Albayrak pirinç ve hububat Unları - Baharatı
Otomatik makinelerle saf olarak elde edilmektedir. Bakkallarınızdan İsteyiniz. Tüccar v* bakkallyeleree tafradan yapılacak siparişler tediyen olarak İstenilen adrese kadar derhal gönderilir. Tahmis sokak 74 Telg. Albayrak.
STÜDYO
22 Eylül, Cumartesi Akşamı
AÇILIYOR
Her akşam MAZHAR ve arkadaşları Telefon: 43848
Sene 28 — No. 9671 — Fiatl her yerde 10 kuruştur.
PERŞEMBE 20 Eylül 1945
Sahibi: Necmeddin Sadak — Neşriyat müdürü: Hikmet Feridun Es — AKŞAM Matbaası
Harb devam ediyor
Eğer sulh, düşmanlar yenilip savaş bittikten sonra herkesin yerli yerine çekilmesi, orduların terhis edilip milletlerin sürekli bir uzlaşma havası içinde rahata ve güvene kavuşması ise he. nüz bu olmamıştır.
Eğer harbin sona ermesi, düşmanların silâhı bırakıp harbi doğuran sebeplerin ortadan kalk, ması demekse bu da gerçekleş, m em iştir.
Bilâkis dünya, silâh sesleri kesilmiş ve düşmanlar yere serilmiş olmakla beraber yeni bir harb içinde yaşıyor.
Bunun adına politika harbi denebilir. Düşmanlar arasında değil, Müttefikler arasında sü. regeldiği için daha sıkıcı, daha tehlikelidir.
Atom bombası devrinde mil. letlerin hâlâ toprak ve sınır kav. ga'arile vakit geçirmelerinden şikâyet eden İngiliz sosyalist ga. zetesi «Daily Herald» dünkü baş yazısında dünya sulhunun yeni, den tehlikeye girdiğini yazmıştır. Bizce, tehlikeye giren bir sulh yoktur, çünkü henüz sulh olmamıştır. Emniyet sahaları ve nüfuz bölgeleri etrafında harb devam ediyor. Geçen zaman, ay-nlık’arı giderip ihtirasları yatış, tıracak yerde, anlaşmazlıktan çoğaltın çek:smeleri şiddetlendirmece varıyor,
îngilter? ve Amerika Balkan, larda. Sovyet baskısı altındaki memleketlerde hürriyet ve de. mokrasi o'madiğini, resmî ağız, lardan ilân ediyorlar Londrada gazetecileri toplayan Molotof yoldaş, bu memleketlerde tam demokrasi olduğunu söylüyor. Ingiltere Yunanistandaki hükümeti. sağlamlamak için Naib Damaskinosu Londraya çağırdı, ğı bir sırada Sovyet Rusya, Lon. dra konferansında bir nota ve. rerek Yunanistanda demokrat hükümet o'madığını bildiriyor.
iş bununla da bitmiyor.
Müttefikler. Iranın boşaltıl, masını İsterken, Sovyetler İran Azerbaycanında muhtariyet ha. reketi yaratıyorlar. İngiltere. İrar.ı ve Basra körfezini Sovyet tehlikesinden korumaya çalışır, ken Sovyetler Kızıl denizde Ital-yanın eski sömürgesi Eritreyi is. tlyorlar. Böyle şey olur mu. de. meye vakit kalmadan. Sovyetle. rin Bingazi ve Trablusta vasilik idaresinde ortaklık diledikleri öne sürülüyor, Ingiliz gazeteleri de, buna karşılık, «Ingiltere Mo. go'istanın idaresine neden işti, râk etmesin?,» diye vazıyorlar,
Harb devam ediyor. Bir men. faat ve İdeoloji savaşı şeklinde devam ediyor, gittikçe de kızışıyor.
Londrada toplanan Dış Ba. kanlan Meclisi, bu düğümleri çözmeye çalışırken Molotof un hiç şüpheye yer bırakmayan söz. leri İngiliz çevrelerini altüst et. «niş. gazeteleri te’âsa düşürmüştür.
Sovyet isteklerinin çerçevesi çok geniştir. İngiltere ve Ameri, kanın havatl menfaatlerlle çar. pişmaktadır.
Bu dilekler bir pazarlık başlangıcı mıdır? Bir İngiliz gaze. terinin geç-n gün yazdığı gibi, Molotof yoldaş her konuşmanın başında çok ileri gider, sonra azimli ve sert bir mukavemet gö. rtince yavaş yavaş geriler mi?
Fakat bu şekilde hareket ede. cek bir diplomatın, görüş ve is. teklerini gizli konuşmalar dışın, da açığa vurması, sonra da bun. lardan vazgeçmesi biraz garip i olur.
Sovyet Rusya bütün bu dileklerinde ısrar edip hattâ sulhun gecikmesi pahasına, sonuna kadar dayatacak mı?
Bunun için, yalnız kenefi nü. fuz ve kudretine güvenmesi yet. . mez, Karşısındakilerin zayıflığı, na. günün birinde bezip usan a. rak bovun eğeceklerine inanması da lâzımdır.
Halbuki daha üç dört gün ön. ce Mareşal Stal'.n. Moskovada Nccmeddin Sadak
(Arkası sahife 2 sütun 5 te)
Kıral Naibi bu sabah uçakla hareket etti Cumhur Başkanı, Başbakan ve Bakanlar misafirimizi uğurladılar
---------- ------
Kirala refakat eden kak ricalinden Davut Hayderî paşanın muhabirimize demeci
Ankara 20 (Telefonla) — Irak Kıral naibi bu sabah saat sekizde hususi uçakla Etimesgut uçak meydanından Irak'a müteveccihen hareket etmiştir. Kıral naibi Cumhur Başkam İsmet İnönü, Başbakan, Bakanlar tarafından tayyare meydanında teşyi edilmiştir. Naip, hareketinden evvel gayet beşuş bir çehre ile bir müddet Cumhur Basanımızla görüşmüştür. Bu konuşma esnasında gerek kendisi, gerek Cumhur Başkanımız gayet şen görünüyorlardı. Kıral naibi görüşmeden sonra Cumhur Balkanına vedft etmiş ve biraz sonra da Başbakan Şükrü Saraçoğlu ve teşyi merasiminde hazır bulunan Bakanlarla vedâ-laşm ıştır. , ş
Kıra! naibine Davut Haydar! paşa refakat etmektedir. Eski Irak Başbakanlarından Nuri Sait paşa bu akşam Toros ekspresine bağlanacak hususi bir vagonla Lraka hareket edecektir. Irak Kıral nabinln bindiği tayyare yarım saat kadar Ad ana da kaldıktan sonra bugün saat bir raddelerinde Musula vasıl olacak, akşam üzeri de Bağdadda bulunacaktır.
Davut Haydarı paşanın demeci
Ankara 20 (Telefonla > — Kiralın maiyetinde buluan Davut Haydarl paşa Irakta bütün Bakanlıklarda bulunmuş ve son zamanlara kadar Irakı Londrada temsil etmiş Iratan mühim şahslyellerlndendlr. Davut Haydarl paşa. Salih paşa kabinesinde Şeybülalâm olan Haydarl zade İbrahim efendinin oğlu olup Türkl-yede ve İstanbulda tanınmış bir şahsiyettir. Uzun müddet avukatlık etmiştir. Davut Haydar! paşa Irak hakkında şu beyanatta bulunmuştur;
«— Evvelâ Tûrkiyeye tekrar ‘gelmenin ve İstanbulu görmenin benim İçin ne kadar heyecanlı olduğunu tasavvur edebilirsiniz. Hayatımın bir çok senelerini İstanbulda geçirdim Eski hâtıralarımın tekrar canlanması, eski dostlarımı tekrar görebilmek benim İçin unutulmaz anlar olmuştur. Irakın siyasi vaziyeti İle bir Trakit olnrak İftihar edebilirim. Irakta henüz fırkalar teessüs etmemiştir. Fakat ümit ederim kİ pek vatanda (Arkası sahife 2: sütun 2 de)
M. Damaskinos
Memleketimizi ziyaret etmesi ihtimalinden bahsediliyor
Geçen hafta Londra'yı ziyaret eden ve şimdi Paris’te bulunan Yunan kıral naibi M. Damaski. nos bir iki güne kadar Yunanistan'a dönecektir.
Şehrimize gelen bazı haberlere göre Yunan kıral naibinin ya. kında Türkiye’yi ziyaret etmesi muhtemeldir.
Yunan seçimi
Londra 20 (R) — Yunan Kıral
naibi Damaskinos dün Paris'e vasıl olmuş ve Gl. De Goulle ile görüşmüştür.
Dun Londra’da İngiltere, Amerika ve Fransa tarafından Yunanistan hakkında resmi bir demeç neşredilmiştir. Demeçte, Yunan seçiminin serbes surette yapılmasını kontrol etmeği kabul eden bu üç devlet mümessillerinin Yunan Kıral nnlbl ile görüştilklfri, seçimin sene sonundan evvel yapılacağı, bu suretle c}evarrı’1 bir hükümet kurulduktan sonra memleketin İlerideki İdare şekli hakkında plebisit yapılacağı bildirilmektedir
Arjantin’de nümayiş
Yarım mliyon kişi demokrat idare istedi
Londra 20 (R) — Arjantin'in başşehri olan Buenos Aires'te yarım milyon kişi büyük bir nü. mayiş yapmıştır. Nümayişçiler bugünkü rejimin bırakılarak d?, mokrat idare şeklinin kabul edilmesini İstemişlerdir,
Türk - Irak dostluğu
Kıral naibinin ziyareti münasebetile bir tebliğ
Ankara 20 (A.A.) — Avrupa seyahatinden memleketine avdet etmekte olan Irak devleti naibi altes AbdiilU&h Türkiye Cumhur Reisi îsmet tnönünün daveti üzerine maiyetlerinde sabık Başbakan Nuri Paşa Essaid ve Davud Haydar! paşa bulunduğu halde 15 eylül tarihinde İstonbulu ve 17 eylül tarihinde de Ankarayı teşrif buyurmuşlardır.
Altes Naibin Tiirkiyeyl ziyaretleri yekdiğerine çok yakın ve müşterek siyasi bağlarla merbut bulunan Türkiye ve Irak dostluğunun samimi ve parlak bir tezahürü olmuştur. Altej Naibin bu ziyafeti vcslleslle Türkiye ve irabın hakiki bir İmanla İltihak etmiş oldukları Birleşmiş Milletler andtaşmosının ahkâm ve ruhundan doğmakta olan harb sonrası dünyası icapları iki yakın dost memleketin münferit ve müşterek menfaatleri zaviyesinden mütalâa ve tetkik edilmiş ve gerek sİ* yasl. gerek İktisadi ve hars! alanlarda İki memleket arasında menfaat ve telâkki birliği müşahede edilmiştir. Türkiye ve Irak »raunda tahakkuk ettirilecek her gelinmenin iki komşu ve kardeş memleketin yüksek menfaatlerine olduğu kadar aynı mefkûreyl kendilerine şiar edinmiş diğer Yakın Şark memleketlerinin menfaatlerine de uygun düşeceği kanaatine vâsıl olunmuştur.
Altes Naib bugün hususi tayyare İle Bağdada müteveccihen Tilr-klycden saat sekizde hareket edeceklerdir.
İran'da
Tudeh partisinin merkezi kapatıldı
Beyrut 20 (R) — Tahran'dan bildiriliyor: İranın solcu partisi olan Tudeh âzasından 5 kişi yakalanmıştır. Bunlar izinsiz m!, tingler tertlbetmekten suçlu bu. lunmaktadırlar. Aynı zamanda zabıta ve jandarma kuvvetleri Tudeh partisinin merkezini ka. patmışlardır.
Solcu partisine karşı yapılan bu hareketlerden şikâyet için îranlı gazetecilerden dördü Beş. ler konferansına bir protesto telgrafı çekmişlerdi. Buna karşı 44 tranlı gazeteci hükümetin tedbirini yerinde bulmuş ve mes. lekda şiarının hareketlerinin ye. rinde olmadığını tebarüz ettirmiştir.
Litvanya
Amerikan Dışişler Bakan vekilinin bir suale cevabı
Vaşington 20 (Usls) — Ameri, ka Dışişler Bakan vekili, dün bir basın konferansında muhtelif suallere cevap vermiştir.
Gazetecilerden birinin sordu, ğu suale cevap olarak Litvanya elçisinin kendisine yaptığı ziya, retten hiç bir hususî mâna çı. kaıılamıyacağLnı söylemiş ve «biz bu elçiyi tanıyoruz, bu jîi. barla kendisini daima görebiliriz» demiştir.
M. Acheson, Kazablanka. Tunus ve Güney . Afrika’nın başka yerlerinde bulunan Amerikan hava üslerinin ileride kullanıl, ması meselesinin tetkik edilmek, te olduğunu açığa vurmuştur.
Londra görüşmelerine dair şiddetli tenkidler
İşçi partisinin gazetesi Daily Herald diyor ki: «Konferansın nereye doğru gittiğini kimse bilmiyor. Milletler arası vaziyet ümitsizdir, görüş genişliği, işbirliği fikri yoktur»
Milletlerarası Uman haline konulacak olan Trieste’nln umumî görünüşü
Londra 20 CR.) — İngiliz gazeteci lcrlnln çoğu Beşler konferansından kötümser olarak bahsetmektedirler. Bu gazetelerden bazıları Adriyatik denizinin şimalinde küçük bir toprak parçası için yapılan gürültüleri yersiz bulmaktadırlar. Bunlara göre, daha mühim işler mevcuttur. Hal böyle IJten. bir taraftan da bloklar ve nüfuz bölgeleri meseleler! ortaya çıkmaktadır.
Gazeteler hemen ekseriyetle hükümetin metin davranmasını istemektedirler.
Daily Herald gazetesi. bu hususta çok sert davranmaktadır. Bu gazeteye göre, konferansın nereye doğru gittiğini kimse bilmemekledir. Gazete, şunları, yazmaktadır:
«Konferanstan ne çıkacak? Hangi İhtilaflar meydana çıkacak? Hangileri halledilecek?..
Milletlerarası vaziyet endişe verici olmaktan çok daha ağırdır, ümitsizdir. Görüş genişliği yoktur İş birliği fikri de yoktur. Altı senelik harb bir İşe yaramadı. Avrupanın hail ağırdır. Bugün Avrupa aç ve tefessüh halindedir.
Milletler İçin iktisadi meselelerin halli, hudut meselelerinin hallinden daha önemlidir. Ingiliz milleti namına konuşma hakkına malik bulunuyoruz.*
Yorkshlre Post gazetesi, Sovyet Rusyanın Akdenlzdekl İsteklerinden bahsetmekte ve bunları muğlak bulmaktadır, Rusların burslardaki isteklerine mukabil, tngillzlerln dahi Dış Moğolist an d a bir üs isi İve bileceklerini yazmaktadır.
Büyük ihtilâflar çarpışıyor
Londra 20 (A.A.) — FrBnce Presse muhabiri bildiriyor: Dn İşler! Bakanlan konferansı hakkında şimdiye kadar gayet ihtiyatlı bir lisan kullanan İngiliz mahfilleri artık karşılaşılan ciddi zorlukları saklamamakta-dırlar-
Haklkatle. İleri sürülen prensipler arkasında ananevi ve milli siyaset menfaatleri vardır. Trleste hakkında Yııgoslavlar doğrudan doğruya 1914 hudutlarına dönülmesini istemektedirler. Buna mukabil dominyonlar ve Amerika beynelmilel leştir meğe taraftardır, Ruslar prensip itibariyle Yugoslav tezini desteklemekte iseler de durumlarının kati surette tavazzuhu sömürgeler meselesine bulunacak otan hal tarzına bağlıdır İki prensibin karşılaşmasında en şiddetli safha bu noktada cereyan edecektir. Amerikalılar tarafından teklif edilen beynelmilelleşme prensibine karşı. Rusların Trablusta ve muhtemel olarak Erltrcde, ferdi bir vesayet yolu İle İdareye namzetlikleri ileri sürülmektedir. İngiliz müşahitler, Sovyetleıln bu talebinde, Rusların Akdenlze yerleşmek ve Massouah sayesinde Kızıl-dehlzde hâkim bir duruma sahlboi-mak arzusunu görmektedir. .
Artık İtalyan meselesi İtalya ile komşuları ağasında değil, büyük devletlerin dünyn politikaları sahasında bahis mevzuu olmaktadır. ‘
Dünkü toplantı
Londra 20 (R.) — Beş’.er konferansı İtalya ile sulh muahedesi akdi ve İtalyan - Yugoslav hudutları meselelerini şimdilik neticelendirmiştir Dün yapılan Jkl toplantıdan spnrs neşredilen tebliğe göre Trleste limanı İçin İtalya. Yugoslavya ve Or-
ta Avrupa memleketlerinin faydalanmasını temin edecek milletlerarası bir İdare şekli kararlaştırılmıştı Bu şeklin tcsbltl mütehassıslara havale edilmiştir. Aynı zamanda İtalya İle Yugoslavya arasında, yabancı İdare altında mümkün m ti! ebe küçük azınlık bırakacak bir hudut hattı tes-bltl de mütehassıslara havale edilmiştir. Bu hududun tesbJU için mahallinde tetkikler yapılacaktır.
Konsey, İtalyan ve Yugoslav heyetlerinin şimdilik Londrada kalmalarını İstemiştir Bundan maksat, yapılacak tetkikler esnasında kendilerinden izahat almaktır.
Beş Dış Bakanının bugün Balkan İşlerini görüşmeğe başlamaları muhtemeldir.
Çetin görüşmeler
Londra 20 (R.) — France Presse, Londra görüşmelerinin çelin olduğunu yazıyor ve diyor kİ: «Görünüşe göre bu müzakereler siyasi değişikliğe yol açacaktır. Ruslar kendi eski görüşlerini bırakarak Amerikanın ea-ki görüşünü kabul etmişlerdir. Ruslar şimdi İtalyan müstemlekelerinde ve-
Stalin, Roosevelt gibi çabuk ihtiyarlamış
Hastalığına dair çıkan şayialar hakkında Londra Sovyet elçiliği hiç bir tefsirde bulunmamış
Londra 19 (A.A.) — (Brltanovaı — Dün burada, 8 talin'in sıhhi sebepler dolayıslle Sovyetler Birliği İdaresinden ayrılacağı hakkında bir şayia yayılmıştır. Paris - Press gazetesinde çıkan, faknt nereden öğrenildiği bildirilmeyen bu haber Amerikan radyosuna da aksetmiştir. Bu habere göre, Stalin muhtemel olarak önümüzdeki kış mesai hayatından çekilecektir. Gazetenin ilâve ettiğine göre, 1942 muhasarası esnasında Stalingrad'a yaptığı ziyaret Btalln'in rahatsızlanmasına sebep olmuş ve
D IKK A TLER:
Sağ elin sol elden haberi olmalı
Ilaydarpaşada, hat üstüne yapılan yeni köprüden otomobille geçişe payan yok,,. Hele bir yabancı farzedin: Gara yeni çıkmış; otomobiline binerek, «arkası da böyle gelecek!» diye arabayı sürüyor... Köpril daha biter bitmez, o hızla oyuklarda, ko. vuklarda sendeliyecektir.. Sonra da eciş biiciiş yolda yalpûhyarak Kadıköyünü bulacak... Halbuki, kemali kaç metre?,..
Ünkapanı köprüsünde de böyle koordiııasyonsuz iş yapılmıştı:
AKŞAM
Gazetemiz bugün 27 yaşını doldurup 28 yaşına giriyor, AKŞAM, çıkmağa başladığı günden beri memleketin ve halkın menfaatlerini koru, mağa çalışmış, doğru bildiği yoldan hiç bir zaman ayrılmamıştır. Okuyucularımızın bize daima gösterdikleri büyük teveccühe dayanarak bundan sonra da aynı yolu takibetmeğe devam edeceğiz.
sayetin bir devlete bırakılmasını istiyorlar. Halbuki San Fıancisco'da, eski manda usulüne benzediğinden. Amerikanın İleri sürdüğü bu fikre şiddetle itiraz etmtşlerdl. Buna mukabil Amerika o zamanki fikrin! değiştirerek milletlerarası vesayet usu-lünll kabul etmiştir.»
eskiden beri mevcut karaciğer hastalığını ağırlaştırarak arkadaşlarını endişeye düşürmüştür. Stalin o zamanlar İstirahat teklifini reddetmiştir. Söylendiğine göre. Stalin Rooss-velt kadar çabuk İhtiyari anıştır.
Paris - Presse, Stolln’ln sık sık hastalanmakta ve Moskova siyasi bürosunun yerlne tamiri geçeceğini müzakere etmekte olduğunu bildirmektedir.
Bu sabah Londra'daki Sovyet büyük elçiliğinde bu şayialar hakkında hiçbir tefsirde bulunulmamıştır.
Açılan köprünün iki yanında yollar yoktu...
İzah ediyorlar:
— Tabiî, efendim... Haydarpaşa köprüsünü yapan idare başka, sahil yolunu yaptıracak idare başka...
Ve böylece miiskit cevap verdiklerine kani oluyorlar...
Asıl miiskit cevap: Sağ elin sol elden haberi olmalı.,. Aynı vücudun iki eli nasıl birbirini tamamlarsa, aynı milletin İki umumî müessesesi d? aynı '?! daima beraber tutmalı,,, .
Sahne 2
SÜZÜN GELİŞİ
Şehir olarak Ankara
A "kara İle Istanbula güzellikleri bakımından boy ölçüştür, mek güçtür. Hayran kalmış adamın ağzlle «o başka güzel, bu başka güzel!» dir. Ama şehir olarak Ankaranın üstün taraf, lan var, İstanbulini. Vali ve Belediye Reisi Dr. Lûtfl Kır d ar gel. dikten sonra bütün gayesi yollarını Ankaraya benzetebHmektir. Büyük şehrin yolu asfalttır. Çünkü temiz olmak İmkânı daha fazladır. Şehirde çamura batmak zemane İnsanının gücüne gitse yeridir. Ankara, yolları asfalt olduğu İçin daha temi® ve şüphesiz daha bakımlı.
Ru sefer gidişimde iki şehri, bir de su bakımından ölçtüm. İstanbullular susuzluktan şikâyet ediyorlar. Halbuki Ankarada su tstanbuldan daha azdır. Şu farkla ki AnkaralIlar, İstanbul treninin bangt saatte geleceğini bildikleri kadar musluklarındaki suyun da hangi saatte akmaya başlayıp hangi saatte kesilece. ğiııj bir tarife keslnliğile biliyorlar, fstanbulun suyu daha çok olmasına rağmen susuzluk frryatlannın sık sık yükselmesinin sebebi suyun ne zaman kesileceğini bilmemeleridir.
Ankaranın şehir olarak İstanbul» bir üstün tarafı da orada Br'ediyenin yiyecek, İçecek pazarlarını, bakkalları, sebzecileri daha sıkı bir kontrol altında tutabilmesidir. Yiyecek fiatlerl her ha'de bu sayede tstanbuldan ucuz oluyor. Ankaranın İstanbul, dan daha derli toplu olmasının kontrolü kolaylaştırdığı da mu. hakkaktir Fakat Ankarada balık bolluğunun şaşılacak derecede olnıa-ına ne dersiniz?
Ankarada her şev var diyeceğim ama hir şeyin yokluğunu sah» n hissettiğim için buraya kaydetmek istiyorum. Ankarada, bl''h3«ssa YenLşehlrde olmıyan şey. saçaktır. Yağmura yakatanm. ca altına sığınıp sizi ıslanmaktan koruyacak bir saçak! Yenlşe. birde annzın yağmura tutuldum. Gerçi evler var. fakat evlerin önünde bir de bahçe olduğundan saçak altına sığınmak İçin önce h:r ev’n bahçesine tecavüz etmeniz lâzım geliyor. Herkes evinin b-’hceslne bir yabancının da'masını ister mİ? Böylece ağaçlar altında sırsıklam oluyorsunuz. Doğrusu bu bakımdan İstanbul Ankaraya çok üstündür.
Orta Şark petrolleri
Tito’ya şiddetli bir hücum
Şevket Rado
K
Anglo Sakson ve Sovyet görüşleri arasında büyük ayrılıklar var
Amerika 1300 mil uzunluğunda boru döşiyecek
Beşler konferansına bîr muhtıra gönderildi
İnciliz gemilerine gösterilen misafirperverlik I «Midva'da ilgi ve anlayışla karşılandı
Londra 20 (R) — İstanbul _ manini ziyaret eden üç tngiliz gemisi diin sabah oradan ayrıl, iriştir. Bu ziyaret esnasında Türkiye hükümeti tarafından göst’riUn misafirperverlik, Türk gazetecilerinin Ajax’j ziyareti Londra’da büyük ilgi ve anlayış, la karsj’annuştır.
II.
Lord Hawhaw mahkûm oldu
Londra 19 — Alman rad-
yosunda İngiltere aleyhinde neşriyat yapan ve Lord Hawhaw lAkablle maruf olan Wllllam Jûyce. mahkeme tarafından ölüme mahkûm edilmiştir.
M, Churchill Londra’ya dönüyor
Londra 20 (R) — Tatil zamîk. nını İtalya'da geçiren M. Chur. ehil] dün Milâno’dan Londra'ya hareket etmiştir.
Lâval’în muhakemesi
Londra 20 (R) — Lâval’in
muhakemesine 4 ekimde Pariste başlanacaktır, Vichy hükümetinin milis teşkilâtı başı Daman da 3 ekimde muhakeme edile, çektir.
Marlene Dîetrich Berlin’de
Berlin 20 (üste) — Tanınmış artistlerden Marlene Dîetrich, dün 1931 den beri İlk defa o’arak Berlin'e gelmiştir. Aslen Alman olan Marlene, Amerikan İşgal kıtaları fçln temsiller verecektir, Marlene. hava meydanında annesi Mm Josephlne von Loch ta. rafından karşılanmıştır.
Hâriciyede yeni tâyinler
Ankara 19 — Hâriciyede yeni tâyinler yapılmış, bîr çok m e. murlar da merkez*- nakledilmişlerdir.
Denizyollarının şehir hatlarında kış tarifesi Haber aldığımıza göre Denizyolları idaresi tarafından kış mevsimi İçin bazırlanmakta olan şehir hatlarına mahsus tarife 1 Ekim pazartesi gününden İtibaren tatbik edilmeğe başlanacaktır.
Adalardan göç eşyasını taşımağa £hsls adilen yük vapuru da bu bir • gün İçinde seferlere başlıyacaktır
Millî Eğitim Müdürü dönüyor
On gün evvel Anka raya giden Milli flitim müdürü B, Halil Vedat Firatlı •rm İstanbul* gelecektir. Şehrimize İt türlü eğitim meseleleri hakkında takanltkla temaslarda bulanan 0 lalll Vedad'ın tstanbula alt orta Öğ- 1 itim kadrolarını da beraber getir-1 ıesl bekleniyor.
(Baş tarafı 1 inci sahifede)
iki siyasi fırkanın tesis edileceğini Işldecekslniz. Bunlardan biri muhafazakâr, diğeri de peogrrtif olması çok muhtemeldir. Irakı terketmezden evvel böyle teşebbüslerin vaki olduğunu lşltmlştlm.
Komşularımızla olan münasebetlerimiz kardeşçedlr ve günden güne kuvvet bulmaktadır. Arap birliğinin kuvveti anbean artıyor. Arap milletleri bu birliğin Atisi hakkında derin bir itimat beslemektedir.
Sadabat paktı bazı mâniler dola-yısile arzu edilen neticeleri vermemiş İse de bunun inkişaf ve takviyesi alâkadarların bayat! mefnaatlerl iktizasından olduğunu zannediyorum
Irakın İktisadi vaziyeti pek mükemmeldir. Mahsullerin son senelerde İyi olması ahalinin yaşama kudretini İyileştirmiştir. Irakın harice borcu olmadığı gibi bütçesi muntazamdır ve açığı yoktur. Harb esnasında Iraka bir çok para girmiş ve herkes bundan istifade etmiştir. Petrol ihracatımız hail hazırda senede dört mil yon tondur. Çok yakın bir zamanda petrol boruları İkileştirilecek ve lhra-cak sekiz milyon tonu bulacaktır.
Türkiye Ue olan İktisadi münasebetlerimiz yolların pek mahdut olması dolayıslle henüz iki tarafın arzusu veçhile inkişaf etmemişse de her İki tarat elblrllğiyle noksanların İkmaline çalışmaktadırlar. Yakın bir zamanda İktisadi münasebetlerimizin daha çok olacağını ümit ediyorum. Irak, Türkiye mahsulâtından pek çok şeylfre muhtaçtır. Irak da buna mukabil Türklyeye hurma ve diğer mahsulat satabilecek vaziyettedir,,
Davut Haydar! paşa son söz olarak: «Hepimiz, Türklyede geçirdiğimiz çok güzel günlerin unutulmaz hAtıralarllç ayrılıyoruz!» demiştir.
Dünkü ziyaretler
Ankara 20 — Muhterem misafirimiz Irak Kıral naibi prens Abdülllâh-ın dün Hasanoğlan köy enstitüsünü ziyaret ettiğini bildirmiştim. Prens enstitüde. İlk öğretim müdürü tarafından verilen izahatı dinlemiş ve bir çok sualler sormuştur. Misafirimize refakat eden Başbakan ve Mili! Eğitim Bakanı da tamamlayıcı bazı İzahlarda bulunmuşlardır.
Kıral naibi müessesenln bütün binalarını ve Hasanoğlan köyünü gezmiştir. Köylüler nalbden köylerinde bir kahve içmeden gitmemelerini rica etmişlerdir. Muhterem misafirimiz otomobilden inmiş ve köylülerle görüşmüştür.
Muhterem misafirimiz bu ziyaretten çok memnun olmuş, saat on beşte enstitüden An karaya dönmüştür. Avdette Gazi istasyonunda İnmiş ve Marmara köşkünd- Cumhur Başka-nnnıza. melâM olarak birlikte çay İçmiştir.
Akşam Irak elçisi ve refikası tarafından Naip şerefine bir akşam ziyafeti verilmiştir. Ziyafette Cumhur Başkanı ve Bayan tnönü, Başbakan. Bakanlar. Genelkurmay Başkanı. Meclis Dışişleri komisyonu başkanı. Bağdat elçimiz ve daha birçok zevat hazır bulunmuştur.
Kıral naibi dün Ankara «todyumu- : nu, tenis sahasını, hipodromu gez-mlştlr. .
Londra 19 CAJL) — EsJtl İtalyan sömürgeleri meselesini yorumlayan. ReUtef'in diplomatik muhabiri şöyle yazmaktadır:
•Eski İtalyan sömürgeleri meselesi, Dışişleri Bakanlan konsoylnde halledilmesi lâzım gelen meselelerin en çetinlerinden birini teşkil etmektedir. Hcrşey, beş büyük devletin temsilcileri arasında bu konuda derin anlaşmazlıklar mevcut olduğunu göstermektedir.
İyi haber alan Londra mahfilleri. Sovyetlcrln, kuzey Afrikada vs Kızıl denizde eski îtalyan sömürgelerinin vesayetini İstediklerini vs İngiltere-nln bu talebe şiddetle İtiraz edeceğnl bildiren Amerikan kayanklı haberlerin çok doğru olduğu fikrindedir.
Öte yandan, İngiltere de, İtalyan sömürgeleri üzerinde milletlerarası bir vesayet kurulmasını ve böylelikle on ilâ yirmi yıl İçinde bu memleketlere tam bir bağımsızlık verilmesini gözeten Amerikan tasarısını desteklemektedir.
M- Molotof, basın toplantısında, Rusyanın Erltre üzerinde gözettiği menfaat! saklamadığını söylemekle. Amerikan basınının verdiği haberi teyit etmiştir. M. Molotof, .Trablus-garp üzerinde vesayet meselesi hakkında Rus İsteklerinde bir nebze hakikat mevcut olduğunu llftve etmiş, aynı zamanda. Rusyanın Ban Francisco konferansı sırasında eski düşman sömürgeleri İçin milletlerarası bir vesayet kurulması fikrine esas olarak İştirak etmiş olmasına rağmen müşterek vesayete karşılık şimdiye kadar tecrübe edilmiş olan yalnız bir milletin vesayet! taraftarı olduğunu söylemiştir.
M. Molotof, müşterek vesayet taraftarı olanların, bu sistemi eski İtalyan sömürgelerinden başka bölgelerde tecrübe edebilecekler! fikrini İler! sürmüştür.
12 Ada meselesine gelince, Molotof kesin olarak, bu adaların eski İtalyan sömürgeleri gibi muamele göremlye-yeceklertal ve mukadderatlarının Dışişleri konferansında müzakere edildiğini bildirmlştr. Akdenİ2de ve Orta şarktaki Rus menfaatleri hak- dır.
kındaki Fransız görüşü, yarı resmi bir gazete olan «Ln. Monde» da belirtilmiştir. Bu gazete, Londra tartışmalarının gittikçe, İki veya üç büyük devlet arasında bir pasarlığa benzemekte olduğunu söylemekte v« şunu ilâve etmektedir:
Doğrudan doğruya al Ak alı »öm örgelerin aklbetl İkinci derecede bir rol oynamaktadır. Bahis mevzuu olan, Sovyet Rusyanın ne dereceye kadar ve hangi İmtiyazlar sayesinde Akde-nlze yerleşeceğini öğrenmektir. Rus-yanın müttefikleri, Akdenlz.de Bov-yetlere ayrılacak olan bölgenin mümkün olduğu kadar az Önemli olmasını İstemektedirler, Tesviye şekil ne olursa olsun, Rusya, îngUterenln nezareti altında bulunan Akdeniz kapılarından gözünü ayırmamağa devam edecektir. Görüyoruz kİ, San Francisco'da İlân edilen prensiplerden ve Akdenlzln muhtelif giriş kapılarında, milletlerarası iki veya üç össiin kurulması için üç büyük devlet arasında yapılacak olan anlaşmalardan henüz çok uzaktayız.
Londra, DLşlşIerl Bakanlarının halen hiç bir mesele üzerinde anlaşmaya varmamış oldukları kanaati hüküm sürmektedir. Diğer taraftan, îtalyan ve Yugoslav delegelerinin Trteste meselesi üzerinde görüşlerini izah etmiş oldukları oturuma. Yunan hükümet temsilcilerinin davet edilmemeleri, Atlnada endişe uyandırmıştır, Bu endişe Yunanlstanın doğrudan doğruya alâkadar olmadığı bir sınır hakkındakl müzakerelere Yunan delegelerinin davet edilmemiş olmalarından doğmamıştır. Yuna’’ delegelerinin daret edilmemeleri, Sovyet delegelerinin. Yunan hükümetini Rusya tarafından doğrudan doğruya tammış olması hakkında ileri sürdüğü kayıttır.
ÎngUterenln. bugünkü Bulgar hükümetini tasvip etmediğini daha şimdiden blldlrmş olduğu gözönünde tutulacak olursa, Bulgarstanla barış antlaşması müzakerelerinin. İtalya ile yapılanlardan daha çok çetin olacağı intibaı kendisini duyurmakta-
Londra. 19 (AA.) — Reuter ajansının siyasi muharriri yazıyor:
Amerikan petrol İşleri dairesi başkanı M. İckes İle İngiltere Yakıt Bakanı M. Emmanuell Bhlnvvell arasında dün başlamış olan petrol görüşmeleri, Dış İşleri Bakanlan konseyi ve hâlen Londrada bulunan İngiliz Orta Şark elçileri arasında daha geniş bir ölçüde görüşmelere yol açabilir.
Bunun asıl sebebi, potrol konferansında belllbaşil mevzuun Filistin ul-m asıdır.
Bu görüşmelerde İckes’ln yapacağı şey, Orta Şarkta, İngiliz menfaatlerinin şimdiki kapalı piyasa anlaşmalarına uydurulacak yeni bir teşkilât kurmak olacaktır. Petrol hakkındakl Amerikan teklifinde Basra körfezinden Akdenlze kadar uzanacak ve Texas’takl Standard Oll ve Golf Oll Corporation kumpanyaları tarafından İdare edilecek olan 1300 mil uzunluğunda bir petrol borusu inşası İleri sürülmektedir. Bu boru. Iraktan değil, Suudi Arabistan, Erdün ve FUlstlnden geçecektir. Trablusa uzanacak olan ikinci bir hat da Suriye ve Lübnandan geçebilir. Haber verildiğine göre, Standard Ol! ve Socont Va-cum Oll şirketleri mümessilleri, Trablusta tasfiyehaneler İnşası hususunda Lübnan hüküm etile bir anlaşmaya varmışlardır.
Siyasi çevrelerde zannedildiğine göre, bu müzakerelerde Amerikalıla-
rın belllbaşlı hedefleri Yakın Şarkta deniz nakliyata bakımından kolaylıklar veya bir deniz üssü elde etmektir Diğer taraftan, bildirildiğine göre, bu yeni İnşaatın gayesi. Amerikan filosu için 1 milyar varillik bir petrol deposu kurmaktır.
Son dakika
Kıral Naibi Adana ’da
Adana 20 (Telefonla) — Kır al naibi Abdülil&h bu sabah saat 6,30 da özel uçakla şehrimize gelmiş ve hava meydanında vali ve diğer İleri gelenler tarafından karşılanmıştır.
Kıral naibi kendisini karşılıyan gazetecilere, Türklyeyl, zannettiğinden daha müterakki gördüğünü, bu ziyaretinin Irak ve diğer Arap memleketlerini Türklyeye sıkı bir arkadaşlıkla bağlıyacağını söylemiştir.
Yunanistan’ın
menfaatleri
M. Bewin, îngilterenin bunları takibedeceğini söyledi
ü
I Edebi ve aktüel haftalık Halk I gazetesi HAZIRLANIYOR Muvakkat Ad: Kırağı Apt. 1 Şişli J
Hindistan
İngiltere hükümeti muhtariyet vermeği kararlaştırdı
Londra 20 — Hindistan genel valisi lord Waveîl dün Hindistan meselesi hakknda radyoda bir nutuk söylemiş. Hindistan’da muhtar bir hükümetin kurulma, sı İçin Hint liderile ve umumî efkârla bir anlaşmaya varılması için İngiltere hükümetinin elin, den geleni yanmağa karar ver. diğini söylemiştir.
Akşam üzeri İngiliz Başbakanı Attlee’de bir nutuk söyliverek İngiltere hükümetinin hu husus, tak; kararını tekrar etmiştir. Bu karar bir H'ndistan dominyonu vücuda g’tirmekt.'r.
Londra 19 (R) — Ingiliz Dış İş'eri Bakanı Bewin, İtalyan m e. selesi hakkında görüşülürken Yunanistan'ın neden davet edil, mediğinl Yunan kıral naibine anlatmıştır. Bevin, konferansın beş Dış Bakanı toplantısı oldu, ğunu, İtalya ve Yugoslavya'nın yalnız hudut meselesi hakkında izahat vermek için davet edildik, lerini söylemiştir. Bakan demiştir ki;
«Herkes kendi görüşünü yazı île bildirebilir. Alâkadar oldukları mesele görüşülmeğe başlanın, ca şifahen de dinleneceklerinde şüphe yoktur.»
M. Bewin Yunan menfaatleri, ni takibedeceğî, hakkın yer bul. masına çalışacağı hakkanda te. minat vermiştir,
Moskova radyosunun İsveç’e hücumu
Moskova 19 (A.A.) — Moskova radyosunun yorumcusu Yer_ machev, faşist faaliyetinin de. vamına e1ân müsaade etmekle İtham ederek İsveç hükümetine şiddetle hücum etmiştir.
■k Sahip bulunduğu otobüs İçin 127 liraya aldığı bh dış lâstiğini 1700 liraya satan Nailin duruşması dün birinci Toplu MIHI korunma mahkemesinde bitmiş. Uç sene ağır hapse, bin lira para cezasına mahk>m edil-mlşttr.
Mtsır avukatlar birliğinin bîr muhtıran
Kahire 20 (A.A.) — Mısır
avukatlar birliği kirala millî is. tekler hakkında bir muhtıra tevdi etmeğe karar vermiştir
tsnanveHa veni kararlar
Madrid 20 (A.A.) — Emin
kaynaklardan haber alındığına göre, geçen hafta falanj usulü selâmın ka'dınlmasım müteakip şlmdj de falanl üniformasının kaldırılması ve parti yetkilerine yeniden tahditler konması dü. şünülmektedir.
Türk borçları Fransız hâmillerîle yeni bîr anlaşma
Ankara 19 — Fransada bulunan 1934 Türk borcu tahvilleri, nln de hükümetimizce satın alın, ması hakkında Fransız hâmille, rtle yeni bir anlaşma yapılmıştır.
Brezilya’nın millî bayramı
Ankara 19 (A.A.) — Brezilyanın millî bayramı münasebet ile Cumhur Başkanı ismet İnönü ile Brezilya Birleşik Devletleri Cumhur Başkanı ekselâns M. Gctulio .Vargas arasında tebrik ve teşek. (kür telgrafları teati edilmiştir.
Amerika’da tarım tahsili görecek gençlerimiz
Nevyork 19 (A. A) — Aralarında veteriner bir genç teız bulunan 13 Türk öğrencisi dün Queen’s College’-de derslere başlamışlardır Öğrencilerin hepsi üniversite mezunudur ne ocak lyına kadar İngilizcelerini İlerletmek İçin Çueen's College'in lisan derslerini taklbedeceklerdir Ondan sonra Türk hükümeti hesabına tahsil gSren diğer 22 öğrenci Ue birlikte Cornell, »İsconsln ve towa üniversitelerinde tarım derslerini taklbede-ceklerdlr.
Naooli’de hâdiseler
Napoli 20 (A.A.) — Müttefik makamlarının Napoliil amele yeri ne Alman esirlerini kullanmaları Yüzünden hâdiseler çıkmaktadır, İşsiz amele. Alman şoförler tarafından kullanılan kamyonların geçtiğini gördükçe, bu arabaları durdurup Almanları direksiyonu kendilerine bırakmaya mecbur etmektedirler.
Şehirde kaynaşma vardır. Na_ poli çalışma odası Paristekj genel çalışma konfederasyonuna. Moskova sendikalar konseyine ve Amerikan çalışma federasvo. nuna, tesanüt için habîrler gön. dermiştir
Harh devam ediyor
(Baş tarafı 1 inci sahifede) kendîşfle görüşen kongre üyele. rine, Rusyanın Amerikadan altı milyar dolar kredi isteyeceğini söylemiştir. Bu ihtiyaç karşısın, da. Amerika İle bozuşmak işine gelir mi?
Bütün harblerde olduğu gibi bunda da. bir tarafın güttüğü stratejiyi Önceden keşfetmek güçtür. Fakat önümüzde çere, yan etmekt? olan l’k savasın ne. ticesi bu bakımdan bîr fikir verecektir. Londra konferansında İtalya sulhu konuşuluyor. Bu sulh etrafında, yalnız Halyamn değil. Anglo . Saksonlarla Slâv. Jaraı menfaatleri çarpışıyor. Bu ikj ayn ve birbirine zıt âlem ara. sındaki İtalya savaşının sonun, 'da hangi tarafın kuvvetli oldu, ğu meydana çıkacaktır.
Fakat hiç bir netice olmadan konferansın dağılması. vakit kazanıp kuvvet toplama yolunun İki tarafça da tercih edilmesi daha cok muhtemeldir. Bu suretle harb, bir yıpratma şekil, ni alacak ve daha uzun sürecek, tir.
Bu kış Avrupanm çekeceği eş. siz sefalet, politikacıları belki daha cabık insafa getirir. İngiltere ve Amerikanın, daha azimli ve kararlı davranmak kin bekledikleri belki budur, Çünkü ne Balkanlar, ne Rusva bu korkunç sıkıntıların dışında kalmıyacak. lardr.
Necmeddln Sadak
Londra 20 (R) — Sürgünde
bulunan altı Yugoslav hükümet adamı tartından Beşler konfe. tansına çekilen telgrafta Yugoslavya'da katiyen demokratik İdare olmadığı, memleketi küçük bir komünist azlığının İdare et, tlği bildirilmekte, Tîto’ya şiddet, le hücum edilmektedir.
Görgiyef’in sözleri
Londra 20 (R) — Bulgar Baş. bakanı Görgiyef dün beyanatta bulunarak demiştir ki: «Bulgaı . Yugoslav münasebetleri müsait surette gelişiyor. Bu münasebet, ler daha ziyade sağlamlaştın!, malı, Balkanlarda Slâv cemaati, nln gelişmesi için her şey yapı), malıdır.»
Subasîc iviJesivor
Lonılra 20 (R) — Be'grad’da neşredilen bir tebliğe göre Yugoslav Dışişleri Bakanı Suba_ siç’in sıhhati iyileşmeğe yüz tut. muştur.
Londra 20 (R) — İngilterede İki
yeni av uçağı yapılmıştır Bunlar dünyanın en yollu uçaklarıdır Birinin sürati saatte 800 kilometreden fazladır. Diğeri de 760 kilometreyi geçmiştir.
Tokyo - Vaşington seyahati
Londra 20 (Rl — Tokyodan kalkarak bîr uçuşta on bin küsur kilometre katetmek su ret ile Vaşlngton'a gitmekte olan üç uçan kale, önden gelen şiddetli rüzgârlar neticesinde şikago’da karaya İnmeğe mecbur olmuştur, Bu suretle teşebbüs neticesiz kalmakla beraber uçaklar 9,650 kilometre katetmişlerdir Üç uçak yakıt alarak bu sabah erkenden Vaslng-ton’a hareket etmiştir
Petrol ve benzin dağıtımında karne usulünün kaldırılması için teşebbüste bulunulduğu doğru değil
Akşam'da ve dir ( .ızı g-zeıtier-de çık.ji bir habr nctrol tahdidatının kaldırılın. ' İçin 'ûknnl -Vakum şirketi tarafın bn • rs-’l'büsta bulunulduğu bildiriH'voeAıı Dün şirketten aldığımız bir .neırtupta ou haberin doğru olmadığı şu «ıretle bildirilmektedir:
«Petrol müstabsalaıı 'ac.umı için tesis edilmiş olan karne isteminin kaldırılması hususunda koni - /a-kum şirketi hükümet •ıf/dinde hiç bir teşebbüste bulunmımıstıı işgal altında bulunan muhtelif memleketlerdeki askeri kuvvetler’i ihtivaçlan yüzünden dünya petrı] ^taklarında henüz biiyük bir flkdan devam etmektedir Bu vaziyetin Lir müddet daha devam etmesi m'-ihu? bulunduğundan serbest tevdara kâfi gele* cek benzin, petrol mîistakkatı ithalâtının yapılabilmesi dahi» ?ayri muayyen bir ramana kkıftır »
A
19/9/ISH5 fiatlerl
Londra üzerine 1 sterim 5 22
Nevyork üzerine 10ü dolar 130.50
Cenevre luıı İsviçre Fr 30.3255
Madrid üzerine idü pezeta 12.84
Stokholm üzerine Kin surun 111325
ESHAM VE raifVİLA-1
% 5 faizli ikramiyeler:
1933 ETganı 24.50
1938 ikramiyen 22.—
Milli Müdafaa 22.25
Demiryolu ikramiyen »8.50
% 7 ralzll Tahviller:
Sivas • Erzurum l 2C.4Ö
Sivas - Erzurum 2-1 20.70
1941 Demiryolu 1 20 5b
1941 Demiryolu n 20.26
1941 Demiryolu 11J 19.70
Milli Müdafaa 1 20.63
Milli Müdafaa H 19.87
Milli Müdafaa IH 20.00
Anadolu Demiryolu Grupw
Tahviller 1-2 M.—
Hlsîe senetleri % 60 35.—
Mümessil senet 48.7B
Hisse senetleri:
Merkez Bankası 145.—
T, İş Bankası
T. Ticaret Bankası
Aslan Çimento »5d
BORSA DIŞINDA
ALTIN FİATLERİ
Gultleh
Reşadiye 15.31]
tngliis «50
Külçe (Bir gramı) 4.1İ
AKŞAM
Sahlfe 3
10 Eylül 1945
AKŞAMDAN AKŞAMA
İlkokullarda «sanat bilgisi»
ilkokulların programına zili, hini saplandı. Bu programı dikkatle okudum. Mevcut maddele. İri çök iyi; fakat belli başlı bir ihersi kendi kanaatlerince nok. şan buldum. Bu noksan ders, Ibiitün Türkiye çocuklarını son eğitim siyasetile kucağına alabi. lir gibi görünen ilk öğretime ciddi bir adını attıracak: müs. itakbel Türk neslini müstahsil yapacak kadar mühimdir,
ismine meselâ «Sanat bilgisi» diyeyim ve ne olduğunu, prog. ramdaki üslûp ile tarif etmeğe 'çalışayım:
İzah:
«Resim _ İş» diye programda gösterilen ders, daha ziyade zevk ve el melekesi veren abstre bir derstir. İleri sürdüğüm «Sanat bilgisi» ise, ilkokulu bitirmiş her çocuğu, kendi muhitinin istihsal [tartlarına intibak ettirmeği hedef tutar. Bu sebeple, iki gayeyi telife çalışman. «Resim _ tş> ders, ferinin her istihsal bölgesine gö. re az çok farkları olmalıdır. Me. selâ büyüyünce bağlar ve tarla, far ortasında kalacak çocuklara dia ha ziyade mahallî ziraat haya. tınııf gerektirdiği işler öğr: tümel'd ir. (Ki, programın 198 inci sahifesinde mahalli şartlar bahsine. zaten dokunuluyor.) Dördüncü ve b'sinci sınıfta âdeta bir çıraklık denesi geçiren ço. cuk. mucitinde profesyonelce yahut başka taraflarda amatörce kı«'’anahlt6ceği minimini bir ze_ naıte ad'mını atmış olmalıdır. Bu ders, «'kokul Öğrencilerini ile- artması icabeden sanat okullarına ve küçük iht'sas okul, larma hazırhyacaktır. Doğrudan dağruva hayata atılanları ise. kendilerine ve muhitlerine varı, yacak bilgilerle teçhiz edecektir.
Hedefler:
A — Çocuğu, ilk sınıftan itibaren, çapa, kürek, budama ca. kışı; yahut çekiç, kerpeten, tor. piî. testere îlh gibi basit aletleri kınanmağa alıştırmak;
B — Dördüncü ve beşinci sı. nıf'arda çocuğa, o muhitin kü. çük zenaat’erinden istihsalle» rinden birini öğretmek.
O — Savet muhitte zenaatkâr yetişmesine imkân vermiye. cek ve lüzum duyurmıyacak şartlar varsa, çocuklara amatörlük aşılayan zenaatler öğretmek.
Tavsiyeler:
1 — Civardaki ustaları, öğret, menle birlikte ders esnasında bulundurmak Onun teknik di. tekliflerini, öğretmenin peda. goHuğîle telif etmek
2 — Oku'da zenaatkârlık yapılamıyorsa. tenezzühleri İstihsal yerine yönetmek.
3 — Baba mesleklerini ve şahsi istidatları gözöniinde tutarak çocukları pruDİara ayırmak.
Tahsilden murat, şayet, çocuğu beş sene, on beş sene okuttuktan sonra hayatın ortasına «iş yapamaz», «işe yaramaz» bir halde atmak değilse; maarifimi, ze, ilkokuldan itibaren, işte böy. lecc, istihsale doğru bir veçhe vermeliyiz.
Yoksa, gelsin memur, memur, memur,.. Yahut:
— Aman hana bir iş... Şahadetnamem de var.,. Aç kaldım.
— Peki amma, ne iş yapar, sın?,.. Elinden ne gelir, evlâdım?
— Benim mi?
— Senin tabiî!
_____ Kapıcılık. odacılık bile ya. partm.,. Lâkin bir yerde hafif bir yazı işi olursa...
Diğer cihetten:
«Bu memleket ziraat memleketi mi olmalı? Sanayi memleketi mi? O c'het halledile dursun! Bu memleket her halde namütenahi küçük zenaatkârlar meni, lekeli olabilir!» nazariyesi... O haklı nazariye,..
Nazariyenin haklı olduğu mu. hakkaktir tlkokul'ann 1 — Çl raklığınt bitirmiş işçilere. 2 — Çıraklığını bitirmiş zenaatkâr. lara, 3 — Çıraklığını bitirmiş çifçilere, 4 — Çıraklığını bitir.I miş amatörlere diploma vermesi) lâzımdır.
Diplomasını almış vatandaşların, pratik hayâtta, diplomasız, fardan daha başarılı olması lâzımdır,
. (Vâ . Nû)
Yeni altı ilkokul
Dördünde derse başlandı, ikisi de yakında açılacak
Bu ders yılında İstanbulda altı yeni ilk okul daha açılacaktır. Bunlardan Koska he Arnavutköy’de de İki ay sonra tedrisat yapılacaktır. Geri kalan dört okuldan biri Beylerbeyinde yanan okulun arsasında yeniden İnşa edilmişti. Burada ayın 17 sln-denberl öğretim yapılmaktadır. Okullardan diğeri Rumelihlsarındadır. Diğer ikisinden biri Ahırkapıda yeni bir hale konulan okulla, Sultanahnıette satın alınan Arşiv binasında açılan okuldur.
Bundan başka Milli Eğitim Bakanlığı Milli Eğitim müdürlüğüne bir tamim göndererek İstanbul köylerinde inşa edilmekte olan okulların en geç 15 ekimde bitirilmesini İstemiştir. Bu sebeple köylerde yapılmakta olan okulların inşaatına hız verilmiştir. Bunun İçin köy enstitülerinden yardımcı İnşaat ekipleri de getirtilecektir. Yeni okullar İçin sipariş edilen 700 sıranın müteahhit tarafından teslimine başlanmıştır.
A leşe m kursları bu sene de açılacak
Geçen ders yılında ilk okullara muntazaman devam edemlyen 7 bine yakın çalışan çocuğun okuduğu akşam kursları bu sene de açılacaktır. Buna alt kadro hazırlanmış ve ödeneği belediyeden alınmıştır. Geçen, sene alınan 130 öğretmenlik tahsisat 1945 yıluun sonuna kadardı. 1940 yılının sonuna kadar belediye bu iş İçin 161.436 lirayı milli eğitim müdürlüğü emrine verecektir. Akşam kurslarının 12 aylık masraflarını karşılıyacak olan bu para ile İstanbulda bu sene de 150 dershane açılacaktır.
Yerli Mallar
Pazarındaki satışlar
Yeril Mallar Pazarı son günlerde kara borsacıların faaliyetine mümkün olduğu kadar mâni olmak ve Pazarda bulunan malların yalnız ihtiyaç sahiplerine dağıtılinasını temin etmek üzere bazı tedbirler almıştır. Bu tedbirler arasında lüzumundan fazla miktarda mal almak lstiyenie-rln müracaatlerl kabul edilmemektedir. Meselâ geçen gün bir zat. evi için 48 parça tüylü havlu almak İstemiştir. Bir aile halkının ne kadar kalabalık olursa olsun 48 parça havluya İhtiyacı olmadığı düşünülmüş ve bu müşteriye ancak bir düzüne havlu verilmiştir. Mamafih otel, hastane, hamam gibi çok havlu kullanmak İhtiyacında olanların vaziyetleri göz önüne alınarak bunların istekleri yerine getirilmektedir. Neteklm Heybeliada sanatoryumu için geçenlerde yüz parça havlu verilmiştir.
Makara dağıtımına gelince: Yeril Mallar Pazarının bir müddet tenberl dağıttığı makaraların tevziatı bitmen üzeredir. Yeril mallar pazarı 816,342 adet makarayı Yapı ve K'-edl bankasından, 150 bin küsur makarayı da diğer müesseselerden satın almıştır ki bu suretle halkın ihtiyacına arze dilen makaraların yekûnu bir milyona yakındır. Makaralar muhtelif çeşit ve cinstedirler. Bir kısmı zincirli, diğer kısmı da zlnelrslzdlr. Bunların dörtte biri beyaz, diğerleri ie muhtelif cinstedirler. Talep vc rağbet daha ziyade beyaz makaralar üzerinedir.
Evvelce müracaat edenlerden çoğu zincirli makara aldıklarından elde zincirli makara kalmamıştır.
* Amerlkadan gelen fotoğraf kâğıtlarının tevziatına dünden İtibaren başlanmıştır.
Kâğıtlar elinde fotoğrafçı vesikası bulunan ihtiyaç saleplerine verilmektedir.
Otomobil ve kamyon lâstikleri
Vilâyet dağıtma heyetinden:
1 — Otomobil ve kamyon lâstiği tahsis edilmiş, bulunan ikinci maddede plâka Bayılan yazılı vasıta sahiplerinin İşbu İlân tarihinden itibaren bir ay İçinde müracaat etmedikleri takdirde haklarından vazgeçmiş sayılacağı ilân olunur,
2 — 4171, 3750, 4240, 2814, 4348, 3793, 3704, 4236, 4361, 3740, 3573, 4083. 4068, 4500, 3412, 4181, 3720. 3585, 4375, 4399, plâkalı vasıtalara 2 şer adet 30X5 eb'admda ve 2960. 3815, 4265. 2668, 1214. 2589, 1882, 4239. 1862, 2753. 4285, 2119, 2126. 2328, 2301, 2546, 2910,
2756, 1774. 2735, 2718, 2734, 2784, 2704.
2757, 2534, 2790, 4350, 2924, 2722, 2000, 2032, 2778, 2228, 2591, 227! 2531, 2763, 4212, 4393, 722, 2801, 2720. 107, ziraat 2800, 2793, 2785, 2207, 2705, 2642, 4333, 1617, 1750, 2908, 2810, 2742, 1873, 2772. 2419, 1830, 1719. 2196, 2860, 2825. 2852„2853, 2764, 2245, 2768. 2699, 2822, 2371, 2828, 2804, 2849, 2818, 2826, 2498 2607, 2342. 2073, 2886, 2681, 2844, 2686, 2827, 2703, 2807, 2850 plâka sayılı vasıtalara 2 şer adet 16X650 eb'admda tamlrll lâstik tahsis edilmiştir.
* Amerlkadan 40 ton sentetik kauçuk bir Amerikan şilebiyle İskenderun Umanına gelmiştir
$ EHIR H A B E R L
Üsküdar ve Kadıköy halkının dilekleri
Hayat pahalılığından şikâyetler ve tüccarı tehdit sisteminin kaldırılması isteği — Çifçi-lerle muhtarların dertleri — Su meselesi
İstanbul milletvekilleri dûn evvelâ 'Üsküdar, sonra da Kadıköy Halkevi salonlarında halkın şikâyet ve temennilerini dinlemişlerdir tfsküdar-dakl temenniler arasında yeni bir okul binasına ve Kısıklı İle Çamlıca arasında yol yapılmasına şiddetle İhtiyaç olduğu belirtilerek milletvekillerinin bu konular üzerinde İlgili makamlar nezdinde teşebbüslerde bulunmaları rica edilmiştir.
Üsküdar Halkevindekl temennilerden en mühimmi ve milletvekillerini en çok meşgul edeni köylüden alman yüzde on mahsulât vergisi İdi.
Karışık görülen bir
mevzu
Milletvekillerinin de «pek karışık bir konu» diye vasıflandırdıkları bu vergi işini İki noktaya ayırmak suretti e hulâsa ediyoruz:
1 — Köylüden pek çoğu, istihsal ettikleri mahsulâtın çok defa kendi ihtiyaçlarını bile karşıliyacak miktardan az olduğunu, bu itibarla Ofise verilmesi lâzım gelen yüzde on verginin nakde tahvilini İstemektedir.
Bunun bir kanun mevzuu olduğunu anlatan milletvekilleri Ankarada bu İşle meşgul olacaklarını vadet-mlşl erdir.
Çok karışık görülen konu, «analiz tarta,» diye alınmak istenen para İdi. Bunu İzah eden köylü mümessilleri diyorlar kt:
«— Faraza bir köylü, tarlasından 160 kilo buğday istihsal etmiştir. □ adam bunun yüzde onunu ayni vergi olarak Toprak ofise teslim etmeğe kanunen mecburdur, şu kadar kİ teslim edeceği bu on kilo buğday, evsafı evvelce tesblt edilmiş olan buğda ya, uygun olacaktır. Bunun için de Ofis deposu önünde buğday analize edilmekte ve şayet içinde mevaddı ecnebiye varsa:
— Git buğdayın evsafını temizle, yahut evsafa uygun buğday getir.
Denmektedir. Köylü. Ofis depocu önüne kadar getirdiği buğdayını tekrar götürmekte ve istenen evsafta buğdayı vergi olarak depoya teslim etmekte, buna karşılık bir de makbuz almaktadır.»
Anlaşıldığına göre, şikâyet mevzuu bundan sonra başlamaktadır: Müstahsil ayni borcunu Ofise ödediği halde, bllâharn müstahsilin karşısına bir tahsildar dikiliyor ve kendisinden «analiz farkı» diye bir para istiyor.
Köylü diyor kİ:
— Madem kİ ben buğdayımı depoya teslim ettim. Borcumu ödedim. Artık aradan zaman geçtikten sonra «İşte o senin buğdayının evsafa uygun olmadığı görüldü. Aradaki analiz farkını para olarak vereceksin» denir mİ? Bu bir haksızlık değil midir?»
Aynı konuya Kadıköy Halkevlnde de temas edilmiştir. Söz sahibi çltçi. bu usulün çok sakat olduğuna işaret ederek şöyle demiştir:
(— Allah aşkınıza bizi bu dertten kurtarın. Bu, bütün çlfçllerln derdidir. Ofis, vergimizi para olarak alsın. Ayni verginin nakde tahvilinde hem Ofis, hem de müstahsil bakımından çok fayda görülecektir.»
Milletvekilleri:
«— Üzülmeyin, bu karışık İşin halli İçin elimizden geleni yapacağız.» demişlerdir.
Diğer şikâyetler
Gerek Üsküdar Halkevlnoe, gcreksı Kadıköyde serdedllen şikâyetlerden okul binasına İhtiyaç, susuzluğa çare, tek tip ekmek yapılmasını temin ve saire gibi aşağı yukarı her semtte İleri sürülen, konular teşkil etmiştir.
Kadıköy Halkevlnde söz alan bir vatandaş. Sular İdaresi talimatnamesinde halk aleyhine ve çok sakat bir madde olduğundan bahslle ezcümle şunları söylemiştir:
«— Eve gelen su yolunun sokaktaki kısmında vuku bulacak bir bozukluktan ev sahibi kabahatli tutulmaktadır. Halbuki bu bozukluk ya Elektrik, yahut Telefon İdaresinin tıer hangi bir hafriyatından, yahut da geçen bir vesaiti Bakliyenin ağırlığından meydana gelmiştir Bundan niçin halk mesul tutulsun? Her ev sahibi şu yolu bozulmasın veya demir anahtar kafalarını kimse çalmasın diye sokağa, bir nöbetçi mi diksin? kendisinin zerrece kabahati olmadığı halde, öyle ev sahipleri biliyoruz ki. sokatkaki su yolu her nasılsa bozuldu, patladı diye suyu kesilmiş, haftalarca, aylarca susuz kalmıştır. Sonunda da bu ev sahibine 70 liralık bir masraf faturası sunulmuştur. Bu, haksızlık ve madde sakat değildir de nedir?»
Milletvekilleri bu vatandaşı haklı görmüşlerdir.
Gene su konusu üzerinde konuşan diğer bir vatandaş da memlekette suyun oynadığı mühim role işaret ettikten sonra:
•— Her apartmanın nal İcatların-
da birer su deposu yapılsa, suların muvakkaten kesildiği sıralarda bununla İdare edilir. Belediye hiç değilse yeni inşaatta apartman yaptıranları buna mecbur edebilir.» demiştir.
Adliye dairelerinin bugünkü durumu
Adliyeci olduğunu söyllyen bir vatandaş, bugünkü İstanbul Adliye dairelerinin çürük çarpık binalarda ve dağınık bir halde bulunduğuna işaret ederek:
«— Her tarafta Maliye daireleri yapılıyor. Tekel idaresi koskoca mermerden bina yapıyor. Halbuki bunlardan evvel Adliye sarayı gelir. Öyle bir Adliye sarayı kİ, tevkifhanesin! de İçine alsın ve sokaklarda İki silâhlı jandarma önünde elleri kelepçe İçinde götürülen haysiyetken manzara da bu suretle ortadan kalksınI» «Sîzler acı lâf dinlemeğe geldiniz!»
Bir vatandaş, fikirlerini ve dileklerini gayet açık ve çok acı bir lisanla anlatmıştır. Bu arada memlekette ikinci bir parti kurmanın doğru olmadığına, milletvekillerinin tatlı dil değil, acı lâf dinlemeğe geldiklerine İşaret ederek:
«— Söylediklerim belki acıdır; fakat unutmayınız kİ, siz buraya mademki şikâyetlerimizle alâkadar almağa geldiniz: acı lâf dlnllyeceksi-niz Fazla ileri gittimse susayım.» demiştir.
Mlletveklllerl:
«— Söyleyin... Söyleyin... Acı da olsa sîzleri dlnllyeceğlz. Ne derdiniz varsa dökün...» demişlerdir.
İpek çorap ve memur
Bu vatandaş, 100 lira maaşlı olr memurun etrafındaki aile kalabalığı içinde nasıl idare edebildiğine şaştığını da söyllyerek:
«—Bu memurun karısı, kızı, baldızı, hattâ büyük annesi bile ipek çorap giyer. Tanesi be» liradan aşağı değildir.»
Dedikten sonra,- bu maaşın yalnız çorap ve ayakkabı parasına yeteml-yeceğinl tebarüz ettirerek:
«— İşte nasıl geçtnildlğlnl varın hesabedln artık...»
Demi? ve hiç olmazsa şu ipek çorap modasına karşı hükümetçe bir tedbir alınması lüzumu üzerinde durmuştur.
Muhtarlara kazanç vergisi
Dünkü dilekler arasın la birine! derecede bir konu olarak üzerinle durulan şikâyetlerden biri de muhtarlardan kazanç vergisi alınması keyfiyeti İdi. Bir muhtarın durumu şöyle anlatılmıştır:
c— Bu muhtar İçin 80 lira kazanç vergisi istenmiştir. Halbuki onun bütün sene eline geçen para 17 liradır. Bunun 10 lirası ile mühür yaptırmış, kalan 7 lirayı da kâğıt ve saire gibi kırtasiyeye vermiştir. 80 lira vergi vermek için hiç değilse 800 lira kazanmak lâzım gelirdi. Kandilli muhtarı vergisini veremediği için eşyası haczedilmiş ve aynası satılmıştır Bu verginin muhtarlardan alınmaması Icabeder. Yahut da asgari 80 liradan başlıyan bu vergi 8 kuruştan başlamalıdır.» /
Hayat pahalılığı
Her iki tarafta da hayat pahalılığından şikâyet edilmiş ve buna bir çare bulunması hususunda süratle hareket edilmesi temenni edilerek ticari hayatta tahdit sisteminin kaldırılması İstenmiştir. Hayatın ucuzlatılmasında birinci rolü oynıyacak ekmek ve şekerde de Hat İndirmelerine geçilmesinin lüzumuna İşaret olunmuş ve:
«— Ekmek her şeyde esastır, Tek tip ekmek yaparak flatl indirmelidir.» denmiştir, ,
Mlletveklllerl, hemen her yerde aynı şeyin söylendiğini bildirerek esaslı surette meşgul olacaklarını söylç-mlşlerdtr.
Bîr veremliye deli denmiş!
Kırtasiyeciliğin şiddetle aleyhinde bulunulmuştur. Bu sırada kendi başından geçeni anlatmak istediğini söyllyen bir vatandaş demiştir kİ:
« — Ben veremli bir hastayım. Hastaneden Sağlık müdürlüğüne, Sağlık müdürlüğünden dispansere, dispanserden bilmem nereye taşma taşına haftalar, aylar geçirdim. Nihayet elime veremli olduğuma «tıilr raporlar da verildi, Beni bir hastaneye yatırmalarını rica ettim. «Boş yatak yok» dendi. Hulâsa başıma gelenler pek acı şeylerdir. Nihayet, (İçlidir, denildi ve beni Akil hastanesine yatırdılar. Deli olmadığımı İşte siz dc görüyorsunuz, Bana ya bir boş yatak, yahut da karnımı doyuracak kazanç İçin bir İş!..»
Bu vatandaşın vaziyetüe yakından
Bir çırpıda
Sayım hazırlığı ilerliyor
Sayımdan bir gün evvel iki günlük ekmek dağıtılacak
Nüfus sayımı gününün yaklaşması dolayislyle İstanbulun snyım hazırlıkları İlerliyor. Her İlçenin bölgelere ayrılması işi tamamlanmış, sayım memurlarına dağıtılacak cetveller hazırlan mşitır. İstanbul İlçelerine bağlı bucakların müdürler! yanlarında fen memurları olduğu halde sayım bürosunun hazırladığı cetvelleri sokak sokak dolaşarak kontrol etmektedirler. O gün halkı yazacak memurların da teşbltlne başlanmıştır.
Bu hatta İçinde tâyini lâzım gelen sayım memurları tamamen seçLlecek, bu memurların isimlerine yazılan zarflar, evrataarlyle beraber hazırlanarak kaymakamlıklara gönderilecektir. Önümüzdeki hafta kaymakamlar ve bucak müdürler! tarafından sayım İşiyle vazifelendtrilenlere tebligat yapılacaktır.
Ekim ayının 15 İnci günü saat 11 de sayım İşinde vazife alanlara İstatistik umum müdürü B. C«lâ! Ay-bar radyo ile bir konuşma yapacaktır. Bütün sayım memurlarlyle kontrolörlerin ve idare âmirlerinin hu konuşmaları topluca dinlemeleri için şehrimizdeki Halksvlerlle sinemalarda ve diğer müsait salonlarda şimdiden tertibat , alınmaktadır.
Bu konuşmayı dinlemek üzere o gün sayım memurlarına daireleri tarafından İzin verilecektir.
Sayım günü de çalışmalar» lâzım gelen umumi hizmet müesseselerlyle istihsal müesseseleri müdürleriyle vilâyet temaslarla bulunmaktadır,
O gün sayım sona erince sokağa çıkacak olan halkın nakli «ısıtası beklememeleri için tertibat alınmıştır.
O gün tramvay, otobüs, vapur ve trenler sayımı müteakip tarifeye tabi olmadan hemen bulundukları yerlerden hareket edecekler, ondan sonra da tarifelere uyarak mutat seferlerine devam edeceklerdir
Halk ekmeğini sayımdan bir gün evvel İki günülk olarak alacaktır. Bunun için fırınlara verilecek İki günlük unla İki günlük ekmek çıkarılmasını ve ekmek: kartlarındaki kuponları bir gün evvelden muteber olması hususları kararlaştırılmıştır.
Eylülün 25 inden itlpareh istatistik umum müdürlüğü tarafından vilâyete gönderilen, afişler sokaklara asılacaktır,
Hava kurumu binasını Basın birliğine kiraladı
Memnuniyetle haber aldığımıza göre Türk Hava kurumu. İstanbul'da Vilâyet yatanındaki binasını Basın birliği İstanbul mintakasına ayda 125 lira ücretle kiralanır.'ş ve kendi teşkilâtını Bahçckapıda. eski Piyango idaresinin bulunduğu binaya nak-1 etmiştir.
Basın birliği İstanbul mıntakası merkezi Beyoğlunda bulunuyordu. Bina İstiklâl caddesi üzerinde. şerefli bir mevkide olmakla beraber basın ınıntakasından uzak olduğu için aralar buraya pek nâdir uğruyolardı. Yeni bina, Azanın birbirini daha sik görmesini, toplantılar yapılmasını temin edecektir.
Türk Hava kuruntunun bu binayı| Basın birliğine tahsis etmesi bütün; basın mensuplarını çok mütehassis etmiştir. r.
Satışa çıkarılan ithal malları
Gal. Bankalar caddesinde B. K. P. Bileli Rulmanlar'a elektrik motörü, Gal. voyvoda caddesinde Ziyaeddla Salt Erlm'e yazı makinesi, Gal. Her-nlş Han’da Slnger Dikiş makinesine muhtelif dikiş makineleri akşamı, İst. Asmaaltı 52 de Azmi Hlsarii’ya Stro-ııel sabun esansı. Gal. Banker sokak Oültaş Miist.’a Terpln nitrat, Haw-torn eztrakt, İst. Menaşe Han'da Ruan Saltl’ye müstahzaratı kimyeviye, sınaiye ve anilin boya, İst.E mlu-bey Han’da Yako YalevI’ye anilin boya, Sirkeci Liman Han'da Ali Vafl Mahdumlarına levha kazein. Tarakçılar çinili Han'da Simon Kolman’a nebat! rum. Balıçekapı Anadolu Handa İzmir Manlfatura'ya sargılık sülfit kâğıdı. Gal. Kaçak öv Pnlas’ta K Fa-rusladls’e güderi, Gal. Voyvoda caddesinde Kadri aman'a slsal halat.
alâkadar olunmuş ve Parti reİ3İ Fikret Sılay'a müracaatı temin edilerek onun bir çare bulacağı kendisine anlatılmıştır. Bu vatandaş teşekkür edip ayrılırken:
«— Ben, demiştir, veremliyim. Sokakta gezmem, yere tükürmem binlerce vatandaşa bu hastalığı aşılıya-blllr. Bir boş yatakla tedavim ise böyle büyük tehlikeyi önler...»
Kadıköy toplantısı çok hararetli olmuş ve geç vakte kadar devam etmiştir. Milletvekilleri bugün de Eyüp Halkevlnde halkı dlnllyeceklerdlr.
Asrr karınca duası!
Bir minimini dükkân gördüm kj önii kaldırımlara kadar ta?, mıştı. Kalabalığın önünde bir polis memuru:
— Sıraya giriniz!,. Sıraya gi. riniz!.. diye avaz avaz haykırmakta.
Ne olduğunu sordum:
— Saat alıyorlar!., dediler.
Yeldirmeli, elinde hoş bir sepet tutan bir kadın kald rıma otur, muş, sigara sarmakta. Kutusuz kemanlı bir delikanlı ayakta du. ruyor. Hep birden saat bekliyor. Har!.. Aynı aileden olmalarına rağmen — keyiflerinin kâhyası değiliz ya — kendilerine ayrı ayrı saat lâzım. Abrken her halde seçme filân da yok. Zira kalaba, lığın içinden, elindeki saati ku. tuya kdhulmak şöyle dursun, kâğıda hile sarılmamış olduğu halde yırtına yırtma bîr adamın çıktığım görüyorsunuz. Saat almış!..
Hiç böyle Kadıköy iskelesi gi. şeşinden bilet alır gibi saat alın, dığını görmemiştim...
Bir tüccar tanıdığımın dediği gibi bugün piyasada «iyi» veya «fena., mal yoktur. «Yeni gelmiş mal» vardır. Umumî rairb-tln üzerine çevrildiği tek şev budur: Yeni gelmiş mal!,.
Bugiin bir dükkânın camekâ. nına: »Falanca şey gelmiştir!.n levhasını asarken, inzibatı t-m*n iç de bir yandan enlise haber ver. nıek lâzımdır. Zira bu levha o maddeye ihtiyacı olan’an ve kati veri ihtiyacı olmıyanları hen birlikte dükkânın önüne çeke, cekt'r Madem ki o madde «gelmiştir» muhakkak «kelepir dir.
Gelmiş - madde «lâzım olsa da olmasa da alındı mı kâr edi'miş demektir.
Bunun içindir ki Bevoğlunda zaman zaman dükkânların ke_ Denklerinin kapalı polisler faali vette ve halkın iistliste vaz:ve, tin» görüyoruz Mamafih hu «ste halk da haklıdır. Z>ra çok d »fa «venl eelmîş bir madde» nin av. nı anda tamamile kavın'ara karıştığını görüvor. tab’at'le elini çahuk tutmağa kalkışıyor
Ve galiba bazıları da senelerden beri dolap'arda, yahut gizli denolarda uvukhvan mal’an: «Henüz yeni gelmiştir.'- dive çiçeği burnunda olarak salıveriyorlar. Eskiden yalancı «t'rkl ticaret dolavısile!.. dive levha, lar vardı Simdi de uvdurmasvon «gelmiştir» levhaları mı çıktı ne. dir?..
-Yeni gelmiştir.» sözü senelerce satılmıyan malt bir müşteri furyasına tutmak için en tesirli, en sihirli dua haline girdi Hafifçe «gelmist't» dive mırıldan, mâk kâfi!. Mahn bittiğinin resmidir.
Dükkânlara bereket olsun diye eski karınca duaları yerine «gc’_ ırrsUr.» ^''basını asıyorlar.
Hikmet F?ridur> Fs
Nİarırara Yat Kulübünden
Caddebostan
15/9/1945 tarihinde verilnıeSJ mukarrer İken 22/9/1945 cumartesi akşamına tehir edilen BALOYU teşrif buyuracak sayın ve davetlilerine tahlls kılınan vapur, evvelce de bildirildiği gibi, mezkûr tarihte Gala-.ta'da Ziraat Bankasının önündeki rıhtımdan saat 21 de kalkarak, ■21.30 da Kadıköy^ ve 21.50 de Modaya uğnyarak Klübe geleceği ve avdette yine aynı İskelelere uğrıjurak İstanbul’a döneceği ve ayrıca Adaya tahsis edilen motor Adadan saat 21 de kalkıp Klübe geleceği ve tayin edilecek saatte yine Adaya döneceği bildirilir.____________________
Marmara Yat Kulübünden:
CABDEBüST.ÎNI
15/9/1945 tarihinde verilmesi mukarrer iken 22/9/1845 cumartesi akşamına tehir edilen BALOYU teşrif buyuracak sayın âza ve misafirlerinin İstirahatları bakımından, en geç cumartesi günü öğleye kadar ytrlerl-nl ayırtmaları İçin telefonla klüp bürosuna malûmat vermeleri rec* olunur.
TtİRKİYKDE İLK »EkA
65 dereceden az hararetle çalışan. pülverizasyon usulü denilen modern tesisatla yapılan ve Taze İnek Siitiiniin vitaminleri de dahil butun vasıfları ihtiva eden YeniSütTozlarımız
pek yakında piyasaya çıkacaktır Karg Süt Fabrikası. Tel: 23771
' -z
2» Elifti 1343
Sahile ♦
Herkes kanadlanacak mı?
İzmir mektupları
Trenler, vapurlar eşya nakledecek, seyahatle uçakla yapılacak
Fuarda çok rağbet gören paviy onlar
Ajax, Marne ve Meteor
Dün limanımızdan ayrı* lan İngiliz gemilerinin bu harbdeki faaliyetleri
Gelecek sene açtlacak 15 inci fuar için şimalden hazırlıklara başlanacak
Amerika’da büyük ve çok mükellef transatlantik uçaklar, aynı zamanda her keseye elverişli
küçük tayyareler yapılıyor
Uçak, birinci dünya harbinden sonra mühim bir harb silâhı halini almıştı. Yolcu taşımak hususunda la kullanılmakla beraber şimendifer, otomobil ve vapura rekabet edemiyordu. Uçağı ancak çok acele ışl olanlar ve blra2 da tehlikeyi göz» alanlar tercih ediyorlardı.
Harb başladıktan sonra vapur va trenlerin hemen kâmllen askeri İhtiyaçlara tahsis edilmesi, bilhassa tehlikeli mmtakalardan geçmek güçlüğü hava seferlerine rağbeti arttırdı Beş kıtayı birbirine bağlıyan uz.ua seferler hemen kimilen uçakla yapıl-maŞa haşlandı. Bu suretle herkes, hattâ yaşlı İnsanlar bile hava seya-h- "ne alıştılar
F-mdl harb bittiği için vapurlar, ti r eski seferlerine yeniden başta 'a hazırlanıyorlar. Fakat hava
y. r-ını kuran kumpanyalar kazan-
d-’-'-ri mevkii bırakman niyetinde f müyorlar. Bilâkis yeni yeni yollarla bütün dünya miinalcöfttını ele almak istiyorlar. Hava yolları kum-p- oyalarının düşüncesine göre vapurlar, şimendiferler ancak eşya çek büyük hacimli şeyler taşımalıdırlar Yolcular İçin en muvafık seyahat V?*:"-” uçaktır.
Yeni uçaklar
ffarb senelerinde fabrikaların as-ks-i Ihtı -açlar İçin çalışmalarına r3r^-n birçok büyük uçak yapilmış-t’ Fu uçaklarla Okyanusları geçmek k:'"l oluyordu. Şimdi harb bitince fa -smanyalar -ski uçaktan küçük ve ez süratli görmeğe başlamışlardır, p—-i iç.ln. bilhassa Amerikada yeni v- r-k büyük transatlantik uçaklar ysoı'-'-sına Icrrar verilmiş, fabrika-tara siparişler yapılmıştır.
zmerikada muhtelif hava yollan kur-1 naıı yal an tarafından İlk hamle-d> 915 büyük uçak sipariş edilmiştir. Bv ’-rdan 499 unun inşası tamamlan? — ır Bu son sistem lüks ve çok büyi-S uçaklar pek yakında seferlere başlınsak tır. 1975 uçak bir tek seferde 36.180 yolcu taşıyabilecektir.
Teni uceklar kamilen cni malzeme İle inşa edilmektedir. Bunların en büyücü 145 ton ağirlığındadır. 2C4 yo! eti nak ledebilmek t edlr. Sürati saatte 545 kilometredir Altı motoru
Tarım pavıyonu ndan bir köşe
Birkaç gün misafir olan İngiliz filosunun dun Umanımızdan ayrıldığını yazmıştık. Pitonun baş gemisi olan Ajax ikinci dünya harbinde CenuDİ Amerika kayılannda Plata deniz muharebesine İştirak etmek suretiyle filmini her tarafa duyurmuştur
Bununla, beraber Ajax kruvazörü başka tarihi savaşlarda da muhlin vazifeler görmüştür. Plata savaşı esnafında ika olunan hasar yüzünden tamir olmak iizere İngiltere'ye sevk-olunan bu kahraman kruvazör, bllâ-hara Akdeniz’e gönderilmiştir. Burada müteaddit kereler, Trablusgarba giden İtalyan gemilerinin taarruzuna uğramıştır.
Ajax 28 mart 1941 de vukubıılan meşhur Kap Mataban savaşına iştirak etmiş, bu esnada 3 İtalyan kruvazör ve destroyerini batırmıştır Bu savaşa meşhur İngiliz barb gemilerinden Formldabta, Warspite ve Vall-l'ın da İştirak etliği hatırlarda-
olan bıı uçaklar New-korktan Lon-draya 9 saatte gidebileceklerdir.
Bu çok büyük uçaklardan başka Mars tipi denilen 4 motorlu deniz ı ı da yanılmaktadır. Bunlar
.08 baş taşıyabileceklerdir. Ağırlıkları 75 ton. süratleri 320 kilometre olacaktır Ağırlığı 45 ile 75 ton arasında olmak üzere başka '' '
uçaklar da yapılmaktadır.
Gece seyahati
Yeni tip lüks transatlantik . larla bilhassa geceleri seyahat etmek mümkün olacaktır >j uçaklardaki h.ısusi kamaralarda yolcular tıpkı yataklı vagonlarda olduğu gibi geceleri rahatça uyuyarak. İstirahat edebileceklerdir. Yeni uçaklarda erkek ve kadınlar için ayrı banyo daireleri bulunduğu gibi, ‘-ir de, yolcular için kütüphane salonu mevcuttur, üçak dahilinde sıcaklığın arzu edilen dereceye netirllmeri için tertibat vardır. Yeni uçaklardaki pencereler, yol-
birçok
uçak-
B’i- transatlantik uçanının içi
cuların aşağıdaki ma ı ut ı ayı daha İyi seyredebilmeleri için daha geniş ve hususi tarzda yapılmıştır. Yolcular uçağın tertemiz küçük mutfa -dakl elektrik sobalarında pişen sıcak, yemekleri yiyeceklerdir.
Uçan kaleler
Amerika'da bir taraftan bu yeni uçaklar .-pılırken diğer taraftan uçankaleler de yolcu uçağı haline getirilmektedir. Top ve mitralyözleri, bomba taşıma tertibatı kalönlan bu uçaklar saa. 450 - 500 kilometre süratle, uzun mesafelere, yolcu taşıyabileceklerdir. Bu suretle yeni uçaklar lüks transatlantik vapurlarına, uçankaleler her keseye elverişli, daha ucuz gemilere benziyecektlr
Uçankaleler çok yüksekten uçtuklarından aşağıya bakıp manzara seyretmek kabil olaınıyacaktır Bu sebeple yolcuların hoşça vakit geçirmeleri İçin İçlerine birer kütüphane ve radyo konacaktır
Herkes kanatlanacak mı?
Büyük yoLcu uçaklarından başka küçük uçaklar da yapılmaktadır. Bunlarla tabii Okyanuslar aşılamı-yacak. fakat bir memleket içinde kolayca seyahat etmek kabil olacaktır. Bu küçük uçakların süratleri fazla değildir, saatte 150-200 kilometre hızla yol alacaklardır. Uçankalelerln çok yüksekten uçmalarına mukabil küçük uçaklar alçaktan uçacaklar, içindekiler aşağıdaki manzarayı seyredeceklerdir Bu uçaklar cok ucnıa satılacaktır
Hava seyahatinde en büyük tehlike sistir. Sis yüzünden, bilhassa alçaktan uçan tayyarelerin bir tepeye veya başka bir _,ere çarpmaları İhtimali vardır Şimdi bunun önünü alacak bir cihaz bulunmuştur. (Radar) adı verilen bu cihaz vuyesinde hava ne kadar sisü. dumanlı, tlplll olsa uçaklar yollarını bulabilecekler ve emniyetle uçacaklardır
Ucuz uçak, emniyetli seyahat İmkânının temini sayesinde yakında herkesin kanatlanması bekleniyor. Amerikalıların tahminine göre yakında birçok kimselerin uçağı bulunacak, seyahatler, gezintiler otomobil yerine uçakla yapılacak tır.
va sulan ve gazozları da (flr.
Devlet konservatuarı tatbı1! nesinin muvaffakiyetle temsil „ . . ... Fldelyo, Satılmış nişanlı ve Madam
ve vapurlarda tenzilât ka-, Butterfly operaları, Ankara'dan sonra Türkiye'de ilk defa İzmir fjannda halka temsil olunmuştur. Bu; İzmir fuarına bahlş ve temin olunan en güzel ve çok yerinde bir mazhariyet teşkil etmiştir, Ancak opera; bizde henüz tam ilgi çekecek bir netice vermemiştir. Bunda flütlerin fuarda dahi birinci mevki için altı lra gibi çok yüksek bir miktarda, diğer mevkiler için de 4 ve 2 lira üzerinden olmasının büyük tesiri vardır Hatta bu yüzden opera hakkında fikir edlne madiklerinden flütlerin ucuzlatılması hususunda Ankara'da İlgili makam lara telgraf şehcnler bile olmuştur ^Opera tem ileri 15 gün sürdükten sppra tiyatro temsilleri başlamıştır. Oynanan eserler; (Karışıklıklar komedyası, Kahvehane ve Bizim şehir) dlr. Üçü de çok sevilmiş ve t utulmuş-tur. Halk, tiyatro temsillerine daha büyük bir ilgi gstermektedlr Devlet konservatuar İzmir fuarına güzel sanatları ve hakiki tiyatroyu getirmiştir. 1945 İzmir fuarına 744 ü devlete ftltı resmi ve yan resmi müessese ve 337 si yeril firma olmak üzere (1110) müessese ve firma iştirak etmiştir. Bu miktar, geçen seneden fazladır.
Geçen sene yine müll mahiyette açılmış olan fuarımıza (722) sİ devlete alt resmi ve yari resmi müessese ve >337\ sİ yeril firma olmak üzere (1059) müessese ve firma iştirak etmişti.
Her yıl tekâmüle doğru yükselen İzmir fuarına, gösterilen muhtelif şekildeki ilgi bunu sağlamış bulunmaktadır. 14 üncü İzmir fuarını 15 inci fuar, hattâ enternasyonal fuar takibedecek ve 15 bir merhale sayıldığına göre gelecek senek! fuarda mühim yenilikler görülecektir. İzmir belediyesinin idaresinde bulunan İzmir fuar ve turizm müdürlüğü, gelecek senek! mühim yenilikler İçin vakit kaybetmeden hazlriklara bağlıyacaktır.
Fuardan sonra da kültür park ziyaretçilerine açık bulundurulan Tarım Bakalnığı (Tarım müzesi) nde İki büyük yenilik göze çarpmaktadır. Bunun birisi memleketimizde İstihsal edilen kauçuk, diğeri de Pendik 11-boratnarmm hayvan hastalıklartle mücadele İçin kullanılmak üzere istihsal etmekte olduğu muhtelif has-talıkalnn aşı ve «eromlandır
Türk kauçuğu, yurdun muhtelif yerlerinde kolayca üretilecek ve istihsal edilebilecektir Tarım Bakanlığı, bu maksatla güzel ve yerinde tedbirler almis bulunmaktadır.
İzmir (Akşamı — »Devlet demiryolları ile Deilet Denizyolları ve limanları idareleri taralından 1945 İzmir fuarı münasebtUle gerek eks-pozaıılar, gerek ziyorltçller İçin şi-mendilı bul (dilmiş olsaydı bu senek i fuarı bir buçuk milyon kişi ziyaret edebilirdi..
Bunu soylıjen, BuyuK Millet- Meclisinde sık sık ve salâhiyetle şöz söy-llyen ve güzel sez söylemekle t aber bilgi ve itidal ile mütalâalarını ekseriya kabul ettiren bir Milletvekilimizdir. Filhakika bu yıl. İzmir fuarı İçin Devlet detnlryoUarile denizyolları nakil vasıtalarında tenzilâtlı tarife tatbik edilmeli idi. Bunun Tür-klyenln en hücra köşelerine kadar yaratacağı turizm hareketi, önemli neticeler verecekti- Fakat anormal harb devresinin muhtelif İhtiyaçları henüz zail olmadığı İçin bu yıl da buna imkân bulunamamıştır. Buna rağmen Şeker bayramı günlerinse Ege bölgesinin muhtelif 11. İlçe, bucak, hattâ köylerinden İzmir’e küj-türpark ve fuara gelenler çok olmu-tur. Bu sebepledir ki bir günde İzmir fuarını 103.011 kişi gezmiş ve evvelki senelerin 7.2.000 kişilik bir günlük ziyaretçi rekoru kırılmıştır
İzmir fuarında İlgi çeken pavlyon-lar, arasında fotoğrafçılık sana ti bakımından değer kazanan foto Hamza Rüsteni ve foto Can pavyonlarını zikredebilin. 1945 İzmir fuarına iştirak eden firmaların paviyonları ekseriyet ltlbarilc bu fotoğraf müe«şoseleri tarafından çekilmiştir. İstanbul'un meşhur karikatürist ve ressamlarından olan, aynı zamanda gazetecilik mesleğine de mensup bulunan ressam Faruk’un (İzmir meşhurlarının portre sergisi) 300 rakamına yükselmiştir. İsteyenlerin b«ş dakika gibi fasa bir zamanda karikatür veya resimleri de yaramaktadır. Sergi, fuar ziyaretçilerinin d₺rln ilgisi ile karşılanmıştır.
İzmir İncir ve Üzüm Tarım satir kooperatifleri birliği, biri muvakkat. dlğrrl daimi iki pavlyonunda zencin şekilde yer aldığı fuarda 38.000 ortağın istihsal kudretine dayr^utn randımanını çok cazip şekline göstermiştir. incir, üziim ve pamuk ve zeytinyağı üzerine yapılan yıilık İstihsal, satış ve bunlar İçin vücuda getirilmiş olan muhtelif tesisler, rok mükemmel surette ziyaretçilere ar2eul-mlştlr Tarım satış koop?ratiflerl birliği; kooperatifçiliğin ruhunu, faydalarını, değerini, neler sağlıyabi-jcceğlnl tanı mânaslle göstermeğe muvaffak olmuştur. Bir tarafta da mahsullerin — zeytinyağı hariç — satışları yapılmakta, bilhassa İncirle □n haline getirilmiş ceviz ve fındıktan yapılmış, çok güzel ambalâlian-miş hediyelik lokumlar, kapışılırca-sına satılmıştır,
Ayni rağbeti, tekel pavlyonunda Tekel İdaresinin yeni imal ettiği mey-
Ajax kruvazörü bunlardan başka Yunanistan’ın tahliyesinde 4000 İngiliz erini Orta Şark'a nakletmişllr. Bu esnada diğer birliklerle beraber Almanların Girid’e asker çıkarmalarına kaşı mukavemette bulunmuştur.
Ajax. Avrupa ve Güney Fransa İstilâsında da mühim bir rol oynamıştır. Ajax 1944 ekim ayı zarfında Yunanistan'ın kurtarılma harekâtına iştirak etmiş ve nihayet Yugoslavya Trieste üzerinde Inadettlği zumun gemi Ingiltere tarafından Crtaste'ye gönderilmiştir.
Marne ve Meteor
Marne ve Meteor destroyerleri, İngiliz donanmasının en asri ve büyük iki destroyeridir. Her biri 1920 tonilâtoluktur. 4.7 pusluk top ve sekiz adet 21 pustuk torpil tübüvle teçhiz olunmuşlardır.
Marne 1941 de hizmete alinmiş. Meteor'un İnşaatı İse ancak 1942 senesinde tamamlanabilmiştir.
Marne destroyeri, Rusya’ya glren muhtelif taşıt gemi kaftlelerinı korumuş ve bilhassa Kıi2ey Fransız Afrikalına yapılan asker çıkarmasında mühim, bir rol oynamıştır. Destroyer bundan sonra Tirpitz’e hücum eden İngiliz uçak gemilerine refakat etmiş ve Onikl adadaki Alman garnizonlarının bombardımanında büyük hizmetler görmüştür. BUhassn PKkopt ve Rodos adalarını müthiş bfr şekilde bombardımanlyle temayüz etmiştir. Yunanistan kurtuluşunu takip eden Yunan dahili kargaşabktarı esnasında Marne. Kavalla Pataas’ta demirliydi. Gemi, bilâhare Italyan harekâtında da hazır bulunmuştur.
Meteor destroyeri İse AtlântİK savaşma İştirak etmiş ve Rusya’ya giden gemi kafilelerinin muhafazasında mühim bfr rO) oynamıştır 1444 kasımmda Onikl ada’daki Alman garnizonlarını bombardıman eden destroyer, daha sonraları İtalyan harekâtında da mühim hirrr-t’sr e'er-mü«tür
RADYO f
ANKARA RADYOSU Bugünkü program
18.00 M. S. ayan. Dans orkestrası, 18.45 Müzik (pI->, 19.00 Habt'rbr,
19.20 Geçmişte bugün, 19 25 Fasıl. 19.50 Konuşma. 20.00 Opera aryaları (pl ). 2015 Radyo Gazete). 20.45 Şarkı ve türküler. 21.15 Konr nta, 21.30 Müzik (pl). 22.25 Müzik (pl.), 22.41 M S. ayarı, Haberer
Yarın sabahki pre^ram
7.30 M. S. ayan. Müzik «ol ı 7 45 Haberler. 8.00 Müzik (pl.). 13 30 M S. ayarı. Şarkılar, 12.45 Haberler .3 00 Salon orkestrası.
f î 3 sayısı
Lb T Bugün çıktı
Hollyvood dan gelen arkadaşımızın yazısı (Bebekler ve Oyuncakları). Şevket Rada'ınn (Evlilik - Bekârlık). Selâmı İzztt'ln ıOrhan Veli kadar ben de şairim), Selâhadln Güngör'ün (Aramızdaklien, Füsun Barbarosoğlu'nun (İş hayatında kadın), Cemaleddln BJJdlk'in (Atdiilhamide dair hâtıralar). Remzi Tozanoğlu’nun (Böğürtlen gölgesinde ba-lıyan askın kanlı macerasıl. (Atom bombası) ve saire...
Siueıua va Şiir sabiteler!
Hikâye, roman, poz müsnbakası. Saded'dtn Arel'ln mektubu, ilh...
Bo! resim, 24 sahile, 25 luruş
Ifîu akşam Kadıköy SÜREYYA SİNEMASINDA I
Günlerdentr.n LÂLE ve AR sinemalarında alkış toplayan DOROTHY LAMOUR - DİCTT POWELL’)n yarattığı Renkli H
DÜNYADA CENNEl^^
t
BU AKŞAM
İPEK
SİNEMASINDA
ERLİN MUHABİRİ
Senenin ilk büyük fllmL.. baştan nihayete kadar HEYECAN ve MÜTHİŞ sahneler
Baş rollerde: VİRIOINİA — GİLMORE _ DİANA ANDREWS Numaralı yerlerinizi erkend gelen Jurnal
Ayrıca: En sonen aldırılması rica olunur.
BV AKSAM SARAY SİNEMASINDA'
Sinemanın İlâhi Yıldızı HEDDY LAMARR'ın tVİLLİAM POWELL ile beraber (-arattıkları YILDIZLAR PEŞİNDE
Aradıkları saadeti yıldızlar arasında bulan iki aşıkın şayanı hayret macera filminde sizi gaşy edeceklerdir.
tlâve olarak: En son Dünya manzaraları. Bu akşam İçin yerlerinizi evvelden aldırınız.
pek YAKINDA
TAKSİM SİNEMASINDA
KADERİN OYUNCAĞI
TÜRKÇE SÖZLÜ Ve ŞARKILI ŞARK FİLMİ Annesini kaybeden, hain bir üvey annenin zulmüne dayanumajan bfr zavallı kızın hazin macerası.
Baş rollerde- KIZIM DUYMASIN filminin unutul'»'!” yıldızı
M A R İ Q U 1 N l
Türkçe şarkılar: NECMt RIZA - AKİLE ARTUN
fa ~
( Büyük Yi’dızh bir kahkaha Dünyası
Bu akşam L A L E’ de
KALBİM DAİMA SE .iH A
lAffecıionatUy Yours)
MERLE OBERON — RİTA HAYWORTH
DENN13 MORGAN — RALPH BELLAMYNİn
İki kadın kalbinin çarpışmalından, İki büyük aşkın birleşmesinden yaratılan büyük filim.
DİKKAT: Numaralı yerlerin lütfen erkenden kapatılması.
Telefon: «595
Jf
Gelir vergisine dair
Gelir vergisine dair
Tahrir ve telif ücretlerinin muafiyeti unutulmuş
Tahrir ve telif ücretlerinin
muafiyeti unutulmuş
ümit ve tahmin ettiğimiz gi. çıkarsak, menkul sermaye irat, bi, etraflı bir tetkik ve geniş bir lan membaa, şirket tahvilleri ha. tartışmaya imkân vermek için, riç, hazine için kuruyacaktır. Bu Maliye Bakanlığı yeni vergi ta. ziyanı başka bir şekilde karşılaşanlarını aîâkalı kimselere gön. denmek lûtfunda bulunmuştur. Sayın Maliye Bakam emrivakiler yaratmaktan çekinen, her işinin tam İlmî metodia incelenmesin, der., muhtelif görüşlerin tebarüz ettirilmesine İmkân verdikten sonra, kati karannf veren olgun bir devlet adamıdır. Maiyetine de bu geniş zihniyeti aşılamış ol. duğunu zevkle müşahede etmekteyiz.
Yeni vergi sistemi mükellefi, yet bakımından üç esaslı sütuna dr ranmak tadır:
1 — Gerçek kişiler için gelir vergisi,
2 — Sermaye şirketleri, ano. n!m, Limited ve hisseli koman, dit. kooperatif ve ticarî mahiye, tf haiz, tüzel kişiliği haiz, (Hükmî şahsiyet) müesseseler için, kv’-umlar vergisi.
3 — tşletme ve gezginci İşler vergisi.
Bütün vergilerin tahakkuk, tarh, tahsil. İtiraz, ceza vesaire relimin! tâyin eden bir usul ka. nunu da yukarıdaki üç projeyi tetvîc etmektedir.
Biz. esas Itibarile, vergi mevzuunda radikal bir rejim değişik. l:"inden kaçındığımız, bu sahada tedricî yürümeğe tarafdar oldu, ğumuz Icln. şimdilik (tş» üze. rinden alınan, yani «meslekî» bir vor(r| 0]an kazanç vergisi siste. m:nin ıslah ve fkmalîle iktifa . orıınmasma ve umumî gelir ver. g’rine bir kac sene sonra gidil, meşine tarafdar olduğumuzu vazı'anmırda belirttik. Fakat belki cüretli bir gld’s bizim lhtivotlı g*riî>:ierim;7den daha isabetlidir.
Daima İma adımlarla İlerlemek esa«ı tatb’k edilmiş olsaydı, bir cok bav’riı isler tahakkuk et. m evdi. înkıiân cüret ister. Yeni vergi ‘ * ' - -
birim IbtivatkâriığiTmza h-»kh çıkmasını, bizim endlşele. Timizin yersiz olduğunun zamanla sabit olmasını samimiyet, le dileriz.
Y(nL binanın birinci temel sil. tunu olan «gelir vergisi» nln menkul kıymetlere ve aile tesa. niidüne ait kısımları hakkmdak! düşüncelerimizi son yazılarımız, da belirttik.
Devlet tahvilleri faizlerinin ge. lir vergisinden muâf olacağını belirten son Ankara haberleri, bıı tahvillerin hâmillerini teskin etmiş olacaktır Bu dev'et tahvillerinin en savlam, en cazibeli bir o'arak kabul edilmeğe trmln edecektir.
Devletin yapacağı, mecbur olacağı büyük İşler var. dır. Cumhuriyet devri bu islerin ancak başlangıcındadır Şimdiye kadar bir çok finansmanlar devletin umumî varidatından avnlarak, yani bugünkü nesle yükletilerek yapılmıştır. Cemiye, tin bir kaç nesle alt işlerinin, şimdiden sonra, sırf uzun vâde1! İstikrazlar yollle yapılması lâzım gelecektir. Ağır vergilerle bu nesil tazyik etmek, verim imkânla, nnı azaltır. Mükellefler arasın, da âdilâne tevzi kadar, nesiller arasında da İçtimaî külfetlerin taksimi bir hakkaniyet icabıdır.
G'-nlş Ölçüde İstikrazlara İmkân vermek İçin, devlet tahville. Tinin vergiden muafiyetini kabul yerindedir. Fakat şirket eshamı İcln d» söylenebilecek söz vardır. Hattâ yalnız sermaye şirketlerinin İktisadî lüzumu bakımından değil, sırf hakkaniyet bakımın, dan şirket eshamının gelir ver. gisine tâbi tutulmaması tezi, kuvvetli olarak müdafaa edilebilir.
Pir şirketin hissedarı, esasen s’rketin sahibi olarak, kazancı, n n bir kısmını vergi olarak Öde. mestedir ve ödivecektir. Gerçek İrisi olarak, şirketten alacağı sa. fi gelir üzerinden, İkinci defa verglve tâbi tutulması bir mükerrerlik doğuracaktır. Bu huşu, su tekrar düşünüp tetkik etmelerini savın Malîye Bakanından rica ederiz.
Tabiî, bu düşüncemizde hak’ı
reformunda da «cüretin» karşı
muafiyet
İyi. en nlâsman devamını
yapmağa
m ak mümkündür.
Gelir vergisi tasarısı İlk 6 maddesinde verginin mevzuunu ve mükellefiyetin mahiyet ve şu. mulünü tesblt ediyor ve 7 il A 21 inci maddelerde muafiyetleri tâ. yin ediyor,
tşletme vergisi kanunu, hüküm, lerl tabiî mahfuz kalmak şartlle. küçük ziraî işletmeler, esnaf, kü. çikk tacirler, küçük sanat erbabı, bazı objektif, rakamla İfade edilen meselâ fş yerini senelik kirası 300 lirayı, bir yıl içinde tüccardan satın aldığı emtianın tutan 15.000 lirayı, satın alınan İptidai madde ve yardımcı malzemenin senelik tutan 10.000 lirayı geç. memek. işletmede kullanılan mu. harrik kuvvet 2 beygiri aşmamak gibi hudutlarının içerisinde kal. mak şarttle gelir vergisinden muaf tutulmaktadırlar.
Muafiyete ait hükümlerde asıl dikkate çarpan. bazı İçtimaî düşüncelere yer verilmiş olmasıdır. Bütün ileri memleketlerde ol. duğu gibi, cok verinde ye devle, tin solculuğunun ifadesi olarak, çalışanların, âcizlerin ve en bas. ta anne’erin Iphlne bazı muaf!, yeller kabul edilmiştir.
Meselâ. İdarî bir kararla kabul edilmiş olmasına rağmen, şlm. diki kazanç kanununda mevcut olmıyan «hizmet erbabına İs ye. rinde bedava yemek vermek su-retile temin olunan menfaat, ler» İn, ölüm, sakatlık sebepleri. le verilen tasminat ve yapılan yardımların, genel katma ve özel bütçeli idare ve mil esse selerde Belediyelerden ve resmî tekaüt sandıklarından alman tekaüt, dul ve vetlm ikramiyelerinin (ki bunun hususî müessese!ere de teşmili yerinde olur) evlenme ve doğum münasebetle kadın hîz. met erbabtna yapılan yardımla, nn muayyen bir hadde kadar, işsizlik tazminatının (İşten çı. kan veya çıkarılanlar veyahut İşsiz olanlara verilen tazminat, tır) gelir vergisinden muafiyetleri kabul edilmektedir.
Verginin bazı bakımlardan bir nevi İçtimaî yardım ve adalet, aleti olduğu bu hükümlerle be. llrtllmektedlr.
Pek uzun olan muafiyet cet. velinde bir zümrenin unutulmuş olduğunu teessürle görmekteyiz. Bizde fikir pro'etaryasını temsil eden bir muharrirler bilhassa ga. zete muharrirleri zümresi vardır. Bugündü kazanç vergisi rejimin, de bu zümre mensuplan yazı üc ' retîeri üzerinden vergi ödemez., ler,, Bu muafiyet hem alâkalıların maddî durumlarını, hem de fikir ve kalem mesaîsinin teşviki zaruretinin neticesidir.
Her halde tasarıyı hazırlıyan. lar bütün dikkatlerini, haklı ola. rak. maddî işlerle uğraşanlar üzerind- teksif ettikleri için. ka. lem erbabını unutmuşlardır Ba. sın birliğinin tavassutuna lüzum kalmadan, «ayın Maliye Baka, nımn bu zuhulil tashih edecek, lerl muhakkaktır.
Yeni kanunların tahliline devam edeceğiz.
CEVAT NİZAMİ
Ertuğrul yatı, Rusyanın Yalta Umanına demir atmıştı, Talât pasa üç günden beri Rus Çarının misafiriydi. Fakat o günü Er. tıığrul yatının etrafında acayip bir faaliyet göze çarpıyordu. Talât paşanın îstanbula döneceği bu yatın ambarlarına, etraftaki mavnalardan bir takım kocaman fıçı'ar, yüklenmekteydi,
Ertuğrul yatına Yalta lima. n nidan Çarın emriie yüklenen bu fıçılarda ne vardı?..
Yat gelirken,, Yalta'ya bütün ambarlan nefîs Iskeee tütünü» dolu olarak demirlemişti. Bun. lar padişahın Çat’a hediyesiydi. Ve bu tütünden İçen Çar o ka. dar hoş’anmıştı kİ:
— Tütünün bu kadar güzel olabileceğini düşünmemiştim,., dediği söyleniyordu.
Tütüne karşılık olarak bu sefer de Îstanbula dönen Ertuğrul ya. tının bütün ambarlarını saraya alt 125 senelik eski şaraplarla doldurtmuştu. İşte bu fıçılar oralardı.
Ertuğrul yatı îstanbuldan bir akşam üstü hareket etmişti. Yat. ta meşhur Lange beyin idaresinde 125 kişilik bir bando muzıka heyeti vardı,
Ertuğrul yatı Boğardan çıkmak üzere Sarıyer açıklarına gel. diği zaman Sultan Reşad*ın bin, diğl küçük yat ile karşılaşmıştı. Padişah Talât paşayı deniz üs. tünde uğurlamıştı. Yattaki efrada maiyeti senlyenin nikelftjlı tüfekleri dağıtılmıştı.
Gerek yatta ve gerek Rusvada verilecek ziyafetler, heyetin ve yatta bulunanların yolda yiyecek içecekleri için 20,000 altın liraya hükümetçe Tokatlıvan angaje edilmişti,
Yaltada karşılanma, ziyafet, ler vesaire pek mükellef olmuştu. Çar, Talât paşadan çok hoşlan, m işti. Hattâ onu kendisinin 6 atlı arabaslle dolaştırmıştı, Ge. tlrilen tütünlerin yaptığı tesir de başka..,
Paşa her gün ziyafetten ziya, fete götürülüyordu. Bütün sof. ra?ar «Rus ziyafeti» nln şöhreti, nl bir kere daha İspat edecek kadar çeşitli ve zengindi.
Fakat bir gün Talât paşa mu. hafızı B. Mehmed’l bir köşeye çekti:
— Açım be Mehmet... Burada. kİ yemekleri yiyemiyorum I.. dedi.
Mehmetten de alınız o kadar. Talât pasa İlâve etti:
— Şöyle güzel bir pilâv... Bir İrmik helvası olsa’.,
B, Mehmedln gözleri parladı:
— Kolay efendim!.,
— Nasıl kolay?.. Burada da mı yemek pişirmeğe kalkışacak, sın?.,
— Hayır paşam... Gemiden getiririm sana...
— Sahi... Nasıl da aklıma gel_ medl Mehmet... Haydi göreyim seni... Amma kimseye belli etme,. Şöyle getirilebilecek şeyler, den getiresin..
B. Mehmet doğru limana koştu. Hemen İstimbot ile Ertuğrula geçti. Geminin ahçısına güzel bir sigara böreği yaptırttı. Kutuya koyulup götürülebilecek bazı şeyler daha hazırlattı. Sonra bunları paket ettirdi. Doğru Ta. lât p*ş®yft..,
O günkü ziyafetlerde Talât paşa İştahsız görünüyordu. Çünkü kamı toktu.
Bir irmik helvası hikâyesi..
Talât, paşa «İtfamı bilmem, fakat midem alaturkadır» derdi.
Etrafındakiler onun fevkalâde nefis «irmik helvam» yaptığım söylüyorlar. I
Eg AKŞAM S
Kf Abone bedeli
Türkiye Ecnebi
Senelik
6 Aylık
3 Aylık
Adres
pul gönderilmelidir Aksi takdirde adres değiştirilmez.
2800 Kuruş 6100 kuruş 1500 . 2000 *
800 . 1000 »
tebdili için elli kuruşluk
Telefonlarımız Başmuharrir: 20685 Yazı tfllPrl: 20705 - idare: 20681 Müdür: 20407
Şevval 18 — H*ar 138 İmsak Güneş öğle tasdi Ak. Yatsı
E. 0.53 11.83 6.68 9J3 18.00 1.3»
V. B.05 8.4B 13.07 10,38 19.11 20.48
İdarehane BabıftU civan
TANIMADIĞIMIZ MEŞHURLAR:
Bahçede irmik helvası pişirirken telefon çalıyor
Yalta limanında Ertuğrul yatının ambarlarına doldurulan büyük fıçılarda ne vardı?..
Ertuğrul yatı Yalta limanında — Tütüne karşılık şarap — Lange beyin idaresindeki muzıka heyeti — Talât paşaya vapurdan götürülen yemek — «Güzel bir pilâv olsa yenmez mi?.j> — Paketteki sigara börekleri —■ Bir helva pişirmenin hikâyesi — Sadrâzam telefondan çağrılıyor — Bul-: gar Hariciye Nazırı GnadiyePin hediyesi— Bir damacana erik rakısı..
f
Hattâ muhafızı B, Mehmet:
— Paşanın yaptığı irmik hel. vasim kimse yapamaz,,, diyor. Başka yemeklerde değil, fakat İrmik helvası yapmakta haklka. ten büyük bir mahareti vardı. Zaman zaman da dinlenmek ve eğlenmek kabilinden irmik hel. vasi yapardı.
Hattâ bir gün bir yolculuk şırasında B. Mehmed’e hangi ye. meklerj pişirmesini bildiğini sormuştu. Sonra da kendisi:
— Ben öyle bir irmik helvası yaparım kf parmaklarını da yu. tersin,,, demişti.
Muhatabının yutkunduğunu görünce:
— Îstanbula gidince sana bir İrmik helvası yapacağım. Bana hatırlat..dedi.
îstanbula dönülünoe bir cuma günü AyasofyadaM evin bahçe, sinde faaliyet başladı. Talât pa. şa o günü Sadrâzambğım tama, mile Babıâllde bırakmıştı. Neşeli ve herkesle can ciğer bir va. tandaştı. Sırtındaki entarlslle bahçeye inmiş, büyük bir dikkat içinde İrmik helvasını pişirmekle meşguldü. Mehmet kendisine yardım ediyordu.
Maltızın önünde İrmiği kıva. mına getirmeğe çakşırken tele, fon çaldı. Saraydan Sadrâzamı arıyorlardı.
Mamafih helva da hemen hemen kıvamına gelmişti,
Hikâyenin bundan sonrasını bizzat B. Mehmetten dlnllyeîlm:
«Telefon çalıp da paşa İçeriye girince, ben de onun tarif ettiği gibi İrmiği çevirmeğe, karıştır, mağa başladım, Çok güzel kokuyordu, Adeta pilâv gibi hele.! melenmlştl... Lâkin paşanın te. lefondan dönmesi uzadıkça uzuyordu. öyle canım çekmişti kİ dayanamadım. «Sunun bir tadına bakayım!,. Kıvamına gel. mlş mi?. Şekeri nasıl?.» diyerek ağzıma bir kaşık attım. Vay efendim vay!. Sanki bir kaşık helva değil de, bir kaşık cehennem!,. Tam o esnada psşa bahçe kapısında görünmez mİ?,. Ağzım kavruluyor. Helvayı çıkarıp tükürememl.. öylesine yandım ki gözlerimden yaşlar bo_ şandı. Maltızın etrafında başladım zıplamağa...
Ev halkı da pencerelerde pa. şanın irmik helvası yapmasını seyrediyor. Talât paşa maltıza yaklaştı:
— Ne o?, dedi, dans dersi mİ alıyorsun?,.
Sonra da İlâve etti;
— Patladın mı kİ?. Görüyor, «in ve biliyorsun kt saten şunu eana yapıyorum...»
Gnadiyef'in rakısı..
Bazan arkadaşları da onun irmik helvasının şöhretini İşitir-lerdl. Ve şaşarlardı.
Misafirlerinin sevdikleri yeme.
Petrol araştırmaları
Maden Tetkik ve Arama EnslUlsü-nün, yurdun muhellf bölgelerinde petrol sondajları yaptığı malûmdur. Van vs havalisindeki araştırmalar müspet şeklide neticelenmeğe başlamıştır. Merdi venköy civarında petrol emareleri görülmüştür. Bu mın-takada derhal sondajlara başlanacaktır.
YEN* VAVriM
Tabiat mucizeleri
Hekimlikte yem ufuklar
yatı
ği hazırlatmasını zevk bilirdi. Kendisi çocukluğunun, yemekle, rinl, meselâ kuru fasulyeyi pek severdi.
Alkole düşkünlüğü olmadığını söylemiştik. Buna dair bir de fıkra anlatalım:
Bulgar Hariciye Nazın Gna, diyef Talât paşaya kapalı bir da. maçana hediye etmişti. Bu açıldığı zaman içinde hususî surette hazırlanmış nefîs erik rakısı bulunduğu anlaşılmıştı. Gnadi-vef blzdekl politikacıların bol bol içtiklerini sanarak Talât paşaya da rakı hediye etmişti.
Lâkin Gnadlyefln damacanası aylarca kullanılmadı, öylece kaldı. Sonra da onu boşalttılar,,
Hikmet Feridun Es
Tanca kararı ve Ispanya
Ispanyol Dış Bakanlığı bir tebliğ nedretti
Londra 10 (R.l — Tanca’da milletlerarası rejim hakkında verilen karar üzerine tspanya Dış İşler! Bakanlığı dün akşam bir tebliğ neşret-mlşttr. Tebliğde, kararın, ispanyanın muvafakat! alınmadan verildiği bildirilerek, deniliyor di:
«tspanya, Tanca*yı İşgal edeceği zaman bundan Fransa va İngiltereyi haberdar etmiştir. İngiltere muhalefette bulunmamıştır, İspanya, 1040 ta burasını işgal ettiği zaman Mihver kuvvetlerinin Tanca'ya taarruz edeceklerini gösteren esaslı deliller var-, dı.»
Franco İle Churchill arasında teati edilen mektuplar
Londra 10 (R.) — Geçen senenin sonlarına doğru, AJman mağlûbiyeti açıkça göründüğü sırada Generali Franco, M. Churchlll’e bir mektup göndererek, birlikte çalışmayı, Sov-yetlcre karşı bir blok teşkil etmeği teklif etmişti. İngiliz Başvekili verdiği cevapta, bu teklin reddeylcmlştl. şimdi bu mektuplrın metni neşredilmiştir.
M. Churchill, cevabında, tngiltere-nln Rus düşmanı milletler bloku teşekkülüne taraftar olmadığını, böyle bir şeyin büyük bir hata olacağını bildirmektedir Churchill. aynı zamanda dünya sulhu müzakerelerine Iştlı&k etmek hususunda tspanya tarafından gösterilen arzuları tngU'tc-renln destekllyemlyeceğini de bildirmektedir,
Ankara'da Yüksek Ziraat Enstitüsü ordinaryüs profesörlerinden Dr. Samuel Aksoy'un «Tabiat Mucizeleri - Hekimlikte yeni ufuklar» adlı bir eseri çıkmıştır. Bu eser son senelerin keşiflerinden ve profesörün yapıtjğı tetkiklerden bahsetmekte, bilhassa tıbbî radyesezi hakkında malûmat yermektedir.
Nebat, hayvan ve insanın vücudundan bir takım şuaların İntişar ettiğini RadlestezlffUer öteden beri İddia ettiler, fakat bunu fiziki «Kilerle 13-patedememisl^rdi. Son senelerde bu İmiş, sinema fkllmlerl-na çı kilmiş ve mevcudiyetleri şüphe götürmez derecede açığa vurulmuştur.
. prof. Samuel Aysoy 1836 senesinde Radlo - BlvolOji temi altında bir eser yayınlamıştı, bu eser bilhassa ksndl araştırmaları mahsuLÜ idi Eserde nebatlardan İntişar eden şualardım bahsedilmiş ve aynı uzunlukta şua neşreden ağaçların beraber yaşayabilecekleri Radlo - aktlv şualarla nebatların gelişmeleri arttırılabllcceğl-nl bildirmiştir. Her İki Konu yabancı memleket bilginleri tarafından kabul edilmiş ve kongrelerde hususî beyanata vesile teşkil etmiştir
Profesör Aksyo 1936 da-neşrettiği «erde hastalıkların henüz vücutta büyük tahribat yapmalarından evvel teşhisleri İçin kendisinin bir âletinden bahsetfiştl- O tarihten beri çalışmalarına devam ederek hastalıkları ttşhls bakımından hemlklcr ve hastalar İçin çok kıymetli neticeler elde etmşltlr. Bu neticeler Tabiat Mucizeleri İsmindeki eserinde bUdirll-meketdir.
Alet hastRUktajı ropigfnaea evvel göstermek kudretine maliktir. Malûmdur id şimdiki hekimlikte bazı hastalıkların klinik, röntgen ve hattâ lâboratuvar usulleriyle teşhis etmek İçin İfatın, yani dokularda tahribatın ve bozukluk artn husule gelmesi lâzımdır. Meselâ verem ve kanserin teşhisi için bu hastalığa mahsus bozuklukların gftrünmeslne İhtiyaç vardır
Halbuki Prof. Aksoyun âlet ve melodiyle doku henüz harap olmadan, te yalnız hücrelerde flziyolollk ufak bir İnhiraf varken hastalık meydana çıkarılabilir. Bütün muayene m' -todlarında olduğu gibi bu metodla da hata yapılabilir, fakat bu hatalar Alet veya metoddan ileri gelmeyip operatörün kendi hatasıdır. Bu me-tod ile çalışanların adedi fazlalaşınca hata sebeplerinin de ası*ae«ft>-na şüphe yoktur.
Metod ve âlet İnsanlığa bedbaht veremli ve konserililere büyük hizmetler yapmağa namzettir Eserin muharriri İlmi ve tıbbi mecmnalnrda yapılacak makul tenkillere büyük bir memnunlukla cevap vermeğe hazırlandığını bildirmektedir
Profesör eserinin baş taralınca yabancı memleketlerde bu İkonuyla meşgul olan derneklerin, hekimlerin İsimlerini, ve şimdiye kadar kabul edilmiş doktora tezlerini blldirmek-ted.lr
DOLU DİZGİN
Hakkı Süha Gezginin tercüme ettiği «Röne Fonjallazsin bu eseri, roman tarzında bir yeniliktir. Faknt klilslk usulünün dışına çıkan bu eser, yeni ve pek cazip bir yol açmif bulunuyor
«DOLU DİZGİN» metnlekitimizde bu türlü eserlerin Uk örneğini tcşKİl «diyor. Flatl 125 kuruştur. Arif Bola* Kltabtvl noşretmlştiT.
«Robert Kolej» ve «Amerikan kız Koleji»
Nevyork 18 IÜ3İS) — İstanbul'daki Robert kolej ve AmerLkan k-U kolejinin direktörü Floyd H. Black. Ncw -York Herald Tribüne gazetesinde İntişar eden bir makalesinde İstanbul’ daki bu İki Amerikan okulunun Türkiye İle Birleşik Amerika arasında başlıca kültür rabıtasını teşkil ettiklerini ve harbden yalnız sağ olarak çıkmış değil, aynı zamanda mevkilerini tahkim' etmiş olduklarını söv temekte ve şöyle demektedir;
■Bu kolejlere girmek istiyen talebelerin sayısı, bilhassa İngilLzceyl Öğrenmek arzıisundan dolayı büylik ölçüde artmıştır. Orta Şark'ta dt'ma kuvvetli olan bu arzu, şLmdt eskirinden daha büyüktür. Bu kolejler üç çeyrek asudan fazla bir zamandan beri İngilizce'yi mükemmel Mr surette öğretmişlerdir. Orta Sark hakkında bir şeyler Öğrenmek ve uluslararası anlaşma vazifesine İştirak etmek fırsatım bulmak üzere bu kolejlerde hizmet etmek İrin olrçok genç Amerikalı İstanbul'a gelmiştir.»
Dr. Black, makalesinde Türkiye’ deki Eğitim ve Atatürk devrinde bu sahada kaydedilen terakkiler hok-ktnda da bazı İzahat vermektedir.
NiSSO
KtIRK ATE1VES1
Bugün açılıyor
IstlklM Cadd. OllVû Apt No. 1
(Rejams'ln sokağından girilir.)
Btihlfe •
AKŞAM
20 Eylül 1945
HER AKŞAM BİR HİKÂYE
KARLI GECEj
salonlara, dehlizlere, odalara geçiyorduk. .Birimiz, seyahate çıkarken yanımıza aldığımız elektrik fenanun^ öbürümüz de ilstüste kibrit ya karate etrafa bakıyorduk.
Burası hakikaten pek garip ve oiH rarenglz bir yerdi. Her taraf t® kaldı-i rıİması gayet ağır bir takım eşya— Duvarlarda zırhlar, tablolar... Arkadaşım bunlara elindeki elektriği tutarken bazan güzel güzel, fakat hepsi de esrarengiz yüzlü genç kadın resimleri de görüyorduk.
Burası neresi İdi?.. Kimindi?.. Lâkin buradaki "her şeyden binaya uzun zamandanberi insan ayağı basmadığı zannı uyânıyordu. Tavanlar o kadar yüksekti kİ seslerimiz bazan akisler yapıyordu. Arkadaşım:
— Acayip bir rüya görüyor gibiyim!.- Neresi burası yahu?, dedi. Dışarıda fırtına kıyametler koparıyordu. Bir lmpı açtık. Kocaman bir karyola. Pufla yatak!..
— Neresi olursa olsun... O kadar üşüdüm kİ girip yatacağım...
Bitişik de bir yatak odası İdi. Kıra! yatağı gibi bir karyola... ipekler içinde... Yalni2 her taraf tozlu. O kadar yorgunduk ki yattık. Mışıl mışıl uyuduk.
Ertesi sabah kalktığımız zaman fırtına tamamlle durmuştu. Hava bulutlu, fakat yağmıyordu. Pencereden bakınca hemen pek yakımızda bir höy gördük. Gece fırtına arasında fıırkctmlşlik. Arkadaşım:
— Ne tuhaf macera... Geceyi geçirdiğimiz binanın sahibini tanımıyoruz,.,. dedi.
Giyindik. Kapıyı arkadan açtık. Dışarıya çıkarken yoldan geçen köylüler bizi görünce hayretle duraladı-lar:
— Nereden çıkıyorsunuz?.. Geceyi bu binada mı geçirdiniz?., dediler.
Biz:
— Evet... derdemez gözleri açıldı:
— Ya hayaletler?.. Ya hortlaklar?.. Ben az daha boş bulunacaktım. Lâkin arkadaşım:
— Onları gördük. Ve kovaladık...
Diye bir yalan savurdu. Bize şaşkın şaşkın bakıyorlardı. Sonra köye doğru alabildiğine koşmağa başladılar.
Yarım saat sonra her ağızda biz çalkanıyorduk. Meğer İçinde geceyi geçirdiğimiz şato 17 senedenberl boşmuş. «Hortlaklı şato» diye anılmış Yalnız ayda bir İki adam gelir, her tarafı temizler, hava kararmadan çok önce çıkar giderlermiş.. Burada gece geçirmek?.. Hangi kahramanın haddine düşmüş?..
Lâkin İşte biz bunu yapmıştık!.. Köy kızları hayran hayran bize, iki kahramana bakıyorlar, nasıl iltifat edeceklerini bilmiyorlardı.
Lâkin asıl iltifatı fena isminden dolayı bir türlü burayı satamıyan şato sahibinden gördük. Civardaki başka bir binada oturuyordu.
— Bu binaya girenin ertesi günü Ölçüsü çıktığına dair 11 senedenberl sürüp giden dedikoduyu yalancı çıkardınız. Bu binada bir hafta kalırsanız her geceniz 1çln sîzlere yüzer dolar veririm... Ve ocaklarınızı da gündüzden yaktırır, en nefis yemekler, içkiler gönderirim... dedi
Bir hafta yan geldik. Her gece yüzer doları da aldık. İki de cesur sevgili bulduk. Gece el ayak çekildikten sonra bizi ziyaret ediyorlardı. Bir hafta sonra da şatoya müşteri çıktı.
(Bir yıldız)
Ocağın başında oturan adam etrafındakilere sordu:
— Hiç şiddetli kar fırtınası İçinde seyahat ettiniz mİ?..
Arkadaşları «Hayır i o mânasına gelen bir hareketle başlarını salladılar. Deminki suali soran delikanlı sözlerine devam etti:
— Ben ettim. Okuduğumuz üniversitenin yılbaşı tatillerinden istifade etmek için iki arkadaş otomobille küçük bir seyahat yapmağa karar vermiştik. Yola çıktık, seyahatimizin İlk merhalesine hiç bir mühim şey olmadan ulaştık, ikinci günü yolumuz dağlara düştü. Hafiften hafife kar yağıyordu. Fakat biz durmak İstemiyorduk. Akşam üstüne doğru birdenbire kar şiddetlendi. Karanlık bastı. İşin felâketi şu idi kİ civarda ne ışık, ne ot, ne ocağa benzer birşey farkcdlllyordu.
Bereket Versin ki arkadaşımın otomobili eski püskü olmasına rağmen motör çekiyordu. Fakat git git karanlık!..
Soğuk ve fırtına tahammül edilmez bir hale geliyordu. Nihayet otomobilimiz bir tarafa saplandı kaldı. Arkadaşım:
— Oldu olanlar... Şimdi ne halt edeceğiz?., dedi.
Otomobilin kapısını fırtınadan güç hal İle açtık. Fakat dışarı çıkınca sevindik. Zira büyük bir karaltının tam önünde durup kalmıştık. Tipiden o Kamana kadar bu karaltıyı farkel-memlştik.
Kocaman, muazzam, kuleli bir binanın tinimde İdik. Arkadaşım sesini buna İşittirmek için bağıra bağıra:
— Tam yerinde durmuşuz!., dedi. Ben de bağırdım:
— Doğru!.. Lâkin bunun kapısı nerede?.,
— İş kapıya kalsın... Buluruz!..
Binanın etrafında döndük... Hiç bir pencerede küçük bir ışık yoktu. Nihayet gayet geniş ve alabildiğine uzayıp giden, çok büyük merdivenleri bulduk. Bunlardan çıktık. Bir demir kapı... Tokmakların üstünde karlar toplanmıştı. Birini çaldık!.. Cevap yok... Bir kaç kere daha çaldık, binada gene hiç bir hareket olmadı., Bu sefer İki tokmağı alıp bütün kuvvetimizle çalmağa başladık. Nafile!..
Arkadaşım;
— Talihe bak bir kere... Kimse yok galiba!., dedi.
— Belki içerideki bekçi lşitmiyor-dur. Fırtınanın şiddetinden biz bile yanyana durduğumuz halde bağıra bağıra konuşuyoruz,
— Burada kakırdayıp kalacak değiliz ya... Pencerelerden birinden giriverdim!..
— Amma yaptın... Ya İçeride bir) varsa, bizi hırsız zannedip hattâ öldürebilir de...
— Eğer dışarıda kalırsak nasıl olsa donacağız, ölüm muhakkak... Sonra bu kadar gürültüyü İşitmeyen İnsan bizim pencereden girdiğimizi mi duyacak?.. Şayet karşı karşıya gelirsek vaziyeti çabucak anlatırız.
— Her halde tehlikeli...
— Dışarıda enal gibi sabahlamak ise ölüm!..
Bir müddet de kapıyı tekmeledik. Yine hiç bir ses çıkmayınca dostum ellerini oguşturup ısıtarak:
— Haydi!., dedi.
Ve üzerlerinde kar birikmiş olan parmaklıklara sarıldı. O kadar üşü-müştük ki, ısınmak İçin sert sert hareketlerle, çabuk çabuk tır-inanıyorduk. Bir hamlede kendimizi balkon gibi bir yerde bulduk. Bunun yanındaki pencerenin camını arkadaşım kırk yıllık bir hırsız mahareti ile kaldırdı, Rüzgârla beraber biz de içeriye girdik Hemen pencereyi kapattık.
— şimdi hırsız zannedlbnemek İçin bağıralım. Etrafa seslenelim...
— Mükemmel...
Ve biitün kuvvetimizle bağırmağa başladık:
— Heeeey!. Burada kimse yok mu?. Bu binada kimse yok mu?..
Böyle bağıra bağıra salonlardan
DOLUDİZGİN
Fonjallaz - Hakkı Süha Gezgin Yepyeni tipte bir tercüme roman şah-eâerl, 125 krş. Arif Bolat Kitabeyi,
Gömlekiş M
I BİRİNCİ SINIF GÖMLEKÇ1
Sirkeci Ha midi ye cad. 27
Tel: 20696
Fen sahasında yeni ve mühim keşifler
Çok büyük kuvvet neşreden şualar tarafından mütemadiyen bombardıman ediliyormuşuz
Elnsteln ve diğer âlimlerin İzafet nazarlyçsini geliştirmek hususunda vücuda getirdiği eserler müstesna, asrımızda cosmlque şuaların keşfi kadar hiç bir fennî eser umumun fevkalâde dikkat Ve alâkasını çekmemiştir.
1910 senesinden beri muntazaman toplanan deliller gösteriyor kİ biz hariçteki âlemden radyumdan bile daha büyük kuvvet ve enerji neşreden şualar tarafından her zaman bombardıman ediliyoruz. Bunlara hariçteki kâinattan gelmeleri ltlba-rlle cosmlque şualar deniliyor. Daha 15 sene evvel ispat edilmiştir kİ bu şualardan her birinin haiz bulunduğu kuvvet ve enerji evvelce keşfedilen şualardan herhangi birinden 1000 misli daha ziyadedir.
Arzımız geceli gündüzlü mütemadiyen gayet küçük kurşun gibi mermiler lie bombardıman ediliyor. Bu mermiler kansere hücum eden radyumdan daha büyük enerjilidir, Cosmlque şualar üzerinde derin ve muvaffakiyetli tetkikleri İle meşhur olan Amerikan profesörü Millikan her bir dakikada bu kurşunlardan sekiz, dokuz yahut onunun İnsanların kafasından geçtiğini tesbit etmiştir.
Hakikat böyle olduğu halde biz bu kurşunların tesirinden masun kalarak hâlâ nasıl yaşıyabillyoruz?. Bu kurşunlardan bize zarar gelmemesinin başlıca sebebi hatunlarının son derecede küçük bulunmasıdır. Bu kurşunlar uçarken bütün bir enerji kesilmiş bulunuyorlar.
Bu gibi kurşunları arza İsabet ettiği zaman toplıyacak bir vasıta bulunacak olsa bunlardan bir onçe (yani 28 gram) sıkletinde elde edebilmek için 30 rakamının önüne yirmi yedi tane sıfır konarak elde edilen sayıyı toplamak icabederdl.
Cosmlque şualar fennen en küçüK zerreler sayılan elektron ve posltron-lardan müteşekkildir. Elektrik ile mahmul olan bu zerreler de bütün atomların terkibatını teşkil eder.
Bidayette yalnız elektronlar malûm idi. Fakat sonradan yapılan araştırmalar neticesinde posltronlar keşfedildi. Posltronlar elektronlara benze-mlyen bir zerre değildir. Fakat elektrik hamulesinin muhalif tipini taşırlar.
Cosmlque şualar üzerinde yapılan şon araştırmalarda büsbütün yeni bir tâli atomu zerresi keşfedilmiştir. Bu yeni zerreye Mesotron adı verilmiştir. Evvelce bu zerreye dikkat edllmiyerek ihmal edilmiş olmasına mühim bir sebep vardır. Bu zerrenin ömrü çok az olup ancak saniyenin milyonda biri kadar sürer. Bu kısa hayatı bir Elektron bırakarak lnhiiâl eylemesi İle sona erer
Şurası da kayde şayandır kl daha Mesotron keşfedilmezden evvel bile fizik âlimleri atomların hal ve hareketlerini İzah için ortaya koydukları nazariyelerdekl bazı boşluklara bir mâna verememekte ve bunun için yeni bir zerre bulmak için araştırmalar yapmakta İdiler. Hacımlannın son derecede küçük olması Cosmique şuaların daha evvelki zamanlarda keşfedilmesine engel olmuştur. Ancak radyomun keşfi görülmiyen şua neşriyatını ifşaya mahsus cihazın ıslahı hususunda büyük adımların atılmasına yol açmıştır
Evvelce îonlsatlon hücreleri udi verilen ve radyo aktif cevherlerin vücudunu gösteren âletler bazı şua neşriyatının mevcudiyetini ihsas etmişti. Bu izden yürüyen mütefennln-ler bugün Cosmlque şualar adı verilen neşriyatı keşfetmişlerdir. 1910 senesinde İsvlçrede yapılan tecrübeler irtifa arttıkça şua neşriyatının] şiddetlendiğini ispat etmiştir. Bu nal
bu neşriyatın menşei arzı kapüyan havanın dışında olduğunu göstermiştir.
Bugıin de hakiki menşcln ne olduğu kati olarak bilinmiyor. Bir nazarl-yeye göre bu neşriyatın n enşel boş feza dediğimiz sahadaki serseri atomların dağılma halidir.
«Atomun arzımız üzerinde infilâk edip tek. bir atomun haiz ve mahbus bulundurduğu ...rjiyl serbes bırakacak bir imkan ve vasıtanın bulunmasından Cenabı link blzlerl saklasın» diye bir sene evvel dua ediliyordu. Fakat bu korktuğumuza şimdi şahit bulunuyoruz. Geçen ocak ayının 20 sinde çıkan İngilizce mecmualar Almanların atom bombası adı verilen bir âlet icadettlklerine dair deveran eden şayia1 an endişe ile kaydetmişlerdi.
Lâkin Alınanlardan evvel Amerikalıların bunu tahakkuk ettirmiş olduğuna şahldolduk. O tarihte böyle bir silâhın meydana gelmesi gayrı muhtemel sayılmakla beraber imkân dahilinde görülüyordu. Şu kadar var kİ, böyle bir silâhın, aleyhinde kullanılanlar kadar bunu kullananlar için de son derecede tehlikeli olacağı tahmin ediliyordu.
Cosınique şualar fevkalâde korkunç enerji ve kuvveti haiz bulunduklarından, denizlere ve Okyanuslara tesadüf ettiği zaman 1000 yarda ve hattâ daha fazla derinliklere nüfuz edebiliyorlar.
Şualar elektrik yüklü bulunduklarından, yolları mlknatlsle değiştirilebilir. Arzımızın kendisi muazzam bir mlknatls olduğuna göre, şualar fezada arzımıza yakın geldikleri zaman yollarından İnhiraf*ediyorlar.
Aynı zamanda güneşte çok büyük bir miknatis bulunduğundan, fezadaki şuaların birçoğunu kendisine bendetmekte ve bu suretle şuaların pek çoğu arzımıza yetişememektedir. Maahaza. arzımızın her noktasına mütemadi surette bu şualar geliyor. Şu kadar var ki Hattı üstüva’dan kutuplara gidildikçe arza İsabet eden şuaların miktarı bir derece çoğalıyor.
Cosmfque şualar üzerinde tetkikleri derinleştirmek üztre hassas ölçü âletlerde mücehhez ve pilotsuz balonlar havanın en yüksek tabakalarına kadar uçuruluyor. Aynı zamanda derin göllerin ve maden kuyularının diplerine ölçü âletleri gönderiliyor. Arzın çok hücra ve uzak köşelerine varabilecek tetkik âletlerinin İcadına da zaruret hissediliyor.
şimdi cosmigue şualarını keşf için kullanılan başlıca âlet Oelger teleskopudur. Bu âlet ziyadan ziyade elektrik ile mahmul zerrelere karşı hassastır.
Bu fotoğrafların tetkiki zerrelerin hücresi denilen gayet mahirane yapılmış bir âlet 1le tetkik olunuyor.
Zerrelerin kendileri değilse de seyir hatları fotoğrafla tesbit olunuyor.
Bu fotoğrafların tetkiki zerreerin tip ve kuvvetlerini meydana çıkarmağa da hizmet edebilir.
Harb dolayısile son birkaç sene zarfında cosmlrçue şualar hakkında geniş mikyasta tetkikler yapılamamış ve yapılanlar da harb esrarı olarak gizil kalmıştır. Maahaza cosmiqu.e şualara alt tetkiklerin fen için doğrudan doğruya veya bilvasıta azim kıymeti olduğuna hiç şüphe edilmiyor. Çünkü şimdiye kadar elde edilen neticeler bize atomdan daha küçük zerreler bulunduğunu bildirmiştir. Atom bünyesi bize yeni fikirler bahşetmiş ve yeni yeni teknik âletlerin imaline yol açmıştır. Kâinatı tetkika yeni bir teşvik tazlyanesi olduğu gibi, cihan efkârının fenle alâkasını arttırmıştır. Bizi mütemadl-
Konuşan ve şarkı söy liyen tel icadedildi Tel, sesleri gayet berrak bir surette kaydediyor ve ue kadar kullanılsa hiç bozulmuyor
Uzun seneler evyel Birleşik Amerl-kaya gelip yerleşen bir Rus mültecisinin genç oğlu Marvln Comras Illinois eyaletindeki Teknoloji enstitüsünde lâboratuvar. malzemesi imal etmek suretiyle maişetini temin ettiği'gibi aynı zamanda enstitüde de tahsiline devam etmekte îdi. Comras, makine ve elektriğe ait her şeye burnunu sokan talebelerden biri idi. Dalma banyo alırken şarkı söyliyen amatör baritonlardan . amcazadesi VVllliam Korzonun radyoda şarkı söylemek için büyük bir hevesi vardı. Bu şarkıcı genç, daima kendi şeşini bir gTamofon plâğında dinlemek isterdi. Fakat kâfi miktarda parası bulunmadığından bir plâk çekme makinesi almağa kudreti yoktu. Bir gün Comrasa. sesini kaydedebilecek bir cihaz İmal etmesini rica etti.
Comras. kuzeninin ricasını kabul ederek faaliyete girişti ve öteden beriden temin ettiği ufak tefek malzemelerle odasının bir köşesinde kurduğu ufacık bir lâboratuvarda 6 ay uğraştıktan sonra nihayet Korzonun sesini kaydedebilecek bir cihaz İmal etmeğe muvaffak oldu.
Comras lcadettiğl aleti bütün aile efradı önünde tecrübe etmek için onlan lâboratuvarına çağırdı, Kor-zon mikrofona «Yankee Doodle» şarkısını ıslıkla söylerken bir bobinde sarıl! bulunan İnce çelik bir tel, dönmekte olan diğer bir bobine yavaş yavaş sarılmıştır. Comras bu teli imal etliği cihazın İçkiden tekrar geçirmiş ve bu esnada Korzonun biraz evvel çaldığı ıslık gayet berrak olarak alete bağlı operatörden işitilmeğe başlamıştır.
İcadında muvaffak olduğunu gören Comras. teknik yardım teinin etmek ve bu icadını daha tekâmül ettirmek için çareler düşünmüştür.
Nihayet tecrübe mahiyetinde yaptığı ju yeni İcat modelini «Armour Aesearch Foundation» namındaki fenni araştırmalarla meşgul olan kumpanyaya götürüp tecrübesini yapmıştır. Kumpanya tarafından İyi bir maaşla derhal angaje edilmiş, muazzam modern lâboratu-variarda mükemmel malzeme ve aletler İle araştırmalarına devam etmiştir. Bugün general Electirc Kumpanyası, Utab radyo şirketi ve Armour kumpanyası tarafı».dan imal edilen diğer 16 yeni cihaz da Comras tarafından icadedllmlşlir Comrasm icatlarının hemen hepsi Amerikan ordusu tarafından kabul edilerek sona eren harbde kullanılarak istifade edilmiştir. Âdi plâklardan çok daha berrak ve mükemmel ses kaydeden bıı yeni icat ufak telli cihazlardan binlerce»! Am...’.:an harb uçaklarına yerleştirilerek hava savaşlarının bütün safahatı pilot tarafından küçük bir mikrofon vasılaslle bu küçük cihazların ses kaydeden teline mükemmel surette tesbit edilmiştir. Bugün artık bu ses kaydeden cihazdan sivil hayatta da istifade edilecektir.
Bu yeni sistem o kadar pratiktir kl eskiden alelade diktafon cihazlann-( olduğu gibi plâk değiştirmek gibi müşkülât ortadan tamamen kalkmış ve herhangi bir şahıs bu telli cihaz üzerinde saatlerce konuşarak sözleri bu ince teller üzerine tesbit edebilmiştir.
Bu cihazın belli başlı hususiyet ve avantajları vardır. Tel plâkların âdi gramofon plâkları gibi aşınarak bozulması ve kırılması yoktur.
şikago senfoni orkestrasının maestrosu Desere Defaw tel üzerine kaydedilen musikinin şimdiye kadar eşine Taslanmadık derecede berrak yen bombardıman eden gayet küçük kurşunların ıarbden^sonra daha bize birçok faydalar temin etmesi bekleniyor. — F.
ve natürel olarak dîni ediğini söylemiştir. Bobin üzerindeki tel ne kadar uzun olursa o kadar fazla ses veya musiki, kaydedilmektedir. 1* santim kutrundaki bir bobinin üzerindeki sarılı tel, 2 mil uzunluğundadır ve bu telin üzerine kaydedilen bir musiki parçası veya bîr nutku dinlemek için G6 dakikalık bir zamana ihtiyaç vardır.
İcabında 8 saat devam edecek uzunlukta teller! havi bobinler de kullanılmaktadır. Konuşan veya şarkı söyleyen tellerin ekserisi, iki saat sürecek uzunlukta imal edilmektedir.
Bu ses kaydeden tellerin muhtelif cinsleri vardır. Meselâ bir yazıhanede diktafon vazifesi görmek için kullanılan telin kaydettiği kelimeler arzu edildiği zaman tel üzerinden şlli-nebilmekte ve bu teller yeniden doldurularak mütemadiyen İstifade edilmektedir.
Fakat mühim bir mııslld parçası veya bir nutuk İlelebet muhafaza edilmek üzere sabit ve hiç eskimeyen teller üzerine doldurulmaktadır.
Tecrübe mahiyetinde bu tellerden biri tam 200.000 kere kullanılmış ve katiyen bozulmadığı gibi zerre kadar hassasiyetini de kaybetmediği görülmüştür. ilelebet muhafaza edilmek üzere San Francisco konferansının bütün safahatı bu tel plâklara çekilmiştir.
Bu cihaz gayet basit bir tarzda çalışmaktadır. Cihazın elektrikli mik-natise bağb bir mikrofonu vardır. Miknatisin her iki kutbu arasında inşan saçı inceliğinde bir çelik tel geçmektedir. Ses daglaları mikrofonun. diyaframını İhtizaz ettirerek mlknatistekl elektrik cereyanı üzerinde tahavüller vücuda getirmektedir. Böylece, şiddetine göre kutuplar arasından geçen çelik tel muhtelif derecelerde mıknatıslanmaktadır.
Tel bu şekilde mıknatıslandıktan sonra, İlki kutup arasında tekrar beslenmekte ve bu sefer oparlöre bağlı bulunduğundan, mütehavvil elektrik sadmeleri sesi mükemmel surette meydana getirmekledir.
Çok yakında piyasaya çıkarılacak olan bu yeni cihaz, tuğla büyüklüğünde düz bir kutu içine yerleştirilmiştir. Pili ile beraber tekmil cihaz bir buçuk kilo ağurlığındadır ve bir palto cebine sığdırıla'ıilmektedir. Küçük mikrofonu ceketin butonyerlne yerleştirilir ise cihaz söylenen sözleri mükemmel surette içindeki tele kaydetmektedir. Doldurulan teller bilâhare daire ve evlerde mükemmel surette oparlöre raptedilerek dinlenmektedir.
Hareket esnasında kullanılan portatif ses tesbit etme cihazlarına daha şimdiden müthiş bir -ağbet başlamıştır. Birleşik Amerika ziraat muı-takalarından Nebraska eyaletinin seyyar hükümet, nemurları çiftçilerle yapmakta oldukları mülâkatları harfi harfine tesbit etmen için bu cihazı kullanmağı düşünmektedirler. Böylece çiftçilerin ihtiyaç ve istekleri kendi ağızlarından dinlenebilecek ve bu hususta lâzım gelen her türlü tedbir alınacaktır. Birçok ticarî firmalar da bu cihazdan istifadelen-meği şimdiden düşünmektedir Her hangi bir mülâkat esnasında bilhassa gazete muhabirleri bı cihaz sayesinde muhataplarının sözlerini her an. her yerde her türlü hava ve ışık şartlan altında eksiksiz kaydedebilecektir.
Bu cihaz telefonlara da raptedilmek suretiyle, -vde bulunmadığınız zamanlarda sizi ariyan herhangi bir şahıs söylemek istediklerini ince tel üzerine otoma tıkman dikte edebilir. Dönüşte bu teli oparlöre raptederek arkadaşınızın sözlerini ve isteklerim kelimesi knlım-cin» ı..-«-r.«-«pP,ır>ıî-
Gün Doğmadan Paris
EDEBİ ROMAN
Yazan: Louj$ Bromfield Tercüme eden: Vâ . Nâ
■ Tefrika No 56 —
— Bunu size söyliyemem. Bana bozamam, Bana kendi işiniz için gel-na ihanet ederek kendi kaidelerimi müracaatta bulunanların itimatları-dlğinlzl sanmıştım.
— Ben bu şeylere İnanmam.
— Hatâ edersiniz. Şüphesiz ki bu şeyler, henüz münakaşa kabul edecek bir sahadadır. Fakat istikbal hak kındaki keşiflerin, basiretin y ahut müneccimliğin esassız olduğunu kimse iddia edemez, Bunları şimdiye kadar İlmî cihetten tetkik eden olmadı. Anlamadığımız ve esaslı şekilde yoklamadığımız bahislerle alay etmek saçmadır.
CüsseU vücudunun vaziyetini değiştirdiği İçin sandalyesi gıcırdadı. Umulmadık bir şekilde ilâve etti:
— SJze mahrem olarak söyliyeblb-rim kl, umumi validen korkmanız İçin hiç bir sebep yoktur. Üç ay İçinde artık sizi rahatsa etmez hale gelecektir.
— Nasıl?
— O ciheti size İfşa edemem. Artık Paris valisi halinde bulımmiya-1 cak. Hayatta olmıyacak.
Heybetli göğsüne iliştirilmiş çengel den altın çerçeveli kelebek gözlüğünü çekti.
— Ben olsam kendi haline bırakırdım. Çok vakti yoktur.
***
Ifer yeni müşterisine yaptığı gibi, fakı kadın, binbaşıyı dinlerken tet-
Utanç duyuyordu. Zira, hakikatte bir şey danışmak için gelmişti.
Kadın, samimi bir hayretle baktı. Subay İlâve etti:
— Ben buraya gayet muğlak bir İş için geldim. Size anlatmak tecrübe-nlnde bulunacağım.
Sanki kararsızmış gibi, devam etmeden evvel öksürdü.
— Ben Askeri vali General von Helnrath'ın emir subayıyım.
Kadın:
— Evet, biliyorum. - dedi.
— Onun hakkında konuşacağım. General benim kıymetllmdlr. Benim İçin âdeta baba gibidir. Sıhhatinden endişe duyuyorum. Ne tüyeceğimi anlatmam pek güç. Onun maddî sıhhatinden olduğu kadar dimağ sıhhatinden de endişe ettiklerini bana bildirdiler.
Madam de Thonars'm bakışlarındaki kesif ifade karşısında rahatsız oldu. Kadın, onun tam cephesinde oturuyordu. O da ken'dlsl gibi, çıplak ampulün ç!ğ ışığı altındaydı. İhtiyar ve şişman yüzü, yağlı ve soluk teni, parlak soğuk ışığın altında pırıldıyor
du. .Fakat gözlerinin yaşı belli değildi. Araştırıcı ve'cesur gözlerdi. Bakışları hiç titremiyordu. Sanki bakış-larlle onun vücuduna dalıyorlar, hayatiyetini emiyorlar ve kendi nefsine olan itimadını silip götürüyorlardı. Bu gözler onun ruhunun derinliklerine dalıyor ve orasını keşfediyor gibiydi, Bütün kötülüklerini, haşinliklerini, benliğinin bütün İstırabım meydana çıkarıyorlardı. Hattâ, vicdanının en gizil taraflarım bile. Tereddüt etti. Sonra tekrar öksürdü. Yüzüne kan çıktığını hissetti.
— Zannederim siz onnn ne düşündüğünü biraz bana söyleyebilirsiniz? Dimağı ne He meşgul? Siirt görmekti niçin istedi? Bunları öğrenirsem, İhtimal kendisine faydalı olabilirim. Ona hizmet etmek İçin elimden geleni yaparım.
Kadın hâlâ ona bakarak daha fazla İzahat vermesini bekledi.
Nihayet, binbaşı asabiyetle dedi kl: — Niçin geldiğimi anladığınızı zannederim.
Uzun bir düşünceden 3onra kadın cevap verdi:
kik etmişti. Tahsilinin hudutları 1-çinde mütenasip ve zeki olduğunu görmüştü; PrusyalI evsafına göre de yakışıklı idi. Kadının insanlar hakkında büyük tecrübesi vardı. Bilhassa endişeli, korkmuş ve sinirli olan-*arı Bu delikanlının, sıhhatli
görünüşüne rağmen Asabiyete yakalanmış olduğunu gördü, Bu hal, tipik şekilde Alman hususiyeti İdi. Almanlar, Asabiyet hastalıklarını maddî şekilde ortaya vurmıyan biricik millettir, ihtimal bütün millet kendine has tarzda bu hastalığa yakalandığı için bu böyle olmuştur.
Madam de Thonars. İleriyi görüş istidadından, yahut da onun yerini tutan talihten dolayı ekseriya kendi de hayret ederdi. Lâkin şüphelere kapılmaktan da geri kalmazdı. Hattâ nefsine taallûk eden işlerde bile şüpheye kapılırdı. Şu anda ise, falcılık melekesini değU. teshlş melekesini kullanıyordu. Tecrübelerde ve müşahedelerle müracaatçının şekline bakar, bir takım tahminlerde bulunur. bu da falcılık sahasındaki faaliyetine büyük faydalar temin ederdi.
Söyiediğtle pek fazla alâkadar olmaksızın binbaşının yüzünü tetkik ediyor, onu itina İle tahlil ederken kendi zekâsına, sevkıtabiisine ve dehasını teşkil eden insiyakına aynı zamanda baş vuruyordu. Büyükçe fa kat kısık olan ağızda, İnce dudaklar-
da, dizginlenmiş, şekli bozulmuş ve mağlûp edilmiş bir cinsi naturanın kusurunu gördü. Ondıı, bir huşunet, bir nevi huşunet gördü ki, gözlerinin boş ve sabit bakışiyle ifadesi tamamlanmaktaydı. Yuvarlak, hafifçe çukur çenesi yumuşaklık ve zaıf gösteriyordu. Bu vasıflar bir kere çığırından çıkınca, dellca vc önceden kes-tlrllemlyen yelsll hareketlere sebebiyet verebilirdi. Düz burnu çok ince, çok asllâneydl. Görünüşte sıhhatli olan vücudun kuvvetini tekzlbedl-yordu. Gözler, vicdanlarında gizil bir şey olan insanların nazarlariyle bakıyordu, Öyle korkunçtular kl, bu gizli şeyler derin gölgeler İçinde muhafazadaydı belli. Bir bakıma bu açık mavi gözler güzeldi. Fakat, sabit bir İfadeleri vardı. Falcı kadın, böyle gözlere, uyuşturucu madde alan İnsanlarda raslamıştı. Yahut da, hayatları muğlâk ve müthiş olan müşterilerinde tesadüf etmişti. Böyle İnsanlar çabucak kaymışlar, Paris’in en xsüfü tabakalarına yuvarlanmışlardı.
Binbaşı, muhatabının kuvvetli nazarları altında, endişesi gittikçe artarak konuştuğu sırada, müneccim, bu genç vücuda alt ruhun zulmetler, nizamsızlıklar ve hezimetlerle yoğu-rulinüş olduğunu anladı. Riyakâr sözler altında gizlenen İhaneti mükemmelen kavradı. Buraya ondan malûmat almak İçin gelmişti. Zira,
Paris’i idare eden hasta İhtiyar adamdan kurtulmak İstiyordu. O ihtiyar kâfi derecede kötü insandı. Fakat zahiren sıhhatli olan bu delikanlı beterdi. Çok daha fenaydı
Ve ihtiyar kadın sakin sakin düşündü:
«— Bu son şeklindeki Almanyadır. İnkişafının son haddine kadar sürülen Alman namına ne varsa, işte bu-dur. İnsafsız, alça« ve haşin. O derece sinir hastası, koıku ve fenalıkla o derece meşgul kl, hu hali âdeta müspet bir hususiyet olmuş ve fazilet halini almış.»
Şüphesiz, Hitler’in vücuda getirdiği bu olacak. Bu. Führer’ln en büyük muvaffakiyeti: Fenalığın İyilik ve zaıflarının kuvvet olduğuna dair Almanları İkna edişi. Bu mânevi kıymetlerin garip şekilde bir tepetaklak edilişiydi. Bir vakıa, bir mantık haline gelmiş Alman dimağı tarafından tasdik edilmişti.
Hilekâr, ihtiyar dimağında başka bir düşünce şekil buldu;
( — Onu tahribedebllirlm. Bende bu kuvvet vardır. ■ Kendi kendini tahrlbetmeğe onu sevkedcbLllrim.»
Bu düşüncesi yüzünden büyük bir memnunluk duydu.
«— Hepsi de en nihayet kendi kendilerini tahribedecekler Bu ırk, cebirle ve ölümle büyülenmiş bulunuyor.
(Arkası var*
J Ey'.ûî İL 15
fanırr
K ü Cw K Rl
SATILTK KELEPİR AR8A — Beşiktaş: Kihçall Aşariye caddesi her türlü inşaata müsait Çapa marka fabrikası karşısında takriben 4000 metre kare fevkalade manzara tamamen deniz görür. Müracaat: Telefon 20030 389 — 3 KİRALIK KÖŞK — Çamlıcada tramvaya on dnklka 5 dönüm bahçe İçerisinde müteaddit çam, meyva ağaçlar bulunan köşkün 4 odalı müstakil bir bölüğü aylığı otuz liradan kiralıktır, Taksim meydanında Kolmls npartımanl yanında Köseoğ-hı Ap. No. S müracaat. Tel: 41434 398 — 2
BOŞ SATILIK İKİ KÂOIR EV — Fatihte taksilerin durduğu cadde nihayetinde köşede yedi, diğeri beş odalı 17000 ve 16000 liraya. Müracaat: Ayni caddede 10 numaraya. 391 — 5
SATILIK VİLLÂ 125000 = Maçka-nın güzide mevkiinde deniz görür İki kat 12 oda çift kalorifer parkeli bahçesi boş olarak teslim edilir. Halk Emlâk Tel: 83808 364 —
SATILIK FEVKALÂDE GÜZEL EVLER — Geniş arazi İçinde Bostancı Küçük Yalı İstasyonu yanında dörder oda ve teferruat manzaralı yeni evler boş olarak satılıktır. Bir görmek kâfidir. Müracaat Küçük Yalı İstasyon yanında bay Süleyman. 396 — 2
DEVREN SATILIK BAKKALİYE — Aksaray'da tramvay yolu üzerinde büyük bakkaliye mağazası devren satılıktır. Telefonu vardır. Telefon: 20937. 388 — 5
ACELE SATILIK — Üst katı deniz görür gayet açıklı havadar Kudıkö-yünün merkezi yerinde Emniyet Sandığının yanındaki Halitağa caddesinde 19 No. h altında İki dükkânı ve 6 odalı ve iki büyük salonlu vc büyük. taşlığı mutfak hamam, her katta havagazı, bahçeli görmek için İçindekilere veya 80037 telefonla müracaat. Tamirata muhtaç değildir ve bina yola kesilnılyecektlr, 307 — 2 — M U T E F E R R 1 K
ORTAOKUL - LİSE TALEBESİNE — Tuna Derscvl'nde Riyaziye -Fizik - Kimya - Lisan kursları açılmıştır. Saat: 14 - 18 arasında müracaat. Tuna Dersevi, Atatürk bulvarı No, 88 İstanbul - Aksaray. 193 — 4
ALMANCA DERSLERİ — Bir AvrupalI öğretmen üniversite İlse talebelerine ve hususî ders alacaklara iyi ders verir. Pratik ders ve İmtihanlara hazırlar. Frau Siftar Taksim Hoca Zndc sokak 11 kat 3 302 —
KİRALIK YER ARIYORUM — Temiz bir ailenin yanında bir bayan için konforlu möbleli pansiyon veya İki oda bir hol yahut bir buçuk oda bir mutfak 20 lira verilecektir. Boş tercih edilir, şerait, değişir. Tafsilâtlı mektupla Akşamda N. N. K rümuzuna. 292 —
SATILIK TAYLAR — Doru renkte 1,5 yaşında erkek taylar, demir kır 2 yaşındaki kısrak taşraya azimet do-layisile acele satılıktır. Erenköy Cadde Bostan Plâj yolu No, 13 de Zalere müracaat. 353 — 3
SATILIK KÖŞK VE ARSALAR — Erenköy, Demiryolu istasyonuna yakın, asfalt otobüs yolu üzerinde, yıllanmış çam, kestane, ıhlamur ve çeşitli meyva ağaçları ve İhata duvarı ile on bir parsel. Toptan, parçalı olarak satılıktır. Görmek İçin Erenköy, Sultan sokak 110 No. ya baş vurulabilir, 179 — «
İŞ SAHİPLERİNİN DİKKATİNE -Kuvvetli teminat ve İyi bir teklif mukabilinde 4500 lira nakdî sermaye verilir. Mektupla müracaat Akşamda K M. rümuzuna. 382 —
SATILIK KÖŞK — Bebçkte manzaralı muhtelif çam ve meyva ağaçları akar su havuzlu beton Sudepo-su iki dönüm bahçe İçinde iki katlı banyo ve konforlu telefon İçi dışı yağlı boyalı ve An karada uygun flütle satılık arsa Yenişehlrdc Belediye garajı karşısında Cebeci asfaltı yakınında 420 metre murabbaıdır. Beyoğlu Havagazı şirketi karşısında
■bDoktor Operatör GALİP K1C1MAN 1 Beyoğlu İstiklâl caddesi eski Çi- ■ çekçi sokak No. 5/7 Köçepatas- I takı muaycnchanesınd.j yeniden 1 hasta kabulüne başlamıştır. |
Yıldız Emlâk telefon 43376 401 — 1
3 = 1 - İŞ ARIYANLAR BOŞ YAZIHANELER — Birer ve İç İçe olmak taere Iklşar odadan ibaret altı yazıhane ayrı ayrı kiraya vei-1-teceğlndâh' Aşağıdaki adrese müracaat. Galata: Mumhane caddesinde 111 No. lı dükkânda Yorgl MagOs. 172
ASKERLİKLE İLİŞİĞİ OLMAYAN — Marangozluk, resim, tesviye ve sair İşlerden anlar mühendis, müteahhit yanlarında çalışabilir ve yahut her hangi İş de kabul eder. Bonservisi mevcut bir genç İş aramaktadır. Akşamda (M. S. T) rumuzuna mektupla müracaat. 323 —
SATILIK EV — Beşiktaş Şenlik Dede Hattat Tahsin No. 60 İki kat.' .2» odn, «1» sofa, ev altı, mutfak, bahçe, sarnıç Ve kuyu lulumbalı. Müracaat: Kapabçlrşi Zlnolrll han karşısı No. 6. Hüsnü Boran. 357 —
İYİ TÜRKÇE — Fransızca. İngilizce bilen Arapça okuyup konuşan daktiloya vakıf bir bayan resmî ve hususi müesseselerde münasip bir iş arıyor. Akşam'da Ru. İ. K rümuzuna mektupla müracaat. 358 —
ACELE SATILIK HANE — Sultanahmet Mehmet Paşa Cam) Şerif sokak 30 No. h ahşap hane İki kapılı 7 oda 2 küçük bahçe İki mutfak ceman 9 odadan İbarettir. Görmek İçin aynı hanede bayan Sabaha te müracaat. 349 —
BAKKAL TEZGÂHTARI İŞ ARIYOR — Tecrübesi fazla kefil verebilir Askerlikle İlişiği yoktur. Akşamda «Tezgâhtar) rumuzuna mektupla müracaat. 379 —
SATILIK KÖŞK — Erenköy istasyon caddesinde 41 No. lı çamlıklar içerisinde elektrik ve saire mevcut, içindekilere müracaat. 336 —
FRANSIZCA VEYA ALMANCA-DAN — Bedeli mukabilinde Türkçeye kitap tercüme etmek Istiyenlerin lütfen mektupla Akşamda Tercüme rümuzuna müracaatları rica olunur. 390 —
5,000 LİRADAN 500,000 LİRAYA —‘ Kadar emlâk almak ve satmak vc İpotek yapmak Istiyenler kârlı İşi olup devir veya ortak Istiyenler Beyoğlu Büyük Parmakkapı cadde üzerinde köşe başı No. 4 kat 2 Suhulet Emlâk Bürosu Zarif özalp'a müracaat. Tel: 42398- 297 — 25
O - İŞÇİ ARIYANLAR
DOKTOR YANINDA ÇALIŞACAK
BİR BAYAN VEYA HASTABAKICI ARANIYOR — Okumuş okumamış olmasının ehemmiyeti yok. Istiyenler Beyazıt Darülfünun cadd-sinde doktor Cemal Zekinin muayenehanesine müracaat etsinler. 366 — HALK EMLÂK — Gayesi sayın müşterilerine hizmet etmektir, is-tanbulun güzide semtlerinde arsa apartman ev villâ boş olarak satar. Tl: 83808 Neşet Kaya 359 —
ÜÇ YASINDA ERKEK- ÇOCUĞA BAKACAK DADI İSTENİYOR — Nişantaşı Güzel Bahçe sokak Metanet Ap. No. 4 telefon 80602 356 — SATILIK ARSA — Fener tren İstasyonunda 8 dönümlük bir arsa ucuz ve acele tafsilât Pangaltı Pan-galtı Pasajı Halg Emlâk Neşet Kaya Tl: 83808 360 —
BİR KADIN TER.ZİHANSEİNDE -Çalışmak üzere dikiş bilen bayanlara İhtiyaç vardır. Osmanbey Şair Nîgâr sokak 54 numaralı Celâl Perin apartmanı 4 numarada terzi Ayşe Muhtereme müracaat edilmesi, 340 — SATILIK ARSA — Mecidiye köyünde asfalt üstünde 13 dönüm kelepir atfsilât Pangaltı Pangaltı Pasajı Halk Emlâk Neşet Kaya Tl: 83808 362 —
SATILIK ARSA — Kadıköy Mühürdar mevkiinde çok kelepir 1500 metremurabbaı tafsilât Pangaltı Pangaltı Pasajı Halk Emlâk Neşet Kaya Tel: 83808 361 —
LÜKS BİR MAĞAZADA - Çalışacak genç bir oayar. ve bir çocuk alınacaktır. Müracaat; Sirkeci Hamidi-ye caddesi 27 No, Tel: 20096 312 —
SATILIK EV 7 BİN LİRA — Aksaray Yenlkapı tren istasyonunda iki kat üzırine 6 odalı kâglr Pangaltı Pangaltı Pasajı Halk Emlâk Neşet Kaya Tl: 83808 363 —
AMBALAJ İŞİNDE — Çalışacak küçük bir kıra ihtiyaç vardır. Bah-çckapıda Salih Necati eczanesine müracaat. 368 — 1
TARAKÇI BOBINUVARCI - Ve motörle lâstik makinesi için İşçi alınacaktır. Her pazartesi günü saat ondan on ikiye kadar Çorap Yapımevi Sirkeci Demir kapı istasyon arkası 13 No. ya müracaat. 384 — 2 SATILIK YALI — Paşa Limanında betonarme üzerine modern bir dönüm bahçeli Pangaltı Pangaltı Pasajı Halk Emlâk Nfşet Kaya Tl: 83808 365 —
DEVREN SATILIK DÜKKÂN -Sirkeci Hüdavendlgzr caddesinde Bozkurt oteli altında bakkaliye dükkânı sahibinin dışarıya gideceğinden içindekilere müracaat, 286 — 5
ECZACI ARANIYOR — Kemaliye-d'ki eczanenin mesul müdürlüğünü yapacak bir eczacıya ihtiyacımız vardır. İsteklilerin Sirkeci Kayseri han No. 24 İbrahim Ziyale müracaatları. 385 —
12000 KELEPİR APARTMAN — Firüzağa civan 6 kat ikişer oda mutfak saire mermer merdivenli tam kagir. Galata Büyük Millet han 26 üçten yediye. 378 —
BAYAN ARANIYOR — Mecmua işinde çalışmak için kusursuz yazı yazan dddi bir bayan aranıyor. Talip olanlar adreslerini mektupla el ya-zısiyle bildirmeleri (posta kutusu 2173 Beyoğlu) 400 — 2
DEVREN SATILIK — İşlek telefonlu bakkaliye dükkânı. Osmanbey Süleyman Nazif sokağı No. 67- Tel: 81534 380 — 1
LİSE VEYA ORTA MEKTEP MEZUNU — Bu derece tahsilli İyi ücretle bir kâtip alınacaktır. Eski Türk-çeyl bilenler tercih olunur. Sabahlan Taksim garaj tramvay durağı karşısında Şakir paşa apartmanı 3 numaraya acele müracaatları. 402 —
SATILIK HAN ARIYORUM — Satmak arzusunda bulunanlar adresime müracaat. Mutavassıt kabul olunmaz. Osman Noyan Fatih Karaman caddesi 8- 372 — 2
^-SATILIK EŞYA 18500 LİRAYA SATILIK İKİ EV — Üsküdar İskelesine on dakika mesafede Paşa Limanı İcadlye caddesinde dtnlze karşı zarif kâglr villâ yanındaki ahşap evle beraber satılıktır Bahçekapıda £wı Salih Necatlye müracaat. 367 — 1
İŞLER VAZİYETTE — Harlson çorap makinesi alınacak. Aşir Efendi sokak El-Kâtlp han 45/9 numaraya müracaat. 375 — 1
RADYO TAMİRCİLERİNE — (J. NEUBERGER) markalı muhtelif tip lâmba, rczlz.tans, kondansatör ve Noltajlan tam olarak ölçen çok mükemmel bir ölçü âleti satılıktır. Müracaat: Postahane karşısında Ar FOTO Üsküdar. 342 —2 7000 LİRAYA — Kâglr ÜÇ katlı elektrik ve terkosu havi satılık ev. Kadıköy Altıyol Çilek Kokak No. 77. Müracaat 60017 telefona. Mutavassıt kabul edilmez. 370 —
ACELE SATILIK İKİ F.V — tklsl sekizer oda, bahçesi, tulubması, kuyusu tren istasyonuna yakın manzaralı Bakırköy Yenimahalle Hat boyunda 100 - 102 No. lı evler satılıktır. İçindeki ev Mhlblne müracaat. 368 — 1
OTOMOBİL ALMAK VEYA SATMAK ISTI YENLERİN - Mufassal mektupla İst. posta K. No. 818 e müracaatları. 917 — 3
KIYMETLİ PIRLANTA ÇIPLAK TAŞ — 5 kral 29 santim pırlanta çıplak ta3 Sandal Bedesteninde teşhir edilmekledir. 24/9/1945 pazartesi günü saat 14 te mezat İle satılacaktır. 395 — 1 SATILIK DENİZ MOTÖRÜ — Penta (İsveç), 12 beygirlik, 12 mil, motor ve tekne yeni. Spor otomobil: Skoda, 5 lâstiği He az kullanılmış. Her ikisini de görmek ve konuşmak İçin Suadiye iskele memuru bay Me-eid’e müracaat. 399 — 2
ACELE SATILIK ARSA — İstar bul lisesi karşısında 337 M2 içerisi ağaçlık kuyusu var. Mühim miktarda taş da mevcut. Telefon: 22955. 374 _ 1
DEVREN ALINACAK — İşlek bir yerde İnhisar çıaddelerl satan bâyl dükkânı devren alınacaktır. Kadıköy veya civarında olan tercih edilir. Kı-zıltoprak Reşltpaşa sokak a numarada Ftrlduna tafsilâtlı mektupla, bildirilmesi. 381 — 1
8ATLLIK DİVAN — çok ağır malzeme İle yapılmış yeni hiç kullanılmamış bir divan satılıktır. Buadlye Şaşkınbafckal berber bay Hİlmlye müracaat. 393 1
KİRALIK — 40 - 80 kişi alacak talebe yurdu olmağa elverişli bina aranıyor. Sirkeci Güzel Somsun otelinde Eyüboğlu. 383 — S
— Kiralık — Satılık
BEYKOZDA — İskele yakınında caddede Yeril Mallar Pazaruıuı bulunduğu bina He karşısındaki 104, 108, vc 10B No. lı üç ev satılıktır. J4Î11 No. Telefon* müracaat >94—2
BOŞ OLARAK ACELE SATILIK EV — Tophane Boğazkesen Bostanlçl Cicim sok. No. 5 - 7 >92 —3
Türkiye İş Bankasından
Bankamızın memur İhtiyacını karşılamak üzere 22/8/945 cumartesi günü saat 14 de Ankara, İstanbul. İzmir ve Eskişehir şubelerimizde en âz Lise tahsili görenler arasında müsabaka imtihanı yapılacaktır.
Yabancı dil bilmek, makine ile yazmak ve askerliğini yapmış ol-mak tercih sebebidir. İmtihanda kazananlara ehliyet derecelerine göre ücret verilecektir.
İstekliler İmtihan gününe kadar şubelerimiz müdürlüklerine gelerek İsimlerini yazdırabilirler _______
Basın ve Yayın umum müdürlüğünden:
Gazete ve demi sahiplerinin dikkatine
Yurdumuzda çıkmakta bulunan gazete ve dergilerin kâğıt ihtiyaçla-tini karşılamak için İzmit kâğıt fabrikasınca gerekil tedbirlerin alındığı bundan evvelki ilânımızda bildirilmiş, bu giinc kadar yapılan müracaatlara İstinaden aynı hususların tekrarında ve bazı noktaların açıklanmasında fayda görülmüştür.
1 — Verilecek kâğıtların cinsi metre karesi 50 gramlık gazete kâğıdıdır. «Rulo» halinde almak İsteyenlerin 2,80 metre veya bu rakkamla ka-bili taksim bir sipariş vermeleri lâzımdır.
2 — Top halinde almak İsteyenlerin 594 x 841. 70? X 1000, 917 y 1298. 648, X 917, eb’adlarından birini bildirmlcri gerektir.
3 — Fiyat fabrikada teslim tonu 750 liradır. Gazete »e dergi sahip lerl 1945 yılı sonuna kadar olan üç aylık hakiki ihtiyaçlarının sıklet ve eb’adının 1. Ekim 1945 tarihine kadar Umum müdürlüğümüze bildirecekler ve İmal edilecek kâğıdı alacaklarıma dair usulü dairesinde tanzimI edilmiş birer taahhütname göndereceklerdir.
4 — İhtiyaç Üsteleri ve taahhütnameler geldikten sonra İzmit kâğıt
fabrikası ilgililerle temasa geçerek kül halinde imalâta başltyacak ve çok kısa bir ramanda kâğıtları ihtiyaç sahiplerinin emrine hazır bulundurarak kendilerini haberdar edecektir. 124021
Devlet Orman işletmeği Bartın Müdürlüğünden:
1 — İşletmemize bağlı Yenihan bölgesinin Celâli deposunda mevcu' 302 adede denk 124/372 metreküp Kızılağaç tomruğu açık arttırma «u retile satışa çıkarılmıştır
j — İhale 24 eylül 945 tarihine rastlayan, pazartesi günü saat on beşte işletmemiz binasında toplanacak komisyon huzurunda İcra edile çektir.
3 — Muvakkat teminat % 7,0 hesabiyle dört yiiz on dokuz Ura yet mlş altı kuruştur.
4 — Beher metreküp kızılağaç tomruğunun muhammen bedeli kırx beş liradır.
5 — Şartname Ankara orman ge-nel müdürlüğünde. Karabük Araç ▼e Bartın müdürlüklerinde görülebilir.
6 — İsteklilerin muayyen gün ve saatte komisyona müracaatları.
________________(12469) _____________
Açık Eksiltme ilânı
Devlet orman işletmesi Pazar müdürlüğünden:
1 — İşletmemizin İklzdcre Dördüncü bölge dahilindeki Cemil ormanının 1, 2, 3, 4, 5 No. lu mnktalanndan 5000 metreküp Ladin tomruğunun, ormandan kesmek, tomruklama ve 80 kilometre mesafede îjridere kereste fabrikası önündeki sahil depoya dere İle nakil ve İstif işi açık eksiltmeye konulmuştur.
> — Açık eksiltme 38.9.945 tarihine raslıyan cuma günü saat 16 te Pazarda Müdürlük binasında komisyon huzurunda yapılacaktır.
I — Beher metreküp tomruğun kesme, nakil ve İstif işinin muhammen. bedeli otuz öç liradır.
4 — Muvakkat teminat yüzde yedi buçuk hesabiyle 12375 Hra 7 kuruştur Açık eksiltme şartnamesi Ankara Orman Genel müdürlüğünde. İstanbulda Merkez İşletme mOdüı lüğünde, Trabzon. Sürmene, Artvin müdürlüğünde, Samsun, Rize, Cayeli orman kâtipliklerinde görülebilir.
g İntak Kl»>rln muayyen gün w — aUn knmlaaana müracaatları. UU6Û)
Öğrenci yazımı
Ankara Fen Fakültesi dekanlığından:
1 — Fakültemize serbest lisans. Matematik. Fizik ve Kimya öğretim lisansları ve Yüksek Kimyagerlik (olu İçin öğrenci alınacaktır
2 — Yeni öğrencilerin yazılmaları 1-20 ekim ayı, eski öğrencilerin kayıtlarının yenilenmesi 10-27 ekim ayı arasında yapılacaktır.
S — Yazılan yeni öğrencilerin sayısı, Fakültenin alabileceği öğrenci Bayisini aşarsa, yazılanlar arasında 23 ve 24 ekim ayı günleri saat tam 9 da, Matematik ve Fizik - Kimyadan seçme İmtihanı yapılacaktır.
Lisenin her üç sınıfında da iftihar kitabına geçmiş olan 5 öğrenci imtihansız alınacaktır.
4 — Onu matematik, onu fl21k ve onu kimya öğretim lisansları İçin olmak üzere yeniden alınacak 30 harçlıklı öğrencinin İmtihanları, 23 ve 24 ekim ayı günleri saat tam 9 da matematik ve fizik - kimyadan yapılacaktır.
(Harçlıklı öğrenci olmak için şartlar şunlardır: Türk olmak, kendisinin veya ailesinin yüksek öğrenimini Bağlıyacak kadar geliri bulunmak ve İliç bir yerde çalışmamak, 25 yaşını bitirmiş olmamak, evli bulunmamak, Türklyenln herhangi bir yerinde öğretmen olarak çalışmaya engel olabilecek bir sakatlık ve hastalığı bulunmamak (buna alt rapor, imtihanı kazandıktan sonra tam teşkilâtlı bir sağlık heyetinden alınır.)
5 — Harçlıklı olmak istesin veya İstemesin, fakültemize girmek üzere ayda olarak yazılan bütün öğrenciler 23 ekim ayı günü tam saat 8,30 da Gazi Terbiye Enstitüsü binasında fakülte idaresine bizzat görünmelidir. Hangi sebeple olursa olsun o saatte gelmemiş bulunanlar, bu yıl fakültemize yazılma hakkını kaybetmiş olacaklardır.
6 — Eski öğrencilerimizin sertifika imtihanları ve askerlik dersi imtihanı, 8-20 ekim ayı arasında fakültede İlân edilen günlerde yapılacaktır,
7 — Başka bir fakülteden nakil kabul edilmez.
8 — İşleri üzerinde her türlü bilgiyi edinmek Istiyenler eylül ayı için-
de pazartesi, çarşamba Ve cuma günleri, ekim ayında hergün. çalışma saatlerindi Gazi Terbiye Enstitüsü binasındaki fakülte İdaresine başvurabilirler. (Tel: 7185 den 192) (11409)
Ankara Yükgek Ziraat Enstitüsü Fakültesine öğrenci yazılma ve alınma şartları
«Yüksek Ziraat Mühendisin. «Yüksek Orman Mühendisi» ve «Veteriner Hekim, yetiştirmek üzere Ankars Yüksek Ziraat enstitüsü Ziraat, Veteriner ve Orman Fakültelerin^ L-se mezunu (Parasız yatılı). (Paralı yatılı), (Yatınızı öğrenci alınacaktır
isteklilerin i/Eklm/1945 pazartesi akşamına kadar Ankara’da Yüksek Ziraat Enstitüsü Rektörlüğüne ve İstanbul'da Rektörlük adına Veteriner işleri Müdürlüğii’ne başvuru aları gerektir.
1 — İstenilen Belgeler:
a) Hangi Fakülteye ve nasjl öğTencl (Parasız yatılı, paralı yatılı, yatısız) olarak girmek istediğini bildirir bir dilekçe;
b) Lise bitirme diploması veya belgesinin aslı:
c) Devlet olgunluk diploması veya belgesinin aslı ı olgunluk diplomasının veya belgesinin sınav gününe kadar verilmesi lâzımdır.ı
d) Nüfus klmllg cüzdanı örneği:
e) Aşı kâğıdı;
f) Örneği Enstitü Rektörlüğünden veya İl Ziraat, Orman, Veterlneı Müdürlüklerinden alınacak tam teşekküllü hastane kurulu raporu:
g) iyi hal belgesi;
b) 12 aded belgelik fotoğraf.
Yukardak) yazılı kâğıtları tam imıyan veya vaktinde getirmlyen yahut da gondermlyenlerle pulsuz ba vurmalar gelmemiş »ayılır
2 — (Yatılı) öğrencilerin yaşı 17» den küçük ye «25» den otljük olamaz. (Parasız yatılı) Öğrencilerin seçim sınavlarmdn başarı sağlamaları şorttu-,
3 — Seçim sınavları Ankara'da Yüksek Ziraat Enstitüsü’nde ve İstanbul'da Sultanahmet'te Yüksek tlUsat ve Ticaret Okuiu'nda asuğ daki günlerde yapılacaktır:
Türkçe (Kompozisyon) : 2.Ekım l945 Salı sual 9,uo da
Matemalk (emsali ikidir) : 2 > » Salı . 14.0u de
Botanig : 3 > > Çarşamba ■ 8.0U da
Zooloji ; 3 » ■ Çarşamba > 14.06 de
Fizik î 4 » » Perşembe * 9.09 da
Yabancı dil :
(Almanca Fransızca İngilizce) 4 ■ » Pcrşımbe > 14.( 0 ae
Kimya : 5 » » Cuma * 9.''u da
4 — 1 Paralı yatılı) öğrencilerden (sürekli tatil süre-1 dram oıı, öğretim yılı için üç taksitle (birinci taksit öğretim boşlane-cmda ıknıcisi Ocak, üçüncüsü Mart aylan başında* ödenecek karşılığı olarak «450» dört yüz elli lira alınır.
5 _ (Parasız yatılı) oiaraiç seçilen öğrenciler lS'Ek'm löiS tarih'n
den önce Rektörlük Talebe ve öğretim İşleri Âmlrliğl'nren tUinacuR örneğe uygun bir yüklenme senedi vermedikçe Öğrenci Yurdu'na Kabu. edilmezler (10018 _____
Satılık mamul çam kerestesi
Devlet Orman İşletmesi Manavgat
Müdiirlüğür^enr
1 — Üçırmak bölgesinin İnönü son deposunda mevcut 3558 adede denk 408 metreküp 219 desimetreküp çam kerestesi metreküpü 100 liradan açık arttırmaya konulmuştur.
2 — Arttırma 29/9/945 cumartesi günü saat II de işletmede yapılacaktır.
3 — Muvakkat teminat 3061 Hra 64 kuruştur
4 — Şartname orman Genel Müdürlüğünde isletmede Antalya, Alanya. Mersin, Adana İşletme Müdürlükleriyle Akseki bölge şefliğinde görülebilir.
5 — İsteklilerin muayyen gün ve saatte işletmeye müracaatları İlân
olunur. (12524
ireated by free version of 2PDF
Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığından:
Yatılı Tıp öğrenci Yurduna girmek için Bakanlığımıza Nır vuranlar kadro ihtiyacından çok fazla olduğundan, kayıtlar kapanmıştır 18 eylül 1945 tarihinden sonraki müracaatlar kabul edllmiyecektlr._(178471
OSMANLI BANKASI
rÜRK ANONİM ŞİRKETİ
TESİS TARİHİ 1963
Statüleri ve Fürkîye Cumhuriyeti ile mûnı-kıı mukavelenamesi 22*12 Numaralı 10/6/1933 tarihli knnunİB tasdik edilmiştir. (24/6/1933 tarihli 2435 Numaralı Resmi Gazete)
Sermayesi: 10.000 OOC Ingiliz Lirası
İhtiyat akçesi)_________1 fnırilir I.İrası
Türkivenân l-ashcc Sehiri* rinde PARİS. MARSİLYA vt NİS de LONDRA ve MANÇESTERDE
MISIR. KIBRIS. YUNANİSTAN IRAN İRAK FİLİSTİN MAVERAYI ERDÜKde
Merkev ve Sobeleri
Yugoslavya, Romanya, Yunanistan. Suriye, Löbnap Filyalleri »e bütün Dönvadn Acente ve Muhabirleri «ardır.
Heı nevi Banka Muameleleri vapaı
Hesabı cari ve mevduat hesapları Iclişadı.
Ticarî krediler vn vesaikli krediler küşadı.
Türkiye ve Ecnebi memlcketleı üzerine keşide sencdal ıskontosu Borsa emirleri.
Esham ve tahvilât, altın ve emtaa üzerine avans.
Senedal tahsilatı ve saire. ___________________
En yüksek emnîye» şartlarını haiz kiralık Kasalar Servis! vardır.
Piyasanın on müsait şartlar ile (kumbaralı veya kumbaranı?) tasarruf hesaolan açılır
Bablfe S
AŞŞAM
20 Eylül 1043
Nişantaşı Çınar caddesi — Hususi
ŞİŞLİ TERAKKİ LİSESİ
KURULUŞ TARİHİ: 187P
1 Bütün sınıflarımıza yatılı, gündüzlü öğrenci kaydına dşvaın •dllmak-llnTe^0547
İstanbul Vakıflar direktörlüğü İlânları
Memur Alınacak
İstanbul Vakıflar Baş Müdürlüğünden:
İstanbul vakıflar başmüdürlüğünde açık bulunan (15) Ura asli maaşlı veznedar muavinliği İle Beyoğlu ve Kadıköy vakıflar müdürlûklerifi-de (15) lira asli maaşlı memuriyetler İçin 28. 0. 045 çarşamba günü «aat 14 de yazılı müsabaka imtihanı yapılacaktır.
Müsabakaya gireceklerin en as orta mektebi bitirmiş ve memurin kınununda aranılan vasıflan halı ve muvazzaf askerliğini yapmış olmaları lâzımdır,
İsteklilerin 25. 9. 945 sah günü saat 17 ye kadar aşağıda yazılı vesikaları dilekçelerine bağlıyarak Çemberlltaşta İstanbul vakıflar müdürlüğüne başvurmaları. '
1 — Mektep şehadetnamesl veya onamaklı örneği
2 — Nüfus cüzdanı veya onamaklı örneği.
3 — Dört tane fotoğraf. _
4 — Evvelce başka yerde çalışmış olanların ayrılma Sebeplerini gösterir vesika.
Muhammen kıymeti Lira Kr.
4230 00
(12556)
★
Devlet Orman İşletmesi Afyon Müdürlüğünden
1 — İşletme müdürlüğümüzün 5, inci Burgaz - Ahurdağ bölgesinin Banaz İstasyonu son d.-posunda 3 No. lu istifte mevcut 243 adede denk 163.699 metreküp çam tomruğu açık arttırma suretlle satışa çıkarılmıştır.
2 — Açık arttırma 28. 0. S45 tarihine rastlıyan cuma günü saat 15 de İşletme müdürlüğümüz merkezinde komisyon hpzurunda yapılacaktır.
3 — Beher metreküpünün muhammen bedeli 56 lira 90 kuruştur.
4 — Muvakkat teminat % 7.5 hesabile 698 lira 59 kuruştur.
5 — Açık arttırma şartnamesi An kar ada orman genel müdürlüğünde Kütahya. Uşak, Tavşanlı. Eskişehir, Burdur. Denizli, Afyon müdürlüklerinde ve Burgaz, Ahurdağ. Banaz bölge şefliklerinde her gün görülebilir.
6 —• isteklilerin muayyen gün ve saatte komisyona müracaatları.
(12530)
P. T. T. İşletme Genel Müdürlüğünden:
İstanbuldakl P. T. T. yatık meslek okulu İçin açılan müsabakada kazananların isimleri şunlardır. Bölge p. t. T. Başmüdürlüğüne müra-
caatları ilân olunur:
İstanbuldan
Seyhanadn
>
>
Sıvastan Balıkeslrden
Trabzondan
Samsundan
İzmirden Esklşehlrden Edlrneden Afyondan
Mehmet Berke ÖzdemLr Çataloğlu Mcmduh Anıl M. Kadir Önalır Muhittin Temeş Fikret Sönmez Salâhattin Köse Enver Demlray Hüseyin Çevlker M. Nuri Şahlner Mehmet Ulusoy Sabrl Erdoğan Durmuş Babaoğlu Kâzım Erdoğan Sadık Necati Ok İhsan Ökte A. Nihat Delen Süreyya Özen Cemalettin Durukan Necdet Oflas Osman İncebayrak Mustafa Ermiş Ahmet Yer.er Muammer Yücel Remzi Gürgül Mehmet Eklzoğlu Ahmet Peldoğan Osman Ozulu İhsan Pekti Cavit Gökgöz Baki Pelin Naci Ba vb Alâet'” ■ cngiz Ziya Knııe Yahya îenşi Kâzım Kavruk Orhan Ülkebay Nurettin Taktak Hulûs! Mumya km az Mustafa Gül Şevki Güven H. Cevdet Ceylân Mehmet Dalbastı. Cahit Sillen Fahri DÜzağaç
(12351)
Kanalı zarfla eşya satışı
İstanbul Defterdarlığından:
Emniyet müdürlüğü emanet anbarında bulunan aşağıda yazılı (24) Ç“?.ar7ulunmu’ C5ya L 10 845 pazartesi saat 15.30 da mİ 111 emlâk müdürlüğündeki komisyonda kapalı zarfla satılacaktır.
Muhamr- n bedel tutarı (815), teminatı (82) liradır.
istekliler)n 2490 ;ayrh kanuna uygun olarak hazırlanmış teklif mektuplarını ı ıale günü saat 14J0 a kadar komisyona vermeleri, ve fazla bilgi içip .
Lira
sözü geçen müdürlüğe başvurmaları. Parça Cinsi
1
1
2
2
1
1
Palto
Tam lakım İmdadı sıhhi çantası Kayak takımı
El kantarı
Pardesil, pantalon
Palto
3 battaniye, 2 ceket, l pantalon, Anadolu seccadesi.
Pardesil
Radyo
İki parça kumaş
Anadolu seccadesi
Boş sandık
Yırtık otomobil dış lastiği
815
24
Yekûn
(12095)
f o.ooo kadını Hayrette bırakan GARİP pu%. TECRÜBESİ
DOKTOR
Neomi Erksoy
Eski Esnaf Hastanesi Dahiliye Mütehassısı Nuruosmanlye Cağaloğlu eczanesi yantnda No. 30 kat 8. SABAOTA^KgAM^ÇAD^Î
0 an a güzel görûnebllecegirtlzln Kıt'I DELİLİ
KURTULUŞ
BİÇKİ ve DİKİŞ
DERSHANESİ
Müdiresi: Bayan Papazyan.
Haftada dört gün bayanlara; günde üçer saat Fransız usulü ile biçki ve dikiş dersi tedris edilir ve 0 ayda maarifçe mu-saddak diploma verilir. Feriköy Tepeüstü 116 No. Papazyan ■■■■■ apartımanı.
KIZILAY HEMŞİRE OKULU
Kızılay Hemşire Okulu, Mezun Hemşire olmak İsteyen genç kızlarımıza 3 senelik bir tahsU sağlar Tahsilin pratik kısmı, nezaret altında, Üniversite Kliniklerinde yapılır.
Kabul şartlan şunlardır:
1 — Türj; olmak
3 — Orta okul mezunu olmak
3 — Tam sıhhatte olmak
4-16-28 yaş arasında olmak isteklilerin yazı ile veya «ahsan aşağıdaki adrese müracaat etmeleri:
Kızılay Hemşire Okulu Direktörlüğü
Haseki caddesi — Aksaray - İstanbul j
Şose ve Köprüler İstanbul Bölge müdürlüğünderj:
t — Elli sekiz adet takemetro teodollt, nlvo ve mümasil fenni âletin onarım İşleri açık eksiltmeye çıkarılmıştır.
2 — Onarma işinin muhammen bedeli 2144 liradır.
3 — Geçici güvenme 160 lira 80 kuruştur.
4 — Eksiltme 1.10.845 pazartesi günü saat 15 te Galata Perçemli ş>-kak Cemaat hanı ikinci katta Bölge müdürlüğünde yapılacaktır.
5 — Eksiltmeye girebilmek İçLn 27.045 günü saat 17 ye kadar evvelce bir defada en az 900 liralık fenni âlet tamir etiğine daire belgeleriyle birlikte Bölge müdürlüğüne müracaat ederek fenni ehliyet vesikası alınması lâzımdır.
6 — İsteklilerin: Müdürlük sorumlu saymanlığına yatırıp mukabilinde alacakları geçici güvenme makbuzu İle birlikte fenni ehliyet vesikası ve kanunen gösterilmesi gereken diğer belgeleriyle birlikte İhale günü belirli saatte Bölge müdürlüğünde bulunmaları gereklidir.
7 — İstekliler her gün Bölge müdürlüğünden bu İşe alt fenni evrakı
görebilirler. (12378)
LADY CHAT N
İZMİR Fuarındaki [ ■■■ rını ziyaret ediniz.
CİLDİ KORUYAN VE BEŞLİYİM
K HEM NİVEA
GÜNDÜZ VE GECE KULLANILIŞ
Acele Satılık VİLLA VE ARAZİ
Kısıklı Klreçhane sokak, 41368 metre kare kanallı düz ve dört, kuyulu, bir ahır, samanlık ve tavuk pavlyonu, bahçevan evi, bir motopomp benzinle saatte 50 ton su çekmek için. Akümülatör doldurmak için şarj makinesi. Fazla tafsilât: Taksim Sıra Selvi Romanya Sefareti karşı-ânda No. 42.
DİŞTABISİ ARANIYOR
Ayda 20o Ura, muvafis görülürse biraz daha fazla ücretle Ana-doluda çalışmak lstlvenlrrln Sirkecide Meserret otelinde bay İsmail Candan'a mii
İstanbul milli korunma savcılığından: İlâm: 945/1290
Usulsuz fatura tanzim etmek sure til o milli korunma kanununa muhalefetten suçlu Mahmutpaşa kefeli han altında 12 No. da yazmacılık yapar Kirkor oğlu 297 doğumlu Vahan Mazlum hakkında 3005 sayın kanuna tevfikan İstanbul (4) No. lu milli korunma mahkemesinde yapılan duruşma sonunda: suçlunun sabit görülen fiilinden dolayı hareketine uyan millî korunma K. nun muaddel 31/4, 57/8, 83 T.C. 80 cl maddelerine tevfikan 58 lira 30 kr. ağır para cezaslie tecziyesine, 8 gün müddetle ticarethanesinin kapatılmasına ve bu müddet zarfında ticaretten menine ve hükmün katileştiğinde neşrine dair mezkûr mahkemeden verilen 12. 7. 945 tarih ve 945, 439 sayılı karar katlleşmekle İlân olunur Akşam gazetesiyle neşrolunacaktır.
(12518)
P. T. T. işletme Genel Müdürlüğünden
P. T. T. Meumru yetiştirmek maksadite İstanbulda bulunan P. T T. Meslek okuluna müsabaka İle parasız yatılı öğrenci olınacaktır.
Okul İlse muadilidir. Tahsil nıüdeti üç yıldır.
Kayıt ve kabul şartları:
1 — Türk olmak.
2 — Ortaokul mezunu olmak,
3 — Okumağa ara vermemiş olmak,
4 — on beş yaşını bitirmiş ve on dokuz yaşını geçmemiş olmak,
5 — Sağlık durumu; Resmi çağlık kurullarından örneğine göre alacakları raporla saptanmış bulunamk.
Müsabaka İmtihanları 24. 25, 28 eylül tarihinde Ankara, İzmir, Edirne, Balıkesir. Eskişehir. Çankırı, Afyon, Seyhan. Konya, Sivas, Erzurum, Van, Trabzon, Samsun, Diyarbakır Bölge başmüdürlüklerinde ve İstan-bulda P. T. T. Meslek okulunda yazılı olarak yapılacaktır.
Yukarıdaki şartları taşıyan isteklilerin 23 eylüle kadar adlan sayılan P. T. T. Bölge başmüdürlüklerinden birine veya P. T. T. Meslek okulu müdürlüğüne müracaatları gerektir
Fazla tafsilât Bölge başmüdürlüklerinden ve Meslek okulu müdürlüğünden alınabilir. (12352 ı
j .
Silivri Noterliğinden 945/217
2836 sayılı tarım kredi kooperatifleri kanununa ve (10. 3. 1936) tarih ve 2/4242 sayı ile bakanlar kurulunca onaylanan Anamukavelenameye uygun olarak merkezi Slllvrlde hudutsuz ve müteselsU mesullyetll ve değişik kapltalli 853 numaralı Silivri tarım kredi kooperatifi kurulmuştur.
Bu kooperatifin snamukavelenamesl tarafımdan 21. 8. 945 tarihinde 1955/217 numara He tasdik edilmiş T.C. ziraat bankası ve ticaret bakanlığı tarafından da onaylanmış ve 19. 9. 1945 tarihinde 217 numara ile tarafımdan tescil de edilmiştir.
Kooperatifin otuz dokuz müessis ortağı bulunduğu ve iki bin seksen lira pay taahhüt eyledikleri İlân olunur. 19 eylül 1945
Silivri Noterliği resmi mühür ve İmza (12549)
Ankara Tıp Fakültesi Dekanlığından:
I — İsveç Stille fabrikası mamulâtı 388 muhtelif parça çelik âlâ ti cerrahiye alınacaktır,
II — Taliplerin 8 cinin 1945 tarihine müsadif pazartesi günü saat
15 de okullar saymanlığında yapılacak eksiltmede hazır bulunmaları.
İH — Eksiltmeye gireceklerin bir saat evvel muvakkat teminatlarını okullar saymanlığı veznesine yatırmış olmaları lâzımdır.
IV — Muvakkat teminat 658 Uradır.
V — Şartnamesi Ankara tıp fakültesi müdürlüğünde görülebilir.
(12561)
Ticaret Ofisi Umum Müdürlüğünden
Aşağıda evsaf ve flatları yazılı mürekkepler satışa çıkar/mıştır.
1 — Beher kiloluk kutular içinde muhtelif renk matbaa mürekkebi ceman 850 kilo toptan satış flatı 2694 lira.
2 — Birer, İkişer buçuk, beşer kiloluk kutular içinde muhtelif renk matbaa mürekkebi. Ceman 3155 kilo toptan satış flatı 10358 ilta.
3 — Büyük 180 kiloluk, variller içinde siyah rotatif mürekkep. Kilosu 80 kuruş. (Bir varilden uşağı satış yapılmaz.)
Fazla İzahat ofis --.atış müdürlüğünden alınabilir.
Adres: Bahçekapı yeni Valdehan kat 5. Telefon No. 24236.
Telgraf:, Tarfo İstanbul (12557)
Tekel U. Müdürlüğü ilânları
f "AWx*a. s(4
ı — Ahırkapıda bakım evinde birikmiş 10.000 kilo yamalık çul, çuval ve kanaviçe pazarlıkla satılıktır.
2 — Pazarlık, 28. 9. 945 cuma günü saat 10 da Kabataşta genel müdürlük levazım şubesindeki satış komisyonunda yapılacaktır.
3 — Şartlaşma her gün adı geçen şubeden alınabilir. Nümün® ahır, kapı tütün bakım evinde görülebilir.
4 — İsteklilerin belirli giln ve eaatte %. 7,5 güvenme parüariyle birlikte mezkûr komisyona müracaatları Hân olunur.
5 — İdare İhalede serbesttir. (12552)
*
1 - Ahırkapı bakım evinde birikmiş 17034 kilo kasıntı ipi pazarlıkla satılacaktır.
2 — Pazarlık 28/9/945 cuma günü şaat 10 da Kabalaş Genel Müdürlük Levazım şubesindeki satış komisyonunda yapılacaktır.
3 — Şartlaşma her gün adı geçen şubeden alınabilir. Nümune Ahır-kapı tütün bakım evinde görülebilLr.
4 — İsteklilerin belirli gün ve saatte % 7.5 güvenme paralariyle birlikte mezkûr komisyona müracaatları İlân olunur.
5 — İdare İhalede serbesttir.
(12551)
120 liraya kadar aylık ücretle Şark
Krumları - Maden işletmesinde çalışmak üzere ehliyet ve iyi hizmet vesikalı bir ahçı bir deşef garson arıyoruz. Bu şartlara uysal isteklilerin Etibank . İstanbul şubesi Personel servisine baş vurmaları (12379)
Comments (0)