5 Aralık 1950
Salı
SİYASÎ İKTİSADÎ MÜSTAKİL
Yıl 2 — Sayı 370 — 10 kuruş
Yeni İstanbul'un
KUPONU
TAHSİL KUPONU
TeMa eden: Habîh Edlb - TÖREIÎAN
1.000 Saat 1.000 Saat 1.000 Saat
1.000
1.000
1.000
1.000
1.000 1 1XX i.
1.01 M)
1.000
1.000
l.'dM)
1.000
1.000 Saat 1.000 Saat 1.060 Saat l.OOo
1.000 Saat 1.000 Saat. 1.000 Saat t.000
1.000 Saat 1.000 Saat 1.000 Saat LvUO
Beyoğia - Müellif Caddemi 6.8. Telefon : 44756.44757 Santra!
İki âlem ve
bir tarih
BÎZtM kanaatimize göre tarihin, yeni bir dönüm safhasına girmesi, 1914 te patlıyan silâhla başlamış ve hâdiseler bugüne kadar bir türlü durulmak imkânını bulamamıştır.
Birinci Cihan Harbinden sonra milletlerarası politikasına göz gezdirecek olursak, harbin soğuk, sıcak unvanları altında belirmesine rağmen hakikî bir durgunluk ve sükûn vücuda getiremediğini ve dünyanın hâlâ sulha kavuşamadığını görürüz.
Dk Cihan Harbinin ikinci faslı olan son dünya harbi, iki âlemin daha büyük bir vüzuh-la birbirinden kopmasına yardım ederek hakikî demokrasi ile halk iradesine hiç yer ver-miyen totaliter sistemlerin hesaplaşmalarını intaç etmiştir.
Kendi iradeleri içinde yaşı-yan, sulh ve sükûnu seven Avrupa milletleri istiyerek veya istemiyerek bu kargaşalığa karışmışlar, demokrasinin müda-faacısı rolünü üzerine alan A-merika bu işde ön safa geçmiş ve nihayet nasyonal sosyalizm ve faşizm gibi adlarla insan haklarını tanımıyan âleme karşı galebe ve zafer elde edilmiştir.
Tarihin bu çok mühim dönüm noktasında işlenen hataların en büyüğü, istibdadı ve milletlerin esirliğini ortadan kaldırmak için güdülen bu büyük savaşta komünizm üzerinde durulmamış ve bilakis ona, büyük fedakârlıklarla elde e-dilen zaferin en büyük ganimet hissesinin verilmiş olmasıdır. Tarih, buna sebep olanları, I-kinci Dünya Harbi bittikten bugüne kadar çekilen ıstıraplardan ve yarının acı hâdiselerinden sorumlu tutacaktır. Bu suretle demokrasi zaferi ve insanlığın hürriyetinin temini için yapılan büyük mücadelenin neticesi elde edilememiş ve tarihin hakikî dönüm noktası husule gelememiştir.
Herhalde bu karşılıklı iki ve biribirine zıt âlemin, yani demokrasi ile mutlakıyetin, nihayet bir gün herhangi bir şekilde karşılaşarak aralarındaki ihtilâfı kaldırmaları ve nihayet dünyanın yeni bir tarih devrine girmiş olması zarureti vardır ve bunu görmek için keramete de ihtiyaç yoktur.
Biz insanlık namına temenni ederiz ki, üç perdelik dünya faciasının bu son kısmı, kanlı ve yakıcı bir şekil almaktan kurtularak herhangi bir anlaşma yolu ile halledilmiş olsun. Şimdiye kadar kongrelerin, konferansların ve daha buna benzer birçok milletlerarası toplantıların fazla neticeler veremediğini gözönüne alırsak, herhalde fazla iyimser olmak imkânının bol olmadığını anlarız. Buna rağmen ümidimizi de kaybetmek istemiyoruz. Herhalde şimdi bize düşen en büyük vazife, kendi millî kuvvetimizi derlemek ve birliğimizi sarsılmaz bir hale getirmek ve dünya hâdiselerini takibederken telâşa düşmiyerek sükûn içinde demokrasi yolumuzda yürümekte devam etmektir. Çünkü, ancak böyle günlerin başlıca kılavuzu, itidalden ayrılmamak ve bilhassa artık küçük işleri bir tarafa bırakarak memleketin maddî ve manevî kuvvetini faaliyete geçirmektir. Hür fikirli ve demokrat olduğunu her tarafa tanıtan ve şimdi bir avuç askerle Korede harikalar yaratan bir millet, tam bir birlik halinde bulunursa, o vakit en büyük zorlukları yener ve her şeye karşı en doğru tedbiri almak imkânını bulur.
Tarihin en müşkül zamanlarında kurtuluş yollarını bulmuş olar. Türk Milleti, şimdi iki âlemin artık karşı karşıya gelme vaziyetinde ve yeni bir tarih başlarken vazifesini bilir. Bizim güvendiğimiz kudret de budur.
Habib Edib -Törehan
Mil
Truman, Attlee ile
dün gece
Mülâkat evvelce tasarlanan
günden bir gün evvel yapıldı
Truman - Attlee görüşmelerine ait bir resmî tebliğ yayınlandı
VVashington, 4 (YÎRS) — Başbakan Attlee. bugün uçakla buraya gelmiş ve bizzat Başkan Truman tarafından karşılanmıştır. Uçak a-lanında bir konuşma yapan Attlee. dünya sulhunu devam ettirebilmek fçin İngiltere ve Amerikanın beraber hareket etmelerinin gerektiğini söyliyerek, Rusya ve kominforına dahil devletlerin Amerika ile lngll-terenln aralarını açmak için boş vere gayret sarfetmekte olduklarını tebarüz ettirmiştin.Attlee, sözlerine devamla Amerika ve tngilterenın muhtelif bölgelerde mesuliyetleri bulunduğunu ilâve etmiştir.
Salı günü yapılması kararlaştırılmış olan Truman - Attlee. görüşmeleri. Attlee’nin ricası üzerine bugiin derhal başlamıştır.
Bugünkü toplantı iki saat sürmüştür. Gayet emin çevrelerden bildirildiğine göre, sadece Kore meselesi görüşülmüştür. Truman ve
Attlee. yarın tekrar buluşacaklardır.
Resmi Tebliğ
VVashington, 4 A.A. (United Press) — Truman - Attlee mülakatının sona ermesi üzerine aşağıdaki tebliğ yayınlanmıştır:
“Başkan ve Başbakan Attlee bugün Beyaz Saray Konsey Salonunda mahalli saatle 16 dan 17,35 e kadar görüşmüşlerdir.
Attlee ve Başkan Truman uzak-doğudaki gelişmeler zaviyesinden dünyanın umumi vaziyetim birlikte gözden geçirmişlerdir.
Bu arada, bilhassa uzakdoğııda-ki gelişmelerle iki memleketin Av-rupada ve dünyanın geri kalan kısmındaki mesuliyetleri arasındaki bağlılık belirtilmiş ve iki hükümetin dış politikalarını istinat ettirecekleri müşterek »bir esas bulunmuştur.
Posta Kııhmn : 147 - tntanbnl. Telgraf Adres! : Hetlo. tsfanbn!
t
S
X
Birleşmiş Milletler kuvvetlerinin düşman tarafından çevrilip tamamen Inıhıı edilmesini önliyen ve bütün dünya matbuatının: •‘Müttefiklerin talihsiz gününde biricik muvaffakiyet eblo ettiği,, ilân edilen kahraman Tugayımıza mensup Mehmetçiklerden bir grup Kunıırl yakınlarındaki kamplarında silahlanın temizliyorlar.
Kore Savaş Birliğimizin
Koredekılere
Meclisten
selâm
Trumanln görüşmek iizere A m er ikaya giden Attlee, Bevln ve SchumanTa
Meclîsin şükranlarını bildirmesi teklifi, büyük tezahürata vesile oldu
Uzakşarkta durumu tetkik eden bir senatöre göre
• •
Rusya mütecaviz addedilmeli ve Birleşmiş Milletlerden atılmalıdır
Senatör Knowland, Çine bir ültimatom verilerek, 48 saat içinde Koreyi terke davet edilmesini tavsiye ediyor
VVashington. 4 (YİRS) — Uzak Şarktaki son durumu tetkik etmek üzere gönderilen cumhuiryetçl senatörlerden VV’ılliam Knovvland, bugün Amerikaya dönmüştür. Senatör, Senatoya 6 maddelik bir muhtıra sunmuştur. Knovvland, "Korede komünist çin ve Kuzey Korelilere sil Ah yardımında bulunan Rusya, Birleşmiş Milletlerden atılamlı ve mütecaviz addcdıLrnelıdir. Bu, bir harp
Koredeki Çiıı müdahalesi
tehlikesi yaratsa da böyle bir şeyden çekinenlere, şunu hatırlatmak isterim ki, geçen vakit, lehimize değildir.” demiştir.
Raporda, komünist Çine bir 01-timaton verilerek Çin askerlerinin 48 saat içinde Küreyi tahliye etmeleri istenmesi talep edilmekte ve komünist Çin l’.e girişilecek müzakerelerin İkinci Dünya Harbinden evvel yapılan Münih Konferansları gibi neticesiz kalacağı tebarüz ettirilmektedir. Knowlaııd, Mac Arthur’un Mançuryadakİ askeri üsleri bombalamasına izin verilmesini, komünist Çinin denizden muhasara altına alınarak, endüstri merkezlerinin bombalanmasını ve atom bombasının kullanılması hususunda Amerikan görüşünün hâkim kılınmasını İstemektedir
Ankara, 4 (T.H.A.) — Meclis bugün saat 15 te Sıtkı Yır-calının başkanlığında toplanmıştır.
Otunım açılır açılmaz Başkan gündem dışında Ankara. Erzurum. Tokat, Balıkesir milletvekillerinin müştereken verdikleri bir önerge bulunduğunu söylemiş ve bu önergeyi o-kutmuştur.
Bu önergede dünya sulhunu korumak üzere Birleşmiş Milletler orduları safında büyük bir şecaat ve şehametle çarpışan Plevne kahramanlarının torunlarına Meclisin şükran duygularını bir kere daha duyurmak için bir telgraf çekilmesi teklif edilmekte idi. Bu önerge Meclis tarafından ittifakla ve sürekli alkışlarla kabul olunmuştur.
Bu önerge Mecliste kahramanlarımız hakkında yeniden büyük tezahürata vesile olmuştur.
Batı Berlin belediye seçimleri
Burada da Sosyalist Partisi başta geliyor
Hazırlıklarını tamamlıyan Tugayımız ateş hattına
New-York, 4 (Amerikanın Sesi Radyosu) — Komünist Çin çemberlerinden kurtularak Birleşmiş Milletler kuvvetlerine iltihak eden Türk Savaş Tugayının ,3000 kadar askeri yeniden teşkilatlandırılmıştır. General Tahsin Yazıcı, askerlerin teşkilatla n d inlin ası ha nezaret etmektedir.
Günlerce üstün sayıda düşman kuvvelerine karşı müttefik kuvvetlerinin ricat hatlarını muhafaza eden Türk tugayının zayiatı ağır olmuştur. Cephaneleri tükenen -------------------- ★ ★
girmek için emir bekliyor
Türk askerleri düşman hücumlarına süngü, kama, sopa ve taşla karşı koymuşlardır.
Diğer taraftan birliğin askerlerinden gerilerde komünist çemberi içinde kalanların kurtularak ana birliklerle birleşecekleri umulmaktadır.
Birliğimiz Seul’da
Seul. 4 A.A. (USİS) — Çetin bir dönüşmeden sonra tekrar teşkilatlanmak üzere geri çekilen Türk Tugayı bugün buraya varmıştır. Tugayımız emir bekliyor
★ --------------------------------
VVashington, 4 A.A. CUSİS) "Washington News,, "Türkiye Kore harbine İştirak e-diyor,, başlıklı yazısında, Türk Tugayının döğüşmesini övdükten sonra Türklerin 2 nci Amerikan piyade tümeninin çekilmesini korumak için cansiperane bir şekilde dönüşmeleri, yaralı ve ölüleri kilometrelerce mesafeye sırtlarında taşıyarak götürmeleri eşsiz bir kahramanlık hareketidir, demektedir.
Son alınan haberlere göre, cephe gerisine çekilmiş bulunan Türk Birliği teşkilâtlanmasını bitirmiş olarak ateş hattına girmek üzere emir beklemektedir.
gazetesi,.
Seul'e doğru çekiliyorlar
r- -
Çinlilerin bir mesajında Amerikan esirlerinin San Francisco’ya gönderileceği, kendilerinin de Mançuryaya dönecekleri bildiriliyor
Korede 1 milyon Komünist kuvveti var
Amerika ve diğer beş devlet,
Birleşmiş Milletlerin bu konuyu acilen ele almasını resmen talep ettiler
Flushlng Meadows. 4 (AP) — Birleşik Amerika ile diğer 5 devlet bugün Birleşmiş Milletler Genel Kumlunun Komünist Çinin Koredeki müdahalesini âcil bir konu olarak ele almaşım reşrnen talep etmişler’ dır.
Müracaat Teşkilat Genel Sekreteri Trygve Lle’ye Türkiye saatiyle 18.24 te sunulan bir telgrafla ileti Hürlürnu-tür.
Diplomatik mahfillere göre, müracaat. Genel Kurula bağlı 14 devletten müteşekkil gündem komisyonu tarafından bu gece geç vakit ve-va yarın tetkik edilecektir. Telgraf. Birleşik Amerika. Büyük Britanya. Fransa. Norveç. Küba ve Ekuador hnşdelegeleri tarafından imzalanmıştır.
Trygve Lie’nin sulh gayretleri
♦
Genci Sekreter; İngiliz’ Hintli ve Komünist temsilcileri ikametgâhına davet etti
Flushlng MeadoWs. 1 (AP) — Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Trygve Lle Kore İhtilâfı için bir hui çaresi bulmak maksadiyle gayretler sarfına devanı etmekte olup, komünist temsilcilerini, ileri gelen İngiliz ve Hindu temsilcileriyle bu gece ikametgâhında buluşup görüşmeye davet etmiştir.
Lie’nin bir sözcüsüne göre. Genel Sekreter hu özel toplantıya İsveç. İsrail ve Pakistan delegelerini de davet etmiştir.
Berlin, 4 (A.P.) — Batı Berlin-deki seçimin umumî vo resmi neti-eleri şöyledir:
Seçmen sayısı: 1.664.091
Rey sayısı: 1,504.414 Sosyalistler: 653.974
Hıristiyan Demokratlar: 360.829 Serbest Demokratlar: 337.477 Muhafazakarlar: 11.951 Alman Partisi: 53.741
Mülteciler Bloku: 31.876 Bağımsız Sosyalistler: 9.744 Hür Sosyal Birlik; 4.148.
Berlin, 4 A.A. (AFP) — Belediye Meclisi Reisi Dr. Otto Suhr:
“Tahminleri aşan seçime iştirâk nispeti, halkın oy vermesine mânı olmaya çalışan komünistler için yeni hır mağlûbiyet olmuştur,, demiş ve şunları İlâve etmiştir: "İştirAk nispeti, işçi mı n t ak alarm da ve komünist propagandasının fazla faaliyet gösterdiği doğu kesimi yakınlarında bulunan mahallerde daha fazla olmuştur,,.
Dr. Suhr. komünist propagandacıları hır muvaffakiyet elde etmediklerim görünce gayı etlerini kes-melerdir, demiştir.
Tokyo, 4 (YÎRS) — Birleşmiş Milletler Kuvvetleri bundan 47 gün evvel büyük çarpışmalarla işgal ettikleri Kuzey Kore Başşehri Pyong-yang’ı çarpışmaksızın terketmiş-lcrdlr. Artçılık vazifesini almış o-lan İngiliz Tugayı birlikleri de son olarak şehri terkctmlşlerdir. Müttefik kuvvetleri mümkün olduğu kadar süratle Seul’e doğru çekilmektedirler. Pyongyang’dan çekilen kuvvetler Taedong Nehri üstündeki üç köprüden ikisini atmış ve üçün-cüyü tahrip etmek için geride kalmış olan İngiliz askerlerinin gelmesini beklemektedirler. Müttefikler taşıyabildikleri bütün ağırlıklarını beraberlerinde götürmektedirler.
Pyongyang’ın tahliyesi sırasında şehirde bulunan pirinç stokları halka dağıtılmıştır. Bu arada binlerce Koreli, Müttefiklerle Seul’e doğru bilmektedir.
Kuzeydoğu Korede çarpışmakta olan 1 inci Deniz Piyade Tümeniyle 7 nel Tümenin çember İçindeki birlikleri bugün aralarında İrtibat tesis etmişlerdir. Bu kuvvetler şimdi Şosln civarında çember içinde bulunmakta olup, buraya 8ü mil mesafedeki Hycsarıjln Limanına doğru ricat etmeye çalışmaktadırlar.
Doğu sahili boyunca kuzeye doğru İlerlemekte olan Güney Kore kuvvetleri Rus hududuna 30 mil mo saf edeyken ricat emri almışlar ve bugün çekilmeye başlamışlardır.
Bugün kuzeydoğu cephesinde Çinliler yaralı Amerikan askerlerinden 29 unu; müttefik hatları yakınma getirip serbest bırakmışlardır. Yaralılar beraberlerinde Müttefik askerlerine gönderilen bir de mesaj getirmişlerdir. Bunda, esir bulunan Amerikan askerlerinin Şanghaydan San Fröncisco'yn yollanacakları ve
Çin askerlerinin de Mançuryaya geri çekilecekleri bildirilmektedir. Fakat aynı cephenin diğer bir kesiminde Çin askerleri ele geçirdikleri A-merikan askerlerini bıçaklamış veya üstlerine benzin dökerek yakmışlardır.
Tokyo, 4 (YİRS) — General Mac Arthur’ün tebliğinde Korede bulunan Komünist Çin kuvvetlerinin 1,000,000 dan fazla olduğu belirtilmiştir. Tebliğe nazaran bu kuvvetlere mensup 268.000 kişi cephede çarpışmakta olup, 550,000 i İhtiyatta ve 200,000 den fazlası da geri hatlara yığılmaktadır.
Y'uknrıda Yedinci Tümen Komutanı General Davld G. Barr’ın. aşağıda ricat halinde Amerikan ve Güney Koreli askerlerin radyo-foto Ue nuş resmi görülmektedir.
alın-
DÜNYA HABERLERİNİ EN ÇABUK VEREN
Bu 1.000 saatten 100 tanesi muhtelif saatlerdir. Hergün marka ve Avrupadaki satış fiyatlarını 3 üncü
sayfamızda bildiriyoruz. Bugün bir okuyucumuzun kazanacağı 3.500 lira değerindeki saati bulacaksınız.
Şehir köşesi
Hürriyet ve demokrasi terbiyesine dair
Yazan : Mcmduh BALABAN
CF7MİVET halinde yaşayan insan, zihnindeki inkılâp tohumlarını muhit şartlariyle karıştırıp, tekâmül insiyakin* dan hu alan bilgi ve tecrübe yoliyle yeşertip geliştirerek, siyasi tarihlerin çatılarını kurmuştur. O çatıların altındaki rejimler ise, cemiyet hayatını şu veya bu istikamete tevcih etmiştir. Bu tevcih keyfiyetinde insanı en ziyade memnun etmiş olan da, muhitin ve kendi olgunluğu ile aynı hizaya erişmiş bulunan demokrasi rejimi ve bu rejimin sağladığı hürriyet duygusudur. O halde bu duygunun muhtevası ne olabilir? Bu muhtevaya yönelecek tehlikeli istikametler nelerdir?
• •
XVIII inci asır filozoflarının tahayyül ettikleri tabii hal, çağdaş mütefekkirlerden An-dre Joussain'in haklı olarak işaret ettiği gibi; a*la ilmi karakteri haiz olmayan bir faraziyedir. Bu faraziyenin ilk lıa-krşta romantik duygularımızı okşayan taraflarına aklın ışığı serpiştirilince görülmüştür ki, insan bu hal içinde ancak, menşeinde müşterek olduğu hayvanlığa düşmekte ve hürriyetini kaylıetmektı^Er. İşte bıı neticenin önündedir ki; insan, hürriyetini elde etmek ilâhında yegâne ümidini cemiyete Imğ-İar; amma, cemiyet dahilinde de o nihai gayesi olan saadetini ekle etmek için başlıca vasıta mahiyetini arzeden hürriyeti bulabilir mi? Bulabilirse onu iyi kullanmasını bilebilir mi? Bu soruların cevabı da, bahis konusu ettiğimiz hürriyet duygusuna yönelecek tehlikeli istikametler balısiude mündemiçtir.
Vasıtalarla gayeler, sebep ve netice münasebetleri gibi zincirleme birbirlerine bağlanmıştır. Vasıta ancak bir gayeyi elde etmek sıfatiylc değer kazanır; bu değerin nihayetinde gayeye vanlır. Fakat ihtimal ki, o gaye de, lıelki başka bir gayenin elde edilmesi için u-sıta rolünü iktisap edebilir ve böylece uzar gider. Bu silsileyi kesintisiz devam ettirebilmek İse iradeye bağlıdır. Ya irade dediğimiz şey neye bağlı? O da muhtelif durumlara göre tepkileri değişen kompleks bir sinir sistemini muhtevi olan uz-vi ve ruhi, içtimai muhit te-»ir’erinden müteşekkil bir terkibe bağlıdır; Yani bu hususta hürriyet duygusu ile müşterektir. Mezkûr terkibin İse en makul şartlar ve nispetlerde tesir etmesini sağlamak, problemin çözülmesi gereken en güç tarafını teşkil eder. İşte hu güçlüğü giderecek olan da demokrasi terbiyesidir. Bu terbiye İse hangi esaslara istinat edebilir ?
İstinat noktalarından biri ve en mühimmi ferdin iç âtemindedir. Bundan neyi kastediyoruz? Bu hususta önce G. Her-bert’in “İnsan bir dünyadır,, söziinü zikredelim. Gerçekten, insan maddi ve mânevi varlığının bütün tezahürleriyle İribaşına bir âlemdir. Bu âlem ya hürdür; ya değildir. Orada akim hâkimiyeti; iyi benliğin, kötü benliğe üstünlüğü mev-
hiir
• •
cut bulunduğu nispette hür; bulunmadığı nispette de değildir. Hakikî hürriyet veya hürriyetsizlik her şeyden önce insanın kendi benliğindedir. Bunun muhtevasına yönelecek tehlikeli istikametler de önce içten gelir. Islâm dininin kurucusu Mııhammed, İdealinin muvaffak olabilmesi şartını, müminlerinin kendi kendilerini yenebilen kuvvetli insanlardan müteşekkil olmasında görmüştü. Bu, şüphesiz, yalnız İslâmiyet in değil; haşan kazanmak hedefine yönelmiş bütün hareketlerin de parolasıdır. İç âleminde hürriyetini elde edebilmiş insan; iyi, doğru, güzel dediğimiz hedeflere yönelmiş, demokrasi terbiyesini elde etmiş bir insandır. Bu türlü insanların teşkil ettikleri bir cemiyetin de, hür esaslara dayanan bir demokrasi kurabileceği Aşikârdır. Böylece, muhit şartlanılın (la-kl,bu şartlan insanlann hazırladıklarına kani olan görüşe iştirak etmekteyiz. Bilâhare bıı şartlar nıâ-şerileştiktcn sonra âmili bulunan insanlara tesir eder. -müsait bir maceraya girmesi, onun hürriyet duygusunun daha da gelişmesini sağlar. Bu inkişaf devam ettikçe kazanılacak başlıca değerler üçtür : İyi niyet, kabiliyet ve kültür! Bıı iiç değer; kanun disiplini içinde siyasî, hukuki hürriyetlerin iyi kullanılışı, adalet, şahsiyete hürmet, mesuliyet duygusu, yaratıcılık, klâsik ahlâk telâkkisi, taassuptan uzak bir ananeye bağlılık, sonsuz ve korkusuz bir itimat, illi., gibi içtimai münasebetlere elde edilmesini
(İ3İr değerlerin sağlar.
Şu işaret
etmeye çalıştığımız değerleri muhtevi bir demokrasi tabiatım le idealde olan bir demokrasidir; fakat bıı bir hedeftir. Millet demokrasileri btı hedefe yöneldikleri ve yaklaştıkları nispetlerde olgunlaşma yolundadırlar.
f Gelecek yaıımtufa bu konuda, kendi cemiyetimizin umumi ve çocuk terbiye^ zaviyotdnden mfltaM-alannım tcvdtdcccŞjlz.)
Paklstanın “Tipti Sultan" destroyeri dün akşam limanımıza gelmiştir.
Bugün resmi ziyaretler teati edl-
Mohini
htanbula “AfoMni., geliyor. Kitn bn (i\yf!CrlcMnis. Mohini HlndMandatı İstanbul çottuklanna gbnrifrilrn bir fil yavruftuıtun atlıdır vo mânam Şirin demektir.
Hog gelesin Mohini/ Fakat srnl nereye ytırlr.gtirccekler acaba T
Şirin misafirimizin daha yavru halinde bir ton alırlığında olduğunu dü^Unüraek, ona. cilsaesine göre bir yer hatırlamak gerek. Hem bu yerin, götönilnde bir yer olmam lâsım. Zira, İstanbullu kilçiiklerc gönderildiğine göre, onların kolayca Bİyaret ede-bilmeleri icap eder.
İstanbul, fothindon beri — bir kere milsteana — fil gömıiio değildir canntdiyo-runı. Hirlnci Umumi Harpten sonra, buraya bir cambazhane gelmişti, bugün büyük Mr mahalle halino gelen Talimhane, o aamanlar bir arsa idi, orada kurulan çadırlar içinde, aslanlar, kaplanlar a-rasmda filler do görülüyordu. Roma zamanında, Hitansın filleri vardı tx> ahırlan hdld mavnıttur. Topkapı Sarayında. bir de FiUİapun vardır ama, Mohini buradan bugün geçse bile, büyüyünce çıkmak isteao bilmem kabil olur mu f
Hem Mohininln bir bayan olduğunu düşünüyorum da...
BİR İSTANBULLU
Gazeteciler cemiyetinin kongresi dün toplandı
İstanbul Gazeteciler Cemiyetinin yıllık kongresi dün saat 14 te Dernek binasında toplanmıştır. Kongre Reisliğine tııhrir ailemizden Refik Halit Karay seçilmiştir.
Okunan idare heyeti raporunda gerek Basın Kanununun gerekse gazetecilerin mesleki ve içtima! durumlarının ıslahı hususunda gerc-keıf mevzuatın yapılması için â. zam! muzahereti gösteren, başta Cumhurbaşkanı olmak üzere Başbakan ve diğer Hükümet erkânının alâka ve yüksek anlayışına karşı teşekkür ediliyor ve bir senelik mesaiden bahsediliyordu.
Rapor üzerindeki tenkldtere Cemiyet Başkanı Burhan Felek tarafından verilen cevaplardan sonra, idare heyeti üyelerinden Hayri Al-par eski Basın Birliğinin tafslye-si konusu üzerinde Ankarada yapılan temaslar hakkında malûmat vermiş, gerek İdare heyeti, gerekse murakıplar ibra edilmişlerdir. Vak-tin gecikmesi dolayısıyla Kongreye bugün saat 11 den 15 e kadar devam edilmesine karar verilmiştir.
Gaaetocilerln rozeti
Gazeteciler Cemiyeti Üyeleri için kırmızı zemin üzerine sarı lâcivert Türk bayrağı ve bir de kalem sembolü olarak tüyü ihtiva eden bir rozet yaptırarak üyelerine tevzic başlamıştır. Tescil edilecek olan bu rozetler numaralı ve şahsa muharrer olup sarı kartlara da numaralan yazılacaktır. Başkalan kullandığı takdirde polis vasıtaslyle yakalanacak ve haklannda takibat yapılacaktır.
lerek ve saat 15.80 da basın mensuplarına bir çay verilecektir»
Yarın ueml mürettebatı tarafından Taksim âb İd atine çelenk konulacaktır.
fi Aralık 1950
ŞEHİR HABERLERİ
SPOR
Şehir Mektubu
f
Genç Milli Takım Kahireye gidiyor
Önümüzdeki cuma günü Mısır Genç Milli Takımı İle karşılaşacak olan Genç Milli Futbol Takımımız bu sabah husus! bir uçakla Kahlreye hareket odocektlr.
Futbolcularımız bu sabah saat 8 de Bölge Müdürlüğü önünden kalkacak bir otobüsle Yeşilköy© gideceklerdir. Kahireye gidecek olan Genç Milli Futbol Takımımız şu oyunculardan müteşekkildir:
Galatasaray dan: Turgay. Naci. Muzaffer; Fenerbahçeden: Erol, Lefter; Beşlktaştan: Ali İhsan, Fah-reddln, Kâmil; Vefadan: Şükrü, Rahmi, Kâzım. Melih, îsfendiyar; Adaletten: Bülent; Ankaragücünden Salim; Hucettepeden Burhan, îznılr-spord&n Tank,
Kafileye Ulvi Ycnal başkanlık e-decek, idareci olarak Adnan Akın, antrenör olarak da McKormlck ve bir masör katılacaktır.
Uçak Yeşllköydcn saat 9 da ha-rek' t edecektir.
FV'drıı Terbiyesi Bölge Başkanlığından
1 — 10 aralık 1050 tarihinde Ankarada oynanacak Türkiye (B) — Fransa (B) mek üzere futbolcular
2 — Bu
hareket günü olan perşembe akşamı saat 18.30 da futbol malzemeleriyle birlikte Bölge merkezinde bulunmaları ehemmiyetle tebliğ olunur.
Bcşiktaştan: Vedtt, Şevket, Recep. Eşref; Fenerbahçeden; Müjdat, Kâmil, Salâhaddln, Halit, Zekerlya; Galataaaraydan: Reha; Vefadan: Galip; Emniyetten: İbrahim. Muammer: Ankara Demlrspordan: Ab-dülkadir.
mili! maçına iştirak et-aş ağıda adlan yazılı seçilmişlerdir, futbolcuların Ankaraya 7 aralık 1950
Bu akşamki güreşler
Bu akşam Spor vo Sergi Sarayında temsili mahiyette olarak genç güreşçilerden müteşekkil güreş takımımız; İsveç, Lübnan ve Mısırlılardan müteşekkil karma bir takı, ma karşı çıkacaktır.
52 kiloda Nahit, 57 kiloda Kemal Demlrsürcn, 62 kiloda İzzet Şur-dum. 67 kiloda Tcvfik Yüce, 73 kiloda Bekir Kaymak, 70 kiloda Bekir Büke. 87 kiloda Orhan Çakar, ağırda İrfan Atan.
Takımımız tamamen genç güreşçilerden teşekkül ettiği için yapılacak müsabakaların heyecanlı geçmesine vesile olacaktır. Bilhassa Kırkpı narda büyük muvaffakiyet-• 1er elde eden 67 kilodaki Orhan Çakarla ağır sıkletteki irfanın yapacağı müsabakalar merakla beklenmektedir.
Yunanlı boksörlerle son maç
Profesyonel boks organizatörleri tarafından davet edilen Elen boksörlerinden Çaidaria ve Papadopu-los Muammerle Garbisi defi etmişlerdir. Çaldarlsle Muammer, Papa-dopulosla Garbls önümüzdeki cumartesi gecesi rövanş maçlarını yapacaklardır.
Hareket gününe kadar dost Pa-klstanın bahriyelileri fahrin muhtelif yerlerini gezeceklerdir» Y tıkardaki resimde "Tipıı Sııltan" limanını uda görülmektedir.
Mülkiyenin 94 üncü yıldönümü kutlandı
Mekteplerinin İM öncü kuruluş yıldönmil münasebetiyle şehrimizde bulunan Mülkiyeliler, dün akşam naat 20 de Taknlm Belediye Gazinosunda toplanarak yemek yemişlerdir.
Aralarında eski, yeni tanınmış İdare, fikir ve ilim adamlarının bulunduğu genç ve İhtiyar mezunların bu toplantısı tam bir toNanüt ve samimiyet havası İçinde seçmiş, mektep hâtıraları yâdedllmlştir.
M. T. T. Birliğinin
35 inci yıldönümü
Mili! Türk Talebe Birliği kurulurunun 35 Lncl yıldönümünü, dün akşam saat 20.30 da Eminönü Halkc-vlnde tertip ettiği bir törenle kutlamıştır.
Sör alan muhtelif hatipler, birliğin mazisini anlatmışlar, eski hâtıraları yadetmişlerdir.
Bundun sonra şehir bandosunun çaldığı Milli Marşlar dinlenmiş, hamasi şiir müsabakası yapılmış ve müteakiben, serhat ve kahramanlık türkülerinden mürekkep bir konser verilmiştir.
KISA HABERLER
★ Şehrimiz elektrik ve motörlü taşıt işçileri. Koredcki tugayımız komutanlığına aşağıdaki telgrafı göndermiştir:
Dünya sulhunun temadisi İçin şanlı tarihimize altın sahifeler ilâve etmek suretiyle, Kore cephesinde kahramanca çarpışan tugayımıza İstanbul elektrik ve motörlü taşıt işçileri selâmlarını sunar, muvaffakiyetler diler ve aziz şehitlerimizin ruhlarına fatihalar ithaf eder.
★ Karadeniz hattının ıslâhı ve bazı ara İskelelerin durumunu İnceleme km ak «adiyle Ulaştırma Bakanlığı temsilcisinin de iştirak etti# komisyonun toplantıları sona ermiştir. Denizyolları idaresi, varılan kararlan bir rapor halinde bakanlığa bildirecek ve önümüzdeki mevsim, programlan bu esasa göre hazırlıyacaktır.
★ Şehrimizde bulunan İçelliler, dün saat 15 te bir toplantı yapmışlardır.
CEMİYET HAYATI
Toplantı
♦ İstanbul Üniversitesi Talebe Birliği İdare Heyeti, bugün saat 17 de Merkez Binasında fevkalâde olarak bir toplantı yapacaktır.
Çay
t Vefa Lisesini Bitirenler Demeğinin senelik çayı, ö-aralık-1950 cumartesi günü Park Otelde verilecektir.
♦ GalatasaraylIlar Cemiyetinin senelik çayı, 16-aralık-1950 cumartesi günü Park Otel salonlarında verilecektir.
Kongre
♦ D. P. Bakırköy tlçe Kongresi 17-12-1950 pazar günü saat 14 te Dçe Binasında toplanacaktır.
VEFAT
Jandarma subaylı#ndan emekli Cemil Hamdl Balımın bacısı
Bayan ŞEHİME BALIM
3-12-1950 tarihine rastlayan pazar gecesi Hakkın rahmetine kavuşmuş ve pazar glinü ikindi namazını müteakip Fatih Camiinde cenaze namazı kılınarak Eyüpsultanda 16 Man Şehitleri yanına defnedil-mlştlr.
Allah rahmet eyleye.
şeh-blr
naat
Üniversiteliler Kore şehitlerini anacaklar İstanbul Üniversitesi Talebe Birliği yarın öğle namazını müteakip Beyazıt Camiinde Kerede şehit düşen aziz kahramanlarımız için rlmizin tanınmış hafızlarına mevlût okutacaktır.
Mevlûdu müteakip aynca
15.30 da Üniversite Talebe Birliği tarafından Marmara Lokalinde bir İhtifal hazırlanmıştır. İhtifal eski bir birlik âzası ve üniversite hocası SLfatiylc İstanbul Vali ve Belediye Başkanı Fahreddin Kerim GÖkayın açış konuşmasiyle başlayacak ve bunu müteakip Necıneddin Sadak tarafından Kore ile alâkalı dünya hâdiselerinin icmali yapıldıktan sonra gençlik adına yapılacak konuşma ve Behçet Kemal Çaglann bir konuşmasiyle toplantıya son verilecektir.
İstanbul Üniversitesi Talebe Birliği bu toplantıda salâhiyetti bir asker tarafından Koredcki as kert harekâtın şemalarla izahı İçin İstanbul Komutanlığına müracaat etmiştir.
Jandarma Er Okulunda and içme töreni
İstanbul Jandarma Er Okuluna gelen yeni erlerin and içme töreni dün saat 10 da Maçkadaki okul binasında yapılmıştır.
Törende 1 inci Ordu Müfettiş Vekili Korgeneral Şükrü Kanatlı, İstanbul Komutanı Korgeneral Nazml Ataç, İstanbul Valisi namına Vali Muamlni ve Emniyet Müdürü ile seçkin bir davetli kütlesi hazır bulunmuştur.
Törene İstiklâl Marşı ile başlanmış ve müteakiben Korgeneral Şükrü Kanatlı bir hitabede bulunmuştur.
Bundan sonra Okul Komutanı Albay Fethi Tunç, yeni erlere gerekli öğütlerde bulunmuş, davetlileri Kore şehitlerinin aziz ruhlarını taziz maksadıyle bir dakikalık ihtiram sükûtuna davet etmiştir.
Törene bir geçit resmi ile son verilmiştir.
YENİ İSTANBUL
SİYASÎ ÎKTÎSADÎ
Müstakil günlük gazete
Sahibi :
YENİ İSTANBUL NEŞRİYAT LIMITED ŞİRKETİ Müdürü: Kemal H. SARİJCA
Yazı işlerini fiilen İdare eden mesul müdür: fiadd ÖGET
Ne^redilmiyrm yazılar iade edilmez.
Basıldığı yer :
VENÎ İSTANBUL MATBAACI L1K LÎMÎTED ŞİRKETİ MATBAASI
Abone: Türkiye İçin seneliği 32, altı aylığı 17. üç aylığı 9 Hradır. Hariç memleket ler iki mislidir
İlânlar : G ncı sayfada santimetresi
2 liradır. İlânlardan hiçbir ınetuliyof kabul edilmez.
Dün, Beyoğlu Caddesinden geçenler, Agacamii civarında mûtat hilâfına bir kalabalıkla karşılaştılar. Sebebi şu idi. Tino Rossi, birkaç konser vermek için geliyordu ve biletler satışa çıkarılmıştı, halk ve karaborsacılar gişelere saldırıyordu-
Bir an düşündüm, Bu son günlerde, tslanbulda. sahne ve eğlence hayatında dünyanın büyük şehirlerine yaklaşan bir faaliyet var. Meselâ, Istanbulda elliden fazla sinema vardır. En büyüklerinin bulun* du#ı Beyoğlundakilcrln sayısı yirmidir. Bunlar her gün üç matine bir suare olmak üzere dört temsil verirler ve hemen dalma doludur.
Hâlen İstanbulda dünyanın tanınmış sanatkârlarından Vasa Pri-hoda bulunuyor. Kendisinin Türk tâbiiyetine kabul edilmiş olduğunu her halde hatırlarsınız. Fakat o burada bir Türk sıfatlyle İlk defa konser veriyor. Onun yanıbaşında da İşte Tino Rossi. Şehrin bütün bayancıklan kalb helecanları içindeler. Bir bilet sahibi olabilmek için günlerdir uğraşıyorlar. Amma, aynı günde, bizim Tino Rossimlzin de konseri var. O olmazsa ötekisi diye ona gidilebilir. Bizim Tino Rossimlzin Münir Nureddin olduğunu her halde tahmin etmişsiniz Bakalım, kıymetli sanatkârımızın hayranlan kendisine ihanet edecek^ ler mi ?
Prihoda - Tino Rossi . MÜnte Nureddin konserleri verilirken, bir taraftan da “Yeni Ses., de MAfro-dlt,, oynanıyor: Musiki, sea ve bilhassa nefis danslar. Şehir Tiyatrosu, Dram Kısmında yeni bir piyesi sahneye kondu, bugün başlıyor s Dilsizlerin dili. Komedi Kısmı İse, haftaya program değiştirecek. Bu tiyatro faaliyetine, Karaca Opereti de yeni bir eserle iştirak etmektedir. Saray Sineması, iki konser arasında, Yunan artistlerinin temsillerini sıkıştırmaktadır.
"Saat 6„ Tiyatrosu da, bn arada provalara başladı ve “Sanat Dostlan Cemiyeti,, nln yıldönümü günü ilk temsilini verecektir.
Bu konser tiyatro hareketine mü-vazl olarak, saz yerleri ağızlanna kadar doludur. Evvelce yer ayırtmadan, bu saz yerlerinden meselâ Tepebaşı Salonunda, masa bulmak imkânı yoktur.
Taksim Gazinosu, Park Otel, Kervansaray gribi yerlerde de müzik ve artist bakımından kayda değer faaliyet var. Ve pek tabii, yer bulmak müşkül.
İstanbul eğleniyor. Bütün mâna-siyle. Konserlere, eğlence yerlerine gidenlerin giyim, kuşanılan da yerinde.
Bütün bu eğlence hayatı içinde küçük de olsa, bir sanat hareketi de var. Meselâ Taksim Fransız Konsoloshanesi sergi salonunda Hayta kardeşlerin resim sergileri son günlerine geldi.
Bu iki kardeş İsimlerinin garip tedaisiyle, oldukça dolaşıyorlar galiba. Fakat her gittikleri yerde, o-tartıp birer resim yapmışlar. Neşeli resimler. Ve bunlan, kardeş kaitleş teşhir ediyorlar.
“Sanat Dostlan Cemiyeti,, bir kaç güne kadar, tanınmış ressam-1 arımızın mahdut sayıda eserlerini teşhir edecek. Onu müteakip, ka-rikatünst Turhan’ın sergisini açacak.
Bu arada. Ati nalı yine “Sanat Dostlan sıtasiyle burada açacaklar..
Bu eğlence, sanat hareketleri kâfi değilmiş gibi, milletlerarası futbol ve güreş maçlan da her sefo-rinde on binlerce İstanbulluyu cel-bediyor. Hem de büyük bir ekseriyeti biletlerini karaborsadan, üç, dört misli fiyata temin etmek şar-tLvle.
İstanbul, daha doğrusu Beyoğlu, âdeta Broadway gibi bir yer oldu dersek, bilmem fazla mı mübalâğa etmiş oluruz? — fa.
bir karikatür
ressamlar da. Cemiyeti,, va-büyük bir sergi
Tino Rossi ve trupu bugün geliyor
Tanınmış ses sanatkârı ve film aktörü Tino Rossi İle trupu bu sabahki Torca Ekspresiyle şehrimize gelmiş olacaktır. Sanatkâr şehrimizde iki konser verecektir.
PEYAMİ SAFA
YALNIZIZ
— 84 —
Rengi naz kapının arkasında a*ılı hırkasını giydi. Kenara çekildi. Neclle onun difân çıkmaktan korktuğunu anladı# İçin, yürüdü, öne düştü. Sofaya çıktılar. Arkada kalmak* tan da korkan Rangmaz, hanımın yanıl)abında yürüyor ve onun kolunu tutuyordu.
Alt kata in«?n merdivende yukarıdan galen ışık gittikçe zayıfladı# için Renginaz Ne-çileye daha fazla aokıılrnıış, onun kolunu iki eliyle tutuyordu. Son basamaklarda karanlık arttı. Durdular. Renglnaz titriyordu. Neclle de ürperdl Islık sesini şimdi o da yııkarıda-kınden daha net duyuyordu. Korkusunu Rengi naza hissettirmemek İçin, son basama# da indikten sonra, vücudunu içeriden kırbaçlayan bir cesaret hamlesiyle aağ taraftaki duvara doğru koştu, İki elini birden, avuçlarının İnce derisini karıncalandıran soğuk ve pürtüklü kirecin üzerinde, yukarıdan aşa# ve sağdan sola dolaştırarak komütatörü aradı. Omuzlarında bir kesiklik vardı. Kolları kopup yere düşecekmiş gibi uyuşuyordu. Işığı yaktı, Ren-ginazın yüzünü görünce, tüyleri bir daha ür-perdl Kızın saçları dimdikti. . Gözleri büyümüştü. Ağzı yarı açık ve burun delikleri kabarıktı. İki elinin de tırnaklarını onun koluna geçirmiş, soluyordu.
412
Neclle yürümek istedi, fakat Renglnaz kımıldamıyor ve onu bırakmıyordu. Nereye baktığı belli olmıyan gözleri de hareketsizdi vc İki çakıltaşı gibi sert görünüyordu.
Neclle kolunu bir kere daha çekti, kurtarmaya muvaffak olamayınca, bir eliyle onun omuzunu tuttu ve sarstı;
— Hişt! Renglnaz! Ne oluyorsun?
Kız cevap vermedi. Başı sallandı vc hareketsiz kaldı. Yüzü do hiç de#şmiyor ve gözleri kımıldamıyordu. Neoilenin kalbi çarpmaya başladı, öldü mü bu kız, birdenbire? Ne oldu buna? Kaskatı duruyor. Fakat tır-naklannı gittikçe daha fazla batırıyor Necl-lenln koluna. Islık sesi de çoğalıyor. Fırtına mı var dışarıda?
Neclle Renglnazın çenesini tuttu, iki yana doğru kuvvetle sarstı ve bağırdı:
— Kız! Hişt! Renglnaz! Rengi naz!
Renglnaz birdenbire silkindi, gözlerini kırpıp açtı, Necllenln kolunu bırakarak iki elini de boğazına götürdü ve derin bir nefes aldı. Sonra omuzlarını kaldırarak etrafına bnkt ı.
— Biri beş geçe, diye mırıldandı.
Neclle bir eliyle acıyan kolunu tutarak sordu:
— Ne diyorsun Renglnaz? Ne oldu birdenbire sana? Açıldın mı şimdi?
Renglnaz, belki bir şey söylemek İçin ağzını açtı, fakat alt çenesi o kadar titremeye başladı ki. dişleri birbirine vuruyor ve konuşmasına imkân bırakmıyordu.
Nccile onu kolundan tuttu:
— Haydi, çıkalım yukarıya, dedi.
413
Renglnaz yürümek İstemedi, kolunu çekti, dalgın gözlerini önüne eğerek sordu:
— Saat kaç?
— Saati nc yapacaksın?
— Birer geldi mi?
Necilo kol saatine baktı. Eli o kadar titriyordu kİ, kadranı görebilmek için öteki e-llylc bileğini tutmaya mecbur oldu:
— On ikiyi on geçiyor, dedi.
Rengi naz gözlerini yumdu, içini çökerek mırıldandı:
— Biri beş geçe.
— Nc var biri beş geçe?
— öyle dediler.
— Kim dodl?
Rengin&zın bütün vücudu sallandı ve zangır zangır titremeye başladı. Necllonin hayreti korkusunu tâdil ediyordu.
Tekrarladı:
— Ne var biri beş geçe? Kim dedi? Ne var, ne oluyorsun Renglnaz?
Kız mutfak istikametinde yürümeye başladı: i
— Kahve... Kahve içelim.
Neclle de onunla beraber yürüdü. Telefon. Bir yere, bir doktora, yakın komşulardan birine telefon etse... Bu imkân ona biraz ferahlık verdi. Daha olmazsa telefon var. Islık sesi de uzaklaşıyordu. Evham bunlar hep. İkisinin do sinirleri çok bozuk demek. Hele bu kızın. İçmesin kahve. Sinirlerini o bozuyor belki.
Yürüyorlardı. Artık eski parkelerin çıtırtısından başka ses yoktu/Neclle onu kolundan tuttu:
414
— Gel, dedi, ben vazgeçtim kahveden. Sen de içmlyeceksın. Ihlamur pişirelim. İlâç da alır, uyuruz,
Renglnaz durdu vc sordu:
— Saat kaç?
Neclle onu geri çevirmek için kolundan çekti;
— Haydi, şimdi de saatle bozma. Yürü. Ihlamurdan da vazgeçtim.
— Kahve içelim.
— Olmaz. Yürü. Gel.
Renglnaz kolunu kurtardı ve mutfak tarafına doğru yürüyerek tekrarladı:
— Kahve.
Necllenln onunla didişmeye takati yoktu. Mutfağa girdiler. Yüzlerine «erin bir hava çarptı. Hemen elektriği yaktı Necile. Etrafına bakındı. Bahçe kapısı açıktı. Yürüdü, kapıyı kapadı ve kilitledi, Ronginaza dönerek:
— Aklın başındu değil senin, dedi, açık bırakmışsın kapıyı.
Arkasına korku ile bakarak ona doğru yürüyen Renginaz, kısık bir sesle:
— Vallahi kapadımdı ben.
— Sus. Kahve takımını vc elektrik oca-#nı al. benim odamda pişirelim kahveyi.
Renglnaz yine kımıldamıyordu; Necllenln kolunu tutmuş, onun vücudunu kendine siper ederek bahçe kapısına bakıyordu.
— Ben kapadımdı vallahi onu Neşîe, diye tekrarladı.
ikisi de titriyordu. Necile ıslık sesinin çoğalmaya başladığını duydu. Korku He etrafına bakıyordu. Sonra gözleri bahçe kapısının üstünde durdu. Korkunun boğduğu bir sesle: 415
— İyice kapamamışsın öyleyse, rüzgâr açmış, dedi.
— Hayır, kilıtledlmdi de.
Neclle hemen yukarıya, odasına çıkmak istiyordu. Sağ tarafındaki rafa doğru yürüdü, tltn.ven elleriyle oradan büyük bir tepsi çekti. Renginazın eline verdi:
— Haydi, dedi, sen cezveyi ve fincanları da al. Ben de elektrik ocağını..
Sözünü bitiremedi. Bahçe kapısına vuru-lııyordıı. Elini şiddetle çarpan kalbinin üstüne koydu ve oaktı Evet, bahçe kapısına vuruluyordu. Fakat garip bir sesti bu. insan yumruğunun çıkardığı yuvarlak ve tok ses değil. Yayvan, yumuşak, ucuna pamuk sanlı bir sopa ile vuruluyormuş gibi hafif ve dağınık bir ses.
Renglnaz iki eliyle birden Necilenin kolunu sımsıkı tutarak alçak ve titrek bir sesle:
— İşte o, dedi.
Yan gözlerle Renginazın bembeyaz yüzüne bakan Nacıle “O kim?,, diye sordu içinden; fakat sesi çıkmadı. Bu sefer kapıda, bir köpeğin tırnaklariyle tahtayı kazımasına ben-ziyen başka türlü bir gürültü vardı.
— Köpek galiba... diye mırıldandı Necile.
Onun kulağına eğilen Renglnaz:
— Köpek değil, dedi. o. Bak. şimdi...
Vc alçak sesle: “Ağzı burnu ufacık,, türküsünü mırıldanmaya başlayınca, kapıda tempolu vuruşlar duyuldu.
Necile kendini mutfak kapısına doğru attı:
— Yürü!
(Devaım rar)
416
kahramanlıkları
£
Savaş BirliğıımzinlTruman-Attlee görüşmesinde
Bediî FAİK
n bey»-Tataıim Meydanının bir köşesinde, beton İskeletiyle çini çıplak titriyen o yarım yapı, anlaşılan bir kış daha atlatmak zorunda... Bir kış, belki de bütün bir ömürL
Sanatın bir cemiyet İçin, hava kadar, su kadar, ekmek kadar lüzumlu olduğu ne zaman knfalanmıza girebilirse, tiyatromuzun bakımsız İskeleti o vakit kurtuldu demektir. Ama buglin İçin, ufukta böyle bir ümidin belirtileri görülmediği gibi, aksi her zaman kulaklarımızı tırmalıyor: “Tiyatroyu bırakıp, hastahane yapalım,, diye Avaz avaz bağıran şrlıtr meclisi üyeleri görüyoruz. “Topebaşındaki salaş neyimize yetmiyor, dispanser yapalım,, diye söyleşen, yazan münevverler farkediyoruz. Ve tiyatronun, operanın, hulâsa topyekûn sanatın, bu sadece madde ölçüleri İçinde düşünülürü karşısında, yeise düşüyoruz.
Yazmıştım ama bir daha tekrarlıyacağım: tklncl Dünya Harbinden perişan çıkan Almanya, silâhım bırakır bırakmaz, operasını, tiyatrosunu kurmaya davrandı. Bütün Cermen ülkesinde tek fert gösteremezsiniz ki, bu hareketi ayıplasın, tenkld etsin. “Tiyatronun sırası mı? Bu muztarip millet için hastahane yapalım, aşhane kuralım, hattâ mesken inşa edelim,, desin!.. Çünkü onlar biliyorlardı kİ, tiyatroları olmadı mı, ruhları hasta ve gıdasız kalacaktır. Ve hasta bir ruh için İse, ne hastahane yatağı, ne de konforlu mesken kâr eder!
İngiltoreııln, İmparatorluğunu borçlu olduğu donanmasına. Shakespcarc’dcn daha az değer tanıması acaba nedendir? Bizim bazı belediyecilerimiz için, mutlak bir hamakat sayılacağı şüphesiz olan bu hal, îngiltereyi ve İngiliz Milletini, medeni Alemin baş köşesine yerleştiren âmillerden birincisi sayılıyor. İngiltere bin harp gemisi, bir milyon harp gemisi yapabilir ama. bir ikinci Shakespeare ve onun yarattığı bir ikinci sanat dalgası daha vücuda getiremez! Ve bunu en mütekâmilinden en basitine kadar, fert fert İdrak ettiği İçindir ki, ikisinden birini feda etmesi lâzım gelirse hiç çekinmeden: 41 Alın donanmamı!/, diyebiliyor
Bizde bu idrak seviyesine fırlamış mûne^er bile ne kadar az! Lûtfi Kırdar kİ, mutlak bunlardan biriydi, Taksimde bugün boynu bükük duran o binaya başladığı zaman az mı büenma uğradı? Failli Rıfkı Atay, geçen hafta haklı ve güzel yazıyordu: Değil o tiyatronun yarım bırakılmasına, ucuz olsun diye plânmde tadilât yapılmasına bile razı olmamalıyız! Memleketin endam aynası İstanbul, bir sanat mâ-bedinin onarıl mas unla takatsiz İse, İçi boş bir kalıptan İbaret demektir.
»i
Büyük Millet Meclisinde dün sözlü sorular görüşüldü
Ankara, 4 (T.H. A) — Meclîsin bugünkü gündeminde 14 sözlü soru vardı. Bunlardan 5 i bugün görüşüldü, diğerleri önümüzdeki oturuma bırakılmıştır.
Burdur Milletvekili Mehmet öz-beyin 11, İlçe ve Bucaklarla köylerimizin haritaları ve içme sulan hakkındaki sözlü sorusuna cevap veren İçişleri Bakanı Rükneddin Nasuhıoğlu mevcut 635 belediyeden 316 sının haritalarının
138 inin de yapılmakta olduğunu, 189 belediyenin elektrik tesisatının kurulduğunu ve 39 unun yapılmakta olduğunu, 66 sının da önümüzdeki sene yapılmak üzere projelcn-nin hazırlandığını söylemiş ve köy-
yapıldıgı;
Meşhut suç'ar kanununu tâdil
eden b r tasan
Rantımın, G ve 12 nci maddelerini tâdil eden bir tasarı hazırlandı
Ankara, 4 (ANKA) — 3005 Numaralı Meşhut Suçların Muhakeme Usulü Kanununun 6 ve 12 nci maddelerinin yürürlükten kaldırılması hususunda Adalet Bakanlığınca mühim bir kanun tasarısı hazırlanmıştır. Bu kanun tasarısı Meclis tarafından tasdik ve kabul edildiği takdirde, cürmümeşhııt hallerinde C. Savcıları sanığı derhal tevkif e-demiyeceklerdır Tevkif. ancak sorgu hâkimi kararı ile vapılabik çektir.
Aynı zamanda mahkeme bir sanık hakkındaki suçu sabit görüp de mahkûm ettiği takdirde dahi, derhal tevkif edemiverek ve ancak hakkındaki karar Temyiz tarafından tasdik olunduktan sonra, mahkûm hapse konulabilecektir
Böylece, şimdiye kadar olduğu gibi, mahkeme karan verilir venl-mez sanık hapishaneye konulamı-yacaktır. Bu kanun tasarısı, birkaç gün evvel Meclise sevkedilmiştir. Önümüzdeki günlerde de Adalet Komisyonunda müzakeresine başlanacaktır.
lere gelince şimdiye kadar 11 köyün İller Bankasına bu hususta müracaat ettiği ve bunlarA 100.000 lira tahsis olunduğunu ilâve etmiştir.
İçişleri Bakanı, tiler Bankasının sermayesini arttırmak için bazı ka. rarlarin alındığını da bildirmiştir.
Ordu Milletvekili Atıf Topaloğ. lunun (C.H.P.) Ordu Valisinin merkeze çağırılması Vilâyet makamının iki aydır boş olduğuna miitedA-ir sözlü sorusuna yine İçişleri Bakanı Rükneddin Nasuhioğlu cevap vermiş. Ordu Valisi Rebıİ Karate-kin’in kıymetli bir idare anamı olduğunu. Sivas, Valiliğinden Orduya nakledildiğini, fakat sıhhî durumunu ileri sürerek merkeze geldiğim ve senelik izin alarak istanbula gittiğini, şimdi dönmüş bulunduğunu ve ilk fırsatta kendisiyle guıüşece ğlni bildirmiştir.
Soru sahibi verilen İzahatla hâdiseler arasında möbayenet bulun duğunu. Orduda Belediye seçimle rini Halk Partisinin kazanması ü zerine bunun vuku bulduğunu soy lemiş ve D P tl Paşkanının bir arkadaşına yazdığı bir mektubu o kıımuştıır.
Tekrar söz Alan îçlslerl Bakam, verdiği izahat m hakikate tama miyle uygun olduğunu söyledikten sonra, eski hükümetle y^nı hılkû metin valiler ve idare âmrlcri a-rasında yaptıkları nakilleri gösteren mukayeseli bir ıhsaî malûmat vermiştir Malûmata göre, 1949 yi-lından 19.50 yılt 14 mayısına kadAr CHP HükWet1 makam. 84 albay darma komutanı, besinde Jandarma
mlştlr. Halbuki. J.4 mayıstan şim I diye kadar yeni iktidar 9 vali, 108 kaymakam, 17 albay rütbesinde landarma’komutanı, 49 da yüzbaşı rütbesinde Jandarma komutam de. ğiştirmiştir.
Bu esnada soru sahihi oturduğu yerden: “Bu sözler sorumun ceva bı değildir” diye bağırmışı. İçişleri Bakanı da buna “Manızntım sö runuza cevap değil de hususi mektupları okumak mı sonınuzun cevabıdır” mukabelesinde bulunmuştur.
Yine Ordu Milletvekili Atıf To-paloğlunun beledive gelirlerinden maada liman Işgalıye resmi hakkın daki sözlü sorusuna cevap veren U-laştırma Bakanı Sryfl Kurtbek kanunun ilgili maddesini İzah ederek bu resmin ne suretle alındığım bildirmiştir.
Diyarbakır Milletvekili Nâzım O nen. son nüfus sayımında Doğiıgh ney ve Doğu bölgelerinde mecburi tahsile tâbi kar çocuk bulunduğu v»-bu bölgelerde kan ilkokul mevcut olduğuna dair verdiği sözlü soruya Millî Eğitim Bakanı Tevfik İleri cevap vererek, üoğugüney bölgele rlndeki vilâyet merkezlerinde ve kazalarında 87.645: köylerinde de 100 218 okuma çağında çocuk hu Sunduğunu bunlardan 167.296 sınırı okumakta olduğunu, mektep savıaı na gelince 2329 mektep ve ceman 1500 öğretmen bulunduğunu söyle mistir.
21 vali, 31 kay rütbesinde jan-367 yüzbaşı rüt-k omu tanı naklet.
• • • •
• • • •
• • •zzz. •zzz.
•zz. •zz« •zz.
İzmârde meydana çıkarılan suiistimal
Bekçi aidatını tnplıyan tahsildarların zimmetlerine mühim miktarda para geçirdikleri anlaşıldı tzmlr, 4 (T.H.A.ı — Şehrimiz gece bekçilerine ait aidat lann tahsili işinde bir suiistimal meydana çıkarılmıştır. 100 kadar gece bekçisinin paralarını 18 tahsildar toplamakta idi. Bunların halka verdikleri makbuzların dip koçanlarında farklı rakamlar yazarak mühim miktarda parayı zimmetlerine geçirdikleri anlaşılmıştır.
Maliye, özel İdare ve Emniyet I Teşkilâtından birer memurla teşkil edilen bir heyet tahkikata girişmiş ve bu maksatla halktan aidat makbuzlarının toplanmasına haşlanmıştır. Bu yolsuzluğun eskiden beri devam ettiği ve balen bu vazifeden ayrılmış tahsildarların da mclhaldar olduktan anlaşılmaktadır Emniyet müdürlüğü bu hâdise dolayısiylc gece bekçisi teşkilâtım yeniden düzenlemeğe karar vermiştir Suiistimaller önlendiği ve tahsil işlerinde bazı tasarruflar yapıl’ dığı takdirde, gere bekrilerinin ma-aşlarını 60 liradan 90 liraya çıkarmak mümkün olacaktır.
İstanbul Otomatik Telefon santrallarına abonelik ilâve
1800 yapıldı
İstanbul aantrallann-
Ankara, 4 (T.H A ) şehri otomatik telefon dan üçüne yeniden 1800 abonelik ilâve yapılmıştır
Bu santrallardan 1200 abonelik Aksaray ve Karaköy otomatik san-trallari hu ay içinde faaliyete geçecektir. 600 abonelik Tahta kaledeki otomatik santral da şubat ayı 1-çinde çalışmaya başlayacaktır.
Yapılan bu ilâvelerle ihtiyaçlar karşılanmış değildir. İstanbul Telefon İdaresinden iki sene zarfında 15 bin telefon talebi yapılmıştır.
Dünya matbuatı, Tugayımızın kahramanca dövüşmesini anlata anlata bitiremiyorlar
mm ettikçe Türkiye de dalma müteyakkız bulunmağa mecburdur. Bütün bu şartlar altında Türki-yenin Korcye 5,000 muharip göndermesi çak bih’ük ve asil bir harekettir. Amerika ile Türkiye arasında mevcut olan malî, İktisadî ve askerî anlaşmanın bu hâdiseden sonra büsbütün gelişeceği muhakkaktır ve bundAn daha tabiî bir hareket tarzı da düşünülemez.
Bah Almanyaâa çıkan po.Yf,, (jazetr^i Karedeki askerlerimizin kahramanlıklarını bir kere daha belirten şu Tokyo haberini neşr* diyor:
Kuzeybatı Koredc dünkü muharebelerin “sürprizi” artık Kızıl Çinliler değil, Türkler oldu. Çinliler Tokşon istikametinde açtıkları gediği genişlettikleri vakit 5000 kişilik Türk Tugayı birdenbire, bütün Birleşmiş Milletler cephesinin zaviye noktasında hayret verici bir tarzda saplanıp durdu. Çinliler batıya doğru aktlklan sıradA karşılarında kırılmaz bir mukavemet gösteren tek kuvvet olarak Türk, lerl fa yeni kat komutasının hususî tebliğinde de I zikredildiğt bir soğukkanlılıkla Türkler birbirini velyeden hücumların hepsini püskürttüler.
Nihayet topçu cephaneleri tfl-1 kendi» Fakat Türkler bu sefer tüfeklerine sarıldılar. O sırada Çinliler cepheye 3 tümen getirmiş bulunuyorlardı. Türkler hayli hırpalandıkları halde yerlerinden kımıldamadılar ve güneye doğru çekilen silâh arkadaşlannın ricatlnl himaye ettiler.
Memurin Muhakemat
buldular. Hücumları ilk de-dıırduruldu. Çinliler savaşa yeni birlikler getirdiler. Fa-Birleşmiş Milletler yüksek
Türkiye ve Kore Harbi
San Francisco Chroniie’den
Kore har-Fakat bu Milletler
Korede. Birleşmiş Milletler safında çarpışan, muhtelif milletlere mensup 14,000 kişilik bir kuvvet vardır. Amerikan ve Güney Kore kuvvetleri bunun haricindedir. Bu kuvvetlerin üçte birinden fazlasını Türklyenin gönderdiği 5,000 kişilik tugay teşkil etmektedir.
Türkiye her bakımdan bine uzak bulunuyordu, hareketiyle, Birleşmiş
mefhumunun ifade ettiği mânayı anlayışı bakımından güzel bir örnek teşkil etmiştir.
İkinci Dünya Harbinin sonundan beri Türkiye daimî bir Rus tehlikesine mâruz bulunmaktadır. Fakat bütün tazytklara mukavemet etmiş ve silâhlanma^ biran elden bırakmamıştır. Ruslar son defa da Bul-garıstanda yaşayan Türk ekalliyetlerini Tilrkiyeye göndermişlerdir. Mevcut bütün anlaşmalan çfğnlye-rek her şeyleri müsadere edilen bu insanları hudut harici etmek yeni bir Rus taktiğidir ve Türklyedeki İktisadî zorlukları daha arttırmak gayesini gütmektedir.
Bu vaziyet karşısında Türkiye Birleşmiş Milletlere başvurarak mü. dahale talep etmiştir.
Rus tazyikinin hafifliyeceğine da. ir en ufak bir emare mevcut olmadığı gibi doğu, batı gerginliği de-
İçişleri Komisyonu, tasarıyı Hükümetin mütalâasına talikan geri bıraktı
lçişleri Komisyonu Memurin Mu-kaldırılması Milletvekili
Ankara, 4 (Hususî muhabirimiz bildiriyor) bugün toplanarak hakemat Kanununun hakkında Zonguldak
Abdurrahman Boyacıgiller tarafından yapılan kanun teklifini müzakere etmiş ve Hükümetin bu husustaki mütalâasını almak üzere toplantıyı başka bir güne tâlik etmiştir.
ortaya konulacak meseleler
- - ı- " ■ ■
Ürdün Kabinesi
Yeni Kabineyi Sâmih Rifat Paşa kurdu
Amman, 4 (AP) — Ürdün Kabinesi dün İstifa etmiştir.
Yeni Kabineyi kurmaya. Samfh Rifat Paşa memur edilmiştir. Kıral Abdullah da dün. bulunduğu sayfiye yerinden Ammana dönmüştür.
Amman. 4 A.A. (Reutcr) — Ürdün Kabinesi kurulmuştur. Said Paşa Mtlftl Kabinesinin 3 Üyesi yeni hükümette vazife almış bulunmaktadır.
Amman, 4 A.A. (AFP) — Samlh Paşa Kefal tarafından teşkil edilen ve beş Ürdünlü üye ile beş Filistinli üyeden müteşekkil yeni kabine bugün öğleden sonra and içmiştir.
1951 Goncourt mükâfatı
Paris, 4 (AP) — 30 yaşındaki
Fransız muharriri Paul Colin’in “Les Jeux Sauvages” (Vahşî Oyunlar) adlı romanı, Fransanm en yüksek edebiyat mükâfatı olan Prix Goncourt'u ihraz etmiştir. Bu eser Paul Colin’in ilk romanıdır.
Dünya savaşı ihtimaline karşı alınacak tedbirler
e- "
Zonguldak Milletvekili Abdurrahman Boyacıgiller, bu mevzuda D. P. Meclis Grupuna sözlü soru önergesi verdi
Ankara. 4 (Hususi muhabirimiz bildiriyor) — Şehrimiz siyasî ve askeri mahaflli, dünya politikasındaki gerginliği dikkat ve teenni ile takip etmektedir. Kore harbinin üçüncü dünya harbine müncer olabileceği ihtimalini lundurmıyan bu malı bir faaliyet tedir.
Türklyenin dış kamet verenlerle
mesuliyetini yüklenmiş bulunanların yani bir kelime ile Hükümetin bu faaliyetine mttvazi olarak Meclis mahafilinde de elle tutulur bir hareket görülmektedir. Bu cümleden olarak Zonguldak Milletvekili Abdurrahman Boyacıgillerln D. P. Meclis Grupu Başkanlığına sunduğu sözlü soru önergesi dikkatleri
gözden uzak bu-çevrelerde hum-dikkati çekmek-
politikasına Isti-mılll savunma
teksif edecek mahiyettedir. Abdurrahman Boyacıgillerln; Başbakan, Dışişleri ve Milli Savunma Bakanlan tarafından cevaplandınlacağı zannedilen bu takriri, muhtemel ü-çüncü dünya savaşı karşısında hazırlıklı bulunmamız icap ettiği yolundadır. Boyacıgiller, Hükümetten bu ihtimalin tahakkuku karşısında ne gibi tedbirler alındığını sormaktadır. Grupun gelecek salı günkü toplantısında görüşüleceği zannedilen bu takririn hararetli müzakerelere sebebiyet vereceği anlaşılmaktadır.
Attlee, Uzakdoğu ihtilâfının siyasî yollarla halledilmesini. istiyecek
A
EJirneye dün 195 göçmen daha geldi
Irkdaşlarımızın hepsi Sofyanın tam salahiyetli Hudut Komiseri Kirkor Serkisyandan şikâyetçidir
Edime, 4 (Hususî muhabirimiz bildiriyor) — Bugün saat 13 ü 5 geçe ikinci tren geldi ve 105 göçmen ırkdaşımızı getirdi. Gelenler dün bildirdiğim gibi trenden iner İnmez Türk toprağına vüzlorlnl sürdüler ve Tanrıya şükrettiler Gelen ırkdaşlarımız Rusçuk ve cıvan kaza ve köylerlndendlr Bu göçmenler de yine Kirkor Serkis-yandan çok şikâyetçidirler Çünkü iki Türk bir araya geldiği zaman hemen bir çingene araya sokularak yalan yanlış anladığı her hangi bir sözü tefsir ederek Klrkor Serkisyana haber veriyor, Solyanm tam nalâhlyetli Klrkor Serkisynnı da hemen o ırkdaşımızı bir daha ırkdaşlan yanına dönmemek üzere ortadan kaybediyor, Bir gün evvelki haberimde belirttiğim gibi muhacirlerden bundan sonra gclecekleı trenin Yunan arazisinden geçecek kısmının bilet Ücretlerini vermekten âcizdirler. Çünkü paralan yok. tur. Bunun İçin bir çare bulunmasını candan istemekte olduklarını belirtmektedirler Bu sabnh ayrıca Amerikanın Sesi Radyosu Müessese si sesli film çekmek üzere bir ekl-pini Edimeye göndermiştir. Buna ilâveten Matbuat ÎJmum Müdürlüğünün de aynı gaye üzerinde çalışmak için bir ekipi gelmiştir
Valilikçe kendilerine değerli
yardımlar yapılmıştır. Aynca menler İçin bugün Kızılayca derilen 2000 battaniye Edirne lay Derneği adına Yönetim Kurulu Azasından Necml İye tarafından teslim alınarak İskân Müdürlüğüne verilmiştir.
fföç-gön-Kızı-
Kok kömürü
tevziatı
Geîeoek sene geniş Mr vatandaş İnilesi tevziattan istifade edeeek
Torbalıda tren kazası
Torbalı. 4 (İzmir Ajansı» — İzmir. Aydın, Ankara seterini yapan ekspres treni Dcvehköyden hareket, le DeğirmenönÜ geçidine geldiği sırada traktörle hallin üzerinden geçmekte olan Selim Kovarım. Süleyman Demir ve Metline* adla rında üç kişiye çarpmış, bunlardan Mehmet ölmüş. Selimle Süleyman ağır suretle yaralanarak iıostaha-neye kaldırılmışlardır.
Sağlık Bakanının İzmir seyahati
Ankara, 4 (İzmir Ajansı) — Sağ. Iık ve Sosyal Yanlım Bakanı Dr. Ekrem Hayrl Üstündağ 9 aralık günü Ankaradan uçakla lzmirc giderek ve 10 aralıkta İzmir belediyesinin meydana getirip Sağlık Bakanlığına devrettiği 150 yataklı Verem Tecritlıanesirıin açılış törenini yapacaktır Bakan, ayrıca İzmir Verem Savaş Derneğinin Buca sanatoryumunda temeli atılan elli yataklı pavyonunu da görecek, lz-mlrde muhtelif sağlık müefieesele-rindc incelemeler yapacaktır.
Müdür
İstanbul Sağlık Müdür Muavini Amerika veya Ingiltereye gönderilecek
Ankara, 4 (T.H.A.) — Sağlık Ba-kanlığı, İstanbul Sağlık
Muavini Dr. Kâmil öneri, Birleşmiş milletlerce verilecek bir bir yıl müddetle etüdlerde mak üzere Amerika ve Ingiltereye göndermlye karar vermiştir.
bursla bulun-
I
Ankara, 4 (TH A.) — Kok kömüründen daha geniş bir vatandaş kütlesinin istifade edebilmesi ve aynı zamanda da halkın beklemeden kömürünü alabilmesi İçin alâkadar-lArca geniş tetkikler yapılmaktadır. Bu arada, lstanbulda 1912-1943 yılında 45 bin ton tevziatla işe başlandığı halde, bu miktann her sene arta artA 130 bin tona yükseldiği anlaşılmıştır. Halbuki aynı müddet içinde şehirden aynlmak veya diğer herhangi bir sebeple olsun tek kişi dahi ordinosunu geri vermemiştir. Hattâ tfltanbuiu ter-keden 30-40 bin kişilik Musevi ailesinden bir tekinden ordinosu alınamamıştır.
Bazı alâkadarlar, halka dağıtılacak kömür miktarına âzami bir had konmasını, meselâ bir tondan fazla hiç kimseye kömür verilmiye-rek kömür alacak vatandaş adedinin arttın İmasını düşünmektedirler. Bu huşun bu senekl tevziat bittikten sonra görüşülecek ve kararlaşırsa gelecek sene tatbik olunacaktır.
Suların tesiriyle Çoruh Nehrinden Rusyaya geçen bir kayık iade edildi
Borçka, 4 (Hususi muhabirimiz bildiriyor) — Rusyaya hudut nahiyemiz olan Mnradltte Çoruh Nehri kıyısında bağlı bulunan bir kayık rüzgârın tesiriyle ipini koparmış ve suların akmtısiylc Rusyaya geçmiştir
Battım Hudut Komiserliğine bu kayığın ladesi için hudut makamlarımızca müracaat edilmiş ve Ruslar hu müracaat üzerine kayığı İade ctmıglerdir.
Paris, 4 (Hususî) — Birkaç günden beri pek vahim bir şekil alan milletlerarası vaziyet Pariste pek büyük bir dikkatle takip edilmektedir. Hâdiselerin gelişmesi karşısında hâsıl olan intibaları şöyle hulâsa edebiliriz:
İngilizlerle Fransızlar. kendi kabuklarına çekilip Amerikanın bugün yahut yarın güdeceği askeri harekâta karşı ilgisizlik göstermeği akıldan geçirmemektedirler. Res. mİ çevreler bu hususta pek kat! bir lisan kullanıyor.
Şimdi, endişeli Avrupanin sözcüsü olmuş olan Bay Attlce salı günü (bugün) Washingtonda Başkan Trumanla birlikte, dünyanın içinde bulunduğu çıkmazdan kurtulma çarelerini görüşecek ve belki de U-zakdoğu ihtilâfının siyasi yollarla hal şekilleri luna çaktır.
Görülüyor sizliği” diye Avrupa tarafsız olmağı istemediği I gibi olmak da elinde değildir. Fakat muhakkak olan şey şudur: İngiltere ile Fransa, İhtilâfın süratle genişlemesi ve Amerikan kuvvetleri Çin bataklıklarında çabalarken, şunun veya bunun kabahati yüzünden silâhsız kalmış Avrupanın Kızıl İstilâsına uğraması ihtimalini düşünerek korku içinde bulunuyorlar.
Cumartesi günü alelâcele Londra. ya giden M, Pleven ve M. Schuman Mr. Attle ve Mr. Bevln'le uzun u-zun görüştüler ve bundan başka her partiye mensup İngiliz şahsiyetleriyle temas ettiler.
Tarafsız bir vaziyet alıp Ameri-kayı yalnız başına bırakmaları bahis mevzuu olmayan Ingiltere ile Fransada hâkim olan kanaate göre Birleşmiş Milletlerle Çin arasında çıkacak bir harp, tehlikeli su. rette tehdit altında kalacak olan serbest dünyanın menfaatlerine hizmet edemiyecektir. O sebepledir kİ Londra ve Paris, Çin ve Rusya ile müzakerata girişilmesini ısrarla İstemektedirler. Bu noktada tam bir mutabakat var. Fakat müzake-rat hangi esaslar üzerine, hangi şekilde yapılacak ? Daha şimdiden, Pariste pek yakında toplanacak o-lan Üçler Konferansının bir dörtler toplantısına vesile teşkil etmesi Fransız başşehrinde teklif edilmektedir. Böyle bir toplantının banş lehinde katî neticeler vermesi de İsteniyor.
Fakat bunun da bir şartı var. Pek esaslı savılan o şarta göre, tutunu-lacağı ümit edilen ve 39 uncu paralele yakın bulunan dar bir hat üzerinde Kore cephesinin İstikrar peyda etmesidir.
Fransız çevreleri şu kanaattedirler kİ Kore meselesini tasfiye etmek arzusu ne kadar şiddetli olursa olsun Birleşik Devletler Çinle mağlûp bir memleket vaziyetinde görüşmeği kabul edemezler.
Askerî durum istikrar kesbede-
hakkında teklifte bu-
kt "Avrupânın ta raf-bir şey yoktur. Zaten
bilir mİ? Atacak olanları, hedef n-lacak bulunanlardan çok daha endişeye düşüren o müthiş atom bombasını kullanmak değil de Çin topraklarında gayet şiddetli bombardıman harekâtına girişmesi hususunda General Mac Arthur’e müsaade verildiği takdirde durumun düzelebileceğin! aynı çevreler beyan etmektedirler. Fakat burada bir fâ. sit daireye düşmek ihtimali var: Zira böyle bir bombardıman hareketine başvurulacak olursa müza-kerata başlangıç değil de Çinle muharebeye başlangıç olmaz mı?
Mac Arthur ise ne diyor? Amerikan generaline göre Çinliler, hiç kimsenin tecavüz etmediği bir hududun arkasında emniyetle hazırlanmışlardır; Birleşmiş Milletler tarihte misli olmayan ve aklın, mantığın kabul etmiyeceği şartlar içinde döğüşüyorlar; nihayet, Avrupa-da barışı sağlamak için Uzakşarkta mücadeleden vazgeçmek muazzam bir hata olur, zira hürriyet ve banş dâvası umumi ve âlemşümul bir meseledir.
Burada sorulan sual de şudur: Bu şartlar içinde İngiliz Hükümetinin VVashington’da salı günü ileri süreceği banş programının muvaffakiyet ihtimali ne olabilir? Paris Hükümetinin de kuvvetle desteklediği programı şöyle hulâsa edebL liriz: -
1 — Kore cephesinde kararh bîr
vaziyet ihdas edip gayri askerî bir bölge kurmak. Atom bombası yahut | başka vasıtalarla Mançurya topraklan nı bombardıman etmek
bahis mevzuu olmıyacak.
2 — Mahdut ve muayyen Mr program üzerinde çalışmak maksa-dlyle hemen bir dörtler konferazr-sı hazırlamak,
3 — Atom bombası Koredc ancak Birleşmiş Milletler muvafakat ettikleri takdirde kullanılacak.
İsrail Başbakanı Ingilterede
Londra, 4 (AP) — İsrail Başbakanı David Ben Gurion’un Büyük Britanyaya geldiği, bugün Londra, dakl İsrail elçiliğinden bildirilmiştir. Elçilik sözcüsü, kısa sürecek o-lan ziyaretin hususî mahiyette olduğunu ve üç yıldan beri milleti ve memleketi için en ağır şartlar altında fasılasız olarak çalışan Başbakanın istirahat edeceğini söylemiştir. Şimdiki halde Ben Gurion. İngiliz devlet adamlariyle görüşmeler yapmak için herhangi bir plân tesbit etmiş değildif.
Yeni İstanbul’un
okuyucularına
hedi’"'hri
Bu Saat 3500
Rusyaya atom bombası atılması isteniyor
Washlngton, 4 (United Press) — Ayan üyesi Wayne Morse, pazar günü, “Şayet, birkaç gün içinde Rusya ‘le bir anlaşmaya varılmansa, Amerikalılar Rusyaya ve peyklerine atom bombası atmalıdırlar ve Rusya ile harbe hazır olmalıyız, demiş ve şunlan İlâve etmiştir: “Evvelâ anlaşmak için Ruslara dostça tavsiyelerde bulunmalıyız, Birleşmiş Milletlerde onlan saldırganlıkla itham etmeliyiz ve kendilerinden birkaç gün içinde bîr karar vermelerini İstemeliyiz. Şayet Birleşmiş Milletler Rusyanm saldırgan olduğunu kabul ederse, Rualar o zaman ya bu hareketlerinden vazgeçerler veya Birleşmiş Milletleri karşılarında bulurlar.”
lira değerindedir
Isviçrede, Cenevrede meşhur Solvil Saat Fabrikasının mamulatından olan bu kıymetli saat 18 ayar altından, zümrüt ve gökyakut taşlarla müzeyyendir. YENİ İSTANBUL’un talihli bir okuyucusu, Avrupada saatçi mağazalarında satış fiyatı 3500 lira olan bu saati kazanacaktır.
Mülkiyenin 94 üncü yıldönümü kullandı
Ankara, 4 (A A.) — Siyasal
Bilgiler müessesesinin kuruluşunun 94 üncü yıldönümü münasebetiyle bugün saat. 17.30 da Siyasal Bilgiler Fakültesinde bir tören yapılmıştır.
Genelkurmay Başkanı, miîletve-kiHeri» C.H.P. Genel Başkanı ile Genel Sekreteri, Bakanlıklar ileri gelenleri, Vali. Belediye Başkanı, fakülteler profesörleri ve »seçkin bir çok dâvetll ile eski ve yeni Mülkiyelilerin katıldığı törene, hep bir ağızdan söylenen İstiklâl Mar-şiylc başlandı.
Bundan sonra. Cumhurbaşkanlığı Genel Kâtipliği tarafından Fakülte Dekanlığına gönderilen telgraf o-kundu.
BÜyllk bir alkış tezahüratına vesile olan bu telgrafın okunmasını müteakip kürsüye Üniversite Rektörü Hikmet Birand gelerek kısa ve veciz bir konuşma ile açış yapmış ve sözü Fakülte Dekanına bırakmıştır.
Dekanın konuşmasını müteakip, en yaşlı Mülkiyeli sıfatiyle İsmail Hakkı Göreli kürsüye gelmiş, MÜF kıyenln tarihçesini kısımlara bölerek izah etmiş ve son olarak onu eski gayelerine bağlı bir fakülte halinde görmekten duyduğu memnuniyeti izhar etmiş ve aynı zamanda fakülte oluşunun sağlıyaca-ğı faydalan belirterek sözlerine son vermiştir.
Bunlara cevaben de fakülte öğrencilerinden Sahlr Armaoğlu bir konuşma yapmış ve arkadaşları a-dına teşekkürde bulunmuştur.
Törene, hep bir ağızdan söylonea Mülkiye lVîarşı ile son verilmiş ve misafirler hazırlanan büfede ağırlanmış tır.
Emekliye ayrılacak banka memurları
Anknra, 4 (ANKA) — Haber ab dığımıza göre, Ziraat Bankası memurlarından C.H.P. li olanlarla D P. İllerin görüşlerine uygun hareket etmlvcn memurlar, tesbit edilmektedir. Bu listenin hayli kabank olduğu ve yakında emekliye ayırma ve nakil suretiyle bir kısım memurla rn Banka ile ' ’”*lannm kesileceği söylenmekledir.
Sayfa 4
YENÎ İSTANBUL
5 Aralık 1050
GÜNÜN
KONOMiK
gü-Mll-
ev-çok
gecekondu barınmak* rn az beş İşçi *ınıfı-
Mesken darlığını nasıl önliyebiliriz ?
Yazan : İhsan İLHAN
HAYAT seviyesinin en az, beş inişli arttığı bir devirde, asgari maişetini dahi temlıı etmenine lınkân olmayan çalışanlar zümresinin. Iıa-> at pahalılığını kınnıoıı olsun tahfif etmek maknadlyle, haksız JktİMiplar üzerine kurdukları gecekondular, bizi doğrudan doğruya hlr incinle* ket meselesiyle karşı karşıya bırakıyor: Mesken naeselcsl.
Sanayi hayatına yeni boşlamış cilan devletlerin nonyal hayatında da menken meselesi, bizde olduğu gibi, gııyrl müsait şartlar altında başlamıştır ve bizim bugünkü durumumu 18438 Almanyasiyle müşabehet arzetinektedir. Bıı tarihlerde fabrika şehirlerinin süratle büyümesi ve köylerden sanayi şehirlerine akın halinde nıuhacoretlcrln başlaması Hamburgda bir mesken huhraııı yaratmış, ücretlerin asgari oluşu İşçi zümresini müşkül duruma sokmuştur. Ilanıburgda yapılan araştırmalara güre, senelik 600-1200 mark geliri olan zümreler. I»ıı gelirlerinin 1868 yılında % 18.7 sini, 187 1 te % 20.90, 1882 de (& 25.51 ve 1892 de İse %24.71 İni kira bedeli olarak vermekteydiler.
Bıı tarihlerde sanayi işçilerinin mesken durumları tamaml.vle geçici tedbirlerle tatmin edilmeye çalışılmıştır. Mevcut hiııaların genişletilmesi şeklinde gııyrl sıhhi meskenlerin yapılmadı, işçi sağlığı bakımından vahim neticeler doğurmuş ve | bunun neticesi 1830 .yıllarında rüldüğü üzere, büyük korkunç gm hastalıklar, bu gayri sıhhi lerde oturan nüfus arasında bir
telefata sebebiyet vermiştir. Sosyal Rİvaartin bir zaruret olarak meydana çıktığı tarihten sonradır ki. Alınanyada mesken siyaseti rasyonel esaslar dahilinde plftnlaştırıl-ntıştır.
Hıısusl şahıslar tarafından mesken İnşaatının hükümet tarafından teşviki Almanyada büyük terakkl-yat kaydetmiştir. Amme menfaatine hadim mesken İnşaat kooperatifleri. gerek âmme ve gerekse hususi kredi yardımlyle âzaJarına mahsus olmak üzere, maliyetine çıkan meskenler temin etmişlerdir, İnşaat kooperatiflerin hususi bir şekilde İnşaat tasarruf kooperatifleri olup Âvrupanın garp ve orta memleketlerinde tuaııımüm etmiştir. Bu kooperatifler ilk defa Belin an tarafından Ingilterede tesis edilmiş ve ondun sonra diğer memleketlere dağılmıştır. Mezkûr koo-l>eratifler uzadını muayyen bir lıu sar ruf sistemine tâbi kılmakta ve her âza, bütün İnşaat meblağını daha tamamen biriktirmeden evvel e-vin inşasına lâzım olan krediyi temin etmektedir. Azaların tasarruf mükellefiyetleri ve taahhütleri, kooperatifin alacağı uzun vadeli İnşaat kredilerine karşı kâfi derecede eıııln bir garanti teşkil etmekte ve kooperatife. krediler sigorta şirketleri, bankalar tarafından temin edilmektedir.
Bugün İstanbul gibi hlr sanayi şehrimizde, 1868 Al manyasında olduğu gibi 200.000 İşçi zümresi hâlen nıeskenslz, gayri sıhhi, ve mümasili evler İçinde tadır. Hayat seviyesinin misl| arttığı bu devirde,
nın Ücreti Üç misli artmış olup, vasati olarak ayda eline 80-100 lira geçmekte ve bunun da yüzde 25 ini her ay kiraya vermektedir.
Bir seneden beri gerek belediye ve gerekse Millî Emlâkten İşçilere arsa tahsis edilerek İşçi evleri kurulacağını bundan altı ay evvelki gazetelerde okumuş, hattâ o zaman, bu mesele günün aletti el mevzuu haline gelmişti. Belki seçimler arifesinde eski iktidar partisinin bu mesele, bir seçim taktiği İdi, onu da nıaarrıafih tamarniyle bilmiyoruz. Bildiğimiz yegâne mesele, bugün İşçi ve orta tabakanın bir mesken politikasına İhtiyacı oluşudur. Biz gerek işçi sınıfı ve gerekse diğer orta tabakaların geçim sıkıntısını kısmen olsun gidermek için bir mesken siyasetine şiddetle taraftarız ve aşağıda ta (bilen anlatacağımız veçhile, bu İş hiç do uzun vadeli ldr mesele değildir.
Bugün İstanbul Belediyesi ||r Milli Emlâkin elinde binlerce metrekare boş arsa vardır. Böyleee arsa MIII1 Emlâk ve Belediye tarafından temin edildiği takdirde, muallakta kalan yegâne mesele sermaye tedarikidir. Bu hususta da düşüncelerimizi şöyle sıralayabiliriz: Hâlen İşçi sigortaları kurumu tahsilâtı milyonları geçmiş bulunmakladır. Mezkûr kurumun İştirak ve teşebbüsly-Ir. Belediye, Devlet. Sümerbarık ve diğer hususi şirket ve fabrikaların iştirakiyle bir anonim şirket kurulduğu takdirde, faaliyete geçecek “Sosyalbank” memleketimizde bugünkü gecekondu meselesini ortadan kaldıracağı gibi mesken dâvasını tamamiyle halledecektir. Gerçi Almanyada olduğu gibi, meaken İnşaat kooperatifleri tesis etmek, İnşaat İçin, daha uygunsa ılu kooperatifçilik her nedense memleketimiz-dr bir türlü tutunamadığından ve sigortalar İdaresinin kâfi miktarda parası olduğundan banka şeklini daha rasyonel bulmaktayız» Böylace “Nosyalbuıık,, tarafından kurularak evler gayet sıhhi ve ucuz olıuak, ayda 15-20 lira gibi taksitlerle uzun vadeli olarak ödenecektir.
Bugün memleketimizde yeni başlayan bir sanayiimiz vr bunun mütemmimi olarak du Miyısı az da olsa. bir İşçi kütlemiz var; ycııl doğ-makta olan bıı işçi kütlesini bugünkü geçim darlığından kısmen olsıııı kurtarmak, hiç olma/sa başını so« kacak bir meskene kavuşturmak o-nıın hali ve İstikbali iuıkımındıın gayet verimli olacaktır, hisarı doğuşta mülkiyete bağlı olarak doğur ve yaşayışında gayesi, mesut olabilmek İçin, biraz da rıılılk sahibi olmaktır. Mülk sahibi olmı b|r işçi sınıfı, cemiyet içinde çiftçi sınıfı gibi, hlr istikrar urısurıı olur. Yeni doğan işçi sımfıımzı gıçtn mülkiyetle mücehhez nıız takdirde, o daima bunu lann minnettarı kgliMMlkhr.
yete sahip olun İşçi kütlesinde menfi cere.1 anlara duimn az rastlanır, mülkiyete sahip olmanın hazzı ve mülkiyeti çoğaltmak hırsı ile o, biıtün enerjisini verimli istihsale eurf edecek tir.
baştan-kıldığı» yapıuı-Mülkb
İtalyada ipekli fiyatları yükseliyor
Yünlü piyasasında ise, istikrar hüküm sürüyor
Milano hususi muhabirimiz bildiriyor
Mllâno, 4 (HusuhI) — Italyan İpek piyasasında hâlâ fiyatlar yükselmektedir. İtalyan dokumacılarının talebi şiddetle artmış ve bununla beraber suni ipek fiyatları da fırlamıştır. Maaıuaflh Vcneto-daki müstahsillerin Ümitlerine rağmen fiyatların daha fazla yükseleceği tahinin edilmemektedir.
Suni İpek fiyatlarının yükselişi ticarete pek dokunmamıştır. Çünkü zaten piyasada scllüloz kıtlığı ve müstahsillerin ihracata ehemmiyet verdikleri biliniyordu.
Italyan yünlüleri son zamanlara kadar İstikrarlı bir fiyat seviyesini muhafaza etmişlerdi, fakat yakında dokumacıların fiyatları yükseltecekleri beklenmektedir. İhraç için malzeme talebi artmıştır. Bu meyanda sevkıyat vadeleri uzatılmakta ve müstahsiller alıcıları tatmin etmekte güçlük çekmektedirler. Aynı zamanda şimdiki halın devam edip kında endişeli Çünkü bütün iş. bağlıdır. Umumi seriya Inglltoreden mal satın alan çevreler usun vadeli sevkiyat yüzünden, İtalyadan satış yapmayı tercih etmişlerdir, iplik ve ham maddeler için fâhlş fiyat lotlyen satıcılar alıcıların kuvvetli mukavemeti Oe karşılaşmışlardır.
Öğrenildiğine göre; Fransa, Da-
nlmnrka. tsveç, Hollanda Italyan yünlü kumaşları için altı ay Öncekine nazaran % 30-40 daha fazla para ödemişlerdir. Aynı zamanda Güney Afrika ve Kuzey Amerika da İt&lyadan yünlü İplik ve giyim eşyası İçin yün aatın almıştır. Ticarî, tahditler ve tediye güçlük, leri Güney Amerika ve doğu memleketleri İle alışveriş yapılmasında bazı rpânıler yaratmıştır,
Çukurova Deniz ve Liman İşçileri
Adana, 4 (Hususî muhabirimizi bildiriyor) — Akdeniz Bölgesi Çu-I kurova Deniz ve Liman İşçileri Sendikası, İçel Valisi Şakir Cannlp tarafından Mersinde törenle açılmıştır.
cdemtyeccği hnk-bir hava vardır ihracat talebine kanaate göre, ek-
iktisat Fakültesinde istatistik dersleri
İktisat Fakültesi istatistik Enstitüsünün kuruluşu hazırlıkları ile meşgul olmak ve fakültede bir sömestr müddetle ders vermek üzere üniversitenin davetlisi olarak şehrimizde bulunan Roma Üniversitesi İstatistik Fakültesi Dekanı Prof. Corodogtni, fakülte dershanesinde açılış dersini vermiştir.
Sulh ağacı: Sekoya
Bahçeköyde, dünyanın en uzun
ömürlü ağacı
yetiştiriliyor
Avustralyada yağmurlar buğday mahsulüne zarar
mı verdi ?
4 (Hususi) —Son şiddetli yağmur-Avustralya
Melbum, günlerdeki lar neticesinde Hükümeti, bu sene içinde ih-
racına İzin verdiği buğday miktarını üçte bir indirmeye karar vermiştir.
KISA
HABERLER
★
★
★
Amerikalı tarım mütehassıslarının ilmi a Taştırmaları
Türkiyede mısır istihsali iki misline çıkarılacak
Bir taraftan mısır istihsalini arttırırken, mısır unundan yemek ve pasta yapmakla istihlâki de arttırmalıyız
Amerikada olduğu gibi
Schıımnnn Plânı
Luchon-Güney Doğu Fransa, 4 (Hususi) — Fransa Tarım Bakanı M. Pierre Pfllmlin, Avrupa tarım meseleleri için de bir Schumnn plânı teklif etmiştir. Bir çiftçiler toplantısında Avru-pnnın bir tanm organizasyonu1 na İhtiyacı okluğunu söyledi. Bu takdirde Fransa, fazla ziraî mahsullerini İhraç edebilecektir. Baktın, komşu sullcrl
Fransa nln dc
ğunu söylemiştir.
Yurdumuzda bulunan Amerlkn-tarnn mütehassıslarının, mısır
lı
istlbsalâtını arttırmak için tetkikler yaptıklarından bahsedilmişti.Bilindiği gibi, mısır, Karadeniz bölgesinde fakir köylülerin en mühim yiyeceğini teşkil etmektedir, havalide köylünün yediği ekmeğidir. Bu itlbnrlıı bizde istihsal&tı, mısır fiyatları ve
nlt meseleler, daha ziyade Karadeniz köy ekonomisinde ehemmiyetli bir surette yer alan meselelerdir.
Bu mısır rnısır buna
Bundan başka mısır, bir endüstri ham maddesi olarak da ele alınan bir mevzudur. Şehrimizde üç glikoz fabrikası, mısırdan glikoz, nişasta, mısır özünden dc az miktarda yağ istihsal etmektedir.
Harpten evvel, yurdumuzda istihsal edilen glikozlar, Avrupa piyasalarına da az miktarda İhraç edilmekteydi. Demek oluyor kİ mısır Istihsalâtının artması, bir taraftan Karadeniz köylüsüne ekme-
bu suretle müttefiklerin, memleketlerin bu mah-Bûtın atacnklnnnı ve köylüsüne düşen vnzife-istihsall arttırmak oldu-
Kndonezyaya nınJI yardım
Washlngton, 4 (Hususi) — İthalât İhracat Bankası, Endonezya Hükümetine 17 milyon dolarlık bir kredi açmaya karar vermiştir. Kredi, bilhassa demlryolla-nnın ıslâhında kullanılacaktır. Krediyle İlk plânda dizel elektrikli lokomotifleri ve ray satın alınacaktır, öğrenildiğine göre, satın alınacak mnllnnn ekseriyeti Java Adasına gönderilecektir.
M al ayanın
IhfMBtB
Singapur, 4 (Hususî) — Mala-yanın ekim ayı içindeki ihracatı, İhracat tarihinin en yüksek seviyesini bulmuştur. Ekim içinde ihraç edilen mal miktarı, 172.233.550 dolan bulmuştur. Gelen istatistikle re göre, bilhassa kauçuk İhracatı artmıştır.
Kore harbinin piyasamızdaki tesirleri
Ticaret Borsasmda muameleler
son
Fındık
ceviz
Kauçuk ve kalay fiyatları gene yükseldi
Kore harbinin «on aldığı şekiller üzerine, dünya piyasalarında kalay, kauçuk fiyatları yeniden yükselmeler kaydetmiştir. Dün Londradan piyasamıza gelen bir telgrafta, bir ton kalayın 1050 atorlıng olduğu bildirilmiştir.
Şehrimiz piyasasında külçe halinde toptan kalay' fiyat» 080 kuruşa, çubuk halindeki kalay ise 10 liraya kadar yükselmiştir.
Kauçuk fiyatları da yeniden yükselmiştir.
fiyatları gerileme, fiyatları ilerleme
kaydetti
Barsamında fasulye fi-
Ticaret yatları sağlam durumunu muhafaza etmektedir. Dün 47 kunıştan horoz fasulyesi, 49 kuruştan barbunya fasulyesi muamele görmüştür Bundan başka kabuklu ve İç cevizlere karşı istekler artmıştır Bu yüzden hafta içinde 40 kuruşa kadar düşen ceviz fiyatı dün 50 kuruşa kadar yükselmiştir.
Fındık fiyatlarına gelince» durgunluk devam etmektedir. Dün 317 kuruştan 323 kuruş amamda fındık üzerine iş olmuştur. Alâkadarlann ifadesine göre, Önümüzdeki aylarda fındık fiyatlarında yeniden bir yükselme olacağı ümit edilmektedir. &
tstanbnlun mesire yerlerinden biri olan Büyükdcre • Bentler şosesi üzerindeki Balıçeköyünde Orman Genel Müdürlüsüne alt mu-aern fidanlığın kuruluşu tamamlanmış ve fidan dağıtmaya başlanılmıştır.
Bahçcköy orman bölge fidanlığı 1945 yılında kurulmaya başlanmıştı. Fidanlığın kuruluş devresinde lstanbıılun resmi kunılinr ve halk ihtiyacı da mümkün olduğu kadar giderilmiştir. Bu arada 1948 yılında 20.000, 1949 yılında 40 000 ve 1950 yılında da 60.000 fidan dağıtılmıştır. Bölge fidanlığında. Tür-klyedc yetişen her cina yapraklı ve ibreli orman ve park ağaçlarının fidanları bulunmaktadır.
Fidanlıkla 1945 yılında San Franciaco'da Birleşmiş Milletlerde* legelorıne Amerikalılar tarafından hediye edilen Sekoya Gegantea a-£acı tohumlarının İntaç tecrübeleri yapılmış ve müspet netice alınmıştır. Amerikalı dostlarımız tarafından tohumlan hediye edilen Sekoya atacı, dünyada yaşıyan en
uzun ömürlü ağaçlar arasındadır, iki bin ve daha fazla sene yaşarlar. Benliklerindeki büyüme kudreti sayesinde 120-140 metreye kadar boylanan ve 40-48 metre çevre yapan bu ağaç yalnız bitki dünyasının değil, tarihin de en önemli ağaçlarıdır Bu ağacın kesilmiş olarak yerde yatan gövdesi üzerine çıkmak tçin merdiven lâzımdır. Tıpkı bmanm damına çıkılıyor gibi. 36 M2 kabuğunu soymak için beş amele üç ay çalışmış olduğunu literatür kaydeder. Amcrikada Orman Anası denen bir tanesi için bilginler 10 bin yaşında olduğunu iddia etmektedirler.
(Sulh Ağacı) diye tesmiye edilen bu ağacı, mustarip medeniyetin ve beşeriyetin devamlı sulh, sükûn ve saadeti için bir sembol olarak kabul etmişlerdir.
Çok uzun ömürlü olan Sekoya a-^acının fidanı da dahil olmak Üzere fidanlıkta yetiştirilen her cins fidanın İstekli vatandaşlara cüzi bir bedel karşılığında dağıtılmaktadır.
★
A vuMtmlvtula yün fiyattan
Sldney, 4 (Hususi) — Avustralya yün satıhlarında yeni rekorlar tesbit edilmektedir. Bu arada birinci kalite yünün libresi 2.55 dolardan muamele görmüştür. Üstün kaliteli yünlerin fiyatlarındaki bu yükseliş, diğer tip yünlere dc sirayet etmek temayülünü göstermektedir.
Franttaıun mika İhnu^ıtı
Paris. 4 (Hususî) — Fransız Hükümeti bundun iki sene evvel İmzalanmış olan ticaret muahedesine dayanarak. Amerikaya 150 ton mika satmıya kanır vermiştir. Mallar. Madagaskar A-dadından teslim edilecektir.
Petrol ucuzluyor
Waahington, 4 (Husus!) — Petrol fiyatları ucur.lamaktndır. Bir sene Önce bir gidon 20 33 sent ediyordu. Ağııaton ayında 20,5 sente indi. Bugün bir galon 19.92 sent etmektedir.
1951 yılında her ay çekilecek olan
ikramiyelerden üçüncüsü
3 Mart 1951-de
alınız
Cüzdanınız
varsa
r a I a r ı n ı z ı
yatırınız
talihli
1
çekilecektir.
Bahçeköy
r 2
BüyÜkderr mryva fidanlığında çalışmalardan vr afcnçluııdırrnıı İşlerinden görünüşler
İv.
Vf
47X11/1950 Pazartesi
KAMBİYO ve ESHAM
1 sterllııg Açılış “7.85?50 Kapanın
7.84.80
100 Dolar 28i). 30 280.30
10u Fr Frangı O.*' 0,«b
100 İsviçre Fr 54.03 64.03
100 Belçika Fr 5.90 5 W
100 tsveç Kr. ... M 12 50 54)2 50
IO0 Florin 73.(W.4O 73.68.40
100 Liret 0 44.128 0.44.I2H
100 Drahmi ...... 0.01.870 0.01.876
100 cljo'omloü ... Ş.78.90 9 73 90
((0 »933 Lruarıi 22.45
%b 1938 tkramiyell 20.20
«C.S Mıin M lirin a ı 20 15
%5 J Demirvolv IV 08.70
1941 Demiryolu V 95.10
Ştt 1/2 1049 lkramiycil .... 06.66
•Trö 194) Demiryolu VI ..— 97.30
Te6 Kalkınma 1 ..^ 97.40
Knlkırınuı 11 97.45
T».6 Kalkınma uı 97.50
Şirö 194Ş istikrası 1 07.30
19 İŞ İsti İcra*) 11 .... 97.40
1949 İstikrara 1 •••••• (»6.50
Milli Müdalns IV 20.2*
(Tc7 *034 Sivas-Erzurum 1 21 10
y(.7 1934 ” 11-VII 21.60
191) Demiryolu 1 19.75
%7 1941 Demiryolu 11 20.90
ÇÇ7 194) Demiryolu 111 20 52
Tc.7 uGlll Mlidafau 1 20 lö
9c7 Milli M Uda ton 11 20.85
Şi7 Mili) Miimıftu» ili 20.15
Şc7 Millî Mlldrıfaa VI. 20.11
Şirket Tahvilleri
T,O, 6lrauı Banka*) 21.—
Anadolu D.Y Tertip A/B. JIO 20
” “ 112. M
m „ Mümcn. Senet 57.60
Şirket Hisse Senetleri
TC. Merkez dansası 124 —
Türkiye İş Hankx*ı 30.-
Türk 'Clcarel Bıtnknııı 6.-
Arılan ‘jımentr 15 50
BU HAFTA SONUNA KADAR
İKRAMİYELİ AİLE CÜZDANI
Birikmiş p a hesabınıza
Bu çekilişte 2 5
Hesaplarında birikmiş para ikramiyesi
p a r n kadar alacaktır.
(En çok 2.600 Hra>
YAPI ve KREDİ BANKASI
tini ucuzlattıracağı gibi, glikoz sanayiinin de inkişafına âmil olacaktır.
Bütün bunlann dışında mısınn İstihlâkini arttırmak için bir çok çareler daha aramak lâzımdır. Halbuki Amerikada, mısır unundan muhtelif çeşitte pastalar ve yemekler de yapılmaktadır. Bizde ise, mısır çorbası, mısır unundan yapılan yemekleri yalnız Karadeniz bölgesinde görebiliriz
Son defa olarak Amerikalı tanm mütehassıslarının yeni tip mısır üzerinde yaptıkları ilmi tecrübelerin neticesini aşağıya yazıyo-nız:
Profesör Jııgenhelmer: "Türkiye; toprağa uydurulmuş melez mısırlar, çiftliklerde modern makineler. daha İyi gübre ve esaslı çiftçilik pratiklerinden rctiyle 1.500 000 arazisinde mıhır misil arttırabilir.,.
Bugün Türkiyenın halihazır Is-tlhsalâtının yüzde 93 ü beşer istihlâkinde İstimal edilerek davarları beslemek işine sadece yüzde yedisi hosredilmektedlr. Halbuki bunun tamamen aksi olarak Birleşik Amerikada mısır lstihsaJâtımn yüzde 851 davarlan beslemek işine hasredllmektedlr.
Jugenheimer: "Türkiye, yiyecek maddeleri balcımmdan daha sabit bir mısır mahsulüne muhtaçtır, demiştir. Hattâ, davar besleme işine ve endüstriyel istimale hasredilmeden önce çok daha fazla mısır istihsaline Lhtlyacı vardır^,
1933 yılından beri melez mısır kullanmak suretiyle mısır mahsulü yüzde 25 nispetinde arttınlnıış-Ur Bu gelişme melez musir ve daha esaslı çiftçilik pratiğinin tatbi* katından ileri gelmiştir.
Son ekim üretme mevsiminde 10 muhtelif bölgede 30 Amerikan melez tohumu ile Türkiyede bulunan en iyi cinsten melez olmıyan 2 cins tohumla tecrübeler yapılmıştır. Bu tecrübelere İstinaden Birleşik A-merikads büyük ölçüde istimal e-dilen U.S. 13 ile VVisconsin 641-AA Türkiyede yetiştirilme bakımından tam mânasıyle elverişli bulunmuştur. Gelecek yaz 1000 çiftçi ile 1000 köylünün ekim tecrübeleri yapmalarını sağlamak maksadiylo bu tohumlardan beş ton i8marlanmı§-tır. Bu işin gayesi, melez tohumların ve iyi çiftçilik usullerinin a-vantajlannı elden geldiği kadar fazla çiftçiye belirtmektedir.
Melez tohum elde tutulamıyacajı İçin Türkiye 1951 yılında 1952 çiftçi istimali İçin bu iki tohumdan istihsal etmek bakımından bir program hazırlamıştır. Bu şekilde memleket İhtiyacının yüzde beşini karşı liva bilecek kadar tohum istihsal edilebileceği beklenmekle beraber Birleşik Amcrikadan ve Avrupa memleketlerinden ilâve şeklinde tohum mubayaası tasarlanmaktadır.
Geçen yıl on bölgede yapılan sekiz gübre tatbikatı arasında bir mukayesenin yapılmasına Önayak olunmuştur Bu tecrübeler nitrojen gübresine ihtiyaç olduğunu belirtmiştir. Tecrübelerin çoğunda mahsul melez olmıyan mısır ve nitrojen gübresi tatbikatı neticesinde iki kere artmıştır.
Çiftçiler topraklarını hazırlamak ve mahsullerine bakım sağlamak bakımından teşvik edilecek ve çiftlik makinelerinin istimali öğretilecek. Bilhassa Türkiyenln şeraitine elverişli olarak hususi surette tatbik edilen melez tohumların geliştirilmesi bakımından esaslı bir melez mısır tohumu üretme programı tatbik edilecektir.
faydalanmak su-dönümlük mısır IstihsnlAtını İki diyor.
MEMLEKET ve DÜNYA BORSA ve PİYASALARI
MEMLEKET TİCARET BORSALARI
YABANCI BORSALAR
İstanbul Ticaret Borsası
llııbııbst ı Bugün * EaKJ Knpamo
Buğday yumuşak (Tüc.) , 33.10 M.—
Buğday Ofl* 29.08 21*. 08
Arpa >©nıllk (dökme) 22.— 21.30
Mısır «an (çuvalı) —i 24.—
Pasulya «ombul — 42.—
Faaulva Çalı sert 65.—
Kuşyeml — 40.—
Mercimek kırmışı kabuk. 30.30
Mercimek yeşil 55.—
>tohut uatürcl - — 21.10
Tağtı tohumları
Ayçiçeği cohumu 35.— 3550
Keten tohumu 50.20
Kendir tohumu
3lASA>fI) f eeeeeeeeeeeeeeee 02.— 00.—
Yer fıstığı kabuklu 80.—
Kuru Meyvalar ı
irindik kabuklu «IvrD —e —
Fm-lık Uç tombul 1050) ... 317/325 325.—
Ceviz (kabuklu) 50.— 40.—
Ceviz (İç nalürel) 180.—
Dokuma bam maddeleri ı
riftlk «ana mal — 678.—
riftlk 'Natürel) 230 —
fapak 1 rakyn (Kırkım) .. 200.—
Ham deriler t
iığır ealamnra (kemıp) K) 100.— 100,—
Keçi tuzlu kuru klloau .... 215.— 231).—
Covun hava kurusu kilosu 265.— 210,—
Nebati Tağlnr : 425.—
Zeytinyağı (E.E. lenekell) —
■»uriamvngı (Raf a*ra) 220.—
Ayçiçeği (Rafine çıplak) ,, — 150.—
(Tındık yeği (Çürük) 157.—
İzmir Ticaret Borsası
üıüm çeldrdekalr No.V İncir A «orisl No.* ..
tacir H oerlBl No. 10# Pamuk Pamuk Pamuk
Pamuk Pamuk P*m ık
l .. u .. uı...
• • ♦ • • • •
Akala Akala Akala,
• erli
vagı (rafine/ . çekirdeği.......
Bugün
71T1.Ö
50 —
44/16
410.—
140.—
16—
Adana Ticaret Borsası
Birinci Akala • •••••••« *• 3«5.— 385.—
İkinci • 9 •••••••>«••••• 366.— 365.—
Birine AJcala vâdell
Hazır
tklnol Akala yağmur e
vemk •
Altınlar
Külçe Yeril Gr.
Külçe Dcwui»ra.
Oumhuriyut .,. Kuşat ............ Humlt ........
’■ »uiu»'n
Ingillv .........
•TranaiB kok .. Napnl^tın 111 tsvlore
BugUn
Lira
4.84
4.86
33.—
38.10
33.50
30.15
43.80
71.50
305'400
20.75 •13.4ü
öon Kapanış
390,—
145.—
16 —
4.80
4.84
32.50
38.—
ItAkl kur
Lira
New-York E (orsası
Buğday (Buşrll —Sent) Dün tD k) euı
Sert Kış mahnıılü No. 2 266 — 265 —
Kırmızı Kış mahmulü No 2 .... 237 3/4 23T.—
Pamuk 8llddllns (I Ibrcalegent)
İIİ4 •••••••••>•»••••»«••••«•eeaeeaaa*•• 42.06 42.96
rt • *9**9•*•**>eeeee*a**eee »•«•••••••••• 42.15 42 76
AJ Üym ry v • M •• 9 9 9 i 99 9 9 ••••••%• ee» 41.59 42.—
Tiftik (Llbrral=:Sent) 150v 135.15
Toksa* No. ) 135.15 133.-
Fındılı (I It»rc»»i ~ S^nt)
Kabuklu vorll ırı
orta
Levant İç Hhal malı 63.- 59-
Ekstra iri iç ıthıu malı 66.- 65.-
Kuru dilim tIJbrvıl^Sent) ....
Thompaon çeklrdckelz «cime U V4 u v«
Keten tohumu *BuocU^Dolurl
11 ft k**«aeweşeee *• 9 • e• • • • 3.86 3.M0
Kalay (Libre—Sent) 149.— 147.—
Levha-tcneke *100 ıibro îolari 1 80 t 40
Londra Borsası
Keten tuhutnu (Tunu = Ster Linç)
•—• n.—
Kulküta 78.— 71.—
Ter fıstığı fllndletan 79.— 78.—
Bradford Piyasası
Tiftik İyi mal *L|brş*d—Fiyat)
” Sıra muti * —
Tün Anadolu ” •* M
ITalcy* — —
İskenderiye Borsası
Pamuk (KnııtarısTMİİHru
Aahmouni Kına dyallı F/G. .. 140.26 138.—
Kamalı Utun elvgfh F/G. 131.— 138.35 |
Sümerbank Adana Pamuklu Müessesesi işçilerinin zam isteği kabul edildi
Adana, 4 (Hususi muhabirimiz bildiriyor) — Stlrnerbankın Ada-nadaki pamuklu müessesesi işçilerinin ücretlerine zam talepleri yerinde görülerek yüksek hakem kurulunca yevmiyelerine 50 kuruş zam yapılması karar altına alınmıştır. SÜmerbankın itiraz edeceği anlaşılan bu karar bozulmadıgı takdirde işçiler senede 250000 lira fazla ücret alacaklardır.
Kupon getirecek okuyucularımıza
Gazetemizin Tahsil Kuponla-rlyle, yakında tekmeye bıışlıya-cağtmız (1.000 Saat) kuDoniarını kabul etmek, mukabilinde kur u numaralarını •’ernıck ve sonra tin hediyelerini damıtmak üzere yeni bir büro tesisine karar verdik. Bizi bu karara sevkeden sebep, okuyucularımızdan nlze müracaat etmekte olan büyük kitlenin işini süratle görmektir. Bu maksatla
Galatada, Bankalar Caddesinde, Adalet Hanının 2 nci katında bir daire küşat edilmiştir
1 Aralıktan itibaren
Kur’a numarası, kupon ve he* diye için okuyucularımız m ez kür adrese müracaat cd ocuklar»* dlr. Yurdun bor tarafın.tan gönderilmekte olan kupon mektuplarının üzerine de adresin
(YENİ Caddesi, peklinde rıııur.dıııı
tST ANSI L. Bankalar Adalet Hanı kat 2) yur.tlAınHiııı nktiyııcuhv bilnasMi rica etleriz.
>
5 Arahk 1950
YENÎ İSTANBUL
Sayfa S
Güzel sanatların yeni
Almanya mektupları
bir kazancı: Fotograf
r-^ -
Cecil Beaton, güzel kadınların fotoğraflarını bir sanat eseri haline koyan ilk kimsedir
Bugün Ingiliz Kıral Hanedanının resmi ve "Vogue” gibi bazı Amerikan magazinlerinin do hususi fotoğrafçısı bulunan Cccil Beaton. bu mevkiini ve şöhıc-tlni her şeyden evvel çektiği kadın fotoğraflarına medyundur.
Beaton, bu meziyetinden başka ayrıca birinci sınıf dekoratör, oldukça İyi bir muharir ve bilhassa çok değerli bir kostüm mütehassısı olarak da kıymetini herkese tasdik ettirmiş çok taraflı bir sanatkârdır.
Daha 8 yaşında iken kız kardeşinin fotoğraflarını çekiyor ve sade güzel çocuk başkalariyie yetinmediğinden, modelini ortasına yerleştireceği bir dekor tanzim etmeğe bilhassa önem veriyordu. 22 yaşında şöhreti bütün dünyaya yayılan Beaton’un kadın portreleri zamanında büyük bir inkılâp yapmıştı.
re-ha-
hu-
Bu portreler o zamana kadar a-lışılmış olanlardan çok başka, çok daha orijinal olmakla beraber yine de esas sanat kaygula-nııdan hiçbirini ihmal etmiyen bir mükemmeliyet arzetmekte i-diler.
Bugün 46 yaşında bulunan sanatkâr: *'O tarihte,” diyor, simlerimi dekoratif bir kül ünde görürdüm.
Başlı başına portreye
sual bir önem tanımıyordum. Portreyi o zamanlar umumî dekoratif unsurların bir parçası, belki en mühimml, fakat yine de onlardan asla ayrı düşünüle-miyecck bir parça olarak telâkki etmişimdir.
Bu görüşü terkedeli hayli o-luyor. Fotoğraf sanatına bir mi-hanikiyet vermeye matuf bugünkü cereyanı tatbik etmekle bt
Alarlcne Dietrich
Diana VVyngard
(Beaton’un çektiği fotoğraflardan)
raber, bugün resmin sadeleştirilmesi lüzumuna ben de tamamen kani bulunuyorum. Kanaatimce ahize, nihayet bir gözden ibarettir. Bütün iş fotoğrafçının şahsiyetinde ve sanat seviyesindedir. 25 yıl evvel vücuda getirdiğim eserler, benim o zamanki tecrübelerimin bir muhassalası idi. O devir daha ziyade teferruata. dekoratif hizmetlere önem veriyordu. Bugünkü devrin süratli, sathi ve hayale yer vermeyen görüşü ise bu gibi estetik oyunlara pek müzahir değildir.
Bugünün kadınlan, eğer daha gilzel değillerse, en az, o devirdeki hemcinsleri kadar güzeldirler. Üstelik onlann bugün cemiyet içindeki mevkileri o devrin kadınlarına nispeten çok daha büyük ve mühimdir. Sade bu sebep dahi onların resimlerini eskisi gibi dekoratif küllün bir cüzü olarak değil de, başlı başına bir portre olarak almamız için kâfidir.”
Maamaflh böyle söylemesine rağmen Beaton yine de kendini dekor merakından büsbütün kurtarabilmiş değildir.
Beaton’un erkek portreleri de meşhurdur. Bu arada harp yılla-nnda çektiği Churchill'Ln mahut portresini zlkredebilirz. Başvekil bu resim için kendisine yalnız 60 sajıiye vakit tahsis edebilmişti.
Amerikada da büyük rağbet gören Beaton. Hollywood yıldızlarının ve Amerikan sosyetesinin diğer bütün güzellerinin resimlerini almıştır.
Bir kaplıca hayatı ve seyyah celbi işi
En pahalı oda. muazzam banyosu ve tekmil muayeneleri ve tıbbî banyolariyle birlikte bizim
paramızla yirmi
Yazan :
sekiz liradır
Habib Edib - TÖREHAN
Yazan : Marccl Arland
Çeviren : R. N. GönteHn
a
EKLÂM kokusu
için size nerede bulunduğumu söylemek istemiyorum. Benim asıl bildirmek istediğim şey kaplıcalardan bir memleketin nasıl faydalandığı vc bunun memleket İktisadî hayatında ne büyük bir rol oynadığıdır. Avrupanın, Avusturyadan başlıyarak Almanya ve Fransaya kadar uzanan sahalarında bir çok kaplıcalar bulunduğunu bir çoklarımız biliriz. Hattâ yine aramızda tedavileri için buralara gitmek isteyenler vc fırsat bekleyenler de çoktur. Bu hususta Avrupanın üstün mevkii yalnız şifalı sularının iyiliğinden değil, medenî bir gayret neticesinde husule gelen ilerlemenin mahsulüdür. Şimdi artık totaliter sisteme eklenmiş olan bir memleketin vaktiyle bütün dünyadan insan ve şifa arayanları çeken kaplıcaları artık oldukça boş bir halde kalmıştır. Burada yeni bir hayat kurmak için eski şartlara dönmek İcap edecektir.
Memleketimiz volkanik arazide olduğundan dünyanın en iyi ve şifalı haspalarına malik maden sularına sahibiz. Her köşesinde tarihin en eski zamanlarından kalma kaplıcaların bulunması ona ayrıca bir vasıf kazandırmaktadır. Buralara ecnebi çekmekten sarfı nazar kendimizin gitmesi imkânının temin e-dllememlş olması cidden acınaçak bir hâdisedir. Her halde sıhhatin artık bir servet olduğu düşünülürse memleketimizde bu şifa verecek yerlerden istifade etmek isteyen bir çok kimselerin bulunduğuna kailiz. Fakat bu hususta imkânları temin etmemiz zarureti de vardır. Bu İşlerin memleketimizde hükümet ve belediyeler geliri ile yapılması doğru değildir ve böyle olduğunu da hâdiseler göstermiştir Kaplıcalar Hükümet ve belediyelere bir yük değil, bir gelir kaynağı olmalıdır. Kaplıca şehirlerinde İş görmek ve bulmak yüzünden bir çok insanların geçinme imkânlarını temin etmeleri memleket kımından da malıdır. Bizim kaplıcalarımız
tesisler vücuda getirmemize hiç de ihtiyaç yoktu. Asıl istenilecek nokta medeni bir hayatın icaplarına riayet etmek, temizlik, i. gıda ve tedavinin esaslı olmasıdır. Bunun haricinde ya-
R
vermemek
iktisadiyatı ba-bir kazanç sayıl-ilk zamanlarda için büyük lüks
H. T.
ARALIK
Runu
Hicri
1
Salı
VAKİT
VASATİ
EZANİ
Rt-
İspanyol
Şeytanlar.
Sevgilisi.
Bo-
— Bufalobll Şarkısı.
Al-
Bo-
1 —
A E II O D I
Oilray
de
kakala
R
A
Y
D
0
L
A
R
BEYOĞLU
— 23.00 Program ve kapanış.
Irmak
SIHHÎ İMDAT
UÇAK - TREN - VAPUR
Gö-ln-
Kalesi. Gecelc-
Necdet Ekrem (Şişil) — (Şişil) — HaskÖy (Har-
Vi-Gc-
Açik-
2 -
44998
60530
91 2251
Güneş Öğle fitindi
Akşam Yatsı
İmsak
masan t
de matine.
40309
1 — Frankeştaynın întl-— Hazine Peşinde.
(21904) 1 — Her Şafakta
2 — Ali Babanın Miracı.
T.Satıl
22
136*
Pazartesiden ada her gere 20.40 fle
Beyoğlu 44644 Ankara 00 tstanbul 24222 l«mfr 2222 Üsküdar 60946 K.köy 60872 Karşıyaka 15056
MELEK (40868) üç Yelpazeli Kadın.
SAKAT 18.30 SUATFAICK Kız Kalbi. 2 (Türkçe). 3 (Türkçe).
SÜMER (42851) Memleket Şarkını. ŞARK (40380) Kara Tarzan Bo-zambo.
SIK (43726) 1 — Lizbon Mataha-rilL 2 — Kaplan Kadın.
TAKSİM (43191) Eslcrgon TAN (80710) 1 — İstanbul ri. 2 — üvey Baba.
ÜNAL (49306) 1 — Vatan ran Kadın. 2 — Bir Romanı.
YENİ (81137) 1 — Aşk Adam. 2 — Nesimaçi Amerikada.
YILDIZ (42847) Jandark.
Kurta-YeUmcnln
Yunan Opereti.
(83143) 1 — Genç
— Kanunsuz Sokak
— Fakir Çocuklar
ANKARA: Hayat
Ege.
İZMİR; Ali Hnyroddln (Üasm/ı hane) — Sağlık (Al.ınncak) -Sıhhat (ICemcraltı) — îklçoşmeBk (Eşrafpaşa) — Güzelyalı (Yalı lar)
7.08 12.05 14.28 16.41 İS 19
5.24
programlar. — 13.00 Haberler. —
(pL). — 13.45 Şarkılar. — 14 30 Türküler ve oyun havaları (pl.)
EtUüı)? — 21.00 Temsil. — 21.45 Serbest saat. — 22.00 Konuşma, — 22.15 Caz müziği (p|,). — 22.46 M S Ayan ve haberler.
İSTANBUL :
12 67 Açılış ve 13 15 Öğle konaerl Konuşma. — M. 30 — 14 45 Programlar ve dana mllzlgl (pl.). — 16.00 Kapanış.
17 67 Açılış ve programlar. — 18.00 Dana müziği (pl ). — 18.30 Şarkılar vo türküler, — 10 00 Haberler. — 19.15 Kima şehir haborlerl. — 19.20 Gitar Kıı artetl Konsorl. — 19.40 Şarkılar. — 20 05 Şiir Dün yamız. — 20.15 Radyo gazetesi. — 20.30 İleri Tllrk Musikisi Konser va tu varı Konseri (İdare eden: Lâika Karabcy). — 21.00 Spor ve Sergi Samyındnn güreş mtiHMbnkahirinin yayını - Müsabakaların hitamında programlar vo duna müzl&l (pl.).
İbrahim Balmumcu (Şeh
Nuri (Aksa-(Sn ma t ya) — (Şehremini) — Gül-
2.27
7.24
9.47 12.00
L38
12.43
BEY’OCLU: Güneş (Merkez) -
Barunak (Taksim) — BntlHt Tülbentçi (Taksim) — Bvnkalnr (Galata) — Çubukçu köy)
FATflI;
zadebaşı) — Ziya nıy) — Samatya
Nâzım Malkoç Gündoğdu (Karagümrük)
seren Slpahloğlu (Fener).
EYÜP; Arif Beşer
BEŞÎKTAŞ: 8. Recep (Beşik-
taş) — Yeni (OrüıkÖy) — Arna-vutköy — Mcrkes (Bebek)
KADIKÖYı Kadıköy — Kızıltop rak — Göztepe — Bostancı Ahmedlye (Üsküdar)
llEYBELtADA: Halk
BÜYÜ KABA: Halk
Öğrenmek ihtiyacında olduğumuz
AglumaMin.
(68714) 1 — Madam Bo-
— Tüccar Iîorn.
1 — Aşk Maceraları. 2 —
ı — Üç Ahbap Çavuşlar Elmas Peşinde (Türkçe). 2 Ölümden Firar (Türkçe).
HALE (Kadıköy) (60062) Söyloyln Anama
OPERA vnry. 2 SUNAR
Kahraman Kılavuz.
SÜREYYA (60HG2) 1 — Filistin
Harbi. 2 — Pııvlaşılmtvan Sevgili.
«lcğişmele-
o-
T
Müzikal Fantezi 3 Perde i Tablo Eeor: Plcrro L»uye vr Loula de Grnnıonüdan TDrkçesl: Münir Havrl Egeli Müzik: Erlunger - Maaecnet -Gluclc
Çarşamba, curnartoai naat 15 Pazar 15 ve 18 Telefon ;
★ MUAMMER
TİYATROSU BEL A M I
EMİNÖNÜ: Ankara (Eminönü) -Sabri Bnşdogan (Küçükpazar) — Esat (Dlvanyolu) — Yeni Laleli (Lâleli).
İSTANBUL
ALENfDAR (23863) 1 — Memnu
Mıntaka. 2 — Öldüren Buse.
AY8U (21917) 1 — Zoronun İşareti. 2 — At Hırsızlan.
AZAK (23542) 1 — Madam
varl. 2 — Yayla Kaplanları.
ÇEMBERLÎTAŞ (22513) 1 —
lah Kerim. 2 — Kanm Beni Aldatırsa.
EMRE kamı. 2
HALK Ölürüm.
1 — Şark Kasırgalı.
İSTANBUL (22367) 1 — Zafer A-oldesl. 2 — Ölüm Dİyan.
KISMET (20651) l — Canuslar Çarpışıyor. 2 — Düşman Kardeşler. 3 — Korkunç Vadi.
MARMARA (23860) 1 — Memnu Mıntaka. 2 — Öldüren Buse. MİLLÎ (22962) 1 — Noslmaçl rıüllü Kahraman. 2 — Vahşi tikam.
TURAN (22127) 1 — Madam vnri. 2 — Yavln Kaplantan.
YENÎ (Bakırköy lfl - 126) Hamlet. 2 — Ağır Ceza.
KADIKÖY
BİZİM SİNEMA (ünködar)
18,00 Saz eserleri vo oyun havaları Salon Orkestrası. — 10.00 M. S. Icr. — 19 15 Tarihten bir yaprak ScHİer. — lf 15 Radyo İle in^Ulz( e (pij. — 20.15 Hadyo gazetesi, — 20.3ü
YLKAZAR (42562) 1 — Ctako Kitin Yeni Maceraları. 2 — Ateş Bekçileri.
İR (44394) Jonv BeJInda.
ATLAS (40835) Kanlı ı Matine).
ELHAMRA (42235) 1 — îkl göz Tarzanlar Diyarında. Kraliçe KrlMtln.
GÜREL 1 — Hamlet. 2 — Gece Kulüpleri Hafİyeni,
İNCİ (1(595) Jandark.
İPEK 142H0) Üç Ahbnp Çavuşlar Operada (Türkçe),
r LALE ç 13595) Jandark.
herşey
9 5 0
5
GELECEK OLAN UÇAKLAR
4.60 P.A.A. (Amerikan) New -York, Boston, Londra, Brükael. Frankfurt tan- — 11.20 C.Y. (Kıbrıs) Nlkoayadan. — 11.40 İzmir-den. — 11-50 An karadan. — 14.50 Adana, Ankarudan. — 14.55 S.A. S. (lflkajıdlnav) Oslo. Kopenhag. Hamburg, Frankfurt, Münih. Ro-ıruu AUnadan. — 15.40 L.A.L (1-falyan) Roma, Atlnadan. — 16.10 D.H.Y. (Türk) Kahire, Beyrut, Nikosyadnn. — 16.10 Diyarbakır, ElAaığ Malatya, Ankaradan. — 19.25 (P.A.A.) Hongkong, Bangkok, Kal kil La, Delhi, Karaşl. Basra, Beyruttan.
GİDECEK OLAN UÇAKLAR
6.05 P.A.A. (Amerikan) Beyru-ıa» — 8.30 Adanaya. — 9.30 An-koruya. — 9 55 B.E.A. Atina, Roma, Nls, Londraya- — 12.30 An-karaya- — 14.20 İzmlre. — 16.25 S.A.8. (İskandinav) Atina, Roma, Münih, Frankfurt, Hamburg. Kopenhag, Oaloya. — 20.10 P.A.A. (Amerikan) Brüksel, Londra, New-York'a-
GELECEK OLAN VAPURLAR 18.00 Anafarta, Çanakkaleden. GİDECEK OLAN VAPURLAR 9.00 Sus. Mudanyaya. — 10.00 Buran, Ayvalığa. — 12.00 Akau. takenderuna, — 19.00 Seyyar Karabinaya.
GELECEK OLAN TRENLER
8.30 Ankaradan (Eke.). — 9.15 Ankamdan. — 16.15 Ankaradan ıMotörlü).
GİDECEK OLAN TRENLER
8.20 Semplon Eka. (Avrupaya). — 18.10 Ankaraya (Eka.). — 21.30 Ankaraya (Eka.). ı Tarifelerin habersiz rindon dolayı msaulîyet kabul dilmez.)
YELDE6ÎKMENÎ 1 — Atom Fedaileri. 2 — Çöl Şahini (Türkçe).
ANKARA
ANKARA (23234) Şehzade Azmi. BÜYÜK (15031) öldüren Hatıralar. CEBECİ (13846) 1 — Albukrek
»fatihi. 2 — FcdakAr Doktor.
PARK (11131) Allah Kerim. SUS (14071) Allah Kerim. SÜMER Taklb.
ULUS (22291) Taklb YENÎ (14040) LulubelL GAR GAZİNOSU 7. Brynana VÜ3Ü.
ANKARA TALAŞ Tavlyona vana AtrAkalyon Orkeatrası, en Şeydi İdaresinde.
SÜREYYA l’AVİYONÜ Orkestrası.
KÜÇÜK Melekler ve
İZMİR
ELHAMRA Denizlerin LALE Çakırcalı Mehmet Efe. MELEK 1 — Kanun Harici. 2 — Bu Gece Seninle.
TAN Çakırcalı Mehmet ffife. TAYYARE Kuhramun Yüzbaşı. YENİ 1 — Tarzan Maymunadam 2
İSTANBUL BELEDİYESİ Şehir Tiyatroları 20.30 da D RA.M mislilerin DİK Sevgi Samlı Teli. ; (2167 Komedi kırımı temeli yoktur
★
YENÎ SEN TİYATROSU
ı
ANKARA t
7 28 Açılış ve program. — 7 30 M 8. Ayım. — 7.31 Hafif parçalar (pl.). — 7.45 Haberler ve hava raporu. — 8.00 Şarlcılar-türküler (pl ). — 8.25 Günün programı. — 8.30 Hafif orkvHtru eserleri ipi.). — 9.00 Kapanış.
12.16 - 13.15 Asker Sımtl (16.83 Kısa dalga poa-t^Lfli ile beraber yayın) — 12.15 Memlrkcrtcn Se-JAm. — 12.80 OzpI Program «Askerin İNtrdlğl hava* larla). — 13 00 Haberler — 13.15 Harp «ololan (pl ). — 13 30 öğle gazetesi. — 13 15 Film Yıldızlan söylüyor (pl.). — 14.00 Hava raporu, akşarn programı vo kapanış.
Açılış ve program. — 18 00 M S Ayan. — j — 18 30 Radyo Ayarı vc haberin 20 Yurttan 20,00 Lic»ricr İncesaz (Eviç
întanbul Beyoğlu Anadolu yakası Ankara
İzmir
pılması lâzım gelen şeylerin zamanla meydana geleceğini kuvvetle tahmin etmekteyiz. Bu ka. ideye riayet etmediğimiz ve yük. sekten başladığımız içindir kİ beklediğimiz neticeyi bir türlü elde edememekteyiz. Çünkü ya Avrupanın en lüks otellerine benzeyenlerini yapmalı istiyoruz, yahut da iptidailiğin en aşağı derecesinde kalıyoruz. Bu ifratla tefritin hiç bir zaman beklenen neticeyi vercmiyeceğlni tabiî bulmak lâzımdır.
Bizde temizlik ve karışık olmayan gıda maddeleri konfor sayılmakta ve sanki lüks eşya ayn bir vergiye tâbi bulunuyor imiş gibi fiyatları yükseltilmektedir. Bizim hor şeyden evvel kaplıca vc otel hayatı işlerinde herkesin kesesine uyacak bir usul bulmamız lâzımdır. Bunu yapmadıkça kaplıca hayatının bizde kurulamıyacagma ve bu suretle memlekette birçok insanlara bir geçinme yolu açı-lamıyacağına emin olmalıyız. Size asırlardan beri tanınmış bir Alman kaplıcasında, Kissin-gen'de en büyük ve pahalı sayılan bir sanatoryumda hayatın kaça maJolduğunu söylersem hayret edersiniz. Büyük bir park İçinde dört ayn binaya ayrılmış bu sanatoryum âdeta muntazam bir otel halindedir. Aradaki fark dört mütehassıs doktorla birçok lâboratuvarlardır kİ bunların hepsi de sizin için çalışır. Geldiğiniz günden itibaren fennin en son usullerine göre muayene edilirsiniz. Tahlil edilmemiş bir şeviniz kalmaz. Büyük bir röntgen dairesinde vücudunuzun her tarafı muayene edilir. Dört aşçı, yamaklarivle beraber doktorun, sizin için tesbit ettiği yemeği pişirmekle mükelleftir. Sebzelerin taze olmasını temin için bizzat yetiştirilmesi tarafına gidilmiştir. Kaplıca suyundan banyo ve daha bir takım tedaviler orada yapılır Her gün elektrik tedavi ve masajları bu tedavi meyanındadır. Orada bulunduğunuz bütün üç hafta veya bir ay içinde her gün doktorun gözü üzerlnlzdedir. Bir takım ilâçlar sanatoryum tarafından size verilir ve bütün bu şeylerin neye malolduğunu söylersem hayret edersiniz. En pahalı oda. yani bizde salon denilebilecek kadar büyük, yanında balkonu ve muazzam bir banyo ve tuvaletiyle ve tekmil tıbbi banyoları ve muayeneleriyle beraber en pahalısı bizim paramızla günde yirmi sekiz lira. Bunun yalnız odası küçük olmak ve yanında banyosu bulunmamak şartiyle bulunanlarının fiyatı on beş limva kadar düşer. Zaten sanatoryumun hususi banyoları bulunduğundan ayrıca bir banyo odasına ihtiyaç da yoktur. En pahalı Ücret ödeyenlerle az para veren misafirler arasında en ufak bit muamele farkı güdülmez. Bilhassa doktor ücretleri düşünülecek o-lursa bu para ile memleketimizde Sirkecinin bir otelindi- oturarak kendini tedavi ettirmek kabil değildir. Kaplıcaya gelen, lerin muhakkak sanatoryumda kalmalarına da lüzum yoktur Şehrin ufaklı ve büyüklü bütün otelleri hep bu esasa göre kurulmuştur. Doktorların sizden aldıkları ücret tedavi ve
ikametiniz zamanı içindir ve hiç bir zaman altmış, yetmiş lirayı geçmez. Lokantalarda yemek lor hastalıkların şeklino göre dört numaraya ayrılmıştır. Şeker veya mide ve karaciğerden mustarip olanların kaplıca ika metleri esnasında yemekleri tes-
• *
bit olunmuştur ve lokantalar buna göre hareket edenler.
Belediye buraya gelenlerden muayyen bir ücret alır. Bu da bütün ikamet esnasında on sekiz lirayı geçmez. Fakat buna mukabil size verdiği şeyleri sayarsam hayret edersiniz. En ferah ve güzel yapılmış bir yerde her gün sabah ve akşam size şifa vâdeden suyunuzu içersiniz. Bardağınız her gün yıkanır ve sizin IçLn muhafaza olunur. Altmış kişilik bir orkestra sabah, ikindi ve akşamlan size suyunuzu içtiğiniz yerde en gilzel konserleri verir. Şehir temizdir. Hayat muntazamdır ve belediye misafir ikramlayan bir müesse-seden başka bir şey değildir. Al-manyanm ve ecnebi memleketlerin en meşhur sanatkârlarını buraya konser vermek veya kendi şöhretlerini temin eden eserlerini göstermek için davet e-der. Haftada bir intişar eden bir gazete oraya dair size bir çok haberler verir ve sizi meşgul e-docek bahislerle sahifelerini doldurur. tşte size Almanyanın ufak bir kaplıcasının tasviri. Bunları gördüğünüz zaman oraya Al-manlann ve ecnebilerin neden rağbet gösterdiklerine şüphesiz ki hayret etmezsiniz. Onun I-çln gelen misafirler arasında her millete mensup olanlann mevcut olduğuna şaşmamak lâzımdır. Şehrin sekiz binlik nüfusu şimdi bilhassa Çekoslovak-yadan gelen muhacirlerle 14000 e yükselmiştir. Normal zamanlarda burayı ziyaret edenlerin miktarı on beş bine yaklaşırmış. Şimdi iki sene zarfında bunun üçte birini yeniden elde etmeğe muvaffak olabilmişlerdir. Her halde kısa bir zamanda eski yekûna yaklaşabileceklerini ü-mit etmektedirler. Faaliyet ve gayretin eserlerini gördükten sonra bunun bir hayal olmadığına inanılabilir. Bütün şehir halkının hayat ve maişetini temin eden ve memleket iktisadiyatına da büyük hizmetler gören bu işler hep hususi teşebbüslerin e-seridir. Hükümet ve belediyelerin vazifesi bunu teşvik etmek ve bunlara kolaylık göstermektir. Ümit ve temenni edelim ki bizde de nihayet bu işler biraz başka memleketlere benzesin ve hariçten ecnebi celbine vesile ol. maktan sarfınazar hiç olmazsa btzlere ve memleket iktisadi hayatına faydalı olsun.
Evlendikleri zaman yeni evlerinin ayak yolunu, köylerinde Adet olduğu gibi duvann bitişiğine değü bahçenin ortasına yaptırmak istemişti. A-radan bunca yıllar geçtiği halde kadının bu köy erkeğindeki bu inceliğe hayreti hâlâ devam ediyordu.
Adamcağız altmış yaşına gelince kansere tutuldu. Günlerce ağzını kapayarak, yumruklarını sıkarak,gücü yettiği ka-dar ağrılara, acılara karşı koydu. Fakat sabah akşam, hazan da geceleri daima ıslak lâhana-lar arasından kumlu bahçeyi geçmek!
Nihayet o da ötekiler gibi a-yak yolunun evin bitişiğine getirilmesini istemek zorunda kaldı ve kanat bunu İşitince '•Demek ki artık ölecek'* dedi. Kendi köşelerinde herkesten u-zak yaşamışlardı. O biraz vahşi tabiatlı, sert bir adamdı; kadın. yaşadığı mahpus hayatından memnundu, şimdi sabahlan onun çeşmeye geldiğini görenler :
— İyi bir gece geçirdi mİ bari? diye soruyorlardı.
Kadın omuzlanın silkerek:
— Her zamanki gibi, diyordu. hissediliyordu ki verilecek başka cevabı bulunmamasına kendinin de canı sıkılmaktadır, fakat kimse bir şey sormazsa daha da fazla sıkılacaktır.
*
Akşama kadar evden feryatlar işitiliyor, sonra ses kesiliyor: Morfin iğnesi zamanı gelmiştir. Biraz sonra, ilk karanlıklarla beraber, bir kapı gıcırdıyor; kadın evinden çıkıyor ve sokağın karşı tarafında şatonun önündeki bir su mahzenl-
nln tafma oturuyor. Vznn zaman şatonun hizmetçisiyle fi-Bildaşıyor. Fakat hastanın lâkırdısını hiç ağzına almıyor, evlendiği zaman kocaslyle yaptığı seyahatten,Belfort’taki akrabalarından bahsediyor. Mahallede başkaları seslerini yükseltebilirler: çocuklar haykı-rışabilirler fakat İşitilen yalnız onun bu fısıltısıdır. Başlayan gece içinde o artık görülmez oluyor; fakat şişman ve pörsü-müş vücudu, beyaz dişleri, parlayan gözleri, başının üstündeki saç topuziyle onu herkes hissediyor.
Biraz daha sonra hava büsbütün kararınca sokakta bir bisikletin kaydığı işitiliyor. Bisiklet duruyor: Sağlam bir ba cak toprağa basıyor. Hastanın kızıdır. Köyün öbür ucunda o-turmaktadır. Akşamlan ev İşlerini bitirip çocuklarını yatırdığı, kocasını kahveye gönderdiği zaman babasını görmeğe gelir.
Burada ancak bir çeyrek kalmağa vakti vardır. Sonra yine bisikletine atlayıp gider. Fakat kısa bir zaman sokakta ondan bir şey kalacaktır:"Bon-sruvar” diye bağırdığı zaman göğsünden gelen kahkaha dolu sesi: Yirmi yıl evvel mektep çocuğu iken rında bize: koltuklannın senin diyor”
bir sır söylediği ses.
Kardeşi muharebede ölmüştür. Kocası onu dövüyor. Babası ölecektir. Bir çocuğu var. Fakat annesinin ölmek Üzere o-lan hastadan bahsederken söylediği gibi sesine hâkim olmak İnsanın kendi elinde midir?
bir zahire amba-“Kardeşim bann altında altın var diye sözüm ona
*
/njr fi£ vüii(
/U&SAHKrKM eia anm
j ARALIK
Kullanılmamış Malzeme Satılacaktır
Merinos ve Hereke Yünlü ve Halı
Dokuma Sanayii Müessesesinden: BURSA
Solist YASA PRİHODA
Romans.
Biletler gişede satılıyor
İstanbul Fİ!Armoni Derneği 1950-51 mevsimi abonman senfonik konseri
Şef: CEMAL REŞİT REY
Programda;
PAGANÎNÎ Konçertosu ve BEETHOVEN’dcn 2
7 ARALIK Saaî-l>erşeiııhc 18.30 ıhı
SİBİ
m* 9 - 12 - 1950 cumartesi akşamı saat 21 devi SPOR ve SERGİ SARAYI’nda yapılacak olan
TURK-YllNAN revan; boks msçlari BİLETLERİ SATIŞA ÇIKMIŞTIR.
Satış yerleri Onbay Spor Mağazası Bahçekapı, Vagonll Kara-köy ve Beyoğlu şubeleri, Foto Sabah Beyoğlu istiklâl Caddesi, Osman Güzel Pangaltı
Maç günü Hnat 13 t* Spor vc Sergi Sarayındaki gişelerde hllct satışına devanı edilecektir ■■■■■■
SAVIN DOKTORLARA »e ECZACILARA
Aşağıdaki müstahzarlar gelmiş ve piyasaya tevzi edilmiştir.
Algcsal
Det t ol 110 gr. ve 220 gr. hiNUİİıı Nnvo 200 ünite 10 c.c.
Sulfarlcm tablet Vlhcnpanfe bandaj
Edirne Belediye
Başkanlığından
Belediye mezbahasının soğnkhava deposu ve buzhanesi bütün fenni şartlara uygun ve pek mükemmel şekilde bina inşa edilmiş yalnız makinelerinin temin ve yerleştirilmesi muamele ve amcllyesl İkmal edilememiş bulunduğundan bu binaya projelerine mutabık şekildeki makineleri satın alınacak ve yerleştirilecek veyahut da isteklilerine makineleri vazetmek suretiyle icarla verilebilecektir. Makine satanlar İle işletilmesi hususundaki müteşebbislerin mücsseseyl yerinde görmeleri ve tekliflrinl bildirmeleri encümen kararı gereğince ilân olunur. (16Ö91)
1 — Müessesemiz gayri mamûl ambarında mevcut cins ve tahmini tutarları aşağıda gösterilen kullanılmamış malzeme pazarlık suretiyle satılacaktır.
2 — Pazarlık 14 aralık perşembe „ünü saat 16 da yapılacaktır.
3 — Talipler satılacak malzemeyi müessesemlz ambarında tatil günleri hariç her gün öğleden sonra görebilirler.
4 — Bu malzemeyi almaya talip olanlar en geç 11.12.1950 günü saat 10 a kadar müessesemize müracaat ederek almak İstedikleri malzeme tutarının yüzde 7.5 u nispetinde muvakkat teminat akçesini yatırmaları veya bu miktar banka teminat mektubu getirmeleri lâzımdır.
5 — % 3.75 belediye tcllâllye resmi alıcıya aittir.
6 — Müessese malı satıp satmamakta veya dilediğine makta serbesttir.
1 — Muhtelif inşaat malzeme-si 385 kalem 359.000 Hra mini bedelli. •
2 — Mensucat makinesi yedek parçalan ve malzemesi
kalem 141.527 lira tahmini bedelli. 1
3 — Muhtelif makine yağı 7 kalem 7831 lira tahminî bedelli.
4 — Tamirhane malzemesi 175 kalem 38490 lira tahminî be delil.
5 — Muhtelif malzeme 18 kalem 24756 Hra tahminî bedelli.
6 — Elektrik malzemesi 12 kalem 5054 lira tahminî bedelli.
7 — Kimyevî ve yardımcı maddeler 7 kalem 29644 lira tAh-
mini bedelli. (16643)
sat-
tah-
Î07
Hindistan çevirinden çıkarılmış
Hokikt VEJETALİN *(❖
Pilâv, kızartma, tatlı ve her nevi yemeklerde kullanılan bu saf yağ mide ve karaciğer rahatsızlıklarını önler Bakkallardan ısrarla isteyiniz
Nebati Yağlar Fabrikası
K
Ld. Şfl.
Telefon 20280
VETERİNER ARANIYOR
Büyük bir müessese veteriner geliştirmek maksadiyie 25-35 aramaktadır. İngilizceye veya Franaızcaya vâkıf olanlar tercih edilecektir. Taliplerin "Veteriner” rümuziyle posta kutusu 176
İstanbul adresine müracaatları.
ilâçlarının Türkiyedekl «atışını yaşlan arasında bir veteriner
Darülaceze Müdürlüğünden:
MUessesemlzde yapılan tamiratta kullanılmak üzere 1500 metrekare metal sıva teli ile 850 metrekare karomozayık satın alınacaktır.
Talip olanlann 8 12.1050 cuma günü saat 14 te müessese mü-tiürlüğttne müracaatları. «16701)
İstanbul Sular idaresinden
tdare İhtiyacı olan muhtelif miktarda priz ve tevkif musluğunun dökümü ceman 10800 liradan talibi uhdesindedir.
Daha az fiyat teklif edeceklerin teklif bedellerinin % 7.5 nispetinde yatıracakları teminat makbuzlariyle 7.12.1950 perşembe günü saat 14 te İdare merkezinde yapılacak pazarlıkta bulunmaları.
Şartnamesi bedeli mukabilinde İdare veznesinden alınabilir.
(16586)
Elektrik Mühendisi Aranıyor
Bartın Belediye Başkanlığından
Hidro-Elcktrlk tesisimizi ve elektrik işlerimizi tecrübeli bir elektrik mühendisi arıyoruz.
Yapı işlerinde ehliyetli ve salâhiyetti olanlar çektir.
Ev. elektrik ve yakacak belediyeye ait-Taliplerin kısa hal tercümeleriyle müracaatları
İdare edecek
tercih edile-
Hân olunur. (1665ü)
✓
Bayta 6
TFNÎ İSTANBUL—
UJEGfl DONYAOA EN ÜSTÜN ALMAN RADYOSU OLARAK TANINMAKTADIR
moaeu
Türkiye Umum Mümessili: ABDÜLKADİR MEMİŞOĞLU- Katırcıoğlu Hanı No. 18 - Tel.: 26916 - Telgraf: ARMEMİŞ - İstanbul
Sohlnn »nfıt
î — Beceriklilik; Sıfat ta İn fi. 2— Bir kavim; MczruaL 3 — MAbut; lir pamuk cinai. 4 — Boynu bükük (» aktarın bozun Öyledir; Başka »•>r tâbiri de “okut,, tur. 5 — Bü-Ucn 6 — Hayvan yuvası; Tersi aa-ı Bir renk. 7 — Birleşik Amerler Hükümetlerinden. Alkış; Güzel Kanat. 9 aat; Tersi er (eski 10 — Aptal; Dişlerini
8 — Cennet. — HAJtka inlerim çoğul» geçir.
Yukarıdan a^ıı^t: ,
1 — Haftalığa mensup; Fikir. 2— Yaslan; İnce. 3 — Tasdik makamında söylenir fakat kabadır; Bir r»«nk; Rumca bir 4 — üyesi noksansız (iki keltme), 5 — Bir nevi r. .i sun: Yüze cülücünün yarım »j — Ağzımda kilerden biri. 7 — Maileni ip. Bir üzüm cinsi. 8 — Cnn-ıız bir muhafız; İskambilde bir kfı-£ıt. 9 — Sıfat takısı; Sondaki harisiz Amerlkrıda çıkan Irzız bir mey-va. 10 — Ayak direme; Hüküm.
nCNKÜ BULMACANIN HALLİ
Soldan
I — Eli pek açık. 2 — Lâf. Balina. 3 — İdare; Onar, 4 — Mikado; İzanı. 5 — Afili; O.B. 8 — Not, Yaya. 7 — Ev; Eyalet 8 — Ata Enik. 0 — Aleni; Ayan. 10 — Kara köseli.
Yukarıdan natıffı:
1 — Elimine; Ak. 2 — LAdl; O-vala. 3 — îfakat; Ter. 4 — Raf-Ana 5 — Ebediye; Ki. fi — Ka; O-ta* 7 — Alo: Sanavi 8 — Çini; A-hse. o _ Ozanı; Ekol. 10 — Karabet; İn.
Pamuk ipliği tevziatı
Halk Ra nka sııı d a n
İstanbul Bölge Sanayi Birliğine kayıtlı olup (ta pamuk ipliğine ihtiyacı bulunanların 11 aralık 1950 akşamına kadar birlikten alacaktan vesikalarla Halk Bankasına müracaat ederek kendilerine tahsis edilecek pamuk ipliklerini bedelini ödemek suretiyle çekmelerini ehemmiyetle rica e-der, yukarıda yazılı tarihe kadar Bankamıza müracaat ederek Bankamızca tAvin edilecek nispetler dahilindeki iplik tahsislerini çekmeyenlere bu tarihten sonra iplik satışı yapılamıyaca-A'jnı ve bu suretle elde kalarak olan ipliklerin sanayi birliği men-supları haricinde kalan diğer sanayicilere tevzi edileceğini alakalıların bilgilerine önemle ulaştırırız.
□:xxxxxxxxxx:
GÜZEL VE FAYDALI ■ İlanlar YENİ
İSTANBUL
dadır.
1
OıSLERıN MıNESı üZERıNE! YERLEŞEN BıRTAKIM ZARARLI MADDELERLE Di$ ARALARINDA KALAN YEMEK PARÇALARININ YAPTIĞI ASİTLERİN TAHRİBATINDAN ıLERı GELDİĞİ. İLMİ ARAŞTIRMALAR NE-JİCESİNDE ANLAŞILMIŞTIR. J
JİlcÇCUVl, NANE esansli
RADYOLİN
TERKıBıNOEKı ANTİSEPTİK MADDELER VE YAPTIĞI BOL KÖPÜK SATESıNDE, DİŞLERİ ÖRTEN ZARARLI MADDELERİ VE ASıTLERı ERİTİR VE DİŞLERİ TEMİZLER.
Qfl
z
’ HER YEMEKTEN SONRA DİŞLERİNİZİ
RADYOLİN le
FIRÇALARSANIZ ÇÜRÜMELERİNİ ÖNLERSİNİZ 4 « . T*
Türkiye İmar Bankası
Sermayesi : 1.500.000 - Kuruluşu : 1928
Yeni Postahanc arkasında Aşırcfendl caddesi No. 35/37
Vadesiz tasarruf tevdiatına Vadeli tasarruf tevdiatına
Faiz verilir ve vadeli mevduat faizleri aylık olarak ödenir.
% 4,5 % 6
DEVLET DENİZYOLLARI İLÂNLARI
Kereste naklettirilecek
1 — Ayancık Orman İşletmesinde mevcut 151 M3 fınnlı kayın kerestesi Ayancıktan Istanbulda F. Havuzlar İşletmemize naklettirilecek tir.
2 — Bu nakil işine alt pazarlık 8 12.1950 cuma günü Tophanede Malzeme Müdürlüğünde saat 15 te yapılacaktır.
3 — Şartnamesi her gün Malzeme Müdürlüğü Ticaret aer-visinde görülebilir.
İsteklilerin teklif edecekleri flyatm yüzde 15 ntapettedeM teminatla belirli günde komisyona müracaatları. (16689)
Devlet Demiryolları
Genel Müdürlüğünden :
Ege bölgesinden gönderilecek pamuk çiğidine alt 269 sayılı tarife ve ekleri 1.1.1951 den İtibaren yürürlükten kalkmaktadır.
Yeni gelen
son model
CHIRANA ve TESLfl
I
ı
Marka Tıbbî ve Diş
GALATA, RIHTIM CADDESİ. TAHİK HAN altındaki yeni mağazamızda teşhir ve satışına başladığımızı SAYIN DOKTORLARIMIZA arzederiz.
Tababeti Cihazlarımızın
Muhtelif Röntgenler (15 - 800 mA.) (Radyoskopi ve Radyografi için)
Metabolizma cihazı Ultraviyole Galvanofanulik Stcrilizatör Ameliyat masası Ameliyat lâmbası Pnomotoraks
ve-sa i r
tıbbi
Diatermi Enfraruj Elektroşok Termostat Narkoz Kuvöz Inhalııtör cihazlar
l'nit komple Muhtelif fotöyler vesair diş tababeti
Diş Tıır
röntgenleri Elektrikler cihazları
TÜRKİYE GENEL MÜMESSİLİ :
MEHMET KAVALA
TAHİR HAN - GALATA
Tel : 49449 Telgraf : Lamet - İst.
Marmara Bölgesi Liman ve
Deniz işleri Müdürlüğünden:
Kumaşı İdareden verilmek, sair malzemesi imal edene alt almak şartlyle 89 adet elbise ilo 18 adet paltonun diktirilmedi açık eksiltmeye konulmuştur.
Muhammen bedeli 1807 Hra 50 kuruş ve geçici teminatı 135 lira 57 kuruştur.
isteklilerin geçici teminatları yİ e birlikte eksiltmenin yapılacağı 12 aralık 1950 salı günü saat. 15 te Galetada Rıhtım Caddesinde kain müdürlüğümüz binasında toplanacak eksiltme komisyonuna müracaattan. (16263)
Darülaceze Müdürlüğünden:
Müessesenıizde 1500 metrekare Metal sıvası ile 850 metrekare karomozayık döşemesi İşi ayrı ayn pazarlıkla yaptırılacaktır.
İsteklilerin 8.12.1950 cuma günü saat 14.30 da müessese müdürlüğüne müracaatları. (167001
YILIN ANSİKLOPEDİSİ
• »
l'mumi rağbet rekorunu kıran, vaktinden evvel mevcutlu tükenen, En büyük takvimcilerin, alimlerin, şairlerin, filozofların, mütefekkirlerin, doktorların, muluırrirhkriıı. hik&yecilerln, hazırladıkları.. Hor yıl seve seve aldığınız :
BÜYÜK SAATLİ MAARİF DUVAR TAKVİMİ
Sadece bir takvim değil, hakiki bir bilgi hâzinesidir. Aylardanberl mütehassıslara hazırlatılmakta olan hu eşsiz takvime sahih olmak fırsatını kaçırmayınız...
BÜYÜK SAATLİ MAARİF DUVAR TAKVİMİ
Yeni yılın en kuvvetli ansiklopedik eseri olicaktır. Bayiinizdeıı istemekte acele ediniz.
8 Arnhk 1O)
ALMAN MAMULATI
Harpten evvelkinden daha ustun kalitede, meşhur Güldner DİZEL motorları gelmiştir.
Güldner DİZEL motorları ekonomik sarfiyatı ve emin çalışmaları ile bütün dünyada şöhret kazanan motorlardır.
DİZEL MOTORLARI
Çifteler Harası Müdürlüğünden:
1 _ Aşağıda cins ve ıniktartarı vazıh buğday, peynir vesaire hizalarında gösterilen gün ve saat-
lerde her biri toptan, istekli çıkmadığı takdirde partiler halinde Eskişehir Ticaret Borsasında satıla-
ı r k t ır.
2 __ isteklilerin beHrlI gün ve saatlerde gerekil tomlnatlariyle birlikte hazır bulunmaları şartna-
mesini görmek isteyenlerin Eskişehir Veteriner Mahmudiyede Hara Müdürlüklerine müracaatları ilân olunura 1 (18320)
Kf 11 fi ( t m A R
Teslim Muhammen ı
Cinsi yeri Mlkfan kı.v mrti Teminatı Tarih Saat
Y*eni yıl mahsulü buğday Hara 130 ton 40.500 L. 6075.— U- 14.12.1950 14.00
Yeni yıl mahsulü tam
yağlı koyun peyniri
( Buzhanede ı Eskişehir 340 teneke 0.095 L. 1364.25 U OT 14 30
Karagül kuzu yünü •• 349 Kg. 698 U 104.70 u OT 14.4 5
Merinos yünü •• 180 ” 540 L. 81.— Lk OT lo.tıO
Muhtelif koyun, kuzu
keçi derisi H 132 adet 132 L. 19.80 U OT 15.15
Müstamel taş kömür
sobası M 6 w 60 U 9.— L. 1530
Müstamel baskül M 1 - 20 L. 3.— U OT 15.45
»
ellenmft •btmmı
GOnlık hâMttı. rrtnUin dtpnda ren h gUndı yUoeıct erVdk
çördüklennde gâ/h jhll pn ehrah bıâ»jlınn»n elltnnut lr»ci ed'ld^in» Hfk tltinu mı ? 0 halde dilli! etmemıi oUınu dâhi şimdiden lApl aldukhn >tü YtYiaıt
CUTEXJ
Bir CUTEX |i»esı emsalinin 4 »nesine bedeldir. çUnkü CUTEX 2 misli dayanır,
Cuteı miktar itibarıle 2 misli fazladn
İstanbul Dördüncü İcra Memurluğundan : 950/2358
Fehmi Toksan: Beyoğlu Zan-bak »okak No. 29. kat 2 de ikon hAlen İkametgahı meçhûl:
Turislna Manastınna 2775 Hra borcunuzdan Ötürü 22.10.1950 tarihinde Balat eski Kasaplar sokak 1/2 sayılı yerde bulunan ve tutanakta cins ve evsaf kıymetleri yarılı eşyalarınız gıyabınızda haczedilmiş ve namınıza çıkarılan 103 davetiyesi bila tebliğ İade edilmekle bu davetiyenin 1-lAnen tebliğine icra yargıçlığınca karar verilmiş olmakla IIAnın neşrinden itibaren 20 gün içinde hacze bir diyeceğiniz varsa bildirmeniz lüzumu 103 davetiyesi yerine kaini olmak üzere ılAnen tebliğ olunur. (lötiliij
DEVLET DEMİRYOLLARI İLÂNLARI
POSTAL SATILACAK
Devlet Demiryolları Haydarpaşa
Satmalma Komisyonundan:
1 __ 3S20 çift muhtelif No.larda postal kapalı zarf usuUyla
satılacaktır.
2 __ Muhammen bedeli 49660 Ura olup muvakkat temhıatı
3721 lira 50 kuruştur.
3 — Şartnameler komisyondan parasız olarak dağıtılmakta-
dır. ___
4 — Arttırma 19 aralık 1950 salı günü saat 11 de Haydarpaşa
Gar binası dahilindeki Haydarpaşa Satınalma Komisyonunda ya-
pılacaktır.
Teklif mektuplarının o gün saat 10 a kadar makbuz mukabilinde komisyona verilmesi veyahut muayyen olan saatten evvel ele geçecek tarzda iadeli taahhütlü olarak posta ile gönderüma--i (1650T)
ALINMASI TAVSIVS EDİLİR
AşRBO
Comments (0)