Yeni Sebah
12 inci Yıl, No. 3822
HÜRRİYET VE HAKKİN YILMAZ MUDAFüYlZ
SayiBt 10 Kuruş
Çarşamba Sahibi: Safa Kıhçlıoğln
26 idare: Nuruosmonlyo No: 17
EKİM Tel adresli «YENİ 8ABAH» 1 Q T A N R U L
1949 Telefon 1 20705 — 25188
Yunan ordusu mevcudu
Nevyork: 25 (Radyo) — Amerika, Yunan lıükûmotî-ne, ordu mevcudûnb azaltmasını ve Millî Müdafaa masraflarını indirmesini teklif etmiştir. Yunaniatan meselesi, bugiin Amerika ilo İngiltere arasında bahis mevzuu edilmiştir.
HilmiUranBayara dün cevap verdi “ M alatyada Bay ar mahut husumet kararını tevile gayret sarf etmiştir» "Biz seçimlerde suç da işlenebileceğini kabul etmiyor değiliz. Fakat, ihtilâf noktamız bu değildir.,,
Demokrasi
Zihniyetinin Zorluğu
Çeyrek asır yurtta tek parti olarak hâkim olmuş ve şeflik sistemine dayanmış bulunan bir İdarenin birdenbire demokratik zihniyete intibakı ve ona ayak uydurması ne kadar zor şeydir. Bunu dört küsur yıllık tecrübe bize her gün gösterdi ve hâlâ da gösteriyor. Demokrasi ldaresiyiz diyoruz fakat en ufak bir muhalefet ve tenkidi, yurtta «Çatlak ses» diye vasıflandıran Başbakan Lir ve parti reisleri mevcuttu. Demokratik idare diyoruz fakat muhalefeti bir türlü iktidar par-tisile eşit tutamıyoruz. Faraza bir memur Halk Partisine mensup ise ve bu mensubiyetini açıklar ve hattâ onunla iftihar ederse buna hiç aldırmıyoruz. Fakat başka bir partiye mensup olmak cürmünU tesbıt edersek artık kanunların bütün ağırlığını o vatan duşın omuzunda hissettiriyoruz.
Bu garip zihniyetin ve bir türlü hakiki demokrasi mefhumuna uyamamanın en taze ve yeni bir delilini, iktidar, yine vermiş bulunuyor. Ankaradan gazetelere akseden haberlere göre, hükümet üniversitelere müracaat ederek bazı talebenin muhalefet partileri kurucuları arasında yer almış bu lunduklanna dikkati çekerek buna müsaade edilip edilemiyeceğl-nl ve bu hususta üniversitelerin ne düşündüklerini sormuştur. Biz ce yalnız bu sual, başlı başına, Halk Partili hükümetlerin demokrasiyi bir tilrlll kavnyama-dıklannın en kesin bir delili ve bir burhanıdır.
Bir üniversite talebesi, üniversiteye yazılmakla, vatandaşlık haklarından bLr şey kaybetmiş «ayılır mı? Sayılabilir mi? Kanunî yaşını doldurmuş her hangi bir Türk gencinin sahip olduğu bütün haklara bir üniversiteli niye malik olmasın veya olamasın veyahut olduğunda şüphe ve tereddüt mevcut bulunsun. Bu genç Üniversiteye kaydoimayıp da, hariçte bir İş 11e İştigal etse İdi yatıl bir sanat İcra eyleseydl siyaset yapmak hakkına malik olmıyacak nıt idi? O halde talebe oluşu kendisine, olsa olsa, daha münevver bir Türk olmak hayslyetile belki fazla hak sağlar. Fakat her hangi bir vatandaşm haiz olduğu salâhiyetlerden zerresinin feda edilmesine bir sebep ve İllet olmaz ve olamaz.
Bu kadar basit bir hak ve hald katin İçişleri Bakanlığınca üniver (Devamı 8a. 8 8ü. 8 da)
Eminönü Halkevinde dünkü toplantıdan b ir intiba.
Ziya Gökalp için tören yapıldı
Büyük Türk mütefekkiri Eminönü Halkevindeki toplantıda anıldı
Büyük Türk mütefekkiri Ziyal Gökalp’ln ölümünün 25 İnal yıl dönümü münasebetile dün eaat 17 de Eminönü Halkevinde bir İhtifal töreni yapılmıştır. Tören den önce Ziya Gökalg’in Sultan Mahmut Türbesindeki kabrine
çelenk konulmuştur.
Muallimler Birliği, gazeteciler cemiyeti, Türkocağı ve Türk Kil! tilr ocağının iştirâklle yapılan törende kalabalık bir halk kütlesi ve yeni Vali Fahreddin Kerim (Devamı Sa. 8 Sü. 8 de)
Prof. Hüseyin Namık Orlıon
Câlel Bay ar bugün Elâzığ’a gidiyor
C lı u r c lı i 11
Attlee plânını beğenmedi
Dün, İsmetpaşa bucağında bir konuşma yapan Bayar, demokrasi dâvasının mutlaka tahakkuk ettirileceğini söyledi
Malatya ı 25 (Celâl Bayare refakat I edon arkadaşımız Alfteddin Berk bildiriyor) — Burada bulunan Demokrat Parti başkanı Celâl Boyar, refa- |
Hükümetin tasarruf
I katindeki parti ileri gelenlerile bugün öğleden evvel eski Mnlatynya, öğleden sonra da îsmetpnşa bucağına (Dovamı Sa. 6 Sü. 3 de)
Istanbulun âsâyişi için dünkü mühim toplantı
Hac günlerinde Mekkei Milkerre me sokaklarının kalabalık manzarası
"Yeni Sabah,, ın
Hac hâtıraları...
bitmiyor
Romanya, Macaristan S ve Çekoslovakyada 5 yeni idamlar j
Prag 25 (AP) — Bir gün içersinde Uç devlet — Romanya, Ma • carlston ve Çekoslovakya — yıkıcı faaliyetlere girişmiş oldukları iddia elyle bir çok kimseleri İdam ettiklerini veya ölüm cezasına mahkûm ettiklerini açiklamtşlardır.
Aynı memleF-tlerde yirmiden ’fuata kmu>«'d&;^Yi8i müebfeet' olmak üzere hapis cezasına mahkûm edilmişlerdir.
Romanyada yedi kişi ölüme ve (Devamı Sa. 5 Sü. 3 do)
plânınıu müzakeresi bugün bağlıyacak
Londra 25 (B.B.C.) — Bugün İngiliz muhalefet grupu ve eski Başbakan Misler ChurchlU, Baş bu kan Attlce’nin tasarruf teklifini beğenmeyen ve bunun tadilini is -toyen bir teklifte bulunmuşlardır.
Bu itibarla yarın başlayacak o, lan müzakerelerin çok hararetli oereyan edeceği anlaşılmaktadır.
İngiliz gazeteleri dn projeyi beğenmediler
Londra 25 (Nafen) — Dün ak -(Devamı 8a. 8 8Ü. 2 do)
C. H.P. başkanı
D. P. ye cevap
Esat Durusoy : “C.H.P. ye kayıtlı memur yoktur* diyor
Demokrat Parti II başkanı Esat Çağanın, memurların partilerden çıkarılması yolunda dünkü beyanatı, 0. H, P. çevrelerinde hayretle karşı binmiştir. Esat Çağaya oevnbcn O. H. P. il başkanı Dr. Esat Durusoy demiştir ki:
(— Momur olduğu halde, C. H. P. ilo faul voya gnyn faal olarıık ilgili kimııe yoktur. T). P. nin bu meseleyi, vnlijıin durumunu ortaya atarak yo-ni bir şeymiş gibi göstermeni çok gariptir. Eğer O. H. P. de kayıtlı ınonıur varım »ayın D. P. başkanı bunu evvelâ bize ihbar etsinler. Bilim gerekli muameleyi yapmakta au İn tereddüt göstermiyeceğimizo e-min olsunlar.»
Mîna’da durduk, ve sabah
namazını burada kıldık
Yazısını lütfen 4 üncü sayfada okuyunuz
42kardeşi olanHind
maslahatgüzarı
Fransa, üç haftadır hükûmets z
Bidault, bir kabine kıı mink için temaslara devam ediyor
Londra, 25 (B.B.C.) — Fran-Bada siyasî buhranın sona ereceğine dair hiçbir emare mevcut değildir. Fransa 3 haftadanberi hükümetsiz bulunmaktadır. Mec lis Başkanı Heryo, bugün verdiği bir demeçte, hükümetin bir ûn evvel kurulmasını istemiştir. B. B.C. nin Paris muhabirine göre Bido da kabine kuracak derecede desteklenmemektedir.
Paris, 25 (Nafen) — Üç haf-(Devamı Sa. 6 Sü. 6 da)
BirYunan
Milletvekili İstanbul'da
At inalı politikacı maç hâdisesi münasebetile tavsiyelerini daha önce Yunan gazetelerine yapmalıdır
Dün memleketimize gelen Hındli diplomat Türkiye - Hindistan münasebetlerini anlatıyor
Hint Maslahatgüzarı eşi ile beraber vapurda, ., 1 (Yazısı 5 inci sayfada)
Tahtakılıçın mühim bir sual takriri
Tahtakılıç, kanunların müdafaası mevzuunda Cumhurbaşkanı İnönü tarafından söylenen sözler hakkında hükümetten izahat istedi
Ankara: 25 (Hususî) — Mîllet Partisi genel sekreteri Kütahya milletvekili Ahmet Tahtakılıç meclis baş kanlığına verdiği bir sual takririnde şöylo demektodir;
«Cumhurbaşkanı ve Halk Partisi genel başkanı İsmet tnöniinün 6 A-fcustos 1919 tarihli gıızelelcrjo bir beyanatı intişar etmiştir. Bu beyana tın bir yerinde İnönü, o zamana kadar dağınık olarak ortaya attığı şalı (Devamı Sa. s Sü. 4 do)
Askeri hava nakliyat servisi heyeti geldi
Amerikan hava kuvvotlorino bağlı askerî kara nakliyat servisi. (MATS) demir pordo arkasında kalan monı-lekotlordon başka, dünyanın diğor j'orloriylo bir eskort nakliyat şebekesi kurmak llzoro projeler hazırlamaktadır.
Bu projeleri tahakkuk ottirmek (Dovamı Sa. o Sü. 6 do)
Dün geceki sis
Dün akşam aaat 20 de başlı-yaıı sis, gece yarısına doğru kesafetini artırmış, bu yüzden KÖp rüden her gece 12.15 ve 1.45 te kalkan şehir hattı vapurlun hareket eücmejniölir.
Demirperdeı konferansı
sona erdi
Açeson’M acele izahat
verilecek
Suriye Elçisinin beyanatı
Ankara, 25 (Hususî) — Memleketimize gelmiş bulunan yeni Suriye Elçisi Emir Aralan Adli bir gazeteciye verdiği demeçte, Suriyenin teklif ettiği buğday meselesine de temas etmiş ve but konuda anlaşmaya varılır varıl-* (Devamı Sa. 5 Sü. 8 de)
TAKVİMDEN BİR YAPRAK
Yerli filmle”
Uayll yorll film çevriliyor.., nBunun bir başlangıç olduğunda şüphe yoktur. Bu mııkaddo-mo bizde do bir film endüstrisinin düşe kalka yllrünıoğe başladığını gü3toron İlk adımlardır. Fakat bu İlk adımlara muayyon, müsbet ve sağlam bir İstikamet verllmozso sinema çoouğu, sür'atll vo kuvvot-II yürünmesi lâzım gelen bu yolda tökoslomeğo başlar, ayakları bur-
Bu kadar film çevrildi. Bunların san'at hayatında yaptığı toslr, su lizerlno nakış yapmak kabilinden olmuştur. Hiç bir film slnonıa tarifi Indo yor tutacak şekildo dovamlı bir mevki edinememiştir. O kadar kİ daha slnomada kendisine hakkl-lo bir san'at kürsüsü odlnobllecok bir artist do göremedim. Slnomada çalışan san'atkürlar bu İşi (paralı bir angarya) haline koymuşlardır.
Filmlerin ömürsüzlüğünün on bl-rlnol sobebl bu müessoselerln fazla tüccar olmalarıdır. San'at, tücoar-lık hallno gollrso zevale mahkûmdur.
ULUNAY
Yorll flimlor do maalosef beyit olmuştur. Mutlaka alaturka bosio-lenmlş paraçlar lâzımdır. Bunları Sadottin Kaynak, yahut Sabahattin Pınar, yahut da Şadi Işılay, şipin İşi bostellyorlar. Bostolerl y|. no tanınmış okuyucu kadınlar da okurlar. Filmde bohomohal davullu zurnalı bir düğün olacak... Çengiler kıvıra kıvıra göbek atacaklar...
Film burada gösterilir, şehir turnesini yapar, oradan Anadolu soya haline çıkar. Bu seyahat, ticaretin kuvvotll kayıtları ilo sımsıkı bağlanmıştır. Bunlarda no milli terbiyemiz, no milli ruhumuz, ne milli varlığımız namına bir şoy bulunamaz. No kazanıyor? Ona bakılır.
Türk allosl nedir? Türk delikanlısı nasıldır? Bir Türk kızı no do-moktlr? Bu momlekotln —no olursa olsun— şehirlisinde, köylüsünde bir hususlyot vardır. Fakat filnıdo bu karakterler! tahlil edecek hiç bir şoy yoktur.
Ne zaman bizim yeril filmleri dü-
şümüm aklıma zavallı Sormet Muit
(Dovıımı Sa. 5 Sü. e da)
VaU Profesör Dr. Fahreddin Kerim Gökau gecekonducularla görüşüyor
(Yazısı 5 inci sayfadadır)
Yeni Sebah
12 inci Yıl, No. 3822
HÜRRİYET VE HAKKİN YILMAZ MUDAFüYlZ
SayiBt 10 Kuruş
Çarşamba Sahibi: Safa Kıhçlıoğln
26 idare: Nuruosmonlyo No: 17
EKİM Tel adresli «YENİ 8ABAH» 1 Q T A N R U L
1949 Telefon 1 20705 — 25188
Yunan ordusu mevcudu
Nevyork: 25 (Radyo) — Amerika, Yunan lıükûmotî-ne, ordu mevcudûnb azaltmasını ve Millî Müdafaa masraflarını indirmesini teklif etmiştir. Yunaniatan meselesi, bugiin Amerika ilo İngiltere arasında bahis mevzuu edilmiştir.
HilmiUranBayara dün cevap verdi “ M alatyada Bay ar mahut husumet kararını tevile gayret sarf etmiştir» "Biz seçimlerde suç da işlenebileceğini kabul etmiyor değiliz. Fakat, ihtilâf noktamız bu değildir.,,
Demokrasi
Zihniyetinin Zorluğu
Çeyrek asır yurtta tek parti olarak hâkim olmuş ve şeflik sistemine dayanmış bulunan bir İdarenin birdenbire demokratik zihniyete intibakı ve ona ayak uydurması ne kadar zor şeydir. Bunu dört küsur yıllık tecrübe bize her gün gösterdi ve hâlâ da gösteriyor. Demokrasi ldaresiyiz diyoruz fakat en ufak bir muhalefet ve tenkidi, yurtta «Çatlak ses» diye vasıflandıran Başbakan Lir ve parti reisleri mevcuttu. Demokratik idare diyoruz fakat muhalefeti bir türlü iktidar par-tisile eşit tutamıyoruz. Faraza bir memur Halk Partisine mensup ise ve bu mensubiyetini açıklar ve hattâ onunla iftihar ederse buna hiç aldırmıyoruz. Fakat başka bir partiye mensup olmak cürmünU tesbıt edersek artık kanunların bütün ağırlığını o vatan duşın omuzunda hissettiriyoruz.
Bu garip zihniyetin ve bir türlü hakiki demokrasi mefhumuna uyamamanın en taze ve yeni bir delilini, iktidar, yine vermiş bulunuyor. Ankaradan gazetelere akseden haberlere göre, hükümet üniversitelere müracaat ederek bazı talebenin muhalefet partileri kurucuları arasında yer almış bu lunduklanna dikkati çekerek buna müsaade edilip edilemiyeceğl-nl ve bu hususta üniversitelerin ne düşündüklerini sormuştur. Biz ce yalnız bu sual, başlı başına, Halk Partili hükümetlerin demokrasiyi bir tilrlll kavnyama-dıklannın en kesin bir delili ve bir burhanıdır.
Bir üniversite talebesi, üniversiteye yazılmakla, vatandaşlık haklarından bLr şey kaybetmiş «ayılır mı? Sayılabilir mi? Kanunî yaşını doldurmuş her hangi bir Türk gencinin sahip olduğu bütün haklara bir üniversiteli niye malik olmasın veya olamasın veyahut olduğunda şüphe ve tereddüt mevcut bulunsun. Bu genç Üniversiteye kaydoimayıp da, hariçte bir İş 11e İştigal etse İdi yatıl bir sanat İcra eyleseydl siyaset yapmak hakkına malik olmıyacak nıt idi? O halde talebe oluşu kendisine, olsa olsa, daha münevver bir Türk olmak hayslyetile belki fazla hak sağlar. Fakat her hangi bir vatandaşm haiz olduğu salâhiyetlerden zerresinin feda edilmesine bir sebep ve İllet olmaz ve olamaz.
Bu kadar basit bir hak ve hald katin İçişleri Bakanlığınca üniver (Devamı 8a. 8 8ü. 8 da)
Eminönü Halkevinde dünkü toplantıdan b ir intiba.
Ziya Gökalp için tören yapıldı
Büyük Türk mütefekkiri Eminönü Halkevindeki toplantıda anıldı
Büyük Türk mütefekkiri Ziyal Gökalp’ln ölümünün 25 İnal yıl dönümü münasebetile dün eaat 17 de Eminönü Halkevinde bir İhtifal töreni yapılmıştır. Tören den önce Ziya Gökalg’in Sultan Mahmut Türbesindeki kabrine
çelenk konulmuştur.
Muallimler Birliği, gazeteciler cemiyeti, Türkocağı ve Türk Kil! tilr ocağının iştirâklle yapılan törende kalabalık bir halk kütlesi ve yeni Vali Fahreddin Kerim (Devamı Sa. 8 Sü. 8 de)
Prof. Hüseyin Namık Orlıon
Câlel Bay ar bugün Elâzığ’a gidiyor
C lı u r c lı i 11
Attlee plânını beğenmedi
Dün, İsmetpaşa bucağında bir konuşma yapan Bayar, demokrasi dâvasının mutlaka tahakkuk ettirileceğini söyledi
Malatya ı 25 (Celâl Bayare refakat I edon arkadaşımız Alfteddin Berk bildiriyor) — Burada bulunan Demokrat Parti başkanı Celâl Boyar, refa- |
Hükümetin tasarruf
I katindeki parti ileri gelenlerile bugün öğleden evvel eski Mnlatynya, öğleden sonra da îsmetpnşa bucağına (Dovamı Sa. 6 Sü. 3 de)
Istanbulun âsâyişi için dünkü mühim toplantı
Hac günlerinde Mekkei Milkerre me sokaklarının kalabalık manzarası
"Yeni Sabah,, ın
Hac hâtıraları...
bitmiyor
Romanya, Macaristan S ve Çekoslovakyada 5 yeni idamlar j
Prag 25 (AP) — Bir gün içersinde Uç devlet — Romanya, Ma • carlston ve Çekoslovakya — yıkıcı faaliyetlere girişmiş oldukları iddia elyle bir çok kimseleri İdam ettiklerini veya ölüm cezasına mahkûm ettiklerini açiklamtşlardır.
Aynı memleF-tlerde yirmiden ’fuata kmu>«'d&;^Yi8i müebfeet' olmak üzere hapis cezasına mahkûm edilmişlerdir.
Romanyada yedi kişi ölüme ve (Devamı Sa. 5 Sü. 3 do)
plânınıu müzakeresi bugün bağlıyacak
Londra 25 (B.B.C.) — Bugün İngiliz muhalefet grupu ve eski Başbakan Misler ChurchlU, Baş bu kan Attlce’nin tasarruf teklifini beğenmeyen ve bunun tadilini is -toyen bir teklifte bulunmuşlardır.
Bu itibarla yarın başlayacak o, lan müzakerelerin çok hararetli oereyan edeceği anlaşılmaktadır.
İngiliz gazeteleri dn projeyi beğenmediler
Londra 25 (Nafen) — Dün ak -(Devamı 8a. 8 8Ü. 2 do)
C. H.P. başkanı
D. P. ye cevap
Esat Durusoy : “C.H.P. ye kayıtlı memur yoktur* diyor
Demokrat Parti II başkanı Esat Çağanın, memurların partilerden çıkarılması yolunda dünkü beyanatı, 0. H, P. çevrelerinde hayretle karşı binmiştir. Esat Çağaya oevnbcn O. H. P. il başkanı Dr. Esat Durusoy demiştir ki:
(— Momur olduğu halde, C. H. P. ilo faul voya gnyn faal olarıık ilgili kimııe yoktur. T). P. nin bu meseleyi, vnlijıin durumunu ortaya atarak yo-ni bir şeymiş gibi göstermeni çok gariptir. Eğer O. H. P. de kayıtlı ınonıur varım »ayın D. P. başkanı bunu evvelâ bize ihbar etsinler. Bilim gerekli muameleyi yapmakta au İn tereddüt göstermiyeceğimizo e-min olsunlar.»
Mîna’da durduk, ve sabah
namazını burada kıldık
Yazısını lütfen 4 üncü sayfada okuyunuz
42kardeşi olanHind
maslahatgüzarı
Fransa, üç haftadır hükûmets z
Bidault, bir kabine kıı mink için temaslara devam ediyor
Londra, 25 (B.B.C.) — Fran-Bada siyasî buhranın sona ereceğine dair hiçbir emare mevcut değildir. Fransa 3 haftadanberi hükümetsiz bulunmaktadır. Mec lis Başkanı Heryo, bugün verdiği bir demeçte, hükümetin bir ûn evvel kurulmasını istemiştir. B. B.C. nin Paris muhabirine göre Bido da kabine kuracak derecede desteklenmemektedir.
Paris, 25 (Nafen) — Üç haf-(Devamı Sa. 6 Sü. 6 da)
BirYunan
Milletvekili İstanbul'da
At inalı politikacı maç hâdisesi münasebetile tavsiyelerini daha önce Yunan gazetelerine yapmalıdır
Dün memleketimize gelen Hındli diplomat Türkiye - Hindistan münasebetlerini anlatıyor
Hint Maslahatgüzarı eşi ile beraber vapurda, ., 1 (Yazısı 5 inci sayfada)
Tahtakılıçın mühim bir sual takriri
Tahtakılıç, kanunların müdafaası mevzuunda Cumhurbaşkanı İnönü tarafından söylenen sözler hakkında hükümetten izahat istedi
Ankara: 25 (Hususî) — Mîllet Partisi genel sekreteri Kütahya milletvekili Ahmet Tahtakılıç meclis baş kanlığına verdiği bir sual takririnde şöylo demektodir;
«Cumhurbaşkanı ve Halk Partisi genel başkanı İsmet tnöniinün 6 A-fcustos 1919 tarihli gıızelelcrjo bir beyanatı intişar etmiştir. Bu beyana tın bir yerinde İnönü, o zamana kadar dağınık olarak ortaya attığı şalı (Devamı Sa. s Sü. 4 do)
Askeri hava nakliyat servisi heyeti geldi
Amerikan hava kuvvotlorino bağlı askerî kara nakliyat servisi. (MATS) demir pordo arkasında kalan monı-lekotlordon başka, dünyanın diğor j'orloriylo bir eskort nakliyat şebekesi kurmak llzoro projeler hazırlamaktadır.
Bu projeleri tahakkuk ottirmek (Dovamı Sa. o Sü. 6 do)
Dün geceki sis
Dün akşam aaat 20 de başlı-yaıı sis, gece yarısına doğru kesafetini artırmış, bu yüzden KÖp rüden her gece 12.15 ve 1.45 te kalkan şehir hattı vapurlun hareket eücmejniölir.
Demirperdeı konferansı
sona erdi
Açeson’M acele izahat
verilecek
Suriye Elçisinin beyanatı
Ankara, 25 (Hususî) — Memleketimize gelmiş bulunan yeni Suriye Elçisi Emir Aralan Adli bir gazeteciye verdiği demeçte, Suriyenin teklif ettiği buğday meselesine de temas etmiş ve but konuda anlaşmaya varılır varıl-* (Devamı Sa. 5 Sü. 8 de)
TAKVİMDEN BİR YAPRAK
Yerli filmle”
Uayll yorll film çevriliyor.., nBunun bir başlangıç olduğunda şüphe yoktur. Bu mııkaddo-mo bizde do bir film endüstrisinin düşe kalka yllrünıoğe başladığını gü3toron İlk adımlardır. Fakat bu İlk adımlara muayyon, müsbet ve sağlam bir İstikamet verllmozso sinema çoouğu, sür'atll vo kuvvot-II yürünmesi lâzım gelen bu yolda tökoslomeğo başlar, ayakları bur-
Bu kadar film çevrildi. Bunların san'at hayatında yaptığı toslr, su lizerlno nakış yapmak kabilinden olmuştur. Hiç bir film slnonıa tarifi Indo yor tutacak şekildo dovamlı bir mevki edinememiştir. O kadar kİ daha slnomada kendisine hakkl-lo bir san'at kürsüsü odlnobllecok bir artist do göremedim. Slnomada çalışan san'atkürlar bu İşi (paralı bir angarya) haline koymuşlardır.
Filmlerin ömürsüzlüğünün on bl-rlnol sobebl bu müessoselerln fazla tüccar olmalarıdır. San'at, tücoar-lık hallno gollrso zevale mahkûmdur.
ULUNAY
Yorll flimlor do maalosef beyit olmuştur. Mutlaka alaturka bosio-lenmlş paraçlar lâzımdır. Bunları Sadottin Kaynak, yahut Sabahattin Pınar, yahut da Şadi Işılay, şipin İşi bostellyorlar. Bostolerl y|. no tanınmış okuyucu kadınlar da okurlar. Filmde bohomohal davullu zurnalı bir düğün olacak... Çengiler kıvıra kıvıra göbek atacaklar...
Film burada gösterilir, şehir turnesini yapar, oradan Anadolu soya haline çıkar. Bu seyahat, ticaretin kuvvotll kayıtları ilo sımsıkı bağlanmıştır. Bunlarda no milli terbiyemiz, no milli ruhumuz, ne milli varlığımız namına bir şoy bulunamaz. No kazanıyor? Ona bakılır.
Türk allosl nedir? Türk delikanlısı nasıldır? Bir Türk kızı no do-moktlr? Bu momlekotln —no olursa olsun— şehirlisinde, köylüsünde bir hususlyot vardır. Fakat filnıdo bu karakterler! tahlil edecek hiç bir şoy yoktur.
Ne zaman bizim yeril filmleri dü-
şümüm aklıma zavallı Sormet Muit
(Dovıımı Sa. 5 Sü. e da)
VaU Profesör Dr. Fahreddin Kerim Gökau gecekonducularla görüşüyor
(Yazısı 5 inci sayfadadır)
Yeni Sebah
12 inci Yıl, No. 3822
HÜRRİYET VE HAKKİN YILMAZ MUDAFüYlZ
SayiBt 10 Kuruş
Çarşamba Sahibi: Safa Kıhçlıoğln
26 idare: Nuruosmonlyo No: 17
EKİM Tel adresli «YENİ 8ABAH» 1 Q T A N R U L
1949 Telefon 1 20705 — 25188
Yunan ordusu mevcudu
Nevyork: 25 (Radyo) — Amerika, Yunan lıükûmotî-ne, ordu mevcudûnb azaltmasını ve Millî Müdafaa masraflarını indirmesini teklif etmiştir. Yunaniatan meselesi, bugiin Amerika ilo İngiltere arasında bahis mevzuu edilmiştir.
HilmiUranBayara dün cevap verdi “ M alatyada Bay ar mahut husumet kararını tevile gayret sarf etmiştir» "Biz seçimlerde suç da işlenebileceğini kabul etmiyor değiliz. Fakat, ihtilâf noktamız bu değildir.,,
Demokrasi
Zihniyetinin Zorluğu
Çeyrek asır yurtta tek parti olarak hâkim olmuş ve şeflik sistemine dayanmış bulunan bir İdarenin birdenbire demokratik zihniyete intibakı ve ona ayak uydurması ne kadar zor şeydir. Bunu dört küsur yıllık tecrübe bize her gün gösterdi ve hâlâ da gösteriyor. Demokrasi ldaresiyiz diyoruz fakat en ufak bir muhalefet ve tenkidi, yurtta «Çatlak ses» diye vasıflandıran Başbakan Lir ve parti reisleri mevcuttu. Demokratik idare diyoruz fakat muhalefeti bir türlü iktidar par-tisile eşit tutamıyoruz. Faraza bir memur Halk Partisine mensup ise ve bu mensubiyetini açıklar ve hattâ onunla iftihar ederse buna hiç aldırmıyoruz. Fakat başka bir partiye mensup olmak cürmünU tesbıt edersek artık kanunların bütün ağırlığını o vatan duşın omuzunda hissettiriyoruz.
Bu garip zihniyetin ve bir türlü hakiki demokrasi mefhumuna uyamamanın en taze ve yeni bir delilini, iktidar, yine vermiş bulunuyor. Ankaradan gazetelere akseden haberlere göre, hükümet üniversitelere müracaat ederek bazı talebenin muhalefet partileri kurucuları arasında yer almış bu lunduklanna dikkati çekerek buna müsaade edilip edilemiyeceğl-nl ve bu hususta üniversitelerin ne düşündüklerini sormuştur. Biz ce yalnız bu sual, başlı başına, Halk Partili hükümetlerin demokrasiyi bir tilrlll kavnyama-dıklannın en kesin bir delili ve bir burhanıdır.
Bir üniversite talebesi, üniversiteye yazılmakla, vatandaşlık haklarından bLr şey kaybetmiş «ayılır mı? Sayılabilir mi? Kanunî yaşını doldurmuş her hangi bir Türk gencinin sahip olduğu bütün haklara bir üniversiteli niye malik olmasın veya olamasın veyahut olduğunda şüphe ve tereddüt mevcut bulunsun. Bu genç Üniversiteye kaydoimayıp da, hariçte bir İş 11e İştigal etse İdi yatıl bir sanat İcra eyleseydl siyaset yapmak hakkına malik olmıyacak nıt idi? O halde talebe oluşu kendisine, olsa olsa, daha münevver bir Türk olmak hayslyetile belki fazla hak sağlar. Fakat her hangi bir vatandaşm haiz olduğu salâhiyetlerden zerresinin feda edilmesine bir sebep ve İllet olmaz ve olamaz.
Bu kadar basit bir hak ve hald katin İçişleri Bakanlığınca üniver (Devamı 8a. 8 8ü. 8 da)
Eminönü Halkevinde dünkü toplantıdan b ir intiba.
Ziya Gökalp için tören yapıldı
Büyük Türk mütefekkiri Eminönü Halkevindeki toplantıda anıldı
Büyük Türk mütefekkiri Ziyal Gökalp’ln ölümünün 25 İnal yıl dönümü münasebetile dün eaat 17 de Eminönü Halkevinde bir İhtifal töreni yapılmıştır. Tören den önce Ziya Gökalg’in Sultan Mahmut Türbesindeki kabrine
çelenk konulmuştur.
Muallimler Birliği, gazeteciler cemiyeti, Türkocağı ve Türk Kil! tilr ocağının iştirâklle yapılan törende kalabalık bir halk kütlesi ve yeni Vali Fahreddin Kerim (Devamı Sa. 8 Sü. 8 de)
Prof. Hüseyin Namık Orlıon
Câlel Bay ar bugün Elâzığ’a gidiyor
C lı u r c lı i 11
Attlee plânını beğenmedi
Dün, İsmetpaşa bucağında bir konuşma yapan Bayar, demokrasi dâvasının mutlaka tahakkuk ettirileceğini söyledi
Malatya ı 25 (Celâl Bayare refakat I edon arkadaşımız Alfteddin Berk bildiriyor) — Burada bulunan Demokrat Parti başkanı Celâl Boyar, refa- |
Hükümetin tasarruf
I katindeki parti ileri gelenlerile bugün öğleden evvel eski Mnlatynya, öğleden sonra da îsmetpnşa bucağına (Dovamı Sa. 6 Sü. 3 de)
Istanbulun âsâyişi için dünkü mühim toplantı
Hac günlerinde Mekkei Milkerre me sokaklarının kalabalık manzarası
"Yeni Sabah,, ın
Hac hâtıraları...
bitmiyor
Romanya, Macaristan S ve Çekoslovakyada 5 yeni idamlar j
Prag 25 (AP) — Bir gün içersinde Uç devlet — Romanya, Ma • carlston ve Çekoslovakya — yıkıcı faaliyetlere girişmiş oldukları iddia elyle bir çok kimseleri İdam ettiklerini veya ölüm cezasına mahkûm ettiklerini açiklamtşlardır.
Aynı memleF-tlerde yirmiden ’fuata kmu>«'d&;^Yi8i müebfeet' olmak üzere hapis cezasına mahkûm edilmişlerdir.
Romanyada yedi kişi ölüme ve (Devamı Sa. 5 Sü. 3 do)
plânınıu müzakeresi bugün bağlıyacak
Londra 25 (B.B.C.) — Bugün İngiliz muhalefet grupu ve eski Başbakan Misler ChurchlU, Baş bu kan Attlce’nin tasarruf teklifini beğenmeyen ve bunun tadilini is -toyen bir teklifte bulunmuşlardır.
Bu itibarla yarın başlayacak o, lan müzakerelerin çok hararetli oereyan edeceği anlaşılmaktadır.
İngiliz gazeteleri dn projeyi beğenmediler
Londra 25 (Nafen) — Dün ak -(Devamı 8a. 8 8Ü. 2 do)
C. H.P. başkanı
D. P. ye cevap
Esat Durusoy : “C.H.P. ye kayıtlı memur yoktur* diyor
Demokrat Parti II başkanı Esat Çağanın, memurların partilerden çıkarılması yolunda dünkü beyanatı, 0. H, P. çevrelerinde hayretle karşı binmiştir. Esat Çağaya oevnbcn O. H. P. il başkanı Dr. Esat Durusoy demiştir ki:
(— Momur olduğu halde, C. H. P. ilo faul voya gnyn faal olarıık ilgili kimııe yoktur. T). P. nin bu meseleyi, vnlijıin durumunu ortaya atarak yo-ni bir şeymiş gibi göstermeni çok gariptir. Eğer O. H. P. de kayıtlı ınonıur varım »ayın D. P. başkanı bunu evvelâ bize ihbar etsinler. Bilim gerekli muameleyi yapmakta au İn tereddüt göstermiyeceğimizo e-min olsunlar.»
Mîna’da durduk, ve sabah
namazını burada kıldık
Yazısını lütfen 4 üncü sayfada okuyunuz
42kardeşi olanHind
maslahatgüzarı
Fransa, üç haftadır hükûmets z
Bidault, bir kabine kıı mink için temaslara devam ediyor
Londra, 25 (B.B.C.) — Fran-Bada siyasî buhranın sona ereceğine dair hiçbir emare mevcut değildir. Fransa 3 haftadanberi hükümetsiz bulunmaktadır. Mec lis Başkanı Heryo, bugün verdiği bir demeçte, hükümetin bir ûn evvel kurulmasını istemiştir. B. B.C. nin Paris muhabirine göre Bido da kabine kuracak derecede desteklenmemektedir.
Paris, 25 (Nafen) — Üç haf-(Devamı Sa. 6 Sü. 6 da)
BirYunan
Milletvekili İstanbul'da
At inalı politikacı maç hâdisesi münasebetile tavsiyelerini daha önce Yunan gazetelerine yapmalıdır
Dün memleketimize gelen Hındli diplomat Türkiye - Hindistan münasebetlerini anlatıyor
Hint Maslahatgüzarı eşi ile beraber vapurda, ., 1 (Yazısı 5 inci sayfada)
Tahtakılıçın mühim bir sual takriri
Tahtakılıç, kanunların müdafaası mevzuunda Cumhurbaşkanı İnönü tarafından söylenen sözler hakkında hükümetten izahat istedi
Ankara: 25 (Hususî) — Mîllet Partisi genel sekreteri Kütahya milletvekili Ahmet Tahtakılıç meclis baş kanlığına verdiği bir sual takririnde şöylo demektodir;
«Cumhurbaşkanı ve Halk Partisi genel başkanı İsmet tnöniinün 6 A-fcustos 1919 tarihli gıızelelcrjo bir beyanatı intişar etmiştir. Bu beyana tın bir yerinde İnönü, o zamana kadar dağınık olarak ortaya attığı şalı (Devamı Sa. s Sü. 4 do)
Askeri hava nakliyat servisi heyeti geldi
Amerikan hava kuvvotlorino bağlı askerî kara nakliyat servisi. (MATS) demir pordo arkasında kalan monı-lekotlordon başka, dünyanın diğor j'orloriylo bir eskort nakliyat şebekesi kurmak llzoro projeler hazırlamaktadır.
Bu projeleri tahakkuk ottirmek (Dovamı Sa. o Sü. 6 do)
Dün geceki sis
Dün akşam aaat 20 de başlı-yaıı sis, gece yarısına doğru kesafetini artırmış, bu yüzden KÖp rüden her gece 12.15 ve 1.45 te kalkan şehir hattı vapurlun hareket eücmejniölir.
Demirperdeı konferansı
sona erdi
Açeson’M acele izahat
verilecek
Suriye Elçisinin beyanatı
Ankara, 25 (Hususî) — Memleketimize gelmiş bulunan yeni Suriye Elçisi Emir Aralan Adli bir gazeteciye verdiği demeçte, Suriyenin teklif ettiği buğday meselesine de temas etmiş ve but konuda anlaşmaya varılır varıl-* (Devamı Sa. 5 Sü. 8 de)
TAKVİMDEN BİR YAPRAK
Yerli filmle”
Uayll yorll film çevriliyor.., nBunun bir başlangıç olduğunda şüphe yoktur. Bu mııkaddo-mo bizde do bir film endüstrisinin düşe kalka yllrünıoğe başladığını gü3toron İlk adımlardır. Fakat bu İlk adımlara muayyon, müsbet ve sağlam bir İstikamet verllmozso sinema çoouğu, sür'atll vo kuvvot-II yürünmesi lâzım gelen bu yolda tökoslomeğo başlar, ayakları bur-
Bu kadar film çevrildi. Bunların san'at hayatında yaptığı toslr, su lizerlno nakış yapmak kabilinden olmuştur. Hiç bir film slnonıa tarifi Indo yor tutacak şekildo dovamlı bir mevki edinememiştir. O kadar kİ daha slnomada kendisine hakkl-lo bir san'at kürsüsü odlnobllecok bir artist do göremedim. Slnomada çalışan san'atkürlar bu İşi (paralı bir angarya) haline koymuşlardır.
Filmlerin ömürsüzlüğünün on bl-rlnol sobebl bu müessoselerln fazla tüccar olmalarıdır. San'at, tücoar-lık hallno gollrso zevale mahkûmdur.
ULUNAY
Yorll flimlor do maalosef beyit olmuştur. Mutlaka alaturka bosio-lenmlş paraçlar lâzımdır. Bunları Sadottin Kaynak, yahut Sabahattin Pınar, yahut da Şadi Işılay, şipin İşi bostellyorlar. Bostolerl y|. no tanınmış okuyucu kadınlar da okurlar. Filmde bohomohal davullu zurnalı bir düğün olacak... Çengiler kıvıra kıvıra göbek atacaklar...
Film burada gösterilir, şehir turnesini yapar, oradan Anadolu soya haline çıkar. Bu seyahat, ticaretin kuvvotll kayıtları ilo sımsıkı bağlanmıştır. Bunlarda no milli terbiyemiz, no milli ruhumuz, ne milli varlığımız namına bir şoy bulunamaz. No kazanıyor? Ona bakılır.
Türk allosl nedir? Türk delikanlısı nasıldır? Bir Türk kızı no do-moktlr? Bu momlekotln —no olursa olsun— şehirlisinde, köylüsünde bir hususlyot vardır. Fakat filnıdo bu karakterler! tahlil edecek hiç bir şoy yoktur.
Ne zaman bizim yeril filmleri dü-
şümüm aklıma zavallı Sormet Muit
(Dovıımı Sa. 5 Sü. e da)
VaU Profesör Dr. Fahreddin Kerim Gökau gecekonducularla görüşüyor
(Yazısı 5 inci sayfadadır)
Yeni Sebah
12 inci Yıl, No. 3822
HÜRRİYET VE HAKKİN YILMAZ MUDAFüYlZ
SayiBt 10 Kuruş
Çarşamba Sahibi: Safa Kıhçlıoğln
26 idare: Nuruosmonlyo No: 17
EKİM Tel adresli «YENİ 8ABAH» 1 Q T A N R U L
1949 Telefon 1 20705 — 25188
Yunan ordusu mevcudu
Nevyork: 25 (Radyo) — Amerika, Yunan lıükûmotî-ne, ordu mevcudûnb azaltmasını ve Millî Müdafaa masraflarını indirmesini teklif etmiştir. Yunaniatan meselesi, bugiin Amerika ilo İngiltere arasında bahis mevzuu edilmiştir.
HilmiUranBayara dün cevap verdi “ M alatyada Bay ar mahut husumet kararını tevile gayret sarf etmiştir» "Biz seçimlerde suç da işlenebileceğini kabul etmiyor değiliz. Fakat, ihtilâf noktamız bu değildir.,,
Demokrasi
Zihniyetinin Zorluğu
Çeyrek asır yurtta tek parti olarak hâkim olmuş ve şeflik sistemine dayanmış bulunan bir İdarenin birdenbire demokratik zihniyete intibakı ve ona ayak uydurması ne kadar zor şeydir. Bunu dört küsur yıllık tecrübe bize her gün gösterdi ve hâlâ da gösteriyor. Demokrasi ldaresiyiz diyoruz fakat en ufak bir muhalefet ve tenkidi, yurtta «Çatlak ses» diye vasıflandıran Başbakan Lir ve parti reisleri mevcuttu. Demokratik idare diyoruz fakat muhalefeti bir türlü iktidar par-tisile eşit tutamıyoruz. Faraza bir memur Halk Partisine mensup ise ve bu mensubiyetini açıklar ve hattâ onunla iftihar ederse buna hiç aldırmıyoruz. Fakat başka bir partiye mensup olmak cürmünU tesbıt edersek artık kanunların bütün ağırlığını o vatan duşın omuzunda hissettiriyoruz.
Bu garip zihniyetin ve bir türlü hakiki demokrasi mefhumuna uyamamanın en taze ve yeni bir delilini, iktidar, yine vermiş bulunuyor. Ankaradan gazetelere akseden haberlere göre, hükümet üniversitelere müracaat ederek bazı talebenin muhalefet partileri kurucuları arasında yer almış bu lunduklanna dikkati çekerek buna müsaade edilip edilemiyeceğl-nl ve bu hususta üniversitelerin ne düşündüklerini sormuştur. Biz ce yalnız bu sual, başlı başına, Halk Partili hükümetlerin demokrasiyi bir tilrlll kavnyama-dıklannın en kesin bir delili ve bir burhanıdır.
Bir üniversite talebesi, üniversiteye yazılmakla, vatandaşlık haklarından bLr şey kaybetmiş «ayılır mı? Sayılabilir mi? Kanunî yaşını doldurmuş her hangi bir Türk gencinin sahip olduğu bütün haklara bir üniversiteli niye malik olmasın veya olamasın veyahut olduğunda şüphe ve tereddüt mevcut bulunsun. Bu genç Üniversiteye kaydoimayıp da, hariçte bir İş 11e İştigal etse İdi yatıl bir sanat İcra eyleseydl siyaset yapmak hakkına malik olmıyacak nıt idi? O halde talebe oluşu kendisine, olsa olsa, daha münevver bir Türk olmak hayslyetile belki fazla hak sağlar. Fakat her hangi bir vatandaşm haiz olduğu salâhiyetlerden zerresinin feda edilmesine bir sebep ve İllet olmaz ve olamaz.
Bu kadar basit bir hak ve hald katin İçişleri Bakanlığınca üniver (Devamı 8a. 8 8ü. 8 da)
Eminönü Halkevinde dünkü toplantıdan b ir intiba.
Ziya Gökalp için tören yapıldı
Büyük Türk mütefekkiri Eminönü Halkevindeki toplantıda anıldı
Büyük Türk mütefekkiri Ziyal Gökalp’ln ölümünün 25 İnal yıl dönümü münasebetile dün eaat 17 de Eminönü Halkevinde bir İhtifal töreni yapılmıştır. Tören den önce Ziya Gökalg’in Sultan Mahmut Türbesindeki kabrine
çelenk konulmuştur.
Muallimler Birliği, gazeteciler cemiyeti, Türkocağı ve Türk Kil! tilr ocağının iştirâklle yapılan törende kalabalık bir halk kütlesi ve yeni Vali Fahreddin Kerim (Devamı Sa. 8 Sü. 8 de)
Prof. Hüseyin Namık Orlıon
Câlel Bay ar bugün Elâzığ’a gidiyor
C lı u r c lı i 11
Attlee plânını beğenmedi
Dün, İsmetpaşa bucağında bir konuşma yapan Bayar, demokrasi dâvasının mutlaka tahakkuk ettirileceğini söyledi
Malatya ı 25 (Celâl Bayare refakat I edon arkadaşımız Alfteddin Berk bildiriyor) — Burada bulunan Demokrat Parti başkanı Celâl Boyar, refa- |
Hükümetin tasarruf
I katindeki parti ileri gelenlerile bugün öğleden evvel eski Mnlatynya, öğleden sonra da îsmetpnşa bucağına (Dovamı Sa. 6 Sü. 3 de)
Istanbulun âsâyişi için dünkü mühim toplantı
Hac günlerinde Mekkei Milkerre me sokaklarının kalabalık manzarası
"Yeni Sabah,, ın
Hac hâtıraları...
bitmiyor
Romanya, Macaristan S ve Çekoslovakyada 5 yeni idamlar j
Prag 25 (AP) — Bir gün içersinde Uç devlet — Romanya, Ma • carlston ve Çekoslovakya — yıkıcı faaliyetlere girişmiş oldukları iddia elyle bir çok kimseleri İdam ettiklerini veya ölüm cezasına mahkûm ettiklerini açiklamtşlardır.
Aynı memleF-tlerde yirmiden ’fuata kmu>«'d&;^Yi8i müebfeet' olmak üzere hapis cezasına mahkûm edilmişlerdir.
Romanyada yedi kişi ölüme ve (Devamı Sa. 5 Sü. 3 do)
plânınıu müzakeresi bugün bağlıyacak
Londra 25 (B.B.C.) — Bugün İngiliz muhalefet grupu ve eski Başbakan Misler ChurchlU, Baş bu kan Attlce’nin tasarruf teklifini beğenmeyen ve bunun tadilini is -toyen bir teklifte bulunmuşlardır.
Bu itibarla yarın başlayacak o, lan müzakerelerin çok hararetli oereyan edeceği anlaşılmaktadır.
İngiliz gazeteleri dn projeyi beğenmediler
Londra 25 (Nafen) — Dün ak -(Devamı 8a. 8 8Ü. 2 do)
C. H.P. başkanı
D. P. ye cevap
Esat Durusoy : “C.H.P. ye kayıtlı memur yoktur* diyor
Demokrat Parti II başkanı Esat Çağanın, memurların partilerden çıkarılması yolunda dünkü beyanatı, 0. H, P. çevrelerinde hayretle karşı binmiştir. Esat Çağaya oevnbcn O. H. P. il başkanı Dr. Esat Durusoy demiştir ki:
(— Momur olduğu halde, C. H. P. ilo faul voya gnyn faal olarıık ilgili kimııe yoktur. T). P. nin bu meseleyi, vnlijıin durumunu ortaya atarak yo-ni bir şeymiş gibi göstermeni çok gariptir. Eğer O. H. P. de kayıtlı ınonıur varım »ayın D. P. başkanı bunu evvelâ bize ihbar etsinler. Bilim gerekli muameleyi yapmakta au İn tereddüt göstermiyeceğimizo e-min olsunlar.»
Mîna’da durduk, ve sabah
namazını burada kıldık
Yazısını lütfen 4 üncü sayfada okuyunuz
42kardeşi olanHind
maslahatgüzarı
Fransa, üç haftadır hükûmets z
Bidault, bir kabine kıı mink için temaslara devam ediyor
Londra, 25 (B.B.C.) — Fran-Bada siyasî buhranın sona ereceğine dair hiçbir emare mevcut değildir. Fransa 3 haftadanberi hükümetsiz bulunmaktadır. Mec lis Başkanı Heryo, bugün verdiği bir demeçte, hükümetin bir ûn evvel kurulmasını istemiştir. B. B.C. nin Paris muhabirine göre Bido da kabine kuracak derecede desteklenmemektedir.
Paris, 25 (Nafen) — Üç haf-(Devamı Sa. 6 Sü. 6 da)
BirYunan
Milletvekili İstanbul'da
At inalı politikacı maç hâdisesi münasebetile tavsiyelerini daha önce Yunan gazetelerine yapmalıdır
Dün memleketimize gelen Hındli diplomat Türkiye - Hindistan münasebetlerini anlatıyor
Hint Maslahatgüzarı eşi ile beraber vapurda, ., 1 (Yazısı 5 inci sayfada)
Tahtakılıçın mühim bir sual takriri
Tahtakılıç, kanunların müdafaası mevzuunda Cumhurbaşkanı İnönü tarafından söylenen sözler hakkında hükümetten izahat istedi
Ankara: 25 (Hususî) — Mîllet Partisi genel sekreteri Kütahya milletvekili Ahmet Tahtakılıç meclis baş kanlığına verdiği bir sual takririnde şöylo demektodir;
«Cumhurbaşkanı ve Halk Partisi genel başkanı İsmet tnöniinün 6 A-fcustos 1919 tarihli gıızelelcrjo bir beyanatı intişar etmiştir. Bu beyana tın bir yerinde İnönü, o zamana kadar dağınık olarak ortaya attığı şalı (Devamı Sa. s Sü. 4 do)
Askeri hava nakliyat servisi heyeti geldi
Amerikan hava kuvvotlorino bağlı askerî kara nakliyat servisi. (MATS) demir pordo arkasında kalan monı-lekotlordon başka, dünyanın diğor j'orloriylo bir eskort nakliyat şebekesi kurmak llzoro projeler hazırlamaktadır.
Bu projeleri tahakkuk ottirmek (Dovamı Sa. o Sü. 6 do)
Dün geceki sis
Dün akşam aaat 20 de başlı-yaıı sis, gece yarısına doğru kesafetini artırmış, bu yüzden KÖp rüden her gece 12.15 ve 1.45 te kalkan şehir hattı vapurlun hareket eücmejniölir.
Demirperdeı konferansı
sona erdi
Açeson’M acele izahat
verilecek
Suriye Elçisinin beyanatı
Ankara, 25 (Hususî) — Memleketimize gelmiş bulunan yeni Suriye Elçisi Emir Aralan Adli bir gazeteciye verdiği demeçte, Suriyenin teklif ettiği buğday meselesine de temas etmiş ve but konuda anlaşmaya varılır varıl-* (Devamı Sa. 5 Sü. 8 de)
TAKVİMDEN BİR YAPRAK
Yerli filmle”
Uayll yorll film çevriliyor.., nBunun bir başlangıç olduğunda şüphe yoktur. Bu mııkaddo-mo bizde do bir film endüstrisinin düşe kalka yllrünıoğe başladığını gü3toron İlk adımlardır. Fakat bu İlk adımlara muayyon, müsbet ve sağlam bir İstikamet verllmozso sinema çoouğu, sür'atll vo kuvvot-II yürünmesi lâzım gelen bu yolda tökoslomeğo başlar, ayakları bur-
Bu kadar film çevrildi. Bunların san'at hayatında yaptığı toslr, su lizerlno nakış yapmak kabilinden olmuştur. Hiç bir film slnonıa tarifi Indo yor tutacak şekildo dovamlı bir mevki edinememiştir. O kadar kİ daha slnomada kendisine hakkl-lo bir san'at kürsüsü odlnobllecok bir artist do göremedim. Slnomada çalışan san'atkürlar bu İşi (paralı bir angarya) haline koymuşlardır.
Filmlerin ömürsüzlüğünün on bl-rlnol sobebl bu müessoselerln fazla tüccar olmalarıdır. San'at, tücoar-lık hallno gollrso zevale mahkûmdur.
ULUNAY
Yorll flimlor do maalosef beyit olmuştur. Mutlaka alaturka bosio-lenmlş paraçlar lâzımdır. Bunları Sadottin Kaynak, yahut Sabahattin Pınar, yahut da Şadi Işılay, şipin İşi bostellyorlar. Bostolerl y|. no tanınmış okuyucu kadınlar da okurlar. Filmde bohomohal davullu zurnalı bir düğün olacak... Çengiler kıvıra kıvıra göbek atacaklar...
Film burada gösterilir, şehir turnesini yapar, oradan Anadolu soya haline çıkar. Bu seyahat, ticaretin kuvvotll kayıtları ilo sımsıkı bağlanmıştır. Bunlarda no milli terbiyemiz, no milli ruhumuz, ne milli varlığımız namına bir şoy bulunamaz. No kazanıyor? Ona bakılır.
Türk allosl nedir? Türk delikanlısı nasıldır? Bir Türk kızı no do-moktlr? Bu momlekotln —no olursa olsun— şehirlisinde, köylüsünde bir hususlyot vardır. Fakat filnıdo bu karakterler! tahlil edecek hiç bir şoy yoktur.
Ne zaman bizim yeril filmleri dü-
şümüm aklıma zavallı Sormet Muit
(Dovıımı Sa. 5 Sü. e da)
VaU Profesör Dr. Fahreddin Kerim Gökau gecekonducularla görüşüyor
(Yazısı 5 inci sayfadadır)
Yeni Sebah
12 inci Yıl, No. 3822
HÜRRİYET VE HAKKİN YILMAZ MUDAFüYlZ
SayiBt 10 Kuruş
Çarşamba Sahibi: Safa Kıhçlıoğln
26 idare: Nuruosmonlyo No: 17
EKİM Tel adresli «YENİ 8ABAH» 1 Q T A N R U L
1949 Telefon 1 20705 — 25188
Yunan ordusu mevcudu
Nevyork: 25 (Radyo) — Amerika, Yunan lıükûmotî-ne, ordu mevcudûnb azaltmasını ve Millî Müdafaa masraflarını indirmesini teklif etmiştir. Yunaniatan meselesi, bugiin Amerika ilo İngiltere arasında bahis mevzuu edilmiştir.
HilmiUranBayara dün cevap verdi “ M alatyada Bay ar mahut husumet kararını tevile gayret sarf etmiştir» "Biz seçimlerde suç da işlenebileceğini kabul etmiyor değiliz. Fakat, ihtilâf noktamız bu değildir.,,
Demokrasi
Zihniyetinin Zorluğu
Çeyrek asır yurtta tek parti olarak hâkim olmuş ve şeflik sistemine dayanmış bulunan bir İdarenin birdenbire demokratik zihniyete intibakı ve ona ayak uydurması ne kadar zor şeydir. Bunu dört küsur yıllık tecrübe bize her gün gösterdi ve hâlâ da gösteriyor. Demokrasi ldaresiyiz diyoruz fakat en ufak bir muhalefet ve tenkidi, yurtta «Çatlak ses» diye vasıflandıran Başbakan Lir ve parti reisleri mevcuttu. Demokratik idare diyoruz fakat muhalefeti bir türlü iktidar par-tisile eşit tutamıyoruz. Faraza bir memur Halk Partisine mensup ise ve bu mensubiyetini açıklar ve hattâ onunla iftihar ederse buna hiç aldırmıyoruz. Fakat başka bir partiye mensup olmak cürmünU tesbıt edersek artık kanunların bütün ağırlığını o vatan duşın omuzunda hissettiriyoruz.
Bu garip zihniyetin ve bir türlü hakiki demokrasi mefhumuna uyamamanın en taze ve yeni bir delilini, iktidar, yine vermiş bulunuyor. Ankaradan gazetelere akseden haberlere göre, hükümet üniversitelere müracaat ederek bazı talebenin muhalefet partileri kurucuları arasında yer almış bu lunduklanna dikkati çekerek buna müsaade edilip edilemiyeceğl-nl ve bu hususta üniversitelerin ne düşündüklerini sormuştur. Biz ce yalnız bu sual, başlı başına, Halk Partili hükümetlerin demokrasiyi bir tilrlll kavnyama-dıklannın en kesin bir delili ve bir burhanıdır.
Bir üniversite talebesi, üniversiteye yazılmakla, vatandaşlık haklarından bLr şey kaybetmiş «ayılır mı? Sayılabilir mi? Kanunî yaşını doldurmuş her hangi bir Türk gencinin sahip olduğu bütün haklara bir üniversiteli niye malik olmasın veya olamasın veyahut olduğunda şüphe ve tereddüt mevcut bulunsun. Bu genç Üniversiteye kaydoimayıp da, hariçte bir İş 11e İştigal etse İdi yatıl bir sanat İcra eyleseydl siyaset yapmak hakkına malik olmıyacak nıt idi? O halde talebe oluşu kendisine, olsa olsa, daha münevver bir Türk olmak hayslyetile belki fazla hak sağlar. Fakat her hangi bir vatandaşm haiz olduğu salâhiyetlerden zerresinin feda edilmesine bir sebep ve İllet olmaz ve olamaz.
Bu kadar basit bir hak ve hald katin İçişleri Bakanlığınca üniver (Devamı 8a. 8 8ü. 8 da)
Eminönü Halkevinde dünkü toplantıdan b ir intiba.
Ziya Gökalp için tören yapıldı
Büyük Türk mütefekkiri Eminönü Halkevindeki toplantıda anıldı
Büyük Türk mütefekkiri Ziyal Gökalp’ln ölümünün 25 İnal yıl dönümü münasebetile dün eaat 17 de Eminönü Halkevinde bir İhtifal töreni yapılmıştır. Tören den önce Ziya Gökalg’in Sultan Mahmut Türbesindeki kabrine
çelenk konulmuştur.
Muallimler Birliği, gazeteciler cemiyeti, Türkocağı ve Türk Kil! tilr ocağının iştirâklle yapılan törende kalabalık bir halk kütlesi ve yeni Vali Fahreddin Kerim (Devamı Sa. 8 Sü. 8 de)
Prof. Hüseyin Namık Orlıon
Câlel Bay ar bugün Elâzığ’a gidiyor
C lı u r c lı i 11
Attlee plânını beğenmedi
Dün, İsmetpaşa bucağında bir konuşma yapan Bayar, demokrasi dâvasının mutlaka tahakkuk ettirileceğini söyledi
Malatya ı 25 (Celâl Bayare refakat I edon arkadaşımız Alfteddin Berk bildiriyor) — Burada bulunan Demokrat Parti başkanı Celâl Boyar, refa- |
Hükümetin tasarruf
I katindeki parti ileri gelenlerile bugün öğleden evvel eski Mnlatynya, öğleden sonra da îsmetpnşa bucağına (Dovamı Sa. 6 Sü. 3 de)
Istanbulun âsâyişi için dünkü mühim toplantı
Hac günlerinde Mekkei Milkerre me sokaklarının kalabalık manzarası
"Yeni Sabah,, ın
Hac hâtıraları...
bitmiyor
Romanya, Macaristan S ve Çekoslovakyada 5 yeni idamlar j
Prag 25 (AP) — Bir gün içersinde Uç devlet — Romanya, Ma • carlston ve Çekoslovakya — yıkıcı faaliyetlere girişmiş oldukları iddia elyle bir çok kimseleri İdam ettiklerini veya ölüm cezasına mahkûm ettiklerini açiklamtşlardır.
Aynı memleF-tlerde yirmiden ’fuata kmu>«'d&;^Yi8i müebfeet' olmak üzere hapis cezasına mahkûm edilmişlerdir.
Romanyada yedi kişi ölüme ve (Devamı Sa. 5 Sü. 3 do)
plânınıu müzakeresi bugün bağlıyacak
Londra 25 (B.B.C.) — Bugün İngiliz muhalefet grupu ve eski Başbakan Misler ChurchlU, Baş bu kan Attlce’nin tasarruf teklifini beğenmeyen ve bunun tadilini is -toyen bir teklifte bulunmuşlardır.
Bu itibarla yarın başlayacak o, lan müzakerelerin çok hararetli oereyan edeceği anlaşılmaktadır.
İngiliz gazeteleri dn projeyi beğenmediler
Londra 25 (Nafen) — Dün ak -(Devamı 8a. 8 8Ü. 2 do)
C. H.P. başkanı
D. P. ye cevap
Esat Durusoy : “C.H.P. ye kayıtlı memur yoktur* diyor
Demokrat Parti II başkanı Esat Çağanın, memurların partilerden çıkarılması yolunda dünkü beyanatı, 0. H, P. çevrelerinde hayretle karşı binmiştir. Esat Çağaya oevnbcn O. H. P. il başkanı Dr. Esat Durusoy demiştir ki:
(— Momur olduğu halde, C. H. P. ilo faul voya gnyn faal olarıık ilgili kimııe yoktur. T). P. nin bu meseleyi, vnlijıin durumunu ortaya atarak yo-ni bir şeymiş gibi göstermeni çok gariptir. Eğer O. H. P. de kayıtlı ınonıur varım »ayın D. P. başkanı bunu evvelâ bize ihbar etsinler. Bilim gerekli muameleyi yapmakta au İn tereddüt göstermiyeceğimizo e-min olsunlar.»
Mîna’da durduk, ve sabah
namazını burada kıldık
Yazısını lütfen 4 üncü sayfada okuyunuz
42kardeşi olanHind
maslahatgüzarı
Fransa, üç haftadır hükûmets z
Bidault, bir kabine kıı mink için temaslara devam ediyor
Londra, 25 (B.B.C.) — Fran-Bada siyasî buhranın sona ereceğine dair hiçbir emare mevcut değildir. Fransa 3 haftadanberi hükümetsiz bulunmaktadır. Mec lis Başkanı Heryo, bugün verdiği bir demeçte, hükümetin bir ûn evvel kurulmasını istemiştir. B. B.C. nin Paris muhabirine göre Bido da kabine kuracak derecede desteklenmemektedir.
Paris, 25 (Nafen) — Üç haf-(Devamı Sa. 6 Sü. 6 da)
BirYunan
Milletvekili İstanbul'da
At inalı politikacı maç hâdisesi münasebetile tavsiyelerini daha önce Yunan gazetelerine yapmalıdır
Dün memleketimize gelen Hındli diplomat Türkiye - Hindistan münasebetlerini anlatıyor
Hint Maslahatgüzarı eşi ile beraber vapurda, ., 1 (Yazısı 5 inci sayfada)
Tahtakılıçın mühim bir sual takriri
Tahtakılıç, kanunların müdafaası mevzuunda Cumhurbaşkanı İnönü tarafından söylenen sözler hakkında hükümetten izahat istedi
Ankara: 25 (Hususî) — Mîllet Partisi genel sekreteri Kütahya milletvekili Ahmet Tahtakılıç meclis baş kanlığına verdiği bir sual takririnde şöylo demektodir;
«Cumhurbaşkanı ve Halk Partisi genel başkanı İsmet tnöniinün 6 A-fcustos 1919 tarihli gıızelelcrjo bir beyanatı intişar etmiştir. Bu beyana tın bir yerinde İnönü, o zamana kadar dağınık olarak ortaya attığı şalı (Devamı Sa. s Sü. 4 do)
Askeri hava nakliyat servisi heyeti geldi
Amerikan hava kuvvotlorino bağlı askerî kara nakliyat servisi. (MATS) demir pordo arkasında kalan monı-lekotlordon başka, dünyanın diğor j'orloriylo bir eskort nakliyat şebekesi kurmak llzoro projeler hazırlamaktadır.
Bu projeleri tahakkuk ottirmek (Dovamı Sa. o Sü. 6 do)
Dün geceki sis
Dün akşam aaat 20 de başlı-yaıı sis, gece yarısına doğru kesafetini artırmış, bu yüzden KÖp rüden her gece 12.15 ve 1.45 te kalkan şehir hattı vapurlun hareket eücmejniölir.
Demirperdeı konferansı
sona erdi
Açeson’M acele izahat
verilecek
Suriye Elçisinin beyanatı
Ankara, 25 (Hususî) — Memleketimize gelmiş bulunan yeni Suriye Elçisi Emir Aralan Adli bir gazeteciye verdiği demeçte, Suriyenin teklif ettiği buğday meselesine de temas etmiş ve but konuda anlaşmaya varılır varıl-* (Devamı Sa. 5 Sü. 8 de)
TAKVİMDEN BİR YAPRAK
Yerli filmle”
Uayll yorll film çevriliyor.., nBunun bir başlangıç olduğunda şüphe yoktur. Bu mııkaddo-mo bizde do bir film endüstrisinin düşe kalka yllrünıoğe başladığını gü3toron İlk adımlardır. Fakat bu İlk adımlara muayyon, müsbet ve sağlam bir İstikamet verllmozso sinema çoouğu, sür'atll vo kuvvot-II yürünmesi lâzım gelen bu yolda tökoslomeğo başlar, ayakları bur-
Bu kadar film çevrildi. Bunların san'at hayatında yaptığı toslr, su lizerlno nakış yapmak kabilinden olmuştur. Hiç bir film slnonıa tarifi Indo yor tutacak şekildo dovamlı bir mevki edinememiştir. O kadar kİ daha slnomada kendisine hakkl-lo bir san'at kürsüsü odlnobllecok bir artist do göremedim. Slnomada çalışan san'atkürlar bu İşi (paralı bir angarya) haline koymuşlardır.
Filmlerin ömürsüzlüğünün on bl-rlnol sobebl bu müessoselerln fazla tüccar olmalarıdır. San'at, tücoar-lık hallno gollrso zevale mahkûmdur.
ULUNAY
Yorll flimlor do maalosef beyit olmuştur. Mutlaka alaturka bosio-lenmlş paraçlar lâzımdır. Bunları Sadottin Kaynak, yahut Sabahattin Pınar, yahut da Şadi Işılay, şipin İşi bostellyorlar. Bostolerl y|. no tanınmış okuyucu kadınlar da okurlar. Filmde bohomohal davullu zurnalı bir düğün olacak... Çengiler kıvıra kıvıra göbek atacaklar...
Film burada gösterilir, şehir turnesini yapar, oradan Anadolu soya haline çıkar. Bu seyahat, ticaretin kuvvotll kayıtları ilo sımsıkı bağlanmıştır. Bunlarda no milli terbiyemiz, no milli ruhumuz, ne milli varlığımız namına bir şoy bulunamaz. No kazanıyor? Ona bakılır.
Türk allosl nedir? Türk delikanlısı nasıldır? Bir Türk kızı no do-moktlr? Bu momlekotln —no olursa olsun— şehirlisinde, köylüsünde bir hususlyot vardır. Fakat filnıdo bu karakterler! tahlil edecek hiç bir şoy yoktur.
Ne zaman bizim yeril filmleri dü-
şümüm aklıma zavallı Sormet Muit
(Dovıımı Sa. 5 Sü. e da)
VaU Profesör Dr. Fahreddin Kerim Gökau gecekonducularla görüşüyor
(Yazısı 5 inci sayfadadır)
Yeni Sebah
12 inci Yıl, No. 3822
HÜRRİYET VE HAKKİN YILMAZ MUDAFüYlZ
SayiBt 10 Kuruş
Çarşamba Sahibi: Safa Kıhçlıoğln
26 idare: Nuruosmonlyo No: 17
EKİM Tel adresli «YENİ 8ABAH» 1 Q T A N R U L
1949 Telefon 1 20705 — 25188
Yunan ordusu mevcudu
Nevyork: 25 (Radyo) — Amerika, Yunan lıükûmotî-ne, ordu mevcudûnb azaltmasını ve Millî Müdafaa masraflarını indirmesini teklif etmiştir. Yunaniatan meselesi, bugiin Amerika ilo İngiltere arasında bahis mevzuu edilmiştir.
HilmiUranBayara dün cevap verdi “ M alatyada Bay ar mahut husumet kararını tevile gayret sarf etmiştir» "Biz seçimlerde suç da işlenebileceğini kabul etmiyor değiliz. Fakat, ihtilâf noktamız bu değildir.,,
Demokrasi
Zihniyetinin Zorluğu
Çeyrek asır yurtta tek parti olarak hâkim olmuş ve şeflik sistemine dayanmış bulunan bir İdarenin birdenbire demokratik zihniyete intibakı ve ona ayak uydurması ne kadar zor şeydir. Bunu dört küsur yıllık tecrübe bize her gün gösterdi ve hâlâ da gösteriyor. Demokrasi ldaresiyiz diyoruz fakat en ufak bir muhalefet ve tenkidi, yurtta «Çatlak ses» diye vasıflandıran Başbakan Lir ve parti reisleri mevcuttu. Demokratik idare diyoruz fakat muhalefeti bir türlü iktidar par-tisile eşit tutamıyoruz. Faraza bir memur Halk Partisine mensup ise ve bu mensubiyetini açıklar ve hattâ onunla iftihar ederse buna hiç aldırmıyoruz. Fakat başka bir partiye mensup olmak cürmünU tesbıt edersek artık kanunların bütün ağırlığını o vatan duşın omuzunda hissettiriyoruz.
Bu garip zihniyetin ve bir türlü hakiki demokrasi mefhumuna uyamamanın en taze ve yeni bir delilini, iktidar, yine vermiş bulunuyor. Ankaradan gazetelere akseden haberlere göre, hükümet üniversitelere müracaat ederek bazı talebenin muhalefet partileri kurucuları arasında yer almış bu lunduklanna dikkati çekerek buna müsaade edilip edilemiyeceğl-nl ve bu hususta üniversitelerin ne düşündüklerini sormuştur. Biz ce yalnız bu sual, başlı başına, Halk Partili hükümetlerin demokrasiyi bir tilrlll kavnyama-dıklannın en kesin bir delili ve bir burhanıdır.
Bir üniversite talebesi, üniversiteye yazılmakla, vatandaşlık haklarından bLr şey kaybetmiş «ayılır mı? Sayılabilir mi? Kanunî yaşını doldurmuş her hangi bir Türk gencinin sahip olduğu bütün haklara bir üniversiteli niye malik olmasın veya olamasın veyahut olduğunda şüphe ve tereddüt mevcut bulunsun. Bu genç Üniversiteye kaydoimayıp da, hariçte bir İş 11e İştigal etse İdi yatıl bir sanat İcra eyleseydl siyaset yapmak hakkına malik olmıyacak nıt idi? O halde talebe oluşu kendisine, olsa olsa, daha münevver bir Türk olmak hayslyetile belki fazla hak sağlar. Fakat her hangi bir vatandaşm haiz olduğu salâhiyetlerden zerresinin feda edilmesine bir sebep ve İllet olmaz ve olamaz.
Bu kadar basit bir hak ve hald katin İçişleri Bakanlığınca üniver (Devamı 8a. 8 8ü. 8 da)
Eminönü Halkevinde dünkü toplantıdan b ir intiba.
Ziya Gökalp için tören yapıldı
Büyük Türk mütefekkiri Eminönü Halkevindeki toplantıda anıldı
Büyük Türk mütefekkiri Ziyal Gökalp’ln ölümünün 25 İnal yıl dönümü münasebetile dün eaat 17 de Eminönü Halkevinde bir İhtifal töreni yapılmıştır. Tören den önce Ziya Gökalg’in Sultan Mahmut Türbesindeki kabrine
çelenk konulmuştur.
Muallimler Birliği, gazeteciler cemiyeti, Türkocağı ve Türk Kil! tilr ocağının iştirâklle yapılan törende kalabalık bir halk kütlesi ve yeni Vali Fahreddin Kerim (Devamı Sa. 8 Sü. 8 de)
Prof. Hüseyin Namık Orlıon
Câlel Bay ar bugün Elâzığ’a gidiyor
C lı u r c lı i 11
Attlee plânını beğenmedi
Dün, İsmetpaşa bucağında bir konuşma yapan Bayar, demokrasi dâvasının mutlaka tahakkuk ettirileceğini söyledi
Malatya ı 25 (Celâl Bayare refakat I edon arkadaşımız Alfteddin Berk bildiriyor) — Burada bulunan Demokrat Parti başkanı Celâl Boyar, refa- |
Hükümetin tasarruf
I katindeki parti ileri gelenlerile bugün öğleden evvel eski Mnlatynya, öğleden sonra da îsmetpnşa bucağına (Dovamı Sa. 6 Sü. 3 de)
Istanbulun âsâyişi için dünkü mühim toplantı
Hac günlerinde Mekkei Milkerre me sokaklarının kalabalık manzarası
"Yeni Sabah,, ın
Hac hâtıraları...
bitmiyor
Romanya, Macaristan S ve Çekoslovakyada 5 yeni idamlar j
Prag 25 (AP) — Bir gün içersinde Uç devlet — Romanya, Ma • carlston ve Çekoslovakya — yıkıcı faaliyetlere girişmiş oldukları iddia elyle bir çok kimseleri İdam ettiklerini veya ölüm cezasına mahkûm ettiklerini açiklamtşlardır.
Aynı memleF-tlerde yirmiden ’fuata kmu>«'d&;^Yi8i müebfeet' olmak üzere hapis cezasına mahkûm edilmişlerdir.
Romanyada yedi kişi ölüme ve (Devamı Sa. 5 Sü. 3 do)
plânınıu müzakeresi bugün bağlıyacak
Londra 25 (B.B.C.) — Bugün İngiliz muhalefet grupu ve eski Başbakan Misler ChurchlU, Baş bu kan Attlce’nin tasarruf teklifini beğenmeyen ve bunun tadilini is -toyen bir teklifte bulunmuşlardır.
Bu itibarla yarın başlayacak o, lan müzakerelerin çok hararetli oereyan edeceği anlaşılmaktadır.
İngiliz gazeteleri dn projeyi beğenmediler
Londra 25 (Nafen) — Dün ak -(Devamı 8a. 8 8Ü. 2 do)
C. H.P. başkanı
D. P. ye cevap
Esat Durusoy : “C.H.P. ye kayıtlı memur yoktur* diyor
Demokrat Parti II başkanı Esat Çağanın, memurların partilerden çıkarılması yolunda dünkü beyanatı, 0. H, P. çevrelerinde hayretle karşı binmiştir. Esat Çağaya oevnbcn O. H. P. il başkanı Dr. Esat Durusoy demiştir ki:
(— Momur olduğu halde, C. H. P. ilo faul voya gnyn faal olarıık ilgili kimııe yoktur. T). P. nin bu meseleyi, vnlijıin durumunu ortaya atarak yo-ni bir şeymiş gibi göstermeni çok gariptir. Eğer O. H. P. de kayıtlı ınonıur varım »ayın D. P. başkanı bunu evvelâ bize ihbar etsinler. Bilim gerekli muameleyi yapmakta au İn tereddüt göstermiyeceğimizo e-min olsunlar.»
Mîna’da durduk, ve sabah
namazını burada kıldık
Yazısını lütfen 4 üncü sayfada okuyunuz
42kardeşi olanHind
maslahatgüzarı
Fransa, üç haftadır hükûmets z
Bidault, bir kabine kıı mink için temaslara devam ediyor
Londra, 25 (B.B.C.) — Fran-Bada siyasî buhranın sona ereceğine dair hiçbir emare mevcut değildir. Fransa 3 haftadanberi hükümetsiz bulunmaktadır. Mec lis Başkanı Heryo, bugün verdiği bir demeçte, hükümetin bir ûn evvel kurulmasını istemiştir. B. B.C. nin Paris muhabirine göre Bido da kabine kuracak derecede desteklenmemektedir.
Paris, 25 (Nafen) — Üç haf-(Devamı Sa. 6 Sü. 6 da)
BirYunan
Milletvekili İstanbul'da
At inalı politikacı maç hâdisesi münasebetile tavsiyelerini daha önce Yunan gazetelerine yapmalıdır
Dün memleketimize gelen Hındli diplomat Türkiye - Hindistan münasebetlerini anlatıyor
Hint Maslahatgüzarı eşi ile beraber vapurda, ., 1 (Yazısı 5 inci sayfada)
Tahtakılıçın mühim bir sual takriri
Tahtakılıç, kanunların müdafaası mevzuunda Cumhurbaşkanı İnönü tarafından söylenen sözler hakkında hükümetten izahat istedi
Ankara: 25 (Hususî) — Mîllet Partisi genel sekreteri Kütahya milletvekili Ahmet Tahtakılıç meclis baş kanlığına verdiği bir sual takririnde şöylo demektodir;
«Cumhurbaşkanı ve Halk Partisi genel başkanı İsmet tnöniinün 6 A-fcustos 1919 tarihli gıızelelcrjo bir beyanatı intişar etmiştir. Bu beyana tın bir yerinde İnönü, o zamana kadar dağınık olarak ortaya attığı şalı (Devamı Sa. s Sü. 4 do)
Askeri hava nakliyat servisi heyeti geldi
Amerikan hava kuvvotlorino bağlı askerî kara nakliyat servisi. (MATS) demir pordo arkasında kalan monı-lekotlordon başka, dünyanın diğor j'orloriylo bir eskort nakliyat şebekesi kurmak llzoro projeler hazırlamaktadır.
Bu projeleri tahakkuk ottirmek (Dovamı Sa. o Sü. 6 do)
Dün geceki sis
Dün akşam aaat 20 de başlı-yaıı sis, gece yarısına doğru kesafetini artırmış, bu yüzden KÖp rüden her gece 12.15 ve 1.45 te kalkan şehir hattı vapurlun hareket eücmejniölir.
Demirperdeı konferansı
sona erdi
Açeson’M acele izahat
verilecek
Suriye Elçisinin beyanatı
Ankara, 25 (Hususî) — Memleketimize gelmiş bulunan yeni Suriye Elçisi Emir Aralan Adli bir gazeteciye verdiği demeçte, Suriyenin teklif ettiği buğday meselesine de temas etmiş ve but konuda anlaşmaya varılır varıl-* (Devamı Sa. 5 Sü. 8 de)
TAKVİMDEN BİR YAPRAK
Yerli filmle”
Uayll yorll film çevriliyor.., nBunun bir başlangıç olduğunda şüphe yoktur. Bu mııkaddo-mo bizde do bir film endüstrisinin düşe kalka yllrünıoğe başladığını gü3toron İlk adımlardır. Fakat bu İlk adımlara muayyon, müsbet ve sağlam bir İstikamet verllmozso sinema çoouğu, sür'atll vo kuvvot-II yürünmesi lâzım gelen bu yolda tökoslomeğo başlar, ayakları bur-
Bu kadar film çevrildi. Bunların san'at hayatında yaptığı toslr, su lizerlno nakış yapmak kabilinden olmuştur. Hiç bir film slnonıa tarifi Indo yor tutacak şekildo dovamlı bir mevki edinememiştir. O kadar kİ daha slnomada kendisine hakkl-lo bir san'at kürsüsü odlnobllecok bir artist do göremedim. Slnomada çalışan san'atkürlar bu İşi (paralı bir angarya) haline koymuşlardır.
Filmlerin ömürsüzlüğünün on bl-rlnol sobebl bu müessoselerln fazla tüccar olmalarıdır. San'at, tücoar-lık hallno gollrso zevale mahkûmdur.
ULUNAY
Yorll flimlor do maalosef beyit olmuştur. Mutlaka alaturka bosio-lenmlş paraçlar lâzımdır. Bunları Sadottin Kaynak, yahut Sabahattin Pınar, yahut da Şadi Işılay, şipin İşi bostellyorlar. Bostolerl y|. no tanınmış okuyucu kadınlar da okurlar. Filmde bohomohal davullu zurnalı bir düğün olacak... Çengiler kıvıra kıvıra göbek atacaklar...
Film burada gösterilir, şehir turnesini yapar, oradan Anadolu soya haline çıkar. Bu seyahat, ticaretin kuvvotll kayıtları ilo sımsıkı bağlanmıştır. Bunlarda no milli terbiyemiz, no milli ruhumuz, ne milli varlığımız namına bir şoy bulunamaz. No kazanıyor? Ona bakılır.
Türk allosl nedir? Türk delikanlısı nasıldır? Bir Türk kızı no do-moktlr? Bu momlekotln —no olursa olsun— şehirlisinde, köylüsünde bir hususlyot vardır. Fakat filnıdo bu karakterler! tahlil edecek hiç bir şoy yoktur.
Ne zaman bizim yeril filmleri dü-
şümüm aklıma zavallı Sormet Muit
(Dovıımı Sa. 5 Sü. e da)
VaU Profesör Dr. Fahreddin Kerim Gökau gecekonducularla görüşüyor
(Yazısı 5 inci sayfadadır)