sı"«yi AKŞA
Sene 28 — No, 9880 — Fiat! ber yerde 10 kuruştur.
CUMA 5 Ekim 1945
Sahibi: Necmeddln Sadak — Neşriyat müdürü: Hikmet Feridun Es _ AKŞAM Matbaası
Londra konferansı dağıldıktan sonra beliren ihtimaller
Heyecanlı havadis meraklısı bir Amerikan gazetesinin yazdığına bakılırsa Londra Beşler Meclisinde tartışmalar atışmaya kadar varmış. İleri geri sözler söylenmiş. Buna İnanmak güç. tür. Çünkü, ahde vefayı, imzaya bağlılığı, dostluğa saygıyı unut, muş olan milletler arası politika ahlâkı, diplomatlar arasında — birbirlerinin canına kıyarken dahi — konuşma edebini hâlâ kıskançlıkla korumaktadır. Onun için, hiç bir diplomatın hiç kim. Beye, hattâ Hitlere bile; »Sen Hltlere benziyorsun!» demeye dili varmaz.
Bununla beraber, milletler arası siyaset terbiyesi her politikacının kendini haklı çıkarmak için hâdiseleri olduklarından başka türlü anlatmasına engel değildir. Netekim, resmî tebliğ yaza m adan dağılan Londra kon. feransı hakkında Dışişleri Bakanlarının ayrı ayrı verdikleri İzahat birbirine taban tabana zıttır. Amerika Dışişleri Bakanının söylediğine göre Molotof’un, ilk günü verilmiş bir karardan geri dönmek istemesi konuşma, ları suya düşürmüştür. Molotof ise bunun tam aksini iddia edi. yor.
M. Byrnes diyor ki:
• Dışişleri Bakanları konferan. sının ilk günü, yapılacak bütün müzakerelere beş devletin de iş. tirâk edeceklerini tazammun eden bir karar alınmıştı. Fakat 22 eylülde M. Molotof. yanılmış olduğunu, bu kararın geri alınmasını yani Fransa ve Çinin ba. sı andlaşmalara ait müzakerelerin dışında bırakılmasını istedi, ğini söylemiştir.»
Buna karşılık Molotof yoldaş,1 şöyle diyor:
»Bazı gazetelerde 11 eylül tarihli kararın zikrediidiğlnl oku. dum. Bu karan görmek ister, dim. Konsey tarafından hiç bir karar alınmadığı ve hiç bir Ba. kan tarafından imzalanmadığı, na göre bu haberi yayan kimsenin Dışişleri Bakanlan konseyi, nln bu kararım nereden çıkardığını merak ediyorum.»
Dün de anlatmaya çalıştığımız gibi mesele şudur:
Londrada eylülde bir .ıDışişleri Bakanlan Meclisi» toplanacağını bildiren Potsdam kararma göre bu Meclis İtalya, Romanya, Bul. garistan, Macaristan, Finlandiya İle sulh muahedeleri hazırlaya. çak ve «Su vazifeyi yapmak için Meclis, ilgili düşman memleketle mütareke imzalamış devletlerin temsilcilerinden teşekkül edecektir, İtalya ile sulh muahedesinde Fransa, İtalya mütarekesini İmzalamış devletlerden sayılacaktır.»
Potsdam kararının bu madde, sine göre Molotof haklıdır, Fransa yalnız İtalya sulhunda hazır bulunabilecek, fakat ne Fransa, ne de Çin — bu maddeye göre — Bulgar. Rumen, Macar sulhu konuşmalarına giremiyecekler. Amerika da Finlandiya mesele, sine kanşmıyacaktır.
Görülüyor ki bu anlaşmazlık Potsdam kararını yorumlama farkından doğuyor. Potsdamda Beşler Meclisine karar verilmiş, fakat gerçekte bu Meclis üçlere İnmektedir.
Fakat İngiliz, Amerikan Dış Bakanlarına göre Fransa İle Çinin. bazı meselelerde Beşler Meclisinden kapı dışarı edilmesi mümkün ve doğru olamıyacağı için 11 eylülde toplanan Beşler, bütün İşlerin hep birlikte konuşulmasına karar venniş, Molotof da bu karara katılmıştır. Halbuki sonradan Molotof, bir yanlışlık yapıldığını Heri sürerek bu kararın yok sayılarak zabıtlardan çıkarılmasını İstemiş, öteki, ler —■ verilmiş bir kararın geri almamıpacağı düsüncesile — bu. na razı olmamışlar, konferans bu yüzden dağılmış,
Şimdi M. Byrnes, gazetecilere demecinde bu karara dayanıyor,
Molotof yoldaş İse «Böyle bir karar vermedikn diyor. Hangisi doğrudur, bunu kestirecek herhalde biz değiliz.
Ancak mesele. Fransa İle Çinin Balkan Mihvere İleri sulhuna karışmalarında değildir. Şayet karışmasalardı, işler hemen yo. luna girip anlaşma mı olacaktı? Hayır, Bizçe bütün bu gürültü, konferansın ana meselelerdeki başarısızlık mesuliyetini glzleye. cek kuru sebepler aramak İçki, dlr. Şu, bu maddenin müzakere usulüne ait tefsiri ne olursa ol. sun. konferans en ciddi anlaş, mazlık yüzünden, dağılmıştır,
Necmeddin Sadak
(Arkası sahife 2; sütun 5 te)
Lâstik yolsuzluğu tahkikatı Sorumlulara karşı tazminat dâvâsı açılacak
Suç ve kusuru tesbit edilecek ofis memurlarına karşı kanuni takibat yapılacak
Ankara 5 tTelefonla) — Ticaret Ofisine alt işler hakkında Ticaret Ba kanlığı He temas etmek üzere bir kaç gün önce şehrimize gelen Genel müdür, B. Ahmet Cemil Cönk dün akşam İstanbul* gitmiştir.
Ticaret Ofisinin çeşitli işleri hakkında yetkili makamlardan aldığımız malûmatı bildiriyoruz:
İstanbul gazetelerinin son günlerde bahis mevzuu ettikleri lâstik İşine müfettişlerce el konmuştur. Yapılan tahkikat sonucunda bu İşte sorumlukları ve alâkalıları zarara soktukları sabit olanlnrd karşı tazminat dâvası açılacak, bazı ofis memurları İçin de suç veya kusur tespit edilecek olursa bunlar hakkında da derhal kanunî takibat* başlanacaktır.
Ofisin elindeki Gravyar peynirlerinin çürütüldüğünün doğru olmadığını alâkadarlar İddia etmektedir. Bunların memleket içinde sürüm ve İstihlâkinin teminine va bir kısmının da ihracına çalışılmaktadır.
Ticaret Ofisinin elindeki diğer çeşitli maddeler piyasaya bir ferahlık vermek ve hayat pahalılığının ucuzlamasını sağlamak üzere peyderpey satıma çıkarılacaktır. Bu arada dağıtıma tâbi pamuklu dokumalar yakın
Atom bombası
B. Trııman bir konferans toplanmasını istiyor
Londra 5 (Radyo) — M. Truman atom bombası enerjisi hakkında İngiltere, Amerika ve Kanada arasında bir konferans akdi hakkındaki fikrini Kanada Başbakanı M. Ma-ken2i Klng vasıtaslle İngiliz Başbakanına bildirmiştir. M. Makenzl Klng geçen hafta M. Truman'la görüşmüştü. M. Truman, atom bombası hakkında İngiliz Başbakanının fikrini öğrenmek İstemektedir. İngiltere Başbakanı, bu soruya cevap vermezden evvel başka milletlerin bu İşe İştirak ettirilip ettirilmemesi hakkında Danışma komisyonunun fikrini soracaktır.
DİKKATLER:
Kışlık tarifelere pek erken başlanması halka sıkıntı veriyor
Taşıtlarda kışlık tarife eylül biter bitmez tatbika başlandı. Bu yüzden de zaten evine ve işine giiçliitklc gidip gelen lıalk, büsbütün sıkıntıya diiştil. Sayfiyelerden ahalinin göçetme za. manı umumiyetle pastırma yazının sonundadır. Hiç değilse kasım ortalarına kadar kışlık tarifelerin başlamaması lâzım gelir.
Ingiliz - Amerikan ticaret müzakereleri
Reuter muhabirine göre yeniden sekteye uğradı
Londra 8 (Radyo) — vaşlngton’dakl Reuter muhabirine göre, Ingiliz -Amerikan para ve ticaret konuşması yeniden sekteye uğramıştır. İngiltere, İmparatorluk dahilinde ticaret fikrinden vazgeçmiyecek olur»* Amerika hiç bir suretle kendisine yardım etmlyecektlr.
Ingiliz lirasının kıymeti düşür iilmiyecek
Wa3hlngton S (AA.) — Açığa vurulduğuna göre, Amerikan hükümetinin İtirazı üzerine,, tngllfı hükümeti. İngiliz lirası kıymetinin düşürülmesi tasavvurundan sarfı nazar etmiştir.
Bu plAn gereğince, İngiliz lirasının şimdiki rayici olan 4.03 dolar, takriben 3.70 dolar olarak teablt edilecek ve bu suretle İngiliz İhracatını fay-dalandıracaktır.
zamanda tevzi edilecektir. Bunların bir kısmı memur Ve müstahdemlere dağttılmak iizere Bakanlıklarla muh telif burumlardaki memurlar kooperatifi erine, yardımlaşma sandıklarına, geri kalanları da halka nlsbeten ucuz flatlerle satılmak üzere Yerli Mallar Pazarların^ verilecektir.
Ofisin elinde kalan ve satışları, serbes bulunan diğer bir takım mallara gelince; bunların bir çoğu satılmıştır. Henüz satıhnıyianlan kısa zaman İçinde piyasaya çıkarılarak satılacaktır.
Rüştü Dıktürk millî korunma savcılığına verildi
Lâstik yolsuzluğunu tahkike memur olan Ticaret Bakanlığı müfettişleri, Rüştü Dlktiirkün tamir ettiği lâstiklere hareamayıp arttırdığı ve ötekine berikine sattığı söylenen 800 kilo ham kauçuktan 50 kilosunu Eyüpte bir Ihmada bulmuşlar ve müsadere etmişlerdir.
Rüştü Dlktürk hem fazla flatle karaborsaya mal satmaktan hem de devletten taahhüt işinde kullanmak üzere aldığı kauçukları piyasaya sürmekten milli korunma savcılığına verilmiştir.
Yeni Avrupa ve dünya pazarlan
Nevyork’ta Kolombiya Üniversitesi tarafından «Sulhun mükâfatı: Yeni Avrupa ve dünya pazarlan» adlı yeni bir eser neşredilmiştir. Eserde Avrupa İktisadinin sukutunun sebepleri anlatıldıktan sonra Avrupanm saadeti ve iktisaden yükselmesi İçin lâzım gelen şartlardan bahsedilmektedir.
Eserin muharriri, milletlerarası geniş bir iktisadi 1? birliği temin etmek İçin hemen harekete geçilmezse. bunun büyük tehlikeler doğuracağı kanaatindedir. Muharrir böyle bir hareket İçin Amerikanın önayak olması lüzumundan bahsediyor,
Birçok mühim meseleleri tetkik eden bu kıymeti! eseri birkaç güne kadar kısım kısım neşretmeğe bavlıyacağız.
TENİ TEFRİKAMIZ
Mukaddes yalan
Aşk ve macera romanı
Yazan: L. Mallcet. Çeviren: Vâ-Nû Bu güzel romana, AKŞAM sütunlarında pek yakında başlıyoruz.
________________________
Bir Amerikan tefsircisine göre
Rusya, Boğazların kontroluna mukabil Akdenizdeki taleplerinden vazgeçmeğe hazır
Spectator dergisine göre Anglosaksonla-rın Doğu Avrupanm istikbali hakkındaki Rus dileklerini kabul etmelerine imkân yok
Londra 5 (R.) — İngiliz Dış Bakanı B. Berin Beşler konferansı hakkında basın mümessillerine beyanatta bulunmaktan vazgeçmiştir. Mamafih önümüzdeki salı günü Avam Kamarasında mufassal beyanatta bulunacaktır. Diş Bakanlan muavinlerinin kendilerine havale edilmiş olan meselelerin tetkikine ne zaman bavlıyacakları beşler arasında tebligat yollle yapılacak görüş teatilerinden sonra belli olacaktır. Bu görüş teatilerinin önümüzdeki günlerde yapılması beklenmektedir.
Hava bozukluğu dolayıslle avdeti gecikmiş olan B. Bymes’ln Vaşlng-ton'a dakikadan dakikaya varması bekleniyor. B. Byrnes cumartesi günü sabahı Türkiye oaatile saat 5,30 da radyo İle Amerika milletine beşler konferansı hakkında beyanatta bulunacaktır.
Moskova’da kötümserlik havası esmiyor
Londra 5 (R.) — B. Molotof, dün gece Moskova’ya dönnrüştür. Moskova radyosu, B. Molotofun Londra konferansında taklbettlğl hattı hareketi tasvlbettlğlnl Mareşal Stalln" İn B. Truman'la b. Attlee' ye bildirdiğini İlân etmiştir. Londra konferansının başarısızlığı münasebeti!» ecnebi gazetelerinde görülen kötümserlik havası Moskova’da görül me-mek Hedlr.
New- York Herald Tribüne gazetesi, aSulh uzun ve güç olacaktır, binaenaleyh bidayette görülen başarısızlık ve gerginlikten müteessir olmamak lâzımdır.» diyor,
Amerikadaki tefsirler
Nevyork 5 (AA,) — Londra konferansının sona ermesi hakkındaki baş makalesinde New - York Times gazetesi şunları yazmaktadır:-
Şimdiki çıkmazdan kurtulmak hususunda bulunacak tarzıhal Byrnes ve Molotof tarafından yapılan demeçlerde gösterilmektedir:
Gerçekten, andlaşmalarin İncelenmek iizere kendisine tevdi edileceği bir genel barış konferansına temas etmektedirler. Fark, Moskava’nın andırmaların üç büyükler tarafından hazırlanmasını İstemesi, Birleşik Amerika'nın ise, eğer Franaa, güvenlik konseyi emrine kuvvet verecek ise, andlaşmalann kaleme alınması İşiyle doğrudan doğruya ilgili bulunması mütalâasında olmasından doğmaktadır.
Diğer taraftan, New - York Times gazetesi tarafından tertlbedllen bir toplantıda, Edwln James demiştir ki:
Londra konferansının akim kalmasından sonra verimli bir şekilde mesaiye tekrar başlamanın tek yolu, üç büyük devlet hükümet şeflerinin toplan ma.» dır. Sovyetler Birliği İle İngiltere arasında hakiki ve 8ovyet Rusya İle Birleşik Amerika arasında ufak nispette menfaat İhtilâfı bulunduğunu kabul etmek lâzımdır. Va-şlngton ll0 Londra, Moskovaya karşı gayretlerini birleştirmektedirler. Lon dra konferansındaki bazı, tezahürlerden anlaşılmaktadır kİ, Sovyetler birliği faraza Boğazların kontroluna mukabil, Akdenizdeki mütalebatın-dan vazgeçmek gibi bazı tfivlzlerde bulunmıya hazırdır.
İngiliz gazetelerinin mütalâaları
Londra S (A.A.) — Haftalık muhafazakâr Spectator dergisi yazıyor:
İngiltere, Birleşik Amerika ce diğer birleşmiş milletlerin doğu Avrupanm İstikbal! hakkında Rus telâkkisini kabul etmelerine İmkân yoktur. Diğer taraftan Rusyanın infirada çekilmesi İhtimalini hafifsemek de doğru olmaz. Şu hale göre, yapılacak tek şey daha geniş ölçüde bir konferans toplamaktır.
Aynı derginin diğer bir yazısında İngiliz Dışişleri Bakanlığı eski daim! müsteşarı Lord Vanaittart imzasile şöyle denilmektedir:
Artık Üç Büyüklerin zamanı geçmiştir. Onların yerine on sekiz büyük geçmelidir.
Haftalık müstakil Time And Tide dergisi «Demokrasiye karşı totaliterlik» başlığı altında neşrettiği mânalı bir makalede şöyle diyor:
Stalln'e tâvizde bulunmak Hltler’e tâvizde bulunmak demektir.
Diğer taraftan solcu bir dergL olan
«New Statemen and Natlon» şöyle yazıyor:
Stalln‘İn siyasetiyle Hltler'inkl arasında bir benzerlik aramak herkesi yanlışlığa sevketmek olur ki bu çok tehlikeli bir harekettir. Bununla beraber, eğer tamamen müstakil bir batı bloku teşkil edilecek olursa böyle bir blok Rusya He bir Amerika memleketleri bloku arasında bir harbi bertaraf ettirebilir.
Almanların Müttefik asker-lerini zehirleme plânı Avrupada harbin birdenbire sona ermesi üzerine suya düştü
Londra 5 (AA) — Avrupa harbinin birdenbire son* ermesi. Müttefik kıtalarının kiitle halinde zehirlenmeleri İçin Almanlar tararından hazırlanmış bir tertibin boşa çıkmasını lntacetmlştlr. Harb suçluları komisyonu tarafından bugün neşredilen bir gizli Alman vesikasından anlaşıldığına göre, zehir mütehassısları 1944 senesi ekim ayında Ber-Uııde toplanarak bu mücadelenin ‘plânlarını son olarak gözden geçirmişlerdir. Bu mütehassısların gayesi Müttefik istilâ kuvvetlerini zehirlemek ve Alman askerlerine son dakikada yutmak üzere «İntihar hapları» tevzi etmekti.
Evvelâ. İçine mathanol dökmek su-retile içilecek şeyleri zehirlemek kararlaştırılmıştır. Eiîlere enjeksiyon
surctlle zehir katılacak ve bunlar öldürücü bir hale getirilecekti. Faraza, sosislere bir şırınga He Dorye zerkedllecektl. Tabaklar vg diğer eşya son derece kuvvetH bir zehire batınla çaktı. Alınanlardan tedavi edümele-rlnl lstlyecek olan «haydutlara. İlâç şekli altında bir sıra zehirler verilecekti.
Zehirli haplar ve kapsüller de hazırlanmıştı. Bu İşte goe önünde tutulan en ehemmiyetli nokta, bu zehirlerin tesirlerini bir kaç saat ve hattâ bir kaç gün evvelinden göstermemesi İdi. Bu hususta ele geçirlim $ olan bir Alman vesikasında şöyle denilmektedir:
Haydutların uğradıkları evlerin İçinde ölmemeleri esastır.
Günler Geçerken
Kültürümüzün can damarı
Epeyce ■zamandır dil değişikliği üzerrhe pek azı lehte ve çoğu _ aleyhte yazılarla karşılaştığımız halde bu işin resmi sıfatla ba-‘şında bulunanlar henüz harekete geçmediler; yani Dil Kurumu üyeleri ve genel sekreterliği, iş edindikleri dâvaya canla, başla atılarak bu cereyanı baltalıyanlara ve tesirleri altında kalanlara karşı müdafaa vazifesine girişmediler Hattâ geçen gün lıayll sönük tarzda kutlanan Dil Bayramında bile eski bayramlarda yapıldığı kadar mevcudiyet gösterilemedi, son yıim çalışmaları hakkında lüzumlu malûmat verilemedi. Sükût çok defa vakarlı bir vaziyet ise de uzun sürdüğü takdirde aleyhteki propagandanın gelişip yerleşmesine sebep olacağından daima faydalı ve lüzumlu sayılamaz.
öyle tahmin ediyorum kİ yakında toplanması beklenilen kongrede Dil Kürtününün bize söyl ivecekleri vardır; çoktur; cevaplarını o açılışa saklamaktadır. En salâhiyetli bir heyet, eski tâbirle «sebebi hikmet ve mevcudiyeti» olan bir dâvanın münakaşasını sükût ile karşılayamaz, İşi vurdum duymazlıkla geçiştiremez; «bunlar gazeteci ağzı yazılardır, ilmi mahiyette değil, dlr» de diyemez. Zira kırk yıldır dil işleri üzerinde çalıştığını ve hocalık ettiğini söyleyen bir eski profesör de tenkldciler arasında yer almıştır Hattâ bizde ciddî mânada bLr dil ilmi olmadığını, dil ilmine uygun ^alışılmadığını ileri sürenler de var. Bütün bu sürekli tenkidler yüzünden umumî efkârda bir inan sarsıntısı se. zilmektedir O sarsıntıyı sütun köşesi fıkralarla, şak anısı sözlerle. kelime oyunlarile önlemek, gidermek bilmem ne dereceye ka. dar mümkündür?
Usan dâvasının medihte ve zemde daima mübalâğaya uğradığı muhakkaktır; tatbik sahasında zaman zaman ifratla hareket edildiği de şiiplıe götürmez. Bu can damarı ile fazla oynamanın kültürümüz İçin ne derece zararlı olacağını düşünerek artık radikal bir karar almak lâzım, önümüzdeki dil kongresine ve ılolayisile (Dil Kurumu) na düşen vazife o bakımdan pek ağırdır; dil dâvası yan eğlence, yan iş olmak mahiyetini çoktan kaybetmiştir,
Rerik Halid Karay
Sahile 3
ftfSŞ A M
ö Ekim 1945
SÖZÜN GELİŞİ
İhtisasa saygı
Günün birinde bir mütehassıs lâzım olur. Çalışacağı sahada bizde ileri gitmiş ustalar olmadığı için başka memleketler, den aranıp bulunur: işin başına getirilir. Şöhreti vardır. Elindeki vesikalarla şimdiye kadar yaptığı İşler mesleğinin üstün bir şalı, niyeti olduğundan şüphe bırakmaz.
Mütehassıs, aramıza karışıp göreceği İşin ne olduğunu an. ladıktan sonra oturur, bir plân hazırlar. Kendisi ne de olsa yabancıdır; beklenen işi iyi yapmak İçin itina göstermiş, bütün bil. glsinl dökmüş, bilhassa İhtisasının icaplarını yerine getirmiştir.
Plâna, yani mütehassıs olmadığımız, işin plânını İnceden İn. ceye tetkik eder, beğenmeyiz: «Şurası şöyle olmasın, böyle olsun», «bu tarafı hiç lâzım değil», «falan kısmı şu şekilde olmalıdır!»
Mütehassıs, lüzum gösterdiği mlz değişikliklerin bir kısmını makûl bularak yerine getirir. Fakat isteklerimiz arasında öyleleri vardır ki yerine getirmek fennî esaslara aykırı hareket etmek demektir Plân bir fabrikaya aitse İstediğimiz değişiklikler bir de. receye kadar mümkündür; fazlasını Istivemeylz. Çünkü fabrika anlayış ve hesapları arasında her İsteğin muayyen yeri vardır; o yerleri alabildiğine değiştirenleyiz. Fakat meselâ mütehassısın hazırladığı plân bir şehir plânı ise eser bir şehircilik bilgisinin niahsıriüdiir, Ona, yapacağımız türlü müdahaleler mütehassısın tiirlii düşünce ve hesaplarını altüst eder; sonunda vücuda gelen eser de mütehassısın tasavvur ettiği eser olmaz.
Halbuki birim bütün arzumuz da mütehassısın İstediklerimizi, ne olursa olsun, kabul etmesi merkezindedir. Etmezse zorlarız. Bunu kendi bilgisine karışmak sayan mütehassıs «öyle ise bu İşi ben yapamam; siz kendiniz yapınız-* deyip gider. Yahut da İdare etmek, yüksek ücretle çağırıldığı bu memlekette oturup parasım almak, safayi hatırla yemek niyetindedir, bizim, plânında yapılmasını İstediğimiz değişiklikleri, İsterse ihtisasını hfçe saymış,. planını berbadetnıiş olalmı. kabul eder. Biz memnun oluruz, o parasını aldığı İçin memnundur. Fakat ortaya çıkan eser de hiç bir şeye benzememiş, İçinde çocukça potlar kırılmış, mütehassıs, tan beklenen İstifadeyi sağlamamış bir eser haline gelir.
Iht ısasa saygı mütehassısın dediğine uymaktır. Bildiğimizi okuyacaksak mütehassısa ne lüzum var?
Şevket Rado
Laval’in muhakemesi
İlk oturum gürültüler arasında bitti, muhakeme bu sabah Lâval'in gıyabında devam edecek
Bulgar temer -küz kampları
Bir Amerikanı gazetesi muhabirinin bildirdikleri
Nevyork 4 (IÎ13TS) — »Christian Science Monltor» gazetesinin Sofya muhabLrJ, gönderdiği bir telgralla şimdiki Bulgar (-eliminin tetkik sırasında göz önünde tutulması 'âzım gelen en meşum Olaylardan birinin de siyasi temerküz kamplarının mevcudiyeti olduğunu söylemekte ıe şöy-> le demektedir:
•Vatan cephesinin meziyetleri hakkında birçok deliller mevcut olabilir. Sovyet'lerin idaresi altında tatbik edilen Bulgar rejiminin terakkiler) hakkında münakaşa edilebilir. Fakat, Bulgar faaliyetinin her safhası üzerinde Damocles'Ln kılıcı gibi asılı bulunan «Siyasi temerküz kamplarında» yapılan muamele hakkında münakaşa edilemez. Rejimin iktisadi, İdeolojik veya .siyasi flklrlerlle küçük bir ayrılık, İnsanları bu kamplara göndermeğe kâfidir,
Bulgar vatan cephesi tarafından tatbik edilen demokrasi müthiş olduğu gibi, Bulgar vatandaşlarının temerküz kamplarında hapsedilmesi de gözden kaçmamaktadır.
Bulgar rejiminin İsmi ne olursa olsun bir temerküz kampları dalma bir leke olarak kalacaktır. Vatan cephesinin İşlediği haksızlıklar ve hatalar ne olursa olsun, temerküz kampiarı en dehşetli suiistimalleri teşkil edeceklerdir.»
Atinada karışıklık
Londra 6 (R) — Atina’da karışıklıklar çıkmıştır. Bu vaziyeti askerler ihdas etmişlerdir. 15 yaralı vardır. Hükümet hâdiseler hakkında tahkikat yapmaktadır.
Japon harb suçluları Avustralya’da yargılanacak
Delhi 4 (R) — Camborra'dan Reuter'e bildirildiğine göre, Ja. pon harb suçlularının yargılanmaları Avustralyada yapılacak, tır. Bunlardan bir kısmı şimdi, den Avustralyaya gönderilmişlerdir.
İran, Azarbaycana yeni bir vali gönderdi
Tahran 4 (AA.) — İran hükümeti aylarca süren tereddütten Sonra, say-Isjv olup bir çok defalar Bakanlık yapmış bulunan M- Farogh’yu Azer-banycan valiliğine tâyin etmiştir. Bu tâyin, yetkili mahfillerde, hükümetin Azerbaycanda vaziyete tamamen hâkim olmak karart şeklinde telâkki edilmektedir. Yeni vali enerjik bir adamdır ve geniş yetkilere sahip olacaktır.
27 gizli Bulgar polisi ölüme mahkûm edildi
Sellnlk 5 (A.A.) — Bulgar gizil po-fmı teşkilâtı olan Ohrana'ya mensup 27 memur ölüme mahkûm edilmiştir.
Yugoslav seçimlerine muhalifler iştirak etmiyecekler
Belgrad 8 (AA.) — İyi haber alan mahfillerde söylenildiğine göre, eğer kasım ayında yapılacak olan seçimlerde serbestliği temin etmek üzere kabinede geniş ölçüde değişiklikler yapılmıyacak olursa, muhalefetin seçimlere İştirak etmlyeceğl tahmin olunabilir.
Joe Luîs terhis edildi
New - York 4 (A.A.) — iler sıkletten boks dünya şampiyonluğunu el'an muhafaza eden Zenci Joe Louls terhis edilmiştir. Sabık çavuş şunları söylemiştir:
Fazla gelen sekiz kiloyu kaybetmek İÇİn Kaliforniya'ya gidiyorum. İlk sivil maçımı bundan üç ay sonra yapacağım. Rakibim Bllly Com’dır. Bu maçın bana en az üç milyon dolar bir servet temin edeceği ümidindeyim.
Yeni bir damga kanunu hazırlanıyor
Ankara 5 (Telefonla) — Hazırlan-makta olan yeni Damga kanununun ana hatları tesblt edilmektedir. Buna göre,' Tayyare ve Müdafaa pullarına tâbi evrakın damga resimlerine bir miktar zam yapılmak surcllle Tayyare ve Müdafaa resmi kanunlarının İfiğvl cihetine gidilmektedir.
Damga resminden ayrı tutulan İlânlardan alınacak resimlerin tutarı ve nispetleri de ayrıca bir cedvel halinde tasarıya eklenmiştir.
Bazı kâğıdlardn resim miktarları indirilmiş, bazılarında da yükseltilmiştir, Resim tarifesindeki 11 nispeti 3 e indirilmiştir
Elektrik cereyanına kapılarak öldü
Balatta Mollaaşkı mahallesinde şamdancı sokağında oturan Sadlye isminde bir kadın, evinin arkasındaki bir arsada çamaşır asarken elektrik direğine dokunmuş ve derhal ölmüştür.
—
! Londra 5 (Radyo) — Sabık Fransız | Başbakanı Laval'ln dlin Paris'te muhakemesine başlanmıştır. Oturum açılır açılmaz Laval'ln avukatları kendilerine, müdafaayı hazırlamak İçin vakit bırakılmadığı lddlaslle tahkikatın derinleştirilmesini ve dâvanın tehirini İstemişler, teklifleri kabul edilmediği takdirde muhakemeye İştirak etmiyeceklerlnl söylemişlerdir. Mahkeme, bu talebi reddetmiş, muhakemenin devamına karar vermiş ve İthamname okunmuştur. Laval’ln avukatları mahkemede hazır bulunmuyorlardı.
İthamname mucibince Laval, devletin İç emniyetine karşı tertipler hazırlamak ve düşmanla İşbirliği yapmak töhmetlle suçlandırılmakta ve saıiık için İdam cezası talebedilmekte İdi.
Luval aleyhindeki İthamname okunduktan sonra başkan sorguya başlamış, sanığın memuriyet hayatı-jıın bir hülâsasını yapmış, Hitler ve Mussollnl'ye benzer taraflarından bahestmişllr.
Laval başkanın sözlerini kesınlş, kendisini no zaman suJh taraftarı olduğunu, tehlikenin Almanyadan geldiğini kendisinin de bildiğini söylemiş, 1940 felâketini önlemeğe İmkan bulunduğunu İspat eden ve hezimetin hakiki mesullerini göste-
Sovyet sürgünleri
Bir Sovyet generaline göre Müttefikler memleketlerine dönmelerine mâni oluyormuş
Moskova 6 (A.A.) — Müttefik İşgal bölgelerinde bulunan Bovyct vatandaşlarının memleketlerine dönmcle-lerlnc mâni olunmaya çalışıldığını İddia eden, Sovyet sürgünlerini mem-keletlerlne İade teşkilâtı şefi General Golikov, Pravda gazetesinde »unları yazmaktadır:
İngiliz v« Amerikan işgal bölgelerinde mevcut teşekküller Sovyetler Birliğine düşmandırlar ve ellerinde mevcut bütün' vasıtalara baş vurarak Sovyet vatandaşlarının memleketlerine dönmelerlnc mâni olmaya çalışıyorlar. Bu teşekküller, vatandaşlarımı tethlş ve hataya sevkedl-yor, memleketimize karşı İftiralarda bulunuyorlar.
Edebiyat fakültesinde imtihanlar
Edebiyat fakültesinde 8 ekimde yapılacak sınıf İmtihanlar» Konyada açılan Üniversite haftasına edebiyat fakültesinden bir kaç profesörün iştirak etmiş olması dolayıslle 13 ekime bırakılmıştır.
İmtihanlar bu tarihte başlıyacak Vf ay sonund a nlhayetlenecektir.
Beş senelik sanayi programı
Ankara 4 — Ekonomi Bakan, lığı sanayi tetkik heyetince harb sonrası İçin beş senelik bir plân hazırl an m aktadır.
Bu plâna göre yurdun muhte_ lif yerlerinde ağır sanayi merkezleri tesis edilecektir. Bu me_ yanda memleketimizde bir de lokomotif fabrikası kurulacak, br,
Suriye ve Filistin’e keçi ihraç edilecek
Serbes ihraç müsaadesile Suriye ve Filistin’e yakında 30,000 baş keçi İhraç edilecektir.
Eczacıların bugünkü toplantısı
İstanbul eczacıları bugün etlb. ba odasında bir toplantı yaparak istifa eden idare heyeti yerine yenisini seçecektir.
Adana bölgesinde yetiştirilen şeker kamışları Adana bölgesinde yetiştirilen şeker kamışının ıslahı ve bundan şeker İstihsal edilmesi etrafında yapılan incelemeler müşpet netice vermiştir. Adana'da kurulmasına karar verilen şeker fabrikasının İnşasına yakında başlanacaktır.
Üniversite profesörleri Konya’dan Ankara’ya döndüler
Ankara 5 — Üniversite haftası münasebetlle Konya’da bulunan İstanbul üniversitesi rektörü profesör TevfLk Sağlam ve profesör arkadaşları. bugiln tayyare İle Aııkaraya dönmüşlerdir. Bu 'akşamki trenle de İstanbul'a hareket edeceklerdir.
Yeni küçük sanatlar tasarısı
Ankara 5 (Telefonla) — Ekonomi Bakanlığı tarafından hasırlanmakta olan yeni küçük sanatlar tasarısı üzerinde çalışmalara devam edilmektedir, Bu çalışmalarda bilhassa usta, kalfa ve çırak arasındaki münasebetlerle küçük sanat kooperatiflerinin tanzlmL ve mürakabesl üzerinde ehemmiyetle durulmaktadır.
Bu hususta hazırlanan rapor, Sanayi umum müdürlüğünce de incelendikten sonra tasarı kesin şeklini alacaktır.
Beşiktaş Halkevinden: İstanbu-? lun kurtuluşunun yıldönümü müna-sebetlle 6 ekime raslıyan oumartesl günü saat 21 (*e Müze, Tarih komitesi başkanı Muzaffer German tarafından «İstanbulun kurtuluşu» mevzulu bir konferans verilecek ve bunu takiben de Gösterlt kolmuz tarafından bir piyes sahneye konulacaktır.
* Dağıtma komisyonu yoğurtçularla peynircilere ve bisküvi fabrikalarına İş hacimleri nispetinde elde mevcudolıın 27 ton İevha tenekeyi tevzi etmiştir. Kullandıkları kapları tenekeden olanlar arasında mevsim dolayıslle bu çeşit İhtiyaç «ahlplerl komisyonca tercih edilmiştir.
recek olan vesikaları ibraz edeceğini ilâve etmiştir.
Bundan sonra Lava], «sorgu yar-gıçı beni inglltereye kin beslemekle itham etmiştir. Bunun aksini ispat edeceğim.» diye bağırmış ve muhakemesinin bütün siyasi hayatına teşmil edilmesini istemiştir.
Laval cumhuriyetçi hissiyat taşımakla olduğunu ve bütün siyasi hayatında bunu İspat etmiş bulunduğunu beyan etmiş ve Fransa ya İliç bir zaman nazl rejimini zorla kabul ettirmek İstemediğini İddia eylemiş, fakat 1040 hezimetinden neticeler çıkarmış olduğunu da kabul etmiştir,
Laval, bundan sonra siyasî fikrinin hiç bir zaman Anglosaksonlara karşı harb yapmak veya Almanlarla İttifak akdetmek yolunda olmadığını, fakat iktidar mevkiinin sergüzeşçller eline geçmemesine çalıştığını söylemiştir.
Laval, yorulduğundan bahisle mahkeme başkanından muhakemenin tehirini İstemiş, hâkim bu talebi reddetmiş ve Laval İle mahkeme başkanı arasında şiddetli tartışmalar olmuştur Dinleyiciler de bu gürültülere İştirak etmişlerdir. Bunun üzerine muhakeme başkanı jandarmalara Tevali göstererek: «Bu herifi alıp götürün, yarın muhakemesi gıyabında devamı edecektir» demiştir.
Muhakemeye Laval'ln gıyabında bu sabah devam edilecektir.
B. Haşan Âli Yücel’ in Londra seyahati Ankara 4 — Milli Eğitim Ba. kam B. Haşan Âli Yücel, Lon_ drada toplanacak Milletlerarası eğitim konseyinde Türklyeyi temsil edecektir. B. Haşan Âli Yücel bir haftaya kadar Londra -ya hareket edecektir.
Kızılay hastanesi
Ankara 4 — Kızılay kurumu tarafından burada bir hastane açılmasına karar verilmiştir. Hemşire okullarında okuyanlar bu hastanede ders ve staj göreceklerdir.
Hastanenin Cebecide İnşası uygun görülmüş, projesi btr mütehassıs Fransız mimarına yaptırılmıştır.
Kızılay’ın muhtaç Avrupa milletlerine yardımı
Ankarû 4 — Milletlerarası Kızılhaç teşkilâtının Avrupaya kış yardımı İçin yaptığı hazırlıklara Kızılay tarafından da iştirak edilmesi kararlaştırılmıştır. Yapılacak bağışlar ve toplanacak yardım paralan Kızılhaç teşkilâtına gönderilecektir.
Kira ihtikârı
Ankara 4 (Telefonla) — İsmet Kanad adında biri Yenlşehlrde Kızılırmak caddesindeki evinin üst katını fazla para İle kiraya vermekten sanık olarak Ankara millî korunma mahkemesine verilmiş ve yapılan duruşma sonunda 1640 Ura ağır para ceza, sına mahkûm edilmiştir,
Hocapaşa malîye şubesi usulleri iyi neticeler verdi
Ankara 4 — îstanbulda Hocapasa maliye şubesinde yeni tatbik edilmekte olan mail usuller İyi neticeler vermiştir. Bu usullerin bütün şubelerde tatbik edilmesi düşiinülmekte-d1r. Bir zaman sonra vergilerin bankalara yatırılması ve böylelikle lüzumsuz bir sürü kırtasl muamelelerin ortadan kaldırılmasının mümkün olacağı tahmin edilmektedir.
Bir Amerikan âyanı geliyor
Ankara 4 — Amerika Ayan üyesi Pepperln salı günü Ankaraya gelmesi bekleniyor.
Yeni İstanbul defterdarı
Ankara 4 -— Maliye Bakanlığı müsteşar muavini B. Gıyas Akdeniz’in İstanbul defterdarlığına tâyini yüksek tasdika iktiran etmiştir.
Ankara tıp fakültesinin temeli atıldı
Ankara B (Telefonla) — Tıp fakültesinin anatomi kismının temel atma töreni bu «abalı yapılmıştır.
Ankara'daki atletizm müsabakaları
Ankara 4 — Amerikan ve Yapan atletleri İle atletlerimiz bugün Ankaraya gelmişlerdir. Onmarteıri günü burada büyük atletten müsabakaları yapılacaktır.
Çukurova’da çeltik ekimi yasak edildi
Anka» 4 ~~ Çukurova’da çeltik ekimi yMak edilmiştir, Bunun ıcbebl, Sağlık ÜakanhğuuD, çeltik ekiminin sıtma savaşını geniş mikyasta sekteye uğrattığı kanaatinde hulurûMldir.
Toprak mahsulleri ve ihracat vergileri
Bu iki vergi kalktıktan sonra yanılacak muamele hakkında mâliyenin tavzihi
Ankara 4 (AA) — Maliye Bakanlığından:
Toprak mahsulleri vergisi İle gümrük çıkış vergisinin kaldırılacağına dair gazetelerimizde yayınlanmış olan haberler üzerine İlgililerin bu vergilerin kaldırılmasından sonra ne yolda muamele cereyan edeceği hakkında tereddüde düştükleri Bakanlığa yapılan müracaatlardan anlaşılmıştır.
Bu tereddütlerin giderilmesi İçin aşağıdaki malûmatın verilmesi faydalı görülmüştür.
1 — Toprak mahsulleri vergisinin kaldırılmasına dair yakında Büyült Millet Meclisine takdim olunacak kanun tasarısına nazaran;
A — Halen tatbik edilmekte olan 4553 numaralı Toprak mahsulleri kanunu 1 ocak 1946 tarihinden itibaren kaldırılacak -ve bu tarihten sonra İdrâk olunacak mahsullerden vergi alınmıyacaktır.
B — 1 ocak 1940 tarihinden evvel İdrâk edilmiş olan mahsuller daha evvel mükellefiyet mevzuuna dahil oldukları cihetle, tahakkuk ettirilmiş olsun olmasın, bunlara alt vergilerin tahsiline devam olunacaktır. Bu cümleden olmak üzere, tahakkuk ettirilip te, taksit zamanlarının 1 ocak 1946 dan sonrasına sirayet etmekte bulunması hasebiyle tahsil olunmamış veya diğer herhangi bir sebeple tahsil edilmemiş olan 1945 ve daha evvelki senelere alt hububat, bakliyat ve zeytinlere ait vergilerle sözü edilen yıllar mahsullerinden olup vergileri satış sırasında tahakkuk ettirilerek tahsil edilmesi İcabeti en afyon, pancar ve tütünlere, İhraç sırasında tahakkuk eden üzüm, İncir, fındık ve Antep fıstığına, çırçırlarıma sırasında alınması gereken pamuklara alt mükellefiyet baki kalacaktır.
Yugoslavyanın har bde kayıpları
Kurtuluş gününe kadar 1,685,000 kişi öldü
Londra 5 (AA.) — Harb mücrimleri komisyonundaki Yugoslav murahhası Dr. Zlvkovic, Mihver'İn Yugoslavya'ya tecavüzünden geçen mayıs ayında vukua gelen kurtuluşa kadar 1.685.000 Yugoslavin gerek harb meydanlarında gejekse sürgünde öldüğünü söylemiştir,
Dr. Zlvkovic, harb mücrimlerinin takibi hususunda hâlen tatbik edilmekte olan usulü tenkidetmiş ve bunun çok ağır olduğunu ve bir çok kaçamak yollarına İmkân verdiğini söylemiştir.
Yugoslav murahhası, bundan sonra, harb mücrimleri listesinde bulun-mıyan General Mihalloviç'ln nerede bulunduğunu bilmemekte olduğunu söylemi ştir.__________
Londra konferanst dağıldıktan sonra beliren ihtimaller (Baş tarafı 1 inci sahifede) Molotof, işi yarıda bırakıp Mos_ kovaya gitmek ve danışmak İçin İyi bir vesile bulmuştur.
Son gelen haberlere göre iki netice çıkarılabilir: İngiltere ve Amerika işi yarıda bırakmak niyetinde değildirler, konuşmalar yeniden başlayacaktır. Bu ba. lamdan üç büyük şef arasında temas vardır, İkinci netice şu. dur: Bundan sonraki konferansın Beşli değil, dalıa kalabalık olması, bilfiil harbe girmiş dev. letlerin ve İngiliz Dominyonlarının. da konferansa lstlrâk etme, lerl cereyanı kuvvetlenmektedir.
Konferansın en acıklı şekilde dağılması gerek Amerlkada, ge-rek îngllterede en kötü tesirleri yaratmıştır. Gazeteler, Rusyaya karşı harbden beri beslenen sevgi ve güvenin çok azaldığını yaz. maktan çekinmiyorlar. Sovyet politikası İngiltere İle Amerika. yi daha sıkı işbirliği lüzumuna İnandırmıştır. Bu İki galip devlet, altı yıldır bin bir fedakârlığa katlanarak güttükleri ideal uğruna harabeye dönmüş Avrupa. da — eğer isterlerse — hürriyet sulhunu kurabilecek durumdadırlar.
Bugünkü siyaset hartıl, tıpkı Almanvaya karşı savaşın İlk saf. hasını geçiriyor. Hazırlıksız De. mokrasller ağır harekete geçi, yortar, dâvayı kaybeder gibi görünüyorlar. Fakat Trumanla Attlee*nln bugünkü mücadeledeki Mimleri RooseveHüe Chuv. chllle’ln harbi kazanmak gayret-lertoden eksik değildir.
Neenıeddfn tndak
2 — Gümrük çıkış vergisine gelince;
Fevklâde vaziyet dolayıslle baza vergilere zam yapılmasına dair olan 4040 sayılı kanunla İhdas edilmiş olan bu vergi bilindiği gibi, İhraç sırasında alınmaktadır.
Hükümet, kanunla haiz bulunduğu yetkiye dayanarak, İhraç maddelerinden bir kısmını, evvelce bu vergiden İstisna etmiş ve halen vergiye tâbi olan diğer mallar ise ocak 1940 tarihinden İtibaren vergiden İstisna eylemeyi tekarrur ettirmiştir. Buna nazaran 1 ocak 1946 tarihinden itibaren İhraç olunacak mallardan çıkış vergisi adile bir vergi alınmıya-caktır.
Ancak haiz olduğu hususiyete binaen, 1944 ve daha evvelki senelere ait tütün mahsulleri bu istisnadan hariç bırakılacaktır.
Toprak ofisi bölge şeflikleri
Toprak mahsulleri ofisi teşkilâtı esaslı şeklide ıslah edilmektedir. Ofis memleket dahilinde bir kaç vilâyeti içine almak üzere bölge şeflikleri tesis etmiştir.
Bölge şeflikleri devlet miibayaatı, hububatın muhafaza ve şevki yatı İle meşgul olacaktır. Ofisin Amerlkaya sipariş ettiği siloların son partisi de Amerlkadan gelmiş ve kurulmasi bir müteahhide ihale edilmiştir. Bu kış elde bulunan bütün hububat depolara yerleştirilmiş olacaktır.
Ekmek karneleri kalkmıyacak
Ankara 5 (Telefonla) — Alâkalılar ekmek İstihkakının arttırılacağı ve karne usulünün kaldırılacağı hakkında dolaşan rivayetlerin asılsız olduğunu söylemektedirler.

Filistinde gerginlik
Vaziyet birdenbira vahamet ı kesbettî
Londra 5 (R) — FUlstlnden dün akşam geç vakit alınan bir habere göre, vaziyet birdenbire vehamet kesbetmlştir. İngiliz seyyar polis müfrezeleri Kudüs şehri dahilinde bazı tevklfat yapmışlardır.
Londra 5 (R) — Filistin Yahudi teşkilatlan d®n bir toplantı yapmışlar ve vaziyeti incelemişlerdir.
Paris 5 (R) — Fillstlne İngiliz kuvvetleri gelmeğe devam etemktedlr. Dün Kudüs şehrinde bu kuvvetler bir ' mahalleyi sarmışlar ve sabahtan akşama kadar süren bir taharrlyatta bulunmuşlardır. Bu hususta hiç b«r şey bildirilmemektedir.
Yunan naibine nişan
Londra 5 (Radyo) — İngiliz Kıralı, Yunan naibi Damaskinos’a Sen Mlşel ve Sen Jorj nişanını vermiştir.
BOPSA
4/10/1945 flatlerl
Londra üzerine 1 sterlin 5.22
Nevyork üzerine 100 dolar 132.—
Cenevre 100 tsvlçre Fr 30.675
Madrid Üzerine 100 pezeta 12.89
Stokholm ürerine 100 kuron 31 1325
. ESHAM VE TABVİLÂ1
% S faizli ikramiyeler:
1933 Ergani 24.70
1938 İkramiyen 22.15
Milli Müdafaa 21.26
Demiryolu ikramiyen 99 —
% 7 faizli Tahviller:
Sivas - Erzurum ı 20.70
Sivas - Erzurum 2-1 20.70
1941 Demiryolu 1 20.80
1941 Demiryolu ü 20.30
1941 Demiryolu İH 19.85
Milli Müdafaa 1 19.35
Milli Müdafaa n 20-05
Milli Müdafaa m 20.H
Anadolu Demiryolu Gruput
Tahviller 1-2 84.—
Hisse senetleri % 60 3fl.—
Mümessil senet 46—
Hisse çenetleri:
Merkez Bankası 141—
T. tş Bankası 15.—
T. Ticaret Bankası 4.20
Aslan çimento Ü.75
BORSA DIŞINDA
ALTIN BİATLERİ
Gulden 39.75
Reşadiye 852Û
tnglllz 42.80
Külçe (Bir gramı) 5.21
r— • Takvim •—
Şevval 28 — Hızır 153
fansak Güneş öğle İkindi ak Yatsı]
E. 10.86 13.13 0.10 9.S1 12.00 1.30 1
V. B.23 7.01 18.02 16.17 18.40 20.17 |
5 Ekim 1945
A A M
Sfihlfe 3
AKŞAMDAN AKŞAMA
Rejim fetişizmi
«Fetlfo puttur, «Fetişizmi de puta tapmaktır. Bu kelime türlü peklilerde kullanılıyor, Meselâ öyle ruh hastalan var kİ, kadının bütün şahsına, yahut şahsiyetine değil de, İskarpinine, kordelâsı. na gönül verirler. Hattâ ayakkabıcı vitrinlerinde duran bir kunduraya âşık olurlar Buna (feti. (iznin deniyor.
İktisat ilminde de, Kari Marx’a göre bir fetişizm vardır:
Bütün bu medeni terakkiler, fabrikalar, ticarethaneler, em. ri m İzdek i tekmil maddi ve mânevi teşekküller hep İnsanların hizmetlerini görmek, saadetini temin etmek içindir. Fakat bir dalâlet ârız oluyor: Asıl hedef unutuluyor Ruh hastalan nasıl kadını değil, vitrinde iskarpini görüyorlarsa, kapitalist dün. vada da düşünce ve alâkalar, artık malların üzerinde toplanıvoT. Sırf: Mal! Mal! Mal!... Gürleri bürüyor. Her tedbir, her kaygı. para ve eşya biriktirmek, parayı ve eşyayı İyi idare etmek, onların tertip ve İntizamını bozmamak... Bozmamak... Cemiye, tin bütün gayretleri o gayede toplanıyor... Ası! hedef olması iktiza eden «insanların rahat ve mesut yaşaması» unutuluyor. Bu. bir nevi puta tapmak, iilûhl. yet fikrini unutup kuru madde, ye eönöl kaptırmaktır.
Şüphesiz ki. yaşadığımız dünyada böyle bir emtia fetişizmi vardır. Cansız maddelerin ve hizmet hayvanlarının İnsanlara üstün sayıldığına dair misaller pek çoktur. Zira, gafil kimseler, in. sanın sırf yüksek bir mevcut, en büyiik gaye olarak değil, müs. tahsil kuvvet olarak da sırf istifade ve kıymet kaynağı olmak bakımından her şeye faik oldu. ğı«nıı göremiyorlar.
Fakat şu devirde, emtia fetişizminin yanında bir de rejim fetişizmi belirdi. Medeniyet nasıl İnsanları mesudetmek İçin vasıta olmak lâztm gelirse, rejimler de öyle olmak lâzım gelir. Hele kendilerine demokrattık atfeden bütün reilmler.
Lâkin bu şıkta da bir dalâlet ârız oluyor: Asıl hedef unutuluyor. Sevilen kadını hayalinden kayhederek pabuca vurulan divane gibi, kütleler, «rejim de re. Jim!n diye saf saf oluyor; birbirlerinin gözlerini oyuyorlar. Harb. de olduğu gibi sulhtp de, bir dem rahat bir nefes almak, bir oh demek mümkün olamıyor: Herkes, kendi rejimi uğrunda bütün be. şeriyeti kana boğmağa ran gibi... Tâ kİ...
Tâ kİ ne?...
Şayet rejim fertlere saadet getirmek İçin âciz ve nasıl bir vasıta değilse, bundan başka ne İşe yarar.
•••
AvusturyalI olmadığım ma. Ifimdur Kırallyete I ve imparatorlukça almadığım da maûlm. dur. Lâkin Münkir İle Nekir, mezarımda şöyle bir sual sorsa:
—- Bunca memlekette, bunca rejim gördün Hamburg'ların VI. yana’sı nasıldı?
Cevap veririm:
— Fpey mükemmeldi., r
— Niçin?
— Rahat nefes alman demler çoktu. Rahat nefes alanlar da çoktu.
Târife göre en berbat rejim... Fakat «Tejim fetişizmin ne kapılıp fertleri beyhude yere kahretmediği İçin Françofs . Joseph’ln İdaresini bile şu son çeyrek asrın nice İdarelerine müreccah bulmamağa İmkân yoktur.
(Vâ . HÛ)
RADYO
ANKARA RADYOSU
Bugünkü program
18.00 Salon orkestrası, 1840 Koşuşma. 18.45 Orkestranın davamı, 18.00 Haberler, 1840 Geçmişte bugün, 1845 Karışık şarkılar, 19,48 İktisat Matı, 20 Mandolin birliği, 20.15 Radyo Gazetesi, 20.45 Temsil, 21.30 Berbes Mftt. 81.45 Tarihi Türk musikisi, 22.16 Haftanın spor hareketleri, 7240 Dana müziği (plJ, 22.45 Haberler.
Yarın sabahki program
740 Çeşitli müzik (pl.), 7.48 Haberler, 8.00 Çeşitli müzik (DLL 12.80 Bakın orkörtratl, 12.45 Haberler. 13.00 Orkestranın davamı 13.30 Şarkı ve ■kürküler, 14-00 Cumhur Başkanlığı armoni muzlkaaı,~-14.2û At yarışları tahminleri.
[ŞEHİR HABERLERij
Mal almak için müracaatlar
Arjantin ile Brezilya bizden mal almak içltı müracaat ettiler
Son günlerde Cenubi Amerika memleketlerinden memleketimizden mal almaş için vaki talepler zlyade-■11 e artmışta.
Talipler arasında bilhassa Brezilya ve Arjantin vardır. Bu memleketler bilhassa Orta Avrupaya harb dola-jisllc «atılamıyan mallarımızı istemektedirler kİ harbden evvel Orta Avrupaya vaki ihracatımız, hemen hemen ihracatımızın dörtte üçünü tutmaktadır.
Aynı zamanda gerek Brezilya v« ge rekse Arjantin yapılan tekliflerden anlaşıldığına göre bugünkü İhraç fiatlerimlzl uygun bulmaktadırlar. Böylece İngiltere, İsviçre ve İsveç’e flat yüksekliği yüzünden eatdamıyan bir çok malların İhracı kabil olabilecektir.
Yalnız bunların ne şeklide gönderileceği belli değildir.
■ Zira bu memleketlerle memleketimiz arasında bugünkü, şartlara uyan resmi anlaşmalar yoktur. Bundan başka ihraç edilecek mailen götürebilecek vapur ve devamlı nakliye çervişleri bulunmamaktadır.
Mamafih gelen tekliflerde yakında Cenup Amerikası şileplerinin Doğu Akdenlze sefer yapacağı ve ihraç ■lallarının da bu şileplere yüklenmesi kabil olacağı bildirilmektedir.
Bir çiçek vakası
Bir köy halkına mecburî çiçek aşısı yapılacak
Hasta olduğu görülerek Çatalcadan Istan bula getirilen 8 aylık bir çocuğun çiçek hastalığına yakalanmış olduğu tesbit edilmiştir. Burada hastanın temas ettiği kimseler aşılanıldığı gibi çocuğun oturduğu Çatalcanın Ömerli köyü halkına da mecburi çiçek aşısmın tatbik edilmesi İçin hükümet doktorluğuna telgraf çekilmiştir.
Dün akşam Bağlık ye Sosyal Yardım müdürü Dr, B- Faik Yargıcı beraberinde »art hastalıklar mücadele mütehassisi Dr. B. Lûtfl İle birlikte Çatalcaya ve ömerll köyüne gitmiştir. ____________
Tütün kanunu tasarısı inceleniyor
Tekel Bakanlığının hazırladığı Tütün kanunu tasarısını tetkik için dün Tloaret ve Sanayi odası züm-e heyet! toplanmıştır.
Toplantıda bilhassa tasarının en ehemmiyetli ve tâdil edilmiş olan maddeleri gözden geçirilmiştir.
Yerli Mallar Pazarları mamulatında tenzilât
Yerli Mallar Pazarları idaresi pamuklulardan başka diğer bazı malların perakende Batışlarında ve bu arada bilhassa ayakkabı flütlerinde bir miktar tenzilât yapmıştır. Tenzilât nispeti yüzde 10 - 15 arasındadır. ____________
İki kahveci millî korunma mahkemesine verildi
Gazoz Railerinin bir miktar ucuzlaması üzerine kahvelerde, idare etmiyor, diye gazoz satılmamağa başlamıştır. Perakende satış flatlerl ucuzlıyan gazozların toptan satışlarının da ucuzlatılması Işlle Belediye meşgul olmaktadır. Bundan başka yeni kahve ve çay tarifesinde yapılan yüz para tenzilât üzerine birçok kahvehane sahipleri Belediyeye bir üst sınıfa çıkarılmaları İçin müracaat etmişlerse de. Daimi encümenin sınıf tebdil edllmiyeceğl hakkın dakl prensip karacı dolayıslle müracaatlar reddedilmiştir.
Kahvehaneleri kontrol eden murakıplar dün de yeniden esW fiatlerle kahve ve çay satan İki kahveciyi Milli korunma mahkemesine vermişlerdir. Kontrollar devam ediyor.
Yeni açılacak 10 eczana lotanbulda yeniden açılmasına karar verilen 10 eczanenin sahiplerine tebligat yapılmıştır. Eczane açmak için müracaat edenler arasında mü-enesesi, tahdit dolayıslle kapatılmış olanlar, devlet hizmetinde ve bilhassa Anadoluda çalışmış bulunanlar ve sermayesi fanla olanlar tercih edilmişlerdir. _____________
Eczahane sahiplerinin bir müracaatı
İstanbul eczaneleri sahipleri Sağlık müdürlüğüne müracaat ederek, akşamları saat 21 de kapatılmakta olan eczanelerin saat 20 de kapatılmasını istemişlerdir. Müdüriük bu müracaatı kabul etmemiştir. Bundan sonra, eskizi gibi, eczaneler gene saat 21 de kapanacaktır.
Temizlik işi
Ara sokaklar nöbetle
temizlenecek
Belediye, şehrin temizlik İşlerine daha fakla ehemmiyet vermeyi kararlaştırmıştır. Eldeki temizlik ame-lesl v» temizlik vasıtaları mahalli ihtiyaçlara göre mevcut kazalara taksim tdllmlşlerdlr. Fakat bunlar, bu kazalarda ancak en İşlek caddeleri temizlemekle meşgul oluyorlar. Halbuki şehrin ara sokaklarından bir kısmı pislikten geçllemlyecek bir haldedir. Belediye, sokakların temizlenmesindeki bu noksanı sırf yetecek sayıda amele olmamasile izah etmektedir. Ancak kış munasebetile bulaşık hastalıkların artması ihtimal! karşısında şehrin temizliğine bir kat daha ehemmiyet verilmesi zarureti vardır. Bunun İçin de mahalli amele ve vasıtalarla temlzlenemlyen ara sokakların temizlenmesi için seyyar ekipler teşkil edilmiştir, seyyar ekipler. haftanın tlç günü Beyoğlu, diğer İkişer günleri de Fatih ve Eminönü kazalarına gidecekler, bemlzllenecek sokaklar İçin bir akşam evvel kaymakamdan talimat alacaklar ve ertesi gün temizlik yapacaklardır,
Diğer taraftan bazı boş arsaların pek pis oldukları ve hattâ bir kısmının açık bir aptesane oallne konuldukları da görülmüştür. Sıkı bir takip ve murakabe olmadığından, bu gibi arsaların temizlettirilin esine imkân bulunamamaktadır. Belediye mevzuatına göre boş orsaların dışarıdan korunabilmesi İçin, etrafının tahta perdelerle çevrilip örtülmesi icabet-* inektedir. Harb yıllarında kereste ve tahta yokluğundan dolayı arsa sahipleri bu bakımdan zorlanmamışlardır. Belediye, şehrin temizliği ve sıhhatini korumak bakımından bütün boş arsaların etrafına tahta perde çevrilmesi İçin arsa sahiplerine tebligat yapacaktır.
Tramvay işçilerine mahsus elbiseyi giymeden çalışanlar
Son günlerde tramvay biletçi, vatman ve otobüs şoförlerinden bir kısmının tramvay İşçilerine mahsus elbiseyi giymeden çalıştıkları görülmektedir. İstanbulda tramvay işlediği gündenberl böyle başıbozuk kıyafetli işçilerin çalıştırıldığı görülmemiştir.
Bunun sebebi hakkında tahkikat yaptık. Tramvay İdaresi işçilerinden 100 kadarının kıyafetsiz olduğu anlaşılmışta. Tramvay idaresi depolarında da yedek tek elbise olmadığından, yeni işçilere elbise vermek kabil olamadığı gibi, yıpranmış elbiseleri de değiştirmek kabil olamamaktadır. Tramvay idaresinin, kendi İşçileri için bir müteahhide ihale ettiği elbiseler de zamanında yetiştlrflememlştlr Mamafih İdare, kendi isçilerine mahsus elbise yetiştirmek üzere bir terzi atelyesl kurmağa ve lüzumlu olan elbiseleri bu atelyede yaptırmağa karar vermiştir.
Belediyenin bütün nakil vasıtaları bir elden idare edilecek
Belediyenin muhtelif daire ve mü-esseselerlnin kullandıkları motörlü. motörsüz vasıtalar ayrı ayrı garajlarda bulunmakta ve ayrı ayrı idareye tabi olmakta idiler. Bunun idari bazı mahzurları görülmüş olduğundan, bütün nakil vasıtalarının Jir araya toplanması ve şimdiye kadar Fen İşleri müdürlüğüne bağlı bulunan Belediye Makine ve Sanayi şubesinin Fen İşlerinden ayrılarak doğrudan. doğruya Belediye reisliğine bağlanması, nakil vasıtalarının da bu müdürlüğe bağlı olarak bir elden İdare edilmesi kararlaştırılmıştır. Bu suretle bütün nakil vasıtaları muayyen bir maksat ve hizmete bağlan-maksızın lüzum görüldüğü zaman her türlü hizmete tahsis edileceklerdir. Bütçede buna göre değişiklikler yapılacaktır.
Fare zehiri almak için çok müracaat var
Sağlık müdürlüğünden parasız olarak dağıtılan fare zeh irinden almak İçin her gün yüzlerce kişi müracaat etmektedir. Fareden bizar olan lıalk sayısının çok olduğu anlaşıldığından, her isidyenln boş dönmemesi İçin ta miktarda zehir hazırlatılmaktadır. Müracaat edenler arasında resmi dairelerle müesseselerln yekûnu da her gün artıyor. •
Her gelen yıl, bizi her geçen yıldan dalıa kalabalık bulmalıdır. Bütün varlıklardan üstün varlık İnsan varlığıdır.
Anason Alınacak
Teket Genel müdürlüğünden:
İdaremiz için lüzumlu 300 ton kadar anasonun dışardan getirilmesi hakkında evvelce gazetelerle yapılan İlânda tayin edilen müddetin bazı teklif sahiplerinin tetkiklerini tamumlıyamadıklan anlaşıldığından 25 10. 845 tarihine kadar uzatılması uygun görülmüştür.
İsteklilerin flat ve şartlarını 26. 10. 945 tarihine kadar Tekel genel müdürlüğü müskirat muamelât şubesine yazı He bildirmeleri. (12003)
Yağların satış şekli ”
Tamamile Berbes olacak
Bakanlık toptan satışlarda nâzım rolü oynıyacak
Nebati yağ fabrikatörleri İle İzmir Tarım satış kooperatifleri birliği erkânı yağların satış şeklinin kararlaştırılman için Ticaret Bakanlığı tarafından Ankara’ya davet edilmişlerdir.
Ankara’da yağların ne şekilde satılacağı hakkında bir karara varılacaktır.
Aldığımız malûmata göre satış ta-mamlyle serbes olacak yalnız Ticaret Bakanlığı toptan satışlarda nâzım rolü oynayacaktır.
Gemi inşaat şirketi kurulacak
Öğrendiğimize göre, memleketimizde büyük mikyasta inşaat yapacak bir gemi İnşaat şirketi kurulacaktır Şimdiki halde şirket için konulduğu söylenen sermaye 2 - 2,5 milyon Ura arasındadır. Şirket daha ziyade 500 -1500 tonluk küçük gemiler İnşası İle meşgul olacaktır.
Bu teşebbüs Ulaştırma Bakanlığı tarafından desteklenmektedir. Şimdilik inşaat tezgâhlarının nereye kurulacağı belli değildir.
Elmalı suyu
Su verme zamanı bir müddet uzatıldı
Kadıköy ve havalisine su veren Elmalı bentlerindeki su miktarı yağmursuz! uk yüzünden çok azalmıştı. Son günlerde yağan yağmur, bu susuzluğu bir dereceye kadar telâfi edebilmiştir. Yağmur yağmadan evvel bentlerdeki su miktarı 4000 - 4500 metre mikâbı raddesinde iken yağmur üzerine bu miktar ancak 8000 metre mikâbına çıkmıştır.
Bular İdaresi, Kadıköy, Üsküdar h«ikinin büsbütün susuz kalmamaları için «on günlerde günün ancak yedi, sekiz saatinde «u verebilmekte İdi. Yağmurdan sonra su verme zamanı bir İH saat uzatılabllmlştlr. Ancak. yeni bir yağmur yağmadığı takdirde, bir iki hafta «onra yeniden akıtma zamanının azaltılmasında zaruret görülecektir.
MEVLÜT
Pek genç yaşında hayata gözlerini kapayarak faizleri »onsuz elemlere garkeden sevgili eşim (Zihniye Slma-Iş’in) vefatının kırkıncı günü müna-şebetlle 6/10/1045 cumartesi günü öğle namazını müteakip Aksarayda Valde Camii Şerifinde Hafız Fahri, Meclt, Zeki tarafından merhumenin ruhu İçin okunacak Mevlûdu Şerife merhumeyi seven ve tanıyanlarla bütün din kardeşlerinin gelmelerini rica ederim.
Fikret Şimal?
TEŞEKKÜR
Kardeşimiz: OSMAN A. SRAM in ölümü, hasebile cenaze merasimine IştirP.k etmiş ve beyanı tâzlyet lût-funda bulunmuş olan bütün, akraba ve dostlarımız,a ayn ayrı teşekküre teessürümüz mân! bulunduğundan, gazeteniz vasıtaslle iblâğını rica ederiz.
Kız kardeşleri: Korln Eram, La Baronu» Nadine Rerot Almeras Latour
8 E 8 TİYATROSU Her akşam saat 8.30 da VAN KEDİSİ Telif operet 1 perde

Bu akşam saat 20,30 da
Pazar
DRAM KISMİ KORİOLINUS
KOMEDİ KISMİ
MÜFETTİŞ günleri 15.30 da matine
TEKNİK
. Bilgi istiyen
GÜMRÜK
İdlerinizi
İstanbulda
Jzmîrde
Mersinde
İskenderunda
ANTALYA
Umumi Nakliyat T.A.Ş. ne
Ucuz
Kolay
Çabuk
Gör dürebilir siniz
Bugün matinelerden İtibaren
«Republlc Picture> İn büyük muvaffakiyetler kazanan fevkalâde bir »seri:
«Deanna Durblaa ve «Glorya Jeana m yeni rakibi Holivutum en çok beğenilen yeni Yıl dua:
M A R Y LEEnln
Amerikan radyosunun Matty Malneek ve orkestrasının lştlraklle yarattığı NE ŞİRİN ŞEY
Hissi ve müessir sahnelerle dolu hiç işitilmemiş kıvrak müzik nağmelerlle süslü hakiki bir hayat romanı?, ilâveten: FÜm gldıjannın hususi hayatı.
ŞARK Sinemasında
İki görülmemiş fevkalâde film birden
1- MEÇHUL YOL (Roy Rogers)
Romanslarla, serenadı arla, Isanyol korolarile Te Meksika Tango-larlle süslü esrar, heyecan Te ihtira» dolu bir film.
2 - GANGSTER’in AŞKI (A Gentle Gangster )l
MOLLY LAMONT — JACK LA RLE — BARTON MAC LALE
Baş döndürücü mevzuu, hey-canlı sahneleri, esrar dolu mâcerala-rile «enenin en büyük aşk ve macera şaheseri. Aşkı uğruna ve sevgilisin» verdiği bir sözle gangsterliğe veda ederek ıslahınefs edip hakiki bir aile yuvası kuran meşhur bir gangestarin, azılı bir caninin hayat romanı.
Öğrenci yazımı
Ankara Fen Fakültesi dekanlığından:
1 — Fakülteni İze serbest lisans. Matematik, Fizik ve Kimya öğretim lisansları ve Yüksek Kimyagerlik colu İçin öğrenci alınacaktır
2 _Yeni öğrencilerin yazılmaları 1-20 ekim ayı. eski öğrencilerin ka-
yıtlarının yenilenmesi 10-27 ekim ayı arasında yapılacaktır
3 — Vazilan yeni öğrencilerin »ayısı. Fakültenin alabileceği öğrenci ■nyımnı aşarsa, yazılanlar arasında 23 ve 24 ekim ayı günleri saat tam 0 da, Matematik ve Fizik - Kimyadan seçme imtihanı yapılacaktır.
Lisenin her üç sınıfında da iftihar kitabına geçmiş olan 5 öğrenci imtihansız alınacaktır.
«__Qnu matematik, onu fizik ve onu kimya, öğretim lisansları İçin ol-
mak üzere yeniden alınacak 30 harçlıklı öğrencinin İmtihanları, 23 ve 21 ekim ayı günleri saat tam 9 da matematik ve fizik - kimyadan yapılacakta.
(Harçlıklı öğrenci olmak İçin şartlar şunlardır: Türk olmak, kendibi-nin veya ailesinin yüksek öğrenimini sağ Uyacak kadar geliri bulunmak ve hiç bir yerde çalışmamak, 25 yaşını bitirmiş olmamak, evi! bulunmamak, Türfclyenin herhangi bir yerinde öğretmen olarak çalışmaya engel olabilecek bir sakatlık ve hastalığı bulunmamak (buna alt rapor, imtihanı kazandıktan sonra tam teşkilâtlı bir sağlık heyetinden alınır.!
6 — Harçlıklı olmak istesin veya İstemesin, fakültemize girmek üzere avda olarak yazılan bütün öğrenciler 23 ekim ayı günü tam saat 8,30 da Gazi Terbiye Enstitüsü binasında fakülte idaresine bizzat görünmelidir. Hangi sebeple olursa olsun o saatte gelmemiş bulunanlar, bu yıl fakültemize yazılma hakkını kaybetmiş olacaklardır.
8 — Eski öğrencilerimizin sertifika İmtihanları ve askerlik dersi imtihanı, 8-20 ekim ayı arasında fakültede İlân edilen günlerde yapılacaktır.
7 — Başka bir fakülteden nakil kabul edilmez.
8 — İşleri üzerinde her türlü bilgiyi edinmek lstlyenler eylül ayı İçin-
de pazartesi, çarşamba ve cuma günleri, ekim ayında hergün, çalışma saatlerinde Gazi Terbiye Enstitüsü binasındaki fakülte idaresine başvurabilirler. (Tel: 7185 den 102) (11409)
Afyon ilinden
1 — Eksiltmeye konulan İş:
Emlrdağı İlçesi merkezinde yapılacak 22509 lira 96 kuruş keşif bedeli İlk okul binası İnşaatı.
8 — Eksiltme 18 ekim 1945 tarihine rastlayan perşembe günü saat 15 de tl daimi encümeninde yapılacaktır.
3 — İstekliler keşif kâğıdı hususi ve fenni şartnameyi her gün mlljl eğitim müdürlüğünde göeblllrier.
4 — Eksiltmeye girebilmek İçin isteklilerin 1694 lira 03 kuruşluk muvakkat teminat vermesi ve eksiltmenin yapılacağı günden tatil günleri hariç olmak üzere en az 3 gün evvel bu gibi İnşaatı yaptıklarına dair vesikalarla birlikte bir dilekçe İle bayındırlık müdürlüğüne müracaatla bu işe mahsus olmak üzere vesika almaları ve bu vesikayı göstermeleri şartta. Bu müddet içinde vesika isteğinde bulunmıyanlar eksiltmeye giremezler.
B — İsteklilerin teklir mektuplarına İkinci maddede yazılı saatten bir saat öncesine kadar daim! encümene makbuz karşılığında vermeleri.
Postada olan gecikmeler kabul edilmez. (13037)

HER GÜN LOKANTA
Büyük kışlık salonda ner aKşam saat 20,30ı dan 22 ye (adar klâsik müzik, 22 de yeni danslarla varyete programı.
Programdan sonra daus mûz'ği. Pazar günleri saat 17 de komple varyete programlle dansı’ matlnler.
PAVIYON
Akşam yemekleri ve varyete programından »onra seçkin bir cazla dan» ederek eğlenilecek en şen ve en şirin ma haldir.
Halk Bahçesi
Havalar müsait olduğu takdirde her gün saat 17 den 19,30 a kadar, ve pazar günleri sabahları il den 13 • kadar LİLLY orkestrası konserleri


Bahllo 4
* Ekim 1945
, Gönılekiş
BİRİNCİ SINIF GÖMLEKÇI I Sirkeci Hamldlye cad. 27 L!j ■KSHİ Tel: 20096
Beyoğlunun en kibar lokali olan
Splendid Lokantası
BUGÜN AÇILIYOR
Her akşam 19 dan itibaren
Aperitif ve Dine konser
Beyoğlunda Novotni Oteli Altında . .. .
Büyük AİLE SAZ SALONU |
Yenilikler)» vy muazzam kadrosu ile bu akşam açılıyor,
ZEHRA BÎLtR — MÜZEYYEN 3EN^ğ IŞIL — 3AFÎY8 TOKAY ve memleketimlsin eti tanın. I nuş »az ve ser sanatkârları bir arada
Her pazar aaAt 15 de tekmil programla AtLB MATtNBflt
■ TOKATLIYAN -
SALONLARINDA
MÜZEYYEN SENAR
va ARKADAŞLARININ
Bu akşam saat 20 .
İsıanbul Milli korunma Savcılığından: İlâm: 945/654
FaLurasız mal almak suretti» MiUİ korunma kanununa muhaltetten suçlu İstanbul Balıkpazarı Tuzcular 13 No. lu dükkânda yağ ve peynir ticareti yapan Rüstem oğlu 1320 doğumlu Hilmi Peksaç hakkında 3005 aayıli kanuna tevfikan İstanbul 2 No. lu Milli korunma mahkemesinde yapılan duruşma sonunda: Suçlunun sabit görülen fiilinden dolayı hareketine uyan Milli korunma K nun muaddel 31-4, 59-5, 83 üncü maddelerine tevfikan elli lira ağır para ccza-«ile tecziyesine, bir hafta müddetle ticarethanesinin kapatılmasına ve bu müddet zarfında ticaretten men’lne ve hükmün katileştiğinde neşTİne dair mezkûr mahkemeden verilen 10 8. 44 farili ve 44 948 sayılı karar kari-leşmekle ilân olunur.
Akslı# gazateslyle neşrolunacaktır. (13241)
Petroiufiglnaen: ı— bu
Ressam, Tesviyeci, Tornacı Ustası Alınacak D &
afisin teknik İşlerindi» çalışmak üzere Sanat mektebi mezunu bir ressam; Pres işlerinde kalıp tesviye- . I
(1 yapacak muktedir bir tesviyeciye,, bir tornacı ustasına., bir Elektrik kaynakçısına İhtiyaç vardır. Ta-
ÎT* gösterecekleri ■liyakatlerin» göre yevmiye verilecektir. İsteklilerin bonservislerde Galatâda Kozluca
Ofisin
elliği ------------------------------------------------------------------------------------------.---------—
llpler, gösterecekleri ■liyakatlerin» göre yevmiye verilecektir. İsteklilerin bonservisleri!e Gftlatada Kozluca Han 4 üncü kata bizzat veya İstida ilefmüracaatları.
BERLiTZ
LİSAN DERSHANESİ 294, İstiklâl
FRANSIZCA İNGİLİZCİ ALMANCA
oaddesl
3 der#
^■HK» Dr Ihsan Sami MM
öksürük Şurubu
Hususî Ders
Cebir, geometri, fizik, kimya, Fransızca dersleri tecrübeli elemanlar tarafından verilmektedir. İsteklilerin mektupla müra-çatları. Ali Üstünel, Teknlc Üniversite Sömestr III, No. 1257.
■M F F. V K A L Â D E M BİR SATIŞ Tcpebaşmda Fresko apartı-manmdaki Mazllah satışı olacaktır.
Güzel âsarı nefise, mü. kemmel yağlı boya tablolar, atik ve büyük kıymette por. selen takımları, Directolre, Louis _ Philippe, Louis XV. ve Louis XVI, ve saire stillerde atik ve enfes salon takınılan, masif akajudan gü. zel stil masalar, atik yazıha, ne ve bilhassa bütün sandal, ya ve fotöylerl hakikî velurle kaplı Italyan Rönesans ve Baroques stilleri gayet nadl. de yemek oda talûnu. fev. kalâde bir kütüphane dola, bı, büyük divan - karyola ve komodlar ve saireden mü. rekkep bu emsalsiz ve zengin satış hakkında fazla ma, lûmat için yannkl gazetemi, zi okuyunuz veya 41221 No. va A. Babikyan’a telefon edjnjz ■■■■■■i
Zayi — 6 ncı daireden almış olduğum ehliyetnamemle muayene cüzdanı ve 9199 numaralı grup vesikamı zayi ettim. Yenlstıî alacağımdan eskisinin hükmü yoktur.
Nazım oğlu Nevzat Tataran 1335 Doğ.
öksürük va nefoa darlığı, boğmaca va kızamık: öksürükleri için pek tesirli İlâçtır.
RS Herkes kullanabilir. MSI
KİMYAGER
HÜSAMEOOIN
iştir akile
28 • kadar
YEMEKLİ müzik
Bu akşam saat 23 te yeni dekorlarla süslenmiş
ANS PAVYONU
ımîş “ I
AMERİKAN BAR’ın Açılış Töreni ATOMik CAZ’ıu ı neşe saçan havalarile yapılacaktır. Masalarınızı evvelden tedarik ediniz. Tel:
44778
Türk Tütün Limited şirketinden
Sahpazarı Trarnva durağındaki depomuzda mevcut 4000 kilo kadar kullanılmış hurda çul ve kanaviçe parçaları
ayın on bezincl pazartesi günü on birde Galatada Ünyon hanındaki şirket merkezinde pazarlıkla satılacaktır. Her gün İsteklilerin eşyayı mahallen görerek belirtilen vakitte Merkeze müracaatları İlân olunur.
Tekel Umum Müdürlüğü İstanbul Bira Fabrikası Müdürlüğünden
Cinsi
Stil Eşya Meraklılarına
Büyük bir fırsat!..
Acık arrtırma ile biiyiik bir satış
Şehrimizde tanınmış bir diplomata alt emsaline çok a« defa tesadüf olunur, hakikî ve garanti epok «Bleder maler» birinci ampir, marketer! 'emsalsiz eşyalar, bakara şu takınılan, komple tabak takımları ve bir çok nadide eşyalar azimet dolayıslle 7/10/945 pazar günü Ayazpaşada Gümüşsüyü hastanesi karşısında Lambropulo apartı-nıanın birinci katında açık arttırma suretile satılacaktır. Eşaları görmek İsteyenler ^S/10/945 cumartesi günü saat 12 den. 17 ye kadar teşrif edebilirler. Fazla tafsilât için Portakal Mobilva evine müracaat.
Tel: 42738.
Mlkdarı
Filiz
Saman
ton filiz ve 80 ton »man pazarlık
İdrar, Kan ve sair tahliller.
Eminönü, Emlâk Eytam bankası
İstanbul Milli korunma Savcılığından: İlâm: 445'1214-1215
Fazla Hatla kahve satmak suretile M1W korunma kanunun» muhalefetten suçlu İzmir Basmahane 1878 sokak 62 No. da oturur Kâzım oğlu Faruk Yabuzoğlu ve Konya, Kerimdede Mektep S. da oturur Kebapçı İbrahim oğlu 319 doğumlu Ali Baldan hakkında 3005 sayılı kanuna tevfikan İstanbul 3 No. lu Milli korunma mahkemesinde yapılan duruşma sonunda: suçluların sabit görülen »uçlarından dolayı hareketlerine uyan Milli korunma K. nun muaddel 31. 59, 3, 4, 63 üncü maddelerine tevfikan 50 şer lira ağır para cezaalle tecziyelerine, zaptedllen kahvelerin müsaderesine va hükmün katileştiğinde neşrine dair mezkûr mahkemeden verilen 27.2. 945 tarih ve 945/127 sayıh karar katılaşmakla ilân olunur.
Akşam gazateaiyle neşrolunacaktır. 113M7)
80 ton
80 n
1 — Yukarıda yazılı tahminen 80 suretti» satılacaktır.
2 — Pazarlık 15/10/945 günü saat 10 da Tekel İstanbul Bira Fabrikasında mübayaa komisyonunca yapılacaktır.
3 — Şartname ve satışa çıkarılan mallar her gün adi geçen Fabrikada görülebilir.
4 — Güvenme parası % 15 dir.
Rejans Lokantası
Yarın kışlık mevsimini açıyor
Maestro KAPİÇİDE3 İdaresinde mükemmel ORKESTRA, blnrinci mutbah - kusursuz servis.
Beyoğlu Sent Ancuan kilisesi karşısında Ollvo pasajında No 15.
(132111
Deniz Levazım amirliğinden:
Llto baskı makineleri İçin muhtelif eb'adda meşin merdane mübayaa ettirilecektir. Eb’ad ve mile tarlan her gün âmirllğlmlz. den öğrenilebilir.
Mevcut olanların veya sipariş suretile getirebileceklerin fiat ve teslim şartlarına ait tekliflerini 10, 10, 945 akşamına kadar Amirliğimize bildirmeleri, (12842)
Bayındırlık Bakanlığından:
20. 9. 945 tarihinde yapılacağı yayınlanan Trabzon limanı eksiltmesinin görülen lüzum üzerine aynı şartlarla 15. 10. 945 tarihine rastlayan pazartesi günü saat on altıda yapılacağı İlân olunur.(12396)
Su tesisatı yaptırılacak
İstanbul defterdarlığından:
Teminatı
Lira
Keşif bedeli
Dosya No. Lira
Zayi — Kurtuluşta Al Karanfil sokak No. 5 do Oturduğum 31 - 44909 İkamet tezkeremi kaybettim. Yenisini çıkaracağımdan eskisinin hükmü yok. Prodomos Dlyonls
Dr. RIZA R. REMAN ■■ Bursanın sabık Kaplıcalar hekim! ROMATİZMA ELEKTRİK TEDAVİSİ
Beyoğlu, Tünel. SofyalI Ş.2g/1
Başbakanlık İstanbul Arşiv Umum Müdürlüğü binasında su tesisatı İşi.
Yukarıda yazılı su tesisatı işinin 22/10/945 pazartesi saat 15 de Milli Emlâk Müdürlüğündeki komisyonda açıg eksiltme İle İhalesi yapılacaktır.
İsteyenlerin teminat makbuzlarlle en az bu İşe benzer bir taahhütte (5000) liralık iş yaptıklarına dair idarelerinden almış oldukları, belgelere dayanılarak İstanbul İline başvurup eksiltme gününden (Araverme günleri hariç) üç gün. evvel alınmış yeterlik ve 945 yılı Ticaret Odası veslka-larile komisyona, keşif evrakını görmek İçin sözü geçen müdürlüğe başvurmaları. (13252)
51252-141/1
5685
427
Sanayi Erbabının Dikkat Nazarına
Kendir, Keten, Jüt ve bilumum sanayi elyafım kırma, ayırma, yumuşatma, hazırlama, iplik haline getirme, dokuma ve Apre Makineleri;
İp ve halat imaline mahsus makineler ve akşamı; yüksek kalitede zemin muşambası imali için lüzumlu makineler;
Çuval dikme makineleri; Bilumum makine aletleri;
Demir ve çelik fabrika aksamiı
Elektrikle rnüteharrik bllûmum Irgat ve Babalar imaline İh. tlsas sahibi bulunan dünyanın en büyük fabrikasında:
FAİRBAİRN LAWSON COMBE BARBOUR LTD. LEEDS — BELFAST
Şeriki bulunan
Urquhart Lindaay a. Robertson Orchar Ltd. — Dundee, Charlea Parker Sons a. Co. Ltd. Dundee İNGİLİZ FABRİKALARI
Sulh imalâtına ve siparişler kabulüne başladıklarını Türkt. yedekl sayın müşterilerine ve sanayi erbabına bildirmekle şe. ref duyarlar,
TÜRÎYE UMUM MÜMESStLÎ:
Çatalca vakıflar memurluğundan:
Takdir olunan muhammen bedeli _____________________Akar No._________Lira Kuruş Harap mağaza Slllvrlde Piri 100_______600 00
Paşa mahallesi
Yukarıda cins mevki ve akar numaraslle muhammen bedeli yazıh Silivri kazasında vakfa alt gayri menkule takdir edilen bedel mukabilinde ve 2490 sayılı kanuna tevfikan mülkiyeti satılmak Üzer» arttırmaya çıkarılmıştır.
2/10/945 tarihinde 8/10/945 tarihine müsadif pazartesi günü saat 14 te müzayedesi yapılacaktır. İsteklilerin belli günde geçici garantisi!» Çatalc^Vakıflar idaresine müracaatları İlân olunur. (13261)
İstanbul Defterdarlığından
4750 sayılı kanun
ile zamlarının içinde
mest lâzımdır.
Bu ay sonuna kadar ödenmeyen vergi borçlarının yüz-de on cezası ile tahsil edileceği ilân olunur, (13256)
Cinsi
Mevkii
gereğince kazanç vergisi ikinci taksiti, bulunduğumuz ekim ayı zarfında öden.
Teknik üniversite rektörlüğünden:
Üniversitemizde derslerin 15 ekim 1945 pazartesi günü baş. lıyacağı ilân olunur. (13259)
M. ARDİTTI ve BİRADERİ
P. K. 339 . İZMİR
Telefon: 2420 Telgraf: Güneş
İSTANBUL ve ANKARA MÜMESSİLİ TİBET İT. ve İH. T.A.Ş.
Galata, eski Balıkpazarı Kardeşim sokak No. 27.29/1 Telefon: 41299. Telgraf: Tibetaş
Maliye Bakanlığından:
Beşlktaşta Hayrettin İskelesi sokağındaki maliye kırtasiye deposunda mevcut takriben. 450 adet eski çuval açık arttırma ile satılacaktır, isteklilerin 30 lira muvakkat teminat 11» birlikte 15 10 1945 pazartesi günü saat 14 de mezkûr depoya müraca, atian.' (13250)
NOT: iplik ve dokuma fabrikaları tesisi için lüzumlu keşif raporları ve plânlar hazırlanır.
Gümrük muhafaza genel komutanlığı İstanbul levazım amirliği satın alma komisyonundan:
4 kalem kerestenin 8/10/945 günü saat 11 do pazarlığı yapılacaktır.
Muhammen bedeli 2215 lira İlk teminatı 100 lira 12 kuruştur. Şartnamesi her gün komlsyondş. görülebilir. İsteklilerin vakti muayyeninde Galata Mumhane caddesi No. 54 dek! komisyona gelmeleri. C13207)
Diplomalı Eczacı aranıyor
Edirne vilâyetinin Keşan kazasınınrCumhurlyet Eczanesine Miidüru I mesullük etmek lstlyen meslektaşların İstedikleri âzami (icret ve bu- I günkü durumlarını bildirir mektupla mezkûr eczaneden şeraiti öğren- I meleri.I

Teknik Okulu müdürlüğünden:
I — Bu yıl Teknik Okuluna aday yazılmış olan İsteklilerin giriş imtihan lan aşağıdaki tarih ve yerlerde yapılacaktır:
1 — Teknikler kısmına aday yazılı olanların imtihanları: 8/Ekim/194â Pazartesi günü saat 9 da Aydın, Bursa, İstanbul, Kastamonu, Konya, Sivas, İzmir (Mithat paşa). Ankara (Birinci) Erkek san'at enstitüleriyle Ankara ve İstanbul yapı enstitülerinde yazılı olarak yapılacaktır.
Tekniker kısmı İmtihanlarına girecek olanlardan İstanbulda olup yazılmaları okulumuzda yapılmış olanlar arasında hangi aday numaras’n-dakllerln nerede imtihan clacaklan ekimin 5 inci günü Teknik Okulunda İlân edilecektir. İmtihana girme belgesi almış olanların beHrlt gün ve saatlerde İmtihan yerlerinde hazır blunmalan gerektir.
Taşradan mektupla Teknik Okuluna baş vurup yazılmalarını tamam iatmış olanlardan İstanbul dışında bir yerde imtihana girmek isteyenlerin bu yerlerin müdürlüklerine okulumuza mektupla baş vurduklarını bildirir bir dilekçe vererek imtihana girme belgesi almaları lâzım gelir. Yaı-nız bunlardan sonradan okulda girecekleri sağlık muayenesinde sağlık durumunu öğrenimi takibe elverişli olmadığı anlaşılanlar, İmtihanı kazanmış olsalar da okula almmıyacaklardır. Teknik okuluna baş vurmayıp bütün evrakı bu okuUardan birine vermiş olanlar da okul İdaresince yine muayeneleri bilâhare okulda yapılmak şartiyle birer imtihana girme belgesi verilecektir; belgesi olmıyoıüar İmtihana giremez.
2 — Mühendislik kısmına aday yazılı olan olgunluk vermiş ilse mezunlarının Teorik imtihanları 10,'Eklm/1945 çarşamba günü saat 9 da matematikten, ayni gün saat 14 de Fizik ve Kimyadan İstanbulda Teknik Okulunda yazılı olarak yapılacaktır. Bu adaylar ardında,
a) Makine ve Elektrik şubelerine girmek isteyenlerin pratik İmtihanları 15/Eklm/1945 Pazartesi günü saat 9 da Resim ve Teknolljlden yazılı olarak Teknik Okulunda: Aynı günsaat 14 de işçilikten yine Teknik Oku tundadır.
b) İnşaat ve Mimarlık şubelerine girmek İsteyenlerin pratik İmtihanları 15/Eklra pazartesi günü saat 9 da resim ve teknolljlden yazüı olarak ZlncLrllkuyudakl Yapı Enstitüsünde, ayni gün saat 14 de işçilikten yine Yapı Enstitüsündedlr. Mühendis kısmı giriş İmtihanlarına gireceklerinde daha evvelden yazılma kalemine baş vurarak birer İmtlnaha gime belgesi almaları ve belirli gün, saat ve yerlerde hazır bulunmaları lâzımdır.
n — Mühendis kısmına (Kadro gerekliğinden dolayı bir müsabaka İmtihanı açılması lâzım olmadığı takdirde imtihansız olarak) girecek hazırlık sınıfı mezunlarından yazı ile veya doğrudan doğruya Teknik okulu müdürlüğüne başvurarak yazılmalarını tamamlamış olanlar ancak oku lun açılma tarihi olan 5 Kaşım Pazartesi günü sabahı okula gelebilecek lerdir. Taşrada bulunduğu İçin yazılmasını yaptırıp muyenesl yapılmamı» olanların muayeneleri okula geldiklerinde yapılacağından bu gibilerin açılma tarihinden evvel okula gelmemeleri ilân olunur. 12259
Tekel Genel Müdürlüğü Paşa-bahçe Fabrikası Müdürlüğünden
1 — Tekel İdaresinin Diyarbakır ve Gaziantep fabrikaları İçin beheri 4720 liradan 9440 liraya İki adet üzüm k&sme makinesi yaptırılacaktır.
2 — Eksiltme 15/10/1945 günü saat 15 de Paşabahçe müskirat fabrikasın dadır.
8 — Bu iş» ait şartname fabrikada görülebilir.
4 — İsteklilerin yüzde 7,5 teminat olan 708 Ura İle gününde fabrikada bulunmaları. (13103)
Deniz fabrikaları genel müdürlüğünden:
1 — Gölcük Dz. Fb. larında çalışmak üzer» makine, motör tesviyecim İle tornacı v« elektrikçi ustaları alınacaktır.
2 — Gösterecekleri kabiliyete göre 110 kuruşa kadar saatlik ttorrt verilecektir.
3 — Öğle yemeği, İşbaşı, ayakkabı, aile v» çocuk zamları da verü»-c ektir.
4 — Talip olanların, aşağıdaki evrakları!» Gölcük Denli Fabrlkalan Genel (Müdürlüğüne müracaatları.
İbraz edilecek vesaik:
Sümerbank iplik ve dokuma fabrikaları müessesi Bakırköy Bez fabrikası müdürlüğünden:
1 — Fabrikamıza alt olup umumi mağazalar depolarında bulunan tahminen 50 ton kadar pamuk deşesi açık arttırma suretile satılacaktır.
2 — Açık arttırma 10. 10. 1945 çarşamba günü saat 14 de yapılacak-, br
3 — Şartname fabrika ticaret servisinden parasız olarak verilir.
4 — Fabrika ihaleyi yapıp yapmamakta serbesttir. (12893)
Alaca toprak ofisi şefliğinden t
1 — Sevklyat talimatnamemiz dahilinde ve benzin ve lâstik verilmemek kaydlle 4500 ton mahsulün Alacadan Yerköye nakli İş! müteahhld» verilecektir.
2 — Eksiltme 25 Ekim 945 perşembe günü saat 15 de Aalacada mü-essesemlzdc açifc olarak komisyon huzurunda yapılacaktır.
İsteklilerin bu mikdor nakllyeyl başarmıya ehil olduklarını belirtir vesaikle beş bin liralık güvenme makbuzlle belli günde hazır bulunmaları İlân olunur. (13257)
1—8 adet vesikalık fotoğraf
2 — Nüfus hüviyet cüzdanı
3 — Doğruluk kâğıdı
4 — Noter senedi
5 —'Bonservis.
(1S2M>
Maliye Bakanlığından:
Beşlktaşta Hayrettin iskelesi sokağındaki İstanbul maliye kırtasiye deposunda nümııneslne göre yaptırılacak 100 adet istif tahtası için bulunan flat lâyık hadde görülmediğinden yeniden eksiltmeye konulmuştur. İsteklilerin 120 Hra muvakkat teminat parası ile blrjjkte 11 ekim 1945 perşembe günü saat 14 de mezkûr depoya müracaa'flan. (12&31)