluk diktatörü Enver Hoca
Arnavutlar
Rusyadan askerî yardım alacak
II
Amerika bize devamlı askerî ve İktisadî yardımlarda bulunacak
Ev ve
dükkân
Rus protestosuna dün cevab verildi
İngiliz cevabî notasında “Atlantik Paktının metni Sovyet iddialarının en iyi cevabını teşkil etmektedir^ deniliyor
Londra: 13 (a.a.) (afp) — At -lantik Paktına karşı protestoda bulunmak üzere Sovyet Rusya tarafından 31 martta IngUtereye ve rilen muhtıraya, Ingiltere hükû -metl cevap vermiştir. Sovyet büyük elçisine tevdi edilen notada ezcümle şöyle denilmektedir:
«Kuzey Atlantik Paktının metni, Sovyet iddialarına en İyi cevabı
Vaşington, 13 (AP.) — Türkiye Dışişleri Bakanı bugün Beyaz Saraya giderek Başkan Truma-nı ziyaret etmiş ve görüşme 10 dakika sürmüştür. Sonradan ga zetecilere verdiği demeçte Dışişleri Bakanı, Başkan Tnımana Başkan fnönünün selâmlarını ve şahsî bir mesajını sunduğunu söylemiştir. Beyaz Sarayı ziyaretinde, Sadak’a Büyült Elçi Feridun Cemal Erkin refakat etmiştir.
Dışişleri Bakanı bu ziyareti müteakip, gazetecilere: «Truma nın mükemmel şahsiyeti üzerim de en derin bir tesir bıraktı» demiştir.
Vaşington, 13 (AP.) — Bugün Türkiye Dışişleri Bakanı Necmettin Sadak, Birleşik Amerika
Dışişleri Bakan muavini Wülard Thorpe ile bir görüşme yapmış* hr. Konferanstan sonra gazete^ ellerle bir görüşme yapan Dış!^ lerl Bakanı, bir soruya cevaben, Türkiyenin Birleşik Amerikadad askerî yardım İle birlikte İktisadî yardım da elde etmek ümit dinde olduğunu belirtmiştir» Willard Thorpe, Dışişleri Baka* nı Acheson’un İktisadî İşler mıl( avinidir.
TÜRKİYEYE VERİLEN TEMİNAT
Vaşington. 13 (A.A.) — ’(UnP ted Press): İyi malûmat al ati kaynaklardan bildirildiğine göref Türkiye Dışişleri Bakanı Nec* mettin Sadak, Amerika Dışişleri Bakanı Acheson’la dün yaptıği (Davamı Sa. s Sü. a dajl!
Et işinde son vaziyet
Ticaret Bakanlığı ile Belediye arasında
teşkil etmektedir. Metin, paktın. , » j j .j * g • J*1 * 1
Miı-kr ithamlar ve beyanatlar teati edilirken
riıhuna ve lafzına uygun olan ta-
mamile tedafüi mahiyeti açıkça Isbat eder. Bu metin aynı zamanda paktın ne bir millete, ne de bir milletler camiasına müteveccih olmadığım, fakat sadece silâhlı bir tecavüzün kendisine karşı yönel -tllmiş bulunduğunu da gösterir. Bu şartlar dahilinde İngiliz hükû metl kuzey Atlantik paktının 912 tarihli Ingiliz — Sovyet andlaş -masının 7'lncl maddealle kabllltellf olmadığı hususunu kabul edemez.»
Ingiliz hükümeti, cevabında Sov (Devamı 8a: S SU: S do)
Berlin
Enver Hoca Sisline min-
netlerini sunduktan son-
yeni Patrikle de anlaşamıyor
Rum ortodoks patrik! Athcnago-ras Amerlkadan yeni geldiği sırada müstakil Türk ortodoks kilisesi başpapazı Ettim kendisine mü racaat etmiş ve evvelce verilmiş olan afaroz kararının rcfl İle kilisesinin tanınmasını rica etmişti.
(Dovamı 8a. a 8Ü. 6 da)
ra Moskovadan döndü
Moskova, 13 (R) — 21 mart tarihinden 10 nisan tarihine kadar Moskova’da bulunan Arnavutluk Başbakanı Enver Hoca’nın başkanlığı altındaki Amavtluk heyetinin Sovyet makamlariyle yaptığı temaslar hakkında bir tebliğ yayınlanmıştır. Tebliğde Heyetin, Başbakan yardımcısı MI-koyan, Dışişleri Bakanı Vişinski ve Dış Ticaret Bakanı Menkişof (Devamı: Sa, 5 Sü, 3 ae)
et fiyatları durmadan yükseliyor
ablukası
Rusların, ablukayı kaldırmağı teklif etttkleri söyleniyor
Londra 13 (B.B.C.) — Bir fcde rai anayasa hazırlamakla vazifeli olan Bonn Alman parlâmento kon eeyl, batı devleUcrl askerî valilerde birlikte Almanya'daki mlltto -fik İçgâl statüsünü lnceliyecek 11 kişilik bir komito teşkil etmiştir.
Komünist MaxReiman'ın bu ko mltedc yer alması reddedilmiştir.
(Devamı Sa. 5 SU. 5 do)
Ticaret ve Ekonomi Bakanı Cemil Said Barlas, Ankara'da yaptığı bir basın toplantısında et fiat-larımn durmadan yükselmesinde belediyelerin mes’uliyet payı bulunduğunu, Ticaret Bakanlığının hayat pahalılığı ile mücadele mevzuunda aldığı kararlar «uzuıı vadeli» olduğu için bunlardan zamanla bir netice alınabileceğini söyleyerek son pahalılıktan belediyeleri mes’ul tutmak istemiştir..
Bu mevzu etrafında Ticaret Bakanlığından belediyeye bir de telgraf gelmiştir. Telgrafta, hayat pahalılığına mani olunması yolunda ne gibi tedbirler alındığı ve Bakanlığın belediyelere bu hususta her türlü yardımda bulunabileceği bildiril -mekte ve hayat pahalılığından dolayı belediye itham edilmektedir. Bakanın bu telgrafı, İstanbul-belediyesinde hayret ve biraz da telâşla karşılanmıştır. Belediye mahfillerinde hayat pahalılığını önlemek işinin bugün bir hükümet işi haline geldiği belirtilmekte, belediyenin bu mes’elede müessir bir rol oynayacağına inanılmaktadır. Söylendiğine göre bugünkü mevzuatla belediye murakabe teşkilâtı, muhtekir esnaf üzerinde halk lehine müessir bir rol oynamaktan çok uzaktır. Belediye mu-rakipleri, fahiş fiatle satış yapan esnafı ancak 5 lira para cezası vermek suretile cezalandırabil -mektedir .
Diğer taraftan Belediye, Ticaret ve Ekonomi Bakanının telgrafına cevap hazırlamaktadır. İs-
tanbul vali ve belediye başkanı Dr. Lûtfi Kırdar, Yakın maziden bir mzınsafa; Koyun eti 350 ku-(Devamı Sa. 5 8Ü. 6 da) ruşa satılıyor
TAKVİMDEN BİR YAPRAK:
Ankarada Maskeli Balo |
Millî Korunma kanu-
nunda bazı tâdiller
yapılması kararlaştı
Ankara 13 (Telefonla) — Dük kân ve ev kiralan vaziyetini inceleyen geçici komisyon bugünkü toplantısında uzun münakaşalardan sonra şu karara vardı:
. 1 Yalnız dükkân kiralarının
serbest bırakılması teklifi reddedilmiştir.
2 Ev ve dükkân kiralarının bir intikal devresinden sonra tamamen serbest bırakılması tek lifi de kabul edilmemiştir.
Bununla beraber komisyonda kiralara bir miktar zam yapılma sı, gayri menkul sahiplerine bazı kolaylıklar gösterilmesi temayül lerl gözönünde tutularak Milli Korunma Kanununun buna dair hükümlerini İncelemek ve icabe-den tadilleri hazırlamak üzere tâli bir komisyon kurulması uy -gun görülmüş ve komisyon hemen teşkil edilmiştir.
Rusların mümanaatı üzerine yapılamıyor
Şehrimizdeki havayolları acente lerlnc gelen bir habero göre; Batı Almanyııdalcl İngiliz ve Amerikan işgal makamları, Almanya İle A-vusturya arasındaki hava seferlerinin durudurulmasını kararlaştırmışlardır.
Bu yüzden İstanbul — Münih — Viyana arasındaki uçak servi -sinin yapılması İmkânsız hale glr-
Avusturyodakl Sovyet makam -lan da; Istanbuldon Vlyannya doğ rıı seferler İçin bazı havayolları şirketlerinin müracaatlarım red -detin işlerdir.
45 bin lira
Ekmek yoksa çörek yesinler!
ULUhAY
Allah Ticaret vo Ekonomi Bakanı İle sayın vâlimlz -den razı olsun! İkisi do yanık yü -raklore su serperek hayat pahalılığı dâvasını hallediverdiler.
Tioarot Bakanı Cemil 8ald Barlas şöyle söyledi:
— Pahalılık İstanbul ve Ankara gibi büyük şohlrlerdo oturan dar vo sabit gelirlileri mütoosslr etmoktedlr.
Yani üst tarafı?. Dört üstü, murad üstü... Kekah! yaşıyor.
Sayın Bakanımız:
— insanlar mllsbet tesirleri monfl toslrier gibi unuttuklarından...
Diye girişerek verdikleri felsefi boyanatta hayat pahalılığı İle mü-cadelonin uzun vadeli bir İş olduğunu İzah buyurdular. Bundan sonra blzo kuşağı biraz daha sıkıştırıp o uzun vadonln sonuna oriş-mok çaresini aramak lâzımgellyor. Bu, bitti.
Sayın vâlimlz Dr. Lütfl Kırdar
da et yoksulluğuna güzel bir dova
buldu: Bu dova tarihidir... Malûm
olduğu üzore Fransa'da halk aç
kalıp da saraya hüoum ottlğl za-
man Kıral On Altıncı Lul gürültünün soboblnl sormuş. Kandıslna halk ekmok olmadıkı İçin şikâyot ediyor.
Denllmlf. Kıralı
— Ekmek yoksa, çörek yesinJ lerl.
Bunun gibi vali ve bolodlye rel-
— Et yemok Istoyenlor, sığırla kuzu eti yesinler.
Diye kesip atmış!
Bir mos'ole bu şekilde halledil • mek Istonllirso bunun hiç bir yorgunluğu olmaz; fakat dâva da hal edilmiş sayılmaz.
Koskoca İstanbul bolodlycsl şu et nıes'oleslnl kökünden kesip atamadı. Aylardanberl kuru kuruya dırdırdan başka birşey yok.. Ha komisyon toplandı; ha daimi encümen karar verdi; ha toptancı top attı, ha porakendeol koş çattı di-yo diye bu hâlo geldik...
İstanbul bolodiyoslnin böyle
buhranlara mâruz kaldığı İlk dofa
görülmüyor. Mosolâ, Ihtlsab ağası
Hüseyin Boy böylo bir buhranı na-
sıl halledormlş?
Onlardan ders alsak nasıl olurf
çalan memur yakalandı
Kütahya 13 (Telefonla) — Zim
metine 45 bin lira geçiren Bcyoğ
lu belediyesi mutemedi Agâh Ca-
bir Karahalli Gediz ilçesine üç
saat mesafede bir köyde yaka-
(Dovamı Sa: 5 8uı 3 do)
Türk Yüksek Mühendisler Birliğinin Ankara Palas otelinde tertip ettiği maskeli balo çok neşeli
ueçmıgtır. Yukarıdaki resimlerde bir maskeli bayanla, maskeler çıkarıldıktan sonra neşe içinde
danse den ve eğlenen ddvellileri aöriiu orsunun.