PERŞEMBE 18 Ekim 1945
Y ugoslavya hakkında Beşler konferansı yeniden
Balkanlarda
Yugoslav Başbakanı Tito
Macaristan’da
Üsler hakkında
Atom bombası
Yunan buhranı
510 numaralı
Kızmayın, hürriyet var!
Milletvekili, Antalya Hal.
Arnavutluk
Necmeddin Sadak
(Arkası sahile 2; sütun 1 de)
Boğazlar hakkında
yeni kararlar
Yaptığı seyahatler bir çok şayia, ların çıkmasına sebep olan Sov. yellerin Vaşington büyük elçisi Gromyko
— Atom bombacıca rol oy. adamlarından KÜrtls atom , etmek üzere
keti, İngiliz delegesi Noel Baker'ln Kanadaya gideceği haberleri bu endişelere sebebolmuştur.
Bakanlardan M. Noel Baker, dün Avam kamarasında bu hususta şu demeçte bulunmuştur: «Birleşmiş mil-
Londra 17 (Vatan) — Associated Press muhabirinin Vaşlngtondan bildirdiğine göre, Amerika Dışüşerl Bakanı Byrnes, Başkan Truman’a Boğazlar meselesi hakkında yeni teklifleri havi bir rapor vermiştir.
Bu rapora göre, Türkiye, Boğazlar üzerindeki hâkimiyetini muhafaza edecek, Rusya ticari bakımdan Boğazlardan serbes geçiş hakkını kazanacaktır. Takat harb gemilerinin Boğazlardan geçmesi Birleşmiş milletler teşkilâtının tahdit ve müsaadesine tabi olacaktır.
Londra 18 (R) — Budapeşte, de örfî idarenin ilânından sonra 24 saat geçmeden verilen bir ka. rar mucibince yiyecek ve diğer esaslı maddeleri ihraç edenler veya ihraca kalkışanlar ölüm cezasına mahkûm edileceklerdir. Ellerindeki altın, gümüş, ecnebi parasını ve eshamını haber ver. miyenler 15 seneye, elindeki buğ. dayı teslim etmeyen çifçiler 5 seneye mahkûm olacaklardır.
Memur, emekli, dul, yetim ve halk...»
510 numaralı kararnamede yapılacak değişiklikler hakkında Ankara’da görüşmelere başlandı
Kok kömürü dağıtımına dair bir ilânın minimini sözleri, koskoca bir zihniyetin tâ öçünü gösterdiği için bıı sütunda belirtiye, ruz:
Londra 18 (R) basının keşfinde 1 namış olan fen Openheimer ile enerjisini kontrol dünya milletlerinin anlaşmaları lâzım geldiğini söylemiştir. Bunlar, atom kuvveti gizli tutulursa hayali bile güç facialarla dolu bir harb ile neticelenecek atom bombası yanşı başlıyacağını söy. İçmişlerdir.
Openheimer atom bombasına karşı müessir müdafaa vasttasi bulunduğunu yalanlamıştır.
Bahibi: Necmeddin Sadak — Neşriyat müdürü: Hikmet Feridun Es — AKŞAM Matbaası
Amerika Dış Bakanı sorulara karşı bir şey söylemiyor
Amerika Dışişleri Bakanı Başkan Trumn'a yeni bir rapor verdi
Nazi partisinin evrakı yakalandı
New-York 18 (Rı — Amerikalılar, Nail partisinin bütün evrakını ele geçirmişlerdir Buna nazaran 1933 senesinden sonra partiye 8 milyon Alman girmiştir. 2 milyon kişinin de müracaatı kabul edilmemiştir.
«... Memur, emekli, dul, yetim ve halktan olup, henüz kömürünü almamışlardan halk, listede, ki günlerde müracaatta buluna, cak. diğerleri ise. her İstedikleri elin alabilecekler.,.»
Sanki ekseriyet ve esas öteki, termiş gibi. İsimleri tantana ile dört kellnıe İşgal ediyor; geriye kalan bütün Türk milleti dört haine arkaya atılıyor.
Şayet bu. bir tek ilânda kalem sürçmesi olsaydı, »neysen derdik; fakat bu, üzerinde yoklama ya. P'lınası gereken kötü ve tarihini '■oktan vaşaımş, sıfırı tüketmiş bir ıihniyetin ifadesidir.
Altın, gümüş, ecnebi parası hükümete teslim edilecek
Dağdan Londra konferansın, dan sonra yeni bir buluşma oluncaya kadar biraz vakit geçmesi uygun görülüyor ve Sovyet Rusyada zafer ihtirasının yatış, ması bekleniyor ki Amerika Dış. işleri Bakanı M. Byrnes bir «So. fruma devresi» geçmesini gerekli ( bulmaktadır. ı
Yeni buluşma ve konuşmalar. 1 dan öne? böyle karşılıklı durup beklemenin — iki taraf efkârın, j üa yaratacağı tekâmül dışın. , da — sulhe varmak bakımından ; büvük faydası otamaz. Sovvet Rnsyada. ganimet paylaşmasın. : da cok ileri gidilmesini isteyen : eürnrede. Londra konferansının dağılış şekli ve İngiliz . Ameri. ' kan gazetelerinin şiddetli yazı. , lan biı- yatıştırma ve yola getir. , ffle tesiri yapsa da, uzlaşma elde : edebilmek için ayrılığı doğuran I başlıca sebeolerden bir kısmının ; olsun ortadan kalkması şarttır.
Londra konferansında iyice , meydana çıktı ki anlaşmaya en. , gel olan başlıca mesele Balkanlı > Mihver memleketleridir, Bulga. fistanı. Romanyayı. Avusturya Ve Macaristan] işgali altında tu. _ tan ve buralarda kendi adamla, nndan hükümetler kuran Sovyet Rusya bu hükümetlerin o millet, leı j tam temsil eden demokratik İdareler olduğunu iddia ediyor. Ingiltere ve Amerika ise bu hü. kûmetlerin milleti temsil sıfat, lan olmadığını ileri sürerek onları tanımıyorlar, ve onlarla sulh hi ’aiamafcran çekmiyorlar.
iyi düşünürsek Ingiltere İle Amerikanın Balkanlarda güttük. !eri bu siyasetin tamamlle yanlış olduğuna hükmederiz. ■
İngiltere ve Amerika bu memleketlere: «Daha demokratik baş. ka hükümetler kurunuz» diyor, lar. Bunu söylerken, bu zavallı milletlerin, bu hükümetleri san. ki isteyerek, kendi kararlarlle ( baslarına geçirdiklerine ve diler. ■ îerse bu hükümetleri başların. , dan atıp daha iyisini getirecek : kudrette olduklarına İnanır görünüyorlar.
Bu memleketler Sovyet işgali ' altındadır ve bu hükümetleri 1 Bovvetler is başına getirmişleridir. Bulgarların veya Rumenlerin bugünkü rejimlerinden ve bu hü. kûmetlerden hoşnut olduklarını kimse İddia edemez. Bilâkis bu. pun aksine deliller çoktur. Şimdi Btılgarlar, RumenJer. Macariar. kendilerini Müttefiklere tanıt, inak ve sulhe kavuşmak için bu hükümetleri düşürüp değiştir, inek zorunda kalınca, Sovyet İş. gal kuvvetlerine karşı silâh çekip ayaklansınlar mı? Kendilerinde böyle bir imkân ve kudret var mıdır? Bu hükümetleri iş başına getiren ve zorla iş başında tutan Ruslar olduğuna göre, baskı al. tındaki bu milletler Müttefiklere hoş görünmek İçin ne yapabilir, ler? Bulgaristanda bütün vatan, severler öldürülmüştür, kimse ses çıkanmadı. Romanyada hü. kümet kurabilecek demokrat parti liderleri vatan haini diye sindirilmiştir, gene kimse ses çıkarmıyor. Buna rağmen, Müt. tetiklere güvenen cesaretli mu. halefet hareketleri belirivor. fa. kat çabucak bastırılıyor. Bu şartlar İçinde, serbes seçimle İyi hü. kûmetler kurmalarını bu millet, terden istemek zulüm karşısında şaka etmevc rol: benziyor.
Eğer Ingiltere ve Amerika Balkanları Sovvet Rusya ile birlik, te işgal etselerdi bugünkü gibi hareket etmekte haklı olurlardı. Fakat Balkanları Sovvetler? bı. taktıktan, oralara b’r gazeteci sokabilmek İçin akla karayı seçtikten sonra, korkunç bir İşgal altında inleven bu milletlerden, hür ve müstakil imişler gibi su bu şekilde hükümet seçmelerini İstemek insana garip geliyor.
Londra 18 (A.A.) — Reuter'ln siyasi muhabiri yazıyor: İngiltere ve Amerikanın, Enver Hoca hükümetini tanımak hususunu nazarı itibara alarak Arnavutluğun siyasi durumunu incelemekte olduklarını gösteren ciddi alâmetler mevcuttur. Bununla beraber Londra'da bu hususa dair hiç bir resmi teyit yoktur.
Diğer taraftan üç büyüklerin, Tlto-Subasiç anlaşmasının tatbiki hakkında bir tahkikat açmak üzere olduklarına dair Amfrlkadan gelen haberler akla yakın görülmemektedir. Yugoslav hükümeti hakkında memnunluğunu müteaddit defalar İzhar etmiş olan Sovyet hükümetinin üçlü bir tahkikatı muvafık göreceği dilşü-nliltmeL
toplanacak mı
Birkaç gündenberl Divanyolu caddesinde su borularını değiştirmek İçin hendekler açılmaktadır. Bu maksatla Türbe’de yapılan kazılarda yekpare büyük mermerlere tesadüf edilmiştir. Kırılmış 3 parça halinde çıkarılan bu mermerlerden ikisinin üstilnde eski Yunan harflerde yazılar bulunması dikkati çekmiştir. Derhal eski eserleri koruma kurumun» haber verilmiştir. Kurum başkanı mimar Sedat Çetln-taş:
— Müzedeki Şah İsmail'in tahtı ne derece kıymetli İse. bizim İçin bu taşlar "da o derece kıymetlidir. Bu parçaların Bizans'a alt zengin bir saraya alt olması kuvvetle muhtemeldir, demiştir.
Atina 17 (A.A.) — Yunanistan, 11 gün hükümetsiz kaldıktan sonra. Naip Damasklnos. bu sabah Başbakanlık vazifesini üzerine almak suretHe, kabine buhranına son vermiştir.
Londra 18 (R.) — Yunan kıral naibi tarafından kurulan kabinede Amiral Vulgarls Başbakan muavinidir. Maliye Bakanı hariç olmak üzer» Vulgarls kabinesindeki bütün Bakanlar yerlerini İşgal ediyorlar. Kıral naibi yeni kabinenin lâzım olduğu kadar uzun müddet İş başında kalacağını blldirmlştir.
Kıral naibi, Başbakan stfatlle yemin etmiştir.
Bir ...... kavinde verdiği konferansta, iki gazete için «Yahudi gazeteleri» demiş. Hakikaten dedi mi, demedi mi, niçin ve ne mânada söyledi. bilmiyoruz. Fakat, bu söze kızan Bayan Sabiha: »Halkevleri Faşistlerin propaganda ocağı mıdır?» diye soruyor.
Evvelâ «Faşist» kelimesi üzerin, de biraz duralım. Çünkü «Tan» ve Bayan Sabiha bu sıfata çok ehemmiyet verirler. Hattâ faşistlerin tasfiyesi lüzumu hakkında sık sık yazılar yazmışlardır.
Tiirkiyede «Faşistlik» diye bir suç yoktur. Daha doğrusu, Tür. kiyede faşist yoktur. Daha açık, ra 71. Bayan Sabihgnın. yani Moskovanın anladığı mânada Türk iyede bizzat Davandan gayri herkes faşisttir, Herkes faşist olunca, kim kimi tasfiye edecek?
Moskovanın ve Bavan muharririn anlad’ğı mânada faşistlik, komünistliğin zıddı Bokevikler de Faşistlerin tersidir. Bundan dolayı Faşistleri tasfiye dâvası
yalnız mağlûp Mihverci devlet, lerde, Bolşevik işgali altında çıkmıştır. Ingllterede, Amerikada da bu mânada elbet Faşistler var. Rus propagandasına göre, son zamanlarda pek çok türedi. O memleketlerde faşistlik diye bir mesele çıkaran oldu mu? Bayan Sabiha Türkiyeyi. Rus İşgali altındaki memleketlere benzetmeye her nedense çok miitemnvil. dir.
Türkivcde hürriyet ve istiklâl vardır. İstiklâl olunca faşistliğin tasfiyesi diye kıtal olmuyor.
Hürriyet olunca da her vatandaş milliyetçi olur, ırkçı olur, halkçı olur, beynelmileli vetçi olıır, sosyalist olur, komünist olur, hattâ faşist olur. Kanunlar neye, ne dereceye kadar müsaade ediyorsa hepsini olur, hepsini söyler, hersevi yanar. Hükümete küfür bile eder.
Bavan Sabiha boşuna hiddet ediyor. Memlekette b:5rr»vc*. var! Demokrat
Papazların sorusuz öldürüldükleri, bütün katolik gazetelerin kapatıldığı iddia ediliyor
Washington 18 (AA.) — Amerikan Dışişleri Bakanı M. Byrnes bugünkü gazeteciler konferasında, Amerikan hükümetinin İngiliz ve Fransız İmparatorluk topraklarında üsler temini İçin gizli müzakereler yaptığı hakkın-dakl haberleri yorumlamak İstememiştir. M. Byrnes, hakikatte böyle müzakereler olmuş olsa bLle bunu konuşamıyacağmı İlâve etmiştir.
M. Bvrens. Londradakl Dışişleri Bakanları konferansında Rusyanın Spitzbergen yarımadasındaki üsleri istediğin^ dair Washlngtonda neşredilen haberleri yalanlamış, fakat harb esnasında da Müttefikler arasında yapılan bir toplantıda Rusya tarafından böyle bir talebin İleri sürüldüğünü hatırlamakta olduğunu ilâve etmiştir.
M Byrnes, bunun Potsdam'da ml veya başka bir yerde m! olduğunu hatırlamamıştır.
lav harb esirlerine hitaben söylediği bir nutukta, Yugoslavyanın ordusunu takviye etmek niyetinde olduğunu ve Yugoslav ordusunun, kahraman Kızılordu için kıymetli müttefik olacağını söylemiştir.
Portekiz seçimi
Londra 18 (R. > — Porteklzde mu-hatifler Cumhurbaşkanı Karmona'ya müracaatla Başbakan Salazar'dan I şikâyet etmişler ve seçimin serbestisl İçin temennilerde bulunmuşlardır Karmüna, cevaben, Salaznr hükûme-tine hayranlığını bildirmiştir Muhalifle'' seçimde namzet göstermiyecelilerdir.
İngiltere ve Amerikanın Enver Hoca hükümetini tanımaları muhtemel
Kabineyi kıral naibi kurdu, Bakanlar yerlerini muhafaza ediyorlar
iki fen adamı müdafaa vasıtası bulunamadığını söylüyor
Kütüphanesi Den
ietler 4 aralıkta Londrada tam celseîl? halinde toplanacaklardır. Görûşüle-^ cek mevzular çok geniştir. Blrleşm#-milletler asında samimiyet hav artmaktadır. İngiltere, muvaffakiyet^ 11 çalışma İçin İktidarı dahilinde olan— hiçbir şeyi eslrgemlyecektir.» q
Amerika, Sovyetlere C0 kredi açıyor 2?
Vaşington 18 (R_) — Amerika llO Sovyet Rusya arasında, Rusyanın Amerikan 400 milyon dolar kıymetinde mal satın alması İçin bir kredi anlaşması yapılmıştır. Rusya bu mallan Ödünç verme ve Kiralama usulü İle alacak İken dünya harbinin bitmesi, ödünç verme ve Kiralama usulünün kaldırılması üzerine alama-nr;'.ı.
Anlaşmayı Amerika adın3 Dış ekonomi dairesi müdürü Crowley, Sov-yetler namına Amerlkadakl Rus laşa heyeti başkanı General Rudenko İmza etmişlerdir. Rusya bu parayı 30 sene zarfında ödeyecek ve yüzde 2.375 faiz verecektir.
îngiliz - Amerikan malî anlaşması yakın
Londra 18 (R.) — Amerika Dışişleri Bakanı dün İngiliz - Amerikan mail ve ticari görüşmelerinin çok İlerlediğini. son anlaşmanın yakında imza edileceğini söylemiştir.
kararnamede değişiklik
Ankara 18 (Telefonla) — 510 numaralı kararnamede yapılacak değişiklikler hakkında görüşmek üzere buraya gelen Ankara. İstanbul ve İzmir ticaret odası temsilcileri dün Ticaret Bakanlığında toplanmışlardır. Görüşmeler bir kaç gün devam edecektir.
Nevyork 18 (R.) — Sovyet Rusyanın Vaşington elçisi olup Birleşmiş milletler İcra komitesinde delegesi bulunan M. Gromyko, birdenbire Vaşing-tona gelmiştir. Bu seyahat birçok şayialara sebe bol muştur. Bu cümleden olarak, elçinin, Mareşal Stalln'ln Başkan Truman'» bir mektubunu getirdiği, Vaşlngton’da Amerika hükümet adamiarlle görüştükten sonra Mo»-kovaya gideceği söylenmiştir, Bu haberler tahakkuk etmemiştir. Yalnız Gromyko’nun Vaşlngtonda kaldığı 24 saat zarfında Amerika Dışbakaniyle görüştüğü anlaşılmıştır.
Söylendiğine göre, Gromyko, Beşler konferansının yeniden toplanması İçin bazı tekliflerde bulunmuştur. Sovyet büyük elçiliğinin bir sözcüsü, elçinin. Birleşmiş milletler hazırlık komisyonu İcra komitesinin toplantısında bulunmak üzere Londraya döndüğünü söylemiştir.
Birleşmiş milletlerin toplantısı
Londra 18 (R.) — Beşler konferansı -Neticesiz kaldıktan sonra Birleşmiş mllletter teşkilâtının İstikbali hakkında bazı endişeler başgöster-mlştl. Sovyetlerle bu teşkilât İcra komitesinde murahhası olan Vaşington elçisi Gromyko'nun Londradan ayrılması. Amerikan delegesi M. Stettlni-us'ıın sıhhi sebepler yüzünden hare-
Divanyolunda hendekler açılırken mermerler meydana çıktı
Sahife 2
A MÇAM
SÖZÜN GELİŞİ
Memur zihniyeti
Söz dönüp dolaşıp devlet dairelerinde kırtasiyecilik bahsine gelince herkes bu usulün işleri • geri bırakmakta başlıca Amil olduğunda birleşti. İşler bu yüzden yavaş yürüyor, vatan, daş bu yüzden hakkını almakta gecikiyor, üstelik en basit mıw. melenin bir neticeye bağlanması idarenin türlü makamlarını sı. rasile dolaşmayı İcabettirdlğinden bir kişinin yapabileceği işi en aşağı yirmi memur yapıyordu Zamanın da, enerjinin büyük bir kısmım da yiyen şu kırtasiyeciliği sona erdirmekten başka çare yoktu...
Konuşmaları hiç sesini çıkarmadan dinleyen yaşlı bir memur bahis kapanmak üzere iken söze karışarak dedi ki:
— İşler çabuk yürüsün diye kırtasiyeciliği kaldıralım diyorsunuz. Fakat bilmiyorsunuz ki, şu şikâyet ettiğiniz kırtasiyecilik kalkacak olursa İşler hızlanmaz, bilâkis tamamen durmak tehll. keşi vardır. Şimdi bir daireden üç ayda çıkarmaya muvaffak ol. dıığunuz iş-o zaman katiyen çıkmaz olacaktır Zira kırtasiyecin, ği kaldır rken bugün devlet hizmetinde bulunan biitiin memurlara da yol verecek değilsiniz ya! Niçin? demeyin. Çünkü memur kırtasiyecilik zihniyetilc yani mesuliyeti mümkiin olduğu kadar fazla kimsenijı omuzuna yükleyip ortada mesul bırakmayan bu usulle yetişmiştir. Kırtasiyecilik kalkınca hiç bir memur yapa. Cağı işin mesuliyct'ni doğrudan doğruya yüklenip uzattığınız kû_ ğıd imzalanuyacaktır. Halbuki bugün kâğıdınıza bir İmza atar, ken bilir kî siz, bir çok makamları dolaşıp imza toplayarak ken. d s?”e çeldiğiniz gibi daha da bir çok makamları ziyaret edecek, siniz. Sonunda yanlış bir iş yapılmışsa bunda kendisinin ya hiç hîfTesj yoktur yahut ta otsa bile, büyüklü, küçüklü daha bir çok İmz-Slar bulunduğu için pek azdır. Hafif bir İncelemeden sonra İmzasını atıverir. Sizin işinizde, bu dolaşma yüzünden hayli ge. cikmts olsa b'le günün birinde mutlaka çıkar. Siz. tek başına ka. rar verip bütün mesuliyeti omuzlarına yüklenecek memur bula, cağ "iri mı sanıyorsunuz?»
Bu kısa nutuk kırtasiyecilik düşmanlarını düşüncelere dal. dırdı Memurluk sandalyesine onun mesuliyet sandalyesi olduğunu bile b:’c oturacak, bambaşka zihniyette insanlar lâzımdı.
Şevket Rado
Balkanlarda güdülen siyaset bastanberî yalnışttr
(Baş tarafı 1 inci sahifede)
Balkan memleketlerini İki ta. raflı güç duruma sokarak şaş. kinlik içinde bırakan. Müttefik, lere inanarak harekete geçmek cesaretini gösteren vatansever, lere karşı yeniden zulmün art. masından başka netice vermeyen bu siyasetin fayda vermediği gö. rü İm üştür.
Balkanlarda serbes seçim yapılması, istenildiği gibi demokra. tik hükümetler kurulması için İlk şart Sovyet işgalinin kalkma, sidir. Serbes kalan bu memle. ketler istedikleri hükümeti seçebilirler, isterlerse komünist rejim kurarlar.
Henüz sulh olmadığı için Mut. tefikler Sovyet Rusyanm Bal. kanlardan çekilmesini isteyemezler. İsteseler de Ruslar buna yanaşmaz. Şu halde Balkan mil. letlerini hürriyete ve istiklâle kavuşturmak için sulhu çabuk yapmak ve işgale son vermek iâ. zımdır.
Ingiltere ile Amerikanın Balkan hükümetlerini tanımaktan çekinmeleri Londra konferansını suya düşüren tek sebeptir. Eğer bu hükümetleri tanırlarsa, hem anlaşmazlık ortadan kalkacak, hem sulh olcak. hem de Balkan memleketleri, diledikleri hükû. metleri serbesçe seçmek imkânlarını elde edeceklerdir. Hiç şüp. hes’z bunun şartı, bugünkü hükümetlerle sulh imzaladıktan sonra Sovyet işgalinin de kalk, masıdır. Sovyet Rusya buna razı olmak zorundadır. Çünkü, sulh, ten sonra dahi Balkanları işgal altında tutmak İstemesinin mânası büsbütün başka olur. Eğer böyle bir niyeti varsa bunu dünya İle birlikte Balkan milletleri, nin de şimdiden bilmesi hayırlı olur.
Herhalde yapılacak iş Balkanlarda. bugünkü hükümetlerle dahi hemen sulhu yerleştirmek ve İşgale nihayet vererek normal duruma dönmektir, işgal altın, daki devletleri boşuna sıkıştırmaktan hiç bir netice çıkmaz. Ingiltere ile Amerikanın bu yol., daki kararlan Sovyet Rusyanın yeni bir konferansa gelmesini mümkün kılar.
Bu düşüncenin doğruluğuna delil Avusturya ve Macaristan hükümetlerinin Amerika tarafın, dan tanınmasıdır. Bu hâdise yeni bir tekâmüle doğru İlk adım «yılabilir.
Necmeddin Sadak
■A Şoför Alinin İdaresindeki bir Kamyon bu sabah, Hadımköydcn Ba-lorköye gelmekte iken, kamyonun kenarında durmakta olan Hnyrallah adında biri, muvazenesini kaybederek jrola düşmüş, ağ'r surette yaralandığından Balıklı hastanesine yatırılmıştır.
Tahsili emval kanun tasarısı
Hazırlanmakta olan tasarı son şeklini aldı
Ankara 17 —• Kamu alacaklarının (tahsili emvali tahsiline dair kanun tasarısı son şeklini almıştır. Bugünlerde Millet. Meclisine sunulacak bu tasan hükümlerine göre, devlet. Vilâyet hususi idareleri ve Belediyelerin husus! hukuk münasebetlerinden doğan alacaklaruun tahsili, icra ve İflâs oknununa tabi olacaktır. Ödeme zamanını taklbeden bütçe yılından itibaren beş yıl tahsil edllmlyen kamu alacakları zaman aşımına (müruru zamanı uğrayacaktır.
Yanlış, fazla veya mükerrer tahsil edildiğinden dolası geri verilmesi gereken paralar için istihkak sahibine yazı ile tebligat yapılacak ve bu tebligat tarihinden itibaren bir sene İçinde para alınmazsa müruru zamana uğrayacaktır.
Ne zaman ödeneceği bir kanunla belli edilmemiş olan alacakların borçluya yapılan tebliğ tarihinden ba$-lıyarak yedi gün İçinde malsandıkla-rına, tahsil şubelerine. Maliye Bakanlığınca tâyin edilecek bankalara, postane ve benzeri müesseselere yatırılması lâzımdır.
Borçlunun hâzineden önce üçüncü bir kişiye rehin edilmiş bulunan mallarından veya bu malların bedelinden İlk önce kamu alacağı ödenecektir. Şayet tesis edilmiş rehin varsa kamu alacağı bir rehini taklbeder.
Hile yoluna sapanlara hapis cezası verilecektir.
İhracat tacirlerile müstahsil arasındaki ihtilâf zail oldu
İzmir 17 — Üzüm ve incir mubayaasında ihracat tacirleri tarafından tek cephe halinde hareket edilmesi müstahsilin şikâyetini muclbolmuştu. İhracat tacirleri bugün bu yoldaki kararlarını geri almışlardır. Tek elden mübayaat yapan komite dağıtılmıştır. Üzüm ve İncir satışlarının bu suretle serbes bırakılması her tarafta sevinç uyandırmıştır.
Amerikadan gemi alınacak
Ankara 17 — İngiltereden Kanada-ya gemi ve gemi levazımı almak üzere giden heyetimiz, Amerika hükümetinin satışa çıkardığı gemilerden bazılarının satın alınması İşli e de meşgul olacaktır. 8-10 biner tonluk olan bu gemiler harb sevkıyatında kullanılmak üzere seri halinde imal edilmişti. Fiatlerl de 800,000 - 1,000,000 dolar arasındadır.
Hukuk fakültesinden
261 kişi mezun oldu
Hukuk fakültesi son sınıfının güz devresi imtihanları bitmiş ve diin sabah neticeler fakülte salonunda İlân edilmiştir.
öğrendiğimize göre. 350 kişilik mevcuttan haziran devresinde 112 talebe doğrudan doğruya fakülteyi bitirmiştir. Güz devresi İmtihanlarında da 143 talebe mezun olmuştur kİ. ceman 943 - 944 ders yılında. Hukuk fakültesinden 261 talebe çıkmıştır. Bu rakam 10 senelik üniversite tarihinde görülmemiştir. Bıı sene son sınıfın muvaffakiyet nispeti yüzde 77 dlr.
Ankaradaki cinayetin faili yakalandı
Kaatil verem olduğunu, doktorun kendisini sanatoryuma göndermemesine kızdığını söyledi
Ankara 18 (Telefonlu} — Dr. Neşet Naci Arzani 7 yerinden tabanca kurşunu İle vurmak ■uretlle öldüren Reşit Mercan’m vakayı mütaakıp kaçtığını bildirmiştim. Kaaf.ll. dün öldürdüğü doktorun muayenehanesi civarında dolaşırken yakalanmıştır.
Kaatil! gördüm. Yakışıklıca bir delikanlıdır. ütülû kahve rengi panta-lonu, arkasında da İyice, gri renk'.o pardesü vardır. Boynu eşarpla bnğlı-dır. Saçları briyantinli ve muntazam taranmıştır.
tik sorgusu yapılan kaatil, kendisinin üçüncü derece verem olduğunu, doktora muayene ve sanatoryuma sevkı İçin gittiğini, doktorun bunu reddetmesi üzerine kızarak kendisini öldürdüğünü itiraf etmiştir.
Kaatil Reşit Mercan bundan altı ay evvel gene aynı doktor tarafından muayene edilmiştir. Fakat doktor, hastanın İddiası aksine olarak. Reşit Mercan'da en ufak bir verem emaresine raslamamıştır. Gerek evvelce, gerekse bu son muayene sonunda yazılan reçeteler de bir veremli İçin verilmiş değildir. Verilen ilâçlar tamamen başka hastalıklara mahsustur.
Zabıta, Reşit Mercan'ın kullandığı tabancanın Haşmet adında biri tarafından Şahin ve Ömer adlarında iki şahıstan hâdise günü 200 liraya satın alınarak kaatlle verildiğini meydana çıkarmıştır.
Haşmet, tabancayı Reşit Mercan'a verdiğini İtiraf etmiştir. Bugün saat 10 da bir taraftan Haşmetin isticvabına devam edilmekte, diğer taraftan da İsmi henüz açığa vurulmıyan bir kadının İfadesi alınmaktadır. Ayrıca Yusuf adında birinin de bugün malûmatına müracaat edilecektir.
Cumhuriyet savcılığı, kaatil Reşit Mercanh dün saat 14 te sorguya çekmiş ve İfade alınması gece yansından sonra saat üçe kadar devam etmiştir.
Duruşmanın bugün cürmfl meşhut kanununa tevfikan başlaması çok muhtemeldir.
Mısır’da galeyan
Bir kısım talebe Ingiliz mallarına boykot yapmak istiyor, hükümet icabederse Üniversiteye kollejleri kapatacak
Kahire 16 (A.A.) — (Reuter) Başbakan Nokrachi paşanın pa. zartesi günü saylavlar meclisin, de Mısır’ın milli istekleri hakkın, da yaptığı beyanata karşı 1000 kadar yüksek okul talebesinin hoşnutsuzluklarını izhar etmeleri üzerine, bugün Fuat üniversitesinde hükümet taraftan tale. belerle muhalif talebeler arasında bir çarpışma olmuştur,
Nokrachi paşanın, İngiliz kuv. vetterinln Mısır’dan çekilmeleri ve Sudan’ın Mısır’la birleşmesi hakkında hükümet tarafından alman tedbirlere dair beyanatta bulunması beklenmekte idi. fa. kat Başbakan, «rmemteketln men. faati uğruna» bu beyanatı yap. mamıştır.
Talebeler, Mısırdaki Ingiliz elçiliği vasıtasile İngiltere hükû. metine bir nota göndererek «în. piliz kıtaları Mısır'ı terketmedik. lerı takdirde dökülecek olan kan. dan Ingiltere hükümetinin mesul olacağını» bildirmeğe karar vermişlerdir. Ingiliz emper. yalistliğl nihayet bulmalıdır. Muslihane vastalar muvaffak olamamıştır, binaenaleyh kan dökülmek lâzımdır.
Talebe. Mısır hükümetinin va. zifesinl yapmadığım İleri sür. müşler ve bu itibarla talebelerin işi ele almaları lâzım geldiğini bildirmişlerdir. Avnı zamanda Ingiliz mallarını almamak ve İngilizlerle konuşmamak sureti.
le boykotaja da karar verilmiş, tir.
Tecrübeli müşahitler bu hadi, selero fazla önem vermemekte ve bunun pratik bir hareket ol. maktan ziyade hararetli milliyetçilik hlsşiyatile akıllan başla, nndan gitmiş talebelerin «boş sözleri» olduğu kanaatini İleri sürmektedirler,
Nokrachi paşa, talebelerin în. gilteıe meselelerine karışmaları, na müsaade etmiyeceğlni ve talebelerin, millî is’tklerin derhal yerine getirilmesini talep ederek almış olduğu kararın tatbikine halel verdikleri veya memleket İçin mahzurlu bir duruma sebep oldukları takdirde üniversite ve kollejleri derhal kapatacağını bil. dirmlştlr.
Kirala verilen dilekçe
Kahire 17 (A.A.) — Elahzar üniversitesinde yeni ders yılının, başlaması münasebetile, talebe. | ler,kıral Faruk’a bir dilekçe su. j narak şu taleplerde bulunmuş, j lardır: 1 — İngiliz kıtalarının Mısır'ı ve Sudan'ı tamamen tah I üye etmesi, 2 — Filistin'in sio. nisttere karşı himaye olunması.
3 — Fas'ın Fransız ve Ispan. yol emperiyalizmine karşı himaye olunması, 4 — Arap birliğinin himayesinde Libya vahdetinin korunması, 5 — Mısır'ın Miislü. man vasıflarının muhafaza ve idame edilmesi.
(D.D.T.) yapımevi
Ankara 17 - Millî Eüitim Bakanlığınca kurulan D. D T. yapım yer! bugün saat 11 de Sağlık ve Sosyal yardım Bakanı Dr. Sadi Konuk, Çalışma Bakanı Dr. Sadi Irmak, bazı milletvekilleri, generaller ve Bakanlıklar İleri gelenleri hazır bulunduğu halde. Millî Eğitim Bakanı Haşan Âli Yücel tarafından açılmıştır.
Rüştü Diktiirk’iin dün de ifadesi alındı
Ticaret ofisinin tamir ettirdiği eski lâstiklerin tamiri işinde suiistimal ve yolsuzluk olup olmadığını araştıran Mitil korunma savcılığı, bu İsten dolayı, fabrika sahibi Rüştü Dlktürk'iin, dün sabah, öçiincü defa olnrak İfadesini tesbit etmiştir, soruşturma İlerletilmekledir.
Dr. Naci Anan
Ankara’da teessür
Doktorun, bir cinayete kurban gidişi burada hemen hemen umumi bir teessürü mucibolmuştur. Çünkü iyiliği seven bu doktoru, Ankara halkının pek çoğu tanımaktadır.
Dr. Naci Arzan, Kıral Zogu'nun yakın akrabtdartndûndır ve birçok elçiliklerin de daimi doktorluklarını yapmakta İdi.
Kaatil kim?
37 doğumlu olan Reşit Mercan, Süleyman isminde birinin çocuğudur. Babası Rizelidir. Kendisi ıstanbulda Fatihte doğmuştur. Birkaç sene kolejde okuduğu için İngilizce de bilmektedir. Ankarada ayrı oturan bir annesi, bir de üvey kız kardeşi vardır. Son günlerde anneslle arasında bir münakaşa da geçmiştir. Görünüşte sakin bir genç olmakla beraber yakından tanıyanlar çok asabi olduğunu söylemektedirler.
Maliye Bakanı Ankara’ya gitti
Maliye Bakanı Nurullah Esat Sümer dün akşamki trenle şehrimizden An-karaya dönmüştür Maliye Bakanı şehrimizde bulunduğu müddetçe mali işlerle alâkadar olmuştur.
Uzak Doğu istişare komitesi toplanıyor
Londra 18 (R.) — Amerika Dışişleri Bakanı, dünkü gazeteciler toplantısında Sovyet Rusya. Amerika tarafından yapılan daveti kabul etmese bile, Uzak Doğu istişare komitesinin, ilk toplantısını salı günü yapacağım bildirmiştir, Bakan, Rusyanm Japonya için bir kontrol komisyonu kurulması teklifini tekrarladığını da söylemiştir.
Cava’da
Yerliler bir çok idari makamları ele geçirdiler
Batavia 17 (A_A) — yetkili kaynaklardan öğrenildiğine göre, Cava'-nın kuzey sahilindeki Semarang’da bulunan İngiliz ve HollandalI bütün idari memurlar EndonezyalIlar tarafından hapsedilmişlerdir. Toplama kamplarında bulunan 30 bin kadın ve çocuk büyük tehlike İçindedir. Adaya asker ve malzeme çıkarmak İçin acele tedbir alınmıştır,
Singapur 18 (AA.) — Halen Singapur'da bulunan 5000 HollandalI harb esirinin Cava'da ve doğu Hollanda Hlndlstanının diğer bölgelerinde hizmet etmek üzere silâhlandırılmadı ve tâlim altına alınması kararlaştırılmıştır.
Avustralya’da bir tenkid
Sydney 18 (AA.) — Muhalefet lideri Robert Menales, Avustralya liberal partisinin yıllık toplantısında yaptığı bir demeçte, Avustralyamn beynelmilel sahada dostlar edinecek yerde kendisini komünist cumhuriyetlere çevirmek tehlikesine maruz bıraktığını söylemiş ve şunları İlâve etmiştir:
«Avuslralyatıın dış politikasını idareye memur olanların HollandalIları doğu Hollanda Hlndlstanından koğ-mak için İleri sürdükleri İddialar icabında İngillzlerl Malezya, Birmanya ve Hindistan'dan ve AvustralyalIları Yeni Gine ve Papoue yarımadasından koğmak hususunda da İleri sürülebilir..
Hollanda parlâmentosunda Londra 18 (R) — Cava'dakl İndo-neîya hükümet reisi Sokamo, taraftarlarla görüştükten sonra Batavia’-ya dönmüştür. Dün Hollanda parlâmentosunda yapılan müzakerede İki sözcü Sokamo hareketini müdafâa etmiştir.
Avam kamarasında İngiliz Başbakanı beyanatta bulunarak İnglltere-nln İngiliz olmıyan toprakların İdaresine karışmak nlytlnde olmadığını. İngiliz kıtalarının ahval müsaade eder etmez Cava'dan çekileceklerini söylemiştir.
Hint Müslümanları reisinin demeci
Quetta 18 (AA.) — (Bülûclstan): Hint miisliimanlari telsi Jlnnah Filistin meselesi hakkında demiştir ki:
Yahudilerln aleyhinde değilim. Fakat onlar Flllstlne iki bin sene evvel kaybettikleri Kudüs’ü tnglllzlerin ve Amerikalıların yardımı İle yeniden fethetmek nlyetlle girmişlerdir. İngiltere ve Amerikanın bu meseleye kanşmıyacaklûrinı ümldedlyorum. O zaman Yahudllerin Kudüs’ü nasıl fethedeceklrlnl görmk isterim. Kadın ve erkek bir tek müslüman kalmadıkça Yahudller Kudüs’e giremezKr.
Arap birliği
Bulgar seçimi
Bir Amerika saylavının îngiltereyi ithamı
Waahlngton 18 (AA.) — Demokrat Hug de Lacy saylavlar meclisinde, İn-glltereyl Arap birliğine mali yardımda bulunmak ve bu birliği kontrol etmekle İtham eyleyerek şunları söylemiştir:
Amerika ve İngilteredeki nüfuzlu gruplar, petrol imtiyazları ve ticaret bölgelerindeki menfaatlerini tatmin etmek İçin Araplarla Yahudllcrl birbirlerine saldırttıkça emperlyalizme nihayet veremeyiz.
Hug de Lacy şunları İlâve etmiştir: Arap Kıralları ve Arap paşaları, Arap milletleri üzerinde diktatörlüklerin! muhafaza etmek şartlle kim para verirse ona imtiyaz vermeye hazırdırlar. Kuzey Afrlkada Müttefiklere karşı savaşan Arap tugayı nazllcrden para alıyordu. San Francisco konferansında Arap şefleri Standard OH hesabına parlak bir hayat sürüyorlardı. Yahudi aleyhtarlığı efsanesine nihayet vermek zamanı gelmiştir Üç büyükler Filistin meselesine derhal bir hal tarzı bulmalı ve Araplarla Ya-hııdllerln ahenkli kültür ve İktisat münasebetleılle yaşayabilecekleri demokrat bir hüküm» t kurmalıdırlar.
İrandaki İngiliz kuvvetleri
Tahran 17 (A.A.) — Tahrandaki İngiliz elçisinin bildirdiğine göre, İran topraklarında şimdi ancak 84 tn glllz askeri kalmıştır. Bunlar da 7 kasımda gideceklerdir.
Amerikanın
Milli kıyafetlerini tanır mısınız?
İngiltere, Amerika, Fransa, Rusya, çin, v.s. gibi birleşmiş devletlerin millî kıyafetlerini ayrı ayrı gösteren ve Londranın Asher Limited firmasının mamulâtı olan yünlü İngiliz eşarpları henüz gelmiştir. Satts yeri: İstanbul. Sultnnhamaııı No. 48, Şen şapka mağazası.
Amerika ordusu
Sulh zamanında mecburî hizmet kabul edilecek
New_York 16 (R) — Birledik Amerika genel kurmay Başkanı general MarshalI, yedek subay, lar şerefine verilmiş olan bir zl. yafet sırasında söylemiş olduğu bir demeçte Amerikan milletinin kazanmış olduğu büyük zaferi elinden kaçırmaması İcabettlğinl, bunun için daima müteyakkız bulunması gerektiğini ve mecbıı. rl askerî hizmetin kabul edilmesi lâzım geldiğini, aksi takdirde Amerikan milletinin kuvvetli olamıyacağını belirtmşitir,
Vaşington 18 (Usis) — Ameri, ka mebusan meclisi Başkanı M. Rayburn. dün Başkan Trumanm önümüzdeki 23 ekim salı günü toplanacak olan Amerikan kongresi huzurunda sulh zamanında Birleşik Amerika'da askerî talim yapılması hakkında bir mesaj okuyacağını bildirmiştir.
Amerika’da grevler genişliyor
New-York 18 (A.A.) — Amerikan grevcilerinin sayısı bugün 450-000 e varmıştır. Bu hal çelik fabrikalarının kapanmasına sebebolan yeni ihtilâflardan ileri gedmektedir.
Süveyş kanalından geçen gemiler
Londra 18 (AA.) — Financial
Tlmis'ln Paris muhabiri te’grafla bildiriyor:
Öğrenildiğine göre, son doKuz ay zarfında Süveyş kanalını geçen gemilerin sayısı yeniden artmıştır. Bu itibarla hasılatta da o nispette bir fazlalık kaydedilmiştir. Süvtyş kanalı şirketinin 1948, 1941 ve 1942 senelerine aJt bilançolarının harb yüzünden zorla kapanmaları muhute-meldlr. Fakat 1943 ve İ944 sfnelerile içinde bulunduğumuz senenin bilançoları herhalde bir kâr gösterecektir. Bu son üç sene kârlarının altı senelik temettü tevziatında her sene Içta yüzde beş Itlbarile attı senelik müterakim bir temettüûn dağıtılmasına imkân vermesi muhetem'dlr.
Japonya’da 1 milyon kişi affediliyor
Tokyo 18 (AA.) — İmparator, takriben bir milyon kişiyi affeden bir kararname imzalamıştır İmparator, bundan başka, serbes bırakılmış bulunan siyasî mahkûmlara medeni haklarını da iade etmiş ve hapse mahkûm birçok kimselerin cezalarını indirmiştir.

Demokrat partisi de iştirak etmiyor
Sofya 17 (R) — Başbakan Geor-glyef, muhaliflerin boykot etmelerine rağmen seçimin 18 aralıkta yapılacağını söylemiştir. Demokrat partisi lideri eski Bakanlardan Muşanof bu partinin de seçime Lştirak etmlyece-ğlnl söylemişti*-
Moskiva'da çıkan Pravda gazetesi Bulgar muhaliflerinin durumundan bahisle diyor kİ:
aBulgaristanda Vatan cephesi hükümetine muhalif olanların yrog-ramlan İncelenecek olursa, bunların da Sovyet Rusya ile sıkı bir işbirliği yapmak niyetinde oldukları görülür. Bu. parti entrikalarının kurnazca düşünülmüş bir manevrasıdır. Bulgar muhalifleri bu tabiye İle Bulgar halkını aldatmak ve atlatmak amacını güdüyorlar. Hem şurasını anlamak gerektir kİ Bulgar muhalifleri, ümid-lerlnl seçimlere değil; yabancı milletlerin müdahalesine ve haricî tesirlere bağlamışlardır. Bunların tuttukları yol, Bulgar milletinin genel menfaatlerine aykırıdır ve bunun İçindir ki Bulgar milleti kendisini yükseltecek ve Tefaha götürecek olan demokrasi yolundan aynlmiyacaktır.o
Yugoslav veliahdının vaftiz resmi
Londra 17 (A.A.) — Yugoslav patriği, genç Yugoslav veUahtının vaftia merasiminde bulunmak üzere Londra’ya gelecektir. Genç prensin vaftia merasimi Westminster kilisesinde Kıral Georgc'un ve Kırallçenln huzurunda yapılacaktır.______
BORSA
17/10/1945 fiatlerl
Londra üzerine 1 sterlin 5.23
Nevyork üzerine 100 dolar 129.—
Cenevre ınn İsviçre FT 30.3255
Madrid üzerine 100 peseta 12.89
Stokholm üzerine 100 kuron 31 1325
BORSA DIŞINDA ALTIN FİATLERI
Gulden 33.55
Reşadiye M85
İngiliz
Külçe (Bir granrı) B-c
Î8 Ekim 1945
AKŞAMDAN AKŞAMA
Müstahsillerimiz cahil, müstehliklerimiz tahsilli,,.
Şöyle bir anket açsalar; ve bana da fikrimi sor salar:
— Memleketimizde en yatılıp ve tashihi ıcabeden iş nedir?
Cevap verirdim:
— Bizde istihsal cahillerin eli. ne bırakılmıştır. İnsanlarımız, umumî kaide olarak, tahsil gör. dükleri nispette istihsalden uzaklaşıyorlar; müstehlikleşiyorlar. İşte felâket buradadır. Bunu tashih etmek lâzım.
Ailelerimizi köyde, kasabada, şehirde tetkik ediniz: % 99 şöyle bir neticeye varırsınız.
Tabiatm bolluk lûtfu, hükûme. tin himaye ihsanı, yahut talihi, nin şahsen kendisine gülümse, mesile bir de bakarsınız, Mehmet ağa ile Fatma kadının varlık se. viyesi yükselir Çok hayırlı bir ilham olarak akıllarına hemen evlâtlarının tahsiline ve terbiye, sine bakmak gelir: Liseye, ora. dan da üniversiteye...
— Abukat yetişsin.
Avukat yetişen oğlan da artık çiftinin çubuğunun başına dönmez. Yarıcıya verip kendi büyük merkezlerin birinde yazıhane açar: istihsal ederek memleketin hakikî değerini arttırmak yo. lıına gidecek yerde, Mehmet ağalarla Fatma kadınların ya. rattıkları kıymetleri istismara başlar; Alinin külahım Veliye mi. yoksa Velinin külahını Aliye mi? Bu fakir memleketin zaten mevcut lriî'âhlarına yer değiştirtmekle kalır.
Son zamanlarda görüldüğü gibi, şayet avukatlık değil de delikanlı ziraat tahsil etmişse, evlendiği küçük hanımla başbaşa verir:
«— O Allahın dağına kim gide, cek? Kuş uçmaz, kervan geç. mez... Ağabeyim avukat çıktı, hissesini alarak, şehirdeki haya, tını destekliyor. Biz de Vekâlet, te bir büro şefliği al’nz,,. Enstitüde de hocalık var zaten... ilh.,.«
Yine müstahsil bir aile, okutmak yüzünden fertlerini istihlâk canavarına kaptırmış oluyor.
Hele kız evlâtlar büsbütün: Lise... Yüksek tahsil... Oh, bir de parlak müteahhit koca zuhur etti mİ öğrendikleri bir yana... Gelsin çay, gitsin poker..: Ev işleri hizmetçiye, çocuklar dadıya. .
Kasaba ve şehir erkeklerimiz, de durum başka türlü değildir. Tabii, umumî kaideden bahset, mekteyim: o mutlu ve kutlu İs. tisnalan ele almıyorum.
Amele ve esnaf çocukları ustabaşı. ve mütehassıslar kadar yüksek kazançlı, yüksek şerefli «süper mütehassıs usta» halinde tekâmül etmek yoluna gitmiyor, lar. Dükkânında tezgâhı önünde çalışan ihtivar dedenin torunla, rı. ondan öğrendiklerini nesiller ölçüsünde daha ileri götürmüyorlar. Tahsil ettiler, iki buçuk şiirle hesap kitap, ve iki kırık dökük tabiat ve cemiyet bilgisi öğrendiler mi. tabiatla cemiyetin ötesine hesap ve kitapsız kanad açıyorlar: Prrr! Fevdalılar dünyasından faydasi’’ar dünyası, na... Hattâ favdah malzemeyi yoğaltan’ar bölücüne!
Bu derde deva, şüphesiz ki. çok esaslı bir millî eğit’m verimi. 1e olacaktır;
Okullar sistemini. ist hsale va_ rar ve istihsali ideal bilen insan, lar yetiştiren bir sistem haline sokmakla.
Yoksa1 Cahil cühela mısın, müstahsil kalıyorsun: âlim ulema mısın miistahsillikten ayrılı, yorsun — Aksi olmalı!
(Vâ . Nû)
Gedikpaşa Parti semt ocağı kongresi
Gedikpaşa Parti semt ocağı kongresi toplanmış ve İdare heyeti seçildikten sonra dileklere geçilmiştir. Kongrede Saraç İshale mahallesi çeşmeline terkos suyıı verilmesi, sekiz sokakta yanmıyan havagazı lâmbalarının yaktırılması, Carşıkapidakl dar sahanın genişletilmesi v? Beya-zıttaki dar yolun açtırılması temennisinde bulunulmuştur
Sahlfe
—— ŞEHİR HABERLERİ 1 Bir çırpıda | Büyük aktörler...
Ticaret odaları kongresi
Kararlar Ankara toplantısında görüfiilecek
Yakında üç ticaret odası delegelerinin yapacakları toplantıda bilhassa son beynelmilel ticaret odaları kongresinde kararlaştırılıp her memlekete bildirilen esaslar müzakere edilecek ve memleketimizin bu esaslara uyma durumu tesblt edilecektir.
Milletler arası ticaret odaları kongresinde kabul edilen prensipler umumiyetle şunlardır:
İş adamlarının fırsatlarda ve İmkânlarda müsavatı, kanun nazarında müsavat, teşebbüsün mükâfat görmesi, tasarruf, şahsi teşebbüs ve risk alınmasını sağlıyacak yeni bir vergi sisteminin İhdası, İnhisarların tahdidi, devlet işletmelerinin şahıs işletmesiyle rekabete girişmekten kaçınmasının temini, serbest istihsal ve satış, daima artan İstihsalin gene dalma artan halk tabakası tarafından İstihlâkini sağlıyacak ve bunun neticesi olarak mümkün mertebe yüksek ücretle en fazla miktarda İşçi İstihdamını temin edebilecek şeklide, gerek işçinin ve gerekse müstehlikin menfaatini kollıyan âdil bir kâr taksimi, nihayet bu prensipler çerçevesi dahilinde ekonomik bir hava yaratarak teşebbüsleri bir kanunla teşvik edebilecek bir İdarenin tesisi.
Elli İki memleket delegenin kabul ettiği bu prensipler bütün bu delegelerin memleketlerindeki ticaret odalarına gönderilmiş ve bunların en kısa zamanda tatbiki İstenmiştir.
üç ticaret odası toplantısında bu prensiplerin tatbiki için yeni kararlar alınacaktır.
Alivre zeytinyağı satışları
Aldığımız malûmata göre İstihsal mıntakalarında zeytinyağı üzerinde yapılan alivre satışlar Ticaret Bakanlığının son defa tesblt ve ilân ettiği esaslardan sonra durmuştur
Mamafih paraya ihtiyacı olan bazı fabrikalar resmi flatten yüzde 10-15 kuruş eksiğine alivre satışlar ve avans mukabilinde satışlar yapmışlardır.
Ticaret Bakanlığı zeytinyağı İşinde alivre suretiyle satış yapmağı mahzurlu bulmaktadır.
Bakanlığın yakın zamanda bu usulü kaldırmak İçin bir karar vermesi beklenmektedir.
Üniversitede namzet talebe kaydı Üniversitede namzet talebe kaydına devam edilmektedir. Dün hukuk fakültesine 876, İktisada 411, tıb, eczacı. dişçi okuluna 1619, fen fakültesine 300 namzet öğrenci kaydedilmiştir.
Edebiyat fakültesinin İngiliz ve Fransız filoloji bölümleriyle coğrafya zümreslne talep fazladır. Şimdiki halde klâsik filoloji, arkeoloji, tarih ve Alman filolojisi bölümlerine namzet kaydı nispeten azdır.
Fakültenin İlân ettiği vasati namzet rakamları bu bölümlerde dolmazsa İmtihansız olarak talebe kaydolunacaktır
Satışa çıkarılan ithal malları
İstiklâl caddesi 46 da Terfik Yıl-maz'a oto akşamı, Gal. Ünyon handa Omnlom Şark Sın al'ye şişe kapsülü, Gal. Y. Kaldırım cad. 7« da M. Ali Harmankaya’ya lehim tel, Gal. tünel caddesi 48 de Mlhran Gesar’a çelik boru, Gal. Kınacıyan handa Leon Oda'ya teneke verniği, İst. Rahvancı-lar 28 de Pandell Voreopulos’a lâstik eşya. İst. K. Ticaret handa Türkiye eczacılar deposuna lâstik eldiven, Sultanhamam 115 de Çuhaçıoğlu İsak Kohen'e plâstik düğme, Gol. Kefeli handa Metal T AŞ. e karpit, 6 inci daire Toptaş apartmanda Hüsnü Seber'e müstahzarat (Solvent), İst. Çorapçı handa Hanna Kazaklya'ya esans yağları ve ambre musc, Y. Kule K. Çeşmede Tahlr özdemlr’e anilin boya, Fincancılar Yusufyan handa Perahya ve Karlo’ya vernik, Bahçe-kapı Rahvancılar sokak 10 da Davlt Kohen’e muhtelif esans, anilin boya, Tahtakale Menaşe handa Zeki Bll-men’e zırnık, Gal. Abit handa Kemal Dönertaş'a Bltronel yağı, İst. Yenl-postahane cad. 29 da Emine Kınalıya matbaa kâğıdı, Gal. Beşli handa İşmen Ltd. e odunsu» yazı kâğıdı, Mudanya Halltpaşa caddeei 107 de Snbri Fozam’a yağmurluk.
istibdada karşı dağa çıkan adam,
Hürriyet kahramanı Riyazi Bey

Ev hayatı, hususiyetleri, zevkleri, dağdan evine yazılmış mektupları....
Sayım günü şehir nakil vasıtaları
Sayım biter bitmez seferler bağlıyacaktır. Denizyolları, Demiryolları, Tramvay idareleri bu hususta tertibat alınışlardır
Önümüzdeki pazar günü, şehir nakil vasıtaları, sayım esnafında, seferlerini yapmiyacaklardır. Fakat sayım bitince seferler bağlıyacaktır.
Denizyolları idaresinin vapurları sayımın sona erdiği ilân edildikten yarım saat sonra iskelelerden hareket edeceklerdir. Derhal yapılacak seferler şunlardır:
1 — Köprüden bir vapur hareketle Haydarpaşaya uğrayarak Kadıköy’üne gidecektir.
2 — Kadıköyünden bir vapur hareketle Haydarpaşaya uğrayarak Köprüye gelecektir.
3 — Köprüden bir vapur hareketle Kadıköy, Kınalı, Burgaz, Heybeli. Buy ükada ve Kartala uğrayarak Pendiğe gidecektir.
4 — Pendlkten bir vapur hareketle Kartal, Büyükada, Heybeli, Burgaz. Kınglı ve Kadıköyüne uğrayarak Köprüye gelecektir.
5 — Büyükadadan bir vapur hareketle Heybeli. Burgaz. Kınalı. Moda, ve Kadıköyüne uğrayarak Köprüye gelecektir.
6 — Ayvansâraydan sıraslie hareket edecek vapurlar, tarifedeki saatlere göre muntazam seferlerine baş-Iıyacaklardır.
7 — Üsküdar ve Beşiktaş arasındaki servis He Kabataş ve Üsküdar arasındaki araba vapuru seferleri tarife mucibine^ yapılacaktır.
8 — Bebekten bir vapur hareketle Vanlköy, Çengelköy, Beylerbeyi, Kuzguncuk ve Üsküdara uğrayarak Köprüye gelecektir.
9 — Kuzguncuktan bir vapur hareketle Üsküdara uğrayarak Köprüye gelecektir.
10 — Köprüden bir vapur hareketle Üsküdar, Kuzguncuk, Beylerbeyi, çengelköyü ve Vaniköyline uğrayarak Bebeğe gidecektir.
11 — Yenlköyden bir Vhpur hareketle Beykoz. Paşabahçesl, Çubuklu. Kanlıca, A. Hisarı, Kandilli, Arna-vutköyü ve Üsküdara uğrayarak Köprüye gelecektir.
12 — Köprüden bir vapur hareketle Beşiktaş. Kandilli, A. Hisarı, Kanlıca, Çubuklu, Paşabahçesl ve Bfykoza uğradıktan sonra Yenlköye gidecektir.
13 — A. Kavağından bir vapur ha-rekelte R Kavağı, Yenimahalle, Sarıyer, Büyükdere, Klreçbıırnu, Ta-rabya, Yeniköy ve Beşiktaşa uğrayarak Köprüye gelecektir.
14 — Köprüden bir vapur hareketle Beşiktaş, Bebek, R. Hisarı, Mlrgün, İstlnye, Yeniköy, Tarabya, Kireçbur-nu Büyükdere, Sarıyer. Yenimahalle
ve R. Kav ağına uğrayarak A. Kavağına gidecektir,
15 — Yeniköyden bir vapur hareketle İsttnye, Mir gün, R. Hisarı ve Bebeğe uğrayarak Köprüye gelecektir.
Tramvay ve tren seferleri
Trenler sayımın bittiği İlân edildiği andan 15 dakika sonra derhal İşlemeğe başlıyacaklardır. Trenler için ona göre hususi bir tarife yapılmıştır. Tramvay ve otobüsler de derhal hareket etmek üzere tertibatlı bulunacaklardır.
Adaların şehrin diğer semtleriyle İrtibatı denizle kesildiği İçin adalarda sayım daha evvel bittiği takdirde adalar halkının serbest bırakılıp bı-rakılmıyacakları düşünülmüştü. Sayımdaki intizamsızlığı İhlâl etmemek üzere adalarda da — sayım daha evvel bitse bile ■— şehrin her tarafından sayım sonununun alındığı ilân edilmeden halkın serbest bırakılmama ’i muvafık görülmüştür.
Edirne’de hazırlık
Edirne (Akşam) — 1945 nüfus sayımı hazırlıkları hummalı bir çalışmadan sonra sona ermiştir. Çok yorucu olan bu işin muntazam bir şekilde yapılması için gerekil numara-taj İşini belediye başarı İle yapmış ve nüfus İdaresi de düzenlenen cetvelleri kontrol etmiş ve görülen eksiklikler tamamlanmıştır. Sayım komin sİ şehirde yeniden yapılan ve yıkılan binaları tesblt etmekte bir aksaklığa meydan vermeden durumu muhafaza İçin çalışmaktadır.
Sayım günü trenlerin hareket ve muvasalat durumları göz önünde tutulmuş ve halkın hastalık, doğum gibi sağlık İhtiyaçlarını karşılamak için doktor, ebe, eczacı ve bunlar İçin gerekil taşıt vasıtaları temin edilmişti t* ~ '
Bu yıl yapılacak sayımda halkın evlerinde uzun müddet kapalı kalmamaları için (500) sayım ve (80) denetleme memuru görevlendirilmiştir. Ayrıca bu İşe (100) de yedek memur alınmıştır. Sayımın öğleye kadar biteceği sanılmaktadır.
Edlrnede (600) sokak ve (10000) den fazla kapı vardır. Görevlendirilen memurlar zarflarını ve gerekli talimatı şimdiden almışlardır.
Bu maksatla şehir kulübünde bütün görevli memurların iştlraklle bir toplantı yapılmış, sayım memur larlle denetleme memurları tanıştırılmışlar ve Genel müfettiş vekili Hâmlt Os-kay ve İl nüfus müdürü faydalı konuşmalar yapmışlardır
Otellerde temizlik
Fare öldürmek için tedbir almıyor
Belediye iki ay evvel şehrimiz, deki otelleri sınıflara ayırmış, her sınıfa göre yatak ücretini gösteren bir ücret tarifesi tatbik etmeğe başlamıştı Son tarifeye bağlı olarak verilen bir karara göre ücret tarifesinin bir sene geçmeden değiştirilmesine imkân bırakılmamıştır. Bundan başka bazı otellerin bilhassa pis oldu, ğuna dair yapılan şikâyetler üze. rine oteller aleyhindeki dediko. dulara mâni olmak üzere bizzat oteller kendi aralarında bir mu. rakabe heyetj teşkil etmişlerdir. Bu heyet, Belediye doktor, mü. fettlş ve zabıta memurlarından başka bizzat otelleri birer birer gezerek temizlik murakabesi yapmakta ihmal ve kusuru gö. rülen otelciler de otelciler cemiyeti tarafından cezaya çarptırıl, maktadırlar
Diğer taraftan vebadan korunmak için sağlık müdürlüğü tarafından alınan tedbirlerin otellerde de tatbikîne başlanma, sına karar verilmiştir. Bu arada fare öldürmek üzere sağlık müdürlüğü tarafından hazırla, nan zehirler otellere dağıtnlaca. ğı gibi otellerin pirelerden kur. tanıması İçin de temiSMk yapıl, ması kararlaştırılmıştır.
Bu mevzu etrafında kendlslle görüştüğümü» Sirkecinin tanın, mis otelcilerinden bir zat şunlan-söylemiştir:
— tki ay evvel tatbik edilen ücret tarifesinden pek memnu.
nuz. Otellerimizin temizliğine dikkat etmekteyiz. Belediye bu hususta çok hassas davranıyor. Mamafih murakabeyi biz de ken. di aramızda yapıyoruz. Otellerin pisliğinden dolayı bir şikâyet ol. masına meydan vermemek en büyük emelimizdir.
Ancak şunu da esefle söyllye. yi m kİ taşradan gelen bazı müş. teriler çok pistir. Pis müşteri ka. bul etmemek İstiyoruz Fakat bir adamın yanhz dış elbisesine ba. karak temiz olup olmadığım kes. tiırnek kabil olmuyor. Çok defa temiz sandığımız bir adamın ay. larca üzerinden çıkmamış, yıkanmamış, çamaşırı olduğunu sonradan anlıyoru». Biz bîr çok müşterilerimizi yıkanmak İçin teşvikle kalmıyoruz, baran da yıkanıp temizlenmedikler] tak. dlrde otellerimize kabul edil emi. yeceklerlnl kendilerine söylüyo. ruz, İstanbul otellerini temiz tutmak, buladık hastalıkların yayılmasına İmkân bırakmamak için taşradan gelip de vaziyetin, den şüphelenilen kimselerin Bela, diye tarafından mecburi torpizllğe tâbt tutulmadan otellere kabul edilmemelerine karar verilirse o zaman hiç bir plaMk korkumua kalmamış olur,*
* Aldığıma» meMneta «ör* Amerika otomobil levama İhracı işin evvelde» Umu ata* mecburlratta kaldırmıştır.
İhracat işleri
Hariçten ray talepleri artıyor
almak
Son günlerde hariçten mal için yapılan teklifler artmaktadır. Amerika incir almak üzere teklifte bulunmuştur. Amerikanın alacağı İncirlerin yekûnunun tng11121erln aldığının birkaç mislini bulacağı söylenmektedir.
Diğer taraftan Romanyadan külliyetli miktarda palamut İstenmektedir.
Ayrıca İsveçten keten tohumu, yağlı gıda maddeleri. Maltadan bakla ve küspe almak İçin müracaatlar artmıştır.
Bu arada Mısır da bilhassa yaş meyvalarrımza taliptir.
Bundan bir müddet evvel Ticaret Bakanlığı 510 numaralı kararnamenin İthalâta tatbik edilecek kâr hadlerinin tadili yerine yeni bir esas tes-blt etmeği düşünmüş ve bu esas hakkında alâkadarların fikirlerini sormuştu.
Bu esasa göre İthalâtta‘ayrı ayrı kâr nispetleri yerine maktu bir kâr verilecek ve böylece kârın azlığı veya çokluğu meselesi ortadan kaldırılacaktı.
Alâkadarlar bu çekilin tatbik kabiliyeti olmadığını İddia ediyorlar. Bunlara göre maktu kâr. bugünkü çeşitli İhtiyaçlara göre getirilen maddelere uymamaktadır.
Bu hususta birliklerce hazırlanan bir rapor Ticaret Bakanlığına gönderilmiştir.
Ayrıca Ankaraya kararnamenin tadili için giden heyet, konulması tekili edilen usulün mahzurlarını Bakanlığa arzedecektlr.
Verem savaşı hemşire okulu ilk mezunlarını verdi
İstanbul Verem Savaşı derneğince 1943 yılı ekim ayında kurulmuş olan Verem Savası Hemşire okulu, okulun bulunduğu Erenköy sanatoryumunda yapılan Devlet İmtihanı sonunda ilk mezunlarını vermiştir.
Devlet imtihanında Sıhhat Bakanlığınca tâyin edilmiş olan tanınmış hastane hekimlerimizden başka Dernek başkanı Rektör Gl Tevflk Sağlam ve Dernek İdare heyeti üyeleri hazır bulunmuşlardır
Okuldan bu yıl mezun olanlar on kişidir ve İmtihanda kazanma dere-ceierlle ve sıraslie şunlardır: Ganimet Vardaryıldızı. İsmet Peklner, Müzeyven Dalgakıran, Muazzez Balçıklı. Sacide Öğreten. Hatice Çaput-çu. Hikmet Gürellk. Rana İngel, Huriye Danışır. Melâhat Özkan. İmtihan neticesi parlak olmuş ve hazır bulunanlara bütün okurlar takdir edilmişlerdir.
Mezun olan on hemşire kasım ayı başından itibaren Derneğin sanatoryum ve dispanserlerinde vazife alacaklardır.
ir Elektrik İdaresi tarafından İs-tanbulun elektrik ihtiyacını karşılamak üzere İsvlçreye sipariş edilen türbinin yakında geleceği söylenmektedir. Bu türbin geldikten sonra muhavvlle merkezlerinde 10 bin vat yerine 30 bin vat nakledilebilecek ve bu sayede şehrin uzak semtlerinde tanslon düşüklüğünün önüne geçilecektir. Aynı zamanda yeni açılan fabrikalara da daha çok elektrik verilebilecektir
Yakında Nürenbergde başlanacak olan Alman harb suçlula. tının muhakemesi — gelecek nesiller dinlesin diye — olduğu gibi plâğa çekilecekmiş!.
Sakın ha Tarihî Nurenberg mahkemesinde ne karar verirlerse versinler, fakat o azılı harb suçlularının sözlerini plâğa çek, meşinler
Zira bu adamların hepsi pek şiddetli surette aktörlük etmek ihtiyacında olan kimselerdir Ve uzun senelerden beri en büyük mikyasta aktörlük etmişlerdir.
Bu kadar kuvvetli aktörlük İhtiyacı vücuttaki toksinler gibi dışarı atılmazsa insanı rahatsız eden bir şeymiş. Ve bu ihtiyaç, ta olanlar kendilerini ne kadar raptederlerse etsinler muhakkak bir taraftan patlak verirmiş.
Kitapların yazdıklarına bakı,.. hrsa aktörlük etmek ihtiyacı onjt ların bütiin hayatlarına, tek mit” ömürlerine hâkimdir.
Böyleleri büyük kalabalıklar'* karş'sında fotoğraf makinesi kar^^ şısıııda, radyo Önünde kendile rini âdeta kaybedip oynamağa £ başlarlar, ■—
Mussolini bütün hayatında £? az mı oynadı?. Büyük mikyas.(D ta aktörlük ihtiyacı içinde bu. > lunan bir insanı bir tiyatrofD dolusu, iki, üç, hattâ on tiyatro dolusu seyirci tatmin etmez.*t Daha büyük bir kalabalık kar_J>s ştsında oynamak isterler. KenjO dilerine böyle bir saha da bula."U martılar mı?.. Toksinleri dök. (D mek için son derecede korkunç^ işlere kalkışırlar, hem kendileri. nin hem insanların başlarını bejr lâva sokarlar
Tıpkı kuvvetli sahne hevesi karşısında evini barkını, anayı, babayı terkederek tiyatroya ko. şan heveskârlar gibi bunlar da — onun bin misli bir aktörlük İh. tiyacı ile — dünya sahnesinde kendilerini göstermek için her türlü garabete saparlar. En sev. dikleri rol de Peygamber rolü ve. ya onun muavinidir.
Ölenlerin ve sağ kalın malike, meye çıkarılacak olan harb suç. lularının sön seneler içindeki on binlerce resimlerine şöyle bir göz. atmak kendilerinin nasıl oyna, dıklarını kâfi bir açıklıkla gösterir.
Hayatlarında uğradıkları bü. tün felâketlerin sebebi — tıpkı Hollyıvood’a kaçıp da hayatın tekmesini yiyen macera buda, lası çocuk gibi — budur
tnsan kalabalığı, objektif, rad. yo onları pek ziyade azdırdığı İçin — hele gelecek asırlara, gelecek nesillere bırakılacak olan — plâkların karsısındaki b>r hallerini tasavvur ediniz.
Böyle müthiş bir vaziyet ve asırların boyunca dizili dinleyi. çiler karşısında rol yapamamak bu kanh piyes aktörleri Icin ne acı şey. ne hiiviik hir mahrum!, yettir
Hikmet Feridun Es
Eyüb’e otobüs seferi yapılamıyor
Belediye otobüslerinin Eyiibe işletilmesi hakkında karar verildiğini bazı gazeteler yazmışlardı. Tahkikatımıza göre tramvay İdaresi tarafın--dan yapılan keşifte Eyüp güzergâhının belediye otobüslerinin geçmesine müsait olmadığı anlaşılmıştır Binaenaleyh şimdilik belediye otobüsü işletilmesinden vaz geçilmiştir.
1945 Genel nüfus sayımı
21 ekim 1945 pazar günü yurdumuzda genel nüfus sayımı yapılacaktır, Bu sayımın da diğer sayımlarda olduğu gibi, nüfus kayıtlarlie, askerlikle ve herhangi bir mükellefiyetle İlgisi yoktur. Sayımın blrlcllf amacı yurdumuzda o gün ne kadar insan bulunduğunu belirtmektir. O gün evinize gelecek olan sayım memuruna, çatınız altında bulunan büyük, küçük, yeril, yabancı, misafir, bütün nüfusu eksiksiz yazdırınız.
Sayımda sorulacak sualler şunlardır:
Adınız ve soyadınız?
Erkek misiniz, kadın nıısunz?
Bekâr mısınız, evli misiniz, dul musunuz, boşanmış mısınız?
Kaç yaşindasınız, çocuğunuz bir yaşından küçük İse kaç aylıktır? Yeni harflerle okumak bilir misiniz?
Yeni harflerle yazmak bitir misiniz?
Nerede doğdunuz?
(Ecnebi memlekette doğdu İseniz memleket adını, Türklyede doğdu İseniz 11 ve İlce adını söyleyiniz.)
Görünür vücut sakatlığınız var mıdır? Varsa nedir, ve doğmalik mıdır? (
Ana dilini» nedir?
(Ana dilden maksat »ile ve av İçinde konuşulan dildir.) An* dilden başka hangi dili konuşmasını bilirsiniz?
Hangi dindensiniz? Hıristiyan iseniz mezhebiniz nedir? Hangi devlet tebaasındansmıı?
Ne iş tutarsınız? (Yani geçimini» İçin yaptığınız başlıca İş, meslek veya sanat nedir?)
İşinizi bir işletme veya mttesateede yapıyorsanız o müessese veya İşletmenin mahiyeti nedir?
Hane halkından bugün evde mevcut sizden başka kimse kaldı mı? ,
Sahlfp 4
AKŞAM
18 Ekim 1945
Vindsor Dük ve Düşesi
»AtK DOKTORU
Paris’te yerleşiyorlar
Piliç et» ve faydaları
Yazan: Doktur HAFIZ CEMAL 'LOKMAN HEKİM)

mücadelesi
Dük, bir müddet dinlendikten sonra, yeniden çalışacağını, boş oturmak istemediğini söyiüyor
Dük ve Düşesin Bahama adalarındaki hayatları — Dünyanın en şık kadını harb senelerinde şıklığa fasıla verdi
Harbin İptidasından beri İngiltere-nln Bahama adaları valiliğini yapmış olan vlndsör dükünün birkaç ay evvel bu vazifeden İstifa ettiğini yazmıştık. Bahama adaları, Birleşik Zmcrıkada Florida yarımadasına çok yakındır. Dük istifa ettikten sonra Bevcesiyle birlikte bir müddet Florl-dada istirahat etmiş, sonra vapurla Fransaya gelmiştir. Dük dö Vlnd-sor'un Pariste güzel bir evi vardır. Dm-..: bu evde kalmış, dük, dokuz se-ncdenbcrl görmediği annesini ve m ı m lekelini ziyaret etmek üzere L ıdraya gitmiştir.
irkaç gün evvel gelen telgraflar V. İlde Kirnilço Mary‘n!n oğlu Vlnd-Bor diikü ile birlikte Londrada bir gezinti yaptığını bildiriyordu. Kıra-ilçe. ve oğlu. Alman bombardımanından en çok zarar gören mahalleleri germişlerdir. Halk Kırallçe‘j-1 ve Dük’û tanımış, kendilerini şiddetle a şişmiştir.
’indsör dükü, gördüğü bu muhab-t>c. eserine rağmen İngilterede çok kMmıyacaktır. Birkaç gün sonra Paris? Dûşes’ln yanma dönmesi bekle-
Vindsor Dük
ve Düşesi
bir Amerikan
Dükün Paris teki evi
Yukarıda da «öyledlğlmlz gibi Vindsor Dük ünün Paris t e güzel bir evi vardır. Ev Sanuchet bulvarı üzerinde 24 numaralıdır. Bûulûgne ormanına yakın bulunan bu ev bahçe ortasındadır. Avrupada muharebe bittikten sonra evin muhafızı burasını tamir ettirmeğe başlamıştır. Bundan ev sahibinin yakında geleceği anlaşılıyordu.
Almanlar Parla! İşgal ettikleri zaman büyiik binaların hemen hepsine el koymuşlardı. Bir aralık burasını da .;gal etmek istemişlerdir. Fakat bina Ingiltere hükümetinin malı sayıl’1 ı tından bundan vaz geçmişlerdir.
Dük ve Düşes bir müddet bu evde kalacaklardır. Mamafih bütün kışı Pariste geçirecekleri zannedilmiyor. Dük'ûn Akdeniz kıyılarında, Cannes-da da bir villâsı vardır. Bir müddet sonra buraya gitmeler! ve faşın en şiddetli aylarını Akdenlzln ılık havası içinde geçirmeler! muhtemeldir.
Hiç değilmemişler
Dük ve Düşesi son defa görenler ikisinin do hiç değişmediğini söylüyor-lr~. Altı sene zarfında İhtiyarlamak şöyle dursun İkisi de daha riyada gençleşmlşlerdlr. Bunun başlıca sebebi Bahama adalarında geçirdikleri sn, kin hayattır. Bahama İrili ufaklı 3000 adadan mürekkeptir. Nüfusu 70 bin kadardır. Başşehri Massan’dır. A darın iklimi mutedil, havası, suyu ir -.emmeldir.
Dük ve Düşes adaya gelince, umu.-nr valilere mahsus eve inmişlerdir. F :at İkisi de evi pek beğenmedikleri den burasım sevimli bir yuva haline koymak için çalışmağa başlamışlardır. Bu işle bilhassa Düşes meşgul olmuş ve kısa bir saman zarfında ev büsbütün başka bir şekil almıştır. Buradaki hayatları şu şeklide geçmiştir: Sabah saat yedide kalkıyorlar. meyva ve çaydan İbaret kahvaltılarım yaptıktan sonra bahçeye çıkıyorlar, burada açık havada bir saat kadar geziyorlardı. Saat dokuzda Dük İşe gidiyor, Düşe de, ev işleriyle meşgul oluyordu.
Öğle yemeğinden sonra Dük resmi İçilirle uğraşıyor. Düşes hayır cemi-Citlerinde çalışıyordu. Akşamlan blr-şerek golf oynamağa veya yüzmeğe gidiyorlardı. Bazan sinemaya gittikle. de oluyordu
Şıklığa fâsıla
Düşes dö Vlndsör dünyanın en şık kadınlarından biri diye tanınmıştır. Hakikaten Düşes çok iyi giyinir. Hususi bir mavi renkteki kumaşları bilhassa sever. (WalUs mavisi» adı verilen bu renk lAvanta çiçeğinin mavisine benzer.
Düşes harb senelerinde şıklığa fâzıla vermiş yeni hiç bir elbise diktir-
memlştir. Bir aralık gazetesi Düşesin Amerikaya bLrkaç elbise sipariş ettiğini yazdığından buna çok canı sıkılmıştır. Düşes kabul ettiği bi.- muharrire demiştir M:
«Yazıian haber tamamen asılsızdır, tekzlbadeblllrslulz... Bütün dünya harb ateşi içinde iken, cephelerde her gün binlerce genç vatan uğrunda hayatını feda ederken, halk mahrumiyet İçinde yaşarken şıklığı düşünmek cinayettir. Bunun için harbin İptidasından beri yeni yaptırmadım.»
bir tek elbise
Vindsor Dükü gol! oynuyor
aut itaca’: çok şey bulur. Bu esnada sık sık sigara ve pipo içer. Dük Ti-rollı,...^ uzun pipolarını çok sever. Yanında daima birçok pipo bulundurur. Düşes sigara içmez ve kocasının uzun plpolarlyle sık sık lâtife eder.
Dük golf oyununu. Düşes yüzmeyi sever. Fakat ikisi de birbirlerine müsaadede bulunurlar. Yani Düşes sık sık sevmediği golf oyununda kocasına arkadaşlık eler, Dük de pek sevmediği deniz banyosunda Düşesi yalnız bırakmamağa çalışır.
Dün ve Düşes herkesin önünde resmi görüşürler, birbirlerine «£>ük», «Düşes» diye hl tabedeli er. Fakat Dük sık sık yabancıları unutarak Düşese «sevgilim» diye hitabeden
Vindsor Dük ve Düşes’inin 3 köpeği vardır. Detto. Pockie. Prezle adındaki bu köpekleri çok severler: «Çok uslu akıllı hayvanlardır» derler. Yaverleri yüzbaşı Wood bu fikirde değildir. O, Üç köpek İçin (flç ganster» der
Vlndsör DBk'flnün bundan sonra ne yapacağı malûm değildir. Bir gazeteciye şu sözleri söylemiştir:
— Bir müddet dinleneceğim. Sonra fa;- ‘ah olacağım bir İş varsa o işi ntvrmak İstemem.
Eminönü Halkevi Ba-e Kursları Tatbikat sahnesi temsilleri
BORA
S Kasım cumartesi Suvare 2i de. 4 Kasım pazar Matine 17 de. Suvare ?1 de.
Numaralı yerlerinizi şimdiden Halkevi ve Şark sineması gişelerinden ayırtabilirsiniz. Telefon: 23340
Bu akşam saat 20.30 da
DRAM KISMI
K O R t (1 LA N US KOMEDİ KISMI M t! F E r | İş
1 — Piliç ve tavuk memleketimizde 1 kaynatarak suyunu çektiriniz, mirimr. bol yetişir. Şimdi flatlerl yüksek ol- ediniz ki pirinçler diri kalsın ve pl-makla beraber ucuzluk zamanında lâv gibi ezilmş olmasın, sonra bunları da halkımız bunlara rağbet etmezdi, pilicin İçine doldurunuz. Arzu ederse-Halbuld meselâ piliç bilhassa çocuk-İniz buna dövülmüş badem fındık ve lar, hastalar, zayıflar İçin en lyL gıdadır. Bir yaşından sonra çocuklara sütlü gıdalardan başka piliç suyuna katılacak domates suyu ve bir az Jlmon Ue tirit yapılıp verilirse çocuklar çok beslenirler.
2 — Piliç suyu yağsız olduğundan sarılık hastalığını geçirmek üzerc bulunan hastalara safra yolunu hafifçe İşletmek üzere çok münasip gıdadıı. HasBılıktan yeni kalkanlara da çok faydalıdır
3 — (Piliç) e kereviz, huvuç, maydanoz. patates, domates gibi maddeler karıştırılarak suda biraz kaynatılırsa en hafif ve mükemmel bir gıda elde edilir.
4 — Aibuminll bbbrtk hastalığı İyi olunca, hastaya tuzsuz piliç suyu ve-| rilirse çok hoşa gider.
5 — Çok körpe piliçten yapılan iz-j kara, limonla ve nefis zeytinyağı 11e, hazırlanan yemyeşil salata en İştahsız adamı bile iştahlandırır
tl — Pilice ilâve edilen çeşit çeşit sebzelerle ve yahut (zerzevat) sız yapılan ıhaşlama ı nefis ve hafif bir gıda olur.
7 — I Yüksek tansiyon) oa.ve kalb-deıı çıkan ve (aort) denilen (En büyük şah damarı) sertleşerek genişlediği zaman (sığır, koyun ve hattâ kuzu) etlerinden mahrum kalmış hastalara ara sıra piliç etinin haşlamasından verilebilir Ve bunların ete olan düşkünlüğü, arzusu giderilebilir
8 — Büyücek pilicin beyaz göğsünden yapılan (İzkara) herkese ve bahusus sağlam ihtiyarlara çok lezzetli gelir. (2-3) yadındaki zayıf ve kansız çocuklara sıcacık piliç İzkaıası, piliç haşlaması kuvvetli bir ilâç gibi fayda verir.
9 — Kansız düşen, zayıf, mecalsiz kalan, benzi uçmuş, sararmış kızlara, oğlanlara ve hattâ (tansiyon) yüksekliği olmıyan sağlam İhtiyarlara pilicin kara ciğeri mükemmel fblr kan yapan İlâç!» dır.
10' — Pille! suda haşlayınız, Suuan çıkarınız.Tekmll kemiklerini ayırınız. Etler bir tabak içine ufak ufak parça-laynız. Daha evvel kaynıyan piliç suyunun içine francalanın içini koyunuz ıslatınız, cevizi makineden çekiniz. Makineniz yoksa havanda dövüp İnceleyiniz. Bu cevlğleri bir kab içine koyunuz ve çok hafif bir ateş üzerine koyunuz. Bunun üzprhıe biraz kırmızı ve toz halinde biberi katınız. Bunları İyice karıştırınız. İyice ısıttıktan sonra sıcak olduğu zaman avuç İçine alıp sıkınız. Bunlardan çıkacak yağı bir kaba akıtınız. Sklan cevizleri piliç suyu İle ıslatılmş francalaların içine koyunuz. İyice karıştırınız. Ve pilicin üstüne yayınız. Kaptaki yağı ■ francalaların ve pilicin iizenne hafit serpiniz. Bu sayede pilicin üstü pembe 1 pembe, ve kırmızı kırmızı renk alır
11 — çiy pilici alınz. İçin! temizleyiniz. Katanı ve karaciğerini almış Akciğerlerini ve barsaklarını atınız. Pilicin İçini tertemiz yapınız. Katisını ayırınız, içinden çıkan taşcıklan alıp temizleyiniz. Katısmı kara ciğer1 le kıyınız sonra bir baş soğanı biraz sade yağında kavurunuz. Soğan biraz kavrulduktan sonra bu katisını İçine atınız. Bunlar kızarınca domatesi doğruyarak ilâve ediniz ve karıştırınız, domates suyunu çekince yıkanmış pirine! bunun İçine atınız ve su İlâve ediniz. Beyaz çam fıstığı Ue kuş üzümü 1l5ve ediniz. Bir kaç taşım
Komşu memleketlerde büyük alâka uyandırdı
ceviz de koyunuz Pilici iplikle dikiniz. Sonra bunu suda haşlayıp pişiriniz, İsterseniz tepsiye koyup fırına gönderiniz ve kızartınız, arzu ederseniz evde tava içine koyup nefis sade yağında kızartınız..
12 — Çiy pilici alıp içini temizleyiniz. Sonra suda İyice pişiriniz, suyunu ateş üzerinde çektiriniz. Fakat biraz su kalmış olsun. Sonra kemiklerini ayırınız, etler! ufak ufak yapınız. bir tabak İçine koyunuz ve mevcut olan piliç suyunu bunun üzerine dökünüz, bunu soğul: bir yere ve yahut (buz dolabına) koyunuz. ıl2) , saat kadar kalsın. Paça gibi donduk-| tan sonra yeyiniz. Buna (plüç dondurması!) derler, isterseniz ouna (havuç, patates) haşlaması da ilâve ■ edebilirsiniz, i 13 — Memleketimizin güzide ye-, m eki erindin biri de (Tavuk göğsül) ! dür. Fakat kocamla tavuğun göğsü serttir. En iyisini yumuşak (piliç göğü) nden yapmaktır
14 — Pilicin göğsünü suda iyice haşlayınız ki iyice pişsin. Sıcak iken gayen ince İnce didikleyiniz. Sonra hali® sütü kaynatınız, Etçikleri sütün İçine atınız. Sütün mikdarına göre yalnız (pirinç unu) ve yahut (korn-flör) ü bir kap içinde biraz süt ve yahut su içinde eziniz ve süte koyup karıştırınız, (Tahta kepçe) İle karıştır* kanştıra iyice pişiriniz. Sonra gcker İlâve ederek pişiriniz. Sıcak olduğu halde tabaklara boşaltınız. İsterseniz bunlun yerken üstlerine dövülmüş badem. Şam fıstığı ve yahut tarçın, fındık ceviz, koyabilirsiniz. Bu tarzda yapılan piliç göğsü (18) aylık olan çocuklara taze olmak şar-tllc ara sıra verilirse yavrular güzelleşirler, kuvvetlenirler. Büyürler. İhtiyarlara çok münasip olan bir gıdadır
15 — Yumur un çıktığı günden itibaren (5) haftalık olan piliçlerin et! çok nı ':buldflr. Bundan daha küçük piliç eti yenmez. Çünkü fazla yumuşaktır. Ve tutkal gibi yapışkandır.
lfl _ Gerek dişi ve gerek horuz olsun (5-6) haftalık olan piliçlerin etleri lezzetli olur. Bizde (4 - 5) ayhk olanları da piliç diye satarlar
17 _ E5-B) haftalık pille etinin !(■ •■"■’mlni mevcuttur
Ankara 17 (A.A.) — Memleketimizde bu yıl büyük muvaffakiyetle yapılmakta olan olağanüstü sıtma mücadelesi, aynı derdi bulunan komşu memleketlerde de geniş bir İlgi uyandırmıştır. Haber aldığımıza göre, Kıbrıs sağlık baş müfettişi bay Azl-z'ln sıtma mücadelesi tetkiklerinde bulunmak Üzere yakında memleketimize gelerek ilgili makamlarla temasa geçeceği İngiltere büyük Elciliği tarafından Dışişleri Bakanlığı ka-naliyle Bağlık Brkanhğıt.a bildirilmiştir. Sağlık Bakanlığı, komşu memleket sağlık baş müfettişinin bu seyahatinin kardeşçe bir samimiyetle karşılanacağını ve kendisine tetkikleri için her türlü kolaylıkların gösterileceğini bildirmiştir
Diğer taraftan. Suriye hudut makamları da Mardin ili sıtma tejkilâ-tına müracaat ederek mücadeleyi, tetkik eylemek vc lüzumunda lscırll-~j~ yfe hıı-LJ dut makamlarının bu teşebbüsündü-de memnunlukla müspet cevap ve*Ç\| rilmlştir. q_
O
zartması, Kı.ncık koyunun ( tıııden C yapılan külbastıdan: daha nefis va,O (/)
18 — Beslemek cihetinden piliç eti, Jjr sığır, öküz etinden. v0 hattâ koyun etinden hemen hiç de aşağı deği'dlr. (Proteini denilen tazot) lu madde- 0 ler, piliç etinde yüzde (25-27) ye ka- (D dar çıkar. Halbuki koyıın etinde yıiz-Js de (15-17), sığır etlııd yüzde ( 18) dir. Vücudumuzu yağlandırmak, ısıtmak cihetinden de piliç eti diğerlerinden üstün tutulabilir. Koyıın'O etinde yüzde (11). sığırda yüzde -10) yağlı maddeler bulunduğu liaMe nillş
(D
19 — İnsan vücudunu sağlam ya-şatan (12) maden vardır. Bu cevher-ü lerden piliç etinde yalnız beş tanedir. (7) sİ eksiktir. (12) madeni sığır etinde fazla bulabiliriz. Koyun etinde
de vardır. Bu cihetle pille eti bunlara nispeten yavandır.
20 — (Vitamin) cLhctinden pille eti bir bakımdan yavan, diğer taraftan zengindir. (A) ve (B/2) vitaminleri hiç yoktur. (B/ll vitamininden yüzde (50) ölçü vardır. Üç aylık plllçt* yüzde (0.004) mUlrrram kadar (C)
Düşes politika İşleriyle hiç alâkadar değildir. Fakat her gün gazeteleri dikkatle okur. Bilhassa harb zaına- i nında harb haberlerini, cepheden gönderilen mektupları merakla takl-betmlştir.
Hususi hayatları
Vindsor Dük ve Düşesi birbirlerine hâlâ İlk evlendikleri günkü kadar muhabbetle bağlıdırlar. İkisi de bir arada bulundukları zamanı hayatlarının en mesut devresi sayıyorlar Yalnız kaldıkları zaman Dük daha fazla konuşur, her şeyden bahseder Vlndsör Dük’ünün h&fızası çok kuvvetlidir. Bir defa gördüğü bir insanı voya şehr' hiç unutmaz. Bunun
İŞARKİ ELHAMRA
en son çevirdiği ilim: On binlerce hra sarflie vücuda gelen muazzam yerli film DUVAKSIZ GELİN 1

z
7 yaşından 70 yaşına kadar biitûn İstanbul, Bütün Türklyenin seyredeceği eğlenceli, taklitli, bol iiztkl! fevkalâde bir komedi.
Baş artistler.
Reşit Baran Vedat Karaokçu Gülistan Güzey Ahmet Güldüren
Sanatkâr N A Ş 1 T ÖZCAN ADİLE DUDU Rolünde —
DOROIHY LAMOUR — BOB HOI’E
tarafından çok güzel bir tarzda yaratılan 5
SONU SELAMET
E ı 'casına güldürecek filim başlıyor. ■
v - __________ L.
Dük ve Düşes Paris'teki evlerinin kapısı onve/’e
Bu akşam SARAY Sinemasında
Bir hakhaha tufanı... Bir m-şe dalgası olan ve blriblrlnden ayrılmaz eşsiz çift yıldız
DOROTnY LAMOUR — ÜOB HOI’E
Naşit Özcan Halide Pişkin Hüseyin Kemal ŞevUye May
z———“ Gözleri alev... Dudakları ateş; hamuru dinamit olan sinema dünyasının en son göîdeslnl tanımak İsteyenler
Bu akşam LÂLE’ye koşsun
BETTY HUTTON - BOB HOPE -DONA DRAKE in yarattığı p
Bırakın Oöğüseliııı
«Let's Face ît»
Sinema âleminde patlayan bir zevk volkanı «ç! olmıyan bir kahkaha bayramıdır.
w —

(1
l-AŞKA
BU AKŞAM KADIKÖY 8 Ü R E Y T A '
Mevsimin tn güzel 8 filmi VAKİT yok (No tlmo for love)
CLAUDEÎTE COLBERT — FRED Mc. MURRAY
2 — İNGİLİZ GİZLİ TEŞKİLATI
(Brltlsh İntelUgence)
BOR1S KARLOFF — M AR GAR ET LINDSAY

| Günün mevgylan !
İzmir piyasasında fırtına
Bundan birkaç gün evvel İzmir İhracatçıları İngiliz ticaret korporasyo-nuna ehemmiyetli miktarda üzüm ve İncir sattılar Bu satış memlekete döviz getireceği, hem de İzmir müstahsillerinin mallarının ellerinden çıkmasını temin edeceği için, sevinçle karşılandı.
Anlaşma oluncıya kadar çetin pa-zarlıl 'ar yapıldı ve nihayet İngiliz dostlarımızın geniş görüşlülüğü sayesinde ffat hususunda mutabakat hasıl oldu.
Merkezi Avrupa piyasaları kapandıktan sonra, karşımızda, üzüm ve incirlerimizin hemen biricik alıcısı İngillzler kaldığına göre, onlarla bir anlaşmaya varmak zaruri İdi. Fakat, ihracatçılarla İngiliz korporasyonu arasında mukavele imzalanır İmzalanmaz İzmirde hava değişti. İhracatçılar muayyen bir ffat üzerinden boClnndılrlarma göre, satış yaptıkları zaman ellerinde bulıınmıyan malları kendilerine hiç olmazsa mutedil bir kâr bırakıcı bir fiate kapatmak İstemektedirler. Halbuki böyle büyük bir satışın Kapatılması lâzım geleceğini bilen müstahsil, pek tabii olarak.1 fiatlerl yükseltmeğe başlamıştır.
Normal zaman piyasa ntzamma göre talebin bilfiil veya bllkuvve art-’ ması Tlatler üzerinde yükseltici bir tesir yapar ve bunu herkes tamamen tabiî bulur. Fakat memleketimizde ticaret tabiilikten o kadar uzaklaşmıştır ki, bugün, gerek hukuk, gerek İktisat kaidelerine hiç de aykırı olmı-ynn bir flat yükselişi hükümetin de az çok müdahale veya teşvtkma dayanan bir mukavemet yaratıyor.
Piyasanın yükselme meylini gören ve endişeye düşen ihracatçılar, aralarında, müşterek hareket etmek, icabetlerse tek elden nrübayaatta bulunmak ve tesbtt ettikleri Azami flat-lerl geçmemek üzere bir anlaşma yapiılar ve bu anlaşma, duyduğumuza göre. Ticaret Bakanlığınca da tas-vlbsdlldi.
Flatleri sunî olarak durdurmak. h'1 î düşürmek gayesi İle yapılan ₺$• I? bir anlaşma, borsa ya tabi ve flütleri M'llİ korunma kanunu hükümlerine dayanılarak tâyin ve tesbit edilmemiş mallaTa karsı yapılırsa, mevzuatımıza göre memnu bir hareket olmaz mı?
Mevzuu sırf iktisadi bakımdan incelen mer d en evvel, anlaşmanın bu hukuki mahiyetini hatırlatmak faydalıdır Suni manevralarla, bir tek şahsın niyasaya müessir olmağa teşebbüsü memnu bir hareket iken, birçok şahısların aynı maksatla birleşmeleri, bu harekete daha şiddetli bir mahiyet vermez mİ? Her halde İhracatçılarımızın mevzuun bu cephesini iyice tetkik etmelerini ve zor bir vaziyete dikmemelerini dileriz.
İşin sırf İktisadî ve ticari cihetine gelince, bu hususta da söylenecek çok söz vardır. Haddi zatında elimizde hiç stok bırakmıvacak ehemmiyette bir satışın yapılmış olması, İzmir iktisadi muhiti İçin sevinilecek bir başarıdır Ancak bu tş. ticaretin esas kaide ve teamüllerine uygun olarak yapılmalıydı veya böyle olmasını mümkün kılacak teşkilât kurulmalıydı.
Muamelenin borsa ve ticaret tasnifine göre mahiyet! bir (A ilvrer) ileride teslim sartile satıştır. Ancak normal piyasalarda (â ilvrer) satışlarda malın hiç olmazsa bir kısmı evvelden kapatılmış olur. Bu sayede, borsanın *evr! kati olarak evvelden tahmin edilemediğinden, satışın ancak bir kısmı için tüccar spekülâsyon vaziyetinde kalmış olur ve nihayet, flat yükseldiği takdirde, ancak evvelden kapatmamış olduğu miktar üzerinden zarar görür.
tzmlr ihracatçılarının bugünkü vaziyetleri nedir? Batışı tamamen açıktan mı yaptılar? 8erbes ticaret zamanında İzmirde de, rekolteden evvel v&dell mübayaalar olur ve bu sayede ihracatçı dış piyasalara karşı bağlanabilirdi. Borsa kurulduktan sonra, borsaiann hikmeti vücudu olan vâdell muameleler kaldırıldı ve ihracatçılar, yabancı alıcılara evvelden bağlandıkları takdirde. spekülAtör vaziyetine düşmeğe mecbur edildiler.
İzmir piyasasının şimdiki bünyesi İcabı, İhracatçıların, mali kapatmadan İngllİEİero satış yapmış olmalarını mazur görmek lâzımdır. Bu satışın az çok Ticaret Bakanlığının mü-
dahalesile yapıldığı da düşünülürse, mazeret kuvvetlenmiş olur.
Fakat bu tarzda satışlar, prensip itlbarile, doğru mudur? Geçen sene de aynı şeklide bir muamele olmuştu. Ticaret Bakanlığının ısrarı üzerine ve Birliklerin yüksek (I) müdaha-lelerlle, İzmir ihracatçıları gene İngiliz ticaret korporasyonuna bir miktar üzüm satmıştı. Satıştan sonra İzmir borsasında flatler yükselmiş ve İhracatçıların bir kısmı, İmzalamış oldukları sarih mukavelelere rağmen, malı teslimden İmtina etmişlerdir.
Bu muamele, daha doğrusu bu taahhüde sadakatsizlik, her zaman dürüst olan İzmir piyasasının tarihinde istisna teşkil eden bir sahlfedlr. Geçen senek! muamelede de şartlar, mahiyet bakımından aynı idi. Dahilî piyasa satış flatierine uymak İstememiş ve borsa mütemadiyen yükselince, ihracatçı ancak büyük zararlara katlanmak veya taahhüdünü yerine getirememek şıktarmdan birini seçmeğe mecbur olmuştur. Zararı sineye çekip İmzayı yalamamak daha şerefli olurdu: fakat alıcıların da müsamahası sayesinde, ikinci sık, maalesef. tercih edildi.
Bu yeni satışta da, aynı vaziyet olur. İtibarını daima yüksek tutmuş bir piyasa İçin aynı dram tekerrür eder mi?
İngiliz alıcılar dışında mahreç bulmak mümkün olsa müstahsilin dayanacağı kabul ve tahmin edilebilir, Fakat rekolteyi ancak İngllizlere yapılacak teslimat İle eritebileceğimizden, borsanın er geç ve az çok mukaveleyi İmza eden ihracatçıların şartlarına İntibak etmesi lâzım gelecektir. Mamafih her işte, bilhassa ticaret hayatında, beklenmlyen bazı yeni âmillerin, tahminleri altüst etmesi ihtimalini de dalma göz önünde bulundurmak faydalıdır.
Gene Ticaret Bakanlığının ısrarile geçen sene İngillzlere yapılan bir fındık satışının encamı, ticaret İşlerinde çok ihtiyatlı olmak lüzumunu, herkese İspat etmiştir. Fındığı açıktan sattırdığı zaman. Bakanlık piyasaya büyük bir hizmet yaptığına kant idi. Fakat teslim lâzım gelince, muhtelif âmiller teslrile fındık flat-lerl yükseldikçe yükseldi, alıcıya karşı çok zor bir duruma düşüldü ve mal teslim edilmedi. Tıpkı geçen senekl üzümler gibi. Bu kadar açık ve ha2in iki tecrübeden sonra, üçüncü bir tecrübeye her halde lüzum olmasa gerektir Vakıâ bu defa İhracatçıların âciz vaziyete düşecekler! pek muhtemel değilse bile, her şey mümkündür.
ESer müstahsil uzun müddet dayanır ise, ne olacaktır? Kendi müdahalesi İle mukavele akdedildiğine, göre. Bakanlık bu mukavelenin yerine getirilmesi İçin belki üzüm ve incire el koymağa mecbur olacaktır.
Muhtemel olmamakla beraber, mümkün olan böyle bir netice, şimdiye kadar normal şartlara göre muamele mevzuu olan bu mahsullerimizi de çığırından çıkarmış olacaktır.
Ticaret hayatımız normale doğru gitmek lâzım gelirken ve kısmen de giderken. İzmir'in en esaslı iki mahsulünü böyle bir rejime tabi tutmak, devletin yeni seyrine aykırı olmaz mı? Her halde, Ticaret Bakanlığının doğrudan doğruya muamelelere müdahalesi. İşleri arap saçma çevirmektedir. Bakalım İzmir'in yeni isi ne hal alacaktır?
Milli piyasamızın »eren için müstahsilin geniş görüşle hareket etmesini ve ihracatçılarımızın da şimdiden sonra, memur gibi değil, fakat müstakil ve şuurlu tüccar gibi hareket etmeğe hazırlanmalarını dileriz.
Bu vesile İle de. borsalanmızda vadeli muamelelere yer verme meselesini, yani hakiki borsalar kurma işini de ele almak ihmal edilmlyecek bir vazifedir.
Cevat Nizami
Amerikanın ticareti
Vaşlngtan 1? (A-A.) — Birleşik
Amerikanın ağustos ayı zarfındaki İhracatı 149 milyar 275 milyon dolar tutmuştur. Halbuki, 1944 senesi ağustosunda bu ihracat 1 milyar 190 milyon 950 bin dolar idi. Aynı aya alt İthalât ise m milyon 72 bin dolardır ki, bu miktar 1944 senesi ağustosunda 303 milyon 678 bin dolar tutmakta İdi.
Müttefikler tarafından tanınmak ta olan Avusturya'nın başşehri Viyana’*,“r bir görünüş: Bclveder sarayı
Eski dostlarih.ız... Bizde en fazla okunan kiralık romanlar..
Mösvö Lavard'ın 45 parası—Bir fakir delikanlının hikâyesi—
Kitapçılarda Murat beyin eserlerini arıyordum. Yalnız birini, «Turfanda mı, yoksa turfa mı?.,» isimli romanını bulamadım.
Son olarak eski kitaplar satan bir dünkkâna girdim. Bu eseri sordum.
— Verelim...
Sözleri İle kırmızı bir cild uzattılar. Kaç para olduğunu sorduğum zaman beni şaşırtan bir eevap aldım;
— Satılık değil efendim...
— O halde?..
— Kiralık1..
Asıl işi kiralık roman veren bir dükkâna girmiş olduğumu anladım. Çocukluğumdan beri böyie yerlerde vakit geçirmeği, eski kitap ve kâğıt kokusunu severim. Mizancı Murat beyin romanını sardırtırken bir taraftan da etrafı tetkik ediyordum. Soğuk büfe yapar gibi birkaç masayı yanyana dizerek eski kitaplar için bir nevi tezgâh vücuda getirilmişti. Hemen hemen yarım asırdan beri — kimblllr kaç nesil okuduğumuz — tercüme romanlar, kitaplar hep buradaydı.
Başında eski model bir şakpa bulunan gözlüklü, zayıf, elli yaşında kadar görünen bir kadınla, başı açık yine babayani kılıklı başka bir kadın kltab seçiyorlar. Eskilikten, İlme İlme olmuş kiralık romanlar arasında elleri dolaşmakta..
Biri başını kaldırıp kitapçıya sordu:
____ «Demirhane müdürü» gelecekti. Gelmedi ml?„
Kitapçı başını salladı:
— Getirmediler!., iki hafta oluyor. Başka ve tam nüshaları da yok... Bir roman kaç günde okunur bilmem kİ... Bir tane daha var amma ortasından iki forma eksik, isterseniz vereyim...
— İstemem... Eksik romanın na zevki olur?..
Ben de eski romanlar tezgâhına yaklaşıyorum. Çocukluk günlerimi, delikanlılık çağlarımı geçirdiğim bütün dostlar karşımda. İşte artık okunmaktan pillim pillim bir hale gelmiş bir roman Octave Feuillet'ntn «Bir fakir delikanlının hikâyesi». Ahmet Mithat tarafından tercüme edilmiş. Üstündeki tarih 1298... İşte yine vaktile on binlerce genç gibi benim de üstünde göz yaşı döktüğüm aynı muharririn. Mahmut Sadık tarafından tercüme edilmiş başka bir eseri: Mütevefflye,-.
M. Lavardın 45 parası!--
Birdenbire eski kitaplardan birinin önünde mum kesildim. Pek sevdiğimiz, gayet meşhur bir tercüme roman. Mösyö Lavard’ın 45 parası!.. Bir imtihan zamanında elime geçen bu kitap yüzünden az daha şimdiki Milli Eğitim Bakanı Haşan - Ali Yü-cel’den sıfır alıp sınıfta kalacaktım.
Lâkin o Mösyö Lavard, elindeki 45 para He neler de yapmaz. Hatırladığıma göre koca bir devrlâlem!Dünyayı dolaşır, evlenir. Ve bütün bun-1 ardan sonra 45 paradan elinde 15 para da arta kalır.
Bugün 45 para He acaba ne yapmak kabildir?
Mösyö Lavard'ın şimdi İstanbul'da 45 para yerine eline 45 lira veriniz. Bakalım ayağına bir kundura alabilir mİ?
«Mösyö Lavard'ln kırk beş parası» o tamanlaT en bilyiik şöhret yapan bir romandı.
Ve işte bizim memlekette en çok okunan bir tercüme roman daha: Mızıkacı YankoL. Bu kitabın bir hususiyeti de vardır zannederim. Polonya edebiyatından dilimize çevrilen İlk ve sayılı eserlerdendir.
Üstünde okuduğumuza göre onu 1310 senesinde Ahmet Raslm Türkçe-ye tercüme etmiş,..
Mavi düşes
Alınız, kaç nesH gençlerin! derin hayallere götüren bir kitap daha.
Paul Bourget’nln «Mavi Düşes» i.. 1899 yılında, Ahmet Ihsan tarafından tercüme edilmiş. Boyu küçücük takat kalın bir kitap, cildi de mavi..
Mavi Düşes'in yanında yine Türk okuyucuları arasında rekor kırmış tercüme romanlardan bir kaçı: Fakirler tabibi, Mecnunlar tabibi. Bu İkincisi Atamyan efendi tarafından tercüme edilmiş.
işte «Biçare Rober». İşte meşhur •Büyük ikramiye», işte «Üç Rus. Üç İnglllzin seyahatleri», «Kaptan H «t-ras*ın sergüzeşti». «Bcs hafta balonla seyahat». «15 yaşında bir kaptan», •Zümrüt madeni»,..
Bütün bunlarda çocuklukta yenl!-n kuru fasulyenin inanılmaz derecede-
Sahaflarda eski bir
ki büyük lezzeti var. Bana öyle geliyor kİ artık dünyanın en büyük dâhileri bir araya toplansalar bunlar gibi eserler meydana çıkaramazlar...
Kımızı değirmen
Xavler de Montöpln'den sıra sıra romanlar, «Kırmızı değirmen» den «Firari bir kız» a kadar... Bu arada ■Paul de Cock'un bir kitabı senelerce sonra bir kere daha gözüme çarptı: «İşret, kumar, nisvan»!.. İşretln kumarı, kadınla yanyana saymaki.. Oldukça tuhaf blrşeyl..
Kitaplara bakan İÜ kadın «100 sene uyuyan adam» romanını alıyorlar.
Kitapçı eski püskü eserlere bakıp:
____ Nerede şimdi böyle kitaplar?. Hepsi okunup bitti. Yerine yenUerl de gelmiyor.., Edebiyat ölüyor, ölüyor. diyordu.
Böylece bir masa üstünde bütün bir devrin moda romanları gözümün önünde geçit resmi yaptı. Kiminin
kitapçı dükkânı
yapraklan yilz çift gözün yaşını em-
mlş, kiminin yaprakları yıllarca merak veya neşe uyandırmış romanlar...
Bordum:
— Yeni tercümeleri, bugünkü dünya muharrirlerini ne İçin getirmiyorsunuz?
— Onlar da var... Eh kiralık roman istiyenler yine eskileri, Demirhane müdürlerini. Ekmekçi kadınları, Meç arkadaşlarını, Kamere âşıkları arıyorlar... Kiralık roman denilince akla yine onlar geliyor!..
Kira ile kitap’.. Bakınız bu İş de bizde geniş mikyasta yayılmış değildir. Hattâ eskiden daha çoktu, şimdi bir kaç dükkâna inhisar etmektedir.
Halbuki kiralık kitap, başka memleketlerde parklara, umumi bahçelere kadar girmiştir. Oralarda da eğlencelik, fındık fıstık arabalarının yanında seyyar kitap tezgâhını bulabilirsiniz. Ne İyi bir şey.. — H. F.
Laval’in serveti
275 bin Ingiliz lirası tahmin ediliyor
Paris 17 (A.A) — Re üter muhabiri bildiriyor: Pierre Laval’in zevcesi Madam Eugenle ve kıza kontes Rene de Chambrun, dün Thlals mezarlığında, 13 defa Bakanlık ve 3 defa Başbakanlık etmiş olan Laval’in hiç bir ibaret taşımıyan mezarını ziyaret etmişler ve mezara güllerden yapılmış bir çelenk koymuşlardır.
Bütün gün mezarlıktan birçok insanlar geçmiş ve Laval’in mezarını aramıştır, vichy Başbakanının şimdi yattığı yeri gösteren tek İşaret çe-1 menler ortasında yükselen bir taze toprak kabarıklığıdır.
Madam Laval, kocasının cesedini Vichy civarında Chateldou'dakl malikânesine naklettlrcbllmek ümidi İle resmi müracaatta bulunmuştur
Laval hakkında verilen hüküm, bütün emlâkine de el konulmasını icabet tlrmektedlr. Ancak Madam Laval büsbütün de muhtaç bir durumda kaimıyacakt Zira Fransız kanunları gereğince bu emlâkin yarısı zevcesinin hakkıdır. Laval’in serveti 275 bin İngiliz lirası olarak tahmin edilmektedir. Bunun yarısını devlet alacaktır.
Laval’in idamından evvel almış olduğu zehiri nereden ele geçirdiğini tesbit. etmek Üzere yapılmakta olan tahkikat devam etmektedir. Doktorun İfadesine göre, Laval zehiri aldıktan bir buçuk saat sonra kendinde değildi. Kendine geldikten sonra: «Bırakın da rahat edeyim» demiştir. Hapishanenin avlusuna götürüldüğü zaman Laval aşağı yukarı koma halinde bulunuyordu. Kurşuna dizildiği sırada güçlükle ayakta durabiliyordu.
Fransızların büyük bir çoğunluğu Laval hakkında verilen kararın tamimiyle yerinde olduğuna kani bulunmaktadır. ’
B. Feridun Cemal Erkin
Dışişleri Bakanlığı umumî kâtibinin hayatı
Dışişleri Bakanlığı umum! kâtipliğine birinci muavin B. Feridun Cemal Erkln’in tâyin edildiğini yazmıştık. Yeni umumi kâtip, bulunduğu bütün vazifelerde temayüz etmiş kıymetli harlclyecllerlmlzdendlr.
Feridun Cemal Erkin Düyunu umumiye komiserlik kalemi müdürü merhum Mehmet Cemal beyin oğlu olup 1920 senesinde Galatasaray lisesi edebiyat ve ulûm şubesinden allyülâ-lâ derece tle mezun olduktan sonra tahsilini İkmal için Fransaya giderek Paris Hukuk Fakültesine devam etmiş ve 1925 senesinde bu fakülteden diploma almıştır.
Feridun Cemal Erkinin İlk memuriyeti 1928 senesinde muhtelit mübadele komisyonu Türk heyet! murahhasım başkltabetidir. Bu vazifeyi gördüğü esnada 1926 senesinde Atina ltllâfnamelerlnln son müzakerelerine de iştirak etmiş ve bu memuriyete İlâveten mezkûr komisyon tetkiki tabiiyet heyeti Türk âzalığını da İfa eylemiştir.
Bllâhara hariciye mesleğine Intl-sabeden Feridun Cemal Erkin 1927 esnesinde Prag elçiliği ve hemen bunu takiben de Londra büyük elçiliği başkâtipliğine tâyin edilmiş, tki sene sonra merkeze nakledilerek siyasi müşavirlikte vazife görmüş, bir müddet muhtelif siyasi şubeler müdürlüklerinde bulunmuş, 1932 senesinde Paris te Osmıınlı borçlarının taşflyesl 1çln müzakerede bulunan Saraçoğlu heyetine müşavir olarak İştirak etmiştir. 1933 senesinde Berlin büyük elçiliği müsteşarlığına tâyin edilmiş-
Meksika ceza kanununda garip bir madde
Meksika ceza kanununun bir maddesine göre ölüm cezasına mahkûm edilen bir suçluya, bu cezanın İnfazından evvel ne is. tediği sorulur Suçlu ne isterse yapılır, yalnız bir şey müstesna, dır: Kendisine sigar yani puro verilmez!
Ceza kanununda böyle garip bir maddenin bulunması mâna, sız değildir. Kanuna bu kayıt 1880 senes.'nde, su hâdiseden sonra konmuştur:
1880 senesinde Meksika'da bir İhtilâl çıkmıştır İhtaâleilcrle hükümet kıtaları arasındaki çar. pışmada İhtilâlcilerden gene bir zabit esir edilmiştir Adolohe Herrera adındaki bu zabit der. hal muhakeme ve ölüm cezasına mahkûm edilmiştir. Zabite son isteği ne olduğu sorulunca bir sigar jçmek istediği cevabını v£ mistir. Derhal sigar bulunm ve ölüm cezası mahkûmum eline verilmiştir
Adolphe Herrera sigan büyı bir ustalıkla içmeğe baslamışt O kadar kİ sigarın bitmesi için saat geçmesi lâ^m gelmiştir i esnada idam hükmünü yeri getirerek askerî müfreze han nanenin avlusunda bekliyord Tamam sigar bittir’ sırada g rip bir hâdise olmuş, gecen mü det zarfında ihtilâlciler gale Çaldıklarından hantohaneye mr rek «enç zabiti knrtarmjşland' ;T7’n çarpışmalardan snn hü met kıtaları vonfden rai gelince, bu hâdisenin veWd( tekrarlanmaması için ceza kan nuna «ölüm mahkûmuna sig verilmez» maddesi konmuştur’
Avustralya’da çarşaf modası
Son zamanlarda Avustralya kadınlan arasında bir nevi car. şaf giymek modası çıkmıştır Çarşaf giyenler yüzlerinin yarıl sına kadar bir tül örtüyorlar, yalnız gözlerini meydanda brra. kıyorlar Mısırda çarpışmış Avustralya tümenlerindeki has. tabakıcı kadınların getirdikleri bu moda Avustralya iklimine çok aymakta, yüzü sıcaktan, gil. nesin teshinden korumaktadır
Mamafih erkekler yeni moda, nın aleyh indedirler, Bu suretle kanlarını tanıyamadıklarını, uzaktan güzel zannedilen bir ka. dinin ekseriya çirkin çıktısını İleri sürüyorlar
Seri halinde ev yapılıyor
Haıb seneleri zarfında Ameri, ka'da seri halinde vapur inşa eden Kaiser şimdi bina insası İçin büyük bir şirket kurmuştur. Şirket yalnız ev değil tiyatrolar* eğlence yerleri vesaire de inşa edecektir. Fakat esas ev yapmak, tır. Bir çok şehirlerde geniş arsal an ucuz fiatîe satın alarak meydanlar açacak, sokaklar va. pacak, çarşılar vücuda getirecek ve evler İnşa edecektir. Beş odalı bir ev dört ilâ bes bin dolara malolacaktn-, tik olarak 6000 ev inşa edilecektir. Kaiser kısa bir zaman içinde bir m’l"on ev yapmak niyetindedir.
Şirket Kaliforniya’da işe baş. lamıştır. Burada San Francisco, Los Angeles gibi büyük şehirle, rln yanı başında yeni mahalleler vücuda gelecektir.
Creâtecftry freVöerSiiörî öf 2PDF
tir. Bu memuriyetten 1935 de Beyrut başkonsolosluğuna tahvil edilen Feridun Cemal Erkin burada iki sene müddetle muvaffakiyetle ifayı vazife ettikten sonra merkeze alınarak uhdesine İktisat ve Ticaret dairesi umum müdürlüğü verilmiş. Bu nıe-murtyetinl müteakip bir sene kadar Berlin Başkonsolosluğunda bulunduktan sonra 1939 senesinde birinci daire umum müdürlüğüne tâyin kılınmıştır. Aynı sene zarfında Bel-gratta senelik toplantısını yapan Balkan paktı konseyine iştirak eden Türk heyeti murahhnsası ftzalığındn bulunmuştur. 1942 senesinde orta elçiliğe terfian Bakanlık kâtibi umumiliği birine! muavinliğine tâyin edilen Feridun Cemal Erkin 1944 temmuzunda birinci sınıf orta elçiliğe yükseltilmiş. San Francisco konferanstın delege olarak İştirak etmiştir
IIIH■lllt^lllllltlllllll^lllll>IJIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII■IUIII(UIIIII■■llllllllllllllllllllllllllllllll1lllll1>llln
Moskovadan son posta ile yelen
LES TEMPö NOUVEAU (İngilizce. Fransızca. Almanca ve Rusça)
No. 8, OGONOK No. 37, ZNAMIAN o. 8, KRİSTİAKA No. 9. Mecmuala-rlle LE JOURNAL MOSCOW NEWS No. 75 - 78 ve en son gazete ve
«ta
Bu sayım günü, bizi yalnız saymıyacak. tartacak da. Hayatın her alanındaki duruşumuz nedir? Bunu sayım defterinin yapraklarındaki soruların cevaplan gös-recektlr.
mecmualar.
BERRAK L D. Beresîner Müessesesinde
Tevzi ve aboneman kaydedllmekteölr Beyoğlu Gazete bayilerinde
Ankarada Şen Can ve B rkaip, İzmirde M- “'•.'Sis ve Chauvet'dc de satılmakladır
8ahife
KHn
HER AKŞAM BİR HİKÂYE
Kıvracık, eteği belinde, güzel, tombul bir kızdı. Sofrada servis yapmaktan çamaşıra kadar her işe yetişiyordu. §u hizmetçi buhranında doğrusu bulunmaz bir inci idi. Bunun için her ♦ve gelen şaşıyordu:
— Nereden buldunuz bunu?- Doğrusu pek güzel şey. Kahve getirişinde bile bir derli topluluk, bir kıvraklık seziliyor. Aman kaçırmayınız. Sonra güzel de Yüzüne bakınca insanın İçi açılıyor, diyordu.
Hattâ ona oakarsanız Ayhan yalnız güzel değildi. Clvell İdi de... Hele çağırıldığı zaman bir nefem!» dlyişi vardı ki büyük bey köşesinde teşbih jekerktn. bu kıvrak sesi İşitince: «Allahı■> diye mırıldanmaktan kendini alamazdı.
Evin İçindeki kalabalık erkek kadrosu her ne hikmetse Ayhan'a karşı pek İltifatlı İdiler. Hattâ bu yaz her pazar onun plaja gitmesine bile müsaade edilmişti. Ayhan evin pek kıymetlisi idi.
Yalnız kadı kızınuı bile bir kusuru olurmuş. Ayhan'ın da kendisine mahsus bir kusuru vardı: Kânl çavuşu hiç dilinden düşürmemesi!.. Ağzını açtığı zaman İlk sözü o olurdu: Kânl çavuş!.. Var mı Kânl çavuş, yok mu Kânl çavuş!..
Çalışmak maksadlle buraya geldiği tamun kendisine karşı gösterilen bütün şartları birer birer kabul etmiş, hiç birinin iiz-rinde ısrarla durmamıştı. Onun yalnız ehemmiyet verdiği bir tek şey vardı, onu İkide bir öne sürüyor ve şöyle diyordu:
.— Bakınız sonra söylemedi demeyiniz efem... Ben nişanlıyım!.. Daha doğrusu nişanlı değil de. nişanlı gibi l.. diyordu.
Bu «nişanlı gibin tâbiri tuhafça idi. Lâkin Ayhan sonradan bir müşkül karşısında kalmamak için bu meseleyi durmadan kurcalıyordu. Nihayet evin hanımı dayanamadı:
— Anladık kızım... Nişanlı gibisin. Fakat bu şartı niçin İleri sürüyorsun?.. Bizim bu İşte rolümüz ne olacak?.. Biz ne yapalım?.
— Yani İzin isterim. Haftada bir gece geç vakte kadar gezerim...
— Gece izni mİ?..
— İşte 24 saat izin!..
— Peki, ne yapalım?.. Sen akıllı bir kıza benziyorsun... Her halde bu İzni fena kullanmazsın...
— TabÜ, tabii...
Kız o dtrcce canla başla bu İşten, bilhassa «nişanlı gibi» olduğu kimseden bahsediyordu ki dayanamadılar Ve sordular:
— Peki, sen kiminle nişanlı gibisin bakalım?..
Ayhan onların oehaletlne şaşan bir tavırla;
— Bilmiyor musunuz?.. Kânl çavuşla !.. dedi.
Kânl çavuşu hepsinin, herkesin tanıdığını zaıınedfn bir hali vardı.
— Kani çavuş kim?., diye sordukları zaman sevdiği erkekten ■bahsetmek için fırsat bulduğuna son derecede memnun bir harekftle başladı:
— Efendim Kânl çavuşu naâl bitmezsiniz?.. Kânl çavuş işte... İsmi üstünde... Beni ölümlerden kurtaran adam, alevler arasından kolları arasında geçiren İnsan!..
Genç kız bir polis romanı İlânı gibi heyecanlı cümlelerle konuşuyordu. Neteklm bu sözler tesirini gösterdi. Etrafında geniş bir alâka ve merak halkası yarattı Yine sordular. Memnun hattâ mesut anlattı. Zira hayatta en büyük saadeti Kânl çavuşu anlatmaktı, Ondan bahsederken heyecandan yanakları pençe pençe al oluyordu.
Ayhan Kânl çavuşu şöyle anlatıyordu:
— Bundan evvelki çalıştığım yerde jkl kişi İdik. Bir İhtiyar kadının İşlerine bakıyordum. Zengin kadındı, Bir gece biz evin en üst katında otururken alt katta yangın çıktı. İtfaiye geldi. Kânl ravuş onların İçinde İdi. Bizi kurtaranların arasında!.. Ah, ah siz bir kere Kânl çavuşa görseydiniz.
Sevilen Adam
Ve bundan sonra artık Kani evin İçinde kendisinden en çok bahsedilen «günün adamı», hattâ günün kahramanı oldu.
Çocuklar bile öğrenmişlerdi de Ayhan'a mühim bir şey yaptırmak irt*-dikleri zaman:
— Kâm çavuşun başı içini., diyorlardı.
Bu sözü söylediler ml?_ Artık bitti. Akan sular dururdu.
Eti suratlı, en yorgun Anında Ayhan'a Kânl çavuştan lâf açmak kâfi idi. Hemen yüzü güler ve anlatmağa başlardı. Onun dilinde, Kânl çavuş tarihteki bütün kahramanlan gölgede bırakacak bir adamdı.
Ontın yangında bir hortum tutuşu, bir alevlere su sıkışı, bir baltası elinde merdivenleri tırmanışı vardı, Acaba hangi erkek, hangi kahraman bunu yapabilirdi kİ?. Kani çavuş bu!., DUc kolay...
Güzel, bıllık bıllık bir kız olduğu için bütün apartıman kapıcıları âşıktı. Lâkin onun Kâni çavuştan başka gözü kimi görür kİ?..
— Gül üstüne gül koklamam. Bülbül üstüne karga dinlemem... diyerek karşısındaki erkeğin sözlerini yarıda keslverirdl.
Yalnız Ayhan bir şeyden üzüntülü İdi. Kahramanını şu bütün semte gösteremediğine pek yanıyordu. Sonra Kânl çavuşu tek başına göstermek para etmezdi. Oqu kırmızı otomobilinin İçinde şanlı şöhretli dileme göstermek istiyordu. Hattâ bunun İçin mahallede yangın blie çıkarmağa razı idi. Lâkin semtte yangın kendi kendine çıktı. Ve İtfaiye geldi. Herkes telâş İçinde Kânl çavuşun farkında dahi değildi. Alev alan bir baca çabucak söndürüldü ve itfaiye gitti.
Ayhan telâş İçinde bir tanıdıktan ötekine koşuyor ve sesi titrlyerek soruyordu:
— Kânl çavuşu gördünüz mü?
— Yooo... Nerede İdi?.,
— A... Otomobilin çanun çalıyordu. Nasıl görmezsiniz?.. Ne çan çalmak!.. Ne çan çalmak!..' Acaba hangi erkek onun gibi kırmızı otomobil çanı çalabilir?.. Hey gidi kahraman...
Ve anlaşıldığı kl Ayhan’ın gönlünü kaptırdığı zat henüz İtfaiye memuru değil, sadece orada stajlyerdlr. Lâkin Ayhan’ın başı İçinde en büyük kahraman olarak yaşıyordu.
Aşkın bakışı beyledir!..
(BİR YILDfZl
BULMACA
12345878B10
Soldan sağa ve yukarıdan aşağı:
1 — Komşu bir devlet.
2 — Tayyare - İşaret.
3 — Ameli olmıyan şeyler.
4 — Cereyan ederek - şef.
5 — Eski Musir mabutlarından -
Eski bir millet.
8 — Tersi kaleye hükmedendir.
7 — Tadatet - Üç - Başına «T* geliri» Avrupa’da bir nehirdir.
8 — Biri Şamda biri Garpta olan şehir İsmi.
9 — Aktarma yapan - Bîr edat, lü — Nefl edatı - Dert yanma.
GEÇEN BULMACANIN HALLİ Soldan sağa vo yukarıdan ayağı: 1 — Senatör, Btt, » — Eriyeli d». 3 — NihayctUe, 4 _ Aya, Abide, 5 — Teya, Abide, « — Öteberi, İs, 1 — Re-tlblyl, 8 — Dlde, İnabe. 9 — Beledi. Ale, 10 — Üre, İsabet.
BİR ZENCİ AMERİKANIN İKTİSADİYATINIDEĞİŞTİRDİ Amerika Kongresi, köle ana babadan doğan bu Zenci âlimi için bir âbide dikecek
Baltimore Sunday Sun gazete, si yazıyor:
Bundan 80 sene evvel esaret altında bulunan zenci ana baba, dan doğan George Carver'e İlk büyük ziraat kimyageri namı verilmiştir, Tecrübelere hasretti, ğl hayata müddetlnce Dr. Carver. dünyayı yüzlerce fennî ihtiralar, la zenginleştirmiştir. Carver, Birleşik Amerika'nın cenubun, da Amerikan fıstığı istihsalini İnkişaf ettirerek bu mahsulü mintakanm belli başlı ekimi ha. line getirdi Amerikan fıstığından 300 den fazla müştak elde etti, bunların arasından bazıları bo. ya, matbaa mürekkebi, muşam. ba, yemek yağlan, İlâç, nebatî yağ ve hattâ makine yağlarının imalinde kullanılır.
Amerikan çifçilerl, uzun zamanlar tatlı patatesin ziraatini az kazançlı bir iş olarak telâkki etmişlerdi. Doktor Carver, bun. dan da 100 den ziyade müştak çıkararak, bugün tatlı patates ziraatini Birleşik Amerika'nın cenubunda en mühim ekimler, den biri haline sokmuştur. Dai. ma iş başında hazır bulunan bu âlim, tahta yongalarından sunî mermer imal etti. Alabama. nın topraklarından çıkan balçığa gelince, ondan da boyada kulla, nılmakta olan mükemmel maddeler çıkardı.
Birleşik Amerikanın cenubun, da gayet bol olan çam fıstığın, dan ise ilk defa olarak kâğıt imal eden Carver olmuştu. Bu İhtira, o mintakanm en bereket. II sanayiinin doğmasına sebep oldu.
Bazı Amerikan iktisatçıları. Birleşik Amerikanın cenubunda ziraatı şeref mevkiine getirmek hususunda Carver’in. zamanının herhangi bir adamından dalıa zi. vade hizmet ettiğini söylemişler, dir.
Carver’in çocukluk hayatı
George Carver, 1864 senesinde Diamond Greve (Missouri) de dağmuştur. Zenci esirler arasın, da bulunan ana ve babasını hiç bir zaman tanımamış ve 1865 senesinde Birleşik Amerika ana. yasasında yapılan değişiklik mu. cibince esaret lâğvedilince, No, ses Carver isminde beyaz ırktan bir çifçi. çocuğu evlâtlık alarak ismini vermiştir. Küçük George, biraz nahif olduğundan babalığı kendisine ancak dikiş, yemek ve çamaşır işleri gibi hafif ev işleri, nl gördürüyordu.
Lâkin çocukta büyük bir öğ. renme arzusu vardı. Carver aile, sinin evindle bulunan kitaplar, ancak İncil ile Webster‘in elifbe. siydi. Bunlan ezberledi. Carver. ler İse o sıralarda servetlerini kaybettiklerinden, çocuğu mek. tebe gönderemediler, Bunup üzerine George Washington Car. ver. oradan 12 kilometre uzakta bulunan bir mektebe giderek her
ne pahasına olursa olsun tahsil etmeğe karar verdi. Geçimini tc. min için, her türlü ağır hizmete katlandı, ambarlarda yattı, vel. hasıl bu küçük köy mektebinden ne öğrenmek kabilse öğrendi. Bundan sonra, çamaşır yıkayarak, orta tahsiline devam etti.
Kolej tahsilini yapabilmek için orta garp eyaletlerinden birine gidebildiği zaman George Car. ver, 20 yaşını geçiyordu, lova'da bir çamaşırhane açmak suretile, bir sene zarfında biraz para bi. riktirmiş ve Simpson Kolejine yazılmıştı. Kolejin kurslarını ta. kibetmekle beraber, ev işleri gör. meğe. çamaşır yıkamağa devam ederdi. Nihayet, tova kolejinde 4 sene ziraat tahsili yaparak, toprak ve nebatlar hakkıııdaki derin bilgileri sayesinde fakülte profesörü oldu.
Carver’in ilk enstitüsü
1896 senesinde Carver, Alaba. ma'da Tuskegee’ye gelerek bir lâboraluvar kurmağı tasarladı. Fakat, kuracak hiç bir tesisatı ve sarfedecek parası olmadığın, dan. iş pek müşkildl. Oradaki toprağın cinsi bile çiflik şeklinde bir mektep kurmağa müsait değildi; enstitünün etrafı, çıplak ve kumlu bir arazi İle çevrili idi.
Carver’in ilk lâboratuvarında kullanmağa mecbur olduğu mal. zeme. bugün Tuskegee müzesin, de bulunmaktadır. Soba yerine, çöplükten aldığı bir eski ambar fenerini kullanmıştı. Havanı, kalın bir mutfak çanağı, havaneli ise, yassı bir demir parçası idi. Eski şişeleri, sıcak filtr kavanozları olarak kullanmıştı. Bir mürekkep şişesinden de, fitilini kendi yaptığı bir gazyağı lâmbası yapmıştı ı Tecrübe çifliğine ait olan 6 hektarlık arazi, gayet verimsiz olduğundan Carver, talebesine kova ve kürek vererek, bunları bataklıklara ve ormanlara gön. der irdi. Ekime müsait bir toprak tabakası vücuda getirebil, mek için talebe, günlerce gübre ve nebatî toprak taşımıştı. Böy. lece, en fakir toprağın bile de. ğjştirilip. senede bir değil, fakat iki defa tatlı patates mahsulü alınabileceğini ispat etmişti.
Âlim ne diyor?
Âlim, bu hususta şöyle demiş, tir: ..Herkes bana bu toprağın verimsiz olduğunu söylemişti. Fakat, burası, elimde bulunan yegâne topraktı; verimsiz değil, di. bakımsızdı.»
Alabama topraklarına; başka istimal mahreçleri de buldu. Ma. con Kontluğunun rengârenk topraklarından çanak çömlek ve boya imal ettirdi, mısır, pamuk ve danyı, tecridedicj malzemeye ve kaldırıma tahvil etti. Salkım dallarından, ay çiçeklerinden ve. yahut da çiçekli ebegümeclnden kâğıt imal etti.
Çifçiyi kendi usullerine alış,. Utabilmek gayesile Carver. nü.
Bizim açıkgözler
T rende yer tutanlar —Gişe önünde nöbet bekli-yenler — Balık avı meraklılarına midye yetiştirenler — Çelenk çenberlerini toplıyanlar...
Geçenlerde Akşam’da Fransada kolay para kazanan açıkgözlere ait bir yazı vardı. Yazıyı okuduktan sonra evvelâ hâfızamı yokladım sonra etrafa göz gezdirdim. Gördüğüm şeylerden bizde de Fransadan daha az açıkgözler olmadığı neticesine vardım. Yalnız şu farkla kl bizdekllcr vurguncu ve açıkgöz diye İki sınıftır.
Haydarpaşa banliyölerinde oturanlar bilirler, trenlerde akşam üzerleri yer bulabilmek bir yarış pahasınadır. HeP akşam birkaç kelllfelli zatın sal-lana sallana son dakikalarda trene geldikleri halde yer bulduklarına, sade ben değil bütün yolcular şaşıyorduk ve onlara yer verenlerin de hemen trenden indiklerini görüyorduk. Nihayet öğrendim kl onlara yer verenler aylıkla tutulmuş bazı açıkgözlermiş!
Bu açıkgözler her akşam tıenln ilk birine! mevkiine erkenden yerleşiyor ve sonra yerlerini devrediyorlar!... Sabahları da aynı açık gözleri Hay-darpapşada ekspreste yer numarası veren gişenin önünde buluyordum. Dikkat ettim, orada da sıralarını 5 liraya kadar verdiklerine şahit oldum. Vapurda onların aylık kazançlarını, gündeki 3 saatlik nöbetleri karşılığı İle hesaplarken, bir genç eğilerek yakama çiçek takmaya uğraşıyordu. Çiçeğini İade ederken sepetine 10 kuruş bıraktım ve gördüm kl benim gibi aynı hareketi yapan bir hamlede 30-35 kişi oldu. İşte sepetin İçinde 15 dakikada 3 liradan fazla para!
Acele işim vardı. Karaköyde taksi ararken genç bir açıkgöz imdada yetişti. Otomobilin kapısını açarken:
— Ağabey ben olmasam sen daha çok beklerdin diyordu,
Benden aldığı 20 kuruşa şoförden de 15 İlâve etti. Bir kapı açmak 35 kuruş!
Balık tutmak için Tarabyaya gitmiştik. Yemslz oltanın balık tutmı-yacağı besbelli... Midye ararken denizde paçaları sıvalı çocuklar gözümüze çarptı.
— 10 midye 20 kuruş!,,, diye bağırıyorlardı İsterseniz almayın....
Aynı akşam düğüne davetliydim. Salondaki çiçek yığınının herkes dağıldıktan sonra ne olacağını düşünü
yordum, garsona sordum. Bakın önler söyledi.
— Muayyen adamlar vardır, onlar her düğün sabahı erkenden gelir, kalan çiçekleri re sepetleri toplarlar. Mezarlıklardan topladıktan çelenk-lerle beraber götürüp tekrar çiçekçilere satarlar, haftada en aşağı açıktan 50 liraları vardır. Garson sözünü bitirmeden damat kulağıma eğildi:
— Azizim ne yapmalı bilmem kL çalgıcılar tebrik zarfı göndermişler, bir ellilik koydum, az mı kaçtı acaba?
Garson İlâve etti:
— Allah eksik etmesin her gece düğünümüz oluyor...
*¥*
Sinema ve stadyum kapılarında 15-20 kuruş farkla bilet satanları her giin görüyoruz. Çalgılı salonlarda 'öndeki «tutulmuştur» yazılı veya sandalyeleri öne devrilmiş, masaların 3-5 liraya sahip bulduğunu da elbetta biliyorsunuz. Yazın, bunaltıcı sıcaklarda üzerinde «dolmuştur» yazan plâjlarda sihirli bir iki buçukluğun bütün kabineleri boşalttığını da elbette duymuşsunuzdur. Acaba hf» hesapladınız mı? Garson, plâj hademesi günde açıktan ne kazanıyor?
Geçenlerde bankalardah birine gitmiştim, gözüme ortalıkta gezen bir kaç hademe İlişti. Bunlar vezneden, daktiloya daktilodan şefe mütemadiyen evrak taşıyorlar ve taşıdıkları evrakın sahibine haber veriyorlardı. Binlerle Hra yatıranlara Lş gören 17-18 yaşlarında bir gencin yarım saatte 30 lira bahşiş aldığına şaşmayın ve açıkgözleri bu kadar sanmayın! İsterseniz size daha birkaç kişi sayıvereylm.
Yalancı şahitler, hava paralarına ortak tellâllar, oteUere. doktorlara müşteri götürenler, vapurlarda sa-marasız yolculara kendi yatağını satan kamarotlar, evlere geri verilmek üzere, mecmua ve gazete bırakıp ay sonunda muayyen bir para alan mü-vezziler, İzdivaç İlânlarından lstlfa-delenerek çöp çatanlar, çay, kahra yağ fişi alıp satanlar, tarak, diş fırçasını flatının üç misline satanlar.-İşte bütün bu saydıklarım şehir hayatına karışmış geçinme parasını şehirlilerin sırtından çıkartan açık çözlerdir. Halûk Durukat
muneliklerini, eline geçirdiği her. hangi bir nakil vasıtasile köyden köye gezdiriyordu. Dr. Carver’in bu teşhir arabası, şimdi Amerikan ziraat nezaretinin daresi altında Alabama yollarında sey. reden ve bir kamyonla arkasına bağlı arabadan ibaret olan «Seyyar Mektepler»in başlangıcıdır.
Edisonun teklifi
Thomas Edison, Carver’e kendi lâboıatuvarlarında bir yer vermeği teklif etmişti. Âlim, bunu kabul etmedi, zira, bütün çalış, malarım Alabama’ya hasretmek istiyordu. Komşu eyalet olan Mississipi'de sunî mermer imal eden bir şirket, Carverden kendi hesabına çalışmasını istemiş, ti; teklif edilen ücretin miktarı münakaşa kabul etmiyecek ka. dar yüksekti. Carver, yine reci, detti. Bunun üzerine şirket. Car. ver’in tavsiyelerinden istifade et. mek için merkezini Tuskegee’ye nakletti.
Âlim, gördüğü, hizmetlere mu. kabil hiç bir zaman para almamıştır. Böylece, bazı felç vakalarında çok müessir olan bir ilâcı, Amerikan fıstığından bula, rak, hekimler heyetine hediye etti.
1940 senesinde 16 yaşında bu.
lunan Dr. Carver, bütün haya, tında biriktirdiği para İle, George Washington Carver müessese, sini kurmuş bulunuyordu. Bura, da yapılan araştırmaların hede. fi. ziraat kimyasının ilerlemesidir, Bundan 3 sene sonra, Dr. Carver hayata gözlerini kapa, inişti.
1943 senesinin nisan ayında Amerikan Kongresi âlimin bir Zenci esir çocuğu olarak dünyaya geldiği Daimond Grove’a yakın bir yerde. George Washing. ton Carver âbidesini kurmağa karar vermiştir.
RADYO
Bu akşamki program
18.00 M. S. ayan, Dans orkestram.
18.45 Müzik (pl.l, 19-00 Haberler, 19.20 Geçmişte bugün, 19.25 Müzik Fasıl, 19.50 Kitap saatL, 20.00 Müzik (pl.J, 20.15 Radyo Gazetesi, 20.4* Karşik şarkılar. 21.15 Konuşma, 21.3Ü Senfoni orkestrası, 22.30 Müzik (pl.K
22.45 M. S. ayan. Haberler.
Yarın sabahki program
7.30 M. S. ayarı. Müzik (plD, 7.« Haberler, 8-00 Müzik (pl.). 12.30 M. S. ayarı, Şarkılar, 12.45 Haberler, 13.0* Salon orkestrası.
MUKADDES YALAN
Yazan: Leon Malicet Çeviren; (Vâ _ NÜ)
................... Tefrika No. 9 —— mışlı. Lambln, çalı çırp* demetine .sırtını dayamakta devaca »dw(sk alay
— Bir şarkı söylesem baba._ ihtimal pencereleri açan, biat çağıran bulunur.
— Gönlün diliyorsa bir leorübe et.-Ben burada dinleneceğim.
Sırtında çalı çırpı demeti de vardı. Onlan atıverdi. Değneğe geçmiş çıkınını kucağına aldı, oturdu.
Berllngot, yolun tam orta yerinde durdu. Eski bir halk şarkısını söyle-meğe başladı. Bu, gayet hazin bir aşk Şarkisiydi. Yürekler parçalayun bir şikâyet halinde, sesi, o anda giyinmekte olan Madam Dsndeville’e kadar ulaştı. Şato sahibesi:
— Bu şarkıyı kim söylüyor? - diye sordu.
llizmetçisl, perdeyi aralayıp baktı:
— Kimseyi göremiyorum, madam. Kadın, dinlemekte devam elU. Gecenin karanlıklarından, meçhul bir, yerden gelen bu şarkı, kalbine İşliyor, onu perişan ediyordu. Bu, ne esrarengiz sesti 1 o kadar çok ıstırapları naklediyordu kl...
Berllngot sustu. Hiçbir pencere açamamıştı. Hizmetçilerin, uşakların sesi duyulmamıştı. Onu çağıran olıua-
ettt:
— Meğer demin ne İyi, ne doğru söylemişim. Al sona Berlingot, «merhametli, iyi kalbll* dediğin inaanlul Bak bial ne hoş karşıladılar.
Gocuk:
— İhbitnal şarkımı duymamışlardır... — diye düşünceli düşüncen söylendi. — Bari bta da klarnet tarafına gidelim,
Lambln, lâk&yıUıfcuM aMermek için ıslık çaklL
— Öyleyse bu çalı çırpıpıjıı beraber götürmek için acele etmlyelim. Yana sabah buraya uğrar, alırım.
Bu «mallan», hendeğin bir taroJ*-na ftidedikton sohm şatoya doğw. yurüdi. Hlrmeba mahmu binalına etrafında dolAştüa». EİTvaayo rasla-ınadılur, SOM*, cfeıdU» tarafuıdakl sahanlığın önüM vardılar. Buradan, kuvveLH tor ışrt çıkıyr*** gösterini kamaştırdı.
O zamana kadar farketmedlklevl* bir uşak, kendilerini kovmaea baş-ladK'
— Peki amma, baba, bu saatten sonra nereye sığınacağız? - dedi.
Artık köye kadar inemezlerdi. İnseler bile orada bütün kapılan kapanmış bulacaklardı. Açıkta yatmanın imkânı yok. Rüzgâr fena eslyor.Soğuk lüklere işliyor. Her taraf çamur. Gökyüzü siyah, bulutlarla yüklü. Bardaktan boşanırcasına yağmur yağabilir. Bir yerde Hr barınak aramalı amma nerede?
İhtiyar aordu:
— Buralarda bujimi» sokabilecek bir yer blUyor musun, Berllngot?
çocuk düşünüyordu:
— Çare bilinmiyorum. — dedi. — Bahçedeki kflçük pavyona giriiee girersek başka mraia. O aaman kurta-lumz.
— Hangi pavyonmuş o?
— Burada, şatodan eW adnn ötede bir köşk. Ağaç HftBMeırtaden yapmışlar. İçin*, iaş». bahçenin kan sinelerin!. İBkemfelertnd, snaatanm, öbeeitd,
— Gidin buradan... Bu saatte burada ne arıyorsunuz?
Lambln omuz silkti. Her sefer olduğu gibi gene de alay etmeğe başladı. Fakat Berllngot kızdı.
— Sen galiba buraya yeni gelmişsin. Sen! hiç tanımıyorum. Bizi acemi olduğun İçin kovuyorsun. Yoksa bi*i burada hep alıkoyarlar.
— Vah vah... Şayet bir şey istemeğe geldlntzse zamanında düşmedi-nte. DinMyemem... Yallah, yallahl Bilim burada işimiz var.
— Pekâlâ. Biz da bir şey İstemiyoruz. Yatalım elverir. Garajın kapısını aç. Orada ktmlahm. Kendi yemeğimizi yerin.
Uşak, başım kaldırdı:
— Vay küçük »er seri... Hele şuaa-bokıto Kumamda ediyor. Ben senin cmlrlertnie hareket edecek değilim. Ya hemen buradan mvıguı, yalHrt da Hri köpeği birden üeerlntee bırakırım.
Berüngot, kavgaya devam etmek -i«Wyor(ta. Fakat babuaı onu susturdu.
— Gel, Berllngot! Israr etme. Biri banıyorlar, baklandır, Bizim de sa-majumw gelir. YrrGl
çocuk, İstemi ye letemljıe sırımı çlÇa-dfcrdft Pinl pırıl salona bir göz aftu Avtzotar yanıyordu. Her tarafa çiçekler lerpilnüşU. Eseflenerek «öylendi:
— Ah bari şu evin mutmMcllle kar-şıtaşaaycbm.
Son1>lr iimlt olarak sağına soluna bakındı. Kimsegi gör »meyine»;
— Acaba açık Mtıdrr?
— çnbnaeak bir şey otmodıih >çtn daima ?-Ç*k Amma ornya
varıma zordur. Hemaı görâaür. şöyle tor dolAşp duverdaa attamamn lâvım geHyor. r
— Öyleyse e İşi bana bırak. YttrfL Tekrar karamda daldılar. Hususi parkın duvacMU taklbedtyorlardı. Şuraya, buraya tatamuyorLar. ntlamaa kolay bir yer arıyorlardı.
On dakika sonra durdular. Bir yığın çakıla raslamışlardı.
Berllngot:
— En münasip burası... Geçelim. -dedi.
Gene görünmemeğe gayret ederek, İlerlediler, ihtiyar:
— İsteseler de, istemeseler de İşte kendimize yer bulduk. Buyurun devlethanemize... - diyerek İçeri daldı.
Çocuk:
— Şu tarafa bak. Ne kalabalık! -dedi.
Lambln, balo halkını bir müddet seyretti:
— Tu, AHah belâlarını versin! ___diyerek bir küfür savurdu. — Karşımızda eğlenecekler. Biz burada açlıktan kakırdı yoruz. Onlar orada şamjMinya içecekler. Haydi, azığın»*» yeyelim.
Pervaza dirseklerini dayayıp heybelerinden çıkardıkları kuru ekmeklerini kemirdiler. Aynı zamanda, şatoda olup Mtştoerl seyrediyorlardı.
V
Davetliler toplanıyordu.
Bayan DandeYHle, yanında Anle, misafirleri karalıyordu. Rengi sapsarıydı. Hizmetkâr, gelenlerin adını haller verdikçe kalbi duracak gibi oluyordu. Salon doluyordu. Ravnaldln geldiği yoktu.
Acaba ba fedakârlığa beyhude mİ kaUandjm? Acaba gelmlyecek mİ?
Onıı göremiyecek miyim?»
Herkese gülümsemek, ev sahlbeliği-nin lcabetlirdlği nezaketi gösterme» için büyük bir gayret sarfedlyordû. Sedan şehrinin bütün mevki sahibâ insanları buradaydı: Zarif subaylar, mahkeme mensuplan, sorgu yargıçları. savcı... İdare âmirleri, maliyeciler, büyük sanayiciler, hulâsa, memlo-ketin üst tabakasını temsil eden herkes vardı. Kadınlarla genç kızlar, tuvaletlerinin şaşaalı renklerile gönü açıyorlardı
Madam Barane kızlyle birlikte gef-tl. Onları göriir, görmez, rahibesi karşısında Madam Dandevllle daha da sarardı. Bununla beraber, gayret, sar-federek doğruldu. Elini, sıkmak Içl» uzattı. Yeni gelenlerle alâkadar oldu. Bereket versin. Anle araya girmiş. Loulse7e konuşuyordu da, bu aw daha fazla sürmedi.
Onların hemen arkasısıra Ver-guals İçeri girdi. O da solgundu. 8*-nlrll ve endişeli olduğu anlaşılıyordu,
Balo başlamak üzereydi. HalbuM ortada Raynald yoktu. Arasıra ann*-sini konlrol eden Jacques, kadıncağızın bayılmak üzere bıüunduğuna faıkettl.
Nihayet orkestra ilfc vatee başlat Anle anncs nln yanından ajrnldı • anda, kapıdaki uşak lıabar verdi:
— Mösyö Raynald.
(Arkauu varı
H A ç a M
Sahile 1
Ingiltere’de kadın subaylar
Bu sene harb okuluna 10 genç kız talebe olarak kabul edildi
İngiltere’de üniformalı kadınlar yilrüyiiş halinde
Londra 17 (A.A.) — Harbiye Bakanlığı, şimdiye kadar yalnız erkeklere mahsus olan Sandhurst harb okuluna yarın kabul edile, cek 10 genç kızın isimlerini ver. inektedir Genç kızlar, erkek su.
baylarla aynı dersleri takip ve askeri mahfilden onlarla beraber İstifade edeceklerdir.
Asker! makamlar, Sandhurst' de kadın subaylara bir salon tahsis etmiştir Bayanlar kendi ara. lannda toplanmak İstedikleri
zaman bu salonda toplanacak, lardır. Erkek ve kadın subaylar İçin dersler aynı olmakla bera. ber, bayanlar, askerî tak tike müteallik bazı konferansları ta. kibe mecbur tutulmıyacakl ardır
- tş ARIYANLAR
TİCARÎ MUHABERATTA TECRÜBELİ — İngilizceyi çok İyi bilen Türk genel günün muayyen saatleri İçin İş arıyor. Akşamda »İngilizce» rümu-runa müracaat. 714 — 2
YÜKSEK MUHASİP _ Maruf, mühim ticari mücsseselerde muhasebe şefliği yapmış on beş senelik mesleki bir tecrübeye mükemmel bonservislere sahip yüksek bir muhasebeci daimi veya saatle İş aramaktadır. Akşamda (Eksper Muhasip). _______________________714 - 2
GENÇ BAYAN İŞ ARIYOR — Bir kişinin ve yahut fazla kalabalık olmayan ailenin orta hizmeti yemek İşine de yardim edebilen çok temiz emniyetli bayan akşamları evine dönmek üzere İş arıyor Akşamda (F. T. N) rumuzuna mektupla müracaat. 713 —
MUHASİP ARIYANLARA — Usulü muzaaf, Amerikan usulü yt inşaat muhasebeciliğinde on beş senelik tecrübesi bulunan bir muhasebeci her ticarethanenin günün muayyen saatlerinde veya daimi olarak en uygun ücretle İş aramaktadır. Referans teminat verebilir. Tel: 36.249 711 - 1
TÜRKÇE VE FRANSIZCAYI İYİ BİLEN — Tercüme ve muhabere yapabilen yazı makinesile süratle yazmasını bilen tecrübeli biri iş aramaktadır. Akşam'da N. V. rumuzuna müracaat._______________699 — 1
LONDRADA OKUMUŞ - Parlste senelerce bulunmuş eski Türkçeye mükemmelen vakıf tercüme ve ticari muhaberata muktedir Türk bayan dolgun maaşla İş İstiyor. Akşamda Feska rlimuzuna mektupla müracaat.
731 — 7
ZAHİRECİLERE SONDAJ ÂLETİ — 23 teşrinievvel 945 tarihinde satılmak üzere bir adet sondaj âleti Sandal Bedesteninde eşya şubesinde teşhir olunmaktadır. 734 — 1
KADIN BERBERİ TESİSATI — 2 adet Avrupa saç kurutma makinesi İle kadın berberi İçin mobllye ve komple tesisat 3500 liraya satılıktır. Görmek İçin Beyoğlunda, Tokatllyan karşısında. Foto Sarayda, Bay Ml-hal’dan sorulacaktır. 733 — 1
— Kiralık — Satılık
SATILIK DEPOLAR — Galata rıhtımında ve Ortaköyde sahilde depo ve mağazalar satılıktır. İcabında boş teslim edilebilir. Mü. Galata. Nur han No. 13. Tel: 43265. 641 —
5,000 LİRADAN 500,000 LİRAYA -Kadar emlâk almak ve satmak ve ipotek yapmak lstlyenler kârlı İçi olup devir veya ortak lstlyenler Beyoğlu Büyük Parmakkapı cadde üzerinde köşe başı No. 4 kat 2 Suhulet Emlâk Bürosu Zarif özalp'a müracaat. Tel: 42396. 297 — 9
Akçadağ köy enstitüsü
Bu yıl beşi bayan olmak üzere 144 öğretmen, 48 sağlık memuru, 54 eğitmen mezun oldu
Bir cinayet 11 sene soura_aydınlandı
Cinayeti işleyenler yakalandılar
Çifçiye tohumluk
Muhtaç afyon köylülerine tohumluk tevziine başlandı
Malatya 17 (AA) — Akçadağ kov •nstl tösünden mezun olanların ayrılışları münasebetiyle dün enstitüde vali, milletvekilleri, belediye başkanı, daire Amirleri, öğretmenler ve kalabalık bir halk kütlesinin Iştlrakile bir tören yapılmıştır.
Bu güzel vesile ile enstitünün gerek kendi çatıları altındaki gerek muhitlerindeki çalışmalarının ne kadar verimli olduğunu gösteren şu ma-lûm₺' verilmektedir:
Bıı yıl Akçadağ enstitüsünden beşi buyan olmak üzere 144 öğretmen, 48 «ağlık memuru ve 54 eğitmen mezun oınıuştur. Bunlardan 51 öğretmen İlimize bağlı köylerde çalışacaklardır. Enstitüye devam eden öğrencilerin «ayısı İse 860 dır. Bu yıl enstitüde öğrenciler tarafından iiç okul binası ile bir kooperatif bir hamur yeri, benlin deposu, bir yüzme havuzunun yapı imasına başlanmıştır.
Enstitü bahçelerine gene bu yıl 12 00? kaysı ve 6.000 dut ağacı dikilmiştir.
Bundan başka kendileri İçin 3.000 takım elbise ve çamaşır da öğrenciler tarafından yapılmıştır. Enstitü •İvar köy halkı ile de temas ederek onları her bakımdan aydınlatmaktadır Bu arada köylüye 2.000 fidan dağıtılmış, 13 köylünün ekinleri öğrenciler tarafından biçilmiş, üç köylüye de ev yapılmıştır.
Tramvay durak yerlerindeki tenteler
Tramvay duraklarında yapılan parmaklıkların üstlerindeki tentelerin yerlerine kışın yağmur ve kara mütehammil bir nevi çadır bezi konulması kararlaştırılmıştır. Bu yeni bezler, yanları da mümkün mertebe kapatacak şekilde yapılmaktadır.
Bundan 11 «ene evvel Balıkeslrin Keslrvan köyünde İşlenen bir cinayetin faili meydana çıkarılmış ve yakalanmıştır. Hâdise şudur:
Keslrvan köyünde çobanlık yapan Ankararun Karacaören köyünden Mehmet adında biri bir aralık bu köyden ayrılmış ve Yakup köyüne gitmiştir. Burada da bir müddet çalıştıktan sonra memleketine gitmeğe karar vermiş, fakat yola çıkmadan evvel, eski tanıdıklarını görmek üzere tekrar Keslrvan'a gitmiş ve 3 yıl evvel ölen Yusuf'a misafir olmuştur. Mehmet birkaç gün misafir kaldıktan sonra yola çıkmış, fakat İzi kaybolmuştur. O zaman yapılan tahkikat hiç bir netice vermemiştir.
Aradan on bir sene geçtikten sonra Oüllev mevkiinde kapanmış bir kuyunun yeniden açılması ve temizlenmesi İstenmiştir. Kuyu açıldığı zaman İçinden kafa tası, İnsan kemikleri çıkmış bunların Mehmede alt olduğu anlaşılmıştır. Bunun üzerine yapılan tahkikatta Mehmedln yola çıktıktan sonra parasına tamah edilerek Pamukçu köyü hududundaki Gâvurça-lısı mevkiinde sopa ile öldürüldüğü, sonra cesedinin Güllev mevkitndekl kuyuya atılarak kuyunun taş, toprakla kapatıldığı anlaşılmıştır.
Cinayeti Abdullah Çakır ve tsmal-Hn işledikler! anlaşılmış, bunlar ve kendilerine yardım edenler yakalanmışlardır.
Göz Mütehassısı
Doktor Cemil Göriir
Hastalarım pazardan başka her gün saat 15 ten 18 e kadar kabul eder.
Cağa!oğlu Nuruosmanlye caddesi Osman şerafeddin Aprt. No. 5 .
Türkiye Ecnebi
Çocuk hekimi doktor
Ahmed Akkoyunlu
Taksim - Talimhane palas,
Telefon: 82821
Afyon — Tarım Bakanlığınca, ilimize (400) ton tohumluk buğ. day tahsis edilmiştir. Bu buğ. daylar tohumluk tedarikine ta. katlı yetin iyen muhtaç çifçilere verilmektedir,
îllmiz Tarım müdürlüğü daha önceden tohumluğa ihtiyacı olan köyleri tesbit ettiği için şimdi de dağıtma komisyonu tarafından Tarım Bakanlığının tahsis ettiği tohumluklar İhtiyaç nispetlerine göre ve köy itibarile taksim edilerek çifçilere verilmeğe başla, miştar. Bedelleri bir sene sonra ödenecek olan bu tohumluklar Toprak mahsulleri ofis! ambar. Ianndan tohumluğa ayrılmış buğdaylardan verilmektedir.
Bundan başka, Tarım Bakan. İlgınca ilimizin yine tohumluk ihtiyacını karşılamak üzere (1600) ton buğday İle (500) ton arpa daha ayrılmıştır. Bunun (1050) tonu Ziraat bankasından kredisi olan çifçilere kredi ile ve diğer kısmı da arzu eden cifçl. tere peşin para ile verilecektir. Bu tohumluklar çifçilere en ya. kın Tarım kombinalarından ve ıslah edilmiş kışa dayanıklı hu. bubattan verilecek ve Devlet Demiryolları idaresince parasız nakledilecektir,
YENİ YAYIN
LOKMAN HEKİM
Lokman Heklm'ln (681 inci sayısı ve (11) İnci cildi çıkmıştır. Balıkların fayda ve zararları, yayla havasının fayda ve zararları, dişlerin önemi. çocuk amelleri, İstakoz, kabızlığa karşı, elma püresi, güneş kudreti, mide ve barsak hastalıklarından kurtulmak ve uzun ömürlü olmak İçin, otomobil safası, Lokman Hekimin öğütleri gibi çok faydalı makaleler vardır. Hararetle tavsiye ederiz. Dl-vanyolıı No. 104.
MAKİNE İLE İTİNALI YAZI YAZAN — Eski Türkçeyl bilen. Fransızca, İngilizce, Alman caya aşina, hâlen çalışmakta bayan boş saatlerinde yazı İşleri almak istiyor. F. D. rumuzuna müracaat. 727 — 4
SERMAYELİ BİR GENÇ ORTAK ARIYOR — Parasını emin bir teşebbüste işletmek üzere atelye veya her hangi bir yerde çalışmak istiyor. Akşamda İş B.B rümuzuna veya 20499 telefona sabahlan 0 - 9,30 arasında mektupla müracaatları. 712 — 1
O - ÎŞÇİ ARIYANLAR
.ACELE SATILIK MODERN APARTMAN — Dört daireli, terkos. elektrik, havagazı, telefonlu, konforlu, manzaralı Lstlyenlere eşyası da verilir. Cumartesi, pazar günleri Flruz-ağa Italyan hastanesi yanında 47 No. kat 2. Telefon: 40820 867 — 1
KİRALIK KALORİFERLİ YAZIHANE — Bir daire beş oda (üç odaya da ayrılabilir) lçlçe iki yazıhane ve tek bir oda kiralıktır. Müracaat: Alemdar hanı Rıhtım cad. No. 155 Galata kahveci Yunus. 689 — 11
25000 ve 21000 LİRAYA 8ATILIK İKİ APARTMAN - Kadıköy Mühürdar caddesinde Sular İdaresi karşısında denize, iskeleye ve çarşıya pek yakın İki katlı konforlu, modern aylık gelir! 260 ve 220 Ura olan yeni ve boş İki apartman satılıktır. Müracaat bekçiye. 685 — 1
KİRALIK ARANIYOR - 4 oda ve tam konfor için birkaç sene peşin verllebUlr. Galata Bosfor han 15 No. ya mektupla şart ve adres bildirilmesi. 672 — 2
ERENKÖY — İstasyon caddesinde hâlen boş 42 No. lı çamlı köşk acele satılıktır. Müracaat adrese
088 —
SATILIK MUHTELİF APARTMANLAR VE EVLER — Çok elverişli Bey-oğlunda Taksimden Kurtuluşa kadar ve civarlarında caddeye yakın fevkalâde manzaralariylc bir çoğu boş teslim de edilir. 5000 liradan 80,000 liraya kadar. Müracaat: Beyoğlu İstiklâl caddesi 54/2 Havagazı şirketi karşısında Yıldız Emlâk Telefon: 43378 715 — 1
ACELE BATİLIK EMLÂKLER — I) Aksaray Taşkasapta tramvaya pek yakın, terkos, elektrik, 32Q M2 bahçe, 11 oda, pansiyon yapmıya çok elverişli, banyolu, yarı ahşap ve yeni bir büyük ev. II) Pek yakınında 3 odalı, bahçeU, elektrikli, ahşap kullanışlı evler, m» çapada havadar bir yerinde İstikbali çok parlak arsa. Ucuz flatlerle acele satılıktır. Sirkeci Yeni Postahane Halk Bankası karşıLL şında Terzi Emel'e 16 - 17 arasındQ müracaat. 726 — Q_
' ----------------------r\ı
SATILIK KÖŞK — Kadıköy üııd^ iskeleye, denize, tramvaya yakın^Q önünde çamlı çiçek bahçesi ve arka tarafında meyıa ve sebze bahçeslÇ olarak iki dönümden fazla bahçeS içinde, konforlu köşktür. (22566) yaü) telefonla müracaat edilmesi.
728 — 48;
DEVREN SATILIK TİCARETHA-® NE — Bahçekapıda bir handa İşleltJ* hâlen faaliyette 2 oda moblc. hetı— türlü tesisatı İle birlikte satılıktır.^ Telefon 21651 Fuat. D
____________________________735 -hD
VEFADA SATILIK DÜKKfl NLI^ KÂGİR EV — 4 oda, elektrik, tcrk09,CÜ kuyu, tııl um balı, cadde üzerinde faz-(D la tafsilât için pazarlık üzere Sirke»1? el Şahin Paşa otel! karşısında Der»—* vlşler sokak 10 No. Telefon: 22955 730 — 8
SenellM 2800 Kuruş 5400 kuruş
8 Ayllk 1500 * 2900 »
3 Aylık 800 » 1000 •
Adres tebdili için elli kuruşluk pul gönderilmelidir Aksi takdirde adres değiştirilmez_________________
Telefonlarımız Başmuharrir: 20585 Y823 ijlfri: 20765 — İdare: 20681 Müdür: 20491
İstanbul Defterdarlığından:
Destek Reasürans TA. şirketi (2.000.000) İki milyon lira sermayesin! temsil etmek üzere çıkaracağı beheri (1000) bin Hra değerinde (1) bir numaradan (2000) iki bin numaraya kadar (2000) İki bin adet yazılı hisse senedinin 22000 yirmi İki bin Ura damga resmini, 15. 10. 945 gün ve 509533 '5979 C iyili makbuz karşılığında defterdarlık veznesine yatırılmıştır.
Keyfiyet damga resmi kanununun 30 uncu maddesi gereğince ilân olunur. (13918)
Zilkade II — Hızır 168
İmsak Güneş öğle ikindi Ak TaUı
S. 11.10 13.46 8.34 9.38 12.00 1.31 V. 4.38 0,1$ 11.59 15 02 17JB 18.58
tdarehane BabIâli elvan
Aeıronşlük oofcak No. 13
Gümrük Muhafaza Genel Komutanlığı İstanbul Levazım amirliği satmalma komisyonundan:
43 tane maden kömürü «obası «atın alınacaktır. Pazarlık 20 ekim 945 günü saat 10,30 dadır. Muhammen bedeli 1073 lira İlk teminatı 125 lira 48 kuruştur. Şartname ve nümuneler her gün komisyonda görülebilir.
isteklilerin Galata Mumhane caddesi No. 64 deki komisyona müracaatları. (13907)
ÜÇ KİŞİLİK BİR AİLENİN - Ev ve yjmek işlerini görecek bir bayan aranıyor. İstlvenlerln; Sultanhamam, Emlnbey han altında 22 numaraya müracaatları. 604 — 2
Emniyet Sandığı Müdürlüğünden:
YÜKSEK TİCARET MEKTEBİ MEZUNU ARANIYOR — Askerliğini bitirmiş olanların İstanbul Emniyet Sandığına müracaatları. 647
TİCARETHANE İÇİN — İyi maaşla muhasebeye âşinâ bayan kasiyer genç satış memuru ve çocuk alınacaktır. Sirkeci Hamldlye caddesi Köprülü han karşısında 27 No. Tel: 20096___________________710 — 1
BAYAN ARANIYOR — Yazıhanenin İdaresini yapabilecek kabiliyette, yazısı güzel olması şarttır. Maaşı dolgundur. Taksim - Kristal arkasında MIHI Emlâkiş. Telefon: 82177721 —
0- SATILIK EŞYA
TELEFONLU YAZIHANE — Sirkeci civarında asansörlü bir banda eşya-sile iki oda devrin satılıktır. Tel: 21343. Post K. 395 703 — 1
SATILIK APARTIMAN — Havası -Güneşi bol beş dairedir. 3 üncü kat. Sultanahmet Tevkifhane karşısı Osman Pekin. 697 — 3
KADIKÖY VE HAVALİSİNDE — Kalabalık olmıyan temiz bir aile yanında; sosyal durumu beli! ve sürekli iş sahibi bir bay tarafından, rrtöble bir oda veya yemek!! pansiyoner olmak, İsteniyor. Akşamda, yariyle •Güven» remzine müracaat.
964 —
SATILIK DEĞİRMEN — Anadolu -nun merkez şehirlerinden birinde mazot ve türbin ile çalışır yirmi tonluk komple valsl! bir değirmen satılıktır. Galata Mertebanl sokak Yakut han Ruhi Kıroğullan yazıhanesine müracaat. Tel: 44590 671 - 1
SATILIK PİYANO — Beyoğlu. İstiklâl caddesi Taksim Palas apartı-manının 2 No. lı dairesinde iyi vaziyette bir piyano satılıktır, Perşembe cuma ve cumartesi günleri saat 10 dan 16 ya kadar müracaat olunması. 702 — 1
SATILIK APARTIMAN, DÜKKÂNLAR — Karaköyde Müeyyetzade mahallesinin Yonca sokak 14 - 16, caddeden 29. 29/1 iki yüzlü dokuz daireli apartman, dükkânlar. Karaköyde Kemankeş mahallesinin Topçular Necati Bey caddesinde 52 numaralı dükkânın yüz yirmide kırk İki buçuk hissesi, Fatih Halıcılar caddesi No. 8 hanede Hüseyin. 695 — 3
PANO ALTI - HAMAM — Cadde üzerinde iki katlı yed! odalı, bahçeli, banyolu İçi dışı yağlı boyalı kâglr ev 17000 liraya. Mili! Emlâkiş. Telefon: 82777_______________718
BOÖAZİÇİNDE — Bir senelik kıra bedeli peşin verilerek bir ev veya 2-3 odalı bir kat kiralanmak İsteniyor. Taliplerin Akşam gazetesinde «Kiralık» rümuzuna mektupla moracaçıtları._______________729 3
5 -müteferrik
PARADA KOLAYLIK — Tamirat surettin emlâkinizden İstifade etmek isterseniz Galata Ada han 8 numara 3 ten 7 ye kadar müracaat. Tel: 41663 611 — 8
ORTAK ARANIYOR - Yüzde vüz garantili ve çok kârlı İşlere asgari 5000 daha yüksek sermayeli arkadaşlara İhtiyaç vardır. Akşamda ıK) rümuzuna mektupla müracaat 816 — S
SATILIK KÖPEKLER - Kurt köpeği çok İyi cins bolduk on bir aylık ve bir buçuk yaşlarnıda Uzunçarşıda 277 No. da bay Şaban Kahvesinde Kâmil.______________701 -
ALMANCA DERSLERİ - Bil AvrupalI öğretmen üniversite 'İse talebelerine ve hususi ders alacakla1^ iyi ders verir. Pratik ders ve .mUha-Ua-ra hazırlar. Frau Si ftaç Taksim Hoca Zade sokak 11 kat 3 E34
MARANGOZ TEZGÂHLARI ARIYORUM — Yeni veya az kullanılmış 30 cm. pulanya ve daire testeresi adres Erenköy Ahmet Ef. caddesi No. 29 706 — 1
SATILIK MOTÖR — Yatık silindir sekiz beygir kuvvetinde, ma2ot İle müteharrik sıcak kafa Tankl motoru satılıktır. 44287 telefona müracaat.
718 — 3
SATILIK VİNÇ ARANIYOR — 2 ton kaldırır sabit veya gezer bir vlnçe ihtiyaç vardır. Satmak lstlyenler ı 550 posta kutusu İstanbul adresine mufassal malûmat kabilse bir fotoğrafı İle son flatlni bildirmeleri, 125 —
SATILIK TAKSİ — Opel Kadri marka 38 modeli hâlen işlemekte olan İyi vaziyette acile satılıktır. Taksim - Sıraseryller Billûrcü sokak Lüks garajına müracaat. 705 —
BATİLIK BUZ DOLABI — 4 ayaklı Firljlder Sandal Bedesteninde 12/10/945 günü müzayede ile .»atılacak t ir. 732 — 1
KİRALIK ARDİYE ARANMAKTADIR — Azapkapı, Beşiktaş dahil bu arada 15(1 - 200 metre kare sahalı atölyeye elverişli ardiye satılık veya kiralık aranmaktadır. Taksim Sıra-servller 48/5 Hakkı adresine mektupla müracaat. 708 — 1
SATILIK EVLER — Tepebaşmda trapıvay caddesinde Şehir Tiyatrosu Komedi kısmı karşısında 315 metre' murabbaı arsası olan bir ahşap ev gerisindeki kâglr bir ev sanıktır Saat 8-12 arasında 44519 telefonla müracaatları. 709 — 1
KELEPİR mağaza — Bankalar Okçu Musa caddesinde «260» M2 üzerinde beton mağaza acele ve ucuz olarak satılıktır. Müracaat; Şehzade karakolu karşısında No. 90 M. Esmer 717 — 1
SATILIK EV VE ARSA — Fatih -Ki2taşı San güzel mahallesinde köşe başında havadar ve nezaretli 11 No. lı ev, arsaslyle satılıktır. Kadıköy -Bahariye Ruşen Ağa sokak No. 14 bayan 8. Işık’a müracaat. 724 — 1
12500 LİRAYA — Beyoğlu İngiliz sefaret! arkasında dört katlı ve ayrıca altında bir dükkânı İHr katta üçer oda kâglr e par t iman satılıktır Taksim - Kristal arkasında Milli Em-Iftklş, Telefon: 82777 719
TAKSİM CİVARINDA — Gayet müsait flatie büyük randımanlı evler. 8000 İle 20,000 Hra arasında en iyi semtlerde vardır. Taksim - Kristal arkasında Milli Emlâkiş. Telefon: 82777 720
İLÂN
Henüz altı aylık çocuğumu takn-hallm dolayısiyle bakamadığımf'an bu kere hayır sever ve vakti halt yerinde evlât şetkatinden anlar vc evlâda ihtiyacı olanlara rızamla evlâtlığa vermek arzusudayım. İsteklilerin aşağıdaki adresime müracaatları rica olunur.
Beyoğlu Ağacaml 31 No. kat 3 Şükriye.
Zayi — Pertuvniyal lisesinden 194ü -941 mayıs devresinde aldığım olgunluk diplomamı kaybettim. Yenisini alacağımdan eskisinin hükmü yoktur, Zeplir Parsehyan
Zayi — Pertcvnlya! lisesinden 941 -942 haîlran devresinde aldığım olgunluk diplomamı kaybettim Yenisini alacağımdan eskisinin hükmü yoktur. Alls M**»ecyan
1
fe&tılfe 8
A S 5 A M
18 Ekim 1945
ŞUBEYE DAVET
Selimiye As. D, Balkanlısından:
Muvazzaf hizmetini yapmamış olan fi2ö doğumlu ve bunlarla işleme tabi tam hizmetli Deniz erler! sevkedlle-cektlr. Şubelerde toplanma günü 14 Kasım 945 çarşamba günüdür. İlgililerin sözü geçen günde şubelere başvurmaları.
Satılık
Bebek ve tahta oyuncak İmalâthanesi tekmil teferruatlie ucuz satılıktır. Tahtakale Mena-şe Han No. 3. Elektrikçi Mlzra-,hl'ye müracaat.'
BULANA MÜKÂFAT
Babaeski nüfus memurluğundan aldığım nüfus kâğıdımla birlikte Lüleburgaz askerlik şubesinde kayıtlı askerlik tezkeremi kaybettim. Adana - Malatya Mensucat fabrikasından verilen dokuma ustabaşı bonservisi ve İş cüzdanımı da İçinde bulunan 15 lira da düşürülmüştün Her kim bulup aşağıdaki adrese getirdiği takdirde fazlaslyle memnun edilecektir. Aksi tnkdlrde yenilerini alacağımdan eskilerinin hükmü yoktur.
İstanbul - Defterdar fabrikasında 10150 No. 11 İşçi Osman Özcan 319 doğumlu
—aa Göıulekiş __
BİRİNCİ SINIF ÇÖMLEKÇİ Sirkeci Hamldlye cad. 27
Tel: 200DGMMİMB
S. ÜNAL
Bayan terzisi
PARtS'DEN DİPLOMALI
Kadıköy - Mühürdar oaddeal özgür Ap. (Sular idaresi karşısı)
Zayi — Bandırma nüfus memurluğundan almış olduğum nflfuı hüviyet cüzdanımı zayi ettim. Yenisini alacağımdan eskisinin hükmü yoktur.
Bandırma Paşabayırı Hacı Mahmut oğlu 1338 doğumlu Yakup Erdan
__ ÜROLOG - OPERATÖR —_
Dr. Suphi Arın idrar yolları ve tenasül hastalıkları; T: 49284 Taksim Sıraservller 59
Zayi — İstanbul kız lisesinden almış olduğum mezuniyet durumumu bildiren diplomam sureti zayi olduğundan yenisini alacağımdan eskisinin hükmü yoktur. Halime Aysan

ev, Çoeaksuk rt/Paj/o Kp./iAc»!
K.Ar'
1946 yılı
İKRAMİYE plânım merakla bekleyiniz!
Devlet Orman İşletmesi Geyve Müdürlüğünden :
1 — İşletmemizin Doğançay Bölgesinin Kireç Kuyuları ormanından toplanacak Doğançay İstasyon Son deposuna nakledilecek ve İstifte teslim 6800 kental kayın enkaz odun açık eksiltmeye çıkarılmıştır.
2 — Eksiltme 2/11 '945 gününe rastlayan cuma günü saat 15 de İşletme Müdürlüğü binasında yapılacaktır.
3 — Beher kentalinin muhammen bedeli 180 kuruştur.
4 — Miîddrt 8 aydır.
5 — % 7.5 teminatı 918 liradır.
« — Şartnameler orman gene! Müdürlüğünde, Adapazarı, Mudurnu İşletme Müdürlükleriyle Doğançay, Tuzla bölge şefliklerinde ve İşletmemizde görülebilir.
7 — İsteklilerin belirli gün ve saatte komisyonda hazır bulunmaları. ___________________________________________'____________(13990)
At meraklılarının dikkat nazarına
Sultan suyu harası müd ürlüğünden:
1 — Haranın Safkan Arap atlarından yetiştirdiği yüksek yarış kabiliyetini haiz 943 doğumlu 3 baş erkek ve bir baş dişi olmak, üzere 4 baş tay 4/11/945 günii saat 15 de Ankara Hipodromunda açık arttırma 11e satılacaktır.
2 — Bu hayvanlara alt şecereler! görmek isteyenler Ankara, İzmir, İstanbul, Bursa. Adana, Diyarbakır. Erzurum, Sivas ve Malatya Veteriner müdürlüklerinde görebilirler
3 — Beher hayvanın muhammen bedel! 1000 lira olup muvakkat teminatı 75 Hradır.
4 — Taliplerin belirli gün ve saatte Ankara Hipodromuna gelmeleri.
(13899)
Bayındırlık Bakanlığından
Sahası g :ekle gerçekleşeceğlie beraber 125 hektar olan Kurşunlu kasabasının ı ihazır haritasının alınması tşl açık eksiltme usulile eksiltmeye kon ' :uştur.
İşin keşi '-deli (4400ı Hradır.
Eksiltme >■ '1/1945 tarihine rastlayan salı günü saat (15) de Bayındırlık Bakanlığı Yapı ve İmar tglerf Reisliği Eksiltme komisyonunda yapılacaktır.
Eksiltmeye r rebl'mek için İsteklilerin:
1 — Usulü enire İride (330) üç yüz otuz liralık geçici teminat vermeleri.
2 — 3/11/1045 güııii akşamına kadar yazı He Bayındırlık Bakanlı-fına başvurarak bu U İçin yeterlik belgesi almaları, lazımdır.
Eksiltmeye alt kâğıtlar Bayındırlık Bakanlığı Yapı v» İmar İşleri Reisliğinde görülebilir,___(1375ü)_______________________________
Türk Hava Kurumu Bursa Şubesi Başkanlığından
Bu sene kurban bayramında kuruntumuz tarafından toplanacak olan kurban deri ve bağırsakları 12 ekim 1945 tarihinden İtibaren 1 kasım 1945 tarihine kadar 21 gün müddetle açık arttırmaya çıkarılmıştır..
Verilecek bedel haddi lâyık görüldüğü takdirde İhalesi l kasım 1945 pers -mbe günü saat 17 de kurum bı uasında yapılacağından İsteklilerin şart*--melerini görmek üzere Ankara. İstanbul ve Bursa şubelerine ve pey sürmek üzere de Türk Hava Kurumu Bursa, şubesi müracaatları ilân olunur (13910)
Bayanlara mahsus gayet jık ve zarif modellerde 18 ayar altın BİLEZİKLİ SAATLERİMİZİ görünü».
Singer Saat Mağazası "
■■■ Her nevi mücevherat siparişleri kabul olunur ■
Halis üzümden yapılmış, saf ve nefistir
Devlet Ziraat İşletmeleri Kurumu, Telf: 24738.
ANONİM ŞİRKETİNDEN:.
Şirketimizin evvelce Hân. edildiği veçhile fevkalâde umumi heyet toplantısı 28/9/945 tarihinde yapılmış ise de kanunen lâzım gelen nisap mevcut olmadığından 31 Ekim 1945 çarşamba gilnü saat 18,30 da yine İzmir Ticaret ve Sanayi Odası salonunda İkinci bir toplantı yapılmasına karar verilmiştir. Hissedarların toplantı gününden 10 gün evvel şirket yazıhanesine müracaatla toplantıya girme kartı almaları rica olunur.
İDARE MECLİSİ
gündem
1 _ Fevkalâde ihtiyat akçesinin tamamının veya bir kısmının sermayeye kalblle şirket sermayesinin arttırılması.
2 — Sermayenin arttırılmasına karar verildiği takdirde Statünün sermaye ve hisse bahislerine taallûk ederi 5 inçi maddesinin ona göre değiştirilmesi.
Türkiye Kömür Satış ve Tevzi îllücsscsesi İstanbul uŞhesinden
Linyit Kömürü Satışı
Garp Linyitleri İşletmesi MüesseseslnLn Linyitleri satışa çıkarılmıştır.
a) Soma, Değlrmlsaz, Tavşanitlşîetmelerinln PARÇA Linyit kömürü;
b) Kuruçeşme depomuzda, müşterinin vesaitine yüklenmiş olarak teslim;
TONU 30 URA
c) Bütün İhtiyaç sahiplerine, fabrikalara ve kömürcülere mo'orlf veya depoda tamamen serbest olarak verilir.
d) Satış yeri:
Yeni Yolcu Salonu 3. cü kat 1 No. lu oda
GALATA
' 12302 ı-
Çapa ve zincir satışı
İstanbul Defterdarlığından:
Muhammen bedeli Teminatı
Dosya No. Lira K. Lira
51191-89 247, 50 19 Anadolukavağında Macar cad. 10
51191-7 364 28 No. lı evde balıkçı Yusuf Aykaç’a emanet bırakılan tahminen (250) kilo ağırlığında bir adet çapa lle (150) kilo ağırlığında bir kilit zincir satışı. Galatada N. E. P. Depl biraderler ar-
■yukardakl malların 12/11/945 diyesinde bulunan (200) kiloluk bir tırnağı kırık ufak bir çapa İle (330) kilo ağırlığında (20 X 13) santim efradında ve 3 santim kutrunda bir kilit kadar müstamel lokmalı zincir satışı. pazartesi günü saat 15 de Mili! Emlâk
Müdürlüğündeki komisyonda açık arttırma 11e ayrı ayrı İhaleleri yapılacaktır.
İsteklilerin kimlik belgeleri ve teminat makbuzlarlle İhale gün ve saatinde komisyona, fazla bilgi için sözü geçen Müdürlüğe başvurmaları.
________ ___________ ı137303 ı
Antakya Belediye Başkanlığından:
Harbiye Şellallyelerlnde kurulacak olan hldro elektrik tesisatı 45 gün müddetle kapalı zarf usulile eksiltmeye konmuştur,
Yapılacak İş:
A) Harblyede Hldro Elektrik tesisatı,
B) Harbiye, Topboğazı arasında takriben 33 Km. lift Yilks^k tevettür hattı.
Cj Antakya Şehir şebekesinin tevsi ve ıslahı olup bilcümle malzeme ve makine He teferruatının temini İle bunların inşa ve montajı dahil İşbu vazlvette teslimidir,
D) Türbin ve bazı malzeme Belediyede mevcuttur,
Eksiltme 4/12/945 salı günü saat jr de Belediye Encümeninde yapılacaktır. Tekliflerin saat 14 e kadar makbuz mukabilinde Başkanlığa verilmiş olması şarttır.
Eksiltmeye girebilmek İçin bu İşi yapabileceğine dair Encümenim İzce muteber addedilebilecek ve yahut en az 500,000 beş yiiz bin liralık buna benzer iş yapmış olduğunu gösterir vesika ile buna merbut bu İşi İdare edecek teknik kadrolarını gösterir vesikaları İbraz etmek mecburiyetindedirler.
îşln muhammen bedeli 1024830 bir mHyon yirmi dört bin sekiz yüz otuz lira 22 kuruş olup teminat 44494 krık dört bin dört yüz doksan dört lira fil kuruştur.
Fazla malûmat almak isteyenler 50 Hra mukabilinde proje, keşif ve şartnameyi Belediye Başkanlığından alabilecekleri İlân olunur. (13851)
Yün keçe çizme satın alınacak
Af yan 7. İşletme Komisyonundan:
1 — 600 Çift yiln keçe çizme kapalı zarf usulile eksiltmeye konulmuştur.
2 — Keçe çizmenin beher adedi 12,50 Hra hesablle muhammen bedeli 7500.00 Hra ve muvakkat teminatı 562.50 liradır.
3 — Şartname işletme komisyonundan bedelsiz tedarik edilir
4 — Eksiltme 31/10/945 çarşamba günü saat 15 de Afyonda 7. İşlet-
me Müdürlüğü binasındaki komisyonda yapılacağından İstekliler kanunun 10 uncu maddesinin F. fıkrıası gereğince lüzumlu ehliyet ve ticaret veslkalarlle teklif mektuplarını kanuni tarlfata uygun olarak aynı gün saat 14 e kadar komisyona vermeleri veya muayyen vakitten evvel komisyonun eline geçecek tarzda taahhütlü olarak posta II» göndermeleri yayınlanır. (13264i
Öğrenci yazımı
Ankara Fen Fakültesi dekanlığından:
1 — Fakültemize serbest lisans, Matematik, Fizik ve Kimya öğretim lisansları ve Yüksek Kimyagerlik çulu İçin öğrenci alınacaktır
2 — Yeni öğrencilerin yazılmaları 1-20 ekim ayı eski öğrencilerin Kayıtlarının yenilenmesi 10-27 eklim ayı arasında yapılacaktır.
8 — Yazılan yeni öğrencilerin sayısı, Fakültenin alabileceği iğrenci sayısını aşarsa, yazılanlar arasında 23 ve 24 ekim ayı günleri saat tanı 9 da, Matematik ve Fizik - Kimyadan seçme imtihanı yapılacaktır
Lisenin her üç sınıfında da İftihar kitabına geçmiş olan 5 öğrenci imtihansız alınacaktır.
4 — Onu matematik, onu fizik ve onu kimya öğretim lisansları için olmak üzere yeniden alınacak 30 harçlıklı öğrencinin imtihanları, 23 ve 2i ekim ayı günleri saat tam 9 da matematik ve fizik - kimyadan yapılacak-tır.
(Harçlıklı öğrenci olmak İçin şartlar şunlardır. Türk oimak, kendisinin veya ailesinin yüksek öğrenimini sağhyacak kadar geliri bulunmak ve hiç bir yerde çalışmamak, 25 yaşını bitirmiş olmamak, evU bulunmamak. Türklyenln herhangi bir yerinde Öğretmen olarak çalışmaya engel olabilecek bir sakatlık ve hastalığı bulunmamak (buna alt rapor. İmtihanı kazandıktan sonra tam teşkilâtlı bir sağlık heyetinden alınır.)
5 — Harçlıklı olmak İstesin veya İstemesin, fakültemize girmek üzere ayda olarak yazılan bütün öğrenciler 23 ekim ayı günü tam saat 8,30 da Gazi Terbiye Enstitüsü binasında fakülte İdaresine bizzat görünmelidir Hangi sebeple olursa olsun o saatte gelmemiş bulunanlar, ibu yıl fakültemize vazılma hakkını kaybetmiş olacaklardır
fl - Eski öğrencilerimizin sertifika lmtlhanlaı ve askerlik dersi imtihanı, 8-20 ekim ayı arasında fakültede Hân edilen günlerde yapılacaktır.
7 — Başka bir fakülteden nakil kabul edHmez.
8 — İşleri üzerinde her türlü bilgiyi edinmek istiyenler eylül ayı için
de pazartesi, çarşamba ve cuma günleri, ekim ayında hergün, çalışma sa fitlerinde Gazi Terbiye Enstitüsü binasındaki fakülte idaresine başvur» blUrler (Tel: 7185 den 192) (11409'
ı S 5 y b, ıı.

Tuzla Çayırova teknik Bahçı vanlık okulu müdürlüğünden:
Okulumuzun 75 lira ücretli bir erkek sıhhat memurluğu İle 60 11 ücretli bir kadın hastabakıcılığı açıktır.
Ayni yardımla laşe ve İbatesi okuldandır. Sıhhat memuru ve has tabakıcı okullarından diplomalı isteklilerin gerekil belgeleri!* hussul şartlarını öğrenmek üzere cumartesi, pazar günlerinden günlerde müracaatları. (13724)
«Figüran» canlı model aranıyor
Güzel Sanatlar Akademisi Müdürlüğünden:
Güzel Sanatlar Akademisinin muhtelif bölgelerinde çalıştırılmak üzere canlı modele ihtiyaç vardır, ücretler müsaittir. îstek. İtlerin her gün akademi idaresine müracaatları, 13881
Karoseri yaptırılacak
Ankara Belediyesind en:
1 — On beş gün süre İle kapalı zarf usulile (8) adet şase üzerine et ve sakat taşımak üzere karoseri yaptırılacaktır.
2 — Muhammen bedeU (27634) Hra (5t» kuruştur.
3 — Geçici teminatı (2072) Hra (u.9t kuruştur.
4 — Teminat belediye merkez veznesine yatırılacaktır.
5 — Eksiltme ve İhale 6. 11. 045 sah günü saat 11 de belediye dairesinde toplanan encümende yapılacaktır
6 — Eksiltme şartlaşması ve krokls' ve buna bağlı kâğıtlar her gün encümen kaleminde görülebilir.
7 — Bu İşe girmek Istlyenlerin bu gibi kapalı karoser yapmış olduklarına dair yaptıkları yerden alacakları vesikayı İbraz ve İhaleden en az üç gün evvel belediye başkanlığına yazı ile müracaatla ehliyet almaları ve bu ehliyeti teklif mektuplarına eklemeleri lâzımdır.
8 — isteklilerin belli günde saat ona kadar 2490 numaralı kanun ge-
reğince hazırlıyacnkları teklif mektuplarını belediye encümenine vermeleri. (13757)
Karoseri yaptırılacak
Ankara Belediyesinden:
1 — 15 gün sûre ve kapalı zarf usulü He İki adet sıhhi İmdat otomobili .karoseri yaptırılacaktır.
2 — Muhammen bedeli (17200) liradır.
3 — Geçici teminatı (1290) liradır.
4 — Teminat belediye merkez veznesine yatırılacaktır.
5 — Eksiltme ve ihale 6. 11. 945 sah günü saat 11 de belediye dairesinde toplanan encümende yapılacaktır.
6 — Eksiltme şartlaşması ve krokisi 11e buna bağLı kâğıtlar her gün encümen kaleminde görülebilir.
7 — Bunu yapmak Istlyenlerin muayyen bir atölye veya garaj sahibi olduklarına ve ticaret veya esnaf odasına kayıtlı bulunduklarına dair belgeleri teklif mektuplarına eklemeleri lâzımdır.
8 — İsteklilerin belli günde saat 10 a kadar 2490 numaralı kanunun 32 inci maddesi gereğince hazırlayacakları teklif mektuplarının belediye
encümenine vermeleri. 113758)
Köknar Tomruğu Satışı
Devlet Orman işletmesi Adapazarı Müdürlüğünden:
Mlkdarı Fiatl Teminatı İhalenin
Deposu Cinsi Adet M3 D3 LlraKrş. LlraKrş. Tarihi Saat
Çakallık Köknar
aradeposu tomruğu 797 433 617 61 31
. » 379 230 231 61 31
» » 254 180 348 61 31
1993 87 1/11/1945 15
1058 66 > 15,30
828 83 » 16
1430 844 096
1 — Hendeğe «8» kilometre ve Adapazaruıa «38» kilometre meaafeda kamyon İle nakliyatı yapılabilir İşletmemizin Karadere bölgesi Çakallık ara deposunda mevcut üç parti halinde 1430 adede denk «844.096» metreküp köknar tomruğu açık arttırma lle satışa çıkarılmıştır.
2 — Arttırmaya çıkarılan emvalin muhammen bedelleri!» İlk. teminatları kendi hizalarında gösterilmiştir.
3 — Arttırma günü 1/11/945 perşembe günü saat 15. 15.30 ve 18 da yapılacaktır.
4 — Arttırma şartnameleri Orman Genel Müdürlüğünde. İstanbul, 1>-
mlt, Geyve, Düzce İşletme müdürlüğünde görülebHlr. (13906)
Vakıflar orman işletmesi müdürlüğünden
İstanbul
İşletmemize alt olup Alemdağ ormanında kesilmiş olarak istifte Mevcut 14000 kental kestane odunu «5 M3. kestane eğrisi acele olarak şartnamesine göre ve pazarlıkla satılacaktır. İsteklilerin 22. 10. 945 pazarted günü saat 14 de İşletmemiz komisyonuna müracaatları odunun muhammen bedeli beher kentalde 80 kuruş kestane eğrisinin M3 25 Hra muvakkat teminat 752 liradır. (13904)
Maliye Bakanlığından:
Beşlktaşta Hayrettin İskelesi yanındaki maliye kırtasiye deposunda halen mevcut ve 945 mail yılı sonuna kadar toplanacak olan fersude am-balftj kâğıtları lle bir defada satılacak olan bir miktar mukavva parçalan için bulunan flatler lâyık hadde görülmediğinden yeniden açık arttırmaya konulmuşlardır. İsteklilerin, birincisi İçir 128 ve İkincisi İçin 50 lira temt-nat paraslle birlikte 2 kasım 1945 cuma günü saat 14 de mezkûr depoya mlhacaatları. (13873)