/yy
Pearl Buck — Ömer Rıza
Canavar tohumu
Bir istilânın acı dolu romanı.
Hayatınızda okuyacağınız en güzel eser. Tanesi 200, Ciltli 250 kuruş. AHMET HALİT KİTABEYİ
Sene 26 — No. 8956 — Fiati her yerde 5 kuruştur.
CUMA 24 Eylül 1943
Sahibi Necmeddin Sadak — Neşriyat müdürü: Hikmet Feridun Es — AKSAM Matbaası
Türkiyenin bitaraflığı
Moskovada çıkan Harb ve İşçi sınıfı mecmuası son sayısında, önceki makalede eksik çıkmış olan kısmı neşrederek suitefehhümü ortadan kaldırıyor
Moskovada çıkan Harb ve İşçi sınıfı mecmuasının eylül sayısındaki «Türkiyenin bitaraflığı kime yaradı?» başlıklı uzun ve ehemmiyetli bulduğumuz yazısına geçen pazartesi günkü başmakalemizde cevap vermiştik. Bu cevabımızda Türkiyenin harbin başmdanberi güttüğü dış politikada hiç bir tezat olmadığını ve bu harbdeyi bitaraflığımızın bilhassa Müttefiklere ve Sovyet Rusyaya nasıl yardımı dokunduğunu hâdiselere dayanarak anlatmıştık.
Harp ve İşçi sınıfı mecmuası bir •onraki sayısında önceki makalesinde eksik çıkmış olan kısmı neşrediyor ive bu suretle büyük bir suitefehhümü ortadan kaldırmış oluyor. Cevabımızda da belirttiğimiz gibi büyük vasfı dürüstlük ve dostluklarına, taahhütlerine bağlılık olan Türkiye siyasetinin bu suretle doğru anlaşıldığını görmek memleket efkârında hiç şüphe yok ki iyi bir tesir bırakacaktır.
Anadolu ajansı tarafından verilen bu makale kısmını memnuniyetle yazıyoruz:
Ulus gazetesi Moskovada çıkmakta olan «Harp ve İşçi sınıfı» mecmuasının bir tavzihini neşretmektedir. Bu yazıda deniliyor ki:
öğrendiğimize gör,e Moskovada
çıkmakta olan «Harb ve İşçi sınıfı» mecmuasının 20 eylül 1943 tarihli ve 8 numaralı nüshasının son sahife-sinde «Yazı heyetinden» başlığı ile, 7 numaralı sayısında «Türk bitaraflığı kime yarıyor? » başlıklı olan makalede bir kısmı unutulmuş olduğu ifade edilerek aşağıdaki tavzih neşrolunmuştur:
«Türk bitaraflığından kim istifade ediyor?» makalesinin tabında ikinci fıkra unutulmuştur. Bu fıkra şöyle-dir: «Bu suretle Türk bitaraflık siyasetinin bidayette Almanya için faydalı olduğunu görmek hiç güç değildir. Hattâ Alman ordularının Avrupa kıtası üzerinde muvaffakiyetler elde ettikleri ve Almanyanın esaslı stratejik menfaatleri noktai nazarından Türkiyenin hayırhahlığı-na bilhassa ihtiyacı olmadığı zamanda dahi Türk bitaraflığı Balkan cenahını müdafaa etmesi ve ihtiyatlarını bir dereceye kadar dağıtmak lüzumundan kurtarması itibarile Almanya için kuvvetli olmuştur. Bununla beraber bu devrede Türk bitaraflığının Müttefikler için müspet bir rol oynadığı ve Türkiye bitaraflığının o vakit Hitler ordularına Mısır ve İran yolunu kapaması itibarile Müttefiklerin menfaatlerine uygun telâkki olunabileceği de inkâr olunamaz.»
Memur maaşları
Şeker ve Cumhuriyet bayramlarından evvel tevziat yapılacak
Ankara 24 (Telefonla) — Memur maaşlarının. Şeker bayramı dolayısile, önümüzdeki pazartesi günü verilmesi Maliye Vekâleti tarafından kararlaştırılmıştır.
Memur ve müstahdemlere verilecek bir maaş tutarındaki ikramiyenin tevzii de 10 - 15 bi-rinciteşrin günlerinde yapılacaktır.
Memurların ikinciteşrin maaşları da, Cumhuriyet bayramı do-layısile, 27 birinciteşrinde dağıtılacaktır.
Steinhardt
Amerika elçisi Vaşington’a vardı
Londra 23 (Radyo) — Vaşigton’dan bildirildiğine göre, Amerika’nın Ankara büyük elçisi M. Steinhardt Vaşington’a varmıştır. Birkaç gün istirahat edecek ve hükümet erkânile temaslarda bulunacaktır.
Italyan filosunun mukadderatı
Ingiltere - Sovyetler
Harb ve işçi sınıfı mecmuasının bir makalesi ve M. Edenin demeci
Londra 23 (Radyo) — Moskovada çıkan «Harb ve işçi sınıfı» mecmuası 19 eylül tarihli nüshasında yazdığı bir makalede 1939 -1940 senelerinde İngiliz işçi kütlesinin hiç bir şey yapmadan beklediğinden, ancak İngiltere, Sovyetlerle anlaştıktan sonra Çalışmağa başladığından bahset-mfet-ir. Bu makale, muharririnin Pr:..anya muharebesi esnasında memleketimizdeki maneviyatı anlıyamadığını göstermektedir. Hariciye Nazın M. Eden dün Avam kamarasında İngiliz - Sovyet münasebetlerinden bahsederken bu makaleye de dokunmuş ve demiştir ki:
«Bu neşriyat Sovyet hükümetinin görüşüne kuvvetli surette zıt olsaydı makalenin çıkmasına müsaade edilmezdi. Bu makalenin bir kısmını misal olarak göstereceğim. Zira bu gibi şeylerin umum muvacehesinde söylenmesi pek doğru ve yerinde bir şey olur.
Makale memleketimizdeki zihniyeti anlıyamamaktadır. Memleketimizin küçük bir komünist partisile temsil edildiği şüphesiz doğrudur. Fakat bu partiye haiz
olmadığı bir ehemmiyeti vermek büyük bir hata teşkil eder.
Memleketimizle Rusya arasında sıkı ve samimî münasebetlerin bulunduğuna daima inanmışım-dır. Düşmanın hezimeti ve bu harb bitince devamlı bir sulhun temini İçin bu samimî ve sıkı münasebetlerin elzem olduğuna kaniim. Belki görüşlerimiz arasında bir fark olabilir. Fakat umumiyetle İngiltere camiasile Birleşik Amerika, Rusya ve Çinin menfaatleri aynı olup aralarında hiç bir zıddiyet olmadığına ve hepimizin menfaati sulh olduğuna şüphe edilemez. Biz devamlı bir sulh sistemi kurmak istiyoruz. Bu tahripkâr harblerin me-nedilmesi için sulhu idame edecek olan bir kuvvet sistemi kurmak istiyoruz. Bir kaç hafta sonra meslekdaşlanmla buluşmağa gideceğimi ümit ederim.»
M. Ikien önümüzdeki aylarda Ingiltere, Amerika ve Rusya arasında devamlı bir anlaşmaya varmak fırsatının elde edileceğine inandığım, bu yapılabilirse bu harbin felâketlerinin beyhude olmıyacağmı söylemiş, «bu işe çalışacağız» demiştir.
Trieste’de sokak savaşları [Yugoslav vatanseverleri Trieste’ye girmişler
Londra 24 (A.A.) — Dün gece hür Yugoslav radyosu tarafından yayılan Yugoslav vatanseverlerinin resmi tebliğidir:
Yugoslav kuvvetleri Trleste İstikametinde İlerliyorlar. Bazı vatansever kuvvetleri Trleste sokaklarında Alman garnizonu İle çarpışmaktadırlar.
Slovakyada, bütün Alman taarruzları geri atılmış ve İbrlja şehri çeteciler tarafından geri alınmıştır.
Karadağ savaş kesiminde, vatanseverler Petroşava girmişlerdir.
Yugoslav vatanseverleri, Zagreb -Belgrad demiryolunda 25 kilometrelik bir kısmı tahrip eylemişlerdir.
Korsika’da muharebeler
Fransızlar adanın üçte ikisini zaptetmişler
Londra 24 (Radyo) — Korsika’da vatanseverler, Köste, Sartene ve Almanların gemilere binmek istedikleri Bastia limanı yakınlarında Malo-ran şehirlerini zapteylemişJemiştir. Müttefik hava ve deniz birlikleri, Korsikadakl Almanların tahliyesine mânı olmak için adanın sağ sahillerinin ablokasını şiddetlendirmişlerdir. Adanın üçte İkisi, deniz kuvvetlerinin elindedir. Korsikada bulunan 80.000 İtalyan da Fransızlarla birleşmişlerdir.
General Glraud, Korsikadan Cezalre gitmiş ve gazetecilere yaptığı beyanatta adadaki harekâtın 15 günden daha az bir müddet zarfında bitirileceğini umduğunu söylemiştir.
BU SABAHKİ TELGRAFLAR
Müttefik ordular, Napoli şehrinin önüne vardılar
Almanlar şimale doğru çekiliyor, Napoli’de havuzları, fabrikaları havayau çurmuşlar, limanı batırdıkları gemiler ile tıkamışlar
Londra 24 (Radyo) — Müttefik kıtalar Napoli’nin önlerine varmışlardır. Şehir, içinden yükselen dumanlar ve alevler arasında uzaktan gözle görülmektedir. Sanento’dan Napoli'ye giden üç yol. Müttefik kuşetlerin kontrolü altındadır.
Zırhlı ve hava birliklerinin kuvvetle desteklediği İngiliz ve Amerikan kıtaları 30 kilometrelik bir cephede Napoli’ye yaklaşmaktadır. Askerî kaynakların fikrine göre general Montgomeri Napoli'deki Alman kuvvetlerine karşı yandan bir taar. tuz hazırlamaktadır.
Almanlar şimale çekiliyor
Londra 24 (Radyo) — Mütbefif-ler dün de üç şehir zaptetmişlerdir. Bunlar Avigliano, Cuioso ve Acer-
no'dur. Almanlar, beşinci ve sekizinci Müttefik orduların tazyiki önünde 80 kilometrelik bir cephe boyunca yavaş yavaş ve intizamla şimale çekilmektedir. Müttefik kuvvetler, Alman ardcılarınm mukavemeti karşısında son 24 saat içinde 24 kilometrelik bir ilerleyiş yapmışlardır. Almanların bilhassa Sal em o ile Napoli arasında mukavemetleri şiddetlidir.
Mamafih, Müttefikler Salemo’nun ovaya hâkim bütün tepelerini işgal eylemişlerdir. Tepelere yerleştirilen Amerikan bataryaları, ovayı dövmektedir.
Almanlar Napoli limanında gemi havuzlarını tahrip eylemişler, limanı kullanılmaz bir hale getirmek için 30 gemi batırmışlar, askeri fabrikaları havaya uçurmuşlardır. Şehirde ne
tenvirat ve ne de yiyecek vardır.
Müttefik uçaklar, düşmanın nakliye kollarını, asker topluluklarım, yollan şiddetle bombardıman eylemişlerdir.
Almanlar Po hattına çekilecek
Beyrut 24 (A.A.) — Madrid'den gelen bir habere göre. Almanlar Kesserling kuvvetlerini Napoli’den çekerek Po vâdisine nakledecektir.
Madrit 23 (A.A.) — (Britanova) Alman başkumandanlığının Kesserling kuvvetlerini bütün Napoli bölgesinden Po hattına kadar çekmeğe karar vermiş olduğu rivayet edilmektedir. Alman propagandası, Salemo muharebesi ile Romanın işgalinin alelâda birer geçiktlrme hareketi olduğunu iddia etmektedir.
İtalyanların Müttefiklere yapacakları yardım derecesine bağlıdır
Londra 24 (Radyo) —- Avam kamarasında hükümet sözcüsü Vikont Cranborne Müttefiklerin Ital. yanlara tahammül edilmez şartlar yükletmek istemediklerini ve talyan filosunun âkibeti Almanlara karşı açtıkları mücadelede Müttefiklere İtalyan milletinin yapacağı yardım de peçesine bağlı bulunduğunu söylemiştir.
La Valetta 23 (A.A.) — Reuter ajansının hususi muhabiri bildiriyor: Her tipte İtalyan gemileri buraya gelmekte devam ediyor. Şimdi adanın etrafında zırhlılar, kruvazörler, muhripler ve denizaltılan da dahil olmak üzere 65 gemi demir atmış bulunmaktadır. Bundan başka bir çok Tömorkör, hücmbotu, torpido muhribi ve sair gemi de Malta’ya gelmiştir.
Alman harb istıhsalâtı kongresi
Londra 24 (Radyo) — Berlinden gelen haberlere göre, Alman harb sanayi fabrikatörleri Mareşal Görlng ile îstihsalât Nazın Speer’in riyasetinde günlerce süren toplantılar yapmışlardır. Bu toplantıda profesör Meserşmit de bulunmuştur.
Ruslar, Smolensk’ten 15 kilometre uzakta
Poltava ve Uneta düştü, Ruslar 500 kilometrelik bir cephede Dinyeper’e yaklaşıyorlar
Londra 24 (Radyo) —Smolensk şehri, Sovyet ağır topçusunun ateşi altındadır. Bir Sovyet kolu, şimalden şehre I 5 kilometre yaklaşmıştır. Demiryolu boyunca ilerleyen ikinci bir Sovyet kolu, Smolensk’ten 25 ve üçüncü bir kol da 50 kilometre uzakta bulunuyor. Ruslar, Poltava şefhrini zaptetmişlerdir. Bu mühim şehrin ele geçirilmesi Sovyetleri Uk-raynanm bütün şimendifer şebekesine hâkim kılmakta ve Doneç havzasında çarpışmakta olan Almanların ricat yolunu tehdit etmektedir. Daha cenupta Ruslar, Briyansk - Smolensk yolunun tam ortasında mühim bir kavuşak noktası olan Uneta’yı zap-teylemişlerdir.
Ruslar, 500 kilometrelik bir cephe genişliğinde Dinyeper nehrine yaklaşmaktadır.
Ruslar, dün yedi yüzden fazla şehir, kasaba ve köyü zaptetmişlerdir.
Sovyetler, cumartesi günündenberi
Azak denizi sahili boyunca 120 ki-lomtere ilerlemişlerdir.
Beyrut 24 (A.A.) — Alman propagandası Alman milletini Dnieper-in berisinde bir müdafaa hattı tesisi harbine alıştırmaktadır.
12 adada
Leryos’ta İtalyanlar İngilizlerle birlikte hareket ediyorlar
Kahire 23 (A.A.) — On iki adada bulunan United Press muhabirinin bildirdiğine göre. Müttefikler Leryos adasındaki dok, tersane ve deniz tayyare üssünü çok iyi teçhiz edilmiş ve mükemmel bir halde bulmuşlardır. Aslen Rum olan bütün ada halkı kurtarıcıları heyecanla karşılamıştır. On iki adada ltalyan-lar Almanlarla çarpıştıkları için, sözü geçen adadaki bütün İtalyan kıtaları silâhlarını muhafaza ve asayişin muhafazası için devriye hizmetlerini deruhte etmişlerdir. Karabinyerler, Mussolini düşer düşmez bütün faşist alâmetlerini, pullar da dahil olmak üzere yakmış olduklarından hâtıra olarak saklanmak üzere bunlardan bir tane bile bulmak kabil olmamıştır. Umumî binalara Ingiliz bayrağı çekilmemiştir. Buralarda İtalyan bayrağı dalgalanmaktadır.
İtalyan askerleri İngiliz subaylarını nezaketle selâmladıkları gibi İngiliz askerleri de İtalyan subaylarını ayni suretle selâmlamaktadırlar. Bütün adada bir tek İngiliz bayrağı bile görülmemektedir. Halk ve ada garnizonu açlıktan çok ıztirap çekmiş olduktan için sıhhatleri oldukça bozuktur. Son seneler zarfında çocuk Vefiyatı iki misli altmıştır. Sakinle, rin çoğu çektikleri yoksulluk yüzünden mide kanserinden muztaripdir.
Akdeniz komitesi
Vaşington 23 — Hariciye Nazın M. Hull Amerika’nın Akdeniz komite^ sine henüz murahhas tayin etmediğini, fakat bu tâyinin yakında olacağını söylemiştir. M Hull komisyonun tekliflerde bulunacağını, fakat hiç bir karar almıyacağmı söylemiştir
Vaşington 23 (A.A.) — Reis Roösft-velt’in gazetecilere teyid ettiğine göre, Rusya’nın iştirakLle kurulacak olan Akdeniz encümeninin gayesi, Akdenizi harb harici bırakmaktır.
Mussolini kabinesi
Ecnebi hükümetler tarafından tanınmazsa şimalî îtalyada yerleşecek
Roma 24 (EP) — Perşembe günü teşkil edilen İtalyan Cumhuriyeti Faşist kabinesi hakkında Romanın iyi haber alan mahfilleri, nazırların yakında dairelerini Şimalî İtalyaya nakledeceklerini ve Mussolini’nin d» kendileriyle beraber olacağını söylemektedirler.
Bununla birlikte siyasî mümessillerin de Şimalî İtalyaya nakletmeleri muhtemeldir. Ancak bu, yeni hükümetin diğer devletler tarafından tanınmasına bağlı bir keyfiyettir. Üçlü pakt devletlerinin müşterek bir hareketle yeni hükümeti önümüzdeki günlerde tanımalarına siyası mahfillerde muhakkak nazariyle bakılmak, tadır.
Palermo 23 (A.A.) — Roma dan gelen haberlere göre, Mussolini İtalyan kukla hükümetini teşkil ederek Başvekâlet ve Hariciye Nazırlığını bizzat kendisi deruhte ve Mareşal Graziani’yi Harbiye Nazırlığına tayin etmiştir.
DİKKATLER»
Akli selim de mütehassıs doktorlarla beraberdir
Birkaç gündür şehrimizde tifüs vakaları kaydedilmiyormuş. Alâkadarlar tifüs tehlikesine önlenmiş gözile bakıyorlarmış. Mücadeleye devam lüzumu hissedilmiyormuş. Bit ve bitli insanlar mücadelesinde çalıştırılan ekipler kaldırılmış. Artık sokaktan bitlilerin hamamlara şevkinden ve evlerde bit kontrolü yaparak eşyanın tebhirhaneye gönderilmesinden vazgeçilmiş. Ancak hastalık zuhurunda mücadeleye devam olunacakmış.
Mütehassıs doktorlarsa «İyi havalar geçmekte olduğundan, mücadelenin gevşetilmesi değil, bit kontrolünün arttırılması lüzumunda» müttefik imişler.
Aklı selim de mütehassıs doktorlarla müttefiktir.
Hakikaten tifüs olmasa bile bitlilere karşı birkaç ay daha mücadele etmekte ne zarar vardır? Kaldı ki, bu mücadele, — sahiden de atlatılmış olsa — tifüs tehlikesine karşı bir sigortadır. Şu veya bu mütalâa ile bitlilere hareket serbesliğini iade etmeğe kimsenin bakla yoktur.
fiahife 2
AKŞAM
24 Eylül 1943
SÖZÜN GELİŞİ
Ambalâj
Iş evlerinin öğle tatili yaptığı bir sırada işçiler bakkalın penceresine üşüşmüşlerdi. Bakkal peyniri bir kâğıda koymaya üşeniyor, sulan akan beyaz parçalar halinde onlann ellerine tutuşturuyordu.
Ambalajsız, sarıp sarmalamadan öteberi dağıtmak insanlara vergidir. Bu alanda nebatlar bize asırlardır ders vermeğe çalışıyor ama aldıran kim?
Hiç bir nebat meyvasını ambalâjsız vermez. Her nebat, her ağaç en titiz manavı ve en bilgili ambalâj genel direktörünü çok gerilerde bırakacak bir ustalıkla meyvasını sarar sarmalar da öyle verir. Üzümler temiz ve narin zarlar içindedirler. Elmanın parlak bir muşambası vardır. Şeftali iyi dikilmiş kadife bir bohça içinde saklıdır. Karpuz ve kavun kalın kabuklarla örtülmüş, paket edilmiştir. Portakal ve limon itina ile sarılmış olarak daldan sarkar. Fındık ve cevizi tabiat küçük tahta kutular içine koymayı lüzumlu görmüştür. Muzun şık bir kılıfı vardır. Hindistan cevizi ise içindeki sütün dökülmesine karşı bir tedbir olmak üzere sert tahtadan bir sardık içinde takdim olunur.
Nebatlar şüphesiz bizim için, insanlara hoş görünmek maksa-dile meyvalarını böyle sarıp sarmalamıyorlar. Fakat yemişler kabuksuz, zarsız, kılıfsız, örtüsüz olsaydılar onlara el ve dil sürmemiz pek güç olacaktı. Manav sergisinde kabuksuz kavun mide bulandırıcı bir şeydir. Ambalâjı, yani kabuklan bozulup çürümüş portakalları çöpçüler toplayıp denize atıyorlar. O canım şeftali eğer o güzelim kadife torba içinde olmasaydı kimsenin iştahını kabartmıya-cak, zarsız üzüm veren bağa kimseler yaklaşmıyacaktı.
Meyva güzelliği dediğimiz şey nebatlar dünyasına hâkim olan ambalâj dehâsının eseridir. Eğer tabiat da pis bir bakkal savruk-Iuğile hareket etmiş olsaydı meyvalar cenneti çok şeyler kaybederdi. Vıcık vıcık incirler, erikler, üzümler, portakallar, armutlar; kavunlar, karpuzlarla dolu, binaenaleyh sinekler mahşeri manzarasını almış bir meyva halini, bir manav dükkânını gözünüzün önüne getiriniz! Meyvalar dünyasına hâkim olan akıl ve zevk bunu asla kabul edemez.
Halbuki insanları ambalâja zorlamak için kuvvetli bir Belediye teşkilâtı bile az geliyor. Peyniri kâğıda sarmadan dağıtan bakkal bahçesindeki ağaçlardan utansın!
Şevket Rado
Varlık Vergisi
Meyva bol
Borçlarını ödemeyen bir kafile daha sevkedilmek üzere
Fakat fiatler çok yüksektir
Hayat pahalılığı
Son günlerde yiyecek fiatlerinde yeniden bir yükseliş başladı
Son günlerde yiyecek fiatlerinde yeniden bir yükseliş başladı. Hemen herkes bundan bahsediyor ve şikâyetlerde bulunuyor. Dünkü Vatan gazetesi bu münasebetle diyor ki: «Bu sene mahsul bol. Anadoluda, hattâ burnumuzun dibinde Trakya-da buğdayın kilosu 25 kuruşa satılıyor. İstanbulda buğday değil, bulgur, makama, hattâ un dahi bulamıyoruz. Bunlara Taslıyorsak kaçak olarak İstanbula getirilmiş ve kara borsada bir kaç misli fiatle satılmağa başlanmıştır.
Salahiyetli kimselerin söylediğine göre hükümetin köylüden aldığı hisse henüz ambarlara konmadığı için satış müsaadesi bir çok yerlerde gecikmektedir. Türkiyede buğday konacak silolar mahduttur. Bunlar dolduktan sonra Toprak ofis aldığı Devlet hissesini kaldıramaz vaziyete düşmüştür. Kaldınlamıyan bu buğdaylar bazı yerlerde açıkta, yağmura, riitubete maruz bir halde bırakılmıştır. Bunlardan bir çoğunun bozulacağı muhakkaktır. İş Toprak o fisin elinden alınarak 1937 senesinde olduğu gibi tekrar Ziraat bankasına verilmelidir. Köylüden alınacak Devlet hisseleri de köy haricine çıkarılmamak, köyün müşterek kefaleti altında köylü eline emanet bırakılarak ihtiyaç duyulduğu zaman kaldı-rılmahdır.
İstanbula yiyecek maddesi gelmiyor, gelmeyince fiatler yükseliyor. Fiatler yükselince buradaki fitalere göre hareket eden müstahsil fitalerkıi
Fakat
Mahkemelerde:
arttırıyor. Telgrafhanedeki kayıtlar tetkik edilecek olursa bu iddianın ne kadar doğru olduğu anlaşılır.
Zeytinyağı fiatleri de 225 kuruşa kadar yükseldi. Ellerinde büyük zeytinyağı stoku bulunan tüccar malları tutmağa başlamışlardır. Bunlarla mücadele edecek ne fiat murakabe, ne Belediye, ne de namuslu tüccardan mürekkep bir ihtisas zümresi vardır.»
Tan gazetesi de: «Rekoltesi, noksan maddelerin istihlâkini mulvaze-neleştirmelidİT» başlıklı yazısında diyor İri: «Bunun için ilk iş olarak zeytinyağı ile sabun imalâtım pamuk gibi Devlet murakabesi altına almak, hattâ Delvlet kararından bütün istihsalât satın alınarak karnelerle ve ucuz fiatle halka dağıtmak lâzımdır.»
Tasviri Efkâr da başmakalesinde diyor ki: «Maaşlara yapılan zam ile eşya fiatlerinin artması arasındaki nispet zihinlere dehşet verecek kadar çoktur. Şu halde bu fasit dairenin içinden çıkmak için bir tek çare kalıyor ki o da ne yapıp yapıp hayatı ucuzlatmaktır. Hükümetin fiatini derhal ve müessir surette indirebileceği mübrem ihtiyaçlar mevcuttur. Bunların başında da ekmek ve bilhassa makama gibi gıdalar gelmektedir.
Bizim kanaatimizce hayatı ucuzlatmak behemehal ve pek çabuk yapılabilir. Yapılmıyorsa bundan başlıca mesul olan daire «Toprak ofis» denilen o yan frenk isimli dairedir.»
Varlık vergisi mükelleflerinden bazılarının borçlarının terkini haklındaki yeni kanunun tatbikine devam edilmektedir. Ancak bazı kimseler ve mükellefler, son kanun ile bütün borçların affedildiğini ve varlık vergisi muamelelerinin tasfiye edildiğini sanmaktadırlar. Yeni kanundan böyle bir mâna çıkarmak ve kanunu bu şekilde tefsir etmek tamamile hatadır. Yeni kanun ile varlık vergisi affedilen kısım, müesse-»elerde çalışan hizmet erbabile seyyar satıcılardır. Bunlardan hariç olan diğer mükellefler hakkında biç bir af bahis mevzuu olmadığından henüz varlık vergisini ödemi-yenler hakkında kanunî takibat devam etmektedir.
Defterdarlık, varlık vergisinden borçlu mükellefler hakkındaki takibatını son zamanlarda şiddetlendirmiştir. Bu suretle mümkün mertebe kısa bir zamanda borçlu mükelleflerin borçlarını ödemeleri temin edilecek ve bu işin biran evvel temizlenmesine dikkat edilecektir. Nitekim, borçlarını ödemiyen bir kısım borçlular daha bedenî mükellefiyetlerini ödemek için evvelki gün ■evkedildikleri gibi bugünlerde yeni bir kalfilenin daha sevkedilmek üzere isimleri tesbit edilmektedir
Ticaret odası meclisinde
Ticaret odası meclîsi, dün, çok hararetli bir toplantı yapmıştır. B. Ahmet Karanın reisliğinde yapılan bu toplantıda oda memurlarının hal ve İstikballerinin temini mevzuu etrafında münakaşalar cereyan etmiş, hakkı huzurlara dair bazı kararlar verilmiştir.
Bu sene meyva çok boldur, buna rağmen fiatler yüksektir. Manavlarda Büyükdere ve Bursa fidanlıklarının şeftalileri 250 - 300 kuruşa kadar satılıyor. Orta şeftaliler 70-80, en ucuzlan 40 . 50 kuruşadır. Bu son şeftaliler harbden evvel 7,5 - 10 kuruşa satılırdı.
Çavuş üzümü 50 kuruştan aşağıya inmemiştir. Son günlerde fiatler 70 -80 kuruştur. Yeni çıkan yapıncak 60 kuruşadır. Armut çok azalmış, fıatie-ri de o nisbette yükselmiştir.
Kavun karpuz bol olmakla beraber ucuz değildir. En küçük kavun 20, karpuz 25 kuruşadır.
En ucuz meyve incirdir. Bu sene pek bol olan tacirin kilosu 30 kuruştan 50 kuruşa kadar satılıyor.
Mısır çarşısındaki dükkânlar yakında kiralanacak
Yatanda imar ve tanzimi bitecek olan Mısırçarşısmm tara mukavelesi etrafında Belediyece bir proje hazırlanmıştır. Bu proje, dün daimî encümende tetkik ve müzakere edilmiştir. Yakında bu projeye göre mukavele şartlan ilân edilecek ve çarşıdaki dükkânlar taliplerine kiralanacaktır. Mukavele projesine göre dükkânların kiracılar tarafından başkasına devri caiz olmadığı gibi dükkânların nereye tahsis edileceği de tasrih edilmiştir. Dükkânlar, bakkal, mezeci, balıkçı, yağcı ve baharat satan esnafa kiralanacaktır.
Dahiliye Vekili Yalovaya gidiyor
Evvelki gün şehrimize gelen Dahiliye Vekili B. Hilmi Oran bir kaç gün istirahat etmek üzere bugün Yalovaya gidecektir.
Üsküdar, Kadıköy cihetinde işliyecek otobüsler
Tramvay idaresi, son zamanlarda Üsküdar v« Kadıköy için otobüsler tahsis etmişti. Fakat Üsküdar Tramvay idaresi, Romanyadan bandaj gelmesi üzerine seferleri arttırmıştır. Bu yüzden otobüs ihtiyacı da eskisi gibi kalmamıştır. Bununla beraber Üsküdar Tramvay şirketi, yolcusu fazla olan bazı hatları takviye etmek üzere İstanbul Tramvay idaresinden otobüs istediğinden, şayet İstanbul ve Beyoğlu ihtiyacını karşılıyacak derecede arabalar mevcut bulunursa İstanbul Tramvay idaresi mevcut arabalardan ikisini Üsküdar Tramvay şirketine satacaktır.
Gezgici köy kadınları kursu
Köy kadınlarına çocuk bakımı, ev idaresi, dikiş, nakış gibi şeyleri amelî ve nazarî olarak öğretmek üzere teşkil edilen (Gezgici köy kadınları kursu) bir müddettenberi Silivri kazasındaki köylerde çalışıyordu. Bu kazaya ait kurs, bu ayın yirmi beşinde bitecektir. Bu münasebetle bu kursa devam eden kadınların vücuda getirdikleri eserlerden mürekkep bir sergi de açılacaktır. Silivriden sonra sıra ile diğer kazalarda kursa davam edilecektir.
Akhisar Belediye ’ hastanesi
Akhisar 23 (A.A.) — Belediye tarafından 40.000 liraya istimlâk edilen büyük bir binanın hastane haline konulması işleri bitmek üzeredir. Bu teşebbüs halkın alâkasını çektiğinden mühim bağışlar yapılmaktadır. Bugün Halil İbrahim Kerestecinin verdiği bin lira İle bağışlanan para 22 bin lirayı geçmiştir.
Sıhhiye Vekili îzmitten Ankaraya döndü
İzmit 24 (Telefonla) — Evvelki gim şehrimize gelen Sıhhiye Vekili Doktor B. Hulûsi Alataş, dün, yanında İzmit valisi olduğu halde Adapazarına giderek orada alman sağlık tedbirleri etrafında tetkiklerde bulunmuştur. Sıhhiye Vekili, akşam tekrar İzmite dönmüş 20.30 da kalkan Ankara ekspresine bağlı hususî vagonda Ankaraya dönmüştür
Bir kamyon uçuruma yuvarlandı
İzmit 24 (Telefonla ) — Dün Kan-dıradan İzmit’e gelmekte olan şoför Rıfat'ın idaresindeki yük kamyonu Üçtepeler mevkiinde 20 metrelik bir uçuruma yuvarlanmıştır. Şoför ve muavini Süleyman ağır surette yaralanmıştır. İki yaralı İzmit’e getirilerek Memleket hastanesine yatınlmış-
Fena ekmek çıkaran fırınlar
Şehrin bazı yerlerinde iyi ekmek çıktığı halde bazı semtlerin ekmekleri çok bozuktur. Belediyece verilen yeni karara göre muhtelif semtlerden alınacak ekmek numuneleri hem kimyahanede tahlil ettirilecek, hem de bu muhtelif numunelerin arasındaki evsaf farkları mukayese edilecektir. Bu suretle iyi ekmek çıkarmamakta birkaç kere ısrarı görülenlerin ellerinden ruhsatiyeleri geri alınacağı gibi, kapanan fırınlardan kesilen un miktarı aynı semtbe veya civarında iyi ekmek çıkaran fırınlara verilecektir.
Basın umum müdürü
Basın ve Yayın umum müdürü B. Selim Sarper, bu sabahta ekspresle Ankaradan şehrimize gelmiştir. Umum müdür senelik İznini şehrimizde geçirecektir.
Telefondaki ses
Yazan: Bruce Graeme Tercüme eden: (Vft - Nû) h —— Tefrika No. 90- .
Emin olun ki, Heppelvvhite’ın muhayyilesi pek geniştir. Yükselttiği kaide üzerine sizi pekâlâ kaatil diye Oturtabilir. O günkü nüsha fevkalâde satış yapacaktır.
Şu cazip serlevhayı da düşünün:
Hem hırsız, hem kaatil olan romancı Ricbhrd VerreH’in iki yüzlü hayatı.
Sizi tanıyan güzel kadınlar, belki de şimdiye kadar müdafaanızda bu* tünüyorlardı. Lâkin artık onların da ağızlan değişecektir. Mabut gibi bildikleri şahsiyetinizi artık lânetliye-ceklerdir. Size vurduğum bu darbelerle ben enteresan olacağım. Sizden nefret ettikleri için benim ıstırabımı düşünecekler, tekrar sempatik olacağım. Zira bu insanlar, hemşiremle alâkadar olduğunuzdan dolayı bana oyun oynadığınıza kanaat getirecekler.
İşte bunlardan dolayı size daha evvelde* teşekkürlerimi anederim.
Bütün bu hâdiseler, heyecanlı haberler halinde dünyaya yayılınca Autrim gemisinin kaptanı da vakayı yolculara anlatacak. Yunanistan’ın bütün Avrupada Büyük Britanya üe iadei mücrimin muahedesi yapmamış olduğunu herke» bilir.
Uğurlar olsun Blackshirt! Bu maceradan güzel bir roman mevzuu çı-
Ronald Mc Tavafa
Hamiş:
Bu mektubu size tayfalardan biri okuyacak, sonra da kâğıdı yutacaktır. İşi o suretle nizamına soktum.
tlrînçî hâmiş:
Mona Dunn’m ahmakça aşk mektuplarını da size gönderiyorum. Önler vazifelerini gördüler.
Verrell, bu satırları okuduğu orada alnında iri iri ter damlaları belir-
♦— Amaa AUahımJ —- dedk
Sen beni himaye ettin de böyle bir iblisçe komplodan yakamı sıyırdım.
İlk defa olarak fcendi kendine Mc Taıvish’in aklı başında olup olmadı* ğını uzun uzun muhakeme etti. Mektupta yazılan şeyler o derece miis-tekrehti ki, düşmanının normal bir kafada olduğundan hakikaten şüphe edebilirdi.
Ya o meşum hile! Elinde hiçbir müspet delil yokken ancak zevahire, ihtimallere istinadedeTek Mc Ta-vish onun izini keşfetmişti.
Verrell, dünyayı biliyordu. Kem. dişinden şüphe edecek tek kimse bulunmadığına emindi. Bir müddet ha-yalâta daldı. Mc Tavish'in kendisinden intikam almasını pek haklı, hattâ pek mazur görüyordu. Fakat, öz kız kardeşini öldürmeğe kalkması, hem de para yüzünden!... Dehşetle vücudu ürperdi. Çok şükür ya Rabbi, talih, bu alçak herifin plânını alt üst etmişti.
Fakat, birdenbire yüreği sızlayıverdi. Bütün vücudunu bir dehşet kapladı; onu tepeden tırnağa kadar
■ sarstı. HayırI O meşum komplo, • henüz iflâs etmiş değildi. Ya Jane
kaçırılmışsa onu nereden bulmalı?..
■ Onu buluncaya kadar kız, ölmüş
olursa?
Derhal, derhal hakikati öğrenmeliydi. Katiyetsizlik, cidden feciydi. Evvelki tahmininde sebat etti. Onca Jane, «Telefondanki kadın» dı. öyleyse verdiği Park 0343 numarasında onu anyacak. Elleri titriyerek telefonu aldı. Tam çalacaktı ki, kendi zili çalarak telefonun öteki ucundan biri belirdi.
— Alo! Alo! — diye haykırdı. — Bay Verrell mi? - diye sordular.
Sırf bu muhavereden kurtularak Jane hakkında derhal malûmat alabilmek için atlattı. Dalgın dalgın cevap verdi:
— Evet! Evet!
Sizinle konuşan Miss Dunridur. Sesimi tanıyor musunuz?
— Ama! Sahi... Tanımaz olur muyum? - dedi.
Fakat, heyecanına hâkim olamıyordu.
Bobbie, muhatabının heyecanını farkederek hayret etmiş göründü.
— Tamamile iyisiniz ya, Mr. Verrell?
— Evet. Tamamile iyiyim, mersi. Soma, sesine tamamile sakin bir ifade yererek:
— İstemiyorum bay hâkim!.. Assa- : nız da istemem, kesseniz de istemem bu adamı. Ocağınıza düştüm. Ne yapacaksanız yapınız, beni şu zalimin elinden kurtarınız. :
Bayan Müşerref pek asabi... Açık san saçlı, gök gözlü, beyaz tenli, uzun boylu, şişman, tartanı geçkin ! bir kadıncağız... Kremini, pudrasını • itinalıca sürmüş amma, sol yanağın- ( daki Halep çıbanının nikel onluk büyüklüğündeki izi uzaktan farkedili- : yor. Kocasından dâvacı imiş. Meşhut suç mahkemesinde derdini anlatırken renkten renge giriyor. Yumruklarını ! sıkarak, gözlerini yana devirip dişle- ı rini gıcırdatarak anlatıyor: :
— Bay hâkim! Kadının en büyük : saadeti, evlenip bir yuva kurmak değil midir?., İşte, ben de o hülyalara ! kapılarak şu Allahın zalimi He evlendim ya’.. Ne bilirdim böyle olacağı- : nı?.. İlk zamanlarda herif bir kuzudan farksızdı. Ağzı var, dili yok. Canım birşey istese de; ; Hurşit bey! Ben şunu istiyorum» diyecek olsam, ben ı daha lâkırdımı bitirmeden; «Lebbeyk ı sultanım! Emrin başım üstüne. Sen istersin de ben yapmaz mıyım?.. Senin karşında boynum kıldan ta-cedir!» diye karşımda pervaneler gibi dönerdi. Ben birşey yapayım da, Hur-şit bey itiraz etsin; haddine mİ düşmüş?... Velhasılı kelâm hâkim bey kardeşim! Hurşit bey sanki adam değil de, ağızsız, dilsiz bir kuzu... Tut yularından .bağla bir köşeye... Alimallah, üç gün, üç gece orada durur da melemez bile... Bu halimiz on sene kadar böylece sürdü hâkim bey-,. Hani, neme lâzım; o günlerim sahiden de rahatlık, saadet içinde geçiyordu.
Sert bakışlarla kocasını süzüp derin derin içini çekerek devam etti:
— Velâkiita... Karamanın koyunu, sonra çıkar oyunu, dedikleri gibi, Hurşit bey de, oyununu sonradan meydana çıkardı. Bizim on yıllık kuzu, günün birinde kudurmuş bir kurt kesildi başıma... Büyü mü yaptılar, ne oldu bilmem ki... Bizim adam birdenbire değişiverdi. Nerede o eski Hurşit bey?. Ben birşey söyliyecek olsam, herif açar ağzını, yumar gözünü; kızılca kıyametleri koparır başıma. Artık dünyalar zindan oldu bana, bay hâ-tam!.. Üstelik, beni dövmeğe de kalkışmaz mı?.. Bu kadar derde dayanamam ben hâkim bey!.. Dün de bizim komşu Necile hanım, üzerinize &fiyet nevazil olmuştu. Öğleden sonra oturdum, ağızlara lâyık, güzzzzel bir domates dolması yaptım. Tencereyi maltızın üzerine koydum, ben de biraz Necile hanımı görmeğe ğittlm.
Eh,'mübarek razaman günü Allah kabui eylesiD, uruçlııyuz. Ağızlarımız bağlı. Yiyip içemiyoruz, bari biraz lâf atalım da vakit geçsin dedik. Karşı karşıya, sen söyle, ben söyliyeyim derken akşamı etmişiz de farkına varamamışız. Bir de pencereden baktrnı ki minarede kandiller yanmış ah™ başımdan gideyazdı. Aman kardeeeş! şimdi bizim zalim herif eve gelmiştir, kıyametleri koparır, diye yerimden fırladım Bir de kapıdan gireyim ki, herif kıpkızıl ateş keslimemiş mi?.. «Akşam oldu. Ocaktaki tencere yanmış, Sen nerede geriyorsun » diye fırtınayı kopardı. Tencerenin kapağını açtım ki, ele eğirimle yaptığım dolmalar yanıp simsiyah kömür kesilmemiş mi? Dolmalara, tencereye acımadım da, emeklerime yandım hâkim bey’.. Ayol! Ne kızıyorsun? İnsanlık halidir, olur böyle şeyler. Dolma yandı ise canım sağ olsun. Emek veren ben değil miyim? Yarın bir tencere dolusu daha yapanm. Bu akşam da peynir, ekmek yiyiverelim! dedimse de herife meram anlatamadım. «Sen her gün bu haltı ediyorsun!» diye küplere bindi. Hâkim bey; bir zamandanberl bana da ne oldu bilmem? Ocağın üstünde gün aşın bir tencere yemeğim yanıp kömür kesiliyor. Cenabı Allah
■ basiretimi bağlıyor zahir!.,
— Söylediklerinin bize lüzumu yok.
• Lâkırdıyı uzatma da, vakayı anlat!..
— Ne ise, hâkim bey kardeşim; fazla başınızı ağrıtmayayım; Hurşit bey 1 bağırırken ben de susacak değilim ya!.. İki çift lâf da ben ettim. Vay efendim, vaay!.. Sen misin ağzını açan?.. Herif, ejderhalar gibi üzerime atılıp da çatıur çatır dövmeğe haşlama»: mı?.. Ben de bastım yaygarayı, konu komşu koşuştular da zor kurtardılar beni hâkim bey!., Artık istemem bu herifi. Sözüm cna okumuş adam... Okumaz olaydı. Böy-
■ le okumuş zalimin karısı olacağıma, çoban karısı olmıya razıyım. Uzun
: lâfın kısası, ben bu adamla yaşaya-. maam... Sanki attığı dayaklar vetiş-. mlyormuş, bir de köpekler gibi ko-tamu ısırdı da kan revan İçinde bıraktı. Kanıma kan isttlyorum, dâva ederim hâkim bey’..
Hâkim:
— Siz kan kocasınız, dedi. Biribti r rintei affedip barışsanız olmaz mı?..
Bayan Müşerref gözlerini belerterek reddetti:
' — Olmaaz, hâkim bey kardeşim,
olmaz. Sen bentaı dünya ve ahret ı kardeşimsto. Bak, evimhrie olup bitenleri birer birer sana anlattım. Ar. tık ben bu zalimle nasıl barışır da konuşurum? Bugünden tezi yok, boşa-
sinde, yaşı elliye yatan, çekingen tavırlı, temiz kıyafetli bir adam
Hâkim:
— Bak! dedi. Kaimi dövmüşsün. Kadın dövmek bir erkeğe yakışır mı?
Ellerini uğuşturarak boyun eğdi:
— Muhterem bay hâkim hazretleri! Malûmu âlinizdlr ki, kadın dediğin, ancak erkeği mesut etmesini bildiği derecede kadındır. Bunu bilmiyen veya bilmek fetemiyen kadm, kadınlıktan uzaktır. Aile yuvasasının saadetini ancak o yuvanın kadını kurabilir. Yuvayı yapan dişi kuştur. Fakat. bizim yuvamız maalesef * böyle olamadı. İlk zamanlar bendeniz de ailemi hoş tutayım, kadındır, üzülmesin, diye elimden geleni, hattâ elimden gelemiyeceklri yapmağa çalıştım. Bunlar bayanın kendi itirafüe de sabittir. On sene herşeye göğüs gerip yuvamızın saadetini bozmamak İçin bütün zorluklara katlandım. Fakat, artık çekilmez hale geldi bay hâkim!. Evimiz bir saadet yuvası değil, cehennem kazanı... Yaşım ilerliyor, artık biraz rahatlık İstiyorum. Fakat ne mümkün?.. Evde ne ağız tadile bir yemek yiyebiliyorum, ne üstüme, başıma bakılıyor. Sabahleyin benim peşimden bayan da başını örtüp sokağa fırlar, akşamlara kadar kırk kapının ipini çeker. Şu devirde bin zorlukla kazandığım üç beş kuruş da ocak üzerinde yanıp gider. Her gün bir tencere yemek yanar, çöp tenekesine atılır, ben de peynirle, zeytinle günümü gün ederim... Dünkü vakayı da bayan kendisi anlattı. Akşam evin kapısından girer girmez acı acı yanık kokusu burnumu yakmağa başladı. Etrafa batandım, bizim bayan yine evde yok. Mutlaka bugün de yemek tenceresi yanmıştır, diye mutfağa koştum, tencerenin kapağını açtım ki .dolmalar simsiyah olmuş. Biraz sonra kendisi gelince söylenmeğe başladım. Haksız mıyım bay hâkim?.. Fakat ben ağzımı açar açmaz bayan benden bastan çıktı, hakarete kalkıştı. Oruç zorfle zaten kafam, beynim dönmüştü. Bayanın gürültüsünden bas-bütün kendimi kaybettim. Kendisine vurdum mu, vurmadım mı, farkında bile değilim. Belki de vurmuşumdur. Fakat hiç de haksız değilim.
Dinlenen şahitlerin ifadelerile de suç sabit görüldüğünden Hutşidin otuz beş lira ağır para cezasile mahkûmiyetine ve 250 kuruş muhakeme masrafı ödemesine karar verildi.
Ce. Re.
Hariciye Vekili geldi
Hariciye Vekili B. Kuman Mene, men eloğlu, bu sabahki ekspresle An-karadan şehrimize gelmiştir.
Avcı müsabakası
Ankara 23 (A.A.) — Bize bildirildiğine göre. Beden Terbiyesi umum müdürlüğünce bir avcı müsabakası tertip edilmiştir.
Cumhuriyet bayramı günlerinde Ankarada 19 Mayıs atış poligonunda yapılacak olan bu müsabakaya Balıkesir, Burdur, Bursa. İçel, İstanbul, İzmir, Konya, Samsun Seyhan avcıları davet edilmişlerdir.
ÖLÜM
Eczacı B. Ragıp Önen’ta zevcesi ve «Habera. «En Son Dakika» gazeteleri yazı işleri müdürü B. Yekta Önen’ta annesi bayan Saftaaz tedavî edilmekte bulunduğu radyoloji enstitüsünde vefat etmiştir, cenazesi bugün kaldırılacaktır. Kederdide ailesine baş sağlığı dileriz. .
23/9/1943 Fiatleri
Londra üzerine 1 sterlin 5.20
Nevyork üzerine 100' dolar 132.—
Cenevre üzerine 100 frank 30.3255
Madrid üzerine 100 pezeta 12.84
Stokholm özerine 100 kuron 31.1325
Esham ve Tahvilât
îkramlyell % 5 833 21.65
İkr. Ergani % S 938 19.39
% 5 İkramiyen M. M. 19.97
% 1 M1U1 Müdafaa 20.3ü,
avas - Ezrurum I 19.97
&vas - Erzurum 2-î 20.11
% 7, 1941 D. Y. I 20.19
% 7, 1941 D. Y. 2 19.74
’ % 1 1941 D.Y. 3 19.28
. % 7f T. borcu 13.60
. Anadolu D. Yolu % 60 24.20
. Anadolu D. Yolu 1-3 43.25
. Anadolu Mümes. 38 —
t Merkez Bankası 120.—
İş Bankası nama 13.30
İş Bankası HftmütoS 13.70
. T. T. B. hisse 3.70
Aslan Çimento «.20
c Şark Değirmenleri 4.25
İttihat Değirmen 34.50
BORSA DIŞINDA
t Türk altını 32.60
. Külçe altın b!r gramı 4.37
(Arkası var)
Ee Takvim
Lk Güneş ÖCte İktadl Ak. Yatsı | D.D511.45 8.01 DJM 12.Û0 IJ31
6.49 13.06 16 29 1C.04 2D.37 ,

24 Eylül 1943
Sahife 3
AKŞAMDAN AKŞAMA
0
L
1
5
Sakız koyunlun amatörlüğü
Harmanlar
Ay sonuna kadar arkası alınacak
İstanbul kazalarındaki harmanların arkası henüz alınmamıştır. Geçenlerde üç gün sünen yağmurlar, harmaOL işlerini biraz geciktirmiştir. Devlet hisselerini biran evvel toplamak için harman işlerinin tamamlanması lâzım geldiğinden bu ay nihayetinde bütün harmanların kalkmasını temin etmek üzere tedbir almıyor.
Devlet hissesini koymak üzere muhtelif kazalarda ambarlar tedarik edilmiştir. Mahallerinde Devlet hissesini koyabilmek imkânı bulun-mıyan köylerdeki mahsul, İstanbu-Ia nakledilmiştir. Bu mahsul, burada Toprak ofis tarafından değirmenlerde öğütüldükten sonra halka ekmek olarak verilecektir.
Ucuz sabun
Hayır müesseseleri ihtiyaçlarını bir elden temin edecekler
Geçen ilkbaharda tifüs salgını başladığı zaman Yardımsevenler cemiyeti ve şehrimizdeki bazı Halkevleri, fakir halka yıkanmak imkânını kolaylaştırmak için sabun dağıtmışlardır. Bu sene zeytin mahsulü az olduğundan zeytinyağı fiat-lerile mütenasip olarak sabun fiat-leri de yükselmek istidadı gösteriyor. Bu sebeple halkın kışın sabun tedariki hususunda daha büyük güçlüklere uğnyacağı tahmin edilmektedir.
Geçen sene olduğu gibi bu sene de hayır müesseseleri halka bedava sabun dağıtmak fikrindedir. Bu itibarla İstanbul fakirlerine verilecek veyahut açılacak meccani hamamlarda kullanılacak sabunun istihsal mıntakalanndan getirilmesi için sabun dağıtacak hayır müesseseleri arasında bir çalışma birliği yapılacaktır. Bu suretle daha müsait fiat-lcTİe sabun getirtileceği gibi İstanbul piyasasından sabun satın alınmasına teşebbüs edilerek fazla talep karşısında fîatlerin büsbütün anmasına meydan verilmiyecektir.
Vali ve Belediye Reisi İzmirden geldi
İzmir Fuarım görmek üzere geçenlerde izmire giden Vali ve Belediye Reisi Dr. Lûtfi Kırdar dünkü vapurla şehrimize dönmüştür.
Mektep binaları
Cumhuriyet bayramında 17 binanın açılış resmi yapılacak
Bir kısım masrafları ve malzemesi vilâyet tarafından temin ve taş, kum gibi diğer malzemesile işçiliği köylü tarafından tedarik edilen İstanbul vilâyeti içindeki on yedi yeni mektep binasının Cumhuriyet bayramında açılma törenleri yapılacaktır. Bu mektepler, Çatalca, Silivri, Beykoz, Kartal kazalanndadır.
Vilâyet, her köyde muntazam bir mektep binası inşa etmek için sene-lerdenberi çalışmaktadır. Bu suretle İstanbul köylerinde mektepsiz köy hemen kalmamış gibidir. Ancak bunlardan bazılarındaki eski mektep binalarından bir kısmı ya içinde barınılamıyacak kadar harap olmuşlar veyahut yıkılmışlardır. Bu vaziyette bulunan köylerin çocukları en yakın köy mektebine devam etmektedirler.
Vilâyet, — yakm da olsa — bir köyden diğer bir köye çocukları gidip gelmek külfetinden kurtarmak üzere ilk önce kullanıhnıyacak derecede mektepleri harap olmuş köylerde yeni mektepler yaptıracaktır. önümüzdeki sene bilhassa bu noktaya ehemmiyet verilecektir.
Dil ayramı hazırlığı
Üsküdar Halkevi pazar günkü dil bayramı için zengin bir müsamere hazırlamıştır. Afyon mebusu profesör İsmail Hakkı Baltacroğlu cTürk dil devrimi» üzerinde bir konferans verecektir. Bu konferans Türk dil inkılâbının muhtelif safhaları üzerinde ve öz Türkçeleşmek hareketinin memleketteki derin izleri üzerinde olacaktır.
Bundan sonra Halkervi gençleri halk şairlerinden Yunüs Emre’nin ve diğer şairlerin türkülerini ve zar-sağlarını okuyacaklar İve gerek 16 ncı asırdan, gerek tanzimat edebiyatından, bugünkü Türkçemizden muhtelif nesir parçalan okutmak suretile Türk dil evriminin muhtelif safhalarını canlandıracaktır. Bu toplantıya herkes gelebilir.
Mandalina
Adalar ve Kartal’da yeni ağaçlar dikildi
Son zamanlarda Adalar ve Kartalda mandalina yetiştirmek hususunda büyük bir faaliyet göze çarpmaktadır. Vilâyete gelen malûmata göre bu sene her iki kazada 2800 ağaç mandalina bulunduğu tesbit edilmiştir. Bu ağaçların bu sene temin ettikleri mahsul de 103,940 kilodur. Mandalina ağaçlarının hastalıktan korunması ve neşvünema-lan için büyük bir gayret »affedildiğinden gelecek seneki mahsulün bu miktarı geçeceği kuvvetle tahmin «ediliyor.
Şark demiryolları memurlarının davası
Eski Şark Demiryolları memurları tarafından, tasfiye halinde bulunan şirketi aleyhine açtıkları yanm milyon liralık tazminat dâvası İstanbul birinci ticaret mahkemesinde reddedilmesi üzerine evrakın temyiz mahkemesi umumî heyetine gönderildiğini ve temyiz mahkemesinin de memurların lehine olarak karar aldığını dün yazmıştık.
öğrendiğimize nazaran temyiz mahkemesi umumî heyetinin ekseriyetle verdiği bu karar hülâsaten şu mahiyettedir: Satınalma mukavelesinin 3 üncü maddesinde, Devlet Demiryolları hizmetine geçen Şaîk Demiryolları memurlarının, devir tarihinden itibaren tavzif edilecekleri tasrih olunmuş, fakat memurların geçmiş hizmetleri nazara alınmamıştır. Şirket de, imtiyaz müddetinin hitamından 28 sene evvel Devlet Demiryollarına devredilmiştir. Binaenaleyh, şirketin imtiyaz mucibince 28 sene daha devamı halinde memurların iktisap edecekleri haklar da gözönünde tutularak davacıya münasip bir tazminat itası lâzımdır.
Temyiz mahkemesi umumî heyeti tarafından verilen bu karara, ticaret mahkemesi de uymağa ve bu yolda bir karar almağa mecbur olduğundan şimdi evrak temyizden gelince ticaret mahkemesi ya resen veya bir ehlivukuf heyeti teşkil ederek memurlara verilmesi icabe-den tazminat miktarını tesbit eyli-yecek ve kararında bildirecektir.

Bugün matinelerden itibaren
TAKSiM Sinemasında GANGSTERLER KIRALI Baş rolde: JOE E. BRAWN
Gülmek, eğlenmek ve vaktinizi hoş sreçirmek için bu hafta mutlaka bu filmi görünüz. TÜRKÇE SÖZLÜ
Gümrük Muhafaza Genel Komutanlık İstanbul Satmalma Komisyonundan: 36,000 lira muhammen bedelle alınacak yeni üç dizel motor makinesinin 4 eylül 943 gün ve kapalı zarfla ihalesine vakti muayyende talip çıkmadığından 28/9/943 salı günü saat 15 te açık eksiltme ile ihale yapılacaktır. İlk teminatı 2700 liradır. Şartnameleri komisyonda her gün görülebilir. İsteklilerin teminat makbuzları ve kanunî vesikalarile birlikte Galata Mumhane caddesi 58 No. lı dairedeki komisyona gelmeleri. (8938)
KÜÇÜK HABERLER
★ Bayezitte bir tramvaya atlamak istiyen Kara gümrük te oturan on yaşlarında İsmail adında bir çocuk muvazenesini kaybederek düşmüş, başından, kolundan ve vücudunun muhtelif yerlerinden yaralanmıştır. Yaralı, cankurtaranla hastaneye kaldırılmıştır.
★ Reşit ve Mehmet adında iki kişi Çarşıkapıda biribirlerile kavgaya tutuşmuşlardır. Mehmet yanında taşıdığı bıçağı çekerek Reşidi sırtından ve sekiz yerinden yaralamıştır. Mehmet de başından yaralanmıştır. Yaralılar derhal hastaneye kaldırılmışlardır.
★ Menahim adında bir adamın para kaçakçılığı yaptığı haber alınarak dükkânında araştırma yapılmış, iki yüz bin .Yunan drahmisi bulunmuştur. Bu paralar müsadere edilmiş, Menahim kaçakçılık mahkemesine verilmiştir.
★ Osman isminde bir adamın da ipek kaçakçılığı yaptığmı haber alan zabıta memurları bu adamın Gala-tada bir oteldeki odasında arama yapmışlardır. Osmanm yatağının altında 95 kilo çile halinde Yunan ipeği bulunmuştur, ipekler müsadere edilmiş, Osman kaçakçılık mahkemesine verilmiştir.
★ Çorapçı Raşit ile arkadaşı Meflımet dün bir alacak meselesinden kavga etmişlerdir. Kavgada Mehmet kunduracı bıçağile Raşidi sol bacağından yaralamıştır. Raşit hastaneye kaldırılmış, Mehmet yakalanarak tahkikata başlanmıştır.
1 Basın ve Yayın Umum Müdürlüğünden
Umum müdürlüğümüz teşkilâtında çalıştırılmak üzere 70, 80, ve 90 lira maaşlı yüksek elektrik mühendisliği kadroları ile 40 lira maaşlı bir fen memurluğu kadrosırmücıhaldir. İsteklilerden memurin kanununun 4 üncü maddesindeki evsafı haiz olanlann resmî vesikalarile birlikte ya bizzat veya yazı ile umum Müdürlüğümüze müracaat etmeleri lâzımdır.
Elektrik yüksek mühendislikleri için, yabana dil bilenlerle radyo ihtisası yapmış olanlar tercih edilir. .
Yüksek mühendisler, tâyin edilecekleri kadro maaşını, hiç bir kayda tâbi olmaksızın tamamen alacaklardır. (9343)
Kocaeli Vilâyetinden:
İzmit - Derince yolunun 1X740 kilometresinde Ağdere kemerli köprüsünün tamiri ve bunun yanma 2X300 metre arzında ahşap döşemeli kagir köprü inşası ve dere yatağının yüz metre tulunda tathiri hususu açık eksiltmeye vazedilmiştir, ihale Biriciteşrinin 4 üncü pazartesi günü saat on birde Vilâyet makamında yapılacaktır. Keşif bedeli 1166 lira 31 kuruştur. İsteklilerin o gün zikredilen saatte 687 buçuk liralık muvakkat teminat mektubu Veya Banka makbuzu Ticaret odası kayıt vesikası ve Nafıadan alacakları fenni ehliyet vesikası ile Vilâyet makamına ve şartnamesini görmek istiyenlerin de encümen kalemine müracaatları. (9419)
Beyoğlu kazası idare heyetinden:
Tamiminin ikellefin adı Mahallesi Kapı No. Hissesi mukayyit Pey
ve soy adı Sokak kıymeti akçesi
Agop Hamamcı- B. Oğlu Meşrutiyet 21 Tamamı 960 72
yan Mahallesi Baytar
Ahmet sokak
Bakırköy emvaline varlık vergisinden borçlu Agop Hamamcıyannın eşi Agavni Hamamcıyana ait yukarıda mevkii ve cinsi ve evsafı yazılı gayri menkulün tahsili emval kanununun hükümleri dairesinde satılacağından ilk müzayedesi 12.10.943 sah günü saat 14,30 da ve katî ihalesinin de 22.10.943 cuma günü saat 14 de satılacağından taliplerin pey akçelerini yatırarak makbuzla birlikte Beyoğlu İdare heyetine müracaatları. (9489)
Dr. Von der Porten vefat etti
Uzun seneler İktisat Vekâleti baş. müşavirliğinde bulunmuş olan Dr. Max Von deT Portenin Nevyork’ta vefat ettiğini haber aldık. Müteveffa, Türkiye iktisadiyatına kıymetli hizmetlerde bulunmuştu.
Alternatör ilânı
Silivri Belediye Riyasetinden:
Takriben 36 K V A ve 2203,380 voltluk bin devirlik komple 4500 lira muhammen bedelli bir alternatör 13 eylül 943 tarihinden itibaren 15 gün müddetle münkasaya konmuştur. 28 eylül salı günü saat 14 te ihalesi yapılacaktır. Talip olanlann, daha ziyade malûmat almak istiyenlerin Silivri Belediyesine müracaatlan ilân olunur. (9401)
İstanbul Emniyet Baş Müfettişliğinden:
1 — İstanbul Mmtakası Emniyet başmüfettişliği memurlarına yaptırılacak olan 22 kat sivil elbisenin yerli malından ve mevcut numunelerine göre muhammen bedeli 75 - 80 Hra üzerinden imaliyesi açık eksiltmeye konulmuştur.
2 — İhale 5/10/943 günü saat 10 da İstanbul Vilâyeti binasında Emniyet başmüfettişliği dairesinde toplanacak komisyonda yapılacaktır.
3 — Taliplerin % 7,5 hesabile teminatı olan 123 lira 75 kuruşu havi makbuzlarile birlikte mezkûr komisyona mürcaatlan. 9563)
Bir ayda 300 dilenci yakalandı
Belediye zabıtasının bilhassa üç aydanberi yaptığı sıkı takipler neticesinde şehrimizdeki dilencilerden çoğu yakalanmıştır. Yalnız bir ayda elde edilen dilenciler üç yüze yakındır. Zabıta tarafından tesbit edildiğine göre şehrimizde dilenciliği sanat ittihaz eden beş bin dilenci vardır. Bunların yansından fazlası yakalanmış ve sağlam olanlar memleketine gönderilmişlerdir. Belediye zabıtası henüz daha şurada burada dilencilik edenleri de toplamak için tedbir almıştır. Bu tedbirlerle pek yakın zamanda tstanbulda dilencilerin faaliyetine katî surette nihayet verileceği tahmin ediliyor.
Yeni bir spor mecuasi
Nejat Akdemir tarafından neşredilmekte olan Yeni Maç spor mecmuası yeni bir şekilde çıkmağa başlamıştır. Mecmua bilhassa at yanş-larile futbole ehemmiyet vermektedir. Bugünkü nüshasında tanınmış spor üstatlarının yazılan vardır.
ÖLÜM
Ankara mebusu Falih Rıfkı Atayın eşi Mehrüba Atay Ankara Palas oteli müdürlerinden Hikmet Bora, İnhisarlar müfettişlerinden Akif Bora, İnhisarlar merkez muhasebe memurlarından Mitat Bora, İnhisarlar eski memurlarından Servet Bora ile Gülsüm Dülübar Boranın babalan Mefsuh Reji kontrolörlerinden Mehmet Ali Bora dün sabah Biiyükadadaki evinde vefat etmiştir. Cenazesi bugün öğle namazından sonra Büyükadadaki camiden kaldırılarak defnedilecektir.
Hukuk fakültesi dekanlığından
1 — Fakültenin ikmal ve mazeret İmtihanlarına 27/K/943 tarihinde başlanacaktır.
2 — Yazılı imtihan mevzularile tarihleri aşağıda gösterilmiştir:
Sınıf 1 — Medenî hukuk 27/IX/943 pazartesi 8.30
» » — Roma hukuku 29/EK/943 çarşamba 8.30
Sınıf 2 — Medenî hukuk 27/IX/943 pazartesi > » — Ceza hukuku 29/TX/943 çarşamba
Suııf-3 — Medenî hukuk 27/IX/943 pazartesi
> » — Ceza M. usulü 29TX'943 çarşamba
13.30
13.30
13.30
13.30
Sınıf 4 — Kara ve deniz ticareti H. 27/IX/943 pazartesi 13.30
» » — İcra ve iflâs 29/IX/943 çarşamba 13.30
___________________________________f 96021
4000 adet kayın kalas alınacak
Devlet Demiryolları Umum Müdürlüğü Merkez dokuzuncu Satmalma Komisyon Reisliğinden:
Muhammen bedeli (22000) Hra olan 4000 adet kayın kalas 11/10/943 Pazartesi günü saat 15 te kapalı zarf usulıle Ankarado İdare binasında toplanan Merkez 9 uncu Komisyonca satm alınacaktır.
• Bu işe girmek isteyenlerin (1650) Hrahk muvakkat teminat ile kanunun tâyin ettiği vesikaları ve tekliflerini aynı gün saat 15 e kadar adı geçen komisyon reisliğine vermeleri lâzımdır . .
Şartnameler parasız olarak Ankarada Malzeme Daıremnden. H*r-darpeşada Tesellüm ve Sevk Şefliğinden temin olunur. (9648)
^(9eoe I IftfiESaS 3K I
i — Emniyet altıncı şube mü-j “I dürünun yerden göğe kadar hak- Zabıta» yalnız esnafın.» | ... Hilek&r şoförün gelmek için.» hakkından 1 ... Elinden geleni geri koymu-l r- 1 ... Fakat halk, bu hilekârlık-1 lara göı yumuyorsa ne yapmalı?..
kı var Amcabcy... 1 1 1 1 1 1 1
Sahife 4
AKŞAM
24 Eylül 1943
RADYO
ANKARA RADYOSU Bugünkü program
12.30 Program, 12.33 Şarkılar, 12.45 Ajans haberleri, 13 Karışık program (Pl.), 18.03 Fastl, 18.30 Dans orkestra, sı, 19 Ajans haberleri, 19.20 Klâsik Türk müziği. 19.45 Konuşma, 20 Şarkılar, 20.15 Radyo Gazetesi, 20.45 Temsil, 21.45 Salon orkestrası, 22.30 Konuşma, 22.35 Ajans haberleri,
Yann sabahki program
7.30 Program, 7.32 Vücudumuzu çalıştıralım, 7.40 Ajans haberleri. 7.55 Müzik: (Pl.).
İSTANBUL RADYOSU Bugünkü program
19.15 Şan soloları, 19.30 Ajans haberleri, 19.45 Saz heyeti: Saz eserleri ve şarkılar, 20.15 Radyo Gazetesi, 20.45 Fasıl heyeti, 21.30 Senfonik müzik. 22 Ajans haberleri, 22.15 Kapanıp
HELLOİ... HELLO1—
BURADA.... MUM
1 birinci teşrinde yeni şekilde
ROMANS’ı
AÇIYORUM? İstiklâl caddesi No. 209
'Satılık zeytinlik" ve bağ UCUZ FİYATLA Sanatoryum ve Prevantoryum İnşasına müsait Kartalın suyu ve havasile meşhur Soğanlık köyünde (Yakacığa 15 dakika mesafede) takriben 25 dönüm arazi içinde 10 - 15 yaşında 300 den fazla iyi bakılmış zeytin ağacı yüze yakın kiraz, incir, vesair meyva ağaçları. Binlerce kütük bağ (Merhum Eşref Bey bağı) gezmek İçin Bay Kâzıma müracaat.
Satılık köşk
ve etrafında MEYVA bahçesi UCUZ FİYATLA Mütekaitler, nekahat halindeki hastalar, sayfiyeye İhtiyacı olanlar İçin fırsat Kartalın suyu ve havasile meşhur Soğanlık köyünde (Yakacığa 15 dakika mesafede) 4249 metre murabbaı bahçe içinde içinde yeni ve sağlam yapılmış kâgir iki katlı köşk. Müştemilâtı yedi oda, bir banyo, mutfak, kiler. İki helâdır. Bahçe içinde incir, vişne, kiraz, kayısı, dut, ceviz, badem, erik ve sair meyva ağacı mevcuttur. Derinliği az suyu çok, kuyusu vardır. Gezmek için Bay Kâzıma müracaat. ^^(Mahmu^Be^Wgü^^^
Beyoğlu Vakıflar idaresi ilânları
I
Satış bedeli Muvakkat Semti Mahallesi Sokağı Numarası Cinsi Mesahası Hissesi
teminat eski yeni M.2 D.3.2
L. K. L. K.
1673 125 43 Ortaköy Mecidiye Meşrubat 2 16 Ev 60 84 Tamamı
579 43 42 Kuruçeşme Kuruçeşme Zincirlikuyu 4 4 Köşk ve Bağ (3hek.676ü m.2) 1/9
621 30 47 — Boğaziçi İstinye İstinye 11/11 Arsa 164 50 3/8
2303 21 172 74 » » » 9 Araka 10/7 9 408 X 3/8
146 02 11 — 9 9 Büyükdere Canfes 23 13 Ev 83 50 16/48
1250 — 93 75 Boğaziçi İstinye İstinye 149 149 Kâgir ev 36 19 Tamamı
Yukarıda mahalle sokak ve kapı numaralarile hisse miktarları yazılı gayrimenkullerln mülkiyeti peşin para ile ayrı ayn satılmak üzere 15 gün müddetle açık arttırmaya çıkarılmıştır. İhaleleri 5.10.943 salı günü saat 15de yapılacağından isteklilerin mezkûr gün ve saatte muvakkat teminat akçelerile birlikte Akarat ve Mahlûlât kalemine müracaattan. (9489)
İstanbul Erkek Sanat Enstitüsü Satınalma Komisyonu Reisliğinden.
Eşyanın cinsi Miktan Tahmini fiat Tutarı Muvakkat teminatıîhale gün ve saati_________
Hamam havlusu 3000 700 21000 1575
9.X. 943 Cumartesi saat 10 da kapalı zarf
1 — Yukarda yazılı bir kalem eşya kapalı zarf usulü ile eksiltmeye konulmuştur.
2 — Eksiltmeye girebilmek için isteklilerin 1575 liralık muvakkat teminatla 2490 sayılı kanun mucibince icap eden vesikaların komisyon başkanlığına vermeleri,
3 — İhale yüksek okullar muhasebeciliğinde toplanacak enstitü alım Satım komisyonu tarafından yapılacaktır.
4 — Nümune ve şartnameyi görmek isteyenlerin her gün İstanbul Erkek Sanat Enstitüsü Müdürlüğüne müracaatları ilân olunur. (9553)
İstanbul Erkek Sanat Enstitüsü satın alma Komisyonu Reisliğinden.
Eşyanın cinsi Miktan Tahmini fiat Tutarı Muvakkat teminatı İhale gün ve saati
Yüz havlusu -----
Yün kazak
Tire çorap
Mendil „ ___ . ________ . . . __
1 — Sanat enstitülerinin talebelerinin İhtiyaçları için yukarda yazılı dört kalem eşyanın İhale edilmek üzere eksiltmeye konulmuştur.
2 — İhale Yüksek okullar Muhasebeciliğinde toplanacak Enstitü alım satım komisyonu tarafından yukarda gösterilen gün ve saatlerde yapılacaktır.
4 — Kapalı zarf usullle yapılacak ihalenin pey akçesi makbuz ile Ticaret Odasma kaydı olduğuna dair vesika ve teklif mektuplarını İhale saatinden bir saat evvel komisyon başkanlığına vermeleri.
5 — Yukarda yazılı dört kalem eşyaya alt nümune ile şartnameleri görmek isteyenlerin her gün İstanbul Erkek Sanat Enstitüsü Müdürlüğüne müracaattan ilân olunur.(9551)
12000 7500 10800
3300
900
562.50
810
247.50
Cuma saat 14 de kapalı zarf Cuma saat 15 de kapalı zarf Cuma saat 16 da kapalı zarf
Cuma saat 16,30 da açık
D

Sayın müşterilerine kış mevsiminin en son şapka modelleri 27 Eylül 1943 tarihinden itibaren hazır olacağını saygı İle bildirir.
'^■■■^ Güney Palas 1. 257 İstiklâl Cad. Beyoğlu. ■■■I^™
İSTANBUL DEFTERDARLIĞI İLANLARI
Mahallesi Sokağı Zühtüpaşa Fenerbahçe
No.
9
Mükellefin ismi Semt veya kazası
Ralli Luka Kadıköy
Tamamının
__________~~ ____________kıymeti
Tarla (Dalyan arazisi 1365 __ _______________
Eminönü Maliye şubesine borçlu Ralli Lukanın Emlâk Eytam bankasına 2500 lira İle ipotekli bulunan hissesinin İpotek bedeli satış bedelinden ödenmek üzere 5/10/943 salı günü saat 14 de birinci müzayedesi 15/10/943 cuma günü saat 14 de kati ihalesi yapılacağından taliplerin pey akçelerini yatırarak makbuzlarile birlikte Kad ıköy kazası kaymakamlığı idare heyetine müracaattan ilân olunur.
Cinsi
Hissenin teminatı Hissesi
11711088/50388480
«9049*
*
★
Sokağı____________________________
Kurbağalıdere 18
Muvakkat kıymeti pey akçesi ________________________________________Hissesi L, K. L, K. 914,50 metre murabbaı kâgir ev__________Tam 2000 00 150 50
Hiristo öntürkün Kadıköy şubesine olan varlık vergisi borcundan dolayı yukarıda yeri ve cinsi yazılı mülkün satılması kararlaştırılmıştır.
İlk ihale 4/10/943 pazartesi günü saat 14 de, kat’î İhale de 14/10/943 perşembe günü saat 14 de yapılacağından talip olanlann pey akçelerini havi makbuzlarla mezkûr günlerde Kadıköy kazası İdare heyetine müracaatları ilân olunur. (9435)
Kazası
Kadıköy
Mahallesi
Hasanpaşa
Kapı No.
Cinsi
TALEBE ALINACAK
Dr İHSAN SAMİ ■■■ donokok aşısı öeisoğukiuğu ve Ihtllâtlanna karşı pek tesirli ve taze aşıdır Divanyoiu Suitanmahmud türbesi No. 113
İstanbul Asliye 6 ncı Hukuk Hâkimliğinden:
943/237
Müddei: Hâzineyi mâliyeye izafeten Muhakemat Müdürlüğü.
Müddeialeyh: Firarı Rıdvan oğlu Todori karısı Angeliki Kurtuluş Bay Sungur sokak No. 126.
Müddei hazine tarafından müddei-aleyhin Angeliki aleyhine açılan iptali veraset davasına ait arzuhal sureti müddeialeyhaya tebliğ edilmek üzere yazılı adresine gönderilmiş ise de müddeialeyhin ikametgâhını terk İle semti meçhule gittiğinin beyanı ile kılınması üzerine hukuk usulü muhakemeleri kanununun 141 - 142 ve 145 183 üncü maddelerine tevfikan İade kılman dava arzuhali ile muhakeme gününü gösterir davetiye varakasının mahkeme divanhanesine asılmasına ve 943/237 No da kayıtlı işbu davaya nıüddeialeyhanın 15 gün içinde cevap vermesine karar verilmiş ve bermucl-bl karar arzuhali ile davetiye varakası mahkeme divanhanesine asılmış olmakla müddeialeyha Angeliki yukarıda yazılı müddet zarfında davaya cevap vererek mahkeme İçin tayin kılınan 11.10.943 pazartesi günü saat 14 de mahkememizde hazır bulunması veya kanuni bir vekil göndermesi lüzumu yerine geçmek üzere ilân olunur. (9622)
Azimet sebebile
Acele satılık
Kelepir Büyük Kârgir Ev
Taksimde geniş, temiz bir sokakta senelik iradı 1200, fiati: 14,000 liradır. Görmek için her gün saat 12-2 arasında Taksimde Zambak sokakta kasap Bay Salih’e müracaat.

Bursa asliye ikinci hukuk hâkimliğinden: 943/1032
Davalı: İstanbul Fatih Mıhçılar caddesinde 4 No. evde Bahriye mütekaitlerinden Sabri nezdinde iken halen ikametgâhı meçhul Hüsnlye An-tekin.
Davacı: Bursada Hilmi Arıtekin ta^ rafından karısı davalı Hüsniye aleyhine ikame olunan ihtar davasının davalının ikametgâhı meçhul kalması hasebile ilânen ve ilsakan davetiye ve gıyap karan tebliğ edildiği halde muhakemeye gelmediğinden gıyabında İcra kılınan tetkikat ve muhakeme neticesinde bilâ sebep kocası davacının evini 8 ay evvel terkettiği sabit olduğundan medeni kanunun 132 nci maddesi mucibince bir ay zarfında kocası davacının evine dönmesi lüzumunun davalı Hüsniyeye ihtarına ve masarifi muhakemenin davalı Hüs. nlyeden tahsiline kabili temyiz olmak üzere 8/9/943 tarihinde Bursa asliye ikinci hukuk mahkemesince karar verilmiştir. İşbu hüküm (15) gün için-de temyiz edilmediği takdirde kesbi katiyet edeceği ilân olunur.
Aşk, macera ve heyecan dolu seyahat romanı Yazan: M. FAHREDDİN PAKKAN 100 Kuruş. Bütün Kitapçılarda bulunur.
Satış Merkezi: UĞUR KİTAB EVİ
Cağaloğlu Yokuşu No. 14
DERMOJEN
Yanık, Çatlak, Ekzama ve Cild yaralarına fevkalâde İyi gelir. Derinin tazelenmesine ve yenilenmesine hizmet eder.
FRENGİ ve
BELSOĞUKLUĞUNA Tutulmamak İçin ’ PROTEJiN
■i Kullanmalıdır. ■

_— Devren acele satılık dükkân ——
I Tepebaşmda Meşrutiyet caddesinde 155 No. lı telefonlu ve friji-£ derli dükkân acele satılıktır. İçindekilere müracaat.
Kızılay gazetesi
Bayram günlerinin tek/gazetesidir
İlânlar için en istifadeli vasıta
Bu bayram için ücretler: İlân sahifesinde santimi 100, Sinema: ilânları 150 Kr. ilânlar için Telefon: 20094 — 20095
Maden Tetkik ve Arama Enstitüsü Genel Direktörlüğünden :
Zonguldak Maden Başçavuş Okulunun Blrinciteşrin ayında başlayacak devresi için seçme sınavı ile yatılı ve parasız olarak talebe alınacaktır.
Maarif Vekilliğince ikinci derecede Orta İhtisas Okulu olarak kabul edilen bu Teknik Okulun biri pratik diğeri teorik olmak üzere iki sömestire ayrılmış üç senelik tahsili vardır.
Aşağıda yazılı maddeleri uygun belge verebilen isteklilerin en geç 13/10/943 akşamına kadar şahsan dılekçelerile Zonguldak Maden Teknisyen Okulu Müdürlüğüne başvurmaları gereklidir.
1 — Türkiye Cumhuriyeti tebaasından ve Türk ırkından olmak,
2 — Doğruluk kâğıdı göstermek (1942 - 1943 ders yılı mezunlarından bu belge aranmaz);
3 — Bulaşıcı hastalıkları olmamak, sağlık durumu madeıı ocak-
larında pratik çalışmaya uygun bulunmak (Sağlık muayenesi Zon-guldak’da yapılacaktır) .
4 — İlk okulu bitirme veya belgesi göstermek,
5 — 17 yaşma girmiş ve 25 yaşını geçmemiş bulunmak,
6 — Nüfus cüzdanı ve dört adet vesika fotoğrafı vermek,
7 — 300 günlük ocak stajı yapmış olanlar (İlk mektep belgesi veremedikleri takdirde) bir kursa tabi tutulacak ve kursu müteakip Zonguldak Maarif Müdürlüğünden temin edeceği ilk mektep diploması İle ikinci sınıfa alınacaktır,
8 — İlk mektep mezunu olup da 150 gün ve daha fazla ocak stajı yapmış olanlar stajlan 300 güne çıkarılmak üzere ocaklara gönderileceklerdir.
Bu gibiler stajlarının sonunda sınava tabi tutularak ikinci sınıfa kayt olunabileceklerdir.
İsteklileri 14 Blrinciteşrin 943 de ilk okul derslerinden yazılı sınava girecekler ve kazananlar sağlık muayenesinden sonra pratik amak üzere ocaklara dağıtılacaklardır
ZAYİ — Karagümrük nüfus memurluğundan aldığım nüfus tezkeremi Eminönü yabancı askerlik: şubesinden verilen askerlik tezkeremi ve 12 nci hukuk mahkemesinden boşanma ilâm kâğıdım Tahtakalede dükkânda yangın zuhurunda yanmıştır. Yenilerini alacağımı ilân ederim.
320 doğumlu Mehmet Küçük Gökdeniz__________________|
| BAYAN MEMUR ARANIYOR ■
Türkçe ve Almancası kuvvetli, Dakilosu seri. Bayan memur aranıyor. isteklilerin FERDİ SELEK Türk Emlâk ve ilân bürosuna acele müracaatları.
Galata Ömer Abit Han kat 2 No. 23. Telefon: 42368
Mobilyalarınız
için mutlaka AHMET FEVZİ’nin
ASRî MOBİLYA
Mağazasına müracaat etmeniz menfaatiniz icabıdır. Riza Paşa Yokuşu No. 66, Tel; 23407
Sekizinci Millî Türk Tıp
Kongresi Reisliğinden:
18 . 20 Birinci Teşrinde Ankarada toplanacak Sekizinci Millî Türk Tıp Kongresine kayıt olmak isteyenlerin üçer lira kayıt ücreti ile giriş ve diğer tenzilât karneleri İçin lâzım olan otuzar kuruşluk iki vesika pulu ve İki fotoğraflarını İstanbul Cağaloğlunda Etibba Odasında Kongre veznedarı Bay Dr. Kemal Akgüder’e göndermeleri.
Açılacak sergiye iştirak etmek istiyenlere sergide tıbbî ve sıhhî eserlerini teşhir etmek isteyenlerin en son Birinci Teşrin yedisine kadar eserlerini, kitaplarım Etibba Odası Baş kâtipliğine teslim etmeleri rica olunur.
Bayanların ve kadın
Nazarı dikkatına:
15 dakikada dünyayı gençleştiren ve 18 muhtelif renkte bulunan
CHROMEKTO
Saç Boyasını eczahane ve parfümörilerde arayınız. Deposu: İstiklâl caddesi Par-makkapı No 52. Telefon: 40889.
■■■■■■■■Taşra vilâyetlerimizde Bayi arıyoruz.
Satılık Güzel Bir Apartıman
80,000 lirası peşin ve 20,000 lirası I ilâ 5 sene zarfında tediye edilmek iAere 14 apartıman dairesi ve altında bir mağazası bulunan Osmanbeyde tramvay durağına 3 dakika mesafede ve 1914 de inşa edilmiş büyük bina sahibi olabilirsiniz. Mutavassıt kabul edilmez.
«Osmanbey Apartıman:» rümuzile İstanbul 176 No. posta kutusu ■■■■■■■■■■■MM adresine yazılması.
Yüksek deniz ticareti mektebi müdürlüğünden
Mektebimizin iaşe ihtiyacından bulunan 3000 kilo sade Urfa yağının 22/9/943 çarşamba günü kapalı zarf usullle yapılan eksiltmesi neticesinde alınan fiatlar satın alma komisyonunca yüksek görülmüş olduğundan aynı evsaf ve şartlar dairesinde 25/9/943 cumartesi günü saat onda mektep müdürlüğünde müteşekkil komisyon marifetile pazarlıkla mübayaa ve İhale edileceği alâkadarana ilân olunur. (9697)
Berberlerinin
Adalar Mal müdürlüğünden:
Kıymeti No. Cinsi
Lira K,________________________Sokağı Mahallesi Sahibinin ismi
1800 31 Ahşap ev Kolbaşı B. Ada Dimltri Angelidi
Varlık vergisi borcundan dolayı yukarıda yazılı evin 21 gün müddetle arttırmaya çıkarılmıştır, 7 Blrinciteşrin 943 perşembe günü saat 14 de birinci ihalesi yapılacaktır. İsteklilerin Adalar Malmüdürlüğüne müracaatları ilân olunur.(9685)
lEA&im ♦ ♦ ♦♦
Devlet Deniz yolları işletme
umum müdürlüğünden;
Almanca ticarî mukavele ve teknik malzeme listelerini tercüme edebilecek bir tercümana ihtiyaç vardır.
Talip olanlann şeraiti öğrenmek üzere 27/9/943 pazartesi günü akşamına kadar Malzeme şubesi müdürlüğüne müracaatları ilân olunur. (9648)
İstanbul jandarma satın alma komisyonundan:
Beher kilosuna 37 Ura fiyat tahmin edilen 217 kilo keten kundura ipliği 11/10/943 pazartesi günü saat 15 de İstanbul - Taksim jandarma satınalma komisyonumuzda kapalı zaıif eksiltmesils alınacaktır.
Şartname ve nümune her gün komisyonumuzda görülür ve alınır.
Muvakkat teminat 602 lira 1 8 kuruştur. IstekUlerin teminat mektup veya makbuzlarını muhtevi kapalı zarf teklif mektuplarını eksiltme vaktinden bir saat evveline kadar komisyonumuza vermeleri.(9693)
İstanbul Mıntaka Liman Riyaseti mübayaa Komisyonundan:
Karadeniz sahillerinde verilecek vazifeyi ifa etmek üzere mevcut fennî şartnameye uygun motörü olup da bu işe tahsisini isteyenlerin 9/10/943 tarihine müsadif Cumartesi günü saat on birde komisyona müracaatları lüzumu ilân olunur.
İnhisarlar umum müdürlüğünden:
Üçüncü üç aylık kahve dağıtımı bir ay önceden ve % 100 fazlasile yapılacaktır.
Yıllık kahve stokunun ikmal edilmek üzere olduğundan ikinciteşrin 943 den itibaren kullanılacak üçüncü üç aylık kahve fişlerde sayın halkımızın Şeker bayramından önce başlıyarak bayilere müracaatla yüz gram kahve istihkaklannı 200 gram olarak alabilecekleri ilân olunur. (9683)
Kuııuayuiia
(9598) ]
Eyüp Defterdarı Askerî Dikimevi Müdürlüğünden
Defterdarda bir numaralı Dikimevi için çorap işçisi alınacaktır. Taliplerin hüsnühal ve aşı kâğıdı ile birlikte Dikimevi müdürlüğüne müracaatları. (1121 -9607)