AKŞAM
CUMARTESİ 13 M(yu IMS
Akşam Matbaası
Filistinde Arap taarruzu başladı
inşaatı
hilâfına
Son dakika
AKŞAM
partide gel-
Dr. Naciyi öldüren
talthsi:
sarışın mı, esmer mı
edilen
Kaatİ! Ali özdenılr
anlaşma plânlan-yolunu
Müteahhit ile çıkan ihtilâf hallolundu
Harbin naklet-
Amerika - Sovyet Rusya arasında son hâdise
Şeker hakkındaki önergeyi veren Ahmet Remsi Yiiregfr
Şeker fiatlerine zam yapılmıyacak
2 — Ban Birliği devletleri arasındaki müşterek p[ânla»ma hareketi, bidayette olduğu gibi derem etmelidir.
Pariete izhar edilen kanaate göre;
Sahibi: Necmeddln Sadak — Tazı işlerin! fiilen idare eden: C. Bildik
Bolu 14 — Ankara cinayeti dâvasına bu sabah ağır ceza mahkemesinde devam edildi. Sanık avukatla-
Şeker, şekkkerrr.
ki, ine-erimiş
Millet dört elle sarılmıştı: Şeker/ Çünkü zeytin 150 civarında... Peynir 220 ve daha fazla::: Halbuki biriktir yediğin portakalın kabuklarını; şekerle kaynatıp reçel yaptın mı; kilosu 50 ku-mşa geliyordu. Bundan ucuz ve dld kahvaltılıkla çoluk çocuğu beslemek mümkün değildi. Şekerli maddeleri kullanmak itiyadı. gittikçe demokratlaşıyordu.
ikinci Umumî Harb devrinin 200 kuruşa şeker fecaatinden sonra milletin ulaştığı en büyük gıda nimeti şekerdi.
°O da gitti sefere, basını var!»
Londra 13 (Rı — Mısır kuvvetleri dün gece 25 kilometre genişliğinde bir cephe Üzerinde Filistin topraklarına girmişler ve I koldan Bllru3eb‘a doğru İlerlemeğe başlamışlardır iki kasaba Mısır kuvvetleri tarafından İşgal edilmiştir.
'Suudi Arablstanın tank kuvvetleri de Mısır orduslyle beraber harekâta lştlrâk etmektedir. Mısır kuvvetleri tuğgeneralliğe terfl ettirilen Muham-med - el - Havart’nfn komutasında bulunmaktadır.
Gelen haberlere göre Plllstlne giren Arap ordularına Vrdün kıralı Abdullah kumanda edecek: Arap askerî şeflerinden mürekkep bir kurmay heyeti de kendtslne yardım edecektir.
Kudüste, tnglli» valisinin hareketinden bir saat sonra mütareke bozulmuş ve şiddetli bir muharebe başlamıştır. Yahudiler Rus kilisesi yanında stratejik bir mevki ele gejlr-dlklerlnl İddia ediyorlar. Kudüs - Te-livlv yolunda Babülvaad'da şiddetli çarpışmalar devam ediyor. Beytüllâ-hlm civarında beş Yahudi müs t a merası Araplar tararından zaptedilmtş-tlr. Akk&’da da şiddetli savaşlar yapılmaktadır. Yahudller Akkâ'ya girdiklerini bildiriyorlar.
anormal vari-arttırılacağı sebep oldu-
Nevyork 15 lAPl — Bu sabah Talk vlv radyosundaki spikerin: »Bu anda Telâvtv düşman tayyareleri tarafından bombardıman ediliyor.» dediği lşitllnıtşttr. Bundan sonra neşriyatı muntazam bir şeklldo almak kabil olamamıştır.- Bunun, bombardıman dan ileri geldiği tahmin otunmakta-
Bir sual takriri
Ankara 15 (Akşam) — Balıkesir Milletvekili Emlneddin. Balıkesir yanında Devlet Demiryollarına alt olan arazi hakkında Ulaştırma Bakanlığından izahat isteyen bir sözlü soru önergesi vermiş tir..
Birleşmiş Milletler Genel Kurulunda tartışmalar
Londra 15 (R> — Birleşik Amerika hükümetinin Filistinde kurulan Yahudi hükümetini tanıdığı haberi alınır alınmaz Birleşmiş milletler nez-dlndekl Amerikan temsilcisinden bu kararı tefsir etmesi latenm'çtlr. Fa-
yrap orduları Başkomutanı Ktral Abdullah
Londra 14 (AA) — İngilterelin Fransız Dışişleri Bakanlığına vermiş olduğu notada Amerika Ha Sovyet Rusya arasındaki nota teatisinin neticesi ne olursa olsun, İngllterenln Batı Avrupa 11® askeri va İktisadi plânlaşmaya devam etmek arzusunda olduğu bildirilmektedir.
Daily Mail gazetesinin Parlstekl muhabirinin bildirdiğine göre: M. Bevln tarafından kaleme alınan bu notada bilhassa İki nokta üzerinde ısrar edilmektedir:
1 — Amerika 11® Sovyet Rusya a-rasmda görllş teati edilmiş olması milletlerarası durumun gerginliğini azaltabilecek mahiyette telâkki edilemez;
Ankara cinayeti dâvası
Londra 15 (R> — îngl|lz Ve|lahtı Prenses Elizabet, zevciyle beraber Parlse gitmiş ve halk tarafından hararetle alkışlanmıştır.
Cumhurbaşkanı Aurlol, prensesin şerefine dün akşam resmi bir ziyafet vermiştir. Ziyafet esnasında irad ettiği nutukta, gerek Fransız milletinin ve gerek kendisinin tngi]|z vellabtuu Parlıte kabul etmekten duydukları sevince tercüman olmuş ve »Prensesin letafet, zarafet ve tevazuuna hepimiz hayran kaldık.» demiştir.
Prenses Elîzabeth jerefine ziyafet verileli
Teîâviv havadan b?mbalamyor
Ancafc İkinci Umumî şu hâtırasını stokçulara ' mekten kendimizi alamıyoruz-,
İstifler durun dururken, bir müddet sonra kilerin zemininde bir mayi hasıl olur. aAcaba zeytinyağı tenekesi mi nalladı?» derken neticede anlaşılır ger şeker kendi kendine akmış.,,
Seker fazla muhafaza __________
bb nesne değildir, tstifciler, hem kendilerin/. hem milleti yakmasınlar, Ydİcsa şeker biberletir.
Hergiin 8 sahife
Gece saat üçe geliyor... Sultanahmet meydanı da. şehrin diğer yerleri gibi ıssızlığa gömülmüş... Bu sırada bir demir pnrçasıntu evvelâ kadirim taşlan üzerinde, sonra da tahta direkler üstünde çıkardığı sesler kulaklarda uğu[duyor.
İşte, eski, yanan adliye binasına giden yol üzerindeki elektrik direği altında kuruluveren bir sehpa.»
Etrafında, ölüm cezasının İnfazı İşında bulunması mutat olan şahsiyetler... Adliyeciler, bazı emniyet men3ubinl, adil tıp İşlerinde çalışanlar ve bir kısım muhafız jandarmalar
(Arkası 4 iincii sahtfedel
Amerikanın Moskovadaki elçi-aiiun 4 mayısta Molotofa verdiği hû ta va Molotofun bu notaya cenabı Sovyet radyoları va Moskova gazeteleri tarafından yayınlandı. Bu havadis bütün Avrupa, hattâ Amerikada bir bomba tesirini yaptı.
Hâdise üzerinden bir kaç giin geçti. Amerika ve İngilterede bu karşılıklı notalar hakkında aynı tefsirler yapıldı. Bilhassa gerek Balkan Truman, gerek Amerika Dışişleri Bakanı Marshâll bu mesel.» hakkındaki görüşlerini açıkça anlattılar. Şimdi hâdiseyi, doğruya en yakın şeklinde İncelemek mümkündür.
Amerika elçisi Sovyet Rusyaya şunları söyledi: Rusyanın tahakküm ve istilâ siyaseti Amerikada derin tesirler yapmaktadır. Avrupa bu hareketler karşısında kendini müdafaa etmek için birleşmek zorunda kalmıştır. Amerika en kuvvetli devlet olmak sı-fakile bu hareket içinde esaslı bir rol alacaktır ve kudretinin büyük kısmını bu işe harcayacaktır. Rusyanın. Doğu Avrupadakl siyaseti bu neticeyi doğurmuştur. Vaziyet büyük bir vehamet arzet-inektedir. Bundan dolayı Amerika hükümetinin siyasetini size tamamlle açık olarak izah etmek İsterim, Rusya zannediyor ki Amerikanın iç politikası ve seçimler dış politikaya tesir edecektir. Bunda aldanıyor. Amerikanın diş politikası değişmlyecek-tlr. Yine Rusj’a zannediyor kİ Amerikada büyük bir iktisadi buhran olacak ve bundan dolayı Amerika Avrupa işlerinden elini çekecektir. Bu düşünce de yanlışta. Amerikanın tuttuğu yol ciddidir.
Diğer taraftan Amerika Sovyet Rusyaya karşı hiç bir tecavüz emeü beslemiyor. Eğer Rusya komşularfle İyi geçinir ve kimsenin işine karışmazsa Amerika Rusyaya dokunmaz. Dünyanın gidişi çok fenadır. Fakat belki anlaşma ümitleri vardır. Eğer isterseniz iki memleket arasında bir anlaşma kapısı açılabilir...
Amerikan elçisinin Molotofa söyledi ki erinin kısaca hulâsası budur. Görülüyor kl bu sözler hiç de yumuşak ve Rusyaya ümit verici değildir. Molotof bu teklifi kabul ettiği cevabını verdi.
Hangi teklif?
Kargaşalık buradan çıktı. Sovyet Rusyanın fikrince Amerika, Rusyaya yeni bir konuşma tekilimde bulundu. Başkan Truman ın ve Marshall'ın söylediklerine ı göre Amerika Rusyaya bir mülft- ( kat veya müzakere teklifinde bu- ; lunmamıştır. Amerika Ruayaya ı sadece demiştir ki: Eğer siyaseti- ı ni-ri değiştirirseniz ve siyasetini- , zin değiştiğini bir takım müspet fiti ve hareketlerle gösterirseniz bir anlaşma yolu açmış ve dünyayı bir harb felâketinden kur- 5 termiş olursunuz. !
Moskovadaki bu nota alış ve- ’ rişinin gizli kalmasını Amerika ( resmen İstediği ve Molotof buna 1 razı olduğu halde Moskovada bu 3 vesikalar birdenbire neden neşre- ' dildi? i
Bunun 2 sebebi vardır: 1 — Amerikanın gizli bir anlaşma iste- i dlği fikrini uyandırmak, bu yüzden Ingiltere İle Amerikanın arasını açmak, Fransayı Amerika-dan soğutmak, diğer memleketlerde Amerikan siyaseti hakkında şiiphe uyandırmak. 2 — Rus-.va efkârında Amerikanın yalvar-d»ğı ve Rusya ile anlaşmak istediği propagandasını yayarak çok brikln ve ümitsiz halde olduğu anlaşılan Ruayava kuvvet vermek.
Nelekim Ruşyada, Amerikan notasının yatalz bIr v3n|
Rnsyarun İşine taraftan
nesi edilmiştir.
Bunun neticesi ne olacak?
Bu sualin cevabını evvelki gün Başkan Truman gazetecilere ver-mjştir. Truman demiştir ki: ( bu nota teatisinden sonra sulh haklındaki ümitlerim asla artma mtştır.» Bu da az bir netice değildir. Çünkü Başkan Truman vel ” bu defakl celsede hazır bu|unuyor-Artieıtkan milleti bir defa dalla (fardı. Bugün 14 şahide ait istinabeler
İngiltere ve Fransa ve Amerika bir İyi niyet emaresi olarak Sovyet Rus-yayı yeni bir Dışişleri Bakanları konferansına davet edebilirler.
Gene muhabirin bildirdiğine göre; mesuj Fransız makamları Rusyanm her hangi bir anlaşma İçin müzakereye girmek arzusunda olduğu yolundaki İntibaın. Batı Birliğinin baa plânlarını ve bilhassa asker! plânlan geciktirmesinden korkmaktadırlar. Bu konuda dlln yüksek bir memur »öyle demiştir: |
( Eğer yeni ve hiç beklenmedik bazı inkişaflar kaydedilmezse gelecek sonbahar Avrupacın durumu çok na-rfkleşecektlr. A3keri sahadaki iş birliğinin »u veya bu sureti» gevşetilmesi Ruılıır tarafından saıf alâmeti olarak tefsir edilir. Rusyanın. Fransa, İtalya ve tskandlnavyayı sor|* (İs geçirmek üzera ânt bir hücum tasarlamakta olması mnhtemeldlr.»
Bevin, Fransa'ya notasında Ingilterenin Batı Avrupa ile işbirliğine devam edeceğini bildirdi
Cibalide yetmiştik bir ihtiyarı başına değirmenle vurup öldüren Ali özdemir hakkındaki hüküm dün gece Sultanahmet meydanında infaz edildi
Diin Boluda 14 şahidin istinabe varakası okundu. Bir meslek sırrının tevdii için Ankara'ya müzekkere yazılmasına ve duruşmanın 4 hazirana bırakılmasına karar verildi
Ankara 14 — Büyük Millet Meclis 1-nLn bugünkü toplantısında, Ekonomi Bakanı Cavlt Ekin, şeker meselasl Us alâkalı sözlü sorulara cevap verdi. Maliye Bakanı Şevket Ada lan da. Milletvekili Ahmet Remzi Yftreglr*ln takririnde Maliye ve Tekti Bakanlıklarını İlgilendiren kısımlar hakkında İsa hat verdL ■
Bakanın izahatı
Ekonomi Bakanı Cavit Ekin, 1M7 yılında 97 bin ton istihsale mukabil 1( bin ton »eker İstihlâk edildiğini, bu setıe do variyetin geçen seneklnln aynı olacağını söyledikten sonra satışların son günlerde yete gtrmeMne. flatlertn hakkındaki rivayetlerin fiunu anlatmıştır.
Hükümetin hariçten 2 . _
mek üzere 35 bin ton şeker siparişin -
(Arkası sahife 2; sütun 5 te)
okundu ve muhakeme 4 hazirana t rakı | dt.
Evv?|â Kiml| Giray adındaki ş hidln istinabe varakası okundu. I
(Arkasışahile 2; süitin 3 de)
Kfiîfe 3
AKSAM
Türk ordusuna verilen
Şef er fiatîerinezamyapı’mıyacak
Darlıklarımız ve bolluklarimiz
Şimdi gaıetekrde üç (darlık, tan her gün bahsediliyor: Et .
Çarlığı, buğday dafbğı, şeker dar-bğı.
' Halbuki daha ne darlıklar var: Tfcarcltö döviz dar lığı, şehirde mesken darlığı, edebiyatta hayal dar-İ4(. fabrikaların1 |7-d-t istihsal darlığı, mo-arlflo mektep darlığı, va-kiMtaşta bütçe darlığı..
Fakat merak etmeyin, hep dar-hkta değiliz. Bolluklarıma da var, pirin» ela n(r m bunlullk gidereceği».' Et darlığını İhracat bolluğu tatafl edecek. Buğday darlığını arpa bolluğu giderecek. Şeker darlığ:-IU şekerleme bolluğuyla İdara ede-•eğta
Dövizimi* (tar ama lüksümüz boldur. Meskenlerimiz darsa da meydanlarımı! boldur. Hayalimiz istediği kadar (tar olsun, tercûme-Jsrimlz boldur. Fa br İkaların: ir m fumaş İstihsali dar ama kadın lirimizin etekleri boldur. Mekteplerimiz dar, talebelerimiz boldur.
Vatandaşın, bütçesine gelince, O da, dar ama aabnrrus geniş yal
Zavallı müellif
Bu hafta yeniden çıkmaya başlıyan Aydede’nln İlk sayısından öğrendik kl tamir bele-ayesl, izn.lt Şehir Tiyatrosunda eserleri oynanan müelliflere telif hakkı diye on para vermlyormuş.
Dürflrün İzmir bricdlycsl Şehir Tiyatrosunun bulunduğu binaya her halde kira veriyor, yahu» parasını vererek bir bina satrn al-
nuştır. O binanın sahnesini kurmak İçin dekor yerini tutan tahtalara, mukavvalara, çivilere para veriyor. Aktörlere, flgüranlere, suflöre, perdeciye para vtrlyor. Tiyatroyu bekllyen kapıcıya, büet kesen kasadara, oTtahğt süpüren hademeye para veriyor. YalM bir kişiye para vermiyor: Oynanan eseri yawn müellife Teya Türkçüye çeviren müterdmel
Yapılan çorbada müellifin, payı acaba, seyircilerin bıraktığı fıstık kabuklarını süpüren hademenin veya sahnede ağaç gibi duran mukavvanın payından daha mı azdır dersiniz?
İzmir gibi münevver, uyanık, zengin İnsanlar beldesinin belediye mer-1 teinden tahtalar, çiviler, aktörler, perdeciler, kapıcılar araşma müellifi do sokarak ona bir kıymet biçmesin! bekliyoruz
n
Arpa ekmek yasak mı?
Perşembe günkü gözdelerden birinde şöyle bir başlık gördüm : (Mülrt arpa ekmekten sonra şeker yemekten de mahrum olacak!»
Zannetmiyorum. Şeker yemekten mahrum olmak ihtimali, fasa bir zaman için belki akla eelcbUR ama arpı ekmekten hükümetin kimseyi mahrum etmek istemediği ron-hakkaktır. Her lstlyen arpa ekebilir; yeter k! dan çıkmasn.
O zora an ekmeği» dan kanşt'.r-mr-k mecburiyeti hasıl olacak ve atlardan sonra kuşların nafakasına el uzatacağız.
$nl:et Rado
Amerikan topları
Jiirk ordusuna dünyanın en iyi tank dafii lopları verilmektedir

Yol kursu
Filistinde
İskender unda başarı ile devam ediyor
İskenderun 14 (AA.) —Bayındırlık Bakanlığı grup ftmlrllğl. memnunluk terk! ve gayretti çahşmalartJe Ame-rikadan gelmekte olan yardım maltsın el erir. İn tasnifini ve mnklr.elertn montajını tam bir düzen İçinde ve süratle başarmaktadır.
Yol makinelerini kullanacak teknisyenleri yetiştirmek için açılan kurslar devam etmektedir. Tatbikat için altı kilometrelik bir yol yapımına başlanmıştır, şimdiye kadar kim görenlerin sayısı 100 ö aşmıştır.
Bu ayın sonlarına doğru Amerikan bandıralı bir gemi, 1500 ton tutan Club telif yo] makinelerini ve İnşaat malzemesini hâmllcn limanımıza varmış olacaktır.
Anadolu ajansı müdürü değişti
Ankara 14 — Anadolu ajana idare heyeti toplanmış, umum müdürlüğe ajansın İstanbul müdürü Ziya Gevher EUll'yl tâyin etmiştir. Muvaffak Bunal, merkezi Paris olmak özere •Jarsem Batı Avrupa memleketleri arabablrliğine tâyin edUmlşUr.
Bir İngiliz filosu limanlarımızı ziyaret edecek
Robtu* 14 (AA.) — Aralarında 13.350 (onluk Trlumph uçak gemisi de bulunan kuvvetli Ur İngiliz filosu liri krurazir !]• birlikte Akdtnfufe yaptığı manevralar anasında Türk B-BMinlannı da ziyaret edecektir. Bu filoya bağlı gemiler İtalyan we Tn-Mn limanlarına da uğrıyacaklardır.
(Boş tarafı 1 ind sahifede) tanıdığını söylemiştir. Gene] kuru) kum] 19 müstenkife karşı 31 oyla Araplarla Yahudi]erin arasını bulmak için Flllstlne bir hakem göndermeğe karar vermiştir.
Amerika tararından Yahudi devletini tanımak İçin alınmış olan karan Suudi Arabistan delegesi Emir Feyşa] şöyje cevaplandırmıştır: (Bl-to tiz gelir.»
Kudüste savaş başladı
Kupdüs 14 (AA) — Bu sabah İngiliz Yüksek komiserinin hareketi özerine daha bir saat geçmeden Kudüs-ta şiddet]! bir tüfek ateşi başlamıştır.
B. B. C. nln Kudüs muhabiri Kudüs'ün merkezini ele geçirmek İçin şiddetli bir çarpışmanın başlamış olduğuna bildirmektedir.
Fillsttnln diğer bölgelerinde de çarpışmalar devam ediyor.
Haganah kuvvetleri Akkâ'ya hO-; cum etmiştir. Bundan başka Haganah kuvvetlerinin bu sabah Yafaya girdikleri ve şehrin bötün stratejik noktalarını ele geçirdikleri haber Teri] inektedir. r
Araplar dört Yahudi köyünü zaptettiler
Telâvlv 14 (AA) — Bir Yahudi kay nağından bugün bildir İldiğine göre; dün Kfarezion'u, İşgal eden Araplar bugün de Hebron sırtlan civarında aynı grupa dahil bulunan 3 Yahudi köyünü daha işga] etmişlerdir, ölen v® yaralanan 100 den faz]a Yahudi Kızılhaç tarafından Kuduse nakledilmiştir.
Şam 14 (AA) — Arap ordu]an yüksek komutanlığı tebliği:
Kuvvetlerimiz To]kcm - Tura -Kafarsabra - Kal kil ya hatları üzerinde düşman tarafından yapılan taarruzları tardedljmlştlr.
Düşman İnsan Te malzemece ağır kayıplara uğramıştır. Muharebe dc-
Diğer askeri teçhizatla birlikte Tür-klyeye büyük ölçüde Amerikan toplan gelmektedir, şimdiye kadar yapılan teslimatta 75 vc 109 milimetrelik H0Wİtzer toplan vardır. 105 milimetrelik Hovltzer toplan bilhassa önemlidir.
73 mlitmetrelik Hmrttzer toplan dağlık arazide çok faydalıdır. 75 milimetrelik Hovitzer topu Amerikan hara, piyade, sahra ve »ûvari birliklerinde istimal edilmektedir. Amerikan piyade birlikleri Houltzerdra hücum topu olarak faydalanmakladır. Ayrıca keşif birliklerinde de kullanılmaktadır. Höwitzev tepu. Pasiliğin bikir ormsn adalarındaki savaşlarda, İtalya dağlarındaki çarpışmalarda ve dünyanın her tararında hava yeliyle nakledilen kara kuvvetleri hareketlerinde hayati bir rol oynamıştır.
103 milimetrelik Hovritrer kara, deniş ve hara hareketlerinde kullanılan kombine toplana en büyüğüdür. Hcultzer topu bütün arazilere tatbik edilebilmekledir. Honltzer belki de Amerikan toplarının en çok tâ-1
nınmış olanıdır. Zira Hcnvltzer toplan gerek Amerikan-piyadelerinde ve gerekse tanklarında direkt himaye silâhlan olarak İstimal edilmektedir. Direkt himaye, bu silâhların piyade birlikleriyle ve tanklarla bir alay savaş takına teşkili demektir. Piyade birlikleri veya tanktan bu topların kudretti ateşiyle kendilerini müdafaa ederler ve yahut da hücuma geçildiği vakit bu toplar ateş duvarla-rlyle himaye ödevin! yerine getirir-ter.
Türk piyadesi Birleşik Amerlkadan dünyanın tn İyi tank dâfi toplarını almaktadır. Bu iki tekerlekli yedekte nakledllebüen bir toptur. Ağırlığı . üç tonu aşmaktadır. Top. BO milimetrelik bir namludan 13 kiloluk ( mermlrleri Ik! buçuk millik mesafeye ( savurmaktadır. Bu silâh, Almanların meşhur 81 milimetrelik toplarından daha üstündür. Mermi seyir aayesln-ed 10 santimlik bir zırh delmektedir.
Bütün toplan, radyoları ve ateş kontrolü nğlıyan teçhizat da silâhtarla btrllkte gönderilmektedir.
Ankara cinayeti dâvası
(Baş tarafı I inci lahtfede) şahit ezcümle diyar ki:
(— Bir gün. eşimle birlikte Celâdet Conk’un evine gitmiştik. Kendilerini eskldenberl tanırız. Eşim. Celâdet Conk'a: (Dr. Neşet Naci öldürüldüğü. ((tn (en orada İdin. Kaatll kimdir?» diye sordu. Celâdet de: (Kaatll sarışın değildi. Haşmet or-bay olamaz.» dedi. Bildiğim ve duyduğum bundan ibarettir.»
Mazlûra Kayalsr'ın istinabesi okundu. Bu şahit ise Celâdetin söylediklerini naklederek (Kaatll her halde Reşit Mercandı.» dediğini söylüyor do.
Şahit Adnan Apak. Celâdetin muh telif kimselere: (Kaatll Reşit Mercandır.» dediğini söylemekte İdL
Eski Ankara Emniyet müdürü ve şimdiki Bilecik Valisi Şlnaal Turgaya alt talimatın okunmasına geçildi. Şl-nıui Turta, Bilecik ağır ceza mahkemesinde verdiği İfadesinde:
(Reşitle merhum Vali arasındaki konuşma »ırasında dişçi Adnan Hüsnü de vardı. Binaenaleyh bn şahidin evvelce verdiği ifade doğrudur.» diyordu.
şahitlerin renk hakkında bil fikirler! yok mudur? Sarışına esmer, esmere taraşın mı derler? diye düşündüm.» Tevdi edilece ksîr
İstlanb© varakalarının okunmasından sonra avukatlar söz aldılar. Neticede şahit Celâdet Cönk tarafından yazıhanesinde ziyaret edilen avukat Asım Ru açanın tfr meslek sırrı diye Celâdet]» arasında cereyan eden hâdlaeyl gtzlemtş olmasına binaen, Celâdetin muvafakati olduğu tak dlrde bu sırrı mahkemeye tevdi etmesi İçin ve Celâdetin muvafakatinin istihsali zımnında Ankara ceza mahkemesine müzekkere yazılmasına, Reşit Mercanın tahliye talebinin reddine Ve duruşmanın 4 haziran cuma gününe tâllkına karar verildi.
(Baş tarafı 1 inci sahifede) de bulunduğunu söyleyen Ekonomi Bakanı birinci partiden müspet bir netice alınamamış sayılsa bile eldeki stokta, gelmesi İhtimali çok kuvvetli otan lldnel partinin Ihtyjıcı karşılayacağını, maamafh hükümet, bunun haricinde daha süratli gelmesini temin İçin dolarla siparişte bulunmayı da düşündüğünü, bu suretle 30 bin ton kadar şeker getirileceğini, bu kampanya devresi zarfında şeker flitlerinde her hangi bır değişikliğin asla düşünülmemiş olduğunu sözlerine Uflve etti. Fakat önümüzdeki kampanya devresi İçin o gftnfln flat unsurlarım şimdiden tesblte imkân olmadığından bir şey dlyemlytceğlnl söyledi.
Bugünkü şayiaların tamamfle asılsa olduğuna İşaret eden Câvtt Ekin, anormal satışlar devam ettiği takdirde hükümetin, MIHI korunma kanununun yetkilerini de kullanarak gereün tedbîrleri alacağını ve nihayet şekerin de tevzle tâbi tutulabileceğini söylemiştir.
Maliye Bakanının izahatı
Cavlt Ekln'den sonra kürsüye gelen Maliye Bakanı Şevket Adatan, Ahmet Remzi Yüıtglriln önergesindeki (Hükümetin bütçe açığını veya müstacel İhtiyaçtan karşılamak İçin rafa, flatlerinl takiben şeker Te sigara Hallerini arttıracağına dair rivayetler doğru mudur?» sualine cevap verdi. Maliye Bakanı, İlk dört aylık tahsllâtın 14,3 milyon Ura fazlalık gösterdiğini İşaret ettikten sonra:
•— Bütçemizin hasılatında noksanlık olmadığına göre açık ta varit değildir.» dedi.
Rakı rintlerini arttırmanın sebeplerini izah eden Maliye Bakanı, bunu diğer zamların takîbedeeeğl haklımdaki rivayetlerin ta maralla asılsız olduğunu söyledi.
Tenkidler
Söz alan Milletvekillerinden Cenap Aksu, tenkldlerde bulunarak Başbakan Haşan Bakanın geçen oturumda şeker mevzuuna temas edildiği vakit şimdi cevap Teremlyeceğlnl aöyleme-slnln kendisini endişeye düşürdüğünü anlatmış Ta şekerin bir spekülfts-yon mevzuu haline geldiğini İşaret ederek alâkalıların bu noktaya nazarı dikkatlerini çekmiştir. .
Cenap Aksu, zaruri İhtiyaç maddeleri f ta Merinin durmadan yükseldiğini. tstanbulda sebze ftatlerlnde dahi yüzde 40 nispetinde yükselme olduğunu söylemiş ve:
(— Bunun sebebi suiistimaldir te murakabesl211ktlr.» demiştir.
Cenap Aksu, şeker mevzuunda alın dığı İddia olunan tedbirleri hafif bulduğunu söyledikten aonra demiştir kl:
(— Haşan Baka, esaslı İktisadi tedbirleri vakit geçirmeden almalı; yann bir et. öburgün bir elemek menleri bu Mecliste müzakere konusu bile olmamalıdır.» *

Ahmet Remzi Yüreglr de Bakanla* tarafından verilen kubatı tatmin edici bulmadığını, tedbirlerde noksanlık olduğunu, halk fazla şeker yiyorsa bundan memnun olnıck re İstihsali arttırmanın yollarını ero-auk Icabettlgfni söylemiştir.
Sinan Tekelloglu da:
..(— Ekmek bozuk, et bozuk, şeker bozuk, ne yapacaksak yapalım: s(»-kağa çıkacak halimiz kalmadı. Artık bu İşe el koyup, milletin huzuruna elnı açık çıkalım.» dedi.
Tütünlerimiz
şeker meselesi üzerindeki müzakere kâfi görülerek Refik Ahmet Sevcn-gU'in tütünlerimizin yabancı memleketlere satılması İçin hükümetçe na gibi tedbirler alındığına dair sorusuna geçildi. .Ticaret Bakanı cevap verdi Bir kaç yıldır üstüste İyi mahsul alındığını, ancak dış piyasaların kapalı olması yüzünden tütünlerimizin kâmile n satılmadığını, bunun İçin sterlinle tütün İhracına da müsaade edildiği gibi, İthal liste s haricinde bir çok mallar karşılığında da tütün lharcinft İzin verildiğini, harice gönderilen heyetler vasıtasüe dış piyasalarla temaslar yapıldığını bildirdi.
Büyük Millet Meclisi pazartesi günü toplanacaktır.
Şeker darlığı dün de devam etti
Şehirde şeker sıkıntısı gün geçtlkça artmaktadır. Şeker ftatlerlne mühim "O bir zam yapılacağı rivayeti yüzünden talep pek fazla artmış, bu sebeple bazı semtlerde dükkâncılar müşterilerine 3 veya beş kilodan fazla şeker vermemek hususunda kendi kendilerine kararlar vererek tatbika başlamışlardır, Bakkalların bu tahdidi tehacümü büsbütün arttırmştır. Dün bazı dükkânlarda şeker bulunmamıştır.
Aynı tehacüm dükkânlara toptan şeker veren mağazalarda da görülmekte idi. Bu gidişle bir ksç gün içinde hakiki bir »eker darlığının baş layatağından korkulmakta ve bu halin ancak resmi makamlar tarafından verilecek tatmin edici İzahatla önlenebileceği söylenmektedir.
Vilâyetin bakkallara tebliği
İstanbul Vilâyetinden;
Perakendeci bakaBara: şeker şirketince esnafa şimdiye kadar bir tondan aşağı satış yapılmamakta olan şekerin bundan sonra halkın bu İhtiyacını kolaylıkla temin maksadlyle perakendeci bakailardan arzu edenlere bir çuvaldan kadar satış yapılması temin tir. Keyfiyet tebliğ olunur
Konya’da
Konya 14 (Akşam) — Bir evvel her tarafta kâfi derecede şeker varken bugün dükkânlarda bir dirhem şeker bulmak imkânsızdır. Halk »ıkıntı İçindedir.
bir tona edflmiş-
kaç tün
O Û_ (N
o
O
S2 (o > (0
0 ro S? U
Yunan - Türk eskrim müsabakaları
Bundan İki ay evvel Yunanistan a giderek maçlar yapan es-jpdmcUei-ürJz ikinci karşıJaşma-fonnı gelecek hafta şehıimlzde ^enla, Eskrim, Dağcılık kuJübüıı-( 3 yapacaklardır. Ve bu. sefer Yunanlı eskrimciler bizim îederas-■ onun misafiri olacaktır. Çoktan beJ eskrimde ecnebi teması yapılmadığı cihetle bu temasa bü-bir ehemmiyet verilmektedir.
kayıplara uğramıştır. Muharebe vam etmektedir.
Yahudi devletinin Başbakanı
, Te]Aviv 14 (AA) — Teni tsral]
Gromyko değiştirildi
L&ke Succees 14 (AA) — tkl lenedenberi Sovyet Rusya'nın 3Jrleşmlş Milletler teşkilâtı nez-llnde başmurahhaslığını yapan d. Gromyko vazifesinden aynl-tajtır. M. Gramyko'ntin yerine lovyet Rusyacın eski Japonya ►Oyük elçisi M. Malik geçecektir.
Tejâviv 14 (AA) — Yeni îsral] dev lettntn Başbakanlığın bugün David Bengorion. Dışişleri Bakanlığına da Çertok tayin edilmiştir.
Mısırda zafer duaları
Kahire 14 (AA) _ Flllstlndekl Arap ordularının muzaffeılyetl için bu sabah bütiln Mısır camilerinde dua •dilmiş tir.
Yahudi Kabinesi
Londra 15 (R) — Filistinde kurulan Yahudi kabinesinde 12 Bakan bulunmaktadır.
Verilen haberlere göre; bu muvakkat hükümet yen! seçimlere kadar mistin! idare edecektir, Muvak-tet başkent de Te]âv!v şehridir.
▼ent hükümetin (tsrae]'Jn Sesi» ismiyle çalışmağa başjıyan bir de radyosu vardır. İstiklâl beyannamesi bu radyodan okunmuştur.
Sarışın mı, esmer mi?
On dördüncü şahit Merzfan Fm-Blyet müdürü Hulflsl Şengü] İdi. İstinabe varakası okundu. Bu şahit şöyle diyordu:
(— Cinayet günü Ankara Emniyet müdürlüğünde nöbetçi müdürü Osman değil, bendim. Dr. Fahri Ece-vld’lu bir telefonu. He Neşet Niclnln öldürüldüğünden haberdar oldum. Nöbetçi müdürü sıfatıyla hâdise yerine en yakın olan Anafartajar komi »erliğine dununu bildirdim. Az sonra Vali Nevzat Tandoğan bana telefon etti. Cinayet yerine gitmekliğimi ve tahkikat seyri etrafında kendisine majûmat vermemi emretti. Apartmana gittim. İkinci şube müdürü İle arkadaşları ve nöbetçi savcın tahkikatla meşguldüler. Benim orada bir rolüm yoktu. Yalnız hâdise hakkında Valiye malûmat verecektim. İlk olarak Celâdet Cönk'a ka atilin eşkâlini sordum, üzün boylu, sanşın, üzerinde gri elbise bulunan biri olduğunu söyledi. Kapıcı İzzet de kaatllI aynı şekljde tarf etti. Keyfiyetten Valiyi haberdar ettim. Bu eşkâldeki şahsın yakalanması için lâzım ge]e]nere talimat vermek Üzere daireye döndüm. Ertesi günü ikinci şube müdürünün odasında esmer bir dajlkanhyı bana kaatll olarak tanıttılar. Bir gün evvel »ahitler., kastili sarışın olarak söylemişlerdi. Bun.ı nazaran karşımdakl-n1n kaatll olabileceğine İhtimal vermedim ve kendi kendime: (Acaba o
Demokrat Partinin yarınki mitinyi
Demokrat Partinin yarın Taksimde yapacağı mitinge, civar vilâyetlerden de heyetler İştirak edecektir. Bu heyetlerin * ‘ kısmı dün gelmiştir. Bugün ve yann da gelecekler vardır .
Ankara 15 (Akşam) — tamirden verilen bir haberde 21 temmuzda Demokratlar tarafından Ispartada yapılacak mitingde-1946 seçimleri sırasında polis vazife ve salâhiyet kanununa dayanılarak tevldf edilmiş olan 1453 vatandaşın da iştirak edeceği bildirilmektedir. Alâkadar makamlar, bu rakamın yanlış olduğunu 21 temmus seçimleri sırasında Ispartada kısa bir müddet Icin nezaret altına alınanların 30 kişi olduğunu belirtmektedirler. -
Din kitabı
Millî Eğitim Bakanı, yapılan şeriyata cevap ▼eriyor
bir
Çekoslovak seçimleri
İngiliz gazete muhabirlerine vize verilmedi
Londra 13 (R) — Çekoslovakya da yapılacak aeçimjere müşahit sıfatıyla gitmek lstlyeıı İngiliz gazete muhabirlerine Çek hükümeti vize vermek istememiştir.
Reuter ajansının muhabirine dahi vize verilmemiştir.
Çckoalovakyada şimdi basın tamimiyle kontrol altına alınmış ve gazetelere hükümeti tenkiti etmemeler! bildirilmiştir._____________________
Ankara 14 — (Müslüman çocuğunun kitabı» adlı eserin Başabakaa Haşan Saka De Milli Eğitim Bakanı (taamda tartışma mevzuu olduğu yazılmışta Milli Eğitim Bakanı Reşat şemşeddin Birer bu kitap hakkında şunlan söylemektedir:
(— İlke kullarda okutulmak yezere programına göre hazırlanacak din dersi kitaplarının da, diğer okul kitapları gibi gerekil tetkik Te tasvlb-den geçirilmesi ve bu sırada din hususunda salâhiyetti makamların mütalâa ve muvafakatinin de alınması tabiidir. Öte yandan şu noktayı da tasrihe lüzum vardır ki (Müslüman çocuğunun kitabı» adlı eser, ilkokullarda İhtiyari din dersleri okutulması esasının kararlaşmasından önce açılması düşünülmüş olan özel din derslerinde okutulacak yegâne kitap olarak ortaya konmamıştır. Bu eserin, aynı konuda daha mütekamil eserlerin haznlana‘bilmesi İçin bir deneme teşkil etmesi düşünülmüştür. Buna göre lehta ve aleyhte ileri sürülen mütalaâ ve tenkldlerden, bundan sonra yazılacak kitaplar İçin İstifade oluacagı tabiidir.»
C ey handa ceviz büyüklüğünde dolu
Ceyhan 14 (AA.) — Bugün saat 16.19 da hızla başlayan ve en büyüğü ceviz kadar olan dolu 14 dakika devam etmiş, bundan sonra yağmur başjamıattr,_________________

BORSA 1
titanbul Borsa sının 14/5/1948 Caferi
BSHA.M VE TAHVİLÂT
% 1 Falıil Tzhmier
Kapanış
gıras - Erzurum 1 20 35
SiTis - Erzurum 2-7 ÎÜ5Ö
1941 Demiryolu I 2Û.55
1941 Demiryolu n ao.ıa
1341 Demiryolu m 51 25
Milli Müdafaa I 30.70
Milli Müdafaa n S015
Milli Müdafaa Ol sars
Milli Müdafaa IV 2C.47
% 0 falal! TahriDer
Kalkınma 1 Ü7.10
1941 Demlrolu VI 87.—
Kalkınma n B720
Kalkınma ED ®€35
-c 5 faizli Tabrtller
1933 Ergani 5Î 80
1933 ikramlyeh 21.—
Milli Müdafaa 20.30
Demiryolu IV 87.10
Demiryolu V 87 85
Anadolu DemTryöTÜ Orupu
Tahviller 1 - 3 100-
Fllsse senetleri % • B5 50
Mümessil senet 74.
şirkti hisseleri
Merkez Bankası 128-
iş Bankası 24—
T. Ticaret Bankası 6-
Aslan Çimento 15.33
SARRAFLARDA ALTIN
Saiış
Gulden 31 35
Türk llraa 30 : >
Sterlin 6î n
Külçe 5 '• '
Reşat 39 50
fl5 Mayıs 1943
AKŞAM
Sahlfe S
^KŞAMDAN AKŞAMA
Ansiklopedik Sözlük
Devletin hakkını Devlete, teşebbüsün hakkını da teşebbüse | ermeli.
Server İskit’in teşebbüsü ile İbrahim Alâeddin Gövsa’nın bilgi, zekâ ve çalışmaslle meydana ge-jen bir kıymetli eser var İd, bunca. Devletçilik imkânları mevcutken. bunun benzerini Devlet|n İtteuda getirmesi lâzımdı. Atatürk. Türkçenln gelişmesi tC111 Koskoca bir servet bırakmt?tır-Dil Kurumuntın böyle bir 1^ •»" çatması gerekti. Hayır, olamadı, yapamadılar. ,.
Elinde nispeten çok küçük imkânlar bulunan Server İskit le çok kıymetli İbrahim Alâeddin Üstadımız bu i$l başardı. Hem de tyl başardı. Bize (Resimli Yeni Lügat ve Ansiklopedi — Ansiklopedik Sözlük» ün ilk cildini verdiler.
çift sütun üzerine 566 sahife-Ilk ve A dan Den’e kadar tekmil kelimeleri ve ecnebi yerli has isimleri ihtiva eden bu sözlük önümde duruyor.
İbrahim Alâeddin. daha evvel Yedigün teşkîlâtile (Meşhur Adamlar Ansiklopedisi» ve (Türk Meşhurları» gibi eserleri muvaffakiyetle başardığı, emsali mesa-lstfe millî kütüphanemizi süslediği için, çok iyi mücehhez bulunuyordu. Naşir vaziyetindeki Servet İskit de. Aylık Ansiklopediyi iki yıldır neşrettiğinden o da şubesinde mütehassıs oldu. Bu sebeple. şimdi önümde duran kitabı uzun uzun karıştırır ve okurken, bilhassa müspet taraflar gözüme çarpıyor.
Meselâ, her kelimeye mâkul bir nispet dahilinde satır ayrılmıştır. Ekser ansiklopedilerde görüldüğü gibi filânca şahsiyet, yahut şehir, yahut dağ. yahut hayvan hakkında malûmat bol diye upuzun yazılıp. aynı ehemmiyette olan diğerlerine küçücük yer bırakılmamıştır. Milli hayatımızla ilgi dereceleri ölçülüp münasip dozlar verilmiştir. Türkçemizln kelimeleri üzerinde de diğer lügatlere kıyasla hassas davrarulnuştır. Osmanlıca lügatlerin karşılığına Arap harflerile asılları kaydedilmiş; her kelimenin altına da Fransızcalan konulmuştur.
Böylelikle de, Tiirkçenin bir çok hususlarda ecnebi dillere fa-İkivetl anlaşılıyor. O faikıyet elbette fiillerde mevcuttur; hepimiz bunu biliyoruz. Yerli ve ecnebi dil bilginlerinden hep dinledik.
Lâkin diğer kelimelerde de bazan aynı faikiyete Taslanıyor. Ekseriya:
— Türkçe pek fakir... - diyenlere raslarım. — Fransızcası tek kelime olan bir sözün Türkçe karşılığı bir araba sözdür.
Tam ters haller dahL olduğunu İbrahim Alâeddlntn lûgaUnde şöylece görüyoruz:
Dilenciler
10 günde 50 dilenci Siileymaniye kampına gönderildi
mevzuları J
Şampanya ve viskiye zam
İSTANBUL HAYATI
Sir küpünün sızıntısı
Memleketle para darlığı
Havaların dilzelmesll® dilencilerin çoğaldığı görültnkeiedlr. Emniyet altıncı şube müdürlüğü dört aydan beri devamlı şekllda dllenollarl ta-klbataıeklMIr. Bu mıksutl.
m.nlyKİ. bir kump açılmutır. (uba*.t* baT„n ttll„ 3ert,ae„. bir pırı
Tedavüldeki paranın arttırılması düşünceleri
Viskinin şiaesi 23 liradan 35 liraya, şampanya da 20 liraya çıkarıldı
Epey zamandır başlıca ticaret pl-yasalanmiMU, ae]âkalıları endişeye.
yakalanarak kampa gönderilen 4* dilenciye mukabil nisanda 132 dilenci tutulmuştur. Bu ayın ilk on günü, zar tında kampa sevkedilenler W yİ bulmuştur. Bunlar durumlarına gör» ya mahkemeye verilmekte va Darülâca* zeya gönderilmekte veya ailelerine teslim edilmekte, yahut da geldikleri yerler» İade olıınmaktadırdırlar.
Nisan ayında yakalananlar İçlnd® mahkemeye verilenlerden S8sı mecburi çalışma cozasll® mahkûm edilmiştir. Kalanlardan 33 ü memleketlerin® ladesi, 2Tsl de ailelerine teslim edilmiştir. Kalanlar kampta muhafaza altındadırlar.
Belediye zabıtası bilhassa yas mevsiminin devamı müddetine® dilencilerle esaslı şekilde mücadele etmeğe karar verdiğinden bu hususta yeniden ban tedbirler alınacaktır.
Vilâyet Dağıtım Bürosu
Vilâyet Dağıtım bürosu tarafından bu hafta ihtiyaç sahiplerine bir miktar
teneke dağıtılmıştır.
Belediyede
Fen İğleri ve imar Müdürlüğü Türbedeki binaya naklediliyor
Belediyenln merkez teşkilâtı. Türbedeki iki bina İle Tepeboşındakl fen işleri binasında yerleşmiştir. Tepeba-şındakl binada bulunan fen İşleri v® imar müdürlüklerinin belediyenin Türbedeki merkez binasında bulu- , nan muhasebe ve hesap işleri mtt-dürlüklarl il® sıkı münasebeti bulunduğu İçin İş sahiplerinin Türb® 11» Tepebaşı arasında gidip gelmeğe meo bur oldukları söyleniyor.
3u sebeple belediyenin oadda asilinde bulunan eski Maarif nezareti binasındaki müdürlüklerin Tepoba-şına oradaki fen işletil® İmar müdürlüklerinin d» boşalan binaya nakledilmeleri kararlaştırılmıştır. BQ suret]* ıel» muavini B. Nazım Arda nakilden 3onra Tepebaştndakl kısımda bulunan D. Salt Kaçak da Türbedeki binada vazife göreceklerdir.
/icaba — Esprime la curiosiii d l’Msitation.
Aeıtr — Vne espice de con-combre.
Aparmak — Dev enir blanc.
Ağlaşmak —- Pleurer ensemble.
Alpı — Cuiller qui sert d re-cııeillir l’opium.
Bu misaller pek çoktur.
tlle tenkld... İlle tenkid etmek İçin şunu aradım, buldum: Bu lügatte (karşılık» kelimesi, (sinonim» değil de (antenim» telâkki edilmiş.
Meselâ:
— Beyazın karşılığı aktır.
Alıştığımız budur.
İbrahim Alâeddin:
— Beyazın karşılığı siyahtır. Tarzında İzahat veriyor. (Galiba zıddı, tersi demek İktiza ederdi.
Eu kusursa, bu kadar kusur kadı gelininde de bulunur. Yal-nlz bunu yazmam, hatayı pertavsızla aradığımı gösterir.
Bize böyle bir eser kazandıranlara ancak teşekkür borçluyuz. Bu eserin Z harfine kadar behemehal ulaşmasını — müteşebbis ve müellifinin ciddiyetinden. — bekler ve umarız.
Bankamız, mesken! olmayan yurttaşlara, yaptıracakları evlerin ipoteği karşılığında 0/0 5 faiz va 20 sene vade ila Ikrazata devam etmektedir.
Tafsilât için gişelerimiz emre âmadedlr.
Türkiye Emlâk Kredi BANKASI
İstanbul vapuru Marsilyadan dönüyor
Geçen hafta (Batı Akdienta hattı» seferin» çıkmış olan Denizyolları idaresinin (İstanbul» vapuru Marstlya-ya varmış v® dönüş seferin® d» başlamış t ir. Gemi önümüzdeki çarşamba günü limanımıza gelecektir.
' darlığı olduğu İddia edilmektedir. BU 1 müşahede ve İddianın tabii ve maa-f tiki neticesi de de»l®tl parayı bollaştırmağa davettir. Bu cereyan muhte-1 lif muhitlerde bazı müdafljer v® sözcüler bulmakta, 3®vlmslz olduğu için 1 yeni bir enflâsyona değilse bile, kell-1 m» kullanılmamakla beraber, fikrin İfadesi olan (reflasyon) a gidilmek
1 tavsiyeleri bazı taraftarlar bulmaktadır.
7 Eylül kararlarına benzeyen 7* hattâ belki onlardan bile tehlikeli 1 bir siyaset® sürüklenmek İhtimalleri Üzerinde dikkati» v® hassasiyetle durmak. 6 eylül 1041 da bu sütunda ‘ yaptığımız gibi hissemiz® düşen naçiz ' ikaz vazifesini tekrar yerine getirmek • isteriz.
1 7 Eylül kahramanları (deflasyon),
yani para hacmini daraltmak düşmanlığını, bir İlim v® hamiyet bayrağı olarak ele almışlar ve geniş bir t muhiti de (bilgin» İlklerin» İnandırmışlardı. Bugün de para hacminin genişletilmesi fikri yürüyebilir ye arkasından şimdiden tahmini güç felâketler gelir.
Mevzuu, ltlyatımiza uyarak objektif olarak tahlil edelim: Bugün piyasada hüküm süren durgunluğun baş sebebi alıcıların, müstehlikin istin-kâfidir. Senelerden beri beklediğimiz, İstediğimiz normal İktisadi hayatın bu en tabii ve meşru rejimi tekrar teessüs etmiş bulunmaktadır.
İktisadi hayatın tabi! ve meşru . hâkimi olan müstehlik bugün mala [ karşı nazlı davranmakta, son senelc-. rln geçici ve bütün zararları belli , olan (satıcı» saltanatından, îstlbda-[ dından, ihtikârından kurtulmuş 01-, manın vezklnl tatmakta, bayramını yapmaktadır.
Vakla piyasada mevcut mallara , tajip olmak, bir dereceye kadar, bir , müstehlik disiplinine bağlı Isa d®, bunda el® geçen iştira kudretinin bolluğu veya azlığının d& baş âmil olduğunu unutmamak gerektir. Bizim gibi bilhassa zIta! bir memla-, kette, ticari hareket; doğrudan, doğ-, rüya rekolteye ve elde edilen mah-, suljerln satış fitili erine ve temposuna bağlıdır. Geçen sen» rekoltemiz, he]® , hububatta v( zLraatlmlzln esası olan , buğdayda az olmuş ve bu yüzden çlf-çlmlzln e]lne fazla para geçememiştir. Diğer tarattan en büyük İhraç maddemte olan (tütün» çok boL 13-tl3nal bir mahsul vermiş olmasına rağmen, tamamen elimizde olmtyan bazı şart ve hâdiseler yüzünden, kolaylıkla satılamamış ve bu mahsulün ehemmiyetli bir kısmı çifçUV.n elinde kalmıştır.
Mahsulünü paraya çeviremayeft çlfçl tabii bir çok malların alıci3i olarak piyasaya çıkamaz ve doğrudan doğruya ona mal satan köy ve kasaba dükkâncıları büyült ticaret merkezlerinde mlibayaatta bulunamazlar. Binaenaleyh piyasalarımızdaki durgunluğun İlk ve esaslı sebebi Çlf-çlnln istlnkâfıdır.
Diğer taraftan seneleri® flatjedn devamlı yükselmesinin kurbanı olan şehir v® kasaba müstehlikleri d® muhtaç oldukları eşyanın yarın bugünden ucuz olacağnı tahmin veya Ümit ederek mubayaalarını tehir etmektedirler. Harb devresindeki müstehlik telâş v» isticalinin bugün tam bir aksülamell 1!» karşılanmış bulunmaktayız.
Bu şartlar ticarette hareketsizlik doğurmakta v» tüccarın elinde bol ve satılmayan stoklam kalması, oyu ması gibi bir n®Uc® tevlfdetmektedlr. Malını paraya tahvil cdcmlyen tüc- ' car da bazan borçlu olduğu İçin, bor- ı cunu ödemek İmkânım bulamamak I tehlikesin® maruı bulunmaktadır, ı
Temeli İstihsaldeki astığa, mahsu- 1 itin satılmamasına dayanan bu sı- 1 kıntı, daim® ârari hastalıkla karıştır 1 mağa meyleden zaylf bünyeli insan- 1 lar biltün mesuliyeti para darlığına, derece derece llerllyerek, tedavüldeki 1 paranın azlığına, bankaların va baş-
özel pilot okulunda derslere başlandı
îzmlrd» açılan özel pilot okulunda derslere başlanmıştır. Nazari der(İ*r
- jv/lı kurum binasında, ameli dersler U® ( » U XV U/ r^.uı.u. fcfcuX(15,Ilı*,
.... cıımaOTKi mosdanmte mutatta. t, cumhuriyet Mrrttez yeti, derum etmektedir örel pilot Udi hMüllJln» ytlteellmtSe meyle-okuluna İkinci bir grup İçin de ka- lc yatlara başlanmıştır. Bu sureti» iki devre devam edecek ojan bu kurslarda başarı gösterenler tıpkı otomobil
______________________bir 5-',oru yapar gibi uçak spöıu yapacaksa gemilerin seyrüseferine engel ol- I
pustur. Bu yüzden Boğazdan giriş I Haber aldığımıza göre kayıtlar ma fye çıkış p®k seyrek olmuş, yine aynı »u sonuna kadar açık bulunacakta', sebeple Karadeniz posta.-,mı yapan Lk mezunlar çıkınca tzmlrda Hava (Tan» vapurunun gelmesi gecikmiş- kur umunun temin edeceği bina va Ur. (Tart» vapuru limanımıza bugün P^t sahası dahilinde bir hava spor geçektir, juçağt kulübü açılacaktır,
Sis Karadenizde seyrüseferi sekteye uğrattî
Dıin Karadenizi kaPıayan
puştun Bu yüzden Boğazdan girlj |
tlerjer. Hatta daha ileri giderek baş mes’ul makamına devleti oturtmağa i teşebbüs ederler. Bunlardan bilerek veya bllmlyerek ilham alan kimseler de, en basit bir hesap, hendese dâvasını halleder gibi, hükümeti tedavüldeki para miktarını arttırmağa davet etmeği hayırlı, faydalı va zsrul bir İş sayarlar.
Gariptir kl belki ayni insanlar memlekette el’an hüklinı sûren ve milletin çoğunluğunun hayatını güç-
1 leştlren, azaba çeviren hayat paha-vllslcl kadehin® bıkıp (Şişede dur-t Ulığının sebeplerini sayarken en ba-ı şa para hacminin fazlalığını, yani enflasyonu geçirirler ve müstehlikin eline geçen İştira kuvvetlnla- bir kısmının, meselâ tnglltered» olduğu gibi. bloke edilmememi» olmasını harb 1 ekonomimizin en büyük hatalarından
■ biri olarak gösterirler.
Tabii mübadeleleri®, kendi kendine doğan iştira kuvveti yerin® sun! olarak bunu İhdas etmekle piyasaya, bütün İktisadi hayata hareket verlje-1 ceğl, verilmesi lâzım, geldiği miltalâ-
■ asını, bunun bütün mahzurlarını
■ bilmekle beraber, muvakkaten doğru 1 -farzeclejlm.
Bu nasıl yapılabilir?
1 Piya3aya yenicen para çıkarmanın. yani tedavüldeki parayı arttırmanın iki yolu vardır:
1) Devletin Merkez bankasına borç lanarak v® kendi masraflarını kapatmak üzer» para bastırmam,
2) Sonunda Merkes bankasına in-' tlkal edecek müteselsil bir kredi hareketi yaratarak sırf ticari krediye müstenit tedavülün arttırılması.
Devlet® ikraz mahiyetinde yeni para basılmasını hiç kimse tavsiyeye cesaret edememektedir, çünkü, bunun enflâsyonun en köttt, en tehlikeli 1 şekil olduğu umumi olarak kabul edilmiş bulunmaktadır. Fakat İkinci şeklin, yani kredi, ticari kredi yolu 11® enflâsyonun, daha doğrusu ref|.asyo-nun hararetli taraftarları vardır.
Bunun da imkân v® neticelerini düşünelim:
Kredi organlarının bankaların esu. hayati prensibi, emin gördükleri kim
■ sefere v® sağlam telâkki etikleri işler İçLn kredi açmak, para vermektir. Malını aatamıyan va yarın da kolay-
■ lıkla. satması muhtemel görünmeyen müstahsil veya tüccara kredi açmak,
. bk banka İçin en büyük Lhtlyatsızlık v® elinde bulunan v® Işletmcya memur olduğu paraların sahiplerine karşı İhanettir v® kendi imkânlarıma üstündeki kuım İçLn Cumhuriyet Merkez bankasına müracaat, bu bankayı da yanlı» v® zararlı bir yol» , sevketmektLr. Bank», kendi İmkân- , lafını tilketlnca kradl vermeye devam İçin, e]in® geçen senetlerin bir kısmını Merkez bankasına kırdırır va bu banka bu senetler® mukabil tedavül® yeni para çıkarır.
Demek ki tedavülün İkinci tarzda ’ artması, ancak çürük veya banka tek 1 nlğlne gör» tamamen (ağlarn sayıjnıı 1 yân İstikrazların neticesi olan bir 1 , (kredi enflasyonu» dur.
Belki muvakkat, pek kısa bir zaman için, bu enflasyon 11», piyasaya bir canlılık verilir, fakat bununla silikata avdet effljmez, hastalık devam eder va sonunda bu enflasyona Alet, sebep olan bankalar da felâket® sürükle- , nlrler.
Diğer taraftan paranın şu veya bu . şekilde bollaşması muhakkak dahili , kıymetini düşürücü bir toslr yapar , v® başka iktisadi şortlarda, başta İstihsal hacminde müvari bir artı» ol- j madiği takdirde, bu kıymet muhakkak düşer.
Bugün ba» gayelerimizden biri pa^ ( ramısın İştira kuvvetini arttırmak,! yani müstehliki, elindeki para İle, daha fazla mal ve eşya alacak duru- ‘ ma sokmak olmalıdır. Sonelerden beri ] ezilen, elindeki paranın mal ve eşya karşısında mütemadiyen küçüldüğünü, eridiğini gören mûsethjlkl bugün biraz refaha kavuşturmak elindeki paranın her gün biraz daha kıymetlendiğini görmek zevkine, saadetine, hakkına kavuşturmak zamanı gel- ' m.lştlr.
Vakla para darlığı, İş durgunluğu, 1 bir çok tücoarı sarsacaktır. Takat bu 1 sayed® balkı faz]( dolmuş, kalabalık- I laşmış, İnhiraflara uğramış i» âle- ( mlnd9 taydau üzümlü bir tasfiye ı kendi kendin® yapılmış ojacak, ticaret ftlemünhj aıhhato dönecektir. Her • halde sunı, mimebblh mahiyetinde 5 ta(ıîl cnjenslyonlannm hiç bir ( »ktlsadl bünyeyi takviye ettiği görül- t memlştlr.
Sıhhat® avdet, tasfiyelerden sonra,. ' yavaş yavaş vs ancak İstihsal 11» v® mahsulü norma! şartlarla satmakla mümkün olur. Piyasaya para enjeksiyonunu yapmak mevout hastalığı uzatmaktan ve bankalara da sirayet ettirmekten başka netice vermez vo âirasını bekleyen müstehlikin de hak kına, senelerden beri çiğnenen hakkına son ve en ağır bir tecavüz olur. Para hacmini arttırmak değil azaltmak lâzımdır v® bu kendi kendine olmaktadır. Tabiatın hikmetin® inanmak lhilyatm, al^ı e®HnUn tw tadır,
Tekeı İdaresi geçenlerde rakı, pirto, vermut gibi yüksek alkollü zı içki nevilerine zam yapmıştı. Hafif alkollü İçkileri koruma yolunda atılan bu adım İdare tarafından viski ve şampanya flatlerlna dün öğleden sonra tatbik »dilmeye başlanan yeni tarifeyi» tamamlanmış olmaktadır.
Bu maksatla Tekel İdaresi açık v® kapalı içki satan bütün Tekel bayilerinin diin sabahtan öğleye kadar dükkânlarındaki viski ve şampanya mevcutlarını bağlı bulundukları satış depolarına bildirmelerini tebliğ etmiş ve bundan sonra da saat İJ te yeni fiatlerl İlân etmiştir. Buna göre düne kadaT şişesi 23 liradan satılan viski bundan böyle 35 liraya, şişesi 10 liradan satılan şampanyada 20 liraya satılacaktır. Şampanya fl-atlerlne cüzi miktarda zam yapılmasının sebebi, viskinin ona nispetle daha çok alkollü olmasıdır.
Böyîeca ağır alkollü bütün içkilere zam yapılmıştır.
Diğer taraftan son (ünlerde sığana biatlerinin de arttırılacağı yolunda çıkan ban söylentiler dün yetkili bir zât tarafından katt surette tekzip edilmiştir.
U-ba-.
Ticaret Bakanlığı bir şirket kuruyor
Ticaret Bakanlığının büyük şehirlerdeki et İstihlâki İşi II® meşgul olmağa karar verdiğini yazmıştık. Bakanlıkta bu hususta hazırlıklar yapılmaktadır.
İstanbulun et durumu hakkında İzahat vermek üzere Ankaraya giden Belediye İktisat işleri müdürü B. Na-lm Öktenr dün Belediye başkanlığına telefonla, görüşmeleri hakkında İzahat vermiştir, Bu arada müdür. Bakanlığın büyük şehirlerdeki et İşli® meşgul olmak üzere bir şirket kurmakta olduğunu, bu şirket® belediyelerin da sermaye koymaları karar altına alındığını bildirerek İstanbul belediyesinin şirket sermayesine ns nispette İştirak edeceğini sormuştur. Belediye, İktisat müdürüne, şirketin mahiyeti Ve sermayesi anlaşılmadan cevap verllenılyeceğlnl ve esasen bunun Şehir MecJUlnde görüşülerek bir kararı bağlanması lcabctlğlnl bildirmiştir. Ankaradakl görüşmeler devam etmektedir.
Hilekâr ve muhtekir esnafla mücadele
Valljlk ve Belediye başkanlığı hlle-kâr ve muhtekir esnafla esaslı şekilde mücadeleye karar vermiştir. Bu mak şatla valljlk kaymakamlara birer tamim göndererek bu kabil esnafla devamlı surette mücadele etmenin vazifelerinin başında geldiğini bildirmiştir.
Dün Eminönü İlçesinde kaymaka-' mm, nahiye müdürlerinin, doktorların ve murakıpların iştiraki]» geniş Içüde konîrollar yapılmıştır. Natl-cede suçlu görülen 354 esnaf hakkında ceza zaptı tanzim edilmiştir. Belediye murakıplarının, haklarında zabıt tanzim ettiği B4 esnaftan id ( MIHI korunma mahkemesine verilmiştir.
Alınan hatalı kararların darbeleri elvermiyormuş gibi, halkı ağır sıkıntılara, zararlara sokarak üç beş muhtekire aşın menfaatler temin eden sızıntılar nereden çıkıyor?
Meselâ harb yıllan İçinde ânt bir kararla şekerin kilosu beş liraya çıkarıldı. Karar İlân edildiği glin gazetelerden öğrendik kİ, bunu daha evvelden haber alan açıkgözler şeker istif etmişler, bir glin İçinde ve oturdukları yerde yüz binlerce Ura kazanmışlar.
Ekmek, çay, kahve satışlarının tahdit edileceğini kararların ilânından evvel haber alan muhtekirler istif ettikleri unları, çayları, kahveleri yüksek flatterle satarak zengin oldular.
7 eylül kararlan, balıkçı serpmesi gibi tepemize birdenbire ı. çullandı. Son zamana kadar ufak İt bir dedikodusunu, fısıltısını dahi duymadık, bir sabah gazetelerde^: okuduk, şaşırdık. Ve aynı glln^* gazetelerden öğrendik kl bir kaç^Q berirgân, hükümetin piyasaya altın çıkaracağını çok evvelinden £ halST almşılar, altın toplamışlar.— ve 7 eylül kararlarının İlânından £2 bir gün evvel bunlan yüksek (D flatle satarak büyük kârlar temin > etmişler. Q
Yine aynı kararlan evvelden p haber alan bir çok aç ve açıkgöz-(t lliler de çeşitli ticaret eşyasını piyasadan çekip sakladılar, wn_O ra bir kaç misil fazlaslle satarak-q kasalarını doldurdular,
Bunlar sık sik tekerrür ediyor. Hükümet, bilmem hangi madde- 0 nln ithalini bazı kayıtlar altına almağı düşünüyor. Onlar düşü-'-? nttrken açıkgözler haber alıyorlar o maddeyi piyasadan toplayıp saklıyorlar, karar çıktıktan sonra bunları karaborsada satarak cayır cayır para kazanıyorlar.
Bilmem hangi maddenin flatt-ne zam yapmak tasavvuru açıkgözlerin kulağına lllştverlyor: onu topluyorlar, havadan ve ölçüsüz kâr ediyorlar.
Yeril mahsullerden herhangi birinin İhracı hakkmdakl tasavvurlar hükümet m ah afilinde henüz gizi! müzakere safhasına -dalı! intikal etmeden fırsat düşkünlerinin kulağına çalınıyor, latif ediyorlar, vurgun vuruyorlar.
Bütün bunların zararını halk çekiyor, hükümetin tasarladığı İstifadenin büyük bir kısmı, yani kârın aslan payı muhtekirin kasasına akıyor. Karaborsanın ön-lenememeslnin biricik sebebi İşte bu sızıntılardır.
Bu sefer de şeker meselesi çıktı, Memlekette birdenbire şeker sıkıntısı başgösterdi. Bir gün İçLn de istihlâk ml arttı? Hayır, şeker mevzuu üzerinde hükümetin tasavvurları vurguncuların kulaklarına ulaştı, piyasadaki şekerleri toplamağa başladılar. Anlaşılıyor kl sızıntılar hâlâ devam, ediyor.
Nasıl oluyor? ilân edlllnclye kadar giril tutulması İcabeden bu İşler vurguncunun tıkanası kulağına vaktinden evvel nasıl ulaşıyor? Sır küpünün neresinden sızdığını anlamak kabil değil mt? Devletin kârım muhtekire kap-tıran. halkı muhtekire soyduran, karaborsa oyunlarına meydan açan bu sinsi sızıntılar ne zaman kesilecek
Cemal Refik
Açıkta satılan çörekler
Evvelki gün Kandil münasebetiyle bütün börekçi va simitçi fırınlan Kandil çöreği çıkardılar. Bu eski usul vo ananeye diyeceğimiz yok. Ancak şehrin har tarafında, ya fırınların önünd», yahut köşo başlarında tablalar Özerinde teşhir edilen Kandil çörekleri toz ve toprağa maruz kalmışlardır.
Belediye zabıtası talimatnamesi yıkanmadan, pişmeden yeniletilecek şeylerin açıkta satışını menetmhşttr. önümthıde gen» Kandiller var. aynı halin tekerrür etmesi muhakkaktır. Alâkalıalnn ehemmiyeti® dlkkatLnl çekeriz.
/■
Afyon eski eserler müzesi
Afyon (Akşam) — Frlkya, Roma, Bizans medeniyetinin artıklarından bir çok heykel, heykelcikler, mezar taşları, mermer sandukalar, sütun başlıkları vesatr bir çok kıymetli ®-(erjeri İhtiva eden Afyon ftsarıatlka müzesi geçenjerd® Emirdağ ilçesinde bir tüccarın köylü elinden -alıp ts-tanbulda bir antikacıya sattığı bir İlâh büstü, ihbar üzerine, İstanbul eski eserler müzesi müdürlüğü vası-taslla buldur t muş vs ger! getirtmiştir. Aynı İlçeden, hırlstlyanlıktan evvelki devre alt ve kabartma resimlerle süsül bir mermer sanduka da yeni çıkarılarak müzeye nakl&lil-mlştir.


üt
00
Türk Anonim Sigorta Sosyetesinden!:
Telefon numaralarımız değiştirilmiştir.
Yeni Xe)efon Santralimizin numarası
4 4 6 1 0 dır.
Bahifc 4
AKSAM
15 Mayıs 1949
Para için adam öldüren genç asıldı
MAHKEME KORİDORLARINDA:
Kuruşları hesaplamasaydım Hacca gidebilir miydim?
Z'
Cibalide yetmişlik bir ihtiyarı başına değirmenle vurup öldüren Ali özdemir hakkındaki hüküm dün gece Sultanahmet meydanında infaz edildi
(Eax tarafı 1 iddi sahi) ede) ve dini telkinlerde bulunacak bir hoca ile cellld...
Cezaevinde, idam İşi etrafında lft-aımgelen hazırlıkları, bütün formaliteleri İdare edenler, hükmü veren İkinci ağırceza mahkemesi naibi Nev-res Tiryak! oğlu, İstanbul Cumhuriyet ■avcısı B' Ihsan Kökne], cezaevleri ■avcısı B. Süreyya Soysa], adalet doktorlarından B. Kâml] Ünsalan, emniyet Lklncl şube müdürü v e bir kısım cinayet memurları. Jandarma bölük komutam ve nihayet sehpanın başında İlâmı okuyacak olan rabıt kâtibi İhsan da az sonra yerlerini ajmış bulunuyorlar,
Ortajık yine o kadar derin bir sessizliğe (ln]mı? kJ tek tflk ayak •esleri bile büyiik akisler yapıy’or ve sanki birinin nefes alışını Öteki mutlaka duyuyor.
Sehpanın yanında bekleşenlerin gözlen nz İlerideki cezaevine giden sokağın başına takılı kalmış gibi... Az sonra bir otomobilin motor sesi kulaklarda gürültüler yapıyor ve bir dakika geçmeden cezaevinin otomobili köşeyi dönüyor ve elli altmış mette sonra da sehpanın yan tarafında duruyor.
İçinden muhafaza altında yere bir adanı indiriliyor. Beyaz İdam gömleği hemen hemen her tarafını sarmış, yaşının gençliğine rağmen omuzlar ve avurtlar çoktan çökmüş, sehpanın al Unu konmuş olan bir masa Üzerine müşkülatla çıkarılıyor.
İşte bir İbret levhası... Bundan Ikl •ene. dört buçuk ay evvel İşlediği cinayetin kefaretini Ikl üç dakika sonra canl]e ödeyecek olan otuz altı yaşında Ali özdemir...
Zabıt kâtibi, onun hakkındaki ftjüm cezası hükmünü havi !]&mı okurken başından tonuna kadar ta-kibet tikim bu cinayetin safahatını gözlerimin önünde canlandırıyorum:
Cibalide Küçükmustafapaşada fırın akaretlerinde gece bekçiliği yapan ve metrfik bir fırın üzerindeki küçük bir odada yalnızbaşına oturan yetmişlik Hacı A]l ümitlen. 045 senesinin son günü akşamı evvelce bir fırında çalışmış olan ve şimdi boşta olduğu İçin arasıra kendisine para yardımı yaptığı AJ1 Özdemir ismindeki genç tarafından ziyaret ediliyor. Hacı A]l Ümitlen, yalnız otururken İki ]5f etmek üzere Ali özdeml-rln gelişinden memnun olmuş, ha] hatır soruştuktan sonra. yanıbaşııda duran kahve değirmeninde yen! çek mİ? olduğu taze kahveden misafirine de yapmak üzere bir kenarda cezvesini yıkamakta İken ansızın değirmeni ejine alı veren Ali özdemir, ihtiyarın beyni üstüne İki defa vurmuş ve onu yere sermiştir.
Hacı Alt küçük odanın tahta tabanlarında can hevUle (on defa debelenişken Ali Özdemir de. ihtiyara alt bir paltoyu sırtına giymiş, onun sandığından aldığı 18ü lira l]e bir altın saati de ceplerine yerleştirip kaçmak kararını verdiği sırada odadaki gürültünün dışarı sızdığını ve aşağıdan bazı merak]ı insan Beslerinin geldiğini hissetmiştir. AJ! Özdemir, bu vaziyet dolayısJle mredlvenl erden inip aşağı kapıdan çıkanflyacağını
arıla sonca odanın bir kenarında duran geniş bir hasırın içine girmiş ve bunun İçinde yuvarlanarak bir köşeye büzülmüştür. Bu esnada halk kalabalığı da yukarı çıkmış bulunmaktadır.
AH Ümitlenin odasına girenler onun beyni dışarı fırlamış ccscdlle karşılaşmışlar, ortada kimseyi göremeyince hayrete düşmüşlerdir.
Bir kaç kişi şağa sola bakınca bir köşede duran hasırın vaziyetinden şüphelenmişler ve şöyle bir çekiverdi kleri zaman maktu] Ali üm liflen İn paltosu sırtında olduğu halde meydana dikl]l ver en Al! Özdemlrle karşılaşmışlardır. O civar halkı Ali ümit Ienl çok sevdiklerinden, İçlerinden gelen bir tehevvürle Ali Özdemir! orada ]lnç etmeğe kalkışmışlarsa da zabıta memurları, kanunun ona İcabetten cezayı vereceğini hatırlatarak ellerinden almağa muvaffak olmuş-Inr ve üstünde yaptıkları aramada da Hacı Alinin paralarlle altın saatini de meydana çıkarmışlardır.
Zabıt kâtibi İhsan, idam İlâmını okumasını bitirmişti. Dini ve kanuni biltün İcaplar yerine getirilmiş, yağlı lplnjlmiğl Ali Özdemirln boynuna geçirilmiş, ayakları altındaki masa da çekilmişti. Bir kaç depre-nlş, bir İki saUanş ve işte bu tıynetteki adamlara lıakikl bir İbret dersi vermesi Icabeden bir Jcvha...
Kastilin son sözü şu ölmüştür:
— Altih beni affetsin.
Remil TOZANOGLU
| Halkevleri - Kurumlar |
A Beyoğlu Halkevinden : Evimizde 18 mayıs 1948 sah günü M-at 18 de doçent Dr. Burhanettin Batman tarafından (Fuzuli ve Fanst» konuJu bir konferans verilecektir. Giriş serbesttir.
* Beyoğlu Halkevinden: 10 Mayıs Gençlik Bayramı münasebetle Evimizde gençler arasında o günün mânasını belirtecek bir mükâfattı hitabet müsabakası ve çeşitli gösteriler tertlplenmşltlr. Müsabaka şartları Ev bürosundan öğrenilebilir.
Türkiye Ecnebi
Senelik 2800 kuruş 5400 kuruş S aylık 1500 » 2900 > 3 aylık 800 » 1800 » 1 aylık 300 » - Adres tebdili için elli kuruşluk pul gönderilmelidir. Aks! takdir
de adres değiştirilmez.
Telefonlarımız; Başmuharrir 10585 Yan işleri 20785 — tdare (0881 Müdür: 20497
.Recep fi Hızır 10
İmsak G0. öğle İkindi Ak Yatta
E. 7.20 9,24 4.5 i 8.48 12,00 1,50
V. 3.29 8,43 13,10 11,M 20,19 22.09
İdarehane: Babıâli civan
Cemal Nadir sokağı No. 13
Koridorda yüzünü buruşturarak çıplak kafasını kaşıyan adamın yanma yaklaştık, bizim kasketli delikanlı konuşmağa başladı:
— Ne o, babalık? Dâvanızın sebebi, nedir? Kavga lalan mı etliniz?
Adamın kırçıl kaçlan çatıldı:
— Kavga edecek adama benziyor muyum ben? Kâbeye gidip gelen adam Öyle günahlar İşler mi?
— Hana, sen hacısın demek?
— Ne zannettin ya?
— Hacı baba leylek havada, yumurtası tavada.
— Bana mı söylüyorsun bu lâfları?
Kasketli delikanlı pencereye doğru eğildi, parmağını uzattı:
— Ne münasebet, hacı babacığım? Sana karşı öyle lâflar söylemek haddime mİ düşmüş benim? Bak bak, havada leylek uçuyor da ona söyledim.
— Utanmıyor musun, be oğlum? Koskoca adam olmuşsun, hâlâ havadaki leyleğin yumurta-sile uğraşıyorsun.
— Ne yapalım, hacı babacığım? Çocukluğumdan beri meraklı* yımdır. Leylekler de Hacca giderler malûm ya.
— Sus. tövbe de. Günaha giriyorsun. Hayvandan hacı olur mu?
— Kusura bakma, hacı babacığım. Ağzımdan kaçtı. Her neyse, leyleği bırakalım da sizin İşe gelelim. Dâvanız nedir?
— Ufak bir şey, canını. Kuruş meselesi.
— Anhyamadım. Kuruş meselesi de neymiş?
— Kuruşun ne olduğunu bilmem misin sen?
— Meteliğe kurşun atanlardanım amma kuruşu tanınm az çok. Deliklisi var. tırtıllısı var. Sizinki hangisinden?
— Amma geveze şeysin ha! Bu kadar lâfı nereden çıkarıyorsun?
— Dâvanızın kuru s meselesi olduğunu kendin söyledin ya.
— Sen benim söylediklerime kulak vermiyorsun ki. Kuruş yüzünden kavgaya tutuştuk.
— Hani, sen biraz ewe’; (Kâ-beden gelen adam kavga edip günah işlemez» diyordun ya?
Hacı baba somurttu:
— insanı zorla günaha sokuyorlar. Herif gelmiş: (Dünkü hesaptan sende İki kuruş alacağım kalmıştı, onu bugünkü hesaptan düşelim» diye Heri geri lâf ediyor.
— Vermedin mİ iki kuruşunu?
— Deli gibi konuşmasana. Benim koskoca dükkânım var. Akşama kadar bir sürü İnsan girip çıkıyor, alış veriş ediyorlar, O herifin bende İki kuruş alacağı kaldığı ne malûm?
— Belki unutmuşsunuzdur. Koskoca dükkânı olan senin gibi koskoca bir hacı baba İki kuruş İçin kavga eder de mahkemelere gelir mi?
— Sen yalnız geveze değilsin, cok da aptalsın Paranın nasıl kazanıldığını biliyor musun? C,
Hacı
hatırlamıyorum» diyorum, söz dinletemiyorum.
— Bilmez misin, babacığım? Sakalı olmıyanın sözü dinlenmez. Hem sen hacı babasın, ne diye sakal bırakmıyorsun? Sakalı ele veririm, diye nıl korkuyorsun yoksa?
— Gevezeliğin lüzumu yok, kafamı kızdırma benim.
— Aman, kızma sakın, hacı babacığım. Bir daha günaha girersin ha. Çimdi dâvacı mısın o adamdan?
— Benim niyetim yoktu amma herif dâva açınca ben de arzuhal verdim.
Hacı babanın kavga ettiği adamla da konuştuk. Ellisini geçkn, ufak tefek, güler yüzlü bir zat.
— Hayır ola. beyefendi, baba İle kavga etmişsiniz.
— Bırak şu münasebetsiz herifi. İki kuruş Içn başımı derde soktu.
— İki kuruş işinde siz ısrar etmişsiniz.
— Ne münasebet, a efendim? Bir gün evvel dükkânından alış veriş etmiştim. Hesabım lld yüz üç kuruş tuttu. Yanımda kuruş olmadığı için veremedim. (İlle üç kuruşu İsterim» diye ısrar etti. (Ben buradan her zaman alış veriş ediyorum, Üç kuruşunu yarın getireyim» dedim, kabul etmedi. O halde şimdi ben size beş kuruş verevim de iki kuruş alacağım kalsın, yarın hesaplaşınz» dedim. razı oldu.
Ertesi gün tekrar alı? veriş ettim. hesabı görürken bir gün evvelki İki kuruşu söyledim: (Ben koskoca bir hacıyım. Kimseye borçtu kalamam, Bende senin Ikl kuruşun yok» diye sert sert konuşmağa başlayınca İsi uzatmak İstemedim; (pekâlâ, hacı efendi İki kuruşun ehemmiyeti yok. Sen bildiğin gibi yap hesabı» dedim. Ben parayı verip tezgâhtan ayrılınca arkamdan; (Sahtekâr herif. dolandırıcı herif, hırsız herif. Aklı sıra beni aldatmağa kalkıyor diye terbiyesizce söylenmeğe başlamaz mı?
Mahkeme açıldı, kavganın sonunu dini İvemedik.
Ce. Re.
TEŞEKKÜR
Esim. Kardeşim ve bahamız
CELÂL GALÎP ÇAYSAR’ın cenaze merasimine Relmek ve telejfraf ve mektupla teessürlerimize İştirak etmek suretlle bîzle-rl müteşekkir ve minnettar bırakan akraba ve dostlan miza ay m ayı i teşekküre teessürümüz mân! olduğundan teşekkür ve minnetlerimizi kendilerine ulaştırmanızı sayın gazetenizden rica ederiz.
EşL Mukblle Çaysar Kardeşi’ Necip Çaysar Kızı: Mühriver Kutman Damadı: Nihat Kutman
YRNİ YAYIN
REKLAM - AFİŞ
, Diğer büım kollarUe beraber daha ?--**- -.-.ri.-f-A-.: büi’ Cr “"^;? O çok işletmecilik ve reklâmcılık (aha-İnrk paraları. lk! kuruşları hesap'an(,A *“21Ijır rıe’retmfk suretiyle etmeseydim ben Hacca gidebilir kendi vadisin! dolduran bu mecmua-mlvdfm? Herif; *iki kuruş» diye nın hlr,ncl (f» çıkmıştır. Tavsiye tutturmuş. (Ben böyle bir şey ederiz.
AŞK VE MACERA ROMANI
Yalan: NİHAL KARANAĞARALl Tefrika No. 22
Garson kaybolunca, dazlak zat, karşısındaki boş koltuğun servisini, kendince biraz daha nlıama Boktu, İtibarlı birin! beklediği, hem bu hafinden, hem de gözleri fıldır fıldır dÖ nerek zihninde bir plân hazırlayışından anlaşılıyordu.
Nihayet, büyük salonun kaplat a-Çildı. Ve, Zeynep, gümrük kolcusu görmüş kaçakçıya döndü. Vay. kocası Ne ha]t etti de buraya İndi? Ya, merdivenden çıkarsa? Ya, bakar da duvara akseden gölgesini görürse? Acaba emekliye emekliye geri dönse ■ıl? Yok. hayır, kirnıjdıyamarJ Panik!.. Teslimi, Ve bu uyuşukluğu kim bJJIr ne kadar sürdü. Kim bilir, ne (ukaddeme]erle şişman adam, mev-mıuna girdi. Her hajde pek mühim bir bahis uaerindelerd! kİ, kocasının fiUyapazonu yüksekten: (Dedim» at-
mıyor, vâzıh şeklide (Dadım» diyor. (Biz» demiyor, vâzıh şekilde (Bu» diyor, şişman adamsa onun karşısında eriyor, ipek mendiliyle terllyen kafasını (İliyor, siliyor; sesini kâh yükseltiyor, kâh alçaltıyor.
Besin t yükseltti:
— ... Devleti de milleti de şu belâdan kurlar, be Hâkimcığımt
— Devletti, milletti, nen onları bir kalem geçmeğe alışmışsıtıdır, a.... De göreml.. Tep iği senin güzel hatırın İçin mi ataca Çiz?
— Ocağına düştüm!... Yarın An-karaya gidiyor. Ikl çift sözle yakacak beni...
Zeynep, Ali Hâzimı sırlından görüyor. Birdenbire, onu, Musa oğlanın üzerine yürüdüğü sırada, gene böyle Artından gördüğünü hatırladı. Gene onun güzlerim görmüyor, fakat ha-
yalinde görüyor: ve baya]! gene oyununu oynuyor: Ali Hân-
ının gözleri, boşluktan, gözlerinin İçine bakıyor. Neredeyse, bir buhrana yakala nacak, haykıracak, ağlıya-caktı. Bereket, mavi salonun kapısı, bu sefer ardına ardına vurarak hızla açılıverdl. İçeriden sesjer:
— Hey).. Hane sahibi!... Bizi ektin mi?
AH Hâzım'ın boğuk cevabı holde öttü:
— Estağfurullah, o ne lâfmış.
Sonra, başını arkaya çevirdi. Peşi sıra, süklüm püklüm yürüyüp sınıfını dönmüşken hocasından (on bir İltimas dilenen âciz talebe halindeki ricacıya fısıldadı:
— Bir teplkto iki vagonun arasına... İntihar elti bile... Başınız derde girdi m!, İşte böyle köpeklersiniz. Ondan sonra gelsin Al! Kâzım...
Buva'dln ne ifade ettiğini Zeynep, o anda pek anlıyamamıştı. Kocasının Ankaraya harektinden lk) gün sonra, gazetelerde, (Ankara Ekspresinde bir kaza» başlığı altındaki kısa haberi okuduğu zaman, ancak o raman.
rilnde ljk defa olarak ciddi ciddi, düşünceye daldı. Ve bir buçuk senelik izdivaç hayati ramda, gene ilk defa olarak zihninde beliren:
(•_ Ne yapsam da şu canavarın İninden kurtu]s8m7>
Sualine, cevap aramağa koyuldu.
Arkadaş namusu
AH Hâzinim kotrası, sinirli bir gök kubbe altında, fırtınanın öncüsü hafif rüzgâra yelken açmış, köpük saçmaktan gidiyor... Bonbaharın son günlerindeki bu yolculuk, bir acayip, hâli adaya... Çerçi hâli kelimesi pek yerinde değil. Zira, mevsimin başında, Âdem oğullan, bu kara parçasına da el atlı; yani, Ali Hazım, ba bir fazla, ba bir eksik diyerek adada inşa edilecek mahkûmlara alt bir prevantoryum taahhüdünü üzerine aldı. Şimdi, birkaç muhafızın nezareti altında elli kadar hükümlü İnşaatta çalışıyor. Orhen İsminde genç bir
bu (kaza» mn aşağıki holoe nasıl tasarlandığım ve kimin tarafından tRt blk mevkiine konulduğunu kavrayıverdi.
Ağfamuuı, uzlanıadı; yapnz, anı-
nı uhendis de dolgun aylığı uğruna fahri mahkûnıluğu kabullenmiş, ırgat başılık ediyor.
Ali Hazım, taahhüdüne bir göz atmağa giderken kotrasına misafirler davet etmişti. Karısını da beraber götürdüğünden, (aile» misafirler. Vajnıs. ihtisaslarında zeka göslerebl-
BUGÜN
ARK Sinemasında
VtVİANE ROMANCE — JEAN MARAÎS tarafından emsalsiz bir muvaffakiyetle yaratılmış olan KARMEN (Türkçe Sözlü)
Aşk... Müzik,,, ve macera filmi. Bu
Bugün SARAY Sinemasında
Ikl güzel filmden mürekkep caalp bir program.
1 — BİR MANİKÜRCÜNÜN ROMANI
Yeni ve görülmemiş (İtalyanca sözlü) LİLÎA StLVİ Yfi CARLO NİNCHİ
Erkeklere ve hayatın tuzaklarına karşı güzel bir genç kızın mücadele*ı
2-KANBURUN İNTİKAMI (Türkçe .özlü)
rlBRRE BLANCHAR
Muvaffakiyetle gösterilmektedir.
MUAMMER KARACA OPERETİ Bu akşam Kadıköy Opera »inemastnda HANGİSİ
emsalsiz filme İlâveten
MONDÎAL FÎLM j
Çiçekleri
(Portrait Of Marla)
Filminde, çıplak resim yap-
tırdığı için halkın lânetliye
uğrayan bir kadının mace-
rası. Telefon: 40835

e u a ü
ATLAS
Sinemasında
DCT.ORBS DBLRtO

Talihsizlikten
Fakat
Samsun'a çıktığı zaman
ATATÜRK’ de
şikâyet mi ediyorsunuz?
Paranız mı yokî İmkânlarmış mı kıt?
19 MAYIS 1919
Memleketi böyle bulmuştu Netice herkesin malûmu:
Kurtulan ve yükselen bir
VATAN
19 M A Y I S
Bir MİLLİ PİYANGO bilıtUe
Sizi de kurtarabilir.




len, fakat hayatın geri kalan kısımlarında, karaciğerleri bozulmuş gibi som ur tuk oturan kırklık, kırk beşlik İş adamları... Onların boş bıraktıkları cevvallik sahasını karılan dolduruyor. BJr de. beresi; omuzundan sarkan fotoğraf makinesi; dürbünü ve her hali! tavrıyla •tnematofraflk bir gazeteci ki katılaşmış iş adamlarının ortasında nükteleri, bol kahkahaları ve esirgemediği komplimanıa-rly]e kadınlar İçin hayli sıkıntılı olabilecek bu uzun kotra yolculuğunu bir eğlence haline getiriyor.
Tabii Zeynep, gazetecinin etrafındaki grupn, dahil değil.
Zeynep, kotranın kamarasındaki tek ranzaya uzanmış; rüzgârın uğultusunu dinliyor. Ve dalgaların tekneyi her sarsışında ürpererek gözlerini açıyor. Deniz® hiç tahammülü yokken bu g?2lntlyl ne demeğe İstediğini kendi kendine soruyor.
(— Fltnat hanım akıllılık etti. — diye söyleniyor. — Ben avanak, ben ahbap görgüsüzü misafirlerle kotra gezintisi deyince' bir şey zannettim.»
Bir an dalıyor, sonra bir sarsıntı ile irkilip dişlerini sıkıyor, yumruklarını eıkıyor. Çektiği işkenceye sebep yalnız tutması değil, aynı za-
manda korkuyor. Bir gayrete gels® de tekrar yukan çıkabilse; kamaranın boğucu havasından kurtıılabilse l
Kuvvetini ölçtü. Kuvveti ancak basık tavandan güverteye açılan Ptl1" cereye kadar uzanmasın* kâfi geldi. Kolu çekti; can» aralanınca içeri bol hava odldu va yüzün® çarptı. Bırak ferahladı- tBfU 0 saa(la teP(-slnde *.ra* sesleri duyuldu. Buzlu cuma gölgeler resmoldu. Güvertedeki sabit kanapeye İki kadın bir erkek yerleştiler.
Gazeteci, evvelce başladığı bir muhavereye devam ediyordu:
(— Ve, öyle görünüyor kİ. dalgalar akşama kadar ayyuka çıkacak. İster misiniz bu adada gecelemeği mecbur olalım?»
işveli bir kadın kahkahayı koy-verdi;
(—Ne maceral.. Elli mahkûmlıj adada fırtınalı bir gece... Röportajıma İçin serlevha hazır™ Kuzum, bıi kaatlllerln başında kim var?»
Gazeteci İzahata girişti:
(_ Başları Ali Hftzıu bittabi...» Hırçın Wr kadın sesi tOmleyl yarıda kesti:
(— Elli kaatlle b:deldir Ali um!» (Arkası var)
[ TARİHTEN SAHİFELER j 19. Asırda Kaplan paşalarımız Terfian enin ıslahında, donanmtnjn
»ptürapta alınmalında Küçük Hüseyin paşanın semereli hizmetler! görülmüştü.
Teki a i tozulan düzenin yoluna konulması için Hüseyin paşanın yetlg-Urmeleri bu makr.mtla tecrübe edilmek istenildi. Kora Mehmet paça [11 bu ümitle İş başına getirildi. Kısa bir zamanda vefat etmesiyle yerine Hüseyin paşa kethüdalarından Hüsrev Mehmet paşa Kaptanı Deryalığa tâyin olundu.
Bu suretle vükelâ aiasınn. 19, asırda OsmanlI İmparatorluğu İdaresinde mühim rol oyaıyacâk şahsiyetlerden birisi katılnıı? oluyordu.
Kısa boylu, sarışın, mavi çözlü. haris. kurnaz ve mtitecessts olan Hfls-: rev paşa Abaza soyundnndı. Kendisi-; nl çavuşbaşı Salt efendi lîslr pazarından İki bta beş yüz kurura adın almıştı.
Enderuoda tahsil ettikten sonra Küçük Hüseyin pa şanın müh Ardan ve bilâhare kethüdası oldu. Mısır seferinde efendisiyle beraber bulunmuş ve Hüseyin paşa. Mısırın istlra-dadından sonra reki, kabiliyetli kethüdasını İskenderiye muhafızı yapmış »e ba varifeyi vezaretle Mısır valiliği t.nklbetmlşti. Mısır ve muhtelif vilâyet valiliklerinde bulunduktan sonra Mehmet paşanın Olümlyie 1611 de Kaptanı Deryalığa getirildi.
Bıı vazife beş sene devam etmişti. Bu defa Trabzon Tallilgl He îstan-bnldan ayrıldı to oradan da muhtelif valiliklerde doleştJ. 1822 de Koca Htlsrev Mehmet paşa İkinci defa o-larak Kaptanı Deryalığa tâyin ediliyordu.
Mora isyanma rashyan bu denede AkdenLzde âsi gemilerle muharebeler ohıycrdu. Kaptanı Deryanın tpslra-yı muhasara ve zaptetmesi ve Rum gtmlleriyle ikinci btr Cenkleşmede muvaffakiyet göstermesi İstanbul da memnuniyeC uyandırdr. Son muharebede sakatlanan gemHerln! Mısırda tamir ettirip donanmayı tekmil olarak bir sene sonra tstaribula getirdi.
Meranın karadan ve denizden Seraskerliği Mınr relisine verilmesi TÜTk donanmasının da Çenjelogiu Tahir paşa komutasında Mısır donanmasına katûm&a irade edilmiş olduğundan Hüsrev paşa Tersanede istirahata çekildi.
Yeniçerilerin kaldırıldığı tarihte donanmayla Ahdinizde bulunmuş, bu sebeple hâdisede fiili trtr hizmet! (&rükmemfşti. Hüsrev paşa bunu, hırsına yodlrememlş ve yenilik taraftan PadlşEha yaranacak vesileler aramıştı.
İstanbulda kışla lasından, mezar teştannuı kavuklarına kadar Yeniçerileri hatırlatacak her tof ortadan kaldın!lyardu. Hüserv paşa bu fırsatlardan İstifade ederek bir nmı eelâmlığına çıkan kslyonc ulama Tunustan tedarik ettiği fesleri giydirdi. Kavuk yerine fes giyen kal-1 yontular n. Mahmudun hoşuna gitmiş ve bu hareket tayıfet İnkılâbımıza başlangıç olmuştd.
Ruhan eskiye bafiiı olan vs bu bağlılığı sonraları Reşit paşaya ve Tan-rimat hctekvtlne karşı tnkmdıffı ta-, ▼mlarla da açı?s vuran Hüsrev paşa, kendisini beğendirmek için !na-BişlaTHia fcykm hareketlerde bulun-■mektan çekin mlyordu.
H. Mahmuda İlk murassa çatal. bıçak takimmı kendisi hediye Pim işken, İstanbul lhnn-nınAa balo veTcn bir İngiliz harb gemisinde vükelânın çatal kul-BmrnasTOi bir dedikodu mevzuu yapmıştı.
Hüsrev paşa bazı tavıılarlyle rl-yagfl/r gmrünOyvrdu. îhtfatian mtb-balagah, düşmanlığ: tehlikeliydi, dostluğuna gflvenilenıezd!. Donanmamızda müşavirlik yapmış bir İngiliz
1 r~ Yazan : ’i
I HALÛK Y ŞRHSUVAROĞL1;j amirali kendisi için diyor id: (Ufak tefek, topal, artı ogllmlş, earosktr Büsrev paşa, her şeye bakıyor, her şeyi tetkik (diyor herkese İltifatlarda bulunuyordu. Bütün bildiklerinin ] kulaklarındın tutarak şaka (diyor, yanaklarını okşuyordu. LÛ kin Türelerin onun İltifatlarına karşı bir yılana dokunmuşlar gibi tiksinecek tahammül etmekte oldukları pek İyi f&rkolunablUrdl. Biz AvrupalIlar bile bu adamın o rlvakârane hareketlerine karşı bir çekinme, İkrah duymaktan kendlfnılri »lam iyodu k.) T21 Hüsrev paşanın mübalâğalı re lû-Gtaa.lL görünen hareketİBrinden fena. bir lisanla bahseden İngiliz amirali paşayı fikir cephesiyle tanımı-yordu. Ruban şarklı olan ve ananelere muhafazakâr kalmayı tercih e-den Hüsrev paça fikren Deri bir zihniyete sahip bulunuyordu.
Onun babalan muhafazakâr tarafını zamanın icaplarına uyarak gizlemeye çalışması, kanaatlerine aykırı olarak bir takım hareketlerde 1 bulunması ve nihayet kendisini bu yollara saptıran büyük ve kinli thli-’ vasiydi,
Hüsrev paşa 19. asrın birinci ya-I ! nsında OsmanlI im.psDirtorlug'onun fikren yükselmesini, garp usulü tahsilin memlekette yerleşmesini istl-
■ yenlerin başında geliyordu.
' Birinci Kaptanı Deryalığında Bah-
1 rlye mektebinin ıslahı için lâyihalar hazırlattı Tumanında kabul ettiremediği bu lâyihalar kendisinden son-t* bir tarafa bırakılmıştı. Makama ikinci gelişinde ıslah fikrinde ısrar etti ve İL Mahmuttan yen! mektebin ' kurulması İradesini aldı.
Seraskerliği haprb hizmetlerle ! geçmiştir. (Asakiri mansure) teşkllâ-1 tını muvaffakiyetle kurdu. Bu çalış-' malarında Alman müşavir Moltke'-1 nln fikirlerinden geniş bir şekilde faydalandı.
Serasker kapısında bir tercüme dairesi kurdurup garp dilleriyle yn-1 zilmiş askeri eserleri muntazam bir ' şekilde tercüme ettirdi. [3] Yeni ordunun talim ve terbiyesine bu eeer-’ 1er esas olmuştu.
I Moltke, O devirdeki ıslahatçılığını ' tak(Sr ettiği Serasker paşayı azledildikten sonra da ziyarette kusur et-
! memlşti. Alman müşavir. Babı Seras-ı ker! de Fkanüz çuhasından mavi I setresi ve kulaklarına inen kocaman >1 fesiyle yürmeye aîıştıRr paşasını.
■ evinde çarklı kıyafetinde bnlmuştu. ’ İlk ziyaretin! şöyle anlatıyor: (Hüs-
rev paşa ıslahatı sarayda b ırakta -
■ Rındsn (rinde tamamlyle esU Türk
- âdetlerine uyuyor, ayağına san atlastan bir şalvar, artma Lâhur şalından b!r znlnten taerine mavi can-
. fes kaplı, altm tokalı bir samur ı kürk gtymlş. boynunda nazar bon-
• cuklan asılı. M)
Bn menfasında o sonra Badrâzam-
- lığa kadar yükselen Hüsrev pnşn
- ömrünün, son yıllaruıı tekaüt olarak bir köşede geçirdi, ösmanlı impa-
- ratorluJhmun elli beş senedlk vezlrie-
- Tindendi. Memlekete yaptığı güzel
■ hizmetlerden birisi de birçok İstidatlı
■ gençler! tahsil ve terbiye ettirip ye-
- nştlrmes! olmuştur. Bu suretle olrut-
• tuğu gençler erasmda Ik| Sadrâzam Te bir hayli vezir vardır.
(Arkası 7 -nci sahifede)
Siboney uçak gemisi
Bugün akşama doğru Yeşilköy e gelecek
Amerikan askeri yardım malzome-rlnden uçak kısmının yeni bir partisini (ettrecek olan (Siboney» uçak gemisi »erilen malûmata göre bu akşam YaşUMy açıklarına gelip de-mirliyocektir. (Siboney» uçak gemisi limanımızda on gün kalacak denizciler yarm sabah tan itibaren şehre çıkacaklardır.
ANKARA RADYOSU Bu ofcşennîfcf program
10.58 Açılış ve program; 17 M. 6. ayarı vs Radyo çocuk Kulübü; 18 Dans müziği (plj; 18,S O Konuşma; 18.45 Şarkılar; ıg M. S. ayan ve Haberler; 18,15 Geçmişte Bugün; 18,20 Svlng melodileri; 19,45 Yurttan sesler; 20.15 Radyo Gazetesi; 20,30 Ber-bes saat; 20,35 Müzik: incesaz; 21,15 Şarkılar; 21,30 Taksim ve oyun havaları; 21.45 Kitap saati; 22 Varyete müzikleri 22,15 Dans müziği
(PI); 22,45 M. s, ayan ve Haberler ; 23 Mllzlk: Dans müziği (Fİ.); 23,30ı
Program Ve kapanış.
Yarın sabah ve Hğie programı
s. 29 Açılış ve pûrgtam; 8,30 M. 3. ayan ve Haberelr; 8,45 Çeşitli hatif müzik (Fİ.); 8,15 Dinleyici istekleri; 10 İzahlı müzik; 11 Temsil; 1155 Çeşidi sololar (Fİ.); 11.45 incesaz; 12.30 Yurttan sesler; 13 M. 8. ayan ve Haberler; 13,15 Radyo salon orkestrası; 14 Kapanış.
ÇIKTI!.
EskS tuDıuımbacoDar
Sultan Reşad’ın oğlundan Abdi reise bir avuç altın..
“Altınları yuttum, helâl edin!,,
Yazan: Cemaleddin Bildik~|- - - -
I Gündüzleri fındık fıstıkçılık, geceleri de afişçilik — Meşhur tulumbacılar — Zar o ağa da bir tulumbacı idi — Bir cenazede 6-7 bin kişi — Tulumbacılığa meraklılar — Sesi yanıklar — Eski günleri canlandırmağa hazırlık — Patlatmak ve kaçmak..
v
ve ciiee vildiharin sivLteİKLepi m M f ŞUUR ŞARKILAR !. Notatan. okunuşları, ) TÜrkçelerl... Netls tablolar, Londra ve FTank-ı furt radyolarının yeni programlan v. s.
Fiyatı 1 Lira
v
J-------------
[^KONSERLER J
Fil Geçen makalede Kara Mahmut vanlmıttsr. DiLsettlrü.
12] Amiral Adolphtıs State Türkiye Seya/ıatnamesl. AU Rıza Sejffl tercll-mexL
LSI Eserlerin mühim î»fr kısmı ba-nlnuımış nlİJAalar katinda Hilsrcv paşanın Eifüpşultandaki kütüphanesinde metrcutlıur.
[41 Malike Seyahatnamesi.
KONSEVATDAR MEVSİMİN 8ON TÜRK MUSİKİSİ KONSERİNİ VERİYOR
Konservatuar mevsimin son Türk Musikisi konserini 18 mayıs 048 salı günü naat 18,30 da Şehir Komedi tiyatrosunda verecektir. İcra heyetinin tam kadrosu ile verilecek olan bu konser programında Hlcaakâr faslı ve Köpoğlu destarar.dan halk türküleri varetır.
Ayıca solistler tarafından muhtelif bestekârların eeçilınlş eserleri de o-kunacaktır.
Son zamanlarda duvarlara bir ı aüş yapıştırmadır gidiyor. Bir sabah bir de bakıyoruz, daha ev-. vel gördüklerimizin yanında bir ı sinema, tiyatro ve festival aliş-, lerl... Ertesi sabah bir de ne gö-. relim yeni bir gazete veya meo-i mu an m çıkacağını haber veren , koca koca afişler... Bunlar ara-, sında, falan gazetede filân ta-
I rihten itibaren bir tefrikaya bas-
II anacağım da yine afişlerden öğ-ij renlyoruz. Bu afiş modası bu hizala giderse günün birinde tefrika-1 lan ve hikâyeleri de Afişlerden taklbedeceğimlri bekliyebllirlz,
(Nefesine güvenen borazana başı olur» derler. Kesesine güvenen de duvarları renk renk afişlerle doldurabilir, kime ne... Fa-1 kat duvara afiş yapıştırmanın da ' btr ihtisas İşi ve ayrıca adamları olduğunu biliyor musunuz?
Bir afişçi ile karşı karşıya
Evvelki gün, bir düğünden dönüyordum. Gece yansından sonra,, saat üçtü... Ortalıkta çıt yok... Koca şehir mışıl mışıl uyuyordu sanki... Yalnız ayakkapla-ınmn ökçelerinden çıkan (Tik, takl» lan dinleye dinleye yoluma devam edip giderken sokağın köşe başını döneceğim sırada bir kâğıt hışırtısı ile irkildim. Bu saatte bu ne?... Köşeyi döndükten sonra gördüm M, elinde ucu fırçalı bir sırık, yanında da bir kova dolusu kola duran uzun boylu bir yaşlı adam, yerdeki afiş desteleri arasından birini çekiyor.
— Hftyir ola! dedim, siz hep bu saatlerde mt ra yapıştırırsınız?
Duvarı kalaladı, afişi Duvan kolaladı, afişi ce kolaladığı yere getirerek bir köşesinden tutturdu, katlarını açtı, güzelce yaydı, üstünden de fırçaslle bastıra bastıra yapıştırdı... Sonra da başını sağa çevirip beni görünce cevap verdi:
(— İşte hep bu saatlerde ve böyle ce yapıştın nm... Bütün îs-tanbulu, elde kova ve sırık, sırt-, ta da afişler olduğu halde, yallah yallah lld saatte dolaşırını...»
— İki saatte mi? Kolay mı bu?
*— Size zor gelir amma! diye cevap verdi. Benim gibi tuhımba-| cılara İşten bile değildir bu...» ■ Tulumbacılıktan
yetişme
Bir kaç sokağı beraber dolaş-tık bu afişçi ile... Gündüzleri Be-yoğlunda fındık fiştik (atar, ge-c çeleri de duvarlara afiş yapıştı-, 1 nrmış..,
(— Allah bereket versin! diyor. Geçirtip gidiyoruz İşte...»
1 İsminin Nuri Tezcan olduğunu r öğrendiğim bu afişçi, tuiumbacı-r lık mevzuuna temas ettiğimi görünce, hararetlendi ve anlatmağa başladı.
(— Tulumbacı hk, dedi, öyle yabana atılacak bir İş değildir.
Afişleri duvarla-
fırçanın fırçanın
Arkadaki İhtiyar Zara ağa. öndeki çocuk da bur;ün 58 yaşında ‘ ' anlatan Nuri Tezaandtr
olan. De hâtıralarını
O, bir spordu... Hem de öyle spor Jd kabiliyeti olmıyanlar tulumbacılığın semtine bile uğratıl-icazdı. Kabiliyetli olanlar da çok çabuk gelişir, çavuşluğa, reisliğe kadar İlerlerdi... Tulumbacılık de ylp geçmeyin aramızda binbaşılar ve kaymakamlar bile vardı. Tamam 13 yaşından 40 yaşıma kadar bu İşin içindeydim. Şimdi 58 yaşındayım amma yine de fazla kaçarım. Ve bunu tulumbacılığıma medyunum...
— Fazla kaçarım ne demek?
(— Tulumbacılık, dedi, öyle dir. (Ke çarım» demek, (koşarım» demektir.
Sultan Reşad'm oğlu ve yutulan altınlar Muhatabım, bir hâtırasını anlattı:
(— Aman. dedi, pek enteresandır; yazabilirsiniz,.. Bir gün Boğariçlnde yangına gidiyorduk. Meşhur tulumbacılardan. reis Arap Aptl de yanımızda... Şişlide şimdi cami yapılan yere geldiğimiz sırada yanımıza gelen bir saray arabası İçinden biri (Durun!» diye İşaret etti. Biz yolumuza devam ededuralıro, Arap Aptl arabaya yaklaştı. Sonra yanımıza gelen reis, arabadaklnln KAğıthaneden dönmekte olan Sultan Reşad'ın oğlu Ziyaeddln efendi olduğunu ve kendisine üç
YILAN KADIN, (İzi heyecandan titretecek resimli bir romandır,
ölüm Tımarhanesi:
Esrarlı Polis rontaiu
K€2Z(m 4. c ■
* 5 EftiMLİ ÇİFT KAPAK İçİKPt fİKTl 1 LİKA
Brodford,
Maske, Kara Ali gibi herkesin sevdiği meşhur kahramanların yeni vs sürükleyici macUralarL
BİNBİR RGMan, baştan hrşa heyecan ve meraklı roman ve hikayelerin top-tandıgı nefis bir mecmuadır.
• renkli 10 büyük zabite.
Meşhur Bay Tekin reü-ı&mı Alet Raymond'un yepyeni bir kahramanı o-lan Nat Pînkerton'un resimli romanı ilk defa ■BİNBİfi ROMANda.
Ayrıca, Masdrak^pin şimdiye kadar görülmemiş bir macerası. 81 nema, hl-kfiye v* saire...
18 Mayısta yeni bir k.-kltae çıkıyor.

altın verdikten sonra da (Yolunuz açık olsun! Allah muvaffak etsin» dediğini söyledi. Arap Aptl Çanakkale harbinde şehit düşenler arasındadır. Hâtıramın en enteresan tarafı da şudur kİ, aradan bir hayli zaman geçtikten sonra Arap Apti bize o gı'in Sultan Reşadm oğlu ZiyaedJi.-ı efendi ile karşılaştığı zaman elini ceketinin cebine sokup bir avuç altın çıkardığını ve (bunu, arkadaşlarınızla pay edin» diyerek kendisine verdiğini söyledikten sonra hakikati anlattı: (Üç altın değildi verdiği, dedi, bir avuç altındı. Fakat ben, altınların hepsini göstermedim size. Bir kısmını yuttum. Ancak üçünü taksim ettim. Yuttuğum altınları bana helâl edin.» Reisimizin bu hareketi bizi asla kızdırmadı. Altınları ona helâl ettik. (Anamızın ak sütü gibi helâl olsun» dedik.
Meşhur tulumbacılar
Nuri Tezcan. çok hacarlığından ve canı tez bir adara oluşundan dolayı (Tezcan» ı soy ad) olarak aldığını söyledikten sonra meşhur tulumbacıları şöylece saymağa başladı:
(— Çök kaçar ve şişmez tulumbacılar arasında Beygircl Büyük Pehlivan lâkabı ile anılan tbra-
Mrkosı 7 nci sahifede)
BtKLlDİGıNıZ KİTAP ÇIKTI '
AHANE KADIN
PERCY. ÖYLE BİR KADINDI Kİ, SÜTÜM ERKEKLER ONUN BİR TEBESSÜMÜ İÇİN HERSEYLERİNİ FEDAYA HAZIRDILAR PERCY. ERKEKLERLE BİR OYUNCAK 6İBİ OYNARDI BU KADIN OfVRİNİN KLfOPAl BASI İDİ..
* sftlr foım KtTAACv/ *
5 Mayıs 1013
Sahlfe ö
Babımdan geçen
H.fcJK AKŞAM BtR HİKÂYE
Aynada hayalet
Haftanın notları:
Yunan maçlarında denemeyi başarı île atlatan futbukularımiz Austury» maçında olgunluk imtihanı verecekler!..
Ingiliz futbolcuları şehrimizegeldi
İsveçli güreşçiler
Bugün Stokholm -
Ankara takımları karşılaşıyor
yazan,- ADİL GİRAY
W* maç bugün Fenerbahçe ile yapılacak
Yolan; S Az! TEZCAN
Futbolcularımızın Atinada kazandıkları maçlardan sonra ortada bir ferahlık ve İyimserlik havası esmeğe başladı. Futbolda on senedir hasretini çektiğimiz enternasyonal bir zaferden dolayı sevinmekte haklıyız. Yalnız zafer neşesi İle nıestolarnk yan gelip oturacak vaktimiz yok... Yapılacak acele işler bizi bekliyor. ( Mayıs sonunda Atina maçlarından daha mühim sayılan Avusturya -Türkiye karşılaşması var. Bu müsabakaya no kadar büyük bir dikkat v» İtina- ila hasırlanmamız Icabettlğlnl felaha lüzum görmüyoruz. Çünkü bütün âlem bize asıl numarayı vermek için bu maçı bekliyor. Türk futbol* culğu bu maçta, Avrupadakl kredisi ve itibârı bakımından da zorlu bir imtihan geçirecektir.
İsveç, Çek ve Mac arları kendi pahasında yenen Türk futbolcusunun, hakiki değerini bütün dünya, Avusturya maçında alacağımız neticeye göre kıymet]endirecektir.
Tanıamlle yerinde bir benzetiş He Amadaki, (deneme) yİ başarı He atlatan futbolcularımız. Avusturya maçında olgunluk imtihanı vereceklerdir.
Avusturya maçında alacağınım iyi bir derece Türk takımının namlı takımlar arasına girmesini sağlayacaktır.
Türk futbolcusu kendi sahasında, kendi halkı önünde ve kendi hakemi İle maç kazanır İddiası da bu vesllo ile ortadan kalkmış olacaktır. İçimizde tatlı hülyalara dalarak Avusturya takımını yencrlz kehanetinde bulunanlar olabilir.
Bu gibilere bir an için Avusturya futbolu ile Yunan futbolu arasındaki, kıyas kabul etmez farkl hatırlamalarını bilhassa tavsiye yerinde olur.
30 mayıs günü yaklaşıyor. Avus-tuyalılorl» karşılaşacak çocuklarımızı bu mühim maça hazırlamak İçin önümüzdeki kısacık zamanda nasıl çalıştırmalıyla?
Futbol işlerimizin İdare v» mesuliyetini kabul edenlerin bilgi ve ehliyetlerine müdahale etmeği aklımız* getirmeden bazı tavsiyelerde bulunmağı zararLı bulmuyoruz.
Takımımızı hazırlarken üzerinde duracağımız en mühim nokta şu olmalıdır;
— Oyuncularmuın r.efcs kabiliyetlerini âzami bir mertebeya çıkarmaları.
Kuvvetli rakiplerimiz karşısında, teknik ve taktik kifayetsizliğimizi ancak nefes kabiliyetimizle telâfi edebiliriz, tşlnl bilen bir antrenör için oyuncuların nefes kudretini haddi âzamiye çıkarmak 2or bir mesele değildir.
Bizim AvusturyalIlar karşısında güveneceğlmla en büyük silâh nefes kabiliyetimiz olabilir.
Yalnız unutmamalıyız kl nefes kabiliyeti ancak devamlı va ciddi çalışına, sıkı bir rejim ve pehrlzkâr bir yaşama tarzı sayesinde elda edilebilir
Bunları yapabilirsek Atlnada ba-
Bugün Fenerle karşılaşaccffc olan RANGERS takımı
Senelerden beri hasretini çektiğimiz İngiliz profesyonellerini nihayet kendi sahalarımızda görmek imkânına kavuşuyoruz. Galatasaray kulübünün dolayıslle antrenör M. Molley'in şahsî teşebbüs il üzerine İngllterenln profesyonel liginde oynayan ve İngiltere halkı tarafından çok sevilen (Queen’3 Park Rangers) takımı ilk maçLnt bugün İnönü stadında Fenerbahçe bulübü İle yapıyor. Yapılan anlaşmaya göre İkine! maçını yarın Galatasaray-la yapacak olan İngiliz futbolcularının üçüncü karşılaşmaları ge lecek cumartesi günü Bealktaşla dördüncü ve son maçları da pazar günü muhtelit takımla olacaktır.
İtalyan Milano takımının gele-mtyeceği sureti katiyede anlaşıldıktan 3onra Avusturya milli maçına kadar olan zamanı boş geçirmek istemiyen kulüpler İngil-tereden bir takım getirmek İçin derhal teşebbüse geçmişler ve Galatasarayın antrenörü M. Mol-Icy’Ln eskiden oynadığı bu kulüp vaki olan daveti kabul ederek şehrimize gelmiştir.
Queen’3 Park Ran gere takımı İngiltere profesyonel İlginde bu sene üçüncü kümede ovanmış ve mevsim içinde çıkardığı parlak maçlarla bu kümenin şampiyonluğunu kazanarak ikinci kümeye terfi etmiştir. İngiltorede bizde tatbik edilmekte olan terfi maçları olmadığı için mevsim sonunda üst kümenin sonuncusu alt kümenin birincisi İle otomatik* man yerini değiştirmektedir. Ancak üçüncü ve ikinci küme I-İmlerine bakarak bu kulübün kuvvetinden belidi şüphe eden bulunur. Aman böyle bir hataya düşmeyelim. Çünkü İngilterede küme ve kulüpler aı*asında Öyle bizde olduğu gibi bariz bir kuvvet farkı yoktur. Ve olmadıkını yarı H» atlattığımız denemeden sonra Avusturya m açında da olgunluk imtihanında mahçup olmayız.
da bu kulüp daha henüz bir ay evvel İspat stmiş vaziyettedir, çünkü kendileri üçüncü kümeden olduklar» halde İngllterenln bütün kulüplerinin iştirak ettiği son Kıral kupası maçlarında Kar dö finale kadar yükselmiş ve burada meşhur Derbey Conty takımına birinci maçta 2-2 beraber kalmak muvaffakiyetini gösterdikten sonra ancak ikine! maçta mağlûp olmuştur. Bu cihetle ta-tanun kuvveti hakkında herhangi bir şüpheye düşmemek lâzımdır. Yalnız hep beraber temenni edelim ki iyi oyunlardan birisini sahalarımızda çıkarmayı istesinler. Çünkü ötaden beri biliriz kİ İngilizler kendi memleketlerinden dışarı çıkınca normal oyunlarını pek göstermezler, vant açıkçası bu seyahatleri gezmek için yaparlar ve maçlarda kendilerini fazla sıkıya sokmazlar. Bakalitti Türidyedeki maçlarında ne yapacaklar?
Haber verildiğine göre bu. takımın İçinde lld de beynelmilel oyuncu bulunmaktadır, Kalecileri Ailen, sağ haflan i. Pavel. İngiltere gibi futbolun müridi olan ve yüzlerce profesyonel futbolcusu bulunan bir memlekette milli olabilmek ve o formayı giyebilmek her babaylğltln harcı değildir. Ve orada bu !ş iltimasla olamaz,,,
İngiliz kafilesi 18 futbolcu. 3 idareci ve l de hakem olmak üzere 22 kişiden mürekkeptir. Kafilede bulunan M. Barıick İngiltere nln beynelmilel hakemlerinden olup bu mevsim Kıral kupası maclannı idare etmiş kıymetli bir sportmendir. Bu yazıyı yazdığımız zaman henüz maçların hakemler! tâyin edilmemiş vaziyetteydi Temenni ederiz kİ kulüp idarecileri kulüpçülükten tecer-riit ederek ayağımıza kadar gelen bu mühim fırsatı kaçırmasınlar ve bu kıymetli İngiliz hakeminin dört maçı da idare etmesini temin etsinler. Bu bizim İçin •büyük bir’kazanç olduğu gibi
Şehrimizde yaptıkları karşılaşmalarda şöhretlerine lâyık dereceler alan İsveç güreşçileri bugün Ankarada İlk maçlarım yapacaklardır. Anlaşmaya ve federasyonca tesbit edilen programa göre maç Stokholm - Ankara takınılan arasında serbes gitreş olarak yapılacaktır. Güreş Federasyonu bugünkü takımı su şekilde tesbit etmiştir, 52 kilo Halil Palamur, 57 Nasuh Akkan, 52 Nureddiri özşen, 67 Şerli Samsunlu. 73 Celâl Atik, 79 Talip As-lan, 87 Adil Yener, Ağır Sadık Samsunlu,
Pazar günü îsveç - Türk milli güre? müsabakası yapılacak bu müsabakalar grekoromen çaktır.
İsveçlilerle yapılacak olan son karşılaşmaya takımımız şeklide çıkacaktır. 52 Kenan cay, 57 Halil Yüzer, G2 Mehmet Oktav. 67 Gazanfer Bilge, 73 Celâl Atik, 79 Yaşar Doğu, P-7 Mustafa Çakmak, Ağır Muharrem Candaş.
Güraş Federasyonu olimpiyatlardan evvel yapılan bu karşılaşmalarda kampta bulunan bütün güreşçilerini denemek ve müsabaka kabiliyetleri hakkında bir kanaat edinmek için hemen, hemen hepsinin müsabaka yapmasını esas tutarak takımını hazırlamıştır. __________
Beşiktaş - İzmir'e gitti
Beşiktaş kulübü futbolcuları Al tay ve Göztepe kulüplerinin daveti üzerine iki maç yapmak üzere dün îzmire gitmiştir.
ve ola-
bu SU Ol-
_____________ ____ macerayı ha-1 tırladıkça yanaklarım hicabımdan iıâlft kızarır. O zamandan beri kırk boş yıl geçti. Klod, beni nılknalls gibi, çeken yeşil gözlü, çok yakışıklı, uzun boylu bir gençti. Tesadüfen tanıştık v9 seviştik. O. kendisini her akşam görebilmem İçin Muet civarında büyük bir bahçenin ortasında küçük bir ev kiraladı. Akşamları karanlık ba-nar basmaz Klod ila buluşma?, için o ev» deli gibi koşuyordum. Sevgilim beni salonda bekliyordu. Sırtında go-niş pljamaslle beni karşılamak İçin ayağa kalktığı zaman geni? omuzları ve münetaslp boyu, gözlerimin önünde hâlâ canlanıyor.
Evin yatak odası salona bitişikti. Odanın dibinde kırmızı renkte kıymetli Şam kumaşlyle örtülmüş bir : divan duruyor. Duvarda da çok eski bir Venedik aynası asılı bulunuyordu. Bir çok defalar s aynanın karşısına geçer, Klod Ha uzun uzun öpü-şlirdük. Bu ayannın önünde dururken sırlı cama akseden siluetlerimize bakarak bir yarine İki defa öpüştüğümüzü sanıyorduk.
Bu tafsilâtı verdikten sonra şLmdl de başımdan geçen garip macerayı anlatayım: Bir kış akşamı benimle Klod. divanda o t ur urken odaya birdenbire biri girdi. Kimseyi göremediğim için içeri girenin görünmez, clşlmslz bir mahlûr olması gerekti. Çünkü kapı ile pencereler ka . palı İken, üzerlerinde hafif hafif ,yü-rüyoımuş gibi döşeme tahtalarının gıcırdadığını işittim ve masanın üzerinde duran kitap sahibelerin İr. görünmez bir el taratmadan çevrlllyor-muşça3ina birer birer açılıp kapandığın* gördüm.
Korku İçinde yerimden fırlayarak sa]on tarafına baktım. Balon bom-
• boştu. Bununla beraber görünmes bir adamın İçeriye girmiş olduğuna emin dim. Klod, hiç bir şey işitmemiş olduğu İçin ona. birinin içeri girdiğini söylediğim zaman, beni delilikle itham etti. Halbuki odanın içinde görünmez bir mahlûkun mevcudiyetini
, hissediyordum. Vücudum korkudan buz kosllml?. gözlerim! salon laraft-’ na dikmiş ayakta duruyordum. Klod, beni yanına çekti:
— Yüzünü öbür tarata çevir de yanımda otur. dedi.
Beni omiızlaumdan tutarak sırtımı aynanın blugndgğu duvara çevirdi. O esnada bir çığlık kopardım. Kalın bir sis ta'oakaslle örtülmüş görtt-ı nen aynanın Içlnd» bir İnsan çehresi,
• ufak tefek vapı]ı KJod'un gözler.' gibi
Fenerbahçe Ankaraya davet edildi
Geçen sefer Ankarada yaptığı maçlarda çok İyi bir intiba bırakan Fenerbahçe takımı 19 Mayıs Spor ve Gençlik bayramında bir maç yapmak üzere Ankaraya da- yeşil gözlü, sarışın bir kadın cehresi vet edilmiştir. gördüm. Kadın, bir parmağında W,
bu eldpln İngilizlere karşı çıkaracağı oyunla futbol meraklılarına zevkli bir giln geçirteceği muhakkaktır. Malûm olduğu üzere son Yunan maçından beri bu oyuncular antrenör Moinar'ııı nezareti altında haftada lld defa İnönü stadında muntazaman çalışmakta ve bu İdmanlara hiç bir suretle fasıla verilmemektedir. Avusturya maçından evvel bu elemanlardan kurulacak bir eki-pin kuvvetli bir takım karşısında sıkı bir İmtihan geçirmesi fede-rasyoncular hesabına bulunmaz bir fırsat olmakla beraber bizler için de seyrine doyum, olmıyacak bir maçtır.
Bu suretle takımımızın Yuna-nistanda kazandığı ve bütün Tür-kiyenin acemi ajansı muhabirinden bir İşkence azabı İçinde saf-hatını takibettiğl maçı bu sefer yakından görmek imkân’na kavuşacağız...
hem halkımız ve hem de hakemlerimiz istifade ederler... tngUiz-lere karşı çıkacak olan takımlarımız hakkında esaslı bir mütalâa yürütmek İmkânına bugün için malik değiliz. Çünkü lig maçlarından (onra hiç birisini tam kadro ile göremedik. Ancak millî takım hazırlığı dolayısile haftada iki defa idman yapan oyuncularımız bulunmakla beraber kulüj) ekipleri 11e çalışmadıkları İçin aralarında tam bir ahenk kuru-lamıyacağından endişe etmekteyiz.
îngll İzlere karşı en mühim karşılaşma gelecek pazar yapılacak olan muhtelit maçıdır. Avusturya millî maçına hazırlık yapan milli takım kadrosu haber aldığımıza göre bu maçta tam kadrosile oynatılacak ve- Futbol Federasyonu oyuncular hakkında son notunu verecekmiş. Bu tahakkuk ederse formunda olan
siyah bir inci yüzük bulunan elini yukarıya kaldırmış bana kapıyı gösteriyordu. Korkumdan bayıldım. B r az sonra gözlerimi açtım. Aynada gör ı düğüm kadın çehresi kaybolmuştu
Klod, ben! ayıltmak İçin şakaklarımı kolonya IJe oğuyordu. O, hiç birşey görmemi?, hiç bir şey gitmemişti. Kendisine bir hayalet gördüğümü söylediğim zaman, kahkahaları k( parıyordu. Hatla meçhul ejln İşaret na itaat ederek divandan fırladığım ve gitmek tçlnçabucak giyinmeğe başladığım zaman mâni olmak isledi, şefkatle beni kolları arasına a[dL Halbuki, ona aynada gördüklerimi İnce yapılı, yeşil gözlü, sarışın çehre]]. parmağında İri siyah İncili bir yüzük taşıyan genç kadının eşkâlini bütün teferrilatlle anlatıyordum. Ben anlattıkça K|od ciddileşiyordu. Bir aralık beni kucağından bırakarak sordu:
— Ciddi mi söylüyorsun şekerim?
— Yemin ederim, sevgilim, sözlerimde hiç bir mübalâğa yok.
— Belki aldanmışsın yavrum!
— Hayır, hayır... o kadın, bana karşı tahdltkâr bir vaziyet almıştı.
Klod, başını elleri arasına alarak düşünce ya daldıktan sonra birdenbire:
— Evet, evet, o kadındır. Aman Allahım bu nasıl olur? diye haykırdı.
Sonra bana dönerek:
— Bana aynada gördüğün kadının hayalini, en Inc» teferruatına kadar bir daha anlat!» diye yalvardı.
İ31 ediğin! yaptım. O, beni gUtLkça artan bir dikkatle dinliyor, endişesi de dakikadan dakikaya artıyordu. Ellerimi, sımsıkı tutan elleri, bıu kesilmiş, zangır zangır titremeğe başlamış tL
Sevgilimin bu endişesini görttnea, gördüklerimi kısa kestim. Çünkü savanının çektiği ruhi İşkenceye daya-namıyordum. Sözlerimi bitirdiğini zaman yüzü ölü gibi sararmıştı. O da, hızlı hızlı giyinmeğe başladı ve benden evvel, hazırlandı.
Evden beraber çıktık. Klod, kapıyı kilitleyerek anahtarı bahçeye attı. Benimle beraber biraz yürüdükten sonra benden ayrılıp gitti.
Sevgilimi, bir daha göremedim. Neden sonra hakikati öğrendim, ma-sele gayet basitti. Klod beni hiç sev-memlştl. Onun asıl sevgilisi Uzak Şark memleketlerinden birinde bıraktığı vo bazı hâdiselerin gelmesini geciktirdiği bir kadındı. Bu kadının sarışın, nârln yapıp, yeşil gözlü, daL-ma parmağında iri siyah İncili blc yüzük taşıdığını öğrendim. Venedik aynasında o garip hayalini gördüğüm gün vapurla MarsJJyaya geldi, Klod' la buluşmak İçin trenlö Paris yolunu tutmuştu. Bir müddet sonra evlendiklerini da haber aldım. Aradan 40 yıl geçktlken sonra hâlâ kendisinden nefret etiğim ve bugün tekrar görsem, İhtiyarlamış tırnaklarımla yüzünü yırtacağım, bu kadın, ben! Kiod' un yanından koğmak için gayri meri bir kuvvet ile hayaletini aynanın içine ak3etlrml? ve bana göstermişti.
Bu, nasıl oldu bilmiyorum, insanların hayatında hâlâ çözülmemiş bir ■ çok sırlar mevcuttur.

Çeviren: A. Hilâli
----------------------------------
İmparatorun enfiye kutusu
AŞK VE ZABITA ROMANI
Yazan: John D. Carr Tercüme eden: Vd-NÛ
(Tefrika No. 41
(Lâkin, azizini, cürümler tarihini mütalâa edenler, bu işi bu şeklide ele almazlar. Bilhassa İngUteredekl cürümler tarihini... Unutmamalı ki, tekini' bu insanlar İngilizlerdir. İnsan öldürmeği tasmim v» teammüt etmiş biri, umumiyetle böyle kabaca hareket etmez, Niçin kabaca, zalimce hareket etsin? Gayesi, miimklln olduğu şekilde temiz ve emniyetli bir ölümil temin etmektir.
(Ancak aile harlmlnda bu gibi manzaralar olabilir. Zira yaşama şart lan tahapımülfersa bir hal almıştır; insiyaklar birdenbire İsyan ederek bu gördüğünüz hal zuhur eder.
•İyi din terbiyesi görmüş, iyi tahsil etmiş, lyl bir sile evlâdının evvelâ üvey annesin!, sonra da babasını balla ile öldürdüğünü, bunun da sebebinin bir alla geçimsizliği olduğunu hiç duydunuz mu? Yaşı İlerlemiş bir Bİj;ı>ıtacı tasavvur ediniz: ömründe luriiiua: kütü söz söylememiştir,
Halbuki bir vuruşta kafasını yarıyor. On allı yaşında bir kız, küçük erkek kardeşinin gırtlağını kesiyor; sebebi de, üvey annesinin kendirin» eziyet etmesL Anlat tıklar ima İnanmıyorsunuz. Sebepler tamam değil, öyle mİ? Halbuki a uta t tığım vakalar cereyan etmiştir.
Oöron:
— Bütün bu İşleri yapanlar, ucubeler olacak. — dedi.
— Bilâkis... Sizin vö benim gibi tabii lnsanl&f Bayan Ev» Neti'» gelince...
— Demek, kendi mlal İlgilendiren cinayet» avdet ediyoruz.
Dermont KlnToss, sözlerini arkadaşına emniyetle çevirdi:
— Baya Eve Nell bir şey gönnüş, ne gördüğünü ban?, sormayn). Bayan Evo Nell, kaatllln alla efradından, biri olduğunu biliyor.
— Peki ama, a efenç^m, n^çln ağ-aını açıp söylwniyöî öyleyse?
— Aile efradından hangisi olduğunu kest'lremlyordur belki.
Goron, istihza Ut» başını salladı.
— Doktorl Bu anlattıklarınızı kâfi derecede vazıh bulmuyorum, Psikolojik İzahınızı mantıki saymıyorum.
Doktor, cebinden bir paket sarı MaryLand. sigarası çıkardı. Çakmağı-• m çakıp 3lgarayı yaktıktan sonra, l kesik bir şaklatışla çakmağı kapattı; ; gözlerini başkana çevirdi. Başkan, . bu gözlerde bir endişe okudu. Asabl-' ye mütehassısı gülüyordu; fakat j memnuniyetsiz bir tebessümdü bu.
Yalnız, Urazlyeslnl kontrol etmek Linkinim bulduğundan dolayı tatmin edilmiş b!r hail vardL
—. Bana blzaat anlattığın iz hikâye-. yo nazaran, Lawes ailesinden biri . tertipli bir yalan, söylemiş; bunu size İspat edebilirimi — diye sakin ve nl-ı çak bir sesi* konuşmağa başladı. — Bu yalanın no olduğunu size bildirir -. seın faraztyeml lütfen tetkik eder misiniz?
ı Goron, dudaklarını ıslattı.
Lâkin cevap verecek zaman bııla-l madı, Sofa kapısı açıldı; Janlce La-wes. İçeri girdi. Bol ışığa karşı gözlerini muhafaza etmek İçin elini al-nında siper etti
Bu cinayet odasının gönç kızı hâlâ korkuttuğu belliydi. Yazı masasının döner sandalyesine doğru çocuk iradesiyle seri bir nazar altı. Odanın havasına hâkim dezenfekslyon maddelerinin kokusu burnuna çalınınca vücudunda gerginlik hasıl oldu. Fakat gene d» odaya gürültüsüz girip kapıyı arkasından kapadı. Bir müddet kanada dayalı kaldı. Duvarın beyaz ahşap akşamı üzerinde siyah elbisesi leke gibi duruyordu. Genç kız, sonra, doktor Dermoi Klnross’a İngilizce hitabetti Sitem edercesine:
— Nereye gittiniz diye şaşırmış kal mıştım. — dedi, — Sofaya biraz konuşmak özere çıkmıştınız. Sonra... pıy...
Cümlesini bir el hareketiyle bitirdi.
Goron.:
— E, bakalım, madmazel? — dedi.
Janlce, onun mevcudiyetinin farkına varmamış gibi durdu. Olanca kuvvetini topluyordu. Doktor Klnross’un çehresini İyice tetkik için epey müddet sustuktan sonra, nihayet, cocuk samimiyetiyle konuşmaya başladı:
—. Eve'e karşı çok alçakça hareket ettiğimizi düşüni'ıyonrunuz değil mi?
(/lrfeast wrl
İstanbul 1 LacL icra memurluğundan: 047/1163
Bir borcun, temini için mahcuz o lup acık arttırma ile satışı mukarrer ceman 650 lira kıymetinde muhtelif desende ve boylarda taban halısı ve' halı seccade 0 parça olmak üzere satışa konularak 24/5/948 pazartesi vo takdir olunan kıymetinin % 75 İni bulmadığı takdirde 2 ncı arttırmaya bırakılarak 28/5/948 çarşamba saat 14 de en fazla arttırana peşin para ll9 İcra ve İflâs K_nun 112 ilâ 132 ncl Md. hükümlerine tevfikan Sultanahmet ÇUnker sokak No. 31 do satılacağı İlân olunur. M7/11» dosyaalle.
(97081)
İstanbul Ücîincü İcra Memurluğundan 947/1781
Bir borçtan dolayı Dolapdero 70 sayılı dökümhanede haczedilmiş olan hurda ve plâka bakır gibi eşyaların açık artırma sure-tlle satılarak paraya çevrilmesin* karar verilmiştir. Birinci açık artırması 27/5/948 gününe rastlayan perşembe günü saat 15 den 18 ya kadar bulunduğu yukarda gösterilen mahalde yapılacak-tır. Sürülen pey muhammen kıymetlerinin % 75 ini bulamadığı takdirde İkinci artırması 31.5,948 pazartesi günü aynı mahalde v( aynı saatte yapılacağından almak isteyenlerin orada bulunacak memuruna müracaatları İlân olunur. (6629>‘
İstanbul 1 İnci İcra memurluğun-1 dan: 947/1352
Bir borcun temini İçin mahcuz olup açık arttırma İle sa tılmasma karar verilen ceman 1000 Ura kıymetinde yeni buz dolatn satışa konularak 24/5/948 pazartesi kıymetinin % 75 İni bulmazsa 26,'5/948 çarşamba saat 14 de Aksaray Lâleli Şair Flt-nat sokak No. 8 da en fazla arttırana peşin para Ue İcra İflâs K. nun, 112 İlâ 122 ncl MU. gereğince satılacağı Hân olunur. 947/1352 d 03ya ile.
W082>.
İstanbul asliye altıncı hukuk yargıçlığından: 047/2219
Divad Marya Küçük Papadopıflo tarafından dâvâlı Beyoğlu Kalyoncu-taılluk Balık sokağında Yani Dlmtt-riyadlsln lî No. U evin 3 üncü katında oturmakta iken hâlen ikametgâhı meçhul Kostantln Kaçanlka a-lehlne açılan boşanma dâvasında: Divalının 7/5/943 cuma saat 14 (te mahkemede hazır bulunması lüzumu llânen tebliğ edilmesi üzerine gelmemesinden. hakkında gıyap kararı verilmiş ve bu kararın bir nüshası divanhaneye asılmış keyfiyetin 15 gün müddetle llânen yargılamanın , 10/0'943 çarşamba saat 14,30 a bıra-, kılmış olduğu tebliğ yerine geçmek , ilzera İlân olunur. (97075)
x ır g a m
Safi W t
tski tulumbacılar
Tarihten sahifeler
'(Baş tarafı S inci tahifede)
IL Mahranda büyük bir zadakatle bağlıydı, dillmeclt yen kızı pay mn _ Yellnbnetzadelerlno hulûskârlıklar ettiği sırada başından fesini çıkan? beyaz (açlarını gösterir t# bakınıl bu »çlor velinimetim pederini» uğrunda böyls ağardı, ben İhtiyarım pederinize söyleyiniz de benim başımı kesmesin, gibi sözler söylermiş, bu sözler do Bülten Mah-mudıın kulağına gide» ve hoşlanır-mış.) [5]
H. Mahmut saltanatının sonlarında göğüs hastalığından V» âsap zâflyetlndcn rahatsızlanınca kendisini tahttan İndirip Abdülmeclt efendiyi cülus ettirmek istlyenierin başında Hüsrev paşa bulunuyordu.
Sultan Mahmut böyl® bir harekete imkân bırakmadan ölttverlnce, Hüsrev paşa derhal AbdüimecMe koşmuş, ana saltanat müjdesini ilk evvel verip kendini acele İstanbul a etmiş ve cenaze alymda Sadrâzam Mehmet Emin Rauf paşadan mührü hümayunu âdeta sala almıştı.
Bu suretle ihtiyar ve haris vezirin iâteğl olmuştu. Fakat Londra dan is-tanbuta çağırılan genç sof İr Re^lt paşa bir büyük rakip olarak karşısına çıkmış bulunuyordu.
HOsrcv Mehmet paşa, hırs içinde, Abdülmeclde Reşit paşanın tehlikeli bir adam olduğunu ve vücudunun ortadan kaldın!masını tavsiye etti. Buna rağmen Padişah. Reşit paşayı tutmuş. Tanzimat fermanı ilân edilmiş ve ihtiyar vezir mağlûp olmuştu.
Hüsrev paşana yalısında rahat o-tnnuBdığı. asker ve ıllfch topladığı, bir kıyam hareketi hazırladığı yolunda çıkarılan şayialardan İstifade eden Koea Reşit paşa rakibi Koca Hüsrev paşayı bir gece vakti yalısından vapurla aldınp Tekirdağına sürdüm! Üştü. ,
Sekiz ayda affolunup Meclîsi âliye memur edildi. îkl sene sonra da tekaüde çıkarıldı. Büyük servet sahibi, tedbirli, möitehzf, lâtif od ve neşeli Hüsrev paşa doksan yaşını aşan ömrünün son zamanlarını Boğaziçi kryıianr.da ihtirasla geçirdi. Rakiplerine karşı mağlûbiyetini duymuş. fakat bunu kabul edememiş olarak 1854 yılında hayata (özlerin! kapattı.
/Baş tarafı 3 inci sahlfede) H1 Hacı Tabir, Çingene lan Aaım, kardeşi Arif, Mahmut, Maymun Ah-nılardan da Jlmeroa varil an tulumbacılar erasm->t yapmış olan bu delilin (Maymun* lâkabı İle ânı]an Ahmet yağdır ve halen Lüleci Hendekte hamallık etmektedir; 7 çocuk babasıdır. San Asım öldüğü zaman cenazesine en az 7 - 8 bin Mşi gelmişti ki bu. şüphesiz. o delikanlının tulumbacılıkta yaptığı şöhretten İleri geliyordu.*
Nuri Teacan, çlei'.dl • 23 mayıs pazar gilnO Fener stadında yapılacak ilkbahar festivalinde eski günlerin hâtırasını canlandırmak İçin bir (Tulumbacılar yarışı» teri ibetmekle meşgul cMuğunu söyledikten sonra diyor K:
(— Meşhur rahmetli Zarc ağanın da tulumbacı olduğunu biliyorsunuz tabiî... Tulumbacılığın meraklısı pek çoktur. H’.ç unutmam eski zamanlarda Kadıköy'ünde bir yüz başı vardı, mahalleleri İçin cebinden para verip-sandık aldı ve KadıkövÜndekl müstalt delikanlıların tulumbacı yetişmelerine hizmet etti.» Patlatmak!...
13 yaşında tulumbacılığa giren Nuri Tezcamn meslek ateşi el’an sönmemiş-, 58 yaşında olmasına rağmen bugünün atletlerinden daha tyl ve şişmeden koşabileceğini söyllyerek:
(— O gün, diyor, festivale gelirseniz göreceksiniz-. Zaten tulumbacılığa alınanlarda faz’a koşmak, şişmemek, ses güzelliği gibi valflar aranırdı.»
— Sizin de sesiniz güzel mİ?
(— Havır! Sesi güzeller, nftra-n olarak aynindi. Mahallede yangın var?» diye bağrrdı mı yanık sesi üe herkesi uyandırmak şarttı.- Yallah ve blllâh koşanlar da öyle koşarlardı ki bugünün asfalt yolu nerede? O zaman çakıl dolu Büyükdere yolunda bile mola vermeden Boğaza İnilir, yangına gidilirdi.*
Nuri Tezc'an tulumban] arın bir cok yanık semaisi ve beyitleri olduğunu da söyledikten sonra bir tanesini okumaktan da kendini alamıyor: İstanbul semtinde eflllBi çeşme. Karşımda durup kağnım deşmer Bize tulumbacı derler, peşim* düşme...
Padişahın çociıkisn Ah-efodiyle, (rkek e- od gi-Atiy# sultan ba_.. i Hüsrev yanına giderici ı . iPaşa
‘ birçok ikramlar,’
BU metli
[S] alü Utu bey, 13. orn hicride OsmanJı rtceH.
Ve ilâve ettb
(— Ah! Ah!., dedi. Çdyle açık Ht yerde olaydık da bunu sîze tulumbacı nârası 13e bîr patlatmaydım...
— PaUatsaycbın da ne demek?
(— Okusaydım demektir. Tulumbacılarda böyle bir çok kelimeler vardır. Meselâ (Bir nâra attım ki» diyeceğine (Nâra patlattım ki» denir..,
Cemaleddln BİLDİK
NOT: Geçen makalenin açık kalan 6 numaralı notunda (AH paşa mezarının bahsedilen vaziyeti 1013 senesinda yapılan bir Gelibolu seyahatinde tesblt edilmiştir. Çimdik! durumunu bilemiyoruz) yazılı olacaktı.
Seyit AH paşanın Kaptanlık tarihinde Mrincl mısra Revan kelimesiyle başlamaktadır. Dtoeltlrlı.
Jîffltlfc F. Sehsüvaroğlu
Çorum Devlet Orman imletmesi Müdürlüğünden:
1 — Çorum Dev.’e t orman işletmesi dahilinde 2 parçadan İbaret Jda-tb binası ve lojman, tavla binası yaptırılacaktır. Binalar kArgLr ve ahşap karkas inşaat sistemlerin* olacaktır. İlk keşif bedeli 31256 İh* 68 kuruş olup muvakkat teminatı 2344 Hra 25 kuruştur.
2 — Şartnameler, Mlrmım projeler, keşifnameler, lerldöprller, mu-kove). projeai, akall t m e şartnamesi, toayindtrbk İşleri genel şartnamesi, yapı İşleri umumî, fennî şartnamesinden ibaret olan keşif dosyası İstanbul'da orman başmüheDdİBllttnde Ankara'da orman genel müdürlüğü inşaat şuberinde ve Çorum Devlet onnan İşletmesinde görfflebilir.
8 — Eksiltme Çor ara Devlet oıman İşletmesi müdürlük blnasmda mevcut eksiltme komisyonunda 31/6/548 pazartesi günü oaat 19 de yanılacaktır.
4 — Eksiltmeye girebilmek İçin isteklilerin 2344 lira 29 kuruşluk ge-(İCİ lemloal vermeleri va bu Uln teknik ehemmiyetinde bulunan dljcr bir işi m’ivattakıyetie başardığını veay İdare va denetlediğini ispata yarar belgelerile bfrllktd eksiltmenin yapılacağı günden en az ((tatil günleri hrafç. üç gün evvel yan İle tayın dirlik Bakanlığına, Çonım veya tstanbul bayındırlık müdürlüklerine başvurarak bu için eksiltmesine girebilmek için yeterlik belgesi almaları ve bu belgeyi göstermeleri şarttır. Bu rtre İçinde belge isteğinde bulunmayanlar eksUtmeye giremezler.
5 — İsteklilerin teklif mektuplarını eksiltmenin yapılacağı saatten bir saat öncesine kadar Çorum Devlet orman İşletmesi mfidftrlüğüne m(k-bnz karşılığında vermeleri lâzımdır. Postada olan gecikmeler kabul edU-
(6601)
İstanbul Sular idaresinden:
Jdoremia lçlnsoao adet emaye (1 plâkam yaptırılacaktır.
tekiller idaredeki plâkaya uygun yapacakları nümü ne! erile, teklif, bedellerinin % 74 ueıl nlspttinrfo tcmlnatlarile birlikte tekliflerini Î4/B/548 pazartesi günü fMt 12 ye kadar Beyoğlu İstiklâl caddesi İdare merkczlndo muamelât dalrerl şefliğine vermeleri. (6584)
Daktilo alınacak
Tıp Fakültesi Dekanlığından:
FalMtemlz MikrobtyoloSt Enstitüsünde 150 Hra ücretli mOn-rwıl bir daktiloluk vardır. Almanca bilen tercih edilecektir. îstek-Llkrin Enstitü Direktörlüğüne müracaatları. (5S57)
1
[
Tekel Genel Müdürlüğü İlânlar!
-®
Levazım Alîm Komisyonundan ı *
1 — İdaremizin 1048 - 1040 yılı İçinde Havzadan İstanbul, İzmir Yt Tekirdağ fabrikaların* takriben İB.OOÖ ton kömfij nakil M# (kMltmey» konulmuştur.
3 — Muhammen bedel tutan 146,ÛOÇ Ura tfup geçici teminatı 10876 liradır kİ bunun 135.060 Ura muhammen bedeli Hâizi - İstanbul Içth olup geçle! teminatı 10-129 UfA, RflVM İzmir mnhAmmeu ₺e(feli (W0 geçici teminatı 450 Hra ve Havza - Tc-ktrdağ muhammen bedeli 4.WÖ Hra geçici teminatı 300 liradır.
9 — EJretltmo 26,5/048 çarşamba günü saat 10 da Kahataşta Tekel Genci Müdür lüğü Levazım Alm komisyonunda yapılacaktır.
4 — Şartnameler her gün leıazım şubemizde ayrıca Ankara, İzmir, Zonguldak Tekeı ha» Md. İle Tekirdağ müdürlüğünde görülebilir,
t — laleklUarin belirli gûn ve saatte yukarıda yanlı temlnatiarile tuh geçen komisyona müracaatları İlân olunur.
8 — idare kısmen vc-ya tamamen ihalede »eıhesttlr.
(8475T
Devlet Demiryolları ve Limanları İşletme Genel İdaresi İlânları
Kompresör alınacak
Bayındırlık Bakanlığından:
Bakanlık ihtiyacı için biri 105 lik, diğeri 160 lık olmak Özer» iki adet kompresör ayn ayn eksiltmelerle satın alınacaktır.
1 — 105 İlk kompresöre alt eksiltme 81/6/948 tarihine tesadüf (den pazartesi günü Bakanlık binası için Malzeme Müdürlüğünde loplanun Malzeme EksUtine komisyonunda saat 11 ds kapalı sari usullylş yapılacaktır.
KomrroeörCn tahmini bedeli 16250 (on altı bin İki yâa >IU) liradır. Geçici teminat 1218,75 hradır.
Şartlaşması Bakanlık Malzeme Müdürlüğünden bedelsiz olarak temin edilebilir.
5 — 160 lık kompresöre alt eksiltme de 31/6/048 pazartesi günü saat 19 de birinci maddede yazılı komisyonda kapalı urf usullyle yapıla-csktır.
180 lık kompresörün muhammen bedeli 14800 (Yirmi dört bn! »ekiz yüz) liradır.
Geçici teminat 1800 liradır. Şartlaşması Bakanlık Malzeme MOdürill-ğûnden temîn olunabilir.
İsteklilerin S490 (ayılı konun geçerlikleri dairesinde hazırltyacaklan teklif mektuplarını, geçklteminat ve şartlaşmalarında yazıh belgelerle brlıktt 1 v( 2 nel maddelerde tâyin edilen gün ve saatlerden birer (ant evveline kadar makbuz mukabilinde komisyon Başkanlığına vermeleri lâzımdır.
Postada vaki olacak gecikmeler kabul edilmez.
(6526)
ile
Açık eksiltme ile yazlık ceket ve şapka diktirilecek Eminönü Kazası Bekçi Komisyonu
Başkanlığından:
Kaza bekçi bürosunda mevcut Mühürlü nümuneye göre (200» ceket (200» şapka dlktUHecektlr. Kumaş vo bütün malzeme müteahhit tara
fından temin edilecektir.
Muhammen bedel (5000» Uradır.
Eksiltme 24 Mayıs 048 pazartesi günü oaat 14 de Eminönü kaymakamlığı blnnu içinde yapılacaktır.
Taliplerin ihale gününden önce şartname İle mühürlü nümuney! görmeleri ve İştirak edeceklerin aynı gün ve saatte % 7.5 teminat akçealle müracaatları ilân olunur, (6232)
KAMYON SATIŞI
Sümerbank İplik ve Dokuma Fabrikaları Müessesesi Müdürlüsünden:
Malatya fabrikamızda mevcut 838 ve 939 modeli birisi kaptı kaçtı tipinde Doç mraka iki 8dct kullanılmış kamyon 20/5/548 tarihte» r*»tl*y*n perşembe günü adı geçen fabrikada açık arttırma suretHe »alışa çıkanlacaktir.
Arttırmaya İştirak etmek İsleyenlerin bu tarihten evvel 187 liralık teminat akçelerini müessesçin İze veya fabrikaya yatırmaları te mü-esseser.ln ihaleyi yapıp yapmamakta serbest olduğu Dân olunur.
(6674)
UK MÜZAYEDE
16 Ma}a 19i 8 pazar günü ®ıat 10 da Maçkadn Sllâlıhnı e Cad. (Maçka Palasın karşısında) 24 No. lı Aziziye Palasın 4 numaralı dairesinde bulunan Te şehrimizin çok tanılmış bir aileye alt olup tek-nfllJ Avrupa malı eşya, Saks, Sevr, KapocHmonto biblo orijinal Unsalı tablo, halı vs, vb. açıt arttırma ile (atılacaktır. Avrupa malı stil dl-rektuar »Itrini fe beraber 10 parçadan ibaret emsalsiz yemek oda takımı. Izık - Yaldız stil Louls XV üstleri Liyon kumaş kaplı 10 parçadan İbaret salon takımı. Vlenna maTı mağun ağacından harfkıılâ-(te salon vitrini Mozer, Gaile, Daum, Sevr, Saks vazo ve biblolar. Büyük bir parti Kapodlmonte grû - heykel Te biblolar. Kristal ve bakara İmzalı Jardlnler yemişlik pasta tabaklan. Vlenna çay takımı. 6 kişilik komplo kristal kesme su takımı. Rönesans sandalya, mafiun ağacı yazıhane. Bronz saat ve çamdan hokka, takımı, elektrikli saat. 12 kişilik komple Rozental imzalı softa takımı. 109 parçadan ibaret Sheffleld - Engtand harlkulâde çatal bıçak takımı. Avrupa gümüşü pay tabakları, şekerlikler, likör takınılan. Çocuk lâk yatak odası. Tül vo storlar. Tonet veranda takımı, kolon k^polar. Kadife perdeler, koltuk ve berjerler. 10 lambalı plkapı ile beraber Wcstlnghouse markajı radyo. Fer forje bronz avize ve aplikler, orijinal İmzalı tablolar, bronz heykeller Vs.Va. Çaprast telli demir kadranlı Rcmlngtûn marka piyano - Planota; 4 ayak motörlü FoJıbanka markalı buz dolabı; Plerro Loti. Balzak, Viktor Hugo, Zola, Emi] Augier, 1501 İUustra-tlons komple eserler ayrıca İngilizce ve Almanca kitaplar. Afgan, Serabent, İsparta, Kayseri halı ve seccadeleri. Fazla tafsilat için: Portakl Mobilya evine müracaat. Topebaşı Morali pasaj 157-5 Tel; 42738
Kösele parçaları satışı
Sümerbank Deri ve Kundura Sanayii Müessetesi Müdürlüğünden:
MüesseMmIz anbarlannda geçen yıllardan ve bu yıldan birikmiş ol*f*k mevcut bulunan muhtelif boyda kösele ve deri parçalarlle 1648 yılı Aralık ayı »onuna kadar birikecek olan parçalar toptan geküde açık arttinn* Ua satılacaktır.
1 — Arttırma 26/5/948 günü mat Î3.30 d* Beykoz’daki Müessese-mi* merkâslnde yapılacaktır.
1 — Anbordakl parçalar, bu hususta MOeasesc-mlzce tanzim edll-pılş bulunan şartname uyarınca ve hiç bir leçlme tabi tutulmaksan (atılacaktır.
1 — Arttırmaya girebilmek İçin 10.060 liralık muvakkat temlnatn M/8/1548 günü *aat 15 • kadar Müeasesemla veznesine ödenerek makbuzunun arttırma komisyonuna tevdii lâzımdır.
4 Arttırmaya girmek arzu edenelr cumartesi günü saat 12 den *onra ve pazardan maada her gün aut 10 dan 27 ye kadar (atışa arzohınacak parçaları görebilecekleri gibi Müessese Ticaret Çervişinden tamamlayıcı malûmat alabilirler.
B — Bu aatışın esasini çizen şartname Beykoz'daki Müessese Müdürlüğü binasının antresinde, Birkecl’de Köprülü Handa 3 No. deki Büromuzda, Ankara BOmerbank Genel Müdürlüğü altındaki mağaza-mndıı, İzmir'de Anafartalar caddesi No, 38/1 No. dakl mağazamızda asılmış bulunacaktır.
8 — Arttırma neticesinde satişı yapıp yapmamakta Müessesçin serbesttir. (6187)
Ura
134a
Stablize yol inşası
Samsun Valiliğinden:
1 — Samsun — Bafra — Alaçam yolunun 60 4- 183 — 72 4- 183 kilometreleri arasında yapılacak atabllze yol eksiltmeye konulmuştur.
2 — Keşif bedeli (98260) lira (3) kuruş ve geçici teminatı (6223) (48) kuruştur.
3 — İl daimi komisyonunda kapalı zarf usullle ihalesi 28 Mayıs tarihine rftsltayan cuma günü saat 16 da yapılacaktır.
4 — Bu işe alt keşif ve ulr evrak iı daimi komisyonu ve Bayınduhtç Müdürlüğü kalemlerinde olup istekliler tatil günlerinden maada günlerde bedelsiz olarak görebilirler.
6 — İsteklilerin blj kalemde elli bin Liralık; yeni şose veya esaslı onanını yapıp kesin kabulün onandığını gösterir belge İbraz etmesi ve ihale gününden en az — tatil günleri hariç — üç gün ev el 11 makamına dilekçe De müracaat ederek bu işin eksiltmesine girmek için yeterlik belgesi olmaları şarttır.
6 — Eksiltmeye gireceklerin ikinci maddede yazılı geclci teminata alt makbuzu Te beşinci maddede yanlı belge İle 1S4S yılma alt ticaret odası vesikasını havi olaark 2496 sayılı kanunun tarifleri dairesinde hazırlayacakları kapalı zarflarını ihale günü ıa&t (15) e kadar makbuz mukabilinde daimi komisyon başkanlığın* vermeleri veya İadeli taahhütlü olarak posta İle göndermiş olmaları lâzımdır. Postada olacak gecikmeler nazara ahumu. (6512)

İpek paraşüt bezi satışı
Türk Hava Kurumu Genel Merkezi
Başkanlığından:
1 — Satılacak ojan kal'edljmlş İpek paraşüt bezinin 10 adedi Çiftli 87 adedi teklidir.
2 — İhalesi 17 mayıs 548 tarihine rastlayan pazartesi günü saat 35 de genej merkez binasında yapılacaktır.
8 — Muhammen bedeli 5700 lira geçici teminatı 427.5 liradır.
4 — Şartnamesi genel merkez vo havacılık dairesi levazım şubelerinde. paraşütler pazartesi ve cumartesi günleri Etlmesgutta Havacılık dairesi genel müdürlüğü deposunda görülebilir.
6 — Paraşütler tekir tek(T veya partiler halinde açık arttırma IJe (atılacaktır. ,
6 — Türk bava kurumu İhaleyi yapıp yapmamakta serbesttir.
(5635)
İstanbul Jandarma Satınalma Komisyonundan:
30 adet Telefon manyatosu
10 > Kulaklık zarfı
290 » Mikrofon zarfı
10 » Mlkrl telefon
625 • Telefon kordonu 1. 11 4-ö-fl 11
100 » Santral fllş ikili muhtelif
- İ3 kilo Bobin teli (O,M dan 0,27. M/M» kadar. Muh.
600 gram Mukavemet tel! (0,08 -0.10 M/M.»
2 kutu Tlnol
ö ■ Lehim pastası
1 kilo Tel Lehim reçineli
Jandarma telefonlarının tamiri İçin yukarda cins ve mlktâılori yazıii (U» kalem malzeme 20/5/948 perşembe günü uat 15 de Taksim Ayaspa-şadnkl komisyonumuzda yapılacak pazarlıkla satın alınacaktır. Her kalemine en ucua flat verilmek zuretlle hepsbün bir istekliye ihalesi yapılabileceği gibi her kalemine en ucuz flat veren ayrı ayn isteklilere de ihalesi yapılacaktır. İsteklilerin pazarlıktan evvel komisyonumuzdan şartl lan öğrenerek muayyen vakitte pazarlığa iştirakleri. (8587) :
Posta Zarfı Yaptırılacak
Malîye Bakanlığından:
Eb'adı Mlktan
12.5X16 15.600.000 adet
13 X!-8 7.750.060 ■
17 X24 1.850-000 ■
Resnıl daireler ihtiyacı îçbı, iarf ve bant kâğıttan ve kütü mulnf?3M depodan verilmek şartlyle yukandfl miktar ve eb’adı yazı!) tartlar imfl ettirilecektir.
isteklilerin flat ve teslim müddetlerini büdUen teklif mekteplerini fl Mayıs 1948 Pazartesi gilntl saat 16 ya kadar Beşiktaş’ta Devlet Kâğıt dÇ poşuna tevdi etmeleri İlân olunur. 6249
Levha Bakır Satılacaktır
Etibank İstanbul Şubesinden: _
Bankamız transit deposunda mevcut muhtelif eb’aii ve sıj£* lette levha bakır açık pazarlıkla satılacaktır. 4|
Taliplerin, satışa iştirak etmek üzere, 17/5/948 Pnzart^M £ünü saat 14 de Bankamız Kuruçeşme bakır deposunda hazır bıı* lun m al an. .£1
Müfredat listeleri her pün satınalma servisinden temin ecH-lebilcceği gibi levhalar da Kuruçeşme transit deposunda görül? bilir.
Banka satışı kısmen veya tamamen yapıp yapmamakta serbest lir.
^hlfe 8
13 Mayıs 154,
Ona sahip olmalı... tir* hem kulağa, bccn göze hit»b eden yegâne radyo budur. Tam manaslyle mükemmel bir radyo almak için daha Cazla niçin beklemeli ?
Onu diniamail ~. (ra bu • lâmbalı RC A lak» radyolunu# (• kuvveti v* netliği hiçbir manla aalaülamıyacak kadae, tevaaJâdedır.
Onu rarm.ıı .” carta uma n ıstı unlıgm co mlbtcuu UnUtMia, t>. (llK(r RCA r.ar(((i* Oolsculuoı»
sao r(’v'
.(•peS
-a—.n -rânrt urafe* V» _ . .. ■ ■
9 lambalı RCA lüks radyosu
3. A S. (ScandlMTian Airlines System? ASA İşve; Hara Yollan. DDL Daninurka Hava Yollan. DNL Norveç Hava Yolları İdarelerinin bir araya gelmesinden rr.E’.eşekkH bir İskandinav Hava Yollan şirketidir.
Bu bir araya gelme keyfiyeti hatUnmıada seyahat edecek sayın yolculara büyük faydalar temin etmekledir. Daha gc“!j bir ölçüde şehirler Te Kıt aları birbirine bağlayan şebekemizde üstün hizmet ve konfor her daim sîzindir.
Servisler: Her hafta Çarpmba re CumartMl günleri re ayrıca her liri haftada bir Perşembe günleri Istan hurdan Atina, Roma, Nla, Cenevre. Frankfurt, Kopenhag ve Stokholm, cihetin*.
79 yine her İki haftada bir Sah günleri Bağdat ve Teheran'a servisler ihdas edilmiştir.
Yer »yırtma, bilet temini ve sair bilgi hususunda seyahat büroları 11e 61rk(i'de büromuza müracaat. Tel: 24220.
(İSKANDİNAV HAVA YOLLARI)
SCAKDINAVIAM AIRLINES SYSTEM
ABA DDL ÜNL
Gözlerinizin dostudur.
FENNİ SÜNNETÇİ
NURi EŞSİZ
Kabine: Aksaray polis komiserliği karşısında. Tel: 23449 dan İsteyiniz.
Yap büyük olanların
NOTHAKS ?
da sünnetleri kabinemde kolaylıkla yapılır. Balı günleri f ika raya kabinemde parasızdır.
Maden direği tahmil ve nakil işi
Ereğli Kömürleri İfletmetindenı
Derlet orman işletmelerinden sıtın almarık İşletmemize* Cide bölgesinin muhtelif sahiller ine depo adilen ra edilecek, olan tahminen,
3000 metreküp
maden, direğinin bulundukları stok mahallertuden aiıcarak danlz ta-sı^lanna tahmille Zonguldak kömür havzası lake!» vs ağızlarına
.Kandıİli, Kotlu, Kasaplarla. Zonguldak, tnagn, Kilimli; Büyûağız» nakil müteahhide verilecektir.
1 — Taliplerin şartnamemizdeki eaaa^ar dahilinde muvakkat te-mioat mektup veya akçesini. Ttaret odası vesikasını. 7» evvele» bu mevzua müteallik İş yaptıkları takdirde vesikalarını teklif mektuplarım birlikte tevdi etmeleri.
2 — Bu işe alt şartname Ankara'da Eti Bank Genel Müdürlüğü, İstanbul'da Eti Bank İstanbul vs Zonguldak'ta işletmemiş direk şubesinden alınabilir.
3 — Teklif mektuplarının 9 Haziran 1343 çarşamba günü saat lö ya kadar kıpalı olarak Lşletmemls başkâtipliğine verL'.tnesl lâzımdır.
Müddet bittikten sonra verilcek teklifler kabu; edilmeyeceği gibi postada vuku bualcak teehhurlar dk nazarı itibara alınmayacaktır.
4 — İşletme idaresi İhaleyi kümen veya tamamen •dilediğin* lc-r^U serbesttir.(8040)
■■Satılık Kamyona ve binek otomobili Kamyon »U model Ford 8 İÜS-tlkll az kullanılmış İyi vaziyettedir. Binek 934 model Şevrole ö lâstik iyi vaziyette hussul kullanılmış. Mt|raoaat: Yeni Pos-inhanı arkası İmar Han. kat 4. Talât Hldayetoğiu
Maliye Bakanlığı ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasından:
1334 - 1918 Dahili İstikraz tahvillerinin 27'1/938 tarih ve 3322 numaralı kanun ve Maliye Bakanlığı ve Türkiye Cumhuriyet Merkes Bankan arazında akdedilen mukavelename hükümleri dahilinde İhraç edilmiş olan % 5 faizli 1938 LkramtyeU Uhvlllerlle mübadelesi işi 1 Haziran 1343 tarihinde sona erecektir.
J 3u lllbala 1918’1334 dahili istikraz tahvilleri hamillerinin ellerinde bulunan bu cins tahvilleri. 1 Haziran 1948 tarihine kadar Ankara'da Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası umum miidülüğune İbraz ederek % 8 faizli 1938 ikramiyen t&hvUIerlle tebdil ettirmeleri ilân olunur. (6520)
MHM .1 C g L e
SATILIK KONAK
Fatih Çarşamba Dırüşjafaka asfalt caddesi üzerinde otobüs durağına Haliç v» Boğaza nazır İstanbulun en havadar yerinde 438 metre arsa üzerinde 14 o-daü 9 kapı »ayılı konak boş olarak satılıktır. Görmek lstlyenler içindeki bekçiye müracaat- ■ lan.
__Pazarlık için Ketenciler 4-6 No. Ankara Eczanesi. ■■
Ecnebi Fabrikalar Mümessiilerile tanışmak utiyorua. Zlraalte kullanılan makine, âlet, ve sun'l gübreler İçin lütfen abesimize teklif yapılması rica. Vedat Kumuşoğlu - Hain Paşa cad.
105 - Mudanya. ■■■
Zayi — Beyoğlu Hlgh School tngl-Lla kıs okulundan almış olduğum pasomu kaybettim yenisini çıkartacağımdan eskisinin hükmü yoktur.
Slılrley Farrugta
Adres: Şişli HalAskAfrgaıl caddesi Feza Al». 332/1 daire 8
CMD ÎBElhv Bandıralı HOSSS
PAHANG
Vapuru 14/5 »48 tarihinde limanımıza gelerek: 3ELÂNİK - PİRE - BEYRUT -İSKENDERİYE - PORT - SAÎT
ve KTBRI3
için yolcu ve eşya kabul edecektir. Fazla malûmat İçin, Galata Rıhtım Caddesi Hovaglmyan Han. 147/1.
DEMTRÎUS J. ZERVOVDAKÎ3 l| Vapur aeentasına müracaatı | rica olunur. Tel; 42199___
mm Satılık Ev mm
Rpımellhlsaırında Arpa Emine mahallesi Kuyu Aralığı sokak No. 3. Müracaat: Cihangir, Susam sokak No, 18, (Çelik Palas
Nf>- 37*
İst&nbuı 1 İnci icra memurluğundan: 946 491
Bir borcun temini İstifası için mahcuz olup açık arttırma suret İle paraya çevrilmesin» karar verilen 27980 lira kıymetinde madeni eşyaya alt fabrika vaatelyelerde kullanıla a;--leeek muhtelif makineler, motörler ve sair ûllt t* edevat v* teferruatları satışa konularak 31/5/948 pazartesi günü va takdir olunan kıymetlerinin % 75 İni bulmadığı takdlrd* 2 nel arttırmaya bırakılarak 3/6/948 çarşamba günü saat 14 da Tophane tikele caddesi No.23 maden! ejya fabrikasında en uzla arttırana peşin para ila İcra vb lflkâ kanunun 112 Câ 122 nd mİ hükümlerince satılacağı Hân olunur. 948/491 dosyasile (97079)
İstanbul 1 İnci İcra memurluğundan: 947/1237
Bir borcun temini istifası İçin mahcuz olup açık arttırma suretiie paraya çevrilmesine karar verilmiş olan (1001 lira kıymetinde iki adet saçtan mamul büyük sabun kazam — 2 adet (aç bidon — muhtelif çok miktarda atom sabunu» satışa konularak. 17/5/948 prmr'.eal ve takdir olunan kıymetlerinin % 75 İni bulmadığı takdirde 2 nel satışa bırakılarak 20/5/948 perşembe günü saat 14 d* Kûçükçekmece köyünd* No. 159 da en fazla arttırana peşLn pıra Us İcra ve İflâs ka. 112 İlâ 122 nel md. hükümleri dairesinde satılacağı ilân olunur. 947/1237 dosya He.
(97080)
İstanbul 1 İnci icra memurluğundan: 947/1411
Borcun temini istifası İçin mahcuz açık arttırma suretti* satışı mukarrer 250 lira değerinde nlkel&J som-yalı karyola v* aynalı gırdrop 25/5/948 salı günü kıymetlerinin % 75 ini bulmadığı takdirde 2 nel arttırmaya bırakılarak 27 5 943 perşembe saat 14 de Fatih Mttfti Ali Mh. Müttl Hamam sokak No. ±3 da en fazla arttırana peşin pata He İcra ve iflâs kanununun 112 ilâ 122 nci Md. hükümlerine tevfikan satılcağı Hin olunur. »47/1411 dosya İle. (97083) |
Erler, bürolar, hastaneler, mektepler için: Yağlıboyadan üstün, BADANADAN KOLAY
va UCUZDUR.

Bir kilosu bir odayı kadife güzelliğinde tezyin eder
PROTEJİN
FRENOÎ VE BELSOG'-’Kt.UÛÜNUN TEMİNATLI BİR KORUYUCUSUDUR.
DERMOJEN
YANIK. EKZEMA ve CtLT YAR.KLARINA
FEVKALÂDE tYİ GELİR ■■
BELÇİKA KETENLERİ
' 140 santim eninde metres! 9 lira II kuruşa
140 santim eninde mecrea 13 lira 15 kuruşa
Yalnız ithalâtçı kân ile satılmaiaa olup toptancı t* perakendeci kârlarından müşteriler İstifade Öderler.
Robluk, düğün ciharı, brcüler için en gisel renkler. Adres: Ziya Avunduk, İstanbul, Yeni PMtahue karşısı. Türbe sokak No. 11
-m TÜRKİYE KIZILAY DERNEĞİ » Beyoğlu ilçe Şubesi Başkanlığından: Derneğimiz gelirineterhb edilen
BÜYÜK EŞYA PİYANGOSUNUN ÇEKÎLİ$Î 15/5/1948 cumartesi günü »ut 15 t* İlçe Şube merketlnd* Noter hıızurlyle yapılacaktır.____________________
İstanbul Ticaret Borsasından:
Borsauuz Tellâllarından (Yekta. Alkura) müstafi addedilmiş 01-duğundan, mumaileyh II* Borsa muamelâtından dolayı ihtilâfı olanların İ^j-j İlân tarihinden itibaren on gün içlnd» yan 11» Borzayz müracaatları Hân oldnur. ________
Kaolin ambarı betonarme inşaatı ve parke döşeme işleri yaptırılacak Selüloz Sanayii Müeuesed Müdürlüğünden:
İZMÎT
1 — Kaolin »nhan betonarm® Inşaıtı ye p4Tk( döşem* İşleri müteahhide yaptırılacak tır-
3 — Tahmin! he»- bedeh 2»132.50 Ura olup muvakkat temlnıta 1800 liradır.
3 — Açık pazarlık, vahit Hat esası üzerinden 24/5/1948 tarihinde saat ıs de îzmltto Müessese M-rkezlnd® yapılacaktır.
4 — şartname ve keşif hülâsaları her gün müessese İnşaat Bakım servisinde görülebilir,
5 — Pazarlığı İştirak edebilmek için açık eksiltmeden üç gün evvel belge İbraz edilerek yeterlik vesikası alınma» lâzımdır.
8 — Müessesemta İhaleyi yapıp yapmamaktı tamamen serbesttir.
(6839)
ELA^EB YAZIHANE DEĞİŞTİRMEK İSTEYENLER ■■■■Mg Galata Bankalar caddesindeki bir yazıhane, EMİNÖNÜ, BAH- ■ ÇEKAPI veya AŞIR EFENDİ CADDESİNDEKİ bir yazıhane He I değiştirilmek İsteniyor. /
Alâkadarların (MK > riımuzu il.» Posta kutusuna mura£a3h|