16 Aralık 1950 — Cumartesi
İKTİSADİ MÜSTAKİL

Yıl 2 — Sayı 381
10 kuruş
Yeni İstanbul'un

KUPONU


*
TAHSİL KUPONU
L
*
4
Tosla
1.000 Saat 1.000
1
1 W®
1/A. SWr
1W Saat
1 000 Saat
1.000 Saat
Beyofrfrı - Müellif Cadderi 6 - M, Telefon : 44756 - 44757 Santra!
*
eden: Hnbîb Fdfb - TÖRFHAN
Başkan Truman ın tarihî nutku
“Dünya barışını temin yolunda
yatıştırma siyaseti gütmıyeceğız,,
Kore harbi başladığından beri Amerikan ordu mevcudunun
1 milyon artmış olduğunu bildiren Başkan, bu
miktarın hazirana kadar 1 milyon daha artacağını söyledi
WashlngtoTt 16 fYtRS) — Başkan Truman radyo fle Amerikan milletine hitap ederek dünya vaziyeti hakkında İzahat vermiştir. Sulhun müdafaası hususunda Birleşmiş Milletlerin gayretini baltalamak için Sovyet Rusyanın girişmiş olduğu hareketlerin dünyayı bir harbe doğru sürüklemekte olduğundan bahseden Başkan, dün-
çalıştığına
işaret et-
1000
■ jju!
1 000
1.000
1.000
Saat Bnat Saat c;
Saat Saat
Saat
1 ooo
t i
1.006
1.000
1.000
Posta Knfnsn : 447 - tatenbııl. Telgraf Adres! : FTrtlo.
9*uü Aaaaİ
AflAl
Saat
tfdnnbnl
Dün Mecliste sözlü
sorular görüşüldü
Tnıman, gayesini
Birleşnıiş tahakkuk
Bakanlar arasında değişiklik
yanın hür milletlerini bir arayı toplayarak Komünist İstilasını önlemek üzere Amerikanın 5 seneden beri miştir.
Başkan
Milletlerin
ettirebilmek için silâhlı kuvvetlere başvurmaktan kaçınılmayacağını belirterek, Amerika ve müttefikleri için geniş ölçüde harp malzemesi istihsalinin arttırılacağını söylemiştir.
Başkan Truman bu silâhlanma keyfiyetine bir taarruzdan ziyade, sulh emellerini tahakkuk ettirmek için başvurulduğunu i-zahla Sovyet Rıısyaya hücum etmiş ve demiştir kİ:
*— Sovyet Rusya ile anlaşmak için meşru isteklerimizin kabul edilmesi lâzımdır. Bu hususta sulh yoliyle bu meselelerin halline çalışacağız. Fakat bunu yaparken de yatıştırma siyase-
Başkan Truman
tinden kati surette kaçınacağımızın bilinmesini isteriz.*
Sözü Koreye getiren Tnıman bu memlekette bağımsız birleşik ve demokrat bir hükümetin kurulması hususunda gayret sar-fcdecekterini söyliyerek Ameri kanın yalnız Korede değil, fakat dünyanın her yerinde tehlikeye mânız olduğunu bildirmiştir.
Truman sözlerine devamla demiştir ki: •
* —Avrupantn müdafaası A-merikanın emniyeti bakımından hayatî ehemmiyeti haiz bir mevzudur. Komünist dünyasının hür milletleri parçalamak içir, sarfcttikleri gayreti enerji ile karşılayacak ve her sahada mücadele edeceğiz.”
Kore harbi başladığından beri silâhlı kuvvetlerin 2.5 mil yona yükseldiğini ve 6 avhk bir devre İçinde 1 milyonluk bir artış olduğunu söyleyen Başkan bu miktann önümüzdeki haziranda 3.5 milyona çıkacağın» bildirmiştir. Ayrıca her an silâh altına alınmağa ha’nr 2 milyon ihtiyatın bulunduğı. j açıklayaı Truman uçak imalâtının da bir sene içinde 5 misli artacağın belirtmiştir.
Truman istihsal kaynaklarının umumi seferberliğe girecek şe kilde derhal arttırılmasını ve enflâsyonun durdurularak hayat seviyesinin ve fiyatlarda istik rann teminini talep etmiştir Truman, seferberltk hazırlığın» yaparken Hükümet faaliyetinin bir cXİp temerküzü ve kontrolünü saklamak İçin Charles VVd son’un seferberlik Dairesi Başkanlığına tâyin edildiğini bildir miştir.
Dışbakam

bir açıklaması

başlangıçtan
|Y|eşrutiyet devrinde, eski nazırlarımızın sultan emri ile ve Cumhuriyet zamanında ise kudreti elinde tutanların tesiri ile bakanlar değiştiği vakit bir çok ihtimaller ileri sürülür ve gazetelerin yazamadıkları haberler ağız gazetesi demek olan fısıltılarla kulaktan kulağa yayılırdı.
Biz bu tesirler altında yaşamış olduğumuz için şimdi yarım seneyi geçmiyen bir zaman içinde ilk Demokrat Kabinesinde sık sık göze çarpan değişiklikleri merakla takip ediyor ve bundan bir çök manalar çıkarmak istiyoruz. Filhakika is-\rarm çok lâzım olduğu r devirde bir kabine azarı arasında böyle müte-.ı.ulî değişmelerin olması ırzu edilecek bir şey değıl-d.r, fakat, her işde olduğu gibi her rejimde de başlangıçta evvelce görünmeyen bir çok güçlüklerin hemen ortaya çıkmasını tabiî ve hattâ zaruri saymak icap eder. Bilhassa zamanımızın her gün değişen hâdiseleri ve elimizde olmayan âmiller bize normal bir hayat sürmek ve yarının vaziyetini bugünden tâyin etmek imkânlarını vermemektedir. Onun için biz yeni iktidar kabinesinde
beri yapılan değişiklikleri biraz da tabiî buluyor ve normal bir vaziyete gidişin ilk eseri telâkki ediyoruz.
Demokrat bir sistemde, şahsiyet bir mâna ifade etmekle beraber, şahıs değil umum sistem gozönünde tutulmak lâzımdır. Bizim şimdi bütün bu değişikliklerden beklediğimiz en mühim netice memleketin hakiki demokratik esaslara göre idare edilmesi imkânlarını aramak ve bu yoldan ayrılmamaktır.
Türk seçmenleri yeni mebuslarını sükûnet içinde seçerken onları demokratik hayatın icaplarına uyacak bir hükümeti kurmak ve murakabe etmek emeliyle hareket etmişlerdir. Bu arzu ve emelin tecellisi onlara seçimde oylannı verirken yanılmadıklarını gösterecek ve hakikî bir demokrasiye erişmiş olduklarını ispat edecektir, öyle tahmin ediyoruz ki, demokrasi hayatımızın başlangıcında husule gelen veya gelecek olan aksaklıklar, istenmemekle beraber, bizi demokrasi ruhumuzdan uzaklaştırmıya-caktır. Bu esnada bazı sendelemeler olsa bile bunları yeni girdiğimiz bu hayatın ilk zamanlarındaki tecrübesizliklerine vermemiz icap eder.
Muhakkak olan bir şey varsa o da millet idaresinde görülebilecek kusurların şahıstan ziyade umuma ait olmasıdır ve gün geçtikçe millî kültürümüzün yükselmesi bizi demokrasi idaremizde güzel günlere eriştirmiş olacaktır.
Habib Edib - Törehan
Ingiltere, Kore Yarımadasının dar kısmında durulmasını tavsiye etmiş
Türk askerleri, yerlilerin meraklı balçıklan altında mahreme temizliği yapıyorlar.
KIZILLAR 38 İNCİ ARZ
l
»ESİNİ geçtiler
w -


Doğudaki köprübaşında Müttefiklerin
müdafaa kavsi biraz daha geriledi
Tokyo, 15 (YİRS) — Komünist Çin kuvvetleri Kuzeydoğu Koredeki 3 üncü Amerikan tü^ menine karşı şiddetli hücumlarda bulunmaya başlamışlardır. Bu cephedeki düşman kuvvetleriniu 140.000 kişi kadar oldukları tahmin edilmektedir. Mamafih bugünkü harekâta 2500 komünist Çinli iştirak etmiştir. Düşman hücumu 3 üncü tümenin tank ve top ateşi karşısında akşama doğru hafiflemiştir. Bütün gün devam eden çarpışmalar netice-einde Müttefik birlikleri Ham. huhg civarında 1 ilâ 2 mil geri çekilmişlerdir. Düşman, bugünkü hilcurnlariyle mühim bir kısmı tahliye edilmiş olan Müttefik birliklerini gafil avlamak istemiştir.
Merkez kesiminde Clıonr.hon civarında hücuma geçen düşman kuvvetleri 38 inci arz dairesinin 8 mil güneyine kadar derlemişlerdir. Bu kuvvetlerin Komünist Çin birlikleri olduğu söylenmişse bu ce
'ide
cephede hâlen Seul'un 44 kuzeydoğusunda bulunmaktadır.
Hamhung köprübaşında Müttefik kuvvetlerine muhtelif cihetlerden hücum eden Komünist Çin kuvvetlerinin tank ve topları yoktur. Buna mukabil, kınlan birliklerin yerini yenileri derhal almaktadır. Düşmanın bu cepheye de takviyeler getirdiği anlaşılmaktadır.
Seul’dan gelen haberlere nazaran başşehir halkının 200,000 i Pyongyanğ’ın düşmesi üzerine
1 r
r*
de sonra neşredilen tebliğde haber tavzih edilerek, sade-“düşınan kuvvetleri” şeklin-ifade edilmiştir. Düşman bıı mil
Atatürkün vasiyeti, nakit ve mallarına dair soruya Adalet Bakanı cevap verdi
Alacarislandan alınan buğday ve Diyarbakırdan alınan yağ, pamuklu mensucat fiyatları ve uçak kazaları hakkındaki sözlü sorular da görüşüldü
Büyük Millet Meclisi dünkü oturumunda, Atatürk’ün vasiyeti, nükut, menkul ve gayrimenkul mallan ile kendisine verilen kıymetli hediyeler hakkında Sinan Tekelioğlunun sorusuna Adalet Bakanı Halil Özyörük tarafından verilen cevabı dinlemiştir.
Adalet Bakanı, Atatürk’ün vasiyetnamesini okuduktan sonra merhuma ait mallann ve kıymetlerin bir cetvelini okumuş, bu mallardan hangisinin kime bağışlandığını anlatmıştır.
Sinan Tckelioğlu, İstiklâl Harbinde Atatürk’e gönderilen ve ya verilen kıymetli hediyelerder bahsederek bunların Atatürk’e Türk milletinin sembolü olduğu için verildiğini ve binaenaleyh ölünce Hâzineye, intikal etmesi gerektiğini ileri sürmüştür.
Bundan sonra Macoriatandan alınan buğday, Diyarbakırdan getirtilen yağ ve pamuklu mensucat fiyatları ve uçak kazaları hakkındaki sözlü sorulara geçilmiş ve ilgili bakanlar burılan cevaplandırmıştır.
Meclisin dünkü müzakereleri nln tafsilâtını üçüncü sayfamızda bulacaksınız.
Avrupa Ekonomi Konseyi Sekreteri geliyor
Ankara 15 (T.H.A.) — Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomi Konseyi İcra Sekreteri Mr. MLr-dal 17 aralık pazartesi günü u-çakla şehrimize gelecektir. Avrupa Ekonomi Konseyini alâkadar eden mevzular hakkında ilgili Bakanlıklarla temas edecek olan Sekretere Birleşmiş Milletler Sosyal tümler Teşkiltı Başkanı olan karım da refakat etmektedir.
Kızıl Çinli esirlerden bir grup.
İstanbul modern bir
otele kavuşuyor
merikan Hilton Müessesesi ile anlaşma imza edildi
İstanbulini 500 üncü fetih yılma yetiştirilecek olan 300 odalı bıı büyük otel, 13 milyon liraya malolacak
Lûtfi Otel-Yar-mill-
Seurıı terkederek daha gflneye kaçmışlardır. Diğer taraftan güney Kore Millî Meclisinin yann 500,000 ılft 1 milyon kişiyi silfth altına almak üzere seferberlik ılftnı kanun tasansım kabul etmesi beklenmektedir.
Acheson’un azli
talep edilecek
"tstanbulda İnşa edilecek olan yeni otelin işletilmesi için seçilmiş olmam ızdsjj dolayı gııror duyuyorum. Bu ImkAn bize Türk ve Amerikan mlDetleri arasında mevcut dostane münasebetleri daha kuvvetlendirmefc ve geliştirmek fırsatını verecektir.
Ankara 15 (Hususî muhabirimiz bildiriyor) — Devlet Bakanlığından 'tebliğ edUmlşUr:
Devlet Bakanı Feyzi Karaosmanoğlu ile Hilton leri müessesesinin Başkan d imcisi VVilliam R. tnvin,
kiyeti Hükümetimize ait olmak ve Amerikan Hilton Otelleri Müessesesi tarafından kiralanmak üzere, İstanbulda dünyanın en modern otellerinden birinin inşası hususunda bugün bir mukavele imzalamışlardır.
Bu mukavele dünyanın en büyük otel teşkilâtından biri olan Hilton Otelleri Müessesesi Baş. kanı Conrad N. Hilton ile TÜr-kiyede yapılmış olan görüşmeleri müteakip İmza edilmiş bulunmaktadır. 13 milyon Türk lirasına mal olacak bu 300 odalı otel işletilmek üzere Hükümetimiz tarafından 20 yıl müddetle ”Hi!ton Hotel International İnc.„ Müessesesinc kiralanacaktır. Bu otelin îstanbulun 500 münde istifade re, 1953 yılına
Bu otelin plânlan Türk mimarları ile New-York dan Merrill
çaktır.
Mezkûr firma Amerikanın en yeni ve en modern stildeki bi-nalannm plânlarını yapmıştır.
Otele ait bütün malzeme, teçhizat, mefruşat ve tezyinat plân ve şartnamelere uygun olarak en geniş bir imkân dahilinde Türk iyede imal ve temin ettirilecektir.
Conrad Hilton bu münasebetle Amerikadan gönderdiği bir mesajda şöyle demektedir:
C. H. P. teşkilâtı yenileniyor
İstanbul tl İdare Kurulu vazifesini geçici kurula devretti
Haber aldığımıza göre C.FLP. İstanbul İl İdare Kurulu vazifesi C.H P. Genel İdare Kurulu kara riyle müteşebbis bir heyete tevdi edilmiştir. Müteşebbis heyetin kurulmasına sebep olarak, partinin muhalefete geçtikten sonra İl İdare Kurulundan baa üyelerin vazifelerinden lstlfasty-le beraber teşkilâtın yenilenmesi için bütün ilçe idare kurullarının yeni elemanlara tevdi edilmesi gösterilmektedir. Bu mülâhaza ile eski idare kurulu üyelerinden büyük bir kısmı Genel İdare Kurulundan vazifelerinden affedilmelerini istemişler ve bu talep kabul edilerek yeni geçici kurul aşağıdaki şahıslardan teşekkül etmiştir:
Avukat İlhami Sancar, Ekrem Özden, Tacir Fikret Oyman, Avukat Taccddin Özgüder, Avukat Rebii Daldal, Hüseyin Kan-dal. Esat Muhlis Sırmalı, Kimyager Eczacı Haşan Derman, Çiftçi Harun Gürci, Hulûsl Emer.
tamamlanması, üncü yıldönü-edilebilmek üze-yetiştirileccktir.
hu^uaunda Bli-
Günün fıkrası
arz dairesinin
Savunma plânlarının tahakkuku için
Temsilciler Meclisi 17 milyar
ek tahsisatı dün kabul etti
mile tan 2,000,000
tasarısı, Temsllcl-getirilmiş ve bü-
Londra, 15 (AP) — Ingiltere Dışişleri Bakam Erneet Bevin Avam Kamarasında dün geçe geç vakit verdijd bir demeçte. Birleşik Amerikanın, Kuzey Kore-dekl müttefik ileri hareketi sırasında 38 inci
takriben 100 mİ) kuzeyindeki bir hatta durulması yük Britanya tarafından ileri sürülen bir tavsiyeyi nazarı ltlba ra almadığını söylemiştir.
Bevine göre, İngiltere, Kore yarımadasının daralan belinde durulmasını ve Birleşmiş Milletler kuvvetleriyle Mançurya hu dudu boyunca yığınak yapmış o-ian Çinliler arasında bir "sahipsiz arazi" bırakılmasını tavsiye etmiştir.
YENİ İSTANBULda
Şehrlmlzdf bulunan Milli Eğitini Bakanı Tevflk İleri dün saat 15,30 da Gazeteciler Cemiyetinde bir basın toplantısı yaparak gazetecilerin Kurdukları muhtelif minileri cevaplandırmıştır. Bıı hu-Huştaki haberlerimiz ikinci sahifemİzdedir. Yukarıdaki resimde Tevflk ileri İzahat verirken görülmektedir.
Washlngton 15 (YÎRS) — Temsilciler Meclisi Tahsisat Komitesi müdafaa plânlarının tahakkuku İçin talep edilen ek tahsisat ta hır miktar İndirme yaparıık 16,845.000,000 dolar şeklinde kabul etmiştir. Tahsisatın Kore harbi ve komünizmle mücadele için silâhlı kuvvetleri arttırmaya matuf kısmında bir indirme yapılmayıp, atom silfıhlurmın tekâmülü için talep edilen miktarında 210.000.000 dolarlık bir tenzilât yapılmıştır.
Savunma Bakanlığına mensup resmi şahsiyetler askeri kuvvetlerin haziran ayına kadar 3 milyondan fazla bir miktara yükseltilebilmesi İçi yeni tahsisat taleplerinde bulunacaklarım bildirmişlerdir. Bu miktann 8 milyar olacağı söylenmektedir. Halihazırda hizmet altındaki silâhlı kuvvetlerin dan azdır.
Ek tahsisat lor Meclisine
yük bir eksoriyetle kabul edilmiştir.
Cumhuriyetçiler, bn hususta Truman'a resmen müracaat etmeye karar verdiler
Washintgon, 15 (YİRS) — Temsilciler Meclisi Cumhuriyetçi Üyeleri bugünkü toplantıları neticesinde Dışişleri Bakanı Acheson’un vazifesini terketme-si hususunu resmen talep etmeye karar vermişlerdir. Cumhuriyetçilerin, Temsilciler Meclisi Grup Başkanı Joseph Martin bıı hususla ilgili olmak Üzere bir demeç vererek, Acheson’un gerek Kongrenin ve gerekse milletin itimadını kaybettiğini ve bir daha da kazanmasına imkân olmadığını söyllyerok Bakanlıktan uzaklaştırılmasını Tınman-dan istemeğe karar verdiklerin» ilâve etmiştir.
Öğrenildiğine göre, Cumhııri yetçi Partinin Senato üyeleri de bu hususta ilgili olmak Üzx?re bir plân hazırlamaktadırlar.
firmalann-"Scidlore, Osvings and „ tarafından hozırlana-
BUGÜN
Namık Zekî Aral
KÜLHANBEYOÛLÜ!
BE1OGLU
Fransada af tasarısı
Paris, 15 A.A. IAFP) — Ayan Meclisi Adalet Komisyonu 2 çekimser ve 2 komünist muhalife karşı 12 oyla dün İncelemeye başladığı umumi af kanunu tasarısını bu sabah tasvip etmiş-
ı arın
Tasarısı
Günün fıkrası
SABAHLARI kahve nıl, çay mı. süt mü İçmek hoşunuza gider, mahmurluğunuz geçmiş-ao» sorabilir miyim? Gerçi hepsi ılık tuzla sudan daha İyidir ama, hana birincisi fazla sert, İkincisi fazla bıınık. IkçÜncÜBÜ fazla yumuşak gelir. Mevsimine göre kahveme veya çayıma, c-ğer cinsleri İyi İse. bullarını kay-bettlrmlyecek kadar süt katmayı tercih e-dcrim.
Sabah keyfimin 1-kincl şartı, bir gazete okumaktır. Tabii hiç bir gazetenin sütlü mürekkeple basılnmtyncafiını bilirim. Ondan İstediğim şey, derli toplu, havadis verişinde bağımsız, yazışında terbiyeli olmasından İbarettir. Bir meseleyi Meclise sormak lâzım mıdır, değil midir. C.H.P. nln. D.P. nln veya M.P. nln fikirleri ne olduğunu çoktan biliyorum. Sabah gazetemin dün Mecliste gecen tartışmaları, birincinin, İkincinin veya üçüııcü-niin görüşüne doğru zorladığını hissedince, keyfini kaçar,
— Seni dinlemek için mi u-yandım? diyerek arkamı dönüp uyumazsam da,
— Ben akılsız mıyım? Üçünün söyledikleri arasında sağduyumu hakem yapamaz mıyım ? Acaba gerçek, okuduğumda mıdır, yoksa benden saklananda mıdır? Şüphesine düşerim.
Fikirleri ne doğru ise yanlış, ne yanlışsa doğru kılmağa yaramayan bir takım sövüşmcler, a-tışmalar olmuşsa, Flgaro’nıın sık sık yaptığı gibi, muhabirlerimizin “Bunları tekrarlamamak İçin benden Özür dilemeleri” hiç de gücüme gitmez. Partizanı öğle üstü, eğer karşıma çıkarsa, sokakta da selâmlamak isterim.
Tarafsızlık kurıı bir sözdür Her gazete, hiç olmazsa, bir takım prensip uçlan tutar. Sağa veya sola yatkındır. Fakat bir gazete, geçen bir günü yankılandı rışta bağımsız olabilir. Bize-bütün sesleri dürüst aksettlrebilir. Kulağımızı, bu erken keyif ve toparlanma saatinde, parazit tır-malayışları İle rahatsız olmaktan koruyabilir. Siz Cumhuriyet Halk Partislndenslniz. Yanınızdaki Demokrat Partidendir. I-kinizln arasında Millet Partisinden biri olabilir. Fakat üçünüz de her şeyden önce ve her şeyin üstünde birer vatandaş, daha sadesi birer Uokur”nunuz.
Havadislerinde ve yorumlarında bağımsızlık güden gazete, bizi üç gazete okumaktan, ve o-nun yalnız biri keyfimizi kaçırmayacağından. İkisi ile “Ağzımızı biraz tadlandırmak için bir a-vuç keçiboynuzu kemirmekten’’ kurtarır.
Demokrasiler partisiz, partiler kavgasız, kavgalar da, az daJıa küfürsüz diyordum, gazetesiz olmaz. Ama demokrasiler hakernslz de olmaz. Hakem ise, bütün hür memleketlerde, halkın büyük çoğunluğudur. Eğer defterlerdeki partili kayıtları seçim kazanç veya kayıpları için esas olsaydı, 1945 te Churehill düşüp düşmediğini öğrenmek I-çin sandıkların açılmasını beklemeye ihtiyaç duyar mı idi ? Seçimden bir gün Önce Muhafazakâr Partinin evrak memuruna son esami rakamlarını sorar, aldığı cevaba göre ya: “— Kazandım.” der, balık avına gider, veya: “— Kaybettim,, der... Şarkta olduğu üzere, yerine göre, maaşından veya başından ol -mak kaygısına düşmez, yine olta takımının tamam olup olmadığına bakardı.
Partiler arasındaki hâdiselerde bağımsızlık vazlfeslzîlk demek midir? Bağımsız gazete, maç hakemleri gibi, sık sık düdük seslerini ve her maç sonunda hüküm vermemize yarayan objektif tenkidlerlnl duyurur. Devletçilik Halk Partisinin» liberallik Demokrat Partinin pren
I M
sipleri arasındadır ama, ekonomi vatanın bir işidir.
Kızışan, çok defa, kendi üzerinde kontrolünü kaybeder. Se-zllmlyeccğlnl, gözden kaçacağını sandığı hileli oyunlara başvurabilir. Onun kaygısı kazanmak, büyük seyirci kalabalığının kaygısı İse İyi bir oyun görmek, hakemin vazifesi de ikisi arasında
Yazan : Falih Rıfkı Atay
soğukkanlı aklı, hiç şaşmıyun bir rakkas gibi, İşlemeğe bırakmaktır. Bunun pek de kolay bir şey olduğunu zannetmeyiniz: Hakemin ara sıra haksızdan tekme yediğini işitmiyor muyuz? İki haksız birlenerek hınçlarını ondan çıkarmağa kalktıkları da vardır.
Vaktinde bir hâdisenin önüne geçmeyi hatıra getlrm iyen! erin, sonradan havadisi önlemek İçin yapmadıkları da kalmaz. Baya-zıttB dövülmüş olanın, havadis gizlendi nıl, Aksıırayda yaralanmış, Topkapıda ise ölmüş olacağını onlara anlatamazsınız. Böylece yalan, bir İki kilometre 1-çlnde, hakikati, artık ne kadar dönüp baksanız görünınlyecek kadar geçlvermlş olur. Demokrasi havadisten değil hâdiseden, İstllıdat hâdiseden değil havadisten korkar. Bağımsız gazetenin, hürriyet rejimlerinde, başlıca hayrı her hâdiseyi hava-
Şehir Tiyatrosunda yeni bir hâdise
Son günlerde bir çok hâdiseye sahne olan Şehir Tiyatrosunda dün, bir hâdise daha vukua gelmiştir.
Bir hafta sonra temsiline başlanacak olan Alejandro Caso-na’dan dilimize çevrilen “Şafakta Gelen Kadın,, isimli 4 perdelik piyes için on, on iki figüran alınması icap etmektedir. Fakat Tiyatro İdaresi, hâlen oynanan ve ilerde oynanacak piyeslerde rolleri bulunmayan kadroya dahil yirmi beş kadar aktörün boş oturdukları bir zamanda hariçten figüran alarak masraf edilmesini doğru bulmadığından, bu aktörlerin figüran rollerine çıkabileceklerini söylemiş ve bu şekilde harekete karar verilmiştir.
İşte dünkü valca bu yüzden çıkmış bulunuyor. Geçenlerde tiyatro aleyhine neşriyatta bulunduğundan kurul tarafından cezalandırılan ve cezası bitmiş olan İbrahim Delideniz, kurul âzasından I. Galip Arcan’a, kendisine rol verilmeyip figü-rasyona çıkarılmak istenmesini, sanata karşı saygısızlık telâkki ettiğini bildirmiş, î. Galip Ar-can da, bunun yersiz olduğunu söyleyince aralarında bir münakaşa başgösterm İştir, Münakaşanın vahim bir şekil almasına ramak kalmış ve t. Galip Ar-can, kendisine hakaret ve küfür edildiğini bildiren bir şikâyet mektubu yazarak kurula müracaat etmiştir.
Kurul bugün toplanarak bu hususta tahkikata bağlıyacaktır.
Pastörize süt dâvası
Şehrimizin günlük ihtiyacını pastörize süt olarak temin edecek olan "Pastörize Süt Türk A. nonim Şirketi” kurulmuştur.
Şirketin bugünkü sermayesi 400 bin liradır. Bundan başka finansman yollyle de 600 bin lira temin edilecektir.
Fabrika, Mecidlyeköyü veya Hürriyet Abidesi civarında ku-rulacak ve takriben 8 ay sonra, günde 20 bin litre pastörize süt verebilecek ve zamanla bu miktar arttırılarak şehrin ihtiyacım karşılıyabilecektir.

(lİMİendirmektir. Bunu yaptıkça gerçi şuursuz partizanlığı karşısında bulursa da, iktidarın ve muhalefetin, havadisin önüne geçememek korkusu yüzünden hâdisenin önüne geçmek yolunu tııtmıiMina hizmet etler.
Bir gazeteye, en aş»ğı sermaye koyan sahibi gibi, "— Benimdir diyebilecek kadar itimadını koyanların sayısı artarsa, belki, halk yığınlarını sürüden a-yırmayan, yalanı doğ. rtıyn, Iğriyi düzü, olmuşu veya olmamışı, “geçer akçe,, vezni ile tartan sü-rümcülcrln satışına yetişemez, fakat hizmetinde olduğıı İdeal nc İse, onu yayar, tutturur ve köklendirir.
Ç ünkü gerçek ve samimi bağımsızın da başı, bir hizmet İdealine bağlıdır. Bağımlı bile değil, sımsıkı bağlı!
Türkiyenin her şeyde, İç ve dış politikada, millt veya milletlerarası münasebetlerde, dinde, ahlâkta iktisatta, ticarette, her şeyde on büyük İhtiyacı •'haki-kaf’tir. Bu İhtiyaç, hürriyet I-çlndc geçen günlerimiz çoğaldıkça azalacağı yerde artmaktadır.
Merdivenden yuvarlanan cübbesinin o kadar gürültü çıkarmasının sebebi, İçinde kendisi de olduğunu İtiraf ettiği için, nerede İse Naareddin Hoca* *yı kimimiz kızıla, kimimiz karaya, kimliniz alacaya boyamak marifetini göstermeye kalkmıyor muyuz ?
Donanmamız bugün şehrimize gelmiş olacak
Pazartesi günü limanımızda yapılacak olan törene iştirak etmek üzere, Harp Filomuz bugün saat 11 de şehrimize gelecek ve Dolmabahçe önünde demirliye-cektir.
Terkos galerisi
Şehrimizdeki ikinci su galerisinin inşaatı tamamlanmış, Terkos Gölünden itibaren Kâğıthane İstikametinde döşenmekte olan bir metre kutrundaki su borularının döşenmesi nihayet bulmuş ve borular birbirine bağlanmıştır.
Böylece eski galerinin sızıntı suretiyle yollarda kaybettiği %40 su da Kâğıthaneye gelmiş olacaktır. Bundan başka şebekeye on bin metre mikâbı su daha verilecektir.
Yalnız bu sulann. muhtelif mıntakalara tazyikle dağılması için elektrifikasyon tesisatı 1-cap etmektedir.
Bu yeni tesisatın da üç ay 1-çinde tamamlanması beklenilmektedir. Ancak bu tesis tamamlandıktan sonra, şehir şebekesinin ıslâhı için tahsisat istenecektir. '
Bu arada Terkos Gölünün durumu da gözönünde tutulmaktadır.
Gönüllü hemşire kursları
Sağlık Bakanlığı, memleketin ihtiyacını karşılayabilecek rtılk-tarda, hasta bakıcı ve hemşire yetiştirmek üzere, bir gönüllü hemşire teşkilâtı kurmaya karar vermiştir.
İlk olarak Ankarada bir kurs açılmıştır. Bundan başka İstanbul, Adana, İzmir ve Erzurumda da kurslar açılacaktır.
Aile kadınlarının iştirak edecekleri kursta, İki ay nazarî ders görülecek, yirmi gün de hasta-hanelerde pratik yapılacaktır.
Ancak bundan sonra, kendilerine gönüllü diploması verilecektir.
Kurslar İçin Marshall Yardımından 100 bin lira ayrılmıştır.
Y E N î İSTANBUL
16 Aralık 1950
Şehir köşesi
Ankaro ve Istanbulda grip
AnJcara^a hralar o kadar güzel gidiyor ki, bilhassa Öğle iizerteri, günc/f, yarde-3Üleri ağırlattırıyor. Hele palto giymek günün hangi naatinde olursa oktun kabil değil. Bu sebepten olsa gerek —yani tcrUgip kendini muhafaza edememekten— nezle ve grip salgın halinde. Denilebilir ki, hemen her evde bir hasta var. Bir evo bu cinsten bir hastalık girince de:.
Geçen sonenin müthiş, Itı-sanın burnunu sızlatacak ^tadar müthiş soğuğundan yılmış bulunan bir çok Anka^ rafı ev sahibi, ne yapıp yapıp evlerine kalorifer koy-durmuşlar, fayrap edip keyif ça t m aya ka rar ver m islor. Lâkin, havaların güzelliği buna mdni oluyor, evlerinde buram buram terliyorlar ve... Soğuk alıyorlar. Salgın gri-ripin bir sebebi de bu. Tabiat, Nasrcddin Bocanın kıştan korunmak için nihayet alabildiği kürkle olduğu gibi, yeni kalorifer yaptırmış AnkaralIlar İle de şakalaşıyor. Bu lûtifeden kazananlar, yine fakir, fukara.
Istanbulda da grip salgını var. Fakat sebebi ne biliyor musunuz T Tabii kaloriferli yerlerde oturanlar bilirler, ben bilmeyenlere söyleyeyim: Havalar sıcak diye ev sahipleri kaloriferleri yakmıyor-larmıs, evlerin içi de sokaklara nazaran soğuk kalıyor-muS‘
Ankaradaklnin aksine.
BİR İSTANBULLU
KISA HABERLER
■A Bu yıl memleketimizde elma mahsulünün bol olduğunu ve harice ihracı için teşebbüslerde bulunulduğunu yazmıştık.
lngiltereye İhraç edilen elmaların ilk partisi Denizyollarının Kastamonu Şilebiyle sevkedile-cektir.
İdare, gemide, elmaların tazeliğini temin edecek frigorifik te-sisatı yaptırmıştır. •
-k Son zamanlarda bazı acen-taJann muhtelif hayır cemiyetlerine ait pul vesairelerl, konşimento biletlerine yapıştırdıkları görülmektedir.
Denizyolları İdaresi bu gibi pullann satışını ancak alâkalı demek, memur veya mensuplarının satması gerektiğini bildirmiştir.
Bu suretle hayır cemiyeti pullarını arzu etmeyen kimseler para ödemeye mecbur tutuimı-yacaklardır.
îtalyada inşa edilmekte o-lan Denizyollarının Samsun Vapurunun son seyir tecrübeleri, önümüzdeki hafta yapılacaktır.
Halen geminin inşaatı ikmal edilmektedir.
Denizyollarına gelen malumata göre, Samsun Vapuru bir aya kadar teslim edilecektir.
it Halen Arjantinde bulunan yeni Ermeni Patriği Haçadur-yan. 20 güne kadar şehrimize gelecektir.
it Denizyolları İdaresi tarafından İzmir İçin Almanyaya sipariş edilen körfez vaptırlan bu ay sonunda denize indirilecektir. 500 er kişilik olan bu vapur kır önümüzdeki yaz çalışmaya baş-lıyacaklardtr.
★ Denizyollarının Doğu.Gü-ney Akdeniz seferini yapan İskenderun Gemisi, bugün saat 15 te limanımıza dönecektir.
Milli Eğitim Bakanının dünkü basın toplantısı
T. ileri, gazeteciler tarafından sorulan muhtelif suallere cevaplar verdi
Milli Eğitim Bakanı Tevflk îleri. dün saat 15.30 da Gazeteciler Cemiyetini ziyaret ederek şehrimiz basın mcnsuplariylc görüşmüş ve gazetecilerin muhtelif sorularını cevaplandırmıştır.
Bakan, Hükümetin üniversite Sitesi meselesi üzerinde hassasiyetle durduğunu ifade ile sözlerine şöyle devam etmiştir:
“üniversite Sitesi için bu yıl bütçeye 500.000 lira ödenek koyduk. Sarf İmkânlarını bulduğumuz takdirde bu Ödeneği arttırmak imkânlarını da bulacağımıza inanıyoruz. Hükümetin yapacağı ilk tesislerden sonra vilâyetlerin teşriki mesaileri ile yapılacak ve bu arada hayırsever zengin vatandaşlar tarafından Türk gençliğine hediye edilecek pavlyonlarla bu sitenin tamamlanması ve böylece gençliğin kendine hâs bir muhitte tahsilini tamamlaması imkânları sağlanacaktır.
Sitenin kurulacağı yer henüz tesbit edilmemiştir. Muayyen yerlerde etüdler yapıldıktan sonra bu hususta gereken karar verilecektir.
Şu noktaya da işaret edeyim ki, mesken darlığının hâd bir safhada olduğu bu şehirde siteyi kurmak vesilesiyle de olsa bir çok evlerin İstimlâk edilerek yıkılması cihetine gidilmiyecck-tir.
Bakan, bundan sonTa öğretmenlerin siyasetle meşgul olmalarının kanuna aykın olduğunu belirtmiş, profesörler için de Ankara Üniversitesi senatosunun bu mevzuda bir karar aldığını ve İstanbul Üniversitesinin de her halde bu hususta bir karara varacağını ilâve etmiştir.
Tevflk İleri, Bakanlığın iç bünyesi hakkmdaki soruya şu cevabı vermiştir:
Ortaokul ve liselerin yılbaşı tatili
Ortaokullar, İlseler ve meslek okullarının yılbaşında yapacakları tatil hakkında MilH Eğitim Bakanlığının tamimi dün gelmiştir.
Bu tamime göre, orta dereceli okullar, yılbaşı münasebetiyle 1 ocaktan 8 ocağa kadar tatil yapacaklardır.
★ İzmir ve Çorum vapurları için Almanyaya sipariş edilen kazanlar yakında gelecektir.
Kazanların monte edilmesinden sonra bu iki gemi saatte 15 mil sürat yapabileceklerdir.
it Denizyolları İdaresinin 1949-1950 Marshall yardımından sipariş ettiği liman vasıtalarından bazılarının inşaatı bitmiştir.
Bunlardan liman motörleri, ö-nümüzdeki günlerde Batı Avrupa ya sefer yapan Denizyollarının şilepleriyle lstaubula getirilecektir.
* Türkiye Kooperatifleri Mü. mcssilleri, pazartesi günü Ankarada toplanacaklardır.
Bu kongTeye. nizamnamesinde bazı değişiklikler yapılan. Denizyolları Kooperatifi Mümessili de iştirak edecektir.
it Muallimler Birliğinin yeni lokali, dün törenle açılmıştır.
Toplantıda hazır bulunan Millî Eğitim Bakanı Tevfik İleri, öğretmenlerle muhtelif mevzularda görüşmüş ve valtlerde bu-lunmuştur.
“Şu dakikada Bakanlığın merkez bünyesinde esaslı bir tedbir yürürlüğe girmiş bulunuyor. Yeni bir müsteşar vardır ve umum müdürlerle esaslı şekilde çalışmaya başlamış bulunuyoruz. Merkezdeki bu huzur ve itimad taşra çevrelerine de aynı tempo ile sirayet etmiştir. İstanbul maarifini, Türkiye maarifinin hemen hemen yansına yakın olarak gördüğümüzü bilhassa belirtmek isterim.,.
Bakan, başka bir noktaya işaretle sözlerine şöyle devam etmiştir:
“Üzüntü ile kaydetmek mecburiyetindeyim ki, diğer mesleklerde de olduğu gibi öğretmenler arasında da bazı rapor hastaları mevcuttur. 3 aylık tatilde hiç bir rapor alınmadığı halde okullann açıldığı gün idareye rapor sunarak aylarca çocuklarını öğretmensiz bırakan bu gibiler hakkında Sağlık Bakanlığı ile de teşriki mesai ederek bu konuda ısrarla durmaktayız. Hakikaten hasta olan öğretmenlere imkânlanmızın yeterliği nispetinde elimizi uzatıyoruz. Bunlar haricindekilerlne müsamaha etmiyeceğiz.
Milli Eğitim Bakanı Doğu üniversitesinin kurulacağı bölge hakkında tetkikler yapıldığını ve bu hususta ilerde kararlar alınacağım belirttikten sonra, komünizmle mücadele meselesinde Bakanlığın gayet hassas ve titiz davrandığına İşaret etmiş ve şöyle demiştir:
“Maarif sistemi içinde komünizmle mücadele halindeyiz. Bu mevzuda bize gelen ihbar ve tahkikat tamamiyle müspet delillere ve vesikalara müstenittir.
Yabancı memleketlerde tahsilde bulunanlar arasında bu illetle musab olanların isimleri de çok İyi tesbıt edilmiştir ve hepsi de bizce malûmdur.
Tevfik îleri, müteakiben teşkilât ve beden terbiyesi kanunu tekliflerinin yakında Meclise sunulacağım söylemiş ve şunları ilâve etmiştir:
“Nakil işleri için yönetmelikte yapılacak değişikliklere başlamış bulunuyoruz Bu arada imtihan talimatnameleri üzerinde de durmaklayız. Bugünkü imtihan sistemi bir parça şansa kaçan bir sistemdir. Talebeyi karşımıza bütün hüviyeti ile ortaya çıkaracak bir sistem kurmaya çalışıyoruz.,,
Bakan, kadrosuzluk yüzünden terfi edemeyen 2200 ilk ve orta tedrisat öğretmeninin terfi ücretleri için bütçeye tahsisat konulduğunu söylemiş ve yerlerine öğretmen getirilen köy eğitmenlerinin vazifelerine son verilmediğini de ilâve etmiştir.
Tevfik İleri, saat 16.30 da Gazeteciler Cemiyetinden ayrılmış ve Çemberlitaşa giderek Muallimler Birliğini ziyaret etmiştir.
Bakan, dün akşam Ankaraya dönmüştür.
Bakanın dünkü temasları
Şehrimizde bulunan Milli E-ğitim Bakanı Tevfik İleri, dün Vilâyete giderek Vali ve Belediye Reisini ziyaret etmiş ve Vali ile birlikte Üniversite sitesi için yapılacak olan yurtların arsalarını gezmiştir. Bakan, bundan sonra Kadırgada Milli Eğitim Bakanlığına bağlı yurtla, Yüksek Öğretmen Yurdunu teftiş etmiştir. Bu teftiş esnasında yurtlardaki öğrencilerin çeşitli İhtiyaçları üzerinde durulmuştur.
Şehir Meclisi dün toplandı
Sular İdaresi bütçesi uzun münakaşalara vesile oldu
Şehir Meclisi dün saat 15 te toplanmıştır. Geçen celsenin zaptı okunduktan sonra Başkanlık Divanı tutanağının okunmasına geçilmiş, Kasımpaşa ve Hasköy nahiye müdürleriyle Ermeni, Rum ve Musevi hnstaha-nelerl baştabiplerine de paso verilmesi ve tutanak kabul edilmiştir.
Bundan sonra Sular idaresinin 1953 yıh bütçe komisyonu gerekçesi okunmuş, birçok hatipler söz alarak İdarî ve teknik bakımdan tenkidlerde bulunmuşlardır.
Söz alan Sular idaresi Müdürü, İstanbul su teşkilâtının bir tarihçesini yapmış, yeni boruların tefrişi bittikten sonra mayıs 1951 de şehre verilecek su miktarının 100.000 metreküpü bulacağını ve sene İçinde de 200 bin metreküpe yükseleceğini söylemiştir.
Sular İdaresinin programsızlı. ğı, yeniden memur alınması ve gerekçede de tasrih edildiği gibi, bugün şehre verilen 80 bin metreküp suyun 36.192 metre küpünün yollarda ziyan oluşu, yeni bütçenin 1950 ye nispeten 664 bin Hra bir artış kaydetmesi bilhassa tenkide sebep olmuştur.
Buna da cevap veren Umum Müdllr, yeni tesisler dolayısiylc kadroyu genişletmenin zarurî olduğunu, su ziyamın hatların eksikliğinden ileri geldiğini, şebekenin ıslahından sonra bu ziyam tamamlyle önleneceğini, bütçe artışının ise yeni tesisler, den ileri geldiğini söylemiştir.
Levent Mahallesini gazeteciler gezecek
Türkiye Emlâk ve Kredi Ban kası İstanbul Müdürü, bugün saat 11.30 da gazetecilere. Şişli-de Zlnclrlikuyudaki “Levent Mahallesi” nl gezdirecek ve gerekli izahatı verecektir.
Muallimlere kış tatillerinde tenzilât
İstanbul Muallimler Birliğinin teşebbüsü üzerine Ulaştırma Bakanlığı öğretmenlere ders yılı 1-çindeki dinlenme tatilleri esnasında Demiryollarımızda % 50 tenzilât yapılacağım bildirmiştir.
CEMİYET HAYATI
Çay
♦ GalatasaraylIlar Cemiyetinin yıllık çavı, bugün saat 15.30 dan itibaren Park Otel salonlarında yapılacaktır.
4ı Taksim-Beyoğlu Erkek Lisesini Bitirenler Derneği bugün saat 15 te Taksim Belediye Gazinosunda bir çay tertip etmişlerdir.
4( Î.Ü.T.B. Edebiyat Fakültesi Talebe Cemiyeti, bugün saat 14 te Konak salonlarında bir tanışma çayı tertip etmiştir. Konferans
4c Türkiye Millî Talebe Federasyonunun Yüksek Tahsil Gençliği için rehber yetiştirmek U-zere tertip ettiği seri konferanslardan ilki, 17 ocak paz^r günü saat 11 de Marmara LokaJfnde, Elif Naci tarafından Türk ve Islâm Eserleri mevzuunda verilecektir.
Basın Teknisyenlerinin Sohbet Günü
4c İstanbul Basın Teknisyenleri Sendikası, 16-12-1950 cumartesi günü saat 15 te Eminönü Halkcvinde çaylı bir sohbet gllnü tertip etmiştir.
SPOR
Galatasaray Helsingborg’la oynuyor
Üç kulüp tarafından davet e-dilen İsveç İlk Uçüncüsü Hel-slngborg futbol takımı, bugün ilk maçını saat 14 te Galatasa-raya karşı yapacaktır.
Gelen İsveç takımında 10 tane beynelmilel futbolcu bulunmaktadır. Helsingborg’da oynayan kaleci Kari Swcnsson, elân millî takımın kalecisi olup, takımın en iyi oyuncusudur.
Helsıngborg Takımı buraya gelmeden evvel Londrada yaptığı maçlarda meşhur Evertonu 3-1, Southamptonu da 1-0 mağlup etmiştir.
Galatasaray Takımı, sahaya bugün şu kadro ile çıkacaktır:
Turgay - Naci. Necml - Musa, Bülent, Muzaffer - Muhtar, Recep, Reha, Gündüz. Bülent
Bugün ve yarın yapılacak güreş seçmeleri
Gelecek hafta Amerikan MÜH Güreş Takımlyle karşılaşacak o-lan, Milli Güreş Takımımızın seçmelerine bugün ve yarın saat 14 ve 21 de olmak üzere ikişer seansta Spor ve Sergi Sarayında devam edilecektir.
Bu müsabakalara İstanbul ve Ankara ikişer, İzmir ve Eskişehir İse birer takımla İştirak e-decektir. Seçmelerde birinci o-lanlar Amerikalılarla, millî müsabakayı' yapacaklar, ikinci o-lanlar ikinci, üçüncü olanlar da üçüncü temsili müsabakalarda güreşeceklerdir, İstanbul ve Ankara bölgesinden 16 şar, Eskişehir ve İzmir bölgesinden 8 er güreşçi bu müsabakalar için Is-tanbula gelmişlerdir. Bu seçme müsabakalarına girmeyenler A. merikan maçlarına iştirak etti-rllmiyeceklerdir.
Bu seçmelerde bazı sîkletler. deki güreşler, Amerikan maçlarından daha ehemmiyetlidir. BİL hassa 57, 67, 79 ve 87 kilodaki müsabakalar, rakiplerinin çokluğu ve kabiliyetlerinin hemen hemen denk oluşu yüzünden heyecanlı geçecektir.
Uzun zamandan beri minderden ayrılmış bulunan eski ve kıymetli güreşçilerimizden Gazanfer Bilge de 79 kiloda, seçmelere iştirak edecektir.
İstanbul Bölgesi bu seçme gü. reşlerini herkesin seyredebilmesi için fiyatları 1, 2 ve 3 lira olarak tesbit etmiştir.
Biletler bugün saat 10 dan itibaren Spor ve Sergi Sarayı gişelerinde satışa çıkarılacaktır.
YENİ İSTANBUL
SİYASI İKTİSADI müstakil günlük GAZETE
Sahibi:
yenİ İstanbul neşriyat LtoÜTED ŞtRKETÎ Müdürü: Kemal H. S ARLICA
Yazı işlerini fiilen idare eden mesul müdür: Sacid ÖGET
Ncsredilmiyen yazılar iado edilmcA.
Basıldığı yer:
YENt İSTANBUL MATBAACILIK LIMITED ŞİRKETİ MATBAASI
Abone: Türkiye için seneliği Sî» alh aylığı 17, üç aylığı 9 liradır. Hariç memleketler iki misildir.
İlânlar: 6 ncı sayfada santimetresi 2 liradır. İlânlardan hiç bir mesuliyet kabul edilmez.
PEYAMİ SAFA
YALNIZIZ
— 95 —
9
— Samlm, yahu, sana soruyorum.
Ses şimdi kulağının dibinde. Alâaddln soruyor:
— İşitmiyor musun? intihar ettiği muhakkak mı?
Samim birdenbire gözlerini açtı.
— Evet, dedi, herhalde. Bir kâğıt bırakmış. Annesi okutmuş, telefonda, yazmış. Bir satır. Hatırlayamatıl şimdi. İki defa okuttum ben de Necileye. “Çirkinleşen bir dünyada../’ Hayır, dur, hatırlayacağım. “İntihar ediyorum” diye başlıyor. “Derin bir nefretin çir-kinleştirdlğl...” Hayır. Öyle değil. “Derin...” Derin yok. Dur. “Kendimden” Yahut “Kendi kendimden nefretimin çlrkinleştirdiği bir dünyada yalnızım”. Evet, böyle ebir şey. İntihar muhakkak, fakat benzemiyor da hiç.
Alâeddln bir sır düğümünü tırnaklamak istediği hissini veren bir tecessüsün her heceye verdiği ayrı bir tonla mırıldandı:
— Yaln...nı,..zım.
Samlm birdenbire doğruldu ve deminden beri içine biraz daha fazla gömüldüğü silik hâtıraların ve mahreksiz fikirlerin mezarından dışarı uğradı:
— Tamam, dedi, Alâeddln, sen hukukçusun, fakat sertleşmiş zihin şemaları İçinde 467
rahat etmeyen ve daha geniş kımıldama sahaları isteyen bir ruhun vardır. Kelimenin Üstüne bastın: Yalnızım, yalnızız... Bak, bu infirat romantizmi, anladın mı? Geçen asrın şairlerini isyan ettiren bu infirat romantizmi, daha önceki asrın insan haklarına temel yaptığı bir infirat ideolojisine karşıdır. Bu, İşte, yakıcı ve boğucu yalnızlık korkusu, bu müthiş fobi, ferdiyetler nizamı üstüne kurulmağa doğru her gün biraz daha fazla giden yeni zamanların Ben’ler arasındaki mesafeleri a-çarak ruhların birbirlerine intikallerini ve kaynaşmalarını mümkün kılan pol.ipsişik bir havadan onları mahrum etmesidir. Yani, bak, büyük kalabalıkların ortasında, insan denilen sosyal mahlûk, kendi... Kendi iç dünyasının mahbusu halinde, şifasız bir yalnızlığa mahkûm. Antalabiliyor muyum? Bu.„ Bu egosan-trik insan telâkkisi, bütün aşktan anlaşmazlığa düşüren ve kine çeviren ters bir disiplin doğurmuştur. Yalnızım, evet, herkes yalnızdır. yalnızız. Bunun geçen asırdaki edebiyatı çok zengin. Hattâ unutulmuş bir temdir artık. Fakat unutulması halledildiğini göstermez. Bütün ihtilâflarımızda yalmzlıklanmız çarpışıyor. Hattâ kendi kendimizle mücadelelerimizde bile kendilerimiz — Çünkü bak, iki “kendi” var içimizde — birbirine karşı yalnızdır.
Alâeddln elini Samimin dizine hafifçe dokundurarak:
— Müsaade et, dedi, ben daha konkre düşünmek istiyorum. Niçin İntihar etmiş? Yalnız olduğu için mi? Sence hepimiz yalnızız, fakat hepimiz intihar etmiyoruz.
Samim hemen cevap verdi:
468
— Bir kâğıt bırakmış. “Kendi kendimden nefretimin çirkinleştirdiğl..." Ha... Evet.. Bir kelime daha var, şimdi hatırladım: “Kendi kendimden nefretimin çerçevelediği ve çlr-kinleştirdiği bir dünyada yalnızım”. Bu cümle her şeyi söylüyor. Şaşıyorum. Meralin kendi kendisini bu kadar kısa bir ibare içine sığdırabilmeğindeki başarıya hayret ediyorum. “Kendi kendimden nefretimin...” Bak, burada da İlci “kendi” var. insanın benliğindeki bu ikilik en az yarım asırdan beri malûmdur. Birine “sosyal ben”, hattâ “resmi ben”, ötekine “asil ben”, “temel ben” dendiği olmuştur. Daha bir çok Ben’ler düşünülebilir ve Yunus Ettirenin mısraı bermûtat hatırlanabilir. Fakat kökleri iki tanedir. Ancak bunların şuur mekanizmasındaki yerleri ve fonksiyonları karanlıktır. Bir “gayrişuıır” veya onun tam anlamdaşı olmtyarak bir “şuuraltı” tasavvur e-dilir. Bence, bunun belirtilerine göre üç tabakası vardır. Biri ruhidir ve hâtıraları saklar. İkincisi vücuda bağlı, somatiktir, içgüdüleri ve refleksleri taşır. Üçüncüsü atavik veya genetiktir, atalardan intikal eden, kromozomların beden ve ruh üzerine gizil tesirlerini taşır. Fakat bu üç tabakadan hiç birine sosyal benimlzl yerleştlremeyiz. Yııng’un “kollektif şuursuzluk” dediği arşetipler ambarı yersiz kalmaktadır. Sayısız belirtilerine göre bir dc “şuurüştü”, tâbir caizse bir “hyper-conscience" tasavvur etmek de lâzımdır. Bundan da üç tabaka görünüyor. Biri sosyaldir, bizi cemiyetin polıpsişik yapısına bağlar ve sosyal benimlzl vücuda getirir. İkincisi daha yüksek bir derecedir. Parapslşik diyebileceğimiz bu tabakada» zamanı ve mekânı aşan 469
bu daha yüksek şuursuzluk hali, geleceği ve uzağı görmek hassalarının mihrakıdır: Önseziler, telepatiler, metagnomiler. kehanet ve kerametler bu tabakaya girer. Dördüncü buut ve altıncı duyu nazariyelerinin burada kendilerine mesnet aradıklarını görürüz. Nihayet üçüncü ve en yüksek tabaka mistiktir, insanın ruhunu Allahla temasa getirir. Meralin kendi kendinden nefreti, bu “şuurüstü”nün sosyal tabakasiyle ”şuuraltı”nm somatik tabakası arasında bir mücadelenin işaretidir. Yani klâsik ifadesiyle ahlâk ve beden arasında bir çatışma.
Samimle beraber Alâeddin de sustu ve biraz sonra:
— Peki, dedi, bu “sosyal ben” nasıl yalnız kalıyor? Mademki sosyaldir?
— İşte, insanın bütün dramı buradadır. Çünkü onun bu yüksek şuur tabakaları somatik yapısının tesirlerinden kurtulacak kadar gelişememiştir. “Sosyal ben”, ötekinin, yani biyolojik ben”ln emri altındadır. Tama-nıiyle kendi kendisi, yani sosyal olamadığı i-çin yalnızdır, köleliğinden iğrenir. Meralin nefreti bııdur. İnsanı intihara veya haberi olmadan bir çok hastalıklara hazırlayan günah kompleksi böyle bir iç mücadelenin düğümüdür. Eğer Meral kendini öldürmek istemeseydi, bir ay veya on beş sene sonra hastalanabilirdi. Nevrasteni, verem, safra kesesi iltihabı veya kanser, ne olursa olsun, bu hastalığın kökü şuuraltında saklanan günah kompleksi olacaktı.
Alâeddin mırıldandı:
— Nerelere kadar gidiyorsun!
Samim yorgun bir sesle cevap verdi:
470
— Basit bir dünyada değiliz.
Biraz düşündükten sonra ilâve etti:
— Ben sana acele ve üstünkörü anlattım. Bir kitap yazmağa hazırlanıyorum.
— Simcrya mı?
— Sımerya veya Slmeranya. Adının e-hemmiyeti yok. Anlatmıştım sana biraz. Yüz elli yıl sonraki dünyayı tasavvur ediyorum. Tam sırası. Önsözü bir iki güne kadar yazmağa bağlıyacağım. Bahtsız insan hesabına başka hiç bir şey beni avutamaz.
Seimin Alâeddlııe Meralin, dadısiyle annesinin felâketten evvel başına gelenleri ve Samimin duyduğu yanık kokusunu anlattı.
— Neler söylüyorsunuz? Dedi Alâeddin. Ve vücudunu öne doğru aldı, ellerini birbirine kenetliverek başını öne sarkıttı, sonra ağır ağır arkasına yaslandı:
— Garip... dedi, küçük bir şey amma, şimdi hatırladım, benim de başıma geldi geçen hafta. Evdo, yazı masama doğru yürüyordum. Tam kenarında, yerde, seccadenin üstünde yusyuvarlak, büyük bir mürekkep lekesi görür gibi oldum. Hemen eğildim, baktım ki bir şey yok. Biraz hayret ettim, geçti. Ertesi sabah, aynı yerde, aynı mürekkep lekesi. E-ğilip baktım, bu sefer doğru. Kedi - kedi olacak - masanın üstünden şişeyi yere devirmiş. Buna benzer şeyler çok olur bende. No diyeceğiz şimdi buna? Yüksek bir şuur veya şuursuzluk sezgisi mi?
— Eski mefhumlarımız İçinde bu şuurüs-tü hallerimize en uygun İsmi bulmak zordur: “Superconscience” yahut da demin söylediğim gibi “Hyperconscicnce” tarzında yeniden ya-(Devaııu var) 471
W Aralık
Dün Mecliste sözlü
Hindiçinîde Fransız
Bediî FAİK
TATÜRKtTN olduğu yerde, İrtica nefessiz kalıp boğuluyor mu T O halde İrticaın yaşaması İçin, Atatürkün bi-
linmesi şarttır!.. Nerede bir Atatürk düşmanlığı görürseniz; hakiniz, o kiril taşın altında mutlak btı karayılanın iğrenç çöreği olacaktır.
Yakın tarihin İbret sahlfelerlnl karıştırmaya lüznm yok. Bugün İnkılâbın beyaz gömleğine ve Atatürkün teiniz nA-»iye^lnc sıçrayan çlrkeflerl tahlil ediniz, yeter. Hepsinde o karayılan zehrinin parça parça ve çeşit çeşit örnekleri var: Atatürk İçin matem mİ tutuyorsunuz? Adınız "leş kargası,,dır. Atatiirkü bir bayrak gibi başınızın üzerinde mİ taşıyorsunuz? Yaptığınız küfürdür, hıyanettir, Allaha karşı gelmektir!
Geçenlerde Üniversite gençlerinden müteşekkil bir grup, bunlardan bir tanesini bana getirdi. Tlksine tiksine, bir cümlesini kazıyıp ayaklarınızın dibine atacağım:
•*— Ey kör kıral seni de, seni de yaşatmayacağız!,,
Fakat hayır, bu küstahlığa kızmayınız. Münevverin kızması, hattâ oturup acı acı düşünmesi lâzım gelen nokta bu değil. Biz, Atatürk bahsinde, gençliğin hâlâ yekvücut olamayışını düşünmeli ve ona ağlamalıyız: İki üç gün evvel Kore şehitleri İçin Komedi Tiyatrosunda yapılan ihtifalde» geniş bir gençlik kütlesi ile. Atatürke “Seni yaşatmı-yacağız kör kıral,, diye bağıranlar, omuz omııza oturdular. Biliyor musunuz ki. yüreklerimize başım uzatan karayılanlar, "en halis müşterimiz gençliktir, gelin dc üniversitedeki abonelerimizi gösterelim^, diye haykırıyorlarL
Size tüylerinizi daha fazla diken diken edecek bir hakikati söyUyeytm mİ? Meclis açıldığından heri, üç yüz küsur sual takriri verildi. Fakat bunların İçinde dedenler hakkında ne düşünüldüğünü soran yok’
lerin sayısı pek çoktur ama, daha Atatürke ▼özlerin hesabını İsteyen bir kişi bile çıkmadı!..
Hayır. Atatürkün ne İnkılâbı bn kadar köksüzdür; ne de sevgisi bu derece çabuk geçici U Türk gençliği, dikkat!-
Millet Meclisinde, yaşlan henilz otuza
Yeni bir kanun teklifi
Mahrumiyeti! mıntakalarda
vazife alacaklar için bazı
haklar tanınması isteniyor
Bu tasarı ile tanınan mecburî hizmeti kabul etmiyenler, Devlet hizmetinde çalışamryocaklar
Ankara, 15 (ANKA) — Konya milletvekillerinden Muammer Obuz, mahrumiyeti! mıntakalar-da vazife alacak olanlar hakkında bir kanun teklifi hazırlayarak Meclise vermiştir. Bu kanun teklifi aynen şöyledir:
•Devlet daire ve müessesele-rlnde vazife almış ve alacak üniversite ve yüksek mekteplerle muadilleri mezunlan; coğrafi. İdarî, sıhhî, iktisadi sebepler, le hususî vaziyetleri bulunan veya Bakanlar Kurulunca tâyin ▼e tesbit edilecek mahrumiyeti! mıntakalarda kendilerine verilecek vazifeyi ifaya mecbur kılınmışlardır. Mahnımiyetin mınta-kada hizmet müddeti, fasılasız olarak iki yıl olacaktır. Eu hizmet müddetinin hitamında, otomatik olarak, en geç üç ay zarfında başka mahallere naklolu-nacaklardır. Bu müddet zarfında naklolunmayanlara, maaş ve ücretlerinin üçte biri fazlası tediye olunacaktır.
Bu mecburi hizmeti ifa edip başka yere naklolunanlar, on sene müddetle tekrar mahrumiyet mıntakaJanna tâyin olun-mıyacaklardır. Herhangi bir mülâhaza ile bu mıntakalarda uhdelerine vazife vermek zarureti hasıl olanlara maaş fazlası verildikten başka, iki yıla karşılık bir yıl kıdem zammı da verilecektir. Her ne sebeple o-lursa olsun, bu kanunla tanınan mecburi hizmeti kabul etmek lstemiyenler, kaydıhayatla devlet daire ve müessesele rinde memuriyet veya hizmet alamı-yacaklardır. Yalnız teminatlı hâkimlerle, hariciye memurları bu kanundan istisna edilmiştir.” Kanun teklifinin, müddet mad-det maddesinde halen mahrumiyeti 1 mıntakalarda vazife almış veya halen bu mıntakalarda bulunanlar hakkında da bu hüküm.
Mevlânönın 677 nci
Konyada yapılacak büyük merasime bazı bakanlar ve milletvekilleri de iştirak edecek
Ankara, 15 (Hususi muhabirimiz bildiriyor) — Önümüzdeki pazar günü büyük Türk mutasavvıf ve filozofu Mevlâna C-e Jâleddini Rumlmn ölümünün 67" nci yıldönümüne rastgclmekte-dir Bu münasebetle Konyada merhumun türbesi ziyaret edi lecek ve büyük bir tören yapılacaktır. Bu törende bulunmak ü-zere içişleri Bakanı Rhkneddhı Nasuhioğlu ile Konya milletvekillerinin Konyaya gitmeler! ka. rarlaşmıştır. Yetişebildiği takdirde Mili! Eğitim Bakanı Tev-flk İlen de Konyaya gidecektir Pazar günü Ankara Radyo sunda da Konya Milletvekili Ö-mer Rıza Doğrul tarafından Mevlâna’nın hayat ve şahsiyet» hakkında bir konuşma yapılacak, sonra mevlevl Ayinlerinden mürekkep bir program çalınıp söylenecektir.
inkılâba kas-blr tane bile varmış genç-yapılan teca-
lerln tAtbrk olunması derpiş e-diimiştir. Ancak, başka yere nakil müddeti altı ay olarak tes-bit olunmuştur. Kendi arzula-rivle mahrumiyeti! mmtakalar-da hizmet kabul etmek isteyenler, hem maaş zammından ve hem de kıdem zammından doğrudan doğruya faydalanmağa başlayacaklardır.
Birliğimize Yılbaşı hediyesi
Adana. 15 (Hususi muhabirimiz bildiriyor) — Adana Kız Sanat Enstitüsü talebeleri Kore Savaş Birliğimize yılbaşı hediyesi olarak gönderilmek üzere bir sancak, bir de Kur’anıkerim kılıfı işlemektedirler. Vali Ahmet Kınık bu hususta kendisine başvuran Adanalı kızlarımızın bu güzel teşebbüslerinden Milli Savunma Bakanlığını haberdar etmiştir. Her iki hediyenin nı zamanda bir sanat eseri ması için büyük bir dikkat hassasiyet gösterilmektedir.
ayol-
V(}
• •

Edinburgh Düküne atlar
Ankara, 15 (Hususî muhabirimiz bildiriyor) — Cumhurbaşkanımız sayın Celâl Bayar tarafından Edinburgh Düküne şahsan hediye edilmiş olan ikisi at biri kısrak olmak üzere 3 Karacabey ırkı Polo hayvam bu ayın 19 unda İzmir Limanından hareket edecek olan Kastamonu vapuruna bindirilerek Mal taya gönderilecektir. Bu işe bir veteriner hekim ve seyis memur e-dllmiştir. Atların bedelini Cumhurbaşkanı şahsan ödemektedir
Dünya ordulararası serbest güreş şampiyonası
Ankara, 15 (ANKA) — önü-müzdekl nisan ayı içerisinde Spor ve Sergi Sarayında dünya ordulararası serbest güreş şampiyonası yapılacaktır. Bu müsabakaların organizasyonunu üzerine alan Ordu Spor Teşkilâtı, alâkalı devletlere davetiyelerini göndermiş bulunmaktadır,
Ordu takımları futbol maçları
Ankara, 15 (ANKA) — 30/31 aralık ve 1 ocak 1951 tarihlerinde Ankarada İtalya ve Yunanistan ordu takımlarlyle karşılaşacak Ordu Futbol Ekibimiz seçilmiş ve gençler 19 Mayıs Stadyomunda çalışmalarına başlamışlardır.
Futbol Federasyonu karma takıma oyuncu veren bölgelere tamim yaparak, ordu müsabakaları sonuna kadar İlk maçlarının tehir edilmesini bildirmiştir.
Kasım Gölek, bugün Adanada konuşacak
Adana, 15 (Hususi muhabirimiz bildiriyor) — A danaya gelen Halk Partisi Genel Sekreteri Kasım Günek yarın günün meseleleri üzerinde bir konuşma yapacak, bu arada gazetecilerle suallerine dc cevap verecektir.
sorular görüşüldü
Atatürkün vasiyeti, nakit ve mallarına dair soruya
Adalet Bakanı cevap verdi
Ankara. 15 fT.H.A.) — Büyük Millet Meclisi bugün Fikri A-paydının başkanlığı altında toplandı. Evvelâ Maliye Bakanı Halil Ayanın istifasının kabulü ve yerine Çalışma Bakanı Haşan Polatkanm tâyini hakkındaki Cumhurbaşkanlığı tezkeresi o-kundu ve gündeme geçildi.
başladı: Vasi-
eylül, 938 pa-
bütün nukut
Atatürk'ün vasiyeti
Adalet Bakanı Halil Özyörük. A ta türkün vasiyeti, nakit, menkul ve gayrimenkul mallan 1le kendisine verilen kıymetli hediyeler hakkında Sinan Tekellog-luntın sorusuna cevap verdi. A-dalet Bakanı, sorulan sualin icra heyetinden sadir bir husus olmadığından Amme hukukuna da taallûk etmediğinden, hükümetin veya Bakanlığın cevap vermesi uygun olmamakla beraber bu meseleye Meclisçe tefsir veya tesis yollan İle bir istikamet verilinceye kadar, cari usulün devamı esas olduğu için bu teamül ve usule riayet ederek cevap vermek mecburiyetini hissettiğini ifade üe Atatürkün vasiyetini okumaya yetname şudur:
*Dolmabahçc, 5 zartesL
Malik olduğum
ve hisse senetleriyle Çankayada-ki menkul ve gayrimenkul emvalimi Cumhuriyet Halk Partisine Atideki şartlarla terk ve vasiyet ediyorum.
1 — Nukut ve hisse senetleri şimdiki gibi İş Bankası tarafından nemalandınlacaktır.
2 — Her senek! nemadan bana nispetleri mahfuz kaldıkça ya-şadıklan müddetçe Makbule-ye avda 1000, Afete 800, Sabi-ha Gökçene 600. Ülküye 200 lira ve Ruklye ve Nebileye de 100 Hra verilecektir.
3 — Sabiha Gökçene, bir ev dc alınabilecek, ayrıca para verilecek.
4 — Makbulentn yaşadığı müddetçe Çankayada oturduğu ev de emrinde kalacaktır.
5 — İsmet tnönünün çocuklarına yüksek tahsillerini ikmal i-çin muhtaç olacaklan yardım yapılacaktır.
Her sene nemadan mütebaki miktar, yan yarıya Türk Tarih ve Dil kuramlarına tahsis edilecektir.
vaslyetnamesl gayrl-Halk Diğer kısmını
Kemal Atatürk,,
Bu vasiyetname Atatürkün el yazısı ile yazılmıştır. Tarihi 5.9. 938 dır. Ölüm tarihi 10.11.1938 olduğuna göre, vasiyetname He Ölüm tarihi arasında iki ay beş gün geçmiştir.
6 eylül 1938 sah günü Beyoğlu Altıncı Noteri İsmail Kunter Dolmabahçc Sarayına davet edilerek İstanbul Milletvekili Prof. Dr. Neşet Ömer Irdelp ve Riyaseti Cumhur Umum Kâtibi Haşan Rıza Soyak'm da hazır bulunduğu salonda Atatürk tarafından notere hitaben ve aynen "kendi elimle yazıp zarf içine koyduğum vasiyetnameyi size tevdi ediyorum. Bu vasiyetnamenin muhafazasını ve kanun hükümlerinin yerine getirilmesini isterim.„
Sözleri ile vasiyetnamenin kapalı bir zarf İçinde notere teslim edildiği, noterin 6 eylül 1.938 tarihinde saat 12.30 da tanzim ettiği resmî zabıt varakası suretinden anlaşılmıştır.
Atatürk ilişik
ile yalnız Çankayadaki menkullerini Cumhuriyet Partisine terket miştir. gayrlmenkullerinin bir
hayatında hazîneye, belediyeye, muhtelif şahıslara ve Halk Partisine bağışlamış bulunmaktaydı. Bunların dışında kalan ve muhtelif şehirlerde bulunan gayrl-menkulleri mirasçısına intikal etmiştir. Bunlardan vasiyetname ile Cumhuriyet Halk Partisine bırakılan Çankayadaki gayrl-menkullerlc hail hayatında hazîneye, belediyeye ve eşhasa bağışladığı gayrimenkullerin listesini Okuyacağım. Atatürkün vefatında îş Bankasında muhtelif hesaplarda ceman 1.519.892 Hra 01 kuruş zuhur etmiştir. Esham ve tahvilâtının nevileri ve miktarı ilişik listede gösterilmiştir. Onu da okuyacağım :
Medenî Kanunun 518 Incj maddesine göre, miras, mütevaffa-nın son ikametgâhı mahkemesinde açılır. Atatürkün vefatı üzerine vasiyetnamesi noter tarafından savcılığa tevdi edilmiş ve savcılık da bunu Medeni Kanunun 35 İnci maddesi mucibince Atatürkün son İkametgâhı n-lan Ankara Ahkâmı Şahsiye Mahkemesine göndermiştir. Bunun Üzerine vasiyetname Ata-türkün kanuni mirasçısı Bayan Makhulenln önünde 22.11.1938 tarihinde açılmış ve lehlerine vasiyet yapıldığı anlaşılan hükmi ve hnklk! şahıslara tebligat yapılarak merhumun metrakatı mahkemece tetkik edilmiş ve Medeni Kanunumuzun miras hü
kümlerine göre İcap eden bütün muameleler yargıç tarafından yapılmış, esas hakkında verilen karar yargıtayca tasdik edilerek alacaklılara ve hak sahiplerine zabıt varakası mucibince yargıç tarafından haklan teslim olunmuştur.
ismet Inönünün vasiyetname suretini tebellüğ ettiğine dair dosyada malûmat mevcut İse de, çocuklarına vasiyet edilmiş olan tahsil masrafını Halk Partisinden isteyip istemediği hakkında dosyada bir malûmat yoktur. Bu da pek tabiidir, çünkü vasiyetnamenin ismet tnönünün çocuktan hakkındaki hükmü mahkemece mirasın tasfiyesinden sonra yerine getirilecek bir hüküm olduğu için mahkeme dosyasında buna ait bir malûmat yoktur.
Atatürkün vefat tarihinde Iş Bankasında mevcut nukutu ile mahfuz ve mevdu esham ve tahvilâtı aŞağda yazılıdır, şöyle ki:
a) Nukut ve hesaplannm bakiyeleri 1.529.892.01,
b) Esham ve tahvilât mevcudu ise şöyledir:
tş Bankası hisse senetleri, nama muharrer olup 62.900, hamiline ait 56.225 hisse senetleri ki. beherinin 10 lira itibari kıymeti vardır. Mücssis hisse senedi 589 adettir. Zonguldak Maden Kömür işleri T. A. Ş. hisse senetleri İse nama muharrer 12.750, hamiline ait 12.200 hisse senetleridir ki, beherinin 10 lira İtibari kıymeti vardır. MÜessis hisse senedi ise 125 adettir.
Atatürk tarafından yapılan vasiyetnameye istinaden, Halk Partisine geçen Çankayada Reisi Cumhur makamına mahsus eski ve yeni köşk ve müştemilâtını havi bahçe ve bağ olup içerisindeki altı bina devlet tarafından inşa edilmişti. Ayrıca bahçe, li kârgir köşk, tarla ve bağın 6996 hissesi, kulübesi olan tarla ve iki kulübesi olan diğer bLr tarla.
Atatürk tarafından harineve bağışlanan mallar ise aşağıdadır:
Ankarada Orman Çiftliği, razi ve yapılan; Balgatta parça tarla; 4 parça çayır;
parça hisseli tarla, bir parça samanlık, bir parça çiftlik üe Çakırlar Çiftliği. Macun Çiftliği, Bahar Çiftliği ve Etimesgut Çiftliği; ayrıca Dörtyolda 23 parça, iki parça bahçe, Tarsus-ta iki parça arazi, bir parça o-da, mağaza, ahır arkası, bir parça hane arsası; Sİlifkede 3 parça çiftlik, Yalovada Baltacı Çiftliği İle Millet Çiftliği ve Bala-bandere ve Samanlıda 16 parça tarladır.
Atatürk tarafından Ankara Ecledİyesine bağışlanan Orman çiftliği de dört parça tarla, altı dükkânı olan otellik bir araziden İbarettir.
Gene Atatürk tarafından Orman Çiftliğinde bahçe ve arazisi olan kArgir ev, Balgatta tarla, Orman Çiftliğinde bir bahçeli ev, İsmail Hakkı Tekçe ve Melek Tekçeye bağışlanmıştır.
Atatürk tarafından Halk Partisine bağışlanan mallar aşağıdadır:
Ankarada Hâkimiyeti Milliye Matbaası ve bir parça arsa ki. tş Bankası lehine 198.717 liralık bir ipotekle birlikte bağışlanmıştır.
Merhum Atatürkün vasiyetnamesi Ankara Üçüncü Sulh Hukuk HAklmltğLnce açılmış ve bu vasiyetname hükmünce Çan-kayadaki menkul ve gayrimen-
a-
70 iki
Aydın İl Genel Meclisinden Kore kahramanlarına şükran
Aydın, 15 (Hususî muhabirimiz bildiriyor) — İl Genel Mac-lisi bugün Vali Dündar Ataker’in söyleviyle açıldı. Kore kahramanlarımıza Meclisin şükran, takdir ve muhabbetlerini belirtmek kararından sonra çalışmalarına başladı.
İşçi anketi yapılacak
Ankara 15 (ANKA) — t? ha-yatını alakalandıran İstatistiklerin derlenmesi mevzuu Üzerinde bir çalışma programı hazırlanmasına karar verilmiş ve bu maksatla bugün Çalışma Bakanlığında Müsteşar Muslıh ve İstatistik Genel Müdürü Şefik BılkuFun iştirakiyle bir toplantı yapılmıştır.
Haber aldığımıza göre, İstatistik Genel Müdürlüğünün hu yolda bundan evvelki sonelerde yaptıklarından daha geniş anket ve araştırmalar yapacağı öğrenilmiştir. Anket; İşçi hayalı, İşçilerle Bchdıkalar arasında münasebetlere dair olacaktır Hâlen sendikalara yazılı 91.000 işçi mevcuttur.
Halk olup edfl-
parçası
kul emvali Cumhuriyet Partisine vasiyet edilmiş Halk Partisi adına tescil miştir. Bunlardan beş
(1.777.260) lira (50) kuruş mukabilinde hazîneye satılmış olmakla, hazine adına tescil edilmiştir.
Merhum Ata türkün mirasma intikal ettiği bilinen gayrimenkul ler: Samsunda Halk Partisi işgalinde bulunan köşk, Dörtyol-da bahçe ve tarla, Eğirdirdc Cam Adam tâbir edilen ada ve bir bahçedir.»
Adliye Bakanınm bu izahatından sonra, söz alan som sahibi Sinan TekeHoğlıı, Atatürk e yapılan bu bağışlardan, istiklâl Harbinde yabancı devletler tarafından kendisine gönderilen veya verilen kıymetli hediyelerden uzun uzadıya bahsederek, bütün bunların Atatürke Türk Milletinin sembolü olduğu için yapıldığı nı söylemiş ve binaenaleyh ölünce bunlann doğrudan doğruya hâzineye intikal etmesi lâzım geldiği mütalâasında bulunmuştur.
Mamrfstandan alman buğday, Diyarbakırdan alınan yağ
Müteakiben Ordu Milletvekili Foto! Boztepenin Macaris tandan getirilen buğday, Diyarbakırdan satın alınan yağ ve İstanbul balıkçılarına ağ İpliği için açılan kredi hakkındaki sözlü sorusuna cevap veren Ekonomi ve Ticaret Bakam Vellbeşe, buğdayların getirilmesinin 12 aralık 1919 tarihinde en müsait şartlan teklif eden bir firmaya ihale edildiğini ve 6555 ton buğdayın memlekete girdiğini söyledL
Yağ meselesine gelince, Ekonomi Bakanı, bu yağların Milli Savunma Bakanlığının İhtiyaçlarının temini de dahü olmak üzere memlekette yağ fiyatlarının kontrolü için getirildiğini kaydetti-
Balıkçılara ağ ipliği İçin a-çılan krediler hususunda da Ekonomi Bakanı BaJık Kooperatifine 240.000 lira verildiğini, tevziatı kooperatifin yaptığım, kooperatifleri himaye etmek Bakanlığın vazifesi icabı olduğunu bildirdi.
Söz alan som sahibi, suilstl-maJlerde methaJdar olanların Af Kanununa rağmen hiç değişe maddî zarar ve ziyanı tazmin etmeleri lâzımgeldiğl hususunda ısrar ettL
Pamuklu mensncaf fiyatları
TokaJt Milletvekili Mustafa özdemirin, pamuklu mensucat fiyatlarının artjş sebeplerine Sümerbankın İthal ettiği mallarla kendi mamullerini ne suretle satışa arzettiği ve pamuklu mensucat İthaline konulan tahditler hakkındaki sözlü sorusuna evvelâ Ekonomi Bakanı Vellbeşe, sonra da İşletmeler Bakam Muhlis Ete cevap verdiler.
Velfbeşe, pamuklu fiyatlarındaki artışın dünyada pamuk fiyatlarının umum! olarak yükselmiş olmasından İleri geldiğini, memleketin pamuk mahsulünün 3 20.000 ton kadar olduğunu. bunun 38.000 tonunun memlekette istihlâk edildiğini, geri kalan kısmının da İhraç olunduğunu söyledi.
Yünlü fiyatlarındaki artışa gelince, Ekonomi Bakanı, bunların da pamuklu fiyatlarını takip ettiğini ve bu fiyat artışlarında bir ihtikâr mevcut olmadığını bildirdi. Sorunun kısmına cevsp vermek
söz alan işletmeler Bakanı dedi ki:
”Son zamanlarda pamuk fiyatlarının yükselmesi dolayısiy-le Sümerbank evvelâ % 12 bir arttırma yapmaya mecbur kalmıştır. Pamuk fiyatları tozayüt ettiği halde bu dün maliyetler üzerinde 60 bir İnik Ası olmasına
Sümerbank fiyatları İkinci bir artış/L gitmemiş ve yalnız Kayseri Fabrikasında % 10 nispetinde bir tezayüd olmuştur.» f
Uçak kazaları hakkında
Gündemin son sorusu Afyon Milletvekili Ali İhsan Sabis’in memlekette vukua gelen uçak kazalarına, hastahanelerin vaziyetine ve bu kazaları önleyici tedbirlere aitti.
Milli Savunma Bakanı adına Hava Kuvvetleri Komutanı İle Millî Savunma Bakanlığı Sağlık Dairesi Başkanı cevap verdi Hava Kuvvetleri Komutanı uçak kazaları hakkında geniş izahatta bulunarak diğer memleketlere nispetle uçak kazalarının bizde çok daha az ledt
Sağlık Dairesi çak kazalarında İlk tedavilerin ğım. kuru kan tatbik edildiğini
Meclis pazartesi günü saat 15 te toplanacaktır.
diğer üzere
% 100 tezayü-% 50 -rağmen
olduğunu göy-
Başkam da n-ya ra lan ani ara süratle yapıldı-plAzmanlarının bildirdi.
Hindistan Başbakan
—■■ ■ ■ 'M
Muavini
Serdar Patel
vefat etti
Serdar, Gandhi ve Nehm ile birlikte Hint istiklâli İçin çalışan belli başlı simalardan biriydi
Bombay 15 A.A. (Lps) — Hindistan Başbakan Muaxrini Serdar Patel bugün Bombayda 75 yaşında vefat etmiştir. Bir aydan beri hazım cihazından ve kalbinden rahatsız bulunan Serdar Patel bu sabah da bir kalb krizi geçirerek hayata gözlerini kapamıştır.
Bir çok kimseler tarafından Hint Hükümetinin kuvvetli şahsiyetlerinden biri olarak telâkki edilen Serdar Patel, Hindistan’ın hürriyeti İçin yapılan mücadelede gerek Gandhi, gerekse Nehm İle sıkı işbirliği yapmıştır. Serdar Patel, aynı zamanda Hindistanın hâkimiyetini ele alması Jle neticelenen ve Lord Mountbatten İle Hint idarecileri arasında cereyan eden müzakerelerde de mühim bir rol oynamıştır.
Serdar Patel’in ölüm haberi Yeni Delhi'ye varır varmaz Parlâmento oturumunu derhal tatil etmiştir.
Hindistan Cumhurbaşkanı Dr. Prasad ve Başbakan. Nehru bugün öğleden sonra yapılacak o-lan cenaze merasiminde hazır bulunmak üzere uçakla Bombaya gitmişlerdir.
Bulgarlar yola gelmeye başladı
Diin gelen göçmenler, kendilerine son zamanlarda iyi muamele yapılmaya haşlandığını bildirdiler
Edime 15 (Hususî muhabirimiz bildiriyor) — Bugün Bul-garistandan tren tam saat 15 te geldi. Yurdumuza 220 pasaportta 973 göçmen getirdi.
iki gün evvel gelenlerden de 376 kişi İstanbul üzerine sev-kcdilmiştir. Bugün gelenler içerisinde varlıklı ve münevver ırkdaşlarımız vardır. Bazılariyle yaptığım konuşmada Bulgar Hükümetinin yurdumuza gelecek ırkdaşlarımıza icap eden İnsani muameleyi yapmakta olduğunu öğrendim.
Bu vaziyete göre Bulgarlar Türk komştılariyle iyi geçinmekle kendileri için büyük faydalar temin edileceğini nihayet anlamış görünmektedirler.
Dün Bıırsaya 800 göçmen sevk edil d!
Bursa 15 (Hususi muhabirimiz bildiriyor) — Dün ve bugün İstanbul yoliyle şehrimize ceman 800 göçmen gelmiş, bunların bir kısmı buradaki akrabaları nez-dine, bir kısmı Karacabey Harasına, mütebakisi de Demiryolları istasyonlarında ihzar edilen binalara yerleştirilmişlerdir.
Gelen göçmenlerin iaşeleri yardım komitesiyle müştereken Göçmenlere Yardım Demeği tarafından temin'edilmektedir.
Yardım komitesi son bir hafta İçinde vatandaşlardan 13,195 lira teberru kaydetmiştir.

Mahfazası ceviz ağacından yapılmış bu zarif masa saati, aynı
zamanda kurduğunuz saatte
I de görmektedir, in Avrupada dükkân liradır. Gazetemiz, talihli
sizi uyandırmak vazifesini Kienzle markalı bu zarif saati satış fiyatı 120 30 okuyucusuna bu saatlerden hediye edecektir.
Birinci sayfamızın sağ üst köşesindeki
1.0 0 0 SAAT kuponlarını kesip saklamayı ihmal etmeyiniz.
Bazı okuyucularımız, (Tahsil Kur’asılnın ne zaman yapılacağını sormaktadırlar. Yarınki nüshamızda (Tahsil Kur’ası) hakkında etraflı malûmat vereceğiz.
Genel Kımıl eylül ayından beri fasılasız olarak çalışmıştır. Bununla beraber, bilhassa Uzak Şarka müteallik mtlhlm birtakım meseleleri halledemeden da-gdınıytır.
taarruzu gelişiyor
General de Lattre, Vietnam istiklâlinin tahakkukuna çalışacağını söylüyor
Saygon 15 A.A. (United Press) — Bugün yayınlanan Fransız resmî tebliğinde Hanol kuzeyinde komünist mevzilerine |ki gündür taarruz eden Fransız kuvvetlerinin bir çok müstahkem mevki imha ettikleri ve çok miktarda düşman silâhı ele geçirdikleri bildirilmektedir.
Fransız ve Vietnam piyade taburları büyük bir taarruza girişmişlerdir.
Fransız hücumu Songho Nehrinden itibaren I-Tnnoyun 35 mi! kuzeydoğusunda Dakson köyüne kadar uzanmıştır.
Komünistler zayıf bir mukavemet göstermişler ve kaçmışlardır.
r>c Lattre de TasKİgny’nln be^-anatı
Paris 15 A.A. (A.F.P.) — Ge-
neral de Lattre de
Çin den. lere tir:
"Fransa Cumhuriyeti Hükümeti bana Çin Htndlstanı yüksek komiserliği ve Başkomutanlığı vazifesini verdi. Yüksek Komiser Fransamn son zamanlardaki anlaşmalariyle kabul ettiği siyaseti güdecektir.
Vietnam, Cambodge ve Laos Birleşik Devletlerine tanınan istiklâlin sağlam ve devamlı bir hakikat olması yolunda elimden gelen her şeyi yapacağım.”
Hanoy, 15 A.A. (A.F.P.)’ »—
Kuzey Vietnam Komiseri, yayın-1 Bu hususta JohAnnesburg*(M ladığı bir tebliğde sivil halka, bir anlaşma yapılmıştır.
yüksek komiserin. şehirdeki Bu muvaffakiyet. Güney Afrl-Fransız tebaası kadın ve çocuk- ka altın madenlerinden uranyum lann tahliyesi kararının müsta- istihsali yolunda senelerce sarfft-cel bir emir olduğunu bildirmek- dilen gayretlerin mahsulüdür, te ve alâkalılara vakit kaybet- Lüzumlu tesislerin kurulmam meden Saygon ve Fransaya mü- derhal temin edilecektir, teveccihen yola çıkmak üzere ■ ’
kendilerine tahsis edilmiş olan vasıtalardan istifade etmeleri tavsiye olunmaktadır.
Tassigny, Hindistanına hareket etme-hava meydanında gazeteci-ezcümle şunlan söylemiş-
Frankfurt'ta garip bir kulüp kuruldu
Frankfurt, 15 A. A, (TTnited | hafta muhtelif
Press) — Frankfurt sakinlerinden bazıları çok enteresan bir kulüp kurmuşlardır. Sakallı büyük babalar ve ak saçlı büyük annelçr, haftada bir gün bu kulüpte toplanarak eğlenmekte, bira içmekte, vals oynamakta ve yanhzlıklannı unutmaya çalışmaktadırlar.
Yalnız İhtiyarlara mahsus o-lan ”ratskeller., kulübü, 1945 yılında harbin sona ermesinden hemen biraz sonra 64 yaşında Wfl|i A. Ricbards tarafından kurulmuştur. Ricards. bu kulübü harp esnasında torun ve çocuklarını kaybeden İhtiyarların biraz olsun avunmalarını sağlamak maksadiyle tesis ettiğini söylemektedir.
Kulübe devam edenler 60 Hâ
90 yaş arasındadırlar. Kulüpteki bir piyano ve bir akordeondan müteşekkil olan orkestra, vals ve polkadan maada, ihtiyarların pek hoşlandıkları samba ve rumbaları da çalmaktadır. Çalgıcılar biri 51, diğeri 84 yaşında iki I Londra. 15 A.A. fRerrter) — duldur. Her perşembe akşamı. Bugün bütün îngilterede her yer kulübün masaları etrafında bir buz tutmuştur. Gece sıcaklık çok ihtiyarlar toplanmakta, dans recesi sıfırın çok aşağısına delirtmekte ve kahkahalar atarak nıüştür. Kar ve buz yüzünden vakit geçirmektedir. seyrüsefer işleri çok aksamakta-
--------------------------------- dır.
• •
Hanoy, 15 A A fLPS) —• Fransız kuvvetleri Hanoyun şimalinde Kızıl Nehrin ağzında mühim temizlik ameliyelerine başlamışlardır. Asiler gerilemek mecburiyetinde kalmışlar ve Hanoyun takriben 50 kilometre kuzeybatısında bulunan 4 köyü Fransız ve Vietnam kuvvetlerine terketmişlerdlr.
Sahil bölgesinde, Hayfong civarında harekete geçen Fransa ve Vietnam devriyeleri âsileri a-ğır hezimete uğratmışlardır.
Saygondak! Fransız askert makamlarına göre bu temizleme hareketleri Vietmin’in taarruz hazırlıklarını baltalamak için yapılan harekâtın bir kısmım teşkil etmektedir.
Güney Afrika uranyumlan
Amerika ve Ingiltere müştereken bn madend istifade edecek
;jı
Londra, 15 A.A. (AFP) — la* gri İtere iaşe Bakanının bfl d irdiği ne göre. Güney Afrikada bulunan dünyanın en zengin altıa madenlerinden uranyum İstihsal ve Birleşik Amerika ve Ingiltere hükümetlerinin istifadelerine a»« zedileccktir.
Trahoma karşı savaş açıldı
Cenevre, 15 A.A. (UStS) —. Dünya Sağlık Teşkilâtının bildirdiğine göre, trahomu yerytW zünden yoketmek emeli ile bu Doğu Akdenis memleketlerinde savaş açılmıştır. Kullanılacak antibiotiklerfu abrasında chloromycetin, terramy* cin ve aureomyein vardır.
Dünyanın bazı bölgelerinde yüzde 80 e kadar çıkan bu hastalıkla mücadelenin körlük vakalarını kısmen ortadan kaldırma* sı muhakkak görülmektedir.
Rusyanın Tahran Elçisi Moskovaya döndü
Tahran. 15 A. A. (AFP) — Yan resmi îttilaat g-azetestntn yazdığına göre Sovyet Rusyanın t ran Büyükelçisi îvan Sadchi-kofun Moskovaya çağrıldığı iyi haber alan çevrelerden öğrenilmiştir.
Sadchikof, 5 «nedir Iranda idi.
Ingilterede karakış
* - ■■■1
Batı Almanyaya pasaport verme yetkisi tanındı
Bonn, 15 A.A, (Reuter) — îç-işleri Bakanlığından bugün bildirildiğine göre Batı Almanya makamları 1 şubat 1951 den İtibaren pasaport verme yetkisine sahip olacaktır.
Genel Kurut Noel tatiline başladı
Kumlun tekrar ne zaman toplanacağı kararlaştırılmadı
Milletler Noel Korede meselesinin vazifesini
Genel tatiline ateşin görü-dün ku-
Flushing Meadows, 15 (YİRS) — Birleşmiş Kurulu bugün bağlıyarak, kesilmesi gülmesi
rulon üç kişilik özel komisyona bırakmıştır. Teşkilâta üye, 60 millete mensup delegeler, gündemdeki meselelere acele o-(arak temas ettikten sonra, tekrar toplanma tarihini kararlaş, firmadan ayrılmışlardır. Kurulun, ancak Başkanı Nasrullah Enterzam’in daveti üzerine top. lanacağı anlaşılmaktadır.
Savfa 4
YENİ î S T A N R U E
Avrupa tediye birliğinin
KISA
tatbikatından
HABERLER
Tütün satışlarında Reeksport’a
Sovyetler Birliğinin
çıkan ilk netice
★
1 temmuz 1950 tarihinden İtibaren yürürlüğe giren Avrupa Tediye Birliğinin ekim 1950 sonuna kadar dört aylık rakamları anlaşılmış bulunmakladır. Bu rakamlar. Tediye Birliğinin teessüsünden evvel düşünüldüğünden fazla zorlukların ortaya çıkmış olduğunu göstermektedir.
Avrupa Tediye Birliğinin esas gayesi, bu birliğe dahil bulunan memleketler arasında alacakların serbestçe naklini ve çok taraflı ticarete doğru gidilmesini temin etmekti. Yani her âza memleket diğer âza memleketlerle yapacağı ticaretin neticesini toplu olarak mütalâa edecek ve İki taraflı pozisyonların tıkanması gibi mahzurların karşısında bulunmıyacaktı. Bundan başka, bu sistem sayesinde âza memleketler arasında hiçbir tefrik yapılmaksızın ticaretin serbestleştirilmesi imkân dahiline girecekti. Böyle bir sistemden elde edilecek netice ile âza memleketlerin dövizleri arasında yu-m uşaklık ve katılık farklar) l kalmıyacaktı.
Bu sistemin işlemesini temin maksadlylc her âza memleket i-çin muayyen bir kredinin teminine ihtiyaç vardı. Bunun için de her memleketin 1948 yılı dış ticaretinin ölçüsü nispetinde bir kotadan İstifade etmesi kabul c-dilmiştl.
Bazı memleketler başlangıçta diğer memleketlere karşı olan
İskenderun
Limanında
ihracat faaliyeti
Japonya (lı« ticaretini geliştirmeye çalışıyor Marsilya, 10 (YİRS) — Fransız • Japon ticaretinin inkişafına çalışacak dört kişilik bir Japon heyeti bugün Marailyaya varmıştır. Heyet başkanı gazetecilere verdiği bir demeçte, bu tarzda Japon ticari heyetlerinin gayri resmi mahiyette Amerikanın 4 büyük şehrinde, Brezilyada ve Hindistanda çalışmakta olduklarını bildirmiştir. Bu hafta zarfında diğer bir heyet de İHvcçe vasıl olacaktır.
müsaade edilmiyecek
beş senelik plânı
İse
Ege
Tütüncüler Birliği, neşrettiği bir tebliğde tütünlerimizin Avrupa piyasasında mevkiini
almakta olduğunu bildirdi
15 (Hususi muhabirimiz
susta
rak. reekaporta müsaade ctmiyeceği tasrih olunmaktadır.
çok müteyakkız devrana, hiçbir suretle
Bu plân, Sovyetlerin uzun sürecek bir harbe girmelerini sağlayacak kudrette değildir
etrafındaki
Bu yazı, Pariste münteşir “Le Monde” gazetesinden tercüme edilmiştir
★
★
★
Amerika kauçuk plyiLsaHindaki İstikrarsızlık New-York, 15 (YİRS) — Başkan Truman’ın bugünlerde fevkalâde ahval ilân edeceği hakkında çıkan haberler, Nersv-York Borsasını ciddi şekilde müteessir etmiştir. Bilhassa kauçuk piyasasında, durum dolayıslylc. yeni angajmanlara girişmekten çc-kinilmiştlr. Tacirler hususiyle hükümetin kauçuk satışlarını bizzat üzerine alacağı hususunda çıkan haberlerin tekzip veya tasvibini beklemektedirler.
göre, İsrail Arjantinden olduğu
İsrail Arjaııtiııden et İthal ediyor
Buenos Aires, 15 (YİKS) — öğrenildiğine Hükümetinin
mübayaa etmekte donmuş et miktan ayda 3.000 tonu bulmuştur. Aynı kaynaktan bildirildiği üzere, malların bedeli dolar olarak ö-denmektedir.
İskenderun. 15 (Hususî) — Geçen ay içinde limanımızdaki ihracat faaliyeti memnuniyet verici bir şekilde artmıştır. A-merikaya. Avrupa ve Arap memleketlerine yapılan muhtelif ihracat mallarımızın kasım ayı i-çlndekl umumi miktan 19 milyon 405.862 tona baliğ olmaktadır. Bunlar içinde Suriye, Lübnan. Yunanistan, Fransa ve In-glltereye ihraç edilen fasulyenin miktarı mühim bir yekûn tutmaktadır.
Kroma gelince Amerikaya E tibank vasıtaslyle 9.956.800 ton krom ihraç edilmiş ve hâlen limanımızda bulunan Hondoro3 bandıralı (Aristo Telis) Şilepi yine Amerika İçin 8.200 krom yüklemektedir.
Diğer taraftan İsveç Hükümeti de Türk kromlarına geniş bir rağbet göstermekte olup kasım İçinde bu memlekete 1.016.000 ton krom sevkedümiş, aynca dün limanımıza gelen İsveç bandıralı Hallmiand Vapuru da 1524 ton krom yüklemeye başlamıştır.
Komşu Arap devletlerinden 8uriyeye yapılan balık ihracatı Suriye ve Lübnandaki durumun düzelmesiyle tekrar başl&m>9 ve dün muhtelif firmalar tarafından 5000 ton balık ihraç edilmiştir.
îsralle gelince, bu memleket daha ziyade kepek ve akdan ithal etmekte olup aynca kasım ayında 3879 baş canlı hayvan almıştır.
ton
Zeytin yağı piyasasında canlılık
[borçları ile Avrupa Tediye Birliğine iltihak edecekti. Böylelikle o tarihe kadar ihroç edemedikleri mallarım diğer âza memleketlere satmak imkânını elde etmiş olacaklardı. Buna mukabil, bazı memleketler (le alacaklı duruma düşmekle milli paralarının sağlamlaştırılmasını temin edecek-
I lerdl.
Bu kabil istismarlara meydan verilmemesi için her memleketin İsler alacaklı, isterse borçlu olsun kendi kotasından muayyen bir nispete kadar istifade ettikten sonra üst tarafını altın ile karşılaması mecburiyeti konmuştu. Bu altın Ödemelerin âza memleketler nezdinde teşvik edici bir tesiri olacağı ve böylelikle aralarındaki ticaretin gitgide inkişaf edeceği umulmakta İdi. Şunu da ilâve etmek yerinde o-lur ki, yakın bir tarihte altın yatırımlarının genişliyeceğini kimse düşünmüyordu. Çünkü ticaretin karşılığını altın veya dolar i-lc ödeyecek durumda serbest bir Avrupa arası ticaretinin teessüs edemiycceği biliniyordu.
Dört aylık tatbikat devresinden sonra tediye birliğinin muh* ı telif âza memleketleri şu durumda idi:
Açık veren memleketler: A-vusturya 10.700.000, Danimarka 28.600.000, Almanya 289.500.000, Y’unanistan 53.300.000, İzlanda 1.600.000. İtalya 17.100.000, Ho-lânda 72 700.000, Norveç 25 milyon 300 bin dolar,
Alacaklı çıkan memleketler: Fransa 161.700.000, Portekiz 22.300.000, İsveç 13.800.000, Türkiye 10.600.000 ve İngiltere 290 | milyon 600 bin dolar.
Belçika ve Lüksemburg başabaş gelmiştir.
Tllrklyenln alacaklı olduğu 10.600.000 dolardan 10.300.000 dolar Tediye Birliğinde kredi o-larak bırakılmış. 300.000 dolar da altın olarak alınmıştır. Başlangıçta Türklyenln açık vereceği tahmin edilmiş İken hâdiseler bunun aksini göstermiştir.
Dört aylık devreden sonra pozisyonları üzerinde en çok durulan üç memleket vardır. Bunlar alacaklı durumda olan Fransa ve Ingiltere İle borçlu vaziyette o-lan Batı Almanyadır.
Fransanın eylül ayı sonundaki alacaklı pozisyonu 185.600.000 dolar olmak üzere daha yüksek İdi. Ekim ayı zarfında 23.000.000 dolar açık vererek alacağı 161 milyon 700 bin dolara Lnmlştlr. lngilterenin alacaklı pozisyonu bühassa sterling sahasından Avrupaya yapılan ham madde ihracatından ileri gelmiştir.
Tediye Birliğinin bünyesinde rastlanan büyük zaaf Batı Alman yan m verdiği açıkta görülmektedir. Bu açığın en büyük sebebi Almanvanın başlangıçta İthalât ta tatbik ettiği aşın ser-bestiden İleri gelmiştir.
Avrupa Tediye Birliğinin İlk dört aylık hayatiyetinde maruz kaldığı zorluklar meydana çıktıktan sonra bu teşkilâtın hâlen Avrupaarası ticarette mevcut muvazenesizliği bertaraf edip cdemlyecegi hususunda şüpheler uyanmaya başlamıştır. Bununla beraber, ilk devrenin bir tecrübe devresi mahiyetinde olduğu düşünülecek olursa zorlukların zamanla bertaraf edileceği ve Avrupa Tediye Birliğinin bundan sonraki çalışmalarında daha faydalı neticeler elde edileceği ümit olunabilir.
Derleyen: Mustafa Say der
Karabiber piyasası
Ne w-York, 15 (YİRS) — New-York Borsacında karabiber satıştan bugün de hareketsiz geçmiştir. Piyasa u-mumlyet itibariyle değişmemiştir. Bugünkü kapanış fiyattan aralık sonu 1.57 lim 1.50 1.40
teslim, dolar (libresi), ocak tes-1.52 dolar, şubat teslim dolar ve mart teslim dolardır.
eski
İl! İzmir.
bildiriyor) — Mamul tütün piyasasından harice yeni satışlar yapılmakta olduğu şu günlerde reeksport mevzuu
münakaşalar tazelenmiş bulunmakladır. Bu arada İstanbul I Tütüncüler Derneği Balkanının İzmlrde yaptığı temasları da bu mevzu ile alâkalı görenler. İs-tanbul tütüncülerinin reeksport’a taraftar olduklarını ve buraya gelen Dernek Balkanının İzmirli tütücüleri iknaa çalıştığını iddia edenler olmuş ve bütün bu rivayetler, tütünleri, m İzin cihan piyasasında eski mevkiini elde etmek üzere olduğu şu sıralarda memlekete gi. rccek dolar miktarının artmasına ümit bağlayan îzmir ticari mahfillerinde oldukça geniş bir endişe yaratmıştı.
Alâkalılar, esas itibariyle iş yapmak ve elindeki malı satmaktan başka bir şey düşünmi-I yen tüccar nezdlnde doğrudan doğruya yapılacak ihraç ile reeksportasyon arasında fark gözetllmlyeccgine hak vermekle beraber, Amerikan ve Avrupa piyasalarında Türk tütünü lehine meydana gelen değişikliklerden istifade etmenin ve Türkl. yeye girebilecek dolarları başka memleketlere kaptırmanın hatalı bir hareket olacağında birleş, mektedirler. Bunların kanaatin-ce doğrudan doğruya Amerikaya satılabilecek tütünlerimize neticede yine Amerikaya devredilmek üzere evvelâ bir tütüncü memlekete satmak ve böylelikle Amerikanın bu tütünler için ödeyeceği dolarları bu üçüncü memlekete mal etmek tamamen mftnaaızdır. Ve bugün İçin artık Türk tütününün satılma şansı bu gibi kombinezonlara lüzum bırakmayacak dar kuvvetlidir.
Tütüncüler’ mchafilinde mevzuda mevcut endişeyi
önüne alan Ege Tütüncüler Birliği bir tebliğ neşretmlştir. Bu tebliğde bugünkü şartlar içinde Vlrjlnya tütünlerinin Avrupaya gelmesi çok güçleşmiş olduğu için Türk tütününün Avrupa almak rağmen çeşitli
reeksport veya ile Vlrjlnya tütünlerinin mübadelesi için çare aradıkları kaydedilmekte ve Demeğin bu hu-
îngiltereye ziraat traktörleri
sipariş edildi
Gelecek ilk parti Urfa Ovasında kullanılacak
Londra 15 A A. (Reuter) ’— Dün akşam bildirildiğine göre, îngiltereyl ziyaret etmekte olan Türkiye Tarım Aletleri İthalât Dairesi Müdürü Kemal Tanoglu, 620.000 sterling tutarında 1150 İngiliz ziraat traktörü İçin Türkiye tarafından tn-glltcreyc sipariş verildiğini teyid etmiştir. Bu traktörler, Ford-son marka majör tipinde olacak ve teslimat ocak ayında bağlıyacaktır. Kemal Tanoglu, bu traktörlerin hususiyetleri ve teferruatı hakkında Dagen-hanVdaki Ford Motör Kumpan-yaslyle görüştüğünü söylemiştir. Bu traktörler büyük zirai seferberlik için kullanılacak ve ilk partiler, Tarım Bakanlığının çizdiği plân dahilinde Urfa ovasında kullanılacaktır. Kemal Tanoglu devamla, "Şimdiye kadar Türkiye 1350 Fordson majör traktörü ithal etmiş bulunuyor ve çiftçilerimiz bunlar hakkında gayet İyi intibalar edinmişlerdir,, demiştir.
potansiyeli Bulganin Adeti olduğu kati rakamlar zikretme. 1940 senesine nispetle yüzdeleri bildirmekle
rakamlara
60
50
500
60
Birliği bu
milyon
tf
99
99
hedefler-
ton
99
99
99
ka-
★
Amerika kauçuk
İstihlâki
Washlngton, 15 (YİRS) — A-merika Ticaret Bakanlığından bildirildiğine göre, dahilî piyasalarda kauçuk satışları yükselmektedir. Bu arada kauçuk istihlâk istatistiklerinde de bir kabarma göze çarpmaktadır. Ekim ayı istatistiklerine nazaran kauçuk istihlâki ekim ayında 118.917 long tondur. Eylül ayının istihlâki İse 110.831 long ton idi. Geçen senekl ekim istihlâki 84.689 long ton senekinden azdı. Bu ilk 10 aylık kauçuk 1.048.558 long tonu tadır.
• •
olup bu senenin İstihlâki bulmak-
Amcrlkada altın ve gümüş ihracatı
Washlngrton. 15 (Hususî) — Ticaret Bakanlığının bildirdiğine göre, Amerika 480,331 troy ons altın ihraç etmiştir. Bu miktarın 460.693 ünü Ka-nadaya, 1.535 ini Venezüelâ-ya. 2538 ini Almanyaya, 4.722 nl Porteklze ve 9.633 Ünü Küveyte göndermiştir. 11,6 ons gümüşün hepsi Brezilyaya İhraç edildi.
Geçen ay altın ithal edilmemişti. İthal • edilen gümüş miktan 1.875.492 onstur. Bunun 115.429 u Kanadadan ve 1,760.063 ü Meksikadan gelmiştir. Ecnebi hesabına elde tutulan altın miktarı 11 milyon 637 bin dolar artmıştır.
ta yüzde 12 41 e yüksel-
istihsalinde
bu göz
piyasasında eski yerini üzere bulunduğu, buna bazı komblnezonculann tedbirlere başvurarak Türk tütünleri
Bir Türk vapuru Uzakdoğu seferine çık
Amerika pamuk piyasası
Ncvv-York, 15 (YİRS) — Pamuk piyasasında fiyatlar birden yükselmiş ve bu yüksek seviyesini idame ettirmiştir. Piyasadaki durumun değişmesinde Uç mühim âmil vardır: 1) Askeri birlikler İçin mühim miktarda mensucat maddeleri satın alınması. 2) Mart ayı İçin vaki taleplerdeki artış. 3) Yerli fabrikaların fazla talebi.
İktisadî işbirliği idaresi Hol-lândaya 3 milyon dolarlık bir kredi açacağım bildirmiştir; bu sayede Holânda ham pamuk satın alabilecektir.

•J
12.500 lira
Yeni talepler, satıcılar arasında memnuniyet uyandırdı
157X11/1950 Cuma
İçin ka-yoldan için ka-yoldan Stalin'Ln Sovyet-
İzmir, 15 (Hususî muhabirimiz bildiriyor) — Zeytin yağı piyasasında yeni bir hareket görül, meye başlamıştır. Son günlerde ihracatçıların piyasa İle alâkadar olmadıkları yolunda bazı şayialar çıkarılmışsa da Italyaya 600 dolar üzerinden 50 şer tonluk 2 partinin ihraç edilmesi ve daha bazı yeni talepler alındığının duyulması üzerine satıcılar biraz ferahlamalardır. Söylendiğine göre, bu yeni tek. lifte rafine zeytin yağlarına 650 dolar verilmektedir.
Almanlar İzmirden
155 bin ton tütün mübayaa ettiler
İzmir, 15 (Hususi muhabirimiz bildiriyor) — Bir haftadan beri mamul tütün piyasası ile alâkalanmak üzere İzmirde bulunan Alman firmalarının mümessilleri. temaslannı bitirerek şehrimizden ayrılmışlardır. Bu temsilcilerin yaptıktan mübayaa miktan vasati 350 kuruştan 130 bin kilo Amerikan Gras ile 215 kuruştan 25 bin kilo (B) cinsidir. Diğer taraftan (B.A.T.) Hamburg firmasının İki temsilcisi bugün İzmire gelmişler ve derhal tütüncülerle temasa geçmişlerdir.
KAMBİYO ve ESHAM
Açılı# Kapanış
1 Sterling 7.85.60 7.84.80
İCK) Dolar ......... 280.80 280.30
100 Fr. Frangı • 0.80 0.80
100 İsviçre Fr. . 64 03 64.03
100 Belçika Fr. 5.60 5.60
100 İsveç Kr. 54.12 50 54.12.50
100 Florin 73.68.40 73.88.40
İCM) LjirCt 0.44 128 0.44.128
1(K) Drahmi 0.01 876 0,01.876
100 tfiscoudos .... 9.73.90 9.73.90
SUIS 1933 /CrL'Hnl ... 22.45
%b 193b İkramiyeli 19.90
%6 Milli Müdafaa L — 20.10
*Tr5 »941 Demiryolu IV 98.70
^5 194J Demiryol U V aesaaM 95.—
%4 1/2 1949 tkramlyell 96.65
1941 Demiryolu VI 97.30
%6 Kalkınma X esaa» 97.76
Kalkınma 11 97.90
7c6 Kalkınma LJL1 97.53
%6 194b istikrazı X ••«••• 97.30
1948 istikrazı 11 .... 97 40
1919 İMlkrazı 1 96 60
%7 Milli Müdafaa iV 20 20
%7 a934 Sivua-Erzurum J 21.05
%7 1934 ıı-vıı 20.10
%7 194) Demiryolu 1 20.20
%7 1941 Demiryolu 11 ?0.75
%7 1941 Demiryolu III 20 57
%7 Milli Müdafaa I 20.30
%7 Mili! Müdafaa II 20.70
%7 Mılil Müdafaa 111 20.90
%7 Milli Müdafaa VI. 20.15
Şirket Tahvilleri
T.C. (51raaı Bankam 21.—
Anadolu D.Y. Tertip A/B. 110.30
M %60
M „ Mümes. Senet 59.—
Şirket Hisse Senetleri
124—
31—
5—
7 25
T.C. Merkez Bünnaaı ......
Türkiye İş Bankası ......
Türk Ticaret Bankam ......
AtmIhh 'yimentr ..........
öatışlar
“Kanal” 1750 ton pamuk yüklü olarak Doğu Japonyaya hareket etti
Adana 15 (Hususî muhabirimiz bildiriyor)— Mersin Limanından 1750 ton pamuk alan Kanal adındaki Türk vapuru bu gece Doğu Japonyaya hareket etmiştir. Kanal, uzun zamandan beri Japonyaya giden ilk Türk vapurudur. Gemi Mersin Limanında kaldığı müddetçe gerekli bütün hazırlık ve noksanlarını ikmal etmiş bulunmaktadır. Bir Türk vapurunun doğu Japonyaya sefere çıkması denizcilerimiz arasında mutlu bir hâdise olarak karşılanmıştır.
ÎKRAMİYELİ
30 MART
KEŞİDESİNDE BAY, BAYAN ve ÇOCUK HESAPLARININ HER | QQ LİRASINA BİR İŞTİRAK NUMARASI
Harpten sonra tatbik edilen beş senelik plânın hedefleri Almanlar tarafından tahrip edilen bölgeleri kaikındırmuJc, endüstri ve ziraat! ihya etmek ve 1940 ta varılan seviyeyi aşmaktı. İhtilâlin otuz üçüncü yıldönümü münasebetiyle söylediği nutukta Mareşal Bulganin bu hedeflere muvaffakiyetle varıldığını bildirmiştir. ”1946 - 1950 plânı memleketimizin inkişafı yolunda yeni ve şerefli bir merhaledir., demiştir.
1950 senesi sonunda Sovyetler Birliğinin endüstri nedir ? veçhile iniştir, şimdiki
iktifa etmek mecburiyetinde kalmıştır. Fakat başlıca endüstri şubelerinde 1940 istlhsalâtıru mevcut iki vesika sayesinde öğrenmek mümkündür. Bu vesikalardan biri PoHtbüro’nun âzasından tarafından nellk plân rapordur.
Voznesenski mart 1949 dan beri Kremlin’Ln zindanlarında kaybolmuştur. İkinci vesika 9 şubat 1946 da Stalln tarafından söylenen seçim nutkudur. Bu iki metin sayesinde Bulganln’in yüzdelerini kati rakamlarla ifade etmek mümkündür.
Harpten evvel olduğu gîbl milli gayret istihlâk maddelerinden ziyade ağır endüstrinin İnkişafı üzerinde toplanmıştır. 1946 dan beri altı bine yakın endüstri müessesesi ıslah veya İnşa edilmiştir. İstihsalin (1926 -1927 de ruble olarak tahmin edilen) topyekûn kıymeti bugün 235 milyara yükselmektedir. Bu miktar 1940 da 138 miiyar raddesinde idi.
Çelik istihsali 18.300.000 den takriben 27 milyona çıkmıştır.
Dökme 1940 tâki miktarı olan 15 milyon tondan 19 milyon tona, hattâ biraz daha fazla bir miktara yükselmiştir,
Tamamıyle tahrip edilmiş olan LTkraynanın maden endüstrisi harpten evvelki zamana nispetle daha çok miktarda maden istihsal etmektedir. Doğu bölgelerinde demir sanayii inkişaf etmiştir.
Kömür mevzuunda Sovyetler Birliği dünyada ikinci gelmektedir. Kömür istlhsalâtı 166 milyon tondan 261 milyon tona yükselmiştir. Islah edilen Doneç havzası madenlerinde harpten evvelki zamanlara nispetle istihsal artmıştır. Doneç, Bulganin'in söylediğine göre 'memleketin en mühim ve mükemmel surette makineleştirilmiş bir kömür havzası haline gelmiştir.. Aynı suretle tahrip edilmiş olan Moskova kömür havzası hâlen 1940 senesine nispetle üç misil fazla kömür temin etmektedir. Kömür endüstrisi Ural’da, Kuz-netök ve Karaganda havzalarında ve başka doğu bölgelerinde gelişmeye devam etmektedir. Bu suretle memleketin doğu kısmında hâlen harpten evvelkine nispetle iki misil fazla miktarda kömür istihsal edilmektedir.
eski Nikola Vozneaenski mart 1046 da beş se-hakkında hazırlanan
Petrole gelince, eskiden 31 milyon ton raddesinde olan petrol istlhsalâtı şimdi takriben 37 buçuk milyon tona yükselmiştir.
Maykop, Grozni ve Batı Ukrayna bölgeleri hnar edilmiş ve yeni âletlerle teçhiz olunmuştur Diğer cihetten Kuybişev, Türkistan. Özbekistan ve Kazakistan gibi bölgelerde istlhsalâl gittikçe artmaktadır. Tatar Cumhuriyetinde yeni madenler bulunmuştur. Sakalin'de büyük bir faaliyet hüküm »Örmektedir Topyekûn petrol istihsalinde Doğunun hissesi 1940 iken halen yüzde rnlştlr.
Nihayet elektrik
kayda şayan terakkiler elde e-dilmiştir. Eiektr.k enerjisi 48.300 milyondan 49.300 milyon kilovat saate çıkmıştır.
Bu kadar zararlı bir harpten çıkan Sovyetler Birliğinin geniş bir ölçüde kalkınmaya muvaffak olduğunu kabul etmek lâzımdır. Endüstri seviyesi 1940 sonundan beri hiç bir zaman bu derece yükselmemiştl. Bununla beraber Kremlin Sovyetler Birliğinin henüz uzun bir harbin ihtiyaçlarını karşılayacak mik-tarlada çelik, dökme. kömür ve petrol İstihsal edilemediğini bilmektedir. Stalln'in 9 şubat 1946 da söylediği nutuk esas olarak ele alınmalıdır. Stalln MoskovalIlara hitap ederek demişti kİ: "Sovyetler Birliğinin
herhangi bir baskını bertaraf edebilmesi için endüstri istihsa-lâtının aşağıdaki yükselmesi lazımdır: Çelik Dökme Kömür Petrol
Sovyetler
den henüz çok uzak bulunmak tadır. Çelik ve dökrne tedllecek mesafe yan fazla, kömür ve petrol tedilecek mesafe yarı biraz daha eksiktir yaptığı hesaplara göre
ler Birliğinin kendi emniyetini temin edebilmesi için on beş senelik bir zamana ihtiyacı vardır. Yani bu emniyet 1960 senesi civarında temin edilebilecektir Sovyetler Birliği peyklerinden yardım gördüğü takdirde bile Birleşik Amerikanın ve Atlantik Paktı Devletlerinin endüstri potansiyeline nispetle bu sahada pek geride kalacaktır.
Sovyetler Birliğinin sulhu muhafaza etmek istemesinin asıl sebebi başlıca istihsal sahalarında geri kalmış olmasıdır. Haftalık Amerikan dergisi Time'in (23 kasım) yazdığı gibi Sovyet atom stoku eğer hakikaten âzam! altmış ve galip bir ihtH maile yirmi veya yirmi beş bombaya inhisar ediyorsa bu geçık-menin bilhassa atom sahasında kendini gösterdiğini kabul etmek lâzımgelir.
( flMERİKflDfl ŞİDDETLİ KIŞ )
Geçen ay Anıerlkada hüküm süren soğuklar esnasında reaimda gördüğünüz Pİtsburg Şehrinde münakale günlerce durmuştur. Resimde, şehrin sokaklarından biri ve hareketsiz duran otobüsler görülmektedir.
MEMLEKET ve DÜNYA BORSA ve PİYASALARI
MEMLEKET TİCARET BORSALARI
İstanbul Ticaret Borsası
I
İzmir Ticaret Borsası
Kilosu
Kuruy Kuruş
Bugün
SüD
YABANCI BORSALAR
Kupon getirecek okuyucularımıza
New-York Borsası
Buğday sert dökme Kuşyeml çuvallı Fasulye SolAnlk „ yumuşak çalı Susam
Ayçiçeği tohumu dökme Yerfıstığı kabuklu Ceviz İç nattlrel
„ „ işlenmiş
Fındık iç tombul Un 79/81 rand. (çuvalı) Kepek Razmol
Lor
Beyaz Kaşar Keten
Ayçiçeği Fındık w Pamuk
Tiftik anamal
„ oğlak m yağlı
Krema manda Margarin yağı Koko yağı Tur yağı
Sığır derisi salamura kasap Oğlak
Keçi Sığır Kuzu Koyun
Pamuk yerli
TapnCı lrnnnpbn?ı ince
peynir tam yağlı
99
H „ Trakya çiğ tcnokcll çıplak
99
rafine
Af
>»
99
tuzlukuru M adedi
7M
havakuruvn tuzlukuru kannp
M
• t
32.05
37.20
54.—
40.—
00.—
35 30
76.—
145. —
206.—
318.—
2683.—
12.—
12.20
70.— 160.— 360.— 140.— 131.—
146. — 130 — 700.— 790.— 550.— 110.— 280.— 225.— 205.— 200.— 320 — 215.— 135.— 84Ö.— 210.— 335.— 885.—
39 20
39.20
55.—
155—
265—
322— 3850—
12.30
19.20
170.—
140.—
148.—
135.—
420.—
215.—
370.—
235.—
220.—
340.—
(30.—
Üzüm çekirdeksiz No.y tnclr A BoriBi No.S .....
İncir H serisi No. 108 1 n .. m...
Pfimuk Akala Pamuk Akala Pamuk Akala,
Pamuk ' orll
Pamuk vftgı (rafino) Pamuk çekirdeği ...
72.25 52 — 43/47 432.— 400.—
140.—
17.—
72 5
53.—
•125/427
140.—
16.—
Adana Ticaret Borsası
Birinci Akala
ikinci 19
Blrtno Akala vâdell ..
Hasır
ikinci Akala yağmur
yomu
400/408
370.—
350 355
325 —
Klllçe Ferli Gr. Külçe lioKURNa.
Uunıhurıyet ...
Reşat .......
Hamlt .......
Gulden İngin» ......
Fransız kok Nupolöon III .
İsviçre ... .
Altınlar
Bugün Lira 468.—
32.50
37.60
2K fHJ
42.60
— Dun
Bntdav (Rıışrll — Sent) ,
Sert Kış mahsulü No. 2
Kırmızı Kış mahsulü No. 2 ~...
Pamuk Mlddlîng 11 Jbresf=$©nt)

Mart n ........................

Tiftik (IJhrcMİ=Sent) 150
1 okuttu No. 1 ««••••••••••••••••»•••• 135.15
Fındık (lJbrrwl~Seni)
Kabuklu yerli iri

Levant İç »thal malı 63.— ı
Ekstra İri iç ithaı malı 66.—
Kura dzüm (Librem—Sent) ....
Thompson çekirdeksiz ^eçme U V4
Keten tabumu t Uu&eLİ= Dolur)
M l rı n poi! 8 ••• ••••••••••«« »•••«•••••• 3.80
Kuiny (Ubro—Sent)
Levha-teneko (100 libre iolar) 1.30
U 1/4
275.—
249.—
41.55
41.64
41.28
135.15
135—
59.—
65.—
4.70
37.80
28.7»
42.75
s.t»
142.—
7 30
Eakl kur Lir»
Londra Borsası
Keton lulıunıu (Tunu = Sterlln£» Bombuy ••«•••••« 72.08 73.—
Kniküta 73.—
Yer fıstığı Hindistan — 79.—
Bradford Piyasası
Tiftik İyi mal Libresi—Fiyat) . e.
M Sıra malı ’• ° —
Tün Anadolu *• M
•’ rrnkva '* •* * İl
İskenderiye Borsası
142.—
139 —
Pamuk (Kantnrı=Tailan> ......
Ashmouni Kıaa «uyafh F/G. .. Karnak lUıın Hvafh F/G
145.—
110.40
Gazetemizin Tahsil Kuponlarıyla, ay başından itibaren neşretmeye başladığımız (LOOO Saat) kuponlarını kabul etmek, mukabilinde kur’a numaralarını vermek ve sonra da hediyelerini dağıtmak üzere yeni bir büro tesis etmiş bulunmaktayız. Bizi bu karara sevkeden sebep, okuyucularımızdan bize müracaat etmekte olan büyük kitlenin İşini süratle görmektir. Bu maksatla
Galatada, Bankalar Caddesinde, Adalet Hanının 2 nci katında bir daire k ü ş a t edilmiştir
1 Aralıktan itibaren
Kur’a numarası, kupon ve hediye İçin okuyucularımız mezkûr adrese müracaat e-deceklerdir. Yurdun her tarafından gönderilmekte kupon mektuplarının ne de adresin
(YENİ İSTANBUL, kahır Caddemi, Adalet kat 2) şeklinde okuyucularımızdan rica ederiz.
olan üzeri -
Ran-
Hanı yazılmasını bilhassa
( -
Aralık 1950
DEVLET DEMİRYOLLARI İLANLARI
ma
Dosya No.
C İm s i
515—
273
120.—
1600
515—
3713
118.50
1580
Kaptan İbrahim Pa^a sebili (tamirden sonra)
Beyazıt-
sebili,
515—
4526
2000
150.
4»
515—
4841
310
23.25
515— 9486
117.68
1569
515— 9562
1000
75.—
515—10491
7J.3
95
515—12366
250
18.75
515—14711
855
64.13-
Kaptan İbrahim Paşa sebili (tamirden evvel)
515—15903
33.75
450
515—15901
1700
127.50
taj 8 kapı sayılı 170 M2
150
2000
(3 Ün-
516—11321
500
37.50
5110—1561
1020
76-50
5213—146S
5050
378.75
5213—2231
Doğu Mah. Ortan-
800
60
saat 15
Hurda Malzeme Satışı
Üstün
TENİ SES
TİYATROSU
A F R O D I T
Telefon ; 10369
her iki
Malzemenin cinsi
adet
a
A
D
Y
0
L
A
R
••
(17411)
Ankara Tekel
Beline! o
IV
Mûrlzesl
muayene muayene
>1
M
edilerek damgalanmış edilebilmeleri için alâ-
avlu 1935 tara-mer-
Mah, PvAhmanlar ada, 4 parsel 7160
İstanbul Beyoğlu Anadolu yakası Ankara
İzmir
Kahra-Yol.
Davası.
• •
adet
M V 4 MM ER KARACA TİYATROSU Trrknn Evleniyor,
VI
M
II
IV
kilo
II
kilo adet
Kıymeti Teminatı Lira Lira
İbrahim Paşa tan Süleymaniveye giden caddenin solunda ve Bozdağana ayrılan yolun köşesinde olup aynı adı
T R O L A
187 ANBUL BELEDİYESİ Şehir Tiyatroları 20.30 do
DRAM Dllulzlerin Dili
Teİf.; 42157
KOMEDİ KISMİ
Çifte Krrnmel
(Mahmutpaşa) Davaha-Çakmakçılar Yokuşu so. Büyük Yeni
Siimerbank Alım ve Satım
Su Sayacı Alınacak
Satmak isteyenlerin fiyatları vc vasıflariyle Kastamonu Belediye Başkanlığına teklifle bulumnalan. (17408;
IIEYBELİADAD; Hoybelladn. ANKARA: i^ınctpaşa — Çankaya — Merkez.
İZMİR: Yeni İzmir (Bn^maha-ne) — Tarlan (Alanncak) — Millet (Keınernltı) — Eşrofpaşıı (Eş-rrfpnşa) — Karantina (Yalılar)
Sanat âbidelerimiz




Sayfa 6
Hekimoğlu Ali Paşa Camii
VE
Kaptan İbrahim Paşa sebili
Ali Paşa Camii, mimberi ve çinilerinin nakşı bakımından XVIII inci asrın güzel örneklerinden birini teşkil eder
Yazan : Aziz OfiAN
(Arkeoloji Müzeleri Müdürü) cereler arasında ikişer satırdan ibaret olan kitabenin sonunda “Bu Ali Paşa sebilinden gel iç maişifa,, mısraı. İnşa tarihinin 1116 (1733) de olduğunu gösterir. Çeşmesi ise yukarıda söylediğimiz veçhile büyük bir yangında yanması üzerine 1197 (1782) de I. Abdülhamit tarafından yeniden inşa edilmiş olduğu üzerindeki maktadır.
Siyah Karbon Boyası Alınacak
Devlet Demiryollan Haydarpaşa Satmalma Komisyonundan :
1 — ıooo kilo siyah karbon boyası açık eksiltme İle satın alınacaktır.
2 — Muhammen bedeli 5800 lira olup muvakkat teminatı 435 liradır.
3 — Buna alt şartname komisyondan parasız olarak dağıtılmaktadır.
4 — Eksiltme 4 ocak 1951 perşembe günü saat 10.30 da Hay-
darpaşa Gar binası dahilindeki Haydarpaşa Satın Alma Komisyonunda yapılacağından arzu edenlerin vaktinde komisyonda hazır bulunmaları. (17436)
BUGÜNKÜ mevzulunuzda, biri Kabataştn yeni ihdas edilmiş olan parkın İçindeki çeşme İle Davutpaşa semtinde mektep, türbe ve camiden mürekkep bir manzume teşkil eden ve camiin cümle kapısının yanında bulunan musanna sebili Hekimoğlu AU paşa ile aynı zamanda Beyazıt-ta kâin Kap t an paşa bahsedilecektir.
sebilinden
Hekimoğlu Ali Paşa sebili (tamirden sonra) h
*****
Hekimoğlu AH Paşa sebili (tamirden evvel)



bir
Hekim Allpaşa. 1119 (1708) dn vefat eden Nuh Efendinin oğludur. 1688 de dünyaya gelmiştir. Bir çok memuriyetlerde bulunduktan sonra sırası İle Adana, Tebriz, Diyarbakır, Konya, Mısır, Bosna valiliklerinde bulunmuş I. Sultan Mahmut ve İli. Sultan Osman devirlerinde üç defa sadarete gelmiş olan bu ZAt, İlim ve İrfanı ile vc devlet işlerindeki başarıları He tanınmış, Osmanlı tarihinde İyi bir şöhret kazanmıştı. Son memuriyeti olan Kütahya Valiliğinde İken 1157 (1744 ) de vefat etmiş ve vasiyeti üzerine camiin yanındaki türbeye dcfncdllmlştir. Ragıp Mehmet Paşa gribi bir veziri yetiştiren Paşa, Davutpaşa He 91-llvrikapı arasındaki kendi ismi He anılan gayet musanna
cami, mektep, türbe, çeşme ve bir de 9cbil yaptırmıştır ki, cihet merhumun aynı zamanda yapıcılıkta da İleri bir şahsiyet olduğunu da gösterir. AH Paşa bu camii 1733 te inşa ettirmişti. Bu devirde memleketimizde revaç bulmaya başlayan Lâleli ve Nuruosmaniye camileri gribi binalarda tatbik edilen Avrupai inşaat tarz ve tekniğine temayül gösterilmiycrek bu camiin yapılışında Türk klâsik mimarisine genişçe yer verilmiş olduğu meşhut olur. Eski ve yeni mimari üslûplarının bir faslı müşterekini teşkil etmek itibariyle cidden tetkike değer bir âbide olmakla beraber şehrimize cidden şeref veren dini, mimari eserlerimizden biridir. En son defa yani 24 temmuz 1911 tarihinde bu semt yandığı zaman cami, büyük bir yangın tehlikesi geçirmiş yal nız, sebil ve türbe bir hayli hasara uğramıştı. Türbe ile kapısına bitişik olan sebil, senesinde Arkeoloji Müzesi fından tamir edilmiş yanan
merler, yenileri ile değiştirilmiş ve oraya buraya dağılan pencere parmaklıkları bulunarak yerlerine konmuştur. Sebil beş veçheli olup dış satıh mermeri gayet dakik bir surette çeşitli orneman-larla bezenmiştir. Saçakla pen-
bu
kitabeden ajüaşıl-¥


Müessesesi Müdürlüğünden Evrak Kasası ve Hurda
Kabataş Vapur İskelesi karşısındaki parkın içinde sed Üzerindeki Ali Paşa çeşmesi şehrimiz meydan çeşmeleri arasında sayılabilir. Dört köşe bir saha Üzerine mermerden kurulmuş, deniz cihetindeki musanna ve arka cihetindeki basit bir çeşmesi bulunan bu âbide, bir kaç yıl öncesine kadar harap ve evler arasında kalmış İken ahiren tesis e-dilen yeşil sahada yer almıştır. Çeşmenin önünde bir çok kademeli merdivenin jrapilmiş olnıa-sı bu Abideye istisnai bir ihtişam vermektedir. Taşıdığı kitabe yazıcılık sanatının en güzel örneklerindendir. Üzerindeki beyitler şair Bursalı Vakıf ile Seyid Veh. bi gibi devrinin en mühim şairleri tarafından yazılmıştır. Mısralar ebcet hesabı ile 1145 (1732) tarihini gösterir.
i.
t

4
Döküm Demir Satışı
Müessescmlzde mevcut 4 adet müstamel çelik evrak kasaslyle Sirkeci Gümrük İskelesi yanında bulunan takriben 5 ton kadar hurda döküm demir 18 aralık 1950 pazartesi günü saat 14 te Bahçekapı Sümer Handaki Müessese Merkezinde pazarlık suretiyle satışa çıkarılacaktır.
Satışa alt şartname müessesemlzden alınabilir vc kasa ve demirler yerlerinde görülebilir.
İsteklilerin müessesemize müracaatları rica olunur. (16834)
SATILIK EMLAK
İstanbul Defterdarlığından :
Beyoğlu, Yenişehir Mah. eski Büyük Akarca, yeni Alçağalar so. 1354 ada, 18 parsel en eski 25 eski, yeni, taj 33 kapı sayılı 107.20 M2 arsa.
Beyoğlu, Yenişehir mah. Direkçi-başı so. 1379 ada, 40 parsel en eski 3 eski yeni 5 kapı sayılı 79 M2 arsa. Beyoğlu, (Şişil) Duatepe mah. Ev-ranoszade so. 1258 ada, 15 parsel en eski 36 İmar ve vergiye göre taj 28 kapı sayılı 147.25 M2 arsa. Beyoğlu, Kalyoncukulluğu mah. Fesleğen ve Ömer Hayyam cad. 454 ada 9 parsel eski 17, yeni ve taj 19 kapı sayılı 60 M2 arsanın 1/4 payı-Bey’oğlu, (Şişli) Duatepe mah. Lâ-laşahin Sok. 1249 ada, 30 parsel en eski 92, 92 mük. 107 eski yeni 87 kapı sayılı 156.83 M2 arsa Beyoğlu, Bülbül .Mah. Leman so. 567 ada, 43 parsel eski, yeni 2 kapı sayılı 58.50 M2 arsa.
Beyoğlu, (Kasımpaşa) Kadı Mehmet Mah. Muit so. 1413 ada 42 parsel en eski 52 taj 1 kapı sayılı
32.50 M2 arsanın 5/10 payı. Beyoğlu, (Taksim) Yenişehir mah. Sandalcı so. 1362 ada, 5 parsel en eski 23 eski, yeni 25 taj 23 kapı sayılı 24.75 M2 arsa. Beyoğlu, Kamerhatıın mah. Tutkalcı vc Ömer Hayyam Cad. 433 ada 26 parsel eski 1 kapı sayılı 14,24 M2 arsa Beyoğlu, (Şişli) Cumhuriyet mah. Ayazma Deresi civan 994 ada 27 parsel No.lu 30 M2 arsa.
Beyoğlu, (Şişli) Cumhuriyet mah. Ayazma Deresi So. 994 ada, 1 parsel yeni 11 arsa Eminönü, tun Mah.
(Sandalyacılar) Han ikinci kat 259 ada eski 39 yeni 35 kapı sayılı 17 M2 kârgir dükkAn. Eminönü, (Beyazıt) BUyÜkçarşı mah. Mektep So. 2808 ada. 3 parsel en eski, eski, yeni 4 kapı sayılı
9.50 M2 arsa Sarıyer, (Boğaziçi) Yenlköy mah. eski Kasap yeni Kasap Remzi sa 326 ada, 2 parsel eski 5 yeni 10 kapı sayılı 34.04 M2 arsa Kartal, Yu kan so. 43 pofta 681 M2 tarla Kartal, (Pendik)
ca so. 95 pafta 822 ada 16 parsel 136 M2 arsa
Yukarıda yazılı gayrlmenkuller 29.12.1950 cuma günü te Milli Emlâk Müdürlüğündeki komisyonda ayrı ayrı açık arttırma ile satılacaktır.
İsteklilerin nihayet saat 15 e kadar yatıracakları teminat makbuzları vc nüfus cüzdanlariyle birlikte satış günü komisyona, fazla bilgi için sözü geçen müdürlüğe başvurmalan. (Teminatlar önceden dc yatırılabilir. ı (17142)
taşıyan camiin hazlre duvarının İttisalinde bulunmaktadır. Sebilin üzerindeki kitabeye göre burada bir de hamam mevcutmuş. Elyevm Üniversite Kütüphanesi olarak kullanılan eski (Medre-setülkuzat) binasının yerinde bulunduğu ve bu hamamın vaktiyle mektep olarak kullanılmış olduğu söylenmektedir. Mehmet Ziya Bey merhuma göre devletin resmî matbaasının da burada olduğu ve hattâ, kapısının üzerindeki (Darültabaatülâmire) ibaresini havi mermer levhanın yakın zamana kadar, hâlen Millî Eğitim Basımevi olan eski Matbaa-! Amire kapısı üzerinde dur.
muş olduğu anlaşılmaktadır. Son yıllarda harap bir hale gelmiş pencere parmaklıkları yerinden sökülmüş ve kubbeyi örten kurşun levhalar kalmamış olup tam mftnasiyle bir harabî arzeden bu bina Türkiye Türlng Kulüp Kurumu İstanbulusevenler Kuru-munun sayın reisi Reşit Saffet Atabinenin kadirşinas lütuf ve delâletiyle Eski Eserleri Koruma Encümeni üyelerinden Üniversite Kütüphanesi Müdürü Fehmi Karataym nezareti altında tamir ve restore edilmiş ve bu suretle İstanbulun en mühim bir irfan evinin civarını süsleyen bu sebil, eski halini almıştır.
I I E A 1 Y E
SIHHİ İMDAT
Ankara 00 İzmir 2222
41998
60636
91
2251
Beyoğlu 11644 İstanbul 24222
Üsküdar 60945 K köy 60872 Karşıyaka 15055
W’FWf’
Balalayka.
Re-
ECZANELER
A-
R
Kubat aş ta Hekimoğlu Ali 1’ilşu çeşmesi
VI-Go-
Haydutlara Ölüm. Kıralı.
Bönden Kaçamaz*
A * 1 Ljl 1
♦Difiî 5 r tı s® inil! o i; 1İ • ( li
• / a m r.r- 4M r • - • * *
Öğrenmek ihtiyacında olduğumuz herşey
Hicrî ARALIK 19 5 0 16 Cumartesi Rıımî
R.cv. 6 1370 K.evvel 3 13GG
VAKİT VASATt EZANI
Güneş 7.17 2.36
öğle 12.10 7.28
İkindi 14.29 9.48
Akşam 16.42 12 00
Yatsı 18.21 1.39
İmsâk 5.33 12.51
UÇAK - TREN - VAPUR
GELECEK OLAN UÇAKLAR
5.50 P. A. B. (Brezilya) Buenos Aires. Rio. Dakar. Lizbon. Madrid. Komadan. — 8.00 K. L. M. (HolAnda) Amsterdam, Münih. Komadan. — 10 40 tzmlrden. —
— 11 50 Ankarndnn. — 13.10 Bft-iıkcslrden. — 14.50 Adana, An-karadan. — 15.20 P.A.B. (Brezilya) Bcyruttan. — 16.10 Diyarbakır, Elâzığ, Malatya. Ankara-dan, — 16.50 T.A.E. (Yunan) A-tinndan.
GİDECEK OLAN UÇAKLAR
01.05 P A A- (Amerikan) Mli-nlch, Londra, New-York‘a. — 6.50 P.A.B, (Brezilya) Beyrut*.
— 8.30 Ankara, Adanaya. — 9.00 M. S. (Mıaır) Nikoııya, Kahire-ye. — 9.00 K. L. M. (HolAnda)
— 9.55 B. E. A. ( İngiliz ) A* tlna. Roma, Nıs, Londraya. — 10.30 İzmlre. — 11.00 Balıkcaire.
— 12.40 tzmire. — 13.40 Ankara-yo. — 16.20 P.A.B. (Brezilya» Roma, Madrid, Lizbon, Dakar, Rio. Buenos Aires’e.
GELECEK OLAN VAPURLAR
19.00 Mersin, îmrozdan. — 20.00 Uludağ, Mudnnyadnn.
GİDECEK Ol.ÂN VAPURLAR
9.00 Uludağ, Mudanyava. — 1100 Giresun. lzmırc. — 22.00 Konya. Bandırmaya.
GELECEK OLAN TRENLER
6.45 Doğu Eltapresl. — 8.50 Ankara (Ekd.) — 9 20 Ankara «Yataklı) — 16.51 Ankaradan (Motorlu».
GİDECEK OLAN TRENLER
16.20 Ankara Ekapreal — 20.05 Ankara «Yataklı).
(Tarifelerin habersiz değişi İrilmelinden dolayı mesuliyet kabul edilmez).
ŞIK (43726) 1 — Kaptan Mefis-to. 2 — Dehşet Diyarı.
TAKSt.M (43191) Eatergon Kalesi TAN (80740) 1 — Memnu Mınta-ka. 2 — Fıllutin HarbL
t)NAL (49306) 1 — Slngonlla
(Türkçe). 2 — Aşk Adası (Renkli).
YENt (84137) 1 — Kara Şeytan. 2 — Hurrovv Kumarbazı.
YILDIZ (42847) Jandark CÜ hafta).
İSTANBUL
ALEMDAR (23663) 1 — Kahraman Yahudi. 2 — Hileli Yol.
AY8U (21917) 1 — Cezayir E»ra-n. 2 — Sönen Hayat.
AZAK (23542) 1 — Zaferden Üs-lün. 2 — Cehennem Geçidi.
ÇE5IBERLİTAŞ (22513) 1 —
Parmaksız Salih. 2 — İstanbul Geceleri.
EMRE 1 — Kimsesizler. 2 — Kara Şeytan.
HALK (21904) 1 — Zaferler Ars-lanı. 2 — Kumarbazlar Kraliçesi, İSTANBUL (22367) 1 — Haydut Aşkı. 2 — Ormanlar Kiralının İntikamı (Türkçe).
KISMET (26654) 1 — Kahveci
Güzeli. 2 — Kanlı Aşk.
MARMARA (23860) 1 — man Yahudi. 2 — Hileli MİLLİ (22962) 1 — Knn 2 — Karımı Arıyorum.
TURAN 1 — Zaferden
2 — Cehennem Geçidi.
YENİ (Bakırköy 16-126) 1 — TUi Açıkgöz Tarzan Diyarında. 2 — Re beka.
KADIKÖY
HALE (Kadıköy) (60112) 1 — Zafer Abidesi. 2 — Kıraiiç»*
Krlaf İn.
OPERA (68821) 1 — Karışık üsler 2 — Denizlerin Sevgilisi.
s C REY YA (60862) 1 — Devler
AteşL 2 — Dell Gönül.
YELDEĞİR.MENİ 1 — Fakir
Çocuklun (Türkçe), 2 — Demir Kollu Kahramnn.
I SKfD mi
SUNAR 1 — Cennetin Anahtarı 2 — Vahşi Koşu.
ANKARA
inkara (23234) Aşka Dönüş.
IIİ Yİ’K (15432) üç SIlAhşorlar


SİNEMALAR
ALKAZAR 142562» 1 — Alı Bh-ba Kızlar Pansiyonunda. 2 — Vımker Vildcrln Köpeği
AR (44394) Joljny Bcllnda (3 ün-eft hafta).
ATLAR (40835ı Aşk Köprüsü. El.HAMRA (422TI6) 1 — Periler Dünyanı. 2 — Zafere Doğru,
Gt KEL 1 — Bir Yet »menin Romanı (Türkçe). 2 — Gecenin Gözleri.
İNCİ (84595) îvojlma Yanıyor. İPEK (14289) Fedailer Alayı., LALE (43595) Johtıy (Türkçe).
.MELEK 140868) Aşkın SARAY Yunan Opereti.
SUATPARK (83143) l — Ahret Yolcuları. 2 — Şehzade Azmi. bU.MER (12851) Îvojlma Yanıyor.
bAJUK (40380) Adalet Kurbanı.
CEBECİ (13846) Üç SIlAhşorlar PARK (11131) Bırakılan Çocuk. SU S (14071) Bırakılan Çocuk-St'MEK 1 —
2 — Hnflyclor
ULUS (22294)
em.
YENİ (14040)
GAR GAZİNOSU Brynana vüsü.
ANKARA PALAS Pavlyonu yana Atraksiyon Orkeatraeı, za Şeydi İdaresinde.
sİ. REYYA PAV İYONU İspanyol OrkestraiL
Kİ (t K Melekler ve Şeytanlar BÜYÜK Hile vc SevgL
İZMİR
ATLAS Sokak Kızı Kitty. ELHAMRA Üç SIlAhşorlar. LALE 1 — Memnu Mıntaluı. 2 — Ormanlar PerisL
MELEK 1 — Kanun Harici. 2 — Bu Gece Seninle.
TAN 1 — Memnu Mmtska. 2 — Ormanlar Perini.
TAYYARE Harman Sonu.
YENİ 1 — Tarzan Maymun dam. 2 — Bufalobil Şarkısı.
T i Y A
İSTANBUL
12.67 — Açılış vo Programlar. — 13 00 Haberler. — 13.15 Art le Shnw OrketUraoındnn Caz Mllzlği (PL) — 13.30 Radyo Salon Ot'keatraAi
Konseri; 1 — Balfe» “I^a Bahcmk«nneM uvertürü 2 — Archlbald Joyca, "Bohnmia” 3 — Ceci! Puty-ners 'Rüya Bahçealnric1’ I — Kotelbny, “Tatil Aylarında" Süiti. — 14.00 Şarhıfor. — 14 45 Haftanın Programı. — 1500 Dana Müziği (PL) — 15.10 Türküler (Kadrlye Snrıçn) — 15.80 İnönü Stadından naklen Galntnaarnv Hrlaingborg maçının vnyını.,— 16,20 Dana Müziği (PL) — 16 10 Saz Enerleri. — 17.00 Gaz Müziği. — 17.15 Şarkı ve Türküler — 17 45 İffalyo Saati. — 17 60 Radyo Kl/mlk Türk MumIIcIhI Birliği IConnori.
18 30 Türkçe Tangolar ve Caz Şnrlnları. — 18.45 Pory Como dnrı Şarkılar ı Pl ) — 19.00 Haberler — 19.16 Kihh Şehir Haberleri. — 19.20 Johny VVilly Kentetinden Caz Müziği, — 19.40 Şarkılar (Necdet Cici) — 20.15 Radyo Gazetem, — 20.«70 Dinleyici İstekleri. — 21.15 Şarkılar (Mefharet Yıldırım). — 22 00 ünivcrHlte Pontnm. — 22.10 Snale Çizgi. — 22,20 Jacguellnc Frnnçoifi'dan şarkı (PL) — 22 30 Şehirde Bu Hafta, — 22.15 Haberler, — 23.00 Programlar ve Eğlence Yerlerinden Naklen Yayın. — 2L0G Kapanı».
ANKARA
7,28 Açılıg vc Program. — 7 30 M. S. Ayan —
EMİNÖNÜ: Mehmet Kâzım (E-mİnönü) — Hikmet Güney (Kü** çükpazar) — Sırrı Raslm (Alemdar) — Cemil (Beyazıt) BEYOĞLU: Beyoğlu — İstiklâl (Merkezi — Takdim (Taksim) — Merkez (Galata) — Halk (Şişil)
— Hnlıctoğlü (HaflkÖy) — Merkez (K.uumpnşn).
FATİHİ İbrahim Haili (Şohza-dcbaşı) — Sarim Çitçl (Aksaray)
— YcÜllcıılfl (Snrnatya) — Nüzhet Onat (Şehremini) — Ulupınar (Karagümrülcı — Hüaameddln Goheııgin (FenerL
eyUu: Eyüpaulian.
RE8İKTAŞ; Vklln — Ortnköv — Gıyaaeılüin Divnnlıoğhı (Arnavut köy) — Merkez (Bebek).
KADIKÖY: R. Muhtar (Kadıköy) — Fen er yol u — Erenköy — A. Cafer Çağatay (Boatanci) — İttihat (ÜBkh-lar).
BCYt'KADA: Merkez.
Siimerbank Gemlik Sunğipek ve Viskoz Mamulleri Sanayii Müessesesi Müdürlüğünden :
1 — Aşağıda cins ve miktarı yazılı hurda malzeme 19.12.1950 salı günü saat 15 te açık arttırma ile satılacaktır.
2 — Bu satışa ait şartname İstanbul Bahçckapı Sümerhanda Alım vc Satım Müeasesesinden alınabilir.
3 — İsteklilerin belli gün ve saatte Gemlik Sunğipek ve Viskoz Mamulleri Sanayii Müosscsesino müracaatları ilân olunur.
4 — Müessese ihaleyi yapıp yapmamakta serbesttir.
Takribi miktarı
İstanbuldaki Taksi Sahiplerine
İstanbul Bölge Ekonomi ve Ticaret Müdürlüğü Ölçüler ve Ayar Başkontrolörlüğünden :
1782 sayılı ölçüler kanunu ile 14826 sayılı ölçüler tüzüğü hü-senede bir muayeneye
7,31 Müzik: Hnrrv Hnrilck Ork«mlrnHi (Pl.) — 7 46 Haberler ve Hava Raporu. — 8.00 Müzik: Türküler (Pl ) — 8.25 Günün Programı, - 8.30 Müzik; Sabah Müzikleri (Pl.) — 9 00 Kapanış.
12 15-13 1.6 Aakor Saati.
12.15 Memleketten Selam. — 12.30 Müzik: An-karin İstediği Havalar — 13.Ot) Hnberkir — 13.15 Müzik: KlAaik Saz Ettcflcrl. — 13.30 öğle Gazetesi — 13.46 Müzik: Şarkılar. — 11 «mi Müzik: Radyo Salon Orkestrası. — 1130 Müzik (PL) — 11.55 Konuşma: Spor Haberleri. 13.ou Kayıp Mek-
tupları, Hava Raporu. Akşam Programı vo Kapanış,
16.58 Açılış vc Program.— 17.00 Çocuk Saati
— 18.00 M S. Ayarı. — 18 (Hi Müzik: Dana Parçalan «PL) — 18.30 Müzik: Yeni Berilerden Geçit Programı. — 19.00 M. S Ayan vc Haberler.
— 19 15 Tarihten Bir Yaprak. — 19.20 Müzik: Yurddan Şenler. — 19.45 Radyo İle İngilizce. — 20.00 Müaik: Piyano İle Caz Parçalan (Pl ) — 20.15 Radyo Gazeteci. — 20.30 Serbem Saut — 20.35 Müzik: Inçenaz (Hüzzam Faali) — 21.15 Müzik: Normun Cloutlcr Orkcalraaı (Pl.) — 21.36 Müzik; Hafif Şarkılar (Pl ) — 22.00 Konuşma
— 22 16 Müzik: şarkılar, — 22.45 M. S Ayarı ve Haberler. — 23.00 Müzik; Dnnri Müziği (PL)
— 23.30 Program vo Kapanış.
Saç ve demir varil
Yağ bidonu
Demir varil (Küçük) Saç bidon (Ağızları açık)
Tahta fıçı •
Boş teneke
Saç fıçı kapağı
Muhtelif saç parçalan (Demir ve galvaniz) Demir tel. örgü ve çember
Muhtelif çuval ve bez parçaları
Muhtelif kayış parçalan
Pirinç talaş Bilyalı yatak Fiber dişli
Tahtadan elektrik kablo makarası
Saçtım buz kalıbı
Buz kompresörü bonılan Demir çerçeve
•I M

1000
150
100
70
35
300
5000
4000
2000
1500
150
135
120
50
20
40 1200
70
80
(17235)

kümleri gereğince taksimetreler tâbi bulunmaktadır.
Bu itibarla 194 9 senesinde bulunan taksimetrelerin yeniden
kakların tüzüğün 17 nel maddesine göre 2.1.1951 tarihinden itibaren 31.1.1951 akşamına kadar bir dilekçe ile Ölçüler ve Ayar Başkent rolörlügüne müracaat ederek taksi metrelerinin muayenesini talep etmeleri ve mukabilinde müracaat kâğıdı almalan gerekmektedir.
Keyfiyet ilAn olunur
Başmüdürlüğünden:
1 — Ankara şehri ile civarında bulunan depo. İstasyon ve tesisler arasında 1952 yılı şubat ayının sonuna kadar yapılacak tahminen 6700 ton miktarında çeşitli tekel maddeleri İle her türlü malzeme, eşya vc boş kaplar nakliyatı açık eksiltmeye konulmuştur.
2 — Eksiltme 25.12.1950 pazartesi saat 15 te Ankara Tekel Başmüdürlüğü Satın Alma Komisyonunda yapılacaktır.
3 — İsteklilerin eksiltmeye iştirak için nakliyatın muhammen bedelinin % .vcdı buçuğu olun 24 14 lirayı Ankara Tekel Başmüdürlüğüne yatırmuları lâzımdır.
4 — Bu işe alt şartname, Ankara ve İstanbul Tekel Başmüdürlükleri Satış Müdürlüklerinde görülebilir.
5 — İsteklilerin muayyen gün ve saatte komisyonda hazır
bulunmaları ilân olunur, (16bû7)
























—

* 9

*
W
—
•. -





































































Sayfa 6
— T E N t İSTANBUL —
16 Aralık 1950
TEKEL GENEL MÜDÜRLÜĞÜ İLÂNLARI
Satın Alma Komisyonu
mevcut şart
Şartnameleri her gün sözü geçen komisyonda ve nümü
Durumu
DAİRESİ KEŞİDESİNE DERHAL
BLAUPUNKT
Sahnalma Komisyonu
Devlet Orman işletmesi
Dahiliye Mütehassısı
İSTANBUL BELEDİYESİ İLÂNLARI
Gölcük
Tersanesi
Genel Müdürlüğünden
modellerini
işçi reviri İçin röntgen kursu görmüş bir dahili
dinleyiniz
İstanbul Gümrük Muhafaza Deniz
Bölge Komutanlığından
Türkiye Umum Mümessili
binasın
görüle
thale 25 aralık 1950 pazartesi günü saat 15 te İstanbul Be lediyesl merkez binasında müteşekkil daimi komisyonda yapıla çaktır.
Şartnamesi İstanbul Divanyolunda Belediye merkez daki Zabıt ve Muamelât Müdürlüğünden almacak veya çektir.
saaf
M
Tamamının tahmin bedeli 18.225 lira ve ilk teminatı liradır.
2 — Pazarlık 25.12.1950 pazartesi günü hizalarında yazılı sa atlerde Kabataş Genel Müdürlük Satın Alma Komisyonunda ya pılacaktır.
İsteklilerin ilk tcYninat makbuz veya mektubu ve 1950 yılı Ticaret Odası vesikasını havi olarak hazırlayacaktan kapalı zarflarını ihale günü saat 14 e kadar daimi komisyona vermeleri lâzımdır. (16769;
İstanbul Boğaziçinln Yeni Mahalle Pazarbaşmda Hekimyan arazisinin ifrazına ait 1/100 ölçülü mevzii imar plânı genel meclisin 27.10.950 günlü karariyle belde ihtiyaçlığına uygunluğu tasvip edilmiş ve Bayındırlık Bakanlığı Yüksek makamınca incelenerek onanmış olduğundan Yapı ve Yollar Kanunu gereğince İlgililerin bilgi edinmesi için işbu plândan bir nüshası imar müdürlüğü salonuna diğer nüshası da ait olduğu Sarıyer Kaymakam ve B. Ş. Müdürlüğü salonuna asılmış bulunduğu ilân olunur. (17199)
1 — Yukarıda cins ve miktan yazılı malzeme nameleri mucibince pazarlıkla satılacaktır.
Taliplerin Memurin Kanunu hükümleri gereğince belgelerly le birlikte Genel Müdürlüğümüze müracaatları. (17073)
2 — Pazarlık 25.12.1950 pazartesi günü saat 10 da Kabataş Genel Müdürlük Satın Alma Komisyonunda yapılacaktır.
TUrkiye Umumî Mümessili : L L I > BENBANASTE
3
neleri İstanbul Bira Fabrikasında görülebilir.
4 — isteklilerin teklif edecekleri bedel üzerinden yatıracak-
ları % 7.5 muvakkat teminat akçeleri makbuzları vesalr kanuni vesaikiyle birlikte belirli gün ve saatte mezkûr komisyona müracaatları ilân olunur. (17432)
Murgul Bakır işletmesi
Müdürlüğünden
Pazarlıkla 5 kalem ambalAj malzemesi satın alınacaktır. Muhammen bedeli 800 liradır. Şartname komisyonda görülebilir, ts tekillerin adı geçen komutanlığın Hasköydekı komisyonuna 11.12 1950 pazartesi günü saat 11 e kadar fiyat teklifleri. (16905)
Tersanemiz
mütehassısı İle bir eczacı alınacaktır
3 — Bu işe ait şartname Ankarada Orman Genel Müdürlü ğllnde, İzmir, Eskişehir, Denizli. Burdur, Antalya işletme müdür lükleriyle işletmemiz müdürlüğünde ve Konya, İsparta, Ş.Karaa gaç, Keçiborlu bölge şefliklerinde görülebilir.
4 — İsteklilerin belli gün ve saatte müsblt evrak ve ilk te
mlnatlariyle komisyona müracaatları. (16918)
Haraççı Sokak No. 10, GALATA • İSTANBUL
3 — Şartnamesi her gün sözü geçen komisyonda görülebilir.
4 — isteklilerin (1688) ilk güvenme parası makbuzları vesair
vesaikiyle birlikte adı geçen komisyonda bulunmaları İlân olunur. (17086)
SIRLAR BOVVNCA
İlk cdılnı»Ş"r olduğundan başlanma»»1 arzet»»«» raketi Bugün cn P* tcrcıV»
MERKEZ: Galata, Bankalar Cad. 48. Telefon: 44668 İstanbul Ajansı: Postahane Meydanı, Muhzırbaşı Sok. 5,
Telefon : 2 9 7 0 2
Kendilerine barem kanunu hükümlerine göre 70 lirayı geç memek Üzere veya müktesep haklan olan derece maaşı verilecek tir.
TENVİRaT (11)
/STANBUt - ROMA SVV/SSA/R ve ALİTALİA DC.-4 (SKYMASTER) uçakları ile CUMA GÜNLERİ
Muhammen bedeli Modeli
Mangal Kömürü Alınacak
İstanbul şehir huduttan içindeki fakir ve kimsesiz halka tev zl edilmek üzere lüzumu olan kilo muhammen fiyatı 13.5 kuruş tan 135 ton mangal kömürü kapalı zarf usulü ile satın alınacak tır.
sinde »cad (;ok VÜK5ck kullanılmaya lambalarmm gösterilen
Başkanlığından :
1 — Mevcut şartnamesine göre 95 adet örtülük muşamba sa tın alınacaktır.
Eğridir Müdürlüğünden:
1 — işletmemizin Cire bölgesinin Eğridir İstasyon istif yerinde mevcut 2304 adede denk 257 metreküp 053 desimetreküp çam kerestesi üç parti halinde 4.12.1950 tarihinden itibaren on beş gün müddetle açık arttırma suretiyle satışa konmuştur.
2 — Açık arttırma 27.12.1950 çarşamba günü saat 15 te işletmemiz binasında toplanacak komisyon önünde yapılacaktır.
Beher metreküpünün tahmini bedeli 110 liradır. Her parti İçin %7,5 hesabiyle muvakkat teminat alınır.
YÜKLEME, BOŞALTMA
VE TAŞIMA İŞLERİ YAPTIRILACAK Toprak Mahsulleri Ofisi İstanbul Bölge Müdürlüğünden :
1 — Bölgemize bağlı Çorlu, Babaeski ve Tekirdağ ambarlarına gelecek ve bu ambarlardan gönderilecek Ofisimize ait hububat, bakliyat vesair emtianın bir yıl müddetle yükleme, boşaltma ve taşıma işleri açık eksiltmeye çıkarılmıştır.
2 — Eksiltme Çorluda 18.12.1950 pazartesi saat 15 te, Babaeskide 20.12.1950 çarşamba günü saat 15 tc ve Tckirdağın-da 22,12.1950 cuma günü saat 15 te mahalli Ambar Şefliği binasında kurulacak hususi komisyon önünde yapılacaktır.
3 — İsteklilerin Çorlu ambarı için 400, Babaeski amban İçin 400 ve Tekirdağ ambarı için de 500 lira geçici teminatlarını eksiltme saatinden bir saat önceye kadar Ofis veznesine yatırmaları ve alâcaklan makbuzla-rlyle komisyona başvurmaları lâzımdır.
4 — Bu işe alt şartlaşma ve sözleşme tasarıları İstanbul Bölge Müdürlüğü Nakliyat Servisinde ve mahalli ambar şefliklerinde görülebilir. (17349)
ı 179Î $cnC
faka» bu n evlerde
«ntak İ0 bu dk bava gan
Dıgcr »araban karşı
parlama ie^ * a/aUmiŞ»>» . oUanllmak«a ve bu
— XX’UNÛSRA rlak ve
edilmektedir-
İstanbul Bira fabrikasından 1.1.1951 tarihinden 31.12.1951 tarihine kadar çıkacağı tahmin olunan “azalır çoğalır,, 800 büyük kazan küsbe İstanbul Bira Fabrikasından 1.1.1951 tarihinden 31.12.1951 tarihine kadar tahminen 500 ton İmalât artığı ‘Üçüncü nevi,, yemlik arpa
Hindistan cevizinden çıkarılmış
Hokikt VEJETALİN
Pilâv, kızartma, tatlı ve her nevi yemeklerde kullanılan bu saf yağ, mide ve karaciğer hastalıklarını önler Bakkallardan ısrarla İsteyiniz.
S I B İ R Nebatî Yağlar Fabrikası Ld. Şti.
Telefon: 20280
NIJAD SERVEN ve ŞERİKLERİ Kom. Şti
İSTANBUL, — GALATA
Yeşilköyden Atinaya varış Afinadan Romaya varış İzahat almak için
Seyahat acentenize veya
S W I S S A I R, Ayazpaşa
Kun Palas, Tel. 82857 ye müracaat
Başkanlığından:
Pazarlık saati
1 — Hâlen çalışır vaziyette bulunan aşağıda marka ve durumu
yazılı bir adet tenezzüh arabasi açık arttırma ile satılacaktır.
2 — Satış 27.12.1950 çarşamba günü saat 16.00 da Murgul
Bakır İşletmesi Müdürlüğünde yapılacaktır.
3 — Satılacak olan vasıta her zaman mezkûr işletme gara
jında görülebilir.
4 — Bu açık arttırmaya gireceklerin 150.— T. L*. teminatı
27.12.1950 çarşamba günü saat 15.00 e kadar yatırması lâzımdır.
5 — İşletme, satışı yapıp yapmamakta serbesttir.
Cinsi Markası PİAka Motör
No. No.
DİKKAT - CUMARTESİ MÜZAYEDESİ
16 aralık 1950 cumartesi günü saat 2 de Taksimde, İstiklâl caddesi 27-29 numaralı Taksim Palasın 4 numaralı dairesinde bulunan ve ünce
KÖSE RAİF PAŞA
ailesine ait cv eşyası ve biblolar müzayede ile satılacağı sayın halka ilân olunur.
___ PORTAKAL _
Kıymetli e»yen«« Kh» ,
KNAPP
nneımF KLİlTMItl k' Â
KNAPP
EHVEN FIAT VB İTİNALI İŞÇİLİK




• 7 e 9 4 5 0 3 2: 1 0 0 14 7 5 0 0 9 6 9 0 5 0 • K
7 8 9-4 5 0 ' 3 21 0 0 1^ 7 5 0 0 9 6 9-0 5 0 0 V 0 5 0- 0 0 0 - 8 0. 9 5 0 ĞJ AKKitloe •* eemelreriteMi •vee ime» *erHel el eelHe n^gelM
K 2 19 8 7 od 2 1 9 8 7 0 o. 2 1 9 6 7 0 0 2 1-98 7-000 21 9-87 0-000 4 8 3 4 2 B- 1 6 9 ’ >ı 9V . ?î W k . 4R3 I6« 9
4 5 6 7 8 i 3 9 0 0 0 j 3 9 0 0 7 3 9 0 1 3 9 9 ’ Divitlon L 4S.6M 39 . 1 l/l i • retle ö
7 5-369 000.0 0 j 4563 2000,0 0 6 4 5 6 3 2 0 0,0 0 5 4 5 6 3 2 0.0 0 j 4 5 6 3 2 .0 0 6 4 5 6 3 .2 0 6 4 5 6 .3 2 4 5 0 .8 8 ’ Otvmion avte mıı» et colonne «ufomalıquN 75 3A9 (5.632 . (65» 66 • Miia 0 * 5001 '
«•) 4-5 6 3.2 5 4 5-6 3 2.5 0 o> 45 6325.0 0 4. 4 8 5- 6 7 4 .7 5 0 2 1 7 4 7- 0 0 0 .0 0 5 1 7 4. 7 0 0 .0 0 6 1 ?. 4 7 0 ,0 0 7 1- 7 4 7 .0 0 1 1 2 5 .7 5 ’ Multıphcatıon pula dıviııon du produıtı - 563 25 - 983 . 4.485 674 75 1 4 485 674 75 . t 747 . ? 567
9
9
9