f
Üzüm ve incir tacirleri Ankara'da 12 eylülde bir toplantı yapacak
AKŞAM
Muhterem Anneler Urun seneler nefis çaylarını İçtiğiniz ALBAYRAK MÜESSESESİ Yavrularınıza en son usullerle elde edilen ALBAYRAK PİRİNÇ VE HUBUBAT UNLARINI sunmaktadır, 30 senelik ALBAYRAK markası dalma emniyet ve nefasetin damgasıdır. Bakkallarınızdan İsteyiniz. Deposu Tahmis
Sokak 74 İstanbul
Sene 27 — No. 9658 — Fiatı her yerde 10 kuruştur.
ÇARŞAMBA 8 Eylül 1945
Sahibi: Necmeddtn Sadak — Neşriyat müdürü: Hikmet Feridun Es — AKŞAM Matbaası
BEŞLER KOHFERAHSI PAZARTESİYE TOPLANIYOR Amerika, Boğazlar ve Balkanlara dair konferansa bir muhtıra verecek
Muhtırada Boğazların ve Avrupa su yollarının kontrolü, Balkanlarda ve cenup doğu Avrupada daha demokratik adımlar atılması hakkındak Amerikan görüşü belirtiliyor
Balkanlar meselesinde Ingiliz ve Amerikan görüşü birdir
Londra 5 (RA — İngiliz, Amerikan, Rus, Fransız ve Çin Dış Bakanlarından mürekkep Bejler konferansı, pazartesi günü Londrada toplancaktır. Konferansa iştirak edecek olan murahhaslar, önümüzdeki günlerde İngiliz başkentine geleceklerdir,
Çekoslovakya Başbakaniyle Dış Bakanı, şimdiden Londraya uçakla gelmişlerdir.
Londra 5 (R.) — Beşler konferansına iştirak edecek olan Amerika Dış şieri Bakanı B. Byrnes, yanında Dış Bakanlığı müsteşarı B. Dunn ve müşavirleri bulunduğu halde Queen Eli-sabeth transatlantiklyle Nevyork’tan Londraya hareket etmiş ve hareketinden evvel Cumhur Başkanı B. Tru-inanTa son bir görüşmede bulunmuştur. *
B. Byrnes. İngiliz, Rus ve Fransız Dış Bakanlarına vereceği uzun bir muhtırayı da beraberinde bulundurmaktadır.
Reuter ajansının Vaşlngtondakl muhabirine göre, bu muhtırada Av-rupadakl büyük nehirlerle sü yollarının ve Çanakkale İle "Karadeniz boğazlarının kontrolü. İfalyaya teklif edilecek sulh şartları, Ruhr ve Sarre kömür havzalarının mukadderatı. Balkanlarla Cenup doğu Avrupa memleketlerinde daha demokratik adımlar atılması halikındaki Amerikan görüşü belirtilmektedir.
Beşler konferansında Uzak Doğu meselelerine de temas edilecekse de Birleşik Amerika hükümeti Avrupa İşlerinde katı bir anlaşmaya varılmalına daha büyük bir ehemmiyet atfetmektedir.
Yunan - Yugoslav hududunda
Müttefikler arası bir komisyon tahkikat yapacak
Londra 5 (A.A.) — Yugoslavya,
dört büyüklerin, Yunan - Yugoslav hududundaki sözde hâdiseler ve hududun Yunanlılara alt tarafında «Makedonya halkının kütle halinde öldürülmesi» hakkında bir tahkikat yapmasını arzu etmektedir. Mareşal Tlto hükümeti, Yunan hükümetine bir nota göndermiş ve büyük devletlerin bu sözde hâdiseler üzerine dikkatini çekmiştir
Birleşik Amerika hükümeti iki tahkikat komisyonunun teşkilini teklif etmiştir. Yugoslav hükûûmeti. Amerikan teklifini kabul etmiş olmakla beraber, bu komisyonda, tngiltçrenln, Birleşik Amerikanın ve Fransanın temsil edilmesi talebinde bulunmuştur.
Londra 4 (A.A.J — İngiltere, Amerika, Fransa vt- Rusyanın da lştira-klle kurulacak bir müttefikler arası komisyonu, Yunan - Yugoslav hududundaki hakiki durum üzerinde tah klkat yapacaktır. Fikir. Amerikanındır. İngiltere, fikre derhal İştirak etmiş, Fransa ve Rıısya İse henüz cevap vermemiştir
R--------— ■ !
Eveleme-Geveleme
Yazan: Halide Edib - Adjvar Yannki AKŞAM’da
L_____________________
Beraberinde miihlm bir muhtıra götüren B. Byrnes
Reuter muhabirine göre, Balkanların İstikbali meselesinde tnglllz ve Amerikan görüşlerinde tam bir fikir birliği vardır. Bulgaristan d ak i son hâdiseler Vaşingtonda iyimserlik doğurmuştur. Balkanlardaki vaziyette umumi bir İnkişaf göza çarpmaktadır.
B. Byrnes gazetecilerle konuşurken Moskovadan B. Molotofa Romanya meselesini görüşmek salahiyetinin verilmesini istemiş olduğunu ve atom
Rumen Başbakanı Moskova’ya gitti
Mareşal Stalin, Groza’yı kabul etti
Görüşmede B. Molotofla, Rumen Dış Bakanı hazır bulundular
Londra 5 (R.) — Bükreşteri bildirildiğine göre, Romanya Başbakanı Grozanın riyalîtlnde yedi kişilik bir heyet, uçakla Moskova ya gitmiştir. Heyette Rumen Diş İşleri Bakanı Ta-taresco, Milli Eğitim ve Ulaştırma Bakanları İle mütareke tatbik komsl yonu reisi Ghelmeganu ve diş ticaret komiseri bulunmaktadır.
Rumen heyetinin Moskovada görüşeceği meselelerin önemli olduğu söy lenmektedlr. Bükreş radyosu 20 a-ğustosta yapılan kabine toplantısına
Stalinin son nutku ve
Amerikan basını
Bir Amerikan gazetesi, Sahalin ve Kuril adalarının Rusyaya ilhak edilmiş diye gösterilmesini yersiz buluyor
New - York 5 ( Radyo! — »New -York World Telegramn gazelcsl, dünkü başyazısında mareşal Stalinin şey ledlğl son zafer nutkunu övmekte ve Şakulin adasının güney kısmı İle Ku-riles takım adalarım İlhak edilmiş topraklar gibi vnsiflandırılmasının henüz yeri olmadığını yazmaktadır. Gazete, başyazında, ezcümle şöyle demektedir.
bombası hakkında verilecek her han-£blr karar hakkında daha evvelce gllterenln fikir ve muvafakati alınacağını söylemiştir.
Konferans 15 ekime kadar sürecek
Paris 5 (R.) — Beş büyük devlet Dış ÎŞlerl Bakanları tarafından Londrada akdolunacak olan konferans 11 eylül salı günü açılacaktır.
Hazırlanan programa göre, konferans İlk olarak İtalya sulhunu ele alacaktır. Mlitaakıben Romanya, Bulgaristan, Macaristan. Finlandiya ile sulh müzakerelerine başlanacaktır. Fakat, bunun İçin bu memleketlerde bu ûna kadar demokratik rejimlerin teessüsü lcabetmektedir. Bu mesele bir taraftan Anglosakson ve diğer taraftan Sovyet Rusya arasında görüşmeleri muribolmaktndır.
Konferansın 15 ekimde sona ermesi kararlaştırılmış gibidir.
Dış İşleri Bakanları müzakereleri ancak bir hafta taklbedeceklerdlr. Bundan 6onra konferans, muavinleri tarafından İdare edilecek ve müzakerelerin gelişmeleri kendilerine bildirilecektir.
Dış İşleri Bakanları bll&hara karar ittihazı İçin yeniden toplanacaklardır. Arnavutluk konferansa çağırılmasını istedi
Londra 5 (R.) — Arnavutluk Başbakanı Birleşik devletler Başkaniarı-ne birer mesaj göndermiş ve Arnavutluğun Londrada toplanacak olan Dış şlerl Bakanları konferansına davet edilmesini rica etmiştir.
ait dün bir tebliğ neşretmlştir. Bu tebliğde memlekette hakiki bir demok ras! kuran ve mütâreke şartlarını tatbik eden Groza hükümetinin çe-kllmiyeceğt beyan edilmektedir.
Londra i (R.) _ Moskovadan bildirildiğine göre. Başbakan Grozanın riyasetindeki Rumen heyeti Mosko-vaya varmıştır. Mareşal Stalln dün gece Grozayı kabul etmiştir. Görüşmede Sovyet Dış İşleri komiseri B. Molotof İle Rumen Dış İşleri Bakanı B. Tataresco hazır bulunmuşlardır.
• Mareşal staünln nutku, bir tek pokia hariç olmak üzere harb sonra-' sı Sovyet) politikası hakkında emniyet vericidir. Sovyctl^r Birliğinin Müttefikleri, Çarlık Rusyanın Japonya İle yaptığı harbde kayocttlğl Sak-halln adasının güney kısım veya Şov yet sularını Pasiflktekl Okhotsk de-
(Arkası sahife 2; sütun 2 de)
İran’ın tahliyesi
İran Dış Bakanı mecliste beyanatta bulundu
Tahran (A.A.) — Dıglçlerl Bakam Sepahodl, parlamento toplantısında, Amerikan kuvvetlerinin İranı tahliyelerinin 1 kasımda sona ereceği hak kındaki haberin asılsız olduğunu be yan etmiştir. Bu tarihten, sonra Basra körfezinde 2800 Amerikalı kalacak ve ancak trana terkedllmemlş bütün malzeme Birleşik Ameri kaya gönderildiği zaman ayrılacaklardır.
Sözüne devam eden Bakan, bu malzemeler İade edildikten sonra 1-randa hiçbir Amerikan kuvveti kal-mıyacağını bildirmiştir
Alman harb suçluları
Ekim ayı sonunda veya kasım iptidalarında muhakemelerine başlanacak
Londra 5 (R) — Berlin radyo, suna göre Alman harb suçlularını yargılayacak olan Nürenberg mahkemesi, ekim ayının sonuna veya kasım ayı İptidalarına te. hir edilmiştir. Tehirden maksat, suçluların müdafaalarını hazır, lamaları için vakit bırakmaktır.
Büyük bir orman yangını
Yalova ormanlarında başlıyan yangın Armutlu ormanlarını sardı
İki günden beri geceleri Kadıköy üzerinde müthiş bir yangın kızıllığı görülmekteydi, Bıınıın yenî bir orman yangını olduğu bugün Yalova kaymakamlığın, dan öğrenilmiştir.
Yangın, Yalovaya 12 kilomet. re mesafedeki ormanda İki gün evvel başlamış ve fazla rüzgâr olduğundan yangın çok çabuk genişlemiştir. Şimdiki halde yangın bu noktadan Gemliğe doğtu yürümekte Yalovadan uzaklaş, maktadır.
Son dakikada öğrendiğimize göre yangın Gemliğin Armutlu nahiyesinin Amavutköyü or. inanlarını sarmış bulunmakta ve köylünün büttln gayret feda-kârane çalışmasına rağmen ateş Gemlik koyuna doğru süratle ilerlemektedir.
Her ne kadar Yalova ve çev_ resindeki köylülerle söndürme ekipleri bu havali söndürme ekiplerde İşbirliği yapmışsa da yangın sahasını küçültmeğe im. kân hasıl olamamıştır. Yangın devam edip genişlemektedir.
DİKKATLER:
Tifüs vakaları da sabun fiatiyle birlikte Yükseliyor
Yurtta bir ay içinde 96 tifüs vakası olduğu resmen bildirili, yor, İstanbul da rekoru kırmakta; 15 vaka. Yani şu ağustos ayında iki günde bir kişi. Yaz or. tasında bulunduğumuza göre, bu, lıaylj büyük bir tehlikedir. Geçen seneler, telâş eserleri gösterdiğimiz için, tifüsü yendik. O galebenin gururiyle aldırnıamazlık edersek bu sene yeniliriz ki yazık olur. Bııua meydan vermemeli, dir. Esasen, Sağlık Bakanlığı da her tarafta parasız aşı tatbik edildiğini ilân ediyor.
Tifiis mücadelesi aylarına' girdiğimiz şu sıralar, maliyeti önceden tesbit edilmiş sabunun, depolarda durup dururken ve bu sene iptidaî malzeme durumu da iyi iken birdenbire fırlaması, milli sıhhat namına faciadır.
General Mac Arthur Japon ordusunun terhisini istedi
Japon meclisleri toplanarak imparatorun hezimete ait demecini dinlediler
Londra 5 (R.) — Japon Diyet meclisi diîıı toplanmış ve İmparator Hlro-hlto’nun Japon hezimetine alt demecini dinlemiştir, Mütaataben Japon asilzaegâıı meclis! toplanmıştır. Bu mecliste söz alan ?skl Başbakanlardan biri, Japon milletinin asılsız zafer teranelerlle aldatılmış olmasını şiddetle tenkldetmiştlr.
AsUzadegân mecilsL ittihaz ettiği kararda teslim vesikasındaki şartlara harfi harfine tebalyet edilmesini tavsiye etmekte, «Mağlûbiyetimizin bir hakikat olduğunu kabul etmeli, milli birliğimizi sağlamlaştırmalı ve omuzlarımıza yüklenen ağır vazifeleri yerine getirmeliyiz» demektedir.
Mac Arthür’ün Japon hükûrrietine ikinci emri
Londra 5 (R.) — Japon Dış İşleri Bakanı Slgemlçu, General Mac Arthur İle İkinci defa görüşmüştür. General Mac Arthur Japon ordusunun derhal terhisi. Japon hükümetine kırk talebi muhtevi ikinci bir emirname tebliğ etmiştir.
Londra 5 (R.l — İngiliz Pasifik filosu kumandanı amiral Fraser, Tokyo şehrini otomobille dolaşmış ve İnc-(Arkası sahife 2, sütun 2 de)
Franco’ya Tanca’yı boşaltması bildirildi
Pariste toplanan Dörtler konferansının bu mesele hakkında verdiği kararlar
Londra 5 (R.) — Tanca şehrinin İspanyol kuvvetleri tarafından boşaltılması için Tanca konferansı tarafından verilen kararlar, Franco’ya tebliğ edilmiştir.’ Şayet Franco, kuvvetlerini Tanca şehrinde geri çekmekte tereddüt gösterirse İngiltere, Fransa, Amerika ve Rusya devletleri, tesirli vasıtalara başvurmakta tereddüt gös-termlyeceklerdlr.
Tanca konferans! tarafından verilen kararlar şunlardır:
1 — Tanca, İspanyol kuvvetleri tarafından boşaltılmalıdır,
2 — Tanca mıntakası üzerinde Fas sultanının hâkimiyeti İade ve arsıulusal İdare yeniden tesis edilmelidir.
3 — Tanca arsıulusal İdaresine iştirake Birleşik Amerika İle Sovyet, Rusya hükümetleri davet edileceklerdir.
Ultllllllllllllllllllllllllll
Günler Geçerken
Meyva salonları
Acaba neden canımız istediği zaman pastacıya, dondurmacı, ya, mahaltebiciye, mezeciye girip de bir şeyler yiyebiliriz de bir manav dükkânında masa ve tabak bulup meselâ birkaç şeftali, dört beş armut, karpuz ve kavun, falan filân, o güzelim yemişlerle ağzımızı tatlandırmak imkânını bulamayız? Yani, kısacası niçin yemiş yenilen tertemiz dükkânlar yoktur? Yemişi ille evde, yahut lokantada mı yemek lâzım? Çok defa yolda rasladı. ğımız nıeyvalara imrendiğimiz olur; fakat yutkunmakla kalırız; alıp kese kâğıdına koysak bile gene eve gidinceye kadar yutkun, inakta devam eder, bir de üstelik vutkuna yutkuna. rayihasını duyup çilesini çeke çeke hamallığını yapmış oluruz!
Halbuki buz dolaplarında saklanmış, üzerlerine buz kırıntıları saçılmış meyva tabağının çatalı bıçağiile masamıza kadar getirildiği bir dükkân, bir meyva salonu olsa, böyle bir yenilik yapılsa girmek istemez misiniz? Artık meyvaların ancak yemek üstüne yenilmesi diye bir kaide kalmamıştır; asrımızda vitamin ve meyva kürü rağbetledir; meyvalı dondurma yenilip şıra ve şerbet içildikten sonra meyvayı da — olduğu gibi, insan eli ka. nşmadan ve halis olduğuna şüphe kalmadan — yemek mahzurlu değil, muhakkak ki faydalı ve zevklidir. Kaç kere, ikindi üstü Cağaloğlu yokuşundan çıkarken köşe başına konmuş şeftali ve armut küfelerine bakakalmışım dır: incirlerin cazibesine kapıl. mışımdır; bardak eriklerinde gözüm kalmıştır: fakat bu yerden kendimi zorla koparıp matbaaya siirüklemişlmdir. Zira mübareklerden kâm almak için yıkanmış ve soğumuş olmaları lâzımdır; idarehane masasına ilişerek kapsız çanaksız, çatalsız bıçak, şız, ılık ılık meyva yutmak hiç dc keyifli sayılamaz: hu bir oburluğa ve pis boğazlığa benzer; öyle derbeder şekilde yiyemiyen ar. kudasları imrendirmekte, şapırtılarla rahatsız etmekte de mâna yoktur.
Hususi meyva salonları açılmasa bile pastacılarla mahalle. İncilerde serin meyvalar bulundurulsa bayat ördek yumurtaları, kesilmiş süt artıklarile yapılmış bir pasta veya esansla rayihalan-dırılmiş bîr dondurma yerine, üzerleri soğuktan buğulanmış iiç yarma şeftali yemek daha zevkli kaçmaz mı?
Refik Halid Karay
İmparator Hlrohito
4 — Tanca statüsünü değiştirmek İçin arsıulusal bir konferans toplanacaktır.
5 — Şimdiki Tanca rejimi muvakkat olup Algeslras konferansına iştlrâk etmiş olan devletler tarafından yeni bir karar verlllnclye kadar yürüdükte kalacaktır.
Müttefikler Tanca mıntakasının İaşesine ve gelişmesine yardım edeceklerdir.
Paristekl Reuter muhabirine göre, İspanya, bu arada demokratik bir rejim kurarsa, arsıulusal konferansa lştlrâke davet edilecektir.
Ispanya’da tevkifler
Madrid 5 (A.A.) — Huesca eyaletinde General Franco rejimine karşı gelen bir çok kimseler tevkif edilmişlerdir.
nahife 2
■ ŞAM
b Ly.ui 1V45
SÖZÜN GELİŞİ
Şiir dinleniyor
Şiirden söz açmam biraz tuhaf kaçacak ama kusura bakma. _ yın srvgiıli okuyucularım. Tuhaf kaçacak, çünkü çoktan ben fıkra sütunlarında şiirden, edebiyattan bahsedilmiyor.
Hatırlarsınız bir zamanlar, uzak değil bir İki ay önce hemen hor gün şiirden söz açardık. En başta gelen konumuz «şiirde mâna meselesi» idi. Dünya dört tarafından yıkıla dursun biz yalnız şiir ve edebiyatla meşgul olurduk. «Şiirde mâna olmasa da olur»a ça’an bir söz duyulur duyulmaz hepimiz birden kaleme sarılır, «ne demek?» diye ayaklanır, günlerce meseleyi bırakıp başka hâ-d'sek re göz atmaya yanaşmaz, nihayet şiirin nasıl yazılacağım cahillere öğrettiğimize kani olduktan sonra yatışırdık.
Gelgeldim şairler tek durmaz, bu sefer Orhan Veli çıkar, sanki fıkra muharrirlerini deli etmek istiyormuş gibi «rakı şişesinde ba'ık olsam» der, haydi tekrar «şiir böyle olmaz, şöyle olur» tarzındaki derslerimize başlardık. Şiiri, edebiyatı o kadar severdik ki dünya harblertnln en müthişi bile bizi o konudan ayıramamıştı.
Vakta ki atom bombası patladı, harb bitti, top sesleri kesildi. askerler tüfeklerini omudanna astılar, gemiler limanlara çekildi, sullı hazırlıklarına başlandı, sanki şiirden yalnız harbde bahsedilirmiş gibi biitiin fıkra muharrirleri edebiyat kitaplarım kapatıp politika ciltlerini açtılar. Gelsin siyasî ten ki d. gelsin demokrasi dersleri, gelsin sosyalizmi Zavallı şairler hoş yere ya. zıp duruyor, parlak ithaflarla kitapçıklarını muharrirlere gönde. riyor.’ar, A’dıran yok.
Bu nedir? diye sormayınız; meydanda: Şiir dinleniyor. Şevket Rado
Almanlar, Atom harbinde yaya kaldılar
Fakat Almanların elinde son silâh olarak müthiş bir gaz varmış
Büyükadada hırsızlık
B. Kılınç Alinin evinden 60 bin liralık para ve. mücevherat çalındı
Büyükada'da General Ali İlısan'a alt olup B. AH Kılıç'ın oturduğu köşkte geçen cuma günü bir hırsızlık vuku bulmuştur.
B. Ali Kılıç, hâdise giinÜ öğleden sonra pifija kadar inmiş, akşam dönüşünde, bir lüzum dolayisile, evdeki para ve mücevheratın bulunduğu büyük bir çekmeceyi açtığı zaman, içinde bulunan 13 bin liralık banknotlarla üç yüz altının ve kıymetli birkaç mücevherin yani para ve mücevher olarak ceman 60 bin liranın yerinde yeller estiğini görmüştür.
B. Ali Kılıç, rabıtaya başvurmuş: bir taranan Emniyet müdürlüğü ikinci şubesinin alâkadar memurları, diğer taraftan Ada zabıtası tahlknta girişmiş, Icabcden yerlerde parmak İzleri alınmış, bütün ihtimaller eöz önünde tutularak İncelemeler yapılmıştır.
Bu meyanda hizmetçi Anastasya-nm da malûmatına müracaat edilmiş, bu da hâdiseye dair esaslı bir malûmat verememiştir.
Zabıtaca henüz hiçbir kimse zan altına alınmış değildir Tahkikat derinleştirilmek t e olup mevcut lp uçlan üzerinde tetkiklere devam edilmektedir. _____________________
Adliyede yaz tatili bugün bitiyor
Adliyede yaz tatili bugün bitiyor, mahkemeler yarından itiba. ren mutat çalışmalarına başlıya, «aklardır.
Tohum ıslah istasyonları müdürlerinin toplantısı
Esklşvhlr (Akşam} — Bu yıl Tarım Bakanlığı tohum ıslah İstasyonları müdürleri 15 eylülde Ad anada toplanacaklardır. Toplantıya vilâyetimiz teknik ziraat müdürü B. Numan Kıraçla ıslah bdasyonu müdürü B. Emce Yektay da katılacaklardır.
10 dispanser daha açıldı
Ankara 5 (Telefonla) — 8ağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı yeniden (10) dispanser ve 15 devlet köy tedavi evi açmağa karar vermiştir.
Eskişehir vilâyet meclisi
Eskişehir (Akşam) — Vilâyet genel meclisi 1 kasımda toplanarak işlerine başlayacaktır.
Teknik ziraat teşkilâtı
Eskişehir (Akşam) — Vilâyet teknik £..aat teşkilâtı köy çevre toplantıları t şlamıştır.
On dokuz çevrede İlgili teknik memurların da katımlyle yapılan toplantılarda çiftçinin ihtiyacı tesblt •dilecek yapılan ve yapılacak teknik İşler üzerinde konuşmalar yapılacaktır.
Bu sonuçlar vilâyette de toplanack Çiftçiler ve mütehassıslar buzurlyle konuşulacak ve vilâyetin 945 - 948 İş plânı tanzim edilecektir.
Hitler’in aldığı paralar
Vaştngton S (AA.) — Avrupadakl Amerikan ordusunun Maliye İşleri da-ItsMndan bildirildiğine göre, hesaplan Hde bulunan yegâne htırb yılı bütçe Mneal olan 1942 de Hitler 26 milyon mark, yan! hnrbden evvelki hesaba fllke. t,800,000 İngiliz lirası almıştır.
Almanlar bütçelerini bilmiyorlardı, Qnun İçindir kİ Bitlerin İktidar mev-kUnde bulunduğu 12 yıl zarfında eline zeoon paranın miktarı gizli kalmış-
Londra 5 (AA.) — Daily Exprcssl gazetesi fen işleri muharririnin yazdığına göre, Almanya harbin hiç bir' devresinde bütün gayretini atom bombasını, araştırmak İşi üzerinde teksif etmemiş olduğu için, bu bombayı keşfetmek hususundaki yarışta yaya kalmıştır. Ancak 1943 tedlr kİ Almanlar, atom bombası uzmanı olan profesörleri Oxenbcrg’e mühim bir memur kadrosu teinin etmişler ve bü tün asistanlarını atom harbi İçin seferber etmesini ondan İstemişlerdir. Emrinde 5.000 muavin ve teknisyen bulunan bu profesörün teşkilâtında büyük bir kargaşalık hüküm sürmüştür. Diğer servislerin İhtiyaçlarına rüçhan hakkı tanıdığı bir sırada, harbin ronunda. bilginlerin beyan ettiklerine göre, vakitlerinin ancak pek az bir tamu atom bombası araştırmalarına hasredilmiş bulunuyor
Müthiş bir zehirli gaz
Londra 5 (A.A.) — Yeni bir harb koptuğu takdirde dünyayı sri-acak dehşet hakkında Almanya'dan tafsilât verilmektedir, öğrenildiğine göre, Almanlar son silâh olarak yeni bir öldürücü gaza sahiptiler. Bu gazın deri üzerinde bir damlası genci felç ve 20 dakika sonra da ölümü tevlit etmektedir. Almanların bu gazla dolu 10.000 ton bombalan vardı.
Almanlar hava hâkimiyetin! uçak, hV2j ve kontrollü füzerler sayesinde kezan'acaklarını ve Londra İle diğer şehirlere bu gaz İle son darbeyi İndireceklerini flmtl ediyorlardı. Alman-yeda ele geçirilen 7,0001on gaz bombası Atlantiğe atılmıştır.
Atom kudreti, dünyadan yiyecek sıkıntısını kaldıracak
Londra 5 (A.A.) — Daily Mail ga-tesl fen işleri muharriri, atom kudretinin dünyadaki yiyecek sıkıntısını nasıl gidereceğini uzun uzadıya anlattığı bir makalede bilhassa şunları yazmaktadır:
Atom kudreti, kömür petrol, gaz ve
Stalin’in son nutku
(Baş tarafı 1 inci salıifede) nlzinden ayıran Kurlles takım adaları hakkında nc gibi nıiitalebatta bulunacağını kendisinden sormamış lardtr. Bununla beraber 61 alinin, bu hususların sulh masasında tâyin vc tespit edilmesi halkındaki Birleşmiş Milletlerin hakkını tanıyacağı (lmJt ediniyordu.
•Büyük İr devlet istişareye lüzum görmeden ve anlaşmaya varmadan yalnız başına hareket ettiği takdirde ne Müttefikler arasındaki birlik pren sipi. ne de uluslararası otorite prensip! muhafaza edilebilecektir. Bu, aynı zamanda Sovyetler Birliğine, Büyük Brltanyaya ve Birleşik Amerlka-ya şamildir. Bu 3 büyük devletten hiç biri, prensiplere ve harb sonrası müttefik İş birliği mesuliyet ir.e aykırı hareketten doğacak bir karışıklık veya İhtilâf tehlikesini göze alamaz.
•Mareşal Stalînln bu hatasından gayri zafer mesajı memleketin İdaresi bakımından muvafıktır. Mesajdaki İfade tara, her şeyden evvel sulh Istlyen ve bu sulhun muhafaza edilebileceğine itimadı olan bir liderin İfade tarzıdır. Memnunluk veren çin - Sovyet muahedesinden sonra söylenen bu mesaj, çok önemli ve yerinde bir teminattır.»
Mareşal Zukof sefir oluyor
Brazavll 4 (R.) — Moskovadan alınan bir haberde Mareşal Zokov’uıı Sovyet hükümetinin Çin büyük elçiliğine tâyin edildiği bildirilmektedir GJ. Mac Arthur
(Baş tarafı 1 inci sahifede) glillz sefarethanesine giderek ziyaret defterini İlk olarak İmzalamıştır.
İngiliz kuvvetleri Singapur’a çıktı
Delhi 5 (R.)— İngiliz kuvvetleri 8in-gapurda karaya çıkmağa başlamışlardır. İlk karaya çıkan bahriye sllfth-endaz müfrezeleri olmuştur. Halk İngiliz askerlerini hararetle alkışlamıştır.
8uma tra'mn şimal ucunda bulunan Sabang'dakl Japon kuvvetlerinin teslimi hakkındakl müzakereler sona ermiştir.
Hong Kong'da İngiliz İdaresi tessüs etmiştir. Birkaç güne kadar, bu İdare bütün Kaoulong bölgesine teşmil edilecektir.
Çindeki Japon kuvvetleri
Delhi 5 (R.) — Çin'de bulunan Japon ordularının teslim vesikası yarınki perşembe günü NankJn’de İmzalanacaktır.
Dairen serbes liman ilân edilmiş
Londra 5 (R.) — Amerikan gemileri dün akşam Mançri'dekt Dairen limanına girmişlerdir. Dairen serbes liman İlân edilmiş ve beynelmilel ticarete açılmıştır. __________
Anglo - Saksonlarm AvusturyalIlarla münasebetleri
Viyana 5 (AA.) — Avusluryada yeril halkla arkadaşlık tesis etme hak-kındakl son tahdit de İngiliz ve Amerikan başkomutanları tarafından kaldırılmıştır. Şimdi askerler, AvusturyalIlarla konuşabilmekte, dolaşah’.» inekte ve bunlar, nazi taraftan oJnif-mak şartiyle, evlerine bile girebilmek--tedlrler.
Sovyet devlet müdafaa komitesi lâğvedildi
Londra 5 (R) — Sovyet Rusya devlet müdafaa komitesi lâğvedilmiş ve vazifeleri komiserler meclisine verilmiştir.
Çin liderleri aralarında anlaştılar
Yeni Delhi 3 (A.A) — Mare al Tclilangkashek'le komünist lideri general Maojtso.tung’un bir anlaşmaya vardıkları bildirilmektedir, _______________
Eisenhower Brük&elde
Paris 6 (R) — Bruxelles.den bildirildiğine göre, general filsen-hower dün Brüxelles’e gelmiştir. Halk kendisini coşkunca alkışla, mıştn.
elektriğin aksine olarak taşınması gayet ucuz, muazzam bir kaynak teşkil etmektedir. Atom kudreti, hemen hemen hiç pahasına, her yere tevzi odlleblllr. Atom bombasının kullanılmasına elverişli her yerde İstihsal ve yiyecek Hatları son derec* azalmış olacaktır. Su bulmak İçin Atom kud-retlkullanıldığı Takdirde, tom kudreti dünyadaki kıtlığı iki kilometre altında belki de bir su tabakası vardır ve bu su tabakası, bütün sahrayı bir sebze bahçesi haline getirebilir.
Atom, kudretinin, açlığı ortadan kaldırabileceği yol da vardır, istihlâke yarayan bütün yiyecek maddeler! havadan, sudan mürekkeptir ve bunla-ari meselâ kayalardan bavlıyarak, İmal edebiliriz.
Atom kuvvetile her kötü et, her yabani çiçek faydalı bir gıda haline getirilebilir. Atom kudreti sayesinde, yiyecek maddeleri İmali İçin, yalnız hayvanardan ve nebatlardan mürekkep Jâboratuvarlara sahip bulunduğumuz zamankinden dah ucuz vasıtalara malik olmamla mümkündür.
Başbakan Truman kongreye bir mesaj gönderecek
Vaşlngton 5 (AA.) — Truman bu hafta Kongreye bir rapor alınacaktır. Başkanın sekreteri Ross bunun mufassal bir vesika olacağını v« Kongreye ayrıca, atom bombası hakkında da hususî bir mesaj gönderileceği ni açıklamıştır.
Ross, Stettlnlus’ün Londra'da atom bombası cırlarının birleşmiş milletler kuruluna tevdi edileceği hakkındakl demecin! yorumlamaktan imtina etmiştir.
Atom bombası eksperleri Japonya’ya geldi
Nevyorfc B (L t- t, 6) — İşgal edilen Japon topraklarından alman bir telgrafta bildirildiğine göre, atom bombası Amerikan eksperleri, dün Hiroshlma ve Nagasaklye atılan Ikl atom bombasının tesirlerini tetkik etmek üzere .Taponyaya gelmişlerdir
RUSLARIN ŞERLİMDE KURDUKLARI KUKLA HÜKÜMET
Daily 1 elegraph gazetesine göre son derece komünist ve sosyalisttir
Londra 5 (A.A.) — Daily Tetegraph gazetesinin Almanyadakl özel muhabiri şunları yazmaktadır:
Huşlar, Berlinde 11 merkezi büro yahut 11 kukla bakanlık İhdas etmişlerdir, Almanyadakl bütün Sovyet İşgal çevresini İdare eden bu kukla bakanlardır. Kulda hükümetin bütün üyeleri ma'reşal Zukov tarafından tû.-| yln edilmişlerdir. Bu İdarenin merkezi, bu gaye ile süratle tamir edil-1 Elekte olan eski Oörlng hakanlığı binasına yerleşecektir. ,Yeni Alman endüstri ve sigorta batanları daha şlm dlden bu binadaki yerlerini almıştır
Kukla hükûme'ln toplantıları dalma Xarı resmi mahiyete °1UP asla resmi bir kabine toplantım sayılmamakladır, Bu kukla hükümet son derece komünist ve sosyalisttir. Bu kuk la hükümetin üyeleri, altı hafta önce mareşal Zukov'a sunulmuş olan listedeki isimler arasından seçilmiş-
Krupp fabrikaları yakında işliyecek
Londra 5 (AA.) — Essen'dek! Krupp silâh fabrikalarının tftmlr edilmiş kısmının yakında hububat nakil İçin Vagon İmaline başlı yasağı bildirilmektedir. ___________
Rusyaya Amerikadan gönderilen uçaklar
. Vaşlngton 5 (AA.) — Amerikan ordusu hava nakliyat servisinin bildirdiğine göre, 1943 ocak ayındaııberi Rusyaya Alarka yollyle 7815 Amerikan uçağı gönderilmiştir.
tir. Bu adaylardan çoğu, tju listeye dahil bulunduklarından haberdar bile değillerdi. Plânlar, bir kaç hafta İçinde ulaştırmaların, endüstrinin ve ticaretin kontrolü için, merkezi Alman bakanlıkları İhdas etmek üzere hazırlanmıştır. Ruş hâkimiyeti altındaki yeni Alman hükümeti, daha şimdiden, ciddi güçlüklerle karşılaşmaktadır. Meselâ, Sovyet işgal çevresindeki sınai istihsâl, 194-1 senesin-deklne nazaran yüzde beş İlâ on nls-betinde tahmin olunmakladır. 1944 senesindeki İşçilerden yüzde kırkının çalışmak İçin bugün de kaydedilmiş olmasına rağmen, vasiyet bu merkezdedir. Bu. Alman lşçWnln İstihsal kudretinin yüzde ı«kstm azaldığını gösterir. Rusyada tahribedlimlş makinelerin yerin» konmak üzere, komisyonlar Almanyadakl fabrikaların makinelerini sökmeğe devam ediyorlar.
Türk - lariçre ticaret muahedesi uzatıldı
Ankara 5 (Telefonla) — Tilrk-îsviçre ticaret anlaşması 1 ey. lûlden itibaren bir «ece müddet, ie uzatılmıştır.
Kanadadan da be$ şilep satın alınacak
Ankara 5 (Telefonla) — Ulaştırma Bakanlığı îngîltereden alacağı şileplerden başka Kana, dadan da 5 şilep almağa karar vermiştir Bakanlık bu hususta resmî makamlarla temasa başla, m ıştır.
Haydarpaşa köprüsü üzerinden tramvay geçirmek meselesi
Haydarpaşayı Kadıköyürıe bağlıyım vo geçenlerde açılış töreni yapılan demir köprü üzerinden tramvay geçirmek için Üsküdar tramvay İdaresi tetkiklerini bitirmiş ve bir prensip kararına varmıştır. Şimdi ray temin! meselesi vardır; işletme bu konu üzerinde etüt yapmakladır.
DE GAULLE’flN HALKÇI CEPHE İLE ARASI AÇILDI
Genel iş konfederasyonu kendisine söz hakkı tanımak isteyen de Gaulle’ün hareketini protesto etti
Londra 4 (AA.) — Parlsten alınan haberlere göre, Önümüzdeki «çimlerde kullanılması düşünülen usulün değiştirilmesi bahsinde General de Gaulle'ün halkçı partiler delegelerini kabulden İmtina eylemesi üzerine, general İle halkçı cephe arasında açık bir muhasamat vaziyeti teessüs eylemiştir.
Hükümet tarafından seçimde kabul olunan nlsbl temsil usulünün çok fazla nüfuslu endüstri bölgelerinde haksızlıklar doğuracağı fikrinde olan halkçı cephe, Fransız sendikalar teşkilâtı genel sekreteri Jouhaux ile General de Gaullfl nezdlnde teşebbüste bulunmuştu.
Paris 4 (AA.) — Fransız Genel İş konfederasyonu merkez komitesi, bu sabahki toplantısında İttifakla aşağıdaki karar suretini kabul etmiştir:
Genel iş konfederasyonunun millî federal komitesi, terklbettlğl teşekküller adına konfederasyonun yaptığı görüşme talebin? karşı General de Gaulle'ün verdiği otoriter cevabı öğrenmiştir.
Komite, 1884 seneslndenberi sendl-kallzm hareketinin Fransa. Cumhuriyet ve demokrasi nef'lne olan İstimalden bir dakika fariğ olmadığı, hakların en ufak bir nispette tahdidine rıza göstermekten İmtina eder.
Komite, Genel tş konfederasyonunun 1934 şubatında İrtica teşebbüslerine muvaffakiyetle karşı koyduğunu, İşgal esnasında Vlchy hükümet; ;c ve İşgal makamlarına karşı savaştığını bu savaşlar esnasında *î bin üyesinin kurşuna dizilip 8 bin üyesinin sürgün edildiğini, mukavemet hareketinin kuruluşunda ve teşkilâtlandırılmasında İlk safta yer aldığını. General de Gaulle'ün başkanlığındaki Fransız Millî kurtuluş komitesine
Fransa Cumhuriyeti muvakkat hükümeti ismi verilmesi bahsinde İlk teşebbüsü kendisinin almış olduğunu, hükümetin talebi üzerine İstişare meclisine temsilciler göndermiş bulunduğunu ve 1944 ağustosunda ihtilâlci umumi grev ilân ettiğini hatırlatır. Eğer Genel iş konfederasyonu 1884 tarihli kanunun 3 üncü maddesini bugün General de Gaulle'ün yaptığı tarzda tefsir etmiş olsaydı, acaba Fransa ve demokrasi nerede kalırdı? İrtica siyasetinin evvelâ sendlkallzm hareketinin haklarını İhlâle teşebbüsle başladığını halırhyan Genel İş konfederasyonu, mazisine, kuvvet ve kudretine ve otoritesine dayanarak, bugün olduğu gibi, demokrasinin İs- ■. (ikbalini tanzim edecek olan bir se-çimde büliin vatandaşların hakkanl- LJ yet üzere temsili bahis mevzuu bulun- Q_ duğu bir dakikada, kendisine söz hak- Ç\J kının tanınmamasını hiçbir zaman t| kabul etmiyecektlr. O
Londra 5 (R.) — General de Gauile
Üçüncü Fransız Cumhuriyetinin yet- te mlş beşinci yıldönümü ı ’ünasebetlyle ,2 dün akşam radyoda Fransız halkına (/) hltabetmlşllr. General, Fransızîara Jjr sükûnet ve itidal ile h.ırıket etmele- Ş? rlnl, anayasanın tâdili İçin rey ver-melerini tavsiye etmiş vc • Dördüncü (D Cumhuriyetin doğum anında hazır (D bulunuyorsunuz» diyerek sözünü bl-tlrmlştir.
Fransa İşçiler birliği, radikal, radl-kal sosyalist ve komünist fırkaları -*“* temsilcileri toplanarak, General de “CJ Gaulle'ün, seçimler hakkında fikrini bildirmek lstlyen İşçiler konefederas- "ti yonu temllcilerlnl kabulden İmtina 9* etmesinden doğan durumu görüş-müşlerdlr.
General de Gauile, sosyalist partürt lideri Blum İle uzun bir görüşme yapmıştır. Blum bugün Londraya gidiyor.
Hayatı ucuzlatmak için düşünülen tedbirler
Hayatı ucuzlatmak için alınacak tedbirler üzerinde çalışan Bakanlık-lararası komisyonun verdiği kararlar arasında, Ticaret ofisinin elinde bulunan büyük stokların flütlerinde umumi bir İndirme yapılarak piyasaya arzı da vardır. Ofisin elinde bilhassa maden! eşya ve hırdavat zümresine giren çok çeşitli mallar, boyalar .ve bir da kimyevi maddeler bulunmaktadır
Diğer taraftan bilcümle devlet sanayii mamullerinde yüzde 15 - 25 arasında bir ucuzluk temin! üzerinde de durulmaktadır.
Ankara 5 (Telefonla) — Ticaret ve Ekonomi Bakanlıkları İlgili daire temsilcileri arasında flat İndirme konusu üzerinde önemli görüşmeler yapmaktadır. Son defa flatlerl İndirilen maddeler dışında yeniden bazı maddelerin flütlerinde de İndirmeler yapılacaktır.
Ayrıca bir komisyon da yeni yıl pamuk mnhsullyla pamuklu mensucat flatlerl üzerlnA* incelemeler yapmaktadır
Tramvaydan atlarken
Gala tada seyyar satıcılık ya. pan 11 yaşında Nesim adında bir çocuk, dün Şişli . Tünel tramvayından atlamış ve romork altında yaralanmıştır, Çoeufc, Şişli hastanesinde tedavi altına alın, ttuştır.
Bir ev Vfettdl
□ün Fatihte fhJ.ı aktar Hay. reddln sokağmd, 61 numarii?' dört katlı bir t' ymmıştır 7an-pın sebebi b?nt* değildir.
Yanan erin ’ »(• -^ya sigortalı olduğu an.âşılmıştır.
Her ay Amerikadan iki vapur gelecek
Türkiye İle Amerika arasında muntazam vapur seferlerine ba*. lanmıştır. Her ayın bîrinde ve o» beşinde Nevyorktan b’r vapor hareket ederek limanımsa gelecektir. Bu vapur seferlerinin pl. yasada bir ferahlık huaule g«tl. reeejl şüphesizdir.
Sağlık Bakam şehrimizde
Sağlık ve Sosyal Tartını Ba ka.’» Dr, Sadj Irmak bu sabahki ofespreüe Ankarada» şehrimize gelmiştir.
Sivas Cezaevinde bir cinayet oldu
Sivas 4 — Şehrimiz Cezsevin. deki mevkuflardan Nuri Tuyan l’e Çorundu Kısa Şahin arasmda kavga çıkmıştır. Rıza, eline çirdiğl bir demir parçasîle Ihırl. yi, o da Rıza Şahini bıçakla y». ralamıştır. Yaralılardan Rııa Şahin ölmüştür. Diğer varalı Nuri hastaneye kaldınlmıştr.
Başarı göstermeyen öğretmen ve yar direktörler
MJU! Eğitim müdürlüğü, özel ecnebi ve azlık okullarında vazife gören öğretmenler kadrosunu lncell-yereg müfettiş raporlarına göre başarı göstermlyeıı bazı yar direktör ve öğretmenlerin vazifelerine son vermiştir.
Türk özel, ecnebi ve ekalliyet, okullarında öğretmenlik isteyenlerin sayısı beş yüzden fazladır. Kadrolar dolduduğu İçin bu müracaatier reddedilmiştir. -
Üzüm ve incir tacirlerinin toplantısı
Ankara 4 — Yurdun muhtelif bölgelerindeki üzüm ve incir tacirleri ayın 12 sinde Ankara'da bir toplantt yapacaklardır. Bu toplantıda üzüm vc İncirin dış satış flatlerl tesblt edilecektir. -
Sarayburnu sahilinde bir ceset bulundu
Diin Sarayburnu sahilinde dalgalar tarafından atılmış bir erkek cesedi bulunmuş, hüviyeti teablt edilmek üzere morga kal. dırilmıştır,
Bavezit meydanında £10 lira bulundu
Eayezit meydanında havuz et, varında bir kâğıda sanlı 810 Ura bulunmuş ve sahibinin gelip al* ması İçin Bayezlt polis karakolu, na bırakılmıştır.
Sivas kongresinin 26 nci yıldönümü kutlama töreni
9vvm 5 (Akşamı — Sivas kongresinin 28 ncı yıldönümü dün parlak törenle kullanmıştır. Saat 14 te istiklâl maçiyte Uken* başlanmış ve hararetli nutuklar söylenmiştir.
Bandan sonra Sivas kongresinin ta* rlhi salonlyle Atatürk'ün odaları gerilmiştir. Ziyaretçiler arasında Millî Şefin oğlu B. Ömer tnönö de vardı.
H«r taraf ıvklar ve bayraktarla && natılmış, İzci öğreneli- şatonda nöbet beklemişlerdir.
Tekel Bakanı Giresunda
Glrc-aan 4 — Oümrük ve Tekel Bakanı dün Trabmn'dan şehrimize gel-miş4*
4/9/1945 ( '■
Londra ürerine 1 sterlin BJÎ
Nevyorfc a»«nee 130 dolar 332—.
Çenem 100 Lrriçre Fr SOJtaM
Madrid ilaartne ICO pezeta
şiokholnı teorine teo kuron 31.1s»4
DIŞINDA
M T İN FİATLERÎ
Oulcıa* 33.2fl
Rcşadbe
tnglllı V1, r
ıcûiş» (an şramı) l &f
5 Eylül 1945
AHŞAM
Sahile 3
AK M DAN AKŞAMA
Pilav ve Pirinçler
Mektep arkadaşımız B. Ekrem Muhiddiıı Xeğen'in bir amatör aşçı olduğunu, alaturka ve ala-franga yemeklere ve pastalara dair kitaplar neşrettiği, eserlerinin de rağbet bulduğunu bilini -yen kaldı mı? Ekrem Muhiddin Yeğen, son günlerde kümes ve av hayvanlarının, sebzelerin, pilâv ve makarnaların her tiirlü pişirilişini anlatan »alaturka ve alafranga yemek öğretimi’ başlıklı 240 sahifelik kitabını da piyasaya çıkardı. Bundan bir nüsha da bana yollamak nezaketini göstermiş.
Şahsen hamurlu maddeleri birinci plâna almazsam da klâsik Türk yemeği sayılan pilâvı, mü-dekkik bir pişirici olan B. Ekrem Muhiddin Yeğen’in nasıl anladığını göstermek için, yeni kitabinin muhtelif yerlerinden pilâva dair malûmatı hülâsa ediyorum: **»
İlk öğretim haftası
Para yüzünden feci cinayet
Basın mıntakası
| Biı* çırpıda
Yaklaştlnuyan iskele
Bulgur, kuskus filân hariç, sade pirinç pilâvlarını mektep arkadaşım şu fasıllara ayırıyor:
Birinci model beyaz pilâv, ikinci model beyaz pilâv, keza iki model domatesli, iç. arpa şehri. Seli, nohutlu, beyinli, kuşbaşı et-, kuzulu, piliçti, tavuktu, tavuk Ve süprem salçalı, bıldırcınh, ha. mtırlu, patlıcanlı.
Alaturkadan kasdin yalnız Türkiye alaturkası anlaşılıyor. Zira Baku'da, Buhara’da, türlü çeşit pilâvlar daha pişirirler. Ba. kû’da, pilâvı ihtisas yapan bir aşçının dükkânında yediğim marifetli pilâvların ayarına başka yerlerde eriş ilemez.
*¥¥
Gelelim. Galatasarayda pilâvı beraber yediğimiz B. Yeğen’in tavsiye ve tariflerine. Ekrem Mu. hiddin Yeğen, kullanılacak malzemenin ehemmiyetini belirtiyor; Her cins pirincin pilâva yaramadığını söylüyor. Bizde kullanılan, lar arasında en makbul pilâvlık pirincin Bombay ve Kazevi (Mısır) pirinçleri olduğunu söyledik, ten sonra, yerli pirinçleri şöyle tasnif ediyor:
Birinci kalite: Viyolin İpsala ve Hatay. İkinci: Pembe köyün. Üçüncü: Tosya cinsi makineli; Boyabad, unsuz: Boyabad, unlu; Kazlıdere. Dördüncü: Diyarbakır. Beşinci: Kamolino. Altıncı: Maratelü. diğer tâbirde Telder-viş.
(Çilâvlık anberbu'lan bunlardan hariç tutuyor.)
Kitaba göre, pirinçlerin taze olup olmadığı da dikkate alınmalı. Tazeler az su, bayatlar çok su kaldırır. Altı aylıktan daha taze olan pirinçleri lapa veya yapışık olmaktan kurtarmak müş. külmüş. Binaenaleyh pek taze E irmeleri kavurma suretile. yatın pirinçleri salma usuliyle pi-şirmeli imiş.
Yukarıda cinslerini yazdığım pilâvlardan beheri uzun uzadıya tarif ediliyorsa da artık keseceğim. Siyasî münakaşaların alıp yürüdüğü bugünler zarfında bu pilâv bahsini daha fazla uzatır, sam. ortalığın büsbütün çorba halini almasından korkuyorum. Buna rağmen, dünya sulhunun ilk günlerinde, pilâvile meşhur Galatasaray lisesinden arkadaşım olan Ekrem’in tarifiyle bir Türk pilâvını kaşıklamak, kana, atimce siyaset kazanım karıştır, maktan hem hayırlı, hem de ke-
yiflidir.
(Vâ . Nü)
Göztepe civarındaki erazi kamulaştırılacak Göztepe İstasyonu civarında bulunan, kısmen eşhasın kısmen de hazînenin mülkiyetinde olan boş arazi es-kldenber! halk İçin bir mesire yeri, gençler için de spor sahası olarak kullanılmakta idi. Bu yerin, halk ve gençlerin istifadesine tamamen arze-dllmesl için belediye tarafından kamulaştırılmasına ve tanzim edilmesine karar verilmiştir.
Kayıtları silinen belediye para cezaları
Belediye emvalinden hafif para cezası olarak tahakkuk ettirilen 54.391 liranın, kanuni takibata rağmen tahsiline imkân kalmadan zaman aşımına (müruru zamana) uğramış olması yüzünden bu alacak kayıtlarının silinmesine belediyece karar verilmiştir.
Memleket havacılığına, kısa bir zaman İçinde bütün yurda dal budak salrrus gürbüz bir ağaç haline getirmek başlıca davamızdır. Fitrelerimizi Türk Hava Kurumu zarflarına koyarak yardım edelim.
11 eylülde valinin bir nutkiyle başlıyacak
Milli Eğitim müdürlüğü geçen yıl olduğu gibi bu yıl da bir İlk öğretim haftası tertlbetmeğe karar vermiştir. İlk öğretim dâvasına yeni bir hamle olarak a MI:'dilen bu hafta İçinde ilk öğretimin faydaları yeniden birçok vasıtalarla yurttaşlara anlatılacaktır.
İlk öğretim haftasının açılış ve devam edişine alt program Milli Eğitim müd'ii'lüğü tarafından tesbit edilmiştir. Bu programa göre hafta 11 eylülde odşlıyacaktır. O gün saat 18 de Eminönü Halkevlnde vali ve belediye reisi doktor B. LÛtfl Kırdar bir nutukla haftayı açacaktır. Bu törende vali ve belediye reis muavinleri, kaymakamlar. bucak müdürleri, Parti mensuplarlle öğretmenler ve halk hazır bulunacaktır. Valinin açılış nutkundan sonra Ebedi Şef Atatürk'le İnönünün İlk öğretim ve milli eğitim hakkındakl sözleri ve direktifleri bir öğretmen tarafından okunacaktır. Bunu müteakip öğretmen ve öğrencilerden mürekkep korolar tarafından bir konser verilecek ve çeşitli milli oyunlar oynanacaktır.
12 eylül günü Eminönü Halkevlnde yapılan bu tören esas tutularak bütün İlçelerdeki okullarda ve Halkevlerinde törenler tertibedllecek. müşa-mereler verilecektir.
Bu suretle devam edecek olan İlk öğretim haftasında türlü yollarla ilk öğretim dâvasının önemi halka anlatılacakta-. İlk okulların açıldığı 17 eylül günü sabahleyin velilerin iştirakiyle. öğretime başlama dolayıslJe okullarda birer toprantı yapılacaktır. O gün İlk ders, okulun bulunduğu semtin ileri gelen bir büyüğü tarafından verilecektir. Bu suretle halkla okul arasındaki bağ kuvvetlendirilmiş olacaktır.
Bundan başka her İlçede bu yıl okul çağına erişen 1938 doğumlular tesbit edilerek bunların okullara devamları sağlanacaktır
İlk okullara öğrenci kaydına eylülün 3 ünden İtibaren başlanmıştır. Kayıtlar ekim ayının İlk haftasına kadar devam edecektir.
Perakende kavun karpuz fiatleri pahalı
Bu sene karpuz az kavun boldur. Kavunun mahallinde müstahsilden alınış flatlerile Hal'de ve perakende satış fiatleri arasında ölçüsüz denecek derecede bir nispetsizlik vardır. Uerlnde nakledilecek vasıtaya teslim etmek şartıyla 4-6 kuruşa müstahsilden alınan kavun karpuzlar şehirde • ,-rakende 40 İle 50 kuru? arasında satılıyor. Karpuz ve kavunlara, şehre getirilirken yapılan nakli masrafları ne kadar yüksek olursa olsun toptan fiatlerle perakende flatler arasında çok büyük farklar vardır. Bu farktan kabzımalların İstifade ettikleri söyleniyor. Umumiyetle sebze ve meyva satışları âdeta kontrolsüz yapılmaktadır. Bu yüzden perakendeci ve toptancı esnaf alıp sattıkları mallara İstedikleri şekilde flat tesblt etmektedirler.
Yağlar hakkındaki kararın piyasaya tesirleri
Ticaret Bakanlığı tarafından nebati yağlarla zeytinyağları hakkında Alınan karar piyasada İyi tesir yapmamıştır. Sabuna flat konmadığından toptan sabunun kilosu 180 kuruşa çıkmıştır. Sabun fiatleri — başı boş bırakıldığından — daha çok yükseleceği sanılfyor.
Diğer taraftan Bakanlık, fındıktan yağ İmalini yasak etmekle, bu, sene yağ rekoltesini düşürmüştür. Ayçiçeği yağına, susam yağma 205 kuruş flat konmuş, fakat tohumlarına dokunulmamıştır. Bir kilo ayçiçeği 40 kuruş, susam 100 kuruştur. Bu flatler üzerinden alınacak tohumlarla yapılan nebat! yağların Bakanlığın tesblt ettiği fiatten satılmasına İmkân görülemiyor. Bu yüzden nebati yağ İmali tamamen durmuştur, önümüzdeki zeytinyağı mevsiminde, bu sefer nebati yağ buhranı çekilecektir.
Zeytinyağı satışı inhisara alınmıyacak
Mıntaka ticaret müdürlüğü, memurlar kooperatifinin şubesi bulunduğu yerlerde bakkallara zeytinyağı vermediğinden halk sıkıntı çekmektedir. Geçen tevziatta bu yüzden elli bin kişilik daha az zeytinyağı satışı olmuştur.
Bakkalların müracaatı Belediye İktisat İşleri müdürlüğü taralından incelenmiş ve tevziattan şimdiye kadar faydalanan bakkalların tekrar istifade ettirilmeleri halkın rahatça yağ alabilmesini sağlamak bakımından uygun görülmüştür. İsliyen memurlar kooperatifinden yag alabilecek, fakat satışlar inhisar altına alınmıyacaktır. Alınan karardan mln-taka ticaret müdürlüğü haberdar! edilecektir. [
Kaatiller Suphi’yi prası-na tamaen öldürdükten sonra cesedini kireç ocağında yakmışlar
Adana (Akşam) — öğrendiğime göre. Aıılakyaıun Dörtayak mahallesinde feci bir cinayet olmuş bir kişi parasına tamaan dört kişi tarafından öldürüldükten sonra kireç ocağına atılmak suretiyle yakılmıştır.
Hâdise iki ay önce Maktulün Surl-yeye gitmeslle ortadan kaybolması yüzünden savcılığa yapılan ihbar üzerine meydana çıkarılmıştır. Neticede maktul Suphlnin üzerinde bulunan 1200 lirayı almak üzere Fellt köyünden Nofel adında birinin Suphlyl kandırarak dağa götürdüğü ve orada Sami adında diğer bir arkadaşı İle İki kişi tarafından öldürüldükten sonra yanmakta olan kireç ocağına atılmak suretiyle tamamiyle yakıldığı anlaşılmıştır. Sanıklardan Sami müstesna hepsi yakalanmıştır.
Şekerli maddeler
iktisat müdürlüğü tarife yaparak encümene verdi
Belediye İktisat İşler! müdürlüğü şekerli maddelerin yeni flütlerini tesblt ederek dün belediye daim! encümenine gönderilmiştir.
Daimi encümene teklif edilen yeni flatler şöyledir: Kahve ve çaylar birinci şıru kahvehanelerde 17,5 dan 15 e, İkinci sınıflarda 15 den 12,5 a, üçüncü sınıflarda 12,5 dan 10 a. hanlarla kapı e dairelerde plşLrllen kahveler de 10 dan 8 kuruşa İndirilmiştir. Şurııp, gazoz ve limonata fiatlerlne g:llnce: birinci sınıf kahvehanelerle gazinolarda 25 den 22.5 a, İkinci sı-n- larda 20 den 17,5 a. üçüncü sınıfla. da 17,5 dan 15 kuruşa indirilmiştir. Dondurma fiatleri lüks gazino ve pastalıanc ,'rde 50 den 40 a, birinci sınıflarda 40 dan, 35 e. İkinci sınıflarda 30 dan 25 kuruşa İndirilmiştir. İçkili yerlerde konsümasiyon olarak İçildi kahve çay ile diğer meşrubat fi-atlerl de yüzde 18 nispetinde ucuzlatılmışım. P-sta fiatleri He muhallebi flütlerinde d.- yüzde 15 nispetinde bir indirme ilt edilmiştir. Hazırlanarak daim! encümene gönderilen bu teklif kabul edilir edilmez İlân edil-d'kt.en sonra yürürlüğe girecektir.
Satışa çıkarılan ithal malları
İst Barnatan handa Komisyon kontuarma pırlanta, Gal. Yeni 58 de Fanayot ve Eftlm’e mikanlt levha, Çakmakçılar Sabnsafa handa Ethem Eralp’a tıraş bıçağı, Bahçekapı Cer-ınanya handa D. Akgönül’e sürmelik kumpan, İst. Marpuççular 36 da Ben-haim Palaçiye motor kayışı, Taksim Aydede cad. Oto Türk Şirketine Oto yedek akşamı. Ankara Ulus meydanında Koç Ticaret'e oto yedek akşamı, Gal. Kürekçiler 53 de Ara Arşer'e makine kayışı, Bahçekapı Anadolu handa İth. İhr. a mantar tıpa. Rahvandılar 18 de Padneli Voreopulos'a solvent, İst. Dilslzzade handa Arriıand Botton ’a zırnık, Aşlrefendl cad. Anadolu ecza deposuna tecbromln sod. şal, Yedikule Kazlıçeşme’de Yani Trlandafllldis’e anilin boya, Gal. İş handa Türkiye şişe ve cam fab. karbonat dö sud, Gal. Gümrük sokakta Dericilik Llmited'e Sülyen, İst. Sai-riiye handa Yahya Mahmut’a, sülyen boya ve üstübeç, Odunkapı İğdiş sokakta Leflet Eicfteryadls'e toprak boya İst, Kısmet handa Samadlt T. A. ş. ne formasul ve zırnık, Galatasaray Aznavur pasajında Doğan Yıldız'a dişçi malzemesi, İst. Küçük Ticaret handa Türkiye Eczacılar deposuna Entoglobln, kalsyum bromür, asit klorldrlk iylen. trlnllrofenol ve muhtelif f tıbbi ecza, Gal. 6 ncı Vakıf handa Mesut K, Zenel'e kalsyüm karbonat, mağenzyum hidrat, blzmüt u#lLsllât, İst. Ananyadl handa Şemsi Uysal'a gaz Idrofil, İst. Basiret handa Atıf Azizoğlu’na plâstik düğme, Tah-takal 51 de Jak Dekolo'ya hassas foto kâğıdı. Ayvansaray kumaş fab. Mikael Çikvaşvlll’yc yünlü, pamuklu kumaş, İst, Mengene çıkmazı Saba-tay Kasloryano'ya suni ipek İpliği, İst. Hamldlye cad. 67 de Benslon Hatem’e vünlü kiravat ve askı. İstiklâl cad, Kavuna handa M. Sami özgl rltll'ye yünlü kupon, yünlü kumaş yünlü pamuklu astarlık, İst. Yeni Valide handa Akboz Ltd. e Merinos yünü Marpuççular 45 de Vitall M. Pollkar’a pamuk makine kolanı, İstiklâl 235 de Ottaş'a güderi. Yedikule Kazlıçeşme'de Trlandafllldls'e kuru sığır derisi.
Eskişehir atlı polis teşkilâtı
Eskişehir (Akşamı — İlimizde em-i niyet süvari teşkilâtı kurulmuştur. I Atlı polisler İmla «Grevlerine b aşla mı? -[ Ur dır.
Sirkeciden Divanyoluna ve Mahmutpaşaya kadar uzanacak
İmar plânı hazırlanırken İstanbul, hususiyetlerine göre muhtelif mıntıkalara ayrılmıştı. Bu arada meselâ Haliç sahili İle Sur dışının şehrin sanayi mıntakası olmasına karar verilmişti. Haliç, Sur arkası da yine sanayi müesseselerlne tahsis edilmiştir. Plânın bu şekil alması üzerine artık şehir İçinde yeni bir fabrika açmak kabil olmamaktadır. Eski fabrikalarda, şehrin iktisadi refahı genişledikten, bilhassa Haliçte ve Sur haricinde yeni İnşaat başladıktan sonra tedrici bir surette şehir İçinden kaldırılacaktır. Ancak şehir İçindeki sanayi müesse-selerlnln hangi tarihten İtibaren kaldırılacağı ileride tesblt edilecektir.
Sanayi mıntakasmdan başka şehrin. diğer semtleri de hususiyetlerine göre bölgelere ayrılmaktadır, şimdiye kadar tafsilât plânlle henüz hududu ve sahası çizllmlyen diğer bölgelerin de tesbltlne devam edilmektedir. Bu arada bir Basın mıntakasının da ihdası kararlaştırılmıştır. Basın mıntakası bugün gazete ve mecmuaların çıktığı matbaaların tekâsüf ettiği Sirkeciden itibaren Ebussuud, Ankara. BabIâli caddeleri Cağaloğlu, Nuruosmanlye ve Mahmut paşaya kadar uzanacaktır. Mıntakanm bir ucu Sirkeciden bnşlıyarak bir taraftan Mahmut paşaya diğer taraftan Dl-vanyoluna kadar uzayacaktır. Bu Basın mıntakasmda şimdiki matbaalardan başka İleride yeni matbaa tesis etmek müsaadesi verilecektir. Matbaaların ve tabı makinelerinin faaliyette bulunmasından dolayı burada oturan halk, diğer semtlerde ve sayfiyelerdeki huzuru bulamamaktan şikâyet edemlyecektfr. Bundan başka Basın mıntakasmda bina inşaatı İstanbul gazete ve meçmuacılığının, inkişafına müsait esasları da İhtiva edebilecektir.
Plân kati şeklini almadan evvel Basın birliğinin ve matbaacıların da mütalâaları alınacaktır. Bundan sonra plân umumi meclise tetkik ve tasdik edilmek üzere verilecektir.
Bir çok kamyon ve lâstik geldi
Memleketimize yeniden çok sayıda kamyonla muhtelif cins otomobil lâstiği ithal edilmiştir. Bütün yurt ihtiyacına tahsis edilecek olan kamyonlarla lâstikierln bir kısmı İstanbulda dağıtılacaktır. İstanbul» tahsis edilen lâstik miktarı Ticaret Bakanlığından henüz vilâyete bildirilmemiştir. Gelen kamyonlardan bir kısmı temizlik işlerinde kullanılmak üzere belediyeye verilecektir.
Sivrisinek mücadelesi
Gelecek sene daha iyi neticeler alınması bekleniyor
Sivrisinek ve* sıtma mücadelesine şehrin her tarafında ehemmiyetle devam edilmektedir, Ağustosun son-larile eylül ayından İtibaren sivrisinek sürfeleri dışarıda ve açıktaki çukur ve su birikintilerinde bannamıyacak bir hale geldiklerinden sivrisinek sürfeleri yer altına nüfuz ederek barınmaktadırlar. Bu İtibarla bazı mınta-kalarda tesadüf edilecek sivrisinekler ancak evlerdeki mecralarda,, çukurlarda, su birikintisi olan yerlerde üre-mişlerdir. İstanbul ve Beyoğlu semtlerindeki mücadele bu sene başladığı İçin bu semtlerdeki evlerin kususlyet-lerl, bilhassa lâğım Ve çukur vaziyetleri mücadele yapılırken tetkik edilmektedir. Bu etütler gelecek sene yapılacak mücadelede evlerin hususiyetleri daha esaslı bir bilgiye dayanmak suretile göz önüne alınacak ve mücadele ona göre yapılacaktır.
Sıtma ve sivrisinek mücadelesi evvelce 24 memurdan İbaret bir kadro ile yapılmakta idi. Mücadelenin bütün şehre teşmil edilmesi üzerine kadro mevcudu 140 memura çıkarılmıştır. Bu kadroda 40 memur İhtiyat olarak bulundurulmaktadır. Bu seneki mücadelede muvaffakiyeti görülmlyen memurlardan bir kısmının vazifelerine nihayet verilecek ve bunların yerlerine ihtiyat memurlardan liyakati görülenler tâyin edileceklerdir.
Bir edebiyat üstadı, bir an. kete verdiği cevapta:
— Babıâli yokuşu kırkma ka. dar çıkılır, kırkından sonra ini-lirmiş,., Ben elli yaşma yaklaş, maktayım. İniyor muyum, çıta, yor muyum bilmiyorum amma her halde hâlâ yayayım!., diyor.
Bu sözlerde benim gözüme çarpan şey Babıâli yokuşunun ini. lerek mi, yoksa çıkılarak mı ge. çildiği değildir. Sadece bu edebiyat üstadının ellisine yaklaşmış olmasıdır. Şimdi düşünüyorum dia bundan 15 yıl önce gazetecili. ğimin ilk senelerinde üstadla ben de görüşmüştüm, O zaman da ba. na yaşından bahsederken:
— Ellisine yaklaşmaktayım,, buyurmuşlardı.
Bu ne mühim yaştır ki uğraşa uğraşa bir türlü yaklaşılmıyor. Bu ne iskeledir ki çıma atıyorsunuz atıyorsunuz da bir türlü rampa edemiyorsunuz,
İşte bizim üstad 15 senedenbe. ri ellisine ha yanaştı, ha yanaşıyor. ha yanaşacak...
Hayatta öyle iskeleler vardır ki insan bunlara yanaşmağı hiç arzu etmez.
Fakat bu işte, çarkları döndü, rüp döndürüp de bir türlü ellisi, ne yaklaşamıyan üstad yalnız de.
O Û_ Ol
O
c o
S2
0)
>
ğıldir. «Yaş şaklamak., âdpti ka. Q
dınlardatı erkeklere de sirayet ct. (D miştir. Jz
Aylık tramvay kartları kaldırıldı
Aylık tramvay kartları dün sabahtan itibaren kaldırılmıştır. Tramvay İdaresinin bu hususta Ulaştırma Bakanlığına yaptığı teklif, fevkalâde zamanların devamı müddetince kay-diyle kartların '.aldırılması muvakkaten kabul edilmiştir. 2200 ü aşan aylık tramvay kartlarının kaldırılışının tramvaylardaki İzdihamı nispeten azaltacağı ümldedlllyor.
Şehir tiyatrosu için yeni talimatname
Belediyeye bağlı Şehir Tiyatrosu için yeni bir talimatname hazırlanın ak tadır. Talimatnameye esas olmak üzere şehir meclisi üyelerinden mürekkep Üç kişili!, bir komisyon, bir önproje hazırlamakla meşguldür. Bu projede Şehir Tiyatrosunun kuruluşu, işleyişi, çalışanların tâyin ve terfii İle diğer lüzumlu esaslar kararlaştırılmaktadır. Yeni talimatname şehir meclisinin bir kasımda başlıyacak olan toplantı devresinde müzakere edilecektir. _
Çocuk Esirgeme kurumu dispanserlerinin faaliyeti
Çocuk Esirgeme kurumunun, Baye-zlt çocuk dispanserinde son iki ay zarfında 361 erkek ve 298 kız hasta muayene ve tedavi edilmiş, kurumun Kiziltöprak kolunda da 150 çocuğa gıda, on beş çocuğa nakdi yardım, .' . enköy ' olunda 5 çocuğa kundak, on çocuğa süt, yüz çocuğa sıcak yemek temin edilmiş, 69 çocuğa elbise otuz çocuka da nakdi yardım temin edilmiştir.
Boğazı yüzerek geçme müsabakası
İst. bölgesi müdürlüğünden:
Boğazı yüzerek geçme müsabakası 5. 9. 945 çarşamba günü saat 16 da Anadolulılsarında bağlıyacaktır. ₺?ti-ral. edecek sporcuların belli günde saat 15 de Bebekte Galatasaray kulübünde bulunmaları bildirilir.
Müsabaka Anadoluhlsar İle Bebek arasında varılacaktır.
Beş günde 29.000 kasaplık hayvan getirildi
Son beş gün zarfında tstanbula 27 bine yakın küçük baş, İki binden ziyade büyük baş kasaplık hayvan getirilmiştir. Vilâyet ve belediye veterinerlikleri tarafından muayeneleri yapılan hayvanların kesilmelerine izin verilmiştir. Bu koyun ve sığırlar Yozgat. Afyonkarahlsar, Trabzon ve Çankırıdan şehrimize^ sevkedl İmişler-dlr. Etlerin, belediyenin tesblt ettiği flatler Üzerinden satılması için devamlı surette yapılan kontrollarla şehrin ekser! semtlerinde kasaplar nark üzerinden et satmağa başlamışlardır.
Dün de belediye murakıplarile vilâyet milli korunma kontrolörleri muhtelif semtlerde perakendeci kasapları kontrol . 4er. fahiş flatle satış yapanları milli korunma mahkemesine vermişlerdir.
Dün hayvan borsasmda canlı olarak dağlıç ve karamanın kilosu 60 tan. kuzu ve kıvırcığın kilosu 50 den satılmış ve fatura kesilmiştir. Buna rağmen piyasada kuzu bulunmamakta ve kasaplar gizil olarak 220 kuruşa satmaktadırlar. Halbuki alâkadarların söylediğine göre, eğer Belediye tarafından narh konmamış olsa dağlıç ve karaman 150 den, kuzu ve kıvırcık İse 120 den mebzulen satılabilecektir. Zira hâlen binlerce koyun kesilmek için sıra beklemektedir. Kasapların bugün İçin kuzuyu 120 ye ve diğer etleri de 140 - 150 ye satması kabildir. Belediyenin koyduğu narlı, eski flatler üzerinden olup bugün İçin, kasaplara kilo başında 65 - 70 kuruş kâr bırakmaktadır.
Uludağı sevenler cemiyeti
Haber aldığımıza göre, meçkezl İs-tanbulda olmak üzere «Uludağı Sevenler» cemiyeti kurulmaktadır. Cemiyetin müesslsl Ord. Prof. Dr. Fah-reddln Kerlm'dlr. Cemiyetin kanuni sıfat alabilmesi İçin vilâyete müracaat edilmiştir.
Kurtlu çikolatalar
Çikolatalardan bazılarının kurtlanmış olarak satıldığı hakkındakl şikâyetler üzerine dûn Belediye sıhhat müdürlüğü mütehassısları çikolata fabrikalarını dolaşmağa başlamışlardır. çikolataların hazırlan ı şiarın da sağlık kaidelerine riayet etmeyen fabrikalar derhal kapatılacaktır.
Bayram cumartesiye
İstanbul müftülüğünden:
3 eylül 945 tarihine müsadif cumartesi giintl ramazanı şerif bayramı olduğu İlân olunur.
Bayram namazi
S. D.
7 17 Yaz saatiyle
Marmara YAl Klilbünden
CADDE BOSTANİ
Kulübümüz, sevimli küçükleri İçin 10/9,'945 bayramın üçüncü pazartesi günü bir öğle sonrası balosu tertip etmiştir.
Yavruların kayıtsız ve şartsız olarak sevgili ana ve babaları İle beraber bu toolantıva çelmeleri rica olunur.
Fakat gel gelelim ki bazı mes-leklerde bu pek güç olsa gerektir,^ Bunların başında da muharrirlik*^ vardır Hele bu işi çok genç ya. şından beri meslek ed’nenlcr’tS $
Geçmiş yazıların yaş doğrultu- L-cu uka'â birer vesika olduklannıO
bir an için aklından çıkaran mes. hur bir muharrir ık:de bir 40 ya. şına geldiğinden bahseder dururmuş. Misafirler arasında bîr mü. nekkid de mütemadiyen parmaklarını oynatırmış.
Romancı, münekkide şormus:
— Ne hesabediyorsunuz iistad?
— Meşhur şaheserinizi 2 buçuk yaşında iken yazdığınızı he. şabediyorum üstadım...
Evet, hain ve şom ağızlı yazılar.
Mamafih kadında ve erkekte vaş saklamak öyle pek vaka silkilecek bir hai de olmasa gerektir. Zira nihayet genelce hava, ta bağlanış demektir. Sonra filânca yaşta olduğunu «övliven insan bir taahhüt altına girmiş demektir. O vasta görünmece, hattâ o yaşta olmağa ve buna göre adım uydurmağa mecburdur. Bu onlar iç’n olduğu k'idar cemiyet için de bir kazançtır.
Hikmet Feridun Es
Niifus sayımına hazırlık
Başbakanlık İstatistik Genel Müdürlüğünden:
21 Ekim 1945 pazar günü memleketimizde yapılacak olan genel nüfus sayımının esasını, İçinde İnşan oturan veya İnsan oturması ihtimali olan bütün yerlerin numaralanması teşkil edecektir. Sayım yönetmeliklerine göre, numarasız yerlerde oturanlar hükümete haber vermek zorundadırlar. Bu mecburiyete uynu-ytınlar para cezasına çarptırılacaklardır. Şehirlerde, numara levhası takılmamı? veya sonradan numara levhası konulmak üzere geçici olarak fırça ile numarası İşaret edilmemi? binalarda oturanların sözlü veya yazı İle en yakın Belediye dairesine haber vermeleri lüzumu bildirilir
Eylül gaz fişleri
Elektriksiz evler İçin dağıtılmakta olan eylül ayı gaz fişleri belediye iktisat işlerf müdürlüğü tarafından hazırlanmış ve İlçelere gönderilmiştir. Şehirde elektriksiz olan 13Ö bin ev tesblt edilmişti. Bunlara, verilen kontenjana göre ayda bir litre İle İki litre arasında gaz verilmektedir.
Değirmenlerin faaliyeti arttı
Francala ununa olan talep arttığından. Toprak mahsulleri ofisi, değirmenlerin faaliyetlerini âzamiye çıkarmağa mecbur olmuştur.
Bakkallara verilen un miktarı da bu yüzden sekteye uğramıştır. Ramazan günlerinde un istihlâki arttığından, Karadeniz vilâyetleri, İstanbul ofisinden fazla mal çekmekledir.
Toprak mahsulleri ofisi müdürlüğü fazla un hazırlamağa çalışarak bakkalların İhtiyacını öniemete «avret edecektir.
dahlfe 4
AKŞAM
5 Eylül 1941
Hindistan meselesi
YENİ TAVIN
Avrupa kıtası kadar bu büyük ülkede hangi ırk ve mezhepler vardır?
III
İngiliz muharrirlerinden Geoffrey BennLe. Hindistan miiikl İdaresinden bahsederken diyor ki:
«HindastanUl mülki idaresi evvelce münhasıran İngiliz memurlarının elinde İdi. Şimdi hayli Hintllleştlrİlmiş tir.
Hintli memurlar yalnız küçük memuriyetlerde ve kâtipliklerde değil, icra makamlarına da tâyin ediliyor.
Adliye dahi ekseriyetle Hintlilerdedir. iptidai mahkemeler münhasıran Hintlilerdedir. Yüksek mahkemelerin hâkimleri yarısı İngiliz ve 'yarısı Hintli olmak üzere muayyen bir nispete tabi tutuluyor.
Hlndlstanm umum nüfusunun yüzde yetmişi Hindu ve yüzde yirmi İkisi müslümandır. Kalanı Budist, hırlstiyan. Sih, Jaln ve Pars gibi muhtelif mezhep cemaatlerine mensup bulunuyor. Hindistan ülkesinde 200 dil konuşuluyor.
Haklı veya haksız olarak küçük cemaatler serbes Hindistan hükümetinin Hindularm elinde bulunmasından korkuyorlar. Böyle bir hükümetin, yalnız Hindulara karşı teveccüh ve taraftarlık göstereceğini İleri sürerek diğer uzuvlar İçin adalet temini mümkün olmıyncağıni sanıyorlar.
Hükümet Itibarlle böyle bir endişe nabemehal olsa gerektir. Çünkü ahlâk düşüncesinden sarfınazar her hangi hâkim parti İçin mahkûm ve mazlum ve intikamcı bir muhalefet ile karşılaşmak faydalı olmaz. Bahusus ki Hindlstanda yeril müsellâh kuvvetlerin başhcası müslümanlar İle «İhların elindedir. Kongre partisi 250.000,000 Hlnduyu temsil ettiği İddiasındadır. Riyasetinde Kelâm Azad gibi bir müslüman münevverin bulunmasını diğer müslümanlar için emniyelbahş birzıman sayıyor.
Hindlstanda münevverler arasında cuni İşlerde derin fark ve İhtilâf olmakla beraber diğer sabolarda >5 b'ıiiği vardır. Fakat memleket nüfusunun kahir ekseriyeti ümınller ve yarım yamalak tahsili olnnlar teşkil ettiğine güre vakit vakit aanl? mezhep hâdiselerine şahit oluyoruz.
Binaenaleyh küçük memurlar, polisler, demiryolu müstahdemini gibi vazifeler ve diğer İşler muayyen bir unsurun elinde bulunduğu takdirde dijer uzuv ve cemaatlerin mensup lan haksızlığa ve zulme maruz kalacağından haklı olarak korkuluyor
İşte meseleyi bu noktadan mütalâa eden müslüman blrilj! 1040 Senesi martında meşhur bir karar surelini kabul etmiştir.
Burada deniliyor kİ:
«Coğrafi noktalar-iau birbirine yakın olan İdari birlikler muayyen p-..ntakaların İçine alınmalı ve Hln-dlstanın şimali garbi eyaleti re şark eyaletleri gibi müslüman nüfusun ekseriyeti teşkil ettiği eyaletler birer müstakil devlet halini alacak grup-laıa ayrılmalı ve bunlar kendi kendim ldart eder, ve hükümranlık hük-gjn» haiz olan birer cüzütam olmalıdır. Bu esası İhtiva etmlyen her hangi plân müslüman birliği tarafından kabule şayan göriilmlyecek-tlr.»
Paryalar dahi yüksek Hintli tayfaların hükmü altında bulunacak bir hükümetin İdaresi altında yaşayanı ı yataklarını ve hiç olmazsa idari cihetten Paryaların meskûn bu-hınduğu yerlerin böyle bir hükümetten ayrılmasını talep ediyorlar. Hindularm yüksek sınıfları Paryalara dini noktadan nefret etmekte ve bunlarla her hangi suretle temasta bulunmağı dinen memnun saymaktadırlar.
Diğer halklar dahi içtimai ve İkileşeli mülâhaza İle hor ve hakir gördüklerinden Paryalar şehirlerin ve köylerin kenarlarına çekilmişlerdir
Bunlaırn umumi kuyu ve havuzdan şu almaları bile memnudur. Bunların ellerinin temas ettiği su murdar sayılıyor.
Paryaların çocukları diğer Hin dillerin çocukları İle birlikte aynı mektebe kabul edilmez. Filvaki kanun nazarınctı herkes ve bunlar arasında Paryalar müsavi hukuk sahibi sayılıyor.
Fakat tatbikatta muayyen küçük memurlar ve polisler bunlar hakkında her türlü müsavatsızlığı gösteriyorlar. Bu gibi memuriyetler yüksek sınıf Hlndularuı elinde bulunduğundan Paryalar, bunlardan beyhude adalet beklerler.
50,000,000 kişilik bir nüfus kitlesi teşkil eden Paryaların haliul İyileştirmek için İngiliz İdaresi tarafından sarfedllen gayretler bir fayda vermemiştir. Çünkü Hindu akidelerine göre Paryalar, bir takım günahkârların tenasüh eden nesli olduğundan ve her türlü hakaret ve nefrete müstahak sayıldığından bunlara fena muamele reva görülmesine İngiliz İdaresi mâni olamfiniştir. Bunun İçin gayet sefil ve murdar bir hayat sürüyorlar.
Binaenaleyh Paryalar ayn bir mıntaka ve hükümet sahibi olmak hususundaki İddialarında nıiislü-manlardan ziyade haklıdırlar. Bunlara ayn bir hükümet verilmediği takdirde Paryalar İçin yegâne selâmet yolu kitle halinde müslüman olmak kalıyor. Böyle bir değişiklik birçok zorluklarla karşılanacaksa da Paryaların münevver liderleri İçin kabili tatbik görülmektedir.
İngiliz muharriri Bennett Hindlstanda ardı arkası kesllmiycn huzursuzlukların sebeplerini araştırırken şu mütalâayı beyan etmiştir.
•Hindlstanda şimdiye kadar gördü-düğünı huzursuzluklardan çoğu bazı AvrupalI memurların tenkide müstahak tavır ve hareketlerinden ileri gelmiştir. Bunlar mahalli ahvale sonsuz cehaletleri bulunduğundan haddizatlnde ehemmiyetsiz görünen ve lâkin hakikatte müthiş tesir yapan müstebidane hareketlerde bulunurlar.
Meselâ kendilerinden daha yüksek tahsil ve terbiye görmüş ve daha büyük kültür sahibi bulunmuş olan Hintlilere fena muamele gösteriyorlar.
Diğer halklara karşı beyaz tenlilerin tefevvuku bulunduğu itikadında, bulunan her hangi AvrupalI memur, Hint hükümeti idaresinde her hangi bir memuriyet ve mevki sahibi olmağa lâyık değildir.
Bu hakikati l.ondraoakl Hin Eşleri Nezareti ne kadar çabuk idrâk ederse İngiliz - Hini münasebatı için o kadar hayırlı olur.
Gene şurası da İngiltere de İyi an laşılmalıdır kİ burada her hangi bir İngiliz politikacısı tarafından Hintlilere karşı söylenen gayri makul bir nutuk Hlndlstandakl halk kitlesi tarafından İngiltere devletinin resmi flklı ve mütalâası diye telâkki edilmekte gecikmemektedir
Yakınlarda Lortlar kamarasında âzadan birinin Hintliler hakkında sarfettlğl gayri makul sözler Hindlstanda derin bir İnkisarı ve hattâ baza lğtlşaşları bâls olmuştu. Çünkü Hintli halk bu lordun nutkunu İngiliz hükümetinin telkini eseri olarak karşılamıştır.
Hintliler, kendilerini İngiliz hâkimiyeti altında yaşamakla beraber İngiliz milletinin dununda bir ırkın mensuplan saymamakta ve İngillzlc-er fetih ve istilânın Hindistan halkına nezaketsizce muamele göstermek ealâhlyetlnl vermediği kanaatinde bulunmaktadırlar. Hintli İtrin en m libreni ve büyük İhtiyacı maariftir
1040 senesinde maarif İçin yirmi
bir milyon İngiliz lirası sarfolunnıuş-tur,
1024 senesinden beri Hindistan maarif İdaresine hiç bir AvrupalI tâyin edilmemiştir.
1931 senesinden 19(1 senesine kadar geçen on sene İçinde Hlndlstan-da okuyup yazanların nispeti yüzde I den yüzde 12,2 olmuştur.
Hindlstanda 179,000.000 tutan çiftçi nüfusun 2,00 ı) kişilik veya daha az utifuslu köylerde yaşadıksan vc kadınlardan nadiren muallim tâyin edildiği nazarı itibara alınacak olur sa bu nispetin ehemmiyetiz olmadığı göze çarpar.
Yüksek tahsil 15 Ünl7«slte tarafından temin olunuyor. Hüküm »tin tâyin ettiği burslar sayesinde köyü gençler köy mektebinden üniversiteye gidebiliyorlar
Eski İngiliz Altsa! Nazırı Bevln tarafından hazırlanmış plân mucibince her sene 500 Hintli psr.c İngilte-rtye gelerek İki sene müddetle fabrikalarda ressam, mühendis ve teknisyen Olarak çalışmaktadırlar,* — F.
RADYO
ANKARA RADYOSU
Bugünkü program
18: M. S. ayan ve Müzik (P1-); 18,30: Konuşma: 10: Haberler; 19,20: Konuşma: Geçmişte Bugün; 19,25: Müzik; 19,45: Konuşma; 20: Müzik; 20,15: Radyo Gazetesi; 20,45 Müzik: Yurttan sesler; 21,05: Müzik; 21,50; Müzik: Fasıl: 22,15: Konuşma: 22,30: Müzik: Dans müziği (Pl.l; 22.45: M S. ayarı ve Haberler.
Yarın sabahki program
7,30 Müzik ‘Pl.l; 7.45: Haberler: 8: Müzik (P1.3; 12,30: Saz eserleri; 12,45: Haberler: 13: Salon orkestrası; 18,30-. Kapanış.
TEVFİK FİKRET MÜZESİ
«Tevflk Fikret - Edebiyatı Cedide Müzesi» İttihaz edilen Bebekteki Fikret Aşlyanı pazar1 ve perşembe günleri saat 10 - 12 ve 13.30 - 17 ye kadar ziyaretçilere açık bulundurulmaktadır.
p 1 BU AKŞAM SAAT 0 da
~~ Yeni Sinema mevsimine başlıyoT
SİNEMASI
tik program, nefis bir aşk — Heyecan ve macera kaynağı
CASUSUN HİLESİ
(MARUŞKA) Baş rollerde BOBERT DONAT — VALERİE HOBSON Filme İlâve olarak: En son gelen Dünya havadisleri.
\ I
CUMA AKŞAMI
ELHAMRA
.Yeni sinema mevsiminin başlamasa münasebetle GiTARALAR ÇALARKEN
Roy Rogers - Ruth Terry
Büyük müzik filmi - Nefis İspanyol rakısları. - En yeni rumba - Konga vc Meksika revüleri. Herkesin beğeneceği meraklı bir mevzu.
KANUNİ SULTAN SÜLEYMAN
(Yavua) müellifi Muallim Fuad Gücüyencr’ln bu yen! eseri salığa arr zedilmlştlr. Batış merkezi: .Anadolıi Türk Kitap Deposu).
RUBABTN CEVABI
Büyük şair Tevflk Fikret’in bu ölmez eseri değerli edip Halit Fahri Ozansoy tarafından hazırlanarak neşredilmiştir. Mısra arın aruz veznine ve yabancı kelimelerden uzatılarak okunması gerekenlerin «esil harflerinin üstüne uzatma İşareti konulduğu gibi sonunu da bir lügatçe İlâve edilmiştir. Helkese ve bilhassa gençlerimize tavsiye ederiz. Flatl 30 kuruş.
HOLİVUT DÜNYASI
En son sinema haberleri, yabancı ve yeril meşhur yldızlarm bütün hususiyetleri aşkları, renkli kuşe tablolar. Flatl 25 kuı'uş.
PARAMIZIN TC VE DIŞ DEĞERİ
İktisatçılarımı'; lan Mekin H. Onaran, paramızın 1929 yılından bugüne kadar olan İç ve dış değeri seyrini ve bundan çıkan iktisadi neticeleri in-cellyen küçük tir kitap yayınlanmıştır. Dağıtıldığı yerler: Üniversite vo Haşet Kltapevlerl. Flatl: 200 kuruş.
ALKAZAR’da-\
Bugün Matinelerden itibaren 1945 - 1946 sinema mevsimine fevkalâde filmlerle başlıyor.
Amerlkavı harbe sokan büyük PEARL HERBOUR baskını faciasının ilk filmi.
PASİFİK DENİZ CASUSLARI
DON WINSLOW Of the COAST
GUARD
Meşhur artistler.
DON TERRY
WALTER SANDE
25 Kısım tekmili birden Dünyada misline Taslanmamış bir baskının doğurduğu Amerika - Japon büyük harbi, Düşman casuslarının faaliyeti baştan başa heyecanlar dolu kahramanlık filmi.
Dikkat: Balkon numaralıdır. Biletler evvelden aldırılması rica olunur.
■- J
AR SİNEMASI
Bu mevsimi büyük yeniliklerle açıyor
«PARAMOÜNT» ve «WARNER» in Akademi mükâfatı kazanan filimlerinden hazırlanan eşsiz liste
BUNLARDAN BİR KAÇI:
1. Sevimli artist ERR.OL FLYNN'in (Şüpheli Zafer - Uncertaın Glory), (Düşman Peşinde • Northern Pusuıt).
2. Film dâhilerinin dâhisi MİCHEL CURTÎZ’in şaheseri: (Kazablan-ka - Casablanca- HAMPHREY BOGART... TNGRID BERGMAN). (Zafer Marşı - Yankee Doodle Dandy.., JAMES GAGNEY), (Ordu Şarkısı - Thıs Is The Army... GEORGE MURPHY... J. Leslle.. renkli)
3. Dünyanın en büyük film direktörü CECİL B. DE MİLLE’ntn renkli eseri: (Kahraman Dr. Wassell - The Story Of Dr. Wassell... GARY COOPER)
4. Güzeller güzeli DOROTHY LAMOUR’un 3 filmi: (Alâimlsema Adası - Raınbov? İSland renkli), (Şeref Madalyası - Mcdal For Benny). (Melekler Şarkısı - And The Angels Slng).
5. PARAMOUNT'un renkli Süper Filmi: (Rüyolı Kadın - Lady In The I DOJk... GİNGER ROGERS - RAY MIDLAND)
ö. ölmez aserler yaratan ANATOL LITVAKta hârikası: (Gece Serenadı - BlUeS In The Nlght... PRICILLA LANE... BETTY FTELD)
1. Meşhur Rejisör FRİTZ LANG'ın eşsiz san'at zaferi: (İstihbarat Neaa retl - Mmıstry Of Fear.. RAY MILLAND.. MARJORİE REYNOLDS)
8. SEÇME FİLMLER: (Mucizeler Diyarı - The Mıracle Or Morgan's Greek.. BETTY HÜTTON EDDIE BRACKEN), (Unutulmaz Günler -The Great Momente... J. MC. CREA... BETTY FIELD), (Çifte Tazminat - Double Indemnlty... BARBARA 8TANWYCK... FRED MC. MURREY), (Çalman Aşk - Standmg Room Only... PAULETTE GOD-DARD.,. FRED MC. MTTRREY), (Kimse Kurtulamaz - Yöu Can't Escape Korever... GEORGE BRENT... BRENDA MARSHALL), (Alevli Dudaklar - To Have And To Have Not - HUMPHREY BOGART -LAUREN BACALL).
AR SİNEMASI
Büyük fedakârlıklar yaparak busene LÂLEFİLM'in seçme filmlerlııl göstereceğini Sayın Halka müjdeler.
Askerilik bahisOeriij atom bombasından sonra harb ve askerlik meseleleri
1 — Atom bombası harbi durdurabilecek mi?
Atom bombası yalnız polisin elinde kalabilirse ve insan kafasında değişiklik yapabilirse harbe mam olabilir
İnsan oğlunun bugüne kadarkl hiç bir İcadı; haiz olduğu kudret ve insan hayatının değişiminde oynayacağı büyük rol bakımından atom bom-basile kıyaslanamaz, İnsan oğlunun şimdiye kadar bütün buluşları atomun kabuğundaki değişmelere münhasırdı. Bugün ise essas değerdeki değişim mevzuu balı istir ve eskiye nazaran milyon kere büyüktür. Gelişme ve ilk tatbik yeri de muharebe alanı bulunduğundan en büyük tesirinin de yarınki askerlik ve harb meseleleri üzerinde olacağına şüphe edilemez. Daha şimdiden denebilir ki; İnsanlık bu defa da aklını başına tophyarak kendisine bütün dünya yüzüne şâmil bir kanun ve nizam sağhyamazsa yarının askerlik ve harb meseleleri bugünküyle alâkası olmayan bambaşka şekiller alacak, şimdiye kadar bildiğimiz saldırma ve savunma şekilleri, ordu kuruluşları, hattâ asker sayıları ve güdüm şekilleri bugünden kolaylıkla akıl erip bilemlyecek başka başka tarzlara bürünecektir. Bu silâh yarınki harbleri durduracak mı? Şimdi herkesin merakla sorduğu sual bu-dur.
Biz bu yazımızda bütün zihinleri İşgal eden bu soruyu, yani kudretli atom bombasının harbi durdurup durduramıyacağını tetkik edeceğiz.
İki bomba İle Japonya gibi çetin, ölümden yılmaz bir milleti diz üstü çöktüren atom bombasının bu müthiş kudreti herkeste bundan sonra kimsenin saldırganlığa cesaret edemlye-ceğl fikrini doğurmaktadır. Bu düşüncede yanlışlık yoktur. Şu şartla kİ; atom bombası dalma dünyayı sulh, nizam ve âsaylş İçinde tutmak istlyen polisin elinde kalsm. Eğer iş bunun aksine ılarak dünyayı her ne pahasına olursa olsun emrine râmet-mek İstlyen bir saldırganın eline, de geçerse o vakit mesele nice olur? İşte o vakit tam mânaslle kıyamet kopar.
Saldırganın bunu ele geçlremlyece-ğlnl kimse iddia edemez. Çünkü bu; nihayet İlmi bir keşiftir. Bugünün ilim ve teknik seviyesi muhtelif memleketlerde az çok farklar göstermekle beraber dünya üzerinde çok dağılmış ve yayılmıştır. Bu gibi keşifler çok zaman birbirine yakın aralıklarla ve birçok memleketlerde yapılagelmlştir. Bazı açıklamalardan anlıyoruz kİ bizzat Almanya ve hattâ belki Japonya bile son zamanlarda bu başarılara hayli yaklaşmıştı. Yarın daha hangi memleketlerin aynı keşifleri tahakkuk ettireceği kestirilemez. Hele bir
j Yaran:
l M. Şevki Yazman
keşif tahakkuk ettikten ve onun tatbik sahası bulduğu meydana çıktıktan sonra başka memleketlerdeki bilgin ve teknisyenlerin araştırma ve buluşları da çok kolaylaşmış oluyor.
Vakıâ henüz bu bombaların maliyeti. İlk maddeleri bir sırdır. Eğer beher bomba birkaç milyon dolar veya sterline mal oluyorsa birçok memleketlerin bu İşi düşünmeleri bile zorlaşabilir. Fakat atom nihayet bütün maddelerin esasını teşkil ettiğine göre yeni bombaların daha ucuz, daha bol malzemeden yapılması da kabildir. Nihayet bu silâha karşı da bazı tedbirler, şehirlerin ve toplu harb usullerinin kaldırılmaslle çareler ou-lunacağı için bu da harbi tamamen ortadan kaldıramaz. Saldırganın muvaffak olma ümit ve hırsını tamamen söküp atamaz. Bu zfer hırsı ve onunla bağlı olan ümit de ortada durdukça harbin sonu gelmez. Bu itibarla harbi kaldıracak maddi vasıtalardan ziyade mânevi kıymetlerdeki değişiklik, zihniyet ve eciriis Hpfrf.ciiçiifii -lacaktır
Şurası da var ki oızzut harbi çıkaran şahsın veya şahısların can ve mal emniyetini bu yeni buluşla ve men-suboldukları memleketlerin bütün kudretine rağmen hayli sarsılmış bulunacağından harbi önleme meselesinde de atom bombasının tamam-m tesirsiz kalacağı söylenemez Hattâ yeni atom enerjisi ve onunla harekete getirilecek vasıta ve silâhlar dünya yüzünü betekrar hayli küçülteceklerinden bu daralmış satıh üzerinde yaşıyabilmek İçin kanun ve nizamın teessüsüne insanları İkna bakımından da büyük faydası nlauakör. Teknik vasıtaların çoğalması bir memleketin içinde kanunun tatbikim nasıl müessir kılıyorsa, atom enerjisinin de küçülen dünya üzerinde ve milletler arasında sulh ve rükünu o derece zaruri ve müessir kılması pekâlâ kabildir. O halde münhasıran kudretli olr silâh olmasından dolayı değü ve fakat bu silâhın yalnız dünya nizamını kuracak ve koruyacak pilisin eline verilebilmesi ve İnsanlar arasında sulhun zaruretini daha iyi anlatması bakımından vasıtalı olarak harbi ortadan kaldırması mümkündür. Fakat bunun İçin her şeyden evvel insan kalasında mânevi desirik'lk şarttır.
HOLLVMOOD @
Tam bir sinema. salon »• moda mecmuası olan nolıs bir kapak içinde bOvûk değişiklik-
ferle çıkmıştır.
Bu nüshada;
Memleketin en meşhur terzisi Selim Emre size yeni modaları ve iyi giyinmenin sırlarını
anlatıyor.
En son sinema haberleri, yabancı ve yeril meşhur yıldızların bütün hususiyetleri aşkları', renkli kuşe tablolar
ve bûtOn bunlara rağmen fiyatı 25 kuruş.
Bııgün Matinelerden itibaren
MARMARA Sinemasında
ALİCE FAYE - JOHN PAYNE-JACKOAKİE
YILDIZLAR YILDIZI
RENKLİ
------------N
|T®Hhten Saıhöf@leır Delinin doksan beş günü!
Üçüncü sultan Mebmedin oğlu olup birinci sultan Ahmetten sonra saltanatla tevarüs usulü değiştirilerek 1617 senesi kasım ayının yirmi üçüncü günü tahta geçirilen deli sultan Muştala büyük kardeşinin on dört senelik saltanatında sarayda kendisine ayrılan dairede metrukiyet ve mahpusiyet İçinde yaşamıştı Fakat onun bu halde kalmasından validesi ve mensupları şikâyetçi değillerdi: bilâkis memnun ve müteşekkirdiler, çünkü o kardeşinin cülûsunda her nasılsa ölümden kurtulmuştu. Gözlere görünecek olursa belki hakkında «âdeti Osmaniyenln» yani kardeş katli âdetinin icrasına lüzum görülür diye korkuyorlardı.
Bu kanlı âdetin tatbiki pek hatıra gılmemiş de değildi amma bir deliyi öldürtmek mânâsız bir kan dökücü-lükttn başka bLr şey olmıyacağı ve halk nazarında pek çLrkln görüleceği yolundaki düşünce buna mâni olmuştu. Böylece sultan Mustafa on dört seneyi yanına verilen kadınlarla ya-şıyarak rahat İçinde geçirebilin İşti.
Sultan Mustafa aklın Ja görülen «hıllete» on dört sene böyle kapalı kalması sebep gösterilerek ve aklı başına geleceği ve «umurda tasarrufa tamamen kaildir» olacağı ileri sürülerek sultan Ahmedin «sabi» Oğlu, sultan Osmana tercihan saltanata getirilmişti; bu meselede şeyhülislâm Hocazade Esat efendi İle sair «efa-dılın» kavi ve reylerlle hareket edilmişti.
Halbuki saray İçinde uzun müddet mahpusiyet halinde kalmış olması kendisini tam bir eblehiyet haline getirmiş, nefsanl müştehlyatta ve zevklerde ifratı da aklî hassa ve kuvvetlerini büsbütün selbeylemlştl.
Üçüncü sultan Murat da «flraşın-da» ilk defa «ârıza» görüldüğünden beri sarayda şark ve garp kuvvet İlâçlarının bütün sırlan öğrenilmişti! Ve bunlar gittikçe BUİlstimal olunuyordu!
SuJtan Mustafa için de bu on dört senede kadınlarla uğraşmaktan başka yapacak iş yoktu! Tahta geçirildikten sonra sultan Muştalanın aklını başına getirmek için tabiplerin llâçlarlyie hayli «takayyüt» olundu,, Fakat bir tesir ve iyilik hissedilmedi. Devlet rical ve Ayanının böyle bir deliyi bile, bile tahta geçirmeleri ya padişahlık makamının ve saltanat hanedanının şerefi ttibarlle bir şln teşkil edeceğini göremiyecek kadar «kasrı basara» müptelâ olduklarından yahut bundan ziyade İdare dizginlerinin uzun müddet kendi ellerinde kalmasını temin yolunda suiniyet beslemelerinden başka şeye delâlet edemez?
Sultan Mustafa İlk defa ecdadının türbelerini ziyaretinde gösterdiği hareketlerle halkın lstiğrabını selbeyle-miştl. Onun bu halleri devlet büyüklerinin umdukları gibi sükûn bulacağına gün geçtikçe şiddetleniyordu. İki cebine altın doldurup kâh kayığa biniyor, denizde martılara ve balıklara altınlar atmakla eğleniyor, kâh ata binerek bir tarafa başını «alıp gidiyor. yollarda altın saçıyordu.
Vezirler arza girince kiminin sarığını çekip başını açıyor, kimine karşı garip evza'da ve muamelelerde bulunuyordu.
Sultan Mustafanın validesi saltanatta oğluna vesayet ediyordu. Devletin işleri bu cahil ve tecrübesiz kadının rey ve tedbirine kalmıştı!
Sultan Mustafanın cülûsu üzerine askere üç p’z milyon akçe kİ ilç milyon düka «tahminen bir buçuk milyon tnglllz altını» bahşiş tevzi olunmuş, sultan Mustafa gayretkeşlerinin mükftfatlandırılması da İlk saltanat günlerinin önemli bir meşgalesi olmuştu.
Bu arada silâhtar Mustafa ağa padişahın dayesi ile evlenmek şartlie Mısır valiliğine tayin edildi, çuhadar ağaya Şam, Doğaneıbaşıya Karaman eyaletler! verildi.
Sultan Mustafanın bu İlk saltanat ı vrinde . iz bir siyasi vaka olmuş, bu da bir delinin saltanatına yakışacak bir şekilde cereyan eylemiştir:
PolonyalI eslrl'rden Koreçki Fransız elçisi AchlUe de Harley Baney’nin k tiplerinden birisinin yardımiyle mahpeslnden kaçmıştı. Sadaret kaymakamı Sofu Mehmet paşa bütün 1. _nsız L_faretlnl flran kolaylaştırmış olmakla itham etti. Elçiyi ve adamlarını tevkif ettirdi; kâtipleri 1 enceye koydu. Elçiyi Yedikuleye gönderirken:
— SefirleT İç.-de hapishanelerimize g.. enlerin rinclsl sen değilsin! Falı t cehenneme gönderileceklerin ilki sen olacaksın!
Tehdidini savurmağı İhmal etmedi!
H,u .etinden zıvanadan çıkan Sofu Mehmet paşa diğer elçlle.. de çattı, sataştı! Hepsini sefarethanelerimden çıkmağa mecbur etti. Herhangi bir müslüman herhangi bir _.;iye Hey-( dışutaa tesadüf edecek olursa t sevkedeblloceğlr.l lân ottl.
Franata elçisi ancak İkinci sultan Os manın .jIûsu özerine serbes bırakıldı!. Biraz sonra da hükümetçe İs-Un buldan kaldırıldı, Kızlarağam Mustafa ağa birinci sultan Ahmet devrinde İstiklâl ile «alıp vermeği» 1 adetmiş idi; itanat işleri «külll-yet ile reyine mûfavvaz» olduğu için
İNCİLİ ŞERIF’in
TÜRKÇE TERCÜMESİ
ÇIKMIŞTIR.
550 sahlfellk, çlldll, tam İNCİL tedlyell olarak YÜZ KURUŞA gönderilir.
KİTABI MUKADDES ŞİRKETİ 489 İstiklâl Cad. İstanbul
hâs vc âmme merci olmuş, devletin ayanını, saltanatın erkânını kendisine «râm ve sözüne mürikad» eylemiş İdi.
Mustafa ağa deli sultan Muştalanın Jclâsına da .uıhallf İdi. Fakat sultan Ahmet günleri o’madlğl İçin fikrini yürütmemiş, sesini yükselte-memlş İdi. Ancak bir müddet padişahın vc valide sultanın hallerine bakıyor, kendisinin devle, işlerinde «taayyün ve tasarruftan dûtf» bıra-’ masını İhtimalden uzak görmüyordu.
Bu düşünce ile Hacı Mustafa sultan Mustafanın «umurda tasarruf» kabiliyetsizliğini, akılsızlığını İfşaya koyuldu.
Padişahın türbeleri gezerken, yollarda giderken altın ve para saçtığını halk görüyordu. Ancak bu hal sultan Mustafanın keremine, sahavetine de atfedilebilirdi. Böyle bir cereyana mâni olmak üzere Mustafa ağa sultan Mustafanın «aklında hıffetl» icabı olan bütün garip evzaını tafsilâtlle yaymakta idi.
Padişahın meczublyet halini «der-vişmeşrepliğlne, cezbe! rahmane mazhariyetine» hamleden, daha doğrusu böyle ( veli ve aziz» padişahın devrinde istedikleri gibi saltanat sürmeği tahayyül eden bazı büyük şeyhler, kİ devlet esrarına mahrem bulunuyorlardı. Mustafa ağanın saray hareminden ve İstanbuldan uzaklaştırılması pek yerinde ve lüzumlu olacağını valide siıltana ihbar ettiler, Fakat Mustafa ağa dilinin kuvveti, döktüğü göz yaşları İle safdil valide sultanı sadakatine kandırdı. Şeyhlerin teklifine kıymet verdirmedi. Böylece iki yüzlü politikasında devam edebildi. Gün geçtikçe yalnız büyükler değil, herkes padişahın haline vukuf hasıl etti. Halkta ademi rüştüne» tam kanaat hasıl olan padişahtan yilz çevirmlyen kalmadı. Dedikodular çoğaldı. Mustafa ağa ortaya önemi! diğer bir mesele i attı: Şeyhülislâm ile ulemaya ve ftya-| na padişahın bütiin şehzadeleri öldürtmek İstediğine, bu hususa mâni olması muhtemel görülenlerin ,.»an-sıplorı bazı denilere verileceğine, bu halin âli Osman neslinin İnkırazını intacedeceğlne dair haberler gönderdi. Nihayet:
— Padişahın hail halkı âlemin malûmu olup tevatüre erdi. İhfa ve terbiye İle mestur olacak hah kalmadı. Bu bapta bir zaman daha ihmal olunması hazine itlâfından başka netice vermez. «KazS! rnâfat» olmaz, gider. Bir gün mukaddem vaelbolân tedarike İhtimam lâzımdır. Yoksa nedr.mc t muk arrerdir
Diyerek şeyhülislâm Eaat efendi İle sadaret kaymakamı Sofu Mehmet paşayı kandırdı ve maksadına nail oldu.
Ulufe çıkacağı bahaneslle lcabeden-lere divanı hümayuna gelmeleri tem-bl! olundu. Vezirler, âyan İle kapı kulları divanda toplanınca Kızlarağa-sı hacı Mustafa ağa sultan Muştalanın bulunduğu odanın kapısını Üzerine kapadı. Sultan Ahmedin büyük şehzadesi sultan Osmanı çıkardı. Hazırlanan tahta oturttu. Bütün vezirler ve âyan biat ettiler. (26 şubat 1618 - 1 reblülevvel 1027)
On üç yaşında bir çocuğun saltanat tahtını Işagl etmesini üç ay evvel caiz görmlyen bu rical şimdi «deliyi sabiye tercih» ettiklerine pişman olmuş görünüyorlardı.
Ancak ,’lne bu devlet adamları dört sene sonra kapı kullariyle blrleşerek genç padişahı devirip öldürttükten sonra tekrar deliyi saltanate geçirecek ve onun bir buçuk sene saltanat sürmesine tahammül göstereceklerdi!
Sfilejrman ffdnt İrtem
TANIMADIĞIMIZ MEŞHURLAR:
Bir yaz gecesi bahçede minderlerde otururken..
Birdenbire karanlıkta bir vızıltı işitildi Düşman tayyareleri gelmişti..
Kaldırımdaki dalgın adam — «Dur Ali/.a — Talât paşanın heyecanı — (( j Sadrâzamla eski odacısı — «Beni tanımadın mı İbrahim ağa?.n — «Beni ı saraya gidiyorum, sen bizim eve gideceksin» — Bahçedeki minderler | ' — Yaz gecelerinin zevki — Bahçede otururken hava baskını — Talât | paşa gizlice tayyareye binip haualanıyor...
Sadrâzamın otomobili köprü üstünden geçiyordu. Karaköy_ den Tophanece doğru kıvn-lırken Talât paşanın gözleri kaldırımda dalgın dalgın etrafa bakan bir adama ilişti. Heyecanla şoförüne seslendi:
— Dur Ali!,, dur!.
Şoför Ali sert bir vitesle otomobili kaldırımın yanına çekti. Ve dalgın, üstü başı eski adamın tam önünde durdular.
Talât paşa saraya gidiyordu. Resmî kıyafette idi. Otomobilin kapısını açıp «dalgın adam» m karşısına çıktı. Sakallan beyaz beyaz çıkmış, ihtiyar adam şaşkın ve hürmetkâr bir halde devlet retsine bakıyordu. Eğiliyor, selâm veriyordu.
Halbuki Talât paşa onu ahbapça bir gülümseme ile süzü. yordu. Zira bu karşısındaki adam parasızlık fakat sakin ve alabildiğine mesut «Selânlk gün. leri» nln canlı bir hâtırasıydı. Kendisi telgrafhanede memurken bu ihtiyar da orada odacıy. dı. Hattâ Talât paşanın ekmek ve peynirden İbaret öğle yemek, lerinl, bazan da hovardalık edip ısmarladığı yumurtalı fasulye piyazını hep bu İbrahim ağa getirirdi.
Aradan seneler geçmişti, Talât bey. Talât paşa ve Sadrâzam, ol. muştu. Fakat İbrahim ağa o Talktın bu Talât olduğunu bilml. yordu bile.,.
Yalnız karşısındaki zatın Sadrâzam olduğunu faıketmlşti. Selâmlarını zaman geçtikçe daha hürmetli veriyordu.
Talât paşa onun eski ve güneşten solmuş elbisesinin omuzuna elini koyarak gayet dostça:
— Merhaba İbrahim ağa!.
Deyince İbrahim ağa hayretten bayılacak gibi oldu. Sadrâ. zam onun admı da nereden biliyordu?. Talât paşanın merhaba, sı karşısında kekeliyor, cevap ye. rine selâm veriyordu,
Talât paşa sordu:
— Beni tanımadın mı İbrahim ağa?..
ihtiyar yutkunuyordu. Cevap yok!,. Nihayet:
— Vallahi efendim... Sizin gibi büyük bir adamı ben nereden tanıyabilirim kİ?,
— Âmân İbrahim ağa nasıl olur?.. Beni nasıl tanımazsın?,. Düşün bir kere Talâtl,, Ben tel. grafçı Talât canimi.
«Telgrafçı Talât» diye onun an Uyabileceği eski sıfatlle ken. dişini tanıtmağa çalışıyordu.
Fakat ihtiyar adam bu heybetli zatı tanıdıklarından birine benzetmeğe cüret bile edemi, yordu:
— Nerede bende böyle tanıdık a efendmi?,. diye mırıldanınca Talât paşa meşhur tevazuu 11e şunları söyledi;
— Niçin İbrahim ağa?.. Senin böyle tanıdığın neden olmaz?.. Biz seninle kapı yoldaşı sayılı. nz!„
İbrahim ağa;
— Aman estağfurullah,,, diye kıpkırmızı olmuştu.
O zaman Talât paşa;
— Canım düşünsene... Makine kâtibi Talât!., dedi.
«Makine kâtibi» sözü kâfi gel. di, İbrahim ağanın gözleri elektrik ampulü gibi yandı söndü:
— Alı siz misiniz efendim?.. Siz misiniz Talât bey?., fllz mi. Bİnlz beyefendi?,,
O zaman Talât paşa, çoktan paşa olmuştu. Fakat kendisine «paşa» kelimesini kullanmadan hitabeden İbrahim ağlanın «evin, cine lştlrâk etti.
Kaldırım üstünde bu sahne
her kesin dikkatini çekecekti. Sadrazam tamamen eski makine kâtibinin samimiyeti İle ihtiyara:
— Gel bakalım otomobile İbrahim ağa!., dedi.
Adam şaşkın, sadrâzamın oto. mobiline bindi: Yolda Talât paşa onun ne âlemde olduğunu sordu. İbrahim ağa şunları an. latti:
— Buraya geldim. Oğlum Ar. navutluğa gitti. Bir tanıdığım vardı,. O da ölmüş... Karaköyde bir otele gidiyordum,
O zaman Talât paşa, İbrahim ağayı büsbütün şaşırtan şeyler söyledi:
— Niçin doğrudan doğruya bana gelmedin ki?.. Kapıyı çalıp gelseydin.
Bundan sonra şunları ilâve etti:
— Şimdi ben saraya gldiyo. rum... Orada inerim.. Sen de bu otomobille eve gidersin!..
Kulaklarına İnanamıyan ihtiyar İbrahim ağa da içinde olduğu halde sadrâzamın otomobili Dolmabahçe sarayına doğru iler, liyordu:
Sarayın iç kapısı önünde Ta. lât paşa İndi. Şoför Ali efendiye şöyle tenbih etti:
— Ali.. İbrahim ağa bizim evi bilmez. Şimdi sen onu götürür bırakırsın...
İbrahim ağaya:
— Kendi evin gibi hareket et. Sakın sıkılma İbrahim ağa. Ben şimdi saraydan hanûma telefon ederim,,, dedi.
Hahikaten de öyle yaptı. Saraydan Hayriye hanıma telefon ederek vaziyeti anlattı, İbrahim ağadan bahsederken:
— O benim kaygısızlık ve güzel parasızlık günlerimin hâtıra, sidir kancığımdedi.
Eve yerleştirilen İbrahim ağanın Arnavutluktaki oğlu da ge. tlrtlldl. mektebe konuldu.
Sadrâzam olmak Talât paşanın tevazuundan biç bir şey gö. türmemlştl. Bu hâdise onun en karakteristik misalidir. Eski ma. kine kâtibi, sadrâzam olduktan sonra en acele zamanında bile otomobille saraya giderken, bir zamanki odacjsile ahbapça ko. nuşmayı zevk bilmişti.
Bahçedeki minderler
Eski sade hayatından bahset, meğe doyamazdı. Ve bu hayatı da fevkalâde özlerdi. Talihin ne garip cilvesidir ki o sade hayatı Özledikçe, en büyük dağdağala. nn, en büyük nüfuzlu işlerin başına getirilirdi.
Eve erken gelebilmek saadeti, ne ulaştığı zamanlarda bazen yaz geceleri en büyük zevki şu İdi: Bahçeye küçük küçük min. derler attırırdı. Kendisinin de Mr mlnderclğl vardı. Karanlıkta karı koca, anne, kardeş hep bir-
> Fenerbahçe Gençlik Kulübü umum! kâtipliğinden:
1 — 2 eylül 1040 pazar günü ekseriyet temin edilememiştir.
2 — Kulübümüzün senelik toplantısı 9 eylül 1045 pazar günü saat 10 da kulüp merkezinde toplanacaktır. Teşrifleri ehemmiyetle rica olunur.
Talât paşa tayyarede uçmadan önce [arkasındaki pilot meşhur tayyareci Fethi beydir]
den çıkıp birer birer bu şiltelere yerleşirlerdi.,. Işık da yakmaz, dı. Tatlı tatlı konuşurlar, bilhassa eski günlerden Belânlkten lâf açarlardı,
Öigaralar tellendirilir ve yıldızlar seyredilirdi. İşte Talât paşanın o yorucu devlet işlerinden dinlendiği en güzel saatler bunlardı.
Gecenin bu ilerlemiş saatinde ekseriya soyunmuş ve çorapsa ayağında terlikler bulunurdu.
Hattâ bir gece böyle oturur, ken tepelerinde müthiş bir vızıltı başladı. Işıklar söndürüldü. Düşman tayyareleri gelmişti!
Talât paşaya bahçenin tehlikeli olduğunu, belki de tayyare, lerin bir plân üzerine sadrâzam konağım aradıklarını, içeriye girmesinin daha münasip olacağını söylediler. Fakat o;
— Bizi burada kimse göremezi diyerek dinlemedi. Düşman tay. yarelerl üstlerinden geçti.
O sırada sadrâzamın yapaca. ğı bir şey yoktu. Yalnız İçeriye girip telefon başında bu hava hücumu hakkında malûmat aldı.
Lâkin bu vaka Talât paşanın tayyareye karşı emniyetini büs. bütün arttırmıştı. Bu işe çok ehemmiyet vermekte idi.
Zaten bir kere de o ilk zaman, ki gayetle entipüften tayyarelerle ve ilk tayyarecilerimizden meşhur Fethi bey tarafından u. çunılmuş, bütün İstanbul üze. rinde dolaşmıştı.
Arkadaşları Talât paşanın böy le tehlikeli bir İşe kalkışmasını doğru bulmadıkları İçin, o kendilerinden gizil zevceslle beraber otomobille Yeşilköye gitmiş, ora. dan tayyareye binmişti.
— Telgrafçılık gibi bunu da öğrenmek isterdim. Dünyanın en zevkli İşi... derdi.
Hikmet Feridun Es
rûrklye Ecnebi
Senelik 2800 Kuruş 64CÛ Kuruş 6 Aylın 1500 » 2900 »
3 Aylık 800 » 1600 »
Adres tebdili için elli Kuruşluk pul gönderilmelidir. Aksi takdirde adres değiştirilmez.
Telefonlarımız Başmuharrir: 20565 yazı İşleri: 20765 - tdare: 2068i
Müdür: 20497
Ramazan 28 — Hızır 123 İmsak Güne? Öğle İkindi Ak Yatsı E. 9.00 10.54 5.30 9-15 12.00 1.35 V, 4.46 6.31 13.13 16.51 19.3C 21.13
İdarehane Bablftl) elvan
AcmnnsluK sokan No. 13
SERBES StlTVN
“ Tiirk meşhurları ansiklopedisi,, hakkında
u Akşam» m birkaç hafta önceli bir nüshasında «Türk meşhur, ları ansiklopedisi» için bazı ten. kidlerle düşünce ve temennileri muhtevi olan Tayyıb Gökbilen imzalı makaleyi, o zaman Anka-rada bulunmak sebebi'e, oku_ makta biraz geç kalmıştım.
Makalenin değerli ve dikkatli muharririne ait teşekkürümü, onun «Akşam» da çıkmasına de. lâlet etmiş olan, sayın doktor Adnan Adıvar’a Aşiyan müzesinin açıldığı gün söylemekle iktifa etmiş ve kitabın sonuna bütün tertip yanlışlarile esasa alt zülıûl ve noksanlan muhtevi bir cetvel katmak, böyle bir cetvele giremi. yecek yolda olanları da ikinci basıda düzeltmek kararında oldu, ğum için, burdan sonra raslana. bilecek no'. \ er hakkında bana malûmat lütfedilirse minnettar olacağımı ilâve eylemiştim. Ol ı tenkid ve mütalâa yazısının ce-f**) vapsız kalması bir hayli ilgilin dostun bana müracaatinç sebepçe oldu. Şu satırların »Akşam» daq_ neşrine müsaade rica edişim O bundandır. q
Ağır başlı, mütalâa ve tenkid. O Jerin dahi şiddetli mukabelelere'^ ve polemiklere yol açması bizde Jj-ötedenberj âdet gibi telâkki edil- S* miştir. Halbuki ciddi ve emekli bir eser için dikkatli bir tenkid elbette reklâma benzîyen yazılar, ul dan çok faydalı olur. Türk meş?1-hurlan ansiklopedisi gibi eski ve *** yeni binlerce adamımızın blyo--0 grafyasını ihtiva eden bir kitaJO bm mükemmelliğe yaklaşabilme.JP si, bu yolda çalışmış zatların alâ-CÖ ka göstermelerine ve müşterek (D maksat İçin muharriri ikaz et./> melerine bağlı bulunur.
Herkes bilir ki bizim blyogıaf. yaya ait kaynaklanmız gayet dağınıktır. Onların dikkatle karşı, laştırılması ve kontrol edilmesi icabeder. Bazı defa yanlış bir fi. kir veya haber, ihmal veya garaz gibi sebeplerle bir esere geçmiş ve onu esas tutan bir çok kitaplar da aynı hatayı tekrarlamış, tır. Bir kısım adarlarımızın ha. yat maceralarını, nüshaları mahdut kitapların ayn ayrı sahif'le. rlnden toplamak ihtiyacı vardır. Saray telâkkisine göre yazılan vakanüvis tarihlerini de hususî eserlerdeki kayıtlar a karşılaştır, mak ve hakikati bulun çıkarmak bazı, defa çok güc olur. Tarihî rakamlarda bile sık sık yanılmak mümkündür. Hicrî tarihleri eğer ay ve gün kaydı yoksa milâdiye çevirirken hata etmemek elde bulunmaz. Bunlara temas edişimin sebebi, yanıldığım noktalarda kendimi mazur göstermek gav. re ti değildir. Benim kanaatimce yaznnın aldanmaktaki mazereti okuyanları yanıltmak için bir hak teşkil etmez. Yanlışı mut'aka düzeltmek, hattâ sayın Tayyıp Gökbilen’in makalesinde temas edilmiş olan dokuz noktadan bazısı gibi bir adamın mektepten çıkış tarihindeki bir senelik fark kabilinden en küçük bir noktayı dahi ehemmiyetli görmek bir vazifedir. Yazıcılık hayatımızda fi. kir iffetini (Probitö intellectuel-le) i. ilmi otorite dâvalarından daima üstün tutmalıyız. Eserlerimiz ancak böyle düşünmek ve üşenmeden, bıkmadan, kızmadan çalışmak suretile mükemmelliğe yak 1 aşabilec ektir.
İbrahim Alûeddin GÖvsa
Eminönü Halkevi temsil şubesi Edirne’ye gidiyor
Eminönü Halkevi Temsil şubesi, Edirne Halkevlnln daveti üzerine, bayramda iki temsil vermek üzere, Nusret Safa Coşkun'un başkanlığında 30 kişilik bir gurupla Edlrneye gidecektir.
Aboneleri İçin
Okul Çehizi
hazırlıyor.
6 defter 30 yazı kâğıdı, 20 resim kâğıdı, 4 kurşun kalemi, 2 kalcın sapı. 6 kalem ucu, 2 lâstik, 1 cetvel, 1 dosya,
Kıymeti: 250 kuruş
Posta kutusu: 2217 Beyoğlu,
Tafsilât; Doğan Kardeşin yeni çıkan 5 inci sayısında.
Sahile (J
ARSAM
a Eylül 1945
Asansörde bir adaıtj
Haydar soyunup banyoya girdiği zaman apartmanının kapısı acı acı çalınmağa başladı.
— Hay aksi şeytan hay... Muhakkak Hatfıdidlr. Amma ne münasebetsiz bir zamanda geldi. Yoksa elektrik tahsildarı. mı?..
Adanı üç kere geldiği halde evde bulunamamıştı. Bu sefer de kapıyı açmazsa elektriği keseceklerdi. Uzun uzun giyinmeğe vakit yoktu. Hemen ■üstüne bir havlu aldı. Eğer tahsildarsa kapıyı şöyle bir aralıklar ve parayı verirdi. Haindi İse mesele yoktu. 25 senelik samimî arkadaşı İdi. Hattâ bu halde banyodan çıkarttığı İçin ona söylenebilirdi de.
Evvelâ buınuzunu aradı. Pek eskidiği için onu son zamanlarda kullanmıyordu. Kapı acı acı çalınmakta devam ediyordu. Tiiylii havluyu sirn-tına alıp koştu.
Kapıyı açtı. Kimse yok. Gelen kimse. çalıp gitmişti. Belki ziyaretçinin henüz merdivenlerden inmekte olduğunu düşündü, Şöyle kapıdan eğildi. Merdiven trabzanlarından sarkarak, aşağıya bakarken birdenbire arkasında müthiş bir gürültü oldu. Açık bıraktığı kapı rüzgârdan kapanmış, kendisi de uçlarından su damlayan ıslak saçlarlie çıplak bir halde sahanlıkta kalakalmıştı. Âdeta dehşet İçinde:
— Şimdi ne haltetmeh?., diye keııdi kendine soruyordu. Dar. kısa havlusuna bir bedevi şeyhi gibi sarınıyor, kararsız bir halde merdiven başında duruyordu. Kapıcıda kendi dairesinin anahtarı olmadığını biliyordu. Bunu-eskiden de tecrübe etmişti. Pencereden içeri girerek kapıyı açmakl.. Böyle çıplak olduğu halde pencereye çıkmak?.. İçeriye girmek!.. Tamamile imkânsız birşeydl. O halde yapılacak şey ne olabilirdi'’.. Slttin sene bu vaziyette kalamazdı ya... Aşağıya, kapıcıya seslenip bir çilingir çağırtmak?.. O da biitün apartımanı ayağa kaldırmak demekti.
Birdenbire merdivenlerde bir ayak ses! işitti. Biri yukarıya, belki dc kendi katına çıkmakta idi. Kendisini bu halde görürlerse rezaletti, çıplak ve nemli ayaklarllc tas merdivenler üzerinden uçar gibi yukarıya fırladı. Çamaşırhanenin bulunduğu en yu-yukarıkl taraşa katına geldi. Oraya girecekti. Fakat bir su şıkırtısı İşitti. Şöyle içeriye doğru bir uzandı. 4 numaranın erkeklerle konuşmasını, şakalaşmasını pek seven Rum hizmetçisi ile göz göze geldi. Kız onun bu halini görünce bir kahkaha kopardı.
Haydar tersyüz aşağıya indi. Zaten ayak sesi de artık işitilmez olmuştu. Kendi kapısının önündeki sahanlıkta durursa kolaylıkla bir karar verebileceğini sanıyordu.
Biraz sonra bu sefer yukarıdan aşağıya inen bir ayak sesi işitti. Hem de topuklu kadın iskarpinlerinin çıkardığı o kendine mahsus sesti. Yukarıdan inen kadın her halde kendi
katından da geçecekti. Bu halde kendisini görıneşi hakiki bir rezalet olacaktı. Merdivenlerde havluya sarılmış çıplak bir .«keki- Kepazelik!..
Bu sefer hızla en aşağıya indi. Sıra sıra odunlukların, kömürlüklerin bu-ı lunduğu yerde kimse yoktu. Orada kendisini göremezlerdi. Fakat telâşla zemin katından geçerken bazı kimselerle karşılaşmak ihtimâli olduğunu tamamile' unutmuştu. Nete kim kapıdan, giren bir kadın görünce ne yapacağını şaşjrdı.
İçeri giren kadın da:
— Aman!., diye bir çığlık kopar -ınıştı!..
Haydar ne yapacağını şaşırdı. O şırada gözüne hareketsiz dııran asansör ilişti. Bir «kurtarıcı cennet» halinde kendisini asansörün içine attı. Ve rasgele bir düğmeye bastı.
Asansör havalanmıştı amma aşağıdaki kadının:
— Yetişin!.. Apartunanda bir deli var!., feryadı çin çin ötüyordu. Dairelerden bazılarının kapıları açılmış, ne olup bittiğini öğrenmek Istlyen meraklılar'başlarını dışarıya çıkarmışlardı.
Asansör dördüncü katta durdu. Haydar dışarı çıktı. Fakat bu sırada havlusu demirlere takılmıştı. Onu kurtaramadan dördüncü dairenin kapısı açıldı. Bu sefer havluyu alamadan tekrar asansöre kendisini attı. Yeniden düğmelere bastı. Asansör altmcı katta durdu amma, İnmeğe imkân mı var?.. Kattaki iki dairenin birden kapısı açılmış, meraklı başlar uzanmıştı. Bu sefer Haydar aşağıya inen düğmelerden .birine bastı. Üçüncü kat!., çıkmağa lınkân yok!.. Herkes dışarıda ve br/şlar havada!.. Yukarıya çıkan düğmelerden birine bastı. Yedinci kata yükseldi. Hıncahınç!.. Çoluğundan, çocuğundan tııtun da ihtiyarlara ve hizmetçilere kadar herkes sahanlıkta.,.
Yalnız apartımandakller değil, binada oturmıyan komşular da gelmişlerdi!..
Merdivenler ve sahanlıklar insanla dolmuştu. Herkes bu acayip deliyi seyrediyordu. Ve hakikaten de görülmüş şey değildi. Asansörün içinde çıplak bir adam, gözleri telâştan dönmüş bir halde mütemadiyen inip çıkıyor, inip çıkıyor. Asansör her kattan geçerken sahanlıkta ve merdivenlerde olanlar dehşetle Ona bakıyorlardı.
Durmadan asansörle aşağı yukarı giden bu çıplak delinin şerrinden kurtulmak için polisi çağırdılar. Fakat ona söz anlatmak pek güçtü. Polis düdük çaldı. «Dell otomobili» kapıya dayandı. Elektrik cereyanını kesip asansörü durdurdular.. Ve giillâbl-cller Haydarı yakaladılar. Onun hasta olmadığı anlaşıldı amma semtteki ismi «Çıplak deli.» dür.
Basan şöhret, insana nekadar kolay gelir.
HİKMET FERİDUN ES
AĞLIK »/»HİSLERİ
Sıhhatiniz bozulacak diye fazla evhamlı olmayınız
Iılı âlemimle bir mucize
Vücudu benzinle yanmış bir erin hayatı nasıl kurtarıldı?
Acıpayam Devlet Orman İşletmesinden:
Satılacak mal: Çam tomruk ve yatır.
Mahal ve mevkii: Gölcük bölgesi göl dağının ardıçalanl mevkiinde. Miktar ve cinsi: 580.669 çam yatı, ve 72.562 M3. tomruk ceman 653.231 Muhammen bedeli: 33. lira 25 kr
İlk -eminatı: 1628 Ura 99 kuruş.
Müddeti: On beş gün.
İhale şekli: Açık arttırma.
İhale tarihi: 14/9/945 cuma günü saat 15 de.
İhale yeri: Acıpayam.
1 — Kaçak olarak kesilen ve gölcük ormanlarında mevcut yukarı cins ve miktarı j’azılı çam ağaçları orman kanununun 128 inci maddesi mucibince satışa çıkarılmıştır.
2 — Buna ait şartname orman genel müdürlüğünde, Acıpayam, Denizli, ve Burdur İşletme müdürlüklerinde görülebilir.
3 — Taliplerin ihale gününde evrakı müspite ve ilk teminatlarlle birlikte komisyona müracaatları. (11914)
Deniz okulları kayıt ve kabul komisyonu Başkanlığından:
1 _ Deniz Gedikli Orta Okuluna, bulundukları sınıfta bir dersten bütünlemeye kalan öğrencilerin kaydına 17 Eylül 945 tarihine kadar devam edilecektir.
2 — İsteklilerin Ka ınıpaşadakl Deniz Okulları kayıt ve kabui komisyonuna baş vurmaları (11942i
Bilhassa orta yaşlılar ve ihtiyarlar sıhhatleri bozulacak diye dehşetli titizlik göstermektedirler. Bu gibi kimseler aslı olmayım kuruntu vc vehimlere kapılarak sıhhatlerinin zorig bozulmasına kendileri sebebiyet vermektedirler.
Hangi ^gıdalar mideye zararlıdır?
Birçoklarımız aynı yemek psnasuı-da balıkla süt veya nişastalı maddelerle proteinli gıdalar yediğimiz takdirde midemizin rahatsız olacağını zannettiğimiz gibi buzlu suyun midemize zararı ve sabahleyin aç karnına içilen bir bardak sıcak suyun İse faydası dokunacağına inanırız.
Halbuki midemizin bozulmaslyle bu gibi yylerin hiç alâkası yoktur Her midenin kendisine mahsus hususiyeti bulunduğundan bir midenin hazme-demiyeceği bir gıdayı diğer bir mide mükemmel surette hazmedebilir
Umumiyet itibariyle mide vücudun en nazik uzuvlarından biri olduğundan doldurulan her türlü gıdayı hazmetmesi beklenemez. Buna rağmen her çeşit gıdayı hazmeden mideler de bulunmaktadır. Şayet çok yağlı ağır bir yemek veya alelade bir midenin kabul edemlyeceğl her çeşit gıdayı yiyip hazmediyor ve midenizden şikâyet etmiyorsanız, şu halde mideniz vücudunuzda bulunan bütün uzuvlar arasında en sağlam olanıdır.
Eğer mideniz her çeşit gıdayı kabul etmiyor ve sizi rahatsız ediyorsa mdienlze uygun daha hafif yemekler seçip yemeniz lâzımdır. Aksi takdirde mide ağrısı, baş dönmesi bulantı, hazımsızlık, midede gaz tazyiki ve saire gibi ıstıraplar çekmekten kurtulamazsınız. Bununla beraber aşırıya kaçmamak şartiyle, normal bir mideye malikseniz, aynı yemek esnasında yenilen muhtelif cins gıda maddelerini mideniz mükemmel surette hazmeder ve sizi katiyen la-hatsız etmez.
Midenizi fazla doldurmaktan sakınınız. Günde birkaç öğün sik sik âz miktarda yemek yemek, kahvaltı et-mlyerck öğle yemeğinde fazla yemek yiyerek midenizi doldurmaktan çok daha, sıhhi ve faydalıdır. Yediğiniz yemeklerin bozulmamış olmasına çok dikkat etmelisiniz.
Uzun müddet evvel midenizin bozulmasına sebebiyet verdiğini ve midenizin hazmedemiyeceğlnl zannettiğiniz bir yemeği bir daha yememek ayet saçma bir harekettir. Ben birçok kimseler tanırım ki eskiden çektikleri mide ağrısının balık veya etten İleri geldiğini duyduklarından balık vc ete lüzumsuz yere İlelebet perhiz etmektedirler. Bazı kimseler de. İstakoz, çilek ve saire gibi en leziz gıdaların midelerine dokunduğunu sanarak, bunları yemekten çekinirler. Halbuki bütün bunlar, lüzumsuz Ve mânası olmayan tedbirlerden başka bir şey değildir '
Muhtelif gıda maddelerini mideye dokunur diye, yemekten çekinen pek çok kimse vardır. Doktorunuz tarafından menedilmeyen canınızın istediği her hangi bir gıdayı yemekten katiyen çekinmeyin. Neticede göreceksiniz kİ bunların midenize hiç bir zararı dokunmayacaktır.
Düşük tansiyonun zararı var mıdır?
Binlerce kişi doktorlara koşarak tansiyonlarının düşüklüğünden şlkâ-
yet ederek tedavi edilmek İsterler. Bu gibi evhamlılar bu durumlarından dalma müştekidirler ve doktor tan-
Slyon âletinin ibresine bakarken on-, dır, »» lar da gözlerini doktorun yüzüne di- uyumasalar
kerek heyecan, içinde onun hareketlerini seyrederler.
Doktorun tansiyon ölçme âletini çıkarıp lâf söylemesine meydan bırakmayan bu kuruntulu kimseler, «Gene oldukaç düşük değil mi doktor?» diye sorar ve âdeta tasdik etsin diye doktorun gözünün İçin© bakarlar. Bu gibi evhamlı hastalar, aylardan beri vitamin ve kuvvet İlâçları aldıkları halde faydasını görmediklerini söyliyerek sıhhatlerinden yok yere şikâyet edip dururlar.
Halbuki şimdiye kadar tutulan bütün istatistikler, düşük tansiyonlu olanların çok daha sıhhatli ve uzun Ömürlü olduklarını açığa vurmuştur.
Bilhassa, doktorunuz tarafından yapılan muayenede kalb hastalığı tüberküloz ve bu gibi diğer bir hastalığa müptelâ olduğunuz teşhis edilirse tansiyonunuzun düşük olması lehiniz© olan miihlm bir avantajdır.
Yalnız tansiyon düşüklüğünden bugüne kadar tek bir kimsenin öldüğüne tesadüf edilmemiştir. Diğer bir hastalığa müptelâ cdğllsentz, Ve yâlnız tansiyon düşüklüğünden şikâyetçi İseniz boş yere bunu kuruntu yapıp kendlzlnl nafile yere üzmeyin. Şuna emin olabilirsiniz kİ bu tansiyon düşüklüğünün umumi sıhhatiniz üzerinde hiç bir zaruri yoktur.
Yüksek tansiyonun
zararı
Yüksek tansiyondan şikâyet eden bir haşlanın hakikaten tansiyonu uzun müddettenberi düşmüyorsa, merag edip tedavi için doktora müracaatı yerinde bir harekettir. Bazan da fazla evhamlı kimselerin tansiyonu biraz yükselse, derhal müthiş bir korku ve merak içinde kendilerini boş yere üzerek, durup dururken tansiyonlarının daha fazla yükselmesine sebebiyet verirler. Böylecc tansiyonunun yüksekliği o şahsın daha asabîleşmesine ve daha fazla evhamlanıp merak etmesine âmil olur.
Yüksek tansiyonu olup doktora muayeneye gelen şahıslar, düşük tansiyonlulara nzaaran çok daha evhamlı ve Sinirli görünürler. Bunların yüzlerinde daha fazla korku ve heyecan müşahede edilir.
Bununla beraber yukarda söylediğim gibi yüksek tansiyon, gülünecek veya alay edilecek kadar basit ve ehemmiyetsiz addedUmemelldir. Bilâkis tansiyonu yüksek olan kimseler derhal doktora müracaat ederek tekrar tansiyonlarının normale inmesi İçin hekim tarafından Verilen tedavi sistemini harfi harfine taklbetmeli-dirler.
Tansiyonunuz hususunda dalma göz önünde tutmanız lâzım gelen bir şey varsa o da, normalden dun olan tansiyonunuzdan umumi sıhhatinize hiç bir zarar gelcmlyeceğidlr. Eğer tansiyonunuz yüksekse, bunun İçin de nafile yere kendinizi üzüp daha yükselmesine sebebiyet vermeden, doktorunuza müracaat ile, onun tavsiyelerine ve verdiği rejime göre tedavi olmaktır.
Kaç saat uyumak lâzım?
Uykuya dair esaslı bir kaide yoktur, Meselâ Edison her gece dört saat uyuduğu halde, yorgunluk veya sıhhatinden hiç şikâyet etmemiştir. Bununla beraber bu fen adamı, kim bilir gündüzleri kaç kere kısa şekerlemeler yapmıştır?
Her bünyenin uykuya ihtlcayl varsa da, uyku ihtiyacı bpr bünyeye göre değişir- Bazı kimselere gecede 5 saat uyku kâfL gelir. Bazılarının ise günde 8-9 saat uykuya ihtiyacı var-mutat uykularını
ertesi gün müthiş bir
Sona eren Pasifik savaşlarında, Tropik bir mıntakada hizmet gören 19 yaşlarında genç bir Amerikan eri, infilâk eden bir benzin deposundan çıkan yangında fena halde yanmıştı. Kazazede tedavi için derhal civardaki bahriye hastanesine kaldırılmış fakat vücudunun her tarafı 2 nd ve 3 üncü derece yanıklarla kaplı olduğu görülmüştür.
Zavallı gencin sık siyah saçlarının bulunduğu kafasının üst kısmı, kalın potinlerinin örttüğü ayakları, ve şortunun muhafaza.ettiği xarın nahiyesi hariç, vücudunun yüzde 83 ü fena halde yanmıştı.
Birkaç sene evveline kadar, bir İnsan vücudunun 3 de biri yandığı vakit artık onun ahyatından kati surette ümit kesilirdi. Fakat bu genç: hayatının kurtarılması şöyle dursun tedavi sonunda sapsağlam tekrar vazifesinin başına dönmüştür.
Geçenlerde intişar eden askeri tip mecmuasında bu gencin hayatını kurtaran doktor yarbay John R Johnson tıp âleminde bir mucize olarak karşılanan bu hâdise hakkında yazdığı bir yazıda su malûmatı vermektedir.
«İlk iş olarak hastanın çektiği acı ve ıstırapları durdurmak ve ara sıra gelen şokları önlemek İçin, damarına plazma ve morfin sülfatları zerket-lik. Bunu müteakip iptidaî sargıları açarak yanık yaralarının sathını bol Şalin mahlûlüyle, iyice yıkayarak temizledik.
Tropik iklimlerde yaraların bandaj
içinde tutulması imkânsızdır. Gazlı bez üstün sürülen saf vazelin kuruyup vurulara yapıştığından, bumın yerine hastanın yüzünü kalın bir sul-fathiazole tabakaslyle vücudundaki yanıkları da vazelinle parafin karışık bir mahlûllc örttük. Tetanosa karşı bir enjeksiyon yaptıktan sonra hastaya ağızdan sıılfatiazine verdik.
Hastanın vücudunun yanmış kısımları cılk yara ve iltihap İçinde bulunduğundan ilk on yedi gün zarfında her 3 saatte bir 12.500 ünite penlcl-iinle tedavi ettik. 16 inci günü hastaya bir kriz gelerek, teneffüsü azaldı. Derhal morfin vc oksijene başvurduk ve hamdolsun bu çok tehlikeli krizin Önüne geçmeğe muvaffak olarak rahat bir nefes aldık.
20 nel gün hastada şiddetli bir anemi müşahede ettik ve bunu da üç kon transfüzycnu sayesinde önledik. Bundan sonra tedricen hastanın ateşi düşmeğe başladı.»
Büyük bir ihtimamla yapılan tedavi sayesinde, kazadan tam 33 gün sonra hastanın çabuk iyileşen kısımlarından deri alınarak kolunda ve bacağında diz kapağının altında bu-Junan İki müthiş yanığın sathı bunlarla kapatılmıştır.
46 inci gün hastanın ayağa kalkarak hastanenin bahçesinde gezmesine müsaade edilmiştir. Kazadan tam iki ay sonra cephe gerisine gönderilerek orada bir ay kadar nekahat devresi geçirmiş, sonra da tekrar eski faal vazifesinin başına dönerek hizmet görmeğe başlamıştır.
Tuz hangarı ücretinin indirildiğine dair
Devlet Demiryolları Genel Müdürlüğünden:
15. 9. 945 tarihinden İtibaren tuz hangar ücreti 60 kuruşa indirilmiştir. Fazla tafsilât İstasyonlardan alınır._(119401
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasından:
Kayseride Molla oğlu bay Emin adına yazılı D. sınıfı birlik 33022 numaralı bir adet bankamız hisse senedi kaybedilmiş olduğundan artık hükmü kalmamıştır.
Yerine başka numaralı yeni senet verileceği bildirilir. (11906)
İstanbul Hukuk Fakültesi Dekanlığından:
1 __ 944 - 945 ders yılı güz devresi yazılı imtihanları 24/1X7945 pa-
zartesi sabahı bağlıyacaktır
2 __ Yaz devresi yazılı imtihanlarını başaranların sözlü imtihanları
da aynı tarihte Fakültede ilân edilecektir.
İlgililerin geç kalmamaları için bu tarihte Fakültede bulunmaları ehemmiyetle bildirilir, (11903) Illllllllllllllllllllllllltnlll''iaiaili1ltlll1lliaw|,ll,lllll”‘-"".■«■«««■»> ■■,oı«unuu«mımmuıum>unıınıuııiMrM
dır, Ve bir gece
yorgunluk hissederler.
Bir çok fazla evhamlı kimseler, sık sık doktora koşarak vücutlarında fazla asit bulunduğundan şikâyet ederek tedavi çareleri ararlaı.
Halbuki asldiıy yalnız şiddetli şeker veya böbrek hastalığına müptelâ olan hastalara zararı vardır. Yoksa normal bünyeye malik olan kimselerin vücutlarındaki fazla asidin hiç bir zararı yoktur, vücuttaki Kaleviyet ile asit arasında daimi bir muvazene mevcuttur. Bu sebepten dolayı fazla asidi İlâçlarla tedavi etmeğe kalkışmanın hiç lüzumu yoktur. Alacağını? bir iki kaşık ilâçla fazla asit bulunduğunu zannettiğiniz mideyi normal hale getireceğinizi zannediyorsanız yanılıyorsunuz.
Tütün ve içkinin zararları
Tütün İçme bahsine gelince, sîzlere katiyetle kısaca şunu, söyliyebitlrim: Tütün bazı bünyeler için zararlı, bazıları için de değildir. Fakat, tütünün sizin bünyenize zararlı olup olmadığını dalma sigaranın nefaset ve faydasından bahseden sigara reklâmlarından ziyade kendiniz ve doktorunuz daha İyi anlıyabillr.
İçkiye gelince, kronik ayyaşlık bugün bütün dünyada müthiş zararlı T>ir
hastalık diye telâkki edilmektedir.
İçkiye, İnsanları ayyaşlık gibi çok kötü bir hastalığa doğru sürükliyen bir mikrop gibi bakmalıyız. Halbuki içkinin İtiyat haline gireceğini bir tarafa b.rakacak olursak, yemekten evvel alınacak olan bir kadeh alkolün sıhhatinize zarar vermiyeceğlni söy-HyebiBrim. Akşam vakti İşten evimize yorgur argın döndüğümüz vakit, elbette istirahat ederek başımızı dinlendirmek isteriz. Fakat bir çoklarımız gûndüzki İşe ait zihnîmizi meşgul eden düşünceleri atarak rahat bir yemek yiyebilmek için çok zahmet çekeriz. tşte bu sırada, bir bardak bira, şarap veya bir viski soda İçecek olursak zihnimizi yoran düşünceleri atar ye rahat bir nefes alırız.
Eğer içkinin sizde bu İtiyat haline glrmlyeceğlne eminseniz, akşamları bir kadeh alkol almaktan çekinmeyin. Bunun sıhhatinize hiç bir zararı dokunmıyacağına enıln olabilirsiniz
şu muhakkaktır kİ sıhhatiniz hakkında olur olmaz şeyler için merak ve evhama kapılıp derhal bir çare bulmak için aslı esası olmıyan tedbirlere başvurmadan evvel itidalinizi muhafaza ederek herşeyl soğukkanlılıkla karşılıyacak olursak çok daha sağlam ve sıhhatli bir bünyeye malik oluruz.
Gün Doğmadan Paris
EDEBİ ROMAN
Yazan: Louis Bronıfield Tercüme eden: Vâ . Nû
————— ■' Tefrika
Kız:
— Hepimiz beraberiz. — dedi. — Metrdotelmiş gibi görünmeniz lâzım gelmez.
— Fakat ben metrdotelim, madam. Beni bny d’Abrlzzi tuttu.
Sonra, hafifçe gülerek ilâve etti:
— Fakat, hep beraberiz, madam. Hepimiz vatandaşlarız, yahut da Cumhuriyetin dostlarıyız.
Küçük adama karşı, genç kız, ânl bir muhabbet duydu, Fransızların, hattâ küçük insanlarının bile dalma ne kadar zeki oldukları, şaşılacak şeydir. Bu Roxle*nln henüz şimdi farkına vardığı bir hakikat değildir. Buna rağmen, yeniymiş ve şaşılacak şeymiş tesirini yapıyor. '
— Haklısın, dostum. - dedi,
Ve şuuru, iradesi bu işte hiç rol oy-namaksızın, elini uşağa uzatmış olduğunu hayretle farkettl. Erkek de, içinde bulundukları vaziyet, aralarındaki bütün farkı silmişmiş gibi tereddütsüzce kadının elini sıktı. Bu garip bir hareketti, Basitti ve dostçaydı, Bunun Roxle için de derin bir mânası
No. 45 ■ "—
oldu. Sanki hakikaten ilk defa olarak Amerikalı kiz onlardan olmuştu. İçinden çıkamadığı muğlak vaziyetleri, hiç değilse müsılt bir şekilde kabullenmiş gibiydi.
Uşak gittiği vakit, genç kız, sanki artık yaşamağa başlıyormuş gibi, beyninin ve ruhunun uyuşukluğu ve ra-havetl dağılıyormuş gibi, beklenilmedik bir rahatlık ve huzur duydu, şimdi arlık bütün hayatında olduğu gibi yalnız değildi.
Giyinince, zemin katındaki büyük sofaya indi; mahzene giden kapının sürgüsünü çekti. Sürgü açıldıysa da kapı açılmadı. Kız, gücenerek şöyle düşündü:
«Nihayet burasL benim evim.»
Her seferinde biraz daha hızlı olarak iki darbe, üç cjlarbe vurdu. Üçün-cüsünde bir ses:
— Kim o? - diye sordu.
— Ben matmazel Dawn’ım. İnmek istiyorum.
Öte yandan demir kolların kaldırıldığını duydu. Bir an sonra kapı açıl-
dı; metrdotel göründü:
— Affedersiniz, matmazel. Çalıştığımız sırada, mösyö d'Abrizzl’nln emri üzerine burasını kapıyoruz.
— Tabii.
Kız, aşınmış merdivenlerden aşağı İndiği sırada, erkek, yol vermek için bir kenara çekildi.
şimdi mahzen, eskisi gibi toz içinde ve boş değildi. Burada yedi kişi bulunuyordu. Kırık dökük eşya, şarap mahzeninin kapısı yanına yığılmıştı. Genç kız, aşçı kadını tanıdı, sonra da, hayret! Filomena, Küçük köpeği de yanında. İçi sebze dolu kocaman bir siyah filesi var. Rozle, öbür dört insana evvelce hiç raslamamıştı.
Onu fakr edince, Filomena sırıttı. Bu güzel tesadüften dolayı pek memnun olmuştu. Blriblrierlne bonjur dediler. Hoxfe, gayret keyifli olan ve neşesinden havlıyan küçük köpeği kucağına aldı.
Nihayet metrdotel dedi kİ:
— Bl2 hepimiz burada çalışıyoruz, matmazel. Tanıtayım: Mösyö Dubols. Madam Vladek, Matmazel Malkowskâ vc Mösyö Lopez.
El sıkıştılar. Roıde, İsimlerden hiçbirinin hakiki olmadığına kaniydi. Fakat bunun ehemmiyeti yoktu. Lopez, göze çarpar şekilde Fransızdı. Tombul bir amele tipi. Sarışın, mavi gözlü. Ötekiler, ihtimal Fransızdılar, yahut değtdller. Arkalarında, elle tah-
rik edilen bir tabı makinesi. Bu makineyi kullanmıştılar. Rutubetli havada mürekkep kokusu dalgalanıyordu,
Filomena'ya sordu:
— Nereden geldiniz?- Büyük kapıdan olmasa gerek.
Filomena güldü; ve metrdotel cevap verdi:
— Hayır, matmazel. Aşçı kadın ve ben hariç, öbürleH Berrl sokağından girdiler. Blzler hizmetçi olduğumuz için mûtat kapıyı kullanıyoruz.
— Fakat nasıl?
Mösyö Lopez güldü; ve tapon mal eski gardroba doğru yürüdü. Az bir gayret sarfederek onu duvardan çekti.
— Bakınız! — dedi. — Burası Berrl sokağındaki garaja gider.
Gayet enteresandı. Bölmenin bir kısmını İçeri doğru, evvelce, tuğla kaplı olan kubbeli bir geçide doğru itmişlerdi. Bu geçit de, şarap mahzenine giden geçit gibiydi.
— Ya beklemediğiniz bir adam öbür taraftan buraya geliverirse!..
Mösyö Dubols izahat verdi:
— Dehlizin ötesinde, garaj tarafında dalma gözcü kalan biri vardır, şayet üstümüze gelirlerse, evin methalinden. yahut bahçeden kaçabiliriz.
Bütün bunlar melodrama benziyordu: lâkin pek zekice tertiplenmişti.
Löon. bu mahzende karar kılmadan
evvel, oütün ihtimalleri İncelemişe benziyordu. Nlcky bile bu meselelerden ona bahsetmemişti.
Mösyö Dubols, gardrobu yerine koydu. Madam Vladek dedikleri kadın, sözde Mösyö Lopez olanla birlikte matbaa makinesinin başına geçip işletmeğe başladı. Nüshalar basılıyordu. Mürekkep kokuyordular ve ıslaktılar. Yapraklarının yalnız bir yüzü matbu idi. Gayet eski model bir makineydi bu. Ancak bir tarafı basan cinsten. Sonra, yaprağı döndürüp öbür sahl-feyi basmak icabedlyordu. Eski mo-bliyeler arasından ayrılıp çıkarılmış kırık bir masa üzerinde, itina He blrl-blrl üstüne yığılan nüsha tomarları duruyordu.
Razie, bunlardan birini aldı. Maxim' de kiril örtünün altında keşfettikleri nüshanın aynı.
Filomena derinden gelen sesiyle dedi kİ:
— Hoş değil mİ? Hadım ağası Pa-rlsc gelmiş. Ne kerata!
Roıde:
— Hadım ağaslyle dün gece tanış-1 tim. - dedi.
Filomena büyük bir alâka ile sordu:
— Yok canım, anlatın şunu bana bakayım.
Fakat Roxie, ona izahat veremedi. Mevzu hiç de meşrebine? değildi. Makinede çalışan iki kişi müstesna.
öbürleri yaklaştı. Matbaanın gürültüsü, heyecan verici cümleleri İşitmelerine mâni oluyordu.
Aktris:
— Enteresan olan bir cihet yok. — dedi. Nişanlar içinde şişman bir herif. Fakat bu gazetelerden bir nüsha, masamızdan, örtünün altından çıktı.
Filomena, lâübalice sordu:
— Masamız dediğiniz?
— Ben Maxlm’e bir komutanla gittim.
— Alman mıf
— Tabii.
Filomena!
— Yok, canım? — dedi. — Enteresan haberi Bir şey keşfettiniz mi?
— Hiç... Hiçbir şey.
Öbürleri konuşmaksızın dinliyorlardı. Mümkün olduğu kadar kendilerini belli etmemek, silik kalmak İstiyor gibiydiler. Lâkin Filomena eski bir dost.
— Bize ne zaman-geleceksiniz?
— Bilmiyorum. Ne zaman fırsat bulursam. Şimdi tiyatro açıldığı İçin akşam üstü erken saatler müstesna, gelmem kabil olamıyor.
Ağır ve eski makine, demir sesleri çıkararak dipte, İşlemekte devam ediyordu. Metrdotel ona bir kart uzattı:
— Bunları görmüş müydünüz, matmazel? - dedL
(Arkası var)
5 Eylül 1945
AKŞAM
Sahile 7
| - İŞ AR1YANLAR
MUHASİP iş ARIYOR — Günde birkaç saat İçin on sekizden sonra iş aramaktadır. Akşamda A.A.B rümu-suna mektupla müracaat. 173 — 2
BAKKAL- TEZGÂHTARI İŞ ARIYOR — Arzu edenlerin Akşamda Tezgâhtar rumuzuna mektupla müracaat. 220 — 1
DADI ÎŞ ARIYOR — Elinde bon-•ervLsl mevcut tecrübeli bir dadı arıyor. Akşamda (D.A.D) rümuzuna mektupla müracaat. 213 — 2
İŞÇİ ARİ YANLAR
SATILIK ev ____ Unkapanı Hızırbey
mnh«ileni Sabunhane sokak 2 No, kö-şebaşı görmek için içindekilere müracaat, görüşmek Ankara Yenişehir Maltepe arkası 38 No. ya. Ahmet Nazif Coşkun 158 — 6
BOŞ TESLİM UYGUN FİATLE ÇAMLICADA SATILIK ÜÇ EV — Biri beş diğer ikisi İkişer oda ve bahçe İçinde. Aykınoğiu sokak 11 - 13 - 15 No. Kısıklı Bulgurlu muhtarı ismaile müracaat. ’ 190 —
ACELE -SATILIK APARTMAN — Kadıköy Talimhane Recalzade sokak No. 75 üç daire geniş bahçe 2160 Hra İcar getiren apartman satılıktır. Birinci kata müracaat. 980
50 YAŞINDA BİR BAYLA — Oğlunun ev işlerini yapabilecek yemek pişirmesini bilir bir bayana ihtiyaç vardır. Adres: Beyoğlu P.K. No. 47
________________176 —
KIŞIN ANKARADA — Yazın İs-tanbıılda 7 yaşında biç kız çocufa bakacak Fransızca bilen bayan aranıyor Maçka Bostan sokak 17. Tel: 80898.__________________182 — 2
BASRAYA GİDEBİLECEK—Asil bir ailenin 16 yaşlarında iki kızına Türkçe öğretecek evin İşlerine nezaret edecek dolgun ücretle Türk bayan aranıyor. Kontrat yapılabilir. Tafsilât için saat 10 - 12 telefon 43664. ________________________193 - 1
ÜÇ KİŞİLİK BİR AİLENİN — Orta ve yemek Lşinl yapacak bonservisi! bir hzimetçiye İhtiyaç vardır. Müracaat: Büyükada Meşrutiyet mahallesi Muratlı sok. No. 13. Tel: 23548 ________________________191 - 1
ÜÇ YAŞINDA — bir erkek çocuk İçin tecrübeli ve muktedir bir dadı aranıyor. Adres Nişantaşı Güzelbahçe sok. Metanet apt. No. 4. Teli. «0602 _______________________226 — 1
LİR TEZGÂHTAR İLE BİR ÇIRAK ARANMAKTADIR — İsteyenlerin Galatada Necatibey Cad. 66- Ak Bakkaliyesine müracaatları.
EV HİZMETİ — İki çocuklu ailenin her işini yapacak çalışkan ve namuslu kadına ihtiyaç vardır. Öğleye kadar müracaat. Sultanhamam Havuzlu han No. 1. 239 — 1
J - SATILIK EŞYA
OTOMOBİL ALMAK VEYA SATMAK, ISTIYENLERİN — Mufassal mektupla İst. posta K. No- 618 e müracaatları. 817 — 5
ACELE SATILIK — İyi kullanılmış Frigidaire marka 4 ayak buz dolabı acele satılıktır. Adres: Şişhane tramvay durak Merkez Apt. kat: 5 No. 11 müracaatları 8-12 arası. 194 —
ORTAKÖY — İç tramvay durağı 31 No. da kuru yemiş ve leblebi dükkânı sahibi memleketine gideceğinden acele devredilecek. Taliplerin İçlndekînc müracaat etmeleri.
9 —3
BOĞAZİÇİNDE — Yirmi iki metre muntazam rıhtımı bulunan, yalı arsası satılıktır. Telefon 80691
151 — I
SATILIK KÖŞK VE ARSALAR — Erehköy, Demiryolu İstasyonuna yakın, asfalt otobüs yolu üzerinde, yıllanmış çam, kestane. ıhlamur ve çeşitli meyva ağaçları ve İhata duvarı He bir parsel. Toptan, parçalı olarak satılıktır. Görmek lçlç Erenköy. Sultan sokak 110 No. ya baş vurulabilir.
179 — 1
BOŞ YAZIHANELER _ Birer ve İç İçe olmak üzere ikişer odadan İbaret-altı yazıhane ayrı ayrı kiraya verileceğinden aşağıdaki adrese müracaat. Galata: Mumhane caddesinde İli No, lı dükkânda Yorgi Magos.
. 172 — 9
SATILIK EV — Kasımpaşa Kulaksız cad. No. 25 bahçeli kâglr ev 6 oda 1 mutfak 2 helft. Müracaat: Aynı caddede 23 numaralı eve. 174 —
AMERİKAN KOLLEJİNDE ÇOCUKLARI OLANLARA — Bebekte Yalı boyundaki beyaz köşkün birinci katı mobilyalı olarak Beyoğlu cihetinde mobilyalı bir apartımanla kış İçin becayiş edilecektir. İsteklilerin her gün 10 - 13 de 36-56 No. ya telefonla müracaatları. 19t — I
ACELE 15 000 LİRAYA — Göztcpede bir buçuk dönüm bahçeli 7 odalı tamire muhtaç değil ahşap satılık köşk. Ferdi Belek Galata Ömer Abit han 23/2 telefon 42368 233 — 2 ALMANCA DERSLERİ — AvrupalI öğretmen büyüklere, talebelere gramer İkmale kalan talebeleri muvaffakiyetle yetiştirir. Pratik öğrenme* ve İlerletmek Istlyenier Taksim Ho cazade sokak 11 kat 3 Frau Slftar. 125
KADIKÖY — Yeldeğlrmeni Uzun Hafız sokak 3 odalı ucuz satılık ev. Acıbadem caddesi No. 17 müracaat, 235 — 1
ORTAOKUL - LİSE TALEBESİNE — Tuna Dersevi'nde Riyaziye -Fizik - Kimya - Lisan kursları açılmıştır. Baat: 14 - 18 arasında müracaat. Tuna Dersevl, Atatürk bulvan No. 88 İstanbul - Aksaray. 193 — 13
İKİ KİŞİLİK BİR AİLE YANINA — Bir kimse veya talcbç alınacaktır. Adres: Kadıköy Talimhane Halltağa sokak No. 54. 236 —1
DİKKAT YENİ İŞ TUTMAK İSTİ-YENLERE — Herkesin görebileceği İş İçin üç dükkanlı müessese devredilecektir. Tafsilâtlı mektupla Akşamda D. Ü. Ç. riimuzuna veya ilân memurluğundan adres alınması. 238 — 2 ALTI AYDA İNGİLİZCE — Faucett usul il e - Tecrübeli muallim tarafından. Adreslerinizi Galata 1533 P. K. L. K rüm. bildiriniz. 222 —
İNGİLİZCE — Tam veya yarım gün İçin İngilizce ticari muhaberat, her nevi tercümeler, hususi dersler İçin Akşam’da İngilizce rumuzuna müracaat olunması. — 4
BİR BUÇUK DÖNÜM SATILIK BAHÇE İÇİNDE ÜÇ EV — Üçer Odalı Bostancı İç Erenköy caddesi 27 numaraya müracaat. 240 — 2
İNGİLİZCE DERSLER VE TİCARÎ MUHABERAT - Ucuz fiatle. Gazeteye S. H. harfleri altında yazınız. 243 . —
SATILIK ARAZİ — 8531 metre 85 büyük dut ağacı 35 İncir İki kuyu Mecidiyeköyûnde Saatçi Bayırında 31 No. müracaat Mecldiyeköyıf bakkal Abdullaha. 242 — 1
MEKTUPLARINIZI ALDIRINIZ Gazetemiz idarehanesini adres-olarak göstermiş olan karilerimizden A.B.C — Ş.G - TNG — P.K - Y.T — İ.Ü — İtâç — Seri Met od— D. — A.ş.ç namlarına geten mektupinn idarehanemizden aldırmaları rica olunur
15000 LİRAYA SATILIK KÖŞK — Feneryolu Mustafa Mazhar caddesi 43 No. 8 oda, iki sofa, mutfak sair müştemilâtı havagazı, elektrik mevcut bahçeli ayrıca bir ahır bir oda bir samanlık. Üç dönüm üzüm mey-valık İçinde sahibine müracaat. 244 — 1
Ij-MÜTEFERRIK Satılık büküm fabrikası 450 İğlik bir büküm fabrikası bütün teslsatile satılıktır. Görmek istiyenlerLn Çakmakçılarda Sümbüllü handa 22 numaraya müracaat etmeleri.
ORTA - LİSE TALEBESİNE — Tuna Dersevi'nde Riyaziye - Fizik • Kimya - Lisan dersleri verilir. Tuna Dcrsevl Atatürk Bulvarı No. 88 İstanbul - Aksaray. 881
Ankara Yüksek Ziraat Enstitüsü Fakültesine öğrenci yazılma ve alınma şartları
ACELE SATILIK FOTOĞRAFHANE — Vezneciler caddesinde 30 No.da hali faaliyette olan Foto Yücel azl^ met dolayıslle devren satılıktır. İçindekilere müracaat. 46 —
KAPALI ÇOCUK ARABASI ARANIYOR — Temiz kullanılmış Avrupa malı bir çocuk arabası aranmaktadır. 8054» ye telefon edilmesi.
195 — 1
SATILIK ÇOCUK ARABASI — Avrupa mali çocuk arabası satılıktır. 15-18 arasında Haydarpaşa İbrahirr.-ağa Saraçlar caddesi No. 61 müracaat 223 —
30000 LİRAYA SATILIK İPOTEKLİ APARTIMAN — Tarlabaşı caddesine nazır, 5 dalre dörder oda, bahçeli, % 7 iradlı: 6000 liraya betonlu. ipotekli ev. Beyoğlu merkezinde 6 oda, konforlu: Saat 12-3 Galatada Demir han No. 23_____________217 — 1
19000 LİRAYA ACELE SATILIK MAĞAZA — Galatada Mahmudiye caddesinde üstünde odası olan kâr-gir dükkân. Her gün 12-3: Karaköy-de Kürekçilerde Demir han 23 müracaat. 221 ____ t
«Yüksek Ziraat Mühendisi», »Yüksek Orman Mühendisi* ve «Veteriner Hekim» yetiştirmek üzere Ankara Yüksek Ziraat Enstitüsü Ziraat, Veteriner ve Orman Fakültelerine L Se mezunu (Parasız yatılı), (Paral* yctılı), (Yatısız) öğrenci alınacaktır.
İsteklilerin l/Ekim/1845 pazartesi akşamına kadar Ankara’da Yüksek Ziraat Enstitüsü Rektör)iiğü'ne ve İstanbul'da Rektörlük adına Veteriner İşleri Müdürlüğü’ne başvurnaları gerektir.
1 — İstenilen Belgeler:
a) Hangi Fakülteye ve nasıl öğrenci (Parasız yatılı, paralı yatılı, yatısız) olarak girmek istediğini bildirir bir dilekçe;
b) Lise bitirme diploması veya belgesinin aslı;
c) Devlet olgunluk diploması veya belgesinin aslı (olgunluk dlplo masının veya belgesinin sınav gününe kadar verilmesi lâzımdır.)
d) Nüfus kimlik cüzdanı örneği;
e) Aşı kâğıdı;
f) Örneği Enstitü Rektörlüğünden veya İl Ziraat, orman. Veterlneı Müdürlüklerinden alınacak tam teşekküllü hastane kurulu raporu; ’
g) tyl hal belgesi;
h) 12 aded belgelik fotoğraf.
Yukardaki yazılı kâğıtları tam İmi yan veya vaktinde getlrmlyen yahut da göndermlyenlerle pulsuz ba vurmalar çelmemiş sayılır.
2 — (Yatılı) öğrencilerin yaşı 17» den kiiçuk ve «25« den büjiik otamaz. (Parasız yatılı) öğrencilerin seçim sınavlarında başarı sağlama lan şarttır.
3 — Seçim sınavları Ankara'da Yüksek Ziraat’ Enstltüsü’nde ve h-
FABRİKA. ATÖLYE İŞLETENLERE — Elektrik makine kısımlarını tek başına İdare ve İşletmeğe, lüzumlu tamiratı, tesisatı plân ve prcjelerl İle yapmağa muktedir pratik ve nazariyatı kuvvetli, tecrübeli bir teknisyen ie aramaktadır. Mektupla, Akşam'da Teknisyen 231 — 3
BULUNMAZ FIRSAT — Halen çalışmakta bulunan yeni ve lüks bLr taksi azimet dolayislle satılıktır. Ak-şam’da (İşçlmen) rumuzuna mektupla müracaatları. 224 — 1
SATILIK — Az kullanılmış İngiliz lâstik tekerlekli kapalı bir çocuk arabası. Galata Eski Gümrük sokak Kürkçü Başı H. 1« - W Tel: 40807 237 — 2
— Kiralık — Satılık
LÂLELİDE SATILIK EŞSİZ İKİ ARSA — Lâleli Meslhpaşa caddesinde biri 213 diğeri 190 Mtr. murabbaı apartmanlık laymetil iki arsa satılıktır. Müracaat yeri: Lâleli caddesinde 26 No. 11 Celâl AparL kat 4 B. Oyal._____________________43—4
SATILIK - KİRALIK — Feriköy d e her İşe elverişli telefonlu emprime atölyesi, Müracaat her gün 10 - 12 arasında Sultanhamam Dikranyan ban 30___________________126 —
7500 LİRAYA ACELE SATILIK EV — 8 oda bahçeli ahşap köşe sağlam çarşı yakın kısmen boş teslim edilir Beşiktaş Mısırlıoğlu No 76 Îb-«a|l.___________________150 — 1
BATİLIK APARTIMAN — Cihangirde Kumrulu yokuşu sokak No. 38 üç kat 4 ve 3 oda deniz görür. İkinci kata müracaat, 197 __ 1
TELEFONLU YAZIHANE VE DÜKKÂN — İki üç odalı apartıman katı veya ev kiraya vermek veya devretmek Istlyenier Akşam gazetesinde A.K müracaatları. 211 — 2
NİŞANTAŞINDA — Üç katlı kagir ev satılıktır. Müracaat: Teşvikiye Narmanlı apartımanı karşısında tütün ve sucu bay alL 209 — 2
20,000 LİRAYA SATILIK APARTMAN — Kadıköy Cevizlik, Şevki Bey caddesi 10 - 12 No. U üç daireli apartman her dairede üçer oda mutfak. yüz numara, hol, banyo, terkos, havagazı mevcut, içindeki müstecir Petroya müracaat. 210 — 1
SATILIK NADİDE VİLLÂLAR — Bostancı Küçükyalı İstasyonu yanında yeni İnşa edilmiş tam konforlu dörder oda, banyo, kiler, bodrum, kuyu. üç sokaktan cephesi olan geniş arazili asfalt cadde önünde deniz, dağ manzaraları bulunan villâlar satılıktır. Müracaat, Küçükyalı İstasyonu yanında bay Süleyman Uzran.
225 — 2
12.000 LİRAYA kelepir APARTI-MAN _ FlruzaÇa civarı 6 kat. ikişer oda. mutfak vasire. Deniz-görür. Sağlam kâglr. Galata Büyük Millet han 26. Üçten altıya kadar. 234 —
18,500 LİRAYA SATILIK İKİ EV — Üsküdar İskelesine on dakika mesafede Paşa limanı îcadiye caddesinde denize karşı kâgir zarif villâ yanındaki ahşap evle beraber boş teslim satılıktır. Bahçekapı Salih Necati eczanesine müracaat. 227 ___ 2
ACELE SATILIK KÂGIR EV — Beşiktaş Yıldız caddesi 45 No. asfaltta 5 oda, banyo, elektrik, su. havagazı, bahçeli bir hafta İçinde boş teslim satılıktır. 228 — I
22.000 LİRAYA — Büyükadada 1700 metre bahçeli tamamlle manzaralı dört odalı satılık beton villâ. Boş teslim, Ferdi Selek Galata Ömer Ablt han 23/2 Telefon 42368 2 — 229
14.000 LİRAYA’ — Kadıköy önde Mühürdar civarın d* 280 metre bahçeli 5 odalı kâglr boş teslim edilir satılık ev. Ferdi Belek Galata Ömer Abit han 23/2 Telefon 42368 2*0 — 2
tanbul’da Sultanahmet'te Yüksek İl tlsat ve Ticaret Okulu'nda aşağıdaki
günlerde yapılacaktır:
Türkçe (Kompozisyon) ; 2/Eklm/1945 Sah sttat 9,00 da
Matema lk (emsali ikidir) : 2 » » Salı . a 14,00 de
Botanik ' : 3 * » Çarşamba a 9,00 da
Zooloji :3a s çarşamba a 14,00 de
Fizik :4a a Perşembe a 9,00 da
Yabancı dil i
(Almanca Fransızca İngilizce) 4 a » Perşembe '» 14,00 de
Kimya : S a a Cuma a 9,00 da
4 _ (Paralı yatılı) Öğrencilerden (sürekli tatil süresi dışarı) bir öğretim yılı için iiç taksitte (birinci taksit öğretim başlangıcında. Iknlcisl Ocak, üçüncüsü Mart ayları başında) ödenecek karşılığı olarak • «450» dört yüz elli lira alınır.
5 — (Parasız yatılı) olarak seçilen öğrenciler 15/Eklm/19l5 tarihin
den önce Rektörlük Talebe ve öğretim İşleri Amirligi’nden alınacak ör neğe uygun Mr yüklenme senedi vermedikçe Öğrenci Yurdu'na kabu edilmezler.________________(10048)________________________________
Devlet Orman İşletmesi Biga müdürlüğünden:
Teslim Beher ken- Muvakkat Açık eksiltmeye Bölgesi or- Miktarı mahalli talinin flatl teminatı konulan işin cinai manın adı kental_____________LI. Kr. LI. Kr
Toplama, odun Taban böl- 5000 boy ve kutruna gesl Bıçkı Çeşme deposu 1 65 618 75
ayırma» Depoya dere or.
nakil ve istifi.
1 — Yukarıda eksiltme şekli, bölgesi ve ormanın adı, mlkdarı, teslim mahalli, beher kentalinin fiatl ve muvakkat teminatı yazılı meşe ve kayın enkazını toplama, odun boy ve kutruna ayırma 22 kilometre mesafedeki Çeşme deposuna nakil ve depoda muntazam istif İşi 17/9/945 tarihine rastiıyan pazartesi günü saat 16 de Devlet orman İşletmesi Biga Müdürlüğünde açık eksiltme İle ihalesi yapılacaktır.
2 — Buna ait şartname Orman genel Müdürlüğünde, Balıkesir, Bayramiç, İstanbul, Biga Müdürlüğüyle Taban orman Bölge şefliğinde ve Çanakkale, Gönen Orman Bölge kâtipliklerinde görülebilir.
3 — İsteklilerin muayyen gün ve saatte Biga Orman jşeltme Müdürlüğüne müracaatları. (11590)
Deniz Fabrikaları Genel Md.en:
Gölcük deniz fabrikaları için boblncl ustaya ihtiyaç olduğundan kifayeti tebeyyün ettiği takdirde yüksek yevmiye verilmekle beraber diğer bazı menfaatler de temin edilecektir.
Talip olanların aşağıda yazılı evrakla birlikte Gölcük dank fabrikaları genel Md lüğüne müracaatları.
1 Bonservis,
1 İyi hal kâğıdı
1 Okul diploması
6 Resim
___________________________________ (1161M
Vakıf orman işletme müdürlüğünden
İşletmemiz Alemdar deposunda mevcut 284/504 M3- eğri kerestesi şartaameslne göre ve acele satılacaktır. Muhammen bedeli 12143 lira 38 kuruştur. Muvakkat teminatı 811,13 hradır. İsteklilerin 6/8/845 perşembe glot saat 18 da işletmemde müracaatları Mân olunur. (118501
Yüksek ziraat enstitüsü veteriner fakültesi askerî kısmının kayıt ve kabul şartları:
1 — Ankara askeri veteriner okuluna bu yıl sivil tam devreli liselerden İyi ve pek iyi derecede mezun olan ve olgunluk imtihanlarını vermiş olmak şar tiyle talebe kabul edilecektir
İsteklilerin aşağıdaki vasıf ve şartlan haiz olması lâzımdır.
a) Türkiye cumhuriyeti tebaasından olmak,
b) Yaşı 18 - 21 olmak.
el Beden teşekkülleri ve sıhhati orduda ve her İklimde faal hizmete müsait olmak (dil rekâketl olanlar alınmaz).
d) Tavır ve hareketi, ahlâkı kusursuz ve soslyetesl sağlam utmak.
e) Ailesinin hiç bir fena hal ve şöhreti olmamak (zabıta vesikası ibraz etmek).
2 — İsteklilerin müracaat İstidalarına şu vesikaların bağlanması lâzımdır.
a) Nüfus cüzdanı veya mnsaddak sureti,
b) Sıhhati hakkında tam teşekküllü askeri hastane raporu ve aşı kâğıdı.
C) Lise mezuniyet ve olgunluk şahadetnamesi veya tasdikli sureti
d) Okula alındığı takdirde askeri kanun, nizam ve talimatları kabul ettiği hakkında veUslnln ve kendisinin noterlikten tasdikli taahhüt senedi,
e) Saralı, uyurken gezen, sidikli, bayılma ve çırpınmağa müptelâ olmadığı hakkında velilerinin noterlikten tasdikli taahhütnamesi (bu gibi hastalıklardan biri ile okula girmezden evvel malûl oldukları sonradan anlaşılanlar okuldan çıkarılır ve bu müddete alt hükümet masratıan velilerine ödettirilir.)
_ 3 — İstekliler bulundukları mahaljerdekl askerlik şubelerine Lstida ile müracaat edecekler ve şubelerince ikine) maddede bildirilen evrakı İkmal ettirdikten sonra Ankarada yüksek ziraat enstitüsü veteriner fakültesi askeri talebe amirliğine gönderilecektir.
4 — Müracaat müddeti eylülün yirmisine kadardır ondan sonra müracaat kabul edilemez.
5 — Kabul, duhul imtihanına bağlı değildir. Şahadetname derecelerinlL ve müracaat sırasına göredir. İstekli adedi tamam olunca kayıl İşleri kafi panır ve kabul edilenlere müracaat ettikleri askeri şubeleri ile tebliğ yafi pılır(547 - 10454)
Ankara valiliğinden: §
1 — Kesif bedeli 19992 lira 63 kuruştan ibaret olan Ankara Adalet biyM naşının onarma işi kapalı zarf usul le eksiltmeye konulmuştur.
2 — Eksiltme 11,9.1945 tarihine müsadif salı günü saat 15 te Defter-C_
darlıkta yapılacaktır. O
3 — Bu işe alt evrakı, fenni, hususi şartname ve mukavelename prûjeel Millî Emlâk müdürlüğünde her giin görülebilir.
4 — İsteklilerin belirli günde (1495) liralık muvakkat teminat makbuzu
veya banka mektubu ve bu iş için Nafia müdürlüğünden alacakları fenni ehliyet vesikası ve Ticaret odası vesikaslle birlikte teklif mektuplarını saat 14 e kadar komisyon başkanlığına vermeleri ve fazla izahat almak istl-yenlerln Milli Emlâk müdürlüğüne müracatlarL (113391
Deniz okulları kayıt ve kabul komisyonu başkanlığından:
1 — Deniz Lisesi birinci ve İkinci sınıfına bulundukları sınıflardan doğrudan doğruya geçen öğrencilerle bir dersten bütünlemeye kalan öğrencilerin kayıt ve kabulleri 17 Eylül 945 gününe kadar uzatılmıştır.
2 — Bütünlemeye kalan öğrenciler en geç 17 Eylûl’e kadar okundukları okulinrdarfhitünknıe sınavlarını verdiklerini okullarından alacakları belge İle tevsik etmeleri lâzımdır.
3 — Bu gibi öğrencilerin kayıtlarını yaptırmak üzere Kası m paşada-
ki Deniz Okulları kayıt ve kabul komisyonu Başkanlığına baş vurmaları. ‘ (11332)
Tokat Kızılay inşaat komisyonu başkanlığından:
1 — Eksiltmeye konulan iş:
Tokat İlinin Reşadiye İlce merkezinde ceza evinin İkmal inşaatı işidir. Keşif bedeli (315451 lira (931 kuruştur.
2 — Eksiltme 14. 9. 945 cuma günü saat 15 de. II binasında yer sarsıntısı inşaat komisyonu başkanlığı makamına, kapalı zarf usulllc yapılacaktır.
3 — Eksiltmeye girebilmek İçin İsteklilerin usulü veçhile 2365 lira 94 kuruş geçici teminat vermeleri ve bu işi yapabilecek ehliyette olduğuna dair Bayındırlık müdürlüğünden alınmış ehliyet vesikasını ihtiva etmesi şarttır.
Bu vesikayı almak için isteklilerin eksiltme gününden en az (tatil günleri hariç) üç gün evvel bir dilekçe ile Tokat valiliğine başvurmaları ve dilekçelerine bir kalemde, re’sen müteahhit olarak (20* bin liralık bir yapı İşi yaptığına dair işi yaptıran İdareden alınmış vesika eklemeleri lâzımdır.
4 — İstekliler teltlil mektuplarını eksiltme günü olan 14. 9. 945 cuma günü saat 14 e kadar, makbuz mukabilinde eksiltme komisyonu başkanlığına vermeleri lâzımdır. Postada olacak gecikmeler kabul edilmez
5 — Fazla bilgi almak ve keşif dosyasını görmek Istlyenier hçr gün Tokat bayındırlık müdürlüğüne başvurmaları ilân olunur 111516) Tokat Kızılay inşaat komisyonu Başkanlığından:
1 — Ekhilımeye konulan iş:
Tokat ilinin Reşadiye ilçe merkezinde ceza evinin İkmal inşaatı işidir. Kesif bedeli (31545) Ura (93) kuruştur.
2 — Eksiltme 14. 9. 945 cuma günü saat 15 de. II binasında yer sarsıntısı İnşaat komisyonu başkanlığı makamınca kapalı zarf usuüyle yapılacaktır.
3 — Tksiltmeye girebilmek için isteklilerin usulü veçhile 2365 hra 94 kuruş geçici teminat vermeleri ve bu işi yapabilecek ehliyette olduğuna dair Bayındırlık müdürlüğünden ehliyet vesikasını İhtiva etmesi şarttır.
Bu vesikayı almak İçin isteklilerin eksiltme nünden en az (tatil gün-1 1 hariç) üç gün evvel bir dilekçe He Tokat valiliğine başvurmaları ve dilekçelerin; bir kalemde, re’sen müteahhit olarak (20) bin liralık bir yapı işi yaptığına dair işi yaptıran İdareden alınmış vesika eklemeleri lâzımdır.
4 — İstekliler teklif mektuplarını eksiltme günü olan 14. 9. 945 cuma günü saat 14 de kadar, makbuz mukablUnde eksiltme komisyonu başkanlığına vermeleri lâzımdır. Postada olrcak gecikmeler kabul edilmez.
5 — Fazla bilgi almak ve keşif Josyasını görmek Istlyenier her gün Tokat Bayındırlık müdürlüğüne başvurmaları ll&n olunur. (11662)
Galatasaray Lisesi alım satım komisyonu Başkalığından:
6600 lira keşif bedelli Galatasaray Lisesi Ortaköy şubesi bLnası çatı ve saire tamiratı açık eksiltmeye konmuştur. Eksiltme 13/DC/1945 perşembe günü saat 13 te Bcyoğlunda Liseler satın alma komisyonu binasında toplanan komisyonda yapılacaktır, ilk teminatı 48750 llradır.
İsteklller en az bir taahhütte (5000) liralık bu işe benzer İş yaptığına dair İdarelerinden almış olduğu vesikalara istinaden İstanbul Vilâyetine müracaatla eksiltme tarihinden tatil günleri hariç 3 gün evvel alınmış ehliyet ve 945 yılına alt Ticaret odası vesikaları ile birlikte sözü geçen gün ve saatte komisyona gelmeleri.
Bu İşe alt şartname keşif ve diğer evraklar Galatasaray Lisesinde görülebilir._____________(11355)____________________________
Vakıf Orman işletme müdürlüğünden
İşletmemizin Yenikapı deposunda mevcut demirbaş eşya, ftl&l ve saire devren satılıktır. Demirbaş eşyanın kıymeti 3187 Hra 59 kuruştur Muvakkat teminatı 239 lira 10 kuruştur. İsteklilerin 6 9. 945 perşembe günü saat 15 de işletmemize müracaatları ilân olunur. (11848)
Bahlfe 8
A K Ş A M
B Eylft! 1048
En Güzel Bayram hediyesi bir şife
HAŞAN LİMON ÇİÇEKLERİ
Sütün dünyaca yüksek şöhret kapanmış olan t L A D Y o mamulatı rujlarını kullanınız.
Bllûmum parfümeri mağazalarında bulunur.
Umumi Satış Deposu:
PARFÜMERİ LÂBORATÜVAR1
Halâskûrgazl Cad. 243-5. Şişil
— Yatısız —
BOĞAZİÇİ LİSELERİ
Ana - İlk - orta ve İlse kısımlarına kız ve erkek öğrenci kaydına başlanmıştır. Eski öğrenciler 15 Eylüle kadar kayıtlarını yenllemellidlrler. İstlyetılere tarlfenamo gönderilir.
Amavutköy Tramvay Caddesi çifte Saraylar, Telefon: 38210
■■■■ Di Ihsan Sami ■■■M
I Öksürük Şurubu |
! öksürük ve nefes darlığı, boğ- ■ I maca ve kızamık öksürükleri İçin ■ e] pek tesirli İlâçtır. | j
■■■■ Herkes kullanabilir. ■^■1
Satılık $arao
J Mürefte üzümlerinden mamûl 50 I
I ton şarap satılıktır. |-|
II Taliplerin «Mesebe» ye müra- I
I ı caatlarl. İJj
Mürefte üzümlerinden mamûl 50 ton şarap satılıktır.
Taliplerin «Mesebe» ye müracaatları.
""" Telefon: 21592 1------
Satılık Arsa
Büyiikada Nizamda, İskeleye yakın bodrum üzerine İki kat bina İnşasına lınar müdürlüğünden İzinli güzel nezaretli arsalar sahhktırTelefon: 80549 öğleye kadar.
Doktor - Operatör
Mukadder Doğumcu
Doğum, kadın hastalıkları mütehassısı. Kadıköy Moda caddesi No. 180 de her gün saat 14 -18 de hastalarını kabul eder,
KİRALIK KAT ARANIYOR
Cağaloğlu ve yahut Belediye civarında asansörlü veya 1 İnci kat asgari'4 oda möbleli veya möblesiz her şerait kabul olunur.
Adres: Küçük Yalı Bağdat cad. No. 42, Tel: 52-195.
EGömlekiş-ı
BİRİNCİ SİNİP GÖMLEK Çİ |
■■ Tel: 2Ö0ö6 Sirkeci ■■■»■
— BÜYÜK FIRSAT—
Galata Şarap iskelesi deniz kenarında bir d mu m büyüklüğünde üstü kısmeff kapalı mağaza üç seneliğine kiralıktır. Bilhassa demir ve inşaat malzemesi ticaretine elverişlidir. 52.-98 Telefon No. suna müracaat
Hurda Eşya Satışı
İstanbul Defterdarlığından:
Dosya No.
61100'344
Muhammen Teminatı
bedeli
Lira K. Lira
1308, 9» 99 Kadıköyünde sıtma mücadele baş-
kardığında bulunan dökme soba, ma-■* zot çekme tulumbası, kürek, kazma
oto ve motosiklet aklmlâtörü gibi 29 kalem çeşitli hurda eşya.
Yukarıda yazılı hurda eşya 21. 9. 945 cuma günü saat 15.30 da milli emlâk müdürlüğündeki komisyonda kapalı zarfla satılacaktır.
İsteklilerin 2490 sayılı kanuna uygun olarak hazırlanmış teklif mektuplarını ihale günü saat 14.30 a kadar komisyona vermeleri.
Fazla bilgi içir sözü geçen müdürlüğe başvurmaları. (11864)
İstanbul Hukuk Fakültesi Dekanlığından:
1 — Fakültemiz birinci sınıfına bu yıl 600 talebe alınacaktır. İstekliler bu sayıyı geçerse müsabaka İmtihanı yapılacaktır-.
2 — Namzet kaydına 15. IX. 945 tarihinde başlanıp 15. X. 945 tarihinde son verilecektir.
3 — Yeni alınacak 60Ö talebeden İlse tahsili sırasında adlan 3 defa İftihar kitabına geçen İlse mezunlarının (liselerinden tevsik edilmek eu-retile) % 10 nispetinde imtihansız alınmaları milli Eğitim Bakanlığı yüksek makamınca uygun görülmüştür.
4 — Üçüncü maddedeki vasıfta talebe miktarı % 10 u geçtiği takdirde fakültece kur’a çekilecek kur'adan hariç kalanların da imtihana tabi tutulmaları Bakanlık makamının emirleri iktizasındandır.
5 — İmtihan mevzuları ve alınacak numara nispetleri aşağıda yazılıdır.
A — Türkçe kompozisyon = 20
B — Felsefe —10
C — Tarih — 10
8 — İmtihan tarihleri fakültede ayrıca İlân edilecektir,
7 — Namzet kaydı İçin bizzat müracaat mecburidir.
8 — Posta veya sair suretlerle yapılacak müracaatlar nazarı İtibara ahnnuyacak vc cevaplandırılmıyacaktır.
9 — Namzet kaydı İçin ne gibi vesaikin lâzım geldiği fakülte kaleminde İlân edilmiştir.
10 — Fakülteye kaydedilecek talebenin mezuniyetlerini liselerinden tevsik ettirerek belgelerini fakülteye göndermeleri bildirilir. (11904)
Parti No.
1 n
Biga D'evlet Orman işletmesi Müdürlüğünden:
Miktarı M3 nün mu- Muvakkat
Bölgesi Deposu cinsi M3 hammen bedeli teminatı
Lira Kr?. Lira Krş.
Sazak Meç'İlk Çam tomruk 199.754 75 — 1123 «2
> » > 197.340 75 — 1110 04
1 — Yukarda parti No. bölgesi, deposu, cinsi, mlktan, beher metreküpün fiatı ve muvakkat teminatı yazılı çam tomruğunun İhalesi 24. 9. 945 tarihine rastlayan pazartesi günü saat 15 de Biga Devlet orman İşletmesi müdürlüğünde yapılacaktır.
2 — Buna alı şartname orman genel müdürlüğünde, Balıkesir, Bayramiç. İstanbul, Biga müdüriüğile Sazak orman bölge şefliğinde ve Yenice Çanakkale orman bölge kâtipliklerinde görülebilir.
3 — İsteklilerLn muayyen gün ve saatte Biga devlet orman İşletmesi
müdürlüğüne müracaatları. (11905)
Vakıflar Orman İşletme Müdürlüğünden:
işletmemizin Erenler deposunda mevcut 1324 kental kömür şartnamesine göre pazarlıkla satılacaktır. Kömürün yerindi teslim beher kentali 1200 kuruş muvakkat teminatı 2116 Hradır, İsteklilerin 13. 9. 945 günü saat 14 de işletmemize müracaatları İlân olunur. (11923)
Sümerbank Çimento Sanayii
Müessesesi Müdürlüğünden:
Sivas Çimento Fabrikamızın Çimento satışı
20 - 8 - 945 den itibaren serbesttir
Bu çimento Türk çimento normlarının verdiği vasıflardan çok yüksek oluşlyle dalma ün almıştır. Türk Çimento Normunun İstediği çekişe dayanıklılık 32, Sivas çimentosunda 45 - 50: Basınca dayanıklılık normda 400, Sivas çimentosunda 480 - 520 dlr.
Donma kabiliyeti Süper simana yakındır.
Bu üstünlükler; Sivas Fabrikamız çimentosunu kullanacaklara, bilhassa yüksek ve ağır İnşaatta önemli ÇİMENTO ve KALIP KERESTESİ TASARRUF sağlamaktadır, çimentomuz Şehiriçi yollan, kaldırımlar, bahçe parmaklıkları ve kanapelerl İçin en İyi malzemedir.
KİREMİT ve Tuğlada sıkıntınız varsa bunu en ucuz ve sağlam olarak SİVAS ÇİMENTOSU İle yapabilirsiniz. Bütün bu İşlerin yapılış ve faydalarını belirten, broşürleri SİVAS ÇİMENTO FABRİKASI'ndan isteyiniz. Bir tecrübe çimentomuzun üstünlüğünü ispata kâfidir
SİPARİŞLER süratle yerine getirilir. Fabrika sevkıyatta her türlü kolaylığı gösterir. Vagonlar Fabrikaca temin ve sevkedlllr. Çimentonun tonu; Fabrikada teslim 60 liraya indirilmiştir. Torba depozitosu; Bir No. torbalar İçin 15. iki No. lılar için 10 liradır. KLsatcladresl, ÇİMENTO—
İLK - ORTA — LİSE
yem kolej x
Öğrenci kaydına başlamıştır.
Eskilerin kayıtlarını, taksitlerini vererek Eylül başına Radar yenilemeleri gereklidir.
■■■■■M Taksim - Sıraselvller 86. TH: 41151'. ■■■■■■■
Fatih Üçüncü Sulh Hukuk Mahkemesinden:
Kelepir emlâk almak isteyenlere çok güzel bir fırsat
Aksaray Slnekllbakkal Mezarhk Çıkmazı S. 3 numaralı bin metre bahçesi bulunan Marmara ve Adalara ve İstanbul'un diğer cihetlerine fevkalâde nerazetl olan 3 katlı her katta elektrik, terkos va havagazı tesisatları olan İçi dışı yağlı boya 11 oda. üç sofalı mükemmel bir ev İle Cerrahpaşa caddesinde 73 numaralı İkisi 110 nar M2, diğer 317 M.2 sahalı üç arsa açık arttırma suretlle Fatih 3 üncü sulh hukuk mahkemesi kaleminde 17/9/945 saat 10 da satılacaktır. Fazla tafsilât İsteyenlerin 044/35 D. No. İl? mahkeme kalemine müracaatları İlân olunur- *
Memur Alınacak
Sultanhamam meydanında Ipekiş Şirketinde:
Şirketimizin Ankara labrlkaiarında İmalât kâtipliğinde ve ambarlarında vazife görmek üzere orta mektep mezunu, askerllğlpl yapmış slnnl otuz beşten fazla olmıyan ilç memur alınacaktır. Bu vazifelerde çalışmış olanlar tercih olunacaktır. Ehliyetine göre 75 - 120 lira ücret verilecektir. Ayni yardım, çocuk zammı, pahalılık zammı gibi kanuni yardımlardan da istifade edecektir, İsteklilerin vesikalarlle birlikte Şirket Merkezine müracaatları. ■■■■■■
Karadeniz Orman İşletme 7. A. Ş. den Muhtelif Eb’adda
123.594
55.587
045/20 ve 21 numaralı İki liste kerestesi tercihan Bartın yalıda teslim satılacaktır.
İsteklilerin 4 üncü Vakıf han 4 üncü kat 36 numarada Şirket mer-kezine sabahları saat 10 dan 12 ye kadar müracaatları ilân olunur.
Köknar kereste 945/20
» » 945/21
M3 3.5 ilâ 3 metre boy
> 2.5 » 1 . >
muhteviyatı fabrika malı köknar
Kapalı Eksiltme ilânı
İstanbul Bayındırlık Müdürlüğünden :
1 — Galatasaray lisesi giriş binası I’ nel kısım inşaatı kapalı zarf usulü İle eksiltmeye çıkarılmıştır. Keşif bedeli (23987) Ura 45 kuruştur. Eksiltme 24. 9. 945 tarihinde pazartesi günü saat 15 de Bayındırlık müdürlüğünde l. lanacak komisyon tarafından yapılacaktır.
2 — Bu işe alt evrak şunlardır: Mukavele, eksiltme, bayındırlık İşleri genel hususi ve fenni şartnameleri proje keşif hulâsaslle buna müteferrl diğer evrak Bayındırlık müdürlüğünde görülecektir .
3 — Eksiltmeye İştirak etmek İçin taliplerin 1799 Ura 06 kr. muvakkat teminat yatırdığına dair makbuz ibraz etmesi ve 945 yılında ticaret odasında kaydı bulunduğuna dair belgeyi hâmli olması eksiltme günlerinden tatil günleri hariç 3 gün evvel vilâyet makamına müracaat ederek ehliyet vesikası alması ve yukarıda 2 nel maddede yazılı evrakı görüp kabul ettiğine dair İmzalaması ve buna alt 2490 sayılı kanun mucibince hazırhya-cağı teklif zarfını 24 . 9 . 945 pazartesi günii saat 14 e kadar İstanbul Bayındırlık müdürlüğüne verilmesi lâzımdır. (11779)
Açık. Eksiltme ilânı
İstanbul Cağaloğlu 2 inci Kız Orta Okulu Müdürlüğünden:
19/1X7945 çarşamba günü saat 15 de İstanbul Beyoğlu İstiklâl caddesi Liseler Muhasebeciliği eksiltme Komisyonu odasında (5999.84) lira keşif bedeli Cağaloğlu Kız Ortaokuftı binası onarılması İşi açık eksiltme usullyle eksiltmeye konulmuştur.
Mukavele, eksiltme. Bayındırlık İşleri Genel, husus! ve fenni şartnameleri, keşif hulftsaslyle buna müteferrl diğer evrak Nafla dairesinde parasız görülecektir.
Muvakkat teminat (449) lira (99) kuruştur.
İsteklilerin en az bir taahhütte (3000) liralık bu ise bener 1$ yaptığına dairelerinden almış olduğu vesikalara İstinaden İstanbul Vilâyetine müracaatla eksiltme tarihinden tatil günleri hariç (3) gün evvel alınmış ehliyet ve 945 yılına alt ticaret odası vesikalarını hamil olarak belirli gün de eksiltme komisyonunda hazır bulunmaları lüzumu ilân olunur. (11943ı
Kartal Kadastro Müdürlüğünden:
Kartal Pendik bökterlyoloji saha sının tahdit işine bu İlân tarihinden on beş gün sonra başlanacağından gayri menkul sahiplerinin malûmatı olmak üzere kadastro kanununun 18 inçi maddesi mucibince’İlân ölünür.
(11890)
Bayanlar ve Baylar
İçin en makbul vo hoş* gidecek hediye:
S İJtf G E R. Mağazalarından alacağınız bir şövalye yüzüğü, bir çiçek plâkası veya kol saatidir.
Müeasesemlzde daim* KADIN saatleri, en yeni model kıymetli taşlarla süslü Çiçek ve Plâklar ve yeni «ŞÖVALYE, yüzüklerinin zengin çfşldlerlnl bulundurduğumuzu bildirmekle şeref duyana.
Her nevi mücevherat siparişleri kabul olunur.
SiNGER Saat Mağazaları
PetcoC Atatın
Hububat Taşıttırılacak
Toprak Mahsulleri Ofisi genel Müdürlüğünden
Ofisimize alt hububat ve bakliyattan Akdağ Madeninden Yerköye olursa 2380, Yıldızellne olursa 3150 tonun nakil açık eksiltmeye çıkarıl-mıştı.r
Nakliyatın gerektirdiği benzin, bedeli mukabLlinde Ofis tarafından sağlanacağı gibi müteaahhltlere ayrıca bedeli mukabilinde, nakliyat Yerköye yapılırsa 40, Yıldızellne yapılırsa 30 kullanılmış ve tamir edilmiş lâstik verilecektir.
İhale 14/9/1945 saat 15 de Genel Müdürlük binasında yapılacaktır.
Eksiltmeye girecekler eksiltme gününden önce lâstiklerle şartlaşma ve sözleşme tasarılarını Malzeme Müdürlüğüne baş vurarak görebilirler. (11843)
Halkalı ziraat okulu sabit sermaye çiftliğinden ı_ 30 . 50 ton balyalı kuru otun beher kilosu 10 kuruş flütle açık arttır ma Ue satılacaktır. Muhammen kıymeti 5000 liradır.
2 — Muvakkat teminat 375 liradı .
3 — Arttırma 7 eylül 945 cuma, günü saat 14 te Halkalıda İstanbul Ziraat okulunda yapılacaktır.
4 — Şartnamesinin her gün "mesai saatleri dahilinde Halkalıda İstanbul Ziraat okulunda görülebileceği duyurular. (11396)
Taşkızak fabrika ve havuzı Müdürlüğünden
Fabrikamız için 10 tane elektrik kaynakçısı atılacak ve yapılacak sınavda göstereceği ehliyete göre saatlik yevmiye verilecektir.
İsteklilerin 15 eylül 945 tarihine kadar belge ve bonservisler ile birlikte Hasköyde buluRan Fubrlkamışa müracaatları. (11823)
KIZILAY HEMŞİRE OKULU
Kızılay Hemşire Okulu, Mezun Hemşire olmak İsteyen genç Kız-larinU2& 3 senelik bir tahsil sağlar Tahsilin pratik kısmı, nezaret altında, Üniversite Kliniklerinde yapılır.
Kabul şartları şunlardır:
1 — Türk olmak
2 — Orta okul mezunu oltnak
3 — Tam sıhhatte olmak 4-18-25 yaş arasında olmak
İsteklilerin yazı İle veya şahsan aşağıdaki adrese müracaat etmeleri: Kızılay Hemşire Okulu Direktörlüğü Haseki caddesi — Aksaray - İstanbul
Türk Petrol ve Madeni Yağlar
TÜRK ANONİM ŞİRKETİNDEN
27/8/945 tarihinde olağanüstü surette toplanan ortaklığımız hissedarları Genel Kurulunca verilen karara göre. Şirketimizin arttırılması kararlaştırılan sermayesine mukabil çıkarılacak yeni aksiyonların iştirası hususunda, kendilerine bir İmtiyaz hakkı tanınmış bulunan şahıs ve hissedarların, lehlerine düşecek yeni aksiyonların bedelini tamamen taahhüt ettiklerini gösterir Noterlikçe tastlkll taahhütnameyi ve mezkûr bedelin dörtte birini Bankaya yatırdıklarını mübeyyin Banka mektubunu İşbu İlânın neşri tarihinden itibaren İki ay içinde Şirket Müdürlüğüne tevdi etmek auretlle bahsi geçen İmtiyaz haklarını kullanmaları lüzumu, aksi halde mezkûr İmtiyaz hakkından vaz geçtiklerinin addile, lehlerine düşen yeni aksiyonların, geri kalan birinci Ve ikinci aksiyon sahiplerinden istekli olanlar arasında bedelinin tamamen taahhüt ve dörtte birinin Bankaya yatırılması kaydile tevzi edileceği lifin olunur.
Comments (0)