ıııasn l Anı balan, duvar vc tavan abajurları
İmâl eden İnglllereııln en büyük fabrikalarından biri olan
WALTE & SON LTD.
Müc&sesesi Türkiye İçin sipariş kabulüne bağla dığını sayın müşterilerimiz» memnuniyetle bil dirlrls. Enka Kollektif Ştt.
AKŞAM
Tel: 41755
P. K.: 2018
TÜBKİSH AMERİKAN ENGLİSH İNDUSTRİAf, COMMERCİAI, DİRECTORV
Sulh ticareti başlıyor. Dünya plyasartle firmanızı birbirine tanıtacak Türkçe, İngilizce. Fransızca Ticaret Yıllığına kaydolunuz.
sene 27 — No, 9548 — Fiatl her yerde 10 kuruştur.
CUMA 18 Mayıs 1945
Bahlbl: Nccmeddln Sadak — Neşriyat müdürü: Hikmet Feridun Bj - AKŞAM Matbaası
Y anlışlıklar
ve
Propagandalar
Toprak kanunu hakkında konuşan ve yazanların çoğu iki türlü yanlışlığa düşüyorlar, yahut iki çeşit propaganda yoluna Sapıyorlar.
Bazıları diyorlar ki: Toprak kanunu iyi. güzel amma, çifçiyi rahata kavuşturup kalkındırmaya yetmez. Hükümet çlfçlya kra-fii meselesini de düşünmeli, köylü arasında istihsal ve istihlâk kooperatifleri kurmalı, hattâ müşterek işletmeler yaratıp ekim vasıtalarım birleştirmen, sigortalar tesis etmeli vesaire, vesai-
Churchill, Müttefik generallerle görüşmelerine devam ediyor
Reutere göre Almanyaya ait beş mesele hakkında fikir danışıyor
KONFERANSTA BUHRAN MI
te...
Bu düşüncelerin doğru yahut faydalı olup olmadıklarını tartışmadan hemen denebilir ki bunlar, bizde olmıyan, fakat yapılması gereken çok parlak işler sayılsa da. Toprak kanunu çerçevesine sığmayan, geniş ölçüde sosyal ıslahat programına girerler. Toprak kanunu biı- sosyal reforma kanunu değildir.
Bir kısım tenkidei ler de düşünüyorlar ki köylüye toprak verirken, hattâ vermeden önce memlekette ziraat işlerini- düzeltmeli, çifçiye teknik ekim yollarını öğretmeli, ona âletler, vasıtalar vermeli, tohumlan iyileştirmeli, su işlerini yoluna koymalı, boş ve kimsesiz topraklan adam etmeli...
Bunların hepsi çok lüzumlu olmakla beraber. Toprak kanunu şuurlarını taşan İşlerdir. Memlekette. köylüyü kalkındırmak yolunda olduğu gibi, ziraatı ileri götürmek için de yapılacak çok şeyler vardır. Fakat, Toprak ka-nurap bir «çifçi ıslahatı» kanunu âeğffidir.
Toprak kanunu sadece, topraksız çifçiyi toprak sahibi kılmak için alınmış bir tedbirdir.
Bir yandan köylünün hayat seviyesini yükseltmek için alınacak geniş ve çeşitli sosyal ted-birier, öbür taraftan memleket ziraatım ilerletmek için verilmesi gereken türlü türlü kararlar ne olursa olsun, hepsinin başı çifçinin, krndi ektiği toprağa şahin olmasıdır. Bu ilk temel atılmadıkça. bu köylü ve ziraat memleketinde sağlam hiç bir yanı kurulamaz.
Toprak kanunu, iki zıt propagandanın zulmüne de uğratılmak isteniyor.
Harbin yarattığı suç modasına dayanıp ortaüğu kelime ile ko kutmak isteyenler Toprak dağılımı kanunu için «Faşist» damga um kullanıyorlar. Harb sonu korkuluğuna yapışıp mülkiyet hakkının kutluluğuna tapanlar bv. kanunda «komünistlik» çeşnisi gördüklerini açığa vuruyorlar
Bize kalırsa, çifçiyi toprak sahibi kılmak için yapılmış bir kanunun masumiyetini ispat edecek bundan kuvvetli delil bulunanı ız. Hem faşistliğe, hem komünistliğe uyabilen bir kanun, mezhebi faşist olsun komünist âlsun, bütün medenî milletlerin İlerleme yolunda başvurdukları, yani meslek ve mezhep farkı gözetmeyen ana tedbir demektir.
Bu kanunun eşi veya benzeri nerelerde tatbik edilmiştir, bilmiyoruz. Fakat, herhangi bir çe-B tedbirin şu veya bu memtele tatbik edilmiş olmasını, bu birin mutlaka çok iyi, yahut hiç şüphesiz çok kötü olduğuna Belli saymak, demagojik bir propaganda usulü olabilir, fakat ilme. tekniğe, sanata sığar yol değildir.
Kaldı ki Toprak kanunu, Tür-jciyede ne sağa (yani geriye) dönmek, ne de sola sapmak isteyen bir zihniyetin eseri değildir. Toprak kanunu, en doğru anlamında, bu memlekette yeni bir sosyal devrim yolu açmak için değil, en basit bir adaleti, hattâ ziraat alanında ilk kalkınmayı mümkün kılmak İçin uzun yıllardan beri hazırlanmış bir devlet tedbiridir, Türkiye, bu bakımdan ger| kalmış bir memleketti. Eiraat usulleri Orta Çağlıktır.
Londra 18 (AA.) — Reuter ajansının «kert muharriri yazıyor:
General Elsenhomer. Marjeal Mont-gomery ve General Bradley'in Londra’da bulunmaları, görünüşe göre. Almanya'da mevout şimdiki vaziyet hakkında M. Churchill tarafından yakında yapılacak olan demeçle sık; bir surette İlgilidir.
Başbakanın, doğrudan doğruya bu kumandanlardan sorup haklarında malûmat alabileceği beş mesele vardır:
1 — Sözde Doenlta hükümetinin bugünkü ve gelecekteki statüsü İle bütün Alman kuvvetlerinin silahsızlandırılması,
2 _ tsgal bölgeleri İşinin daha evvelki anlaşmalara göre düzenlenmesi, Görünüşe göre İngiliz va bilhassa Amerikan orduları bazı kesimlerde evvelce tesblt edilen hattın çok ilerisinde bulunuyorlar, Ya bu hat yeni boştan gözden geçirilmeli ve yahut birinci ve üçüncü Amerikan orduları Rus bölgesi olarak tâyin edilmiş olan geniş bir sahayı bırakarak geri çekilmelidir
3 — Merkezi kontrol komisyonunun teşkili. Bu komisyonun işe başlaması üzerine her nevi Alman merkezi otoritesinin faaliyetine son verileceği tahmin edilmektedir. Bu komisyon
Almanya'nın dahili İğleri balonundan olduğu kadar j-abaneı hükümetlerle olan münasebetleri bakımından da en yüksek makam olacaktır.
4 — Harb suçlusu Almanların va diğer şahısların bir an evvel mahkemeye verilmesi tçln alınması lâzım gelen tedbirler. Muhtelif memleketler tarafından hazırlanan üstelerde hâlâ bir beraberlik yoktur.
8 — Ne gidecek memleketleri ne sığınacak evleri kalmış 20. 30 milyon muhacirin ortaya çıkardığı mesele. Başka bir facianın önüne geçilmek İsteniyorsa bu mesele İçin bir ook hükümetler tarafından zecri kararlat alınması İcabetler.
Nihayet hakkında muhtelif söylentiler çıkarılmış olan Fransız İşgal bölgesi hakkında bir demeç yapılması da beklenmektedir. Görünüşe göre, Fransız İstekleri bazı haberlerde İleri sürülmüş olandan çok daha mü-tevazldlr. Fakat böyle de olsa yine İlk plânlarda esaslı bir değişikliğin yapılması lâzım gelecektir.
Doenıtz harb suçlusu mu?
Londra 18 (A.A.) — M. Eden Avam Kamarasında sorulan bir suale verdiği cevapta Amiral Doenltz'ln suçlu olup olmadığı meselesinin tetkik edilmekte bulunduğunu söylemiştir.
Trieste şehrinde gerginlik gevşedi
Sovyet kontrolundaki Avusturya radyosu, AvusturyalIlara Slav komşularından korkmamalarını tavsiye etti
Londra 18 (BBC.) — Trleste'de gerginlik gevşemiştir. Muhabirlere göre Tlto’nun ordularına îzonzo ırmağının doğu sahtllna çekilmek emrini vermesi, nazik hudut meselelerinin muslihane bir şekilde halline razı olacağına bir İşaret olarak telâkki edilmektedir.
Beşinci ordu komutanı İle Mareşal Alexander'in genel kurmay başkam General Morgan Trleste’yl ziyaret etmişlerdir. İngilizlerle Yugoslavlar arasındaki münasebetler de oldukça iyileşmiş İngiliz ve Yugoslav takım-
ları arasında bir futbol maçı yapılmıştır. Şehir İçinde kurulan Sloven kurtuluş komitesi riyasetine bir İtalyan getirilmiştir.
Londra 18 (Radyo) — Trieste meselesinde hiç bir değişiklik yoktur. Mareşal Tito'nun Anglo - Sakaon notaların» cevabı beklenmektedir.
Tito’ya verilen notanın muhteviyatı
Londra 18 (A.A.) — Trlesta meselesi hakkında Yugoslav hükümetine (Arkası salılfe 2; sütun 1 de)
Fransa Italyadan hudut tashihi istiyor
Londra 18 (AA.) - Reuter ajansının Paris muhabirinin blldlrdlğino göre. General Jean Lecrec'ln komutasındaki tümen 1939 Fransız - İtalyan hududu ötesindeki bazı stratejik noktaları İşgal etmektedir.
3-5 hafta evvel Fransız kıtalarının girmiş bulunduğu İşgal bölgesi sahilde Mont - Blane'a kadar San Ramo hududu ötesinde B İlâ 24 Kın, uzanmaktadır, işgal bölgesi, stratejik tepeler, tahkim edilmiş noktalar ve İtalyan hududuna hâkim boğazlardan mürekkeptir. Bu noktalara sahip olmaları İtalyanlora 1939 da Plansızlara karşı kuvvetli bir üstünlük sağlamıştır.
İşgal edilen toprakların hiç bir İktisadi önemi olmadığına göre, Fransız makamlarını bu tedbirleri almağa sevkeden yegâne âmil Fransa'nın emniyetini temin etmek arzusu olmuştur.
Fransız makamlarının bu bölgedeki İtalyanların Fransız vatandaşı olmalarını istemek llçn broşürler dağıtmaları Londra gazetelerinin bir çok yorum yapmalarına sebep olmuştur.
Bunu yapan başlıca âmil de çlf-çinln hâlâ köy ağalan elinde esir olmasıdır.
Bunu ortadan kaldırmak Türkiye Cumhuriyetinin, bu devletin temelini yapan köylüye karşı İlk borcudur.
Nccmeddln Sadak
Beş büyük baş murahhasın dünkü toplantısı geri kaldı
Reutere göre Rusya Panameri-ken paktı aleyhine vaziyet aldı
RUSYA ALEYHTE
Londra 18 (B.B.O.) — San Franclfl-co'dan gelen «on haberlere göre 5 büyük devlet başmurahhusları arasında dlln yapılması kararlaştırılmış olan toplantı blrbenblre geri bırakılmıştır. Toplantının akim kalmasının sebebi, Pa namertken bölge paktının kabul veyahut reddi hakkında Sovyet heyetinin Moskova'dan talimat beklemesinden İlleri geldiği zannedilmektedir. Mamafih Reuter'ln istihbaratına göre, Moskova, Ponomcrlken paktı aleyhine karar almıştır, Sovyet Rus-yanın, Ponarneriken paktına muhalefeti sürprizlerle karşılanmıştır. Sovyet Rusya, Panamerlkan paktı aleyhinde rey verdiği takdirde buhran çıkacaktır.
Manda altında bulunan toprakların vesayeti meselesinde de görüş ayrılıkları vardır. Birleşik Amerika sratejlk bölgelerin vesayet altına alınmamasını İstediği halde Sovyet görüşü manda altında bulunan bölgelerin stratejik olsun olmasın Emniyet konseyinin vesayeti altına alınması merkezindedir. İngiliz görüşü İse bu İki noktai nazarın ortasında bir hal yolu İltizam etmektedir.
Stettiniua’un Polonya hakkında beyanatı
Londra 18 (B.B.C.) — Birleşik Amerika Dışişleri Bakanı M. Stettlnlua, Polonya meselesinde yaptığı beyanatta İngiliz - Amerikan görüşlerindeki birlik v8 beraberliği belirtmiş ve Polonya İşinde iki devlet arasında görüş ayrılığı mevcut olduğu hakkında bir New - York gazetesinde yazılan haberi yalanlıyarak Polonya İşinde hiç bir zaman İngiltere ile Amerika orasında görüş ve fikir ayrılığı bulunmadığını İlâve etmiştir.
Binbaşı Elliot’un makalesi
Nevyork 18 (AA.) — Binbaşı Ellot, N&w - York Heral Tribüne gazetesinde şunları yazmaktadır:
Eğer İnsaniyet, devamlı bir barış yapısının temellerini atacaksa, bunun temel taşı hafif olmalıdır. «Vakıalara lstlnadetmcden ithnad yaratı-Januyacağı gibi, Itlmad olmayınca da
REY VERİRSE BUHRAN ÇIKACAK Japonya, Rusya vasıtasile sulh teklilinde bulundu
Teklif kayıtsız şartsız olmadığından Anglo - Saksonlar tarafından reddedildi
Brazaville 18 (Radyo) — Reuter ajansının verdiği bir habere göre Japonya Sovyet Rıısya vasıtasile sulh teklifinde bulunmuştur. Teklif İngiltere ile Amerikaya yapılmıştır.
Btı sulh teklifi kayıtsız şartsız olmadığından dolayı reddedilmiştir. Aynı habere göre Japon teklifi askeri makamlardan değil iş adamlarından gelmektedir. Japon notasında belirtildiğine göre Japon imparatoru görüşmelere girişmek arzusunu izhar ediyor ve bir hükümet darbesinden bahsediyor. Japon notasında şu nokta da belirtil-
mektedir: «ıJaponyanın aske-
ri
u.
kuvveti el'an büyüktür.»
Son askerî durum
Londra 18 (B.B.C.) — Oki-nava adasında Amerikalılar, yeni arazi kazançları sağlamışlardır, İngiliz donanması, Japonların Form oradan takviye getirmelerine mâni olmak için Okinava cenubunda beklemektedir. En büyük Japon uçak fabrikasının bulunduğu Nagoya şehri son hava bombardımanından hâlâ yanmaktadır, Çinliler, Forınoza adası karşısında bulunan Fu-çeu limanından .çekilmeğe mecbur kalmışlardır.
Londra 18 (R.) — İstilâ tehlikeleri baş göstermiş olduğundan Japon Başbakanı amiral Susuki bir vatan milisinin teşkilini emretmiştir
ortada ancak şüphe, anlaşmazlık ve ve anlaşamamazlık hüküm sürer.
Sovyetler Birliğinin dtırumu el'an halledilmemiş olan büyük bir meseledir. Sovyet liderleri Rusların yeni dünya teşkilâtının kuruluşuna İştirak edeceklerini bildiriyorlar. Lâkin Rus-lar bu yolda hiç bir şeyi göstermiyorlar. Yabancı muhabirlerin sayısını
azaltıyor, haberleri sansüre tâbi tutuyor ve kendilerinin de kabul ettikleri gibi, muhabirler İçin haber membala-ruıa erişmek imkânı ve hiç bir hareket serbestli tanımıyorlar.
«Meselâ, hiç bir yabancı muhabir görülmemiştir kİ. inglUz veya her hangi bir muhabirin Vaşington'da (Arkası sahife 2; sütun 1 de)

Bu hususta Paris Fransız makamları sükûtu muhafaza etmekle beraber bu tedbire Parlsde Fransa'nın bu stratejik tepeleri devamlı olarak muhafaza etmek İçin aldığı kararının mantıki bir neticesi olarak telâkki edilmektedir, 1940 da Muasollnl tarafından İndirilen darbenin tekrarlanmasını İmkânsız kılmak arzusu bu kararı haklı kılmaktadır.
Fransa Ruhr bölgesini işgal edecek
vaşlngton 18 (A.A.) — Resmi kaynaklardan 'bildirildiğine göre, Ruhr havzas Fransız kıtaları tarafından işgal edilecektir, Ancak Uç büyük devlet ve Fransa Ruhr'ıı icabında Almanya'dan tamamen ayırmak ve bu bölge İçin milletlerarası bir tesviye tarzı bulmak hakkını muhafasa etmektedirler.
Fransız sözcüsü ne diyor?
Londra 18 (B.B.C.) — Fransız Dış Bakanlığı sözcüsü, Fransa’nın İtal-yadan erazl ilhakı İstemediğini, yalnız hudutlarda bazı düzeltmeler yapılmasını İstediğini, bu değişiklikleri de sulh konferansına bırakacağını, Şimal Batı İtalya'da olup bitenlerin çok mübalâğalı bir şekilde tasvir edildiğini, halkın Fransız askerlerini kur- I tarıcı olarak karşıladığını, Piemonte halkının kısmı âzami Fransızca konuşmakta olup Faşistler tarafından İtalyanca konuşmağa icbar edil- 1 diklerini söylemiştir.
Fransız-lngiliz paktının akdi yalanlanıyor
Fransız sözcüsüne gör© böyle bir paktın aktı neye bağlı?
Londra 18 (B.B.O.) — Fransız söe-eüsü, İngiltere ile Fransa arasında bir İttifak paktı nkdodUdlği haberini yalanlamıştır. Sözcüye göre Fransızlar, İngiltere ile esaslı bir ittifak akdini ısrarla istemektedir. Fakat İteli memleket arasında böyle bir İttifakın yapılması Yakın Şark mesolelerll® Batı Almanya hudutları üzerinde bir anlaşma hasıl olmasına bağlıdır.
Amerikalılar Macar hâzinesini zaptettiler
Londra 18 (B.B.C,) — Macar altınları ve kıymetli mücevherle-rlle dolu 50 vagon, Avusturyada Salzburg civarında Amerikalılar tarafından zaptedilmlştlr.
DEMOKRATLIK VE ESVAP
Yazan:
Yarınki nüshamızda ı_____________________
Günler Geçerken
Saf kalbli düşmanlar
Amerikan kuvvetleri tarafından ele geçirilen Alman generali Gu derian şöyle demiş: « Askerlik bakımından harb bir futbol maçına benzer. Maç sona erince, tıpkı futbol sahasında olduğu gibi her iki taraf birbirinin elini sıkar ve birbirlerine talih temennilerinde bulunur.» Cermen kafasını anlatmak için bu sözlerden daha belirticisine taslamak güçtür. Gııderian ile benzerleri, hattâ şüphesiz bu ırkın çoğunluğu, çoluk çocuğu esirgemiyen o uınumi kıtale, esir kamplarında zehirli gazla boğulmalara, açlıktan ölmelere, işkenceye, yağmaya, gelişi güzel kurşuna dizilmelere, bütün bu — yalnız insanlık dışı değil — haydutluk raconuna bile aykırı zulümlere »harb» adı verecek ve futbol maçına benzetecek zihniyette nııjıl âklardır. Hepsini yaptıktan, cephe gerilerinde cephedekindcn fazla insan canına kıydıktan, birçok milletlerin körpe yavrularını verem illetine uğrattıktan, nesilleri çürüttükten vc nihayet yenildikten sonra kendilerine uzanacak bir el beklemekte ve yeni bir felâket için İyi dilekler İstemektedir. Bu nasıl bir kafadır? Böyle bir kafa nasıl düzeltilebilir?
Aynı general kendisine karşı gösterilen muameleden şikâyetçidir; müttefik” başkumandanının onu bağrımı basmamasına ve şerefine kadeh kaldırmamasına hayret eder gibi görünüyor. Goering de Amerikan erlerinden mcnnftın değil... Ingİlizlere devredilmek İstiyormuş ve «bunlar belki benim değiştiğimi anlarlar» diyormuş, öte yandan general Eisenlıoıver günlük bir emir çıkarmağı lüzumlu buluyor ve kumandası altındaki subayları Almanla ra «dost» muamelesi yapmaktan menediyor, İşte garp cephesinde çarpışmış ik| ırk ve İki düşman arasındaki ruh ve zihniyet farkı buradadır.
Cerınenler hadlerini bilnılyen, cinayetlerinin derecesini kav-raınıyan. hattâ cinayetleri suç sayın ıy an bir soydandırlar ve bu soya uygun terbiye ile yetiştirilmişlerdir; Anglo - Saksonla-rın çoğu ise İnsana benziyenlcro insanca muamele etmekten kendilerini alakoyanııyan saf kalbi! çocuklardır. Görülüyor kİ cer-nıenlerc lâyık düşman Anglo - Saksonlar değildir; onları yalnız kendi karakterlerinde bir ırkın yenmesi daha uygun olurdu.
Refik Halid Karay
Sahıte 2
ARŞ AM
18 Mayıs 1945
SÖZÜN GELİŞİ- ~
Yazıda işaretleşme
I şar e İle konuşmak diye bir şey vardır; hele dilsizler yalnız
* işaretle konuşurlar. Ama yar» dili de öyle sanıyorum ki ya-Jtfif yavaş işarete doğru gidiyor.
Geçenlerde bir gazeteyi karıştırırken gözüme çarpan haberler doğrusu pek esaslı bir işaret bilgisine ihtiyaç gösteriyordu! P. T, T. idaresi yeni bir kanun tasarısı hazırlamşı B, M, M/niıı C. H. P grupu bir toplantı yapmış. B. Y. U. M. R. SJln Kudüs-ten aldığı bir haber üç biiyiik devlet şefinin yakında buluşacağını bildiriyor. Bunu B. B C’yc atfen R.G, de yayınlamış, t. E. T. T, biletçi bulmakta zorluk çekiyor..
T.C. D.D.Y.l, tarafından verilen bir ilân memurlara münakaşa yolile elbise yaptırılacağını bildiriyor. Değişmez gelirlilere Y.M.P’den kumaş dağıtılacak, fakat henüz Ankara’dan emir gelmemiş. Sinekleri, sivrisinekleri ve her türlü haşcratı en süratle öldüren ilâç D. D. Tdir, En iyi boyalan Tiirkiyeye I.C.I getirecek...
Tesadüfen okuduğum gazeteye girmemiş daha nice işaretler şimdi gözümün önüne geliyor: Amerika Birleşik devletleri yazılarda daima Ü.S.A diye geçer.Yabancı basın için Sovyet Rusya l’.R.S.S’dir. Yunanistandaki İç karışıklıklarda E.L.A.S’çdarla E. E.D.E.S’cılar çarpışıyor ve bu çarpışma haberlerini blz-e A.A. veriyordu, General de Gaıılle’ü Fransanın İçinde F.F.t, kuvvetleri desteklemiştir. Himmler’m emrindeki hücum kıtaları ise S.S, adını taşıyordu. Ffransız haberleri bir aralık .A.F.l’den, fctr aralık O.F.frden geldi.
Hele bizde harb ortaya karne meselesini çıkardıktan sonra alfabenin bütün harfleri sıra ile ya un, ya çay, ya kumaş, ya kahve, ya şeker, ya pirinç, ya makara mânasına gelmiştir Mısır çarşısının kapışma bir uğrayın, ne kadar insan varsa (>O alıyorum... P alıyorum... K alıyorum,,,» diye bağırarak deliler gibi dolaşıyorlar Bana öyle geliyor ki Jşaretlı-r bu hızla giderse biitün dünya okuyucularının sonu bu olacaktır.
Şevket Had o
Trieste şehrinde gerginlik
(Baş tarafı 1 inci sahi f ede) tevdi edilmiş olan İngiliz - Amerikan notası hakkında miitlâalar yürüten Times gazetesi muhabiri, Rusların Yugoslav hareketini desteklemek niye: ıncie olduklarına dair ortada hiç bir alâmet bulunmadığını yazmak* tadır.
Nota, bu eyaletin bazı kısımlarının Müttefik baş komutanlığının kayıtsız nüfuzu altında bulunması lcab-ettiğini İzah etmektedir. Bu sebeple, Mareşal AIexandcr'in Avusturya İle olsıı münakalelerinin sekteye uğramaması için TrleSte ve Pola Uman ve jehlrieri İle Gorltza ve Monfalcone ahirlerinin onun kontrolü altında bulunması lâzımdır.
Bu bölgeler Mareşal Alexander’ln kontrolü altında bir askeri hükümet tarafından İdare edilecek ve burada bulunan bütün Yugoslav kuvvetleri onun emri altında bulunacaktır, AvusturyalIlara Slavlar-dan korkmamaları tavsiye ediliyor
Londra 18 (B.B.O.) — Sovyet kontrolü altında bulunan Avusturya radyosu, dün gece Avusturya halkına hltabederek AvusturyalIların Slav komşularından korkacak hiç bir şeyleri bulunmadığını, Çekoslovakya'n m müstakil ve demokrat bir Avusturya Ue 1? birliği yapmak İstediğini, Tifonun Avusturya topraklarının kurtarılmasına yardımı dokunduğunu ve
RUS İŞGALİNDEKİ ALMANYA Şerlin in yeraltı mahalleleri
Moskova radyosuna göre süratle Yeraltmdaki fabrika ve depolar . Goeb. normal ve müreffeh hayata dönüyor belsve Goering’in yeralt, ikametgâh(ar,
Avusturya'nın hiç bir kısmını İlhak etmek istemediğini yayınlamıştır.
Belgradrın görüşü
Brazzaville 18 (Radyo) — Belgrad resmi mahfilleri İngiliz ve Amerikan hükümetleri tarafından gönderildiği söylenen notaların mevcudiyetinden haberdar olmadıklarını bildirmektedirler. Aynı mahfiller, bundan bir müddet evvel Meraşal Tlto umumi karargâhına gelen Mareşal Alraan-der kurmay heyeti reisi İle bir uzlaşmaya varılmış olduğumu kaydetmekle İktifa etmektedirler. Yugoslav birlikleri İzonzo sağ kıyılarına çekilmişler ve böylelikle Trieste limanını Müttefiklerin kontrolün» bırakmışlardır. Fakat şimdi Müttefikler bütün Trieste bölgesinin kontrolünü istemektedirler,
Belgradda şu nokta da belirtilmektedir:
Mareşal Tlto bundan bir müddet evvel bu mesele üzerinde bir anlaşmaya varılması için tekliflerde bulunmuş fakat Aksander umumi karargâhı cevabında gecikmiştir. Bu arada üstaşl birliklerinin ricat hareketleri devam ettiğinden, bunlar» ta-kdbetmek zarureti de mevcut bulunduğundan Yugoslav birltklert daha fazla beklememişler vç İleri hareketlerine devam etmişlerdir.
Brazzavlle 18 (R.) — ParLa radyosunun dün gece verdiği bir habere göre, Trleste’ye bir Sovyet heyeti gelmiştir,
Londra 18 (A.A.) — Re üter ajansının siyasi muharriri yazıyor: iyi ve kötü Almanları seçmek ve halen Al-monyada mevout muhtelif teşkilâtın no dereceye kadar kullanılabileceği meselesi batı müttefikleri tarafından münakaşa konusu olmakta devam ederken Ruslar, yeni bir sınıf keşfetmek suretlle bu çıkmazı halletmişe benziyorlar, Bu yeni sınıf « faydalı Almanlar» dır.
Moskova radyosu, Berlin’den, Dres-den’den ve diğer Alman şehirlerinden aldığı haberlere atfen, dinleyicilerine mütemadiyen, Sovyet İdaresi altındaki bölgelerin ne kadar büyük bir süratle normal ve nispeten müreffeh bir hayata kavuşturulduğunu anlatmaktadır. Genel hizmetlerde her gün terakkiler kaydolunmaktadır. Alman mütehassısları ve fabrikatörleri mesleklerine tekrar başlamaya ve Alman meslek adamları ve teknls-yenlerlle İşbirliğine teşvik edilmektedir.
Moskova radyosu tarafından verilen haberlere bakılırsa, bir arkadaşlık da yoktur,
Ruslar tarafından yapılan neşriyatta Amerikan ve İngiliz bölgelerile bir mukayese temayülü hakkında her hangi bir alâmet mevcut değilse de, hercümerçten kurtulmak hususunda karşılaşılan zorluklar İngiliz ve Amerikan yorumcuları tarafından bahis mevzuu edilmekte devam ederken, Sovyet haberlerinde hâkim olan nokta Kizılordu idaresi tarafından elde edilen müspet neticelerdir.
Almanya’da en son durum
Londra 18 (BBC.) — Bir kaç hücum kıtası müstesna en son Alman kıtaları da esir edilmiştir. Batıda alınan Alman esirleri en aşağı beş mll-
Pasifik adaları
Ingiltere, Amerikanın bu adalar üzerindeki talebini destekliyecek
Konferansta buhran mı?
(Baş tarafı 1 inci sahifede) yaptığı gibi, Moskova'da da resmi bir Rus şahsiyetinden mülâkat talebede-bllsln.
Başarılacak devamjj barış milletlere alt bir barış, bütün dünyada kadınlı erkekli bütün milletlerin destek-llyeceği bir barış olmalıdır.
San Franclsco'da hazırlan makta olan birleşmiş milletler anayasası, milletlerin İstinadı vc itimadından fay d al anmazsa uzun bir hayata mazhar olamaz. Amerika anayasası yaşamakta devam ediyorsa, bu, bütün milletin bunu kendi yasası telâkki ettiği içindir. Aynı kanun birleşmiş milletler anayasasına da tatbik edilmelidir.
Eden’in beyanatı
Londra 18 (Radyo) — İngiliz Dış İşleri Bakanı m Eden dört haftalık bir gaybubetten sonra İngiliz başkentine avdet etmiş bulunmaktadır. Avam Kamarasında beyanatta bulunan M. Eden şöyle demiştir:
«San Francisco konferansında mühim terakkiler kaydedilmiş bulunuyor. Güçlüklerin halledileceğine kaniim.»
Devletler arası meseleleri ele alan M. Eden şunları ilâve etmiştir:
«Bir çok ciddi ve tehlikeli meseleler ortaya çıkmış bulunuyor. Bunların bir kısmı çabuk halledilmesi İcabetten meselelerdir. Bu meeslcler üzerin de M. Churchill ve mCslekdaşlarımla görüşme^ isterim.*
İngiliz Dış işleri Bakanı Penkcote tatillerinden evvel Avam Kamarası-, hin bir toplantı yapıp müzakerelere girişmesini .istemiştir.
M. Eden )Je birlikte Londra'ya avdet etmiş olan Başbakan muavini m. Clement Attlee bu akşam saat 22 de (Türkiye saati) radyoda bir nutuk söyleyecektir.
Müttefikler bozuşursa kim kazanacak?
Parlş 1$ (A.A.) — Aube gazetesinde Shermonn Imzaslyle çıkan bir yazı-
da vaziyetten faydalanmak hususundaki baza Alman teşebbüslerinden bahsedilmekte ve şöyle bir İkaz yapılmaktadır:
Birleşmiş milletler kendi aralarında çekişmeğe başlar başlamaz, hattâ pek farkına varmadan Almanya’yı bir kuvvet veya bir vasıta olarak kullanmak üzere tekrar diriltmek meyline kapılıyorlar. Eğer Doenltz, Stallngrad' da esir edilmiş olsaydı hiç şüphesiz hür Almanya komitesinin başında bulunacaktı ve Von Paulıts batı cephesinde kalmış olsa idi yine şüphesiz ki, Flesenburg radyosunun mikrofonunda bugün o konuşacak!».
Kahve erkânı harblerl muhtemel bir harbde Rusya veya Amerikadan hangisinin kazanacağını şimdiden soruşturuyorlar. Bunun cevabını bulmak İçin kâhin olmağa lüzum yoktur:
«İlk top patlar patlamaz kazanacak olan Almanya’dır.d
Şimali İtalya,nın istedikleri
Londra 18 (B.B.C.) — Şimali İtal-yadakl beş parti lideri, Roma’dan hayal Inkisarlle dönmüşlerdir. Başbakan. Bonom], görüşmelerde bulunmak İçin, şimalî İtalyaya gitmiştir.
Londra 18 (R) — şimal ttaiya siyasi sözeü.lerln.cL.1 biri beyanatta bulunarak demiştir kİ:
«Bonoml İstifa etsin. Kıratlık sona erdirilsin. Mümessiller meclisi hemen toplanarak hakikaten demokrat ve milli bir hükümet kurulsun.»
Herriot’nun Suriyede beyanatı
Beyrut 18 fAA.ı — Suriye basım mümessillerine beyanatta bulunan Herrlot demiştir kİ:
«Suriye vc Fransanın birbirlerinden ayrılabileceğini tasavvur edemem. Bununla büyük bir hata işlemiş Olursunuz.»
San Francisco 18 (A.A.) — Reuter ajansının özel muhabiri büdlriyor:
Burada İyi malûmat alan kaynaklardan öğrenildiğine göre, İngiltere, Pasifik’te Japonyaya alt olan ve askeri bak undan ehemmiyeti bulunan bazı adaların Amerika tarafından daimi surette işgali hakkındakl Amerikan talebini destekllyeceğlnl bu devlete bildirmiştir. Amerikan Bahriye ve Harbiye Bakanlıkları bu odaları Birleşik Amerikanın müdafaası ve dünya güvenliği için zaruri saymaktadır.
Amerika, bu adaların kendisine «manda» olarak verilmesini İstemekte fakat, vesayet konseyi tarafından kontrol edilmesine riza göstermemektedir.
Zannedildiğine göre, İngiltere bu adaların Birleşik Amerika tarafından İlhak edilmelerinin daha İyi olacağını kat! olarak bu devlete bildirmiştir. İngllterCnln mütalâasına göre, bu, San Francisco'dn vesayet meselesi hakkında alınacak kararlan basitleştirecektir.
Talihliler
Millî piyangonun 7 mayıs çekilişinde kazananlar
Milli Piyangonun 7 mayıs çekilişinde büyük İkramiye kazanan ve bugüne kadar Piyango idaresine veya Ziraat Bankası şube ve ajanslarına başvurup ikramiyelerini alan talihliler şunlardır:
50.000 liralık büyiik ikramiyeyi, Mesudlyenln Müslim Sanca köyünden Ali Tunçer kazanmıştır. Al! Tunçer’ln bileti tam olduğu İçin 50.000 lirayı da tamam olarak almıştır.
Yirmişer bin lira kazananlar: Er-baanın Kara kaya nahiyesinde ÇİfSl Remzi Başar'a, Bursa’da İnhisarlar memuru Meliha Beşkardeş ve ortağı Kahveci Halil, Ordu Vilâyet makamı şoförü Hüseyin Aydın.
On bin lira kazananlar: Tavşanlı Garp Linyitleri lşletmr bekçileri Sadık Ceylân ve Unsan Ercenglz, İstanbul'da Kumbaracı yokuşu Tercüman çıkmazı 28 numarada kalaycı Apikon Budorotlu, yine İstanbul’da Bebek’te oturan ve fakat tsminin ya-ymlanmasını istemeyen bir tüccar, Burhaniye'de er Süleyman Kanat. İstanbul'da Kasımpaşa’da Bedrettin mahallesi 26 numarada kasap çırağı Samoel Stea, Van’da terzi Kadir Kaçak. İstanbul'da Samatya Hatlboyu 30 numarada VCnüs Yaraslmon.
Beser bin lira kazananlar: Bandır-nıa'dn Lezzet lokantacısı Ali Ulvi vs ortağı kahveci Mehmet, Ankara’da Devlet Hava Yolları atölyesinde İşçi Mahir Akıllı, İstanbul Küçilkpazar Karakol sokak 8 numarada Mehmet Zekerlya, Ankara'da Üçüncü Orta okul öğrencilerinden Mehmet Kirmft?,
yonu bulacaktır. Mareşal Montgo-
mery'nln kontrolü «1tadı> yeni bir Berlin 15 M - Kml TUdB g.-Alman pottr kavrat! krmrlmokMır, I muırablrl yazıyor: Berllnd»
«iman puus Kuvveu «uruıınıutuuH, ---------- -------'— ------------------
Gestapoeuların tevkifine devam edil-1 f°alyane.uıl~r söndürülmüştür. Bu ae-
mektedlr.
Moskova radyosunda bir Alman binbaşısının demeci
Londra 18 fB.B.C.) — Moskova’da Hür Almanya komitesine densup bir Alman binbaşısı Moskova radyosundan Almanlar» hitap ederek Müttefik İşgal ordularlle İşbirliği yaparak yeni Almanyanın temellerini atmalarını vc İşgal makamlarının İtimadını kazanmaları elzem bulunduğunu söylemiştir.
Sovyetler, Alınanlara mahsus İlk Almanca gazeteyi dün Berlin’de çıkarmışlardır. Amerikalılar Münih'te halka mahsus bir Almanca gazete çıkarmakta bulundukları gibi mareşal Montgomery de Hamburg’da altı lisanla bir gazetede neşretmektedir.
S.S. şefi Skorzeni yakalandı
Londra 18 (R) — Müttefikler Al-manynda yeniden bir çok nazl şeflerin! ele geçirmişlerdir. Bunların arasında Waffen SS şeflerinden Skor-ztnl bulunmaktadır, Skorzeni Mus-sollnl’yl kaçıran adamdır.
Otto SkorzeniUIn, Ardennes'ler taarruzu esnasında general Elsenhovıerl öldürmek için hazırlanmış olan bir plânı İdare ettiği de söylenmektedir.
Hitler’in otomobili müzede saklanacak
Brazzaville 19 (R) — Berchteşgaden' de Fransız birliklerinin eline sağlam bir halde düşmüş olan Hitler’in otomobili Louvres müzesinde saklanacaktır.
Hitlerin daktilo
sunun ifşaatı
Japonlar, Alman denîz-altılannı ele geçirmek için çok çalışmışlar
Londra 18 (A.A.) — Hitler'in hususî daktilosu Gerhardt Hergselle’in söylediğine göre. Jüponlar son dakikada Alman denlzaltılarını elde etmek için ümitsiz gayretler sadetmişler, fakat Hltler İle Doenltz mukavemete devam edileceği ve kendilerinin deniz-altılara İhtiyaçları olacağını söyllye-rek bu Japon isteğin! reddetmişlerdir.
Yine Hergeselle'In. söylediğine göre, bu Japon teklifi Doenltz tarafından Hltler'e bildirildiği esnada kendisi bu husustaki konuşmaların notlarını tutmuştur. Bu hâdise 15 nisanda vu-kubulmştur.
Baltık’da
Ruslar, Danımarkanın Bornholm adasında yerleştiler
Londra 17 (A.A.) — Daily
Mail gazetesinin Stokholm muhabiri tarafından bildirildiğine göre, Ruslar, Saltıkta Bomholrn Danimarka adasına devamlı bir surette yerleşmişlerdir. Kızıl ordu. bu adayı dünyadan tamaml-le tecridetmiştir.
Son 24 saat içinde ada ile bütün münakale kesilmiştir, Danimarka Dışişleri Bakanının bu adaya yapmak niyetinde olduğu ziyaret geri bırakılmıştır,
Adadaki Danimarka muvakkat kuvvetleri faajiyetslz bırakılmıştır.
Diğer taraftan, bazı çevrelerde zannedildiğine göre, Ruslar burada 19 bin asker toplamışlardır
Genel kurmayının dün geceki suvaresî Ankara 17 (A.A.) — Genel
kurmay başkanı orgeneral Kâzım oı bay bu gece Ankara Palasta büyük bir suvare vermiştir.
Suvarede Bakanlar, Millet Vekilleri. Bakanlıklar, Genelkurmay ve diğer resmî daireler erkânı,' birleşmiş milletler mümessilleri ve elçilikler İleri gelenlcrile diğer bir çok davetliler hazır bu-Ummuştur,
Üsküdar Baglarbaşı caddesi 118 numarada Süleyman Erpençc, İstanbul'da Parnıakkapj Mücadele sokak 1 numarada Yani Deludi, Ankara'da İş gören Yo fakat İsminin yayınlanmasını İstemeyen bir yüksek mühendis, Bünynin’dn berber Raisini ve ortağı Mustafa Atabek, Kızılcahamam Yenice mahallesinde dıvarcı Ustası İsmail Alat, temlr'de Bahri ve Çekip Uunl Kollektlr Şirketi.
beple glmdl şehrin kilometrelerce uzayan yeraltı kısmını gezmek kabildir. Berllnln her hangi bir sokağına, meselâ Charlottenstrasse’ye girelim. Her taraf harabe halinde... İki tarafta kısmen yıkılmış, dumandan siyahlanmış duvarlar yükseliyor. Yıkılan bir duvarın yanında dar bir yol var. Bir uçak bombasının açtığı derin çukurdan geçiyoruz, bir tuğla yığınını aşıyoruz, birdenbire betondan garip zeminlerle karşılaşıyoruz. Bunlardan birinden, yeraltına doğru İnen bir merdiven görünüyor.
Beş, altı metre derinlikte, enkazın altında geniş bir yeraltı bina var. Burada koridorlar, elektrik, telefon, yolları gösterir levhalar var. Bir zamanlar burada siviller oturmuş. Cephe hattı buraya yaklaşınca yeraltı binasını askerler İşgal etmişlerdir. Bırakılan vesikalara göre burada oturanlar, Berlin kumandanlığına mensup bir tabur itfaiye erleri İdi.
Karşıdaki bL.anın altında daha geniş bir kat var. Burada askerlerimizi, bir subayla birlikte bulduk, Almanlar yeraltında ölmüş bir Alman aile erkânı bulduklarını anlatıyorlar. Bir Alman memuru, bütün aileal erkânını zehirledikten sonra kendisini asmış. Yanında, üzerinde şu cümle yazılı bir kâğıt bırakmış: Hltler rejimi işte bizi buraya götürdü.
Rusça kon şan bir Alman subayının refakalnde aşağıya İndik, Koridor mumlar ve petrol lâmbalarlle tenvir edllmjştl. İki tarafta bir takım kapılar vardı. Bunların önünde, ötede beride kadın ve çocuklar bulunuyordu. Alman subayına göre kadın ve çocuklar 1942 seneslndenberl burada oturuyorlar. Koridor sola sapıyor. Burada demir bir kapıdan girince geniş bir saha 11e karşılaştık. Burası bir el bombası fabrikası İdi. Yeraltında oturmak müsaadesi alan bütün Almanlar, çocuklar da dahil, bu «lütuf» a mukabil fabrikada çalışmak mecburiyetinde İdiler
Gestapo’nun merkezi yakınında tamamen harabe halinde bir sokak valr. Bu sokağın altında bir yol bulunuyo». Burada bir yuvarlak sathı kaldırınoj» önümüze bir merdiven çıktı. Aşağıya İndiğimiz zaman yeraltı mahallelerle karşılaştık. İptida önümüze geniş bir mühimmat deposu çıktı. Burada sandıklar dolusu mühimmat vardı. Mühimmatı nakletmek için elektrikle işler küçük bir çimendi ter hattı bulunuyordu. Bu hat beton tahkimat yapılmış yerlerde hemen sokakların seviyesine kadar çıkıyordu.
Yeraltı geçitleri bilhassa, başlıca hükümet datrererfnltt' bulunduğu şehrin merkezinde pek çoktur. Bunlardan birçoğu bulunmuş ve tetkik edilmiştir. Fakat henüz hepsi değil.
Hitlerciler yeraltı plânını çok büyük .■nr olarak saklıyorlardı. Asker ancak mevkiini ve dışarı çıkış yerini; | subay ise yalnız kendi cephesini bill-5t yordu. Askerlerimiz Hltlercllerl ye£-* raltında taklbederken Hitlerciler süD-rüldükler! yerlerden çıkış noktasınCN bulmak İçin uzun müddet uğraşmıştı— îardır. O
Almanlar Beründe yeraltında bir-E çok fabrikalar, depolar. İmalâthane-O ler ve hastaneler kurmuşlardı. Hltler-’ğj ellerin başları burada uzun müddetu-kalmışlardır. Goebbels mükellef sara-(D ymdan bürosu altında, 20 metre de-> rlnliktç yeraltına nakletmlştl. Bura-(j) ya bir mikrofon konmuştu. Goebbelsjjj son nutukları burada söylemiştir. ,U-
Berlin'in merkez sokaklarından bl-»^ rinde Goering’in yeraltı ikametgâhını^* bize gösterdiler. Berllnde Goerlng'ltT^ korkak olduğunu ve hiçbir bombanınO tesir edemiyeceği bir sığmak yaptır-(D dığını söylediler. Bu. doğru görün-Tg mektedlr. Goering’in çalışma odası veflv apartmanı hakiki bir istihkâm tara-1-Tından himaye edilmektedir. Birkaı^ metre kalınlığında duvarlar, hususi betonlu ve çelik zırhlı kubbeler vardır. Her tarafta hususi elektrik tesisatı bulunmaktadır. Şurası dikkate şayandır: Goering’in yeraltı sığınağı I harbden çok zaman evvel yapılmıştır.
Türk - İngiliz ticaret anlaşması
Londrada Beyaz kitap halinde neşredildi
Londra 17 CAA..) — Beyaz kitap halinde dün yayınlanan Türk - İngiliz ticaret anlaşması on üç madde ve sekiz kısma ayrılmış ve bir protokol 11ı-tlva etmekte ve mukaddemeslnde iki hükümetin bu anlaşmayı ticaret! İnkişaf ettirmek ve tediyeyi kolaylaştırmak arzusu ile akdetmiş oldukların» tasrih eylemektedir.
Bu anlaşma hükmünce Türkiye Cumhuriyet Merkez bankası, İngiltere bankası Jçln bir hesap açacak ve İngiliz lirasının kullanıldığı yerlerde oturanlarla Türkiye arasındaki tediyelerin bu hesap vasıtaslle yapılması için âkit taraflar mümkün olan bütün tedbirleri alacaklardır. Bu anlaşma merî olduğu müddetçe İngiltere veya Türkiye genel mahiyette milletlerarası bir para anlaşması İmzalayacak olurlarsa, birbirlerine danışacak ve lüzumlu görülebilecek tadilâtı yapmak maksadile anlaşmayı tekrar gözden geçireceklerdir.
Âkit taraflar bu anlaşmayı hal ve şartların leabettlreceğl elastikiyetle tatbik edeceklerdir.
Anlaşmada tasrih edildiğine göre, İngiltereye Idhal olacak malların kemiyet Itlbarlle tahdidi halinde. Tür-kiyeden gelen mallar hakkaniyet dairesinde muameleye mazhar olacaklardır.
Anlaşma 21 mayıs 945 te yürürlüğe girecek ve 30 nisan 1940 da nihayet bulacaktır. Âkit taraflardan herhangi biri, anlaşmanın hitanı bulacağı 30 nisandan üç ay evvel haber vermediği takdirde anlaşma 12 ay daha yürürlükte kalacaktır.
Aynî yardımın toptan ödenmesi için karar yok
Ankara 18 (Telefonla) — Bazı rivayetlere göre yedi aylık Dvelet bütçesi Büyük Mîllet Meclisinden çıktıktan sonra haziran aynıda memur ve müstahdemlere yedi aylık aynî yardım karşılığı O'lan yüz beş liranın peşin olarak bir defada verileceği mev-zuubahis edilmişti.
Bu hususta iyi bir membadan öğrendiğimize göre bir temmuzda ve daha sonraki aylarda verilecek olan aynî yardımın ödenmesinin daha şimdiden bir karara bağlanması beklenmemelidir. Aynî yardımın toptan verileceği hakkında da bir karara varılmış değildir.
Kömür beyannameleri
Ankara 18 (Telefonla) Kömür için verilecek beyannamele rin on beş hazirana kadar kat' surette verilmesi lâzım olduğt alâkadarlara bildirilmiştir.
Okullara devam eden yetim öğreniçîler
Ankara 18 (Telefonla) — Haber aldığımıza göre okullara devam eden yetim çocukları hakkında yeni bir kanun tasarısı hazırlanmıştır, Bu tasarıya göre yirmi yaşma giren yetim lise öğrencilerinin kesilen maaşları, öğrenci yüksek okullara girdiği takdirde bu okulları bitirimciye kadar maaşı tekrar tahsis olunacaktır,
Memurlara, emeklilere elbiselik kumaş
Ankara 18 (Telefonla) — Memur ve müstahdemlere, emekli, dul ve yetimlere vatanî hizmet tertibinden ayhk ve Ödenek alanlara, Silmerbank fabrikalarında yapılan yerli kumaşlardan para, karşılığında elbiselik kumaş ve-, rilmesi karariaşmışUr,
17/5/1945 fiatlerl
Londra üzerine 1 sterlin 5 2»
Nevyork üzerine 100 dolar 130.50
Cenevre 100 İsviçre Fr 30.3255
Madrid üzerine 180 peseta 12.89
Stokholm üzerine 100 Kuron 31.1325
ESHAM VE TAHVİLâT
% 5 faizli ikramiyeler:
1933 Ergani 25.20
1938 İkramiyen 22.50
Milli Müdafaa 22.50
D. Yolu İkramiyen , 100.20
% 7 faizli Tahviller!
Sivas - Erzurum I 20 50
Sivas - Erzurum 2-7 20.60
1941 Demiryolu I 20.10
1941 Demiryolu n 19.95
1941 Demiryolu III 21.10
Millî Müdafaa I 20.45
Milli Müdafaa n 19 90
Milli Müdafaa ni 10.95
Anadolu DemLryolu Grupvt
Tahviller 1-2 64.—
Hisse senetleri % 00 35.—
Mümessil senet 50 1/2
Hisse senetleri:
Merkez Bankası 150.—
İş Bankası 14-60
T. Ticaret BankaS 4.15
Aslan çimento 8 60
ALTIN
Borsa dişindi
Gulden 32 85
Reşadiy® 35.80
İngiliz 40 80
Külçe 5271
E.Takvim " —ı
emazlyel'âhlr 6 — Hızır 13 ıâ Güneş öğle tklndl Aic Yatsı .12 9.18 4.48 8.45 12-00 1.S2 I
J^^ü13 10J5i07b20i22iJ2J3j
18 Mayıs 1945
AKŞAM
Saiı>t> a
AKŞAMDAN AKŞAMA
Hangi şekli Türklere lâyık görürsünüz?
Toprak kanununun lehinde vo aleyhinde sözler söyleniyor,
Alcyhtekiler: •
— Türk hukuk sisteminin ilılâl edilmemesi lâzımdır! Ziraatte geri durumumuz toprak mülkiyeti rejiminin elverişsizliğinden değildir Zirai bir kalkınma plânı şimdiye kadar ek alınmamıştır. Hele o yapılsın,, —iliyorlar.
Leh tek iler de diyor ki:
— Bu kanunla Türk hukuk sisteminin ilılâl edileceği doğru değildir. Tasanda köylü kadar toprak sahibi vatandaşlar da korunmuşlardır. Kanun, şahsi teşebbüsü korkutmak şöyle dursun, bilakis geliştirir...
Örnek diye iki taraftan da bir kaç düşünce kırıntısı aldım. Yoksa, aleyhte ve lehte söylenenler pek çoktur. İki taratın iddialarile birer cilt dolar Daha fazla İncelenirse hattâ ikişer cilt de dolabilir.
Acaba hangisi haklı?
Nazariye olarak galiba iki taraf da haklıdır. Zira bu, tıpkı: • Sarı saçlı kadın mı güzeldir; yoksa siyah saçlı kadın mi güzeldir?'' Münakaşasıdır. Münakaşaya ne hacet? Gönül kimi severse o güzeldir Evvelâ gönül sever, sonra izdivaç teklifinde bulunursunuz, Bu da onun gibi!
İşte soru:
«Bu Türkiye, bir zengin akalli-yetin vatanı olarak mı gelişecektir; yoksa geniş halk tabakalarının, efendi köylünün vatanı olarak mı?« .
Şayet birinci şekle gönül kaydırırsanız, mantığı ve hak İle hukuku ona göre tanzim etmeniz pek mümkündür. Zira, öyle bir mülkiyet, iktisat ve hukuk sisteminin asırlardan beri Üzerinde çalışılmış nazariyeleri ve usulleri var
Fakat şayet ikinci şekle gönül kaydırırsanız, İkincinin de—{«daha kuvvetli» demiydim, hiç değilse aynı kuvvette) — mantığı ve hak ile hukuku var.
Beğendiğinizi kabul edersiniz:
— Mantık, hukuk, iktisat bu üslûp üzerine bina edilsin! —dersiniz; edilir .
İmdi:
Mesele prensipin halline geliyor, Prensip de basittir. Şu sualin cevabıdır: .
— Bu Türkiye, bir zengin akal-Kyctin vatanı olarak mı gelişecektir. yoksa geniş halk tabakalarının, efendi köylünün mü?
• ••
Yeni toprak kanununu İleri riirenler. ikinci şekle «evet!» diyorlar,
«Köylü, bu memleketin efendisidir» diyen Atatürk'ün ve devrinde toprak kanunu Millet Meclisine sevkedilen İnönü’nün hissiyatı da bellidir.
Diğer taraftan 5000 dönümle kanaat etmek , istemlyenlerin. Türk köylüsünü toprak kölesi halinde görmeğe tahammül edenlerin hissiyatı vardır.
Hulâsa: Öyle de olabilir, böyle de olabilir. Netekim dünyanın ve tarihin muhtelif bölgelerinde her iki şekil olabilmiştir. Kanun, nizam, arkadan gelir, her şekle uyar, fş arzuya bağlı: Hangisi olsun? Ttirkiveyi, Türkleri hangisine lâyık görüyorsunuz?
Ufak bir nokta daha kalıyor: Tarihin hangi tezi kuvvetlendirerek geliştiği...? Kaçma asrın hangi yılında yaşadığımız...?
(Vâ - Nü)
[ŞEHİR HABERLERİ*]
Duraklarda parmaklıklar
Üç yerde parmaklık İnşası kararlaştırıldı
Tramvaylara binerken balkuı arabalara hücum etmesini önlemek (here büyük durak yerlerinde parmaklıklar yapılması karan katileşmiş, şehircilik uzmanı Prost da projeyi gözden geçirerek parmaklıkların yapılmasını uygun görmüştür. Hazırlanan proje Tramvay İdaresine gönderilmiş. İdare de hazırlığa başlamıştır Hazırlanan projeye göre şimdilik Emin ön ünde hem Bebek tramvayları durağında, hem de Beyoğlu mıntaka-amdan gelip İstanbul İstikametine çıkan tramvayların durduğu yerde olmak üzere iki. sonra Beyoğlu cihetindeki tünel durağında ve Harbiye durağında olmak üzere üç yerde parmaklık yaptırılacaktır. Bu par m akma klik kır gelip giden tramvay adedinin çok olduğu EmlnÖDÜ durağında İstikamet için ayrı bir koridor olmak üzere yelpaze şeklinde, diğer İki durakta da parmaklık şeklinde olacaktır. Bu parmaklıkların bir yanında da gelen tramvayın son durağına değil de arada İnecek yolcular İçin muhtelit bir parmaklık bulunacaktır. Parmaklıkların tramvaylara açılan kapıları kapalı olacak, orada daimi su rette bulunacak bir memur tarafından açıhp kapatılacaktır. Gelen arabalara evvelâ son durağa kadar gidecek yolcular alınacak, yer kalırsa arada İnecek yolcular da tramvaylara bİndirilecektir. Parmaklıkların çabucak bitirilmesi için ilgililere emir verilmiştir. Bu ayın sonuna kadar parmaklıkların biteceği tahmin ediliyor.
Bir arsa kuyusunda kadın cesedi bulundu
Fatmanın cesedi, muayeneye göre iki aydanberi kuyuda bulunuyormuş
Savcılık ve zabıta diüı yeni ve esrarlı bir vaka tahkikatına el koymuştur.
Cerrahpaşada Karakol sokağı civarında kahveci Hakkı milştorllen sattığı gazozları soğutmak Uaere, oradaki arsada bulunan kuyuya kova İçinde sarkıtmakta ve lüzum oldukça buradan çekip almaktadır.
Hakkı, dün akşam geç vakit, kotayı yukarı çekmek lstedlğ zaman buna muvaffak olamamış, biraz daha zorlayınca, kovaya büyük bir cismin takıldığını hissetmiştir. Hakla. gazoz kovasını müşkülâtla kurtardıktan sonra meraka kapılarak, kuyuya bir fenar sallamış ve fenerin verdiği ışıkla. geniş kuyunun suyu üzerinde bir İnsan cesedünn bulunduğunu görmüştür.
Hâdiseden zabıta ve savcılık derhal haberdar edilmişlerdir. Vaka yerine
gelen nöbetçi cavcı üe adliye doktoru, Icabeden tertibatı alarak cesedi kuyudan çıkartmışlar ve ilk nazarda bu nun genç bir kadın olduğunu görmüşlerdir.
Adliye doktoru tarafından yapılan muayenesinde cesedin kuyuya en aşağı İki ay kadar evvel atıldığı görülmüş, vücut üzerindeki izlerin bir hayli eskimiş olması dolayıslle morga kaldırılmasına lüzum gösterilmiştir.
Ceset, hüviyetinin tesblti için teşhir olunmuş, bu sırada Kocamustata-paş* caddesinde 38 numarada oturan Ömer İsminde Nrl, bu ölünün karısı Fütma olduğunu ve nisanın üçünde misafirliğe gitmek üzere evden çıkıp bir daha dönmediğini söylemiştir. Bunun üzerine soruşturmalara başlanmıştır. Tahkikat llerPtilmekte-dlr.
Limon tevzii
Birkaç günden beri limon hallerinin fırlaması üzerine dun hal İdaresi gelen limonları perakendecilere, İstedikleri kadar değil müsavat dairesinde tevzi ettirmiştir. Limonların sandığı 15 Uradır.
RADYO
ANKARA RADYOSU: Bueünkü program
18 Salon orkestrası. 1830 Konuşma,
18.45 Orkestranın devamı, 19 Haberler, 19.20 Geçmişte bugün, 1950 Karışık şarkılar, 19.45 Konuşma, 2o Mandolin birliği, 20.15 Radyo gazetesi,
20.45 Temsil, 21.30 Bcrbes saat. 21.45 Tarih! Türk müziği, 22.15 Haftanın spor hareketleri, 22,30 Dans müziği, 22 45 Haberler.
YARIN SABAHKİ PROGRAM
7.30 Hafif müzik (Pl.l, 7.45 Haberler, 8 Hafif müzik (Fİ.). 8-23 Gündelik spor servisi, 12.30 Salon orkestrası,
12.45 Haberler. 13 Orkestranın devamı. 13.30 Şarkılar, 14 Cumhur Başkanlığı armoni muzHcan, 14.20 At yarışları tahminleri.
Tramvay idaresinin vergileri
Meclisin idareyi vergilerden muaf tutması ihtimali var
İskenderun’da fare kurbanları
Toprak kanunu
Heyeti umumiye üzerindeki müzakere bitti, bugün maddelerin görüşülmesine başlanacak
Bir çok Millet Vekili dûn de söz alarak tasarının leh ve aleyhinde bulundu
Satışa çıkarılan ithal malları
Gl. Ünyon handa Nebll Bayken t'e kordon kabloları, voltmetre, ampermetre, telefon makin mİ, hususi Ölçü âleti, kurşun mahfazalı kablo, pil, akümiılâtör, redrstor. telefon santrali ve akşamı, Tahtakalç 10 da S. Eske-nazl'ye tıraş makinesi, İst. Mehmet paşa handa Çelebon Elel'e çengel İğne, trt. Ketenciler 11 de .4. Şükrü Azak'a toprak boya. tst. Zind&nkapı «4 de Yani Amaslidis'e sülyen. İst, Havuzlu handa Hüsnü Sehere mer-cury bi klorid ve sübtume. Gah Ahit handa Kemal Donertaş’a şap, İst. Meydancık Türkiye handa Mazon ve Bottona santonln ve maleferem eks-tract, Eyüp Bahariyede Sadıkoğlu M. Ahmed’e anilin boya, Aşır efen dİ Cad. 27 de Emek ecza deposuna kaLsyum fosfat, lityum benzoat, sodyum sitrat, kloral hidrat ve racayl kimyovlye, Gal. Haraççı sokakta Vitall Benbasa-ta yazı makine şeridi, teksir makinesi mürekkebi ve stmril kâğıdı, Yenlpos-tahane Cad. 72 de Fahri Uygurmene kemer.
Ortaokul ve lise müdürlerinin toplantısı
23 mayıs öğleden evvel saat 10.30 da orta okul, aynı gün saat 14 de de lise müdürleri milli eğitim mlrdürlü-ğünde, baş müfettiş B. Avnl Başman' m başkanlığında toplanacaklardır. Toplantıda İlse ve orta okulların İmtihanları hakkında görüşülecektir.
Halka verilen zeytinyağlarından şikâyetler
Bazı semtlerde ekmek karnelerinin ü flşlerlie halka verilen zeytinyağlarının ytnmlyocek şekilde olduğu baklandaki şikâyetler üzerine vilâyet, bakkallardan nümuneler aldırarak yağlan tahlil ettirecektir. Şikâyetlerde söylendiği gibi yağların yenmi-yecek şekilde oldukları tahakkuk ederse o semtlerde satışlar durdurulacak ve yağlar değiştirilecektir. Ticaret ofisi tarafından bakkallara dağıtılan yağlarm değiştirilerek halka satıldığı ihtimalleri de göz önünde tutulduğundan tahlil ve kontroller ona göre yaptırılacaktır.
Namık Görgüç’ün fotoğraf sergisi
(Cumhuriyet) refikimizin fotoğrafçısı Namık Görgüç. gazetecilik hayatında yirmi senedenberi türlü olaylara alt topladığı fotoğraflardan mürekkep sergisini yarınki 19 mayıs cumartesi günü saat 18 de üçüncü defa olarak Beyoğlu HalMrtnin Taksimdeki yeni binasının salonlarında açacaktır.
MEVLÛD
Kırk gün evvel rahmeti Rahmana kavuşan tüccar armatör Tayyar Hantal kaptanın zevcesi ve armatör Kadir Hantal İle muktedir denizcilerimizden Haşan, Hüseyin Hantal kaptanlar İle bayan Seher Hanfal’m anneleri ve müteahhit Hızır Hantal İle İhsan Hantalın büyük anneleri Fatma Hantal hanınım ruhu şerifi İçin önümüzdeki 19/5/945 cumartesi günü öğle namazından sonra Yeni Camii •şerifte mevlûdü şerif okutturulaca-ğından, arzu eden bilcümle İh. dinin teşrifleri rica olunur. ,
Elektrik ve Tramvay umum müdürü B. Hulki Eren, Ulaştırma Bakanlığının daveti üzerine pazar guııü Ankaraya gitmişti.
B. Hulki Eren dün şehrimize dönmüştür, Şehrin elektrik, tramvay tünel ve otpbüs İşletmeleri le baaa gazı işletmesini elinde bulunduran umum1 müdürlük, kazancından hır yıl yüzde otuz üçünü vergi olarak mâliyeye vermektedir. Harbden sonra şc-hrin elektrik, tramvay, otobüs ve hava gazı ihtiyaçlarının çok gcnlşhyectyl, buna müvazi olarak da şebeke ve tesislerin genişletilmesi lüzumu meydandadır. İdare her yıl kİ kazançla bu şebeke ve tesisleri, ihtiyacı karşılıya-cak nispette gcnlşletememcktedlr.
Bugünlerde Büyük Millet Meclisinde konuşulacak bu mevzudnkl işler arasında umum müdürlüğün bu vergilerden muaf tutulması hususu da görüşülecektir.* Meclisin umum müdürlü feiln kazancının üçte birini ver-H olarak vermesile uğradığı sıkıntıyı göz önüne alarnk bundan sonra İstanbul’ & daha faydalı bir şekilde çalışmazına yardım etmek üzere idareden bu vergilerin alınmamasına karar vereceği tahmin edilmektedir.
Şeyhlik taslıyan doktorun yargılanması Erenköy civarında oturan bazı kadınlar üzerinde mânevi nüfuz tesis ederek şeyhlik ve hilâfet tasladığından ve sağında solunda birer kadın olduğu halde Arapça ezan okuduğundan Kadıköy asliye ceza mahk‘me-alnde yargılanan Dr Fuat Macar'la yedi kişinin duruşmasına dün devanı edilmiş v« şahitler dinlenerek hepsi »anıkların aleyhinde şeh&dette bulunmuştur.
Bu Orada savcı B, Orhan TıÇrak, yargıç B. Galip Barlasa şeyh doktor hakkında emniyet müdürlüğün-d'n yeni gönderilmiş bir tahkikat evrakı vermiş, bu okununca, doktorun Cerrahpaşa tarafında kadlrillg şeyhliği hll’atı giyerek kadınlan tarikat» aldığı iddi » olunduğu görülmüştür. Duruşma üç şahidin daha celbi İçin başka güne bırakılmıştır.
Kuzu eti narhı
Dün belediye iktisat İşkil müdürlüğünde toptancı kasaplar, toplantı yaparak koyun elerinin narh üzerinden satılmasını, kuzu etine dc narh konulmasını görüşmüşlerdir. Toplantıya sah günü devam olunacaktır.
Fareler taraftn- Fareler tarafından kulaktan Jco- dan çeneni yara-parılmış bir çocuk lanan bir çocuk
İskenderun (Akşam) — İskendenı-nun Yeni şehir muhtarlığına bir İş İçin uğramıştım. Buraya birkaç yaralı çocuk getirdiler. Bunlardan kiminin çenesi, kiminin kulağı ve kiminin dudağı garip surette ısırılmış ve koparılmıştı. Çocuklar ağlaşıyordu.
Bu yaralar ne bir bıçak ve ne de İnsan veya köpek dişlerinin, yahut da kedi tırnaklarının açtığı yaralar değildi. Bunlar he|â çukurlarında ve tavan oralarında dolaşan ve küçük kediler büyüklüğünde farelerin feci marifetleriydi. İskenderunda fare akını sivrisinek atanından daha teh-
likeli bir haldedir.
Sadeyağlar
Fiatlerde 20 - 25 kuruş bir düşüklük görülüyor
Sade yağ fiatlerl tekrar düşmeğe başlamıştır. Bu düşüşün sebepleri başında evvelâ istihsal bölgelerinden! bu yıl yağlarının gelmeğe boşlaması, sonra da zeytinyağı tevziatına başlanmış bulunması geliyor. Son günler İçinde Urfa yağları 690 kuruştan 865 kuruşa, Siverek yağlan 700 den 650 ye. Diyarbakır yağlan «50 den 635 kuruşa düşmüştür. Bir partisi İki üç gün İçinde, ikinci partisi de bir hatta sonra şehrimize gelmek üzere İstihsal bölgelerinden külliyetli miktarda sade yağının yola çıkarıldığı hakkında şehrimize haberler gelmektedir. İstihsal bölglerlnde sade yağ flütlerinde 70 - 80 kuruş arasında bir düşüklük olduğu da bildirilmektedir. Haziranın ilk haftası içinde Ardahan ve Dlyar-bakırdan da bol miktarda sade yağ gelecektir. Bunların şehrimizde 5 liraya kadar satılabileceği söylenmektedir.
Son günlerde sabun flatlerinde de kiloda 5-10 kuruş arasında bir düşüklük vardır.
Ankara 17 — Toprak kanunu tasarısının müzakeresine. Büyük Millet Meclisinin bugünkü toplantısında da devam edilmiş, hararetli tartışmalar olmuştur. Saat 15 den 20 ye kadar fasılasız olarak beş saat devam eden toplantı sonunda tasarının yeyet! umumlyesL üzerindeki görüşmeler kâfi görülmüş ve yarınki fbugün) toplantıda maddelerin görüşülmesine karar verilerek oturuma son verilmiştir.
Bugünkü oturumda söz alan millet vekillerinin çoğu, böyle bir kanuna ihtiyaç olduğu üzerinde durmuşlar ve tasan lehinde konuşmuşlardır.
Bugünkü oturumda İlk söz alan Ankara millet vekili B. Hıfzı Uğuz Beketa. tasarının anayasa gibi bütün vatandaşları ilgilendiren şümullü bir mahiyet taşıdığını İşaret ettikten sonra mülkiyet bünyesi ile mülkiyet rejimi arasında fark olduğunu söylemiş ve tasarının prensip ltlbarlle toprak mülkiyeti bünyesin! düzelterek kanun yollle bir tasfiye sağlayan bir reform kanunu olduğunu tebarüz ettirmiştir.
Bolu millet vekili B. Hıfzırrahnıan Raşlt Oymen, tasarının mülkiyeti bozmadığını, bilâkis koruduğunu belirtmiştir.
Bundan sonra söz alan Giresun milletvekili B. Fikret Yüzatlı tasarıyı mü dafaa ederek tasarının dağlık yerlerde kİ çlfçlyl unutmuş olduğunu hatırlattıktan sonra iskân ve kredi konusu üzerinde durmuş, bu kanunun yanında bir İç tskân kanununa lüzum oldğunu işaret ettikten sonra şunu sormuştur:
— Karadeniz sahilini çevreleyen mıntakada ve bilhassa Giresun mın-t akajundaki fındık bahçeleri İle diğer yerlerdeki zeytinliklerin çoğu emvali metrûke olarak haksız sahipler eline geççmlştlr. Oradaki vatandaşlara tak stm yapılırken nereden toprak verilecektir?
B. Fikret Yüzatlı bu noktanın Tarım Bakam tarafından aydınlatılmasını istemiştir.
Konya millet vekili Sadi Irmak, iç iskân kanunu lüzumu üzerinde dur-, muş ve hükümetin buna alt tasarıyı İlk fırsatta Millet Meclisine sunacağından ümitvar olduğunu bildirerek çlfçlyl topraklandırmak tasarısının millete ve memlekete hayırlı olmasını söylemişti r.
Seyhan millet vekili general Naci Eldeniz, topraksız çlfçlyl toprağa sahip kılmanın yerinde bir İş olmakla beraber .bunu yaparken diğer bir tasım vatandasın elinden toprağı alınmasını doğru bulmadığını söylemiş, daha önce hükümetin elinde bulunan topraklara. dağıtılmasını İstemiştir.
Kütahya millet vekili B. Receb Pekcr şunları söylemiştir:
— Biz 20 yıl evvel 100 milyonla İşe başladık. Şimdi senevi bütçemiz bir milyara yaklaştı. Biz çöl ve toprak Anadoluyu bugünkü haline soktuk. Bu devlet dalma çlfçlnln İmdadına koşmuşur. Yıkılan imparatorluklar İçinde, bugünkü vaziyetimiz İyidir. İyi bir başlangıçtayız.
Menderes arkadaşımız belki arzu etmediği bir sözü söyledL Dedi kİ, tasarıda bir nasyonal sosyalizm fikri vardır. Türkiye medeni cemiyetin bir unsuru Olmak vnzlfcsindedir. En liberal addettiğimiz memleketlerde bile asuran Bosyallor vardır Komünizm ve nasyonal sosyalizm arasında bir-
R Sinemasında
İki büyük sanatkârın tamamen renkli eşsiz eseri
FANTAZiYA
VVALT DİSNEY — STOKOVSKİ
Seanster: 2.30 — 4.30 — 6.45 — 9.15
Evvelki akşsnı Dolmalahçc şaşa yinûu verilen suvareden iki İntiba
birlerine pek yakın ayırdedlicmlyen noktalar vardır.
Yazı yazanlarımız arazında bazıları bu kanunu komünist bir kanun telâkki ettikleri gibi nasyonal sosyalist telâkki edenler de vardır. Konuşan bazı arkadaşların cep menfaati, sınıf menfaati ile konuştukları yazıldı. Öbür taraftan bazılarının da Partinin ve hükümetin noktal nazarlarını körü körüne müdafaa ettikleri söylendi. Bazı gazetelerde neşriyat yapU-dj. Büyük Millet Meclisi kürsüsü bir hürriyet âbidesidir. Türk Millet Meclisinde söylenen her söz söyleyen arkadaşın vicdani mahsulüdür. Türkiye Büyük Millet Meclisinde hiç bir sınıfın dâvası yokur. Bu görüşü de en çok söyleyen arkadaşlar toprak sahibi arkadaşlardır Her arkadaş fikrini müdfnada serbesttir
Bu tasan hakkında biraz toz toyli-yeceğim. On beş acnedenberi bu iş devletin çalışma mevzuudur. Cemiyeti Akvamın çalışmaları da huzurumuza geldi. Bir tasan yapıldı, Kamutay bunun daha İyisini yapacaktır İyileştirmek Kamutayın elindedir. Benim de fikirlerim vardır Muvafık olan bir şey varsa 5 milyon Türk çlfçtrinln ailesini korumak için bir kanun yapmak lâzımdır. Teferruat üzerinde durmak İstemiyorum. Lâkin tasarının heyeti umumlyesi hakkında sonuna kadar konuşmak lâzımdır (Uzun ve sürekli alkışlar >
B Sedat Çumralı dedi fck
— Başbakanın teklifini komisyon çokluğu anayasaya mugayir bulmıya-rak Adnan Menderes'in muhalefe'tne rağmen kabul ettL Eski 17 nci madde İle yeni 17 nci madde arasında büyük bir fark yoktur. Çlfçlyl topraklandırmak içtimai bir adalet kararıdır.
Eskişehir Millet Vekili B Emin Sazak dünkü beyanatına ilâveten şunları söyledi
— İşlenmiş yerlere niçin ei uzatıyoruz? Bazı arkâdarlarin kurma makine gibi söz söylemelerin! d~ğru bulmuyorum Ne olduğunu bilmeden iş yaprruyalım. Bir lj akıbeti görülmeden. düşünülmeden vrpıldt m« nnn kötüdür.
B Halil Menteş ve 8- Alt Rız Ertem tarafından tartışmanın kifnyeti hakkında verilen ’akrtrler -okundu. Ankara Millet VekfH B Mümtaz ftk-men:
— 3öa sahibi arkadaşlar va a söylesinler. Münakaşayı kesersek efkârı umumiyeyc yanlış akseder, dedi. Bravo sesleri ile karşılanan bu sözden sonra takrirler reddedildi. Bunu müteakip söz alan Millet Vekilleri tasarının leh ve aleyhinde söz söylediler. Kombinaların işlettiği erazinln köylüye verilip verUmlveccğl. hangi toprakların evvelâ rcrileccği. küçük kasaba ehallsi ve memurların elindeki ernzllertn alınıp aknmıyncaffı Tarım Bakanından soruldu.
B. Adnan Menderes kürsüye gelerek. B. Sedat Çumrallnln kendisin* hınçlı olduğunu İşaret ederek:
— Sözlerimi Sedat Çumralı'ya veya başkasına zorla kabul ettirmek niyetinde değilim. Arkadaşımın siyasi hayatta acemi olduğunu ihtiyatla kaydederim. Ümit ederim ki bir daha kendimi mfldafa ’lmeTe beni mecbur etmezler. -
B. Süreyya örendi, Recep Pokerin fikirlerine İştirak ettiğini söyledi
Saat 20 de müzakerenin yeterliği kabul edilerek oturuma son verildi.
Türk Değirmencilerini alâkalandıran mühim bir teşekkül
imâl ettikleri yüksek evsafla UN DEĞİRMEN makineleri İle bütün dünya piyatasında tanınmış: HENRY SJMON ETD- Ve E, R. and F. TUR-NER LTD. Fabrikaları, İhracat işlerini tevsi ve dünya piyasalarında daha önemli ve esaslı çalışabilmek mtıksad ve gayeslle ihracat İşlerini birleştirerek':
Henry Simon And Turners LTD.
namı altında müşterek bir İhracat şirketi tesis etmişlerdir.
Ingilterenin DEĞİRMEN MAKİNELERİ İhracatım oh«mmlyetil bir surette arttıracak olan bu yeni şirketin teşekkülünü İngiltere hükümeti teşvik ve himaye etmekle kolaylaştırmıştır.
Her iki fabrika İngiltere dahilindeki mevcudiyet ve faaliyetlerini müstakil olarak eskisi gibi İdame edeceklerdir.
Yeni şirketin sahibi salâhiyet bir mühendisi muvakkat ve tasa bir müddet için hâlen Tilrldyeye muvasalat etmiş bulunmakta olup makine ye ytdek porça sipariş etmek isteyen fabrika sahiplerinin ve yahut yeniden Un fabrikası kurmak niyetinde olan müteşebbislerin aşağıdaki muvakkat adrese müracaat etmeleri lOzumiı ilân olunur.
A. J. E. Peate — P. k. No. 1055
Boakuıt — Jeneriıl Han — GaJata — İstanbul

Sahlfe 4
AKSAM
18 Mayıs 1945
I
NEVİNİ
KREM
1
GÜNEŞ
Banyosundan istifade etmek istiyenleriıı KREMİDİR
Her ıtriyat mağazasından ısrarla arayınız
D TERZİLER, HAZIR ELBİSECİLER
dikicileri istihlâk kooperatifi müdürlüğünden:
izır elbhecl vc gönüekçl ortaklarımızın kaput bezi, basma, poplin ■ çJannın t-esbltl için 1944 yılı zarfında aldıkları emte» faturala- j rllkte 18/5/945 tarihinden 25/6/948 akşamına kadar kooperatif ■
Ticaret ofisi umum müdürlüğünden:
İngilizceden tecüme yapacak ve daktilo maklneslle lyl yazı yazacak durumda bLr memura İhtiyaç vardır. Kendisine 140 lira verilecektir. İsteklilerin 30 mayıs nihayetine kadar gerekil evraklarlle birlikte Ticaret Ofisi İdari İşleri müdürlüğüne müracaatları İlân olunur. (6598) •
İstanbul devlet orman işletmesi revir amirliğinden:
İstanbul Vilâyeti mülki hududu dahilindeki bllûmum kereste Ve mahrukat ve orman mahsulâtının mûtat haziran senebaşı yoklamaları İcra edilecektir.
Bu kontrola esas olacak ve her sene olduğu gibi, bu sene de mağaza rahiplerinin mevcut mallarını birer kalemde olmak üzer a bağlı bulunduğu Orman dairelerine 8/6/945 nihayetine kadar beyannamelerini vermeleri ve kontrol için gelecek memurlara mevcut nakllyelerlnln İbrazı ve bu muadelenin haziran ayının 30 uncu gününe kadar devam edeceğinin depo ve yağaza sahiplerine bilgi olunmak üzere İlân olunur.(8568)
Devlet Deniz Yolları ve Limanları İşletme Umum Müdürlüğü İlânları
İSKENDERUN POSTASI
İskenderun postası İstanbuldan 22 mayıs 945 salı günü saat 20 do kalkacak, gidiş ve dönüşte bütün iskelelere uğrıyacaktır. (6595)
Saölık ve sosyal yardım bakanlığı İstanbul bölgesi sıtma mücadele başkanlığından:
.ıMerkez müracaat şubemizin sınırları İçinde bulunan Tophane, Tak-Bİm. Şişhane, Kasımpaşa, Hasköy, Eminönü, Beyazıt, Karagümrük, Samat-ya» semtlerinde savaş ekiplerimiz belirli yerlere alt çalışmaları dışında diğer semtlerde olduğu gibi kendiliklerinden evlere uğranuyacaklar, çağırma veya müracaat üzerine geleceklerdir.
Bu İtibarla sivrisinekten şikâyeti olanların her gün sabahtan öğle vaktine kadar ya doğrudan doğruya şube tababetine ve yahut da semt merkezlerine telefonla veya diğer müümkün vasıtalarla baş vurarak dileklerini bildirmeleri rica olunur. s8477» Şube Tababeti : Eminönü hükümet tababetinde Tophane sşmtl İçin: Kılıçali medresesi çocuk dispanseri Taksim » : Beyoğlu Halkevi İdare Bürosu
Şişhane » : Hükümet tababeti kâtip odası
Kasımpaşa » : Belediye Baş komiserliği binası
HaskÖy > t Nahiye Müdürlüğü
Hmlnönü > : Eminönü Hükümet tababeti
Beyazıt » t Beyazıt Nahiye Müdürlüğü
Karagümrük» : Karagümrük Nahiye Müdürlüğü Samatya « ■ Samatya Belediye tababeti
Tel: 21343
■ 40481
■ 43336
» 43710
■ 43210
» 43038
> 21343
» 20771
» 21196 » 21425
LGömlekiş"]
BİKİNCİ «İNEF ÇÖMLEKÇİ |
■■Tel: -^0096 Sirkeci •■■■■
Dr. NEVZAT YEGİNSÜ
Birinci sınıf dahiliye mütehassısı (Amerikan hastanesi) Şişli Tokaloğlu sokak No. 34/2 (Şişil Şifa Yurdu karşısı) Saat 5-7 arasında. Telefon 84517
TASHİH
Gazetemizin 10 mayıs 945 tarihli nüshasında intişar eden İstanbul Defterdarlığı MIHI Emlâk müdürlüğünün Üsküdar Pazarbaşı mahallesinin Mlroğlu sokağında eski 27. 27 mükerrer yeni 35, 37 kapı sayılı ev ve dükkânın 2/8 hissesine alt kıymet 300 lira olacak İken gazetemizin bu nüshasında tertip hatası olarak 3000 lira dlzUdJğ! anlaşıldığından, keyfiyeti tavzih ve tashihen İlân evleriz.
zayi — Beyoğlu İkinci kız ortadan aldığım tastlknameml kaybettim. Yenisini çıkaracağımdan onun hükmü yoktur. 124 No. lı Nermln Üster
Osmanlı bankası
Gençlik ve Spor Bayramı dolayısile OsmanlI Bankasının Galata merkezili Yenicaml ve eByoğlu şubeleri 19 Mayıs cumartesi günü kapalı bulunacaktır.
Satılık Evler
Beyoğlunda T&rlabaşı, asfalt cadde üzerinde 5 odalı kâgir ev 8500 liraya, Bakırköy Yenimahalle İstasyonunda asfalt cadde üzerinde İçi, dışı boyalı, bahçeli*, kuyulu, 5 odalı er 6500 liraya acele satılıktır.
Kara köy Bebek tramvay durağı karşısında Demlrbağ Han. No. 18, Tel: 40304.
Zayi — Turukumaablr Konctüktör Mektebi âlisinden almış olduğum 1337 tarih ve 62 numaralı diplomamın yerine zayiinden verilen vesikayı kaybettim. Yenisini çıkartacağımdan e -kinin hükmü olmadığını İlân ederim.
fiefet oğlu Mustafa Demlrkök 1319
İstanbul
Satılık bağ ve bahçeli köşk
Erenköyünde Ömerpaşa sokağında 30 numaralı yedi buçuk dönüm arazi dahilinde ayrıca bağı, yetişmiş çam, muhtelif cins yemiş ağaçları, pervaneli ve tulumbacı müteaddit kuyu, İki büyük havuzu, geniş müştemllâtl-le İçi dışı boyah güzel bir köşk Kadıköy Birinci Sulh mahkemesinde lzalel şüyu suretlle 24/5/ 945 perşembe günü saat 10 dan 12 ye kadar açık arttırma 11e satılacaktır. Muhammen kıymeti 57,000 liradır. Daha fazla tafsilât almak lstlyenlerln mahkemesindeki dosyasına müracaat etmeleri İlân olunur.(6597)
rMuhasiu aranıvor-ı
Tecrübeli bir Muhasibe lhtl- I yaç vardır. Müracaat: Galata I Mahmudiye caddesi No. 58. B
İstanbul 3 üncü İcra Memurluğundan: 045/822
Bir borçtan dolayı mahcuz olup satılmasına karar verilen 33 adet tek kişilik somyalı karyola, müstamel somya, 43 adet tek gözlii komodin, yazı masası, yemek masası, 4 lâmbalı Blron markalı radyo ve masası, tahta sandalya, muhtelif yemek tabakları, bardak, çay fincanı, çatal ve kaşık, Akordeyon Paris markalı soba ve saire 24/5/945 perşembe günü saat 16 dan İtibaren birinci açık artırma suretlle Bayezlt Kaptan Derya sokak No. 3/5 te satılacaktır. Mezkûr günde takdir edilen kıymetin yüzde 75 ini bulmadığı takdirde aynı mahalde 20/ 5/945 salı günü aynı saatte İkinci arttırması yapılacaktır. İsteklilerin gününde mahallinde bulunacak memuruna müracaatları Hân olunur.
(6584)
Acele satılık büyük fırın
Fatih'in en kalabalık yerinde fenni tam teçhizatı havi, üzerinde apartmanı olan büyük bir fırın 45.UU0 liraya satılıktır.
Karoköy Bebek tramvay durağı karşısında Demlrbağ Han. Jo. 18. Tel: 40304.
İstanbul defterdarlığından
I
Kıymeti Teminatı Lljra Lira
Cinsi
Dosya No. 52301/607
12
52301/601
6
339
28
52301''4352
734
55
55100/5918
87
7
52 IS 1/473
1782
134
52301/2868
315
24
52301/644
Eminönü, Yalı malı, Alboyacılar So. 838 ada, 59 parsel eski 24, yepl 1C4 kapı sayılı 71 M2 arsa.
Eminönü, Yalı mah, Alboyacılar ve Değirmen So. eski 42, yeni 66, 53 kapı, 837 ada. 6 parsel sayılı 46 M2 arsa.
D.l/3330-53 Kınalıada, Narçiçeği ve Köşklü So. 45 ada.
8 parsel eski ve yeni 10 kapı savılı 408.50 M2 arsanın 1/5 hissesi.
Eminönü. Riistempaşa malı. Canbazhan So. Büyük Çukur han birinci kat, 430 ada, eski 46 yeni. 1 kapı sayılı 58 M2 kârgir mağazanın 165/1080 hissesi
Beyoğlu. Sütlüce mah. Bükücü So. eski ve yeni 11 kapı sayılı 86 M2 arsa.
Kınalıada, Çandarlı ve Furun So. 48 ada,
1 ve 2 parsel, eski 22 kapı savılı 215.504-230= 445 50 M2 arsa.
Beyoğlu, Kccatope mah. Tevsan So. 542 ada,
3 parsel, eski 16. 14 yeni 18 kapı sayılı 104.75 M2 arsa.
ı Beyoğlu. Bülbül mah. Kılbıırnu So. 555 ada.
5 parsel, venl 10. 12. 14 kapı sayılı 63.50 M2 arsa.
Kınalıada, Mezarlık So. 90 ada, 11 parsel eski 5/32 kapı sayılı 206,50 M2 arsa.
Beyoğlu. Bostan mah. Serdarı Ömer So, 802 ada, 46 parsel, eski 21. 23 yeni 27, 29 kapı sayılı 75 M2 arsa.
Beyoğlu, Kalyoncjjkulluğu mah. Kornişçi
So. 444 ada, 25 parsel eski 14 kapı sayılı 31,50 M2 arsa.
Eminönü. Yalı mah. Al.macâ So. 1118 ada, 35 parsel eski 157 yeni 38 kapı sayılı 76 M2 arsa.
Yukarda yazılı gayri menkuller 25/5/945 cuma günü saat 14
Emlâk Müdürlüğünde kurulu komisyonda ayrı ayrı açık arttırma İle satılacaktır.
İsteklilerin geçici teminat makbuzları ve nüfus cüzzlanlarlle ihale saatinde komisyona, fazla bilgi İçin sözü gecen müdürlüğe başvurmaları.
»5968»
52301/2320
100
15
55100/5795
207
18
52301/3185
23
300
52301/1320
260
224
17 de Milli
İstanbul defterdarlığından
Teminatı Lira
Keymetİ
Cinci I*«
Kınalıada, Akasya ve Alsancak Sok. 67 ada,
6 parsel. 716 M2 arsa. _ 5728
Dosya No,
52151/755
„ ..................... 430
Yukarıdaki arsa 6/6/945 çarşamba saat 15,30 da Milli Emlâk müdürlüğündeki komisyonda kapalı zarfla satılacaktır.
İsteklilerin 2490 sayılı kanuna uygun olarak hazırlanmış fekltf mektuplarını ihale günü saat 14,30 a kadar komisyon Başkanlığına vermeleri.
Fazla bilgi İçin sözü geçen Müdürlüğe başvurmaları. (6259)
İstanbul esnaf ve küçük sanatkârlar istihlâk kooperaiifinden:
Kooperatifimizin elinde bulunan muhtelif cins düğme, yelek tokası, elbiselik keten, lezar derisi, selofan kâğıdı, kahve fincanı ve sair züccaelye, sakız, çelik metre, metal, süieğen, kurşun tistübeç, zırnık, mantar alâkalı esnaf sanatkâr ve imâlcllerg tevzi edilmektedir.
İhtiyaç sahiplerinin Türbe BabıAIl caddesi 10 numaraya müracaatları
İnhisarlar İstanbul bira fabrikası müdürlüğünden:
Nazarı adet 400
Cinsi
„ . Küspe
1 — Yukarıda yazılı tahminen 400 »kazan küspe pazarlık suretlle satılacaktır.
2 — Pazarlık 23/5/945 günü saat 10 da Tekel İstanbul Bira fabrikası müdürlük binasında Mübayaat komisyonunda yapılacaktır.
3 — Şartname ve küspe her gün adı gçen fabrikada görülebilir.
4 — Güvenme parası % 15 tir. (8261)
Herkese elverişli Açık arttırma ile satış
Emsalsiz AmpLr epok salon takımları, eski Rus ve Avrupa gümüş sofra ve çay takımları, artistik orijinal tablolar, Lake bebe komod. ve dolaplar, LtmoJ havüand nadide tabak takımları, yaldızlı Loufs XV Berjer kolluklar ve herkese elverişli bir çok eşyalar 20/5/845 pazar günü saat 10 da Paııgaltı Siirp Agopda Şakir Paşa apartımanı 7 net dairesinde satılacaktır.
Büyük bir hakikat, büyük bir fırsat.
Tafsilâtını cumartesi günkü gazetelerde okuyunuz.
El L A N T A S H 1 Hj ■■
zln 6 ve 17/5/945 tarihli nüshalarında neşredilen
İİYE İMAR BANKASI ilânının son satırını teşkil eden arruf mevduatına % 3,5 faiz
*• 3.5 rakkamı sehven 8.5 şeklinde dizildi. Keyfiyet tavzih ve tashih olunur.
Su doldurma tesisatı ve ilâvei inşaat yaptırılacak
Çocuk Esirgeme Kurumu genel merkezinden:
Ankara Yüksek Ziraat Enstitüleri civarına getirilmiş olan Kavacık memba suyu için yaptırılacak olan aşağıda İki maddede yazılı İnşaat ayrı ayrı olmak üzere ve kapalı zarf usuliyle eksiltmeye çıkarılmıştır. İhalesi 4/6/945 pazartesi günü saat 10 da Kurum genel merkezinde yapılacaktır.
1 — SU DOLDURMA TESİSATI:
A — Bu tesisatın keşif tutarı 8840 6 lira olup muvakkat teminatı 8630 liradır.
B — Proje keşif cetveli, eksiltme şartnamesi ve diğer evrakı 25 Ura bedel mukabilinde Kurum muhasebe müdürlüğünden verilecektir.
2 — MEVCUT DEPOYA YAPILACAK İLAVE İNŞAAT:
A — Bu İnşaatın keşif tutan 5478 lira olup muvakkat teminatı 410 liradır.
B — Proje keşif cetveli, eksiltme şartnamesi ve diğer evrakı 10 lLra bedel muakblllnde aynı adresten verilmektedir. (6588)
İskele tarifesinin hamallık kısmının değiştirildiğine dair
D_ Demiryolları umum müdürlüğünden:
1901 sayılı İskele tarifesinin hamallık kısmı, 178/1945 tarihinde yürürlüğe girmek üzere değiştirilmiştir. Bu değişikliğin başlıcası, yanaşmış vasıtalardan iskeleye çıkarma veya İskeleden bu vasıtalara verilme işi ücretine, iskele dibine kadar taşıma İşinin de katılmasıdır. İskele üstlerine veya sahalarına evvelden müsaade alınmadan bırakılan eşyanın iskelelerin serbes kalabilmesi İçin zarar ve hasarı ve masrafı sahiplerine alt olmak üzere İdarece başka yerlere kaldırılacaktır.
Fazla bilgi İstasyonlardan İstenebilir.
(6555)
Uzunköprü belediye reisliğinden!
Tarih! 174 gözlü Uzunköprilnün Zümrüt Ergene ovasında mayısın , 22 nel salı günü sabahından başlıya r ak 25 İnci cuma günü akşamı bitmek üzere dört gün müddetle her tÜrlii emtia/ve hayvan panayırı kurulacaktır. Trakyanın bu meşhur ve mühim ilçesinde İlkbaharın bu lâtif günle- ■ rinde kurulacak olan bu panayırda damızlık, kasaplık, koşumluk hayvan | alım ve satımı İle iştigal edenler için büyük bir fırsattır. (6569) I
imiş
Ekonomi Bakanlığından:
1945/46 kışı kok ve taş kömürü ihtiyacı İçin: Türkiye Kömür Satış ve Tevzi Müessesesl İstanbul Şubesin* (Galata Yeni Yolcu Salonu 3 üncü kat) aşağıda gösterilen şekilde müracaat edilecektir:
1) Resmi dairelerle müesseseler ve kaloriferle ısınan binalar:
a) Resmî daireler, mektep ve hastaheneler İhtiyaçlarını Valiliğin tamimi gereğince Valilik yollle bildireceklerdir.
b) Bankalar, iktisadi ve mali teşekküller, umumi hizmet müesseseler! ve kaloriferle ısınan apartıman ve sair binalar İhtiyaç beyannamesini müe&seseden alacaklar ve doldurarak 1B/6/1945 akşamına kadar nıüesseseye tevdi etmiş bul una .aklardir.
2) Soba kömürleri (Halk için)
1945/46 kış mevsiminde ikametgâhlarındaki kömür sobadan İçin kömüre ihtiyaçları olanların, mahalle muhtar ve İhtiyar heyetlerinden alacakları beyannameleri, doldurduktan sonra mezkûr muhtarlığa tasdik ettirerek en geç;
15 Haziran 1945 akşamına kadar
Türkiye Kömür Satış ve Tevzi Müessesinin Tophane Kozluca han alt kattaki satış şubesine Kuruçaşme kok kömürü deposuna Dolmabahçe Gazhanesindeki tevzi memurluğuna Yedikule Gazhanesindeki tevzi memurluğuna Kurbağalıdere Gazhanesindeki tevzi memurluğuna Urıkapanı kok kömürü deposuna (köprü başı) Kadıköy kok kömürü deposuna (iskele meydanı) Beyazıt meydanındaki muvakkat beyanname toplama yerine Tepebaşı Şehir Tiyatrosundaki muvakkat beyanname toplama verine Üsküdar kok deposuna (iskele civarı) 1
vermeleri ve beyannamedeki kuponu mühürleterek dır.
Aşağıda yazılı esaslara göre tanzim edilmemiş hükümsüz sayılacaktır.
a) Beyannamelerin ilgili mahalle muhtar ve tasdik edilmiş olmaları şarttır.
b) Beyannamede sorulan suallerin tamamen cevaplanması lâzımdır.
c) Meskenlerin oda adedi, kullanılan sobanın adedi ve cinsi ve İkamet edenlerin kaç kişiden İbaret olduğu ve varsa geçen mevsimden kalmış olan kömürlerin cins ve mlkdan beyannamede tasrlh\edllecektlr.
d) Beyannameler yalnız ikametgâhlara alt İhtiyaç İçin doldurulacaktır.
e) Kömür verilirken hüviyet varakası İle tapu senedi veya Noterden tasdikli kira mukavelesi aranılacağından beyannamedeki İsim ile tapu senedi veya kira mukavelesindeki ismin aynı olması lâzımdır.
3) 15 Haziran 1945 akşamından sonra beyanname kabul edilır’ve-cek ve bu suretle beyanname vermemiş olanlara kömür verllmlyeceğl gibi beyannamede yalniş malûmat verenler hakkında Milli Korunma kanunu hükümlerine tevfikan takibat yapılacaktır.o6263..
sakalamaları lâzım-
olan beyannameler
ihtiyar heyetlerince
İstanbul Nafia Müdürlüğünden:
1 — Ortaköy Yüksek Deniz ticaret okulu dershanesinin 2 inci kısım inşaatı kapalı zarf usuliyle eksiltmeye çıkarılmıştır. Keşif bedeli (32725* lira (91) kuruştur. Eksiltme 22. 5. 945 tarihinde salı günü saat 15 te İstanbul Nafla müdürlüğünde toplanacak komisyon tarafından yapılacaktır.
2 — Bu işe ait evrak şunlardır: Mukavele, eksiltme. Bayındırlık İşleri genel, hususi ve fennî şartnameler), proje keşif hulâsaslle buna müteferrl diğer evrak dairesinde görülecektir.
3 — Eksiltmeye İştirak etmek için taliplerin (2545) lira C44> kuruşluk
muvakkat teminat yatırdığına dair makbuz İbraz etmesi ve (945 ı yılında Ticaret odasında kaydı bulunduğuna dair belgeyi hâmil olması, eksiltme gününden, tatil günleri hariç, (3) gün evvel Vilâyet makamına müracaat ederek ehliyet vesikası alması ve yukarıda 2 nel maddede yazılan evrakı göriip kabul ettiğine dair imzalanması ve buna ait 2490 sayılı kanun mucibince hazırlıyacağı teklif zarflarını 22. 5., 945 salı günü saat 14 e kadar İstanbul Nafla müdürlüğüne verilmesi lâzımdır. (5695)
Ankara Dil ve Tarih - Coğrafya Fakültesi Dekanlığından:
Fakültemizin Alman Dili Edebiyatı ve Fransız Dili Edebiyatı Enstitülerine birer doçent ile Alman Dili Edebiyatı, Fransız Dili Edebiyatı, Hindoloji vc Türk İnkılâp Tarihi Enstitülerine birer asistan alınacaktır.
Dil ve Tarih • Coğrafya Fakültesi İle İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesinden veya buna muadil bir kuruldan mezun olan İsteklilerin, r v.yıs ".•45 sonuna kadar, namzet numarası nlmak ve sınav şartlarını öğrenmek üzere Fakülte Dekanlığına bir dilekçe İle müracaatları. a5712»
Bayındırlık Bakanlığından :
1 — 21/5/945 tarihinde saat on altıda eksiltmesinin yapılacağı İlân edilmiş olan’ Ereğli limanı İnşaatı eksiltmesi, flat tahlili ve flat vahidi cetvellerinde bazı açıklamalar yapılması gerekli görüldüğünden 28/5/948 tarihine kadar uzatılmıştır.
2 — Eksiltme aynı şartlarla 2'8/6/945 tarihine rastlayan pazartesi günü saat on altıda Bakanlığımız demlryollar İnşaat dairesinde yapılacaktır.
3 — Fiat tahlili cetvelinin 5, 6, 7, 8, 9, 10, 15, 20, ve 25 İnci sahlfeleri
ile flat vahidi cetvelinin on altıncı sahnesinde yapılan bu açıklamaları gösterir yeni sabiteler eski sahlfelerln verilmesi karşılığında demlryollar İnşaat dairesinden parasız olarak verilecektir. 6211»
ARMATÖR ve DENİZCİLERE
Büyükderede «ARMA DENİZ KIZAKLARI» açılmıştır.
Kızaklar beton ızgaralar üzerinde deniz ve karada ayni meyil ile çalışır. Depolarımızda her türlü malzeme bulunur. Ve piyasa flatmdan sarfedllir. Tekne ve maklnalar garantili tamir edilir. Spor tekneleri balıkçı ve nakliye gemileri inşa edilir Telefon: 44017
[
tstanbul Belediyesi İlânları
]
İlk teminatı 90,00 90,00 90,00
Eminönü nde Mısır çarşısında 6î No. lu dükkan Emlnönünde Mısır çarşısında 43 No. lu dükkân Emlnönünde Mısır Çarşısında 61 No .lu dükkân
Snelik fcfrast 1200,00 1200,00 1200,00 . . , ___________________________________________________,_________
Yardımcı hâl olarak tamir ve tâdil olunan Mısır Çarşısında yukarıda numaraları yazılı üç dükkân; baharatçı, bakkal, manav, kuru yemişçi, mezeci, yağcı, peynirci, helvacı. ıtriyatçı, pastırmacı, yufkacı, börekçi, sucu, şerbetçi şekerci ve pastacılık mevzularlle İştigal etmek üzere açık arttırmaya konulmuştur. Kira müddeti bir sene olup, kiracı muakvele müddetinin hitamında mukaveleyi iki sene daha temdldedeblllr. Şartnameleri Zabıt ve Muamelât Müdürlüğü kaleminde görülebilir. İhaleleri 23/5/945 çaraşamba günü saat 14 te. Milli Korunma kanunu hükümlerine göre ve gayrı safi irad nispetini bulduğu takdirde bu bedelleri kabul edenler arasında kur'a. keşidesi suretlle Daimi Encümende yapılacaktır. İsteklilerin İlk teminat makbuz veya mektupları ve İhale tarihinden bir gün evveline kadar Belediye İktisat İşleri Müdürlüğüne müracaatla alacakları ehliyet ve şartname mucibince gösterilmesi lâzım gelen diğer belgelerle birlikte İhale günü muayyen saatte Dalıııl Encümende bulunmaları (6042)
Ambalaj Çemberi ve 1 oka Alınacak
Sümer Bank İstanbul satın alma müdürlüğünden t
AmbSlâJ çemberinin genişliği 15 ilâ. 20 m/m ve kalınlığı 0.35 İlâ 0,50 m/m, AmbalâJ tokası çembere göre olacaktır.
Tekliflerin 25 mayıs 945 akşamına kadar Galatada Voyvoda caddesinde Sümerbaıık binasında bulunan müdürlüğümüze verilmesi, (6411)
— Fasfotin Necati — I vitamini bol bu kıymetli bebek gıdasını yavrularınıza mutlak ye- I I diriniz, bununla beslenen mini miniler gürbüz, sağlam, kuvvetli olur, I S çabuk yürür, muhitine neşe saçar. Taklitlerini almayınız. Bahçekapı I
Salih
ıııasn l Anı balan, duvar vc tavan abajurları
İmâl eden İnglllereııln en büyük fabrikalarından biri olan
WALTE & SON LTD.
Müc&sesesi Türkiye İçin sipariş kabulüne bağla dığını sayın müşterilerimiz» memnuniyetle bil dirlrls. Enka Kollektif Ştt.
AKŞAM
Tel: 41755
P. K.: 2018
TÜBKİSH AMERİKAN ENGLİSH İNDUSTRİAf, COMMERCİAI, DİRECTORV
Sulh ticareti başlıyor. Dünya plyasartle firmanızı birbirine tanıtacak Türkçe, İngilizce. Fransızca Ticaret Yıllığına kaydolunuz.
sene 27 — No, 9548 — Fiatl her yerde 10 kuruştur.
CUMA 18 Mayıs 1945
Bahlbl: Nccmeddln Sadak — Neşriyat müdürü: Hikmet Feridun Bj - AKŞAM Matbaası
Y anlışlıklar
ve
Propagandalar
Toprak kanunu hakkında konuşan ve yazanların çoğu iki türlü yanlışlığa düşüyorlar, yahut iki çeşit propaganda yoluna Sapıyorlar.
Bazıları diyorlar ki: Toprak kanunu iyi. güzel amma, çifçiyi rahata kavuşturup kalkındırmaya yetmez. Hükümet çlfçlya kra-fii meselesini de düşünmeli, köylü arasında istihsal ve istihlâk kooperatifleri kurmalı, hattâ müşterek işletmeler yaratıp ekim vasıtalarım birleştirmen, sigortalar tesis etmeli vesaire, vesai-
Churchill, Müttefik generallerle görüşmelerine devam ediyor
Reutere göre Almanyaya ait beş mesele hakkında fikir danışıyor
KONFERANSTA BUHRAN MI
te...
Bu düşüncelerin doğru yahut faydalı olup olmadıklarını tartışmadan hemen denebilir ki bunlar, bizde olmıyan, fakat yapılması gereken çok parlak işler sayılsa da. Toprak kanunu çerçevesine sığmayan, geniş ölçüde sosyal ıslahat programına girerler. Toprak kanunu biı- sosyal reforma kanunu değildir.
Bir kısım tenkidei ler de düşünüyorlar ki köylüye toprak verirken, hattâ vermeden önce memlekette ziraat işlerini- düzeltmeli, çifçiye teknik ekim yollarını öğretmeli, ona âletler, vasıtalar vermeli, tohumlan iyileştirmeli, su işlerini yoluna koymalı, boş ve kimsesiz topraklan adam etmeli...
Bunların hepsi çok lüzumlu olmakla beraber. Toprak kanunu şuurlarını taşan İşlerdir. Memlekette. köylüyü kalkındırmak yolunda olduğu gibi, ziraatı ileri götürmek için de yapılacak çok şeyler vardır. Fakat, Toprak ka-nurap bir «çifçi ıslahatı» kanunu âeğffidir.
Toprak kanunu sadece, topraksız çifçiyi toprak sahibi kılmak için alınmış bir tedbirdir.
Bir yandan köylünün hayat seviyesini yükseltmek için alınacak geniş ve çeşitli sosyal ted-birier, öbür taraftan memleket ziraatım ilerletmek için verilmesi gereken türlü türlü kararlar ne olursa olsun, hepsinin başı çifçinin, krndi ektiği toprağa şahin olmasıdır. Bu ilk temel atılmadıkça. bu köylü ve ziraat memleketinde sağlam hiç bir yanı kurulamaz.
Toprak kanunu, iki zıt propagandanın zulmüne de uğratılmak isteniyor.
Harbin yarattığı suç modasına dayanıp ortaüğu kelime ile ko kutmak isteyenler Toprak dağılımı kanunu için «Faşist» damga um kullanıyorlar. Harb sonu korkuluğuna yapışıp mülkiyet hakkının kutluluğuna tapanlar bv. kanunda «komünistlik» çeşnisi gördüklerini açığa vuruyorlar
Bize kalırsa, çifçiyi toprak sahibi kılmak için yapılmış bir kanunun masumiyetini ispat edecek bundan kuvvetli delil bulunanı ız. Hem faşistliğe, hem komünistliğe uyabilen bir kanun, mezhebi faşist olsun komünist âlsun, bütün medenî milletlerin İlerleme yolunda başvurdukları, yani meslek ve mezhep farkı gözetmeyen ana tedbir demektir.
Bu kanunun eşi veya benzeri nerelerde tatbik edilmiştir, bilmiyoruz. Fakat, herhangi bir çe-B tedbirin şu veya bu memtele tatbik edilmiş olmasını, bu birin mutlaka çok iyi, yahut hiç şüphesiz çok kötü olduğuna Belli saymak, demagojik bir propaganda usulü olabilir, fakat ilme. tekniğe, sanata sığar yol değildir.
Kaldı ki Toprak kanunu, Tür-jciyede ne sağa (yani geriye) dönmek, ne de sola sapmak isteyen bir zihniyetin eseri değildir. Toprak kanunu, en doğru anlamında, bu memlekette yeni bir sosyal devrim yolu açmak için değil, en basit bir adaleti, hattâ ziraat alanında ilk kalkınmayı mümkün kılmak İçin uzun yıllardan beri hazırlanmış bir devlet tedbiridir, Türkiye, bu bakımdan ger| kalmış bir memleketti. Eiraat usulleri Orta Çağlıktır.
Londra 18 (AA.) — Reuter ajansının «kert muharriri yazıyor:
General Elsenhomer. Marjeal Mont-gomery ve General Bradley'in Londra’da bulunmaları, görünüşe göre. Almanya'da mevout şimdiki vaziyet hakkında M. Churchill tarafından yakında yapılacak olan demeçle sık; bir surette İlgilidir.
Başbakanın, doğrudan doğruya bu kumandanlardan sorup haklarında malûmat alabileceği beş mesele vardır:
1 — Sözde Doenlta hükümetinin bugünkü ve gelecekteki statüsü İle bütün Alman kuvvetlerinin silahsızlandırılması,
2 _ tsgal bölgeleri İşinin daha evvelki anlaşmalara göre düzenlenmesi, Görünüşe göre İngiliz va bilhassa Amerikan orduları bazı kesimlerde evvelce tesblt edilen hattın çok ilerisinde bulunuyorlar, Ya bu hat yeni boştan gözden geçirilmeli ve yahut birinci ve üçüncü Amerikan orduları Rus bölgesi olarak tâyin edilmiş olan geniş bir sahayı bırakarak geri çekilmelidir
3 — Merkezi kontrol komisyonunun teşkili. Bu komisyonun işe başlaması üzerine her nevi Alman merkezi otoritesinin faaliyetine son verileceği tahmin edilmektedir. Bu komisyon
Almanya'nın dahili İğleri balonundan olduğu kadar j-abaneı hükümetlerle olan münasebetleri bakımından da en yüksek makam olacaktır.
4 — Harb suçlusu Almanların va diğer şahısların bir an evvel mahkemeye verilmesi tçln alınması lâzım gelen tedbirler. Muhtelif memleketler tarafından hazırlanan üstelerde hâlâ bir beraberlik yoktur.
8 — Ne gidecek memleketleri ne sığınacak evleri kalmış 20. 30 milyon muhacirin ortaya çıkardığı mesele. Başka bir facianın önüne geçilmek İsteniyorsa bu mesele İçin bir ook hükümetler tarafından zecri kararlat alınması İcabetler.
Nihayet hakkında muhtelif söylentiler çıkarılmış olan Fransız İşgal bölgesi hakkında bir demeç yapılması da beklenmektedir. Görünüşe göre, Fransız İstekleri bazı haberlerde İleri sürülmüş olandan çok daha mü-tevazldlr. Fakat böyle de olsa yine İlk plânlarda esaslı bir değişikliğin yapılması lâzım gelecektir.
Doenıtz harb suçlusu mu?
Londra 18 (A.A.) — M. Eden Avam Kamarasında sorulan bir suale verdiği cevapta Amiral Doenltz'ln suçlu olup olmadığı meselesinin tetkik edilmekte bulunduğunu söylemiştir.
Trieste şehrinde gerginlik gevşedi
Sovyet kontrolundaki Avusturya radyosu, AvusturyalIlara Slav komşularından korkmamalarını tavsiye etti
Londra 18 (BBC.) — Trleste'de gerginlik gevşemiştir. Muhabirlere göre Tlto’nun ordularına îzonzo ırmağının doğu sahtllna çekilmek emrini vermesi, nazik hudut meselelerinin muslihane bir şekilde halline razı olacağına bir İşaret olarak telâkki edilmektedir.
Beşinci ordu komutanı İle Mareşal Alexander'in genel kurmay başkam General Morgan Trleste’yl ziyaret etmişlerdir. İngilizlerle Yugoslavlar arasındaki münasebetler de oldukça iyileşmiş İngiliz ve Yugoslav takım-
ları arasında bir futbol maçı yapılmıştır. Şehir İçinde kurulan Sloven kurtuluş komitesi riyasetine bir İtalyan getirilmiştir.
Londra 18 (Radyo) — Trieste meselesinde hiç bir değişiklik yoktur. Mareşal Tito'nun Anglo - Sakaon notaların» cevabı beklenmektedir.
Tito’ya verilen notanın muhteviyatı
Londra 18 (A.A.) — Trlesta meselesi hakkında Yugoslav hükümetine (Arkası salılfe 2; sütun 1 de)
Fransa Italyadan hudut tashihi istiyor
Londra 18 (AA.) - Reuter ajansının Paris muhabirinin blldlrdlğino göre. General Jean Lecrec'ln komutasındaki tümen 1939 Fransız - İtalyan hududu ötesindeki bazı stratejik noktaları İşgal etmektedir.
3-5 hafta evvel Fransız kıtalarının girmiş bulunduğu İşgal bölgesi sahilde Mont - Blane'a kadar San Ramo hududu ötesinde B İlâ 24 Kın, uzanmaktadır, işgal bölgesi, stratejik tepeler, tahkim edilmiş noktalar ve İtalyan hududuna hâkim boğazlardan mürekkeptir. Bu noktalara sahip olmaları İtalyanlora 1939 da Plansızlara karşı kuvvetli bir üstünlük sağlamıştır.
İşgal edilen toprakların hiç bir İktisadi önemi olmadığına göre, Fransız makamlarını bu tedbirleri almağa sevkeden yegâne âmil Fransa'nın emniyetini temin etmek arzusu olmuştur.
Fransız makamlarının bu bölgedeki İtalyanların Fransız vatandaşı olmalarını istemek llçn broşürler dağıtmaları Londra gazetelerinin bir çok yorum yapmalarına sebep olmuştur.
Bunu yapan başlıca âmil de çlf-çinln hâlâ köy ağalan elinde esir olmasıdır.
Bunu ortadan kaldırmak Türkiye Cumhuriyetinin, bu devletin temelini yapan köylüye karşı İlk borcudur.
Nccmeddln Sadak
Beş büyük baş murahhasın dünkü toplantısı geri kaldı
Reutere göre Rusya Panameri-ken paktı aleyhine vaziyet aldı
RUSYA ALEYHTE
Londra 18 (B.B.O.) — San Franclfl-co'dan gelen «on haberlere göre 5 büyük devlet başmurahhusları arasında dlln yapılması kararlaştırılmış olan toplantı blrbenblre geri bırakılmıştır. Toplantının akim kalmasının sebebi, Pa namertken bölge paktının kabul veyahut reddi hakkında Sovyet heyetinin Moskova'dan talimat beklemesinden İlleri geldiği zannedilmektedir. Mamafih Reuter'ln istihbaratına göre, Moskova, Ponomcrlken paktı aleyhine karar almıştır, Sovyet Rus-yanın, Ponarneriken paktına muhalefeti sürprizlerle karşılanmıştır. Sovyet Rusya, Panamerlkan paktı aleyhinde rey verdiği takdirde buhran çıkacaktır.
Manda altında bulunan toprakların vesayeti meselesinde de görüş ayrılıkları vardır. Birleşik Amerika sratejlk bölgelerin vesayet altına alınmamasını İstediği halde Sovyet görüşü manda altında bulunan bölgelerin stratejik olsun olmasın Emniyet konseyinin vesayeti altına alınması merkezindedir. İngiliz görüşü İse bu İki noktai nazarın ortasında bir hal yolu İltizam etmektedir.
Stettiniua’un Polonya hakkında beyanatı
Londra 18 (B.B.C.) — Birleşik Amerika Dışişleri Bakanı M. Stettlnlua, Polonya meselesinde yaptığı beyanatta İngiliz - Amerikan görüşlerindeki birlik v8 beraberliği belirtmiş ve Polonya İşinde iki devlet arasında görüş ayrılığı mevcut olduğu hakkında bir New - York gazetesinde yazılan haberi yalanlıyarak Polonya İşinde hiç bir zaman İngiltere ile Amerika orasında görüş ve fikir ayrılığı bulunmadığını İlâve etmiştir.
Binbaşı Elliot’un makalesi
Nevyork 18 (AA.) — Binbaşı Ellot, N&w - York Heral Tribüne gazetesinde şunları yazmaktadır:
Eğer İnsaniyet, devamlı bir barış yapısının temellerini atacaksa, bunun temel taşı hafif olmalıdır. «Vakıalara lstlnadetmcden ithnad yaratı-Januyacağı gibi, Itlmad olmayınca da
REY VERİRSE BUHRAN ÇIKACAK Japonya, Rusya vasıtasile sulh teklilinde bulundu
Teklif kayıtsız şartsız olmadığından Anglo - Saksonlar tarafından reddedildi
Brazaville 18 (Radyo) — Reuter ajansının verdiği bir habere göre Japonya Sovyet Rıısya vasıtasile sulh teklifinde bulunmuştur. Teklif İngiltere ile Amerikaya yapılmıştır.
Btı sulh teklifi kayıtsız şartsız olmadığından dolayı reddedilmiştir. Aynı habere göre Japon teklifi askeri makamlardan değil iş adamlarından gelmektedir. Japon notasında belirtildiğine göre Japon imparatoru görüşmelere girişmek arzusunu izhar ediyor ve bir hükümet darbesinden bahsediyor. Japon notasında şu nokta da belirtil-
mektedir: «ıJaponyanın aske-
ri
u.
kuvveti el'an büyüktür.»
Son askerî durum
Londra 18 (B.B.C.) — Oki-nava adasında Amerikalılar, yeni arazi kazançları sağlamışlardır, İngiliz donanması, Japonların Form oradan takviye getirmelerine mâni olmak için Okinava cenubunda beklemektedir. En büyük Japon uçak fabrikasının bulunduğu Nagoya şehri son hava bombardımanından hâlâ yanmaktadır, Çinliler, Forınoza adası karşısında bulunan Fu-çeu limanından .çekilmeğe mecbur kalmışlardır.
Londra 18 (R.) — İstilâ tehlikeleri baş göstermiş olduğundan Japon Başbakanı amiral Susuki bir vatan milisinin teşkilini emretmiştir
ortada ancak şüphe, anlaşmazlık ve ve anlaşamamazlık hüküm sürer.
Sovyetler Birliğinin dtırumu el'an halledilmemiş olan büyük bir meseledir. Sovyet liderleri Rusların yeni dünya teşkilâtının kuruluşuna İştirak edeceklerini bildiriyorlar. Lâkin Rus-lar bu yolda hiç bir şeyi göstermiyorlar. Yabancı muhabirlerin sayısını
azaltıyor, haberleri sansüre tâbi tutuyor ve kendilerinin de kabul ettikleri gibi, muhabirler İçin haber membala-ruıa erişmek imkânı ve hiç bir hareket serbestli tanımıyorlar.
«Meselâ, hiç bir yabancı muhabir görülmemiştir kİ. inglUz veya her hangi bir muhabirin Vaşington'da (Arkası sahife 2; sütun 1 de)

Bu hususta Paris Fransız makamları sükûtu muhafaza etmekle beraber bu tedbire Parlsde Fransa'nın bu stratejik tepeleri devamlı olarak muhafaza etmek İçin aldığı kararının mantıki bir neticesi olarak telâkki edilmektedir, 1940 da Muasollnl tarafından İndirilen darbenin tekrarlanmasını İmkânsız kılmak arzusu bu kararı haklı kılmaktadır.
Fransa Ruhr bölgesini işgal edecek
vaşlngton 18 (A.A.) — Resmi kaynaklardan 'bildirildiğine göre, Ruhr havzas Fransız kıtaları tarafından işgal edilecektir, Ancak Uç büyük devlet ve Fransa Ruhr'ıı icabında Almanya'dan tamamen ayırmak ve bu bölge İçin milletlerarası bir tesviye tarzı bulmak hakkını muhafasa etmektedirler.
Fransız sözcüsü ne diyor?
Londra 18 (B.B.C.) — Fransız Dış Bakanlığı sözcüsü, Fransa’nın İtal-yadan erazl ilhakı İstemediğini, yalnız hudutlarda bazı düzeltmeler yapılmasını İstediğini, bu değişiklikleri de sulh konferansına bırakacağını, Şimal Batı İtalya'da olup bitenlerin çok mübalâğalı bir şekilde tasvir edildiğini, halkın Fransız askerlerini kur- I tarıcı olarak karşıladığını, Piemonte halkının kısmı âzami Fransızca konuşmakta olup Faşistler tarafından İtalyanca konuşmağa icbar edil- 1 diklerini söylemiştir.
Fransız-lngiliz paktının akdi yalanlanıyor
Fransız sözcüsüne gör© böyle bir paktın aktı neye bağlı?
Londra 18 (B.B.O.) — Fransız söe-eüsü, İngiltere ile Fransa arasında bir İttifak paktı nkdodUdlği haberini yalanlamıştır. Sözcüye göre Fransızlar, İngiltere ile esaslı bir ittifak akdini ısrarla istemektedir. Fakat İteli memleket arasında böyle bir İttifakın yapılması Yakın Şark mesolelerll® Batı Almanya hudutları üzerinde bir anlaşma hasıl olmasına bağlıdır.
Amerikalılar Macar hâzinesini zaptettiler
Londra 18 (B.B.C,) — Macar altınları ve kıymetli mücevherle-rlle dolu 50 vagon, Avusturyada Salzburg civarında Amerikalılar tarafından zaptedilmlştlr.
DEMOKRATLIK VE ESVAP
Yazan:
Yarınki nüshamızda ı_____________________
Günler Geçerken
Saf kalbli düşmanlar
Amerikan kuvvetleri tarafından ele geçirilen Alman generali Gu derian şöyle demiş: « Askerlik bakımından harb bir futbol maçına benzer. Maç sona erince, tıpkı futbol sahasında olduğu gibi her iki taraf birbirinin elini sıkar ve birbirlerine talih temennilerinde bulunur.» Cermen kafasını anlatmak için bu sözlerden daha belirticisine taslamak güçtür. Gııderian ile benzerleri, hattâ şüphesiz bu ırkın çoğunluğu, çoluk çocuğu esirgemiyen o uınumi kıtale, esir kamplarında zehirli gazla boğulmalara, açlıktan ölmelere, işkenceye, yağmaya, gelişi güzel kurşuna dizilmelere, bütün bu — yalnız insanlık dışı değil — haydutluk raconuna bile aykırı zulümlere »harb» adı verecek ve futbol maçına benzetecek zihniyette nııjıl âklardır. Hepsini yaptıktan, cephe gerilerinde cephedekindcn fazla insan canına kıydıktan, birçok milletlerin körpe yavrularını verem illetine uğrattıktan, nesilleri çürüttükten vc nihayet yenildikten sonra kendilerine uzanacak bir el beklemekte ve yeni bir felâket için İyi dilekler İstemektedir. Bu nasıl bir kafadır? Böyle bir kafa nasıl düzeltilebilir?
Aynı general kendisine karşı gösterilen muameleden şikâyetçidir; müttefik” başkumandanının onu bağrımı basmamasına ve şerefine kadeh kaldırmamasına hayret eder gibi görünüyor. Goering de Amerikan erlerinden mcnnftın değil... Ingİlizlere devredilmek İstiyormuş ve «bunlar belki benim değiştiğimi anlarlar» diyormuş, öte yandan general Eisenlıoıver günlük bir emir çıkarmağı lüzumlu buluyor ve kumandası altındaki subayları Almanla ra «dost» muamelesi yapmaktan menediyor, İşte garp cephesinde çarpışmış ik| ırk ve İki düşman arasındaki ruh ve zihniyet farkı buradadır.
Cerınenler hadlerini bilnılyen, cinayetlerinin derecesini kav-raınıyan. hattâ cinayetleri suç sayın ıy an bir soydandırlar ve bu soya uygun terbiye ile yetiştirilmişlerdir; Anglo - Saksonla-rın çoğu ise İnsana benziyenlcro insanca muamele etmekten kendilerini alakoyanııyan saf kalbi! çocuklardır. Görülüyor kİ cer-nıenlerc lâyık düşman Anglo - Saksonlar değildir; onları yalnız kendi karakterlerinde bir ırkın yenmesi daha uygun olurdu.
Refik Halid Karay
Sahıte 2
ARŞ AM
18 Mayıs 1945
SÖZÜN GELİŞİ- ~
Yazıda işaretleşme
I şar e İle konuşmak diye bir şey vardır; hele dilsizler yalnız
* işaretle konuşurlar. Ama yar» dili de öyle sanıyorum ki ya-Jtfif yavaş işarete doğru gidiyor.
Geçenlerde bir gazeteyi karıştırırken gözüme çarpan haberler doğrusu pek esaslı bir işaret bilgisine ihtiyaç gösteriyordu! P. T, T. idaresi yeni bir kanun tasarısı hazırlamşı B, M, M/niıı C. H. P grupu bir toplantı yapmış. B. Y. U. M. R. SJln Kudüs-ten aldığı bir haber üç biiyiik devlet şefinin yakında buluşacağını bildiriyor. Bunu B. B C’yc atfen R.G, de yayınlamış, t. E. T. T, biletçi bulmakta zorluk çekiyor..
T.C. D.D.Y.l, tarafından verilen bir ilân memurlara münakaşa yolile elbise yaptırılacağını bildiriyor. Değişmez gelirlilere Y.M.P’den kumaş dağıtılacak, fakat henüz Ankara’dan emir gelmemiş. Sinekleri, sivrisinekleri ve her türlü haşcratı en süratle öldüren ilâç D. D. Tdir, En iyi boyalan Tiirkiyeye I.C.I getirecek...
Tesadüfen okuduğum gazeteye girmemiş daha nice işaretler şimdi gözümün önüne geliyor: Amerika Birleşik devletleri yazılarda daima Ü.S.A diye geçer.Yabancı basın için Sovyet Rusya l’.R.S.S’dir. Yunanistandaki İç karışıklıklarda E.L.A.S’çdarla E. E.D.E.S’cılar çarpışıyor ve bu çarpışma haberlerini blz-e A.A. veriyordu, General de Gaıılle’ü Fransanın İçinde F.F.t, kuvvetleri desteklemiştir. Himmler’m emrindeki hücum kıtaları ise S.S, adını taşıyordu. Ffransız haberleri bir aralık .A.F.l’den, fctr aralık O.F.frden geldi.
Hele bizde harb ortaya karne meselesini çıkardıktan sonra alfabenin bütün harfleri sıra ile ya un, ya çay, ya kumaş, ya kahve, ya şeker, ya pirinç, ya makara mânasına gelmiştir Mısır çarşısının kapışma bir uğrayın, ne kadar insan varsa (>O alıyorum... P alıyorum... K alıyorum,,,» diye bağırarak deliler gibi dolaşıyorlar Bana öyle geliyor ki Jşaretlı-r bu hızla giderse biitün dünya okuyucularının sonu bu olacaktır.
Şevket Had o
Trieste şehrinde gerginlik
(Baş tarafı 1 inci sahi f ede) tevdi edilmiş olan İngiliz - Amerikan notası hakkında miitlâalar yürüten Times gazetesi muhabiri, Rusların Yugoslav hareketini desteklemek niye: ıncie olduklarına dair ortada hiç bir alâmet bulunmadığını yazmak* tadır.
Nota, bu eyaletin bazı kısımlarının Müttefik baş komutanlığının kayıtsız nüfuzu altında bulunması lcab-ettiğini İzah etmektedir. Bu sebeple, Mareşal AIexandcr'in Avusturya İle olsıı münakalelerinin sekteye uğramaması için TrleSte ve Pola Uman ve jehlrieri İle Gorltza ve Monfalcone ahirlerinin onun kontrolü altında bulunması lâzımdır.
Bu bölgeler Mareşal Alexander’ln kontrolü altında bir askeri hükümet tarafından İdare edilecek ve burada bulunan bütün Yugoslav kuvvetleri onun emri altında bulunacaktır, AvusturyalIlara Slavlar-dan korkmamaları tavsiye ediliyor
Londra 18 (B.B.O.) — Sovyet kontrolü altında bulunan Avusturya radyosu, dün gece Avusturya halkına hltabederek AvusturyalIların Slav komşularından korkacak hiç bir şeyleri bulunmadığını, Çekoslovakya'n m müstakil ve demokrat bir Avusturya Ue 1? birliği yapmak İstediğini, Tifonun Avusturya topraklarının kurtarılmasına yardımı dokunduğunu ve
RUS İŞGALİNDEKİ ALMANYA Şerlin in yeraltı mahalleleri
Moskova radyosuna göre süratle Yeraltmdaki fabrika ve depolar . Goeb. normal ve müreffeh hayata dönüyor belsve Goering’in yeralt, ikametgâh(ar,
Avusturya'nın hiç bir kısmını İlhak etmek istemediğini yayınlamıştır.
Belgradrın görüşü
Brazzaville 18 (Radyo) — Belgrad resmi mahfilleri İngiliz ve Amerikan hükümetleri tarafından gönderildiği söylenen notaların mevcudiyetinden haberdar olmadıklarını bildirmektedirler. Aynı mahfiller, bundan bir müddet evvel Meraşal Tlto umumi karargâhına gelen Mareşal Alraan-der kurmay heyeti reisi İle bir uzlaşmaya varılmış olduğumu kaydetmekle İktifa etmektedirler. Yugoslav birlikleri İzonzo sağ kıyılarına çekilmişler ve böylelikle Trieste limanını Müttefiklerin kontrolün» bırakmışlardır. Fakat şimdi Müttefikler bütün Trieste bölgesinin kontrolünü istemektedirler,
Belgradda şu nokta da belirtilmektedir:
Mareşal Tlto bundan bir müddet evvel bu mesele üzerinde bir anlaşmaya varılması için tekliflerde bulunmuş fakat Aksander umumi karargâhı cevabında gecikmiştir. Bu arada üstaşl birliklerinin ricat hareketleri devam ettiğinden, bunlar» ta-kdbetmek zarureti de mevcut bulunduğundan Yugoslav birltklert daha fazla beklememişler vç İleri hareketlerine devam etmişlerdir.
Brazzavlle 18 (R.) — ParLa radyosunun dün gece verdiği bir habere göre, Trleste’ye bir Sovyet heyeti gelmiştir,
Londra 18 (A.A.) — Re üter ajansının siyasi muharriri yazıyor: iyi ve kötü Almanları seçmek ve halen Al-monyada mevout muhtelif teşkilâtın no dereceye kadar kullanılabileceği meselesi batı müttefikleri tarafından münakaşa konusu olmakta devam ederken Ruslar, yeni bir sınıf keşfetmek suretlle bu çıkmazı halletmişe benziyorlar, Bu yeni sınıf « faydalı Almanlar» dır.
Moskova radyosu, Berlin’den, Dres-den’den ve diğer Alman şehirlerinden aldığı haberlere atfen, dinleyicilerine mütemadiyen, Sovyet İdaresi altındaki bölgelerin ne kadar büyük bir süratle normal ve nispeten müreffeh bir hayata kavuşturulduğunu anlatmaktadır. Genel hizmetlerde her gün terakkiler kaydolunmaktadır. Alman mütehassısları ve fabrikatörleri mesleklerine tekrar başlamaya ve Alman meslek adamları ve teknls-yenlerlle İşbirliğine teşvik edilmektedir.
Moskova radyosu tarafından verilen haberlere bakılırsa, bir arkadaşlık da yoktur,
Ruslar tarafından yapılan neşriyatta Amerikan ve İngiliz bölgelerile bir mukayese temayülü hakkında her hangi bir alâmet mevcut değilse de, hercümerçten kurtulmak hususunda karşılaşılan zorluklar İngiliz ve Amerikan yorumcuları tarafından bahis mevzuu edilmekte devam ederken, Sovyet haberlerinde hâkim olan nokta Kizılordu idaresi tarafından elde edilen müspet neticelerdir.
Almanya’da en son durum
Londra 18 (BBC.) — Bir kaç hücum kıtası müstesna en son Alman kıtaları da esir edilmiştir. Batıda alınan Alman esirleri en aşağı beş mll-
Pasifik adaları
Ingiltere, Amerikanın bu adalar üzerindeki talebini destekliyecek
Konferansta buhran mı?
(Baş tarafı 1 inci sahifede) yaptığı gibi, Moskova'da da resmi bir Rus şahsiyetinden mülâkat talebede-bllsln.
Başarılacak devamjj barış milletlere alt bir barış, bütün dünyada kadınlı erkekli bütün milletlerin destek-llyeceği bir barış olmalıdır.
San Franclsco'da hazırlan makta olan birleşmiş milletler anayasası, milletlerin İstinadı vc itimadından fay d al anmazsa uzun bir hayata mazhar olamaz. Amerika anayasası yaşamakta devam ediyorsa, bu, bütün milletin bunu kendi yasası telâkki ettiği içindir. Aynı kanun birleşmiş milletler anayasasına da tatbik edilmelidir.
Eden’in beyanatı
Londra 18 (Radyo) — İngiliz Dış İşleri Bakanı m Eden dört haftalık bir gaybubetten sonra İngiliz başkentine avdet etmiş bulunmaktadır. Avam Kamarasında beyanatta bulunan M. Eden şöyle demiştir:
«San Francisco konferansında mühim terakkiler kaydedilmiş bulunuyor. Güçlüklerin halledileceğine kaniim.»
Devletler arası meseleleri ele alan M. Eden şunları ilâve etmiştir:
«Bir çok ciddi ve tehlikeli meseleler ortaya çıkmış bulunuyor. Bunların bir kısmı çabuk halledilmesi İcabetten meselelerdir. Bu meeslcler üzerin de M. Churchill ve mCslekdaşlarımla görüşme^ isterim.*
İngiliz Dış işleri Bakanı Penkcote tatillerinden evvel Avam Kamarası-, hin bir toplantı yapıp müzakerelere girişmesini .istemiştir.
M. Eden )Je birlikte Londra'ya avdet etmiş olan Başbakan muavini m. Clement Attlee bu akşam saat 22 de (Türkiye saati) radyoda bir nutuk söyleyecektir.
Müttefikler bozuşursa kim kazanacak?
Parlş 1$ (A.A.) — Aube gazetesinde Shermonn Imzaslyle çıkan bir yazı-
da vaziyetten faydalanmak hususundaki baza Alman teşebbüslerinden bahsedilmekte ve şöyle bir İkaz yapılmaktadır:
Birleşmiş milletler kendi aralarında çekişmeğe başlar başlamaz, hattâ pek farkına varmadan Almanya’yı bir kuvvet veya bir vasıta olarak kullanmak üzere tekrar diriltmek meyline kapılıyorlar. Eğer Doenltz, Stallngrad' da esir edilmiş olsaydı hiç şüphesiz hür Almanya komitesinin başında bulunacaktı ve Von Paulıts batı cephesinde kalmış olsa idi yine şüphesiz ki, Flesenburg radyosunun mikrofonunda bugün o konuşacak!».
Kahve erkânı harblerl muhtemel bir harbde Rusya veya Amerikadan hangisinin kazanacağını şimdiden soruşturuyorlar. Bunun cevabını bulmak İçin kâhin olmağa lüzum yoktur:
«İlk top patlar patlamaz kazanacak olan Almanya’dır.d
Şimali İtalya,nın istedikleri
Londra 18 (B.B.C.) — Şimali İtal-yadakl beş parti lideri, Roma’dan hayal Inkisarlle dönmüşlerdir. Başbakan. Bonom], görüşmelerde bulunmak İçin, şimalî İtalyaya gitmiştir.
Londra 18 (R) — şimal ttaiya siyasi sözeü.lerln.cL.1 biri beyanatta bulunarak demiştir kİ:
«Bonoml İstifa etsin. Kıratlık sona erdirilsin. Mümessiller meclisi hemen toplanarak hakikaten demokrat ve milli bir hükümet kurulsun.»
Herriot’nun Suriyede beyanatı
Beyrut 18 fAA.ı — Suriye basım mümessillerine beyanatta bulunan Herrlot demiştir kİ:
«Suriye vc Fransanın birbirlerinden ayrılabileceğini tasavvur edemem. Bununla büyük bir hata işlemiş Olursunuz.»
San Francisco 18 (A.A.) — Reuter ajansının özel muhabiri büdlriyor:
Burada İyi malûmat alan kaynaklardan öğrenildiğine göre, İngiltere, Pasifik’te Japonyaya alt olan ve askeri bak undan ehemmiyeti bulunan bazı adaların Amerika tarafından daimi surette işgali hakkındakl Amerikan talebini destekllyeceğlnl bu devlete bildirmiştir. Amerikan Bahriye ve Harbiye Bakanlıkları bu odaları Birleşik Amerikanın müdafaası ve dünya güvenliği için zaruri saymaktadır.
Amerika, bu adaların kendisine «manda» olarak verilmesini İstemekte fakat, vesayet konseyi tarafından kontrol edilmesine riza göstermemektedir.
Zannedildiğine göre, İngiltere bu adaların Birleşik Amerika tarafından İlhak edilmelerinin daha İyi olacağını kat! olarak bu devlete bildirmiştir. İngllterCnln mütalâasına göre, bu, San Francisco'dn vesayet meselesi hakkında alınacak kararlan basitleştirecektir.
Talihliler
Millî piyangonun 7 mayıs çekilişinde kazananlar
Milli Piyangonun 7 mayıs çekilişinde büyük İkramiye kazanan ve bugüne kadar Piyango idaresine veya Ziraat Bankası şube ve ajanslarına başvurup ikramiyelerini alan talihliler şunlardır:
50.000 liralık büyiik ikramiyeyi, Mesudlyenln Müslim Sanca köyünden Ali Tunçer kazanmıştır. Al! Tunçer’ln bileti tam olduğu İçin 50.000 lirayı da tamam olarak almıştır.
Yirmişer bin lira kazananlar: Er-baanın Kara kaya nahiyesinde ÇİfSl Remzi Başar'a, Bursa’da İnhisarlar memuru Meliha Beşkardeş ve ortağı Kahveci Halil, Ordu Vilâyet makamı şoförü Hüseyin Aydın.
On bin lira kazananlar: Tavşanlı Garp Linyitleri lşletmr bekçileri Sadık Ceylân ve Unsan Ercenglz, İstanbul'da Kumbaracı yokuşu Tercüman çıkmazı 28 numarada kalaycı Apikon Budorotlu, yine İstanbul’da Bebek’te oturan ve fakat tsminin ya-ymlanmasını istemeyen bir tüccar, Burhaniye'de er Süleyman Kanat. İstanbul'da Kasımpaşa’da Bedrettin mahallesi 26 numarada kasap çırağı Samoel Stea, Van’da terzi Kadir Kaçak. İstanbul'da Samatya Hatlboyu 30 numarada VCnüs Yaraslmon.
Beser bin lira kazananlar: Bandır-nıa'dn Lezzet lokantacısı Ali Ulvi vs ortağı kahveci Mehmet, Ankara’da Devlet Hava Yolları atölyesinde İşçi Mahir Akıllı, İstanbul Küçilkpazar Karakol sokak 8 numarada Mehmet Zekerlya, Ankara'da Üçüncü Orta okul öğrencilerinden Mehmet Kirmft?,
yonu bulacaktır. Mareşal Montgo-
mery'nln kontrolü «1tadı> yeni bir Berlin 15 M - Kml TUdB g.-Alman pottr kavrat! krmrlmokMır, I muırablrl yazıyor: Berllnd»
«iman puus Kuvveu «uruıınıutuuH, ---------- -------'— ------------------
Gestapoeuların tevkifine devam edil-1 f°alyane.uıl~r söndürülmüştür. Bu ae-
mektedlr.
Moskova radyosunda bir Alman binbaşısının demeci
Londra 18 fB.B.C.) — Moskova’da Hür Almanya komitesine densup bir Alman binbaşısı Moskova radyosundan Almanlar» hitap ederek Müttefik İşgal ordularlle İşbirliği yaparak yeni Almanyanın temellerini atmalarını vc İşgal makamlarının İtimadını kazanmaları elzem bulunduğunu söylemiştir.
Sovyetler, Alınanlara mahsus İlk Almanca gazeteyi dün Berlin’de çıkarmışlardır. Amerikalılar Münih'te halka mahsus bir Almanca gazete çıkarmakta bulundukları gibi mareşal Montgomery de Hamburg’da altı lisanla bir gazetede neşretmektedir.
S.S. şefi Skorzeni yakalandı
Londra 18 (R) — Müttefikler Al-manynda yeniden bir çok nazl şeflerin! ele geçirmişlerdir. Bunların arasında Waffen SS şeflerinden Skor-ztnl bulunmaktadır, Skorzeni Mus-sollnl’yl kaçıran adamdır.
Otto SkorzeniUIn, Ardennes'ler taarruzu esnasında general Elsenhovıerl öldürmek için hazırlanmış olan bir plânı İdare ettiği de söylenmektedir.
Hitler’in otomobili müzede saklanacak
Brazzaville 19 (R) — Berchteşgaden' de Fransız birliklerinin eline sağlam bir halde düşmüş olan Hitler’in otomobili Louvres müzesinde saklanacaktır.
Hitlerin daktilo
sunun ifşaatı
Japonlar, Alman denîz-altılannı ele geçirmek için çok çalışmışlar
Londra 18 (A.A.) — Hitler'in hususî daktilosu Gerhardt Hergselle’in söylediğine göre. Jüponlar son dakikada Alman denlzaltılarını elde etmek için ümitsiz gayretler sadetmişler, fakat Hltler İle Doenltz mukavemete devam edileceği ve kendilerinin deniz-altılara İhtiyaçları olacağını söyllye-rek bu Japon isteğin! reddetmişlerdir.
Yine Hergeselle'In. söylediğine göre, bu Japon teklifi Doenltz tarafından Hltler'e bildirildiği esnada kendisi bu husustaki konuşmaların notlarını tutmuştur. Bu hâdise 15 nisanda vu-kubulmştur.
Baltık’da
Ruslar, Danımarkanın Bornholm adasında yerleştiler
Londra 17 (A.A.) — Daily
Mail gazetesinin Stokholm muhabiri tarafından bildirildiğine göre, Ruslar, Saltıkta Bomholrn Danimarka adasına devamlı bir surette yerleşmişlerdir. Kızıl ordu. bu adayı dünyadan tamaml-le tecridetmiştir.
Son 24 saat içinde ada ile bütün münakale kesilmiştir, Danimarka Dışişleri Bakanının bu adaya yapmak niyetinde olduğu ziyaret geri bırakılmıştır,
Adadaki Danimarka muvakkat kuvvetleri faajiyetslz bırakılmıştır.
Diğer taraftan, bazı çevrelerde zannedildiğine göre, Ruslar burada 19 bin asker toplamışlardır
Genel kurmayının dün geceki suvaresî Ankara 17 (A.A.) — Genel
kurmay başkanı orgeneral Kâzım oı bay bu gece Ankara Palasta büyük bir suvare vermiştir.
Suvarede Bakanlar, Millet Vekilleri. Bakanlıklar, Genelkurmay ve diğer resmî daireler erkânı,' birleşmiş milletler mümessilleri ve elçilikler İleri gelenlcrile diğer bir çok davetliler hazır bu-Ummuştur,
Üsküdar Baglarbaşı caddesi 118 numarada Süleyman Erpençc, İstanbul'da Parnıakkapj Mücadele sokak 1 numarada Yani Deludi, Ankara'da İş gören Yo fakat İsminin yayınlanmasını İstemeyen bir yüksek mühendis, Bünynin’dn berber Raisini ve ortağı Mustafa Atabek, Kızılcahamam Yenice mahallesinde dıvarcı Ustası İsmail Alat, temlr'de Bahri ve Çekip Uunl Kollektlr Şirketi.
beple glmdl şehrin kilometrelerce uzayan yeraltı kısmını gezmek kabildir. Berllnln her hangi bir sokağına, meselâ Charlottenstrasse’ye girelim. Her taraf harabe halinde... İki tarafta kısmen yıkılmış, dumandan siyahlanmış duvarlar yükseliyor. Yıkılan bir duvarın yanında dar bir yol var. Bir uçak bombasının açtığı derin çukurdan geçiyoruz, bir tuğla yığınını aşıyoruz, birdenbire betondan garip zeminlerle karşılaşıyoruz. Bunlardan birinden, yeraltına doğru İnen bir merdiven görünüyor.
Beş, altı metre derinlikte, enkazın altında geniş bir yeraltı bina var. Burada koridorlar, elektrik, telefon, yolları gösterir levhalar var. Bir zamanlar burada siviller oturmuş. Cephe hattı buraya yaklaşınca yeraltı binasını askerler İşgal etmişlerdir. Bırakılan vesikalara göre burada oturanlar, Berlin kumandanlığına mensup bir tabur itfaiye erleri İdi.
Karşıdaki bL.anın altında daha geniş bir kat var. Burada askerlerimizi, bir subayla birlikte bulduk, Almanlar yeraltında ölmüş bir Alman aile erkânı bulduklarını anlatıyorlar. Bir Alman memuru, bütün aileal erkânını zehirledikten sonra kendisini asmış. Yanında, üzerinde şu cümle yazılı bir kâğıt bırakmış: Hltler rejimi işte bizi buraya götürdü.
Rusça kon şan bir Alman subayının refakalnde aşağıya İndik, Koridor mumlar ve petrol lâmbalarlle tenvir edllmjştl. İki tarafta bir takım kapılar vardı. Bunların önünde, ötede beride kadın ve çocuklar bulunuyordu. Alman subayına göre kadın ve çocuklar 1942 seneslndenberl burada oturuyorlar. Koridor sola sapıyor. Burada demir bir kapıdan girince geniş bir saha 11e karşılaştık. Burası bir el bombası fabrikası İdi. Yeraltında oturmak müsaadesi alan bütün Almanlar, çocuklar da dahil, bu «lütuf» a mukabil fabrikada çalışmak mecburiyetinde İdiler
Gestapo’nun merkezi yakınında tamamen harabe halinde bir sokak valr. Bu sokağın altında bir yol bulunuyo». Burada bir yuvarlak sathı kaldırınoj» önümüze bir merdiven çıktı. Aşağıya İndiğimiz zaman yeraltı mahallelerle karşılaştık. İptida önümüze geniş bir mühimmat deposu çıktı. Burada sandıklar dolusu mühimmat vardı. Mühimmatı nakletmek için elektrikle işler küçük bir çimendi ter hattı bulunuyordu. Bu hat beton tahkimat yapılmış yerlerde hemen sokakların seviyesine kadar çıkıyordu.
Yeraltı geçitleri bilhassa, başlıca hükümet datrererfnltt' bulunduğu şehrin merkezinde pek çoktur. Bunlardan birçoğu bulunmuş ve tetkik edilmiştir. Fakat henüz hepsi değil.
Hitlerciler yeraltı plânını çok büyük .■nr olarak saklıyorlardı. Asker ancak mevkiini ve dışarı çıkış yerini; | subay ise yalnız kendi cephesini bill-5t yordu. Askerlerimiz Hltlercllerl ye£-* raltında taklbederken Hitlerciler süD-rüldükler! yerlerden çıkış noktasınCN bulmak İçin uzun müddet uğraşmıştı— îardır. O
Almanlar Beründe yeraltında bir-E çok fabrikalar, depolar. İmalâthane-O ler ve hastaneler kurmuşlardı. Hltler-’ğj ellerin başları burada uzun müddetu-kalmışlardır. Goebbels mükellef sara-(D ymdan bürosu altında, 20 metre de-> rlnliktç yeraltına nakletmlştl. Bura-(j) ya bir mikrofon konmuştu. Goebbelsjjj son nutukları burada söylemiştir. ,U-
Berlin'in merkez sokaklarından bl-»^ rinde Goering’in yeraltı ikametgâhını^* bize gösterdiler. Berllnde Goerlng'ltT^ korkak olduğunu ve hiçbir bombanınO tesir edemiyeceği bir sığmak yaptır-(D dığını söylediler. Bu. doğru görün-Tg mektedlr. Goering’in çalışma odası veflv apartmanı hakiki bir istihkâm tara-1-Tından himaye edilmektedir. Birkaı^ metre kalınlığında duvarlar, hususi betonlu ve çelik zırhlı kubbeler vardır. Her tarafta hususi elektrik tesisatı bulunmaktadır. Şurası dikkate şayandır: Goering’in yeraltı sığınağı I harbden çok zaman evvel yapılmıştır.
Türk - İngiliz ticaret anlaşması
Londrada Beyaz kitap halinde neşredildi
Londra 17 CAA..) — Beyaz kitap halinde dün yayınlanan Türk - İngiliz ticaret anlaşması on üç madde ve sekiz kısma ayrılmış ve bir protokol 11ı-tlva etmekte ve mukaddemeslnde iki hükümetin bu anlaşmayı ticaret! İnkişaf ettirmek ve tediyeyi kolaylaştırmak arzusu ile akdetmiş oldukların» tasrih eylemektedir.
Bu anlaşma hükmünce Türkiye Cumhuriyet Merkez bankası, İngiltere bankası Jçln bir hesap açacak ve İngiliz lirasının kullanıldığı yerlerde oturanlarla Türkiye arasındaki tediyelerin bu hesap vasıtaslle yapılması için âkit taraflar mümkün olan bütün tedbirleri alacaklardır. Bu anlaşma merî olduğu müddetçe İngiltere veya Türkiye genel mahiyette milletlerarası bir para anlaşması İmzalayacak olurlarsa, birbirlerine danışacak ve lüzumlu görülebilecek tadilâtı yapmak maksadile anlaşmayı tekrar gözden geçireceklerdir.
Âkit taraflar bu anlaşmayı hal ve şartların leabettlreceğl elastikiyetle tatbik edeceklerdir.
Anlaşmada tasrih edildiğine göre, İngiltereye Idhal olacak malların kemiyet Itlbarlle tahdidi halinde. Tür-kiyeden gelen mallar hakkaniyet dairesinde muameleye mazhar olacaklardır.
Anlaşma 21 mayıs 945 te yürürlüğe girecek ve 30 nisan 1940 da nihayet bulacaktır. Âkit taraflardan herhangi biri, anlaşmanın hitanı bulacağı 30 nisandan üç ay evvel haber vermediği takdirde anlaşma 12 ay daha yürürlükte kalacaktır.
Aynî yardımın toptan ödenmesi için karar yok
Ankara 18 (Telefonla) — Bazı rivayetlere göre yedi aylık Dvelet bütçesi Büyük Mîllet Meclisinden çıktıktan sonra haziran aynıda memur ve müstahdemlere yedi aylık aynî yardım karşılığı O'lan yüz beş liranın peşin olarak bir defada verileceği mev-zuubahis edilmişti.
Bu hususta iyi bir membadan öğrendiğimize göre bir temmuzda ve daha sonraki aylarda verilecek olan aynî yardımın ödenmesinin daha şimdiden bir karara bağlanması beklenmemelidir. Aynî yardımın toptan verileceği hakkında da bir karara varılmış değildir.
Kömür beyannameleri
Ankara 18 (Telefonla) Kömür için verilecek beyannamele rin on beş hazirana kadar kat' surette verilmesi lâzım olduğt alâkadarlara bildirilmiştir.
Okullara devam eden yetim öğreniçîler
Ankara 18 (Telefonla) — Haber aldığımıza göre okullara devam eden yetim çocukları hakkında yeni bir kanun tasarısı hazırlanmıştır, Bu tasarıya göre yirmi yaşma giren yetim lise öğrencilerinin kesilen maaşları, öğrenci yüksek okullara girdiği takdirde bu okulları bitirimciye kadar maaşı tekrar tahsis olunacaktır,
Memurlara, emeklilere elbiselik kumaş
Ankara 18 (Telefonla) — Memur ve müstahdemlere, emekli, dul ve yetimlere vatanî hizmet tertibinden ayhk ve Ödenek alanlara, Silmerbank fabrikalarında yapılan yerli kumaşlardan para, karşılığında elbiselik kumaş ve-, rilmesi karariaşmışUr,
17/5/1945 fiatlerl
Londra üzerine 1 sterlin 5 2»
Nevyork üzerine 100 dolar 130.50
Cenevre 100 İsviçre Fr 30.3255
Madrid üzerine 180 peseta 12.89
Stokholm üzerine 100 Kuron 31.1325
ESHAM VE TAHVİLâT
% 5 faizli ikramiyeler:
1933 Ergani 25.20
1938 İkramiyen 22.50
Milli Müdafaa 22.50
D. Yolu İkramiyen , 100.20
% 7 faizli Tahviller!
Sivas - Erzurum I 20 50
Sivas - Erzurum 2-7 20.60
1941 Demiryolu I 20.10
1941 Demiryolu n 19.95
1941 Demiryolu III 21.10
Millî Müdafaa I 20.45
Milli Müdafaa n 19 90
Milli Müdafaa ni 10.95
Anadolu DemLryolu Grupvt
Tahviller 1-2 64.—
Hisse senetleri % 00 35.—
Mümessil senet 50 1/2
Hisse senetleri:
Merkez Bankası 150.—
İş Bankası 14-60
T. Ticaret BankaS 4.15
Aslan çimento 8 60
ALTIN
Borsa dişindi
Gulden 32 85
Reşadiy® 35.80
İngiliz 40 80
Külçe 5271
E.Takvim " —ı
emazlyel'âhlr 6 — Hızır 13 ıâ Güneş öğle tklndl Aic Yatsı .12 9.18 4.48 8.45 12-00 1.S2 I
J^^ü13 10J5i07b20i22iJ2J3j
18 Mayıs 1945
AKŞAM
Saiı>t> a
AKŞAMDAN AKŞAMA
Hangi şekli Türklere lâyık görürsünüz?
Toprak kanununun lehinde vo aleyhinde sözler söyleniyor,
Alcyhtekiler: •
— Türk hukuk sisteminin ilılâl edilmemesi lâzımdır! Ziraatte geri durumumuz toprak mülkiyeti rejiminin elverişsizliğinden değildir Zirai bir kalkınma plânı şimdiye kadar ek alınmamıştır. Hele o yapılsın,, —iliyorlar.
Leh tek iler de diyor ki:
— Bu kanunla Türk hukuk sisteminin ilılâl edileceği doğru değildir. Tasanda köylü kadar toprak sahibi vatandaşlar da korunmuşlardır. Kanun, şahsi teşebbüsü korkutmak şöyle dursun, bilakis geliştirir...
Örnek diye iki taraftan da bir kaç düşünce kırıntısı aldım. Yoksa, aleyhte ve lehte söylenenler pek çoktur. İki taratın iddialarile birer cilt dolar Daha fazla İncelenirse hattâ ikişer cilt de dolabilir.
Acaba hangisi haklı?
Nazariye olarak galiba iki taraf da haklıdır. Zira bu, tıpkı: • Sarı saçlı kadın mı güzeldir; yoksa siyah saçlı kadın mi güzeldir?'' Münakaşasıdır. Münakaşaya ne hacet? Gönül kimi severse o güzeldir Evvelâ gönül sever, sonra izdivaç teklifinde bulunursunuz, Bu da onun gibi!
İşte soru:
«Bu Türkiye, bir zengin akalli-yetin vatanı olarak mı gelişecektir; yoksa geniş halk tabakalarının, efendi köylünün vatanı olarak mı?« .
Şayet birinci şekle gönül kaydırırsanız, mantığı ve hak İle hukuku ona göre tanzim etmeniz pek mümkündür. Zira, öyle bir mülkiyet, iktisat ve hukuk sisteminin asırlardan beri Üzerinde çalışılmış nazariyeleri ve usulleri var
Fakat şayet ikinci şekle gönül kaydırırsanız, İkincinin de—{«daha kuvvetli» demiydim, hiç değilse aynı kuvvette) — mantığı ve hak ile hukuku var.
Beğendiğinizi kabul edersiniz:
— Mantık, hukuk, iktisat bu üslûp üzerine bina edilsin! —dersiniz; edilir .
İmdi:
Mesele prensipin halline geliyor, Prensip de basittir. Şu sualin cevabıdır: .
— Bu Türkiye, bir zengin akal-Kyctin vatanı olarak mı gelişecektir. yoksa geniş halk tabakalarının, efendi köylünün mü?
• ••
Yeni toprak kanununu İleri riirenler. ikinci şekle «evet!» diyorlar,
«Köylü, bu memleketin efendisidir» diyen Atatürk'ün ve devrinde toprak kanunu Millet Meclisine sevkedilen İnönü’nün hissiyatı da bellidir.
Diğer taraftan 5000 dönümle kanaat etmek , istemlyenlerin. Türk köylüsünü toprak kölesi halinde görmeğe tahammül edenlerin hissiyatı vardır.
Hulâsa: Öyle de olabilir, böyle de olabilir. Netekim dünyanın ve tarihin muhtelif bölgelerinde her iki şekil olabilmiştir. Kanun, nizam, arkadan gelir, her şekle uyar, fş arzuya bağlı: Hangisi olsun? Ttirkiveyi, Türkleri hangisine lâyık görüyorsunuz?
Ufak bir nokta daha kalıyor: Tarihin hangi tezi kuvvetlendirerek geliştiği...? Kaçma asrın hangi yılında yaşadığımız...?
(Vâ - Nü)
[ŞEHİR HABERLERİ*]
Duraklarda parmaklıklar
Üç yerde parmaklık İnşası kararlaştırıldı
Tramvaylara binerken balkuı arabalara hücum etmesini önlemek (here büyük durak yerlerinde parmaklıklar yapılması karan katileşmiş, şehircilik uzmanı Prost da projeyi gözden geçirerek parmaklıkların yapılmasını uygun görmüştür. Hazırlanan proje Tramvay İdaresine gönderilmiş. İdare de hazırlığa başlamıştır Hazırlanan projeye göre şimdilik Emin ön ünde hem Bebek tramvayları durağında, hem de Beyoğlu mıntaka-amdan gelip İstanbul İstikametine çıkan tramvayların durduğu yerde olmak üzere iki. sonra Beyoğlu cihetindeki tünel durağında ve Harbiye durağında olmak üzere üç yerde parmaklık yaptırılacaktır. Bu par m akma klik kır gelip giden tramvay adedinin çok olduğu EmlnÖDÜ durağında İstikamet için ayrı bir koridor olmak üzere yelpaze şeklinde, diğer İki durakta da parmaklık şeklinde olacaktır. Bu parmaklıkların bir yanında da gelen tramvayın son durağına değil de arada İnecek yolcular İçin muhtelit bir parmaklık bulunacaktır. Parmaklıkların tramvaylara açılan kapıları kapalı olacak, orada daimi su rette bulunacak bir memur tarafından açıhp kapatılacaktır. Gelen arabalara evvelâ son durağa kadar gidecek yolcular alınacak, yer kalırsa arada İnecek yolcular da tramvaylara bİndirilecektir. Parmaklıkların çabucak bitirilmesi için ilgililere emir verilmiştir. Bu ayın sonuna kadar parmaklıkların biteceği tahmin ediliyor.
Bir arsa kuyusunda kadın cesedi bulundu
Fatmanın cesedi, muayeneye göre iki aydanberi kuyuda bulunuyormuş
Savcılık ve zabıta diüı yeni ve esrarlı bir vaka tahkikatına el koymuştur.
Cerrahpaşada Karakol sokağı civarında kahveci Hakkı milştorllen sattığı gazozları soğutmak Uaere, oradaki arsada bulunan kuyuya kova İçinde sarkıtmakta ve lüzum oldukça buradan çekip almaktadır.
Hakkı, dün akşam geç vakit, kotayı yukarı çekmek lstedlğ zaman buna muvaffak olamamış, biraz daha zorlayınca, kovaya büyük bir cismin takıldığını hissetmiştir. Hakla. gazoz kovasını müşkülâtla kurtardıktan sonra meraka kapılarak, kuyuya bir fenar sallamış ve fenerin verdiği ışıkla. geniş kuyunun suyu üzerinde bir İnsan cesedünn bulunduğunu görmüştür.
Hâdiseden zabıta ve savcılık derhal haberdar edilmişlerdir. Vaka yerine
gelen nöbetçi cavcı üe adliye doktoru, Icabeden tertibatı alarak cesedi kuyudan çıkartmışlar ve ilk nazarda bu nun genç bir kadın olduğunu görmüşlerdir.
Adliye doktoru tarafından yapılan muayenesinde cesedin kuyuya en aşağı İki ay kadar evvel atıldığı görülmüş, vücut üzerindeki izlerin bir hayli eskimiş olması dolayıslle morga kaldırılmasına lüzum gösterilmiştir.
Ceset, hüviyetinin tesblti için teşhir olunmuş, bu sırada Kocamustata-paş* caddesinde 38 numarada oturan Ömer İsminde Nrl, bu ölünün karısı Fütma olduğunu ve nisanın üçünde misafirliğe gitmek üzere evden çıkıp bir daha dönmediğini söylemiştir. Bunun üzerine soruşturmalara başlanmıştır. Tahkikat llerPtilmekte-dlr.
Limon tevzii
Birkaç günden beri limon hallerinin fırlaması üzerine dun hal İdaresi gelen limonları perakendecilere, İstedikleri kadar değil müsavat dairesinde tevzi ettirmiştir. Limonların sandığı 15 Uradır.
RADYO
ANKARA RADYOSU: Bueünkü program
18 Salon orkestrası. 1830 Konuşma,
18.45 Orkestranın devamı, 19 Haberler, 19.20 Geçmişte bugün, 1950 Karışık şarkılar, 19.45 Konuşma, 2o Mandolin birliği, 20.15 Radyo gazetesi,
20.45 Temsil, 21.30 Bcrbes saat. 21.45 Tarih! Türk müziği, 22.15 Haftanın spor hareketleri, 22,30 Dans müziği, 22 45 Haberler.
YARIN SABAHKİ PROGRAM
7.30 Hafif müzik (Pl.l, 7.45 Haberler, 8 Hafif müzik (Fİ.). 8-23 Gündelik spor servisi, 12.30 Salon orkestrası,
12.45 Haberler. 13 Orkestranın devamı. 13.30 Şarkılar, 14 Cumhur Başkanlığı armoni muzHcan, 14.20 At yarışları tahminleri.
Tramvay idaresinin vergileri
Meclisin idareyi vergilerden muaf tutması ihtimali var
İskenderun’da fare kurbanları
Toprak kanunu
Heyeti umumiye üzerindeki müzakere bitti, bugün maddelerin görüşülmesine başlanacak
Bir çok Millet Vekili dûn de söz alarak tasarının leh ve aleyhinde bulundu
Satışa çıkarılan ithal malları
Gl. Ünyon handa Nebll Bayken t'e kordon kabloları, voltmetre, ampermetre, telefon makin mİ, hususi Ölçü âleti, kurşun mahfazalı kablo, pil, akümiılâtör, redrstor. telefon santrali ve akşamı, Tahtakalç 10 da S. Eske-nazl'ye tıraş makinesi, İst. Mehmet paşa handa Çelebon Elel'e çengel İğne, trt. Ketenciler 11 de .4. Şükrü Azak'a toprak boya. tst. Zind&nkapı «4 de Yani Amaslidis'e sülyen. İst, Havuzlu handa Hüsnü Sehere mer-cury bi klorid ve sübtume. Gah Ahit handa Kemal Donertaş’a şap, İst. Meydancık Türkiye handa Mazon ve Bottona santonln ve maleferem eks-tract, Eyüp Bahariyede Sadıkoğlu M. Ahmed’e anilin boya, Aşır efen dİ Cad. 27 de Emek ecza deposuna kaLsyum fosfat, lityum benzoat, sodyum sitrat, kloral hidrat ve racayl kimyovlye, Gal. Haraççı sokakta Vitall Benbasa-ta yazı makine şeridi, teksir makinesi mürekkebi ve stmril kâğıdı, Yenlpos-tahane Cad. 72 de Fahri Uygurmene kemer.
Ortaokul ve lise müdürlerinin toplantısı
23 mayıs öğleden evvel saat 10.30 da orta okul, aynı gün saat 14 de de lise müdürleri milli eğitim mlrdürlü-ğünde, baş müfettiş B. Avnl Başman' m başkanlığında toplanacaklardır. Toplantıda İlse ve orta okulların İmtihanları hakkında görüşülecektir.
Halka verilen zeytinyağlarından şikâyetler
Bazı semtlerde ekmek karnelerinin ü flşlerlie halka verilen zeytinyağlarının ytnmlyocek şekilde olduğu baklandaki şikâyetler üzerine vilâyet, bakkallardan nümuneler aldırarak yağlan tahlil ettirecektir. Şikâyetlerde söylendiği gibi yağların yenmi-yecek şekilde oldukları tahakkuk ederse o semtlerde satışlar durdurulacak ve yağlar değiştirilecektir. Ticaret ofisi tarafından bakkallara dağıtılan yağlarm değiştirilerek halka satıldığı ihtimalleri de göz önünde tutulduğundan tahlil ve kontroller ona göre yaptırılacaktır.
Namık Görgüç’ün fotoğraf sergisi
(Cumhuriyet) refikimizin fotoğrafçısı Namık Görgüç. gazetecilik hayatında yirmi senedenberi türlü olaylara alt topladığı fotoğraflardan mürekkep sergisini yarınki 19 mayıs cumartesi günü saat 18 de üçüncü defa olarak Beyoğlu HalMrtnin Taksimdeki yeni binasının salonlarında açacaktır.
MEVLÛD
Kırk gün evvel rahmeti Rahmana kavuşan tüccar armatör Tayyar Hantal kaptanın zevcesi ve armatör Kadir Hantal İle muktedir denizcilerimizden Haşan, Hüseyin Hantal kaptanlar İle bayan Seher Hanfal’m anneleri ve müteahhit Hızır Hantal İle İhsan Hantalın büyük anneleri Fatma Hantal hanınım ruhu şerifi İçin önümüzdeki 19/5/945 cumartesi günü öğle namazından sonra Yeni Camii •şerifte mevlûdü şerif okutturulaca-ğından, arzu eden bilcümle İh. dinin teşrifleri rica olunur. ,
Elektrik ve Tramvay umum müdürü B. Hulki Eren, Ulaştırma Bakanlığının daveti üzerine pazar guııü Ankaraya gitmişti.
B. Hulki Eren dün şehrimize dönmüştür, Şehrin elektrik, tramvay tünel ve otpbüs İşletmeleri le baaa gazı işletmesini elinde bulunduran umum1 müdürlük, kazancından hır yıl yüzde otuz üçünü vergi olarak mâliyeye vermektedir. Harbden sonra şc-hrin elektrik, tramvay, otobüs ve hava gazı ihtiyaçlarının çok gcnlşhyectyl, buna müvazi olarak da şebeke ve tesislerin genişletilmesi lüzumu meydandadır. İdare her yıl kİ kazançla bu şebeke ve tesisleri, ihtiyacı karşılıya-cak nispette gcnlşletememcktedlr.
Bugünlerde Büyük Millet Meclisinde konuşulacak bu mevzudnkl işler arasında umum müdürlüğün bu vergilerden muaf tutulması hususu da görüşülecektir.* Meclisin umum müdürlü feiln kazancının üçte birini ver-H olarak vermesile uğradığı sıkıntıyı göz önüne alarnk bundan sonra İstanbul’ & daha faydalı bir şekilde çalışmazına yardım etmek üzere idareden bu vergilerin alınmamasına karar vereceği tahmin edilmektedir.
Şeyhlik taslıyan doktorun yargılanması Erenköy civarında oturan bazı kadınlar üzerinde mânevi nüfuz tesis ederek şeyhlik ve hilâfet tasladığından ve sağında solunda birer kadın olduğu halde Arapça ezan okuduğundan Kadıköy asliye ceza mahk‘me-alnde yargılanan Dr Fuat Macar'la yedi kişinin duruşmasına dün devanı edilmiş v« şahitler dinlenerek hepsi »anıkların aleyhinde şeh&dette bulunmuştur.
Bu Orada savcı B, Orhan TıÇrak, yargıç B. Galip Barlasa şeyh doktor hakkında emniyet müdürlüğün-d'n yeni gönderilmiş bir tahkikat evrakı vermiş, bu okununca, doktorun Cerrahpaşa tarafında kadlrillg şeyhliği hll’atı giyerek kadınlan tarikat» aldığı iddi » olunduğu görülmüştür. Duruşma üç şahidin daha celbi İçin başka güne bırakılmıştır.
Kuzu eti narhı
Dün belediye iktisat İşkil müdürlüğünde toptancı kasaplar, toplantı yaparak koyun elerinin narh üzerinden satılmasını, kuzu etine dc narh konulmasını görüşmüşlerdir. Toplantıya sah günü devam olunacaktır.
Fareler taraftn- Fareler tarafından kulaktan Jco- dan çeneni yara-parılmış bir çocuk lanan bir çocuk
İskenderun (Akşam) — İskendenı-nun Yeni şehir muhtarlığına bir İş İçin uğramıştım. Buraya birkaç yaralı çocuk getirdiler. Bunlardan kiminin çenesi, kiminin kulağı ve kiminin dudağı garip surette ısırılmış ve koparılmıştı. Çocuklar ağlaşıyordu.
Bu yaralar ne bir bıçak ve ne de İnsan veya köpek dişlerinin, yahut da kedi tırnaklarının açtığı yaralar değildi. Bunlar he|â çukurlarında ve tavan oralarında dolaşan ve küçük kediler büyüklüğünde farelerin feci marifetleriydi. İskenderunda fare akını sivrisinek atanından daha teh-
likeli bir haldedir.
Sadeyağlar
Fiatlerde 20 - 25 kuruş bir düşüklük görülüyor
Sade yağ fiatlerl tekrar düşmeğe başlamıştır. Bu düşüşün sebepleri başında evvelâ istihsal bölgelerinden! bu yıl yağlarının gelmeğe boşlaması, sonra da zeytinyağı tevziatına başlanmış bulunması geliyor. Son günler İçinde Urfa yağları 690 kuruştan 865 kuruşa, Siverek yağlan 700 den 650 ye. Diyarbakır yağlan «50 den 635 kuruşa düşmüştür. Bir partisi İki üç gün İçinde, ikinci partisi de bir hatta sonra şehrimize gelmek üzere İstihsal bölgelerinden külliyetli miktarda sade yağının yola çıkarıldığı hakkında şehrimize haberler gelmektedir. İstihsal bölglerlnde sade yağ flütlerinde 70 - 80 kuruş arasında bir düşüklük olduğu da bildirilmektedir. Haziranın ilk haftası içinde Ardahan ve Dlyar-bakırdan da bol miktarda sade yağ gelecektir. Bunların şehrimizde 5 liraya kadar satılabileceği söylenmektedir.
Son günlerde sabun flatlerinde de kiloda 5-10 kuruş arasında bir düşüklük vardır.
Ankara 17 — Toprak kanunu tasarısının müzakeresine. Büyük Millet Meclisinin bugünkü toplantısında da devam edilmiş, hararetli tartışmalar olmuştur. Saat 15 den 20 ye kadar fasılasız olarak beş saat devam eden toplantı sonunda tasarının yeyet! umumlyesL üzerindeki görüşmeler kâfi görülmüş ve yarınki fbugün) toplantıda maddelerin görüşülmesine karar verilerek oturuma son verilmiştir.
Bugünkü oturumda söz alan millet vekillerinin çoğu, böyle bir kanuna ihtiyaç olduğu üzerinde durmuşlar ve tasan lehinde konuşmuşlardır.
Bugünkü oturumda İlk söz alan Ankara millet vekili B. Hıfzı Uğuz Beketa. tasarının anayasa gibi bütün vatandaşları ilgilendiren şümullü bir mahiyet taşıdığını İşaret ettikten sonra mülkiyet bünyesi ile mülkiyet rejimi arasında fark olduğunu söylemiş ve tasarının prensip ltlbarlle toprak mülkiyeti bünyesin! düzelterek kanun yollle bir tasfiye sağlayan bir reform kanunu olduğunu tebarüz ettirmiştir.
Bolu millet vekili B. Hıfzırrahnıan Raşlt Oymen, tasarının mülkiyeti bozmadığını, bilâkis koruduğunu belirtmiştir.
Bundan sonra söz alan Giresun milletvekili B. Fikret Yüzatlı tasarıyı mü dafaa ederek tasarının dağlık yerlerde kİ çlfçlyl unutmuş olduğunu hatırlattıktan sonra iskân ve kredi konusu üzerinde durmuş, bu kanunun yanında bir İç tskân kanununa lüzum oldğunu işaret ettikten sonra şunu sormuştur:
— Karadeniz sahilini çevreleyen mıntakada ve bilhassa Giresun mın-t akajundaki fındık bahçeleri İle diğer yerlerdeki zeytinliklerin çoğu emvali metrûke olarak haksız sahipler eline geççmlştlr. Oradaki vatandaşlara tak stm yapılırken nereden toprak verilecektir?
B. Fikret Yüzatlı bu noktanın Tarım Bakam tarafından aydınlatılmasını istemiştir.
Konya millet vekili Sadi Irmak, iç iskân kanunu lüzumu üzerinde dur-, muş ve hükümetin buna alt tasarıyı İlk fırsatta Millet Meclisine sunacağından ümitvar olduğunu bildirerek çlfçlyl topraklandırmak tasarısının millete ve memlekete hayırlı olmasını söylemişti r.
Seyhan millet vekili general Naci Eldeniz, topraksız çlfçlyl toprağa sahip kılmanın yerinde bir İş olmakla beraber .bunu yaparken diğer bir tasım vatandasın elinden toprağı alınmasını doğru bulmadığını söylemiş, daha önce hükümetin elinde bulunan topraklara. dağıtılmasını İstemiştir.
Kütahya millet vekili B. Receb Pekcr şunları söylemiştir:
— Biz 20 yıl evvel 100 milyonla İşe başladık. Şimdi senevi bütçemiz bir milyara yaklaştı. Biz çöl ve toprak Anadoluyu bugünkü haline soktuk. Bu devlet dalma çlfçlnln İmdadına koşmuşur. Yıkılan imparatorluklar İçinde, bugünkü vaziyetimiz İyidir. İyi bir başlangıçtayız.
Menderes arkadaşımız belki arzu etmediği bir sözü söyledL Dedi kİ, tasarıda bir nasyonal sosyalizm fikri vardır. Türkiye medeni cemiyetin bir unsuru Olmak vnzlfcsindedir. En liberal addettiğimiz memleketlerde bile asuran Bosyallor vardır Komünizm ve nasyonal sosyalizm arasında bir-
R Sinemasında
İki büyük sanatkârın tamamen renkli eşsiz eseri
FANTAZiYA
VVALT DİSNEY — STOKOVSKİ
Seanster: 2.30 — 4.30 — 6.45 — 9.15
Evvelki akşsnı Dolmalahçc şaşa yinûu verilen suvareden iki İntiba
birlerine pek yakın ayırdedlicmlyen noktalar vardır.
Yazı yazanlarımız arazında bazıları bu kanunu komünist bir kanun telâkki ettikleri gibi nasyonal sosyalist telâkki edenler de vardır. Konuşan bazı arkadaşların cep menfaati, sınıf menfaati ile konuştukları yazıldı. Öbür taraftan bazılarının da Partinin ve hükümetin noktal nazarlarını körü körüne müdafaa ettikleri söylendi. Bazı gazetelerde neşriyat yapU-dj. Büyük Millet Meclisi kürsüsü bir hürriyet âbidesidir. Türk Millet Meclisinde söylenen her söz söyleyen arkadaşın vicdani mahsulüdür. Türkiye Büyük Millet Meclisinde hiç bir sınıfın dâvası yokur. Bu görüşü de en çok söyleyen arkadaşlar toprak sahibi arkadaşlardır Her arkadaş fikrini müdfnada serbesttir
Bu tasan hakkında biraz toz toyli-yeceğim. On beş acnedenberi bu iş devletin çalışma mevzuudur. Cemiyeti Akvamın çalışmaları da huzurumuza geldi. Bir tasan yapıldı, Kamutay bunun daha İyisini yapacaktır İyileştirmek Kamutayın elindedir. Benim de fikirlerim vardır Muvafık olan bir şey varsa 5 milyon Türk çlfçtrinln ailesini korumak için bir kanun yapmak lâzımdır. Teferruat üzerinde durmak İstemiyorum. Lâkin tasarının heyeti umumlyesi hakkında sonuna kadar konuşmak lâzımdır (Uzun ve sürekli alkışlar >
B Sedat Çumralı dedi fck
— Başbakanın teklifini komisyon çokluğu anayasaya mugayir bulmıya-rak Adnan Menderes'in muhalefe'tne rağmen kabul ettL Eski 17 nci madde İle yeni 17 nci madde arasında büyük bir fark yoktur. Çlfçlyl topraklandırmak içtimai bir adalet kararıdır.
Eskişehir Millet Vekili B Emin Sazak dünkü beyanatına ilâveten şunları söyledi
— İşlenmiş yerlere niçin ei uzatıyoruz? Bazı arkâdarlarin kurma makine gibi söz söylemelerin! d~ğru bulmuyorum Ne olduğunu bilmeden iş yaprruyalım. Bir lj akıbeti görülmeden. düşünülmeden vrpıldt m« nnn kötüdür.
B Halil Menteş ve 8- Alt Rız Ertem tarafından tartışmanın kifnyeti hakkında verilen ’akrtrler -okundu. Ankara Millet VekfH B Mümtaz ftk-men:
— 3öa sahibi arkadaşlar va a söylesinler. Münakaşayı kesersek efkârı umumiyeyc yanlış akseder, dedi. Bravo sesleri ile karşılanan bu sözden sonra takrirler reddedildi. Bunu müteakip söz alan Millet Vekilleri tasarının leh ve aleyhinde söz söylediler. Kombinaların işlettiği erazinln köylüye verilip verUmlveccğl. hangi toprakların evvelâ rcrileccği. küçük kasaba ehallsi ve memurların elindeki ernzllertn alınıp aknmıyncaffı Tarım Bakanından soruldu.
B. Adnan Menderes kürsüye gelerek. B. Sedat Çumrallnln kendisin* hınçlı olduğunu İşaret ederek:
— Sözlerimi Sedat Çumralı'ya veya başkasına zorla kabul ettirmek niyetinde değilim. Arkadaşımın siyasi hayatta acemi olduğunu ihtiyatla kaydederim. Ümit ederim ki bir daha kendimi mfldafa ’lmeTe beni mecbur etmezler. -
B. Süreyya örendi, Recep Pokerin fikirlerine İştirak ettiğini söyledi
Saat 20 de müzakerenin yeterliği kabul edilerek oturuma son verildi.
Türk Değirmencilerini alâkalandıran mühim bir teşekkül
imâl ettikleri yüksek evsafla UN DEĞİRMEN makineleri İle bütün dünya piyatasında tanınmış: HENRY SJMON ETD- Ve E, R. and F. TUR-NER LTD. Fabrikaları, İhracat işlerini tevsi ve dünya piyasalarında daha önemli ve esaslı çalışabilmek mtıksad ve gayeslle ihracat İşlerini birleştirerek':
Henry Simon And Turners LTD.
namı altında müşterek bir İhracat şirketi tesis etmişlerdir.
Ingilterenin DEĞİRMEN MAKİNELERİ İhracatım oh«mmlyetil bir surette arttıracak olan bu yeni şirketin teşekkülünü İngiltere hükümeti teşvik ve himaye etmekle kolaylaştırmıştır.
Her iki fabrika İngiltere dahilindeki mevcudiyet ve faaliyetlerini müstakil olarak eskisi gibi İdame edeceklerdir.
Yeni şirketin sahibi salâhiyet bir mühendisi muvakkat ve tasa bir müddet için hâlen Tilrldyeye muvasalat etmiş bulunmakta olup makine ye ytdek porça sipariş etmek isteyen fabrika sahiplerinin ve yahut yeniden Un fabrikası kurmak niyetinde olan müteşebbislerin aşağıdaki muvakkat adrese müracaat etmeleri lOzumiı ilân olunur.
A. J. E. Peate — P. k. No. 1055
Boakuıt — Jeneriıl Han — GaJata — İstanbul

Sahlfe 4
AKSAM
18 Mayıs 1945
I
NEVİNİ
KREM
1
GÜNEŞ
Banyosundan istifade etmek istiyenleriıı KREMİDİR
Her ıtriyat mağazasından ısrarla arayınız
D TERZİLER, HAZIR ELBİSECİLER
dikicileri istihlâk kooperatifi müdürlüğünden:
izır elbhecl vc gönüekçl ortaklarımızın kaput bezi, basma, poplin ■ çJannın t-esbltl için 1944 yılı zarfında aldıkları emte» faturala- j rllkte 18/5/945 tarihinden 25/6/948 akşamına kadar kooperatif ■
Ticaret ofisi umum müdürlüğünden:
İngilizceden tecüme yapacak ve daktilo maklneslle lyl yazı yazacak durumda bLr memura İhtiyaç vardır. Kendisine 140 lira verilecektir. İsteklilerin 30 mayıs nihayetine kadar gerekil evraklarlle birlikte Ticaret Ofisi İdari İşleri müdürlüğüne müracaatları İlân olunur. (6598) •
İstanbul devlet orman işletmesi revir amirliğinden:
İstanbul Vilâyeti mülki hududu dahilindeki bllûmum kereste Ve mahrukat ve orman mahsulâtının mûtat haziran senebaşı yoklamaları İcra edilecektir.
Bu kontrola esas olacak ve her sene olduğu gibi, bu sene de mağaza rahiplerinin mevcut mallarını birer kalemde olmak üzer a bağlı bulunduğu Orman dairelerine 8/6/945 nihayetine kadar beyannamelerini vermeleri ve kontrol için gelecek memurlara mevcut nakllyelerlnln İbrazı ve bu muadelenin haziran ayının 30 uncu gününe kadar devam edeceğinin depo ve yağaza sahiplerine bilgi olunmak üzere İlân olunur.(8568)
Devlet Deniz Yolları ve Limanları İşletme Umum Müdürlüğü İlânları
İSKENDERUN POSTASI
İskenderun postası İstanbuldan 22 mayıs 945 salı günü saat 20 do kalkacak, gidiş ve dönüşte bütün iskelelere uğrıyacaktır. (6595)
Saölık ve sosyal yardım bakanlığı İstanbul bölgesi sıtma mücadele başkanlığından:
.ıMerkez müracaat şubemizin sınırları İçinde bulunan Tophane, Tak-Bİm. Şişhane, Kasımpaşa, Hasköy, Eminönü, Beyazıt, Karagümrük, Samat-ya» semtlerinde savaş ekiplerimiz belirli yerlere alt çalışmaları dışında diğer semtlerde olduğu gibi kendiliklerinden evlere uğranuyacaklar, çağırma veya müracaat üzerine geleceklerdir.
Bu İtibarla sivrisinekten şikâyeti olanların her gün sabahtan öğle vaktine kadar ya doğrudan doğruya şube tababetine ve yahut da semt merkezlerine telefonla veya diğer müümkün vasıtalarla baş vurarak dileklerini bildirmeleri rica olunur. s8477» Şube Tababeti : Eminönü hükümet tababetinde Tophane sşmtl İçin: Kılıçali medresesi çocuk dispanseri Taksim » : Beyoğlu Halkevi İdare Bürosu
Şişhane » : Hükümet tababeti kâtip odası
Kasımpaşa » : Belediye Baş komiserliği binası
HaskÖy > t Nahiye Müdürlüğü
Hmlnönü > : Eminönü Hükümet tababeti
Beyazıt » t Beyazıt Nahiye Müdürlüğü
Karagümrük» : Karagümrük Nahiye Müdürlüğü Samatya « ■ Samatya Belediye tababeti
Tel: 21343
■ 40481
■ 43336
» 43710
■ 43210
» 43038
> 21343
» 20771
» 21196 » 21425
LGömlekiş"]
BİKİNCİ «İNEF ÇÖMLEKÇİ |
■■Tel: -^0096 Sirkeci •■■■■
Dr. NEVZAT YEGİNSÜ
Birinci sınıf dahiliye mütehassısı (Amerikan hastanesi) Şişli Tokaloğlu sokak No. 34/2 (Şişil Şifa Yurdu karşısı) Saat 5-7 arasında. Telefon 84517
TASHİH
Gazetemizin 10 mayıs 945 tarihli nüshasında intişar eden İstanbul Defterdarlığı MIHI Emlâk müdürlüğünün Üsküdar Pazarbaşı mahallesinin Mlroğlu sokağında eski 27. 27 mükerrer yeni 35, 37 kapı sayılı ev ve dükkânın 2/8 hissesine alt kıymet 300 lira olacak İken gazetemizin bu nüshasında tertip hatası olarak 3000 lira dlzUdJğ! anlaşıldığından, keyfiyeti tavzih ve tashihen İlân evleriz.
zayi — Beyoğlu İkinci kız ortadan aldığım tastlknameml kaybettim. Yenisini çıkaracağımdan onun hükmü yoktur. 124 No. lı Nermln Üster
Osmanlı bankası
Gençlik ve Spor Bayramı dolayısile OsmanlI Bankasının Galata merkezili Yenicaml ve eByoğlu şubeleri 19 Mayıs cumartesi günü kapalı bulunacaktır.
Satılık Evler
Beyoğlunda T&rlabaşı, asfalt cadde üzerinde 5 odalı kâgir ev 8500 liraya, Bakırköy Yenimahalle İstasyonunda asfalt cadde üzerinde İçi, dışı boyalı, bahçeli*, kuyulu, 5 odalı er 6500 liraya acele satılıktır.
Kara köy Bebek tramvay durağı karşısında Demlrbağ Han. No. 18, Tel: 40304.
Zayi — Turukumaablr Konctüktör Mektebi âlisinden almış olduğum 1337 tarih ve 62 numaralı diplomamın yerine zayiinden verilen vesikayı kaybettim. Yenisini çıkartacağımdan e -kinin hükmü olmadığını İlân ederim.
fiefet oğlu Mustafa Demlrkök 1319
İstanbul
Satılık bağ ve bahçeli köşk
Erenköyünde Ömerpaşa sokağında 30 numaralı yedi buçuk dönüm arazi dahilinde ayrıca bağı, yetişmiş çam, muhtelif cins yemiş ağaçları, pervaneli ve tulumbacı müteaddit kuyu, İki büyük havuzu, geniş müştemllâtl-le İçi dışı boyah güzel bir köşk Kadıköy Birinci Sulh mahkemesinde lzalel şüyu suretlle 24/5/ 945 perşembe günü saat 10 dan 12 ye kadar açık arttırma 11e satılacaktır. Muhammen kıymeti 57,000 liradır. Daha fazla tafsilât almak lstlyenlerln mahkemesindeki dosyasına müracaat etmeleri İlân olunur.(6597)
rMuhasiu aranıvor-ı
Tecrübeli bir Muhasibe lhtl- I yaç vardır. Müracaat: Galata I Mahmudiye caddesi No. 58. B
İstanbul 3 üncü İcra Memurluğundan: 045/822
Bir borçtan dolayı mahcuz olup satılmasına karar verilen 33 adet tek kişilik somyalı karyola, müstamel somya, 43 adet tek gözlii komodin, yazı masası, yemek masası, 4 lâmbalı Blron markalı radyo ve masası, tahta sandalya, muhtelif yemek tabakları, bardak, çay fincanı, çatal ve kaşık, Akordeyon Paris markalı soba ve saire 24/5/945 perşembe günü saat 16 dan İtibaren birinci açık artırma suretlle Bayezlt Kaptan Derya sokak No. 3/5 te satılacaktır. Mezkûr günde takdir edilen kıymetin yüzde 75 ini bulmadığı takdirde aynı mahalde 20/ 5/945 salı günü aynı saatte İkinci arttırması yapılacaktır. İsteklilerin gününde mahallinde bulunacak memuruna müracaatları Hân olunur.
(6584)
Acele satılık büyük fırın
Fatih'in en kalabalık yerinde fenni tam teçhizatı havi, üzerinde apartmanı olan büyük bir fırın 45.UU0 liraya satılıktır.
Karoköy Bebek tramvay durağı karşısında Demlrbağ Han. Jo. 18. Tel: 40304.
İstanbul defterdarlığından
I
Kıymeti Teminatı Lljra Lira
Cinsi
Dosya No. 52301/607
12
52301/601
6
339
28
52301''4352
734
55
55100/5918
87
7
52 IS 1/473
1782
134
52301/2868
315
24
52301/644
Eminönü, Yalı malı, Alboyacılar So. 838 ada, 59 parsel eski 24, yepl 1C4 kapı sayılı 71 M2 arsa.
Eminönü, Yalı mah, Alboyacılar ve Değirmen So. eski 42, yeni 66, 53 kapı, 837 ada. 6 parsel sayılı 46 M2 arsa.
D.l/3330-53 Kınalıada, Narçiçeği ve Köşklü So. 45 ada.
8 parsel eski ve yeni 10 kapı savılı 408.50 M2 arsanın 1/5 hissesi.
Eminönü. Riistempaşa malı. Canbazhan So. Büyük Çukur han birinci kat, 430 ada, eski 46 yeni. 1 kapı sayılı 58 M2 kârgir mağazanın 165/1080 hissesi
Beyoğlu. Sütlüce mah. Bükücü So. eski ve yeni 11 kapı sayılı 86 M2 arsa.
Kınalıada, Çandarlı ve Furun So. 48 ada,
1 ve 2 parsel, eski 22 kapı savılı 215.504-230= 445 50 M2 arsa.
Beyoğlu, Kccatope mah. Tevsan So. 542 ada,
3 parsel, eski 16. 14 yeni 18 kapı sayılı 104.75 M2 arsa.
ı Beyoğlu. Bülbül mah. Kılbıırnu So. 555 ada.
5 parsel, venl 10. 12. 14 kapı sayılı 63.50 M2 arsa.
Kınalıada, Mezarlık So. 90 ada, 11 parsel eski 5/32 kapı sayılı 206,50 M2 arsa.
Beyoğlu. Bostan mah. Serdarı Ömer So, 802 ada, 46 parsel, eski 21. 23 yeni 27, 29 kapı sayılı 75 M2 arsa.
Beyoğlu, Kalyoncjjkulluğu mah. Kornişçi
So. 444 ada, 25 parsel eski 14 kapı sayılı 31,50 M2 arsa.
Eminönü. Yalı mah. Al.macâ So. 1118 ada, 35 parsel eski 157 yeni 38 kapı sayılı 76 M2 arsa.
Yukarda yazılı gayri menkuller 25/5/945 cuma günü saat 14
Emlâk Müdürlüğünde kurulu komisyonda ayrı ayrı açık arttırma İle satılacaktır.
İsteklilerin geçici teminat makbuzları ve nüfus cüzzlanlarlle ihale saatinde komisyona, fazla bilgi İçin sözü gecen müdürlüğe başvurmaları.
»5968»
52301/2320
100
15
55100/5795
207
18
52301/3185
23
300
52301/1320
260
224
17 de Milli
İstanbul defterdarlığından
Teminatı Lira
Keymetİ
Cinci I*«
Kınalıada, Akasya ve Alsancak Sok. 67 ada,
6 parsel. 716 M2 arsa. _ 5728
Dosya No,
52151/755
„ ..................... 430
Yukarıdaki arsa 6/6/945 çarşamba saat 15,30 da Milli Emlâk müdürlüğündeki komisyonda kapalı zarfla satılacaktır.
İsteklilerin 2490 sayılı kanuna uygun olarak hazırlanmış fekltf mektuplarını ihale günü saat 14,30 a kadar komisyon Başkanlığına vermeleri.
Fazla bilgi İçin sözü geçen Müdürlüğe başvurmaları. (6259)
İstanbul esnaf ve küçük sanatkârlar istihlâk kooperaiifinden:
Kooperatifimizin elinde bulunan muhtelif cins düğme, yelek tokası, elbiselik keten, lezar derisi, selofan kâğıdı, kahve fincanı ve sair züccaelye, sakız, çelik metre, metal, süieğen, kurşun tistübeç, zırnık, mantar alâkalı esnaf sanatkâr ve imâlcllerg tevzi edilmektedir.
İhtiyaç sahiplerinin Türbe BabıAIl caddesi 10 numaraya müracaatları
İnhisarlar İstanbul bira fabrikası müdürlüğünden:
Nazarı adet 400
Cinsi
„ . Küspe
1 — Yukarıda yazılı tahminen 400 »kazan küspe pazarlık suretlle satılacaktır.
2 — Pazarlık 23/5/945 günü saat 10 da Tekel İstanbul Bira fabrikası müdürlük binasında Mübayaat komisyonunda yapılacaktır.
3 — Şartname ve küspe her gün adı gçen fabrikada görülebilir.
4 — Güvenme parası % 15 tir. (8261)
Herkese elverişli Açık arttırma ile satış
Emsalsiz AmpLr epok salon takımları, eski Rus ve Avrupa gümüş sofra ve çay takımları, artistik orijinal tablolar, Lake bebe komod. ve dolaplar, LtmoJ havüand nadide tabak takımları, yaldızlı Loufs XV Berjer kolluklar ve herkese elverişli bir çok eşyalar 20/5/845 pazar günü saat 10 da Paııgaltı Siirp Agopda Şakir Paşa apartımanı 7 net dairesinde satılacaktır.
Büyük bir hakikat, büyük bir fırsat.
Tafsilâtını cumartesi günkü gazetelerde okuyunuz.
El L A N T A S H 1 Hj ■■
zln 6 ve 17/5/945 tarihli nüshalarında neşredilen
İİYE İMAR BANKASI ilânının son satırını teşkil eden arruf mevduatına % 3,5 faiz
*• 3.5 rakkamı sehven 8.5 şeklinde dizildi. Keyfiyet tavzih ve tashih olunur.
Su doldurma tesisatı ve ilâvei inşaat yaptırılacak
Çocuk Esirgeme Kurumu genel merkezinden:
Ankara Yüksek Ziraat Enstitüleri civarına getirilmiş olan Kavacık memba suyu için yaptırılacak olan aşağıda İki maddede yazılı İnşaat ayrı ayrı olmak üzere ve kapalı zarf usuliyle eksiltmeye çıkarılmıştır. İhalesi 4/6/945 pazartesi günü saat 10 da Kurum genel merkezinde yapılacaktır.
1 — SU DOLDURMA TESİSATI:
A — Bu tesisatın keşif tutarı 8840 6 lira olup muvakkat teminatı 8630 liradır.
B — Proje keşif cetveli, eksiltme şartnamesi ve diğer evrakı 25 Ura bedel mukabilinde Kurum muhasebe müdürlüğünden verilecektir.
2 — MEVCUT DEPOYA YAPILACAK İLAVE İNŞAAT:
A — Bu İnşaatın keşif tutan 5478 lira olup muvakkat teminatı 410 liradır.
B — Proje keşif cetveli, eksiltme şartnamesi ve diğer evrakı 10 lLra bedel muakblllnde aynı adresten verilmektedir. (6588)
İskele tarifesinin hamallık kısmının değiştirildiğine dair
D_ Demiryolları umum müdürlüğünden:
1901 sayılı İskele tarifesinin hamallık kısmı, 178/1945 tarihinde yürürlüğe girmek üzere değiştirilmiştir. Bu değişikliğin başlıcası, yanaşmış vasıtalardan iskeleye çıkarma veya İskeleden bu vasıtalara verilme işi ücretine, iskele dibine kadar taşıma İşinin de katılmasıdır. İskele üstlerine veya sahalarına evvelden müsaade alınmadan bırakılan eşyanın iskelelerin serbes kalabilmesi İçin zarar ve hasarı ve masrafı sahiplerine alt olmak üzere İdarece başka yerlere kaldırılacaktır.
Fazla bilgi İstasyonlardan İstenebilir.
(6555)
Uzunköprü belediye reisliğinden!
Tarih! 174 gözlü Uzunköprilnün Zümrüt Ergene ovasında mayısın , 22 nel salı günü sabahından başlıya r ak 25 İnci cuma günü akşamı bitmek üzere dört gün müddetle her tÜrlii emtia/ve hayvan panayırı kurulacaktır. Trakyanın bu meşhur ve mühim ilçesinde İlkbaharın bu lâtif günle- ■ rinde kurulacak olan bu panayırda damızlık, kasaplık, koşumluk hayvan | alım ve satımı İle iştigal edenler için büyük bir fırsattır. (6569) I
imiş
Ekonomi Bakanlığından:
1945/46 kışı kok ve taş kömürü ihtiyacı İçin: Türkiye Kömür Satış ve Tevzi Müessesesl İstanbul Şubesin* (Galata Yeni Yolcu Salonu 3 üncü kat) aşağıda gösterilen şekilde müracaat edilecektir:
1) Resmi dairelerle müesseseler ve kaloriferle ısınan binalar:
a) Resmî daireler, mektep ve hastaheneler İhtiyaçlarını Valiliğin tamimi gereğince Valilik yollle bildireceklerdir.
b) Bankalar, iktisadi ve mali teşekküller, umumi hizmet müesseseler! ve kaloriferle ısınan apartıman ve sair binalar İhtiyaç beyannamesini müe&seseden alacaklar ve doldurarak 1B/6/1945 akşamına kadar nıüesseseye tevdi etmiş bul una .aklardir.
2) Soba kömürleri (Halk için)
1945/46 kış mevsiminde ikametgâhlarındaki kömür sobadan İçin kömüre ihtiyaçları olanların, mahalle muhtar ve İhtiyar heyetlerinden alacakları beyannameleri, doldurduktan sonra mezkûr muhtarlığa tasdik ettirerek en geç;
15 Haziran 1945 akşamına kadar
Türkiye Kömür Satış ve Tevzi Müessesinin Tophane Kozluca han alt kattaki satış şubesine Kuruçaşme kok kömürü deposuna Dolmabahçe Gazhanesindeki tevzi memurluğuna Yedikule Gazhanesindeki tevzi memurluğuna Kurbağalıdere Gazhanesindeki tevzi memurluğuna Urıkapanı kok kömürü deposuna (köprü başı) Kadıköy kok kömürü deposuna (iskele meydanı) Beyazıt meydanındaki muvakkat beyanname toplama yerine Tepebaşı Şehir Tiyatrosundaki muvakkat beyanname toplama verine Üsküdar kok deposuna (iskele civarı) 1
vermeleri ve beyannamedeki kuponu mühürleterek dır.
Aşağıda yazılı esaslara göre tanzim edilmemiş hükümsüz sayılacaktır.
a) Beyannamelerin ilgili mahalle muhtar ve tasdik edilmiş olmaları şarttır.
b) Beyannamede sorulan suallerin tamamen cevaplanması lâzımdır.
c) Meskenlerin oda adedi, kullanılan sobanın adedi ve cinsi ve İkamet edenlerin kaç kişiden İbaret olduğu ve varsa geçen mevsimden kalmış olan kömürlerin cins ve mlkdan beyannamede tasrlh\edllecektlr.
d) Beyannameler yalnız ikametgâhlara alt İhtiyaç İçin doldurulacaktır.
e) Kömür verilirken hüviyet varakası İle tapu senedi veya Noterden tasdikli kira mukavelesi aranılacağından beyannamedeki İsim ile tapu senedi veya kira mukavelesindeki ismin aynı olması lâzımdır.
3) 15 Haziran 1945 akşamından sonra beyanname kabul edilır’ve-cek ve bu suretle beyanname vermemiş olanlara kömür verllmlyeceğl gibi beyannamede yalniş malûmat verenler hakkında Milli Korunma kanunu hükümlerine tevfikan takibat yapılacaktır.o6263..
sakalamaları lâzım-
olan beyannameler
ihtiyar heyetlerince
İstanbul Nafia Müdürlüğünden:
1 — Ortaköy Yüksek Deniz ticaret okulu dershanesinin 2 inci kısım inşaatı kapalı zarf usuliyle eksiltmeye çıkarılmıştır. Keşif bedeli (32725* lira (91) kuruştur. Eksiltme 22. 5. 945 tarihinde salı günü saat 15 te İstanbul Nafla müdürlüğünde toplanacak komisyon tarafından yapılacaktır.
2 — Bu işe ait evrak şunlardır: Mukavele, eksiltme. Bayındırlık İşleri genel, hususi ve fennî şartnameler), proje keşif hulâsaslle buna müteferrl diğer evrak dairesinde görülecektir.
3 — Eksiltmeye İştirak etmek için taliplerin (2545) lira C44> kuruşluk
muvakkat teminat yatırdığına dair makbuz İbraz etmesi ve (945 ı yılında Ticaret odasında kaydı bulunduğuna dair belgeyi hâmil olması, eksiltme gününden, tatil günleri hariç, (3) gün evvel Vilâyet makamına müracaat ederek ehliyet vesikası alması ve yukarıda 2 nel maddede yazılan evrakı göriip kabul ettiğine dair imzalanması ve buna ait 2490 sayılı kanun mucibince hazırlıyacağı teklif zarflarını 22. 5., 945 salı günü saat 14 e kadar İstanbul Nafla müdürlüğüne verilmesi lâzımdır. (5695)
Ankara Dil ve Tarih - Coğrafya Fakültesi Dekanlığından:
Fakültemizin Alman Dili Edebiyatı ve Fransız Dili Edebiyatı Enstitülerine birer doçent ile Alman Dili Edebiyatı, Fransız Dili Edebiyatı, Hindoloji vc Türk İnkılâp Tarihi Enstitülerine birer asistan alınacaktır.
Dil ve Tarih • Coğrafya Fakültesi İle İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesinden veya buna muadil bir kuruldan mezun olan İsteklilerin, r v.yıs ".•45 sonuna kadar, namzet numarası nlmak ve sınav şartlarını öğrenmek üzere Fakülte Dekanlığına bir dilekçe İle müracaatları. a5712»
Bayındırlık Bakanlığından :
1 — 21/5/945 tarihinde saat on altıda eksiltmesinin yapılacağı İlân edilmiş olan’ Ereğli limanı İnşaatı eksiltmesi, flat tahlili ve flat vahidi cetvellerinde bazı açıklamalar yapılması gerekli görüldüğünden 28/5/948 tarihine kadar uzatılmıştır.
2 — Eksiltme aynı şartlarla 2'8/6/945 tarihine rastlayan pazartesi günü saat on altıda Bakanlığımız demlryollar İnşaat dairesinde yapılacaktır.
3 — Fiat tahlili cetvelinin 5, 6, 7, 8, 9, 10, 15, 20, ve 25 İnci sahlfeleri
ile flat vahidi cetvelinin on altıncı sahnesinde yapılan bu açıklamaları gösterir yeni sabiteler eski sahlfelerln verilmesi karşılığında demlryollar İnşaat dairesinden parasız olarak verilecektir. 6211»
ARMATÖR ve DENİZCİLERE
Büyükderede «ARMA DENİZ KIZAKLARI» açılmıştır.
Kızaklar beton ızgaralar üzerinde deniz ve karada ayni meyil ile çalışır. Depolarımızda her türlü malzeme bulunur. Ve piyasa flatmdan sarfedllir. Tekne ve maklnalar garantili tamir edilir. Spor tekneleri balıkçı ve nakliye gemileri inşa edilir Telefon: 44017
[
tstanbul Belediyesi İlânları
]
İlk teminatı 90,00 90,00 90,00
Eminönü nde Mısır çarşısında 6î No. lu dükkan Emlnönünde Mısır çarşısında 43 No. lu dükkân Emlnönünde Mısır Çarşısında 61 No .lu dükkân
Snelik fcfrast 1200,00 1200,00 1200,00 . . , ___________________________________________________,_________
Yardımcı hâl olarak tamir ve tâdil olunan Mısır Çarşısında yukarıda numaraları yazılı üç dükkân; baharatçı, bakkal, manav, kuru yemişçi, mezeci, yağcı, peynirci, helvacı. ıtriyatçı, pastırmacı, yufkacı, börekçi, sucu, şerbetçi şekerci ve pastacılık mevzularlle İştigal etmek üzere açık arttırmaya konulmuştur. Kira müddeti bir sene olup, kiracı muakvele müddetinin hitamında mukaveleyi iki sene daha temdldedeblllr. Şartnameleri Zabıt ve Muamelât Müdürlüğü kaleminde görülebilir. İhaleleri 23/5/945 çaraşamba günü saat 14 te. Milli Korunma kanunu hükümlerine göre ve gayrı safi irad nispetini bulduğu takdirde bu bedelleri kabul edenler arasında kur'a. keşidesi suretlle Daimi Encümende yapılacaktır. İsteklilerin İlk teminat makbuz veya mektupları ve İhale tarihinden bir gün evveline kadar Belediye İktisat İşleri Müdürlüğüne müracaatla alacakları ehliyet ve şartname mucibince gösterilmesi lâzım gelen diğer belgelerle birlikte İhale günü muayyen saatte Dalıııl Encümende bulunmaları (6042)
Ambalaj Çemberi ve 1 oka Alınacak
Sümer Bank İstanbul satın alma müdürlüğünden t
AmbSlâJ çemberinin genişliği 15 ilâ. 20 m/m ve kalınlığı 0.35 İlâ 0,50 m/m, AmbalâJ tokası çembere göre olacaktır.
Tekliflerin 25 mayıs 945 akşamına kadar Galatada Voyvoda caddesinde Sümerbaıık binasında bulunan müdürlüğümüze verilmesi, (6411)
— Fasfotin Necati — I vitamini bol bu kıymetli bebek gıdasını yavrularınıza mutlak ye- I I diriniz, bununla beslenen mini miniler gürbüz, sağlam, kuvvetli olur, I S çabuk yürür, muhitine neşe saçar. Taklitlerini almayınız. Bahçekapı I
Salih