Vali, dün Yıldız'da ilk öğretmenlere çay ziyafeti verdi
AKŞAM
ALB AYRAK
PİRİNÇ ve HUBUBAT
UNLARI
Deposu: Tahmis sokak No. 74. Telefon 20047 -Telgraf: Albayrak - İstanbul.
Sene 27 — No. 9586 — Fiat! her yerde 10 kuruştur.
PAZARTESİ 25 Haziran 194B
Sahibi: Necmeddln Sadak — Neşriyat müdürü: Hikmet Feridun Es — AKŞAM Matbaası
Ne Kara İrtica, ne
Kızıl ihtilâl
Bir gazeteciye «Faşist» diye çatan Bayan Sabilıa: «Bir insanın sosyalist, radikal sosyalist olması, komünist olması suç değildir, fakat Faşist olmak suçtur» diye yazıyordu. Yeni partiler doğması ve demokrasinin gelişmesi istendiği bir sırada bu çok mân alı cümle üzerinde durmağı faydalı bulduk.
Faşistlik, Türkiyede doğmuş Türkiyede görülmüş bir idare şekli veya bir felsefe olmadığı için mânası da açık ve kesin olarak bilinmiyor. Esasen Faşistlik. Bayan meslekdaşın kullandığı mânada, bir Rus icadıdır, Çünkü biz, bütün gaip dünyası gibi, faşist adını sadece Mussolini îtalyasına veririz, Al-manyada Hitler rejimine de' Nazilik deniyor, Sovyet- basını. Alınanlara da faşist lâkabını takmıştır.
Şu halde, ne olduğu bile tarif edilmemiş faşistlik sıfatının hangi kanuna göre ve ne zamandan beri suç sayıldığını bilmiyoruz. Milletler arası vicdanda Faşist ve Nazi rejimleri menfurdur, çünkü ferdlerin hürriyetsizliğine ve bir tek şahsın istibdadına dayanan bu idare şekilleri, dışarda emperyalist oldukları için istilâcı harblere girişmişlerdir. Yeryüzünde aransa, buna benzer re-jim’er belki hâlâ bulunur, fakat Türkiyede ne faşist ve faşistlik vardır, ne de olabilir.
Biz bu kelimeyibir Moskof radyosunun Türk vatanseverlerine sıksık reva gördüğü bir iltifat olarak biliyoruz. Bayan yazar da bu yayın tarzını çok be-ğenmir olacak — yahut tesadüf — kî arada, kelimelere varıncaya kadar, büyük benzerlik göze çarpıyor. Fakat bizce, bu kelim?, harb sonu politika ve propaganda edebiyatında o kadar iptizale uğradı kİ Naziliğte ve Faşistliğe harb açıp bu devletleri devirmiş olan M. Chur-chi"’e ve partisine bile faşist denildi ve bu acı sıfat nihayet ciddiliğini kaybetti, alay konusu oldu.
Türkiyede Faşistlik olmadığı için, faşistlik diye bir suç da yoktur, Türkiyede suç olan, buna benzer bir zihniyet vardır, adına «İrtica» denir. Fakat gene yabancı propaganda radyoları bu .. İrtica» ve «Mürteci» kelimelerini, tıpkı Faşistlik gibi, komünist olmayanlara yakıştırıp yapıştırdıkları için bunları da kullanmaktan çekiniyoruz. Bayan Sabiha da bazan aynı yanlışlığı yapıyor ve bugün gazetelerde yazı yazan bazı insanları İrtica İle suçluyor.
Eskiden beri anladığımız mânada bu memlekette «irtica», din ve şeriat hükümlerine. Halife ve Padişaha dayanan bir hükümet şek‘i istemek demektir. Türkiyede suc olan budur. Bundan dolayı, Türkiyede her parti kurulabilir, fakat basın hürriyeti hangi aşın dereceye varsa da Derviş Vahdetinin gazetesi çıkarılamaz, Demokrasi ne şekil alırsa alsın Medenî kanun yerine Şer’i Şerifi hâkim kılmak isteyen bir parti doğamaz.
Komünistliğe gelince, Bayan Sabi han m dediği gibi bir insanin komünist olması suç değildir ve suç sayılmamalıdır. Nasıl ki bir adamın filân dinden olması, yahut falan filozofa inanması suç değildir. Hür ve medenî milletler her türlü fikir ve vicdan inanlarına saygı göstermek zorundadırlar. Bir erkek veya kadının komünist mezhebi benimsemesine karşı bir şey denemez. Müslüman. Hıristiyan, Budist olmasına ses çıkarılmadığı gibi. Suç olan hareket, komünistliği İster samimi, gerçek, isterse sahte bir vicdan ve kafa işi olmaktan çıkarıp propaganda ve tahrikat unsuru yapmaktır. Çünkü komünistlik, bir inan olmaktan çıkar, hareket halini alırsa rejimi ve devleti yıkıcı bir ihtilâl teşebbüsü olur, ihtilâlci ve yıkıcı olmayan komünistlik kendi kendini inkâr eder.
Nasıl ki din inanları, ne derece koyu taassuba varsa da, ferdin vicdan işi kaldıkça kimsenin ses çıkarmaya hakkı yoktur. Fakat herhangi mümin, koyu taassup inanlarını cemiyete ve devlete tatbik ettirmek için propagandaya ve harekete kalkışırsa hemen suçlu sayılır.
Komünistliğin öteki siyasî parti cereyanlarından bir farkı da, millî değil, yabancı bir merkeze bağlı olması, oradan emir almasıdır. Bunun İçindir kl komünist veya Marksist inan sahibi olmak bir insanın ne derece hakkı ise, komünist olarak, yahut samimi komünist olmıyarak, hattâ komünistliğini söylemek cesaretini göstermeden bunun, bin dereden su getirerek propagandacılığını yapmak, Cumhuriyet Türkiyeslnde en ağır suçlardan biridir, inan ve meslek olduğu için değil, rejimi yıkmaya, memleketin hürriyet ve istiklâlini tehlikeye düşürmeye çalıştığı içn.
(Arkası salıife 2, sütun 4 de)
Necmeddln Sadak
Sulh konferansı
Ekim ayında toplanacağı bildiriliyor
Paris 25 (R.) — Bir habere göre, sulh konferansı ekim ayında toplanacaktır.
B. Truman üçler konferansından evvel B. Churchill’e buluşmıyacak
Paris 25 (R.) — Tahmin edildiğine göre. Başkan TTuman, Berlin yakın-larir. a vukua gelecek olan Üçler toplantı ndan evvel Başbakan Chur-chUl m görüşmelerde bulunmıyacak-tır. Buna sebep, mareşal Stalln’e bir Anglosakson, bloku karşısında bulunduğu hissini verdirmemektlr.
Bulgaristanda faşizm ile mücadele
Londra 25 (R) — Bulgar anavatan cephesi fırkaları neşrettikleri beyannamede halkı tahripkâr ve mürteci hareketlere karşı tetikte bulunmağa davet eylemekte ve faşist ıınsuların seçimlerden evvel buhranlı bir vızl-yet yaratmağa çalışacaklarını bildirmektedirler.
Suriye ve Lübnan meselesi Fransa, ihtilâfın hallini hakeme veriyor
İhtilâfı halletmek, için üç hakem tayin etmesini konferanstan isteyecek
Londra 25 (R.) — Fransız radyosuna göre, Fransa hükümeti San Francisco konferansına başvurarak Suriye He Lübnan İhtilâfını tetkik ve halletmek İçin üç ve yahut daha fa21a hakem tâyin etmesini Lstlyecektlr. Hakemleri konferansın İcra komitesi ve yahut konferans başkanı sıtatlla B. Stettlnlus tâyin edecektir.
Suriye ile Lübnanın müşterek notası
Londra 25 (R.) —Kahire radyosuna göre, Suriye Başbakan vekili yaptığı beyanatta Suriye ile Lübnanın Fran-saya verecekleri müşterek notayı hazırlamakta bulunduklarını söylemiştir. Nota Şam konferansına İki hükümetin vermiş olduğu kararları İhtiva edecektir. Nota, Fransa hükümetinden Arap birliğine dahil ve diğer ilgili hükümetlere de verilecektir.
Cerablustaki Fransız karakolu Türkiye’ye sığındı
Paris 21 (A. A.) — Paris’e gelen haberlere göre, Suriye - Türkiye hududu boyunca bütün Fransız karakollarına Suriyeliler tarafından hücum edilmiştir. Bu hücumlardan, evvel basında büyük bir mücadele açıl-
dığı görülmüştür. Cerablus karakolundaki kuvvetler Türklyeye İltica etmişlerdir. Diğer üç karakol mütaar-rızlan püskürtmüşlerse de bir karakol sarılmış bulunmaktadır.
İngiliz kuvvetleri umumiyetle Fransız karakollarını kurtarmak için gayretler sarftemlşler ve girdikleri yelrerde kalmışlardır.
Fransız subay aileleri bize iltica ettiler
Ankara 25 (Telefonla) — Suriye hududundan Ankaraya gelen bazı haberlere göre cenup hududumuzdaki birçok Fransız karakolları yeril Suriye askerlerinin hücumlarına maruz kalmışlardır. Bu karakollarda bulunan Fransız subaylarının aileleri hududumuza İltica etmişlerdir. Çarpışmalar hâlâ devam etmektedir. Yerli Suriye askerlerinin hudut civarında 500 Fransız askerini esir aldıkları söylenmektedir. Fransızlar bazı hudut karakollarında zayiat vermişlerdir. Hücumlar ânl olmuş ve yeril Suriye askerleri karakollara baskın yapmışlardır.
Türk topraklarına bir taarruz vaki olmamıştır. Hududumuz civarında ve bozan da İçinde cereyan eden hâdiseler bazı kaçakçılık ve çapulculuk gibi âdi vakalardan İbarettir.
Ay tutulacak
Fakat esas safhaları memleketimizden görülemiyecek
Kandili rasathanesinden bu sabah aldığımız malûmata nazaran; bugün kısmi ay tutulması olacaktır. Ay, Türkiye yaz saatlle 13 I 26 dakika geçe yarım gölgeye. 19 u 37 dakika geçe tam gölgeye girecek ve 19 u 51 dakika geçe tam gölgede kalacak, 21 1 2 dakika egçe yarım gölgeden ayrılacaktır. Tam gölgeli ay esas safhada memleketimizin her tarafı için gündüze Tasladığından, hâdisenin esas safhaları memleketimizden görüleml-yecektlr. Ay-, memleketimizin her tarafından tam gölgeden çıkmış ve yarım gölgeye düşmüş bir halde doğacak ve yarım gölgeden ayrıldığı zamana kadar mehtabın rengi soluk ve sarımtırak olacaktır.
Faşist marşının bestekârı
Londra 25 (R) — Faşist marşının bestekârı Amerikalılar tarafından tevkif olunmuştur.
Tünel seferleri
Milletler beyannamesi
bu akşam imzalanıyor
İmza töreni yarın sabaha kadar sürecek, konferans genel kurumu bugün toplanıyor
Londra 25 (R) — San Francisco'dan i-------------- --------------.
bildirildiğine göre konferans genel -kurulu bu sabah saat onda toplanacak ve dlln îcra komitesi tarafından kabul edilmiş olan Birleşmiş Milletler beyannamesini tasdik edecektir.
Bu akjam saat 21,30 da 30 millete mensup 200 delege beyannameyi İmzalamağa başlaycktır. imza töreni yarın sabaha kadar sürecek ve fotoğrafçılar da hazır bulunacaklardır.
Bugünkü toplantıya Lord Hallfaz riyaset edecektir. 9000 kelimelik olan beyannme 111 madde ve 19 fasıldan mürekkeptir. Beyannamenin güttüğü hedefler şunlardır:
Yer yüzünde sulhu muhafaza etmek.
Milletler arasındaki meseleleri anlaşma yollle halletmek.
Milletler arasındaki iktisadi sosyal anlaşmazlıkları halletmek.
İnsanın haklarını korumak.
Bu gayelere varabllemek İçin konferans 6 ayrı ayn teşkilâtın kurulmasını kararlaştırmıştır. Bu teşkilâtlar şunlardır:
Umumi meclis, cemiyet konseyi, İktisadi sosyal konsey, manda altında bulunan toprakların ldaresile meşgul olacak konsey, milletler arası bir mahkeme. Birleşmiş Milletler sekreterliği.
Umumi meclis senede bir kere toplanacaktır. Emniyet konseyinin salâhiyetleri geniştir. Beş büyük devlet ile seçilmiş altı başka devletin temsilcilerinden mürekkep bulunacak olan bu konsey sırasında en şiddetli tedbirleri alabilecektir. Beş büyük devlet Ue seçilmişlerden İki devletin muvafakati olmadıkça konseyin emirleri yerine getlrllmiyecektir. İktisadi sosyal konsey. mLUetler arasındaki İktisadi ve sosyal meseleleri halledecektir. İnsanların haklarının korunmasını bu konsey üzerine almıştır. Manda altında bulunan milletlerin sırası gelince hürriyetlerine kavuşmaları meselesi İle uğraşacak konseye mühim bir ehemmiyet atfedilmektedir. Milletlerarası mahkeme eski La Haye mahkemesine benzemektedir.
"“"Mareşal Smutsın beyanatı
Londra 25 (R> — Mareşal Smuts yaptığı beyanatta Birleşmiş Milletler beyannamesini «beşeriyet bevsnna-mcsl» diye tavsif etmiş ve beyannamenin yalnız prensipleri saymakla kalmıynrok tatbik şekillerini de İhtiva ettiğini söylemiş ve demiştir kl:
— Genel kurul, milletlerarası bir mahkeme, beşeriyetin vicdanidir. Beyannamede mevcut hükümler zorla kabul ettirilmiş olmayıp umumun tasvibi Ue hazırlanmıştır.
Mareşal İngiltere, Birleşik Amerika v(> Sovyet Rusya arasındaki birlik ve dostluğun geliştiğini, mukaddes bir ittihat ve karşılıklı bir şeref teşkil ettiğini söylemiş ve sözlerini şöyle bitirmiştir:
— Beyannamenin imzalanması tarihte büyük bir hâdise teşkil eder.
Ya yarın akşam yahut çarşamba sabahı başlıyacak
Tünel kablosu dün trenle Hay-darpaşaya gelmiştir. Kablo İdare tarafından bugün tesellüm edilirse bu akşam takılacak yarın da tecrübesi yapılacaktır. Bu takdirde Tünel ya yarın akşam I veyahut da çarşamba sabahı tekrar seferlere bağlıyacaktır.
DİKKATLER:
İstanbıılda telefon miktarının artması lâzım
Japonya’ya karşı son darbe hazırlanıyor
Japonlar anavatana çıkarma bekliyorlar topyekûn seferberlik ilân edileli
Londra 25 (R.) — Amerikalılar Okl-nawa ve Luzon adalarında Japon kalıntılarını temizlemekle meşguldürler. AvustralyalIlar Bomeo adasında, petrol bölgesinde kazançlarını genişletmişler ve sağlamlaştırmışlardır. Japonlar Çlrıde Vançeu bölgesinde biraz daha gerilemişlerdir, şimdi Çinliler, çinde 400 kilometrelik bir sahili ellerinde tutmaktadır.
Japonlar, Japon halkının topyekûn seferberliğini süratlendirmek İçin yeni tedbirler almıştır. Japon seferberlik müdürü, 15 - 60 yaş arasındaki erkeklerin ve 17 - 40 arasındaki kadınların askeri hizmete tabi olduklarını İlân etmişlerdir.
Asahl şimbun gazetesi Tokyo, Yokohama, Nagoya, Osaka, Kobe şehirlerinin en büyük kısımlarının yanıp kül olduğunu ve Amerikan bomba uçaklarının şimdi orta ve küçük Japon şehirlerine hücuma başlamaları Japon ana vatan topraklarına bir çıkarma yapacaklarına İşaret olduğunu yazmaktadır.
Son darbeye hazırlık
Vaşlngton 25 (A.A.) — Vaşlngton’-dan gelen haberlerde, Amerikalıların Oklnawa'da sağladıkları zaferden ve AvustralyalIların Bomeo'dakl başarılarından sonra. Uzak Doğu Müttefik stratejisinin Japon ya ya karşı nihai darbeyi hazırlamak üzere incelemekte olduğu söylenmektedir. Genral StllweU'ln onuncu ordu komutanlığına tâyin edilişi Çin sahiline taarruz eedlleceğl hissini uyandırmaktadır. Bu bölge hakkında derin bilgisi tam ve halkın dilini bLlen SUlwell böyle bir taarruz için İdeal bir komutandır.
Stllvell’ln esas plânı hususunda vaktlle anlaşamamış olan mareşal Çan Kay Şek sonunda bu plânı kabul etmiştir. Bu plânın gerektirdiği harekât, elde mevcut en iyi askerlerden mükemmel surette teçhiz edilmiş 30 Çin tümeninin teşkilini lcabettlrmek-tedir. Lüzumlu silâh ve İaşe malzeme-
sinin en kısa yollardan bu tümenlere ulaşabilmesi için bir Çin limanına ihtiyaç olacaktır.
Bu kuvvetlerin StllweLTln tasarısına uygun olarak teçhiz edilmelerinde şimdiden kayde değer gelişmeler sağlandığı söylenmektedir, japon kaynaklı haberlere bakılacak olursa, 2û tümen şimdiden hazırlanmış bulunmaktadır.
Vaşlngtondakl müşahitlere göre, bir çin limanının ele geçirilmesi Çin'deki askeri hareketleri süratlendirecektir.
Isviçreye Rus hücumları
Rusyadaki İsviçre tebaası mukabele bil m is il olarak tevkif edildi
Londra 25 (R.) — Moskova radyosu. İsvlçrede Rus muhacirlerine karşı fena muamele yapıldığı hakkındakl ithamları tekrar ederek Isviçreye şiddetle hücum etmektedir.
Pravda gazetesi, Rus muhacirlerine fena muamele yapılmadığı hakkında-kl İsviçre iddialarını t utanmamazlık nümün esi» diye vasıflandırmaktadır.
Sovyet Rusyada yaşıyan İsviçre tebaası mukabelebilmlsil olarak tevkif edilmişlerdir.
Berlinde okullar açıldı
Londra 25 (R.) — Berlin radyosunun verdiği bir habere göre. Alman başkentinde mektepler açılmıştır. Kitaplarla öğrenciler mümkün olduğu kadar nazl tesirinden uzaklaştırılmış, naztler tarafından vazifelerinden atılmış olan öğretmenlere yeniden mevkileri verilmiştir.
Günler Geçerken
Faydası anlatılıncaya kadar
Belçika buhranı
Londra 25 (R.) — Belçika Ayan ve Mebusan mesllslerl boşkanlan, Salz-burg şehrinde kıral Lcopold İle yaptıkları görüşmeden dönmüşler ve kıtalin kendilerine yaptığı demeci parti liderlerine okumuşlardır. Kıral de-, meçinde, müstakbel plânlarından bahşetmemekte, ara bulucu bir dil kullanmakta, meşrutî ve demokratik bir hlsle İş birliği teklif etmektedir.
Salzburg'da kiralın yakınları, Leo-pold'Un bugün önemli bir siyasi demecine İntizar edilmesi lâzım geldiğini söyleftılşlerdlr.
Harb bitti. Amerikadan otobüs getirtiliyor, kablo getiriliyor, getiriliyor, getirtiliyor. Daha da ge. tirtilecek,,.
Şehirde telefon darlığı da var: İhtiyaç duyanlar, yazıhanelerine, evlerine bu pek basit umumî hizmet vasıtasını alamıyorlar: «Cihaz eksik. Boş kutu yok!» Senelerdir karşılaştığımız yeis verici cevap budur.
Bütün imkânların yoklandığını. imkânsızlıkların mümkün haline getirilip İstanbulini telefon ihtiyacının biran evvel tatmin edildiğini yakın bir istikbalde görmeği özlüyoruz.
Başarı ve başarısızlık.,. Hangisi?... Telefon gibi çevik bir aletin başındakilerden ancak beceriklilik ve muhakkak ki haşan bekleriz. Bunun böyle olacağından da eminli.
İş başa düşünce yahut ciddi duruma girince insan bazı tiryakice Âdetleri ve hele nasılsa kapıldığı, ayrılmamağa çalıştığı tuhafça kaprisleri yüzüstü bırakıveriyor Netekim Mîllet Vekilliği için giriştiği seçim savaşı da İstanbul basın bölgesi haşkanmı has, yani özel isimlerin baş harflerini küçiik boyda yazmak hevesinden kurtardı: Adını gazetesindeki reklâmlarda Hakkı Tank Us olarak, normal şekilde okuduk: yadırgamadığımız için rahatlık duyduk. Umanz ki artık sayın meslekdaş, kimseye zararlı olmamakla beraber kaligrafi birliğini bozan ve bir vehmi, yahut «fetişizm» dedikleri ruh haletini andıran kaprisi seçim harareti sayesinde atnnş, yazıda majüskülle barışmıştır.
Kendine oy verenler arasında bir tek kişinin bile adını kiiçük harflerle yazmadığına hükmettiğimiz için bu noktayı da dikkate alarak eski fikrinde ayak, daha doğrusu el dirememesi lüzumunu düşüneceği şüphesizdir Hiç değilse şinıdengcri yalnız kendi adının ilk harflerini kiiçük yazsa bile basın işlerinde, meselâ toplantılarında kullanılan evrak üzerinde bütün gazetecilerini isimlerini küçük harflerle yazdırtmak gibi resmî hatta aykırı, hoşumuza gitmeyen ısrarlardan vazgeçer, özel isimlerin baş harflerin! küçiik kıratta .yazmanın okuma ve anlama güçlüğüne sebep olduğu muhakkak... Ayrıca kıravatsız yaka gibi göz zevkini bozduğu. hattâ burunsuz yüz kadar insanın keyfini kaçırdığı da söylenebilir. Bayı şairlerde mısra başlarını ve bazı muharrirlerde satır başlangıçlarını küçük harflerle dizdirmek merakı yarsa da bunlar bile, her nerede bulunursa bulunsun öze) adlan gene biiyiik harflerle yazarlar. Cümle arasında meselâ şu: «hakkı tank us ankaradan geldi» sözü gramere uygun ve pek basit mâna-Iı olmakla beraber bir felâket esnasında başlan kopmşu cesetlerin teşhisi kadar bizi zorluğa uğratacak girift bir bulmacadan farksızdır.
Yeni Türk alfabesi, bir çok faydalan arasında özel isimlerin majüskülle yazılarak okumayı ve anlamayı kolaylaştırdığı için de sevinçle benimsendi Bu usulü bozmaktaki lüzum ve fayda bize anlatılmaya kadar o merakı kapris yahut fantezi .saymak hakkımızdır.

Snhife 2
AKŞAM
23 Haziran 1945
SÜZÜN GELİŞİ
Gene araba sevdası aleyhinde..
ç chrimizde yakın mesafeler için atlı araba servisleri kurulma-
*? sini isteyen B. Nahit Sırrı Örik bu fikrine itiraz yollu sözlerimi istihza zannetmiş. Hayır, istihza değildi, fakat İsanbulda araba ile dolaşmak fikrinin beni hâlâ güldürdüğünü saklıyaınıya-cağım, B. Nahit Sim örik tahmin ederim ki tstanbulda hayli zaman araba ile dolaşmıştır. Anlıyorum, zaman eski hâtıraları giizelleştire giizeHeştire dayanılmaz hale getirir. Fakat ben İs-tan bulda, şehir içinde ancak -beş on kere arabaya bindim: her seferinde de bu araba yolculuğu alay olsun diye idi. Bir kere arkadaşlarla köprüden geçmiş, bir kere de Tünleden Taksime git-yniştik. Eğer arabanın içinde bu yolculuğu ciddiye ahr tavırlarla otıırsaydık, dönüp dönüp bakanlar tebessümle iktifa etmez, kahkahalarla gülerlerdi. İstanbul caddelerinde arabayı gülünç hale getiren bizim tramvay, otomobil, .otobüs züppeliğimiz değil bun-lann çıkmasile beraber değişen zamandır Arabayı şehrin içinden çıkaran bir Belediye emri hiç bir zaman neşredilmemiş, bizzat araba zamanın değiştiğini idrak ederek şehrin kenarlarına, sayfiyelere, kasabalara çekilmiştir.
Üskiidardan Beylerbeyine araba İle gidebilirsiniz. Biiyükada-dîi araba ile dolaşabilirsiniz. Hattâ orada şehrin hiç bir yerinde, k sa mesafeler arasında dahi nakil vasıtası olarak kullanıinııyan eşek de vardır.
Araba şüphesiz eşekten Ueri bir nakil vasıtasıdır. Benzinden tasarruf olsun, dışarıya paramız gitmesin, binek hayvanı neslini” ıslahına yarasın düşüneesil^ben yakın mesafeler arasında, meselâ Eminönü ile Karaköy arasında eşekle veya atla gidip gele’m deseydim B. Nahit Sim örik her halde gülmekten kendini a’amıyacaktı. Aynı yerde araba ile dolaşmanın da gülünç olduğunu nasıl anlamıyor, şaşıyorum! İşimiz acele, B. Nahit Sırrı örik! Safa sürmeye vaktimiz yok. Şevket Rado
MOSKOVADA BÜYÜK BİR ZAFER GEÇİT RESMİ YAPILDI Mareşal Zukof nutkunda Sovyet-lerin büyük zaferlerini belirtti
Sömürgeler ve Ingiltere
San Francisco konferansında Lord Cranborne İngiliz görüşünü izah etti
Adapazarı imar edilecek
Hindistan meselesi
Bu iş için Belediyeler bankasından 400 bin lira ödünç alınacak
Adapazarı 24 — Belediye meclisi, başkan vekili kaymakamın başkanlığında olağan üstü toplantı yaparak şehrin bayındırlık işlerine sarfedidl-mefc üzee Belediyeler bankasından dört yüz bin liralık ödünç para alınması için başkana yetki vermiştir. Şehir plânı tatbik alanına konulmuş olduğundan yc-nl yapılacak binaların kat sayısı ve yüksekliği hakkında yapılan görüşmeler sonunda bu İşin incelenmesi için Meclis üyelerinden beş kişilik bir komisyon seçilmiştir.
Diğer taraltan şehrimiz Cumhuriyet alanı vc diğer park ve bahçelerinin şehir plânına göre düzenlenmesi projelerinin hazırlanması işi mütehassıs bir bahçe mimarına verilmiştir.
Adapazarı'nm elektrik enerjisini sağlıyan Ziraat donatım fabrikasının santralindeki lokomobiller inin çok eski ve yıpranmış olması ve elde edilen elektrik enerjisinin bugünün ihtiyacına cevap vermemesi dolayıslle yeni bir elektrik santralı kurmak üzere Ziraî donatım fabrikaları ve belediye başkanlığınca alınan karar üzerine bu İÇ İçin bir firma tarafından 190 bin lira karşılığında 400 er beygir kuvvetinden İki lokomobil teklifi yapılmıştır. Bu teklif ilgili makamca İncelenmektedir.
Bundan başka Hendek kazasının Kar aklı mmkiindekl suya konulacak İki tane biner beygirlik su türbünü ile elde edilecek yüksek kuvvetli elektrik enerjisinin bir hava hattlyle Zirai donatım fabrikası santıralına getirilmesi İçin bir yüksek mühendis tarafmdan da donatım fabrikası müdürlüğüne bir teklik yapılmıştır.
Köy enstitüsü öğrencileri Edirneye gitti
Yurt İçinde tetkik gezisi yapmak üzere şelırlmizç gelen Ankaradaki köy enstitüsü öğrencilerinden 68 kişilik kafile dün trenle Edirne’ye gitmiştir.
Simla konferansı bugün toplantılarına başlıyor
Londra 25 (R) — Simi a'da dün gece neşredilen resmi bir demeç, konferansın bu sabah başhyacağını bildirmektedir. Dün akşam Uk görüşmeler sonunda Lord Wawel’ln buna karar verdiği bildirilmektedir.
Lord Wawel kongre parti başkanı Dr. Azad, M. Gandhl ve Müslilmanlar birliği reisi Jinnah ile görüşmüştür Hint liderleri ile her görüşme bir buçuk saat sürmüştür.
Lord Wawel’ln memurları görüşmelerin başarılı olup olmadığı hakkında hiç bir şey söylememişlerdir.
M. Gandhl konferansa İştirak et-mlyeceğlnl, fakat kendlslle İstişarede bulunabilmek İçin Blmln'da kalaca-cağını söylemiştir.
Hindistan Büyük Meclisinin faal komitesi Lord Wawel plânını şiddetle tenkidetmektedir. Komite, bu plânın tatbikat sahasına konulduğu takdirde her tarafta buna muhalefet edileceğini söylemektedir.
8imla'(la)d gazeteler. Hin dlstanda aon senelerdeki siyasi hâdiselerin en ehemmiyetlisini bu toplantı teşkil ettiğini ve âil İçin iyi ümitler verdiğini bildlrijrorlar.
Birleşik Amerika Dış Bakanı değişecek
Paris 25 (R.) — Vaşlngtondan gelen haberlere göre, Bakanlıklar arasında değişiklikler yapılacaktır. Bu değişikliklerin Başkan Truman'ın Üçler toplantısına gitmezden önce vukua geleceği tahmin ediliyor.
Aynı haberlere göre, M. James Burn Dış İşleri Bakam olacaktır. M, Stet-tlnlus Londrada Amerikayı temsil edecektir. Aynı zamanda, Londrada toplanacak olan Birleşmiş milletler komisyonuna da M. Stettlnlua başkanlık edecektir.
Moskova 24 (A.A.) — Büyük mili! harbde Hitler Almanyasına karşı kazanılan zaferi kutlamak üzere bugün Moskovada Kızılmeydan’da bir zafer geçidi yapılmıştır.
Bu geçide cepheden gelen muhtelit alaylar, MIHI Müdafaa Komiserliğinin bir muhtelit alayı, bir bahriye muhtelit alayı, asker! akademilerin ve okulların talebeleri, Moskova garnizonuna mensup kıtalar İştirak etmişlerdir. Geçide iştirâk eden kıtalar mareşal Rokosovsky'nln komutası altında bulunuyorlardı. Başkomutan muavini mareşal Zukov törene başkanlık etmiştir.
Kızılmeydan’da sıralanmış kıtaların önünden geçtikten sonra mareşal Zukof tribüne çıkmış ve Sovyet hükû-metile Sovyetler birliği komünist bol-şevlk partisinin selâm ve tebriklerini bildirdikten sonra başlıca şunları söylemiştir:
«Vatanımızın başkenti Moskova, bu zaferi kazanmış olan kahraman Sovyet muharipleri bugünü vatan adı na kutlamaktadır. Bundan dört sene evvel Alman faşist eşkıya sürüleri vatanımıza hücum etmişlerdi. Sovyet milleti barış çalışmalarını bırakmağa ve vatanımızın şeref, hürriyet ve bağımsızlığını muhafaza için silâha sarılmağa mecbur oldu.
Sovyet askerleri muharebelerde parlak kahramanlıklar başararak düşmanı yenmeyi sebatla öğrendiler. Bu suretle Alman kıtalarının saldırmasını püskürttükten sonra Kızılordn dâhi kumandanı mareşal Stalln'ln idaresi altında azimli bir taarruza geçti; Sovyet toprağını düşmandan temizledi. Harbi Alman toprağına ge-
çirdl, Hitler ordusunu yere serdi ve zafer bayrağını Berlin üzerine çekti.
Büyük devletlerin, Sovyetler Birliğine, Birleşik Amerikanın ve İngilte-renln müşterek gayretleri sayesLnde faşist Almanya, bu tecavüz ocağı yıkılmış ve onun vahşi harb makinesi kırılmıştır.
Bugün herkes kabul ediyor kİ, Al-manyaya karşı bu tarihi zaferin kazanılmasında Sovyetler Birliği esas ve katî rolü oynamıştır. Kızılordu üç sene Aimanyamn ve peyklerinin silâhlı ordularlle tek başına savaşmıştır. Bütün harb esnasında Alman ordusunun başlıca kuvvetleri Sovyet - Alman cephesinde çivilenmiş kaldılar. Bu kuvvetler, Kızılordu tarafından bu cephede imha ve esir edildiler ve Avrupa harbinin muzaffer neticesi bu cephede taayyün etti.
Kızılordu, yalnız vatanımızın hürriyet ve bağımsızlığını korumakla kalmamış. aynı zamanda Avrupa milletlerini Alman boyunduruğundan kurtarmıştır.
Gelecekte vatanımızın askeri ve İktisadi kudretin! daha arttırmamız, askerî üstünlüğünü durmaksızın mü-kemmelleştlrmemlz lâzımdır. Bugünkü gün tarihe, vatanımızın ve onun silâhlı kuvvetlerinin kudret ve İhtişamını parlak bir şekilde belirten bir gün olarak geçecektir. Hiç şüphe yok kİ gelecekle Kızılordumuz ve bahrl-yemlz, büyük fütuhatımızın sadık bekçileri olacaklar, Sosyalist Sovyet Cumhuriyetleri Birliğinin ve devletinin menfaatlerini korumağa ve müdafaa etmeğe her yerde ve her zaman hazır bulunacaklardır.» ’
San Francisco 25 (AA.) — Konferansın salı günkü oturumunda söz alan lord Cranborne, vesayet anlaşmasını «konferansın verdiği en dikkate değer netice» olarak vasıflandırmış ve bu hususta geniş İzahatta bulunmuştur. Lord Cranborne, bu arada komisyonda söylediği nutukta bütün tâbi milletler İçin gayenin hürriyet olduğunu söyliyen general Romulo’-nun sözlerine telmihte bulunan lord Cranborne şöyle demiştir:
( Hepimiz hürriyetin lehindeytz. Fakat bu milletlerden birçoğu İçin hürriyet demek onlara yardım etmek, onları korumak ve idare etmek demektir. Bu milletlerin arasında birçoğu küçük, fakir ve müdafaasızdır. Çoğu pek geridirler. Eğer biz onlardan elimizi çekersek bu topraklar, kazandıklarını hemen kaybedeceklerdir. Bizim onlara verebileceğimiz hürriyet ve hür müesseslerdir. Biz onlara kendi işlerlle meşgul olmayı tedrici surette aiıştırablllrlz. Bu suretle muhtar bir İdareye kavuştukları gün bu muhtariyet Iç!n hazırlanmış bir durumda bulunacaklardır.
Anayasanın gayrı muhtar bir hükümete malik milletler hakkındakl faslı başlı başına bir esas teşkil etmektedir. Bu, en yüksek hedefi, müthiş harb felâketini önlemek, sulhu ve milletlerarası emniyeti korumak olan anayasanın bir kısmıdır.
Sulh ve emniyete yaptığı yardım hiçbir şüphe götürmiyen bir memleketin temsilcisi sıfatll e konuşmak hakkını dürüstçe İddia edebileceğimi zannediyorum. İngiltere bir nesil İçinde hücuma uğramadan İki defa harbe girdi ve bunu inandığı prensipleri müdafaa İçin yaptı. Bütün kendi kaynaklarım, müstemleke İmparatorluğunun kaynaklarını istlyerek bu harblere vakfetti. Bu harblerde İmparatorluk camlaşma dahil bütün milletlerle başlangıcından İtibaren
birlikte savaştık ve gene onlarla birlikte sonuna kadar yürüyeceğiz. Hiç kimse, hürriyet dâvasına karşı olan İhtiraslı bağımsızlığımızdan şüphe edemez. Fakat size şunu söylemek isterim:
Harbin bidayetinde, memleketim kendisinden fazlasile üstün bir düşmana karşı ümitsizce savaştığı zaman bizi hezimetten kurtarmış olan yalnız Afrikada sömürge İmparatorluğumuz, oradan getirebildiğimiz ham maddeler ve Orta Şarkla muvasalamızı temin eden Merkezi Afrika yolu olmuştur. General de Gaulle'e İltihak etmiş olan Fransız arazisi İçin ve Belçika sömürge.İmparatorluğu için de durumun böyle olduğunu biliyorum. Bu sömürge imparatorlukları hürriyetin müdafaası İçin geniş bir makine haline geldiler. Müzakerelerimizin şuurlu bir gayesi olarak bu makineyi tatıribetmeği veya dağıtmayı tasavvur edebilir miyiz9
Bu topraklardan birkaçı için istiklâlin melhuz bir mukadder olabileceğini her halde reddetmiyoruz. Fakat bunu sömürge politikasının umum! bir gayesi olarak İfade etmek hakikate uygun bir hareket olmıyacak ve sulh ve emniyete zarar verebilecektir. Sömürge milletlerinden birçoğunun da bu zihniyette ve bu arzuda bulunduklarına emin değilim. Bu milletler ne İstiyorlar? Hürriyet istiyorlar. Bunu kendilerine verelim. Adalet İstiyorlar. Bunu da kendilerine verelim. Onları yetiştirelim, öğretelim. Onları kaynaklarımızın ve tecrübelerimizin semeresinden faydalanmağa bırakalım. Muhtar idareye ulaştıracak merdivenin basamaklarını çıkmakta onlara yardım edelim. Bağımlı veya bağımsız olsunlar, bu milletlerin sulh İçinde müreffeh ve bağımsız bir dünyada gerektiği zaman tam bir rol oynamalarını lsllyen anayasanın güttüğü hedef işte budar.»

Afyon kongresi
Ne kara irtica, ne kızıl ihtilâl
Kahır Yüzünden Lütuf
Yazan: P. IVentroorth Tercüme eden: Vâ . Nû —— Tefrika No, 57 ————
— Olur mu ya bu kadarı da, hanımcığım? Olur mu ya? Şayet ortalık biraz daha loş olsaydı, çarpacak, bacağımı kıracaktım. Jenny İle ben, o ağır koltukları yerinden zor kımıldattık. Galiba, onları oraya bay Fors-ham koydu. Koltuklan koridorda görünce, İşte efendim erkek aklı, dedim. Sanki bunlar bir İşe yararmış gibi Koltuğun koridorda olması hizmetçinin geçmesine engel olur amma, hortlağın geçmesine mân! olabilir mi? Bir bıçak tereyağını nas31 yarıp geçerse, hortlaklar da eşyaları öyle yarıp geçerler.
Tepsiyi hışımla masanın üzerine bıraktı; yeniden konuşmağa başladı:
— Bir evde işi erkekler yaratır, kadınlar da katlanır, o İşi yapar. Kuzıun hanımcığım, bugün akrabam dükkâncı EUsa ile Ledllngton'a gitmeme müsaade eder misiniz? Görümccsi bir fırıncı İle evlenmiş de... Halleri vakitleri yerinde, akşam çayına bizi davet •t ti ler.
A mabet:
— Pekâlâ. — dedi. — Odaları temizle: işlerini gör, serbessht.
Bir müddet sonra Mlsa Miller de
Amerikan teklifi hükümetimizce müsait şekilde karşılandı
Ankara 25 (Telefonla) — Amerika Birleşik hükümetleri tarafmdan milletlerarası afyon görüşmeleri hakkında yapılan teklif hükümetimizce müsait karşılanmıştır. Amerikanın teklifinde afyonun bir zehirli içki olarak kullanılmasını önllyecak tedbirler alınması düşünülmekte ve afyonun sadece İlâçlarda kullanılması için milletlerarası sıkı bir işbirliği yapılması lüzumundan bahsedilmektedir.
Öğrendiğimize göre Tarım, Ticaret, Dışişleri ve Tekel Bakanlıkları İle Toprak mahsulleri ofisi temsilcilerinden kurulan öze! bir komisyon bu konu üzerinde bir müddetlen beri çalışmalara başlamıştır. Bu komisyonun hazırlayacağı esaslar yapılacak milletlerarası afyon kongresinde Türk tez! olarak müdafaa edilecektir.
Komisyonun hazırlamakta olduğu esaslarda afyonun milletlerarası anlaşma He sadece İlâç imalinde kvl-lanılması İstenmektedir. Kesin olmamakla beraber, yafan bir tarihte milletlerarası kongrenin Vaşlngton'da toplanacağı tahmin edilmektedir.
Kanatlı bombanın mucirli yargılanıyor
Paris 25 (R.) — Alınanlara (V. 1) uçan bombasının plânlarını satmış olan Fransız İlim adamı Georges Claude’un muhakemesine bugün başlanacaktır.
M. Claude 1944 senesinde Nancy'de tevkif edilmiştir.
(Baş tarafı 1 inci sahifede)
Saltanata ve Şeriata karşı olduğu gibi dışardan gelen Düşmanların emperyalist emellerine karşı Millî Kurtuluş savaşından doğ'an Cumhuriyet rejimi, Demokrasi alanında geniş adımlar atarken, dahi vaktile boğuştuğu ve bol kan akıtarak yendiği iki düşmandan kendini koruyacaktır: İrtica ve Emperiyalizm. Bunun içindir ki doğacak veya kurulacak partiler arasında. Saltanat ve Şeriati geri getirmeyi, yahut Cumhuriyet Anayasasını yırtarak memleketin hürriyet ve istiklâlini yabancı direktiflere terketmeyi gizli veya acık, gaye edinmiş partilere yer olmıyacak-tır.
Bu vatana, bu millete karşı nelerin suc olduğunu asla unutmayalım, Dünkü yazımızda, yeni partilerin doğabilmesi için bazı kanunların değişmesi şart olduğunu yazmıştık. Millet Meclisi b’r çok kanunları değiştirir, kaldırır. fakat bu değişmelerin kara İrtica ile kızıl ihtilâle imkân vermeye kadar gideceğini bekle-mî velim. Ne faşistlik, ne komünistlik.
Necmcddin Sadak
Bolu’da zelzele
Bolu 24 (A.A.) — Bu sabah saat 5.30 da orta şiddette ve beş saniye süren bir deprem olmuştur.
Ledllngton’a gideceğini haber verdi Amabcl'l de kendisine refakat etmek üzere çağırdı. Amabel, teklifi reddetti, Miss MiUer de bundan dolayı kızmadı.
— Saat yediye doğru dönerim. — diye şişman kız İzahat verdi. — Kasabaya sık sık inmem. Fakat, indiğim zaman da çok iş yaparım.
Jullen Forsham’a gelince: O gün başını kaşıyacak zaman bulamadı. Tabibini gidip görmesi lâzım geliyordu. Avukat bay Berry"ye de ağrıyarak nişanlandığını haber verdi. Avukat, ona, çabucak evlenebilmesi için neler yapması lâzım geldiğini söyledi. Sır Jullen Le Mesurler'nin yanına vardığı vakit, genç âlim onu pek meşgul buldu. Raporunu tamamlamasına kadar zabıta âmirini bekledi. Ancak işleri bittikten sonra, kuzenine sordu:
— Bu sabah mektubumu aldın mı?
— Evet. Madam Thompson’un telefon muhavereleri seni niçin bu derece enterese ediyor? Bu kadın sarışın bir şeymiş. Umarım kİ, ailesi âzasından olmak niyetinde değilsin?
Jullen, tiksinti ile yüz buruşturdu. — Hayır, hayır. O cihetten yana
merak etme! Fakat beni tebrik edebilirsin, kardeşim. Zira, sekiz gün zarfında evleniyorum.
Le Mcsurler. önündeki bir beyaz kâğıda, bir sürü İstifham işaretleri resmedip duruyordu. Muhaverenin bu noktasında, ansızın durarak kalemini havaya kaldırdı:
— Yok canım, sahi mİ söylüyorsun?
Jullen:
— Tabii sahi. - dedi.
Polis âmiri homurdandı. İstifham İşaretlerinin üzerine bir kara kedi resmetti.
— Hatırlar mısın, dostum? Bundan yirmi sene evvel, sana Amabel Fer-guson diye birinden bahsetmiştim. Bu kız. nlşanmı bozarak benimle evlenmediği için bana çok ıstırap vermişti.
— Evet, gayet iyi hatırlıyorum. Odama gelmiştin. Sobalılara kadar, bir aşağı bir yukarı dolaşmış, halinden şikâyet etmiştin.
Jullen gülmeğe başladı.
— İşte, azizim, mesele gene Amabel meselesi. Kendisine, bizim, malikânenin Yeni Evinde Tasladım. Meğer ağabeyimin kiracısıymış. Şenimle evlenmeğe onu razı ettim. Önümüzdeki hafta evleniyoruz.
Polis âmiri, elindeki kalemi masanın üzerine koydu.
— Jullen’clğiml Verdiğin bu müjde
pek hoşuma gitti. Ne kadar memnun olduğumu anlatamam. Her halde, yengen İzabel de sevincinden boynuna sarılacaktır. Zira seni mesut görmek en büyük emelleri arasındadır. Tabiî onu İkna ettinı. Dünyadaki kocaların en İyisi ben olduğuma artık İnanıyor, Amma, senin de benden aşağı kalmıyacağına inanacaktır. Sahi vallahi. Jullen, bu kararından do-,layı pek memnun kaldım. Şuna kani ol ki, bir aile evinin sahibi olmak ve akşam üzerleri sevine sevine evine dönmek saadetlerin en mükemmelidir.
Jullen, bir an sustu,
— Dostum, sana bir itirafta bulunacağım. Ben buraya yalnız sana evleneceğimi haber vermeğe gelmedim, aynı zamanda da bir nasihat almak arzusundayım.
— Söyle bakalım neymiş?
İstifham İşaretlerinin üzerine türlü türlü kediler çiziyordu; bunlar, pençelerini kaldırıp pıhlıyorlardı.
— Evvelâ şunu sorayım: Galiba sen madam Thompson’a dair malûmat almak İmkânını henüz bulamadın?
— Bûldurn. buldum. Salı günü Led-Mngton 202 ile saat yarımda konuşmuş. Ledllngton 11e Forsham arasındaki mesafeyi hatırlamıyorum. Fakat, sizin civarınızda bir yer olacak, değil mİ? Acaba İstediğin bu muydu?
(Arkası var)
Polonya anlaşması
Sunday Times, katiyen yeni bir Munich değildir diyor
Londra 25 (A.A.) — Sunday Times gazetesi, Polonya anlaşması hakkında yazdığı bir yazıda bu anlaşmanın bugünkü şartlar İçinde yapılabilecek en tatmin edici anlaşma olduğunu belirtiyor ve diyor kİ:
Her iki taraf da anlaşma ve işbirliği azmini göstermiştir. Varşova hükümeti, İç ve dış meselelerde, hariçten Mikolajcz^k ve Polon yada bulunup da hükümete girmemiş olan diğer Polonya temsilcllerlle beraber çalışmanın bizzat kendi menfaati İktizasından olduğunu anlamıştır.
Bu anlaşma, katiyen yeni bir «Munich» değildir. Bu anlaşma bizzat PolonyalIlar tarafından oy birliğiyle ve ne İnglllzler. ne Amerikalılar ve ne de Ruslar tarafından hiç bir baskı yapılmaksızın aktedllmlş-tlr. Ancak bu her üç memleketin de bu samimi hanayı yaratmaya müştereken yardım ettikleri muhakkaktır.
Sağlanan İlk sonuç, Polonya hükümetinin hakiki şekilde yeniden teşkil edilmiş olmasıdır. Bir mutavassıt hal tara olarak vasıflandıracağımız bu netice esas ltibarlle mareşal Stalln İle M. Harry Hopklns konuşmalarının mahsulüdür. Moskova, Polonya güçlükleri halledildiğine göre, İngiliz - Rus - Amerikan münasebetlerine ciddi bir şekilde engel olabilecek hiç bir manianın kalmadığı kanaatindedir.
Londra 25 (R) — Yeni Polonya kabinesindeki Bakanların isimler! yarın neşredilecektir.
Mareşal Stalın’in ziyafeti
Moskova 24 (A.A.) — Mareşal
Stalln dün akşam Kremlin sarayında PolonyalI siyasi şeflerin şerefine bir ziyafet vermiştir. Amerikan ve İngiliz elçileri M. Harrlman ve M. Clark Kerr İle M. Molotof da yemakte hazır bulunmuşladır.
Hırsız misafir
Cağaloğlunda manavlık yapan Alinin avipe, misafir gelen bemşertsl Haldun, bir müddet oturup gittikten sonra Alt ceketi cebindeki 1240 liranın yerinde yeller estiğini görmüştür.’ Ali derhal polise müracaat ederek Haldunun bulunmasını istemiş va yakalanan Haldunun üzeri aranınca' 1240 lira bulunmuştur. Haldun hakkında kanuni takibata başlanmıştır.
İtalya’da asayişsizlik
Cinayetlerin artması, yeni hükümeti müşkül duruma düşürüyor
Roma 25 (AA.) — Parri hükümetinin karşılaşmış olduğu vaziyet gittikçe nazikleşmektedir. Parrl'nin. hükümetin idaresini ele alırken, siyasî partilerin çoğunluğu 11e alelade İtalyan vatandaşlarının müzaheretini sağladığı ve hükümetin daha ziyade kuzey Italyada toplu bulunan en liberal unsurlara temsil hakfa verdiği muhakkaktır. Bununla beraber burada, yeni rejimin başlangıcı İle her türlü cinayetlreta artmasının aynı zamanda taşlanmasından mütevellit bir endişe doğmaktadır.
Parri hükümetinin muhtemel olarak ilk işlerinden biri, millete hitaben bir beyanname yayınlayarak onlardan asayişi muhafaza etmelerini ve faşistlerin İşlediği cürümlerin cezalandırılmasında ve hayat pahalılığının artışına karşı mücadele, azimle hareket etmemekle' İtham edildiği kuzey İtalya’da huzur ve refahı tesis ede bilmesi için azimle hareket etmek fırsatını sağlamak üzere hükümete İtimat göstermelerini Istiyectk-tlr.
Milano’dan gelen son haberlere göre, Faşist taraftan olmakla suçlu 35 kişi cezaevinden çıkarılarak halk tarafından linç edilmiştir.
Ahmet Mahir paşanın katilinin muhakemesi
Kahire 25 (A.A.) — 24 şubatta Başbakan Ahmet Mahir paşayı öldürmekle suçlu Mahmut İsavTnin muhakemesi salı günü Kahire’de başlı-yacaktır.
Bu davaya Lord Moyne’nın itaatlilerini yargılayan ayni yargıçlar bakacaktır. Suçlunun müdafaasını tanınmış avukatlardan Ali Badavl bey üzerine almıştır.
Hatırlarda olduğu üzere Ahmet Mahir paşa, Mısır, Mihvere harb açtıktan sonra Meclisten çıkarken öldürülmüştür.
Petain dâvası geriye bırakıldı
Paris 25 fA.A.) — Mareşal Petain’ln 5 temmuz için kararlaştırılan yargısı geriye bırakılmıştır.
Laval de 15 ağustosta gıyaben yargılanacaktır.
—0 Takvim 0.—
Recep 16 — Hızır 51
İmsak Güneş öğle îklndl AS. Yatsı i B. 6.24 8.4Ö 4.32 8.32 12.00 2.04 1 V. 8.00 5.50 13.16 17.17 20.45 22.48
İstanbul Kız öğretmen Okulu Müdürlüğünden3
30 Haziran 1943 Cumartesi günü saat 13 de Okulumuzun Yetmiş Beşine! Yıldönümü bir törenle kutlanacağından büttüt mezunların davetiyelerin! almak tlzara har ğün ıaat 8 - 17 arasın? da Okul İdaresine müracaatları. (8314)
25 Haziran 1945
AKŞAM
Sahne 3
AKŞAMDAN AKŞAMA
C. H. P. nin 1946 yılı mimarlık mükâfatı
C_ H. P önümüzdeki mevsim için üç sanat mükâfatı tertipledi. Bunlar arasında bir de mimarlığa taallûk edeni var ki mühim buldum.
Müsabakaya katılmak isteyen mimar. Anadoluda veya Trakya-da "büyük bir şehrin banliyösü olmıyan bir köyü seçecek. Bu köyün hayatını, yaşama şartlarını ve çalışma usullerini bizzat görecek. Mimar bu köyün 1: 1000 inik yaslı bir krokisini yapacak ve köyün bugünkü durumunu, hususiyetlerini, köyün yol ve sokaklarını. deniz seviyesinden takribi yüksekliğini, arazi meyillerini, güney ve kuzey istikametlerini. suyun geldiği yerleri, kuyuların ve çeşmelerin bulunduğu mahalleri gösterecek. Ayrıca köylünün başlıca istihsal çeşitlerini, yani köylülerin hayvancılıkla mi, veya sebze ve mey-va yetiştirmekle veyahut hububat ekimiyle mi meşgul olduklarını ve bu istihsal şekilleri muhtelit olarak varsa nispetini bir muhtıra ile belirtecek.
Müsabakaya giren mimar o köydeki yaşama şartlarına nispeten en uygun bulduğa bir evin müştemilâtının 1: 1000 mikyaslı bir rölevesini hazırlıyacak ve bu evin yapılma şartını yani kerpiçten mi. veya taştan mı olduğunu, ahşap kısımlarının duvarların içine ne suretle oturtulduğunu, çatı inşa tarzını, pencerelerin yapılış şeklini, kısaca bu köyün inşa hususiyeterini yapacağı detay plânlarda gösterecek.
Müsabakaya giren mimar, mükâfat kazanmasa bile, kendisine masraf karşılığı 200 lira veriliyor.
Asıl müsabakaya konulacak eser, müsabakaya iştirak arzusunu gösteren her mimarın seçtiği köydeki binaları ve sokakları isterse yok farzederek orada kurulacak yeni köyün evlerini ve diğer binalarını göstermek su-retile hazırlanan vaziyet plânile bu plân dairesinde köyde yapılacak bir tek evin plânı olacak
T*
Çeri kalan tafsilât, daha ziyade mimarları ve bilhassa müsabakaya girecekleri ilgilendirir. «Müsabakaya katılma şartlan» da. her alâkadara. Halkevlerince bedava veriliyor.
Birinci gelen 4 bin. ikinci .3 bin. üçüncü 2 bin, dördüncü, beşinci ve altıncı da biner lira mükâfat alıyor.
•4*
Anladığıma göre bilgi ile tertiplenen bu müsabaka, yalnız mimarları teşvike yaramıyaçaktır. Hattâ işin bu yönü ehemmiyetsiz bile kalır. Bugün zenginleşmiş bile olsalar, usta mimarlar. ihtiyar mimarlar. C.H.P. nin bu müsabakasına Türk köylüsüne bir hizmet diye iştirak etmelidirler. Zira, hakikaten, köy halkımızın eve yerleşiş şekli bugünkü günde yürekler acısıdır. Emsalimiz milletlerden bu hususta geriyi». Bu müsabakayı, ondan doğacak sergileri, serginin ten-kidlerini, istihzaları, tekrarlanacak müsabaka ve sergileri bu memleketin İçtimaî hayatı için pek lüzumlu sayarız. Münevver sınıfın bu sahada köylüye önderlik etmesi lâzımdır ki, C. H. P, münevverlere vazifelerini yaptırmış oluyor.
Bir ecnebi dostumun sualini unutamam:
— Cumhuriyet devrinde terakkilerden bahsediyorsunuz. Köylünün yaşamasının maddî tefer-rüafında ne gibi değişiklikler oldu? Birlerin rfhniyetinür. öyle şeyleri terakki sayar.
Köylünün sıhhatini düzeltmek, kara cehaletini giderimek. İstihsal kabiliyetini arttırmak dâvalarının yanı başında köylüyü İyi yaşamağa sevketmek dâvası da at bası beraberdir
(Vft - NÛ)
Öğretmenlere çay ziyafeti
Vali, B. Haşan Âli Yücel ile 1500 öğretmen şerefine çay ziyafeti verdi
Vali ve belediye reisi doktor Lûtfi Kirdar, diln Yildw bahçesinde. Milli Eğitim Baltanı B. Haşan Ali Yücel İle 1600 İlkokul öğretmeni şerefine bir çay ziyafeti vermiştir. Neşe içinde geçen bu samimi toplantıda İlkokul öğretmenleri korosu tarafından türlü parçalar okunmuş ve şehrimizde yeni kurulan 500 öğretmenlik koro takdirle karşılanmıştır.
B. Haşan Âli Yücel, öğretmenlerle İlk öğretim kalkınması konusu üzerine konuşmuş ve öğretmenlere teşekkür ettikten sonra:
— Biz, İlk öğretimi bir kütlenin millet olması mânasına alıyoruz., demiş ve mesleki hâtıralarına temas ederek İlk okul öğretmeni olarak İşe başladığını anlatmıştır. Bakan, şunları ilâve etmiştir:
— Bu hâtıralarımı size anlatmaktan maksadım, ne olursa olsun tam bir duygu İle sizden başka bir şey olmadığımı anlatmaktır.
B. Haşan Ali Yücel, Vali ve Belediye boşkanının ilk öğretim dâvalarına karşı gösterdiği yakın ilgiden dolayı kendisine teşekkür ederek sözlerini bitirmiştir. .
ötretmed er, Cumhur Başkanı İsmet İnönüne karşı olan şükran ve bağllık duygularının ulaştırılmasını B. Haşan Ali Yücei'den rica etmişlerdir. Bakan, dün akşamki ekspresle Ankaîaya dönmüştür.
Dünkü yağmur
Dün öğleye doğru şehrimizde şiddetli bir yağmur yağmıştır. Sabahleyin havanın açık olduğunu görerek pazar tatilinden istifade ile kırlara gidenler ıslanmışlardır. Hava tekrar açılmıştır.
Kuyuda boğuldu
Çubuklukla bir bostan kulübesinde oturan Murat, akşam karanlığında bostan civarında dolaşırken üstü açık olan kuyuya düşmüş ve boğulmuştur.
Taraçadan düşerek öldü
Gala tada Sen Benuva lisesi son sınıf talebelerinden Necmeddln evvelki gün lisenin 20 metre yüksekliğindeki taraçasından sokağa bakarken muvazenesini kaybederek düşmüş ve derhal Ölmüştür. Hâdise etrafında tahkikata başlanmıştır.
Bostanların lâğım sularile sulanmasının önüne geçilecek
Lâğım sularile sulanan bühtanlardan otuz kadarının istimlâk edilerek yeşil saba haline konulacağını yazmıştık. Lâğım sularile sulanan bos-tanlar yalnız bunlardan İbaret değildir. İstanbulun diğer bLr çok semtlerinde çok geniş bostan lar. hep lâğım sularile sulanmaktadır. Esasen bostancılar. temiz sudan ziyade — gübre fayda ve tesirini gösterdiğinden — lâğım sularını tercih etmektedirler. .Belediyenin bugünkü mali durumu da lâğım sularile sulanan bütün bos-tanları istimlâk etmeğe elverişli değildir.
Belediye, geniş ölçüde girişilen tifo mücadelesinde bostan civarındaki lâğımları ya kapatacak, yahut da açıkta akmıyacak hale koyacaktır.
Yeni ekmek karnelerindeki harflerle neler verilecek?
Temmuz ve ağustos aylarına ait ekmek karnelerindeki harflerin kullanılacağı yerler tesblt edilmiştir, «ü» harf! kahveye, «V» harfi çaya, «Z» harbi zeytinyağına aldolacaktır. «Y» harfi de ileride lâzım olacak başka bir tevziat için kullanılacaktır.
| RADYO I
ANKARA RADYOSU
Bugünkü program
18.00 Dans orkestrası, 13.45 Müzik (pl.), 10.00 Haberler, 19.2C Ocçmlşte bugün, 19.25 Saz eserleri, 19.50 Konuşma 20.00 Müzik, 20.15 Radyo Gazetesi, 20.45 Yurttan Meler. 21.15 Konuşma, 21.30 Senfoni orkestrası, 22-30 Müzik (pl.ı, 22.45 Haberler
Yann sabahki program
7.30 Müzik (pl.I, 7 45 Haberler, 8.00 Müzik İpi.), 12.30 Karışın şarkılar, 12.45 Haberler, 13.00 Salon orkestrası.
Ankara Belediyesinden:
1 — On beş gün müddetle ve kapalı zarf usullle (asgarî 271-âzam! 300) ton motorin satın alınacaktır.
2 — Muhammen âzami bedeli (63,000) liradır,
3 — Teminat (4400) liradrr.
4 — Teminat Belediye merkez veznesine yatırılacaktır.
5 — Bunun 10/7/945 Balı günü saat 11 de talibine İhalesi mukarrer bulunduğundan şartnamesini görmek isteyenlerin her gün Encümen kalemine müracaattan ve isteklilerin de 2490 nu maralı kanunun 32 İnçi maddesi sarahati veçhile tanzim edecekle rl teklif mektuplarını İhale günü olan 10/7/045 Salı günü saat ona katlar Belediye dairesinde müteşekkil Encümene vermeleri
(3306)
Yiyecek maddeleri alınacak
Devlet Demiryolları Ankara Hastanesi Baş Hekimliğinden:
Alınacak miktar Tutarı M- Teminatı
No. Cins! En a?. En çok Fi. Kr. L. Kr. L. Kr
1 — Ekmek (900 gr) 8.00(1 Ad. 10.000 Ad. 30 3,000.00 225.00
2 — Francala (600 gr) 5.000 Ad. 7.000 Ad. 25 1.750.00 131.25
3 — Kuzu eli 1.500 Kg. 2.000 Kg. 170 3.400.00 255.00
4 — Sığır eli 200 Kg. 30o Kg. 120 360.0(1 27.00
5 — Tavuk 400 Ad. 700 Ad. 300 2.1ÛO.CO 157.50
6 — Karaciğer 150 Ad. 200 Ad. 40 80 00 6.00
7 — B«yln 80 Ad. 100 Ad. 22 22.00 1.65
8 — Böbrek 200 Ad. 300 Ad. 15 45.00 3.38
9 — Yum ur La 16.000 Ad- 20-000 Ad, 6 1.200.0ü 90.00
10 — Pirinç unu 400 Kg. 500 Kg. 180 900,00 67.50
11 — Kırmızı mercimek 250 Kg. 300 Kg. 60 180.00 13.50
12 — Yeşil mercimek 25 Kg. 50 Kg. 65 32.50 2.44
13 — Zeytin 300 Kg. 450 Kg. 140 630.00 47.25
14 — Kuru üzilm (sarı) 500 Kg. 700 Kg. 80 660.00 42.00
15 — Kuru kayısı (bademin 500 Kg- 700 Kg. 200 1.400.00 105.00
16 — Kuru erik ■ 200 Kg. 300 Kg. 100 300.00 22.50
17 — Kayısı reçeli 250 Kg. 350 Kg. 220 770.00 57.75
18 — Vişne reçeli 250 Kg- 350 Kg. 220 770.00 57.75
19 — Şehriye 150 Kg. 200 Kg. 71 142.00 10.65
20 — Makarna 2.500 Kg. 3.000 Kg. 71 2.130.00 159.75
21 — pıı Içu r 2.000 Kg. 3.000 Kg. 45 1.350.00 101.25
22 — Kaşar peynir! 150 Kg- 250 Kg. 300 750.00 66.25
23 — Beyaz peynir 300 Kg. 400 Kg. 200 800.00 60.00
24 — Kuru soğan 1.500 Kg. 2.250 Kg. 20 450.00 33.75
25 — Salça 70 Kg. 120 Kg. 100 120.00 9.00
26 — Kuru bamya 100 Kg. 150 Kg. 500 750.00 56.25
27 — Kuru barbunya 500 Kg, 750 Kg. 75 562.50 42.19
28 — Patates 5.000 Kg. 8.000 Kg. 35 2.800.00 210.00
29 — Balık Uskumru 200 Kg. 300 Kg. 80 240.00 18.00
30 — Balık sardalya 200 Kg. 300 Kg. 90 270.00 20 25
31 Yayın balığı 200 Kg- 300 Kg- 80 240.00 18.00
32 — Balık Palamut 200 Kg. 300 Kg. 90 270.00 20.25
33 — Balık Kılıç 2Oo Kg- 300 Kg. 150 450.00 33.75
34 — Taze fasulye (ayşe) 500 Kg. 700 Kg. 47 329.00 24 68
35 — Taze biber (dolmalık) 500 Kg. 700 Kg. 95 665.00 49.88
36 — Domates 500 Kg. 700 Kg. 70 490.00 36.75
37 — Patlıcan 501) Kg. 700 Kg. 110 770.00 57.75
38 — Bamya 200 Kg. 300 Kg. 170 510.00 38.25
39 — Kaba.k 1.00u Kg. 15.000 Kg. 25 375.00 28.13
40 — İspanak 1.500 Kg. 2.000 Kg. 9 180.00 13.50
41 — Karnebahar 150 Kg. 200 Kg. 35 70.00 5.25
42 — Lahana 600 Kg. 1.000 Kg. 18 180.00 13.50
43 — Pırasa 1.000 Kg. 1.500 Kg. 18 270.00 20.25
44 — Pancar 3.00u Kg. 5.000 Kg. 30 1.500.00 112.50
45 — Bakla 300 Kg. 500 Kg. 25 125.00 9.38
46 — Bezelye 150 Kg. 200 Kg. 20 40.00 ,;.oo
47 — Havuç 1.500 Kg. 2.000 Kg. 30 600.00 45.00
48 — Semizotu 1.000 Kg. 1.500 Kg. 18 270.00 20.25
49 — Kiraz 400 Kg. 600 Kg. 40 240.00 18.00
50 — Marul 2.00(1 Ad. 3.000 Ad. 10 300.00 22.50
51 — Yeşil salata 700 Ad. 1.000 Ad. 7 70.00 5.25
52 — Dereotu 500 Dm. 800 Dm. 3 24.00 1.80
53 _ Nane 70 Dm. 100 Dm. 4 40.00 3.00
54 — M ay dana» 2.000 Dm. 2.500 Dm. 4 100.00 7,50
55 — Hıvar 200 Ad. 250 Ad. 8 20.00 1.50
56 — Kayısı 300 Kg. 500 Kg. 60 300.00 22.50
57 — Vişne 150 Kg. 200 Kg. 30 60.00 4.50
58 — Üzüm 400 Kg. 600 Kg. 35 210.00 15.75
59 — Çilek 150 Kg. 200 Kg. 80 160.00 12.00
(W) — Şeftali 50 Kg. 100 Kg. 45 45.00 3.38
61 — Arnıut 1-000 Kg- 1.500 Kg- 60 000.00 67.50
62 — Elma 2.000 Kg. 2.500 Kg. 80 2.000.00 150.00
63 — Muz 150 Kg. 200 Kg. 250 500.00 37.50
64 — Kavun Î09 Kg. 300 Kg. 15 45.00 3.38
65 — Karpuz 400 Kg. 600 Kg. 13 78.00 5.85
66 — Malla e4gl 100 Kg. 150 Kg. 25 37.50 2.83
67 — Portakal 10 000 Ad. 15.000 Ad. 20 3.000.00 225.00
68 — Limon 10.000 Ad. 15.000 Ad. 10 1.500.00 112.50
Hastanemizin 045 mal! yılında ihtiyacı olan yukarıda cins, miktar.
muhammen bedel ve muvakkat teminatları yazılı yiyecek maddeleri açık tluJltmeye konulmuştur.
1 — Açık eksiltme 12^7'945 tarihine raslayan perşembe günü saat 10.00 da Devlet Demiryolları Ankara Hastanesinde toplanacak olan komisyon tarafından yapılacaktır.
2 — istekliler bu maddelerden birine, bir Maçına veya hapsine teminatları mukabilinde açık eksiltmeye İştirak edebilirler.
3 — Acık eksiltmeye girebilmek İçin İsteklilerin aynı günde saat 10.00 da teminatları İle birlikte ve 2490 sayılı kanunur. belirttiği vesikalarla adı geçen kos-risyona baş vurmaları lâzımdır.
4 — İstekliler bu maddelere alt şartnameyi hastane yönelim müdürlüğünde görebilirler. (82001
Kapalı Eksiltme ilânı Devlet kitapları mütedavil sermayesi müdürlüğünden:
10 temmuz 945 tarih salı günü saat 16 te îstanbulda Sultanahmet, Ayasofya arkası Maarif matbaası dahilinde De ve t Kİ taparı Mütedavil Sermayesi müdürlüğünde eksiltme komisyonu odasında «24475,18» lira keşif bedelli İstanbul Maarif Matbaası Kantin binası kat ilâvesi inşaatı kapalı zarf usuliyle eksiltmeye konulmuştur.
Mukavele, eksiltme, Bayındırlık İşleri genel, hususi ve fenni şartnameleri. proje keşif hülâsaslle buna müteferrl diğer evrak Müdürlük Ayniyat dairesinde görülecektir.
Muvakkat teminat 1835 Ura «4 kuruştur.
İsteklilerin teklif mektupları ve en az bir taahhütte teknik mahiyette bu işe benzer iş yaptırdığına dair idarelerinden almış olduğu vesikalara istinaden İstanbul Vilâyetine müracaatla eksiltme tarihinden, tatil günleri hariç, üç gün evvel alınmış ehliyet ve 945 yılma alt Ticaret odası vesikalarını hav! kapalı zarflarını 10 temmuz 045 salı günü saat 14 e kadar Mili! Eğitim Bakanlığı Devlet Kitapları Mütedavil Sermayesi müdürlüğüne vermeleri. (8223)
İstanbul C. Savcılığından:
İstanbul Adalet daire ve mahkemeleri İçin eksiltme İle 125 çeki kesilmiş kuru gürgen oduntı alınacaktır. Tahmin olunan bedel 1875 lira olup geçici güvenlik akçesi 140 lira 63 kuruştur, İsteklilerin kanunî beîgelerlle 9/7/945 Pazartesi günü saat 15 de Yenl-postahane karşısında Aşir Efendi caddesi 13 No. da Adalet levazım dairesinde bulunmaları ve şartnamesini de aynı dairede her gün görebilecekleri İlân olunur. (8121)
Toprak mahsulleri ofisi genel müdürlüğünden:
Çeltik satışı hakkında
Adımıza İş gören T- C. Ziraat bankası Tosya ajansı anborlannda mevcut üç yüz elli ton çeltik iki tondan az ve elli tondan çok olmamak Üzere partiler halinde açık arttırmaya çıkarılmıştır. Satışın 2 temmuz 1045 pazartesi günii saat onda T.C. Ziraat bankası Tosya ajansı binasındaki komisyon tarafından yapılacağı, İsteklilerin beher ton İçin elli lira muvakkat teminat akçelerini »çıkarttırma günii ve saatine kadar ban İfaya yatırmış bulunmaları duyurulur. (8012)
Türkiye ziraî donatım kurumu umum müdürlüğünden:
Kuruntumuzun (210 - 300) lira aylık ücretli Depo Başmcımırlukları açıktır. Ziraat tahsili yapmış olanlar tercih olunacaktı».
İsteklilerin Umum Müdürlüğe müracaatları. (7915)
Mobilya ustaları alınacak
T. H,K- Etimesgut Tayyare Fabrikasından
Fabrikamız mobilya marangozhanesi için resimden anlar, tecrübeli birinci sınıf mobilya ustalarına ihtiyaç vardır. İsteklilerin şimdiye kadar bulundukları işleri ve talebettikleri ücreti bildiren bir dilekçeyi hizmet vesikaları suretleri ile birlikte T. H, K. Etimesgut “Tayyare Fabrikası -Ankara,, adresine göndermeleri.
(8342)
TARLA SATIŞI
Türk Hava Kurumu İstanbul Vilâyeti Subesindeni ı
Kurum tasarrufunda bulunan aşağıda mevkii, miktarı ve m u ham men Pl bedeli gösterilen 6 kıta tarla açık arttırma ile satışa çıkarılmıştır, 8 tem-fi muz 945 cuma günü saat 15 te arttırması yapılacaktır. İstekliler tarlaları ÎT] mahallen görebilirler, şeraiti anlamak için her gün ve arttırmaya IştlrAIC'1 İçin de arttırma gün ve saatinde muhammen bedelin yüzde yedi buçuğu'fe nispetinde teminat akçelerlle birlikte Yeni Postahane caddesinde 47 nu- W maralı şube binasında Satmalma komisyonuna müracaatları. (8351) C Mahallesi Sokağı Kapı No. Mesahası Muhammen bedel.Q
Lira Kr.
W
Kadıköy ■ - Erenköy Karaman çlfllgi 68 (738733 M2) 1108 8 0
» » > » 38 (5514 . M2) 827 10 >
» > » Yolu 36 (3216,5 M21 482 50 0 2
» » » > 40 (2757 M2) 413 55
» » > > 42 (5514 M2) 827 10
, » > > > 44 (5514 M2) 827 10 M—
Yiyecek maddeleri alınacak £
Devlet Demiryolları Ankara Hastanesi Başhekimliğinden: 0
Tufan Kati Qj
Alınacak miktar Fi. Kr. Ura Kr. teminatı Q)
Cinsi_________En az En çok________________________Lfru Kr.
Koyun eti 10000 Kg. 16000 Kg. 180 28800 00 4320 00
Hastanemizin 945 mail yılında ihtiyacı olan yukarıda cins, miktar, muhammen bedel ve kat! teminatı yazılı bir kalem koyun eti kapalı zari usuliyle eksiltmeye konulmuştur.
1 — Eksiltme 12/7/945 tarihine raslıyan perşembe günü saat 11 de Devlet Demiryolları Ankara hastanesinde toplanacak komisyon tarafından yapılacaktır.
2 — Eksiltmeye girebilmek İçin isteklilerin aynı günde saat 10 a kadar kapalı zarf İçindeki teklif ve teminatlarını ve 2490 sayılı kananım belirttiği vesikalrla adı geçen komisyona başvurmaları lâzımdır.
3 — isteklilerin bu maddeye alt şartnameyi hastane Yönetim müdürlüğünde görebilirler. (8199)
Biletçi ve vatman alınacak
İstanbul E.T.T. İşletmeleri Umum
Müdürlüğünden:
İstanbul Tramvayları İçin vatman ve biletçi alınacaktır. Sıhhî durumu yerinde boyu 1.65 den aşağı, yaşı 20 den aşağı ve 35 den yukan olmamak. Okuma yazma ile hesap bilmesi şarttır,
1 ■— Pahalılık ve aile zamları dahil ortalama hesap biletçinin aylığı 75 - 80 vatmanın ise ayda 85 . 90 liradır,
2 — Elbise palto parasız verilir. Hastalık zamanında tedavi ve ilâç masrafı idareye aittir,
3 — Günde t>ir kap yemek ve 450 gram ekmek parasız verilir. İsteklilerin Beyoğlu Tünel meydanı Metro hanında 5 inci kat
Zat işlerine dilekçe askerlik ve soyadı muamelesi tamam olarak resimli nüfus cüzdanlarile müracaatları. (8001)
| İstanbul Belediyesi ilânları
Şehrin muhtelif semtlerindeki sokaklar için yaptırılacak 1000 adet emaye sokak levhası ve 10,000 adet emaye kapı numara levhası kapalı zarf usulile eksiltmeye konulmuştur. Mecmııunun keşif bedeli 9000 lira ve ilk teminatı 675 liradır. Keşif ve şartnamesi zabıt ve muamelât müdürlüğü kalemLnde görülebilir. İhalesi 6 Temmuz 945 Cuma günü saat on beşte Daimî Encümende yapılacaktır.
İsteklilerin ilk teminat makbuz veya mektuptan, ihale talibinden üç gün evvel Belediye fen İşleri müdürlüğüne müracaatla alacakları fennî ehliyet ve kanunen gösterilmesi gereken diğer belgelerlle birlikte 2490 sayılikanunun tarifatına göre hazırlayacakları kapalı zarflarını İhale günü saat on dörde kadar daimî encümene vermeleri gerektir.______________________(8210)
Ankara Belediyesind en:
1 — Belediye müstahdemini için yaptırılacak (764) takım kışlık elbise on beş gün müddetle ve kapalı zarf usulile eksiltmp-ye konulmuştur.
2 — Muhammen bedeli (30560) liradır,
3 — Teminatı (2292) liradır.
4 — Teminat Belediye merkez veznesine yatırılacaktır.
5 — Bunun 10/7/945 Salı günü saat 11 de talibine ihalesi mu-
karrer bulunduğundan şartname ve kumaş niimunesinl görmek İsteyenlerin her gün Encümen kalemine müracaatları ve isteklilerin de 940 numaralı kanunun 32 inci maddesi sarahati veçhile tanzim edecekleri teklif mektuplarını İhale günü olan 10/7/949 Salı günü saat ona kadar Belediye dairesinde müteşekkil Encümene vermeleri. _____________________________________(8307)
Sınavla bir atelye şefi alınacak
Toprak Mahsulleri Ofisi Genel müdürlüğünden:
Nakliyat şubemizin onarma atelyeslne aşağıda yazılı nitelikleri taşıyan bir atelye şefi alınacaktır.
1 — Devlet memuru olmak İçin gerekli haklara sahip olmak.
2 _ En az bir orta okulu veya teknik, sanat okullarından birini bi-
tirmiş bulunmak,
3 — Benzin motörlerlnln onarma ve revlzyonlle en az 10 yıl uğraştığına İnandırıcı belgeler göstermek,
4 — Bir onarma atölyesini en az üç yıl başlıbaşına yönetmiş olmak,
5 _Devlet yazı ve İşlem kurallarında bilgisi bulunmak.
6 — Atölyede, otomobil onarımı ile İlgili elektrik, oksLjen kaynağı, marangoz ve sıcak demir İşleri bölümleri de bulunduğundan, bu bölümlerde çalışan usta ve İşçilerin işlerini gereği gibi donetliyCeek genel bilgilere sahip olmak.
Yakarıdaki şartları özünde toplayan istekliler arasında yapılacak sınavda kazanacak olana yeterlik derecesine göre barem dışı 300 liraya kadar ücret verilecektir.
İsteklilerin en geç 5. 7. 1945 gününe kadar gerekli belgeleriyle birlikte ofisimiz nakliyat şubesi müdürlüğüne başvurmaları ilân olunur. (8219)
Eahlfe 4
AHŞAM
25 Haziran 1943
KİMYAGER HÜSAMEDDİN
TESİSAT YAPTIRILACAK
Türk Hava Kurumu Genel Merkezinden t
1 — Eksiltmeye konulan Lş: Türk Hava Kurumu EtLmesğut Tayyare Fabrikası fantin v» müştemilâtı binası «A* elektrik tesisatı, (B» sıhhi tesisat, «C» kalorifer, mutbak v* çamaşırhane tesisatı olup keşif bedelleri, muvakkat teminat va diğer şerait aşağıda gösterilmiştir:
Ehliyetname alabilmek İçin müteahhitlerin göstereceği vesikadaki İş tutarı 939 senesi Keşif eylül ayından evrak
İdrar, Kan ve sair tahliller.
Eminönü, Emlâk Eytam bankası karşısında İzzet Bey han No. 6
Tesisatın çeşidi Keşif bedeli Lira Kuruş Muvakkat Te. uvvel Lira Kr. sonra Lira Xf. bedeli Llrp K.
Lira Kr.
A — Elektrik tesisatı 73.975 — 4.948 75 25.000 — 50.000 — 4 60
B — Sıhhî tesisat 40.265 37 3.010 90 14.000 — 30 000 — 3 60
C — Kalorifer mutfak v« çamaşırhane tesisatı 197.402 42 11.120 12 65.000 — 130.000 — 13 -
İşin tekmili 311.642 79 10.215 71 100.000 — 200.000 — 20 —
2 — Eksiltme 6/7/945 cuma günü saat 15 de Tilrk Hava Kurumu Genel merkezinde toplanacak olan Sa-
tınalma komisyonunda kapalı zarf usullyle yapılacaktır.
3 — Eksiltmeye girebilmek İçin İsteklilerin usulü dairesinde muvakkat temina tvermelerl ve buna benzer bir tesisat İşini bir defada bir mukavele İle taahhüt ederek muvaffakiyetle İkmal ettiğine ve muvakkat kabulünü yaptırdığına dair yukarda yazılı vesikaları göstererek Türk Hava Kutumu Başkanlığından İhale tarihinden en geç üç gün evvel yazıyla milrkcaat ederek ihaleye girebilmek üzere bir ehliyetname almaları ve bunu teklif zarflarının içine koymaları şarttır.
4 — İsteklilerin usulü dairesinde hazırlayacakları teklif mektuplarını İkinci maddede ya2ilı saatten bir saat evveline kadar makbuz mukabilinde komisyon başkanlığına teslim etmeleri lazımdır.
5 — Tilrk Hava Kurumu ihaleyi yapıp yapmamakta serbesttir, (0170 ı
Maliye okulu için açık eksiltme suretile erzak alınacak
M aliye Başkanlığından:
1 — Aşağıda cinsi miktarı muhammen bedeli ve teminatları yazılı 42 çeşit erzak Maliye Okulu İhtiyacı İçin açık eksiltme suretile satın alına-oaktır.
2 — Eksiltme 28/6/945 gününe rastlıyan perşembe günü saat 11 de Ankara Çankırıkapı caddesinde Maliye Okulunda teşekkül eden komisyonda yapılacaktır.
— Bu erzakın hepsi bir İstekliye ihale edileceği gibi ayrı ajTi da •a. 'dilebilir.
•* şartname her gün Maliye Okulunda görülebilir.
c İsteklilerin kanuni vesikalarım eksiltme başlamadan bir saat ev-v ■'dar komisyona vermiş olmaları lâzımdır. (7738)
Muhammen Muvakkat bedel teminat
Adı Azamisi Asgarisi Kuruş Lira Kr.
1 — Pirinç 3300 kilo 3000 kUo 130 321 75
2 — Sığır eti 2500 > 2000 » 140 262 50
3 — Tuz 700 » 500 » 14 7 35
4 — Beyaz peynir 1000 * 750 * 180 135 00
B — Kaşar peyniri 291 > 200 280 61 11
6 — Reçel 233 200 220 38 44
7 — Zeytin 700 > 500 > 110 57 75
8 Pekmez «Antep» 291 > 200 B 80 17 48
9 — Tereyağ 175 > 150 380 47 28
10 — Pastırma 115 ■ 100 > 300 25 87
11 — Salça 291 290 » 85 18 55
12 — Fıstık «çam» 46 30 300 10 35
13 — Bahar 291 paket 200 paket 8 1 75
14 — Yumurta 17500 adet 15000 adet 8 78 75
15 — Çekirdeksiz üzüm 300 kilo 250 kilo 63 13 95
18 — Kuru erik 231 » 200 B 50 8 66
17 — Malatya kayısısı 291 » 200 B 170 37 10
13 — Kuru incir 291 » 200 80 17 46
19 — Kuş üzümü 29 » 15 65 1 41
20 — Patates 2431 » 2300 B 30 55 00
21 — Kuru soğan 2912 » 2300 ■ 35 76 44
22 — Semizotu 1162 * 1000 30 28 15
23 — İspanak 3500 » 3000 B 10 26 25
24 — Kabak 1456 > 1000 t 20 21 84
25 — Bakla «taze» 1162 » 1000 ıs 13 7
26 — Enginar 1162 adet 1000 adet 15 13 7
27 — Bezelye 581 kilo 500 kilo 25 10 89
23 — Beyaz sabun 581 ı 500 » 160 69 72
29 — Soda 300 » 250 30 6 75
30 — Odun 17500 > 15000 B 7.5 98 43
31 — Mangal kömürü 1182 B ,1000 » 18,5 14 38
32 — Taze soğan 350 B 300 * 20 5 25
33 — Kıvırcık salata 581 adet 500 adet 8 3 49
34 — Marul 1733 » 1500 B 10 19 00
35 — Elma 581 kilo 500 kilo 60 28 15
38 — Limon 2331 adet 2QOO adet 6 10 48
37 — Taze fasulye 2431 kilo 2000 kilo 50 91 16
38 — Makarna 1100 » 1000 71 58 57
39 — Bulgur 1100 1 1000 40 33 00
40 — Yeşil sabun 700 B 500 » 126 66 15
41 — Pirinç unu 300 B 250 > u»
42 — Ceviz İçi 46 35 ■ 160 5 52
Devlet Deniz Yolları ve Limanları İşletme Umum Müdürlüğü İlânları
26/6/1945 — 2/7/1945 (dahil) tarihleri zarfında aşağıda yazılı hatlarımıza kalkacak vapurların isimlerde kalkış gün ve saatleri ve yanaşacakları Rıhtımlar
Karadeniz battı
Bartın battı
Mudanya battı
Bandırma battı
Karablga battı
İmroz battı
Ayvalık battı
İzmir hattı
— Sah 5.00 de (AKSU), ve Cuma 6.0ü de (TARH. • Galata rıhtımından kalkar.
— Pazar 5.00 de (ANAFARTA). Sirkeci rıhtımından kalkar.
— Salı ve Pazar 9.00 da (SUS), Perşembe, Cuma ve Cumartesi 9.00 da (MARAKAZ). Galata rıhtımından kalkar.
— Cuma ve Pazartesi 8.15 de (SUS). Galata rıhtımından kalkar. Çarşamba, Cumartesi ve Pazartesi 20.00 de (ÇANAKKALE). Tophane rıhtımından kalkar.
— Perşembe ve Pazartesi 19.00 da (SEYYAR). Tophane rıhtımından kalkar.
— Cuma 20.00 de (ANTALYA). Tophane rıhtımından kalkar.
— Çarşamba 17.00 de (SAADET), Pazartesi 17.00 de (BURSA). Sirkeci rıhtımından kalkar.
— Perşembe 11.00 de (KADEŞ), Pazar 11 .00 de (İZMİR). Galata rıhtımından kalkar.
TELEFONLAR:
Deniz Hatlan İşletmesi Müdürlüğü: (44070) Santralden (81) İstanbul Başacentetiği: 42362 (8335'
Saym halkın dikkat nazarına SUMERBANK
Yerli Mallar Pazarları
Miiessesesi toptan satış müdürlüğünden:
İ(T) kupojıu mukabilinde basma ve koput bezi tevziatına haziran sonunda nihayet verilecektir,
İzdihama yer vermemek İçin ihtiyaç sahiplerinin bir an evvel mağaza ve bayllerünlze başvurmalarını rica ederiz.
nıvınııuııııuuııııııuifiıtııııınıııııuınıııııınııııııııııııııiHiııııııınıııııııııımııııınınııııııınıııııııiHitıınırıımınınııııııırıın
Devlet Demiryolları ve Limanları İşletme Umum idaresi İlânları
Şoför alınacak
Erzurum D.D. Zatişleri müdürlüğünden:
1 — Erzurum transit yolu İçin İşçi kaydOe tamirden anlar ehliyetli 15 şoför alınacaktır.
2 — İmtihanda gösterecekleri kabiliyete göre 77. 90, 100 liraya kadar ücret verileceği gibi günde 450 gram ekmek bir öğün sıcak yemek kendileri ve aile efradının beheri İçin ayda beşer Hra çocuklara onar lira munzam ücret verilecektir.
3 — İmtihan Ankara motör atelyeslnde yapılacaktır.
4 — İsteklilerin 25/6/945 akşamına kadar belgelerlle birlikte müdürlüğümüze müracaatları. «7241»
*
Eksiltmeye konan Derînce tahmil ve tahliye işleri
H. Paşa birinci işletme komisyonundan:
1 — Şartnamesine bağlı cedvelde gösterilen ve 8 amellyeden mürekkep olan tahminen 343635 manlpllasyon tonajlı Derince limanı tahmil ve tahliye işi bir sene müdaetle ve kapalı zarf usullle eksiltmeye konmuştur.
2 — Muhammen bedel 131423 Hra 4 kuruştur. Muvakkat teminat 7821 Hra 15 kuruştur.
3 — Eksiltme 2/7/945 tarihine rastlıyan pazartesi günü saat 15 de gar binası dahilinde birinci İşletme komisyonu tarafından yapılacaktır.
İsteklilerin aynı tarihte saat 14 e kadar kanuni vesikaları İle birlikte teklif mektuplarını komisyon kalemine İmza karşılığı vermeleri lâzımdır.
4 — Bu İşe alt şartname He mukavele projesi H. Paşa liman baş mfi-fetttşUğinûen ve Ankarada İkinci işletme müdürlüğünden ve tzmirde 8 İnci İşletme müdürlüğünden 6 lira 67 kuruş mukabilinde alınır.
5 — Fazla izahat almak istlyenler H. Paşa Uman baş müfettişliğine
müracaat edebLlirler_____«7796» __________________________
Türkiye Kömür Satış ve Tevzi MUessesesi İstanbul Şubesinden:
LİNYİT KÖMÜRÜ SATIŞI
Garp Linyitleri İşletmesi Müesseseslnln Llnyltleerl satışa çıkarılmıştır,
a) Sonıa / Değlrmisaz / Tavşanlı İşletmelerinin PARÇA Linyit Kömürü:
b) Kuruçeşme Depomuzda, müşterinin vesaitine yüklenmiş olarak, teslim;
TONU 30 LİRA
c> Bütün İhtiyaç sahiplerine, fabrikalara ve kömürcülere motörle veya depoda tamamen serbest olarak verilir.
d) Satış Yeri:
Yeni Yolcu Salonu 3. cü kat 1 No. lı oda
7145 GALATA
-Otomobil Satmak —
İSTEYENLERİN DİKKAT NAZARINA
Lâstlksiz, plâkasız, saatsiz sağlam binek otomobili satın alınacaktır. Her gün saat 9,30 kadar Tepebaşında Brlstol otelinde No. 17 ye müracaat.
Toprak mahsulleri ofisi genel müdürlüğünden:
Çeltik satışı hakkında
Adımıza iş gören T.C. Ziraat bankası iğdir şubesi anbarlannda mevcut yüz yirmi iki ton çeltik iki tondan az ve elli tondan çok olmamak üzere partiler halinde açık arttırmaya çıkarılmıştır. Satışın 2 temmuz 1945 pazartesi günü saat onda T.C. Ziraat- bankası İğdır şubesi binasındaki komisyon tarafından yapılacağı, İsteklilerin beher ton için 50 lira muvakkat teminat akçelerini açık arttırma günü ve saatine kadar bankaya yatırmış bulunmaları duyurulur. (8011)
Tekel U. Müdürlüğü ilânları
Muvakkat Muvakkat Şartname
______İşin mahiyeti___________bedel teminat bedeli Eksiltme saati
1 — G321antep Ş. Fab- 324259,20 16720.37 16.22 11
rikası inşaatı.
2 — Elâzığ şarap Fab- 275725,09 14779.— 13.79 11.45
rikası İnşaatı
1 — Yukarda yazılı İnşaat işi kapalı zarf usullyle eksiltmeye konulmuştur.
?. — Muhammen bedel ve muvakkat teminatları hizalarında gösterilmiştir.
3 — Eksiltme 3/7/045 salı günü hizalarında yazılı saatlerde Kafra-taşta Genel Müdürlük Levazım şubesindeki Alım komisyonunda yapılacaktır.
4 — Şartlaşma alabilmek ve eksiltmeye girebilmek İçin taliplerin bundan evvel Gaziantep İçin 300,000 liralık, Elâzığ için 250,000 liralık bu gibi İşleri muvaffakiyetle yapmış olduklarına dair gösterecekleri vesaikle eksiltme gününden üç gün evveline kadar Genel Müdürlük İnşaat şubesinden birer ehliyet vesikası almış olmaları lâzımdır.
5 — Şartlaşma her gün adı geçen şubeden hizalarında yazılı bedeller mukabilinde verilir. Ankara, İzmir, Gaziantep Başmüdilrlüklerlle Elâzığ müdürlüğünde görülebilir.
6 — İsteklilerin mühürlü fiat teklif mektuplarını kanunî vesaikle güvenme parası makbuzu veya banka teminat mektubunu ihtiva edecek olan kapalı zarflarını eksiltme saatinden bir saat evveline kadar mezkûr komisyon başkanlığına makbuz mukabilinde vermeleri Uftıı olunur.
«Zarfların İçine teminat olarak para veya tahvil konulduğu takdirde teklifler açılmadan İade edilir» _ '
7 — Postada vukua gelecek gecikmeler kabul olunmaJL (0000)
ihraç inallarımızın ambalâj-larına dair kayıtların kaldırıldığı hakkında
İthalâtçı ve İhracatçı Birlikleri Umumî Kâtipliğinden: ihracatı kolaylaştırmak maksadlla bundan sonra yapılacak ihracatta çuval, kanavlça va demir çemberli ambalâjlara alt kayıtların kaldırıldığı Ticaret Bakanlığının İşarına atfen İlân olunur. (8352)
Bayanlara mahsus gayet şık ve zaılf modellerde 18 ayar altın BİLEZİKLİ SAATLERİMİZİ görünüz.
Singer Saat Mağazası “fim’
™■■ Her nevi mücevherat siparişleri kabul olunur.
Pirometre alınacak
Sûmerbank umum müdürlüğünden:
1 — Bir adet Pirometre satın alınacaktır.
2 — Pirometre (0. - 1400 derece) olacaktır.
3 — Satmak İsteyenlerin Ankarada Umum Müdûriiik Satmalına Müdürlüğüne başvurmaları.

içişleri Bakanlığından
1 — Bakanlığımızca 35 x 50 eb'admda J030 gelen evrak, 2000 giden evrak, 2100 gelen ve giden evrak kayıt defteri, 300 - sicil, 800 memurlar Muhakemat defteri, 600 İdare heyeti zabıt defteri. 25 x 35 eb'adında 2850 zimmet defetti olarak 11480 tane defterin bası İşi kapalı zarf usullle eksiltmeye konulmuştur.
2 — Tahmin edüen bası ücreti 14350 liradır.
3 — Muvakkat teminatı 1076,25 bin yetmiş altı Ura yirmi beş kuruştur.
4 — Eksiltme 2 Temmuz 1945 pazartesi günü saat 15 de Bakanlık levazım müdürlüğünde toplanacak komisyonda yapılacaktır.
5 — Teklif mektuplarını eksiltmenin yapılacağı saatten bir saat önceye kadar komisyon başkanlığına verilerek makbuz alınması gereklidir.
6 — İsteklilerin bu İşe alt şartnameyi levazım müdürlüğünden parasız
alabilirler. (7997)
Tavzih; 16 ve 18 haziran günlü nüshalarımızda çıkan yukardakl Hânın başlığı yanlışlıkla işçiler bakanlığı olarak çıkmıştır. İlânın içişleri bakanlığından verildiği tavzih olunur.
Millî Eğ tim Bakanlığından:
1 — Denizli erkek sanat enstitüsü tesviye ve demir atelyelerl yapımı kapalı zarf usullyle ve 4470 sayılı kanun hükümleri dahilinde eksiltmeye konulmuştur.
2 — Bu yapımın keşif bedeH 696734 Ura 63 kuruştur.
3 — Eksiltme 29. VI. 1945 tarihinde cuma günü saat 15 te evkaf apartmanındaki Bakanlık meslek! ve teknik öğretim merkez satın alma komisyonunda yapılacaktır.
4 — Yapıya ait şartlaşma ve sözleşme ve projeler her gün çalışma saatleri içinde Bakanlık mesleki ve teknik öğretim yapı işleri müdürlüğünde görülebilir.
5 — Eksiltmeye girebilmek İçin:
a) 31619 lira 39 kuruştan İbaret muvakkat teminatın yatırıldığına dair makbuzu,
b) İhale bedeli en az bir kalemde 400 bin Uralık tek bir bina yapımını bizzat yüklenmiş ve muvakkat kabulünü yaptırmış olduğuna dair olan belgeyi.
c) Ticaret odasından 1945 senesine alt olarak aldığı belgeyi teklif mektubuna bağlaması şarttır,
İsteklilerin teklif mektuplarını İhale tarihi olan 29. VI. 1945 cuma günü saat 11 e kadar komisyon başkanlığına vermiş veya göndermiş olmaları lâzımdır.
Postada olacak gecikmeler kabul edilmez. (8086)
inşaat ilânı
Ereğli kömürleri işletmesi müdürlüğuden:
1 — İşletmenin Zonguldaitta yaptıracağı Üzülmez Üzülmez derivas-yonu inşaatı kapalı zarf usulü ve vahidi fiyat esası İle eksiltmeye konmuştur.
2 — Bu inşaat için işletme tarafından verilecek malzeme eksiltme dosyasının hususi şartnamesinde yazılıdır.
3 — Bu İşin tahmin edilen 613 - 306 liradır.
4 — Muvakkat teminat miktarı 28.300 Uradır.
5 — Eksiltme evrakı 40 lira mukabilinde Zonguldak'ta İşletme İmar ve inşa gurup müdürlüğünden Ankarada Eti Bank İnşaat Müdürlüğünden ve İstanbulda Eti Bank şubesinden temin edilecektir.
6 — Eksiltme 6 Temmuz 1945 cuma günü saat 15 de Zonguldak-ta Ereğli kömürleri imar ve İnşa gurup müdürlüğü binasında yapılacaktır.
1 — Teklif zarfları eksiltme şartnamesine göre tanzim, edilmiş olarak İhale günü saat 12 ye kadar makbuz mukabilinde lşletıîıe umum müdürlük başsekreterllğlne teslim edilmiş olacaktır.
8 — İşletme İhaleyi icradan serbesttir. (8305)
Maliye Bakanlığından:
Maliye okulu için kapalı zarf uaulıle erzak alınacak
1 — Aşağıda cins, miktar, muhammen bedel ve muvakkat teminatları yazık (2) nevi erzak Maliye okulu İhtiyacı İçin kapalı zarf usullle eksiltmeye konulmuştur,
2 — İhale 28/6/1945 gününe tesadüf eden perşembe günü saat 13 de Ankara Çankırı kapı caddesinde Maliye okulunda teşekkül eden komisyonda yapılacaktır.
3 — Satın alınacak erzakın hepsi bir istekliye ihale edileceği gibi ayrı ayn da ihale edilebilir,
4 — Şartnamesi her gün Maliye okulunda görülebilir,
5 — İsteklilerin, kanunî vesikalarile birlikte teklif mektupla-
komisyona vermiş olma-
rının ihaleden bir saat evveline kadar lan şarttır.
Adı
1 Sade yağ
2 —• Koyun eti
âzamisi asgarisi
1000 kilo 750 kilo
7000 kilo 5000 kllû
Muhammen Muvakkat bedel temniat
Kuruş Li, Kr.
630 472 56
180 945 00
(7737)