Çarşamba
9
KASIM
1949
Bolu’da zelzele
Bolu 8 (A.A.) — Suat. 17.48 do be? ganiye sümıı çok
şiddotli bir deprem oldu. Halk heyecan vo korku ile so-
kaklara fırladı Boluda basar olmamıştır. Depremin ci-
varlardaki tesiri hakkında honiiz bir haber alınmamıştır-
Sahibi: Safa Kılıçlı oğlu
İdare: Nuruosmenlys No: İT
Tel adreelı «YBNİ BABAHs
I İT A N I U L
Telefon ı MT8B — i «İM
12 inci Yıl, No. 3835
HÜRRİYET VE HAKKIN YILMAZ MÜBAFI1Yİ2
Sayısı 10 Kuruş
Yeni Sabah
ayar, İnönü'ye
tekrarcevapverdi
“ 72 Temmuz beyannamesi, tek taraf 11 bir vesikadır ve D. P. daima meşru müdafaa halinde kalmıştır»
D. P. Başkanı "Bir Devlet Reisi, anayasanın çizdiği vazife ve salâhiyet hududunun dışına çıkarsa o memlekette anayasa buhranı var demektir,, diyor
Fazla mı
Nefes Alıyoruz!?
Başbakan sayın Günal-
tay, Ege konuşmaların-
da, çeşitli bahislere do-kunerken matbuat bahsine de temas etmiştir. Bu kısım da, söylediği sözler muhabirler tarafından doğru nakledilmiş ise, üzerinde durulmağa değer.
Evvelâ Günaltay matbuatın fazla nefes aldığı kanaatini İzhar etmiş ve bunu mazur gösterecek delilleri bulmuştur. Uzun yıllar basın, ağzı kapalı tutulduğu İçin, hürriyete kavuşunca birdenbire fazla nefes almağa başlamıştır. Tıpkı nefes almaktan Mr müddet menedilen bir kimsenin fazla havayı ciğerlerine doldurmağa uğraşması gibi bir hal... Böylece Halk Partisinin en kıymetli ve fazıl Mr rüknü, itiraf ediyor kİ, uzun yıllar bu yurtta matbuata nefes aldınlmamıştır. Acaba bu baskı ve tahditlere karşı, o zamanlar, meclis muhitinde veya meclis başkanlığı çevrelerinde hiç bir hareket ve teşebbüse girişilmiş ve baskıyı azaltmak ve A-nayasa hükümlerini yürürlükte tutmak için bir gayret sarf edilmiş midir ? Edilmiş İse bu İstikametlerdeki uğraşmalar ne gibi engellere vs kimler tarafından uğramıştır. Bu cihetler tarihi bir kıymet de taşısalar, öğrenilmeğe değer.
Bu nokta kaydedildikten sonra, Başbakanın diğer bir düşüncesi de hayli caziptir. Bana kalırsa diyor Günaltay, matbuat kanununu kökünden ilga ederim.
Bu düşünceyi dört yıldan fazladır bu sütunlarda müdafaa etmiş olmak haysiyetlin bu İfade tarzından olağanüstü mesut olma mamız kabil değildir ama sayın hükümet balkanını kendi haline bırakmaktan alıkoyan âmil nedir? Kendileri çoğunluk partisinin, İktidar fırkasının kabine şe- |
n deftiler midir? Madem )d, «ok basın hürriyetine dair sözlerde tezad teşkil ediyor
yerinde olarak, en doğru yol ve ____* J
hareketi matbuat kanununu
Başbakan Günaltay Ege konuşmalarından birinde., Başbakan, dün İnönü’yü methetti
Güualtay, Bahkesirde, “harbe girmiş olsaydık bugün esir bir millet olacaktık» dedi
Bobkaair: 8 (Hususî) — Başbakan Şemsettin Gflnaltuy, bugün buraya ealmlf, mnUd »akilde karşılan-
nnjtar. Başbakan yarın Çanakkalcye gidvoektlr. Başbakan, Cumhuriyet
meydanında bir konuşma yapmış
»Öyle demiştir:
— Sizin aranızda bulunduğum şu
anua nuyua oır neyecan duyuyorum. 8izdon ilham almak bizi daima doğruya götürtlr bir yoldur. Bütün takip ettiğimİB siyasetin istikameti Türk milletinin iradesini yerine getirmektir, diye halksa edilebilir. Evvelâ »öyliyoyim ki bu memleketin btt-(Devamı 8a. b Sü. î de)
Hükümetin basın
hürriyeti anlayışı
Yeni kanun tasarısındaki ağırkayıdlar,Başbakanın
sevketmiyorlar. Böyle bir teşebbüste bulunmakla bu yurda çok büyük bir hizmet etmiş olurlar ve demokrasinin kökleşmesinde birinci plânda yer almağa namzet olabilirler.
(□ovamı 8a. 8 8Ü. 0 da)
Tasarıdan vazgeçilmesi mümkün
Ankara 8 (Telefonla) Basın Kanununda Türk Coza Kanunun -da yapılan tadillerin çok ağır hü-kümlorl ihtiva ettiği ve Recep Pe kor zamanında kabul edilen kanunlardan da şiddetli olacağı yolunda ortaya çıkan haberler, nlyast
mehafllde alâka İle takip edilmek tedlr.
Hazırlanan tasanlar, Bakanlar Kuruluna verilmiş bulunmaktadır.
Sızan haborlerdcn anlaşıldığına göre, yeni tasan kanunlaştığı tak-(Dovamı 8a. 6 8Ü. T do)
Bandırma, 8 (Celâl Bayara refakat eden arkadaşımız Alâett'h Berk bildiriyor) — Bugün Ege ekspreslle Somadan Ankaraya gelen Celâl Bayar hareketinden evvel kendİBİne refakat etmiş o-lan gazetecilerin Bordugu sualle re aşağıdaki cevaplan vermiştir: (Devamı 8a. 5 Sü. T de)
C.H.P. dün toplandı
Meclis ve grup içtimaları pek tenha oluyor
Ankara, 8 (Hususî) — C.H.P. meclis grupu bugün saat 15 te açık celse akdederek haysiyet dİ vanı seçimi yapacaktı. Fakat ni ■ab hâsıl olamadığından müzake relere geçememiş ve haysiyet dİ (Devamı 8a. 5 8Ü. 8 do)
Dean Acheson
Üç Dışişleri Bakanı bugün toplanıyor
Açeson’un Pariste verdiği demeç
Londra 8 (B.B.O.) — Ingiliz,
Amerika ve Fransız Dişlileri Bakanlan yann Pariste toplanacaklardır.
Üç Dışişleri BaJcanlan Konforun snda hazır bulunmak üzere Dean
(Devamı 8a. S 8ü. e da)
Atatürk’ü
anma günü
Yarın biitiin yurtta Bii- I yük Atatürk heyecanla I anılacak j(
ı ıırın uumnıırı.voıın Kurucusu (?»-de kahraman Atatürk'ün ölümünün 11 inci yıldönümüdür. Bu münasebet le yurdun hor tarafında olduğu gibi şohrimisdo d» ihtlfAllor tertip olunacaktır. Bu arada vilâyet adına Eminönü Halkevlnde, Üniversitede, Demokrat Parti tarafından gark sine-maıında ve diğer Halkevlerinde vo okullarda anma törenleri yapıliıcak-
Anma töronlorino yarın sabah Ata-
nın aramızdan ebediyen ayrıldığı sa~
(Dovamı 8a. s 8Ü. 6 do)
Türk gazetecilik tarihinin en muazzam hâdisesi
f-wr-n—I ■■Mil mı ... ♦ M un m m _ı r~-7.-- -■
Türk okuyucuları Esat Mahmutla beraber adeta ] dünyanın her tarafını görüp gezecekler
13 Kasım günü Esat Mahmut “Yeni Sabah,, ta şaheserini yazıyor
Büyük romancı ilsiad Esat Mahmut Karakurdun Yeni Sabah adına yaptığı büyük dünya seyahatinde dolaştığı memleketler şunlardır: Belçika, İngiltere, Fransa, Portekiz, İspanya, Afrika, Brezilya, Arjantin, ŞUt, Peru, Panama, Amerika, Miyami, Nevyork, Va-şington, Los Ancelos, Holivut, Sanfransisko. Honolulu, Haiti, Tokyo, Hongkong, Kanton, Manilla, Siyam, Rindistan, Kalküta, Delhi, Ağra, Keşmir, Pakistan, Şam.
Bu memleketlerin rüya kadar gilzel köselerinden
Piyasa ve ticaret âleminde durum
Bir maliye şubesi binası
Emvaline haciz konan büyük çel-1 için do Doftordarlıfia verilecektir, tik vo krom tacirine yüzdo 20 - 80 Ömer Abit hanında bir tacir, bir iki faizle para vcr.-n gayrı minilimler bi- son«lonbori 150 bin lira verini», fa-ror birer ortpıian kaybolmaktadır. kat faiz olarak şimdiye ka.lnr 200 bin Bunların listesi çıkarılmıştır. Liste, lira almış, bir mütekait on gün evvel haklarında takibat yapılması için bankodaki on bin lininini çekerek Cumhuriyet Bftvcılığum, vorgi tuJınüiJ (Dovami 8a. ö 8Ü. 8 do)
en koyu sefalet yuvalarına kadar üstad Esat Mahmut Karakurdun kaleminde birer hayat harikası olduğunu göreceksiniz. Yer yüzünde 100.000 kilometrelik bir seyahat 70.000 liraya mal olan büyük bir yazı serisi, aşk ve çılgınlık diyarlarının füsunu, esrarengiz ülkelerin heyecanı, sinema beldelerinin cazibesi, iptidai insan kabilelerinin korkunç manzarası ve çepçevre bütün dünya. Çini, Japonu, Siyamı ile, kelebek kadar güzel insanların çeşitlerile hepsi ve her şey gözlerinizin önünde geçit resmi yapacaktır.
TAKVİMDEN BİR YAPRAK
Lahana turşusu ve Perhiz
ULUNAY
TDIr taraftan demokrasi dlya ter ter tepiniyoruz; demok ratlk İdarede basın kanunu olmaz diye bar bar bağırıyoruz. Dlğor taraftan, gazotolor, Adalot Bakanlığının hazırladığı bir konun tasarısından bahsediyorlar kİ dostlar başından ırak... öyloslno zohlr zom-bolek kİ yenilir yutulur şoy değil! Bu porhlz ne? Bu lahana turşusu ne?
Hani demokraside ayrıoa matbuat kanununa lüzum yoktu... Hani ocza kanununa llâvo odllocok bazı maddelerle bunu temin oylemok mümkündü... Hani basın oürmü asla hapisle teozlyo edllmlyocoktl... Hani? Nerodoî
Adalot Bakanlığının hazırladığı tasarıya bakılırsa «Rocop Poker kanunu» bunun yanında ballı börok gibi kalıyor.
Norodo Iso suçlu gördükleri gazo-tocllorl Karagözdo olduğu gibi yüzüne bal sürüp ters eşeğe blndlro-ooklor sokak sokak dolaştırdıktan sonra boyunlarına lâle ollorlno a-yaklarına pıranga vurarak zindanlara ataoaklar...
No oluyoruz yahu?!
Söylonon lâkırdılara kulak asını-yalını, «Matbuat dördünoü kuvvet* tlrl», «matbuat umumi efkârın ma'kesldlrb, «matbuat milletin haS koruyucudur!^, «matbuat..»
Bunların hepsi do lâftır. Ela fırsat geçti mİ? İlk düşünülon »oyı «Nasıl otsok do şu çaçaron, gove-zo, üstüno lâzım olmayan hor şoye burnunu sokan gazotolorln ağzına bir tıkaç koysak!» oluyor.
Zira o tıkaç konulmazsa kıpırda-mağa İmkân yok!... Başlıyorlar münobbihll saat gibi ötmoğo.
Her momloketto matbuat sarsıntılar geçirmiştir. Fakat bu çarpışmalar nihayet sona orınlş vo artık' matbuat mes'elesl diyo bir şoy kalmamıştır.
Bizde maalesef öylo değil... Gazeteler hâlâ hükûmotlorlo uğraşmaktadır; matbuat hâlâ varlığını kurtarmak İçin çırpınmaktadır. Bunun akıntıya karşı kürok çekmok olduğunu hükümetin bilmesi İcap
Matbuatın hakkını lokma lokma
koparmağa mecbur olması kaderi»
çok hazin bir ollvesldlrl
Çarşamba
9
KASIM
1949
Bolu’da zelzele
Bolu 8 (A.A.) — Suat. 17.48 do be? ganiye sümıı çok
şiddotli bir deprem oldu. Halk heyecan vo korku ile so-
kaklara fırladı Boluda basar olmamıştır. Depremin ci-
varlardaki tesiri hakkında honiiz bir haber alınmamıştır-
Sahibi: Safa Kılıçlı oğlu
İdare: Nuruosmenlys No: İT
Tel adreelı «YBNİ BABAHs
I İT A N I U L
Telefon ı MT8B — i «İM
12 inci Yıl, No. 3835
HÜRRİYET VE HAKKIN YILMAZ MÜBAFI1Yİ2
Sayısı 10 Kuruş
Yeni Sabah
ayar, İnönü'ye
tekrarcevapverdi
“ 72 Temmuz beyannamesi, tek taraf 11 bir vesikadır ve D. P. daima meşru müdafaa halinde kalmıştır»
D. P. Başkanı "Bir Devlet Reisi, anayasanın çizdiği vazife ve salâhiyet hududunun dışına çıkarsa o memlekette anayasa buhranı var demektir,, diyor
Fazla mı
Nefes Alıyoruz!?
Başbakan sayın Günal-
tay, Ege konuşmaların-
da, çeşitli bahislere do-kunerken matbuat bahsine de temas etmiştir. Bu kısım da, söylediği sözler muhabirler tarafından doğru nakledilmiş ise, üzerinde durulmağa değer.
Evvelâ Günaltay matbuatın fazla nefes aldığı kanaatini İzhar etmiş ve bunu mazur gösterecek delilleri bulmuştur. Uzun yıllar basın, ağzı kapalı tutulduğu İçin, hürriyete kavuşunca birdenbire fazla nefes almağa başlamıştır. Tıpkı nefes almaktan Mr müddet menedilen bir kimsenin fazla havayı ciğerlerine doldurmağa uğraşması gibi bir hal... Böylece Halk Partisinin en kıymetli ve fazıl Mr rüknü, itiraf ediyor kİ, uzun yıllar bu yurtta matbuata nefes aldınlmamıştır. Acaba bu baskı ve tahditlere karşı, o zamanlar, meclis muhitinde veya meclis başkanlığı çevrelerinde hiç bir hareket ve teşebbüse girişilmiş ve baskıyı azaltmak ve A-nayasa hükümlerini yürürlükte tutmak için bir gayret sarf edilmiş midir ? Edilmiş İse bu İstikametlerdeki uğraşmalar ne gibi engellere vs kimler tarafından uğramıştır. Bu cihetler tarihi bir kıymet de taşısalar, öğrenilmeğe değer.
Bu nokta kaydedildikten sonra, Başbakanın diğer bir düşüncesi de hayli caziptir. Bana kalırsa diyor Günaltay, matbuat kanununu kökünden ilga ederim.
Bu düşünceyi dört yıldan fazladır bu sütunlarda müdafaa etmiş olmak haysiyetlin bu İfade tarzından olağanüstü mesut olma mamız kabil değildir ama sayın hükümet balkanını kendi haline bırakmaktan alıkoyan âmil nedir? Kendileri çoğunluk partisinin, İktidar fırkasının kabine şe- |
n deftiler midir? Madem )d, «ok basın hürriyetine dair sözlerde tezad teşkil ediyor
yerinde olarak, en doğru yol ve ____* J
hareketi matbuat kanununu
Başbakan Günaltay Ege konuşmalarından birinde., Başbakan, dün İnönü’yü methetti
Güualtay, Bahkesirde, “harbe girmiş olsaydık bugün esir bir millet olacaktık» dedi
Bobkaair: 8 (Hususî) — Başbakan Şemsettin Gflnaltuy, bugün buraya ealmlf, mnUd »akilde karşılan-
nnjtar. Başbakan yarın Çanakkalcye gidvoektlr. Başbakan, Cumhuriyet
meydanında bir konuşma yapmış
»Öyle demiştir:
— Sizin aranızda bulunduğum şu
anua nuyua oır neyecan duyuyorum. 8izdon ilham almak bizi daima doğruya götürtlr bir yoldur. Bütün takip ettiğimİB siyasetin istikameti Türk milletinin iradesini yerine getirmektir, diye halksa edilebilir. Evvelâ »öyliyoyim ki bu memleketin btt-(Devamı 8a. b Sü. î de)
Hükümetin basın
hürriyeti anlayışı
Yeni kanun tasarısındaki ağırkayıdlar,Başbakanın
sevketmiyorlar. Böyle bir teşebbüste bulunmakla bu yurda çok büyük bir hizmet etmiş olurlar ve demokrasinin kökleşmesinde birinci plânda yer almağa namzet olabilirler.
(□ovamı 8a. 8 8Ü. 0 da)
Tasarıdan vazgeçilmesi mümkün
Ankara 8 (Telefonla) Basın Kanununda Türk Coza Kanunun -da yapılan tadillerin çok ağır hü-kümlorl ihtiva ettiği ve Recep Pe kor zamanında kabul edilen kanunlardan da şiddetli olacağı yolunda ortaya çıkan haberler, nlyast
mehafllde alâka İle takip edilmek tedlr.
Hazırlanan tasanlar, Bakanlar Kuruluna verilmiş bulunmaktadır.
Sızan haborlerdcn anlaşıldığına göre, yeni tasan kanunlaştığı tak-(Dovamı 8a. 6 8Ü. T do)
Bandırma, 8 (Celâl Bayara refakat eden arkadaşımız Alâett'h Berk bildiriyor) — Bugün Ege ekspreslle Somadan Ankaraya gelen Celâl Bayar hareketinden evvel kendİBİne refakat etmiş o-lan gazetecilerin Bordugu sualle re aşağıdaki cevaplan vermiştir: (Devamı 8a. 5 Sü. T de)
C.H.P. dün toplandı
Meclis ve grup içtimaları pek tenha oluyor
Ankara, 8 (Hususî) — C.H.P. meclis grupu bugün saat 15 te açık celse akdederek haysiyet dİ vanı seçimi yapacaktı. Fakat ni ■ab hâsıl olamadığından müzake relere geçememiş ve haysiyet dİ (Devamı 8a. 5 8Ü. 8 do)
Dean Acheson
Üç Dışişleri Bakanı bugün toplanıyor
Açeson’un Pariste verdiği demeç
Londra 8 (B.B.O.) — Ingiliz,
Amerika ve Fransız Dişlileri Bakanlan yann Pariste toplanacaklardır.
Üç Dışişleri BaJcanlan Konforun snda hazır bulunmak üzere Dean
(Devamı 8a. S 8ü. e da)
Atatürk’ü
anma günü
Yarın biitiin yurtta Bii- I yük Atatürk heyecanla I anılacak j(
ı ıırın uumnıırı.voıın Kurucusu (?»-de kahraman Atatürk'ün ölümünün 11 inci yıldönümüdür. Bu münasebet le yurdun hor tarafında olduğu gibi şohrimisdo d» ihtlfAllor tertip olunacaktır. Bu arada vilâyet adına Eminönü Halkevlnde, Üniversitede, Demokrat Parti tarafından gark sine-maıında ve diğer Halkevlerinde vo okullarda anma törenleri yapıliıcak-
Anma töronlorino yarın sabah Ata-
nın aramızdan ebediyen ayrıldığı sa~
(Dovamı 8a. s 8Ü. 6 do)
Türk gazetecilik tarihinin en muazzam hâdisesi
f-wr-n—I ■■Mil mı ... ♦ M un m m _ı r~-7.-- -■
Türk okuyucuları Esat Mahmutla beraber adeta ] dünyanın her tarafını görüp gezecekler
13 Kasım günü Esat Mahmut “Yeni Sabah,, ta şaheserini yazıyor
Büyük romancı ilsiad Esat Mahmut Karakurdun Yeni Sabah adına yaptığı büyük dünya seyahatinde dolaştığı memleketler şunlardır: Belçika, İngiltere, Fransa, Portekiz, İspanya, Afrika, Brezilya, Arjantin, ŞUt, Peru, Panama, Amerika, Miyami, Nevyork, Va-şington, Los Ancelos, Holivut, Sanfransisko. Honolulu, Haiti, Tokyo, Hongkong, Kanton, Manilla, Siyam, Rindistan, Kalküta, Delhi, Ağra, Keşmir, Pakistan, Şam.
Bu memleketlerin rüya kadar gilzel köselerinden
Piyasa ve ticaret âleminde durum
Bir maliye şubesi binası
Emvaline haciz konan büyük çel-1 için do Doftordarlıfia verilecektir, tik vo krom tacirine yüzdo 20 - 80 Ömer Abit hanında bir tacir, bir iki faizle para vcr.-n gayrı minilimler bi- son«lonbori 150 bin lira verini», fa-ror birer ortpıian kaybolmaktadır. kat faiz olarak şimdiye ka.lnr 200 bin Bunların listesi çıkarılmıştır. Liste, lira almış, bir mütekait on gün evvel haklarında takibat yapılması için bankodaki on bin lininini çekerek Cumhuriyet Bftvcılığum, vorgi tuJınüiJ (Dovami 8a. ö 8Ü. 8 do)
en koyu sefalet yuvalarına kadar üstad Esat Mahmut Karakurdun kaleminde birer hayat harikası olduğunu göreceksiniz. Yer yüzünde 100.000 kilometrelik bir seyahat 70.000 liraya mal olan büyük bir yazı serisi, aşk ve çılgınlık diyarlarının füsunu, esrarengiz ülkelerin heyecanı, sinema beldelerinin cazibesi, iptidai insan kabilelerinin korkunç manzarası ve çepçevre bütün dünya. Çini, Japonu, Siyamı ile, kelebek kadar güzel insanların çeşitlerile hepsi ve her şey gözlerinizin önünde geçit resmi yapacaktır.
TAKVİMDEN BİR YAPRAK
Lahana turşusu ve Perhiz
ULUNAY
TDIr taraftan demokrasi dlya ter ter tepiniyoruz; demok ratlk İdarede basın kanunu olmaz diye bar bar bağırıyoruz. Dlğor taraftan, gazotolor, Adalot Bakanlığının hazırladığı bir konun tasarısından bahsediyorlar kİ dostlar başından ırak... öyloslno zohlr zom-bolek kİ yenilir yutulur şoy değil! Bu porhlz ne? Bu lahana turşusu ne?
Hani demokraside ayrıoa matbuat kanununa lüzum yoktu... Hani ocza kanununa llâvo odllocok bazı maddelerle bunu temin oylemok mümkündü... Hani basın oürmü asla hapisle teozlyo edllmlyocoktl... Hani? Nerodoî
Adalot Bakanlığının hazırladığı tasarıya bakılırsa «Rocop Poker kanunu» bunun yanında ballı börok gibi kalıyor.
Norodo Iso suçlu gördükleri gazo-tocllorl Karagözdo olduğu gibi yüzüne bal sürüp ters eşeğe blndlro-ooklor sokak sokak dolaştırdıktan sonra boyunlarına lâle ollorlno a-yaklarına pıranga vurarak zindanlara ataoaklar...
No oluyoruz yahu?!
Söylonon lâkırdılara kulak asını-yalını, «Matbuat dördünoü kuvvet* tlrl», «matbuat umumi efkârın ma'kesldlrb, «matbuat milletin haS koruyucudur!^, «matbuat..»
Bunların hepsi do lâftır. Ela fırsat geçti mİ? İlk düşünülon »oyı «Nasıl otsok do şu çaçaron, gove-zo, üstüno lâzım olmayan hor şoye burnunu sokan gazotolorln ağzına bir tıkaç koysak!» oluyor.
Zira o tıkaç konulmazsa kıpırda-mağa İmkân yok!... Başlıyorlar münobbihll saat gibi ötmoğo.
Her momloketto matbuat sarsıntılar geçirmiştir. Fakat bu çarpışmalar nihayet sona orınlş vo artık' matbuat mes'elesl diyo bir şoy kalmamıştır.
Bizde maalesef öylo değil... Gazeteler hâlâ hükûmotlorlo uğraşmaktadır; matbuat hâlâ varlığını kurtarmak İçin çırpınmaktadır. Bunun akıntıya karşı kürok çekmok olduğunu hükümetin bilmesi İcap
Matbuatın hakkını lokma lokma
koparmağa mecbur olması kaderi»
çok hazin bir ollvesldlrl
Çarşamba
9
KASIM
1949
Bolu’da zelzele
Bolu 8 (A.A.) — Suat. 17.48 do be? ganiye sümıı çok
şiddotli bir deprem oldu. Halk heyecan vo korku ile so-
kaklara fırladı Boluda basar olmamıştır. Depremin ci-
varlardaki tesiri hakkında honiiz bir haber alınmamıştır-
Sahibi: Safa Kılıçlı oğlu
İdare: Nuruosmenlys No: İT
Tel adreelı «YBNİ BABAHs
I İT A N I U L
Telefon ı MT8B — i «İM
12 inci Yıl, No. 3835
HÜRRİYET VE HAKKIN YILMAZ MÜBAFI1Yİ2
Sayısı 10 Kuruş
Yeni Sabah
ayar, İnönü'ye
tekrarcevapverdi
“ 72 Temmuz beyannamesi, tek taraf 11 bir vesikadır ve D. P. daima meşru müdafaa halinde kalmıştır»
D. P. Başkanı "Bir Devlet Reisi, anayasanın çizdiği vazife ve salâhiyet hududunun dışına çıkarsa o memlekette anayasa buhranı var demektir,, diyor
Fazla mı
Nefes Alıyoruz!?
Başbakan sayın Günal-
tay, Ege konuşmaların-
da, çeşitli bahislere do-kunerken matbuat bahsine de temas etmiştir. Bu kısım da, söylediği sözler muhabirler tarafından doğru nakledilmiş ise, üzerinde durulmağa değer.
Evvelâ Günaltay matbuatın fazla nefes aldığı kanaatini İzhar etmiş ve bunu mazur gösterecek delilleri bulmuştur. Uzun yıllar basın, ağzı kapalı tutulduğu İçin, hürriyete kavuşunca birdenbire fazla nefes almağa başlamıştır. Tıpkı nefes almaktan Mr müddet menedilen bir kimsenin fazla havayı ciğerlerine doldurmağa uğraşması gibi bir hal... Böylece Halk Partisinin en kıymetli ve fazıl Mr rüknü, itiraf ediyor kİ, uzun yıllar bu yurtta matbuata nefes aldınlmamıştır. Acaba bu baskı ve tahditlere karşı, o zamanlar, meclis muhitinde veya meclis başkanlığı çevrelerinde hiç bir hareket ve teşebbüse girişilmiş ve baskıyı azaltmak ve A-nayasa hükümlerini yürürlükte tutmak için bir gayret sarf edilmiş midir ? Edilmiş İse bu İstikametlerdeki uğraşmalar ne gibi engellere vs kimler tarafından uğramıştır. Bu cihetler tarihi bir kıymet de taşısalar, öğrenilmeğe değer.
Bu nokta kaydedildikten sonra, Başbakanın diğer bir düşüncesi de hayli caziptir. Bana kalırsa diyor Günaltay, matbuat kanununu kökünden ilga ederim.
Bu düşünceyi dört yıldan fazladır bu sütunlarda müdafaa etmiş olmak haysiyetlin bu İfade tarzından olağanüstü mesut olma mamız kabil değildir ama sayın hükümet balkanını kendi haline bırakmaktan alıkoyan âmil nedir? Kendileri çoğunluk partisinin, İktidar fırkasının kabine şe- |
n deftiler midir? Madem )d, «ok basın hürriyetine dair sözlerde tezad teşkil ediyor
yerinde olarak, en doğru yol ve ____* J
hareketi matbuat kanununu
Başbakan Günaltay Ege konuşmalarından birinde., Başbakan, dün İnönü’yü methetti
Güualtay, Bahkesirde, “harbe girmiş olsaydık bugün esir bir millet olacaktık» dedi
Bobkaair: 8 (Hususî) — Başbakan Şemsettin Gflnaltuy, bugün buraya ealmlf, mnUd »akilde karşılan-
nnjtar. Başbakan yarın Çanakkalcye gidvoektlr. Başbakan, Cumhuriyet
meydanında bir konuşma yapmış
»Öyle demiştir:
— Sizin aranızda bulunduğum şu
anua nuyua oır neyecan duyuyorum. 8izdon ilham almak bizi daima doğruya götürtlr bir yoldur. Bütün takip ettiğimİB siyasetin istikameti Türk milletinin iradesini yerine getirmektir, diye halksa edilebilir. Evvelâ »öyliyoyim ki bu memleketin btt-(Devamı 8a. b Sü. î de)
Hükümetin basın
hürriyeti anlayışı
Yeni kanun tasarısındaki ağırkayıdlar,Başbakanın
sevketmiyorlar. Böyle bir teşebbüste bulunmakla bu yurda çok büyük bir hizmet etmiş olurlar ve demokrasinin kökleşmesinde birinci plânda yer almağa namzet olabilirler.
(□ovamı 8a. 8 8Ü. 0 da)
Tasarıdan vazgeçilmesi mümkün
Ankara 8 (Telefonla) Basın Kanununda Türk Coza Kanunun -da yapılan tadillerin çok ağır hü-kümlorl ihtiva ettiği ve Recep Pe kor zamanında kabul edilen kanunlardan da şiddetli olacağı yolunda ortaya çıkan haberler, nlyast
mehafllde alâka İle takip edilmek tedlr.
Hazırlanan tasanlar, Bakanlar Kuruluna verilmiş bulunmaktadır.
Sızan haborlerdcn anlaşıldığına göre, yeni tasan kanunlaştığı tak-(Dovamı 8a. 6 8Ü. T do)
Bandırma, 8 (Celâl Bayara refakat eden arkadaşımız Alâett'h Berk bildiriyor) — Bugün Ege ekspreslle Somadan Ankaraya gelen Celâl Bayar hareketinden evvel kendİBİne refakat etmiş o-lan gazetecilerin Bordugu sualle re aşağıdaki cevaplan vermiştir: (Devamı 8a. 5 Sü. T de)
C.H.P. dün toplandı
Meclis ve grup içtimaları pek tenha oluyor
Ankara, 8 (Hususî) — C.H.P. meclis grupu bugün saat 15 te açık celse akdederek haysiyet dİ vanı seçimi yapacaktı. Fakat ni ■ab hâsıl olamadığından müzake relere geçememiş ve haysiyet dİ (Devamı 8a. 5 8Ü. 8 do)
Dean Acheson
Üç Dışişleri Bakanı bugün toplanıyor
Açeson’un Pariste verdiği demeç
Londra 8 (B.B.O.) — Ingiliz,
Amerika ve Fransız Dişlileri Bakanlan yann Pariste toplanacaklardır.
Üç Dışişleri BaJcanlan Konforun snda hazır bulunmak üzere Dean
(Devamı 8a. S 8ü. e da)
Atatürk’ü
anma günü
Yarın biitiin yurtta Bii- I yük Atatürk heyecanla I anılacak j(
ı ıırın uumnıırı.voıın Kurucusu (?»-de kahraman Atatürk'ün ölümünün 11 inci yıldönümüdür. Bu münasebet le yurdun hor tarafında olduğu gibi şohrimisdo d» ihtlfAllor tertip olunacaktır. Bu arada vilâyet adına Eminönü Halkevlnde, Üniversitede, Demokrat Parti tarafından gark sine-maıında ve diğer Halkevlerinde vo okullarda anma törenleri yapıliıcak-
Anma töronlorino yarın sabah Ata-
nın aramızdan ebediyen ayrıldığı sa~
(Dovamı 8a. s 8Ü. 6 do)
Türk gazetecilik tarihinin en muazzam hâdisesi
f-wr-n—I ■■Mil mı ... ♦ M un m m _ı r~-7.-- -■
Türk okuyucuları Esat Mahmutla beraber adeta ] dünyanın her tarafını görüp gezecekler
13 Kasım günü Esat Mahmut “Yeni Sabah,, ta şaheserini yazıyor
Büyük romancı ilsiad Esat Mahmut Karakurdun Yeni Sabah adına yaptığı büyük dünya seyahatinde dolaştığı memleketler şunlardır: Belçika, İngiltere, Fransa, Portekiz, İspanya, Afrika, Brezilya, Arjantin, ŞUt, Peru, Panama, Amerika, Miyami, Nevyork, Va-şington, Los Ancelos, Holivut, Sanfransisko. Honolulu, Haiti, Tokyo, Hongkong, Kanton, Manilla, Siyam, Rindistan, Kalküta, Delhi, Ağra, Keşmir, Pakistan, Şam.
Bu memleketlerin rüya kadar gilzel köselerinden
Piyasa ve ticaret âleminde durum
Bir maliye şubesi binası
Emvaline haciz konan büyük çel-1 için do Doftordarlıfia verilecektir, tik vo krom tacirine yüzdo 20 - 80 Ömer Abit hanında bir tacir, bir iki faizle para vcr.-n gayrı minilimler bi- son«lonbori 150 bin lira verini», fa-ror birer ortpıian kaybolmaktadır. kat faiz olarak şimdiye ka.lnr 200 bin Bunların listesi çıkarılmıştır. Liste, lira almış, bir mütekait on gün evvel haklarında takibat yapılması için bankodaki on bin lininini çekerek Cumhuriyet Bftvcılığum, vorgi tuJınüiJ (Dovami 8a. ö 8Ü. 8 do)
en koyu sefalet yuvalarına kadar üstad Esat Mahmut Karakurdun kaleminde birer hayat harikası olduğunu göreceksiniz. Yer yüzünde 100.000 kilometrelik bir seyahat 70.000 liraya mal olan büyük bir yazı serisi, aşk ve çılgınlık diyarlarının füsunu, esrarengiz ülkelerin heyecanı, sinema beldelerinin cazibesi, iptidai insan kabilelerinin korkunç manzarası ve çepçevre bütün dünya. Çini, Japonu, Siyamı ile, kelebek kadar güzel insanların çeşitlerile hepsi ve her şey gözlerinizin önünde geçit resmi yapacaktır.
TAKVİMDEN BİR YAPRAK
Lahana turşusu ve Perhiz
ULUNAY
TDIr taraftan demokrasi dlya ter ter tepiniyoruz; demok ratlk İdarede basın kanunu olmaz diye bar bar bağırıyoruz. Dlğor taraftan, gazotolor, Adalot Bakanlığının hazırladığı bir konun tasarısından bahsediyorlar kİ dostlar başından ırak... öyloslno zohlr zom-bolek kİ yenilir yutulur şoy değil! Bu porhlz ne? Bu lahana turşusu ne?
Hani demokraside ayrıoa matbuat kanununa lüzum yoktu... Hani ocza kanununa llâvo odllocok bazı maddelerle bunu temin oylemok mümkündü... Hani basın oürmü asla hapisle teozlyo edllmlyocoktl... Hani? Nerodoî
Adalot Bakanlığının hazırladığı tasarıya bakılırsa «Rocop Poker kanunu» bunun yanında ballı börok gibi kalıyor.
Norodo Iso suçlu gördükleri gazo-tocllorl Karagözdo olduğu gibi yüzüne bal sürüp ters eşeğe blndlro-ooklor sokak sokak dolaştırdıktan sonra boyunlarına lâle ollorlno a-yaklarına pıranga vurarak zindanlara ataoaklar...
No oluyoruz yahu?!
Söylonon lâkırdılara kulak asını-yalını, «Matbuat dördünoü kuvvet* tlrl», «matbuat umumi efkârın ma'kesldlrb, «matbuat milletin haS koruyucudur!^, «matbuat..»
Bunların hepsi do lâftır. Ela fırsat geçti mİ? İlk düşünülon »oyı «Nasıl otsok do şu çaçaron, gove-zo, üstüno lâzım olmayan hor şoye burnunu sokan gazotolorln ağzına bir tıkaç koysak!» oluyor.
Zira o tıkaç konulmazsa kıpırda-mağa İmkân yok!... Başlıyorlar münobbihll saat gibi ötmoğo.
Her momloketto matbuat sarsıntılar geçirmiştir. Fakat bu çarpışmalar nihayet sona orınlş vo artık' matbuat mes'elesl diyo bir şoy kalmamıştır.
Bizde maalesef öylo değil... Gazeteler hâlâ hükûmotlorlo uğraşmaktadır; matbuat hâlâ varlığını kurtarmak İçin çırpınmaktadır. Bunun akıntıya karşı kürok çekmok olduğunu hükümetin bilmesi İcap
Matbuatın hakkını lokma lokma
koparmağa mecbur olması kaderi»
çok hazin bir ollvesldlrl
Çarşamba
9
KASIM
1949
Bolu’da zelzele
Bolu 8 (A.A.) — Suat. 17.48 do be? ganiye sümıı çok
şiddotli bir deprem oldu. Halk heyecan vo korku ile so-
kaklara fırladı Boluda basar olmamıştır. Depremin ci-
varlardaki tesiri hakkında honiiz bir haber alınmamıştır-
Sahibi: Safa Kılıçlı oğlu
İdare: Nuruosmenlys No: İT
Tel adreelı «YBNİ BABAHs
I İT A N I U L
Telefon ı MT8B — i «İM
12 inci Yıl, No. 3835
HÜRRİYET VE HAKKIN YILMAZ MÜBAFI1Yİ2
Sayısı 10 Kuruş
Yeni Sabah
ayar, İnönü'ye
tekrarcevapverdi
“ 72 Temmuz beyannamesi, tek taraf 11 bir vesikadır ve D. P. daima meşru müdafaa halinde kalmıştır»
D. P. Başkanı "Bir Devlet Reisi, anayasanın çizdiği vazife ve salâhiyet hududunun dışına çıkarsa o memlekette anayasa buhranı var demektir,, diyor
Fazla mı
Nefes Alıyoruz!?
Başbakan sayın Günal-
tay, Ege konuşmaların-
da, çeşitli bahislere do-kunerken matbuat bahsine de temas etmiştir. Bu kısım da, söylediği sözler muhabirler tarafından doğru nakledilmiş ise, üzerinde durulmağa değer.
Evvelâ Günaltay matbuatın fazla nefes aldığı kanaatini İzhar etmiş ve bunu mazur gösterecek delilleri bulmuştur. Uzun yıllar basın, ağzı kapalı tutulduğu İçin, hürriyete kavuşunca birdenbire fazla nefes almağa başlamıştır. Tıpkı nefes almaktan Mr müddet menedilen bir kimsenin fazla havayı ciğerlerine doldurmağa uğraşması gibi bir hal... Böylece Halk Partisinin en kıymetli ve fazıl Mr rüknü, itiraf ediyor kİ, uzun yıllar bu yurtta matbuata nefes aldınlmamıştır. Acaba bu baskı ve tahditlere karşı, o zamanlar, meclis muhitinde veya meclis başkanlığı çevrelerinde hiç bir hareket ve teşebbüse girişilmiş ve baskıyı azaltmak ve A-nayasa hükümlerini yürürlükte tutmak için bir gayret sarf edilmiş midir ? Edilmiş İse bu İstikametlerdeki uğraşmalar ne gibi engellere vs kimler tarafından uğramıştır. Bu cihetler tarihi bir kıymet de taşısalar, öğrenilmeğe değer.
Bu nokta kaydedildikten sonra, Başbakanın diğer bir düşüncesi de hayli caziptir. Bana kalırsa diyor Günaltay, matbuat kanununu kökünden ilga ederim.
Bu düşünceyi dört yıldan fazladır bu sütunlarda müdafaa etmiş olmak haysiyetlin bu İfade tarzından olağanüstü mesut olma mamız kabil değildir ama sayın hükümet balkanını kendi haline bırakmaktan alıkoyan âmil nedir? Kendileri çoğunluk partisinin, İktidar fırkasının kabine şe- |
n deftiler midir? Madem )d, «ok basın hürriyetine dair sözlerde tezad teşkil ediyor
yerinde olarak, en doğru yol ve ____* J
hareketi matbuat kanununu
Başbakan Günaltay Ege konuşmalarından birinde., Başbakan, dün İnönü’yü methetti
Güualtay, Bahkesirde, “harbe girmiş olsaydık bugün esir bir millet olacaktık» dedi
Bobkaair: 8 (Hususî) — Başbakan Şemsettin Gflnaltuy, bugün buraya ealmlf, mnUd »akilde karşılan-
nnjtar. Başbakan yarın Çanakkalcye gidvoektlr. Başbakan, Cumhuriyet
meydanında bir konuşma yapmış
»Öyle demiştir:
— Sizin aranızda bulunduğum şu
anua nuyua oır neyecan duyuyorum. 8izdon ilham almak bizi daima doğruya götürtlr bir yoldur. Bütün takip ettiğimİB siyasetin istikameti Türk milletinin iradesini yerine getirmektir, diye halksa edilebilir. Evvelâ »öyliyoyim ki bu memleketin btt-(Devamı 8a. b Sü. î de)
Hükümetin basın
hürriyeti anlayışı
Yeni kanun tasarısındaki ağırkayıdlar,Başbakanın
sevketmiyorlar. Böyle bir teşebbüste bulunmakla bu yurda çok büyük bir hizmet etmiş olurlar ve demokrasinin kökleşmesinde birinci plânda yer almağa namzet olabilirler.
(□ovamı 8a. 8 8Ü. 0 da)
Tasarıdan vazgeçilmesi mümkün
Ankara 8 (Telefonla) Basın Kanununda Türk Coza Kanunun -da yapılan tadillerin çok ağır hü-kümlorl ihtiva ettiği ve Recep Pe kor zamanında kabul edilen kanunlardan da şiddetli olacağı yolunda ortaya çıkan haberler, nlyast
mehafllde alâka İle takip edilmek tedlr.
Hazırlanan tasanlar, Bakanlar Kuruluna verilmiş bulunmaktadır.
Sızan haborlerdcn anlaşıldığına göre, yeni tasan kanunlaştığı tak-(Dovamı 8a. 6 8Ü. T do)
Bandırma, 8 (Celâl Bayara refakat eden arkadaşımız Alâett'h Berk bildiriyor) — Bugün Ege ekspreslle Somadan Ankaraya gelen Celâl Bayar hareketinden evvel kendİBİne refakat etmiş o-lan gazetecilerin Bordugu sualle re aşağıdaki cevaplan vermiştir: (Devamı 8a. 5 Sü. T de)
C.H.P. dün toplandı
Meclis ve grup içtimaları pek tenha oluyor
Ankara, 8 (Hususî) — C.H.P. meclis grupu bugün saat 15 te açık celse akdederek haysiyet dİ vanı seçimi yapacaktı. Fakat ni ■ab hâsıl olamadığından müzake relere geçememiş ve haysiyet dİ (Devamı 8a. 5 8Ü. 8 do)
Dean Acheson
Üç Dışişleri Bakanı bugün toplanıyor
Açeson’un Pariste verdiği demeç
Londra 8 (B.B.O.) — Ingiliz,
Amerika ve Fransız Dişlileri Bakanlan yann Pariste toplanacaklardır.
Üç Dışişleri BaJcanlan Konforun snda hazır bulunmak üzere Dean
(Devamı 8a. S 8ü. e da)
Atatürk’ü
anma günü
Yarın biitiin yurtta Bii- I yük Atatürk heyecanla I anılacak j(
ı ıırın uumnıırı.voıın Kurucusu (?»-de kahraman Atatürk'ün ölümünün 11 inci yıldönümüdür. Bu münasebet le yurdun hor tarafında olduğu gibi şohrimisdo d» ihtlfAllor tertip olunacaktır. Bu arada vilâyet adına Eminönü Halkevlnde, Üniversitede, Demokrat Parti tarafından gark sine-maıında ve diğer Halkevlerinde vo okullarda anma törenleri yapıliıcak-
Anma töronlorino yarın sabah Ata-
nın aramızdan ebediyen ayrıldığı sa~
(Dovamı 8a. s 8Ü. 6 do)
Türk gazetecilik tarihinin en muazzam hâdisesi
f-wr-n—I ■■Mil mı ... ♦ M un m m _ı r~-7.-- -■
Türk okuyucuları Esat Mahmutla beraber adeta ] dünyanın her tarafını görüp gezecekler
13 Kasım günü Esat Mahmut “Yeni Sabah,, ta şaheserini yazıyor
Büyük romancı ilsiad Esat Mahmut Karakurdun Yeni Sabah adına yaptığı büyük dünya seyahatinde dolaştığı memleketler şunlardır: Belçika, İngiltere, Fransa, Portekiz, İspanya, Afrika, Brezilya, Arjantin, ŞUt, Peru, Panama, Amerika, Miyami, Nevyork, Va-şington, Los Ancelos, Holivut, Sanfransisko. Honolulu, Haiti, Tokyo, Hongkong, Kanton, Manilla, Siyam, Rindistan, Kalküta, Delhi, Ağra, Keşmir, Pakistan, Şam.
Bu memleketlerin rüya kadar gilzel köselerinden
Piyasa ve ticaret âleminde durum
Bir maliye şubesi binası
Emvaline haciz konan büyük çel-1 için do Doftordarlıfia verilecektir, tik vo krom tacirine yüzdo 20 - 80 Ömer Abit hanında bir tacir, bir iki faizle para vcr.-n gayrı minilimler bi- son«lonbori 150 bin lira verini», fa-ror birer ortpıian kaybolmaktadır. kat faiz olarak şimdiye ka.lnr 200 bin Bunların listesi çıkarılmıştır. Liste, lira almış, bir mütekait on gün evvel haklarında takibat yapılması için bankodaki on bin lininini çekerek Cumhuriyet Bftvcılığum, vorgi tuJınüiJ (Dovami 8a. ö 8Ü. 8 do)
en koyu sefalet yuvalarına kadar üstad Esat Mahmut Karakurdun kaleminde birer hayat harikası olduğunu göreceksiniz. Yer yüzünde 100.000 kilometrelik bir seyahat 70.000 liraya mal olan büyük bir yazı serisi, aşk ve çılgınlık diyarlarının füsunu, esrarengiz ülkelerin heyecanı, sinema beldelerinin cazibesi, iptidai insan kabilelerinin korkunç manzarası ve çepçevre bütün dünya. Çini, Japonu, Siyamı ile, kelebek kadar güzel insanların çeşitlerile hepsi ve her şey gözlerinizin önünde geçit resmi yapacaktır.
TAKVİMDEN BİR YAPRAK
Lahana turşusu ve Perhiz
ULUNAY
TDIr taraftan demokrasi dlya ter ter tepiniyoruz; demok ratlk İdarede basın kanunu olmaz diye bar bar bağırıyoruz. Dlğor taraftan, gazotolor, Adalot Bakanlığının hazırladığı bir konun tasarısından bahsediyorlar kİ dostlar başından ırak... öyloslno zohlr zom-bolek kİ yenilir yutulur şoy değil! Bu porhlz ne? Bu lahana turşusu ne?
Hani demokraside ayrıoa matbuat kanununa lüzum yoktu... Hani ocza kanununa llâvo odllocok bazı maddelerle bunu temin oylemok mümkündü... Hani basın oürmü asla hapisle teozlyo edllmlyocoktl... Hani? Nerodoî
Adalot Bakanlığının hazırladığı tasarıya bakılırsa «Rocop Poker kanunu» bunun yanında ballı börok gibi kalıyor.
Norodo Iso suçlu gördükleri gazo-tocllorl Karagözdo olduğu gibi yüzüne bal sürüp ters eşeğe blndlro-ooklor sokak sokak dolaştırdıktan sonra boyunlarına lâle ollorlno a-yaklarına pıranga vurarak zindanlara ataoaklar...
No oluyoruz yahu?!
Söylonon lâkırdılara kulak asını-yalını, «Matbuat dördünoü kuvvet* tlrl», «matbuat umumi efkârın ma'kesldlrb, «matbuat milletin haS koruyucudur!^, «matbuat..»
Bunların hepsi do lâftır. Ela fırsat geçti mİ? İlk düşünülon »oyı «Nasıl otsok do şu çaçaron, gove-zo, üstüno lâzım olmayan hor şoye burnunu sokan gazotolorln ağzına bir tıkaç koysak!» oluyor.
Zira o tıkaç konulmazsa kıpırda-mağa İmkân yok!... Başlıyorlar münobbihll saat gibi ötmoğo.
Her momloketto matbuat sarsıntılar geçirmiştir. Fakat bu çarpışmalar nihayet sona orınlş vo artık' matbuat mes'elesl diyo bir şoy kalmamıştır.
Bizde maalesef öylo değil... Gazeteler hâlâ hükûmotlorlo uğraşmaktadır; matbuat hâlâ varlığını kurtarmak İçin çırpınmaktadır. Bunun akıntıya karşı kürok çekmok olduğunu hükümetin bilmesi İcap
Matbuatın hakkını lokma lokma
koparmağa mecbur olması kaderi»
çok hazin bir ollvesldlrl
Çarşamba
9
KASIM
1949
Bolu’da zelzele
Bolu 8 (A.A.) — Suat. 17.48 do be? ganiye sümıı çok
şiddotli bir deprem oldu. Halk heyecan vo korku ile so-
kaklara fırladı Boluda basar olmamıştır. Depremin ci-
varlardaki tesiri hakkında honiiz bir haber alınmamıştır-
Sahibi: Safa Kılıçlı oğlu
İdare: Nuruosmenlys No: İT
Tel adreelı «YBNİ BABAHs
I İT A N I U L
Telefon ı MT8B — i «İM
12 inci Yıl, No. 3835
HÜRRİYET VE HAKKIN YILMAZ MÜBAFI1Yİ2
Sayısı 10 Kuruş
Yeni Sabah
ayar, İnönü'ye
tekrarcevapverdi
“ 72 Temmuz beyannamesi, tek taraf 11 bir vesikadır ve D. P. daima meşru müdafaa halinde kalmıştır»
D. P. Başkanı "Bir Devlet Reisi, anayasanın çizdiği vazife ve salâhiyet hududunun dışına çıkarsa o memlekette anayasa buhranı var demektir,, diyor
Fazla mı
Nefes Alıyoruz!?
Başbakan sayın Günal-
tay, Ege konuşmaların-
da, çeşitli bahislere do-kunerken matbuat bahsine de temas etmiştir. Bu kısım da, söylediği sözler muhabirler tarafından doğru nakledilmiş ise, üzerinde durulmağa değer.
Evvelâ Günaltay matbuatın fazla nefes aldığı kanaatini İzhar etmiş ve bunu mazur gösterecek delilleri bulmuştur. Uzun yıllar basın, ağzı kapalı tutulduğu İçin, hürriyete kavuşunca birdenbire fazla nefes almağa başlamıştır. Tıpkı nefes almaktan Mr müddet menedilen bir kimsenin fazla havayı ciğerlerine doldurmağa uğraşması gibi bir hal... Böylece Halk Partisinin en kıymetli ve fazıl Mr rüknü, itiraf ediyor kİ, uzun yıllar bu yurtta matbuata nefes aldınlmamıştır. Acaba bu baskı ve tahditlere karşı, o zamanlar, meclis muhitinde veya meclis başkanlığı çevrelerinde hiç bir hareket ve teşebbüse girişilmiş ve baskıyı azaltmak ve A-nayasa hükümlerini yürürlükte tutmak için bir gayret sarf edilmiş midir ? Edilmiş İse bu İstikametlerdeki uğraşmalar ne gibi engellere vs kimler tarafından uğramıştır. Bu cihetler tarihi bir kıymet de taşısalar, öğrenilmeğe değer.
Bu nokta kaydedildikten sonra, Başbakanın diğer bir düşüncesi de hayli caziptir. Bana kalırsa diyor Günaltay, matbuat kanununu kökünden ilga ederim.
Bu düşünceyi dört yıldan fazladır bu sütunlarda müdafaa etmiş olmak haysiyetlin bu İfade tarzından olağanüstü mesut olma mamız kabil değildir ama sayın hükümet balkanını kendi haline bırakmaktan alıkoyan âmil nedir? Kendileri çoğunluk partisinin, İktidar fırkasının kabine şe- |
n deftiler midir? Madem )d, «ok basın hürriyetine dair sözlerde tezad teşkil ediyor
yerinde olarak, en doğru yol ve ____* J
hareketi matbuat kanununu
Başbakan Günaltay Ege konuşmalarından birinde., Başbakan, dün İnönü’yü methetti
Güualtay, Bahkesirde, “harbe girmiş olsaydık bugün esir bir millet olacaktık» dedi
Bobkaair: 8 (Hususî) — Başbakan Şemsettin Gflnaltuy, bugün buraya ealmlf, mnUd »akilde karşılan-
nnjtar. Başbakan yarın Çanakkalcye gidvoektlr. Başbakan, Cumhuriyet
meydanında bir konuşma yapmış
»Öyle demiştir:
— Sizin aranızda bulunduğum şu
anua nuyua oır neyecan duyuyorum. 8izdon ilham almak bizi daima doğruya götürtlr bir yoldur. Bütün takip ettiğimİB siyasetin istikameti Türk milletinin iradesini yerine getirmektir, diye halksa edilebilir. Evvelâ »öyliyoyim ki bu memleketin btt-(Devamı 8a. b Sü. î de)
Hükümetin basın
hürriyeti anlayışı
Yeni kanun tasarısındaki ağırkayıdlar,Başbakanın
sevketmiyorlar. Böyle bir teşebbüste bulunmakla bu yurda çok büyük bir hizmet etmiş olurlar ve demokrasinin kökleşmesinde birinci plânda yer almağa namzet olabilirler.
(□ovamı 8a. 8 8Ü. 0 da)
Tasarıdan vazgeçilmesi mümkün
Ankara 8 (Telefonla) Basın Kanununda Türk Coza Kanunun -da yapılan tadillerin çok ağır hü-kümlorl ihtiva ettiği ve Recep Pe kor zamanında kabul edilen kanunlardan da şiddetli olacağı yolunda ortaya çıkan haberler, nlyast
mehafllde alâka İle takip edilmek tedlr.
Hazırlanan tasanlar, Bakanlar Kuruluna verilmiş bulunmaktadır.
Sızan haborlerdcn anlaşıldığına göre, yeni tasan kanunlaştığı tak-(Dovamı 8a. 6 8Ü. T do)
Bandırma, 8 (Celâl Bayara refakat eden arkadaşımız Alâett'h Berk bildiriyor) — Bugün Ege ekspreslle Somadan Ankaraya gelen Celâl Bayar hareketinden evvel kendİBİne refakat etmiş o-lan gazetecilerin Bordugu sualle re aşağıdaki cevaplan vermiştir: (Devamı 8a. 5 Sü. T de)
C.H.P. dün toplandı
Meclis ve grup içtimaları pek tenha oluyor
Ankara, 8 (Hususî) — C.H.P. meclis grupu bugün saat 15 te açık celse akdederek haysiyet dİ vanı seçimi yapacaktı. Fakat ni ■ab hâsıl olamadığından müzake relere geçememiş ve haysiyet dİ (Devamı 8a. 5 8Ü. 8 do)
Dean Acheson
Üç Dışişleri Bakanı bugün toplanıyor
Açeson’un Pariste verdiği demeç
Londra 8 (B.B.O.) — Ingiliz,
Amerika ve Fransız Dişlileri Bakanlan yann Pariste toplanacaklardır.
Üç Dışişleri BaJcanlan Konforun snda hazır bulunmak üzere Dean
(Devamı 8a. S 8ü. e da)
Atatürk’ü
anma günü
Yarın biitiin yurtta Bii- I yük Atatürk heyecanla I anılacak j(
ı ıırın uumnıırı.voıın Kurucusu (?»-de kahraman Atatürk'ün ölümünün 11 inci yıldönümüdür. Bu münasebet le yurdun hor tarafında olduğu gibi şohrimisdo d» ihtlfAllor tertip olunacaktır. Bu arada vilâyet adına Eminönü Halkevlnde, Üniversitede, Demokrat Parti tarafından gark sine-maıında ve diğer Halkevlerinde vo okullarda anma törenleri yapıliıcak-
Anma töronlorino yarın sabah Ata-
nın aramızdan ebediyen ayrıldığı sa~
(Dovamı 8a. s 8Ü. 6 do)
Türk gazetecilik tarihinin en muazzam hâdisesi
f-wr-n—I ■■Mil mı ... ♦ M un m m _ı r~-7.-- -■
Türk okuyucuları Esat Mahmutla beraber adeta ] dünyanın her tarafını görüp gezecekler
13 Kasım günü Esat Mahmut “Yeni Sabah,, ta şaheserini yazıyor
Büyük romancı ilsiad Esat Mahmut Karakurdun Yeni Sabah adına yaptığı büyük dünya seyahatinde dolaştığı memleketler şunlardır: Belçika, İngiltere, Fransa, Portekiz, İspanya, Afrika, Brezilya, Arjantin, ŞUt, Peru, Panama, Amerika, Miyami, Nevyork, Va-şington, Los Ancelos, Holivut, Sanfransisko. Honolulu, Haiti, Tokyo, Hongkong, Kanton, Manilla, Siyam, Rindistan, Kalküta, Delhi, Ağra, Keşmir, Pakistan, Şam.
Bu memleketlerin rüya kadar gilzel köselerinden
Piyasa ve ticaret âleminde durum
Bir maliye şubesi binası
Emvaline haciz konan büyük çel-1 için do Doftordarlıfia verilecektir, tik vo krom tacirine yüzdo 20 - 80 Ömer Abit hanında bir tacir, bir iki faizle para vcr.-n gayrı minilimler bi- son«lonbori 150 bin lira verini», fa-ror birer ortpıian kaybolmaktadır. kat faiz olarak şimdiye ka.lnr 200 bin Bunların listesi çıkarılmıştır. Liste, lira almış, bir mütekait on gün evvel haklarında takibat yapılması için bankodaki on bin lininini çekerek Cumhuriyet Bftvcılığum, vorgi tuJınüiJ (Dovami 8a. ö 8Ü. 8 do)
en koyu sefalet yuvalarına kadar üstad Esat Mahmut Karakurdun kaleminde birer hayat harikası olduğunu göreceksiniz. Yer yüzünde 100.000 kilometrelik bir seyahat 70.000 liraya mal olan büyük bir yazı serisi, aşk ve çılgınlık diyarlarının füsunu, esrarengiz ülkelerin heyecanı, sinema beldelerinin cazibesi, iptidai insan kabilelerinin korkunç manzarası ve çepçevre bütün dünya. Çini, Japonu, Siyamı ile, kelebek kadar güzel insanların çeşitlerile hepsi ve her şey gözlerinizin önünde geçit resmi yapacaktır.
TAKVİMDEN BİR YAPRAK
Lahana turşusu ve Perhiz
ULUNAY
TDIr taraftan demokrasi dlya ter ter tepiniyoruz; demok ratlk İdarede basın kanunu olmaz diye bar bar bağırıyoruz. Dlğor taraftan, gazotolor, Adalot Bakanlığının hazırladığı bir konun tasarısından bahsediyorlar kİ dostlar başından ırak... öyloslno zohlr zom-bolek kİ yenilir yutulur şoy değil! Bu porhlz ne? Bu lahana turşusu ne?
Hani demokraside ayrıoa matbuat kanununa lüzum yoktu... Hani ocza kanununa llâvo odllocok bazı maddelerle bunu temin oylemok mümkündü... Hani basın oürmü asla hapisle teozlyo edllmlyocoktl... Hani? Nerodoî
Adalot Bakanlığının hazırladığı tasarıya bakılırsa «Rocop Poker kanunu» bunun yanında ballı börok gibi kalıyor.
Norodo Iso suçlu gördükleri gazo-tocllorl Karagözdo olduğu gibi yüzüne bal sürüp ters eşeğe blndlro-ooklor sokak sokak dolaştırdıktan sonra boyunlarına lâle ollorlno a-yaklarına pıranga vurarak zindanlara ataoaklar...
No oluyoruz yahu?!
Söylonon lâkırdılara kulak asını-yalını, «Matbuat dördünoü kuvvet* tlrl», «matbuat umumi efkârın ma'kesldlrb, «matbuat milletin haS koruyucudur!^, «matbuat..»
Bunların hepsi do lâftır. Ela fırsat geçti mİ? İlk düşünülon »oyı «Nasıl otsok do şu çaçaron, gove-zo, üstüno lâzım olmayan hor şoye burnunu sokan gazotolorln ağzına bir tıkaç koysak!» oluyor.
Zira o tıkaç konulmazsa kıpırda-mağa İmkân yok!... Başlıyorlar münobbihll saat gibi ötmoğo.
Her momloketto matbuat sarsıntılar geçirmiştir. Fakat bu çarpışmalar nihayet sona orınlş vo artık' matbuat mes'elesl diyo bir şoy kalmamıştır.
Bizde maalesef öylo değil... Gazeteler hâlâ hükûmotlorlo uğraşmaktadır; matbuat hâlâ varlığını kurtarmak İçin çırpınmaktadır. Bunun akıntıya karşı kürok çekmok olduğunu hükümetin bilmesi İcap
Matbuatın hakkını lokma lokma
koparmağa mecbur olması kaderi»
çok hazin bir ollvesldlrl
Çarşamba
9
KASIM
1949
Bolu’da zelzele
Bolu 8 (A.A.) — Suat. 17.48 do be? ganiye sümıı çok
şiddotli bir deprem oldu. Halk heyecan vo korku ile so-
kaklara fırladı Boluda basar olmamıştır. Depremin ci-
varlardaki tesiri hakkında honiiz bir haber alınmamıştır-
Sahibi: Safa Kılıçlı oğlu
İdare: Nuruosmenlys No: İT
Tel adreelı «YBNİ BABAHs
I İT A N I U L
Telefon ı MT8B — i «İM
12 inci Yıl, No. 3835
HÜRRİYET VE HAKKIN YILMAZ MÜBAFI1Yİ2
Sayısı 10 Kuruş
Yeni Sabah
ayar, İnönü'ye
tekrarcevapverdi
“ 72 Temmuz beyannamesi, tek taraf 11 bir vesikadır ve D. P. daima meşru müdafaa halinde kalmıştır»
D. P. Başkanı "Bir Devlet Reisi, anayasanın çizdiği vazife ve salâhiyet hududunun dışına çıkarsa o memlekette anayasa buhranı var demektir,, diyor
Fazla mı
Nefes Alıyoruz!?
Başbakan sayın Günal-
tay, Ege konuşmaların-
da, çeşitli bahislere do-kunerken matbuat bahsine de temas etmiştir. Bu kısım da, söylediği sözler muhabirler tarafından doğru nakledilmiş ise, üzerinde durulmağa değer.
Evvelâ Günaltay matbuatın fazla nefes aldığı kanaatini İzhar etmiş ve bunu mazur gösterecek delilleri bulmuştur. Uzun yıllar basın, ağzı kapalı tutulduğu İçin, hürriyete kavuşunca birdenbire fazla nefes almağa başlamıştır. Tıpkı nefes almaktan Mr müddet menedilen bir kimsenin fazla havayı ciğerlerine doldurmağa uğraşması gibi bir hal... Böylece Halk Partisinin en kıymetli ve fazıl Mr rüknü, itiraf ediyor kİ, uzun yıllar bu yurtta matbuata nefes aldınlmamıştır. Acaba bu baskı ve tahditlere karşı, o zamanlar, meclis muhitinde veya meclis başkanlığı çevrelerinde hiç bir hareket ve teşebbüse girişilmiş ve baskıyı azaltmak ve A-nayasa hükümlerini yürürlükte tutmak için bir gayret sarf edilmiş midir ? Edilmiş İse bu İstikametlerdeki uğraşmalar ne gibi engellere vs kimler tarafından uğramıştır. Bu cihetler tarihi bir kıymet de taşısalar, öğrenilmeğe değer.
Bu nokta kaydedildikten sonra, Başbakanın diğer bir düşüncesi de hayli caziptir. Bana kalırsa diyor Günaltay, matbuat kanununu kökünden ilga ederim.
Bu düşünceyi dört yıldan fazladır bu sütunlarda müdafaa etmiş olmak haysiyetlin bu İfade tarzından olağanüstü mesut olma mamız kabil değildir ama sayın hükümet balkanını kendi haline bırakmaktan alıkoyan âmil nedir? Kendileri çoğunluk partisinin, İktidar fırkasının kabine şe- |
n deftiler midir? Madem )d, «ok basın hürriyetine dair sözlerde tezad teşkil ediyor
yerinde olarak, en doğru yol ve ____* J
hareketi matbuat kanununu
Başbakan Günaltay Ege konuşmalarından birinde., Başbakan, dün İnönü’yü methetti
Güualtay, Bahkesirde, “harbe girmiş olsaydık bugün esir bir millet olacaktık» dedi
Bobkaair: 8 (Hususî) — Başbakan Şemsettin Gflnaltuy, bugün buraya ealmlf, mnUd »akilde karşılan-
nnjtar. Başbakan yarın Çanakkalcye gidvoektlr. Başbakan, Cumhuriyet
meydanında bir konuşma yapmış
»Öyle demiştir:
— Sizin aranızda bulunduğum şu
anua nuyua oır neyecan duyuyorum. 8izdon ilham almak bizi daima doğruya götürtlr bir yoldur. Bütün takip ettiğimİB siyasetin istikameti Türk milletinin iradesini yerine getirmektir, diye halksa edilebilir. Evvelâ »öyliyoyim ki bu memleketin btt-(Devamı 8a. b Sü. î de)
Hükümetin basın
hürriyeti anlayışı
Yeni kanun tasarısındaki ağırkayıdlar,Başbakanın
sevketmiyorlar. Böyle bir teşebbüste bulunmakla bu yurda çok büyük bir hizmet etmiş olurlar ve demokrasinin kökleşmesinde birinci plânda yer almağa namzet olabilirler.
(□ovamı 8a. 8 8Ü. 0 da)
Tasarıdan vazgeçilmesi mümkün
Ankara 8 (Telefonla) Basın Kanununda Türk Coza Kanunun -da yapılan tadillerin çok ağır hü-kümlorl ihtiva ettiği ve Recep Pe kor zamanında kabul edilen kanunlardan da şiddetli olacağı yolunda ortaya çıkan haberler, nlyast
mehafllde alâka İle takip edilmek tedlr.
Hazırlanan tasanlar, Bakanlar Kuruluna verilmiş bulunmaktadır.
Sızan haborlerdcn anlaşıldığına göre, yeni tasan kanunlaştığı tak-(Dovamı 8a. 6 8Ü. T do)
Bandırma, 8 (Celâl Bayara refakat eden arkadaşımız Alâett'h Berk bildiriyor) — Bugün Ege ekspreslle Somadan Ankaraya gelen Celâl Bayar hareketinden evvel kendİBİne refakat etmiş o-lan gazetecilerin Bordugu sualle re aşağıdaki cevaplan vermiştir: (Devamı 8a. 5 Sü. T de)
C.H.P. dün toplandı
Meclis ve grup içtimaları pek tenha oluyor
Ankara, 8 (Hususî) — C.H.P. meclis grupu bugün saat 15 te açık celse akdederek haysiyet dİ vanı seçimi yapacaktı. Fakat ni ■ab hâsıl olamadığından müzake relere geçememiş ve haysiyet dİ (Devamı 8a. 5 8Ü. 8 do)
Dean Acheson
Üç Dışişleri Bakanı bugün toplanıyor
Açeson’un Pariste verdiği demeç
Londra 8 (B.B.O.) — Ingiliz,
Amerika ve Fransız Dişlileri Bakanlan yann Pariste toplanacaklardır.
Üç Dışişleri BaJcanlan Konforun snda hazır bulunmak üzere Dean
(Devamı 8a. S 8ü. e da)
Atatürk’ü
anma günü
Yarın biitiin yurtta Bii- I yük Atatürk heyecanla I anılacak j(
ı ıırın uumnıırı.voıın Kurucusu (?»-de kahraman Atatürk'ün ölümünün 11 inci yıldönümüdür. Bu münasebet le yurdun hor tarafında olduğu gibi şohrimisdo d» ihtlfAllor tertip olunacaktır. Bu arada vilâyet adına Eminönü Halkevlnde, Üniversitede, Demokrat Parti tarafından gark sine-maıında ve diğer Halkevlerinde vo okullarda anma törenleri yapıliıcak-
Anma töronlorino yarın sabah Ata-
nın aramızdan ebediyen ayrıldığı sa~
(Dovamı 8a. s 8Ü. 6 do)
Türk gazetecilik tarihinin en muazzam hâdisesi
f-wr-n—I ■■Mil mı ... ♦ M un m m _ı r~-7.-- -■
Türk okuyucuları Esat Mahmutla beraber adeta ] dünyanın her tarafını görüp gezecekler
13 Kasım günü Esat Mahmut “Yeni Sabah,, ta şaheserini yazıyor
Büyük romancı ilsiad Esat Mahmut Karakurdun Yeni Sabah adına yaptığı büyük dünya seyahatinde dolaştığı memleketler şunlardır: Belçika, İngiltere, Fransa, Portekiz, İspanya, Afrika, Brezilya, Arjantin, ŞUt, Peru, Panama, Amerika, Miyami, Nevyork, Va-şington, Los Ancelos, Holivut, Sanfransisko. Honolulu, Haiti, Tokyo, Hongkong, Kanton, Manilla, Siyam, Rindistan, Kalküta, Delhi, Ağra, Keşmir, Pakistan, Şam.
Bu memleketlerin rüya kadar gilzel köselerinden
Piyasa ve ticaret âleminde durum
Bir maliye şubesi binası
Emvaline haciz konan büyük çel-1 için do Doftordarlıfia verilecektir, tik vo krom tacirine yüzdo 20 - 80 Ömer Abit hanında bir tacir, bir iki faizle para vcr.-n gayrı minilimler bi- son«lonbori 150 bin lira verini», fa-ror birer ortpıian kaybolmaktadır. kat faiz olarak şimdiye ka.lnr 200 bin Bunların listesi çıkarılmıştır. Liste, lira almış, bir mütekait on gün evvel haklarında takibat yapılması için bankodaki on bin lininini çekerek Cumhuriyet Bftvcılığum, vorgi tuJınüiJ (Dovami 8a. ö 8Ü. 8 do)
en koyu sefalet yuvalarına kadar üstad Esat Mahmut Karakurdun kaleminde birer hayat harikası olduğunu göreceksiniz. Yer yüzünde 100.000 kilometrelik bir seyahat 70.000 liraya mal olan büyük bir yazı serisi, aşk ve çılgınlık diyarlarının füsunu, esrarengiz ülkelerin heyecanı, sinema beldelerinin cazibesi, iptidai insan kabilelerinin korkunç manzarası ve çepçevre bütün dünya. Çini, Japonu, Siyamı ile, kelebek kadar güzel insanların çeşitlerile hepsi ve her şey gözlerinizin önünde geçit resmi yapacaktır.
TAKVİMDEN BİR YAPRAK
Lahana turşusu ve Perhiz
ULUNAY
TDIr taraftan demokrasi dlya ter ter tepiniyoruz; demok ratlk İdarede basın kanunu olmaz diye bar bar bağırıyoruz. Dlğor taraftan, gazotolor, Adalot Bakanlığının hazırladığı bir konun tasarısından bahsediyorlar kİ dostlar başından ırak... öyloslno zohlr zom-bolek kİ yenilir yutulur şoy değil! Bu porhlz ne? Bu lahana turşusu ne?
Hani demokraside ayrıoa matbuat kanununa lüzum yoktu... Hani ocza kanununa llâvo odllocok bazı maddelerle bunu temin oylemok mümkündü... Hani basın oürmü asla hapisle teozlyo edllmlyocoktl... Hani? Nerodoî
Adalot Bakanlığının hazırladığı tasarıya bakılırsa «Rocop Poker kanunu» bunun yanında ballı börok gibi kalıyor.
Norodo Iso suçlu gördükleri gazo-tocllorl Karagözdo olduğu gibi yüzüne bal sürüp ters eşeğe blndlro-ooklor sokak sokak dolaştırdıktan sonra boyunlarına lâle ollorlno a-yaklarına pıranga vurarak zindanlara ataoaklar...
No oluyoruz yahu?!
Söylonon lâkırdılara kulak asını-yalını, «Matbuat dördünoü kuvvet* tlrl», «matbuat umumi efkârın ma'kesldlrb, «matbuat milletin haS koruyucudur!^, «matbuat..»
Bunların hepsi do lâftır. Ela fırsat geçti mİ? İlk düşünülon »oyı «Nasıl otsok do şu çaçaron, gove-zo, üstüno lâzım olmayan hor şoye burnunu sokan gazotolorln ağzına bir tıkaç koysak!» oluyor.
Zira o tıkaç konulmazsa kıpırda-mağa İmkân yok!... Başlıyorlar münobbihll saat gibi ötmoğo.
Her momloketto matbuat sarsıntılar geçirmiştir. Fakat bu çarpışmalar nihayet sona orınlş vo artık' matbuat mes'elesl diyo bir şoy kalmamıştır.
Bizde maalesef öylo değil... Gazeteler hâlâ hükûmotlorlo uğraşmaktadır; matbuat hâlâ varlığını kurtarmak İçin çırpınmaktadır. Bunun akıntıya karşı kürok çekmok olduğunu hükümetin bilmesi İcap
Matbuatın hakkını lokma lokma
koparmağa mecbur olması kaderi»
çok hazin bir ollvesldlrl