Nüfus başına iki ayda bir litre zeytinyağı verilmesi kararlaştırıldı
Millî Piyango bugün saat 13, 30 da Ankarada çekiliyor
Sene 27 — No. 9537 — Fiati her yerde 10 kuruştur.
PAZARTESİ 7 Mayıs 1945
Sahibi: Necmeddin Sadak — Neşriyat müdürü: Hikmet Feridun Es — AKŞAM Matbaası
Birdenbire ortaya çıkan
anlaşılmaz meseleler
Amerikan ordusu
Harbin ilk zafer topu, cumartesi günü öğleden sonra saat yarımda Mareşal Montgomery’ pln karargâhında üç bataryadan atılmıştır.
Tarihin bozuk gidişini, Avrupa milletlerinin kara talihini değiştirecek çapta bir zafer elbette, sadece bu top ateşile ilân edilmiş kalmıyacaktır. Geçen harbin mütarekesinde olduğu gibi, geceli gündüzlü şenlikler yapılmasa bile. İngiltere ve Amerikadan, hattâ Moskovadan, harbin bittiğini yenen milletlere ve dünyaya bildirip anlatacak bazı sözler söylense gerektir. Bunlar olmadı. çünkü henüz harb bitmiş sayılmıyor
Haıb, Batı cephesinde sona ermiş, milyonlarca Alman askeri Müttefiklere teslim olmuş, fakat Avrupa harbi bitmemiştir. Çünkü Almanlarla Sovyet'ler arasında ateş kesilmemiştîr,
Anlaşılmıyan nokta budur
Geçen ayın sonunda, Almanya adına söz söylediğini ileri süren Hinimler. İsveç Kızıl Haç Başkanı Prens Bemadota başvurarak İngiltere ve Amerikaya kayıtsız şartsız teslim olmak istediğini ve Hitlerin de ' '
üz: re o'duğunu bildirdi.
San - Fransiskoda bir gazete tarafından açığa vurulan bu haber. konferans salonunda duyulunca heyecanlı alkışlarla karşılandı. Fakat, her nedense bu haber ilkin yalanlandı. Sonradan doğru olduğu söylendi Himmlerin> dileğine karşı kayıtsız şartsız t?slim teklifinin yalnız Ingiltere ile Amerikaya değil, Sovyet Rusyaya da yapılması gerektiğim cevabı verildi.
Ondan sonra bir İki gün geçti, Himmlerin bu isteği de kabul ederek teklifini üç devlete birden tekrarlayacağı umuldu. Fakat Himmlerden hiç ses çıkmadı. Birdenbire Hitlerin öldüğü ve ölmeden önce Amiral Dönitzi Alman Führerliğine seçtiği haberi geldi Bu sefer Amiral Dö-nitz. Batıdaki bütün Alman ordularını İngiltere ve Amerikaya Kayıtsız şartsız teslim eden mütarekeyi imzaladı ve cumartesi sabahından beri Batı cephesinde harb bitmiş oldu.
Anlaşılmayan ve şimdiye kadar hiç bir taraftan anlatılmayan esrarlı nokta, Himmlere bildirilen «üç devlete birden teslim olmam şartının neden birdenbire ortadan kaybolduğu ve Amiral Dönitzin, ne suretle yalnız İngiltere ve Amerikaya teslim olabildiğidir.
Amiral Dönitzin bu hareketi o derece açıktır ki İngiltere ve Amerika ile teslim mütarekesini İmzaladıktan sonra Alman milletine demecinde «mümkün olduğu kadar çok Almanı bolşevık-likten kurtarmak için savaşa de vanj edileceğini» söylemekten çek rmemiştir,
Almanyanın yalnız Batıda teslim olarak Doğuda — elinden ge’diğj kadar — savaşa devam edebilmesi, Müttefiklerle Sovyet Rusya arasında yepyeni bir anlaşma neticesi midir? Çünkü, Almanların Kızılorduya muka vermeleri ne kadar az sürse de, Anglo - Saksonlann Almanları yalnız kendilerine teslim olmak trklifine razı olmaları, ilk cevaplarına göre büyük bir değişiklik elâmeti sayılır
Bu hâdise karşısında dün akşama kadar hiç bir tepki duyulmadı, Yalnız Londrada «Daily Mail. gazetesi, İngiltere ile Amerikanın pek güç duruma girdiklerini ve belki de, teslim olan bütün Almanların üç devlet haıb esiri sayıldıklarını ilân edeceklerini yazıyor.
Her ne olursa olsun, üç gün İçinde şartı değişen bu bir taraflı teslim olma, onun arkasından Amiral Dönitzin Sovyet Rusya a rvhindekl demeci, harbin tam bittiği bu sırada, Moskovanın Batı Müttefiklerlle işbirliği hevesini sağlamlamaya yarayacak olgular sayılamaz.
ölmek
Harbin tam bittiği bu sırada acınmaya değer ikinci ve çok ehemmiyetli bir hâdise de gene Polonya dolayısile çıktı ve Ak manyanın teslimi i!e birlikte çok gergin bir hava yarattı,
Polonyanın konferansa çağırılması için bir uzlaşma yolu bulmak istenirken büsbütün yeni bir mesele ortaya çıkarıldı.
Bunda da bizim anlamadığımız nokta, bir buçuk ay önceki esrarlı ve garip bir hâdisenin tam harb sona erdiği. Almanya teslim olduğu ve San - Fransls-koda İngiliz - Amerikan Dış Bakanlarının Molotof yoldaşla kol-
Necmeddin Sadak
(Arkası sahife 2; sütun 3 te)
Yeni bir harb çıkmıya-cağına kanaat getirilinceye kadar Avrupa’da kalacak
Zeytinyağı tevzii için emir geldi
ve «Bu
Harbin bittiğini bildiren tebliğ neşredilmek üzere
Norveç'teki Alman ordusunun teslim mukavelesi de imzalandı
Harbin bittiğini evvelâ Churchill bildirecek Kıra) akşam radyoda bir demeç okuyacak
Londra 7 (B.B.O.) — Avrupada harbin sonu yakındır. Hâlâ çarpışan Alman mukavemet guruplarının kayıt-
Vali muavinine göre bugün bakkallara, yarın halka tevzie başlanması muhtemel
Ankara 7 (Telefonla) — Burada bulunan İstanbul Valisi ve Belediye başkanı doktor B. Lûtfl Kırdar, bilhassa 5'ağ konusu üzerinde Ticaret Bakanı ile temaslarına devam etmektedir. Bu temaslar neticesi Olarak zeytinyağı meselesinin bugünden İtibaren kısmen olsun halline doğru bir adım, atılmıştır. Sade yağ hakkında da birçok konuşmalar yapılmıştır.
Alınması icabeden tedbirler tetkik edilmekte olduğundan bugünlerde sade yağ meselesi üzerinde de bir karara varılacaktır.
çok sağlam bir membadan öğrendiğime göre Istanbulda bugünden İtibaren perakendecilere zeytinyağı tevziatına başlanacak, bir taraftan perakendecilere zeytinyağı verilirken, (Arkası sahife2; sütun 1 de)
Hitlerin ölüm esrarı
Bir çok Nazilerin cesetleri bulundu Berlinde yangınlar devam ediyor
Moskova 7 (A.A.) — Pravda gazetesi bugün bir yazısında Hltler’ln kaybını örten esrarın uzun müddet devam etmiyeceğlnl ve akahramaûca ölümüne» alt masalın ortadan kalkacağını yazmaktadır.
Gazete diyor kİ;
Hltler'ln genelkurmay üyelerinden, tanınmış S. S. mensuplarından ve harb suçlularından bir çoğunun cesetleri Hltler'ln Başbakanlık dairesinde bulunmuştur.
Göbbels ve ailesi
Londra 7 (AA.) — Reuler: Görünüşe göre, Alman kontrolü altında bulunan bir Çek Slovak radyo istasyonu Goebbels'ln eş İle ve dört çocuğu ile birlikte Berlin'de Başbakanlık dairesinde yapılan savaşlar esnasında öl düğünü bildirmiştir. Bu radyoya göre,
Hltler'ln muavini Borman da ayni yerde ölmüştür.
Hitler’in yaveri esir
New-York 7 (A.A.) — Hltler'ln yaveri S. S- komutanı Brueckner. Amerikan kuvvetleri tarafından esir edilmiştir.
Şerlinin merkezînde yangınlar hâlâ devam ediyor
Londra 7 (B.B.C.) — Berlinln dolayları, enkazdan temizlenmişse de şehrin merkezi hâlâ karmakarışıktır Bazı yerlerde yangınlar devam ediyor. Tanınmış Nazi liderlerinin âkıbetl hakkında yakında bir demeç neşredilmesi bekleniyor.
Yunanistan, Arnavutluktan yalnız şimali Epiri istiyor
Yunan Dış Bakanı, SanFranciscoda Dlolotofla görüştü ve Yunan dış siyasetini izah etti
Atina 7 (A.A.) — Anadolu ajansının özel muhabiri bildiriyor:
Yunanlslanla Arnavutluk arasındaki sözde anlaşma hakkında Estla gazetesinin salâhiyeti! kaynaklardan öğrendiğine göre, 1943 senesi sonlarına doğru, bir Yunan albayı bazı Arnavut unsurlarlle karşılaşmıştır Bunlar arasında, eski Başbakan Kotslo Ko-tea. eski Bakan Tevdie Leskovicl, kabile başkam Selim Borka ve gazeteci Falu bulunmakta İdi. Bunlar, Yıına-nlstanın himayesi altında bu memleketle birleşmeyi teklif etmişlerdi. Hattâ bu hususta bir vesika İmzalanmış ve bu vesika daha sonra Yunan siyasi partileri şeflerine ve Mısırdaki Yunan hükümetine sunulmuştur.
Fakat, Yunan hükümeti, bu vesikayı asla tasvlbetmemlş ve buna hiçbir suretle ehemmiyet vermemiştir. Zira, bu Arnavut unsurları asla emniyet telkin edememişler ve bundan başka, Yunanistan hiçbir zaman Arnavutlukla birleşmek gayesini gütmemiştlr. Yunanistan sadece mazideki haksızlıkların, yani Kuzey Eplr’in ilhakın-(Arkası sahife 2; sütun 4 te)
DİKKATLER:
İki fıkra, bir öğüt
İki Nasreddin hoca fıkrası blrl-birine eklenirse bir iktisadi öğüt teşkil ediyor:
1 ■— Geçen sefer verdiğin tencere bir kuşhane doğurmuştu. Aldm, kabullendin. Bu sefer verdiğin tencere de sîzlere önıiir^. Doğuma İnandığın gibi ölüme de inanmalısın.
2 — Ay eskiyince ne mİ yaparlar? Doğrayıp doğrayıp yıldız yaparlar
Büyük ____________
doğduğunu kabullenenler, sulh-le öleceğine de inanmalıdırlar, ne mi yapsınlar? Doğrayıp doğrayıp yıldız yapBinlar: Minimini kaz ançcıkl arla kanıksasınlar.
sız, şartsız teslim oldukları haberi her an beklenmektedir. Haîbln sona erdiği, Londra, Vaşlngton ve Moskova-da aynı zamanda neşredilecek yeni bir demeçle İlân olunacaktır.
Harbin sona erdiğini, İlk olarak B Churchill, İngiliz milletine radyodan haber verecek, aynı gece kıral George da İngiliz mllletlle imparatorluk halkına radyo İle hltabedecektir. Kıral ve kırallçe Londraya dönmüşlerdir.
B. Churchill, Başbakanlığa gelmesinin beşinci yıldönümü münasebetl-le, önümüzdeki perşembe günü, radyoda bir nutuk söyllyecektlr. Fakat Avrupada harbin hitama erdiğini bildiren demecini, perşembeden evvel yayınlıyacaktır.
Norveçteki Alman askerlerinin teslimi mukavelesi
Londra 7 (B.B.C.) — Norveçteki Alman ordusunun teslimi habclrerl. birlblrlni taklbetmektedlr. Hattâ Stokholm'da çıkan Dagens Nyeter gazetesi daha İleri giderek, Oslo'ya gitmiş olan Almanyanın Stokholm-dakl elçisi Tomson’un dün Oslo'da teslim mukavelesini İmzaladığını ve derhal Stokholm'dakl Müttefik elçiliklere tebliğ edildiğini yazmaktadır. Mezkûr gazeteye göre, Norveçteki Alman ordusunun teslim olduğu bugün İlân edilecektir. Stokholm'dan bildirildiğine göre, cumartesi akşanu mezkûr şehre gitmiş olan İngiliz askeri heyeti diln uçakla Norveçe gitmiştir. Birçok İngiliz, Amerikan ve Norveçli gazeteciler, kurtarılacak topraklara girmek için hudutta diin-denberl toplanmışlardır
Son Alman mukavemet cebi
Londra 7 (B.B.C.) — En son haberlere göre Alamnların yegâne mukavemet cebi, Batı Çekoslovakyada bulunmaktadır. Burada son vaziyet şöy-ledlr: General patton kuvvetleri meşhur Şkoda fabrikalarının bulunduğu Pilsen şehrini temizlemişler ve Prag-dan kilometre bir mesafeye gelmişlerdir. Ruslar Pragın 200 kilometre doğusunda bir mesafeye varmışlardır.
İtalyadan gelen sekizinci İngiliz ve beşinci Amerikan orduları. Avuştur-yada Vlllah civarına gelmişlerdir.
Da ni markadaki Alman kuvvetleri çekilecek
Londra 7 (B B C.) — Mareşal Mont-gomery'nin mümessili general De-wing Danimarka kıralı tarafından kabul edilmiştir. General, radyodan Danimarka halkına hltabederek 200 -300 bin kişi tahmin edilen Alman kuvvetlerinin Danlmarkadan memleketlerine çekileceklerini ve halkın hiç bir müdahalede bulunmamasını İstemiştir.
Hollândadaki Almanlar
Londra 7 (B.B.O.) — Holandnda bulunan 120,000 kadar Alman teslim olmak üzeredir. Holanda halkı yere İnen İngiliz tayyarecilerini omuzları üzerinde taşımış, kendilerine kucak dolusu lâleler vermiştir. Alman askerleri bu manzaraya küskün nazarla bakmışlardır.
şimal! Almanyada teslim olan Alman orduları. 300 muhafız askeri müstesna, teslim mukavelesine harfi harfine riayet etmişlerdir. Mukavemet eden 300 askeri silâhsızlandırmak İçin Alman askerlerine emir verilmiştir.
Amiral Doenltz bütün Alman gemilerine, harb hareketlerinden vazgeçmelerini, gemilerini batırmamalarını ve hasara uğratmamalarını emretmiştir.
Rusyada tevkif edilen Polonya şefleri
Churchill, Eden’e hattıhareketini tamamile tasvibettiğini bildirdi
Londra 7 (A.A.) — Polonya Pat ajansı, Rusyada ayrılık çıkarmak suçu İle tevkif edilmiş olan Polonya murahhas heyetinin aşağıdaki PolonyalI şeflerden mürekkep olduğunu bildirmektedir:
Londra'daki Polonya hükümetinin Polonyadakl başmurahhas muavini Jan Janlowskl, Polonya gizil hiikûnı çitinin üç övesi. Milli birlik meclisi başkanı Kazimserz, Polonyanın dört demokrat partisinin şefleri ve terhis edilmiş olan Polonya iç ordusunun komutam general Leopold Oluhlckl
Alman İşgali sırasında bu şahıslar, gizli mukavemet hareketini İdare etmişlerdir.
Londra 7 (B.B.C.) — M. Churchill. San Francisco'da bulunan M- Eden'e bir telgraf çekerek Polonya meselesinde taklbettiği hattı hareketi ta-manıile tasvip ettiğini bildirmiştir.
Londradaki Polonya hükümeti
Londra 7 (A A.ı — Reuter: Londradaki Polonya hükümeti, Ruslar tarafından tevkif edilen PolonyalI şeflerin Kızılorduya karşı baltalama hareketlerinde bulundukları hakkındakl Rus İthamlarının uydurma olarak tav slf etmektedir.
Polonya meselesinin nasıl biteceği tahmin edilemiyor
Londra 6 (A.A.) — Reuter'İn siyasi muharriri yazıyor:
Londra'nın yetkili mahfilleri, 18 PolonyalI demokrat liderin Sovyetler tarafından tevkifi üzerine İngiliz ve Amerikan hükümetinin Polonya baklandaki müzakerelere devamdan imtina ettiklerine dair Birleşmiş Milletler konferansında yapılan demeçten sonra Polonya meselesinin San -Francisco’da aldığı yeni veçheye tok büyük bir ilgi gösteriyorlar
Bijtün mesele İngntiz hükümeti tarafından inceden İnceye tetkik edilmiştir. San Francisco’da yanılan de meç sarih surette açtkbr ve her türlü tefsiri lüzumsuz kılmaktadır
Hiç şüphe yok kİ Londra mahfilleri, Polonya mukavemet hareketi liderlerinin tevkif edilmelerinin haklı bulunduğunu veya bu hareketin Yalta anlaşmasının hükümlerine ve ruhuna uygun olduğu bahsinde ancak fevkalâde bir sepep tatmin edebilir.
M. Eden'in notasına verilecek R't« cevabının gelmesine ve bu cevahın İngiliz ve Amerikan hükümetler’ ♦*-(Arkası sahife 2; sütun 2 d-"
kazançların harble
Mannerheim’in Danimarka kiralına tebriki
Kopenhag 7 (A.A,-) — Danimarka’nın kurtuluşu münasebe-tile mareşal Mannerheim, kıral Chrîstian’a bir tebrik mesajı göndermiştir.
Günler Geçerken
(Çocuklara mahsus gazete)
Çocuk dergilerinin ve çocuk kitaplarının — yeııi harflerimiz ve yeni eğitim sistemimiz sayesinde — gerçekten öğünmeğe değer derecede geliştiğini görüyoruz; daha fazla da gelişeceğine güveniyoruz, Edebi dergiler beş. on sayıdan sonraı sürümsüzlükten kapanadursun, çocuk dergileri bir kere kuruldu ve minimini okuyucularına hitabetmeği bildi mi aksamadan yürüyor, yasıyor, yerleşiyor ve okumağa düskiin geniş bir nesil hazırlıyor. Yarının kitapçılığını umduğumuz büyük feyze kavuşturacak olun unsur, bu yetişmekte bulunan taze nesildir. O sebepledir ki şimdi memlekete okuyucu bir cemaat kazandırmağa çalışan çocıık nes-riy atçıları m alkışlamak vc gayretleri üzerinde durup fikirler yürüten meslekdaşlannııza hak vermek doğru olur.
Bizim nesil böyle himmetlerden mahrumdu: çocuklar okuyacak kitap bulamazlardı Eğer Ahmet İhsan Jules Vemes külliyatım sansürün müsaadesi nispetinde dilimize çevirmese ve tertemiz basıp önümüze koynıasaydı ilk çağımızın ufukları ne kadar dar, kapanık ve hülyasız kalacaktı! Okuma hevesile kitapçılara baş vurduğum sırada — pek iyi hatırlarım — Jules Vemes’in kitapları dışında bula bula bir tek çocuk romanı ele geçireb'l-mlştinı: (Bir farenin seyahati)... İkincisi yoktu. Meşrutiyet yıllarında da olamadı; ne dergi çıktı, ne kitap. Hattâ Abdülhamit zamanı, Meşrutiyete kıyasla o bakımdan daha iyi vaziyetteydik; hiç değilse bir (çocuklara mahssus gazete) çıkardı; abone olmuştum, bulmacalarım çozer, tahsin varakası alırdım. Kırk şu kadar yıl önce çözdüğüm bu bulmacalardan, yahut bilmecelerden biri hâlâ aklımdadır: Kar - buz - karpuz!
Yirmi yılı geçti, bir akşam üstü Kadıköyündckl evime dönerken sağanağa tutulmuş ve yol üzerinde yarı salaş bir meyhaneye dalmıştım. İliştiğim masanın komşusu yaşlıca bir zat hatırımı sordu ve dedi kİ: «Siz beni tanımazsınız... Ben (Çocuklara maluuı gazete) nln sahibiyim.» Hocammış gibi elini öpesim geldi. Bunu niçin yazıyorum? Şimdi hayatta olup olmadığım bilmediğim o, yıllarca düzenle çıkmış ilk İyi baskılı Çotuk gazetesi sahibini hayırla anmak ve bugünün çocuk gazetecilerine ve hele Ansiklopedicilerimize bir hayırlı adamı hatırlatmak İçin... Ne tuhaf kİ bir şantaj gazetecisi olan kötü Baba Tabiri hept-miz biliriz de bu iyi Tabir bey! hiç biçiniz aklunızdan geçirme-
Refik Halici Karay

sahıfe 2
AKŞAM
7 May 15 1945
SÜZÜN BELİŞİ
Tedbir alınıyor!
Harb içinde gazetelerde çıkan iç haberlere bir göz gezdirirseniz çoğu türlü buhranları karşılamak üzere «tedbir alındığına» dairdir. Pahalılığı önlemek üzere tedbir çoktan, belki de dört beş sine evvel alınmıştır. İlgililer toplanmış, komisyonlar tekrar tekrar incelemeler yapmış, bu çalışmaların sonucu gazetelere daima şu iki kelime halinde aksetmşitir: Tedbir alındı! Kim bilir neden, belki de «tedbire takdir» uymadığı için pahalılık yolundan şaşmamış, yüzde ondan, yirmiden bağlıyarak alındığı haber verilen bütün tedbirlere rağmen beğendiği mala göre hazan yüzde dört yüz, hattâ yüzde beş yüze kadar çıkmıştır.
Demek ki alman tedbir yanlıştır, yahut yanlış değildir de çok uzun vadeli, aradan yıllar ve yıllar geçtikten sonra faydnlı olduğu meydana çıkacak tedbirdir. Bu da değilse «bir İşi başarmak için kurulan düzen» mânasına gelen tedbirden başka bir şeydir.
Galiba biz ikinci mânada, yani uzun vadeli cinsten tedbirler almaktayız, İşte misali:
Bugün memleketimizde, yahut büyük şehirlerde eşi görülmemiş bir yağ buhranı var Hele sadeyağ kilosu yedi liraya çıkmak suretile kaydettiği bütün rekorları kırmıştır. Sebebi: Yağ İstihsalinin azlığı.
«Ulus gazetesinin cuma günkü sayısında yağ İstihsalini arttırmak için tetkiklere başlandığını bildiren bir haberde deniyordu ki: «Haber aldığımıza göre Tarım Bakanlığı yağ istihsalini arttırmak İçin hayvan neslinin ıslahına gidecek ve bu suretle fazla süt elde edilmiş olacaktır.»
Yani şimdiki süt veren hayvanlarımız daha asil yavrular doğurup da onlar büyüyüp fazla süt vermeğe başladıkları zaman yağ İstihsali artacak, buhran da kaimıyaçaktır! Tedbir olmasına tedbir ama mesele on sene bu yağ sıkıntısı içinde yaşamaktır.
Şevket Rado
TRİESTEYE MUKABİL FİUME
Londra, Yugoslavlarla Triyesteye karşılık Fiume’yi almağı elverişli bulacağı fikrinde
Japonya süratle ve az can üayıbile yenilecek
Birleşik Amerika Harbiye Bakanlığının demeci
Londra 6 (AA.) — Reuterln askeri muharriri yazıyor:
Birinci Cihan harbinden sonra tasarlanan eski «Vilson hattı» nm — bu hat Glulla ile Venetla ilini ikiye ayırıyordu — teklif edilmesi, Trl-este'ye kimin sahJboiacağı hak kındaki İhtilâfta yen! bir temayül teşkil etmektedir. Mezkûr hatta göre, Filime Yugoslavlara verilecek, Trieste İse ftalyanlara bırakılacaktır.
Yugoslav basınının bugün kullanmakta olduğu lisanı ve aynı zamanda Yugoslav ordusunun itirazlarını nazarı itibara olan Londra siyasi mahfilleri, bu hal şeklinin Belgratta elverişli bir surette karşılanacağını zannet-memektedlr. Şimdilik, Yeni Zelândalı kıtalar Triesle’nia liman bölgesini İşgal etmektedir ve burada bir Mütte-, fik askerî hükümet kurulmuştur, Li-
manda bulunan gemiler Ancona'ya götürülmüştür.
Yugoslav kuvvetleri İse, eski Trieste şehrini İşgal etmektedir. Fakat oradaki durum hakkında sarih bir şey bilinmemektedir. YUgoslavlar tarafından İşgal edilen çevre İle Yeni Ze-lAndahlar tarafından İşgal edilen çevreyi biribirlndcn ayırmak hususunda hiçbir güçlüğe uğranılmamışsa da İki taraf arasındaki münasebetlerde soğukluk göze çarpmaktadır.
Mareşal Alexander.ln mareşal Tito İle şahsan temasta olduğu ve İngiliz ve Amerikan hükümetleri tarafından tam bir müzaheret gördüğü kuvvetle zannedilmektedir.
Siyasi mahfillerde İşaret edildiğine göre, asıl mesele, Tlto’nun bu sözde arazi talepleri hususunda, Moskovnyı ziyaretinde Rusların müzaheretini elde etmiş veya etmemiş olmasıdır.
Belçika Kıralı
Sağcı gazeteler kıralı müdafaa ediyorlar
Brüksel 7 (AA.) — Kiralın avdeti meselesinde basının şimdiye kadar riayet ettiği zımni sükût anlaşması sona ermiştir.
Sosyalist ve demokrat gazetelerinin İleri sürdüğü tahttan feragat İsteğine karşılık sağ cenah gazeteleri. Anayasa ile teessüs etmiş kır allık reJLmlnl değiştirmenin kimseye aldolmadığı cevabını veriyorlar.
Üçler konferansı
Almanyanın tesliminden sonra toplanacak
Londra 0 (AA.) — Almanyanın teslim olmasından sonra M. Churchlll. M. Truman ve M. Stalln mümkün olur olmaz, buluşup görüşeceklerdir, Fakat böyle bir bluşmanin nerede ve nasıl yapılacağı hakkında şimdiye kadar bir şey bilinmemektedir. Avrupa işlerinin barış konferansına kadar muvakkat bir hal şekline bağlanması İçin her şey hazırlanmıştır Barış konferansı İse ancak Japonysntn mağlûbiyetinden sonra toplanacaktır,
Rusyada tevkif edilen Polonya şefleri
(Baş tarafı 1 inci sahifede) rafından tetkikine kadar Polonya meselesindeki son gelişmenin nasıl biteceği hakkında hiç bir tahmin yürütülmez.
Londra fi (AA.) — Polonya meselesi üç günden beri yeni yeni safhalar geçirmektedir.
Doğru haber alan mahfiller, Varşova Polonya hükümeti Başkam tarafından Londra'daki PolonyalIlara memlekete dönmeleri için verilen ültimatomu ve son günlerde yapılan tevkifleri yorumlamaktan içtinap etmekle beraber Polonya meselesinin, koleransan başından beti San Francisco semasmı karartan bir bulut teşkil ettiğini hatırlatmaktan hâil kalmamaktadırlar Ayni mahfiller, Stet-tlnlus ve Eden'in tevkif edilmiş PolonyalI şahsiyetler hakkında Sovyet cevabı gelinceye kadar meselenin tâ-Uk edildiğine dair dün yaptıkları demeçlerden sonra bu bulutun kayda değer derecede kesafet peyda ettiğini İlâve etmektedirler.
Zeytinyağı
(Baş tarafı 1 inci sahifede) diğer taraftan da yarından itibaren halka zeytinyağı dağıtılmasına başlanacaktır. Dağıtma, ekmek karnelerindeki ıU» harfli kuponla yapılacak ve nüfus basına bir litre zeytinyağı vCH-ilecektlr. Nüfus başına aylık İhtiyaç karşılığı olarak bir litre yağ verileceği evvelce yazılmış İse de bunun asiı yoktu. Nüfus başına verilecek bir litre yağ iki aylık ihtiyaç karşılığıdır. istiyenler bütün ailenin ek-m(k karnelerindeki «U. harflerini tcplayıp zeytinyağlarmı topluca alacaklar, böyle toplu bir halde alamı-yanlar İse — paraları oldukça almalarına imkân vermek için — yağlan haziran sonuna kadar peyderpey alacaklardır.
Ankara ve İzmirde yağ dağıtımına ancak çarşamba günü başlan ablle-sektir, istanbuldakl perakendecilere bugünden İtibaren, halka da yarından İtibaren yağ verilmesine başlanması İçin Ankara’dan İstanbul’daki ilgililere tebligat yapılmıştır ifttanbula tebligat yapıldı Ankara muhabirimizin yukarıdaki telgTafı üzerine keyfiyeti Vali muavini B. Ralf'ten tahkik ettik ve Ofisin elindeki yağ miktarı Ö00 tonu bulduğu, takdirde yarından itibaren bakkallara tevziat yapılmasına başlanmasının tebliğ edildiğini öğrendik.
Diğer taraftan Ticaret ofisinden öğrendiğimize göre, bugüne kadar muhtelif yerleden İstanbul» Relen seytlnyağ miktarı 250 tondur. Nüfus başına bir litre yağ verileceğine vf bunun da İki aylifc İhtiyacı karşılığı olacağına göre İstenHı] İçin 800 ton y.’.ğa İhtiyaç vardır.
B Ralf Ofis depolarında mevcut |
250 ton yağa, bakkalların ellerinde mevcut 10O ton kadar yağ da İlâve edildiği takdirde 350 tonu, bugünkü ve yarınki vapurlarla gelecek yağlarla yekûnun 500 - 600 tonu bulacağını söylemektedir kİ bu takdirde bakkallara bugünden, halka da yarından itibaren tevziata başlanmasının mümkün olacağı kuvvetle tahmin olunmakladır.
Bugün öğleden sonra Vilâyette bir toplantı yapılacak ve zeytinyağının I halka kaç kuruştan verileceği teabit | edilecektir.
Vaşlngton 7 (A. A.) — Amerikan Harbiye Bakanlığında cumartesi günü şu demeç yayılmıştır:
General Mac Arthur ve amiral Nl-nıltz İle İstişareden sonra Japonyayı mümkün olduğu kadar çabuk ve Amerikalılar hesabına az can kay-blyte ezmek İçin lüzumlu olan asker ve teçhizat, hususundaki ilk tahminler yapılmıştır.
Demeçte şu İzahat verilmektedir:
«Ordumuzun şimdiki mevcudu 8 milyon 300 bindir. Bugünden İtibaren ordu mevcudunu bir sene zarfında 8,908,000 e indirmek üzere hazırlıkla-
İşgal bölgeleri tesbit olunacak
Observer gazetesinin haili lâztmgelen meseleler hakkında bir makalesi
Londra 7 (AA.) — Bundan sonra Almanyada emirler verecek olan Müttefik kontrol komisyonunun mesaisini incellyen Observer'ln siyasi muharrir! şunları yazmaktadır:
Millî plânlar, heyeti umumiyeti İti-barlle derhal tatbik mevkiine konulabilecek derecede gelişmiş olmakla beraber bölgelerin tcsblti gibi bir çok teferruatın Milletler arası bir esas üzerinde tayin ve tasrih edilmesi İcap etmektedir. Ana hatların tespit ©dilmiş olmasına rağmen, askeri İlerleyişler ve muhtelif kıtaların İşgal bölgeleri de göz önünde tutulmak sıı-retile hudut tevziatının nazarı itlba-re alınması Icabetmektedir.
Birdenbire ortaya çıkan anlaşılmaz meseleler
(Baş tarafı 1 inci sahifede) kola gezerek gülüp fısıldaştıkla-ruu bildiren iyimser haberler geldiği sırada birden bire ortaya atılsp alevlendirilmesidlr.
Bundan bir buçuk ay önce, başlarında bir general bulunan on beş kişilik bir heyet, konuşmak için Sovyet kumandanı tarafından Varşovaya davet edilmişler, ondan sonra ortadan kaybolmuşlardır. Londraya göre İçlerinde. Polonyada tam istenildiği şekilde geniş D?mokrat bir hükümet kurabilecek tanınmış demokrat parti şefleri bulunan bu heyetten hiç haber alınamamış, Polonya ve İngiltere tarafından sorulan suallere Sovyet-ler cevap vermemişlerdi. Nihayet, her nedense, evvelki gün Eden ve Stettinius, Molotofu bir daha sıkıştırmışlar, o da bu PolonyalIların Moskûvada sudu olarak tevkif edildiklerini bildirmiştir. Bir -Tass» ajansı tebliği de aynı cevabı dün yayınlamıştır
Bu konuda merak uyandıracak nokta, Sovyet Rusya bakımından basit bir suç dâvası.sayı lan bu hâdisenin neden bir bucuk ay sonra, tam bu sırada açığa vurulmuş olmasıdır. Dikkate değer başka bir nokta da. ancak şimdi kaygı uyandıran bu garip meselenin. îneiltere ve Amerika tarafından cok sert karşılanmasıdır. Müttefikler, bu mesele iyice aydınlanmadıkça Sovyetl Rusya İle Polonya işini konuşmayacaklarını bildirmişlerdir, Gerek M Eden, gerek M. Stettiniusun sözleri endişe uyandırıcıdır.
Almanyanın teslim oluş tarzı ile Polonya işinin gelişme şekil, anlaşılması kolav olmayan esrarlı noktalar gizlemekte ve her tarafta buhran korkusu uyandırmaktadır.
Harbin bittiği. San - Fransls-koda gelecek dünya emniyeti bakımından birlik adımlar atıldığı bu sırada üç büyük devlet arasında böyle bir gerginlik havası esmesi, zafer yüzünden sevinmek isteyenleri haklı kaygılara düşürüyor.
İlerde gelecek emniyeti koruyacak güzel formüller etrafındaki birliğin' bugünkü sulhu gerçekleştirecek kararlarda belirmesi dünyanın tek ümididir.
Necmeddln Sadak
ra girişmiş bulunuyoruz. Bu mevcut, Japonlara karşı muvaffakiyetle ve tesirli bir surette kullanmamız gere- | ken bütün kuvvetleri temin edecek, Avrupadakl İşgal mesuliyetimizi kar-şüıyacak ve İcabeden ihtiyatların İdamesini mümkün kılacaktır.
Japonların 4 milyondan fazla askeri vardır. Daha birçok milyonlarca asker çıkarabilirler. Hedefimiz şudur: General Mac Arthur ve amiral Nl-mitz’e müttefiklerimizle birlikte mümkün olan bütün yardımı kabil olduğu kadar süratle yapmak.»
Bundan başka, Alınanlara müsamaha İle muamele edilmemesi hususundaki genel arzuya rağmen yiyecek I maddesi tevziatının Avrupada sari hastalıkların variyeti büsbütün karıştırmasına mani olacak şekilde ya-pılamsı Icabetdecektlr. İşgal bölgeleri arasında mübadele anlaşmaları gıda meseleleri bakımından ehemmiyetli olacaktır. İngiliz ve Amerikan bölgeleri muhtemel olarak daha kesif nüfusa sahip olacaktır.
Halledilmesi İcabeden diğer bir meste de, muhtelif bölgelerdeki neşriyatın ahenkleştrllmesl meselesidir. Bu suretle Alman radyosu sodece Alman milleti için değil, fakat bütün, dünyaya alt olacaktır.
Cinayet mi?
Esterya’mn cesedi, ipe asılı bulundu
Savcılık ve zabıta, bu sabah genç bir Musevi kızının ölümü tahkikatına el koymuştur.
Galatada Lüleci Hendek sokağında 133 No. ii apartmanın dördüncü katında otnıan Yan-tof isminde bir tacir, bu sabah evinden çıkacağı sırada kızı Es-terya’ya bazı sözler söylemek üzere odasını açmış ve içeriye bir göz atınca odasındaki demir bir çiviye takılı kaim çamaşır ipinde kızı Esterya’nm cesedinin sarkmakta olduğunu görmüştür.
Derhal polise haber verilmiş, savcılık haberdar edilmiş, adliye doktoru B. Kâmil tînsalan vaka yerine giderek cesedi muayene etmiştir. Tahkikat ilerlerilmekte ve kızın ne sebepler altında öldüğü araştırılmaktadır,
Yunanistan ve Arnavutluk
(Baş tarafı 1 inci sahifede) dan doğan durumun düzeltilmesini İstemektedir.
Atina 7 (A.A.) — Anadolu ajansının özel muhabiri bildiriyor: Atlılnaka Nea gazetesi bir makalesinde diyor kİ: M. Molotov'un M. Soflanopulos'la San Franclsco'da buluşmasının Yunan dış politikası için çok ehemmiyetli bir olay teşkil ettiği itiraz götürmez bir keyfiyettir. Daha evvelki hükümetlerin beceriksizlikleri Rusya ite siyasi münasebetler meselesine zarar vermişti.
Görüşmenin mevzuu çok naziktir ve mahiyeti de bittabi resmi tebliğlere mevzu teşkil edemez. Fakat muhakkak kİ, Sofianopulos, Yunanlsta-nın dış siyasetini Molotov'a izah etmek fırsatuıı bulmuş ve bu siyaseti haklı olan Yunan milli dâvasının çerçevesi İçinde gösterebilmiştir. Doğrudan doğruya yapılan bu İlk temasın Yunan - Rus münasebetlerinin gelecek inkişafları için İyi bLr alâmet teşkil edeceğini kaydeylemek lâzımdır. Zira muhtemel anlaşmazlıklar havasının dağılması Ve Rusya İle münase- i betlerimizde de İngiltere ve Aemurlka İle olan aynı dostça ahenk ve İş birliğinin hüküm sürmesi icabetler.
— •Takvim* —j
Cemazlyeievvel 24 — Hızır 2 imsak Güneş Öğle ikindi Ak Yatsı E. 7.41 9.40 4.59 8.53 12.00 1.48 V, 3,53 Ö.51 13-10 17.ÛÖ 20.12 21.571
San Fracisco konferansında
Dumbarton Öahs plânında yapılacak değişiklikler
/?. Stettinius, 4 büyük devletin tadilinde mutabık kaldıkları noktaları bildirdi
San Francisco 6 (AA.) — Diş işleri Bakanı M. Stettinius ve Amerikanın San Frajîclsco’dakl diğer murahhasları. Dumbarton Oaks tekliflerinin tâdili hakkında Amerika, İngiltere imparatorluğu, SûVyetler Birliği ve Çin tarafından müştereken kabul olunan teklifleri ihtiva eden bir listeyi gazetecilere vermişlerdir
Son iki gün zarfında yapılan dört toplantı sonunda elde edilen bu anlaşma şunları İhtiva etmektedir;
1 — Ocncl kurul, güvenlik konseyinin 6 muvakkat üyesini seçerken bunlardan her birinin, barışın idamesine nc ölçüde yardım edeceğini nazarı itibara alacak ve coğrafi bakımdan âdilâne bir taksim yapmağa İtina edecektir.
2 — İktisadi ve sosyal konsey sadece İktisadi ve İçtimai komisyonlar teşkil etmekle kalmiyacak, bir kültür komisyonu ve bir de beşer haklan komisyonu ihdas edecektir.
3 — İnsan haklarına hürmeti ve ırk, dil, din ve cinsiyet tartanı gözetmeksizin başlıca hürriyetleri sağlıya-cak özel bir hüküm yasaya ilâve edilecektir.
4 — İtilâfların adalet ve Milletler arası hukuk prensiplerine müsteniden hakkaniyet dairesinde hallini Uzamınım edecek bir hüküm vazedilin eli -dlr.
5 — Diğer özel bir hükümle, devletlerin «müstakil olarak karar vermek ve müsavi haklara sahip olmak» prenslpi konulmalıdır.
Milletler arası teşkilâtın, devletlerin hükümranlıklarına taallûk eden işlere müdahale etmemesi yolunda
Fransa ve İtalya
Muhafazakâr bir İtalyan gazetesi Fransaya hücum ediyor
Roma 7 (A.A.) — Fransa’nın İtalya’ya karşı durumu bugün İtalyan basınının. üzerinde en çok durduğu meselelerdendir.
Gazeteler bir taraftan, Fransız hükümetinin İtalyadan. hJç bir arazi talebinde bulunmıya-cağj hususundaki demecini memnunlukla kaydetmekte, diğer taraftan. San - Francisco konferansındaki Fransız murahhaslarının, İtalyanın konferansa kabulüne muhalefet etmeğe karar vermiş göründükleri hakkmdâki haberden dolayı biraz endişe etmektedir.
Şunu da kaydetmek lâzımdır kİ, muhafazakârların gazetesi olan «ttalia Nuova» harabolmuş bölgeleri İçin İtelyadan bir milyon işçi İstemek hususunda Fransaya atfedilen niyeti bahane ederek, Fransaya karşı mutat hücumlarından birini tekrarlamaktadır
Laval’in vaziyeti
Paris 7 (A.A.) Burada belirtildiğine göre, Fransız hükümeti Laval’in iadesini değil Fransa yönünde hudut dışı edilmesini istemektedir.
Gerçekten Fransız - İspanyol suçluları geri verme andlaşması böyle bir olayı gözönünde tutmamıştır. Esasen İspanyol hükümeti de Laval'i Ispanyol topraklarından atmak kararında olduğunu bildirmiş bulunmaktadır.
İsveçten Kopenhag'a dönen Danimarkahlar Kopenhag 7 (A.A.) — lsveçte askerî talim görmüş olan 4 bin Danimarkah Kopenhag’a dönmüştür, Bunlar, Danimarka'nın kurmak tasavvurunda öldüğü yeni ordunun nüvesinin teşkil edecektir.
Cumhur Başkanı at yarışlarını takibettı
Ankara 7 (Telefonla) — Cumhur Başkanı İsmet İnönü, yanlarında Bayan Mevhibe İnönü olduğu halde dtln Hipodroma gelerek at yarışlarını seyretmiştir.
İleri sürülen bir teklif uzun münakaşalara sebep olmuştur.
Vesayet meselesi hakkında Amerikan teklifi
San Frandsko 6 (A. A i — Amerika tarafından vesayet meselesine ilâve edilmesi teklif olunan fasılda, İdare eden devletin anraslle vesayet sistemine tâbi tutulacak toprakları ihtiva eden yeni bir sınıf İhdas edllıjıekte-dir.
İlâve edilmesi teklif edilen bu fasılda, ayrıca, vesayet altındaki topraklarda, bu toprakların bütününe veya bir kısmına şamil olmajc üzera strateji bölgeleri çizliebllecektir.
Bu strateji bölgelerini ihtiva edenlerden gayri vesayet altındaki topraklara müteallik bütün diğer mese-terte genel kurul tarafından halledilecektir. Genel kurul bu meselcterln halli İçin kendi mürakabcsl altında çalışacak özel bir konsey ihdas edecektir. Genci kurul, konsey, idari makamlar tarafından verilen raporları İncelecek, müracaâtterl kabul etmek. tahkikat açtırmak ve vesayet anlaşın asınca yetkilerine Urkedllecek olan bütün meseleler hakkında karar vermefe hakkına sahip olacaktır Beyaz Rusya ve Ukrayna murahhasları
San Francisco’da
San Francisco 6 (AA.) — Ukrayna ve Beyaz Rusyanın Birleşmiş Milletler konferansındaki murahhasları bugün İki Sovyet uçağı ile buraya gelmişlerdir. Yarından İtibaren konferans müzakerelerine iştirak edeceklerdir.

Amerikalılar
Prag kapılarında
Şehirde vaziyet hâlâ karışıktır
Londra 7 (B.B.C.) — Pragda vaziyet hâlâ karışıktır. Biribirint tutmı-yan haberler gelmektedir. Dün sabah Çeklerin elinde bulunan radyo istasyonu, İngiliz ve Amerikan kuvvetlerinin yardıma koşmakta bulunduğunu haber verdiği halde. Alman radyosu bunu yalanlamış ve evvelce hastane şehri İlân edilmiş olan Pra-gm tahribattan masun kalmamasından, münhasıran Çek yurtseverlerinin mesul olduklarını iddia etmiştir. Bu sabah gene Çek radyosu. Amerikan ordusunun Pragda n 25 kilometre uzakta Boroun’a vardığını haber vermiştir.
Londra 7 (AA.) — Reuter ajansı bildiriyor: Alman kontrolü allındata Prag radyosu aşağıdaki demeci yaymıştır:
çek mukavemet gurupunun kuvveti. karşısında Alman makamları asayiş ve sükûnu İade edebilmek İçte» büyük kuvvetler harekete geçirmeğe karar vermiştir. Siyasi gelişmenin doğurduğu galeyan Alman makamla-rlle Çek himaye hükümeti arasındaki müzakereleri inkıtaa uğratmıştır.
Suriye ve Lüb-nanla müzakere
De Gaulle, Fransız komiserine talimat verdi
Paris 7 (A.A.) — Resmen bildirildiğine göre, general de Gaulle Fransa'nın Yakın Şarktaki genel ve fevkalâde murahhas» general Beynet'yl kabul etmiştir.
Hükümet başkanı, Fr an samı) Beyrut ve Çamdaki temsilcisin^ Doğu Akdeniz’deki harbin peft yakında bitmesi ihtimali de göz önünde tutulmak sureti I e Suıl-ye ve Lübnan hükûmetile yapılacak müzakereler hakkında Fransız hükümetinin talimatını tasrih etmiştir,
Müzakerelerin gayesi, bir taraftan Fransız mandası yerine bağımsız rejimin kaim olmasından doğan ve henüz halledilmemiş meseleleri halleden ve di-|er taraftan Fransanın hars!, İktisadî ve askerî menfaatlerini temin, eden anlaşmalara varmaktır.
General pek yakında vazifesi başına dönecektir.
7 Mayıs 1945
ftK3 AM
Sahile 3
AKŞAMDAN AKŞAMA «İntihar edelim mi, etmiyeiim mi?»
Alman subayı, kayıtsız şartsız teslim vesikasını imzaladıktan sonra. İngiliz generaline:
— Mahrem bir şey arzedect-ğim! - demiş.
Acaba flitler, Görin, Göbbels ve Himnıler hakkında malûmat mı verecek? General hayretle:
— Nedir?
— Askerlik şerefinize sığınarak soruyorum: İntihar edelim mî? Bunu komutanım ve bütün subaylarımız namına öğrenmek istiyorum. Şayet icabediyorsa hep birlikte intihar edeceğiz.
— Ne münasebet?... Hayır!
Sual meğer pek ciddîymiş. Alman subayı heyecandan ağlamağa başlamış;
— Demek bizi Sibirya’ya göndermiyorsunuz?
Korkunun derecesine bakınız!
Telgraf haberleri arasında Tasladığımız yukanki hâdise üzerine aklımıza tlya Erenburg'un son makalelerinden biri geldi. «Sovyetlere esir düşmekten korkuyorlar; çünkü Rusyayı istilâ ederken yaptıklarını hatırlıyorlar.» Mealinde bir söz söylüyordu.
Amerikalıların eline bir Nazi doktoru geçmiş; kİ, harb mücrimleri kara listesinde ismi varmış, Bu fen adamı Kiyefin zaptı sıralarında 21.000 kişiyi sırf »yaşamalarına lüzum yoktur» hükmile öldürmüş. (Anglo Sak-son radyolarından birinde dinledim.)
Böyleleri şıı anda intiharı ehven saymazlar mı? Elbette sayarlar...
Dîğer taraftan, Berlin halkının. harabeler arasında, yüz göz kir pas içinde, saç sakal birbirine kanşmıs, aç, susuz nasıl dolaştığım haber alıyoruz. Bn topye-kûn harbin mucid? millete, top-yekûn »mehcldir!» demek Müttefiklerin aklından geçmiyor. Ancak: »Nazi istilâsının açlığına ıığnyanlart evvelâ doyuralım. O ramana kadar siz Almanlar kendi vasıtalarınızla besleniniz!» diyorlar. Müttefik askerlerine 4000 kalori verilirken, kurtarılan memleketler halkına şimdilik 2000 kalori dağıtılabilecekken, Alman ha'kıq^ ancak 1250 kalori düşecekmiş.
Berbat vaziyet amma: Kim etti sana bu kârı teklif?
İntihabatta »Ja!» demenin ve radyo oparlörlerini çatlatırcası-na Hitler'i desteklemenin neticeleri... Bu akıbetler, ilerde milletlerin siyasî rüştünü arttıracaktır: Bir maceraya katılıp çolu-ğuııun çocuğunun, mazisinin âtisinin topyekûnile oynamak böyle olur! Şayet harb talihi gülseydi, bugün «iftihar edelim mi?» diye soranlar; harabelerin arasında fareler gibi dolaşanlar, dünyanın her tarafında değnek-çibaşı olacaklardt. Hattâ siyasetle. Nazizmle en az uğraşan Almanlar bile ballanmış parmaklarını yalıyacaklardı Kumarbazların bir tâbiri vardır; «Çok koyan çok kazanır!» Bu, aynı zamanda «çok koyan çok kaybeder!» mânasındadu-.
Çok koydular, cok kaybettiler.
Halbuki Alman milletinin Hit-Icr tarafından o kadar fena gösterilen hayatı, harbden evvel ne gıpta edilecek hayattı. Dünyanın bir cok yerlerini gezmiş, görmüş insanlar arasında şöyle konuşulduğuna daima raslarrtt-şımdır: «Hangi memlekette yaşamak istersiniz?» Cevap: «Al-manyada. efendim, Almanyada... Oranın intizamı, oranın bakımlığı, oranın umumi seviyesi, oranın her şeyi? Elbette Almanyada...»
Ve işte: Alın size bir Hıtler, onun aşıladığı hırs; netice: Bugünün küllüğü, kan deryası!
«— Ne yapsındı? O »aldırmasaydı Bolşevikler hücum edecekti!» nin ne efsane olduğunu da, harbin gelişimi ve sonucu bütün İnsaf erbabına ayan ediyor.
Elbette ki Almanyaya kimsenin saldıracağı yoktu. Makul, munsıf bir Almanya He, diğer milletler, bugünün San Francisco ruhu içinde neden anlaşama-smdı?
*
Talihin boyu uzun, gözü tepesindeymiş, Eline geçeni alır, yükseltir, başına çıkarır; lâkin sendelemeye görsün, «sen lâyık değilmişsin!» diye, tepesinden uşağı atarmış.
Şeytana uyan o emsnlriz Al-
Küçük Ay’ın başına gelenler
Yüzünü ve vücudunu kargalar ve böcekler delik deşik etmişler
Beykoz'da altı yaşlarında küçük bir çocuğun başından garip bir macera geçmiştir.
Beykoz’a bağlı Jıoylerden birinde oturan Fatma İsminde bir kadın bundan on gün evvel, sırtma vurduğu bir yük odunu Beykoz'a götürüp satmak üzere yola koyulmuş v« yanına altı yaşındaki Ay İsmindeki kızını da almışta-. Yolda oldukça hızlı giden ratmanın ayaklarına bir türlü uya-miyan Ay. vakit yakıt anasının İhtarına rağmen geri kalmış, ve apdest bozmak İçin fundalıklar arasında girdiği anasını kaybetmiştir.
Fatma kısmı arayıp bulamayınca yoluna devam etmiş ve Beykoz'da odununu sattıktan sonr3 mahalli zabıtasına kızını kaybettiğini haber vermiş ve melûl mahzun köyüne dönmüştür.
Aradan tamam on gün geçtikten sonra, Beykoz’daki Tarım fidanlığının üst tarafında bulunan «Hüseyin bey çlfllğl» nde çalışan yanaşmalardan biri, korulukta küçük bir çocuğun bitap bir halde yatmakta olduğunu ve yüzünün yer yer bereler İçinde olduğunu görerek bulunduğu yerden almış ve alakadarlara da haber vermiştir.
Yapılan tahkikatta bu çocuğun on gündür kaybolan Fatmanın yavrusu Ay olduğu anlaşılmış ve kendisine sorulan muhtelif suallere yavrucak
— Karnım acıktıkça ot yedim. Uykumun geldği yerde nyuyu vermişi m! demiştir. Çacuğun yapılan muayenesinde yüzünün ve vücudunun bazı yerlerinin kargalar ve böcekler tarafından hırpalandığı anlaşılmış ve tedavi »İtina aldınlmıştir
Tekme hâdisesi
Genç bir kadın ölüm halinde Hasekiye kaldırıldı
Savcılık, Çanakkalede cereyan eden bir hadise tahkikatına el koymuştur. Bu müdahaleyi İcabetten vaka şudur: Savcılığa vuku bulan bir ihbarda, Havva isminde genç ve güzel bir kadının, çanakkalede ağabeylsl Mustafa tarafından karnına vurulan bir tekmeyle ölüm haline getirildiği ve bu şekilde genç kadının Istanbula getirilerek Küçükpazarda bir evde koca karı llâçlarile tedavi altına aldırıldı-ğı bildirilmiş, ve Adliye doktoru B. Kâmil Ünsalan Havvayı muayene etmek üzere o eve gitmiştir. Evdekiler, ftnî olarak zabıta memurları ve Adliye doktorile karşılaşınca şaşırmışlardır.
B. Kâmil Ünsalan, Havvayı muayene etmiş ve kadının ölüm ıstırapları arasında kıvranmakta olduğunu görerek derhal Haseki hastanesine kal-dırtmıştır. İstanbul savcılığı, Çanakkale savcılığına müracaat ederek Havvanuı kardeşi hakkında kanuni tâklbata geçilmesini bildirmiştir.
Yeni hamam tarifesi
Belediye İktisat müdürlüğünde, hamamcıların da fikirleri alınarak yeni bir tarife hazırlanmakta olduğunu yazmıştık. Yeni tarife, şehirde mevcut hamamların kuruluşları göz önünde tutularak hazırlanıyor. Eski tarifede mevcut duşlu ve banyolu kabinelerin ücretleri, hamamlarda bu çeşit kabinelerin mevcut olmaması yüzünden çıkarılmakta, kadınlar ve çocuklar için mevcut olmıyan ücretler teşbit edilmekte, yıkanma ücretinden başka bir o kadar tutan muhtelif bahşişler tamamen kaldırılıp normal bir meblâğ yıkanma ücreti içine dahil edilmektedir. Fiatlerde eski tarifeye nazaran artış mevcut değildir. ___________
Filistin sanayi sergisi
21 mayısta Ünyon Fransez salonlarında bir mistin sanayi sergisi açılacaktır. Bu münasebetle Filistin'den bir heyet gelecektir. Heyette Filistin sanayicileri birliği murahhası, dış ticaret enstitüsü müdürü, tıbbi müstahzarat fabrikatörleri birliği reisi bulunmaktadır. Sergi münascbetile, Türkiye’deki ticaret mümesslllerile daha sıkı münasebetler tesis etmek üzere bir çok fabrikatör ve tüccar İstanbul'a gelecektir.
Prof. Kemal Cenap
İstanbul Milletvekili muhterem profesör Kemal Cenap evvelki günkü ekspreste Ankara’dan şehrimize gelmiştir.
manyanın hikâyesi de budur.
Tepilmesi mukadder surat, çifteye yakın gelirmiş... Heyhat!
Bir başka misil daha; Kendi düşen ağlamazı
(Vâ . NÛ)
Millî eğitim kupası
Beşiktaş, Demirsporu 3 - 0 yendi Beykoz, Uçaksavarla berabere kaldı
Milli Eğitim kupası maçlarına dün Fenerbahçe stadında devam edilmiş ve Ankaranın Uçaksavarla Demlrspor takımları Beykoz ve Beşlktaşla son karşılaşmalarını yapmışlardır. Bu suretle İzmirlilerden sonra AnkaralIların-da Milli Eğitim maçları tamamlanmıştır.
Önümüzdeki haftalarda şehrimiz takımları arasında mahalli maçlar yapılarak Milli Eğitim kupası karşı-İşrilaları nihayetlenmiş olacaktır.
Bu maçların nihayetlenmeslne İki hafta olduğu halde Beşiktaşlıların cumartesi günü Uçaksavara mağlû-bolması üzerine Milli Eğitim kupası şampiyonluğu tahakkuk etmiş ve Fenerbahçeliler bilgili şekilde çalışmalarının semeresini elde ederek 945 yılı şampiyonluğunu kazanmışlardır. Beşiktaş ve Galatasarayla yapacakları her İki mçı da kaybetmeler dahi pu-van vaziyetine göre şampiyonluklarının değişmesine İmkân yoktur. Sarl-lâclvertlllerl bu başarılarından dolayı tebrik ederiz.
Beykoz 0 - Uçaksavar O
Günün İlk karşılaşması bir gün evvelki maçların İki meşhur galibi Bey-kozla Uçaksavar arasında yapıldı. Hakem Reşadın İdare ettiği bu maça takımlar şu şekilde çıkmıştı:
Beykoz: Orhan - Mehmet, Baha dır-Necdet, Kemal, Cahit - Fikret. Ertuğ-rul. Şahap. Haşan, Zeki.
Uçaksavar: Abdülkadlr - Mehmet, Münir - Necml. Seyfi, İbrahim - Hüseyin, Fikri, Ertuğrul, Enver, Ali.
Oyun çok süratli başladı. Bu sücât biraz sonra oyuna heyecan vermekte gecikmedi. Beykozlular, rakiplerinin enerjik ve temiz futbol oyununa aynı güzellikle mukabele ediyor ve maç bu yüzden zevkli oluyordu. Fakat dakikalar İlerledikçe iki tarafın da sayılık fırsatları kaçırmakta olduğu gözden kaçmıyordu. Birinci devre bu şekilde İki tarafın karşılıklı ve müteva-zln çalışmaslle golsüz olarak bitti.
İkinci devreye Beykozlular çok canlı başladılar Bu canlılık bir an İçin Uçaksavarı tehdidelmekte devam etti. Fakat Beşiktaş galibiyetini temin eden genç kalecileri Abdülkadlr gene fevkalâde kurtarışlar yaparak ve tam zamanında müdahalelerde bulunarak sayı yapılmasına imkân bırakmıyordu. Beykoz.un ağır basmasında, Uçak-savarlı futbolcuların bir gün evvelki maçtan dolayı yorgun düşmelerinin de rolü olduğu gözüküyordu.
Bu sırada devrenin 18 inci dakika-
sında Beykozıın devamlı baskısı esnasında Uçaksavar müdafaası penaltıya sebeboldu. Fakat Bahadır bu fırsatı topu avuta atarak kaçırdı. Beykozlular bu suretle galibiyetten uzaklaşmış oldular.
Oyun bundan sonra çok heyecanlı bir safhaya döküldü. İki taraf da bütün gayretlerlle çalıştılar. Fakat bir türlü sayı çıkaramadılar ve maç da bu suretle golsüz olarak berabere nihayettendi.
Beşiktaş 3 - Demirspor 0
İkinci maç bir gün evvel Uçaksavara mağlûbolarak şampiyonluktan ümidi kesilen Beşlktaşla Demirspor arasında yapıldı. Hakem Adnanın İdare ettiği bu maça Beşiktaşlılar kaptanları Hakkıdan mahrum olarak çıkmışlar ve şu şekilde dizilmişlerdi:
Beşiktaş: Mehmet Ali - Rlfat. Hrls-
Cumhuriyet ve Yeni Sabah refikimiz
Cumhuriyet ve Yeni Sabah refiklerimiz. bugün 22 ve 8 yaşma basmışlardır İki arkadaşımızı tebrik ederiz.
lzmirde bir genç kız yanarak öldü
İzmir 8 — Sevim adında genç bir ki2, başını yıkarken eteklerinden tutuşmuş ve feryadına yetişenler tarafından kurtarılmak istenmiş ise de muvaffak olunamamıştır. Genç kız, ağır yanıklar İçinde kaldırıldığı Memleket hastanesinde ölmüştür. Bu genç kızla evlenmek istiyen Mehmet adındaki genç, kızın öldüğünü haber alınca, evden çıkmış ve bir daha dönmemiştir. Mehmet aranmaktadır.
İzmir elektrik fabrikası
İzmir Elektrik fabrikasının kudreti, şehrin her tarafım aydınlatacak kadar elektrik İstihsaline yetmediğinden bazı semtlere elektrik verilememişti. Ismarlanan yeni makineler geldiğinden bunların montajları yakında yapılacak ve fabrikanın elektrik kuvveti bir misil artacaktır. Bu suretle yeniden yüzde otuz nispetinde abone kaydına da imkân hasıl olacak ve elektriksiz semtlere cereyan verilecektir. ________._____
* Milli Eğitim müdürlüğünün sağlık teşkilâtı kadrosunda 12 doktor vardır. Bu kadronun İhtiyacı karşılamadığı görüldüğünden doktor sayısı yirmi beşe çıkarılacaktır, öğretmen vo öğrencilerin yılda en as üç def» muayeneden g«LriLmesln« çalışılacaktır.
(SON BASKI
FRANSA NASIL ÇÖKTÜ?
Yazan: Pierre Lazarcff Çeviren: Şevket Rado
—----- Tefrika No, 31 ————
M. Aleksandre, öbür adile Stavisky
to - Cahit, Ömer, Nuri - Sabri, Hüseyin, Kemal, Şeref, Faruk.
Demlrspor: Nevzat - Mehmet. Nuri - İskender, İbrahim, Feyzi - İsmail, Niyazi, Mehmet, Mustafa, Murat.
Oyuna Beşiktaşın merkezden yaptığı seri bir hücumla başlandı. İlk dakikalar karşılıklı altınlarla devam ederken Beşik taşlıların uzun paslı mûtat oyunları İle yavaş yavaş üstünlüğü aldıkları görüldü. Her İki cenahtan yaptıkları hücumlar Demlr-spor müdafaasını karıştırıyordu. Bu tazyik nihayet 15 İnci dakikada semeresini verdi. Bir frikik atışından faydalanan Kemal güzel bir kafa vu-ruşlyle takımının birinci golünü yaptı. .
Bu sayının SIyahbeyazlılan hızlandıracağı tahmin edilirken bilâkis durgunlaştığı görüldü. Bundan İstifade eden Demlrsporlular çok canlı bir oyun tutturarak rakip kaleye İnmeğe başladılar. Ve bu sırada müteaddit fırsatlar yakaladılarsa da İstifade edemediler ve devre 1-0 Beşiktaş lehine kapandı.
İkinci devreye Demlrspor 1 ular başladılar. Oyun uzun müddet İki tarafın karşılıklı hücumlarile, fakat zevksiz şekilde geçti. Bu kısımda İlk zamanlarda Dem irsporl ular daha canlı İdiler. Fakat şüt pozisyonuna girdikleri halde dahi hâlâ çalım yapmaları yüzünden netice alamadılar Bundan sonra oyun yavaş yavaş Beşiktaşın daha randımanlı çalışmasına inkılâ-bettl. Ve Siyahbeyazlılar 35 İnci dakikada Kemalin ustaca bir vuruşlyle lnkinci gollerini çıkardılar. Bu sayı Demirsporu büsbütün gevşetti.. Adeta isteksiz bir şelBlde oynuyorlardı.
Bu fırsatı kaçırmıyan Beşiktaşlılar biraz sonra Faruk'un güzel bir kafa vuruşlyle üçüncü golü de kazanınca oyunun neticesi belli oldu. Ve tarafların bundan sonraki çalışmasında bu netice değişmeden, mnç 3-0 Be-şiktaşm galebeslle sona erdi.
* Şazl Tezcan
Puan cetveli
Takımlar Fenerbahçe Demlrspor Galatasaray Beşiktaş Uçaksavar Beykoz Al. Ordu Karşıyaka
M. G. B. M. A. Y. P.
12 9 3 — 37 11 33
14 7 3 4 23 23 31
12 8 4 2 23 9 28
12 8 4 2 31 14 28
14 5 2 7 25 31 28
12 3 3 8 13 22 21
14 3 1 10 14 33 21
14 1 4 9 13 39 19
İkinci küme terfi maçları
İkinci küme kulüpleri arasında ter-tlbe diler»- terfi maçlarına dün sabah Galatasaray stadında devanı edilmiş ve heyecanlı geçen bu müsabakalarda Tâşkızak - Ranıl'ye 4-0. Elektrik -Anadoluya 4-0 galip gelmiş, Sarıyer gelmediğinden Demirspor hükmen' kazanmıştır.
Üniversite maçları
Üniversite fakülteleri arasında ter-tlblenen futbol maçlarına dün Şeref stadında büyük bir kalabalık önünde devam edilmiş ve Hukuk fakültesi İle Tıp fakültesi takımları karşılaşmıştır. Talebelerin büyük tezahüratı arasında cereyan eden bu müsabaka çok sıkı geçmiş ve Hukuk fakyltesl takımı 1-0 galip gelmiştir.
Ankara at yarışlarının neticeleri
Ankara 8 — İlkbahar at yarışlarının ikinci hafta koşuları bugün çok kalabalık bir seyirci önünde yapılmış ve şu neticeler alınmıştır:
Birinci koşuda Burgaz birinci oldu. Ganyan 115 kuruş vardl,
İkinci koşuda Yeşil Buldun birinci, Al çelenk ikinci olmuştur. Ganyan 555, plâseler 215, 245 kuruş verdi.
Üçüncü koşuda Karatepe birinci, Fettan İkinci olmuştur. Ganyan 285, plâseler 140, 125 kuruş verdi.
Dördüncü koşuda Elâm vltal birinci, Diken ikinci. Bugün de üçüncü olmuşlardır. Kontes koşuya girmemiştir. Ganyan 265. plâseler 125, 145 kuruş verdi.
Beşinci koşuda Dabi birinci. Güzel Bursa ikinci olmuştur. Ganyan 115, plâseler 120, 115 kuruş verdi.
Karatepe - Elâm Vital çifte bahsi 10 lira 80 kuruş verdi-
Aydındaki maç
Aydın 8 (Akşam) — Aydınsporla karşılaşmak üzere İzmlrden buraya gelen İzmirspor takımı arasında dün yapılan maç 1-1 beraberlikle bitmiştir. Her İki takım da çok güzel oynamıştır. ______
Millî piyango bugün çekiliyor
Millî piyango bugün saat 13.30 da Ankara Sergievinde yapılacaktır.
İkramiye kazanan numaralar Ankara radyosile bugün 22,45 ve yarın 12,45 ajans haberlerinden sonra yayınlanacaktır, ■
M. Berge Alexandre, görünüşü iti-barlle bir İş adamından ziyade bir dansörü andırıyordu. Esmerdi — biraz fazla esmer —, zarifti — biraz fazla zarif —, şirindi, o da biraz fazla. Fakat durup dururken ağzından oldukça bayağı bir tâbir kaçırdığı, yahut ikide bir gözlerinden acayip bir parıltı geçtiği İçin İnsan, karşısında ne yapacağını şaşırıyor.
Yemekten sonra arkadaşım:
— Müthiş bir tip değil mİ? dedi.
— Benim canımı sıktı. Çok büyük projeleri var. Çok cömert. Nereden gelme bu? Parayı nereden kazanıyor?
— Yaptığı İşlerden azizim. O milletlerarası büyük İşler çevirir. Bütün Vekilleri, elçileri, herkesi tanlr. Bu akşam sen de görmedin mİ?»
İki gün sonra posta kutumda LA BONNE GUERRE adlı şantaj gazetesinin bir nüshasını buldum. Başlık dikkatimi çekti: «Serpe Alexandre denilen dolandırıcı Stavisky’nln cezalan dinim ayışı İnanılır şey değildir.» Makaleyi yazan, Serge Alexandre'm 1927 de suç ortaklarile beraber tevkif edilip birkaç kiril işe girmekle İtham edilen çete reisi Aiexandre. Stavisky'-den başka biri olmadığını haber veriyordu. Stavisky. birdenbire kefaletle serbes bırakılmış, iş uzatıla uzatıla İtham edildiği suçların hesabını vermek üzere hâkim huzuruna çıkmaktan yakayı kurtarmıştı. LA BONNE GUERRE gazetesine göre, Stavisky böylece yeni bir şahsiyete bürünüp yeni bir takım dolandırıcılıklar yapmıştı. Bunları haber veren muharrir ( Herkesin nasıl bir adamla karşı karşıya bulunduğunu bilmesi İçin halen Serge Alexandre‘la münasebette bulunanların her birine bu gazeteden üçer nüsha gönderildiğini de ilâve ediyordu.
O meşhur yemekle bu makale beni Alexandre adlı bu adam hakkında bir tahkikat açmaya şevketti. PARİS -SOİR’ın en iyi muhabirlerinden ikisini bu adamın mazisini öğrenmeğe, bir ödüncüsünü de şimdi yaptığı işleri tesbit etmeğe memur ettim. Daha birkaç gün geçmeden hayretler içinde kalmıştım. Stavisky. aslı Rus, fakir fakat namuslu bir dişçinin oğlu İdi. Stavisky daha genç yaştan İtibaren yoldan çıkmıştı. Güzelliğini satarak, kadınlardan geçinerek yaşıyordu. Az sonra emniyeti suiistimal ve lhtllâstan dolayı mahkemeye düştü. Fakat bu suçlar pek ehemmiyetsiz şeylerdi. 1927 de Paris civarında kiraladığı güzel bir villâda yemek yerken polisler evi basmış, onu suç ortakları olan mlsaflrlerile birlikte tevkif etmişti.
Bu sefer Stavtsky uzun bir liste tutan suçlardan dolayı hapse girdi, tm-za taklidi, sahte çek. uydurma hisse senedi İhracı, İşaretli iskambil kâğıtları. silâhla taarruz suretile gasbettl-ğl paraların 12lnl bulmak üzere muhtelif İkametgâhlarında araştırmalar yapıldı. Beyhude! Stavisky çetesinin paralan ortada yoktu. Kendisinden şüphe edllmlyecek bir ahbabında saklamıştı. Bu tedbir sayesinde Sta-viaky hâkimin tahkikatını karıştırmak ve uzatmak İçin para ile göstermelik bir adam tutup ona bir takım hayal! İtiraflar yaptırtacaktı. Bu sırada Stavisky, kendisini tevkif eden komiseri bir başkası vasllaslle kandırdı. Dışarıda olup bitenleri ondan öğreniyordu,
Devlet teşkUâtı olan Milli Emniyet İle mahalli polis teşkilâtı daimi bir çatışma halinde İdi. İki polis teşkilâtı kıskançlık veya menfaat dolayıslle aralarında ciddi bir mücadeleye tutuşuyor, bundan da haydutlar faydalanıyordu. Milli Emniyet Dahiliye Nezaretine bitişik, eski, karanlık ve pis bir binada idi; Polis Müdürlüğü İse Adliye Sarayı karşısındaki lüks bir binaya yerleşmişti.
Bu iki teşkilât arasındaki rekabeti bilen Stavisky. bundan faydalanmaya kalktı. Kurduğu şüpheli müdsseseler-den birinin İdare meclisine kaydetmeğe muvaffak olduğu eski Polis müdürü Hudelo’ya Milli Emniyet tarafından evinde araştırma yapılacağını haber verdi. Bu ilıbarı kendisinin yaptığını da tablatile söylemedi. Eski
Polis, müdürü korktu: Bir dolandırıcının adamı olduğu meydana çıkarsa rezalet kopacaktı. Stavisky, tahkikatın durdurulması ve araştırma yapılmasının önlenmesi için kendisinin, yani Stavisky'nin serbes bırakılması, muhakemesinin de tehiri lâzım geldiğini ona anlatt.ı Korkudan tir tir tlt-rlyen Hndelo bütün tanıdıklarını, bütün dostlarını seferber etti.
Selne savcılığı mali şubesi savcı muavinlerinden Prlnceln mütalâası üzerine muhakemenin tehiri talebini kabul etti ve Stavisky kefaletle serbes bırakıldı.
Bu sefer parasının gizil olduğunu bilen ne kadar şantajcı varsa başına üşüşüp kendi hisselerini koparmaya, kalktılar. Bir cezaya çarpılmamak için polise veya Emniyete yanaşıp ihbarlar yapan bu şantajcılar dolandırıcının bütün dalaverelerini biliyorlardı! Stavisky hepsini para ile susturdu ise de. bu İş ona pahaıiya. çok pahalıya maloldu. Uzun zaman böyle devam edemezdi. O zaman dâhiyane bir fikir buldu. Haber gazetelerine İlân dağıtan bir şirket kurarak böylece şantaj gazetelerinin çoğunu kontrolü altına aldı. Şirkete girmeği kârlı bir 1$ saymıyanlar da. S’avisky kendilerini, şantaja şantajla mukabele edeceğini bildirerek tehdldettl-ğinden «Kurtlar birlblrterinl yemez» fehvasınca gene susmayı tercih ediyorlardı.
Bu taraftan koiKtısu K-dnuyan Alexandre Stavisky, adını değiştirip Serge Alezandre oldu. Bunda da hiç güçlük çekmedi. Çünkü Emniyetin elebaşıları artık onun dostları olmuştu. Aileleri kalabalık olduğu için geçim darlığı çeken birkaç Komiserle birkaç müfettişe ay sonlarında el altından yardım etmişti. Onlar da bir mukable olmak üzere kendisine bir nüfus kâğıdı ve bütün kulüplerle gazinolara serbesçe girmesini temin eden bir kart vermişlerdi- rBir beceriksizlik gününde kolunun İçinden bir iskambil kâğıdı düştüğü İçin bu gibi yerlere sokulmuyordu.) O andan İtibaren Alezandre kendisini bütün Parlsl zaptetmeğe hazır hissetti Fakat o belâlı dâvalar, başında dalma Damoctes’ln kılcı gibi duruyordu. Mümkün olduğu kadar fazla insana menfaat temin edip bu İşe bulaştırarak mukadder hükmü geciktirmek velhasıl bir ademi takip kararı alacak kadar kovvetlenmek teabediyor-du.
Alexandre'ın geçmişi hakkında bu malûmatı edinir edinmez, onunla beraber bana yemek yediren ilân şefi arkadaşımı bulup hepsini anlattım. Müteşekkir kalacağımı zannediyordum, bilâkis canı sıkıldı, cevap vermedi, kırdı.
İşlerimin arasında M Alex?n(lre-ı unutup gidecektim. Fakat tesadüf onu birçok defa üst üste karşıma çıkardı. Paskalyada Cantıes şehrine gittiğim, zaman oyun salonuna uğradım. En büyük kalabalık bakara masasının etrafına toplanmıştı. Bir adamın birkaç saat İçinde İki milyondan fazla kaybettiği söyleniyordu. Ben de masaya yaklaştım. Mevzuu bahis adam istifini bozmadan yüz bin franga banko diyordu. Dudaklarında hafif bir tebessüm vardı.
(Arkası varı
RADYO
ANKARA RADYOSU; Bugünkü program
18 00 Dans orkestrası, 18.30 Konuşma, 18.45 Dans orkestrası, 1900 Haberler, 19.20 Geçmişte bugün. 192ö Şarkılar, 19.45 Konuşma: (Sıtma hak kında), 20.00 Piyano soloları (pl.)( 20.15 R3dyo Gazeteci, 20.45 Yurttan sesler, 21.15 Konuşma, 21.30 Senfoni orkestrası, 22.30 Dans Müziği ;pl.), 22.45 Haberler. '
YARIN SABAHKİ PROGRAM
7.30 Uvertürler (pİJ, 7.45 Haberler, 8.00 Orkestra eserleri (pl.l, 8.23 Gündelik spor servisi, 12.30 Karışık şarkılar, 12.45 Haberler. 13 00 Sa'ûn orkestrası.
Konservatuvar koro konseri
Konservatuvar koro heyeti tarafından bu akşam saat 18 da Şehir Tiyatrosu Dram kısmında bir konaer verileceğini yazmıştık. Konseri Muh İddin Sadak İdare edecektir. Programda Halk türküleri de vardır Yukarıda. konserin provasından Mı mrtantant görtt-nilyor.
F
Bahlfe 4
AKŞAM
7 Mayıs 1945
Pazarlıkla satılık muhtelif cins emtia
Ticaret Ofisi Umum Müdürlüğünden t
1 — Nusretlye ve Tahtakale ve Fındıklı ve âultahcunam depolarımızda mevcut:
a — Nusratlye ve Tahtakale depolarımızda mevcutı Takriben 352 kilo avaryalı çember 11e 2180 Kg. balyalardan çıkmış çember parçaları.
e — Nsretlye ve Tahtakale ve Fındıklı depolarımızda mevcut takriben 4400 Kg. ambalaj kâğıdı parçası.
e____Nusretlyc depomuzda mevout 8 adet boş tahta soda fırçası,
d — Tahtakale deposunda mevcut takriben 410 kilo mukavva ve karton parçalan.
a____Nııretlye ve Tahtakale ve Fındıklı depolarımızda mevcut tak-
riben 16850 kilo tahta sandık kapağı.
f — Tahtakale ve Fındıklı depolarımızda mevcut 146 adet orta eb’atta boş sandık He 23 adet büyük boş manifatura sandığı.
g __ Nusretlye deposunda mevcut takriben 200 Kg. hurda saç-
lı — Fındıklı depomuzda mevcut 123 Kg. balyalardan çıkan hasır parçaları.
1 — Sultan hamamı depomuzda me vcut takriben 1088 Kg. kanavlça parçası ve 353 Kgr. dır. Çuval parçası. Oldukları yerde teslim ve hail hazırlarlle açık arttırma ile satılacaktır.
2 — Boş sandık ve varller adetle, çember, kâğıt, mukavva ve saire kiloları gösterilenler kilo ile satılacaktır.
3 — Arttırma adetlerde adet, kilolarda kilo babına flat vermek 3u-rfetile olacaktır.
4 — Birinci maddede yazılı her cins emtianın İhale tarihleri İle yatırılacak depozito mikdarları aşağıda, her emtianın hizasında göste-
ril mistir.
Emtianın İhale Yatırılacak depozitonun miktarı
cins! Tar Ih t Saati Lira Tarihi Saati
a * çember parçaları ve hurda fi.5.945 15 125 9,5.940 12
saçlar b - Kâğıtlar 10.5.945 10 350 10.5945 12
c - Mukavva ve kartonlar 10.5.945 15.30 60 10.5 948 12
d - Hasır parçaları e - sandık kapakları 11.5.945 15 300 11.5.949 12
f - Boş sandıklar ve tahta boş soda 11.5 945 15.30 150 11.5.949 12
fıçısı g - Kanaviçe ve 11,5.945 16 120 11.5.045 12
5 — Arttırmaların her btrl yutanda dördüncü maddede gösterilen gün ve saatte sıra ile Yeni Valde hanında 5 İnci katta Ofis Umum müdürlüğünde müteşekkil satış komisyonunda yapılacaktır.
6 _ Her cins emtia İçin verilecek en yüksek flatlar lâyık hadde görülmediği takdirde ofis satışı yapıp yapmamakta serbesttir.
7 — Mal üzerinde kalanlar satışı müteakip ertesi günü saat 16.30 a kadar mal bedellerini tamamen ödemedikleri takdirde ihale fesh edile- | cek ve depozito irat kaydedilecektir.
8 — Her alıcı aldığı malı İhale tarihinden bir hafta zarfında depolardan tamamen kaldırmadığı takdirde geçecek her fazla gün için adet ve kilo başına beş kuruş ardiye ücreti alınacaktır.
g _ Her nevi resim ve masraflar alıcıya aittir.
10 — İsteklilerin her çalışma günü saat 9 dan 12 ye kadar bildirilen depolarda görebilecekler ve istedikleri tamamlayıcı malûmatı ofis satıs ve stok depo müdürlüğündenalablleceklerl İlân olunur. (54681
Van Belediyesinden:
1 — Hükümetçe tevzle tabi tutulup İlimiz ihtiyacına tahsis edilecek olan akaryakıt, çimento, çlvlt, İthalât Birliğinden, Sümerbanktan, Ticaret ofisinde ve bunların, dışında resmi dairelerce celbedllecek nakil ücretleri eşyanın vürudunda mutemet şahıslar tarafından ödenecektir. Tahminen 1080 ton kutrundaki her nevi eşya ve mevaddı Kurtalan İstasyonundan Van merkezine kadar getirilmiş kapalı zarf usuilyle eksiltmeye konulmuştur.
2 — Muhammen bedeli 23400 lira, muvakkat teminat 12950 Uradır.
3 — Şartname belediyede mevcuttur. İstekliler görebUlr.
4 — ihale 24 mayıs 945 pazartesi günü saat 15 de belediye encümenince yapılacaktır.
5 _ Taliplerin Ticaret odasına kayıtlı bulunduklarını gösterir vesika İle muvakkat teminat makbuzlarını dilek zarflarının İçerisine koymaları İlân olunur. (5808)
— Fasfotin Necati _
Vitamini bol bu kıymetli bebek gıdasını yavrularınıza mutlak ye- I diriniz, bununla beslenen mini miniler gürbüz, sağlam, kuvvetli olur, I «huk yürür muhitine neşe saçar. Taklitlerini almayınız. Bahçekapı | gallh Necati
Maden direği ihzarı nakil ve istif işi
Devlet Orman İşletmesi Karasu Revir Amirliğinden:
1 — Revirimizin Kızılcık bölgesi dahilinde B serisinin İV numaralı maktamda damgalı ve kesilmiş 36368 adede denk 6593 metreküp kayın, gürgen ve meşe maden direkli ağacın boyalarına taksimi İle Kuyumcullu deposuna nakil ve İstif İşi açık eksiltmeye konulmuştur.
2 — Açık eksiltme 14. 5. 945 tarihine rastlıyan pazartesi günü saat i S de Karasu kaza merkezinde ve revir âmirllğl binasında toplanacak komisyon huzurunda yapılacaktır.
3 — Beher metreküp maden direğinin boylara taksimi, nakil vö İstif işinin muhammen bedeli 2200 kuruştur,
4 — Muvakkat teminat % 7,5 hesabiyle 10878 Lira 44 kuruştur.
5 — Açık eksiltme şartnamesi Ankarada orman umum müdürlüğünde İstanbul, İzmit. Adapazar, Düzce ve Karasu revir amirlikleri İle Kızılcak orman bölge şefliğinde görülebilir.
6 — isteklilerin muayyen gün ve saatte komisyona müracaatları.
_______(5595.'_____________________
Tomruk kesim nakil ve istif işi
Devlet Orman İşletmesi Düzce Revir amirliğinden:
1 — Revirimizin Garblkaradere bölgesinin Kiraz Tokmakkapı ve Naşlaryurdu ormanlarında damgalanan 482 adet muadili tahminen 033 metreküp çam ağacının dipten kesme dallardan temizleme kabuklarını soyma verilecek ölçülere göre tomruk boylarına ayırma ve Düzce merkez deposuna nakil ve İstif İşi açık eksiltmeye çıkarılmıştır.
2 — Açık eksiltme 11. 5. 945 tarihine rastlayan cuma günü saat 15 de revir merkezinde toplanacak komisyon huzurunda yapılacaktır.
3 — Dipten kesme dallardan temizleme kabuk soyma verilecek ölçülere göre tomruk boylarına taksim işinin beher metreküpü 150 kuruş ve Düzce merkez deposuna nakil ve istif İşinin beher metreküpünde 23 Hra 50 kuruştur.
4 — Muvakkat teminatı % 7.5 hesabile 1749 lira 38 kuruştur.
5 — Açık eksiltmeye ait şartnameler Ankarada orman umum müdürlüğü. İle İstanbul, Adapazarı, Bolu, Ereğli ve Düzce revir ftmlrllklerlle Offlr-blkaradere orman bölge şefliğinde görülebilir.
8 — İsteklilerin muayyen gün ve saatte mezkûr komisyona müracaatları. (5655)
SATILIK ARSA
İstanbul Defterdarlığından:
Kıymeti Teminatı po.ıya No.. Cinsi_____________ ___________________Lira Lira
02152/243 Kadıköy, Bostancı, Bağdat cad. 316 ada,
2 parsel, yeni 4?, 44, 45 kapı sayılı 1732 M2 arsa. 10312 789
Yukarda yazılı gayrimenkul 25/5/945 cuma günü saat 15.30 da Milli Emlâk Müdürlüğündeki Komisyonda kapalı zarf usullle satılacaktır.
İsteklilerin 2490 sayılı kanunun tarlfatı çevresinde hazırlanmış yükleme mektuplarını İhale günü saat 14.30 a kadar komisyon başkanlığına yermeleri gereklidir.
Fazla bilgi İçin sözü geçen müdürlüğe başvurmaları. (5987)
Bu resim dükkânuı resmidir
HER MARKA ESKİ “YENİ - SAĞLAM -BOZUK kADYO-PARÇAv.LAMBALARI ALlNIR-SATILIR-DEGlSTİRİLİR'OLÇVLUfi Tamiri imkânsız denilen Radyolar Garantili »« çabuk Yapılır POSTAİLECEVAPveMALZEME
YOLLANIR
Gâlala.Yüksekkaldmm N*50 _ZES RADYO (Yokuşu çıkark.t«ı Sol kolda)
—-G OÇ—
NAKLİYATI
Mevsim hasebüe göç nakliyatınızı Şirketimiz kamyonları süratle temin eder.
■MHMI Telefon: 20610 ■■■■■
0r. NEVZAT YEGİNSÜ
Birinci sınıf dahiliye mütehassısı (Amerikan hastanesi) şişil Tokaloğlu sokak No. 34/2 (Şişil Şifa Yurdu karşısı) Saat 5-7 arasında. Telefon 84517
Türkiye Kömür
Satış ve Tevzi Müessesesi
, İstanbul Şubesinden:
LİNYİT kOMÜKÜ SATIŞI:
Garp Linyitleri İşletmesi Müessesesinln Linyitleri satışa çıkarılmıştır.
a)
b)
C)
d)
Soma / Değirmisaz / Tavşanlı İşletmelerinin PARÇA Linyit kömürü;
Kuruçeşme depomuzda, müşterinin vasıtasına yüklenmiş olarak, teslim;
Tonu 30 Lira
Bütün ihtiyaç sahiplerine, fabrikalara ve kömürcülere motörle veya depoda tamamen serbes olarak verilir, Satış yeri:
Yeni Yolcu Salonu 3, cü kat 1 No, h oda (5029) GALATA
Nafia Bakanlığından:
Ereğli Umanı İnşaatı kapalı zarf usuilyle eksiltmeye konulmuştur.
1 — Eksiltme 21/5/945 tarihine rastlayan Pazartesi günü saat on altıda Bakanlığımız DemLryolİar ve Limanlar İnşaat Dairesindeki Eksiltme komisyonunda yapılacaktır.
2 — Bu inşaatın tahmin edilen bedeli sekiz milyon Hra v0 geçici teminatı 253.750 Hradır.
3 — sözleşme projesi, eksiltme, bayındırlık, fenni ve özel şartlaşmalar, rayiç, rasat, tahlil ve flat cetvelleri, alât, edevat ve makine listeleri, plânlar, projeler ve daha başka evraktan mürekkep bir takım eksiltme evrakı elli lira karşılığında Demiryollar İnşaat Dairesinden ahnabiHr.
4 — Bu eksiltmeye girmek fstiyenlerln bu İşin benzeri değerde veya teknik bakımdan eşit önemde ve 941 yılı ekim ayından önceki Hatlarla bir kalemde en az beş vüz bin liralık sınai imalât ve bu tarihten sonra yine bir kalemde en az İki milyon Urahg iş yapmış olmaları şarttır.
5 — Eksiltmeye girmek istlyenler eksiltmenin yapılacağı tarihten en az üç gün evvel bir dilekçe İle Bakanlığımıza baş vuracaklar ve dördüncü maddede yazılı vasıflar gösterir vesikalarla akçalı, teknik ve sair vasıflarını belirten vesikalarını da dilekçelerine bağlıyarak bu eksiltmeye girebilmek İçin ehliyet vesikası İsteyeceklerdir. Eksiltme gününden üç gün evvel Bakanlığımıza verilmemiş olan dilekçelerdeki İstekler hakkında bir İşlem yapılmayacaktır.
6 — İstekliler, teklif zarflarını 2490 sayılı kanunun ve eksiltme şart-
laşmasını tarif ettiği biçimde hazırhyarak ve ehliyet veslkalarlyle sözü geçen kanun ve şartlaşmamı belirttiği vesikaları da İçine koyarak eksiltmenin yapılacağı saatten bir saat öncesine kadar makbuz karşılığında eksiltme komisyonu başkanlığına vermiş olacaklnrdr. (9822)
20 senelik teknik tecrübenin mahsulü
Soğuk Endüstrisi ve Ticaretteki Tatbikatı
Dizel motûrü ve pratik fabrika Teknolojisi
Müellifi: KEMAL SÜNNETÇİOĞLU'nun eseri
Yakında çıkıyor
Müracaat: P. K. 1559. İstanbul,
İstanbul Vilâyetinden:
1 — Toptancı, perakendeci ve iınalciierin etlerinde bulunup beyan edilen ve beyandan sonra gelen zeytinyağlarile paınuk yağları Ticaret Ofisinedevredilecektir,
2 — Konserve fabrikaları ellerindeki yağlan kendi işleri için kullanabileceklerdir.
3 — Sanayi müesseseler (9) ve daha yukarı dereceli zey-
tinyağı kullanabileceklerinden bunlar ellerinde bulunan dokuz ve dokuzdan yukarı asitli yağlan kendi İşleri için alıkoyabilecekleri gibi (12) numaralı sirküler hükümleri dahilinde bu cins yağlardan getirebileceklerdir, (5950)
İstanbul vilâyeti dağıtma bürosundan t
1 — Hükümetçe ekmek ve ekmeklik hububat ve saire maddelerin dağıtımına dair talimatname hükümlerinden faydalanan Anakarne hamili memur ve müstahdemlere (Emekli dul ve yetimler hariç) 80 ner gram kalay dağıtılacaktır.
2 —. Tevziat usulüne göre tanzim edilecek (9) numaralı bordrolarla 1 2 3 yapılacaktır. Bekâr olanlarla karı koca çalışanlardan bayanlar dağıtma1 dışında bırakıldıklarından bu bordrolara dahil edilmemeleri lâzımdır.
3 — 80 gramın bedeli 298 kuruş M aantlnı olan kalayların vilâyet ma -,
kamından verilecek ordinolarla Yapı va Kredi kankasından alınacağı voı dağıtımın bir ay devam edeceği Uân olunur, o5951»
Türk Pamuğu KAYSERİ, MALATYA ve EREĞLİ MENSUCAT FABRİKALARINDA memleket ihtiyacı içîıı mâmııl bir hale konulmaktadır.
PAMUK denince akla evvelâ MENSUCAT gelmekle -beraber PAMUK yüksek evsaflı SELÜLOZ, LÂKE, EMAYE ve diğer boyaların imâlinde de kullanılır.
GLASSO BOYA FABRİKALARI
Bilhasja otomobil boyalarının İmâl! îçln mühim miktarda PAMUK kullanmaktadır.' Boyanın istenilen renk ve evaafta olması bir takım fevkalâde teknik ameliyeler neticesinde kabil olmaktadır.
Ingilterenin en mühim Otomobil Fabrikalarının kullandıkları NİTROSELÜLOZ V* LÂKE
boyalar GLASSO FABRİKALARI tarafından imal edilmektedir.
A o e n t ■ • ı ■ SELÜLOZ SENTETİK, EMAYE vö
ŞARK. TİCARET KOLLEKTİF Ştl. LÂKE boyalar imalindo mütehassıs
Namık Amaç vo Ortakları GLASSO PAİNT PRODUCTS LTD.
Market Hm No. 12, 13, 14 Regd. U 11 Perlvaia, Granford; Mdlju
Galata/ latanbul E o g 1 a a d
1
Birlik Ziraat Takvimi 1945
Tiirk Yüksek Ziraat Mühendisleri Birliği tarafından yayınlanmış bulunan BİRLİK ZİRAAT TAKVİMİ, ziraatın her sahasına alt İş bilgilerini özlü ve açık bir dille anlatan ve çlftçHerlmizln her zaman faydalanacakları mükemmel bir muhtıradır. Takvimde ele alınan mevzuların boş-lıcaları şunlardır:
Her ay yapılması gereken ziraat işleri — Ziraat âlet ve makinaları -Toprak bilgisi — Çeşitli 21raat gübreleri — N-bat yetiştirme notları — Yem bitkileri, çayır ve otlaklar — Sebzecilik, meyvacılık, bağcılık ve çiçekçilik İşleri — Bitki hastalıkları — Zararlı hayvan ve böcekler — Zararlılarla savaş İlâçları — Hayvan yemlerinin yapıları ve besleme notları — Bulaşıcı hayvan hastalıkları — Ziraat sanatları — Köylü el ve ev İşler. — ölçme bilgisi — Çiftçinin tutacağı hesaplara ait örnek ve cetveller — Genel takvim bilgileri.. Vs.
22 Forma kalınlığında ve temta bir şekilde basılmış bulunan bu takvimlerin ciltsizleri (2,5), bez ciltlileri (4) lira flatle satılmaktadır. Mevcudu pek az kalan BİRLİK ZİRAAT TAKVİMİ 1945 den. temin etmek İsteyenler şu adrese başvurmalıdırlar. «TÜRK YÜKSEK ZİRAAT MÜHENDİSLERİ BİRLİĞİ. Posta kutusu: 305 ANKARA.» (5924)
| İstanbul Belediyesi İlânları |
Atatürk bulvarı üzerinde Gazenferağa medresesi içindeki türbenin giriş yüzünün onarımı işi kapalı zarf usullle eksiltmeye konulmuştur. Keşif bedeli 13743 lira 51 kuruş ve ilk teminatı 1030 lira 77 kuruştur. Keşif, şartname ve ekleri İl bayındırlık müdürlüğünde ve Belediyede Zabıt ve muamelât müdürlüğü kaleminde görülebilir. İhaleleri l«/5'945 cuma günü saat 15 dc Daimi Encümende yapılacaktır. İsteklilerin ilk teminat makbuz veya mektupları, İhale tarihinden üç gün evvel 11 bayındırlık müdürlüğüne müracaatla alacakları fennî ehliyet, şartname ve eklerini okuyup imza ettiklerine dair belelge ve şartname gereğince gösterilmesi lâzım gelen diğer belgelerle birlikte usulüne göre hazıUyacakları teklif in' ktuplannı İhale günü saat 14 de kadar Daimî Encümene vermeleri lâzımdır. (5776)
Emniyet Umum Müdürlüğünden: w
7 adet masa yazı makinesi satın alınacaktır. Beherinin bedeU 400 lira kati teminatı 420 liradır.
Pazarlığı 2/5/945 çarşamba günü saat 15 de Emniyet Umum Müdürlüğünde yapılacaktır. Şartlaşması her gün dairede görülebilir. İsteklilerin 2490 sayılı kanunda yazılı belgelerle birlikte satınalma komisyonuna başvurmaları._____________(5613)_______________________
Tıp Fakültesi Dekanlığından:
Fakültemiz birinci cerrahi, İkinci cerrahi, üroloji, kulak - boğaz - burun, çocuk cerrahisi, pslhiyatrl klinikleriyle anatomi, fizyoloji eczacı mektebi galenik enstitüler ve diş tababeti okulunda aylıklı asistanlıklar açıktır. İsteklilerin 20. 5. 945 gününe kadar dekanlığa başvurmaları
____________(5874)______________
Ticaret Ofisi Umum Müdürlüğünden:
Mersin, gümrüğünden alman 28/8/1942 tarih ve 212615 sayılı 37794.87 liralık ve aynı tarihli 212617 numaralı ve 30829.86 liralık İki adet gümrük resmi kati makbuzu zayi edilmiş olup yenileri çıkarılacağından eskilerinin hükmü yoktur. (5960)
Nüfus başına iki ayda bir litre zeytinyağı verilmesi kararlaştırıldı
Millî Piyango bugün saat 13, 30 da Ankarada çekiliyor
Sene 27 — No. 9537 — Fiati her yerde 10 kuruştur.
PAZARTESİ 7 Mayıs 1945
Sahibi: Necmeddin Sadak — Neşriyat müdürü: Hikmet Feridun Es — AKŞAM Matbaası
Birdenbire ortaya çıkan
anlaşılmaz meseleler
Amerikan ordusu
Harbin ilk zafer topu, cumartesi günü öğleden sonra saat yarımda Mareşal Montgomery’ pln karargâhında üç bataryadan atılmıştır.
Tarihin bozuk gidişini, Avrupa milletlerinin kara talihini değiştirecek çapta bir zafer elbette, sadece bu top ateşile ilân edilmiş kalmıyacaktır. Geçen harbin mütarekesinde olduğu gibi, geceli gündüzlü şenlikler yapılmasa bile. İngiltere ve Amerikadan, hattâ Moskovadan, harbin bittiğini yenen milletlere ve dünyaya bildirip anlatacak bazı sözler söylense gerektir. Bunlar olmadı. çünkü henüz harb bitmiş sayılmıyor
Haıb, Batı cephesinde sona ermiş, milyonlarca Alman askeri Müttefiklere teslim olmuş, fakat Avrupa harbi bitmemiştir. Çünkü Almanlarla Sovyet'ler arasında ateş kesilmemiştîr,
Anlaşılmıyan nokta budur
Geçen ayın sonunda, Almanya adına söz söylediğini ileri süren Hinimler. İsveç Kızıl Haç Başkanı Prens Bemadota başvurarak İngiltere ve Amerikaya kayıtsız şartsız teslim olmak istediğini ve Hitlerin de ' '
üz: re o'duğunu bildirdi.
San - Fransiskoda bir gazete tarafından açığa vurulan bu haber. konferans salonunda duyulunca heyecanlı alkışlarla karşılandı. Fakat, her nedense bu haber ilkin yalanlandı. Sonradan doğru olduğu söylendi Himmlerin> dileğine karşı kayıtsız şartsız t?slim teklifinin yalnız Ingiltere ile Amerikaya değil, Sovyet Rusyaya da yapılması gerektiğim cevabı verildi.
Ondan sonra bir İki gün geçti, Himmlerin bu isteği de kabul ederek teklifini üç devlete birden tekrarlayacağı umuldu. Fakat Himmlerden hiç ses çıkmadı. Birdenbire Hitlerin öldüğü ve ölmeden önce Amiral Dönitzi Alman Führerliğine seçtiği haberi geldi Bu sefer Amiral Dö-nitz. Batıdaki bütün Alman ordularını İngiltere ve Amerikaya Kayıtsız şartsız teslim eden mütarekeyi imzaladı ve cumartesi sabahından beri Batı cephesinde harb bitmiş oldu.
Anlaşılmayan ve şimdiye kadar hiç bir taraftan anlatılmayan esrarlı nokta, Himmlere bildirilen «üç devlete birden teslim olmam şartının neden birdenbire ortadan kaybolduğu ve Amiral Dönitzin, ne suretle yalnız İngiltere ve Amerikaya teslim olabildiğidir.
Amiral Dönitzin bu hareketi o derece açıktır ki İngiltere ve Amerika ile teslim mütarekesini İmzaladıktan sonra Alman milletine demecinde «mümkün olduğu kadar çok Almanı bolşevık-likten kurtarmak için savaşa de vanj edileceğini» söylemekten çek rmemiştir,
Almanyanın yalnız Batıda teslim olarak Doğuda — elinden ge’diğj kadar — savaşa devam edebilmesi, Müttefiklerle Sovyet Rusya arasında yepyeni bir anlaşma neticesi midir? Çünkü, Almanların Kızılorduya muka vermeleri ne kadar az sürse de, Anglo - Saksonlann Almanları yalnız kendilerine teslim olmak trklifine razı olmaları, ilk cevaplarına göre büyük bir değişiklik elâmeti sayılır
Bu hâdise karşısında dün akşama kadar hiç bir tepki duyulmadı, Yalnız Londrada «Daily Mail. gazetesi, İngiltere ile Amerikanın pek güç duruma girdiklerini ve belki de, teslim olan bütün Almanların üç devlet haıb esiri sayıldıklarını ilân edeceklerini yazıyor.
Her ne olursa olsun, üç gün İçinde şartı değişen bu bir taraflı teslim olma, onun arkasından Amiral Dönitzin Sovyet Rusya a rvhindekl demeci, harbin tam bittiği bu sırada, Moskovanın Batı Müttefiklerlle işbirliği hevesini sağlamlamaya yarayacak olgular sayılamaz.
ölmek
Harbin tam bittiği bu sırada acınmaya değer ikinci ve çok ehemmiyetli bir hâdise de gene Polonya dolayısile çıktı ve Ak manyanın teslimi i!e birlikte çok gergin bir hava yarattı,
Polonyanın konferansa çağırılması için bir uzlaşma yolu bulmak istenirken büsbütün yeni bir mesele ortaya çıkarıldı.
Bunda da bizim anlamadığımız nokta, bir buçuk ay önceki esrarlı ve garip bir hâdisenin tam harb sona erdiği. Almanya teslim olduğu ve San - Fransls-koda İngiliz - Amerikan Dış Bakanlarının Molotof yoldaşla kol-
Necmeddin Sadak
(Arkası sahife 2; sütun 3 te)
Yeni bir harb çıkmıya-cağına kanaat getirilinceye kadar Avrupa’da kalacak
Zeytinyağı tevzii için emir geldi
ve «Bu
Harbin bittiğini bildiren tebliğ neşredilmek üzere
Norveç'teki Alman ordusunun teslim mukavelesi de imzalandı
Harbin bittiğini evvelâ Churchill bildirecek Kıra) akşam radyoda bir demeç okuyacak
Londra 7 (B.B.O.) — Avrupada harbin sonu yakındır. Hâlâ çarpışan Alman mukavemet guruplarının kayıt-
Vali muavinine göre bugün bakkallara, yarın halka tevzie başlanması muhtemel
Ankara 7 (Telefonla) — Burada bulunan İstanbul Valisi ve Belediye başkanı doktor B. Lûtfl Kırdar, bilhassa 5'ağ konusu üzerinde Ticaret Bakanı ile temaslarına devam etmektedir. Bu temaslar neticesi Olarak zeytinyağı meselesinin bugünden İtibaren kısmen olsun halline doğru bir adım, atılmıştır. Sade yağ hakkında da birçok konuşmalar yapılmıştır.
Alınması icabeden tedbirler tetkik edilmekte olduğundan bugünlerde sade yağ meselesi üzerinde de bir karara varılacaktır.
çok sağlam bir membadan öğrendiğime göre Istanbulda bugünden İtibaren perakendecilere zeytinyağı tevziatına başlanacak, bir taraftan perakendecilere zeytinyağı verilirken, (Arkası sahife2; sütun 1 de)
Hitlerin ölüm esrarı
Bir çok Nazilerin cesetleri bulundu Berlinde yangınlar devam ediyor
Moskova 7 (A.A.) — Pravda gazetesi bugün bir yazısında Hltler’ln kaybını örten esrarın uzun müddet devam etmiyeceğlnl ve akahramaûca ölümüne» alt masalın ortadan kalkacağını yazmaktadır.
Gazete diyor kİ;
Hltler'ln genelkurmay üyelerinden, tanınmış S. S. mensuplarından ve harb suçlularından bir çoğunun cesetleri Hltler'ln Başbakanlık dairesinde bulunmuştur.
Göbbels ve ailesi
Londra 7 (AA.) — Reuler: Görünüşe göre, Alman kontrolü altında bulunan bir Çek Slovak radyo istasyonu Goebbels'ln eş İle ve dört çocuğu ile birlikte Berlin'de Başbakanlık dairesinde yapılan savaşlar esnasında öl düğünü bildirmiştir. Bu radyoya göre,
Hltler'ln muavini Borman da ayni yerde ölmüştür.
Hitler’in yaveri esir
New-York 7 (A.A.) — Hltler'ln yaveri S. S- komutanı Brueckner. Amerikan kuvvetleri tarafından esir edilmiştir.
Şerlinin merkezînde yangınlar hâlâ devam ediyor
Londra 7 (B.B.C.) — Berlinln dolayları, enkazdan temizlenmişse de şehrin merkezi hâlâ karmakarışıktır Bazı yerlerde yangınlar devam ediyor. Tanınmış Nazi liderlerinin âkıbetl hakkında yakında bir demeç neşredilmesi bekleniyor.
Yunanistan, Arnavutluktan yalnız şimali Epiri istiyor
Yunan Dış Bakanı, SanFranciscoda Dlolotofla görüştü ve Yunan dış siyasetini izah etti
Atina 7 (A.A.) — Anadolu ajansının özel muhabiri bildiriyor:
Yunanlslanla Arnavutluk arasındaki sözde anlaşma hakkında Estla gazetesinin salâhiyeti! kaynaklardan öğrendiğine göre, 1943 senesi sonlarına doğru, bir Yunan albayı bazı Arnavut unsurlarlle karşılaşmıştır Bunlar arasında, eski Başbakan Kotslo Ko-tea. eski Bakan Tevdie Leskovicl, kabile başkam Selim Borka ve gazeteci Falu bulunmakta İdi. Bunlar, Yıına-nlstanın himayesi altında bu memleketle birleşmeyi teklif etmişlerdi. Hattâ bu hususta bir vesika İmzalanmış ve bu vesika daha sonra Yunan siyasi partileri şeflerine ve Mısırdaki Yunan hükümetine sunulmuştur.
Fakat, Yunan hükümeti, bu vesikayı asla tasvlbetmemlş ve buna hiçbir suretle ehemmiyet vermemiştir. Zira, bu Arnavut unsurları asla emniyet telkin edememişler ve bundan başka, Yunanistan hiçbir zaman Arnavutlukla birleşmek gayesini gütmemiştlr. Yunanistan sadece mazideki haksızlıkların, yani Kuzey Eplr’in ilhakın-(Arkası sahife 2; sütun 4 te)
DİKKATLER:
İki fıkra, bir öğüt
İki Nasreddin hoca fıkrası blrl-birine eklenirse bir iktisadi öğüt teşkil ediyor:
1 ■— Geçen sefer verdiğin tencere bir kuşhane doğurmuştu. Aldm, kabullendin. Bu sefer verdiğin tencere de sîzlere önıiir^. Doğuma İnandığın gibi ölüme de inanmalısın.
2 — Ay eskiyince ne mİ yaparlar? Doğrayıp doğrayıp yıldız yaparlar
Büyük ____________
doğduğunu kabullenenler, sulh-le öleceğine de inanmalıdırlar, ne mi yapsınlar? Doğrayıp doğrayıp yıldız yapBinlar: Minimini kaz ançcıkl arla kanıksasınlar.
sız, şartsız teslim oldukları haberi her an beklenmektedir. Haîbln sona erdiği, Londra, Vaşlngton ve Moskova-da aynı zamanda neşredilecek yeni bir demeçle İlân olunacaktır.
Harbin sona erdiğini, İlk olarak B Churchill, İngiliz milletine radyodan haber verecek, aynı gece kıral George da İngiliz mllletlle imparatorluk halkına radyo İle hltabedecektir. Kıral ve kırallçe Londraya dönmüşlerdir.
B. Churchill, Başbakanlığa gelmesinin beşinci yıldönümü münasebetl-le, önümüzdeki perşembe günü, radyoda bir nutuk söyllyecektlr. Fakat Avrupada harbin hitama erdiğini bildiren demecini, perşembeden evvel yayınlıyacaktır.
Norveçteki Alman askerlerinin teslimi mukavelesi
Londra 7 (B.B.C.) — Norveçteki Alman ordusunun teslimi habclrerl. birlblrlni taklbetmektedlr. Hattâ Stokholm'da çıkan Dagens Nyeter gazetesi daha İleri giderek, Oslo'ya gitmiş olan Almanyanın Stokholm-dakl elçisi Tomson’un dün Oslo'da teslim mukavelesini İmzaladığını ve derhal Stokholm'dakl Müttefik elçiliklere tebliğ edildiğini yazmaktadır. Mezkûr gazeteye göre, Norveçteki Alman ordusunun teslim olduğu bugün İlân edilecektir. Stokholm'dan bildirildiğine göre, cumartesi akşanu mezkûr şehre gitmiş olan İngiliz askeri heyeti diln uçakla Norveçe gitmiştir. Birçok İngiliz, Amerikan ve Norveçli gazeteciler, kurtarılacak topraklara girmek için hudutta diin-denberl toplanmışlardır
Son Alman mukavemet cebi
Londra 7 (B.B.C.) — En son haberlere göre Alamnların yegâne mukavemet cebi, Batı Çekoslovakyada bulunmaktadır. Burada son vaziyet şöy-ledlr: General patton kuvvetleri meşhur Şkoda fabrikalarının bulunduğu Pilsen şehrini temizlemişler ve Prag-dan kilometre bir mesafeye gelmişlerdir. Ruslar Pragın 200 kilometre doğusunda bir mesafeye varmışlardır.
İtalyadan gelen sekizinci İngiliz ve beşinci Amerikan orduları. Avuştur-yada Vlllah civarına gelmişlerdir.
Da ni markadaki Alman kuvvetleri çekilecek
Londra 7 (B B C.) — Mareşal Mont-gomery'nin mümessili general De-wing Danimarka kıralı tarafından kabul edilmiştir. General, radyodan Danimarka halkına hltabederek 200 -300 bin kişi tahmin edilen Alman kuvvetlerinin Danlmarkadan memleketlerine çekileceklerini ve halkın hiç bir müdahalede bulunmamasını İstemiştir.
Hollândadaki Almanlar
Londra 7 (B.B.O.) — Holandnda bulunan 120,000 kadar Alman teslim olmak üzeredir. Holanda halkı yere İnen İngiliz tayyarecilerini omuzları üzerinde taşımış, kendilerine kucak dolusu lâleler vermiştir. Alman askerleri bu manzaraya küskün nazarla bakmışlardır.
şimal! Almanyada teslim olan Alman orduları. 300 muhafız askeri müstesna, teslim mukavelesine harfi harfine riayet etmişlerdir. Mukavemet eden 300 askeri silâhsızlandırmak İçin Alman askerlerine emir verilmiştir.
Amiral Doenltz bütün Alman gemilerine, harb hareketlerinden vazgeçmelerini, gemilerini batırmamalarını ve hasara uğratmamalarını emretmiştir.
Rusyada tevkif edilen Polonya şefleri
Churchill, Eden’e hattıhareketini tamamile tasvibettiğini bildirdi
Londra 7 (A.A.) — Polonya Pat ajansı, Rusyada ayrılık çıkarmak suçu İle tevkif edilmiş olan Polonya murahhas heyetinin aşağıdaki PolonyalI şeflerden mürekkep olduğunu bildirmektedir:
Londra'daki Polonya hükümetinin Polonyadakl başmurahhas muavini Jan Janlowskl, Polonya gizil hiikûnı çitinin üç övesi. Milli birlik meclisi başkanı Kazimserz, Polonyanın dört demokrat partisinin şefleri ve terhis edilmiş olan Polonya iç ordusunun komutam general Leopold Oluhlckl
Alman İşgali sırasında bu şahıslar, gizli mukavemet hareketini İdare etmişlerdir.
Londra 7 (B.B.C.) — M. Churchill. San Francisco'da bulunan M- Eden'e bir telgraf çekerek Polonya meselesinde taklbettiği hattı hareketi ta-manıile tasvip ettiğini bildirmiştir.
Londradaki Polonya hükümeti
Londra 7 (A A.ı — Reuter: Londradaki Polonya hükümeti, Ruslar tarafından tevkif edilen PolonyalI şeflerin Kızılorduya karşı baltalama hareketlerinde bulundukları hakkındakl Rus İthamlarının uydurma olarak tav slf etmektedir.
Polonya meselesinin nasıl biteceği tahmin edilemiyor
Londra 6 (A.A.) — Reuter'İn siyasi muharriri yazıyor:
Londra'nın yetkili mahfilleri, 18 PolonyalI demokrat liderin Sovyetler tarafından tevkifi üzerine İngiliz ve Amerikan hükümetinin Polonya baklandaki müzakerelere devamdan imtina ettiklerine dair Birleşmiş Milletler konferansında yapılan demeçten sonra Polonya meselesinin San -Francisco’da aldığı yeni veçheye tok büyük bir ilgi gösteriyorlar
Bijtün mesele İngntiz hükümeti tarafından inceden İnceye tetkik edilmiştir. San Francisco’da yanılan de meç sarih surette açtkbr ve her türlü tefsiri lüzumsuz kılmaktadır
Hiç şüphe yok kİ Londra mahfilleri, Polonya mukavemet hareketi liderlerinin tevkif edilmelerinin haklı bulunduğunu veya bu hareketin Yalta anlaşmasının hükümlerine ve ruhuna uygun olduğu bahsinde ancak fevkalâde bir sepep tatmin edebilir.
M. Eden'in notasına verilecek R't« cevabının gelmesine ve bu cevahın İngiliz ve Amerikan hükümetler’ ♦*-(Arkası sahife 2; sütun 2 d-"
kazançların harble
Mannerheim’in Danimarka kiralına tebriki
Kopenhag 7 (A.A,-) — Danimarka’nın kurtuluşu münasebe-tile mareşal Mannerheim, kıral Chrîstian’a bir tebrik mesajı göndermiştir.
Günler Geçerken
(Çocuklara mahsus gazete)
Çocuk dergilerinin ve çocuk kitaplarının — yeııi harflerimiz ve yeni eğitim sistemimiz sayesinde — gerçekten öğünmeğe değer derecede geliştiğini görüyoruz; daha fazla da gelişeceğine güveniyoruz, Edebi dergiler beş. on sayıdan sonraı sürümsüzlükten kapanadursun, çocuk dergileri bir kere kuruldu ve minimini okuyucularına hitabetmeği bildi mi aksamadan yürüyor, yasıyor, yerleşiyor ve okumağa düskiin geniş bir nesil hazırlıyor. Yarının kitapçılığını umduğumuz büyük feyze kavuşturacak olun unsur, bu yetişmekte bulunan taze nesildir. O sebepledir ki şimdi memlekete okuyucu bir cemaat kazandırmağa çalışan çocıık nes-riy atçıları m alkışlamak vc gayretleri üzerinde durup fikirler yürüten meslekdaşlannııza hak vermek doğru olur.
Bizim nesil böyle himmetlerden mahrumdu: çocuklar okuyacak kitap bulamazlardı Eğer Ahmet İhsan Jules Vemes külliyatım sansürün müsaadesi nispetinde dilimize çevirmese ve tertemiz basıp önümüze koynıasaydı ilk çağımızın ufukları ne kadar dar, kapanık ve hülyasız kalacaktı! Okuma hevesile kitapçılara baş vurduğum sırada — pek iyi hatırlarım — Jules Vemes’in kitapları dışında bula bula bir tek çocuk romanı ele geçireb'l-mlştinı: (Bir farenin seyahati)... İkincisi yoktu. Meşrutiyet yıllarında da olamadı; ne dergi çıktı, ne kitap. Hattâ Abdülhamit zamanı, Meşrutiyete kıyasla o bakımdan daha iyi vaziyetteydik; hiç değilse bir (çocuklara mahssus gazete) çıkardı; abone olmuştum, bulmacalarım çozer, tahsin varakası alırdım. Kırk şu kadar yıl önce çözdüğüm bu bulmacalardan, yahut bilmecelerden biri hâlâ aklımdadır: Kar - buz - karpuz!
Yirmi yılı geçti, bir akşam üstü Kadıköyündckl evime dönerken sağanağa tutulmuş ve yol üzerinde yarı salaş bir meyhaneye dalmıştım. İliştiğim masanın komşusu yaşlıca bir zat hatırımı sordu ve dedi kİ: «Siz beni tanımazsınız... Ben (Çocuklara maluuı gazete) nln sahibiyim.» Hocammış gibi elini öpesim geldi. Bunu niçin yazıyorum? Şimdi hayatta olup olmadığım bilmediğim o, yıllarca düzenle çıkmış ilk İyi baskılı Çotuk gazetesi sahibini hayırla anmak ve bugünün çocuk gazetecilerine ve hele Ansiklopedicilerimize bir hayırlı adamı hatırlatmak İçin... Ne tuhaf kİ bir şantaj gazetecisi olan kötü Baba Tabiri hept-miz biliriz de bu iyi Tabir bey! hiç biçiniz aklunızdan geçirme-
Refik Halici Karay

sahıfe 2
AKŞAM
7 May 15 1945
SÜZÜN BELİŞİ
Tedbir alınıyor!
Harb içinde gazetelerde çıkan iç haberlere bir göz gezdirirseniz çoğu türlü buhranları karşılamak üzere «tedbir alındığına» dairdir. Pahalılığı önlemek üzere tedbir çoktan, belki de dört beş sine evvel alınmıştır. İlgililer toplanmış, komisyonlar tekrar tekrar incelemeler yapmış, bu çalışmaların sonucu gazetelere daima şu iki kelime halinde aksetmşitir: Tedbir alındı! Kim bilir neden, belki de «tedbire takdir» uymadığı için pahalılık yolundan şaşmamış, yüzde ondan, yirmiden bağlıyarak alındığı haber verilen bütün tedbirlere rağmen beğendiği mala göre hazan yüzde dört yüz, hattâ yüzde beş yüze kadar çıkmıştır.
Demek ki alman tedbir yanlıştır, yahut yanlış değildir de çok uzun vadeli, aradan yıllar ve yıllar geçtikten sonra faydnlı olduğu meydana çıkacak tedbirdir. Bu da değilse «bir İşi başarmak için kurulan düzen» mânasına gelen tedbirden başka bir şeydir.
Galiba biz ikinci mânada, yani uzun vadeli cinsten tedbirler almaktayız, İşte misali:
Bugün memleketimizde, yahut büyük şehirlerde eşi görülmemiş bir yağ buhranı var Hele sadeyağ kilosu yedi liraya çıkmak suretile kaydettiği bütün rekorları kırmıştır. Sebebi: Yağ İstihsalinin azlığı.
«Ulus gazetesinin cuma günkü sayısında yağ İstihsalini arttırmak için tetkiklere başlandığını bildiren bir haberde deniyordu ki: «Haber aldığımıza göre Tarım Bakanlığı yağ istihsalini arttırmak İçin hayvan neslinin ıslahına gidecek ve bu suretle fazla süt elde edilmiş olacaktır.»
Yani şimdiki süt veren hayvanlarımız daha asil yavrular doğurup da onlar büyüyüp fazla süt vermeğe başladıkları zaman yağ İstihsali artacak, buhran da kaimıyaçaktır! Tedbir olmasına tedbir ama mesele on sene bu yağ sıkıntısı içinde yaşamaktır.
Şevket Rado
TRİESTEYE MUKABİL FİUME
Londra, Yugoslavlarla Triyesteye karşılık Fiume’yi almağı elverişli bulacağı fikrinde
Japonya süratle ve az can üayıbile yenilecek
Birleşik Amerika Harbiye Bakanlığının demeci
Londra 6 (AA.) — Reuterln askeri muharriri yazıyor:
Birinci Cihan harbinden sonra tasarlanan eski «Vilson hattı» nm — bu hat Glulla ile Venetla ilini ikiye ayırıyordu — teklif edilmesi, Trl-este'ye kimin sahJboiacağı hak kındaki İhtilâfta yen! bir temayül teşkil etmektedir. Mezkûr hatta göre, Filime Yugoslavlara verilecek, Trieste İse ftalyanlara bırakılacaktır.
Yugoslav basınının bugün kullanmakta olduğu lisanı ve aynı zamanda Yugoslav ordusunun itirazlarını nazarı itibara olan Londra siyasi mahfilleri, bu hal şeklinin Belgratta elverişli bir surette karşılanacağını zannet-memektedlr. Şimdilik, Yeni Zelândalı kıtalar Triesle’nia liman bölgesini İşgal etmektedir ve burada bir Mütte-, fik askerî hükümet kurulmuştur, Li-
manda bulunan gemiler Ancona'ya götürülmüştür.
Yugoslav kuvvetleri İse, eski Trieste şehrini İşgal etmektedir. Fakat oradaki durum hakkında sarih bir şey bilinmemektedir. YUgoslavlar tarafından İşgal edilen çevre İle Yeni Ze-lAndahlar tarafından İşgal edilen çevreyi biribirlndcn ayırmak hususunda hiçbir güçlüğe uğranılmamışsa da İki taraf arasındaki münasebetlerde soğukluk göze çarpmaktadır.
Mareşal Alexander.ln mareşal Tito İle şahsan temasta olduğu ve İngiliz ve Amerikan hükümetleri tarafından tam bir müzaheret gördüğü kuvvetle zannedilmektedir.
Siyasi mahfillerde İşaret edildiğine göre, asıl mesele, Tlto’nun bu sözde arazi talepleri hususunda, Moskovnyı ziyaretinde Rusların müzaheretini elde etmiş veya etmemiş olmasıdır.
Belçika Kıralı
Sağcı gazeteler kıralı müdafaa ediyorlar
Brüksel 7 (AA.) — Kiralın avdeti meselesinde basının şimdiye kadar riayet ettiği zımni sükût anlaşması sona ermiştir.
Sosyalist ve demokrat gazetelerinin İleri sürdüğü tahttan feragat İsteğine karşılık sağ cenah gazeteleri. Anayasa ile teessüs etmiş kır allık reJLmlnl değiştirmenin kimseye aldolmadığı cevabını veriyorlar.
Üçler konferansı
Almanyanın tesliminden sonra toplanacak
Londra 0 (AA.) — Almanyanın teslim olmasından sonra M. Churchlll. M. Truman ve M. Stalln mümkün olur olmaz, buluşup görüşeceklerdir, Fakat böyle bir bluşmanin nerede ve nasıl yapılacağı hakkında şimdiye kadar bir şey bilinmemektedir. Avrupa işlerinin barış konferansına kadar muvakkat bir hal şekline bağlanması İçin her şey hazırlanmıştır Barış konferansı İse ancak Japonysntn mağlûbiyetinden sonra toplanacaktır,
Rusyada tevkif edilen Polonya şefleri
(Baş tarafı 1 inci sahifede) rafından tetkikine kadar Polonya meselesindeki son gelişmenin nasıl biteceği hakkında hiç bir tahmin yürütülmez.
Londra fi (AA.) — Polonya meselesi üç günden beri yeni yeni safhalar geçirmektedir.
Doğru haber alan mahfiller, Varşova Polonya hükümeti Başkam tarafından Londra'daki PolonyalIlara memlekete dönmeleri için verilen ültimatomu ve son günlerde yapılan tevkifleri yorumlamaktan içtinap etmekle beraber Polonya meselesinin, koleransan başından beti San Francisco semasmı karartan bir bulut teşkil ettiğini hatırlatmaktan hâil kalmamaktadırlar Ayni mahfiller, Stet-tlnlus ve Eden'in tevkif edilmiş PolonyalI şahsiyetler hakkında Sovyet cevabı gelinceye kadar meselenin tâ-Uk edildiğine dair dün yaptıkları demeçlerden sonra bu bulutun kayda değer derecede kesafet peyda ettiğini İlâve etmektedirler.
Zeytinyağı
(Baş tarafı 1 inci sahifede) diğer taraftan da yarından itibaren halka zeytinyağı dağıtılmasına başlanacaktır. Dağıtma, ekmek karnelerindeki ıU» harfli kuponla yapılacak ve nüfus basına bir litre zeytinyağı vCH-ilecektlr. Nüfus başına aylık İhtiyaç karşılığı olarak bir litre yağ verileceği evvelce yazılmış İse de bunun asiı yoktu. Nüfus başına verilecek bir litre yağ iki aylık ihtiyaç karşılığıdır. istiyenler bütün ailenin ek-m(k karnelerindeki «U. harflerini tcplayıp zeytinyağlarmı topluca alacaklar, böyle toplu bir halde alamı-yanlar İse — paraları oldukça almalarına imkân vermek için — yağlan haziran sonuna kadar peyderpey alacaklardır.
Ankara ve İzmirde yağ dağıtımına ancak çarşamba günü başlan ablle-sektir, istanbuldakl perakendecilere bugünden İtibaren, halka da yarından İtibaren yağ verilmesine başlanması İçin Ankara’dan İstanbul’daki ilgililere tebligat yapılmıştır ifttanbula tebligat yapıldı Ankara muhabirimizin yukarıdaki telgTafı üzerine keyfiyeti Vali muavini B. Ralf'ten tahkik ettik ve Ofisin elindeki yağ miktarı Ö00 tonu bulduğu, takdirde yarından itibaren bakkallara tevziat yapılmasına başlanmasının tebliğ edildiğini öğrendik.
Diğer taraftan Ticaret ofisinden öğrendiğimize göre, bugüne kadar muhtelif yerleden İstanbul» Relen seytlnyağ miktarı 250 tondur. Nüfus başına bir litre yağ verileceğine vf bunun da İki aylifc İhtiyacı karşılığı olacağına göre İstenHı] İçin 800 ton y.’.ğa İhtiyaç vardır.
B Ralf Ofis depolarında mevcut |
250 ton yağa, bakkalların ellerinde mevcut 10O ton kadar yağ da İlâve edildiği takdirde 350 tonu, bugünkü ve yarınki vapurlarla gelecek yağlarla yekûnun 500 - 600 tonu bulacağını söylemektedir kİ bu takdirde bakkallara bugünden, halka da yarından itibaren tevziata başlanmasının mümkün olacağı kuvvetle tahmin olunmakladır.
Bugün öğleden sonra Vilâyette bir toplantı yapılacak ve zeytinyağının I halka kaç kuruştan verileceği teabit | edilecektir.
Vaşlngton 7 (A. A.) — Amerikan Harbiye Bakanlığında cumartesi günü şu demeç yayılmıştır:
General Mac Arthur ve amiral Nl-nıltz İle İstişareden sonra Japonyayı mümkün olduğu kadar çabuk ve Amerikalılar hesabına az can kay-blyte ezmek İçin lüzumlu olan asker ve teçhizat, hususundaki ilk tahminler yapılmıştır.
Demeçte şu İzahat verilmektedir:
«Ordumuzun şimdiki mevcudu 8 milyon 300 bindir. Bugünden İtibaren ordu mevcudunu bir sene zarfında 8,908,000 e indirmek üzere hazırlıkla-
İşgal bölgeleri tesbit olunacak
Observer gazetesinin haili lâztmgelen meseleler hakkında bir makalesi
Londra 7 (AA.) — Bundan sonra Almanyada emirler verecek olan Müttefik kontrol komisyonunun mesaisini incellyen Observer'ln siyasi muharrir! şunları yazmaktadır:
Millî plânlar, heyeti umumiyeti İti-barlle derhal tatbik mevkiine konulabilecek derecede gelişmiş olmakla beraber bölgelerin tcsblti gibi bir çok teferruatın Milletler arası bir esas üzerinde tayin ve tasrih edilmesi İcap etmektedir. Ana hatların tespit ©dilmiş olmasına rağmen, askeri İlerleyişler ve muhtelif kıtaların İşgal bölgeleri de göz önünde tutulmak sıı-retile hudut tevziatının nazarı itlba-re alınması Icabetmektedir.
Birdenbire ortaya çıkan anlaşılmaz meseleler
(Baş tarafı 1 inci sahifede) kola gezerek gülüp fısıldaştıkla-ruu bildiren iyimser haberler geldiği sırada birden bire ortaya atılsp alevlendirilmesidlr.
Bundan bir buçuk ay önce, başlarında bir general bulunan on beş kişilik bir heyet, konuşmak için Sovyet kumandanı tarafından Varşovaya davet edilmişler, ondan sonra ortadan kaybolmuşlardır. Londraya göre İçlerinde. Polonyada tam istenildiği şekilde geniş D?mokrat bir hükümet kurabilecek tanınmış demokrat parti şefleri bulunan bu heyetten hiç haber alınamamış, Polonya ve İngiltere tarafından sorulan suallere Sovyet-ler cevap vermemişlerdi. Nihayet, her nedense, evvelki gün Eden ve Stettinius, Molotofu bir daha sıkıştırmışlar, o da bu PolonyalIların Moskûvada sudu olarak tevkif edildiklerini bildirmiştir. Bir -Tass» ajansı tebliği de aynı cevabı dün yayınlamıştır
Bu konuda merak uyandıracak nokta, Sovyet Rusya bakımından basit bir suç dâvası.sayı lan bu hâdisenin neden bir bucuk ay sonra, tam bu sırada açığa vurulmuş olmasıdır. Dikkate değer başka bir nokta da. ancak şimdi kaygı uyandıran bu garip meselenin. îneiltere ve Amerika tarafından cok sert karşılanmasıdır. Müttefikler, bu mesele iyice aydınlanmadıkça Sovyetl Rusya İle Polonya işini konuşmayacaklarını bildirmişlerdir, Gerek M Eden, gerek M. Stettiniusun sözleri endişe uyandırıcıdır.
Almanyanın teslim oluş tarzı ile Polonya işinin gelişme şekil, anlaşılması kolav olmayan esrarlı noktalar gizlemekte ve her tarafta buhran korkusu uyandırmaktadır.
Harbin bittiği. San - Fransls-koda gelecek dünya emniyeti bakımından birlik adımlar atıldığı bu sırada üç büyük devlet arasında böyle bir gerginlik havası esmesi, zafer yüzünden sevinmek isteyenleri haklı kaygılara düşürüyor.
İlerde gelecek emniyeti koruyacak güzel formüller etrafındaki birliğin' bugünkü sulhu gerçekleştirecek kararlarda belirmesi dünyanın tek ümididir.
Necmeddln Sadak
ra girişmiş bulunuyoruz. Bu mevcut, Japonlara karşı muvaffakiyetle ve tesirli bir surette kullanmamız gere- | ken bütün kuvvetleri temin edecek, Avrupadakl İşgal mesuliyetimizi kar-şüıyacak ve İcabeden ihtiyatların İdamesini mümkün kılacaktır.
Japonların 4 milyondan fazla askeri vardır. Daha birçok milyonlarca asker çıkarabilirler. Hedefimiz şudur: General Mac Arthur ve amiral Nl-mitz’e müttefiklerimizle birlikte mümkün olan bütün yardımı kabil olduğu kadar süratle yapmak.»
Bundan başka, Alınanlara müsamaha İle muamele edilmemesi hususundaki genel arzuya rağmen yiyecek I maddesi tevziatının Avrupada sari hastalıkların variyeti büsbütün karıştırmasına mani olacak şekilde ya-pılamsı Icabetdecektlr. İşgal bölgeleri arasında mübadele anlaşmaları gıda meseleleri bakımından ehemmiyetli olacaktır. İngiliz ve Amerikan bölgeleri muhtemel olarak daha kesif nüfusa sahip olacaktır.
Halledilmesi İcabeden diğer bir meste de, muhtelif bölgelerdeki neşriyatın ahenkleştrllmesl meselesidir. Bu suretle Alman radyosu sodece Alman milleti için değil, fakat bütün, dünyaya alt olacaktır.
Cinayet mi?
Esterya’mn cesedi, ipe asılı bulundu
Savcılık ve zabıta, bu sabah genç bir Musevi kızının ölümü tahkikatına el koymuştur.
Galatada Lüleci Hendek sokağında 133 No. ii apartmanın dördüncü katında otnıan Yan-tof isminde bir tacir, bu sabah evinden çıkacağı sırada kızı Es-terya’ya bazı sözler söylemek üzere odasını açmış ve içeriye bir göz atınca odasındaki demir bir çiviye takılı kaim çamaşır ipinde kızı Esterya’nm cesedinin sarkmakta olduğunu görmüştür.
Derhal polise haber verilmiş, savcılık haberdar edilmiş, adliye doktoru B. Kâmil tînsalan vaka yerine giderek cesedi muayene etmiştir. Tahkikat ilerlerilmekte ve kızın ne sebepler altında öldüğü araştırılmaktadır,
Yunanistan ve Arnavutluk
(Baş tarafı 1 inci sahifede) dan doğan durumun düzeltilmesini İstemektedir.
Atina 7 (A.A.) — Anadolu ajansının özel muhabiri bildiriyor: Atlılnaka Nea gazetesi bir makalesinde diyor kİ: M. Molotov'un M. Soflanopulos'la San Franclsco'da buluşmasının Yunan dış politikası için çok ehemmiyetli bir olay teşkil ettiği itiraz götürmez bir keyfiyettir. Daha evvelki hükümetlerin beceriksizlikleri Rusya ite siyasi münasebetler meselesine zarar vermişti.
Görüşmenin mevzuu çok naziktir ve mahiyeti de bittabi resmi tebliğlere mevzu teşkil edemez. Fakat muhakkak kİ, Sofianopulos, Yunanlsta-nın dış siyasetini Molotov'a izah etmek fırsatuıı bulmuş ve bu siyaseti haklı olan Yunan milli dâvasının çerçevesi İçinde gösterebilmiştir. Doğrudan doğruya yapılan bu İlk temasın Yunan - Rus münasebetlerinin gelecek inkişafları için İyi bLr alâmet teşkil edeceğini kaydeylemek lâzımdır. Zira muhtemel anlaşmazlıklar havasının dağılması Ve Rusya İle münase- i betlerimizde de İngiltere ve Aemurlka İle olan aynı dostça ahenk ve İş birliğinin hüküm sürmesi icabetler.
— •Takvim* —j
Cemazlyeievvel 24 — Hızır 2 imsak Güneş Öğle ikindi Ak Yatsı E. 7.41 9.40 4.59 8.53 12.00 1.48 V, 3,53 Ö.51 13-10 17.ÛÖ 20.12 21.571
San Fracisco konferansında
Dumbarton Öahs plânında yapılacak değişiklikler
/?. Stettinius, 4 büyük devletin tadilinde mutabık kaldıkları noktaları bildirdi
San Francisco 6 (AA.) — Diş işleri Bakanı M. Stettinius ve Amerikanın San Frajîclsco’dakl diğer murahhasları. Dumbarton Oaks tekliflerinin tâdili hakkında Amerika, İngiltere imparatorluğu, SûVyetler Birliği ve Çin tarafından müştereken kabul olunan teklifleri ihtiva eden bir listeyi gazetecilere vermişlerdir
Son iki gün zarfında yapılan dört toplantı sonunda elde edilen bu anlaşma şunları İhtiva etmektedir;
1 — Ocncl kurul, güvenlik konseyinin 6 muvakkat üyesini seçerken bunlardan her birinin, barışın idamesine nc ölçüde yardım edeceğini nazarı itibara alacak ve coğrafi bakımdan âdilâne bir taksim yapmağa İtina edecektir.
2 — İktisadi ve sosyal konsey sadece İktisadi ve İçtimai komisyonlar teşkil etmekle kalmiyacak, bir kültür komisyonu ve bir de beşer haklan komisyonu ihdas edecektir.
3 — İnsan haklarına hürmeti ve ırk, dil, din ve cinsiyet tartanı gözetmeksizin başlıca hürriyetleri sağlıya-cak özel bir hüküm yasaya ilâve edilecektir.
4 — İtilâfların adalet ve Milletler arası hukuk prensiplerine müsteniden hakkaniyet dairesinde hallini Uzamınım edecek bir hüküm vazedilin eli -dlr.
5 — Diğer özel bir hükümle, devletlerin «müstakil olarak karar vermek ve müsavi haklara sahip olmak» prenslpi konulmalıdır.
Milletler arası teşkilâtın, devletlerin hükümranlıklarına taallûk eden işlere müdahale etmemesi yolunda
Fransa ve İtalya
Muhafazakâr bir İtalyan gazetesi Fransaya hücum ediyor
Roma 7 (A.A.) — Fransa’nın İtalya’ya karşı durumu bugün İtalyan basınının. üzerinde en çok durduğu meselelerdendir.
Gazeteler bir taraftan, Fransız hükümetinin İtalyadan. hJç bir arazi talebinde bulunmıya-cağj hususundaki demecini memnunlukla kaydetmekte, diğer taraftan. San - Francisco konferansındaki Fransız murahhaslarının, İtalyanın konferansa kabulüne muhalefet etmeğe karar vermiş göründükleri hakkmdâki haberden dolayı biraz endişe etmektedir.
Şunu da kaydetmek lâzımdır kİ, muhafazakârların gazetesi olan «ttalia Nuova» harabolmuş bölgeleri İçin İtelyadan bir milyon işçi İstemek hususunda Fransaya atfedilen niyeti bahane ederek, Fransaya karşı mutat hücumlarından birini tekrarlamaktadır
Laval’in vaziyeti
Paris 7 (A.A.) Burada belirtildiğine göre, Fransız hükümeti Laval’in iadesini değil Fransa yönünde hudut dışı edilmesini istemektedir.
Gerçekten Fransız - İspanyol suçluları geri verme andlaşması böyle bir olayı gözönünde tutmamıştır. Esasen İspanyol hükümeti de Laval'i Ispanyol topraklarından atmak kararında olduğunu bildirmiş bulunmaktadır.
İsveçten Kopenhag'a dönen Danimarkahlar Kopenhag 7 (A.A.) — lsveçte askerî talim görmüş olan 4 bin Danimarkah Kopenhag’a dönmüştür, Bunlar, Danimarka'nın kurmak tasavvurunda öldüğü yeni ordunun nüvesinin teşkil edecektir.
Cumhur Başkanı at yarışlarını takibettı
Ankara 7 (Telefonla) — Cumhur Başkanı İsmet İnönü, yanlarında Bayan Mevhibe İnönü olduğu halde dtln Hipodroma gelerek at yarışlarını seyretmiştir.
İleri sürülen bir teklif uzun münakaşalara sebep olmuştur.
Vesayet meselesi hakkında Amerikan teklifi
San Frandsko 6 (A. A i — Amerika tarafından vesayet meselesine ilâve edilmesi teklif olunan fasılda, İdare eden devletin anraslle vesayet sistemine tâbi tutulacak toprakları ihtiva eden yeni bir sınıf İhdas edllıjıekte-dir.
İlâve edilmesi teklif edilen bu fasılda, ayrıca, vesayet altındaki topraklarda, bu toprakların bütününe veya bir kısmına şamil olmajc üzera strateji bölgeleri çizliebllecektir.
Bu strateji bölgelerini ihtiva edenlerden gayri vesayet altındaki topraklara müteallik bütün diğer mese-terte genel kurul tarafından halledilecektir. Genel kurul bu meselcterln halli İçin kendi mürakabcsl altında çalışacak özel bir konsey ihdas edecektir. Genci kurul, konsey, idari makamlar tarafından verilen raporları İncelecek, müracaâtterl kabul etmek. tahkikat açtırmak ve vesayet anlaşın asınca yetkilerine Urkedllecek olan bütün meseleler hakkında karar vermefe hakkına sahip olacaktır Beyaz Rusya ve Ukrayna murahhasları
San Francisco’da
San Francisco 6 (AA.) — Ukrayna ve Beyaz Rusyanın Birleşmiş Milletler konferansındaki murahhasları bugün İki Sovyet uçağı ile buraya gelmişlerdir. Yarından İtibaren konferans müzakerelerine iştirak edeceklerdir.

Amerikalılar
Prag kapılarında
Şehirde vaziyet hâlâ karışıktır
Londra 7 (B.B.C.) — Pragda vaziyet hâlâ karışıktır. Biribirint tutmı-yan haberler gelmektedir. Dün sabah Çeklerin elinde bulunan radyo istasyonu, İngiliz ve Amerikan kuvvetlerinin yardıma koşmakta bulunduğunu haber verdiği halde. Alman radyosu bunu yalanlamış ve evvelce hastane şehri İlân edilmiş olan Pra-gm tahribattan masun kalmamasından, münhasıran Çek yurtseverlerinin mesul olduklarını iddia etmiştir. Bu sabah gene Çek radyosu. Amerikan ordusunun Pragda n 25 kilometre uzakta Boroun’a vardığını haber vermiştir.
Londra 7 (AA.) — Reuter ajansı bildiriyor: Alman kontrolü allındata Prag radyosu aşağıdaki demeci yaymıştır:
çek mukavemet gurupunun kuvveti. karşısında Alman makamları asayiş ve sükûnu İade edebilmek İçte» büyük kuvvetler harekete geçirmeğe karar vermiştir. Siyasi gelişmenin doğurduğu galeyan Alman makamla-rlle Çek himaye hükümeti arasındaki müzakereleri inkıtaa uğratmıştır.
Suriye ve Lüb-nanla müzakere
De Gaulle, Fransız komiserine talimat verdi
Paris 7 (A.A.) — Resmen bildirildiğine göre, general de Gaulle Fransa'nın Yakın Şarktaki genel ve fevkalâde murahhas» general Beynet'yl kabul etmiştir.
Hükümet başkanı, Fr an samı) Beyrut ve Çamdaki temsilcisin^ Doğu Akdeniz’deki harbin peft yakında bitmesi ihtimali de göz önünde tutulmak sureti I e Suıl-ye ve Lübnan hükûmetile yapılacak müzakereler hakkında Fransız hükümetinin talimatını tasrih etmiştir,
Müzakerelerin gayesi, bir taraftan Fransız mandası yerine bağımsız rejimin kaim olmasından doğan ve henüz halledilmemiş meseleleri halleden ve di-|er taraftan Fransanın hars!, İktisadî ve askerî menfaatlerini temin, eden anlaşmalara varmaktır.
General pek yakında vazifesi başına dönecektir.
7 Mayıs 1945
ftK3 AM
Sahile 3
AKŞAMDAN AKŞAMA «İntihar edelim mi, etmiyeiim mi?»
Alman subayı, kayıtsız şartsız teslim vesikasını imzaladıktan sonra. İngiliz generaline:
— Mahrem bir şey arzedect-ğim! - demiş.
Acaba flitler, Görin, Göbbels ve Himnıler hakkında malûmat mı verecek? General hayretle:
— Nedir?
— Askerlik şerefinize sığınarak soruyorum: İntihar edelim mî? Bunu komutanım ve bütün subaylarımız namına öğrenmek istiyorum. Şayet icabediyorsa hep birlikte intihar edeceğiz.
— Ne münasebet?... Hayır!
Sual meğer pek ciddîymiş. Alman subayı heyecandan ağlamağa başlamış;
— Demek bizi Sibirya’ya göndermiyorsunuz?
Korkunun derecesine bakınız!
Telgraf haberleri arasında Tasladığımız yukanki hâdise üzerine aklımıza tlya Erenburg'un son makalelerinden biri geldi. «Sovyetlere esir düşmekten korkuyorlar; çünkü Rusyayı istilâ ederken yaptıklarını hatırlıyorlar.» Mealinde bir söz söylüyordu.
Amerikalıların eline bir Nazi doktoru geçmiş; kİ, harb mücrimleri kara listesinde ismi varmış, Bu fen adamı Kiyefin zaptı sıralarında 21.000 kişiyi sırf »yaşamalarına lüzum yoktur» hükmile öldürmüş. (Anglo Sak-son radyolarından birinde dinledim.)
Böyleleri şıı anda intiharı ehven saymazlar mı? Elbette sayarlar...
Dîğer taraftan, Berlin halkının. harabeler arasında, yüz göz kir pas içinde, saç sakal birbirine kanşmıs, aç, susuz nasıl dolaştığım haber alıyoruz. Bn topye-kûn harbin mucid? millete, top-yekûn »mehcldir!» demek Müttefiklerin aklından geçmiyor. Ancak: »Nazi istilâsının açlığına ıığnyanlart evvelâ doyuralım. O ramana kadar siz Almanlar kendi vasıtalarınızla besleniniz!» diyorlar. Müttefik askerlerine 4000 kalori verilirken, kurtarılan memleketler halkına şimdilik 2000 kalori dağıtılabilecekken, Alman ha'kıq^ ancak 1250 kalori düşecekmiş.
Berbat vaziyet amma: Kim etti sana bu kârı teklif?
İntihabatta »Ja!» demenin ve radyo oparlörlerini çatlatırcası-na Hitler'i desteklemenin neticeleri... Bu akıbetler, ilerde milletlerin siyasî rüştünü arttıracaktır: Bir maceraya katılıp çolu-ğuııun çocuğunun, mazisinin âtisinin topyekûnile oynamak böyle olur! Şayet harb talihi gülseydi, bugün «iftihar edelim mi?» diye soranlar; harabelerin arasında fareler gibi dolaşanlar, dünyanın her tarafında değnek-çibaşı olacaklardt. Hattâ siyasetle. Nazizmle en az uğraşan Almanlar bile ballanmış parmaklarını yalıyacaklardı Kumarbazların bir tâbiri vardır; «Çok koyan çok kazanır!» Bu, aynı zamanda «çok koyan çok kaybeder!» mânasındadu-.
Çok koydular, cok kaybettiler.
Halbuki Alman milletinin Hit-Icr tarafından o kadar fena gösterilen hayatı, harbden evvel ne gıpta edilecek hayattı. Dünyanın bir cok yerlerini gezmiş, görmüş insanlar arasında şöyle konuşulduğuna daima raslarrtt-şımdır: «Hangi memlekette yaşamak istersiniz?» Cevap: «Al-manyada. efendim, Almanyada... Oranın intizamı, oranın bakımlığı, oranın umumi seviyesi, oranın her şeyi? Elbette Almanyada...»
Ve işte: Alın size bir Hıtler, onun aşıladığı hırs; netice: Bugünün küllüğü, kan deryası!
«— Ne yapsındı? O »aldırmasaydı Bolşevikler hücum edecekti!» nin ne efsane olduğunu da, harbin gelişimi ve sonucu bütün İnsaf erbabına ayan ediyor.
Elbette ki Almanyaya kimsenin saldıracağı yoktu. Makul, munsıf bir Almanya He, diğer milletler, bugünün San Francisco ruhu içinde neden anlaşama-smdı?
*
Talihin boyu uzun, gözü tepesindeymiş, Eline geçeni alır, yükseltir, başına çıkarır; lâkin sendelemeye görsün, «sen lâyık değilmişsin!» diye, tepesinden uşağı atarmış.
Şeytana uyan o emsnlriz Al-
Küçük Ay’ın başına gelenler
Yüzünü ve vücudunu kargalar ve böcekler delik deşik etmişler
Beykoz'da altı yaşlarında küçük bir çocuğun başından garip bir macera geçmiştir.
Beykoz’a bağlı Jıoylerden birinde oturan Fatma İsminde bir kadın bundan on gün evvel, sırtma vurduğu bir yük odunu Beykoz'a götürüp satmak üzere yola koyulmuş v« yanına altı yaşındaki Ay İsmindeki kızını da almışta-. Yolda oldukça hızlı giden ratmanın ayaklarına bir türlü uya-miyan Ay. vakit yakıt anasının İhtarına rağmen geri kalmış, ve apdest bozmak İçin fundalıklar arasında girdiği anasını kaybetmiştir.
Fatma kısmı arayıp bulamayınca yoluna devam etmiş ve Beykoz'da odununu sattıktan sonr3 mahalli zabıtasına kızını kaybettiğini haber vermiş ve melûl mahzun köyüne dönmüştür.
Aradan tamam on gün geçtikten sonra, Beykoz’daki Tarım fidanlığının üst tarafında bulunan «Hüseyin bey çlfllğl» nde çalışan yanaşmalardan biri, korulukta küçük bir çocuğun bitap bir halde yatmakta olduğunu ve yüzünün yer yer bereler İçinde olduğunu görerek bulunduğu yerden almış ve alakadarlara da haber vermiştir.
Yapılan tahkikatta bu çocuğun on gündür kaybolan Fatmanın yavrusu Ay olduğu anlaşılmış ve kendisine sorulan muhtelif suallere yavrucak
— Karnım acıktıkça ot yedim. Uykumun geldği yerde nyuyu vermişi m! demiştir. Çacuğun yapılan muayenesinde yüzünün ve vücudunun bazı yerlerinin kargalar ve böcekler tarafından hırpalandığı anlaşılmış ve tedavi »İtina aldınlmıştir
Tekme hâdisesi
Genç bir kadın ölüm halinde Hasekiye kaldırıldı
Savcılık, Çanakkalede cereyan eden bir hadise tahkikatına el koymuştur. Bu müdahaleyi İcabetten vaka şudur: Savcılığa vuku bulan bir ihbarda, Havva isminde genç ve güzel bir kadının, çanakkalede ağabeylsl Mustafa tarafından karnına vurulan bir tekmeyle ölüm haline getirildiği ve bu şekilde genç kadının Istanbula getirilerek Küçükpazarda bir evde koca karı llâçlarile tedavi altına aldırıldı-ğı bildirilmiş, ve Adliye doktoru B. Kâmil Ünsalan Havvayı muayene etmek üzere o eve gitmiştir. Evdekiler, ftnî olarak zabıta memurları ve Adliye doktorile karşılaşınca şaşırmışlardır.
B. Kâmil Ünsalan, Havvayı muayene etmiş ve kadının ölüm ıstırapları arasında kıvranmakta olduğunu görerek derhal Haseki hastanesine kal-dırtmıştır. İstanbul savcılığı, Çanakkale savcılığına müracaat ederek Havvanuı kardeşi hakkında kanuni tâklbata geçilmesini bildirmiştir.
Yeni hamam tarifesi
Belediye İktisat müdürlüğünde, hamamcıların da fikirleri alınarak yeni bir tarife hazırlanmakta olduğunu yazmıştık. Yeni tarife, şehirde mevcut hamamların kuruluşları göz önünde tutularak hazırlanıyor. Eski tarifede mevcut duşlu ve banyolu kabinelerin ücretleri, hamamlarda bu çeşit kabinelerin mevcut olmaması yüzünden çıkarılmakta, kadınlar ve çocuklar için mevcut olmıyan ücretler teşbit edilmekte, yıkanma ücretinden başka bir o kadar tutan muhtelif bahşişler tamamen kaldırılıp normal bir meblâğ yıkanma ücreti içine dahil edilmektedir. Fiatlerde eski tarifeye nazaran artış mevcut değildir. ___________
Filistin sanayi sergisi
21 mayısta Ünyon Fransez salonlarında bir mistin sanayi sergisi açılacaktır. Bu münasebetle Filistin'den bir heyet gelecektir. Heyette Filistin sanayicileri birliği murahhası, dış ticaret enstitüsü müdürü, tıbbi müstahzarat fabrikatörleri birliği reisi bulunmaktadır. Sergi münascbetile, Türkiye’deki ticaret mümesslllerile daha sıkı münasebetler tesis etmek üzere bir çok fabrikatör ve tüccar İstanbul'a gelecektir.
Prof. Kemal Cenap
İstanbul Milletvekili muhterem profesör Kemal Cenap evvelki günkü ekspreste Ankara’dan şehrimize gelmiştir.
manyanın hikâyesi de budur.
Tepilmesi mukadder surat, çifteye yakın gelirmiş... Heyhat!
Bir başka misil daha; Kendi düşen ağlamazı
(Vâ . NÛ)
Millî eğitim kupası
Beşiktaş, Demirsporu 3 - 0 yendi Beykoz, Uçaksavarla berabere kaldı
Milli Eğitim kupası maçlarına dün Fenerbahçe stadında devam edilmiş ve Ankaranın Uçaksavarla Demlrspor takımları Beykoz ve Beşlktaşla son karşılaşmalarını yapmışlardır. Bu suretle İzmirlilerden sonra AnkaralIların-da Milli Eğitim maçları tamamlanmıştır.
Önümüzdeki haftalarda şehrimiz takımları arasında mahalli maçlar yapılarak Milli Eğitim kupası karşı-İşrilaları nihayetlenmiş olacaktır.
Bu maçların nihayetlenmeslne İki hafta olduğu halde Beşiktaşlıların cumartesi günü Uçaksavara mağlû-bolması üzerine Milli Eğitim kupası şampiyonluğu tahakkuk etmiş ve Fenerbahçeliler bilgili şekilde çalışmalarının semeresini elde ederek 945 yılı şampiyonluğunu kazanmışlardır. Beşiktaş ve Galatasarayla yapacakları her İki mçı da kaybetmeler dahi pu-van vaziyetine göre şampiyonluklarının değişmesine İmkân yoktur. Sarl-lâclvertlllerl bu başarılarından dolayı tebrik ederiz.
Beykoz 0 - Uçaksavar O
Günün İlk karşılaşması bir gün evvelki maçların İki meşhur galibi Bey-kozla Uçaksavar arasında yapıldı. Hakem Reşadın İdare ettiği bu maça takımlar şu şekilde çıkmıştı:
Beykoz: Orhan - Mehmet, Baha dır-Necdet, Kemal, Cahit - Fikret. Ertuğ-rul. Şahap. Haşan, Zeki.
Uçaksavar: Abdülkadlr - Mehmet, Münir - Necml. Seyfi, İbrahim - Hüseyin, Fikri, Ertuğrul, Enver, Ali.
Oyun çok süratli başladı. Bu sücât biraz sonra oyuna heyecan vermekte gecikmedi. Beykozlular, rakiplerinin enerjik ve temiz futbol oyununa aynı güzellikle mukabele ediyor ve maç bu yüzden zevkli oluyordu. Fakat dakikalar İlerledikçe iki tarafın da sayılık fırsatları kaçırmakta olduğu gözden kaçmıyordu. Birinci devre bu şekilde İki tarafın karşılıklı ve müteva-zln çalışmaslle golsüz olarak bitti.
İkinci devreye Beykozlular çok canlı başladılar Bu canlılık bir an İçin Uçaksavarı tehdidelmekte devam etti. Fakat Beşiktaş galibiyetini temin eden genç kalecileri Abdülkadlr gene fevkalâde kurtarışlar yaparak ve tam zamanında müdahalelerde bulunarak sayı yapılmasına imkân bırakmıyordu. Beykoz.un ağır basmasında, Uçak-savarlı futbolcuların bir gün evvelki maçtan dolayı yorgun düşmelerinin de rolü olduğu gözüküyordu.
Bu sırada devrenin 18 inci dakika-
sında Beykozıın devamlı baskısı esnasında Uçaksavar müdafaası penaltıya sebeboldu. Fakat Bahadır bu fırsatı topu avuta atarak kaçırdı. Beykozlular bu suretle galibiyetten uzaklaşmış oldular.
Oyun bundan sonra çok heyecanlı bir safhaya döküldü. İki taraf da bütün gayretlerlle çalıştılar. Fakat bir türlü sayı çıkaramadılar ve maç da bu suretle golsüz olarak berabere nihayettendi.
Beşiktaş 3 - Demirspor 0
İkinci maç bir gün evvel Uçaksavara mağlûbolarak şampiyonluktan ümidi kesilen Beşlktaşla Demirspor arasında yapıldı. Hakem Adnanın İdare ettiği bu maça Beşiktaşlılar kaptanları Hakkıdan mahrum olarak çıkmışlar ve şu şekilde dizilmişlerdi:
Beşiktaş: Mehmet Ali - Rlfat. Hrls-
Cumhuriyet ve Yeni Sabah refikimiz
Cumhuriyet ve Yeni Sabah refiklerimiz. bugün 22 ve 8 yaşma basmışlardır İki arkadaşımızı tebrik ederiz.
lzmirde bir genç kız yanarak öldü
İzmir 8 — Sevim adında genç bir ki2, başını yıkarken eteklerinden tutuşmuş ve feryadına yetişenler tarafından kurtarılmak istenmiş ise de muvaffak olunamamıştır. Genç kız, ağır yanıklar İçinde kaldırıldığı Memleket hastanesinde ölmüştür. Bu genç kızla evlenmek istiyen Mehmet adındaki genç, kızın öldüğünü haber alınca, evden çıkmış ve bir daha dönmemiştir. Mehmet aranmaktadır.
İzmir elektrik fabrikası
İzmir Elektrik fabrikasının kudreti, şehrin her tarafım aydınlatacak kadar elektrik İstihsaline yetmediğinden bazı semtlere elektrik verilememişti. Ismarlanan yeni makineler geldiğinden bunların montajları yakında yapılacak ve fabrikanın elektrik kuvveti bir misil artacaktır. Bu suretle yeniden yüzde otuz nispetinde abone kaydına da imkân hasıl olacak ve elektriksiz semtlere cereyan verilecektir. ________._____
* Milli Eğitim müdürlüğünün sağlık teşkilâtı kadrosunda 12 doktor vardır. Bu kadronun İhtiyacı karşılamadığı görüldüğünden doktor sayısı yirmi beşe çıkarılacaktır, öğretmen vo öğrencilerin yılda en as üç def» muayeneden g«LriLmesln« çalışılacaktır.
(SON BASKI
FRANSA NASIL ÇÖKTÜ?
Yazan: Pierre Lazarcff Çeviren: Şevket Rado
—----- Tefrika No, 31 ————
M. Aleksandre, öbür adile Stavisky
to - Cahit, Ömer, Nuri - Sabri, Hüseyin, Kemal, Şeref, Faruk.
Demlrspor: Nevzat - Mehmet. Nuri - İskender, İbrahim, Feyzi - İsmail, Niyazi, Mehmet, Mustafa, Murat.
Oyuna Beşiktaşın merkezden yaptığı seri bir hücumla başlandı. İlk dakikalar karşılıklı altınlarla devam ederken Beşik taşlıların uzun paslı mûtat oyunları İle yavaş yavaş üstünlüğü aldıkları görüldü. Her İki cenahtan yaptıkları hücumlar Demlr-spor müdafaasını karıştırıyordu. Bu tazyik nihayet 15 İnci dakikada semeresini verdi. Bir frikik atışından faydalanan Kemal güzel bir kafa vu-ruşlyle takımının birinci golünü yaptı. .
Bu sayının SIyahbeyazlılan hızlandıracağı tahmin edilirken bilâkis durgunlaştığı görüldü. Bundan İstifade eden Demlrsporlular çok canlı bir oyun tutturarak rakip kaleye İnmeğe başladılar. Ve bu sırada müteaddit fırsatlar yakaladılarsa da İstifade edemediler ve devre 1-0 Beşiktaş lehine kapandı.
İkinci devreye Demlrspor 1 ular başladılar. Oyun uzun müddet İki tarafın karşılıklı hücumlarile, fakat zevksiz şekilde geçti. Bu kısımda İlk zamanlarda Dem irsporl ular daha canlı İdiler. Fakat şüt pozisyonuna girdikleri halde dahi hâlâ çalım yapmaları yüzünden netice alamadılar Bundan sonra oyun yavaş yavaş Beşiktaşın daha randımanlı çalışmasına inkılâ-bettl. Ve Siyahbeyazlılar 35 İnci dakikada Kemalin ustaca bir vuruşlyle lnkinci gollerini çıkardılar. Bu sayı Demirsporu büsbütün gevşetti.. Adeta isteksiz bir şelBlde oynuyorlardı.
Bu fırsatı kaçırmıyan Beşiktaşlılar biraz sonra Faruk'un güzel bir kafa vuruşlyle üçüncü golü de kazanınca oyunun neticesi belli oldu. Ve tarafların bundan sonraki çalışmasında bu netice değişmeden, mnç 3-0 Be-şiktaşm galebeslle sona erdi.
* Şazl Tezcan
Puan cetveli
Takımlar Fenerbahçe Demlrspor Galatasaray Beşiktaş Uçaksavar Beykoz Al. Ordu Karşıyaka
M. G. B. M. A. Y. P.
12 9 3 — 37 11 33
14 7 3 4 23 23 31
12 8 4 2 23 9 28
12 8 4 2 31 14 28
14 5 2 7 25 31 28
12 3 3 8 13 22 21
14 3 1 10 14 33 21
14 1 4 9 13 39 19
İkinci küme terfi maçları
İkinci küme kulüpleri arasında ter-tlbe diler»- terfi maçlarına dün sabah Galatasaray stadında devanı edilmiş ve heyecanlı geçen bu müsabakalarda Tâşkızak - Ranıl'ye 4-0. Elektrik -Anadoluya 4-0 galip gelmiş, Sarıyer gelmediğinden Demirspor hükmen' kazanmıştır.
Üniversite maçları
Üniversite fakülteleri arasında ter-tlblenen futbol maçlarına dün Şeref stadında büyük bir kalabalık önünde devam edilmiş ve Hukuk fakültesi İle Tıp fakültesi takımları karşılaşmıştır. Talebelerin büyük tezahüratı arasında cereyan eden bu müsabaka çok sıkı geçmiş ve Hukuk fakyltesl takımı 1-0 galip gelmiştir.
Ankara at yarışlarının neticeleri
Ankara 8 — İlkbahar at yarışlarının ikinci hafta koşuları bugün çok kalabalık bir seyirci önünde yapılmış ve şu neticeler alınmıştır:
Birinci koşuda Burgaz birinci oldu. Ganyan 115 kuruş vardl,
İkinci koşuda Yeşil Buldun birinci, Al çelenk ikinci olmuştur. Ganyan 555, plâseler 215, 245 kuruş verdi.
Üçüncü koşuda Karatepe birinci, Fettan İkinci olmuştur. Ganyan 285, plâseler 140, 125 kuruş verdi.
Dördüncü koşuda Elâm vltal birinci, Diken ikinci. Bugün de üçüncü olmuşlardır. Kontes koşuya girmemiştir. Ganyan 265. plâseler 125, 145 kuruş verdi.
Beşinci koşuda Dabi birinci. Güzel Bursa ikinci olmuştur. Ganyan 115, plâseler 120, 115 kuruş verdi.
Karatepe - Elâm Vital çifte bahsi 10 lira 80 kuruş verdi-
Aydındaki maç
Aydın 8 (Akşam) — Aydınsporla karşılaşmak üzere İzmlrden buraya gelen İzmirspor takımı arasında dün yapılan maç 1-1 beraberlikle bitmiştir. Her İki takım da çok güzel oynamıştır. ______
Millî piyango bugün çekiliyor
Millî piyango bugün saat 13.30 da Ankara Sergievinde yapılacaktır.
İkramiye kazanan numaralar Ankara radyosile bugün 22,45 ve yarın 12,45 ajans haberlerinden sonra yayınlanacaktır, ■
M. Berge Alexandre, görünüşü iti-barlle bir İş adamından ziyade bir dansörü andırıyordu. Esmerdi — biraz fazla esmer —, zarifti — biraz fazla zarif —, şirindi, o da biraz fazla. Fakat durup dururken ağzından oldukça bayağı bir tâbir kaçırdığı, yahut ikide bir gözlerinden acayip bir parıltı geçtiği İçin İnsan, karşısında ne yapacağını şaşırıyor.
Yemekten sonra arkadaşım:
— Müthiş bir tip değil mİ? dedi.
— Benim canımı sıktı. Çok büyük projeleri var. Çok cömert. Nereden gelme bu? Parayı nereden kazanıyor?
— Yaptığı İşlerden azizim. O milletlerarası büyük İşler çevirir. Bütün Vekilleri, elçileri, herkesi tanlr. Bu akşam sen de görmedin mİ?»
İki gün sonra posta kutumda LA BONNE GUERRE adlı şantaj gazetesinin bir nüshasını buldum. Başlık dikkatimi çekti: «Serpe Alexandre denilen dolandırıcı Stavisky’nln cezalan dinim ayışı İnanılır şey değildir.» Makaleyi yazan, Serge Alexandre'm 1927 de suç ortaklarile beraber tevkif edilip birkaç kiril işe girmekle İtham edilen çete reisi Aiexandre. Stavisky'-den başka biri olmadığını haber veriyordu. Stavisky. birdenbire kefaletle serbes bırakılmış, iş uzatıla uzatıla İtham edildiği suçların hesabını vermek üzere hâkim huzuruna çıkmaktan yakayı kurtarmıştı. LA BONNE GUERRE gazetesine göre, Stavisky böylece yeni bir şahsiyete bürünüp yeni bir takım dolandırıcılıklar yapmıştı. Bunları haber veren muharrir ( Herkesin nasıl bir adamla karşı karşıya bulunduğunu bilmesi İçin halen Serge Alexandre‘la münasebette bulunanların her birine bu gazeteden üçer nüsha gönderildiğini de ilâve ediyordu.
O meşhur yemekle bu makale beni Alexandre adlı bu adam hakkında bir tahkikat açmaya şevketti. PARİS -SOİR’ın en iyi muhabirlerinden ikisini bu adamın mazisini öğrenmeğe, bir ödüncüsünü de şimdi yaptığı işleri tesbit etmeğe memur ettim. Daha birkaç gün geçmeden hayretler içinde kalmıştım. Stavisky. aslı Rus, fakir fakat namuslu bir dişçinin oğlu İdi. Stavisky daha genç yaştan İtibaren yoldan çıkmıştı. Güzelliğini satarak, kadınlardan geçinerek yaşıyordu. Az sonra emniyeti suiistimal ve lhtllâstan dolayı mahkemeye düştü. Fakat bu suçlar pek ehemmiyetsiz şeylerdi. 1927 de Paris civarında kiraladığı güzel bir villâda yemek yerken polisler evi basmış, onu suç ortakları olan mlsaflrlerile birlikte tevkif etmişti.
Bu sefer Stavtsky uzun bir liste tutan suçlardan dolayı hapse girdi, tm-za taklidi, sahte çek. uydurma hisse senedi İhracı, İşaretli iskambil kâğıtları. silâhla taarruz suretile gasbettl-ğl paraların 12lnl bulmak üzere muhtelif İkametgâhlarında araştırmalar yapıldı. Beyhude! Stavisky çetesinin paralan ortada yoktu. Kendisinden şüphe edllmlyecek bir ahbabında saklamıştı. Bu tedbir sayesinde Sta-viaky hâkimin tahkikatını karıştırmak ve uzatmak İçin para ile göstermelik bir adam tutup ona bir takım hayal! İtiraflar yaptırtacaktı. Bu sırada Stavisky, kendisini tevkif eden komiseri bir başkası vasllaslle kandırdı. Dışarıda olup bitenleri ondan öğreniyordu,
Devlet teşkUâtı olan Milli Emniyet İle mahalli polis teşkilâtı daimi bir çatışma halinde İdi. İki polis teşkilâtı kıskançlık veya menfaat dolayıslle aralarında ciddi bir mücadeleye tutuşuyor, bundan da haydutlar faydalanıyordu. Milli Emniyet Dahiliye Nezaretine bitişik, eski, karanlık ve pis bir binada idi; Polis Müdürlüğü İse Adliye Sarayı karşısındaki lüks bir binaya yerleşmişti.
Bu iki teşkilât arasındaki rekabeti bilen Stavisky. bundan faydalanmaya kalktı. Kurduğu şüpheli müdsseseler-den birinin İdare meclisine kaydetmeğe muvaffak olduğu eski Polis müdürü Hudelo’ya Milli Emniyet tarafından evinde araştırma yapılacağını haber verdi. Bu ilıbarı kendisinin yaptığını da tablatile söylemedi. Eski
Polis, müdürü korktu: Bir dolandırıcının adamı olduğu meydana çıkarsa rezalet kopacaktı. Stavisky, tahkikatın durdurulması ve araştırma yapılmasının önlenmesi için kendisinin, yani Stavisky'nin serbes bırakılması, muhakemesinin de tehiri lâzım geldiğini ona anlatt.ı Korkudan tir tir tlt-rlyen Hndelo bütün tanıdıklarını, bütün dostlarını seferber etti.
Selne savcılığı mali şubesi savcı muavinlerinden Prlnceln mütalâası üzerine muhakemenin tehiri talebini kabul etti ve Stavisky kefaletle serbes bırakıldı.
Bu sefer parasının gizil olduğunu bilen ne kadar şantajcı varsa başına üşüşüp kendi hisselerini koparmaya, kalktılar. Bir cezaya çarpılmamak için polise veya Emniyete yanaşıp ihbarlar yapan bu şantajcılar dolandırıcının bütün dalaverelerini biliyorlardı! Stavisky hepsini para ile susturdu ise de. bu İş ona pahaıiya. çok pahalıya maloldu. Uzun zaman böyle devam edemezdi. O zaman dâhiyane bir fikir buldu. Haber gazetelerine İlân dağıtan bir şirket kurarak böylece şantaj gazetelerinin çoğunu kontrolü altına aldı. Şirkete girmeği kârlı bir 1$ saymıyanlar da. S’avisky kendilerini, şantaja şantajla mukabele edeceğini bildirerek tehdldettl-ğinden «Kurtlar birlblrterinl yemez» fehvasınca gene susmayı tercih ediyorlardı.
Bu taraftan koiKtısu K-dnuyan Alexandre Stavisky, adını değiştirip Serge Alezandre oldu. Bunda da hiç güçlük çekmedi. Çünkü Emniyetin elebaşıları artık onun dostları olmuştu. Aileleri kalabalık olduğu için geçim darlığı çeken birkaç Komiserle birkaç müfettişe ay sonlarında el altından yardım etmişti. Onlar da bir mukable olmak üzere kendisine bir nüfus kâğıdı ve bütün kulüplerle gazinolara serbesçe girmesini temin eden bir kart vermişlerdi- rBir beceriksizlik gününde kolunun İçinden bir iskambil kâğıdı düştüğü İçin bu gibi yerlere sokulmuyordu.) O andan İtibaren Alezandre kendisini bütün Parlsl zaptetmeğe hazır hissetti Fakat o belâlı dâvalar, başında dalma Damoctes’ln kılcı gibi duruyordu. Mümkün olduğu kadar fazla insana menfaat temin edip bu İşe bulaştırarak mukadder hükmü geciktirmek velhasıl bir ademi takip kararı alacak kadar kovvetlenmek teabediyor-du.
Alexandre'ın geçmişi hakkında bu malûmatı edinir edinmez, onunla beraber bana yemek yediren ilân şefi arkadaşımı bulup hepsini anlattım. Müteşekkir kalacağımı zannediyordum, bilâkis canı sıkıldı, cevap vermedi, kırdı.
İşlerimin arasında M Alex?n(lre-ı unutup gidecektim. Fakat tesadüf onu birçok defa üst üste karşıma çıkardı. Paskalyada Cantıes şehrine gittiğim, zaman oyun salonuna uğradım. En büyük kalabalık bakara masasının etrafına toplanmıştı. Bir adamın birkaç saat İçinde İki milyondan fazla kaybettiği söyleniyordu. Ben de masaya yaklaştım. Mevzuu bahis adam istifini bozmadan yüz bin franga banko diyordu. Dudaklarında hafif bir tebessüm vardı.
(Arkası varı
RADYO
ANKARA RADYOSU; Bugünkü program
18 00 Dans orkestrası, 18.30 Konuşma, 18.45 Dans orkestrası, 1900 Haberler, 19.20 Geçmişte bugün. 192ö Şarkılar, 19.45 Konuşma: (Sıtma hak kında), 20.00 Piyano soloları (pl.)( 20.15 R3dyo Gazeteci, 20.45 Yurttan sesler, 21.15 Konuşma, 21.30 Senfoni orkestrası, 22.30 Dans Müziği ;pl.), 22.45 Haberler. '
YARIN SABAHKİ PROGRAM
7.30 Uvertürler (pİJ, 7.45 Haberler, 8.00 Orkestra eserleri (pl.l, 8.23 Gündelik spor servisi, 12.30 Karışık şarkılar, 12.45 Haberler. 13 00 Sa'ûn orkestrası.
Konservatuvar koro konseri
Konservatuvar koro heyeti tarafından bu akşam saat 18 da Şehir Tiyatrosu Dram kısmında bir konaer verileceğini yazmıştık. Konseri Muh İddin Sadak İdare edecektir. Programda Halk türküleri de vardır Yukarıda. konserin provasından Mı mrtantant görtt-nilyor.
F
Bahlfe 4
AKŞAM
7 Mayıs 1945
Pazarlıkla satılık muhtelif cins emtia
Ticaret Ofisi Umum Müdürlüğünden t
1 — Nusretlye ve Tahtakale ve Fındıklı ve âultahcunam depolarımızda mevcut:
a — Nusratlye ve Tahtakale depolarımızda mevcutı Takriben 352 kilo avaryalı çember 11e 2180 Kg. balyalardan çıkmış çember parçaları.
e — Nsretlye ve Tahtakale ve Fındıklı depolarımızda mevcut takriben 4400 Kg. ambalaj kâğıdı parçası.
e____Nusretlyc depomuzda mevout 8 adet boş tahta soda fırçası,
d — Tahtakale deposunda mevcut takriben 410 kilo mukavva ve karton parçalan.
a____Nııretlye ve Tahtakale ve Fındıklı depolarımızda mevcut tak-
riben 16850 kilo tahta sandık kapağı.
f — Tahtakale ve Fındıklı depolarımızda mevcut 146 adet orta eb’atta boş sandık He 23 adet büyük boş manifatura sandığı.
g __ Nusretlye deposunda mevcut takriben 200 Kg. hurda saç-
lı — Fındıklı depomuzda mevcut 123 Kg. balyalardan çıkan hasır parçaları.
1 — Sultan hamamı depomuzda me vcut takriben 1088 Kg. kanavlça parçası ve 353 Kgr. dır. Çuval parçası. Oldukları yerde teslim ve hail hazırlarlle açık arttırma ile satılacaktır.
2 — Boş sandık ve varller adetle, çember, kâğıt, mukavva ve saire kiloları gösterilenler kilo ile satılacaktır.
3 — Arttırma adetlerde adet, kilolarda kilo babına flat vermek 3u-rfetile olacaktır.
4 — Birinci maddede yazılı her cins emtianın İhale tarihleri İle yatırılacak depozito mikdarları aşağıda, her emtianın hizasında göste-
ril mistir.
Emtianın İhale Yatırılacak depozitonun miktarı
cins! Tar Ih t Saati Lira Tarihi Saati
a * çember parçaları ve hurda fi.5.945 15 125 9,5.940 12
saçlar b - Kâğıtlar 10.5.945 10 350 10.5945 12
c - Mukavva ve kartonlar 10.5.945 15.30 60 10.5 948 12
d - Hasır parçaları e - sandık kapakları 11.5.945 15 300 11.5.949 12
f - Boş sandıklar ve tahta boş soda 11.5 945 15.30 150 11.5.949 12
fıçısı g - Kanaviçe ve 11,5.945 16 120 11.5.045 12
5 — Arttırmaların her btrl yutanda dördüncü maddede gösterilen gün ve saatte sıra ile Yeni Valde hanında 5 İnci katta Ofis Umum müdürlüğünde müteşekkil satış komisyonunda yapılacaktır.
6 _ Her cins emtia İçin verilecek en yüksek flatlar lâyık hadde görülmediği takdirde ofis satışı yapıp yapmamakta serbesttir.
7 — Mal üzerinde kalanlar satışı müteakip ertesi günü saat 16.30 a kadar mal bedellerini tamamen ödemedikleri takdirde ihale fesh edile- | cek ve depozito irat kaydedilecektir.
8 — Her alıcı aldığı malı İhale tarihinden bir hafta zarfında depolardan tamamen kaldırmadığı takdirde geçecek her fazla gün için adet ve kilo başına beş kuruş ardiye ücreti alınacaktır.
g _ Her nevi resim ve masraflar alıcıya aittir.
10 — İsteklilerin her çalışma günü saat 9 dan 12 ye kadar bildirilen depolarda görebilecekler ve istedikleri tamamlayıcı malûmatı ofis satıs ve stok depo müdürlüğündenalablleceklerl İlân olunur. (54681
Van Belediyesinden:
1 — Hükümetçe tevzle tabi tutulup İlimiz ihtiyacına tahsis edilecek olan akaryakıt, çimento, çlvlt, İthalât Birliğinden, Sümerbanktan, Ticaret ofisinde ve bunların, dışında resmi dairelerce celbedllecek nakil ücretleri eşyanın vürudunda mutemet şahıslar tarafından ödenecektir. Tahminen 1080 ton kutrundaki her nevi eşya ve mevaddı Kurtalan İstasyonundan Van merkezine kadar getirilmiş kapalı zarf usuilyle eksiltmeye konulmuştur.
2 — Muhammen bedeli 23400 lira, muvakkat teminat 12950 Uradır.
3 — Şartname belediyede mevcuttur. İstekliler görebUlr.
4 — ihale 24 mayıs 945 pazartesi günü saat 15 de belediye encümenince yapılacaktır.
5 _ Taliplerin Ticaret odasına kayıtlı bulunduklarını gösterir vesika İle muvakkat teminat makbuzlarını dilek zarflarının İçerisine koymaları İlân olunur. (5808)
— Fasfotin Necati _
Vitamini bol bu kıymetli bebek gıdasını yavrularınıza mutlak ye- I diriniz, bununla beslenen mini miniler gürbüz, sağlam, kuvvetli olur, I «huk yürür muhitine neşe saçar. Taklitlerini almayınız. Bahçekapı | gallh Necati
Maden direği ihzarı nakil ve istif işi
Devlet Orman İşletmesi Karasu Revir Amirliğinden:
1 — Revirimizin Kızılcık bölgesi dahilinde B serisinin İV numaralı maktamda damgalı ve kesilmiş 36368 adede denk 6593 metreküp kayın, gürgen ve meşe maden direkli ağacın boyalarına taksimi İle Kuyumcullu deposuna nakil ve İstif İşi açık eksiltmeye konulmuştur.
2 — Açık eksiltme 14. 5. 945 tarihine rastlıyan pazartesi günü saat i S de Karasu kaza merkezinde ve revir âmirllğl binasında toplanacak komisyon huzurunda yapılacaktır.
3 — Beher metreküp maden direğinin boylara taksimi, nakil vö İstif işinin muhammen bedeli 2200 kuruştur,
4 — Muvakkat teminat % 7,5 hesabiyle 10878 Lira 44 kuruştur.
5 — Açık eksiltme şartnamesi Ankarada orman umum müdürlüğünde İstanbul, İzmit. Adapazar, Düzce ve Karasu revir amirlikleri İle Kızılcak orman bölge şefliğinde görülebilir.
6 — isteklilerin muayyen gün ve saatte komisyona müracaatları.
_______(5595.'_____________________
Tomruk kesim nakil ve istif işi
Devlet Orman İşletmesi Düzce Revir amirliğinden:
1 — Revirimizin Garblkaradere bölgesinin Kiraz Tokmakkapı ve Naşlaryurdu ormanlarında damgalanan 482 adet muadili tahminen 033 metreküp çam ağacının dipten kesme dallardan temizleme kabuklarını soyma verilecek ölçülere göre tomruk boylarına ayırma ve Düzce merkez deposuna nakil ve İstif İşi açık eksiltmeye çıkarılmıştır.
2 — Açık eksiltme 11. 5. 945 tarihine rastlayan cuma günü saat 15 de revir merkezinde toplanacak komisyon huzurunda yapılacaktır.
3 — Dipten kesme dallardan temizleme kabuk soyma verilecek ölçülere göre tomruk boylarına taksim işinin beher metreküpü 150 kuruş ve Düzce merkez deposuna nakil ve istif İşinin beher metreküpünde 23 Hra 50 kuruştur.
4 — Muvakkat teminatı % 7.5 hesabile 1749 lira 38 kuruştur.
5 — Açık eksiltmeye ait şartnameler Ankarada orman umum müdürlüğü. İle İstanbul, Adapazarı, Bolu, Ereğli ve Düzce revir ftmlrllklerlle Offlr-blkaradere orman bölge şefliğinde görülebilir.
8 — İsteklilerin muayyen gün ve saatte mezkûr komisyona müracaatları. (5655)
SATILIK ARSA
İstanbul Defterdarlığından:
Kıymeti Teminatı po.ıya No.. Cinsi_____________ ___________________Lira Lira
02152/243 Kadıköy, Bostancı, Bağdat cad. 316 ada,
2 parsel, yeni 4?, 44, 45 kapı sayılı 1732 M2 arsa. 10312 789
Yukarda yazılı gayrimenkul 25/5/945 cuma günü saat 15.30 da Milli Emlâk Müdürlüğündeki Komisyonda kapalı zarf usullle satılacaktır.
İsteklilerin 2490 sayılı kanunun tarlfatı çevresinde hazırlanmış yükleme mektuplarını İhale günü saat 14.30 a kadar komisyon başkanlığına yermeleri gereklidir.
Fazla bilgi İçin sözü geçen müdürlüğe başvurmaları. (5987)
Bu resim dükkânuı resmidir
HER MARKA ESKİ “YENİ - SAĞLAM -BOZUK kADYO-PARÇAv.LAMBALARI ALlNIR-SATILIR-DEGlSTİRİLİR'OLÇVLUfi Tamiri imkânsız denilen Radyolar Garantili »« çabuk Yapılır POSTAİLECEVAPveMALZEME
YOLLANIR
Gâlala.Yüksekkaldmm N*50 _ZES RADYO (Yokuşu çıkark.t«ı Sol kolda)
—-G OÇ—
NAKLİYATI
Mevsim hasebüe göç nakliyatınızı Şirketimiz kamyonları süratle temin eder.
■MHMI Telefon: 20610 ■■■■■
0r. NEVZAT YEGİNSÜ
Birinci sınıf dahiliye mütehassısı (Amerikan hastanesi) şişil Tokaloğlu sokak No. 34/2 (Şişil Şifa Yurdu karşısı) Saat 5-7 arasında. Telefon 84517
Türkiye Kömür
Satış ve Tevzi Müessesesi
, İstanbul Şubesinden:
LİNYİT kOMÜKÜ SATIŞI:
Garp Linyitleri İşletmesi Müessesesinln Linyitleri satışa çıkarılmıştır.
a)
b)
C)
d)
Soma / Değirmisaz / Tavşanlı İşletmelerinin PARÇA Linyit kömürü;
Kuruçeşme depomuzda, müşterinin vasıtasına yüklenmiş olarak, teslim;
Tonu 30 Lira
Bütün ihtiyaç sahiplerine, fabrikalara ve kömürcülere motörle veya depoda tamamen serbes olarak verilir, Satış yeri:
Yeni Yolcu Salonu 3, cü kat 1 No, h oda (5029) GALATA
Nafia Bakanlığından:
Ereğli Umanı İnşaatı kapalı zarf usuilyle eksiltmeye konulmuştur.
1 — Eksiltme 21/5/945 tarihine rastlayan Pazartesi günü saat on altıda Bakanlığımız DemLryolİar ve Limanlar İnşaat Dairesindeki Eksiltme komisyonunda yapılacaktır.
2 — Bu inşaatın tahmin edilen bedeli sekiz milyon Hra v0 geçici teminatı 253.750 Hradır.
3 — sözleşme projesi, eksiltme, bayındırlık, fenni ve özel şartlaşmalar, rayiç, rasat, tahlil ve flat cetvelleri, alât, edevat ve makine listeleri, plânlar, projeler ve daha başka evraktan mürekkep bir takım eksiltme evrakı elli lira karşılığında Demiryollar İnşaat Dairesinden ahnabiHr.
4 — Bu eksiltmeye girmek fstiyenlerln bu İşin benzeri değerde veya teknik bakımdan eşit önemde ve 941 yılı ekim ayından önceki Hatlarla bir kalemde en az beş vüz bin liralık sınai imalât ve bu tarihten sonra yine bir kalemde en az İki milyon Urahg iş yapmış olmaları şarttır.
5 — Eksiltmeye girmek istlyenler eksiltmenin yapılacağı tarihten en az üç gün evvel bir dilekçe İle Bakanlığımıza baş vuracaklar ve dördüncü maddede yazılı vasıflar gösterir vesikalarla akçalı, teknik ve sair vasıflarını belirten vesikalarını da dilekçelerine bağlıyarak bu eksiltmeye girebilmek İçin ehliyet vesikası İsteyeceklerdir. Eksiltme gününden üç gün evvel Bakanlığımıza verilmemiş olan dilekçelerdeki İstekler hakkında bir İşlem yapılmayacaktır.
6 — İstekliler, teklif zarflarını 2490 sayılı kanunun ve eksiltme şart-
laşmasını tarif ettiği biçimde hazırhyarak ve ehliyet veslkalarlyle sözü geçen kanun ve şartlaşmamı belirttiği vesikaları da İçine koyarak eksiltmenin yapılacağı saatten bir saat öncesine kadar makbuz karşılığında eksiltme komisyonu başkanlığına vermiş olacaklnrdr. (9822)
20 senelik teknik tecrübenin mahsulü
Soğuk Endüstrisi ve Ticaretteki Tatbikatı
Dizel motûrü ve pratik fabrika Teknolojisi
Müellifi: KEMAL SÜNNETÇİOĞLU'nun eseri
Yakında çıkıyor
Müracaat: P. K. 1559. İstanbul,
İstanbul Vilâyetinden:
1 — Toptancı, perakendeci ve iınalciierin etlerinde bulunup beyan edilen ve beyandan sonra gelen zeytinyağlarile paınuk yağları Ticaret Ofisinedevredilecektir,
2 — Konserve fabrikaları ellerindeki yağlan kendi işleri için kullanabileceklerdir.
3 — Sanayi müesseseler (9) ve daha yukarı dereceli zey-
tinyağı kullanabileceklerinden bunlar ellerinde bulunan dokuz ve dokuzdan yukarı asitli yağlan kendi İşleri için alıkoyabilecekleri gibi (12) numaralı sirküler hükümleri dahilinde bu cins yağlardan getirebileceklerdir, (5950)
İstanbul vilâyeti dağıtma bürosundan t
1 — Hükümetçe ekmek ve ekmeklik hububat ve saire maddelerin dağıtımına dair talimatname hükümlerinden faydalanan Anakarne hamili memur ve müstahdemlere (Emekli dul ve yetimler hariç) 80 ner gram kalay dağıtılacaktır.
2 —. Tevziat usulüne göre tanzim edilecek (9) numaralı bordrolarla 1 2 3 yapılacaktır. Bekâr olanlarla karı koca çalışanlardan bayanlar dağıtma1 dışında bırakıldıklarından bu bordrolara dahil edilmemeleri lâzımdır.
3 — 80 gramın bedeli 298 kuruş M aantlnı olan kalayların vilâyet ma -,
kamından verilecek ordinolarla Yapı va Kredi kankasından alınacağı voı dağıtımın bir ay devam edeceği Uân olunur, o5951»
Türk Pamuğu KAYSERİ, MALATYA ve EREĞLİ MENSUCAT FABRİKALARINDA memleket ihtiyacı içîıı mâmııl bir hale konulmaktadır.
PAMUK denince akla evvelâ MENSUCAT gelmekle -beraber PAMUK yüksek evsaflı SELÜLOZ, LÂKE, EMAYE ve diğer boyaların imâlinde de kullanılır.
GLASSO BOYA FABRİKALARI
Bilhasja otomobil boyalarının İmâl! îçln mühim miktarda PAMUK kullanmaktadır.' Boyanın istenilen renk ve evaafta olması bir takım fevkalâde teknik ameliyeler neticesinde kabil olmaktadır.
Ingilterenin en mühim Otomobil Fabrikalarının kullandıkları NİTROSELÜLOZ V* LÂKE
boyalar GLASSO FABRİKALARI tarafından imal edilmektedir.
A o e n t ■ • ı ■ SELÜLOZ SENTETİK, EMAYE vö
ŞARK. TİCARET KOLLEKTİF Ştl. LÂKE boyalar imalindo mütehassıs
Namık Amaç vo Ortakları GLASSO PAİNT PRODUCTS LTD.
Market Hm No. 12, 13, 14 Regd. U 11 Perlvaia, Granford; Mdlju
Galata/ latanbul E o g 1 a a d
1
Birlik Ziraat Takvimi 1945
Tiirk Yüksek Ziraat Mühendisleri Birliği tarafından yayınlanmış bulunan BİRLİK ZİRAAT TAKVİMİ, ziraatın her sahasına alt İş bilgilerini özlü ve açık bir dille anlatan ve çlftçHerlmizln her zaman faydalanacakları mükemmel bir muhtıradır. Takvimde ele alınan mevzuların boş-lıcaları şunlardır:
Her ay yapılması gereken ziraat işleri — Ziraat âlet ve makinaları -Toprak bilgisi — Çeşitli 21raat gübreleri — N-bat yetiştirme notları — Yem bitkileri, çayır ve otlaklar — Sebzecilik, meyvacılık, bağcılık ve çiçekçilik İşleri — Bitki hastalıkları — Zararlı hayvan ve böcekler — Zararlılarla savaş İlâçları — Hayvan yemlerinin yapıları ve besleme notları — Bulaşıcı hayvan hastalıkları — Ziraat sanatları — Köylü el ve ev İşler. — ölçme bilgisi — Çiftçinin tutacağı hesaplara ait örnek ve cetveller — Genel takvim bilgileri.. Vs.
22 Forma kalınlığında ve temta bir şekilde basılmış bulunan bu takvimlerin ciltsizleri (2,5), bez ciltlileri (4) lira flatle satılmaktadır. Mevcudu pek az kalan BİRLİK ZİRAAT TAKVİMİ 1945 den. temin etmek İsteyenler şu adrese başvurmalıdırlar. «TÜRK YÜKSEK ZİRAAT MÜHENDİSLERİ BİRLİĞİ. Posta kutusu: 305 ANKARA.» (5924)
| İstanbul Belediyesi İlânları |
Atatürk bulvarı üzerinde Gazenferağa medresesi içindeki türbenin giriş yüzünün onarımı işi kapalı zarf usullle eksiltmeye konulmuştur. Keşif bedeli 13743 lira 51 kuruş ve ilk teminatı 1030 lira 77 kuruştur. Keşif, şartname ve ekleri İl bayındırlık müdürlüğünde ve Belediyede Zabıt ve muamelât müdürlüğü kaleminde görülebilir. İhaleleri l«/5'945 cuma günü saat 15 dc Daimi Encümende yapılacaktır. İsteklilerin ilk teminat makbuz veya mektupları, İhale tarihinden üç gün evvel 11 bayındırlık müdürlüğüne müracaatla alacakları fennî ehliyet, şartname ve eklerini okuyup imza ettiklerine dair belelge ve şartname gereğince gösterilmesi lâzım gelen diğer belgelerle birlikte usulüne göre hazıUyacakları teklif in' ktuplannı İhale günü saat 14 de kadar Daimî Encümene vermeleri lâzımdır. (5776)
Emniyet Umum Müdürlüğünden: w
7 adet masa yazı makinesi satın alınacaktır. Beherinin bedeU 400 lira kati teminatı 420 liradır.
Pazarlığı 2/5/945 çarşamba günü saat 15 de Emniyet Umum Müdürlüğünde yapılacaktır. Şartlaşması her gün dairede görülebilir. İsteklilerin 2490 sayılı kanunda yazılı belgelerle birlikte satınalma komisyonuna başvurmaları._____________(5613)_______________________
Tıp Fakültesi Dekanlığından:
Fakültemiz birinci cerrahi, İkinci cerrahi, üroloji, kulak - boğaz - burun, çocuk cerrahisi, pslhiyatrl klinikleriyle anatomi, fizyoloji eczacı mektebi galenik enstitüler ve diş tababeti okulunda aylıklı asistanlıklar açıktır. İsteklilerin 20. 5. 945 gününe kadar dekanlığa başvurmaları
____________(5874)______________
Ticaret Ofisi Umum Müdürlüğünden:
Mersin, gümrüğünden alman 28/8/1942 tarih ve 212615 sayılı 37794.87 liralık ve aynı tarihli 212617 numaralı ve 30829.86 liralık İki adet gümrük resmi kati makbuzu zayi edilmiş olup yenileri çıkarılacağından eskilerinin hükmü yoktur. (5960)