f Avrupa
tipi
H. B. marka
w anahtarları TERCİH EDİNtZ
Dökmelerden sakınınız
—
J öıy’asfil Bilgiler O nltı J
J KûlOphnnesl Demlrhnf I
| No. C - 1
AKŞAM
Türklsh - Amerikan - Engllsh TİCARET YILLIĞI yarll ve dünyanın en mlihlm yabancı ilrmalarda çıktı. Fİ: 20. Taşra için 21-50 lira. Posta kutusu 2102, İş Bankası cari hesap Beyoğlu 417 ye gönderilmesi. Tel: 41755.
Sene 28 — No, 9690 — Fiatl her yerde 10 kuruştur.
SALI 9 Ekim 1945
Sahibi: Necmeddin Sadak — Neşriyat müdürü: Hikmet Feridun Es — AKŞAM Matbaası
• •
Londra, Üçlerin toplan tısına taraftar değil
" 1 ‘
Nevyork’ta bir nümayiş

15 bin Polonyalı bir geçit resmi yaptı
Fransız Sosyalist partisinin gazetesi de böyle bir toplantının aleyhinde bulunuyor
Ingiliz Dışişleri Bakanının bugünkü nutkunun mutedil ve müttefikler arasındaki işbirliğini tehlikeye düşürmıyecek şekilde olacağı bildiriliyor
Londra 9 (Ru — Beşıer konferansının dağılmasından sonra her tarafta mevcudolaıı gerginlik havası bir parçaç daha hafiflemiştir. İngiltere gerginliği arttırmamak İçin, elinden gelen gayreti sarfetmektedir, İngiliz Dış İşleri Bakanı M. Bevln, Avam kamarasının bugünkü toplantısında beyanatta bulunacaktır. Bu beyanatın mutedil ve Müttefikler arasında İş birliğini tehlikeye düşiirmiyecek şekilde olacağı anlaşılıyor. Kabine dünkü toplantısında Dış İşleri Basanının nutku hakkında görüşmüştür.
Bugünkü toplantıda Af. Clıurchlll, muhalefet lideri sıfatil(. söz söyleyip söylemlyeceğl henüz belli değildir. M. Vevln'ln o: sanatından sonra karar verilecektir.
Londra 9 (R 1 — Dış İşleri Bakanları konferansının neticesiz kakmasından sonra. Truman, Attlee ve Stalin arasında bir toplantı yapılacağına dair Vaşingtondan bazı haberler gelmektedir. Bu haberlere göre, toplantı İçin hazırlık mahiyetinde olmak üzere mektuplar teati ediliyormuş.
Londra mahfilleri bu şayiaların doğru olmadığı kanaatindedir Yeni bir toplantı lâzım gelirse, bunun Bir»-leşmiş milletlerin içtimai olacağı söylenmektedir. Esasen Amerika bu fikri herhesten evvel İleri sürmüştü.
Bir Fransız gazetesinin makalesi
Paris 8 (R.) — Sosyalist partisinin, ve M. Blum'ün gazetesi olan Popu-laire, Amerika Dış Bakanının son nutku münasebetlle yazdığı başmakalede diyor kİ:
«Müzakere esnasında Sovyet Rus-yanın anlaşmaya yanaşmamak metodu, bütün Amerikan efkârı umuml-yeslnl o derece aleyhine çevirmiştir kİ. Amerikan Dış Bakanı yeni müsaadelerle bir anlaşmaya vararak Amerika ya dönmüş olsaydı durumu çok daha tehllkelL olurdu. Şimdi Amerl-kadg Birleşmiş milletler toplantısından evvel’ bir üçler toplantısı düşünülüyor, Fakat gizli diplomasi usulü reddedilirken, üçler toplantısı daha koyu bir gizil toplantı değil midir? Bu toplantı kulisler arasında pazarlıktan başka bir şey İçin olamaz. Amerika Dış Bakanının İstediği milletler sulhunu ancak milletler yapabilir.»
Batı bloku meselesi
Londra 9 (A.A.) — Moskova radyosunun,, Ingiltere ile Amerikanın sevk: ve İdaresi altında Sovyet aleyhtarı bir Batı Avrupa bloku mevcudolduğıı zannlle mevhum bloka yaptığı hücumlar hakkındaki başmakalesinde.
Star gazetesi şunları yazmaktadır: Sovyetlerin bu kelimeyi kullandıklar mânada bir Batı bloku mevcudol-ınadığı gibi Rhln nehrinin batısındaki devletlerden hiçbiri böyle bir blok yapılmasını arzu etmemektedir. Geçmişte hâdiselerin şevkiyle Aman çizmesi altında kalmış olan milletler, t:k başlarına idame edemeyecekleri bir güvenliği sağlamak İçin, yalnız ı bunun İçin aralarında anlaşmağa ba- | kıyorlar. Bu devletleri kim takbih edebilir? İşte bunun içindir kİ General de öaulle Almanyanın da bu Batı birliğine dahil olması teklifinde bulunmuştur. General de Gaulle, stratej sıfatlle görüyor ki, Renanya-nın endüstri kudreti de ilâve edildiği takdirde. Batı güvenlk birliği her zamankinden daha kuvvetli olur. İngiltere gibi Fransanın da Rusya İle bir paktı mevcuttur. Bunlar, bir Batı bloku yapılacağına dair alâmetler mİ teşkil eder?
Sovyet Rusyasız Avrupada müstakar barışın sağlanamayacağım bütün Avrupa milletleri tasdik etmektedirler. Bununla beraber, bir blok yapmakla İtham olunursak, şu noktaya İşaret edelıJprlz kİ, dnha şimdiden . bir Doğu bloku mevcuttur ve Stalln'ln «demir perde» sİ bir güvenlik şeridine hayli benzemektedir.
New.York 9 (B) — Polon, yalı bir İlim adamının hâtı. rasını anmak üzere dün bıı_ rada, Polonyalı aslından ge_ len 15 bin Amerika tebaası büyük bir nümayiş yapmıştır. Nümayişçilerin Snüned «Po. lonyada serbes seçim isteriz», ■ Kızılordu neden hâlâ Po. lonyayı işgal ediyor» yanlı levhalar vardı.
Şeref tribününde bulunan Nevv.York valisi ve son seçim, de Cumhuriyet partisinin Cumhurbaşkanı namzedi Deıvev demiştir ki: «Manzara çok mühimdir. Bu ibareler asîl Polonya milleti ahfadının Polonyada hür ve temsilî bir idare görmek hakkındaki ka. radarını anlatıyor.»
Polonya konsolosluğu iinün. de de nümayiş yapılmıştır.
■i
Macar seçimini muhalifler
kazandılar
Komünistlerle sosyal demokratlar ekalliyette kaldılar
Filistin meselesi
İngilterenin eski yakın şark elçisi "Filistin Yahudi yurdu olamaz,, diyor
Subasiç istifa etmiş
Filistin’in bütün şehir ve kasabalarında Yahudiler büyük nümayişler yaptılar
Sandaiyasız bir Nazırın da çekildiği bildiriliyor
Başbakan bu sabah İstanbul'a geldi Haydarpaşa’dan Denizyolları vapurile geçti, Park Otele indi
Başbakan B. Şükrü Saraçoğlu bu sabah, Anadolu ekspresine bağlanan hususî bir vagonla şehrimize gelmiştir. Başbakan İstasyonda, Vali Dr. B, Lûtfl Kır d ar, Emniyet Müdürü B. Ahmet Demir ve diğer bir çak zevat tarafından karşılanmıştır. Başbakanın. beraberinde hususi kalem müdürü ve yaverleri bulunmaktadır.
B. Şükrü Saraçoğlu Haydarpaşa’ dan İstanbul’a Û.25 de hareket eden Denizyollarının vapurile geçmiş vo Parkotele gitmiştir.
Başbakan dün akşam Ankara'dan hareketinde İstasyonda İç İşleri Bakanı Hilmi Uran, baa Milletvekilleri, Dış şlerl Bakanlığı Genel sekreteri, büyük elçi Cevat A^tkâlın, Ankara Vâll ve Belediye Başkanı Nevzat Tan-doğan, Başbakanlık müsteşarı Cemal Yeşil, Dış İşleri Genel sekreter birinci muavini Feridun Cemal Erkin, protokol genel müdürü Kadri Rlzan, Basın ve Yayın Genel müdürü bTeclim Veysel İlkin, Ankara Emniyet müdürü Şlnasl Turga ve diğer bir çok zevat tarafından uğurlanmiş'ir.
Feci tren kazası tafsilâtı
12 vagon parçalandı, 40 ölü, 32 yaralı var
Kazaya, Erzurum’dan gelmekte olan trenin hareket memurundan emir almadan yola çıkması sebeboidu
Londra 0 (A.A.) — İngilterenin eski Yakın Şark elçisi General Spears, Daily Telegraph gazetesine Filistin meselesine uzun bir makale tahsis etmiştir. General Spears, Arapların bağımsızlığa kavuşmak arzularının ehemmiyetini diğer milletlerin bilhassa Fransa He İngilterenin ne kadar hor gördüklerine işaret ettikten sonra şunları yazmaktadır:
«Milli Yahudi ocağının bugünkü mevcut şekille dağıtıl ansıyacağı aşikar İse de, Filistin’in bir Yahudi devleti olması yolundaki Siyonist taleplerini haklı çıkaracak hiçbir mânevi veya kanuni esas da mevcut değildir.
Filistin, Yahudi meselesine bir hal şekil temin edememektedir. Araplar ise bu meselenin halli için yardımda bulunmuşlardır. Onlardan daha fazlasını İstemek mâkul olmaz, Fazla olarak, Filistin’de yerleşmeye iıazır bulunan Avrupa Yahudilerinin tam »ayısı malûm değildir. Arapların arzusu hilâfına Filistin'e daha büyük miktarda Yahudi sokmağa çalışılmakla bütün Yakın Şarkta çok şiddetli bir Yahudi düşmanlığına sebebiyet verilebilir.
Flllstlnln taksim edilmesi de bir hal şekil değildir. Bu. Yahudllerl tatmin etmez ve Avrupadan gidecek Yahudi mültecilerine kâfi derecede yer bırakmaz. Diğer taraftan Araplar, kendi memleketlerinde bir azlık ol* mağı asla Istenıiyeceklerdir.
Mamafih, mili Yahudi ocağının Beyaz kitapsa tarif edildiği şekil İle muhafaza olunmasına Arapların İtiraz ederek müşkülât çıkaracaklarını »anmıyorum. Bu meseleye kolay oir hal şekli bulunamaz. Arapların muvafakatini kazanan, milli Yahudi ocağını kurulduğu şekille bırakan ve memleketin muhtariyetle idaresini hedef tutan hnl tarzı. Araplara ve Yahudlicre. adalete ve realiteye kam olan vecibelerimizle telif edilebilir tek hnl tarzıdır.»
Bir görüşme
Londra 9 (A.A.‘ — İngiliz Dış İşleri Bakanı M. Bevln, Sömürgeler Bakanı M. Hail İle Filistin hakkında saatlerce görüşmüştür. Bu görüşmeden son- '
radır ki. Arap birliği genel sekreteri Azzam beyi kabul etmiştir. M, Bevln, hafta tatilinde, Fillstlndeki Yahudi İdaresi şefi Dr. Weizmann Ue de görüşmüştü.
Sovyet Kahire elçisi Filistin’e gitti
Londra 9 (R.) — Sovyet Birliğinin Kahire elçisi dün FUlstlne gitmiştir, Seyahat resmi mahiyette değildir.
Nümayişler
Tclâvlv 8 (A.A.) — FhsUnln bütün şehir ve kasabalarında büyük Yahudi nümayişleri olmuştur. Fabrikalarda çalışma durmuş, mağazalar kapanmış ve sokaklarda seyrüsefer kesilmiştir. Vaziyete müdâhaleye hâzır bulunan İngiliz kuvvetleri Telâvlv civarında toplanmıştır.
Filistin'in bütün şehirlerine** nümayişçiler. Beyaz kitabın Fikİstlne Yahudi muhacereti hakkındaki hii-kiinılelnln İpkası hususunda İngiliz hükümetinin tasavvurları karşısında duydukları İnfiali ifade etmişlerdir.
Belgrad 9 (USİS) — Associated Press ajansının inanılır kaynak, lavdan aldığı bir habere atfen, bildirildiğine göre Dışişleri Bakanı Dr. Subaslç ve sandaiyasız Bakan Dr. Juraj Shutej, mareşal Tito kabinesinden istifa etmişlerdir. Bunlar, merkezi hükümet nezdinde Hırvatistan! temsil ediyorlardı.
Londra 9 (R) — Dün gece Betgrad’da neşredilen bir tebliğe göre Dışişleri Bakam Subasİç adamakıllı iyileşmiştir. Mamafih doktorlar uzun müddet bir kaplıcada istirahat entes'ne lüzum gösteriyorlar.
Bulgaristan Yunanistana tazminat verecek Londra 9 fR.‘ — Bulgar İstihbarat Bakanı, söylediği bir nutukta, Bulgtt-rlstanın, Bulgar işgal ordusunun se-bebolduğu zararlara karşılık, Yuna-nlstana tazminat vermece hazır ol-1 duğunu söylemiştir.

Askerî tıb talebesi
Ankara’ya nakil münasebetle bu sabah bir toplantı yapıldı
DİKKATLE”
Arşım geniş tutmamalı
Askeri tıp talebeslle bir kısım yurt-luların Ankaraya nakil İşi d olay isli e1 bu snbuh saat 9 buçukta Süleyman!- I yede biyoloji amfisinde bir toplantı ı çorabın . ..............
yapılmış, profesörler ve talebeler ha- | temin etmelidir.
zır bulunmuşlardır. ı Bundan maada, her öğretmen.
Operatör Hatlt Ziya Konucalp top-LflCftcrjnfle bulundurup kınlıyı açmış. Tıp fakültesi dniroml,. ... ....
Fnhrl Arcl de iyi bir yolculuk temenni etmiştir.
Askeri tıp son sınıf talebesinden,
Ercüment Palabıyıkoğlu ve yurllular ı ,Masri,f kapısı oluyor, adına da Hulûs! Gitrtürk kısa bir hl- D" *’—J_—:"J“ tabr.de bulunmuşlardır
Londra 9 (R) — Budapeşte Ytfdjfosu, pazar günü yapılan belediye seçiminin neticelerini dün gece ilân etmiştr. Seçime 600 bin kişi iştirak etmiştir Henüz sa. yılmamış ancak 4000 rey kalmıştır. Alman neticeye göre mu. halif liberal çifç! partisi kati bir ekseriyet kazanmıştır. Bu parti 290 bin reyden fazla elde etmiştir. Komünist . sosyal demokrat birliği ancak 245 bin rey alabil, m iştir.
Norveç seçimi
Londra 9 (R) — Norveç par. lam en tosu seçiminde İşçi partisi önde geliyor. Komünistler şaşı, ’acak kadar az rey almışlardır. İngiltere; Avusturya ve
Macar hükümetlerini tanıyacak
Londra 9 (A.A.) — Londranın iyi haber alan mahfilleri, İngiliz hükümetinin Viyana ve Buda, peşte hükümetlerini tanıyaca. ğını teyidetmektedirler.
Ankara 9 (Telefonla) — Ayın altıncı gününü yedisine bağhyan gece saat ikiye doğru Erzincan civarındaki Bağışta? istasyonlle İliç istasyonu arasında vukua gelen feci tren kazasını dün bildirmiştim. Kaza hakkında alâkadar adli ve İdari makamlar tahkikata el koymuşlardır. Hâdise yerine gönderilen bir imdat treni İle dört yardım treni temizleme işiyle meşgul olmaktadır. Vagonların enkazı arasından yaralılar ve ölüler tamamen çıkarılmışlardır. 40 ölü ve, 15 1-nln sıhhi durumları çok tehllkelL olmak üzere 32 yaralı tesbit edilmiştir. Yaralılar Sıvaş ve Erzincan hastanelerine yerleştirilmişlerdir.
Çarpışma 1910 numaralı İstanbul -Erzurum muhtelit katarlle Erzlncan-dan Sıvasa gelmekte olan 1967 numaralı katar arasında olmuştur. Kazanın vuku şeklinL tesbit etmek ve mesullerini tâyin eylemek üzere Devlet Demiryolları umum müdürlüğü, Hareket ve Cer daireleri başkan mua-vlhlerlle mütehassıslar dün hâdise yerine giderek tatbikata başlamışlardır. Umum müdür muavini Galip duran da bugün bir uçakla kaza yerine gitmiştir.
Yapılan ilk tetkikler, Erzurum İstikametinden gelen katarın şef treni le
makinistinin. Demiryolları usul ve nizamlarına aykırı olarak, İliç istasyonu hareket memurundan emir almadan ve hattâ, istasyon memurunun imzalaması Lcabeden föy dö marşı İmzalatmadan hareket etmeleri feci kazada âmil olmuştur.
Bunlar, birinci derecede mesul bulunmaktadırlar. İkinci derecede de, hiç İstasyon memuru, kendisinden İzinsiz hareket eden katarın bıı şekildeki hareketini Bağiştaş İstasyonuna bildlrmemekle hatalı görülmektedir. Çünkü, kendi istasyonundan izinsiz kalkan bir katarın hareketinden ancak on dakika sonra Bağışta? İstasyonundan muhtelit katar kalkmıştır kİ, hiç istasyon memuru vaziyeti kendi telgraflle o İstasyona bildirdiği takdirde, muhtelit katarın Bağıştaştan hareketine mâni olabllecektl-
Çarpışan trenlerde 12 vagon bir daha kullanılamıyacak bir halde parçalanmış bulunmaktadır.
Temizleme ekipleri hâlen vaka yerinde uğraşmaktadır. Mesul görülen memurlar nezaret altına alınmışlardır.
Haltın temizleme işinin bu akşama kadar bitmesi ve yolun açılması muhtemeldir.
Günler Geçerken
Ayakkabı terbiyesi
Kıbrıs’ta bir
hâdise
200 Kıbrışlı asker nümayiş yaptı, 1 asker öldü
. Londra 9 (R » — Dün Kıbrıs'ın Ma-gosa şehrinde karışıklıklar olmuştur. Bunu sebep., İtalyada» dönen 200 Kıbrışlı askerin denizaşırı yerlere gönderilmelerine karşı nümayiş yapmasıdır. çarpışmada bir asker ölmüştür.
Yunan seçimi
Londra 9 (R.i — Yunan liberal partisi başkanı Sofulis’in seçimi boykot
Okula giden kız çocuklarına vaktilc bir üniforma tesbit edilmişti. Bu meyanda göğüslük, etmek tehdidine rağmen, Yunanis-şapka. ve siyah kalın çorap mecburiyeti de vardı Şimdi piyasa, da siyah kalın çorap yok Hele sağlamı hiç yok. Böyle bir darlık zamanında renk mecburiyetinin kaldırılmalı. yahut sağlam siyah,
ıı». yarını sagjam sıyaıı, , piyasada bulunmasını •
tanda seçim 20 ocak 946 da yapılacaktır. Partinin İkinci başkanı ve Ve-nlzelos'un oğlu Sofoklls Venlzeelos İs-kenderiyede yaptığı demeçte seçimi boykot etme fikrinin aleyhinde olduğunu söylemiştir.

/,p,canı! tanımak için», talebeden fotoğraf istiyor. Piyasada fotoğraf mal. zemesi vokken. bu da ayrıca ...
Bu darlık devrinde arşını o j kadar geni; tutmamak.
-ı
Yeni tefrikamız yarın.başlıyor |
L. Malirel'niıi yazdığı. (Vâ . Nû) nun tercüme ettiği MUKADDES YALAN isimli tefrikaya yarın’ başlıyoruz.

N^antâşmdaki İngiliz erkek okuluna talebenin sokak ayak, kaplarile girmesi yasak. Hepsinin pabuçlukta bir çift — arkalı ve ökçeli, hemen takıvermesi kolay, hususî şekilde yapılmış — terlikleri var; onları giymeden içeriye adım atmıyorlar. Atmayın, ca da yerler tertemiz kalıyor, mermerlerin daima pırı! pırıl dur. ması binaya ayrı bir güzellik veriyor Ama bu usulün iyiliği yalnız temizlikten ve güzellikten mi ibaret? Kışın, yolda ıslanmış ça. murlu fotinleri çıkarıp evde kum kalmış terliklere kavuşmanın ayrıca bir zevki olduğu gibi, sıhhî bakımdan faydası da inkâr edilemez. Hattâ daha ileriye vararak diyebilirim ki ıslak ve kiril ayakkabı insanın maneviyatım bozar, çalışma hevesini kırar ve onu miskin, mızmız bir hale sokar. Sokak döniişii ayakkabı değiştirmenin az çok yorgunluğu giderdiği de bir hakikattir: evi benimsetmesi, sevdirmesi de hesaba katılmalıdır.
Herhangi noktadan bakılsa liizmlu ve faydalı görünen bu usuıle bütün okullarda riayet edilmesi istenir ama şimdi sokak ayakkabısını bile satın almakta zorluk çeken halkı bir. yüke daha sokmak insafsızlık olur Fakat eski ucuzluk, bolluk günleri ecri döner, belki de daha iyi günlere yetişmek imkânı bulunursa okul terliği usulünü kabul etmemek için sebep kalmaz. Hele bizim gibi daha pek yakın zamanlara kadar ev ve sokak ayakkabısını ayırmağa alışmış bir milletin zaten esasta kendisi, ııiıı olan hu usulü okullardan başlıya ra k yeniden benimsemesin! gayet tabii görmek lâzımdır.
Yağışlı havalarda eve üç misafir geldi mi arkalarından bir faraş dolusu çamur süpüriildiiğünü de şiı vesile ile hatırlatmak, tan kendimi alamıyorum. Misafirlere terlik giy diremeyiz; misafir le terliğini cebinde getiremez,,, ama paspaslan görmemezlikten gelnılyebllir. Hesabettim. apartman kapısında dışardan itibaren bili tel ve demir, öbürleri ot ve keçe dört paspas var: hususî kanıdaki de caba. Ziyaretçiler azacık himmet etseler, yani her pas_ ■ıastrı bir lâhza ayak sörfseler çıkıp gittikleri zaman ev sahiplerine ökçelerinin kirli hâtırasını bırakmamış, hizmetçiyi de arka. ..hırından ileri geri söyletmemiş i’hırlî’r Misafirin camıırlu izi, diklıat-ettim, aleyhinde dedikoduya kapı acıyor!
Refik Halid Karay
San ile 3
SOZUN GELİŞİ:
■ I
II
Hitler esrarı
iş görmede değer ölçüsü
İnsanların İş görme kabiliyetlerinin ölçüsü gördükleri iş. tir. Bütün serbes mesleklerde ancak iş görenler tutunur, yükselir. Çalışmıyanın yahut çalıştığı halde kendisine verilen İşi başaramıyanin aferin almasına, derece derece yükselmesine, pa. rasının artmasına imkân ve ihtimal tasavvur dilemez. Çünkü serbes meslek müesseseleri yalnız kabiliyetli, anlayışlı insanla, nn elinde yürüyebilir. Bu türlü insanlar bir araya toplanamamışsa girişilen ij? de başarılamıyacağindan dalma, iflâsı mukadderdir Bunun İçin serbes meslek müessesesinin başında bulunan iş adamının ilk muvaffakiyeti iş görme kabiliyetinde insanlardan mürekkep bir kadro yapabilmektedir.
Aynı düşünce yalnız serbes mesleklerde değil bütün fş gören müesseselerde hâkim olmalıdır. Halbuki devlet mliessesele. rinde bu düşünce hâkim değildir. Memur bareminin değer ölçüsü hâlâ kıdemdir. En yüksek, yani en çok kabiliyet, zekâ Istiyen makamda oturan memur en eski memurdur. Bu memur çaremin en küçük derecesinden işe başlamış, iki üç senede bir, sırf aynı masada iki veya üç sene oturduğu İçin, muvaffakiyet gösteren ve gösteremiyen arkadaşlarile beraber terfi etmiş, niha. yet en yüksek mâkanıa oturmak sırası geldiğinden müdür veya umum müdiir olarak o işin başına geçmiştir. Eğer hakikaten çalışkan ve bilgili bir memursa senelerdir edindiği tecrübelerle ol. gunlaşarak o mâkama gelmesinde isabet vardır.
Fakat yalnt2 seneler yahut çileler doldurduğu İçin o maka, ma gelmişse meziyeti yalnız muamelâtı bilmekten ibarettir. Evrakı usulü dairesinde havale eden bir âmirdir. Kendisinden bek. lenen işi, kırtasiyeciliğin bütün inceliklerde İdare eder. Fakat ondan büyük başarılar ve yenilikler beklenemez. Aynı işi daha biivük bir iktidarla yürütmek kabiliyetinde olan başka memur sırf genç olduğu, baremin istediği seneleri henüz doldurmadığı İçin İş görmesine imkân olnuyan bir masada uyuklamakla vakit geçirir, muztarip olur ve ilk fırsatta memurluğu bırakır gider. Meselâ bu harbde devlet İstifade edeceği adamları böylelikle kay. bet m iştir.
Serbes mesleklerde hâkini olan değer ölçüsü devlet baremi, ne de hâkim olmadıkça memur makinesi daima ağır işliyecektir.
Şevket Rado
il at
Bütün Rus gazetelerinin yeni bir lisan kullanmağa başladıkları bildiriliyor
Başkan Turman “Blitlin Milletler kendi menfaatlerinden evvel dünyanın hayrını düşünmelidir,, diyer
Isveç’de bulunduğu şayiası yeniden dolaşıyor — Muavini hâlâ ele geçirilemedi
LAVflLiN MUHAKEMESİ GÜRÜLTÜLERE SEBEP OLDU
Laval’in halk nazarında bir kurban vaziyeti almasından endişe ediliyor
Londra 9 ıR.) — La valin dünkü
muhakemesinde ne Laval, ne de avukatları bulunmamışlardır. Laval
mahkeme heyetinin kendisine müte-
m adi yen hakaret ettiğini, bundan
dolayı muhakemede bulun Buyacağını bildirmektedir. Adalet Bakanı La-val'in bugünkü celsede bulunması İçin müdahale etmiştir. Fakat buna rağmen kendisinin muhakemeye glt-mlycceğl anlaşılmaktadır. Bugün savcı iddiasını yapacaktır Adalet Bakanı yeniden muhakeme İsteğini reddetmiştir.
Londra 9 (A.A) — Brltanova'run siyasi muharriri şunları yazmaktadır: Laval dâvasının sebebiyet vermesi mümkün siyasi gelişmeler hakkında Paris'te endişe artmaktadır. Fransız'ların çoğu, dâvanın bir ölüm cezasile netivelmmesini istemektedir. Fakat diğer bir çoklan da. Laval’in hem de bizzat kendi hayatı tehlikede olduğu bir sırada «avukatlık» hayatının en güzel muvaffakiyetini elde ettiğin! söylemektedirler
Birçok Fransız gazeteleri, dâvanın
bu şekilde yapıl masın dan mütevellit tiksintilerini ifade ediyorlar. Bunlardan, mukavemet hareketinin organı olan «Liberation* gazetesi diyor kİ: «Dünyanın Fransız adaletine ve büyüklüğüne karşı beslediği itimat müthLş bir darbe yemiş olmasından korkulur.*
Her ne kadar Laval halen Fransa' nın en menfur adamı İse (Jf dâvasının onu bir kurban mertebesine yükselteceği ve bu suretle Laval’ln tehlikeli unsurlar İçin bir sembol olacağı korkusu umumiyetle İfade edilmektedir.
Yetkili bir Fransız müşahidi bu mesele hakkında yorumlarda bulunurken şunları sylemektedir: .Fena bir kanunu fena bir adama tatbik ediyoruz, bu suretle Laval İyi bir adam görünüyor. Bavcının gösterdiği şekilde bu İşte bir haksızlığa benzlyen bir hataya düşülemez, İlgili makamların dâvayı tâllk etmesi ve daha sonra bu dâvaya yeniden bakılması İhtimal! gittikçe artmaktadır.*
Londra 8 (AA.) — Daily Telegraph’ in siyasî muharriri yazıyor: M. Bevltı, bu nazik anda, Rusları tahrik edici, ve milletlerarası yeni işbirliğini müşkül kılar metılyette her hangi bir şey söylememek lâzım geldiğini müdriktir. Bununla beraber M. Bevln. Berlin konferansında kendisine tevdi edilen vazifeye devam için elinden geleni yapacaktır.
Müttefiklerle Rusya arasındaki münasebetler bakımından çok mühim olacağı sanılan bu hafta başında, siyasi akamete hâkim olan mercie Londra konferansının neticeleridir.
Gelecek, geçen hafta göründüğü kadar karanlık değildir Ve bugünkü gazeteler, yeni ümit ışıklarının parladığını. belirtmektedirler. Cuma akşamına kadar Molotof'un Londra' dakl resmj durumundan biraz olsun uzaklaşmayan ve Potsdam anlaşması üzerindeki Sovyet tefsirine bağlı kalan Rus gazeteleri ytnl bir tavır almışlardır. Cumartesi günü Sovyet Komünist paTtlsl organı olan Prpvda nın yeni bir ifade kullandığı vöri"-m üştür.
Daily Telegraph bu hususu belirtmekte ve Pravda'nm. Balkan memleketlerine yapılan sulh müzakerelerine Fransa'nın iştirak! imkânlarını tetlcifc etmekte olduğunu yazmaktadır
Diğer taraftan Pravda, Polonya, Yugoslavya ve Çekoslovakya’nın Almanya’ya karşı açılan savaşa iştirakleri hasebile, sulh andlaşmafarınır. hazırlanmasına dahil olmalarını ileri sürmektedir. Sovytt gazetest, sağlam bir sulh kurmak isteniyorsa, devletler arasında birliğin sağlanması zarurî neticesine varmaktadır
Times bu fikre cevap vererek Byr-nes, tarafından İleri sürülüp Molotof tarafından desteklenmiş olan daha geniş bir konferans teklif olunuyorsa. adı geçen memleketlerin, genel bir anlaşma 11e bu konferansta yerlerini alabileceklerinden emin olmaları lâzım geldiğini ve şimdi bütün meselenin, yeni bir konferans toplanmadan evvel Müttefiklerin aralarında daha sıkı bir anlaşmaya varmaktan İbaret bulunduğunu y*z-maktdır.
Amerika Avan Dışişleri encümeninin toplantısı
Londr s (A.A.) — Bu sabahki Lıgi-
Uz basınında yayınlanan bir habere göre, Birleşik Amerika Ayanının dış İşleri komisyonu, Rus - Amerikan münasebetlerinin gizil oturumda müzakere edecektir.
Birleşmiş milletlerin iştirakile toplantı fikri
Londra 8 (A.A. )— Daily Express'ın siyasi muharriri şunları yazmaktadır: Bütün birleşmiş milletlerin Iştl-raklle bir konferans yapılması hakkında M. Truman tarafından iler) sürülen fikir, uyandırdığı İlk tepirlere nazaran bütün Müttefiklerce kabul edilebilir mahiyettedir.
Parlâmentonun bu salı yapılacak toplantısında M. Bevlnin bu hususu bildirmesi muhtemeldir. Diğer taraftar, ı i nferans İçin kat! Mr karara varılmadan evvel M, Truman. M Attlee ve Mareşal Stalln'in görüşmeleri de İhtimal dahlllndedtr.
Aynı gazetenin Vaşington muhabt rinln bildirdiğine göre, Amerikan başkentinde hâkim olan kanaat, süratle bir şeyler yapılması gerektiği ve ancak «Yeni bir potsdam» ın fiili neticeler verebileceği merkezindedir.
Başkan Truman’m bir nutku
Nevyork 8 (A.A.) — Başkan Tınman, seyahatinin ilk durağını teşkil eden Mlssourl'de Caruhacsvlllc'dc dün okşam 70 bin kişinin önünde verdiği bir söylevde şöyle demiştir:
•Eğer birleşmiş milletler sulhesevr blı dünya kurmak ve atom enerjisi sırrının sağlıyacağı faydalardan İstifade etmek istiyorlarsa, aralarındaki münasebetlerinde, Kitabı Mukaddesin: «Sana nasıl muamele edilmesini istiyorsan yakınma ona göre muamele et» emrine riayet etmelidirler.»
Başkan, bütün milletlerin dlğerierl aleyhinde, kendi özel menfaatlerinden evvel, genel olarak dünyanın hasımı düşünmeleri ’ftzım geldiğini İlâve etmiş ve bunu müteakip İşçilerle patronların İşbirliği etme’erlndekl zaruret! belirtmiştir.
Aynı toplantıda, Rooseveit'n müşaviri M. Bemard Baruch Amerikanın sll&hsıslanması için henüz vaktin gelmemiş olduğunu ve gelecek olan bir anlaşma sulhu degU. bir İşbirliği sulhu olması gerektiğini söylemiştir.
Londra 8 (AA.) — Reuter'ln muhabiri bildiriyor: «Hltler'Jn hayatta olduğuna İnanmak İçin sebepler vardır» diyen General Elsenhover'in beyanatından 24 saat bile geçmeden Bitleri yakından tanımış olan bir kadın bu fikirde olmadığını söylemiştir.
Frav Marla Dresden adında ve 81 yaşında bulunan bu kadın, Hitlerln dostudur ve Bad - Godesberg’de bir otelin sahibidir. Chamberlaln 1938 de, Miinlch konferansından evvel Hlllerle burada görüşmüştür. Marla Dresden şunları söylemiştir:
«Bitler esir olmayı kabul etmiyecek kadar mağrurdu. 1925 tenberi otele sık sık gelirdi. Kendisini öldürmüş ol ması ihtimali kuvvetlidir.»
Frav Dresden, yakînen tanımış olduğu Eva Bravn hakkında da şöyle demiştir: «Eva’nın da ölmüş olduğunu zannediyorum. Almanya çöktükten sonra artık hiçbir şey ümidede-nıezdl. Her ne kadar, Münich’te herkes Hltler’lc Evanın öldüklerini söylemekte İse de ben buna inanmıyorum. Fakat beraber yaşadıklarını biliyordum.»
Frav Dresden, istilâ gününden bir gün evvel Hitlerln Berghof’taki ikametgâhında bir evlenme töreninde hazır bulunmuştur. Bu törende Hitler çok neşeli görünüyordu. Hattâ bir kadeh şampanya bile İçti ve buna hayret ettik. Zira Hitler katiyen alkollü İçki kullanmazdı. Akşam üstü Eva da dahil olduğu halde, hepimiz Hitlerln muavini Martin Bormann'ın evine gittik: çünkü Hitler çalışmak İstiyordu. Zannederim generallerlle konferansta İdi. Berghof'tan ayrılırken Bitleri çok neşeli bıraktık.
Neşesinin sebebi şu İdi: Aldığı asker! raporlara göre, o gün başlaması gereken İstilâ başlamamıştı ve Hitler tehlikenin bertaraf edildiğine kani İdi.
Hitlerl şon defa 1944 haziranında gördüğünü şöyllyen Frav Dresden şunları İlâve etmiştir; «çok ihtiyarlamış görünüyordu. Generalle.'110 kon feransa başlamadan evvel kendisine enjeksiyon yaptırıyordu. Eva. bana. HJtler'in bu konferanslardan çok bitkin olarak çıktığını söyledi. Bu enjeksiyonların mahiyetini sordum: fakat zannediyorum ki. bunlar Hitlerl biraz canlandırıyorlardı.»
Frav Dresden, Eva için şunları söylemiştir: «Eva, son günlerde Hlllerle evlenmiş olsa bile, bir Führer karısı gibi giyinmiyordu.»
Frav Dresden’in hazır bulunduğu meclislerde Eva. Bitlere «Führerlm» diye hltabedlyormuş.
Frav Dresden. Eva'nın, Hıt'er üzerinde büyük tesiri olduğu kanaatindedir. O, Eva’yı her zaman Hl’lerln uzaktan akrabası zannedlyormuş.
İsveçte imiş
Londra 8 (A.A,) — Bu sabahki bazı İngiliz gazeteleri, Bitlerin İsveçte yaşamakta olduğu hakkında Stokholm'-da dolaşan söylentileri yayınlamıştır.
Stokholm 9 IA.A.» — Hitlerln belki de hâlâ hayatta oduğu hakkında General Elsenhover'in yaptığı demeç üzerine, Müttefiklerin c ramağa devam ettiği Martin Bçrmannın — Hitlerln muavini İdi — İsveçte olduğu ve belki Führerin de bu memlekette bulunduğu hakkında dün akşam Stok-holm'da bir söylenti dolaşmakta idi. Bormann hakkında dolaşan diğer bir söylenti de onun b;r'—- zamandanbe-r! İsveç kırlarında bir malikânede saklandığı, fakat İsveç makamları tarafından bu hafta Müttefiklere teslim edileceğidir
Bu söylenti yetkili memurlar tarafından derhal tckzibedilmiştlr. Başlıca nazi suçlularının dâvasına başlanacak olan 5 kasım tarihinden evvel Martin Bormann'm tevkif edilebileceği hakkında dalma bir ümit mev-cudolduğu Müttefik mahfillerinde İleri sürülmektedir. Eğer Bormann bu tarihten evvel bulunamamış olursa, aleyhinde yapılan İthamlar kendisine bütün Alman basını ve Müttefik radyoları vaşıtaslle bildirilecektir. Bundan maksat, hâlen hayatta İse gıyaben yargılanacağını öğrenmesidir.
Hess tnçrjhereden Almanyaya getirileli
Berlin 8 (AJ3.) — Burada dûn akşam bildirildiğine göre. Rudolff Hess, başlıca harb suçlularının Nurembcrg' de yapılacak olan mahkemeleriyle İlgili olarak hava yolu ile Ingiltere-den Almanya'ya götürülmüştür Dâva için iddianameler hazırlanmış bulunmaktadır. Vesikaların birer nüshası sah günü Goering. Hess, Ley diğer 21 «*nt»a dağıtılacaktır

İran’da durum
Çinde bir çarpışma?
Vahim hâdiseler oldu, Başbakanın istifa edeceğinden bahsolunuyor
Çunking kuvvetleri Japonlarla birlikte komü-münistlere hücum etmiş
Beyrut 9 (R) — İran’da siyasî durum vahim bir safhaya gir. m iştir, İran Başbakanının istifa etmesi muhtemeldir.
VEFAT
Paris 9 (R.) — Henüz teeyyüdetmi-yen bir habere " - • -
vetlerl Mareşal emrilç civarda vetlerl Mareşal , ____ * __
Shangal arasındaki komünist kuvvetlere hücum etmişlerdir Çarpışma devam etmektidlr.
Delhi 9 (R.i — Çunking devleti ile Komünist şefi arasında cereyan et-
göre. Çunking kuv-Şan - Kay - Şek'in bulunan Japon kuv-Çan - Kay - şefÇln
Gazilerin en büyük hatası
30 bin metre yükseklik
Vaktinde İn eril ter ey i istilâ etmemek olmuş
Belçikalı Pıcard bir bolon hazırlıyor
New_York 9 (R) — Almanla, nn İtalya cephesi komutanı ma. reşal Kesserling bir Amerikan gazete muharlrine demiştir kİ:
«Nazilik ölmüştür, fakat yeni ihtilâllerin kopmasından korku. Itır. Bu harbde Almanyanın en büyük askerî hatası tnglltereyi vaktinde istilâ etmemek olmuş, tur.» ___________________
Nevyork 9 (A.A.) — İngiltere'den
gelen meşhur Belçikalı fen adamı Plcard, otuz kilometre yüksekliğe
Satışa çıkarılan ithal I malları
Tahmis Camlı handa Haini Pinhas’ a tıraş bıçağı. Gal. Kar a köy palas karşısında Yakup Soygenç'e krom rezistans teli, İsi. Cermanya handa D. AJcgönül’e sürmlei kompas, İst. Haçopulu handa Fol at Ltd. e dokuma tarağı, İstiklâl cad. 239 da Ottaş tomobll T. A. Ş. ne oto akşamı, oto makas, ana kat, oto ön dingil v. s., Gal. Hezaren caddesinde Teknik T. A. Ş. ne tlektrik sayacı, İst. Dikran-yan handa Nafiz Fahir Haydar’a tıraş bıçağı, İst Marpuççuiar 2 de Kamlk Hazaryana anilin boya, Gal. Bahtiyar handa Fauslln de Pederelli' ye ftin pudr, Gal. Kardeşim sokak 27 de Tibet İth. thr. a pencere camı, Y. Kule K. Çeşmede N Orlyettas vP Y Kefalas’a sodyum sülfit, müstahzar (Irgaten). İst, K. Ticaret handa Türkiye Eczacılar deposuna termometre, amldroplrin. teobromln, Gal. Ada handa Mustafa R Dokuzağaçlı’ya çinko üstübeçl, İst. Ankara cad. 91 de Marl Levl'ye alüminyum oksit. İst. Erzurum handa Türk Transport'a jelâtln merdane tutkalı, İst. Basl-
KÜÇÜK HABERLER
ir Üsküdar’da ka'apiııt eden Sabri, narhtan fazla olarak kuyruk yağının kilosunu İki yüz (111 Kuruştan sa’ar-ken yakalanmış, milli korunma savcılığına verilmiştir
* Evvelce reçeteleri iıükûm«.ı tabipleri tarafından tasdlka tâbi tutulan Optaiidon ve Bel'ergal müstahzarlarının eczanelerde yalnız hekimlerin reçeteleri mukabilinde satışı serbts bırakılmıştır.
it Kasımpaşa’da oturan Karman İsminde bir genç kızın, âni surette öldüğü savcılığa ihbar edilmiş, Adalet doktoru B. İzzet Işeun cesedi muayene ederek. Kâramn'ın bir çocuk düşürme hatasına kurban gittiğini görmüşse de ölüm mahiyetinin kati surette tesbitl için morga kaldırılmasına lüzum göstermiştir.
Sıkabilecek olan yeni Mr stratosfer rrt ,c"’ «e»»™»» «f
: . . .. . . _ ..... nnestjeTİk «flit Tst. Aslrcfpnrıl cari-
A Münir isminde oir genç evinde kestiği ölü bir beygir etini dana eti diye Fatih’te bazı kasaplara satmakta iken görülerek yakalanmış adll-yeye verilmiştir. Münir, asliye sekizinci ceza mahkemesinde yargılanacaktır
Amerika Ayanından Pepper Ankara’ya geliyor
Ankara 9 — Sovyetler Birli, ğinde ve orta Doğu'da bir seya. hat yapan Amerika Ayan âza.
balonunun imaline çalıştığını bildirin İştir.
Belçikalı fen adamı, bir tek balon yerine bir araya getirilmiş yüz balon İmal etmeyi ve bilhassa plâstik maddeler kullanmağı derpiş etmektedir. Balonun sepet! alüminyumdan yapılacaktır.
İstanbul Birinci noterlik başkâtibi Ziya Gökçen, Emniyet Müdürlüğü doktoriom-dan Lûtflye Gökçen, Milli korunma kontrolörü Naciye Gökçen, Makbule ve şadıye Gökçenle, Beşinci icra memuru Ulviye Saygın’ın babalan ve 4 üncü İcra memuru Emtn Saygın ve Hayriye Gök-çen’ln kayınbabası Emekli polis müdürlerinden
HALİT GÖKÇEN
melcte olan konuşmalara dair bugün kından Peppere bugün Ankaraya ÇunkJng’de resmi bir tebliğin ne$- p^ı^v»!..
redllmesl beklenmektedir. gcıcucnur.
Çilnking hükümeti biitun siyasi partilerin delegelerini toplıyan bir konsey kurmak üzeredir.
Bir Türk kızının Paris’te muvaffakiyeti
11 kokul binası yapmak mükellefiyeti
Ankara 8 — Köylerde olduğu gibi şehirlerde de İlkokul binası yapılması mükellefiyeti hakkında
Emir Abdullahın demeci
Bağdat 8 (A.A) — Emir Abdullah Erdüne dönmeden evvel Bağdatta yapmış olduğu beyanatta «Büyük Suriye» meselesi halledilmedikçe diğer Arap memleketleri Içm güvenliğin sağlanamıyacağını söylemiş ve Libya hakkında İyimser olduğunu, fakat Trablus hakkında hiç bir malûmatı olmadığını bildirmiştir. Emir, kuzey Afrika meselesini İhmal etmemenin Arap birliği İçin vazife olduğunu İlâve etmiştir.
anestezlk. süit.. İst. Aşlrefenol caddesinde Anadolu ecza deposuna Balsam peru, Ramlz Kışla 27 de Türk Lâstik fabrikasına kaolin, dark wit-bro, İst. Kısmet handa Sadık Yümni' ye neft yağı. Gal, Sermet handa Akün Tic. ve Sanayi'g anilin boya, İst. Tomruk sokak 28 de M- Tarık Ana-farta’ya bakalit tozu, İst. Arkadaş han Miltlyadl Hayaloğlu'na sedef düğme. Tahtakale cad. 39 da N. ve A. Güİlzari kardeşler'e sülfit kâğıdı. Gai. Voyvoda handa Vitalis Beyo'ya matbaa kâğıdı, tst. Ankara caddesinde Basım İstihlâk kooperatifine matbaa tutkalı. Bursa Uzun çarşı'da İhsan İpeker'e sun! ipek ipliği, tst. Katırcıoğlu handa Halil Ali Bezm:n'e pamuk ipliği, İst. Yenipostahane cad. J ananladl'ye hazır erkek İç çamaşırı. İstiklâl cad. 272 de Llon mağazasına yün mensucat (Ofise devir), Y. Kuel K. Çeşme'de S G. Sotlradls’e manda ve sığiT derisi.
BORSA
8/10/Î945 fiatlert
Londra üzerine 1 sterllD Nevyork üzerine lOo dolar Cenevre um İsviçre Fr Madrid üzerine 10ü pezeta Stokhnim ürerine 1110 Kuron
5.22
130.50 30.3255 12-9375
31 1325
ESHAM Vfe rAHVİtA'l
8/10/945 akşamı velat etmiştir. Cenazesi 10/10/945 çarşamba günü Büylikadadan motörlç Sirkeciye nakledilerek Beyazıt camiinde öğle namazını müteakip kaldırılarak Edlmekapıdakl fiile mezarlığına defnedilecektir.
Mevlk rahmet eyllye.
Paris gazetelerinin yazdığına göre, bir kanun tasarısı hazırlanmıştı, Chatlet tiyatrosunda oynanmakta )Tasan tetkik edilmektedir Katî î,“„ O “E*" mahiyetini ald.ktan sonra Mec.
Alglon piyesinde bas kadın rollerin- , ,,
den birini Aliye Sabriç adında İs- lse venlecektlr.
tanbullu bir Türk ızı yapmaktadır. Aliye Sabriç Brüksel'de okumuş, konservatuvardan çıkmış Fransız sahnelerinde bir çok piyeslerin temsillerinde bulunmuştur.
Belçikada bir çarpışma
New.York 9 (R) — Dün Bel. çikada Kıral taraftarları ile aley. tarlan çarpışmışlardır. Polis kA. nşarak sükûtu iade etmiştir.
Kilosu beş buçuk kuruştan odun
Ankara 9 (Telefonla) — Belediyemiz şehrimizin ihtiyacını sağlamak için satı naldığı odunlardan, dün 6 vagon daha getirtilerek kilosu beş buçuk kuruştan satılmak üzere mu-tellf mahrukat depolarına dağıtılmıştır.
ÖLÜM
Necmıye Yalvaçın biraderi. Meliha, maliye müfettişlerinden İbrahim, Dr. Samlm Mostar Ailesinin amcazadesi, Sümerbank müfettişlerinden Cevat Taşçı'nm dayısı, eczacılar cemiyeti eski reislerinden ve istikamet eczanesi eski sahibi
HAŞAN RAUF GÖRGÜLÜ
vefat etmiştir. 10 Ekim 1945 tarihinde Şlşll’de operatör Ralfbey sokak ıs numaralı Mer’a apartımanmdan saat on birde cenazesi kaldırılarak Teşvikiye camiinde öğle namazını müteakip dini merasim yapılarak Aile kabrine defnedılecekUr.
Edirne beden terbiyesi okulu
Edirne (Akşam) — Şehrimiz kız öğretmen okulunda açılacak olan Beden Terbiyesi okuluna 62 talebe iştirak edecektir, öğretmen ve kadroları gelmiştir. Okulda yapılacak tamir işi biter bitmez tedrisata başlanacaktır. '_________
Yunanistan kereste almak istiyor
Yunanistan kereste almak üzere memleketimize müracaat etmiştir.
Temaslar müspet netice verirse 5 bin metre mikâbı kadar lhracedlle-cektlr.
% 5 faiz» ikramiyeler:
1933 Ergani
1938 ikramiye» Milli Müdafaa
Demiryolu ikramiyen % 7 faizli rahvlller: Sivas - Erzurum i Sivas - Erzurum 2-7 1941 Demiryolu ı 1941 Demiryolu n 1941 Demiryolu in Mim Müdafaa 1 Milli Müdafaa Q Mİ1U Müdafaa m Anadolu Demiryolu Grupü: Tahviller 1-2
Hisse Senetleri % 60 Mümessil senet Hisse senetleri: Merkez Bankası T. îş Bankası T. Ticaret Bankası Aslan çimento
BORSA DIŞTNDA ALTIN FİATLERt Gulden Reşadiye
İngiliz
Külçe (Blr granul
24.90
2220
21.25
98.90
143 —
15.—
4.20
9.19
33.78
>5.30
12.80
8 28
0 Ekim 1945
a ta g a m
Sahile 3
ftKŞAMDAN AKŞAMA
Havyar kesmemek ve
Sinek avlamamak
Bir dtistum Çengeloğlu Tahir paşayı çok seviyor ve fırsat düş. tükçe onun şu hoş menkıbesini anlatıyor:
Mensup bulunduğu donanma, yi ıslah işini ona vermişler. Ta. hir paşa da, devrin en ileri do. nanınası olan İngiliz gemilerin, de lıangi işlerin kaç dakikada yapılacağını tesbit ve not etmiş. Bunları maiyetine ilân da etmiş.
Filânca yelken yedeği ambar, dan şu kadar dakikada mı çıka, rılarak filânca direğe takılacak? Bir düdük. Göz saatte, Yapıldıy. 8a aşkolsun!- bile yok. Tapıl, inadıysa, beceremıyenjeri kal. dır. at denize... Artık ne halleri varsa görsünler!
Bunun üzerine, tabiî, millet çakı gibi olmuş.
***
Aynı usul simdi de tatbik edil, sin diyemeyiz ama, aynı netice, ye şimdi de varmaktan başka ça. re yoktur. En ileri memleketler, de, en ileri insanların verimi her neyse bizim tç’n mikyas, hedef o olmamalıdır. O olmamalı; zira rekor kırmak lâzım, biraz daha ilerisi olmalı. En ileri milletler, de, hu rekor kırmak fikri mev, cut bulunduğu irin bizde de bu. lunmalıdır «Bizde olabilir mi?» diye meyus oluyorsak, evvelâ, «aşağılık duygumuzla» savaşma, h:
— Biz tarihin şu anında tek. nik cihetlerden geri kaldıksa, ta. rih yalnız şu andan ibaret değil, d'r. Geçen asırlarda, hele meselâ on altıncı asırda, yalnız Osman. Iı ülkesle değil, bütün dünyada, ki diğer Türk devletlerde boy ölçüşecek cemiyet yoktu. Askerlik, mimarlık, teşkilâtçılık, musiki, tezyini sanatlar cihetinden asır, larca herkese üstündük! Bir cok milletler, teknik geriliğini, kısa lamanda telâfi ettiler Biz de edebiliriz. Koskoca tarihin bir anındaki aksaklık b>zi ümitsizliğe düşürmemeli! . diye diişiin. meliyiz.
Düşünmek, savaşmak ne su. retle olacaktır? Son yıllarda: «Biz üstün milletiz!» diyenlere çok raslandı. Fakat fiilî eserler de lâzım.
Ay İnesi iştir kişinin lâfa bakılmaz!
tş ile de ispat etmeli, öyleyse iş hayatında, Çengeloğlu Tahir paşanın miyan miyardır.
— İş başında «ekiz saat mi kalıyorum? Bu sekiz saatte âza. mî ne randıman alınır? Üçer sa. hifeden Î4 sahîfe mi? Bu rekorumu elde etmeliyim. Başkaları otuz sahile çıkarıyor. O rekora yaklaşmalıyım.
Bu, ferdisi... Bir de cemiyet ölçüsünde:
— Bizim faal nüfusun üçte bi. rinl teşkil eden ziraatçı ancak ekim ve hasat zamanlarında pa. çalan sıvar Artakalan aylarda yangelir. Halbuki dünyanın her memleketinde. kövlüniin her ava göre türlü isleri tesb:t olunmuştur. Hepsinde harıl harıl çalışı, hr: Kümes, ağaç, hayvan, inşa, »t, tamir, balıkçılık, tuzlama kurutma, tezgâh, ilh .. Memleket mikyasında bunları ihdas etmek.
Türkiyenin belki de beş iktisa. di nüfusu, en İleri bir memleketin bir tek İktisadî nüfusuna te. kabül edebiliyor Bu, teknik ge. riliğinden ziyade, tavsak verimdendir. Altı av ayağını uzatmaktan, yahut virmi dört sahife yerine dört sahife cızıktırmaktan, dır
Çengeloğlu Tahir paşa, bu memleketin bu devrinde bize rehberlik edecek muhterem bir şa^sivett’r (Vâ _ Nü)
Türk - İsviçre ticaret anlaşmasının metni bekleniyor
Türk - İsviçre ticaret anlaşmasının tam metni gelmediği İçin tacirler hâlâ tereddüdetmekte ve karşılıklı temasın ne şekilde yapıla cağını bilememektedirler.
Bundan evvel meriyette olan anlaşma takas esası üzerine idi. Yeni anlaşmanın esası tom olarak belli olmadığı için tacirler hâlâ takas sistemi üzerinden yürüyorlar. Halbuki yeni anlaşma serbest dövize dayanan kierlng sistemi üzerine yapılmıştır.
Alâkadarlar bugünlerde Bakanlığın daha geniş bir açıklama yapmasını bekliyorlar. ________
> Geçenlerde binalarından biri yanan Üsküdar Mithat paşa kız sanat enstitüsünün yangın dolayıslle öğretime başlaması bir hafta gecikmişti, lcabeden hazırlıklarını bitiren ve eksiklerini tamamlıyan okulda dünden itibaren derslere başlanmıştır.
ŞEHİR HABERLERİ
Ingiltere ile ticaret
Yeni bazı temaslar oluyor
Ingiltere 11» ticaretimizin gelişmesi için Ticaret Bakanlığı son günlerda faaliyetini arttırmıştır.
Öğrendiğimize göre İngiltere İle yapılan temaslar neticesinde İnglllz-İer bizden üzüm ve İncirden başka palamut, tiftik, bakır almak İstiyorlar. İngiltere karşılıklı ticarette bilhassa takas sistemini tercih etmektedir.
Diğer taraftan piyasada dolaşan şayialara göre İngiltere bize berteli ilerde ödenmek üzere muhtelit cins ithal malı verecektir. Bu hususta temaslara devam olunmaktadır.
Bu temaslar müspet netice verirse Ingiltere 11e iyi İş yapılabilecek ve bilhassa fazla miktarda mat getirtt-lebllecektir.
Tramvay yerine troleybüs
Bayındırlık Bakanlığı, İstanbulda ve bilhassa Üsküdar - Kadıköy halk tramvayları şebekesinde troleybüsler İşletmesinin mümkün olup olma-1 dığını belediyeden sormuştur. Belediye. Bakanlığın bu sorusuna cevap vermek üzere tramvav şebekelerinde tetklkat yaptırmaktadır
Dün bu maksatla belediye reis muavini B Nazif Seçkin, beraberinde teknik müşavirler olduğu halde Üs-kiidara giderek Üsküdar - Kısıklı, Üsküdar - Kadıköy ve Kadıköy - Bostancı hattında incelemeler yapmışlardır. Söylendiğine göre Üsküdar -Çamlıca arasında troleybüslerin 1?-Iet!’~,(v5l mümkün görülmektedir.
100 bin ampul
Pek vakında Kalka dağıtılacak
Memleketimize ithal edilen yeni mallar arasında mevcut bulunan elektrik ampullerinden Ticaret Bakanlığı İstanbul hissesine yeniden 100 bin ampul tahsis etmiştir. Bunların 05 bini 110. 35 bini 220 voltluktur. Ampullerin tevzi şekli yarın toplanacak olan dağıtma heyet) tarafından tesbit edilecektir.
Yeni gelen ampuller şimdiye kadar almayanlara verilecektir Avlık sarfiyatı 50 kilovata kadar olanlara geçen dağıtmada ampul verilmişti. Bu sefer aylık sarfiyatı 50 kilovatla , 100 kilovat arasında olanlara Üç°r ampul verilecektir. Dağıtma şekil geçen seferki gibi olacaktır.
Şile orta okulu açılıyor
Milli Eğitim müdürü B. Halil Vedat Fıratlı. belediye reis muavini B. Rlfat Yenal ve diğer zevat Şileye giderek orada bu yıl öğretime başlamasına karar verilen orta okulun açılmaslle. yeni yapılmakta olan ilk okullarla meşgul olmuşlardır. Bundan başka milli eğitim müdürü Şile öğretmenlerinin toplantılarında da hazır bulunmuştur.
Eminönü^ Unkapanı
Sahil yolu için yeni istikamet çizilecek
Eminönü ile Unkapanı arasındaki sahil yolunun açılması için belediye, Belediyeler Bankasından üç milyon liralık bir istikraz yapmıştı. Bu para İle evvelâ Unkapanmdan başlanmak şartile Eminönüne kadar uzanan sahadaki binalar birer birer istimlâk edilerek yıktırılacaktı. İstlfcâk muamelesine başlanmak üîere kıymet tahmin heyetleri kurulmuş ve bunlar İşe başlamışlardı. Bu sırada hükümet İstanbuldakl mesken azlığını göz öniîna alarak mevcut buhranı bir kut daha arttırmamak !çm meskenlerin istimlâk edilmemesin! belediyeye tebliğ etmiştir. Emlnö/ıtl İle Unkapanı arasındaki binaların hemen hepsi depo, mağaza, ticarethane olduklarından hükümet bunlar hakkında menafli umumiye karan vermiştir.
Açılacak yol, tamamlle sahili takl-betmlyecektlr. Ancak binalara kıymet takdiri ile İstimlâke hemen başlanmasına İmkân görlilememcFtedlr. Bina sahipleri çok kere konan kıymetleri k&fl görmlyerek mahkemeye müracaatla İtiraz ettiklerinden bunun muamelesi de hayli uzayacaktır. Bundan başka B. Prost İmar plânında Eminönü - Unkapanı sahil yolu İçin bir istikamet çizmişti. Fakat bu istikametin tatbikatta bazı değişiklikler göstereceği göz önün» alınarak İstimlâk yapılırken istikamet de tâyin edilecektir. Bu hatamdan yeni yol üzerine hangi binaların geleceği şimdiden belli olmamaktadır.
Bir çırpıda
Güzel bir hiddet
Zeytinyağı rekoltesi bu yıl 38 bin ton
Tsebit edilen fiatleri iyi bulan yağcılar satışların serbes bırakılmasını istiyorlar
1 eylülde Ticaret Bakanlığı ta. rafından neşredilen nebatî yağ. lar ve zeytinyağlar kararnamesi, nin tadiline dair bugünlerde Ti. caret Bakanlığının bir tamim neşredeceğini ve bu hususta An-karada bir toplantı yapıldığını yazmıştık.
Yeni kararname bu seneki re. kolteye tatbik edilecektir. Henüz bütün istihsal bölgelerinin istih. sal miktarları bildirilmemekle beraber yen! sene yağ rekoltesi 36.38 bin ton tahmin ediliyor. Bir yağcının fikri
Dün zeytinyağının yeni duru, tnu etrafında şehrimizdeki zey. tinyağcılarla bir görüşme yaptık. Yan toptancı yağcılardan B. Mustafa Pak şunları söyledi:
«— Ticaret Bakanlığının eylû. lün ilk günü yayınladığı kararnamedeki hükümler esas itibari, le iyidir. Zaten eski kararname, nin sıkıcı durumunu ıslah etmek için Ankaraya gitmiş olan yağcı, lar yeni hükümlerin konmasına çalışmışlardır Evvelce konulmuş olan fiatlar bütün yağlar Tarım Satış Kooperatifleri tarafından satılsaydı belki uygun olurdu. Geçen seferki kararname daha ziyade nazarî olarak çıkarılmış bir kararname İdi, yenisi İse piya. saya uyan bir kararnamedir. Si. ze bir misâl vereyim:
Kararname ilk çıktığı zaman elde mevcut yemeklik dediğimiz yarım, 1,5 hattâ 2,5 . 3 asitllk yağlar derhal tükeniverdi ve geriye yüksek asitli, hattâ sabunluk yağlar kaldı,.
Bu yağların yenilebilmesl için «kupaj» amel iyesine tabi tutul, ması, rafine edilmesi İcabediyor. du. •
Rafine masrafı ise tesbit edilen Çatlarda hesaba katılmamış, ti. Bu yüzden fazla asitli yağlar, la" rafine edilmiş yağların fiatlarj ' arasında 4.5 kuruş gibi pek az bir fark bulunuyordu. îste evvelce geçirdiğimiz buhranın başlıca sebebi budur. Bittabi vağlar derhal sabun haline getirildi iyi olanlar el altından satıldı.
Yeni kararnamede ise bütün bu mahzurlar düşünülmüş ve fi. atlar ona göre tesbit edilmiştir. Bu seneki yağ rekoltesi ivi oldu, ğuna göre zeytinyağında bir buhran beklenemez. Eğer Bakanlık hakikaten söylendiği şekilde satışlarda da âzamî şekilde serbes. tiye rlavet ederse o zaman memlekette bir yağ darlığı değil, bol. luğu hüküm sürecektir.
Zeytinyağı durumu
Diğer taraftan Balıkpazarınm maruf yağcılarından biri de memleketin zeytinyağı durumu hakkında şu İzahatı verdi:
«— Bu seneki yağ rekoltesi Is. tihsal mıntakalarından aldığım telgraflara göre 38 küsur bin tondur k| bu miktar geçen sene, lere nazaran hayli ferahlandın. cıdır. Bu bakımdan zeytinyağın. da bîr istihsal darlığı bahis mev. zuu olamaz. Yalnız zeytinyağı satışı nasıl yapılacaktır?
Devletin elinde devlet hissesi olarak alınan ve alınacak olan hisseden muazzam stoklar biri. İrecektir. 38 bin tonun en az 9 bin tonu devletindir. Açaba geri kalan miktar serbest olarak satı. labllecek midir?
Aynı zamanda yine Ticaret Ba. kanlığı emrine diğer neabtt yağ. lar verilecektir. Bu yağlardan ar. ta kalanları tüccar müstahsilden alacak ve müstehlike satabilecek midir?
Bunlar önümüzdeki günlerde zeytinyağı ve diğer nebatî yağlar bakımından düşünülecek şeyler, dir.
Filhakika kararnamede tesbit edLlen fiatlar İyidir. Fakat ev. veldenberl olduğu gibi eğer hükümet satışları takyldetmeğe kalkarsa flatlerin iyi olmasına rağmen yine bir kara borsa mey. dana gelecektir. Zira el koyma,
talebi psikolojik olarak arttıran ve arzı azaltan bir sebeptir.
Bu bakımdan devlet hissesi alındıktan sonra diğer satışların serbest olması bilhassa müstah. sil lehine bir haldir.
Zeytinyağında biraz daha fe. calilik isteniyorsa hükümetin Çiğitten imal edilen pamuk yağı istihsalini arttırması ve bu yağ. lan da müstehlike arzetmesl ge. tektir.
Zira memleketin birçok yerleri nahall! olarak muhtelif madde, lerden çıkarılan yağlar hariç pa. muk yağı yemektedir. Yeni kararnamede pamuk yağının kilosu 187 kuruş olarak kabul edilmiştir.
Bunun perakende satışı ise 208 . 210 kuruş üzerinde oynıya. cak demektir kl bu fiat pamuk yağı yiyen müstehlik İçin nor. maldir,»
Bir müstahsil ne diyor?
Bundan başka zeytinyağı müs, tahsillerinden olup halen şehrimizde bulunan bir tacir de mem. fekette zeytinyağı ve nebat! yağ. iarın vaziyetini görmek icln yan. tığı bir seyahatin intihalarını şöyle anlattı:
(— Bütün İstihsal mmtakala. tını dolaştım. Ayvalık, Edremit ve havalisinde yağ durumu iyi. dir. Keza Marmara bölgesi yağlan da gecen seneden fazladır. Haber aldığıma göre Antep böl. gesinde Kilis bu yıl hem cinsce, hem de miktarca İyi istihsalde bölünmüştür.
Edindiğim İntihalara göre her taraf zevtinvağı yememektedir. Meselâ Trakvada «Şırlağan» ya. ğı nam'yle susamdan alınmış bir vağ mevcuttur ki eğer mahalli idareler bunun istihsalini arttı, rırlarsa o tarafın zeytinyağı İs. tıhlâkl cok azalacak ve ancak büyük şehirlere İnhisar edecek. t>r. Keza şimal! Anadolu ve şar. kî Anadoludâ zeytinyağının adı bu harbde duyulmuştur.
Hakîkaten bolce bölge halkın yemeğe alıştığı yağlar etüt edilir ve bu yağların İstihsali arttırılır, sa değil zeytinyağı sıkıntısı çekmek. senede en az 15 bin ton yağ Ihracetmek ve bol bol döviz ge. tirtr”-’k mümkündür.»
İş Bankası kumbara ikramiyesi
Türkiye İş Bankasının «Küçük Cari Hesapları, arasında tertip eylediği 1045 İkramiye plânının 24 Ağustos çekilişinde İstanbul’da Büyük Yalıda 923 metre karelik sayfiye yerinin İzmir'de bayan Hatlce Mustafa adında bir ta-
kllring sistemi üzerine yapılmıştır, ber vermiştik. Resmini neşreyledlği-mlz bayan Hatice, mübadele suretiyle Kandlye'dcn îztnlre gelmiş ve ls-Kân edilmiş bir rençper ailesine mensuptur. Kocasının ölümünden sonra çalışarak geçimini sağlayan bayan Hatice arttırablldlğt mütevazı paralan İş Bankan'na yatırmıştır. Kendisi Banka’nın tertlbcyiedlgl 1046 plânının btlyük ikramiyesini kazanmış olmaktan sevinç duymuş va hediye edilen arsa üaerlne toplayabildiği paralarla ilk fırsatta bir küçük bina yapmak tasavvurunda olduğunu söylemiştir.
Öğrendiğimize göre İş Bankası 1940 İkramiye plânını, 1 Kasım çekilişi yapıldıktan sonra ilân edecektir.
Bayan Hatlca Mustafa
Şehir hastaneleri
Belediye fakültenin iştirak hissesinin arttırılmasını istedi
İstanbul belediyesi tarafından idare edilen Haseki, Cerrahpaşa, Beyoğlu ve Zeynebkâmll hastanelerindeki yatak sayısı 974 tür. Bunlardan 340 yatak Haseki. 504 vata* da Cerrahpaşa hastanelerine aittir. Haseki ve Cerrahpaşa hastaneleri aynı zamanda tıp fakültesi polikliniklerine kısmen tahsis edildiğinden yatakların İaşe, İbate ve İlâç masraflarına kısmen de tıp fakültesi bütçesinden iştirak edilmektedir,
Harbden evvel 1938 senesinde bir yatağın günlük masrafı belediyeye 85 — 100 kuruş arasında mal olurken son senelerdeki beher yatağın günlük masrafı üçer liraya çıkmıştır. Tip fakültesinin bu masrafa iştirak hissesi ancak elli kuruştan ibarettir Fakültenin bu iştirak hissesi, her senenin İktisadî şartlarına göre bir komisyon tarafından tesbit edilmektedir. Fakat pahalılığın hâlâ devam ettiği göz önüne alınarak fakültenin sadece elli kuruş vermek suretHe tedrisat yapmağa imkân bulması belediyece doğru görülmemektedir.
Belediye, şehir masraf .arının günden güne arttığı ve gelirlerinin de ihtiyaçları karşılamaktan uzak bulunduğu bu zamanda tıp fakültesinin yatak başına verdiği 50 kuruşun arttırılmasını İstemektedir Savet fakülte iştirak hissesini arttırmansa o takdirde şehir hastanelerinin faaliyetlerine devam imkânı büsbütün güçleşecektir.
Nüfus sayımı
Bütün okur yazarlara vazife verilebilecek
Ankara 8 (A.A> — İstatistik genel müdürlüğünden tebliğ edilmiştir: 21 ekim pazar günü yapılacak olan genel nüfus sayımı İçin vali, kaymakam ve bucak müdürleri. Bakanlar Kurulunun istisna ettiği irimseler haricinde, bütün okur yazarları sayım ve denetleme memurluğu vazifemle ödevlendlrmek yetkisini haizdirler 4729 sayılı kanun bu vazifeyi özürsüz olarak kabul etmlyenlerln 25 liraya kadar para cezasına çarptırılacaklarını göstermektedir. Bu cezalar, vali, kaymakam ve bucak müdürleri tarafından hükmolunur. Para cezası derhal ödenmezse her lira için bir gün hesabile hapis cezasına tebdil olunur ve hapis, derhal İnfaz edilir. Bu cezalara karşı İtiraz ve temyiz yapll-
Sayım hazırlığı
Milli Eğitim Bakanlığı, yurdumuzda mevcut her dereceli okullara, bu arada şehrimiz okullarına birer tamim göndererek 21 ekim pazar günü yapılacak nüfus sayımı konusu etrafında öğrencilere gerekli malûmatın verilmesini ve yurdumuzda beş yılda bir yapılmakta olan sayımın millet hayatımızdaki öneminin belirtilmesini İstemiştir. Okullarda bu konudaki çalışmalara başlanmıştır.
İstanbul defterdarlığı
İstanbul defterdarı B, Faik ökte-nln Maliye Bakanlığı teftiş heyeti başkanlığına tâyin edildiğini yazmıştık. B. Falk'in tâyini hnkkındakl emir vilâyete gelmiş ve kendisine tebliğ olunmuştur. İstanbul defterdarlığına tâyin edileceği söylenen B, Gavsi’nln emri henüz gelmemiştir.
Dilencileryurdu
Belediyenin ayırdığı tahsisat tükendi
1943 senesi İstanb'Uda dilencilerin çok faal bulunduğu bir yıldır Bete-diye, çoğu taşralı olan bu İnsanları memleketlerine göndermek için oazı tedbirler almağa karar vermiş ve o zaman Süleymanlyede bir bina tutmuştu. Bu bina, bir kamp halinde kullanılmağa başlanmıştı. îstanbul-da yakalanan dilencilerden sakat ve hasta olanlar darülacezeye sevkedd-meğe, sağlam olanlar da Süleymanl-yedekl binada toplanarak memleketlerine gönderilmeğe başlanmışlardı. Bir müddet sonra darülâceze, mües-sesenln bir dilenci himaye mtlessesesl olmadığını, ancak kimsesiz ve hakikaten merhamete muhtaç kimseler için kurulmuş bir yurt olduğunu tlerl sürerek dilenci kabül edemlyeceğlnl bildirmiş ve müessesenln bu pek yarinde müracaatı belediye reisliği tarafından da t&svlbedlidlşll.
Bunun üzerine yakalanan bütün dilenciler Silleymanlyedeki yurda sevkedllmekte idiler. Belediye, sosyal yardım tahsisatının bütçede kalmadığını görerek Yurda verilen parayı kesmiştir Bu vaziyet karşısında dilencilerin sevkedlleceğl yer kalmamıştır. Belediyenin verdiği para İle bunların yiyecekleri ekmek temin ediliyordu. Kızılay aşhanelerinden yemek tedarik etmek kabilse de ekmek alacak para bulunmamam kampa dilenci şevkine imkân bırakmamıştır.
Şu hakiki vakayı dinledim:
Bir şairimiz, geçenlerde tamir ettirmek maksadile saatini götürüp saatçiye vermiş. Üç dört gün sonra şairle saatçi yolda karşılaşmışlar ve şöylece konuşmuşlar:
— Saat ne oldu?,.
— Yaptım... Çalışıyor!,,
Bu söz üzerine şair irkilmiş ve:
— Efendi!,. Efendi!., Saat ça. lışmaz... Saat işler... Netekim fa. sulye yetmeği için «fasulye üşü. dü» der misin? Demezsin!.. «Fa. sulye soğudu» dersin.. Fasulye için kullanılan «üşümek» ve «soğumak» tâbiri arasındaki fark kadar saat için kullanılan «işle, mek» ve «çalışmak» sözü arasın, da fark vardır.
Saatçi durup dururken bir ke. lime farkı için böyle köpüren müşteriye hayretler içinde bakakalmış!. Bu hakiki vakayı bayağı bir iç ferahlığı ile dinledim.
Bugünkü nesil dil hatasına o kadar kanıksamıştır ki en korkunç dil cinayetleri karşısında bile umursayana pek az ras geliyoruz, Bir zamanın dil üstüne titreyen güzel taassubu şimdi nerededir?,.
Meşhur münakaşada kullan, dığı bir «Şehbal.i matbıi_ul_en_ dam» tâbiri için Namık Kemalin ne müthiş bir hücuma uğradığını biitün eskiler hatırlarlar. «Şerhi belagat , sahibi Hacı tbrahim efendi Namık Kemali bu tâbir hakkında az mı (»yalamıştı?.. Farsça olan endam , kelimesine «el» edatı gelebilir mi. gelemez mi?..
Bunun münakaşası ne kadar sürmüştü’.. Daha bunun gibi bir cok misaller bulabiliriz. En meşhuru bütün edebiyat âleminin meşgul olduğu «Abes . Mukte. bos» kelimelerinin kafiyeleri meselesi idi. Bıı iki kelime kafiye yapıldı diye yer yerinden oynamıştı.
Bu itibarla kıymetli saatinin tamir edilip edilmediğini sorduğu sırada:
— Saat çalışmaz... Saat işler! Ağrını topla!..
Seklinde hiddetlenen üstadın öfkesini pek ulvî bulduk. Küplere binmiş.. Fakat mukaddes küplere!..
Hikmet Feridun Es
Kahvehaneler
Yeni tarifelerin dağıtılması sona eriyor
Kahvehane ve gazlno’ar İçin hazırlanan yeni tarifelerin iktisat işleri müdürlüğü tarafından dağıtılan tasdikli nümunelerlnden başka, kahvehanelere asLİmak üzere ikişer adet de büyük tarife kartonları dağıtılmaktadır. Geçen ayın 24 ünde başlıyan tarife tevziatı bu ayın 24 ünde sona erecektir Henüz tarifelerini almıyan kahvelerde de yeni flatlerin tatbik edilmesi lcabetmektedlr
Şehirde mevcut 2000 aen ziyade kahveden 400 küsuru hanlardadır. Murakıplar tarafından bütiin han kahveleri diğer kahvehanelerin de çoğu kontrol edilmiştir. Murakıplar gezdikleri kahveler İçinde henüz tarifelerini almıyanlari tesbit etmektedirler.
Belediyenin hazırladığı kartonla tarifelerin müşterilerin kolaylıkla görebilecekleri yerlere asılması İca-bettlğl halde bazı kahvecilerin bunu kuytu yerlere astıktan görülmektedir. Tarife tevziatının, aym 24 ünden evvel bitirilmesine gayret edilmektedir.
Adaları güzelleştirme cemiyeti kongresi
Adaları Güzelleştirme Cemiyeti kongresi pazar günü Büyükedada toplanmıştır. Bu sene Yat kulübünde Cemiyet menfaatine verilen baloda on dört bin liraya yakın «a*l hasılat teminine muvaffak olun idare heyetine, gösterdiği gayret ve faaliyetten dolayı teşekkür edilmiş ve 940 senesi âdi ve fevkalâde bütçeleri kabul edilerek açılan İdare heyeti âzalığica da eczacı B. Şlnasl Rlztı seçilmiştir
Kabul edilen blltçe mucibince Adalarda beledi işlere yardım ve ağaçlandırma İşi İçin tahsisat kabul edildiği gibi yazın cadde ve sokakların sık sık sulanması ve henüz şehir suyu verilemlyen yerlere su nakühl temin İçin yeni bir arozöz satın alınarak belediyece işletilmesine karar verilmiştir.
Yirmi senedenberi cemiyetin Başkanlığında bulunan ve rahatsızlığı yüzünden bu kongrede bulunamıvan B Emin Ali Durusoy’a âzının saygı-larlle şifa temennilerinin iblâğı kararlaştırılarak kongre mörnke releri ne nihayet verilmiştir.


Paris’te bir yüksek sinema
mektebi kuruldu
Fransız sinemalarında yeniden çalışma başladı, dağılmış olan artistler Paris’te toplanıyorlar
Fransada laıımmış sahne Yazılarından Marccl Uıerblcr ve Plerr* Gerinin teşebbüsleri üzerine bir yük-■ek sinema mektebi açılmıştır. Mektep resmi bir müessesedir. Haberler Bakanlığına bağlıdır ve hükümet tarafından tahsisat verilmektedir Hulusi sinema mektepleri birçok memlekette vardır. Fakat böyle filim üniversitesi tarzında bir müessese İlk defe olarak açılmaktadır
Pilim üniversitesi ne maksatla açılın: r? Nasıl çalışacaktır? Yeni mü-esscsenln açılmasında ön ayak olanlardan Gerin, bunları şu suretle anlatmıştır:
• Sinema artistliğine heves edenler (ı'.ı nye kadar hususi tahsil görınü-yoriardı. Bunlar İşe başladıktan sonra yavaş yavaş yetişiyorlardı. Bu doğru bir şey değildir: sahne vtaıta-tlnı. rejisörleri çok yormakta, birçok vakit ve para kaybıne sebebolmakta-dır Bunu düşünerek bir illim üniversitesi kurmak lâzım geldiğine kanaat getirdik. Üniversite talebesine lâzım gelen her türlü malûmatı verecek, bunJaruı daha geniş bir kültür sahibi olmalarına çalışacaktır
Üniversiteye girmek İçin her sena temmuz ayında bir imtihan yapılacaktır İmtihan sanat tarihi, müzik, sinemadan yazılı, fLilm kritiğinden şifahi olacaktır. îlk devre için müracaat eden 300 kişiden ancak yirmisi kabul edilmiştir. Bu 20 talebe üç sene tahsil görecektir. Tahsil bedavadır. Talebeye ufak bir harçlık da verilecektir.
Filim üniversitesinde dersler 3 kısma ayrılmıştır: 1 — Bada mühendisliği ve filim çeken operatörler, 2 — Sahne vâzılrğı ve rejisörlüğü, 3 — Mûkftleme ve tezyin kısımları. Talebeye teknik işler bütün teferruatile gösterilmektedir. Tahsil İlerleyince bir filmin konuşmalarını, tezyinat kısmım yapmaları vazife şeklinde veriliyor.
Filim üniversitesinde dersler serbestin Yani dışarıdan da arzu edenler gelip dinllyeblllrler. Bundan başka aahne vâzıları. en salâhiyeti! teknisyenler, artistler tarafında vakit vakit konferanslar verilmektedir. Üniversitede büyük bir kütüphane de vardır.
Tatil aylarında yabancı talebeye kendi lisanlarına dersler verilecektir. Yabancı artistler de gelip konferanslar vereceklerdir. Sinema insanlar arasında bir yakınlık vücuda getlre-melidlrj
Fransız sineması İşgal senelerinde büvûk zararlara uğramış, birçok vtüdyolar kapanmış, artistlerin her
^Tarihten Sahlfaler ş
Kabadayı Sadrâzam
bildirilen Danİelle Darrleuk
Yakında Paris'e gideceği biri bir tarafa dağılmıştır. Açık stüdyolarda ne filim, ne İptidaî madde, ne de teknik işlerden anlıyan kalmıştı. Stüdyolar bir taraftan Alman, diğer taraftan Vlchy sansürü altında İdi. Bütün bu güç şartlara rağmen, birkaç İyi" filim çevrllebllmiş ve Fransa İşgalden kurtulur kurtulmaz yeni bir ruhla çalışma başlamıştır, tik olarak Paris'in kurtuluşuna dair bir filim çevrilmiştir.
Fransanın dört tarafına dağılmış olan Fransız artistleri birer birer Pa-rlse gelmeğe başlamışlardır Yakında Danİelle Darrleua. Mlrellle Ballln gibi artistlerin de gelmesi bekleniyor. Amerikaya çekilmiş olan Jean Gabin ile Mlchele Morgan’m Fransaya dönecekleri. Holllvufla bütün alâkalarını kesmemekle beraber, Fransada birkaç filim çevirecekleri söyleniyor.
Fransada çok sevilen erkek artistlerden Jules Slmon harbin sonlarına doğru memleketi olan İsvlçreye çekilmiş, bundan sonra filim çevirml-yeceğtnl söylemişti. Fransa kurtulduktan ve stüdyolarda çalışma başladıktan sonra Jules Slmon'un eski fikrinde İsrar ctmlyeceğl ve yeniden filim çevirmeğe başlıvacağı ümldedi-llyor.
Harb senelerini İsvıçıede sai.ne artistliği yaparak geçirmiş olan Marcel Chantale'ln de yeniden filim çevirmeğe bavlıyacağı söyleniyor.
Diğer taraftan başlarında Marle Bell bulunan Fransız tiyatrosu sosyetelerinden sekizi bir anlaşmazlık yüzünden bu tiyatrodan çekilmişlerdir. Marle Bell ve dlğ^r birkaç sosye-ter aynı zamanda filim artistidirler Bunların şimdi filim çevirmeğe başlamaları ümidedlllyor.
Bir taraftan da yeni yıldızların çalışını, fa başlamaları bekleniyor. Bunların arasında çok İstidatlıları bulunduğu söyleniyor
Yeni bir yerli filim
Günahsızlar
Baş erkek artist Sadrı Alışık
Önümüzdeki kış şehrimizde birkaç yerli filim gösterilecektir. Bunlardan biri İstanbul filim tarafından çevrilen «Günahsızlar» dır. Filimin baş rollerini Oya Sensev ve Sadrl Alışık adında genç artistler oynamaktadır. Filimi Kemal Baysal İdare etmiştir. Filim bir köyde geçiyor. Mevzuu basit ve şudur:
«Karadenlz.de Amosrada Balıkçı köyünde. Tasasız Ahmet adında bir genç ahnesile sakin bir hayat yaşarken aynı köyden kötü bir kadının vurulması Üzerine kimsesiz kalan Beher adındaki kızı köy muhtarı tarafından Tasasız Alime din evine yerleştirilir. Bu sırada kardeşinin Bartın da hasta olduğunu öğrenen Tasasızın annesi oraya giderken, Seheri evde bırakmak istememekte ve kızı onu muhtara İade etmek niyetinde bulunmaktadır. Fakat bunu yapama-
Baş kadın artist Oya Sensev
dan yola çılnyor. Kadın Kartında İken Tasasız ile Seherin birbirlerine alâkaları artmaktadır. Tasasızın annesi Bartından dönüşte Seher! yatakta doğurmak üzere buluyor İhtiyar anne kötü bir kadıun kızını kendi yatağında görünce hiddetleniyor ve kendisine bir torun vermen üzere olduğunu bilmeden kolundan tutup onu bu lıallyle Bokağa atıyor Tasasız hâdiseden habersiz olarak eve döndüğünde vurulmuşa dönüyor. Sokağa fırlıyor. Seheri yağmur altuıda kaldırımlar üstünde kıvranırken buluyor, kucağına alarak eve dönüyor Annesi vaziyeti anlamış ve herşeyl kabul etmiştir. Günahsız yavrunun ismine leke sürülmesin diye bütün aile erkânı doğdukları şirin köyü bırakarak başka bir yurt köşesine doğru hareket ederler.
ve
yarınki çarşamba gün. düz saat 15 de, gece 8.30 da
TENZİLÂTLI
HALK
Günü ve Gecesi
Her CUMARTESt ve
PAZAR saat 15 de
MATİNE Tel: 4Î13G9
Sultan İbrahim’in biraderi sultan Murattan mlldevver sadrâzamı Kc-•Tnankeş Kara Mustafa paşa az zamanda parlıyarak büyük niifuz kazanmış olan Hilnkftr hocası cinci Hüseyin efendi ile musahip silâhtar Yusuf paşaya mildara etmedikten başka pek çok İşlerde padişaha karşı bile hiddetli söz söylerdi. Hakkı ve doğruyu İltizam suretinde mücadele edercesine ve saltanatın galip bir şeriki gibi sultan İbrahim’in arzularından kendi muradına muvafık olmı-yanîara müsaade etmezdi. Padişahın havassmdan birini Sola almağa, yapılmasını İstediği veya istemediği işlerde müşkülât zuhurunda (mülâta-fetle iknaı İçin onun yardımına müracaat etmek gibi tedbirlere tenezzül etmezdi. Kara Mustafa paşanın mesleğinden bahsederken müverrih Nalına şu mütalâayı İlâve ediyor
ıHalkı zaptetmek tahvil ve tehdide muhtaç olduğu gibi tergiy ve İstimalde dc muhtaçtır. Eflâtun der kİ: Halk üç kısmıdır: İlk kısım yüksek tabakadır kİ hüccet ve İltizam İle İdare, İkincisi halkın orta tabakasıdır kl çok defa terglp ve lstimaletle İstihdam. üçüncüsü de ayak takımıdır kl terhlp ve tehdit He zaptolunur
Bu üç tabakaya yalnız ünf İle hükümet. etmek müşküldür ve rağbetin kesilmesine, muhnbhtf.ln zevaline sebeptir.*
Böyle «hakimane tedbirin ne olduğunu bllmlyen Kemankeş Kara Mustafa paşa İşlerin «cerh ve tadilinde» reyinde müstakil olarak padişaha nazlamrdı. Padişahın ferman ettiği birçok şeylere muaraza İle (Devleti allyyenln nizamında saklmdlr.) diye ret ve menetmekten çekinmezdi.
Sultan İbrahim Dllâver paşayı sl-lâhtarlıktan Anadolu eyaletiyle çıkardığında uhteslne vezaret dahi tevcih eylemek İstemişti. Fakat padişah ne muradetse çok defa aksin! İltizam eden Mustafa paşa:
— Padişahım! vezirler çoktur. Ne lâzım!
Diyerek mâni olmuştu. Bu gibi ta-anniitlerden ötcdenbcrl zaten sıkılmakta olan sultan İbrahim bu defa dayanamıyarak (Ben Dllâverc vezaret verdim. Sebep nedir kl senin verdiklerin t-Hnlnn benim verdiklerim tutulmaya?)
Diye acı sözler1 dulu bir haltı hümayun göndermişti: artık sadrâzamından sakınan eski sultan İbrahim değildi o!
Kara Mustafa paşa Riistem paşadan beri mutat olan hediyelerden başka verirlerden, ümeradan, mansıp erbabından rüşvet almazdı. Başkasının da almasına rlzası yoktu. Kendisinin büyük noksanı okur, yazar olmaması İdi Bunu" kendi de İtiraf ederdi: .
— Ben bu makama lâyık değilim Nihayet rical kıtlığı olmasile beni nasbettiler. Sadaret mansıbının şartı okuyup vazmaktır. Padişah İle vezir arasında esrara müteallik nice umur vardır kl bunlara bir kâtibin vâkıf olması caiz değildir.
Derdi. Onun bu halinin çok mahzuru görülüyordu. Bir gün kapıcılar kâtibi ve sultan kâhyası olup Mustafa paşaya İntisabı bulunan Hüseyin efendi sadrâzamın sarayına gelir. Tezkereci Ahmet efendiyi (1* korku içinde, perişan halde görür Sebebini ; r. Vezirin gazabına uğradığını, can korkusu geçirmekte olduğunu nnlar. Ahmet e*--"-*! wü“yin efendiden şefaat etmesi İçin valvarır. Hüseyin efendi Mustafa paşanın yanma girer: paşayı çatık kaşlı, gazaplı görür.
Mustafa paşa — Bre kandesln hey adam?
Hüseyin efendi — iTecahülden gelerek* Buyurun sultanım! Simanızda melal alâmeti görünüyor. Aslı nedir? Ne gibi müşkül bir İş çıktı?
Sadrâzam — Sol veledlzlnaya ne der. Verdiğini beratları derkenar edip beylerbeyiler! haklarmış. Şimdi katletsem gerektlrl
Hüseyin efendi — Ya yerine kimi tedarik buyurdunuz?
— Göynüklü Mahmud’a haber gönderdim: şimdi gelir.
— Aman sultanım! Göynüklü Mahmut zayıf bir pirdir. Huzurunuzda ayak üstünde durmağa kaadir değildir, TezkereclUk güç hlzmett.tr Amma bu haramzade bütün gün ayak üzre durmaktan âciz değildir. Sır-kalemden otuz mektup buyursanız bir saatte yazıp zahmet çekmez. Kalemi işlek, kuvvetli kâtiptir. Bir de bunca zamandır, siz kendisini kullanıp cümle esrarınıza mahrem ittihaz ettiniz. Eğer şimdi katlederseniz kan etmiş olursunuz. Ol makule-nln kanı ne şeydir kl eteğinizi telvis etmeği irtlk&bedeslz. Eğer azlederseniz mahrem esrarınız âdânıza mahrem oluveriri
— Ya hemen ettiği yanına kâr mı kalsın?
— Makulü budur kl kitabette rüsu-huna mebnl tenblh ve İtap İle İktifa ve hizmette ipka oluna
İmdi, sen bu veledlzlnaya baskı 11 ol! Senin hatırın İçin öyle edelim. 1 Hüseyin efendi Ahmet efendinin ahvaline nezaret etmeği taahhüde-der. Kapıdan çıkacağı sırada sadrâzam tekrar kendisini çağırır.
— Hüseyin efendi! Şu haramzade-
nin bir büyük ayıbı daha vardır. Divanda ve burada dururken uçkuru sarkar, karşımda görünür; kıyafeti perişan: kapaması açılıp uçkuru göründüğünden haberi olmaz. Allahı seversen, şu edepsize tenblh eyle! uçkurunu saklayıp libasını adam gibi giysin! z
Hüseyin efendi bunu da taahhüde-derek çıkar. Lâzım gelen tenblhlerl yaparak Ahmet efendiyi getirir, sadrâzamın elini öptürür Ahmet efendi yine makamında bırakılır.
İşte kendisinin okuyup yazması olmaması 1(W kl Kara Mustafa paşayı bu Ahnıel efendi gibi « «allaş şehir oğlanını» 'ihdama tahammül etmeğe sevkedlyordıı
Kara Mustafa paşa hassaten devlet işlerinde cüzlyattan sayılanlar İçin padişahın kendisini çağırmasına tutulurdu.
Meşhur hâdisedir: Bir defo sarayda ket hiic kadın İçin beş yüz çek! odun fermtn edilmiş; veziriazam burun tedarikinde İstical etmemiş.
Bir gün Mustafa paşa divanda İşlerle meşgul iken padişahtan gelen bir haber üzerine mutattan İki saat evvel t.. nı bozdurmak mecburiyetinde kn' Huzura girince sultan İbrahim
..•tciuaa hatuna lernıan ettiğim odun bu vaktedek niçin verilmedi?
Diye _ba başlar. Sadrâzam:
— Tenblh edelim, verilsin! ,
Demekle beraber böyle küçük ve önemsiz bir şey yüzünden divan bozularak devletin büyük ve önemU İşlerinin teehhüre uğratılmağından mütehassıl asabiyetle:
- Padişahım! Ben senin veziri-nlmi Divanı bozdurup bu mekule cii:1 maslahat İçin beni çağırtırsın! Beş yüz çeki odun on bes bin akça e ler. E.ı kadar hasis şey için beni getirtil. umuru mıihlmmeyi tavik edersi?: b. nn riyyet ve serhatler ahvali.’! sormazsız! diyerek padişaha hakiki vazifesini gösterecek şiddetli bir saıtanat ve 1de o ^«rsl vermekten çekinmedi.
Su'tan İbra;...n Kuotanane bulduğu bu sözlerden sadrâzama pek muğber olmuşı
Yukarıda İsmi geçen kapıcılar kâtibi Hüseyin efendi bu ’ıâdlseyi Şeyhülislâm Zekerlye zade Yahya efendiye nakletti. Yahya efendi dehşet içinde kalmış gibi gözlerin! açıp ellerin! kaldırarak:
— Bu ne mânâsız İştir! Zinhar; sakınsın! Padişahlara böyle sözler söylenmez. O umuru azime dediği maslahatlar hep görülür, olur, biter. Hemen anlara lâzım olan padişahı ülempenahın nutku şeriflerine İmtisaldır. Bizden oğlumuza selâm eyle. Zinhar, bu güne huşunette bulunmasınlar! Padişah İle böyle muameleden hazer etsinler!.
Diye padişahı böyle kullanmanın Akıbetindeki vehametl sadrâzama bildirmek İstedi. Hüseyin efendi nez-dlne geldiğinde bir takrlp İle Yahya efendinin, selâmım ve nasihatini teb-’lğ eyleyince Mustafa paşa:
Behey adam! Bir mansıp İçin klzbt madarayı irtikap etmek bana güç geliyor. Benim sâ’vlm kendi devleti İçindir Herkes bir taraftan söz söyleyip gazabı tahrik edecek nifaka başladı. Hangi birinin muradı üzere nıücara eflevlm PHvl»» hayattan ölüm yektir!.
Cevabiyle ıneşreb ve mişvarmı de-ğlstlremlyeceğlnt anlattı.
A. -t-'da sadrâzamların kabadayısı sayılan Arnavut Kemankeş Kara Mustafa paşa hayatının son günlerinde bu kabadayılığı götereınedl. Dördüncü sultan Murat ile kendisinin İsyanlarının arkasını almak İçin o kadar emek »atfettikleri kppı kullarını sırf makamını muhafaza ve rakiplerini İmha edebilmek maksat ve arzusu İle kıyama tahrik ’p İş meydana çıkınca yalan vere yemin ederek inkâr ettiği gibi idam edileceğini anlayınca emsal! bir kaç vezirin gösterdikler! me-
|i Halkev.er. ve Kurum aı !|
Ur C. H- P. Eminönü llçeslnd-; İlçemizin Eminönü bucağına bağlı Ho-capaşa ocağının kongresi 9/10. HHB salı günü saat 17 de Ankara caddesinde 5? numaralı bucak merkezinde toplanacağından Ocağa kayıtlı partililerin kongrede hazır bulunma lan rica olunur.
* Antlgone çarşamba günü oynanıyor: Eminönü Halkevi temsil şubesi, Tiyatro kurları mezunlan ve talebeleri tarafından hazırlanan Antl-gone trajedisi çarşamba günü saat 18 de resmi zevata, Basın mensuplarına, sanat âlemine temsil edilecektir. Bu esfr t-rlesl akşamdan itibaren 10 gün halka, üniversitelilere ve okullara oynanacaktır
A C. H. P. İşbulma - Kurtarma Yurdundan: İlâcı ve temizlik vasıtaları parasız verilmek suretlle yurd-da uyuz hastalığı tedavi olunmaktadır, Çalışmayan veya az kazançlı İşlerde çalışıp uyuza tutulan erkek vatandaşlardan arzu edenlerin ad! günlerde 14 - 15 arasında Nuruosma-niyedekl Yurda müracaatları rica LL
* Çoçug Esirgeme Kurumuı»dan:Q
Cı . Esir e'me K û_
biye İdare heyeti önümüzdeki Day-Ç\|
I :de.ıi ni pe-q_
tinde birkaç kimsesiz çocuğu fifiyDâ— O ■unda olup ancak bilişi başlı başır.ı yapamıyacağını göa g önünde bulundurarak bayır sever zrnRlnlerlml?!ı hamiyetine müracaata karar Mirin ' Ar- q zu eden zevattn ç E. K Taksim ııa-hlyesl Beyoğlu Lılklâl caddesi 89 No. Iı dairesin» müracaatları hatırla- ®
* Sanne eielstrotaKnık tesisulları: Eminönü Halkevi sahnesinde «Bora» *>» balesi temsili İçin İcabedcn elektro-^ teknik tesisatla ışık tetrltabmı In-^ gllterede bu şubede ihtisas yapmış (D olan mühendis Nalm Kara f son tekniğe göre blzznt naz’-ı-n * tadır
ir Ar-
Açık teşekkür
Oğlumuz Teoman Buluncunun tekliheli seyreden hastalığını yüksek biIgilerile zamanında teşhis ve hastalığın ilerlemesini durdurmağa muvaffak olan Elazığ Askeri hastahane-sl Bakteryoloğu yarbay Rüştü Tnr-gulla Dahiliye şefi Şevki Sonsuza, hastalığın vehamet arzettig! anlarda evlâdımın kurtarılması İçin bir baba şefkatile gece yarıları koşarak bû'ük yardımlarda bulanan doktor albay Hallt Kumrala, ölüm tehlikesinin be irmesi üzerine gece yarısı müdahalede bulunarak muvaffakiyetle ameliyatını yapan operatör Ruhi Dermanla asistanı hemşire Bedriye Ertekln. şefkatli çatışı tında biz’.cre karşı gösterilen yüksek alâka ve her türlü yardımlardan ötürü de Memleket Has t. Bş. Tbb. dahiliye Mut. Galip Eraipla emri altındaki bütün memur ve hemşirelerine, ve yine has-tahanede kaldığımız müddetçe gerek yazı ve gerekse sözle şifalar dileyen ve hastahaneye kadar İhtiyarı zahmet ederek ıstırabımızı paylaşan, ve bu mesut neticeden de sevinçlerimize İştirak eden Elâzığın asil ruhlu .dost ve arKadaşlarımıza en derin minnet ve şükranı arımızın lb'&ğma muhterem cazetenlîin elâlrt buyurmasını üstün saygılarım'zla arz ve rica edçrlz.
co
2 O
ÇOK
Babası* Elâns As. üst. Bş. eczacısı binbaşı Celâl Bulucu Annesi; Şevket Buluru
0
Bu akşam saat 2OJ0 da
KOMEDÎ KISMİ
MÜFETTİŞ
tanet ve tevekkül yerine kaçmak ve Bir ot yığını altına saklanmak suretiyle bu kabadayılıkla hiç teüt edl-lemı-ecek bir hareketi de İhtiyar etti 1. '
Sfifeynuın Kdnt İr tem
Bütün kadınların blnbir sihrini..,

Sayısız erkeklerin sönmez İhtirasını toplayan CLAUDETTE COLBERT - FRED Mc. MTİRRAY çifti AŞKA VAKİT YOK diyorlar «No time lor love»
Perşembe akşamı LALE
Bu gönül muammasını çözecek bu büyük askı alkıslıjacaktLr,
SÜMER sinemasında
29550 kişi
RÜYA ve HAKİKAT
Juliyen Duvivler’in CHARLES
Fantasy) ve alkışladı.
Sonra defterdar ve sadrâzam olan t. ez ar pare Ahmet paşadır.
He? ar pare Ahmet paşadır.
(Fiesh and filmini gördü Amerikadaen son olarak çevirdiği ve BOl'ER — BARBARA STANAVYK’în
son derece mükemmel surette temsil ettikleri bu şaheseri gör. miyerılere bir fırsat olmak üzere bu emsalsiz film daha bir hafta gösterilecektir.


ÇGü7^~ü'r77nevgliİarıJ
Kira stopu ve ticaret mahalleri
Milli korunma kanununun ve.diği salâhiyete dayanarak, htlkûmet bazı şehirlerde İcar be. deÛerinin 1939 seviyesini aşma, sınj menetti. Bu karar, esas ba. kınımdan haklı ve cemiyetin en büyük bir emniyet ve İstikrar unsuru olan «mesken» işinde anarşiye mahal vermemek dü-güncesinin mahsulüdür.
Hayat şartlan ne kadar ağır, taşırsa ağırlaşsın. İhtiyaçlarında çok elastikiyete tahammül eden insan, nihayet giyim ve gıda mevzularında bin türlü tamir ve İkame formülleri bulur, icabında kemerini sıkar ve sıhhatinden, bazan çocuklarının mukavemet kabiliyetlerinden fedakârlık ede. rek. yine yaşar.
Fakat mesken, esasen milleti, imiz vasati olarak, medeni dün. yada nispeten en az konfora nail olmuş bulunduğundan, elâstiki, yetten mahrumdur. Bu mevzuda fedakârlık, çoluk çocukla sokağa dökülmektir, İşte mesken dâva, sının bu had mahiyetini bilen hükümet, nüfusu artmakta olan şehirlerde arz ve talep arasında, ki muvazenesizliğin neticelerini önledi, kiracıları, mülk sahiple, rinn elinde müdafaasız kurban hai nde bırakmak istemedi ve kiraları 1939 seviyesinde dur. durdu.
Mevzuun yalnız bir tarafı dü. şünülünce, karar zarurî idi. Esa. sen hemen bütün devletler, harb ekunc-Turine girer girmez, aynı kira stoou prensibini kabul ve tatbik ekmişlerdir. Fakat mev. zuıı iki taraflı olarak düşünecek r’ursak, orıns’b-n bir dereceye kadar yumuşatılması gerektiği nr*--2(ne varırız,
Fiat’er ancak umumî olarak v>«v(-e'm'ğe meylettiği zaman durdurma kararı verilir. Vakıa buhran, devirlerinde, bazı zümre, ferin, b'Ihassa çifçilerin himaye, si maksadlle, fiatlerin düşmesine mâni olucu bir politika takibe, d'lebilirse de. harb zamanların, da f’atlerin seyri yükselme isti, kametinde olur.
Bütün f atlerde yükseliş baş. ladığı ve devam ettiği takdirde, kira” bedellerinin de aynı seyri takibetmek istidadını göstermesi tabüd’r. O halde, kendi haline bırakıldığı takdirde yükselecek oıan kiralan durdurmak bahis mevzuudur, başka bir ifade ile tabiî bir seyrin, sun’î bir şekilde durdurulması istenmektedir.
Bu tabiatı zorlama teşebbüsü, cemiyetin umumî menfaatleri bakımından verindedir ve tatkC kat bakımından da. kimse otur, duğu meskeni bırakmak İstemi, yeceğine göre, kolay basan veri. cidr Ancak yeniden kiralanan bos meskenler için, kontrol, he. men imkânsızdır. Boş bir ev bul. mak açıkta olan insanlar için o kadar büyük bir saadet teşkil eder kİ, maddeten imkân bulun, duğu takdirde, en ağır hava pa. ralannın ödenmesinin verdiği acı hemen hiç duyulmaz.
Fakat yerinde kalan kiracılar hiç olmazsa bütçelerinin bir un. surunun, bütün pahalılığa rağmen, sabit kaldığını görürler. Ancak kiracı bakımından pek cazip olan bu vaziyet, kiralıyan için bazı haksızlıkları İhtiva et. m ez mİ?
Hayatın pahalılaştığı devirler, de cemiyetin hemen bütün züm*. releri kazançlarım az veya çok yeni fiat seviyesine intibak ettirirler, Tüccar ve bazı serbes mes* lek mensuplarında bu intibak yüzde yüze yakındır. Maaşlı ve Ücretlilerde ise, bilhassa bizde, vasati olarak % 25 1 geçmez,
İşte herkes işini az çok yolu, na koyabilirken yalruz mülk sa. hipleri zümresini, onun da müstehlik olduğunu unutarak, inti. bak imkânından tamamen malınım etmek bir dereceye kadar haksızlıktır. Bizce mesken kiralarının da hiç olmazsa % 25 nîs. petinde arttırılmasını kabul etmek içtimai adalete daha uygun olurdu.
Mülk sahibi denince ekseriya hatıra zengin, bol irattı insanlar gelir. Halbuki hakikatte, büyük şehirlerimizde, küçük bir evinden aldığı mütevazı kira ile ge. çinmeğe mecbur olan on binlerle vatandaşlar, dullar vardır. Ki. ra stopu bunları az çok sefalete mahkûm etmiştir.
Normale doğru gidilirken, kira bedelleri frenini de biraz gevşetmeği düşünmek yerinde olur zannedeniz. Fakat kira stopu karar verilirken, münhasıran mesken mevzuu düşünülmek ve prensip ona göre ifade edilmek lâzım gelirken, belki bir zuhul neticesi, stop karan bütün kiralara teşmil edilmiş ve bundan ti. caret mahalleri ve kiracılan da istifade ettirilmiştir. Fiatlerin yükseldiği zamanlarda ticaret, maddeten değilse bile resmî olarak. altın devresini yaşar. Hele hayat pahalılığı bizdeki dramatik nispetlere yükselirse, tüccar için hem açık, hem gizli kâr im. kânları hudutsuz olur. Her halde bu devirlerde, tüccar için sıkıntı, kirayı ödeme zoıiuğu bahis mevzuu olamaz,, İçinde geniş işler ya. pılan, bol bol kârlar temin edi, len bir ticaret mahallinin kirası, run, eski, normal devir seviyesin, de kalması, hiç bir hak düşüncesi ile kabili müdafaa değildir.
Vakıa belki bu mevzu da tama, men serbes bırakılamaz: bu takdirde istismar kiracı aleyhine o. labilii', bir çok tazyiklere, sepe. külâsyonlara imkân verilmiş o. lur. Fakat stop prensipinl mes. ken kiralarına nazaran daha ge. niş bir ölçüde yumuşatmak, tlca. ret mahalleri için 1939 a naza, ran belki 100 de 100 e kadar bir zammı kabul etmek yerinde ve adilâne olur.
Pahalılıktan hiç mütezarnr olmamış tüccar kiracı zümresi, nin yarsiz olarak himayesine son vermek, aynı hâdiseden en çok zarar görmüş olan mülk sa. hiplerini bir az düşünmek zamanı gelmiştir sanırız. Yeni ekono. mi devresine girerken bir çok in. tibak tedbirleri alınmaktadır. Bu tedbirler manzumesinde do. kunduğumuz mevzua da bir yer vermek doğru ve yeni inşaatı da teşvik edici olur.
CEVAT NİZAMİ
Trakyadla bereketli yağmurlar
Edirne (Akşam) — Bir haftadan-berl fâsıla İle devam etmekte olan bereketli yağmurlar Trakya çiftçisinin yüzünü güldü rmüştûr
TANIMADIĞIMIZ MEŞHURLAR:
Merdivenlerde yandan düğmeli rugan fotinler görününce..
Dışarıda mehtaplı sularda sandallar dolaşırken Murat bey harıl harıl yazı yazıyordu..
| Ev hayatı — Haşlbe hanımın feraseti — İçilecek suyu kontrol — Göksu-( nun en parlak devirleri — Nigâr hanımın sandalı — Murat bey piyano ı başında — Abdülhak Hâmit geliyor... — Yaz akşamları Boğazın bir ya-r lısmda — Köpüklü Münih birası — Paris hakkında konuşmalar—Mehtap geceleri — Hacı Murada dair meraklı bir hikâye — )
> Hacı Murat ölünce.» 1
Son günlerde İsmi sık sık geçen Filistin’de Telavlv'de bir meydan
ı—m.. FRANSIZCADAN-TÜRKÇEYE ■■ ,
IT20.00U kelimelik, 1232 sahifeli)
Talebe Sözlüğü
Teknik terimler sonuna eklenmiş., orta okullarla İlseler için en yeni sözlüktür. Citdll 450 kuruştur. Ayrı ca 20.000 kelimelik İzahlı ve mlsalli büyük Sözlük 860 kuruttur. AHMED Fi A liri KİTABEYİ
Murat beyin ev hayatının karakteristik bir tarafı vardır, Dı. şanda son derecede ateşli, hattâ afacan, çatıcı olan Murat bey evinin kapısından içeri girerken (Babıâli hüviyeti» ni tamamile dışarıda bırakırdı. Murat bey yalıda, «Mizancı Murat» değildi, Babıâlideki hareketli? ve at'-k Murat bey evinin salonların a bir gölge sessizliğUe dolaşırdı. Melek gibiydi.
Onun hayatından bahseden kızı diyor ki:
— Evde hâkim olan annemdi. Ve bir çok meseleler hakkında ba. bam daima onun fikrini sorardı, Babıâlide sayılı zekâlardan olarak gösterilen ve kafasına haklı olarak güvenen Murat bey kadın sözünde daima bir haki, kat gizli olduğuna emindi.
Zevcesi Hasibe hanım Murat beyin etrafını ne gibi mühim tehlikelerin çevirmiş olduğunu tamamile idrâk eden akıllı bir kadındı. Ve fedakârdı da.
Onun saray tarafından zehir, lenmek istenildiğini haber aldığı zaman kocasının karşısına zırh gibi dikildi, îceceğı suya kadar yiyeceği' yemekleri teker teker kontrol etti. Bir sürahiden Mu. rat bey su içecek değil mi?. Ev. velâ kendisi bardağına doldurur, içer, tecrübe ederdi...
Göksunun parlak demlerinde».
Ev halkının hariçle, civarla pek sıkı fıkı bir teması yoktu. Onlar kendi kendilerine kifavet ediyorlardı. Bilhassa Murat bey kitapları arasında o kadar meş. güldü kİ hemen kimseye İhtiyacı yoktu Meselâ Göksu budunları, nm dibinde idi. Ve o zamanlar Gök sunun yıldızının en parlak demleri idi. Bazan Murat beyin yalısının önünden meselâ, süslü sandalı içinde, beyaz eldivenli elinde hafifçe yana yıkılmış şem. slyesile ve İnce feraceslle şair Nİgâr hanım, veya devrin en maruf simaları geçer giderdi.
Göksu dolar boşalırdı. Fakat Murat bey odasında hani hani çalışır, yazardı.
Pek yorulunca kalkar, genç kızlarının piyanosunun başına oturur, ezbere bir kaç şey çalar, dı. Alafranga musikiye bayılır, dı. «Şubert» in bütün notalarını getirtmişti. Viyana valslerine meftundu. Ara sıra Ata beyin. Haydar beyin iştirâkile müzikal hümayun yalıya gelirdi. Hususî musiki toplantıları yaparlardı. Murat bey zevk îtlbarile, en küçük teferruatına kadar Avrupai* İdi.
Abdülhak Hâmil..
Bazan yalının sokak merdivenlerinden aşağı rugan, yandan düğmeli fotinlerin indiği görülürdü. Yal] deniz kenarında olduğu İçin caddeden evvelâ met. divenlerle bahçeye inmek, sonra yalıya çıkmak lâzımdı. Kapıdan sonra gelen merdivenlerin üstünü, etrafını sarmaşıklar kaplamıştı, Bunun için yalıdan bakılınca yalnız basamaklarda kunduralar görünürdü,
Murat bey merdivenlerde yandan düğmeli, rugan, zarif iskarpinleri görünce;
— Hâmit geliyor i., diye gülümserdi
zira Abdülhak Hâmldîn zarafeti kunduralarına kadar aksetmiş olurdu.
Hâmit te Murat beyi çok se. verdi. Boğaza uzandığı zaman, lar ekseriya uğrardı. Sıcak yaz günleri yalının Emirgâna bakan salonunda, açık pencerelere kar_ $5, perdeler küfür küfür kavala.

(ı -ı. ■ j;>*•
--u- >
x. (.»•.
>' - j-JLj1
•A *y
>»> P Af /-A^A • -•'■-h
ÛM,.
41 ju, -X,, i-İ~ ■ -**»
*»>t. 5^'. frjı
A •».jMjû
A C? u‘ Ar
i-
& J.&e»
•“A“r *-JT • Ar » iv. jpv
*» a-J ■ t*
Mr. ■ î*( -/Ar».
-A3- J-i 4»Vjl .U «Wl.> vb*-#’
Murat beyin Pariste çıkardığı ve Mithat paşanın ölümünden bahseden Mizan nüshası
nırken tatlı tatlı konuşurlardı.
Ekseriya Paristen bahsederlerdi. Parisin neşeli yerlerinden ve gençlik demlerinden konuşur, lardı.
Mehtap geceleri..
Yalıda dalma Münih birasL bulunurdu. Zaman akşam üstü, ne düşerse Murat bey köpüklü köpüklü Münih birası ikram ederdi. Kendisi de bu birayı pek severdi. Bazan samimi dostlarlle piket oynardı. Ve bu oyunda epey ce üstatlardandı da...
Yalının aşağısındaki kayıkhanenin yanında Corci'nln yapısı güzel bir kik dururdu. Mehtap, ta dolaşmağa bayılırlardı. Yaz geceleri misafir âlemlerinin son durağı burasıydı. Kanlıca ko, yunun mehtabı meşhurdur. Ay ışığı dökülmüş bir yaldız şişesi gibi Kanlıca koyunun hemen omuz başındaki Hlsar’a doğru yayılırdı.
burgun gecelerde saz sandal, lannın içindeki en hafiften tak. simler bile yalıdan mükemmel surette İşitilirdi. Saz geceleri bazan:
— Musikiye dalıp yine maka, leyi bitiremedim, halbuki yarın şiddetli bir cevap vermem de lâzım!.. derdi.
Geceden yazamadığı takdirde, sabahleyin erkenden kalkıp makalesin! tamamlardı...
Hacı Murat öldürülünce
Murat beyin doğumu haklan, da yakınlarından şu hikâyeyi dinledim:
— Murat bey aslen Kafkasya, hdır. Memleketinin en meşhur, en cesur almalarından biri de muhakkak ki Hacı Murattı. Bü. yük Rus romancısı Tolstol Hacı Murad’ın menkıbelerini, masal, lannı, akıl durdurucu cesaret vakalarını dinlemekten son de. recede hoş]anırdı. Nihayet Tols. tol bu hayranlıkla meşhur «Hacı Murat» eserim yazmıştır.
«Hacı Murat» tamamile hakika. tin ifadesi olan bir eserdir,
Tolstoi’nin kahramanı adile, şanile, memleketinde yaşamıştır. O devrin kimseleri kendisini pek İyi de tanırlar.
Hacı Murat öldürüldüğü za. man genç zevcesi 3 aylık hâmile kalmıştı. Lâkin düşmanlan Hacı Murad’ın çocuğunu da doğar doğmaz öldürmek istiyorlardı. Bunun üzerine genç kadın — üç aylık hâmile olduğu halde — Hacı Murad’ın kendisine büyük emniyeti olan «Mustafa Kadı» ile evlendirildi,.
Bundan «Mustafa Kadı» nm tek maksadı Hacı Murad’ın ço. cuğunu ölümden kurtarmaktı. Netekim çocuk altı ay sonra doğ. du. Ve adım Mehmet Murat koy. dular.
Kendisinden bahsedilen bu genç kadın Murat beyin validesi, dlr.
Bu meraklı vakayı yakınlan bizzat Murat beyin ağzından din ledlklerinl söylediklerine nazaran bunu da kaydetmemiz lâzım, dır.
Kati olan bir cihet varsa o da. Murat bevin validesinin «Mustafa Kadı» dan önce Hacı Murat'la evli olduğudur,
nikmet Feridun Es
RADYO
ANKARA RADYOSU
Bu akşamki program
18 Dans orkestrası, 18.30 Konuşma, 18.48 Dans orkestrası, 10 Haberler, 19.20 Geçmişte bugün, 19.25 Şarkı ve türküler, 10.45 Posta kutusu, 20 Müzik (PL), 20,15 Radyo gazetesi, 20.45 Mandolin birliği, 21.05 Salon orkestrası, 91.45 Tarih! Türk musfldSİ, 22.30 Mürik: (Fİ.), 22.46 Haberler.
Yarın sabahki program
T.80 Mflırik: (PJ-). 7.45 Haberler, s Müzik: (Fİ.), 12.80 Şarkılar. 12.45 Haberler, İŞ Salon orkestrası.
Amerikan donanmasının bu harbdeki kayıpları
Amerika Deniz Bakanlığı, A. m erikan donanma sının kayıplarını gösteren tam bir liste neş_ retmiştir. Bu listede muhtelif tipten 696 geminin isimleri ve numaralan vardır. Amerikan donanmasının bu harbde uğradı, ğı kayıplar şunlardır:
2 zırhlı, 11 uçak gemisi, 7 ağır kruvazör. 3 hafif kruvazör, 71 torpido muhribi. 11 refakat tor. pido muhribi, 52 denizaltı, 3 mayn dökücüsü, 24 mayn tara, yıcısı, 18 denizaltı avcısı, 12 top. çeker, 15 sahil muhafız gemisi, 3 deniz uçağı gemisi, 69 torpil hücumbotu, 40 tank ihracına mahsus gemi. 9 orta boy çıkarma gemisi, 67 tank ihracına mahsus salapurya, 22 piyade ihracına mahsus salapurya. 6 yedek İhraç salapuryası, 10 römorkör. 6 pet-rol gemisi, 21 askerî taşıt. 36 küçük devriye gemisi. 152 muhtelif tinte vedetler, 4 şilep. 22 muhtelif tipte yardımcı gemi.
Çocukların veremden korunmaları
Bir çok kimseler veremi beşli-başına bir hastalık sayıyorlar. Fakat, daha ziyade ciğer marazı olarak kabul edilmektedir. Doktorlar, hastalığın vücutta ve kandaki bazı müdafaa hücrelerine sirayet ettiği vakit başladı, ğına kani bulunmaktadırlar. Hastalığın bidayetinde bu vazi. yeti gösterecek hir âzıra bahis mevzuu olamaz.
Ekseriya çocuklar, 12 yaşların Ekseriya çocuklar, 12 yaşları, na basmadan çok daha evvel ve. rem saf'- asında bulunabil i rler. Hastalığın, başgösterecek veya ölüme sebebiyet verecek kadar İnkişafı çok genç yaşta mı. yoksa olgunluk devresinde mi husule geldiği keyfiyeti, mikrobun çelişmesine bağlıdır.
Umumiyet İtibarile mikrop, çocukla temas eden bir kimse ta. rafından aşılanm?c+" Diğer taraftan, bu mikrobun t ' at tarafından odaya sürüklenmiş olma, sı da muhtemeldir.
Bütün r^ııklar verem mikrop larrvn hücumundan korunma, lıdırlar. Verem mikrobu alan bir çocuğun, İkinci defa olarak bu mikrobun hücumuna uğrama. maxj için büvük bir ihtimam gös. termek lâzımdır. Ebeveynler, doktorlar ve sıhhat otoriteleri, hangi çocukların mikronln ol. duklannı bilecek olsalar, daha başka türlü hareket edebilirler. Bu durumu esaslı bir şekilde tes. bit edebilmek İçin de muayeneye ihtiyaç vardır.
Birleşik Amerikanın bir çok mıntakalannda okula devam e. den cocııklar, verem muayenesine. t® bl tutı 11 maktadırlar.'
Dimağı tam mânaaile istirahat ettirmek
Dimağı istirahat ettirmek İçin bir çok çareler vardır. Balık tut. mak fena değildir. Fakat bu spor da uzunca düşünmek fırsatını vermektedir. Golf da. böyle bir gayeyi tahakkuk ettirmek için tam mânasile elverişli olabilecek bir spor farzedilmez. Çünkü, bu sporu yaparken de bir çok ente. resan vakaları münakaşa etmek fırsatı başgostermektedir.
Fakat üç dört bin metre yük. seklikte güzel bir uçak seyaha. ti yapıldığı takdirde, dimağı iyi. ce dinlendirmek mümkündür. Çünkü bu durumda bulunan her hangi bir kimse, fuzulî telefon muhaberelerinden de yakasını sıyırmaktadır.
TOrKlye Ecnrüi
Senelik 2800 Kuruş 541)8 Kuruş 0 Aylık 1600 » 2900 •
3 Aylık 800 • 1000 »
Adres tebdlH için elU kuruşluk pul gönderilmelidir Aksi takdirde adres deriştirilmez.
Telefonlarımız Başmuharrir: 2ü505
Yaa İşleriz 20785 - İdare: 20n8l
Müdür: 20497
Zilkade 2 — Hızır 157
İmsak Ollneş Ögie ikindi AK Kutsi E. 10.47 12.24 0.22 8l33 12.00 1.33 V. 4.27 0,05 12.02 15.12 -7.39 19.11
İdarehane Babı&ll civar)
■ Acımusluk sokak No 13

0 Ekim 1048
Bahıfe 8
ARSAM
J
açtı. ka-
HER AKŞAM ^^lR HİKÂYE
Perdeleri sıkı sıkı kapadı. Bu loş-
luk. boş evin bu derin sessizliği, sevgiliyi beklemenin sabırsızlığına karışıyor ve heyecanı arttırıyordu. Klm-billr kaçıncı cdfa olarak saatte bir kere daha göz attı. Tam zamandı. Hattâ beş dakika da geçmişti. Cemile nerede ise gelecekti.
Sabırsızlığı arttı. Belki beş dakika sonra şu perdeleri İnik odada insan saadetinin en büyüğünü âdeta yudum yudum İçecekti. Hattâ belki do yarım dakika sonra...
Kapı!..
Tam da Cemilenin çalışı!..
Koşarak İndi. Ve kendi dile Ona küçük bir sürpriz yapmak,
pının arkasındaki karanlığa gizlenmek istedl.
Lııkin sokakta gözüne çarpan manzara onu son derecede şaşırttı. Kapının önünde bir eşek He köylü kıyafetinde İki kadın vardı. Bu kadınlardan lhtıyarcası kendisinin yüzün» büyük bir tereddüt içinde bakarken kekeliyordu:
— Sana bir zahmetimiz var efendi.. Bunu söylediktesn sonra arkasındaki genç kadını İşaret ederek:
— Pek sıkıştı da.. Hani burası da mahalle içi.. ' Biraz İçer! girsek de hacetimizi savsak!., dedi.
Rahmi cevap verdi:
— Peki.. Giriniz... Şöyle sağ tarafa doğru yütüyünl..
Bunu söylerken akima Cemile gelmişti. İçinden:
»Bu kadınlar da ne kadar aksi bir «amanda ortaya çıktılar!.* dedi.
Kadınlardan İhtiyar olaııı İçeri girerken kapının açılmıyan kanadına oşeğl bağladı.
Rahmi:
— Eyvahlar olsun... Cemile şimdi bu hayvandan korkar.. Ve dünyada içeri girmez.- Bari çabuk olsalar da hemen gitseler., dedi.
Rahmi tekrar sokağa bakan odaya Kadınlar çıkmak bilmiyor-

Bu sırada Cemile köşeyi döndü. Heyecan içinde olduğu yürüyüşünden, korka korka etrafına bakışından belli idi Genç kadın sevgilisinin kapısı önünde bağlı duran eşeği görünce bir anda İrkildi. Buna hiç bir mâna veremediği bütün hareketlerinden belli İdi. Onu cesaretlendirmek İçin Rahmi koştu. Cemileye zlU çaldırmadan kapıyı açtı.
Kadın gözleri ile eşeği işaret ederek izahat ister gibi bir tavır takınıyordu. Rahmi onu ince bileğinden tutarak içeri çekti.
Merdivenlere doğru yürürlerken Cemile:
Ne oluyor Allah aşkına?..
Diye sordu. Tam bu esnada sağ taraftan tiz bir feryat, bir çocuk sesi başladı... Yeni doğmuş bir çocuğun Üvey üvey bağırışı...
Cemile dehşet İçinde:
- Evde bu küçük çocuk ne arıyorI.. diye sordu.
Rahmi cevap yerecek bir halde mİ İdi ki:
— Bilmem.. Şey.. Hani.. Kadın... Kadınlar., Genç olanı., İki kadın.. Eşek!..
— Canım söylesene.. İzahat «ene...
— Vallahi bilmiyorum kİ...
Bu sırada biraz evvelki İhtiyar kadın telâş içinde koridorun ağzında 'belirdi:
— Müjdeler olsun., erkek 1..
Diye, şaşkın şaşkın bakıyordu. Rahmi sordu:
• — Ne erkeği?..
— Çocuk erkek.. Bir oğlumuz oldu «ayenlzde... Yaaa..
Cemile bir daha ona baktı. Rahmi baygınlıklar geçiriyordu.
Cemile:
— Ben gidiyorum!.. Sözleri ile fırladı. “ ....
anlamadığı vaziyet lendlrmiştl. Rahmlyl tadı, gitti.
İhtiyar kadın:
— Maksıımcuk öylece kaldı. Biraz bir şeyler bulsak da sarsak... Eski bir
kaç gömleğin, havlun yok mu kİ?,.
— Yahu bu ne hal?.. Bu vaziyetti İnsan sokağa çıkar mı idi?..
— Ne bilelim evlât,-. Köyden çıkarken bir şeyi yoktu kİ... On* bakarsan ben 7 çocuktan dördünü tarlada, İkisini pazarda, birisini yatakta doğurdum!..
_ Maşallah.. İyi amm* şimdi ne yapalım.. Haydi koş (1* hastaya, yardım edelim...
İçeri koştular. Lohusa bitaptı. Çocuk için, Rahmi . esld köpıleklerlal havlularını, bir de eski bir bomul verdi.
Kapı çalmıyordu. Belediye memuru gelmiş, »şehir dahilinde sokakta merkep bağlanmasının külllyen memnun olduğunu söylüyordu.
Köylü kadın İçeriden Rahmly» lendl:
_ Evlftdım, al o hayvancığı bahçeye... Görüyorsun M, ben çocukta uğraşıyorum..
Rahmi şaşırmıştı. Kendi haline kendi inanamıyordu. Eşeği çöldü. ATkadan dolaştırarak onu bahçeye götürdü.
Hastanın ağırlaştığını görünce doktor çağırttı.
Muayeneden sonra doktor «unlan söyledi:
— Doğum çok fena şartlar İçinde olmuş. Hasta en küçük bir tarzda tlle kımıldanmıyaeak. 10 gün böy-lece yatacak. İyi bakılacak!.. dedi
Rahmi güldü. Başını «alladı. Mamafih kırmızı yüzlü, ve ağn bir kulağından öteki kulağın* kadar uzanan, saçsız, buruşuk çehreli yumurcak hoşuna gitmişti Eşeğe yem vermeğe giderken köylü kadın onu kurağına veriyordu.
On gün sik sık şikâyet ederek onlara baktı.
Fakat on birinci günü onlar gittik-Isrl »man evdî Ur
Kırmızı suratlı, saçsız ı> kOcC’tik eni yumurcağa alışmıştı.
(BtR TILBIZ.'
ver-
Bu hiç blrşey kendisini sinir-dinlemeden fır-
Ingilterenin yiin ve pamuk ysanaii merkezleri: Lancas kire ve Yorkshire
Ingilterenin pamuklu kumaş ihracatı senede iki milyar metre kareyi buluyor
BULMACA|
1 2 3 4 5 6 7 8 9 M
- p ■ - ■ -1
■ - - 1 1 ■ ' I ■ lifli 1 1 1 1 1 1 ■ -
■ - - ■ - - ■ -
■
Soldan sağa ve yukarıdan aşağı:
1 — Çağrı - Asri harb «İlâhlarından.
a — şipşak.
3 — Günü gelince verilecek para,
4 — Çalışma mahsulü - Kökyiizü.
5 — Tilkinin başı - İçkili yer - Bir cinsten 1141 harf.
6 — Senenin dördüncü ayında ya* ı ğan kar.
1 — Verem hastalığı.
8 — Son günlerde çok bahsedilen kudret kaynağı - İlgi.
9 — Tersi dehşete kapılır demektir.
, 10 — Kuzunun babası - Ateş üs-
tünde kırmızı yap.
GEÇEN BULMACAMIN HALLİ Soldan sağa ve yukarıdan aşağı: 1 — Cumhuriyet, 2 — Üstii, Tl, Ama. 3 — Mustacelen. 4 — Tuna, Ilı, 5 — Utananadam, 8 — Rıcanamt, 7 — Amışak, 8 — Yalıdeşen, 8 — Emale, Anıt, 10 — Tanımak. Ta.
Nüfus sayımı, halk üzerine bir nevi teşhis koymak ve bLr ulusun kendi kendini bilmesi, İyi re bozuk taraflarını İdare etmesi demektir;
Milli Eğitim Bakanlığı Teknik öğretim müsteşarı B. Rüştü Uzdln İn-giltereye tetklkat İçin gittiği malûmdur. B. Rüştünün ziyaret edeceği mühim sanayi merkezleri arasında Yorkshire ve Lancashlre şehirler! de vardır.
Yorkshire, Holandanın yarısı büyüklüğünde bir bölge olup cRldlngs» tâbir edilen tepeciklerle üç kısma ayrılmıştır. Pennlne sıradağları bu bölgenin batı hududunu teşkil etmekte ve Şimal denizi İse doğu sahillerini yalamaktadır. YorkshlTe'de birçok nehirler, engin vâdller, büyük sınai ve zirai müesseseler mevcuttur. Şehrin limanı her gün dolup boşalmaktadır. Bu büyük bölge dahilinde bulunan şehirlerin hepsinin dünyaca şöhret alan bir .......... ' — "
jambonu, _ . . _
Alredale'in köpekleri, sheffield'ln çeliği, Bradford'un yünü, Cleveland'ın demiri. Yorkshlre'ln yünlü kumaşlarl-le beraber puding ve pastaları da pek meşhurdur. Cleveland şehri aynı zamanda birçok meşhur krfketçl de yetiştirmiştir.
Bati «Rldlng - tepesi* yün sanayiinin merkezi olup, yün İpllğile dokunmuş her nevi kumaş İstihsali mono-polıına da malik bulunmaktadır. Bradford ve Leeds, yünlü kumaş İstihsal eden en mühim fabrikalara malik olan şehirlerdir. Leeds üniversitesinin teknik kısmında çalışan talebeler, bu fabrikalarda İstedikleri kadar tatbikat yapmak İmkânlarına maliktirler.
Bugün bir pamuk sanayii merkezi olarak telâkki edilebilecek durumda olan Lancashlre, bu işe en İptidai şekilde, yani dokumacılığın el İle yapıldığı devlrlerdenberl devam etmekte-dlr. İngiliz dokumacıları, 16 ncı asır-danberl gerek kendi memleketleri da-hlllnde, gerekse deniz aşırı yerlerde İstihsal ettikleri kumaşların kalitelerinin mükemmel olması bakamından büyük bir şöhrete malik bulunmaktadırlar. Bu şöhret o zamanlar, daha i ziyade yünlü kumaşlara müsteniden kazanılmıştı. Fakat bu müddet zarfında, bu ticaretle uğraşanlar, dlk-1 katlerln! evvelce Brltanyada sadece
istihsali vardır York'un Wensleydale’in peyniri,
Gün Doğmadan Paris
EDEBÎ ROMAN
Yazan: Louis Bromfleld Tercüme eden: Vâ - Nû
■ - Tefrika No. 73 ■
— Anlaşılıyor. Büyük kapıdan içeri hizmetçilerden. d'Abrizzlden va dostunuzdan başka kimse girmiyordu.
Demek şimdi aralarında sır kalmamıştı. o da Roxle'ye her şeyi söylüyordu: Evin kontrol altında bulunduğunu haber veriyordu; Löon'la Nlcky'ye dair malûmatı olduğunu söylüyordu.
GençTcadm, tam bir sona ulaşılmış gibi, bir hisse kapıldı; sanki artık sır ve fesat kalmamıştı; dünyanın sonu gelmişti.
Kapıyı geçti: ağır meşe kanadın taş duvara çarpmasından hasıl olma ses üzerine erkek tekrar döndü; aktrisin elektrikle aydınlattığı kemerli dehlizde onun arkası sıra yürüdü. Tabancasını hâlâ elinde tutuyordu. Gözlerinde artık o mecnun ifade kalmamıştı. Şimdi uyanık ve pürmerak-tı: polis haflyeslne benziyordu. Kadına hayran gibi bir hail vardı.
— Paris'in tam ortasında, burasının İyi bir saklanacak yer olduğunu tasdik edersiniz?
Çelik kapıya vardı. Anahtarı kiiçük
M. txıpez'ln İtina ile yağladığı deliğe soktu. Kanat kolaylıkla açıldı. Elektrik düğmesini çevirerek dedi kİ:
— Varalım, keyifle tesldedellm. En İyi mahsulden en İyi Lanson’u İçeceğiz. Bunlardan bütün dünyada pek az kalmıştır.
Erkek arkasından gelmişti. Kadın ona parmağıyla kasaları göstererek:
— şurada, üst rafta, İki şişe almak daha muvafıktır. Öylesi daha hoş olur.
Yürüdü, İleri geçti. Tabancasını cebine koydu.
Bu İş takriben bir saniyede oluverdi. Şayet dansöz olmasaydı plânını tatbik İçin İhtimal o kadar çevik ol-mıyacaktı. Erkek, parmaklarının ucuna basmış dururken, kollarını uzatıp şişelere yetişmek isterken, Roxle şimşek süratli» hareket etti.
Geri kalanı bir an şürdü. Çelik kapı, otomatik kilitle kapanınca, genç kadın, kendini dışarıda buldu.
Sonra, kendi işin! bitirmeden biri eve girer endişesiyle kemerli dehlizi süratle geçti. Soğuk ve rutubetten
Cerrahî ameliyatlara karşı sigorta
Senede 30 dolar veren bir ailenin bütün efradına en pahalı ameliyatlar bile bedava yapılıyor
lâmba fitili yapmak için kullanılan pamuklu kuma; istihsali üzerine toplamışlardır.
Deniz aşırı yerlerde, sıcak iklimde yetişen bu nebatın elyafı daha İnce ve daha kısa olduğu İçin, fazla dikkat ve meharetl lcabettlrlyordu. Fakat makine devri bu güçlüğü yenerek, teknik bakımdan elde edilen başarılar sayesinde yun ve keten sanayiinin yanı sıra bir de pamuk sanayiine yer vermek mümkün olmuştur.
Elyafının çok nazik olması dolayı-slyle, bilhassa eğirmek hususunda bu sanayide riitubetll muhitlerde daha muvaffakiyetli neticeler elde edildiği tecrübelerle sabit olmuştu. Bu İtibarla da bu İşle meşgul Alanlar, Brltan-yanın en çuk riitubetll olan kısımlarına yayılmışlardır. İşte bu suretle Atlantik Okyanusundan gelen batı rüz-gârlanna maruz bir yerde bulunan Lancashlre. pamuk sanayiine bir 'beşik teşkil etmiştir. Burası, rüzgârların dahile getirdikleri rutubetten başka orada mevcut akar sular dolayislle de bir ehemmiyete maliktir. Çünkü, bu ırmaklardan değirmen çevirmek ve çarkları döndürmek İçin de istifade edilmesi mümkündü. Bütün bunlardan başka Kuzey İngiltere halkının hakikaten makine İşlerine karşı tabii bir İstidat gösterdikleri keyfiyeti de vardır kİ, bu bölgelerin sanayi merkezleri haline gelmesine çok büyük bir âmil teşkil etmiştir. Lancashlre halkı da. şlmalll olmak dolayislle bu İstidadı.göstermişler ve çok geçmeden pamuk sanayii büyük terakkiler kaydetmiş, gerek keyfiyet ve gerekse kemiyet ıtlbarlle gelişmeler göstermiştir şöhreti de her gün artan bu yeni sanayi birçok ecnebi mütehassısları Lancashlre’e çekmiştir. Oraya gelenler1 İngiliz usullerini etüdederek k?n-dl memleketlerine dönmüşlerdir,
El İle dokumacılık yapıldığı devirlerde her İşçinin hemen hemen her branşla mükemmel olması feshediyordu kİ. mantıkan buna imkân yoktu, Bunun neticesi olarak pamuklu kumaşlar her bakımdan tatmin edici bir kaliteye yükselemlyordu. Fakat çok geçmeden Arkrcrlght ve Cromp-ton gibi mucitler kumaş dokumasin-
Birleşik Amerika'da, ücretin! evvelden Ödeme usullle yapılan cerrahî teclavlUr, sıhhat cephesinin en önemli gelişmelerinden birini teşkil etmektedir. Bu usul. 30 sene evvel kuzey - batı Paslflkte tatbik edllmtğe başlanmıştır. Bu mıntakado, kaza neticesinde yaralanan İşçilerin tedavilerini sağlamak için patronlar ve İşçiler aynı miktarda pa.ru yatırmağa başlamışlardı. Arası çok geçmeden. bu usul sahilden sahile yayıldı. Bugün, senede 30 dolar veren bJr Amerika ailesi, bütün aile efradını en tehlikeli ve en pahalıya tedavi edilecek olan cerrahi müdahalelere karşı kendilerini emniyete almış sayılırlar. Bu İşle meşgul olan mahalli veya eyalet - arası cemiyetler vardır. Bunlardan her hangi birine abone olmak suretile ailenin cerrahi bakımdan durumu sağlanabilir. Ödenecek meblâğ, umumiyet Itlbarlle sigorta işlerinde olduğu gibi bir nevi keşre İstinat etmektedir. Cerrahi sahada bag gösterecek her hangi bir ârızaya karşı kendisini emnlyet-e almak istiyen aile, muayeneden geçiri İmektedir
Blrleşik Armrlka’da eyalet - arası faaliyette bulunan 2 mühim servis vardır: 1 — Mlchlgan Tıp Servisi. 2 — Kaliforniya* Doktorlar Servisi.
Mlchlgan Tıp Servisi. 1940 yılında faaliyete geçmiş ve geçen sene 768.755 abone toplamak suretlle % 26 nispetinde bir İnkişaf göstermiştir. Kaliforniya Doktorlar Servisinde % 18,8 nispetinde bir gelişme görülmüştür.
Ücretini evvelden ödeme usullerine dayanan tıbbi tedaviler bidayette, umumiyet Itlbarlle profesyonel klinik veya hastane birlikleri tarafından deruhde ediliyordu. 1933 yılında nahiyelerde de tıbbi birlikler, âza doktorların bu usulü tatbik edebilmeleri için plânlar banlamağa başlamıştır.
Tıbbî servise müracaat edenlerin mütemadi İsteklerine rağmen birçok doktorlar evvelden ödeme plânlarına
karşı koydular. Fakat bu arada, Murray - Wagner - Dlngell lâyihası, eski kongreye tevdi edilmişti. Bir netice alınamayınca, lâyiha tekrar bugünkü kongreye sunulmuştu. Bu tedbir, tıbbi servisi İçtimai emniyetle birleştirip istifade temin eder bir duruma soktu. Birleşik Amerika İçtimai Slhhat Servisinde milli bir program baş gösterecekti. Doktorlar, bu bürokratik kontrolün tesirinden pek çok çekindiler ve hükümetin, meslekleri üzerinde tahdidat yapma-
masını İstediler.
En az kazançlı İnsanların bile öde- . meğe muktedir olabilecekleri bir üc- — retle herkese elverişli olabilecek bir LJ Sıhhî Serslv ihdas etme meselesi, bü- fl_ tun bir eyalet dahilinde tatbik edl-Ç\| lecek plânlarla sağlanmıştı. Bugün. q_ Mlchlgan’da tatbik edilmekte olan O plânın bidayetteki şekli daha şumul-İÜ İdi. Lâkin, daha tatbik edilmeğe g başlanır başlanmaz, açık verildiği görülmüştü. Bu durum, muhtelif se- jO heplerden husule geliyordu. Birçok Q kimselerin ameliyatları tehir ediıi-yordu. Çünkü, hastaların ihtiyaç gösterdikleri tedaviler pahalıya mal oluyordu. Bu vaziyet karşısında bir- q çok hastalar ellerindeki sertifikalar-**— la husus! doktorlara müracaat etmek zorunda kalıyorlardı. Ameliyat üc- JQ retlerl de mütemadi surette yığılıp -q duruyordu.
Bu kontratlar sona erince, bugün tatbik edilmekte olan plânlar İyi ne- W ticeler vermeğe başladı. Yeni plânı göre yapılan tedavilerden kazanç /s temin etmek imkânı baş göstermişti '•*' İdari işlerde de takriben % 11 nispetinde abone kayıtlan baş gösterince. umumiyet Itlbarlle işler, büyük mikyasta artmaktadır. Çünkü, yeni abonelerin bir çoklarında geciktirilmiş birçok ameliyatlarla karşılaşılmaktadır. Bu gibi durumlarda, gayri tabi! ihtiyaçları karşılamak bakımından, eldc kân derecede par* bulunduğu vakitlerde yeni anobeltr kaydedilmektedir.
IIIIIIIIUIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIHIIHIIIIIIIIIHIIIIHtlItlIlllllllllllllNllltlIllllllllllllillllflIllllllllllllllllllllllllllllllllllM
dakl ameliyeyi birkaç kısma ayırdılar, basit olanları maldneleşUrdHer ve bütün ameliyenln her safhasının mükemmel olmasına dikkat ettiler. Aynı şekilde bir inkişaf dokuma işinde de göze çarptı ve yavaş yavaş, bugünkü kusursuz denecek derecedeki başarı elde edildi. Fabrikalar kuruldu, yeni ıslahlar, tâdiller yapıldı, her gün daha İyi ve daha güzele doğru adımlar atıldı. Fabrikalar en İnce ve en sağlam pamuk İpliğini elde etmek için blrlblrîerlle Adeta yarıştılar.
O derec İnce İplikler elde ettiler kİ. bir kilo ağırlığında olan bir yumağın (1000) millik bir uzunlukta olduğunu İddia edenler oldu. Mısır ve Amerika' dan gelen pamuklardan güzel gömleklikler ve elbiselikler yapılıyor. Hlndlslandan gelenler ise daha ziyade havlu ve buna benzer nispeten daha kaba kumaşlar İmalinde kullanılıyordu. Daha sonraları iyi ve fena pamuk cinslerini karıştırarak terbiye etmek ve kalitesinden bir şey kaybetmeden İyi cins İngiliz basmalar! yapmak mümkün oldu.
Fabrikaların adedi artınca artık rutubeti hariçten aramak gibi iptidai vasıtalara müracaat gülünç bile gelmeğe başladı. Pamuğun eyirllmesln-de İcabetim rutubet ve diğer hususlar için lâzımgelen hava derecelerin!, fabrikaların İçerlerinde ayarlamak mümkün oldu. Makinelerde yapılan icatlar, dokunan kumaşın sağlam ve kusursuz olması üzerinde her gün artan bir tesir bırakmağa başladı.
Evvdce ilmik kaçıran, iplik koparan, toplıyan ve kusur yapan makinelerin kontrolü, ancak kumaş dokunduktan sonra mümkün olabilirken, elde edilen terakkiler sayesinde bunun d* önüne geçildi, ve dokunma esnasında vukua gelen en küçük hatayı haber veren otomatik makineler icade-dlldl. Böyle bir hata olunca, makinenin derhal durarak işçinin dikkat nazarını üstüne çekmesi hatanın o onda düzeltilmesin! mümkün kılıyordu.
Son zamanlarda yapılan istatistiklere göre İngiltere'nin pamuklu kamaş İhracatı senede 2 milyar metr« murabbaını bulmuştur ve fazla talep karşısında bu miktar her gün artmaktadır.
İngiliz pamuk sanayiini ldar* edenler,” atalarının evvelce etd» etmiş oldukları şöhret! muhafazaya karar vermiş bulunmakta ve harb sonran istihsal ve faaliyet plânlarını on* göre hazırlamaktadırlar.
dolayı azıcık titriyordu. Dış tahta kapıya vardı. Alman'in maden kapıya pabuçlarile vuruşunu ve çok boğuk haykırmalarını İşittiği vakit, dehlizin yarısına varmıştı. Tahta kapıya vardığı vakit, sesler, güçlükle İşitilir bir hale gelmişti.
Bütün bunlar, sanki plânını epey zamandır teferruatile hazırlamışmış gibi, süratle cereyan etmişti. Tahta kanadı kapadı. Sürgüyü sürdü. Kulağını kanada yapıştırıp dinledi. Bir mezar sükûtu.
Dehlizi hızla Berry sokağı geçidini glzllyen tahta ve bambü gardroba kadar yürüdü. Dolabı bir tarafa eğmeğe, sonra kaldırmağa; tekrar eğerek şarap mahzenine giden kapının önüne yaklaştırmağa muvaffak oldu. Bu ameliye derecelerinin beherinden birkaç santimetre kazandı. Kendi kuvvetliydi ve dolap zannettiğinden daha az ağırmış. Nihayet dolabı kapının önüne ulaştırdı, tesirini görebilmek İçin geriledi. Dolap oradan kal-dırılmıyacak olursa, arkadaki methalin mevcudiyeti kimsenin aklına gel-mlyecektl.
Bununla beraber, İşi henüz bitmemişti, Birkaç büyük eşyayı, hi2İa dolabın şurasına burasın* attı; böylelikle oraya tesadüfen ve karmakarışık atıldığı İntibaını verdi. Sonra, süpürgeyi eline aldı. Faaliyetinin izlerini taşlardan şildi. Neticeye bakmak
üzere durdu.
(— Bu adam kaybolacak. Kimse onu bulamıyacak. Şayet isterse, kendi usullerince, esirlere yaptıkları gibi. beynine revolverini sıkabilir. Yahut da ölene kadar sarhoş olabilir. Nihayet orada bu kadar şarap var.
Merdivene dönerken, bu adama karşı müphem bir merhamet duydu. Öteceğinden dolayı değil. Zira Roxle İçin ölüm çok şey demek değildi. İhtimal binbaşı İçin de öyleydi. Fakat orada bulunan ve bldayettenberl muğlâk, sapık hisli, mağlûp ve gayri insan! olan bedbaht herif hakkında öyle bir duyguya kapılmıştı.
Merhameti hemen dağılıverdi. Çünkü Almanlar kendilerin» acındırmak İmkânını bırakmamışlardı. Nlcky'yl ve Lulgl'yl, ihtiyar Yahudi doktoru, mahzun gözlü mültecileri ve Fllome-na'nın küçük köpeğin! düşündüğü vakit... hayır, cidden yumuşamak mümkün değildi.
Yukarıda, masanın üzerinde, binbaşının perde kaytanından yaptığı kamçı duruyordu. Bir an, Roxle gü-lümsiyerek buna baktı; kamçıyı yere etti. Odasına gitti, mücevherat kutu-slle İki kürk manto çıkardı. Bir şehir elbisesi, bir şapka giydi. Işıkları birer birer söndürerek aşağı lndj.
Merdivenin alt basamağında bir
kere geri dönüp baktı ve kalbi şöyle haykırdı:
— Nlckyl Nicky!
O da. öbürleri gibi, gizli hareket İçinde kaybolacaktı. Kendisinde yeni bir kuvvet, Nlcky’nln bütün gördüklerinden hasıl olma bir derin haşin kuvvet vardı: Ölü çocuklardan, yol boyundaki ihtiyar kadınlardan, katledilen rahiplerden, kovulan ve işkenceye uğratılan Yalıudllerden. Av-rupayı başlan başa kaplıyan açlıktan ve azaptan doğan bir kuvvet. Başkalarının bahsettiği şeylerin, sizde derinden derine bulunan o asla dimiye-cek, alev gibi dalma yanan ve durmaksızın ebediyen yanan şeyin ne olduğunu blUyordu.
Oeco karanlıktı, fakat başının üzerinde sema yıldızlarla parlıyordu. ■
— SON —
Gömlekiş
I BİRİNCİ SINIF ÇÖMLEKÇİ I Sirkeci Hamldlye cad. 27
—MM Tel: 2009'1
Zayi — Çorlu nüfus memurluğundan aldığım nüfus kâğıdımla birlikte Beyoğlu yerli askerlik şubesinde kayıtlı askerlik tezkeremi kaybettim. Yenisini alacağımdan eskisinin hükmü yoktur. 320 doğumlu
Ahmet Hamdl Var
YEM YAYIN
TÜRK HUKUKU MEVZUATI
. REHBERİ
Yazan: LÜTFİ ARMAN
1839 Tanzlmatı Hayriyeden 194ü senesine kadar Türkiye Cumhuriyetinin bütün mevzuatı hukuki yesi-nl — kanunları, tefsirleri, B. M. M. kararlarını, Bakanlar Kurulu kararlarını, nizamnameleri, talimatnameleri ve tamimleri, Danıştay ve Yargıtay kararların! başlık, hulâsa ve mehazlerlİB gösterir Türk Hukuk Mevzuatı Rehberi nam eserin dördüncü zeyil çıkmıştır. Tavsiye ederiz.
AV VE DENİZ
Av, deniz, balık, otomobil, tayyara, binicilik sporları, bahçe ziraatı v« turizm meraklılarının sabırsızlıkla bekledikleri «Av vB Deniz» mecmuasının İlk sayısı zarif bir baskı v» kıymetli yazılarla çıktı. Kısa bir zamanda mevcudu kalmyacak olan bu mecmuanın İlk sayısını edinmekte İhmal göstermeyiniz. Zira en mütehassıs kalem saflplerl tarafından yazılan makalelerin başlangıcı bu sayıdadır. Sayısı »1» Hradır. Belli başlı satıcılarda bulunur.
HOLLYWOOD DÜNYASI
Yeni çıkan 92 nci sayıda? Cahlde Songu — Dedikodu — İkinci Oenç-llk—June Haver — Bir Yazın Hâtırası — Hâlâ yüzüyorlar — Norm* Shearer’l tokatlayınız — Yıldızların Falları — Yedi Darağacı — Günahsızlar — Artistler ve Gazeteciler — Müteaddit tablolar. Biz Bize ve Moda sahlfelerl.

9 Ekim 1945
Sahile 7
I _ İŞ ARİ YANLAR | - Kiralık -Satılık
İKİ GENÇ KARI-KOCA — Birlikte çalışmak şartiyle ve yahut bayanı çocuk bakmak ve ev işinde çalışır akşamları evine gidecek erkek bahçe İşlerinden anlar apartıman köşklerde kapıcılık yapabilir, iş arıyorlar ______________________r
Kefil gösterebilir. Akşamda İki Gene Emlâk Bürosu rümuzuna mektupla müracaat.
512
BAYAN İŞ ARIYOR — Tek bir erkeğin ev İşini yapabilir. Beyoğlu İstiklâl caddesi 54/1 No. yo A. m rumuzuna mektupla müracaat.
590
Yurdumuzun Eczanesiz ilçelerinde Eczane açmak isteyen eczacılara Türkiye Eczacıları Cemiyetinden-
Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığının direktif ve teşebbüsler ile halen eczanesi buluniniyan 26 İlçede eczane açacak meslektaşlara Türkiye eczacılar deposundan 5000 Ura faizsiz kredi ve mahalli belediyelerce 2 - 5 bin lira yardım ve kirasız dükkân ve ikametgâh temin edilmiş bulunulduğundan buralarda eczane açmak istiyen meslektaşların yerlerini öğrenmek ve tafsLl&t almak üzere cemiyetimize başvurmaları rica olunur.
HALİÇ FENER CADDESİ ZIRAATÇILERE ELVERİŞLİ KL
cepheri deniz lebi derya. İçinde İki RALIK KÖŞK — 3 katlı etrafında
büyük bağ, muhtelif meyva ağaçları, büyük ahır, tavukhant, uşak odası iki bostan kuyusu, bostan veri ilkbaharda nadaslı arazi mevcut ay nl-hayetine kadar müracaat. Telefon 54,29 Ali Uzunkaya. 614 — 1-
ucııız. ıcuı ucıjü. ıçıllu. ın* . bina olan ve büyük arsası heyeti umumiyesi 504 m m olan. Fabrika. İmalâthane, depo yapmaya müsait olan bu emlâk satılıktır. Müracaat yeri: Beyoğlu Büyük Parmakkapı köşe başı No. 4 kat 2 Sühület Emlâk bürosu. Zarif Özalp'a müracaat. Tel: 42396 613 — 5
5,000 LİRADAN 500.000 LİRAYA — Kadar emlâk olmak ve satmak ve İpotek yapmak istlyenler kârlı İşi olup devir veya ortak istlyenler Beyoğlu Büyük Parmakkapı cadde üzerinde köşe başı No. 4 kat 2 Suhulet r.uj.uK Zarif Özalp’a mûra-
Icaat. Tel; 42396. 297 — 16
— : ----------------------------------
I BOŞ YAZIHANELER—Bir ve Içlçe olmak üzere ikişer odadan İbaret altı yazıhane ayrı ayrı kiraya verileceğinden isteyenlerin aşağıdaki adrese müracaatları; Gaiata’da. Mumhane caddesinde, 111 No. h dükkânda Yor-gi Mağa».________________49? — 2
1
DİKİŞ BİLEN BİR BAYAN İŞ ARIYOR — Gerek toptan ve gerek perakende daimî dikiş işi anyor. Makinesi vardır.. Z ...2. *
yerde çalışabilir. Akşamda M. ç. rumuzuna müracaat. 602 — 1
Evinde ve gösterilen
5000 LİRAYA KÜÇÜK EVLER — Arsanıza beton iki oda bir hol ve banyodan İbaret asri tcsisatlı küçük evler inşaatı. Bengü Küçük Evler Yapı ve Satış şirketi. Galata. 6 ncı Vakıf han No. 33 - 34. 616 — 1
KELEPİR EMLÂK ALMAK İSTİ-YENLERE FIRSAT _ Fatihte tramvay durak mahalline iki dakika mesafede yüz yirmi metre ûzerine inşa edilmiş ve apartıman yapmağa çok elverişli kagir üç katlı bina arkasında ve iki yan taraflarında bahçesi vardır, 10/10/945 tarihinde çarşamba günü saat onda Fatih sulh birinci hukuk mahkemesinde satılacaktır. Fazla tafsilât mahkemenin 635/945 No. lı dosyasındadır. 623 — 1
MÜTEFERRİK
İNGİLİZCE DERSİ — Mütekait muallim tarafından verilmektedir. Fiatler uygundur. Evlere de gidilir. Akşam gazetesinde Y. Ü. rumuzuna müracaat. 587 — 3
Afyon ilinden
DÜRÜST BİR GENÇ — Lise mc-sunu müesseslerde muhabere, mu-haseoc, her işte çalışır askerlikle ilişiği yok acele İş istiyor. Akşamda A K A rümuzıına. 806 — 2
12000 LİRAYA — Aksarayda tramvay caddesinde 6 odalı 278 metre sahalı 852 Hra kiralı acele satılık ahşap ev. Müracaat Ferdi Selek Türk Emlâk Bürosu ömerâbit han 2 nci kat 23 No. Telefon 42368 _______629 — 2
ORTAK ARANIYOR — Yüzde yu-garantin ve çok kârlı İşlere asgari 5000 daha yüksek sermayeli arkadaşlara ihtiyaç vardır. Akşamda (K) rümuzuna mektupla müracaat.
610 — 15
TOPTANCI VE HAZIR ELBİSE DİKTİRMEK İSTİYEN TÜCCARLARA — İyi dikiş diken bir bayan, etek, bluz, kimono, pijama, çocuk elbise ve önlükleri dikmek istiyor Arzu edenler mektupla Bomonli Silâhşor sokak No. 2/67 de bayan Ayşeye müracaat. 598 — 3
CİHANGİRDE — Pazarlıksız 30,000 liraya 25,000 lira ve 20,000 üç adet çok kelepir acele satılık apartıman-lar Ferdi Selek Türk Emlâk Bürosu Galata Ömerâbit han ikinci kat z3 No. Telefon 42368 630 — 2
SATILIK KIYMETLİ ARSA — Fe-neryolu, Selâml Çeşme, Hacı Mehmet Efendi asfalt sokağında, 1, numaralı evin ittisalinde tramvay durağına yÜ2 metrc mesafede ağaçlı, köşe başında iki cepheli güzel arsa satılıktır, Flnçaççılar sokak Mahmudiye hanı karşısında No. 32 ye müracaat.
600 - 3
PARADA KOLAYLIK — Tamirat surctile emlâkinizden İstifade etmek İsterseniz Galata Ada han 8 numara 3 ten 7 ye kadar müracaat. Tel: 41663 «11 — 15
GENÇ BİR BAYAN — 60 liradan aşağı olmamak üzere mağaza, ticarethane ve bürolarda iş aramakladır Daktilo da bilir talip olanlar Akşamda M. T rumuzuna, 597 — 1
55.000 LİRAYA — Bûyükdtredc asfalt üzerinde 11 odalı tamire muhtaç değil büyük bahçeli şahane satılık yalı. Müracaat Ferdi Selek Türk Emlâk Bürosu Galata Ömerâbit han ikinci kat 23 No. Telefon 42368
>«31
2
MEMLEKET HASTANELERİNDE ÇALIŞMIŞ — Eczacı bayan haftanın muayyen gün ve Saatlerinde çalışmak üzere, lâboraluvar, eczane, depolarda İş anyor. Akşamda (Eczacı). Müracaat. 594 — 1
ÇOCUKSUZ İKİ GENÇ KARI KOCA — Apar Umanlarda veya buna mümasil yerlerde münasip işi aramaktadırlar. Kefil gösterebilirler. Akşamda (Ç.K) rumuzuna mektupla müracaat. 624 — 4
GN SENE — Fabrika teknik ve mali hesap işlerinde çalışmış tecrübeli ve yüksek tahsilli bir zat günün belirli saatlerinde iş arıyor. K. C-rtmzile müracaat. 621 — 2
İŞ ARIYOR — Yüksek tahsil Kormüş, her türlü kefalet verebilir 32 yaşında bir bay hususi müessese -İdarehane yahut ticarethanelerde iş aramaktadır. (K. G) rumuzuna mektupla müracaat.
TİCARET LİSESİ VE BİR FRANSIZ LİSESİNDEN MEZUNUM — Eski Türkçe bilirim. Öğleden sondalan çalışmak üzere hususi ders verme dahil her hangi bir iş aramaktayım. Taliplerin N. C. rumuzuna müracaatları. 636 — 2
TEZGÂHTARLIK ARIYORUM — Bakkaliye tezgâhtarlığında ihtisası olan tecrübeli askerlikle ilişiği olmayan kefil verebilir. Akşamda (T. Z.) rümuzuna mektupla müracaat
627 - l
ALMANCA DERSLERİ - Bir AvrupalI öğretmen üniversite ‘.ise talebelerine ve hususî ders alacaklara iyi ders verir. Pratik- ders ve imtihanlara hazırlar. Frau Siftar Taksim Hoca Zade sokak 11 kat 3 634 — 6
İNGİLİZ. AMERİKAN MEKTEPLERİNDE OKUYAN ZAYIF TALEBELF-RE — Tecrübeli bayan igretmen haftada 2-4 saat, talebenin ders hasırlama saatinde nezaret edip ilerletir. Akşamda (180i e yazılması.
605 — 2
ON BİN LİRA — Ciddi kârlı Iş için sermaye koyarım. Kendim de çalışırım tam tafsilâtla Beyoğlu P2K 2191 numaraya yazılması. 626 — 1
15,000 LİRAYA — Modada Yeni Fikir sokağında 14 No. lı İki «okaja yüzü olan ve İçinde kuyu sarnıç ve çamaşırlığı bulunan çok kelepir arsa satılıktır. Görmek ve salın almak İçin Ferdi Selek Türk Emlâk Bürosuna müracaat Gatatp ömerâbit han ikinci kat 23 No. Telefon 42?68
632 — 2
İNGİLİZCE, FRANSIZCA DERSLERİ — Kolej mezunu bayandan haftada 2-3 gün evlerde kalabilir Yeni kolay methot. Ders 1 1/2 saattir. İdiomatlc rümuzuna müracaat-
628 — 1
ACELE SATILIK EV - Beykoz Ya-lıköy Gazi Yunus soknğı 39 numara çayıra nazır 8 odalı ve bahç£. ahırı mevcut satılıktır, İçindekilere ve Teşvikiye Köknar sokak bakkal bay Haşana müracaat. 612 —2
150.000 LİRAYA — 15 adet dükkân ve 583 metre sahalı İstabbulda satılık mükemmel bina müracaat Ferdi Selek Türk Emlâk Bürosu Galata Ömerâbit han ikinci kat 23 No. Telefon 42368 633 — 2
15000 LİRAYA — Pendlktc bir katı 3 bir katı 4 odalı tam kagir konforlu acele satılık küçük apartıman. Ferdi Sriek Türk Emlâk Galata Ömerâbit han 23/2 Telefon 42363
638 — 2
BEYAZITTA — Marmara sinemasının yanında iki cepheli arsayı satışa çıkardık. İsteklilerin müracaatları. Bengü Küçük Evler Yapı ve Satış şirketi. Galata. 6 ncı Vakıf han No. 33 - 34 «17—1
KURTULUŞTA — Travmay caddesi yanında konforlu küçük bir apartman çok acele satılıktır. Bengü Küçük Evler Yapı ve Satış şirketi. Galata 6 n« Vakıf han No. 33 - 34.
618 — 1
YEŞİLKÖYDE — Deniz kanarında piâjlı 4000 metre kare arsa satılıktır. Galata. 6 ncı Vakıf han No. 33 - 34. Bengü Küçük Evler Yapı ve Satış şir-ketL 619 — 1
İŞÇÎ ARIY ANLAR
BİRİNCİ SINIF ŞAPKA ATÖLYELERİNDE — Çalışmış bir prömiyer aranıyor. Müsait şartlar gösterilecektir. İstlyenler sabahlan Taksim bahçesi karşısında Uygun apartımanı-nın 5 numarasına müracaat.
464 — 2
DEVREN SATILIK DÜKKÂN — İçinde (1) beygirlik trlfaze motorlu, kirası ucuz bir dükkân acele devredilecektir. Beşiktaş Akaretlerde tellâl Necati'den sorulması. 622— 2
SATILIK BOŞ TESLİM — Bey kozda bahçeli yağlı boya beş odalı ev. Müracaat: Divanyolu Park karşısı No. 50. Çanakkale Emlâk Bürosu 579 — 1
BAYAN İŞÇİ ARANIYOR — Dikişçi, trikotaj makinecisi, kaçıkçı İsliyoruz. Adres: Mahmulpaşa Büyük Yıldız han No. 7-8 Meliha örtn trikotaj imalâthanesi. 591 — 1
SATILIK BOŞ TESLİM DÜKKÂN— Kapalıçarşıda İyi yerde. Müracaat: Divanyolu Park karşısı No. 50. Çanakkale Emlâk Bürosu. 578 — 1
İNGİLİZCE VE TÜRKÇEYE VAKIF — Tercümeye muktedir bayan aranıyor. Kolej mezunları tercih edilir. Çalışılacak ticarethane Beyoğ-lundadır. Mektupla Beyoğlu Posta kutusu 2163 müracaat. 596
— 3
TİCARÎ MUHABERAT — Ve bir lisanı İyi bilen bayana İhtiyaç vardır. Bildiğiniz lisanla hâl teerümcnlzl posta kutusu 2339 adresin^ bildiriniz. Tel: 41143 615 _ 1
DAKTİLO ARANIYOR - Çok seri yazan bilgili bir daktilo bayana İhtiyaç vardır. Bengü Küçük Yapı ve Satis şirekti. Galata. 6 ncı Vakıf han No. 33 - 34 620 —1
ÜÇ KİŞİLİK BİR AİLENİN — Ev ve y;mck İşlerini görecek bir bayan aranıyor. İstlyenlerin; Sultan hamam, Emlnbey han altında 22 numaraya müracaatları. 804 — 9
ACELE SATILIK KÂRGİR EV — Ortaköy Dc-reboyu cad. 14 No. üç kat beş oda elektrik su görmek, pazarlık için Ortaköyde Güven Emlâk simsarı İsmail Allan a. 589 — I
SATILIK ARSA — Nişantaş Güzel Bahçe sok. cephesi 12,10 m. derinliği 25 m. Fevkalâde manzaralı bir arsa ucuz fiatle satılıktır. Müracaat Tel. 43945. 593 — 3
APARTIMAN KATI MÜBADELESİ — Cağaloğlunda 3 büyült odalı kati yine Cağaloğlu veya Türbe civarında asansörlü veya birinci katta daire ile mübadelesi isteniyor. Sirkeci, Demlrkapı Karyola fabrikasına müracaat. Tel: 21632______592 __ ı
DEVREN SATILIK — Zengin ve kibar bir muhitte dört yol ağzında bütün (İnhisar) maddelerini havi ar-dlycll İşlek bir bakkaliye içindeki mallar» İle satılıktır. Müracaat: Maç-
3 ÇATTI TI( rev A manan ne sabuiKtır. Müracaat; muç-
— JA 1 İLİ İN. I A | «a Teşvikiye Ömer Rüştü paşa sokak
--------------------------------- I 26 No. kasap Murat. 601 — 2
SATILIK KELEPİR KIYMETLİ eşya — Seyahat dolayısile kürk, gümüş eşya ve biblolar. Sabah 8 den 11 e kadar 83415 numaraya telefon •dilmesi. İ95 — 1
MAĞAZA — Atölye ve büro olabilecek - Mercan Uzunçarşıbaşmda ecza lâboratuv&rma bitişik mağa2alı üzerinde altı odalı terkoslu elektrikli yeni bir bina kiralıktır. 599 — 1
MEKTUPLARINIZI ALDIRINIZ Gazetemiz laarehanes nı aarte olarak göstermtş olan kariterlmlz-den
H. E — A. E — Bayan, c. — Haliç — A B.S — K.M — S,T — R. U — İ. K — Seri Metod — Mütehassıs — A.V.S — HA.S — Apartman İpotek namlarına gelen meltiupıan idarehanemizden aldırma lan rica
olunur
M. Kemalpaşa Devlet Orman işletmesi müdürlüğünden:
1 — İşletmemizin susurluk İlçesine dahil 9 uncu çaldağ bölgesinin İkinci baltalık serisinin üçüncü kesim bölmesinden 14800 kental meşe odunu ve 1500 kental meşe kömürü istihsal ve bunlardan odunları tahminen 15 kilometre mesafedeki Ömerköyü istasyon deposuna ve kömürleri tahminen aynı mesafedeki Susurluk istasyon deposuna nakil ve Lstlf etmek işi açık eksiltmeye konulmuştur.
2 — Açık eksiltme 18. 10. 945 tarihine tesadüf eden perşembe günü saat 15 de susurlukta orman kâtipliği binasında toplanacak açık eksiltme komisyonunda yapılacaktır.
3 — Mezkûr emvalin birinci maddede yazılı istihsal ve istif yerine taşıma ve İstif etme İşinin beher -rentallnin muhammen bedeli kömürlerin odun odun kesme torluk yerine taşıma torluk yapma ve yakma ve depoya taşıma İşi 600 kuruş odunların İse istihsal ve nakil İşi için 165 kuruş tahmin edilmiş olup tutarı üzerinden hesaplanan % 7.5 muvakkat teminatı 2506 lira 50 kuruştur.
4 — Bu işe alt şartname Ankara orman genel müdürlüğü İle İstanbul Biga Balıkesir İşletme müdürlükleriyle susurluk orman kâtipliğinde ve ■$-letmemlzde her gün görülebilir.
5 — İsteklilerin belli gün ve saatte güvenme paralarlyle susurluk or-
man kâtipliği binasında toplanacak açık eksiltme komisyonuna baş vurmaları ilân olunur. (13335)
İle
Deniz fabrikaları genel müdürlüğünden:
1 — Gölcük Dz. Fb. lannda çalışmak üzere makine, motör tesviyecisi tornacı elektrikçi ustaları alınacaktır.
2 — Gösterecekleri kabiliyete göre 110 kuruşa kadar saatlik ücret
verilecektir.
3 — Öğle yemeği, işbaşı, ayakkabı, aile ve çocuk zamları da verilecektir.
4 — Talip olanların aşağıdaki evraklar 11 e Gölcük Deniz Fabrikaları Genel Müdürlüğüne müracaatları.
İbraz edilecek vesaik:
1 — 6 adet vesikalık fotoğraf
3 — Nüfus hüviyet cüzdanı
3 — Doğruluk kâğıdı
4 — Noter senedi
5 — Bonservis.
(132811
1 — Eksiltmeye konulan -İş:
Emirdağı ilçesi merkezinde yapılacak 22599 lira 96 kuruş keşif bedeli okul binası inşaatı.
2 — Eksiltme 18 ekim 1945 tarihine rastlayan perşembe günü saat 15 de İl daimi encümeninde yapılacaktır,
3 — İstekliler keşif kâğıdı hususi ve fenni şartnameyi her gün milli eğitim müdürlüğünde göebLlirler.
4 — Eksiltmeye girebilmek İçin İsteklilerin 1694 Hra 93 kuruşluk muvakkat teminat vermesi ve eksiltmenin yapılacağı günden tatil günleri hariç olmak üzere en az 3 gün evvel bu gibi inşaatı yaptıklarına dair vesikalarla birlikte bir dilekçe İle bayındırlık müdürlüğüne müracaatla bu İşe mahsus olmak üzere vesika almaları ve bu vesikayı göstermeleri şarttır. Bu müddet İçinde vesika isteğinde bulunmıyanlar eksiltmeye giremezler.
5 — İsteklilerin teklif mektuplarına İkinci maddede yazılı saatten bir saat öncesine kadar daim! encümene makbuz karşılığında vermeleri.
Postada olan gecikmeler kabul edilmez. ’ (13037)
İlk
Anason Alınacak
Teket Genel müdürlüğünden:
İdaremiz için lüzumlu 300 ton kadar anasonun dışardan getirilmesi hakkında evvelce gazetelerle yapılan ilânda tayin edilen müddetin bazı teklif sahiplerinin tetkiklerini tamamlıyamadıklan anlaşıldığından 25 10. 945 tarihine kadar uzatılması uygun görülmüştür,
İsteklilerin flat ve şartlarını 25. 10. 945 tarihine kadar Tekel genel müdürlüğü müskirat muamelât şubesine yazı ile bildirmeleri. (12963)
Şose ve Köprüler İstanbul Bölge Müdürlüğü
1 — Yapılacak İş; İstanbul - İzmit yolunun İzmit - Bolu hududu arasındaki (23+700, 27+000, 32+000, 45+700) kilometrelerindeki dört ahşap köprünün tamiratı olup kapalı zarf usuliyle eksiltmeye konulmuştur.
2 — Tamiratın keşif bedeli (15187) lira ve muvakkat teminatı (11391 lira (3) kuruştur.
3 — Eksiltme 19. 10. 945 tarihine tesadüf eden cuma günü saat 15 te İstanbul Galata perçemli sokak cemaat hanında bölge müdürlüğü eksiltme komisyonunda yapılacaktır. Bedeli 946 bütçesinden verilecektir.
4 — Keşli ve buna merbut diğer evrak her gün bölge müdürlüğü kaleminde görülebilir.
5 — isteklilerin Ticaret odası vesikasını, teminat mektubunu veya makbuzunu (İhale tarihinden üç gün evveline kadar bölge müdürlüğüne en az buna mümasil (10000) liralık İş yaptığını belirtir evraklariyle müracaat ederek alacağı) ehliyet vesikasını havi teklif zarflarını üçüncü maddede yazıh saatten bir saat evveline kadar makbuz mukabilinde eksiltme komisyonuna -vermiş bulunmaları lâzımdır.
6 — Postada vaki olacak gecikmeler nazarı itibara alınmaz. (13064)
Maliye Bakanlığından: Kilo
Teminat
140
40
Arap zamkı 750
Formol 150
İstanbul maliye kırtasiye deposu atelyesi ihtiyacı için yuka. nda yazılı iki kalem malzeme açık eksiltme ile satın alınacaktır. Vermeğe talip olanların teminat parası ile birlikte 15/10/_945 pa zartesi günü saat 14 de Beşiktaşta Hayrettin iskele sokağında bu. lunan mezkûr depoya müracaatları. (13248)
Tekel Umum Müdürlüğü İstanbul Bira Fabrikası Müdürlüğünden
Cinsi
Mikdan
Filiz Saman
80 ton
80 •
1 — Yukarıda yaalı tahminen 80 ton filiz ve 80 ton saman pazarlık sur etile satılacaktır.
2 — Pazarlık 15/10/945 günü saat 10 da Tekel İstanbul Bira Fabrikasında mübayaa komisyonunca yapılacaktır.
3 — Şartname ve satışa çıkarılan mallar her gün adı geçen Fabrikada görülebilir.
4 — Güvenme parası % 15 dlr.
(132111
Maliye Bakanlığından:
Beşiktaşta Hayrettin iskelesi sokağındaki maliye kırtasiye deposunda mevcut takriben 450 adet eski çuval açık arttırma ile satılacaktır. İsteklilerin 30 lira muvakkat teminat Ue birlikte 15 10 1945 pazartesi günü saat 14 de mezkûr depoya müraca. atian.’ (13250)
Dursunbey Devlet Orman işletmesi müdürlüğünden
Bulunduğu yer
Cinsi
Dursunbey İstasyonunda Devlet Or- Normal çanı kereste 62 man işletmesi Kereste Fabrikan
böİRPSl Gelendros Orman
Miktarı Muhammen B.
M3. D3. Lira Kr.
> a 100
> > 100
> > 100
• » ıoo
> a 100
a > 100
a > 100
a > 100
. » 100
> » 100
» * 100
Arızalı ve çürük tomruk 637 Kapak parçası
Çita
Karışık ankaz odunu, Çlra
257
160
00
% 7,5 teminatı Lira Kr.
İzahat
747
09
Birinci parti
00(1
000
000
000
000
000
ooo
000
000
000
000
287 1000 Kental
500 >
500 »
500 >
500 »
1000 * 1000 > 18000 *
160
160
160
160
160
160
160
160
160
160
160
30
2
3
3
3
3
3
3
00 00
00
00
00 00 00
00 00
00
00
00
90
20
20
20
20
20
20
35
00
1200 1200 1200 1200 1200 1200 1200 1200 1200 1200 1200 1433
217
120
120 120 120 240
240
2272
00
00
00
00
00
00
00
00
00
00
00
90
50
00
00
Ü0
00
00
00
50
İkinci parti
Üçüncü parti Dördüncü parti Beşinci parti Altıncı parti Yedinci parti Sekizinci parti Dok uzuncu par ti Onuncu parti On birinci parti On ikinci parti
Birinci parti İkinci part.1 Üçüncü parti Dördüncü parti Beşinci parti Altıncı parti
Çıralar odunlardan ayrılmamış olarak.
Kavacıl rampalarında
1 — Yukarıda bulundukları yerlerle cins, miktar, muhammen bedel ve dan mütehassıl emval açık arttırma surctile satışa çıkarılmıştır.
2 — Açk arttırma 18/Eklm/945 tarihine rastaiyan perşembe günü saat (16) da Dursunbey Devlet Orman işletmesi Müdürlüğü binasında toplanacak komisyonda icra edilecektir.
S — Alıcıların bu malları yerlerinde görerek teminat akçelerini İhale başlamnzdon bir saat evveline kadar İşletme veznesine yatırmaları ve daha fazla tafsilât almak İsteyenlerin Ankarada Orman Genel Müdürlüğü İle İzmir, İstanbul, Balıkesir. Bursa, Orhaneli ve Tavşanlı Orman I*-iftmeat Müdürlüklerinde de mevcut şartnameyi görmeleri İlân olunur. (13469)
muvâkkat teminat. miktarları yaatı
(21) kalem fabrika mamulâtin-
Sahile 8
AKŞAM
9 Ekim 194f

MHM ANNELER
Çocuğunuzun mışıl mışıl uyumasını ve hlg ağlamamasını isterseniz.
HAŞAN
Çocuk 7 alk Pudrası
ile vıtcudunu pudralaynız.
Pişik veya sivilce olmasına mani olur.
(Mecidiye köy ve Civarında)
(Satılık Arsalar)
İstanbul defterdarlığından
Dosya No.
61317-745
61217-719
61217-652
61217-642
51217-650
51217-164
51217-165
51217-516
51217-499
Cinsi
Beyoğlu, DİKJ Haş mah Balmumcu Dere 3235 so. 6 pafta, 22 ada. 1 parsel sayılı 3235
M2 arsa.
Beyoğlu, Dikilitaş man. Bestekâr şo. 4 3298
pafta, 33 ada, 2 parsel sayılı 8244 M2 arsa.
Beyoğlu, Dikilitaş mah. Yeşil Çınar so. 25 3 pafta. 16 ada, 2 parsel sayılı 124 M2 arsa.
Beyoğlu, Dikilitaş mah. 3 patta, 15 ada. 20 6 parsel sayılı 65 M2 arsa.
Beyoğlu, Dikilitaş malı. Yeşil Çimen so. 47 3 pafta 15 ada. 15 parsel sayılı 234 M2.
arsa.
Beyoğlu. Mecidiyeköy. mah. eski Osnıanl- 78 ye cad. 2 pafta, 11 uda, 6 parsel sayılı 155 M2 arsa. (Üzerinde başkasına alt ev vardır.)
Beyoğlu. Mecidiyeköy. mah. Mecidiye 105 Kuyu so. 2 pafta. 11 ada. 6 parsel sayılı 174 M2 arsa. (Üzerinde başkasına alt ev vardır.)
Kıymeti Teminatı Lira Lira
Çıksaydı ait ev
I
Cami
Beyoğlu, Dikilitaş, mah. Dikilitaş mazı 1 patta, 3 ada, 17 parsel 170 M2 arsa. (Üzerinde başkasına vardır.* Beşiktaş, Dikilitaş mah. Dikilitaş
Meydan so. l pafta, 2 ada, 13 parsel sayılı 125,75 M2 arsa (Üzerinde başkasına ait ev vardır.» Beyoğlu. Dikilitaş mah. Cami Meydan so. i pafta, 8 ada, 4 parsel sayılı 242 M2 arsa. (Üzerinde başkasına alt ev vardır.) Beyoğlu, Dikilitaş mah. 3 pafta, 10 ada, 11 parsel sayılı 283 M2 arsa. (Üzerinde başkasına alt ev vardır.) 51217-1114/249 Beyoğlu. Mecidiyeköy. 12 pafta. 72 ada.
3 parsel sayılı 2145 M- arsa 51217-1114/247 Beyoğlu Mecidiyeköy. 12 patta. 71 ada,
13 parsel sayılı 1380 M2 arsa. 51217-1114/228 Beyoğlu. Mecidiyeköy. A, 11 pafta, 46 ada, 8 parsel sayılı 3100 M2 arsa.’ 51217-1114/227 Beyoğlu, Mecidiyeköy A. 11 pafta, 48 ada,
6 parsel sayılı 3780 M2 arsa. 51217-1114/226 Beyoğlu. Mecidiyeköy. A. 11 pafta. 46 ada.
5 parsel sayılı 1580 M2 arsa. 51217-1114/206 Beyoğlu, M-cldiyeköy. 11 pafta,
9 parsel sayılı 3010 M2 arsa. 61217-1114/81 Beyoğlu. Mecidiyeköy. 4 patta,
7 parsel sayılı 883 M2 arsa. 51217-1114/241 Beyoğlu, Merldiveköy. 12 pafta,
3 parsel sa-' "8 M2 arsa. 61217-1114/312 Bevoğlu, ıveköy. 12 patta,
6 parsel sayıl’ 2360 M2 arsa.
Beyoğlu. Dikilitaş. 3 pafta. 10 parsel sayılı 393 M2 arsa. Beyoğlu, Dikilitaş, 6 pafta, parsel sayılı 1177 M2 arsa. Beyoğlu. Dikilitaş. 8 patta, 6 parsel sayılı 1608 M2 arsa. Beyoğlu, Dikilitaş, Balmumcu
6 pafta. 28 atfa. 4 parsel sayılı 4663 M2 arsa.
Beyoğlu Dikilitaş. 6 patta, 3 parsel sayılı 963 M2 arsa.
Yukarda yazılı arsalar 7/11/945 çarşamba günü saat 14 de Milli lâk Müdürlüğündeki komisyonda ayrı ayrı açık arttırma İle satılacak
İsteklilerin geçici teminat makbuzları ve nüfus cü2danlartle k( yona. yakın bir zamanda imâr olunacak bu arsaların yerlerini tayin haritası üzerinde İzahat verilmek üzere Milli Emlâk Müdürlüğüne vurmaları. (13164)
51217-528
61217-584
51217-594
51217-753
61217-749
51217-748
49
41
70
74
170
51
170
143
537
2070
1240
1512
632
ada,
ada.
ada.
ada,
ada. 22
37 ada, 2
Dere su.
1204
3091
71
1180
118
707
2798
Kaçırılmayacak Fırsat
Çamlicada Namazg&hta büyük itina İle yetiştirilmiş elli llç dönüm arazi üstünde an dönümü Amerikan çubuğuna eşılı bağ, yedi yüz aşılı fidan ağaç çam, etrafı çepeçevre solvi kavak İçinde bir akar su ayan sakız dolabı, bir kullanışlı bağ evt yedek çiftçi evi, ahır katı »20 000) liraya satılıktır.
Adalara nazırdır. Taşdelen asfaltına elli metre Kadıköy şose-slle bağlıdır, hemen teslim. Üsküdar müftüsü Hilmi beye rnİL ■■ raeaat. Parlak İstikbal,
i Osmanlı Bankası
OsmanlI Bankası hissedarlar umumi heyetinin esas nizamnamesinin 29 uncu maddesi hükümlerin* tevfikan 30 Ekim 1945 tarihine rastlayan salı günü saat 12,30 da Londra'da Old Broad Street'de, Wlncbeater Ho-use E C. 2 de İçtimaa davet edildiği İlân olunur.
GÜNDEM
Zayi — Yozgat nüfıi3 memurluğundan aldığım nüfus kâğıdımla birlikte Galata yabancı askerlik şubesinde kayıtlı askerlik tezkeremi kaybettim. Yenisini alacağımdan eskisinin hükmü yoktur. 335 doğumlu
Yusuf oğlu Vehbi Kaltaklar an
t — Umumi komitenin 1944 İş ** nesine alt raporu.
î — 31 Aralık 1944 de kesilen hesapların tasdiki.
3 — Temettü hissesinin tayini.
4 — Umumi komiteye tayin edilecek Azalar
5 — Tali komiteye verilecek ücret.
Esas nizamnamenin 27 nci maddesi mucibince umumi heyet en az otuz hisseye sahip olan bllûmum hissedarlardan terekküp eder. 30 Ekim tarihinde toplanacak umumî heyete İştirak hakkını haiz olabilmek İçin hissedarların hisse senetlerini içtima tarihinden en az on gün evvel aşağıdaki adreslere tevdi etmiş olmaları lâzımdır:
parlste 7 Rue Meyerbeer (IX Bankanın Merkezine;
Londra'da 26 Throgmorton Street E. C 2 de Bankanın Merkezine;
İstanbul'da Bankanın merkezi idaresine;
Vc Bankanın diğer her hangi bit şubesine.
BÜYÜK FIRSAT
243
248
3
2
4
6
8
13
4
13
11
41
156
114
48
91
232
6
S
54
73
210
51217-754
37 ada.
578
Yapı işleri ilânı:
Bayındırlık Bakanlığından:
Fatsa kasabasının İmar plânı düzenlenmesi işi götürü esas üzerinden kapalı zarf v ulü ile eksiltmeye çıkarılmıştır.
İşin keşi bedeli 3500 liradır,
Ekslltar - L 10. 945 cuma günü saat 10.30 da Bayındırlık Bakanlığı yapı ve lmr. şlerl eksiltme komisyonunda yapılacaktır.
Eksiltme girebilmek İçin İsteklilerin;
1 —■ Usul.» dairesinde 262,5 (İki yüz altmış iki buçuk) liralık geçici teminat vermt-l rl,
2 — 23. 10 945 şünil akşamına kadar yazı İle Bayındırlık Bakanlığına müracaat ererek bu iş için yeterlik belgesi almaları.
Eksiltmeye alt Kağıtlar yapı ve İmar İşleri reisliğinde görülebilir.
Teklif mektuplarının 2490 sayılı kanunun tariflerine uygun olarak İhale saatından bir saat evveline kadar makbuz karşılığında eksiltme komisyonu başkanlığına verilmesi lâzımdır.
Vaktinde yapılmamış müracaatlar ve zamanında yapılmamış tekliflerle postada vaki olacak gecikmeler nazarı itibara alınmaz. (13435)
m;
Sayın Müşterilerimize
Cumhuriyet Bayramımız yaklaşıyor. Bayraklarınızı müeasnsemlzden tedarik edebilirsiniz. Milli, Pnrtl. bil tim um fors ve mektep fHâmaları, ecnebi bayrakları hazır bulunur. Taşra siparişleri ödemeli şar ille gönderilir.1
Adres: Oalata Mahmudiye caddesi No. 106 FEYZULLAH OÖÇBK
Zayi — Çalalca nüfus memurluğundan aldığım nüfus k5 ğıdınıla birlikte Çatalca askerlik şubesinde kayıtlı askerlik tezkeremi kaybettim Yenisini alacağımdan eskisinin hükmü yoktur. 331 doğumlu
Recep oğlu Haşan Kllıçoğlu
Zayi - Hukuk fakültesinden aldığım şebekemi kaybettim. Hükmü yoktur.
417 No, İt sınıf l. Bülent özan
Maden Direği Yükleme işi
Ereğli Kömürleri işletmesi umum müdürlüğünden:
Devlet orman işletmesinden satın alınarak Sakarya nehri içerisinde bulunan Tuzla. Karapınar, Pot başı. Sinanoğlu, Dlnslzköprü ve civarları İskelelerine depo edilecek maden direklerinin deniz vasıtalarına yükletllmesl işi lşletmemlzce müteahhide verilecektir.
1 — Talipler İlk teminat olarak (6000» altı bin liralık teminat mektup veya akçesini teklif mektupla rlle birlikte işletmemize tevdi edeceklerdir.
2 — Talipler bu İşe alt şartnameyi ZonguldaklI işletme direk şubelinden. İstanbulda Meydancıkta Yeni Valde hanında 3 üncü katta irtibat ve Karasu'da Direk tesellüm ve sevk bürolarımızdan alabilirler,
3 — Teklifler 23 10 945 salı günü saat 15 e kadar kapalı zarf İçerisinde Zonguldakta İşletme umum müdürlüğü başsekreterllğine tevdi olunacaktır. .
Postada olabilecek gecikmeler nazarı itibara alınmaz. Müddetin hitamından sonra vukubulacak talepler kabul edilmez
4 — İsletme llınlevl dilediğine icrada serbesttir (13445>
111 Sayılı sirkülerin tatbikatı hakkında ithalâtçı ve ihracatçı birlikleri umumi Kâtipliğinden
111 sayılı sirkülerin muvakkat maddesi hükmüne göre muamele yapılması İcabeden siparişlerden menşeinde ihracı lisansa tâbi olanların lisanslarının 3 ekim tarihine kadar alın, dığinin ve tâbi olmıyanlatin da aynı tarihe kadar yüklenmiş olduğunun en geç 18 ekim tarihine kadar birliklere bildirilmesi ve tesçil ettirilmesi ve bu tesçil yapılmadığı takdirde mallar müddeti İçinde lüzumlu muamelenin tekemmülünden sonra getirilmiş olsa dahi bunların ithal müsaadesi alınmadan gelen mallar gibi muameleye tâbi tutulacağı, Ticaret Bakanlığının bu husustaki talimatına uyularak ilân olunur (13471)

} 1
i
24miFrni2la/Migat
(e-mitt eae/c-.
SEYAHAT BÜROSU
Galata, Rıhtımı Caddesi No. 41
Telefon : 40329 Telgraf : ANTIKET
Avrupa nakliyatında eşya nakil ücretleri hakkında
Diplomatı Eczacı aranıyor
Edirne vilâyetinin -.tşan kazasının Cumhuriyet Eczanesine Müduıu mesullük etmek Istlyen meslektaşların İstedikleri âzami ücret ve bu günkü durumlarını bildirir mektupla mözkûr eczaneden şeraiti öğrenmeleri.
D. Demiryolları Genel Müdürlüğünden:
Pityon - Sivllengrad arasındaki Yunan demiryolu kısımlarının Yunan Devlet demiryollarına devri dolayıslle memleketimizle Yunanistan ve daha İlerdeki memleketler arasındaki eşya nakliyatında demlryol nakil ücretlerinin ne suretle ödeneceği aşağıda gösterilmiştir.
Yunanistan» gönderilen ve buradan gelen eşya İle Bulgaristan» gönderilecek eşyanın yalnız demlryol 1 arımıza İsabet eden nakil ücretleri memleketimizde ödenecektir.
Bulgar latandan daha Heri gidecek eşyanın demiryollarımıza ve Yunan demiryollarına alt ücretleri ile Bulgarlstandan ve daha İlerdeki memleketlerden gelen eşyanın. Bulgar, Yunan ve demiryollarımıza alt ücretleri memleketimizde ödenebilir.
Daha fazla İzahat almak için İstasyon ve ambarlarımıza başvurulması rica olunur.J13424 1

3AYAZIT ■«■»■«■■■S*"
BAYSAL BİÇKİ KURSU
Bayan Fikriye OöğÇeK'in iştlrakile Kursumuzda biçki, dikiş, nakıy ve çiçek dersleri de İlâve edilerek dokuz ayda iyi bir sanatkâr yetiştirmek s ur etile Milli Eğltim'derı tasdikli d iploma verilir. Kayıtlara devanı olunmaktadır.
Ayrıca: sipariş atölyemizde her türlü kadın
dikilir
elbiseleri
Dosya No.
61062'24
Bayındırlık Bakanlığından:
Ünye kasabasının imar plâm düzenlenmesi İşi götürü esas üzerinden kapalı zarf usulü He eksiltmeye çıkarılmıştır.
İşin keşif bedeli 5500 Hradır.
Eksiltme 26. 10. 945 gününe rastlayan cuma günü saat (10,30) da Bayındırlık Bakanlığı yapı ve İmar işleri eksiltme komisyonunda yapılacak-
Eksiltmeye girebilmek için isteklilerin:
1 — Usulü dairesinde 412,5 fdürt yüz on İki buçuk* liralık geçici teminat vermeleri.
2 — 23. 10. 945 günü akşamına kadar yazı İle Bayındırlık Bakanlığına müracaat ederek bu İş için yeterlik belgesi almaları lâzımdır.
Eksiltmeye alt kâğıtlar yapı ve İmar İşleri reisliğinde görülebilir.
Teklif mektuplarının 2490 sayılı kanunun tariflerine uygun olarak İhale saatinden bir saat evveline kadar makbuz karşılığında eksiltme komisyonu başkanlığına verilmesi lâzımdır.
Vaktinde yapılmamış müracaatlar ve zamanında yapılmamış tekliflerle postada vaki olacak gecikmeler nazarı İtibara alınmaz. (13434)
Bakır Kap Satışı
İstanbul defterdarlığından
Muhammen
bedeli Teminâtı
Lira K.__Lira
20768.36 1558 Dolmabahçe sarayı Harem dairesinde
bulunan beher kilosu 150 kuruştan (13843) kilo bakır kap ile beher kilosu iki kuruştan (193’ kilo demir sacayak ve kapak satışı
Yukarıda yazılı bakır kap ve demir saçayak ve kapaklar 5. 11. 045 pazartesi saat 15.30 da milli emlâk müdürlüğündeki komisyonda kapalı zarfla satılacaktır.
İsteklilerin 2490 sayılı kanuna göre hazırlanmış teklif mektuplarını satış günü 14.30 a kadar komisyona vermeleri ve fazla bilgi için sözü geçen müdürlüğe başvurmaları. (13251)
•İŞLENMİŞ DEMİR MALZEMESİ
(Tahta üzerinde çalışmak için aletler imalinde mütehassıs)
BİR İSVEÇ FABRİKASI
Türkiye piyasasında İyi bir satış teşkilâtı bulunan ciddi bir mümessil arıyor. Alâkadarların şu adrese yazmaları: «Sole - Agency», AB. Svens-ka Telegraınbyran, Stocholın, Sweden