&9âmilia
Perşembe
27
EKİM
1949
Sahibi: Safa Kılıçlıoğln
İdare: Nuruosmaniyo No: 17
Tel adresli «YENİ SABAH»
İSTANBUL
Telefon ı 50795 — 26158
12 inci Yıl, No. 3823
HÜRRİYET VE HAKKIN YILMAZ MUDAFİİYIZ
Yeni Sahalı
Saylat 10 Kuruş
Kadın âleminin rakipsiz bir şaheseri, meşhur Elişi vo Model mecmuasının Türkçe ilaveli 342 ci sayısı çıktı. NET KÎTABEVl
Bayar, Elâzığ'da bir nutuk söyledi
“Millet artık ev sahibi gibi hareket ve karşısına çıkacak simsarları bertaraf etmek azmindedir,,
istanbulun
Asayişi
E stanbul, bütün Türldyenin ;
U hattâ tekmil Balkanların u nüfusu milyona yaklaşan tek şehridir. Binaenaleyh kitle kesafeti mevcut olan her belde gibi asayiş bakımından nâzik bir durum arzeder. Paris, Londra, Kahire gibi muazzam şehirlerin emniyeti öyle yüz binlik veya yirmi binlik kasabalar gibi kolay sağlanamaz. Her çeşit insanın toplandığı, her nevi kanaat sahiplerinin kaynaştığı bu dev merkezlerde, milyonluk İnsanların yalnız işleri başına gidip yerlerine dönmeleri başlı başına mühim bir hâdisedir. Bu yüzden İstanbulini ne kadar sıkıntı içinde kıvrandığı ve çeyrek asırdır bu vadide en ufak hayırlı bir teşebbüsün yapılamadığı apaçıktır. Bir taraftan Yeşilköyden Rumeli ve Anadolu Kavağına kadar diğer taraftan Haydarpaşadan Pendl-ğe ve Adalara kadar uzanan geniş sahada oturnlann iş ve güçlerinin başına gelip gitmeleri gündelik öyle problemleri ortaya atar ki onların halli bir nevi seferberlik kadar önemlidir. Faraza Nevyork. Londra ve Paris gibi şehirlerde günde aşağı yukarı üç milyon küsur halk sabahlan iş başı ederler, akşamlan d-, pvlçrine dönerler. yâni yev-mıy» altı milyon adamı —o da günün pek mahdut saatlerinde yâni sabahlan saat yedi ile dokuz akşamlan da keza altı ile dokuz arasında— taşımak lâzımdır. Bu faaliyet daima bir seferberlik halidir. Nakliye İşlerimiz, itiraf etmelidir ki çok aksak ve bozuktur. Günün belli saatlerinde muayyen yollardan geçmek, pek zor bir keyfiyettir. Akşamları Galata, Köprü, günün her saatinde Beyoğlunon meşhur büyük caddesi daima tıkalıdır. Tramvaylar, vapurlar, şimendöferler vo otobüsler her zaman faklım tıkJım-dır. Bu kadar izdiham tablatlle asayişi de rahatsız eder, bozar.
Hırsızlık, yankesicilik gibi vakıalar, kalabalıkla mebsuten mütenasip olarak çoğalır. Zabıta kuvvetleri brı kadar dağınık bir şehrin her yerinde, her an hazır olmak Imkânmı bulamazlar. Bu kuvvetlerin fıktanı veya yoksuz-luğu ise, bulanık suda avlanmak İsti yenlerin cüretini artfanr, İşi, düpedüz zorbalığa ve silâhlı baskın ve şakavete kadar götürmelerine sebep olur. Şehir dahilin- , de beniiz bu safhaya gelmiş sa-yıkunayız. Fakat şehir civarında ve dışında, hele gecenin geç saatlerinde otomobil gezintilerinin her türlü tehlikeden masun olduğu İddia edilemez, böyle bir İddiayı tekzip edecek hâdiseler hemen herkesin hafanndadır.
Bu umumî cereyanın yanında, kabadayılık ve şarhoşluğtın doğurduğu nâhoş hâdiseler de hesaba katılmalıdır.
ötedenberi devlet yasaklarının çok sürmediği hakkında da, (Devamı 8a. C Sü. 7 de)
! Elâzığ 26 (Celâl Bayara refaket eden arka-
daşımın Alâeddin Berk büdiriyor) — Demokrat Parti başkanı Celâl Bayar Malatya ve Elâr.ığın De mokrat Parti İleri gelenleri!» bugün otomobille Malatyadan hareket ederek Elâzığa gelmiştir. Ba-
v
Fransa'da yeni kabine i için ilk ümit;
"Yeni Sabah,, ın Hac hâtıraları...
CeMf Bayar Mdlatyadakl nutkunu söylerken
Rusya, Yugoslav Elçisini koğuyor
Moskova radyosu, Tito’yu ağır ' kelimelerle tahkir etti
Londra, 26 (B.B.C.) — Sovyet] Birliğinin Mareşal Tito aleyhindeki mücadelesi, bugün, Mareşali şahsan tahkir şeklinde tecelli etmiştir. Moskova radyo3u, bugünkü neşriyatında, Tito için şu
tâbirleri kullanmıştır: «Aç gözlü maymun, asker kaçağı, korkak, geveze papağan».
Moskova radyosu, Titoyu en nihayet şahsî menfaat uğruna (Devamı Sa. 5 Sü. 5 do)
Üniversite talebesi
ve politika işleri
Dün Ankaradan dönen Rektörler, üniversite talebesinin siyasetle uğraşması meselesini izah ediyorlar
Bon günlerde Ankaroda yapı-
en Üniversiteler arası '
len Üniversiteler e tılanna iştirak eden İstanbul ve Teknik Üniver -
■iteıi Rektör ve dekanları dün sabah Ankaradan şohrimizo avdot etmişlerdir.
İstanbul Üniversitesi Rektörü ordinaryüs pr fosör Ömer lâl Borç, Ha darpla garında kendisi ile görü «en bir arkadaşımıza, Üniversi- Rektör Ömer Celâl Sarç lelorarası kurul toplantılarında I duğu alınan kararlar etrafında demiştir |
ulıitlerde Üniversite siyasetle meşgul o-labileccği hakkında bir karara varıldığı haberleri
' şayi olmaktadır.
| Halbuki Üniver sitelorarası ku -rul toplantılarında ; Üniversite da bilinde, talebenin «iyasctlo meşgul olup olamıyacağı mevzuubahis olma «niştir. Vo olamaz da...
Çünkü, Universi
ğii, okuma vo a-raştırma yori ol-çıktır. SiyıiBot, üniversiteye (Devamı Sa. 5 Sü. 1 do)
Paraşütle indirme tecrübesi
Paris Büyük Elçisinin beyanatı
Bidault, partilerin I mlizaharetini temin etti
Londra 26 (B.B.C) — Fıensada, yeni bir kabine kurulması için Bidault tarafından sarfedilen gayret ler ümit verici olmağa başlamıştır. Bidault, Sosyalistlerin müzaheretini temin etmiştir.
(Devamı Sa. 5 Sü. 7 do)
Mina’da birinci gün şeytanı taşladık, kurbanları kestik
Yazısını lütfen 4 üncü sayfada okuyunuz
Numan Menemencioğlu dün Ankara’da gazetecilerin suallerine cevaplar verdi
Ankara 26 (Telefonla) — Memlekete gelişi etrafında bazı gazeteler tarafından türlü tefsirler yürü tülcn Paris Büyük Elçimiz Numan Menemencioğlu bugün gazetecilere §u beyanatta bulunmuştur:
(— Gelişim hakkında bir iki gazetenin yaptığı tefsirlere karşı bir şey demeğe hakkım yok. Talihsizlik bende oldu ki, Ankaraya gell -şlmde hiç bir gazeteciyi göreme -dlm. Ve kendilerine gelişim hak -tanda bir şey söyleyemedim.
Biliyorsunuz kİ beynelmilel kon feranslar birbirini takip edip duruyor. Bunlara hükümet namına, devlet namına katılmak, katılma -dan evvel hazırlığım yapmak, bittikten sonra neticesini arzetmek,
(Devamı Sa. B 80. 3 de)
Şehir Meclisi toplantısı
Bir kısım âzalar belediye hastahanelerinin hükümet tarafından alınmasını şiddetle tenkit etti
Katolik
kıyafetli Ortodoks
Alhenağoras, Macar ruhanîsinin ziyaretini bu sebepten kabul etmedi Şehrimizde bulunmakta olnn>Mncar ruhanisi Nometh, Patrik Athonago-rası ziyaret etmek mukündilo Patrikhaneye RİtmioBo de üzerinde katolik ruhanilorino mahsus elbiso bulundu-ğıındıın Patrik tarafından kabul o-dilmomistir.
Diğer taraftan İngiltere baş piskoposlarından Corc Vaat, Londrudan gelmiş vo diin öyleden evvel Ortodoks patriği Atbeuagorası ziyarot et ml»Ür.
Voli Profesör Doktor Fahreddin Kerim Oökay
Vali, dün Kaymakamlarla
mühim bir toplantı yaptı
İlk plânda görülecek işler tesbit edildi, Dr. Kırdar da dün eski mesaî arkadaşlarına ve radyo vasıtasile İstanbul halkına veda etti
Emekliye ayrılacak Subaylar
800 kadar subayın emekliye ayrılacağı haber veriliyor
Ankara: 26 (Hususî) — öğronildi ğîno göro 949 - 950 Bonelori sarfında Millî Savunma vo Genelkurmay başkanlığınca tesbit olunan esaslar uygun olarak bir koç gonerat do dahil olmak ilzoro muhtelif rütbedoki (Devamı Sa. 5 8Ü. 7 do)
Vali vo bolediyo başkanı Ord. Prof. Dr. Fahrettin Korim Gökay dün su-bah vilâyetle kaymakamlarla bir top larıtı yapmış vo bu toplantıda muhtelif şehir işlori etrafında izahat alarak direktiflor vermiştir. Fahrettin Korim Gökay, kendini mülkiyeden yetişmiş olmamakla beraber, otuz kü sur yıldır İstanbulda talobe olarak pansiyonlarda, asistan olarak hnsta-hauolerdo, hocalıkla fakültalerdo, muhtelif comiyotlordokî lıizmetlerin-do vo yurt içi vo dışı tetkiklerinde edindiği bilgi ilo idare mekanizması nın başından sonuna kadar nasıl işle iliğini bildiğini kaymakam arkadaşlarının da halka hizmet emeli ve halk pisikolojisi ilo mücehhez olduklarına şüphosi bulunmadığını belirtmiş ve çalışmalarında kendilerinden beklediklerini işe boşlarken bir ta-
Mütareke Yılları Esrarı
Damad Ferit Paşa devrinin şimdive kadar hiç bir yerde çıkmamış hâtıra ve esrarı
Bürriyet ve İtilâfcıların, İttihatçıları tasfiye için baş vurdukları usuller, o devirde harp divânı müddeiumumîliği yapmış olan zatın hâtıraları, tevkifler, Bekirağa Bölüğü, o devirdeki İstanbulun içyüzü ve saire... Bütün bunları büyün başladığımız ve ancak bir iki hafta sürecek fevkalâde meraklı tefrikada okuyunuz.
Bugün 2 nci sayfada
Amerikan -Çekoslovak gerginliği
Amerika Çekoslovakya’yı protesto elti
Vaşington, 26 (A.A.) — (Unl ted Press): Bugün burada açık landığına göre, Amerika Prngda-kl elçiliğinde memur olan Samu-el Meryn’te yapılan muameleyi (Devamı Sa. 5 Sü 7 do)
Meclise iki
soru önergesi
daha verildi
Osman Nuri Koni ve Hüseyin Ulusoy bazı sualler soruyorlar
Ankara: 26 (Hususi) — Büyük Millet Meclisinin açılmasının yokla, tığı şu günlerde Meclise verilen soru önergeleri fazlalaşmaktadır. Bu cüm Icden olmak üzere yeniden iki soru önergesi dnlıa verilmiştir. Bunlardan birincisi, Millet Partisi Meclis Grupu başkanı Osman Nuri Koni tarafından verilmiştir. Koninin verdiği önergede
(Devamı Sa. 5 SÜ. 2 do)
TAKVİMDEN RİR YAPRAK
Bizde çocuk mes’elesı
ULUNAY
İZ Imsoslz çooukların dovl?t tarafından hlnıayo odllooo-ğlne dair gazetelerde bir haber gördüm. Bu nıes'elo İle Eğitim ve Sağlık Bakanlıkları ve bolediyo a-lâkadar oluyor: Evvelâ yodl yaşına kadar olanlar himaye ediloce’;-mlş, bunun İçin do Darülâoezodo hususi yorlor hazırlanıyormuş. Bu sono 50 çoouk alınacak vo bu adet 200 e kadar çıkarılacakmış.
Bizde çocuk mos'olesl pek çokları gibi halledilmemiş bir dâvadır. Evvelâ kimsesiz çoouklar kimlerdir? Bunlar «Piçler» mi? Yoksa hayat vo kadorln sevkllo ana vo babasını kaybetmiş, sokakta kalmış bahtsızlar mıdır? Bazı ana vo babalar da vazifelerini hiç yapmıyorlar, çoouklarını başı boş sokağa bırakıyorlar. Bunlar hakkında müsavi muamele yapılamaz. Gayrı meşru' (Aşk mahsullorl) dlyoblloooğl-mlz blrlnol kısımdakilerin doğrudan doğruya dovlot tarafından hl-mayo edilmeleri lonbodor. Hor hangi bir sobeplo sokağa bırakılım a-na babalı «klmsoslzlor» hakkında Iso dovlotln, hükümetin kudrotll o-
II ana babalık hüvlyotini tabiilikten çıkaracak tıynette olanların yakasına yapışarak onlara vazlfole» rlnl öğretmelidir.
Sokaklar, köprü altları, vlrano-ler çocuklarla doludur.
İstanbulun (Çocuk sofalotl âlemi) başlı başına bir dünyadır. Me« leğinl ly) bilen bir gazotccl bunlara dair adam akıllı bir riHortal yapacak olsa Hügo’nun (Sofillcr) İni forsah forsah geritlo bırakacak kadar birbirine girift olmuş mevzu yıft:nı Icindo kalır.
Bu sofalet ünlvorsltos) öyle müs’-talt olcmanlar yetiştiriyor kİ kötülüğü sarfedilen bu harlkulâdo zokâ-ların böylelikle heder olup gltmo-slno ağlamamak elden golmoz.
Şlmdlyo kaçlar teşkilât dlyo yapılan bütün gayretlordon hiç bir şoy çıkmamıştır. Sokak çocukları yekûnu gündon güne kabarmış, artmış vo yaşayışları kador fırtınasından koparabilecekleri rızka vâbos-to kalmıştır. Manav dükkânlarının önlorindo teşhir odllon moyvalar-dan çalarlar, kapar kaçarlar, 6Öy (Devamı Sa. 5 Sü. 7 do)
pu» Ankmda Etimemt kwa atmanda, uçaktan para,i tle kıta İndirme teertlbelerl vamlmutır
Reeimde, tecrübeye &lr ük eden ordu meneuplunndan birkaçı yürütmektedir. P 3
&9âmilia
Perşembe
27
EKİM
1949
Sahibi: Safa Kılıçlıoğln
İdare: Nuruosmaniyo No: 17
Tel adresli «YENİ SABAH»
İSTANBUL
Telefon ı 50795 — 26158
12 inci Yıl, No. 3823
HÜRRİYET VE HAKKIN YILMAZ MUDAFİİYIZ
Yeni Sahalı
Saylat 10 Kuruş
Kadın âleminin rakipsiz bir şaheseri, meşhur Elişi vo Model mecmuasının Türkçe ilaveli 342 ci sayısı çıktı. NET KÎTABEVl
Bayar, Elâzığ'da bir nutuk söyledi
“Millet artık ev sahibi gibi hareket ve karşısına çıkacak simsarları bertaraf etmek azmindedir,,
istanbulun
Asayişi
E stanbul, bütün Türldyenin ;
U hattâ tekmil Balkanların u nüfusu milyona yaklaşan tek şehridir. Binaenaleyh kitle kesafeti mevcut olan her belde gibi asayiş bakımından nâzik bir durum arzeder. Paris, Londra, Kahire gibi muazzam şehirlerin emniyeti öyle yüz binlik veya yirmi binlik kasabalar gibi kolay sağlanamaz. Her çeşit insanın toplandığı, her nevi kanaat sahiplerinin kaynaştığı bu dev merkezlerde, milyonluk İnsanların yalnız işleri başına gidip yerlerine dönmeleri başlı başına mühim bir hâdisedir. Bu yüzden İstanbulini ne kadar sıkıntı içinde kıvrandığı ve çeyrek asırdır bu vadide en ufak hayırlı bir teşebbüsün yapılamadığı apaçıktır. Bir taraftan Yeşilköyden Rumeli ve Anadolu Kavağına kadar diğer taraftan Haydarpaşadan Pendl-ğe ve Adalara kadar uzanan geniş sahada oturnlann iş ve güçlerinin başına gelip gitmeleri gündelik öyle problemleri ortaya atar ki onların halli bir nevi seferberlik kadar önemlidir. Faraza Nevyork. Londra ve Paris gibi şehirlerde günde aşağı yukarı üç milyon küsur halk sabahlan iş başı ederler, akşamlan d-, pvlçrine dönerler. yâni yev-mıy» altı milyon adamı —o da günün pek mahdut saatlerinde yâni sabahlan saat yedi ile dokuz akşamlan da keza altı ile dokuz arasında— taşımak lâzımdır. Bu faaliyet daima bir seferberlik halidir. Nakliye İşlerimiz, itiraf etmelidir ki çok aksak ve bozuktur. Günün belli saatlerinde muayyen yollardan geçmek, pek zor bir keyfiyettir. Akşamları Galata, Köprü, günün her saatinde Beyoğlunon meşhur büyük caddesi daima tıkalıdır. Tramvaylar, vapurlar, şimendöferler vo otobüsler her zaman faklım tıkJım-dır. Bu kadar izdiham tablatlle asayişi de rahatsız eder, bozar.
Hırsızlık, yankesicilik gibi vakıalar, kalabalıkla mebsuten mütenasip olarak çoğalır. Zabıta kuvvetleri brı kadar dağınık bir şehrin her yerinde, her an hazır olmak Imkânmı bulamazlar. Bu kuvvetlerin fıktanı veya yoksuz-luğu ise, bulanık suda avlanmak İsti yenlerin cüretini artfanr, İşi, düpedüz zorbalığa ve silâhlı baskın ve şakavete kadar götürmelerine sebep olur. Şehir dahilin- , de beniiz bu safhaya gelmiş sa-yıkunayız. Fakat şehir civarında ve dışında, hele gecenin geç saatlerinde otomobil gezintilerinin her türlü tehlikeden masun olduğu İddia edilemez, böyle bir İddiayı tekzip edecek hâdiseler hemen herkesin hafanndadır.
Bu umumî cereyanın yanında, kabadayılık ve şarhoşluğtın doğurduğu nâhoş hâdiseler de hesaba katılmalıdır.
ötedenberi devlet yasaklarının çok sürmediği hakkında da, (Devamı 8a. C Sü. 7 de)
! Elâzığ 26 (Celâl Bayara refaket eden arka-
daşımın Alâeddin Berk büdiriyor) — Demokrat Parti başkanı Celâl Bayar Malatya ve Elâr.ığın De mokrat Parti İleri gelenleri!» bugün otomobille Malatyadan hareket ederek Elâzığa gelmiştir. Ba-
v
Fransa'da yeni kabine i için ilk ümit;
"Yeni Sabah,, ın Hac hâtıraları...
CeMf Bayar Mdlatyadakl nutkunu söylerken
Rusya, Yugoslav Elçisini koğuyor
Moskova radyosu, Tito’yu ağır ' kelimelerle tahkir etti
Londra, 26 (B.B.C.) — Sovyet] Birliğinin Mareşal Tito aleyhindeki mücadelesi, bugün, Mareşali şahsan tahkir şeklinde tecelli etmiştir. Moskova radyo3u, bugünkü neşriyatında, Tito için şu
tâbirleri kullanmıştır: «Aç gözlü maymun, asker kaçağı, korkak, geveze papağan».
Moskova radyosu, Titoyu en nihayet şahsî menfaat uğruna (Devamı Sa. 5 Sü. 5 do)
Üniversite talebesi
ve politika işleri
Dün Ankaradan dönen Rektörler, üniversite talebesinin siyasetle uğraşması meselesini izah ediyorlar
Bon günlerde Ankaroda yapı-
en Üniversiteler arası '
len Üniversiteler e tılanna iştirak eden İstanbul ve Teknik Üniver -
■iteıi Rektör ve dekanları dün sabah Ankaradan şohrimizo avdot etmişlerdir.
İstanbul Üniversitesi Rektörü ordinaryüs pr fosör Ömer lâl Borç, Ha darpla garında kendisi ile görü «en bir arkadaşımıza, Üniversi- Rektör Ömer Celâl Sarç lelorarası kurul toplantılarında I duğu alınan kararlar etrafında demiştir |
ulıitlerde Üniversite siyasetle meşgul o-labileccği hakkında bir karara varıldığı haberleri
' şayi olmaktadır.
| Halbuki Üniver sitelorarası ku -rul toplantılarında ; Üniversite da bilinde, talebenin «iyasctlo meşgul olup olamıyacağı mevzuubahis olma «niştir. Vo olamaz da...
Çünkü, Universi
ğii, okuma vo a-raştırma yori ol-çıktır. SiyıiBot, üniversiteye (Devamı Sa. 5 Sü. 1 do)
Paraşütle indirme tecrübesi
Paris Büyük Elçisinin beyanatı
Bidault, partilerin I mlizaharetini temin etti
Londra 26 (B.B.C) — Fıensada, yeni bir kabine kurulması için Bidault tarafından sarfedilen gayret ler ümit verici olmağa başlamıştır. Bidault, Sosyalistlerin müzaheretini temin etmiştir.
(Devamı Sa. 5 Sü. 7 do)
Mina’da birinci gün şeytanı taşladık, kurbanları kestik
Yazısını lütfen 4 üncü sayfada okuyunuz
Numan Menemencioğlu dün Ankara’da gazetecilerin suallerine cevaplar verdi
Ankara 26 (Telefonla) — Memlekete gelişi etrafında bazı gazeteler tarafından türlü tefsirler yürü tülcn Paris Büyük Elçimiz Numan Menemencioğlu bugün gazetecilere §u beyanatta bulunmuştur:
(— Gelişim hakkında bir iki gazetenin yaptığı tefsirlere karşı bir şey demeğe hakkım yok. Talihsizlik bende oldu ki, Ankaraya gell -şlmde hiç bir gazeteciyi göreme -dlm. Ve kendilerine gelişim hak -tanda bir şey söyleyemedim.
Biliyorsunuz kİ beynelmilel kon feranslar birbirini takip edip duruyor. Bunlara hükümet namına, devlet namına katılmak, katılma -dan evvel hazırlığım yapmak, bittikten sonra neticesini arzetmek,
(Devamı Sa. B 80. 3 de)
Şehir Meclisi toplantısı
Bir kısım âzalar belediye hastahanelerinin hükümet tarafından alınmasını şiddetle tenkit etti
Katolik
kıyafetli Ortodoks
Alhenağoras, Macar ruhanîsinin ziyaretini bu sebepten kabul etmedi Şehrimizde bulunmakta olnn>Mncar ruhanisi Nometh, Patrik Athonago-rası ziyaret etmek mukündilo Patrikhaneye RİtmioBo de üzerinde katolik ruhanilorino mahsus elbiso bulundu-ğıındıın Patrik tarafından kabul o-dilmomistir.
Diğer taraftan İngiltere baş piskoposlarından Corc Vaat, Londrudan gelmiş vo diin öyleden evvel Ortodoks patriği Atbeuagorası ziyarot et ml»Ür.
Voli Profesör Doktor Fahreddin Kerim Oökay
Vali, dün Kaymakamlarla
mühim bir toplantı yaptı
İlk plânda görülecek işler tesbit edildi, Dr. Kırdar da dün eski mesaî arkadaşlarına ve radyo vasıtasile İstanbul halkına veda etti
Emekliye ayrılacak Subaylar
800 kadar subayın emekliye ayrılacağı haber veriliyor
Ankara: 26 (Hususî) — öğronildi ğîno göro 949 - 950 Bonelori sarfında Millî Savunma vo Genelkurmay başkanlığınca tesbit olunan esaslar uygun olarak bir koç gonerat do dahil olmak ilzoro muhtelif rütbedoki (Devamı Sa. 5 8Ü. 7 do)
Vali vo bolediyo başkanı Ord. Prof. Dr. Fahrettin Korim Gökay dün su-bah vilâyetle kaymakamlarla bir top larıtı yapmış vo bu toplantıda muhtelif şehir işlori etrafında izahat alarak direktiflor vermiştir. Fahrettin Korim Gökay, kendini mülkiyeden yetişmiş olmamakla beraber, otuz kü sur yıldır İstanbulda talobe olarak pansiyonlarda, asistan olarak hnsta-hauolerdo, hocalıkla fakültalerdo, muhtelif comiyotlordokî lıizmetlerin-do vo yurt içi vo dışı tetkiklerinde edindiği bilgi ilo idare mekanizması nın başından sonuna kadar nasıl işle iliğini bildiğini kaymakam arkadaşlarının da halka hizmet emeli ve halk pisikolojisi ilo mücehhez olduklarına şüphosi bulunmadığını belirtmiş ve çalışmalarında kendilerinden beklediklerini işe boşlarken bir ta-
Mütareke Yılları Esrarı
Damad Ferit Paşa devrinin şimdive kadar hiç bir yerde çıkmamış hâtıra ve esrarı
Bürriyet ve İtilâfcıların, İttihatçıları tasfiye için baş vurdukları usuller, o devirde harp divânı müddeiumumîliği yapmış olan zatın hâtıraları, tevkifler, Bekirağa Bölüğü, o devirdeki İstanbulun içyüzü ve saire... Bütün bunları büyün başladığımız ve ancak bir iki hafta sürecek fevkalâde meraklı tefrikada okuyunuz.
Bugün 2 nci sayfada
Amerikan -Çekoslovak gerginliği
Amerika Çekoslovakya’yı protesto elti
Vaşington, 26 (A.A.) — (Unl ted Press): Bugün burada açık landığına göre, Amerika Prngda-kl elçiliğinde memur olan Samu-el Meryn’te yapılan muameleyi (Devamı Sa. 5 Sü 7 do)
Meclise iki
soru önergesi
daha verildi
Osman Nuri Koni ve Hüseyin Ulusoy bazı sualler soruyorlar
Ankara: 26 (Hususi) — Büyük Millet Meclisinin açılmasının yokla, tığı şu günlerde Meclise verilen soru önergeleri fazlalaşmaktadır. Bu cüm Icden olmak üzere yeniden iki soru önergesi dnlıa verilmiştir. Bunlardan birincisi, Millet Partisi Meclis Grupu başkanı Osman Nuri Koni tarafından verilmiştir. Koninin verdiği önergede
(Devamı Sa. 5 SÜ. 2 do)
TAKVİMDEN RİR YAPRAK
Bizde çocuk mes’elesı
ULUNAY
İZ Imsoslz çooukların dovl?t tarafından hlnıayo odllooo-ğlne dair gazetelerde bir haber gördüm. Bu nıes'elo İle Eğitim ve Sağlık Bakanlıkları ve bolediyo a-lâkadar oluyor: Evvelâ yodl yaşına kadar olanlar himaye ediloce’;-mlş, bunun İçin do Darülâoezodo hususi yorlor hazırlanıyormuş. Bu sono 50 çoouk alınacak vo bu adet 200 e kadar çıkarılacakmış.
Bizde çocuk mos'olesl pek çokları gibi halledilmemiş bir dâvadır. Evvelâ kimsesiz çoouklar kimlerdir? Bunlar «Piçler» mi? Yoksa hayat vo kadorln sevkllo ana vo babasını kaybetmiş, sokakta kalmış bahtsızlar mıdır? Bazı ana vo babalar da vazifelerini hiç yapmıyorlar, çoouklarını başı boş sokağa bırakıyorlar. Bunlar hakkında müsavi muamele yapılamaz. Gayrı meşru' (Aşk mahsullorl) dlyoblloooğl-mlz blrlnol kısımdakilerin doğrudan doğruya dovlot tarafından hl-mayo edilmeleri lonbodor. Hor hangi bir sobeplo sokağa bırakılım a-na babalı «klmsoslzlor» hakkında Iso dovlotln, hükümetin kudrotll o-
II ana babalık hüvlyotini tabiilikten çıkaracak tıynette olanların yakasına yapışarak onlara vazlfole» rlnl öğretmelidir.
Sokaklar, köprü altları, vlrano-ler çocuklarla doludur.
İstanbulun (Çocuk sofalotl âlemi) başlı başına bir dünyadır. Me« leğinl ly) bilen bir gazotccl bunlara dair adam akıllı bir riHortal yapacak olsa Hügo’nun (Sofillcr) İni forsah forsah geritlo bırakacak kadar birbirine girift olmuş mevzu yıft:nı Icindo kalır.
Bu sofalet ünlvorsltos) öyle müs’-talt olcmanlar yetiştiriyor kİ kötülüğü sarfedilen bu harlkulâdo zokâ-ların böylelikle heder olup gltmo-slno ağlamamak elden golmoz.
Şlmdlyo kaçlar teşkilât dlyo yapılan bütün gayretlordon hiç bir şoy çıkmamıştır. Sokak çocukları yekûnu gündon güne kabarmış, artmış vo yaşayışları kador fırtınasından koparabilecekleri rızka vâbos-to kalmıştır. Manav dükkânlarının önlorindo teşhir odllon moyvalar-dan çalarlar, kapar kaçarlar, 6Öy (Devamı Sa. 5 Sü. 7 do)
pu» Ankmda Etimemt kwa atmanda, uçaktan para,i tle kıta İndirme teertlbelerl vamlmutır
Reeimde, tecrübeye &lr ük eden ordu meneuplunndan birkaçı yürütmektedir. P 3
&9âmilia
Perşembe
27
EKİM
1949
Sahibi: Safa Kılıçlıoğln
İdare: Nuruosmaniyo No: 17
Tel adresli «YENİ SABAH»
İSTANBUL
Telefon ı 50795 — 26158
12 inci Yıl, No. 3823
HÜRRİYET VE HAKKIN YILMAZ MUDAFİİYIZ
Yeni Sahalı
Saylat 10 Kuruş
Kadın âleminin rakipsiz bir şaheseri, meşhur Elişi vo Model mecmuasının Türkçe ilaveli 342 ci sayısı çıktı. NET KÎTABEVl
Bayar, Elâzığ'da bir nutuk söyledi
“Millet artık ev sahibi gibi hareket ve karşısına çıkacak simsarları bertaraf etmek azmindedir,,
istanbulun
Asayişi
E stanbul, bütün Türldyenin ;
U hattâ tekmil Balkanların u nüfusu milyona yaklaşan tek şehridir. Binaenaleyh kitle kesafeti mevcut olan her belde gibi asayiş bakımından nâzik bir durum arzeder. Paris, Londra, Kahire gibi muazzam şehirlerin emniyeti öyle yüz binlik veya yirmi binlik kasabalar gibi kolay sağlanamaz. Her çeşit insanın toplandığı, her nevi kanaat sahiplerinin kaynaştığı bu dev merkezlerde, milyonluk İnsanların yalnız işleri başına gidip yerlerine dönmeleri başlı başına mühim bir hâdisedir. Bu yüzden İstanbulini ne kadar sıkıntı içinde kıvrandığı ve çeyrek asırdır bu vadide en ufak hayırlı bir teşebbüsün yapılamadığı apaçıktır. Bir taraftan Yeşilköyden Rumeli ve Anadolu Kavağına kadar diğer taraftan Haydarpaşadan Pendl-ğe ve Adalara kadar uzanan geniş sahada oturnlann iş ve güçlerinin başına gelip gitmeleri gündelik öyle problemleri ortaya atar ki onların halli bir nevi seferberlik kadar önemlidir. Faraza Nevyork. Londra ve Paris gibi şehirlerde günde aşağı yukarı üç milyon küsur halk sabahlan iş başı ederler, akşamlan d-, pvlçrine dönerler. yâni yev-mıy» altı milyon adamı —o da günün pek mahdut saatlerinde yâni sabahlan saat yedi ile dokuz akşamlan da keza altı ile dokuz arasında— taşımak lâzımdır. Bu faaliyet daima bir seferberlik halidir. Nakliye İşlerimiz, itiraf etmelidir ki çok aksak ve bozuktur. Günün belli saatlerinde muayyen yollardan geçmek, pek zor bir keyfiyettir. Akşamları Galata, Köprü, günün her saatinde Beyoğlunon meşhur büyük caddesi daima tıkalıdır. Tramvaylar, vapurlar, şimendöferler vo otobüsler her zaman faklım tıkJım-dır. Bu kadar izdiham tablatlle asayişi de rahatsız eder, bozar.
Hırsızlık, yankesicilik gibi vakıalar, kalabalıkla mebsuten mütenasip olarak çoğalır. Zabıta kuvvetleri brı kadar dağınık bir şehrin her yerinde, her an hazır olmak Imkânmı bulamazlar. Bu kuvvetlerin fıktanı veya yoksuz-luğu ise, bulanık suda avlanmak İsti yenlerin cüretini artfanr, İşi, düpedüz zorbalığa ve silâhlı baskın ve şakavete kadar götürmelerine sebep olur. Şehir dahilin- , de beniiz bu safhaya gelmiş sa-yıkunayız. Fakat şehir civarında ve dışında, hele gecenin geç saatlerinde otomobil gezintilerinin her türlü tehlikeden masun olduğu İddia edilemez, böyle bir İddiayı tekzip edecek hâdiseler hemen herkesin hafanndadır.
Bu umumî cereyanın yanında, kabadayılık ve şarhoşluğtın doğurduğu nâhoş hâdiseler de hesaba katılmalıdır.
ötedenberi devlet yasaklarının çok sürmediği hakkında da, (Devamı 8a. C Sü. 7 de)
! Elâzığ 26 (Celâl Bayara refaket eden arka-
daşımın Alâeddin Berk büdiriyor) — Demokrat Parti başkanı Celâl Bayar Malatya ve Elâr.ığın De mokrat Parti İleri gelenleri!» bugün otomobille Malatyadan hareket ederek Elâzığa gelmiştir. Ba-
v
Fransa'da yeni kabine i için ilk ümit;
"Yeni Sabah,, ın Hac hâtıraları...
CeMf Bayar Mdlatyadakl nutkunu söylerken
Rusya, Yugoslav Elçisini koğuyor
Moskova radyosu, Tito’yu ağır ' kelimelerle tahkir etti
Londra, 26 (B.B.C.) — Sovyet] Birliğinin Mareşal Tito aleyhindeki mücadelesi, bugün, Mareşali şahsan tahkir şeklinde tecelli etmiştir. Moskova radyo3u, bugünkü neşriyatında, Tito için şu
tâbirleri kullanmıştır: «Aç gözlü maymun, asker kaçağı, korkak, geveze papağan».
Moskova radyosu, Titoyu en nihayet şahsî menfaat uğruna (Devamı Sa. 5 Sü. 5 do)
Üniversite talebesi
ve politika işleri
Dün Ankaradan dönen Rektörler, üniversite talebesinin siyasetle uğraşması meselesini izah ediyorlar
Bon günlerde Ankaroda yapı-
en Üniversiteler arası '
len Üniversiteler e tılanna iştirak eden İstanbul ve Teknik Üniver -
■iteıi Rektör ve dekanları dün sabah Ankaradan şohrimizo avdot etmişlerdir.
İstanbul Üniversitesi Rektörü ordinaryüs pr fosör Ömer lâl Borç, Ha darpla garında kendisi ile görü «en bir arkadaşımıza, Üniversi- Rektör Ömer Celâl Sarç lelorarası kurul toplantılarında I duğu alınan kararlar etrafında demiştir |
ulıitlerde Üniversite siyasetle meşgul o-labileccği hakkında bir karara varıldığı haberleri
' şayi olmaktadır.
| Halbuki Üniver sitelorarası ku -rul toplantılarında ; Üniversite da bilinde, talebenin «iyasctlo meşgul olup olamıyacağı mevzuubahis olma «niştir. Vo olamaz da...
Çünkü, Universi
ğii, okuma vo a-raştırma yori ol-çıktır. SiyıiBot, üniversiteye (Devamı Sa. 5 Sü. 1 do)
Paraşütle indirme tecrübesi
Paris Büyük Elçisinin beyanatı
Bidault, partilerin I mlizaharetini temin etti
Londra 26 (B.B.C) — Fıensada, yeni bir kabine kurulması için Bidault tarafından sarfedilen gayret ler ümit verici olmağa başlamıştır. Bidault, Sosyalistlerin müzaheretini temin etmiştir.
(Devamı Sa. 5 Sü. 7 do)
Mina’da birinci gün şeytanı taşladık, kurbanları kestik
Yazısını lütfen 4 üncü sayfada okuyunuz
Numan Menemencioğlu dün Ankara’da gazetecilerin suallerine cevaplar verdi
Ankara 26 (Telefonla) — Memlekete gelişi etrafında bazı gazeteler tarafından türlü tefsirler yürü tülcn Paris Büyük Elçimiz Numan Menemencioğlu bugün gazetecilere §u beyanatta bulunmuştur:
(— Gelişim hakkında bir iki gazetenin yaptığı tefsirlere karşı bir şey demeğe hakkım yok. Talihsizlik bende oldu ki, Ankaraya gell -şlmde hiç bir gazeteciyi göreme -dlm. Ve kendilerine gelişim hak -tanda bir şey söyleyemedim.
Biliyorsunuz kİ beynelmilel kon feranslar birbirini takip edip duruyor. Bunlara hükümet namına, devlet namına katılmak, katılma -dan evvel hazırlığım yapmak, bittikten sonra neticesini arzetmek,
(Devamı Sa. B 80. 3 de)
Şehir Meclisi toplantısı
Bir kısım âzalar belediye hastahanelerinin hükümet tarafından alınmasını şiddetle tenkit etti
Katolik
kıyafetli Ortodoks
Alhenağoras, Macar ruhanîsinin ziyaretini bu sebepten kabul etmedi Şehrimizde bulunmakta olnn>Mncar ruhanisi Nometh, Patrik Athonago-rası ziyaret etmek mukündilo Patrikhaneye RİtmioBo de üzerinde katolik ruhanilorino mahsus elbiso bulundu-ğıındıın Patrik tarafından kabul o-dilmomistir.
Diğer taraftan İngiltere baş piskoposlarından Corc Vaat, Londrudan gelmiş vo diin öyleden evvel Ortodoks patriği Atbeuagorası ziyarot et ml»Ür.
Voli Profesör Doktor Fahreddin Kerim Oökay
Vali, dün Kaymakamlarla
mühim bir toplantı yaptı
İlk plânda görülecek işler tesbit edildi, Dr. Kırdar da dün eski mesaî arkadaşlarına ve radyo vasıtasile İstanbul halkına veda etti
Emekliye ayrılacak Subaylar
800 kadar subayın emekliye ayrılacağı haber veriliyor
Ankara: 26 (Hususî) — öğronildi ğîno göro 949 - 950 Bonelori sarfında Millî Savunma vo Genelkurmay başkanlığınca tesbit olunan esaslar uygun olarak bir koç gonerat do dahil olmak ilzoro muhtelif rütbedoki (Devamı Sa. 5 8Ü. 7 do)
Vali vo bolediyo başkanı Ord. Prof. Dr. Fahrettin Korim Gökay dün su-bah vilâyetle kaymakamlarla bir top larıtı yapmış vo bu toplantıda muhtelif şehir işlori etrafında izahat alarak direktiflor vermiştir. Fahrettin Korim Gökay, kendini mülkiyeden yetişmiş olmamakla beraber, otuz kü sur yıldır İstanbulda talobe olarak pansiyonlarda, asistan olarak hnsta-hauolerdo, hocalıkla fakültalerdo, muhtelif comiyotlordokî lıizmetlerin-do vo yurt içi vo dışı tetkiklerinde edindiği bilgi ilo idare mekanizması nın başından sonuna kadar nasıl işle iliğini bildiğini kaymakam arkadaşlarının da halka hizmet emeli ve halk pisikolojisi ilo mücehhez olduklarına şüphosi bulunmadığını belirtmiş ve çalışmalarında kendilerinden beklediklerini işe boşlarken bir ta-
Mütareke Yılları Esrarı
Damad Ferit Paşa devrinin şimdive kadar hiç bir yerde çıkmamış hâtıra ve esrarı
Bürriyet ve İtilâfcıların, İttihatçıları tasfiye için baş vurdukları usuller, o devirde harp divânı müddeiumumîliği yapmış olan zatın hâtıraları, tevkifler, Bekirağa Bölüğü, o devirdeki İstanbulun içyüzü ve saire... Bütün bunları büyün başladığımız ve ancak bir iki hafta sürecek fevkalâde meraklı tefrikada okuyunuz.
Bugün 2 nci sayfada
Amerikan -Çekoslovak gerginliği
Amerika Çekoslovakya’yı protesto elti
Vaşington, 26 (A.A.) — (Unl ted Press): Bugün burada açık landığına göre, Amerika Prngda-kl elçiliğinde memur olan Samu-el Meryn’te yapılan muameleyi (Devamı Sa. 5 Sü 7 do)
Meclise iki
soru önergesi
daha verildi
Osman Nuri Koni ve Hüseyin Ulusoy bazı sualler soruyorlar
Ankara: 26 (Hususi) — Büyük Millet Meclisinin açılmasının yokla, tığı şu günlerde Meclise verilen soru önergeleri fazlalaşmaktadır. Bu cüm Icden olmak üzere yeniden iki soru önergesi dnlıa verilmiştir. Bunlardan birincisi, Millet Partisi Meclis Grupu başkanı Osman Nuri Koni tarafından verilmiştir. Koninin verdiği önergede
(Devamı Sa. 5 SÜ. 2 do)
TAKVİMDEN RİR YAPRAK
Bizde çocuk mes’elesı
ULUNAY
İZ Imsoslz çooukların dovl?t tarafından hlnıayo odllooo-ğlne dair gazetelerde bir haber gördüm. Bu nıes'elo İle Eğitim ve Sağlık Bakanlıkları ve bolediyo a-lâkadar oluyor: Evvelâ yodl yaşına kadar olanlar himaye ediloce’;-mlş, bunun İçin do Darülâoezodo hususi yorlor hazırlanıyormuş. Bu sono 50 çoouk alınacak vo bu adet 200 e kadar çıkarılacakmış.
Bizde çocuk mos'olesl pek çokları gibi halledilmemiş bir dâvadır. Evvelâ kimsesiz çoouklar kimlerdir? Bunlar «Piçler» mi? Yoksa hayat vo kadorln sevkllo ana vo babasını kaybetmiş, sokakta kalmış bahtsızlar mıdır? Bazı ana vo babalar da vazifelerini hiç yapmıyorlar, çoouklarını başı boş sokağa bırakıyorlar. Bunlar hakkında müsavi muamele yapılamaz. Gayrı meşru' (Aşk mahsullorl) dlyoblloooğl-mlz blrlnol kısımdakilerin doğrudan doğruya dovlot tarafından hl-mayo edilmeleri lonbodor. Hor hangi bir sobeplo sokağa bırakılım a-na babalı «klmsoslzlor» hakkında Iso dovlotln, hükümetin kudrotll o-
II ana babalık hüvlyotini tabiilikten çıkaracak tıynette olanların yakasına yapışarak onlara vazlfole» rlnl öğretmelidir.
Sokaklar, köprü altları, vlrano-ler çocuklarla doludur.
İstanbulun (Çocuk sofalotl âlemi) başlı başına bir dünyadır. Me« leğinl ly) bilen bir gazotccl bunlara dair adam akıllı bir riHortal yapacak olsa Hügo’nun (Sofillcr) İni forsah forsah geritlo bırakacak kadar birbirine girift olmuş mevzu yıft:nı Icindo kalır.
Bu sofalet ünlvorsltos) öyle müs’-talt olcmanlar yetiştiriyor kİ kötülüğü sarfedilen bu harlkulâdo zokâ-ların böylelikle heder olup gltmo-slno ağlamamak elden golmoz.
Şlmdlyo kaçlar teşkilât dlyo yapılan bütün gayretlordon hiç bir şoy çıkmamıştır. Sokak çocukları yekûnu gündon güne kabarmış, artmış vo yaşayışları kador fırtınasından koparabilecekleri rızka vâbos-to kalmıştır. Manav dükkânlarının önlorindo teşhir odllon moyvalar-dan çalarlar, kapar kaçarlar, 6Öy (Devamı Sa. 5 Sü. 7 do)
pu» Ankmda Etimemt kwa atmanda, uçaktan para,i tle kıta İndirme teertlbelerl vamlmutır
Reeimde, tecrübeye &lr ük eden ordu meneuplunndan birkaçı yürütmektedir. P 3
&9âmilia
Perşembe
27
EKİM
1949
Sahibi: Safa Kılıçlıoğln
İdare: Nuruosmaniyo No: 17
Tel adresli «YENİ SABAH»
İSTANBUL
Telefon ı 50795 — 26158
12 inci Yıl, No. 3823
HÜRRİYET VE HAKKIN YILMAZ MUDAFİİYIZ
Yeni Sahalı
Saylat 10 Kuruş
Kadın âleminin rakipsiz bir şaheseri, meşhur Elişi vo Model mecmuasının Türkçe ilaveli 342 ci sayısı çıktı. NET KÎTABEVl
Bayar, Elâzığ'da bir nutuk söyledi
“Millet artık ev sahibi gibi hareket ve karşısına çıkacak simsarları bertaraf etmek azmindedir,,
istanbulun
Asayişi
E stanbul, bütün Türldyenin ;
U hattâ tekmil Balkanların u nüfusu milyona yaklaşan tek şehridir. Binaenaleyh kitle kesafeti mevcut olan her belde gibi asayiş bakımından nâzik bir durum arzeder. Paris, Londra, Kahire gibi muazzam şehirlerin emniyeti öyle yüz binlik veya yirmi binlik kasabalar gibi kolay sağlanamaz. Her çeşit insanın toplandığı, her nevi kanaat sahiplerinin kaynaştığı bu dev merkezlerde, milyonluk İnsanların yalnız işleri başına gidip yerlerine dönmeleri başlı başına mühim bir hâdisedir. Bu yüzden İstanbulini ne kadar sıkıntı içinde kıvrandığı ve çeyrek asırdır bu vadide en ufak hayırlı bir teşebbüsün yapılamadığı apaçıktır. Bir taraftan Yeşilköyden Rumeli ve Anadolu Kavağına kadar diğer taraftan Haydarpaşadan Pendl-ğe ve Adalara kadar uzanan geniş sahada oturnlann iş ve güçlerinin başına gelip gitmeleri gündelik öyle problemleri ortaya atar ki onların halli bir nevi seferberlik kadar önemlidir. Faraza Nevyork. Londra ve Paris gibi şehirlerde günde aşağı yukarı üç milyon küsur halk sabahlan iş başı ederler, akşamlan d-, pvlçrine dönerler. yâni yev-mıy» altı milyon adamı —o da günün pek mahdut saatlerinde yâni sabahlan saat yedi ile dokuz akşamlan da keza altı ile dokuz arasında— taşımak lâzımdır. Bu faaliyet daima bir seferberlik halidir. Nakliye İşlerimiz, itiraf etmelidir ki çok aksak ve bozuktur. Günün belli saatlerinde muayyen yollardan geçmek, pek zor bir keyfiyettir. Akşamları Galata, Köprü, günün her saatinde Beyoğlunon meşhur büyük caddesi daima tıkalıdır. Tramvaylar, vapurlar, şimendöferler vo otobüsler her zaman faklım tıkJım-dır. Bu kadar izdiham tablatlle asayişi de rahatsız eder, bozar.
Hırsızlık, yankesicilik gibi vakıalar, kalabalıkla mebsuten mütenasip olarak çoğalır. Zabıta kuvvetleri brı kadar dağınık bir şehrin her yerinde, her an hazır olmak Imkânmı bulamazlar. Bu kuvvetlerin fıktanı veya yoksuz-luğu ise, bulanık suda avlanmak İsti yenlerin cüretini artfanr, İşi, düpedüz zorbalığa ve silâhlı baskın ve şakavete kadar götürmelerine sebep olur. Şehir dahilin- , de beniiz bu safhaya gelmiş sa-yıkunayız. Fakat şehir civarında ve dışında, hele gecenin geç saatlerinde otomobil gezintilerinin her türlü tehlikeden masun olduğu İddia edilemez, böyle bir İddiayı tekzip edecek hâdiseler hemen herkesin hafanndadır.
Bu umumî cereyanın yanında, kabadayılık ve şarhoşluğtın doğurduğu nâhoş hâdiseler de hesaba katılmalıdır.
ötedenberi devlet yasaklarının çok sürmediği hakkında da, (Devamı 8a. C Sü. 7 de)
! Elâzığ 26 (Celâl Bayara refaket eden arka-
daşımın Alâeddin Berk büdiriyor) — Demokrat Parti başkanı Celâl Bayar Malatya ve Elâr.ığın De mokrat Parti İleri gelenleri!» bugün otomobille Malatyadan hareket ederek Elâzığa gelmiştir. Ba-
v
Fransa'da yeni kabine i için ilk ümit;
"Yeni Sabah,, ın Hac hâtıraları...
CeMf Bayar Mdlatyadakl nutkunu söylerken
Rusya, Yugoslav Elçisini koğuyor
Moskova radyosu, Tito’yu ağır ' kelimelerle tahkir etti
Londra, 26 (B.B.C.) — Sovyet] Birliğinin Mareşal Tito aleyhindeki mücadelesi, bugün, Mareşali şahsan tahkir şeklinde tecelli etmiştir. Moskova radyo3u, bugünkü neşriyatında, Tito için şu
tâbirleri kullanmıştır: «Aç gözlü maymun, asker kaçağı, korkak, geveze papağan».
Moskova radyosu, Titoyu en nihayet şahsî menfaat uğruna (Devamı Sa. 5 Sü. 5 do)
Üniversite talebesi
ve politika işleri
Dün Ankaradan dönen Rektörler, üniversite talebesinin siyasetle uğraşması meselesini izah ediyorlar
Bon günlerde Ankaroda yapı-
en Üniversiteler arası '
len Üniversiteler e tılanna iştirak eden İstanbul ve Teknik Üniver -
■iteıi Rektör ve dekanları dün sabah Ankaradan şohrimizo avdot etmişlerdir.
İstanbul Üniversitesi Rektörü ordinaryüs pr fosör Ömer lâl Borç, Ha darpla garında kendisi ile görü «en bir arkadaşımıza, Üniversi- Rektör Ömer Celâl Sarç lelorarası kurul toplantılarında I duğu alınan kararlar etrafında demiştir |
ulıitlerde Üniversite siyasetle meşgul o-labileccği hakkında bir karara varıldığı haberleri
' şayi olmaktadır.
| Halbuki Üniver sitelorarası ku -rul toplantılarında ; Üniversite da bilinde, talebenin «iyasctlo meşgul olup olamıyacağı mevzuubahis olma «niştir. Vo olamaz da...
Çünkü, Universi
ğii, okuma vo a-raştırma yori ol-çıktır. SiyıiBot, üniversiteye (Devamı Sa. 5 Sü. 1 do)
Paraşütle indirme tecrübesi
Paris Büyük Elçisinin beyanatı
Bidault, partilerin I mlizaharetini temin etti
Londra 26 (B.B.C) — Fıensada, yeni bir kabine kurulması için Bidault tarafından sarfedilen gayret ler ümit verici olmağa başlamıştır. Bidault, Sosyalistlerin müzaheretini temin etmiştir.
(Devamı Sa. 5 Sü. 7 do)
Mina’da birinci gün şeytanı taşladık, kurbanları kestik
Yazısını lütfen 4 üncü sayfada okuyunuz
Numan Menemencioğlu dün Ankara’da gazetecilerin suallerine cevaplar verdi
Ankara 26 (Telefonla) — Memlekete gelişi etrafında bazı gazeteler tarafından türlü tefsirler yürü tülcn Paris Büyük Elçimiz Numan Menemencioğlu bugün gazetecilere §u beyanatta bulunmuştur:
(— Gelişim hakkında bir iki gazetenin yaptığı tefsirlere karşı bir şey demeğe hakkım yok. Talihsizlik bende oldu ki, Ankaraya gell -şlmde hiç bir gazeteciyi göreme -dlm. Ve kendilerine gelişim hak -tanda bir şey söyleyemedim.
Biliyorsunuz kİ beynelmilel kon feranslar birbirini takip edip duruyor. Bunlara hükümet namına, devlet namına katılmak, katılma -dan evvel hazırlığım yapmak, bittikten sonra neticesini arzetmek,
(Devamı Sa. B 80. 3 de)
Şehir Meclisi toplantısı
Bir kısım âzalar belediye hastahanelerinin hükümet tarafından alınmasını şiddetle tenkit etti
Katolik
kıyafetli Ortodoks
Alhenağoras, Macar ruhanîsinin ziyaretini bu sebepten kabul etmedi Şehrimizde bulunmakta olnn>Mncar ruhanisi Nometh, Patrik Athonago-rası ziyaret etmek mukündilo Patrikhaneye RİtmioBo de üzerinde katolik ruhanilorino mahsus elbiso bulundu-ğıındıın Patrik tarafından kabul o-dilmomistir.
Diğer taraftan İngiltere baş piskoposlarından Corc Vaat, Londrudan gelmiş vo diin öyleden evvel Ortodoks patriği Atbeuagorası ziyarot et ml»Ür.
Voli Profesör Doktor Fahreddin Kerim Oökay
Vali, dün Kaymakamlarla
mühim bir toplantı yaptı
İlk plânda görülecek işler tesbit edildi, Dr. Kırdar da dün eski mesaî arkadaşlarına ve radyo vasıtasile İstanbul halkına veda etti
Emekliye ayrılacak Subaylar
800 kadar subayın emekliye ayrılacağı haber veriliyor
Ankara: 26 (Hususî) — öğronildi ğîno göro 949 - 950 Bonelori sarfında Millî Savunma vo Genelkurmay başkanlığınca tesbit olunan esaslar uygun olarak bir koç gonerat do dahil olmak ilzoro muhtelif rütbedoki (Devamı Sa. 5 8Ü. 7 do)
Vali vo bolediyo başkanı Ord. Prof. Dr. Fahrettin Korim Gökay dün su-bah vilâyetle kaymakamlarla bir top larıtı yapmış vo bu toplantıda muhtelif şehir işlori etrafında izahat alarak direktiflor vermiştir. Fahrettin Korim Gökay, kendini mülkiyeden yetişmiş olmamakla beraber, otuz kü sur yıldır İstanbulda talobe olarak pansiyonlarda, asistan olarak hnsta-hauolerdo, hocalıkla fakültalerdo, muhtelif comiyotlordokî lıizmetlerin-do vo yurt içi vo dışı tetkiklerinde edindiği bilgi ilo idare mekanizması nın başından sonuna kadar nasıl işle iliğini bildiğini kaymakam arkadaşlarının da halka hizmet emeli ve halk pisikolojisi ilo mücehhez olduklarına şüphosi bulunmadığını belirtmiş ve çalışmalarında kendilerinden beklediklerini işe boşlarken bir ta-
Mütareke Yılları Esrarı
Damad Ferit Paşa devrinin şimdive kadar hiç bir yerde çıkmamış hâtıra ve esrarı
Bürriyet ve İtilâfcıların, İttihatçıları tasfiye için baş vurdukları usuller, o devirde harp divânı müddeiumumîliği yapmış olan zatın hâtıraları, tevkifler, Bekirağa Bölüğü, o devirdeki İstanbulun içyüzü ve saire... Bütün bunları büyün başladığımız ve ancak bir iki hafta sürecek fevkalâde meraklı tefrikada okuyunuz.
Bugün 2 nci sayfada
Amerikan -Çekoslovak gerginliği
Amerika Çekoslovakya’yı protesto elti
Vaşington, 26 (A.A.) — (Unl ted Press): Bugün burada açık landığına göre, Amerika Prngda-kl elçiliğinde memur olan Samu-el Meryn’te yapılan muameleyi (Devamı Sa. 5 Sü 7 do)
Meclise iki
soru önergesi
daha verildi
Osman Nuri Koni ve Hüseyin Ulusoy bazı sualler soruyorlar
Ankara: 26 (Hususi) — Büyük Millet Meclisinin açılmasının yokla, tığı şu günlerde Meclise verilen soru önergeleri fazlalaşmaktadır. Bu cüm Icden olmak üzere yeniden iki soru önergesi dnlıa verilmiştir. Bunlardan birincisi, Millet Partisi Meclis Grupu başkanı Osman Nuri Koni tarafından verilmiştir. Koninin verdiği önergede
(Devamı Sa. 5 SÜ. 2 do)
TAKVİMDEN RİR YAPRAK
Bizde çocuk mes’elesı
ULUNAY
İZ Imsoslz çooukların dovl?t tarafından hlnıayo odllooo-ğlne dair gazetelerde bir haber gördüm. Bu nıes'elo İle Eğitim ve Sağlık Bakanlıkları ve bolediyo a-lâkadar oluyor: Evvelâ yodl yaşına kadar olanlar himaye ediloce’;-mlş, bunun İçin do Darülâoezodo hususi yorlor hazırlanıyormuş. Bu sono 50 çoouk alınacak vo bu adet 200 e kadar çıkarılacakmış.
Bizde çocuk mos'olesl pek çokları gibi halledilmemiş bir dâvadır. Evvelâ kimsesiz çoouklar kimlerdir? Bunlar «Piçler» mi? Yoksa hayat vo kadorln sevkllo ana vo babasını kaybetmiş, sokakta kalmış bahtsızlar mıdır? Bazı ana vo babalar da vazifelerini hiç yapmıyorlar, çoouklarını başı boş sokağa bırakıyorlar. Bunlar hakkında müsavi muamele yapılamaz. Gayrı meşru' (Aşk mahsullorl) dlyoblloooğl-mlz blrlnol kısımdakilerin doğrudan doğruya dovlot tarafından hl-mayo edilmeleri lonbodor. Hor hangi bir sobeplo sokağa bırakılım a-na babalı «klmsoslzlor» hakkında Iso dovlotln, hükümetin kudrotll o-
II ana babalık hüvlyotini tabiilikten çıkaracak tıynette olanların yakasına yapışarak onlara vazlfole» rlnl öğretmelidir.
Sokaklar, köprü altları, vlrano-ler çocuklarla doludur.
İstanbulun (Çocuk sofalotl âlemi) başlı başına bir dünyadır. Me« leğinl ly) bilen bir gazotccl bunlara dair adam akıllı bir riHortal yapacak olsa Hügo’nun (Sofillcr) İni forsah forsah geritlo bırakacak kadar birbirine girift olmuş mevzu yıft:nı Icindo kalır.
Bu sofalet ünlvorsltos) öyle müs’-talt olcmanlar yetiştiriyor kİ kötülüğü sarfedilen bu harlkulâdo zokâ-ların böylelikle heder olup gltmo-slno ağlamamak elden golmoz.
Şlmdlyo kaçlar teşkilât dlyo yapılan bütün gayretlordon hiç bir şoy çıkmamıştır. Sokak çocukları yekûnu gündon güne kabarmış, artmış vo yaşayışları kador fırtınasından koparabilecekleri rızka vâbos-to kalmıştır. Manav dükkânlarının önlorindo teşhir odllon moyvalar-dan çalarlar, kapar kaçarlar, 6Öy (Devamı Sa. 5 Sü. 7 do)
pu» Ankmda Etimemt kwa atmanda, uçaktan para,i tle kıta İndirme teertlbelerl vamlmutır
Reeimde, tecrübeye &lr ük eden ordu meneuplunndan birkaçı yürütmektedir. P 3
&9âmilia
Perşembe
27
EKİM
1949
Sahibi: Safa Kılıçlıoğln
İdare: Nuruosmaniyo No: 17
Tel adresli «YENİ SABAH»
İSTANBUL
Telefon ı 50795 — 26158
12 inci Yıl, No. 3823
HÜRRİYET VE HAKKIN YILMAZ MUDAFİİYIZ
Yeni Sahalı
Saylat 10 Kuruş
Kadın âleminin rakipsiz bir şaheseri, meşhur Elişi vo Model mecmuasının Türkçe ilaveli 342 ci sayısı çıktı. NET KÎTABEVl
Bayar, Elâzığ'da bir nutuk söyledi
“Millet artık ev sahibi gibi hareket ve karşısına çıkacak simsarları bertaraf etmek azmindedir,,
istanbulun
Asayişi
E stanbul, bütün Türldyenin ;
U hattâ tekmil Balkanların u nüfusu milyona yaklaşan tek şehridir. Binaenaleyh kitle kesafeti mevcut olan her belde gibi asayiş bakımından nâzik bir durum arzeder. Paris, Londra, Kahire gibi muazzam şehirlerin emniyeti öyle yüz binlik veya yirmi binlik kasabalar gibi kolay sağlanamaz. Her çeşit insanın toplandığı, her nevi kanaat sahiplerinin kaynaştığı bu dev merkezlerde, milyonluk İnsanların yalnız işleri başına gidip yerlerine dönmeleri başlı başına mühim bir hâdisedir. Bu yüzden İstanbulini ne kadar sıkıntı içinde kıvrandığı ve çeyrek asırdır bu vadide en ufak hayırlı bir teşebbüsün yapılamadığı apaçıktır. Bir taraftan Yeşilköyden Rumeli ve Anadolu Kavağına kadar diğer taraftan Haydarpaşadan Pendl-ğe ve Adalara kadar uzanan geniş sahada oturnlann iş ve güçlerinin başına gelip gitmeleri gündelik öyle problemleri ortaya atar ki onların halli bir nevi seferberlik kadar önemlidir. Faraza Nevyork. Londra ve Paris gibi şehirlerde günde aşağı yukarı üç milyon küsur halk sabahlan iş başı ederler, akşamlan d-, pvlçrine dönerler. yâni yev-mıy» altı milyon adamı —o da günün pek mahdut saatlerinde yâni sabahlan saat yedi ile dokuz akşamlan da keza altı ile dokuz arasında— taşımak lâzımdır. Bu faaliyet daima bir seferberlik halidir. Nakliye İşlerimiz, itiraf etmelidir ki çok aksak ve bozuktur. Günün belli saatlerinde muayyen yollardan geçmek, pek zor bir keyfiyettir. Akşamları Galata, Köprü, günün her saatinde Beyoğlunon meşhur büyük caddesi daima tıkalıdır. Tramvaylar, vapurlar, şimendöferler vo otobüsler her zaman faklım tıkJım-dır. Bu kadar izdiham tablatlle asayişi de rahatsız eder, bozar.
Hırsızlık, yankesicilik gibi vakıalar, kalabalıkla mebsuten mütenasip olarak çoğalır. Zabıta kuvvetleri brı kadar dağınık bir şehrin her yerinde, her an hazır olmak Imkânmı bulamazlar. Bu kuvvetlerin fıktanı veya yoksuz-luğu ise, bulanık suda avlanmak İsti yenlerin cüretini artfanr, İşi, düpedüz zorbalığa ve silâhlı baskın ve şakavete kadar götürmelerine sebep olur. Şehir dahilin- , de beniiz bu safhaya gelmiş sa-yıkunayız. Fakat şehir civarında ve dışında, hele gecenin geç saatlerinde otomobil gezintilerinin her türlü tehlikeden masun olduğu İddia edilemez, böyle bir İddiayı tekzip edecek hâdiseler hemen herkesin hafanndadır.
Bu umumî cereyanın yanında, kabadayılık ve şarhoşluğtın doğurduğu nâhoş hâdiseler de hesaba katılmalıdır.
ötedenberi devlet yasaklarının çok sürmediği hakkında da, (Devamı 8a. C Sü. 7 de)
! Elâzığ 26 (Celâl Bayara refaket eden arka-
daşımın Alâeddin Berk büdiriyor) — Demokrat Parti başkanı Celâl Bayar Malatya ve Elâr.ığın De mokrat Parti İleri gelenleri!» bugün otomobille Malatyadan hareket ederek Elâzığa gelmiştir. Ba-
v
Fransa'da yeni kabine i için ilk ümit;
"Yeni Sabah,, ın Hac hâtıraları...
CeMf Bayar Mdlatyadakl nutkunu söylerken
Rusya, Yugoslav Elçisini koğuyor
Moskova radyosu, Tito’yu ağır ' kelimelerle tahkir etti
Londra, 26 (B.B.C.) — Sovyet] Birliğinin Mareşal Tito aleyhindeki mücadelesi, bugün, Mareşali şahsan tahkir şeklinde tecelli etmiştir. Moskova radyo3u, bugünkü neşriyatında, Tito için şu
tâbirleri kullanmıştır: «Aç gözlü maymun, asker kaçağı, korkak, geveze papağan».
Moskova radyosu, Titoyu en nihayet şahsî menfaat uğruna (Devamı Sa. 5 Sü. 5 do)
Üniversite talebesi
ve politika işleri
Dün Ankaradan dönen Rektörler, üniversite talebesinin siyasetle uğraşması meselesini izah ediyorlar
Bon günlerde Ankaroda yapı-
en Üniversiteler arası '
len Üniversiteler e tılanna iştirak eden İstanbul ve Teknik Üniver -
■iteıi Rektör ve dekanları dün sabah Ankaradan şohrimizo avdot etmişlerdir.
İstanbul Üniversitesi Rektörü ordinaryüs pr fosör Ömer lâl Borç, Ha darpla garında kendisi ile görü «en bir arkadaşımıza, Üniversi- Rektör Ömer Celâl Sarç lelorarası kurul toplantılarında I duğu alınan kararlar etrafında demiştir |
ulıitlerde Üniversite siyasetle meşgul o-labileccği hakkında bir karara varıldığı haberleri
' şayi olmaktadır.
| Halbuki Üniver sitelorarası ku -rul toplantılarında ; Üniversite da bilinde, talebenin «iyasctlo meşgul olup olamıyacağı mevzuubahis olma «niştir. Vo olamaz da...
Çünkü, Universi
ğii, okuma vo a-raştırma yori ol-çıktır. SiyıiBot, üniversiteye (Devamı Sa. 5 Sü. 1 do)
Paraşütle indirme tecrübesi
Paris Büyük Elçisinin beyanatı
Bidault, partilerin I mlizaharetini temin etti
Londra 26 (B.B.C) — Fıensada, yeni bir kabine kurulması için Bidault tarafından sarfedilen gayret ler ümit verici olmağa başlamıştır. Bidault, Sosyalistlerin müzaheretini temin etmiştir.
(Devamı Sa. 5 Sü. 7 do)
Mina’da birinci gün şeytanı taşladık, kurbanları kestik
Yazısını lütfen 4 üncü sayfada okuyunuz
Numan Menemencioğlu dün Ankara’da gazetecilerin suallerine cevaplar verdi
Ankara 26 (Telefonla) — Memlekete gelişi etrafında bazı gazeteler tarafından türlü tefsirler yürü tülcn Paris Büyük Elçimiz Numan Menemencioğlu bugün gazetecilere §u beyanatta bulunmuştur:
(— Gelişim hakkında bir iki gazetenin yaptığı tefsirlere karşı bir şey demeğe hakkım yok. Talihsizlik bende oldu ki, Ankaraya gell -şlmde hiç bir gazeteciyi göreme -dlm. Ve kendilerine gelişim hak -tanda bir şey söyleyemedim.
Biliyorsunuz kİ beynelmilel kon feranslar birbirini takip edip duruyor. Bunlara hükümet namına, devlet namına katılmak, katılma -dan evvel hazırlığım yapmak, bittikten sonra neticesini arzetmek,
(Devamı Sa. B 80. 3 de)
Şehir Meclisi toplantısı
Bir kısım âzalar belediye hastahanelerinin hükümet tarafından alınmasını şiddetle tenkit etti
Katolik
kıyafetli Ortodoks
Alhenağoras, Macar ruhanîsinin ziyaretini bu sebepten kabul etmedi Şehrimizde bulunmakta olnn>Mncar ruhanisi Nometh, Patrik Athonago-rası ziyaret etmek mukündilo Patrikhaneye RİtmioBo de üzerinde katolik ruhanilorino mahsus elbiso bulundu-ğıındıın Patrik tarafından kabul o-dilmomistir.
Diğer taraftan İngiltere baş piskoposlarından Corc Vaat, Londrudan gelmiş vo diin öyleden evvel Ortodoks patriği Atbeuagorası ziyarot et ml»Ür.
Voli Profesör Doktor Fahreddin Kerim Oökay
Vali, dün Kaymakamlarla
mühim bir toplantı yaptı
İlk plânda görülecek işler tesbit edildi, Dr. Kırdar da dün eski mesaî arkadaşlarına ve radyo vasıtasile İstanbul halkına veda etti
Emekliye ayrılacak Subaylar
800 kadar subayın emekliye ayrılacağı haber veriliyor
Ankara: 26 (Hususî) — öğronildi ğîno göro 949 - 950 Bonelori sarfında Millî Savunma vo Genelkurmay başkanlığınca tesbit olunan esaslar uygun olarak bir koç gonerat do dahil olmak ilzoro muhtelif rütbedoki (Devamı Sa. 5 8Ü. 7 do)
Vali vo bolediyo başkanı Ord. Prof. Dr. Fahrettin Korim Gökay dün su-bah vilâyetle kaymakamlarla bir top larıtı yapmış vo bu toplantıda muhtelif şehir işlori etrafında izahat alarak direktiflor vermiştir. Fahrettin Korim Gökay, kendini mülkiyeden yetişmiş olmamakla beraber, otuz kü sur yıldır İstanbulda talobe olarak pansiyonlarda, asistan olarak hnsta-hauolerdo, hocalıkla fakültalerdo, muhtelif comiyotlordokî lıizmetlerin-do vo yurt içi vo dışı tetkiklerinde edindiği bilgi ilo idare mekanizması nın başından sonuna kadar nasıl işle iliğini bildiğini kaymakam arkadaşlarının da halka hizmet emeli ve halk pisikolojisi ilo mücehhez olduklarına şüphosi bulunmadığını belirtmiş ve çalışmalarında kendilerinden beklediklerini işe boşlarken bir ta-
Mütareke Yılları Esrarı
Damad Ferit Paşa devrinin şimdive kadar hiç bir yerde çıkmamış hâtıra ve esrarı
Bürriyet ve İtilâfcıların, İttihatçıları tasfiye için baş vurdukları usuller, o devirde harp divânı müddeiumumîliği yapmış olan zatın hâtıraları, tevkifler, Bekirağa Bölüğü, o devirdeki İstanbulun içyüzü ve saire... Bütün bunları büyün başladığımız ve ancak bir iki hafta sürecek fevkalâde meraklı tefrikada okuyunuz.
Bugün 2 nci sayfada
Amerikan -Çekoslovak gerginliği
Amerika Çekoslovakya’yı protesto elti
Vaşington, 26 (A.A.) — (Unl ted Press): Bugün burada açık landığına göre, Amerika Prngda-kl elçiliğinde memur olan Samu-el Meryn’te yapılan muameleyi (Devamı Sa. 5 Sü 7 do)
Meclise iki
soru önergesi
daha verildi
Osman Nuri Koni ve Hüseyin Ulusoy bazı sualler soruyorlar
Ankara: 26 (Hususi) — Büyük Millet Meclisinin açılmasının yokla, tığı şu günlerde Meclise verilen soru önergeleri fazlalaşmaktadır. Bu cüm Icden olmak üzere yeniden iki soru önergesi dnlıa verilmiştir. Bunlardan birincisi, Millet Partisi Meclis Grupu başkanı Osman Nuri Koni tarafından verilmiştir. Koninin verdiği önergede
(Devamı Sa. 5 SÜ. 2 do)
TAKVİMDEN RİR YAPRAK
Bizde çocuk mes’elesı
ULUNAY
İZ Imsoslz çooukların dovl?t tarafından hlnıayo odllooo-ğlne dair gazetelerde bir haber gördüm. Bu nıes'elo İle Eğitim ve Sağlık Bakanlıkları ve bolediyo a-lâkadar oluyor: Evvelâ yodl yaşına kadar olanlar himaye ediloce’;-mlş, bunun İçin do Darülâoezodo hususi yorlor hazırlanıyormuş. Bu sono 50 çoouk alınacak vo bu adet 200 e kadar çıkarılacakmış.
Bizde çocuk mos'olesl pek çokları gibi halledilmemiş bir dâvadır. Evvelâ kimsesiz çoouklar kimlerdir? Bunlar «Piçler» mi? Yoksa hayat vo kadorln sevkllo ana vo babasını kaybetmiş, sokakta kalmış bahtsızlar mıdır? Bazı ana vo babalar da vazifelerini hiç yapmıyorlar, çoouklarını başı boş sokağa bırakıyorlar. Bunlar hakkında müsavi muamele yapılamaz. Gayrı meşru' (Aşk mahsullorl) dlyoblloooğl-mlz blrlnol kısımdakilerin doğrudan doğruya dovlot tarafından hl-mayo edilmeleri lonbodor. Hor hangi bir sobeplo sokağa bırakılım a-na babalı «klmsoslzlor» hakkında Iso dovlotln, hükümetin kudrotll o-
II ana babalık hüvlyotini tabiilikten çıkaracak tıynette olanların yakasına yapışarak onlara vazlfole» rlnl öğretmelidir.
Sokaklar, köprü altları, vlrano-ler çocuklarla doludur.
İstanbulun (Çocuk sofalotl âlemi) başlı başına bir dünyadır. Me« leğinl ly) bilen bir gazotccl bunlara dair adam akıllı bir riHortal yapacak olsa Hügo’nun (Sofillcr) İni forsah forsah geritlo bırakacak kadar birbirine girift olmuş mevzu yıft:nı Icindo kalır.
Bu sofalet ünlvorsltos) öyle müs’-talt olcmanlar yetiştiriyor kİ kötülüğü sarfedilen bu harlkulâdo zokâ-ların böylelikle heder olup gltmo-slno ağlamamak elden golmoz.
Şlmdlyo kaçlar teşkilât dlyo yapılan bütün gayretlordon hiç bir şoy çıkmamıştır. Sokak çocukları yekûnu gündon güne kabarmış, artmış vo yaşayışları kador fırtınasından koparabilecekleri rızka vâbos-to kalmıştır. Manav dükkânlarının önlorindo teşhir odllon moyvalar-dan çalarlar, kapar kaçarlar, 6Öy (Devamı Sa. 5 Sü. 7 do)
pu» Ankmda Etimemt kwa atmanda, uçaktan para,i tle kıta İndirme teertlbelerl vamlmutır
Reeimde, tecrübeye &lr ük eden ordu meneuplunndan birkaçı yürütmektedir. P 3
&9âmilia
Perşembe
27
EKİM
1949
Sahibi: Safa Kılıçlıoğln
İdare: Nuruosmaniyo No: 17
Tel adresli «YENİ SABAH»
İSTANBUL
Telefon ı 50795 — 26158
12 inci Yıl, No. 3823
HÜRRİYET VE HAKKIN YILMAZ MUDAFİİYIZ
Yeni Sahalı
Saylat 10 Kuruş
Kadın âleminin rakipsiz bir şaheseri, meşhur Elişi vo Model mecmuasının Türkçe ilaveli 342 ci sayısı çıktı. NET KÎTABEVl
Bayar, Elâzığ'da bir nutuk söyledi
“Millet artık ev sahibi gibi hareket ve karşısına çıkacak simsarları bertaraf etmek azmindedir,,
istanbulun
Asayişi
E stanbul, bütün Türldyenin ;
U hattâ tekmil Balkanların u nüfusu milyona yaklaşan tek şehridir. Binaenaleyh kitle kesafeti mevcut olan her belde gibi asayiş bakımından nâzik bir durum arzeder. Paris, Londra, Kahire gibi muazzam şehirlerin emniyeti öyle yüz binlik veya yirmi binlik kasabalar gibi kolay sağlanamaz. Her çeşit insanın toplandığı, her nevi kanaat sahiplerinin kaynaştığı bu dev merkezlerde, milyonluk İnsanların yalnız işleri başına gidip yerlerine dönmeleri başlı başına mühim bir hâdisedir. Bu yüzden İstanbulini ne kadar sıkıntı içinde kıvrandığı ve çeyrek asırdır bu vadide en ufak hayırlı bir teşebbüsün yapılamadığı apaçıktır. Bir taraftan Yeşilköyden Rumeli ve Anadolu Kavağına kadar diğer taraftan Haydarpaşadan Pendl-ğe ve Adalara kadar uzanan geniş sahada oturnlann iş ve güçlerinin başına gelip gitmeleri gündelik öyle problemleri ortaya atar ki onların halli bir nevi seferberlik kadar önemlidir. Faraza Nevyork. Londra ve Paris gibi şehirlerde günde aşağı yukarı üç milyon küsur halk sabahlan iş başı ederler, akşamlan d-, pvlçrine dönerler. yâni yev-mıy» altı milyon adamı —o da günün pek mahdut saatlerinde yâni sabahlan saat yedi ile dokuz akşamlan da keza altı ile dokuz arasında— taşımak lâzımdır. Bu faaliyet daima bir seferberlik halidir. Nakliye İşlerimiz, itiraf etmelidir ki çok aksak ve bozuktur. Günün belli saatlerinde muayyen yollardan geçmek, pek zor bir keyfiyettir. Akşamları Galata, Köprü, günün her saatinde Beyoğlunon meşhur büyük caddesi daima tıkalıdır. Tramvaylar, vapurlar, şimendöferler vo otobüsler her zaman faklım tıkJım-dır. Bu kadar izdiham tablatlle asayişi de rahatsız eder, bozar.
Hırsızlık, yankesicilik gibi vakıalar, kalabalıkla mebsuten mütenasip olarak çoğalır. Zabıta kuvvetleri brı kadar dağınık bir şehrin her yerinde, her an hazır olmak Imkânmı bulamazlar. Bu kuvvetlerin fıktanı veya yoksuz-luğu ise, bulanık suda avlanmak İsti yenlerin cüretini artfanr, İşi, düpedüz zorbalığa ve silâhlı baskın ve şakavete kadar götürmelerine sebep olur. Şehir dahilin- , de beniiz bu safhaya gelmiş sa-yıkunayız. Fakat şehir civarında ve dışında, hele gecenin geç saatlerinde otomobil gezintilerinin her türlü tehlikeden masun olduğu İddia edilemez, böyle bir İddiayı tekzip edecek hâdiseler hemen herkesin hafanndadır.
Bu umumî cereyanın yanında, kabadayılık ve şarhoşluğtın doğurduğu nâhoş hâdiseler de hesaba katılmalıdır.
ötedenberi devlet yasaklarının çok sürmediği hakkında da, (Devamı 8a. C Sü. 7 de)
! Elâzığ 26 (Celâl Bayara refaket eden arka-
daşımın Alâeddin Berk büdiriyor) — Demokrat Parti başkanı Celâl Bayar Malatya ve Elâr.ığın De mokrat Parti İleri gelenleri!» bugün otomobille Malatyadan hareket ederek Elâzığa gelmiştir. Ba-
v
Fransa'da yeni kabine i için ilk ümit;
"Yeni Sabah,, ın Hac hâtıraları...
CeMf Bayar Mdlatyadakl nutkunu söylerken
Rusya, Yugoslav Elçisini koğuyor
Moskova radyosu, Tito’yu ağır ' kelimelerle tahkir etti
Londra, 26 (B.B.C.) — Sovyet] Birliğinin Mareşal Tito aleyhindeki mücadelesi, bugün, Mareşali şahsan tahkir şeklinde tecelli etmiştir. Moskova radyo3u, bugünkü neşriyatında, Tito için şu
tâbirleri kullanmıştır: «Aç gözlü maymun, asker kaçağı, korkak, geveze papağan».
Moskova radyosu, Titoyu en nihayet şahsî menfaat uğruna (Devamı Sa. 5 Sü. 5 do)
Üniversite talebesi
ve politika işleri
Dün Ankaradan dönen Rektörler, üniversite talebesinin siyasetle uğraşması meselesini izah ediyorlar
Bon günlerde Ankaroda yapı-
en Üniversiteler arası '
len Üniversiteler e tılanna iştirak eden İstanbul ve Teknik Üniver -
■iteıi Rektör ve dekanları dün sabah Ankaradan şohrimizo avdot etmişlerdir.
İstanbul Üniversitesi Rektörü ordinaryüs pr fosör Ömer lâl Borç, Ha darpla garında kendisi ile görü «en bir arkadaşımıza, Üniversi- Rektör Ömer Celâl Sarç lelorarası kurul toplantılarında I duğu alınan kararlar etrafında demiştir |
ulıitlerde Üniversite siyasetle meşgul o-labileccği hakkında bir karara varıldığı haberleri
' şayi olmaktadır.
| Halbuki Üniver sitelorarası ku -rul toplantılarında ; Üniversite da bilinde, talebenin «iyasctlo meşgul olup olamıyacağı mevzuubahis olma «niştir. Vo olamaz da...
Çünkü, Universi
ğii, okuma vo a-raştırma yori ol-çıktır. SiyıiBot, üniversiteye (Devamı Sa. 5 Sü. 1 do)
Paraşütle indirme tecrübesi
Paris Büyük Elçisinin beyanatı
Bidault, partilerin I mlizaharetini temin etti
Londra 26 (B.B.C) — Fıensada, yeni bir kabine kurulması için Bidault tarafından sarfedilen gayret ler ümit verici olmağa başlamıştır. Bidault, Sosyalistlerin müzaheretini temin etmiştir.
(Devamı Sa. 5 Sü. 7 do)
Mina’da birinci gün şeytanı taşladık, kurbanları kestik
Yazısını lütfen 4 üncü sayfada okuyunuz
Numan Menemencioğlu dün Ankara’da gazetecilerin suallerine cevaplar verdi
Ankara 26 (Telefonla) — Memlekete gelişi etrafında bazı gazeteler tarafından türlü tefsirler yürü tülcn Paris Büyük Elçimiz Numan Menemencioğlu bugün gazetecilere §u beyanatta bulunmuştur:
(— Gelişim hakkında bir iki gazetenin yaptığı tefsirlere karşı bir şey demeğe hakkım yok. Talihsizlik bende oldu ki, Ankaraya gell -şlmde hiç bir gazeteciyi göreme -dlm. Ve kendilerine gelişim hak -tanda bir şey söyleyemedim.
Biliyorsunuz kİ beynelmilel kon feranslar birbirini takip edip duruyor. Bunlara hükümet namına, devlet namına katılmak, katılma -dan evvel hazırlığım yapmak, bittikten sonra neticesini arzetmek,
(Devamı Sa. B 80. 3 de)
Şehir Meclisi toplantısı
Bir kısım âzalar belediye hastahanelerinin hükümet tarafından alınmasını şiddetle tenkit etti
Katolik
kıyafetli Ortodoks
Alhenağoras, Macar ruhanîsinin ziyaretini bu sebepten kabul etmedi Şehrimizde bulunmakta olnn>Mncar ruhanisi Nometh, Patrik Athonago-rası ziyaret etmek mukündilo Patrikhaneye RİtmioBo de üzerinde katolik ruhanilorino mahsus elbiso bulundu-ğıındıın Patrik tarafından kabul o-dilmomistir.
Diğer taraftan İngiltere baş piskoposlarından Corc Vaat, Londrudan gelmiş vo diin öyleden evvel Ortodoks patriği Atbeuagorası ziyarot et ml»Ür.
Voli Profesör Doktor Fahreddin Kerim Oökay
Vali, dün Kaymakamlarla
mühim bir toplantı yaptı
İlk plânda görülecek işler tesbit edildi, Dr. Kırdar da dün eski mesaî arkadaşlarına ve radyo vasıtasile İstanbul halkına veda etti
Emekliye ayrılacak Subaylar
800 kadar subayın emekliye ayrılacağı haber veriliyor
Ankara: 26 (Hususî) — öğronildi ğîno göro 949 - 950 Bonelori sarfında Millî Savunma vo Genelkurmay başkanlığınca tesbit olunan esaslar uygun olarak bir koç gonerat do dahil olmak ilzoro muhtelif rütbedoki (Devamı Sa. 5 8Ü. 7 do)
Vali vo bolediyo başkanı Ord. Prof. Dr. Fahrettin Korim Gökay dün su-bah vilâyetle kaymakamlarla bir top larıtı yapmış vo bu toplantıda muhtelif şehir işlori etrafında izahat alarak direktiflor vermiştir. Fahrettin Korim Gökay, kendini mülkiyeden yetişmiş olmamakla beraber, otuz kü sur yıldır İstanbulda talobe olarak pansiyonlarda, asistan olarak hnsta-hauolerdo, hocalıkla fakültalerdo, muhtelif comiyotlordokî lıizmetlerin-do vo yurt içi vo dışı tetkiklerinde edindiği bilgi ilo idare mekanizması nın başından sonuna kadar nasıl işle iliğini bildiğini kaymakam arkadaşlarının da halka hizmet emeli ve halk pisikolojisi ilo mücehhez olduklarına şüphosi bulunmadığını belirtmiş ve çalışmalarında kendilerinden beklediklerini işe boşlarken bir ta-
Mütareke Yılları Esrarı
Damad Ferit Paşa devrinin şimdive kadar hiç bir yerde çıkmamış hâtıra ve esrarı
Bürriyet ve İtilâfcıların, İttihatçıları tasfiye için baş vurdukları usuller, o devirde harp divânı müddeiumumîliği yapmış olan zatın hâtıraları, tevkifler, Bekirağa Bölüğü, o devirdeki İstanbulun içyüzü ve saire... Bütün bunları büyün başladığımız ve ancak bir iki hafta sürecek fevkalâde meraklı tefrikada okuyunuz.
Bugün 2 nci sayfada
Amerikan -Çekoslovak gerginliği
Amerika Çekoslovakya’yı protesto elti
Vaşington, 26 (A.A.) — (Unl ted Press): Bugün burada açık landığına göre, Amerika Prngda-kl elçiliğinde memur olan Samu-el Meryn’te yapılan muameleyi (Devamı Sa. 5 Sü 7 do)
Meclise iki
soru önergesi
daha verildi
Osman Nuri Koni ve Hüseyin Ulusoy bazı sualler soruyorlar
Ankara: 26 (Hususi) — Büyük Millet Meclisinin açılmasının yokla, tığı şu günlerde Meclise verilen soru önergeleri fazlalaşmaktadır. Bu cüm Icden olmak üzere yeniden iki soru önergesi dnlıa verilmiştir. Bunlardan birincisi, Millet Partisi Meclis Grupu başkanı Osman Nuri Koni tarafından verilmiştir. Koninin verdiği önergede
(Devamı Sa. 5 SÜ. 2 do)
TAKVİMDEN RİR YAPRAK
Bizde çocuk mes’elesı
ULUNAY
İZ Imsoslz çooukların dovl?t tarafından hlnıayo odllooo-ğlne dair gazetelerde bir haber gördüm. Bu nıes'elo İle Eğitim ve Sağlık Bakanlıkları ve bolediyo a-lâkadar oluyor: Evvelâ yodl yaşına kadar olanlar himaye ediloce’;-mlş, bunun İçin do Darülâoezodo hususi yorlor hazırlanıyormuş. Bu sono 50 çoouk alınacak vo bu adet 200 e kadar çıkarılacakmış.
Bizde çocuk mos'olesl pek çokları gibi halledilmemiş bir dâvadır. Evvelâ kimsesiz çoouklar kimlerdir? Bunlar «Piçler» mi? Yoksa hayat vo kadorln sevkllo ana vo babasını kaybetmiş, sokakta kalmış bahtsızlar mıdır? Bazı ana vo babalar da vazifelerini hiç yapmıyorlar, çoouklarını başı boş sokağa bırakıyorlar. Bunlar hakkında müsavi muamele yapılamaz. Gayrı meşru' (Aşk mahsullorl) dlyoblloooğl-mlz blrlnol kısımdakilerin doğrudan doğruya dovlot tarafından hl-mayo edilmeleri lonbodor. Hor hangi bir sobeplo sokağa bırakılım a-na babalı «klmsoslzlor» hakkında Iso dovlotln, hükümetin kudrotll o-
II ana babalık hüvlyotini tabiilikten çıkaracak tıynette olanların yakasına yapışarak onlara vazlfole» rlnl öğretmelidir.
Sokaklar, köprü altları, vlrano-ler çocuklarla doludur.
İstanbulun (Çocuk sofalotl âlemi) başlı başına bir dünyadır. Me« leğinl ly) bilen bir gazotccl bunlara dair adam akıllı bir riHortal yapacak olsa Hügo’nun (Sofillcr) İni forsah forsah geritlo bırakacak kadar birbirine girift olmuş mevzu yıft:nı Icindo kalır.
Bu sofalet ünlvorsltos) öyle müs’-talt olcmanlar yetiştiriyor kİ kötülüğü sarfedilen bu harlkulâdo zokâ-ların böylelikle heder olup gltmo-slno ağlamamak elden golmoz.
Şlmdlyo kaçlar teşkilât dlyo yapılan bütün gayretlordon hiç bir şoy çıkmamıştır. Sokak çocukları yekûnu gündon güne kabarmış, artmış vo yaşayışları kador fırtınasından koparabilecekleri rızka vâbos-to kalmıştır. Manav dükkânlarının önlorindo teşhir odllon moyvalar-dan çalarlar, kapar kaçarlar, 6Öy (Devamı Sa. 5 Sü. 7 do)
pu» Ankmda Etimemt kwa atmanda, uçaktan para,i tle kıta İndirme teertlbelerl vamlmutır
Reeimde, tecrübeye &lr ük eden ordu meneuplunndan birkaçı yürütmektedir. P 3