Pazar günü nüfus sayımı en geç saat sekizde bavlıyacak
Harbiyede Belvii sırtlarında 40 parça erazinin istimlâkine başlandı
Sene 28 — No, 9700 — Flatl her yerde 10 kuruştur.
CUMA 19 Ekim 1045
Sahibi: Necmeddin Sadak — Neşriyat müdürü: Hikmet Feridun Ez — AKŞAM Matbaası
Avrupa sulhu niçin olamıyor?
Avrupa açlık ve sefalet içinde. Bir, Orta Avrupa memleketleri, nln sınırlan Doğudan kopup ge. lan, perlgan göçmen kafilelerlle 'doludur. Harbde hiç suçlan ol. Buyan bu kadın ve çocuk kalaba, lığını sadece ölüm bekliyor. Daha dün Avrupanın en güzel, en me. ideni ülkeleri olan yerler, şimdi eşkıya çetelerinin, çapulcu sürü, lerinin türediği, açların ellerin, den kuru ekmeklerin, çıplakla, nn üstünden paçavraların kapıl, dığı ıssız viranelere döndü, Avru. pada bu kış çok insanın soğuktan Ve hastalıktan öleceğini mütte. flk kaynaklan serin kanlılıkla ha. ber veriyorlar. Bu sefaletin önüne — elden geldiği kadar — geç. mek için ilk şart, normal hayatın başlangıcı olan sulhtur, Harb biteli aylar geçti. Avrupada, hiç ol. ma2sa Orta Avrupa ile Balkan, larda sulhu yapmak için ne bek. liyorlar? Milletlerin hürriyet ve refahı ideali uğruna Avrupanın harabeye dönmesine razı olan İngiltere ve Amerika, düşmanla, n yenildikten sonra dahi, bu hür. riyet ve adalet sulhunu gerçek, leştirmekten âciz midirler?..
Bir tanıdık bövle diyor. Hakkı var.
Sulhun gecikmesine, harbi kaçanmak için uzun bir politika gütmüş olan müttefiklerin sulh İşlerini harbden sonraya bırakmayı-tercih ederek harb bitince, karşılaştıkları yeni durumla şaş. kın vp siyasetsiz kalmalarıdır. Amerika ile îngilterenin henüz, belli bir sulh siyasetleri olmadığı gibi aralarında tam birlik bulun, madiği da her gün daha fazla göze çarpıyor. Sovyet Rusyanın, kendi menfaatlerini gerçekleştir, rrek için bu derece sert davranıp dayatması da bundan ileri geliyor
Harbde ağırlığın büyük kısmı Amerikaya yüklendiği gibi sulh, te de kuvvet ve mesuliyetin geniş payı Amerikanın omuzlanndadır. Fakat yazık ki Amerikanın bir Avrupa sulhu politikası henüz ol. guniaşmanuştır, îşin daha fena, sı Amerika. Avrupayı ve Avrupa meselelerini yeni öğrenmeye çalışıyor.
Bunu, yalnız biz söylemiyoruz, İki gün önce gazetelerde çıkan bir telgrafa göre Avrupayı geze, rek memleketlerine dönen Ame. rikalı mebuslar, gezip konuştukları yerlerde Amerikanın acık bîr siyaseti olmadığından şikâyet edildiğini söylemişlerdir,
Harb içinde Âmeıikadan en doğru görüşleri yazan meşhur Fransız gazetecisi Pertinax, ge. Çenîerde Vaşingtondan bir Paris gazetesine gönderdiği yazıda, Amerikanın Avrupa işlerinde be. Lirmiş bir siyaseti olmadığını an. latıyordu.
Düşünülmüş, hazırlanmış, ka. rar verilmiş belli siyaseti olmayınca bir devlet — Amerika da. hi — konuşma ve çatışmalarda ne istiyeceğini. istediklerini elde etmek için nereye kadar gidece. ğini bilemez, sadece umumî ve müphem prensipler çerçevesi İçinde kalır. Avrupa işte Atlantik Demeci, Dört Hürriyet gibi türlü İsimler altında anılan bu parlak, fakat herkesin kendine göre yo. rup anladığı bu müphem İnsanlık prensiplerinin günün birinde gerçekleşmesini bekliyor. Halbu. ki bunlar yirmi asırdır İnsanların aynı şekilde anlamaya bir türlü muvaffak olamadıkları, herkesin tatbik etmek iddiasında olduğu prensiplerdir. Altı yıllık çetin harbin sulhunu yapmak için İse daha açık, daha maddi, hakikate daha yakın görüşlere ihtiyaç var. dır.
Amerika siyasetinin Avrupa karşısındaki bu durumunu mazur görmek lâzımdır. Çünkü Amerikanın Dışişleri makinesi bu güne göre kurulmuş değildir. Amerikan Hâriciyesi, bîr İki dev. let ve memleket müstesna, Avru. payı yeni tanıyor ve işlerini yeni İhtiyaca göre kurmaya yeni cali, şıyor. Ne Orta Avrupayı. ne Bal. kanlan öğrenmek hevesini duy. mamış, böyle bir zarurete katlan, tnamış olan Amerika, ancak harb
sonunda bu uzak ve kendisi için ehemmiyetsiz bölgelere karşı alâ. ka sezmeye, dünya sulhunun — adını bile duymadığı — Bulgar ve Rumen işlerlle dahi İlgili bir bütün olduğunu anlamaya başlamıştır.
Amerika gibi büyük bir de. mokrasl, milletten ayn İş göre, mez. milletin menfaat v® alâka, sini uyandırmadıkça bir siyaset güdemez. Amerikan milleti İse Avrupa hakikatini çok yeni, an. cak bir kaç avdır duyup öğren, meye başladı. Harbi kazanan Amerika, San . Francisco kon. feransma kadar sulhu, idealist bir hayal perdesi arkasından gö. rüyordu.
Necmeddin Sadak (Arkası sahife 2. sütun 5 de)
üçler konferansı
B. Truman hâlen böyle bir tasavvur yoktur diyor
Londra 19 (Radyo) — Başkan M. Truman dün beyanatında. Birleşik Amerikanın Beşler konferansının akim kalmasının doğurduğu çıkmazın İçinden çıkılması çarelerini araştırdığını, fakat halen Üçler arasında bir toplantı yapılması tasavvur edilmediğini söylemiştir.
M. Truman, Birleşik Amerikanın bütün milletlerin atom bombası kullanmaktan vazgeçmeleri İçin milletlerarası görüşmelere başlamış olduğunu ilâve etmiştir.
Paris 19 CR) — Sovyet Rueyanın Birleşik Amerika nezdlndekl elçisi Gromyko'nun aon ve acele seyahati hakkında siyasi çevrelerde hasıl olan kanaat, Birleşik Amerika İle Sovyet Rusya arasında yeni bir siyasi faaliyetin başlamış olmasıdır.
Ankara cinayeti
Katil Reşidin idamı istendi
Mahkeme koridorları ve salonu bu sabah da tıklım tıklım dolu idi
Ankara 19 (Telefonla — Dr. Naci'yi öldüren kaatll Reşit Mercan'ın muhakemesine bu sabah saat onda devam edileceğini bilen meraklı bir dinleyici kafilesi sabahın erken saatlerinde adliye binasının önünü doldurmuş bulunuyordu. Koridorlar da müthiş kalabalıktı.
Öğrendiğime göre bir kadın şahit sıfatlle dinlenecek, öğleden sonra da kaatll Reşit Mercan müdafaasını yapacaktır.
Haşmet hakkında takibat
Cumhuriyet savcılığınca kaatll Reşit Mercan'ın arkadaşı Haşmet hakkında şıi noktalardan takibat apü-maktadır:
1 — Polisi yanlış yola sevketmek.
2 — Kaatlle tabanca temin etmek,
3 — Ruhsatsız tabanca taşımak,
4 — Katili evinde barındırmak.
Bu ve daha bazı suçlardan Haşmet hakkında yapılan takibata müteallik tahkikat dosyası yakında tekemmül edecek ve Haşmet'in de ayrıca muhakemesine başlanacaktır.
Dünkü celse tafsilâtı
Ankara 19 (Telefonla) — Feci bir cinayete kurban giden Dr. Naci Ar-zan'ın cenazesi dün öğleden sonra kaldırılmıştır. Sıhhat ve Adalet Bakanları İle Danıştay Başkanı, Ankara Valisi, ve daha bir çok zevat, doktorun buradaki ve İstanbul'dan gelen akrabaları cenazeyi t akıbetmişler dlr Cenaze alayının önünde otuzdan fazla da çelenk vardı,
Kaatll Reşit Mercan
Muhakeme başlandı
Dün bir taraftan Dr. Naci Arzan'm cenazesi kaldırılırken, diğer taraftan da onu öldüren Reşit Mercan'ın ağır ceza salonunda muhakemesi yapılıyordu.
Muhakeme safahatından anlaşıldığına göre, kaatll Reşit Mercan, doktordan başka hizmetçiye de tabanca çekmiş fakat kurşun ateş almamıştır. Kaatll, doktoru öldürdükten sonra doğruca arkadaşı Haşmet'in evine giderek elbise değiştirmiş, bir müddet dolaştıktan sonra tekrar Haşmet'in evine gelmiş ve İşlediği cinayeti tafsllâtlle (Arkası sahife 2; sütun 1 de)
Rumen kıralı hükümet ile işbirliği yapmıyor
Halk ile saltanat arasında rabıtalar kesilmiş bulunuyor
Londra 1» (R> — Romanyadan dikkate değer malûmat alınmıştır.
Kıral Mlchel son zamanlarda hükümet İle teşriki mesatd» bulunmamaktadır. Bu sureti» halk vı saltanat arasında bir rabıta kalmamış gibidir. Filhakika, 23 ağnstostan sonra Kıral hiç bir İrada İmzalamamıştır.
Diğer taraftan bildirildiğin* gör*, Romanyada yiyecek maddeleri sıkıntısı hftd bir devreye varmıştır. İktisadi buhran son hadde varmıştır.
Vaşlngton 18 (AA.) — Dışişleri Bakanı M. Byrnes'ln basın toplantısında bildirdiğine göre. Amerikan husus! elçisi Mark Ethrldge, ağlebl İhtimal bu akşam Balkanlara hareket
sürmekte Olan şartlar hakkında yeni bir anket yapacaktır. Ethrldg» bilhassa, Birleşik Amerika Balkanlardaki
rejimleri tanımadan önce, Potsdara anlaşmalarına Balkan memleketlerinde riayet edilip edilmediğini öğrenmekle ödevli bulunmaktadır.
Yugoslavyanın üç büyük Şef’i daveti
Paris 19 (R.) — Yugoslavya hükümeti sözcüsü bl demeçte bulunmuş ve Başkan M. Truman'ı. M. Attlee'yl ve Mİ. Stallnl Yugoslavya'ya davet etmiştir. Sözcü Müttefik şeflerin Yugoslav meselesini yakından tetkik
edecek v* bu bölged* bugün hüküm
edebileceklerini ve İtalya tarafından yapılmış olan tahribatı gözleriyle göreceklerini bildirmiştir.
Macarlstanda dahilî harb tehlikesi
Ruslar Macaristan seçimlerine müdahale etliler
Mareşal Voroşilof, Macar Çifçi partisine ültimatom verdi
Şerlindeki karaborsacılar
Berlin Rus komutanlığı ithamları protesto etti
Beyrut 19 (R) — Berllnden bildiriliyor; Berlin Sovyet İşgal bölgesi Sovyet kumandanlığı bîr nota neşrederek, Amerikan basın ve radyolarında geçen hafta Ber. ünde Thiergarten’de basılan ka. ra borsa merkezinde 100 kadar^L Sovyet subay ve erlerinin tevki fO edilmiş oldukları hakkında neş.û-redllmlş olan haberin SovyetCM Kızılordusunun şeref ve namu.'ta sunu kirlettiğini ileri sürmüştür.
Londra 19 (R.) — Dün Berlin'de q
Müttefik kumandanları arasında ya-*— pilmiş olan bir İçtlmada Sovyet kumandanı Berlin kar^ borsasında ya- (D kalanmış olan Rus subay ve erleri > hakkında İngiliz ve Amerikan gazete-» lerlnde çıkan yazıları şiddetle pro- q testo etmiş ve bu yazıların Sovyet E ordusu şerefini ihlâl ettiğini blldIr-M-mlştlr. Bunun üzerine S&z alan İngl-llz Generali bu hususta tahkikat ya—O pılacağını bildirmiştir. Amerikan Ge-^ neralı vermiş olduğu cevapta Ameri- Q) kadakl basın hürriyetini ileri sürmüş.+j* ve küçük miktarda Rus subay ve W erinin kara borsada alış veriş etmele-rlnln Sovyet ordusu şerefine halel/\ getiren bir mahiyet taşıyamıyacağım'** bildirmiştir.
İtalya ile geçici sulh
Roma hükümeti hiç olmazsa muvakkat bir sulh yapılmasını istiyor
Londra 19 (Radyo) — İtalya hükümeti. daimi bir sulh anılaşması ak-dedilmeslna intizaren Müttefiklerle hiç olmazsa muvakkat bir sulh muahedesi ve mütareke şartlarında değişiklikler yapılmasını İstemeğe karar vermiştir. İtalya, mütareke şartlan yerine İki taraflı anlaşmalar yapılmasını İstemektedir. İtalya Dış Bakanı Gaspari, müstemlekelerini muhafaza etmenin İtalya İçin hayati bir ehemmiyeti haiz olduğunu beyan, et-iniştir.
Lübnanda Yahudilere karşı tedbir
Beyrut 19 (A.A.) — İlglll makamlar Lübnan'da oturan 18 Yahudlnln İkamet tezkerelerini geri almıştır. Bundan başka bazı Yahudlk'r de muayyen yerlerde ikamete mecbur edilmişlerdir. Bu tedbirler, Lübnan ve Burlye şeflerinin son defakl buluşmalarında Siöni2m hareketlerine karşı alınması kararlaştırılan tedbirler cümlesinden bulunmaktadır.
Filistin meselesi
Roosevelt ile kıral İbnissuut arasındaki mektuplar neşredildi
Londra 19 (R.) — Vaşlngton’dan bildiriliyor: Dışişleri Bakam M. Bvr-nes dün vermiş olduğu bir demeçte müteveffa Roosevelt İle Kıral Ibnls-suud arasında teati edilmiş olan ve Filistin meselesine müteallik mektuplardan bahsetmiştir. M. Byrnes, M. Rosevelfln Filistin meselesi hakkında hiç bir karar vermeden evvel Arap ve Yahudi liderleri ile görüşmek istediğini bildirmiştir.
M- Roosevelt 1le Kıral M. tbnlssu-ud arasında teati edilmiş olan mektuplar bu sabah Amerika'da neşredilmiştir.
M. İbnJ'îsuud mektubunda Arap hukukunun korunmasının ve Arap haklarına yer verilmesini M. Roose-vet'ten rica etmiştir. Göndermiş olduğu cevabında Başkan M. Roosevelt, Filistin hakkında Amerikan görüşünü İzah etmiş ve Arab ve Yahudi liderleri İle Filistin meselesi hakkında uzun boylu görüşmelerde bulunmadıkça bu hususta her hangi bir karar veremlyeceğlnl, fakat Amerikanın Filistin meselesine malûmat edinmeden müdahalede bulunamayacağını bildirmiştir.
Londra 18 (A.A.) — News Chronlcle gazetesinin Budapeşte’deki özel muhabiri bildiriyor:
Macaristan'daki bütün partilerin müşterek bir tek liste İçinde toplanmaları hususundg Ruslar tarafından verilen karar, gelecek ay zarfında Macaristan'da yapılacak olan genel seçimlerin serbes ve demokratik mahiyetini fiilen ortadan kaldırmıştır.
Son yapılan Budapeşte belediye seçimlerinde komünistlere karşı bariz bir galebe sağlamış olan küçük toprak sahibi çlfçller Liberal partisi eğer bu müşterek Üsteyi kabul etml-yecek olursa 4 kasımda yapılması tekarrür etmiş olan genel seçimler sırasında muhtemel olarak dahili harb ve anarşi çıkacaktır. Mareşal Voroşilofun Çifçl partisi liderlerine bu mealde bir ültimatom vermiş olduğu söylenmektedir.
Çifçllerln siyasi kurulu Üyeleri henüz verecekleri cevabı İncelemektedirler. Fakat, mukavemet etmenin İmkânsızlığı karşısında teklifi kabul edecekleri şüphesiz gibidir.
Voroşllof'un talebinde, ÇlfçUerle, Demokrat vatandaşlar partisinden ve Demokrat halkçı partisinden kalanların gelecek parlâmentoda sebepsiz olarak saylaylıkların yüzde elli birini alacakları tasrih edilmektedir.
Diğer taraftan, Komünistler, Sosyal demokratlar ve Köylü ve Radikal partileri de yüzde 49 unu alacaklardır
Başlıca iiç parti şunlardır:
Çlfçl, Komünist ve Sosyal demokrat partisi.
Müşterek liste teklifinin kabulü otomatik olarak mânalı bir sebebe dayanmaksızın seçimleri bir genel oy seviyesine indirecektir,
Eski Maliye Bakanı ve Clfç! partisi lideri İstvan Vasati muhabire verdiği bir mül&katta, Voroşllof'un aAnarşl ve dahili harbi* İma etmesinin sarih bir mâna ifade ettiğini belirtmiştir, Budapeşte'de de dört günlük yiyecek bulunmaktadır.
Diğer taraftan memleket iflâs etmek üzeredir Binaenaleyh bugünkü İktisadi (imli 'zllk İçinde komünistlerin karışıklık çıkartarak kan dökülmesini sağlamaları gayet kolay olacaktır, tşçilerl* komünist partisi
--
Savaştan sonra sükûn
üyelerine 40 bin tiifek ve rovoiver dağıtılmıştır.
Londra 18 (A.A.) — ReuUr'ln siyasi muharriri yazıyoT: Macar siyasi partilerinin 4 kasımda yapılacak oj&n genel seçimlere müşterek liste İle iştirak etmeler! hakkında Sovyet komutanı Mareşal Voroşllof tarafından emir verildiği haberleri Londra’daki resmi İngiliz mahfilleri tarafından teylded 11 inektedir.
İngiliz noktâl nazarı bunun esef edilecek bir hal olduğu merkezindedir. Zira bu talimatın, Macaristan'da serbes seçimlere mân! olacağı kanaati İler! sürülmektedir.
Bu halin, genel seçimler neticesinde kurulacak olan Macar hükümetinin İngiltere tarafından tanınmasında bir tesir icra edip etmlyecfği şimdiden bilinmemektedir.
Sovyetlerln bu teşebbüsü, belediye seçimlerinde küçük toprak sahiplerinin bariz m uzaf feriye tini taklbetmls-
Ur.
Tanca rejimi
Konferansın kararları dün neşredildi
Londra 19 (Radyo) — Tanca'nın idare şekil için toplanmış olan konferansın kararları ve zabıtları neşredilmiştir. Sovyet Rusya, İspanyada Franco rejimi yerine demokratik bir rejim ikame edilmedikçe, İspanyanın Tanca idaresine ve İleride toplanacak konferansa davet edilmemesini İstemiştir. İngiltere İle Amerika delegeleri Franco rejimi devam ettikçe İspanyanın Tanca idaresine iştirak 'ettirilmemesi şayanı temenni olduğunu İleri sürmüşlerdir İtalya, sulh andlaşma-sını imzaladıktan sonra Tanca'nın idaresine İştirake davet edilecektir.
Ankara tıp fakültesi tedrisata başladı
Ankara 19 (Telefonla) — Ankara Tıp fakültesi bugün saat 11 de Gül-hanedeki derhsanede törenle açılmış ve tedrisata başlanmıştır. Törende Milli Eğitim Bakam Haşan Ali Yiicel de bulunmuştur.
Günler Geçerken
Pastaya hücum
Yazan: Halide Edlb . Adtvflr
Yarınki Akşam’da
--------------------------
Hürriyet kahramanı Niyazi bey
Yarin bıı dikkate değer yazı serisine başlıyoruz.
Harbden önce bile hiç bir memlekette bizdeki kadar pasta yenmez, pastaya hücum edilmezdi. Bakalım bu salgın ve saldırış daha ne kadar sürecek? Saat 17 ile 20 arası Beyoğlunda bir pas. tahaneye — epeyce güç olmasına rağmen — giriniz, etrafınıza bakınız, halkın nasıl kaynaştığını, birbirlerinin omuzları hiza, sından nasıl hırsla, aç gözlülükle vitrinlere bakarak sıra bekledi, ğini, beklemeğe tahammül edemeyip itişip kakıştığını görür, şaw şar. biraz da ürkersiniz. Hele müşterilerin dolu tabağı kapıp gök. ten inmiş Allah nimeti imişçeslne gözleri sevinçten parlıya par liva ayakta veya daracık bir tezgâh kenarında, kovulmaktan kor. kuytularmış gibi acele acele süslii hamur parçalarına çatal atış, ları hiç de hoş bir manzara değildir: acıma hissi verir.
Acımamıza başka sebepler de vardır, önce şunu söyliyeyim ki bizde pastacılık çok defa gözbağıcılığı şekline sokuluyor. Zira gördüğümüz o biçim biçim nesnelerin hamuru aynı çamurdan, dır; yani cinsine, İsmine göre hamurlarının tertibi ayn olması lâzım gelirken esas tertipte fark yoktur. Çoğunun üstündeki sonradan ekleme maddeleri, kremi, reçeli, nıeyva yongaları 1le ne idiigü bilinmez kırıntıları kaldırınız, hamur aynı hamurdur. Halbuki asıl pastacılıktan beklenilen, bu hamurun her cinse göre değişmesi, ayn bir tertip ve emek malısulU olmasıdır. Kimse o İnceliği bilmiyor, garnitür değişmesini pasta değişikliği sanıyor, öğle yemeğini İyice yememiş ve akşam yemeğini de yiyemiyecek bir adamın sandviç, simit, hattâ leblebi dururken pastaya rağbeti de yanlıştır; zira böyle vaziyetlerde pastayı teşkil eden acayip maddeler hem mideyi bozar, hem açlığı gidermez, hem de kâfi gı_ da teinin etmez. Ağızda bıraktığı ekşimsi çeşni ve çirişli pası da ayrı bir münasebetsizliktir.
_ Fakat biitün bu yazdıklarımızın pastaya hücumu önlemlye. ceği muhakkaktır Hiç değilse halkın kesesini korumak ve satıcıların taşkın kârına bir had çizmek için pastaları gram üzerinden bir tarifeye göre sattırmak lâzım gelir. Son günlerde şeker ucuzla, dığı, un hollaştığı lıaldp porsiyonlar göze çarpacak kadar küçüldü. bir loktnalık oldu. Süse aldanan safdil çoluk çocuğun kursağına bir dirhem bulamaç giriyor,,, pastacının kasasına koca ser. vet!
Refik Halid Karay
sahtfc t __.___________________________________________________________»ıtatM___________________________________________________________________________________'(o CıM TUT
SÖZÜN BELİŞİ
Izmirde atlı tramvay
Bİr muharrir arkadaşımızın tamire dair yazdığı bir yazıdan öğreniyoruz kİ tzmirde Karjıyaknda hâlâ atb tramvay vardır. Arkadaşımız diyor ki: «Karfiyakanın Papaz semtine İşle, yen atlı tramvaylar bence, hakikaten İzm İrin turistik husuri. yetleri arasındadır^ Yalnız şu şartla kİ, bu görüş bir defa kabul edildikten sonra, arabaları esaslı şekilde tamir ederek bakımlı bîr hale koymalıdır, İzm ire gelecek bir yabancı bunlara yakın bir alâka gösterecektir. Ben kendi hesabıma sırf merak saikaslle bunlara binerek zevk aldım diyebilirim."
Atlı tramvayları kaldırmak değil, seyyahların hoşuna gitsin diye esaslı surette yerleştirmek İsteyen arkadaşımıza, daha ipti, daî nakil vasıtalarımız için de tznıirde hayat sahası ayırıp ayırma, yacağımızı sormak gerekiyor, öyle ya, seyyahlar atlı tramvaya binip eğlendikten sonra bavullarının otelden İskeleye bir kağnı İle taşınmasından da zevk duyacaklar, bu nakil vasıtasına da ayakın bir alâka» göstereceklerdir. Daha eski zamanlarda muteber kimseleri taşımaya mahsus el sedyelerinin de İki semt arasında insan nakletmesi, hattâ bazı yerlerde hamalların insanları arkalarına alıp taşıması da, eğer bu görüş kabul edilirse, gayet makuldür. Gelecek olan yabancı' seyyahlar atlı tramvay gibi me. deni dünyada artık eşi kalmamış diğer iptida! nakli vasıtalarını bayatta görmekten hayli eğlenecek, bunlar da îzmirln turistik hu. zusiv etlerini (!) teşkil edeceklerdir.
Bana öyle geliyor lc! turistik unsur aranırken seyyahlara İp. tldailik göstermek hevesinden kesin olarak vazgeçmek lâzımdır. Şehirlerden çoktan kalkmış olan atlı tramvayı bir şehirde görmek seyyahın hoşuna gidebilir; fakat Karşıyakadan Papaz’a bu atlı tramvaylarla giden İzmirliler her halde oraya elektrikli tram. rayla, hattâ son model bir otobüsle gitmeği tercih ederler. İs. mire yakışan da btıdur, Bir seyyah İçin İnsan medeniyetinin en eski şehirlerinden biri olan tzmlrde görülecek, alâkalanacak çok |ey vardır. Tabii atlı tramvayı da görebilir ama her halde Karşı, yakada değil. Olsa olsa İzmirhj şehir müzesinde!
Şevket Rado
Katil Reşidin idamı istendi
(Baş tarafı 1 İnci sahifede) ona anlatmıştır. Kaatil bundan sonra arkadaşından paltosunu ve siyah gözlüğünü vermesini rica etmiş ve almıştır. KaatU Reşit Mercan o Keçeyi Yenlşehlrde eskiden tanıdığı bir hizmetçinin yanında geçirmiştir.
Hâdise taammüden katil telâkki edildiğinden Reşit Mercan'm İdamı İstenmiştir. Tahkikat evrakının doğru olup olmadığı Reşit Mercan'dan sorulunca:
— Doğrudur, demiş, fakat Dr. Naci mütemadiyen beni aldatıyor. Oyalıyordu. Ben hasta İdim. Lâkin o «Sende birşey yok» diye bana reçete verdi. Herkesin kendi sıhhatini bilmesi kadar tabii ne olabilir? Ben hasta olduğumu gayet İyi lbiliyorum. Sanatoryuma yatırmalarını İstediğim zaman buna lüzum olmadığını söyledi. Tabancayı kendisini tehdit etmek İçin çektim. Doktor tabancayı görür görmez korktu, heyecanlandı. Bağırmağa başladı. Ben de o esnada şuurumu kaybederle ateş ettim. Halbuki doktoru Öldürmek aklımdan bile geçmemişti. Şayet ben doktoru öldürmeği öncedc-n tasarlamış olsaydım onu muayene olmadan öldilrfbilirdi m.
Kaatil veremli değil
Reşit Mercan’m hakikaten ciğerlerinden rahtasiz olup olmadığının tesbltl için yaptırılan muayene ra-parları okundu ve radyografisi görüldü. Bunlarda kastilin ciğelerlnde ra-hatsızloik olmadığı görülüyordu. KaatU:
— Şu ilimi bir kere de ben göreyim.
Demiş ve filim kendisine gösterildikten sonra da:
— Bu filim bana ait değildir. Ciğerleri sağlam bir İnsanın filmi, bana alt filimmiş dlye gösteriliyor. Ölen doktorun arkadaşları bu suretle İntikam almağa çalışıyorlar.
Diye İtirazda bulunmuştur.
Haşmet ne diyor?
200 liraya bir titanca alarak arkadaşı kaatil Reşit Mercan'a veren Haşmet dinlendi. Reşit Mercan'm on senelik arkadaşı olduğunu, iki sene evvel bir -gün sokakta Tasladığını, o zaman Reşidin asker olduğunu, kendisinden İngilizce tercümeler yapabilecek bir yer rica ettiğini anlatmış te;
— Ancak bir sene sonra kendisini bir vazifeye yerleştlreblldlın. Dcmiş-tir
Rcşld'ln, annesi ile dargın olduğunu, barıştırmak için çalıştığını, kendisinden bir tabanca İstediğini ve 200 liraya bir eskiciden satın aldığı taban çayı Reşid'e verdiğini söyledi ve şunları İlâve etti:
— Onun haleti ruhlyeslnden böyle bir iş yapacağını katiyy'n tahmin etmezdim. Hâdiseyi kendisini ikinci şubeden aradıkları zaman öğrendim.
Maksadı tehditle para koparmaktı
Haşmet sorgu yargıçlığındaki ifadelinde, Rcşld'ln tabanca sayesinde zenginleri tehdit ederek para alacağını, bir murdarını da kendisine vere eğin i söylemişti. Mahkemedeki Ha-
daal İle bu İfadenin tutmodığı kendisine anlatılınca Haşmet şu cevabı vermştlr:
— Reşit Mercanın n« söyUytceğinl bilmediğim İçin böyleoe İhtiyatlı bir fade vermiştim.
Reşld'Ln okunan İlk İfadesinde de Hoşmet’io aralarında bu yolda bir anlaşma yapıldığı, Haşmet'ln «Zenginlerden bu ruretlo para kopararak zengin olıınır» dediği yazılı idi.
Haşmet:
— Ben böyle blrşey söylemedim. Onu hazırlamadım.
Dlye İtirazda, bulundu. Rejld'den ne diyeceği soruldu o da:
— Belki yalan söylemişimdir Dedi Bundan sonra tabancanın satın alındığı eskici ve bu satın almada hazır bulunan diğer eskiciler dinlendiler. Bunlar tabancanın Haşmet tarafından satın alınıp Reşit Mercan’a verildiğini söylediler.
Celse, bu sabah saat 10 da muhakemeyi devam edilmek üzere saat 22.30 da dağıldı. Vakit geç almasına rağmen Adliye binasının önü meraklı dinleyicilerle dolu idi.
At etini manda eti diye satan gencin mahkûmiyeti
Bundan bir müddet evvel, Fatih'te bir kasaba, at etini körpe dana eti dlye satarken yakalanan Münir isminde bir genç, bu sefer de Beyoğ-lunda ahçı Koço'ya başvurarak ona ucuz ve kaçak kesilmiş dana eti getireceği bahanesll e İki yüz elli lirasını alıp kavuşmuştur.
Münir, bilâhare Koço’nun müracaatı üzerine yakalandın; ve sekizinci asliye ceza mahkemesinde yargılanarak üç ay müddetle hapse, 30 Ura para cezasına mahkûm edilmiştir.
Ticaret Bakanı Mersinden İskenderun’a gitti
Mersin 18 — Şehrimize gelen Ticaret Bakam B. Ralf Karade. nlz tetkiklerde bulunduktan ve tacirler ve esnafla görüştükten sonra İskenderun'a gitmiştir.
Mersinde Ticaret Bakanına Toprak afisinde muamelelerin süratle yürümediği hakkında birçok şikâyetlerde bulunulmuştur.
Tarım Bakanı Nevşehirde
Nevşehir 18 — Dün Ürgüp’ten şehrimize gelen Tarım Bakanı Şevket Raşlt Hetlpoglu şarap fabrikasını gezmiştir. Tarım Bakanı daha sonra Halkevlnde Nevşehirlilerle görüşmüştür.
Ankara radyo sanatkârları arasında istifalar
Ankar 18 — Radyoevi sanatkârlarından Hakkı Derman Ş'rif içli, Tahsin Karakuş ve Celâl Tokses bu ayın 21 İnde Yürürlüğe girmek Üzere radyo müdürlüğüne istif alarmı vermişlerdir. O gün dört sanatkâr radyoda son konserlerini vereceklerdir.
Japonya’da 350 milyon yen kıymetinde elmas ve 350 ton altın bulundu
Tokyo 19 (AA.) — Mltsu Trust kumpanyası kasalarında bu sabah 300 milyon yen değerinde elmas bulunmuştur. Bu elmaslar şişe İçinde saklı bulunmakta İdi. Bu hazine harb esnasında Japon hükümeti tarafından Mançurya, Çin ve Japonyada duran Japolara ait kıymetli madenleri ve elmasları toplamakla ödevlendlrll-mİş olan «Koekleldan» kumpanyasına alt bulunmakta İdi.
Diğer taraftan Müttefik makamları Tokyo’daki darphane binalarının enkazları İçinde meydana çıkarmış oldukları 350 ton altının ve gümüşün nakline başlamışlardır. Bu altın ve gümüş stoklan Japon bankam antrepolarına konacaktır. Ayrıca Japon deniz kuvvetlerinin ele geçirmiş olduğu 5 ton gümüş de şimdiden Müttefikler tarafından bu bankaya taşınmış bulunmaktadır.
Kalb hastalıklarının tedavisinde inkılâp
Moskova 18 (A.A,> — Profesör
Sinilin bir kurbağanın kalbini diğer bir kurbağaya takmaya muvaffak olmuştur. Ayni tecrübeyi tavşan, kedi ve köpek gibi memeli hayvanlarda tekrarlayan profesör, kalb hastalıklarının tedavisinde büyük bir İnkılâp yapabileceği kanaatindedir.
Stalin’in Fin heyetine beyanatı
Helsinki 19 (A.A.) — Mareşal StalLn son günlerde Sovyet Rusyayı ziyaret eden Flnlândlya kültür heyetine şu be y anotta bu lunmuştur:
Milletler arasındaki intikam hissi, hayırlı blrşey değildir. Sovyetler Birliği Finlandiya İle ve diğer komşu memleketlerle İyi münasebetler İdame etmek arzusundadır. Finler Bel-çlkanın durumunda olsalardı faşizm önünde teslim olmazlardı.
Ingilterede yakalanan casuslar
Beyrut 19 (R) — Londradan bildiriliyor: Harbin başından so. nuha kadar bütün Ingilterede 16 casus yakalanmış ve idam e(lil_ m iştir. Bunlardan 4 ü Ingiiiiz |1dl
Nazi partisinin arşivleri
Ele geçirilen nazi mensuplan listeleri, Almanyadaki temizliği kolaylaştıracak
Wiesbadon 10 IAJL) — Sanıldığına göre, Berlin’de miri partisi ariflerinden meydana çıkarılmış olan ve yabandı memleketlerde bulunanlar da dahil olduğu halde sekiz milyondan fasla kimsenin adım taşıyan bütün nasl partisi üyelerinin tam listeleri, Almanyanın Müttefikler tarafından nazllerden temizlenmesi işini gayet kolaylaştıracaktır. Birinci listede Alman narilerlnln isim ve fotoğrafları vardır. İkinci liste ise yabancılara alt olup suçlular memleket sırasına göre tasnif edilmektedir. Bu fiş kutuları-
nın Amerikan makamları tarafından bulunmuş olması Almanyayı naıdler-den temizleme işini âzam! surette müessir kılacaktır. Askeri hükümetin elinde partiye girmek İsteyip de kabul edilmemiş olan 200 bin kişinin ismini taşıyan Liste de mevcuttur. Auslanda Deutsche'lerln yani yabancı memleketlerde bulunan ve Alman aslından olduklarını İddia eden vatandaşların listesi de hiç eksiksiz olarak bulunmuştur. Bu vatandaşlar bilhassa Birleşik Amerika, güney Amerika, İngiltere, Fransa, İspanya, Macaristan ve Kumanyada oturmaktadırlar.
SAYIN İSTANBUL HALKINA
İstanbul Valiliğinden: 1 — 21/eklm/1045 pazar günü genel ntlfu:> sayımı yapılacağından o gün sabah saat 6,30 dan itibaren sayımın bittiği topla ilân edilinceye kadar herkesin bulunduğu yapıdan dışarıya çıkması, Banliyö trcnlerl’e, şehir hatları vapurları, tramvay, otobüs gibi genel hizmet taşıt, oraçlarlyle motörlü ve motörsüz kara ve deniz bütün taşıt araçlarının İşlemeleri yasak edilmiştir.
2 — İl merkezince kendilerine özel izin kâğıdı verilenler, sayım İşinin yürütülmesine memur olanlarla sayım ve gezebilir plâka lâvha-smı taşıyan araçlar yasak hükmüne tabi değildirler.
3 — ilân olunan yasak enirine uymadıkları görülenlerden 25 liraya kadar hafif para cezası alınacaktır. Verilecek sayım cezalarına karşı itiraz ve temyiz yolu yoktur. Küçük çocukların sokağa çıkmalarından büyükler sorumlu tutulacaklardır.
4 — Sayım günü her yer kapalı bulunacağı cihetle halkın ekmek ve saire gibi ihtiyaçlarım bir gün evvelden tedarik etmeleri lâzımdır.
Bavım gününe alt ekmek İstihkakları bir gün evvelden verilecektir.
5 — Sayımın çabuk bitirilmesin! temin İçin halkın sorulara verecekleri cevaplan şimdiden hazırlamaları ve sayını memurlarını evlerinde fazla alıkoymamaları • lâzımdır.
Sayım ve denetleme memurlarının uğradıkları yapılarda oturup lâf etmeleri, yemek yemeleri ve ne çeşit olursa olsun ikram kabul etmeleri ve İşin gecikmesine sebep olacak her hangi bir harekette bulunmaları yasaktır, Bu gibi hallerde hem sayım memurları ve hem de buna sebep olan hane sahipleri hakkında 8 üncü maddede yanlı cezalar tatbik olunacaktır
fl — Sayım günü resmi şehir telefonlarının aksaksız işlemesini temin İçin özel şehir telefonlarının olağanüstü bir zaruret olmadıkça kullanılmaması rica olunur.
7 — Hastalık, doğum gibi olağanüstü haller sebebiyle doktora, ebeye ve İlâca İhtiyacı olanların bu ihtiyaçlarını karşılamak üzere özel tertibat alınmıştır. Bu husustaki İsteklerini, en yakın inzibat noktasına pencereden haber vermek suretiyle temin mümkündür.
8 — Sayımın bittiği İlân edildikten sonra bulundukları yerlere sayım memuru uğramamış ve her hangi bir suretle sayım dışı kalmış bulunanların en geç 22/eklm/1045 akşamına kadar bağlı bulundukları Bucağın müdürüne haber vermeleri ve kendilerini yazdırmaları lâzımdır.
9 — Sayım işine devletçe verilen önemi halkımızın takdir edeceğinden şüphem yoktur. Sayımın iyi sonuçlarla çabuk bitmesini sağlamak üzere İlgili memurlara yardım etmelerini ayrıca rica ederim.
18/10/1945 İstanbul Valisi
Dr. Lfitfl Kırdar
V___________________________________________________________________.
Elmas hazînesi
Atom bombası
Radyo ile sevkedilen bombalar yapılacak
Vaşlngton 19 (AA) _ Amerikan ordusu hava kuvvetleri komutanı General Amoid, Ayan üyelerinin bir toplantısında, bundan böyle radyo ile sevkedllen atom bombaları imalinin mümkün olduğunu, bugünkü uçaksavarların bu bombalara karşı blrşey yapamayacaklarını söylemiştir.
General'in İlerisi hakkında serdet-tlğl tahminlere göre, atom bombaları, uçaksavar toplarının ve djğer müdafaa vasıtalarının menzili dışında seyreden uçaklar tarafından atılacaktır. General, bugün İçin atom bombalarına karşı tek korunma Çaresinin bu bombaları atılmadan evvel bertaraf etmek olduğunu söylemiştir.
İngiliz - Amerikan ticarî ' görüşmeleri
Paris 19 (R) — İngiltere ve Birleşik Amerika arasında çere, yan etmekte olan İktisadî ve ti. carî görüşmelerin gelecek hafta İçinde sona ereceği sanılmakta, dır, ~
Hollanda’da takunya bulunamıyor
Lâhaye 19 (Usls) — HollandalIlar, odun fıkdanı yüzünden bu sene çok az miktarda takunya elde edebileceklerdir. Bu memleketteki normal takunya İstihlâki senede takriben 9 milyon çifttir. Fakat hâlen memlekette bunla, rın imali İçin lâzım olan odunun ancak % 35 1 mevcuttur.
Bu arada HollandalI ayakkabı tüccarları, 1 milyon çift takunya ve bunların İmaline elverişli büyük miktarda odun mübayaası için Belçika’da müzakerelere girişmişlerdir.
Sayım pulları
P. T, T. İdaresi tarafından piyasaya «Sayım pulu» serileri çıkarılmıştır. Bu Derilerin beheri 141,50 Kuruşa satılmaktadır. Ayrıca da hâtıra olarak saklanmak üzere yekûnu 100 kuruş kıymetinde karton üzerinde pul blokları çıkarılmıştır.
Daladier hücuma uğradı Seçim esnasında silâhlı komünistler eski Basba-kan’a taarruz ettiler
Paris 19 (AA) Eski Fransız Başbakanı M. Daladier, Güney Prangadaki seçim mücadelesi sırasında silâhlı komünistlerin hücumuna uğramış ve kaçmaya mecbur kalmıştır Daladier, harbin başında birçok komünisti tecrld kampına göndermişti ve bundan dolayı komünistler kendisine kin bağlamışlardı.
El bombalan ve tabancalarla silâhlanmış komünistler Daladler’ye Avlgnon yakınlarında hücum etmişler ve eski Başbakanı kaçmak Dorunda bırakmışlardır.
Avrupa sulhu niçin olamıyor?
(Baş tarafı 1 İnci sahifede)
Amerika, şimdiden sonra ken. dine bir siyaset çizecek, fakat bu yeni siyaset hükümetin değil, milletin malı olacaktır. Bunun içindir kİ Elçilerinin, memurla, rınm raporlarını yeter görmiyen Amerika hükümeti, millet efkârı, na tesir edebilecek şekilde bilgi, ler toplamak yolunu tutmuş, ta. kim takım ftyan üyelerini geziye çıkarmıştır. Bu arada, meselâ Rom an yanın gerçek durumunu anlamak Istlyen Başkan Truman. oraya bir resmî heyet değil, bir vilâyet gazetecisi göndermeyi tercih etmiştir. Bir tek gazeteci, nln — ne kadar açıkgöz olursa olsun — Bolşevik İşgali altındaki koca Romanyada neler olup bit. tiğlnl nasıl görüp anlayabileceği AvrupalI havsalasına sığmayan Amerikanvarî bir zihniyet olmak, la beraber, bir tek gazeteci görü, süne değer verilmesinin sebeple, rl bulunmak gerektir.
Avrupa sulhu hakkında Ameri, kan aiyasetl ola ve olgunlaşa dur. sun, bu sulhu geciktiren âmiller, den İkincisi de Amerika İle tngîl. tere arasında, sulh bakımından tam görüş birliği olmamasıdır.
ilân edilen hürriyet ve insan, bk prensipleri ne olursa olsun Amerika, sulhun Avrupada do. ğuracağı neticelere uzaktan, az çok yüzüstü bakıyor. Sulhun şeklî Amerika için tehilkell ola. maz, çünkü Avrupa İle arasında aşılmaz Okyanus var. Başlıca düşmanı Japonyayı yenen Ame. ılka, bazı Avrupa milletlerinin istikbalinden ziyade, kendini bekllyen harb sonrası buhranla, rina ehemmiyet vermekte. Bal. kan memleketlerine hürriyet ve istiklâlden ziyade Amerikan en. düstrlsine geniş pazarlar ara. maktadır, Amerikalının vicdanı, m, kendi bilgisi içinde tatmin edecek bir Avrupa sulhu kolay, hkla yabana atılır başarılardan değildir
tngiİtere İçin mesele büsbütün başkadır.
İngiltere, elde edilmesi gere, ken sulhu. Amerika gibi, yalnız bazı umumî prensiplere göre Öl. çüye vurmuyor, İmparatorluğun bugünkü ve yarinki selâmetini de hesaba katıyor. Meselâ Akde. nlz, Amerika bakımından, herkese açık olması lâzım gelen bir tL caret yoludur. Fakat İngiltere İçin, aynı zamanda ve bilhassa İmparatorluğun emniyet yoludur, İran veya Orta Şark, Bal. kanlar gibi bütün pürüzlü İşler, de İngiltere İle Amerikayı ayıran görüş ve menfaat farkı hep buna benzer. Biri, yeni tehlike sezerek uzak ve hayatî menfaatleri bakı, mından emniyetli bir güven işlemekte. ötekisi hiç bir tehlike ile karşı karşıya olmadığı İçin, İlân ettiği bazı prensiplere az çok uy. günlük ve dünya ticaretine geniş İmkân aramaktadır,
îngilterenln bir sulh politikası hiç şüphesiz vardır. Harbin başından bert vardır ve değişme, m İştir. İngiltere, Hitlere karşı tek başına savaşmak zorunda kaldığı devirdeki çetin dftva İle bugün gene karşı karşıyadır. Fakat tehlike, o zamankinden daha büyük, daha yakın olmakla bera. ber menfaatlerini tek başına koruyacak. devam edegelen yeni siyaset harbinde yalnızca başarı kazanacak durumda değildir. Zayıflamış, yıpranmış. İflâs ha, llne gelmiştir. Birlik politika İçin Amerikanın kararını bekliyor.
Eğer yanılmıyorsak, sulhu geciktiren siyasî âmiller bunlardır. Amiller bu derece ehemmiyetli ve derin olmasaydı Avrupa mîlletlerinin harabeler ortasında hâlâ sulh bekleyerek açlıktan öl. melerine Angîo . Sakson gönlü razı olmazdı.
NecmeMhı Sadak
Alman harb suçluları
Birleşmiş milletler mahkemesi Benlinde faaliyete geçti
Londra 18 (A,A.) — Üç defa geri alıldıktan sonra. Birleşmiş milletler mahkemesi bugün Berlin’de İlk defa olarak toplanmıştır. Halen Nuremberg hapishanesinde bulunan başlıca nazi harb mücrimleri hakkındakl iddianame milletlerarası askeri mahkeme tarafından hazırlanmıştır. Bu iddianame 36000 kelimeliktir ve harb tarihinin önemli bir dosyasını teşkil etmektedir. Bu vesikada şimdiye kadar açığa vurulmamış olan birçok tafsilât vardır.
24 sanık evvelâ müetemian lttlham edileceklerdir. Bundan sonra her birinin durumu ayrı ayrı İncelenecektir.
İddianamede, aşağıda yazılı 6 grup suçlunun, suçlarının ispat edileceği yazılıdır:
1» Relch kabinesi, 2i Nazi partisinin komuta heyeti, 3) 8. S7er, 4) Gestapo, 5) Genelkurmay, Û) Yüksek komuta heyeti.
24 suçlu bu gruplardan bir veya da) . çoğuna mensupturlar.
İlk yargılanacak olanlar GoerLng, Hess, Rlbbentrop, Ley. Keltel, Kalcn-bruner, Rosenberg, Frank, Frlck, Strelcher. Funk. Schacht, Seyss -İnquart, Speer. Neurath ve Frltzsche-dlr.
Berlin savaşlarında öldüğü söylenen. Bor m an hariç olmak üzere bütün sanıklar Nuremberg hapishane-slndedlrler.
Mahkemenin tarihî oturumu Müttefik kontrol makamları tarafından İşgal olunan bir binada yapılmış ve dosya resmen yargıçlara tevdi olunmuştur.
Avrupada açlık
İngiliz saylavları mühim bir takrir hazırlıyorlar

Londra 19 (A-A.İ — Butun siyasi grupların saylavları, pek yakında Avam Kamarasına sunulacak olan bir takriri hazırlamakla meşguldürler. Bu takrirde saylavlar, kışın Avrupada açlık ve soğuk yüzünden milyonlarca erkçk, kadın ve çocuğun ölmesi ve bunun neticesi eflarak Ayru-pada sosyal ve ekonomik karışıklıkların yayılması İhtimali karşısında duydukları endişeleri belirtmektedirler. Takrirde merkez ve doğu Avru-padakl Almanların hudut dışına çıkarılmaları İşinin kişin durdurulması için bu memleketlerin hükümetleri nezdlnde müdahalede bulunulması da İstenmektedir. Yine bu takrirde, Avrupa’nın yen! baştan İman için İlgili bütün hükümetlerin gayretlerini birleştirmek üzere iktisadi bir konseyin kurulması ve Avrupa milletlerine yardım etmek için hükümetten İktisadi tedbirler alması ta-lebedllmektcdlr
Teşekkür
Sevgili büyüğümüz HAYRI ARAB-OĞLU’nun cenaze merasimine İştirak eden, çiçek gönderen veya yazı İle kederimizi paylasan akraba ve dostlarımızla mülk! ve asker! maka-mata ve kendisinden hiç bir ihtimamı esirgemeyen doktorlara sonsuz şükranlarımızı arzederlz.
Esi ve çocukları
BORSA
18/10/1945 fiatlerl
Londra Üzerine 1 sterlin 5.32
Nevyork ürerine lûo dolar 132 — Cenevre 100 İsviçre Fr 30.3255
Madrid üzerine 100 pezeta 12-89
Stokholm üzerine 100 kuron 81.1325
ESHAM VE TAHVİLÂT
% i faizli ikramiyeler;
1933 Ergani 25.—
1938 ikramiyen 32.50
Mili! Müdafaa M.—
Demiryolu Ikramlyell 9925
% 7 faizli Tahviller:
Sivas - Erzurum 1 2o.7ıi
81vfts • Erzurum î-7 20.90
1941 Demiryolu 1 20.10
1941 Demiryolu D 20.35
1941 Demiryolu İD
M11U Müdafaa 1 29-'»
MIHI Müdafaa D 20 W
MIHI Müdafaa m 20-?5
Anadolu Demiryolu CJrupS!
Tahviller 1-2 ” 63 —
Hisse senetleri % 80 30.—
Mümessil senet 44.-
Hlsse senetleri:
Merkez Bankası 143
T. İş Bankası . 15
T. Ticaret Banka»
Aslan çimento
BORSA DIŞINDA ALTIN FİATLFRI
Gulden
Reşadiye 5,4 *s
tngillı 4239
Külçe (Bir gramı»
19 Irkîm 1945
Sahlfe S
AKŞAMDAN AKŞAMA
Almanyanın bugünkü hali matbuatın ne büyük kıymet olduğunu ispat ediyor
Balıkesirin su ihtiyacı
Son zamanlarda Alman mille, tinin çok fena durumda, bulunduğuna şüphe yoktur. Vak t ile, ■alimliği sırasında, bu milletin topyekûn aleyhine fışkıranlar, eğer şimdi Almanlar arasında «kurular.» ve «yaşlar > diye tefrik yaparlarsa, bir çok mazlumu plâtonik şekilde olsun korumuş sa. yılırlar.
Aksini yapmak, eski çağların kollektif mesuliyeti usulünü in. »afsızca kabullenmektir. Hitler. eller, bu eski şekli benimsedikleri için menfurdu, “Meselâ rehineleri idam ediyorlardı. Sade bu, Nazi, lerden beşeriyetin ilelebet nefret etmesi İçin kâfidir,
«On meşkûk insan yaka!anı. yor. Bunlar arasında biri mücrim, dokuzu masum.,. Tefrik mümkün değilse onunu da hak. la!» — Totaliter ve otoriterler, bu kötü adalet sistemini hortla, ■hyoriardı.
Onlarla bu gibi halleri İçin sa. ▼nşılmıştı. Şimdi, sulh ilerledik, çe onların usullerine dönülecek değil. Bilâkis normale gidilecek: «On meşkûk insan arasında do. kuzu mutlaka mücrimse ve bir masam tefrik edilemiyorss, dokuz mücrim varsın cezasız kal. nn; tâ kİ o bir masum ezilme, •in.»
Bu düstura doğru gidilecek, tir.
Neteldm, yavaş yavaş galipler tyl muamelelere başlıyor. Alman kızlarile evlenmek müsaadesinin askerlere verilmesini, partilerin teşkilâtlanmasına müsaade olunmasını. mahallî hükümetlerin kurulmağa yüz tutup bazı İşlerin onlara devredilmesini filân hep bu yumuşamalar zümresinden saymalı.
Fakat Hitler'in ve tevabiinin haşinliğile inadı öyle korkunç ol, du ki, Almanya temellerine kadar yıkıldı. Bu tarz yumuşamalar, büyük yaraya küçük merhemdir, Biiyük zalimler yanında küçük mazlumlar, sürü sürü, milyon milyon ezilmekte, inlemekte, sürünmekte devam edecek.
Bunların hayatları. ıstırapla, m, düşünce ve tahassüsleri bizle. re, ancak tesadüfi şekilde, o da dolambaçlı yoldan Müttefik mu. kabirleri delâletüe geliyor. Tekniğin, ilmin ve sanatın bir numa. ralı hâmillerinden insanlar yj. kik şehirlerin sokaklarında aç. blilâçtır. Keza bu insanlar, ekalliyet oldukları diyarlardan sürül, müş, kışta, kıyamette göçmenlik ediyor. Kavanozda halik gibi ses. leri çıkmıyor. Güttenberg’in di. yarmoa basın ve yayın denen şey yok da onun İçin,,. Ban İptidaî mahlûkların ses cihazları teessüs etmemiştir; İkinci Dünya harbinden sonraki Alnıanyanm da henüz teessüs etmedi: Nedir, ne oluyor, ne yapıyorlar, ne düşü, siliyorlar, neler çekiyorlar? Bil. mivoruE,
Sade bıı hâdise, matbuatın ne büyük bir İçtimaî kuvvet oldu, ğunu gösterir.
Bildiğimiz mânadaki matbuatı olmadığı için, bugünkü Al. manya, sanki bu dünyada mevcut değildir. Sanki başka bir yıl. dızdadır; yahut kablettarih de. virdedir. Ondan malûmat alınamıyor. Meçhul, meçhul, meçhul...
Ancak kendi basın ve yayının, da kendi kendilerini anlatmağa başladıkları gün ıstıraplarını, düşüncelerini, hakikî maceralarını. İyi yahut kötii niyetlerini, İnkişaflarının muhtemel istikâmetini kesti rebllpceğz.
(VA . Nû)
Amerika ile ticaret
Amerika Orta Doğu ile ticaretini genişletmek istiyor
Amerika hükümeti Orta Doğu İle ticaretini genişletmek İçin yeni tedbirler almağa hazırlanmıştır. Amerika Orta Doğu pazarlarını elde etmek maksadllo rekabet kabul etnüyecek şekilde ucuz mal gönderecektir.
Harbden evvel Amerikanın Orta Doğuya yaptığı İhracat yüzde 13 nispetinde idi; şimdi İse yüzde 80 e varacaktır.
Bundan başka Birleşik Amerika Orta Doğu memleketlerinin iştira kabiliyetini arttırmak maksadlle bu memleketlerden mal satın alacaktır. Amerika Orta Doğu ile bu ticaretin! yürütmek İçin ticareti İdare edecek bir veya İki merkez kuracaktır . Bu merkezlerden biri Türklyede olacaktır. Diğerinin Mısırda veya Irakta olacağı söylenmektedir.
Bugünlerde şehrimize gelmesi beklenen Amerikan ticaret heyeti kredi meselesinden başka bilhassa bu İşle meşgul olacaktır.
Amerikanın Orta Doğu İle yapacağı ticaret İçin bir münakale programı da hazırlanmıştır.
Ayrıca bir Amerikan vapur acentesi burada bir şube açarak münakale işlerini düzenllyecektlr.
Satışa çıkarılan ithal malları
Bahçekapı Sadıkıye Handa O. ve K. Nacar’a altın kaplama kol ve cep saati, Çakmakçılar Sabn Safa Han'da Pevaml öven'e pırlanta, Gal. He-zaran caddesi 12 de Asetilen pazan'-na asetilen kaynak makine akşamı, Taksim Tarlabası caddesinde İhsan Gökçay’a oto fren balatası, Tophane iskele caddesi 3 te Tahsin PJyale'ye kompresör, Gal. Maden Handa Niko-la Klmbrltlz'e lâstik levha, Gal. He-zaran caddesinde Burla Biraderlere matkap ucu, Gal. Tünel caddesinde Mlhran Gesar’a beyaz metal, tst. Ketenciler 24 te İlya Ancel'e porselen tabak, fincan, Gal. Kardeşim sokak 27 de Tibet tth. İhr. a pencere cami, tst. Katırcıoğlu Handa Halil Ali Bez-men’e ağaç düğme, tst. Hasırcılar 44 te Mordo Rodrik'e dövülmemiş karanfil ve bikarbonat dö sud. İst. Hasırcılar 26 da Ellyazar Botton’a anilin boya, tst. Tahtakale 49 da Robert Behar’a kireç kaymağı, Gal. Man haym Handa Dora Gabay’a bikarbonat dö sud. ûltra marta. Gal. Güven Handa Fahreddln TekelTye magnezyum klorlt, İst. Haçopulo Handa Po-İat Ltd.e tutkal, tst. Asmaaltı caddesi 22 de Kerope Karal'a karbonat dö sud, şülyen, toz mürdesenk. Yedlkule Kazlıçeşmede İbrahim Taşçıoğluna debagat için müstahzarat, Sirkeci Antalya Handa Mehmet Sipahloğlü-na dövülmemi? karabiber, İst. Tomruk sokakta Parma Ecza Lab. a klorofil, İst. Ankara caddesi 88 de Arif Neşet Usman’a gaz ldrofll, tst. Mar-puççular 34 te Rıza Asgarî’ye kraft kâğıdı, Gal. Hezaran caddesinde Burla Biraderlere matbaa mürekkebi, Gal. Voyvoda Handa Muhittin Sârt’a yan makine şeridi, tst. Hasırcılar 12 de Genel Teclm’e sargılık yağ kâğıdı, Eminönü Dursun Eşref Handa Dursun Eşref Akbay’a sargılık yağ kâğıdı ve sargılık kraft kâğıdı, tst. Mahmutpaşada Dilber Kardeşlere erkek şapkası, Mahmutpaşa Kürkçü Handa Hikmet Erman’a yün mensucat, Taksim Cumhuriyet meydanında Ahmet Remzt’ye güderi, Asmaaltı çıkmazı sokağında Salt Şakir ve C. Hüseyin'e kuru sığır derisi.
Kâr hadleri için toplantı
İthalâtçı, perakendeci ve toptancı kâr hadlerinin İndirilmesi İçin Anka-Tada yapılan toplantıya ek olarak şehrimiz Ticaret odasında cumartesi günü saat 11 de bütün tsümre heyetlerinin lştlraklle bir toplantı yapılacaktır.
Toplntıda kâr nispetlerinin ne kadar indirilmelinin kabil olacakı.görüşülecektir. Toplantı esnasında hazırlanan rapor ayın 25 İne kadar Bakanlığa gönderilecektir.
RADYO
ANKARA RADYOSU Bu akşamki program
18 M. 8. ayan ve Salon orkestrası, 16.30 Konuşma, 18.45 Orkestra, 19 Haberler, 19,20 Geçmişte bugün, 19.25 Karışık şarkılar, 19.45 İktisat saati, 20 Mandolin birliği, 20.16 Radyo ga-, •eteni, 20.45 Temsil, 21.30 Serbes saat/
21.45 Tarihi Türk'musikisi, 22.16 Haftanın spor hareketleri, 22.30 Müzik: (Fî.l, 22.46 M. 8. ayarı ve Haberler.
Yarın sabahki program
TJO M. S. ayan ve Müzik: (Fİ.),
1.45 Haberler, 8 Müzik: (Fİ.)
12.30 M. 8. ayan ve Salon orkestra-a, 13.46 Haberler, 13 Orkestra, 13.20 farküler, 13.36 Şarkılar. 13.50 Müzik: flM ), 14.20 (At yarışları tahminleri.
akşamı
Türkiye Ecnebi
Abpne bedeli
ısoc »
800 .
tebdil! İçin
8 Aylık
3 Aylık
Adres pul gönderilmelidir adres değiştirilmez.
Kuruş 6400 Kuruş 2900 •
1600 »
elli Kuruşluk
Aks) takdirde
Telefonlarımız Başmuharrir: 20565 yazı İsleri: 20765 — İdare: 20681
Müdür: 20497
Zllkado 12 — Hızır 107 İmsak Güneş öğle İkindi AK Yatsı B. 11.12 12.52 6.35 9.37 12.00 1.81 V- 4.37 fl.I6 11.69 18.01 17.24 18.86
Sayıma en geç saat sekizde başlanacak
Sayımın bittiği toplar atılmak suretile ilân edilecek
önümüzdeki pazar günü yapılacak sayım etrafında hazırlıklar tamamlanmış gibidir. Bu itibar, la vilâyet tarafından sayım günü, yapılacak işler hakkında bir ta. mim yapılmıştır. Tamim, sayımın nasıl yapılacağı, sayımı yapacak ve kontrol edeceklerin şehirde ne suretle serbest gezebilecekleri hakkında bazı esasları İhtiva etmektedir. Tamime göre sayımın yapılacağı önümüzdeki pazar gü. nü sabahı saat 6,30 dan sonra sokağa çıkmak yasak edilecektir. Yine tu tamime göre sokağa çı. kanlar vali ve kaymakamların vazifelerine dair talimatname ile nüfus sayımı kanununun 4 üncü maddesine göre ceza göreceklerdir, Bu gibi aykın hareketler hakkında emniyet memurları ta. rafından zabıtlar tutulacaktır. Sayım memurlar] ile yardımcı l a. n o gün. nihayet saat yediye ka. dar bulundukları mmtakalarda nahiye müdürlerinin gösterdik, lerl yerlerde toplanmağa mecbur bulunacaklardır
Sayımın bir an evvel arkasını almak ve mümkün mertebe hal. km serbest kalabilmesi için her memur kendi mıntakasında -en geç saat 8 de sayıma başlıyacak. tır. Sayıma başlanıp başlanmadığım yakından takibetmek üzere nahiye müdürler! nihayet saat sekize kadar vaziyeti kaymaka, ma bildirecektir. Sayıma gelml. yen memurların yerine derhal ihtiyat memurlar sayıma şevke, bileceklerdir. Fırınlar sayımdan bir gün evvel (yani yarınki cu. martesi günü) halkın o günkü ekmek ihtiyaçlarım da temin edeceklerinden iki günlük ekmek ihtiyacını karşıhyacak un fırın, rilecektir.
lara dağıtılmıştır. Bu İtibarla pazar günü ekmeksiz kalmamak için her aile pazar günkü ekme, ğini de yarın tedarik etmelidir.
Sayım sırasında hastalık ve doğum vakaları evvelâ en yakın inzibat noktasına bildirilecek ve buradan polis merkezine veyahut nahiye müdürlüğüne haber veri, lerek lüzumuna göre doktor, ebe gönderilecek, lüzumu halinde de sıhhî imdat ve yahut hasta nakliye otomobili gönderilecektir.
Bir nahiye ve kazadan, diğer nahiye ve kazalardan evvel savım bitmiş olsa bile sayımı bitiren nahiyenin halkı serbestliğe ka. vuşmıyacaktır. İstanbul sayımının intizamsızlığa uğrayıp sayı, mm neticesiz kalmaması için şehrin her tarafından sayımın bitmesin! beklemek lâzım gele, çektir.
Sayım günü Beyazıt ve Galata yangın kuleleri bayrak cekmiye. çektir. Sayımın bütün şehirde bittiği vilâyet merkez sayım bü, rosu tarafından tesbit edildikten sonra bizzat vali tarafından ve. rilecek parola üzerine yangın ku_ •İçlerine bayrak çekilecek ve ku. lelere bayrak çekildiği görülünce şehrin her tarafından tonlar atıl, mak suretile sayımın bittiği ilân edilecektir.
Adalar, Bakırköy. Beykoz, Sarıyer kazaları yangın kulelerinin verecekleri işaretleri göremlye. çekleri gibi toplan da İşitemlye. çekleri İçin bu kazalara yine biz. zat vali tarafından verilecek parola ile sayımın bittiği ve halkın sokağa çıkabilecekleri bildi.
Tramvay seferleri
40 parça arazinin istimlâkine başlandı
Tramvay idaresinin tavzihi hakkında
bir
Çataldağ suyunun ileride getirilmesine intizaren şimdilik Altıntaş suyunun şehre getirilmesi kararlaştırıldı
Balıkesir (Akşam) — Balıke. slrde öteden beri bir su derdi vardır. Suyu İçilecek çeşmelerin başında ekseriyetle halkın ve sakaların saatlerce nöbet bekle, eriği görülür.
Bu konuda Belediye muhtelif tarihlerde teşebbüste bulunmuş, şehre fennî tesisatı havi bol su getirilmesi daima düşünülür bir mevzu olarak ele alınmıştı.
Bu münasebetle son defa ilgi. 11 Bakanlığa yapılan müracaat üzerine İki su mühendisi şehrimize gelmiş ve tetkiklere başla, mıştır. Civarda bulunan sular, dan şehre getirilecek suyun hangi su olabileceğini bir karara bağlamak üzere dün akşam Hat kevî salonunda bir toplantı ya. pılmıştır. Bu toplantıya bütün vatandaşların gelebileceği ilân edilmiş ve böylece bu işin bütün Balıkesir halkı tarafından mü. talâa edilmesi imkânı da sağlan, mıştır.
Toplantıda Belediye başkanı, su mühendisleri ayn ayri söz almışlar, civarda bulunan ve fa. kat Balıkesir e 50' kilometre me, safede olan Çataldağ suyunun getirilmesindeki lüzumlu tesisatın ne miktar masrafla kabil olacağım anlatmışlar ve daha yakın mesafelerdeki suların şehre getirildiği takdirde yapılacak masrafla gelecek su miktarı arasında mukayeselerde bulunmuş, lardır. Bu arada hazır bulunan, lar da söz alarak ne kadar masraflı olursa olsun çok bol olan Çataldağ suyunun şehre getiril, meşini ve bu iş için teberru su_ retlle toplanan 150 bin liranın da mevcut olduğunu belirtmiş, lerdir.
Nihayet vali Fazlı Güleç söz alarak halkın çok masraflı ol. masına rağmen her türlü fedakârlığı göze alarak Çataldağı suyunu getirtmek hususundaki arzularına işaret ederek bundan haz duyduğunu, Çataldağ suyu İçin bankada bulunan 150 bin liraya dokunmadan muhtelif
kaynaklardan temin edilecek para üe şehre yakın mesafede bulu, nan Altıntaş suyunun getirilme, sine çalışılacağını vadetmiş ve «Çataldağı suyunu getirmeyelim demiyorum yalnız 3 milyon lira gibi bir masrafa vabeste bulunan bu İşin bugünkü vaziyette ikma. linin senelere mütevakkıf bulun, duğtı cihetle bu işi âtiye bırak, mak şartlle kısa mesafede bulu, nan ve 300 bin lira gibi bir mas. rafla getirilmesi kabil olan Al. tmtaş suyunun getirilmesi mu. vafık olura kanaatinde bulun, muştur.
Neticede; Çataldağı suyunun getirilmesi esas itiharile kabul edilmiş ve 3 milyon lira temin edilinceye kadar yakın mesafede bulunan Altıntaş suyunun geti_ rilmesine ve Belediye tarafından derhal faaliyete geçilmesine ka. rar verilmiştir.
Komşu memleketlerle telefon görüşmeleri
Harbden evvel olduğu çlhi. Lübnan, Mısır, Suriye. Piliçtin ve Şarkî Ürdün arasında telefon muhaberatına başlanmak üzeredir. Ulaştırma Bakanlığı bu husustaki hazırlıklarını tamamlamıştır. Muhaberatın ne zaman baş-lıyacağı ve ne şekilde yanılacağı yakında bildirilecektir.
Diğer taraftan Türklve j--t: arasında tesis edilecek telefon şebekesi İçin de müzakerelere başlanmıştır.

Unrra namına yapılan stoklar
Epeyce müddettenberl Amerikanın «Unrra» teşkilâtı Ege bölgesinden erzak mübayaatındn bulunmakta ve stoklar yapmakta idi. Teşkilâtın İz-mirde yaptığı stoklar mühim miktara baliğ olmaktadır.
«Unrra». bu stoklan yalnız Yuna-nlstana ve Yunan adalarına tahsis etmeğe karar vermiştir.
Bu stoklar tamamiyle sevkedi! dikten sonra teşkilât tekrar mübayaatı-na başlıyacak ve bu müba yastın sonunda elde edilecek stoklar Orta Avrupa memleketlerine sevkedllecek-tir.
r
ŞARKİ “Sar* ELHAMRA

Sürp Agop sahasının yanındaki Belvü gazinosunun sırtlarından bağlıyarak Harblyenln arkasında ve Vali konağı karşısından Küçük çiflik parkına kadar uzanan bostanlarm İstimlâkine Belediye tarafından başlanmıştır. Bu sahada 40 parçaya yakın arazi vardır. Arazinin çoğu eski veliaht Yusuf Tzzeddln efendi veresesine aittir. Şehzade, bu bostanları daha sağlığında zevcelerine verdiği İçin mal sahipleri bu kadınlardır. Konan kıymetlere, arazi sahipleri mahkemeye müracaat ederek itiraz etmişlerdir. Bu balcımdan mahkeme kararını vermediğinden, İstimlâk bedeli kati olarak tesbit edilmemiştir. Ancak bu sahanın istimlâk parasının iki milyon lira tutacağı talimin ediliyor.
İstimlâk edilecek bu sahada — evvelce açılacağını yazdığımız — (Fatih , yolu) İle kültür parkı tesis edilecektir. Gene bu sahada bir yazlık gazino, küçük bir tiyatro ve yolun etrafı çimenlerle süslenmiş olacaktır. Belediye, Fatih'in letih sırasında gemilerini buradan geçirdiğini düşünerek, İstimlâk muamelesi tamamlandıktan, sonra evvelâ Fatih yoluna başlamak suretile bütün bu havalideki inşaata hemen bağlıyacaktır.
Fatih yolunu açmak için evvelâ toprak tesviyesinin tamamlanmasına İhtiyaç görüldüğünden. Küçük çiflik parkın den Vali konağı önündeki çocuk bahçesine kadar uzanan çukur kısmının doldurulmasına lüzum görülüyor. Bunun için Sürp Agop sahasında yapılacak İstanbul radyoevlnin İşgal edeceği sahadan çıkarılacak toprak Fatih yoluna dökülecek ve çukurlar doldurulduktan sonra sahanın tesviyesine bnşlanacktır.
Milletlerin mevcudiyetlerini muhafaza bahsinde, nüfus meselesi en başta gelenidir. tş böyle iken bu kadar önemli bir kuvvetin kemiyet ve keyfiyet itlbariie hesap ve tutarının her yönden açıkça bilinmesi de en önemli L? değil midir?
* Plansızlar memleketinizden tıbbi ecza mukabilinde kitre İstemektedirler. Takında bu huaıfatn bir anlaşmaya varılacaktır.
■fr Tramvay idaresi Beşiktaş. Sirkeci ve Bayeslt duraklarında parmaklık yapılmasını düşünmüş, fakat bunların, şehrin güzelliğini bozacağı anlaşıldığından, parmaklık yapılmasından vazgeçilmiştir.
tez-
Dün Tramvay İdaresinden şu kereyi aldık:
«Gazetenizin 14.10,945 tarihli sayısında «Dikkatler» sütununda sabah saat 6 da Mecldlyeköyden - sirkeciye gitmesi lâzım gelen bir arabanın Ka-raköye kadar gittiğinden ve burada yolcuların inmeye mecbur olduklarından şikâyet edilmiştir. Bu araba yolcu arabası değildir. Vatman ve biletçileri İşlerinin başına götürmek Servisine mahsustur ve üzerine {Mecldlyeköy - Karaköy) tabelâsı vardır. Tavzihini rica ederim.»
Bu tezkerede verilen İzahatı maatteessüf kabul edemlyeceğlz. çünkü tramvayın üzerinde Mecldlyeköy -Karaköy değil, Mecldlyeköy - Sirkeci tabelâsı vardı ve muharririmiz biletçiye şikâyet edince: «Ne yapalım böyle emir verildi» cevabını almıştır. Arabayı durdurup geri dönmesini emreden kontrolöre «Tabelâda Sirkeci yazıyor, burandan niçin dönüyor?» diye sorduğu zaman da kontrolör hiçbir şey söylemeden uzaklaşmıştır.
Bu münasebetle diğer bir hâdiseden bahsedeceğiz: Çarşamba günü saat 12 yİ çeyrek geçe Taksimden Sirkeciye hareket edecek bir arabada yolcular on dakika kadar bekledikten sonra bir kontrolör gelerek, vatmana, «Arabayı makasa çek» demiş, yolculara da aşağı İnmelerin! söylemiştir. Bu on dakika içinde başka birçok arabalar geçmişti, yolcular bunlara binebilirlerdi. Araba makasa çekilecekse neden evvelceden yolculara binmemeleri İhtar edilmemiştir?
Kâğıt fi atı ucuzlıyacak
İktisat Bakanlığından aldığımız malûmata gör. Bakanlık, kasımın başından İtibaren kâğıt flatlerlnl İndirmeğe karar vermiştir. Sümer Bankın hazırladığı esaslara göre, ftatler yüzde 20 düşürülecektir.
||M Bu akşam saat 20.30 da
LJ DRAM KISMI
KORİOLANUS i || KOMEDİ KISMİ
■w M t) r E T T I 5
Eminönü Halkevi «Balen tatbikatı sahnesi temsilleri
BORA
3 Kasım Suvare 21 de 4 Kasım Matine 17 de öuvare 21 de Numaralı yerleriniz!
ayırtınız.
Tel: 23340
Bugün matinelerden itibaren büyük halk sanatkârı
NASöT © CAN’on
en son çevirdiği film: On binlerce lira sarfile vücuda gelen muazzam yerli tılm DUVAKSIZ GELİN 1

San&tkâr NAŞİT ÖZCAN — ADİLE DUDU Rolünde —
Naşlt Öze an Halide Pişkin Hüseyin Kemal ŞevklyeMay^
Baş artistler: Reşit Baran Vedat Karaokçil Gülistan Güzey Ahmet Güldüren
7 yaşından 70 yaşına kadar bütün İstanbul, Bütün Türklyenln seyredeceği eğlenceli, taklitli, bol müzikli fevkalade bir komedi.
fttRGMAN
Bu akşam saat 20,30 da: 2 film birden
RÜYA ve HAKİKAT
KADIKÖY OPERA SİNEMASINDA

,z
CHARLES ROVER — BARBARA STANVVYK
YAŞIYAN HAYALET
WÎLLİAM ÇARGAN

k Hali d Karay
Banıre 4
10 Ekim 1915
BULMACA
ipek Sineması karşısında
FERAH SAZ SALONU
BU AKŞAMDAN İTİBAREN HER AKŞAM
Memleketin en büyük ses sanatkârı
SAFİYE
AYLA
SAZ HEYETİ:
Kemani: MAKSUT
Piyano: ŞEFİK
Klarnet: SALİH
Cümbüş: ŞEVKET
Udi: EDİP
Kanuni: İSMAİL
Darbuka: BESİM
DÜŞÜNMEYİNİZ!
Bayan Okuyucular:
Fasıl Okuyucuları
Masalarınızı
evvelden
tedarik ediniz.
Telefon: 42842
Memleketin en çok sevilmiş
4 sesi
BİRİNCİ SINIF GOMLEKÇ1
Sirkeci Hamldlye cad. 27 ■■■ Tel: 20096
Soldan sağa ve yukarıdan aşağı:
1 — Tarihsel olay.
2 — Aşı tatbik etmemek.
3 — Bir erkek adı - Gramerde bir nevi terkip.
4 — Reklâm yapılan.
5— Nida - Gıda maddelerimizden -ömrün uzun olsun.
8 — Tersi bir nevi bezdir - Maksat
8 — Sonuna «T» gelirse durum olur - Lâhza.
8 — Tersi aralık yapma demektir -Uzak işareti.
9 — çalgılı kahve.
10 — Tersi bezden hava borusudur - Yemin.
GEÇEN BULMACANIN HALLİ
Soldan sağa ve yukarıdan aşağı:
1 — Yunanistan, 2 — Uçak, Marka, 3 — Nazariyat, 4 — Akarak, Baş. 5 — Ra, Asurl, fi — İmlkahelak. 7 — Say, Se, Una. 8 — Trabalus, e Aktaran, Ve, 10 - Na, şikâyet.
Salonumuz, en müşkül-

Teknik Üniversite
Satmalma Komisyonundan:
Teknik Üniversitemiz İçin yaptırılacak olan 1870 lira kıymetinde dört masa açık eksiltmeye konulmuştur. İlk teminat 141 lira olup ekslltma 2/11/815 tarihinde ve saat 10 da yapılacaktır. Fazla tafsilât için Rektörlüğe müracaat, (13712)
is t ed i ğ in i il
AKŞAM Küçük ilanları ile size kolayca temin eder.
Zayi — 942 senesinde seyrüseferden almış olduğum 4532 No. lı arabamın plâkasını zayi ettim. Yenisini alacağımdan eskisinin hükmü olmadığını İlân ederim.
Adresim: Seyyar arabacı Şakİr Kaytan Zlnclrllkuya Mecldiyeköy
SEMİHA COŞAR, MAHMURE ŞENSES MUKADDER SABİTE
YAHYA
ARTAKİ
KEMAL GÜRSES MEHMET BİGALI
C.öz Mütehassısı
DoHtor Cemil Görür
Hastalarım pazardan başka her gün saat 15 ten 18 e kadar kabul eder,
Cağaloğlu Nuruosmanlye caddesi Osman Şerafeddln Aprt. No. 5 .
Çocuk hekimi doktor
Ahmed Akkoyunlu
Taksim - Talimhane palas. Telefon: 82627
Zayi — Kasımpaşa iskelesine bağlı Muhip Ali Hüdaverdlye ait 3085 No. lı araba plâkamı zayi ettiğimden yenisin! çıkaracağımdan eskisinin hükmü yoktur.
Kendir ip parçası alınacaktır
Sümerbank SellUtoz sanayii mUessesesi müdürlüğünden
İZMİT
Muessesemlzin senelik ihtiyacı olan 200 İlâ 250 ton kendir ip parçası aylık asgari 20 tonluk partiler halinde İzmltte müessesemlze teslim şar-tlle bLr müteahhide ihale c 'ilecektir. Bu işe alt şartname tlcar t servi simizden parasız verilir.
Taliplerin tekliflerini havi mektuplarını 3000 «üç bin» liralık muvakkat teminat akçelerlle birlikte 31. 10. 945 çarşamba günü saat 15 şe kadar müessesemiz müdürlüğüne tevdi etmeleri Hân olunur,
Müessesemiz İhaleyi vapmakta tamamen serbesttir. (13765)
Açık arttırma ile fevkalâde satış
Hakiki büyük bir fırsat
20 Ekim 1945 cumartesi günü saat tam 13 de Boğaziçi Balla.lma-nında 3 numaralı maruf yalıda bulunan muhteşem eşyaların bakiyesi bu seter 20 Ekim 1045 cumartesi günü öğleden sonra saat tam 13 de açık arttırma İle satılacaktır. Senelerdenberl büyük İtina İle toplanmış ve hususi surette yaptırılmış şark salonu ve emsalsiz şark biblo koleksiyonu. eski Kütahya nadide 2 adet salon vitrini fayanslarla süs-lenmşl ve İşlenmiş mermer bir Şömine, kadife kaplı Otoman salon takımı ve perdeleri, hakiki İnglli2maslf mavun «Naples» 2 adet vitrin Seramik, Terkült ve Cararlt İmzalı kolon ve heykeller biblolar., eâkl kehribar ağızlık ve abanoz çubuklar, masif mavun emsalsiz Avrupa malı ampir salon takuru, kristal yemişlik, çerezlik ve komposto-lukJar, seçilmiş ve orijinal artistik tablolar, masif meşe Vlcnna malı güzel bir salon takımı ve aynı nıamulâtından vltrlnll divan ve Portmantolar, harikulade yaldızlı sahan takımları, büyük antre heykelleri. «Zels» gözlük türbünlerl, Saruk, Hereke hah ve seccadeleri, pirinç mangallar. Avrupa yemek masaları, höcerler, kronıe tuvalet ve masalar. tanınmış hattatların levhaları, elektrik âvl2eleıx bronz karyolalar, lüzumlu eşyalar, aHalll ve Rıfat paşaların, orijinal tabloları», vapur Köprüden saat 10 - 11,05 ve 13,20 de kalkar, Halk otobüsleri yalının önünde durur. Fazla tafsilât almak İçin Portakal Mobilya evine müracaat. Telefon: 42738
İstanbul jandarma satın alma komisyonu başkanlığından:
1 — İl ve İlçe J. Birlik K. lakları için örneğine uygun üç yüz beş resmi mühür ve üç yüz beş yazı başlığı pazarlıkla yaptırılacaktır.
2 — Pazarlık 22 Ekim 045 pazartesi günü saat 15 de Taksimde Jandarma müfettişliği binasındaki Jandarma satmalma komisyonunda yapılacaktır.
İsteklilerin tayin olunan gün ve saattc komisyonda bulunmaları.
(13003)
Kam^afıa.,, sc$

Devlet Deniz Yolları ve Limanları İşletme Umum Müdürlüğü İlânları
GİRESUN POSTASI
On beş günde bir yapılmakta olan Giresun postasının programı değiştirilmiştir. Evvelce İstanbul'dan çarşamba günleri kaldırılmakta olan bu posta, 22/Eklm/945 tarihinden İtibaren yine on beş günde bir pazartesi günleri sabah saat 4.00 de kaldırılacaktır. (13945)
★
Oencl sayım münasebetiyle 21/Ekim pazar günü saat 9.00 d& Mudanya postasına kalkacak (Sun ve saat 11.00 de fcpnlr postasına kalkacak (Ege) vapurları İle seyahat edecek yolcuların bir gün evvel gece yarısına kadar vapurlara girmiş olmaları lâzımdır. Sayın yolculara ilân olunur. (13876)
Evrak asansörü tamir ettirilecek
Emlâk ve eytam bankası İstanbul şubesinden!
Bankamız binasındaki evrak asansörü tamir ettirileceğinden İsteklilerin şubemiz levazım şefliğine müracaatları. (13946)
İstanbul üniversitesi iktisat fakültesi dekanlığın* an:
Fakültemizde 30 Hra asli maaşlı kütüphane memurluğu açıktır. Bir yabancı dili iyi bilmek şarttır, 23 Ekim 1945 salı günü saat U d İmtihan yapılacağından lslekllltrln 22 Ekim 945 pazartesi günü saut 17 ya kadar dilekç? İle dekanlığa başvurmaları İlân olunur (13957)
Meslek kurulları sayın Üyelerine
İstanbul Ticaret ve sanayi odasından
Toptancı ve perakendeci kâr hadleri hakkında Ticaret Bakanlığından alınan yazı münderecatının nıiizakeresile varılacak neticeler Bakanlığa bildirilmek üzere tayin ve tesbltl İçin meslek kurulları üyelerinin 20/10/045 cumartesi günü saat 11 de odada yapılacak toplantıda bulunmaları rica olunur. (13077)
1946 yılı
İKRAMİYE plânını merakla bekleyiniz I
Eskişehir Hava Kurıımundan
945^ yılı Kurban bayramında toplanacak olan muhtelif kurban vo sığır derişik» bar. aklarının İhalesi 6/11/845 gününe rastlayan salı günü saat 15 de E-klşehlr Tiırk Hava Kurunıundı yapacağından isteklilerin şartnameyi görmek kin İstanbul şubesin* müracaatları ve lhal» gününde Esklşehlrde bul i':1 ıraları İtin olunur. (13976J
Ankara tıp fakültesi dekanlığından:
1 — Onarma İşleri Banko ve Fakültede ambar ittihaz edilen odaya raf ve saire yapılacaktır.
2 — Kapalı zarf usullle eksiltme 28/10/1945 tarihine taslayan cuma günü saat 15 de Okullar Saymanlığında teşekkül eden komisyonda yapılacaktır.
3 — Bu İşin tahmin edilen keşif bedeli 12026 lira 21 kuruştur.
4 — Onarma keşfi, Fenni şartname ve metraj cetveli ve satreden müteşekkil eksiltme evrakı Fakülte Müdürlüğünden bedelsiz alınır.
5 — Eksiltmeye girebilmek için isteklilerin bir gün evvel 901 Ura 20 kuruş muvakkat teminatı Okullar Saymanlığı veznesine yatırmış olmaları lâzımdır.
6 — Teklif mektupları yukarıda İkinci maddede yazılı saatten bir saat evveline kadar komisyona getirilerek komisyon Reisliğine makbuz mukabilinde verilmelidir. (13648)
ANKARA BELEDİYESİNDEN:
1 — Şehrin muhtelif cadde ve sokaklarında yaptırılacak beton asfalt kaplama ve t rotu var asfaltı İle bir kısım grubeton trotuvar işleri (m beş giln süre ve kapalı zarf usullle eksiltmeye konulmuştur.
2 — Keşif tutan (107,690) Hradır.
3 — Geçici teminatı (6634) lira (50) kuruştur.
4 — Teminat Belediye ı.ıcrkez veznesine yatırılacaktır.
5 — Eksiltme ve İhale 26/10/648 cuma günü saat 11 de Belediye dairesinde toplanan Encümende yapılacaktır.
6 — Eksiltme şartlaşması ve keşif ve buna bağlı kâğıtlar her gün Encümen kaleminde görülebilir.
7 — Bu İşe girmek isteyenlerin en az (25) bin metre kare beton asfalt kaplama İşini iyi bir şekilde yapmış olduğuna dair vesika ibrazı ve ihaleden beş gün evvel Belediye Başkanlığına yazı İle müracaat ederek ehliyet alması ve bu ehliyeti teklif mektubuna eklemesi şarttır.
8 — İsteklilerin belli günde saat ona kadar 2490 numaralı kanunun
32 nel maddesi gereğince hazırlayacakları teklif mektuplarını Belediye Encümenine vermeleri, (13432)
Devlet Ziraat İşletmeleri Kurumu
Ticari işletme Bürosundan
Bakkallara ve teneke ile satın alacak Müşterilerimize Saf inek sütünden yapılmış az tuzlu Yemek Yağlan Eritilmiş, yemeklik halis ÎNEK YAĞLARI
Tam yağlı BEYAZ PEYNİRLER satışa çıkarılmıştır.
Eminönü. Bahkpazarı caddesi No 83 , Tel: 24738,
İstanbul Üniversiteli Edebiyat Fakültesi Dekanlığından:
Fakültemizde açık bulunan 25 lira maaşlı kâtipliğe şimdilik 20 lira maaş verilmek üzere bir memur alınacaktır.
Liseyi bitirmiş bulunan İsteklilerin 22/10/945 pazartesi günü saat 11 de yapılacak sınava girebilmek üzere Dekanlığa başvur, maları. 13874
Tekel U. Müdürlüğü ilânları
1 — 2050 kilo mühür kurşun teli pazarlıkla satın alınacaktır.
2 — Pazarlık 26/10/1945 tarihine rastlayan cuma günü saat 10 da Kabataşta Genel Müdürlük levazım şubesindeki Alım komisyonunda yapılacaktır.
3 — Numune her gün sözü geçen şubede görülebilir.
4 — İsteklilerin pazarlık İçin tayin edilen gün ve saatte % 16 güvenme paralarlyle birlikte adı geçen komisyona gelmeleri İlân olunur.
5 — İdare İhalede serbesttir. (13653)
Elektrik tesisatı yaptırılacak
Emlâk Bank yapı limited şirketinden:
Ankarada Şükrü Saraçoğlu mahallesinde olan memur evleri İkinci kısım İnşaatının elektrik tesisatı kapalı zarf usulü İle eksiltmeye konulmuştur.
1 — Bu tesisatın keşif bedeli 242.909,30 liradır.
2 — Bu İşe girebilmek İçin:
A — İsteklilerin makine ve elektrik mühendisi olması veya bu İşinde ehliyetli olduğuna ve en az 150.000 liralık İs yaptığına dair vesika ibraz etmesi.
B — Muvakkat teminat olarak 17.000 liralık nakit veya teminat mektubu ya^ut hazine tahvili vermesi,
C — İhale tarihinden cn az üç giln evvel (tatil günleri hariç) yan İle şirket Müdürlüğüne müracaatla shliyet vesikası almaları.
D — Kapalı ve mühürlü teklif mektuplarının en geç 5/11'941 pazartesi günü saat 12 ye kadar Ankarada Emlâk ve Eytam Bankasında şirket Müdürlüğüne verilmiş olması veya gönderilmesi lâzımdır.
3 — Bu eksiltmeye alt husus ve fenni şartname il» keşif, proje ve sair evrak Şirket merkezinde görülebilir.
4 — Şirket bu ihaleyi yapıp yapmamakta serbesttir. (1383!)
■unnnıa4nHMiMştmM|tuıpmıımHHMi)HnııiKnrıııııııııııııııııııiHiıııııııııııı>ııııııııııııiıiiıiııiıiiıiiııU«>Hiatıuuıuıa
İ Devlet Demiryolları ve Limanları îşletmo
Umum idaresi ilânları
uıııııııııııııııııııtıırıiHiııııııııuııııııııııııııııııııııııııııııııınııııııırıııııııııııııııııııırıııııııııuıııııııııiııiııııiiııııiııunınttina
Merkez 9 uncu satın alma komsiyonundant
1 — 2000 Kg. kaynamş Türk beziri Ue 8000 Kg. kaynamış İngiliz beziri mübayaası işi kapalı zarf usulü İle eksiltmeye konulmuştur.
2 ___ Malzemenin muhammen bedeli 31000 (Otıiz bit bin) ve muvak-
kat teminat 2325 (İki bin üç yüz yirmi beş) liradır.
3 — Şartnameler bedelsiz olarak Ankara’da Gereç Dairesinden ve Haydarpaşa'da Teslim alma ve Yollama Müdürlüğünden temin olunur.
4 — Eksiltme Ankara'da İdare binasında Gereç dairesinde toplanan Merkez 9 uncu Satmalma komisyonunca 5/11/1945 pazartesi günü saat 15.30 da yapılacaktır.
Taliplerin teklifleri İle kanunun tayin ettiği vesikalarım aynı günde nihayet saat 14.30 a kadar adı geçen komisyon Başkanlığına vermeleri lâzımdır. (13947)
Yüksek deniz ticaret okulu müdürlüğündenı
1 — Okulumuzda yaptırılacak ve keşif bedeli 38356 Ura 40 kuruştan İbaret tesisat işleri kapalı zarf usullyia eksiltmeye konulmuştur.
3 — Eksiltme 5 Kasım 1945 pazartesi günü saat 15 de okul müdürlüğünde toplanacak Satmalma komisyonunca yapılacaktır.
3 __ 2876 lira 73 kuruş olan geçici güvenme İstanbul Yüksek Okullar
Saymanlığı veznesine yatırılacaktır.
4 — Bu işe alt evrak şunlardır:
Mukavele, eksiltme, bayındırlık işleri genel ve hususi v« fenni şartnameleri, proje keşif hulâsaları. Bunları görmek arzu edenler oku! saymanlık bürosuna müracaat etmelidirler.
6 — Eksiltmeye gireceklerin 1945 yıh. ticaret odası belgelerini ve etoütm* gününden «tatil günleri hariç» üç gün evvel vilâyet makanuna müracaat ederek ehliyet vesikası alması ve dördüncü maddede yanlı evrakı görüp kabul ettiğine dair imzalaması gereklidir.
fl — isteklilerin yukarda sözü geçen belgelerini 2490 sayılı kanunun 38 not maddesi tarlfatı dalreslnd» hazırlayacaklan zarflarına koyarak bunları eksiltme günü aaai 14 e kadar alındı karşılığında komisyon başkanlığına vermeleri lâzımdır. (1381?)